Direccin Xeral de Formacin Profesional e

Ensinanzas Especiais

Material para a preparacin

das probas de acceso a
distancia
Grao
Proba
Parte da proba
Unidade didctica
Actividade
Autor

Medio
Sociocultural
Lingua galega
3. O adxectivo
3.2. Gradacin do adxectivo
Grupo de traballo de elaboracin de m
para a preparacin da proba de acces
UD03_A02_Adxectivo_Gradacin.RTF

Nome do arquivo

Pxina 1 de 14

ndice
1.

Ficha tcnica..................................................................................................................3
1.1

Ttulo e descricin........................................................................................................3

1.2

Obxectivos................................................................................................................... 3
Obxectivos didcticos...............................................................................................3

1.3

Contidos...................................................................................................................... 3
Conceptuais............................................................................................................. 3
Procedementais....................................................................................................... 3
Actitudinais............................................................................................................... 3

2.

1.4

Aspectos metodolxicos..............................................................................................3

1.5

Descricin do que se vai aprender...............................................................................4

Descricin da actividade................................................................................................5
2.1

Introducin................................................................................................................... 5

2.2

Tarefas......................................................................................................................... 6
2.2.1

Tarefa 1. Distincin do grao do adxectivo......................................................................7

Exercicio................................................................................................................... 7

2.2.2

Tarefa 2. Utilizacin de partculas comparativas...........................................................8

Exercicio................................................................................................................... 8
Autoavaliacin..............................................................................................................8

2.2.3

Tarefa 3. Transformacin de adxectivos positivos en superlativos................................8

Exercicio................................................................................................................... 9

2.2.4

Tarefa 4. Elaboracin de oracins comparativas...........................................................9

Exercicio................................................................................................................... 9

2.2.5

Tarefa 5. Elaboracin de oracins de superlativo relativo...........................................10

Exercicio................................................................................................................. 10

2.2.6

Tarefa 6. Elaboracin dun texto breve baseado no emprego de oracins comparativas11

Exercicio................................................................................................................. 11

2.2.7

Tarefa 7: Recapitulacin de adxectivos.......................................................................11

Exercicio 1.............................................................................................................. 11
Autoavaliacin............................................................................................................12

Exercicio 2.............................................................................................................. 12
Autoavaliacin............................................................................................................12

Exercicio 3.............................................................................................................. 12
Autoavaliacin............................................................................................................12

Exercicio 4.............................................................................................................. 12
Autoavaliacin............................................................................................................12

Exercicio 5.............................................................................................................. 13
Autoavaliacin............................................................................................................13

3.

Glosario.......................................................................................................................14

Pxina 2 de 14

Ficha tcnica

1.

1.1 Ttulo e descricin

Ttulo: Gradacin do adxectivo.

Descricin: nesta actividade trabllase cos tres graos do adxectivo: positivo, comparativo e
superlativo. As tarefas deseadas practican a distincin de graos, o uso das partculas
comparativas e a elaboracin de oracins e textos breves.
Nome do arquivo da actividade: UD03_A02_Adxectivo_Gradacin.RTF

1.2 Obxectivos

Reflexionar sobre os mecanismos da lingua e os seus elementos formais para comprender os

textos alleos e mellorar as propias producins.
Obxectivos didcticos

Recoecer e diferenciar os tres graos do adxectivo: positivo, comparativo e superlativo.

Formar o grao comparativo e o superlativo a partir do positivo.
Construr oracins comparativas.
Utilizar o dicionario tradicional e o electrnico para traballar o adxectivo.

1.3 Contidos
Conceptuais

Graos do adxectivo: positivo, comparativo e superlativo.

Oracins comparativas.
Procedementais

Formacin de comparativos e superlativos.

Construcin de oracins comparativas.
Recoecemento, clasificacin e utilizacin correcta dos tres graos do adxectivo: positivo,
comparativo e superlativo.
Utilizacin do dicionario tradicional e o electrnico traballar co adxectivo.
Actitudinais

Aceptacin razoada das normas de funcionamento da lingua.

Interese por adquirir un dominio progresivo do uso do adxectivo.

1.4 Aspectos metodolxicos

Esta actividade componse de tarefas destinadas ao traballo individual do alumno. Pdense

realizar de xeito presencial ou a distancia, a travs da internet.
Temporalizacin: das horas e media.

Pxina 3 de 14

Recursos:

Materiais: vxase o apartado 3.

Libro de texto de Lingua galega de 3 de ESO, Proxecto Configura, Anaya, 2004. Autoras:
Celia Daz Nez e Mercedes Seixo Pastor. ISBN: 84-667-3364-7.
Espazos: o centro educativo de referencia.
Contorno de comunicacin necesario para a actividade: internet e prcticas presenciais, na
compaa dun profesor.

1.5 Descricin do que se vai aprender

Nesta actividade imos aprender que os adxectivos poden ter diferentes xeitos de expresar
unha calidade do substantivo. Se tomamos como exemplo unha casa boa vemos que neste
caso s se expresa a idea de que a casa de calidade. Mais se dicimos unha casa mellor
estamos a establecer unha comparacin entre esa casa e outras que non son tan boas.
Finalmente, se dicimos unha casa ptima estamos a expresar que ten unha calidade moi
superior a todas as demais. Estes tres exemplos corresponden, respectivamente, aos graos
positivo, comparativo e superlativo que imos estudar nesta actividade.

2.

Pxina 4 de 14

Descricin da actividade

2.1 Introducin

Libro de 3 de ESO, da editorial Anaya, pxinas 54 e 55.

O adxectivo unha clase de palabra que indica calidades do substantivo. O adxectivo acta
como modificador do substantivo (rapaz alto/moreno) e concorda con el en xnero e nmero
(rapaces morenos/rapazas morenas). Segundo a intensidade da calidade que exprese o
adxectivo distinguimos tres graos: positivo, comparativo e superlativo.

Tarefa 1: Distincin do grao do adxectivo.

Grao positivo: expresa a calidade dun nome de forma neutra, sen engadir matiz ningn de
intensidade: unha festa divertida, un rapaz alto, uns alumnos rebeldes.
Grao comparativo: expresa a calidade establecendo unha relacin de intensidade con outro
elemento. Esta relacin pode ser de igualdade, de inferioridade ou de superioridade. Estes tres
graos exprsanse mediante as seguintes frmulas que veremos deseguido.

Tarefa 2: Utilizacin de partculas comparativas.

Tarefa 4: Elaboracin de oracins comparativas.
Tarefa 6: Elaboracin dun texto breve baseado no emprego de oracins comparativas.
De igualdade: tan + adxectivo + coma + nome ou pronome (tan alto coma ti).
tan/tanto + adxectivo + como + verbo (dorme tanto como traballa).
De inferioridade: menos + adxectivo + ca + nome ou pronome (menos alto ca ti).
menos + adxectivo + do que + verbo (menos alto do que parece).
De superioridade: mis + adxectivo + ca + nome ou pronome (mis alto ca ti).
mis + adxectivo + do que + verbo (mis alto do que parece).
A conxuncin comparativa ca contrae cos artigos determinados e distnguese polo acento
diacrtico:
ca + o c
ca + a c
ca + os cs
ca + as cs
A conxuncin que nunca contrae co artigo.

Grao superlativo: expresa a calidade dun substantivo en grao mximo.

Tarefa 3: Transformacin de adxectivos comparativos en superlativos.

Tarefa 5: Elaboracin de oracins de superlativo.

Pxina 5 de 14

Distinguimos dous tipos, o superlativo absoluto e o superlativo relativo.

O superlativo absoluto expresa a calidade en grao mximo e sen punto ningn de referencia.
Para a sa formacin emprganse os seguintes formas:
O adverbio moi: un rapaz moi alto.
Certos prefixos ou sufixos: unha rapaza altsima, Ten un deterxente ultrarrpido.
A repeticin do adxectivo: unha casa grande grande.
O diminutivo: As talladas de xamn deben ser finias.
O superlativo relativo indica unha calidade en grao mximo e ao mesmo tempo pona en
relacin cun conxunto de elementos que comparten esa mesma calidade. A frmula para
compor esta modalidade a seguinte: Artigo + mis/menos + adxectivo + de + 2 elemento (o
mis alto da clase).
Cmpre ter en conta que existe un grupo de adxectivos que teen formas sintticas para
expresar o grao comparativo e o grao superlativo:
Grao positivo
Bo
Malo
Grande
Pequeno

Grao comparativo
Mellor
Peor
Maior
Menor

Grao superlativo
ptimo
Psimo
Mximo
Mnimo

2.2 Tarefas

Tarefa 1: Distincin do grao do adxectivo.

Tarefa 2: Utilizacin de partculas comparativas.
Tarefa 3: Transformacin de adxectivos comparativos en superlativos.
Tarefa 4: Elaboracin de oracins comparativas.
Tarefa 5: Elaboracin de oracins de superlativo.
Tarefa 6: Elaboracin dun texto breve baseado no emprego de oracins comparativas.
Tarefa 7: Recapitulacin de adxectivos.

2.2.1

Pxina 6 de 14

Tarefa 1. Distincin do grao do adxectivo

Como se explicou na introducin, o adxectivo indica calidades dos substantivos pero pode
facelo de tres xeitos diferentes: de xeito positivo, por medio dunha comparacin ou
indicando esa calidade nun grao mximo. Sobre unha serie de oracins, deberase distinguir
en que grao (positivo, comparativo ou superlativo) aparecen os adxectivos. Exemplo: en
Esta ra moi estreita e non colle un coche por ela o adxectivo estreita aparece en grao
superlativo porque vai precedido do adverbio moi.
Exercicio

Nas oracins seguintes, sinale os adxectivos e indique o seu grao:

O coche do meu curmn frea mis c do teu vecio. Non hai adxectivo. A oracin
comparativa de superioridade.
Esta casa grandsima. O adxectivo grandsima, superlativo de grande.
Os zapatos que me prestaches qudanme moi frouxos. O adxectivo frouxos e est en forma
de superlativo.
O xersei daquel escaparate menos caro c de Zara. O adxectivo caro e est en grao
positivo.
O piso que mercaron qudalles mis lonxe do traballo c que tian antes. Non hai adxectivo e
a oracin comparativa de superioridade.
A arroutada que fixeches sauche ben cara. O adxectivo cara e est en grao positivo.
Esta mesa mis ancha que alta. Os adxectivos son ancha e alta e estn en grao positivo.
Prefiro ir de vacacins mellor a Pars ca s Illas Canarias. O adxectivo mellor, ten forma
sinttica, e a oracin comparativa de superioridade.
Algns relatos de Suso de Toro son divertidsimos. O adxectivo divertidsimos e est en
grao superlativo.
Os exercicios de Lingua son mis doados cs de Fsica e menos entretidos cs actividades de
Historia. Os adxectivos son doados e entretidos e estn en grao positivo.
A novela que lin resultoume tan divertida como me dixo o encargado da librara. O adxectivo
divertida e est en grao positivo.
Ir ao cine mis interesante que ver na televisin os programas sobre os famosos. O axectivo
interesante e est en grao positivo.
As aventuras de Shin Chan son tan instrutivas coma as dos Simpson. O adxectivo
instrutivas e est en grao positivo.
Os vios do Salns son mis famosos cs do Ribeiro. O adxectivo famosos e est en grao
positivo.

2.2.2

Pxina 7 de 14

Tarefa 2. Utilizacin de partculas comparativas

As oracins comparativas constrense utilizando adverbios como mis, menos, tan ou
tanto e as conxuncins ca, coma, como e que, conforme as regras que indican na
introducin. Deberase construr oracins comparativas empregando as formas necesarias.
Exemplo: O fillo do meu vecio ........ alto ...... teu O fillo do meu vecio MIS alto C
teu.
Exercicio

Nas oracins seguintes utilice os adverbios e as conxuncins precisas para completar oracins
comparativas.
Laura Pausini ........ famosa .......... Bisbal.

Obter o ttulo ........... doado ............ coidaba ao comezo do curso.

O rapaz da primeira fila resultou ser ........ intelixente ............... pareca.
O profesor de galego corrixiu os exames ......... rpido ........ de Historia.
Carlos Sainz gaou ........... carreiras ........... Ari Vaatanen.
Pau Gasol ........... xogador de baloncesto ......... Sabonis.
Ral Gonzlez marcou ........... goles coa seleccin espaola ........ co Real Madrid.
Os produtos dese centro comercial son ......... baratos ......... das tendas da mia vila.
As medidas sancionadoras do Goberno contra os condutores son ........ rigorosas .......... se
anunciara.
Os ordenadores de hoxe en da teen ........... capacidade ......... de hai dez anos.
Autoavaliacin

Laura Pausini MIS famosa CA Bisbal.

Obter o ttulo MIS doado DO QUE coidaba ao comezo do curso.
O rapaz da primeira fila resultou ser MENOS intelixente DO QUE pareca.
O profesor de Galego corrixiu os exames TAN rpido COMA o de Historia.
Carlos Sainz gaou MIS carreiras CA Ari Vaatanen
Pau Gasol MELLOR xogador de baloncesto CA Sabonis.
Ral Gonzlez marcou MIS goles coa seleccin espaola CA co Real Madrid.
Os produtos dese centro comercial son MIS baratos CS das tendas da mia vila.
As medidas sancionadoras do Goberno contra os condutores son TAN rigorosas COMO se
anunciara.
Os ordenadores de hoxe en da teen MIS capacidade CS de hai dez anos.

2.2.3
Tarefa 3. Transformacin de adxectivos positivos en
superlativos
O grao superlativo expresa a calidade dun substantivo en grao mximo. Os mtodos para
expresar ese grao poden ser o emprego de adverbios (moi alto), a repeticin do adxectivo
(un rapaz alto, alto), o engadido dun sufixo (altsimo) ou dun prefixo (un talle extragrande).

Pxina 8 de 14

Sobre a base dunha serie de adxectivos, o alumno deber crear formas de superlativo
utilizando as diferentes posibilidades.
Exemplo: un deportivo veloz moi veloz, velocsimo, veloz veloz, superveloz.
Exercicio

A partir dos adxectivos que se indican, aplique os recursos necesarios para formar
superlativos.
Famoso: famossima, moi famosa, sper famosa, famosa famosa.

Pesado: pesadsimo, moi pesado, sper pesado, , pesado pesado, pesadio.

Lento: lentsimo, moi lento, ben lento, sper lento, lento lento, lentio.
Guapo: guapsimo, moi guapo, guapo guapo, sper guapo.
Louro: loursimo, ben louro, louro louro.
Intelixente: intelixentsimo, moi intelixente, intelixente intelixente, ben intelixente, sper
intelixente.
Espelido: moi espelido, ben espelido, espelido espelido.
Resistente: moi resistente, ben resistente, hper resistente, resistente resistente.
Duradeiro: moi duradeiro, ben duradeiro, duradeiro duradeiro, sper duradeiro.
Entretido: entretidsimo, moi entretido, ben entretido, sper entretido.

2.2.4

Tarefa 4. Elaboracin de oracins comparativas

As oracins comparativas poden indicar unha relacin de igualdade, inferioridade e

superioridade entre dous elementos. A partir dos adxectivos que se indiquen, deberase
elaborar oracins comparativas de igualdade, inferioridade e superioridade.
Exemplo: O pantaln que merquei foi tan barato coma o teu xersei, O pantaln que
merquei foi menos barato c teu xersei, O pantaln que merquei foi mis barato c teu
xersei.
Exercicio

A partir dos adxectivos que se indican, elabore oracins comparativas de igualdade,

inferioridade e superioridade coidando de respectar as normas gramaticais.
Esta tarefa pode ter resposta libre e ser corrixida polo profesor. Nese caso, as respostas
que se ofrecen poden ser s orientativas para o alumno.
Rpido: A lancha do meu vecio ten menos potencia c do meu padrio.

Extenso: O mar Mediterrneo mis extenso c mar Adritico.

Fra: A auga do mar est mis fra c da piscina.
Forte: Esta cola non tan forte como dixera o vendedor.
Luminosa: Polas mas, esta habitacin mis luminosa c saln.
Cmoda: A mia cama non tan cmoda coma a deste hotel.
Confortable: Os coches Citren son mis confortables cs Ford.
Silencioso: A Alameda est mis silenciosa polas noites ca nos das de chuvia.

Pxina 9 de 14

 Pacfico: Este can non tan pacfico como dixo o veterinario.

Intenso: As cores da ta chaqueta son mis intensas cs da saia.

2.2.5

Tarefa 5. Elaboracin de oracins de superlativo relativo

Como se explica na introducin, o superlativo relativo indica unha calidade en grao mximo
e ao mesmo tempo pona en relacin cun conxunto de elementos que comparten esa mesma
calidade.
Exemplo: Ese rapaz o mis alto da clase.
Exercicio

A partir das oracins elaboradas no exercicio anterior, transfrmeas en oracins de superlativo

relativo.
Esta tarefa pode ter resposta libre e ser corrixida polo profesor. Nese caso, as respostas
que se ofrecen poden ser s orientativas para o alumno.
Rpido: A lancha do meu vecio a mis potente da ra.

Extenso: O mar Mediterrneo mis extenso de Europa.

Fra: A auga do mar a que est mis fra.
Forte: Esta cola a mis forte do mercado.
Luminosa.: Polas mas, esta habitacin a mis luminosa da casa.
Cmoda: A mia cama non a mis cmoda das que teo usado.
Confortable: Os coches Citren son os mis confortables dos fabricados en Espaa.
Silencioso: Esta Alameda a mis silenciosa da bisbarra.
Pacfico: Este can o menos pacfico da tenda.
Intenso: As cores da ta chaqueta son as mis intensas do traxe.

2.2.6

Pxina 10 de 14

Tarefa 6. Elaboracin dun texto breve baseado no emprego de oracins comparativas

Esta tarefa pretende comprobar a asimilacin dos conceptos estudados neste tema e servir de
recapitulacin e de comprobacin da capacidade do alumno para utilizar adxectivos en
forma comparativa e superlativa de acordo coas normas gramaticais.
Exercicio

A partir da observacin da seguinte imaxe, redacte un texto breve de carcter descritivo

(entre 8 e 12 lias) utilizando oracins comparativas (igualdade, inferioridade e
superioridade) e de superlativo de acordo coas regras gramaticais.

2.2.7

Tarefa 7: Recapitulacin de adxectivos

Lea o texto e responda s preguntas que se formulan deseguido:

A parroquia de Ros ditase s beiras do ro Anllo no verdadeiro corazn da Terra Ch,
onde os carballos son mis fermosos ca en ningn outro lugar da terra, especialmente na
primavera, cando empezan a follecer. O Anllo, que polas terras de Abadn anda un ro
de curso decidido e semellante dos outros, entrar en Go faise repousado e dubidoso,
tanto que no preciso lmite entre esta parroquia e a de Moncelos divdese en dous, e o
brazo menor colle o nome de Guisande para ir facer a famosa lagoa de Valverde, onde
disque xace asolagada unha cidade con lousados de ouro, verdes polo tempo e o lidro das
augas.
Daro Xohn Cabana: Vidas senlleiras. Edicins Xerais
Exercicio 1

Sinale os adxectivos do texto.

Autoavaliacin

A parroquia de Ros ditase s beiras do ro Anllo no verdadeiro corazn da Terra Ch,

onde os carballos son mis fermosos ca en ningn outro lugar da terra, especialmente na
primavera, cando empezan a follecer. O Anllo, que polas terras de Abadn anda un ro

Pxina 11 de 14

de curso decidido e semellante dos outros, entrar en Go faise repousado e dubidoso,

tanto que no preciso lmite entre esta parroquia e a de Moncelos divdese en dous, e o
brazo menor colle o nome de Guisande para ir facer a famosa lagoa de Valverde, onde
disque xace asolagada unha cidade con lousados de ouro, verdes polo tempo e o lidro das
augas.
Exercicio 2

Indique cales dos adxectivos son explicativos (eptetos).

Autoavaliacin

A parroquia de Ros ditase s beiras do ro Anllo no verdadeiro corazn da Terra Ch,

onde os carballos son mis fermosos ca en ningn outro lugar da terra, especialmente na
primavera, cando empezan a follecer. O Anllo, que polas terras de Abadn anda un ro
de curso decidido e semellante dos outros, entrar en Go faise repousado e dubidoso,
tanto que no preciso lmite entre esta parroquia e a de Moncelos divdese en dous, e o
brazo menor colle o nome de Guisande para ir facer a famosa lagoa de Valverde, onde
disque xace asolagada unha cidade con lousados de ouro, verdes polo tempo e o lidro das
augas.
Exercicio 3

No texto hai unha oracin comparativa. Sinale cal e constra outras tres semellantes
utilizando adxectivos do texto.
Autoavaliacin

A oracin comparativa a seguinte:

Onde os carballos son mis fermosos ca en ningn outro lugar da terra.
Outras oracins comparativas:
O meu irmn tan decidido como os seus amigos.
Eu son mis repousado ca ti.
A lagoa de Valverde non tan famosa como di o texto.
O meu reloxo mis preciso c teu.
Os prados da mia aldea son mis fermosos e verdes cs da ta.
Exercicio 4

Sinale no texto unha forma comparativa sinttica. Indique dous comparativos sintticos de
bo, malo e grande.
Autoavaliacin

A forma comparativa sinttica que aparece no texto menor.

Os comparativos sintticos son os seguintes:
Bo: mellor,ptimo.
Malo: peor, psimo.
Grande: maior, mximo.

Pxina 12 de 14

Exercicio 5

Indique cales son os substantivos correspondentes aos adxectivos que aparecen no texto.

Autoavaliacin

Verdadeiro: verdade.
Fermosos: fermosura.
Decidido: decisin.
Semellante: semellanza.
Repousado: repouso.
Dubidoso: dbida.
Preciso: precisin.
Menor: minora.
Famosa: fama.
Asolagada: asolagamento.
Verdes: verdor.

3.

Pxina 13 de 14

Glosario
Adxectivo: tipo de palabra que indica unha calidade do substantivo (forma, tamao, cor,
aspecto, etc.).
Grao: intensidade coa que o adxectivo cualifica un substantivo.
Grao positivo: dise do adxectivo cando indica a calidade dun substantivo de forma neutra, sen
marca ningunha de intensidade.
Grao comparativo: dise da relacin que establece un adxectivo cando indica a calidade dun
substantivo marcando unha comparacin con outro semellante.
Grao comparativo de igualdade: dise da relacin comparativa que establece un adxectivo
cando indica a calidade dun substantivo nas mesmas condicins c elemento que serve de
referencia (tan listo coma ti).
Grao comparativo de inferioridade: dise da relacin comparativa que establece un adxectivo
cando indica a calidade dun substantivo nun grao menor ca no elemento que serve de
referencia (menos listo ca ti).
Grao comparativo de superioridade: dise da relacin comparativa que establece un adxectivo
cando indica a calidade dun substantivo nun grao maior ca no elemento que serve de
referencia (mis listo ca ti).
Grao superlativo: dise do adxectivo cando indica a calidade dun substantivo nun grao mximo
(o mis listo).
Grao superlativo relativo: dise da relacin superlativa na que tamn se establece unha
comparacin (o mis listo da clase).
Comparativo analtico: xeito de expresar unha comparacin por medio dunha frmula: 1
elemento + tan + adxectivo + conx. comparativa + 2 elemento (ese rapaz tan listo coma
ti).
Comparativo sinttico: xeito de expresar o grao comparativo ou superlativo mediante unha
soa palabra: bo, comparativo mellor, superlativo ptimo.

3.1.1

Pxina 14 de 14