PENGURUSAN TANAMAN PISANG

PELUANG NIAGA TANAMAN PISANG DI MALAYSIA - Analisis Pasaran (Pisang) Semasa.

Berdasarkan Pembangunan Industri Makanan Bagi mencapai Sasaran Pelan Imbangan Dagangan
(BOT) Jabatan Pertanian Malaysia, Buah pisang merupakan tanaman utama bagi negara
Malaysia, Rujuk Jadual 1.
Senarai Tanaman Utama Mengikut Pelan BOT Buah-buahan

Belimbing
Betik
Jambu Batu
Limau
Mangga
Nangka
Tembikai
Pisang
Nanas
Rambutan
Durian
Kelapa

* Sumber: Kementerian Pertanian & Asas Tani Malaysia

Berdasarkan Jadual 2, dapat juga disimpulkan bahawa pengeluaran buah-buahan sedia ada di
Malaysia masih bergantung kepada import dari luar negara. Sekiranya negara ingin memenuhi
pasaran tempatan para pengeluar tanaman buah-buahan perlu meningkatkan pengeluaran hasil
tanaman daripada 1.3 juta tan pada 2000 kepada 5.1 juta tan menjelang 2010, iaitu tahun
depan.
Perbezaan sebanyak 3.8 juta tan hasil buah-buahan merupakan peluang besar kepada
pengusaha-pengusaha buah-buahan untuk direbut, kesannya secara selari akan
meningkatkan permintaan terhadap pengeluaran anak pokok buah-buahan, termasuklah busah
pisang.
Menurut maklumat yang diperolehi dari Lembaga Pemasaran Pertanian Malaysia (FAMA), potensi
pasaran pisang Carvendish bagi tahun 2005 mencecah 19,023 MT berbanding 18,210 MT
tahun sebelumnya, iaitu peningkatan sekitar 4.5 peratus . Ia merangkumi 63 peratus pasaran
domestik dan eksport yang masing- masing berjumlah 11,908 MT. Potensi pasaran pisang
Carvendish bagi tahun 2006 diramal 19,916 MT, naik 4.7 peratus berbanding tahun 2005.
PASARAN DUNIA
Berdasarkan Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) dianggarkan statistik
pengeluaran pisang untuk eksport pada tahun 2004 ialah sebanyak 14.7 juta tan (dengan nilai
USD10 billion) dan meningkat lagi pada tahun 2006 iaitu mencecah 16.8 juta tan, dengar
nilaian USD5.8 billion. Ia dijangkakan terus meningkat dari tahun ke tahun pada masa akan
datang kerana permintaan terhadap makanan tidak akan putus ditambah lagi dengan populasi
manusia semakin meningkat saban tahun.

Peluang dalam sektor pertanian cukup luas dan memberangsangkan, ia berdasarkan keadaan
ekonomi semasa yang semakin tenat yang berkadar sonsang dengan permintaan dan
penawaran produk berasaskan pertanian.
Iaitu rakyat lebih peka untuk membuat 'Belanjawan Berhemat' bagi membeli sesuatu barangan
keperluan. Barangan keperluan asas adalah merupakan awlawiyat (keutamaan) yang patut
didahulukan. Sedikit fakta yang ingin dikongsikan bersama; Sony akan menutup 4 daripada 7
kilang bagi mengecilkan operasi & pengeluaran barangan elektronik , kilang Intel ditutup,
150,000 pekerja kilang (elektrik & elektronik) bakal diberhentikan pada tahun ini, pasaran
kereta Honda jatuh merundum dan ia terburuk dalam sejarah sejak 31thn dll.
Keperluan asas seperti makanan@pertanian dijangka akan mengalami peningkatan mendadak
disebabkan berlakunya krisis ekonomi, ia mungkin sebagai langkah jaminan terhadap bekalan
makanan (food security) supaya tidak berlaku seperti krisis Beras sepertimana tahun lalu.
Sekian, hanya pandangan berdasarkan analisis maklumat dan keadaan ekonomi semasa.
BAHAN TANAMAN

Sulur
Benih tisu kultur.

TANAH

TANAH GEMBUR KEDALAMAN ANTARA 100 150 SM TIDAK DIBANJIRI AIR

TERDAPAT PUNCA AIR UNTUK PENYIRAMAN
TIDAK TERLALU TINGGI ATAU CURAM

PENYEDIAAN TANAH

NILAI pH ANTARA 5.5 6.5 (LAKUKAN PENGAPORAN)

KAWAL RUMPAI DENGAN SEMPURNA
PECAHKAN TANAH - RIPPER , BAJAK PIRING & PUTAR LINING

JARAK TANAMAN
TANAMAN MONO

9 x 9 atau 9.5 x 9.5 TIGA SEGI : 554 617 POKOK/EKAR

DOUBLE HEDGE : 8 x 8 x 12 TIGA SEGI : 620 POKOK / EKAR

SELINGAN KELAPA / KELAPA SAWIT

DUA BARIS 1.5m x 2.5m TIGA SEGI : 600 POKOK/EKAR

LUBANG TANAMAN

1 x 1 DAN KEDALAMAN 1
GAULKAN BAJA FOSFAT DAN ORGANAN.
TABURKAN FURADAN 3G DI DASAR LUBANG.
TANAM BENIH & KAMBUS KEDALAMAN LUBANG.
KAMBUS LUBANG SEPENUHNYA : POKOK = 3 TINGGI.

PEMBAJAAN

AKTIVITI TERPENTING DALAM PENANAMAN PISANG

LAKUKAN PEMBAJAAN SECARA BERJADUAL GUNAKAN BAJA YANG
BETUL DAN SESUAI
APLIKASIKAN DENGAN CARA DAN KADAR YANG DISYORKAN
JIKA TIADA PENGAIRAN BILA ADA HUJAN

KEPERLUAN AIR

KEPERLUAN AIR TANAMAN PISANG ADALAH TINGGI

BERLEBIHAN SEPERTI BANJIR : MEMUDARATKAN POKOK
TERENDAM AIR TIDAK LEBIH 48 JAM : BUSUK AKAR
10 MM HUJAN : 2 3 KALI / MINGGU
PALING IDEAL : SISTEM PENGAIRAN
MASA PALING KRITIKAL : KETIKA BERJANTUNG

KAWALAN SULUR

PUSINGAN PEMANGKASAN : PUSINGAN 30 45 HARI PANGKAS KE PARAS

MATA TUNAS
SIMPAN 1 POKOK PENURUT : INDUK BERUMUR 5-6 BULAN
PILIH SULUR PEDANG YANG DALAM SAHAJA PILIH SULUR YANG SESUAI
ORIENTASINYA
SETIAP MASA HANYA ADA 1 INDUK DAN 1 PENURUT SAHAJA

KAWALAN RUMPAI

PANGKAL POKOK BEBAS RUMPAI : PERSAINGAN

SUNGKUPAN DISEKELILING PERDU PALING SESUAI
RACUN RUMPAI PALING SESUAI : BASTA 15

CANTASAN DAUN

SIMPAN SEMUA DAUN SIHAT : 10 12 HELAI PANGKAS HANYA DAUN TUA DAN
BERPENYAKIT
TIDAK DIPANGKAS : KEBUN LEMBAP : PENYAKIT
TEMPAT BERLINDUNG PERUSAK POKOK PISANG
DAUN KERING : SUNGKUPAN TANAH

PENYAKIT TANAMAN PISANG

LEAF SPOT DISEASES

BINTIK DAUN SIGATOKA BINTIK DAUN CORDANA
BINTIK DAUN SPECKLES & FRECKLES
KARAT DAUN PISANG
PENYAKIT SOIL BORNE
PENYAKIT LAYU PANAMA
PENYAKIT BACTERIAL HEAD ROT
PENYAKIT-PENYAKIT BUAH
PENYAKIT CROWN ROT (BUAH)
PENYAKIT ANTHRACNOSE (BUAH) PENYAKIT CIGAR END ROT (BUAH)
PENYAKIT JOHNSON SPOT (BUAH)

PEROSAK TANAMAN PISANG

NEMATOD
EKTOPARASIT
ENDOPARASIT
BURROWING NEMATODES
PENGOREK UMBI / BATANG
PENGOREK UMBI
PENGOREK BATANG
PERUSAK-PERUSAK BUAH
LALAT BUAH
KUTU TERITIP

13. PEMANGKASAN JANTUNG

PENGELUARAN JANTUNG

P. BERANGAN c.v JUITA : 7 10 BULAN

(40%:50%:10%)
P. TANDUK LANG KUNING : 7 10 BULAN (30%:50%:20%)
DIPANGKAS SELEPAS SISIR TERAKHIR TERBENTUK
10 14 HARI SELEPAS JANTUNG KELUAR
SELEPAS PANGKASAN JANTUNG BALUT TANDAN
KARUNG PLASTIK BIRU
KARUNG KERTAS MAKANAN AYAM
TANDAKAN DENGAN WARNA DITANGKAI BAWAH TANDAN

PEMUNGUTAN HASIL

PISANG BERANGAN c.v JUITA : 11-12 MINGGU TANDUK LANG KUNING : 60 80

HARI
KERETA SORONG DILAPIK SPONGE/TILAM
TANDAN TIDAK TERDEDAH KEPADA PANAS MATAHARI

ANALISA EKONOMI BAGI PROJEK 10 EKAR

ANDAIAN KELUASAN 10 EKAR DENGAN DENSITI ,6000 POKOK

ANDAIAN TIADA SISTEM PENGAIRAN
ANDAIAN TIADA MENGALAMI MUSIM KEMARAU BERPANJANGAN
ANDAIAN HARGA KEKAL SEPERTI SEKARANG I.E RM1-30/KG
ANDAIAN MENGGUNAKAN TENAGA BURUH ASING 2 ORANG
MENGAMBIL CONTOH TANAMAN PISANG BERANGAN C.V JUITA

ANALISA EKONOMI BAGI PROJEK 2.5 EKAR @ 1 Ha

ANDAIAN KELUASAN 1HA DENGAN DENSITI ,1,500 POKOK

ANDAIAN TIADA SISTEM PENGAIRAN
ANDAIAN TIADA MENGALAMI MUSIM KEMARAU BERPANJANGAN
ANDAIAN HARGA KEKAL SEPERTI SEKARANG I.E RM1-30/KG
ANDAIAN MENGUSAHAKAN SENDIRI

PENUTUP
Diharapkan kertas kerja ringkas penanaman pisang ini dapat dijadikan panduan asas kepada parapara usahawantani yang berminat ingin menceburi sektor pertanian masakini.
Untuk mendapatkan maklumat lebih lanjut, bolehlah bertanya kepada mana-mana Jabatan Pertanian
yang berhampiran di kawasan anda.
Terdapat cara-cara yang efektif untuk menjimatkan kos pengurusan dan meningkatkan hasil
pertanian, maklumat ini akan saya masukkan dalam terbitan saya pada edisi keluaran akan
datang. Semoga berjaya
*** PENAFIAN: Penulis tidak akan bertangungjawab diatas sebarang masalah dan kesalahan yang
berlaku sekiranya terjadi perkara-perkara yang tidak diigini.