Akte nnligjore Vendime, rregullore, udhzime t nxjerra nga organet ekzekutive

ose organet lokale n baz dhe pr zbatim t ligjit. Kto akte kan karakter
normativ-jan t detyrueshme pr t gjith.
Akte normative Kuptimi i gjer: Akte t nxjerra nga organet ligjvns, ekzekutive
ose lokale q jan t detyrueshme pr t gjith. Kuptimi i ngusht: Aktet normative
t Kshillit t Ministrave, institucioneve t tjera qendrore ose organeve lokale -- Akte
t miratuara nga Kshilli i Ministrave, institucionet e tjera qendrore ose organet
lokale, n rast nevoje dhe urgjence, t cilat e humbasin fuqin q nga fillimi n rast
se nuk ratifikohen nga Kuvendi brenda nj afati t caktuar kohor.
Amnisti Nj akt faljeje nxjerr nga Presidenti i Republiks pr t gjith personat
(ose kategori t caktuara personash) q jan dnuar pr vepra penale me vendim
gjyqsor t forms s prer, ose q jan n procedim. Amnistia mund t prfshij
dhe mosprocedim n t ardhmen t veprave penale t kryera gjat nj periudhe t
caktuar. N dallim nga falja, amnistia shpallet pr kategori t dnuarish dhe jo pr t
dnuar t veant.
Ankesa: Nj komunikat individuale apo kolektive ndaj institucionit t marrveshjes,
duke trhequr vmendjen pr nj shkelje t rnd t t drejtave t njeriut. Shih po
ashtu komunikatn.
Arbitrazh(Ligj): Dgjimi dhe prcaktimi i nj mosmarrveshjeje, n veanti nj
mosmarrveshjeje industriale, ndrmjet dy palve t ndryshme me an t nj
komisioni arbitrazhi (e drejta ndrkombtare), procedura e prcaktuar pr zgjedhjen
e mosmarrveshjeve ndrkombtare.
Avokati i Popullit Organ q mbron t drejtat, lirit dhe interesat e ligjshme t
shtetasve nga veprimet ose mosveprimet e paligjshme e t parregullta t organeve
t administrats publike. Avokati i Popullit merr ankime nga shtetasit dhe heton n
lidhje me to. Ky organ vepron si ndrmjets midis individit t prekur dhe shtetit.
Zakonisht, njihet me termin suedez ombudsman pr shkak t origjins nga sistemi
juridik suedez.
Aplikues:Nje person i cili formalisht kerkon nje veprim ligjor ose nje veprim nga ana
e qeverise si p.sh.dhenien e statusit te refugjatit, vize apo leje pune.
Aplikim: Nje kerkese (zakonisht me shkrim) paraqitur qeverise nga nje person apo
nje organizate ku kerkohet nje veprim nga ana e qeverise.
Arbitrarisht: Ne nje menyre te paaresyeshme, lidhur kjo me konceptet e
padrejtesise, paparashikueshmerise, mungeses se aresyetimit apo tekave.
Legjitimiteti: Shkall n t ciln procedurat qeveritare pr brjen apo fuqizimin e
ligjeve jan t pranueshm pr njerzit. Nj sistem i legjitimitetit sht legal, po m
me rndsi sht q qytetart i besojn prshtatjes s tij dhe mbshtesin rregullat e
tij. Legjitimiteti sht i lidhur ngusht me qeverisjen: pajtimi vullnetar me ligjet dhe
regulloret rezulton n nj efiktivitet m t lart dhe besim n pushtet dhe lojalitet
personal.
Ligj Akt me karakter normativ (i detyrueshm pr t gjith) nxjerr nga organi
ligjvns (Kuvendi) sipas nj procedure t caktuar.

Decentralizim Delegim (ose shprqndrim) i pushtetit ose kompetencave t

organeve qendrore te hallkat e tyre m t ulta hirarkike, ose nga organet qendrore
te ato lokale dhe njohje e autonomis s organeve t pushtetit lokal n planin politik,
normativ dhe administrativ.
Dekret Akt me karakter normativ ose nominal nxjerr nga Presidenti i Republiks.
Deklarata: Nj thnie serioze nga nj institucion, e cila mund t prmbaj
rekomandime por nuk sht juridikisht detyruese. Deklarata, po ashtu mund t jet
paraqitje nga shtetet e veanta pr interpretimin e nj obligimi.
Delegim kompetencash Kalim kompetencash nga nj person, organ ose deg e
pushtetit te nj tjetr sipas rregullave kushtetuese dhe ligjore.
Denoncim Akt i nj shteti q njofton nj shtet tjetr n lidhje me vendimin e tij
pr ti dhn fund nj marrveshjeje apo traktati ndrkombtar t nnshkruar prej
tyre. Denoncimet bhen n baz t rregullave t s drejts ndrkombtare.