[

iaiIN8 UST fB i

5 1922

J<k

h91

ARISTOPHANIS

ECCLESIAZUSAE.

ARISTOPHANIS

J]CCLESIAZUSAE.,

GUM PROLEGOMENIS ET COMMENTARIIS

EDIDIT

J.
LITT.

HUM.

VAN LEEUWBN
DB., IN

J.F..

ACADEMIA I-UGDUNO-BATAVA PKOP. OKD.

LUGDUNI BATAVORUM

APUD

A.

W. SIJTHOFF
MDCCCCV

PROLEGOMEI^A

').

I.

Feminas

operam

prioribiis

vociferantem

quoniam

Aristophanis

pauca

quaedam

fabulis

unam

sex deinceps perlectis

illius aetatis

deperditis

partes,

in

nam

panariam

mulierculam
multa!

quis

si

perdat;

et

quaerat,

fere oflfendat
vel

satis

sic

Confidenter autem statuere licet in

^).

dramatis mulieres nihilo maiores egisse

cuius imago exhibetur in

in ipsa vita publica,

theatro, vix ulla earum habebatur

ratio.

Non

libere inter viros

per urbis plateas versabantur matronae virginesve Atticae, sed

aedium habebant dominium,

interiora

ultra cuius fines progredi

non sinebat mos,

jtEQag yccQ ccvXsiog d"VQa

iXkv&eQK yvvaiTU ivevofiiGt

Agrem

forte

si

captare,

libebat

oinCag

tectum

^).

adibant

*).

Maritus

autem quidam nimis benevolus, qui uxori recens enixae inferiorem domus partem cessit et ipse in superiorem commigravit,

damno

suo

mox

mulierculae

sensit

libertatem magis periculosam esse

Itaque etiam
viros

*)

fuisse

Sectiones I

sitatis

more

pomparum,

participes

per

imbecillae

quam

incustoditam

scalas arduas

^).

e quibus nati sunt ludi comici, solos

se

intellegitur

solos

viros

igitur

III

solito

deaumsi ex oratione quam ad diem natalem nostrae Univercelebrandum rector habui d. 8 m. febr. 1905 (,de vrouw bg

AriBtophanes").
)

Vesp. 1388 sqq.

*) Of.

Aoh. 262 Lya. 395.

=>)

^)

Menand.

fr.

546.

Vid. Lys. Or.

I.

PROLEGOMENA.

II

chorum

solos

effecisse,

viros

histrionum

functos esse,

officio

solos viros spectasse certa coniectura assequi posset quilibet,

Tragoediae similis

fuit ratio.

quasdam primarumque

res

Exhibuit sane Aeschylus mulie-

adeo

partium

fecit

Agamemnoni

Clytaemestram opposuit, Oresti sociavit Electram. Sed

desumtas

sacris

gentis.
liebri

habebat,

eas

ornati

^).

bene vixit mulier,

mulierem suo

se

^)

tulit

amantem

Etiam tragico poeta iudice bene quae

durum

et

nul-

latuit

verbum quo anxias matronas

illud

est tacere et intus

ab ipso Aeschylo videtur dictum.

ingenii

Mitioris

mu-

iure gloriatur Aeschylus

Thebanas facessere iubet Eteocles: vestrum

manere"

suae

ut

effinxit

se praestaret. Viri veste

molle aut tenerum;

nihil iis

fecisse

Aristophaneus

autem

mythis

heroinae et sunt et esse videntur. Viriliter

illae

lam unquam

tales

genuinum

aevi fllium

sui

furunt et saeviunt,

terra

vulgus eae res notae essent.

nisi in

quo Oedipi haec

Sophocles,

fuit

quam

mortales

filia

finxit

neque generosiores unquam

ille

perraovetur,

Antigonam. Sed

etiam

virile

affectu,

pectus aestuare

poterat; viriliter se gerit fraterno amori parens: quae perniciem

affert

ei

quadam

comraiseratione
laudatur.

et

Neque enim Thebis

dubitanter
olira

quo levius

tacendum"

Aiace

ab

verbis

fiat

ut

petit

excusatur potius

neque Periclis aetate Athenis

locus erat virgini suo stanti iudicio, et

bus

cum
quam

audacia et a choro mentis popularis interprete

Tecmessa cum

doloris

se

onus commune, responsum

faciat

supplici-

participem,

fert illud:

feminis

^).

Hoc unum requirebatur

in muliere Attica,

hoc

unum

ei

con-

cedebatur. Neque vituperari inter viros neque laudari, vestrum

decus" Pericles

id

bris uxores

cissimis

1)

apud Thucydidem,

tandem dignatus

cenam parare",

*)

ait

in

fine orationis fune-

matresque civium pro patria mortuorum verbis pau-

Ran. 1044.
Thuc. II 45

Feminarum

amplius

nihil

2.

*).

^),

et

')

Sept. 232.

Xen. Oecon.

est

lanam facere

et

ominis aliquid habent prima

^)

6.

Ai. 293, 586.

PROLEGOMBNA.
quae

Aristophanea ad mulierem dicuntur verba: o

scena

in

mater, cedodum cochlear!"

Ceterum

ne

culina

in

accepto

ludices

III

triobolo

^).

quidem
ipsos

feminae

regnabant

forum

in

Atticae.

festinantes,

ubi

sibi

panem apud pistorem

emant, e comico novimus ^). Ipsi opsonantur pisces olera poma
et quo tempore armati per urbem obibant cives, forum
suisque polentam

quasi hodie dicas

Aristophani

fides

dentes caricas

vidit

pileum

torrens Strepsiades

'),

si

replentes,

lenticula

salsamentum hastatosque

omasum

Ipse

^).

equites

protegentes

clipeo

legionarios

inva-

cum pungere

neglexisset, quid vapor valeret inclusus ita est expertus ut post

annos complures etiam recordetur

edulia

assat

emit

domus

Dicaeopolis

sibi

^)

leporinam

ipse

adiuvante

ministro

solo

')

Ipse anguillam ceteraque

^).

uxorem

parte superiore lanificio vacare

et

aves

veru

filiam interim in

et

sumamus

oportet

nisi

plane earum oblivisci nos maluit poeta. Cena parata ipse cistam

implendam curat
sacerdotis, qui

tissimum.

Mox

et

^)

eum

mox

pedissequo comitante abit

in

aedes

vocavit utpote frugi virum et patriae aman-

redit appotus ....

cum duabus

meretriculis.

Nunc

gaudemus sane quod neque uxor neque filia eum in limine

At vicinus Lamachus gravissimos gemitus ducens e
proelio affertur saucius: huic certe affore uxorem expectamus;
excipiat.

nam

fuit ei

uxor

eius filiolum

^).

et quadriennio post

Non

comicus

in

scena ostendit

prodit mulier, sed mancipia praebent quae

ad vulnera curanda requiruntur.

Conviviis mulieres puellaeve honestae non intersunt

miramur
cum cenam

ubi

id

petit

*'),

1)

Ach. 245.

")

^)

Vesp. 493 sqq.

*)

filio

cum

12601264.

Philocte-

non rogamus cur uxorem filiamve secum

Vesp. 300 sqq.;

Lyg. 559 sqq.

cf.

Nub. 640 Eocl. 382

Nub. 408 sqq.

) Ach. 870 sqq.
Aeh. 1007 sqq., 1040 sqq.; item Pac. 1043 sqq. Av. 1579 sqq.
8) Ach. 1096 sqq.
) Pac. 1270 sqq.
^) Exoipiendae suut cenae nuptiales et funebres.
6)

^)

") Veap.

Neque

civium maior convenit numerus: Dicaeopolis

sacerdotis, Philocleon comitante

monis cenam

'").

etc.

PEOLEGOMENA.

IV

non ducat, neque haeremus ubi Agathonis convivae tibicinam

e

triclinio

ctet

Quid

*).

pinguntur

Ohe,

ad mulieres",

dimitti iubent

vero

quas cantu suo

cum rusticorum

dicas

gaudia

dele-

verna

sic

^):

Comarchida,

^agenda:

laeti

bene est recens

pluit:

satis.

Quies iam

bibendo transigamus vesperam! Heus tu,"

fabas torreas velim, et villicum ab agro

uxorem alloquitur
Placet Comarchidae quod proposuit vicivocandum cures".
nus: puerum igitur domo sua aflferre iubet quae sint praesto,

turdum duasque fringillas

leporina; ^quorum unum
das".

Tertius

et colostri aliquid
tibi

quatuorque cruscula

habe quod cum patre tuo come-

praeterea advocatur rusticus Charmides. Itaque

tres aviculas et tria illa cruscula

quomodo

inter se distributuri

sint convivae facile nobis fingimus: materfamilias parabit

cenam,

parata non fruetur. Polenta, opinor, vescetur, ut ceteris diebus:

nulla habetur eius ratio.

Athenae mulieribus.

Q-raves

patriarum pertaesi Pisetaerus

At etiam
ille

dunt caelestem. Etiamne mulieribus

Credere noli!

condicio?
inter

et

viris.

Euelpides

ibi

Itaque rerum
civitatem con-

melior promittitur vitae

Nulla omnino feminarum

fit

mentio;

mortales rerum novarum studiosos, qui Nephelococcygiam

nulla

confluunt,

est

Carebitne

mulier.

iis

nova urbs? An Eo-

muleo aliquo facinore civibus praebiturus est is qui lovi iam

successit mundi dorainus? Vix quisquam opinor fuit in theatro,
qui ea de re vel per brevissimum temporis articulum cogitaret.

Comicus certe mulierum non

est

recordatus

nunc quoque

^):

negleguntur in scena quae in ipsa vita neglegebantur.

Nempe

cives Athenienses

non ut comitem sociamque

itineris

terrestris haberent uxorem ducebant, sed prolis tantum quae-

rendae causa; neque caecus casus sed ipsa cogitandi ratio

effecit

^) Pac, 11401158.
Conv. llGe.
facit BaaUtta sive Regina caeli, quae Pisetaero in matrimonium
datur; non enim vera haec est mulier, certe non est mortalis non est Attica,
aed cum Opora Theoriaque iilis, quas e Pace fabula novimus, comparanda.
1)

Plat.

^)

Non huc

PEOLEGOMENA.

ante uxorem maxima constantia commemorarent ').

quaedam eam potissimum ob causam laudatur
non

ut liberos

Mulier

quod

maledici comici sed Xenophontis nunc afferimus verba

maritus per totum

eius

etiam

absente

imperitamque

natam

se

eam

diem

duxit

nunc postquam

sollers

et

diligens,

ptor

cum

curari"

nondum quindecim

annos
ab

eo

educata,

est

marito gratum refert quod

et

Tenellam

^).

suis

de bonis

in libello qui est

postquam de agris colendis

^),

evasit

officiis

egit scri-

priusquam transeat ad describendum perfectum

et

*)

bene

puellam

sapienter

non manserit Lmpar. Talis pingitur

bene administrandis"

quippe qui sciat

foris versetur,

domesticas

res

villi-

Et ad Aristophanem ut redeamus, in Pacis exitu cives

^).

precantur

a diis

ficus et

ut ubertim

per pacem reparetur"

).

praebeant hordeum vinum

sibi

prolem pariant uxores

et quicquid bello sit

absumtum

Inter segetes igitur opulentas et pros-

peram mercaturam etiam liberos veluti in transitu sibi optant,

mulierum autem nonnisi prolis habita ratione fit mentlo.
Neque forte fortuna accidit ut is esset votorum ordo. Nam
solebant Athenienses agriculturam

non poetica quadam

instar

habentes.

enim,

ut

ager,

usi

imagine,

Inibantur nuptiae

germina

non

cum matrimonio componere,

sed revera alterum alterius
tskvcov

i7cl

sua

videbatur

aQotm",

mulier

tegere

tantum

et fovere:
oi5x Maxi

(irjxrjQ

rj

Ksnkrjfiivr}

rixvov

^tOKSvg^ TQog^og dh KVfiatog vsoGnoQov",

non genuit prolem mater"; non sunt

liberi

^firjxQbg

sv ai'fiatt*\

Itaque negari potuit filium, qui patrem ut ulcisceretur

matrem

parricidium commisisse; Furiis, quae quicquid

rerum naturae adversatur ulciscuntur, obnoxium esse Orestem

interfecisset,

')

Inversa ratio obtinet Plut.

250, 1104;

quod

inter recentioris aetatis refero

indicia.
2)
")

Xen. Oecon. 7 8.
*) Ibid.
3) Ibid. c. 710.
c. 46.
c. 12
14. Optime oonoinit oratoris ficti apud Aristophanem dicterium

Ibid.

iv tatg olxlaif

tavtaif ittttQdrtoi? xal tafilaiai /(itii^j^a"

)

Pac. 1320 sqq.

(Eccl. 212).

PROLEQOMBNA.

VI
sceleris

impii

caedere

eum

tatum

Sic de his rebus in scena tragica dispu-

iusserint.

Aristophanem proxima antecessit

est ea aetate quae

Non amorem

matrimonio

in

matrem colendam

Apollinis Aeschylei verbis

ait

occasione qua

'Slg ^ivrj

^).

nunc utamur

eum

ad

adhor-

ut his quoque

^eVco"

^).

sed prolem"

quaerimus,

quidem

filium ait Socrates, et ea

tatus est ad

matrem

auctores et patronos esse Olympios, qui

viro liberos pariebat

mulier, tori non vitae consors.

vero? Ipsi naturae

Itane

dubium videtur quin multi rure praesertim

nec

est,

adversari dixerit quispiam.

id

essent

coniugibus

vitae

consiliorum

participes

cives

quocum pauciora

cum

cultiores

non faciebant, non poterant

eas

necessarios

Estne inter

Sed

consortio.

iuncti

fuerint

qui vero

neque defuerint inter humiliores urbis incolas,

Ita

facere.

quam cum

loquaris

uxore?" Socrates Xenophonteus rogat Critobulum; qui postquam

rem secum perpendit: vix unus et alter" responPrisca carmina Hectori Andromacham, Penelopam Ulixi
det
fldam sodalem veramque coniugem adiungebant: nullas quae
aliquantisper
^).

cum

compararentur feminas habebat civitas Atheniensium,

his

demum
esset

sed

feminarum

erat

sive de
et

non iam venderentur

procis

licet

et

plebe

ipsamque

dies

vitam

remotam

seclusam

et

vir

cum uxore non

in

etiam modicae aedes, in urbe certe,

conclavi

vere servilis nunc

Aevo heroico

condicio.

aliquis

flliae,

sive rex

noctes tantum

megaro transigebat *) nunc

habebant ywamcormr a virorum

^).

Nempe

erat, simplicioribus studiis tenebantur

tum

simplicior

homines:

altius

vita

iam evo-

labat ingenium virile variis artibus et disciplinis excultum,

mens

vero muliebris humi, ut olim, repebat.

Itaque in

umbra conclavium

bus nunc quoque loquimur

1)

Aesch.

2)

Xen.

Eum. 606, 658

Mem. II 2 4.

*)

Vid.

Mnemoa. 1901

Cf. Lys. Or.

I,

de

urbanis potissimum aedi-

latitantes

feminae pallescebant.

sqq.
^)

p.

Xen. Oecon. 3

222243

Palaste 1903.
)

Thesm. 414.

de

XJlixis

12.

aedibm

et

F.

Noack

Hom.

pEOLSaOMENA.
sane

Placebat

puellarum cutis

flore aetatulae fruebantur,

corrigendus

erat

ficiis

').

VII

mox

maritarum

at

dum

nimis candida,

quanivis

color luridus arti-

Desidentium stomachus

cibi

minus

cum

appetens; itaque matres natis pabulum quod voluit natura

praebere non possent male ipsae nutritae,

Peloponneso peti sunt coeptae

certe laetitia

opem

Cubiculorum taedia ut

interdum exhilararentur, erant quae

% A

peterent

sollemne publicum

parum valebant

e vini lagena

quando occasionem praeberet funus vel

si

Fraude autem

*).

astutia

et

valentes

quae

institutione aut auctoritate, surripiebant callide

denegabantur. Cellamne vinariam vel penariam

sibi

maritus clausam tenet? mulier clavem

Comarchides cum denuo a

et

ficta

maritis derelictae sedulo captabant aliorum

virorum commercia,

quae palam

^).

robustiores nutrices

sibi parabit

subditiciam

vicinis vocabitur, frustra fortasse

quaeret leporinam hesternam et colostrum quae afferat amicis

a mustela" videlicet devorata

Ipsum

ullam paginam habent

Antiphontis est quaedam,

litterae

Graecae

quam

qua narratur sors duarum mulie-

in

a viris suis spretarum. Alteri, quae neque uxor erat neque

libera,

bat

^).

cor mariti malis artibus recludere fuit quae conaretur,

et tristiorem vix

rum

^),

legitime nupta ut philtrum quod puta-

persuasit amica

immisceret

celebrantium

virorum

poculis
at

festum

venenum

vehemens

diem communi cena

illud

erat,

ambo

viri

morte sunt abrepti, in rotam escendit nova Deianira, altera

iam mulier
Mulieri

veneficii incusatur

nuptae

si

prolem

causa deesse videbatur.

ciorum mentio
tur

^),

denegabat natura, vitae iusta

admodum aliquid fecisse videobstetrice emtum quomodo marito pro

insoliti

suo venditaverit iocose narratur apud comicum

Vid. ad Lys. 83.

^)

*)

Vid. Lys. I

*J

')

^).

Cui feminae

Vid. ad Lysistr. 47 sq., Plut. Proleg. p. XVIII, Lys. Or. I 14.

"j

8.

ei

Itaque frequens est liberorum subditi-

neque

quae puerulum ab

').

Thesm. 557
Thesm. 425.

Theam. 559.
') Antiph.
Vid. Thesm. 340, 407, 564 sq.

etc.

1420.
Thesm. 502

sqq.

PROLEGOMENA.

VIII

vaferrimae spes erat vitae aliquanto iucundius exinde transinara

gendae;

Euphiletus

ferebat

ratio

ille

*)

ut

maritus

magis iam conflderet

suae uxori

ei

atque

perinde

bona

et

sua in eius manibus tuta existimaret.

11.

Ergone viros
Id

si

nemo

et

feminas usque adeo dissimiles fecerat natura?

qua plurimae quaestio-

rogasset Athenis ea aetate,

nes inter homines sagaces audaces veri appetentes movebantur

liberrime

quaelibet

et

res

humanae

divinae

acri

pendebantur, miraculi fuisset instar. Et Socrates

sophiam de caelo devocavit

et

homines quid domi

bonum

ipsis sive

id

praesertim

qui philo-

quaerere

esset sive

per-

iudicio

ille,

malum,

iussit
si alia

omnia agens animum non advertisset ad condicionem femina-

quem e discipulorum scriptis

habemus cognitum. Expertus autem quam illiberaliter mulieres
Atticae instituerentur sciebat maritus Xanthippae illius, quam
rum,

non

is

fuisset

Socrates

affecit posteritas;

non

oblivioni eriperetur,

non

immerito honore immeritaque contumelia

enim dignum erat eius nomen quod

dignum quod obrueretur opprobrio. Simplex materfamilias

non sua culpa minus apta vitae consors erat viro illi extra-

erat

ordinario,

quem

aliis

dissimilem

nimis

meliorem non sentiebat neque poterat

obesiorem,

sentire.

ut ab Alcibiade Platonico

sumamus mutuam deus inclusus eam

fortasse sensim factam
eam fuisse
:

ret

^):

malignam

nam

scenae est commissa caelebs etiam

Lys. I

6.

^)

Cernebat Silenum

hanc comparationem

latebat.

experiebatur,

Truculentiorem

Xenophonte appa-

qui perhiberet, inter aequales nullus fuit

tacendo negavit Aristophanes

1)

saepe

2)

nisi

tunc

cum Nubes

*)

et

fabula

degebat Socrates fere quin-

piat. Conv. 215 a.

Xen. Mem. II 2 7 Conv. 2 10.

intemperantisque lingaae, talem tamen, qnae neque inaita
^) Vehementis
,naturae careret bonitate, neo matris familias officiis deesset" recte eam vocavit
Luzac Lect. Att. p. 49. Item Cobet Prosopogr. Xen. p. 57.
)

PROLEGOMENA.

quagenarius,

quod veri non

ita simile

habuisse

tuere licet nihil insoliti

IX

'),

confidenter sta-

vitam domesticam

eius

ambabus manibus comicus arrepturus

habuisset,

argumento

materiem

erat

quo versabatur aptissimam iocorumque

in

si

feracissi-

mara. Sed ceterarum feminarum Atticarum similis erat Xanthippe. Ne aurem quidem ei praebeo: anserum clamores quis
curat!" dixisse fertur Socrates rogatus
posset

Cum

dicta

haec

prisca

et

mulieribus tacendum!

illa:

fabulatur?" Non

uxore quis

eam

tolerare

ex vero esse relata, quid interest inter

verba

fac

^):

contemtim

quomodo

suo pretio Xanthippe

aesti-

mabat deum

in Sileni imagine absconditum? at quomodo potequem nunquam adspexisset? Nam non uxori sed amicis
animi penetralia recludebat Socrates; non cum ea sed cum civi-

rat,

bus quibuslibet,
haberet,

quos in gymnasiis urbisve plateis

nam

mus relatum

id

quoque inter

si

quando in lutum

hodie qui magnopere

obvios

Placentam a pulcro Alcibiade raarito

confabulabatur.

raissam

sibi

alias

nugas pluriraas accepiproiecit

illa

^),

quis est

stomachetur? Ergo tu quoque ea care-

ei

bis!" placido vultu sedataque voce dixisse fertur philosophus:

quantopere laetata esset

tus esset! Sed nihili

habebat.

Capitis

quoque obediret,

cum

solos,

si

coniux

daranatus

Socrates

suisque defore",

sibi se

uxoris

nulla

facta

tunc se digna-

aufugere

carcere

pectusque

in

cum

erigeret

liraine

tundentera"

*).

dein

^),

mortis est aversatus,

animos imperterritus

cura

araicis

et

ipse,

')

Plat. Criton. 45c,rf,

Ibid. 116 c,d.

54,

4.

Plat.

^).

raulta

Uxo-

sodalium moestorura
operae

pretium non

ita opinatur Phil. d. Gr. II, l^ p. 61, 2.

Teles apud Stob. Flor. V 67.
Antipater apud Athen. 648 / Aelian. V. H. XI 12.

")

autem

Morituro

M Zeller
2)

cura

a ministris abduci iussit

confabulatus est hilaro anirao et vel carnifici benevolus

rem

non

suoe quosnara dicens?

mentione

in carcere valediceret Xanthippe,

claraantera

ira certe

faciebat eius iurgia: rationem eius

se indignum id esse; legibus patriis nisi nunc

posset, noluit:

liberos

illa,

ille

Phaedon. 60, 117

rf.

PROLEGOMENA.

eam quoque

duxit

consolari.

Talem

optimum

pinxit Plato civem

perfectumque sapientem.
ad Aristophanem

Sed

singularem annus 421

redeamus.

Cui rebus

laetitiam attulit,

et

intento

patriis

nam pacem, quam

per annos complures strenue commendaverat, vidit parari

vaque fabula ipse

nam

in theatro celebravit, et

initam pacem bello

tum

publicis

coepit

vix optabiliorem

alienari,

et

festi-

singularem dolorem,

mox

sensit.

animum mutatum

rebus

nam

iuvene optima quaeque speranti et quae sperabat credenti factus

quem

est vir

ostendit

vita diffidere et res quotidianas

Aves

contemnere docuit

fabula.

sunt tempora,

Tristissima secuta

cum

civitati calamitatibus

obrutae instare videbatur pernicies. Quae tamen indignata malis

succumbere se
411, tandem

annus

erexit, et qui ultimus ei fore visus fuerat

novam prosperitatem

nimisque brevem!

eheu non

firmam

satis

ei attulit.

Maximi momenti comico, ut eius patriae, hic annus fuit. Nam

tum primum mulieres ille dignas habuit quibus describendis artem
suam impenderet. Tum primum in scena comica meliori parti
generis

humani suus

tributus

est

locus.

Qua

hodie

locutione

vulgatissima qui utuntur, non solent rogare unde habeat

nem; nos vero statim recordamur

Agathonis

in

triclinio

duplices olim fuisse

lepidissimae narrationis, qua

ab uno convivarum celebratus est

rare alteram sui partem invenire studentes, sic

Qais

').

Geneseos

poetae

animum

')

iocosis

expressam?

noster,

quem amabat

liberius olim irrisisset.

eo fere tempore duxisse Aristophanem, quo in scena

mulieribus insignes

spicemur;

integros

adeo afflnem habuisse

Novimus omnes: comicus est

Plato et magni faciebat, licet Socratem

fertur?

Uxorem

demum

Quis est cui Plato tribuit pulcram

gravemque fabulam quamvis verbis

prisco

Amor

mortales, sed a love discissos iam ober-

et veros horaines futuros"

illam

origi-

nam

aliquas partes

filium,

Plat. Conv. 189 e sqq.

tribuere coepit, est cur su-

quem anno 388

*)

artis

Vid. Plut. Proleg. p.

assumsit socium

I.

^),

XI

PROLEQOMENA.
vicenarium

tunc

fere

multum

incertior

neque

tribuamus,

simile,

est

veri

fuisse

410 natum. Sed

igitur

est

matrimonio

de

annum
quam cui

circa

haec coniectura

traditum

poetae

quem si non suae ipsius vitae rationes

magis quam antea ad indolem et studia muliebria

accepimus quicquam

moverunt ut

*)

animum, at moverunt res publicae. Nam quae hactantum scurrilibus in scena comica aptae fuerant
luctus iam communis eas novo quodam honore illustra

adverteret

tenus

iocis

visae,

etiam Aeschylus

verat. Matri lugenti

^)

olim principem in scena

locum, et plenae iam erant Athenae

concesserat

matrum

soro-

rum uxorum orbatarum.

Itaque Aristophani

argumento sunt mulieres bellum

Quae quid non valeant,

lantes."

si

debel-

armis quae praebuit natura

Nonne Helena adultera Menelao gladium excusserat niveo pectore audacter obiecto? Hac usae magistra mulieres finem sunt facturae belli internecivi, quo absumuntur
utantur!

recte

Non

maritl.

iam

sive

anxiorum

vox:

coniuratione

arcem

repellunt,

vi

potiuntur.

ea

vilipendentium

sive

urbsl"

indiga

clamatur,

identidem

At non

feminarum!

cum vicinarum civitatum mulieribus

aerario

et

dolentium

sive

^virorum

Athenis"

esse

viros

Inita

est

Quae

occupant

Virorum minas contemnunt, vim

taedarum flammas ipsumque

irae

aestum

lympha restinguunt, ne precibus quidem maritorum

frigida

flebilibusve

infantium clamoribus permoveri se sinunt, sed firmiter perstant

in

se

pacem

fit

ineunt

se

telis

nisi

constantiae

pacem illi
praemium:

postquam pace domestica aliquot

si

sine mulieribus

sed prudenti Lysistratae sollertia

impii parricidii, -quo tot annos vastata est Graecia.

muliebrem indolem non cedere

Nallius

rtaidita",

cum

momenti

est

fr.

praesertim vix

biographus), ad ipeum
')

viri

domestica

ferunt

vitam non vitalem experti

vivendum! Non

liquet

')

inter

officia

Itaque iustum

faciant.

caruerunt,

dies
sit

non rediturae ad

consilio,

inter

In Persis.

588
sit

^v

yvraixa 6i

credibile

comicum haec verba

virili?"

Nonne

Socrates Xeno-

a/axi/voftai rto t

oi <pqo\ov\t

quod fuere qui putarent olim

spectare.

finis

{Jatoi;"

PROLEG-OMENA.

XII

phonteus exclamat
nes

se

fortiter

adspecta saltatrice inter gladiorum mucro-

*)

Nonne

rotante.

liquet

potiorem generis

hu-

spem?"
poterat discedens feminarum chorus,

mani partem nos esse mulieres,

haec ultima verba dicere

in nobis salutis esse

60 enim fabula ingeniosissima tendebat.

Eodem anno
praebuerunt.

mulieres comico et alterius fabulae argumentum

nunc quoque

Ostendit

tamen ut seditionem

faciant,

sed

ut

non

segregatas,

viris

Bonarum Dearum sacra

obeant annua. Qua occasione utuntur ut de ulciscendo Euripide

deliberent, in cuius tragoediis nimis
lare

^),

poetae

ludicra

defensio. Risus

oratione diluunt

iocu-

minus ludicra

nec

fabula plena, et ad ipsos spectatores

crimina

mulieres

conversae

accusatio,

tragici

inextincti

male audiant. Crimen

quibus

peti

lepidissima

solent

^).

III.

Anno

post

Lysistratam

Thesmophoriazusas scenae com-

et

missas vigesimo comicus mulieribus primas etiam partes

buit senescens et

mirum quantum mutatus

ab

tri-

illo!

Praeterierant tunc tempora quibus maris Mediterranei domini

filii

r&v

aurum Persicum quam

tela

videbantur

futuri

clea

discordia

civili

Aurein

utinam

(jiaQcc9(ovoiidxaiv.

Plus

iam valebat

Atheniensium, ruerat civitas Peri-

magis

suffossa

olim

Athenienses

quam

vi

hostili

praebuissent

eversa.

Lysistratae,

iubenti matronas imitari vellus purgantes explicantes discerpen-

dein

tes,

lanam aequabilem

unde vestis
tatis

flat

et

bene commixtam efflngentes,

densa flrma decora! Quo exemplo usi

si

spes etiam erat hostes superandi. Sed

sent,

rara densassent,

nihil

eiusmodi fecerant; neque enim concordiam inter se

raut

neque

1)

')

civi-

sordes eluissent, constipata vi diremissent, sparsa iunxis-

sociis

in

Xen. Conv. 2 9 et 12.

Thesm. 785 sqq.

civitatis

Vid.

iura

adscitis

Thesm. Proleg.

auxerant

p.

sqq.

inie-

ordines

PROLEGOMENA.

Non

bellum

fecerant

quos raros

tandem

XIII

exsanguis

Itaque

pestilentia.

et

civitas erat collapsa.

non viros rerum novarum studiosos ea aetas

poterat

nam omnes

gignere plurimos;

quibus neque patriae amor dee-

rat neque meliora sperandi facultatem vita eripuerat, id agere

debuerunt ut vitia patriae malis mersae pro virili parte cor-

remedia

rigerent. Varia tunc excogitata esse

et

periculum fuisse

potius ne nimis multae indicarentur viae salutis quam ne nulla

rum

suspicari,

quae

tempore

illo

habemus duos eosque

sunt

agitata

testes

inter se diversissimos.

cum

nam

cum

consilio-

locupletissimos

Nunc quoque

cum

cinunt Aristophanes et Plato, concinit scurra

potius

mentis acumine

si

indaganda. Sed coniecturis nullis opus,

esset

res

esset

cuiusvis

patere,

videretur

con-

sapiente vel

poeta poeta. Socratem quae de optimo rei publicae statu

adiumento nobis sunt

haud spernendo ut Ecclesiazusas fabulam Aristophanis melius
disputantem

aequalibus

intellegamus,

deridendam

comicum civitatem Platonicam

et

propinasse

quo ipsum

illud

fecit Plato,

haud

iniuria

dixerit

spectatoribus

quispiam

Platonis opus exploserit Aristophanes

fabula sua neque indicavit neque potuit indicare,

demum

annis post

perductum

et

Platonicus

in

factum

bum

nonnullorum

')

est,

fieri

fallunt

manus

nam nullum

videatur scriptum

^),

in

quod

nam

in

aliquot

ad finem est

potuit ut semiperfectus liber

prius

perveniret

comicum quoque permanaret;

quod Platonem nobis

pendum
libro

omnia nos

nisi

evulgatum. Sed

eius notitia ad
si

Non

^).

et

et

aliqua

ne hoc quidem

Ecclesiazusae fabula habet ver-

mentem

vocet aut ad

eum

car-

comico opus non erat Platonis

unde Ecclesiazusarum duceret argumentum.

Nam

ipsum

Vid. ad V8. 636 sq.

Euaeonem
Optimo antem

quendam

quique eius sunt similes carpit, non philoeophum.

Stallbaum Rep. praef. p. LXXII: qui Aristophanem norunt
non poterunt non mirari quid sit, quod, si Platonis deoreta riserit, ipsum phi,lo8ophum non modo non nominaverit, sed ne significaverit quidem aat aliquo
*)

modo
retti)

iure

notaverit."
est

induxerunt.

suspicio

Nam

eorum

indigna quae

qui vs.

647

refellatur (acuta

Platonem

assurdita"

significari

in

Compaanimum sibi

PROLBQOMBNA.

XIV

tempus ea

quae a Socrate quoque eiusque soda-

consilia peperit,

saepius sunt tractata

libus

losopho

aliquo

sive

Id certum,

').

claro

obscuriore

sive

comicum non a phiimmutatam flnxisse

rem publicam, sed in ipsius Praxagorae Aristophaneae

natum novi regiminis consilium ^).
In
7}

mulieribus salus!"

6a)zrjQta/

et

vocis

sonus

ratg yvvai^lv sGxiv

clara laetaque voce olim id prolocuta fuerat Lysi-

splendide

strata

r^g 'EXldSog

oltjg

ingenio

steterat promisso. Alia

victrix

mens,

alius

quem ad sperandum

poetae Ecclesiazusarum,

confldendum segniorem fecerunt anni,

Sero desiit bellum impium

et

tumul-

fecit patria bello

flamma incendii non

tempestive repressi favillam solam reliquit. Pax non attulit
abundantiam quam promittebat olim Dicaeopolis, non venerunt

tuque fracta.

dies

laeti

quos nimis credulus Trygaeus

iam regnat

Paupertas

pinquantes;
theatro,

regnat

Athenis,

choris carent certamina scenica

ubi iustis

choregos liberales

salutabat appro-

ille

non

temporum

fert

ipso

in

quoniam

^),

inclementia. Si qui sunt

quibus civitas in pristinum statum etiara posse restitui videatur,

in his

neque

amantiores;

patriae

')

Thrasybulus, peiversi habentur

Aatisthenis praesertim

^)

Piaue igitur

probus

et

videbatur, et

mox

similia fuere studia.

Gesch.

assentior Zellero

Phil.

d.

II

p. 466,

1-'

qui Suse-

Neque dubitanter locutus est Comparetti in praefatione

Franchettio Italice versae, p. XXII XXVIII.
Platoni vero Aristo-

illic

fabulae a

iam posse videtur ut

qui unus verus Socraticus sibi

Dogeuis ceterorumque cynicorum

mihlium

fleri

quam

iudicii aut sui

fere sequitur.

phanis quin innotuerint Ecclosiazusae vix videtur dubium, et

cum

aliis

arbitror

philosophum comici fuisse memorem cum Socrati de mulierum et liberorum communione disputaturo haec tribuit verba: reformido ov n yeX&ra dcpXeiv, naidixov
ybcQ toiito ys, itXXk fir] OfaXelg. ..xeiaonai" (Rep. 451; cf.457a,^); et mox (4525, c),
ubi ou

(po^it]teov"

elg

toiavttiv

tljv

i/lci;ftarci(

videtur

neqi

tr\v

quosnam

Socrates

fieta^oXriv
tSiv

quomodo

SnXoiv axeaiv

tibv ^(aqiivtwv axcbfi/uata,

neQi

tbc

oaa xal o'a av eXnoiev

yvf^vdata xai neQi fiovaixijv xal ohx

x ai 'inncav 6x>'iaeig",

minus etiam incertum

nam echo haud obscura

ibi

percipitur

ydg iati XQHI^" ""^ inoxov yvvr" (Lys. 677). Et

poterat ut Platonem in lubrica hac materie versantem fugerent
argumento iooatus esset poeta clarissimus ipsique acceptissimus?
innixuitatov

quae de eodem
Credimusne eum scommata,
accurate habuisse cognita,
Cf. Plut. Proleg. p.

quibus

se

puero infante

ignorasse quae

de re in qua ipse totus erat?

3)

^ti

cogitet viros dicaces,

vocis Aristophaneae:
fieri

ait

yevofievtjv xal

XXI.

tum cum

Socrates

petitus

esset,

florebat in scena sunt dicta

XV

PEOLEGOMENA.
aliquis

sit

beatus

satis

et

Fame magis quam famae

^).

iam stimulantur Athenienses,

quibus

si

non pristinae potestatis gloriaeve sed

persuadere,

studio

placere et

vult

quis

lucri et dia-

riorum spem praetendit gratis ne de communi quidem re

Nam

berantibus.
nisi

etiam ius

pecuniae aliquid accedat. Erant quidem qui

Pnycem adire
publicum emolumentum

tum cum

tuta est merces concionalis

recusarent:

gnum

olim

id esse! in

non

cives,

lucrum privatum facerent!"

ut

deli-

comitiorum sordet iam civibus,

illud

convenisse

illuc

insti-

se indi-

aucta iam

at

mercede crebri confluunt, nec iam triobola aversantur qui

gulos tunc spernebant obolos

autem ab

Quis

tenentur.

Athenienses:

In

victus

nunc

alia

quotidiani

imperium

magis iam

cura

etiam deliberantes eos exhibet comicus,

concione

sed alia olim,

illic

aguntur, et licet non nesciamus

ridiculum detortas esse imagines quas delineet

in

magni quid

dies quibus Graeciae marisque

expectet? Praeteriere
affectabant

^).

coetu mercede conductorum

isto

sin-

que probe novimus non esse veri

artificis ita

ille,

id quo-

exhibere detortas

ut similitudinis nihil habeant et pro libidine videantur confictae.

En

igitur

prodit

orator

immo unicam malorum

medelam quandam,
comraendet, quoniam senatus

popularis
civilium

hodie proposuit deliberationem

^),

qui

de reipublicae salute. Quis non

aurem praebeat viro patriae amanti, quem publicis

commodis prius quam suis ipsius invigilare testetur pallium
lacerum et paene nullum! Simplicissimis autem remediis novus
libenter

hic Solon iubet succurri civibus inopibus: ineunte

ius esto
in

laenam poscendi a

officinam ito

tres lodices
Sic

cubitum,

multam

publice vestis

fullone; lecto

Eccl. 603.

2)

Vs. 408 aqq.

cuivis

quis caret,

ubi qui locum denegaverit petenti,

et

cubile praebentur pristinis G-raeciae dorrjv

'EkXdda''

! *)

runt Saturnia regna.

')

hieme
si

solvito."

minis, sic iam KaQnovvrai

3)

autem

Eccl. 183 sqq., 300802.

Vesp. 520.

Adde panem

et ade-

PROLEGOMENA.

XVI

lamque mulieres inter se inita coniuratione viam ad res

Quae postquam nocte clam convenerunt, duce

publicas parant.

Praxagora petunt Pnycem, veste

virili

barbisque

Audaces autem fortuna iuvat;

nam

viri

crebri confluentes

quaerunt

dum

Praxagorae

fit

adversantibus

unum

quidni

increpat

^amicam"

domum

huius
fiat
!

quoque

periculum

^).

festinant, ubi vestes calceos

surreptos reponant. Ipsi autem Praxagorae mi-

nus prospere cedit

summa mandatur mu-

nam

etiam supersit intentatum,

Voti compotes feminae

redis?"

novarum semper rerum appetentissima

viris

ex rogatione

nihil suspieantur. Itaque

populi scitum quo rerum

regiminis, quod

scipiones

ita

mirantur quidem turbam pallidam prima subsellia

perpaucis

in civitate

ornatae.

coniuratarum mariti pallium calceosque

occupantem, sed fraudis

lieribus,

ficticiis

prima luce haud

res,

nam

occurrens

ostium intraturam heus tu, unde

maritus.

At

minime

illa

turbata

inquit visi parturientem."

Nocte

scilicet

intempesta et

me

inscio!"

Festinato opus erat."

Ergone etiam meo

opus erat puerperae?"

pallio

0 virum maligaum, qui vestem uxori invideat

debili frigo-

risque impatienti, ipse in lecto iacens bene fultus bene tectus!"

Etiamne baculum requirebas ad frigus arcendum?"

Immo

ad terrendosfures,

adire

et

mecum

laetare,

Ita sane; tu

autem

id

Nunc ipsum recordor

ignorabas?"
te

mihi heri dixisse, sed oblita

cum

re publica!"

Ain tu? Omnia iam sunt in vobis!"

perlatam

nam marem

Sed estne hodie habita concio?"

eram; quid enim mulierculis

modium integrum,

non potui equidem."

0 bone, explica frontem

illa peperit!

masculum audirent strepitum."

Isto igitur strepitu frumenti perdidisti

nam concionem

si

et

rogationem

ei narrat.

est ..ynvaixoxeaWa" illa, quam Amphis et Alexis fecerunt fabularum

') Haeo
argamentum Aristophanem aemulati, fortasse imitati.
,

PROLEGOMKNA.

XVII

Videre nobis videmur Praxagoram stupentem nuntium plane

inexpectatum et vix credibilem! Nihil tamen cunctata dictatrix

mox

tria

promulgat decreta simplicissima

Bonorum

I.

nulla posthac possessio.

Matrimonium esse

II.

Omnia omnibus

III.

desiit.

praebebit civitas.

nemo; nempe oblata recusare

Kfisivovg ovtsg ^ (is&uvat ^). Omnibus

Tertio qui adversetur invenitur

non solent mortales, Xasiv

igitur

apponuntur cenae

plaudentibus

tribunalibus,

in

ubi ius

non iam opus, quoniam cum bonorum possessione sublata

oratorum suggestu paratae stant mensae

dici

est scelerum causa; in

quam

secundae, et optime sane

rerum

men
ad

muliebre.

harum

Nam

quod cives bona sua

regi-

usum communem

in

magistratus deferre iam

ceat;

iubentur, sunt quibus minus

quorum unum dum confabulantem audimus cum

animi,

candidioris

commune

metus oboritur ut opes privatae

natu

ea

quae iuventutem

iubentur

cedere

etiam

in

aerarium

quoniam cavendum

instituta

formosis solis iuvenibus et puellis iam

nores

in

pla-

cive

perventurae sint cunctae. Abrogato autem matrimonio

mulierum communione

et

paratae a novis dominis

Sed etiam incommoda quaedam habet

peritissimis.

nova

et

futurus est amor, sed

Mox tamen

erit

capitis

secundum

verecundia

quam

ne

maioribus

Magna

igitur

cani, nec liber

reverentia

legis praecepta erit

patet statui haec facilius

est

spes felicitatis, mi-

minus formosis.

pulcriores

civitate

decet

sit

amandum.

perfici, et e

theatro

discedentes suspicamur primam illam cenam communem, ad

quam

cives

iam properant, etiam ultimam

tura esse tribunalia. Olim

cives

cepta

cum

Lysistratae

redibant pax

revocanti,

victoria

nec diu vaca-

a caede fraterna ad humanitatem et sanae mentis prae-

mulierum

officio

suo

et

laetitia:

fungentium

natura recte utentium. Praxagorae vero,

vel

fore,

aurem praebuissent

consobrinae,

Of. vs.

778 sq.

qui

splendida ea
et

iure

erat

quod dedit

Agoracriti illius nepti

obtemperant humilia quaevis appetentes,

PROLEGOMENA.

XVIII

mox

caeno

in

volutantur et ferarum ritu feruntur, ome awoi-

aiovxsg Kxtjviqdov ts jiiteyojuevot

^).

IV.

Quo anno data sit fabula nonnisi coniectando possumus

Nam, ut Thesmophoriazusarum, sic Ecclesiazusarum

asse-

qui.

deratur didascalia

in

desi-

codice Ravennate ceterisque quae ad nos

pervenerunt exemplaribus. Olim tamen in Aristophanis codici-

bus suo loco esse lectam per se intellegitur, nec non

scholii

e verbis
iyivexo

Gvfifiaxia

deberi

errori

videt

annum

Philochoro

Kal

dudum

et

on nQo dvo hcov

igxoqsI

Ubi librariorum

Boicoxmv."

scribendum enim

Aa%s8atfiovia)p",

quod dicamus,

est

Qi,l6xoQog

AaKsSaifiovtcov

nemo non

vai(ou'\

vix

ad vs. 193:

est

efficitur

fuisse

i4&v}-

observatum; praeterea

haec verba esse intellegenda, ut e

ita

foederis,

quod

cum

Athenienses

Boeotis,

acerrimis olim hostibus, inierunt, cognitum habuerit hic interpres,

autem annum

didascaliis

quo

scenae

commissa

est

nostra fabula. Et quoniam foedus illud, cuius pars aliqua etiam-

nunc extat

male habito

in lapide

tium anni quo archon

fuit

^),

pactum

Diophantus, sive

est brevi post ini01.

XCVI

2 (395/4),

sequitur ut e scholiastae verbis efficiamus duobus annis postea"

sive
vel

Et

archonte

Demostrato, 01.

Martio anni 392,

sic

dicuntur.

versu 202
repulsa",

esse

4,

mense

igitur Februario

fabulam testibus

didascaliis.

olim statuit Petitus.

Cui anno optime

fabula

datam

XCVI

salu8
et

ad

conveniunt quae de rebus publicis in ipsa

De duobus tamen versibus

ostentata

versum 856

Thrasybulum avxdsysiv

anovd&v

esse

ilrilv&oGi

dein

civitati,

in

sed

scholiis

dubitatur. Dicitur

Thrasybulo auctore

annotatum legimus

(iskkovxa xotg AuKsSaifiovitav %QS6iGt nsQt

"

Herodot. IV 180.
CIA. II 6 (Ditteiib. Syll. 51).
Lys. XVI 13 AndQcid. III 25.

cetera mittere

nunc

licet.

Utrobi-

1)
2)

Cf.

Xen. Hell. III 5 16 Diodor.

XIV

82

PROLEGOMENA.

XIX

que autem videtur tangi res ex Andocidis oratione

Quam
sed

spuriam habebat

orationem

dicandi, nec

iam quisquam,

non dubito

ego.

Qui

quatuor pugnatum

mari

luculentus

testis

esset

vero

pace deliberarent;

et e tribus

^)

docet

cum

hi

illam

per annos

proeliis terrestribus (ad

superiores evasissent Lacedae-

ad Cnidum essent devicti

legatos ab

^),

^).

ubi

nQea^etg

in

^),

qui de

postquam Athenas redierunt comitantibus

coram populo ad pacem suadendam,

habuit

Boeotis non invitis,

mento,

vehementer vero adversantibus Argivis

Eventum autem
haec

leguntur:

AccKsdatfiovtag

xov HvdoKidov''.

xat

...Xiysi

ik&stv

xal

ccTiQdKxovg avsX&stv,

rov^

TtsiGavxog

^rj

Itaque pacis condiciones a Lacedaemoniis pro-

usque ad pacem Antalcidae

quoniam anno 395 susceptum

quatuor annos

sumamus

391 (archonte Philocle) ut

qui duobus annis post

protractum est bellum. Quod

est,

dixit 395, 394, 393, 392, Ecclesiazusas

Nam parnm

et

novimus ex Orationis Argu-

rei

0d6xoQog

positas spreverunt Athenienses, et per complures etiam annos

^)

^)

Lacedaemoniorum, ceterorum nomine Andocides

legatis aliquot

Corinthiis

^)

causam ab Andocide eam abiu

Atheniensibus Spartam esse missos, in his Andocidem

orationem

nota

opinor, dubitat quin sit genuina

Nemeam, Coroneam, Lechaeum)

*),

111

Halicarnasensis

haec quaestio postquam nostra aetate est pervesti

sedulo

gata, apparuit iustam non esse

monii

Dionysius

datam

si

Andocides

esse initio anni

cogimur, scholiastam

igitur,

foedus cura Boeotis initum datam perhi-

credibilem duco suspicionem,

quam Eduardus Meyer

(Gesch.

d.

250) non omnino improbare videtur, Aristophanis loco respici deliberationes quas Sardthus apud Tiribazum habitas refert Xenophon Hell. IV 8 12
15.
Altert.

p.

Quae Athenis salutares quomodo dici potnerint non video. Quod autem conficere
rem mihi videtur: in concione et coram civibus quin dicta fuerint ea quae apud
comicum respiciuntur, dubitari nequit, de secretis vero conciliabulia apud eatrapam Persicum habitis sermonem illic fieri vix oredet opinor qui partem illam
fabalae uno tenore perlegerit.
-) Vid. Fuhr Anim. in oratores Atticos 1877 p. 17, Blass in opere notissimo.
3)

20.

8)

Cetfiri

*)

18.

s)

phl)y8tiu8, Eubulides Eleusinius

')

41.

22.

erant Epicrates Cephisins

;

(cf.

fabolae nostrae vs. 71),

vid. infra pag.

XX

sq.

Cratinua (Ana-

XX

PROLEGOMENA.
voluisse

dicere

bet,

duos

annos

intercessisae

Demostratum).

archontas

sive

Sed veri multo videtur similius

(Eubulidem

et

scholiastae

verba non tam artificiose esse interpretanda, Ando-

cidem

non

cum

enira

voluisse

archontes

lum

exarsit

et

archon

quatuor annos bellatum esse" diceret,

Thucydidem annos

ut

ita

per

sive

vere

belli

computasse, sed quatuor

annos legitimos. Paratum enim est

anni

395 sive

01.

XCVI

(396/5),

bel-

quo

Phormio,

fuit

dein continuatum est

01.

XCVI

S (394/8)

,,

Euhulides,

4 (393/2)

Demostratus,

hieme

et

2 (395/4) quo archon fuit Diophantus,

XCVI

01.

Quae quoniam
ratio,

4 (393/2) de pace est deliberatum.

praesertim

cura

aut

contorti

insoliti

nihil

oratoris fuerit

in

habet

maius

si

temporum
probabiliter

posset res augere, non dubito quin sic inter se concilianda sint

Confidenter igitur anno

verba Andocidis et scholiastae nostri.

392 cum Petito Ecclesiazusas adscribo

quam antehac temporum

Melius autem
licet

perspicere

nam

XCVII

TCS(iipv

sive 392/1)

^aatksvg,

^v

a^ri}

rovg

slvui

Gvvvsvsfirjfiivovg.

6vyyo}Qri(5a%>xag

(isivavrag

^iaiav

rrjv

rrjv

illorum rationem iam

nuper e voluminis papyracei fragmento

haec verba Philochori innotuerunt

(01.

^).

ttjv

,,archonte Philocle Anaphlystio

dQrivviv xtjv

jid-rjvatoi

eV }ivrakmdov

olnovvrag "EkXrjvag iv ^aGtkioag

cckka

icpvydSsvSav

^)

nati-

ovk sSe^avTO, ^tdtt sysYQaTCro iv

oljtco

ndvrag

Kat rovg nQia^stg tovg iv Aa%s8ai^ovi

KakXtGrQarov

nQtatv, ^EntKQdtrjv

yQdipavrog

Krig)t6ia, HvdoKidrjv

y,al

ov% vno-

Kvda^rivaiaf

Bostock 1893, EMeyer Geach. d. Altert. V

in editione fabulae (Le Donne a Parlamento di A., tradotte in versi italiani da A. F. con introduzione e note di D. C,
1901), PMazon Oompoaition des com. d'Ar. 1904 p. 151, ita censent. Anno 391
dubitanter adscribit Kirchner in Prosopographia Attica (s. v. JdQtoroipdcyrjg), anno 390
Gotz (allatus a Frankelio, Boeckh Staatsh. IP p. 65*) et Kahler (in dissertatione
1)

Etiam ESchwartz

243,

p.

AFranchetti

in Indice lect.

et

DComparetti

anni 1889).
^)

est

Id est:
facta.

pacem Antalcidae dictam,

quae nonnisi aliquot annis poat rata

PROLEGOMENA.
KQarivov

[!4vacpX]variov

anno 393/2 Epicrates

*),

XXI

Ev^ovXlSriv 'EXsvaivtov"

Andocides

^).

ErgO

Spartam

Eubulides

Cratinus

sunt missi et inde reduces pacem frustra suaserunt Athenis;

mox

Sardibus de pace denuo est deliberatum, ob-

(anno 392/1)

tunc quoque spreverunt

latas autem' condiciones Athenienses

'),

atque adeo ira abrepti legatos qui anno proximo pacem com-

mendaverant reos fecerunt. Exules

dein

hi

abierunt

rem post fabulam nostram scenae commissam

testantur et ipsa comici de Epicrate verba

Lenaeisne an Liberalibus fabula

sit

Quam

*).

accidisse

et alia

).

data nescimus

^).

V.
In Ecclesiazusarum fabula recensenda uno fere codice utimur

Ravennate
praesto
nisi

{Rj,

cuius

purum

Satis

fuit.

iraago

phototypa a

Sijthoffio edita

mihi

hic praebet nostrae fabulae textum,

quod ex archetypo hic

illic

versu

versusve parte carenti

descriptum apparet, quarum lacunarum complures in Ravennate

imperite sunt expletae.

Multo minoris momenti est codex Laurentianus saeculi XlVi

31, 15
nisi

{JT),

qui

vitiis

potissimum a Ravennate discrepat, nec

perpauca confert ad huius fabulae textum rectius consti-

tuendum

Nam

^).

quisquilias

si

mittimus,

quae cuiusvis

fuit

corrigere, haec sola restant:

vs. 2 fvffxdjtotffiv r, svaroxoioiv

')

Sio

scripsi,

pap.

lauov,

S(p^Ttiov

(si

coni.

vitiosum hoc).

editores,

eqnidem

atpXiatiov (vel

acriptum fuisse suspicor.

') Didymi
de Demosthene comment. ed. Diels et Schubart 1904, VII17-28.
Cf. Fuhr Berl. Phil. Wochenschr. 3 Sept, 1904.
) Cf. Xen. 1. 1. (Hell. IV 8 12
15).
*) Confirmatur igitur id quod legitur in vita Andocid. p. 835.
vatiov)

')

Vs. 71, ubi vid.

NuUius quod quidem sentiam momenti est argumentum i;uo conflsus Dindorf perhibuit Lenaeis scenae esse commissam: ^versu 18 commemorari Scira,
po8t quod festum proximi ludi scenici sunt Lenaeorum."
)

')

In

huius

codicis

lectionibas aflferendis utor editionibus Blaydesii (1881) et

Velseni (1883); item in lectionibus codicum A et B.

PROLEQOMBNA.

XXri

253

vs.

sv

Kal

om.

r,

falsum est quod

(nisi

praebet

supplementum).
VS.

785 GvvSsria

VS.

836

'q

rvxri

F, sl rvfpi R.

vs.

973

d-QSfifia

r, d-Qv^fia R.

codicis

Errores

sed

demum

ibi

T, avvdoria R.

apparatu critico cunctos indicare nolui,

in

eius

mentionem ubi praebebat quod com-

feci

meraorasse operae certe

sentit de eo

videbatur

pretium.

autem

1135.

tacui; desinit

vs.

Ubi cum

con-

Praeter duos quos dixi codices solus in censum venit Parisi-

nus mutilus 2712 saeculi Xllli(^), qui quartam fabulae partem

1

(vs.

282)

saeculi

cum r

continet,

vero quorum

Indigni

fiat

XVi {M Blaydesio,

Yelseno), codicibus

XVIi 2715

et Parisinus saeculi

tus,

fere consentiens.

mentio sunt codex Monacensis 187

Nam

imaginem pessime deturpatam.

codicis

pro

&XXcc

(piQstv

dedit aU'

multo pluribus
e. g.

ra^dfisvog

locis errores

pro

Tcvsvixari

pro

VS.

402

VS.

569

^XsipaQid^
(06rs

QSiv r, oiSrtg av

VS.
ori

(Si

(lot

yi

vs.

cpXs^aQid^
(1.

rs)

fiot

ia6tv

1127

a^&rov (livova'

R,

R,

758

prae

pro iv nsrotg,

aut

634,
,

F,

in

flNl)

et nuQa-

deterius

etiam

e. g.

cpXs^aviS''

(laQrvQStv

R,

B.
oGrig yi

fiot

fiaQrv-

ndvrsg tOaOtv F, ndvrsg yuQ laaaiv

nov B.
VS.

vitia

vs.

e. g.

B.

(iaQrvQfi{i)

615 oi ndvrsg

iv nsrxotg

605 {UENI

vs.

et stultissime

R,

quaedam

quos ante oculos habebat aut repe-

7tsvCa{i.)

diajtQa^afiEvog

mutavit audacissime

aperta

quam emendationem

ccTcocpsQsiv,

bebat versus vicinus 760, et vs. 987

tivit,

licet

scripsit,

r cognar praebet

et

qui codicis

correxerit is qui codicem

(B),

airovfiivrig

F, akovfiivaig B.

APlSTO<PANOYi:

EKKAHi;iAZ0Y2AI.
TA TOr JPAMATOS nPOZSlTlA
TlQccgayoQCi

mulier

^)

Attica,

^).

aetate

florida

coniux

^),

Blepyri.

rvvalKsg

8vo

maritum

altera

vicinum

Quarum

avavvfioi.

habet

altera est uxor

Lamii

*),

Salaminium quendam Blepyri

^).

XoQog yvvaiH&v.
BXinvQog

^)

')

senex, maritus mulieris II

A priscarum mnliernm
Vid. vs. 427 sq.

*)

Vid. V8. 77.

*)

Vid. V8. 33, 38. Melistiche

56

^).

nnllns est, neqne in

AFB.

qnaedam praebet Monacensis.

^)

is

Vs.

nqhi

vita

cnm

eo

nQattnv tnm

fj

ltYoq& aliena erat.

uxor Smicythionis haec vocanda

esset, si

qnem putabat Meineke.

nomen proprinm commemoratnr. Quo nomine

versuum

esset ordo

327

eius

frumentum ipsnmqne victnm

^ytoi'

^)

^%

^)

maritus Praxagorae.

Pro arbitrio coDstitni personaram indicem. In

Inutilia

46

^),

BkenvQov

rslttov tig

XQSfnqg

senex

ta aXcpita

sive

spectat sive ante

iv

toTg itXtpltoit;

omnia

indicatnr

is

qui

curat, /*^<jrt>7iy(io?, d nqooi-

tiv vovv l/a)* {guardalgrano Franchetti-

Comparetti). Cf. vs. 547.

7)

Vid. vs. 328, 465, 619.

')

Vs. 327 sqq., 564 sqq.

^)

Lamium

(-am)

hnnc

esse,

qnem

mnlieris I

maritnm

arbitrentur.
*)

Vs. 871 sqq.;

nomen proprinm

indicatnr vs. 477.

dixi

eqnidem, snnt qui

ECCLESrAZUSAE.

Mv^Q

(petdoaXog

^).

KrjQv^ yvvrj.

rQ&sg

TQstg.

Nsavtg.
ETttysvrjg vsavlag

^).

&SQanatva TlQa^ayoQag

Personae tacitae:
Actor

primus

nem, Puellam,

egit

Anum

MuUerem

secundus

Sico et

^).

Parmeno

servi.

Praxagoram, Chremetem, MuUerem praeco

III^^^,

Blepyrum,

I^^,

Virum parcum,

Anus

Jam et 11^^,

MuUerem

tertius

II<^^,

Vicinum Blepyri, luvenem, Ministram.

quarto alicui histrioni partes quaedam exigui momenti

Nisi

fuere tributae.

Fabula agitur Athenis ante domus Blepyri

1)

*)

eiusque vicini,

Vs. 746 sqq.

Vs. 938 sqq. ; nomen proditur vs. 931. Quem adolescentem ob formam tunc
temporis conapicuum fuisse satis certum videtur (cf. comment. ad vs. 931).
^) Vs. 1112 sqq.
Non Praxagorae eed anonymae alicuius dominae haac esse
ancillam, virum autem qui mox (vs. 1127 sqq.) prodit non Blepyrum esse sed
alium quempiam ignotae feminae maritum, sunt qni censeant (vid. Comparetti
')

Beri. Akad. 1903 p. 451,PMazon

At ignotum aliquem civem si quaereret
ancilla, qaomodo dax chori satis probabiliter ei posset respondere: hic si maneas, mox eum reperies, opinor"? sive: en appropinquat is ipse quem petis"?
Quamnam autem feminam nisi Praxagoram servnla omnium felicissimam" iam
potest dicere? quem nisi Blepyrum prae ceteris beatum"? Quis praeter dictatripraef. p.

XL, 1901, vWilamowitz Sitzungsber. der

Oomposition

cis

d.

com. d'Ar. 1904

maritum soIus

p.

inter cunctos

159,2).

cives" aut esurire nunc dici potest facete aut

n6aii "Hgt}? si eo ipso die, quo in melius

rerum status, esuriens per urbem oberrat, non potest non altos
ciere cachinnos de anonymo vero dicta haec mire languerent et sensu fere destituta forent. Denique nonnisi dictatricis est iubere ad cenam vocari feminas
quae chorum efflciunt (vs. 1138). Itaque non dubito quin recte Voss Blepyri
nomen scripserit vs. 1127 sqq. et confero Pluti fabulae exitum, ubi denno prodit
Vetula, quae antea iocandi amplam praebuit materiem. In B solae sunt para-

aliud quodvis facere vel perpeti?

conversus

Novus

est

graphi, dtanortn dicitur in editionibus multis.

*)

Cf.

vs.

311

sqq.,

491,

1114. Sed in episodio vs.

betur ratio, nisi plures etiam

est opinio.

domus

in

877

1111

loci

non ha-

scena ostendebantnr, quae Comparettii

ECCLESIAZUSAE.
inter

quas

diluculum

angiportus

intercedit

').

3
Incipere

fingitur

ante

^).

Fnit cum tret putarem

*) Deax maisons separees par une ruelle" (Mazon).
domus
ut in Acharnensibus
spectatoribus ostendi, quarum media esset
Blepyri, ceterae Salaminii illius et Chremetis; hunc igitur vs. 477 snam domum

intrare et vs. 746

denuo

quod suspicatus

est

Beer

prodere. Sed tertia

si

in

scena

cerneretur domus, illinc quoque ut femina aliqua prodiret fabulae initio

ferebat

ratio; quod si
non destitutum.

pallio
*)

fieret,

deinde

Perinde atque Nubes et Vespae.

non

possemus

non mirari Chremotem

xno&EZEii:

').

I.

yvvaiKeg

ai
slvai

Kal

navxa

Gvved^svro

ioiKkriCidGaeai

TtsiGai

avrmv. al 8s

firjxavi^GaCd^ai

TtaqaSovvai

QrjedGrig

(iiag

roiavTai'

nmymvag nsQi&srovg notovvrai

s^

GroXrjv,

nQovor}6a6ai

[idXtGra

dvdQtxbv

do^ai. fiia

6(pi6i

rb

rr\v

^)

dr}

avSQsg

So^ai

noXiv,

tov So^ai a^&rag

firj%avai

nQoaGin^GaOaL

nai

elvat

elg

dijjnrjyo-

av(J(ag

slvai

nal dvdQeiav dvaXafi^dvovCi

^)

rb

e&fia

avr&v^ mg

avr&v IlQa^ayoQa

eyovGa nQOSQxsrai Kard rdg Gvv&^^Kag, Kai cpriGiv w kafinQbv

ori

Xvxvov
0ju,jLia".

II.

iv rotg SKiQOtg rd yvvai

dvdQ&v

*)

SKQtvsv iv Grokaig

nQOKa&i^eiv ysvofisvrig iKKXrjGiag,

neQt^efievag

^)

ndoycovag dXXorQioov rQiy&v.

inoirjGav o^roag.

vGrsQOVvreg ovv GroXatg

avdQsg yvvaiK&v iKd^tGav Kai

drjfirjyoQei

rrjv

Srj

fiia

ne^i rov Xa^ovGag r&v oXatv

intrQonrjv ^eXrtov aQ^etv fivQico,

Kotvbv cpSQStv rd

eKeXsvGs r

sig

Kai iQriG^

dnaGiv

i^

Kai raig yvvai^i, fisrart&stGa

*)

Solum argamentum

')

noiovvtat I'}

*)

d'd()d>']

*)

nQ0)ia9tteit...7teQt.9iuevag

^)

*iLietati&eiaa'] fittatl9ea9ai F.

'jf^Qrjfiara

tGov, ratg ovGiatg

)

rovg vofiovg.

habet K, utrumque F.

om. R.

^)

jtQoaoK^aaaai xal jtQOvotiaaaai R.

diveQwv 1\

Bergk]

7tQO)caS-i^ovta ...ftaQa&efieva F.

Sed versuum pessimorum incerta

est correctio.

ECCLESIAZUSAE.
FB.OLOGnS.
1284).

(vs.

plateam

(Scena

Atheniensis

et

publicam

repraesentat

angiportu

vicini

domus Blepyri

ante

Nox

separatas.

est sub

dilu-

culum.

Ex

aedibus suis prodit Praxagora Blepyri uxor, habitu

scipionem tenens

et

virili,

lucernam ferens accensam.)

SCENA PRIMA.
Praxagora sola.
nPASArOPA.
(Incernam snam e domus pariete suspendit, dein eam alloqnitnr:)
00 kafntQov

bfificc

tov XQOxrjkcctov

A.i;;^voi;",

Post hunc aut post versum 2 versum 22 (ubi vid.) collocandnm esse snspisuspicionem fortasse confirmat scholiorum ordo turbatus; ubi quae
versnm 23 spectant cnm seholio versus 1 coalnernnt.
1.

Quam

cor.

118. Pabuia aperitur monologia ad

prologoram Euripideornm com-

instar

posita.

Quacum

verba

cf.

locastae,

unde Euripidis Phoenissae drama

et Aiacis

alnvv ohqavhv

Sophoclei:

6i(pQr]lLaTS>v

av

"Hltt"

6',
').

cernae parieti

inci-

pit: co tijv iv aatQoig ovquvoO tifircav odov"

xti.

oonfert in tennem luoem

quam per
tenebras nocturnas spargit flamma lu-

cu

tiv

Dictio

affixae.

Non minus

1.

Antiphanem
olla:

magnificis verbis apud

nescio

quo designatnr
ttvxtdv xoiXoato/ua-

tQoxov ^vfiaiai

nXaatbv ix yaiag,

tov xvtog,

aXXt]

iv

/nr]-

cothnrnata, nnmeri severi et vere tra-

tQdg

neque discrepat versns 8 pes terspectatores non vernm anapaestnm perceperunt anribns,
sed

chum

gici

tins, nbi

dianatjoiaiv

cnle

potins

autem

dixit actor.

mulier

Perridi-

splendidas

hasce

'HXlov toO dicpQtvtoC xal tQO](riX<itov landes

dittri9hv

atiyri"

patina:

tfig

et

apud Xenar-

tQo/rjXtitov

grandisonum

dh

tqoxoO

xXiiv6tatov xtQauov, xQftoifiov olxovdfiov"

nbi

ixyovov r]VQtv {A(tica)

Soph. Ai. 845. Utrumqne loonm indicavit Bergler.

*) Antiphan.
Xenarch. fr. 1*.
*) Scripsi xa^tv(5os (coll. Hom. a 27)
pro xafiivov
parentes xtQafiog habere dioatnr.
^) Crit. fr. 1.
^)

')

^),

tQox>iXatog.

etiam versus Critiae: t6v

yalrig tt xafiivdog *)

xdQijg
\

XondSog atiQQoadifiatov xiitog"

redit adiectivum
Cf.

^),

fr.
t",

52.

ne

*).

(res

ECCLE8IAZUSAB.
xaHttfT

iv e\)6K6itot<Siv i^rjQxrKiivoVy

Yovdg

re yccQ

TQOX&

yccQ

fiVKti^Q<St

6ag %al xvictg

drjloaaofisv'

ilad^eig KeQafiiKfjg Qviirig

vno

ka(ntQttg 'fjXlov Tifiag e'xeig^

OQfia cpkoybg Or}fieta ra ^vyKeifieva.

Coi yccQ fiovo) SriXovfiev sijtOTtog, inei

F]

tvax6noiaiv

ii.

verum
fievov

est

R,

evatdxoiaiv E.

Soph.

Ant.

241

tJi

yt atox&tri Laur.,

ubi

i!;tittiiuevov

||

aotpoiaiv i^i]VQt]iuevov vel i^tjaxtj^evov

cum

Cf.

quod praebet Aristoteles.

i^tjQttjiuevov Palmerius] i?tjtt]Bergler (ooll. Thesm. 439), iltivQriiuevov Meineke (xiiXXiata toic

ti (pfjoi/ntiCrj,

Bcholiasta interpretati

Blaydes), xdcXXiatov tvatdxotaiv

i^tjtii/nevov

Weston,

optime a sollertibus hominibua excogitatum, Praxagoram

autem lucernam quam alloquitur manu tenere rati. Sed signum datura est (vs. 6);
quod multo aptius fiet si ex edito loco (in domus pariete) eam suspendat.
Molesta vero

lucerna sequentia declamanti,

ei foret

4.

RJ Siaaiis -T".
vno Kuster] &rto R.

2.

xdcXXtatcc]

percommode, quam maxime

opportune. Sic positivus xaXasg usurpatur

infra

'),

ubi

factum quod

?_jfw
.

liber

q)atvofiev(p *),

dam

').

Homerica

Cf.

*).

ivi

suspensum

et humiles

iv

;ftt>pa)

igi-

ntqt-

manu

eam

tenere

pergeret.

Nihil insoliti

iterata

^^)

e.

fere locutio

Da

6.

certe,

nam cum

iam obsolevit

(sodalibus)

re ipsa

").

signum quod inter nos

in pariete suspen-

Lucernam

ne ceterae mulieres per nocturnas

tenebras a scopo aberrent.

habet particula y&Q

^).

habes,

strates, olim

dit,

').

natales et splendi-

^vnt]?] vox poetica *).

In naribus i"; splendidum

fulmen habent; sed humilius quid signiOui ioco favebat sermo quotidianus, in quo verbum nQonviat, proprie
emungere significans, etiam de lucernae
luce excitanda dicebatnr '^). Item noficatur.

convenit.

).

snrtem tuam enuntiabo.

4.

nus

etiam locutio

Cf.

similes

bene

valet:

xaito?

ntQtaxentai

i^tiQttjiuevov]

Nam

3.

^).

patet prospectus, et ipsa

tur conspicua

dicuntur tvaxona loca

eiiaxonotaiv]

unde

habeo

xarlt tvxtjv tivdc et

5.

ei

(Taj

3.

solis

nares tuae solis

muof-

funguntur, solis enim instar lucem

edunt. Dixeris de Lampo aliquo vel
ficio

Phaethonte Solis equo sermonem fieri,

vel de Hiobi illa belua, cuias narea

7
11. Tu enim sola fida satis, quippe
quam arcanorum sociam habere soleamus.
Sic apud Meleagrum poetam puella derelicta lucernam citat testem iurisiurandi, quo obstrinxit se ei iuvenis ").
Cf. etiam Demosthenis dicterium mordacissimum, qui Pytheae ipsius senten-

ellychnia

tias

perhibenti

redolere"

respoadit

raiitit

yccQ"

nv9ia

6 X)ix*0S aiivoiSt" ^*).

itioi

xal

aol

ov
(o

Vs. 1160, opportune Ter. Phorm. IV 3,74.

') Nos: mooi zoo, ik heb al...
^i)
Vid. vs. 114. *) Xen. Cyr. VI 3 2 Aristot. H. Anim. IX 41 3.
Hom.
476.
6) Hom. a 426 x 211, 253 | 6.
') Verbam redit vs. 494 Pac. 470
Athen. 582c Aesch. Prom. 711 (?), simplex Pac. 1247.
) Vid. ad Lys. 1183.
i")
*) Vid. ad Nub. 407.
") Eur. Hipp.
De voce juvxrfjQat vid. ad Ran. 893.
107 Herc. 845 El. 993 Iph. T. 776 Aesch. Eum. 419 Hes. Theog. 203. Vid. etiam
''j Be pit snuiten, snuiter {to snuff, moucher
Thesm. 112.
**) Vid. Vesp. 249.
*^) Plut. Demosth. 8.
etc).
") Meleagr. epigr. 71.
')

=>)

ECCLESIAZUSAE.
xal iv Totai d(0(iaxioi6iv }l(pQo8ixr\q xQontQv
nsiQmfiivctiGi itXrjGiog TtaQaaxarsig^

10

XoQSovfiivoav xs

iTtiOxdvrjv

0o}iA.ccx(av

6(pd-aX(i6v ovSelg xbv

ebv i^slQysi

dofioav.

(iovog 8s fitjQ&v slg ccTCOQQrixovg (ivxovg

inav%ov6av

dcpsixav xijv

XdfiTtsig,

XQixa'

axodg xs KaQTtov ^aKxiov xs vdfiaxog

15

TtXiqQsig

vnoiyvvOaiai aviinaQaaxaxsig^

Mxl xavxtt OvvSq&v

XaXstg xotg nXrjaiov.

ox)

^vvsiasi nal xd vvv ^ovXsvfiaxa,

oav

dvd"^

oaa ZMQOig sSo^s xalg

9.

r]

nXtialog

-eo?

R, -ov

cpiXaig.

ifiaig

(at Ran. 969). Cf. vs.

297 Lys. 471.

inlaxonov Blaydes.

10. intatdttjv']

11 sq. Ordine inverso scripsit R, sed errorem sustulit corrector.

12

14.

Portasse praestat

/uovog

12.

rt vs.

Blaydes vero

aroitg 6i

(R

ri)

14

vs.

mavnlt.
16. ffindpo)*]

avvoQSjv

mavnlt Blaydes).

Cf.

Meineke, vHerwerden

17. ^vviiau {avv.) Bisetus]

Suppl. 243

8.

dwiuariotatv'] cubiculis

nagaarartig]

avvolati R.

Idem vitinm

extat

^),

mici

potissimum

vox vere tragica ).

Nunc quoque res humillima

verbis indicatur
inavf^iXv

*),

cothurnatis:

etiam Sophocles est

Tum

quoque,

cum clam

virii fari-

hoc potiasimum
1

detrahimus, tu nobis praesens ades

16.

lucerna,

avv6Q(i3v'\

quam

'').

veluti

fidam aliquam sodalem alloquitur Praxagora, particeps fingitur furtorum qni-

17. ^vvtiatt]

^)

ot6tv

itnoqqrira

fi

sic in Lysistrata a ^vv-

xvXt%"

dicuntur consilia

quae

iureiurando per poculum meri Thasii"

').

sunt confirmata ").

decore indicantnr ri t&v itX'"). Vox xaQn6g

14. Sic

18. Cf.

xat roO oXvov ta^ittia

ifitixjv

significat "). Adiectivo

bus adest; nempe quantum in se est

faranti opem fert, lumen praebendo.

66i.tti>v']

arcano

1085 Aesch.

'^).

15.

apud quos etiam J6q6ojv impuquidam daemon commemora-

12 sq.

Phil.

liax/titu

nae velvini aliquid

').

^).

11.

U8U8

lascivos saepius significarunt co-

*),

pro

[iaxxitp

incurvandi hoc verbo

Xo(}6ovi4.ivu)v'\

dicitiae

tur

sublimiori

accommodatum

dictioni est

motus

est Soph.

frumentum

fruges,

^).

verbum, cnius compo-

situm avfinaQaatartiv paucis abhinc ver-

10.

(ixtpifittg

{().

9.

sibns

raOS' oqSjv oix ixlaXcTg

xal

Thesm. 306.

feminarum decretum quod

216.

in

Vid. ad Ran. 385.

Eq. 634
--- -^.
sqq.
174- (ad
, ^*) Vid. ad Ran. 362.
) Vid. ad Ach. 450.
') Cf. Thesm.
'*) Soph.
<>) Recte schol.
") Vid. ad Nub. 1119.
Nub. 978.
Trach. 704.
") Vid. ad Thesm. 424 et 566, de verbo vnoKyvvvaK etiam ad
Eq. 47.
") Lys. 841.

Cf. V8.

Ar.
allatum).
) Vid. ad
*)

Cf.

627 et
140

fr.

vid.

ad Ran. 100.

Mnesimach.

4^^

")

sj

Cf. vs. 15.

piat.

com

'')

fr.

ECCLESIAZUSAE.
ovSsfiCa jiuQeaTtv cov 7]keiv ixQi^v

aX)k

20

ccirUa
19. (uf
21.

d'

OQd^QOv y

TtQOg

Kccixoi

Blaydes] ? B.
dh ri? Blaydes.

quod

inierunt mulieres Sciris,

sollemne obibant

Item Lysistrata

19.
6'

20

23.

Constr.

fabulae initio:

illa

irtav9ol

?dQag

xataXa^tXv

yi;ij *).

tempus

erat

ri?

fi^ai

quae

autem,

nos

xti.,

itaiqai dei

sodaKcium fecimus, oportet sedes capere ^)

neque dum considimus conspici. Quod cur

nemine advertente

debeat, eo

fieri

nondum

tur tempore quo viri

convenerint, intellectu haud

infra

in

igi-

Pnycem

difflcile, et

dicit aperte ^); accedit

Praxagora

quoniam voce

veri

'i^Qaig

poetae sunt usi

^).

dissimile,

est

Homero

inde ab

Nisi forte,

post versum autem

est

quod

t&t

aut 2 collocandus

ut tragici cuinsdam poe-

xti.",

aiTte

illic rideantur
amminus probabilis videtur
coniectura, vulgatam ita licet interpretari ut sumamus spectatoribus in mentem revocari vocem quae in concione
nuper audita cachinnos dedisset, cum

aut histrionis

pullae.

Qaae

orator

aliquis

invectus

si

popularis

tiV?

t&v

'e'dQag

optimates

in

italQwv"

occupata commemorasquidam ea verba

set,

mulieres cupiunt occupare. 'EtaiQa; au-

detorsisset elg t6 xaxafnpatov. Sic in

cam

feminas quae ad rem publievertendam nunc coniurarunt ''),

dicit

quemadmodum
aolebant

virorum sodalicia indicari

vocibus

et

itaiQOig

itaiQeiaig.

sive

prima concionantium subsellia a nobi-

quod primas sive optimas sedes, prytanibus et oratorum suggestui proximas,

tem

fere

XafiTlQbv ofijua xti., (bg fJ^vQofiaxog

^(J)

tae

^).

grammaticus,

hic

suspicor, loco alieno hic versus legitur,

Legitimum hoc

sq.

solae sine

^).

oddefiitx /td^eativ

concionia habendae

21

edQag

rjfiag

/Jjuas]

Theamophoriazusis recitatur '). IUud

dicit Praxagora consilium,

vOv

iniiXrjGia

d'

rj

EGtai, xaraXa^etv d'

ftaA.'

quod nunc
viris

iattv,

sectariis

litatis

autem

scurra

exitu

ambigae

et

Selrjvrjg

ti]g

Nubium

axoneta9ai

minime innocenter

dicitur

'"),

etiam prodest collatus Aeschinis

et plus

locus,

SdQav

tl]v

ubi cives in concione aliquando

cum

Hactenas omnia perspicua; sed interseritur versus, quo spectatoribus in

mentem revocatur res ipsis tuuc tem-

risu emortui esse dicuntur,

poris satis nota, nobis vero plane ignota.

Phyromachum mulieres aliquandoincon-

autem haec legenti redit in memoriam loci Ranarum, ubi Hegelochi

cione cetera8 istas", ri? iteQag, contemtim

quo-

nous emparer des

nplaces que Phyromachos naguere, 8'il
voas en souvient, appela ,Ies autres'

Cuivis

ridetur

illa

mustela"

que interpretibns
tur

et priscis

rediiase testari viden-

verba scholii:

certi igitur nihil

^),

^ohtog

<paivetat"

habebant compertum

^v/toXQivo/uevog note eiQrjxevai idQag iv

uati xai iaxanp9-ai

tragoedia

(5(a

Sq(Ii-

t6 xaxefj.cpatov."

tamen quod

De

dicit

anonymus

Cf.

quidam usus

esset verbis quae

viderentur ").

orator

ambigua

Comparetti suspicatur

vocasse. Willems vero sic disputat:

nous

faut,

ii

dit elle,

[textaellement:

les

courtisanes], et y

On imagrand effort que... ledit

Phyromaohos, probablement un obscur

sieger sans etre reaonnues

gine

Thesm. 834.

sans

Lys. 4.
<) Vid. ad Ach.
*) Vs. 93
86 redit.
97.
^) Ean. 303 sq.
^) Cf.
factiosas. Vid. autem ad Lys. 701.
') Recte Bergk:
autem Av. 216 Lys. 345 Thesm. 889. ') Nub. 1507. ") Aesohin. I 8284;
vid. ad Av. 506 sq.
1)

Thesm. 372 sqq.

19 sq. Vesp. 595.

*)

^)

Locutio

xatalLa[iecv edQag vs.

=")

ECCLESIAZUSAE.

^vQO^axog xdz

ccg

elTtsv,

(ad speotatores

sxcciQag nal

dsi tocg

:)

Eyxa-Q-tfojttEvag

Xa&siv.

(Paullisper expectat.)

av

xi 8fjx

25

si'r}

ot)g

s^siv

siQrix

',

xavdQSia %Xsil)d6aig Xad^stv

d^alfidTia

ri

TtoxsQOV ovk iQQaii.fiivovg

xovg Ttoaywvag,

syipv6i

22. at] d>; Brunck; quem verum vidisae suspicor, post versum autem 1 aut 2
hunc trimetrum libenter collocaverim equidem.
<hvQ6/uaxog R] 2(pvQ. schol. R,
item r; KX6iuaxoi alii in schol. PAyromachus nomen extat Alex. fr. 221' Euphron. 8
||

CIA. II 334 (Dittenb.

Syll.

164")

15058). Vid. ad Plut. 1131.

23. Post itaiQag- in

vVelsen

Ttoj;,

R legitar

itiQai rtmg

d'

(Kirchner Prosop. 15052

ad Plut. 834.

alibi in inacriptionibus

*rdt'] not' R. Vid.

||

n&;,

idem ante

(coll.

281).

vs.

Bergk. lunt. ireQag

XaH-elv in A/'; delevit

Priscam lectionem esse

-ai-

apparet

ad hunc versum, nec non e scholio quod in F versui 1 est adscriptum, ad hunc autem versum pertinet. Grammatici quidam ibi dicuntur versum
hunc in suspicionem adduxisse, quod meretrices concionibus non adfuerint; quibus
alius oblocutus negat comici verbis id inesse. Nam sic interpretor scholii verba:

e scholio

vTtortTtvetai

di

iafx^iog

i)

i5rto)

(I.

tov ^iyd^tavog

iYXa9t^omivai (cod. xa&aYi^Oftivag). rtpAj

tov Jixaioyivov? dta ta; italQag

oiidhv ttftev,

iti.Xa

^6rov

ori tbcg itatQag del

quod meretrices in
concione adesse dicantur ; sed poeta nihil quod eo tendat dixit, sed tantummodo
xal iYxa9i^ofievag] xtuXa&t^oiuivag R, xa9a^debere eas ibi nescio quomodo adesse."
Yta^oixivag /A, xa9aYi'lou.ivag schol. F ad V8. 1. Verum praebet versus 98. Scaliger
scripsit iyxa&e^oiuirag, sed dum sedem capiunt lateant mulieres oportet; cum sedehunc versum

suipectum

nu)g":

habet

.1

vel

.1

propterea

||

ab omnibus

rint,

24

dein confluent

qni

278:

26. ^J

npoliticien,

fr.

el

ait

designe

les

places

en

nom

de les autres", mais

que par un lapsus, au lieu de iteQag,
il
ait prononce itaiQug. Supposez un
nFran^ais qui aurait dit ,Ies outres' pour
,le8 autres""

dicitur

nec

licebit,

fieri

poterit

qnin

rtQwtog

R.

question du

parti

cernantur

U9oig xav xa&i^ead^at Xdjiotg.

26. Habet R, om. /A; cuius erroris oausa fuit homoeoteleuton.

cernantur. Cf. Cratin.

').

posteriori,
\p)](piaixa

Yvvatxag

xal

a9at xa\

tbtg

Quae qui

toug

videtur, certamina
musica cogitabat, nisi

eflfecisse

autem tragica

vel

plane desipiebat.
23. iYxa^ii^o/uevag] infra redit

verbum

^).

Inest notio furtim vel per fraudem occu-

Nihil tribuo scholii

ubi

(-^^phyromachus

elai]Y'!0aa9ai

ardQag

wate

^ftopJj

tiig

xa9e^e-

italQag xioQlg tojv iXiv9eQtov.'

scripsit

intellecto

e nostro loco

pamm

24. iQQay.^evovg\ barbas facticias,

ifiiXXofiev

^<ii\pea9at

quas

^).

26. Similia sunt Calonicae verba initio

fabulae Lysistratae:
i^o6og

x'"'^"^'!

'*'>'

yi^wl'*

*).

') Vid. AWillems Alb. gratulat. vHerwerden" p. 255267.

*) Vs. 98; prae*) Lys. 16.
terea vid. ad Thesm. 184.
) Vid. Eq. 784 Nub. 538.

ECOLESIAZUSAE.

10

vvv

cpEQS

oqS) tovSl

ccX)i!

Xvxvov

Jtdhv,

ijtavttxcoQi^Gco

Kai rig mv dvrjQ 6 nQoGimv xvy%dvri.

fiij

(In angiportum recedit.

quam

laXsnbv avvaig;

7JV

1tQ06l6vTCC.

mulier lacernam

parte dextra prodit

nonuullae oomitantur. Scipiones habent omnes

aliae

viriles

tenens,

calceos

tenent mana, pallia brachio iniecta gestant.)

SOENA SBOUNDA.
Praxagora, Mulier

rXNH

I.

A.

(ad sodales:)

&Qa

80

^adi^stv,

ri(iS)v

ki^qv^ dQtiag

rog

nQO(3Lov65)v Ssvxsqov kskokkvkev.

nPASArOPA.
(secum:)

iym 8s y
xr]v

vvKxa na6av.

fqvS'

35

nQoaSoK&s^ iyQtjyoQa

{ifiag

dXXd

cpSQS xrjv ysixova

iKKaX EG 03 [lai, d^Qvyov&Ga

yaQ xbv ccvSq

Ssi

(lanuam vicinam scalpit

habitu

xrjv

&VQav.

ai&T^g Xad-siv.

digitis.
virili

et

Ostio aperto prodit alia

mulier

scipionem tenens.)

27. 6q& jT] oQ&i B.

29. TVYX<^^l{')

^]

^-

***S

Paragraphum habet R,

30.

yufij

ttg

A, xifpul

Vs. 30 sq.

/'.

Choro dat Bergk.

31. jtQoaiova&v Bentley] rtQoaidvtoov B. Cf. vs. 483.

32. iYQiyoQ" Weise] iYQVYOQ'^^ R. ^YQVY^QV

quoniam etiamnunc est nox.

(.^YQ-<

of-

Plut. 744) Porson. Perfectum

praefero,

34. ,9^QUYov&aa R] tQVYov&aa lemma schol. B, F Suid. s, v., tQVYav&aa A, ^^uyav&aa Bentley, S-vQYav&aa Bergk, coll. Hes. s. v. 9QVYava et 9vQYavav.

27.

tovdl']

ecce.

haiuscemodi

locis

29.

fxri

Omittitur

saepius infra hae parti-

xai\

culae redeunt iunctae

30. uiQa^ tempus est

xfiQv^

cantu matutino

34
iocose

ornat,

ipsi nuntiaverit

1380.

*)

*).

36.

obvium
X<ai

xvrjv" )

9qvyov&v alibi non

docet

contextus.

unde ductum
Thesmophoriazusis

xvtjttv,

in

Verbum

a scholiasta recte explicari fiav-

est

Verbnm

xiOfta, legitur

').

286 et 495; praeterea vid. ad Thesm. 580.

390 sq. et de verbo xoxxtiaai vid. ad Ban.
^) xivoiJaa" habet B pro x*fi)ffa".
Herod. Mimiamb. IV 11 sqq.

Vid. ad Nub. 60.

Vid. ad Vesp. 242

')

^)

modo

-^).

xBxoxxvxsv^ gallum haec

qui in concionem iam eundutn esse

ut

verba mulierculae apud Herodam:

nUem devts (o Aesculapie ceteraque nu^mina) tov &XextoQo; tovd' ovrtv olxltjs

Cf.

toixwv\ xi^Qvxa 9'vw, titjtiSoQrta 6i^ata&t"^).

*).

mulier praeconis nomine

*)

articulus

^).

Thesm. 481.

*)

Vs.

*)

Cf.

vs.

ECCLBSIAZUSAE.

11

SCENA TERTIA.
Praxagora, Mulieres

rTNH

et

II.

B.
ijKOVGCC

ax

KaxaSuQ^ovG'

o^i)

&

SaXafilviog yccQ iaxiv

xr^v

40

oXrjv rjXavvi

vuj^-Q-'

&ax aqxi xovxl

yaQ uvqQ,

XOl

r&v 6aKTvk(0Vf

xb nvvfid 6ov

'^Ttodovfievri

^vveifi

cpikxdxvj,

^yoo,

iv xotg GxqdifiiaGiv.

fi

avxov eka^ov.

d^oifidxiov

nPASArOPA.
xcrt

bqS) xat KXeivaQexrjv , nal UoDaxQdxrjv

fir]v

TtaQOvGav

7]dri

rijvde, xal

Oikaivexriv.

(Alta voce appropinquantes compellans:)

o^xovv ineii,e6^
x^v

'h6xdxr\v

wg rXvnri

^KOvGav

naxmfjioas

rjfi&v XQeig

xoag

40. {iJXaiiov R2] Xa(iwv Ri, Xa(id}v r.

41 sq. Praxagorae dedit Reiske; in

proximis continnantnr, Mulieri

I tribuit r.

non male (cf. vs. 28, 31, 52 Lys. 65), naQioOaav

Dindorf; cum tamen Praxagora (vel quaecunque nunc loquitur) tt^vSe dicere non
possit nisi eam quae prope adsit, lectio tradita suspecta mihi non est.
4345. Choro (Coryphaeo) tribuit Bergk.
43. Habet R, om. F.
42. naqovaav^ rtqoaiovaav

44 aq.
ohov ...ri
37 sq.

inxibv ...

Richards]

oYvov

oXvov

ydp] repetitio non rara

in

Similem

iocum

apud Platonem coIdemque volebat Pittacus

ludicro oraculo

micum

').

t]ij.53v

R,

otvov

verbis usus ambigais,

cum

hospiti uxo-

rem dacturo commendavit

40. Ita

').

hoc nomen
gentile praebet in Lysistrata ^). Sunt hi
Xdc^Qioi iQiTfiol illi, quornm &t mentio
38 sq.

. .

. .

fifitv

schol.

Ach.

960,

Meineke.

/urjv

yi(i

Ald.

ut

nunc demum

*)

eius veste

cum

Scira sunt

potiri potuerim.
43. Glyce igitur tunc,

habita,

praeivit

iusiurandum,

quo ob-

strinxerunt se mulieres, perinde atque

Lysistrata

in

denominata

fabula quae ab

hac est

')

xa9' iavtiv itqiartvii fj.axq&" , ut Oceani-

44 sq. Vino et cicere multabitur quae

postrema venerit. Erat nimirum cicer
tostum inter ti tQaY^nata Atheniensium

des loquuntnr apud Aeschylum

t&v 6XiYoaitoiv

xatic

aavtiv

2ilo" ^),

i.

e.:

illud:

ro

ttjv

xrjdivaat

^).

) Lys. 59 sq.
Vid. ad Lys. 1183.
Vid. Callim. epigr. 1.
) Aesch. Prom.
209 sqq.; cf. etiam Thesm. 295 sqq.

')

*)

372 c

etc.

Cf.

Nunc autem

voci if-

4. Cf. infra vs. 1082.

Vid. ad Lys. 71. '') Lys.
vs. 606 Pac. 1136 Plat. Rep.

Plat.

890.

^).

fr.

ECCLESIAZUSAE.

12

45

oivov anorsiasiv nal iQsiv9-(ov loivtKcc.

FTNH
f^v

6'

J!(ii'Kvd'ici>vog

B.

ovx &Q&S MsXtGxixrjv

GitsvSovGav iv ratg ifi^dotv, nairoi donst

xara

ffjfoAijv

naQa ravdQog

rTNH
rov xaTf^Xov

Tijv

50

d'

o^i^,

sxovOav iv ry ds^i&

ti^v

B] -v9ov F.
R] om. r.
47. TtttLtoi Gobet] xai jaoi B,

i^sX&siv

ftdvjj.

A.
rsv6i6rQdrv}v

^Qotg

XafindSa;

45. {i)Qafiivwv
46.

(J'

x&ftol

Bergk, Praxagorae tribnens verba

xic/nol

/udvt].

48.

iu6Xtg

iudvij]

nequitiae subest aliquid

Iiiv9a)

sociasque devovet ni fidem ser-

illa se

varint
46.

2fiixv9i(ovog]

rrjv

mente supple:

Mshatixtiv^l
*).

vel Bliatixis

nomen etiam

e Creta

Brevior fuit forma BXiatixi

^)

ut

/n(e)JLttr-

in (iXittgiv

),

M.{t)Xiat- in BXiat- abiit.

47. antvdovaav Iv taig i/i^deaiv] plerae-

tur" sive

quamquam eam solam

otio

affluere ferunt ei sine marito foras pro-

1)

235.

48

velit."

ob
Cf.

Smicythionem

quisquis

uxorem parum sedulo

Ach.
)

culam

custo-

801 Ran. 545 (Plat.

Vid. ad Eq. 449.

42 Pott.).

fr.

rumor, cui axoXfi

opponitur insolita eius

nunc

In

adverbio

cebatur ^axoltj"

ix6Xig.

xatlt

Id di-

sed apud nostrum

^*),

non reperitur.

aptum cauponae

49. ravaiatQattiv']

nomen
50.

perperam

scholio

axolriv" redditur

ti\v

lucernas

lafindiSa^

terae mulieres

quae

domi

strate

vero,

habent ce-

ut pueri in Vespis

'^),

erant

iis

est

ductum.

a gustando

quasi

praesto.

');

Geuii-

pompam soUemnem

taberna detraquas ille venales

habebat, ut assolebant caupones '^). Cuesset actura

'*),

e mariti

xit

unam

e facibus,

ius

lumen

clarius aliquanto fuisse

quam

ellychniorum, etiamsi t&v naxiatv ivStUv

mnlieres, facile nobis flngimus.

174"), etiamne infra

Vid. Collitz. 5008.

ad Eq. 794 Nub. 1001.

*)

qualibet istam mulier-

ferebat

frui

anovSti.

axoXij

que feminae soleas manu tenent^), haec

iam induit,
vero ut mulier II ^)
nunc autem ceteris risum movet trepidans et lentius tamen procedens, cum
natent eius pedes in calceis virilibus ").
48 sq. Quamquam sola ea eat quae
per otium a marito abire posse videa-

fuit

ludicre

').

cognitum

dire

ditam famosum fuisse ex his verbis

discimus, iocandi autem occasionem praebet vox ambigua axolil otium i") peccandi libertate

*).

uxorem

sic

Hand

').

dirae qnibus Lysistrata

absimiles sunt

vVelsen.

^)

vs. 606?
^) Lys.
Clem. Alex. Protrept.

*) Vid.
') Vid. vs. 269.
'^) Ach.
Sic Georgiewski apud Sobolewskium Praep. p. 131.
") Soph. Ant. 390
409 Nub. 221 Thesm. 376 Plut. 282. Recte Brunck,
'=>)
'^j vid. vs. 1 et 27.
Plat. Protag. 330 1? Bep. 354 c etc.
Vesp. 230
'^)
'*)
sqq.
Lys. I 24 Nicostrat. fr. 22; cf.
Thesm. 101, 917 etc.
Nub. 614.

^)

(p.

Vs. 36.

*)

ECCLESIAZUSAE.

l^

nPA^AroPA.
%al

0i,Xo8coqi^zov ys xal XatQtjrddov

rrjv

6q& noo6iov6ag nal irsQag TtoXXag ndvv

yvvainag,

neQ ier

FTNH

A.

nal ndvv ralaincoQoiig lywy,

55

iv xy noXsi.

oq)eXog

cpiXrdrri,

oo

ixSQccGa naQsSvv. 6 y^Q avriQ rrjv vv%&^

olrjv

zqix^Scov sansQag i(inXi^fisvog.

s^rjrrSf

nPABAFOPA.
Kd^riGd^s roivvv^
insidrj

ififig,

ojg

av

^vXXsXsyfisvag 6q&,

Bea 2xlQ0ig sdo^v

sl

dsdQdnare.

FTNH
60

tadl

avsQcofjiai

eycoye !

nQ&rov

Xi^jijiirig

daCivrsQag,

snsi&\

bno^

fisv

A.

syoi

na&dnsQ

rdg fiaSjdXag
^vyKsi(isvov

ijv

dvr\Q sig dyoQccv oixoiro (lov.

51
53. Uni (Praxagorae /") tribuit R; verBum 51 praeoedenti personae continaat Ald.
51. Y' Meineke] B.
54 56. Post V8. 48 collocat Meineke. *An post vs. 41 sant inserendi?
tadl^ tddt B.
57. av &viQoifiai Dawea] lcveiQcaiuai B, av t}!QWnai i^.

||

62. 6tt6&'
51.

ScvijQ]

6n6' &tiiQ B,

Post alteram

xal

neglegentius est omissns

53. S

TttQ

ti

iar'

&v7tfQ iatl ti o(ptlog

phontem
novi

Hatog
56.

ica\

7ta/xni.rj9flg

ti

articalas

iivi]Q

rijv

).

ocpiXog^
^).

ojkJi'

i.

q.:

ndaag

habet priscum

ifinX^finivog]

op-

locleon ^). Suavis est homo in scholiis

perhibens proprium id esse tatg tQtxiai
excitent.
sive pisciculis ^), ut tmsim
Bectius opinor eo fere sensu quo iQvy-

nunc

{trittiiv

59. 3aa

di-

SxiQotg

*J.

iSo^iv']

eadem verba

").

xS ").

61. X^xfti?]

Lysistrata

62

eadem comparatio

est in

^*).

64.

quitur

acceperis.

').

60 sq. Bei causa apparet infra ').

Inde a Soiris icnaQcxttXtoi elatv al yvval-

^) Vid. Plut.
Item Thesm. 491 Ban. 773.
^) Vid. ad Vesp. 1127.
Vid. ad Eq. 935.
8) Vid. Av. 294.
) Vid. vs. 18.
V8. 1090.
") Lys. 800.
516.
')

*)

ut

communi

cebant ^vvttXex^at

dcv9-Qch-

-XeXrjinfiai

qnae supra
tQtxiScov

-XiXeyfiai,

In vita

lcnexttivav

').

ifititti

perfectum

infra

niQ ocpeXog ^v tov atQattv-

877 depre-

58. ^vXXiXiYfiivag'] e magistratunm et

praeconum verbis conceptis deeumtum

Item apud Xeno-

pletut*) cena nimis ampla, at olim Phi-

yiivtiv

F. Gliscens hic et infra ve.

Rure habitat quae nunc

lo-

mulier aliaeqne multae ex

iis

1152.

')

Xen.

Hell.V86.

Vid. ad Eq. 646.

') Vid.
'<>)
Vs. 266 sq.
") Cf. Ban.

14

ECCLESIAZUSAE.

iXQcctvofjiriv

oXov 6i

t6 a&fi

aXsiiffccfiivvj

rXNH
65

B.

xal eyoays ! xo i,vQOV di y

xr\g

iv,

ol%iag

TtQ&xov, iva daew&slriv oXri,

SQQiilfa

Kal

TjfiiQag

iaxmGtt itQog tov ^Xiov.

(iriSsv

sxi

siriv

yvvaml

nQ06q)SQiqg.

nPABArOPA.
s^sxs ds xoi)g nmycavag,
itd(Sai(3iv

ovg

siQrix

sysiv

6jt6xs GvXXsyolfis&a

'^(itv

rXNH

A.

(barbam qnam mann tenet ostentans:)

70

TiaXov y

xr\v 'EKaxriv,

vr\

rTNH
nal kycay
henditur

quod passim
vHerwerden

yitinm,
t&v &YQdv

dyopi-]

^EitiKQccxovg

eycays

xovxovL

B.
oXiyco KaXXiova.

o^ifK

einsmodi locos irrepsit (vid. ad vs. 119).

Pac. 1318), sed vid. vs. 281 et comment.

in

(coll.

||

||

mavult vVelsen.
64. J/paodujjv Bergk coll. Phrynicho Bekk. Anecd. p. 72] ixhcttvdfiyjv B (?, vid.
Ach. 976 Lys. 386).
65. de y ] y<^Q Meineke, sed vid. comment.
at dudum {naXaC) potius qnam nuper expectatnr.
66. TtQ&tov] TtQarjv Meineke
nov]

fioi

69.

ijiutv

JT]

E.

uftXv

E] xalbv F, t&v xaX&v Dawes.

70. yiaUv y

qnae conflnxerunt
olim,

iv toii

YoTg Jtav

ties

^);

nam

vel potius
iativ

th TtQaYfidc

visebat

lanamve venderet

^).

maritus

eius

illa

'),

et nnno, ut

yecop-

Urbem

quo-

iv tatg

ubi

operam dabat

nt ad solem nigresceret, quoniam

&vSQa>v

oiidev oipeXoq *),

valxt; reipublicae

frnges

nedum

i.tv>c5iv

Xevxal

yi/-

prodesse possint. Non

tamen brevi temporis spatio potnit corrigi id quod per totam vitam fnisset
peccatum, itaque
lidis

similes

mulieres

''),

sepiis

ipsae

iam

glabris et palsibi

videntur

pro sutoribus in taburnarum

umbra degentibus habentur a veris viris *).

63. 6i

fifitQai;]

per totum diem

'').

apud Lnciaunm perhibet luppiter multos iam sutores ef fabros scipione peraque snmtis xal th a&fia TtQbg
64. 8ic

tiv

ijXiov

i.

e. solis

radiis expositos ^)

tb Al&ionix6v i/ttxQdvavtas

tli

sophis se gerere

pro philo-

^).

Novaculam autem ne toleravi

quidem intus. Quo magis hirsnta fierem,
65

nihil

sq.

reliqui

intentatnm:

nedum

pilos,

quos ipsa praebebat natura, arte abstulerim!

Novacula muliernm, non virornm, erat instrnmentnm ^^).
71. Epicrate pulcriorem barbam sibi

3) Cf. Ean. 1350.

Vid. vs. 243, 278281,300. ^) Cf. Eq. 805 Pac. 511.
^) Vs. 126 sq.; cf. etiam vs. 554 (?).
Vid. ad Ean. 1092 Lys. 8082.
^) vid. ad Nnb. 198.
") Vs. 385387.
^) Vid. ad Nub. 1053.
^) Lnoian.
J)
Vid. ad Thesm. 218.
XLVII 6.
')

'')

ECCLESIAZUSAE.

15

nPABAroPA.
(ad
'b^tBiq

ceteras

:)

de xi (pccxi;

(Nuta affirmant omnes.)

rXNH

A.

cpaGi' 'naxavevovGi yccQ,

72. xatariiiovoi y&q

F^

xatavtOat

y'

ovv

esse ait haec mulier, comparatione usa

xal

compendiaria '). Saepius de ingenti

Epicratis barba iocati sunt aequales,
et Toce cothurnata ^ava^ V7fijvt]g...aay.ea-

iyilaaiv

dicebatur

<p6Qog"

comicam

^),

qui in

ille

apud Platonem

eum eiusqae

sodales

Legatos fabulam. Gratia et au-

scripsit

apud populum plurimum vaenim inter eos qui anno 403

restituerunt imperium populare et mulctoritate

lebat, fuit

videbatur

tis

,vir

gravis et probus et

patriae saluti invigilans", ut Demosthenis verbis utar

^).

Sed cum exarsit

bel-

lum Corinthiacum, faere qui per Timocratem Rhodium corruptum perhiberent*); non tamen Xenophon eum commemorat, ubi recenset nomina eorum
quibus Timocrates pecuniam dederit,
verissimum autem est quod addit Xe-

exceptum esse; qua de

leguntur apud Plutarchum:

'EntXQ(itovg...tov aaxeatpdQOV ^)
vovfiivov
ipri(fiaij,&

aliqaando in

'

laixfi&vovteg ti/toQ&atv,

^).

populi

Quae

sive

ooncione

revera
iocatus

Platonis comoedia
quod propter ludicram epitheton aaxtatpdQov suspicetur quispiam '),
id quidem videmus flagitii Epicratem
apud Plutarchum non insimulari; nam
aliud est legatum a rege dona accipere
est Epicrates, sive e

fluxere,

causa et more Persico, aliud

pecunia barbara corruptum legationem
male gerere. Itaque non est quod mihonoris

remur incolumem evasisse

sandro

Ili

ante C. n.

teste

saeculi

Hege-

scripto-

talcidae est dicta ab historiarum scripto-

rege honoriflcentissime

legatis

haec

re

Sjtoag

6^fiog"

cum

et

ceteris

OonEpicratem legatum Susa mis-

dum permoverentur Athenienses ^).

sum

Jfev^ttav,

in ius non est vocatus, opineque potuit vocari. Brevi ante

fabulam nostram scenae commissam Spartam legatus est missus, unde redux
pacem iam suadebat ^*), et paucis mensibus post commendavit pacem Antalcidae", id est: pacem a rege Persarum
hoc tempore primum propositam, quae
postmodo, cum rata esset facta, pax An-

nophon, opus non fuisse auro Persico

ut ad foedus adversus Spartam ineun
stat vero

loco motae).

(litterae ov

ScuQa

6igaa9at

naQic

/u/;r'

&q-

(iaailiwg

ts yQ&\ptiv ') (p&aitovtog icvtl

t&v

ivvia icQxivtuiv XftQOtoveia&at xat" ivtavtov

ivvia nQiapetg jiQig [iaatlia

tCiv

Stjiuottxthv

re

'**)

nor,

ribus
et

'^)

quam ob causam

damnatus

sit is in

dein accusatus

in exilium abiit

quem

'^).

Idemne

Lysias orationem scripsit

aat scripsisse fingitur

spuriam dacant

nam

non liquet

sunt qui

'*).

Si est,

vocatum sed semel

iteram absolutum statuamus uecesse
saepius

in

ius

et
"'j.

Vid. ad Vesp. 1032 Lys. 1179.

) Plat. fr.
122 in schol. h. I. allatum;
Harpocr. s. v. 'EntxQatrig.
^) Demosth.-XIX 277.
^) Vid. Paasan. III 9.
^) Xen. Hell. III 5 2.
*) Sic Palmerius pro axevotp^Qov.
^) Sic Beiske pro
8) Plut. Pelopid. 30.
yQ&tpetv.
) Cf.
Naber Mnemos. 1899 p. 203 et similis
'<>)
iocus Aristophanis Vesp. 706 sqq.
") Vid. Prolegom.
Apud Athen. 251 a.
12) Vid. Philochorus ibid., schol. ad Aristid. Panath. I p. 283.
p. XIX XXI.
") Vid. Philochorus 1. 1., Demosth. 1. 1. (XIX) 276 280.
") Lys. XXVII; cf. Blass
Beredsamk. I p. 452 sqq.
) Sic Bergk, qui vid. Comment. de Bel. p. 389898.
)

cf.

16

ECCLESIAZUSAE.

nPA^SAroPA.
Kal

aXt

td y

jiti^v

XaKmviKccg yccQ

75

Kttl

^3\xXv

TCivdQSta^

'd'aifidTia

Sqco itsitQayfiiva'

Kal ^anrriQiag,

h'xsTS

Ka&dnsQ

rrjSH

stitO(isv.

A.

(baculum ingentem promens:)

GKvxaXov

sycoys xoi xo

xb xov

i^rivsyKaiiriv

Aa^lov xovxl Kad^svdovxog Xd&Qa.

nPASArOPA.
tovx

sax

mitSQ

SKslv

<ksy(av SiSQsi>dsxai'f

margine habet R postmodo additum.

dineq ^Xiymv di.eqsL>dttai\ toxi-i

75. tavdQsTa] in

78. *tov- ia-i ixttr

74.

f;ife]

runt

Pleraeque

vobiscum habetis.

nondum indue-

calceos vestesve viriles

recordamur Sosiae

^axttiqia?]

somno cernentis

in

iiQojiatta ^axtriQlag ^xov-

ta xal tQi^wvia" in Pnyce congregata

^).

78.

Baculum praegrandem, quales adamabant ol Xaxavi^ovtig

non scipionem leviorem, attulit uxor Lamii,
76

'),

quas meras nugas duco. In scholiis

ille; nam aliunde non est

Clava igitur Lamii nuper
riaum mo.erat; textum autem traditum

depravata:
6

/uati oti

sic fere

infeliciter

nam micamus

tentavi,

perhibet aliquis, sed

ltQat\ixGs; 6t Ja/uiav.

(PeQtXQdttjg

cognitus
nisi

eum

hanc quoque nullius pretii daco notitiam, utpote e prava lectione tbv dij^iiov" natam ^'). Melioris sunt notae quae
in schol. r sequuntur, misere tamen

quisquis fuit
*).

OKVtdXav &v

xa\ &Tti ^vlotpoqiai ^&v dicitur in scholio

StanoipvXaxa

^).

ixiivo' tS>v

la-i

JLiYti

axut&Xnv

iv

t&

vntQ

Quae

iniQdtto.

l^ifonfftt

rjg

ofiuivvftm 6q&-

corrigenda esse vidit Meineke:

ltQaivi.xGsg di

^AiJt ixtov^'^).

xal 9 tjXvx5>g>

Xiyovai

ntql

uiafiiav,

f^g

dh

KQd-

suggestu dicere, Syracosium caniculae

Praeterea, ne Crateti
Xiyti xti.".
comico plane absurda imputentur, post
dQ(i/uati" sententia videtur claudenda:
/l/t iv t5> 6ij,wviiitiw ^Qdfiati". Dein sequuntur stolidi hominis haec verba:

instar latrantem illic circumcursare ^)

contenderunt qui a parte stabant contraria. Est autem SitQtidtaS-ai suffulciri *),

oti axvr&lriv ixovaa [^/o"'?] intQ^tto."

Aiiena autem hinc est fabulosa illa Lamia *'), quam non poetae iocus sed

apud Ephippum comicum describitur

recentiorum grammaticorum male sana

in tenebris

^),

Lamius ferebatur

ingenti

cum verba faceret

quemadmodum Cleonem

baculo indecore uti

coram populo,
praecinctam ^), Cleophontem ebrium
in

et

iuvenis

philosophus e schola Platonis

verba

ita

')

faciens

i").

Lamius

tvij?

trjg

sedulitas

huc

traxit,

inani

nominum

similitudine pellectoram.

) Vid. Av.
1283.
) Vid. Vesp. 33.
47.
tribus inscriptionibus aetatis recentioris (Kirchner
) Vid. [Ar.] Rep. Ath. c. 28
^) Vid. annot. crit.
Prosopogr. 89848986).
) Vid. vs. 150, et cf. intQti^) Eupol. fr. 207.
') Vid. ibid. c. 34.
3.
i^) Jafiiav
10)
") Recte sic Bothe.
6taai vs. 277.
Ephipp. fr. 14".
scibebat Meineke; equidem Janiov dedi, quoniam hanc fuisse nominis masculini
^") De qua vid. Vesp. 1177.
formam e lapidibus iam constat.
1)

*)

Vid.

vs.

269

Nomen Lamius

et

ad

legitur

vs.

in

17

ECOLESIAZUSAE.

rrNH
rbv Jla xbv Emxfiq

vij

80

B.

av

imxi^dsidg y

ijv,

xov TJavonrov diq)9iQav svrnifiivog

xrjv

rig

stitsQ

akkog ovxoXstv

ib diqfiiov.

nPASArOPA.
aXk

aysd'^ OTtwg nal raTil rovxoig

nigdirai R, pro

iaxi

sx

soag

apud Saidam

ixtlvo

est ixtlvtav. Nihil est niqSta^ai. axiJtaXov {-Xa)

vel axvrdtlo). Correctionem e Tersu 150

petendam ratus

praeterea Eq.

ixtivov

1012:

{rbv

dQaGofisv,

xaCxQa naxa xbv ovQavoV

xQtja/udv)

iLrttQ

Bothe, qui etiam ri axvtaXov scripsit, recte opinor, nisi

rd axvraXov
tovt iar ixtlvo wintq

reddendum; namvitium sic natnm arbitror:

81. aXloi R] om. r.
tb Bothe] tov R schol.

erat

II

^v

quod vides, conferens

Dativum iL suaserat
quod interpreti id deinde

scripsi

'^do/iiai."

6tifiiov

||

r]

6ttai.

R; vYelsen

6tinriniov

{il Popol-Io''^ Franchetti).

Jtj/ni(b

8287. Post vs. 104: collocat Bergk, cui assensus Meineke praeterea post 81
unnm versum intercidisse snspicatnr; vVelsen sic disposuit: 88 94, 8285,
9597, 86 sq., 98 sqq. (partim Anzium secutus). Mihi locus neque turbatns
neque lacunosus videtur (cf. ann. crit. ad vs. 86).

82. Yvvti

praescripsit corrector R.

||

&XX'

oy5^'

omissas esse litteras aXX(a) a librario qui

suspicatur Blaydes.
sulto

83. iatl t&atqa

79

81.

aptus

Nae

foret

si

si

accederet pellis Argi,

quis

alius

qui

Clarum

vel tabula picta

'),

pasce-

aliquod

lo ab

Argo

custoditam referene, videtur respici. E

verbisobscuris scholii F: ^&vaipiQti 6i tovtov inl tbv

fortasse

naqa SoipoxXtX

effioiendum

aliquem, cuius

nomen

chum nunc

olim vastabat

Argi urbis deus eponymus

operibus

tis

conspicitur.

*),

Verbum

nunc sensu usurpatur

et in ar-

etiamnunc

superstitibus

(iovxoXitv

82. hXX ayt^ Snwg] curate ut

post tovto(v) in-

neum

Ina-

Sed quisquis id putavit, credibile non est e satyrico illo

dramate, quod minime tunc eratnovum,
Aristophanem duxisse Argum eiusve
pellem pastoriciam ^), quae haud sane
fuit ignobilis; nam tauri qui Arcadiam
tangi.

tovtoiq]

ticnl

est

83 sq.

ductandi

^).

Iv&xia "Aqyov"

Sophoclis

exuviis

interemti

se

sive amictus^) fuit priscushic

ivtj/iifiivos

grammaticum

iv''

est

perhibuisse

terciderit,

eaa interpretaretur,

Cobet] iatlv aatQU R.

ret ... j}lebeculam.

signum

Dindorf] y^' R, Xiyi' r. ConaXX{ti ynvij)"

^).

id quod rei consenta-

').

Concionem hodie

fore Praxa-

gora et aliunde scire potnit et ex ipso

marito audivit *). Ex eodem opinor co-

gnitum habet
illa

ti nQdYQanfxa,

quo

res in

concione agendae ante dies quinque

more

solito fuere

fiiXXovatv

ol

promulgatae

nQVt&vtti

ntQl

^).

Nempe

aaitrjQiac;

tfjf

992 Lys. 678 Plnt. 386.

) Vid. ad Nub. 72.
') Vid. ad Ran.
^)
Apollodor. II 1 2, 2.
Vid. ad Vesp. 10 et de ipsa re Vesp.
3335.
6) Vid. ad Nub. 489.
8) Vid. vs. 551 sq.
') Vid. ad Av. 1163.
) Bekk. Anecd. p. 296 e. v. nQdntfinta, [Ar.] Rep. Ath. 43 3 et 44 3.
1)

430.

Cf. Ach.

*)

ECCLESIAZUSAE.

18

"^ inTilriela d\ sig

85

TtaQeGnEvdafie&a

rjv

^adl^eiv, e^

rifjLeig

yeviqGetat.

eco

rXNH
JC

tbv

vrj

A.
edQag

8et TtqoKuxaXa^eiv

coGxe

r&v TtQvtdvecov KatavtMQv.

VTtb Tc5 Xid-G),

rrNH

B.

(calathum et colum ostontans:)

tavrl ye toi,
itXrjQOVfievrig

vri

tbv

i'va

iq^eQOfirjv,

z//',

^aivoifjii

iKnlriaiag.

tijff

HPASArOPA.
90

7tXr}Q0V(ievr}g,

xdXaiva;

FTNH

B.

v^
yuQ av xeiQOV

ti

k'y(oye.

^aivovGa

yvfiva d'

rriv "AQxefiiv,

afia

ccKQoafirjv

isti (loi ta naiSia.

HPASArOPA.
idov yi 6e ^aivovaav, ^v tov 6(6fiatog
86 sq. Paragraphum ante vs. 86 habet R, Praxagorae continuat Ald. (cf. Vesp. 134).
86. *nQoxaraXafitTv] ae' xar. R, /us xar. Bergk, ye xar. Meineke, coot' ixcl ys xar.

Blaydes (coU.

nuUam cum
vavit

108). Correxi ut apte possent subiungi vs. 88 sq., inter quos

86 sq. in textu tradito intercedere necessitudinem recte obsor-

va.

vs.

vHerwerden (post

vs.

87 Praxagorae dictum aliquod intercidisse ratus).

88. aUt] praescripsit corrector R.

Dobree] aga R.
101. Ante versus 93

||

ravri ye]

^yoij-e

Elmslej'.

91. aiua

93

tribuit Mulieri

noltwg

antem

IIj;

7tQo9elvat

yvwixaq
/nrjdhv

(I vel

et 95

rrjfitqov '),

iubet iiTtqopovXtvrov

aiav eiacpeQta9ai

paragraphos habet R, Dobree autem

sed versum 98
lex

tlg ixxkt]-

i.

e.

ffi

(Sti/xan ^).

Huic mulieri consilium quantocius Pnycem occupandi ron placet,

utpote maternam temporis parca
familias negotiorum domesticorum satagens
quae ad lanam faciendam opus
sunt huc secum attulit, in mulierum
conciliabulo remansura videlicet dum
sq.

')

956.

Vs.

396
*)

sq.

qui

proximum

vs.

dixit recte in

impleatur Pnyx, neque prius

itura

quam

in

eo

sit

ut

9597

illuc

concio

conab-

populi

incipiat.

^).

87. vni rS) ki^wl

88

ei

^)

mecum habebam, huc afideo utitur quod

irritum futurum sit consilium, si statim iam Pnyx sit petenda *).
91. icxQow/i tjv] mente adde: v/nwv. Colum
et calathum non in Pnycem delaturam
88.

i<ptQ6/u.t]v]

ferebam.

Imperfecto

quivis intellegit.
93. Idov y*] irridentis

Plut. Solon. 19 [Ar.] Rep. Ath.

Vid. ad Nub. 57.

Vid. ad Ran. 1205.

45

4.

vox

^)

^).

Vid. ad Eq.

ECOLESIAZUSAE.

Ifl

oiiSsv 7taQaq)^vai toig naO^rKisvoig eSsi

95

av

naXd y

0'hv.ovv
Sfifiog

wv, Kal

'bnsQ^aivovGd xig

sjtsid^

uva^aXkofiivr} dsi^sis xbv

^v

nXriQ^g Tvyoi

si

Ttdd^oifisv,

OoQfiieiov.

iynad^s^coiisGd-a TtQozSQai, XriGofisv

d'

^vSrsiXdfisvai ^aifidxia. xbv ncoymva 6s

100

oxav xad^&fisv, ov nsQi,6ri66fis6&

xig

o^dn

av

avdQag

rifi&g

riNH

iy,si,

6qS)v;

r]yri<5ai%^

A.

MyvQQiog yovv xbv TlQOVofiov nmyoav

sioav

6i, pro
qua icXXa dicendum esset si alteri mulieri nunc
Ergo aut Praxagorae continuandi sunt vs. 93 101, aut
93 sq., Praxagorae 95 101.

docet particula

tinuari

obloqueretur

altera.

Mulieri I dandi vs.

98. lYxa^t^wfitaS-a] ixa&s^ofitd-a F, iYxa9-tl^wfita9a R.

margine superiore addidit corrector.

99. Omisit R, in

101. oq&v^

oQav

Cobet, sed vulgatam

satis

defendi

Blaydes]

di

||

locis

qualis

tt

R.

Ach.

est

77

observat vHerwerden.

95. xai.&

y'

/aQitrtd yt

95

97.

lentum

essent ci(i.

ostenderet

. .

exemplnm

Parataxeos

e.
.

tu)

HirIncu-

hunc soda-

Epicratis

97. ^oqftiaiov'\

apparet

tiva fuisse

98. iYxa&t^<xifiia9a'\

idem verbum qnod

vestes,

lestae

quae

^uattildfitvai &aifidtia\

sedilia

fuerint,

occupantibus modenuo componere

decore

poterimus nemine advertente

100.

Quoniem mox iubentur mnlieres

^),

apparet Praxagoram

Pnycem
dicere

barbas, quas

mento

habebimus.

illic

versatur;

mulier

et

tnmen fuit olim. Simillimis verbis Pamphilum quendam in concione popnli

aliquando
et

usum

ait

publicum ; 6

ftiv

icvtjQ

nqdttqov

vvvi,

AttaddftavtOi

Aeschines: o cives,
aerarium

compilarunt

femina

yvvrf

i)

iattv

di
rfi

rendi

sunt loci ubi

cuius

magnas

HYriaavdqoi
xal

avtif

TiftaQj(Oi

yvvii

Ad verbum

non addita re

'

f/v

suppleri potest: Yvvt] u>v"

Agyrrhio, qui

*).

barbis se ornare priasquam in

abeant

dicente

contra

^ovtoai"^).
JLi^aofitv

illic

102 sq. Agyrrhius certe postquam Pronomi barbam mutuam sumsit, nemine

^ixilvoi

*).

^).

98 sq.

cum demittemus

velle:

circumligatas

vir

).

lem Saavv
supra

&va[iaX-

si pleni iam
femina aliqua

subsellia transscendens

sci-

Item infra

urttQliaivovad ttg

ordines el

tium!

').

^).

tl ...

dti^iit...}

Xo/uivtj

vium

av n&9ointv'\ praeclare

nobiscum ageretur!

licet sic

liXt}9-t

mente

et confe-

^),

rtavttv tivd dicitur

flat

finis

^**).

De

his annis in civi-

tate gessit partes, plura dicenturinfra^*);

noster locus

mum bene

docet et ipsum et Pronofnisse. Tibicinem

barbatos

ad Nnb. 234.
) Vs.
190, 794; vid. ad Av. 1401. Nos: het zou wat
^, Vid. ad Lys. 700704.
) Vid. de eo ad Ran. 965.
^) Vs.
8) Vid. ad Lys. 1042.
23.
) Vert.:
') Vs. 273.
) Aeschin. I 110 sq.
'<*) Vid. ad Eq. 330.
'*) Vs.
het loopt niet in het oog, wordt niet opgemerkt.
188 sqq.; vid. ad Plut. 176 et Proleg. Plut. p. XVI sq.
1)

Vid.

moois zijn!

20

EOCLESIAZUSAB.
ovrog yvvq.

kiXfj&e' naitoi iiqotsqov ijv

vvvl 8\ ^QSg, TtQdttei

^eyiGt

tcc

iv

tfi

Ttoksi.

nPASAFOPJ.
105

rovtov yi rot, v^

iniovGav

trjv

rjfiiQav,

t6l^ri(ia toX(i&(iev tooovtov o^vena,

riv

Ttmg JtaQaXa^eiv trjg TtoXecag ta TtQayfiata

aya&ov

dvvcofie&^ co6t

vvv

ovts &io(iev ovt

(isv yccQ

rXNH
110

yvvaiK&v

)fat nSig

108. oStof]

TtQa^ai tr}v tcoXiv.

ti

sXavvo(isv.

A.

d^rjXvcpQcov

^vvoveia

xo^og vVelsen.

toivvv Bothe, toi 6fj Blaydea (coll. Ran. 1047), sed aocnsativus
temporiB hinc alienus, dicendum enim esset: ^? inioiiarii; ^ftiQas (vel t!l -a; -Qoi)
tol/iiriaofiev Kti.; vVelsen vij nj* imovaav vvv "Em.

105.

toi,

vri]

107. th jtQiYiiiata] t&g

Oobet coU.

^viag

hunc vocat scholiasta; qui si verum

dirinavit,
nam mera haec videtur

coniectura hominis qui aliunde

cogni-

tum haberet Pronomum clarum tibicinem, Aljibiadia praeceptorem '),

eum
tibioinem qui nunc in theatro adest

significari

sumamus

licet.

lapidibus

complures huius nominis tibicines sunt

cogniti,

quorum unus commemoratur

inscriptione anni 334

de

TtQdttei

Diitrephe

nQ&ttsi
tQVibv

xai

fieytata iv

tit

vsonXovtu)
vvvl

iati

tfj

alibi:

qov9&g

sic

fitydcXa

InnaXtx-

.ovvexa] Agyrrhium, dicit.

rempublioam pessumdaret, mulierculae nihll huiuscemodi in se recepissent unquam.

nidi

sint daturae.

107. Anforte^) rerum potiri^) poisimus.

108. Siate

quid

r^v inioOaav ^fitQav] iurat per diem

appropinquantem,

nam

et colloquuntur, allaxit,

dum

ndliv] ita ut etiam

mala plurima

post

boni

civitati

eveniat.

quam

109. Navigantibus nihil optatins

secundo

vento

uti;

proverbiali

autem

locutione 6evttQ0<; nXovq" dicebatur

ovQiov, xihnaiai nXtXv"

tig

tur

').

fiv

Qui

^),

conveniunt
quippe quo

omnino proflciunt

nihil

').

Non

imitatur comicus versum qui in scholiia

affertnr:
sed omittit codex R
n&vta 9el xal iXaivetai" ^'')

^v hQyvQiov
..

patriae salntem in aleam

suam ipsiusque

vero neque vento neque remis ferun-

').

ifoXei]

*).

105. tovtov

Qai

466 et Eq. 1109; vid. tamen Eq. 130.

imotv/r]

^).

101. oQag] frequena interiectio

in

vs.

ri,

is qui illa verba scripsit reapexit

dictum proverbiale e nautarum lingua
desumtum; ^oiitt 9tiv oxjtt iXavveiv", quo-

sed

cum

oijtt

vtiv oijtt YQ&f^l^ata" et

possunt conferri.
110 sq.* E tragoedia

sumta quivis

similia

haec esse deetiam scho-

videt, vidit

d 215 et
^) Vid. OIG.
Pausan. IV 27 IX 12 Athen. 184<;, 631 <?.
^) Vid. ad Ran.
*) Av. 800.
225.
) Vid. ad Ran. 1234.
') Menandr. fr. 241; cf. Xen. Hell. VI 2 29.
175.
6) Vid. ad Eq. 130.
'") Sic correxit Bergler
) Cf. Lys. 550 Ran. 1001.
8) Of. Oic. pro Placc. 14.
1)

Vid.

Boeckh ad n

coll.

Arietaen. I 14;

h.

3x'

1.

ilQYVQtOV.

apud Suidam

s, v.

&it aflfertur: iXX' Ztav Iiqyvqiov, in scholiie

21

ECCLBSIAZUSAE.

nPASArOPA.
itoXv (isv

ovv aQiard nov.

kiyovGi yccQ xai rrov vsaviGxmv odoi

deivordrovg elvai Xeyeiv

7tXet6ra 6Jtodovvrai.i
Tjfiiv

vndQiei. rovro

S^

Kara rvfY\v

rXNH
115

ovK olda' ^Setvbv

d'

rivd.

A.

iarlv

i^

C*^

i(insiQia.^^

nPAKArOPA.
o^Kovv
OTtcog

inirrjdeg '^vvekeyr}(iev iv&adi,

nQ0fieXri^6at(iev anei 6et Xeystv;

OVK av

115.

vel

old'

ofix]

oSai XaXetv

Meineke.

(5

av nsQiSovfievrj,

q}d-duoig t6 yeveiov

aXXai d^

6'
||

(jtefieXeri^Ka6i rt.

B] om.

r.

116. iv9adi] iv96di B.

117. nqoiAtXstriaaifiev Kidd] -aw/uev B.

aUai B. Etiam vs. 201, 201, 362 (bis), 367, 391, 672, 811 in codd
neglectus est articulus; vid. praeterea ad vs. 62.
*] nov B. Dubitavi
aliquantisper an servari posset particula tradita, si ita distingueretur versus
119. liXXai]

sic

|{

aXXat 9'

3aai. XaXeiv /itefieXetijxaai

Non omnes

nov;" Sic tamen 2* potias persona requirebatur,

mulieres, sed eas solas

quae verba facturae

sint,

barbas nnnc

aibi

alligare iuberi apparet coll. vs. 273.

fontem nominare non potuit,

non nominavit. Mentis commotae
indicia sunt particula xai ') et tempus
futurum ^).
112 sq. Saepius respicitur ludicram
hoc dicterium ").

apparei

liasta, sed

tragoediae

deberi

certe

Euripidem

leguntur:

113. anodovvtai\ transfertur

114. vn&qxf] id

9e6v

xatit

et

),

eventum

tvxiv

quod

cf.

tivit]

qnod

rei spectat

non

locutio

xiXXiata

Etiatn adverbii ndtvtto; similis est usus

115.

Dictionis

i/intiQla".

ornatioris

est

ij

^).

Itaqae hunc quoque versum

oi)

'"),

117.

apud Thucydi-

'*).

nqoneXetriaaiuev]

'*).

meditaremur

ipsius rei periculum faceremus

118.

&n6dti-

neQitelxtaiv ^^) aliaque

116. initti6eg] eo ipso consilio

o{)x

av

fp96tvoii]

119. XaXeXv

et

^*).

apud nostrum

nonnisi in Pluto redit locutio

'j.

ju^

xaiQ&

oii

(Jii...^v

eiusmodi

xatbt

causam sed

xaXtbi,

dem:

verbum *).

alibi nqoaeati'^).

iv

^iv ^),

apud

Sic

diit...oiix

fieneXetrixaat]

'^).

verbo XaXetv

Praxagora eum sensum tribuit quem

Euripides Aristophaneas, cives XaXelv
diddt^at" se

glorians

'*).

Veris viris nou

') Vid. ad Nub. 210.

^) Vid. ad Av. 369.
) Vid. ad Nub. 1089. *) Vid.
ad Thesm. 492.
^) Eq. 217, ubi vid.
) Eq. 147.
^ Vid. vs. 2. 8) Vid.
i)
") Thucyd.
ad Thesm. 851.
) Eur. Hipp. 197.
Eur. Baoch. 1288.
1'j
'2) Vid.
III 95 2.
Vid. ad
Thucyd. I 137 4 V 35 2, 50 4.
Vesp. 391.
") Baq. 954,
") Vid. ad Thesm, 1177.
") Vid, ad Plut. 485.

abi vid,

22

ECCLESIAZUSAE.

rXNH
1^0

wg

d',

ro

id"!,

(Jij

(J-u

ftiA',

A.
A.aArv

oi5

i^ftcov

iitiararai;

nPASArOPA.
TtSQtdov, Kul raii(og ccvrjQ ysvov'

iym 8s &staa rbv arig)avov nsQiSiqaofiai

Kwir^

(is&^

^v

'6(i6bv,

barbam

(Posita corona

ri [loi

rXNH
SsvQ

125

do^ri liysiv.

item mulieres

sibi alligat,

I et II.)

A.

yXvKvrdrr} HQa^ayoQa, 0xi/;at, rdXaV

co

ov xarayikaarov aoi t6 TtQ&yfxa (paivsrai\

nPASArOPA.
n&g KarayiXaarov

rTNH

A.

&a7tSQ sX rig aijniaig

ncoymva nsQiSi^asisv iara&sv^iivaig.

122. t6v ate<pavov Mehler]
125. oi xatayiXaatov aoi

Meineke; possis etiam:

sed tb

to XaXtlv

et qui

c&s

liytiv ia

uQiatog

Xaltlv

Cobet]

cof

xataYtXaatov

laude ponitnr,

erat,

idem

Jltyetv

blicos.

120.
'),

(cf.

/uot

(u

neXB]

etiam ad mulieres

mox

tdXav

dici-

^).

Femina qaaelibet est XaXetv

icqlatri *).

sum fuerit
126.

datim,
parte

Nec

profecto repertam ullam esse hodie

dicunt
"jtemplo

mulierem

*).

sumus, plus

Et: largiloquae

ex-

quam

sat

loquimur

est 5).

122 sq. Corona aliquantisper deposita

quam

gerit utpote magistratus

fungens

munere

barbam mihi circumnam fortasse mihi quoque verba

*)

et ipsa

Valet

*]v

... 66^rj si vi-

').

quomodo

rtd);]

fit

dicisi' *)

ut ita dicas?

cur id

^).

ut in

barba genuina, a glabra

genarum ad inferiorem, quae

piiis

Quapropter perhibet sodalibus eum esse colorem quem

sepiis tostis ^**), ita igitur tostis nt non
est obsita,

xataYilaatov tovto

127. Bisum mulierculae movet color

barbarum nimis fuscarum a cute nimis
pallida mire abhorrens; non enim gra-

tum loquaces merito omnes habemur.

erunt facienda.

dicis? qui

item

to?

...!

Ipsa de se mulier apud Plautum: mul-

mutam

Plut. 1041).

xal xatayilaatov B,

habebatur inter oratores pu-

&duvatos

tur

roi/s atttp&vovi
.

sint

fit

transitus.

i^av9ia/uevat,

Haud indignns
8U8

ex

sed albae manserint.

qui conferatur est ver-

Aeschyli

satyrico

aliquo

mate desumtns, ubi porcellus

Xevx6g xal xaXSig

dra-

dicitur

iicptivfiivog ^^).

') Cf. V8. 133, 245.

2) vs. 124; vid. ad Lys. 56.
) vid. Eupol. fr. 95
de Phaeace et cf. Thesm. 393.
*) Plaut. Aul. II 1, 5.
) Plaut. Cistell. I, 2, 2.
^) Vid. ad Nub. 624 sq.
') Nos: voor het geval dat ik wat mocht willen zeggen.
Vid. ad Ban. 175.
8) Nos: hoezoo?
^) Vid. ad Av. 278.
") Cf. Ach.
1041.
") Aeecb. fr. 321,

2S

ECCLESIAZUSAE.

nPABiAroPA.
(praeconem imitata:)
6 nsQiartaQxog , nsQtcpSQSiv xqt} ttji/... yaA.iJv.

(Oircnmfertur hostia Inatralis.)

naQir

130

xb JtQOG&sv.

slq

Ktt^i^s naQtdov.

rlg

jiQicpQadsg,

navGai XaX&v.

ccyoQsvstv ^ovksxat',

rTNH

B.

(aurgens :)
iyco.

nPABArOPA.
nsQi^ov

xbv 6xs<pavov xv%y ayad"il.

dij

128. xQh] XQV* Cobet.

130. xdc^iCi rtapto)] xdS-i^' 6 TtaQimv Meineke, in participio latere

Buspicantur Bergk Cobet, Blaydes

rtavaai

(iiQl(pQa6eg,

non video
131

xd9i^e)

Ach. 43 sq. coniecit:

rtdcQiTt.

tlg

xti.

nomen proprium

TtdQit"

/?

t6 ttQda&tv.

Equidem mutandi causam

comment.).

(cf.

204.

XalSiv,

coll.

Prius Mulierem

II,

dein Mulierem I ad verba facienda assurgere

vs. 76
78 et quae vs. 150 dicuntur.
Inversa ratione Mulieri I tribui solent vs. 131 sqq., Mulieri II vs. 147b sqq.;

sumsi;

enim apte

sic

sibi

respondent quae

quae postquam mutavi, Mulieri

Mulieri

128.

ut assolet. In

I,

fieri

Idem

tribuendi visi sunt vs. 189, 192, 204, non

II

solae sunt paragraphi.

xdS-aQfia

iubet

licabat

eundem

intel-

Acharnensium

initio

legendum esse propter temporis

ratio-

Circumferri

Praxagora.

ti

videmns, sed vero

ibi forcello,

non

mustela domestica, quae mulierculis sola

praesto fuit hostia, lustratur concio

129. ndQit'

que

elg

tb 7tQ6a9ev\

e verbis conceptis

').

haec quo-

etiam

confabulari,
rt&Qi9i

quapropter
xa&iwv" ')

xa.9^<C* JtaQiibv"

i.

eum

Quem iuvenem

increpat.

mollem
mulieres
e comici

et

e.

fuisse

effeminatum, ideoque inter

nunc commemorari, fortasse

verbis potest effici;

inquam, nam

fieri

fortasse,

potuit ut revera ob

famosus esset. Ariphradem aliquem ante annos triginta vel-

loquacitatem

ille

sed

*),

veri videtur dissimilius

tif iyopeiiet' /*o(;^at

;]

^).

in veris con-

cionibus praeconis haec erat vox

In

^).

coram populo verba est

coronam sumit, personae publicae insigne ^). Quem morem et nunc
sequuntur mulieres, et in Thesmophoriazusis post ]uam praeco femina dixit:
t<? dYOQtvnv fiovlttai;" et una e mulieribus ad Enripidem accusandum snrQui

131.

facturus,

TtiQi9ou

rexit,

vvv"

rtQcatov tiqIv ItYttv"

bet

et

praeco

ait

coronam

ei

t6vdt

prae-

9).

tiix!

'").
&Y<*^fi] ^itod hene vertat

).

qua permansit verbum obsoletum &/0QtVSlV

^).

quendam flngit Praxagora non considere, sed more suo cum

130. Ariphradem

vicinis

nem

comicus

"^)
') De participii praes. hoc usn
Vid. ad Eq. 751.
Vid. Ach. 43 sq.
^) Etsi scholiasta id sumit.
ad Nub. 1213.
*) Eq. 1281 sqq. etc.
) Vid.
') Vid. ad Nub. 1456 Vesp. 186.
6) Vid. Ach. 46 Aeschin. I 23.
*") Vid. ad Av. 435.
) Thesm. 379 sq.
adAv. 463 sq.

')

vid.

24

BOOLESIAZUSAE.

rXNH

B.

coronam snmtam

(prodit in mediaiu et

capiti sibi imponit.)

Idov.
(Aliquantisper tacet.)

nPASAroPA.
(qnid expectet mirata:)

kiyoig av.

rrNH

B.

slra tcqIv nisiv Xiymj

HPA^SArOPA.
ISov, 7rirv"/

rXNH
xC yoiQ,

B.
fii^, iar(pav(oaafiif}v

Q)

nPASAFOPA.
UTCid^

135

Kul

initodcov' xoiavx

av

Tjfiag

siQydsoa

iKSl.

riNH
xi 8

B.

ov nivovQi Kal iv xy ixKkrieia;

HPASArOPA.
l6ov yi 601, itivov6i^^ /

rXNH

B.
vij

Kal xavxd y

avx&v, OG

sv^fOQOv

xrjv "Aqx(iiv,

xa yovv ^ovXsvfnaxa

av nQa^oaCiv iv^vfnovfiivoig,

coGnsQ (id^v6vx(ov iaxl naQannkrjyfiiva.

132. Expectantis

est

Idov:

En sum

Quin igitur incipisF''^ rogat

Praxagora; dein mnlier: Siccine ') sic-

parata."

Subiunctivum esse Uyui vix est

quod observem ^). Noti autem sunt ioci
de mulierum temulentia ^).
133 et 136. Nunc Uov est irridentis *),
ca?"

dtt/lvi^aeiv

quitur

item verba
133.

rtt*jv",

Similis

est

nivovai" iterata

error

^).

Euelpidis in

Avibus, qui adspectis malluvio et corona

fxilXofitv;

tli"

Secum

lO-

^).

niXt\ item

anpra

").

137. 140, 142. xa...yj] atque adeo

138.

iv9vfiov(iivoii\

si

).

quts secum re-

putet.

139. /taQarttalriYftiva^ in Lysistrata civis 17^0*?"

in

populi

beramus"

ait

011/

vYtaivofitv

cum

concione de republica deli^).

) Vid. ad
Nub. 226.
- )
Cf. e. g. Thesm. 19.
') Vid. Lys. 466 Thesm.
*) Vid. ad Ean. 1205.
735.
^) Vid. ad Av. 1233 sq.
) Vid. Av. 464.
8) Vid. ad Ran. 49.
^) Vs. 120.
) Lys. 1228.

25

ECCLESIAZUSAE.

140

anivdovsl y'

/ila

vr}

Kttl

xoGavx

tivfpvx

ttv

xal koidoQovvxai y

xbv TtaQoivovvx

Xttl

xivog %ttqiv

i)

olvog

eiTtsQ

&6iieQ

jtaQijv]

jit?j

i(jLJtejtcaii6xeg'

ixg)iQova^

oi xo^oxai.

nPASArOPA.
ah

^dSt^s xal Ka&rja'

p,hv

rrNH

ov8ev

'

yccQ

sl.

B.

(coronam postqaam posuit, secum mnssitans:)

145

Ji\

xbv

vrj

yccQ,

Sitl/y

fiot

ij

(irj

yev...eiav KQeixxov

r\v

&g eoiK, ag)avav&i^60fiai.

(Considit.)

nPAiSAroPA.
ea9^

^xig

exiQtt

^ovXexai Xiyeiv,

rXNH

A.

(surgens:)

iym.
141. toaavt' av

GHermann] toaavtd

R, toaavt' F.

tjijxovt'']

||

tvxovto R.

142. inneno)x6tei Scaliger] i)cntnoix6te( R, i/nntntmxdteg A, ixnentojxoteg F.

146.

r]

(}Vi?(i)

141. locandi
td^al

&Qal

xal

diyjti

R.

materiem nnnc praebent

mox

publicae, quibus praeco

scens: aneQQe"

singularum concionum invocabat

initio

numina

patria et cives devovebat im-

vox

oidiv yhQ

sumsisse,

tua

^ev

143.

naqoivovvtal per ebrietatem inao-

lentius se gerentem,

ixcpcQova'

oi

vjiql^ovta
rofcJrai]

verbum

ioco

adaptatum, non enim i(ptQov lictores

homines importunos, sed tUxov *)

fortasse

^vUafidvttg

ellxov

cleon ad

Qeiv

et:

<''

ift6lm:ia!

summam
vrj

2xi(bvtjv
vri

exarescaml

siti

si

ix<"> .^^Vn

Ji',

Ji

lcvtl
fioi

nav tov natQog

itnb

toD

vavfiaxeiv

'")

aticpavov

Sic bdely-

rernm desperationem
^ fioi xQelttov ^*

^i',

toiitov

*/-

tov natQ6g!

*'),

xQtUtov ixatfjvai t6 naQd/naXlov

oar^fitQai

'").

*]

xaxoig toaovtoig

Expectabant

audientes non yev...tiav dicturam esse

[iriftatog ^).

144. fid^i^e]

penitus contemnentis

el\

145 sq. Satius erat edepol, barbam non

redactus:

').

ira-

^).

8).

probos 1). In Thesmophoriazusis fabula

comicus eas preces iocose est imita2).

novum errorem

post

vero

lenins

nunc loquitur

^),

mulierculam, sed yjvea^-at

'*).

23 Dinarch. I 47 II 16 Demosth. XIX 70 XXIII 97.

*) Vid. vs. 268 sq. etadvs. 261.
3) Vid. ad Ach. 981.
"^)
De re vid. ad Eq. 665.
')V8. 169.
^) Nostrum: loop heen, va te promener.
i)
Nostrum: ruk in.
^) Vid. ad Eq. 394.
Vid. ad
) Vid. ad Eq. 1243.
i^)
Eq. 534.
'^) Verborum hunc lusum
") Vesp. 209 sq.
Vesp. 478 sq.
')

2)

Aeschin.

Thesm. 295 sqq.

indicavit vHerwerden.

3e

ECCLESIAZUSAE.

nPAiSAroPA.
i&t

Jtj

Gtscpavov' nal yuQ t6 xQVI^'

medium

(Mulier in

vvv ortwg avSQiGxl Kal yiaX&g

(iys

150

SiSQSiaa^svri xb

iQyaSxsot.

prodit coronamque eumit.)

(SxVf^"'

rTNH

iQSig,

^anxrjQCa.

^'}?

A.

(ingenti coniugis baculo sufifulta:)

i^ovX6(irjv (isv sxsqov av

XsYSiv xa sXxt.a&\ iv
yfVvv d'

rjd-ddcov

iKud-i^firjv

ijavxog'

naxd ys Svva(iiv

idaoa,

ovv,

x&v

xrjv

ifii^v,

148. ^J^^yaffrsoc] igYd^etai R, quod pro passivo haberi non sinit linguae indoles,
neque si sineret, eiusmodi enuntiatum contextui aptum foret. Ceterum dubito
an praeferam *avvatiov.
150. dieQeiaafiivtj Schafer] -afiivi] R, -doiuivt] Beiske. Aoristum legit qui adscripsit
6ia7tri^afiivt]".

151. IttQov av R] V tiv eteqov

152.

r]

IV

^v

153] *Svvaiuiv
Tivas,

148. t&

tovQydv

r>/v

trjv

i/nriv]

/j.iav

i/nijv

XQ^I^^

iat'

iqyaatiov

;f(iij^oo;

ruptum

iQyaariovl

recte sic

si

conferatur tragicorum illud

^),

U8U8

autem

similis

^),

est infra

Cor-

').

est scholion: th rtQayfia &viietai-

Xiyei di 8tt Xoittov rtQwiag iyiveto^'.

prior pars traditae

lectionis

p^etamentum, posterior
esse antequam textus est
loirtiv

<5?>

Cuius

est inter-

videtur

nata

vitiatus et sic

fere esse corrigenda: niiyei

l>i

B non male

F, av itegov

B.

Pro

<Ji

S<t iUyov

rtQwiag iyiveto",

tempus matutinum paene praeteriisse.

149. aye vvv o/ro)?] iamque cura ut
.

ait

^).

150. JStiam habitu gestuque corporis viros imitata

est

exor-

^).

152.

tV

i>ca9rifiriv]

av

&>lfi>]v

Vespis

i.

e.

oZtw

(per parataxin):

vel

ixa9ijfitiv,

yiiQ

av

xal ixa-

Nota constructio ^J. Sic in

veUem iste ne lit-

8).

Philocleon:

quidem

IvveyQacp

aepS-oyya

. .

fii]6e

Yva

didicisset,

loyov"

tiv

{ifitv

Euripideus

polytus

fii]

xaxovQywv
vel

'"),

Hip-

^XQV* [mulieribus)

^vyxatoixiCetv d&xt]
rtQoacpwveiv ttva"

'^).

9t]Q5)v,

'iv

In dicti-

one poetica etiam onw? sic usurpatur;

filiola
Trygaei rtaQatQaywdovaa

itaque

ovxovv"

ait
ortwg

rtteQdv,

^).

simillimum

cuius

I,

dium

etxov

adiectivi).

Blaydes coniecit 'iti, vVelsen

verbum et locutionem xati y tijv
filav

picae

teras

Ban. 672).

(cf.

9 praecedentis

(sed veri indicium servat littera

sed praeterea inter se non concinere iav

scribitur

vocis

ixQ>jv

ae

i(paivov

Ilr]y&aov

tev^at

toii 9^01^ tQayixtb-

151. twv ii^adwv]

quos

dicit

i.

e.

Demosthenes

twv elw96twv^),
initio

Philip-

teQOs"

*2).

Item

djg

").

153. Cf. e. g. Socratis Platonici verba:

Aesch. Choeph. 298 Eur. Med. 791.

^) Vs. 1164;
Vid. ad vs. 78.
) Vid. ad
*) Vid. e. g. Thucyd.
^) Cf. etiam initium Isocratis orationis VI.
Av. 271.
'") Vesp. 961.
9) Item vs. 426.
") Eur. Hipp. 643 sqq.;
III 39 5.
vid. etiam Lys. I 42 III 21 Plat. Protag. 3353 Soph. Oed. B. 1389 etc.
")
Pac. 135 sq.; item Aesch. Prom. 751 Choeph. 196 Soph. El. 1134 etc.
") Soph. Oed. B. 1392 Eur. Hipp. 930 fr. 406'' etc; Valcken. Diatrib. p. 149
Cobet VL.2 p. 102104 aber Mnemos. 1903 p. 11 sq.
1)

cf.

Vid. annot. crit.

etiam Ran. 795.

^)

*)

Vid.

ad Nub. 489.

^)

27

KCCLESIAZUSAE.

155

lv rotg

KanriXeiotGt,

v8aTog.

ifiol

Xdoiiiovg

ov doKety

fihv

ifiTtoisiv

jna

Tcb

'9'c6."

nPAlSArOPA.
rw &fco"

fici

ov

Igtii/;

Tt

Tc^Aatva;

yccQ

tov vovv

TtoiJ

'

ntstv y

Sr)

l'xff;

6s.

r(iY{<3a

nPASAroPA.

AC

(la

A.^'

KatTOi Ta y

mv

ScvviQ

aXk

tco

%aT(6fio6ag /

6v delicoTaTa.

iiTtag

TTNR
w

160

'd'sa)

A.

Tov ATtoXkco

vr\

nPABAFOPA.
Ttavs Totvvv,

iKKXrjStaGovo^

mg

iyoa

ovk av TtQo^atrjv tov noda

ijuijv Y*<i>iuri* (sio sohol., cf. Plat. Politic. 277 a Lejf. 653 c etc.) suo iare observavit
vHerwerden, ipse conicieiis vvv J' o6x iats' iarl, y.ari y tijv i/uijv.
157. ri] tl S' R. Vid. ad Ach. 4.
/ //aii os R] ^'f;ffa at V (om. y'), f/rijai
yj Cobet. Cf. Nub. 402.
tlnai av Blaydes] tlnovaa R; soloecum
159. aXX'] in R postmodo est additum.
||

||

post xaltoi participium.

Verba

160.

a>

.HnUho an canctarum
Bentley] -tona (e

161. inxXriat&aova

correctum) R. Cf. Thesm. 90.

||

oiix']

Suid.

ovd^

tavta...tS) iraiQio aov

rigxeaa luiv

non huc
m

fiiv,

xai

fauit

ifiiiv

tl]v

avdijtg,

ifintiQiav

tig [ioijftiiav

dvva/uiv xti.'"

initium

de caede

phontis

triv

sint dubito (cf. vs. 213).

-^ov/nrtQo

orationis

Herodis:

rlqoa-

'j.

Nec

Anti-

i^ovl6ni]v

Svrafitv tov XtYiiv xal

twv nQaYfiatwv

il Yaov fioi

xaS^eativai xti.

155
158. Classicus hic est locus de
usu exclamationis fta rw 9et>3 ^).
157. iVo tamen, ut illa, vinum poposci! ^). Loquor de vino: bibere non est
in animo.
159. Ipsum consilium, quo cavere vult
illa
ne vinum adulteretur, Praxagora

Causa rei
Minime
autem saeva mulier, quae hac de re ad
popnlum ferens nulJam poenam in tale
flagitium irroget. Quanto severior pri-

laudat.

8CU8

est usns activi

154. Xaxxovi]

aperta: Yva

afflci

ille

/ulj

clsternas

^).

160.

dtall.viuaivu}vtixi ').

legislator orientalis, qui morte

iubebat cauponas frau^ulentas

to

vii

rbv }in6i.loi!] ita sane

Sperat mulier

fore

').

ut pergere tamen

sibi liceat.

nave]

161 sq.

^)

constans in hoc imperativo

^j.

Ne unum quidem pedem

versus

^) Cf. Apollodor. fr. 1 Xen. Anab. IV 2 22 etc.

168 c.
Plut. 436.
*) Hammurabi (ed. Winckler 1903 108 sq.).
^) Vid.
8d Ach. 905.
) Cf. vs. 133.
) Brit.:
^) Cf. Av. 661 Lys. 836.
stop that! Vid. ad Ran. 122.
')

3)

Plat. Theaet.

Thesm. 348

ECCLESIAZUSAE.

28
xbv sxsQOVy

sl

xavx

firj

(Ooronam

ccKQi^m&i^Gsxai.

ei eripit.)

rTNH
q)iQS xbv

^Srj

olfiai yccQ

A.

sya yuQ av

axscpccvov,

165

yccQ,

ljitoi

KaX&g.

fiSfisXsxrjKSvai

(Denuo coronam acceptam

naXiv

Xs^co

capiti imponit.)

yvvatnsg al ad"i^(isvat^^

co

nPAHArOPA.
yvvarKag"

dvOxrivs, xovg ccvdQag

ccu,

rrNH
^Enlyovov y

iKi0s JtQbg

A.

spectatores indicans:)

(digito

8i

ksysi.g',

>^

skslvovL ^XiipaGa yciQ

yvvatxag

aofiriv Xiystv.

HPASArOPA.
aTtSQQS Kai 6v, ai na&ria^

170

svsku

aixrj yccQ v(i&v y

ivxsvd^svi.

doK&

Xs^stv

(loi

habet paragraphum; schol. )J nQotiqa yvvTi".

S} r, quod probat Blaydes coll. vs. 763 Lys. 426, 699, 959.
167. "ErtiYovov] "Eniyivii Bergk, ut vs. 931 (Lys. XXV 25 Xen. Comm. III 12 1);
sed h. 1. homo mollis et effeminatus ridetur, infra de iuvene strenuo amatore
ixeivovi' (iXeifJoiaa Elmsley] ixilvov e'i ti fiXiipaaa R C^rtt R^), ixttvov
sermo est.
163. In

166. al R]

||

Neque
/ r] om. R.

irtt^Xetpaaa F.

170.

Pnycem promoveam,
beant

Locutio

^),

irtt-

Cf.

nisi

aptum neque

recte

rtqo(iaiveiv

haec haest

rtdda

graviore loquendi genere, itaque apud

poetas potissimam invenitur^;; non

men

sermone pedestri

rtdXeu);

ttjg

rtdda"

i$eX9'eTv

ta-

est aliena. Sic

Dinarchus: Bemosthenes oux av

ix

ovdh

lcpaaxev

t6v

iteQov

aij

166.

a^

rtd>ltv]

frequens ubertas

Xeyetg ;]

denuo erras

^).

di-

cendo? Contemtim rogat'').

167 sq. Aliunde non est cognitus hic

')

Ik

verzet geen

Yid. ad Thesm.
ad Plut. 99.
94

-'.

moUem

sed

effeminatum
Simillimus
est iocus in
Theamophoriazusis, ubi
Euripidis familiaris adspecto Agathone
puellam cernere se putat ^). Est autem
hic locus ex iis ubi histriones ad speEpigonus,

noster

faisse

ctatores

etc.

3)

*)

8)

et

docet locus.

conversi

certos

nominatim indicant

).

163.

El.

recte omittitur

Ach. 388 Nub. 420.

aliquos

cives

').

169. arteQQe xal au] ut altera illa

xdc&rja'

ivtev9evl]

^).

illinc (inter ulti-

mas) conside.
170.

Nam

vohis

si

petendum

est

2)
Theogn. 283 Eur. Or. 1470
voet naar de ve,
Dinarch. I 82. Cf. Thesm. 659 et vid. ad Lys. 1282.
) Thesm. 98.
^) Vid
ad Av. 369.
') Vid.
830 sq.

Vb. 144.

29

fiCCLESIAZUSAE.
rovdl Xa^ovGa.

(8umta corona verba facere

incipit.)

Torg d^soig ^ev evxofiai

KaroQ&maaGi ra ^ovXev(iivu.

^^xv%lv
i(iol

i'aov

<J'

^.,o6ov7iQ

175

,,T0!

rijode t^g xcoQag (lira

fiev

a%^0(iat 8a

v(iiVj

yaQ avrrjv ngoardratOi

1

Krjv

7tov'if]QOig'

rovg cpiX^iv

r] rMrj

171. tovdl

^f^wfiivj^v

ijfiSQav (iiav

nl^iov

yiyvsrai.

dQa6i Kana.

Irt

ovv avdQag SvGaQierovg vov&rtv,

^^Xf^ksnbv fiv
o"?

rig

yivrjrai, dina novriQog

5,3^^?j()T6g

,^nirQipag iriQco

180

cpiqto

Jtai

noksGig ccTCavra ^aQimg TtQayfiara.

rfig

fiv

^ovXofiivovg ^edo/xaTe,

B.

172. xatoQ9waaai Richards] -aaaa B, -aag

Al\

177. x^V] xav R.

180. vov9ttitv

r] om.

auxilium, sola opinor

')

R.

verba faciam.

Particula ?vexo quod ad

valet

..

attinet

SoUemni deorum invoeatione

171.

tov

(Uev,

gora cives rempublicam pessumdare suo

unice intentos. Feros amicos

<h

ora-

7tqS>-

avdQsg M^tjvatot, toXg d^totg sv)(o-

naai xal ndaatg"

^).

Sic in Equitibiis

lucello

ait

2).

tionem aperit. Sic Demosthenes:

fiai

nunc

a falsis

aversamini,

petitis.

iis

nummorum

solis

mumtscu/a

demagogis faventes qui

aliquid vobis praebeant vel pro-

mittant. Pnycem, quae deserta aliquamdiu

iacuit,

nunc frequentatis, nou tamen magis

quam antea rerum publicarum cura

coram senatu verba facturus

numina sua invocat Scitalos Phenaces
cetera *), in Ranis Earipides certamen
initurus Aetherem quaeque ei cognata ").
173. Sic ad Oedipum Creon: xal ifxol

cietas

rt6Xt(ag fiertattv,

naves iam

ornandas, Corinthiis opitulan-

dum

Pacis

iaiciarius

175. ri

trjg

ovx't

aol fiovto

).

ndXstog. ..nq&yftata]

eadem

quae supra verba ').

176 178. Crimen decantatum ^).
179. Non rara sunt huiascemodi asyn-

deta

^).

Ad verbum

supplendum
180

208.

tljv

imtQexpat

noXiv vel

tit

Demonstratnm

^^)

mente

nQ&yfiata.
it

Praxa-

mulati,

sed studio

cum

sti-

mercedis diurnae.

civitatibus

vicinis

iniia,

So-

quae

una salutem patriae promittere videbatnr,

sordere

vobis

fore.

primum

ut

coepit

autem

sensistis

honorificae

spes affulsit, refragatus est

is

cvm

qui sui ra-

tionem non haberi putabat, itaque

legati

repulsam tulerunt. Nempe in concione populi e communi quidem aerario mercedem

accipifis,

sed privatis

tantum

siudiis

et

veslro ipsorum lucello ibi intenti esiis.

^) Demosth. XVIII initio;

Vid. ad Nub. 420.
Vid. ad Eq. 620 eq.
^) Eq. 634 aqq.
etiam exordium Lyc. Leocr., Cic. pro Mur. et post Red.
') Vs. 107.
) Cf. Eq. Proleg.
Ran. 892 sq.
^) Soph. Oed. R. 630.
) Vid.
p. VIII sq. et ad Eq. 7:38740, et de ngoatiitii voce Eq. 1128 Plut. 920.
">) Vid. ad Ran. 529.
ad Av. 78.

1)

cf.

'>)

"^)

30

ECCLESIAZUSAB.
,,rovg 5'

id^ilovtag ccvxi^olstd^

01&K

ox

,,i}iKXriaiai6iv rjv

ovk ixQcofis^a

MyvQQiov

,,ov6ev x6 TcaQunccv, A^a x6v y

185

SKccGTore.

novriQbv rjYOvfiss&a' vvv ds, XQCofisvoov,

(lev

xccQyvQiov 'ijnsQSTCrjvsesv

AajScbi/

ov ka^mv slvai Q^avaxov

6 S

,,xovg fjiiG&ocpoQslv

rXNH
xrjv

vr/

JicpQoditrjv, sv

a^iovg

(prjG^

^rjxovvrag iv

iK%Xr}6ia^\

xrj

B.

ys xavrayi Xsystg.

nPAiSAroPA.
190

xaXaiv

Ag)QoSlxr}v afioOag

sdQaGag,

184. tov
186.

190. M/^oaag Bentley] wvo/uaonc:

183

188.

moveatur

bolo
rhius

ille

amor,
trio-

Cum

facillime.

Agyr-

effecisset ut singalis coacionan-

')

tibus daretur obolus, turpe

facinus

id

omnes appellitabant: vacabat

cum habenda erat, in

certatim

Pnyx, et concio

sedebant ridentes
ostenderent
otium non deesse sibi a'l res publieas
carandas, .sed nolle se mercede conductos civitati inservire. Itaque merces
tabernis

cives

garrientes,

quo

fori

efc

ista

mox
et

est,

est

clariua

sublata? Nonita: aucta

conciderunt statim

alti illi spi-

nec iam trinummum spreverunt

qui obolum tam superbe aspernati fuerant. Nunc Agyrrhius iis solis male
ritus,

qui

audit,

sero

trinummo

venerint

").

carent

quod

interpretanda

Ita

nunc dicit Praxagora, apparet

quae infra de eadem re canit

ease quae
collatia

De

[Arist.]

eo vid. vs. 102 sq.

Rep. Ath. 41 3.

171.

1)

laQLSvxcc y

ccv

inxXriGia/

xrj

(ut vs. 299). Cf. vs. 158.

moveri nequeat,

Ridetur patriae

obolo

iv

ilQyVQlOV K.

*tllCQYVQlOV~\

qul uno

slitag

Bergk.

xal rbv

/]

xovx

sl

Av. 1614.

9)

^)

Cf. vs.

chorus

Res autem ipsa

e nostra prae-

eam illustrandam quod

potest afferri ad

operae

quam

Nam

pretium.

sit

quic-

vix

tempus
breve
satis
fuisse quo binorum obolorum
esset merces concionantium *). Sed digua quae conferantur sunt Chremyli in
iuvat scire etiam

Pluto verba:
^^/xeaS''

rQtuii6Xov...ouvcxa

ixdatoT^

iv

rij

ixxXriaia"

iiati-

*).

186. u!teQen>jveaev'\ impense laudal^).

189. Admiratione abrepta muliercula
obliviscitur ItvdQiatl Xeyeiv.

vehementer

commotus

Nempe homo
semper

nativa

lingua utitur. Similia autem sant Epopis ad Pisetaerum verba:

aov,

ev

tiv

V)]

ye

/uwfja

JJoaeiJS},

tavtaYl
tavtayi

JtowNeptnni

tbv

vi;
"^)

et

xa).ibg

quibus locis item particula

mini est inserta ^).

Xeyeti *),
y*

prono-

190. xaQievti y] item SUpra xaJLd

380

Plut. 329 sq.

Vid. ad Ran. 965.
^)

^).

sertim fabula est cognita, neque aliunde

sq.

)
')

) Vs. 300310.
Vid. ad Plut. 354.
Vs. 95.

)' '").

*)
')

Vid.

Av.

ECCLESIAZUSAB.

rriSH
AA.'

81

B.

ovK av H7C0V.

nPASAroPA.
eO^i^ov

fjirjd^

vvv kiyuv.

(Oratoris publici partes denuo ageiis:)

t6
,,si

195

0T

av xovd'

Ivfijttajjtxov
(irj

6ri

6 tovx

yivoix
d'

aitoXeiSd'

oV iGnonov^e^cc

.^

ecpaSKov xrjv TtoXiV

iyivsx, i^x&ovxo, x&v ds qr\x6qoiv

ccvajtsieag svd^vg

,,vavg dsi Kad-sXKSiv

ccnoSQag c6%xo.

xm. nivrjxi (isv Soksi,

Totg nXovGioig 8s Kal yscoQyotg

0-6

doKsi.

^KoQivd^loig i]i9s6Q'S, xal iKslvol ys Goi

194.

Bergk]

dcTioXitaS^'

r] /

195. 6'

iinuXttv

B,

itntQtiv

Hirschig.

R.

199. ijx&ea9e Reiske] ax9ea9ai R, axf^eoSs F.

corrector R: aoi"

193
scis

196.

Foedus cum Boeotiis,

hostibus,

cum

et

mitteret.

Persarum stipendia
Sed mox,
fortasse anno

sequenti,

cum ad Nemeam

et

vertisset ut

infeliciter

Quem

lUvwva

mare obtinebat

coniectnrae debetur. Conon

postquam apnd Euagoram et Pharnabazum et ipsum Artaxerxem summo in

structura

eadem

(-st

quae supra
illa

').

tempora qui-

bus Corintkios hostes kabebamus acerrimns

nunc
state.

igittir

que adeo,
ditur

veros

amicos

et

sane
est

*);
co

ad

6fine,

aol et av

mente

quod

infra ad-

Vs. 179;

^).

Vid. Prolegom. p. XVIIL

-) Verbum xailKtiv vid. Eq. 1315.
ad Av. 78.
*) Vid. ad Ran. 49.
^) Vs. 205. Recte schol.

vos prae-

iis

Particulae xa\...yi valent ai-

snpplendum

auro Persioo erigenda curavit. Vir qui

de-

claesis Persica, cui prae-

199 sq. Praeieriermit

honore versatus est et maxima anxilia

est nactus, classem Lacedaemoniorum
ad Gnidum delevit et Athenarum moenia
quae per decennium diruta iacuerant,

')

cum

erant Conon et Pharnabazus. Verborum

XeYtt" infelici alicuius

interpretis

vid.

^)

au-

tem dicat Praxagora nescimus. Nam

quod in margine codicis R legitur adscriptum

effageret."

pauperes laudant propositnm,

quippe qui remigio sint merituri: locupletes repugnant, his enim instat trierarchiae munus onerosum.
Non mari
sed in terra firma circa Corinthum his
annis bellum gerebant
Athenienses;

populi in oratorem

noster locus docet.

poenam

liberatur,

qui foedus illud commendaverat se convertisse,

extiterat et ante

197 sq. JDe c/asse ornanda

rex

iram

versus incidit

paucos menses cum classe victrice illuc

redux incredibiliter fuerat honoratus,
dici nunc non potuit orator quidam,
qui ante biennium vel triennium solum

dimicassent,

in iine

patriae vindex nuper

pri-

Locris Opuntiis

Athenienses inierunt anno 395 '}. Sperabant enim fore ut huius foederis ope
Lacedaemoniis hegemoniam deauo eriperent, si prae^ertim aliae accederent
civitatea

Sententiam

[|

librarius dederat aoJ".

')

32

EOCLESIAZUSAE.

200

^,vvv

sl(Si

^QrjGroi, y.ai

,,^Qystog afiad^T^g,
^^GcotriQla

aA,A'

av vvv

^^rjffTog

ysvov.

'IsQavviiog Gocpog.

TtaQSKv^ev, aX}! OQyi^sxai

,,Qa(SvovXog avxog

naQaKaXovnevog.^^

o^i^i

rrNH

B.

ag ^vvexbg avij^/
AWillems] oQel^tTai R, oy/' oQt^erai AT, tbQa^etat (i. e. &Q>irttetai,
ad Eq. 1163) Meineke eleganter et ingeniose, sed etiam lenipr
est correctio Willemsii et aptior videtur contextui.
202. (JpytC***!

asnvvvstai, vid.

201. 'Aqy^io:

iifia&rio]

stultus est Argi-

Eum

pata qui nomine ceterorum

legatorum Argis Athenas missorum in

vut.

concione populi verba fecit.

Sic vertenda haec sunt, si recte scribitur A-.

ut
propriitm autem

In codicibus deest spiritus asper,

assolet ubi

nomen

fit

Argeum

esse

crasis,

scholiasta,

ait

et

ab eodem sive ab alio

haec esse intellegenda
ut revera prudens vir dicatur Argeiis,
stolidus Hieronymus. Proprium autem
additur

interprete

sive

ita

nomen

Argeiis

extitit,

nam

in inscri-

ptione,

quae proximis

post

Euclidem

arehonteoi

annis

est

exarata,

comme-

moratur Argeiis quidam (Thasius), cui

proxenia ab Atheniensibus est decreta *).
Sed post Corinthiorum mentionem tam
aptum et paene necessarium est nomen
Argivorum, ut dabium non videatur quin
ita ut supra feoimus comici verba sint
interpretanda et

cum

verbis Andocidis

oratione de Pace componenda; qui

in

tum, cum Athenienses de pace

cum Lacedaemoniis ineunda deliberareat,
legatos
Argivorum vehementer
obstitisse ne pax fieret^). Quam concionem nunc respici si recte statuimus ^),
Praxagoram sive ipsum Aristophanem
ex animi sententia ^stultum" dicere oratorem qui a bello finiendo cives dehordoeet

tatus fuerit nostro iure perhibere lice-

Hieronymum

itemque

bit,

ioco, frugi dici

serio,

non

hominem.

IfQ<avvnoi\ anno 395 Conon cum

regem Suaa proficisceretur, class
Persicae duo praefecit Athenienses, quo
'

ad

rum
tur

Hieronymus *), alter vide

Nicophemus is qui apud Xe-

alter fuit

fuisse

nophontem

et Lysiam commemoratur *)
Hieronymi strategi mentio
nem fecerunt Lysias Ephorus alii *)
Fortasse idem nunc significatur homo
pacem autem ab eo commendatam e
contextu efieceris. Ante annos viginti
hirsutum quendam Hieronymum, poetam
dithyrambicum, ridere solebat comicus '),
sed nulla est causa cur eundem nunc

Praeterea

commemorari hominem suspicemur, cum

nomen sit e vulgatissimis.

praesertim

202

sq.

Thrasylulus

vir

integer

et

severus multis civibus invisus erat et

tyranni instar dicebatur *). Quam ob

causam eum
dissuasisse

in concione

ait

nuper pacem
non magis

Praxagora,

infeusum Spartae quam civibus, qui se

carere posse viderentur: Thr. est fu-

qu'on se soit passe de son

rieux

pui"

^).

202.

De eadem
awtriQla

re

sermo

naQixvx^iev]

flt

infra

ap'**).

eadem ima-

comicus usus est in Pace fabula,

de ipsa pace loquens ").
gine

Syll.i 49.
^) Andocid. III 2432, 41; cf. Prolegom.
*) Diodor. XIV 81.
Item EMeyer Geach. d. Altert. V p. 247.
^) Xen. Hell. 17 8 8 Lya. XIX. Apud Diodorum 1. 1. dicitur Nicodemus, sed no) Teste Harpocr. s. v.
') Vid.
mea correxit Hertzberg coniectura probabili.
) Vid. ad
ad Nub. 349 sqq., sed ibi deleantur velim quae de nostro loco scripsi.
>)

p.

OIA. II 3 Dittenb.

XIX.

8)

Plut. 550.

9)

AWillema.

'<>)

Vid. vs. 356.

i')

Vid. Pao.

979-988.

33

ECCLESIAZUSAE.

nPASAroPA.
vvv KaXmg

205

ya^ ior,

^,\)(ji,eig

Ta

6ri(i6(Sia

oj

rovrcov

dfjfAS,

ldla axonsta^ snaarog o

7)v

210

ovv

coiSTtSQ

KSQdavsi'

rig

ri

Aiaiixog xvXivdsrai.

Ttid^rjad^s,

ifiol

yaq yvvai^l

titaig

ccixioi.

(iiG&ocpoQovvrsg ^^^TjjwaTa,

yciQ

t6 ds Koivbv

iTC^vsGag.

cprjfii

aco&riasad^
jr^-^vat

sri.

n6Xiv

fijv

^^ftag Ttagadovvai. xai yccQ iv raig oiY.iaig

y,ravraig inirQOTtoig nai rafiiatai ^^W(ii0'a."

nAZAI.
sv y, sv ys! v^

Ai\

sv ysl Xsys, Xsy

ccya&s

209. 7tlria9a Cobet] ntl9iiat R. Item vs. 239.

Cobet; uni vel duabas alternantibus tribuunt

213. Canctis dedit

237b.

Paragraphum habet versus

205 sq. yicQ ...yiicQ'^ non vitat noster

huiuscemodi repetitiones ^).
208. Ineunte

alii.

Cf. Lys.

in R.

iyrannidis nomen iam

detai"

meuse Octobri anni 403,

voce

vel

tamen

aliud

),

notione

tfi

est

xvlhSnv de

metaphoram

per

ita

dtyoQ& xvXiv-

cum concordia Athenis esset restituta,

Aesimus quidam praefuit civibus pom-

dictum, aliud de ipso homine, ut nostro

pam soUemnem

vel

loco. Itaque

Piraeo in urbis arcem

deducentibus ^). Idem videtur esse Aesimus qui anno 387 cum Cephalo aliisque civibus legatus missus foedus cum
Chiis iniit ^). Nostro loco eiusdem viri
mentionem fleri satis certum videtur*),
sed cur fiat nescimus; nam in scholiis
quae legimus: artjuo$ ovto^; xal xwiiog" ^)
vel: xo)X6i aufioi xal &f/a9i^g" id

esse

claudum fuisse
casu

potius

sumere praestat,

claudicare igi-

209. Cf. Lysistratae ad socias verba:

ti JtQaffi

210 sq.
iecti

hvaaioaalfit' av"

'it

tijv

n6Xtv

accusativus praemittitur accusativo

subiecti, ut assolet

unum

211 sq.

^).

Eodem argumento

rabimur', ait: quid enim?

XQtjfiata ndcvtaig

qui

de perdito;

unam notulam confiuxePosteriori rationi quodammodo

favent Bdelycleonis

in

Vespis

Lysistrata

usa: nos mulieres iam rempublicam mode-

haec iam in
runt.

').

rtagadoDvai^ ob-

'^/n&g

sermonem

alios

tur dici res publicas.

no8 docent fuisse inter veteres interpretes qui putarent de claudo homine
fieri,

Aesimum

nuper factum

aliquo

verba:

fifttig

Nempe,

ut Socrates ait

tem,

t&v Idiwv

i^

dtatptQti tfjg

oii

tafiitiiofitv

6ftiv ;" ^).

apud Xenophon-

inifiiXtta

tmv xoiv&v

xal tavdov

nlt]9tt fiovov

'"),

Vid. ad Lys. 1183.

) Lys. XIH 80 sq. Xen. Hell. II 4 39 Plut. de
) Cf.
3) Vid. CIA. II 15 Dittenb. Syll.^ 75 n" 7 et 82 n 6.
vs. 248.
) Sic R.
^) Vid. Lys.
) Vesp. 492; cf. Plat. Rep. 479 rf etc.
') Vid. ad Veep. 429.
141.
") Vid. Lys. 494 sq.; praeterea cf, infra vs. 599
'") Xeu. Comm. III 4 12.
sq., ad Eq. 947
949, Pac. 686.
)

glor. Ath. 7.

34

ECCJLESIAZUSAE.

nPASAroPA.
&g
215

TQonovg ^sXrioveg,

aialv '^(imv xovg

d'

TtQ&ra

didd^oi).

iyoo

yaQ

fisv

tiiQia

|3a7tTOv6t 9'eQ^a> xatcc toi/ ccQxaiov vofiov

cciia^d7ta<Sai, xoi5;(t

av avrdg.

i'6oig

220

,,si'

nov

(tiTj

A&rjvaicov nokig,

XQV^i^^S ^'X^v, ovn dv eGa^sro,

ti
Tt

(jLetaTteiQoafievag
6'

7)

Kaivov aXko nsQisiQyd^ero.

cpQvyovGiv, wGnsQ nal nQO rov'

^^TjjitET/at

7tt T-^g Ksq^aXiig

dvdQag snirQt^ovGtv, coGnsQ xat

,,rovg

Dobree] toto B
m6tQiov Ri.

av iaui^gro}

||

rov'

nQO tov'

jtai

wGnsQ xat nQO

,,nsttovGt tovg nXaKovvrag

219. nov

wGnsQ nal nQO

cpsQovGtv,

dyovGtv aGnsQ

Ta OsGfiocpOQt

iati^et'

rov'

tt^o tov'

av Elmsley.

220. &XXo R2J

sunt qui malint (poQovaiv (ut Herodot. II 35), sed cf. e. g. Ran.
Si (poooOaiv h. 1. legeretur, equidem intellegerem: riciniu

222. (psQovaiv]

24

32

vel

Plut. 1203.

caput velare perffunt

(coll.

Lys. 530); qua de re sermo nunc non

est.

223. Omisit R, in margine superiore addidit corrector.

223* {nsttovai

214.

tov;

tQdnovg

haec verba redeunt

216.

gunt

ftdcntovat

*),

mine.

calido

rtQh

habet B,
in Pluto

(ieXtlovgg]
').

om
i

it-eQ/uS)]

ut

rot))]

lanam cum

olim utuntur

cett.

Vellera

nuper detonsa, ut ]inum

^), cum acceperunt mupurgant, dein lanam inde faciunt,

pericula

identidem

219. ovx av

tin-

medica-

nova

tnndi,

temere

faciendi.

perire
forte

si.bi

laiot^eto]

videretur.

fortuna

i.

nostra

in

e.

&nioXkvt

av,

Etiam8i quid
civitate

bene

ab agro recens

haberet, perniciem instare sibi putarent

lieres.

cives,

tum

eftingunT, vestimentadeniquenent*).

Partem lanae candidam manere sinunt,

partem colore, e. g. croceo, imbuunt.

In scholio (f&nteiv verbo nXvxeiv reddi-

de vellere ab ove recenti purgando hic agatur; sed verbum immertur,

ut

notionem inest

novum verbum
etiam

nt

li.l.

(baneQ

y.al

ludicre repetuntur
222.

mox

tentaretur".

'').

infra verba

nQ6

quaedam,

Toi;" ), aliquoties

').

Onera cum gestanda sunt, capiti

imponunt, more notissimo

').

223.

schol.: iiieta[iaUo/uivag^\ sod praeter ?m-

tandi

novi quid

De Thesmophoriis videantur Prolegomena ad Thesmophoriazusas et ipsa

gere, imhuere significat potius.

217. fxetaneiQw^iexai]

nisi

Idem crimen infra

221228. Etiam

nova

ten-

illa

fabnla'.

224. enttQi[iovaiv] perdunt, enecant

^).

') Plut. 105. 2) De verbo vid. Av. 287. ^) Cf. Lys. 735 sq.
Cf. Lys.
574586 Nub. 54 sq. (Soph. Oed. C. 339 sq. Herodot. 11 35). - Vid. vs. 586.
*) De locutione
vid. ad Plut. 95. ') Vs. 773 sqq., 799 sqq., 862 sqq.; prae'')

'")

terea vid. ad Av.

114117.

Cf.

Herodot. II 35. -

^)

Vid. ad Ran. 571.

85

ECCLESIAZUSAE.

225

j^fioixovg

(oSmQ

230

nQo xov.

avdQeg, naQadovieg

co

xrjv

noXiv

neQiXaXobiJtev, (itjde nvvd^avcofxed^a

firj

aQa Squv

nox'

,,Ti

e&(iev uQxeiv,
a)g xovg

,,xig

/iteAAovOtv,

anX&

aXX

aneil^cc^ievoi

nQ&xov ovaai

axQaxia>xag

XQono)

xavxl ftova,
firixeQeg

ini&vfAiqGovaiV elxa Gixla

,,G(p^eiv

235

nQo xov'

xott

ff^ivovfievai yaiQOvGiv, coaneQ Kal

xavxai(Jiv ovv,

xov'

itQO

jcat

ev^oiQov, (oGneQ

g)iXov6^

,,Tti.iv

ivdov^ coOneQ nai hqo xov'

f^fovfftv

naQO-^covovaiv,

,yccvraig

eninefitpeiev av;

xeKovGrig (jl&XXov

xijg

;f9ijjLiaTa

noQt^eiv 5' f-ujto^wTaTOv yvvri^

^aQxovad

av

o^ijk

noxi'

i^anaxrjQ-eCri

^avTat yuQ eiaiv i^anaxav el&tafievai.

227. ntelv

ante

xai

CobetJ

tusojoov

cptlLoOa'

Dindorf

teQov (piXoOatv

tov

oivov

(coll.

tptXova'

eul^aiQov

Hanovias, evl^coQov
Phrynich. p. 145 Lob.).

7tQ6 toO, olvov (ptXova'

et sic Ald. deleto

ifinivovaiv

ev^uigov

Meineke,

ev^taqd-

tQonm] Xoyw Nauck. Vid. comment.

231

232. n6va R] ^tdvov B (ut Vesp. 596). Cf. Nub. 1401.

235. ixaXXov R]

Suid.

d-attov

8.

7.

(cf.

Vesp. 175; nostro loco non cUitis reqai-

sed potim).

ritur,

add. vVelsen.

236.

(5']

225.

Exemplum quoddam

ut in

rei,

vulgus notum, commemoratur in Thesmophoriazusis ').

omnino '). Vid. etiam

de moribus simplicibus et
integris dictnm *).

cam

226. autati naQo\p(ovoOatv'\ clam sibi op-

sonanUir
edulia

emunt

^),

nuQoiptdag

sibi

Bive

anXui

TQ6n(a'\

tQonov idem
TQoncu

ndvtto;,

anXGi

')

*)
8)

>)

X6yto

sive

^)

i^
f.

ix

ivig

quae

= mg

inog

Thesm. 500

Vid. ad Nub.
Plnt. 1158.

i.

e.

Vocis

anXibg.

usus in locationibus:

est

fi^d'

Praeterea

sq.

alibi

fitjda/n&g.

dicuntur:

Verbum

yid. ad Av.
')
Lys. 651.
)

Demosth. XVIII 171

etc.

')

. .

(laXXov

exercitus

/Ltr}

iXiiaao)

positionie

intne/uifJeiev

in

'").

quis

Nicias

atQattitv

Eadem.est prae-

verbo intdi66vat '^ et

in subst. verbali inid6aet

236.

av']

e. g.

ad Syracusas laboraret

inininneiv"
vis

novi-

^).

cives per litteras iussit aXXiiv

(hg

ut verbo di-

einetv,

318.

navtb; tQdnov

tQonov

tig

poiius insuper mittat. Sic

cum

Xeyatftev *).

navtl

. .

Hoc quoque argumentnm

ex oratione Lysistratae

235.

quod neQitta

iftpQa/iL)

tQonoL

233.

mas

^).

230. neQtXaXtbfiev^ id fere

231.

>,

&nXo't

eiinoQthtatov']

'^J.

callidissimum.

Sic

dicitar qui 6etv6g iattv evqeiv n6Qovg "J.

^) Fr. 187 eto.

fr. 92.
^) Thesm. 390.
Ach. 1152.
") Pae. 333.
Thucyd. VII 15 1.
Vid. ad Eq. 759 Lys. 421 Ran. 1429.

redit

Cratin.

549.

86

ECCLESIAZUSAE.

Ta

240

d'

xuvxa

id6(a.

aA,A.'

^v nl^riG^i

d'

fjLOi,

tov /3/ov dia^fre."

^EiS^JatjnovoiJi^rfg

^
ev y,

00

nod^sv,

yXvnvxdxri IlQa^ayoQa, xal ds^img!

xdXaiva, xavx

00

sna&sg o^xto KaX&g;

nPASArOPA.
iv xatg q)vyaig fisxd xdvdQog &yiri6'

aKovovG^ i^Sfia&ov x&v

1'nstx

rVNH
245

ixog

ovii

ccq,

oo

(is}i!,

iv Uviivt'

QtixoQcav.

A.

i^sd-a

nal

dsivr}

aog)-^'

xai 6s SxQaxrjybv ai yvvattisg avxo&sv

23!).

not.

d'

Brunck] 'x&v E;
av, Bergk tavt

i^v

2i3.

fistdc

244.

ittti.t''\

24fi.

atQati]ybv

xa\

R^r]

ticv6Q6g

fiet'

R]

-ytXv

Holden ta

Itvdqb?

alibi: sv ye

i5...xal

'),

atQati]Yt-

ad hostium incursiones vitandas in urbem confugerunt,

in Pnt/ce aliquantisper cum viro (Blepyro)
habitavi *).
Antea igitur Blepyrus
rure habitaverat, sed post Deceleam
a Peloponnesiis occupatam cum ceteris
agricolae

urbem

in

unus

oratione ad iudices:

in

ait,

rjv

r'ifilv

[iaXov

oi

&r]fisv"*).

ewg

/uiv

(pavsQa ovala, xa\

rtatrjQ ityaH^bg ysuiQydg'

;v

quorum

confugit;

agricolis

sIqi^v)] iJv",

irtsidrj

6' slas-

n&vtmv tovtmv iatsQ^Firmiter plurimorum civium

TtoXsjutoi,

memoriae infixae etiam haerebant aerumnae quas perpessi fuerant per ulti-

mos

belli annos,

cum

scribat x^r nl9ria9e tavtdc

idaw tavta' xav.

^trjg

xiiiQug artiarig

et

iatsQrjvto'^

urbs ivri toC

tpQovQiov xatsatrf

nomen

est

Tum cum

xai,

aXl',

B}.

xibg ").

243,

d'

Eq. 742.

F. Cf.

tJe^cos] sic

/tQo/iii]9ix&i

qnis servare velit

i&v,

Dindorf.

ixel t

241. si yt... xai

.

si

Bentley /

tionem

triginta

facit

rtdXtg sivai

Alienum autem hinc

virorum, quorum men-

^).

scholion

*);

nam

qui inl

non Pnycem adibant,

sed extra Atticam perfuginm aliquod
petebant. Neque multis verbis opas est
ad demonstrandum Praxagoram non de
tQtaxovta ^cpsvyov,

tuix

illis
rusticorum (pvyalg loqui,
quae initio belli Peloponnesiaci fuere ^);
quo tempore illa ne nata quidem fuit,

prioribus

nam

mariti fere quinquagenarii

multo iuniorem comicus eam

245.

causa

oiix

ithg']

non

mirum,

uxorem

finxit

noH

*).

sine

^).

etiam supra ad mulierem

5i |U^]
hoo dictum est '").
246. atQutr^ybv'] alibi praeconem, licto-

) Of. Aeschin. I 81.

<) [Lys.] XX 33.
^) Dobraeus et nuper Comparetti
ad Lys. 555 sq.
sectiti sunt scholiastam; obloquitur Blaydes, non tamen meliorem explicationem
proferens.
') Miror Palmerium illuc referentem.
^J Non huc pertinent quae
de comici in tempore computando neglegentia observavi ad Lys. 273.
') Vid.
i")
ad Ach, 411.
Vs, 120 et 133.
')

^)

Av. 1511.

Thucyd. VII 27

2)

Av. 362.

sq.; vid.

87

ECCLESIAZUSAB.
aiQOV(is&\ ^v tav&^
ccTCCQ

n&g

ccvTSQSig TtQog

rem, scribam feminas habet noster

prafiforyel etx&va praetria-

loqai

pins

avrbv sv

fiv

ilico,

Ea condicione ut
praetorem

pisti,

confestim

xateqydiari]

si

perficias
te

^*')

Thebis

*).

quae susce-

creamus. Si perfe-

libertatem

248. Cephalus Collytensis

magnae hoc tempore

^),

vir per-

tam

auctoritatis,

psephisma,

scripsit

quo novum foedus cum Thebanis inieIn Demosthenis

runt Athenienses ^^).

ea, in ()ua Cephali Collytensis

oratione

ceris, praetor eris.

anno 387 una

Chium missus est legacum Aesimo

tus "). Eundem autem quem nunc cursnm tenens anno 378 post restitutam

').

effeceris

commemoratur;

semel

Praxagora infra vocatur sae-

aiitoS-sv]

247.

iKKlrjGia

rij

pidibus huius temporis Gephalus plus

^);

fas est ita

si

^).

KatSQyccGy.

ccjtivosig

KscpccXoq aot XoidoQiiTai TtQoGcpd-aQsig)

131/

fit

mentio, etiam iuniorem aliquem Ce-

phalum commemorari oratorem

foederis

quam alins quisquam rogationes ad populum tulerit nec

unquam naoav6i.i(av sit accnsatus ). Stre-

fuerit auctor,

demonstratum

ingeniose

et

copiose

disputans

'*),

est versatus, ut plures

nae autem adversabatur Lacedaemoniis,

Thebanis favebat; qaapropter faere qui
auro Persico corruptum dicerent '). Itaque iis qui pacem cani Sparta redintegrari malebant^) parum gratum fuisse
facile intellegimus, neque miramur in
comoedia contemtim
ut hoc loco
commemoratum atque adeo foedam pe-

esse

liXla

scribendum

sic

post

oijtog,

i'tsQog,

in

XoidoQog."

est

codice vox Xoi6oQog

loco alieno, legitur.

In

la-

i)

378 quin

anni

Col-

accedens, sed imprecationis loco sunt talia

Demosthenem mentio fleret honorifica,

apud comicos perditum atque vesanum
:

tamen ut recte;

Nam

cioitatis, y^alrixiotiiv voaov toO dt]fiov"

dictum ^). Sed fuere quibus credibile

non videretur eum virum, cuius apud

/irjfioa9evr]g,

oerte

Cobet,

ivit

ut semper

ov Xiyti

dictum; itaque in codice

annotatum dr]iuaYooy6g ovtog, oiix

foedus

initi

Cuius
prima fit mentio apud Andocidem de
anni 415 rebus loquentem "^); quo tempore si trigesimum fere aetatis annum
neque est cur multo maioagebat,
seprem natu tunc fuisse putemus,
taagenarius fuit quo tempore Thebae
sunt liberatae, quadragenarius cum Archino patriam lapsam erexit poet restitutum populo iraperiam, nunc quinquagenario est paulo maior.
aoi Xoidogritai'] dativum huic verbo
etiam alibi iungit noster '*).
TtQoa(p9aQeig] proprie cum malo suo

stem

et

vereor

qui

'^),

anno 378 cum Thebanis

caute et feliciter in rep. administranda

lytensis

ille

suaserit vix dubito.

et

idem

fere

valent

quod:

anoXoviitvog^''). Cf. elatQQtiv

xaxiat

'^).

Vid. ad Lys. 184.

-) Vd. 491, 500, 727, 835, 870.
^) Vid. ad Eq. 330.
Eq. 933.
^) Dinarch. I 76.
) Aeschin. III 194 Demosth. XVIII
') Pausan. III 9; vifl. supra ad vs. 71.
*) Vid. Prolegom. p. XIX eq.
251.
i)
9) Plat.
oom. fr. 185.
Vs. 208.
") CIA. II 15 Dittenb. Syll. 59(75)'*;
vid. etiam CIA. II 38 Dittenb. Syll. 58(74)^
'*) Dinarch. I 38 sq. (qui ipsam
)

Cf.

tamen rem parum accurate

coll.

p.

Xenoph.

11

17.

Hell.

Quem

115 et 150.
Lys. 336838.

refert, vid.

EMeyer Gesch.

d.

Alterth.

p.

375

sq.)

'*) Mnemos. 1875

Demosth. XVIII 219.
^') Andocid. I
sequitur Kock ad Plat. com. 1.1. (fr. 185).
')
') Eq. 4
Vid. ad Eq. 1400. ") Vid. ad Nub. 789.

4 34.

'^)

38

ECCLESIAZUSAE.

nPA!E!jroPA.
250

TtccQucpQOveiv avxov.

qoijffco

riNH

A.

alka xovxo ye
Ttdvteg.

l'6aGt

nPASArOPA.
dXXa nal fiekayxoXav

rXNH
Kal xovx

'

A.

iGaGiv.

nPASAFOPA.
dXXd xai xd XQV^Kla
naoi&g KeQa^evetv, xrjv Ss noXiv ev Kal naXoag!

rrNH
XI

^v NeoxXeiSfjg

d',

A.
yXdficov Ge XotdoQfj;

nPABlArOPA.
255

xovxco fiev elnov elg v,vvhg nvyriv SqSv.

250. tovtd ye] tovToyl Blaydes.

253. su

xal

xax&i rtdvv vel

r] om.
r.

Blaydes r^v

R,

250 sq. Verbum figXayxoliav ') vehementius est quam quod antecedit naQacpgoveiv.

ciunt, ut

Gradationem igitar haec efflXanthiae ad conservum verba:

^ naQa(pQ0vsTg irsdv

xopy^:(air(^j;"

^).

252 sq. Figulus igitur erat Cephalus

').

dilX'

Quod autem
xaX&g
catur:
noisiv

dicitur

xtQa/uevsiv" ,

Hsyov 6i
tit

xoivdi".

61

6i]

n6/Liv

in

fj

civitatem

tv

nohv

6h

xsQa/nsvsiv

Quem

xal ri

ferenda sunt qnae in Equitibus ad res

xo).Xav,

Non

*).

laudantis

licet

autem nunc

videatur propter

oppositum xaxwg, sed vehementer a-^rmantis, ut saepe *).

25 i. Neoclidis toO y^a^tovoj

etiam in Pluto

xax&g

secutus inter-

alia

est si xa\ xaX&g,

255.

flt

Cachinnis

mentio

^)

siye

dicunt

slnov

*)

apta

excitandis

subiuncta.

icXwnsxtov''' ,

si

fides

est

quem

Quam

plenam proferebant, addebant:

wv

lipfji

'j.

locutio scurrilis aoristo tragico"

qui

xal tqi-

scholio.

Idem

autem valere haec quod tovtw /xiv Xsyw

xXdsiv" vel ^ot/udj^stv", nequam islum hominem nihil curo, sed in malam rem abeat

Vid. ad Nub. 833. ) Vesp. 8. ') Vid. ad Plut. 175. *) Eq. 462 sqq.
Vid. ad Eq. 379.
) Vid. ad Ran. 200 et 588.
') Vid. ad Plut. 665 sq.
Vid. Eur. Med. 272 etc.

J)

*)

tfjv

publicas transferuntur verba: tsxTaivsa9at,

xal

Bcholiis ita expli-

pretem Bergler verba ambigua optime

sic reddidit: paUnas eum male conficere
7-empublicam. autem pi-obe'\ Et quamquam
aliunde non est cognitus verbi xsQausvstv
hic usus, ipsa comici verba aliam interpretationem non admittunt. Itaque con-

5)

vHerwerden

xaXw;,

n. xaxtoriag.

6.

ECCLESIAZUSAE.

rrNH
d

Ti

^v vTioxQOvcoeiv

39

A.

(Je;

nPAiSAroPA.
7iQ06Kivriao(iai,

ovK ansiQog ovffa itoXX&v

ax

rrjsH

A.

ixsivo fiovov aSKSTttov, r^v

sXxcoGtv,

SQaGstg itox

XI

TiQovfiarcov.

xoi,6xai

oi

e'

UPAZATOPA.
(cubitibus didnctis

manus femoribus

fulciens;)

ilayxcovtw

260

(adt"

yaQ ovdsnoxs

^sGti

Xvjcp&riGofiai.

rXNH
rjfisig

ds y,

A.

atQcao^ iav ksXsvOO(isv.

'^v

rrNH
xavxl (isv
ixstvO 8

B.

%aX&g.

ivtEd-vfir}xa(,

rjfitv

OV 7tS(pQ0VxiKaflSV ,

XQOTtCO

OXCO

xag xsiQag aiQSiv (ivrjfiovsvGofisv x6re'

265
265.

tdc

me

per

B]

t(b

(ut Av. 1254).

nemo non

licet,

iafisv

et proprius

sensus

').

fano Aesculapii

vnh xvv6i t&v xata

pide Epidaurio

hunc sanavit
serpentea

256

novimns

e la-

sed lambendo opinor

^),

canis,

ut

Plutum

sacri

Verbo

{iitoyiQovtiv

260.

cubitus sic dlducam;

dia corripiar

ansata

Praxagora

^).

rapiar?"

alis ')

igitur me-

Xa/irjv oi>

rtaQeiw

*)

absimile est consilium

quod amicae quid

biculum

numquam

Soythis

Haud

de sugge-

Subnixia

vero si a viro in cu-

roganti

dabat Lysi-

ievtixov au t&v S^vq&v" ").

261. Sublimem autem tollerete sivelint,

(ioav v/toxQOveiv XoidoQeTv tovg Qtjto*).

i").

si lictores

*).

nos mittite !" clamabimus. Cuiusmodi quid

CQm

Qug" paratum se dicit

Quid vero

interpellandi

tribuit

cipit

258

stu detrahere te velint?

est

Dicaeopolis

vim

mulier; item

commendat quod oppositum

1.

strata:

').

sq.

h.

sed

intellegit;

Puerum caecum

ri liQ^v d-[iQart]tv6/iievov"

aiQSiv xa GKsXrj.

Pluralem

nos locutionis proverbialia origo

fagit

in

yuQ

si&iefisvai

9ed

aliter ac-

in

nonnumquam renemo hinc efficiet '").

populi concionibua

vera accidisse

265. Pedes, non manus tollere solemus

*).

').

Certe non video quid prosit collatus Ach. 863.

*) Inscr. Collitz. 3339>25.
) Ach. 38; praeterea vid. infra vs. 588, 596 et ad Eq. 47.
736.
^) Vid. ad Lys. 1032 et 227 sq.
) Vid. ad Eq. 605. - ') Plaut. Pers. II 5, 6.
0j Plaut. 1.
) Of. Lys. 437 et vld. ad Ach. 275 Ban. 469.
) Vid. ad Nub. 551.
i^) Neque e versu 143.
'^) Vid. ad Av. 1254.
") Lys. 160 sq.
V8. 7.
)

')

Plut.

1.

40

ECCLESIAZUSAE.

nPAiSAroPA.
laXEnov xo nQccy^

Sh ^^st^orovijTfov

ofioog

i^(0(itGa6aig tov sxsqov ^Qaiiova.

ays vvv, avaGxilXeG&^ avco xa iixmvia'

VTtodstG&s d

270

oag

fislXoi ^adi^stv

snstx

xag Xa%{aviY,ag.^

xa^fjLGxa

i&sa6&\ ox

coGnsQ xov avSq

KaX&g,

syr]

av Ss ys

nsQidstGd^s xovg ncoyoovag, -^vtV

xovxovg anQt^&g

275

xori

iK)iX-r}6lav

^vga^^ SKaGxoxs.

i)

instSav xavxa ndvi

sig

rjts

nsQtrjQfioGfisvat,

rdvdQSid y, a naQSKlsiljaxs,

d^atfjidxta

inava^dXsG&s, Kaxa xaig aKxrjQiatg

insQStd6(jtsvai adt^sx\

nQSG^vxtKov

xt,

aSovGat

ixikog

xbv XQonov (itfiovfisvat

xbv x&v ayQotKoav.

(lussa peragunt feminae.)

riNH

B.

sv Xsysig'

280

nQotoofjtsv

x&v dyQcbv

iK

8s ys

rjfisig

avxcbv. Kai yaQ sxsQag oiofiat

sig

xrjv

IIvkv

^^stv dvxiKQvg

yvvatKag.
269. 6'

r]

^'

274. &xQi^u)g

R.

Hirschig] &xQi^taatjTe R, hxQipihaeits

ijre

275. titv6Qei& y, a
aneq ixXeipate Toup,

naQexlixpare
ticvdQei'

Hirschig]

aneq y

ticvdqela

(cf.

vs.

162).

taneq ixlixpate B, T&vSgtici y

ixUipate Elmsley.

Composito Aristopbanes

etiam Pac. 414 utitur.

279. tbv

r] om.

B.

268. iivaateli.a9e'\ succingimini, ne ima

pars tunioarum sub palliis virilibus dependeat.

273. Solae

Praxagora et quae praeterea ad verba facienda surrexerunt

iam circumligarunt sibi barbae ').
277 sq. lUs^oj nQeafivnxdv r] ut senes
in Vespis fabula primo mane forum
I

petentes

')

sq.

Nos

vero

Praxagora

118

sq.

-^

2)

et

ante ceteras illuc aheamus, ne otiosae ad-

stemus

dum

ceterae

quoque

in

viros

mutantur. Dicit aut6c? mulieres quae

chorum sunt constituturae, a quibus
histriones tres hoc artificio poeta apte
curavit secernendos.
281. avtixQvi\ protinus, recta

^).

Vid. vs

279

mulieres ambae quae verba fecerunt

yid. Vesp. 219 sq.

3)

Ut Lys. 1069.

^).

41

ECCLESIAZUSAE.

nPAUAroPA.
aXXa aTtsvGad^,
roig

IW

TtuQOvGiv OQd^Qioig

(17}

ajtoxQSxsiv

(ivjSe

s'xov(Si

sv

rog

oxi

lad'^

ilvxva

ti]v

slg

itaxxaXov.

(Dextrorsum abeunt Praxagora et mulieres I et II. Ceterae postquam vestes

aubdaxernnt, calceos induerunt, barbaa mento alligarunt, agmine
constituto procedunt per orchestram.)

FABODUS CHOBI.
285310.)

(v8,

SOBNA QUARTA.
Mulieres (Chorus) solae.

KOPTQAIOZ.
285

coQU TtQo^aivsiv,

avdQsg,

00

asl Xsystv,

fiSfjivrKievag

firj

s6xf xovxo yuQ ^QV

'fjfitv

xai jtox

i^oXcG&i^}

Kivdvvog yaQ ovyl fiiKQog, ^v aXS>fisv

i^ftag*

iuSvofisvat xara Gnoxov x6Xfiri(ia xtiXinovxov.

282. ev

oti

lad'

vHerwerden]

Equidem verba

Schneider.
COnieci: *tuj

ixet

eicoS'

tolg

tj
/ui)

tYu)&'

r^v

ixel

Ilvjeva

R,
e

oi6v
vs.

r'

inel

281 in

Meineke, if^og y ixel

283 irrepsisse ratus

vs.

naqovaiv 6q9qioii <^aQxa>v Xeyeiv'^

ri

|U^]

fii}

287.

ijiuas]

xai

Dobree] <hg firi R. Cf. vs. 495.

Bergk ftij.lv (cum sequentibus id iungens),

(coll.

Suid.

s. v.

283

aq.

legitur

De

tlg tijv
*).

re

sunt:

[iatxiY^

*)

infra

^),

locutio

JJvxva etiam in Equitibus

Quod

similia

vid.

uri6l

/iijrfi

924).

||

Meineke, Blaydes

oQfiaaS-^

/uijdi

compositum

postmodo rediturae
tare

^).

legisse videtur

Nolni tamen

mn-

nomen receptum.

'),

285.

iiiQa\

atQi-

286.

^17

n&ttalov dicit

naan&lrjv,

tempus

xai not

est

^).

i^oXia^]^ ne fortefor-

tuna etiam memoria ercidat viri" illud,

286 sqq. Nnnc quoque, ut in Thesmophoriazuais ^), parum aptum est nomen Farodi; non enim prodeunt nunc
mulierea, eed per orchestram abeunt.

291296

quod ut addiscerent tantam dederunt

operam. Particulaa ^^
vidimus iunctas ").
288. xari axdtov]

xai

etiam snpra

clam interpretatnr

^) Vid. Eq. 751.

*) Pas un clou
et 380382.
pas un
") Vid. ad Theam. 295 sqq.
*) Vid. va. 478.
Vid. ad Veap. 91 sq.
Vid. ad Veap. 242.
) Vid. vs. 29.

1)

sou.
')

Thesm.

g.

iioXia9Ti).

288. ivdvdixevai Faber] ivdovfievai R, sed verbi -dveiv

nuQttvat

y.ti.

||

286.

^fi/x

inavatQexiiv

superscriptum habet R.
dQd-Qloiaiv i'] dQ&ioig R.
284. iat Meineke] vn- R; quod de subducentibus se dicitur (e.
niittalov} naandcXtjv Bentley (ut Vesp. 91).
283.

Vs.

*)

ECOLESIAZUSAB.

42

HMIXOPION
Stropha
^fco^coftEV

290

ftg

(vs.

iKnXtjGittv,

6 d'S6fiod'strig
ftij

avSQsg'

yaQ

rjitsikrias

og av

Ttdvv Tov

7tQ(p

'^')C7j",

A.

289299).

Kvicpovg

KSKOvifiivog,

CriQycov GKOQoddXfiy,

^Xinwv
schol. (r")

xatadv6/uevai

Lys. 268), vHerwerden

291. xaxovifievog

291

sq.

In

F]

{inoTQififia,

tt]Xixavtr]v

eig

tolLfiav

,,(17]

Blaydes

X(i9Qa".

ivtatdcfievai

(coll.

irtodvdiuivai.

R.

-a/^ivog

est ^Xinwv

vnotQififia'

arepytov

axoQod&lfirn

ftii,

numeris

vitiosis;

corr. Porson. Cf. vs. 301.

quae locutionis est

Sophoclem '). Sed poeticae id
nis, hoc loco caligo nocturna
schol.,

vis

apud

est dictio-

est intel-

289. Senes

iam voce

tur, ut iussae sunt:

elrtev

290

et

gestu imitan-

tov-^ iati xh fteXo;

&deiv ^) avtaig, tb iiYQ0ixi.x6v"

292. Magistratui haec

tribuuntur:
xvecpovg

i;x;,

og
oij

av

fiij

i,i^ipetai

vel potius tb avfi(iolov

*).

sola verba

nQw ndcw

t6 tQiih^olov"
*).

tov

Cetera inter-

aeruntur ad pingendos homines trepidos.

290. Thesmothetae cur flt mentio et

post

libertatem

restitutam

nulla

mentio, abrogati igitur esse

flt

thesmothetas coliatum
mox autem, cum
etiam concionantium instituta esset merces, huius quoque pecuniae solvendae
cura thesmothetis esse mandata.

videntur
esse

legenda.

sed

horum

et

in

eorum

nqui

modum
291.

offlcium,

ndtvv

tov

xvetpovg]

sub dilaculum
xexovifievog'^

pulvere eonspersus, re-

cens a longo itinere

ateqyuiv

mature ad-

^).

^).

contentus mumit seinem Kom-

axoqoS<kXfiri\

ria alliata, zufrieden

diurnam soleat solvere aut per alios

solvendam curare. Singularis autem ita

Verbum ateqytiv apud

nostrum hoc uno loco adsciscit dativum rei ^), ceteris accusativum personae '"). Exquisitioris autem est dictionis,
et ludicre discrepat vocabulum triviale

videtur explicandus ut suae tribus thes-

axoQodaXfiTj

quando id minatus esse flngitur? Ex

poetae verbis apparet de eo magistratu sermonem fieri qui mercedem

ipsis

mothetam dicat chorus; nam novem

theamothetae cum suo scriba eoUegium
decem virorum efflciebant e singulis
tribubus creatorum ^). Ante Euclidem

mercedem iudicum solvebant colacretae );

missbrote".

^').

292. (iXenoav inotQtfifia]

dicitur:

^linttv

liXineiv ^Qtfiv xal

est muiia

'^),

vanv vel
d^ii

'^).

id

quod

xitqdafia,

Nam

alibi
i.

e.:

iindtQtfifia

allio opinor, aceto, silphio

condita.

^) In cod. F est
Soph. Philoct. 578, quem locum confert Soboleweki.
') Schol.
*) Vid. vs. 296.
(om. hoc scholion R); correxit Romer.
Vesp.
Vid.
^)
Vid.
724.
')
ad Vesp. 124.
695,
5) [Ar.] Rep. Ath. 55 1.
*")
Nusquam apud ceteros comicos; sed vid. Eur.
541 etc.
*)
Cf. Hom.
') Infra vs. 897
Eq. 769 Vesp. 1054 Ran.
Suppl. 257 Isocr. III 40 etc.
i) vid.
^') Vid. ad Ran. 562 Plut. 1022.
Te229. - ") Vid. ad Eq. 199.
leclid. fr. l^ Antiphan. 222= Nicostr. l^
')

evSov

43

ECCLESIAZUSAE.
dcoGsiv xb T(>t(|3oAov."

ccXX\

XaQirtfiidri

00

Hiiinv&s

Kttl

jQcoirjg,

ital

snov Katsnsiycav,
OavToo nQOGsyoiv onoag

295

naQa%OQSiEig

(iif)dsv

dsi 0'

cav

anodst^ui.

onoag ds xb Gvfi^olov

Xa^ovxsg snsixa nXriaioi nad^sSovfis&^ ojg

av XStQOTOV&fJLSV
anavd^.^ onod'

av

xaig

cpiXaig.

'TifisxsQaig

v.aixoi

Xsy(0

Tt

yaQ

iQfiv

doxij

qptA.oi;g"

ovofid^SLv.

ju.

HMIXOPION
Antistropha

300

OQa

doxfi

/(iptri/<ia>'

(item eed addito accentu

Blaydes]

dtijj

ad

mandatnm

Tatg fjfietfQatg tpiXatg

I

294. linov xattnslYOiy

aaiirdv]

sin-

quod de cunctis valet.

Item ad servos Bdelycleon: ^ MiSa xal

gulos

dicitur

</>pu|

lioi]9tt

SevQO

295.

bum

Ne a

xai

Maavvtiet

ad plures dicta

l6oi et similia

^).

Cf.

^).

iusto sono aberres *)

Ver-

translatnm; proprie significat eos

qui fidibus canentes naQanlr\ttovatv

dicasterium

iijtrantes ^);

dein

tlig

urbis

cives

tes

operam demus

los cives et

Pro

loattv

quidam

*);

obtinuisse ratio-

se

flnxerunt.

Iiosce

aiunt

ul

homines,

loco pel-

quippe ma-

lucello unice intentos.

hoc est watittaftai ilChremylus in Pluto ^).

dicitur nunc 6i9r]attv^), alibi

300. fo^riaoixtv]

prytanibus

symbola

ut

lapis

ineolas esse

lamns urbanos

quod

tres

habnisse

docet

iam rustieorum partes sustinen-

lud,

post

Ald.).

verisimile.

mothetis mercedem accipiebat diurnam.

annis

F cett.

300310. His de rebus etiam supra

fuit sermo ^). Altera pars feminarum

concione redux symbolo reddito a thesAliquot

sibi

eandem hoc tempore

nem

ttfila

-Qag -Xag B.

distribuerent,

altera

*).

296. Sywholum igitur aceipiebat qui

concionem intrabat, perinde atque iudi-

ces

B.

300310).

oncag oo&iq60(isv TOvaSs Tovg i^ a6TScag

d'

293. XaQittftldt] Bentley]

298.

(vs.

dicit

') Vesp. 433.

2) Vid. ad Eq. 997.
*) Cf. nostra: uit den toon vallen, den
'')
Vid. ad
*) Vid. ad Nub. 640.
rechten toon niet vinden. Non redit verbum.
Plut. 277 sq.
8) Anni 341; BuIIet. de corr. Hell. VI p. 361, Frankel ad Boeckh
^) Itpjn Soph.
Staatsh.' II p. 65*.
) Plut. 330.
^) Vid.
vs. 183
188.

Ai.

1248 Eur. Cycl. 592.

5

44

ECOLESIAZUSAE.
Tjxovrag, oGoi TtQO xov
fji^iv,

sdet Xa^eiv

rjvlii

iX%6vx

o^oXov fiovov,
XaXovvreg

Kccd^iivto

iv roig GretpavatfiaCtV

vvvl 6

ov^t, MvQcoviSrjg

akJi

OT

6 yevvdSag,

TfjQ^^i^ev

av

oifdelg

305

ru

ayav.

ivoxXovG^

rfig

iroXfia

jtoXemg Sioc-

KStv aQyvQiov (peQoav!

ccXX

rjTiev

exaSrog

iv a6KiSi(o (peQcov
301.

lafiBiv

Irfet

il,96vt'

Dawes]

li^drr' idei

Xafitlv

(-vxa dtl

')

303. iv toig attcpavw/naatv} haec habet R, om. F.

305.

Brunck

Xa(i(av

(ptQODv]

(cf.

vs.

309),

Hirschig

dioiKtbv

sed

Xa^elv,

vid.

comment.

apud nostrum

dox^aeiv

^),

liaXX^ativ

^),

pro brevioribus magisque vulgatis formis do^etv, fiaXetv, nalativ.

rtai^aeiv

^)

tohi

sticis sic

ii

aatewg] etiam in Pace ru-

opponitur plebecula urbana

302. iv toii atttpavtbixaatv] in foro

taig

atttpavo tuiXiaiv,

iv

tatg

*).

rta()dc

fivQqlvatg

).

Eqnitum fabulae ardeliones

inutiliter tempus terentes dicuntur ttt
/LitiQaxta tht iv ttu fivQtp ), et magis etiam

civium modicorum hoc

dux, Myronidi cognatum
fllium

nostro loco similis est versiculus Phe-

fiiigtp

XaXtitt

o1

d'

iv

t&

filii

non vana

si

sumamus Archimercedem

esse Agyrrhio

ecclesiasticam instituenti et augenti.

804. yevvdtdag] vir generosus, Ytvvaiog
305. ItQYVQiov ipiQwv]

i.

e.

oiqyvqIov,

^**).

irtl

uta&&, /j.ia9o(poQ&v, mercede conductus. In

participio,

non

rtav th rtQay/ua,

306310.

Boeotiam et Corinthios fuquibuscum iam inierunt societatem comico minime plaudente. Fortasse etiam ad Arckini honorem pertinet
Myronidis mentio; nam Archinum, qui

Quae

^).

est opinio, sequitur ut

num adversatum

^).

Duce Myronide Athenienses olim

303.

eius

satis testatur ipsius

nomen Myronides

Sic in exitu

recratis: iv tolg atttpavto/uaatv,

fuisse

tempore erat

fortasse

in verbo finito,

ut saepe

Tunc

populi concionem

nunc

est

'').

temporis

cives

etiam afferebant

in
ali-

invaserant

quid: dicit rure venientes, qui nisi pran-

derant

dium secum habuissent, per horas complures caruissent cibo; nunchomines

^),

pauperes

et famelici illuc

convolant ut

beatiores inde redeant.

^) Vid.
ad Nub. 1125.
Vesp. 222.
^) Vid. ad
ad Ran. 737.
^) Cf. Tuesm. 448 et vid. ad Ran.
1185; vid. etiam ibid. vs. 503.
*) Vid.
^) Pherecrat. fr. 2; vid. etiam eiusdem fr. 64.
1068.
*) Eq. 1375.
) Vid. ad Ran. 179.
) Vid. Demosth. XXIV 135.
ad Lys. 801 804.
*') E. g. infra vs. 530, 603. Praesertim Thucydidi cara haec stiuctura.

1)

*)

Vid.

Pac

45

ECCLESIAZUSAE.
nistv,

ccqtov av-

cijjia

OV Ka\ 8vO KQOflflVCO

nal TQeig av iXdag.

vvvl dh XQico^olov
^rirovGi Xa^siv otav

TlQdtTOOGl XI KOIVOV, (06-

310

nsQ TtTjXocpOQOVvxsg.

(Dextrorsnm abennt.

Vacant aliqnantisper orchestra

et scena.)

SCBNA QUINTA.
Blepyrns

(E domo sua prodit

ntcnmqne

crocotnla

involutns.)

Blepyrus solus.
BAEnTPOZ.
noi nod'

xl xb nQctyfia;

nQog

insl

iyoa 8s

sco

vvv y

KaxccKSiiiai

rj

sGxL fioi;

yvvri q)Qovdrj

sGtiV

rj

ov q^aivsxai.

d'

ndXai x^^rixi&v,

307. aiov Beiske] av B, om. F, &v

Dawes Porson,

mox

et

xal

</r(iij>

a6T6>

vVelsen. Cf. Av. 538.

311. In

in

a parte dextra adscripsit corrector &v^p

307 sq. Eadem erant atria militnm

expeditionem proficiscentinm
int;

(paytiv

tQtig

aXlC

fitjdhv

(=

aXfi&Sai"

xgdfifivov XtTtovta xai

i)

il&a?)

militem iubet

nescio quis apud Enpolidem

308.

^).

Non minus contemtim de civibus nune loquitnr chorus qnam olim

Vespis Bdelycleon, qni heliastas lu-

cello inhiantes assimulabat iXaoloyoiq

Nempe

d^/uog,

lent loqui

similcm

ov

tvgawov

*),

se

').

%)(ovaiv

quemadmodum demagogi

}i9Tjvaioi,

ol

so-

etiam hac in re tyrannnis

ol
y"Q tvQawot

praestat;

luta9ov (pvXaxag f/ovaiv, ojantQ 9tQiat&g

Cf.

etiam

scripsit in

')

^).

qnae Lysias (personatus?)

Epicratem invectns).

Aeschyli Eu-

Aiace

Sophoclis

^)

postquam

abiit

chorns.

vus Euripidem suum opperiens: JXXbg

Ytyevrjftat

nQoadoxibv

6'

ovSsnto"

313. xatdxet/uai] in cubili

^**).

^).

Praesens

hoc est historicum.

Qnantum mutatns ab illo iam est comicns, qni hniuscemodi iocos in scena tolerabiles
esse ipsins Dionysi ore olim negabat '*).

Nempe

xtLtjti&v ftaxQav jiadi^wv, noXXic

ISiaiv icvi^Q,

nt

Sdcxvwv

tic

(J'

X'^^^f nayYiXoidg iattv,

cum Eubnlo loqnar

'*),

sed (poQtixiv

einsmodi y;ia)ra ciere non semper snnm

dnxit Aristophanos. Ad ipsam rem qnod

^) Vid. ad Vesp. 269.

') Vesp.
255; praeterea vid. Eq. 600.
) Lys. XXVII 11.
*) Xen. Hier. 6 10.
'O)
) Thesm. 846.
Cf.
) Vid. Soph. Ai. 814.
'^) Eubul. fr. 53.
") Ban. 620.
541; praeterea vid. Ach. 70, 72 etc.

Enpol.

fr.

712.
*) Vid. ad Eq. 1114.
1) Vid. Aesch. Enm. 234.
vs.

sic in

et in

312. Sic in Thesmophoriaznsis capti-

310.

in

loco,

fiXinvQog.

aliqnantisper vacant orchestra et scena,

).

aetionis iteratae indicinm

ai']

Ut hoc
menidibns ^)

323

et ante vs.

tig,

BCCLESIAZUSAE.

46

rg i(id6ag Kai 9oi(jidTiov ^rjr&v ka^stv

315

314

sum

secutus,

yvvainbg rjfxtdmkoidtov,

T^qg

S-oi/xAtiov

fijtoir

nunieris invitis

quod

nisi

d'vQav

Trjv

rjSrj

6 KoTtQSiog ovxog^ kafi^ccvco

iitst%

xovtI t6
xal

sq.

9oiiA<ktiov

iKstvo iprjXag^&v

svqsiv, o 8

idvvdfjirjv

KQOvcav

ote dr}

iv rcb Okotco.

ovK

Xa^eiv

iv

t&

scribebat xal

ille

axcirai]

ordine verborum servato vs. 315 pro

(ite

6rj

t&

iv

Xafieiv

fijrcoi'

axdttoi

xai

Ach. 47 Av. 108). Dobraeum

t& ax.
X.; Fritzsche tradito

of-

-y^J^^^^y,

&.

iv

6'

scribebat

t^.

ovv {8te ds

3r'

Meineke), sed multo aptior est particula Jiy.

317. XQOvwv insXx o KdrtQeiog o5tog vVelsen] inelxe XQOvmv

mavult

y.,

6 xonqeatoi

mani-

festo vitio,
[fioi

e xonqaiog {xonqalog

F) videtur natum. Blaydes

Graeeis domi nullae

miratur Herodotus Aegyptios

latiinae

attiaet,

erant,

quod

et

iv

eii/xaQeitj

otxoiai

toiai

^jf^stOiUiyoi/?

^).

exonerandum, quod

icnonatelv sive sece-

dere

honeste dicebatur; regem

rum

eo consilio

refert

cum

profectum"

legione in montes
in

AcharnensibuB

Busis recens

legatus a

Persa-

').

Ster-

quilinium autem si cui erat prope domum, id petebat, ut mulier cuius in

mentio ), ruri
opinor habitans; et Thebis propter infinitas cenas ante singulas domus xonQwva fuisse perhibet nescio quis apud
Eubulum *), rem non flngens, opinor,
sed fiota causa ioculariter explicans,

Thesmophoriazusis

fit

nam veram causam

Dicaearchi

verba

videntur

indicare

Theharum planities

nXelota

twv

iv

'EXXdcdt

xtinevfiata

?/et

ndXetov"

Sed Athenis homines, ut Ble-

^).

tij

pyrus noster, ^ ngiportu aliquo vel via

publica utebantur ).
314.

Cf.

Vesparum

locus, ubi

heli-

Philocleon

astae

prodierit mirati
jSdcdag;"

Foras igitur eundum erat ad ventrem

Aureos

inelxe xqovojv fioi

KAnQetog, alil aliter. Cf. Eq. 899.

6)

nondnm

cur

foraa

icnoXthXexe tltg

fi&v

i/n-

rogant^).

315. xpriXatptbv^palpandi sive contrectandi

hoc verbum in Pace

redit ita ut hoc

**)

loco usurpatum:

i\pr\Xatfwfiev

th

Idem U8U8

nqdcyfiata"

^).

epici icfnpatpdetv

iv

axitip

est

verbi

'").

316. tr]v ^vQav^ etlam infra ludicre

adhibetur vox ").
317. XQOvtov

ineixe^

sive

inexiov

6.

i.

avvexwg, icdtaXelntmg ixQOve, perpetuo pulsabat.

Cf.

Trygaei

inexouv

^*)

et

naV

verba:

aitiv

inaQ^elg"

eo

sensu quo teXiwg inaQ&!jvai dictum

^'),

ixteXeaai

avvaaTe netdfisva" eo quo netea9e dvv-

aavta

'*).

KonQeiog}

demoticum ludicre ad-

hibitum. Similis locus est infra

318. t6

^fiidinXoidiovl

eine

'^).

beson-

Lange des
Ueberschlags zur Lange des Gewandes
kennzeichnende Art der dtnXotg" '*). Vox
non redit, sed contextus docet dici
dere

das

Verhaltnis

der

=>)
*) Eubul.
Thesm. 485; cf. Pac. 99.
) Ach. 81.
Herodot. II 35.
) Cf. Pac. 164.
^) Dicaearch. p. Ii3 Fuhr (vid. ad Ach. 873).
8)
Pac. 691. Nostrum betasten; cf. Hom. t 416 Plat. Rep. 360
') Vesp.
275.
Xen. Eq. 2 4 Conv. 8 23 etc. xfjrjXatpiCeiv dixit Anaxilas teste Suida s. v.
i<*)
Hom. 196; cf. 9 215 etc.
9) Item Plat. Phaedon, 995. Nos: op de tast.
*^) Pac. 1121; vid. etiam Pac. 1167 et ad Lys. 490.
") Vid. VB. 361 et 990.
^^) IMuller
"^) Vs. 362; vid. etiam Eq. 899.
13) Vesp. 1024.
") Av. 241.

1)

fr.

53.

Handb.

d.

Altert.wissensch.

IV

(Gr. Privataltert.) p. 431,2.

47

ECOLESIAZUSAE.
Kui

320

Tccg

neQGiKccg vcpeXKOficci.

iyisivrig

akX iv Kad^uQa
navxaypv

7]

ov yuQ

ttov, tiov xig ccv %e6ag

xoi vvKXog iGxiv

vvv x^^ovxd y

ft

T-ujrot

iv v,aXa'

ov6elg

oijjexai.

(Considit.)
oi'(ioi

yvvaijl ! o6ag

325

mv

KaKoSaifjicov, oxi yeQcov

QV ydq

ov6ev i^elrjXvd-e

^)yieg

SQaGovo^

a^iog TtXrjyag Xa^eiv

ei'fi

Tiod^

Tjyofxrjv

d'

Ofioag

ovv i^xtv

cntOTtaxrjxeov.

(E domus contigaae fenestra prospicit vicinus Blepyri tunicatus.)

SCENA SEXTA.
Blepyrus, Vicinus.
rEITSlN.
xig

An spurius

322.

iaxtv;
sit

ov drjitov BXsnvQog 6 yeixvimv,

dubitat vHerwerden.

325. 7109'] molestum. Blaydes ovtot

/jt

||

ri

y"]

vVelsen.

^'

deletum est Xajittv.

327 sqq. Vicinum vocavi, usus nomine quod ipse potta praebet vs. 327. In R
et vulgo dicitur &>ip.
327. iatir] oi)toi Blaydes coll. Nub. 218, fortasse recte; ante ov facile potuit
excidere ov^ dein inseri iativ ad explendum trimetrum ipsumque enuntiatum.
Blinv qot; 6 yet tvtSir: iiumeri eidem sunt Nub. 70 Lys. 768, 838 etc.
yttQ.

||

Post

vyih? in

|{

Xitwvtov
tldtov

Erat

vel

dtnHoig

mox

quod

'),

').

igitur

vocatur
/trojvioi;

Nam

^/utdtnloidiov.

phoriazusis sedem circiimspiciens

xqoxo)-

nov

species

iv

xa9ii;u)/i

Similia sunt:

admitti potuit neglegentia.

dQl yiQOvtt

319.

JJxoris calceolos^)

quoniam novg av

&vdQ6g

xal

ts

fiimxixxtag

trahit*). Nisi praestat,

xiivijg"

yivoit

quod

De

2)

tijg

Cf.

i.

e.

vacuo

').

iv oaio) *).
iiv-

^).

oixiug

^').

(5'

verbum

ita

ut /ua&tittav

forinatum

'*),

non morbum

327. ytttvt&v]

Thesmo-

')

),

7100,

Quod nunc

ovv] attamen '^).

327 et 329. Glare hoc loco apparet
quid intersit inter ob drinov (ecquid) et
ov ti nov numne *^).

326.

.suadet vHer-

Vs. 332.

^).

325. 6yttg oiiSiv] nihil integri, jlagitio-

sub lecto collocatos protraho.

Vs. 374.

iv ayvib^),

sissima quaevis

insertis secum pro-

320. Sic femina personata in

1)

inYaog

interpretari iin6

vtpilxo/nat

."

323. od yiiQ ai>n(poQ6v iati yvvri via

yvvatxog, iiXX aQoriv xqatil,

sed pedibus

werden,

non probe
ov

dicitur ^v xa9aQ&, /ocopuro

cernitur

nunc Blepyrus muliebri hoc vestimento

tectus, nulla igitur in eo denominando

dnit,

xaXtb

et similia est

Nub. 151

et

mox

346.

Thesm. 292; praeterea

*)

Cf. gall. trainer

adLys. 911.
">)
14 Horat. Epist. II 2, 71.
Item Hom. & 491 etc, Plat. Leg.
910//. Nos: vrlj.
') Vid. ad
^) Vid. Aesch. Suppl. 223. ) Vid. Lys. 743.
2) vid. ad Nub. 343; gall. mais enfin,
Thosm. 413.
") Vid. ad A.ch. 956.
) Vid. ad Raa. 522.
^*) Vid. ad Nub. 183.
il faut pourtant...

ses savates.
8)

Liv.

re vid. Eq.

XXIV

888

|.

^)

vid.

48

ECCLESIAZUSAB.
Tov

vr)

rt

330

z/t",

avrbg

d^jt'

insivog.

sini

jiiot,

rovto 6oL rb tivqqov i6riv\ ov ri nov

KtvrjGiag 6ov nar arstilrjKSv

BAEnTPOS.
7to^v;

o^K^ aXXcc

yvvatKbg i'^slrjXv&a

rfig

t6 KQOKCoridtov a^ntiGioiisvog o^bvSvsrat.

rEITSlN.
t6 d'

nov

tfidrtov aot

iortv,

BAEnTPOZ.
ovK
331.

oiix,

q^Qccaat'

s'ioa

&XXa] iiW &ds vel &U^ uQti dubitanter vHerwerden, coll.

tamen

vs.

372 sq.

vulgatam malit servatam.

332. xQoxoitidiov Arnaldus] xQoxuittov R, xQoxiortiov F.
333. aot r] aov R.

tamen aut stvdium, sed meram proprieApud Demosthenem redit '), apud alios
est yutovtXv *) vel
tatem indicans.

ytitovsvaiv

^).

Confero epica

iotdttieir, (fa-

ItlQtanv, idotdea^-ai, iixooxelatrtdftv *).

328. Item in Ranis Plathane:

ixtivo; avtig

329

sq.

Jia\

vli

praebuerunt, Cinesias autem boc tempore rebus publicis se immiscuit ^):

hanc ob causam rideri nunc videtur.

Tanicae croceus color nvQQOi sive rufus
dieitur '*>), ut 'ocns fiat ioco scurrili "),
quasi totus a Cinesia fuerit ^tinctus".

330. n69tv\\ tatiri

dijra; ^).

Blepyrum crocotula cum

ctum videat

vicinus,

insolitum

te-

vestis

colorem ridena repetit a Cinesia lyrico

poeta, quem miramur etiamtunc eam
ob causam potuisse vellicari, ob quam
ante tria lustra ludibrio fuisset

Semsemper

^).

sanus es?

Similis

est

tovi
Hattv,

in

xaxoug

kXXa

ttnSiyta;

xtk. '*)

ttaoQ&g

= n6!^ev;

TJxoris erocotulam

oiix

owx, hUbc xti-

annorum seriem locandi materiem nostro

que protegere conans.

ne

'^)

humeris in-

nudum corpus exponerem

ieci,

9tovg;

sermone quotidiano.
332.

perne igitur alvi erat soluti? et

Atheniensibus notatn digna visa esteius
inflrmitas? Nam stultam hominis audaciam et mala carmina" sic significari
non multi opinor statuent cum Bothio.
Sed etiam glabrae Clisthenis genae ^)
et Pausonis paupertas *) per longam

LV

'^j.

enuntiatorum iunctura in Creontis Sophoclei verbis nov ^')

331.

Non

gori matutino.

induit,

ut

illa,

fri-

non

enim potuisset. In scholio hnntaxofitvog

non male redditur niQi^tiiXrjfievog"
quamquam participio praesentis, quod
praebet textus traditue, melius pingitur vir veste muliebri humeros utcun-

de
^) Xen.
^)
piat. Politic. 271 ete.
3 et 23.
) Ran. 366.
^) Vid. Ran. 552.
Ench. dict. ep. p. 356.
^) Ach. 854 Plut. 602.
Ach. 118 Eq. 1374 Nub. 355 Thesm. 235 Ran. 422.
') De Cinesia vid. ad Ran. 153.
'") Oranje-rood. Sequor Berglerum; minime
autem persuadet mihi AWillems locum aliter interpretans Bullet. de I'Aoad. Belg.
'^) Vid.adRan. 1455.
1896 p. 234, 1.
") Cf. Eq. 900 Ran. 308 infra vs. 1061.
i^)
^^) Vid. ad vs. 318,
") Soph. Ant. 288 sq.
Sic scripsi; cod.
1)

Demosth.

Redit. 1

8.

*)

f].

49

ECCLESIAZUSAB.
yccQ

fr/Tc5v

ccvr'

iv roig 6xQ(Ofiaaiv.

ri^bQov

o-i)^

rEITSlN.
385

ovdh

slx

yvvaiK

tijv

iKskevGccg 6oi cpQccGai

BAEnrpoi:.
xbv

fia

/ii

ov

svdov ov6a xvyidvsi^

yccQ

iKxsxQVTtrinev kad^ovGd

akli

Kal SsSoiKa

SqS vecoxeQOv.

xi

ju,i]

k'vdo&sv

(i

rEITSlN.
Tov 77o(jKJro, Tavro xoivvv avxtxQvg

Vij

340

kuI yccQ

TieTtovd^ag'

ifiol

cpQovdrj iox,

sxovGa

xovxo Ivnei

KO^i)

'

fi

oifKOVv ka^etv y

iycD

^vvEtf*'

fj

o^yoj icpoQovv.

d'ol(i<xxiov

aXXcc xal tccg

ifi^dSag.

avxccg iSvvdfiriv ovdafiov.

BAEnrpoi:.
tbv AiovvGov ovS^ eycoye tdg ifidg

fid

345

kaKcaviKdg'

339. tttvth Blaydes] tavta R,

341.

illad tl (peQCDv tii ov (peQtt;" in

342. tovto]

no

tovto

taiitlt

memoriam

(expuuctis

i^^^^ti&v^

alii.

Blaydes (coU. hdvetai

(poQw

iip^Qovv'^

wg etv^ov

ccXik

vs.

332),

quae couiectara aenigma

revocat.

litteris

no)

R,

tovt6

nm

F.

hXXbc']

||

itXa

8tt

Meineke.
343. Y
344.

-j'

R] om. i'.
Faber] y^Q

sed

naQeiaiivai affertnr

(cf.

Plut. 99), cuiusmodi gradatio hinc aliena.

verbam, quod

337. ixtetQiintjxev'}

non redit

eiatQvn&v

alibi

sensu

apud Suidam

tov

pro-

magis ornata ntatur dictione; nam 5"

pro

(J'

3" tragoediae

Phoenissis

legimus:

prie signiflcare videtur animalcula per

axonwa' 6Q9u)g &eoi"

rimam aliquam

firi

se subducentia.

mines autem nonnisi

iiarissimo

in

translatum

ho-

esse,

ut

&noXi-

fie

dixtvtov iata

icval/naxtov

XQ'^""

^)-

*)

xal

et:

dedoixa

firi

o xal dedoixa

la[i6vteg oix ix<pQ&a'

Itaque totum ver-

sum nostrum comicus

e tragoedia ali-

eiusmodi, quivis intel-

qua deperdita, non e Medea, duxisse

videtar. Ceterum conferri potest, quod

338. Manifesta dictionis tragicae imi-

sermonis est quotidiani, tavt' aQu eo

sensu quo didc tav-i aQa usurpatum *).

lidiai

1)

legit

2).

et

alia

tatio; aimillimus est nutricis

veraiculus:
/ui

Ad

sermone fami-

est merae. Sioin

6edoixa

ti liovlevat]

quod

inter

intercedit,

xax6v"

6'
"*).

Euripideae

(Medeam)
Sed discrimen,

adtfiv

verba nutricis et Blepyri

eiasmodi ett, ut hic etiam

339. tabth

tadt6

...

avtixQvg] plane idem, &naQtl

').

345. laxoivixdg]

quas

modo

dixit

i/n-

lidSag 8).

Nub. 1253 Av. 1467.

^) Cf. nostra: uitknijpen, de plaat poetaen.
*) Eur. Phoen. 155.
) Ibid. vs. 263 sq.
) Vid. ad
^) Vid. ad Plut. 388.
Nub. 319.
8) Vs. 314. Vjd. ad Vesp. 1158.
')

=>)

Vid.

Eur. Med. 37.

50

ECCLBSIAZUSAE.
eig

KO&OQvca

Tft)

i'va

iv&slg Ufirjv,

Ttod'

rcb

slg

iyj^idaifi

(irj

GiCvQaV

Tr]v

yuQ

cpavvi

ijv.

FEITUN.
av

t/ 8fix

siri

jnrov

t&v

KSKXriKSv avTrjv

aQiCTOv yvvri

iit

(plkcov,

BAEnXPOZ.
yvmfirjv y

350

iGTiv, o Tt nal

ovv.ovv 7tovY\qa y

iyir\v.

sldsvai.

s(i

rEITSlN.
aXXa 6v

(isv

&Qa ^a8l^siv
iqvTCSQ

Xd^(0

[(lovidv tlv

anonaTSLg !

i(iol

ioTiv slg iKKXrjGiav,

'9'oIjitaTtoi',

otcsq

rjv

(lovov.

(jiot

BAEnrpoz.
Ka\ sycoy
346.

linriv

Ran. 23

(l.)

B]

iTistdav aiiOTtaTri6(o'

vvv 8s

(lot

K, te/uai r, quae verboram struotura potest

tamen videtur imperfectum.

dtjfeadi coll.

itfit

sq.; aptius

351. /iihv...d'] yaQ (del. d') Blaydes.

354. 1/0)/]
346.
xds

eig

H/uoiy'

perperam Blaydes, non enim praesens

to) y.oS^OQvo)]

in uxoris rtsQai-

347. aLavQav] lodicem

(pavrf\

3i8

sq.

dicitur:

pura, recens a fulhne

foret

^).

una aliqua
apud nostrum

yvvr\...ta>v (filiav]

arJpt;

ijiuuj)'

349.

yv(i)ixriv

350.

ouxoOr

...

opinor

saepius

*).

apud no-

strum hae particulae iunguntur ^j.

Z tt xal i/u
eidevai] quod quidem
sciam. Riaum movet maritus senex tam
caute et circumspecte loqnens ^J.

Similes e Vespis et e Thesmo-

phoriazusid afferri possunt versus

initio

8']

versua

sequentis

exitus

'"),

confluit

mente sup-

familiaria.

vicinus

ait,

Tempus

si

vestem

tempus est eundi, iho igitur ut priCui ita respondet

vestem invenero.

Blepyrua, ut

cum

nam

ait,

si

etiam

invenerint,

illuc

abituri sunt,

sed noa inventuros, non ituros, probe

norunt spectatores.

Novos

viros

cum

fingeret Praxagora, simul imminuit nu-

meram verorum
quot

tot fere mariti

petat paliium

*).

revera id dixisset;

si

non addens id quod

mente est supplendum: iMXae ^aSiovAd rem quod attinet, vestem
luai".
?/to/"

aflfaturoram;

^).

352354. Dictio neglegentior, qua-

civium in concione
illic adsunt uxores,
nisi alterum iis sup-

nidum hodie servabunt

tunicati.

2) Cf. Nub. 10. ') Vid. ad Eq. 1256.*) Vid. Ach. 515.
Cf. vs. 319.
Item Vesp. 983 Pac. 232, ubi / non additur, quoniam ibi non sunt respon'} Cf. Thesm. :34 et vid. ad Nab. 1252.
dentis verba.
) Vid. ad Plut. 342.
'") Vid. ad Vesp. 242.
) Vesp. 940 Tiiesm
615.
) Vid. ad Ran. 298 Plut. 752.
1)

*)

mum
iia\

*).

ifxTiv]

ys]

eundi

iati)

inveniam. Strictioris autem grammaticae

^).

ex eius amicahm. 8ic al.bi

351.

lem amant colloquia

est

1).

{S)Qtt

51

BCCLBSIAZUSAB.

355

3^9? Ttg iyKXrjGao^

xa Giria.

eisi

rEITSlN.
(i&v

1JV

&Qaavovkog

elTts

roig AaKo^viKOig

BAEnrPOZ.
xbv JiovvGov^ evixsxat yovv

vri

arccQ xi dQccCto

plendum esse, sed futurum

Meineke]

xal yccQ ovdh xovxo

(slfii

piri silvestris

testaretur contex-

nisi

')

pronomen i? et mox
nomen demoticum iocose fictum ^xQ"'
testaretur

dovato;

').

Lulicre

igitur

Blepyrus

sic

vocat id quod cenae hesternae in eius

intestinis

viam obstruxit. Nempe pirum,

malum, glans

ovum, arcus, lancea, alia

eiusmodi, commemorari solent ubi certa

quaedam
indicanda

'),

eomparationem est
cognatum exem-

figura per

ut

Sic,

*).

plum proferam,

gallice poire

dicitur id

quo homini per

obturatur

os,

d'angoisse

insidias capto

?/]

eadem

infra est stru-

Numquid

illud dicis

pirum" quod

Thrasyhulus dixit Lacedaemoniis ?

Thrasybulum

in

^).

concione verba fecisse

pacem proponentes vidie nostro autem loco efeum Lacedaemoniis tunc minatum

contra legatos

mus
ficio

esse,

nes,

supra
nisi

^),

meliores afiferrent

spem pacia

fore ut

vibus

fiot

mici iocus, niei ipsa voce &/^<idt adhibita Thrasybulus dixisset Athenienses

eorumque

socios waneQ &xQ(idt th aitla

iis

condicio-

nullpm esse, sed

denuo classe Attica

duce Conone

Persicis

i.

e.

na-

cum Aeginam

gine atque olim Pericles,

vocaret

tov

X>]fitiv

IletQaiwg"

neque

*),

aliena hinc est locutio to 6oitleup",qaa,

nostra aetate plus semel indicatae sunt

naves bellicae
vit

portu aliquo *) ab
annota-

in

hoste inclusae.

In scholiis

interpres priscus et peritus:

Xeyeiv

potius

(vel

fieXXoiv

dcvtt-

Itvtti.eyuiv')

toif

^axeSat/uoricxjv TtQea^eat ncQi onovdaiv iXrjXv-

Sed delihominis sunt quae

&6atv {haec dixit Thrasyhulus)"

sequuntur:

exta

&xQadag

doiQodoxi^aag
firj

dvvaa9ai

Quae nec caput nec pedem ha-

Xeyeiv".

cum

beut, neque

textus verbis ipeisve

tempore gestae sunt

possunt conciliari. Calumniam incptam
quae

rebus

illo

fortasse peperit

Vesparum quidam

locus,

ubi Thucydides senex dicitur itn6nXi]xtog

yevea&at

igalcfnt];

ad

crimina

esset

tbcg

ivexetat^

9Xilitt" ").

'**),

inhaeret,

Mente supple:

') Pherecrat. fr. 186 Teleclid. 32 Eupol.

33 etc.
*) Nostrates peer-, ei-, hoog-, lancetvormig
361, 370.

tum cum
respondendum

yvSe^ovg"

accusatoris

coram iudicibus

357.

vasta-

rentur eorum littora et interoluderetur

USUS ima-

iyichiaavtag avtoig Sietv", simili

rtQoaenoiriaato (ie^Qwxevat xal

^).

356.

\\

commeatus. Neque aptus esset co-

iis

rantis et vere vesani

ne possit clamare.

iyx/lf/ffaa'

ctura

ineiddv.

B.

-tl-

Non proprio senau usurnnnc vocem hx^aSa sive fructum

tU8,

fis

quod sequitur

testatur

ixeTae),

355. Pirum quoddam mihi victum tenet

pari

secum:)

B.

/nov

355. JyxilijW]

incluium.

6q)6dQa.

fiot

Blepyrus

(Feaestrani claadit vicinua.

xal

^ */?<i?-

^) Cf. vs.
Vs. 362.
de peer van de lamp, oog-

^)
,

inixittat

"^)
Vs. 957;
permalta eiusmodi; neque aliter gentes vicinae.
item Thesm. 236. Praeterea vid. ad Av. 1082.
) De voce Aaxiovtxol; vid. ad
S;
7) Vid. vs. 202 sq.
Nab. 18:.
") SanAristot. Rhet. III 10 Plut. Per. 8.
'Oj
'') Scbol,
tiago, Port Arthur.
Vesp. 947 eq.

appel, ovaal, alia

52

ECCLESIAZDSAE.

<o&ev

fiovov ro kvTtovv 6nv,

360

onoi ^aSisttat

vvv

(loi,

t6 Xoinbv

KOTtQog.

-^

yaQ ovtog ^s^aXccva)KS

(isv

oGtig not

q)aysiv,

e^(o

oxav cpdyco,

ovK ccQyvQiov 7taQ6vrog,> aXX

d^vQav,

ttjv

av&QooTtog, jixQaSovGiog.

e6d^

xig

av ovv latQov

xig

x&v Kaxa

(loi

(isxskd^oi,

TtQcoKxbv dsivog

Kai xiva;
xsxvrjv

soxt xrjv

(Circumspicit spectatores.)

365

}i(ivvcov',

old'

CCQ

aQVTq^sxai.

l'6cog

aA-A.'

jivxiG&svrj xig KaXssdxa) ndarj tsxvr}'

Horum versuum pars posterior

unde F descriptum est, binos in singulis
perinde atque ipsum 1" et A. Sed versum 359 neque

deest; hinc efficitur

lineis

habuisse trimetros,

in

359, 361, 863, 365.

exemplar,

in codice E, ubi

paginam

superesse testatur oratio imperfecta, in qua tovto non habet

quo referatur. Cuiusmodi aliquid desideretur e contextu liquet, quapropter sup-

integrum

claudit,

plevi

quod

vides.

364. xata

B]

nqtoxtov

xatartQwxtwv

(item

scholio),

in

xatU

rtQtaxt&v

1".

Cf.

dialintov pro diU Urttov vitiose scriptum Nub. 161.

365.

Meineke, post

hXX'

a(']

Ach. 430); sed

cf.

366. Hvtta9svti]

361.
infra

otdav vs.

eodem verbo

reor ut

utitur

Quisquis est

Quem

et axeQdot;,

unde demus

Hippothontidis
.

rideri patet, cui

^).

Valet

'iato;,

365.

Amynon
in

^);

omnes qui

texvr]v

autem est
nam minime dubium

Irridentis

interrogatus

Amynon

ire

ad

vehementer
sumitur
usu cognitos sibi esse
istiusmodi homines.
366
368. Antisthenes, qui et infra

nunc

sidere

negaturus

sit

eandem ob causam irridendus propina-

).

QtjtmQ

scholio.

quin

"^).

qui inter spectatores assidet, certe as-

solebant

tc?"

tiva

iu.stievai

nt saepe

videtur

uetel9-fto}

petendum, arcessere
dicitur

^xojaiv"

tavttiv

i4/pdoi;? tribus

probe cogniti sint omnes

et ars ad t& xatbt

rtQtoxtiv" pertineant,

nomen habebat.

commuai

dicere

aliquid de oratore

quorum studium

^fiS. tiiav
jueteXd-oi
;] traglci quid
habent huiuseemodi olamores*), nam in

vita

compertum

habuerint veteres interpretes. Clisthenem certe aliquem vel Agathonem

^) homo iste AchraCopreum modo vocabat,

Achradusius iam dicendus videturpotius.
Nomini Acherdusiorum et nova forma sic
tribuitur et nova vis ^), mire favente
lingaa, nam eiusdem stirpis sunt (txQ&?

362.

olda id intelligens (ut

illo

').

d'tsius.

et

R.

-vtjv

^sliaXtlivaixe']

virgulam scribens

old'

368.

fjtatQtjxcog

tur

fuisse

plebeculae

Quae probabilis

est

scriptione

nam

ve-

cnm

coniectura, conieotura inquam,

aliis

'),

in

huius aetatis in-

quadam commemoratur simul

viris quorum in nostra fabula

') Vid.
ad
^) Vid. ad Av. 1576.
) Vs. 370; praeterea vid. ad .\v. 1159.
) Cf. vs. 366.
*) Vid. ad Eq. 16 et ad Pac. 521.
Eq. 79, 899 Ran. 427.
^) Vs. 806808
">] Vid.
) Vid. ad Plut. 1080.
ad Eq. 63.
6) Vid. ad Eq. 605.

53

ECCLESIAZUSAE.
ovTog

avrjQ Evsnd ys Grsvay^dxcav

yccQ

oldev xL TC^wjtTog ov\sxai is^rixi&v.

00

370

itotvi

EiXsL&via,

SiaQQaysvta
iva

jiitjdc

ysvcofiat,

fitj

nsQudrjg

jne

ftij

^s^akavafiivovj

GnoaQafilg xoaficoSinri.

(A dextra prodit

Chremes.)

SCENA SEPTIMA.
Blepyrus, Chremes.
XPEMHi:.
ovtog, xi notsig; ov xi Jiov

j^f^Cig;

BAEnrpos.
(8urgens:j

sya;
oi}

fit

mentio

Sfjt

Recensentur

*).

sti

yc, (la tbv

illic choregi,

qui proximis post Euclidem archontem

annis vicerunt naialv vel hydq&aiv

victum inique tulerat et

366.

f. Cydathenaeas ^), AnLeogorae f. Cydathenaeus *),

Heurippides Adimanti f. Myrrhinusius ^),
Antisthenes Antiphatis f. Cytherrius. Nec
non apud Xenophontem Antisthenes dici-

tur vir dives, choregus saepius victor, strategus

Nepos eius esae videtur Anti-

^).

sthenes Antiphatis

f.

deuQ'

cum

tellego

infra chorodida-

Itaque

si

satis in-

homo qui
certamine musico chorum suum

verba comici, ridetur

nuper in

Bergk Comment.

famulis iussa dare so-

ndtari e/*?]

sic alibi

!Ay&9(av{t

/noi

^)-

tfX'*'J}

ad

suspiria,

siquidem

ex

eius

gemitibus coniecturam facere licet '"j.

369. vj ndtvi ElXei9via\ clamor tragicus ").

jUi;

370.

fit

Callimachus.

voce fue-

367. ?vex& ya arsvayjactrojv] quod quidem

Cytherrius trierar-

commemoratus

eo

scalus

alta

^).

ixxdlLsaov niaij

attinet

mentio in inscriptione
anni 334/3 ^). Nunc misere /ftv et
attva^eiv cum dicitur, non ad litteram
haec esse accipienda nemo non intellegit, et clarius etiam ostendit coniunctim
cuius

chus,

sic

?]

lent heri

Nicias Epigenis

docides

avietufiai,.

rat conquestus.

ci-

"),

ves igitur divites et bene noti, in his

AC

k\t

fie rteQilStjg xri.]

ju;(5]

pro

xtti

ne sinas

dictum

me ...

'^).

'').

371. Cf. locutio nXvvbi yiyvea&ai ").

372.

ov

373.

oi>toi]
tl

heus tu!

i*).

nov] numquid

Simili

Acharnensibus
fwos suculae

.?

'*).

Megarensis in
no omnes tamen

ioco vir
'^):

meae comederunt, nam

ecce

quam postqaam

una eliam superest":

ostendit, ipse comedit.

^) Vid. CIG. 213 (Dittenb.

p. 86 sq. (not.).
Vid. infra vs. 428.
*) Vid. Proleg. p. XIX et ad vs. 202 sq.
^) Vid.
vs. 825 sq.?
) Xenoph.
Mem. III 4; item indicavit Bergk 1. 1.
OIA. II 804 (Dittenb. Syll.' 35l23<).
) Thesm.
) Vid. ad Ach. 805.
">) Cf. vs. 170 et vid. ad Nub. 420.
65; praeterea vid. ad Ran. 1235 Av. 549.
i')
'^) yid. ad Ran. 509.
Vid. ad Lys. 742.
") Vid.
") Vid. ad Eq. 580.
Plnt. 1061.
'6) Vid. ad Vesp. 1.
^^) Vid. vs, 329 et ad Ran. 522.
") Vid.
Acb. 809 sq.
')

Syll.'

Indicavit
420).

')

54

ECCLESIAZUSAB.

XPEMH.
t6

T-^g

yvvaiKoq

(5'

iitwviov^

afiTciisi

BAEnrpoz.
375

iv xa> gkoto) yccQ xovx

exviov evdov ka^mv.

^KStg ixsov

itod-ev

ccxttQ

XPEMH2.
iKKXrjslag.

i'^

BAEniPOE.
XsXvxat,

riSri

ydq

XPEMHZ.
vri

Kal Si]xa noXvv

r)

OQ^Qtov

/iC

fiiXxog,

iisv

Zsv

d)

ovv.

cpiXxaxs^

ysXcov 7taQSG'/^sv, rjv TtQOGSQQaivov hvkXo}.

374.

Om.R,

377.

oQfi-Qi.ov]

margine superiore addidit corrector.

/jttono* E] tQtfiwviov I' A.\d.
dubitanter Blaydes cf. vs. 526.
378. Ante versum in R est paragraphus; quapropter Reiske Blepyro dedit

verba

in

||

oQd-Qia

oo.^^qiov /uhv

374

Vestis feminea colore croceo

statim agnoscitur
376.

*).

tam quam inceptam

oq9qiov

dimissa,

/uiv

iivaq)avelai]g.

Tum

ovto;,
/uev

tijg

est

ovnm

ico

ouv per spe-

mvrai
378

>jStf'

^y'*, ftdXai ydcQ

XQV

Atque adeo
Sic qui incipit,
additurus est quod admirationem faciat
.

augeat.

vel

Concio non modo

[Ijdt]]

di-

missa est, sed dudum (oQS-Qtov), et mulium sane risum dedit minium quod
adspergf^bant.

De

igitur

fine

concionia

haec dicuntur, minime autem consimile

')

Cf.

vs.

318

et

332.

Eq. 674.

sum

viros doctos

p.

h.

I.

165).

fuit rei consilium, alia ratio:

4)

Vid.

iv

tfi

unus color

est ipsa civi-

gratis concionabantur, tardius

ixxltjaia,

nunc

wati^ovtai

ut triobolum mereaijt, ar-

autem suat qui sero veniant,

hunc usum iam praestitisse minium
cendi

Et fortasse id vointerpres cuius verba in scholiis ad

comici verbis

Ach.

et

1.

1.

efflcio.

afferantur:

oaot yip ixQlovto,

Quamquam multam

i^ettvov trifiiav".

ci-

neque hoo tempore

solvebant, si iusto tempore non adessent,
sed damnum faciebant, nullum
enim accipiebant symbolum sive triobolum *).
ves

neqiie

olim

) Cf. Ach. 173 et vid. ad

Vid. ad Vesp. 8.
^) Ach. 22.
) Ex parte
secutus
838.
(Ind. Lect. Marb. 1867) et vWilamowitz (Kydath,

ad Plut. 833

LSchmidt

Nempe mutata

igitur iliuc conflaentes;

luit

*).

sq.

initium ope
cogeudis est

Aliud id erat tempus, aliud

^).

tas.

Particulae

sunt: ovx

sermo

oportuit.

immo dudum

Acharnensibus legitur, ubi

civibus

idem.

ciem oblocjuendi vehementer afflrmantis

in

ante concionis
funis miniati in Pnycem
de

fuit

;]

oyv]

oq9qov

iti

^).

quod

est

iamne dimissa
Miratur prius fini-

XiXvtai yap

t;'(f/;

est concio?

igitur

^j.

instanter rogantis vox

itiov']

377.

ovv vs. 377.

tunicam humeris iniectam

Uxoris

hahes?

55

ECCLESIAZUSAE.

BAEnXPOZ.
380

ro Tyt(o^oA.ov

eXa^sg',

d-ijT

XPEMHZ.
caqjslov !

sl yccQ

^atSQog rjX&ov,

akX^

<ajtQaKtog

Ji\

vri

oiKad

riKoav

ai6%vvo{iai

(oGr

BAEnrpoz.
ovdev ovv

;jjtg;>

XPEMH2.
ovdsv aXXo y

/lC

Iia

xevov

r\

%vXav.ov.

t6i/

BAEHTPOE.
aitiov Tt;

t6 d'

XPEMH2.
nXEiGtog

o6og ovdeiKOTtot
380. tQitojiolov] *^vniiolovl
381. ^X&ov,

NrN;

vri

cf. vs.

Ji' Beisig]

riX&'

a&QOvg

f^v nvxva'

sig

296.

V8.

cf.

^l9ov R, vvv ^lov

di'

vfj

(abiere litterae

NHJI

in

420).

hunc versnm aliquid deesse suspicatus

382. Ante

oxXog,

a.vd'QCoit(av

Elmsley; quem verum

est

clamor in textu tradito nimis vicinus voci vij Jia et

particula y (si recte sic scribitur hodie). Et olim qui appinxit ^i]trjtiov" vidit
ni fallor locum vitium contraxisse. Nam scholii verba (om. R): &vkaxov dh iiqto&i^xr]v aijnaivsiv xai iv Tllovtu) LtiTt]tov" sic sunt scribeuda et dirimenda: &vXaxof
C^ijTijMor." Sed dubium utrum Pluti
6e iiQ9o9rixriv ari/uaivit xal iv Illovtoj (V8. 763).
versiculus quaerendus ibi dicatur an nostri loci lectio emendatior. Supplevi quod
xsv6v". Bentley pro tiv
snfficere videbatur et pro t6v Ji'
^ scripsi Ji'
vidisse testantur

/uit

tdv Ji'

scribebat

9-vlaxov

tovdl

Meineke na

9vXaxov,
oiidhv aXX'

t6v6'

Ijftav

Ji'

/n&XXov

vVelsen

thv 9vXaxov,
||

aXXov

ovdiv

nullam lacunam statuentes.

Brunck coniecit

(pe^wv,

ISxtov

380.

Trinummum

certe

')

tenei?

Ble-

refert:

tQsx*iv ixovti

382.

1)

<)

Ji'

ifeQiov fxU

aXtpita

in

oiidhv

r\X9ov\
fir]dh

Trinummo

ergo ^v

n&ttaXov
illo

Nostrum toch.

Vid. ad Plut. 247.

sibi

) Of.

(jtoi

hito-

tbv Ji' oiidiv ir

suisque

th

288

sq.

vs.

t&

antea

fiic

t(tv

Ji'

9'vX&xto,

Vitiosum illud &9Q6to? videtur

vei tiv agtov

erat

emturns

intXXs Xr]\fjsa9ai

ut infra dicit

').

384. Zaoi ovdsnibnots] quantus

^).

y'

aXXox R.

prandium hodiernum:

Blepyrus

aXXo

vHerwerden

tivQtbv ixtia ix tf]q ixxXr^aiaf,

cetera nihil.
381. vatsqoi

Bergler] ov6iv

ovdhv aXXo y

Nempe hoc nnum

fidc

t6v &iiXaxov,

384. r]X9' a9Qovi\ r\X9tv &9Q6tog R. Cf. Ach. 26.

ov
ex a9Qoog esse natum.

pyrus rogat.

nunqvam

*).

Vs. 647 sq.;

cf.

Vesp.

300 814.

ECCLESIAZUSAE.

56

385

d^T itdvtag 6Kvror6(ioig

Jtat

OQ&vrsg avrovg, ov

ag

^XevKOTtXrjd-rjg

&6r

rjxa^ofiev

{tTieQ^pv&g

alX^

yitQ

rjv

idetv^^

ov% eXa^ov ovx

a^hrog

inxXrjGia.

rj

oiir

aXXoi 6v%voi.

BAEniPOE.
o^hS*

av iym Xd^oifit vvv iX&<av

ccQ

XPEMHZ.
n69ev'.
385. n&vtag R]

887.

385

n&viti F.

In proverbiis faisse dici-

tur: oi6iv Itvxebv icvdQwv ^pyov

totofieiv"

desidentem

claudus sutor
dies

Nempe

^).

ait

wantQ

^).

386.

triobolo

totos

quid accidit hodie; nam cum

vixdum alluxisset, ingens caterva civinm

ol

noXXol t&v t&i

tdig

Lacedaemo-

Praeterea vid. supra

oi)

qua utuntur

*).

locutio

&Uii]

yicQ

elliptica,

fortiter affirmantes
co;]

i/ntQtpvSi?

item alibi:

^).

vicini

6ntQq)vfii

cum

initio

').

387.

Tragicus dolor verba

Nam

gica.

trimeter

Confluit

).

ciet

tra-

e tragoedia aliqua illud Xev-

habet Chremes. Quod epitheton in dramatis quae aetatem tulerunt

non legitur, sed similia sunt yvvaixoxonXt]!^rj?"

nXy]&rig

^>H

*"))

^),

diQatvonXt]9rig

jfa^lxort^lj/S^i;?

quae cum

^),

hoc loco

toto

xtvtavQonXtj-

Digna autem

'').

conferantur

sunt verba Carionis servi in Pluto item

dictionem nuntiorum tragicorum aemulati: ixtvntito

6i

ifipa? ytQivtojv tiiQvS'-

fiotg nQo[Srifiaaiv" ^^).

Idtlv']

adspectu

insoliti

subito

Pnycem;

itaque

brevi

Chremes

aliique complusculi ^*). Ergone

certum numerum superarent
cives concionem adeuntes, ultimis non
dabatur symbolum, etiamsi iusto tempore adessent? Sunt qui ita statuant ^^),
forte

sed vix videtur credibile, et vereor ut

e nostro loco coniectura
institutis

civitate

possit de

fieri

quae tunc temporis

valebant.

Nam

in

ipsa

flngitur

nunc

civium numerus solito maior confluens,

quippe callida fraude auctus: cuiusmodi quid si fieri potuisset, defecissent

sane ti ^vfifioXa; sed non potuit nisi
in scena coraica. Nam in populi conciones nonnisi veros cives esse admissos
non est quod data opera demonstrem.
389. n69tvi] mente non est snpplen-

dam:

^^).

invasit

cuncta occupata sunt subsellia, et symbola cum distributa sunt, horum prius
quam civium fuit finis: nihil acceperunt
si

8ao?

Sed plane

quasi

niis exceptis) rjQtfitCovaa; iQtovQYtTv &^tov-

aiv"

nimirum inhians.

significet

aXXoi "EUtjvti; (unis

ol

390. Chremes concioni adfuit,

mercedem non accepit. Admodum
tamen tempestive domum reliquerat,

388

sed

domi sedet

ix6vtoiv idqatoL elaiv, ovtm xal

tixyocs

xdQai

axv-

fti]

apud Plautum anicula

et

'),

herum

ut

tl

Xii(ioii

av"

quod

si

voluisset

") Plaut. Aulul. I 1, 84.

^) Xen. Rep. Lac
1 3.
Schol. Pac. 1310.
^) Vid. ad Ran. 58.
) Plut. 750; de
Vs. 6264. Cf. etiam Plut. 162.
s)
') Vid. ad Plut. 752.
ipso adverbio vid. ad Ran. 611 Plut. 675.
Aescb.
>>)
) Aesch. Suppl.
30.
Eur. Herc. 1273.
Pers. 124 Eur. Alc. 952.
i)
'^) Plut. 758 sq.
") Vid.
") Ear. Suppl. 1220.
Vid. ad Nub. 1172.
i^)
ad Av. 1014.
Sic Wiirz de Mercede ecclesiastica 1878 p. 35 sq , Frankel
ad Boeckh Staatsh. IP p. 66*.
')

-)

57

ECCLESIAZUSAE.

390

ovd'

c(v

fia

JC

7iX9sg, ots t6 SsvrsQov

xoz

ei

ccksKrQvav scp^syysr

BAEnrpos.
Sslkaiog

ol'(ioi

^Mvrtkox,
t6v

ccnoifico^ov

^cbvrcc

naXXov

arccQ ri t6 nQ&yfi

395

rov r

fis

yccQ

raficc

ijv,

OTt

Qioa6Xov

dto/jffTat".

toCovtov

XQi^fi

oxXov

ovrcag iv &qcc i^vvsXsyri;

XPEMHS.
5'

xL

uXXo y

r^

sdo^s roig 7tQvravs6i nsQi emxriQiag

JC

390. *av fih

il]

ei

juix

dia R.

Praeiverat Meineke oidi

sed praeterea restituenda erat particnla ar

potestatis;

gantis hoc

nam

significat

enim

tam absurda in mentem

res

nitr

est,

sed vehementer ne:

vel:

tiXoxt

oW

tdaaov

ddvQOfiai,

itj(vvfitv6g

ntQ,

nequit

d>;

nott"

^)

](aiQi(

In scholio sola verba Mv-

^).

quod

^t&fia yicQ dioi^);

valet

autem

quemadmodnm

J/t6 *),

et td t&v iivdQ&v dici-

vfiittQov

ad

viros pertinet

Sioixstai significat disperiit

tempestive

"*).

^').

^'),

cum

serius aliquanto con-

fluere soleant cives.

ti

6'

aXXo y

fi]

sic

loquitur qui

rem minime dubiam sed apertissimam

comicum saepe versus

quam hoc

vel

394. toaovtov XQH^^ oxXov'\ sic alibi:

Zaov rb XQ^f^ ^'^^ dtiTtvov ^l&el" '^).
395. ovtioe iv S)Qa] tam mature, tam

esse signiflcat

tragicos aliquanto felicius suos in usus

396

loeo, ubi herois

mate

desperantis vox tov te9tt]x6toc:" in tov

mam

convertisse

t6

Verbum

Tantus luctus nisi Aeschyli

lingua apte exprimi nequit; apud quem
Achilles me vivum potius luge" clamabat ^quam mortuum Patroclum!''' *). Sed

tQitofloXov"

fit]6i yttQ Saviiiv

tur id quod ad vos,

negari

scribendo,

ftalXov" tribuuntur Aeschylo, sed

t&fti id fere

infra

el

hfiiiifioxt" )

Xetai" huic deberi patet

a]

oi/

Ji'

etiam quae sequuntur:

1).

noae ').
392 sq. Vita quid iuvat, cum perierit
triobolum
Ceterorum omnium
ivd?!

yX&f^

oQwv (p&s"

undetibi ve-

mente adde: Ma/9s"2).

3r t6 SsvtiQov x*l.] rem in mains
auget; nam gallicinii tempore mulieres
vixdum conflnxerant ad aedes Praxi390.

ri

/uic

6 Pac. 907).

adhibuerat illud

poeta, addidisset particalam ydQ aliamve

similis

Nub.

(cf.

mutari non potuit sine totius

ratur

cives

'^)

salute

est

locus

igitur

program-

rem

gravissi-

sciebant

liodie tractatum

civitatis

enuntiati pernicie. Quanto facttius olim

^*).

E prytanum

sq.

iri,

de ipsa enim

Dignus qui confeBanarum, ubi poetas

agi.

') Yid. vs. 30.

Vid. ad Nub. 5.
) Ran. 1471.
*) Ach. 893.
') Thesm. 194.
) Vid. Eur. Med. 739 Androm. 235 et
)
'^) Pac. 1192;
of. Thesm. 105. i) Vid. vs. 623 sq.
") Vid. The^m. 609.
") Vid. ad Nub. 1287.
praeterea vid. ad Vesp. 266.
") Vid. ad Vesp. 242.
'') Vid. ad V8. 83 sq.
')

*)

Cf. vs.

Aesch.

330 et

fr.

133;

ad Ban. 1455.
Eur. Phoen. 1640.
Becte sic Porson.

vid.
cf.

58

ECCLESIAZUSAE.
yvmfiag TtQO&stvai

t-^g

noXeoag. xar

sv&itog

jtQ&rog NsoKlEidrig 6 yXdfKov itaQSiQTCvGsv

Kal

400

STtstd"

,,ov

dva^oa noSov

diiixog

8sivd, rolfiav rovrovl

Sonstg'

SrifirjyoQSiv

^Kai ravra nsQi GmrtjQiag nQOKStfisvov,

0?

ovk

^XscpaQtd^

iSrcS

a^iirbg

iGcoOaro;''^

dva^otjGag Kal nsQt^Xsil^ag

t/ Sai

XQiiv

fis

sq)rj'

6Qav',^''

BAEnXPOZ.

405

bfiov rQlipavr

(>xo9od'

,,6avra naQaXsicpstv rd ^Xsq^aQa

av slnov,

symy

Schomann]

897. 7tQo9tlvai

oitm^

AaKoavtKOV,

j^rtd^vfiaXXov Sfi^aXovra rov

T-^g

sGnsQag,^''

naQoov irvyiavov.

st

ytt9tlvai B.

401. TtQoxeliuevov Blaydes] TiQoxnfievov B. Cf. Lys. 13 etc.

404. {i)xQfiv Brunckj xQV ^406. aavt&(i) F] aavtov B (vitiose pro

Dionysus
i/etov
/uag

rogat

TttQi

tfjf

awTtjQiag

()'ra);v)

^).

IdYov nQo9tlvai e

vel

aliunde eat cognita

ndltwg

yvtu-

Thucydide

a.

(iX.).

Dicaeopolis:

^vtiv

Locutio

tic

et

404

106.

davisset

^).

lQtl

tig'

oh

XQV*- *^^^ *'

XQtjv elnate" ^).

ei

Eemedium, quod commenBlepyrus,

si

adfuisset, qua-

Primus ad suggestum lento gradu

accessit Neoclides, non enim celerius
ingredi sinebat oculorum inflrmitaa. Cu-

driennio

ius hominia supra facta est mentio

nota

Sucum euphorbiae apud medicos

eo tempore in usu fuisse, optiiuam aufuisse Lacotem
i. e. acerrimam
nicam, noster locus doeet. Etiam Theo-

haec eat loquendi brevitas ).

402. Qui ne cilia quidem sua serva-

phrastus inter onovg (paQuaxwSeig recenset sucnm quem praebent euphorbiae

verit!

caulis et baccae '^), certam autem eius

speciem
complures enim enumerat
in Arcadia prope Tegeam et in saltibus
Clitoriis laetissimam crescere scribit '^).

398.

399. n6aov doxeXgi] mirum quantvm

400. ov Seiv&
401.

ntQ\

.;]

aixiir\QLag

nQoxeifievov']

*).
^).

').

meane
igitur culpa ea interierunt? Prohibere
id qui potui? Nam prohibuiasem aane,
Item in Acharnensibus
8i potnissem!
404.

ti dai fie

XQ^'"

<'?'')']

i-

404. in<f\ lasere, laserpitii suco

'").

405.

").

hoccine ferendum?

Aesculapius ei revera
adhibuit teste Carione in fabulaPluto ^).
post

Hanc

igitur dicit

nunc Blepyrus.

"^)
1 Xen. Mem. IV 2 3 Aesehin. II 66
Thucyd. VI 14
Ban. 1436.
=)
Vs. 254 sq.; praeterea vid. ad Plut. 6fi5
Cobet V. L.^ p. 353) etc.
^) Vid. ad
sq., et de epitheto yX&nwvi ad Ean. 200 et 588. *) Vid. ad Ean. 54.
6, Vid. ad Eq.
') Cf. Eq. 373.
) Plut.
) Ach. 540.
669.
Eq. 609.
i^)
i") Vid. ad Eq. 894 sq.
Theophr. Hist. Pl. IX 8 2, c. 11 511.
716 sqq.
'^) Theophr. ibid. c. 15 6.
Vox occurrit etiam apud Cratinum fr. 325'.

')

(vid.

s?

ECCLESIAZUSAE.

59

XPEMHi:.
tovTOv

(isru

TtaQrjXd^e

410

avrog ys
xtti

Eivcticov

tfiariov sy^siv.

dsofisvov acartjQtag

fis

navrov

,,TsrQa6rarT^Q0v

akk^

TtaQsxooat Totg

SsofJtsvotg

xXaivag, instSav nQ&rov

414. n&i; Meineke]

(o?

Ofioog

iQ&y

noXtv xat rovg noXirag acaasrs.

rrjv

^v yaQ

roig nXsioGiv.

sks^s SrifiortiKordrovg A.oyoi;g"

,,6Qurs fisv

415

dE^tcorarog

fisvroi stpaOKSv

STtsir

n;c5g

ag iSoKSi

yvixvog,

oi nvacpfjg

XQan'^,

riXiog

H, quod frustra tnetur Blaydes colJ. Ach. 642; nam ibi

quod inest regimini populari, hio de sperata: dicam

agitur de re certa: ostendit id

quomodo

gervari

potsit

eivitas.

408 sqq. Post Neoclidem venit

veatis certe essetne ei necne, dictn erat

victum egenis mortalibus daturi sunt

verba dat ipse. Fieri quid debeat
dicit,
ea libertate nsus qnae plebis
praesertim decet propugnatores
hoc

adeo erat lacera et tennis ^).

Itaqne aegre desiderabat pallium aliqnanto densius, perinde atque poeta ille
Nnbilocnculiam visens ^); magis tamen

maceterumque vulgns hominum.

412. Digna qnae conferantnr sunt
lolai Euripidei verba: ex quo ad deos

dam

vir qui-

sollertissimns et sagacissimus, sed

minns prospera hactenns fortuna usus;

difficile,

de communi qnam de sno ipsius commodo sollicitus ad verba facienda snrvir

rexit,

popularis

vere

nnnquam non

salnti

et

invigilans.

polochns

For-

est

Hip-

III' a. C. saecnli scriptor

apnd

locnm nostrum imitatns

tasse

patriae

Athenaeum allatus, qni laetum convivinm enarrans invaserunt" ait cenaciilum

nfiiv

quaedam Rhodiae,

cantrices

Y^^f'''''''^

ifiol

SoxoOaai, nXijv iXtyov nveg au-

'), pellucidas tamen

non laceras (nt Chremes nostro

rAs ?/tv /tfcbva?"

vestes

*),

loco) significans.

411426. Quid
salntare,

quam

dnlcius, quid magis

officium oratoris pnbli-

prudenti consilio

ci,

subvenientis!
Bimplicinsl

civium aernmnis

Quid autem

Nam

laenas

et

facilins

et

lectos

et

alii:

qnomodo

satis; fieri

possit videant

gistratus

ta

abiit Hercules,

nttQoti

(7(0^0)

tad'

xelvov texv
,

vnd

i^vov

aiitog Seofievog aeatn-

^). Non tamen imitari nnnc illnm

locum censendns est comicus.
413. tetQaaTattjQov'] dicit vestem qnatuor stateribus argenteis sive drachmis
sedecim venalem. Nam atatijQ, quae vox
primitns didrachmum significabat, hoc

Qiag"

intellegenda

loco

apnd recentiores

est

8);

tetQii&Qaxfiov,

atatiiQ

nt

tetQ&dQuxnov

').
Modicnm hoc fuisse himatii
pretium nemo non intellegit, nec non
apparet collatis anicnlae in Pluto fa-

vdfiiana

bula verbis: iuvenis identidem viginti

drachmas
415

cum

in

417.

vestem a me petebat" ^).

verborum structnra

Similis

alibi invenitur

416.

JJt

primum

tum

in Lysistrata

venerit

bruma.

").

Quo

") Vid. Av. 915 sqq,

) Vid. Athen. 129.
Recte schol.; cf. vs. 566.
*) Enr. Heracl. 9 sqq.
) Vid. Boeckh Staatsh. I' p. 16
Lys. 48, 150 sq.
Phot. Suid. Hesych. s. v. atatriQ. Vitiosum tetQaHultsch Metrol.* p. 150.
^) Plut. 982 sq.
) Lys.
YQafifiov corr. Boeckh coll. Anecd. Bekk. p. 307.
140 sq., 527 sq.
)

*)

Cf.

60

ECCLESIAZUSAE.
ovdsv

^^TtXsvQitig Tjiicbv

o0otg ds

Xcc^oi nots.

ccv

iffrt

(htj

GtQm^iatu^

ft^jdf

KaQ^svSriGovtag ccnovsvi^^svovg

^yiivai

420

v.Xivri

1? x5)v 6%vXodsipa)V ^v

5'

ccTiOKXyr]

trj

d^vQa

,,X^i(i&vog ovtog, tQStg CiGvQag otpstXsrca}^

BAEnrpos.
tbv .diovvSov,

vr)

y /

^f^tjcrra

7tQ06sd-rj%sv, ovSsig

si

(J'

instvo ys

ccvtsxstQ0t6vrj6sv av,

tovg ccXq)ttaiioi^ovg totg unoQOtg tQStg ypivtKag

r\ av

417. fin&v

cedat

cnm

)f

fin&v B.

ovdiv
II

av X&^oi] oideva

pX6t\pti

Blaydes, qnod ante-

subinnctivo; sed minime vitiosa est atrnctnra verbornm traditorum,

est pro certo hninscemodi aliqnid affirmare.
Faber] icnoxUvrn B. Abiit HI in IN (cf. vs. 381 et vid. Cobet

antem hominis non

sani

420.

VL.2

hrtoxhiri (-tii])

159).'

p.

422. *ixsivo] -va E.

tempore

anni
iva

'OQiatt]

^fiarvar

Athenienses iubet chorus

'iaaaa9ai iqv^a xQoi?,
Xaxiiv

xal

tQi](tg

htQtfiiwat,

ttQfiidtvta

/iat'(i'

xiribva,

/uij(J'

dqS^al

61 iMiXXti

421.

oportet

hiemale

tt /na-

Iva

tot

(pQiaatoaiv

ai

&tiQ6ntvai xatic awfta"

memor

isiciarius

^).

ille

Cnius praecepti

Demum

Non

facile

latera

occujpahit

officinas coriariorum.

8).

ovtoi\

tempus

licet

sit

^).

tQtlq

atavQag

5(pttXitm\

debitnm

qnis non solverit, mnlta ei irrogatur,

Qni homini egeno cubicnlum

lectum denegaverit petenti, tres lodices ei persolvito, quibus se involvat i").
422.
icvotita

dum

alibi

8ic
XQ^''*^ y]
similia ").

dttva

yt,

yt,

424. tovg

men

in

apnd Hesio-

Sic

d-vQo"

tfi

;fejjUtt)vof

et similia.

mor-

419 eq. Post cenam*) cubitum eunto

ut in lege Solonis: Zatti

et

habeamus.

bus, si satis tecta ea

.. .",

ut aaepe in legibns ti dinXovv itnotttaai

senem

densa mollique induebat tunica, novoqne pallio amictnrns erat Paphlago,

nisi eum reppnlisset senex truculentns ^).
417.

dictnm pro:

ofifendere possit,

Sa(j 8h av

Nam dum

').

omnia gelidns aqnilo,

perfiat

neminem

vipaivetv,

Avibus fabnla

in

hnodvri"

^iyihv

firi

pro

priscnm nopermansit ^^).

icXcpttafiotfiovgl

icXcpitonmXatg

tQtig xoivtxag

dtinvov]

opem

quantnm

et

ad fabri aerarii ignem confugere

inbentnr homines algentes ^) et apnd

ipai

patri

ciat

Homerum

sint

et eius nxori liberisqne

si non
nimis mnlti. Sic agricola tempus

erronibus convenire

is

dicitnr

familiae

petenti suffi-

pauperes balnea publica intrare dicnn-

pomeridianum laeto convivio cum snis

transactnrus &(ptvt t&v (paatjXaiv, <L yvvat,

tnr ubi caleflant

tQttg xoivtxag"

locus

),

420.

>)v

in

Pluto aiitem

6l\

nostri fabnla

ad uxorem ait ^^), et recordamur hominia egeni in Vespis, qni

').

neglegentins,

aed

ita

ut

^) Hes. Oper. 536 sqq.

1) Av. 712; praeterea cf. Vesp. 1132.
3)Eq. 881 sqq.;
^) Cf. Ach. 616 Eq. 357 Vesp. 1217.
praeterea cf. Lys. 586 et 1156.
^) Hes.
')
Plut. 535, 953 sq.
) Lys. X 17.
Oper. 493.
) Vid.
J Hom. a 328.
i)
'^
'*)
ad Thesm. 67 aq.
Cf. Nub. 10.
Vid. ad Eq. 609.
cf. Nub.
'=)
640.
Pac. 114*.

61

ECGLESIAZUSAE.

425

dstnvov naQi^^siv anaeiv,

Tovt

"vtt

i)

kXccscv fiaKQOc,

anekavCav NavGinvSovg raya&ov.

XPEMHS.
TOVTO toLvvv evnQsnrig vsavLag

fisra

NiKla,

Xsviiog xig avsnri8ti0\ Ofioiog

nai insxsiQrjGsv Xsysiv

dtjfiriyoQi^Ocav ,

430

XQ^ naQaSovvai xaig yi>vat|t xr\v noXcv.

i9oQv^riOttv Kal avsKQayov ag sv Xiyoi,

cag

slx

t6 aKVTOTO(iiKbv nXrj&og' ot

t&v ayQ&v

sk

(J'

avs^OQ^OQV^av.
425.

RJ -qhv naqexiv

naxQ<5c

426.

Navaixvdovil

ItrtiXavaav

xaxov sensu possit accipi

(cf.

F.
-at

Romer cum

-dtjg

Thesm.

quo

cod. B, ut ri &Ya96v eo

23).

431. iiyot R*J liYti R.

dcvxoQx6Qv^av vHerwerden. Cui coniecturae favet glossema

433. lev$iioQ^6Qv^av']

tQirof aiitdg" cenatnrus est de triobolo

heliastico

nam

');

dclipitiov

;|fO(*j|

oomicus,

iubet

requi-

tavtayi!

et

revera

iv

fiojfiatai

a solitis igitur rebus ad id

hominem nnum per totum

diem nutriendum ^), quapropter maligne

buit

praebentis erat ti

transitnm parat particula toiwv.

rebatur ad

peres alere

xata xoivixa" pau-

quid

^).

Vert.

post mala

plura

acciperent aliquando

su-

ut sic boni ali-

et

iste

sic

civibus

malignus

et

'Navacxvdovi] ditissimum hunc fuisse

frumentarium et aliunde novimus ),
nostro autem loco arguitur eius ava-

Idem homo

').

videtur intellegen-

dus loco Platonis ubi Nausicydis Cholargensis

nam saepisrebus solitis

sime talia declamitasse duces partium
ut popello suppalparentur, credere nos
427.

')

Cobet

sic
fr.

14.

p.

86.

vid.

3;

ax^l*

M9>ivaimv x^o*^?'' ')

in quem vere femineae

tfjg

428.

fiaxttjQia

Alii

filius,

ille

filium

'*'),

cuius

fortasse est

fit

nepotem

NiTserati,

suspicantur

i9oQvjii]aav

mentio

xal

neglegentia

sic

'*).

sunt

in

").

Niciae

^-).

icvixQaYov

Hyoi] in brevius haeo sermonis

yoi"

ikt^eV

commemorata

supra

clari ducis, dioi

431.

Nicias,

laudes nunc conferuntur

Epigenis

contracta

^icved-oQvfiijaav

(b;

ev

quadam

c&s

apud
ev

Xe-

Nempe ,xara;ii;/rtxA?" eratora-

tor ille popularis toD &oQv(iritixoO"

'*).

433. &vt^0Q[i6Qv^av'] turbas edebant, ob-

) Vesp. 718.
*) Vid. ad Ran. 34
2) Vid. ad Vesp. 440.
^) Recte
Vid. vs. 152.
) Xen. Mem. II 7 6. Recte schol.
") Ephippi
Prosopogr. Xenoph. p. 87.
^) Plat.
Gorg. 487 4.
") Cf. Thesm. 191 sq.
") Vid. ad vs. 366368, Bergk Comment.
'') Xen. Anab.
**) Sic etiam Kirchner (dubitanter) Prosopogr. 10809.

Vesp. 801.

Plut. 58.

av6Qig

Xenophontem

mentio*).

fit

..

inixa9tlg

inscriptione

improbus.

ritia

E simili

ie^i6j(Qto)v

ab isio komine

sive:

tandem komx)

prodesset

Chremes,

tuatoxog vtaviag

jKrteir' icvaatai;

eadem quae

dcrtiXavaav]

pra strnctura

credibile haest

narratione desumti sunt Ephippi versus:

*)

425. xldtiv /naxQd] male mulcari*).

426. iva

quod inespectatum et vix

concio, unde recena

^)

praeterea

Ran. 768.

'*)

cf.

ibidem VI

Eq. 1880.

80

Demostb. VI

26.

De verbo

9oQvfilv

62

ECCLESIAZUSAE.

BAEnTPOS.
vovv

l%0Vj vr}

yciQ

/dicc.

XPEMH2.
i]6av rixxovg' o Ss v,axsi%

aAA.'

435

xaq

fihv

noXXa

yvvaiTiag noXX

/Soij,

r-jj

ayad-a liycov, Ge de

v,a%a.

BAEnrpo2.
Kai xL

slne',

XPEMHE.
nQ&rov

o'

fiV

ecprj

elvai navovQyov.

BAEnrpos.
Kal 0;

XPEMH2.
xovx

iiis

firj

SQy.

Kal Ensixa Kkinxr}v.

alibi tamen hnius verbi aoristns apnd nostrnm est -xoQxogvYfiaai
ya^]
Nnb. 387), nnnc antem soni potins quam motm mentio expectatur.
aq Dobree, ut Av. 1371; sed futurum illic eet tempus. Cf. Ran. 917.
436. ti\ tl IX Kanke.
437. *fii] ifih tovt^] firi (/u;') rtco tovt R. Blaydes fxi] tovtl /x, fortasse recte, sed

&vttd(}aTtov",

(rid.

||

mea

lenior Tidetur

coniectura,

per paradorthosin in

strepebant.

Verbum

/uifrtw.

alibi

nam

non invenitnr,

tijv

6/tojioQjioQ^^tiv

xoQxoQvyfjaai

*).

Cognatum videtur

Avibus
aQ

i^eis,

tfi fiofj]

clamore obtinebat

rljv

ixxXrjaiav".

Sic

aol

*).

Sed dubito
eit

adhi-

de Demostrato

nostri

verbis: S

437440.
aevo
an

Buo

cJ'

Cf.

i^tA^ito"

^).

Chremyli in Plnto de
Apollinem

rogavi

tbv vlov tov

i/ti](di-

querelae:

Ojaorteret

icaxetv

Qtov TQonov, ita ut fieret

adixog,

rtaQdvtag,

dcxtiaiv

MHIIE, dein

436. xal] sicine vero!'^).

ad iuvenem Pisetaerns: vovv

vt] Jia!" mente igitur tua uteris!^).

434. xateixt

collatis

demagogo

^).

obiectum suppleri potest tovi

in

av toO^.

/u^

Yn* dicitur in cantico

bitnm,

Y^Q ';fo''> ''^ ^ia^ nempe iis

Item in
mens erat, utpote rusticis!
vovv

MHME

an verbum intransitive nunc

sed in Hippocrateis extant dia^oQ^oqviittv

et

abire potuit

facile

Minus placet quos vVelsen dedit

vYiii

fj.t]6e

ev,

ai)td vofiiaag ^vfiqieQitv"

xatixeiv

thg

ille
tu>

navovQYo;,
^ito

tovt

').

^) Vid. ad
^) Av. 1371. Praeterea
Nub. 387.
Pag. 76 et 1121 Foes.
^) Lys. 396.
ad Plnt. 1119. . *) Nub. 572.
J Nos: Hn wat zei hy
^) Plut. 3538, 4750, 99.
dan 1061? Vid. ad Nub, 210.

vid.

68

ECCLESIAZUSAE.

BAEnTP02.
i(ih

(lovov;

XPEMH2.
Kal

vrj

Jia

nal avnocpdvxrjv.

BAEnrpos.
i(ie

fxovov

XPEMH2.
Kal

440

vTi

jdia

Tfav6l xb 7tX^&og.

BAEUTPOS.
de xovr

xig

aXlcog kiyei;

XPEMHS.
6'

yvvaina
xat
438.

elvai TtQay^i

jr^jjitaTon;otov.

vovv6Tiii6v

e'(pr]

xovxe xaTtoQQrjx

i/th r] ai R.
xal vtj] vii tiv Blaydes.
Om. R propter homoeoteleuton, sed in

e'(prj

II

439.

calce supplevit corrector.

Dawes, xoun Lenting; sed coniecturis non est locus (vid.

comment.). Nam quod in r legitur xovt' &n6()Q. pro xoiitB t&n^QQ. (sic R), id
haplographiae tribuendum, suspicionem igitur non movet.
442.

xovti]

438 sq.

xal

xouxl

vf}

particula xai (et

Jia
.

xal avx.] iteratur

quoque), ut in Socra-

440.

Etiam

6i

tii

in Pluto

spectatores

agitantur

Tout'

alLX(of

Galonicae illud:
yoi),

vri

petulanter sic

^).

Gum

leYei;"

is

verbis

conferatur

rtoielv
i

hoc sensu freqnentius

*), qnae propter versnm

vov^vattxitv]

cf.

snnt

herae

iratae

eadem

noieiv ^)

est vis in locutione xQiSai;

similibus.

et

Item

alibi

iQydi-

oiite]

non respondet alterum otjte,

mox oratio ^), quasi dictum

sed variatnr

Vesparum

tergum protexisse dicuntur

perspicna

(pQsai fi^6ea Ij^n vel {ivaao-

!;ea9ai ^).

esset :

locns,

nbi testudines vov^vattx&i sive vowexivtoji

epici

ii2. xQ1H<xfOTtoi6v] quiparatopes.Yerhi

xal y^Q iofiev (^navoOQ-

sequentem vitatur nunc vox.

qui rtvxiva

quem

yel rtvxivdcpQova dicunt,

Sofieiitt.

Jia.'"').

XQ'IM(*

vovfivatix^i; est

jtvxifitjdea

441. nQ&Yfia]
dicitur

Homo

*).

poetae

verbis: xa\ tadti xal tbv uQQiva^).

tis

vw^vatQa" vocantis verba apud Hero-

dam

").

Minus

ancillas

moI

ftg&iov

ftiv

iiptj

oi/x

ix<pe-

Qetv xti.

442
|

sq.

Thesmophoriorum.

inter viros evnlgari

arcana

uon licebat

'")

^^).

^) Nub.
663; praeterea vid. ad Lys. 1183. Verborum struotnra similis est
^) Lys. 12.
Lys. 24.
2) piut. 99.
") Cf. Lys. 677 et vid. ad Vesp. 266.
6) Vesp. 1294.
6) Herod. Mimiamb. VI 16.
^) Pac. 1322. Gf. infra vs. 615.
'<>)
8) Gf. Eq.
810.
9) Vs. 446.
De hnoQQi[toti voce vid. ad Ran. 362.
") Gf. Thesm. 363 sq., 472.

64

ECCLBSIAZUSAB.
&s6fiO(p6QOiv EKaGxox

iK

avTccg iKtpiqeiv,

Sq&v

6s de Kal i(iE ^ovXsvovrs tovro

asl.

BAEnrpos.
445

xat,

rbv

vy]

'EQfjLi]v,

xovro y

o^v. i^^sviSaro.

XPEMH2.

snsira Gvfi^aXXsiv itQog aXXrjXag

iqvqC ^ ccQyvQiov^

i(iaria,

scpri

iKJtcofiara

ixovag iiovaigj ov (laQrvQcov ivavrlov,

450

anocpsQSiv ndvra kovk aTtoSrsQSiv^

ravr

y,al

Ss rovg JtoXXovg s'(pa6KS rovro dQccv.

7i(i&v

BAETITPOS.
rbv no6si6&, (laQrvQcov y

vr)

ivavriov /

XPEMHS.

(SvKO(pavrsiv , ov SimKSiv, o^hSs rhv

oi5

447. ;fpvo/'] xQvoo* Bentley (cur?). Cf. comment.

448.

452

444.

Dobree] oi

fiaqtvqtxiv

oii

454.

Sic

Te

vero

fi.

B, y

ordinabat Bachmann:

me

et

sive

viros

quoslibet

identidem id facere senatores.

Itaqae

qais

si

djrtrfppjjrov Ttotrjai/Ltevoi ali-

qaid ad senatam detulisset

fuisse periculam

^),

magnam

ne in vulgus

tamen

id emanaret, hlc orator affirmabat, as-

Blepyro; qaibas fidem quis

non habeat, cum hodie quoque ita peccetur. Non enim omnes senatores Papirio illi ^) tacendi loquendique pru-

sentiente

dentia" pares eunt aut fuerunt.

445.

vfi...oiix'\

eadem

riazusis est iunctura

446

449.

Cum

in

aviulidcXitiv

avfipalovaas

Thesmopho-

446.
sive

xoii

Dindorf.

fi.

453,

452,

in

avfi(i<lcXJiHv']

447.

versa 453 pro

mutua dare ^), xtxQavat

ubi de victu sermo

sistrata: xQfJolcov, 3a' iatl

naai jtagixttv

iveatl fioi

fitTQttv ).

chori verba in Ly-

cf.

;fpii(Tia]

iiUic

fioi,

ov (p96vog

cpiQttv totg

itatalv,

ojtotav te &VY<i-

448. ft6vag fi6vats\

Loquendi formula

oi/

testibus

^ckXXttv

ttvi

ttjQ

i.

xavrjcpoQjj ^).

e.

aiiticg

ovoag

redit in Vespis

^).

').

fiaQtiiQiov ivavtlov'] nullis adhibitis

'").

Neque potuissent adhibere

nam

si

lex StaQQriStiv ixchXvt avfi-

yvvaixX niQa fiidifivov XQt9&v"

^*).

monile vel poculum pretiosius

si quae mulier commodaverat amicae,
non sponte redditum in iure repetere
ne potuisset quidem. Et tamen sancte

Itaque

^).

priore enuntiati parte

F,

/n.

voluissent,

haec quomodo cohaereant vidimus; praeterea notatu digna est structura paratactica:

oii

454,

xal

le/tocpiQeiv

illae

servabant fidem.

452

icttocpiQHV ^).

sq. tiv

J^iuo]

nunc quoque, ut

*) Vid.
') Thesm. 640, ubi vid.
^) A. Gell. I 23.
') Vid.
ad Eq. 648.
) yid. Ach.
*) Vid. Isae. X 10 etc.
ad Lys. 700703 Plut. 1181 sq.
1021.
1192 sq.; praeterea vid. Ach. 258 Av. 1551. ) Cf. Ach.
7) Lys.
'") Nos: ten overstaan
504.
9) Vesp. 1272; item Soph. Ai. 467 (?), 1283 etc.
van getuigen.
") VM. quem modo attuli Isaeus X 10.

65

ECCLESIAZUSAE.
Stjjiov

KaraXvsiv^ aXXa itokka xai Siya&u

<^dri

Ttoiri<Sai

noii^oetv jtXsiova.>

yial

Erf^a T nXsiSTa ra? yvvatKag

ij-^A.oyct.

BAEnXPOS.
455

XI

sSo^sv,

Srix

XPEMHS.
smxqsnsiv xa nQccyfiaxa
zavxaig. sSonsi yag xovxo fiovov iv

noXst

xrj

ysysvija&ai.

oijnio

BAETirPOS.
Kat SsSoKxai ;

XPEMH2.
sya.

q)iqii

BAEnrpoz.
anavx aQ
cc

avxaig iexi nQoaxsxayfisvu^

xoiGiv aaxoig sfisXsvy

XPEMHZ.
o^xoi xuvx
scribens

xSiXka.

quam lacunam

Eqnidem Bergkio potius adstipalor

e coniectura

quod post x&Ya9<i

455.

imtQtntiv

versus

vs.

ti;v

n6Xiv.

aliqaid intercidisse statuenti;

explevi. Fortasse leve aliquod veri vestigium servat

453 sequitur in

nQ&ynata vVelsen]

tde

s'xsi.

ae

ttjv

i':

^/l.(intiv."

n6Xiv

Non solum pronomen

Cobet deTv ^v ndXiv, Blaydes

molestum, sed etiam vox n6Xig

B.

at

S tt;

(vid.

sq.).

458. anavt' uq' Cobet] anarti &' B. Cf. vs. 460.

unum

saepe apnd nostrum, duo in

liaunt trimetri

454. In

con-

^).

brevius id quod refert con-

per appetentes Athenienses

rep.

quam

xQatiav civitas

dixit,

apnd Amphictyones

totavta" addit xai

ittQa noUit 6tt^tX96vto; ifiov

nv"

1)

toiitotg

XQavyti

Vid.

Nempe rerum novarnm sem-

ad

Plat.

752.

[Aristot.] Rep. Ath.

c.

41.

^)

Aeschin.
)

^), unam
nondum experta

Atheniensium

ywaixonovit.

457. xal] auribus suis vix credit Ble-

pyrus

xti. 2).

456 sq.

nQig
.

ceterorum

trahentis hoc est. Item Aeschines post-

enarravit quae

'j

regiminum periculum fecerunt omnium,

undecint enumerantur in opere de

hoo

"J.
yijju'

J/i6]

apertissime affirmantis

).

III 122.
Vid. ad Nnb. 210.

3)

6)

Cf.

vs.

219

sq.

Vid. ad Av. 1446.

EOCLESIAZUSAK.

66

BAEnxpoi:.
460

ovd^

elg

diKaaxriQiov

ovS'

Gv d'Qi^sig ovg

ccq

aXi!

slfx,

yvvri;

tj

XPEMHZ.
aX)i

sxsig,

rj

yvvi^.

BAEnTPOZ.
ov8s Grivsiv tbv OQd^QOV

ccQa (lot;

sxt jtQayfi

XPEMHE.
fia

Ji\

6v

d'

xaig yvvat^l xavx

aA.A.a

niXsi'

-fjdij

aaxsvaKxl jtsQdofisvog ovnoi

(isvsig.

BAEnrPOE.
465

vmv,

SKSivo dsivbv xoiGiv riXlnoiGi

(iri,

naQaXaov0ai x^g noXsag xag

&vayiid^m6i TtQog ^iav

STteit

rjvlag,

461. Habet R, om. r.

462. tiv] nqbi Blaydes coll. Lys. 1089.

GHermann.

/noi

||

ixq& noi

Kuster] aQu noi R, uq in

464. Post hunc exoidisse versum [hactenus hene habent omnia, sed
Meineke.
465. y&v'] viii Dobree. Vid. ad Ach. 601 Plut. 655.

460

Ergone non

sq.

tribunal,

in

ibo

summa cum

sed uxor?"

/tQaYfidc

Vid. ad Nub. 1252.

indignatione

dC,

.)

suspicatnr

in versu:

oii

iatavai

sed inest notio molestiae,

*),

taqa, ixa

^fiTv If'

iQyov

nam

rogat Blepyrus, ante omnia iudicia cogi-

eodem haec redeunt ac

quippe Atheniensis *). Cuius verba

partim repetens Chremes neque tuos"
ait in posterum tu ales,seduxor". Et nunc
demum persentiscit Blepyras quid boni

aQa nq&Ynata fioi naQc^ti 6 o()9qos;' "^).

463. tavta^ ista tua negotia, iudicia

habeat novus rei publicae status. Non

iam incumbet ei molestissimum illud
victum suis praebendi officium, nam

464. Tu autem plane otiosus domi ma-

tans,

mulier

trinummum

merebit, et

drti tov-

tov tov fiia9aqlov s^ovaiv aXcpita xal

xal oifjov

adventus ?" TLiQatone

Verbo suspirandi
hao non excutiet?
obiectum nunc additur, ut verbis lugendi
vel

dolendi,

quacum

locutione conferri

g. xorttea&ai "ASaiviv

potest

e.

autem

ov{div) nqayfia ut

1)

vid.

Cf.

verbo

Av. 40
5j

Cf.

privatarum cura.

et

nebis.'"

tici

Adverbium

aliquid

voluisset

),

Dicitur

iqyov, e. g.

^)

habetpoerisum nunc movere

hativay.ti

et nisi

Chremes iunctura canori huius

adverbii et participil quod sequitur

466.

tfjg

Eadem imagine usus Demus

nvxvdg

ticg

'),

avtv atevayfiiitwv.

Equitibus alteri vestrum"

ijWaj"

in

ait naqad(bao)

*).

467 et 471. nQbg ^lav] vi coacios. Molestissimum est th nivtiv nqhg ^iav, at
id quod nunc dicit Blepyrus plane non
est tolerabile

Vesp. 300 sq.

Cf. Aesch.
vid. ad Plut. 176 Acb. 266.
sq. etc.

Thesm. 244.

niQStaS-ai.

").

oMlv

diceret: ovxet

nimirum ceteraque rerum publicarum

dixisset potius

^).

Neque iam reformidandus mihi est

me aurora post-

4:&2.

diei

ivi.a

si

fr.

").

*) Av. 1308, ubi

^) Lys. 396.
'')
De
297 Soph. Trach. 1074.
) Vid. ad Ach. 78.
) Eq. 1109.

67

ECCLESIAZUSAE.

XPEMHZ.
xi

d^av;

BAETITPOZ.
ivEiv iavTccg,

1)1/

Se

iii}

jSovA.wfteOa

aQiOtov ov didobOi.

XPEMHi:.
av Si ye,

470

6q& xav&\

IV

vri

Jia,

ccQiaxag xs nai ^tvfjg

ccfxa.

BAEnrpoz.
xo itQog ^iav deivoxaxov.

XPEMHS.
aX^L

xoHxo ^vvoiaet, xavxa

iQri

sl xf}

TioXet

ndvx avSQa Sq&v.

BAEniPOE.
Xoyog ye xoi xtg eoxi x5>v yeQatxeQcav
468 et 470. ,*> et (iivfjg] xiv. B. Vid. v. 1. vs. 980 et ad Nub. 1102.
468 sq.* Blepyro continuavit vVelsen. In R vs. ^QS*' est alterius (Ghremetis),
cum interrogatione igitur proferendum. Meineke Chremeti tribuit vs. 468'' sq.',
Blepyro 469'' sq., Chremeti 471 sq. totos.
468. ;iovlu}fit9a Meineke] 6vv(bnea B, quod propter
469 sq. Om. Ald. errore manifesto.

vs.

470

ferri neqnit.

*J((Ju)ai] dwaovai R. Quod vitium peperisse videtur sequens pronomen av.

473475. Blepyro dedit Meineke; in B continuantur ei qui vs. 471 sq. dixit.

469.

473. y Suid.] r B.

472. Ut sycophanta ille in Pluto fabula,

sic hic

homo

brachia et latera ceterumopus sit corpus pro patria inten-

que si
turum se

ait,

demagogornm
ndXiv xa&'

rij

tov
6ti

dilfiov
tij

'?"

av a9ev<o"

oaov

ftaxov/uat

itil"

"),

ndlti ^vlXafifiivtiv tovg

"*),

xatclt

*),

n()l

qui

dicant

ojg

ov6tig

lawaev, &XXa 6tt i.a96vtag

illa

(ppovovv-

ant
in

ntbnott

tdv

twv Ji9t]ral(ov ix tov (pavtQov ntlaag

avtiv tv not^aai"

ta Svvatit
t!j

tiv voftov 61T n&vta noitiv

^).

sunt
6fifiQv

^).

ij

Haec

i^anati^aavtag
est decantata

Atheniensium 6va^ovXia, quam nisi

viri bene cordati ant ipsi caelites
melius vertant, brevi peritura sit

civitas

J.

Plnt. 911 sq.

2) Eq. 767 Vesp. 593, 667.
) Infra
') Infra vs. 861 sq.
944 sq.
6) Andocid. III 83, qna de oratione vid. Proleg. p. XIX sq.
Of. Nub. 687589.

')

V8.

usus verbulis e

ore sublectis: tveQYiT^ao)

SrifioxQatovfitSa"

tl

festive

473 475. Simillima nuper coram populo dixerat Andocides pacem suadens:

ECCLESIAZUSAE.

68

^&qu ^ovXsvGmiie9a^

oV av

ccvorix

cinavx

i%l xo ^iXxiov

475

1}

^vfKpiQeiv.

rj(itv

XPEMHS.
m

nal ^vfjicpiQOt y,

6v

elfif

'xA.A,'

^'

iioxvia IlaXXag nal

&eot/

'hyiaive.

BAEnVPOS.
6v y,

'nal

(Ghremea

Blepyrns

abit,

domnm suam

00

XQifirjg.

Yacat scena.)

intrat.

SCENA OCTAVA.
chorus mulierum

(Per dextrum orcheatrae aditum redit

habitu

virili.)

Mulieres (Chorus) solae.

KOPT0AIOI:.
e^^a' %diQet.

avdQ&v

e6xi xS)v

liQ

480

xig

o6xig ejtaKoXov&et',

rjiitv

6xQi(povy ^KOTiet,

(pvXaxxe 6avxriv a6<paXa)g, noXXoi y^Q ot TCavovQyoi,

nov

firj

aXX!

eK xovni^&ev cov x6 ^^iifia naQaq^vXd^rj

xig

fidXt6xa xoiv nodotv

oag

d'

rjfitv

^dSt^ intKXvnov6a.

av ai6%vvriv

cpiQoi

nd6at6t naQa xotg dvSQd6iv

485

xb nQccyfia xovx

eXey%^iv.

Bentley] itvdriraxri R, &v6t]ta xal F (permutatis de more ij et xai).

praescriptnm est x^'^- Mutatae personae certa indicia sunt xai yt
particulae (vid. comment.).
474.

hvorit'

476. In

>]

482. ^x tovnia9ev
(ipse

483.

476. xal ^vficpiQoi ye]

alter

cum

dixit repetentis

xal 9tol'] et

477.

i5y/o*]

478.

l/ttj*a*

coll.

naQacpvXdgt]
irtiy.tvnwv

assensu id

hoc

numina cetera

vale

Ean. 286, Blaydes i^67tia9v $}v

Meineke] xata(pvX6itji B, (pvkSi^ri F.
Masculinum ineptum;
fiidi^e B.

*).

riazusis chorus

Neque

est.

mnlierum:

'/*^ d'

483. imxtvnovaa']

verba militaria: inItem in Thesmopho-

Cf.

vs. 645.

Ran.

3^/ua'

dissimilis est iunctura

homericorum:

').

^).

Vid. ad Nub. 413.

Thesm. 953.
^) Cf.

1)

|{

;faip]

gredere, procede

*)

Meineke

Blaydes]

iTtixtvrtovaa

/$d:J(C'

li)v

Plut. 1209).

81.

cf. V8.

quod

-a9'

oiv]

tamen indicans

;f cti^ct ^).

verborum

Yntvai.

etiam sono calceo-

rum

strenue solo impactorum viros imi-

tata

6).

164 sq.

Vid. Lys. 1281 (1303).

69

ECCLESIAZUSAE.
ngbg xavra avOrikXov aeavKal neQi6iiOTCov(iivri

Tijv,

xal ta ds^tag

TCCKSiGs

<(pvXaTd^

onoi)g>

^v(i(poQa

ftij

ysvridsTai x6 nqay^ia.

syKOv&fisv, rov ronov yccQ iyyvg iofisv ^Srj^

aA.A.'

490

od-svTtSQ

sa9\
OTffi'

ixKXrjelav coQficoiisd'^ rjvlK

sig

olKiav s%s6d'^

d'

T^ijv

sinbg '^fiag

rjfisv

OTQarrjybg

s\)qov6\ o vvv sdo^s roig noXiraig.

t6 nQ&yfi

rj

od^svnsQ

OQccv,

(irj

^QaSvvstv sor

inavafisvovGag

ndayoavag i^riQrrjfisvag,

495

Kai rig f

ftij

X^^fi&v

rjfiag

or/;'9''

t aarsiny.

i'6cag

486. avatiXXov'] aiiattl/C tv Blaydes.

487. t&xiiae Faber] xaxeiat R.

488. (pvXatS' Snca;}

neoessarium

supplevit Blaydes.

Duos pedes desiderari testantur numeri,

propter

futurum yevjiaetai vidit Blaydes. Ante

Cobet tiiv9ivde xal, Eiehl tic SevQo xal,

esse

neQiatqiipov,

alia.

490.

ihQiutbine9' ]

>2/Uc*'] ^h** ^testibus numeris;

6qh. B.

495. Yersus vitiosus

121:

II

subiunctivo usurpatum.

pro

Sif/etai

119

8ftm;

GHermann snpplebat

t&xeiae
alii

autera

ndXig /tv9rjtai

/iii]

praeterea suspicionem movet futurum

Quod minime

xal tb

tuetur Aeschyli

Kiaalojv rtdXiafi

locus

Pers.

hvtldovnov Saetai, qui neque

eiusdem est dictionis neque eandem habet stracturam; nam ibi particnlae /u^
additus est subiunctivus, dein novum sequitur enuntiatum laxius adhaerens, in
quo est futarum indicativi (si recte id habet: codex iaetai), nostro vero loco ratio
obtinet inversa. Intellegam

e. g.

V^

xa/ tt?

ivtvxuiv

fj/^iv

totg icvdQiaiv xatelnri.InB,

quod dedi (xetig pro xal tig); GHermann metri causa dedit finag oxpetai jf^judiv
xT^., multo melius vVelsen i^6nia9ev
XW'"* "^^' Blaydes ii^niad-' tdwv fifi&v (cf.
Pac. 377 Thesm. 340). Pro 'daoig Dobree coniecit ivjv, Meineke dubitanter ISiav.
est

>]

486. ngig taOta'] proinde

').

avatiXXov aeavt^v"] compone vesiem^).

487. Item

mulieres in Thesmophori-

Pnycem

azisis

di ^ixpov

ofifxa,

pervestigantes: navtaxfi
xa\

tic tij6e

xai

tbc

similia sunt:
'^juetiqov

tx t&v Xvx*o>v, 6

atqatriybg']

498 sq.

I.

e.

^).

praetorem illam femi-

nam iam novimus

6eDQ0

ix tov

eiusmodi

yvfivaalov, alia

^).

ovv inavafxivtofiev

f4.t]xitt

Jtivt'

dcvaaxonet xaX&g

489.
&XX'

av6Qeg

item in

Vespis:

<i9evneQ... iatt]

Actiytuva;

i^r]Qttjfiivai ^).

495. Particnlas

traditum
vidimns ^).
est

^).

verba concisa;

Vid. ad Lys.
Vid. ad

annot.

Vid. ad Nub. 990 Vesp. 927.

S)
Vesp. 240.
Vid. ad Nub. 37.
De verbo i^aQtaa9at vid. vs. 2.

')

')

iyxovwfiev]

iyxovoifiev,

491.

*)

icXX'

').

^)

*)

^)

1042.

vs,

Cf.

crit.

xai

/u^

')

si

recte sic

Thesm. 665

246; item

etiam supra innctas

mox

vs.

Vid. vs. 29.

sq.

500.

70

ECCLBSIAZUSAE.

da

AA'

SevQ

iX&ovSa

eni OKiag

TCQog xb

jtuQa^XiTtovGa

rt%iov,

^ccziQOi),

ndXiv (letaGKeva^e 6av-

0^9^^

xrjv

500

Kai

firj

QdSvv' mg

rjOd^a.

7]TieQ

xi^vde nai Srj rrjv stQarrjYbv r}^S)v

^coQOVGav i^ ixnX7}<iiag OQ&fiev.

anada xai navGai adnov n^bg

Ka^drai yccQ A.yovfftv

(Chorus incipit removere barbas

rotv yvd&otv exov6a'

ndXai rb
ficticias.

qnae barbam iam

eTteiyov

aX)i!

rovr

(Syrifia

exovCai.

dextra redit

Fraxagora,

posuit.)

SCENA NONA.
Praxagora, Chorus.
nPASArOPA.
ravri fiv
496. inl

Andocid.

inb

axiag^

co

rjfitv,

Bachmann

axilts

502. rtaOaai Palmer]

et

645).

503.

*y.aiitai]

toOt

||

quicquam

vix

nam

R, quod hinc alienum;

ij.iaet

habere

lihenter

Quapropter vVelsen pro

M litterae

Dobree.

recte (malim

fortaeBe

tamen

rid.

-dcv);

I 38.

invitam habere, ut (pdslv /onaav

Plut.

yvvatKeg, evrv^&g

580

1535

et Vesp.

UA

ix^^""' coniecit inovta. In libris vetustis

inter se discrepant.

comment.

xcvtaiB,. Cf.

niaeiv ixovaav significat

infra vs.

(cf.

||

||

toiv}

talv R.

aXyoOaiv Palmer] ijxovaiv R.

ndXai'] naXiv

|{

ixovaai] fietafiaXoOaaiYB.eryferden, Wecklein, vVelsen ceteris

non mu-

sed non video quasnam feminas pronomine tavtaig nuncpossitindicareduxchori.

50 K ^niv, u) Yvvaixsg F] a> y. ^fitv R non male, sed cf. Thesm. 455.

tatis;

497. td

ad

quam

domus

dicit parietem

tstxlov']

pervenerunt, Blepyri vel

est: d(p9aX/.i&

ab Homero *) solent distingui

th telxi sive muri urbium et tit tatxia

domuum

quidem parietes
dicuntur tet^ia

^),

humiliores

et

altiores

propter toixotQvxog vocatur qui parietes

perquippe e lateribus structos

fodit

tw kttQm

499.

I.

501

sq.

e.

elg

tb deiva

ndXtv yevoO yvvi^

intiyov

'').

Snaaa]

'dteqov

^).

singularis
^).

Ht ipsae enim maxillae iamdudum

istam fraudem fastidiunt. Sic chorus in

qua-

rolxot;

est

(a)naaa, nag sic imperativo iungi solet

vel maceriae {neqi^oXot)

^),

nam idem

d(p9aXfiiv naqa^&XXeiv

Sic inde

sive parietes

^),

naQa^Xineiv quod alibi dicitur tbv

vicini.

503.

Pace:

i5y'

riSovfig

avt(a

tw

axeXet /o-

Qtjietov" 9).

).
j

498. Adiectivo irc^oi

mente addendum

504 511.Tragicamdictionem etsonns

M Hom. n 165, 343.-2) cf. Eupol. fr. 207^ Vesp. 1109 (?) Demosth. LV
*) Cf.
3)
Exemplo sit Platonicum illud teixlov Rep. 514 sq.

565.

etc.

5)

Cf.

Cf. V8. 121

Vesp. 497.

Thesm. 62.

Eq. 173 Nub. 362,

Vid. ad

Thesm. 955.

vid.

25
Plut.

etiam ad Ran. 409.

Pac. 324 sq.

CCLESIAZUSAE

505

ta

ix^i^tinsv, a^ovXEvGccfiev.

TtQccyiiax

ag rdiiSra, nqiv

aX)!

rtv

av&QcoTiciiv

ISeiv,

ifi^ag inTtodmv iro),

QiitrEirs 'jil.aivag,

vcpaTcrovg rjviag XaxcaviK&v,

jjaifi^d''

^axrrjQiag acpEG&s.

(Dam

loqaitur, ipsa

removet calceos

Ad dacem

vestem virilem

et

chori

Kal ivrav9ot 6v

510

abicit.

:)

fihv

ravri KarEvrQETtt^\ iyo) Se ^ovXofiat

JtaQEQTtvaaGa, jtQiv rbv avdQa

t6a>

ska^ov, rakka

od^svTtEQ

(lE

avrov ndXtv

idstv, Kara&EGd-ai d'oi(idriov

a^fjvsyiidnriv.

(Etiam chorns interim abiecit vestes soleas scipiones

508

viriles.)

Ordine inverso scripsit vVelsen (servatis x<^^" ^t nirtoi).

v<pantov<; Blaydes] /(iila avvdmovd B; /or^aM avvajttovi dederat
Faber nnmeris durioribas. Etiam x'"^"'^' ^antovi Blaydes probabiliter, erant enim
sq.

508. /a^a,9-'

laconicae rabri coloris (Poll. VII 22).

^i.axmvixuiv']
Xaxwvixag R, toyto^txd?
OSchneider. Barbas iam posuisse mulieres e contextu efficio; iftiiddtg autem et
laxwvixal etiam vs. 342
345 coniunctim commemorantur (cf. praeterea Vesp1157 sq.).
||

509. htav9ot vHerwerden] uivtoi R; iv.9a6t coniecerat BJaydes.

Meineke]

510. tavti

nem

esse docet

interpretetur

i;

Non de hominibus sed de rebus nunc sermo-

R.

taiitag

verbum

xatsvtQeni^ttv,

itaque

si

Equidem verum

^axtriQlag".

qnis servet lectionem traditam,

duco qaod dedit Meineke;

cf.

Thesm. 1203.
versuam testatar

dem

dictionis

clamat:
nivog"

est

articalus omissns

Quo

qnod

tov axvtaUov ^Ctovde"^ xal

Eius-

').

508. vffantovg^

praeco

infra

gatas

loco sermo est de convi-

iniimus.
est

usus

Activo noster

quod

cottsilium

i^ov3.eiiaaiuev^

etiam

alibi

mulieres:

tljs

Si(p9iQag;

i^prj/jftivag,

*).

subli-

t;v

axevijv

quam

ab-

vestimenta,

barbas,

scipiones. Simiiis est locus in

Thesmo-

phoriazusis

*),

et

saepe

loquiis quotidianis

ita

e.

*).

iciunt

via epulas adituris.

505.

i.

510. rowrJ] dicit

Sh xeXtai xal tQilitav igQtfi-

ififiiig

*).

et

pro ^lnttte dictum

et ^intiite

sic

ut

nsurpatnr

in col-

demon-

strativum, non addita re de qua agitur;

').

507. ixnodwv']

similis

usus est huius

quales

legentibus

loci

interdnm

sunt

adverbii in Nicophontis versibus

xdQaxag

')

Cf.

tuj

x>'Q

Soph.

Pac. 962.
Sobolewski.
Ach. 331.

i"toiatg

Ai.
2)

ixnodojv

ovx
\

difficiliores, a

elg

itnd

'

non

intellegi

spectatoribas non potnere

^).

239 Eur. Hel. 1096 etc. ipsins comici est ^rnte Vesp. 1580
*) Nicoph. fr. 2; contulit
) Pac. 692 Av. 637.
)
)
Vid. ad
Thesm. 1203.
ad Ran. 1212.

Vs. 850.
5)
Vid.

72

ECCLESIAZUSAE.

KOPT^AIOZ.
nal

515

d'^

XI

nav^

KHxcti

8Q&6ai

601

aneQ

sliiag'

^vfjicpoQOv

yuQ SsivoxsQa 6ov

ovdsfiiSi

ebv

rjiJiSLg

SQyov xaXXa diSaOKSiv,

d'

So^ofisv dQd-&g vjtaKOvsiv.

ol8a yvvami.

^vfifisl^a^

nPASAFOPA.
(mariti sui vestem soleas

vvv, iva

TtsQifisivaxs

baculum tenens:)

^v aQXi KSXEiQOxovrniai,

aQirig^

xrig

^vfi^ovkot6iv iideatg vfiiv

Kal yuQ IksI

')(^Qi^6(0fJi,ai.

fioi

iv xoo d^oQv^d) Kai xotg Sstvoig avSQSioxaxat ysysvrj6&s.

Blepyrus

(Aedes suas intraturae occurrit maritus

tunicatus foras egrediens.)

SCENA DECIMA.
Praxagora, Blepyrus, Chorus.

BAEnrpos.
520

%6^sv

atfrij,

r^KSig^

FlQa^ayoQa;

npASAroPA.
xi

6ot

xov^

S\

00

fisks,

BAEnrPOZ.
XI

614. xal

Porson

dij

xtTtai

xra(]

)cUat /nhv

dij,

Bekker

518. ft&aati B] an&aaii

dij

mg svrj&ix&g

s'6xiv;

B, xal supplevit Dobree

/'dij

(cf.

xovx

fiot

xeltai,

vs.

xal

{tttitai

Dindorf xat&xsitai

dij

scribens),

dt).

595).

514. Sio in Thesmophoriazusis affinis

Euripidis vestem ponere iussus xat

Item

516.

rus:

Jij

in

Thesmophoriazusis cho-

ovjtoi tavrtjg

^xovaa

noXvnXoxmteQag

Xafxai"

nensibus
pides)
tlt

etiam in Acharest chori versus: ovtoU (la-

ait

').

aot

Similis

/"/''''^'

"^ xat&d-ov

'"*'

nai.iv

oidh duvdtef/a keyoijarjf

517. neqtneLvati
opperimini,

vvv'^

^v/ittpoQovJl

utile

**).

vnaxoviiv'] obedire

dum domum

*).

intrem

vir,

520. avtti] heus tu!

*).

quid hoc ad

tl

aoi tovto

;]

^)
Ach. 342.
Thesm. 214; praeterea vid. ad Av. 268.
^j Thesm. 433435;
*) Vid. ad Nub. 274,
Thesm. 139.
Vid. ad Eq. 1022.
681633.
) Vid. ad Vesp. 1.

^).

paulisper hic

me

mox

femina reditura.

^itpog" *).

515.

ywaixbi

cf.

^)

te

Vid.

'').

ad

etiam Vesp.

73

ECCLBSIAZUSAE.

npjSAroPA.
o^

roi TtaQcc xov fioixov ys (piqGsig.

BAEnrpoz.
ovx

"acog

iv6g ys.

nPASArOPA.
nal

firiv

^aaaviaai aoi rovroyl

s%sari.

BAEnrpoz.
nPABAFOPA.
si

ofw ^ivQOV.

KSCpaXfig

rrig

BAEnrpoz.
525

t/

^'

ovxl ^ivstxai yvv^ nai avsv fxvQOv

nPASAroPA.
ov 8^ra, rdkav^ sycoys

BAEnrpoz.
n&g ovv
&XOV

aiaTtfj

yvvri

(li

Xa^ovaa

9otfiati.ov

OQd-Qia

fiov,

nPASArOPA.
vuxrca^ sraiQa

r^g

522. naqli toO] Sga naqU Gobet,

nbei

(piXri

cai Blaydesinm inre oblocutnm arbitror, licet

locos contulerit dissimilea (Ach. 415

Thesm. 601

alios); ntt^& tov vVelsen.

523. aoi tovtoyl Elmsley] tovtl y* aoi R.

524.

ol;m]

oCi

Cobet (ut Vesp. 1058); sed

vid.

Ach. 852.

525. Propter homoeoteleuton om. B, sed in calce supplevit corrector.

526.

dijta,

tdXav,

Reiske]

6Q9Qia Cobet] o^.9qiov

527. fiov R]

ftoi

dtj

tiXaiv

exemplum

insigne.

||

r.

522. Hostem strenue

nempe audaces fortuna

commisimus, im9v ax6Qo6a diainaaibint9a,

statim invadit;
j

invat:

non pro-

pulsantium periculum sed ultro oppetentium victoria aolet esse.

524 526. Cum Praxagorae his ver-

tv
1

cf. quae personata mulier in Thesmophoriazasis perhibet: rfurtum cum

bis

')

Haplographiae

R.

(ut vs. 377).

Thesm. 493496.

Lys. 938 aq.

6a(fQ6fisvoi

fitjdiv

&vriq

itni

tilxovi

xaxiv dgav vnotonijtai"

^).

Unguen-

tum necessarium etiam Myrrhina

hibet in Lysistrata
526. ntbi] qui

fit

per-

^).

ut

^).

528. itaiQu] necetsaria, sodalis

ilaiuv

Vid. ad Av. 278.

*).

Of.Lye. 701.

74

ECCLESIAZUSAE.
mSivovGct.

fiSTeitifiiljax

BAEnrpos.
OVK

KCCT

530

TIV

flol

(pQfx6a6av livai;

nPABArOPA.
xfig

ovToag iypv6r\q,

Xsypvg

d'

ov (pQOvrieai,

avsQ;

co

BAEnrPOZ.
HTioviSav y

aXX e6nv ivrav&a

ifioi!

nanov.

zi

nPA^ArOPA.
(la TO)

a6itQ elyov

al)i

^TiQ

fis&Tlni

j)y6n'r}v'

idstro

d^sm,

dh

i^iivai 7id6r] ri%vr}.

fi

BAEnrpoz.
535

ov t6 6avrrig tfidriov 6

lr
cckJi

(1

ayov

XQW

^jSfrj';

dTto6v6a6\ ini^akov6a rovynvKlov,

d)6jtQl nQ0Ki(iV0Vy

KaraXt,iiov6^

532. ivtavd-a] ivtav9t Bolhe.

533. di] *YiQ?
535. ae

XQijv']

a'

"'

ixQV* 1\ ^XQ'I^

^- ^''^-

^*^

Plut. 432.

||

ILa-ietv

Blaydes] ^x"*

R. Cf. vs. 527 etc.

529. xal

elta']

532.

t(u

que

fta

indignationjs indicia

9c(h]

per

').

536. tb

^).

533.

liianiQ

fj^ov]

ut eram, statim

^).

Cum ianuam

aperuissem ministrae, quam

amica nocte intempesta ad arcessendam
me miserat, defuit mihi tempus in cubiculum ad te redeundi ut rem tibi narrarem, nam festinato opus erat.
534.

VinsQ

fit9iixe

(sive naQfiv)

sendam aderat

6)

ifii,

fie]

i.

e.

quae ad

me

arces-

surriperet

*).
|

^).

mulier,

HyxvxXov

verita ne frigesceret ille et

^xv

Jp

omnino

lyx^xiov]

ei

iniecit,

magis etiam

ne frigore expergisceretur.
537 sq. Tanquam cadaver me tractavisti,
miror aatem quod non etiam

^) Cf. vs. 155158 et vid. ad Ach. 905.

Vid. ad Nub. 210 et 226.
'")
Vid. ad Ran. 1235.
") Vid. ad Eq. 605.
Vid. Eq. 488 Plnt. 1089.
"Vid. Thesm. 253261 et ad Lys. 113.
Vid. vs. 832 et ad vs. 818.

1)
3)

in"

n&a]i texvtj]

non croceam illam

Praxagorae tunicam nunc dicit vir, tl>
t'lfiidinXoldtov sive
;firaino' ), quo ipse
hnmeros utcnnque sibi modo tegebat,
sed eius ntQi(iXtina ''). Sua veste {ifiatita)
tectus dormiebat vir; quam cum

Cererem Filiam-

ECCLESIAZUSAE.
^ovov ov

75

ovd^ STii&H6a Ki^kv&ov.

6rs(pav(a(Sa6^

nPASArOPA.
'pvyog yaQ rjv, iyoi dh Xsntii nai aa&sv^g'

540

insi^ , tV
6'

6s

aksalvoifjii,,

rovx

TjfinsGxofiriv.

iv aXscc KaraKstfisvov xai 6rQ(6fia6i

xarshTtov,

avsQ.

d)

BAEnVPOZ.
at Ss
^jrovTO fisra 6ov xara ri;

drj

XancoviKai
^anrriQia;

irj

nPASArOPA.
iva d-oifiixrtov 6(o6atfii fis&vnsSrj^dfirjv

546

6s xai iirvnov6a roiv nodotv,

fiifiovfisvrj

nai rovg lCd-ovg nalov6a

rri

^anrrjQi^x.

BAEnrpos.
ol6^ ovv
ov XQfjv
540. &Xeaivoifn] -voi

ci.noX(aXsv.vta

/ut

nvQ&v

i| ixKXri^iag

Sfi

Blaydes.

ijfingaxdfit]!'

||

snria,

siXri^psvai

Bekk. Anecd.

p.

381]

tifintaxofitjv

R. Cf. Lys. 1156.

547. otay...,]

urnam ferHlem
sunt infra

'ia9'

(sine signo interrogationis) Blaydes.

apposuisti. Similes

ioci

539. Praxagora, mulier

iittixiot&ti], oiix

liiXQOtt odSi atpQtya ^).

540.

tV

iiltalvotfit]

ut

concalefierem.

Redit verbum

apud Menandrum

iiXtahti nqbi ti

nvQ

541.

iv

dvotv,

Siit

itXia

543. xatic

xal atguftaat] est

ti]

quo consilio

545 sq. Et haec

dtit

tqi&v

oratione

i.

e.

meos cum

vno6rifiata, calceos

enim

>|Jij

hoc

ev

").

544. fit9vne6ria&firiv]

tius

tta^rifiivrj ').

frequens apud nostrum ora-

tionis figura

mulier

ait et

strepitumfacerempedibus^)

et lapides ferirem laculo" ,

'J.

.ut

fitti^aXov

tie

tuis mutavi.

po-

paratactica
te

imitata calceis

cum

velit: ut

baculoque ederem stre-

pitum vere virilem" quo furibus nocturnis metum incuterem.

547. Nomine suo condignum se praebens Blepyrus nunc quoque, perinde
atque leno il)e apud Herodam 'j, tovg

victum

quotidianum

nvQoiig

sive

omnia

cogitat, unice curat.

imitarer"

dimni, choenices capiens octo

ante

Diceba-

tur ixtevf sive modius sexta pars

^).

ev dtU dvolv vel

efficiunt;

usa

te

me-

^).

Ergo hoc tempore frumenti choemedimni

tribus drachmis venales erant. Quod modicnm erat pretinm ^).
548.

nices octoni trinummo, singnli

1030 sqq. et 1107 1111; praeterea vid. ad Av. 474 et Lys. 611 613.
- <) Vid.
) Menandr. fr. 832. Cf. Cobet Coll. Crit. p. 162.
^) Vid. Herod. Mimiamb.
*) Vid. ad Nub. 239.
) Cf. vs. 483.
ad Av. 1182.
) Vid. Boeckh Staatsh. I p. 117 sq.
8) Of. Nub. 641645.
II 80.
)

*)

Vs.

Cf. Lys. 80.

ECCLESIAZUSAE.

76

nPA!E!ArOPA.
ft')^

ccQQev yccQ ezsKS naiSlov.

(pQOVTLGrjg'

BAEniPOE.
550

'^xxA.tjCta

nPABArOPA.
(la
cctccQ

Ai\

iyoa

i)v

itp

aXJi!

d^^^Ojttijv.

yeyivtjTat;

BAEnVPOS.
vccl

cpQccOavrd 6oi

Ai\ ovK

ficc

i]Sv}6&a

fis

x^d^ig',

nPA^SArOPA.
ccQti

avafiifjivySKOfiai.

BAEHTPOE.
o^d^ ccQa ta So^avt

ot(>0'a;

nPA^ArOPA.
AC

fid

iyco

fiEv

o^.

BAEHTPOE.
jtaOijtfo

555

'ifjitv

551.

ijdt]a9a']

554.

ai/rtitts]

549.

/t^

tj6tia9-a

K.

comment.

tu ne curassis

esse?

iocum habetPlutus fabula

Dixeris
nunc demum

cibus

tandem

^).

^).

in

mentem

quomodo tandem poteat inNon singularis opulentiae erat

i^ovaiav"

')

redire mulier-

ad eam attineat.
Et tamen ipsa illa mariti verba eam
impulerunt ut quantocius amicas convocaret ad exequendum consilium priculae rei quae nihil

dem

fiaGoafiivr}.

sed aliquanto minus

552. aQti]
vix

GrjTtiag

8i (paGi jiaQaSsdoe&at tijv nohv.

^atjTtiall Vid.

q)Qovtiarji]

550. Similem

festivum

toivvv

jSepias mandere";

atque

"),

si utitur Blepyrus, latet me quae

huius sit vis. Nam id quod in codice R
adscriptum est: olov ivtqvtp&aa didc trjv

cutione

1) Vid. ad
Eq. 1356 Ran. 493.
verbo ^aaaa&ai vid. VeBp. 780.

^)

^)

iv

i!jv

aatis vilis is erat

naai kayoioti" vel 6Qvi9<xsv

Quod

si tamen eiusmodi
quid valeant verba tradita, quomodo id
conveniat contextui?
Expectaverim

niveiv".

yikla

eam

potius

notionem,

initum.

564. arjnia? /naaaiusvi]] proverbiali lo-

*)

Itaque minime idem hoc sonat

sainte

simplicitatis et innocentiae

quae inest gallico falre

nitouche",

tentavi

toivvv atjnia /naawiuevt]

fi.),

aed

tertium

parationis

piut. 712.

Ach. 1041

sit

etc. et

(i.

autem
e.

la

x&9t]ao

uiantg rjj

a.

quodnam huius com-

dicere non habeo.

Cf. Lys. 71.

supra

vs.

126.

*)

De

77

ECCLESIAZUSAE.

nPASArOPA.
Sq&v;

xi

'6(paiveiv;

BAEnrPOH.
ov

Al\

(id

ccXi^

aQii^siv.

nPAlSArOPA.
xlv(ov\

BAEnrpoz.
ana^andvxoiv xmv xara noXiv jtQayiidxoav.

nPA^AVOPA.
(laeta voce exclamans:)
vi^

Aq)Qodixrjv, fiayiaQia xaQ

xriv

7]

noXiq

Hsxai xb Xoinov I
(E domo sua prodit vicinus et tacitus aliquantisper auscnltat.)

BAEmPOE.
Kaxd

xi;

nPASAroPA.
noXl&v

560

o^d

yaQ

exi xoig xoX^&6i,v

ci)

558. tag

559

sq.

Cobet] /

(laQXVQeiv^

GvxocpavxeLv ,

557. twv xatic n6Xiv'\

avxrjv ale^Qa Sqccv

Xombv ovdafi&g, ov

eGxai xo

oijvexa.

noHgwg twv? Cf. V8. 107; articulus aegre desideratur.

*ttjs

R.

ccq

Habet R, om.

r.

Blaydes] oiSanov d\ R. Leniorom correctionem

Blaydes, recepit vVelsen, oiiSAfi oiidh non admittit dictio comica.
561. ouda/uwi,

561.

oii

oii

na^tvQeiv'] eos

qui fuaQtvQiaig victum

praesertim dicit

sibi parant, perdi-

quam

suasit

Praxagoram interpellans vicinus ita loquitur quasi non oi)xett iatat avxocpav-

tos homines, inl toTg Unq&Yfioai twv nohtwv

telv

iivtwfioaiag xai nqoaxXr]aeig xal fiaQtvqlaq

icneQovfiev) ftt]xett avxocpavteiv xti."

dicam

cives iussura est fiaQtvQtwv itnixe1

xal

tit

567.

dixaatt^Qta avyxXtjeiv

Neglegentior

Vesp. 1041.

2)

^).

horum

borum struotura ipsam vitam

')

post

Praxagora et ipsa orationis structuram

mutat imprudens, non enim pergit nevocuut ille
gatione oix uti, sed

').

562

Praxagora, ut isiciarius

tag

a&at

icneQw (vel

quem clamorem verba sua continuans

xfjtvdofiaQTvqlaf

Nempe

xti." dixisset illa sed:

ivyxoXXwv-

ne
ille,

ver-

imitatur.

Eq. 1316

sq.; cf.

lam

fij/i

adhibet:

nrj Xwnodvtfiaat,

fiti

<p9o-

vttv xti.'^

etiam Antiphan.

fr.

195* Apollodor. 13'*.

ECCLESIAZUSAE.

78

SCENA UNDECIMA.
Praxagora, Blepyrus, Vicinus, Chorus.
FEITSIN.
x&v %&v,

(iTiSafimg, JiQog

xovxl noir\ariq

cccpikr}

firjd^

^ov xbv ^iov

BAEnrpoz.
Sccifiovi

ca

ccvSq&v, xrjv yvvttlx

ea Xiysiv

nPASArOPA.
565

(iq

fir}

yvfivbv

(iri

XoiSoQsla&ai,

XcaTto8vxi]6ai,
slvai,,

(irj

cpQovsiv xotg nXriGlov^

nivrjxa (jir}Siva,

fir)

svsxvQa^6(isvov (piQsiv.

(ir}

rEITSlN.
xbv no6siS&, (isydXa y !...

vr}

si

(ir}

'^svCsxai.

(quem Vicinum voco equidem) tribnit Bergk, Blepyro

signum mntatae personae, sed in margine dextro adscripta sunt:
&Xlog fiHinvQos il9cbv", quae aut sic sunt legenda: icvrjQ fistit BlenvQov U&wv"
aXloi ^iin'^ sX9-wv" ut alius Blepyro",
(Romer) aut sic distinguenda: ^XinvQOi.
alius viro anonymo" haec tribuat (et is quidem recte).
Sodali Blepyri

562' sq.

Ald. In

est

563.

/uijd']

Bergk.

nri

564. Blepyro tribuit Bergk. In

praescriptum est: 6

nQa^^ay^Qag?)", Ble-

ayi]Q

pyri Sodali (Vicino) dedit Ald., Choro (Coryphaeo) Brnnck, Praxagorae Meineke.
568. In

Tyrwhitt.
563.
&(peXtj

564.

/tirid'

fiov.

praescriptum est:
xpsvastai} xpttidetai

||

itipeXtj

ntam

Item

&v6qGiv, ia

fiov t6v ^iiov]

iungenda:

mihi ne eripias!

infra

fie tutv

J aXXog. Choro (Coryphaeo) dedit Brunck, Blepyro

Brunck; sed vid. comment.

vicinus;

nQovQyov

565. Xwnodvtriaai]

cu

igendam necessariae sunt, etiam vestem

et

^).

cenam

cunctis praebitura est Praxa-

gora, Euaeonis illius promissa

daifiovi

priscae dictionis

567.

^)

ivexvQa.t:,6fi.tvov'\

vox Xmnodvtrig sive grassator proprii fere

nominis habet vim, neque solum in legibus permansit ^) sed etiam in lingua

XQr\H-a-i

vitae quotidianae

yog (pavettat. Sic alibi

^).

566. Instat igitur aurea

nemo

nemo

algebit,

ceteris rebus,

illa aetas,

egebit;

^)

longe

longeque superans.

ti dQocv *).

qua

nam cum

quae ad vitam beate trans-

idem passivum

est

in Strepsiadis verbis: ayo/uat, (peQo/uai, ta

568.

ive/vQi^Ofiai
el

firj

^).

ipetiaetatl
:

i.

e.

o6

ei ftlj

x^ievdoX6-

tpeiiaet yi /ue"

et

iotxev ov tpevdayyeXriaeiv ayyeXog" id valent

quod: oy
oii

tpeva&fievog

fie

(paveV et: loixv

tpevSdcYyeXog (paveta&at ixeivog"

*).

) Vs. 784.
^) vid. Hom. v 224.
Vid. ad Pac. 561 et ad Eq. 436.
'')
j Vs. 408 sqq.
Nub. 241;
") Vid. ad Ran. 772.
Vid. Lys.
10.
vid. etiam Nub. 35.
^) Nub. 261 Av. 1340; praeterea vid. ad Plut. 290 sq.
1)

*)

79

ECCLESIAZUSAB.

nPASAroPA.
A^

570

tov&\ &orE 0

ajtog)ccv&

xi (loi (lUQTVQstv,

xal xovxov avxbv juij^ev avr smstv

IVt.

(Veste ceteris a Praxagora acceptis ornat se Blepyrus.)

xopoi:.
vvv

6s itvnvTjv q^giva 6st al q}iX6(Soq>ov iysiQStu

diq

(pQ0vxt8\ i7ti6xafiiv7)v xatoi (piXaig a(ivvsiv.

^Q

KOivatg

in

svxviiaiGiv

SQ%sxai yXmxxvjg svvoia itoXiv xal

ijtayXaiovCa (nvQiaLGiv

dfifiov

575

a)(psXiai6t ^iov.

SriXovv d'
569. ts Cobet] ye R.
570. Ui Cobet]

571.

dr)

||

R,

ifioL

XI

/j.aQtvQeiv]

^ioi

Bergk.

avfifiaQtvQtXv

Dindorf.

Jf;fir

Bergk]

as nvxvfjf (pQsva iit

dvvaxai KatQog.

itSQ

dfj

6sT at n. (pq.

qui verborum ordo videtur deberi duplici lectioni

nam incertum hoc

Eq. 756);

loco

utrum praestet

Slj

(piXoaocpovl

xai

572. iniatcftevtjv]

werden.

{{

*tttiat

(ut

tpiXodr^iuov

aggredientem vel

i(ptatanivtiv

del

(vid.

197 et ad

vs.

vvv cJ>}...d an vvv dtl...d^.

Eq. 787) Diudorf, xal

Nnb. 858), ut continuarent dactylos; (pMaocpov t Bergk.
xal

Lys. 1108 Ban. 1056),

(cf.

(ptldftovaov

vVelsen

||

(coll.

cupientem mavnlt vHer-

itpteftevtjv

talat (plXaiaiv R, inl taiai (pUaiaiv Reisig, taig aaiai (piXatatv

(pli.ttii]

Dindorf.

574.

xoivl; R, y.otvfj Brunck,

Meineke probabiliter.

Reiske]

573. xotvaif
xotv^

ebtvxia vvv
*Yl(htti]i

intellego.

evvota\

yXtattrig

inlvota R,

Blaydes

xatvaig

inivoia

yrtOjU;;

Vesp.

(cf.

346),

Markland, quod

non

ndXtv xal dijuov vVelsen] noXittjv d^|Uov R, n6Xtv ndcvdtjnov Reiaig, noXttibv

{{

dnnov Bergk. Cf. Plut. 567, 570 Ach. 631.

575. dxpeXiatai B] ivtvxiaiai F.
576. d']

supplevit Blaydes

{dtjXoC

dederat Meineke), praeterea pro Svvatat

6'

573

569 sq. Similibus verbis in Pluto cerinit Paupertas: ti ifj^oi tt; av

tamen

dixatov &vTetneiv 2rt;"

tov

Praxagora
dixcii

2e

xai (piXAao^pov] sic

dignum.

sit

Nempe

in

philosophorum praesertim scholis agitabantur quaestiones quae erant de optimo rei publicae statu et de indole
feminarum ).

Plut. 486.

*)

2)

Vid. ad Eq. 1132.

Hom. 2

183.

vis

tdv ^iov

quae

ndXeioi"
di]nov

in

et

eijvovi

inifieXoftevt],

yXihttri

tij

xal

oi(peXt]aovaa.

consilium callidum"^) quodque

viro philosopho

ad Eq. 812.

toOaa

e.

I.

evtvxiai

t&v 6!jnov

xal toO-

dicit vicinum et maritum.

571. nvxvt]v (pQeva

lihornB

*).

575.

xoiviig

(=

t&

yicQ

iQ/et r^?

r^* noXiv xal

^rfyo))

inayXa-

avtibv ftvQiois itya9oig

Praepositionis ini ea est

locutione in^

similibus;

vocum

icya9&

tfjg

ndXeioi xal

frequens est iunctura in sermone

*),
verbo inaYXai!;eiv etiam

oratorum
j

Homerus
576.

=)

utitur

Tempus

^).

est

ostendendi

Vid. Prolegom. p. XIII sq.

quid

<)

sibi

Vid.

BCCLESIAZUSAE.

80
dsizai

YUQ

Gocpov Tivog i^evQrjiiaTog

xoi

noXig rjfi&v.

rj

cckla nsQatvs (lovov

dsSQafisva

jn^^re

580

iiieovei yaQ

r^v

siQrjfisva

(irjx

TtQozsQOv.

itco

xa naXaia TtokXaKig ^s&vxat.

KOPT0AIO2.
ov

aA.A'

&g

fiikXstv

intd^iad-ai xat

a;A.A'

Srj

XQV^

Siavolatg,

^"^*?

naQa

xb xa^vvstv laQtxoiv (isxixBt nXsiGxov

xotGt d^saxaig.

SOBNA DUODECIMA.
Eidem.
nPAlElArOPA.
nal

id^skriGovCtv nai

sl y,atvoxo(isiv

coniciens dvvaaai
.

xatQi? de

ei sint

577

Nub, 811), non

(coll.

r]

ys

tol

R,

tt

tivog] del.

||

Siavoiag (i/ttvolag

Ald.

(omisso deinde

tov

R,

irttiad-ai

mavult Blaydes

coll.

novum istud institutum. Verbi Sivatai

subiectum intellego tovto, id quodagis^).
Verbi vis eadem est in Pluti versu: tb
tQtjidiviov de tl

583.

tiv dcywva

'j

dvvatai;

^).

Ad verborum certamen
ineundum dux chori eam

quae primarum est partium more

aUi

diendi
ita

talg

sed

diavolatg']

xatQog.]

||

est;

aggre-

qui propter Aristo-

opinor victoriam

Blaydes,

dettai y*

(hg

succensens

^)

in flne versus dedit

574 et 589).

vs.

ad spectatores: <i9avn&!iw n&Xat'^

na&6vteg tovg
^v

ao(po)ig,

^evovg

Xeyete

fiiv

t&v iv&dS' aiitov

6e tig

8tt

noit]tiig
fir]6i

j^etpov

ev

n&vv

cpQovijjv

inttt&fjtat

Soxei xax&g tpQovetv"

cratis

apad Platonem

').

tfi

noi^aet,

Item

in So-

verbis: xa2 t6t

(tum cum aliquanto prudentiores

erimuB quam nunc sumus) iitv Soxfj

rjStj

)(Qijvat,

int&rja6/ue&a totg noXttixotg"

').

582. /ap^fcof fiete/st nlelatovl item cho-

rus

^).

verbum etiam apud Eupolidem

adhibitum

phanis

structurae,

rarae, est parti-

bis deinceps usurpata

irti&ea9ai

ttvog)

quo servato Faber

facti

Neglegentioris

581.

solito

*).

apud nostrum minime

cula

Dindorf.

autem 575 numeri

Brunck.

velit

incitat

drji.ova''

initium, versus

sit

qui sunt Nub. 475.

roi

581. int9ea9ai Richards]

581

xotg rjd^aGt Xiav

(iri

recte, opinor;

GHermaun, ut novi versus hoc

aofpoO vVelsen.

tfjg

ntQxsva. xohg Ss 9saxag,

oxt (isv xQrjOxa SiSd^oa

(Jtr}v

mystarum
Auc

brans:

in

ades

Ranis lacchum oele-

ad nostram /^/uv

nXetatov i/ovaav /uiQog

584

nunc

sq.
el

Verbo

particula,

/ope/u:"

SeStevai

^).

adiuncta

est

ut ahbi verbis dubi-

^) Plut. 842, ubi vid.

) Ach.
>) Similia vid. Av. 181 sq., 877 et ad Plut. 845.
^) Yid. ad Lys.
*) Vid. ad Lys. 4^4 sq.
892 Nub. 958 Vesp. 533 Ran. 883.
1183.
^) Vid. quae de Ar. peregrino disputavi in Mnemosyne 1888 p. 263 sqq.
*) Plat. Gorg. 527^, et saepius sic
Eupol. fr. 357.
et ad Ach. 653 sq.
apud Platonem.
^) Ilan. 335.

'')

81

ECCLESIAZUSAE.

585

eW

a^ialoiii ivdioitQi^siv, xovz

Totg X

o ^kdXiGxa didoiKa.

BAEnrpoz.
Jtiql

xoivvv xov Kaivoxo(isiv

ju.v

Sq&v avx

x&v

avxilig a^;^^? icxiv,

xovxo yccQ

dBlGrjg'

(i'^

7}(iiv

&Qxaicov afisXiiGai.

tf'

nPASArOPA.
(ad spectatores:)
[iiq

vvv jiQoxsQov

(xridslg 'bfioav

avxslnrj

xfnoTiQOvar]

/.ijd'

nQiv inlaxad^ai x^v inlvoiav xai xov cpQa^ovxog anovaai.

587. *adt!ji iQxl?^
fitY(ill.t]g

tandi

vVelsen

mirandi

et

aXXtjf

(9avfi(le^m

cpdflo?

Bergk

(cf.

nqlv

av

Theogn. 699), Ap/^?

nem

... xa\

legimus: xai
icxovaat"

rtQiv

');

est enim, ut recte Photius, xat?;v Xato-

/uot (iri9oQv(ir]ari /tr/dtlg

habere.

cleon

memnonis apud Homerum verba:

tsXsti]v

xaiviiv

dicit

xaivoto/Ltttv

saepius sic apud Platonem

*),

toi?

rum

fabulae.

Xiav']

xatv6v

ittQov

i.

ti

').

xa\

Bana-

/uhv

inivotav^ inventi rationem

xaXov

rj

XeYeiv

tt

JJ

In

icxouetv

du nouveau,

II leur faut

iata-

J^ejoixt

XQ^l iixovstv tov iatostog

/urj

concionibus loquebantur "). Nostro loco

oi/dhv

elg

),

ovSh

icxovenev

'^).

Aga-

cf.

qui

curant Athenienses,

rteQiiQY<i^ea9ai

irttxaiQoOvteg

xatv6TtQov

xa\ tov cpQdCovtog lcxoOaatl

inoxQoiieiv. Ubi o iatthg dicitur is

ad verba facienda surrexit; ceteri qui
adsunt sunt ol xa9^nevot, sic enim in

toig Xiav e/co-

e.

vel ei9ta/uivoig. Cf. initium

587. Unice hoc

t6

tr/v

i)ji(i(iXXetv" ^'), i. e.

fj9-dat

^)

otog

xatvotofitiv

et xatvoto/uia.

96at

..

'^).

tifivgiv. Nostro lofo ad inventionis

novas venas aperiendas transfertur; longius etiam ab origine discedens Bdely-

filav

et

Quibus verbis collatia

intellegimus Praxagoram e civium concione hoc orationis exordium desumtum

libellus,

ubi nova metalla instituere significat

inlatr/ttti

quod simile sit apud nostrum invenitur ^^), sed apud Demosthe-

vim osten-

Xenophontis de Reditibus

Nihil

itxovar/.

ei '),

^).

584. xaivoto/usivl propriam

dit

pectatur

Sic

al.).

aUrii &Qet}ji

Vesp. 575).

et

apnd tragicos inveniuntur:

&9viLtw sl

R,

itqxni

(coll. schol.

(pQd^tov

est is qui loquitur, 6

substantivi

participium

Vocis aQx>ig

cpQi^tov

^r/ttaQ

notionem

igitur

sive

^').

abiit

Xsyojv ^*),

SQbsimilis est usus in Philocleonis ver-

qnapropter non mutatur genus masculinum, licet loquatur mulier. Cf. fictae

sicnlo potestatem

mulieris coetum

matronarum adeuntis

verba:

xa9i^(ofi

n'en

aQ

fHt

oi)

il

plus au monde !

/neYdXrj

iudicum

extollentis:

iat

""^

toOt^

nXoiitov xatax>ivr];"

itQxh

*"''

nov nov

^r/toQojv

^).

^laxoiJai," ").

7v

iv

xaX&, t&v

Hinc

quoque

588. vnoxQoiiarjl interpellet

589. nqlv iniataa9ai

apparet quod

^).

xat

oratorum

icxovaai^

propter negationem quae antecedit ex-

modo dicebam, ex

publicorum

sublectum

ore
esee

orationis initium.

Eur. Med. 184 Heracl. 791.

'/ Xen. de Red.
^) Soph. Trach. 666 etc.
) Vid. ad
*) Vesp. 876.
xaivotofiiai Lycurg. III 36 BI.
Av. 271.
) Vid. vs. 220,
')
Paulus apostolus Act. Apost. 17 21.
8) Vesp. 675.
') Nam Nub. 1402 et Pac.
9) Item vs. 596; vid. ad Eq. 47.
307 alii infinitivo subiunctum est uQiv.
'*) Vid. Pao.
") Demosth. V 15.
i')
127 et ad Eq. 539 Vesp. 1073.
") Vid. supra vs. 165 Pac.
Hom. T 80.
>) Nostrum: de spreker. '^) Cf. Eq. 860 Pac. 685.
932.
") Thesm. 292 sq.
4

2730. Item

82

ECCLE8IAZUSAE.

590

KOivcovsiv yccQ

ai in tavtov

ndvxag

xai ft^ tbv

f-^v,

ndvroav jncti^fovTaj,

y^Qrjvai,

cprjaci)

fiev jiXovtetv,

tov d' a&Xiov elvai'

yeoiQyetv tbv (lev noXXiQV, ta> 8^ slvai (iTids tatprivai,'

fjirjSs

(ifjd^

ccvdqanoSoig tbv

aXX

eva noi& KOivbv naSiv ^lotov, nai tovtov o(iotov.

nS)g

ovv satai noivbg nccGiv;

(lev xQrja^cii

noXXoig, tbv d' ovd^ xoA.oiid'*

BAEnrpos.
595

nPASAFOPA.
Katedet neXed^ov nQoteQog (lov.

590.

expectabatur potius

yijffo)]

(ut vs. 674);

(prjiiti

vHerwerden

(pQdcioi,

sed vid'

comment.

595. rtaaiv Dindorf] artaai

595 sq. rtHe9ov et

590

594.

sequuntur:
xti. ')

rtsXi(ov

Hi versus
oiidelg

518).

art.

ipsum

mentum

fabulae

illius

praebuisse

Cario,

argu-

probabiliter

Midias

594. &XX^ eva

dici

tqeig itxolov9ovg ^

ille
tijg

%xti)v dtbc

rtoith

confluxere notiones:
:

<Jtd(i|cu"

initium:

fecit

(pt]fii"

qua

perhibeo et

dcyoQag iad^ei

argumentando evincam

"). Cf. e. g. apud

Platonem Thrasymachi verba: ti ovx
dcJLl'
irtaiveig;
oiix
i9sktjaetg" '), vel
Helenae apud Homerum: ^rtdvtag 6q&
ovg xev iu yi'/;" *).

595.

'').

xotvbv rtaaiv (iiotovl

xoivtjyveiv

omnia

in re insunt

xaxvig nq&t-

deest pedissequus

ovtt

his verbis revertitur illuc

(ptjatu]

et: n&rtodii^u)" vel

unde dicendi

n&vtag

^(Qfjvai,

^).

Tunc praevertas me per me

etiam

Praxagora ait cum merda ^) sit

vescendum: loquenti vero molestus esse
noli." Ut foedissima quaevis, sic et
Cambronii illa vox" plebi altercanti
mirum quantum est dilecta ''). Futuro

Pluto ultima paupertas sic indicatur:

tempore Praxagora utitur Blepyrum imi-

592.
in

quantumvis

rtevtiti

et

tettaqag

possunt.
590.

xal

tovtt

echo quandam habent in Pluto

fabula et

av vVelsen.

in Pluto fabula

dQ&asi"

rtevicc

fiovj

||

R. Cf. Ach. 1170.

quae raox

et

oiidhv

vs.

(cf.

Bothe]

xataleiipei

593.

egeni

6'

ttp

stvai

d*

oiid'

quidem

habebatur sine
).

axoXov&tx)^

cives

sordidae enim et
prodire

tatpfjvat']

tata,

tatprjvai ^).

,ujdi

tiv

/j.Tj6h

licet"

facile

quo ne

instar

carebant,

abiectae panpertatis

famulo [ic^vvaxdlov9ov)

Itaque ne Chremylo quidem

sed in ipsius ore imprecationis id

est,
ut in nota voce x6cxia'^

icrtoloviisve" vel locis

ubi iti

dixtjv dtuaeig"

homines indignati ^^).

ubi id quod imperativus

et similia dicunt
Cf.

etiam loci

valet

futurum

^^).

'')
Plat. Rep. 338 c;
') Vs. 605.
2) Sic et nostrates: ik zal u zeggen
alia
^) Hom. r 234 sq.
item nos: maar gij zult er wel niet toe hereid zijn.
) Cf. Lys. XXXII 16,
^) Plut. 556.
quae huc faciunt ad Plut. 290 sq. attuli.
) Vid. ad Plut.
Demosth. XXI 158.
Naber Mnemos. 1877 p. 403.
^**) Nostrates:
maar niet
val mij in mijn
^) Vid. Ach. 1170.
681 586.
^^) Infra vs. 618 etc.
") Vid. ad Plut. 608.
in mijn rede.

'')

83

ECCLESIAZUSAE.

BAEnrpos.
Kal x&v TtsXi&mv noivavovfisv;

nPA!E!ArOPA.
fia

Ai\

aXX^

'bnoKQOvGag.

k'cpd"ifig (i

tovzl yag sfisXXov iyo) Xi^siv. trjv y^v nQcoTtGza jtofqGm

xoivr)v ndvratv, xai xccQyvQiov, sil xuX)^ 61106^ iaxlv siidexto.
slx

600

oivS)v ovxcov

xovxciiv

ciTtb

xafxisvovGai

r}(iSLg

^oGKi^GOfisv vfiag

cpsidofisvav %ai xrjv yvcofir}v 7CQ06i%ovGai.

Tial

BAEnTPOZ.
n&g ovv
596. Nescio

oaxig fi^ KiKxrjxai yi]v rjfi&v

uQyvQiov ds

Vicino tributaiii malim; quod

an priorem versus partem

suspicor, deinde scribatur

iure

si

^icpStj.

597. tovti Y&Q ineXXov Blaydes] tovto ylxq rjnsXXov R; vid. ad Ban. 1038.
598. rtdvrto] naaiv Blaydes coU. vs. 594 et 673; quorum versuum alia

est

enim dativns commodi qui dicitur est aptissimus, nostro vero loco
tixQYvqiov'] tovyyeiov Meineke propter vs. 601, i. e. tk iv
genitivus possessoris.
ratio:

illic

||

vid. etiam
coll. CIG. 1770^ (Dittenb. Syll^ 202,
Sed singularis ut defendi possit vereor, melius certe tovi xaQnoiiS
vVelsen; non tamen vitiosua videtur locus. Nam dubitari non potest quin iis
quibus sint agri etiam pecunia sit; multoque minus est dubium quin etiam
pecunia illa, ut cetera eorum bona, commuais sit futura. Neque officit versus
tfi

instrumentum rusticum,

yfi,

ibid.

344^^).

601, ubi

/ut]

yfiv

600. ta/niivovaai

icQyvQiov dh valet

Blaydes]

non agros

taiuiev6fievai

B.

sed solum pecuniam.

Thesm. 419. Librarii participium

Of.

assimularnnt vioino.
596. Etiamne merda communis? ! Indi-

cativus indignationem indicat

598.

tttXXa\

aedes

et

supellectilem

domesticam et instrumentum rusticum

quaeque praeterea singula nunc commemorari non est opus.
599

sq.

^oaxriaofjitv

fifieii

vftai

tafii-

evovaai] item Lysistrata illa^): ^fieigtamivaoftev avto

(tb dcQyvQiov dicens).

terea vid. supra

').

Verbum

Prae-

[ioaxelv

con-

temtua plenum
^oaxy^fi&twv fere loco
iam erunt mariti *).
;

600.

rijv

diligenter
e}(eiv

tov

yvcufirjv

^),

id

TtQoaexovaat]

quod

601.

sedulo,

alibi dicitar nqoa-

9)

Vs. 655.

id

si quis

.,]

.?

poterit ut legi

os (paveQic

Simillima
ibi

ovala

locutio concisa,

dicitur

quotidianus
alibi tl

Qaomodo

).

quid

'):

igitnr

obtemperent cives

oi)x iativ, dccpavijg dh fiovrj?

nisi

quod non

oatt? sed

structura

est infra: nSii ^r ttg

StpXr]

ei

verborum
dixrjv

.; ^)*

Ceterum neglegentius loquitur Blepyrus;

qui sic potius argumentari debebat: ^6

quod dicis, facile intellego, non vero

quod de pecunia ceterisque bonis;

agris
id

nam quomodo

- ^) Vid. Lys. 493 sq.

') Vid. ad Av. 369.
Ach. 678 Vesp. 313.
') Cf. Ach. 396.
land bezit
.? Vid. ad Av. 359 sq. et 371 sq.
.

caveri poterit ne in his

fraus fiat?"

voiiv.

rto)?

igitur fiet

tig

sermo
fere quod

praebuit

Valet
efflci

ovv Satiq

Tttof

quam

^).

Vs. 209212, Vid. ad

item nos: tnaar hoe dan
geen
Vid.
infra vs. 862864.
)

')

^)

toie

')

e. g.

ECCLESIAZUSAE.

84

Kal SuQHKOvg, ag)av7l nXovrov;

nPASJrOPA.
sig x6 (i0ov naxa&i^eei.

xovx

BAEnrpoz.
nel

naxa&slg il;svdoQKi^6i

(17}

xt imrieaxo yccQ dia xovxov l

nfAtAroPA.
oMkv

iiiX

xoi xQi^^tf^ov sGxai Ttdvxmg

w&xm.

BAEnVPOZ.
xaxa

67] xi;

nPASAFOPA.
605

ovdsig ovShv nsvia

&Gxs xi KSQdog

rat Bentley.

yccQ

^ov6iv anavxsg,

Kaxad^sivat; 6v yciQ i^svQoov anodsi^ov.

(li}

Bergk.

602. tovt'] tavt

Totum

navxa

xsfidxri, fid^ag, xXaivag., olvov^ axscpdvovg, Qiv&ovg.

uQXOvgj

603.

SqccG^i,.

versuin Bergk dedit Blepyro, cui verba xal

In

continuatur Praxagorae.

tibus haec adiungens.

605. nevia(i) R]

||

*xel]

||

xata9tlg sola tribue-

firi

xal R,

>^

Cobet, praeceden-

tovtov Blaydea] tovto R.

nvtvfiati.

errore ioculari

UENI

(litteras

librarins

IlNl

est

interpretatus).

606.
vid.

xojHas

;fAatras]

vHerwerden; sed

602. SaQtixovs]

variandi causa dicitur

pro voce xgvaiw.

603.

415 sq.

vs.

et ;if^ar/da? Vesp.

677

et

soli lenones iure-

malo rem

quaerunt" '), sed

omnes sic solent, nec fieri posse videtur
ut alia ratione etiam ditescat quis Athe-

Saeculum

est xXentovt

inioqxelv xal

605.

oiidti?

ndvttog]

oddev

quicquam faciet

plane nihil

nevia

dQdcaei]

paupertate

V8, 45.

transigendas

cena, vestis spectabilis,men-

r^a/>;] piscium carnes^).

xXaiva<i]

coactus.

t& xax&

).

Quod autem

1) Plaut. Pseud. I 2, 63.

ad Ran. 263.
*) Av. 1620.
581.
8) Vesp. 676 sq.

Vespis ^). Hic quae recensentur, ea fere

sunt quae requiruntur ad lautas epulas

nemo

paucis verbis nunc dicitur, id fuse ab

edulium aliarumque reseries enumeratur in

rum optabilium

*).

Similis alibi est dativi usus in vocibus

Hiai]ti(f *), dQYfi *),

').

606. Similis

sae secundae.

/ilentiv ivavtiov ^).

60 i. oidiv

ipsa Paupertate demonstratur in Pluto

fabula

Nempe non iam

iurando

nis.

cf.

comment.

recordamur oratoris

al-

**).

iqe^ivS-ovq]

quae cum

vino

i.

e.

bellaria, tq&yrifiata,

et

coronis inserviant

conviviis ").

Eq. 1289; cf. supra vs. 451 Av. 1609. ') Vid.
^) Plut. 510
) Pac. 1184.
) Lys. 550.
i')
^) Vs. 412417.
Cf.
Vid. ad Ran. 517.

^)

gentis

85

ECCLESIAZUSAE.

BAEnrpoi:.
oiijtorv Kccl

vvv

TtQotSQOv y

o\)xov

ji*aA.A.ov

xavra nccQtGxiv,

olq

jcA.7tTov(',

rEITSlN.
610

vvv d\

i^ji^Qmfxs&a xoig

sxaiQ, oxs X0161 vofioig sx

s6tat yccQ iog sk xoivov, xi xo nsQdog

nQoxsQOiaiV

naxad^stvai

fiT}

BAEnrpoz.
fiSLQaK iSav

ijv
si,si

iiti&vfjirjerj

xat ^ovXrixai ainaXad^VQai,

xmv

xovxcov acpsXiov dovvai!

noivov 8s fis^s^si

iv,

^vy%axa8aQ^mv

nPA^ArOPA.
aAA'

avx6 ^vynaxadaQ&siv /

s^sGxai jiqoik

Kai tavxag yccQ noivag 7toi& xotg avdQccGi CvyKaxaxsia&ai

609 sq. Vicino tribuit vVelsen. In R nuUa h. 1. mutatarum personarum signa;
Praxagorae ante Velsenum dabantur hi versus, sic vero italQt ferri nequit nec
non displicent verba ti ri xfQdog
xata9etvai ab eadem iterata.
t"
609. ^ray QtatQ) r] (.' R, t^v B (ut vs. 830 et 1005). Cf. Vesp. 1239.
Meineke] 61- R (ut passim apud Herodotum).
/Ltfi

||

611. i7tt9vnt]ay]]

eum

ad

quo

de

-nfj

rj

vs.

601

vHerwerden coll. vs. 1015, fortasse recte; potest tamen

604 sermo fuit hoc quoque verbum referri, et mox

(vs. 618) redit aoristus.

613. ^vYxatadaQS-tiivl spurium ducit Bergk.

614. avyxaraxtTa&ai (^vyx.) R] -6aQ9stv r.

610.

t6

rl

quid proderit

xtQdo?]

quid significet verdocet; posterior pars

611. axala&vQat]

bum

contextus

verbum

radicis quin sit ludendi

dubium non
Xa9vQ/ndttov

vium,
612.

vicinia

Ductum hinc

vocabulum

in

vel

illic

roi)e(ot

inftXatv]

non

i.

e.

^(Qtjfidrojv.

kXoiv

hnh r&v

Quae vox

in

legitur, aed facile inde po-

^vyxaTa-

nisi forte aliqua

at puellae

ntaovaa, ut iocantur,

xoival erunt,

unus r&v

^)

non

opinor!" Cives suos Blepy-

notos habere testantur quae

rum probe

ovno)

rii

xara9ivrwv in-

iavraiv

secum reputat:

excogitandum

est

aliquod artificium, quo et mea serve^n et

polenta vescar sumtu publico"

sq. xotvUq noioi

natdonottiv]

xal
/nivto

aiiraii

natdonotitv.

bis

civitas:
aiXtirQlq

fra

communibus denuo bonis

Victum et vestem praebebit
dein

fruetur.

614

E versn 604.
Vid. ad Nub. 1273.

Nubibus ob-

quiiquilias

test effioi.

6)

axa-

xotvov di iut9i^ei

ix

rtov

daQ9d}v]

*).

xarate9ivro3v

fxri

^).

quod nugas

significat

(h^vQttv')

videtur; prior valetne /orf-

carel Cf. axaXtvnv

ei,

qnod pronomen e vicinia ') mente

repetendum, ut etiam sequentium Blepyri verborum subiectum sit iile *).
aitS),

Vb. 611 sq. et 618.

) Vs. 872874.

i.

e.

3)

*).

avyxaraxtia9ai

i^tarai

avYitottaxtta9ai

Eadem

r&

xa\

(iovXo-

ik

aiirfbv

est structura in ver-

Strepsiadis: r6

Pac. 440.

i/nitv

a&fia

naQixf

Nub. 680.

ECCLESIAZUSAE.

86
615

Kccl jtaidoTtoieiv

x& ^ovXofiivm.

BAEniPOZ.
Ttmg ovv ov TCccvteg iaeiv

avx&v nal ^rjf^GovGiv

inl rrjv a)Qaiordrrjv

i^ctdetv;

nPASAWPA.
al fpavXoTEQat, xai GtfioreQai naQcc rag 6e(ivag Ka9edovvrai'

xat

ravrvjg iTti&vfii^er}, rriv alG^^i^Qav tcq&Q^ vitoxQOvOei.

i}i'

BAEnrPOS.
620

Kul

itoag '^(lag

ovK

iTCiXeiipei

rohg TtQee^vrag,

raig

ijv

t6 Tteog TtQoreQOv, ttqIv

ale^ji^QaiSi

ol

iv.eio'

6vv&(iev,

q)rjg

ag)txead-ai;

nPAHAFOPA.
ovyl (laxovvrai neQi 6ov! &dQQei, (i^ Selayg
616.

R] om.

oi>

aptius

est

mnne

(post ovv exoidere litterae ov),

qnam

igitur

quid

si.

il

! o^bxl

(laxovvrai

Ald. non recte;

Omnino certum hoc

nam multo

videtur Blepyro, quo-

id fert natura humana.

621 sq. Praxagorae totos tribuit Dobree; qui vs. 621 post /la/oOrtaj distinguit,
dein verba ntq\ aov &(iQQsi iungens. In R alii (Blepyro igitur) dantur verba: oiixl
naxovvtai neql tov^ et: rtal aol t. v." In F personae non distinctae, sed cum

niam ipsa

tvntetv"

in aliis multis

et

')

communes" Praxagora

buscum illi concumbant"

xoiva n&vta t&v <piXwv *).
615. naidonoigiv']

^).

cum

etc.

Firis

ait ^has facio qui-

Nempe

transfertur

verbum, nt

^).

618.

statu

formo-

).

Jps/^Jeiv]

saepe
civitatis

fiorentissimam,

&qaiot<kttiv'\

sissimam

vir ille 6

intS-v/iiijat]']

dudum

luij

xata9tig,

ipsa mutatur dictio. Hactenus liberorum

de quo

quaerundorum causa matrimonium

inoxQoiiatt] iubentis est nunc futurum, utsaepe"), imperativi igitur habet

vim. Cf. futurum in imprecationibus adhibitum **). Ipsum verbum vid. supra ^^).
620. Etiam floridus iuvenis infra veretar ne talibus laboribus sit impar ^*).
621. Digna quae conferantur sunt invenis ad Chremylum in Pluto verba:

euntes

cives naidonoitXa&ai

posthac natSonotrjaovai tantum

non vobis!
n&g ovv
fiet igitur ut

quomodo
eant...?
616.

oii

navtsi

vero

^).

^iaatv ...,-]

non eant omnes

poterit

8ic vos

quomodo

.? Id est:

omnes

caveri

').

^TtJ]

ad.

.petendum

in-

solebant,

*)

nJycb nsql tavtijg

'').

disputatur ").

oi>

/uaxovfiai aot"

'^).

=>)
1) Nub. 440 eq.
') Vid. e. g. infra vs. 634 vel Plut. 542
546.
Plat.
Rep. 424, 449 c Leg. 739 c.
^) Menandr. fr. 40*2 Dinarch. I 71 etc.
^) Cf. nottiv Pac. 1322 et supra vs. 442.
) cf. vs. 619 et vid. ad Av. 278.
^) Vid. ad Ran. 69.
) Vid. ad Ran. 395,-9) Vid. ad Thesm. 488 Ran. 914.
i') Vid. Ach.
">) Vid. ad V8. 610.
896, 901 Nub. 811 Lys. 211 Epigen. fr. 5^
et cf. loci ubi interrogantes faturo sic utuntur: Nub. 633 etc.
^^) Supra vs. 595.
") Vs. 256 sq.; praeterea vid. ad Lys. 1032.
'*) Vs. 1080; de verbo imXsinstv
vid. ad Av. 1106. -- ">) Plut. 1076.

87

ECCLESIAZUSAE.
nsQi rov

Gol ^vyKatadaQd^eiv / ov 6oi rotovxov

6i)

'\}7taqyjif

BAEnrPOZ.
rb fisv 'bfiirsQOV yvta^riv riv sxsi, 7iQOovXsvrai yccQ
(ifidsfiiag

625

ksvoV t6 ds r&v avdQ&v

rQVTtrjfia

ij

onmg av

rl TtoirjGsi

(psv^ovrai yuQ rovg ala^iovg, ini rovg Ss naXovg ^adiovvrai.

npASAroPA.
aXXa (pvXa^ovG^ ol tpavXorsQOi rovg KaXXiovg aniovrag
v8.

622 legatar

ita

distribnit:

BJ.

Xovvtai.
I

jr(ii

IIP.
ftiQi

tov" antecedente puncto, Blepyro

odxi

fiaxouvtai.

UP. toO

tov ;

BJ.

tov;

tttql

IIP.

Brunck

id tribni patet.

S-dcQQtt,

jnti

deiarjg,

oiixi

l^a-

lvyyeata6aQ9sXv. xal aot totovtov vnaQxti-

/utj

aol Richards] tov ^ij R, toO aoi Bergk, neQl tov vVelsen (hunc versum
61]
Brunck distribuentes).
totoOtov'] *t6 totoOtovl
*ov] xal R.
vnaQxet'\
vnaQX R, vnaQxii r, -^et Mon. Ald.
Violentius verba tradita tentare nolim, sed
huiuscemodi ahquid expectabam potius: *tcbv toiovtiov atpeaig aot.
623 625. In R continuantur vs. 623 sq. ei qui versum 622 dixit; post ?/ vs.
623 est signam personae mutatae (dein usque ad dtayiyviaaxetv vs. 636 omnia
eidem continuantur).

622.

ut

ita

||

{|

||

||

622. Proterva
muliercula maritum
seniorem ') irridens, qui quid valeat
probe novit, non tu" ait is es qui ne-

Vespis

Qtfidxiiog fias puellis!"

visum

quod

Xeiv id
ficat

2).

Verbum

vn&Q-

nQoaeivat praesto esse signi-

Fortasse

haud

inntile

est ad

Praxagorae verba illnstranda quod collegam grandaevum olim mihi narrare

memini: cum in convivio quodam liberius sermocinarentur amici, et Blepyrus quidam, qui inter libros exaruerat,
laudaret Mahometum
et polygamiae
illud institutum, quo inter Turcas certe
satis
feliciter
viveretur,
o bone"
non sine commiseratione inquit quae
forte
aderat eius uxor, quid tibi

cum

Turcisl

misellus utique tu fores

623

ad

sq.

Voces rA

\)tA.eteQov"

dtvdQ&v" significant: quod

et

rA

ad vos, quod

viros attinet sive vestra, virorum res

').

Idem

alibi dicitur voOv l/tr

remigium
Eupolidis

Cf.

).

?/] redit locutio in

ttv

yvw/itTjv
*).

624. Vestrum

^).

bene est pro-

versus:

ov6ev

av iv taig otxiaig av edQotg

xev6v tQvntifi

^),

ubi iocose detorquetur locutio navalis:

t)

vag

oi)div tQvnriixa xevhv ixet ^).

ti noti^aet;]

i^et;".

Sic

significat:

alibi
>)

idem valet quod: ^n&g

,}

xtQXog

notel xoAtt);"

xiQxog ev ?/"*) vel

apud

Piatonem: ^aOtb noD^aet" ipsum venenum

saiis valebit '*). Cf. etiam Paphlagonis
illud:

dQa tb notriQtov;"

ti

huiuscemodi

'^)

aliaque

"^).

625. (peO^ovtat'] verbi subiectum ai yvvaixeg

eit

quod quin mente supplendnm

nequit dubitari

sum

Turculus!"
t5iv

623.

inl

liadtovvtat]

Plutum verba:
^aSi^otg;"

neglegentius omis-

eat.

0;

cf.

01;;

Chremyli ad
Stxaiovg

d'

5*

').

323 sq.
) Cf. vs. 114, 654, 669 Thesm. 851 etc. et Eq. 217.
*) Vesp. 64; cf.
858 Lys. 592 et vid. ad vs. 392 sq. Thesm. 105.
') Eupol. fr.
etiam Ach. 396.
^) Ran. 696, ubi vid.
) Cf. vs. 38 sq.
i) Plat. Phaedon. 117*.
') Eq.
364.
8) Cf. Pac. 1234.
) Pac. 1054.
'2) vid. ad Lya. 1090 Plut. 1205.
=>) Plut.
287.
97; de ini praepositione
Tid. ad Ban. 69.
Cf.

')

Cf.

vs.

V8.

ECCLESIAZUSAE.

88

unh xov deinvov, nai

inl rotaiv doo^atioiGtv

triQriGova^

s%s6Tai itaQcc xoiGi KaXolq Kal xoig fisydkotg Kad-aSaQ&stv

KO^ifK

av totg al^xQotg nal

xatai yvvai^i, tiqIv

xotg (iiXQotg y^aQiGmvtai,.

rEITSlJS.

630

AvGiKQaxovg

7)

vvvi Qig i6a xotei xaXotGt cpQOvi^Gsi.

a.Qa

nPA^ArOPA.
tov yiTtoXXa, xai

vtj

t&v

d^rjixotiKri

GsfivoxsQoav sGxai TtoXXr\ Kal

Qxav ifi^aS^ sycav

yvmfir} Kal Kataxrivrj

ri

x&v ecpQuytSag

627. ^dtofiatioiaiv] d^fioaioiaiv R. Of. vs. 8.

Et

sypvxcov.,

Kat

sinr]' ^TtQoxsQco jtaQa%(X)QSi,

alibi abiit 2 in

initi^QSi,

H et

Thesm. 1081,

ubi vid.
r.
Sic scripsit Tyrwhitt, deleto manifesto emblemate,
versu 626 irrepsit; in R est: ol (pavlotsgof xoinc e^eatai naqa totai xaXoti
xatadaqd-tXv, in F versus deest; vVelsen ooniecit < Jyerf(>i)oes" > xoix xtL
^uixpof?] aifiolq vLennep, idque
629. yuvat^^, TtQlv av Elmsley] yi/vat.Jiv rtQlv R.

Habet K, om.

628.

quod

legit

fortasse

\\

||

vs.

qui in
940.

617, 705,

annotavit:

scholiis

Non tamen

atiui?

certa est res;

alaxgAg 6 J."; cf. praetarea

Lysicratis nasus simusne an

xal

nam

aduncus an aliam ob causam deformis fuisset aliunde non norant opinor interautem alaxQoti et hoc corporis vitium inest et cetera quae sunt

pretes; adiectivo

huiuscemodi.
630. Dedi Vicino, quem tacitnm diutius adstare non decet; fert enim eius
offlcium ut ludicri aliquid identidem interserat verbis altercantium. Cf. vs. 687'.

Bergk Vicino versus 631634 dubitanter tribuit.

633. Habet R, om. r.
iniSid' jf/tov] miras turbas
\\

vid.

Aristoph. in

adscripta.

loco

Ubi legitur

^iiujiddiov^i

nait,ti

627629. Quemadmodum Philocleo-

nem

illum rei supplices itriQow inl totai

dgvcpdxtoii

tov

dixaatrjQiov

'),

sic

viros

formosos opperientur deformiores ante

"), neque mulieres ad eos acce-

cubicu/a

dere sinent priusquam sibi ipsis

illae gesserint

nam

cur

statuamus causa

homini

eundem

in

est nulla

..

Srjtioti*r\

atque adeo

y]
.

^).

yvwfir\ xal xatax^^vri

twv

verba egregie popularia ^

et e demagogorum declamationibus desumta. Sic et Philocleoni olim persuaaenvottQuv]

trinummum

aliunde

iudicialem esse ni.ovtov xataxtjvrjv" *).

632. tibv acpQaytda? ix^vtaiv] iuvenes

turpem

nasum et omnino vultum parum decorum fuisse intellegimus; capillos tingere idem dicitur infra

sum

Avibus carpi
*),

681. xal

morem

^).

630. Lysicrati igitur

ignoto,

h. I. dedit D. Heinsii nota:

corrupto item lexici Hesychiani loco
inl tovtov", sed dudum est intellectum

corrupto Eccles."

^).

dicit
toiig

erat

illnm et potestatem

comtos

elegantiores,

et

acpQaYiSovvxaQYOXOfiyjtag

otav] particula bis

633 sq. otav
deinceps, ut alibi, usurpata ^').
Cum de infima plebe homuncio
633.
.

ornatos,

).

*) Av.
) Vid. ad Eq. 517.
2) Vid. vs. 8 et ad Ran. 100.
1) Vesp. 552.
dubito".
513. Recte opinor Kirchner (Prosopogr. 9443): num idem sit
') Cf. vs. 411 et vid. ad Av. 1584 sq.
5) Vs. 736.
6) Vid. ad Ran. 49.
") Vid. ad Lys. 1183 et de posteriore Ztav ad
") Vesp. 575.
9) Nub. 332.
Ran. 1008.
.

89

EOOLESIAZUSAB.
oxav

iyoa

ijdfi

naQada

dianQa^dfievog

Coi dsvTSQtd^etv.^^

BAEnTPOS.
n&q ovVf

635

o-Crco

fwvrcov rjfi&v^ tovg avxov naiSag enaoxog

eGxai dvvaxbg $iayLyv(o6Keiv\

nPASArOPA.
naxeqag

xi Se dei;

anavxag

yccQ

xovg nqeavxiqovg a^hx&v elvai xoi0i xQovotaiv vofitovGtv.

BAEnrPOZ.
ovKovv ay^ovG^ ev Kai xQrjGx&g

e^^^g

ndvx avSQa yiQOvxa

componenda haeo esse cam glossa vicina, nbi qaod scriptnm extat i/4iia66v^rtai^tt
diic &aXaaatif" ad Homeri locum (o 505) pertinet et ope echoliorum est emendatum: iiuiiad6v] Ttg^fj dia aX&aari;," rogat enim illic Aiax milites increpans an
pedibus domum redire posie sibi videantur !'" Eodem igitur vitio et alterum illud
glossema laborat

et

olim est correctum:

in^&Siov'\

toO aiirov",

inl

ne^fj.

i.

e.:

quod ifi^a66v^\ Omni autem anctoritate caret id quod

Bothe coniecit Aristophanis hoc loco: otav ^Efifiadimv xti." Quamqnam speciem
habet quod suspicatus est Bentley, propria hic latere nomina, Srav ^Emiadia y
nQoteQip Faber] nQ6teQ0i B.
tinr[ TlQ^ttQoi; coniciens (cf. Theopomp. com. fr. 57).
nifi^&diov

idem

significat

||

Non

||

ante sed post nQ6ttQos {qo'} interpunxit Meineke.

636. yip] snpplevit Faber.

688. ay^ova']

ciyloja'

B.

||

||

anavtag] -vtts Meineke.

B] om.

<|^s

aliquit eede priori" dicet iis prins

qnam

F.

fii}6fiiecv

vovi,

xal

avtov

fiijte

rnm

civibus

').

mente snpple aiitriv, tr]v

naidiaxrjv ^), est enim verborum struotnra ea de qua supra dictum est ').
634. naQadw]

denuo prelo subicere.

hoc verbum, ut alia *), ad

StvttQidil^eiv]

Vinitorum

rem amatoriam

trauefertur.

OJvov dtv-

non primus succus sub prelo

profluens praebet, sed racemi paene
sicci et magna vi denuo expressi; nnde
acetum fit, non vinnm interioris notae.
636 sq. Gravibns verbis idem praecipit Socrates apud Platonem: t(ii yvvalrcai t&v &vSQ<bv tovtwv (reip. custodum)
ttQiav

n6iaas itvai

xoiv6ei,

I6ia 6h

/iirjStvi

ixyovov

yovea

fiijtt

nai6a yovea"

*),

et

el6ivai

mox

tiv

docet

pro liberis habendos fore eos

qui oerto anno fuerint nati ^j.
For-

etiam lenonis ad puellam verba

non indigna quae nunc afferantnr: 6evQo

tasse

xal

MvQt6cJLr]
oQtji

av,

v6fxt!^e

nateQag

6ix6c^ovtas

tovtovg

&6eX(povg

ovg

ifi[iXe-

netv"

).

637. toiat

'>)

rt&vtcav

n6cvi'

avvoixttv xal tovg nat6as ai xoi-

oompotes fuerint facti. Opponnntnr beatorum anulis soleae pauperculo-

voti

ivdQu] tiv ttivta B,

*n<ivt'

\\

tione:
tat,

ic(p

fttt

vrjtat

av

ixtivrjv

ijfieQag

6tx6ct(u

tig vvftcpiog ytrij-

ftr]vl...a

ixyova, ravta n&vta nQoatQti

aQQtva

vltig,

tic

6h

S-i^Xta

ixtiva ixtivov rtartpa"

638

aetatis habita ra-

;fp<ivo((T]

^g

640.

av yittc

fthv

9vyatiQag, xa\

*).

Ultimis verbis illnc nnde

coepit Blepyrus redit

'").

Ad rem quod

*) Of. Plut.
) Vid. ad vs. 614 sq.
2j Vid. ad vs. 610.
Nicophont. fr. 20 Callipp. 2; cf. Poll. VI 17 et vid. ad Ban.
1150. ) Plat. Bep. 457c,rf; cf. supra Proleg. p. XIII sq.
^) Ibid. 461c,rf.
8) Herod. Mimiamb. II 6568.
") Vid.
) Plat. II.; of. infra va. 1038
1042.
ad Plut. 581 586.
1)

Cf. vs. 860.

10841093.

6)

90

ECCLESIAZUSAB.
dtcc fijv

640

ayvoiav; insl nal vvv, ytyvmGxovtsg narsQ

ayxovSt. xi SfiQ^ oxav ayvGtq

n&q ov

r/;

xoxs

ntti

ovxa,

ini^siSovvxai',

nPABArOPA.
5 naQSSxcaq

aXli

ovn inuQEipsi' xoxs

xcbv aXXoxQtcov, o6xig xvnxot.

vvv

avxoig ovk

d'

SfisX^

d' i)v nXrjysvxog axovCri,

avxbv iKSivov xvnxr} dsStcog, xotg SQ&Gtv xovxo

firj

ovSsv

(la^ji^stxat.

BAEnrpos.
xa

645

aXXa Xsystg ovSsv Gnatatg'

(isv

AsvKoXocpog

i)

ndnnav

(is

si

Ss nQ06sX&G)v ^EntKOVQog

xaXsi, xovx

Sstvov ccKOvGai.

i^Srj

FEITSIN.
noXv

xovxov xov nQccyfiaxog isxt

(livxoi SstvoxsQov

BAEnXPOZ.
xb notov,
ovta Blaydes, auxuuv eu xal /Qrjotibg

igijg

uY^ovaiv vVelseu, tots n&vta

Eock speciose,

sed satius videtur non seiungere voces i^fit n&vta, et minus placet titi nuno de
futuris, mox (vs. 641) de praeteritis dictum.

r}

641. iTtitQexpH

R.

iftitQiifJet

643. avtiv ixeivov] tdv iavtov Faber, avtdv ixeivog Bergk.

645. Jevx6Xo(pog] -Xdcpog R, -X6(pag F. Cf. Ran. 1513.

646*, 647, 648''. Sodali (Vicino) tribuit Bergk; in

graphus, ceteroquin nulla sant signa personae mutatae

reoordamur quereiarum Strepmale mulcati ').

attinet,

siadis a fllio

638.

nem:

rtdvta]

i^rig

attavtag.

^vXXrj^d^v

deiXol

igfig

i.

aTta^d/tavtag vel

e.

Item apud Philemon&vteg elalv

ol

est

ol

quod

natcQeg,

sinet

oiix

initQerfjsi]

i.

ixoi)(j/]

1)

Nunc quoque Praxagora sermoneglegentiae

cf.

clamores, apparet e verbis proxi-

quam

fr.

aliunde

indulgens
accurate

est

cognitus,

nem fama usos intellegimus.

645. xailer] futurom hoc eo sensu
dictum quo fiiXXei xaXiaai. Si res
feret ut isti patrem me sint dicturi.

dux

sed

est
ieim

deivbv Itxouaai]

item chori

Acharnensibus: ^toOto

toilnog 6et-

oOr'

in

yiv rjdri...,

ri6r\

el

av

toX/utjaeig xti." ^).

etiam Vesp. 1039 Av. 1352 et infra vs. 1063. ) Phi^) Cf. Vesp. 941 Av. 68.

89^; vid. etiam-Plat. Theaet. 152, 1934 etc.

*) Ach. 315 sq.
Vid. ad Ran. 529.

lem.
*)

Nub. 1385 sqq.;

aiithv

diat

naQeatthg vel si-

quid velit indicat potius

verbi

nateQu eius qui hominis vapulantis au-

Leueolophus

(d naQayev^netog, 6 naQicbv).

quotidiani

nam

ea fere qua olim Clisthenem vel Strato-

mile
nis

cogitatum;

non

est

643.

neque

mis.

q. oix iaaei,

dum

subiectum

^).

versu vicino repeten-

subiectum

para-

non praebet vicinia,

ixeXvov nunc esse avthv tiv

tvnttj

Sub-

*).

642.

includat

Ttolov est

650.

e singulari

^).

qui antecedit facile elicitur.

641.

637

Nou tamen obscurus est locus.

644 sq. Neque Epicurus hic neque

640. xoi] etiam, inest gradatio

iectum

layta

verbis

ante ti

vs.

ECCLESIAZUSAB.

91

rEITSlN.

amov

as cpiXriGsuv iiQtaxvXkog, cpaGKcov

si

TtarsQ

slvai.

BAEnrpoz.
oifida^ot

rav nal xcoKvotf

rEIT^N.
av di y o^oig av

...

Kalafiivd-rjg !

nPAlSArOPA.
akX^ ovrog

650

&Gr

TtQorsQOv ysyovsv, tiqiv t6 ipi^cptGfia ysvsad^ai,

(jlsv

Siog

ovx''

os

ju.?j

cptkriGt].

BAEIirPOE.
dstvbv fAsvrav iitSTtov&rj /

SG^

XTjv yfiv 8s rig

6 yscoQyiqGcov

',

nPASAWPA.
oi dovXot. Got Ss fisXi^Gst^

orav
647.

i]

TVelsen,

xal

-aei

(piliqaiie*^

ainov R,

SsnaTiovv ro Groixstov, XtnaQ& latQSiv inl dstnvov.

648. tav Bentley]

-9-riv

652. XinaqG} Bentley]

-qok;

647.

vel -9ti.v

non

iati

sed av

quam quae cum

?;

probabilitatis

specie possit expectari

pater oscula
av

648.

ex

est

Aristyllus

').

Nam

quorum metuat

iis

^).
.

sic

xutxiioi]

xaXaiiiv9rii\

dicitur

alibi

Haxqti xtoxvtiv xiXeviiv tov diTva

').

praeter expectationem

herbam suaveolentem, mentastrum

sive

mentam agrestem, nominat.

650.
(5io?,

ovxi-

alibi

(Jo

vel

verba: ey ys /uivtav duf ^jjv

6ti.v6v

').

Sed

cem

pedum.

II

Menandrum

^)

'^),

apud

vero parasitus quidam iniatiaaiv

atoixiiov

Cf. Plut. 314.

tempus

cenae

septem pedum in deper-

')

dwdix&nodog

dwdexdinodoi

''),

Vid. Ran. 34.

i.

e.

8tav tb

Svtos,

*)

Xen.

28 Rep. 465*. ) Vid. Ach. 662 Vesp. 394,

^) Av. 1692.
Lys. 1098; praeterea vid. ad Ran.253 et supra vs. 95.

25.

')
612 etc.
OIG. 2360' Dittenb.

9)

Maturius

umbra

dita aliqua Aristophanis fabula

tov

Vid. ad Lys. 235 sq.

).

di66vai 6fxa nodwv" ^) sive eo diei tempore quo umbra erectae perticae tantae
quanta est viri adulti statura, sit de-

vitatur

).

.'"

Temporis definitione eadem utitur Praxagora qua legislator Ceus, qui

cenam quandam publicam iubet &no652.

indicabat

additur hoc loco

lUij]

(fofoi ^)

valet) R.

titur

>)

avto^

||

dtivhv fiivtoi av inin6v9t}] item Lacones in Lysistrata: ^diivd xa inin6vatCf. etiam Herculis iu Avibus
iu?" ').

longe plurimis locis snbstantivam omit-

Mem.

comment.

(nam signum / utrumque

antecederet, quippe qui loquatur de re

aliqua

vid.

R.

& futuro ad opta-

t a (pdjaiitv]

transit, quasi

turpiore

ug Blaydes; sed

av R.

650. i7tsn6v9ri Suid.]

tivum

-oti

avxov Mehler.

ff'

Plat. Apol.
Syll.'

348 (2522).

')

Ar.

fr.

675.

')

Menandr.

fr.

364.

fiCCLESIAZUSAE.

92

BAEnrpoz.
nsQt d' [iiarioov rlg TioQog

eSrcci,',

nai yuQ rovr edriv iQeG&ai.

nPASAroPA.
ra

(isv

%v

eri fijTca*

0V&'

i^fitv

TtQcorov VTtaQ^si' ra ds Xoicp

rjfieig '6q}avov(iev.

BAEnrpoE.
655

no&sv

n&g

r^v rig

naQa

otpXi^

ravrrjv; i% yccQ

ivirsiiSei

roig aQxovGt dtxriv ro);

r&v notv&v y

dtKaiov.

ovi)>

nPASAWPA.
aX^ ovSe diaai nQ&rov saovrai.

BAEnrpoE.
g'

rovrt rovnog
655 n&g] tovt

Hirschig

'

662 et

vs.

(cf.

vid.

sntrQitpst.

Eq. 868). Vulgatam satis tnetur

structura item neglegentior vs. 601.

xtiarji R, item vs. 663 xtlaovaiv.
ix
ovxl Blaydes] ov ..
Blaydesio viam monstravit Cobet, oi y^Q ^v '" ^<"* xoiy&v yt dixaiov scribens; fortasse autem praestat quod dedit vVelsen: &nd yip xti. Blaydesium cete-

656. ixt{e)iaei J']

\\

iati R.

roquin secutus.
657. Choro versus

signum

:''

noaovg Faber.

atotxeXov

partem posteriorem tribuit corrector R; librarius solum

tovnog a' Meineke] tovftog R, noaa' F, ndaovg Ald., de

scripserat.

An

et

doidex&novv,

ri

||

*nS}g ov a' ...,?

viginti pedum,

apud Eubulum, ubi de eadem

commemoratur umbra ^).
fit,

re iocus

Nempe

longiuB sensim a meridie discessit tem-

pus cenae

cute hene curata

')

inl Setnvovl e balneo

procedere cenatvm

*).

653. tig ndqog iatai{\ qua via assequi

? Quomodo parabuntur ?

654. th 6e

Xoiif

rnxelg

siades

hibens

nova

v<favov^ev'\

paene

Conferri potest

uxorem suam

Xiav

e. g.

Strep-

ana9av" per-

icgeaxei

fioi" ^).

C'j*tt']

sibi sit

S*

'iti

eliipsis

quae

oq)i.t]

snccincte sic dicitur

dixtiv]

mulctae condemnari cum

657.

hXli

priusquam

oiidi dixai

lite excideris '").

nQujtov iaovtat^ at

quaeramus

soluturi

sint

unde
cives,

muictas
id potius

quaerendum

sitne futurum ut etiam

mulctae: quod nego".
Sic reddidi Praxagorae verba, quo meest

solvendae
iius

vis

sint

vocis nQwtov

Particulae

oiiSe

idem

persentiretur ").
est

usus

in verbis

oiidh 6eo/u' 'dyuY^" ^^)-

oum

Beata quae futura est res publica nul-

no9-5i,

los requiret iudices; tfjg de xaxtjg t xal

item Philocleon

persuasum:

etiam

^).

iti

Unum

?;fetr ^).

eadem haec

nCag...;']

Cinesiae illius &ll'

).

655. ev

posthac

^).

autem quae requiretis posthac, nos vobis

nebimus. Et nihil insoliti sic facient
mulieres.

aXl'

Bupra

^).

XinaQGi xwfjelv

licebit

zh 6'

requiro ngdg ti navta

=>)
2)
') Eubul.
Vid. ad Eq. 52.
Vid. ad Ach. 636640 Nub.
fr. 119'.
) Nub. 54 sq.; cf. etiam
*) Cf. Plut. 616. ^) Vid. ad Eq. 759.
920, 1002.
) Vid. vs. 601.
8) Vid. ad Av. 1460.
') Vesp. 818.
Lys. 574586.
10) Item Nub. 34 Av. 1457 Antiphan. fr. 239 Isae. V 22 etc.
") Vid. ad
'=) Lys. 927.
Lys. 497.

93

ECCLESIAZUSAE.

rEITSlN.
xal iyo) xavtrj

yvcofjiifiv

i&i(iriv.

nPA^ArOPA.
xov

xdXav, o^vsk eGovxar,

yccQ,

BAEnrpoz.
noXX&v ovvena, v^ xbv AnoXXco

660

^v

jiq&xov

.^

(J'

ivbg ovvsxa Si^nov,

xig ocpsiXfov i^aQvilxai.

nPABAFOPA.
TtoOev ovv iddvsia^ 6 daveCaag^
iv

x& KOtvw ndvxmv

ovrcoi/;

KXinxcav dt^nov iax

inidrjXog.

rEIT^N.
ev ys di8d6KEig.

vij xr^v A^jqfirjXQ,

BAEnrpos.
(ad vicinum:)

xovxl xolvvv (pQaedxto

Sodali (Vicino) dedit Bergk; in

658.

ante toO.

tavttj

||

Toup]

Tautrjv R. Cf.

paragraphas est ante versum

et

,:"

Soph. Phil. 1448.

Pro Svexev
etvexa R. Cf. Nub. 420 Plut. 989.
6' r] om. R.
alterum noU&v.
664. Sic distribuit vVelsen; in R vs. 662 ante versum est x> ate tovtl

659. ovvexa

svexev

oSvexa^i

vHerwerden coniecit aklwv

662

fioi'

vel

\\

antem :".
662.

toivvv'] tig vvv

aiaxQag naiSelag
Xaftetv

ttxfti^Qiov

axqatv'^

*).

iv
1]

Porson.

ndXei odx %ati fiei^ov

to

6eia9at

nam

adverbio

respicitur

tovtl toiino; a' intt^iipei]

neque poterit

consilium te

perdat."

gravius

quam pn-

qui

qua

fleri

quin istud

absolvebant

Nam

civitatem

Valet

cuit,

1]

662

664.

quod

,Istud

te iudice?"

in

iti9evto

^)

alteram qui

alibi dicitur2|ap-

sic

optime modo doad vicinum Ble-

en igitur quod aliqnanto difmihi videtur". Dein ad uxorem

conversus
nam hoc opinor expedire
non poteris, sed lcnoQoOaa <pavel". Sio

idem

pyrus:

ficilius

*).

rpfjtpov

^).

Verba quibus iudiciorum suum studium profitetur vioinus,

ipsa e vita iudiciali sunt desumta;

lyui taiittj Yvwi^riv i9'efj.riv]

ferebant

urnam tabellam

).

660. i^aQvfitat]
VOi

initQifieiv diijperdere ').

r;r

ab ista parte

iudices

damnabant reum,

carentem quomodo ferant Athenienses! Quid mores sine iitibus! ^).

censeo equidem

iniciebant

ait

iudiciis

658. xaJ

istac,

taitri

ratio

sententiam. In alteram

etiam peccas" Blepyrns

tabam,

dty.aatuiv

) Vid. ad Ran.
-) Vid. ad Nab. 208 Av. 3941.
Rep, 405.
Item Plato Theaet. 202; Soph. Phil. 1448; cf. etiam Herodot. III 80
) Vid. e. g. Lys. XXIV 26.
^) Vid. ad Vesp. 991.
VII 82 Andocid. III 21.
) Cf. Nub. 1230.
J

Plat.

571.

*)

94

ECCLESIAZUSAE.
rag cdKeiag ol xvTtxovxsg ttoO-ev iKxsleovSiv, insiSav
v^Ql^coGtv

evcaxfi^ivi^^?

(Ad Praxagoram:)

TOVTO

yccQ

g'

olfiat

anoQi^Gsiv.

nPASAroPA.
665

ano

xriq

Gtxetxaf xavxrjg yaQ oxav xig acpaiQfj,

r}g

(jtd^rig,

ovi 'h^Qietxat (pavkcog

oiixoag avd^tg

yaSxQl xoXaa&etg.

xfj

BAEnrpo2.
av nXenxrjg ovdelg

o-ud'

eoxat',

nPASAroPA.
n&g yuQ

iiXeipet, fiexbv aixco',

BAEUTPOZ.
anoSvGovs'

o-^d'

xmv vvxx&v;

ccQa

Dawes] tijg R, rijv Dobree.

B] tavttjv r.

663.

ticg

665.

tttiittjg

667.

rtfi)?]

dubito an proponam

verbum

*tl(.

\\

xXiipBi

Porson]

R.

xXsxpai.

bantur autem qui de

subito ad servum se conChremylus cum Pluto coUoquens, cui mene love potentiorem tu

damnati erant.
victus hac
voce non sine contemtu quodam nunc
indicatur^), ut alibi voce toXg icXipiToig^).
aiteltai] ad singularem qui nunc

demomtrabii ?" roganti respondet:

fit

solvendam

est

causa temporis

futuri

icnoQr^anv,

appareat

').

ut

Non minus
vertit

sane,

"

nam

allooatus

Carionem servum

dein

pergit:

ita

cur

luppiter

regnat

665. icni

Aes

posthac

non solvent homines, nam debita erunt

nulla: sed iniurias

cula

praesertim,

sibi

tamen, post pofacere

eoque frequentius quo magis laetae

Vinum qui
apponentur cenae.

biberint,

naqoiv^oovai,

tvntqaovatv

Athenis

enim

quam

aXxtLa

r)

alxelag

dibc

naQotvovvteg

Nihil

icXlriXovg.

6h

frequentius

6ixai,

nltiymv v^Qig

dicebatur
*);

ipse

otfendet,

subiectum

nam facile
delictum

qui

is

commisit.

aget

*),

Non tam

facile

si ventre

poenam

.^nqoaix^iv

tfjv

nwg

luerit. Sic discet

yaateQa"

667. oid' av] ne

denuo insolenter

^)

^).

Ultimis ver-

ad enuntiati initium

bis reditur

pergent,

iis

neminem

transitus

suppletur
666.

alienum

igitur

vi

/ud^tjgl

in eaelor^ ^).

663.

t!jg

yiiq

xXixpei

i").

.quidem.
.

;]

qui enim fiat

Snbiectum ttg
fur evadat...?
inest negativo pronomini ovdivi, futurum xXixpei est admirabundae et cum
ut

^^)

indignatione
668.

multa-

tcjbv

quadam

rogantis

^^).

vvxt&v] frequens pluralis

'^).

=*)
Cf. Av. 1671.
) piut. 129 sq.
^) Bekk.
290 sq.
1) Vid. ad Plut
*) Item Ach. 732.
^) yid. ad Eq.
Anecd. p. 355; cf. Demosth. LIV 18.
) Futurum etiam Thesm. 719 legi') Vid. ad Vesp. 656.
575 Nub. 176.
i") Vid. ad Plut. 581586.
") Vid. ad Av. 278.
9) Ach. 733.
tur.
") Vid. ad Nnb. 2.
>) Vid. ad Av. 369.

96

ECCLESIAZUSAE.

rEITSlN.
ovK

otKOi ye y,a&evdyg.

i]v

nPJSArOPA.
ovS^ ^v ys d^vgaG^ coGrtSQ TtQovSQOV jStOTOg yaQ naaiv

'i)JtaQ'^i.

BAEnrpos.
670

ijv

Tiodvwe'

d'

nPA^SArOPA.
avTog ScoGsf

xi yccQ

avtm

TtQ&yfia juajjsc-O^at

ezSQOf yuQ Imv x rov noivov KQstttov instvov

KO(iistTat..

BAEnXPOS.
av^Qtonoi;

ovSs Kv^svGova^ ^q

UPABArOPA.
nsQi xov yaQ', tovto <SiSa^ovf>
dedit Bentley; R habet signum :" ante oiix, et ante
paragraphum ante vs. 669. In Praxagorae ore ineptnm est
hoc argumentum, sequendus igitur non est Dobree, qui Praxagorae reliqnit vp.
668'', Blepyro aatem dedit 669* (post rtQottQov scripto signo interrogandi).
668'*.

Sodali (Vicino)

(iiotog V8.

669, non vero

66;'.

9-vQaa'

670.

*BJE.

Meineke] !*uQa" B.
6'

i;'

anodvtua'

IJPA.]

tjv

6'

dcno6ut]Y'

sine

paragrapho ante

veraum. Praxagorae haec continuari solent (sine signo interrogandi).

xo/nttl tt Bergk speciosa coniectura (cf. Ach.
xouieitai] Sibatt?
670 sq. Swati
842), non tamen recte, nam sic etiam aot pro aitS) erat dicendum.
672. a()' Bekker] ap E, xv[itvaovatv ag' B, sed requiritur rogantium particula
*dida^oy] notiiaii R, notijoni;
pa, non concludentium aQa. Vid. ad Nub. 1252.
vVelseu, equidem delevi utpote e versu 673 invectum et lacunam coniectura
explevi, praeterea post ydg scripsi signum interrogandi. Cf. Vesp. 519.
.

||

669.
gas,

Jl

etiamsi foris

Praxagora

ait,

noctem

transi-

ne sic quidem
\

a grassatoribus, ut ohm,
lum.

tibi erit

pericu\

Recordamur Euelpidis

illius

').

tamen vestem detrahent? ^)

Ipse dabit, nam quid opus est ad pugnos
venire? Extemplo enim adibit ^) arma-

670

sq. Si

mentarium publicum, unde aliam vestem

eamque meliorem

sibi petat.

atructura neglegentior, nam a secanda

persona *) ad tertiam *) fit transitus
et ad ettQov et xQtlttov mente supplen-

Verborum

dum

est Ift&ttov.

670.

ti

aitm

rt^ory^a]

haec iungenda

*)

dativus avtS) non suspensus est a verbo

l.i6tXta9at.

672.
tur

otQa]

interdum verbo postponi-

'').

Vid. Av. 493

498. Cf. etiam Thesm. 795.
)Cf. vs. 799 sqq. et 862 sqq.
*) xaHtudtjg vs. 668.
participii praes. ueu vid. ad Nub. 1212.
'')
dcuait
et ai)t& va. 670.
) Vid. vs. 462 et ad Thesm. 244.
^) Vid. ad Ach. 288.
1)

')

De

96

ECCLESIAZUSAE.

BAEnrpoz.
X7\v 8\ diceirav xivci JioirjGeig;

nPASArOPA.
KOivriv TtaCtv, xb yccQ aCxv

675

^iav oiKVjCiv

(prifil

m6x adi^tv

eig aXXiqXmv.

^vQQ^i^^aO^

itoiiqGEiv

&navxa,

slg l^v

BAEnXPOS.
xo 8b SuTtvov 710V 7CaQad"q6ig

nPASArOPA.
avSQ&vag ndvxa

dtnaGxrjQia Kal xag 6xotag

Xtt

7totiq(S(o.

BAEnrpoi:.
x6 Sh ^fjfia xi 601

eGxat;

iQrj<itiA,ov

nPA^ArOPA.
xovg KQaxfiQag Kaxa&stvat
xal xag i^d^/ag, xat QatfjcadEtv

xoig natdaQiotStv

k'6rat

674. ivQQrjSaa^] ^vveQexpaa' Bergk.

675.

iiX^Xiov Dindorf]

II?

elg

R,

ItXXi^Xovg

tyj

icXX^lov?

(ut Plut. 237; alieni hinc

sunt loci quos praeterea confert Blaydes: Eccl. 925, 933, 1005, 1018, 1028, 1084,
1088). Cf. V9. 420 (1037?) Lys. 1065, 1070, 1210.

vHerwerden]

677. xataeivai

674
rtuQ

anno 431

sq. Sic Plataeenses

dtoQvaaovteg

tXiyovto

aXXriXovq

'),

toiig

-9riam

(e

677.

^1;-

Demea

qua

ille

non tamen ut convivia

unamque

dirui

suo

duabus

quemad-

ilatat;']

xQ^^oifiov

tovta

xQijaofiai

*/

nunc

^fpijfft/iw

^),

illud tl sub-

iungitur.

678 sq.

secernitur,

domum

dicebant

sic adiectivo

Terentianus maceriam,

hortus

fratris

tl

modum

xoivovg toixovg

sed ut caedem pararent. Propius accedit

versu 681).

xti.]

avxa

th

attat

fieri

totg naidaQlotai

^aif)o>dsiv iotai

ut in Pace dicitur: avt6

.

latdvat,

aot /vij-

serviet

tibi

iubens

illud

^).

676. tUg atoihg] metri causa comicus

tb

hac forma utitur ^), ut alibi

noiu ^) dicuntur quae Qoa et noa
vita communi. Ut tribunalia,

ad pendendas

^fjfia

totg

hoc loco:

ficus '), eic

naiSaQiotai

'datai

^axptpdeXv,

ad

carmina

in tetrametris

suggestum

^oi& *) et

canenda in konorem eorum qui fortes, in

contumeliam eorum qui ignavos se prae-

erant

in

vacabunt, ubi promercalia

sio porticus

stiterint

d [iaaiXtit? in

portica

cerati

Thucyd.

II 3 3.

^)

illius

serviet

bello.

filios

in

heroica canentes

regia'').

In cenationes iam omnes convertentur.

')

in

convivarum

hactenus fuere exposita, ut in longa porticu et vicinis ), vel magistratus sederunt, ut

pueris

^")

E
et

Uiadem

et

moriter totas tenentis

Terent. Adelph.

7,

10 sq.

Pace

novimus

conviviis carmina

^)

recordamur NiOdysseam me-

'^).

Articulo voci

Item

vs.

684 et

) Pac. 1001.
) Vid. schol. Av. 997 Pausan. I 2.
686.
Eq. 606.
'"S
^)Plat. Euthyphr. init. Pausan. 13 letc.; cf. infra vs. 685. ) Eq. 1183 etc
i')
10) Pac: 12651304.
) Pac. 1248.
Xen. Conv. 3 5. Cf. etiam Plat. Tim. 21

b.

97

ECCLESIAZUSAE.
rovg ccvdQsiovg iv t&

680

i'va

ksI' rtg

no\,i(ia),

SeiXbg ysyivritcci,

6eiJtv&a^ atoj^vvojiiEvot.

firi

BAEnrpoi:.
xbv M.7t6kla)^ XocQtiv

vr)

xa 8s nkrjQmx^qQia noi

ys.

XQi^tlfsig;

nPA^ArOPA.
slg xrjv ayoQCLV xarofO^ijffco'

K&xa 6xiq6a6a naQ Aq^oSIw nXrjQcoem ndvxag, onoag av

681. xara9i^ao} i'] xa5i/ao>

682. oniog Blaydes]

lum quod nunc

680. ra

^17 StinvGta'

vel:

aiaxvv6ij.svoi\

naqaYvia9ai

adstnvot

iva

cenam

communem

Unam

igitur

notionem

efficiunt

681.

quid vero

ut prae
nolint.

6etnveiv

de

^)

fiet

nol

aediculis

PoUux

tQexfJttg;^

uhi

ri

sorte
y.Xriqm-

inter ta dtxaattxa axevrj recenset,

ei yltQ xat inl tou

iv rtb

tonov ioixev eiQija&at tov.^Qtatocpdvovg, &XXit xai

l^iJQat

eixoat,

d[to]

ttj

xXt\-

(pvX^ ixdatt\",

erant autem xavovideg [nivre i]v ixdatto

e.

adire
//ij

futura erant, convocatos esse in

r&v

xXr\QC)}Tr\Qi(ov" ^).

bubus erant duo

utrumque habebat

Singulis igitur

tri-

xXt\Qwtr\Qta,

quorum

quinque

xavoviSag

sive ligna procera, in quibus erant loculi

ad

xlijQwtiJQta

designantur iudices?

voua

1.

vtiateveiv.

de

tbc

nata lectio).

\^QO)tr\Qta\

t6 6et-

elg

itnlojaiv,

pudore

tijQia

(e x&iiao)

geritur (Corinthium).

fiovkmvtat

fxi]

nvov,

B.

praemisso significatar illud bel-

noXiixm

iVa

gcas

excipiendas

tabellas;

horum usus

erat in iudicibus sorte designandis. Levis structurae fuisse td xXr\Qwtr\Qta quae-

que non nimis difficulter inaliumlocum

possent transmoveri, noster locus testatur;

non solidos

sed

septa

igitur parietes cogito

quaedam

Bequirebat
multo quam
artificiosior, qua

lignea.

tabant igitur veteres interpretes utrum

hunc apparatum nova

quae olim valuerat

locum an urnam apud Aristophanem

iudices his annis designari sunt coepti

inl tov

vox

Dubi-

^).

si-

Bem

non
Eubuli fragmentum quoddam,

gnificaret
conficit

ubi

av ivaQ/uoaetev''

dcYYetov

/iidotvQeg

xXritfiQei

xXeifjvSQat

dixat

xXriQuitriQta

coniunctim commemorantur

Sed locum
maticus:

xXr\QU3tr\Qtov.

^).

Phrynichus gram-

intellegit
xXr\Q{otr\Qta,

\v9a xXr\oovvtat

01

ratio,

^).

Sed ex quo Praxagora ceteraeque mulieres rerum sunt potitae, iudicum nullus est usus, ius enim nuUum dicetur
posthac; convivarum igitur sortitioni servire

iam poterunt td

xXt\Qwtr\Qia.

Aut

interpretis alicuius aut librarii socordiae

dixaatai" *), et revera hanc esse vocis

vim testantur quae eiusdem sunt con-

debetur scholion: td

formationis

t&v xXr\Qwtwv dQx&v", id quoque vitiosum, non tamen plane absurdum.

dixaatr\Qiov et (pQovtiatr\Qtov,

omnem autem

dubitationem iam eximit

Rep. Ath. unde discimus he-

liber de
liastas

1)

Cf.

singulis

diebus, quibus

Nub. 858.

memoriae errore
IX 44, cf. etiam

')

PoU.

iudicia

61

Qwtdg

dQxdg".

xXr\Qwti\Qta] tis x^;-

Suspicor

olim

fuiase:

682. naQ' liQfioSita'] prope Harmodii

statuam in foro collocatam ^).

(nostrum

locum spectans

et

ad

ti

rf\Qag

^) Anecd. Bekk. p. 47. Item Poll.

refereus?).
^) Eubul. fr. 74.
Plut. Mor. 793 rf.
^) [Arist.] Bep. Ath. 63 2 et col. 31, 16;

^) Qua de
17 sq. et vid. Photiades in Athena 1902 p. 278 sq.
re vid. Plut. Proleg. p. XVI et XXII et ad Plut. 277 sq.
'J Cf. Lys. 633.

cf.

etiam ibid.

vs.

98

ECCLESIAZUSAE.
BLdmg 6 kaxcav anLri laiQaiv iv
xai xrjQv^si rovg sk tov

685

trjv

oitolcp

BaalXsiov Ssntvi^aovtag, t6 ds &i]t

tovg 6

ix tov

Kanii

naQa

slg triv

axoLav i(oqsiv

slg tr}v

dsmvei.

yQdfifiaxt,

snl trjv Ctoiav cckoXov&siv

Bfix

tavtrjv,

ti)v akcpixonaiXLV,

FEITSIN.
iva Kanxmaiv;

nPA^ArOPJ.
Al

(la

aXX iv insi dsinv&a\

BAEniPOZ.
av ds t6

0X0)

687. Dedi Vicino,

versum, :" ante /li.

683. Proxime ad

Ohremyli

Blepyro. In

Of. ve. 630.

o{i

Xaxova^ intvei

aniculam

iv

t&

yq&ij.-

subiectum

xtiQv^ii]

x>)qv^

ipso verbo effloitur. Sic alibi Jt

ex

iivsi-

tS'

dicitur, ubi item 6 x^qv^ est intel-

Jttv^'

legendus

684

Aperto
verba:

Baadtiw

porticu

*)

cur

B" sive civium decuria secunda

cenatura quivis videt; cur vero vi-

eig to

vix est

quod observem
aut

interpres,

sq.

Praxagora,

non

rum

littera

0"

sive de-

ambigunt scholiastae. Quovocem roi? ^fjra; huc trahit,

oetava
alius

interpretationem

tolerabilem

vero

sic

futura

sit

ei

locus non admittit,

alius &tjaiwg nomen. Haic haud dubitanter adstipulor;
collatis Pausaniae verbis, qui postquam
de stoa Regia nonnulla scripsit, haec
addit:
q)6cg

9-tov;

6e

ij

xal

yqa-

Qijaeiig iati yeyQUfi-

J tj/noxQazla

te xal ^rjfiog. 6rjXoi

YQatpri,

JiS-iyvatoi?

(bxodo/nrjtai

6cb6txa xaXovncvovg, inl

tw neQav

6e tSi toixw
fiivog

onia^tv

aTobc di

?;fowcra

&i]aea eivai tov xataatijaavta

illaov

nolitevea^ai"

^).

Hano

porticum Aristophanis aetate

Thesei vocatam esse noster locus testa-

igitur

Plut. 972, ubi vid.

2.-5)

Vid.

-)

ad Ran. -1073.

scri-

Qtiaetov"

ut

comedendi

decuriae

subiungi

festivus,

ita

causam

&/i(pitonwXiv litterae

civium

quo

possit

^)

Hanc

tibus fabiila cogitat isiciarius,

vendum

osse

Cleonis

asseclae

ait

K"

designat
iocus

a devorandi vel

verbo t& xanteiv

repetit vicinus.

huius rei
in

Equi-

cum

ca-

ne Paphlagonis sive

thg ila>iolhig twv &Xarmis ocoupent ). Etiam

Piraeus habebat porticum hXipitonGiXiv''),
sed eam hinc alienam esse nemo non
(pitwv" vi et

intellegit.

687

690.

Blepyrus veretur ne uxor

re sortitionem iudicum
sit imitatura, quod non omnium nomina
singulis diebus proditura sint. His olim
esuriendum erat nam nisi triobolo accepto non habebant unde sibi saisque
emerent prandium,
non ego ioquor
hac quoque

in

) vid. ad vs. 676.

Ach. 11.
^) Ach. 548.
) Eq. 857.

sed aut erravit

ti]v

eig

Stoam

decimae

sive

littera

cina

Thesei ^m-

pserat.

sit

curia.

nam

t]aeXov",

nijtissimum huc uon facere,

illud

686
In

non invenitur illud nomen.

autem vitio laborant scholii

Alibi

tur.

^).

sq.

signum personae mutatae ante

8rw av Blaydes] Stinv&aiv: 8to R-

est

plum

*).

681.

nullam

6tinv&a\

||

hunc iocum accedunt

in Pluto fabula verba,

rogantis:
fiati;"

alii

yQafjLfia

^)

Pausan.

99

ECCLESIAZUSAE.
i^sXKvad^fj, xad-^ o denivi^esi;

(iri

xovxovg anek&Giv adeircvovg.

npASAroPA.
AA.'

690

ovn eOrai xovxo TtaQ

Tjfiiv.

TtaSi

yaQ atpd^ova navxa naqeh^ofiev

co(>T

[le^ved^eiq

avxa

jt&g tig aiteiGiv xriv

execpdvco

Sada Xa^mv.

ai dh Ywatxeg Kara xag 6i68ovg

TtQoGjtiitxovGai xotg aTtb Seinvov

695

xdde ke^ovGiV j^SevQO naQ

6v^ad

(xeiQd^

naQ
cpriGei

xig

efjioi

avcod^

^nQoxeQOv

oaQaia.^^

exeQu

'

| 'hneQcaov

nal XevKoxdxrj.

j{at KaXXiaxri

700

ied^

Tjfiagf

fievxoi

dei 6e Ku&evSeiv

SigDum interrogandi post

Posteriorem versns
detftv)'iaet scripsit Lenting.
Praxagorae dabat Lenting (cum seqq.). Vulgo continuatur
Blepyro, qaod si placeat, alterum signum interrogandi scribalur in versus exitu;
&6einvovg Blaydes] anavteg R.
sic Tyrwhitt codicem B secutus.
tovtoug] tovToti; R.
Cf. Ach. 1155.
688.

partem

||

tribai Vicino;

||

694. deinvov

/']

||

tov deinvov R.

sed comicus institutum illud in ridicnlum detorqueus ^)

etiamne posthac

maltia

Sed

cibo

quotidie

erit

carendum?

Praxagorae responso statim apparet quanto melior sit yuvaixoxpat/a

quam virorum sive multorum sive paue

oorum dominatio; nam

id quod gravissolum refert, solum

id curabit illa, cunctis aatem id praebebit et semper et ubertim *). Apage
leges et iudicia ceterasque nagas civiles: at cena nemincm inde ab hoc die

simum

est, id q'iod

deficiet.
flHeqa

riolXGjv

^&ijvaii

aqa &ya9'(bv aQ^ei

"al

tij

'ElHdSt,

et

ijde

t]

cives

decebit pro insignibus hisce beneficiis

in se collatis sacra ferre

691.

694.

Kvnqti

toXi

hnb deinvov\

').

oYxade.

iv nXriafiovij

yaq

*).

696. &Qaia'] florida, formosa *).

697 sq. Orationis eadem est conformatio in Lysistratae verbis
in&v
.

tjdrj-

(jxoijoiiiev

Qal"

698.

odx iattv

|Ui Ji'

ov

sq. nQiteQov

ctum pro

tfj

/oi-

Ila9' !" SteQdg tig.

dtjt'

parte swperiore caput exerens

700

iv

&vi}Q

vneQMov] e fenestra in aedium

^l

cf.
*)

^).

brevius di-

aiitrig]

nQoteQov

Cf. Vesp. 303 sq. Lys. 624 eq.

) Cum vs. 690
Vesp. 119.
*) Cf. vs. 627 et vid. ad Eq. 744.
^) Vid. ad Lys. 1179.
Ban. 395.
) Gf. Eq. 1001.

mente suppl.:

692. anetatv]

Fa-

testantia.

etiam coronatus

atetp&vuj]

aiitS)

nylatri

tfj

gratum animum

atQt Sat/Li6v(ov,

tj

naQ

Lys. 1191.
Cf. vs.

616

aiitfj ').

^)

et vid.

cf.

ad

100

EOOLESIAZUSAE.

roig svTiQsneGiv 8^

ccKoXov^ovvTeg

Kal (lEiQaKioig oi cpavXoreQoi

toicid^

eQovGtv itot

^,7tttvrcog

705

,ytovg

yaQ

9'eig

o^rog;

dQaGetg ek9cQV

o^iiSev

GiiJiovg

xal rovg aio^j^^QOvg

^eipiqg^tGrai TtQoreQovg

^tveiv,

8e reoDg &Qta Xa6vtag

^iffiag

,,Stq)6Q0v GvKiig

v totg 7tQ0&vQ0i6t

710

vOv, (pQaGov

(peQe

f*ot,

BAEnTPOS

8eg)e6&ai.'^

tavr

aQeGKei Gcpcov;

rEITSlN.

Kal

npASAroPA.
a8t6reov
tv

702.

705

Bentley]

eiirtQgrtiaiv d'

sq. roii?

ainovg

quae servans vVelsen

710. (pQdaovl

quaeque

formosiores,

6'

evnqtrtiaiv R.
.

709 ante
Reisig.

itQ06t6vta iQTifiata,

tcc

alaxQov?

vs.

Blaydes]

rtQoteQovg

totg

-oTs

-oig.

-oig

B,

supplendum esse xqtj coniecit.

rtdvv} ambobus dedit Bergk, Boli Blepyro

||

tri-

signum personae mutatae.

est

702 sqq. Ergo quid

turpissima

(pQdiaatov

buitur vulgo. In

ietiv elg ayoQccv ifioi,

rccQ

aitoSeycofitat

flet?

Hoc opinor:

mulier

turpissimua

antecedet

quisque

vir

alteram partem" iudicibus scriptum est,

non poetis comicis; rerum non ad ve-

rum expressarum imaginem

osten-

hi

oeteros antecedet: ergo tarpissima tur-

tant spectatoribus, sed ludicre contor-

pissimo iungetur et formosissimo denique formosissima. Et sic flet id quod

tam

philosopjio

communionem mulierum

sua-

denti fuit consiiium: tovg &Qiatovg talg

diQlataig

dh

avYyiY'*''o9ai

(pavlotatovg

rtleiatdxig,

(bg

(pavlotdttaig

talg

tovg

tovvav-

et distractam.

703. o^To?] heus tu

*).

704. mkvtwg ovdlvl plane nihil

705

709.

Similis

est oppositio: ao\

tetv,

rffi

dh

^iy&v xal rtQocpvXat-

xa9evdeiv

tiov"

').

Sed

non

ita

ratiocinari

nos

sinit Ariatophanes, qui in fabulae parte

ne praeter
tetras quasdam anus etiam simus aliqui
pumilio in scenam prodiret, neve in
novo psephismate ^) virorum seniorum

postrema

fleret

prudenter

mentio.

>) Plat. Rep.

ad Ran. 263.

cavit

Nempe

audi

et

) Vs. 1015
Aoh. 1145 sqq.

4:59 d.
^)

illud

d)Qaiot(!ctt]g

710. (pQiaov]

711.

ad plures hic imperatietrte

fioi ),

l6ov, &eaaai,

Simillima

in

^adiatiov

Ranis sunt verba

taQ

iatlv

irtl

tovdi

^).

1020.
)

natSiaxrig

/uet&

similes.

ianitoris:
rtdchv

*).

vus dicitur, ut
(peQe,

*).

Aoharnensibus

in

=>)
Vid. ad Vesp. 1.
'')
Vid. ad Ran. 39.
Ran. 656.

*)

Vid.

101

ECCLESIAZUSAE.

Xa^ovda KfjQVKaivav ^q)a)v6v

715

tiva.

avayKt] ravxa dQav, yQ7j(iivriv

yccQ

i(is

aQxsiv, %axa6xri6ai xs xa ^vGGixia,

oiimg av s^hminriG^e TtQ&xov xrifieQov.

BAEnrPOE.
yccQ

riSri

exxoxrifiOiJisG&a

nPASArOPA.
eyco.

cpri^i

eneixa xaq noQvaq naxanavGai ov\o(iai

anah,ana<5ag.

BAEnrpos.
r/

IVtt

XI

rEITSlN.
dfjXov xovxoyi'

720

iva xS)V vecov eicoGiv avxai xag ccKfidg

nPASArOPA.
xug ys Sovkag

Kttl

716.

718
gora

tiifit()ov]

724.
officia

arj/u.f(jov

oi&j^t

dei noCfiovfisvttg

R.

Post versum 710 collocatos mavnlt Meineke, at iusto ordine Praxa1093

sua refert: post epulas venus (cf. vs. 877 sqq. Ach. 1090

Vesp. 1341 sqq. Ran. 503 516 etc).

719" sq. Sodali (Viciuo) dedit Bergk. Vulgo Praxagorae dantur (cum seqq.);
quod si recte habeat, vs. 720 cum Scaligero malim ixuinsv aiitai, sed in R ante
vs.

721 est paragraphus.

719. tovToyl Bentley] tovtori R, tovto

720. a^tai]

Elmsley.

aatai

tl

r.

Sanam duco vulgatam

Chorum mann

indicat

is

qui loquitur.
721. ou/1]

713.

vHerwerden.

oiixitc

icrjQuxaivdev

tiva]

aliquam. locose ficta vox

714.

Me

719. 7va tl;] quo consilio?

praeconissam

').

enim {ipsam) hoc faeere opor-

720.

et in

i.

alitai]

chorum

quoniam magistratus sum creata.

717. ipr\fC i/tti] id ipsum est qnoddico^).
718. ri? ndQva; xatartavaai] etiam alibi
apud nostrum dicitur (xata)ttaveiv tivdt
non addito participio vel genitivo *).
tet,

tovtoyi]

e.

tovti ye

dicit

efficientes,

*).

^).

manu

indicat,

nniversum virgines malronasque

honestas.

tici

scentiae

&)tfia:i]

florem

el

robur adole-

*).

1) Vid. ad Lys. 184.

^) Vid. ad Av. 1446.
*) Vid. ad Eq. 330.
ad Nnb. 1192.
) Vid. ad Ran, 965.
j Vid. ad Plut,. 256.

mulieres

vicinns

quas

*)

Vid.

102

ECOLESIAZUSAE.

r&v

xrjv

Kvnqiv^

ikevd^eQcav xxpaQnd^siv

dovXoiGi KoificcGd-at jttovov,

a,\Xk nccQcc xolq

xarmvomriv xbv

aitoxsxilfjiivag.

')(^otQOv

BAEnTPOE.
725

vvv

(piQ

6oi naQa^oXovd^m nXiqGiov^

iyo)

ccnokina>ixai, %al xa8l XiycoGi

i'v

r6v

xrjg

GvQaxrjyov xovxov ov

(is'

9'avjiiafTf

FEITSIN.
S

iyo3

Lv

ayoQccv ys

sig

xcc

0y,svr\

cpiQco^

nQoxEtQiovfiai xai i^sx& xrjv ovGiav.

(Abeunt dextrorsum Praxagora

et Blepyrus; aedes suas intrat vicinus.)

Saltat ohorus.

(Ex aedibus suis redit vicinus. Qaem fequuntur miniatri supellectilem ferentes,
quae ordine dein ab iis ante aedes disponitar ipso iabente.)
724. xaTii)vaxr]v BentleyJ
725. Ante

hunc versum

726. ta6l Xiywal

-xi;

in

Blaydes]

/ne

R.

est 6 avtjg.
titdl

lLeY<oai /uoi

R.

Cobet] -tdaw R.
Post hunc versum in R est xoQov (item post vs.
876, non vero post vs. 1111). Non hoc loco sed versu 727 actam finiri statuit
Faber; cui asaensus Dindorf chori canticum et maiorem partem scenae sequentis
729.

i^stS}

||

codicis antiqui uno folio defecti" post versum 727 intercidisse arbitrabaSed plane temeraria ea est opinio, quippe quae omni fundamento careat.
Equidem nihil desidero, arbitror autem saltationem aliquam chori transitum ad
vitio

tur.

722.

Item

in

Agathonis Aristophanei

verbis ornatis:

ucpaQna^^etv

f^riUiav

&notUfiata nt]Qav" contemtim vocantis

726

Kv-

TtQlV ').

dicier

724. Dicitur xatwvaxt] ad indicandum

sq.

hic

Nempe dulce est

est
immo huius
.

tov $vvfvvitt]v

formam

ax^fta SovXonqenfg: in

hirsuu

xatuvdxr]g

non glabras et
decoras '), sed turpiter neglectas, ceu
xatuvdcxt] esset corporis illa pars, non
sive

velleris

^),

Quadamtenus conferri
verbulum mulieris apud Theocritum vellera a marito emta YQaiav

castra Cupidinis.

potest

*) Thesm.
825-828.

vissimas

illas

nQa^ayoQag,

est:

idttt

^ nXsTatov

si nefas non est suaTecmessae preces in ri

diculum convertere. Dicuntar hno^lintiv

qui eminus oculis intentis intuentur ")
Omittitur nunc (tvriQ, ut in vita communi
saepe yi/i-ij ^). Strategus Praxagora etiam
supra est dicta ').

205.
) Vid. Lys. 1151 et ad Ach. 849.
4) Theocrit. XV 19.
*) Vid. ad Ach. 291.
Vid. ad vs. 246.

')

iaxvti atQatov"
i

ttjg
I

*).

spectari et

Vid. Lys. 151 et

Vid. ad Eq. 449.
)

103

ECCLESIAZUSAB.

SCENA DECIMA TERTIA.

Vicinus solus.
FEITSIN.
730

'^^

X'^Q^''

zmv

dsvQ,

KivaxvQa, xaXr) nakmg

17

&vQa^s

^((njjtiarwv

x&v Sfi&v,

iiQavri

oncog av ivrsxQt^^svT) KavrjqjOQfig

TtoXXovg Kccxco
iad^

Ttov

735

rj

d-vXaKOvg

di}

Si(pQO(p6Qog;

/Jta, (isXaivu

vi)

rog

i(iovg.

XQSilJaG^

7}

xvxQa, Ssvq

av

sl

xo (paQfiaKOV

actam seqaentem parasse non comitaute oantico sed

Prolegomenis ad Plutum fabulam scripsi pag. XXI

s^i&i.

sola tibia. Yideantar

qaae

sapra in Prolegomenis
p. XIV 3, et cf. Plut. 626 sq., 770 sq., 801 sq., 958 sq., 1096 sq., 1170 sq.
730 sqq. Sodali Blepyri (Vicino) tribuit Beer. In R praescriptum est: aXloi avfjQ.

in

730. dtvQ
733.

Bachmann]

fi

y.6tru>

dr;]

Cobet,

Tqixpaa^

V. L. p. 90,

785.

.(u;

6iiiQo

et

sic

Naber Mnemos. 1901

Halbertsma]

nondum

oiS'

docuit ideo

obtemperetur.

iis

leges ne
servi

cum

Pompam omnium

ducit

")

xivaxvQa

cribrum,

tur

^).

bulum

sive

xtvovaa

tic

ventilabrum, td

mulieres

ivtstQifi/Liivog ^).

sive

r^; lt9riQai xlvtitQov,

dissipantur.

^),

Virginem nimis

at

Hermippi versiculus:

xavijcpdQoi

quam

733. In
&lcplt(ov

redux

quo

adiu-

perinde

rina conspersa. Cf.

axvQa,

paleae granis intermixtae vento

vante

sit

llianiQ

&9i}QtiXoiY6g

quippe quae
atque comtae
tenuissima nimirum fa-

est aptissima,

cui officio
ivtttQinfiBvi]

quo furfures a farina secernun)

vel

Xsvxoiaiv

734.

Post canephorum

quo

panathenaicae

'');

Vespis fabula testes adhibentar

plures

730. xalii xalaii] frequens iteratio

732. Canephorum

ntpote primo

dicit

pompae

r>;v

735.

');

si

.;

foro

sic

adiectivo

eam iubens

paulo opulentior

si

civis. Sic

/iiilaiva

haec pompa

sive sellam, fortasse

dicpQov

dicpQovg,

requiritur di-

fin-

apud Oephalum illum

ixeivto dicpQoi tivhg xvxXtp

*j.

xivaxvQav,

loco coUocatam

tbv

gatur hic

^).

ancillam aliquam

efferre

oUa

effudi

similior

hoc nomine alloquitur,

in

peram meam

sai saepe

TtvQ&v ftlenam

dein hydria,mola,scapha, cetera supellex.

catinus, pistillus, radula,

dcXtpltoiaiv

^*').

phrophorui,
fiat

candidam sequitur nimis nigra quaedam,

Sic

||

ad Plut. 1131, Cobet

Vid.

prima

Similis conformationis est voca-

homericum

7".

276.

qaem

vir,

fieri

ipso efiferentes.
ij

p.

snpellectilem

^)

R^

R.

Quem sequuntur

Parmeno

Sico et

34 Plat.Rep. 593 Plut. Mor. 943rf).

fr.

R' (ni fallor)] atQixpaa'

730745. Redit priscns ille

vita

B. Cf. vs. 734, 737, 739.

x&tm Cobet (ut Stratt.

itsql

et

([)$]

'^).

tam nigra quam

nilaiva

mente prae-

*) Vid.
1) Vid. V8. 867 sq.
) Hom. ;i 128 ^ 275.
) Non redit vox.
^)
Cf. Av. 1561.
Ach. 508.
*) Vesp. 937 sq.
) vid. ad Nub. 554.
'") Cf.
)
Cf. Lys. 149.
in schol. Ar. 1. I. (vs. 1551).
9) Hermipp. fr. 26
'^) pjat. Rep. 828 c.
vs, 382, 820 Vesp. 314 Plat. 763 etc.
") Cf Av. 1552.

104

ECOLESIAZUSAE.

&

srv%sq^

i/;ov0'

Av6iKQdxrig iislaivstai.

8svq

i'6r(0

TiuQ

g)SQS

dsvQO ravrriv

'irriv,

TtoXXdmg dvaGrr^Gaad

Kt&aQfadog, s^t^i,

r)

snKXrjGtav

slg

(i

Sid rbv oq&qiov vofiov.

dcoQl vvKroaQ

nofx^corQia /

r)

'bdQiav, {^dQiaqjoQS,

rrjv

ivrav&a. 6v ds 8svq

740

iQ^ ^

6 rrjv Gindcpriv Xa%a)v TtQotrco. rd riQia

741. vvxrwQ

Bekk.

wxr&v F,

Suid.]

aic

vero addendus erat articulus. Cf. Anecd.

p. 476.

742. Xaxoiv Meineke] Xaji^ov B.

mitti potest odtwg. Alibi similis est usus

suspicor; non enim Lysicrates

particulae loats

loquitur aut yQavg

736.
crates

Aut
ille,

').

igitur

nvQQla?

ouiua

etiam

ant pudebat

est facies

^),

Hoc

scholiasta:

ait

avtou tag noXidg".

eum

erat Lysi-

^j

supra

eum

derisa

canorum.

(o; ... fieXaivovtog

Eandem

ob causam

qui verba AvaixQ&rtjg itsQog"

risit

usurpavit; quae locutio proverbialis sic

explicatur: ovtog yaQ (paQfi&xm tivl iixeXaive tag kavtov tQtxag, at/n6g
xal alaxQ^g xai xXenttjg"

unde

*).

wv xal

Ubi

fielag

^xXenttjg"

fluxerit nescimus, /ueXag niHi

som-

niantibus librariis tribui nequit, debuit

enim Tto'A.i6g" aut 7tvQQ6g" scribi.

non redit vox apud

737. xofi/utarQia^

nostrum

quod

tQiov,

setur

quo

^),

),

et

sed conferri potest

mundo

in

muliebri recen-

xofifiovaS^ai,

xalXu)7ti^ea&ai

xo/ufiw-

xal

apud Eupolidem fuisse dictum

Apud Platonem
xonfioitixri est ara fallax corpus comendi ^).
Quae dicatur nunc ornatrix nescimus,
afflrmat Suidas.

adnotavit:

quam vocem

pres

appinxit,

aliquam

ollam

riam dicit" non multis

pigmenta-

probatum

tijv

stultus aliqui inter-

idem opinor qui supra

^xtvaxvQav" esse

ovofitt

dovXtig"

perhi-

buit et ^^a^tQeypaaa" illud interpretatus

est

Sed

xXexpaaa",

supellex

familia, non
nunc cogeretur.

quasi

aedes

ante

videtur ipsa ^nola trusa-

significari

tilis 8).

Herum, ut olim Ulixem, saepe

somno

excitavit

*).

nocte intempesta

741. dtwQl viixrwQ^

oQ&Qtov

vo/xov^

sic dicitur gallicinium

in
^*).

athenaica suus erat locus,

est in

pompam

'**).

Avibus iooose

742. Etiam axa<pr](p6Qotg in

nunc

sonus stridulus molae

ab ancilla motae

i}

sed suspicor dioi situlam ad aquam

hauriendam, qua purgetur olla ceteraque supellex sordida. Blaydes quod

mox

intellegat

dioit,

yvvai-

xeiwg"

iam

xatane-

quispiam citharam.
Servam quam hydriam efferre iubet iocose alloquitur v^QtacpoQov nomine e veris
pompis desumto.
739. Citharoedum non rrjv biXerQida"
xi9aQ(pd6v

quod eo sensn

rteQieQycog

ille

\pi(iv9iva

interpretando

Ita

nXaa/nevij.

rtj

pompapan-

immo

etiam

anaglyphis Parthenonis, ubi

illam

repraesentavit

Phidias.

TlQoaitattev 6 v6fiog toig uetoixotg iv taig

rtofirtatg,

avtovg

fiiv

axdcpag

'^)

ipeQetv,

61 9'VYateQag avtuiy vdQela xal axtddeta"

iri

rUg
^"').

td xriQia] favos, qui imponantur soa-

=>)
Ach. 381, 943 Nub. 1151 eto.
Vid. vs. 630.
^) Vid. Ran. 730.
Apost. X 97.
^) piat.
) Ar. fr. 320.
5) sed legitur Plat. Rep. 373 c.
Gorg. 4635, 465 3.
^) Sic Voss; gallum interpretatur Comparetti; sio vero genus
femininum miror.
'") Bij naeht en ontijd. Cf. Aoh. 23
^) Hom. v 105 sqq.
Vesp. 242.
") Av.* 489.
') Demetrius et Theophrastus
2) cf. Eq. 1315.

')

*)

apud Harpoor.

s.

v.

axacpr/tp^Qot

cf.

idem

s.

v.

fieroixiov.

105

ECCLESIAZUSAE.

745

xdjut^e.

vovg d'akkovg nad-iGtri Jtkrjaiov^

nal

TqinoS^

Tcb

xa iiyxqiSL

kiqnv&ov.

i^ivsyyie Kal rrjv

xov oyXov acpisxs.

yial

tjdtj

(A dextra prodit vir quidam parcus.)

SCENA DECIMA QUARTA.

Vicinus, Vir parcus.

iyo) Kaxad^iqOcit

KanodaifKav aQa

rajtta;

vovv oXiyov

avrjQ sso^ai Kai

xbv no6stS& ovSinoxi y

fia

neKxrjfiivog.

aXXa ^a6avi&

743. tovf] xal Scaliger.

746. Qui

prodit nnnc,

aXXo(;

dicitur

(peidwldg

correctore in

(ipse librarius

paragraphum). Quem secutus (peidmX^v nuncupavi; cf. vs. 750. Dici solet
/*',
a Bergkio autem ad exemplum scholiorum (ad vs. 784, 853, 866, 869)
xata&tlg eat vocatus, et alter 6 xata&eig, desumtis nominibus e vs. 602 sq.;

scripsit
itvfiQ

/ut]

praestabat tamen xatatid-hta et

acta.

Chremetem

esse

xata9(b

xata^^ijoeo]

dfj

^u;

xatati9evta dicere utpote in re

parcum hunc virum suspicatur Beer, sed

Blaydes. legi enim xata^Gi Pac. 1214;

nondum

vid. pag. 3

at

per1.
||

non eadem est

deliherantium dictio et indignaniium (vid. comment.).

748.

oiidertote

Porson] /

oiidenot'

peram subiuncta numinis nomini

nnmeris durioribus

et particula y per-

Eq. 698, 1350 Av. 11 Thesm. 225). lustus

particularum ordo servatus est Vesp. 163 Lys. 252. Bergk 'yw oMeirot.
phis

cum

civitati

ceteris abundantiae quam

praebet Dea primitiis. Interpres

adscripsit: ?aa? toug xtiQ&vas

si

verum

afiferri

(cf.

vidit,

ipsos

apum

^lsyet".

Qui

alveos foras

inbet herus.

senes

S-aXXocpoQov?

Seqnitnr

tiv o/Xov

panathenaica ^).
744. Efferuntur duae ^) mensae tripedes {mensa prima" et secunda") et olei
receptaculum (L inl navtl xQoivtai", ut

vuJgus.
tbv aX-

ea enim orationis est conformatio

quae in locutione w Zev xal &eoi" mul-

^)

habebat pompa

noraine

sine

mente addi potest

Xov,

tisque aliis

743. Et pecudibus praebetur &aXX6g

et

745.

Ad

iecpiete^

Sic dicitnr:

^).

mittite,
ic(ptevai

ut

pompam

ineant.

Xa/nndda, &(pievai tovg

tqexovtag &n6 t&v ^aX^idaov, similia

746.
in

iyo}

xata9ria(o ri^dr,-]

*).

menemeahona

commune delaturum ?
Irae et inditempus futurum').
l

gnationis indicium

roda novimus

loquamur cum muliercula quam ex He*). Neque a pompa sacrifl-

Calonica in Lyeistrata:

oiisve pnblicis alieni tripodes et lecythi.

tijv,

748. |Ui thv IloaetSS} oiidinote ye

oiidinote y*"

.']

item

fih tijv HtpQodl-

^).

Cf. Hom. Q 224 Plat. Phaedr. 230rf.

) Vid. ad Vesp. 544.
') Cf. vs. 787.
Herod. Mimiamb. III 21; cf. Nub. 56 Av. 1589.
^) Vid. ad Plut. 1 Nnb. 413.
) Vid. ad Ran. 131; alieni hinc sunt Nub. 1139 et 1426 (ubi in annotatione del.:
EcoI. 746").
') Vid. ad Av. 369.
) Lys. 252.
')

*)

106

ECOLESIAZUSAE.
TtQ(6ri6Ta TOVTO TiokXdKig Kal 6KitpO(iai.

750

yaQ rbv i^bv [SQ&ta Kal

01)

ovdsv nQog
itQiv

eitog

oifrrog

cpBiStoXiav

voijTcog ixjSaAro,

uv iKJivdconav nav xo nQay(i

oitcog

k'xt-

(Conspicit Blepyri vicinum et supellectilem ab hoc in via publica diepoaitam.)

ovTog,

ra axsvaQta ravrl ovXsrai;

Tt

noTSQOv fistoiKi^ousvog s^svi^voxag

755

avr,

(psQSig

7]

ivs%vQa

O^ijffrov;

FEIT^N.
o^ijdafjiwg.

^EIJ^AOS.
ri Si)t

6Toi%ov isriv o^Tcog', ov ri nov

iTtl

'iSQOiVl TC5

XI^QVKt

TTOjttTt-^V

nS(JI,7tSTS
',

rEITflN.
fia

/ii\

sig

rrjv

anocpSQSiv a^ra fiiXXoi

aX)i

noXst

rfj

ayoQav, Kara rovg Ssdoyfisvovg vofiovg.

OEIJP.AOi:.
760

anocpsQstv;

fisXXsig

749. nQthtiara tovto Blaydes] nqtotiatov aiita R.

751. ixfiaXw] Blaydea

verbum

(cf.

iirto^aXib

752. av] suppl. Porson.

Brunck]

756. nov
/utj

scribit elne

R.

fit]

Cf.

ipeQeiv

R.

coj

inos tintlv

752. i)tnv9(o^ai] in Pluto

753. ovto;] heus tu

1)

Vesp.
237.

ti... ^ovlttai\\

compositum

quid

sibi

vult?

'')

"^).

756 sq. Numne Hieroni igitur praeconi

pompam

ducitis!' Id est:

numquid supel-

ad praeconem defers ut sub

eo veneat? *) Particuiis oii tl nov utitur

qui loquitur de re incredibili ).
758. itnocpegetv

^).

rus sum,

/niXXto]

debita delatu-

non pro arbitrio sed

legi-

bus obtemperans.

6).

Nub. 1375.
*) Item
1.

760.

755. ivexvQa 9i^a(ov;] ut oppigneres?

lectilem

^).

').

6q&;

Emendationem praebet versus

Damnat Meineke.

rtpij Ino;^), et:

ti

Lys. 354 Ran. 522. Fritzsche pro ovn

ixoi.

nv&w/uai Elmsley.

Pac. 1211

751. oiiShv nqbg tno?

ix^aXSi] sic temere foras proiciam. Priacam vim iSnog
in hac locutione aervavit, nt in: '^no;

redit

811 etc), sed abiciendi, foras exturbandi

amittendi.

ixTfvo}fiai]

||

758. iiU^ &no(peQetv B] ixUic

759.

vs.

(coll.

quam

Plut. 244) aptiua

Cf. Plut.

451 Nub. 35.

Recte schol.

*) Vid.
Vid. Eq.
Vid. ad Ran. 522.

) piut.
Similia vid. ad Vesp. 186.
Plat. Theaet. 156c etc; nos: wat moet
.?

.3)

60.

^)

ECCLESIAZUSAE.

107

rEITSlN.
Ttavv ye.

OEIJSIA02.
xanodaCfKov aQ

V7]

sly

XQV Jia xov Saxri^a.

FEIT^N.
n&g;

OEIJSIA02.
TTcog;

^aSioag.

FEITSIN.
xi d'

oi^l itH&aQiHv ^s xoig vo^oiGi 6si;

OEIJSIAOZ.
jtoioiGiv

(o

dvGxrivs

rEITSlN.
xoig Ssdoyfiivoig.

OEIASIA02.
,,ds8oyfisvoi6iv'^.^

mg &v6fixog riG^ uQa.

rEITSlN.
765

ccvofixog;

OEIJSIAOS.

ov
761.

^(fdlo)s]

facilins

yaQ',

intellegam:

ovv

rjXi&iGfxaxog fiev

*n&g

yicQ

ou;.

Intercidisse aliqaid eiiepicatar

Bachmann.
762.

761.

verum

oiixl

Vocem

oi)

R.

sive: quomodo
quod ais?" ') ridens
Fingit autem, si integer

<;;"

").

textus traditus^),

xisse

itaque

quasi non miser es" sed eris" dixerit.

762. Item

esse potest id

alter repetit

est

r]

quo sensu

illud

se
nS)?

non

intelle-

oiix,

TtovtjQd y

]*

?;

xaxu);

'

tlqtifikva ').

763. noiotoiv] quid leges loqueris!

quo-

modo periturus sis rogas? facillime !" ^).

Neglegentior antem hoc loco est verbornm structura, nam ita loqui pergit

thvtt-

od dlxatov ixnovilv ; cui Antigone:

ille dixerit,

ad litteram id accipiens:

Creon Euripideus:

talfiiv

764. ^a^

notns

aqa\

est

particulae aqa sociati hic nsus

765.

fx\v

alibi ;uA

o^v]

augentis

JC UXa

*).

imperfecti

nunc

^).

est,

ut

^).

*) Cf. Av.
^) Vid. annot. crit.
) Vid. ad Av. 1234.
1) Vid. ad Av. 278.
^) Eur. Phoen. 1648 sq., quem locum con201 Ran. 642 et vid. ad Ran. 26.
Vid. ad Vesp. 188.
) yid. Rd
) Vid. ad Ran. 629.
tulit Bergler.
Plut. 22 et 8S8 888.
9

E0CLE8IAZUSAE.

108
aTta^anccvxcav

rElTSlN.
oxi xh

xaxxofisvov noiSt

OEIJSIA02.
xh xaxx6(isvov yaQ dsi noisiv xhv ada(pQovai

FEITSIN.
^aXiGxa ndcvxmv.

OEIJSIA02.
xhv

(isv

ovv cc^iXxsQOv.

FEITSIN.
ah

ov Kaxa&sivai diavosi;

d'

OEIJ9.A0S.
cpvXtt^Ofiat

n^lv av y

770

i'dca

xh nkfjd^og o xi ^ovXsvstai.

rEITSlN.
yaQ aXko y

xl
xcc

iQT^fiax

(psQSiv nuQS6)isva6(jisvoi

3)

sieiVf

OEIJ^AOS.
i(Jci)v

aAA.'

insi&ofifiv.^^

rEITSlN.
XiyovGi yovv iv xaig hSoig.
769. od
772.

r]

oid R.

irtet96fjtrjv]

ay i/ti^dntjv Brunck, neta&qaoinai Blaydes (coll. Soph. Phil. 624).

768. &^HttQov] fatuum

769.

').

di ni,eUora! cavebo se-

{fvlii^oiJiat]

! ^).

apud Phrynichnm: m

EQ/uij,

(puXdttov,

EPM.

/ni]

Tisawv

(pvXde^oftai

<fiXta9'

'

aavtbv TtaQaKqovat].

xti.

tantum

772.

xai

Strenue

thiae illud:

igitur

est.

eadem structura

inei&oi.itiv']

proverbialis haec

"*),

^).

locus

/J

*).

Idiav

est locutio

..

enuntiatis

771. tl...alXo y

quae supra

Item

dulo ne quid eiusmodi commitlam

negativii

quacum conferantur Xan-

xd(r' ^ya)/

iitjYQo/ntjv" ^),

qui-

negantis est tpvX&^ofiat et id valet quod:

ou d<]ta)tata9}fiaoi!" ye\: ou ni]xata9(a!"

bus verbis significat herum mera insomnia fudisse, et priscum adagium:

Qaapropter sequuntur
iunctivns,

cui

tiqIv

av et siib-

structurae verborum

Qtx9iv

773

in

6i
-

te

v^ntog iyvtu

776. Verbis

^).

eadem

ratione sae-

*)

") Nos: ik zal wel oppassen! lch werde mich hiiten! Item
Vld. ad Ran. 989.
831 Lys. 631. -.- ^) Phrynich. fr. 58.
*) Vid. vs. 395 et ad Nub. 1287.
^) Ran. 51.
Nos futuro utimur: ik zal het gelooven als ik het zie.
^) Hom.

32.

')

vs.

lO^

ECCtiESIAZUSAE.

OEUSlAOi:.
kiyovGi

yccQ.

rEIT^N.
xal (paolv

oi'6iv

aQccfisvoi.

OEIJSIAOE.
(piiGovGi yuQ.

rEITSlN.
776

ndvx

ajtoXsig ScTtiCToav

OEIJSIAOZ.
ciJtiGtiqSovGi yccQ.

rEITSlN,
Zsvg 6i y

inix^iTpenv.

OEIJSIAOS.
ijtixQlijJovSi

yaq.

oXqhv doxsig xiv\ osxig avx&v vovv

fj^ct;

ov

rifiag

780

ndxQiov xovx

yccQ

(lovov dsi,

dnb

yvcoOEi d

vij

iaxiv, dXXcc Xa(idviv

Aia. xal yccQ ol

Q^soi.

x&v dyaXfidxcaV

xcav y^Hq&v ys

773. ^yoi/at R] ii^ovat Ald., iQovai Cobet.

yip] yoCv Brunck, item
776; sed alienum hinc est certe, vid. autem comment.
780. y Reiske] r R.
||

pius deinceps stractits cachinnos comi-

cus movet

ut supra

^),

autem

est particula y&q

ais

sed

^),

ut

ita

h.

Assentientis

^).

= veTum

1.

est

qui ea

Item

crates

v. c.

commoveri signiapud Xenophontem So-

IIEF. Iltlonovviiaioi

noki) SteviYxetv t6)v

yovtat Y<iQ

xa&^

776.

esse

ultro

*)

&noleti navta

quod observem.
initqixjjeitv]

783.

Neque

disperdat

"^),

proicere

),

hic

et

caelites

imitamur, tovf Xa^etv

SSi. le-

774

neque in Olympo
sic vivitur. Nobis ahena appetere int/ci>pov eet potius quam nostra ipsorum
779

xai kiY<>^*^^

iavtoiiii.

Non iungenda

vix est

quod

utitur,

nihil alterius verbis se

ficat.

eas!

vs.

fie9tevat,

ea in re

&fteivovg

quorum statuae manus

ovtag

ij

exten-

774.

otaeiv

allaturos

haec est

1)

Vert.

433.
470.

suis

se

mente supplendum ^e ^).

vox, ut mos: male disjjer-

^)

ut

eig tijv x^^Q" aliquid accipiant a pie

se colentibus *).
Post ol9eoi" facilee

contextu suppletur

XafA(i(kvovat /Ltdtov".

ze {praten etc).
^)
*)
Of. e. g. Plat. Rep.
Vs. 221228.
Xen. Oomm. III 5 II.
) Vid. ad Ran. 32.
j Vid. ad Ach.
Vid. ad Ran. 571.
) Of. Nub. 1173 sq.
) Of. Av. 518 sq.

laat

*)

dunt, non ut porrigant nobis aliquid, sed

manibus
i

775. itnoXeig]
Irati

&(ja/Ltevot'\

^).

110

ECCLESIAZUSAE.
otav

svxoafisd&cc SiSovai xayaQ^a,

yccQ

eSxrjKSv iiiTslvovxa x^^v isiq

ovx

"

cas

SmaovTy aXX

'bnxiav,
xi

ojtoas

Xriil^sxai.

rEITSlN.
a>

785

uvdQ&v, sa

dai(i6vi

nqovQyov

xcov

(is

xavxi yccQ iaxi CvvSsxsa.

nov

(lol ic&^

xi

Sq&v.

(iag;

OEI/iSlAOZ.
yuQ oiGsig;

ovx(ag

rEITSlN.
val (la Jla^ xal
xoidl

dtj

(isv

ovv

^vvanxoa xm XQtnoSs.

OEIJSIAOS.
T^g (lOOQiag !
xo

nsQi(islvavxa xovg aXXovg o xi

(irids

dQaeovOiv, slxa xrivix,avx

i^dr)

rEITSlN.
xl Sqccv;

OEIJSIAOZ.
790

inava(isvsiv

snsixa diaxQi^siv

sxi.

FEITSIN.
tva

8ri

t/;

OEUSIAOS.
6si(j(ibg

785. avvSitia

P]

avvdotia B.

|{

sl

nov

yivoixo noXXccMg,

juo^]

itoO

fioi.

Elmeley.

790. i/teita] an alteri (Vicino) tribaat dabitat Meineke.

781. ta iya^ci:] ea qaae ipsis iadicibaa sint nobia bona ^).
784. ifa] monosyllabam, at alibi apad
nostram *).

Toiv

Plato
787.
titia

TtQovQyov

ti]

rodit

locatio

in

fiWQlai!] quania est ista stul-

*).

Vid. ad Thesm. 810.

Vid. ad Vesp. 161.

10

f^rjdi

xtL] freqaens hic

eat accasativi

788 sq. 3
8U8

tt

cam

inf.

apad

asas^).

dQiaovaiv] conflaant ver-

^).

791. iva driti;] quo tandem consilio.>''').

3).

tijg

788.

nostram

Micawberi

homo

illius

tov tiiiXniSoi no-

qui per totam

vitam confldenter expectabat donec inexster

est

similis,

*) Vid. ad Nab. 932.

^) Vid. ad Plat. 623.
Vid. ad Ran. 741.
^) Vid. ad Plut. 752.
^) Cf.
V3. 719 et vid. ad Nub. 1192.
')

*)

>)

111

EOOLESIAZUSAE.

nvQ

7j

ccitotQonov^

dia^siev ya^'^,

5)

av slecpiqovxtq^ m

nccvGaivT

ifijS^dvtijtc

6v.

rEITSlN.
yovv nd&oifi

yijuqisvTa

795

av,

si

onoi

'xoifi

jiiij

Kara&eirjv.

TttiJra

OEIJSIAOE.
(ridens:)
ya(>

ju.1]

&dQQei, Kata&^j^eeig , xi)v

793.

r]

UQ

Id^yg onoi;

o^h

ek&rjg!

evrig

B.

795. xata9elt]v Brunck]

tlni}v B.

Heindorf] I&^ok;

X&^rii...;

II

(sine interro-

gatione).

796.

xtjf]

pectati

x&v B.

quid

eveniret.

Mnlta sem-

per poterant intercedere quominus

fer-

rentur sententiae

lex.

rata

vel

fieret

neque
tum in Graecia rara erat neque nunc
est; exemplo sit Thucydidis locus: atiPoterat terra moveri, quae

res

OfjoO 6h Y'^onevov rtqiv ti irlixvQtoS^ijrat,

ixxitjala avtti hvt^Xri^t]"

averruncandus
poterant

^)

etiam

ab incepto deterrere,

minus

omina cives advertere,

curreret

mustela

*),

gravia

nam hoc quoque

oaov olyaXfjv

Idovts; oiix tvtvxovai" *), sive

Nempe

nihil

deorum

sive transversa

erat t<bv (titotqtTttixwv, naq

veretur concio

i)

Poterat ignis

*).

imbre

sol-

^),

sive aliud quid fieret.

est

quin male narrando

possit depravarier: introiit in aedis ater

impluvium de-

alienus canis, anguis in

tt... rtoXXaxii]

...

forie

').

Apud

nostrum non redit adverbium eo sensu

quo rdt/a av vel iatog adhibitum ^), sed
apud Platonem aliquot locis reperitur ^).

Ea

igitur

aetate frequentius ita usur-

coeptum esse videtur '^).

793. w ifi[iQ6vtriti] proprium sensum
fulmine percussi habet apud Xenophontem "); translato autem sensu id quod
pari

ea aetate

6aifi6vio; et similia significare

coepit

'2),

phoclem

item

").

794. jfap^evta

supra; xaXd

nunc

yovv

iav

verba

/Lifi

yaQ ov

alterius

av]

n(i9oifi

Xdjiti;

repetit

item

'^).

Irridentis

onoi{\

admirans

nd9oifntv

est partieula yoOr

795.

apud So-

iTtiiiQ^vttjto;

'^).

cautior.

civis

Plena haec foret oratio: ^<,tovto'^

ylxQ

de tegulis, gallina cecinit, interdixit hariolus, aruspex vetuit: ante bru-

<C.6iSotxag,'^

fiij

xata9fig'^ ;"

hoccine vereris ne locum ubi

mam

tva deponas non sis inventurus ? I

cidit

autem novi negoti

caasa est sontica

nihil ineipere

796.

^).

fvij?]

oii

Xd^i]g onoi

perendie

<^ta atavrov

'*).

') Thucyd. Y 45;

) Cf. Soph. Ai. 608.
') Cf.
cf. etiam Plut. Nic. 10.
Theophr. Charact. 25.
*) Diogenian. III 84: y<''^'1* llxtif...naQ
oaov ol YoXfiv
^) Vid. Ach. 171.
) Ter.
ixovtif oiix ti/tvxovat, immo: tldtg et I66vteg!
^) Vid. tamen annot. crit. ad vs. 1105.
Phorm. IV 4.
^) Nos: of soms.
'"} Sed etiam Thuc. II 13 1 ita locutus
9) Plat. Lach. 194 Phaedon. 60 e etc.
') Cf. Plat. Alcib. II
eat.
") Xen. Hell. IV 7 7 Anab. III 4 12 etc.
140 c Dem. XVIII 243 Antiphan. fr. 233^ Philemon. 44= Menandr. 100'.
'3) Soph. Ai. 1386.
"^) Vid. ad Eq. 87.
") Vid. V8. 95 et ad Nub. 234.
'6) Vid. ad Nub. 1134.

112

ECCLESIAZUSAE.

rEirajs.
Tt7}',

OEUSIAOS.
iym olda tovrovg xEiQOXovovvtag

av ds

att

(lev

tafv^

tavta TtaXiv ccQvovfiivovg.

66^'^,

rEITSlN.
oi6ov6tVf

tav.

00

OEUSIAOH.
dh

i)v

KOiilGcoai.,

firi

t/;

FEITSIN.
800

afisXet) KOfitovCiv.

QEUaAOi:.
i)v

6s xmXvfoGi, Tt;

rEITSlN.
(laxovfiEd^

avtotg.

0E1JSIAOS.
7}v

8e KQeittovg m6t, t/;

TEITSIN.
iu6ag.

anetfi

797. taxi> B] taxttg

Oed. R. 617).

(sio inflnitivus,

non participium requireretur

vid.

Soph.

799. oiaovaiv] xo/uioiJaiv vVelsen.

Of.

hic error).

vs.

Bergk (desunt verba

fjv
aitoi; vs. 800 sq. in F, sed librarii maniDobree] fiyj xo/uiaujai (e versu 799 repetitum) B.
862. Elmsley hunc versum non mutabat, sed in versu 799 pro xo/uiawat

800. Del.
festus

acribebat

||

xa)lv(a)wat

'veyxtoai.

Habet B, om. r.
a/rsi/i'] hoc an lifiet fi
(sic Fritzsche) voluerit
nequit.
Post hunc versum Dobree coUocat versum 864.
802.

||

effici

||

797 Bq., Surtout, Messieurs, poi de zSle

Praestat

nihil

taxv^ovloti

sane

xa\

dictatrix

festinare
inita^ovXotg

recens

Iv
^).

dicta

Jid-t]vaioig

Decrevit
in

forum

deferenda esse omnia omnium civium

bona, periculum igitur esse videtur ne
forum brevi oppleatur: at noli eiusmodi
quid metuere, spatium tibi illic etiam

1)

Cf. Ach.

630632.

<fe Uiat ik het daar,

Cf. vs.

en ga heen.

perendie relictum

erit, sat scio;

decerni

apud nos plnra solent quam fieri!

799
803. Denuo eadem aliquoties

deinceps adhibeniur verba

rogativo
sit

ti

^).

In iuter-

subsistens oratio

quomodo

explenda docet vocis sonus

802. antt/u

i&aag]

').

supellectile illic re-

licia abibo *).

221228. -^

Vid. ad Av.

372.

")

Nos;

118

ECCLESIAZUSAE.

OEU^AOH.
dh

1)1;

nmX&a^

aixcc, rl;

rEITSlN.
diaQQayeirig.

^EIJSIAOE.
^v SiaQQaym

di^ t/;

rElTSlN.
noiriGHg.

xaA,c5j

OEIJSIAOZ.
6v

6'

lni9vii,7i(iHg

(piQSiVy

rEIUlN.
805

xal yaQ xovg ifiavxov yslxovag

eycoyE'

6q&

(piQOvxag.

0EIJSIAO2.
ndvv y
avx

sidsviyKOi !

nQoxsQov

xiaai nXsiv

ovv AvxiO&svrig

ctv

noXv yaQ

sfifiskioxsQOv

XQidxovQr

1)

TjfiiQag.

rEITSlN.
oi'(i(o^s.

oJfi

807. avT

e/ar'yzoj]

804.
y

Blaydee.

806. ovv]

xaJl)$

av

item

ttoiijaiti]

yaX&s ye rtoi&v

irtot)}ae,

aiitotg

6'

Jvtyxoj

alibi: xaX&f

futuram
confuoduntur

ini9vn^atti <piQeivf\

iadignationem indicat

^);

av

6'

806. jtdvv
tur

cum

intS^viJii;

y*

(ptQitv

ouv']

*).

risu negantis, ut saepe

Anlisihenes

6s oYattg;"

"

eandem

dirimun-

Sunt nunc
^).

ob

causam

etiam supra est vellicatus ^).

807 sq. Aliud est quodiamdudum multo
magis curat: per integrum enim hunc

mensem

et

diutius"

^)

additurum
male

expectamus

810).

operam dat ut victor evadat

cui praeesi",

mulcetur"

^).

sed sequitur:

ut

Ludicri quid habet

verbo humillimo /<? coninnctus comparativus duplex, quod tragicae potius

est

'').

rarius

particulae ye et ouv

(cf. vs.

chorus,

*).

autem duae structurae: av

et:

Meineke

dictionis:

xiaat

nolv ifiixtXiateqov ngdttQov

noXv /naXXov ait&

luiXit

^ftaat '),

ipsum autem adiectivum infttX^g conveniens in dictione comica non reperitur

alibi ^^). Etiam maius temporis spatium
huic negotio insumsisse Artaxerxem perhibet legatus in Acharnensibus ").

Com-

parativi formae monosyllabae nXtXv con-

stans est usus ante ^

'*).

^) Vid. ad Plut. 290

Vid. ad Eq. 1180.
^) Vid. vs. 746 et ad Av. 369.
*) Vid.
ad Thesm. 755.
^) Vid. ad Ran. 1261 Plut. 565 Eq. 87.
) Vid. Eq.
8) Of. V8. 366-368.
') Redeunt verba nXtXv ^ tQ. >). Ach. 858.
^) Apud Platonem frequene est adi. (adv.).
9) Of. vs. 1181.
70 eto.
12) Yid. ad Ran. 18 et 90.
) Ach. 82.

')

sq.

114

ECCLESIAZUSAE.

OEUSlAOi:.
KaXkiiiaxog

810

d'

6 %OQo8i,Scc6KaXog

avroiaiv elsoiGei ti;

rEITSlN.
jtXeia KaXXiov.

QtEU^AOZ.
av&QtoTtog ovrog ccTCo^aXei rrjv o^ioiav.

rEITSlN.
deivov Xeyeig.

0EIJSIAOI:.
ri deivov;

(Q6neQ

oq&v

o^xji

aei roiavra yiyvofieva ip7](piafiara.

01&X

oled^

ixeiv

o^do^e, t6

r&v aX&v;

iteQi

Blaydes, at neque monosyllaba adiectivi convenit forma

neque ye particula, non enim affirmaniis hoc est (frnstra
confert ille Av. 178, nbi ti, non rt legitur).
812. Snvhv Cobet] 6t\.v(t yt B; Stiviv yt dederat Reisig (ut Lys. 499).
814. ovSakt] nonne *3r' ISo^t^i Cf. f[viyta versu sequenti. Inter orEJOSE et
OTEJOSE vix ulium discrimen fuit olim, cf. autem similis error Eq. 895.
810. ttXilw]

(vid.

nXttv

ye

ad Ban. 18, 90)

809. Post choregum Antisthenem ridetur

chorodidascalus

quo ipsam Anti-

811. Sic Bdelycleon:

/.liya

sthenem nuper usum suspicari licet

Callimachus. Aliunde non est cognitus,
sed lyricum fuisse poetam e nostro loeo
efflcimus
nam lyrico choro vicit Antisthenes. Nulla autem ei, si fides comico,
erat res familiaris, sed pauper esu;

riebat, perinde

atque poeta

ille

dgaatitt xaxdv"

Ti

812.

ti

mente addendum

deivov]

alterius verbo ityei? fa-

cile repetitur.

Hinc pendet quod sequi-

fi!l

tolat xQw/itivots

pide

de sale decretum novit

nos ignoramus, sed e contextu

iussisset

rescidisse

vendendi

arbitrium,"

nudum

corpus, id est

de ducentis"

^),

ei

vix

iam

sit

praeter

videtur

efflci

^).

Fortasse
ut

olim

sali8

Bomae,

quia impenso pretio venibat, privatis

fuerat ^). Vectigal salarium

ademtum"

reliquum

intellegunt

nuper populum cavisse ne

mox autem id quod

carius veniret sal,

duo talenta
^).

ijr

Euri-

sq. Illud

omnium Graecorum

mulierculae ut vix quidquam

cum

loquamur.

814

^ri Sttvor,

ut

Soxfi"

vicinus,

habe-

tur participium S^&v^).

mus, quem a Pisetaero pallium et tunicam flagitantem meminimus ^).

810. Calliam, qui ante annos triginta
ditissimus

est

quod ex

XsYO},

anony-

batur, tamdiu vellicarunt adulatores et

Sv^()<o/ros olito?
*).

alii,

fortasse recte

^).

') Av. 926 sqq.

) Vid. ad Ban.
) Lye. XIX 48 (anno 388 vel 387).
*) Nos je durft toat zeggen !
428 430.
TTat durven ? alsof ik niet zie dat ...
^j
Boeckh
^) Vesp. 168.
Sic
Staatsh. P p. 74 et 126
Vid. Ran. 1475.
?)
cum schol.
') Liv. II 9, quem cum nostro loco confert Naber Mnemos. 1901
p. 6 sq.
8) Eine Salzsteuer" EMeyer Gesch. d. Alt. V p. 261.

115

EOOLESIAZUSAE.

rEITSlN.
815

kyays.

OEUSIAOS.
rovg jraA.xovg

rjviiia

ole&a;

oi&

i^triipiaccfjLS&^

inslvovg

d'

FEITSIN.
nal xaKOv ys
t6

820

(isCr^v ccTiTlQa TTjv

yvd9ov

xal snsit

slg

CTtetO''

siwQOvv

6 k^^qv^' (17}

j^aA.x6v t6

;(aA.Hc6v

s^j^odv,

ccyoQav in

aXcpixa'

aQxi (lov xbv O-rylaxov,

-^Tri^i^ovTog

ccvsKQay

(loi

iKSivo / tccoX&v yaQ ^oxQvg,

iyivsT

xdj.ft'

dsxso&ai (irjSsva

XoiTtov ccQyvQO) yccQ

y^Qanii.s%a.^^

OEIJSIAOU.
svayiog ov% anavxsg

xi d';

xdXavx
817.

i']

yotj

yQT^

ti

IX 93]

Blaydes] t6

6';

nammi

815 sq. Ergo

dia ante

faerant casi,

Qaos

liti.

roO

B. Cf. vs. 762 etc.

mox

sed

novtjQoO

haad

aerei

xd/n/uato?

ita

abofuisse

rem quae

Peloponnesiaci tempore accidisset

')

sunt qui statuant; sed nimis iam vetusta illa.

Particulae ^vlxa eadem structura est h. 1. atque alibi particulae

of e

8ti

yifiifxvtiaat

Sr....;"

;"

vel

ov)c

Yate

Verbum itnai^tiv
desumtum *).
819.

in

820.

y] atque

Solebat

adeo

plebecula

in

Nempe argento, non aere,

potissimum utebantnr Athenienses, bacteria" autem non norat illud aevum!
ore tenere*).

ad petendam {ementbv

vTtf/ovtds ... fiov

(pita/uoi[iu; tl;

tovtov

fere:

i/ttfidXoi

tic

823. fiay/o;] nuper

*).

824826. Neque

Euripides

est

).

mente supplenda haec

est

').

nummos

sermone navali

a?.(pita]

dam) farinam

cognitus,

2).

816. xal
818.

itoXst

R-

xf^^fof^y

6'

quis non suspicetur. Bespici

belli

aiivvfisv,

rjfisig
xr}

B.

822. x^^y-oy Poll.

823.

sCsG&ai nsvxaKoeia

sed

vir

6 itX-

aXiptra

^).

hic

est

scribendum

fortasse

qui

Ileurippides,

commemoratur

9i>i.axov'\

Yva

in

lapidibus

neque quadragesimae qua aerariam exhaustum replere

et-t

^),

conatus, alibi

quo iure

fit

scripeerit:

mentio. Scholiasta
o(!iros

iyQatpt tta-

^) Vid. ad Av. 1051; item nos: iceet je nog wel vel:

') Vid. ad Ran. 725.
*) Vid. ad Vesp. 609.
weet je niet meer toen
.?
^)
Vid. ad Ban. 49.
8)Vid.
5) Vid. ad Av. 1288.
) Vid. ad Ban. 69. ') Cf. vs. 733 Ach. 1063.
ad Nub. 639.
') Id saspicatiir Bergk Comment. p. 85; vid. qaae sapra annotavi
.

ad

vs.

866868.

ECCLESIAZUSAE.

116

825

TCTTa^ajtoOT^g, i)v iitoQie^

trig

EiqmlSrig',

Kfhd^vg Kax%qv6ov nag ccv^q EvQiitidriv'

avc(6ii07tov(isvoig itpaivsTo

oxs di} d'

6 ^tog KoQiv&og^^ xat t6 nQ&yfi

TtaXiv natSTtlxxov

ovk ^qksosv,

ccv^q EvQiTtlSrjv.

7rg

rEITSlN.
830

OV

Ttt^^TOV,

vvv

l^jHfrg

jltV

^QXOflSV,

ywaMteg.

at

d'

TV. TOT

CO

0EIJSIAOI:.
ag
xbv IIoGstdS),

VTj

(pvXa^O(iai,

iyco

naxovQ^qOoiel fiov /

(i'^

rEITSlN.
o-^x

olS^

(Prodit

6v xavdcpOQOV,

cpsQS

XI XrjQSig.

naig.

Praeco femina.)

825. ttttaQaxoatijg] tiaa. R.

825

sq. et 829. EvQiniSrn

826.

827. 6'
828.

xaii9i)s

itii9vi\

r]

9'

iJQxsaev'\

-jji-]

vid.

comment.

R.

R.
ijgtatv

831. a? R] ag y

Scaliger

(cf.

Eq. 359), quod verum videtur.

F.

832. xatovQtiawat Ald.] -aovai R.

aaQaxoatr]v tlatvtyxttv
tb

xoivdv"

nescimus.

&ni

trjg

oiialag

Fortasse

elg

de suo

excerptum hoc est e

commentario ampliore, in quo res allato
testimonio
synagogo
e. g. e Crateri
decretorum ') comprobabatur ^).
fortasse

finxit,

826. xattXQiJaov'\

i.

q.

/QvaS) ^nattt"^),

illum denigrasse, et ad nihil concidisse

id

quod excogitaverat. Locutio prover-

bialis i(paheto

Jtog KoQiv^og" verna-

reddi potest:

cule

mouw kwam"

de aap uii de

toen

vel ,,toen het hinkende paard

achteraan ktoam",

i.

e.

cum tandem

Antiqua autem

nam Pindarus

laudibus in caelum e.xtollehat.

les.

828 sq. Res accuratius pensitata parum placuit. Senseruntne cives nisi ex

ea est usus; sed origo incerta

ipsorum sacculis impleri non poase aerarium, et id ipsum (H)eurip(p)idi esse

miiia

consilium?
verba,

Id

unum

postmodo

docent

omnes

poetae

legislatorem

832.

Cf.

nXvrbv

est,

noieXv

*).

ttva

et

si-

^*).

833. Abiturus in

bet ferre

forum famulum iu); unde

lignum baiulatorium

suspensae sunt sarcinae.

^) Vid. ad Av. 1073.

^) Scholiastam aequebatur
589, 606).
3) Nub. 912.
*) Vid. ad Ran. 439,
6) Cf. Ran. 8,
371.

in-

tellectum est quid incommodi haberet

Boeckh

^)

(Staatsh. I' p. 577,

Plut. 1061, supra vs.

117

ECCLESIAZUSAE.

SCBNA DECIMA QUINTA.

Eidem, Praeco femina.

KHPTS!.
ndvTSg aaxoi, vvv

S)

835

xfOQSix, iitsiysad^

oncag

vfitv

ccv

ai XQccTts^ai y

&ya&&v

840

l'%t,

xvxri nXriQOVfisvoig

tj

snaSxov avdQ

(pqaeri y,a^
iag

o-Cto xavx

yccQ

s^i^v r^g GxQaxriyidog,

sIgIv

oitov SsmvriOsxs'

iTtivsvrjGfisvai

aitdvxoav aal naQSOKSvaGfiivai,

Kkivai xs 6i<SvQ&v nal Sanidoav vsvriOfiivai.

KQaxriQag iyyiiQvaaiVf at (ivQoncaXidsg

834

facit

quemadmodum
cum.

Cf.

In

sqq.

nunc

verba

praescriptum
(cf.

837. 0710V B]

onoi.

irtivBvrjafieyai

vtvaY/uivat,

USU8 esse

fnxlv

quae
xi^qv^,

R.

videtur,

tvxi] -T]

>/

||

tl

tvxoi R.

B.

Brunck]

ut

Nub. 1203.

-vaa/uevat R. Cf.

(ut V8. 838). Kuster iatQWftivat,

quae parum
aliis

bene multis

locis

Meineke aeaaynivat,

bis eodem verbo

(quod luculenter demonstravit

conveniunt. Ipse poeta h.

1.

j,

841. xQattjQai iyxipvaotv

Dawes]

-Qa avvx. R. Simile vitium correxit

834852. Nantia haec naQutQaypiiii,

multi alii nuntii apud nostrum ').

Similia refert

sermone

est

feminae commemorantur apud comiad Thesm. Indic. pers. p. 2, 1.

Willems).

ut

Et mulier sane

xtjQtJxatva.

sed nihil obstat quominus haec dicatur

et vid.

840. vtvrjafiivat] vtvaafiivat

Dindorf

Faber

xjjpnl,

713),

alibi atQatriy6i; et yQafi^iattvg

Thesm. 372 sqq.

836. vntv Faber]

838.

vs.

sed humiliore

praetricem.

usus

nuntius Dicaeopolidem

Dionysi sacerdotem vocans

835. tv&v

is

t^g

triyoi *),

tur

ipse vir infra eo uta-

et

^).

837. xa^'

txaatov

etiam

avdQa']

nia cothurnati est indicium

recla

Nova nominis forma

*;

838852. Cena praesto

mensae secundae

ad
novo

*)

rerum statui convenit ^). Sublimioris

autem hoc nomen est dictionis quam
quod snpra saepius lectum est
atQa}

arti-

culus in hac locutione omissus sermo-

ad

^).

atQatrjYiSog'}

licet

idem Av. 1496.

^).

est,

parantur

'').

838. inivtvtianivat] cumulatae

840.

daniSiov] stragulam dicit

'").

eamque

pretiosiorem ").
\

1)
Cf. Lys. 638 et Soph. Ant. 1183.
^) Ach. 1085
1094. Cf. etiam Ran.
503 sqq.
) Vid. ad Nub. 162.
") Pherecratem eam adhibuisse ait Photius,
non tamen loco allato et de Aristophane tacens; quapropter veri simile eum
alterius comici nomen pro altero scripsisse per errorem.
^) Vid. ad Lys. 184.
) Vid. V8. 246.
7) Vs. 870.
) Cf. Ach. 859 etc. et vid. Meisterhans Gramm.
d. att. Insohr.^ p. 191 sq.
) Vid. ad Pac. 11951197. i") Cf. Nub. 1203.
") Of. Vesp. 676.

EOOLESIAZUSAE.

118
iGxad'

iq)^riq, tic

$i7il^stai,

tSficcxifi

kay&^ avaitviyvvaGi, nonava nettetai,

6te(pavoi nXeKovtai, cpQvyetai tQay^fiata,

845

^''^T^ag

etvovg eipov6iv al vemtatat,

Slioiog d'

ev avtatg innixrjv GtoX^tjv e%(ov

ta t&v yvvaiK&v diaKa&aiget tqvXia.

riqrig Se %caqei %XavlSa aal KOvinoSe

itegov veaviov

eyfov, Ka%d^(ov fied"

850

e(iag 8e nettai aal tgi^cov eQQififiivog.

nQog tavta xooQSi^ , &g 6

tic

reaitarott]

848. riQrjg

Brunck.

Dindorf] riQtov R.

842. ta ttuAxi

843. XayS)^

')

Cf.

Qi.nl^ttai]

icvanriYv\Jaai\

veruhus affigunt, id
ndnava"] placentae

in bellariis erat

Nub. 983;

carnes lepori-

quod etiam

^).

cicer tostum

^).

Smoeum quod aliunde non

novimus, non videtur esse quod magnopere doleamns *). In scholiis haec le-

icovinodt

||

Dindorf] -6a B, -da?

cf.

ibidem 1073).

admodum

a pXavtan diversi esse potuere

xovinodt?,

quam vocem

sq.

^ala xQonoihg

ilg

yvvalxag,

vn6dt]fia",

Pollux;

a^vtixdv"

^^),

aavSdiXtov":

non ob-

alibi

notxixov

Xtntiv vnddrjua ngt-

scholia

nostra:

attviv

nihil certi eos dicere ha-

buisse apparet.
849. xax&lifavl

xal

t/tntOaag nQdttQov, xal totg vavtaii 6i vifttav

tum

Ultima quid sibi velint obBcurnm; fortasse olim annotatum est

quod operae esset pretium.
848 sq. Neque Geres, qui etiam infra commemoratur '), cuiusmodi fuerit
homo habeo dicere. Sordidene vestitus

quod

tit

vHerwerden.

viam Hesychius interpretatnr

*).

845. /tirpas %tvovi\ ollas puUis

guntur:

^tnlittai

obambulare solebat homo tristior, fortasse philosophus? Sic admirationem

movere iam poterant eius risus et vesolito magis decora *") et calcei,
stis
ut Socratis olim ^Xavtai '^). Non enim

^).

*).

844. (pQvyttai tQay^fiata"]

846

932.

vs.

piscium car-

in igne hene suscitato

dvantiqtiv dicebatur

... A rti3^>

Cf. vs. 633.

nes assantur

^)

-ttgai Bothe.

849. xax&^tov] xixU^oiv Kuster (ut

nas

<.

ttfi&xi] ^ini^ttai\ tie tiindx']

842.

845.

(la^av (peQoav

ri]v

TQviiXia."

est

cachinnans "j.

Homericum

alibi

Cognacf.

etiam

apud nostrum legitur

xtxXi-

xoy/a^citti'

LttV ").

850. Abiecta autem. iacent soleaque

honque

num

^*).

iri-

Pauperculorum erat homi-

%/Li/iaSag

xal tQtjiihvta ?;f(r

'^).

851. nQog tavta'] proinde "j.

Vid. Ran. 517.-^) Vid. Ach. 669 Ran. 360 Av. 1580.
') Vid. Vesp. 709.
) Vid. ad vs. 44 sq. et cf. Ran. 510.
Vid. Ach. 1007.
^) Cf. Plut. 660.
^)
^) Bergler confert
Cf. Ach. 246 ete. et de genitivo vid. ad Eq. 904 sq.
'^) Vid. Av. 1116.
Pac. 885, sive iure sive iniuria.
') Vid. vs. 932.
i)
") Plat. Conv. 174a; vid. ad Nub. 363.
") Cf. Xen. Conv.
Poll. VII 86.
1 16 Plat. Rep. 337 etc.
") Similis est dictio eupra vs.
") Nub. 983.
16) Of.
507 sq.
vs. 633 Isae. V 11 Lys. XXXII 16 Theopomp. fr. 57.
") Vid. ad Nub. 990 Vesp. 927.
1)

^)

1 1^

BCCLESIAZU8AB.
xccg

ffftijxcv &X]itt

yvcid-ovg Siolyvvxs.
(Abit.)

SCENA DBCIMA SEXTA.

Vicinus, Vir parcus.

0EUSIAO2.
ox^KOVV ^adiovfiai d^xa. xl yaQ eaxriK

ivxav&^

xavxa

insiS^ri

xr^

itoksi

fjjcov

8oKsi\

rEITSlN.
nal not ^adist

855

0i5,

naxadslg

firj

ov6lav;

tijv

OEIJSIAOZ.
in\ SsiTtvov.

rEITSlN.
ov 5^T,

r}v

ixslvaig vovg ivy,

kqIv uv y

ccTtsvsyKyg.

OEIJ^AOZ.
ccnolG(o

cck)i

rEITSlN.
nrivlKa ;

OEUSIA02.
xovfiov,

o-d

862. dioiYvvTt] diolyti

852.
a

ta&ieTe

turj

yv&^QVi

viris
^),

a. in

x&v, ifinoSmv sGxai.

schol.

Porson] y av B, y B, av (om. /) Dindorf. Of. Eq. 961.

857. &v y

iam

1.

Siolyvxjtt]

poscitur;

jUijdi

6 qxjcQvy^ ivTQentjg

hoc
^XX

annm
tl ^r\

iatw /ndvov

')

Eq.

762768.
)

1106.

*)

Vid.

Vid. V9. 628 sq.

uisi
l

iedoyfiivoii

itii&aQxSiatv

non apud

quid tandem cesso !

l;^co]

i*eivai(;
se,

oiiK

voOg
iv

ivfj]

si

nihil ohstabit

*).

sapiant,

iavTwv sint

^).

858. ov Toifibv ijxnodwv larai] per

me

^).

Cycl. 215; cf. etiam

ad Av. 1082 Ran. 202.

Eur.

quoniam placuequominus

intercedit

*).

ii SoTijx

856. ^v

cnnctatus.

Toig

vdfioiai

853. It is never to late tomend! Eoce

offerri.

minime iam

ol rtollTai

alacer studiique plenus qui tam diu est

Nempe alia iam est rerum

non posci aliquid videtur sed
A.d cenam opiparam libens sane-

volabit, et talia

runt,
roXi

^).

Redennt Saturnia regna.

facies:

quam

ibid.
^)

vs.

Vid.

256.

')

ad Eq. 1119

Cf.
aq.

vs.

ECCLESIAZUSAE.

120

rEITSlN.

OEI^SIAOS.
stEQOvg anolGHv

ed^

(pi^fi

vGtiQovg

ifjiov.

FEITSIN.

860

^adiEi dh SHTtviqGcov oficag;

OEIJSIAOS.
yaQ na^m',

rl
xtt

Svvaxa yuQ

Ssi xy itoXsi ^vXXafi^avsiv

xovg sv (pQOvovvxag.

FEITSIN.
^v 8s

xcaAvcocTt, r/;

OEIASIAOZ.
6ftdo'

slfii

nvtpag.

rEITSlN.
rjv

Ss fia6xiy&0ij xl;

0EUSIAO2.
avxdg.

naXovfisd'

FEITSIN.
T^v

Ss KaxaysXS>6i, xi;

0EIJSIAO2.
865

xatg d^vQatg sexmg

iiil

rEITSlN.
XI

dQaSstg; si%s

(loi.

862. xoiiiiaat B] -ao>ai R.

860.
Officio

ti Y^Q (i^co,] quidenim faciam?

satisfaciendum

861

Dicterio

sq.

communi

Non bonis
commodo

inservire est paratissimus.

Vid. ad

401 sq.

"}.

et fancibus

et

Nub.

798-.

ad Lys. 451

sq.

^)

Cf. vs. 472.

^)

864.

Et nunc ludicre aliquoties

repetuntur verba

oratorum ore

ex

sublecto felicissime utitur

quidem sed malis

862

').

863. 6fi6a^

tlfii

').

xvxpai] capite demisso in

eos irruam, XQitjddv ifineaov/uai abtoTg

864.

KalovneS'

vocabimus

avT(kq\

*).

mulieres in ius

^).

Cf. vs. 221

Vid. ad Nub. 1221.

228. -

<)

Vid. ad Av.

121

ECCLESIAZUSAE.

OEIJSlAOi:.
x&v

slcgfSQOVttov ttQ7tcc6o(iai

Oixlu.

xcc

rEITSlN.
d8i^s xoivvv ij6xsQog.
(Ad servos suos:)

6v
IlaQfiivav, atQSG&s

yial

d',

rijv

Siv,(ov^

itafiitifiaiav.

0EIJSIAO2:.
vvv

(psQS

6oi ^v^cpsQco.

iyca

FEITSIN.
(enm

repellens:)
(iri8a(i6bgl

/li^,

870

SiSoiKa yccQ

(i^

xal itaQcc t^ axQaxriyidiy

oxav naxaxi&ca, nQoaitoirj x&v

cum

(Supellectile varia onustus

xQvj^jidxcav.

suis

dextrorsum

abit.)

0EUSIAOI:.
(secum :)

xbv Jia, Sst yovv (irixavi^(iax6g xivog,

vri

867. Semicolon ante,

non post

871. nqoanoifi *'"* XQW^'^'"'"^

*'"''

Ad verbum

suppleri potest:

siacpeQtiv

rQuni^ag

ricg

867.

tohvv

i^dcSi^i

pleatur

i/uoO,

des:

igitur,

vateQog']

me

post
ut

sero

venias

870

Blay-

'),

<^).

consilium

comes
optime

perspicit vicinus.

^j.

mente sup-

igitur veni.

Lys. 206

vult alter sed

callidum

Guius

ire.

geniti-

^),

vus a verbo aQnA^itv suspensus est

Non sequi

869.

mente

(coll. Plat.

Blaydes.

^i"'"''

866. Minitlris mensas inferentibus lances eripiatn.

Willems

vartQog collocat

''1'^JI

quod

sq.

Nam

vereor ne etiam

tricem

mihi socium

verto

ut particulae

apud prae-

sis iuncturus.

Sic

quae

vis

xal

novum

Redit

appareat.

te

novi

sit

muneris

neque quomodo e verbis effici possit

neque quomodo conveniat con-

nomen

textui.

strategemate uti non potest, aliud quae-

872

video,

868.

ducta

naftnrjaiav^

rr\v

oiialav *).

Vox

dictionis

i.

stirpe

est

e.

na

naaav

ret.

rljv

").

Nam

dum, ut

(ninaftai)

sublimioris

^).

874.

Quoniam eo quo volebat

aliquid utique est excogitanet alienis in

bonis et suis

Cf.

apud tragicos obvium ^) et navdaiaia apud nostrum '). Etiam tragicum

navTeXCbg, prorsus, huc facit ").
naftni^dyjv

/xarrofiivmv

nayxkriQLa

toiadidi.

utitur

'*').

(sive

rijs

Egregio

pronomine

ftdc^rig)

cum

")

De pronominia forma

vid.

ad Ban. 965.

r&v

Sniog

jU^c;(u xoivij

contemtu

hoc

").

^) Vid. ad Eq. 436.

') Yid. Vesp. 1216 et ad Ran. 518.
*) Recte sic schol.
be too late (ut vs. 381 Pac. 1010 alibi).
) Aesch. Choeph. 486 Eur. lon. 814.
817 Eur. lon. 1305.
) Cf. vs. 835.
8) Aesch. Pers. 729 fr. 160 Soph. Ai. 916.

posterum fruatur

lungantur:

><>}

^)

Qo then and

^)

Aesch. Sept.
Pac. 565.

^)

Cf. vs. 612.

EOOLESIAZUSAB.

122
Snmg

(ihv

xa.

ovxa

OQ^&g
6(106^

KOivf} fisd-i^co noag iydt.

Tobv fiaxxofiivcov

875

0), xoieSeSl

;((njfia'0''

^adiGxiov

efioiys cpaivsxai'

nov

i6xl SsiitvriGovxa

(Dextrorsum abit

(isXXrixiov.

et ipse.)

Saltat choraa.

(Scena

etsi

non mntata

est, aliam tamen arbis partem repraesentat per

episodinm quod sequitur.

domus procumbit anus, mox ex

fenestra alterius

puella.)

alterius fenestra

SOBNA DECIMA SEPTIMA.

Anus, Puella.

rPATZ
no^

xL

avdqsg

nal KQOKoaxbv

EffTTjxa

880

agyog, (iivvQO(iivr)

nmg av

nai^ovCa.

mqa

^xovcjiv;

0^3%

8s Kaxans7tXa6(iivi]

iytt)

A.

xi

d'

^v ndXaf

tl)i(iv&l(p

rjficptsG^iivri,

ngbg

i(iavxriv (liXog,

a^hx&v xiva

nsQiXd^oi(i

878. toiadidi Bergk] Tota6i y B.

876. Post

hunc

877. 7fo&'

StvdQit]

Vj^ovaiv

in

sequitur:

no9'

avdqti

/o(>oii (cf.

R,

rto*"

881. rtai^ovaa. n&g

Dobree] nai^ova'

vs. 62.

of.

ViKovaiv

Brunck]

rtiQi^iXoift

Dobree.

||

quod quaerebat,

sq. Invenit

Srttoj

R.

rtptJlti/Sot;u' ]

||

...

et se

ipse veluti collaudat adverbio dg^wg, ut

Mercurium: dQ&G)g rtaQaiNempemera impudentiaopusesse

Strepsiades
vclg"^).

V',

R.

Aptior videtur ralgata.

875

ts. 729).

avdqn;

epulae, ad quas praeco invitavit cives;

itaque

opperiuntur convivas

mulieres

vino calentes
877.

SiQa

*).

6'

Nempe

rt&Xai]

j;v

tenipus

audacter igitur illuc abit ubi

cenatur, cum patinis poculisque strenue
deproeliaturus. Martii aliquid habet ad-

dudum

verbium

lenocinia e Lysistrata fabula

intellegit;

locutiones
/Ltdi^at?,

o/noas
:

')

vel

similes

/?

Nub. 1483.

2)

')

878.

880.

ptare

^)

Novimus

haec

iitrvQOfjtivri]

nSi;

av

muliercularum

cantillans

rteQtl&lioifit]

miki liceat!

^).
').

utinam

ca-

).

*) Cf. vs. 627.

^) Vid. ad Eq. '806.
43 sq., 149 sq.; praeterea vid. ad Plut. 1064
) Vid.
) Vid.
ad Plut. 934.
Vid. ad Eq. 11.

Cf. vs. 863.

illae

erat

parcius iuvenes iunctas

quatiunt fenestras huiusce Lydiae.

881.

').

sunt

Xdyov iXS-ttv

Habentur iam lautae

Vid ad Vesp. 242.

et ad Ran. 46 sq.
ad Eq. 16.

^)

subsimiles

et

^i//y'to^fft

attfttfvXixi,

877 sqq.

^),

^).

^)

Lys.

123

ECCLESIAZUSAE.

MovOai, devQ

jtaQiovrcc;

ir

6x6 fia,

tci^fibv

iiti

(leXvdQiov evQovOai xi xobv ^lcovm&v.

NEANIE.
vvv

885

(liv

&0V

d'

naQaxvrpaGa nQov<pd"rjg,

fie

nQodd^eG&ai xtva

XQvyi^oeiv, xat

ifiov,

adovG^

6\

iyoa

'

xovxo ^Q^g^ avxaGOfiai.

rjv

ox^ov xovx

di

nei yccQ

6anQa.

oo

ov naQovGrjg iv&adl

iQtjfiag,

isxi

xoig d^ecofievoig,

ofimg eyei xeQnvov xi Kai xcojnwdtxdv.

rPATE
890

A.

xovxcp SiaXeyov xai anoidiQr\6ov'

6v 8e,

g)iXoxxdQiov avkrixd, xovg avkovg

ka^mv

884 sqq. Niatt? scripsit Tyrwhitt;

in

dicitur &Xlt] vea.

h9dit R.

885. ivadl]
890.

>;(ciri)

891.

(ptXottiiQtov']

B] yietttxtiiQtioov F, x&ftixtlQtjaov Reieke.

propriam nomen habet vVelsen, ixtXttt&Qtov

hnox<i>Q^oov

(et alia) coniecit

Blaydes.
888. lonieam

aliquam

*)

cantilenam

amatorium

carmen

sive

occupat aemula.
884. Nunc quidem
feneatra procumbendo

tur

'J.

Non

addit sed

id

(poQttxdv,

sive dxXtjQiv

me

antevertisti

^),
Ubi quod vocahoc loco 6t o/Xov *)

nQoataXatntoQt]tiov"

^)

cantaturam

ttvat,

ivoxXttv dicitur.

tergum in aemuformosiorem conver-

890. tovtoj dtaXeyov]

lam iuniorem

et

sono tantum vocis indicat id quod vult

intellegi: at mox erit cum mihi post-

tens

habearis.

dic" clamat si quid habes!"

aanQ& !]

co

885

e:

i.

sq. iQtii^ai

^ yQav!

vi-

Etiam
Vespis legitur proverbialis haec lo-

tes alienas sfoliatura tihi videbaris.

in

cutio

888 sq.

ad

Lyai-

in

circumstantes
v/ua;

XafiniSt

/not

^n&v

Sii

^J

tovto

oi/x
|

quae

StaXiyov /" ")

similis

vero
^*).

(ptXottdQiov

non

redit.

veottaQiov^'^),

non iam inveniatur, sine viquoniam viog: veottdg:

licet

[veottdQtov]

el Si

huic

Cultio-

potuit fingi,

av noti^aatfi

'").

Pluto impudentia

Vox

^*).

tio

;|fap/ffaa5'a,

^"),

Sequiturne analogiam vocis

xataxavato ; (poQtt-

i5,ur*

iiij /ttot

Philocleon

feriens

891. Alloquitur tibicinem qui in thea-

Sqccv,

est:

dtaXiyet;"

est Carionis in

xov t6 ^'''Q^ov

ndvv

homo appotus

Cf.

fabula

iyii tfi

ti

manu

natesque

tro adest

^).

strata

vel:

ut

xiintovaa,

xdtto

rum mortalium

^).

impune

tQvyfiastv]

ille ')

Qtov?

An vox

(piXog:
(ptX6tt]s

[tptXottdf]:

tptXottd-

hoc monstrum pe-

^) De termino deminutivo vid. ad

Thesm. 163 Hor. Carm. III 6, 21.
^) Vesp. 634.
*) Vid. ad Vesp. 1343.
) Cf. Thesm. 790.
*) Bedit locutio Thucyd. I
^) Lys. 12171220.
ayav.
6) Malim: t6 rtQaYfi
"*)
Becte Bothe toCtov
*) Vesp. 279.
73 2; praeterea vid. ad Ban. 1412.
") Vid. Nub.
interpretatur tiv rtQtoxtdv. De cuiusmodi locis vid. ad Ach. 381.
'*) Aliter nisi fallor habet ree Lys.
"^) Infra V8. 930.
") Plut. 1183.
425.
')

Cf.

Eq. 907.

1242.

>)

Sic Oomparetti.

10

ECCLESIAZUSAE.

124

a^iov ifiov xal 6ov nQOSavXtjGov fiiXog.

(Accinente tibicine canere incipit:)

895

aya&bv ^ovXsxai

rig

sl'

XI,

d'eiv

nuQ

ita-

iQV ^cc&svSsiv.

ifiol

Y^Q ^^ vsaig xb aotpov sv-

01&

aXX iv xaig nsnsiQaig'

sGxtv,

ovds

xig

GxsQysiv av i&sXoi

fiaXXov

rbv (pLXov
ccXX

iyo)

5)

^vvsiriv,

tisq

oxG)

sxsQov av nsxoixo.

icp

NEANIZ.
900

cp&ovsi raig viaiai.

firi

t6 rQvg)SQbv yaQ ifinicpvKS

xotg

anaXoiSi

Kai inl xoig

firjQoig,

naQaXiXs^at kuI

905

Tc5

inav-

fii^Xoig

&st' 6v d',

&avdx(o

yQav,

09

ivxixQti\)at

fiiXi^fia.

897. ? B] toi R.

Dobree]

898. 8tw
(pLXov

av (vB. 897

900. tati

&i

autem

GHermann]

R,

quo servato Dindorf

oidi toi otiqYtiv

scribit twv tpiXmv,

vVelsen tiv

tig).

tataiv B.

901. inni(pv)te\ i/tinicpvKi Meineke.

902.

firiQoii

/']

E.

fitjQloif

904. TtaQalikglai] e scholio apparet fuisse olim qui /taQaninXe^ai legerent.

perit, ut proprie cpiXot ^Crj^ tdtQiov

dicendum

fuerit

892. nQoaaMrjaov'] tibiit (dextra et

nistra) accine mihi canenti

carmen

cantatura,

est

avfinotiKtj

ij

*).

saepius

fiaXaxi]

laatl aQfiovia

y&Q

xal

"*).

tts]

Verbi inav&etv

'').

est usus

sunt

tibi pili ^)

tis ).

luventus

opus

ut

sis

idem

in

*).

904. naQalile^ai xai

si-

lonicum

mente add. rwv vewtiQoyv.

atiQYHv] verbum exquisitius *).
908. Dicuntur nunc fi^la pa^illae,

897.

ut

NubibuB

^)?

ct
sic

ivtitQiifjai]

evulsi

fuco inducta esf cusatis comta, tibi arte

spectabilis

et

xantjltx&s

905. t&
ciae

i"),

S-av&tu)

nalyviov

fiiXtjfia']

mortis

deli-

**).

Peppleri haec est opinio, Oom. Terminations p. 18, coll. Plat. Phaedr. 228(3?.
^^Vid. ad vs. 291.
) Plat. Bep. 388 e; cf. Thesm. 163.
Vid. ad Eq. 401.
) Vid. Nub. 978.
^)
Vid. ad Lys. 279
6) Vid. Lys. 155 et ad Ach. 1199.
">) Re) Plut.
1063 1065.
) Vid. supra vs. 878 et Lys. 149.
Ban. 516.
") Of. vs. 922 et Plut. 1055.
dit vox vs. 973 Aesoh. Ohoeph. 235 etc.
^)

=)

ECOLESIAZUSAE.

rPATE

125

A.

x6 tQijfia,

lv.nkGoi 601

\nivXivxqov ano^akoiq^

XQ X

^ovXofisvri 6nodei0&ai,

inl xfig KXCvrjg

Kccl

ocpiv

<l\)V%QOV> SVQOiq,

910

<iv GKoxtoy nqoGsXKvOccio

Kccl

^ovXofiivrj

(pikilOcii.

NEANIZ.
uV

al,

yoix

Kal

^oi sxaiQog.

iStov ksinofi

rf'

(iT^xriQ

fioi

akt

xa y

firjv

noxs nsiGoiicct;

ijKSt

nfiovfi

ya9

xt

ccXky

'

r)

^ir}KS^^.

xavxa 8si

o^h^sv fisxcc

kiysiv.

locum graviter corruptum ducit.

aoi B] aov R.
quorsum medium?
jpuxqiv supplevit Bergk (cf. Theogn. 602), *iv ax6ta) equidem (coll. Ach.

906. Blaydes coll. Lys. 410

||

907. hno^aXoii] -Xoio Bothe metri causa, eed

909

sq.

1169), incertissima sane coniectura. Blaydes post -sXxiiaaio addit aavtfj, sed vereor

ut ibi ferri possit

911
et

923.

920)

pronomen; melius vVelsen tivic av post siiqoii.

esse pueilae, quae cantico suo duos interserat trimetros (914

Omnes

vidit

Willems. In

versui 911 praescriptum est: ^

versui 924 praemittitur paragraphus et:

fqavi;,

versus 921
912.

923

ai/tov']

vea.

fj

Partem

versui 918:

via,

veri restituerat

i}

Bergk

puellae tribuendo.

*avt69i?

913. ^ot] del. Bergk.

914. In

runt Dobree

pro

aXX^

xal

taXX^

Dobree dederat
suspicatus

xaitoi

ov
raHra
906 910. Diris plane
icXX

xtScr^

aliud

aoi

id

quidvis

quod

ravta

fitta

xal taXXa

absurdis ani-

nam

')

est

oiidiv tic fittic t.

expectatur

dicit.

911

potius

Subsimilia

vis

^),

nQoatXxiiaaa9ut

914.

fti,

X.,

(iriv

t&

GHermann

in

Bergk coniecit

Garmen populare

(iijitixt,

refrains,

').

canere

par

les-

quels les courtisanes attiraient les pas-

Tout

savait

par coeur"

illud:
!

monde

sants.

6idvxt

ftiaai di
rfi

le

a atXdcva

fiiv

fi6va xa9tido)"

Athenes

J'

le

Sapphionm

Cf.

*).

vvxrtg, nagic

xal nXtjiadti,

Hqx*^^

'"(<">

^)'<"
I

^).

) Vid. Thesm. 492.

Ach. 1166 sqq. Eq. 927 sqq.
*) Sapph. fr. 52.
*) Recte aio Willems.

Iph. A. 1452.

6.

un de ces

incipit:

sunt

in

looo

requiri sense-

Soph. Oed. R. 290):

apud Euripidem legitur plus semel

post Ixniaoi

precatur

nostro

/li

Trimetrum

XiYn.\.

(coll.

Ald. pro nttie dedit

est,

Acharnensibus Antimacho imchorus quaeque Paphlagoni

isioiarius in Equitibus '). Yerbi anodtla&at etiam alibi apud noetrum ea quae

quae

dtl

dti XtYtiv.

jut

cula devovet puellam,

quam

oiidiv

quod proposuit Willems

recepi

taXX^.

latere

xai

est
alii;

=>)

Eur- Hipp. 1432

ECCLBSIAZUSAE.

126

915

(iat\ iiieTevofiai,

d)

aA.A.',

naXei xbv ^OQ&ayoQav , oitcog

Oaviiig Katovat
^dff xbv

an

avxi^oXS) Ge.

^lcaviag

xQOitov, xdXatva, Kvriaiag'

920

doneig de

aav Xd^Sa naxa xovg Aea^lovg

fioi

dXX ovK dv

mQav ovK

'bcpaQTtdGaig

7ro6"'

naiyvia,

xdfjtd

926

ifirjv

ovd^

ditoXeig

rPATE
&S

5'

xijv

dnoXi^ilJSi.

A.

mGnsQ yaX^'

OTtoCa ^ovXet Kal naQdiivcp^

yaQ mg ae nQoxeQov elGiv dvx

o^ifdeig

ifiov.

NEANIi:.
ovnovv in
916.

incpOQdv ye

Katvov y,

medinm inaaditum; GHermann

Ixttevo/iiai^

920. xav Blaydes] x2 R. Of. Av. 671.

GanQa.

ro

Soph. Oed.G. 241).

ixttt^o/nsv (ut

W/SJa] Xdiufida R.

||

921. {xpaQTtiaai? Scaliger] -aaio B.

923.

vn. Blaydes.

&rtoli^\ptt^

925. tlaiv Elmsley] iiaeia^ R. Cf. vs. 933 etc.

926. Adolescentulae totum dedit vVelsen; in R ante xaivdv est signum personae
mutatae. Quicquid autem de his versibus inter Vetulam et Puellam distribuendis
nam ambigunt editores,
statuitur,
id quidem certum est aanQ&v anum dici

a puella, non hanc ab illa

916
in

919.

novam

nam
ro

(cf.

Nomen proprium

vs. 884).

ridicule

aignifloationem detorquetur

Orthagoras

quem

<6tq\jLdttvov>

y.aqnSiv

920.

^),

dicit puella est

aldoiov" *);

hic

,&'

memoratur

Ut prurire, sic xvtjatav

dicitur etiam de iis quos amoris incitat
stimulus. Qaicquid y.vlt,et sive xvta^&v
causa est roO

studii toC

xvijv.

xvr^atav ^)

etiam

3)

Amphictionum

in

occurrit:

/ui;r8

tixvtov n^tt

108110.

4)

de Corr. Hell. XXVII

1308.

8)

Vs. 905.

Oompositum
iureiurando
anoQ&v /ui^tt

xat6vaa9at"

etc. *).

Ranis respicitur res

deliciae,

').

ohlectamentum;

dnoXtiiiJet']

neque recuperabis

tuam facies.
924 sq. Tune aetatula vales? at
valeo equideml

Proinde prospice

per rimas fenestrarum

lege

quan-

nemo ad
quam ad me.
Post
nqittQov etiam in Ranis additum est
tum

lubet

prius

dvti

.-

veniet

10).

926. ovxovv li ix<fOQdv

y*.']

certe

non

2) Recte schol.
174 (ad Eq. 634 sqq.).
^) Bnli.
973 sq.
^) Proprie Plat. Gorg. 494 ^.
') Ran.
p. 107. Locum amice mihi indicavit vHerwerden.
i")
Ran. 76.
9) Cf. vs. 884.

Vid. ad Vesp. 84 et

Lys.

sive

in

fieltjna *).

923. odS^

te

917. xatdvato'] perfruaris.

supra

cf.

).

ifinotet *)

oiiala?

922. nalyvta\

tQdno?" etiam in Lysistrata com-

^loivlag

fii^te

Eadem

cf.

Plat. fr.

Cf. Plut.

127

ECCLESIAZUSAE.

rPATZ

A.

NEANIi:.
xi

yaq av yqdi

kccivcc

tcg

keyoi',

rPATS. A.
ov TOVfibv odvv^Gst Gs

yiJQccg.

NEANI2.
akXa u;
ri

syxovOa fiaXXov xal xb abv

rPATE
930

ilftfiv&iov

A.

dtakiysfy

xl (loi

NEANI2.
av ds

xi 8iuY,vnxsig\

rPATZ

A.
sym

x&

&6ta nqbg sfiavxr}v ^Entysvst

i(i&

cpikcp.

NEAN12.
dol yuQ cpiXog xtg iaxlv aXlog

rsQtjg;

i)

929 sq. Ante Bentleium Vetulae erant versus 929 (sine signo interrogandi) et
di ti iiaxvnttig;", cetera Puellae. In R ante V8. 929 est paragraphus.

verba av

930. diaxvntug] 6al xvrtreig Meineke.

ad prosequendas exequias! retorquet pnella '). Similein iocum vocabalam ixtpoqa

praebet in Pluto ^). Qui Pluti locus
soholiastam permovit ut nostrum perperam sic intellegeret: certe non ad
dona efferenda.

ye]
novum sane hoc est
inexpectatum nunc audis.
apnd Piatonem ad Adimantum

xaivov

Item

nostisne

8ti

Xafxnixg

rogantem Socrates;
toOto"

eam

&(p

in/toiv;"

i/tnoiy; xatvdv y*

et

mente supple Sih tfjg

Etiam naQaxvnteig dicere po-

septimo

versu

sed

ante,

et

non enim per rimam

et veluti clanculum sed aperte per fenestram prospicere significat, et imitatur
verbum qno usa est vetula ^) 6ialiYea9ai.
931. Adspexit vetula Epigenem quendam iuvenem appropinquantem. Quem
est Sia-,

propter formam tunc temporis oelebra-

').

927. Verum

anna

negat

iatai

ie(p

*).

ut

terat,

^)

'").

930. djaxyrtrets]
9vQi6og

fortius

Plane

tUn.

929. Quid igitur? istane anchusa

cerussa?

esse

irata.

quod dicat puella

Novum esse negare

puella fingit.

tum

fuisse,

ut olim

Demum

vel Alci-

biadem, fortasse hic locus testatur.

932. Geres ^) et ob nominis sonum

') De particulis ot-xoi/v

^) Plut. 1008, ubi vid. Lysiae
y. vid. ad Plut. 342.
) Vid. ad Lys. 47 8q.
') Vid.
'j Plat. Rep. 328.
quae excripsi verba.
Vs. 890.
ad Plut. 1064.
8) Redit oompositum Pac. 78 Thesm. 644.

^)

Nomen

etiam Ach. 605 occurrit.

128

ECCLESIAZUSAE.

rPATE
Ssi^si ys yial

A.

mg

aol, x&fu yccQ sldiv

i(is'

661 yaQ oc^rog saxiv.

NEANIS.
OV 60V Y,

935

oks9'QS,

00

ovSsv/

Ssofisvog

rPATZ

A.

AC !

vii

NEANI2.
m
avtog, &g symy

xdx

dsl^si

tp&lvvXka

<Sv

ansQ%0[,ui.

(Becedit a fenestra.)

rPATS

A.

xui sytoy, iva yv&g mg noXv 6ov fisi^ov cpQOV&.

(A dextra prodit

933.

distribuit

vVelsen;

in

& non

ante

935''

ore

vocem ip^iwXXav minus aptam arbitror.

hunc versum

sq.

(v^

totos

&nsQxofiai)

937. Ghori canticum post

commemoratur,

intercidisse suspicatur Blaydes, equi-

dubitari posset *), nisi quarto versu

iteratum verbum rem conficeret.
934. 661 Y^Q avt6g iattv^ item mox:

et aliam for-

ob causam. Fortasse, inquam, nam

vel sola haec sufficit. Sed si recte supra
suspicatns sum torvum hunc fuisse
philosophum ^), conferre licet Antisthenis cynici in convivio Xenophonteo verba,
tasse

qui paupertatis

commoda

odtoi

fioi

fit]6eva

933.

aXXov adtaig i&sXiiv nQoatsvat"

Verbi

6tl^st

t6

6tic

cvt^?

Y"Q

^J

et alibi:

6h

661

*)

aoO Y, cu olt9Qt\ item aol /,

oX9Qt in Thesmophoriaznsis ^).

cu

935. 6t6ntvos ov6iv] item in Lysistrata

albfia /nov

fit,

oiitoai

xaiiriq

tb itaQhv icQxei, wats aig

vntQaani^ovtal

TfQoaiX&ctt,

icXH.'

laudans ^v

nott" ait xal dc(pQo6taaai tb

6it]9'fj,

av

signam personae mutatae,

alii. In anus

nihil desidero.

Senecio

6i

est

Puellae dat Ald., solum 936

vs.

dem

coronatus facemque tenens.)

Ald.] 66iti B.

Stl^tt

935. Sic

Epigenes iuvenis

ov Y^Q 6t6fitvoi ov6iv ixxaXtig

oi 6t6fitvog;

*)

St

ifis.

iyw

^).

tp9'lvvXXa'\

vox ludicre

fiota tabe

correptam significat. Cf. nomina propria

essetne subiectum
j

^EntYtvtjg,

')

an avti ti

Vid. vs. 848.

Ban. 1261.
')

*)

Thesm. 860.

Hqyov, ut alibi

saepe

^),

Xen. Oonv. 4 38;

Ut Soph. Oed. B. 1294.

KQitvUa

Lys. 875 sq.

cf.

^)

Mem.

Vs. 951.
Thesm. 898.
'^)

SivvUa

^*')

alia.

^) Vid. ad
Vid. ad Vesp. 1860.
") Thesm. 633.

I 3 14.
6)

129

ECCLESIAZUSAE.

SOBNA DECIMA OCTAVA.

Anus, Epigenes.

EnirENHS.
(cantans, secnm:)

940

TtuQcc

i^f\v

fiO''

Kal

XTi

via Ka&evdeiv,
6ia6TcoSi]aat

edei TtQoteQov

117}

avdaiixov

i}

TtQeO^vriQav.

yuQ &vaaxex6v xovto y

ox>

rPATZ
(item cantans,

yccQ

A.
secum

:)

aQa, v^ Ala^ anodiqaeig.

olixto^cav
o^d

ilev9iQco.

tanl XaQi^evrig taS' eativ.

xara rov vo^ov tavta noielv

945

dUaiov,

iati

akX

elfii

el 6ri(i07iQatov{ie&a.

triQiqaova^

o ti Kal dQccaet noti.

(A fenestra sna in domns interiora recedit.)

938 sqq. Epigenem collato vs. 981 dixi qui vos vocari solet; in B veos ns"
praescriptnm est h. I., item 6 voj vs. 949, 952, 994, et in schol. vs. 1045, 1076.
939.

fii}

{tJSu Elmsley]

^uv

<Jiv

R.

940. nqea^vtiqav Bothe] -ttqov B.

946. dQdau Brunck] -aeig B, -aoi F.

939

et

942.

942.

vetula

^).

aga

oi/j.(o^cav

erffo

quoque verbum

Nunc

anodeXv transfertur

rrtoJi/oeij]

irata

non libens sed vi eoactus opus

participium xX&iav
nec non conferendus
est adiectivi mxqov in minis usus ').
943. Charixenam quam dicat nescimus ^), nam nihil prodest scholion
,ii;^t;j xaJ /imqa
X." Id apparet th
ln\ Xa^iler/;" in proverbio fuisse, quo
etiam Gratinum et Theopompum fuisse

istud perages.

usurpatur

sic

Alibi

^),

f\

U808

^),

videntur autem res obsoletae et

cascae eo fuiase indicatae. Pronominis

titSt U8U8 idem est e. g. in verbis Cyclopis

Euripidei

Jidvvaog tdcde"
945.

fiaxxtilc^it'

ei 6tifiOXQatovfxe9a'\

StiixoKQatla

xQ&toi.

ri

vel

oii^l

).

Ludicre

eineq

i.

tov

e. ellntQ iatlv

di^fiov

iatl

th

admodum hoc quoque

oratornm verbulum novo rerum statui

adaptatur ^); iuvenis autem suo iure

mox

exclamaverit

illud:

nol nQo^ii^&i ^fiag note!

946. 3

dem

^) sit

ti

xal

Sqiaei

5}

StifioxQatla,

*).

note]

quid

tan-

facturus.

Vid. ad Av. 1045.

^) Vid. Ach. 822.
Cf. vs. 907 et Thesm. 492.
') OraFictum esse nomen suspicatur Crusius collatis IlaaixaQeict similibus.
^) Eur.
Cycl. 204; vid. etiam Eriph. fr. 6 et ad
tin.fr. 146 Theopomp. 50.
"^)
) Vid. ad
) Av. 1570.
Ban. 421.
Cf. V8. 472 et vid. ad Aoh. 642.
Eq. 342 Nub. 840.
)

*)

=>)

130

ECCLESIAZUSAE.

EnirENHi:.
nsTtcaxoag

?)v

icp

9eol, ka^otfii trjv xcvAtjv (lovrjv,

03

et'0' ,

(Denuo

ndXat

SQ^/^oficci

7to9S)v.

puella.)

e fenestra prospicit

SCENA UNDEVIGESIMA.
Epigenes, Puella.

NEANI2.
(seoum:)
i^rjTtdrriKa t6

950

^atdQarov yQadtov

ydq ianv,

cpQovSri

olofisvr}

svdov

(ji

fxsvsiv.

(Adspicit iuvenem.)
aXX^

yaQ avrog, ov

ox^roai

Stropha

dsvQo

i(jtsixvrj(ie9a.

951959).

(vs.

Ssvqo

8ri!

di^,

(piXov i(i6v ! dsvQO (loi

7Cq6ssX&s Kal ^vvsvvog

sv(pQ6vr\v

rr^v

oncag rrivS'

ndvv yaQ dstv6g

947. aUo?

causa

rtg

ante hunc versnm habet

ityriq

s6si!
SQoag

(le

dovsi
949 (cuius erroris

et 6 vioi ante vs.

male intellectum).

fuit *( vel -an?)

949. iStjndttixa Blaydes] -aa R. Cf. Vesp. 992 Ran. 1404.

950.

R.

/iievecv

/iiBveiv']

951. Recte

quod etiam versus 949 sq. huic erant tribuendi);

Brunck] |U,uv. R.
Bothe] ^vvevvog fioi R.
rijvd'] sapplevit GHermann.
vea

t)

Vetulae dabat Brunck.

953. ^OvBvvog

(nisi

{ey fit/^vilfie9a

||

||

954. dtivd?] supplevit Dindorf;

aliquid deesse docent numeri, adiectivum desi-

derari, adverbium Ttdcvv.

,] si deleatur, respondeant numeri vereus
Sed nimis incerta est illius loci lectio.
||

TJtinam solam domi inveniam for-

947.

m^tam
952.

illam puellam!
(pllov

ifx^v']

etiam iuvenis infra

antistrophi.

aliquod adderetur, deminutivum id foret.

Oonferri possunt etiam Homericum 9&loi; ^)

et similia.

saepius utitur genere neutro puellam allo-

953. Snoii] frequens haec ellipsis

quens

954. dovei] quassat

*)

')

Vs.

Cuiusmodi

locis si substantivttm

963,

104B.

970,

Loortrilt. Vid.

ad Av. 1183.

^)

Hom.

87

etc.

*).

vid.

ad Nub. 489.

").

131

ECCLESIAZUSAB.
t&v6s T&v 0mv ^oGxqvymv,

955

utOTtog S^
og

'iyKeixai fioi

7t69og,

SiaKvaisag.

h'%si

ft'

tavovfiai

(iid'g,

xig

nal noiviGov xovS^

a\ "Egcog,

svvrjv r-^v i(ii}v iiiio9ai!

ig

EmrENHZ.
Antistropha

960

dsvQO

960968).

(vs.

SevQO

81] /

nal 6v

6a

Sri!

naxadQafxov-

(lOi,

&vQav avot^ov

xrjv

xiqvd\
jieGoDv

dh

si

jitij,

xeieofiai..

x& ow ^ovXofiat

qjikov, iv

nokno) nXrjKxi^eGd^ai

965

fiexa xr^g

KvnQt^

G^qg nvyijg.

xi

fx

int xavxy

infiaivetg

fie&eg, invovfiai o', "EQcog,

Kai noirjSov ri^vd'

ig

xrjv

e-dvriv

ifirjv

iKea&at

956. atoftoi 6e fiovyxtitat n69oi Blaydes.

957.

*fi

diaxvalaagl

i/ei

/ne

diaxvaiaag i^ei R.

963. *rta(b] xataiteaiiv R. Cf.

comment.

964. Gorrapta et obscnra; yYelsen (piXov yltQ iv t&

956. MYxettai

957.

f/t

/uoi]

toto carmine

incubuit mihi.

diaxvaiaai] sollicitum habet

962. ntauiv

xeiaojxai^

abiectus

utitur,

postquam

Xida

tav ^fiaqvX-

frustra diu vocavit puel-

lam, ultima haec clamitat:

xetaev/uat 6e neaiiiv,

du),
I

fi

i6ovtat"

^).

ovxet^

&ei-

naQaxXavai^vQQti

^)

talia

redeunt*).

Cum

conferantur preces Phae-

vos

volo,

vos peto

obsecro

sulite,

quae

mihi

guinem

misero

gerite
\

...

sus-

mittite istanc foras,

amanti

exbibit

^).

de amoris

dicitur

san-

nXtixti^ea9at] proprie pugilare

964.

hinc

et

pessuli,

vos amo,

atque obsecro,

amanti mihi morem amoenissimi,

xal toi Xvxot &6e

Et saepiua in carminibus

tt6Xrno xtt.

heus pessuli, vos saluto lubens,

iacebo,

qua etiam pastor Theocriteus

qui xiofiaadwv notl

noiatlv

dromi iuvenis apud Plautum:

^).

utpote desperans. Formularis haec est

locutio,

afp

proeliia

et

),

iftqiafiaat

"^).

Vid. ad Av. 1082 et ad Ran. 1228.

^) Theocrit. III 52 sq.; praeterea cf.
*) Vid. Hor. Carm.
^) Quo adieotivo Piutarchus utitur Mor. 753.
III 10, 3 Propert. I 16, 17 aq. Tibull. I 2, 9 sq.
^) Plaut. Curc. I 2, 60 aqq.
1)

Nub. 126.

Hom.

499; aic 6ianXr]xti^ea!*at apud Plutarchnm saepiua (Sull. 2 Timol. 14

Lucull. 31 Anach. 11).
') Cf. Nub. 1070 et Herod. Mimiamb. V 29.
*)

<t>

182

EOOLESIAZUSAE.

NEANI2.
Stropha II

Kai Tccvru

970

eiQifjfiiv

6v de

etfTco,

969972).

(vs.

nQog

(lexQtoag

fiivtoi,

rriv

avaynrjv

iftijv

cpiXrarov,

iioi,

[nereva),

avekd'e KccSjta^ov (le!

Sid Toc 6e Ttovovg

e'x(o.

EmrENHZ.
Antistropha II (vs. 973975).

xQvOoSaidakrov

to

(likirra

ifibv

KvnQidog eQvog,

(leXrifia,

MovCrjg, XaQirmv &Qeix(ia, TQvq)iig ayaXfia,

avoi^ov

975

ccGjtd^ov

(le/

Sid rot Ge novovg

e'xa).

(Paella a fenestra recedit, ut descendat ad ianuam reserandam.

Ex

ostio vicino prodit a n u

s.)

SOENA VIGBSIMA.
Epigenes, Anus.

rPATS
ovrog, ri Konreig; (imv

A.
^rireig;

e(jie

EmrENHE.
noQev
969

972.

969.

fievtoi

970. iato)

xlcand^ov

(item vs. 975).

973. &Qinna

972

fiiv

||

vVelsen] avot^ov

continuantur luveni.

KvrtQlg

itart&^ov

d-Qii/Mfta

Suid.

ayaXna Blaydes] nq6amnoy R.

||

dum

sunt Ibyci verba apud

***
\

3 t

xaXXmdfiwv

QoSioiaiv iv o!v9eai 9Qexpav"

*).

975.

/xsXedrjfia,

Ityavo^XitpaQOi

nti9m

stratae

Vooem

9Qififia

autem poetica item vox

denique

tQv<pt]s

recte e coniectura scribitur

1)

")

Athen. 564/.

Nub. 995.

"^)

Lys.

aqyi^ov

&.

GHer-

*),

riente

*),

in Lysi-

Vs. 905.

884889.

aedium
rato

ayaXfia si

conferen-

trjs

Nub. 995.
dicitur:

ti

^).

Dignus qui conferatur est Lysilocus, ubi Myrrhina postquam

cum viro foris eam oppequaedam confabulata est, in

interiora recedit, ut ostio rese-

mox ad eum

976 sq.

Heus

Lys. 369, ubi vid.

Vid. ad Vesp. 1.

^)

Nubibus

in

aUovg

Cf.

ex edito loco
j

noster etiam supra usurpavit

quod

est

ayaXna

yiaDxttov

ftiXrjfia

strata redit ');

(ut vs. 975) R,

nt B] r R.

servata: EdQvale,

XaQlta>v 9&Xoi,
ai

r]

sq. Similia

Athenaeum

in

R] ^eV /noi F.
Oobet] iath R.

971. a:viX9i

mann

GHermann;

Pnellae tribuit

perveniat
tu

<)

^),

*).

quid puUas ?

Vid. annot. crit.

133

ECCLESIAZUSAE.

rPATi: A.

EmrENHS.
aQa

a7Cod'avoifi

rPATZ

A.

tov dal ds6(isvog d&8^ ejrwv ili^lv^ag;

EmrENHZ.
Ava(pXaaxiov ^rix&v xiv

av9Q(anov.

rPATS

A.
xiva

EmrENHs.
980

ov xbv Us^tvov, ov 6v TtQoadoaSg

rPATS
vr)

TTjv

A.

AtpQoSixriv, r}v xs ^ovXy

eum

(Amplecti

i'atog.

y',

i]v

xs

(iiq....

conatur.)

EHirENHS.
cdX

vvvi xag vnsQS^r}Kovxsxsig

oi)'/).

979. HvaipXaatiov Blaydes]

Bentley

980. le^ivov

-(pXv-

R. Cf. Ran. 427.

Ran. 427]

R, at xivovv&'

^tvovvd-'

Dobree praeterea subiunctum mavult /. rtQoaSoxSf]

melina plaoeret si antecederet: qui aim ego rogat?
1102).

') arietabas ^) ianuam!

Pingit
hoc anus; nam tacitus expectabat iuTenis

atque adeo

dum

puella furtim sibi

recladeret ia-

nuam. Itaque unde hoc habes ? ^) ,i\\e

pens et mox: moriar si verum sit!

Idem

stu-

de quadraginta

autem

aetetis:

982

984.

Verbis

^).

forensibus

admodum utitur iuvenis. Non

natu

nobis

sunt

festive

maiores

...

mandatae sed minores

quod

viris

iuri

dicundo sunt

annum 403 quadraginta sunt facti;

*).

in

perficitnr sententia

ad Nub.

scripta; qui olim triginta erant, sedpost

Tie

sq.

(vid.

uUra viginti nihil valemus" ^). Conferenda

autem sunt quae in opere de Rep. Ath.

Ranis est iocus ^).

981. Infra redeunt haec verba, sed...
pro Venere ibi est Hecate *). Gestu
979

ttQoatdoxag Cobet,

||

/nhv

xqlviiv,

tiixQ^ dixa
tit

dtaiti^tais

Ad

iiniQ

tovto tb

rtaQadi66aai."

niladyovatv

niv ivtii
6i irtiQ

6i

dQajdauv avtottXiig

jft/ltwv

;filto?

il[xoaiv"

ilf ti>

tlfitiixa

mox

toi?

de

di-

6txaatijgiov titf

iva xal 6taxoaiov?,

ticf

iva xal titQaxoalovg"

').

eig

ilf

Et

xal
ilai

snpplendum

igitur esset

Vid. ad Ran. 49.

) Vid. ad Nub. 1359.
^) Vid. ad Ran. 1455.
Vid. ad Ran. 177.
') Ran. 427.
) Vs. 1097; praeterea vid. Lys. 1036.
'')
Item Vesp. 1443 Pac. 109.
^) Etiam aptior huio verbornm lusni est nostra
lingaa quam graeca: boven de zestig" et onder de twintig".
') [Aristot.] Rep.
Ath. 53.
1)

134

ECCLESIAZUSAE.
siGav&ig ccva^sXi^(i9cc.

eladyoixsv, akX^

rag ivtbg sIkoGiv yccQ xdtxafofiv.

rPATS
986

A.

Ini xfig itqoxsqag aqfr\g ys xavx

vvvl ds TtQ&xov sieuysiv

rjv,

ro

ykvncov

doKSi.

'^(i&g

EmrENHS.
x&

^ovXofiivcj) ys,

v,axa xbv sv nsxxoig vofiov.

rPATS

A.

ov8s Ssinvsig Kaxa xbv iv nsxxotg vofiov.

a\\

EmrENHE.
ofd'

o^hK

XI

Xsystg, xrivdsdi

domum

(Ad puellae

rPATZ
(se

990

Zxuv ys KQOvtSrig
B]

987. jtettotg

netoig F,

ei

A.

opponens:)

xr}v

ifii}v

nqmxov d-vQuv.

R, item vs.

rtaitoi?

kqovCxsov.

(loi

accedit.)

comment.).
propter t6 oftoiotelivtov.

quae in scholio explicatur

988,

soilicet lectio (vid.

Om.

988.

6Qax/iiwv",

seria

si

agerentur; sed

vi-

Qi^o/iievoi 01

numerus ioco soli aptus est,

solis
autem iudiciis ri Jxdtxifetv ').
Aptissimum vero et tribunali et hisce
rebus eat verbum ambiguum introdu-

infra incipit^).

985. inl

eXvaav

ai

ttiitovi

tuno

oum

quam

xat-

nQoteqat; ItQxni]

tijs

irridentia

delenientis verbulum^);

peti."

al yvvalKe?.

ykvxwv^

potius

nempe

quo

').

calculis ludentes

ad amoris ludos tranefert

^),
Perabsnrde autem homo nescio
quis, non agnito errore librariorum AI
pro E h, 1. ut passim scribentium, Herodoti autem importunissimo tempore
reoordatus, de lege quadam iv JJattots"
valenti iuvenem loqui perhibuit; Thraciae enim gentis hoc esse nomen '),
nunc autem a verbo naletv iocose re-

nec non verbum ampliandi ^).

verbis hXX 06/! vvvl" iuvenis etiam

virornm erat regimen, prius

H&tivaiot xalovaiv eiij9etav

utuntur

dvD/iidttov,

Bentley.

iuvenis.

th dtxaattjQiov ") sive elg tb

eli;

idetTtveis

987. Dicterium,

cenarius

cendi sive

ovd'

oiidi ^171*]

||

quam

Sic

igitur qui

comicum

lege-

rent fuerunt olim

989

tojyJluxiij

sq.

Verbis

ambiguis

utuntur

ej" vel (oj^diij (" id fere

quod

eiii^^ij

(xtpQova significat*); r;v yicQ avotav

Eq. 50 Lys. XVII

sive

inoxo-

xQovetv
j

^'^)

et 9vQCf ").

989. trjvdeSQ

ianuam domus puellae

^^).

^) Vid. Nub. 782 eto.

6 [Xen.] Rep. Ath. 3 2.
*) Cf. nostrum
Vs. 991; of. Ach. 1213 Plut. 840, 993.
Ueveri.
)
Cf. Plat. Hipp. Mai. 288 i Qorg. 491 Rep. 337 rf etc, Ruhnk. ad
Tim. s. V. ^dug, Peppler Com. Terminations p. 33, et vid. ad Ran. 200.
^) Plat.
Rep. 400.
^) Nos fere: vrijheid hlijheidl" vel: wij spelen voor ons plezier!"
i) Vid. ad Lys. 1032.
") Herodot. VII 110.
") Cf. vs. 316 sq. et Lya. 1163
'-) Vid. ad Ach. 331 et de inserto 6i ad Ran. 965.
sq.
')

=*)

Vid. Nub.

1139.^)

136

ECCLESIAZUSAE.

EnirENHs.
ccXi^

ovx''

olS^

oti

vvvl XQiqGiQav aixovfis&a.

rPATZ
&VQa6l

(pilsig

nQoGays ro

aA.Aa

ri^QSg.

(i

A.

vvv dh &avfid^ig,

(is'

oti

atofia.

EmrENHZ.
w

akk%

iisk\

dQQcod& tov SQaatiqv 6ov.

rPATZ

A.
tlva;

EnirENHZ.
995

tbv t&v yQatpsmv aQiGtov.

rPATZ

A.
ovtog d' s6ti tig;

EUirENHS.
og toig vsKQotat ^myQacpsi rag kriKV^ovg.

A^

6s

aTCid^ , oitoag

(ii)

%vQaGiv

rPATS
ol6\ ol8^
992.

*qii).tU fii]

997. ai
V.

A.

^ovksi.

B.

q)tXo(Jfiai

Halbertsma]

&tiQaaiv

fi}]

ti

o^^stai.

/ui;

inl &vQataiv R,

a'

male omiseo

articulo. Cf.

Lys. 353.

1.

At nunc cribrum non

991.

requirimus,

Erat xQriaeQa

dtofit^a xgrjaeQai.

oi}6iv

Quae cnm

ciem

cri-

ita sint,

ivtetQifiixivi]v

euspicor vetulaeyhac voce contemtim

brum pollinarium, et xQrjatQTtat sive cridicebantur panes qui huius ope

parabantur *). Tertium comparationis

signiflcari

brati

estne t6
siculo:
xirov)

satis

quae

i)

vs.

illa

similius

est

alQ6nivov

e. iaatttQ

(i.

^).

neque

nostro

aoQoC

loco

cnm:

fivQlwv

Of. Poll.

1082

sq.

ditanXtxtafiivi} *)

VI 74

^)

fr.

780732

et

ad Lys. 56.

6)

Vid.

9)

Vid. Plut. 1080.

Bdelycleonis

valent

iv

vel
tfi

Carionis ad
vvv\

aoQ6>

ol6'

26.

ol6a tbv voCv

Sic Bothe.

senem

rusti-

Xa/ov tu yQ&ftfia

tt

(iovXtt]

item

alibi,

Fr. 480.

Plnt.

').

nostrum: een gezicht

) Plut. 277
Vesp. 1365.

ad

t iotxag ihQaiai;

^).

998. o1d\ otd' 3

sit.

114 Diphil.

Cf. vs.

^),

aov 6txd^ti

apte cribrata vocetnr mulieroula,

i;n6

etiam ad mnlieres hoc

/neltl

Idem

996.

Sed de dolio quam

verba dicta fuisse multo

vero,

dicitur

'').

patrem verba: no&elv iQ&v

x6a-

titQtjtat ')?

de homine

cu

ut in nostri ver-

tttQijtiivov ^),
IsiattiQ

994.

als een janhagelpan.

cf.

etiam Lys. 872.

ECCLESIAZUSAE.

136

EmrENHz.
yccQ

Kcel

rPATZ
1000

(xa

TTiv

AtpQodlxriv,

firj

iyw

0'

Jla.

vrj

A.
ekaxs KlriQOVfiivti,

fi

ri

iym ci,

agpijea).

EmrENHS.
TtaQCKpQOveig,

rPATZ
iyo)

XijQSig.

a^co

d'

yQadiov.

co

A.

inl xaficc axQcofiara.

tf'

EmrENHS.
KQeayQag xoig ndSotg mvoviie&a,

xi dr^xa

i^bv Ka&ivxa yQaSiov xoiovxovl

xmv cpQedxmv xovg xdSovg ^vkXafi^dveiv ^

in

rPATS
1005

GKmnxi

ftri

f*',

A.

mg

xav, dXX! n;ov SevQ

ifii.

EHirENHZ.
ovK

cckJi!

998.

ccvdyKri

ae] {fycuy* schol.

iytb

1002. d}Voviue9a Cobet]

fioi iaxiv,

ei

xmv ifimv

fir}

hinc Elmsley xai a' ^yw/e.

d^voi/utS'

av R.

1003. xa9ivta] -vtag Meineke.

1005. tav Bentley] t&lav E. Cf. vs. 609.
1006. ovx r]

999.

f;

oW

qaam

ingeniosias

%i.axt

fi

R.

sl
II

probabilins;

xXriQovfiivri]

firj]

Tjnfi

R.

1000.

fii]

1002

1)

606.

alibi.

p.

puteo ducitur

vlag

fiebat.

^)

bis in

Nisi

tno-

(ifj ax&nti fi
& tav] iisdem
Nubibus utitur Amynias ).

ver-

fallor,

stine

*)

verba sic fere sunt interaddictum me ais? solvi-

tibi

iffitur

quod de

betur aerario publico?

\n

pretanda:

Rep. 617 <? Phaedon. 107 rf.

Of. Eq. 772 (Vesp. 1155).
*) Nub. 1267; vid.
etiam infra
8) Vid. ad Nub. 246.
*)

aqua.

ope

1006 sq. Parum probabilis videtur

Boeckhii opinio, etatpoqltv aliquam dici ^).

/ti}

1004.

Plat.

1112.

Plut. 1083),

in puteis profundioribas

1005.

saepius indicativo

(cf.

sic nascitar iocue.

Quod

tt.

&cpi^aaj]

in iuramentis ^).
Quibusvis uncis tenaciorem ait vetulam, verbis usus admodum
udicris et fere absurdis *). In voce
xQiiYQf posterior pars sola suam vim
servavit *); xctdo autem nunc dicuntur

praemittitur

perspicuaa

haustra quibus

saepins

hao locatione utitur Plato ^); cf. etiam

trimeter trag. adesp.: & Saifiwv 8g fi giXtjXag, (hg TtovtjQdg

itwv Tyrwhitt

ifiwv']
II

nam parum

Vid. ad Ran. 508.

2)

vs.

re adiudicata de-

Satis credibile

') Vid. ad Av.

Ran. 1297 Herod. Mimiamb. V 11

1074.

^)

Of.

Boeckh Staatsh.

I^

137

ECCLESIAZUSAE.
T^v TtevtaKoCioexriv xariOijjca? f^ noksi.

rPATZ
vri

A.

6% &g iyw

AcpQoSlxriv, dsi ys fiivxoi

T7]v

xoig xriXiKOvxoig ^vynad^svdova^

i^doiiat.

EmrENHs.
1010

8s xaig ys xriXtKavxaig ax^O^Ofiai

iyo}

av nt&oifirjv o^hSsnox

xoxix

rPATE

A.
akXa^

avayKdasi xovxi

vr}

Jta,

ds.

(Ostendit ohartam.)

ETlirENHS.
xovxo 8^ sGxt Ti;

rPATi:

A.

6s Ssi ^adi^stv oag

na&^

'^lfi^cpKSfia,

i(ii.

EUirENHZ.
Xiy

-UTO, xi

noxs Kai

sGxt.

rPATS

A.
KaX

(Becitans

1015

^sSo^s xatg yvvat^iv,

viag int&vfifjj

firj

r\v

601 Xiyrn.

Sri

:)

aviiQ viog

6noSstv wdxrjv nQiv av

T^v yQavv nqoKQOvey nQoxsQOv. ^v Sh

1008. a'] om. B, snpplevit Beisig; ae
1011. oiiSinot\ icXl&] Elmsley oiidinoti
1017. nq^Ttqov

Thesm. 926.

Vid. ad

vHerwerden] nqwtov R. Vid.

i&iXy

dederat Ald.

fiivroi y
ye.

ftj

vs.

sq.

||

i9ilti\ &ikrj

B;

vid.

ad

Vesp. 493.
videtur

brevi ante

qnam rem
populum
aliam

tangi

iassisse

manum

nam novam

ali-

in

10161021. Nunc

pen-

runtur verba anodilv

aliquid

tandem

dicre

1012. tovti] ostentat

^)

nott Mul lati] (ut sciam) quid

bonorum quae

ut

deretur aerario.
est

De huiusoemodi

Eq. 342 Nub. 840.

ad Vesp. 84.

tl

transirent

uovum psephisma

1014.

quivis suspicetur

litfiUov ') in

ezcriptum

loois
*)

vid.

quo

^).

autem

in

quoque
*)

oognitum

Thesm. 492.

')
")

transfe-

et xqovhv

novum sensum

quetur nomen proprium

ad Aoh. 331.

Vid. ad

^) sit ittud.

'),

lu-

detor-

e mythologia

).

Of. Av. 1024.

Vid. ad Lys. 1032.

^)

Vid. ad
) Vid.

ECCLESIAZUSAE.

138

xavxriv nQOKQovstv, ccDH

1020

r^g viag,

iTti&vfifj

jtQes^vxeQaig yi;vai|tv k'6ra xbv viov

,^xaig

A.xftv avaxei^

Xa^o^ivaig xov itaxxaXov.^^

EnirENHs.
ol'(iof

IlQOKQOvGxrjg xiqfieQov yevrjaofiai.

rPATS
yuQ vofioig xoig

xolg

A.

rifiexiQOtai neiaxiov.

EmrENHZ.
xl

r^v

^ x&v

acpaiQrixal

(pi\(OV

x&v

avrjQ

ft

rPATZ

A.
aXX

1025

6ri(ioxS)v

iXd^av xig;

'hneQ (jiidifivov iax

ov KVQiog

avriQ ovdelg

exi.

EmrENHZ.
i^cofioaia

^'

ovn eaxiv;

rPATZ

A.

oi)

1018. Del. Mehler.

(|

ravtrjv

6ei axQOcp&v.

yccQ

vVelsenJ rtQoreQov

(e ys. 1017).

1020. Xa^o/nevaig Blaydes] -vag E.

1026. atQo<pwv B]

atQocpfjg

R. Cf. Plut. 1154 Ran. 775.

1018. Abesse poterat, sed agnoscimus

legum et deoretorum dictionem ampliorem quam concinniorem.

Oachinnis excitandis aptissima

1020.

sunt priscum et grave illud

fraude"
Xog

^)

^)

et scurrile

inter

se

icvatsl se

vocabulum n&ttaEtiam ti^log ita

iuncta.

adhibebatur ').
1023 1027. Tres causas iuvenis frustra interserit. Praedem dabo !" *) 6xc\&mat. Cui anus: at nulli iam est viro
unde vadimonium sistat, non enim svi

iuris

sunt illi", ut hactenus mulieres;

nam

inl

tlj;

nqotiqag &QX^g" ut

anu loquamur 6
yvvaixl

/iiii

xQt9<uv"

causam

^).

i^tivai
,

cum

to/uog 6taQQtj6t]v ixcbXvt

^v/u/iAXXitv

niqa

fieSlfivov

lureiurando igitur interposito

sonticam

Apage
iam
valent artes veteratoriae" ^). Tandem: At
mercatorem me esse profitehor!" ^). Cui
vetula: ^tuo igitur malo profiteheris!" ").
ista!"

Ne

excv^aho".

respondet mnlier:

nullae

quidem quicquam tibi proderit,

enim curamus priscam istam legem.

id

nihil

') Aesch. Eum. 59 (76?) Soph. Ant. 485 Eur. Med. 1357 Plat. Leg. 871(?, 917c,
935i.
*) Vid. ad Lys.
1118 sq.
') Vid. Pherecrat. fr. 204
(cf. Kock ad
Xenarch. l^).
<) Cf. vs. 1064 sq.
^) Cf. Isae. X 10; recte scholion. Subsimilis est Vesp. 1354.-.- ) Vid. Plnt. 1154.
7) Vid. Plut. 904 et ad Ach. 392.
8) Vid. ad Ach. 827.

ECCLESIAZUSAE.

139

EmrEJSHz.
afiTtoQog elvai

ctXli

GKrjipOfiai.

rPAJS

A.
ys 6v.

xXdciiv

EUirENHZ.
xi Sfixa iqii

8qav

rPATZ

A.
aiioXovduv

8tvQ

rog

i^i.

EmrENHZ.
Kal xavx

avayKr}

fioi.

i6xi;

rPATZ

A.
diofi^qdsia ys.

10291033.
vvv ocod

est Trygaei
Pace coUoquium TP.

Sabsimile

cum Mercurio

in

artaff'

/nt

ivciyxt; iat' lcTto&avtiv

'EP. IV

XaSi^

TP.

3tt.

/oiqISiov

tl.;

vvv

/Lioi

bus hviqoifityoii;. Portasse sequerer hanc

virum doctum, si credibile videretur
etiam Platonem philosophum ex eius-

modi fonte duxisse

illam

S&vtiaov
fit

tQtig

jtQtv

gaeus

tt9ftiy.svai"

illic

ocalos

dQax^iag'

suam

habet,

').

yaQ

/nvrj^fjvai

filium

mortem

ante

parva Iliade

aniculae

iuvenis

aliquam

^).

neces-

apud

sitatem sic dici docet contextus, et

qua interpretanda diversaa vias ioibant grammatici. Nam ad Biomedem Thracem referedit locutio

'),

in

rebat Clearahus*): huic lascivas fuisse

filias,

qaibuscum rem habere coegerit

hospites.

ut

Cai

stataat

respicere

ita

aasentitur

Aristophanem

Romer

nostro

comoediam aliquam,

"^)

loco

in

qaa

clarissimum;

in

Uiixi

castra

Jiofitjdtiov hoc nomen haberi, sed femininum ipsius nominis proprii Jtofiridovg
dicendum est; sic "AdQaarog nomen peperit tfjv AdQ&atitav. Quae si probabi-

liter

Bunt

quae erat de Thracis

fagere.

Tydei

quem Lesches in
cum rapto Palladio

h.v6LYKr\;
vai, Jtofti]dtla yi tti"
breve
alpha finale vetat pro feminino adiectivi

teamur

eqna-

socio

hoc

ab

in ridiculum detorta esset prisca fabala

illius regia

finxit,

locutionem.

spectari

fraudem pararet,
Graecorum esse
pulsum ); ambas autem explicationes
iunctas praebet Suidas. Sed gravissimo
incommodo utraque premitur; nam, nisi
forte
scripserit
quispiam xa roOt'
facinoris
vi

ait.

JiouijStia] ferream.

Platonem

statuebant

Try-

1029. xat] indigaantis particula

olim

Alii

Qaamquam

ipsius

noster

letum instare

dtl

disputata,

nominis

sequitur

rationem

ut

hodie

fa-

nos

1) Pac. 372375.
^) Plat. Rep. i93d.
) Vid. ad Nub. 210.
*) Apud
'')
Hesych. s. v. nnnc sequitur schol. ad nostrum locum.
Abh. d. K. Bayer.
Akad. 1904 p. 632.
) Vid. Conon in Phot. Biblioth. 186 (p. 137 25 Bekk.),
schol. Plat. 1. 1., Paroem. Bodl. 338, Zenob. III 8, Eustath. 822, 23, Serv. Verg.
II 166. Diomedesne Ulixem an Ulixes Diomedem vi coegerit dubitatur: seqaor
Welckerum cum Wornero in Roscheri Lexico Mythologico s. v. Palladion III
;

13071309.
11

ECCLESIAZUSAE.

140

EnirENHs.
1030

vvv

vTCOGtoQsaccl

vtio&ov S^vynldoaSa titraQa,

%al KXrjfiad'

naQd^ov tag

aal taivtooSai, %al

vSatog

t %ata%^ov

XrjKvd^ovg,

tovGtQav,ov tiqo

rPATS

tfig

d^vQag.

A.

IV mvt^Gei Gv Kal 6tcpdvr\v

firiv

r\

OQiydvov,

TtQcbta ti]g

ifioi /

EmrENHs.
1035

^r,

Tov

vri

rivTtSQ

ij

yi

nov tav

yaQ svSov SiaTteGetG&ai

olfiai

%riQivav.

avtina.

(>'

(Ex aedibus suis proruit puella.)

1033! xati&ov] xa9aQoD Faber.

1034.

artcpdrrjv']

1030

1033.

Meineke.

ati<pttvov

1035. xriqivmv R]

F, xeiQiwv Bentley (vid. Av. 816).

xrjQlaiv

Ante omnia igitur anum

cubile parare quale ei con-

iubet tale

veniat 9av6itin

/.i/Lt]iLta

nQoti9ta9ai, non

Oportet eam

ovari.

enim xataxdaetai mox

sed TtQoxeiaetai '). Conferatur Timothei

poetae dithyrambioi vereus teta/.ievov
oQiyava

ubi SUSpicor

fivekotQetpij" ^),

diic

1035

Coronam

sq.

")

tim dilapsuram

*)

arbitror.

possis!"

sive uQSaviov

Euripidem

th oatQaxov

},

commemoratur etiam apud

in Alcestide *). Q^uatuor

xXr]-

id
supponi quod mos ferebat,
quod e nostro loco discimus, inde repetendum esse quod Mercurio hic numerus

fiata

sacer erat, suspicati sunt

Mox

1034.
et

Venus

(piXoinfieidrjg

videbor Brit
!

mihi emas

cum

re

docti

viri

aliter iudicabis,

vetula

')

xai ivatecpavog tibi

cum etiam ornamenta ultro

gratum animum testantia,

expertus fueris

Cf. Av.

24.

3)

ait,

*)

Zti tb aocpov

1035.

tiov

adiectivum

non

474 Lys. 611

sq.

flebili

xriQivtav^

signiflcat,

me

certeai

^).

nisi feralem hoc

quid dicat iuvenis

intellego. Alibi cereum valet, a voce

ductum, sed quidni alterum adi.

prisca vox xr]Q pepererit? In

xr]Qivov

funebri obsoletis utique vocabulis

suus est loeus. Eodem tendunt Artemidori verba, quae contulit Blaydes:
ritu

in insomniis atecpavoi
/udXtata

6h

voaovat,

xaXouaiv

xrjQa

oi

xrJQivot

inel xai

noirjtai"

naat xaxov

tuv &<kvatov

*").

Corona,

quae mortui capiti imponebatur, eum

diis inferis consecrabat; itaque probe
dietinguenda est a coronis, floribus, taequibus amici et propinqui in ho-

niis,

uorem mortui
ornabant"

raig ntnelQaig ivsativ.

fr.

^).

ab ama-

voce

tum ridens Chremylus:

xr\Q&

mentio

sed sta-

clamitat m^ per anulum iam trahere

corporibus ornandis inservientium etiam

flt

es,

Subsimilis

ita contabui"

spreta:

tore

incerniculi sit anulus"

Lysistrata

tibi? fera-

in Pluto est locus, ubi anicula

de Adonide sermonem esse, ex cuius

corpore ab apro mutilato ipsa medulla
cum sanguine in herbaa substratas proflaxisse dicatar. Taeniarum mortuorum
in

emam

lem scilicet! non enim vitalis

supra 537 sq.

^)

eius leoticam funebrem

").

Contulit vWilamowitz Timoth.

Eur. Alc. 98; Poll. VIII 65. Sic Voss;

Vid. ad Plut. 608.
Eq. 968.
390
Artemid. I 79. ") Hesseling
Plut. 1036
1156.

Lys. 603.

Preller Myth. 1* p.

cf.

^)

sq.

sq.
Eq. 695 Vesp.
)
De usu coronarum apud Graecos 1886 p. 40.

cf.

^)

^)

i")

Cf.

^)

Cf.

ECCLESIAZUSAE.

141

SCENA VIGESIMA PRIMA.

Epigenes, Anus, Puella.

NEANIS.
TCoi

tovxov

'iXv,uq',

rPATZ
elg

A.
elGdya).

ifiavTijg

NEANI2.
ov 6(og)QOvov6d y,

Ka^evSuv

noiQa 601

1040

^''

f*'^'^''??

avxa

0-^

roV Itih

t^A.tJCOvrog
elVjg

jttfiXAov

yvvjj,

t)

Kata6Ti^aE6&e tovtov tbv vofiov,

io6x

sl

triv

yijv

artaaav Oldmodcov

rPATE
co

TjXiKiav aisi

yccQ

ifi7tXri6ete.

A.

nafn^deXvQa^ <p&ovov6a tovtov tbv Xoyov

i^rivQeg. dXX^

iyco

6e ti(icoQT^6ofiai.
(Abit.)

EmrENHs.
1045

VT]
co

1037.

tbv Ala tbv EcoxfiQa, %eidQi6aL yi

fioi,

yQuvv aTtaXXd^aed

fiov'

yXvxvtatov,

Meineke] t6v

trjv

metro invito; r6v

autem

ostendit responsum

vitio sic sanari

domum,

crimini dari

haplographia post
1040. V

r] om.

ei

?,ixsts

ei;,

quod ad iuvenem

supra vidimus '). Qaadragenaria

haec malier mater esse potest

foret

esset aetatis. Cf. vs. 675;

referendum.

exclamat
quae id

1043 aq. Legibus obtemperandum non

negat vetula, at neque tuus erit istel"

%iv,r

Ach. 867.

et abit
sit

il^Jyo'

Faber] rd^ofR.

aliam petitura anum,

aetatis ut

pro matre eius

1045. Item in Acharnensibus

Boeotus fugatis a Dicaeopolide

nibus:

Vid. vs. 636 sq.

||

haberi omnino nequeat.

adulescentuli.

>)

is

quae

dein metri causa insertns est articulus.

1038 1042. Lege quomodo et Praxagora et Plato caverint ne oum sais

ipsorum parentibus rem habere possent
fere

nam

tiv Dobree,

Ach. 1023), vitium

suum si anus deduceret
(cf.

B.

1043. *tovtov'] rdrJ R,

cives,

puellae;

non posset quod nimis tenerae

intercidit

Bergk, av;

y'

lenissima quidem est mutatio, sed duriores sunt hi numeri

vil thv ^lolaov,

Ad

tibici-

irte/opfra> y',

2).

1046.

^)

institor

(0

ylv*vtatov'\ vid.

vs. 952.

supra

').

tu

ECCLESIAZUSAE.

142
(o6x

avxl xovxmv xa>v ayad^&v elg edTteQav

lieydXrjv

(Domam

aitod(6S(o

itayelav 6oi %dQi,v.

y,ai

puellae intraturus est ipsa comitante. Sed a dextra supervenit

anus multo maior

alia

natu.)

SCENA VIGESIMA SECUNDA.

Epigenes, Puella, Anus altera.

rPATZ
aijxri

1050

6v,

Ttoi

elKetgy JtaQ

xovSi

x&v

ifiol

B.

naqaPaOa xov

vofiov

yQafifidxcov eiQrjxotoav

TtQoxeQOV iia9ev6ei,v avxov

EnirENHS.
deikaiog

ol'ix,oi

no^ev l^e-Av^ag^

eo

dKoXovfievri;

v.dy,i6x

xovxo yaQ ineivov xb xaybv i^caXeGxeQOv.

rPATS

B.

^ddi^e SevQO.

EnirENHS.
(ad puellam
firjSaficbg

1055

elnofievov vitb

r^68\ dvxi^olS) 6\

rPATZ
dXli

vofiog eXxei

:)

jteQudyg

(le

B.

dXX

ovK

nrjdafi&i

lyoo,

<j'.

(Consilii inops abit puella.)

1049. tovSl jtaqa^aaa Bothe] rtaQa^aaa tivdt B.

1048. Verbi ItTtodovvai similis in Pluto
est

usus

1049.
1050.

avtri av\

t&v

tov v6nov

heus tu

YQa/iifKitcov

^).

elQtjx6tujv'\

i.

e.

Haec quoapographum

diaQQtidrjv /Leyovto;."

que vetula

^)

novi decreti

sibi paravit et edidicit *).

1052.

1054

me

').

Unde emenisti

^)

tu,

malum?

*).

sq.

proripi

'),

ilxAfievov']

ne sine

obsecro.

1056. itlX 6 vo/nog i.y.n a$] nunc quoque veram vitam felicissime imitatur
comicus. Quis non recordatur Enphileti
illius, qui ad adulterum comprehensum
utque sibi parceret supplicantem oix
iym

ae

dcnoxtevcb"

clamavit Wi'

tTjg

^) Vid. ad
') Plut.
1031. Praeterea conferri possunt Ach. 787 Lys. 23 sq.
) Vid.
*) Cf. vs. 1081.
"^^Cf. Thesm. 790.
) Cf. V8.'1012 sqq.
Vesp. 1.
Vid. ad Ran. 509.
ad Vesp. 412 Plnt. 608.

148

ECCLESIAZUSAE.

EnirENH2.
ovx
i^ ai'(iaTog

g^kvnraivav

"Efinovsd

aXX^

rig

rKicpisCfisvvi.

rPATZ
enov, (lalaKimv, Ssvq

ifie

B.

avvGag, nal

XdXei.

(iri

EmrENHs.
i&i

1060

vvv ea6ov

jiic

dva&aQQfjaat TtQog ifiavrov

iXd^ovr

avrov

acpoSov nQcoriGxd

eig

dQ&vra jtvQQOv

ri

vTtb rov

otpei

(i

8e

ei

fiiq,

avrlna

deovg.

rPATZ
&dQQei,

B.

jSadtf'*

evdov

;(6(jfr.

EUirENHi:.
dedoiKa aal
1066. oix

/] oi

i/ii

iyco

JC

fiit

ffij

nXeov rine^ ovXo(iai.

Halbertsma.

1060. *lX96vt^ itva9aQqrjaai'\ -vta ^aqqfiaai B. Abiit a

similia vitia (quae

quidem

1063. ^Atp Porson e schol.] ^ V, y

n6lew; v6noi"

pustula, non mulier, quae apparuit. Istud

ferantur sunt lenonis verba

dam
Xoin6v,

avdqti,

noQvojioaxw
totf
fl

n&w

asfivwi

olicevai

SoxsJte

/iii}

BattaQoj
fijv

perorantis:

sic

ri]v xptjipov

(piQeiv,

n6liv ^slvoig.

icXl^
|

avidum,

t&

1058. Surge,

').

domuml Quid

Rem

1059. Similem causam in

').

monstrum sanguinis
Hecatae comes ^). Aeschinis

volo,

non

Thesmopho-

riazusis interserit sodalis Euripidis, ut

instanti periculo se

nunc

est

a<po6og

^)

subducat

Dicitur

^).

qui alibi indnatog

^*').

1061. Similibus verbis supra ueus est

*).

axoQodov

fi,u(pteafiev(o" *).

repletam

')

iu-

verba.

vicinus ").

1057. Sono revocat hic versus comparationem non minus mirificam, qua
in Yespis senex assimnlatur Jo9lr]vi

nunc

amator,

tergiversaris segnis?

vvv del^e9'

Empusa

pus atque venenum amare

betur

*i?]

mater postea contemtim

dicta

scilicet

t6

(inaai

Kiog xal MeQOxp xoaov dQaivei" xti.

"Ejunovad

Eq. 806

a. Cf.

^ B-

Digna etiam quae conapud Hero-

^).

sive ava in

arbitror) vid. Plut. 792 et in schol. Lys. 384.

illud

indaisse

1062. vnd

Fapulam sanguine

1063.

bum

monstrnm multiforme
ait iuvenis; mera est

Lye. I 26.

2)

toC

constans

6eovg'\

locutione est usus articuli

II

hac

Verborum lusum praebet verquod in sermone plebeculae

jftoaj,

etiam male mulcari significabat

Herod. Mimiamb.

in

'*).

92 sqq.

*)

Cf.

'*).

Ran. 293 sqq.

) Een bloedblaar; cf. Ran. 236.

) Vesp. 1172.
Demosth. XVIII 130.
*) Thesm.
'j Vid. ad Ran. 200 et de participio avvaag ad Vesp. 30 Ran. 606.
'O)
'^) Vs. 329; cf.
Vid. Ach. 81.
8) Item Antiphan. fr. 40.
611 sqq.
'=)
") Cf. snpra vs. 640 Vesp. 941
Vid. ad Nub. 835.
etiam Ran. 479.
*)

Pq. 70

etc,

144

ECCLESIAZUSAE.
iyyvritdg aoi Kaxaaf^Goa Svo

aAA.'

1065

a^i6xQcog.

rPATZ

oiad'i6vri.

(10 1

f*i]

B.

anus

(DextrorBUiu eura abducenti occurrit tertia

plane decrepita.)

SCENA VIGESIMA TERTIA.

Epigenes, Anus altera

rPATZ

et tertia.

r.

GVj not

Ttoi

ymQHg

fisra ravrrig

ETlirENHS.
ovTi 'iymy

ardq^
ort

sl

ririg

aXli

%X'KO(iai.

6v, nokl! dyad^a yivoiro 6oij

ov nsQieidsg snirqi^ivi

fi

(Adspicit eam.)

'HqdnKsig^

0)
00

1070

nScvsg,

co

KoQv^avrsg, & ^io6k6q(o,

rovr

av noXv rovrov to naKov s^mliGrsQov

arccQ

xi t6 nQayfi

IW,

dvrioXa>, rovri nors;

n6rsQov ni&riKog dvdnXsatg

1066.

fiitdc

tadtrjg

R]

/utt"

ipiiiv9'iov,

aitfjs F.

1067. av Cobet] ye B, YQ"i> Bergk.

1070. Del. vHerwerden ut e va. 1053 confectum.

Eichards, tout

av ti

vulgata; utramque

xay.ov

anum

7tolX&

iuvenis

manu

indicat

Ai praedes dabo duos, quo

non fugam parare me, sed
in tempore rediturum. Sunt haec verba
1064

sis

||

tovtov] taXXov Blaydes, tovto

iitaXiateQov vVelsen.

%t

dum

servare

sq.

haec

Mihi sana videtur

dicit.

quem manu iam

teneat,

non

certior

facile

evasurum.

1067. n6l)^ icyec9a yevoito aoi] gratias

j

concepta
1065.

quam maximas

^).
(Ui)

/<ot

xa&latrj!]

egregio

cum

contemtu hoc dicit anicula, valet enim

idem quod iuti fuoi ye fiv&ovi/" ^).
Nempe iyYvr\, n&qa 6^ at)\\ Mavult

1068.

oii

visfi disperire
\

1072.
oppletus

tibi

me

iviffiecus
^).

ago

ntQittdtg

^).

initQi^evTa] non si-

*).

tptiuv9-iov']

Cf. Lucillius in

cerussa

^)

Anthologia:

^Ud

1) Vid. Demosth. XXIV 73 Plat. Apol. 38 Leg. 871 e

et cf. supra vs.
1023.
2) vid. ad Nab. 84.
^) vid. ad Ach. 457.
^) Vid. ad Ran. 509 et
'-)
571.
Vid. ad Plut 1064.
") Vid. ad Nab. 995 Ran. 1084. Non aliternos:

vol blanketsel.

145

ECCLESIAZUSAE.
yQKvg

i)

a.vSxr\v,vla

Ttaqa r&v JtXstovoov

rPA7Z
(iri

SKcaTtzi

r.

aXka dsvQ

jit,

rPATE

eitov.

B.

SSVQI

rPATs
1075

mg ovK

aq^i^Ga)

(>'

OVV.

r.

o^hdsTtox

rPATZ

(lV

B.

ovSs

ftijv

iya!

EmrENHS.
StaGTtaGsad^i

(i ,

1076. oidartor\ oWi] vid. ad

(o

KaK&g anoXov^isvai

Thesm. 926.

^vy](oi; ?;|fOKffo Bitu) tQtriid^rixivov, olov Idov-

aav

tijv

(xav?) 'Ex&tt]v avtfiv

oiofx

icnay-

Xovlaat,
xal

e(|Ut"

fiovoxoitat".

9ivo?

ti/iii"

JLeyHV

1073. naQu

naQa

Atyei a(h(pQO)v,
|

aideltai

ycrp

JovxiXhe,

l'atoj

7taQ-

ni.ei6vu3v^

tatv vgxQtbv" schol.

ab

recte

^).

inferis,

Prima

venit exoleta, dein anus grandaeva, at

quae aupervenit ex ipso aepulcro

videtur ad mortales terrendos
enecandos ^). Quemadmodum di vo-

tertia

rediisse
et

cantur

oi

xQtittovs

sic

*),

mortui per

euphemismum audiunt ol nltiovg ^), quibu8 iussa dat deus nolv^nvoi noXvdixtrjg.
Item apud Plautum ad plures penetrare )
id valet quod: in communem locum ').
Ubi Plautum vertere verba exempli
Graeci satis certum; etsi latine quoque
ita locuti sunt homines, si recte in carmine Arvali legitur: incurrere in pleores *). Nallam autem nomen requirit explicationem, aed

Magni cum gymnosophistis

est Alexandri

colloquium, quorum unus rogatus n6tsQOv otttat tovg ^vbvtag tivai nltiovag ^
tt9vr]x6tag,

dignum qaod conferatur

stionem Anacharsis

toiii

yor^

Eandem quae-

sic elusisae

nXiovtag nov

tovg ovv

oixeti

^wvtttg'

toiig

iipri,

sivat tovg tt&vrjx6tag" ').

^).

t&v

tiS-tig;"

fertur:
'').

Mi-

nime vero dubitanter mortuum viatori

se interroganti sic respondentem finxit
Callimachus in epigrammate: ,T<>tov,
oi/

yciQ

iX^Qov
iv

tot,

(pdog

ax6tog>

>;

ax6tog' v^tbv ybiQ nXtiovtg

tu

m66g"

").

Amynias

1074. Item

axwnti

ti

ioai,

ift'

fi

&

tav,

1075 et 1085.

oiidi

^ov vixrjaitt"

oii6i

f]ix&g

/ui]v
u)

Nubibus:

/ni]

^^).

Dionysnm
1076.

in

xti. ^^).

mente praemitti potest

1075. thg...!]
crede mihi

itXXie

nr]v

iyai]

av nocvtwg"

**).

xaxibg &noXov/iiivat]

supra imprecatio

item ad

clamantem ranae

eadem quae

'^).

') Lucill. epigr. 35.

=>)
2) item Eustath. 1382, 18.
Cf. Plut. 1038 et Av.
')
1490 1492.
Vid. Av. 1228.
^) item oraculnm apud Pauean. I 43 3,
Leonid. Tarent. epigr. 79, 6, Crinagor. 30, 6, Alciphron. III 7 init. (III 4 Schep.).

**)
Plaut. Trinnmm. II 2, 14.
') Tot zijne vaderen vergaderd worden.
Sic
Birt et Stowasser.
9) piat. Alex. 64.
") Cal") Diog. Laert. I 104.
^^j jjqi,
lim. epigr. 4.
'^) Yid. ad Acb.
1267; vid. etiam snpra vs. 1005.
i'')
'^'')
333.
Ran. 263.
Vs. 1052.

^)

146

ECCLESIAZUSAE.

rPATz
ifiol

yccQ

ovx,

rjv

r.

ciTioXov&siv 6e dst Kccra tbv v6(iov.

rPATS

B.

srsQa ys y^a-Cg IV

aiGf^iaiv

g^avfj.

EmrENHS.
ovv

r^v

1080

cpSQS,

vcp

TtQ&tov

xjfi&v

n&g in

iytstVTjv

xaxrog,

ccTtoXoofjiai

xrjv

rPATi:

KaXriv ag)i^ofiai;

B.

avrbg GKOTCst 6v' rdds ds 6ot notrirsov.

EmrEJSHz.
norsQag rCQorsQag ovv %arsXdGag dnaXXay&',

rPATE
ovK

B.

oJa&a', ^aStsi Ssvq',

EmrENHZ.
vvv

acpsrco

rPATz
wg

dsvQt (isv ovv id^

avrri't!

(i

r.

sfi

EUirENHS.
rjv

1085

dXli

ovK

rPATE

B.

Aia

o'.

dcprjSo)

fjid

rPATz

r\oi

acprj/

fi

r.
o^idh firjv

1077.

ffs

1080.

(peQe,

1084. y
1080.

Sit

Cobet] a' Uu R.
nwg rtor' Cobet.
Brunck] ^dl y B,
fi

Tittis]

^dl

Hoc incommodum etiam

pyrua indicavit aupra

vri

dia y

Ble-

libello

Trorfpor; Tipoiepa;]

xattX&aai]

transfertur

*),

M Va. 620. =) Cf. va. 1050.

V116; cf. etiam Eq. 1391.
^)
)

Av. 1256.

r.

dtiv ^),

anoSil\

),

Eat autem e
nautarum opinor

similia.

vita navali et ex ipso

ore

desumtum verbum

iXavveiv,

conferri possunt 6i*wntXv

^).

iuncturam hanc,
quam ferebat linguae indoles, non vitabant Graeci ").

').

quae in hocce meo

1081. t&6t\
scripta extant

1082.

iyco.

iqei-

"),

xiXrjg

'''),

alia

quocum

tqd^^olov

*),

ad rem ama-

toriam ludicre detorta.

1083.

^adiT...;'\

hoc quam:

etiam

^oii liadiii;"

imperioBins

").

')
Vid. Nub. 940.
*) Item Pac. 711 Theocr.
; Vs. 1016 alibi.
Vs. 616 alibi.
^) Vs. 1091.
^o)
") Vid. ad Nub. 633,
Vid. vs. 38 sq.
I^ys. 60.

'J)

ut

aaXa/xiviog

'),

147

ECCLESIAZUSAE.

EmrENHE.
av

XaksTtaC y

ycvdjtiEvat TtOQd^fifjg.

tjxs

rPATZ

B.
riri;

ETlirENHE.
sXkovxs xovq nloaxriQaq av aTtsKvaisxe.

rPATE

B.

pddi^s dsvQO.

Ciyfl

rPATE
(la

r.

Ai\

aXl^

s^s.

rog

EUirENHE.
xovxl x6 itQccy^a xaxa xb Kavvoovov 6aq)cbg

1090

tl^iqq^ta^a,

ivsiv 8sl

nmg ovv dmontsiv

1086.

Suidas]

^te

fjatat

B,

1091.

&fi(poreQag']

niose, aed vid.

1086

itvtt(ioXa}

Elmsley,

Meineke,

;fa;irtoi

Richards,

dt/LttpotiQat;

si

vijy" *).

Cannoni decreto multia annis

rentur sententiae,

itinerantes vellicando ene-

Cogitandi

*).

snnt

nantae

snam qnisque cymbam pertrahere

in

co-

simul

vea9ai

per saturam

veluti

et

iubebat

*).

decreti verba et priscae dictionis vestigia noster locus servat;

navem deduci velint. Terminus obsoletus -tnQ, quem in instrumen-

fievog,

potiasimum nominibus servavit

dictio attica ^), etiam in voce nXcutijQt
permansit
aut ea aetate revixit, nam

vo;

in

torum

ionicum potius sonat nXoi-

/IC

xoQax'

atticum

').

sq.

tiatum,
/*(!(

quam

Brevius aequo evasit enunut Pisetaeri in Avibus: tovri

1089

iyiii,

stdov

noXXa

J//

y.ai

delv idtov,

Banis Dionysi: ellneQ

hvdQ&v noitjttbv

ovnto

ut supra -XtXtYiuevo;

vetustioris
et

*),

Nuno

ipsum referens

ni

quod

in

decretum, veretur

ex asse satisfiat utrique: ^oHnot, ov

XQlvetv

/Ue

StaXtXrififiivovg

xal

tovto

ao/uai

taxa!"

tvQontoXfiaai

*'/-

6ei

eiXri/iue-

iuvenis ad se

ne mox corpus secaturae" vel potius

divulsurae sint immites hae harpyiae,

dtaXeXtj/x/aevov

ye

diaXtXiju-

est linguae

illud divide",

iudiciis fieri iubebat

jitvtiv

*),

nam
'),

quotidianae sunt

-etXtYuevo;.

vel in

i/uneq)OQjitttx>ftevov"

(it,

fer-

sed 6ixa exaatov xQiIpsa autem illius

nantes eos qui e navi in littus vel e

littore

vVelsen inge-

ante perlato cavebatur ne de pluribus

reis

caretis

niei

tSi

nam?

Nempe

e.

i.

comment.

poriitorum fungeremini officiol Bene faCurctum quod non estis portitores!

vHerwerden,

?a

fortasse recte.

oti,

Molestae profecto essetis,

sq.

6iaXsXrj(i[isvov.

a(ig)oxsQag dwqGofiai',

^arijv

xaXfTtol 7toQ9/n>ig Jyfviax*^' av, tv ta&^

(xs

XQH

dixa yaQ

'"^*

^^^^

6taXtjip9>i-

1091. In navibus longis unus singulis

vox

Cf.

Vesp. 681.

Plat. Rep. 489.

fr.

^) Redit
Xen. Hell.
Cf. Aesch. Ag. 876

Ach. 549, 937 etc, Enchirid. dict. ep.

) Ran. 1368 sq.
*) Av. 860 eq.

')
34 Comment. I 1 18.
Vs. 58.
794 Eur. lon. 1113 Bacch. 1102 Cycl. 483.

I 7 20, 23,

8oph.

')

p. 327.
^) Cf.

ECCLESIAZUSAE.

148

rPATZ

B.

oX^av %vTQav.

iTtetdav Katacpayrjg

xaA.c&5,

EmrENHs.
naKodaificov , eyyvg ^dr}

oi'(iot

eX7i6(iev6g

d^vQag

T-^g

etfjt.

rPATz

r.

(ad alteram annm:)

ovSev eGtai 6oi nkiov.

aAA.'

1095

^vvetGiteGoviiai yccQ

(jtetu

6ov.

EnirENHZ.

rPATS
vrj

&e&v/

TtQog

firi

yaQ ^vve%e6&ai nQetttov ^ dvotv Kanotv.

evi

r.

'ExaTTjv, edv te ^ovXr} y,

trjv

r^v

te

(xiq.

EmrENHs.

1098

1111.

yvvai%a

tQi6KaKodai(ii.G)v , ei

co

Set GaitQav

Spurios ducit Weise; sunt sane Aristophane

parnm

digni et par-

tim corrupti.

remigibus est remus, sed cymbos qui

ducunt, ut Charon ille ^), duos remos

Huno iuvenem

tenent.

axovta 6 vo/xog
tovt

iativ

autem

iXaiJveiv

6txwrtetv tavtag"

1092.

^).

"i^rj

lam

(iwv 'OQ^dvri tQi^

>;^xtta

*).

Nempe, ut

apud eundem dioebatur:

(iadii^wv

ei/ui

).

xal yteq iyyv?

vetula,
et

mox

*),

ad

nam tecum

in

tfjg

'').

sq. Nikil projlcies

ait

domum,

").

aemu-

introibo in

oubioulum ipsumque

cubile.

lioXfiwv xiJfQ"v]

fiiv arto6ia

&VQas

1094

(poqovg 9vvvoaxojtelv

dignus qui conleratur est Platonis comioi loous, ubi

mulieres multo vino stimulatae et aliis
daemonibus saora ferre iubentur et (ioXvioinia

Banis verba:

nysi in

Est

eodem genere

ex

Coutra &Qi6amvat sive lactuca

^).

1093. Aliquanto plaoidiora sunt Dio-

oi ixovov iqettuv"

xeXsvsi, itklU nal 6ixwnetv^',

ixategav

loquendi atque tovg

et similia

dQ9ol

venerem restinguere censebantur

1097.
;<?/

sed per VeneIsdem verbis

prima mulier iuvenem

iurans

modo

alloquebatur ^).
1098 1111. Multa hi versus habent
quae displioeant vel suspicionem mo-

in

^oXjiovg

neque

veant;

6aftaaag, xataxva/uatt 6evaag,

\

tales ab ipso poeta scri-

d);;

nXelatovg 6idtqwYe' tb yhq 6efiag dveQog

ptos

credibile.

Ceterum

reoordamur

')

Eur. Alc. 253, 444.

fr.

17412.

64

356 e.
Eubul.
etiam Plut. 767.

cf.

5,

5^

piat.

fr.

^)

^)

173.

^)

Vid. ad Eq. 313.

*)

Plat.

quae huc faoiunt praebet Athenaeus 63 d

14 Amph. 20 Plin. Nat. H. XIX 127.

') Ean. 35;
Vid. ad Plut. 531.
) Vs. 981; cf. Plut. 1069 sq.

fr.
^)

C. vs. 1082.

Alia

149

ECCLESIAZUSAE.
^ivstv oXrjv x^v vvKxa nal t-^v

1100

xal eTteiv, IneiSav

nQog xaig yvd&otg.

(pQVvrjv e'xov6av A-tjxv^O^ov

ag

ov Kanodaifimv

^aqvSaifjiwv fiev ovv

elfii;

xbv ^ia xov Efoxfiq

vrj

TifieQccv'

anaWay&^ ndXcv

TTJcrd'

dvrjQ xal Sv(Sxv%i^g,

o6xig TOtovxotg d^rjQiotg ^vveiQ^Ofiai.

(Ad spectatores

1105

d\ edv

vfjieig

xotvde xotv xaGaX^ddotv devQ

iStco

&d^fat
1101.

Iv

fi

Blaydes]

(pqvvriv

locus non video.

sit

:)

<tc6v uvriKiGxcov^ nd&o)

xt

avxm

tc5

plerique editores pro proprio nomine habent;

cui qui

Cobet, ut V8. 502.

rar? yv&9oii\ tolv yy&9oiv

||

ei6ne6(6v,

Gxofiaxt t-^j elG^oXfig^

1104. ^vv{avv)tlq^onai Brubach] aweiiofiai B.'

1105.

vHerwerden]

viiists

&vr]xeatwv']

noUu

noU&xii

forte (ut

si

onojg

TtoUAxii B.
vs.

R;

i5^S?

coniecerat Meineke. Cf. vs. 385.

Non possunt

791) hinc

sine vitio iungi

alienum,

cum

||

noUik, itaque

ti

*twv
tl ..

praesertim nimis dubitanter

id

dictnm foret pro huius iuvenis mente. Non videtur sufficere lenior correctio:
iav ti noU&xiq n&9w xaxov.
1106. rotvdi totvj taivdai talv B.

Timoclis comici,

||

qui in Orestautoclide

Aeschylnm ludicre imitatus

Auto-

finxit

quendam a meretricibus ita ut

Oresten a Furiis vexatum: nsQl dh thv
cliden

nav&9lxov
ywv,

tvSovat

Jvxa"

rum nomina
1098.

nomen

Ssi]

^t

yqatg,

N&vviov, TIi.ay-

Cyclopia antro inclusus

o'iw

(x

6 dal/uwv

avyxa^tiQitv !"

teQatt

non

(^i]Qiotg

sistrata:

1105

clamabat ). Voce
utitur eenex in Ly-

aliter

ti

aavtov

toXaSt

&rjQiotg ^vv&nttig ;"

plura sequuntur exoleta-

1111.

ilg

Xoyov toXg

').

Similia

optabat

sibi

Philocleon vitae periculum aditurus

').

mente

facile

suppletur pro-

^).

aanq&cv] ipsa ^ninetqav" se dixerit

Id
1101.
rubetam, hufonem
(fQvvtiv]

scholiis scripsit:

lrixv&o(;

Si'

humanitus

sihi

aliquid acciderit

ibi sepeliri vult alter hic

patriae legibus parens

in

igitur

(bSrjxvia",

enim facies turgida et ollae fere

similis. Non huc faciunt urnae funehres,
quarum mox fit mentio et saepius est
dicitur

^).

1101. Sic apud Philoxenum Ulixes in

Si

^).

^).

quod additur recte interpretatur qui

facta

ianXimv B.

*elanta<x>v'\

rit,

iv

aiiTfi

tfi

tlajiolLji

*J.

^),

Leonidas, ubi

mortem invene'"),

ante ostium

harum exetrarum. In tumulo autem coUocari afifusoque plumbo

afflgi

antri

iubet tertiam illam

anum

ceteris

Ultima eius verba in mentem nobis revocant quae de tuha iocabatur Trygaeus '^); sed ut illa festiva,
sio haec absurda suut potius.
tetriorem

^').

^) Item Thesm. 457; neque aliter gall. il faut.

') Cf.
Timocl. fr. 25.
896 et vid. ad Vesp. 1343.
^) Aristot.
Hist. Anim. II 15 4 IV 5 6
IX 1 4, 40 18 Part. Anim, III 12.
) Cf. vs. 1111, 538, 996, 1032.
) Philox. fr. 9.
^) Lys. 468; praeterea cf. Demosth. XXXIV 52 XXXV 8 etc.
8) Vesp. 386.
^) Cf. Ach. 1075.
9)
Cf. Pac. 169 sq. et vid. ad Eq. 355.
^-) Pac. 1242 sqq.
") Sio Bergler.
)

V8.

150

ECCLESIAZUSAE.
Hccl

avcodsv iittnoX^qg rov ai^fiatog

T-ijvd'

^&Gav KaraTtitrmGavvsg

1110

elra to)

^oXvSoxoi^6avrg kvkIg)

tvsqI

noSs

t aq^vQdy

av(o imd^eivat nqocpaSiv a,vrt XiiKvd^ov.

(Ab ambabas anibus abripitur.)

Saltat chorus.

EXODUS.
11121181).

(vs.

(A dextra parte prodit ministra.)

SCENA VIGESIMA QUARTA.

Ministra, Chorus.

&EPAnAINA.
m ^aKaQiog ^sv

d^ftog, svdaifioav ds y^,

avriq rs (lot 8s6%otva {lanaQtoDrdrr},

&\

vfistg

1115

01

oSat TtaQsGrar

ini raiGtv d^vQaig.

ysirovsg rs ndvrsg ov ts Srjfiorat,

nQog tovrotGiv

iyat

rj

Stdnovog,

^Tig (ifivQ(0(iai r^v ns^paXriv (ivQ(a(iaaiv

r/*d' Bergler] twv R.
1109 sq. -aavteg (bis)] -aavtag R.

1108.
1110.

T(i

a(pvQa^

atpvQtb

tu)

Blaydes.

1111. avco] ahG} vVelsen (recepto vfxai vs. 1105 et servato -aavtaq vs. 1109 sq.).

Ulerque

1112 sq.

in

habet

paragraphum, priori dein praescriptum

est

6ia*(ovoi), alteri 9-eqanai(va).

1112. dh

yfi

1113.

aiitti

1114.

5-'

Dobree] d' lyto R.

Brunek] avtt] R.

Dindorf]

d'

R.

Brunek] twv Srjuotwv R.

1117. fit/nvQWfiai R] -la/uai Athen. 6915, quod solitae dictionis est (cf. Lys. 938
Plnt. 529 etc); sedanoilla jtaQatQaYtodeL
Posthuno quaedamdeessearbitratnrBergk.
1115. tt

Srj/udtai

\\

1108.

JTfjrtoAr;;]

in superficie, indvw. In

Pluto redit adverbium

^).

1111. nQoipaaiv &vtI XrjKv9ov]

pro urna ferali

1117.

i)

*)

quae

sii

^).

Hoc statim novum

Plut. 1207.
Vid. ad Ach. 177.

2j

Cf.

accidit an-

vs,

538

cillae, quod odoribus est inuncta; liberarum enim feminfirum ^), non mancipiorum id erat. Gaudium prodit locutio
ampla et gravis /nefivQw/uai /xvQw/naaiv *),
i.

et vid-

e.

(/ivQw) fie/nvQiOftai.

ad Nub. 55.

=)

Cf. vs. 525.

151

ECCLESIAZUSAE.
ccyad-oisi

1120

y\

/ TtoXv

VTtSQTtSTCainev

d'

Tovtoav ccTtavtoav ra &a6t

aiicpoQsiSia'

iv

xfj

nokvv XQOVOv,

xa

d'

&6r
'\

Ksq)aXf} yccQ

ififisvst

^sXxiGxa, noXh 5^t',

KiQaGov aKQarov, svcpQavst

aiA',

dv

ri

yvvaixsg^ (pQaaars

co

rbv avdQ, onov isxi,

(Prodit

rr}v

fidXiGr

av

dnsnrsro.

aTtavd"iq6avra itdvr

aliH

s6rt TtoXv

ivXsyo^svaq o

1125

Zev

oo

^soi.

vvf%^

oGfirjv

sx^rj.

oA.ijv

rbv Sscnorriv^

fioi

i^^^g KSKrri(isvr)g.

xT]g

Blepyrus

a dextra.)

KOPTOAIOi:.
avxov ^isvovg'

dv i^svQStv doxetg.

r\^tv y

SCENA VIGESIMA QUINTA.

Ministra, Blepyrus, Chorus.

QEPAnAINA.
661 yccQ ini rb dstnvov SQxsrat.

(ittXied^,

1118. itya9oiai
1119.

a/tcii-rtov]

/ Cobet] -aiv R.
to / av^oj vHerwerden

1121.

coll. vs.

1121. icniitttto] -ntato B.

1123 sq.

Corrupti

r)

{Jxxatov

xtqikaai

aut lacunosi

quomodo

1127 sqq. De Blepyri nomine

1127.

1119
lagenis

av Brunck]

ybtQ

Thasiis

con-

diutius igi-

permanere quam quae extrinsecus

Nempe

illinantur.

etiam largis poculis

^).
Sic apud Plautum anus
quae odore meri e domo sua

est excepta

vinosa,

est elicita:

,^*

veteris vini naribus meis

mox: ut veteris vetusta

cupida sum, nam omnium unguentumf^^
obieetutt"

et

'prae tuo nautea est" etc. *).

')

Vid.

Curo. I 2

ad Eq.

56.

init.

^)

potuerit dici non video.

vid. pag. 2, 3.

quem hae

tinent liquorem intvs sumi,

aliunde invecti. Et ay.qatov

fortasse

B, uv dubitanter Blaydes.

perhibet famula ap-

^)

et

unquam

1121. Sed unguenta/ow^i? ')

pota: fragrantem enim

tur

sunt

aine vitio

^PiP

1125

finem Lysistra-

tae est versus: tli av (pQdati

>)

JvaiatQ&ti]''

servam se
sunt
heri

^).

dicit;

vniQ

xvqioi

nomen non

onov iatlv

Non heri sed herae *)

nempe viri iam non
ftidi/iivov

addit,

'j.

sed

Proprium
obscurum

non potest esse choro quem dicat, quoniam ad Blepyri domum accessit.
1127. 6oxiii\ iocose loquentis nunc
est, ut in re certa; nam suis oculis dnx
chori appropinquantem cernit Blepyrum,
et

mox

) Vid. ad Plnt. 1021.

Lys. 1086.
) Vid. Plut.

Similis Bub

sq.

Meineke.

i^vqtXv'] ivtvxttv

||

cernit ministra.

Cf. Pac. 537.

=>)

4.

^ Supra

vs. 1025.

<)

Plaut.

BCCLESIAZUSAE.

152

BAEnrpoz.
1130

iyco;

&EPAnAINA.
6v

yivoir

yccQ

rig

Jl\

(livtoi, vri

o^dflg

(oq

&.vriQ

(lakXov ol^KorsQog^

ccv

oGrtg TToXirav TtXsiovcov rQiGfivQtoov

ovrcav rb nXij&og

Ssdsinvrixag fiovog

0-6

KOPTQAIOS.
av&QCDTtov stQrjKag 6acp&g.

s^iSaifioviKov y

SEPAnAINA.
1]35

%ol ^adi^stg;

TTor,

BAEnrpoz.
ini xo dsinvov sQxofiai.

QEPAnAINA.

jtXeidviov

1135.

Ttot

noXv y

anavrcav vOxarog.

iniksvs ^vXXa^ovsdv

d'

oficog

1132.

AqiQodirrjv,

rrjv

vri

fi

r)

yvv^

Dindorf] nXtiov
R.
Meineke.
jj

nol] noX nott

1137, ^vXla/iouaav (avlL) Ald.] avXXa/iovaa R.

1129.

laerum

Similibus verbis praeco Piseaffatur in

fiaxdi^i

<h

xXitvotat

5)

(u

Avibus: & HsiaitaiQ

aotpditaTe,

tu

yXa<pvQ(atate !"

1130. Tu vero hercle^)

tQia^iax&qi

si quis alius!^).

*).

memorabat olim
Agathonem coram
fi&Qtvai

tSiv

'

Herodotus
nXtiv

EXXi^vaiv"

ij

hic

est

loco metoecis

').

1138. Similis iocus est in PaAperte autem naQatqaywdovari^, ut

cetera nuntiae verba, sunt adiectivum
oXfiiog et fxaXXov comparativo adiunctum ^).
1132. Eundem civium numerum com-

1131

ce

apnd Platonem ^). Botundus

numerus, qui etiam metoecos
videtur comprehendisse ^); nostro certe
Socrates

et

^),

tgianvqioig

nomen suum

et

tragoediarum quas scenae commissnrus

erat professum esse in proagone ') ait

tolg &xuQoti

t&v

itat&iv

flngi veri dissimile.

1134. Irridentis baec sunt verba, ut

mulieris in Pluto fabula:
fiojv

ocQ

^v

ivi]Q

v)

///'

tvdai-

rpvxQ^ &aX<itt>]
incommodi aliquid

ytQoiv

^).
Etiam
admixtum habere insignem illum honorem '') apparet.

Xovftivo;

1137.

ixsXtvi']

notus

usus in ore famulorum

imperfecti

hic
'^).

^vXXa^ovaav] iocose

audacius loquens

quam

et
olim

victum denegatum

aliquanto
solebat.

) Cf. Plut. 247.

*) Cf. Pac. 9702) Cf. Eq. 168.
Av. 1271 sq.
5) Ut Aesch. Sept. 673 etc; observavit vdSande Bakhuyzen. Cf. supra
'')
Recte huc refert Mazon Rev. de philol.
j Herodot. V 97.
vs. 807 sq.
'^)
Cf. schol. Vesp. 718 Athen. 272 c Demosth.
8) Conv. 175?.
1903 p. 265.
'<>)
Plut.
XXV 51. Composuit quae huc faciunt Boeckh Staatsh. P p. 44 sqq.
^) Vid. Eq. 1181.
") Cf. vs. 726 sq.
657 sq.; cf. etiam Ran. 1195.
1)

972.

ECCLESIAZUSAE.

153

aysiv 6e, nal raodl fista Gov

(isi^axag.

rccg

olvog 8s Xiog isri TiSQiksXsi(i[xsvog

1140

Kal raXl! ayaQa.

(Ad choram:)

ravra

TtQog

xal r&v &sara>v

si'

Kai r&v KQirmv

ir<a

(isd^

si

rig

fir)

^Qadvvsrs,

svvovg rvyxdvsi,
srsQcaes rig ^lsiisi,

(i^

irdvra y^Q 7iaQs^0(isv.

rj(jia)v'

BAEnTPOS.
ovnovv aTCaOi

1145

xai

Srira

ysvvaimg SQSig,

TiaQaXsiipsig (ir\8sv

(i^

aA.A.'

iXsvQ^SQGig

ysQovra, (isiQaKiov , TtaidiffKOv; mg

y,aXsig

t6 SsiTtvov avroig s6r

sjts6KSva6(ji,svov

1139. niQtXtliifx/nivoi Ald.] ttaQaleXtt/nfiivog B.

1140. ra'] ndXX' Blaydes.
1142. iteQmai

rt? Cobet] t? irigwat R.

Blepyro dedit Bothe; in R praemissa est paragraphus. Ancillae
continuabat Ald. (vs. 1150 exovadc toi legens), Choro cunctos dabat Bentley,
Brunck solos vs. 1149 sq., quos Ancillae tribuebat Bergk.

1144

1150.

1145.

7taQalelrf.'tti]

-iprjtg

1146. xaXiig Cobet]

1147. autoTgl

cnm penes

R.

y.aXtiv

R. Cf. Ran. 203, 462.

Meineke.

dcatotg

||

summa rerum

viros erat

verbo utitur ancilla,

adhibenda ^).

corripiendi
vis sit

1138.

iat"

taadl ... tag

fielQay.ag']

quasi

intaxtvaafxivov^ iattv

sim spectat, i. e. nisi

fabulam neglegit.

1144

erat

ohog

vinum

sium

Xlog]

generosum hoc

et notae interioris,

longe

Attico

"),

ut Tha-

cunciis potius

Quin

nihus

ad cenam

/Qfjotov Yivvtjtixdg, ttQoa-

adolescentihus

qui

vocare,

iuvenibus

adsunt in theatro

viri

^)

aheant.

finem

'),

infra

autem

sic

instaura-

domum

si

..

se-

soli

dicendi

facit

redit hic iocus "),

conferendi sunt Lysistratae fabulae

et

iftfidXXiiv *).

Perridicule

^)

dic

tas ') iis praesio esse epulas

id

tantum iudices

nobis faveant, sed liheraliier cunctis

naxvg elvat" ^).

1140. nQitg tavta] proinde *).
Item
in Pacis exitu choreutae iubentur livdQixwg

spectatores

et

praeferendum.

tjviatatog, n/.ijafttog, rfti t6

1148.

dicis liberaliter? Noli eos

Mnesitheo iudice erat o Xlog ntnttxog,

tQdtptfiog, aifiatog

nostram

alia agens

1143. navta Y^Q naQi^ofiev] nonnihilambigui habent haec verba in ore puellae ^).

chorum

dicit.

1139.

Cobet.

iaxtvaafiivov

1142.

il

fii]

itiQtoai ttg ^Xinit] nisi alior-

loci,

nbi chorus feminarum: kuc adeste

1) Vid. ad Plut. 1079.

) Athen. 33.
) Supra vs. 1119.
Nub. 990 Vesp. 927.
) Vid. ad Lys. 162.
*) Pac. 1305 sqq.
5053. - 8) Vid. ad Pac. 966 Thesm. 835.
) Vid. ad Lys. 408.
schol.
") Vs. 1175 sq.

<)

^)

Vid. ad
Cf. Pac.

">)

Becte

154

ECCLESIAZUSAE.
arca^dTCccGiv

1150

anitoOiv oiKaSs.

rjv

iyca

ds Ttgbg tb

l'j^a)

di toi %al Sada xavvrivl nal&g.

deiTtvov

iTtsC^ojxaf

7]Si]

QEPAnAINA.
Siaiqi^sig

xi SriTa

raaSl Xa^mv
iTtaSofiat

s%(ov.,

ovk aysig

akli!

iv oSco Ss nara^aivsig, iya)

fisXog ri fisXXoSsntviyiov.

KOPT^AIOZ.
(ad spectatorea:)

vTto&sS&at totg HQtratGt ovXo(iat'

SfLiKqbv S

1155

t&v eotp&v

toig Gocpoig iiiv,

KQivstv

(isfivrifisvovg

1150. d] YB Lenting. Cf. Plat. 1199.

1153. Ancillae dedit Willems; dabantnr Choro (Coryphaeo)

1151

tibus.
vs.

Cf.

vs.

1163 sqq.

In

ante

vs.

1151

i(ie,

cum

paragraphus, non

est

seqtien-

vero ante

1154.

vrtoS-iad-at^l
vrtoS-ia^ai di TtQuitov Meineke; sed octo, non novem esse
huius epirrhematii versus veri est simile, quoniam integra epirrhemata omnia e
4
* ^6l
versibus constant.

1154. d'

4X5

1155.

cuncti,

fiefivrjfievovs

ait,

sed nihil a

Ald.] -voig R.

cena parata,

stat

nobis aceipietis

habet Plautus

verum si voletis
plausum fabulae huic clarum dare, comessatum omnes venitote ad me ad annos
similia

XQ>1

Nec non

').

scendis

^).

qua utatar cum domum

redeundum; tum enim nox erit.
xal53i\ commode, bene factum quod ^).

1151

sq.

Cur vero tempus

teris!

Quin

hasce mulieres tecum duc *)potius.

Simillima est iunctura verborum Strepsiadis

semet ipsum cohortantis:

t/iov ^)

&vQav"

atQaYYnJo/nai, liXX

ittjTeov. ti tav-i

od/l xdntw

trjv

Uterque coniunctionem adversativam, non xai, adhibet, quoniam

*).

fxeXog

carmen
un chant

fxeXXoSttnvty.6v\
**),

1162.

'^).

tenuisque haec

Pallida

umbra lepidorum illorum epirrhematum, quibus olim iudicum benevoest

lentiam captabat noster ^').

1155
1157. xQivetv ifie] mihi, id est
choro cui praesum, victoriam decernere '^).

Etiam

in

Pace suo nomine

coryphaeus:
xal

ifiov

^Q'>?

tovg

tavta

avdQa;

sic loquitur

^j^^stbv

xal

eivai fiet^

tovg

ti atQaYYfiJo/xat,

ti

diatQtjieig

id

quod

o{/

de-

').

1154. vito9ea&ai'] admonere

1155

valent.

orcliestram

in

quod cena instante canitur

de prelude au diner" ).

1150. daSa']
erit

6KlttQt[ie

fj.fi

xataftaivetg]

1153.

sedecim

atQaYYiiJfo9-at,

1152.

xti.

naXdaq"

>3).

^) In flne Budentis;
ef. etiam Pseudoli et Stichi
}) Lys. 1071, 12131215.
fabularum exitus.
^) Cf. vs. 2. Vesp. 13711377 pertinentne huc?
*) Vid.
ad Eq. 1207.
^) Vid.
ad Av. 1082 et Ran. 202.
^) Item Nub. 131 sq.
') Cf. Vesp, 1514 et vid. ad Eq. 148 sq.
^) Vid. ad Av. 639.
) Willems.
>o)
i^) vid.
Vid. ad Av. 1362.
^) Cf. Nub. 11151130 Av. 11021117.
ad
'3) Pac
Ach. 1117 Av. 1103.
765 sqq.

155

ECCLESIAZUSAE.
toig yeXaSi

ovv %\va>

rbv KXr]Qov yeviad^at

fir}d

ort TtQosiKri^i

1160

KQivetv

drjXaSrj

ifte,

airiov,

(irjdev rjfitv

akXa navta tavta ^Q^

'

(Jf^^fJtvrjfiivovg

aXXa KQtvstv tovg lOQOvg OQd^&g asi'

STitoQKeiVy

ftTJ

Sta rb ysXav kqLvsiv s^e.

riSioag,

d'

G-^sShv aTtcivxag

tatg KUKaig staiQatg tbv tQOJtov jtQoOstKivat

(irids

ai fiovov

t&v tsXsvtaiav

k'xov6t

fivj^fjtrjv

asi.

&EPAnAINA.
(ad chorum:)

w, S)Qa

00,

1165

yvvaiKsg,

cpiXai

d)

STtl

dlj,

fiiXXofisv tb

stTtsQ

dQav,

XQilfia

tb dsiitvov 'hitav aKiv siv !

(Ad Blepyrum, qai

orchestram deseendit:)

in

KQrjttK&g ovv
1156.

tl>

1159.

itlXlc

Y^oiy

Porson] t6v

navta R]

iclH

ys^ltov

ad Ach. 318).
cinavta; Dobree.

(vid.

anavta Ald.,

nods

rro

&}.).'

||

Dobree.

^'1

xQk]

1161. tov Bentley] tov r R.

1163. Vs. 1163

1166

praescriptum est

1164. w qiUat Dindorf]

1153).

Ancillae tribuit Willems (vid. ad vs. 1151

(item vs.

fjfiix

(piXai

(in flne

In

1168, 1178); proximis continuavit Ald.

1167,

versns praecedentis scriptum) R.

(cf. q. 20 Av. 1011 Thesm. 924).

1165. inavaxirtiy Bj inanoy.ivttv Gobet

1159. nQoeUrjxa] prima igitur e quinqne comoediis, quibus his Indis certatum est, nostra est acta. Quam ne

dum

obliviscantur iudices

tis: ;

1164.

tenderet facilins pla^jere

postremam,

vvvi

xQivovat XeYoj
xQlvetv", his

icdixo)?

primam quam

fttjif

minis iocosis addi-

Vid. ad Lys. 1183.

'')
Willems.
Ran. 795.

')

*)

tors dixptrai?!

intoQxetv

")

to

XQfi/ta

Ranis verba:

t6

6Qav]
/Qijitt

*).

vnavaxtreiv]
cantici

Sic

xti.]

fCQrjtty.&g

cum

erat ratio
\

*).

in

cenam abire

Ancilla inadet,

choreutis.

ut

laetus

hyporchema

Hyporchematnm ea

actor (hoc

loco

ancilla)

caneret, chorus (cni praeit nunc Blepyrus) saltaret

^).

Pherecrat.
*)

xaxriYO-

chori est vnavay.tveiv oQxovftevov.

salta

,u>}

tov

tempus ! Festi-

est

/iieXXo/.iev

in

ad numeros mei

minime rara

iatat

d/nag^TSQOv

tli

^).

ei/teQ

1165. ini

navtatv yoQ xoqov eivat.

&Xla]
1159 sq. dcUii
haec repetitio ').
1160.1tem Pherecrates:
toii

uq'

iam

<ff;]

Xanthiae

cf.

fiv9ov

^).

nato opns est

con-

fortasse

nolu toi-

ILi^ei

1163. (OQa

fnisset designatus,

tdv (pUiov

QiattQov"

sequentibus

praebent anrem, eam enim praesertim

n? &xov6vteaat
laudari solere fabulam,
vewtatr] icn(pineXr\tat, periculum esse perhibet dux chori. Cui si ultimns locns
sorte

vri

<J>eQtXQ<ittji

fr.

96.

^)

Vid. ad Vesp. 242.

est-ce que la

rem expedivit Willems, Qu'

monodie cretiqne, Melanges P. Fredericq, 1904. Hinc corrigantur quae

ad Ran. 849.
12

scripsi

EOCLESIAZUSAE.

156
JCai

CV

KlVEt.

BAETirPOS.
xovxo 8q&.

@EPAnAINA.
Kal TccGde vvv

<.rag (isiQUifag

dsiKvvvai ksXevs> XayaQag xoiv CksXiGkoiv xbv Qvd^^ov.

xafa

5'

sitsiGtv

XoTia8oxs(A.a%o6sXa')iO'yaXso-

1170

KQavioXsi^favo8Qi(ivTCoxQt.(ifiaxo-

aiX(pioitaQao(isXixoiiaxaKS'j(^VfJl,SV0KlxXSTttK066vq)0-

"

q)axxo7tsQtGxsQaXsKXQVovo7txsyKS(paXoKtyi(,XoTtsXstoXay(oo6t-

Qatoa(priXQayaXonxsQvyov
1166. In

item ante

tribuuntur

xal

tdaSs est

t)fiix(_oQl(p)

>)nix,

verba toOto

sed Ancillae

SqSj,

nomen

quae Blepyri esse vidit Enger,

Willems (et ego resti-

restituit

tuturus eram).

1166

quod

aq.

Deesse aliqnid

et

numeri testintur

Supplevi

et sententia imperfeeta.

suflicere videbatur. Cf. vs. 1138.

^teiaiv'] elWffev Blaydes, sed

vVelsen] y^Q RMeineke, Xon&g Blaydes.
1171. -naQao-] syllabae obscurae; -itQaao- Dindorf,

1168.

J'

vid.

i|

comment.

kortado-B,]

|j

io/tdJtov

Blaydes,

alii

1172. -xtx^- Faber] -xivxX- R. Cf. Av. 591.

1173. -tYxecpaXo- Dindorf] -eYxe(paUio- R.

/layapA?]

fere

quod y/pi;

das.

leniter
^),

inflexai

'),

mobiles, non

id

rigi-

Postea in re metrica adiectivo

usi sunt grammatici, ad signi-

laYaQSi

Meineke,

-tvQo-

Dindorf] -xoaavxo- R.

-xoaavcpo-

||

1174. -tQOYaXo- Blaydes] tQaYavo- R. Cf. Vesp. 674.

1167.

-xaQa;io-

aliter.

1169

-ntiQVYov Bergk] -ycB R.

||

1174.

lure

dictioni

comicae

concesso nova monatra creandi vocabula

conglutinando
sime usus est

^),

et

immo

et alibi noster felicis-

nunc ludicre admodum

flcandum hexametrum qui brevem hasylvel crederetur habere

beret

utitur,

labam eo loco ubi requireretur longa,

tribrachyn igitur vel trochaeum pro

carmen iocosum tnno temporis clarum

fuit et a Platone quoque anno 391 in
Phaone comoedia est commemoratum ^).
De singulis quae h. 1. enumerantur cibis
disputare operae pretium non videtur.

dactylo
1168.

').

l/rtffiv] i. e.:

ceteris bellariis

ini(poQt]9riaetat,

imponetur

mensM

*).

cum

therii

fortasae

abutitur,

Philoxeni

memor, cuius

Cy-

Jeinrov

) Vid, ad Vesp.
) Cf. Xen. de Re Eq. 1 8 de Ven. 4 1, 5 30, 6 5.
) Vid.
*) Vid. schol. y, 230 etc, Schulze Quaest. Epic. p. 411 sqq.
1213.
fr. 113*, Athen. 146/,
) Plat.
ad Pac. 1195 1197. ' ^) Vid. ad Av. 491.
Bergk Comment. p. 210 sqq.

157

ECCLESIAZUSAE.
1

175

Ov 8s

xnm

ccKQOaGccfievog raxicag

xaxicag Xa^s rQv^hov^ slra KoviGai ka^cav

kixi&ov,

iniSsinvfig.

i'v

BAEnrPOZ.
akka kaifidrrov6i novf ~

XOPOZ.
avw,

aiqsGd^

1180

svai!

ta/,

SsmvriGo^sv ^

s^hol^

svai^ cog

vixr]

iTtl

svai,

svai^ svai^ svai, svai /

(Abennt omnes saltantes

1175. taxi^o^, taxfatg
Plut. 644

abiit

1178. In

-tog

Meineke] taxv

et laetos

clamoreB edentes.)

xal taxi(ag E, pe/* xaJ taxioi? Blaydes.

Cf

in xai, ut saepe.

praescriptum est

yjfit/,

Blepyro tribuit Blaydes.

||

Xai/uiittovai] Xatftdi-

iovai vVelsen.

11791182] universi Chori hos

solos esee vidit Voss.

11751178. Haec omnia postquam

non verbis solis velis vesci,
quantocius curre in forum et lenticulae ')

'

aliquideme,quodopsonii loco')

comedas.^''

non

loco

Nunc quoque hominem irridet puella

proterva ^). Eodem autem ioco ipse Blepyrus

Sed
seoam potius quam ad Blepyrum haec
dixisse censenda; certe non audivit ille,
supra

risit

spectatores

sed

mat.

audivisti, si

a( vorant opinor !" excla-

laetus:

Verbum

Xatnattsiv

sed

redit,
;ii^a'

cf.

cilla

segnis

1179
;

1181.

abeuntis

apud nostrum
Avibus, quo

in

proposita est coniectura

Apud Herodam

*).

la'ifia

^).

lainaatqov dicitnr anyaotriQ aqyog.

Isdem clamoribus chori

efifusam

laetitiam

testantibus

clauditnr Lysistrata fabula.

Vid. ad Plnt. 427. ) Vid. ad Eq. 1140 Nub. 421 et cf. supra vs. 44 sq.
')
'>)
vs. 1131 sqq.
Vs. 1148.
Coniectura haec est Willemsii, Av.
1563, sed infinitivi finalis praepositiohi n^og sic subiuncti exempla desidero.
')

')

Ut

6)

Herod. Mimiamb. IV 46.

CORRIGENDA ET ADDENDA.

Pag. IV

vs. 3:

Pag. IV

vs. 12:

verna"

leg.

Pag. 105 in comment. ad

vs.

Pag. 115 in comment. ad

saeculi

Illi

n6Xig. thd

(J'

SixBt&at,

>/

ante

Christum:

odsi.bvq

xaqnS}

auctumnalia".

Charmide8"

/tirj

leg.

Charinade8".

744 deleantur verba: mensa prima"

vs,

815

to/ula^ati

8q.

;cp^r^aj

r& xavx^?

dixtt&ai tovg iiQyvQios. al 6i

thvioi,

hnotnail

icQyvqd)

nivtt

( x'^^"^)

Tig dtxoito,

p. 12

Tj

*^

e&rjy.av

tb v6/jiaf4a

Collitz.
22."

atatiJQarg.

hoc decreto Th. Reinach Revue numismat. 1904

..-^i

et secunda".

addantnr haec: Cf. inscriptio Gortynia

fifj

&

Xelot

5011, et de

INDEX
RERUM ET NOMINUM
QUAE

IN ANNOTATIONIBUS TANGUNTUR.

HyvQQioi 102.
jtliaifioi

&QaavflovXog 202 sq., 366.

dieQeidea9ai 78.

icXeaheiv concalefieri 540.

6ix}]v

HfiVYOiv 365.

(Jixwfferv

iiva[ioq(ioQvqai 433.

/tionTjdeta itvicyxt]

iroyx; Jio/ui^dna 1029.

dt'

^pvyovav 34.

655.

dcpXetv

1091.

'Hqwv praeco 757.

1029.

oj(Xov eivai 888.

'

1020.

dcvatel

choregus 860.

iivria9ivriq

leQtovvftog

('va

icgi6xQe(o? ^yyffjti?

^yyuijti? xaS-tardvat

xa^iara-

1064

sq.

cum

'

7ioAi(ix(j *j

anXCa rQdnoi 231.

ixrf(x<i,^e(v

carmina 883.

'luivLxd

ybr/e 791

xa9aQtx) {iv

HQyetoi 20 1

ixrQvndv 337.
ifi(iQ6vrr]rog

icarsvaxri 464.

^v

acpodog 1059.

iiiXVQOv ri9ivtti 755.

aXQadovaioi 362.
icxQocf 355 sq.

J;a^7av 2.

x<i;i^i(jra

i^r]Qrt]fiivoi 2.

xailtos

fyxttop 741.

320,

.)

KaXXiag decoctor 810.

KaXXifiaxog chorodidascalus

809.

opportunissime

opportune

Kavviuvov

ndvreg 638.

tpi^cpiafia

(idxxtoi 14.

inixeivperpeiuo ...facereSn.

xa(}vaa^a( 917.

BaaiXeiog atod 685.

^Entyivi]; 931.

xaxdLetv 849.

^Eniyovog 167.

xtr^Ji^J^at

liiirriiv

56.

fiXineiv

vnorQtfi/iia

/<oi/ot'

292,

ifftevai

1092.

327.

intnifirteiv

235.

1'evaiarQArt] 49.

iQifiiv9oi tosti
Bi)a/<uv

opinor 349.

yvto^rj

^/"'i''

Y*d>fi>]v

TH^fof^ai 658.

.)

^/

962.

1035.

742.

xXr]Qwtf]Qta 681.

44

sq.

xvr]aittv

919.

xvvfia 36.

408.

737.

eunoQog callidus 236.

xofifitbtQta

EvQinidtjg {EvQtnni6t]gf) 825.

K6rtQetog 317.

evaxonog

xQtjaiQa 991.

2.

KQt]tix&g saltare 1165.

dexdnovv arotxiTov 652.

(Jtoj (o6;|f(

1082.

xtvaxvQa 730.

'7t(X(icit>js

985.

xr]Qiov

EnixovQog 644.

FiQili 848.

y^iSxcov

rteatuv

1089

KitpaXog 248.
xrjQivog feralis

1168.
'

yttfvttirv

bellariis dictuin

<1e

650.

tjfttStrtXoiStov

318.

duf jp(ttiv 634.

Aoya^dj 1167.

dtaxunreiv 930.

^a;i-l(Js

^joia^/^dmv in iudiciia 1090.

^iv

743.

de nave dictum 109.

Aatjuiitfciv
<i(i:Kxo$

1178.

154.

2.

2.

xarcilai^vsiv transl.

574.

JrtayitaV'tt(v

xatvorofiiXv 584.

793,

xa*ap6 320.

i^ij;

xa^tardrai iyyvt]rdg 1064 sq.

984.

^QKpQOcdtJi 130.

drcupj

201.

indicativo 152,

iyxaitlta9ai 23,

1064 sq.

vai

&r]aeiog atod 685.

1090.

dtaXiXrinfiai

208.

sq.

INDEX.

160
Jd/niog 77.

o(ptXog (o ti

ntQ

Xa/iindg 50.

otpXilv

665.

o](Xov

Sixtjv

naidonottiv 615.

XoQdovv 10.

nafintiaia 868.

JvaiXQ&trii 630.

H&XXov comparativo adiunc1131.

fit9vTtoSsia9ai 544.

905.

MtXtatixti 46.

canticuin

iusJl>lod<mf (xor

fietaTteiQaa&ai 217.

^^

iftneigia

iU^

xat 29.

concionantibus

axoXri

296.

otium 48.

Jlavdnttjg 80.

tetxiov 497.

rtdvre? il^? 638.

tetQaatdtijQog 413.

naQaxoQdi^ttv 295.

ti9ivai ivexvQov 755.

naQoxpwveiv 226.

ti9ta9at

nevtaxoaioatij 1007.

ti9vfiaXXog 405.

TTept^aAtrv 230.

ri/u);

yvtiifttiv

munus

xeia9at 962.

tQ6rt(o

rtsrro/

987.

tQoxijXatog 1.

morfui 1073.

nXr\xtitta9ai 964.

{anX&) 231.

u(pant6g (?) 508.

rtdJa nQojiaivttv 161.

Ao/a in

anapaestis 676.

935.

(p^/vi;;i;ia

1117.

rtoA/lcexts (4

.)

ybr^^

('...)

(ptXoTt&QtOV 891.

791.
(p^iliv);

iV^ai/aixt/J;?

1101.

nQO^airetv noda 161.

426.

(pvyai (at

TlQovofiog 102.

Nixiaq iuvenis 428.

vi^xrtop

(Itwql

.)

741.

nQoa<p9aQTivai 248.

poi(i

-oia

in anapaestis 676.

589.

axa(pi](pdQot

1131.

cum

tum

indicativo 152.

1030.

ou/l diog

firi

subatra-

XQi}fiatonoi6g 442.

cum

dat. 291.

(ri

.)

fori

ipt]Xa(pav

315.

xprjtptafta

Kavrwvov 1089 sq.

pars 302.
(Tro((i

in

atotxtiov

650.

XQuivtiv 64.

742.

att(pavtiiftata

mortuis

oQiyavov

XaQt^ivi} 943.

^/UO(o; 846.

art^ytiv

676.

Snwg

243.

Xro? 0(vos 1139.

axaJia9i;^{(v 611.

otpeXog 53.

pro -oa in anapaestis

oA/^o?

.)

XaXxot cusi 815.

3 quapropier 338.

d ypdr^oji'

(PvQoftaxog 22.

^tnrefv (trag.) 507.

^vXXtXix^ai 58.

;rc(i

1165.

i;rtavax(ve(v

vnotQiftfta 292.

1087.

rt^lwr^^i

1117.

fiijQWfja

o r(

658.

5.

rtetrtbv

TtXtiovg (o...)

115.

378.

IXVQOVV

mutua dare 446.

avft^&XXiiv

avfi^oXov

ntjXo(poQttv 310.

1153.

filXto?

atQattjyig 835.

datum

levxonXririi 387.

fiiXtj/ita

53.

1090.

-Xilt]i.inai

tum

.)

888.

(vai

(<Ji')

652.

anapaestis 676.

temporis indicium

d)9i}(T*(v
(u;

300.

(=(Va) cum indicativo

152.

(^-

AKISTOPHANIS

P L U T U

S.

-(.n

1?''

[yoi, ^]

ARISTOPHANIS

P L U T U

S.

GUM PROLEGOMENIS ET COMMENTARIIS

EDIDIT

VAN LEEUWEN

J.
UTT. HUM.

DB., IN

J. F.

ACADEMIA LCGDUNO-BATAVA PROF. ORD.

LUGDUNI BATAVORUM

APUD

A.

W. SIJTHOFF

MDCCCCIV

9f\

PEOLEGOMENA

').

I.

Plutum fabulam Aristophanes archonte Antipatro

(initio

anni

388) in certamen commisit, aemulis usus Nicochare, Aristomene,

Nicophonte, Alcaeo

poetarum operibus

quini

^);

nihil

nullius pretii versiculos

quod suspicor
et

ex

illo

*)

^)

frustra

veteris

laborant, quae

filii

nomine Aristophanes hanc fabulam dederit

huc pertinentia apertis vitiis

Argumenti verba

quomodo

ovofiari,,

181(1)

sint corrigenda incertum.

rbv

vtbv

6e didd^ag rijv

avrov

^ovXofisvog^ ra VTtokoma dvo St

OvGrilSai

eyieLvov

Sed verba postquam

oiKoava".

an Liberalibus Aristophanes Pluto certaverit,

Dindorf dederunt: reXevraiav

Tc3

autem rogamus Lenaeisne

certamine quis victor evaserit. Praeterea non satis

constat suone an

nam

enim ea aetate certabant. Ex quorum

ad nos pervenit praeter nomina duosque

ita

Porson Dobree

ncoficodlav ravrrjv

HqaQora

'AaQ-fiKS

roig

inl

d'earaLg

KcoxaXov nal AioXo-

sunt decurtata

^),

cur Ararotis

Prolegomenis repetita suut quae nuper in Academia Regia et in

den tijd der opvoering van den
Plutus van Aristophanes, Versl. en Med. der Kon. Akad. v. Wetensch. Afd.
Ad Aristophanis Plutum. Mnemos. 1903 p. 96 113)
Letterk. 1903 bl. 265 288.
Praeterea de Pluti fabulae locis compluribus scripsi iu Mnemosyna anno 1902
(p. 210224, 348360, 397427).
^)

In his

Mnemosyna

disputavi. (Over de samenstelling en

Argumentum

*)

Vid.

')

Alcaei

fr.

III (IV Dind.

alii).

26 sq.

*)

Vid. ad vs. 535 et 896.

^)

Nam

tradita sunt haec:

didd^ai

et

xal

tuv viuv autoO auat^aai ^iQaqdta dt

iitfjg toii ^tatatf jiovXdinivoi.

1

PfiOLEGOMENA.

11

hoc

loco

mentio haud

fiat

quispiam

dixerit

facile

Vitae

in

autem Aristophanis recensione altera de Pluto fabula leguntur

haec: iv rovTco

dQa^ati 6vv6rrjSs

tc5

eodem

et paucis interiectis de

ra>

vero habet haec: rekvraiov de

altera

GvfjGs T(5

TiXrj&si

rbv vtbv J^^a^oTa",

ov Kal edlda^e rbv Tlkovrov'%

81!

nXovrov avvi-

diSai^ag rbv

rbv vtbv HqaQora xat ovr(o ^itrriXXa^B rbv ^lov'\

itXi^&si,

si non poetarum
tantum sed etiam fabularum nomina haberet scenicum quoddam

Fortasse ad liquidum perduci posset res,

monumentum, anno

abhinc decimo

eflfossum

in

^),

quo haec

leguntur
[r]vd&tg

TtfjiOK[rjd]ov[g ,

')lOQr]yovvrg

}i]va^avdQidr}g

Ka)fia)t8oig

TtfiayoQOV

ivtnojv'

}iQiaro(pdvrig [8]i8a6Kv.

TQa vtKr] rQayajt^otg'

^ocpoKXiig i8i8a6Kv.

Eleusinii igitur hi choregi Athenis coniunctim vicerunt comoedia

anno aliquo post 406,

runt

^),

legendum

et

nam anno 405

tragoedia. Sophoclem

occasione

alia

iuniorem

esse

6vv8vo xoQrjystv coepe-

iure

statuit

Foucart,

autem

qui

commissam,

ut in liturgiis

uno ad minimum anno intermisso

dein,

mos

datam

ferebat

non videt quam incerta

Fatendum

igitur

Quid vero

rei

est

archonte

certatim

Diocle,

Vid.

viri

Philios

commissam

initio

anni

Eamne quae

408,

Athen.

Mitt.

1894

p.

174,

Nempe

Aristophanes Plutum

extat fabulam?

docti et negarunt; hodie

in

credere iubemur?

Affirmarunt

autem neglecta

iacet ea

Foucart Rev. de Philol.

119 sqq.
*)

quae patris in

quod Plutum fabulam vigesimo anno ante,

docuisse perhibetur.

1)

filii,

Ignorationem.

scripta est, scenae

etiam

p.

nos quae

nescire

fabula docenda fuerint partes. Neque est cur magnopere

doleamus huius

quam

nemo

haec omnia.

sint

est,

esse fabulam Aristophanis,

denique suspicatus est Plutum hanc fuisse fabulam. Sed

Pluto

intel-

praeterea

Oedipum Goloneum anno 401 ab his choregis scenae

coniecit

esse

Vid. Aristoteles in schol. Ar. Ran. 404 allatus.

1895

PROLEGOMENA.

omnes aut

quaestio, et aut

tlt

plerique in hac sententia acquievisse

videntur: duas fabulas Pluti nomine inscriptas fecisse comicum,

quarum alteram anno 408

docuerit, alteram anno 888^ a priore

plane diversam; ad nos pervenisse posteriorem.

Non tamen

e priscorum interpretum

Nam

ducta.

est

nosira fabula

collocavit

Hemsterhuys

anno 408

in

certamen

commentariis haec opinio

quod primus clara in luce

id

haud uno scholiorum loco

esse proposita

^)

dicitur

miratur autem gram-

maticus qui ea annotavit versiculos aetatem recentiorem testantes.

Locos videamus.

Ad versum
leguntur

alia

173,

ubi auxilia Corinthiaca

adscripta

quibus stultus

haec,

et

commemorantur,

et

homo

aliquis

demonstrare conatur certum temporis indicium his comici verbis

non inesse
Katcc

tbv

tovtov.

s6%atov ididcc%&r] vn
pretis

opponitur

nkovtov

iiovtcov KoQiv&lcov, nai ovx

ds

dr^Xov

avtov

opinio:

siKoato)

sl

^i^,

i^ tov
stsi

corrupta^),

vel

evioi

slxog,

id

&g

Cui alius intertov

in

Quae verba

tamen

sic

&S

iv SsvtSQco cpsQS6&cci

vgtsqov.^'

otntsQ

fistevrjvsKtac. sisi yccQ oQ&og'".

turbata et

sint

^svikov

ael

a}g

iQOvov

SsvtsQov

licet

misere

quod dixi aperte

testantur.

Ad versum 179:
temporum
nata

fuit

hic quae leguntur de Laide" scholiasta ait

tovtov frog" dicitur.

Ad versum 1147

Glaucippus archon fuit (410/9) tb

De quo
in

im t&v

riSrj

ta

loco infra plura erunt dicenda.

de Phylae a Thrasyhulo anno 403 occupatae

mentione haec observantur

ox>de

archonte Diocle haec annos

quatuordecim".

Ad versum 972 annus quo

TtQb

nam

rationi adversantur,

tQiccKOvxa

scholiis:
r\Vy

aXXcc

tavta ovno) iTtsTtQaKto,

(og ^)

OiXoiOQog

qjrjaiv,

^) Rec(e dioi quod putabat Hemsterhuys,

aevi id erat vitium. Qui quo erat
mentis acumine, veterum errores non repetivisset aut auxisset, nisi sero natorum

Qraeculorum verbis plus tribuisset quam suo ipsius iudicio.

^) Dedi quae codex V habet;
sunt autem sic fere corrigenda:
i)(6vtmv

ti

toD

KoQiv9iwv,

;|fp(Jvoi;.

idid6cx9ri
) xal

6/1"

V.

e/

/4>!,

xal

ov/

Smg

adtoO lixoatoi

(to;

tixdg,

Ktit

ivtot)

ix

tov

liatiqov.

xata riv /prfrov tovtov

divtiqov

ixii

yiiQ

THovtov

6(^9-S>f

/*"

cos itl

^tvtxof

/novov. dtjXov dh

ixitivi\vtxrat,

of

ix

ia/aroi;

PEOLEGOMENA.

IV
etet

7t(i7Ct(o

vareQOV,

^)

@Qa6v^ovXov

r^g

KQitLag iv IleiQcaei TeXevra"

igitur

Diocle

<eiG^oX7ig>

postmodo haec esse invecta".

sive ab aliis sive ab ipso poeta

yevofievrig

^),

Dein additur: ex altero igitur Pluto

nunc quoque

archonte (409/8)

tem-

instituitur

porum computatio.
Alienum autem a quaestione
ad versum 115
(ji,iav

(r^g oip&aXfiiag)

qua versamur est scholion

in

T^g rvcplmaecog.

r&v o^p&aXii&v.

nrjQcoGtv

t-^v

nat

dib

6e ocp^aX-

Idicog

ev tc5

dfvri^a) fierane-

Ttoir)rat.

T^5 GvficpoQag ravrrjg ye navSetv

prius

ubi

quod nostra praebet fabula,

fuisse

id

mutatum

esse,

e'xeig" ^),

r]g

versum

dein

perhibet scholiasta. Quid autem sibi velit haec

rov SevriQov mentio incertum, sed nisi fallor,

grammaticus

dicit

ereQcp) inveniri versum ita mutatum.

Mutatum inquam? immo mutilatum! Potius igitur statuerim
glossema eixfiexQov olim in quibusdam exemplaribus sedem vergenuini occupasse, quam ipsum poetam ut auribus
siculi

in alio fabulae exemplari {iv

Atheniensium teretibus
licet

Hemsterhuys!

naer,

r]

0'

sic sci-

in Pluti dtaaKevfj voce ocp&aXixiag abiecta

versum talem substituisse"

etiamsi legamus

obsecundaret"

et fastidiosis

e^et"

concinnius quidem

pro

erit

qui langueret miserrime.

^rjg

Nam

quod suasit Valcke-

ex^ig",

dictum, sed nihilo minus super-

vacaneum.

Idem observatum
leguntur

esto de verbis quae ad

adscripta:

^^eranenoirirat

versum vicinum 119

rovro

xt

8e

iv tco SevreQco".

Sed quicquid duplex haec rov SevreQov" mentio

inde

efficiet

ante

sibi vult,

nemo

nostram fabulam alium Plutum a poeta esse

scriptum; itaque impune nunc

quod

dixi

a nobis potest

neglegi.

) 1

^)

Itti

V.

Supplevi quod maxime

parum autem
SatsQov
)

tijg

probabiliter

Polak

r/xij?,

d.

Alt.

fortasse

p.

recte.

89):

Alii

7tinntm

aliter,
^itjvl

&QaavfiovXov <^xa9d6ov dg <^i;^r/v> KQitlag iv UfiQaiei teXevta."

Sic codex V.

scribi.

placebat;

EMeyer (Gesch.

Pro

ys legi solet ae.

Etiam

(}v

av/ucpoQav tavttjv ys

]v

potuit

PROLEGOMENA.

11.

;,Priorem" igitur Plutum illum quis novit? quis vidit?

anquirimus

Frustra

quidem

quae

testimonia,

alicuius

sint

pretii.

Verba sane nonnulla

allata,

a grammaticis

quae hodie in fabula

aut non extant aut non extare

illa

priorem" referre iubemur; sed rem accuratius

ad

creduntur,

ex Aristophanis Pluto

Nam

pervestigantibus apparet nugas nobis venditari.

mus unum
relatum,

et

quod

alterum verbulum,

cuiusmodi

sunt

frequentes

errores

opera poetarum scenicorum laudantes

'),

quae in fabula nostra suo loco possunt

si

demi-

ad Plutum est

falso

apud veteres

ea tantum restant

indicari.

In fragmentorum collectione Kockiana, quae

aliis est

amplior,

octo

verba et una sententiola Pluto priori" tribuuntur. Videa-

mus

singula.

^Xd^. ^Xansvsiv

1)

x(ov

roQyia

Anecd.

^),

6 a^iirbg

'),

pXaKevee&ai nal ^kccKsg nal ^XaKixwg. TlXdEv&vdrj^co

^),

MQiGtocpccvrjg Tlkovxa).

Bekk.

p. 84.

E Platonis dialogis notissimis nam pluribus locis apud

eum haec stirps invenitur
et e comici fabula omnium plurimum lectitata grammatici petiverunt exempla vocis rarioris.

Impense autem miror

iungentes
nal

cum

ccvorjxog.

Etymologici M.

j4Qi6xo(pccvrjg

Pluto priore
nihil

criticos hodiernos

apud

ita con-

verbis kaS,^ 6 svrj&rig nal ccQybg

^kdnsg

(pvysQyoi",

verbis ^^kd^sg (pvysQyoi"

eiusmodi

hanc notulam

utrumvis

usum

ut Aristophanem in
esse statuant.

grammaticum

legitur,

Nam
prior

^) Cf. quae de Nubium priorum" fragmentis observavi Nab. Proleg. p. XXII aqq.
imprimis p. XXVIII.

2)

Legendumne

2)

Gorg. 488.

*)

Euthyd.

[iXaxtia?

287?.

PROLEGOMENA.

VI

autem locus

sine

ulla

potest

violentia

ad nostri Pluti

referri

versum 325
OvvTStafjiivcog

xccl

vero

posterior
Kul

verba

aliter

rov r]v

'](^Q7iGiv

MsvdvSQC3 iv

tc5

Choeroboscus

in

Haec verba postquam

cum

6'

riv

Nam

^)

qua

Quae

alii

viri

sic

docti

Ttivrjg

et

Tc5

inquam"

iy6

devenerunt ut statuerent

eo

in Pluto priore".

At quot verba

r^v.

formam recentiorem

slvai

nam

olSa

tribus

^v,

^(o)a.

*).

Et

nostri Pluti

roi.

fisGrbg rjv dvsnavoiJirjv.

yccQ

Dionysius:

evdov

sSanve

yccQ

rd ^XicpaQd

fiov.

MrtiKol rf^ (lovoavXXd^iag ,

ot 8e (liaot

avv

*)

Vs.

695,

r)

^)

fiiveiv r]V

V, olov ^ineiSr] (lesrbg rjv dvenavofirjv''^

29,

d'

Aristophaneis saepius redit observatio

^)

')

ido-

coniunxere

insigni
riv

ipse Aristophanes olim dixissent

Etiam Blaydes verum vidit.

Pro Platonis philosophi nomine
Etiam Blaydes hoc observavit.
Vid. ad vs. 77, alibi.

^)
*)

TtovriQog ovd^

1380.

p.

errore

scripsere grammatici;

ovx olog te
Aeli'US

ov

d'

locutione

invenitur ea forma ante vocalem

iTtstSr)

Cf.

iv TlXovra)

in Choerobosci verbis illud riv iya" significat

scholiis

optimo iure
locis

sive

observat enim grammaticus in Pluto Aristophanis

et

in

rjv

Bekk. Anecd.

inquam lectum esse

syd)

ego

rsooQya)'

adhibitam esse imperfecti verbi

pro

sviq&rjg

ne mentio

illic

TtaQcc }iQi6rocpdvsi

Aristophani usitata,

et

^)

tot errores!

eram

qua nunc versa-

Pluti fabulae

iyco'*

quadam notula de

Suidae

Platoni

|3Aa^]

cpvyeQyoC^

^Xd%eg]

fit.

TtaQcc

xovv".

quaestione in

quoniam

^)

scribitur:

sic

MQLGrocpdvrig.

est alienus,

2) sxofisv rrjv

xal

me

recte

ccvorirog.

sunt iungenda,

mur omnino
quidem

sive

Kal

ccQybg

nov nars^laKevfiivcog

822.

illic

).

legitur Plutarchus; corr. BtihnkeniaB.

Itaque etiam Menandri 1.1. illud 7iv ante vocalem esse

di, est cur suspicemur. Nam locis ubi ante consonam

lectum, delendam igitur esse

reperiatur

nos
)

soli

i]v

nullam inesse

rtn^avdtYxrjv,

cum

salvo

metro deleri possit

videmus, sed etiam veteres opinor videbant grammatici.

Vid. Eustath. 1761, 52,

-*,

non

PROLEQOMENA.

VIT

Qualia in comici fabulis antiquioribus non inveniuntur.

3)

imKQovaaa&ai verbum ab Aristophane in Pluto

t^0at adhibitum esse affirmat Pollux

improbare,

vTt oKQovaaad^ai,

dum

videatur

Sed etiamsi

cum

scriberet

statuat

igitur

iv

is

fabulam

eius

cui vno-Aqovaaad^ai

Verum

aliquid,

cor-

1. 1.

putemus Pollucem,
priore" Pluto

editionem

Qui

suum

cogitasse
libra-

opus ad nos pervenit, errasse

videtur. Prioris alicuius Pluti

glossema nostro loco

vov&sxriaat

minus aptum neminem movebit, quod verbum

improbare

igitur?

Aristophaneo servan-

fabulaeve

verum

Nam

nullum hic est vestigium.

ficet

At extat

nXovxa", sed aut ipsum Pollucem aut

quorum manus

per

rios,

ut

ignota esse non potuit,

aliam

duxisse,

inl rov vov&e-

ibi extat.

Quid

^).

in textu

vtc-

minime sequitur

^),

fabula

nostra

viiuperare

Non

Pollucem secutus apud Aristophanem

vidit, opinor, qui

rexit ijieyiQovaa).

^).

tamen

valet

non

licet

vituperare

signi-

aliquem:

hinc natus error.

Alio loco Pollux inter

4)

ag

iv nXovxcp MQiaxocpdvrjg

^).

nomina artium

Non

verbum

in nostra

sed fortunae benignitas Dobraeique acumen effecerunt

fabula,

ut error Pollucis posset corrigi.

certamen
Pluti

afPert x6 ^vyonoisiv^';

legitur illud

anapaesticum,

Aristophanei

In Pherecratis enim Persis erat

quod simile videtur fuisse tw

decem

certe

ccy&vi

Pherecratis tetrametri,

inde excripsit Athenaeus, in cognato argumento versantur.

autem

et

aliorum operariorum

fit

mentio

et

quos
Illic

twi/ ^vyonoi&v".

Itaque apud Pollucem confusa esse Aristophanis Pherecratisque

nomina

vidit

Dobree; cuius sententiam plane

Crameri Anecd. Ox.

in

confirmat error

277 commissus, ubi Pherecratei huius

fragmenti versus quidam tribuitur Aristophani. En igitur prioris

Pluti" illud

IX

Poll.

2)

Plut. 548.

')

Quae Dindorfii

*)

Poll.

fragmentum quod statuebat Brunckl

139.

VII 115,

est opinio.

PEOLEGOMENA.

VIII

Contrario errore ignotus aliquis grammaticus versiculum ex

desumtum

Aristophanis Pluto
T^uya",

f^jv

iitl

Ubi leve quod

xat

rroj/

rcc

ffjj

tribuit
jj^n^era

Pherecrati: ^sKnoreov nal

Xafi^av6vT<av.

^SQSKQUxrig

^)-

verba allata et Pluti versum

est discrimen inter

notissimum
^^vveKTtotf esxi aot aal

non

XQvya"

xr)v

^)

originis diversae indicium ducet qui sapit, sed librariorum

SQcordiae vel potius studio brevitatis tribuet. Pherecratis autem

nomen

aberrasse

illuc

nomine auctoris nunc

avdyKrjg

dum

ra sveQOiv

KaKo.

vno(ji,sv6vxcov '),

TcsnoiKevai" dicitur vir uxoris oblitus

5) y^o;t'fiv"
iKxecoaiv.

orav

proverbio

^sKTtoxeov

xriv

ro

quod

vicino,

sine

rovTov" eni xav

ubi mente

quemadmodum apud Herodam

%vXiKa",

est

suspicor e
affertur:

supplen-

Kaivfig

^).

6vvay6(ievov iv xaig ivxQaig Kal inacpQi^ov

MQiaxogxxvrjg JJXovxcp.

Bekk. Anecd.

p.

88.

Quis non videt in brevius contracta hic legi quae fusius olim
disputassent

spumae

grammatici,

rarum autem

xov yQat^siv sive despumandi

Kal

vocis

usum

r^g

yQa6g

sive

illustrari collata

Pluto fabula, in cuius exitu iocandi materiem praebet ambigua

huius stirpis potestas ^)?

fuit

igitur

1206

sq.".

6)

in priore

avansiQta

(-nrjQta)

Non viderunt

qui talia adscripserunt:

quoque Pluto locus similis Pluti versibus

vox ex Aristophanis Pluto

')

Proverb. e cod. Coisl. 172 (Pherecrat.

")

Plut. 1085.

fr.

affertur

^).

249).

') Ibidem n" 170.

Simillimus igitur, si verum vidi, hic obtinet error atque
apnd Eustathium p. 1291, 26, ubi ex Aristophanis Pace" afertur versus: n69ev
T& (pttv; tl t6 yevog; r/j ^ anoQd;". Qaem noli poat Pacis versum 189 invitis
codicibus inserere auctoritate Dobraei permotus; nam misere sunt decurtata quae
prisci grammatici annotaverant: poeticam vocem (plTv etiam apud comicos semel
et iterum occurrere, in Pace Aristophanis <V8. 1164: t6 y^Q
f^''" nq&ov (pvaei,
et in alia comoedia nescio qua aut cuius>: 7t69ev tb (pltv y.t." Neque aliter
censebat Dindorf (Poet. Scen.^ Ar. p. 205), qui Pherecratis versum ab Eustathio
1. 1.

*)
'")

afiferri

suspicatus est.

Herod. Mimiamb. I 25.

Plut. 1205
1207.
Bekk. Anecd. p. 78i, et apud Suidam.

IX

PROLEGOMENA.

Non tamen

Numquid

legitur.

ibi

sequendi sunt

igitur

')

nostrae fabulae versu 115 pro dcp9ukfiiag scribi iusserunt

vel

Qiag

Mlnime,

vocem

e Polluce error potest corrigi, qui

vindicat

avaTcrjQiav

^).

Nam

immo:

Plutum nominasse pro Pluto Aristophanis.

Cratini

verbum

i^nai^Hv

7)

notissimam

longe

Contra veri est dissimillimum Pollucem suo

Cratinum nominasse pro Aristophane"

errore

ipsius

^)

recentiores grammatici

Aristophanis fabulam

quin

vix poterat

fieri

significari putarent.

Pluto

inveniebant aliquod verbulum,

allatum

Pluto fabula"

Cratini

facile intellegimus necessarios

Et

paene fuisse huiuscemodi errores.

cum

autumarunt?

altera fabulae editione id lectum esse

in

nam

qui

avaTtr}-

rarius

excitatur

Anecd. Bekk.

Pluto

Frustra in fabula nostra quaesieris, at extat in Thesmo-

p. 95.

phoriazusis

^)

quo loco tam insolite est dictum, ut corruptum

recentioribus

interpretibus sit visum,

quibusdam

ut facile

ita

nobis persuadeamus etiam olim notatu dignura esse visum. Pro

Pluto igitur Thesmophoriazusas scribere debebat grammaticus.

possit,

Bekk.

in

in

Aristophanis Pluto legi perhibet

Anecd.

113.

p.

Quod ut

credibile videri

oportet lonicum aliquem hominem loquentem

sumamus

prodiisse;

illic

v"

rov

dia

8) Qv<pi]aat

grammaticus

et

ne

sic

quidem verisimile

erit,

nam

Qvipai

potius huius verbi erat aoristus in lingua lonica ^).Sed scribatur:

QvTlfi6ai dia rov
QVTccavra".

H", spectant enim haec ad

Nempe

in Homericis

Pluti

confunderentur qvtcovv sordidum reddere et

ritis

quapropter operae videbatur pretium annotasse

participium diectasin"

vero

stirpe

qvtco-.

passum
Itaque

in

versum 266:

periculum erat ne ab impeqvticcv sordere,

e. g.

Qvjiocavra

a stirpe Qvna- duci, QeQVTcm^ivov

scholiis

ad

Homerum

saepius

^)

Brunck

")

Vel potius Plutis. Gomplara huius fabalae Oratini extant fragmenta.

aliique.

PoH. II 61.

*)

Thesm. 975.

^)

Cf. ^v(petv"

ti ^ocpetv 'Irtn&va^ (Phot.) et

^vx/j6fte9a" ^o(ptja6fte&a (Hesych.).

Hippocrates;

^viffai"

^o(p!jaat

et:

PROLEGOMENA.

haec

res

tractatur,

haec sunt adscripta:

scholiis

quem laudavimus versum

ad Pluti

et

in

kkI ^vitoco..., Kal QVTtccco, wg

k'axt

ivrav&a^ xai QVJiaivca".

9)

Ex novem quae

videbantur testimoniis infirmata sunt octo.

unum. Scholiasta ad Ean. 1093

Superest

hos versiculos

sv

nQOixa"

TlXovrtp

dicit lectos esse:

xG)v XafiTCaSricpoQoav xs nXetGrcov aixiav
xoig '^Gxdxoig TtXaxsi&v."

Hi iambi unde ducti

vimus temeraria

omnia quae

sint nescio; sed post

quam minime

videri nequit opinio,

disputa-

dubitanter

profero, similem hic obtinere errorem atque ceteris quos tracta-

vimus
tur,

nXovra A<QiiTtnov>

locis, sive iv

sive aliunde

fabulam Ukovrov, Cratinus

Et

et Anaxilas Ukovaiovg.

in

nam

sunt desumti;

ut

vidimus

potius est

id

hi versiculi legeban-

etiam Nicostratus scripsit

Ilkovrovg, Antiphanes
mirandum quod

hodie,

hac testimoniorum inopia, postquam longe plurima priscae

monumenta

artis

litteraria interierunt,

odo errores certis argu-

mentis et documentis possunt redargui, quam quod unus restat

locus

cuius

nos

origo

lateat.

Aut

valent

nihil

argumentatio

inductiva et ratio probabilitatis aut hic valent.

III.

Ultimum locum
apparuit.

Itaque

si

qui

omittimus, Plutus hactenus nonnisi unus

sapit,

non multum tribuet duobus

ubi nostra fabula dicitur Plutus altera"

unum
qui

potest

putarent

eos

^)

putasse

duas

Sic

Herodianus

Aristophanis

inde

in

locis

hoc

inde a secundo post Chr. n. saeculo fuisse

efflci:

fabulae editiones

E quibus

^).

locis,

fabulas

vel

duas eiusdem

olim Pluti nomine designatas fuisse. Becte

non

schol.

sequitur,

Hom.

plerique

'F 361,

veraus 992 (ubi vid. schol.), et Athenaeus 368

autem Aristophanis

quo loco nostrae fabulae

qui versum aflfert H28.

d,

citatur

PROLEGOMENA.
interpretes

et posteriorem aut ignorarunt aut

Plutum priorem

non commemorandum putarunt"

vero

Id

nostrae

se permixtas

suspicari

Et omnino ieiuna iam videntur

^).

quae de lectionibus geminis el86g

Gxmv

litog ')

Xri^aiq

*),

oW

yvcofiaig ^), jtQO&vfAaTa

huiuscemodi

aliisque

duplici

tendis docte mehercule et fuse olim

wg

sibi

TtXeiarcov

'),

ccTti-

invog

0"i;A,ijju,aTa ^),

fabulae recensione repe-

philologi disputarunt.

quod longius longiusque a veris

Quid

quidam

qui

si

videatur impeditior, duas editiones inter

locus

esse

^).

merae esse temeritatis,

apparet,

luculenter

fabulae

XI

et

certis

aberrantes

persuaserunt nostrum Plutum neque secundum esse

neque primum, sed tertium quendam, nescio quando aut quo-

modo quove

ex utraque editione concinnatum

consilio

Cuiusmodi opiniones carent fundamento.

vatum,

inter

certe

veteres

Nam

^).

recte est obser-

nullum esse qui alteram fabulam

alterius diaanevriv appellaverit

^).

Minime!

Ipsane igitur e fabula eiusmodi quid potest effici?

Quam uno

scriptam

tenore

quovis pignore

equidem.

certem

autem certum, fabulae, quam anno 408 scenae commissam

perhibent, cum nostro Pluto aut solum nomen aut nihil omnino
Id

commune.

fuisse

Potuit sane

mox laudando haec

*)

Ritteri in opere

^)

Id quod de vs. 540

3)

Vs. 119.

Sic Petitus,

critici

4)

poeta in eodem argumento plus

546

e.

Vs. 521.

g.

sunt verba.

statuebat vVelsen.
6)

Vs. 581.

Kuster, Brunck, Brentano,

protulerunt

Chremylum parum

ut

)
alii.

illi

Vs. 660.

Vs. 815.

^)

Ad qnam opinionem tuendam

arbitrabantur

sibi

constantem.

Sed huiusmodi vitium fabulae nostrae non inesse in commentario ad vs. 461
ostendere conabor. Cf. etiam ann. crit. ad vs. 475.
^) Sic Ritter anno 1828. Quapropter miror Blaydesium anno 1886 in fronte
editionis Pluti, postquam obsoletas quasdam veterum editorum observationes
aiitoXt^ei repetivit, haec de suo addentem: fabula quam hodie possidemus 6taaxivi]
(i.

e.

recensio sive altera editio, Anglice a refashionment) prioris fabulae est."

e verbis Bernhardii in Historia Litterarum Graecarum, viri ingeniosi

Nec non

profecto et acuti, apparet

inveteratis:

observavit

desumta,

quam

aegre in libertatem nos asseramus ab erroribus

tamen usque recurrunt. Qui postquam prudenter

Pluti fabulae argumentum et compositionem ex Ecclesiazusis esse
furca

mox

expellas,

ipse

eibi

ob'ocntu8

Siaaxiviiv

Themas") eam vocat fabulae ante quatuor

(eine

Ueberarbeitung

lustra scriptae.

desselben

PEOLEGOMENA.

XII

semel versari; potuit etiam duas easque diversissimas fabulas

quamquam frustra quaesierit quisuti quam novum

novae fabulae

eodem nomine designare;

piam cur obsoleto nomine

inscribere maluerit; sed potuere certe haec

fieri,

ut dixi:

non potuit eo vitae tempore, cui Lysistrata Thesmophoriazusae

Kanae debentur splendidissimi foetus

ingenii, scribere

fabulam

quae nostro Pluto aliqua ex parte esset simiJis.

Nam

fabula, quae ad nos pervenit,

Argumentum ex
gerit

eam aetatem, quam

vetus

auctoritate x&v JidaaKaXi&v ei tribuit, in fronte

apertissimam.

actam esse cum res

Anno 389 scriptam, anno 388 ineunte

tum verba docent. Nihil inest quod illo

non potuerit, pauca quae potuerint prius scribi,

plurima quae ipsum illud tempus indicant, plurima quae Ecclesiazusarum fabulae nuper scenae commissae artissimam cognationem testantur. Quid quod ipsam fabulae originem haud
anno

scribi

inepte ex Ecclesiazusis quispiam repetiverit;

quidem

quatenus

dici

potest

illius

verbis:

fabula

gorae

argumento versari Plutus

certo

aliquo

veluti

nascens deprehenditur in Praxa-

Kal in tovtov

f^^v,

D^ifjSe yeooQYetv

tbv

dX)i!

in

KOiv(ovetv yciQ Ttdvrag

nfifjS^

nam argumentum

q)ri<5a

nai
fiev

(irj

%qfivai, ndvrcav (ieTi%ovxag^

rbv

fiev TtXovrstv,

tcoHijv, to5

ccvdQaTtodotg rbv (lev

'j(^Qi^sO'at

d'

ad^Xiov elvaf

tov 6

elvai (irjde tacpl^vai'

TtoXXotg, rbv d' ovd^ diioXov&(p'

eva itom KOtvbv naGtv ^iotov , xat tovtov ofiotov"

^),

mox:

et

^oi^delg

ovSev nevia dodGety ndvta y^Q e^ov6tv anavreg"

quaeque plura

illic

in illam

partem disputantur. Sic

nensibus Equitum argumentum veluti in nucleo inest

tibus Pacis

*),

in Lysistrata

Thesmophoriazusarum

Senescenti autem poetae argumentum,

590594.

1)

Eccl.

2)

Ibid. V8.

3)

Vid. Ach. 301.

*)

Vid. Eq. 1393 (cf. etiam ibid. 511).

^)

Vid. Ly3. 288.

605=:Plut. 510531.

^)

in

^),

Achar-

in Equi-

^).

quod est de

divitiis

PROLEGOMENA.

XIII

sive spernendis sive appetendis, melius convenit

aetatem

Ab

agenti,

quo vitae tempore totus

qui Lysistratam

eo

Ranas

et

fecit

quam mediam

erat in aliis studiis.

tanto

intervallo distat

huius fabulae poeta quanto Alcibiadis Athenae a civitate Cononis;

inter

Acharnenses autem

Plutum ea omnia

et

intercesse-

runt quae ex iuvene hilaro credulo dicaci petulanti fecere senem

ipsa

morosum neque admodum lepidum,

vita

multiplices

vitae

et

vicissitudines;

quam

miliorem se praestat poeta

mylus lovis regnum

sordet

cum

et

Pisetaero

nimirum

intercessit

nec usquam sui

dissi-

ubi se ipsum imitatur. Chre-

fulmina vitiosa nuce aestimans misere

comparatus,

illo

qui

ipsi

lovi

fulmen

et
ab eodem Pisetaero Herculem
consilio eripiebat;
dapum succulentarum domanti ingenti discrimine remotus
est Cario impudenter imperitans Mercurio esurienti. In Nubium
autem fabula sophistarum admirator fragores caelestes cum sui
corpusculi tonitribus tam apposite comparabat ut etiam hodier-

callido

odore

nis lectoribus plane necessarium videatur illud ^najiTtanaTind^"

Carionis

habet

vero impudentia deabus et Mercurio

veniam non impetrant.

Inutiles sunt eius TtoQdal:

festivi.

Etiam poeticam" quam dicimus iustitiam"

Nam

frustra quaeras.

disputavit,

is

qui

cum

in nostra fabula

Paupertas postquam exvero et probabiliter

non

nisi

opponere habuit alter subito

vitam

'):

oppedentis nihil

suis transacturus.

minas

iurgia

et

Croesus,

fit

Non

eius

argumentis

beatissimam exinde

comicus solebat olim! In

ita

Avibus nullam indignationem movebat Pisetaerus lovis sceptrum

fulmen quassans,

et

nam

ingeniosissima oratione evicerat op-

timo se iure potiturum esse imperlo caelesti; in Nubibus autem

qui Iniusti Oratoris monitis obtemperaverat,
filio

mox

a suo ipsius

vapulabat.

Hic interpellantem audio quempiam

stophanem sapere

tibi

videris,

dic

ohe, tu, qui supra Ari-

igitur

quem finem

Plutus

habere te iudice debuerit." Habeo quod respondeam. Non quo

contendam

')

Nnb. 390;

me
cf.

fabulam

ad

etiam Nub. 293.

meliorem

eventum

deducturum

PROLEGOMENA.

XIV
fuisse! sed

ne

ut

hoc dico: eiusmodi esse huius fabulae argumentum

quidem probabiliter

Aristophane

ab

neque comicum, quo tempore integer

potuisse

ducere

multis bene

bum

qui

sit,

gravissimam.

Multo

Prisco

^).

M17

sed

superat,

naidi

mortales

[idxaiQav!

comici animo haec fabula

nata.

illi

vati qui Hio-

qui

sibi

effloruit,

graviter

vident propositas longe

Non sponte

laeteve

commendavit, novo

ex

sed artificiose est concin-

res ei cesserat in Ecclesiazusis

felicius

tractaret

ubi bono-

rum feminarumque communionem postquam Praxagora

cule

suum

hominibus per-

scelestisque

probisque male

omnium quas

quaestionem

impiis

ut

fiat

piis

acumen humanum

quod

potuerit,

melius conveniebat, non qui solveret aenigma

id

cecinit

tractari

erat flos ingenii,

immorari. Scenae ludicrae aptum non erat

ei

problema,

hoc

ei

non minus

instituto quid insit

perridi-

ridicule

in scena ostenditur.

Non

Senisne igitur decrepiti hoc est opus?

maior Aristophanes tum cum Plutum

fortasse

etiam minor erat,

nonagenarius. Sed anni

aliis

akXore

aliis

scripsit vix videtur fuisse,

aiv,

^dXa

GaQSdvLov

rolov.

Laeti

audacia,

inventionis

fecit

clementiores se praestant, duriores

Pluti poetae tem-

(ii^rriQ.

pus non pepercit. Ridet etiamnunc, sed

deferbuit

Sexagenario

Sophocles autem Philoctetem

yiiQag niksr\ aXkozE

fjirjrQVLr]

ita.

effusique

sententiolae

yra&fiota'

cachinni

aXXorQioi-

conticuere

humi repunt;

nihil

magni movetur:

coraposita vel

deposita sunt odia vehementia.

Non iam suum

ducit

litterarumve

Quem

olim insectari solebat,

acerrime

imitatur,

civitatis

avrov

%Qdi^vog

rov

Gro^arog

saluti

invigilare.

Euripidem, nunc

x& GrQoyyvXa

^)
,

eum

nec iam

suo iure exclamare potuisset quod olim magnifice de se sentiens

fuerat prolocutus: rovg vovg

Concidit

felix

illa

aggressus. Qualia

si

sui

confidentia,

1)

Vs. 28 sq., 490 sq., 500 sq.

Compluribus

locis Pluti fabulae

aliarum tragoediarum fuisse

Fr. 471; vid.

ayoQaiovg rirrov

1)

SKStvog noio)"

qua Cleones olim

^).

fuerat

etiamtunc admisissent tempora mutata, ex

2)

")

5'

apparet comicum lonis Phoenissarnm Orestis

memorem.

ad Yesp. 57.

XV

PROLEGOMENA.

tamen ore non

eius

5'

Tavra' vvv

ov6'

IJqiv itox

rjv,

nQiv

ot';^TO!t.

ultima verba:

coryphaei

Itaque

denuo audita.

fuissent

xoiwv

ovKiri

siKog

fiskksiv

ominis aliquid habere videntur et ab ipsis Gratiis

rjfiag"

Quae olim

proferri.

xi(iEv6g XI ka^etv,

ovil jtEOtixat,

OTtSQ

^rixovGai i^jvxrjv rjVQOV MQiGxocpdvovg,

nunc cum

lusciniis aliorsum properant ingruente frigore hiemali.

musa

Tacet exinde comici

Nam

plura

nimis

ne

si

procax,

nimisque

aptum

ei

fieret

Sed

Priami

atcoTirj.

fuisset

dictum: in

illud

nudum humi

pro-

praebere spectaculum.

triste et turpe

illuc

xrj

verendum

^),

sed senem

iuvene quidlibet esse decorum,

stratum

6e laiQOfiEv

rifiEig

poeta senescens evulgasset

unde digressus sum redeo. Prudenter profecto

egit

Franciscus Ritter, qui primus sapere ausus in dissertatione de

Aristophanis Pluto

demonstratum

^)

ivit

nostram fabulam anno

388 scenae esse commissam, neque quidquam

Quamquam

ex editione priore.
nullus dubitabat,

115 debetur,

atque adeo grammatico,

eam

ad

manum

neglegi

^),

De

priore

autem

quae impune iam possunt

quippe e schola Suevernii,

recens

eam manasse

cui scholion ad-vs.

fuisse putabat.

fabula multa fundebat somnia,

illa

in

prior Plutus quin olim fuisset,

perinde atque

Bernardus Thiersch, qui biennio post Ritterum de Pluto dispu-

comicum hanc fabulam eo consilio comporerum novarum studio .. sive, ut uno verbo
dicam, a Dorismo revocaret"; Pauperlatem nimirum Spartam
referre, gloriam autem ante potentiam Atheniensium revivi-

tans

perhibuit

^)

suisse ut cives a

')

vix

De

Aeolosicone et Cocalo, quas

quicquam novimus:

aequalibus

id

(vid. Alex. fr.

2)

Bonnae 1828, paginis

^)

Incertiora

cum

Ritteri

filio

dedisse

scenae

fertur

179).
78.

quam quae commemoranda

disputationem

ad

compendinm

viderentur"
conferret,

recte

ut

vocavit

Aristophanis

suae insereret.
*)

committendap,

novimus filium illum nive frigidiorem" visum esse

In Prolegomenis ponderosae editionis

(a.

1830), p.

ODLYII

sq.

Dindorf,
editioni

PROLEGOMENA.

XVI
scere non

posse nec stare

civitas

nisi

omuium rerum

dantia gauderet et cives mores patrios custodirent"

Hodie ad

abun-

').

subridemus, et satis sentimus fabulam,

talia

licet

minime singularibus aliquibus ingenii dotibus splendeat, aliud

tamen esse quam Xenophontis nsQi IIoQoav libellum metro
adstrictum.

nostra

quae

sunt

Utiliora

Kitter

et

indicarunt recentis aetatis vestigia.

Thiersch

fabula

in

Cum tamen minime

illam materiem, equidem quae observavi paucis

iam recensebo, nullus dubitans quin et ipse nonnulla neglexerim.

exhauserint

Corinthii

Belli

deum

divitiarum

propter

170

vs.

fit

mentio, ubi qui regem Persarum

s.uperbire dicit, cogitat aureos" illos

sagittarios", quibus Agesilaus coactus est ut ex Asia recederet

^).

Apertius etiam hae res indicantur vs. 173, ubi Pluti ope auxilia
Corinthi

ali

dicuntur.

Phylae hieme 404/3 a T/iras2/&MZo occupatae mentiX)

autem 389/8

anno

eam rem

in

certa

mentem

liberatorem honorifice

cum
tum

'),

ut

feliciter

et

Eodem

commemoraret
tunc

dum

gerebat,

se

Agyrrhii

pertinet

Tccg

vavg

^).

Idem

1146;

movebat ut civibus

(vs.

550)

nuper enim

Thrasybulus in
illic

erigeret

Hellesponubi strenue

ab adversariis gravissimis crimi-

*).

praetor fuit et mortuo

inl

erat

rem Atheniensem labantem

nibus petebatur domi

vs.

revocaret ipsumque Thrasybulum patriae

profectus

classe

causa comicum

fit

mox

nomen

vs.

176;

hoc

qui

anno

Thrasybulo successor est missus

bis vellicatur in Ecclesiazusis

')
;

quorum

locorum posterior docet cur comico nostro haudquaquam gratus,

annis gratissimus fuerit.

populo vero his

Invexerat

nimirum

Minus longe a scopo aberrans CGHaupt anno 1826 in Quaestionibus Aeschyleis

XVII contenderat Plutum respectu Promethei Aeschylei habito esse scriptum".
Quae nucleum certe eincerum habet observatio; vid. infra ad vs. 160 sq. et ad
1)

p.

vs.

1108

sq.

Xen. Hell. III

2)

Cf.

3)

Vid. Xen. Hell.

*)

Vid. quae ad vs. 550 annotavi.

^)

Xen. ibidem.
Eccl 96 sq. et 183 sqq.

6)

IV

5.

8,

Diodor.

XIV

94.

PROLEGOMENA.
t6

observant

1.1.

Ath. 41 3:

nuper etiam auxerat;

et

hKXr)0i.a6Tiitbv

et

XVII

quod recte scholia

id

magis etiam aperte docet

[Aristot.]

7tQa)rov fisv jiyvQQiog o^okov iTtoQioev,

fiercc

de Eep.
dh rovzov

'HQUKXfjg 6 Kka^oiiiuiog 6 ^aaiXevg iniKaXovfievog dtm^oXov, naXtv 6e

MyvQQiog
iv

Tij

iKKXrjaia

auctore

Itaque TQiay^oXov evena cives iam wsri^ovrai

rQico^oXov."

idem

^),

harum largitionum

Aristophanem autem de

censuisse

intellegimus

atque

eum quem

Plato

comicus in scena exclamantem fecit:

Xa^ov, Xa^ov
,ufA.A(a

Ea

rijg

xetQog

oag

rdxiOrd (lov

aTQarrjybv x^iQorovetv MyvQQiov"

quam

fuit ei sententia,

^).

profert chorus in Ecclesiazusis

olim

ovSelg av iroXfia

rd

rrig

TCoXefog

Sioi-

Keiv aQyvQiov Xa<x)v,

vvvl ds rQidi^oXov
^rjTov6i Xa^elv orav

7tQdrra6i
TtSQ

Etiam morem iudices

fabula nostra ter
luisse

res

in

rt

koivov, &6-

7trjXoq)OQOvvreg"

').

decem decurias distribuendi, unde

ducitur iocus

^*),

brevi ante

annum 389

in

inva-

sentimus collato quodam loco Ecclesiazusarum, ubi eadem

praebet materiem

quaedam
quem

teraporis

nuisset mos,

iocandi

^).

in re iudiciaria

tunc

cum

obti-

fuisse novata, simpliciorque

e

olim

Vesparura fabula novimus, magis elaborata

cives usos esse in designandis tribunalibus, iudicibus

iam ratione

legendis, sententiis ferendis

^).

Idem tempus indicat Pamphilus

tegus fuit

Apparet

(vs.

174), qui

anno 388

stra-

^).

')

Plat. 329 aq.;

2)

Plat.

fr.

cf. Eccl. 300 sqq., 380 sq.

Qui versua e 2/.evaig desumti videntur

185.

coll.

fr.

133. Vid.

Ran. 367 sq.

304310.

3)

Eccl.

*)

Vs. 277, 972, 1167.

688.

S)

Eccl. 681

^)

Cf.

7)

Xen. Hell.

Vesp. 991 et tota ea fabulae pars,

2.

ad

PROLEGOMENA.

XVIII

Idem tempus Timotheus Cononis nuper

heres, cuius luxus vs.

vita

functi

et

fllius

180 in transitu tangitur.

Etiam parodia Philoxeni dithyrambographi Cytherii

aula Dionysii maioris

floruit,

Quem poetam comicus

etiam

huic
in

demum

'),

qui in

tempori est apta.

exitu Ecclesiazusarum fabulae

iocose est imitatus.

Item NeocUdes

cum

in

quidem

ylaficov

nostra fabula

Aristyllus

et

^)

tum

homo impurus

in Ecclesiazusis

^),

qui

petuntur et iisdem

easderaque ob causas petuntur, aequales fere esse

iocis

duas has fabulas testantur,

Nec non yQuvg

Kat(X7ts7tXaa(isv7),

ipifiv&la)

quae iuventam prae-

teritam ementita amatores captare frustra conatur, Ecclesiazusis

Plutoque fabulis propria est

quas in scenam induxit

Cum

*).

ipse poeta insenuere feminae

pro puellis 7}^vXhcoaaig Kal vnoTcaQ&sroig

Quid quod et Abundantiae Deum, quem

puerum ostendebat ars sculptorum, senem decrepitum et morosum flnxit comicus. Ipsa autem vox ipifjiv&iov
apud nostrum nonnisi in fragmento quodam redit ^), et in

prodeunt iam vetulae

iuvenem

vel

utraque fabula anus rogo

sunt

Simillimi porro
verbis

efflcientis

quam

ioci

toro aptior" dicitur

Blepyri in Ecclesiazusis ex uxoris

concionem peperisse filium" et herae in Pluto

servi verba ita intellegentis ut pyxide

usum

putet

'');

festivior ille

^).

sunt,

simillimi

quam

marmorea" Aesculapium

inquam,

aliquanto

tamen

hic.

In utraque fabula cauponis crimini datur vinum adulteratum

In

1)

utraque ridentur medici

^),

et

verbis

acerbissimis

^).

carpitur

Vs. 290 sqq.

398407 et Plat. 665 sq., 716 725, 747. Promittitur ei in

supplicium quo afflcitur in Pluto. Qui homo praeterea nonnisi in
Ciconiis, fabula item recentissima (vid. ad vs. 84), apud nostrum commemoratur.
3) Eccl. 647 Plut. 314.
2)

Eccl.

254,

Ecclesiazusis

^)

Eccl. 877 sqq. et Plut. 959 sqq., imprimis vs. 1063 sq.
320-';

praeterea apud comicos recentiores.

^)

A.r.

Eccl. 926 Plut. 1008.

fr.

')

Eccl. 550 Plut. 712.

Eccl. 168 sqq. Plut. 435 sq.

Eccl. 363 sq. Plut.'

407409.

PROLEGOMENA.
aequaliura

improbitas

vocabulum ambiguum

Etiam

^).

in

'*)

XIX

ifntoQiag

GKfjxptg

et

^)

axQo^pi]

utraque praebent occasionem iocandi.

Propriae praeterea utrique sunt locutiones quae sequuntur

xi {o^hdsv)

itXiov 6oi saxat

^).

KaxaXsiTCHv {b%iv) ovds xacp7]vai

XOt ItQO XOV

iOGltSQ

ag ovSelg

avriQ

').

xovg XQOTtovg ^sXxicov

(i^v

^).

hi in minis

XiTtaQog yjcoQ&v

^)

).

^).

^).

iTti7toXr]g ^^).

iKnvv9dvs69ai
6

^^).

ovK av cp&dvoig

cum

x&v jtQovQyov

xi

Addo quae Plutus

dictum

SfiXog

vel

praebet prima:

cpavsQog

yvcbvai ubi aut

dv9'

dtoxt^*),

Plut.

3538,

wv

437440

')

Eccl.

2)

Eccl. 1027 Plut. 904.

3)

Eccl. 1026 Plut. 1154.

*)

Eccl. 1091 Plut. 531.

5)

Eccl. 592 P]ut. 556.

6)

Eccl. 221

7)

Eccl. 1130 Plut. 247, 901.

228

8)

Eccl. 214 Plut. 105.

Eccl. 1034 Plut. 608.

noXv^^),

^^),

TtcofiaXa

^"')

STtsG&at fisxd
,

ccTtaQxi

^'^)

99.

Eccl. 652 Plut. 616.

") Eocl.

demum
2)

solum adiectivum

Gvvsivat fisxd xivog

TtaQcc

ad plures

xdv

ro

Plut. 95.

9)
10)

^^),

^^).

^^).

fabula

aut Qadiog yvMvat expectatur

xivog^"),

participio

'^).

^^).

^vXXa^stv (isiQaKa

^'),

dominus -na

KSKXfjixsvog -vrj

7}

1108 Plut.

1207.

Qaod non novum

est

adverbium, sed

usitatum.

Eccl. 752 Plut. 60.

") Eccl. 1126 Plut. 4.

") Eccl. 118 Plut. 485, 874, 1133.
^'^)

Eccl. 784 Piut. 623.

16)

Eccl. 1037 sq. Plnt. 1079.

") Vs. 66.

18)

vs. 48, 489.

") Vs. 504.

5^1)

Vs. 432.

22)

yg, 445

"^)

Vs. 388.

2)

Vs. 823.

23)

Plut. 66 et in Cocalo

(fr.

346J.

nostro

nunc

XX

PROLEGOMENA..

TtQOG^idi^ea&ai

*),

A
ov8s

fiayyavBvsiv

rebus autem
slg

et ovds

sv

fuerat neglecta^),
tiores, tres

verbis ut ad

in

Pluto

demum

implent syllabas
pro

^vjXTiaQaijLSLyvvcov

^).

-yvv; ^^),

Item novicia sunt

pro

ij^QSog

pro KvacpsvsLv

'^),

~oog

^^),

pro

^rjGsiv

s^sitirrjSsg l^YO inirrjSsg '*).

^*),

"^);

nam

data est librariis immerentibns,

quae

in ipso

saepius

vitio

poeta senescenti

rei causa.

Idem testantur personarum nomina propria:

prodeunt

eram

rjv

habet dictio et socordiam quandam etiam

fluxi quid

quaerenda est

f*ijg ^),

frequenter, ut apud recen-

rebus grammaticis testatur passim

in

iKVOfiioog *),

^),

sonum verborum veniamus,

pronomina, quorum elisio olim nonnisi raro

et

^ccoSSG&ai, ^^), yvacpsvsiv

Et omnino

TtsvixQog

^),

'^JtijKoog ').

(XKTt^EtfO^at ^),

Chremes et

Blepsidenius. Qualia

Blepyrus sodales,

nomina,

in

in Ecclesiazusis

Pluto

Chremylus et

olg xQ(a(xs&\ olg ^vvsSfisv,

aetate personis scenicis tribui sunt coepta

*'^).

hac

demum

01 im civitatis amo-

rem

vel Cleonis

ipso

nomine profitebantur qui primarum erant partium

odium vel studium ruris vel persuadendi peritiam

:

nunc e

nomina inania et muta,

vita communi nomina desumuntur,
quorum ipsa tamen inanitas diserte docet novum advenisse
tempus.
Chorus

autem,

cuius

comicus

ore

sententiam solebat proloqui,

inter

suam de rebus

quotidiano disceptationes vix habet quod agat, itaque

')

Vs. 16.

^)

Vs. 310.

')

Vs. 976.

S)

Vs. 999.

6)

Vs. 295.

^)

yg. 145.

8)

Eq. 569

demum
9)

Lys.

1044 Ran. 927

Cratin.

fr.

patriae

humillimas hasce de victu

'')

cum

in

Vs. 981, 992.

302 Cratet. 14 Eupol.

tempore hunc morem invalaisse minus recte statuebat

357''; Pluti

Ritter.

Plut. 37, 138, 870, 1115, 1182.

Vid. supra pag. VI.

") Vs. 719. Quod unum vetus comoedia praebet huius conformationis exemplum.
Non enim huc sunt referendi loci ubi per metrum nihil obstat quominns prisca
^*')

reslituatur forma: Eq. 424

i^)

(!)

Av. 520.

Vs. 1044 (si recte sic scribitur).

i^)

Vs. 916.

13)

Vs. 263.

1)

Vid. ad vs. 34, 48 sq., 262 sq., 522, 597, 737, 826, 844, 1144.

14)

Vs. 166.

1') Scientem me neglegere

locos quales sunt Vesp. 232 sqq. Pac. 1155, utpote
ab hoc argamento aliends, vix est quod dicam.

PBOLEaOMENA.

tum

Pluto fabula

de

choreutis

XXI

in Ecclesiazusis i)U&iog naQearrjKev,

id

quod

aliquando comicus perhibuerat.

Euripideis ridens

Fabulam dum perlegimus, obliviscimur identidem in orchestra

etiam adesse chorum. Neque tempus edax rerum nunc est culpandum, quasi

chori cantica nonnulla interierint;

habeat res,

ita se

quod

ab argumento utique aliena fuerunt

sunt cantilenae
quibus

si

revera

cantica, neque ad fabu-

illa

diudicandam maioris momenti esse potuerunt quam

recte

lara

nam

nego, sed finge ita se habere rem:

in

dramatis musicis Martha vel Fausto evulsae,

actuum

hodiernis

thea,tris

musis

intervalla

invitis

solent expleri.

Utiliorem olim se praestiterat Pacis fabulae chorus in numine

optatissimo reducendo;

cum

qui

tempus terebant neque

nugis

advocati essent agricolae, non

otiosique

taciti

sed

adstabant,

ipsum statim opus strenue aggressi almam deam suisce manibus

lucem protrahebant. Plutus vero sine

in

ulla

neque potuissent eum adiuvare etiamsi voluissent!

facultatem recuperat: adsint absint

Verum

quod

est

igitur

vetusto grammatico
t6 TtXdaiia".
V7i69eai.v

Novae comoediae

ovx

')

aXri&T]

eiev"

vita rebusque publicis est

ontQ

xfig

Quae

iv

TteQi

id est

desumtum

KtofiaSlag

invenitur

Ulovxog vecorsQitsi Kuta

affinis est

videndi

nil refert.

illi,

rolg

observatum

choreutarum ope

haec fabula;

t7Jv

re

argumentum non ex

xai ioqlk&v

yaQ
ipsa

eGxeQrirai,-

^)

viag VTtfJQxs KcofiaiSiag".

qui

de

scripsit,

duobus

Plutis

nihil

ut

vides

inaudiverat.

IV.

Ergo haec est

datam esse
publicorum,
testatur.

&i cod. V.

In

et veteres aflflrmant
et

ipsa

At eandem

')

est:

Manibus tenemus fabulam, quam anno 388

res.

;|fopa)v

olg

fabula

ex auctoritate monumentorum

singulis

fere

versibus

non aliam, sed hanc ipsam

iati(/t]xv.

Valgo

x^Q'"'* iorigtjtat.

luculenter

anno 408

PKOLEGOMENA.

XXII

datam

credendum, nam

unde

sit

sorum,

quae

illic

tamen

Nubibus

de

constat,

mentio,

fit

in

nisi

interpretis verba

Quem

aliunde

xovxov

eiGrn^riGav."

8e

Quae

eius

verbis

autem Nubibus, quarum

eflfecit,

apparet

satis

').

Et

Ss devrsQai ISecpikai

xag

pepererunt

refutari,

eGxiv

"leaQxogj

scripsit,

in

Nubibus

sed

oS

icp

al

TtQaxai

demonstratum
de

leguntur

stolidus

SevreQag

vetusti

6 Micov ano&v^GKei

intellecta:

qui

aperta;

et

publicum

errorem, aptissimum ad quemlibet

posset

postmodo inserta esse quae

mortuo. Res certa

certamen

statuendum

quaedam male

nqo

M^eiviov.

alteris"

sit

fal

grammaticus

scripsit
in

traditum accepimus: a[

MfieivCov aQxovrog".

Neg)eXai

olim

fabula

de

quid

disertis verbis

decipiendum,

ex

temporum

periculum faciam an alios

et

Hanc fabulam non iterum

admissam esse

en

in

turbas?

fecit

autem recordemur oportet verborum, item aperte

anonymus.

iitl

miserrimas earum

et

mihi videor,

id

sit

sententiam pertrahere possim.

Prius

hic

nomen undenam

natus. Dioclis archontis

Intellegere

utris

manifestus est error; sed scire avemus error

computationes irrepsit

meam

Non iam rogamus

putarent.

qui

fuere

esse

homo

igitur

ibat

Cleone

nescio

eiGaid-rivai

quis
in

A^eiv Lov^).
Siraile

quid obtinuit in

modo sit
rem quam supra tetigimus

Pluti

anno constituendo. Quod quo-

factum ut perspicue possit exponi, redeundum est ad

ceps
fuisse

^).

Ecclesiazusas et Plutum qui dein-

non potest quin sentiat novum tunc temporis

perlegit,

morem iudicum

decurias litteris A,

cet.

indicandi.

Confidenter igitur statuo brevi ante Ecclesiazusas fabulam scenae

commissam hanc rationem primum esse initam

lam videamus scholia V ad Plut. 972:

^).

an' ov Xaiove' eniveg

V XXVIII.

>)

Vid. Nub. Proleg. p.

2)

Schol. Nub. 549; vid. Nub. p.

3)

Vid. supra p. XVII.

*)

iv tc5 yQccfifiaxt."

5,

4.

kein Recht dies System fiir alter zu halten als die Reformen
Wir haben
dem Archon Eukleides" (Frankel Geschworenenger. p. 106). Etiam decennio
.

unter

fere recentius esse ex Aristophane efficio.

PROLEQOMENA.
TiaQ

'iiTiovoiav

nQO xovxov

rc5

%ai

7)

x6

TtQoeiQrjxai

txsi aQ^dfisvoi.

^ovXrj xaxa yQccfifia

Vera

versum
Dixerat

ille:

invaluisse

ille

cum parum
respici morem
fieri

describendi",

Quod

^).

vvv

XdxcoGiv^^

ofJivvovGiv

^).

non priscus

ille

hunc

excribuntur, decurtantur, turbantur

absurda tandem sunt

est

facta.

Plutus, etiam in tribunalibus

dudum

intellexissent
recens

viguisset". Recentiores vero

'''),

mos quoniam

inl

inde effecerunt in Pluto

natum"

nam

de re nova ser-

senatores

rXavninnov

per yQccfmaxa

(anno

410/9)

fuerat teste Philochoro, sequebatur ut anno sequenti, inl

ortus

JioyiXiovg,

quod

Qui

& av

allatis Philochori verbis

quoque sentiebant

illi

*),

qui teste Philochoro in denis senatorum tribu-

eius verba

monem

yccQ

observaverat,

bussive prytaniis describendis

fabula

nal i^ovXsvov ovxco

6 OiXoxoQog' inl rXavv.innov

yQccfifiaxi

quo tempore data

morem

cckka

iKad^s^sxo, xal sxt nal

primus

dum

illustravit; sed

fxriv

commixta

deliquit, qui

quae prudenter

ov

qpr^fft

xco

miserrime

falsis

grammaticus

^),

nQ&xov

SKsivov yMd^sdstGd^ai sv

ccn

l8iKa^eg}^ oxi Ss v.axa yQccfi^a

avxl roi)

^snivsg^^

<x6xs>,

iKXrjQOVvxo

XXIII

Plutus fabula data esse crederetur. Hinc demirari

Thrasybuli

mentio

et

et

Dionysii

cum annum

Lais

et

belli

ageret

Corinthiaci

in

decimum quartum

illi

ea fieret
famosis-

sima diceretur meretrix.

Mox

fuit qui

tiorumque

duos Plutos extitisse sumeret, ut veterum recen-

inter

se

*)

In scholiis ad vs. 277.

2)

Cod.

oi)ro{;

corr.

conciliaret

opiniones

").

Et

ab

illo

inde

Hemsterhuys.

Inbente Polacio enuntiatum incidi post <t>tX6xoQog", ut etiam inl I^avxinnov"

ipsius Philochori haberentur verba.
^) Multo etiam deteriora snnt scholia ad vs. 277: ein wahrer Batlenkonig von
*)

Verwirrung" (Frankel).
^) Didynw deberi
quae de fabula nostra anno 408 acta leguntur in scholiis,
docte nuper et acute et probabiliter admodum demonetialnm ivit amicus collega
Polak in Albo Gratulatorio, quod in honorem Herwerdeni conscriptum est 1902
p. 173 sqq., praesertim fretns scholio ad vs. 550, de quo vid. quae infra in
commentario observavi.
^) Conferatur prisca controversia
de duplici Pacis fabulae recensione, cuius
fit mentio in illius fabulae Argumento, unde discimus Cratetem Mallotam alteram
aliquam Aristophanis Pacem commemorasee, sed neque Eratostheni eam notam
fuisse

neque postea comparuisse.

PBOLEGOMENA.

XXIV

tempore moveri coepta est quaestio tam perplexa quam

Ablegetur igitur Plutus Diocle archonte data

Euboeam

et Atheniensium expeditio archonte Isarcho in

multaque

quae eiusdem sunt generis

alia

finem est perventum.

poetam

persuasi,

argumentove esse cognitum

eius consilio

fortasse

nullum omnino

autem

commune

ei

dicat

is

igitur

uUum

et vix

ex ea aetatem tulisse fragmentum

fuisse

cum

fabula quae anno 389 inventa

proximo anno ineunte scenae commissa.

et elaborata est et

Sic

^)

fabulas, quibus Plutus esset nomen, scripsisse

harum alteram impune a nobis posse neglegi, nihil

enim de
nihil

parum

cui

Si

susceptn

^).

duas

sed

ferri,

inanis.

quo dudum

sunt Nubes alterae archonte Aminia scenae commissae

relegatae

Ad

illuc

statuant quibus non satis certa videantur quae de

prioris" Pluti

nomine mero

errori tribuendo

Mihi vero persuasum est ab Aristophane

Plutum factam

probatum

neque postmodo eam sive ab

esse

ivi.

unam tantum fabulam

aliis sive

ab

ipso poeta esse retractatam.

Corollarii loco

addenda sunt quaedam de controversia, quam

Laidls olim movit

nomen

in

lQa Aalg ov

Ad quem versum
^Xiyet

avfKpfova

2iKXia
v7tb

tVa
iv

Kara

noXLyviov

ini

Xa^Qiov

tovg

rig

Nikiov

vito

Tteficp&iivai

yaQ

Xr]cp&i]vai

S&qov

rfj

eTtririv,

yvvatKl

mvrjd-fjvai
eig

Se

Koqiv&ov.

/lio%Xiovg

Temporum

errj

t8',

(oar

rationibus haec

Sicilia

a Nicia

aXoyov

8t

ovoiiaro.;

non conveniunt. Fertur

esse capta.

Quodsi Chabria

1)

Schol. Vesp. 715.

^)

Conferantur velim quae de schol. Ran. 1026 disputavi Mnemos. 1888

brevius in comment. ad Banas.

^)

ox)

cpaatv avrrjv iv

ravra yeviad^ai Sm, ore ev tnQarrov ^A&r\vatot

enim Lais septennis in

et

XQOvovg.

alovrog

xivog

SfneXicc, eart ecog

avrr\v inaiQiv.*^

0iXcovidov;"

ah

dicc

adscripta sunt haec^): ovt MQiaiog^ccvrjg

KoQiv&iov rivog nal

8r}

versu 179 traditum

Deeant in codicibua V R.

p.

69 sq.

XXV

PROLEGOMENA.

priusquam

archonte,
esse

annum

est igitur

digna videri cuius mentio

fieret publice.

faclum

afflictae sunt,

illic

archonte Alcaeo>

Diocle archonte

et

decimum quartum; qua

agebat

aetatis

Atheniensium

res

sumimus, <nata

non

potuit

secum

repu-

aetate

Sic olim

fabulam actam arbitrabatur.

tavit qui Diocle archonte (anno 408)

Sed multo melioris sunt frugis quae deinde in scholio non de

Laidis anno disputantur, sed de fatali; quae qui scripsit,

naiali

sciebat

datam esse anno 388. Et

fcibulam

demum

sic

intelle-

quae hoc loco non recentiores aliquos grammaticos sed

gitur

priscos

illos

Alexandrinos

detinuerit

ampltus inter vivos fuisse Laidem

loco",

et

teste

anno

aTioQia:

quodam

quomodo scribendum

scholii initium

poetaeUUc nomen, quodtalibus

locis

sit

non additur,

388

Platonis

non

comici

apparet; non

est Aristophanes

temporum rationi non convenire quae habeat textus traditus. Legamus igitur: <t6 x>
6 v fiq) mv a k a r a r o v g XQ 6V X iy
}iQi6xo(pdv}]ig, oti
qui demonstravit

sed grammatici,

vovg", signum

Aristophanes Bijzantius huic versui appmxit,

^)

quod temporis rationi haec adversentur. Dein, oraissis quae supra

subiungantur

excripsi,
X

0d(ov i

a>

^)

6 id

avri]g ovotjg,"

haec:

i^cpaivi yaQ^)

Ilkdrcov

ax^svri inl OikoKXiovg*)

nam

in

o)

iv

(itjKir

Phaone Platonis, quae anno 391 data

fabula, mortua Lais dicitur.

est

Haec
rat

fere

nam

singula verba quis praestet! -- observave-

Aristophanes grammaticus,

discipulus,

probabiliter

quaestio

cuius

in

altera

adscripserat

scholii

parte

fit

autem

Callistratus

Quae

mentio.

si

sunt disputata, sequitur ut coniecturam, qua haec

feliciter

solvitur apud

Athenaeum, non excogitatam

statuamus ab hoc homine doctiore quam sagaciore, sed desum-

tam

commentariis Aristophanis grammatici, quem

}4&'qvrjai

1)

De

haLQidcov"

')

*)

Sic

'^)

Athenaeus

tradit

tiqi
^).

r&v

Aristo-

signo ;k" vid. schol. Thesm. 917 et Pac. 990.

Pro di xaC\
Sic Clinton pro

^)

scripsisse ipse

<?>a/Jpo)". Dein omitto verba

Hemsterhuys pro JioxXiov?."
Athen. 567; cf. Ael. V. H. XII 5.

ijita>cai6txato> Stti vattQov^\

PROLEGOMENA.

XXVI

phanes igitur una

AAIE

traditis

monio

littera

mutata,

addita, scripsit

potius uria lineola litteris

vel

NAIZ

et

coniecturam suam

Lysiae orationibus petito conflrmavit

scholii parte priore perhibet

^).

testi-

Is vero qui in

Laidem anno 408 vixdum adultam

novit quidem signum criticum quod Alexandrini versui

fuisse",

appinxerunt, sed cur appinxerint non habet perspectum.

Didymum hunc

demus

fuisse

loco quod in Thesmophoriazusis

feliciter

scripsit

fovens

nam

emendavit,

pro

KAAKAIOZ^), Didymus

defensum

nomen quoddam proprium

ubi

idem obtinebit hoc

exemplaribus vitiose scriptum Aristophanes Byzan-

in vetustis

tius

Polacio^):

ivit

scilicet

litteris traditis

vero manifestum illum errorem

argumentis usus perineptis,

et

KAIAXAIOZ

merito ideo a

Symmacho

mumsimus" suum
aliove

grammatico

recentiore explosus.

VL
Denique de codicibus aliquid est dicendum.

codicum

Contuli

et

imagines phototypas, quae

maximo

cum omnium philologorum emolumento nuper in lucem sunt

*)
praeterea usus sum Velseni Blaydesii aliorum editio-

emissae

codicum

Lectiones

nibus.

dignae videbantur,

sedulo

quae

K,

et

indicavi.

quidem

mentione

Locis ubi utriusque textus

corruptus est, vera autem aliquamve ob causam notabilis lectio

extat in

Parisino

ubi

vitia

praebet.

(vel

altero

feci

utro)

mentionem; sed de eo
conspirat,

nec non ubi

Rarius etiam commemoravi Vaticano-Urbinatem

141 (U). Aliorum

nulla est

2712{A), huius

cum V R

tacui

eorum

codicum vix usquam mentionem

feci,

quia

utih'tas.

comment. ad ]. 1.
XXIII not. 5.
3) Thesm. 162, ubi vid. schol.
*) Facsimile of the Codex Venetas Marcianus 474, London and Boston, 1902.
Praefati sunt I. W. White et Th. W. Allen.
Aristophanis Codex Eavennas (Cod. Gr. et L. photographice depicti duce
S. G. de Vries, tom. IXj Liigd. Bat., Sijthoif 1904.
Praefatus est J. van Leenwen J. f*)

Vid.

2)

Vid. pag.

HAO YT02
TA TOT ^JPAMJTOZ nPOZSlUA.
KaQicov ol%irr}g XQSfivXov.
XQiflvXog ySQOiV.

nXovrog.

XoQog ayQOtKCOv.
Bketpidrjfiog.

Tlevia.

rvvr] XQ(ivkov.

AiKatog

avrjQ.

ZvKOcpdvrrjg.

FQavg.
Nsaviag.
'EQfirig.

'IsQSvg idtog.

Personae tacitae:

lusti viri

filiolus.

Testis a sycophanta

adductus. Ancilla vetulae.

Actor primus Chremylum

et

lustum virum

secundus Carionem, Paupertatem,

Veiulam,

agit,

PLUTUS.

2
tertius

Plutum,

Blepsidemum

Sycophantam, luvenem, Mercu-

rium, Sacerdotem,
quartus C/arorem

').

Fabula agitur Athenis ante

^)

dein

Nisi
(vs,

domum

769) actorem qui Chreinylum agit,

personam Mulieris fusfinuif^se. Quae

malit quis sumere prius (vs. 641

777

801)

mihi quidem nimis

eum

qui

Carionem,

artificiosa videtur ratio.

Chremyli.

TnO@EEEIE

1).

I.

TtQaG^vrrig

iQfara

de

XQS^vkog

rig

roiovds ds iyyeyvrjrai 6
Tovrcp

sitsa9at^

etnero

nXrjQ&v

&

ovOtav acpiKvetrai

rrjv

a^Qov

sndriXov

eig

'](^Qrj6fi6g'

"j^Qct

Gvvrvxrj.

itQ(x>rco

rbv

av

Jtsvrjg

n&g av

&sbv

rbv

yaQ avra
xat

rs

ovrco

TtkovGiog

XoidoQOV(ievr]

nXovrov
aXX&v

aya9a)v

'^nb

intiGQSovrcoVy

(lev

Qaivcov

ovv

nQbg

icp

iv

dvGieQdvacsa

d)

r&v cpavXcov

BXsiptSrjfiov

ra

xai

ontG&odofico

tj

^v

n^bg

naroQ&coGaGi.

GvyKQivofisvcov

nXovrov tvdaXfia
rd

rovro

rotg

yivsrat,

acpvrjg

yivsrai.

avvrvxav

^v de nkovrog ovrog. vGreQov de

;((rj(rjw6v'

dtaXex^eig avrat siodyei eig MCKkrjTtiov iaGo^evog avrbv

Kcd

^iov.

rrig

ttqoG-

ttJj TirjQcoGscog,

Hsvia naQayivsrat
ovk

dtdXoyog

Kai

Tlsviag %ai

rav rov

noXX&v

XQSfivXov.

r^g

vaov

6 O^Eog i^iovrt rov

rv(pXa> ysQovrt

di]

d^eov,

sig

[isxaGrait]

M&r]vag

ds

xal

dcptsQcoGavro

^).

rijg

ravra. nQoXoyi^et ds &SQdncov, SvG^s-

{^no&eGecog

rbv dsGnorrjv ort rvcpXoi Kai yiQOvri KaraKoXov&ttv ovk

rjG^vvsro.

II.

nQSG^vrrjg

XQSfivXog

nivrjg

S)v

Kai

sycov

vtov^

KaravorjGag

atg

oi

cpavXot t6 rr]viKavra sv nQdrrovGiv, oi 6s ;u^tjOroi drvxovGtv^dcptKvsirat

Qaae seqnuntur Argumenta habet V, nulla leguntur in R. Magni pretii est

si
in lo numerorum iambicotum et dictionis poeticae
modo poeticae
vestigia sunt manifesta. Omisi cum Velseno quod in aliis
codicibus extat Argumentum verbosum (I apud Dindorfium Meinekium Bergkiun)*
*)

Illum, cetera inutilia;

Blaydesium), conscriptum fortasse a

Tboma

magistro, cui tribuitur in

Nec non indignae quae repetantur sunt nugae etymologicae

cett.)
^)

quas exhibet lunt.

Sic scripsi pro Ivd&Xnaia (dittographema).

(n**

Aldina.

Y apud Dind

PLUTUS.
&eoVy

ig

ag x&v cpavkav

(tjv

acoq^Qovcog

yaQ ovxog

ava&Qerlfsi

%Qt]ax6g),

7)

nal

cpavXov,

svTtQayovvzcov. sk&oav ovv slg x6 fiavxsiov tisqI

xoxs

^kovGsv,

ovdsp

^Qsro

atv

fisv

naiSa

xov

itorsQOv

;^(>?j(ydjitV05

savra xovg XQOTtovg dtSd^et

Ofioiov

avxm,

dh

TtQoGxdxxsi

e^tmv Gvvxvyri^ a%ol.ov^SLV. xal xa Xotjta &(Savx(og

djrivt

jtQ&rov

^).

III.

i8i8 d%&r]

vov avxco
xsXevraiav
xai xbv vibv

ra

aiKcova

^).

aQ^ovxo g Hvx mdx qov *), &,vxay(ovi^ofisfisv AdxcoG iv^ HqiGxo fisv ov g 8s

NiK ocp&vxo g

j48 fiTjXco,

fisvog,

eTtl

N iKOxdQ ovg
8s 8i8d^at

M8 cov 18 1, M.knaiov

8s
rrjv

^)

Kcofico8iav ravrrjv

avrov avGriiGai MQaQora

iitoXonta

8vo

8t

81

ixsivov xaO^xe

IV

UaG icpdrj.

inl rc5 ISica ovofiaxi,

avxfjg xotg
"*),

8s

&saxatg ^ovlo-

KconaXov xat AloXo-

").

fiavxsvsxat Sixaiog cov xtg xal Ttsvrjg

si

fisxa^aXav nXovxov xv/^siv 8vvrj6sxat.

s'xQr]6sv

&sbg GvvaKoXov&stv

d)7tSQ

av

dvSQt TtSQtxvxot. TLXovxog OTtrdvsrat rvcpXog.

yvovg

avrbv r^yay

d'

%aXs6ag

fisraG^/^stv .

sld'

olxftd',

SytdGat xdg KOQag

sQTtsvSov' slg ManXrjittov d'

'^

S^

Oficag

iittcpavsia'
S^ ^)

')

dcpvco

ccTtrjyayov.

TJsvia StsxcoXvsv.

dva^Xsijjavrog avrov robv xaxc5v

ovSslg ijtXovrst, rav d'

dya&G)v

1)

Id eat: ut in Argumento superiore" (Dindorf).

2)

01. 97, 4, initio anni 388.

3)

Sio V,

4)

Verba

^)

y.ai

non

ccXXovg Srjfioxag

ijv

rdya&d.

<J'
ididais vernm est.
Quae quomodo eorrigenda sint non constat;

diddiag. Fortasse

&diav6r]ta.

AtoXoaixcoya

om

vid. Proleg. p. I.

V.

qui sit
^) Haiusmodi uugae metricae ut Aristophani grammatico tribuerentur
factum, ostendit ni fallor quod in V superscriptum est: }iQtotofp&yovg vn69taig

niovtov."
')

ini(pavtid'

8)

<J'

addidi.

supplevi; Dindorf dederat drayavero', vVelsen ^xyavajo'. In codd, deest.

P L U T U

S.

FBOLOGUS.
(vs.

publicam

plateam

(Scena

1252.)

Chremyli Atheniensis aedes

aate

repraesentat.

a parte sinistra prodeunt Chremylus eiusque servus

Coronati

Quos antecedit Plutus senex

ab itinere reduces.

Cario,

squali-

dus debilis caecus.)

SOBNA PRIMA.
Cario, Chremylus.

KAPmN.
mg aQyaXiov

8e

do|]2

De

ra piXriG^ 6 ^eqaTKov

yccQ

rjv

sq.

condicione sua id queritur

lynices Euripideus
bttlans:
I

iv

dovlov

xig (pQOvet.
I

cum matre

fihv /LitYiatov,

(ptQiiv

xQitbv.

aotpiiv

toTg

tdcs

confa-

ovx i/ei naqqri-

tina;,

rrfcJ'

Xih,ag

rv%y,

dgav ravra ra Ksarri^ivco,

firj

servus quod de exulum condicione Po-

aiav.

Zev nal &soi,

co

dovkov yevis&ai itaQacpQOvovvTog de6Tc6xov.

eGrCv,

TtQuyfi

/Ijj'*"'

/itij

"

t&v xgatovvttjv &fta9iag

xai toOto Xvngdv, ^vva-

1. cu

dei!

Zev xai 9eoi] luppiter et K,ceteri^

saepius redit hoc genus lo-

Infra

quendi *).
2. Desipere famulo videtur herus cae-

cum homuncionem
4.

Herus

consiliis

in

si

e vestigio sequens.

spretis prudentibus servi

infortunium ruere mavalt,

verum

/ui]

aotpoig

esse vetustum

(pQOviovta

na^

^).

Experitur igitur

adagium

atpqoai ndlLlC

ApyaAtov

&YOQeveiv

1) Eur. Phoen. 391 sqq.

praeterea vid. ad Nub. 413.

^).

ipse servus

tS>

cum

eo ruat necesse.

>texttifiivtj}\

sic dicitur herus,

quo

melius appareat misera mancipii con-

Theogn. 625.

^)

Vs. 81, 438, 854, 898, 1050;

PLUTUS.

rov Cco^aTog
KQccrsiv

10

ovk & rbv kvqiov

yccQ

Saifitov,

Kal ravra

og

rbv &SQ0C7tovtcc x&v Kax&v.

ccvdyKrj

ftT^ctv

jnev

aXka xbv
ravra,

drj

icavrjfiivov.

dh Ao^ia,

rro

&a7tia)Ssi XQlTCoSog iK yi^QvGvikdrov

SiKaiav

(iilitl)iv

fjLsXayioX&vr

ravrrjv^ ori

fiifig)Ofiai

iarQog cov Kai fidvrtg,

(paGiv, socpog,

a>g

ccTiiTtSfiipi

^^"

fiov rbv

Ssanorrjv,

odrig ccKoXov&st Karontv dvQ^QOinov rvcpXov,

13. oatti] oatig

/ Elmsley

Thesm. 883 etc).

(ut

Non homo habetur sed res, xti]^t&

Item dominam suam ministra in Ec-

dicio.

nisi lonis potius fabulae,

ti.

quod Chremylus

clesiazusis

t\\v

vocat

y.exttj/ufviiv

^).

Apud

comicos alibi non reperitur participium

hoc substantivi loco ita usurpatum. nisi
quod Phrynichus alicubi eo usus dicitur

^).

5. fiittati toTai 6ovlot?

Nec mirum;

ij/utav yotQ

Zcvg

tui}vPona

&viQog,

dtanotwv voaov^).

t a^ft^i dirtoixivvtat

tvts

xe /utv

r]naq

'').

fiov

noXti,
I

atxi/uata ^).

6i

tvxtj

et haec
9.

fecit

fiiv

xvQiog is

dominum.

61j

quidem hactenus

tavta^

i.

ttev,

j4o^iq 6i

ad verba Orestis Earipidei:

/ue/ii(po/uat,

J'

iQYotatv

oattg

/i

ind^ag igyov

totg /uiv Xoyotg rjvtpQare, toTg

oij ^).

locum nunc

Avibus audit

*").

vesanum ").
Caecum Plntum norant omneS e

12. /ttlay/olwrta^
13.

carmine convivali, unde ipsum fabulao

argumentum in comici mente procrevisse iure dixerit quispiam: tatptXiv a\
ui

tutpXi niovte,

in

/irjt

iv

iat

ovfjavtja

n>]te yij
(pavij/iev,

/itit'

Et fortasse hunc ipsum

mente habet comicus;

iv ftaXaaaij
[

iiXXic

TdfjtaQov

xai ^^/iQovta' 6ia oi yorp

^dneQ latQbg
naQuXaflojv

ndrt
\

xaxd

iv icr&Qcbnoig

nes duxit iocum

').

tragicum. Prope hae Carionis querelae

itroaiditatov,

Medicus Apolloetiam

dixit latQo/iavttv^).
in

te vaietv
e.

Tragica dictio dolorem decet vere

accedunt

Loxiae

tavta

xai

ta

ftttaipeQti

Dicitur nunc

quem ipsa natura

8.

navta

est

*).

i'l>jat

primum indicium

videtur,

ut omnomen; nam et in ea fabula

frequens est
nino apud Euripidem
Phoebi hoc epitheton.
Apollinem
11. Aeschylus una voce

ytata

Nostrum iocum
presse secutus est Philemon
6. Cf. mancipii apud Anaxandridem
cjuerelae: ovx iatt dovXuir, w ityad^ ovdadovltov

unde oraculum,

accepit, comicus duxispe

xaxog,

tvcpXovg

'^).

Hinc Anlipha-

6i nXovtog
\

>)/jag,

xa-

ndvrag [iXenortag

nottl

^*').

Sed veram

cognominis causam indicant vereua epici,

ubi Ceres rttny ivl tQtnoXw" Plutum
genuisse dicitur
abundantia,

'*j

quam

ibi

enim

significatur

sulcus summittit ferax.

Quapropter Cereris Filiaeque comes, ut

2) Phrynich. fr.
Eccl. 1126.
48; cf. praeterea Soph. fr. 700^ [Demosth.J
=)
*) Hom.
Ear. fr. 86.
21.
q 322 sq. (afferuntur in schol.).
') E71 dat is nog tot daaraan
^) Vid. Philemon. fr.
) Anaxandr. fr. 4.
56.
) Eur. Or.
)
Aeseh.
ioe\ vid. ad Ach. 523 et ad Av. 801.
285 sqq.
"/ Vid. Av. 584.
") Vid. ad Nub. 833.
Eam. 61; cf. Suppl. 263 Ag. 1623.
i^)
"^ Antiphan. fr. 259; vid.
Vid. ad Ach. 5^2534 et cf. infra vs. 183.
etiam Amphid. fr. 23.
") Hes. Theog. 969 sqq.; cf. h. Oer. 4 89 sq.

1)

LIX

PLUTUS.
xoivavxiov Sq&v

15

aix8> noieiv.

itQoGfiK

r]

yuQ ^XeTtovreg xoig xvq)Xoig rjyov^ed^a'

01

o^xog

ccKoXov&ei, xal i^e JtQoG^id^exai^

d'

aitoKQivofievog xb naQocnav ovSe yQV.

nal xttvx

3)i/

(pQd6r}g

(17}

ovv o^x

(ihv

iyoa

20

ona>g 6i,yi^60(iai,

fffO"'

c(,y,oXov9ov(iev noxe,

Tc5d'

XI

de6nox, dXXd 6oi naQe^o) nQdyfiaxa.

ov ydQ

fie

xvnxiqoeig, 6xecpavov e^ovxd ye.

XPEMTAOS.
/lC

fid

dcpeXmv xov 6xecpavov,

a^A.'

non recte

16. TtQoaiiid^tTai]

quispiam

scripserit

17. dinoxQtv6nfroi Bentley] -/nevov V, -/uevwi R,

poetae

nam

demum

56 sqq.

vs.

V]

22. ic(ptiwv

n(iig

Xvnfjg xi

i)v

fi.

fie,

Ran. 415 etc.

hoc contra mentem

coll.

illud vitiose,

interrogatur Plutus.

ye R.

-lL(ov

soUemnibus Plu-

ipse.

herus et servus
corona et ora( ulum
adierunt et rem divinam fecerunt,
utor verbis Livii de Fabio Pictore '"),

ipse Plutus profert infra

coronati per viam sacram redierunt,

non ante coronas deposituri quam domum pervenerint. Sic enim solebant
qui iter Delphos faciebant, ut cuivis

Calligenia, in precibus

tus invocatur

').

21. atiipavov fj^ovfa]

caecis terrae pene-

sicuti coronati laurea

qui assurgit deus, caecns est

Senem vero eum ludicre finxit
comicus^); nam puerum vel iuvenem
Plutum ostendebant sculptores. locularem autem oculorum captorum causam

tralibus

ita

*).

compositum non redit

apud comicos, sed apud Platonem sae-

appareret in dei tutela eos esse ").

pius legitur

infra

16. TtQoaiiid^tTat]

17.

iinoxQivoiiiito;

mutior, ov6i yQvgag

18 sq.
tur:

&}L)^

oiidi

y^ii]

pisce

^)

sequi-

l.t.

alfi aiY^t',tovto /Ufv oii

cf.

servi

in

8noi

nstea9ai

duvatov

diavofl

ij'

*).

,>/

his particulis etiam

itXXit]

per speciem negandi

tbv Ji'
alibi:

^).

Pace ad herum

aiyi/aoix,

JC

luii
^'^)

"*)

vehe-

menter afflrmatur id quod rogavit alter.

Item in Pace: A. oii xatitfayiv, B. ^U

^).

verba: ovx ea9^ onoig

(podtaiji

Apud Theognidem

Praeterea

22.

*).

yUQ

Lysistrata
valxa;

fioi

Etiam

iiaQndaa;

&Xl'

oli

(/ui

A.

6>\Ta

oii

naQeivai

^-

ndXai

dXXic ntto/jiva; ijxetv

ivixaxpev
iiXld,

!cq

XQ'!*

Ji')

"^

e.

^*),

et

g.

in

td;

yv-

M^ ^^'
Etiam par-

Y^Q

'"^).

affinis

initio

Euripidis similibus utitur verbis

ticulae

Thesmophoriazusarum.

*) Vid. Proleg.
Vid. ad Ran. 913.

298.

ovv^^)

icXXd

et.M}

")

sic

usurpantur.

IQ.naQfiui nqdynata^ negotiafaceisam^).

') Thesm.
410 etc.

/uiv

p.

tt]

XVIII.

aliqua in re

^)

Vs.

8.7

'^).

sqq.

Oratyl.

Theogn. 626; vid. supra ad vs. 1 sq.

') Sic fere scribendum videtur; quae tradita sunt non intellego: xa\ atydv alei'
') Vid.
)
) Vid. ad Vesp. 1392.
Pac. 102 sq.
toDto yaQ ov dvvardv.
") Vid. etiam ad Nub. 624 sq.
Liv. XXIII 11 et cf. Soph. Oed. R. 82.
'^) Lys. 54 sq., item
") Pac. 6 sq.
") Vid. Av. 71 etc.
") Vs. 111.
'*) Vid. ad
vid. etiam infra vs. 706 Pac. 1046 et ad Ran. 58.
ibid. V8. 1090
^^) Vid. ad Ach. 842.
838.
") Vid. ad Ran. 103.
vs. 833
^)

PLUTUS.
tva (aSXXov &Xyys.

KAPISIN.
ov

Xi^QOg'

hqIv

25

ianv

g^Qadyg oaxig nox

ccv

yccQ

TtavGOfiai,
o^hxoGi.

evvovg yaq &v Goi Ttvv&avoixai ndvv OtpodQa.

XPEMTAOZ.
aXX

oh 6s

maxoxaxov

KQv^tpo}'

xcov

ifimv yccQ oIksxcov

rjyoviial 6s kuI

nXsnxvGxaxov.

aal Sir.aiog cov &vi^q,

iyta, 0'O()/3)5

KaK&g knQaxxov aal

nivrig

7\v.

KAPISIN.'
olda

xoi.

XPEMTAOS.
30

sxsQoi

inXovxovv, isQoavXoi, Qi^xoQsg,

(J'

xai avKOcpdvxai, nal novrjQol.

KAPISIN.
nsi&ofiai.

XPEMTA02.
snsQTiOofisvog ovv

xbv i^bv
24. oatig Hirschig]

V]

26. ae

ftv

rlg

fioi

a);(df*jv

nQog xbv ^sov,

aixov xov xaXamcoQOv

VR.

Cf. vs. 19,

53

ffjjedov

1171

sq., 56,

etc.

R.

xXeTttlatatov] Carioni tribuit Kappeyne,

versum non uno tenore proferri.
TTpis R] d)? V (ut Ach. 65 Pac. 104 etc).

27. xal

vix recte;

quamquam

iure sta-

tuit ille,

32.

Vid.

Ran. 399 et infra

653,

vs.

828, 827, 840, 844,

23.

/uaXXov

l'va

26. hX)!
oiixet'
rfjag

av

quo magis doleat

drilyflj]

nudum percussum

aocpdjteQOv

ov ae xqvxpui] item infra:

et;

XQVifJttifii

itll'

occurrit

oiiShv ititoxqv-

xXertrlatatov]

praeter

nem

pro

apud Xenarchum:

Vs.

evvoiiatatov.

284 et 343;

Cf.

cf.

Non huc referendum

Proleg. p. VI.

'
.

e.

ol

g.

nescio

fiev

noitjtal

iativ

oiiSev

cpikooiidi

Superlativus alibi non

dictum

aetatis

indicium

*).

oldd Toi] plus satis expertus novit

quam pauper

1.

^).

oix

recentioris

etiam Lys. 714 Thesm. 74.

xXentiaxog (v.

^).

rjv]

est ^v pro ^

expectatio-

tx^vonuiX&v

tuiv d'

yjro;

luaXkov dtv6atov

29.

quis

hm

iqaj 'j.

27.

^)

XfjQdg elaiv xti.,

caput.

xXentiatatog)

sit

Poll.

herus.

Xenarch.
VIII 34.

")

fr.

*)

7.

Vid.

PLUTUS.
iKvero^ev6d'ai ^lov,

^drj vofil^cov

35

rbv

viov, odTieQ oov ^ovog

d'

xvyxavei,

fioi

rQonovg

7tevs6(ievog ei iq^ (lera^aXovra rovg

elvai

mg

navovQyov, adtxov,

Tc5

ev,

firjSe

avrb vofiiGag

rovt

(3/k)

{lyieg

^vfiq^eQeiv.

KAPISIN.
rl dfjra Ooiog ekaKev ix r&v arefifidrcov
34.

ixtito^t!va9ai^

recte;

cf.
coj]

34.

ixteto^tva&ai]

h.

iv

absumtum

quod de

sanum

si

'),

esse

nav teto^evtai
quae habebamus '),
i}6t]

aoO

et:

qui

*);

est

l|

/niv

ii^lv

th

mente

tamen

similes, sed aut

loci

textus traditus laborat vitio

^).

nostro

Sic

in

nostra lingaa frequens quidem est locutio

qua
plura argumenta

kruit verscholen hebben,

zijn

iatlv.

nXijv

ae

elnetv

eiiS-vg

ocv

xaxou xvvbg noXu'

iteQCf

foret: mijn geheele leven is verschoten.

iyev}?,

tQOipfi

tbv xQeittova'

38.

Simillima de aequalibus sen-

tentia fertur in Ecclesiazusis

36. fieta^al6vta

Ranis

dcX!Lii

fieta^aldvtef toug tq6novi

toii XQrjatotatv avS^tg

37. vytii

iut]6i

?]

nihil

integri,

sed

merum malum, 'dnav xaxov *). Notatu

digna est forma diducta lutjdi iV).
38. Apprime in vita esse utile id arbitratus

lus

^**).

Idem

igitur

sentit

iiXextQvmv

fte

xaxd)$ te

6 xqitttatog

av9Qionog

tov

et

yevvaiog

ocv

iv

xal 6e6te

(tyevvl^g

rf'

^ ;fp>j(j*oj,

oii6iv

ocpeXog iv

dictione tragica utitur Cario,

"^).

Trimetri initio

eodem sensu
Euripidis Medea i'). Similis
iXQiaev

ti

dicitur

in

infra

est

versiculus Chremyli "), et conferri potest

initium oraculi Demo dati: ^jpaf', ^Eqex-

Chremy-

et fortasse ipse Aristophanes

noiet

evti^toteQog

toOt^

anavta

iteQov 9-eQaneiav'

Ytvvaiog,

teste verbo Xaxelv

6fit^

'').

^ovlrj,

^').

Denuo

39.

).

tov? tQonov;^ item in

{

XQ^a9e

vuv yevet

tS}

av 6oxw

i(/t

iattv, 6

acp66Qa

ic6ixiog eiitvxei

xvcov,

yevri

av

ti

elfiaQfievov

tovto t6 ^uiov fidvov.

nQcScttet

designamus eum cui

non sunt praesto, sed inepte loquentis
35

Sei'

'innog intfieXeateqav
6cYa9l)g

aid^ti

av^Qionog, tnnog-

^ovXei d' iXov' "

av^Qtonov!"

d-eSiv

ftoi

icno&ivtjg,

6'

iaei

yaQ

tt

juaXlov"

minus appo-

nQoaeX9djv

initv

nQd/iatov, tQiyog,

^iGivat

6lg

albcpqov

iaet:

iQXf}?

ttg

eX

KQittov,

xvtov,

verbum nunc adhibuit comicus, aut

site

fortasee

homo morosus apud

quod

fere,

Xeyot'

diximus omnia

[ielos,

i^eto^evaev cpqevo?, modestiam ille ex

tua excussit

Bentley,

comment.

et vid.

al.

Menandrum

est

et con-

^),

ferendi sunt loci tragicorum:

non sunt

perductum)

esse

fiaem

a 238 Hes. Scat. 44

verbum,

proprie dicitur

significat

1.,

Hom.

Naber.

38.

sagittis

{ad

ixtstolvntva9at

Lya. 586 sq.

^'^

Xoyiiov

9ei6rj,

ig

ic6vtoto

666v,

6tie

^'v

aot

HnoXXcov

tQtn66cov iQttifttov

*^).

Yaxev

Vid.

etiam versus Lucretii: (homines egregii)

multa bene ac divinitus invenientes ex
adyto ianquam cordis responsa dedere
\

postquam ad ritae terminam perventum

Suam vim
Eum.

verbum Herodot.

^)
I 214.
Vid. ad Nub. 944.
Eur. Andr. 365.
^) Vid. annot. crit.
) Vid.
'')
Eocl. 437
440.
Ran. 734, ubi vid.
) vid.
ad Ach. 956.
) Vid.
-0) Terent. Andr. I 1, 34. Item infra vs. 831.
Proleg. p. XX.
") Menandr.
2) Vid. ad Ran. 97 sq.
fr. 223.
") Vid. Eur. Med. 678. - ") Vs. 213.

')

^)

Aesch.

')

Eq. 1016

sq.

eervat
679.

^)

PLUTUS.

10

XPEMTAOi:.
40

aacp&g

7tsv6i.

yciQ

&bg slni

fioi

radi'

^vvavTi^Gaifii jtQcbrov i|t(v,

oroj

iKiXv6 rovrov
^'

Tt^l&^iv

fisd^kG&aC

iii}

IVt,

fi

^vvaKoXov&tv

ifAavtS)

oi'yiaS.

KAPmN.
nal

i,vvavrag Sfira jtQarco

rS>

XPEMTA02.
rovTcot!

40. taSl V] to6l B.

R (ut i<pQa^tv Eq. 1042, 1048).

Cobet, Carioni totum versum tribuens. Cui coniecturae licet
538, quem locum imitatur nunc comicus, obstat iteratum tha,

42. ixeXtvat V] -Xtve

xata

44. xal tw]

faveat Eur. lon.

neque video quae particulae d^ra

sanctius

quam,

multo

et

certa

Pythia quae

lauroque profatur

41

44.

^oXov

a6v;

Phoebi

oraculum
sibi

Chremylo

qui

fieret,

templum

hunc

|ii/i-

missum arbitraQuod vaticinium ex

sibi

retur iussit ApoUo.

habet comicus, recte

autem statuit Bergler ex Euripidis lone
fabula esse desumtnm nam Xutho de
;

oraculum

prole

idwxe &e6g

mum

consulenti

9cou av&elg

ix

mirantem

roganti:

^vvav.

rtaid'

pri-

oocurrentem salutat, ample-

aibi

ctitur

lonem iuvenem

itaque

^),

otu

riQthtm

di

respondet:

/.

et

Xdyoi

iati

tig

^wavtrjaavtdi

tiv

dein

renitentem,

<t>ol[iov;"

/uoi

S- tlva avvdvtijatv I. (Jrf/U(ov tiov6' i^tdvti

tov 9eoO
S. ^vfKpoQai tlvog xvqt]aai;
;

I.
;

i/xiv

65}Qov

aXXoig;^')

S.

Ttecpvxevat.

JtQuita

I.

6^t'

S. ahv

6u)Q0V,

9)

Vid. ad

ye^ia-

ovta

d*

J|

^vvdc/ttetf 7f66a

ifiol

Lucr. I 737 sqq.

Eur. lon. 787 sqq.
vid. etiam vs. 662..
')

^)

Nub. 210.

sit

aXXoj,

vis. Vid.

comment.

tixvov

Simile

^J.

est

quod Doloncis belli ducem

expetentibus est redditum oixtatljv
:

inl

itniivtag

atpeag

X^QV* toOtov,

ti)v

toO

ix

av

o;

nQuito:

Iqov

inl

^eivta xaXeati ).

42. iiie9iea9ai] mittere

Quam

44.

nescire,

nam

sit veri

fortasse

').

simile servum hoc

praestat

non rogare;

dicuntur ut ipsi spectatores

talia

discant quae

scire

opus

eos

est.

Sed

ne morosior quidem lector habet quod

vituperet. Nam Cario licet probe norit

dudum senem caecum per viam sacram esse secutum indeaDeJphis usque
ad medias Athenas, non tamen pro
comperto habet hero templum egresso
hunc hominem priujum esse obviam
se

factum; snspicari

modo

id coepit, iani-

nat6'

ifiov.

I.

inccyea9ai

arte tragicorum

ti}atiiv

ovx

magis,

ex

^).

Eum

divinitus

^)

huiuamodi enuntiato

ratione

tripode

primus obviam

egresso

in

^)
*)

que ut sibi constet haec rogat, rem

absurdam miratus et indignatus; id quod
indicat particula xai

De cuiusmodi ominibus
Scripsi

*aXXcu;

Herodot. VI 34.

Nub, 226.

pro

et

mox

eita *).

ad Av. 721 Kan. 196.

^) Ibidem vs. 534 sqq.;
^) Vid. ad
Vid. ad Ran. 830.
vid.

a/i;.cuv.

')

^)

PLUTUS.

11

KAPISIN.
45

ov ^vviHi;

slx

(pQcc^ovTog,

iitlvoiav xov

xriv

&OVy

ffxatOTate, 6oi GacpiGxaxa,

00

aaxsiv xbv vibv xbv inixcoQiov tQonovj

XPEMTA02.
xovxo KQivsig;

xSt

KAPmN.
d^Xov

xal xv(pX&

6x17}

yv&vai donet xovQr, mg ag}6dQ

50

i6xl ^v(i(poQOv

rro

vvv

yivei.

(vid.

adn.

crit.

xb firjSsv aaxsiv vyieg iv

45. ^vyittg] |vWs V, ^vvieii B, ^vvitjg A.

V R.

46. (pQi^ovtog Cobet] -^ovaav

Cavendum ne iungantur

48.

Hemsterhuys

tv(pXhi

Itaque
diilov

si

6^Xov

otiij

quod

non potuit
coniecturae locum putarem, aut coH. vs. 946
xat

otii]

Bergler;

et

yv&vat

tvtpXog

tamen

6oxtT toiiS' (sic

ad Av. 150).

||

tvcpXa

nisi addita particula av.

dici

428 proponerem

et Eq.

vix

commodum

satis

esset

nude positum), aut reciperem quod proposult vHerwerden: 6i]X6v ioti xal
yvcorat (censere) 6oxsi tov9'. Sed non dubito quin sincera sit lectio vulgata;
tv(pX&'
cf. v8. 489 et vid. comment.
di]Xov

Meineke, oqocv vVelsen; vid. ad vs. 48.

^viKpoQov
Meineke] avfnpsQov VB. Dici non potuit ^vficpiQov iati pro ^vfKpcQfi. Cf. vs.
1162 Vesp. 1126 Eccl. 515 etc.
50. Y^*" ! * in schol. V] itii (quod e y'^''' corruptum arbitror) V, liimi B vix
graeoe, licet liiog de vifae condicione vs. 38 et 500 aptissime sit dictum, /Q6ru) A
49. yvwvail yvwatov vel 6fiXov

||

{avjxtp.)

47. tov yrt/w^tov tQ^Jtov]

morem quo
imbuantur
scant

patriam

mera

pueri

et scelestissima

quaevis

66xt]tov

agnitu

znsis:

elvat,

esse

videtur.

adiectivo

otii]

quia

yviovat

yvttivat

usus?

est

quod item

(i)i

ioixag,

8tt

siadis verba

Cf.

*),

est

inflnitivus
'),

locutio

el ^).

xai X

50.

tov iyxi^paXov

Nub. 1173

sq.

^)

Vid.

hlijkhaar

ie

merken.

">)

rf

rf

xal

aXa6i toi,

eiusmodi.

tvtpXa

&at!]Q i6eTv

Frequens

6r]Xov '^), et

apte

*)

^fTve,

6taxQivete ti afjfia

").

Eadem apud Enripidem occarrebat

ad Ban. 1484.

Vid. vs. 489.

Lys. 352.
Thesm. 159 sq.
Av.
241
etc, ") Hom. q 195.
Eep. 465

iiYQeTov

confertur in scholiis versus Homericus:

ut

nec non simile

Cf.

dictione sublimiore: nQoa-

aliaque

^)

sententia

hnQoa-

iXaft\f.ie

etiam StrepwaneQ aeaet-

laaneQ,

l6eTv

fQXetai yuQ olo; ovte naft(pai]i

icfi(pa(p6c(av

abundat
f]fiTv

Agathonis in Thesmophoria-

'),

infra legitur: 6^Xov (iativ),

ubi

nQayfi

afiova6v iati noirjtt]v i6eTv

(Ivta^), et in

^J.

*),

6oxeT xal tvcpXS)

additus

^rjXw

tb

vel caeco facile

Abundat

infra adiectivo (paveQ&

1)

di-

*).

48 sq. Construe:

6oxeTg

fioi

Lysistratae

48. tffl...,] quo argumento

6^Xov

a9ai

dicit

improbitate

^)

oi)6lv

^)

Vs.

6ixai6v

iattv

iv

t& vvv

Quasi nos diceremus: Aet

826.

1710, ubi vid.

Nub. 1276.
i)

Plat.

Soph.

PLUTUS.

12

XPEMTAOi:.
ovK s6^ ojtwg 6 xQrja^bg

aXX

sig

stSQOv

o0rtg Ttor

zi

nv&oifisd'

d'

cpQccGy

v&v iv&adt,

'^X&s (isra

av rbv

qstvsi,

'^fiiv

%dQtv

o^iroGt, fjarov

l<3r\v

%mrov Ssofisvog

55

xovro

slg
tjv

fxst^ov.

'rjfitv

'jiQriGfibv

ri

vost.

KAPmN.
(ad Plutum:)

ay

S'^

TtorsQOv eavrbv offrig sl (pQaOstg,

<yi5,

Sq&; Xsystv

ro^vroig

tccTti

9j

raifv

iQri

navv.

SCENA SECUNDA.
Cario, Chremylus, Plutus.

nAOTTOS.
iyca

olfno^siv Xsyco aot.

(isv

KAPmN.
fiav&dvstg
et

a.

1.

in schol.

Menandr. 223'^

et

Soph. Phil. 1224), quod glossema duco. Cf. Eur.

(cf.

fr.

696

Eupolidis fabulae titulus Xqvoovv rivog.

51
57. Sic distribuit V; in R Chremyli sunt vs. 51 sq. et 56
52b 55^ cui correotor etiam vs. 56 sq.a dedit.
51. tovfo E] tovtl V (cf. Eq. 162).

sq.,

Carionis

53 sq. x^fov (bis) Hirschig]

53 xal toO servans.

xal toO

VR;

Naber

vs. 24.

cf.

54 scribit

vs.

^ toO,

vs.

55.

^fitv

Bergk]

^/uwv

V R.

56. av, n^TCQov E'] ai rtgdTtQov

57. taxv n&vv

ytvsi

'),

n&w

R]

ubi oiSlv

Slxaiov

E^, nQdtiQov

dicitur

quod

hoc loco oidhv iJytss ^). Vid. etiam locus

Menandri, quem supra attuli 'j.
51. Cf. Oedipi Sophoclei verba: tovt"
iatlv

ijdrj

tovQyov

eij

iij.1

^enov

*),

similes

autem trimetrorum exitus sunt: to oqitlv^), tU ^dtxt]^), et apud Antiphanem:

Jiv

YQicpoi

^intiv

in

ivtaOSa

aii

(of.

Vesp. 1423).

(fqAatiq R]-ffor V.

||

taxv V. Cf. Lys. 864 Thesm. 916.

^enoiv

'').

Verbum

hoc genere loquendi id valet

quod latinum
tuleris

sensu aenigmata pro-

ponendi usurpatum

*).

54. iv9adi\ Athenai

55. o
^*)

voOi

57.
rei

tL

vel

tic

votT\

').

quid

inlvoia

{]

sihi velit *"), 5 o

^^)

toO XQtia/uoO iativ.

inl toOtoig dQw]

consentaneum

58.

apte autem con-

teridere,

nQottlvtiv

faciam

^^)

quod

est ^*).

olfi(b^eiv Atyo)

ffo(]

simile est

quod

^) Ad
de locutione vid. vs. 37 et ad Ach. 956.
696.
^) Qua
^) Vesp. 982.
) Infra
Soph. Oed. R. 847; vid. etiam Ant. 722.
) Vid. Vesp. 21.
) Vid. ad Av. 147.
va. 1065.
') Airtiphan. fr. 124".
2) yid. Vesp. 1073 etc.
^^) De
1) Item Nub. 1186.
") Vid. Ran. 47.
^*) Vid. ad Av. 1163.
Bubiunctivi usu vid. Thesm. 144.
1)

Eur.

V8. 38.

fr.

4)

18

PLUTUS.
05 g)ij0tv slvai;

XPEMTAOH.
aol liysi tovt, ovk

60

i(iol'

avtov xal xo^ken&g iK7tvv9dvet.

<SKai&g yocQ

(Ad Plutum:)
aA.A.'

i(t,ol

tpQdsov.

xaiQSig ccvdQog (iioQiiov XQonoig,

ti

nAOTTOS.
%Xdsiv eytoyi 601 Xiyca.

KAPISIN.
Siiov Tov avSqa

v^al

xov OQVtv tov &eov.

XPEMTAOi:.
(Pluto minatns:)

Tot (la tr}v AiQfiritQu jjat^ijtfctg eti.

oii

KAPISIN.
(item :)

65

et

59, tovt', oi)x

(pQaeetg ydQ^ ccno

firi

6X& xaxov xaxcog.

ff'

V] tovtoxoiix B.

62. iyojYt] iyo' ^"^ Cobet.

65. Carionis

est

in R,

Chremylo continuat V, male,

in vs. 67 pro Asyw

nisi

ytirp] ra/
mnlto aptior.
Blaydes (virgnla post (pqaau? scripta)
qnae freqnens in minis (nam in iussii
dicitur rar/tco;) huins adverbii est forma, e. g. Vesp. 453 Pac. 1315 Av. 1468 etc.

scribatnr

^itV*'?

auctore Hirschigio; at

illio

1* persona

||

seqnitnr:

xMtiv Xiyw aoi

huo faoiunt loontiones

xtXivo),

o/ju c6|((

{ftaxQi, /niYiHa)

vel
^),

oii

Praeterea

').

xwxiietv fiaxgdc ae

dtotviii

vel

/aiQijatif

Ecclesiaznsis oocnrrit^J;
63. thv

xXavasi

').

59 sq. Intellegisne quem esse se dicat?

tibi

64.

Item

in Eqnitibns:

ille ad quaespropositam ^). Verba 5? yijixtv

tivai. id valent quod: tb ovo/na aiitov. Qui
frequens est pronominis relativi nsns ^j.
60. ix7tvv9<kvti] compositnm etiam in

qne particnlae ov

quasi responderit
sibi

co-

^).

dcbdixa 9eovg

tionem

apnd

tot

locntio

ov /aiQi^aeti

tinm

et

nantium

01

;^otpii<7rov ^),

adiunotae reperinntur
1)

omen diviniius

oQviv tov &tov]

missum

Bidicule Cario verba senis ita interpretatur

alibi

micos non invenitnr.

..

^).

in

toi

ixic

toiig

et alibi qnoiti

fntnro sio

Freqnens est

ore

oonvician-

pessima quaevis veluti omi-

").

) Of. vs. 111 et vid. ad Ran. 84 Ach. 200

etiam vs. 612.
=>)
520.
yid. vs. 64.
*) Vid. ad Av. 1628 sq.
) Vid. ad
) Vid. Ecol. 752.
^) Vid. ad Av. 719.
) Eq. 235.
9) Vid.
i)
ad Nub. 814.
') Vid.
Vid. ad Eq. 828 Ban. 843 et snpra ad vs. 58.
infra ad vs. 608.
1)

Vs.

62,

vid.

Av. 341 Lys.

Ach. 118.

PLUTUS.

nAOTTOS.
tavj

00

an

ccTiaXXdyrixov

i^ov.

XPEMTA02.
TtcofiaXa.

KAPmN.
Kal

Xiyco ^iXriCtov

firjv

i6t,

ava&elg yuQ inl HQrj^vov tiv

70

Ttftft

co

diGTtota'

tbv av&QcaTtov KaKtata tovtovL

ccTtoXcb

EV

avtbv KataXinmv

iKst&ev iKtQaxriXiGd-f} nsGcav.

XPEMTAOS.
oIqs ta^icog.

aXl!

(Ambo senem
66. *dirtaXX6iY>irov'] -x^itov

VR;

67. liiXtioTov V] (iiXTtov R.

69. xataXtndov

R] xictahrtwv V,

&] iativ

tiva xat'

Ri, ioTi{v)

&

iyet9ev V] ixsttv iv

Xtnwv

aiitov

non male, sed suspecta non

tiv, ttta xataXtndav

70. tv

ad Ach. 251 Av. 394.

vid.

iar"

||

corripiunt.)

V R*.
(vid.

ad Av. 1456). Kidd

est vulgata.

R.

Chremylo tribuunt V R, Carioni continuat A, quem eecutus Bergk pro atge

conlecit ^qqs, dein verba niida/nibg ! ovxovv iQtTg tribuens Chremylo; sed nudum sic
non adhibetur verbum iooetv.
71a.

66.

Dignissimum etiam quod conferatur

ut hic de duobus, sic de

ravl

d)

pluribus adhibitum est in Cratini versu,

oh

quem

ad n&

scholia

i9eXt^aete

verbis:

nimia

ti fteXXet;

incerta

ti /ueXXetg;

afferunt:

item

'),

aQ<k

S)

tav

apud Timoclem in
antvSett,
w tav^), ubi

69.

aneOde

lacobsii

risu negantis
elSevat *),

e/ii

ita

'),

').

ut illud:

oii/

est

Veteres ntb/taXa

n69tv perperam referebant ^).

ava^eW] hoc, non deducendi verbo

inl to ^evyog icva9ijaeig (ptQvov

dr}.

tidiano particulae ovnoj /uaXa, quae sunt

cum

118

quoniam eum est portaturus. Sic

apud Ararotem nescio quis: tliv viifi<pt]v

coniectura:

minime. In sermone quo-

ntiii.taXa']

Vesp.

utitur

est

/liXa

ai/tdv]

70.

8aovy

solum

').

'**).

ixtQax^^Xta^ri]

fracta cervice per-

eat ").

decurtabantur, omissa

71.

aJ^e]

metum

ut seni

hominem",

truculento

negatione, perinde atque in gallico du

incutiat,

ex ov6iv demta negatione

decurtatum et eo quo ti sensu dictum ).

servum iubet herus, se quoque

opus suscepturum simulans. Frequens

tout

^).

Cf. 8ev

tolle

neteii}Qov

(peQe"

cf.
etiam Nicophontis (?) fr. 29, et
nostrum: vooreerst nog niet.
*) Nub.
^) Vid. annot. crit. ad editionem Acharnensium anni 1885 et ad Vesp.
1252.
Thesm. 1197.
118; item lAdam Class. Review 1893 p. 102.
^) Vid. ad
')
Redit niii/uaXa in Cocalo (fr. 346) Pherecrat. fr. 9, Lys. apud Suidam s. v.
^) Vid. Harpocr. et Suid.
ndj/uaXa, Demosth. XIX 51.
) Arar. fr. 17.
loj
") Vid. ad Nub. 1501.
Vid. ad Ach. 504.
1)

Cratin.

fr.

360.

Ruhnkenius ad Tim.

s.

v.

^)
S)

Timocl.

t&v.

fr.

')

18;

Cf.

15

PLUTUS.

nAOTTOZ.

XPEMTAOS.
o^i^ovv iQeig;

nAOTTOZ.
nvd"r)6&e

i}v

ccX}i

xaKov

xi

oGxig

ft'

iQyccGeGd^s

(i

sv ofd'

si'fi\

xovx

oxi

aqpij<jT.

XPEMTAOS.
rovg ^'eovg

v^i

^ovky ye 6v.

iccv

y,

Tjfisig

nAOTTOZ.
75

flsd-S69s

VVV

(lOV TtQObxOV.

(Mittant senem.}

XPEMTAOS.
^V^

fjLSd^isflSV.

nAOTTOS.
ccKOvsxov

iym

Sri.

Ssl y<xQ, &g soixs^

a QVJtxeiv

Xiyeiv

yccQ

sifii

tj

fis

itaQeGKevaGfievog.

Ilkovxog.

KAPmN.
oa

73. iQY&asa9s

Naber

vs.

&(pi}aM U'] iqY6tatia9ov

72 sq. 7tv9tia9ov

fiiaQmxaxs

displicet

77. ^] ^v VR.
78b 82. Sic distribuit

80 corrector codicis

aYqea9tti

(cf.

Av. 643); hino

de

iis

Bergk;

in

V R omnes

*).

Cf.

me-

qui onus subeunt

dictum ^).
75. Ante omnia nunc missum mefacite.
En ') mittimus. Et medium fie9iea9e fiov

*)

Idem

82

ai;

sunt Chremyli, sed versui

fuit in V,

sed erasum

hoc loco recte habet

9leftev

(ff),

78 sq.

u>

Ut

mox

et

est.

activum

fiiaqwtate

mortalium flagitiosissime

Itvdqibv'^
^).

Vox

moni designando ludicre nnnc

^)

fie-

&(ptivai ^).

omnium
hvfiq

dae-

inservit

^).

') De part. ."v vid. ad

ad Av. 850 Ran. 498.
^) Vid. ad Ran. 32.
^) De medio vid. ad Ran. 830.
^) De activo vid. ad Av. 1085.
') Vid. ad Ran. 1472.
Vs. 100.
^) Vid. ad Av. 1638.

')

Vid.

Eq. 26.
6)

VR

{|

praesoripsit xaQ/.

est alge cedodum, porrige mihi

dium

&(pi^astov

R] fie9-ef6v fie vvv V. /ne^iefievl fie9iefiai Elmsley sed

genus verbi mutatum (vid. comment. ad Av. 1085) quam numerus.

75. fieS-iaS-i vvv (- vvv) /uov

minus

iqY^^oto^-ov oid' dKpijaetov.

16

PLUTUS.

avSQ&v

iaiyag UXovxog &v;

ccTtavxoav^ slx

XPEMTAOS.
80

Ov Ilkovxog, o^xcog adXicog Siansifisvog;

Ooip^ "AitoXXov

(o

Kal ZsVf xi

v,ai

^sol

v.al

dalfiovsg

instvog ovxoog sl Gv;

cprig',

nAOTTOZ.
val.

XPEMTAOU.
ixsivog avxog;

nAOTTOS.
uvxoxaxog.

XPEMTA02.
no&SV OVV,

CpQCCGOV)

a^hificbv ^adi^sig;

nAOTTOS.
naxQOKlsovg

in

SQXOfiai,

wv tlta ialyaq; Flutusne eras tu et tacebas^)..

nominibus in ea commemoratis "). Tragicus poeta Patrocles quo iure in scho-

Simili ratione alibi traicitur dntai

liis

79.

iaiyag IlXoOto;

etz'

^\.^'ArtolXov

Zeu

xai

sum.
Aio.

i.

e. IlXovtoi;

tu
tu

is

esi'

Ipsissimus

tandem?

Plautus^): eho

is

Ipsus es?

Charmides sum.

Is

enimvero

ipsusne's?

^).

Ipsus, inquam,

Ergo ipsusne's?
').

Opp.

).

Ix TIatqoxkkovi\

Ciconiis

scbolion

a
^)

quis,

hunc esse
fit mencui opinioni temporum ratio non

Socratis

fratrem,
tio ^')

obstat,

si

toii

IxXovtov

'^)

cuius apud Platonem

sumimus iuniorem huncfuisse

Sophronisci filium, grandaevum autem

nuper esse mortuum. Mirum tamen

^).

84. ay/^tor] squalidus, ahxixriq6<;

dicatur nesolo; quod autem ibidem

additur sordide avarum fuisse, id ipsa

comici verba testantur. Facile suspicetur

Eadem habet

an
Ain

XiJtaqoi

^).

item supra: &

&soi'\

,9-tot *).

82 sq.
quaeso,

xal

oji',]

nostro

Patroclem etiam in

esse

derisum docet

quam fabulam

inter recen-

tissima poetae opera fuisse

apparet tum e Meleti

et

cum

hinc

Neoclidis

'")

si

magnas opes
collegerit; nam de divite homine nuper
vita functo fit sermo, si locum satis
intellego, et hanc ob causam Plutus
recens ex eius aedibus ^*) nunc dicitur.
Socratis pauperis

frater

Cur vero Plutus inde egressus Delphos

illie enim occurrit Chremylo,

ierit,

Vid. ad Nub. 860 sq.

^) Vid. ad Eq. 391 sq. Lys. 276.
) Vid. vs. 1.
Plaut. Trinumm. IV 2, 144 sqq.
) Vid. ad Ean. 552.
^) Yid. ad Eq.
352.
') Vid.
ad Nub. 920.
") Ar. fr. 431.
) Vid. infra vs. 616.
i2) yid.
") De quo vid. ad vs. 665.
") Fr. 438 sq,
ad Nub. 836 sq. Av.
1282.
") piat. Euthyd. 297 e.
") De voce oMci omissa vid. ad Eq. 464.
1)

^J

17

PLUTUS.

85

og

iXovCax

o-^jc

i^

oxovTteQ iyivixo.

XPEMTAOS.
xovxl 8\ xo xaxov nSiq IWa-^^eg; KccxetTts

ftot.

nA0TT02.
6

Zerg

(le

yuQ

iyo)

cov

eSQaaev, av&QoaTtoig cp&ov&v.

fieiQUKiov rjTtelkrjG

fiovovg adiolfirjV

iva

oxi

diTiaiovg nal Gog)Ovg xal noCfilovg

&g xovg

90

xavx

Se

diayiyvcoGKOifii

fir}

xvcpXov,

STtoirjGev

fi

xovxmv

firjSeva.

o^xcog itieivog xoioi ^^rjcyTOt^t cp&ovei.

XPEMTA02.
xal

dia Tohg %QriGxovg ye xifiaxai fiovovg

firjv

Kal xovg dwatovg.

nAOTTOS.
6fioXoyS)

aoi.

XPEMTAOS.
cpeQe,

95

dva^Xeipeiag^ coGiteQ

el TtdXiv

92. Pluto

xi

ovv;

itQO tov,

itofl

Chremylo (cnm sequentibus) tribnit V, ut exclamantis

Spnrium esse suspicatur vVelsen, eed vid. comment.

continnat R,

vel rogantis haec sint.

non rogabit qni sapit, cam praesertim

numina dicto citius quo velint adesse

tavta %6Qaat

soleant.

Simillima oratione infra utitur Cario, qui

id

87

Apte

sqq.

versus

in

Hesiodi:

scholiis

xQvxpavti<;

confertur

y^Q

^/of*

(p9oyujv

ovzco

(p&ovfT,

quo magis urgeatur hoc argumentum.

exorsus
avSqtg,

verbis:

^Sv ttq&rttiv,

<o?

tiiSaifxdvwg!"

iar'

dein fuse de-

pertinent quae de

monstrat quid nova prosperitas habeat

boni, tum veluti perorans addit: ovtw

Pindarus

th TtXovtitv iattv ^dv nQccYftdc ti

^)

nec non huc

^),
deorum invidia dixere
Herodotns ') alii mnlti *).

Quamquam

caecitatis haec causa Indicre

&iol

nunc

(ilov

&v9-Q(oftoiai

fingitur a

comico

verborum illuc revertitur

unde initium dicendi fecit ):

92. In fine

Plutns

^).

94.
(ptQt

(pigt

..tl

xti

,]

^j.

frequenter

imperativo initium facinnt interro-

gantes^).
95. tbantQ xal nqh tod]

idem

versiculi

) Herodot. I 32 III 40 VII

) Hes.
Oper. 42.
) Pind. Isthm. VI 39.
10.
*) Vid. SHoekatra:
Over de wangunst der goden naar het grieksche
106.
volkegeloof, Versl. en Med. d. Kon. Akad. v. Wet. afd. Lett. 1883 bl. 17
') Vs. 802 sqq.;
586 observavi.
5) Vid. ad V3. 13.
) Cf. quae ad vs. 581
vid. etiam vs. 853, 1016 Eq. 530 Nub. 294 Vesp. 349 Av. 466, 522, 736 Thesm.
^) Vid. ad Vesp. 148 Nub. 769.
799, 810 fr. 622.

18

PLUTUS.
(psvyoig ccv

xovg JiovriQovg',

riSri

nAOTTOZ.
<pi^fi

iyda.

XPEMTAOS.
oaq

xovg SiKaiovg

5'

^aSl^oig;

ccv

nAOTTOS.
navv
TtoXlov yccQ avxovg ov% ioQaii

iyo)

(isv

ovv

^QOvov.

KAPmN.
(ad spectatores:)

ovSiv ovS*

Kal d-avfid y

iyoa yccQ

6 ^kincov.

nAOTTOZ.
100

acpsxov

(li

vvv

iGxov yccQ ^Sri xait

ifiov.

XPEMTAOZ.
(la

/dl

aAAa

TtoXXai

fiaXkov i^oiiso^d 6ov.

^yuj Bergk] -xd nw R (ut Xen. Anab.

98. idgax
Dawes dederat onwn iyw.
99. Carioni dedit vBamberg; in VR est Chremyli.

exitus festive

aliquoties

nitur in Ecclesiazusis
97.

sic

adbibetur

Ecclesiazusarum versu:

etiam in

ilrjXv9ag

(ptv-

6iv

vel

iocus

-x& nov V, -xa A.

Etiam apud tragicos (sed

^).

sine irrisione) dicitur

').

verbum

|*a(5tfo?]

iteratus inve-

I 9 25),

xoiidev

xal 9avi^&

yt 9aviua

').

Ecclesiazusis

est in

ov-

Simiiia

^),

et

saepe

^ovtai y&Q tovg alaxiovg, inl toii; di xaXoh?

spectatores sic petulanter

fSaSiovvtai

haud raro etiam unus pluresve ex iis

nominatim et ipso fortasse digito indi-

^).

98. nolXov

phoriazueis

"");

Xov) xq6vov

*).

99.

xQovov'\

cantur

S-av/.ia

y'

irridentis

sunt

y"Q ovx

tig SdiQdsig

221228; praeterea

"),

**').

100. ta

Item in Vespis

verba: xov

item in Thesmo-

frequentius est dia {noX-

agitantur

icn^

resciscere ").

tamen non

iiJ.oi)\

quae a

me

poteraiis

Cognata est locutio, nostro

usitata, tb in^

i/uoi '^).

cf. Pac. 350 Thesm. 398.

^) Eccl. 625.
^) Yesp. 1139.
Vid. ad Vesp. 1252.
) Eur. Hec. 976.
') Soph. Oed.
R. 1182.
) Eecl.
440.
) Cf. Nub.
897, 1096 sqq. Pac.
i) Vid. infra vs.
822 sq., 965 Thesm. 814 sqq. Ran. 276 Eccl. 4l0.
800 sq.
Vesp. 74 sqq. Eccl. 167 sq.
") Item Soph. El. 1464 Eur. Troad. 74.
12) Xen. Auab. VI 6 28 Isocr. IV 142 etc.
1)

=>)

Eccl.

Thesm.

806.

*)

19

PLUTUS.

nAOTTOS.
ovK rjyoQsvov, on naQS^siv TtQdyfiara
ifisXkirriv

fioi

XPEMTAOZ.
ni&ov

Ka\ 6v y, dvri^oXcb,

Kal

105

drtoXiTtyg'

(i

fii^

^ijTWi/

yaQ

oi)

s^^Q^qasig

ifiov

avdQa rovg rQOTtovg ^sXrlova.

k'r

KAPISIN.
(ut sapra:)

JC

rbv

fjia

yaQ sGriv aXXog

0-5

iyco.

jri-ijv

nAOTTOZ.
dv 6s

ravrl Xsyovet Ttdvrsg' '^vIk

(lov

rvxcoo^ dXrid'&g xal yivcovrai jtXovGiot,

drs^v&g iJTtSQ^dXXovei

(lox&rjQia.

rrj

XPEMTAOZ.
110

fuv o^rmg,

^xsi

103.

i/nel/Litt]v]

i/nHXstov

106. Carioni tribuit V;

immo

glossema;

107.

icvtl

av di

fjvix

102. ovx ijY^Qivov

d'

o^ Ttdvrsg xaxoi.

R.

in

continuatur Chremylo.

R]

.,]
:

in

fivlxa

av

rf'

ifxov

hac locutione,

tig Iiyoqbvsiv [iov-

Ecclesiazusarum
tQonovg

rtaQt^eiv

/rpciy/iafra]

iQY&aeaH^ai

tt

103.

xai

ye]

haud raro

perativo

q.

eupra

tov

hae, quae
etiam imadduntnr, ut hoc

sunt

*),

Jia

1.

V,

a. in

109.

des:

deivov

plena

Idem
y*,

tovg

fjiuibv

sic

esset oratio:

Qiiae non rara

euQ>iaetg.

respondentium
dixerat

nXovTuOai

toig

axatoiatv

eialv

xti. ^).

in verbis

eat brevitas

ifi(pvtov

J'

(hg

t6v Jia'\

ftlt

/ui

107

particulae

affirmantis

fortiter

i.

^).

jSsltioveg

106.
oi)

xax6v

inoO

V.

servatum est verbum obsoletum

ketai;"

V R]

iydi

||

tov i/iov R.

fiov

ut in praeconum voce

si6\

etvat.

ti

').

Euripitovto

note

J'

toOde

^q' Sliio; aiitotg 3ti rvfpXdg ivvri-

tat'Ttov;
I

loco

*).

Qetei,

tvcfXiig

l/ovat

t&tg

<pQevag xal

tfjg

104 sq.
in

Ranis

^ijtS)v

'itt
I

105.

yuQ evQ^aeig

oii

yovi/hov 6i tfoitjtijv

&v

itjtiuv^

item

av ovx evQotg

Eandem exitum habet

versus

C. 1432 Phil. 1277 etc.

Nub. 1228.
8) Eur. fr. 773.

ftox^rjQia

Ut

nunc vneQjidXXeiv tii

dicuntur homines molestissimi,

apud Antiphaneni

diunt

elg

fiox9riQiav

itwneQfiltitot

au-

*).

Vid. ad Nub. 1456 et Vesp. 186.

Vid. ad Ran. 49.
*) Item Veep.

Oed.

^"Xlii
sic

').

')

3)

...

^) Vs. 73; cf. vs. 20 et vid. ad Vesp. 1392.

1003 Ran. 116, infra vs. 473, 1168, Soph.
') Vid. ad
96 sq.
) Eccl. 214.
) Ran.
^) Antiphan. fr. 168^

20

PLUTUS.

nAOTTOZ.
^cc

/iC kX^ &Ttc(^dTtavtg.

KAPISIN.
(ut supra:)
(ICCKQU.

Ol(l(0^t

XPEMTA02.
601

&g av

d'

TKitv i)v

(livrjg,
itvQ^ri.

ol(iai yccQ, ol(iai

115

o6a, naq

itQoGEXE tbv vovv, iva

Ei8f}g

aya&d,

yEvrjGei

^vv d^^a

dnaXXd^ag 6

tavtrjg

lQiq6tai /

d'

6(p&aX(ilag

ti]g

^Xiipai, Ttotiq^Etv.

nAOTTOZ.
(ir}da(i6bg

VR;

iQyd6rj/

V R.

111. /uaxQdc A] ftaxQdv

112. aoi] au

tovt

qua leetione

in

et nominatiTUS displicet et

verbum

y/yvea^at

dativo destitutum.

In scholiis

115.

qua

commemoratur

1.

a.

ye navativ

t^? avfi(poQai tautrjg

r;j

?;if(?,

de

vid. Proleg. p. IV.

115 sq.

*itnalX(!tiai

morbum oculnrum

-^atv

noiriaeivl

sanabit

..

-aag

V R.

Non visum Pluto reddendo

Chremylus, sed morbo

sanato

restituet

viiiendi

ei

Quapropter post noii'ioas interrogandi signum collocabat Meineke,

totum versum tribuens Pluto; at sic in huius ore langueret vs. 117.
facultatem.

111. fibc Ji' &lLXic] vehementer affirmantis particulae, ut supra ^).

oi/udigei /xaxQdc] item ad Iridem Pisetaerus in Avibus ^).

114.
vii/ncpgv

tai!

Medeae minae

Cf.
laiog

'

y^Q

^^*

^*^

horriflcae:
^'

tlQijae-

yafietg toiovtov Siate a' &Qveia9'at

valet:

^uv

^rtQoaxvvu) dh

d'

MQaateia

tfiv

ubi

3),

nostro loco

'iauig

olfiat *);

id

signiflcat

quod verbum

quod
ite-

ratum singularem Chremyli verbis dat

gravitatem ^), Idem quod ^iiv 9e& etQi'}aetai"

sermonis

et

brevior

^uv

&eai"

quotidiani
vel

^uv

locutio
&eoig"

^),

')
i.

sive;
e.

fii}

iniatio vefieaig toig ifioig Xoyotg.

115. ixpS-alniag]

bula aliquis

perem

in

sic

Senectute fa-

Pausoneni pictorem pau-

loqui est Fritzschii

ut ingeniosa sic incerta

Y&fiov

XeYtu"

HdQaatetav"

ait j^UfQvatv,

eit'

iaxov

^)

coniectura

6tp9-aXixt&aag"

xaxojg,

inetS' vna-

naQ latQGi" *")... addebatne

y^convalui"! an a medico imperito aut
maligno suum malum, ut Neoclidis illius "), etiam auctum querebatur? NeXetcpdfievog

scimus.

Vid. vs. 22.

2) j^v_ 1207; praeterea vid. supra ad vs. 58.
^) Eur. Med.
^) Vid. ad Nub. 1129 et infra ad vs.
1080.
^)
Cf. iteratum Ivi
fi)
'')
vs. 348.
Xen. Anab. VII 2 34 etc.
Rhes. 468.
) Vid. Plat. Rep.
451 Menandr. fr. 321 etc.
^) Vid.
Fritzsche Thesmoph. p. 381.
1) Ar.
fr. 1-29.
") Infra vs.'716 sqq.
1)

625 sq.

.21

PLUTUS.
^ovlo^ai

cfi

naXiv avcc^Xi^^ai.

yccQ

XPEMTA02.

KAPmN.
(ut snpra:)

&v&Q(onos o^t6g iariv a&Xios

(pvCsi.

nAOTTOS.
120

Zivg

oa

^coQ

av

ovv xaiKiX

(ihv

insl

iniXQitlfeii fif,

nv&ono.

XPEMTAOE.
vvv

ov xovxo

d'

^5

om. R.

117. n&Xiv V]

VR;

118. (ky9qwrfo?'] &y9qwnoi

Av. 1009. Etiam vs. 339, 630, 767, 855, 1023

cf.

articulus sic est neglectus.

119 sq.
HS)Q

av initQiiptis

**(i/<j'

nv9oit

tl

i/it

av

[Scv

fis,

om. V)

J)

fiuiQ

intl

VR

nv9oito] in

est elSoji tictovtiav

et turbata esse quivis

quae corrupta

imtqiiptisv,

neque prosunt coUati loci quos ad Av. 95 indicavi. Longius etiam a vero
critici qui ti6w; mutarunt in sZd' &; (quod habet margo codicis recentis)

videt,

aberrarunt
et

in snti (hoc superscr. in U,

tl

if^'

745 Ear. Heracl. 682), non huius

intl nv^oit^ av imtQiditi

/ut

sifieret hoc, luppiter

ait:

Av.

coU.

in R);

nam

Neque

recte Kuster futurum imtQiipsi in-vexit:

(id certe vitiose

scripsit,

pro

fxwq Hnt} tragoediae est (Soph. Ai.

recte habet.)

Alii

non fAWQA sed

quam

sic

vvv d*

oii

augeri (vid.

aYaxiata
e. g.

(hoc

Eccl. 776).

intellegebat aut legebat;

Badham Chremylo

nunc quoque, ut sudeo ut de mero mortali loquitur

a9hos

Carioni

nattu.

1)

571.

Cf.

quosdam genuit homividetur ad

infortunium

Oedipus ille, cui vel ante

pessima quaeqne portendit

vs.
'')

79.

in

Xen. Hell.

Ranis

2)

Aristot. Polit.
56.

II 3 g

120.

(pvati

8ic

natales

huiqs tribuebat (w h&qs,

tpvasi

audit Aeschylo

*).

119. av imtQiipsit] disperderet^).

quemadmodum

senex hice, qui sanari non

sic

*),

vult,

di

Apollo, xaxodaifimv

^).

(pvati]

Sovlovf natura

nes

anX&i vel: anoQti fi

Ne quis autem

g.

traditis.

tovto Sq^ acribens).

servus impudens

id

sed t&xiata id

arbitror,

vVelsen), observo verbi imtQifitiv vim nun-

118. av^Qwno;']
pra, de

Plutns nolo"

sed partem veri praebet

aliter,

ixS)qE

quod olim vidit Bergler. In tl6ui; ta adverbium latere

fuisse non constat, nam etiam alia possunt conici, e.
initQiifjtitv av, quae tamen longius discedi.nt a verbis
proponat xdxiata vel

nam

nv^tjt);

inljv

perderet." (Discriminis quid intersit statim apparet

me

ubi futurum

1506,

quod qui

scholion,

i;

loci.

viiv

J'

Theramenis

tovto dQa

oii

in

;]

cf.

verba

ipso limine mortis pla-

cide iocantis, qui ad ministrum triginta

virorum

o/;u<o|et

clamantem
oix &Qa

2.

it

ni}

aio}nt]ati!"

iliv di aiianw,'"

sibi

inquit,

otfiA^ofjiai ]'"'').

Ran. 1183.

*)

Vid. ad Ran.

22

PLUTXJS.

oang as nqoanxaiovxa neQivoaxEtv

ifi;

nAOITOS.
oi5x

iym

olS*'

insivov oQQCodm ndvv.

d'

XPEMTAOS.
akrj&sg,
oi'si

SsiXoxaxs

&>

yuQ slvai

rijv

ndvxmv

datfiovoav;

Jibg xvQavvlda

Kal xovg KSQavvovg d^iovg XQioa^olov,

125

idv dva^ksilfr}g av nal dv a^iKQOv %q6vov

nAOTTOS.
^, ^'^ A.y,

co

novfjQs, xavx /

XPEMTAOZ.
i^avxog.

sx
iyd)

yaQ

dno8sii,(ii

nolv

as xov Jibg

dvvdfisvov.

(ist^ov

nAOTTOS.
i(is

av;

XPEMTA02.
xbv ovQavov.

vrj

avxiKa yaQ

130

(ad Carionem conversus

V] nei^w R.

129.

fitt^ov

130.

tl rec.]

tiv'

B.

121. TtfQivoatelv^ oherrare

124 sq.
dicitur

lovis

potestas

priscam

^),

regni

diauo invidiae plena erat vox tvquwii;,

').

ubi

vim

xvqotwii

Nubium

bratur

''),

cantico
et

Zshi tiiqawoi cele-

Oedipi

tu^iivvov

de lovis imperio et telis contemtim

utPisetaerus in A.vibu8*)
nunc loquens
non sine certa causa hoc potissimnm

nomine; nam

sermone quoti-

regnum.

KttX

af] vel. Breviter sic

nimum
130

vel

ultimum

136.

Vere

'^).

Socratica disputandi

Chremylus servum intermancipium Socrates ^)

id quod statuit evincit. In
Ecclesiazusis non minus subito a vicino
ad uxorem convertit se Blepyrus ^j.
ratione usus

rogando

non raro

indicatur id quod in aliqua re est mi-

Vid. ad Ach. 29.

^) Aesch. Prom. 10, 756 etc.
*) Av. '1246 sqq.; praeterea cf. Pac. 848.
"<)
Plat. Menon. 82* sqq.
Ecel. 662
664.

')

Av. 1708.
)

in

Bomae
126.

nomen

novit scena tragica. Attamen Chremylus

utitur

ut

servat

vox, ut assolet ia verbis conceptis. Sic

in

:)

Zsvg x&v &i&v;

aQxst Sid xi 6

ut Menonis

^)

Nub. 564;

vid.

etiam

Vid. ad Ach. 1021.

28

PLUTUS.

KAPISIN.
Sia xaqyvQiov' nXei6vov yuQ iat

avTcH.

XPEMTAOS.
(piQS,

ovv

Tig

6 TiaQej^cov

eGriv

avrm

tovO'';

KAPmN.
661.

XPEMTAOE.
&vov6i

avrSi Sta ttv'; ov dia rovrovi;

d'

KAPISIN.
xat

AC

VT}

ev%ovral ye nXovteiv avriKQvg.

XPEMTAOZ.
185

OVKOVV

oS^

istlv aixiog, Kai Qadiag

TCavGei

av,

ei

^ovkoiro, ravd^

IIAOTTOS.
brvTi

d^;

ri

XPEMTAOZ.
av

ori ovd'

elg

d-vGeiev av&QcoTtcav eri,

^ovv av, ovfi ipaiarov, ova

01&

182. o TtaQij((ov iativ RJ iatlv 6 naQe]((ov V.

186.

navan

av

.tavd'

(Ttavatt.av

{|

aiitui

tavtay\

ovde ev,

aXk^

VJ adth R.

rtavaeiev

av V.

tavt

{|

otirj

tl

a
recc.] Sti

137.

V R,

o6(J'

&v

131. Argenti

3tiv
ilg

1.

a.

R]

in V.

odSils av 7.

magnam

numina invocatur

lovi esse copiam

rias

itvai

detoriuens priscae
naQ& toig 9-eoii"
nXov^vyieiav et quicquid mor-

illud dictum:

ti]v

talibus optabile

yep] item

^).

supra

134. Cf. chori in

6id6vai

1)

Cf. Ts.

ipse

Thesm. 298;

')

Vid. infra vs.

^).

Platus

In Thesinter

alia

Tid.

vid.

diem

fieri

id

videmus

').

Neque magna neque parva lovi

oflferentur dona. Opponuntur ditiorum
victimae panperum libis. Saepins xpatatd
138.

*) Vid. ts. 94.

ad At. 592 Nub. 903.
^) Vid. ad Nub. 755.
supra ad vs. 13.
1112 sqq., ubi redit versus 138 leviter mutatus.

580 et

*)

nostrae exitu

*j.

Pace ad deos preces:

nlovtov toi? "ElXtjaiv

mophoriazasis

mnlieribus

136. otiii ti d;;] cur tandem?^).

137 sq. Plutus igitur li.^t(a MrjXlip, ut
est in Avibus ^), deos opprimere poterit,
nec poterit tantam, sed rerera in fabulae

ridiculam

et

pietatis

festum obeuntibus*).

perhibet Cario, pro sua indole in dete-

=>)

Pac. 1321.
Av. 186.

24

PLUTUS.
^OvXoflivOV 60V.

(ITj

nAOTTOS.

XPEMTAOS.
OTtoag

140

wv^Osrcci 6i^Ttov&sv

^v av

ovk ead^

oitcog

Ttagoiv

(iri

avtbg dtdag rccQyvQiov. wars rov /diog

dvvafiiv, ^v kvTtT] rt, xaraXvasig fiovog.

rrjv

nAOTTOS.
ri Xiysig

dt

i^is

d^vovaiv avroi

XPEMTA02.
iydt.

(prj(i

nal

145

vr)

Al\

j^a^tEV

7j

dia as yiyvsrat.

ccitavra rSt nXovrstv yccQ

139.

Jlad'

R] toO

t(p

(superscr.

wt).

Hirschig, sed vid. comment.

i\

Frequentius genitivus

comicos adiectivum nonnisi Philemon.

fr.

melle et oleo vel vino im-

ofifae

butae

rum

eommemorantur ubi

^)

mentio,

fit

e.

g.

Eleusinia saeculi IVi:

naQexiiv xpaiatSc
oddk

144

si

re,

Jyfi)]

ut supra

xal

iv

^).

i;

iiya96i;,

Sia

idem

yLyvetai\

ae

sv

opponuntur
et

dicitur

6ia

&v9Q(bnoig xaxd

146.

a\

yhtQ

ndtvi

%at'

^).

Omnis enim res,

virtus, fama,
humanaque pulcris diviliis
\

decus, divina

parent

tibi esse velit^).

xaXov

coniunctim

infra^); plane vere contrarium habebat

id ipsumest quoddico^).

XafinQov

adiectiva artius

ut xaUi; xal

tertio:

ad opprimendum

ille

Apad

si quid hominibus aut decus

honorem affert aut volupiatem.

xal taTg

Ipse sine

adiuvante.

vales

molestus

sq.

xak&g

xal

navvvxl^i

tfj

cohaerentia

nota cantilena

nullo

satis

cprifi

inacriptione

').

n6vo;]

auxiliis

143.

dativus adiectivo

primum secundumque

145.

aliqua in

lovem,

quam

132^ redit, qui locus nihil prodest.

^).

Tt]

142.

iv

denuo diducta forma co-

?!-]

micus utitur

in

sacrificio-

ttQoipiivTtj

iv 'ElevaTvi

tai;

IsQtiatg

vTtrjxoa.

adiungitur, sed talibus locis ubi dicto audientem, subiecium significat.

teijxrfo

sive

iaQ^

onws R] ia9' onov V.

144. lafirtQiv xal R] om. V, Xafinqbv

146.

naXbv

sart XafntQov Kal

ri y

si'

ccv&Qcoitoiat,

"*).

Yocq]

haud

ita

raro particula quarto

enuntiati loco collocatur

/(i^te']

i).

Vid. Hesych., Anecd. Bekk. p. 317, Pausanias apud Eustath. 1445, 59, Galen.
628'^; cf. praeterea Antiphan. fr. 206^ com. adesp.
^) Dittenb. Syll.'^
*) Vs. 22.
Proleg. p. XX.
) Vid.
872 Herod. Mimiamb. IV 92.
') Vid. vs. 183.
) Vid. ad vs. 13.
6) Cf. vs. 185.
^) Vid. ad Av. 1446.
) Vid. ad Av. 1545.
^) Hor. Sat. II 3, 94 sqq.; cf. etiam Menandr. fr. 537.
^)

p. 589.

25

PLUTUS.

KAPISIN.
eycaye xoi Sia fttJi^ov aQyvQidiov

dovXog ysyivrjfiai nQoreQov

cov

iXev&SQog.

XPEMTAOE.
xt

150

Tttj

oxav

sxavQug (paGl xag KoQiv&iag,

(isv

avxdg

xtg

nsiQ&v

itsvrjg

xvyr]^

ovSs TtQoGsxsiv xbv vovvy iav 8s TiXovGiog,

xbv TtQCOKxbv avxag sv&vg

sig

xovxov xqshslv.

KAPmN.
xal xovg ys itaidag (paai xavib xovxo dQ&v,

x&v iQuGx&v akXa xccQyvQtov xaQtv.

oi)

XPEMIAOZ.
155

ov xovg ys %Qri(5xovg^ aXXa xovg noQvovg' insl

aixovGiv ovY, ccQyvQtov ot

^ij^rjCTo/.

KAPmN.
xl 8aL'j

XPEMTAOZ.
(Hv

V RJ

verti

dcQYVQidtov"

6s Kvvag d'rjQSVxtKdg.

a/iixQuv A,
ilLev9-tQog

matis vid.
152.

Dindorf Ofiixqhv Si.

Heimreich e margine R] dtit ti> fii] nXovttiv Xatoi V R,
nequennt, nam alienum hinc est fortasse. Fuit verborum 8ih ftixQiv
interpretamentum: Siic ti> ftii nXovtelv (ixavcj;?)". De cuiusmodi emblead Av. 16. In V verba dt&
tW^" unum versiculum efflciunt.

147. lutxQuv

148. TtQotiQov &v

qnae

tnnov aya&ov^

elg]

(bg

V.

153. cpaal taito V] (paaiv aiitu R.

155163. In V Pluto dantur

in

vs.

158163

155 sq.a et 157, Chremylo 156b et

Chremyli sunt 155 sq.a et 157163, Pluti 156b.

157. &>]Qevttx(ig VJ -xovg R; cf. vs. 1105.
147.

bita"

fttxQbv iiQYVQldtov]

dtic

cum

publico opinor aerario

de-

non possem, servus poenae sum

factus et duabus tribusve minis venditns." Hoc enim erat modicum pretium
mancipii, cuius non singulares aliquae
vere

essent corporis ingeniive dotes

149. xai

V8.

.
.

/J aique adeo^).

150. rteiQ&v tOxjl] ieniet^).

152.

sol-

si

quis

ultro

advertunt

dum

erat,

sed pro

vovv"
j

Nummis

isiae

ridiculis

illo

nQoaixetv tuv

aliquanto magis verbis

utitur Chremylus.
155. /(iijooyJ jt?roio*

').

ad hunc
animum adden-

affluii,
.

157.

Nempe

^).

imberbis iuvenis

gaudei

Vid. Xen. Mem. II 5 2 vel tabula poletaram CIA. I 277.

) Item
*) Vid. ad Ran. 179.
) Aanhaalt. Vid. ad Eq. 517.
153; vid. ad Ran. 49.

26

PLUTUS.

KAPmN.
alGivvo^svoi yaq ccQyvQiov alreiv iGcog
ovofiari TtSQntitrovCi rrjv ^oyJd^iqQlav

XPEMTAOS.
Teyvai ds naGai 8ia os nal 6oq>i6[iara

160

iv xolaiv civ9Q(oitoiolv iad^

yccQ

fjisv

159. dvdnati

riiiqriniva']

162.

fifi&v

stiQ.

Svoftdi

tt...t!j nox^rjqicf

Branck

(tfi

^).

donis

Sed etiam minus pre-

coturnice vel ansere

tunc valet quod ntQtatikXttv

^'^),

xoafittv

iicpavi^eiv

''),

animos pueriles testatur chorus Avium *). Nostrum locum scribens

comicua fortasse memor erat versiculorum qui Soloni vel Theognidi tribue-

xaXXani^etv xal

bantur:

ubi Philocleon dicitur

conciliari

oi.ioi

vvxii ?nrtoi

&XXodan6g

xal

Ji

rtaldig ts (piloi xal

xvvtg

iith-

&YQevtal xal ^ivog

^).

159. Feibis decoris obvolvunt vitium*).

In arte pistoria ftiQtnitTeiv eat crusta obducere.

Hinc feminae arte naturam cor-

rigentes jtQoa&itoig abtag ntQtnittttv facete

dicuntur in quodam nostri fragmento ^),

et homines quidam molles luxuriaeque
dediti

haud

illepide

xiaviat

dta<paviai

dicuntur in ignoti comici

Eleganter autem ad sophistarum artificia translatum, quae Socratea tfi diponoitxfi assimulare solebat ''),

intaxtd^ttv

di]fiaYu>Y&v

Ex quo

toig ^rjfiatiotg tibv

neQtne(p9eig sive delenitus

loco efflcio post Vespas

tlg

to

xtxoafirjfiivovg

**).

Idem

igitur

'^).

demum

fabulam ecenae conmissam verbi usum

quem vidimus in sermonem quotidianum fortasse e coUoquiis philosophorum irrepsisse.
160 sq. Immerito Prometheum in
scena tragica iactare: naaai ti^vat ^qotoXatv ix IlQOftrjS-iajg"^^) et: iQt9fi6v egoxov

aotpiafiatwv iirjvQov avtolg"

nt&av6v ^^fiaat xal dvo/xaai xexaXhtnijfii-

^^)

similisque

^"),

USUS (irifiatiov ftaYtiQtxoO i)noYXvxaiEquitibus fabula ^*). Aliter verbum neQinittetv adhibitum est in Vespis

tum eunt herus

ntQtnittetv significat fingere X^yovg

ftrjxavaig

'),

inriXvYa^nv

vetv" in

versiculo*).

xal

codd. reco.}.

est

nsQtneneni.iivot

vovg

-/91

B.

V] om. B, avt&v A.

equii canibusque
tioais

Tjfi&v GKvrorofiei xad^rjfisvog

...riiv fiox^rjqiav]

161.

rjVQrifieva.

Paupertas
cans

et

hunc

^')

famulus

honorem

demonstra-

**).

Cf. infra

sibi

vindi-

^^).

162. axvtotofiel xa9t]fievog'\ sedet calceis

intentus

suendis

participii

^).

Frequens

hic

praesentis (perfecti) usus

est
^*).

^) Av. 706 sq., ubi

Hor. ad Pis. 161 sq.; item Terent. Andr. I 1, 29 sq.
">)
De quo loco vid. Plato in Lyside.
*J Vid. Hor. Sat. II 7, 42.
^) Com. adesp. fr. 338.
"JVid. Plat. Gorg. 462 sqq., 525 e sqq.
6) Fr. 321.
17 5. Sic adhibitum verbum est etiam Plat. Leg. 886 1' Xen.
8) Cf. Plat. Apol.
Oecon. 1 20 Menandr. fr. 652^ {ntQinittiaat Salmasins, ntQinXditttaat cod.) Baton.
) Eur. lon. 833.
7 (?) Lucian. XLIX 19.
') Eur. fr. 463=.
fr.
^') Vid. ad Ach. 684.
") Musonius apud Stobaeum,
11) Vid. ad Nab.
542.
i^) Vesp. 668.
") Eq. 216, ubi vid.
allatus a Valckenaerio Diatr. p. 258.
'^) cf. Proleg. p. XVI, 1.
") Ibid. vs. 459.
16) Aesoh.
Prom. 506.
^o) Nos: zit schoenen te
'9)
Infra vs. 511 sqq.'; praeterea cf. Av. 490 sq.
21) Vid. ad Nub. 1212.
maken.

1)

yid.

PLUTUS.

27

sxsQog dh xakKSvei wg, o ds xsxTaCvsrai,

KJPmN.
naqa aov laPcov,

6s XQV60X0SI ys, xqvGiov

XPEMTAO.
165

de Xcaitodvter ye, vr} z/t", o de xoixoQvxei,

KAPmN.

de yvacpsvsi y,

XPEMTAOE.
8s ys Jtkvvsi K(p8ia,

KAPmN.
8s ^vQGodeipet y

XPEMTAOS.
8e ye noiXei KQOfifiva,

KAPmN.
6

164

168.

d'

Chremylo continuantur

Bentley Hirsehig

alii;

166 sq. Particulam

166.

Y^oxpt^Jfi

xva(ptuei (ut

aXovg ye (lotxog 8ia ae nov naQaxlkksxai.

A]

quomodo
ye

in

R, sed partim Carionis esae observarunt

sint distribuendi docet particula

ye.

quater scribit A, quater om. V, bis R.

VR

xvaipsuti

metro

invito,

quae prisca est forma; Brunck

tif

Av. 1444), sed in fabula recentiore non videtur addubitandum ya-.

Bentley et Valckenaer (ad Eur. Hipp. 415), sed negativa senoii

y
contextum non quadrat, neque exponitur nunc quid pecunia liceat
assequi vel pecuniae ope vitare, eed quam varia agant mortales ut pecunia
potiantur; locus igitur non est huic enuntiato: tu auiem efficis ut moechus deprensus non vellicetur (sed lAoixctYQloii solutis se expediat)". Per interrogationem autem
haec proferri vetat y.
168. nou]

tentia

in

Sedentaria sutorum opera; quapropter

in Ecclesiazusis fabula mulieres, quae

168.

Etiam moechos opinor vellicare

aurum assequantur

virorum partes sustinent, a veris viris

habentur pro cerdonibus qui in taber-

sacculo

narum umbra expalluerint

ulciscantur.

163.
exercet

tgxtalvtrat] fabri

').

artem

lignarii

1)

Eccl.

quod

suo

385387.

ad Nub. 1083.

Cf.

).

Eq. 462

consulentes

scilicet,

Praesens

naqatiXXttai

incepto opere nunc dicitur:

')

quo
ampla

incipiunt,

permoveatur ad

Bq.

non,

allegari solet, at tori ius violatum

vellicare *)

^).

165. Xmno5vtti\ grassatorem agit

solent homines ut

citius

dolore

fioix&VQia

Vid. ad Ban. 772.

de

adulterum

*)

sol-

Vld.

28

PLUTUS.

nAOTTOZ.
xccXag! xavxi

oi'(ioi

(i

iXav&avsv

Jtdlai.

XPEMTAOZ.
170

(leyag 8s ^aCiXsvg ovxi

dia rovxov KOfia^

KAPmN.
ovxi Sia xovxov yiyvsxai\

iyiKkrjGta

XPEMTAOE.
xi Ss', rag

ov 6v

XQirjQstg

nlriQOtg',

stTts

fiot.

KAPISIN.
iv KoQiv&co ^sviKov o^ix o^bxog

xo d'

XQsq)Si',

180 in V R Chremylo tribuuntur omnes, sed alternis vicibus Chremylum

Carionem loqui manifestum; iu A vs. 172, 174, 176, 178, 180* sunt Carionis,
Thiersch etiam versum 170 Carioni dabat.

170

et

171.

Stit]

oiixl

vicinos versus
172. de;

venda.
ut

Cobet, item vs. 174 et

A] dal

V R,

xifjdo;

apud

Calliam

elg

probabiliter.

Nempe

est

fxotxiv

tcii

Si&

oii

minus

sed in

ala/vyti;

tdcHag!']

oYfiot

non lugentis sed

excandescentis nunc, ut saepe, est

vox

^).

paucos annos ex Asia

re-

cesserat Agesilaus aureis Artaxerxis sagittariis ut ipse dicebat pulsus

^),

Persico

Cnidum
devicerat classem Lacedaemonionim et
dein

adiutus Conon ad

auro

moenia Athenarum restituerat ^), et uno

anno post fabulam nostram actam bello
Corinthio finem fecit pax Antalcidae
Sardibus a civitatum Graecarum legatis
inita, ']V y.aterteiuxpe ^aaiXeiJ?" ^). Optimo
igitur iure nunc, si unquam, aurum in
Graecia regnare et Persiae rex propter
id insolenter se gerere^) dicitur.

Dudum

tovtov^

i.

ol

e.:

fjaqa&oyvou&xot!
Stii

ti ixKXijai-

aattxbv paucis annis ante institutum

Quod

172.

^).

ira

170. Ante

171. dia

sed propter

tb?.

nimirum mortui sunt

s/ixe

aduUer donec pecunia

fivx<iv,

vitam redemerit in custodia tenendus

169.

superacriptum est

a/uiivor,

comicum:

176, eleganter,

in

populi ore

').

aliquando

versatum est dicterium: n6Xefiog 6h K6*), opibus ex Sardium Sasorumque gazis expromptis id debetur.
173. Athenienses Corinthiis, quos acerrimos olim hostes habuerant, sociis tuuc
utebantur. Ante triennium auxilia iis
miserant, auro Tithraustis ipsiusque
Artaxerxis conducta, quae Lacedaemonios Corinthum adortos retunderent ^).

vwvi /uekijaet"

His

copiis

quam

praefectus Iphicrates post-

marte pugnavit, vere anni

390 integram moram Lacedaemoniorum
vario

^**).
Brevi post Iphicrates cum
maiore copiarum parte Athenas rediit ^'),
sed aliquam partem ad Corinthum mansisse videmus.

delevit

389 Av. 1051 etc.

) Xenoph. Hell. III 5 1
^) Xenoph. Hell.
15 Artax. 20; vid. ad Nub. 248.
8.
) Vid. ad Nub. 14
^) Quae Xenophontis sunt verba Hell. V 1 35.
Eq. 580.
') Vid. Pfoleg. p. XVI sq.
) Diogenian. VII 75.
^) Cf. Eccl.
i)
193200 Demosth. IV 23.
Xen. Hell. IV 5.
") Ibid. 8.
Call.

1)

IV
IV

fr.

initio,

1.

Plut.

2)

Vid. vs.

Ages.

29

PLUTUS.

XPEMTAOS.
ndfi(piXog d'

ovxl

Sicc

rovrov kI

avsexai

KAPmN.
175

6 PeXovoTicokrjg

d'

o^dxl

rov Tla^cpiXov

jtiTa

XPEMTAOS.
HyvQQiog
175.

(itXovojt(!)itj?]

d'

oiiyl

Sia xovxov TceQdsrcii;

non esse nomen proprium primus observavit Duker.

176. HyvQQio; R] ixupio; V, aQyvQaioi U;

Eq. 969.

cf.

174. Pamphilui hofc anno praetor fuit ').

Qai cur y.?.avaea9-at ^) nunc dicatur docent

acus

Platonis comici versicnli in scholio allati:

parasitum

xal

/IC

vfj

tl TI&fi(piX6v ys (paltji;

ta xoiv a/na r avxoqiartftv

^).

xlinteiv

In Platonis

Amphiarao hos versus lectos aitscholion,

quae fabula quoniam aJiunde non est
cognita, iv ralg ictp leQuiv" scribendum
videtur auctoribus Meinekio et Bergkio.
Multo minus est veri simile quod statuit
Dobraeus, non fabulae sed poetae nomen
vitio deberi, ex Aristaphaiiis enim Amphiarao versus esse ductos*);

nam

inter

Plutum annorum XXVI

spatium. Quicquid id est, appa-

illam fabulam et
interest

et e versibus quos
ad Pamphilum pertinuisse pervulgatum illud crimen compilati aerarii publici, et xXavatTai" ab
improviso nunc de eo dicit Chremylus
enrti", diem mox ei dictum
pro xi

ret

nostro loco

servavit

scholion,

portendens.

iri eic

dam

significari

ait

scholion,

aliunde ignotum, nisi forte

hominem

is est intel-

legendus qui anno 418/7 fuit yQa/inatevg ^). In rep. eum hoc tempore aliquas
partes

egisse

et

Pamphilo

sociatum

intellegimus, (ieXovui autem sive

fuisae

magnas

sibi

nemo

fuisse

scholiastae,

et

opinor

credet

ipsum nomen proprium

his scholiastae verbis

fit

suspectum, qui
Aristoxenum

fortasse parasitum aliquem

invenit alicubi et

perperam huc

rettulit.

Contumeliose nunc, certe ridicule, no-

mine rov ^tXovonwXov

demagogus. 8ic olim

designatur

hic

summam rerum

tenuerat atvnneiondyXtjg

r?,

mox

nQo(iato-

Cleon 6 ^vQaonthXrjg, cui in

scena comica successit ille quem novinmXiii,

dein

mus &XXavton(hXtig''), in ipsa autem rep.

gubernanda Hyperbolus 6 XvxvontbXti? ),
postea Cleophon 6 XvQonoidg ^^.Pr&eterea
remp. capessiverunt Pisander
Diitrephes

6tog *").

Cephalus
diifjtjg ^^),

Cf.
d

175. 6 iitlovonihXiii] Aristozenum quen-

victum quaesivisse,
opes parasse; nam

fabricando

^)

fortasse

xtQa/usvg

Anytus

*^),

Demosthenes

dvoxiv-

nvtivonXdxog

''),

6 /ivQoo-

6 fiaxonQonoi6g ^*).

etiam Isocratis cognomen ludicrum

avXotQvntig

^^).

176. Agyrrhius

Collytensis, hvt/q XQI-

orig xa\ dti/xotixbg xa\ neQ\ rb nX^9og twv

}i9tivaitov noXXic

anovd&aag indice Diodoro

quodam apud Demosthenem

annis

ante

mercedem diurnam
fangebatur

^), paucis
concionantinm
hoc &nno praetura

instituerat

^^).

"),

Propter Plutum

deum

in

^) Plat. fr. 14.

Ibid. V 1 2.
2) De qua locutione vid. ad vs. 58.
Vid. Aristoph. fr. 40.
) Eupol. fr. 259 etc.
^) Vid. CIA. IV 1, 53.
') Eupol.
') E^.
) Vid.
^) Vid. ad Ban. 678.
129 sqq.
ad Nub. 1065.
') Eccl. 252 sq.
") Ep.
fr. 182. Vid. ad Av. 1556.
") Av. 798 sqq.
i^)
") Plat. Dem. 4.
Socrat. 7.
Stratt. fr. 3, vit. X orat. p. 836 e.
'8) Demosth. XXIV 184.
") Vid. Eccl. 96 sqq., 183188 et supra Proleg.
^^) Vid. Xen. Hell. IV 8 31. Praeterea commemoratur Agyrrhius Isocr.
p. XVI sq.
*)

*)

XVII

31 sq.; etiamneEq. 969? Alienus hinc est Ran. 367, ubi vid. quae annotavi.

30

PLUTUS.

KAPISIN.
QikEflnog d'

ovx Evsxa 6ov fiv9ovg kiysi;

XPEMTAOS.
^vfifiaxicc

rj

d'

Sia as toig Alyvnrloig;

o^i)

KAPmN.
igS dh Natg ov Sia as OiXcovldov;
178. ou R]

oi/xl

179. Naig] sic

summa

V.

Athenaeus 592 6?

securitate versari

etinsolenter se gerere
dives,

fortasse

et

potest illarum

nunc

^); fuit

(et

apud Harpocr.

dicitur

igitur prae-

etiamnunc

indieari

divitiarum fons praeci-

Nam docet Andocides, qui perinde

atque comicus egregio cum contemtu
de populari hoc viro loquitur, annis
402 400 (fortasse etiam postea) fuisse

puus.

principem eorum qui redimebant quinquagesimam mercium in portum Athenarum invectarum ^). Vide autem quam
sit incerta fortuna;
nam qui opibus
confisus

ipsamque civitatem

cives

vili-

pendere nunc dicitur, in carcere publico

is postea annos
complures transegit,
(uj

ri

Xsm<;

itniteiaiv

XQij/naTtt

ovta

sxnv

fabulam

igitur

*).

a edo^s

n6-

tijg

Quod post Plutum

commissam ei

scenae

accidit.

177. Ante

Agyrrhium propter debita

non persoluta in car-

v.

s.

Naig) e coniectura Ari-

apud

Fhilepsiiim

Platont

Anno 391

178.

Cypro Euagoras

in

rex Salaminis ab Artaxerxe defecit et

cum

cum

^j

rebellantis

societatem

iniit

')

nium tum
tes

dudum

Aegypti

Acoride

^)

nempe

Acoris

aev

eam

ipsam rem, quae Demosthenis 1.1. respiCario nunc tangens verba pro
citur,
nummis Philepsium dare perhibet. Nam
Xfytiv" non proprium sensum
litij9-ovs
id
fahulas enarrandi nunc obtinet,
quod putat interpres Graecus, X6c).ov

rege
trien-

scribit

ntyaXovg

Isocra/uia9ovs

^*').

Euagorae egregie favebat

civitas

Athcniensium, eius beneficiis devincta;

et quamquam Artaxerxis amici Athenienses dicebantnr,

rum

erat

enim

ipso-

praesentissimam
tamen operam eos Euagorae et huius
hic /uia9od6tt;g,

cum aliunde notum noster locus luoulenter

'^).
Quo facilius mox ad^iuctus

vimus

igitur

per

7lQoatt9'elg Svvdfittg ^etx(i? dc^toXdyovg ij9Q0i-

sociis Aegyptiis tulisse

fortasse

Persarum frustra

copias

Aegyptiis bellasse

cerem coniectum esse Philepsium, docet

quem modo laudavimus accusator apud
^);

comicnm

/ueXXtig XeYttv iv dfvJpoffftj',-" ).

aerario publico

Demosthenem

dictum esse addens,

sed id valet
quod alibi Xeytiv Xoyovg" ''). Nascens
deprehenditur locutio in Vespis, ubi Bdelycleon ad patrem nvq xal ya^aj" ait

"),

testatur
est

Artaxerxes ut Antalcidae Lacedae-

moniorum duci pacem paranti aurem

praeberet.
Ex Acoridis nomine Ama-

sidis

est

factum

in

aliorum fuit ferax,

scholiis, qui error

nam

et Inari illuc irrepsere

179. Philonides

exinde Xernis
nomina.

Melitensis,

qui

nunc

*) Vid. ad Ach. 256. Nimis absurdum est scholion.

^^ Andocid. I 133 sq.
^) Demosth. XXIV 135. *) Demosth. 1.1.
vid. Valcken. Diatr. p. 293 infra.
*) Vid, ad Vesp.
praatjes maken sive
1320 et cf. nostrum sprookjes vertellen
">)
) Annis fere
verba dare.
Regnavit a. 392379.
) Vesp.
1185.

sqq.
385383.
) Isocr. IV 140; cf. Blass Att. Bereds. II^ p. 252
') Quae Diodori (de anno 377/6 scribentis) sunt verba XV 29; ubi vid. etiam
seqq.
") Vid. Xen* Hell. IV 8 24, V 1 10. -^) Dignus qui conferatur

est etiam infra vs. 925.

31

PLUTUS.

XPEMTA02.
180

Tifio&iov

nvQyog

ds

nAOTTOi:.
ifinicot ys Goi.

stophania Byz. (vid. Proleg. p. XXIV XXVI, 2 et comment.), ^alj V B. Coniunctim

commemorantur Lais et Nais in Philetaeri fragmento apud Athenaeum 587^, et
altero substitueretur nomen. Cf. HXxaioi pro
grammatico restitutum Thesm. 162.
180b. Pluti ease vidit Meineke
peraonae signum om. E^, V B^ dant Carioni,
Chremylo A.

potuit

facile

ut alterum pro

fieri

uixaioi ab Aristophane

ridetur

ingentis

'),

Cleonymus
lacessere

staturae

dicteriis

Aristophanes

solebat

ut

erat,

quem olim

ille,

^).

Hoc

tempore certatim eum ob corpus immane in scena deridendum propinarunt

comici

(ivov^)

'),

tantes

ipsique

nam

mulantes;

vel x&firilov'^) appelli-

Polyphemo assiquod e

credo

interpretor

sic

Nicocharis Galatea aflertur

ij

it

yitq

Melttim;"

verbulum:

icnaidevtiqo; tl <t>iXo}vldov tov

Fuit etiam qui mirari se

^).

matrem tam vastae beluae non

diceret

in ipso puerperio extinctam

^j;

quilocus

quominus turpitudinem oris et

non immanem staturam, in eo

obstat

corporis,

derisam esse cum Bergkio sumamua *).

Huius igitur longurionis amplexus quod
non aspernatur puella venusta, id quoque

apparet Naidem, cuius etiam in

Gerytade nostri fabula fiebat mentio *^),
hoc loco signiflcari, non Laidem, cuius
nomen habet textus traditus. Sensit
grammaticus
comicum
Aristophanes
anno 388 Laidem inter vivos commemorare non potuisse, cuius mentionem
Plato comicus tertio anno ante fecisset
satis

servaverit

nomen

scire

licet alius inter-

etiam

de

viventibus

non
functam Platonem eam anno 391
dixisse ^*), vel sic manet argumenti vis;
nam puellae exoletae mentio in nostrum
locum nihilo melius quadrat quam mordici", exoletam igitur,

viia

tuae.

nomen

incommodum

Aliud

peperit

iis

Laidis

qui fabulam nostram

anno 408 perperam assignarunt ^^).

180. Anno 392 Conon a Tiribazo

^)

Cuius puellae

talia

nonnunquam

amore tunc temporis detinebatnr homo tam fatuus quam dives.

rinthiae

Nam

pres ei oblocutus haud sine causa ob-

Plutus deus. Hetaerae enim Co-

elficit

/iir]X(ti oiiarii '^).

dj

Tithraustis

nonadmodum

conieetus

'^j;

successore

in

vincula

cnpimus, sed e Lysiae verbis ab Athenaeo

vel potius ab Aristophane By-

annum 389 in Cypro diem

supremum ^*). Nunc Timotheus eius

zantio

et heres iurrem sive villam

'*')

Nai;

nitaiga

ovofia,

iativ, ..."

serva

allatis:

libera

<t>ila)vlSt]s

iativ
^j

ovv

circa

yvvi]

bem

Hqxlai xvqidi
erat, non

6'

iQuv

extruxit;

Conon

igitur

est

dein e carcere elapsus

*)

fllius

extra ur-

magnas nimirum opes

ei reliquerat

"^^).

Aliquot

demum

annis post actam nustram fabulam

(ptjai" ^^)

*')

obiit

in

Testibus scholiis ad h. 1.
fr.
23; cf. Av. 1659.
) Vid.
) Nicoch. fr. 3.
') Plat. fr. 64.
) Bergk Bel. com. Att. p. 400.
") Teste
1") Vid. Proleg. p. XXIV XXVI,
") Athen. p. 592 c.
vs. 303.
") Becte verba scholiastae interpretatus est
") Vid. Proleg. I.I.
Athen. I.I.
i)
i)
Bitter.
vjd. Xen. Hell. IV 8 16 Isocr. IV 154.
Vid. Proleg. I.I.
^) Cf. Demosth. XLVII 56 Horat.
^) Lys. XIX 39.
") Nep. Con. 5.
20) Lys. 1.1. (g 3941).
Od. I 4, 13.
1)

*)

Item

303.

vs.

Theopomp.

fr.

^)

sq.,

ad Nub. 353.

Vid.

Plat.

infra.

^)

Philyll.

32

PLUTUS.

XPEMTAOZ.
ovxl Sia 6e Ttdvta TCQattetai

ds TtQccyiiaT

tcc

(lovcotatog yaQ

el

KaK&v %al tmv

xai tS)v

amog,

ndvttov

oi)

aya^O^dov, ev

i'6&

oti.

KAPISIN.
KQaTovai, fovv Kal ev totg noXe^oig exdstote

185

av

otg

ecp

iniKad^e^rjtai fiovog.

o^^tog

nAOTTOE.
tooavta dvvatog el^

eyo3

av

eig

noieiv^

XPEMTAOE.
%al vai (id Aia tovxav ye noXXo) nXeiova

ovde (Aeotog 6ov yeyov

G)St

ovdslg nmnots.

181. nq&ttitai R] ylvttai V, fortasBe recte.

184. iv RJ om. V.
185. oLtog B] avtbi V.

V]

ix6voi

||

i.i6vov

R,

vVelsen; vid. comment.

ij.6voi

186. toaavta R] toaavtl V.

vHerwerden

188. Del.

Kappeyne, e

et

inclaruit Timotheus ^j, nuno

adulescentulum sola patris fama et
opes mentione reddunt dignum. Haud
civitate

Thesmophoriazusarum locus, ubi ^Hippocratis insulae" fit mentio ^). Etiam /tufjYo; Timonis tou tiiaavdissimilis est

-^)

&iX(av

nvQyov

et

xa9iaas

diotum

lesu

f^Qwnov

rjj I;

dandvrjv

ttjv

xptjcpi^ei

;''''

i^&v

nQ&tov

o^/J

olxodoftijaai

huc

*)

faciunt.

yt

particulam ys op-

aoi]

Dicaeopolis sic subiungit;

postquam

adesse

tov

audivit,

182.
flctus,

>)

causa, sed etiam cunciorum bonorum

184 sqq. Paulo

cit;

ad Av.

locis vid.

Vs.

1549.

hic

modo

83,

") Ran.

ad

vs.

cf.

104fr.

581

*)

4 64

Ev.

586.

Ner-

cuncta habet:

qui habet,

ad vincendum ^).
deEuripide: ^Ve-

185. Cf. Aeschylua

nus ini
186.

Toi

aol

fls

Sjv']

inex(i9t]to"

'").

solus

etiatnsi

sim,

vel

solus ").

193.

verba, unde

pondus habent

Singulare

Chremylus

est exorsus, in

Ad rem quod
veterum adagiis hoc quoque
taedium mortalibus parere cuius^^).

attinet, in

VI 2 Diodor.

XV

36.

^)

Thesm. 273.

^) Vid. ad Eq.
Ach. 92.
^) Cf. vs.
) Cf. vs. 145 et vid. ad vs. 13.
^^)
mijn eenije. Cf. Eq. 861.
De huiusmodi

Luc.

Eq. 352.
i') In

sequiiur.

victoria

adsit,

vum rerum

erat,

^).

Hell.

iocose

*).

verborum

xa9ili6iuerog tijv rixrjv diScuai, eiiam in bellis

flne sententiae repetita

ut supra aitotatog

^)

potissi-

est

hoc est quod Cario ditoU nolinoig outog /n6vog ini-

iv

y.a\

laxior

Nam

structura.

188

^).

publicas

superlativus

novtbTatoil

secum

dicit^).

Anno 376: Xen.

Vid.
130.
142.

nunc

y"

^iy.x6rpsii

181. t{t...nQaYfiata'\

res

'0(p9aX/n6v

(iaailLeoji

mussitat x6Qa^ nat&^ag"

mum

iiya9(hv^ non solum malorum

quod ait eantilena tu es

183. xal

omnium

sufflcit hic

ifinsaoi

tativo etiam

qui

natum censentes; sed minus

193

vs.

14 28.

^)

33

PLUTUS.

T&v

190

yaQ alXcov

ftcv

i6tl

ndvTcov

nXrjGfiovi^'

f^COTOg,

K^PISIN.

aQTCQV ,

XPEMTAOZ.
(lOvOtK^^g,

KAPISIN.
XQccyrKidTcov ,

Tinfig,

XPEMTA02.

KAPISIN.
%Xc(K0VVTG3V ^

XPEMTAOS.
dvdQayad-iag,

KAPISIN.
laidSmv,
apta

haec

omnium
ad

et

foret

argumentatio;

esl satietas.

581

V8.

rei

jt.

poeta

iatl",

xai vrtvov

xai

(ptXotijto;

ta

av9i

teQrtv

Homerum Menelaus

cecinit,

luoXrtfjg

ii/uv/itovoi &QX'l^f'''>" ')>

te yXv-

eumque

6' i/et xal ixiXt

Mtpqodiata"

tout casse, tout passe!

lasse,

^).

Tout

Sed ut apud

addit:

Tp(be5

<fi

sic Chremylus noamor habendi num

quam expletur", Artabano Herodoteo
assensus, qui Xerxi modestiam suadens
ix6Q>]toi ^aot",

H&x^i
ster

pergit:

,_sv!tQt]Ui?"

solus

ait

"

190

n<ivrwv

epicus

secntus Pindarus: x6qov

xa\

ovx iatt &v9-Qwrtotai

oii-

192.

Herum qnae

optabilia habet

famulus,

interstrepit

virtus

et pulte.

Simili usus

iv

t&

yicQ

iv taii ui9t'jvats'
.A.

fidtQvg,

ftvQta,

x>&xiv9og,

forum

YQaipal,

dum

ttfiov

tans, alter iudicia

Hom.

Thucyd.

II

fifjXa,

A.rtvdg,

xXtjQtatijQta,

B.

fiiantXa, xoQta,

xXtrpvdQat,

v6-

quae venalia prae-

recensent alter convivia cogi-

"^) Pind.
636 sq.
Nem. YII 77 sq.
) Enbul.
44 4.
fr.
74; praeterea
530532 Ban. 112 sq. Antiphan. fr. 88.

1)

uQvig,

B. dixat,

B.

B. xXtjT^Qtg,
arttot,

A. Qoda,

ax<t66vtg, iQtfitvSoi,
rtvQtdttj,

bellariis

Eubulus

oftov rttalriattai

avxa,

bet

icyiJQtuv fi6vov^^ *).

ars et amor,

confabulantes

ita

yoyynil/Je;,

B. fidQtvQig,

A.

hominum

artificio

avt& rt&v&'

fiot,

').

cui

dao homines induxit

A.

vita

honorque sordent prae

Aliqnanto generosius

*)

1.

enumerantem perridicule

Pericles apud Thucydidem: t6 iptX6-

df/ula rtltj9djQt]

h.

metro invito R.

i.

xal

xtqTii

comment. ad

(vid.

586).

niuiiam abundantiam.

x6Q0i

fihv

mullo etiam plus vales, nain ceterarum rerum

ei

Optime autem habet textus traditus

189. iaxl jtivttav V]

vis

=)

^).

Herodot. VII 49.

Eq. 1007 eq. Pac.

vid.

34

PLUTUS.

q)tXori(xlag y

XPEMTAOS.

KAPmN.
fidtrig,

XPEMTAOS.
arQarrjyiag ,

KAPmN.
qjanrig.

XPEMTAOS.
6ov

iyiver

<J'

ovdilg fisGrbg ovdendntors.

H' ^v rdXavrd

195

Xd^r] rgia Kal deKa,

rig

noXv (laXXov ini^vyiei Xa^eiv eKnaideKa'

xt)/

ri

rav&^

cprjGiv

ccvvdrjratj

rerraQaKOvta ^ovXerai,

ov i(orbv elvai rbv iov.

nAOTTOS.
ev roi Xiyeiv efioiye q)aiveG&ov itdvv.
TtXrjv *fv

(lovov SidoiKa.

XPEMTAOZ.
cpqd^e, rov TtiQc,
195.

Sno loco habet Y

in

196. tav" E] Tavt' V.

B propter homoeoteleuton
ivuarjtai

Dawes]

{lcv.)

II

omissus postmodo insertus est.

VE; syllabam -tai (-ts)

&vuatii

perdidit haplographia: [awariTETEtiaQaxovta).

197. oi) [iiwt6v eivat] oux tivai fiiwt6v aitwi V E, oi>x tivai jitwtov recc.
oii ^iwthv
aut& olim edd., sed pronomen, non verbum delendum esse vidit Bentley.
;

199. fi6vov didoiital fiovov dt(Joxa

192. <paxTiq\ pultis
194.

tqia

xal

Kappeyne.

rotundu8" hic

habebatur numerus, ut inter nos numerus duodenarius ^).

196.
verit

avuatjtai']

R] qio&aov V.

faictum esse thv ^lov ^), et apud

Euripidem Hercules y^h^imtov mihi" ait
et nunc est et semper fuit" ^). Cf.
etiam tragicorum locutio oi vel ws /uot

confecerit,

sibi

para-

^iwaifiov

Aut vitam vitalem*)

esse negant.

Item infra queritur vetula h^iwtov iam

').

201.

199

>).

197.

<pQ<il^s

sibi

^).

dexa']

||

liciter

Sermonem quotidianum feNon enim leni

imitatur comicus.

decursu defluit oratio, sed dubitantem,

=>)
^) Vid. ad Ean. 50.
1) Vid. ad Vesp. 811.
Item Xen, Anab. VII 7 24
Aesch. Prom. 700 Soph. Trach. 996 etc.
*) Sic loquitur Ennius apud Ciceronem
de amicit. 22; cf. etiam Xen. Hell. II 3 50 Soph. Oed. C. 1688 etc.
s)
Vs. 969.
J Eur. "Herc. 1257 sqq.; cf. etiam lon. 670 Antiphont. III 2 10
etc.
') Soph. Ant. 566 Eur. Herac). 606.

35

PLUTUS.

nAOTTOZ.
200

QTtcog

^yco

%siv

fis,

zr\v

dvvafitv, ijv vfietg <pare

xavrrig dsGitorrjg ysvi^aofiai.

XPEMTAOS.
vri

rov Ai

a^Aa

dsilorarov iad^

v.a\

Xsyovai itdvrsg, ag

6 jtXovrog.

nAOTTOZ.
i^KiGr,

aXXd

fte

rotxcoQvxog rig dts^ak\ siGSvg yccQ nors

205

sl%sv x rfig

OVY,

oiv,iag

o^hSsv kasiv

svQCDV ccTta^dnavra KaraxsKXyfisva'

slr

nQovoiav SstXiav.

d)v6(ia6s fiov rrjv

XPEMTAOE.
fitri

vvv

fisXsrco

Got f,r\Ssv wg, iav ysvrj

comment.
ix tfn oixiag Bothe] ilg
vHerwerden (cf. Nub. 177 179).
VR; Meineke etg olxlav ovx tixtv oidev Xa/njidveiv (Blaydes oidh ev Xa^etv).
20S. Sil6tottov ] -Tog R; vid.

205. Del.

Xan(iaveiv V.

t^v olxiav

||

||

>la^rv

R]

Requiritur aoristus.

206. xataKexXrineva'^ -xXei/ueva R, -xXeiaiueva V.

ambigentem, diffidentem Platam audiet tantum non Tidemus. Praeclare

."
ista omnia''' ait, aUamen unum restat
dixeris leve quid additaram, sed sequitur id in quo sunt omnia, a/LiixQdv ti
rjUxov M6Xo)v 1). ^Potestatem, qvam habere me affirmatis, nondum satis video
quomodo ea sim potiturus". Laxior Terborum stractura egregie
quod iam

cum Tulgo

mus

dixi

tum ^),

pingit

daemonem animi

et subiungitur Sntag

lynices Euripideus

video"^ quomodo

ignotus

ttjioXib,
'

202

fr.
*)

Nempe

nevov

te

nunc

de6ievai <",

to

v/ii

Sfeeog esse

"^rti

A.

xQvalov;

n&vtwv

not

tl
\

festiTe

iatl /itopd', &v-

B. 6eSoix inijiovXev6-

itel ^).

203. deiX^tatov] neutri

infra

'j.

iffnavissimum teessenemo

Non mirum

con-

idem usus

est

^J.

205. ix

tijg

olxiag]

ex ea

quam

effre-

gerat.

^) Vid, ad Av. 652 sq. et infra ts. 933.

Vid. ad Eq. 27.
') Vid. ad
*) Eur. Phoen. 597; item in Archelao, fr. 237.
^) Com. adesp.
340.
390 in scholio laudatum; cuius dicterii auctor alibi fertur Diogenes cynicus.
Vid. Ts. 547, 782; item Alcaeus ad ts. 549 allatus, Eur. Phoen. 355 etc.

Ts.

Bq.

x^'"^^^

perhibuit:

netcit.

quem locum

haec scribens in mente habebat. Unde

etiam colorem auri repetens comicus

ut solet mirandi Terbis: vereor <.ut...,

nam non

ferunt scholia et ipse fortasse comicus

incer-

Terbo verendi,

*),

6eMv

ut ait Po-

nXovtog xai (ptX6ipvxov xaxov,

dicatur hoc esse t&v ix6vt(ov,

ut sibi opibusque suis metuant;

36

PLUTUS.
avrjQ TtQ6d'V(iog a{)x6g eig xa TtQccyfiaxa,

210

aTtoSsi^oi 0'

^ksTCovx

o^vxBQov xov ylvyxicog.

nAOTTOZ.
n&g ovv

SvvriGsi xovxo

av

dQctv

^VTjTog

oav;

XPEMTAOS.
aya&riv ik7iiS\ i^ mv elni

XIV

k'x(o

0ot^og avxog, LIv&iKrjv GeiGag

(loi

Sdcpvriv.

UAOTTOS.
Kal ixeivog ovv ^vvoiSe xavxa

XPEMTAOZ.
iym.

(piqfi

UAOTTOS.
215

OQaxe

XPEMTAOZ.
(pQovxi^e (jLrjdiv,

(iri

oa

aya&e.

209. aitis] ai)9ig {posthac) vHerwerden.

om. V.

210. tov R]

211. Sqccv av Cobet] Sqaaai

215

217.

V B.

Suo loco habet V,

in

margine additos R,

librarii errore {iy6

iyih)

omisBos.

209

sq.

Ipse

si

in

Thesmopho-

213. Hic certe veraiculus e tragoedia

desnmtus. Ramis laureis exornabantur
postes valvarnm per qnas ad Phoebi

icnodsi^io

{reddatn, sis-

penetrale ibatur. Saepins eorum

tibi

non defueris, ego

Verbi &no-

curabo ut visum recuperes.

idem

dtixvvvai

riazusis: iyto

est
o'

tam) 9vn&lio7ta

usus

tio initio lonis

trj/neQOV ^).

212. ?/a) ttv

hya^iiv ilnlda\

dictionl

sublimiori affinia sunt haec verba, ut

Vespis:

^x"? ilnida

pueri

in

tLva;"

patrem interrogantis

^).

/pi;ff(Jv

Sic Pin-

prisca exempla seeutus

verbis

-olov

ipvivos

oQniji;

Apollinis

ApoDine

hymnum

orsus

mere omnia visa repente

rusque dei

Necessarium
&Y"9'<i?t

simum

XQ'!*'"^

"'

^)-

in talibus adi. /Qtjatog vel

quoniam

al iXnidt;

vanas potis-

expectationes mentisque Indibria

significare solent.

216.

iasiaato

in

liminaque lau-

.]

hoc

obicientis

consilium

capiat

est.

qnoniam

etiam ambigit daemon meticulosus, licet

animum ei addiderit Apollinis mentio.

^) Vesp.
306 sq.
') Thesm.
729; praeterea vid. ad Eq. 774.
^) Enr. lon. 76, 80, 103
^) Soph. Trach. 125.
Isthm. VIII (VII) 34.
) Verg. Aen. III 90 8q.
cf. supra vs. 39.

dd-

honorem

^).

oQatt

Quodnam

et

Aeneae ab
est. Item
augurinm petenti tre-

&notQvsiv iXnida tav (tya!Hxv

Delio

men*),

Callimachus a

tdjn6i.Xo)voi

darus: XQh ^' iya^a' ^^'^ i^t^pJ 1"'^'* ^)

ybcQ
oiix
tpafil
et chorus Sophocleus:
'

fit

fabulae Euripideae

^) Pind.
praeterea

37

PLUTUS.
iym

tovx

sv

yccQ,

xi)v XQtj

i'a&i,

aTto&avstv^

fi

avrbg dianQd^ca xavra.

KAPISIN.
K^v ^ovlri y,

iyco.

XPEMTAOZ.
5'

noXXol

vav

Kal ereQOC

eaovrai,

oaoig diKaloig ovaiv ovk

^vfifiaxot,

akcpira.

rjv

nAOTTOE.
220

nanat^ novrjQOvg y

elnag

^vfifiaxovg.

rjfiiv

XPEMTAOS.
ovK,
216.

Cobet] xav

/Qtj

xijv

ye nlovxi^acoaiv e^ ^X^? naXiv.

rjv

V B,

dsi

xel

A; subiunctivum poscit futurum quod

dii

sequitur. Cf. Lys. 123, 133 et vid. Ran. 265.

VB.

217. x.>] xav

219. ^f]

Cobet, Naber

(Sat'

dabitanter loquitur

Sic

*).

nostrum legimus: oqa^

&lL(ptT'

apud

alibi

ndaxtii;"

rt&Qa.

oii

^)

et

similia.

Praeterea apte conferri potest

Oedipi

Sophoclei

quium
a XQri

oqu

XtiTtiov...

/ne

dQav.

fte

cum Theseo

tovfiiv ovx oxvti xeaQ

imperativui {vide

^).

Qaamquam

= cave)

nostro autem loco

itv&yxri.

in

ad persuadendum praemittitur,

Equitum versu:

(iv9Qionoi, tote

216
nQ&^uj]

item

et furens

fH

Siti!" ^),

incertique

caecutivit

Plutus,

Quam-

esuriebant.

illi

desperantis sunt verba:

fihv

xte-

e/ei

inest tem-

luilLXeiv

quibus utpote probis viris

Contemtus aliquid habet vox ahptta ').

220. Huic
quoque versiculo inest
Euripidei quid; apud tragicum Hecubae

Sta-

^juai

quid obstat"

nisi

diu

icno^avtiv

xei /ueUaj &aveiv,

e. g.

sodalis:

vw acpe!"^), ubi verbo

219. Om7ies,

nivmaiv

*)

rem curabo."

quotidianus victus non esse solehat.

*).

ItnoS-avtlv

admodum

ait et ego

oqa;

fida

Medea:

urbane

illic

Lysistratae

xijv

futuri

8tav

oqa;,

n/LovtoOai

sq. x*iv xQfi

noii^ao/iiiv,

poris

Alibi

quidquam

perpetrare posse se putet. Quapropter

indicatlvum quin co-

micus voluerit non dubito.

(d^ar)

vaferrimi mancipii ministerio,

adhibitus,

est

moriendum

">).

217. xfiv [iovXij y, iyuy] Carioni insulsus

videtur herus,qui aur<i;", solus, absque

coUodidaax

ftrj

dxvovvt'

etiamsi

mors

mihi

instet
sit

&vaxaXaj
ti

Ulixis

eventus notio,

tovg

axijfta

co

9eoi! xaxovs

^vfifiilexovg,

xtxh'jaxtiv

de satyris: mdQtg

Sfttog

9tovg

^**),

novtjQol

6'

et

xodSkv

o76e avfifiaxoi ").

qaam

Aristophanis locis laudatis habent

particula av et snbianctivus
licet sic

221.

ig

&Qxni

dictionis ubertas

ndXiv]

frequens

haec

^^).

^) Nub. 662.
Item bodie: voyez vous
ziet gy... (= ja tnaar).
., ja,
) Eur. Med. 392 sq.
*) Eq. 92.
) Lye. 123.
Soph. Oed. C. 654 sq.
') Praeterea vid.
ad Eq. 1307.
^) Nos: ats gij het goed vindt, als gij er ten
i)
^) Vid. ad Nub. 176 Ach. 732 Eq. 575.
Ear.
minste niels tegen hebt.
'*) Vid. ad Ban. 591 et ad Thesm. 830 sq.
Troad. 469 sq.
") Eur. Cyol. 642.

')

38

PLUTUS.
(Ad Garionem :)

t&t 6v iisv rccxioag dQafimv

A.A.'

KAPmN.
xl SqS)

Xiys.

XPEMTAOS.
xovg

%dXs6ov^

i,vyys(i>Qyovi;

evQrjGstg

225

iGcog

d'

iv xotg ccyQotg avxovg xaXatJtoaQOVfiivovg

.,

uv iGov SKaaxog ivxavd-oi jtaQcav

OTtoag

(lexdsxy xovds xov

rjfitv

&sov

(liQog.

KAPISIN.
Kai

^aSi^a' xovxoSl KQsaStov

6rj

x&v svSo&iv
222. dQajuwv]

Meineke

tQfx(ov

sissveyKaxca ka^oov.

xig

(ut Ach.

176 etc;

sed

hoe participium

verbo

constanter postponitur, non praemiltitur).

225. htav9o2] vid. ad Nub. 814.

V R, quod glossema duco manifeatum; cf. vs. 727 et 1173

ad Lys. 1262. Sed dubito utrum vernm sit id quod dedi coll. Menandr.
739 (vid. comment.) an *itya&ov, nam utrumvis adscripto nlovtov potuit

226. *3eov] nXovtov

et vid.
fr.

illustrari.

227. tovtoSl Elmsley] tovtodij t6

Dobree. Vid.

e. g.

R, tovto

V, tovto 61 th A, tovto&\ th

tb

di]

Ach. 130.

228. Xa^6iv R] ^01' V.

223.

Jauii]

dubium

i.

pauperes

e.

').

olfiai

Nam

vix

quin et nunc, ut semper,

est

Ghremyli

sodales

in

agris

desudent.

Meuandri versiculus:

cu

nXelatov }i(pQo6ittig 9e3}v

/JadiCo)]

dij

vv^,

av

ybcQ

tovto 6q5)

modo

Gf.

runt^).

6f]

').

Idem
^yd)

extorum tostornm

sacri

quodamnon potue-

participes

sint futuri, cui adesse

Pronomen

tovto6i,

e.

i.

tovtl

6e ^),

articulum sociatum non babet, ut

saepe

^).

228. rtov h6o9ev

etiam locutio

nomen

^).

tovto6l xQecf6iov]

deferre iussit, ut et familiares

gustatis

illi

fietex'^? f^fQO? ^).

item infra

valent in Thesmophoriazusis verba:

6ii

domum
his

225 sq. TJt tantundem lucrentur

quantum nos ipsi (ego cum meis).

227. xal

quam deo Delphico mactavit

Ghremylue, servum aliquid more solito

victimae,

solet

tig

tU

tig]

ix

item infra
otxia;

ttjg

ab ipsis heris

sic

^).

^).

Gf.

Pro-

usurpari

10).

vid. praeterea Heindorf ad Plat.

*) Menandr. fr. 739
ad vs. 1080.
^) Recte sic scholion; cf.
'j Vs.
414. *) Thesm. 1209.
235.
') Vid.
^) Vid. ad Ran. 965.
Thesm. 558 Plaut. Poenul. II 1, 44 III 3, 3.
i") Vid. ad
1168.
^) Vs. 857.
ad Nub. 60.
) ys. 964; vid. etiam Av.
Ach. 805.
1)

Vid.

Soph.

PLUTUS.

39

XPEMTAOS.
ifiol

xovxo y' cdX avvGuq

fiski^Gei

"Cqs^ji^e.

(Sinistrorsum abit Oario, postquam Chremylo tradidit ollam.)

SCENA TERTIA.
Chremylus, Plutus.

XPEMTA02.
230

6v 8\
ei'<jco

03

fiet

KQdtiSrs UkovTe ndvxoav Satiiovoov.

ifiov

devQ

ei6i^'

't]

yccQ

oima

avirj iGxlv r}v 6ei y^QtKidxcov ae xrjfxeQOv

Jtoi^eaij nal SiKatcog xal ddincag.

(leGxriv

nAOTTOS.
d\X

235

eig

a^/sd^OfiaL

fiev

otniav eY,d6xox

elaiav,

dyad^bv yaQ dniXavo^

i)v

fuv

e^ii^vg

yccQ

231.
237.
239.

xovg

'9'Oi5g,

ovdev avxov nconoxe.

q)eida)X6v

v.ax{iiQv\ev

Kriv xig

240

mg

vrj

dXXoxQiav ndvv'

fie

xaxd

elaeXi)^d)v
Tf]g

yrjg

xvfca^
y.dxco'

nQoGeX&y XQV^''^? av&Qconog

alx&v Xa^eiv

xi

GfiiKQOv dQyvQidiov,

cpiXog,

PLUTUS.

40
e^aQvog idti
i}v

ISetv

TtuqaTtXriy

ojg

<J'

firjS^

Ttcanore.

(is

av&Qcoiiov eloeX&mv tvxto,

itoQvatGt Kal Kv(iot6t naQa^e^krifievog

yvfjivbg

^vqu^^ i^ejtesov iv axaQet xQOVoa.

(letQtov

yaQ avSQog ovk iTtexv%eg nantote.

XPEMTAOE.
245

iyo)

Se tovtov tov xQonov ndtg

%aiQm te yaQ cpetSofievog ag

242.

R]

(h;

tis

V;

aei'

elfi

oiiSeig

avriQ

vs. 237.

cf.

244. XQ^^^V ^ ^] /pdi ou Et. M.

245. oux ijtetuxei Jt(hnote R] irtctu/e;

oiidh

Bergk itvxe;

V,

Jtiartots

247. y^q]
241.

i^oQvdi

Idem

^).

vel

rtaQaxonttiv

Aeschyleum

Cf.

est

naQanXtittttv

Verbum

quod

delirare

rtaqanaltiv,

').

iemere proie-

rtaQajidXXtiv sive

componere

quae ad rei pondus exigendum

imponuntur proprio sensu
adhibitum invenitur in versibus Thesmophoriazuaarum axttp(hf.itd-a di] xal&vttde

iis

alteri

ataSt"
fioXot

txaatov

naQa^&XXovaai

tt Yuvaixh; xal t&vdQog toiivoft

ixaatou

Hinc in impendendi notionem abiit, et

ut nostrum in de waagschaal stellen (== in
de weegschaal leggen) usurpatur de iis
quae in ultimum discrimen adducuntur.
Itaque naQafiaXXttat

tl]v

xpvxnv

vel

ta

^).

Sic

enses Meliis excidium minantes: ^a-

atpaX^-

'**)

'j,

xtQdrj

naQa^6X(og

idem

misso

nullo

^Qyov

porcJtoj

ij

nXiovtag

est rtaQafioXoig

tempore

fere

quod

t&v vtwv.

244. iv hxaQti /prf^cu] intra tempus

brevissimum,

naQdc-

itaque in Menandri

nty&Xa

toiig

est

rtaQd[ioXov

&(pet6i^aavtag t&v &v6Q(bv xat

quam
inter-

^').

Numquam

245.

tibi contigit

scilicet

virum moderal.um invenires.

ut

Genitivum

adsciscit inttuxtiv de optatis adhibitum,

ut

h.

sic

1.;

e. g.

&ya9!jg inttvxtiv

oii

Philemon:
poreJtov

^^).

yi/vortxi?

Occurrendi

vero sive offendendi ubi inest notio, sociatur dativo

apud Thucydidem Atheni-

^Qyov

et

*),

vtxQovg rtottl"

iavtov qui se suaque inconaulte periculis

obicit

xai

Cuiusmodi homines sunt

').

nXovaiovg

tTjg
').

nXtXatov

naQaxtxivduvtvftivov

lanci

ri95)utv rtQog

nXtiotov

iXniat

xal

tvx]]

naQa(it(iXr]fiitot

versiculis:

(fQtv6nXi]xto;^').

sic

xal

xtSat/uovioig
(Jij

avSqwnov'] delirum ho-

243. naqa^t^Xrifiivoi\
clus.

Nubibus

item in

iatt]

tivai SiavotX;^).

242. naQanlf]y

minem

vs. 636);

Meineke.

*'"''

Pasias: i^aqvo;

recc.)

(sic

sed simplex verbum duos genitivos adsciscere solet (e. g. infra

melius igitur Blaydes oudtntbnoT' initvxtg, si R non videatur sequendus.
246. tou V] om. R.
oiidentb/tots,

^^).

246. noig

247.

ovdtlg

dit

(u?

16J.

sic

haud rara iunctura

iiti]

icvt]Q']

alibi:

&g

^*).

locutio infra reoiidiv

olda ") et:

2) item
Herodot. V 92 f etc.
^) Vid. ad Nub. 640 Eq
^) Thesmoph. 802 sq.
Aesch. Prom. 1054.
^) Hom.
I 322
eodem sensu dieitur naQati&ta&ai /i 237 etc.
Thucyd. V 113.
^) Vesp
>)
9) Ran. 99.
Menandr. fr. 643.
") Vid. ad Nub. 495 sq. Vesp
192.
i"^)
91 sq.
Monogtich. 94; item Philemon. fr. 28' Thucyd. III 3 5 Plat
^*)
^^) Vs. 901;
Phileb. 61 d etc.
") Vid. Nub. 195.
Vid. ad Ran. 414.
>) Ran. 749.
item Eccl. 1130.
1)

531.

Nub.

1230.

*)

'')

41

PLUTUS.

ndhv

av xovxov diy.

'tiviK

wg

slalcofiEv,

aAA.'

250

avaX&v,

Idsiv as ovkofiai

Kal xr}v YvvaiKa Kal xbv vlov xbv fiovovj

ov

iycb

(idkiGxa

(piko)

fisxa

ai.

nAOTTOZ.
nsl&ofiai.

XPEMTAOE.
xi

yaq av

ov](l TCQog

xig

(Ambo domum

Gs xdXri&Tj kiyoL

intrant.)

FABODUS CHORI.
(V8.

(Chorus rusticorum

viginti

253321.)

quatuor duce

Carione

aditum qui spectatoribuB a parte

orehestram intrat per

sinistra est.)

SCENA QUARTA.
Cario, Chorus.

KAPmN.
oa

itoXkd

SsGTtoxrj

tc5

dr)

xavibv 96^10^ g)ay6vxsg,

margine supplevit corrector.

V; in R continuatur Pluto, corrector

251. n&Xiata VJ om. R, in

Chremylo

252.

tribuit

yq.

per errorem non

huic versai addidit, sed sequenti, deleto quod librarius ibi dederat 9tl

B]

tl

ti?

daoq

o/ilo;

oudenthrtots

subiectum enuntiati
tur.

Qaalibas locis

').

e ratione

excludi-

Accuratius qui loquitur, dicit:

oudelg ?tegog vel

248.

ttrttg tig

Ulixes

Sic

Sophoclem:

i'ttQog,

aJiXo; ^).

apud

nolutQono;

ov yaQ totoutwv

6tT,

(h;

toiouTo;

iyd) ^).

ei/Li

249

sq.

Eiiam uxori

deum ostendere
hoc

est

[9sQ(knu)y).
|1

V.

animum Iphigeniae admiratus generosum ysvvata ylxQ qtgovttg' ti yaQ tdcliri&hg

oux tinoi ttg av;^). Pronomen ttg etiam
infra saepius ad eum qui loquitur de:

signandum inservit *).

253 sqq. Novi quid est histrio chorum ducens. Simillimum apud Plautum

et filio

caecum

est

Insigne

nem

vult senex.

exeraplum structurae qua

obiecli

colloquium inter Agorastoclem iuveet advocatos tardiores '').

253. nolXa'^ saepe. Sublimioris

quam

accusativus praemittitur accusativo sub-

ridens nunc Cario imitatur

iecti *).

hoc est pro noXl&xig, item infra nltXata

252.

Item Achilles apnd Enripidem

Eccl. 384.-2) Eccl. 81 etc.

Vid. ad Vesp. 429.
^) Enr.

')

*)

Theam. 603 etc; praeterea

vid.

III sc. 1.
8) Ya, 627, ubi vid.
vid. ad Eq. 411.

saepissime^), alibi 6atix6vta

dictionia

6ainoviiog^).

Soph. Philoct. 1049. Of. etiam Lys. 784.

) Vs.
A. 1424.
374, 438, 941; item
ad Ran. 552 Nub. 1214.
') Plant. Poenul.
^) Pac. 584; vid. infra ad vs. &75. Praeterer
')

Iph.

42

PLUTUS.
avSQsg

255

(plXoi xat

drjfjiotai

iyKOvsitEf GJievSsd^,

i't\

in

s6t

cclk

kuI tov itovstv iQuGtat,

ag

6 KaiQog ovxl

avtfig tfig xft^g,

ri

fiskksiv,

naQovt

dsi

a^vveiv.

KOPTQAIOZ.
ovKOVv OQag

6Q(Jioa(iivovg

naXai nQod^vficog,

rjfi&g

255. (6j 6 A] d)i B, oi y&Q V, Meineke oii y^Q xaiQ6s iau fiiXXtiv.
256. Ttaqdv^ V] naqdvtai R; vid. infra vs. 1041 et ad vs. 621.

Sal

taiithv

enim

9vftov

(paydvtei]

coniunctim

convivaii.

per

degustatus

locutionem proverbialem eos qui familiariter consuevere significat. E. g. in

adagiis est: eum demum probe notum
tibi

esse

hominem, quocum modium

comederis", i. e.: quem per longos

annos habueris sodalem. Nunc salem

salis

fjdvafievov,

aXa;

9vixltai

sciiicet

sive

respiciens,

nec

tiv

th

thymi

solo

'),

admi&tinomine designat,

to 6fio9v(iaS6v

Svnbv

aiitbv

non sane facete admodum,

tamen magis insulse quam

^).

huiuscemodi lusus verborum^)

illa

aetate

frigebant.

(piXdnovot, (pUeqYoi, laboriosi,

eo8 quibus nihil

quam

256.

sit

quam

nam significat

dulcius atque opta-

labores et aerumnae

in

deton in tragicorum verbis:

(hs

xatgdi ovx^

Thesmophoriazusis:
dij o

xaiQ6g iati

firi

pus Sophocleus:

Qeiiovtag ^evovg
|

fiekXetv^

xQ'l

i"^

').

item in
fiQadiiveiv,

fteXXeiv Hti ),

et Oedi-

arjfnjvat,

rjvQ^aSai. tdcde ^). Cf.

apud Aeschylum:

aneiidoifiev,

iyxovwftev

jfajptUjUev,

coj

xatQi;

etiam Clytaemestra

&XX^ 'ia'

6 xatQig ^fte-

fiaxQ&g xeXeii&ov tvyx^veiv

aitfjg

in'

tragoedia:

TIqymv

iixfiri

infinitivo

tfjg

oiixit'

Est

12).

6xveXv
icxfiii

vivida imagine in\ ^vqov

ad
Item

est.

xaiQog,
acies,

itXXi

unde

tataa&ai

icxftijg

ab Homero dicuntur quae ita

sunt ponderata ut levissimo momento
sive

huc

sive

illuc

possint impelli

!').

ad plenum vigorem
pervenit, e. g. frumentum, vel homo,
dicitur '^), et in universum
icxfta^eiv
usurpatur de iis
icxfitj
ut iuQa
qn&e fert tempus: ateixetv icxfiij ^^), oiixett
Hinc

id

quod

oii

itxfiri ^^),

ftaxQuiv
in'

icxftijv

pore sive

)j

aiittjv

>;]

e'dQag
icxftt)

iixfiri

"),

icxfii]

xaXet '*),

et

qui SUO temadsunt ^*). Contra

iXrjXiid-aai

fipa 2")

iv

icxfiri"

256.

oiix

X6yu}v ^*),

dicitur de importunis

temporis esse dativum

^^).

{icxftij

= tempus opportunum quo), non a verbo

suspensum, vix est quod dicam.

257 sq. Cf. lolai senis apud Euripidem verba ad famulum lnetYe" se horovxovv oQqg ftov xwXov toj ineitantem
Yetat;" ^^). Et frequentes apud Euripidem
sunt senes robur amissum queritantes;
conferri potest praeterea chori adventus
in Acharnensibus et in Vespis ^^).
icfivvtiv

').

&xfiijg\

inde

od vvv

^).

cum

ipsum rerum discrimen perventum

255. i/xofsrrt, ansvdets^ simile est asyn-

iYiovCjfiev *) vel

?oi'(<)

quae idem

et valgatior

'"),

valet locutio: luQa iatl

fiiXXetv

254. tov noveiviqaatal\ fortius hoc

tius

alibi

Nempe

noster iocatus est plus semel

nondum

^)

Ij^etf

th jtQ^atpoQa

^) Pac. 484 Av.

^) Vid. ad Eq. 954 Ach. 36
1) Vid.
1015.
Ach. 772.
*) Funs" quos dicunt Britanni.
^) Vid. ad Eq. 732.
^) Eur.
Vesp. 194.
') Soph.
Hec. 507.
Ai. 811. Vid. etiam ad Vesp. 240. - ) Thesm. 661.
i)
") Vid. ad Av. 638 sq.
9) Soph.
Aesch. Choeph. 710 sq.
Oed. R. 1050.
^^) Soph. El. 22.
") Hom. K 173, ubi vid.; nos: een duhbeltje
et Ach. 393.
i*) Aesch.
^^) Eur. El. 684.
") Vid. e. g. Plat. Rep. 460 <?.
op zijn kant.
^^) Soph. Phil. 12.
'9) Eur. Hec. 1042.
") Soph. Ai. 811.
Pers. 407.
^i)
20) Vid. ad Vesp. 242.
^2) Eur. Electr.
Eur. Phoen. 1081.
275.
23) Eur. Heracl. 734.
24) Ach. 211 Vesp. 231.

43

PLUTUS.
stKog avdQccg aa&svstg^ yiQOvrag ovrag ijdri;

dtg

Gv 6

260

a^ioig

orov laQiv

i'(Scog

fi

&etVf nai ravTa jtQlv cpQaGai

fie

aog

deaTtorrig

fioi

devQO.

x6'xA.t^x

KAPISIN.
ovKOvv ndXai

yaQ

deaTtorrjg

nov

dij

av

Xiyca;

iprjaiv

{tiiag

avrbg oix anovsig.

tf'

aTtavrag

rjdicog

^vxQOV iov nai dvaKokov ^rlaeiv aTtalkayivrag.

KOPr^AlOZ.
eariv 8e
258.

Blaydea] om. R, iarlv V;

cfvcJ^as

iath.

Mineke]

ovtag
II

nai no^ev t6 nQayfia tovO'', o cpriaiv;

ri

drj

tivdQai;

VR

pleramque non additnr

participio /xdj

Xen. Anab. VII 4

(cf.

Propter

21).

(fdi;

necessarium est participium.

259. xa\ tavta nqiv Reiske (ut vs. 272)]
xal

rtqiv xorl

e.

(i.

260.

fi

262

sq.

(pqdaat

y.exXr]xe

/uoi

devQO

rtqlv

tavta

y.al

R, Blaydes

tovro

rtQlv

tovto).

V R]

Suo loco habet R;

;fa)

xf'x>!i;xjv

fi/uas

A. Cf. V8. 281.

margine additos habet V,

a librario omissos, dein in

cuius folium 8r desinit in vs. 261.

malim

262. artavtag']

placet enuntiatum,
iiigtiv

quidem ab omni parte

*ti Xotrtdv (vid. Av. 754), sed ne sic

nam expectabam verbum

(=

transitivum

6 6tort6tr,i (prjalv iirtaX-

vfi&i t!jg rtevlag).

263. xpuxqovl XvrtQov Naber, sed nonniiii trisyllabam

formam

adiectivi

lvrtriq6v

apnd comicos inveniri observat Blaydes.

C')*'] C^" av Kappeyne.
264272. Weise sic malebat collocatos: 268 sq., 264267, 271 sq., 270, Kappeyne 268270, 264 267, 271 sq.; sed vid. comment., praesertim ad vi?. 269.
||

yiqovtaq

258.

ctara

paratum

og/iiti^rivai

se

Senex

elg

ti

neque possit

9eiv

velit sipossit,

cum

si

veJit,

festinandi cau-

sam nullamdum sibi habeat indicatam.

Cum risu amaro profertur i'ato; '), quod
in scholiis lingua invita intellegitur i|

Haov"

*).

Nam

dissimile et prorsua hinc

aliennm est laa ^alveiv

liaiviiv)

*)

Vid. ad Ach. 222.

Vid. V8. 223 et ad

Menandr.

Eq. 42.
") Eq. 699.
')

iaa fiijfiata

passibus aequis progredi

')
=>)

e.

(i.

fr.

824

^)

^).

nov

dri

6'

av

aitbg

oii^

fortiter

,]

itxovei(f\

262 sq.
!'... t;
r)6e(og

(b

(hg rjfiag

263. xpvxqov
grata, iristis

fi}(j*]

e.

i.

^eatal,

fiovXetat

piov']

sic dicitur vita in-

^*).

sic

pro

fii(haea9at

est

'^).

")

illa

Apud

strum futuri haec forma nonredit;

etc.

^fjv

itto J.

aetate dici coeptum

814

ai)

itxoitii.

Avium promissa:

chori

Cf.

i!ft5)v,

*).

^yap^

adtbg ^dittoi i,> ov

d'

^),

ille ').

ne-

nam

Gij zoudt misschien wel willen dat ik ging draven!

1080.
Item recentiores infra vs. 1080.
^J

Demosth. XIX
ad Av. 179.
vs.

ovxovv

Demus

affirmantis hae sunt particulae

quantum

dicit,

sinat poplitum senilium rigor;

6q6/li<p

neque

261.

vero expectas fortasse fore ut

citato ferar!'^).

quidem

261 sqq. Senes surdastri finguntur

iun-

yeq6vtia \)rt6xw(fa, ut

Tu

259.

cursu

sed

frequens

ovtag]

').

^)

Recte

sic

scholia.

i")
Vid.
Vid. ad Ach. 140.
) Av. 753 sq.
^2) Vid. Plat. Rep. 465 d, 591 c Leg. 792 c Menandr. Monost. 186 etc.

8)

PLUTUS.

KAPmN.
265

XO>v acptKtat Ssvqo

jtQeG^vrrjv ttv,

TtovrjQol,

co

QVTt&vta, %vq)6v , ad-Xiov, qv<s6v , fiad&vta, va)86v'

olfiai

ovQav6v, Kal ipcoQbv wi^tbv

Si, vr) tbv

slvai.

KOPT0AIOZ.
xQ^vobv ayysilag sitav,

G)

265.

y"""

ix">^'\

Kappeyne

(ut vs. 285).

V R] male

266. luad&vta

/nud&vra

Ruhnk. ad Tim. p. 184).

267. rpuQiv vHerwerden]
schoL,

VR

rpmXhv

recutilum

sive

V8. 294),

cf.

reo.

itSiq

||

ttv

(=

(loi.

E] om. V.

asatjndta,

inepte,

(vid.

ndXiv cpQaSov

(pi^g',

Soph. Ant. 410 etc,

cf.

libidinosum interpreteria (sio

sive

ad Ach. 161).

lunt.

(cf.

jfwAii'

Lucian.

20), quae mira foret anticlimax, verbum autem oii.iai testatur de reconditiore aliquo vitio sermonem esse, non de eo quod Carionis oculos fugere non

potuerit. Egregia

Herwerdeni emendatione simul restituitur iocus

versiculos:

fiiiiaiov

&v,

**

X'"Q^i

xttXSii",

i'^iig

&OQVliov

t6v

xai

(iiov

dixaio;
^rjoet;

(pojiov

qui Aristophani tribuuntur apud

Clementem

Alex., Antiphani probabiliter

vindioavit Meineke

^).

Apud

recen-

futurum est fijffea5-ai.

265. Sic Epops ad chorum avium

tiores

itn

(p^^i

d6o

dcv&Q(bfi(ov ic(pix&at

dsvQO nQsajivta

2j.

tum quidam hominem ignotum

scribit:

sic de-

canum, varum, ventriosum, huc-

culentum,

breviculum,

oblongis malis,

Verbum

pansum

subnigris

oculis,

aliquanttilum

*).

^vnav squalere etiam alibi apud

nostrum legitur *), item rtoJtij edentulus '"),

non vero ^uarf; rugosus aut (xaddiv vietus
aut

Oppositum autem sibi habet tb

quod est aetatis floridae. Dicuntur enim juadav et /uadaQog et /ndSiatg de
animalium carnibus plantarumqne fibris

micos).

atKpQdv,

marcidis fluxis

flaccidis

dum

in laude

(pQog,

sic

iliinc

ta

xpu}Q6f

scabie obsitus.

Quorum

adie-

otivorum primum apud Homerum extat

noto loco ), naSwv cognitum est e verbis
Hipponactis '^) fiadSivta xal aatTQOv, vietum
:

putrem (==senem, ut saepe apud co-

Quemadmo-

).

ponuntur iyQo?^)
sunt hinc

vitiosa

axXtjQdc,

nadoQog-^

6YQ<i?'.

266 sq. Non minus ridicule apud Plau-

et

269, de quo

vs.

comment.

vid.

iit

^* "*'-

fiaSuQi,

att^pQog: axXriQ6g^^).

Admodum festivus est homo

cum vix unum et alterum e

268 sq.
surdus,
Carionis

verbis

11)

irtttiv"

sibi

sed

nosa^vtt]v

xf/toQiv

Chremylo
tiari

neque ea satis recte

exclamans xQval>v
scilicet non
nuntiari;

laetus

audiverit,

sibi

quoniam

fftopdv

domum adductum
putat,
sperat,

quem

similia

sunt verba chori

Lachete

^^

firmiter.

Sic

neque

dis-

^^),

Vesparum de

ai/i^Xov 6i tpaai ;f^i;|Uartov ?/V

(inavtgg avt6v

xQlf^"'""^

confidit

infra dioitur hyaS-tov atoQog

ttva

esse nun-

^^).

^) piaut. Mero. III

Hora. I 503. Item Eur. El.
) Hippocr. Epid. II p. 1083
490 Theopomp. fr.
Aristot. H. Anim. IV 6 5 Theophr. Hist. Plant. IV 14 5 Caus. Plant. V 9
^) Cum grano salis"
accipienda haec
1213.
^) Vid. ad Vesp.
9 etc.
comparatio; cf. e. g. Ach. 1199 cum Thesm. 1185.
") De qua locutione vid.
i^)
ad Nub. 912.
") Vesp. 241.
Vs. 804.
1)

4,

[Aristoph.

54 sq.

*)

fr.

Vid.

^) Av.
899] Antiphan. 330.
^) Ach. 715.
Av. 1282.
75.
^ Hipponact. fr. 16,

820.

45

PLUTUS.
avrbv acoQOV ^ksiv

SriXoig yccQ

eypvxa.

xQVf^^'''^^

KAPISIN.
(voce altissima:)

270

TCQSG^vtiK&v

ovv xaxcov eycoy

fiev

6coq6v.

b'%ovtc(

KOPT0AIO2.
(iratus:)

(i&v cc^ioig cpevaKiCag eneiz

xavxa

afijfttog, xofi

(lov

anaXXayfivai

aKxr\Qiav eyiovxog;

KAPISIN.
xa navxa

Tcavxcag yccQ avd^QCOTiov cpvsei xoiovxov eig

'r\yei69e

KovSev av

elvat,

ft'

vyieg einetv;

vofil^e&'

KOPTOAIOS.
275
^ll.

8uo loco habet V,

inaerit

sed

/u,

tnnt

fj/Aa;

(a

manu

1).

||

Post (ptraxiaa; Meineke

in

280,

\\

V, >]na; E.

272. tatira fiov

273.

margine

in

genuinum autem qui ducit ?/rtr', sumere debet

1/]
codd. tum cum metro invito insertum est t]na;.

vs.

vid.

pronomen

defuisse

al Kvfifiai Se 6ov ^o5)6iv

eefivbg ovnixQinxog!

cag

R]

(piiaet

Kappeyne]
om. V.
||

tavr^

iftov

totovtov']

R.

etiam

Naber, Blaydesio

navovqyov

n&vtw;

suspectum.
274. ovdtv

ovdh ev Hirschig.

270. Immo malorum senilium acervumP^

respondet Cario, ita clamans ut nunc
corte probe intellegatur.

dux

lamque

ludi-

Sophoclis locns, ubi senecta vocatur y^^iaj

oKpilov, i'va nqonavta xaxU xait&; ^vvoixei *).

271. tpivaxiaagineita

.]

postquam impo-

gravitatem orationi addit ineita participio subiunctum,

ut saepe ^).
273. Ridens Cario et spretis minis
suisti

nohis

senis

irati

dein

^)

ficari

86 sentit

Alibi

apud tragicos inveniuntur

iocutio-

me talem

nes

xax&v

')

vel &>i-

ipse,

qui

propius

accedit

Dicit

tpvaei totovtov

Charini iuvents responsum apud Plau-

ndvta

quemadmodum Theramenes

tum
rum

audit

6etv6;

aavQo;

oiix

''):

*).

rtij/i) ^)

8ed

vel (pdQto;

etiam

non hominem

ncscio

apud

monies mali

inihi

Cf.

sed thensau-

quem memoras mali, w

av^Qtanov tina;,

Alibi

chori.

&).i.it

ityikS'

S^riaavqhv xaxGjv.

Piautum commemorantur

Tiresias
ri>

meras

ei;

275.

(b;

in

nugas

ta

(i.

hlateres?
e.

ndvta

iveanv

ei;

tit

iv

61;

tfj

ndvt

aeftvo; 6

alibi

etiam

Of.

'").

ae/uvi; obnirqtnto;!]

Ranis:

^).

o^ov oi) ei; tu

apud Euripidem:

oojtpQoveiv

thias

*).

sua vice rogat: tune pulas

komuncionem qualis tu es

esse

(pvaei

&ei

).

item XanxataQatd;!

') Ear. Iph. T. 1306.

Soph. Oed. 0. 1237 sq. -- 2) Aesch. Pers. 743.
)
Plaut. Epidio.
) Plaut.
Eur. lon. 923.
1.1.
(Merc. III 4, 56).
">)
) Vid. ad Aeh. 956.
Vid. ad Ran. 909.
) Vid. ad Nub. 624.
1, 78.
*"; Ran. 968; vid. otiam infra ve. 493 Thesm. 532.
") Eur. Bacch. 315 sq.
)

*)

46

PLUTUS.

jjtov, lov^'

niSag

ioiviv.aq xat tag

Tccg

'jiod'ov(Sai.

KAPISIN.
iv ty 60Qoi vvvl Xayhv xb yQUfifia aov SiKci^si,

KV^J

277. i/i

oix

oln(hgetai;

otivo

Xaxi>v

YK

R] -fv V. Neque infinitiyo

(corr. e dtxadw)

dixdi^ei

||

neqae aocuBativo absoluto.

est loons

ubi vid. quae de adie-

')

observavi;

ae/nvSi

quae instante morte 6q&"

per-

iitltqinto;

ditum hominem, &eoig i^^Q''^ significat

Cf. tQinfia simili sensu adhibitum ^).

in\ xovtSi

^).

ait dix<onor,

rexvmv 6h noQS^fievg

oqSj axdcpog,

XaQwv

t/tJi;

fi

xaXef

?/ar

x^Q

ti /neXXtig;
|

ineiyov

av

xatelQyeig"

Qaem locum

^').

276. Carionis crura nervos et compedes desiderare dicuntur atque deflere.

manifeste imitatur Lysistrata probulum

Idem apud Herodam

XaQwv ae xalel, aii dh

xwXvetg &vdYea9at" '*). Sed ita nunc decantatum illud Charon te opperitur"

ad conservum
xag

>cslvag,

TQiftovta"

eig

moa; videho te ta; Hxol-

nq&v %9rixag, toig aq)VQotai

genus quoddam ned&v

ag

illum irridens: ^tuv

dicit ancilla irata

*),

appellans Achaicas. Praeterea

cf.

tittUQ

elg

novum

iXxt] iv talg

xv>']naig:

quod

et Nico-

^),

Demosthenem

apud

stratus

xoivixa

tijv

qui

imdetxvvg

in servitutem

pedesque,

nervos,

catenas,

mellas, pedicas, hoias

quod

^),

carceres,

cam

nomen

professi

ducta

efflciebaut

ut

ita

'').

distribuerentur.

nu-

ubi nervi id ipsum

Hae

civibus,

archontes

erant,

decem

cives

tribuum aequabiliter per

decurias

singolarum

illas

decurias

decuriae

litteris

A K

indicabantur, singulia autem he-

liastis

praebebatur

tahella,

ipsius viri (et patris) et

xoivtyeg dici videntur. Alius servus

Plautinus

institutum rA twv YQa/u/j(ktwv",

heliastarum,

stimulos, laminas crucesque com-

6et; ti no9itg; ;fa>pt<

et infra bis tangitur

sorte

enim

aliquando fuerat abreptus ). Apud Plautum servus quidam haec enumerat tor-

menta

Cario exorn^t, ut simul iocose respiciat

Philo-

oleon glorians se mancipia sua SiSalai

xicteii'

vavv

tijv

quae praeter
demi nomina

in angulo sinistro superiore ferebat

detecta est eins fraus ultro

teram decuriae'*);

lit-

e. g.

advocat com-pedea quid cessatis compedes

:

currere

ad me meaque amplecti

crura, ut

fAl ^IONYIIOI Jl
\

vos custodiam

277

sq.

opponens

).

'

Nunc quoque probra

Cario

egone"

desidero? at tu oapulum

!"

probris

nervos

ait

no9etv iQav
I

loixag ihQaiag aoQov, ut est in

Sio

in

Ecolesiazusis

vetula

Vespis

^).

Z &OYKrjiJH:
I

*JAMnT\ KAQr

amatorem

habere urnarum funebrium fabricatorem

maligne dicitur i"). Poterat Cario Alcestidis verba suum in usum detorquere,

ONrlEKK"^!

i.

e.:

Jtoviiatog

Jiovpaiov

ix

KoiXt]g,

Z 0ovxvdi6t]gAa/jntQevgxa9iintQS-ev. Cuiusmodi tabellae complures etiam extant

'^).

^j Vid. Nub.
Ran. 178.
^) Nub.
1004.
*) Herod. Mimiamb.
260.
61 sq.
5) Vesp.
440.
) Demosth.
LIII 8.
^) Plaut. Asinar. III
8) Captiv. III 4, 118 sq.
^) Vesp. 1365, ubi vid. vox aoQdg.
2, 4 eq.
*<>) Eeol.
994 sqq.
") Eur. Alo. 252 sqq.; of. Soph. Oed. C. 1627 sqq.
") Lys. 605 sqq.
"j Vs. 972 et 1167; vid. etiam Ecol. 681688 et supra
Proleg. p. XVII et XXIL
") Vid. [Aristot,] Rep. Ath. c. 63 et ool. 31 sqq.
i^)
Vid. CIA. II 878 sqq., SBruck in Arch. Mitt. 1894 p. 203 sqq., et qui totum
hoo institutum accuratissime et perspioue admodum illustravit PSPhotiades in
Athenae Vol. XIV 1902 p. 244 sqq.
1)

47

PLUTUS.
5'

av

ov ^adi^eig; 6 ds XocQoav xb ^vfi^oXov

8l8ca(Siv.

KOPT0AIO2.
^iaQQayslrig ! ong (lod^oav sl nal (pvGsi x6aXog

280

oQxig (psvaKi^si.g, g)Qu6at d'

ovitco

otov xaQiv

abg nsKXriKS 8svqo'

fi

8s67t6xr)g 6

xixXriKag

nokXa (lOx&riGavxsg, ovx ovarjg GxoX^g,

di

7i(iiv

TtQO&vfioDg

^X&o(isv t TtoXX&v d'vncov Qt^ag t ^tsnTtSQ&vxsg.

8svQ
279.

V] om. R.
Habet A, om.

VR; del. Bergk, ut e versu 260 iteratnm. Sed etiam quae

280 leguntur ante sunt dicta, nec non vs. 957, 1066, 1115, 1173 sua verba
repetivit comicus, verbum autem (pQdaat obiectum poscit (aliter res babet vs. 62,
65). Gravias fortasse incommodum est singularis lus, quapropter vBamberg con281.

vs.

Blaydes 8tov

iecit tl xal iS^eXwr 6 dtanotrii 6 aoi xexXtiHiv ^fia?,

283.

qnod

Hoo

Merae tenebrae,

frustra quaero

et

quomodo comicus

ostendebant

niv6cxiov dixaattx6v" ^)

280. tetktjxas] in te recepisti. Cf.

usurpatum

/ut]aor,

benda erant

ad Circen apud

iudicia,

snumque

iudices
tribunal.

ducebantur

sorte

assignabatur

singuJis

Tua

Cario

decuria"

ait

Capulum nunc sorte sibi habet designatum,

Quin illuc properas, ut a
Charone symbolum accipiasi"' Est igitur
Charon 6 fiyenoiv tov dtxaatt]Qlov, ad quod

sic

adesse iubetur senex capularis. ladicibus

autem

suum

tribunal

intrantibus

omitto nunc quae ad rem non faciunt

et fortasse post comici demum aetatem

U8U venerunt
praebebatur symbolum
publicum 2), qaod cum reddidissent
munere suo perfuncti, mercedem accipiebaut triobolum. Eadem ratio tunc
temporis obtinebat in concionibus po').

279 sq. fi69u)v

x6^aXog
(pevaxi^ei?]
etiam in Equitibus iunguntur hae vo.

*).

ava|,

iyio

el

/iri

in

id

Homerum

tXaitjs

ye,

d^edc,

t6l-

et Ulixis

verba:

oi6i

evvJii;,
\

/xeyav

oqxov

).

283. noXXSiv 9v/tmv

corrupta.

/uoi ^)

i9eXoi/it ijs inttiri/tevat

fiot

toXiiiav

Vesparum versu:

;fapt<Taa^ai

6/i6aaat xti.

ubi ius dicat.

ces

nunc

variaverit

flagitat contextus: noXXijv 666v /u6Hi; SiexneQ&vts?.

magistratui quoties aditum petebant ad

eortitionem iudicum. Nam quoties ha-

puli

x^^Q'* "^^ dcan6ttig

xexXtjxs deiJQO.

tj/iias

Verbum

^i^ag dtexneQ&vteg^

6texneQav sive evadere

dictionis est vetustioris vel sublimioris.

Sic Samii olim fiqaxXeai atfiXaq SiexneQij-

Tartessum pervenerunt
ait
Aeschyleus anheli"

aavte;

Qibfiev

aiav"

eii
^),

nuntius
^diexni-

x96va xal JwQid'

apud Euripidem de morte omte

<I>wxe(uv

nibus communi dicitur:

atevetv,

'),

aneQ dei xatit

dubium non

(piiatv

ti tavta dei\
dtexneQocv ;"

^).

quin tragica
verbula hic in ridiculum detorqueantur,
sed thymo
quae vox supra lecta *'')
nullns hic locus, cum praesertim ne
Itaque

est

pluralem quidem

numerum vox

96(iov

admittat.

lidmaatschap.
*) Een bon" sive kasaanwijzing" . Cf. Demosth.
=>)
Vid. Eocl. 296.
<) Eq. 634 sqq.;
vid. etiam ad Ran. 104
et 909.
Vesp. 327.
) Hom. x 342
') Herodot. IV
sqq.
152.
8j Aesch. Pers. 485.
*) Vs. 263.
) Eur. fr. 757.
^)

Bewijs van

XVIII

210.

s)

48

PLUTUS.

KAPISIN.
al)!

285

ovnit av KQvilfca^i. xbv nXovxov yuQ,

aycov 6 SsaTtOTrig

avSQEg,

ro

rjnet

og ifiag TtXovaiovg 7ton]<Si.

KOPTOAIOS.
ovxcag

yaq

.eaxi

nXovsioig

Tifitv

aTtaGiv tlvai;

KAPISIN.
vi}

rovg d^sovg, Midaig

fiev

ovv

(secum :)

^v at

ovov

Xd^rixe.

KOPT0AIOZ.
a}g

vcp

i]Soii,ai

Tiai

^ovXo^ai

xeQTtofiai, xal

TiSovfig^ eineQ

Xiyeig

')(^0Qev6ai.

6v xavx

ovzcog

aXrid^ri.

KAPmN.
290

nal

285. aYtov R]

286.

etc);

firiv

(ptQcuv

ajtaaiv

^fitv

eyco

^ovXiq6o(iai

V.

v/^ag

||

V] anaaiv

V]

ii/niv

^fi&g

R.

&QextavXb rbv

KvKXcona

R.

Comicae

non

dictionis

est

tjfitv

(8oph. Phil.8

Av. 386 Lys. 124.

cf.

Mldag V R. Non vfia; rtoiijaci" (vs. 285) est supplendum,

Jativ vnZv" (vs. 286). Cf. Eccl. 1020.
289. ovTwg A] om. V R, Cobet Uysig av taOta ^rtdvt"^ aXri^fi.
290. iycu R] iywye V, Blaydes dubitanter l/toye (iovXo/uai {[iovXo^ai recc); vid.
287. Mldaif Kuster]

sed

comment.
Item supra Chremylus:

284.

at XQiixpuj

&W

oij

287. In proverbio erat tu MiSov nXov^). Ridicule autem Cario nomen

Midae aliorsum nunc detorquens aures
asininas commemorat, quas item Midae
tribuebant fabulae. Nostro loco prima
iit harum aurium mentio.
288. Item
Trygaeus in Pace
w;

amtiQov

i]6o/nat

xal

290 sq.

est

verborum

tionibus

').

x^^QO/iai xal siKpqaLvofxai

u^a? aYsiv"

d'

011

et alia

/uiXXtiv.

i)/iiag

Simil-

^).

in Ecclesiazusis legi(peQsiv

inid^vLiriaet;

;''

pro

Sed
huiuscemofU apud nostrum octl

aut:

}piva(i/nev6g

fit

ov

oYaet;"

^>tvattat

/ui/

(paviitift ),

YeXijaetv

redit licentia

(peQttv"

int9v/iiXg

XoYog

tov

et

dicendum aut:

foret

Qaae infra
limum est quod

a^tu".

tur:

permixtis no-

structura,
jiovXBa9at

accuratius loquenti aut povXonai

currunt;

^).

quoniam cupitis,"
Cario ait, ego Cyclopem vobis praeibo"
et imitari incipit carmen quod
iiuper innotuerat. Neglegentior autem
Saltare

Nam

tov

(pavei

''),

s'|to

/nij

iotxtv

ipevddcYY'^"?

noXXoug nQoXoYovg

tl

tptvati

oi)

XtYetv

*).

oii

-tptvSo-

fii

(paveia9at

oi)

\ptvSaY-

n. n.

*),

M)(eiv

2) Tyrt. Eleg. III 6 Plat. Rep. 408 6 Leg. 660 <? Philemon. fr. 189
*) Infra vs. 319; item Soph. Oed. R. 1077 Oed. C. 1289
Pac. 291.
') Nub. 261, ubi Bergkii
") Eccl. 568.
^) Eccl. 804.
Eur. Med. 259, 726.
*) Av. 1340.
coniecturam xptOdtt in textum recipere non debebam.
^)

eto.

Vs. 26.

3)

49

PLUTUS.
nal xoiv noSoiv cbdt TtctQEvGaXivcav

fii(iov(jiEvog,

inavu^o&vxeg^'

?a, xenea, d^afilv

ayeiv. aAA.'

'{)(iag

^Xrjxmfievoi re jtQO^axicov
atyS>v xe %iva^q<avx(ov (lilrj,

eneG^

295
293.

/tit

liXrixdilueroi]

tii/a

dii^o}
.

Tovto

^),

non cognatnm

est

irtodi?to ^). Sic

yrjato

pro

<pr]fii

vel

explico etiam quae apud

tl dixatov

e'$eig

(hdi

*).

id

TtaQevaaXevtov]

&Qaael

dicitur:

&x6Xaatov /OQeiav

XQOveiv

demonstrativi idem
:

est

fere

7to6i

^^),

quod

iyxata-

vel aavXov-

Adverbii
usus in versu

a9ai in Cyclope Euripidis

Avium

chordae so-

9Qettaveli6]

imitatur vox

Banis

'^).

tvntcov y tovtov wdi

292 sqq. Ut Philocleon in exitu VeCyclojiem. Euripideum **), sic PhiCytherii Cyclopem.

carmen dithy-

rambicum Cariq nunc iocose imitatur.

Unde minime efflcitur comico non satis
plaouisse artem Philoxeni,
quod per-

hibet scholiasta

Qwv t6v
i.

e.

eidwi

.,

tr]v icXr]9u>i ftovatictjv ^^).

ille

animum

cuius

canebat,

non

Poly-

ingens informis invenustus

sic festive finxit Philoxe-

Oalateam
deperibat
nus

nympham marinam;

ut sibi conciliaret, fidibus

saltabat,

faciebat, ab

'^):

tavta ndvta 6iaav-

(t>iX6^evov einev (hi uij &Xt]9evovta",

utpoteab Homero deflectentem,

Quod carmen

quid

legebat,

flores

amore edoctus

scilicet,

sed,

notissimum tunc temporis faisse illud

(armen, cuius auctor iudice nescio quo
apud Antiphanem 9e6i iv itv9Q(bnoiaiv

licet

totum fere

interierit,

ex imitatione Theocriti ^') et Ovidii '*)

quadamtenus etiam nunc cognoscitur.
Fertur in latumiis id fecisse Philoxenus
ipsumque tyrannum Dionysium, in cuius
aula aliquantisper vixerat, sab Cyclope

parum haec constant

sed

risisse;

ab

aliter

'^).

sparum
loxeni

i]v

phemus

o? xal tovg It/xovaovi fiovai>ei]v Stddtaxei '").

et 296.

291.
in

Nec

in Ecclesiaznsis

*).

290

num

yviiiao-

^),

(pavei ).

^),

Demosthenem leguntur:
itytiv,"

itrtoQ^otiv

oiftaL a'

quod

neglegentius dicitur:

aKQaxiei<s9'e.

d'

Bergk.

(pavsia9ai

navaei

i9tX>jaai *),

/nai '),

-vojv

icnoQoOaav

0.

ane-^(oXri(iivoi^ xgdyoi

aliis

narrantur

et

Eundem

*^).

poetam Aristophanes videtur spectare

exitu fabulae Ecclesiazusarum, ubi
echo quandam tov ^e/rti-oiicarminis Phi-

in

loxeni

iocularis

audire

visus

sibi

est

Bergk.
292. Dictionis poeticae sunt
T6X1J

et 9auLv& pro 9an6i

hoc etiam
ritur

apud

e'xa

pro

Quamquam

^^).

Xenophontem repe-

^').

294. xivapq&vto^v'] olidorum.

295. tQdyoi

d'

out(ug icxQatieta9t

&XQatiela9e]

waneQ

i.

e.

xal

tQityoi ^^), ien-

oi

') Ban. 1230; hic quoque praesens

%x'" perperam ab aliis et a me est invectum.
(Errori vero debetur futurum Lys. 430 B vel Eccl. 877j.
^) Eccl. 664.
^) Inlra vs. 1057.
') Eccl.
*) Ach. 318.
) Thesm. 233.
&) Vesp. 942.
590.
^) Demosth. XXXVII 52; item VHI 31 et saepius apud oratores.
''j
Vid. ad Ban. 12851295.
') Ban.
") Vid. ad Vesp. 1173.
330 sqq.
") Av. 1327.
13) Qua de re vid. quae disputavi Mnemos. 1888 p. 417432
et brevius Proleg. Vesp. p. XIX sq.
*^) Antiphan.
") Vid. schol. vs. 298.
Ir. 209.
8) Vid. Plut. Mor.
") Vid. Theocrit.
622 schol. Theocrit. XI 1.
XI et VI cum imitatione Vergilii in Eclogis (II et) IX et Lucian. IX 1.
'^) Ovid. Metam. XIII.
i) Vid.
Diodor. XV 6, schol. h. 1., Aelian. Var. Hist.

Oj
XII 44 Athen. G e1 a.
^i)
Eq. 990 etc.
Xen. Anab. IV
*^) De qua verborum structura
vid. ad Ban. 159.

16 etc.

50

PLUTUS.

KOPTOAIOZ.
av

di y'

Tjfieig

d'QerTaveXb rbv KvnXcojia

^rjtrjaonev

ce tovrovl itiv&vra KaraXa^ovreg,

^Xrj^ji^cofievoi

ayqia dqoGeqa^ KQantaX&vxa

jf^Quv eiovxa Xaiava. x

Tjyovfievov xotg jtQo^axioig,

300

KaxaSaqdovxa nov^

8e

el%fi

(leyav Xa^ovxeg TKifievov 6<priKi6K0v iKxvipX&Gai,.

ys

297.

de y

aJ)

R] -v6v

ot

jiXtixtiifsroi

VR;

vwvta

V R]

av

296. ds y

y TJ

iaculo

A] om. V R.

fitinevov

fruemini

om. R',

||

atprjxiaxov]

amant

hirci;

praebebo. Finxerat
ypia

Adr/ara

')

Verbum

tiixQati!^sa9ai

apud nostram non

redit nisi in

gregi afiferentem.

deperditae

alicuius

ti th xaxov ;

&^r

fabulae

Olim

aqiatov

to

cum mos

').

vesperam

quod

erat

id

ut 6 KvxXtaip" h.
minis,
iidtiv

1.

sit

quemadmodum

tbv Idqix^dtov

pro nomine cardicebatur e. g.

').

297. mv&vta'] squalidum

xQainaX&vta]

298.

appotum
300.

bus:

*).

crapula correptum,

^).

tlxfi]

ttxfi

i").
sic temere

Item in Nnbi-

x/|Ueros ").

statuuntur de tecto novi armamentarii

est.

Qaod nomen sene demum

aliquid meri

cum pane

et ipse

gusiandi

Vid. vs. 298.

Friihstiick;

Hom.

Ach. 980.
Od. II 11, 13.

8)

publico sumtu aedificandi: xa\

{inl

rum

twv
est

xoQvcpaicov,

nomen)

a(pr]xiaxovg ndtxog 6exa

daxtvXiuv, nXilctog tqi&v

naXaat&v xal tQi&v

0.3 M. Voces
hoc sensu adhibe-

daxtvXwv"^*) sive fere 0.2

acp}lxeg

xal

ini9riaei'

quod trabum longa-

a(pr]xiai"

bantur secundum Photium in lexico, qui

Vid. Aristomen. 14 Canthar. 8 Antiphan.

adesp. 698 Aristot. Hist. Anim. VI 8 etc.
Vid. ad Eq. 1187.
Vid. ad Eq. 52.
124 etc.
Hor.
Vid. ad Vesp. 1255 Ran. 217.
Cf. Lys. 279.
^)

285 (apud Athen. 11

')

Philoxeni canentes,

canticum

pretantur

circa

autem

minus
hoc enim significat hxQati^sa9ai
convenit temporibus antiquioribus ^).
296 sq. lung. ^Xr^x&iitvoi ^tjtijaoiuiv ae

*)

Bentley, sed vid. comment.

cibus quo diei initio homi-

[lunch), to dsinvov

Aristophane videtur esse natum

1)

V.

301. acpt]xiaxov] sic in fabrorum lingua

nes fruebantur novo nomine designari

coeptus

nei

dicebantur asseres sive tigna tenuiora,

quae tectie construendis inserviunt:
canterii '^). In lapide saeculi IVi ^'j haec

*)

ferebat ut medio die th aQiotor

^),

Brunck]

sed tunc

ijpi

cibus matuii?ius

sumeretur

rtiv&vta

= hqw cohaerens

ipsum nomen cum

significat,

||

tov KvxXmna xataXa^6vtti xtL; non recte

quidam t6v KvxlwTta (iXrjxw/utvoi inter-

xoxxvni]l' ijy.QaTiau) ;" ^),

x.

atpriviaxov

ipse icxQaTia/n6g est aevi recen-

tioris.

mos

xal

S.

versiculo:

sed saepius legitur apud recentiores

Nempe

di yt.

R.

Cyclopem olera agre-

herbasque

ientare

quale

iali

folia vobis

igitur Philoxenus
stia

Cobet

").

Lys. 279.

cf.

298. Sqoasqa, xQainaXosvra R^]

herbas et

di y

V, ixinovixtv6v ae vVelsen.

tg

300. xata6aQ96vTa Porson] -9svta

301.

e.

(i.

S2

c,

Fr. 607.
d) com.

fr.

')

fr.

^)

^")

") Nub. 44; praeterea vid. Eq. 431 Lys. 471 Ran. 733.
i^) Dittenb. Syll.^ 537; innotuit anno
12) Vitruv. IV 2 5; nos daksparren.
1882.
") L. I. vs.' 53 sq.; vid. etiam vs. 71, CIA. IV 3, 225 c, [Aristot.] Rep.
Ath. col. 321.

PLUTU8.

51

KjpmN.
iyo)

ds

STteiOsv,

305

avaHVK&6av,

KiQKtjv yc, rrjv xa cpccQ^aK

x-riv

^ xovg sxatQOvg xov

ag ovxag KccnQOvg,

Gkcoq ia^isiv, avxr) d'

iJLS(iay(iivov

fiL(iiQ(}0(iai

S(iaxxsv avxoig,

ndvxag XQOTtovg'

6e yQvXi^ovxsg

{)(istg

iv KoqIv&o)

QtXcovlSov itox

vnb

cpikriStag

STtSGdS (irjXQl %01Q0L.

KOPTOAIOS.
OVKOVV as

TTjv

KLQKfjv ys, xrjv xa (paQ(iaK

uvaKVK&aav

om. R.

302. ye V]

303. tou] tovi Blaydes (coll. ve, 385).

807. YQvU^ortti V] YQviH- R;

cf.

Ach. 746 et Phrynich. Anecd. Bekk.

laudat Pherecratem ^), non tamen ipsa

huius verba aflferens quapropter dubito
;

an

atprjxiaxot

scribere et Aristophanem

debuerit

citare

PhotiuB.

Etiam

alius

versus nostrae fabulae Pherecrati apud

grammaticos tribuitur ^).

302 305. Circe Homerica y.vy.e&va venenatum hospitibus miscens cuivis aeque
erat nota atque Cyclops. Sed novam
nunc Circen Corinthi degentem Cario
respicit, qnae arte sua Philonidem eiusque sodales in sues luto amicas nuptr
mutavit. Significari puellam illam, cuius
amator supra dictus est Philonides '),
hand improbabiliter perhibet priscus

interpres in scholiis;

cui

opinioni ob-

non videtur noxe praeterlapsi temporis indicium; nam aevum heroicum

cum suae aetatis rebus Cario ridicule
nunc permiscet, Philonidem pro Vlixe
stare

commemorans. De Philonide, quem t&

iv

Ko^'.v9u3 ^tvixCb *)

hoc tempore inter-

faisse e nostro loco efficio, vid. supra

^).

ovtai] tanquam', item infra

^).

304.

(Ii;

305. In

conviciis

cebantur axatoip&Yoi
vtlvLai

*).

Ceterum

p,

33.

homines impuri
quod verae

'),

Pacis

cf.

di-

est

fabulae

initium.

307. YQ"^^^ovtti\

quas pro
sic

increpans:

xoiittt"

cf.

porcellis

Megarensis

onio?

61

y^iuiiilsrre

(pdtidia?]

xal

vox, quae qainto abhinc

quod de cibum

{(piX-t6),

309

est

^).

versu redit, ducta est a verbo

citur

filiolas

venumdaturus

(pilii6tlv

appetentibus di-

10).

sqq.

agens equidem

Ergo nunc quoque

JJlixem

retorquet chori dux

Circen istam corripiam.

Qaam compara-

tionem perridicule exornat; non enim

suspenderat Circen Ulixes, sed stricto
gladio invadens perterruerat. Alienum
autem hinc est quod interpretes ex alia
Odysseae parte huc traxere, Melanthii
supplicium "), neque ad litteram accipienda sunt verba ^x t&v oQxtwv xQt/uGj^
/xtv, quae e genere loquendi plebeculae
caro desumta
ut infra ilxvaai t&v

Pherecrat. fr. 238.

) Vs. 1085; vid. Proleg. p. VIII.
^) Vs. 179.
Vs. 173.
6) Vid. ad vs. 179.
) Vs. 690.
^) Vid. vs. 706 et de voce
axatl ad Ran. 146.
^) Of. Pac. 24 Antiphan. fr. 126 et de voce vt]via vid. ad
'<>) YiA.
9) Ach. 746.
Nub. 1001.
Pac, 1130, Nostra trek, trek hebben.
'') Hom,
X 192 sqq., 475 sqq.
')

*)

PLUTUS.

52

310

Kai ^ayYdVSVovGav (iolvvov6dv xe rovg exaiQOvg,

Xa6vxeg vnb (piXrjdiag^

rbv AaQxiov fiifiovfisvot iz r&v oQxecov %qsii&(isv,

&\

fiiv&maoiisv
T^ijv

6v

Qiva'

315

5'

aGitSQ rpayov,

MQiGxvXXog

,,sns6&s

firjXQl

'xjnoyaev.aiv

iQsig'

3^0^1001."

KJPmN.
vvv x&v

sla

aXX!

K]

311. Xa[i6vte;

t)v

dnaXXaYSvxsg ^Srj

6K(i}(i(idxa)v

in

v(isig

V,

;i(4/*a),uev

aX)^

sldog xQsns6d-\

X&^mnsv A.

vrtb

||

nonne e

tpihidia;']

vicinia

repetita?

JuQrlov] Jaeqtiov V B.
hoc loco habet B, post xQenGj/uev V.
^t.]
Cobet (cf. Sobolewski Praepos. p. 76).
313. y E]
V.
314. r> V] om. E.
315. Loco obscaeno immorari etsi non lubet, fatendum est me hunc versum
nori intellegere. Unde alienus videtur is quem ex Acharnensibus novimus vocis
E] ;fo/po(s Y*.
xoiqov sensus. Estne e vicinia (vs. 308) repetitus?
x'>^Q'>'^ V^
316. itXX A] aY V, om. E; cf. Ean. 394.
312. tbv J.

||

||

^x] add.

<y

||

6(>;firtdtov ')

nihil nisi ipsam suspendendi

notionem adurgent.
310. fiayy^vevovaav]
(paQudrtovaav.

Non

(luaYog, /uaYeueiv etc.)

e.

i.

redit

yoritevovaav,

haec

stirps

apud nostrum, ne-

que apud ceteros comicos eam reperio,

sed saepius occurrit apud Platonem
philosophum ^).
apud tragicos pater
312. JaQtiov]
Ulixis modo Laertes dicitur, ut apud

Homerum, modo
313.

mus

Bt nares

fimo.

Hoc

314. MQiatvlXo?]
Xoi

Laertius vel Lartius

tibi,

ceu

hirco,

igitur faciebant

*).

ohline-

interdum

sive ut hircis xoQvl^Siai medequod perhibent scholia, sive ne

'intempestive in venerem instigarentur
mares odore feminarum.

SianeQ HQiatvX-

e.

i.

Qui alaxQonoioi erat

*).

axQ^S

noirjti^g",

non

^),

al-

ut legitur in scholiis^).

Platonem philosophum

pro nefas

signiflcari erat Meinekii et Bergkii opi-

nio
.

^).

316

321.

Missis iam iurgiis ad alivd

iocorum genus vos convertite : ego

enim

ventri

Verborum

esurio

meo consulam interim.

vel saltationis

quodnam

eJdog

*)

otiosum est quaerere, quoniam novum illud etdog, quicquid fuit,

etatim interrumpitur adventu Chremyli.
velit Cario,

pastores,

Minime

rentur,

intercidisse hoc loco

bulae

autem
et

haec verba

testantur

aliisve

Ecclesiazusarum

huius

locis

fa-

quae

comicus scripsisset cantica.

i)
^) piat.
Vs. 955; vid. ad Eq. 355, 365, 772 Lys. 363, 1119 Ec< 1. 1020.
^) Soph. Ai. 1
Gorg. 484 a Leg. 908 d, 933 a, c, item Demosth. XXV 80.
^) Cf. Eccl. 647 sq.
"j Verum
*) Vid. ad Ean. 159.
etc, Eur. Troad. 421.
^) Vid. Meinek.
extat in schol. Eccl. kl. simili vitio Jaborat schol. Eccl. 129.
Fr. Com. I p. 287 sq. II p. 1162. Minime rarum est nomen Aristylli in Vi et
^j De hoc verbo vid. ad Ban. 382.
IV' saeculorum inscriptionibus.

PLUTUS.
^yw

^ovkijCOfiai xov

320

Xa^dov XIV
(ia0(aiisvog xb XoiTcbv

(Domam

Xad^Qu

siOoa

icov

d'

53

SsGTtotov

aqxov nal HQsag

ovxco x(a 'KQTtm

intrat; chorus saltare incipit.

Ex

^vvsivai.

Chremylus.)

aedibus prodit

SCENA QUINTA.
Chremylus, Chorus.
XPEMTAOi:.
^^XuIqsiv^' (isv vfiag

sGxiv,

avdQsg

d)

drjiiotaij

ccQ^aiov ^dtj 7iQ06ayoQSvsiv xai GaTtQoV

d\

a(>7rafof*ai"

325

btcr}

7tQo9v(icog i]ksxs

xal ^vvxsxa^iEvcog kov y,axs^XaKsv(jiSV(ag.

di

OTtoag

s'6s6&s Kal

318. lYam
324.

Kal xaXXa 6v(ntaQa6xdxai

(loi

6caxiiQsg

Eq. 1110)] r,Sri VR. Vid. vs. 768.

283 et 1190).
A] avvtetaYnevcug V R. Idem vitium est in codd, Plat.

vBamberg (coll. v.
tjl9sts Kappeyne

i;xere]

325. ^vvtttaiuivtag (avvt.)

ovxag xov 9sov.

Phil. 59a, cf. Leg. 935c alibi.

I.

(coll. vs.

||

R] xata^t^X.

xatt,8laKsvnevcag

Thesm.

(cf.

181).

327. ovtoii R] ovttg V.

319.

321.

do

^)

futuri temporis

^ovXfjaofiai.']

abusus qui snpra

naadinsvoq

idem

^vvelvai]

manducan-

opus iuvare porro.

to Xoinov

o'utu)\

alibi xaJ elta ovtw

322

abundant haec, ut
vocat rem su-

sic

*).

sq.

Nimis tritum

illud salvete"

et obsoletum ^) est

quam quo gaudium meum

325.

d>]

magis

290

sq.

&an(lciofiai

Vid. ad

Summo

haudquaquam

siudio et

quod iussus

est

iavt6v

exquiaito

sive

'>)

peragit

Idem

nod&g

t6vwg

'"^).

Rariores sunt vox

cum

ea cognatae sunt

326
pius

sq.

onwg

d^fitjv

qui

se-

avvteivei

ut poetae loquuntur

avvtelvei

enuntiem.

324.

ut infra iuve-

^),

').

gniler. Svvteta/uevtog ^) sive awtdvojg ^) id

*).

tw x6nm] iocose

sceptain

salutandi verbo utitnr

nis

).

").

valet

(iXi^ et

iv-

quae

'').

iaia9e']

nota ellipsis

av/iinaQaatditat] transfertur,

**).

ut sae-

^).

) Vid. ad Av. 674.

ad Vesp. 780.
) Vid.
) Vid. ad Vesp. 1336 et 1343.
) Cf. Plat. Apol. 23* Phileb. 59 a Rep.
ad Nub.
^) Plat. Euthyd. 12 etc.
9j Plat. Conv. 203 Timoth. Pers. 181 etc.
499.
12) vid.
'^) vid. ad Av. 1323
") Eur. El. 112.
yg. 1095 et ad Ach. 666.
et supra Proleg. p. V.
") Vid. ad Nub. 489.
") Vid. ad Ran. 385, item
nos bijstaan, bijstand.
>)

*)

Cf.

vs.

Vid.

1265, xomHv Av. 735.

^) Vid. vs. 1042.
1145.

Ran.

54

PLUTUS.

KOPTQJIOi:.
&dQQi' ^Htceiv yaQ avrixQvg So^sig

330

dsivbv yccQ,

sl

a)GTi.^6(isGd-

SKdaroT

"Aqi].

(i

TQico^oXov (ISV O^VSKa

iv

wbrbv 6s rbv Ukovrov

ixxAt^ffta,

t-ij

itaQslr\v

la^slv.

tco

XPEMTAOZ.
Kal

6q& Kal

(ii'^v

ccKi^KOSV XI

isriv oxi rov TtQayfiarog

328.

R]

fiXerteiv

^aSlesi Kal

rri

331.

Bergler,

ftaQeltiv] naQeXftev

328. pXiitiiv

Martem

oquj ye

>al]

rdxst.

V.

liXertiuv

329. ovyty.a A] elvaxa

332. 6q(a

tc5

Blepsidemus.)

parte dextra supervenit

(A.

rovrovl

BXsil^idrjfiov

TtQoGiovra' d^qXog d

R.

Blaydes

avtiy.Qvc

rtar^i/ffto

coll.

."Aqt]]

Blaydes

ipsum

9r]Qiov

novta

usus

neta6fie9a

pufabis

').

yaQ

viv

naQeir]v
tij

av
t(o

ixxXriaici

eirj,

el

ai>t6v

tbv

Xa^eiv, irtetSijneQ
tQito^ioXov

Svexa

tuiv
\

332. Item in Lysistrata: xat

333 sq.

*)

unum trinummum adipiscamur ^).

tt

r]xr']xoev

et

drlXo; d' iattv Stt

et:

di]X6v

oqSj

dcxi^xoev tt]

(toOto)

oti

diiX6; iattv &xr]xo(b; tt,

et:

^**)

iati

fit]v

^).

ex utroque autem genere loquendi per

(j}aTi^6/nea9a

prolepsin

vitu-

peretur aut suspicionem

moveat, non
enim solos choreutas spectat, sed cunTransitum ad liberiorem
ctos cives.

nitur
iaS'

h.

commixtum
1.

in

et

out6sy3ti

variata

verborum compositionem, cui chori dux

indulget, parant loci qualis est apud
Xenophontem deivbv ylxQ tav eit]...eiiv

est id quod invePace fabula: df]X6;

ivavtttuaitai tt

^^).

Aliter

est locutio in versu Sophoclis:

xal dr]X6; iattv wg tt 6Qaaei(ov xax6v

334.

tfj

fiadiaet

et celeritate,

Ubi

^).

i]hGjv &Qx6vttov. Dignam quae conferatur

supra vidimus structurae licentiam *).

iv

d}ati^6/ne9a,

quod

xaQttQoOvtts et

recte dicitur

singulari naQeli]v praemissus

aQ^ofiev,

xuQteQovfiev

iidem in conclone elidere nos soleamus

Nihil igitur habet pluralis

rtQe-

deivotata

aXXtov

xat tovadt tovi aiit^x^ovai xti.

ut

oX(iov

qualis

icxoXaatavettt

participiis:

av

vel

ahsurdum foret si ipsius divitiarum dei

copiam nunc facerem cuilibet, cum idencives

oi)x

*),

fiev

sunt

dicta

pro

aQiOftev

Avibus:

in

el

&eol

ol

paratactice

IlXovtov

ixilcatot^

noteiv

doxoiftev

fifiXv

6'

VfieXq

829 331. Grammatice loqui si voluisset coryphaeus, dixisset potius: dei-

9t]Qav

netQihfievot

apud nostrum

^).

J(i|et;]

vnoxetQiov notr^ad/ne^a,

tt

oXov

Se

xal.

noXXdxtg aattoi xaQteQoOfiev oncog

9riQCf fiev

vultu prorsus referre. Frequentes

Bunt eiusmodi accusativi (obiecta interna) verbo filineiv subiuncti '). Nec
non frequens hic est adverbii avTtxQvg

Av. 1227); sed vi^- comment.

(cf.

Lys. 1082, sed utrobique recte habet

i.

e.

xal

t&

^^).

t&^ei'] ingressu

citato gressu

*').

^) Yid. ad Eq. 128.

^) yid. ad Vesp. 15.
*) Vid.
1) Vid. ad Ran. 562.
^) Vid. Proleg. p. XVII.
) Xen. Cyrop. IV
ad Ach. 24 et ad Eccl. 300.
'')
Av. 1225 sqq.
2 46; cf. etiam Plat. Apol. 28 e Demosth. XX 133.
i)
'') Pac.
) Lys.
1082.
8) Cf.
Cf. Thesm. 1013 sq.
V8. 234 sqq.
'2) Soph. Ai. 326.
") Vid. ad Av. 1182.
1048 sq.

PLUTUS.

55

SCENA SEXTA.
Chremylus, Blepsidemus.

BAEmJHMOZ.
335

av Qvv xo nqay^

Tt

sirj;

koyog y

rjv,

vyj

7tsi9o(jiui.

avriQ ysysvrjxai nXov6iog.

sOxtv ds

xovx

aixo d^avficcGiov, onmg

nQatxcav xovg cpiXovg fisxansfinsxat.

XI

XQri<it6v

ovKOvv iniicoQiov ys nQayfi

335.
(cf.

eYr]

titii]

vs.

&g i^anivfjg
(loi

VR

xal

iQyd^sxat.

Eq. 1324). Meineke

alterum xai.

(cf.

molestam

261). At

xQonGi

xbv 'HQccnksa^ noXvg

sv xotSt KovQsioiGi xS)v Ka&r^fisvcov

340

xivi

kccI

i^amvrjg; ov

XQSfivXog TCSTtXovxrjK
Kccixoi

no&sv

tl

to

nqayf^

av

dti

xai

n6sv;

sic est

338. i* Porson] i/tt B, ini V; cf. Av. 1441. Non minus ioculare vitium est Xen.
Anab. I 4 4: ini Sh toU ttixaiv dt/utpoteQoti itpiataaav nvXat, ubi verum restituit
Hartman: nvQYoi340. &avfi(iaiov V] 9-av,uaatdv B (ut Thesm. 520), Porson 9avnaatov aiti to09\
ortto;, Meineke dubitanter S^av'fiaat6v ti, nws. Redit 9avn&aio? mirahilis Thesm. 468

(Nub.
UU* 1240)
A.^-X\/J.
.1

342. y V] ye

ti

R,

A, t6 U.

ti

338. iv toiat xovotiotai twv xa&tjfxevtov^

]ooi

indicium participio et alibl prae-

mittitur

').

Per tonstrinas novae

rei

fama

qui prospera in universnm uti-

dicitur

tur fortuna, /pi/atdv vel icYa96v

ti nqitt-

cui certa aliqua res bene cedit.

tttv ^) is

inter garrulos ardeliones statim percre-

A quo

bruit

inscriptionis Megaricae saeculi IVi exe-

2),

340.
"ntoi\

ISativ

Pace Trygaei
(i. e.

^&ov

tovto

fioi

idem quod

filiola:

antatov Xiytti

amatov

/loyo)

til9tv tl; &to6;

').

9avfi&atov,

onwg. Sic in

9avft6i^w

tlnas fiv9ov

onmi xdxoaftov
Vid. etiam quod

aupra dixit Plutus: didotxa Snwg*). Miratnr

autem Blepsidemus virum non

in

untis

id scilicet

int/w^iov tq6nov
341. )(Qiat6v

minime

est tov

^).

tt

nq&ttwv]

tv

nq&ttttv

onw;

MtYaQtwv
*]

X6yio

xwfiav

*i

'),

tldwvti ndvttg oti

finis

daftog 6

tovg iiYa96v tt nq&aaovtag

ttfifi

vnhQ tag n6Xtog

iQY'?

iq

inhg tav

ubi solitam siudendi vim verbnm

nqkaattv obtinet, ut in verbis Thucydidis

de proditoribus Plataeensibus: Inqa^av

6h tavta xti

re adversa, sed in prospera arcessentem

necessarios

genere loquendi discrepat

342.

*).

ovxovv

yi]

saepius apud no-

strum hae particulae iungnntur^); item

apud Euripidem: ovxovv iv "AQYtt <C/>

oW

in"

EvQtbta ^oaig

^**).

Vid. ad Av. 1418.

*) Vs. 199201.
') Pac. 131 sq.
)JVid. ad Av. 1441.
) Vid. Pae. 215.
7) Dial. CoIIitz. 8010; indicavit mihi
Vid. ad Av. 134.
^) Thucyd
) Vid. Eq.
amicus collega Hartman.
II 2 3, et sic passim.
0j Eur. Hel. 124, vid. etiam Heracl.
466 Vesp. 823 Eccl. 350, 926 Plut. 889.
191 Hero. 1251.
')

6)

PLUTUS.

56

XPEMTAOS.
ovSlv anoKQvipccg iQ&.vrj Tovg d'eovg,

A.A,'

BXetpidrjfx

00

345

mare

x&eg nQdxTOfiev.

ccfieivov

?)

(lexexetv

e^eGTiV

el

yuQ

xS>v cplXcov.

BAEmJHMOZ.
yeyovccg d'

AijOwj,

eGoficti

ovv avxvy.a

cog

XeyovGt, nXovGiog;

XPEMTAOS.
fiev

evL yccQ

Ttff,

evi

ijv

Q^eog ^eXri.

Ktvdvvog iv

to5

itQccyfiaxi.

fiaX

BAEWUHMOZ.
noiog

rig',

XPEMTAOS.
olog

BAEWUHMOU.
Xey

avv6ag

xi

cprig

noxe.

XPEMTAOE.
350

^v

343.

Thesm.

YB]

vij

fiev

fiic

KaT0Q9'(aGaifiev, ev nQccxxeiv

(non male,

si

ccei,

sententia in versas fine iacidator;

cf. e. g.

383).

347. ndX' R] fiaUov V.

348.

vBamberg; eqaidem longe praefero iteratum

hi...itt

hi...in'\

ifi.
||

R] om. V.

ttg

349.

oloi

350.

/nhv

orationem interrumpi recte statuit Girardus. Vid. comment.

.]

B]

yaQ V.

/iihv

343. Item Eteooles

yaQ

Euripideus:

oiidiv, firjteQ, itnoxQijifjag

347.

jjv

348. ht

Lysistrata
349.

Sedi
.

^)

olog,

totoOtog Siaie

cf.
i.

.]

verba concepta ^).

saepius repetitur ht in
supra iteratum oJ/uat *).

&eXt]'\

evt]

l/cu

iQU) ').

^),

e.

totoOto; oios... sive:

ut in versu

Vesparum

J d' eteQog (xuoiv) o\6g iattv oixovQetv /novov

).

Dubitanter loquentem interrumpit Blep-

lus addit infinitivos qui expectabantur.

tivvaag

^ty'

tt

tpijg

tandem aliquando ') id quod

tandem quid velis ^).

350

sq.

t\v

/lev

nuntur xatoQ&Siaai
terea
tf/g

cf.

dicis vel

xatOQ9waa)fiev

etiam in Banis

aq)ak&fiev]

note] eloquere

et atpalLijvat

ta nQ&Y/xata,

...)'

sic sibi

verba Lysistratae:

rfdXeuyg

i/

dic

^).

6e

oppoPrae-

lor' iv

^/ntv

/irjxet'

eivat

sidemus morae impatiens; dein Chremy-

^) Vid.
ad Ban. 533.
Eur. Phoen. 503. Vid. etiam supra vs. 26.
^) Sic recte interLys. 544 sqq.; vidn etiam ad Nub. 414.
*) Vs. 114.
'')
Vid. ad Vesp. 30 et ad Ban.
pretatus est Bothe.
^) Vesp. 970, ubi vid.
i)
) Ban. 735 sq.
8) Vid. ad Av. 1382.
606.
Lys. 32 sq.

1)

')

57

PLUTUS.
dh acpccX&fisv, iTtiretQtcp&ai xb naQciitav.

i)v

BAEmjHMOS.
xovxl TtovtiQov cpaivixai xb (poQxiov,

xai

355

avdQbg ovdev 'byUg

itQog

ayav

aQSGxei. x6 xe yaQ i^aig)vrig

oxJK

(i

av dedoinevai,

odrcog vTteQTtXovxeiv , x6 x

elQyaG^evov.

i(Sx

XPEMTAOS.
jt&g ovSev iSyteg;

BAEm/IHM02.
ei'

XI

Aia

%SKko(pdig vr]

iKsi&sv ^KStgy aQyvQiov ^ jj^io/ov,

TtaQa xov d^eov, Kal STtstx

Goi iiexafieXei.

tGoog

XPEMTAOS.
"AnoXXov ajtoxQ^Ttais ,
352. (pogriov] (pQoi^iov eleganter

tum supra
354. to

iyco (isv o-S/

CFHermaun, sed

xonoi item iocose usurpa-

ef.

V] tote J' R, quod dittographiae debetur

'

rtoij

AC

321.

vs.

355. tlqyaatiiiyov A] -vov

356.

(acc

R]

rtto;

(TOTEArTOTE/l AY).

B.

ovv V.

(coll. vs. 1193); sed ixei9tv quod antecedit

phico Chremyli itinere intellegi nequit (vid. comment.).

358.

Bentley

tin

toii]

dicendum erat

352. (poQtiov]

nostrum

nQ&Yi^a,

sed iocose nanc uaurpat vocem e mer-

catorum lingua desumtam, mercem. Sic

apud Plautum dicitur: aetas mala merx
est tergo sive

graece:

357

yi/?"? novriQiv iati

videtur intellegendum

non

fit

sed

dum

iintQ^dXXov

t(t

praedivea

6niQ(ptXog,

'),

e.

^)

non anxie

Plaut.

Menaechm. V

ad Ran. 103.
6)Ly8. 693.
Eq. 191 sq.

naQ!x tov 9tov]

Apollinis.

ipsos
scire

^),

est
alibi

h.

Cum

Del-

amicis

oraculi adeundi
illuc iter sus-

talia

rimanda;

Quamquam
nam satis est
reducem eum

spectatores

inde

^^).

359. "AnoXXov iinotQonait] di meliora!

1.

Talem luem avertat ApoUo averruncus !

apud

^^).

*) Vid.
6; contulit et graece vertit vHerwerden.
) Aesch. Prom. 466.
*) Vs. 1072.
Ach. 850.
i)
) Eq. 680.
Vid. ad
) Eq. 680 Eccl. 186.
')Ran. 776.
3) cf. Eq. 1307.
*) Vid. ad vs. 44.
") Vid. ad Ach. 956.

vniqfteYOi?,

quale

vniqnkovtiiv, infra intQtpiXtlv

'),

*).

cepit, facile nobis fingimus.

vniQnlovto;

g.

i/ntQtO,

et verbis,

*),

sq. ixel^tv

communicasse prinsquam

intq praemittitur ad significan-

vnigao^po;,

vnfnuaivta9ai

Chremyium consilium

fioi

^).

354. intQnXovttlv'] et nominibus praepositio

*),

vneQnvnn&Ceiv

Qv6ev vyiii] pessima quaevis^^).

phis e fano

ovx itqiaxti]

fi

*),

de Del-

355. nQig &vdQl>g] convenit viro ...^^).

vtottp (poQtiov ').

353.

vntQxoX&v

intQenaiveiv

nisi

')

2,

Cf. ntQt-

PLUTUS.

58

BAEmJHMOS.
360

Ttavaai cpXvccQ&v,

ro

ayd&^

oiSa yaQ eatp&g.

'

XPEMTAOS.
6v nrjdsv

slg

xoiovxovl!

'intovoEi

sfi

BAEWUHM02.
(secum:)
q)ev,

mg

arsxv&g

oi^dsv
slal

A.A.'

icxLv ovdsvog^

'byisg

rov nsgdovg ajtavrsg ^rtoveg /

XPEMTAOE.
ov TOt,

fia

Ai^firjtQ, 'hyiaivsiv

ry\v

SoKstg.

(lot

BAEmjHMOS.
(ut supra:)

mg noXv

365

(isd^sarrix

&v

rQonmv!

jtQotSQov slxsv

XPEMTA02.
^sXayioXag,
361. toiovtorl Porson]

av&Qcoits,

(o

totovtov

rov o^vQavov.

vrj

R^ A, roiovto VR^, vocula

<pev ((pev

tbj

V) in ver-

sus exitu collocata. Gf. Ban. 141.

364.

R]

JrifiritQ

365. el/ev V]
366.

S>

drifiritqav

V,

R.

tl-Xii

RJ om. V.

in meniem inDesine e verbis meis

efficere quae neque dixerim equidem
neque dicere voluerim ^).

361

ducere

362.
sentit

sq.

1X1]

tibi

... 1)710^6(1]

noli.

Verum misanthropum
Biepsidemus.

Soerates

vir

deceptus tandem

Nempe

fieri

se

ut ait

saepius propter fidem

fiiadvS-Quj/tog

yevd^evo;

ovdhv v/tij tivai ti nuQd-

^ysitai

ovdsvdg

Ttav^).

Verborum structura eadem

utitur

sycophanta:

^ii

Verbum

Jl'

oii

infra

/xiv

loS-'

versiculus

potest

^v aQ

nec non conEuripidis:

oux

oiidhv uyjsj ifiniiQov (pXoyig *).

363.

tov

xsQdovg

^'rrove?]

peientes, avariiiae obnoxii

lucri

ap-

^*).

Item Strepsiades Amyniae: orx

vyialvtig ). Versus initium
oiitoi
JrifirjtQa etiam alibi occurrit ^).
tQonmv^ mores mu865. fie9eatt]xs
364.

?a^' ottwg av y

tavit

ovv

*).

366. fisXayxo^^i] insanis^).

redit Eq. 652 Lys. 38, 1234.

440 c. Vid. da Timone Av. 1549.
^) Vid. ad Nub. 1081.
etiam ad Ach. 956.
") Vid. ad Nub. 833.
8) Vid. ad Eq. 398.
1)

Gratyl.

iyiii vfiwv ovds ?v ^),

ferri

=>)

^)

Plat.

Ys. 870.
^)

Phaedon. 89

*)

Nub. 1275.

<?; item 90 c
Eur. Hel. 746. Vid.
'^) Vid. Ran. 42.

59

PLUTUS.

BAEm^HMOH.
(ut supra:)
aAA,'

ovds xb

ccXX'

s6x

avtb xaxa xatQav

^Xifi(i

&g

inidviXov

xi

fiivst,

TtsnavovQYrjxoxog.

XPEMTA02.
Gv

370

ol8^

ftev

&g

yiQm^sig'

ifiov xi xsKXog>6xogf

fisxaXa^siv.

^fjTslg

BAEmJHMOi:.
(isxaXa^siv ^jjtco; xivog;

XPEMTA02.
xb

sGxlv ov xoiovxov,

.(J

aXK

sxiQcog s'xov.

BAEWIJHMOZ.
ov KiKXo(pag,

(iS>v

T^QTcaKag;

A.^'

XPEMTA02.
Kanodaifiov&g.

367. niyii
368.
vid.

est:
sic

1.

V]

a. in

inidtjkov

*lffr'

ad Nub. 214.

?;f A,

wi

ti]

V R.

ix"s

iativ

Cf.

iniStjldv

Eq. 1354.

n V R. De

verbi iari elisione neglecta

VR;

superscriptum
tt non potuit
coUocari, melius igitur (numeris tamen parum gratis) Meineke iatlv i. 8ti
tov

hvtl

nenavovQYijxi

||

nenavovqyt])c6toi

nsnavovqytix6toi.

Bergk

Valckenaer]

iativ

i.

ti

-xoti

ntnavovqyt]/

in

oti,

sed

ti.

369. av] a Elmsley.

371. t6 d'] dd'

VR.

367. r6 (ile^fia] vultus

^).

xath /topav
immotus manet
369.
non rarus hic usus

irascens tandem Chremyfiivti]

*).

S] relativi

nes eiulantes vel commotiore loquendi

genere utentes ').
371.

').

xQ(b!^tii]

iatlv

modi

crocitandi verbo ^) utitur, parram

male ominatam dicens sodalem mole-

iativ i^ov

stum. Sic in Lysistrata probulus: tovto

puisti?

lu8

ftiv 5j

yQ'"^

aavtfj txQwga;

^).

Simili

me-

taphora liav^nv, quod proprie est canicalarum vagientium ^), dicuntur homi-

Vid, ad

Ach. 118.

Thesm.
6 27

173.

Nub. 1176.
*)

Mem. IV

itiQwg

locutionibus

?;|fet

i)(ov]

huius-

^).

Nu7une propalatn,

372.

in

non insolitum est

Saepius

non clam ra-

iunguntur xXinttji; et,

quod maiorem indicatandaciam, aQna^ ^).
xaxodaiftoviii] gravius hoc est qnam
XoXav vel /xiXaYxoX^v, non enim corpas

') Vid. vs. 59 et ad

^) Cf. Eq.
1354 Ran. 793.
Vid. Av. 24.
) Theocrit. VI 10.
') Vid,
) Lys. 506.
) Vid. ad Ran.
1161.
) Vid. Xen. Anab. IV 6 11 Cyr. I
2 15 etc; cf. etiam Plaut. Epid. 1 1, 10.

60

PLUTUS.

BAE^UHM02.
ovde

ccXX

aTiseriQrjKdg y

(xrjv

ovSiva',

XPEMTAOS.
ov

Bytoy

8i]T

BAETIAHM02.
'^HQccKlsig / g)iQe,

03

375

rQdcTioixo;

ovk i&ilBt

raXrid^eg yccQ

not

tig

cpQccSai.

XPEMTAOS.
KarriyoQSig yccQ TtQiv ^a&siv rb jtQ&yfid [lov.

BAEWIJHMOS.
00

sydt 60L

Tfiv,

rovr

dnb

6fiiKQ0V itdvv

i&ikca SiaTtQ&^ai^ jtQlv nvQ^iG^ai rrjv noXiv,

ini^vGag KiQnaOiv r&v

rb Grofi
373.

/nrjv

K]

fitjv

QriroQcov.

V.

y"

VR;

874. av Kuster] ovv

875. i&elti recc.] -Xug

Ran. 296 et infra

cf.

vs. 438.

R. Cf. vb. 932.

377. tovt' R] taut" V.

378. diajiQociai R] dianQ&^aaSai V.

sed

ipse

animns aegrotat eias quem

Eadem

xaxoj

dalfiiiov

tinet

gradatio: navia xal

KoSaifiovia

agitat

^).

*).

Notus

infra ob-

iti /j&XXov

est

-av

verborum morbum indicantium

374
tf^r'

sq. noT tig av tQdnoitoI]

av tQanoifitiv! ut

est

in

xa-

terminus

iinb

e. rtoi

Ranis

^).

n&w] sumiu

aftixQoO

ptr-

^).

378. StanQaiai\ ad honum eventum perducere

^).

379.

^).
i.

377.

exiguo

Nummis

se

^**)

publicorum oppleturum

Item

in

Pace

ol ^ivot

buccam
ait

oratorum

Blepsidemus.

Mercurius

ait

Merae impudentiae Blepsidemo viden-

XQvaito iiivvovv th atofia demagogorum^^').

tur sodalis obnixe pernegantis verba et

clamores. Noto usu pronomine ttg de-

Quod genus loquendi inter nos quoque

usitatum est ^*), sed vitae Atheniensium
praesertim erat accommodatissimum,

signatur persona loquentis

^).

376. fiov] a me, ut in Euripidis versu

ti

drita

fioMti

dtvtiQov

Cf. genitivus verbis

additus

fiad-tiv

ifiov

).

sumendi et rapiendi

ubi

ot

iiyoQ(ii!^ovttg

ore asservare
(it(ivafisvog

*"').

solebant

Revera

Alcmeon

ille

nummos

in

xQvaita tb atifia

Croesi gaza

prodiit "). Locutione td atdfta intfivaai

^).

Redit verbnm Xen. Mem. II 1 5 etc.

^) Vid.
nos: Je bent bezeten!
) Vid. ad Eq. 61 Nub.
<) Ran. 296;
cf. infra vs. 438 et
183.
">)
Thesm. 603.
) Vid. vs. 252.
Vid. ad Eq. 436.
6) Eur. Hec. 991.
i)
8j Vid.
") Pac.
ad Eq. 538.
) Vid. ad Eq. 93.
Vid. ad Av. 1108.
'') Vid. ad Vesp. 609.
^^) lemand den mond stoppen.
645; vid. etiam Eq. 439.
") Herodot. VI 125.
')

vs.

501.

61

PLUTUS.

XPEMTAOS.

380

xai

(piXcog

[i7]v

TQBtg

fivag

av

fiot,

SoTisiSi vri

xovg &sovg,

avaXmSag Xoyieaed^ai dwdexa.

BAEmJHMOS.
xiv

OQcb

xov ^rjfiaxog na&eSovfievov

Tt\

exovxa fiexa x&v naidicov

iKSxriQiav

nal r^5 yvvaiKog, kov dioiGovx

385

x&v ^HQanXsid&v ovd^ oxiovv

avxiHQvg

xcov HafKpiXov.

XPEMTAOS.
386

o^K,

387

naKodaifiov, aXXa xovg XQV^''^^^^

i'yo>y

lyvDYf xal tovg dixaiovg xal tovg odxpQovag

380. ipaoig R] -log V.

384. xod R]

V.

oii

V R; vid. vs. sq.

Willems, e glossematis tovg Stxaiovg" et tovg awtpqovag" voci ^toiig
dixaiovg R]
XQiatovg" adscriptis natum optimo iure statuens. Vid. ad Av. 16.
tovg awcpQovag V] achcpQovag R.
dt^iovg V.
386. *lyco/]

iii6yovg

387. Del.

|{

II

nsus est etiam Gratinus ^), cf. autem

verbum cognatum iitiatofiiteiv [os occludere), quod in Equitibus legitur ^).
380 sq. Quae sit amici illa benevolentia
probe intellegens Chremylus libenter ait
imUarere fraudulentam dispensaiorem
itl(pita>v

6io6aag

nQi&mtvoQ tQeJ;
etxoa'

/oivcy.ag

dtnoXoYil^etat

qui

xotvXijg

Verborum

).

eadem structura usus Creon Sophocleus

ad Oedipum axi\pai 6h
ait
toiito

TtQ&tov,

uv 6oxetg

ttv

ti

aQ/etv

IjLea&at

^vv

(pdjiotai

382.

0(10)

/u&XXov

rtva

i*
|

atQtatov eu6otra

xad-e^ov/utvovl sic

machus Dicaeopolidi minatus

xim
I

ivoQw Y^QOvra 6eiXiag

Et pronominis
turi

'')

rtvo; *)

iv

*).

La-

r& xaX-

(pev^ov/.itvov

^).

et temporis fu-

frequens in minis est uaus.

383.

ixetriQiav

supplicem
attfifiat'

txovta^

olivam,
?;|fo*'

i^tattfi^evov

*),

iv x^Q^iv ').

t&v nat6itov

fitth

manu teneniem

xXdi^ov

xri.]

rei

prolem

snggesto eiulantem praebet Vesparum

locus notissimas *').

in

385. Pictam tabulam, quae tunc temporis clara erat, significat comicus

Pamphilus
pinxerat

igitur

Hercnlis

ooninnctim

Apellis
liberos

cum Alcmene

magister

et

').

^*)

fortasse

lolao

supplicum habitu arae Athenis assidentes utque ab Eurystheo se defenderent

cives implorantes. Alius est Pamphilus
cnius supra iniecta est mentio ^^).
386. lyo))''] eliditur nunc ye in trimetri
exitu, ut alibi 6i et tt

'^).

"^)
Eq. 815; nos den mond snoeren (minus accurate verti
465.
<) Soph. Oed. R. 584 sqq.
^) Ach.
1129.
6) Vid. ad Nub. 1491 Ran. 552.
') Vid. ad vs. 608.
) Soph. Oed. R. 3.
) Hom.
14; cf. Aesch. Eum. 43 Andocid. I 110121 Plut. Thes. 18.
^) Vesp. 976 sqq.; cf. ibid. vs. 568.
'') Similes sunt loci Ach. 992 Lys. 678
12) piin. H. Nat. XXXV 86
(Eccl. 80 sq.?).
") Vs. 174.
") Vid.
7 sq.
ad Ran. 298 et infra ad vs. 752.

')

Eq.

Cratin.

1.1.).

fr.

')

186*.

Ar.

fr.

62

PLUTUS.

388

Jikovr^Oai

ciTKXQTi

7toirjO(o.

BAEmJHMOS.
ovtco Jiccvv TtoXXcc xixXocpccg

XPEMTAOZ.
mv /
TOOV KCtKOOV

01(101

390

ccTioXsLg.

BAEmJHMOZ.
6v

ovv Geavrov^ ag y

fiev

i(jiol

donetg.

XPEMTAOS.
ov

Sfix'

inel xbv

HXovxov,

(lOxd^rjQe

o)

0v,

e%(0.

BAEmJHMOZ.
6v nXovtov, notov;
389. ndcvv R]- om. V.
391.

irttl

A]

ineidii

V R,

idque (aat

scribendum esse deleto rov

i/iti toi)

arbi-

tratur Blaydes. Cf. Ran. 1230.

388.

jtXovtfjaai

diTtaQrl

nostrum non

plane

noti^iaco]

Adverbium &naQti apud

divites reddam.

Cognata est particula

temporalis uQti modo ^), sed minime cum
ea est confundendum, nam temporis non
inest notio. Propriam vim toii anriQtianivta? sive accurate ^), &xQi(iij}g, apud Heroredit.

dotum obtinet
et:

/jiufQai

universum

numque
rtXovTfiaat,

*lx6g

tQta

iati,
).

icnaQtl

;f et7jot ^)

iverrjxovta*). Hinc in
urgendae verborum nomi-

&naQtl

notioni inserviens plane, pror-

significat

stis ^)

at&diot

sic dicitur h.

itnaQtl

1.

alibi itnaQtl nQoai.a[isiv, &naQti

icnaQtt

Quod

(pQovifio?,

iinaQtl

xoifitxotg

tb ix tov ivavtlov", id egre-

gie

absurdum ^) ipsisque qui illic

comicorum locis manifeste re-

citantnr

futatur. Itaque patet non eidem viro et

has nugas deberi et priecae eruditionis

^),

sema

naQU

6i

sed

Priscus

naQic

6i

tolg

glosglos-

nam

multis locis av-

non ix tov ivavriov" ex adverso

389.

oYfiot raiv

390. dcnoXeTg]
392. noiov;]

sidemus

grammaticus dederat:
td avttxQvg",

valet, sed pkine, itnaQti

hominis

stulti

xoifiixoig

idque rectissime,
ttxQvg

') Nos: juist, pas.

^) Nos: juist, precies.
citatus; labi in hodiernis tamen codd. ienaQri
^) Nos:
heelemaal.
) Vid.
Pherecrat. fr.

est,

sema.

&iX6-

tolg

sed peperit illud ix ro

socordia exscribentium

ivavtiov"

vero in docta annotatione

additum legitur:

copias,

illas

grammatici, qui haec omnia olim collegit

est

^)

xax&v !]

^).

irati

haec vox

^).

mente supplendum /u").

vocem r6v nXovrov Blep-

intellexit

divitias,

quapropter

Herodot. II 158 a grammaticis

non comparet.

*)

Ibid.

53.

93 Teleclid. 37 Plat. 58.

^) Bekk. Anecd. p.
418.
) Lobeckio (ad Phrynich. p. 20 sq.) imposuit.
i")
^) E. g. supra vs. 328 .Lys.
Cf.
1069 Eccl. 339 vel Thucyd. VI 10 3.
vs. 169 et de genitivo vid. ad Vesp. 161.
") Vid. ad Ach. 470.

71,

63

PLUTUS.

XPEMTAOi:.
avzbv xbv

d'e6v.

BAEWIJHMOS.
%a\ nov icxiv;

XPEMTAOZ.
svdov.

BAEmJHMOZ.
Tiov;

XPEMTAOZ.
Ttaq

ifiot.

BAEWIJHMOZ.
naqa

6oi;

XPEMTAOS.
navv.

BAEWUHMOZ.
ovn

eig

KO^aKag; UXovxog nagu aoi;

XPEMTAOZ.
v^ xovg

d^eovg.

BAEWUHM02.
395

Xeysig

alri&f};

XPEMTAOZ.
tprilil.

BAEWUHMOZ.
n^bg T^5 'Eaxiag;
articnlnm miratns rogat quasnam divitias

xal

sodalis dicat. Alieni igitur hinc snnt loci

iftiv y

ubi

tionem Indicat particula

rtofo?

verbis
393.

irridentis

noXoi;

Ztv?

Similis

Nub. 367.

in

est,

nt in Socratis

tifi

394. oix

^).

Avibns est versns:

"j

iar6v

Av. 326.

=>)

rem ?

nov; naq

tjdt]

iyih ').

tls

Ibi

fifiTv

quoque

li

naQ

xal mira-

^j.

xd^axa;,] quin in

malam

*).

Vid. ad Nub. 210.

")

Vid. ad Kan. 607.

64

PLUTUS.

XPEMTA02.
VTj

Tov rJoGei6&.

BAEm^HMOi:.
xbv Q^aXaxxiov Xiysig;

XPEMTAOZ.
d

sl

6xiv exsQog rcg

IIoGsiS&v, xbv sxsqov.

BAEWUHMOZ.
elx

ov dtaTts^nsig nal nQog

xovg (piXovg

rjfiag

XPEMTAOS.
ovK eexL

xa nqdyiiax

itco

sv xovxw.

BAEWUHMOS.
XI

400

ov

(prjg;

^sxaSovvai',

To5

XPEMTAOZ.
(la

SsL

/iia'

yaq nq&xa

BAEm^HMOE.
rl;

396. ^aXAttiov] fioiwtiov

(?)

397. gtiQov A] itcQov Xsy"'

a.

1.

in V.

R-

400. oii tw fietadouvai ;^ ov toi u. Bentley, ouniu /u. amicus Bothii; iv tth fi. sine
signo interrogandi vBamberg, Chremylo haec tribuens, item, sed servato interrogationis signo, Kappeyne. Vid. comment.

Ne nuuc quidem auribus suis

credens Blepsidemus rogat eumne
quem ceteri mortales Neptunum dicat
Chremylus. Nihil amplius '). Sed in loco
396.

tiens

satis

minime obscuro interpretando

*ai

399.

verba

mum

demus,

oii

*)

xaXovftev

dtjta

tijv

Recte sic Dindorf.

Koning Quaest.

*)

u>

Equitibus

in

tavt iati nio tavtrj

^'^

id

*).

quod sum-

voce querula repetit Blepsistructura

neglecta

plenae

orationis

haec

verborum;
fuissent:

anxie clamanti oi'fiot, nqb? autCp y elfil

ta detva Xiyeiv!" rex trepidans et exa-

Vid. Fleck. Jahrb. 1878;

^) Lys. 1103
1105.

icyad-oi,

iatlv (vel elvai (pt}?) iv t (b fietadovvai" Sic apud Sophoclem ministro

Avaiatq&triv"

Att. p. 46 sqq.

tbv jtvaLat^a-

ovno}

^).

Lacedaemoniorum morae impa-

est

nam

Simillimus in Lysistrata
est iocus, ubi ad Atheniensem rogantem
ti

ktjts

400. ov t& netadovvai

et alii a

vero aberrarunt et Muller Striibing, qui

legatus

aiw xal

Paphlagonis

Cf.
ovx,

mendacium hominum patronum fuisse

Neptunum tbv &aX<kttiov hinc potissimum
efficiebat

tu>

tov !"'>).

quem bene

*)

refutavit P. de

Eq. 848.

65

PLUTUS.

XPEMTA02.

7toi^6ai

^keilfai

BAEmJHMOS.
xLva

vc5;

cpqccGov.

^leilfai',

XPEMTAOE.
xbv nXovrov, &67ieQ TiQoxeQov, evC ye

xca

xqoiico.

BAEWUHMOi:.
xvq}Xbg yaQ ovxoag isxl;

XPEMTAOS.
xbv ovQavov.

vrj

BAEmJHMOS.
ovY.

mg

ixbg aQ

rjld^ev

e(i

oxjdeTtmnoxe.

XPEMTA02.
405

vvv

cckX\ ijv d^eol d'ek(oat,

acpi^exat.

BAEmJHMOS.
OVKOVV laxqbv eiGayayelv
401. noifjaai R]

rtoijato

V.

||

vu;]

vid.

Av.

ij/uS?

vel

1177.
est

vtp

II

ixQ>l^'i

vs.

(ut

624

Bergk

^XQ^*'

avTw t&

amicisl

ttxovtiv"

(Je(vfi)>

^).

Cf.

rtou *).

sq.

y t<p

didicerunt civitates

causa

urget

eum amicns

**)

et

ivdj ys tov tqo-

quemadmodum

ithi\

dicitur in

'').

non

mirum,

non sine

*).

405.

brevior
i

aliqua {quacunque)
i?

\]v

.^e^iwfft] ^^rbi ^*t^(v forma

hac una loquendi formnla

&eol

in

Atheniensibus est usitata ^).

406. Item in AvibnsPisetaerus:

oiJxowv

*) Av. 378.
Soph. Oed. R. 1169 sq.; vid. etiam Aesch. Sept. 516.
34 2.
*) Thucyd. VI
Item Plat. Phaedr. 242* Menon. 9G d etc.
') Vid. ad vs. 13.
) Vid. ad Av.
549 Ran. 1235.
Thesm. 429 sq.
) Vid. ad Ran. 538.
Vid. ad Ach. 411.

')
)

et

omnino^).

404. ovx

moenihus

Chremyli haec verba non sunt

Nempe

alibi:

carmine populari

^).

brachio correpto quassat.

toi rq6rtu>\

Item

403. ovtwg]

sedata voce enarrantis, sed balbntientis

potius.

Nub. 1212 Eq. 282

1.

607, 624, 966), sed potius

Et idem valent antoayinuii ei m^

r;^i) '). Cf. etiam rtdroj? tix*ji, niari

fir]X<iv>]

tt

ttixrj

classibusque se tuiari

400

v.

402. iW ys

vavg
xtxtTia9ai
adveraariii non sane ah

vif.ii]X(t

ah

cf.

vs. 432,

ratione^).

lycoj'*

etiam Pisetaerus iu Avibus: al nolitts

nuQ ltv6qibviiita9ov ix^qusv
xoixpiXiov!
/itaxQd;,"

sq.);

(cf.

xaJlfyojy* ixo;5etv.'"

ubi placide loquentis foret: xoJ

ixnoveXv &"

continnantes (sine signo

Cf. Av. 467.

supplendum.

speratnsretorquet:
^inqbi;

V R, Ohremylo

v&iv

CFHermann.

interrogandi); Blepsidemo dedit

404. &Q R] Y&Q V.
406. tiaaYayiiv R] e^adyttv

iXQflv xiva;

66

PLUTUS.

XPEMTAOS.
xig

iccTQog

Sfix

vvv

Iffrt

iv

%6Xu!

tfj

ovTs yccQ 6 fiiG&og ovdiv iar

ov&^

xixvri.

rj

BAEm^HMOE.
(spectatores oculis lustrans:)
(JXOJCCOjltfV.

XPEMTAOZ.
(item

ovK

AA^*

:)

eGxiv.

BAEWIJHMOE.
oid'

ifioi

doKsi.

XPEMTAOS.
410

fta

onsq itdXai TtaQsGKSvcc^oiirjv

aXX'

z/t",

Eyw, KataKkivsiv avxov

KQaxiGxov

slg

}i6Klriitiov

iaxi.

BAEWIJHM02.
TtoXv
ftij

vvv

Kal

drj

(JLSV

ovv,

vr]

xovg &sovg.

avvxs nQdxxcov sv ys

8i,dxQi\ dl)i

xi.

XPEMTAOS.
^adi^oa.

408. Post vs. 409 collocari iubet vVelsen.

411. xaraxXhHv'\ -xXiviiv V R.

413

sq. 8ic

distributos

habet R; in

||

iat

iat'] r

Chremyli sunt

vs.

Halbertsma.
413

sq.b,

Blepsidemi

414a.c.

418. avvte] avve

414.

V]

d{]

nijv

6fjta TtsQiTtdZovg

ev&vg;

*).

R.

R. Of. vs. 227.

ixQ^*

!"/'

xat' avt&v

Praeteritum urgentis

^)

nonne

factum oportuit? Ci. aoristus in locutione:

ti

oiix &nexotfiij&t]^ev ^)

et similibus.

filius

Mercedem, qua medici publici

conducebantnr *), brevi ante imminutam
408.

esse (non

abolitam) ex hoc versu

cio ^). Dignus qui conferatur est locns

Ecclesiazusarum ^).
411. Sic etiam Philocleonem illnm

effi-

vvxTWQ xatfxhvev

eig

HaxXtiittov

413. avvte nQ&ttojv] rarius hoc

nQatte avvaag
414. xal

d))

').

quam

{ti) *).
fiadi^o}]

item supra

^).

') Av.
2) Vid. ann. crit. ad Eq. 751.
1177.
) Vesp. 213; vid. ad Eq.
1207.
*) Vid. ad AcK. 1030
1082.
^) Item vHerwerden.
^) Eccl. 363 sq.
^) Vesp. 123.
8) Vid. ad Ran. 606.
) Vs. 227.

67

PLUTUS.

BAEmJHMOE.
aitsvdi vvv.

XPEMTAOS.
whxb

xovx

Paupertas

(Dextrorsum abituro occurrit

8qS).

misero vestitu tristique specie.)

SCBNA SEPTIMA.
Chremylus, Blepsidemus, Paupertas.
nENIA.
m

415

tQyov xai avoGtov nal naQccvo^iov

d'SQ(i6v

xoX(i&vx Sqccv av&QcanaQtco KaxoSaiiiovs /

Ttoi, Ttot;

xi (psvysxov\

oi)

fisvsixov,

XPEMTAOZ.
'HQaKksts !

TIENIA.
iym

yccQ

x6Xfiri(ia

420

aA-A.'

i^olm KaKOvg xaxrog'

-^ftag

yccQ

xokfiaxov ovn avaoxsxov,

otov ovSsig aXXog ovdsTtmitoxs

o^xs d^sbg ovx

av&QonTtog.

&Gx

aitoXiaXaxov.

XPEMTAOS.

417.

(pivYitoi'^

422. tJvai

pro nsv yhq

sl xlg;

d'

G\)

mxQcc (isv yaQ slvai

(lot

doxstg.

Blaydes (coU. Ach. 564).

non videtur esse lurida, sed est" (Kappeyne); vVelsen
om. V) coniecit /uatv&g, sed maenadi non est locus et exquisitius

9eitov

doxtl?]

ixoi

(/uiv

i^tv y^Q quam quod errori tribuatur recte observavit vBamberg (coll.
Av. 1220). Meineke sola verba ai> eJ' el ttg" poetae esse suspicatur

dictum esse
125

Pac.

Ach.

(coll.

407

vBamberg vero
II

tl(,

415.

^cu yqav;

&e^iLt6v'\

Nub. 235
(coU.

Plat.

Ran. 664, sed vid. quae ad illos locos observavi),

Conv. 203 b) versum huiuscemodi intercidisse av 6'
:

fi&v jiQoaaitijaovaa vSiv

audax, iemerarium

416. iiv&qo)naQi<xi\

homunculi!

1)

Vid. ad Eq. 382.

^)

concinne

Simile

Nam

Ach. 517.

^XQ^

i"^**

Y^Q eival

ftoi

doxetg.

loquitur, quippe perterritus.

hoc vult dicere: qui8 tandem es
tu? Gratus quidem esse non potest
tuus adventus, quam tam luridam videam".

').

deminutivum est hvdQ&Qia ^).

422. Sermonis quotidiani licentiae
indulgens Ohremylus brevias minnsque

jtQoa^X&ei;'^

68

PLUTUS.

BAEm^HMOi:.
i'Goag

^EiQivvg iariv

Xiiti yi xoi

in xQaycodiccg'

^iavtKov ti

TQaytoSiKov.

kccI

XPEMTAOE.
425

aXk

OVK

%i yccQ

dccSag.

BAETI/IHM02.
ovKovv iiXavSrai.

HENIA.
^'

otcffO^c

lvat xiva

fi',

XPEMTAOS.
TtavdoKvxQiav

X^md^OTtcoXiv.

ivinQay^g

Tifitv

ov

yccQ

o-Odev

av xoGovxovl

rjdciirjfiivrj.

HENIA.
ov

aXvjd^Eg',

yccQ

dsivoxaxa S^dQcmaxov,

Blaydes quod proposuit 6>XQ^ Y *'*' 'p'vi5s i"< Soxelg, propter elisum -at displicet
(vid. ad Nub. 7), propter vs. 423 ne in censum quidem potest venire. Equidem
si coniecturae locum putarem, proponerem *eJ, val rovg S-eovg! sed vid. comment.
423425. Sic distribuunt VR; vs. 424 sq.b Chremylo, 425a et 426b 428 Blepsidemo tribuit A.
424. ys Y]
426. tiva

/iiev

/us

R.

R]

/ue

||

ti

R] om. V.

tiva V.

428. ivexfiaYeg A] icvexqayeg R, itvaxexqayeg V.

429

sq.

numerorum

didQiixatov,

^tjtoOvteg']
\

inaequalitas,

6edQax6te

malim quod

||

oi)dhv

^rjteltov

R]

firjdiv

Naber. Si

V.

nimie displiceat

scripsit Blaydes: 6edQaxate -vteg.

apud comicos praeeiusmodi accusativi (obiecta interna) verbo (iXenetv subiunguntur ^).
425. oixovv xXavaetai'\ male igitur mulcabitur *) ista, quae Furiam agat nec tamen
sit Furia. Non iam timet Blepsidemus
personatam istam Fnriam.
426 428. Cf. Lysistratae locus, ubi
mulieres quae leniem '), vile legumen, et
424. Trequenter

sertim

quae vinum panemve venditant in primis immittuntur in hostem ut omnium

pugnacissimae

et

maxime clamosae

Etiam locus ex Vesparum

ubi cpaXaivag navSoxevtqiag VOX

facit,

buitur Cleoni

428. ivexQayeg^ inclamasses, allatrasses.

Cum

composito, quod apud nostrum non

redit

*),

cf.

oiidev

xtjXiog

429.

iy/j/iav et similia.
)i6txiiuevri\

sic infra oiiSiv

fjdi-

').
oii

YciQ...;]

mirantis particulae

tri-

^).

cum

indignatione

^).

ad vs, 58.
") Lys. 457, 562 Eccl.
*) Vid.
Vid. ad Ran. 562.
*)
fr. 22 Metagen. 16 Canthar. 10 Anaxandr. 41^^ Alex. 258.
) Sed
vid. Thucyd. VIII 84 3 (?)
^) Vesp.
35, ubi vid.
^j Vid. ad Vesp.
') Vs. 805; vid. etiam ad Ach. 914.
germ. anschreien.
1)

Pherecrat.
457 sq.

*).

huc

initio

1175
Lys.
etc;
682,

69

PLUTUS.

430

^rjxovvTsg in

TtccGrjg

eK^akEiv;

xcoQccg

(ae

XPEMTAOZ.
ovyiovv VTtoXomov xo ^aQccQ^qov yEvriGExai:,
^AA.'

avxUa ^dka.

kiysiv aE XQV^

eI

rixig

nENIA.
noiriGco xiqfiSQOv

GcpK)

r^

cbv

ccvd^

dovvat dtKrjv^
cccpaviGai.

^rjXELXOv ivd^evS^

ifiE

BAEmJHMOS.
435

aQ

iaxiv

xajrijA,tg

r]

xatg noxvXatg

r}

431. t6 ii<kQa9(iov UJ aoi to

(i.

R.

aot

(i.

yEtxovcav,

dtaXvfiaivExai;

(lE

V, to

x&v

i%

r]

ccEi

/vijoirat
||

at
AJ ehig V B, idem legit schol. R.
cf. V8. 406, 624, 966 Pac. 1041 Av. 1201 Eccl. 535.
435 sq. Blepsidemi sunt in R, Chremyli in V.

432.

)]rig

||

436. taig

xotiJ/Lai;

enuntiato

relativo

m]

ta; xotuHa;

aliena

Alex.

collatis

illo

est

ye

VJ yhttai. 11.
RJ "' ^XQ'!^ ^>

^XQ>i^ A.;

Kappeyne coU. Thesm. 347 sq., sed a

quae suum locum occupat locis ab

ye

particula,

Prom. 42, ubi &ei y orationis initio positum

ja immer, vraiment toujours).

257^ Aesch.

fr.

xQ>i*

significat semper profecto {toch alhjd, doch

431. Nonne

restabit

barathron

tibi

ex hac regione pellaris?

si

Affinis

^),

est

temporis futuri usus, de quo supra quaedam sunt observata ^).

432. Item Pisetaerus ad Iridem: i$
/^^f 6n69tv no^i
ti; no6ani]; Xtytiv at
("). Ubi item, ut et supra *), urgentis

imperfectum

est

434.

ii.v9'

nostrum

signiflcatrftd,

quod

valet id

Homericum
dictionis

sit

/()^r.

di6tt,

ovvey.a.
^),

435
et

veri

Audito

Nubium quendam
invehendam

damnum

Blepsidemus

caupona

me

laeditf"'

').

instare" sibi

ecquid"

ista e vicinia,

suo vino semper

recentioris

dissimile hanc

est

e coniectura esse

sq.

sodali

est

propterea quod, ut

Quod cum

structuram etiam in

versum

hoc apud
guamobrem^),ni\ac

ceteris locis

tovj

rogat

quae adulterato
*).

Quod

capi-

ratae mulieres vinolentae in Thesmophoriazusis pessima quaevis imprecantur eX ttg xinnlog

xanrjXlg tov /oig

tal

ij

tS)V

rj

tai"

*),

xotvXtbv

to

v6iuta/ua

de quantitate

iilae

Sialvftaive-

praesertim

Et in Ecclesiazusis femina,
quae pro viro se gerens verba factura
est coram populo, nihil habet antiquius
quam ut ferat de malis artificiis cauponarum ^^). Nostro loco simillima sunt
verba, quibus apud Nicostratum nescio
quis fraudulentum canponem crimina-

sollicitae.

tur: d xdntjlog y&Q o6x tibv Yeit6vtov,

oirov av te (patdv
itnentfj.xfj^

inoSwtal

xat&qatog

ttvi

doiig vdtoQ:

av t

av t ogog,
sive

vinum

posctt quis, sive oleum, sive acetum,aquam

ille

praebet

omnibus

Yettovtuv e vicinia

sistrata

*^).

Verba

ix

t&v

legnntur etiam in Ly-

^*).

j Vid. ad vs. 290 sq.

*) Of. V8. 406.
Vid. ad Ran. 574.
^) Av. 1201.
) Item Plat. Menex. 244 c Leg. 821
Ach. 292 Nub. 623 Eccl. 17 Plut. 840.
^) Nub. 1310.
Lncian. X 22 1 etc.
Laedit. Hor. Ep. I 17, 8. Praeterea
') Eccl.
) Thesm.
vid. ad Ran. 59.
153155.
") Nicostr.
347 sq.
**) Lys. 701; praeterea vid. ad Nub. 37.
fr. 22.

1)

5)

**)

70

PLUTUS.

nENIA.
Hsvicc fiev ovv,

7}

6(pmv ^vvoixS

7r6A.A'

sTrj.

BAEmJHMOZ.
ava^ "AnoXXov

jtal

^sol^

itot

tig

(pvyr);

6v

d"riQiov,

XPEMTAOZ.
ovxoq^ xi 8q&<s\

440

ov TiaQafievsig

03

deiXoxccrov

BAEWUHM02.
^KiSxa jtdvxcov.

XPEMTAOS.
ov

fievetg

avdQe 6vo yvvaiKa cpevyofnev (liav,

akl

BAEWIAHM02.
Hevia

yccQ

iexiv,

d)

ov8a(iov

itoviqQ, jjg

ovdev necpvKe ^aov i^coXeexeQov.

438.

Suo loco habet V,

439. Reisig post

in

tamen Eq. 240

recte; vid.

margine R.

(;

||

& R.

xal]

(|

ug B]

ti;

ovv V.

virgulam, post &tjQlov signum interrogandi, fortasse

rfp^j scribit

od yuev*??,).

||

&r]Qlov'\

sic recte h.

codd.

1.

vid.

ad

Av. 87.
442. oiSaftov R] om. V.

437.

Nempe

'EXX&di,

tfi

avvsati,

icQgtt]

j(Qeo/iivt]

xal

17

his

Ttivlri

6h

icei

xots

'dnaxtdg iati,

omnino

avvtQocpog

tfj

6ta-

'EXXicg ti^v te Ttevit]v &Ttaftvvetai

6eanoa6vr]v.

ti]v

senibas, ut

/xhv

Qaae Demarato He-

rodotus tribuit verba generosa ').

438. Viam salutis anxie circumspicientis

hoc est^); plane vero desperantis

foret: noT ti? av yiiyoi

(pvyoi.ui;"

Cum

,-" *)

xixl

vel: ^ol av

9eoi"

tum

tig"

adhibitum vidimus supra *).

439 sq. Simillimi in Equitibus sunt
clamores servi ad recedentem isiciarium: oStog ^*), ti tpsijysig; ov nevstg; Ji
ita

Ysvvdcda

icXXavton&Xa,

fitj

nQod&g ta

Yfiata^). Verbis u) dstkotatov

9)

aii &riQiov'''

Pisetaerus

in

sodalem

Avibus

'').

441. (psvYOfisv
cum indignatione
;]
exclamantis est indicativi praesens h. I.,
.

ut alibi futurum

^).

Theognide iudice

443.
nsvir]

navttav

KvQve,

nokiov,

(psvYovta xa\

xat

i]ni&Xov,

hya^bv

ccvSq

ftiXiata

6dfivr]ai

xai yijpto?

ijv

61)

^a^vxrjtsa ndvtov

sig

xal nstQetav, KuQvs, xat' r]Xt^6ctiov

^).

XQ^I

^intsiv

Similia

apud comicos sunt iudicia de feneratoriius:

e9vog

XeateQov
oij6h

ev

^*'),

toiitov

itaiQag

iad-'

i^caXeatsQov "),

oiidev iattv i^co-

avvtsfiovtt d'

ZaarteQ

de lenonibus:

te^vtov i^coXeatsQov

yip

de meretricibus:

oiix

iatt

toO noQvo^oaxov

S-rjQi'

iattv oii6hv
*^).

^) Item Av. 354 Soph. Ai. 403.

) Ut Eur. Or. 598.
Herodot. VII 102.
*) Vid. vs. 1
^) Vid. ad Vesp.
1.
supra vs. 374 sq.
et vs. 252.
') Av. 87; praeterea vid. ad Eq. 273.
) Vid. ad Av. 369.
Eq. 240 sq.
22o.
i)
^^)
") Anaxil. fr.
Diphil. fr. 8lK
Theogn. 173 sqq.
Antiphan. fr. 159.
1)

Cf.
)

nQck-

etiam

increpat

71

PLUTUS.

XPEMTA02.
6ti]&\ avxi^oXS) Gs, GTrj&i.

BAEWIJHMOS.
JC

jua

iyoi

ov.

(xsv

XPEMTAOZ.
445

'Attl

^r^v

Xiyco

SQyav aitdvtciv

deivoxarov egyov

TiaQcc

TtoXv

spyaaofieO'', sl xbv d^ebv

SQfKiov dTtoXsiTtovxs Ttoi g^sv^ovfis&a

dsdioxs

xrivdl

diafia-jiov^s&a.

fivjSh

BAEm^HMOS.
OTtXoiGiv

Jtoioig

7)

dvvdiisi nsTtoi&oxsg;

444. atri^i R] om. V.

445.

XiYU)

/Ifyai]

Bergk, Hartman

447. &noXtinovte R^]

V,

-Xtirtovte

Atyo' oot, 6eiv6tatov Ipyor nokii.

R^ A.

-XtTtdvte

Adverbiam

||

molestum

noi

ratus Dobree coniecit iQyaaanivw (melius Meineke lQyaa6^e9a), tbv 9ebv

anoXin6vtti

el

(pev^ovfxed^a

ttjv6l

6edt6tig.

Sed

Acb. 1035.

vid.

^t]fiov
\

(pev^oiifieSa

|{

R]

-oifie9a V.

448. 6e6i6te R]

-;

449. noiotf onXotatv

*xq&ttt (qno

445.

V.

Dawes]

magia manifesta

Animum perturbatnm

SnXotatv

noiotaiv

nam

vi

sodalem e fnga retrahere conaprodit oratio abrupta.

tur Chremylus
oti", certe:
<""
Expectabatur
^fY'"
et verbis

nXeya) aoi",

ut in verbis chori Euripidei

de Euryatheo:
Xeyw,

el

xvQ^attg

n6Xiv

aoi d'

cu

xax^tpQwv ora^

R^ V.

6vvdftei]

||

ntnoi96tei\ -tt Naber.

||

enim

Dicit

onXotg

noiotatv

B,^,

tragica)?

sit dictio

id

quod:

ei

9eiv &no-

tiv

Xeix^iofiev.

449

451.

At unde arma hahelimus?

Ista enim ipsa arma nobis eripuitl

primis

manifestus

versibus

tragicus;

est

In

color

quo magis ridicula sunt quae

Vjitig,

olx

ovtwg a 6oxtii

adiunguntur.

Nam

recte in scholiis ob-

servatur militare aliquod

').

verbum expe-

longe indignissimum. Cf. verba Fisetaeri:

non humile illud oppignerandi

verbum. Egregie vero errat interpres

sic

6itv6tatov ^p/of nuQit noXii\ facinui

6iivhv iqyov xal axetXiov tiQyaafievog!

^).

apud nostrum naqlt noXv multo,

longe ^) superlativo additum ^). Sic apud
Thucydidem Cleon dicitur t& 6i\fiw nuQix

Non

redit

noXv nt9avwtatog
id in

')

quo

rei

samma

Eur. Heracl. 372 sqq.

pergens:

Qevfievwv etvai

Qaalis lex

si

<paivetat 6h xal
fiij

9tivai

unquam

tit

twv

icnrjyo-

onXa ivixvQa."

fuerit, e nostro

loco eifecerim abrogatam esse ante Pla-

tum fabulam scenae commissam, nedum

^).

447. &noXeinovte'\ participium praesentis

ctari,

est indicat

^j

).

alios autem indicatos

huius loci
non invenio, neque norat is qui <pai-

fide

Av. 1175; praeterea vid. ad Ach. 128.

')

Nostrum:

^) Thncyd.
*) Neque alibi apad comicos, nisi Anaxandr. fr. 39^
verreweg.
) Vid. ad Nub. 1212.
III 86 6; cf. I 29 4 II 8 4, 89 4 VIII C 3.

72

PLUTUS.

450

noiov

ovx

ov d^coQaKa, %olav aCTclSa

yccQ
.

Iviyyqov rl&rjGiv

fiiaQcoxdxri

i)

XPEMTAOi:.
^ovog yaQ

d^aQQEt'

ovtog, old^

d^sbg

oti,

XQOJiaiov av GriqCairo r&v ravtrjg rQOTTcav.

nENIA.
yQv^Hv Kal roXfiarov, m Ka&aQfiars,

455

in

avrocpcoQG)

dsiva dQ&vr

elXrjiifiiva)',

XPEMTAOS.
6v d\
7}(iiv

xaxtffT

co

aTtoXovfiivrj, ri loiSoQSt

TtQoGeld-ovG

450. noiav recc.] noiav d'

ov8

oriovv adtKOVfiivi^;

R, yal nolav A. Cf. vs. 786 etc.

452. ovToi B] om. V.

454. xa9&Q(iaxt V] -toi R, -ta A.
456. XoidoQtl V R]

cum

V^

-Qs-ig

(cf.

Nub. 1140 Pac. 656 Lys. 460), ut dativus

fi^tiv

rtQoasX&ovaa iungatur.

eiusmodi legem sta'). Et in lictores

certe aliquot annis ante non valuisse
eam legem loco quodam e Thesmophoriazusis allato demonstrari poterit ^), si
quis iocos comici pro testimoniis afiferen-

vox tQdnoi, apte Bergler cum verborum

hoc lusu contulit Plautinum Poeni poenas ). Infra vox atQO(fr\ similem praebet
occasionem iocandi ').
454. Particulae xai, quae verbo tol(lav est adiuncta,
revera tamen ad

dos arbitretnr.

yQ\)L,ii.v

vstat"

scripsit

tuam cum Patito

aliisque

453 sq. Locutio tqonaXov atrjaaa^ai vel

9ea9ai a re militari haud raro transfertur ad victorias quae sine acie telisque reportantur; sic Peleus Euripideus
de Menelao: &kX^ el'? ys toidvS' avdQ ano^lsx/jai

tQonatov

/lovov

"),

aiitov

et noster

xexQayag, (LneQ &el

at^ao/uai

= istam vincere.

conicere

^).

fidxei;^'' *").

est

U8U8

456.

in

(L

est vis in

verbis:

-xa\

noXiv xataarQtcpei ;"

ad Xanthiam:

^)

^eltv,

Vocis xa^dQftatog idem

versu: odx &no(p9eQeX, xa&net;"

ijfiXv

xdxtat' &noXovfievrj]

in ore conviciantium

'^).

frequens vox

^^).

etiam alibi apud nostrum

verbo XotdoQsXa9ai additur dativus ^^).
457.

quod alibi
in fugam
Quod nunc additur
Cf.

dicitur: tQon^v tivog noieia9ai,

ahquem

xal

9aQixa, xal ixnodujv

comico: nltiata /oQibv tuiv &vTinalcav vlxrjg

iatrjOe tQonaia *). Est igitur tQonaXov tavtijg
arijaaaS-ai

trjv

vel ianitoris inferni

de Magnete

eadem

ad Paphlagonem

isiciarii

nqea^vi ncQ &v

pertinet,

*)

oi)6ev

ijujr]

oii<5'

ottoiJv

dcdixovftitrj]

ut supra

ridixrifievri **).

Vid. Boeckh Staatsh. I p. 142.

^)
=) Eur. Andr.
Vid. Thesm. 1197.
762 sq.; cf. Aesch. Sept. 276 Eur. Suppl. 647 Hel. 1380.
^) Eq. 521; cf.
etiam Lys. 318 Thesm. 697.
^) Eq. 246.
^) piaut. Cistell. I 3, 54.
^) Vs.
1154.
8) Vid.
ad Ran. 913.
) Eq. 274; vid. etiam ad Eq. 342.
i')
!<) Ran.
Quem versum Aristo607; praeterea cf. Lys. 442 Thesm. 1089.
phaneum e Suida protulit Nauck Mel. gr.-rom. VI p. 84. Praeterea vid. ad Ran.
733 (ubi del. verba drin6aiog Eq. 1136").
") yid. ad Vesp. 412.
") yid.
"*) Vs. 428.
Eq. 1400.

73

PLUTUS.

nENIA.
ovSsv yaQj

Ukovrov

oidiKeiv fie, rbv

460

rmv d^e&v,

jtQog

co

Ttdkiv;

j3Afi/;af

vofii^exov

itotsiv netQcofievco

XmMTAOE.
ri ovv; adtnovfiev rovro

6s,

av&QcoTioiGiv ixTioQi^ofiev

el TiaGiv

aya&ov ;

HENIA.
uv

ri d'

aya9bv

'6fieig

i^evQOid-

XPEMTAOH.
ri;

ae TiQ&rov iK^aXovreg ia rfjg ^EkXadog.

en^aXovreg

efi

465

nENIA.
w av vofil^erov

xal

Ttanbv iQyccGaO&at, fiei^ov av&Q(anovg

XPEMTA02.
n
ri;

YR;

458. tofii^stov] -te

cf.

vs. 464.

460. ae] ye Naber.

461.

&v9-Qtl)jtotaiv

ixnoQi^oiuiv

{-^oliut&'

J*

av no9'

(oum

R]

-ci

ti J'

"V.

465. icv9Q6novg A]

II

VR

iram et studium

itv^Quinotaiv']

solis

ferat

virtus,

fost nummos

Vs.

si

propter

praemium
virtus

non

nummos

co-

brevi fore ut

sed

*)

Vid.

compositum tamen

ti

ixnoQi^itv

est aptiseimum.

annot.

crit.

latur, cunctos igitur mortales et

piosque et divites evasuros

probis

429; vid. ad Vesp. 682.

489497.
Lys. 421.

nam suum

').

hominibus opes praeblturus est Chremylus ^), sed nullos mox maleficos futuros arbitratur,

scribens

sq.

V] -ti R. Cf. vs. 458.

(cf. Vesp. 1350 Pac. 986).

testantnr hae particulae, ut supra

461. naaiv

autem loco

Bentley

U,

TtoQll^ofxtv

vofii^itov

-oig

458. ov... yiQ...;']

&v9-Qci)7tots

506 Av. 459), in versu

av, fortasse recte;

rec.) vel ti Stjt

redit Vesp. 365, 859 Lys. 421, huic

464.

V R]

V)

&v9Qd}7tot; itYa9l)v (vel -a) noQi^o/niv (ut vs.

^)

ad

igitur

in

eius

inesse videatur
turbatio, ut

mente

lxnoQii,ofiiv'\

dimus, praebemus

Vs.
V8.

probos

Non

est

verbis

licet

consiliorum haec per-

modo

solos probos homines,

modo omnes beare

").

velit

'').

callido

consilio

ejtjte-

'').

386 aqq.; cf. vs. 475.

475 et Proleg. p. XI,

8.

=>)

Vid. va.

^)

Of.

PLUTUS.

74

xovro dgccv ^ilXovxEg

eI

iTtiXa&olfjLed^a.

HENIA.
nal

nsQt tovtov 6(p&v i&iXm dovvai Xoyov

fiijv

xb Ttq&xov avxov' nlqv fiev anog^iqvco iiovvjv ^

ovCav alxiav

a,yu9S)v andvxcov

470

vfiiv, di

noislxov

rjdij

^mvxag

xs

ifii

xov^

ifis

{ifiag ...

av

xi

sl

ds

fiiq,

doKfj.

vfiiv

XPEMTAOS.
xavxl 6v xoXfi&g

fnaQaxdzri Xiysiv

co

nENIA.

475

Kal 6v ys diSdSKOV.

ndvv yaQ

anav^

0'

afiaqxdvovxd

xovg Smaiovg

si

cprig

^adimg

olfiai

dnoSsi^siv iyco,

noiiqssiv nXovciovg.

Brnnck ^17 aine insta cansa.

xfjv'] xav YB.
om. R.
475. Del. Kappeyne, Panpertatem enim de cunctis hominibus ditandis perpetno
loqui; solum Chremylum quid velit nescire; quod vitinm duabns fabulae editionibns conflatis natum esse ille sibi persuaserat. Sed neqne hniusmodi crimine
fabnlam nostram premi, neque hnnc versum male habere, in comment. ad vs. 461
demonstratum ivi; cf. Proieg. p. XI, 8.
468. aiitov]

||

470. T* V]

466. Apposite Bergler landat

Plautinum

non?

mam

iniuriam

facisne

versnm

mihi an-

non perdo, maxi-

Fateor: quia

sq. lung.

rovtov aiitov, hac

/iiqI

ipsa de re.

470. Insigne hoc

qnod

loquendi,

grammatici

exemplum

icvavtan6dotov

Apud nostrnm

^).

Thesmophoriazusarum versn:
o5v tif iativ

quissimum

1)

tl

6i

/ui}

xti."

generis

vocant
redit
tl
*),

in
/uiv

c(

iixaioi,

Plaut. Anlnl.

IV

cf.

Menandr. 718.

Agamemnonis:

yiqa?

ddiaovai

fiiv

fitydc^vfiot

aqaavtt? xatdc 9v^6v, Snwg

ti

6i

xt

fxij

.6(i><oatv,

itvt-

iyto

Perantiqnum
etiam est in lege Gortynia, in qua de
pnella epiclero post alia haec constidi

xtv

aiitig

tuuntur:
xovta

;'

xa't

tlia/nat" ^).

iv tatg tgtd-

fiiv tts onviri

xa Xtintavtt

6nvit9&ai,

ottfit

.,

aJ

xa viivatat"

6i

fttj,

aiXto

^).

473. xai av y* dt^dcaxov] audeo sane^),

anti-

autem exemplum praebet

tu

autem disce ea

'),

qnippe qni nescias.

) Thesm.
^) Vid. Greg. Corinth. p. 4749 Scb.
ennntiatis interrogativis brachylogia Av. 372, 578.
^) Leg. Gort. VIII"-^. Alia exempla extant (Herodot.
82 2?) III 3 3 IV 13 3 Xen. Cyr. IV 5 10 VII
15 Mem. III 1 9, 9 11 Plat. Conv. 185 rf Protag.

4, 15,

etiam similis
*)
Hom.
135 sqq.
VIII 80?) Thncyd. (I
5 54 Anab. VII 7
811 rf, 325 rf Demosth.
536;

n&A^'

dgtov SSatat

').

467

initinm Iliadis in verbia

in

'iXXII

27

Vid. ad vs. 103.

Soph.

'')

fr.

402

Eur. 211

Vid. ad Vesp.

2.

(?)

Plat.

com.

24

75

PLUTUS.

XPEMTylOi:.
xai nvcpcoveg, ovk ^Tj^STf;

rrjU.Ttaj/a

00

nEI^IA.
ov dei aiSTXid^etv xal oav itQiv av

fid&rjg.

XPEMTA02.
av

xai xig dvvair

TOiavT

d-Kovmv

firj

^oav iov lov

nENIA.
oatig iexlv sv tpqov&v.

XPEMTAOS.
480

zi dfjxtt
ittv

001

xiiirifji

iittyQdipoa

dX&g\

476 et 478 sq. Chremylo dat A, Blepsidemo

476.

y.al']

dixyy

xfj

VB.

w Bentley.

480. iitiyq&xpm V] irtiYQ&^OJ B.

Fustuario supplicio sive

476.

nia

tslia

^vXoxo-

Chremylas dignam habet annm

')

sic

dicebantur fustes,
ceterique malefici

inter

Lysimachus quidam, qui ex ipsis carnificis manibus vita salva fuerat ereptus,
exinde ,d iinh tov rv{/ii)ndvov" cognomine
non admodum honorifico ') inter cives
est desian in sola scena comica?

xixpwv

gnatus

*).

xvcpoave?]

horum etiam

infra

^*)

fit

mentio. Erat xvipwv lignnm collo inse

rendo;

sic

apud Cratinum commemo-

ratur nescio quis nebulo

tl>v

avxev

rectosve

ixtov ^).

stetisse

constrictos ^)
xvnttiv ductum

esse

lum aut perexiguum

homicidae
(xaxoCpyoj) ultimo supplicio afficiebantur publice, hnttv(xnayit,o>xo ^). Itaque
quibus

quadrupedes

testatur. Itaque tuto statueris aut nul-

perhibentem.
tvfinava]

sed

sos

ipsum nomen a verbo

Non

tSt

xixpmvi

sedisse

autem

iv

homines

v(po)vt

inclu-

xv(pwva

^vXov

Av

^).

cutio

et

ri

discrimen

ntvteavQtYyov

grammaticis afiertur

proverbialis:
yevotr'

fuisse

av

^),

ix

navtig

lo-

av ^vlov

comoedia aliqua

desumta, opinor.

oiix itqriitte{]

tragicae dictionis hoc

vorbum nec nisi in parodia apud nostrum obvium ^") ludicre discrepat a
vocibus parum poeticis, quibus subiunctum

est.

477. Sic

Philoctetem

Sophocleus Neoptolemus ad
^oHfiot, ri einas!" clamantem:

ativa^t" ait nQtv /ndt&tn" ")

fi>)

478. xal...;] animi

particula

commoti indicium

*^).

') Qnasi
2) Lys. XIII 56, 67 sq. Demosth. IX 61.
1) Polyb. VI 37.
*) Teste [Aristot.] Eep. Ath. 45
nostras aliquis dicatur: van de galg gedropen.
") Ter. Andr. V 2, 24.
) Eq. 1049; vid.
6j Cratin. fr. 115.
6) Va. 606.
>") Cf. Vesp.
) Zenob. IV 7 emendatus a Valckenaerio.
etiam ad Nub. 592.
") Soph. Phil. 917.
402 Thesm. 696 Lys. 303 (vitio debetur Lys. 459).
") Vid. ad Nub; 210.

76

PLUTUS.

nENIA.
XI

601

SOKU.

XPEMTAOZ.
naX&g

Xiysiq.

nENIA.
t6 yccQ avr, iav i^i^raffOe, nal

dcpa dsi TCa&etv.

XPEMTA02.
(ad amicum:)

iKavovg voni^eig dtjta d^avarovg etKOGiv;

BAEWI/IHMOS.
v&v

xavxri ye'

8e Sv

cnioxQ^^GovGiv fiovco.

HENIA.
485

ovn av (pd^dvoixe xovxo TtQarxovxeg'

4:81c.

Chremylo

xi

yuQ

Blepsidemo R.

tribuit V,

482. ^ttaa9e xal] fittaa&ai

y.al

V, >jttaa&ai R.

Priorem Blepsidemo alterum Chremylo tribuit A.

485. ti yciQ Poraon] d (rj R corr.) ti yaQ V R,
av A,
ti y
V Ald. alii, sed
alienum hinc est
483

sq.

jtQattovt^

ti

(/

>/.

483. Ridicule urgetur oratorum illud:

unam mortem non

ad tale
scelus luendum." Sic e. g. accusator
Ergoclis praetoris, qui hoc ipso tempore
sufficere

perduellionis denuntiatus est et damnatus

xXfl?

^):

ovx av

xitiIq

fioi

Svvaa9ai 'E^yo-

doxei

hbg ixdatov

tojv

TtenQayixivwv

ttvtm oiide noXXdcxtg icrto9avwv Sovvai Sixyjv

itiiav tSi ifieteQw nX>j9ei" ^).

nostro

loco

Neque

aliena a

sunt verba hominis apud

Aristophontem comicum ni Terum

quod perhibeat, xQsfiaa9ai

ratum se dicentis ').

sit

dexdxt?" pa-

sibi

superque erit

*).

mine evadant. Est tovto nQ&tteiv"

agere de quo modo sermo fuit
&avetv igitur

Aut

hinas

sodalique nunc mortes imprecatur

Blepsidemus, aut cavillatur Thucydides

Herodotum regibus Lacedaemoniis bina
suffragia tribuisse perhibens

BQaaidov
tog

')

id

quemadmodum

1.,

id

tb hno-

in

9vo/uevov

quod

xal tavta nQ&aaov-

ri neQt

tljv

9valav valet

tavta. Neglegentius inserta est particula

itt,

cuius vis ut appareat, ex uno enun-

tiato

duo faciamus oportet:

yicQ

oii

av

(i.

e. ti

ti yaQ av

y&Q av &vtinoite)

exoite dixaidv rt icvtetnelv".

ttt,

Praxagora in Ecclesiazusis fabula

verboram certamen iniens: icli^ icnocpavw
Cf.

tov9', ibate ae te

/iioi

/uaQtvQetv,

aiitbv ixriSev icvtetneXv

485.

"*).

h.

),

verbis Thucydidis: (paveQoO yevonevov tov

icvteinoi ttg

484. Nobis vero una mors singulis sufficiet, saiis

485 sq. Recta igitur mortem oppetere

iubet Paupertas, fieri enim non
posse ut superiores e verborum certaeos

oi/x

xal tovtov

'dti *).

av (p^icvoite] infra et in Ec-

^) Lys. XXVIII 1. Vid. etiam Plat. Rep. 615 5 Leg.

ad vs. 550.
>) Vid.
9.
*) Vid. Av.
Vid. Thucyd. I
3) Aristophont.
fr.
1603.
908 d.
)
Vid. ad Av. 181 et infra ad vs. 845.
20 5 coll. Herodot. -VI 67.
^) Eccl. 569 sq.
') Thucyd. V 10 2.

'^)

77

PLUTUS.
rtg

k'ioi

diKaiov avxentHV

civ

k'ri;

SCENA OCTAVA.
Eidem

Cho

ii

s.

KOPT0AIO2.
%Qrjv ri keysiv

'^drj

aAA.'

aocpov,

iSftfig

viKriGBrs t^jvdt

6)

iv roiGi Xoyoiq avriXiyovreg, fiaXaKOv 6

ivdcoCers (irjSiv.

XPEMTAOZ.
cpavsQOV

490

eyoay

(isv

elvai n&Giv ofioicog^

yv&vai Tovt

olfiai

rovg ^^riarovg r&v vO^cotcwv sv TCQarreiv iarl SUaiov^

oTt

rovg ds TtovrjQovg nal rovg a&iovg rovrcav ravavria

rovrov

d' rjfistg

487. xQl* VR] xQ^

488. S' V] t' E.

non male

Kappeyne]

492. todtov 6'

ini9v(iovvt9 toD9'

^fttZi

ovv

tovt

t]VQ0/ntv.

(cf.

||

vs.

VR;

ijupo/utf ]

6'

ivddiatts /ntjSiv^

quorum

avTetiStuxev

Hinc

notionem

").

Slxti

/ui*

lapfiv,

lis

taladt

xav

erit de nobis" *);

Thucydidem:

antxqav

item apud

Euripideus:
&'

^4.9t]vatoi" ^), et fialax6v ti ivdovvai dicitur

ti

is

qui

parum

ualXov

neque

strenue

virium intentione certat

itXX

iivttftiviag ^).

Gf.

ivSoUv

^),

summa

yvGivai^ inflnitivus finaest,

ut supra

ndaxttv, tov

oX>]v

eodem

naai yup

xotvhv

t66t

ixiatu) xal niltt, tbv fisv xaxov

492

ovxivtovmi'')

fiai.&ttta9ai

^^),

490 sq. Quod aequum nunc dicit Ohremylus, id ex re publica et cunctorum

mortalium esse perhibet Agamemnon

oi

ti

ex abundanti additus

et melius abesset.

in cedendi, concedendi

aiunt

actum

ovv

V R.

489. (favsQhv

6'

Lysistrata de mulieribus, tl yaq ivdioasi

tti^'

nilii;

V.

est potius ").

transfertur; itaque senes in

^j

Eq. 509. Blaydea coniecit

ivQOiutv

cy

quod licet relativo w subnectatur, revera

tamen ellipticum illud onwf cogitandum

elegans

MoOvat usus. Quod proprie

suum obtinet sensum in verbis Bdelycleonis oratores aseimulantis hominibus
hic est verbi

serrantibus,

cf.

u R]

||

tt

').

488. /uaXaxov

607 et vid. ad Eq. 751).

sensu dictum in Equitibus^) et ixiialtlv

fiaX&axov in Ranis ^**). Ceterum paullo
neglegentius instituitur hoc enuntiatum,

clesiazusis redit locutio, quae est vehementer neque sine risu quodam cohor-

tantium

dT^itov.

imd^vfiovvrsg, fiohg r^^QOfisv m6rs ysvsG&ai

sq.

tijv

Cf.

Idla

xaxov

6's xQlffov sitvxttv ^').

verba Strepsiadis: vDv o5v

vvxta ipQovti^tuv

fi6Xti ^*)

t]VQov ietQanbv Saifioviioi vntQtpva **).

fiiav

Qualis

1) Vs. 874, 1133 Eccl. 118; item Herodot. VII 162 Eur. AIc. 662 Or. 936 etc,
^) Vesp. 694.
praeterea cf. Av. 1017.
') Item brit. io give in, nos toegeven.
^) Thucyd. II
*) Lys.
671, ubi vid.; item loyov iv6oDvat Eur. Andr. 965.
12 1; cf. 18 5 IV 37 1 VI 72 2 VIII 1 3 Herodot. I 91 Soph. Oed.
) Redit locutio Herodot. III 51, 105 Eur. Hel.
R. 61 Eur. Andr. 225 etc.
') Vid. ad
508; de recentiorum imitatione cf. Cobet ad Dion. Hal. p. 15.
^) Ran. 595.
) Eq. 389.
8) Vid. ad Vesp. 574 Ran. 700.
Ach. 666.
^^) Vid. vs. 48 sq.
") Recte
") Vid. ad Nub. 489.
") Eur. Hec. 902 sqq.
'^) Nub. 75 sq.
ut arbitror sic Blaydes pro 66oD.

PLUTUS.

7.8

^ovXevfia xalbv nul ysvvaiov

yaQ

?)i/

495

nkovrog vvvi

v,a\

jU-r)

aitav sqyov.

eig

'](Qiq6t.fiov

^Xi-^rj^ xat

rvcpXbg oov ne^ivoery,

Tovg aya&ovg x&v avd^Qconoov ^aSieixai kovk anoXeiil^ei,

(5

xovg 8e JtovriQOvg nal xovg adeovg g^ev^etxaf Kccxa notijCei

xai nXovxovvxag drjnovf xd

Tt&vxag iqriexovg

xe 9eia 6eovxug.

Kaixoi xovxov xoig av&Qconoig xi av e^evQOt xig aiietvov;

BAEWUHMOS.
ovSiv

6ot xovxov fiaQxvg. (iriSev xavxr^v y

eyco

aveQcoxa.

XPEMTA02.
500

yuQ vvv

(lev

oag

6 iog xoig av&Qcanotg dtaKetxat,

TKitv

VR. Idem vitium

493. ^ovltvna Par. 2827] -Xrina

est Soph. Ai. 44.

vBamberg, nXovttZv Svtag (coUvs. 502) vel nlovtetv xQtjatovg ovtag Blaydes; sed vid. comment.
498. ti...tii Cobet] tiq...not VR; TlC \n no{t) abiit; cf. vs. 805.
499. ov6iv CobetJ ovddg V R metro invito, oddBis av iytb tovtov /naQtvg Bentley.
497. xal nXovtovvtaq] xal nlovttjaat (coU. vs. 388)

locis

non vix valet sed

nSXig

tandem

492.
alibi:

i^rivQcg

xal xoQtvetv

Sia^i

naltsiv

tt

anav Ipyor] sic Theth ndvta dicit Diony-

elg

Seivdv eig

xal

^Xei/jt;

tvcpXbg

&v

neQivoatfj]

Notabilis haec sed

minime

inutilis

abundantia *).
496 sq. Ita autem efficiet Plutus ut
omnes fiant probi
et, quod per se intelest dictionis

legitur,

divites

XQiatoi

xal

solis

Fient omnes
quoniam videbunt

et pii.

eiiaeiieig,

probis piisque favere divitiarum

deum;

oiix

aiv, iiX*!

>]

fiiog" &Qetfjv haxriaov-

iva Ytvrjtai. Praeterea,

iam dictum
divites

n^tav

est

et ipsa

omnes evadent. Et revera

dunt in fabulae exitu

1)

*)
6)

id

Ran. 406

sq.

Vid. ad Av. 555.

Vid. vs, 1178. --

quod

res id fert

^),

eva-

).

^)

^)

^)

6^nov,

Ran. 1012.

^)

si

de-

reddidisse

et generosis fecisse

naS-etv

qx^aetg

agtog

elvat;^''

Avibus inl tovt6 y iQthta!"

et exemplo e sua ipsius vita
petito illustrans id quod demonstratum
ivit orator ^). Ubi quas partes agunt
Dionysus et Enelpides, iocularia disputationi identidem intermiscentes, eas
Blepsidemo nunc tribuit comicus; et
alibi quoque
altercantium argumenta
in

exclamans

et

crimina tertius aliquis interstrepere

solet

histrio,

ne

nimis

serio

tractari

videantur seria. Sed quae nunc profert

Blepsidemus, multo minus sunt festiva

quam quae comicus tum, cum

florebat

ingenium, excogitavit ad eiusmodi

verborum certamina exhilaranda.
eius

nostrum

ti

meliores

Dionysus non rogatus respondet: te9vAvat! firi tovtov iQtata' "^). Cf. etiam Euel-

Ran. 968. Vid. etiam supra

interroganti:

non

te

sed e probis

cives

pides

^).

fii;

visum recuperabit nec iam caecus oberrabit ').

monstravero

pessimos,

sus Aristophaneus
494.

liitj/niovg

').

;^^fjort|uov

ramenem

Ysvsa9ai xrJ.] item

(hats

rivQOfiev

493.

Aeschylo in Ranis adveraa-

Sic

499.

rium Euripidem

aliquando.

vs. 273.

natuurlijk',

Av. 492,

item

")

Vid. ad Ach. 29.

vs. 519,

523

etc.

79

PLUTUS.
xiq

ttv

ovi

Tiyoix

noWol

fihv

yccQ

slvcct

fiaviav Kanodaifioviav x

x&v av&Qcortav ovxsg nXovxovGt novriQoi

adixmg avxa ^vXXs^afisvot'

ovxsg TCavv

TtolXot d'

xaK&g nat nstv&Giv

nQccxxovGt

txi ^ccXXov',

6ov

fisxa

xs

^^^TjCTOt

xa nXstGxa avvstOiv.

BAETUHMOZ.
505

ovnovv slvai
6dbv ^v

501.

'

502.

ycxQ

R]

lt

(prjfi

xig

icov

navGsi xavxrjv ^Xsipag nod^ 6 IlXovxog,

si

xoig avd-Qcanotg aydd''

av

noQisstsv.

(isi^oa

t. V.

R] om. V.

noXXa Reiske non recte, nam non in hanc vocem sed in adverbium
incambit orationis pondas; avtbv Hemsterhuis.
504. re R] yt V.
505 sq. Blepsidemo dedit Poraon; in V R continuantur Chremylo. Transitus a
2a persona ad 3an> (^ri aoO vs. 504, rai)fijv vs. 505) testatur alterum iam loqui
503. auta\

itSixwi

senem.
505.

V R]

il

A.

1/

II

Ttavasi] naiiaai R.

||

{^X&iptj

structura non redit); alibi dicit

ai;tira/

tavtriv iilLi\pag

olim quidam teste scholio), rauri vel tavta

506.

rtf

VR;

Bentley] uv

501. /naviav xaxodaipioviav t

n&Xlov^

dementiam, immo vesaniam divinitus im-

ttvi.

missam

^Vfinai!;eiv,

ov ^iovov /oXav

fiovav doxovoiv

502

504.

iiya^ol

poeta

^ftei?

yicQ

nXovtovai xaxoi,

priscus

dixerat

quod generose addebat:

aitoTg

oii

SiafietxpdftsS^a

XQ^ftata,
elicitur

504.

i.

nXovtov

sive

quae vox e verbo nXovteiv

tic

facile

fieta

aoO

praepositio.

idem infra
abundat enim
Apud nostrum haec
.

avveiaiv]

elvai ^),

navetv

506.

^vftnivetv,

tivog

fteta

et

^).

nauaet

el

eivai

^vftfia/og

rai^rijv]

saepius sic

di-

non addito participio

ttv&

vel genitivo rei

^).

Etiam Blepsidemus nuno recor-

poetae elegiaci, qui cum patre

deumque hominumque expostulans cur
datur

querula voce rogabat ovdi

tandem'''

nQig

xexQtftivov
oiid^

odog

Vjv

6aifiov6g

iati

ost

imitatio

via

'").

effecit

ti

(iQotoIoi,

ttg Iwv itd-avittoiaiv

Mortalibus certe qua gratum

iam

^).

valet fietd tivoi

avr-

t6v

e.

505.
citur

tijg

dtQetij; tov nXovtov", id minime iam valet.

Hactenus oiiSeXg inXovtrjaev ta/ica; dixatog
uiv '),
iam soli probi mortales divites
sunt futuri.

503. adtic]

(iXixprii

Conferri possunt loci ubi

similia dicuntur

noXloi

qni

^),

itlX

xal xaxodai-

').

nivovtai",

6i

itlLXit

fjv

comment.

vid.

iti

R] ravt

Meineke.

(ilaipai;

ut

mus**); nam post

ftia) expectabatur

aSoi"
flat

^).

reperta

Priscorum verborum
Y]v

o{)

diceret Blepside-

generale

oude-

iivtiva.

^) Solon.
Vid. vs. 372.
fr.
15 (= Theogn. 315 sqq.); cf. fr. 13^.
Menandr. fr. 294 (= vs. 42 novi fragmenti Colacis, Oxyrhynchus papyri III
'>)
) Sed legitur etiam Eur.
1903 p. 22).
Vs. 1081.
*J Vid. ad vs. 845.
^) E nostro locos collegit
El. 943 Plat. Leg. 639 c Aristomen. fr. 2 Enbul. 9^.
Sobolewski de Praepos. p. 232 (ubi del.
Ran. 1513"). Vid. etiam infra ad
i")
vs. 823.
Vid. ad Eq. 330.
De voce 060, vid.
^) Theognid. 381 sq.
ad Eq. 1015 Ran. 897.
") Si recte sic scripsit Bentley; vid. ann. crit. et
cf, Eur. Or. 308 alibi.
)

')

**)

80

PLUTUS.

nENIA.
cckk\

Ttdvrcov QaGv

03

dvo TiQeG^vraj ^vv&iaGatra rov

rovro ysvoi^

si

510

st yccQ

itoQ^sl^

niovrog

^XsrfJSis

GKvrorofistv

rj

515

ov

'{)(isig,

i6ov a^hroVy

av Gocpiav

rQOXonotsiv

Iq

^ nXtv&ovQystv ^ nXvvsiv ^ GnvXodsipsiv

^ ^yrjg ccQorQoig Qrj^ag ddnsdov naQnbv Jrjovg

507.

^aat' hv9()6jniav

Ttdcvtcav

510. ^Xixpue R] vvvl

lilixpBie

511. ovtt tixvtiv av R] OVT

512.

&fi(poiv

(isXsrcprj

acpavtG^svroiv^ s^sXriGst

QaTtzsiv

?]

vyiaivsiv

av XveirsXstv ocp&v.

g>r}fi

JtaXiv diavsi(isisv r

viitv xovrotv

^ vavnrjystv

'jfaXv.svsiv

o\}%

krjQStv nai jiaQanaisiv,

rav av&QcoTtcov ovr

ovrs rsyvrjv av

ovSsig' afig)oiv d'

rig

avcntHG^ivr

avd^Qcoitcav

R] navtitvmi

V.

^ocat'

R^J iavtdv V R^
av tixvrjv V.
ovt av U] ovts
V.

||

aiirdv

V R.

|{

rovfoivl rovroiv

..ic/nq)oTv

"O^f^/eaO^&at",

Meineke.

514. axvlo6e\pttv Bentley (ut Av. 490 Eccl. 420)] axvtodeipelv R, ^vqaodexpelv V.
515. ^^|a R] ,;! V.

508.

Vespis

^vvd-iaatbta

Praeterea

^).

cognomentum

tov

509.

ei

ioculare heliastarum

naQanaieiv'\ delirandi

..

vox in

redit

tcti.]

cf. cpq&teQtg tQico^dXov

sed

vis: finge

que corrigere docet,

').

est

omen neque fieri

ahsit avtem.

Paupertas est quae homines

^),

sollertes et ingeniosos reddit fortunam-

^).

haec

optativi

yivoito\

Pawpertas artes omnes perdocet uhi quem

attigit

reddens

^)

& nevia tag tixvag

(pavX6t);g eteari ttg,

Ecclesiazusis sic dicit: ovdeli oidiv nevla

illa,

dQdcaei"

Platonem:

^).

510 sq. Falsum est id quod ipse perChremylus, Plutum esse qui

hibebat
artea

inventa

et

protulerit alter
naiSevfi
itoiaiv

a'i

hominum

Prometheus

eig eiiavSqiav

ayav rqvtfai

divitiarum iaovo/nia^\

lum.

Nam

qui

6
').

In
^j;

lucem

xax6v

nXovrog icv9QWIsta si fieret

merum

foret

ma-

omnia vincit Labor est

improbus et duris urgens in rebus Bgestas

^).

tbcg

rixvag

iyeiQet,

cecinit poeta doricus "). 'Ev t& y^Q

tamen finge fieri *).

510 531. Multis verbis hoc loco demonstrat Paupertatis dea id quod in

credibile

xal nqbg

deivoreQovg xal rtQig rov jiiov rexvixcotiQovg

dia tb Svatvxig

Ueviag",

nevia de aocpiav iXaxe

Idem dicebat Diotima

verba

cuius

melius

^^).

ut

oXfico

aifert

,^'EQcata

Socrates apud

esse filium TI^qov et

studium ingenii humani in

semper enitentis e necessitate

esse natum.

513
pertas,

sq.

Id de se ipsa praedicat Pau-

quod de Pluto perhibuit Chre-

mylus fabulae

initio

^*').

514. nXiv9ovQye'tv'\ lateres effingere ").

515.
y,ytig

Non

suis verbis utitur Paupertas

SdneSov" et xaQn6v^^)

Jtjoijg" di-

^) Vid.
) Vid. ad Eq. 531 Nub. 640.
') Eur. fr. 55.
Vid. supra vs. 160 sqq.
''^) Anaximenes apud
^)
Verg. Georg. I 145 sq.
Plaut. Stich. II 1, 24.
''J
Stobaeum Floril. XCVII 22 ; in quo capite multi collecti sunt veterum loci ubi
^^) Eur. fr. 642.
cum divitiis comparatur paupertas.
") Theocrit. XXI 1.

Vid. Vesp.

ad Lys. 235

sq.

728.

^)

^)

Eq. 255.

Eccl. 605.

Vs. 160 sq.; praeterea

voce vid. ad Nub. 1119.
12)

cf.

Av. 490 sq.

") Vid. ad Av. 1139.

^^)

De hac

81

PLUTUS.
^T^v

i^-^

1JV

aQyoig

{)(iiv

xovrcav

navtmv

cc(ieXov6tv;

XPEMTAOS.
xavxa

Xfiqov XrjQeig.
01 &eQd7Covreg

yccQ

rjfiiv

Tcdvd^ ,

oGa vvv

dij

KariXe^ag,

(lox^rioovGiv.

nENIA.
ovv

Ttod^ev

e%eig

&eQdnovrag;

XPEMTAOS.
wvijffdftcd''

ccQyvQlov di^iiov.

nENIA.
rig

520

oruv uQyvQiov Kal eKetvog

d'

eGrai TtQ&rov 6 nooX&v,

exrj;

XPEMTAOS.
xeQdaCveiv ^ovXofievog rig,

efiTCOQog

i}iicov

&erraXiag, naQcc Xyar&v dv6QaTtoSi6r&v.

ix

nENIA.
ovd^ eaxai nQ&xov andvro)v ox)delg ovd^ dvdQanoSiGxrig

dX)!

516. vfitv R] vntv ovai V, ovaiv Bergk (sed vid. vs. 922 Nub. 334 etc), naoiv
vVelsen (vix probabiliter, cum seqnatur ndvrwv), aiitots dubitanter vBamberg.
517. 61; R] om. V.
519. nqSjtov E] rtpdir V.

Kappeyne e scholiis] nHelattov V B, noQ imlattov vel naq

Hemsterhuis, qui optimo iure e scholiis efifecit alteram lectionem icniattuv
olim faisse; sed eiusmodi epitheton sententia non admittit, non enim vituf)erantur
nunc isti homines, sed respondetur ad quaestionem undenam mancipia posthac
521. lt]aTwv Bergk et

iinlriattav

IIAPAJHISTSlN

olim male lectae sunt IIAPAAIII^docet V, in quo praepositio noQii noto

signo estscripta: nXeiattav in nnlsiattav abiit. Kappeyne ante drvd^artodtarcu' inserebat

habitnri sint cives. Litterae

TS2N, et nXelattov

praeterea

qnomodo nata

sit lectio

quod melius videtnr

xa\,

omitti.

priscum aliquem versum nunc

quoque comicus imitatur. Nam sic potius
cens, sed

statuo

quam

xtufiipdlai

tovto

o^tiv",

ino;

to

r^?

alia

/lijpefj]

mophoriazuBis

ti

tovttp

et

522.

nQibtov]

id

ii;-

qaod ante

est indicat

alibi

t/nnoQog

nunc adiec-

').

f;xtov]

qui

ab itinere ad

praedonum plagiariorum ^) patria domum

advexerit id quod illic vile, in Attica
pretiosum *). Locutio e^inoQog ijxtov id
quod ijxtov J| i|Urto^ai etiam infra valet ^).

QoOvti kijQov;^).

519

item

mercaturam faciendam sutcepto e Thessalia

item femina in Thes-

nel9et

521.

/^iat];

quae schohastae sunt

verba.
517. dr/po

reputandum

tivum

522.

Cum verbum

^atat

tum nomen

1)
')
^) Vid. ad Lys. 497.
Theem. 880; praeterea vid. ad Ach. 177.
) Vid. vs. 1179.
Eq. 1030 Pac. 449 Thesm. 818,
<) Cf. Ach. 899 aqq.

Cf.

82

PLUTUS.
koyov ov 6v Xtysig

Karcc xbv

KtvSvvevcov

525

T^g fpvxiig

TisQt

dijTtov.

tcXovt&v i&sXiqesi

ttg yccQ

t^ff ax^rov rovro notiiaat

avrbg ccqovv inavaYnaed^slg xat Gndnrsiv raXka re fiox^eiv

S)^r

odvvriQorEQOv

loxov noXv rov vvv.

rQtil^eig

XPEMTAOZ.
KEcpaXriv

eig

aoi!

nENIA.
eri d'

iv KXivri naradaQ&eiv,

ovr

e^etg

o^iix

ovr iv ddTti6tv,

ov yaQ eGovrai,

rig yccQ v(paiveiv i&eX^^Get, ^((ivd/oti ovrog,

ovrs (jtvQOtGtv (ivQisai aranrotg, OTtorav vv{i(pr\v ayayria&ov,

530

ovd^ i(iarioov a7trwv daTcdvaig noafir^aat TtotKiXofioQtpoov.

nXeov nXovretv earai rovra>v ndvrcav ccnoQOvvri;

ri

Kttiroi

523. d^Tiov R] om. V.

524. xivdvvtvcov V] -stv B.

taUa

525.

R] xal V.

tt

526. aoi Dindorf] aoi

528. 6&niai{y) R]

ddtrttjai

R.
V, t&nriaLv

(notabile 7taQa6ioQ9(uatoji

exemplam, qualia

multa habet A).

531. nkovttlv
to\)tmv

nitvtoiv

iatai Porson]
V] ndvtoDv tovt"

rt.

iatl

Y, n.

(cf.

vs.

iatXv

927

R, ot? nlovtovaiv Hirschig.

et 1087).

{|

hnoqoOvn Valckenaer]

||

-vta R, -vta? V. Cf. Eccl. 1094.

ltv6qano6iatrii

gationem

adiunctam

sibi

confluxerunt

ov6i,

habet neenim duo

quorum alterum erat: at ne

erit quidem plagiarius ullus, alterum:
enuntiata,

at ne

plag iar ius quidem

523

sq.

audax,

Nam

nisi

circumvagari

mare per

terras

o\& tt hiiatijQeg, xpvxh^

naq-

Morte multabatur si quis

homines liberos vi vel mala fraude in
S-ifitvoi?

servitutem redegisset
teres

^),

a^ttg

pretiosiora recensentur
sq.

/nvgiaat

*).

Int- vel xatatQt-

fiofitvog *).

obiectum

xoa/uijaai]

Unguentorum usum saepius iocose noster commemorat '), hic autem etiam nuptiarum
atavtov neglegentius omissum.

mentio risum movet,

cum ad

senes duos

haec dicantur.
530. jianTwv] purpureorum

'j.

526. tQlipetg ^lotov] aetatem (vitae cur-

riculum)

aoi!] istic capiti dicito ! ^)

tig xt(pa/Li]v

omen! di meliora! &ntvxo/uat! ^).

528. 6(intaiv] etiam in Vespis inter
529

erit ullus.

paupertas impellat

quis velit per

absit

531.

ti

nltov

siazusis:

oi}6tv

vel

tibi

nihil

.iatat]

\otat

proderit

).

item in Eccle-

aot
'").

nXiov

Quae

''j,

quid

locutio

apud Harpocrat. s. v. hv6qano6tatrig.

589 Eupol. fr. 52 Diocl. 14 Eubul. 68 Soph. El. 602 etc.
3) Vid. Ran.
571 Pac. 355 Nub. 260, 1004.
^) Plaut. Rudent. III 6, 47.
Vid. ad Nub. 40 Thesm. 714.
) Vesp. 676.
') Vid. Lys. 938 sqq. Eccl.
524 sq., 1117 Archestratus apud Athen. 101 c Xenoph. Conv. 2 3 sq. etc.
^) Nos: dan zyt gij nog niets verder.
*) Vid. ad Av. 287.
^) Eccl. 1094.
')

2)

Vid.

Item

Demosth. IV 47 Lycurg.

Pac.

'>)

83

PLUTUS.
ipiol 5'

nuQ

sativ ravr

EVTtoQa itdvd^

xov isiQOXSxvriv S)3tisq dsGTioiv

'iifiiv,

av

SEiGd-oV lym yaq

iTtavayKcc^ovGa xd&rj^ai

Sia xrjv XQsiav nai rrjv nsvlav ^rixsiv bTto^sv ^iov

s^si.

XPEMTAOE.
535

6v yaQ av noQlsai

xi

Svvai dya&ov',

nlr}v (paSoav

iv,

^aXavsiov,

xal naiSaQiav vnonsivatvxfov nal yQaiSicov xoXoGvqxov

532.

iiuol

534. xal

V]

"iva

VR;

ti

meliua (nam neXva non est comi-

ntXvav Meineke,

ti]v

neivjj.

/j.ij

Blaydes]

ti

xal

rteviav]

corum) vVelsen
535.

R.

iiuoO

*>;v

cf.

Nub. 1423 Av. 369 Ean. 1064.

ywJcoc] <p&i<ig

||

Blaydes, fortasse recte.

536. xoXoavQt6v'\ -tov Bentley, sed vid.

comment.
quibus locis fortasse efficere licet Lenon Liberalibus nostram fabulam

ea aetate ex ore poetarum ') in sermonem quotidianum migrassevidetur. Apud

non occurrit, apud

nostrum

alibi

saepius

leguntur:

vel iatai

^),

noieXg nXeov

ri

rativi qui est

vel
Ti

yao

oii

o(pei.og

vel

ti
;

*)

datam

iati

66ixov

?/'oi/ati'

et similia. Cf.

),

compa-

quod

infra legitur

redit

/i^or/rf;]

'); cf.

tt

dcya^dv'}

itya9bv noQiaag

publica

in

quas in cute

ut

dicitur infra

*^)

xa9ev6o}v xal

t&v leQwv

"*).

In

Enaeon orator po-

536. YQoidiwv xoXoavQtdv'] turbam

^^).

cularum. Vocis

y^ojvJicov

^^)

ani-

syllaba prima et

secunda metri causa nunc non contra-

huntur.

^) Cratet. fr. 14'

Vid. Soph. Ant. 268 Eur. Alc. 745 Hel. 322 Heracl. 466.
21, saepius apud Platonem Demosthenem alios.
) Vid. ad
^) Philemon. fr. 73^.
^) Vs. 1152.
131.
') Vs.
617, vid. etiam Vesp. 1276; item Thucyd. VI 72 3 Xen.

Menandr. 482^ Isocr. XVII

74^, 533.
) Menandr.
fr.
vs.

nQoa^dtoig

avQT6v et (paucis interiectis) 1;^.

et aeris in-

expositorum ciet
ardor ignis in tepidario, quo tempore
hiemali confugiunt ut aliquantisper cale9eQovfievot,

balnea

temporis nulla

tunc

item

subinde

clementiae

kea/ijv"

^*),

bus egenis in coriariornm officinis refugium paretur ").

536 540. Variatur oratio. Naiii post
nXiiv (piudcav ^^) expeotantur plures genitivi
a particula nXi^v suspensi; sedipsiverbo
noQiaat sequentia subiunguntur: xoXo-

^)

^).

hominum male vestitorum

')

scilicet

inaXea

vel

frigentes

pularis in concione suadens ut homini-

^).

^fejponpy/a.

^)

ycuJco] vesicularum^^),

fiant,

mendici

Ecclesiazusis fingitur

infra

prisca /etptuval et /ajpaa|o

535. noqiaai

Vox

opificem.

et poetica /poii^yrf;

Avibns

adibant

9e(joug iv toXg nQonvXaioig

praesto sunt vobis ea

quaevis esse dicuntur

oXaiv" optata

Cantorum epicorum aevo

;failxi;jov"

jfei/ucbvog iv toXg

"*).

ipsa quae requiritis. Sic alibi naqic 9t-

533.

^').

erant. Apud Plutarchnm autem commemoratur Metrocles philosophus Cynicus

usus in locutione ov x^Xqov

afietvov, et

At apud me

532.

nXeov

oiidiv

alios

nXeov

oiidiv

ti,

naeis,

) Herodot. I 93 II 1G7 etc.

Protag. 328 etc.
Av. 459.
") Redit vox in Cocali fabnlae fr. 345;
"^j Vs. 953.
") Vid. etiam vs. 896.
cf. (fwieiv torrere Stratt. fr. 65.
^^) Sic Naber pro nQo^&totg, quem vide
") Hom. a 328 sq. Hes. Oper. 493.
) Si
") Eccl. 418421.
") Plut. Mor. 499.
Mnemos. 1900 p. 147.
'^) Vid. Vesp. 666.
recte sic scribitur; vid. annot. crit.

Mem.
)

Vid.

III

11

Plat.

ad Lys. 673.

i")

PLUTUS.

84
(pd^eiQ&v

<J'

'hno tov

nXriQ^ovq,

0^^19(10^

tpvXX&v ovSe Xiyco 6oi

xoavcoJtcav nal

Kccl

ctt

^o^^ovGcci neQt

ne^paXrjv aviaGiv,

rrjv

eneyeiQovGat nal cpQu^ovSai' ^netvi^Geig^ aX}! inaviGxco!^^

540

nQog 8e ye rovrotg av&^ t^ariov

6xta8a Gxoivcov KOQemv

jttev

(leGxiqv,

QccKog, avxl 8e KXivrig

e'xetv

xovg e^Sovrag iyeiQef

ij

Kat cpOQubv e%eiv avrt rdnrjrog GanQov, avrl Se nQoGKecpaXaiov

Xi&ov

fiaXd^j^^rig

537.

irMSiN, dein

in

r'

R.

||

'FrJJS2N

GiretG&at

KecpaXfi'

rrj

nroQd^ovg, dvrl Se

Kueter]

(5'

nQog

e^bfieye&ri

aQrcov

fiev

iG%v5)v QacpaviScav

cpvXXet^

(id^rig

S\ dvrl

^vUCov] *fivt(av?
Videntur litterae MTlSiN in
Confero Vesp. 597 Eq. 60. In V hic versus

abiisse.

est paginae ultimus.

interpretamentum duco. Mittit eas non quod sint nimis

enim earum bestiolarum numerum scire cupiat?
sed quod
minoris haeo res sit momenti.
uXi! Irtavlarw!" nt
539. Dabito an sic sit interpungendum: nstvriatif !"
hortativa, non adversativa sit vis particulae lxXl& et sic vertendus sit locus:
esuries, nisi ad opus quotidianum quantocius te accingas".
Quin surge igitur!"
538. vni

nl^^ov;']

toO

multae

quis

schol.

544. (fvntV

Ach.

469]

tfvXX

VR

{<tYJAII2X

^rJJISX

in

abiit).
(|

la/v&r] iax*^ vVelsen.

Xiyw

537. ovdh

Xerxem verba

ffot]

neQi

Mardonii ad

cf.

ds

t&v

oidh keyw ^QX^i^' ^^wXesg yop

Haud

589.

6i)

periuntur etiam apud Eupolidem

iaawfievwv

a Sophocle

yivovtat

scholion

').

inepte contuleris ineptum

542

sane carmen Meleagri culicem iubentis

tura:

Zenophilam suam e somno excitare:

quam si huc ad me adduxeris" ait, doQ&
ateipw ae Xeovto;,
xwvwxfj, xal dwaw x^'Q^

di...,

vov

Verborum haec

2/etv

(poQfiov

dh

atte'ia9at

. . ,

et

').

546.
xocl

bum

quoque adhibita esse docet

(juhv)

est strnc.

xe(paXt)v

nXevQav dh ni&dxvtjg

xti.

Xi&ov

Sh &Q(k-

Ver-

obiecta duo: accu-

itoQiaai adscivit

festive scilicet Admeto

amicam Alcestidi, Herquemnam? culicem.
culi autem
eodem verbo utitur
eneyeiQovaai']
Strepsiades filium e somno excitaturus *).

sativum xoXoavQtov et infinitivum (accusativi vicem obeuntem) e/ttf ^), a verbo

l;^e(v autem suspensa sunt nomina tpoQaittia9-ai

(=

gramine vel
frondihus, militum servnlorum pauperum cubile ^). Strata cimicum plena e

&ai

ifjfH'

(peQeiv

se

QdnaXov"

^),

assimulans,
.

541.

ati^&da']

Socratis

verba

"]

stratum

meditaculo
(vel o?) tovi

novimus ^);
evdovta; iYeiQti, quae
illo

aptum praebent tetrametri exitum,

re-

fi6g,

Xi9of,

*)

ut

iai "),

cf.

xe(paXri,

nXtvQd, et infinitivus

Dicitur

xQatetv

^^),

(poQiJ.bv]

otvog ))6vg iati ntetv

est (poQfioxotteiv id

XvnQwg xal xaxwg xotfiaa9ai

544.

l/etj' atttXa-

naQexetv nat&-

etiam locutiones qualis est

do; xvaat vel

542.

aUog).

ftaX(xx>]g

'^).

quod

*').

nt6Q9ovg] tenuis paupe-

) Meleagr.
90.
) Nub.
79.
') Herodot.
VII 9.
*J Cf. vs. 663 Pac.
^) Vid. Nub. 696 etc.
348 Cratin. fr. 64 Eupol. fr. 254 Eur. Troad. 509.
') Soph. fr. 909, de quo vid. ad Ran. 1316.
) Recte
6) Vid. Enpol. fr. 36.
i")
") Vid. ad
^) Item nos:
ie eten hehben.
Av. 420 sq.
Bio Bergler.
'=>) Anecd.
'") Vid. ad Ran. 755.
Bekk. 70. Cf. Thesm. 1007.
Lya. 162.

85

PLUTUS.

545

Ss 9-Qdvov ffrajttvov netpaXviv narsayotog, avrl Ss iidnrQag

ccvrl

TtXsvQdv, iQQCoyviav xal ravxriv.

Tttd^dKvrjg

dyad^&v Tiaaiv roig dv&Qconoig

ccTtotpaivco

aQd ys noXX&v
airiov ovGav^

o'

nENIA.
6v

ov rbv

(isv

rbv r&v nrcox^v d insnQOvcsco.

ifibv jStov siQriKag,

XPEMTAOZ.
ovyiovv

Sr]

vfisig

nov

nrcoisiag nsviav'^ q)a(isv sivai a(JfAg)jv";

.jtfy?

nENIA.
550

otnsQ xal &Qa6v^ovXo) Aiovv6iov slvai ofioiov.

V R. Vid. ad
Brnnck vid. Eq. 792.
Kappeyne (coU. vs. 500 et

545. q6ivov PoU.

546.

7ti,9(ixvtig]

547. Ttaaivl

esse

iiniv

molestum

vs. 1131.

48] 9Qtivov;

cpiSdcxvTii;

(vid. vs. 461, 507, 780).

||

articulam enim in vulgata

593),

V R.

Bentley] altlav

at'tov

Simile vitium

est Lys. 1017.

lungermann

548. iTttxQovaio

IX 139]

Poll.

vrttxQovao)

VR

(vid. v.

Av. 1149

1.

hoc verbo ad Eq. 47). Non tecte sed aperte Chremylus carpsit paupertatem.
549. Ttteaxtiag ittviav R] nevlaf ntu)xiav V, cuiusmodi errores cum non rari eint
hoc codice, non est cur ^r rtTuxeiav ntviai coniciat quispiam coU. Alcaei versu

et de

in

quem

in

comment.

excripsi.

550. &Qaavpovlu}

Jiovvaiov]

-Xov

-aiai

iJyai

VRA

rum

cibua malvae inde ab Hesiodo

(pvHtV

/ff/vuj ^atpaviSiov'^

jihanorum Jlaccidorum

^).

folia ra-

sq.

farinae nec marcidis

vescendum
dolii

'')

olerum

pro alveolo

item fracti

^).

Sic

mactra destitutus in
sibi

fortasse recte.

||

tnai U]

(pdct

olim parabat,

546. iQQoiYvTav

foliis

sit

sit

praesto,

si fldes

rtal tavt>]v'\

547.

Strepsiadi

^).

eatnque rimo-

sam. Latere vasis fracti pro alveo

uti,

sordidae sane est paupertatis, sed

maior eat miseria eiua cui ne integrum

xv^atmv

attiov'}

est
xaJ

iv iyxti^aj; *).

neutri

idem usus qui

").

548.
alibi

Verborum similis
Ranarum versu: rj^v noUv

tav-i ?^Ofre?

supra

sed tale per cuius rimaa

puls.

ordo in

Verbum

vituperasti.

intxQovaco]

non obvinm

'").

549. Dixerat Alcaeus: ^icQy&ltov nevia,

sufflcit latus

Cleonymus iusta
mortario pultem

si ita licet loqui

quidem fragmentum
difflnat

^).

Pauper homo, qualem fingit

Chremylus, non emit sibi supellectilem,
sed e sordium acervis publicis colligit.
Pro scabello ') ei est amphorae cervix *),
ei quid sit
ad pinsendam farinam
515

Kappeyne

(-5- Vj.

xuxiv aaxttov

a fieya d&^vag

Xaov

&/ita-

Contra bonae mentis soror pauperlas dicitur apud PetroParticulae ovxow 6>i nov
nium '^).

Xavia avv MeXcpecf"

^^).

sunt fortiter afflrmantis ").

550.

id

censeatis

Hoc

scilicet

habetis

ut

quae sint dissimillima:

cognata

nonne

Hea. Oper. 41; cf. Hor. Carm. I 31, 15 Epod. 2, 57 Plin. H. Nat. XX 84.
) Martial. XII 32,
=>)
Cf. Ran. 121.
Vid. ad Ach. 469 et ad Nub. 981.
'")
Vid. ad Eq. 792.
) Matella curto rupta latere Martial.
14; cf. Ran. 22.
'") Vid.
^) Vid. va. 203.
) Ran. 704.
ibid. vs, 13.
') Vid. Nub. 675 sq.
") Vid. Stob. Floril. XCVI 17.
") Petron. 84; vid. Ruhnk.
Proleg. p. VII.
") Vid. ad Av. 179.
ad Tim. p. 3.
)

2)

86

PLUTUS.

Thrasyhulo assimulatis Bionysium, tyran-

nuin viro qui patriae suae libertatem

Nuper cum classe in Hellesasseruit?

pontum profectus erat Thrasybulus praetor, ubi tum cum fabula nostra acta
est feliciter etiam rem gerebat'); sed
pecuniae angustiis oppressus
periosius

illic

versaretur,

conciliabat odia.

cum im-

multorum

Mox autem

Quem tempestivum

sibi

in proelio

calami lapsui deberi suspicor ^). Optimo vero iure hic vir doctus sprevit
alteram quam scholia praebent huius
loci explicationem
Thrasybulum non
:

Stiriensem significari libertatis vindicem,

cognominem

virum

sed

Collytensem

nysium quendam

et

/uatvdnevov et fortasse

Quae partim

ixS^vondiXrjv."

aequalem

fratrem fuisse Dio-

cui

'),

ni fallor ex

fuisse vitae

ipso nostro locofluxere, partim e Polyzeli

finem apud Lysiam perhibet is qui Ergoclem collegam eius et amicum perdaellionis et peculatus incusat ^). Qui
sive meras calumnias fudit sive vera
falsis commixta '), id quidem ex eius

quibusdam versiculis '"). Movit autem

has tnrbas, ut observavit Hemsterhuis,

verbis luculenter apparet, fuisse inter

rum

cecidit.

Thrasybulum Seuuxorem ducturum,

cives qui perhiberent

regis

this

filiam

ab Atheniensibus
defecturum fuisse, nisi intercessisset
mors. Incomici igiturverbis tertiumcomparationis est tb tvqavvixdv quod habebat
Byzantio potiturum

sane Dionysius,

nam

Syracusis nihil

populi, et unius erat populus ipse"

et

^),

paucis mensibus post Lysias oratio-

nem

habuit Olympiae, qua insi9t tovg

error

ille

anno quo Plutus fabula

^^); nam anno 408

in

data est definiendo

datam qui putabant, mentionem

qui

post

illum

viro.

demum annum

operam
nominibus homines
jinvestigarent quibus et tempus actae
fabulae et dissimilitudo faciei vel mo-

inclaruerunt ab ea alienam rati

dederunt ut

iis

rum ab Aristophane notata convenirent" ^^). Quo tendunt etiam haec scholii
verba corrupta:
ateqov oidev

quam

tj

xai iv

probabilius

sterhuis pro

tfj

xatit Jidvfiov."

^lXtdcdt

haec tentans

tfj 'IXtdcSi"

aa<pe-

Ingemosins

Hem-

scribebat r>]-

cos imitata ^Thrasyhulus" ait hqYLt,ttai

Dindorf loco alieno illata staequidem verba corrupta sic

fere corrigenda et supplenda suspicor:
yiXal iv tfj ^lXtddt aacpeateQov <.fteQl tovtov (rtov> ol neQl <.HQiataQXov> xal Jidvfiov," coUato scholio
ad Thesm. 31: ol neQl HQiataQxov xal

quod

Jidvfi6v (paaiv elvat totovtov HY&9o)Vtt,"

ix^iXXtiv thv

"ElLXi]vag

xal SixeXlav iXevd-tQwaat

tvqavvov
''),

tTjg

icQX'!?

alter autem

Dionysins esse Thrasybulus ab adversariis

perhibebatur.

Qua

incluti

viri

fama noster iocose usus est in Ecclesiazusis, ubi Praxagora oratores publiavtbg

oiix'-

naQaxaXoii^svog," , irascitur

non ipse

Hoc

est

sit

y,tij

auctor rei quae agitur

&^iwuatixbv xal ai9adeg,

^).

quod

etiam Alexidem in eo perstrinxisse docent scholia ^). Nostro autem locovirum

et olim de patria egregie meritum et

nunc merentem honorifice commemorat

comicus; itaque verba Kirchneri ludibrio habetur Thrasybulus" (nostro loco)

Qvtdidt]".

tuit

'"');

quo loco similis movetur controversia.

Nam,

si quid video, olim huic versui

adscriptum est: ettam inlliade saepius

viros
retn

homonymos commemorari, quam

ab Aristarcho accurate esse per-

vestigatam teste Bidymo"; meminimus

priscam illam controversiam,

autem

quae erat de Pylaemene post mortem

^) Vid, Lys. XXVIII (praeAlt. V p. 263.

*) Cic. Rep.
Blass Att. Beredsamk. I* p. 458.
) Eccl. 202 (corr. Wil520 Lys. Or. XXXIII.
^) Cf. etiam Lys.
etiam Plut. 1146 huc facit.
^) Vid. Kirchner Prosopogr. Att. I p. 479.
XVI 15: d aefivbg SteiQteiig.
9) Xen.
Hell. V 1 26 Aeschin. III 138 Demosth. XXIV 134 CIA. II 17
") Vid. Prolegom. p. III et XXI sqq.
") ^olyzel. fr. 11.
(Dittenb. 63").
^"^)
'^) Alii aliter.
Hemsterhusii sunt verba.

sic EMeyer Gesch.

1) Becte
^) Cf.
sertim 8) et XXIX.
s) Dion. Halic. V
III 43.
p.
lems), ubi vid.; quadamtenus

d.

PLUTUS.

87

&XX^ ovx o{)(ibg rovTO itinov^sv ^log, ox>

matxov

(isv

rov ds Ttivvirog,
TCSQiyiyvsa&ai

JT /

ficc

ovde ys

(lillsi.

iog, ov 6v ksysig^ ^ijv iariv firidsv sxovra'

yccQ

^i]v

d^

q)Sid6fisvov kuI roig k'Qyoig TtQoeiiovra,

wirS) (iridiv,

(livroi

(irj

imkslnsiv.

(xv}8^

XFEMTA02.
555

oag

651. ro6ro

(laKaQirrjv.,

sl (psiaa(isvog

R]

rovt'

Jd(xarsQ, rbv ^iov w&rov narils^ag^

Kal

Karaksiijjsi

(iox9"iqattg

adri V; videtur igitur fuisse

1.

racpfjvai/

(irjds

rairi, et eic Reiske, sed

a.

praestat roOro.
556. (petaifttvog B] (petddftivog V.

exequias

filio

eunti,

quam

coniectura

8olvebat Zenodotus, homonymiae ope Ari-

starchus
sunt

'j.

Bcholia

Digna

quae conferantur
ad Av. 1178, ubi comici

verba niiurpai xat' a^rd*" dicuntur utilia

ad corrigendam vitiosam quam praebent
libri
ilit]

lectionem in versuHomeri: x^tCog

lutrdc datta ^).

moranda

Denique comme-

est opinio Kappeynii, qui col-

Demosthenis
olim prodifionis damnatos esse Ergoclem Dionysium
alios" ^), Xenophontis: anno 487 Dionysium quendam et Thrasyhulum Collyverbis

latis

tensem classi Atheniensium praefuisse"

scholii ad
stringi

Thrasyhuli Collytensis

illum quem Xenophon commemorat Dionysium Ergoclis causa im-

fratrem'\

plicatum
statuit.

fuisse

et

nostro loco

notari

Speciosa profecto argumentatio,

quidem
Collytensis nomen, viri multo minus clari
quam alter fuit Thrasybulus, vix huc
facit. QvX fratrem fuisse Dionyeium nomine de suo opinor finxit grammaticus
recentior, perperam ratus duos fratres
a comico inter se nunc comparari, quod
fallax

tamen.

Et

Vid.

Aristonicus ad

fangi

biennio

est

lis

anno 487, ergo non

fuit

cnm Ergocle

simul

ante

est

postmodo intentata ei
quam Demosthenes commemo-

damnatus,

sed

rat;

comicue nostro loco respicere eam

non

potuit.

551.

post

oii

odx

rouro

similia

Jia]

nit

oii

frequentius

Jla iteratur negatio

fia

').

eiusdem generis

rtertov9-iv']

loquendi sunt r6

aiiri ndtaxetv, rt n&axetg,

'').

653. Cf. muliercula qnam in Ranis

Aeschylus fingit verbis modisque Euripideis querentem: ^iyu 6' a r&Xatva
Ttooaexova' trvxov iftavrrjg l()yois"

55 1.

ft)]6'

intXeineiv]

facile eliciuntur e

555.

556.
in

el

soni

643,

quae

fitidiv.

dorici

infra

qui locus lyrions respiciatur

xaraXeitpet

Ecclesiazusis de

iV

rt,

vocibus avr&

JdftareQ]

(u

redennt )
nescimus.

*).

quidquam
supplenda sunt
neque

eum deficere ^). Mente

obiectum aiir6v et subiectum

837 et schol.

nomen ea aetate minime rarum

^).
De quo paucis verbis delicet; nam is quem volebat Eap-

peyne praetor

Thrasybuli

Paupertas Mendicitatis soror modo sit

dicta. Nam ea huius loci est ratio ut

1)

Restat

Dionysii

*),

nostrnm locum: fortasse per-

Dionysium

omnino absurdus fiat si revera par

aliquod fratrum commemorari sumamus.

658.

ftrjdi

ratp^vat]

diversis

*)

Hom.

item

hominum.

424, ubi

E. g. helDemosth. XIX 180.

*) Xenoph. Hell. V 1 26.
lenotamiae hoc nomine fuere a. 486/5, 426/4, 410, testibus lapidibus. Etiam OolRan. 498.
') Vid. ad
lytenses duo commemorantur.
*J Vid. ad Nub. 1066
><>) Vs. 872.
) Vid. ad Av. 1106.
Nub. 284. 8) Ran. 134G sq.
vid.

')

^*)

PLUTUS.

88

nENIA.
(JxcoTtmv TtetQa nal noa^codstv, tov CTtovdd^eiv

ajiiA,i]eag

ov ytyvcoGnmv oxi xov HXovxov jiaQeioa ^eXxiovag avdQag,

nal

560

nal xrjv Idiav. naQa

yvwjifjjv

vriv

^ev

tc5

yccQ

nodayQobvxeg

Kal yaGxQcodeig nal na%viivr}fjLOt xat nioveg eiGiv aeeky&g,

naQ

lcxvol xat aq^rjncoSetg %at xotg iiQ^QOtg avtaQoi.

d'

ifiol

XPEMTAOZ.
ano xov

avxotg xb 6q)riK&deg sv noQt^eig.

iGtog

yccQ

Xtfiov

nENIA.
neQi (S(oq)Q06vvrig xoivvv
oi%et fiex

oxt KOGfjitoxrjg

ri8r\

neQavm Gcpav, Kat &va8t8d^a)

xov Ukovxov

ifiov,

i6xtv 'h^Qi^eiv.

d'

XPEMTA02.
ndvv yovv %Xenxetv

565

BAE.

566

vr\

thv /tC

%60(it6v iaxtv %at xovg xoL%ovg dioQvxxeiv

Ha9tlv aitbv

el yt

dei xdofiidv iati.

562. hrth B] vrtb V.

Bergk] tolvvv V, ^'tfij tolwv R.

V] ivvpqH^Hv (superscripto iatl
extat Thesm. 720 loco poetico, hinc vero alienum
563. tolvvv

i]6ri

564. iat\v

v^Qit;nv

commode mente

condicionibus
559. xaJ

17*

non

cum

quae conferantur sunt epirrhema et antepirrhema Vesparum fabulae, ubi lepide

(pQevas te defiai; te,

describitur th ievdQixtbtatov xa\ d^C&vfiov

6' eJvai fiijdh ta(p!jvai

yvwiuijv xal tijv ideav']

mente twn corpore

^),

^).

Prius corpora

dvaxoXov yevog t&v

xa\

divitum et pauperum quomodo se habeant exponit, dein ^) utrorumque men-

idem enim quod

tem

ut saepe

invicem opponit.
yaatQthdetg] idem valet vox ya-

561.

iiiv

noXXdxtg

laxvhg

naQUtax&elg

iv

l'St]

aa&fiatdg te xal

oiet aiituv

rtXovteiv

tovg

Platonicus

^).

levrjQ

irrldentis

aiQxag

dicit
6'

a(peteQ(x

toiovtovg;"

Sic

Adiectivum

atprixdidrig

tfj

olfiai

vel rtov

nunc

valet,

in hoc composito eaverbo &vartei&eiv *) est

iiva6id<i^(x)]

in

vis,

cepta cuiusmodi

iirtoQiag fieatov,

xaxicf

a(pi]xS>v ).

valet enim demonstrare

id quod a vulgi opinione discrepet.

iiXXo-

oux riyeta&at

ictttxSiv

esthoc adverbium,

'').

praepositionis

rtevtjg,

rtXovaio)

fi&X]l

iaxtatQ0(ptix6ti, rtoXX^g ^/ovtrt

tQiag,

563.

Ya(ag]

dem quae

*).

flXtwfievog,

aQ"

562.

et consilia sibi

560.

n&g

est ?ye(cf. vs. 1202).

terpretationem non requirit, sed digna

multa

alterum

dicitur,

ut loquitur Homerus.

atQthv

Compoaitum

dativus aliqui satis

est: *^ tbv di' el 6il Xa&tiv aithv

xoantdv tativ sine nota personae. Antiquae comoediae

iugera arare, t&

recenti) R.

cnm

est,

suppleri nequeat.

566. Del. Bentley. Dedi quae habet V; in

oi>xi

manu

Socrates

verbis:

565.

in-

est

sic

v6aov

?;^ti

rtevia'

XQ^^f ^ax6v ^).

navv yovv
x6afitov]

av6Qa

Re-

opinio, Euripides his

sit

6t6&axei

tfi

iterare

verba

irridentiH

colloquentis

'*)_

^) Vid. ad Ran. 382.

^) Vs. 563
Eccl. 592; praeterea vid. Ach. 691.
) Vesp. 1071 sqq.
) Plat. de Rep. 556 a?.
*) Vid. Ran. 200.
sqq<>) Vid. ad Ran.
) Eur. El. 875 sq.
Vid. ad vs. 1080.
8) Vs. 573 eto.
1261 et 1205.

89

PLUTUS.

nENIA.
567

Snitput xoivvv iv taig noXsffiv xovg Qi^roQag, atg bnoxav (ihu

a>6i

jti.ovxrj6avxsg

570

xbv

tisqI

Ttivrixsg,

d'

ccitb

iniovXsvovGL xs tw

di]fJi,ov

xobv

nai X7}v noXiv slel dinaioiy

noiv&v naQaxQ^fJi^ admoi ysyivtjvxai

nXriQ^si

Sri^m noXsfiovCiv.

tc5

xttt

XPEMTA02.
ov tpsvdsi xovxcov y ovSiv, KalnsQ 6g)6dQa ^ccGnavog ovaa.

aXX^

axaQ oix

xovx

^rjxsig

bxiri

ovdsv nXavGsi,

rixxov y

(ir}dsv xavxrj ys KOfi^qarjgf

avansid^siv rifi&g &g

iaxiv afisivmv

nsvia nXovxov.

nENIA.
nal av y

575

iXiy^ai

ovnm Svvaaai

fi

nsQi xovxov,

aXXa cpXvaQsig nal nxsQvyi^sig.

XPEMTAOZ.
n&g

xal

(psvyovai

ff'

anavxsg\

nENIA.
avxovg noi&. anitlfaa&ai d

oxi ^sXxiovg

572.

v8.

(cf.

575.

oTi

203

at ndtvtti

dcTtavttsl

a"

V R.

Y*

||

livaiiti9tiv

Porson]

criminibus de-

Simillimis

Demosthenes

ol

^ijtoQii

ovx iiyaniaaiv ix ntv^tiov nXovaioi icno

ndi-twg /t/vdiucvot,
th nXij&oi

sunt
ut

2).

dijfioi

mox:

iiXlii

t>]i

xal nqonrilaxH^ovai

In Paupertatis verbis iuncta

xal

ij

n6Xig, resp. ei civitas^),

ti nXij&oi; xai 6

dij/Liog,

cives et

574. xol

tum

conor

571. ^&OKavoq] malignus

572. xlavati]

futnrum

*).

minantis vel ominantia

tan-

tu enim nihil habes quo

575,
milia

hXXbt

sunt

(pXvaQtig
isiciarii

xal

nttQVYi^iis] si-

ad Paphlagonem

verba: ti 9aXattoxonili xal nXatvYi^tts;

ntiQVYiiiiv

xai

nnnc

**^)

et qui fii ut

').

verbum

voliiandi

'^).

nwf]

Urgentis est xaL

^).

Non

demonstrare, sed

refutes.

Transfertur

resp. *).

id

tibi

').

atque adeo^).

y*]

(^ritib)

evinco,

facile

me

ne

^ijdi taitri yt xo/iijaijj] hoc

animum induxeris!

in

petit

&neivmv A] anttvov

Meineke.

beti).

570.

||

R.

Et ipea yo6v particnla irrisionem ha-

magogos

V R.

-ativ

sed comparativi neutram ita adbiberi vix potuit).

576. lati A] iatl xa\

567

fidXiaxa

B] om. V.

y*

573. dnij UJ

VR

saxt

.?

'*).

'').

) Siaat
") Demosth. XXIV 124; contulit Bergler.
') Vid.
ad Eq. 87.
) Vid. ad Eq, 103.
) Vid, ad
en stad {burgerif).
<) Vid. ad Eq. 812.
'')
^) Vid, ad
V8. 58.
Verbeeld u zoo ieis maar niet. Vid. ad Nub. 14 Eq. 580,
) Of. Eq, 1844 Nnb, 319.
") Vid. ad Av. 796.
Ran. 49.
) Eq. 830.
") Vid. ad Nnb, 210.
") Vid. ad Av. 278.

PLUTUS.

9tl^

yag itatSQag (psvyovOi, (pQovovvrag aQiSra

Tcbv TtalSoav' xohg

ccTcb

avTOtg. ovTco diayi.yv(o6KSiv icrlv if^ksitbv rb 8lv,aiov.

XPEMTAOZ.
rbv /iia

580

^q

cpiqGsig

dQ9a)g dtayiyvcoGnsiv rb KQari(Srov\

o-^x

Koi ixstvog yaQ rbv nXovrov

sy^si.

BAETUHMOS.
ravrvjv d'

aitojtsfiitst.

'qfjttv

nENIA.
aiA',

KQOvtnaig

00

Xi^fiatg

bvrcog Irjfi&vtsg taj cpQsvag afKpca,

578. tath ^fa^jrtir Dobree] /a^ertAv jtQayfi iatl VR; ;fairt6' nqayii ^v Heinsterhuis. Cf. Vesp. 646, 650, 950, 985 etc. et vid. ad Av. 460. Nisi inutile videretnr
scribi posset:

nqayfia,

SiaYiYvdiaxuv

oiitoj

nqayfi

;fa>lrtA'

aitots td dlxaiov.

iat'

||

U] om. VR.
580b, Blepsidemo dedit Bentley;

R]

581.

Xijfiaig']

577.

(ptiiyovai,

yvtbnaig v.

(Cf.

aqiata^

cum

tum

pueris

patre dis-

Tam

dignoscere

est

difficile

id

quod iustum est.

Vox tb dixaiov saepius
in Acharnensibus ita est usurpata ^).
579. q)tjaeig aqa...;] Brgone contendes

.?

Verbo interdum postponitur

aqa particula interrogativa

580. xaJ

idem
581

perhibuit

eique

2;^]

assensus

argumentatione
Socrates Aristophaneus confutabat discipulum perhibentem lovi praesto esse
fulmina ad puniendos periuros. Cui xal
Tic&s"

Simillima

Socrates

ait

ini6qy.ovi,

Theorum
ipsius

dqCg

dij

verbis:

eXneq

av xal
(ideXXtt

non Simonem Cleonymum

ferit, sed saxa et arhores et sua

deluhra?"

^).

Ubi

hisce

oi)

Similior etiam

inXovtti".

in

Thesmophoriazusis verti yafitid-'' ifieig,

iafiev,

." ^). Etiam

Praxagorae in Ecclesiazusis verba huc
faciunt,
quae roganti unde poenam
tintq

&Xr]9ws xaxai

ioftev

posthac sint soluturi

respondet:

ii/iqi^wai,

av ti/wxi]9ivtti

ol

lcn6

t!jg

(pavXwg ovtwg ai9ig"

vfiqtittat

bant haec, sed addit:

^).

Cf.

tfj

rans:

^^X

sufflcie-

eadem novum

praeterea

sic enar-

xoivwvtTv yhq n&vtag tpijaw ^fp^vat

nivtwv fittixovtag,
fiij

fjg

fidc^rig

yaatql xoXa-

regimen quanta bona habeat

thv

fiiv

xal ix toitov

^fjv,

xai

nXovteiv t6v 6' a&Xtov elvai,

in

fine

resu-

xti.

&XX'

xal tovtov

iva

noiw xotvov anaatv

ofiotov"

^).

fiiotov

Vel Nicias Thucy-

dideus civium studia intempestiva his

verbis

carpens:

cavendum

ne

novam

prius appetamus di<!ionem quam pristina

Nub. 1409 sqq.

.) Vid. Aoh. 500.
) Vid. ad Ach. 238.
Nub. 398 sqq.
) Thesm.
789; vid. etiam ibid. vs. 155
665 sq.
8) Eccl. 590594; vid. etiam ibid. vs. 638640.
1)

^)

verbis:

ut hoc loco

inioqxtil"

tYniq

mulierum

est

R] om. V.

J) fiwqt

Kqovioiv o^cav xal (itxxeaiXrive,

tovg

yhq

ivtws

||

argnmentum

mitur

a&tig"

*).

586.

hnonifinti

||

attovvtat' tavttig y&q 8tav tig iupatqfi,

').

yhq thv nXovtov

lyttivog

supra

Cario

continuantur Chremylo.

siculus: tl xay.6v

1).

578.

VR

Soph. Ai. 62).

qua de

testantur;

ludicre Phidippides

putat

patres

JJagris

animum benevolum
re

in

1.

tpqovovvtai

cum

praesertim

in

V.

denoxofii^et

^)

sq.

Vs. 131.
^) Eccl.

PLUTUS.
Zsvg

itivetai^ nal tovx

d'i^nov

n&g av

inXovxsi,

si yccQ

noiobv tbv ^OXvfiniKOV ocdrog ccy&va,

iva xovg "EkXfivag anavtag &si di

585

582. tovt'

V]

Tjdt]

tovto

xaitoi

fiaXXov

')(^qv(S&

R.

(Jifjtou

stovg nifintov ^vvaysiQSi,

tovg vtK&vtag atsipavmSag

ttvsxi]Qvttsv tcov a&Xrjtav

KOtivov Gtscpdvm

(pavsQ&g as didd^o).

tjdtj

at

||

sinsQ inXovxst.

XQV'''i

dM^to V] Sid&^m

(otn. ae) R, itnoStl^w

Porson. Cf. Eq. 779 Nub. 369, 385.

thv ^Olvnni[a]xitv aithq A] ainhf tbv dkv/tintxhv V R.
Suo loco habet R, in V poBtmodo inter lineas inseruit librarius. Del.
Cobet, sed non videtur inutilis aut molestus aut interpretamento similis.

583. av R] om. V.

||

584.

||

R] n&vtag V.
585. itkr]t&v V] ltaxt]t&v R (cf. Plat. Rep. 403)? sq. a et v. 1. Isocrat. II 11).
586. xotivov V] xotlvtp R, Porson xottvia (adi.), item vs. 592. Qenitivum materiae
recte habere testantur inscriptiones, e. g. ats<pavS)atti ^allov att(p&vto" in lapide
Amorgino (vid. Eoumanoudis in Athenaeo 1881 p. 634).
XR^^ Elmsley] ixQ^*
YR; priscam imperfecti formam commendant numeri (cf. vs. 607 etc).

anavtai;

||

satis

sit

confirmata ;

i/pcufoi

iti

101

Xalxidfn

tl
,

yt

.
[

6t ^Eytataloii

iintti

Si]

lioti&ovfitv,

6h

d)v

6<p

aiitol

ndcXai

ab eadem stirpe est ductum *), et ludicre

etiam magis augetur adiectivo KQovtx&
sive obsoleto ). Sunt igitur KQovtxal Xijfiai
quales

cogitabat

Socrates

6t6ixovnt&a, iti fiiXXofitv icfivvta9ai" , ulti-

tales

mis igitur verbis rediens ad id quod

Aristophaneus: 5aat xoXoxvvtat

fere

commemoravit, Chalci').
Quibus locis
collatis non dubito quin in prooemio
operis Thucydidei genuina sint quae

anno

noto loco leguntur verba

poneret victoribus?

densium

et

giqt" ^),

yiyov

aXXtov

iatl

nullis

ntbnott.

oi)6tls

ubi

ooii
'j.

id

J'

ovt wg

concludentis

Prima

vtxat?

Xriftaii

Oenique conferendi

quod demonstratum
ibi

est)

praemisso
adverbio

verba Socratis KQovltov

quod nostro loco KqoAugetur autem

snbiunoto nomine quod

Xrifi&vtts."

verbi S^tiv vis

od6tlg

Olympiacum,

Graecos quinto quoque

scilicet

ut nullius pretii coronam pro-

cogit,

Oumulantur quae
ad persuasionem valent. Ipse luppiter
hoc instituit certamen; nec semel tan-

tum

sed quinto quoque anno

instituit,

neque

instaurat;

obscuro aliquo anfit illud, aed

in

gulo paucis spectantibus

coram tota Graecia: et tamen folia tantum praebet victoribus ab arbore agresti
decerpta,

nihil

Hand

amplius.

inepte

contuleris Pacis fabulae locum, ubi com-

memorantur
1.1.

ofwv" id valent

yaq

*).

581.

*)

fihv

iyivtt

itnr in fine orationis iteratur

(quod

oi>6h /utatdg

tiuv

nivttov nXrja/xovri", dein, non-

fitatbi ov6tntbnott"

loci

sq. Si dives esset, qui potuisset fieri,

ipse institueret certamen

quo cunctos

&no-

^tQotpfjg

supra in nostra fabula Chre-

interiectis:

snnt

cum

rebellionem

myli ad Plutum verba: n&at"

aov

583

enuntiati

initio

'').

xa\

lovis

hfjL(foQti6ta,

pauperculi

alicuius

regia caelesti, fiat

583. TTwj

.,]

aavi6ta

xa\

;fi/rp/(J

quasi de supellectile

non de

hominis,

sermo

qui fit ut

^).
,

.?

*).

Thucyd. VI 10 5.
) Thucyd. I 11 1.
) Supra vs. 188193.
supra ad vs. 92.
) Vid.
) Vid. ad Nub. 898.
ad Aoh. 177.
) Pac.
Nub. 327.
202. Praeterea vid. ad Av. 1274 sq.
) Vid.

Vid.
Vid.

ad Av. 278.

92

PLUTUS.

XPEMTAOS.
o^KOVV xovxta Srinov StjXot xifi&v rbv nkovxov insivog;
xovxov

q)StS6[ivog yccQ kccI ^ovkofisvog

avaS&v xovg

k^^QOig

Sanavcca&ai

ftijdev

viKcbvxag xbv nXovxov ia

naQ

eavxat.

nENIA.
590

nokv

nsvlag nQayfi

xfjg

nXovGiog

el

aiG^^^^iov

^rixetg

avx& neQidipai^

aveXev9eQ6g iG&' oixcaal nal

cov

cpiXozeQS^qg.

XPEMTA02.
ciXXa ae y

587.

A] tovto

toiito}(i)

Zevg i^oXeaeiev

xoxivov

VR.

Cobet, quae magis vulgata eststructura;

Stjloi]

{|

dijXos

axecpocvcp

axecpavmaag^^

tamen comment.

vid.

588. 6anavaa9ai] -v!jaai Blaydes.

592. ai Y

lunt.]

587. oiJxovv...

VB.

a'

xotlvov]

||

dijrtow ...,] fortiter affir-

mantis particulae

irtoq

ovtoi

TtdXtfioi

axortoOai

^),
.

ytyevijliefoj ').

vel

in"

Thucydidis:
twv

aiitwv

Accusativus

Hqywv

TQwixwv)

(twv

fisi^wv

6t]l(uaei

participii

in

huiascemodi enuntiatis frequens est,

JijJlor?
e.
ait}>v
l/ofo( *).
g. supra
Multo magis vulgatum quam 6rjXot est
:

6rjX6g

aliquid

quod

quod eodem
tamen intercedit

oiJxovv

6f]l6i

(ian)

fere

redit;

discriminis.

valet id

ti/nwv

nonnc igitur apparet eum

vs. 586.

versiculo

oi>6'

redit:

i6anavB)vto

av

av i/t9v-

oiix
^).

Becentiores

comici eodem sensu adhibent activum ).

589. X^QOts &va6wv'] honorem quanti faciat satis ostendit

Chremylus; quimagis

fortasse laudasset athletarum

praemium

eiusmodi, quale servulo laeta nuntianti

infra

Sic
in
^v

promittitur: xQi(iavitwv oQfAa&og'').

apud Alexidem nescio quis refert

somnio victoriam sibi promissam:
tS)

twv Itvtttyuviatwv

ata6iw

i66xsi atscpayoOv
xvfirjXwv sive

ats(p<kvtp

fii

tig
|

xvXtatw xox-

prunorum^).

590. nsQtdnfjat] adspergere^).

magni

592. xotivov ats(p6t\w atstpavtbaag] alterius verba irridens repetit ipsasque vocis

iavtbv ti/nwvta nonne igitur ostendit

modulationes imitatur. Eodem igitur

haec redeunt ac si dixisset: x&xiat'
xotivov atscp6tvip t& aw."
icn6Xoto
aitGi
Erat autem in proverbio poeta pauper
post multas victorias misere sitiena:

ovicovv d>]loi tinwv

quae modo

idquod:

magni se facere?
Quod aliquanto vividius est enuntiatum.
Illud placide rogantis est, hoc assensum
(iis

ad

vid.

oiixovv

facere?
6r]XoT

(iati),

Nam

quodam
fiovv

').

6t]Xoi
cf.
Ismenae apud
tin&v]
Sophoclem verba ad sororem: SriXoi? ti

xaXxaivova'

VR;

Mthm{i)

dixi)

extorquentis.
588. 6anavaa9ai\

bum apud

impendendi hoc ver-

nostrum nonnisi

in

Horarum

aticpavov
XwXtbg"

ftsv

i/wv avov,

6i\pr]

di-no-

10).

- ') Thucyd. I 21 2.
Vid. ad Av. 179.
^) Soph. Ant. 20; cf. ibid. vs. 242.
'^)
) Item Xenophon; medio etiam Herodotus
Vs. 269.
Ar. fr. 569i".
">)
^) Vid.
et Plato utuntur, oratores utroque.
^) Alex. fr. 272.
Vs, 765.
i")
ad Ach. 640.
Vid. ad Eq. 534; dignus praeterea est infra vs. 891 qui
oonfdratur.
1)

*)

98

PLUTUS.

nENIA.
th yccQ avrikiyHV rokfiav

i^/u.ag,

a?

edt

itdvz

ox)

ciyoid'

i&ftrv

dia trjv nsviav /

XPEMTAOS.
naqa

595

tfig

^Exatrjg s%eativ tovto Ttv&sG&ai,

t6 nXovtslv sits tb nsivijv ^sXtiov.

el'ts

tovg

fisv

s%ovtag

Y,a\

yaQ a^tfj

qDtjffJ

nXovtovvtag Ssinvov

'nata firjv anonsiinsiv,

tovg 6s nsvrjtag tmv avd^Qconoiv aQnd^siv nQtv xatad^stvai.

akXa
593. yip] *xal (at Eur.
t
(ex iati

nata

(pd^slQov nai

M.ed.

yQv^rjg

iir]

1052) vel *6h xat?

&Yd9' Bj larl iyd^

Jfat'

||

leotio).

595. auttj V] adtiji R, cpaal

yiiq aitij

reoc.

696. xatit

V]

/afjva

nfjv

itrtonififtttv

xatic

rtQoadeytiv

et

in V, xatic

a.

1.

filjva

nqoaninntiv U; aptissimum est icnoni/unnv (cf. Ach. 113 etc).

597. xata9tivai] xataxtta9ai Kappeyne, fortasse recte.
598. YQv^rjf Brunck]

R, -fs V.

-?ijs

593. to Y^Q itvttXiYtiv tolfiav vfta?...!]

navta

594

597.

itY"^^'^

optinia quaevis'^).

Hecatae Athenienses qaovis

mense ineunte cum domi sacrificabant '),

tum in triviis dapes offerebant tfi 'Evodia
xai

X&ovia

die

tojv

*),

XiitQmv

^).

esurienti-

bus devoratas esse ait Chremylus, cuius

verba egregie illustrat Ariston quidam
ex infima plebeculae

adversarii teates

faece

protractos

perhibet et merito Triballos" aive feros

dici, qui ne cenas qnidem Hecates aspernentur abiectave intestina t&v xoIqojv oIj

xa9alQovatv <^o/ nQvttlcvitg'^ 8tav tlaiivai

porcorum eanumque fame^),

lioorum cibum, non hominum. Hoc igitur
est quod dicit Chremylus Hecaten modo
:

roga qualia sint paupertatis

iis

depositas abripi

latrantem.
596. tovq

Has cenas Heoates"

apudDemosthenem, qui

vixdum ab

que aemulis. Illis superat ex opibus

quod pia mente diis offerant: hi vix in
triviis inveniunt quo stomachum sedent

ut Mercurio X&ovlto festo

quamprimum ab hominibus

fiiHtoatv

cenas, quas

a pauperibus, ferarum scilicet vulturum-

vos scilicei sustinere .../')

illa

bona ; ait

haec singulia sibi noviluniis divites mittere

597.

divites

ix'>*'^<'"i\

aQnitt^ttv

nQ\v

'').

xata&tXvai\

simile

quod de discipulo grandaevo dioit

Socrates Aristophaneus, eum quae discat
intltlfia9ai n^lv fia9tiv ^). Sed nostro loco
mutatur subiectum nam ad xata^ttvat
si recte id traditum ^)
mente supplendum est subiectum ixtivovi (divites).
Non enim hoc dicit Chremylus, pauperes
8ua ipsorum dona auferre priusqnam
obtulerint, i. e. nulla ferre, quod languidum foret neque eam quam contextus
est

poscit haberet oppositionem, sed: dapes

ab

illis

ferri,

ab his

xuvijJiv rapi.

598. <p9tiQov\ pessime dispereas

ypufi/s]

mutias

^*').

'').

') Vid. ad Vesp. 96.

) Vid. ad Ran. 302.
Vid. ad Ban. 741 et ad Eq. 980.
) Demosth. LIV 39; de
) vid. ad Ran. 216.
Bekk. Anecd. p. 247.
^) Nub.
^) Vid. ad Eq. 1295.
quo loco vid. Naber Mnemos. 1904 p. 29 sq.
) Item vs. 610. Vid. ad Nub. 789.
") Vid. ad
681.
9) Vid. annot. crit.
Bsn. 913.
1)

*)

94

PLUTua.
CTt

600

StlOVV.

fttj^'

ov yaQ neiGsig, ovS^

neieyg.

r}v

nENIA.
w nohg MQyovg^

xXved^

ota XsyeiJ^^

XPEMTAOE.
ITuvGcova KccXei tov ^vdGitov.

nENIA.
ti ndd^ca

tXi^fioav

XPEMTAOS.
eQQ

KOQaKag d^attov

sig

acp

^ftwv.

nENIA.
606

Ss noi y^g;

slfii

XPEMTA02.
sig

tbv Kvcpcov

XQ^v

aXX ov

'

avvtsiv.

aX)^

ff',

fieXXeiv

nENIA.

XQ^* V]

607.

vicl'

624

^s-

sti

etc.

608.

y']

iifiiti

-asa9ov.

600.

||

^ nfiv

et

ad Eq. 751.

avutnv]

(|

icvikttiv

mavult Blaydes, ut vitetur structura

Nub. 814.

(repetitum)

i*ay^o?] vid. ad

Subsimile

est:

ou(J'

av

nenaibus derisae et

Xiywv

Nec non iure collatum est

verbulum de nimis docto coquo apud

Xiiaifii"

V,

Tltid-ij

ut

quem

oW

nhumane"

av

ta^v inetaev
potius

r;,

quam

homerice" loqueretur *).

601. Etiam isiciarius ille Euripideo
hoc verbulo utitur *).
602. Pausonis paupertatem etismnunc,
ut plus viginti annis ante, comico dignam
esse visam quae perstringeretur, est
quod mireris*); sed conferri possunt
glabrae genae Clisthenis et in Aehar-

in

Ranis

^),

insolita

Cinesiae

inflrmitas in Ranis et in Ecclesiazusis

^).

Stratonem,
17

ivtav9ot

fi

R.

afi;*t*

vfiiig

R.

XQn

ifietg

firjv

7j

tbv ivaaitov'^

605.

606.

tlg

ilfii]

indioium

^vvoDtili;

7id9w...!] quid de

ti

604. %qq
proripe^).

e.

elg

fiatl^).
te

futurum mentis perturbatae

tbv
**).

608.

'^ot'

me

xdQoxag] in malam. rem

^**).

carnificem

in carcerem,

ad

6ftag rto9r] Y^etat!

xvtpuva']

ifxel'

Simillima sunt vetulae adiuvenem

*).

n6XX

ut ipsiusPaupertatis verbis utamur').

603.
1

i.

fasti-

^) Straton.
Eubul. fr. 88.
fr. l''^
) Eq. 813.
*) Vid. Thesm. 949
^) Vid. ad Ran.
') Vid.
ad Ach. 854.
) Vid. ad Eccl. 329 sq.
48.
V8. 437.
8) item Lys. 954.
) Item Pac. 500 Pherecrat. fr. 70^ Amips. 24
'") Vid. ad Eq. 1183
Alex. di'^; praeterea vid. ad Nub. 789 et ad Ran. 607.
1)

et

Av. 369.

") Vid. V8.'476.

96

PLUTUS.

XPEMTAOZ.
610

xoxs

vo6xrj<Ssi,g'

XQshxov
tfl

yccQ

vvv 8s cp^siqov.
nXovxsiv isxiv,

fioi

iSv xXccsiv

tf'

KScpaXi^v.

xr)v

(iccKQcc

(Abit Paapertas).

BAEmJHMOZ.
v^ jdT iym yovv

nXovxmv

i&sXoi)

svcaxsiod^ai fisxa xobv nalSoav

615

xs

xiig

yvvatnog, xat Xov6a(isvog

XmccQbg iodq&v ix ^aXavsiov

X&V XSlQOXSXVCbv
Hal T^g Ilsviag naxanaQSsiv.

614. naidoav^

diosum verba

Y R.

rtaiSiotv

chori:

ifioi ').

&v

ii9vvai

it'

612.

cbvijo a{> xal

it'

fifiv

Ubi eadem qnae h. 1.

est particulae hi vis, item in verbis
atttpAvrjv

i/nol

ddiaovaiv,

9i6g 9iXrj^), et sic saepe in minis;

iiv

locutio

nostram irtixovQlav nunc oblatam

est

ait^g

<t>9ia a' <ycb

noXloatbv /udQiov

apud tragicos:

vel

trfei' '),

it

9qi\pa} fiiyav toXad' i](9Q6v

iv

trjv

redit

xi<faXTiv'\

alibi

omissa voce
otftd)-

616. XirtaQog x^iQosv] nitida et bene curata

e. g.

cute

nitis, iri liovXt'jaia9i xal

fiaxqk

Vespis");

12).

legatus Atheniensium ad Gamarinaeos:

si sper-

in

dicitnr fiaxgic xXdttv, xaxvtiv,

/.tipaXfi

:v

xX&iiv

1')

procedens.

617.

;|fejpote;|^v<ov]

supra obvia
618.

'^)

Eadem in

verborum iunctura

Ecclesiazusia

").

cf.

/(!Ot;|fi'>/

VOX

'^).

xatartaQdtiv]

oppedere

^)

etiam

et:

6iu)fioav
\

to6 n&9ovi

auv
ones

iti *).
:

oii

|ii

firjv

tdv ieyxiatfiQa toOde

rtai6\

xal yvvatxl dovXdi-

Etiam notae

illae

imprecati-

x<*iQ>jo>'t *). xdxiat' hnoXovfiev

omnino futari temporis

huc est referendus ^).
et

in minis

610. voattiatii] redibit^).

(p9iiQov\

item supra

')

usus

dicitur

alibi

nendi
et

*^).

Idem

sensu

penitus

valet rtQoartuQdtiv

recordamur Amasidis

ttvt ^^},

&rtoftatat^ovtog

icrt&ytiv Apriae legatum iuipsam rem habemns infra ^*').

Gf. etiam simplex rttQ6to9ai de supina
securitate dictum *'). Honestioris dioti-

xal

tovto

bentisi');

onis SUnt xoto/ijv; et xataYtXmg

*").

contem-

^^).

*) Ear. Andr. 723.

Eccl. 1034.
2) Pac. 1187.
) Thucyd. VI 86 4.
Soph. Trach. 257; item Aesoh. Prom. 167 Eur. Bacch. 635 etc, etiamne Thesm.
')
^) Praeterea vid. supra
887?
6) Vid. vs. 64.
Vid. ad Vesp. 412.
>) Vs. 598.
vs. 382 Ach. 1156 Lys. 674 sq. Eccl. 595.
) Vid. ad Ach. 29.
i)
") Vesp. 584.
") Vid. ad vs. 58.
Vid. ad Ach. 636640 Nub. 920 et
i)
^) Vesp.
") Vid. Eccl. 652.
) Hor. Sat. I 1, 70.
1002.
Vs. 533.
'8) Vid. Eq. 639.
) Herodot. II 162.
^) Vs. 699 et
619 Pao. 547.
") Supra vs. 176 etc.
1133.
") Vid. Vesp. 675.
1)

")

96

PLUTUS.

XPEMTAOi:.
620

avtf} (isv Ti^lv

7]

iym Sh xl

<Sv

iyKaxuKXivovvx

inlxQinxoq oi%Exai.

&ebv

xafiiQxa xov

rog

HaKXrjjciov.

ayoafisv elg

BAEWI/iHMOZ.
Kal

dtaxQi^cofiiv ye,

(17)

ek&mv
621. iyxaraKhvovvt' V]

8ia7i(aXv(Srj

-vttg

xi

ndhv

fi.'ij

av

xtg

xcav jtQovQyov noieiv.

R, elisionis igitur sigrnim pro nota syllabae

-tt

est

habitum, ut saepe (yid. etiam vs. 256).

628. dtaxa)Xvaij(t) tt V] -Uattt B.
619. irtltqtntoi] perdita

621. Pluribus

locis

').

Aesculapius

ab

Atheniensibus tunc temporis colebatur.

Cum Fespae data est fabula, extra Atti-

nam Oario cum refert deductum esse

Plutum ad templum Aesculapii, dein
ante omnia in maris littore lavatum,
tum demum ipsum templum intrasse" ^),

cam quaerendus

erat deus'^); sed brevi

dubitari nequit quin de fano mari viciho

post in priscum

fanum Hnvvov ab

loquatur.

parte

occidentali

situm

receptus

arcis
est

Sophocle poeta, qui Amyni

^).
Itaque in exiguo illo
templo
fere 200 D M.
coniunctim
tum colebantur Amynus et Aesculapius,
quibus post Sophoclis mortem tertius
accessit Dexion heros, id enim tragico
datum est nomen et honor hnh r!j? tov
MaxXrintov di^idoatio?*). Anno autem 420
Telemachus quidam Acharnensis ') in
auctore

saeerdos erat

arcis latere meridionali

novum templum

deo Epidaurio et
Hygieae *) Atheniensium deae; quod
templum proximis annis magis magisque est ornatum et egregie sensim
inclaruit '). Praeterea Munichiae prope
littus coniunctim cum laso et Panacea ^)
condidit Aesculapio

colebatur

Aesculapius.

Chremylum

cogitare

Hoc delubrum

mox

apparebit;

Quae

delirantis forent verba,

essent interpretanda: ad arcem

si sic

deductum esse tig ro iv aatei jiaKXtinUiov

proximum, dein abductum Piraeum, tum reductum in arcem." Neque
theatro

de arcis fonte sacro

9ci)Ltttta

nomen

in

Erechtheo, cui

erat, cogitare ") nos sinit

linguae indoles: in\ 9(iclarrav

qui

dicit,

significat.

littus

rlyoiutv^^

non fontem sed ipsum mari^

Itaque recte

interpres in scholiis dicit

quem

significari;

priscus

fanum Piraicum

inter recentiores pri-

mus
e

secutus est Boisaonade. Praeterea

comici verbis efficitur de uno tantum

templo cogitare potuisse spectatores,

quapropter suspicor in urbano dei templo tunc temporis iyxolntiaiv non (fortasse

nondum)

622. nui.tv
623.

tt

rG)v

fuisse.
ati]

rursus denuo^^).

nqovQyov'] item in Eccle-

) In Vita
1) Item supra vs.
^j Vid.
Vesp. 123.
275; vid. Nub. 1004.
Sophoolis pro "Almvoi; probabiliter Ji/uvvov scripsit Korte ex lapidum complurium
auctoritate.
*) Vid. vSybel Arch. Mitt. 1885 p. 97 sq., Kopp ibid. p. 255 sqq.,
^) De Hygiea vid.
Korte ibid. 1896 p. 287 sqq.
^) Cf. Timocl. com. fr. 7.
'')
Plut. Periol. 13.
Vid. Korte I. 1. 1893 p. 231 s-iq. et 1896 p. 314 sqq.,
^) Cf. OIA.
Preuner Rh. Mus. 1896 p. 313 sq., Usener Gotternamen p. 148, 3.
^) Quae viri d. Girard est
) Vs. 653659.
II 1651 et infra vs. 701 sq.
oui iure obfocutus est vSybel I. 1.
suspicio
") Plaut. Poenul. prolog. 79. Vid.
ad Tbesm. 830 sq.

97

PLUTUS.

XPEMTyt02.
(ad aedes conversus;)

nat Kaqlmv^ xa GxQm^ax

625

iK^pSQSiv 6s XQV^^i

uysiv xov IIXovxov, ag vofjii^sxai,

uijtSv X

%td xakt

oV

IdxXv svdov rivxQsniGiKSVtt.

manu

(Ex aedibaa prodit Cario sarcinis onastus Platamque

Dextrorsam abeant omnes.)

ducens.

Saltat Ghorus.

(Solns redit Oario.)

SCENA NONA.
Cario, Chorus.
KAPISIN.
nXsidxa riGstotg

00

624.

Tial]

Blaydes

626. rivtQtniafj,eva]
siazusis

servum herus evocat, ut Belli dens

nal nal Kv6otfii !" ^). Multo

frequentius unus aliquis e mancipiis ar-

nomine

non addito:

(piQirw

erat

sed e vicino movendi verbo facile

ut in inscriptione

elicitur,

innta ayovti
(pf^oiai

addendum

taUa] proprie

iK(pfQtiv,

id

tifi

inta xal

(iovv xal tiv

quadam
xavtbv xal

xal ati/n/ua"

/nilLi

sqq.

onem

t&v iv tat; tQaYipdiaig Q^aeiov

Xixmv.

Inde igitur

icyyt-

habet grandisonum

!"
quocum conferendum quod supra legimus noXXi
noUdixt?, item in parodia
Apnd Sopho-

illud:

11)

nXttata

(cf. vs.

432).

tt]tibfttvot !"

(pQtrwv

verbornm
gitati

tvXoyovntvov niSov!"^)
0

nXtlata

fi&Qot

xal

autem

Ludicre

*).

hic strepitua discrepat a co-

humilitate
qui

senes,

nam hoc

laetari

dicit Cario

solehaiis

cum

die

festo pulpamenti vel iuris aliquid super^*').

Unicum

per annos vobis diarium fuit

polenta eaque parca nimis, cui nonnisi
rarissime accedebat porcinae vel bubulae aliquid. At melior iam vobis dies
alluxitl
Est nvattXaa9ai: cibum liquifere longos

^).

Nuntius hic, ut alii complares apud nostrum ^), imitatar dicti627

paedagogus:

addere licehat ciho quotidiano!"

tig" et similia *).

626.

/pH iXQ'l^ ^ R

co nXitat' inaivoig

et

^).

Pace:

cessitur,

at

||

R.

nominatim eum quem

624. nal KaQiaiv]

vult

Comparativas nQovQYialitqot

').

legitur in Lysistrata

in

1100 Ban. 271, 608.

coll. vs.

ii-

fisfjLv6ttXri(isvot

'').

olem Antigona de urbe Atheniensinm

dum,

qualis

est ius,

panis

frusto

incurvato

dth

nvatiXtji

haurire

et

sive
ori

admovere ^^). Praepositio ini in huinscemodi locutionibus significat ad; opsonium ini tfj /ui^t} dicebatur oomedi, e. g.
Trygaei

in
i^tt'

iv wQCf

oxpov in'

suis

valedicentis

verbis:

xoXXijQav ^ydrjli/v xal x6v6vXov

I

avifi '^).

') Eocl.
784. Vid. etiam Plat. Menon. 84 d, 87 etc; conferenda sunt nostra:
') Pac. 255.
het ligt voor de hand" et: wat is er aan de hand?"
^) Lys. 20.
*) Vid. ad Ach. 805.
*) Collitz. Dialectinschr. 8636="; vid. infra ad vs. 677.
8) Vid. ad Eq. 611 sqq. etc.
) Soph.
') Vs. 258.
) Soph. Oed. C. 720.
10) Cf. Nub. 886.
EI. 1826.
") Vid. ad Eq. 827 t 1168.
") Pac. 188;
vid. etiam ad Ach. 836 q. 707.

98

PLUTUS.
yBQOVxsg ccvSQeg in

EvxvysW

oag

630

ulXoi &^

oXiyldxoig &X(pixoig,

fiaKaQicog TtSTtQccyaxs

oag

OGOig (ASXSGXl XOV XQVjtiXOV XQOTCOV

KOPTOAIOS.
xL d'

s'6xiv,

(puivsi

^sXxiOxs

co

x&v

^KStv uyysXog

yciQ

xov cplXcov;

itQO

xivog.

^j^ijffToi;

KAPISIN.
Ssanoxrig nsitQccysv svxvxsdxccxa

fiaXXov 8

635

nXovxog avxog' avxl

629. fiattaqlwf ntnq&yatt R] n.

xvcpXov

yccQ

Kai XsXdfiTtQvvxat OQag,

s^ci)(ifidxci>xai

/u.

V.

VR;

Blaydes ^eXtiatt; toi? (piiois (pq&aov vel (fq&^t toli<piloti

(coll. Lys.
712), lenius et propter y&q qnod sequitur probabilius vHerwerden
fieltiate; totg aavtoC (pilotg, cum sequentibuB haec iungens (cf. vs. 1134); aic tamen
681.

*jt(>A

parum

tov] aavtov

verborum

placet

structura.

635. XeXdfingvvtat UJ -rtQvtai

Etiam

631.

coryphaeus

utitur genere

')

genitivus

(pllwv

si

S)

sq. Haec meram tragoediam soPosteriorem versum e Sophoclis

Phineo (dramate satyrico) desumtum

recte sic

superlativo sub-

testatur

qui optimus es ratione

tu

partitivus

igitar

sed

est,

is

fuerit

X&ate t&v

loco

nQiv

alloquitur
filium

^),

suum

novum

ivtonaiv''''

ad-

d)xvfiOQtbtatov

*J,

tavit:

632. y&^] causa honorificorum quibus

haec

Soph.

Vid. annot. orit.

Vid. Cobet Coll. Crit.

')

Prom. 499 Choeph. 854 Suppl. 467.

scholion

in

Hemsterhuis.

et

R'

sed

^)

p.

199.

legitur

in

Apollo,

ad Troiam

f '

avte

').

^)

anno-

est

et

leucomate

in

contrarium

detorsisse", vix

laborat',

sensum
dignum de quo

Hom.
505, ubi vid.
512.
) Eur. fr. 545.
^) Iunt." adscripsit Dindorf; deest hoc
codice anno 1451 scripto, quo usus eet

Phil.

praeconis

diu nos afflixisti, vvv

comicum vero

ticulae ope subiungitur.

lectus

contuleris

nSophoclem de Phineo dixisse:

,occaecatus

oompellavit verborum huius par-

*)

ueque

dedit qui in scholio recentissimo

yeyevrifievwv VOCat.

eum

V,
ibi

Verbo igofifiatovv oculis privandi sensum tribuit Euripides*), sed id nihil nunc ad nos; eam
quae hoc loco requiritur vim apud
Aeschylum locis compluribus habet ^),
doctrinae specimen
et intempestivae

Thetis noto Homeri

dicit

qaoque

awtriQ ia9i Kat nai<hviog

Thucydides operis initio bellum

Peloponnesiacum ic^toXoYtbtatov t&v nqoaXXwv

Apte

telis tuis satis

vicem obiens. Sic Philoctetes Sophocleus

0)

*).

codice

in

prior

Aeschylei verba:

qui

comparativo solet addi, ablativi obsoleti

venam

scholion

dabium quin

omnium quos olim habui amicorum.

habita

Non

tqdncav A.

nant.

^iX-

iunctas indicat locum unde comparatio

instituitur:

YR]

635

sublimiore

dicendi. In verbis

twv nqb tov (piXwv

tiate

scripsi

||

V R.

^)

1171.

Aesch. Ag.

=)

99

PLUTUS.
Ttai&vog svfisvovg rvjjcov".

^yianXijitio^O

K0PTOAI02.
Isystg (loi xaQccv! ksysig (loi

^odv

KAPISIN.
jtaQsart laiQSLV^

xs

rjv

^ovkriod'^

i]V

xs

fii^.

KOPT0AIO2.
ccva^od60(A.ai rbv svjtaida nal

640

fisya ^QOxoiOi

cpsyyog AGKkfjTtiov.

uxorOhremyli.)

(Ex aedibas procurrit

SCENA DECIMA.
Cario, Mulier.

FTNH.
xlg

Tj

^ori

nox

laxLv;

dyysXXsxs

Icq

1Qy\Gr6v Tt; rovxo yuQ ito&ovd

iyoa

ndXai

svdov Kd9rj(iai %SQi(isvov6a xovxovi.

KAPmN.
xaismg^ xaisoig
641. Sp Ald.] ^qii

/ VR, qnam

olvov,

cpSQ

co

Sicnoiv

lectionem peperit dittographia

iva

APAr[Ar]rEJJ.

R, &yY'^' ^ (cf- Eur. Med. 1120), inayyj^lef

ad vs. 766). Gf. leotionis varietas Av. 1347.
*iiyyiUtT\

icYYiUetai

tam multa disputarent philologi *). Teste

nostro loco apud Sophoclem Phineus

Bergk (sed

\\

vid.

639. Cf. Strepsiades gaudio exultans:

^o&aonai taqa

ticv

iniqrovov

fio&v

*).

visum recuperabat beneflcio Aesculapii;

idem de Phinei flliis traditnm ^).
637 et 639 sq. Elatum animum choreutarnm et verba testantur et metrnm

dochmiacum

640. yeyyo?] vox poetica

642 sq. Similia suntMedeae exaedibns

i

638. Etiam verba 7tapar

;^ai'pt*

prodeuntis verba ad chorum

d;

).

habent

ftQoanivovaa

xet9sv

cule

locutionem

*).

Quo magis

cothurnatam

ridi-

rcov ^l&aovoi

exoipit

xal

ateixovt
deixvvaiv

fjQe9ianivov

dtj

</)^;ia(,

TrdAat

xaqadoxGj

ditaS&v nviOfia
iog

ti

tdt-

6i6oQxa t6v6i
d'

xaiv&v itYY*^*^

xax&v

^).

644.

pedestre illnd vuliit noltU^).

<i)/;v

tijv

o! Ttqop^qattai.

sonum vere tragicum

^).

(piQe'\

praebe^).

*) Cf.
') Vid. Hemsterhuis h. 1., Ellendt in Lexico Soph. s. v. i^omnatoDv, etc.
Phylarchns apud Sext. Emp. adv. Math. I 12 et initio scholiornm ad Eur. AIc,
=)
Vid.
vdSande Bakhuyzen de Parod. p. 185 sqq., et vid. Antig. 966987.
*)
) Nub.
Cf. Lys. 1036 etc.
*) Cf. Soph. Ai. 904, 982.
ad Vesp. 730.
) Vid. ad Ran. 498.
) Enr. Med. 1116 sqq.
115.
^) Vid
ad Eq. 1819,

100

PLUTTJS.

645

Ka{)T^ niriq^

ag

ccYccd^a

(aecum

<pi\eiq Sh d^c&a' i5t6 Gq^oS^Ci^

:)

GvXXiq^drjv anccvTd aoc tpiQO).

cum

(Affertur lagena

poculo.)

rrNH.
Kal Ttov isrtVy

KAPmN.
iv TOtg Xsyofiivoig.

(Poculum lente

sl'asi

ra;^a.

ebibit.)

rTNH.
avvGag tcotL

TtiQaivs Toivvv o tl Xiysig

KAPmN.
Hxovs Toivvv^

650

T&v

ix

iyd)

ong

TioScbv

slg

TtQayfiara

tcc

nscpaXi^v aoi itavi

Ti}v

iQ&.

riNH.
ifioi

SfiT

fiTj

slg

rijv

nscpaX^qv.

647. Post IfYOfiivois distinxit Boiasonade.

645. Muliercalas temulentas in Lysi-

Thesmophoriazuais admodum
festive noster risit '), nec non in Ecclesiaznsis iocos inde duxit; postea hoc
argumento ad infinitum usi aunt oomici
strata et in

tpiXtif

tura verbi

(piXttv

640. iya^i

hoc quam

fortius

quaevis

Mirum

ai

video ego

etiam

nibas:

saepe negotia molesta, in notis looutio-

*).

hya9&, optima

ndtvt^

iv

ubi igitur sutit tsfa

^'

neque quidquam

afifers

*).

toTg

^ov

XtYO/uevoig]

&X1C

iv

i.

e.

^tyto

olg

oiix

iv

(=; iv

taig
o'ig

ai/tlxa iQui}.

648.

niqaivi

652.

E Oarionis verbis ut satis

duci posset iocus qui sequitur '),
tributum ei eat vocabulum ambiguum
649

facile

ng&YHUta

?;ftv

Eandem ob causam
tura

cuncta

in

*).

aftavta]

Vespis

ifftjv;]

Item Euripides

ni^aivt tolwv 'ittQov

ta nq&Ynata, quod saepe res in univeraum, publicas praeaertim, significat ^),

).

647. xal Ttov

Xeoai

in

avXkri^driv

struc-

eadem

(J^cbaa]

igitur perge.

^)

est

et abusi.

cius

Banis

iadicavit ordo

xecpaiijg

elg

et

naqixtiv

).

quem

na-

verborum: ix

f^s

invertitur

tovg nodag",

nam

recta pro-

spicientium oculi prius capita hominum

cernunt, dein si tanti videatur totum
corpus perlustrantea descendunt eig nddag
xe(paXijg '>). Ut noster loquitur adolescens apud Plautum usque ab unguiculo

ix

toLvvv

apvaag] guanio-

ad capillum summum

est festivissima^^).

') Vid. Lys. 194 sqq.

Thesm. 735 sqq.
^) Vesp.
1535.
*) Vid. ad Nub. 210.
^) Vid. ad Vesp. 30 Ran. 606.
302.
">)
40,*
^) Vid.
ad Eq. 180.
Vid. ad Nub.
) Vid,
ad
') Hom. S 853 etc.
'') Plaut. Epid. V 1, 16,

Vid. ad Ran.
Ban. 1170.
Vesp. 1892.
^)

101

PLUTU9.

KAPmN.
raya&cc

fi^

vvv ysyivrjrat;

cc

rTNH.
(iri

fisv

ovv ra nQayfiaTa.

KAPmN
aq^tKOfie&a JtQbg rov &s6v,

&g yaQ rayiQr

ayovrsg avd^a rors

vvv

655

d'

itQ&rov

fisv

ad^Xtdorarov,

alXov fiaxdQtov Ksvdaifiova,

rtv

si'

avrbv inl d^dXarrav ^yo(isv,

fisv

ilovfisv.

SJtstr

rXNH,
AC siSalftcav

VY)

uq

ijv

dviiQ ySQOiV tifvxQa &aXdrrri lovfjtsvog.

658. ^oxqS:'] ipvxQ^

()'*

Blaydes (coU. Eq. 367 etc); sed vid. comment.

653. Nunc quoque nuntiorum tragicorum oratione utitur noster servulus.

Simiilimis

Euripidens

nuntius

verbis

excessum Iphigeniae Clytaemestrae

ferre incipit:
I

(fiqovi,

t"

a9ivovtog
656.

puro

').

Aqua marina

^).

titv9qdinu3v

nam

xaxdc

erat abluendns, ut

aedem

corpore

expiatoque

intrare posset;

non deum
hominem
etiam supra Plutum

tXntq tig SXXog

natqbg tXntq ttvbg

ntat6g^), in genitivo:

icv9ta-

ayovtti xti.

rtaXS^

ariv

Srdpa]

654.

Jtig

ytiq Ix6fita9a t^i

ititl

IdqtifiiSoi aXaof Xtiiuaxig

xoQtji

re-

nominativo dicebatur: ^v

Quapropter

*).

mystae Eleusinii

nonis milites icnoXvfiatv6ntvot

dicebat Cario

^).

littus

655.

tiv

eam

patitur

alibi

o'oi

et

ivaxiviaaa9ai
tov
vel

o\oi
:

attractionem nunc

&lXov'\

pronomen
oaog,
fi

g.

e.

tiq

{tt)

locutione

in

o\ov &&Xi(htatov

:=

toiov-

ii9Xiii>tat6i tig ivaxtvdcaatto

l/et

xtcpaXijv

8ar]v

xoloxvvtijv

aavtt]v Zari iatl xoloxvvtti *). Sic in

tragica dioitur
'Ellikdoi;

ttv

quam

e.

g.:

fiiya^),

/toliv

av

"^)

to-

scena

a9ivovaav

quemadmodam

tY

in

fivatat" inde

certo

die,

etiam

Agamem-

ut olim

daemonemve

adibant

dei

9(iXaaaa xXv^ti ndvta

qni

nomen habebat,

maris
^aXaSt

ut a sor-

dibus omnibus et quovia contagio cor-

pus perpurgarent.
657. tidalncav aq

^v\

sunt etiam in Banis

irridentis verba

^^).

658. 9aXcttri] aqua marina, t&

vSatt

tljg

9aX&ttrtg.

menti, ut

tfi

\f)vxQ(f>

Dativus eet instru-

KXi\pv6Qcc

rd

vdatt

tfls

KXtxfjijdQas^^).

) Ach.
) Vid.
V8. 78, 118 et ad Av. 1638.
^) Soph. Oed. C.
79; vid. annot. crit. ad Ach. 601.
^) Soph. Ai. 488.
8) Soph. Oed. R. 1118; cf. etiam Oed. C. 1664.
") Ran.
) Hom.
814.
) Ear. Iph. T. 1193; cf. Cic. Roac. Amer. 71.
") Lya. 918.
1195; cf. etiam Eccl. 1184.

>)

884.
784.

Eur. Iph. A.

*)

1543 sqq.

Hermipp.

fr.

102

PLUTUS.

KAPISIN.
EitHxa n^hq xo xifisvog

660

xov &sov.

ijfisv

nonava xai nqod^v^uxa

8s ^oafi&

iitsl

na&costco&ri ^nikavog 'Hcpalaxov (pXoyC,^^

KaxsnXivafisv xbv Ilkovxov, &6nsQ sixbg riv

7]fi5)v

<J'

snaaxog Gxi^dda naQsnaxxvsxo.

rTNH.
7}6av di xivsg KalXoL Ssofisvoi xov

&sov

KAPmN.
665

sig

ys NsonXsidrjg

fiiv

G60. nQoS^u/iiata] 9vX^ixata

665.

fiev

B]

in schol.

a.

1.

Bergk

061. nilavo?] fieXavo;

og ioxi (ihv xvq)X6g,

comment.

vid.

infeliciter.

/nevtoi V.

Hi meram tragoediam sapiunt

Verbo xaS-oaiovv, cui locativus
[icouw (= inl tov fico/tiov) nunc sociatur,
etiam nuntius Euripideus sic utitur de
Oreste referens, quem mactatum falso

aXcpita, i'lud

crediderant:

linguae aptum, hoc sermoni quotidiano.

660

sq.

trimetri.

aidiaato

totade [iwfiolg 9eit y.a9iu-

Vox

^).

nonava

notabile

nihil

habet et complnribus apud comicos locis

legitur^); sed nQo&v/xata, quae in vitae
communis sermone 9vXt]fiata dicebantur
potius '), e tragoedia sunt desumta; cf.
Iphigeniae moriturae vox: nQo9-vfiat'
tXaiiev"AQteftig!"

Has autem placentas

*).

neXavov"

nnus

Sannyrionem

e caelitibus ait

xaXoDfiev

tjfietg

a xaXeXt icaifivmg aXcpi&'

Nomen

vfieig ol [iQotoi" *).

vulgatum

aefivdteQov est rtiXavog,

deorum heroum sacerdotum

Quae verba claram lucem accipiunt

mitiis

frumenti Cereri et Filiae debitis

(Ve

hordei, V12

/o

"/0

ubi prae-

tritici),

stantissima frumenti pars a reliquo seiubetur, ut placentae inde fiant

cerni
diis

hoc

sacrificandae,

autem

illic

secratae lihum,

tibus destinantur, fiunt rtiXavog

verba
supra

i.

nuntii
^)

ita ut fierent niXavoz

sono

IneX J'

fiata, est rteXavog

obvia.

haec

sunt

cuius

anav

et
\

iv 'Htpaiatov <ployi ).

tragicis,

nostrum

Euripidei,

attulimus

^QaxMff-t] 9-vfi

autem

e.

Proxima

libum.

sive

alia

9veiv &n6

dieitur

toD neXdcvov." Vocatur igitnr

frumenti

pars

rtiXavoi

aXevQu

destinata;

vel aX<pita

ipsis

cum
*).

diis

caeli-

Prisca

vox nonnisi in re saera et apud poetas

permansit.

xatrjv-

663.

Cara

tarium

atifiiiSa
'<*)

naQexattveto] stratum suhi-

gramine

ut xa9oaiovv et nQo9v-

arte sihi parabat

^), neque aJibi apud

Nec causa latet; nam

famosus

vox

notissima saeculi Vi inscriptione de pri-

combustas esse eleganter

aut
si mavis, tumide
nuntins hisce dicit
verbis: in ara jlamma Vulcani sunt conin ara

apud

ol 9eol,

665 sq. Neoclides

^^),

vel frondibus rudi

^^).

homo hoc tempore

qui in Eoolesiazasis lipjms

^) Vs.
Taur. 1320.
680 Thesm. 285 Eccl. 843 Menandr. fr.
pac. 1040 Pherecrat. fr. 23 Teleclid. 33 Plat. 174'; cf. 9vtiXai prisca
*) Vid.
vox Av. 1520.
^)
) Eur. Iph.
Eur. Iph. A. 1311.
ad vs. 653.
A. 1601 sq.
') Aesch.
Pers. 204 Eur. Hipp. 147 Troad. 1063 lon. 226, 707
8) Sannyrion.
) Dittenb.
Hel. 1334.
fr.
Syll. 13=", quem vid. illic.
1.
>o)
'^) Vid. infra va. 716
Vid. V8. 541.
725.
") Cf. Eq. 314.

Iph.

Eur.

129*.

3)

PLUTUS.

103

"KXinxmv 6b rovj ^kinovxctg {^TteQtjKovTiKSv'

navxodana

sxeQoC xs TtoXXoL,
sxovxsg.
Tjfitv

670

anoG^sGag

naQiqyystXsv aad^svSsiv xov &sov

nQonoXog, slncov, ^v

voo^^fiaxa

ds xovg Xvxvovg

ojg

xig

aia&rixai tpocpovj

Giyav, anavxsg Koafii<ag Kaxsnslfisd^a.

na&svdstv ova

iyo)

Tial

dd^ccQrig

yQadiov^

KScpaXrlg xov

x^qg

^v insd^vfiovv

icp

fis

x^^^Q^ ^'? s^snXrixxs KStfiivr]

dXlyov anca&sv

675

aXXd

idvvdfjtriv,

daifiovioag i<psQnv6ai.

666. iirttQiixdruxtv V] -atv R.

668. &noa[ieaa? V] -aai E.
669. Versus

scripserunt

caesura (ut Lys.

caret

Quapropter Bothe Porson alii

742), quod significat: iussit
transigeremus; at dudnm illuc pervenerunt ubi som-

intrare templum, ut noctem ibi

num

et dei

(coU.

iYxaSevdtiv

rtapijyysji'

778

alii).

vs.

621

et

adventum opperientnr.

670. nqonoXoi R] nq6an. V.

672. iSvvanrjv R]

UJ

673. i^apijf

V.

^<J.

V R,

-Qu?

item vs. 683 {-Qrn R) et 694. Vid. Anecd. Bekk. p. 351 sq.

iam dicitur, sive interim

malum, sjve hoc adiectivo paratur iocus qui sequitur. Talem hunc
hominem ducit Cario qualem Oedipus
andit

caecus

'),

creverat

vatem:

Tiresiam
iiyvQtriv,

doQxe,

oatig

Ttiv

niixavoqq&ifov,
tot; xegdtaiv

iv

Tfjf*!)*

J'

i(pv

66Xiov

urfro 6e-

tvcploQ

^).

Et

ipsa Carionis verba vertisse dici potest

Martialis ') in epigrammate, quo luscum
furem" proscidit: Adspicis hunc uno con-

tentum

lumine,

caius

fronie lacuna patetf'

nihil est furacius illo:

lippa

sub attrita

Ne contemne caput
\

non fuit Autolyci

tam piperata manus (i. e. /!p ovtto SqiHtia). Praeterea digna quae cum nostro
loco conferantnr sunt Lysiae de demagogo item Inaco verba: ^Qxedtjuoi 6
YXifitov *),
ftevoi

ovx

dklYa tSiv vi^tteQwv

vcptjQti-

668

mus

670.

autem nobis fingimus

Pacile

fano

lapii

similem

in Aescu-

morem

obtinuisse

atque in Amphiarai Oropii: iv t&

xa9ev6eiv /(uqI?

UTitrjQlo}

XcoqU

<Je

tag Yvvaixaf,

t& nQbi iiovg tov

iv t& nqbg ianeQrjg
673.

lc9iiQr]g

genitivi usus

iat^

675.

Sic

mihi"

desideravi

toiif

toiif fiiv

xot-

avdQag,

avSQag

iv

tag 6h Ywatxag

^).

/vtQa] pultis

) olla.

Notus

^).

oii

ait

fthv

jiio/uov,

674. 6Uyov antoStv]

verba

cf.

nuntii in Avibus

fxaxQitv anta9tv

^**).

chorus agricolarum ,salve

o Paz, quam nimis diu

daifi6via

^ovX6fitvog

ilg

&YQ"'''

iiveQnvaai" "), ubi

metro cretico cogente

neutrum plurale

daift6via

daifiovltog

'').

In templo iacentes aeditn-

extinctis lucernis dormire iussit.

^)

poetice vel

pro adverbio

potius iocose

*) De quo
) Martial. VIII 59.
') Soph. Oed. R. 388 sq.
Eccl. 254, 398 sqq.
'^) Lys. XXIV 25.
) Cf. Nub. 436.
vid. Ran. 588 et ad Ran. 417.
) Vid. ad Eq. 904 sq.
*) Vid. ad Eq.
1026.
Syll. 5S9**-*^.
7) Dittenb.
) Av. 1184.
") Pac. 582 sqq.
')

homine

104

PLUTUS.
ava^keilfag oqo)

eTcett

tegea

toj/

Tovg (p&otg v(paQ7cd^ovTa Kal rag lcy^dSag

dno

TQaTte^Tjg

xfig

et

TtOTtavov

710V

^exd xovxo 6e

leQag.

xovg ^(Ofiovg iinavxag ev kvkXco,

TceQi^qk&e

080

xfig

etr)

KaxaXekeiii(jievov

xt

enetxa xavQ^ ^yi^ev eig adxxav xivd.

676. IsQea V] hqia rou 9tov R.

677. vipaQTt&i^ovta
nisi

aQTtdeieiv,

Blaydes]

&(pa(j7t<ic^ovta

mitigetur praepositione

autem apud comicos

iiipaQn&i^nv

alibi

VR;

vno-.

nimis violentum nunc est verbum

est Eq. 1062 Vesp. 837,

Idem vitiam

non invenio.

678. tovto Bj tavta V.

680.

R] om. V.
A] iiltiLsv R,

ti

(oxii^sv (ex ;.tfv) V; Yihl^tv infeliciter Blaydes. Vid. comment. aay.tav] ay.tdv V, aaxxov 1. a. in V, fortasse recte, nam -tav quam habeat
rationem latet, potuit autem nasci e pronomine quod sequitur tiva.

681.

Yffil^ev

||

nam ipsum adverbium ita adhibitum

humillimam potius decet dictionem
adhibitum est ^). Est datf^oviaig ^) ini^ujueiv idem quod vntq<pvwi ') sive 9avHaaiwg*) sive ixvofAiwg^) sive acpatov wg^)
xiTtav

ini^v/tittv,

676 sq.

').

Apud Herodam mulier Coa

\

tbv niXavov %v9tg tov

Sqoc-

Has placentas per caligiuem nocturnam tollit aeditumus, ut

xovtog ivq]iuwg

mox cum
riantur

).

die adventante patellae repe-

ab ipsis
comesae credantur.

serpentibus

vacuae,

praebet

veteres

'^}

grammatici

conferebant; disyllabam

inscriptio

Coa,

ubi

simo septem (pS-oXag simul cum hostia

offerre deo urbis patrono ***).
680. ti nov
th]] an forte esset ").
n6navov] vox etiam supra lecta '^).
681. Et si quid reperiebat, in sacculum
ea omnia
colli.gebat" additurum Cari.

onem quivis expectat, sed substituit

verbum sanctius, de sacerdote quippe
loquens

consecrabat"

Sic Cyclops

quae de
offls mellitis serpenti oixovq& Minervae
oblatis *) et quae de Trophonii antro ^*^)

ripideus sibi ipsi potissimum

veteres referunt.

illa

sacris

Cf.

677. tovg (p^oXg^ placentas, quas e farina

siliginea admixtis caseo et melie paratas

esse docet Chrysippus

X6-/og

quidam

neiuiiiato-

apud Athenaeum ''). Atticam hanc

formam etiam apud Eupoli-

accusativi

i)

sacerdos

lovis iubetur Batromii niensis die vige-

Aesculapio sacrum ferens ancillam iubet:

ig ti]v tQtay^tjv

dem repertam
cum voce oig

cabat"

xa\

neque

alia

tfj

ycatQl
est

fityiati]

ratio

Eu-

8acrifi-

datfidvwv

'^),

qua muliercula

temulenta in Lysistrata fabula vult

xa9aYiaai" sanguinem victimae, id est

merum

ex urceo recens

^').

In Tireeiae

autem Sophoclei ore sonum horrificum

habet verbum aYllltiv ita ut nostro loco
translatum

piaculo obstringuntur urbes,

Vid. supra vs. 253.

^) Redit adv. Nub. 76 Pac. 541 Alex. fr. 167^
*) Nub. 1240.
Ach. 142 etc; vid. ad Ran. 611.
^) Vid. infra vs. 981,
'')
) Vid. Av. 428.
Vesp. 349.
992.
) Herod. Mimiamb. IV 90 sq., item
Pausan. II 11 8 de dei templo Sicyonio.
^) Herodot. VIII 41 (ad Lys. 759
i)Vid. ad Nub. 507 sq.
allatus).
") Athen. 647 ?(=Eustath. 1753, 3 sqq.).
'^) Eupol. fr. 373.
.") Coliitz Dialectinschr. ^e^^^'.^. yid. supra ad vs. 626.
^^) Cf. vs. 660.
") Vid. ad Ran. 175 et ad Ach. 362 sq.
") Vid. Eur. Cycl.
3)

334346.

") Lys. 238.

J05

PLUTUS.
xat iyw
iiil

bdiav rov jtQayfiaTog

7toXXr}v

vo(Jii(Sceg

x^TQttv rr}v r^g a&ccQrig aviarafiai.

xr}v

rXNH.
avdQ&v, ovk ideSoixrjg rbv &e6v

raXavrar

KAPmN.
685

vri

rovg &eovg eyoaye

inl rr^v ^^vr^av iXd^oav

5 yccQ

leQevg avxov

ag

rb yQaSiov 6'
^^'Q

rriv

690

odal

xa

eyjcov

(le

axififjiara.

nQovdtSd^axo.

jtte

ri<S^dver6 fiov rbv t/;6gjoy,

nara GvQi^ag iym

iTtrJQe'

ila6fiLr\v,

cp^deeu

firj

wg naQeiag

cav

ocpig.

fiov Porson] fjaf^tto fiov V R, ija&ero 6ij fiov A; optime haberet

). Lenting ata9avtTat, Bergk
sed displicet anapaesti caesura (ww
^a9et6 nov ftov, Blaydes dubitanter thg ri* rp6(pov fiov intjaStro (quod tragicae, non
comicae dictionis est compositum).
689. ijtfjQi (vel vnfiqs) Hemsterhuis] v(prf{i)qti VR; ingeniose Dobree (coll. schol.)
aqad' v(f>]Qti, vocem ri]v x^^d" *d illustrandum aqaaa adscriptam ratus (cf. Lys. 799).

688. tia9<ivtr6

aoristas,

Sed feriendi potias

vel complodendi verbis sic addi solet participium otQag (vid.

Eq. 1130),

autem contextui parum aptum. Bergk

i^^Qt

tiii

tljv

ixpaiqtXv

x*'Q'>

i]

xeiQ

i^rttgr/^,

ad

Kappeyne

*'* (coll. schol.).

catsorum mortalium anaQdyua'^

xa9riyiaav

tijv

9f]Qtq

tj

t]

xvvts

tif ntrivog oltuv6g" ^),

684 sq. Prolepsis flgura grammatica

simillimum iocum praebet in Banis ^).

dii abominantur locos ubi pium offlcium

corpora hominum leto datorum sepe-

De

liendi relinquitur canibus vulturibusque.

qualia ab eo essent expectanda. Intel-

Propriam vim xa9aYi^tiv obtinet in Avibus

fabula^); simplex nisi in sublimiore
quam Cario identidem nunc imitatur
dictione non redit "). Cf. etiam ivaYi^ttv

legebam deum quoque perinde atque

eins famulum, ante omnia eduliorum

in

heroum

Vox

cultu

aaxra?,

verbum

sollemne

cnius alterum alpha

^).

quam

habeat rationem non video, nonnisi hoc

uno loco legitur; alibi est adxyoi, vox
originis semiticae. Nam alienum hinc
latq^g ^).
videtur boeoticum a&xtag

683 sq.
iendam ').

in\

t^v

x'^''^''''''^

'"^

ollam pe-

vi adiectivi rdckavog vid. infra

687.

Nam

^).

me docuerat^)

eius sacerdos

rationem habiturnm.

Verbi

nQoSidii-

quod praeter morem nunc adhibetur medium, tragicae dictionis imitaticni

id debetur; idem est trimetri exitus in
oxtiv

verbis
Siv

ntxQa
/iitbv

Deianirae Sophocleae:
9riQ

nt KivtavQog, novtbv

yitojirrn, rtQovdiddt^ato,

iyu)
|

ylxQ

nlsvQitv

naQtjxa 9ta-

oiiSiv *").

690. ihg nuQtiag &v oq)tg^ tanquam serpens essem ") pareas. Innocanm hoc ser-

"^)
') Soph. Ant.
Av. 566; item Menandr. fr. 319'2 Damox6n. 2^
1081 sq.
)
^) Cf. Pindar. 01. III 34.
Herodot. II 47 Plat. Criti. 119.
Herodot. II
s)
44 etc.
) Strattid. fr. 47^
) Vid. ad Ran. 69.
Ran. 41.
vid.
i)
') Item supra
ad vs. 706.
) Vid. Nab. 476.
Soph. Trach. 680 sqq.

V8. 304.

106

PLUTUS.
5'

B'id'cog

TTji/

ndktv auiditaasv,

^^10

xarexEtTO 6' avxrjv ivzvli^ad'

xai iyca xox

695

'^(Jv;^iJ,

xov diovg diov6a dQliivxsQov yak^qg.

'XJTio

enetx

ridri

a&ccQrig noXkrjv

xrig

k'(pXcov.

inEtSr} (leoxbg rjv^ ccvnav6(ir}v.

rXNH.
6 Ss &s6g

ov nQoarjstv

{jfitv

KAPISIN.

ovSinoo.
lisxa

Tovro 8

i]Sri

nal yikotov Sfjxd

inotr\Ga. nQoGtovxog yccQ

V] om. R,

692.

d'

695.

itvsnav6ij.riv

696. Post

pentum genus

sacro

censeant

*).

||

htvX. R] awtvl. V.

in

a.

^)

commemoravlt etiam
Demosthenes sacra
^),

disse

serpente

nomen habere

mortalibus haud raro se ostenet operae est pre^),

credebatur

lendos serpente

cicure fuerit usus ip-

sumque Aesculapium

serpentis

figura

induta ex ovo nascentem ostenderit popello atupenti ^).

Alienus' vero hinc

titulus

d[(]Qr[xoio iJY^aYtv dcvQt

692.
voluta

Aesculapii comes perpetuus

tium relegisse Lucianum festive narrantem quomodo aliquot saeculis pott

Alexander 6 rpevdofiartig ad homiuum
animos sacro quodam terrore percel-

est

suspicatur Meineke.

yev SsvQs" recte dein sic sunt expletae:

et sunt qui Pari-

erat serpens, ipse dens sumta serpentis

figura

dei

in

urbem Athenarum

adventum referens; nbi quae prius

lectae fuerant litterae d[^](i[xot

sic

'/V]-

Si

iacuit

').

immota

^)

693.

tov

vnt)

constans in

6iov(f\

locutione uaus articuli

in-

694.

trii

695.

&9dQ)jg noXiijv

>]f]

Fuisse

magnam

^^^lcuv]

recentior forma

704.

hac

***).

pultis partem ") deglutire coepi

698

veste

et

).

'^).

'').

spectatores

inter

qnibus talia egregie placerent facile

credimus, neque dubitamus quin effusos
cachinnos hi civerint versiculi; sed mi-

ramur
visos.

ipsi

Aristophani se digna esse

In papyro nuper invento legitur

pars dramatis mimici, qno saeculo II

delectati sunt cives Oxyrhynchii:

p. C.

deam
6aig

noQdt]v ibi invocat sannio et noQ-

veluti

hostes utitur

in

telis

Cf. Aelian. H. Anim. VIII 12 Lucan. Pharsal. IX 721.

Demosth. XVIII 260.
*) Vid. OGruppe
Griech.

1)
8)

xt

ndvv

(liya

om. V.

item

^),

1.

Sabazia describens

dem

Blaydes.

V R] iivtnalldnriv VR.
hunc versum unum vel duos excidisse

697. dfita R]

Oratinus

^'

avxov

2)

Cratin.

Mythol.

fr.

p.

cre-

225.
305.

Pausan. II 10 3 III 23 6, inscriptiones templi Epidaurici, Liv. Epitom.

) Lucian. XXXII 717.
^) Vid. Dragumes 'Efijn.
&qx. 1901 p. 107
lahn-Michaelis Arc. ^Athen.' p. 127.
^) Item vs.
735. Vid. Nub. 324.
i) Vid. ad
9) Vid. Nub. 987.
'
Nub. 835 et de ipsa re Ach. 256.
") De
^^) Vid. ad Nub. 1376.
genitivo vid. ad Vesp. 199.
") Vid. Prolegom. p. VL
5)

Cf.

XI.

107

PLUTUS.
anercaQdov'

rj

YaGxriQ yaq ineq^vOviro (lov.

riNH.
7U0

ev^^vg i^dEkvtxero

Ttov 6s dia xovx

ri

',

KAPISIN.
o^x,

alJi

^lado)

(lev

vTceQriQv&QiaGey

IlavdyieL

xrj

afia

ccTteGxQacpri

h^avcorov yuQ

iTCiXa^ovG^' ov

Qiv

Tijv

iTiav,oXQv%ovG^

jSdfOJ.

rrNH.
avrbg

d'

iKeivog

KAPmN.
ov
701.

situm

inaxolovoOa'

Yesp.

extat

(coll. Eccl.

Reisig]

1328

Eccl.

tig

479

Itx.

fr.

AC

fia

ovd^ icpQovxiGev.

{rETIa pro FEn), yt &x. V; compovHerwerden mavult naQaMXov9oOd

543",

725).

Bergk] vntQv9Qiaat R, vntiQv^Qlaae V; aliena hinc sunt

vn-eQv9Qog s u 6 rubicundus (Thuc. II 49 5 Plat. Rep. 617) et dn-tQv9Qiav (si
extitit hoc verbum, nam alibi non invenitur).
704. Priorem versus partem Mulieri dat V et recens manus in R, Carionitotum
702. vneQtiQv^Qiaat

continuat R'.

et ut ad nostram aetatem
veniamus, rusticornm mores impuros

berrimis');

praefuisse ipsius

nomen

indicat, ezter-

sanatio Panaceae, quae

norum

et

Aceso

^)

vocabatur, curae erat. Alibi Epione sive

exhibait agricolam mirifice in eo artitoif ifioig /nii jfatpsto) .'" suo iure
comicns clamabat olim iuvenis; habeant

Epio (dolornm quae fert lenimen) habebatur eius uxor vel filia; quartam ei
comitem quidam dederunt Aeglen, quintam denique Hygieam, quae in templo

semibarbari et ruatici glebae

urbano coniunctim cum ipso deo cole-

Zola

deacribens

fioio

excellentem

notissimo

libro

in

8atti ouv tovroiai

Yil&,

aibi

ista

scenam

adscripti:

atticam

et

Aristo-

batur

').

phania senescentis fabulas taliainvasisse

702.

mo-

territi

qualis est Blepyri in Ecciesiazusis

nologia

**)

dolemus

vel
et

Garionis hae facetiae, id

indignamur

701 sq.
filiam

Comes

quam
^).

alii

Internis

Xanthia servo

quomodo

^).

et filia Aesculapii erat

vocis

Amphiarai faciebant
malis

curandis

eam

vertit

sit

sic

Dionysi per-

iiniQinvQQiaatv aitoO teste

^).

704. aiiTdg 6'

*).

700. i^StlvtTtto] abominabatur

laso,

{>ntQriQv9Qiaat\

vestis

ixthog...;] enuntiatum

explendum indicat sonus

^).
011

/ui

quidem

Ai'

ovd^

i(pQ6vtiaiv] ne ad-

^).

Oxyrbynchus papers III 1908 p. 41 sqq., cf. HReich Deutsch. Litteraturzeit.

) Vid. Proleg.
) Eccl. 311 sqq.
2) La terre, par EZoIa.
1908, 2684.
*) Vid.
686.
Arist. fr. 21 Pausan. I 34 8.
5) Vid. ad Ach.
p. XIII.
loj
">)
vig[, jj^
Vid. ad vs. 621.
) Ran. 308.
) Vid. ad At. 359 sq.b.

Nub. 1066 Ran. i93.

108

PLUTUS.

rrNH.
705

ayQomov

liysig

elvat xbv d^eov.

6v y

ccQa

KAPISIN.
[la

/lC ovK eycay

akXa exarocpayov.

FTNH.
at xdXav

KAPISIN.
iyco

fisra Tai;T'

710

fiev

deiSag, iKetvog

GKOJtav

ndvxa

Ttegi^^et

ivsKakvilfdiirjv

e^id^vg

5'

iv kvkXg) xa voGtjfiaxa
KOGfilcog

ndvv.

eneixa nalg avx& Ud^ivov ^veidiov

Kai doidvxa Kal ki(oxiov.

JtaQe9riiie

rXNH.
Xi&ivov

KAPISIN.
fid

705. av y']
iycb /uir

708.

rf'

ei)9vi

A]

iv

Dobree

iiv'

707.

V]

(cf.

tii9-vg

Ji'

o^h

vs.

726).

Jyw

juiv

8fix\ ov%i x6 ye Ki^ariov.

R.

VR.

6i

710. aiitw Xi9tvov V] aiitoU9ivov E.

712.

705. uQa

fiii

Ji'

cum

aliis

harum

particu-

').
.

qui sic loquitur

rara

ye]

larum iunctura
706.

fuit homoeotelenton. Bekker versum delebat,

bene multis ferendus videtur; cf. comment.

Habet V, om. R; omissi causa

sed in sene Aristophane

confirmare nugantis foret, priorem habemus in Melanthus ad Ulixem verba ^tlvt

:

mix]

fortiter affirmat

i.

aii

ys rj? (pqivai ixnirtataYfiivoq iaai

Cf. adiectivi rtovr^Qov sensus

^).

axato(p(iYov'\

tdkav,

riva

e. vt]v6v

^),

spur-

eum et impurum *). Adiectivum

et alibi
apud comicos in probris ponitur ^).
aJ t&Xav!] pro hominem impudentem ! ^). Prisca vocia t&Xavog vis in hac
exclamatione permansit e tempore Homerico. Tunc enim significabat eum qui
multa mstinere audet, postea eum qui
multa sustinere cogitur cum re adversa
'')

conflictans. Posteriorem

usum exemplis

*).

ambiguus.

707 et 714. Digna quae conferantur

sunt verba Andocidis: 8ervus quidam
detulit, mysteria cum
aedibus ipsius heri, patrem

ad magistratus
flerent in

meum

adfuisse quidem, xaStvdttv 6\

quae

iy-

non potuisse

xexaXvfifiivov," videre igitur

fierent').

111. 6 oiSvxa'] pistillum^O).

712. Simillimus in
iocus,

ubi

viro

Ecclesiazusis

graviter

ferenti

est

quod

^) Ben
3) yid. ad Nub. 1001.
Vid. ad vs. 22.
) Menandr. fr. 825 Crobyl. 6 et cf.
ad Ran. 146.
^) Hom. a 327; item r 68 h. Merc. 160
supra vs. 305.
') Foei, schaam je!
Ar. Plut. 684, 1046, "1055, 1060 Lys. 910, 914 Thesm. 644 Theopomp. fr. 32*
i)
Tbeocrit. XXVII 56 etc.
) Andocid. I 17.
Vid. Vesp. 938,
')

Vid.

vuilik.

ad Eq. 616.
5)

De etymo

^)

vid.

109

PLUTUS.

rrNH.
6v ds

iwQag^

Ttcog

og iyi(,iiaXv(p9ai

xaxtCT

co

aTtoXovfisve^

cpi^g;

KAPmN.
Tov tQtcoviov'

Sicc

715

yuQ

OTCag

ovk oXCyag^

elx^v

xov Aia.

fia

7CQ&X0V ds ndvz(ov xa NsonXslSrj cpdQ^anov

v,axanXaGxov ivsxsiQriGs XQt^siv^ Sfi^aXmv

OKOQodoav KScpaXag XQstg Trjvicov,
iv

715. (/v

&vsia ^vfinaQafistyvvtov onbv

xrj

V] oix

dXiYCi

oiix

sipXa

stislx'

d.

R.

?/e

717. ijupaXAjv R] i)c(}aXwv V.

popnli

iui]

(pQOvtlaii?" ,

laata"

ivtxeiQrjae']

m.e arcessioerat !" in(\nii

718.

xecpaXicg]

illud:

17

Cf.

^).

|U^

fihv

ixxhiaia;"

etiam supra
th

ovv

ut

c!>

ore conviciantium
715.

vox

xixiat' &/ioXov/uevs^ nota

orti?]

sic

optima

olim

Chremes

^viA.naQafieiYviKov]

vvovai^^),

iftvvoiv

verbum

-ovai "), ita ut

gationem in

palpebras servare potuisset; tum indignatum exclamasse: tl dal n x^']'"

et

vicinia priscam sibi

6oav!" Deiu Blepyrus:

servaverit

effo si

adfuissem,

oportebat axoqod^ ofioO tgi-

respondissem

ipavt'

ti^UfiaHov ifi[ial6vta tov Aa-

xmvixou

aavtov

naQaXticptiv

th

[HicpaQa

cia

^),

-etv

apud comicos
ofivvei ^^),

d/nviivai

6n-

-ovti.^^),

ad coniu-

tunc temporis transiisse

Quod cum apud Aristophanem

appareat.
alibi

Megaride

-0**0?'''),

'^*),

ad verba facienda de
salute publica, cum ne suas quidem

in

i").

narrat Neoclidem in concione derisum

esse, qui surgeret

usurpatur

ibi crevisse allia,

certe

recentiores similia sunt:

725. In Ecclesiazusis

6rtia

sic

contundere coepit ").

?(/)/la]

719.

vooat lacerae

vestis foramina^).

716

noster locus docet

in

^).

iocans

coepif).

saepius

*).

Tr]vi(ov'\

ttq&Y-

^).

713.

vox

Quae vota rata iam

De Neoclide

Cario.

).

717.

dolosa

muliercula

supra

vid.

aQQtv yhq

^).

docet

esse

facta

tunc vir

immo amica quae

ait illa

iajiiQa?"

tiji

eius vestimenta abstulisset:

itexs rtaidiov,"

mulieris

non potuerit,

adesse

concioni

cum uxor

proxima nostri versus

in

et

formam constanter

admirationem movet noviquae hoc loco legitnr forma verbi

^*),

-fietyvvvai '").

6n6v'\

laser

^*').

*) Cf. Ach. 435.

) Vid. ad Vesp. 412.
2) Supra vs. 652.
Eccl. 550.
') Item Ach. 365 Nub. 476 etc.
J Vid.
) Vs. 665.
6) Eccl. 397407.
'*>)
Recte sic unus interpres in scholiis,
^) Vid. ad Ach. 761.
ad Nub 981
^^) Diphil. fr
lOl^
") Vid. ad Nub. 1376.
nugas profert alins quis.
i^) Antiphan. fr. 241.
) Amphid.
i4) ^.lex. fr. 128.
") Pherecrat. fr. 1439.
1)

fr.
0)

") Alex. fr. 160'.

Vid. ad Eq. 894 sq,
42.

^^)

Vid. va. 725.

^^)

Cf.

Prolegom.

p.

""
XX.

110

PLUTUS.

720

Kai GiivoVy elt

o^ei

diifievog S(py\xxi(a

KaxenXaeev aviov xa ^Xecpaq

oSvvcaxo

ixexQeipag^ iva

8e nexQayag

fjiaXXov.

ava^ag' 6 8e d^ebg YeXaGag

etpevy

^ocbv

v,al

ecprj'

^evxavd^d vvv %d9ri6o KaxaiteTiXa6(iivog^

725

vTtOfivvfievov TtavGco Ge xaig exx^ijcj/atg."

t'v'

rTNH.
mg

cpiXoitoXig xlg

VR

721. ixatQBxfiai A] ixtq.

8al(i(ov nal

iffd"'

pervulgato errore

(cf.

6o(p6g!

1131).

vs.

724. xatartenXaaiuevos B] Ttinlaaftevoi V.

725.

Girardus]

vTtofivtiiievov

720.

o|ei

ferebat.

Verbum

Tersibus, nbi

icfiiav

valet

tqlixfia

Xtjeiv

eiiQv&fiag

y&q

Iqov

xai

iiva^ag']

retraxit dens.

724. ivtaO&dc vvv

725.

x(lt9t]ao]

haec

et irridentis sunt

Ne fergas iureiurando interposito

^^).
Nuper igitur per

conciones detinere

iirtwfioaiav^^) intercesserat

(Pauson igitur?)
&e6g /leyet o^ei Xvaavta
ttg

id

contemnentis

^).

qnod agebatur

Neoclides, ne

in concione

cum

ad eventum

agerentur prae-

Ubi

perveniret. Sic

anapaestorum deprehendere

sibi

tores qni ad Arginnsas vicerant, populus

xata x)rtaXeixpaa9ai"

Pritzsche

est

*),

antem

fortasse recte, e

cunctis simnl sed

nomen Pausonis^).

legibus sancitnm

721. tk ^Xetpa^ ixatQexfjag]

more medi-

corum, quem

ipsa

Dignum quod

conferatur praebent in-

indicat

natura

fleri,

tentia iniqna et

6tayay6vta th (iXetpaQa iy/tort

sonticam

&ft(poiv

singulis indicium

MevexXeovg xal

rt&Xiv

tandem senper saturam sunt dam-

excusabat, dicebatnr

a&at "j, sed id huc non

'').

non de

^^).
Subornatus tunc Menecles a
reorum adversariis inravit iustam obstare
cansam quominus ratnm esset snifragium
quod popnlns modo tulerat. Etiam (lui
coram iudicibns morbnm aliamve cansam

interierat, ita ut

Qui primo mane pXsnojv

de

vrtofioaaftevov

inssisset

secundum morem

nati

solae palpebrae snperessent, in templo

incubans i66xei tiv &e6v iipfjaai tt <p&Qfiaxov, irtetta

6taxeiQotoviag yevofievrig, vicit

*).

scriptiones tempUEpidanrici: vircuius

altera pupilla prorsns

rei

invito senatn

comoedia certe illa fluxisse testari videtur

i^^X&e"

i*^|e (pev^ov-

e.

i.

^).

rttfteXrjv

eig aiitdc.

Strepsiades

Aufugere volebat, sed ridens eum

fievog.

ita

Ilaijatxiva

ivdaef etta irttatltg 6

visus

quoddam

cf.

angat se (iowvta xal

filius

*).

723. %(peVY

Idaaito. 6(p9aXfi(i)

vestigia

xexQaydta

in Alexidis

usurpatum
akig iHadiw 6iei? ^). Idem
loco notabili apud Suidam:

6 MaxXtirtibg x&v

xArtQov

g.

e.

V E.

ixxitjaiais schol.] r4s -ag

722. xexQaywg xal /io&v]

6uea9ai diluendi sensu

Etiam activum

est:

taU

querens quod

iubetur quis infundere pa-

Sut/iivov osM
').

||

2(pt]ttita']
optimum
demus tunc temporis

ille

adhibitum est etiam

tinae

R.

die/nevog

acetum

igitur

inofiv.

iirtdftrv-

facit.

s) Snid. s.
*) Ad Thesm.
188.
^) Sotad. fr. 1^'.
v. Uavawv.
Vid. snpra vs. 602.
^) Cf. Lys. 1027 et de verbo ixatQexpai. vid.
') CoUitz. Dialectinschr. 3339^2, Praeterea cf. Ach. 1029.
) Nnb.
Nnb. 88.
^^) De cniusmodi com') Vid. ad Nub. 1475.
'") Obstructionisme'\
1386.
i^)
positis vid. ad Eq. 47.
Xen. Hell. I 7 34; cf. Demosth. XVIII 103.
") Vid. Demosth. XLVJI 39 Hyperid. fr. in schohis allatnm (fr. 202 Blass)
1)

Alex.

p. 381.

Enbul.

fr.

fr.

^)

65

etc,

111

PLUTUS.

KAPmN.
rovto

fisrcc

ysQOvri naQeKad^i^sto.

rat

Kai TiQobra (isv

Ka^aqov

snsLXu

730

ra ^Xscpaqa

nav

TKiirv^iov Xa^oav

TtsQistlJrjGsv,

avrov

aarsTtsraa^

Kai

nsg^aX^^g i^Jijtparo,

xfjg

dr}

IlavaKSia 8s

ri

nscpakriv (poiviTiidi

rrjv

sW

t6 ngoQconov'

ix rov vsm,

ovv 8vo dQocKOvx

il^plaTijv

'bnsQcpvsi t6

inonnvSsv.

6 d^sbg

fisys&og.

rTNH.
(perterrita;)

cpikoi

00

d^sol!

KAPmN.
735

xovxG) d'

'bnoSvv^

x)n6 xrjv cpoivi%iS'

'h^'^%V

yiqovti Kappeyne] nXovtmvi V R, quae lectio in scholiis

727. rovto R] taiita V.
defenditur collatis duobus versibus e Sophoclis Inacho dramate satyrico desnmtis,
sed vid. vs. 226 et 1173. Meineke niovtw iti. Aliena hinc sunt quae de Pluti et
||

Plutonis

natura

docti congesserunt (Aesch. Prom. 806 etc; vid.

neque iuvat conferre nomina quae modo in -o; modo
exeunt, quale est lasus-Iasius-Iasion (cf. Usener Gotternamen

cognata

viri

Preller Myth. I* p. 801, 4),

in loi
p.

18

modo
sq.).

in -loiv

locandi consilium sunt qui agnoscere sibi videantur: Dis pro Pluto

dictus" (Pritzsche) vel:

eodem remedio

correxit

(Peppler

Croesus''

Sir

dubito quin interprotamentum

coll.

yaatQtov

cum vocabulo genuino

al.).

Equidem non

confluxerit. Simile vitium

Bosscher meus Eur. Alc. 361 ovn\

xtbrtti

rpvxono/urt6i

YtQtov scribens pro X6qojv.

728. (J17 V] om. R.
729.

^fiitviiiov

schol.

R]

V R.

-tvn(itov

731. xattrtitaa" R] KatinXad V.

733. ovv V]

om. R.

734. 6rttQ<pvtr (-5) Blaydes]

-tig

V R.

cf.

129. fifiitviiiov^^mappamjSudarium.Iiedit

vox in Sapphonis quae scholion affert

verbis: fiftttv^iov at(lci.aaaov '). Aegyptiacam dicit Pollux ^), qnam opinionem
confirmare videtur 'EQnotv^iti militum
Aegyptiorum nomen apud Herodotnm

obvium
732.

1)

fr.

').

irtdrtrtvatv^

vocantis

sonus

vs. 741.

*)

rt6QQto9tv

71.
Cf.

lcrtidiiv

tov rtaxvv

irtdrt-

rtvai *).

733. ix

efficere

templi

aliqua
rietes

tov

sunt

afiatov,

hinc

est

vn

etiam in Timoclis versiculo: t6v XaiQi(plXov

^) PoU.
Sapph. fr. 116.
Praeterea cf. Vesp. 626.

21'.

Av. 368.

leo)]

templi interiora, 6
^).
Nam nolim

cogitanda

aegrotantes
iacuisse,

in

poriicu

non intra pa-

*).

Herodot. II

quae infra ad

vs,

164.

738

attqli.

*)

Timocl.
)

Item

112

PLUTUS.
ta ^kicpaQu TtSQiikeiiovy &g yi

nkovtog,

740

Brunck]

736. {e)'66xu

738.

hv*iarf^iithC\

737.

Quemadmodum

sermone

in

Cario

sic

^),

iu cotylas"

vertatur

ebibisses^^

cum

")

Aesculapii

etiam

quam decem

tunc,

tum

partes

x'^''^

ebibaa"

av (vel
738.

9attov

^).

Ne

non defuturum,

misit se ei

domum

puer sanus

poculum
quidam

dixisset:

Sostratae

cum

fregerat; cui

cuiusdam ventrem

restituit.

av non

mire tumentem discidit vermiumque tantum inde removit quantum duaspelves

implebat", dein consuit. Calvo homini
capilli capitis sunt restituti; et ne eum
quidem qui pediculis oppletus ad se

contextus,

nam

av ixnioig

av ixniveiq) xotvXas Sexa.

Ut nunc Plnto deo

in

delubro

venerat in barathrum vel in balneum

facessere iussit deus, sed ipse ab eius
corpore pediculos legit; minus iam Ca-

miramur forEtiam serpentum sacrorum illic fit mentio nam virum

cuius digitum rodebat ulcus malignum
serpens ex abato allapsus" lambendo
sanavit. Sed cuncta enarrare longum,
rionis

plo mortalibus multis est reddita ocu-

tasse atque indignamur.

acies, testibus tabulis

marmoreis

l(i,uata tov HrtdXltovog xai tov ^axXrjrtiov"

habentibus, quae paucis annis abhinc e

templi ruderibus sunt efifossae ^). In

quibus etiam digniora aliquanto admicommemorantur. Mulier quaedam per quinquennium gravida fuerat:
dei ope enixa est
non elephantum,
sed puerum vivum floridumque, qui
statim natus ad fontem festinavit, dein
cum matre deambulavit, ipsum igitur
Apollinem aemulatus. Puer calculo laborans cum deo decem vovisset talos
si se sanasset, ridens Aesculapius pro-

ratione

^)

Cf.

Eur. Bacch. 747.

vs.
644 sq. et vid.

uitdrinken.

*)

Collitz.

praeterea vid. Eq. 651.

^)

praeteriens

fragmina ne
Aesculapius quidem sanabit", supplex
deum adiit, qui poculum ei in integrum
i8ta

Piraico, sic in Epidaurio Aesculapii tem-

lorum

et postridie

Baiulus heri

abiit.

nam

9attov

xal
*]

comment.

adfuis-

templo vinum non erat

loquentis foret:

sxjd^itag

tbv vscov.

slg

si

Ceterum paullo neglegentior

verborum structura; nam accuratius

praesto.
est

co-

av ^wdtif/aig

vividiore
ait

lingua obstat,

est addita particula,

in

^i

quinque

e.

i.

sive tres paene litras

bq)Sig

V R.

&viati^xei

imagine usus citius"

av Blaydes; vid.

thurnato dicebatur: &aaaov

fiXiqjaga

oi'

V R.

SoxsT

i^^ov^g,

'{xp

i]ysiQOV 6 &sbg d'

wbtbv

rjcpdviGsv

ses,

avcx^ortje'

tbv SsSTtotriv t

737. as xotuXag] xoTuXag

iSoKei'

Sioitoiv, avsiGtrjKsi ^kijtcov.

0)

ds tca x^^Q

iyoi

fioi

6s KOtvXag iKTtistv oi'vov diKa,

TtQtv

K(xl

axatoipa-/ov"

illud

et

dignissimae sunt

quae

et

ab

illae inscriptiones

et a Pluti praesertim

aliis

fabulae lectoribus perlegantur totae.

739.

iytb J'

nuntius

xal icvwQXtiad/ntjV

livriX6iXixia

xal ixQovaa /tpa?, ut

Euripideus loqnitur

^).

740 sq.

riyeiQOv

de

ii(p&viaev'\

adamat, haec est structura.

Vlugger dan gij kunl uitdrinken {pleegt uit

1203 Thesm. 742

Dialectinscbr, 3339 sqq.

ad Ach.

dum

herum e somno excitabam, evanuii deus.

Parataotica, quam sermo quotidianus

sq.
^)

Eur.

')

te drinken).

Badt kunnen

Suppl.

719

sq.;

]13

PLUTUS.
ot

naq

iynaraiistfisvoi

rf'

rbv nXovrov r^GTtd^ovro

avxSi

n&g

nal rrjv

doneig
okrjv

vvifjSr

TjyQriyoQseav, ecog diilafiipsv rifiiQa.

745

iym

d'

ndvv 6q)6dQa,

ini^vovv xov ^sbv

UXovrov rayy,

inoirjGs rbv

ori ^Xinsiv

xbv ds NsoKXsi8r]v fiaXXov inoiriOsv rvcpXov.

rTNH.
derjv

s%sig

Svvafiiv,

rrjv

axaQ cpQaGov

nov

fiot,

ava^ dionora

oo

sed''

IlXovxog;

KAPISIN.
SQXsxai.

750

aA.A'

7JV

nsQi avxbv oxXog vnsQ(pvr\g oGog.

ot yccQ Sinaioi nQorsQov ovxsg nal iov

s^ovxsg oXiyov aixbv rjGnd^ovxo nai

744. ijYQriYOQtaav'] iyQ.

747. fiaXlov

748. 1;^ R]

751. dixaioi]
ovtt;

V]

ote

V R.
R]

i7t6(i))}aiv

V.

irtdtjae /uaXXov

V.

?;fft

Heimreich

jtBvrjtei

(correxit

manus

(cf.

742. rt&s ^oxtti] ita ut facile tibifingere

qaam maxime

potes,

743.

oaog]

similis

6i,

num

te,

oii/l

dt^itb-

cum seqUentis

et saepius

Item

').

apud comicos
xil^).

alibi

Cf. fn,

tavta in fine versuum elisa

Y,

).

trimetrum claudat: ujv ...tQ^ntav, tiv vixw '"), vel

praepositio: vn6
EdQiniSov^^). Nec non
huc faciunt vox nQofiovXevfia apud Eupolidem trimetri fine diremta '^) et vrteQ(hg in Eccleeiazusarum versu quem
<pv(bg

Etiam articulus

est ubi

exornavit.
sq.

inaivoig

toioiad^

.; ^).

recentiores

hominum mire albicantium dicitur vniQ<pvS)i (b; Xevxonlri9riq ). Quo loco COmicus
verbulo tragico sermonem suum iocose
752

apud nostrum

verborum

structura est in Ecclesiazusis, ubi turba

rttaai

||

coniungitur etiam alibi plus semel

initio

vjteQ<pvr]g

id foret.

752. xal] trimetri exitus

deum 2).
750.

16&V

^Hai
attai

').

gratulantes salutahant

)ffrt(ifovto]

merae tautologiae

755), sed

vs.

recens).

ji^aperrtj

tt nitXixiotai *).

ie^ii]

tjand^ovto

Verbum

J^e-

grandiso-

dt^tovaSai habes in verbis Electrae

Sophocleae:

lig

ydp not

&atwv

'

modo

|tcov

attuli

*'j.

Vid. ad Ran. 54.

) Cf. vs. 324 et vid. ad Nub. 1145.
) Eccl. 386 sq.
^) Soph. EI. 975 sq. ; apud comicos non redit nisi Posidipp.
542.
128.
fr.
6) Lya,
n^g Ran. 414.
7j
Antiphan. fr. 1931, 209^ Alex. 27
Mnesimach. 3^ Xenarch. 8^ Menandr. llOi. Item Soph. Ant. 171 Oed. R. 261,
1234 Philoct. 312 Crit. fr. V^ lon. 20'.
) Ran. 152.
^) Vid. ad Ran. 298.
0) Vesp.
504 Eccl. 452 Antiphan. fr. 85^ Nicostr. 17" Amphid. 30^^ Ephipp. 7'
Alex. 20^ 24", 250' Aesch. Agam. 7 Soph. Ant. 409 et saepiua apud Aeschylum
") Thesm. 386.
') Eupol. fr. 78.
t Sophoclem.
") Vid. ad vs. 750,
)

*)

Hom. K

114

PLUTUS.
sde^tovvd'
oCot

755

ccTtavreg

vnb r^g

enXovTovv ovslav

d'

c^x ix diKalov rov lov

Tjdov^g'

elxov Gvxvrjv

nsiirrjfievoi

ieKV&Qcana^ov

dcpQvg ^vviiyov

a^a.

d''

rjKoXovd^ovv Karontv isrecpavcofiivot,

ot d'

yelcbvreg, eixprjfiovvreg' eKrvTcetro de

,,ifiag yeqovroiv

760

evQvd-fioig JtQO^iqfiaaiv^^.

eV ccTta^dnavreg | evbg Xoyov

aXiH

OQxetOd-e Kai GxtQrare aat lOQ^vere'

ovdeig yaQ vfitv siGtov6tv ayyeXet

&g
754.

ovk evesriv iv

aX<ptr

V] rf' B.
Habet Y, om.

ra>

d'vXdKcp.

r'

755.

758. ixrvntlto

marg. add. manas recens), non numerasse videtar

(in

Heimreich, eqaidem genainam daco.

ixtvnti 61 di] Valckenaer (ut Eur. Med. 1180 El. 802), sed

schol. metr. ad ts. 641

di]

del.

Thesm. 995.

cf.

vox non redit, dQonrjiuaaiv (ut Eur. Med. 1180 Bacch. 1091)
qnod nimis violentam pro hoc loco videtur Tocabulum, xQot^ftaaiv

759. nQo^tifiaaiv]

Yalckenaer,

Meineke.
753. ini

754.

laetitiam.

^6ov^g'] jprofier

rfji

Articulus abesse poterat

satis

oi';fr>;r]

').

multam

^).

755. ^x 6i.xaLov\ iusta aliqua ratione

756.

Xenophon scribens de

quibus

gnis

canes

").

variis si-

venaticae

vestigia

ferae deprensa significant: sunt ait quae

avviiyovai.^^

th ujta

6iatQixovai

^).

xctl

iniaxv9Qwn&aaatti

..

tionis tragicae imitatio

*).

Bic

apud Ea-

ripidem in ^^aeaiv iiYYeXixaig legimus:

anaaa 6h atiYrj nvxvoXaiv ixtvnu 6qo|

cum

Creusa

et:

'),

no6utv

veg
I

Bacchae

1)

*)

Vid.

760. ana^drtavteq
tifn

omnes

6fio9-v/ita66v.

moribunda
7teXelag

ibxvttjt

concidisset

ov^

ijaao-

ixovaai ^vvtdvoig ^QO/ntjftaaiv"

vesanae

ad Nub.

De hoc verbo

irruerunt

835.

vid.

Pen-

in

*)

vid.

ad Eq. 1348.

est

locutio:

Non

i^

atd/ua ndvtmv,

762.

ig iv6g idyoi;]

coniunc-

/nia oQinij, aS-Qoi ^vveiXeYfievoi,

'"),

onem nunc valet

758 sq. Manifesta nuno quoque dic-

Htlfiaaiv"

theum ^). Quo magis ridicula est in^dg

vox humillima in hoc verborum sublimiorum fragore. Verbi xtvnetv formam
mediam noster etiam alibi adhibuit ^).
Vox nQdiirjfia non redit.

orationem sed rati-

X^Yog, aliena igitur

ivig

hino

atdfiatog^^) vel: ev

uno ore dicunt omnes ^^).

domum tuam intranti '").

elaiovai.v']

763. Dignus qui conferatur est locus

Herodoti narrantis Samioa exules olim
9vXaxov vacuum ostentasse ephoris La-

cedaemoniorum, ut

icX(plt(av

sine verbis significarent

^*).

6eia&ai se"

Est 9vlaxos

1485.
ad Av. 1014.
') Vid. ad Av.
^) Xen. de Venat. 3 5; verbum axv9Q<o-

apad nostrum redit Lys. 7 cf. adi. axvQ0}n6g ibid. vs. 707. Praeterea vid.
ad Veap. 655.
) Cf. Eocl. 387.
') Eur. Med. 1179 sq.
^) Eur. Bacch.
'<>)
") Eq. 670 Plat. Rep.
1090 sq.
9) Thesm. 996.
Item Lys. 1005.
12)
364 <z etc.
Herod. Mimiamb. III 47.
"j yid. 4 Acb. 203.
") Herodot. III 46,

nd^eiv

115

PLUTUS.

rVNH.
Kal iym d' avad^Cat ^ovkoiiai

tr}v 'Enarriv,

vrj

765

tvayyiXid 6e HQi^avirmv o^fiaOro,

xoiavxu y

ciyyelkavxa.

KAPmN.
vvv

(i-q

&g avdQeg iyyvg

Irt,

(AeXl

eioiv ^Sri x5>v

&vq&v.

rVNH.
(piqe

764. d* R]

/ V

(at vs.

V.

R]

765. ae

vvv

iv

love^

838 etc); vid. comment.

xQtiiavttwv]

||

766. totavta

768.

saccus farinae recipiendae

Sono

').

Vesp. 819.

cf.

simil-

lima sunt servi verba in Nubibus: Uatov

^fitv

t& Xvxvw

ivtat" iv

oiiK

764

sq. Liberior est

icitayYtiXavta

tur

struc-

tijia

quoque laetitiam significare volo, quapropter

afferam

habet insoliti, et nos quoque

mur. Particula ai etiam nuuc

h.va&t\aat

765. xQi(iavit5}v

eulorum

^).

attali )

significat,

heri

serie*) pani-

dQfia9&'\

Similem locum Alexidis supra

xoniooj] intro abibo ut

...

^^),

quae

ef-

super caput servi aedes novi

primum

intrantis

mos

ferebat. Sic

apud Demosthenem ApoUodorus quidam

vehementissime invehitur in impudenliberti,

Yfjftat,

tdtt

xal

'-),

nupti

oQtovg XQtfiavitag Xtvxoaai/nitovi

9vQag

etata

tijg

).

^')

tiam

').

induci-

iyyvg

xataxvaftata] beJlaria

fundi

idem quod

tvayytXta\

768. iovaa

ita loqni-

iuDgit.

loquens

y&Q

xai

eifii ^).

corona tedonabo. Caiusmodi brevitas nihil

x. V.

Dionysi in Ranis verba: xa-

767. Cf.

^).

verborum

R] ti

').

qua duae permixtae sunt notiones.

Hoc enim est quod dicit mulier: ego

attcpav&aat tiiayyiXta

Cf. V3. 641, 762;

xataxiiainata

||

Antiphanem

apud

tura,

non

V R.

redit.

Meineke;

()'xxo^4<to

extat Ach. 1123, vitium

Ach. 1125).

tvQdvtatov

(cf.

Blaydes] toiav^

itYyslXavta

apud comicos non

xofilao)]

V R; verum

-v<ot<av

peperisse videtur vocis tmtwv similitudo

icnayYiXletv

naxaxvCfiaxa

noiiisca

ei'aco

i]

Sj oi)x Sixvt^at tijv 6eanotvav

tit

tavtri

sic

xataxiJaftata aiitov xatixet

avvotxttv

i').

Etiam novi

cum domum

salutabantur,

Invhv

xatixovtag iv nvxvatg Sit^ddotg

XQtpdvoig iiXXayftivovg,

fioQcpiiv

fidtaig

QtaQitov

admiratur

(clarus

pistor)

homo quidam

suam coniunctim intrabantprimum, teste

Theopompi quem afferunt scholia:

rf?/-

loco

iitt^tv

(peQt

oiig

gulosus, qui

av xh xataxvofiata

toO vvfttpiov xal

t!}g xdQrig

taxicag

xat&x"

").

=>)
Nub. 56.
Vid. Eq. 647.
*) Vid. Ran. 914.
Vid. ad vs. 589.
^) Antiphan. fr. 176. Cf. Ach. 1123
') Item vs. 789,
) Ran. 35.
et vid. ad Ach. 86.
^) Vid. ad Nub. 1212.
'*) Omisi quae in textu tradito sequantur
") xataxtta9at, vs. 790.
794.

1)

^)

Vid. Vesp.

Een

314.

rist kadeijes.

verba:

rJWx'

<(ovi}*ij.

2)

'')

Demosth.

XLV

74.

'*)

Theopomp.

fr.

14.

116

PLUTUS,
vecovqToiGiv

co(iJtSQ

(Aedes

dcpd-aXf.iotg

iqtcov.

intrat.)

KAPmN.
(ad spectatores:)

770

iyo)

vJtuvxriGaL y

d'

insivoig ^ovXo^ai.

(Dextrorsnm

abit.)

Saltat Chorus.

(A parte dextra procedunt

Chremylus

Plutus)

et

SCENA UNDECIMA.
Chremylus, Plutus.
XPEMTAOS.
/SaH'

(782)

elg

KOQanag!

rog

slsiv ot cpikot

'/^alBnov

oxav

01 cpaivofisvot naQa^ji^Qi]^

nQccxxr]

tij

sv.

vvxxovGt yuQ Kat cpX&Gt xavxtKvi](ita,

ivdsiKvviJLSvog SKaGtog svvoidv xtva.
769.

vVelaen]

XQ''"*'

770. 6' R]

V.

iYib

VR

(e

urtavtfjoai

sequentis versus initio ductum).

V R.

reco.] dmavtijaai

II

||

In

VR

sequitur: xonft&tiov

XOQOV.

788. 8ic hunc locum constitui. A versu 771 (782), qui in codice V est
771
paginae primus, actus incipit; non enim est credibile Chremylum aut non simnl
cum Pluto in scenam prodire aut post aliquot demum versus clamandi facere
initium. Plutus autem particulis xal .. ye uti nequit nisi ut respondeat quaestioni
sibi propositae. Praeterea in textu tradito incommodum est wv vs. 789 et abrupta
.

brevitate displicent verba uxoris. Qaapropter lacunam post vs. 777 (788) indicavi
et e coniectura explevi; sed fortasse plures versus interciderunt.

perturbationem
772.

01

artioulus,

1G9.

in exitu Lysistratae

yatvoiUtfoi] dacpQaLvdntvoi Hemsterhuis ingeniote, sed

neqne suspicionem movet vulgata.

Quemadmodum ^erioportet^) prop-

ter recens

emtos

Similem versnum

fabulae correxisse mihi videor.

773. Feriunt

oculos.

tibias

^)

vix potuit abesse

enim

et

contundunt^)

').

771. ^&ia

eli

X.]

in

malam rem

Me

774.

adi^).
[

;fa^ert(iv]

772.

neutri usus idem supra

Idem homines

heri

Ohremylnm

miserum restitando retinendo

\

lassum

*).

reddiderunt

-.

miser iam eminebam,

vix

ex gratulando

ut est

apud Plau-

iittQertovto *).

1)

De vooe

vs. 203.

1376.

')

*)

Cf.

tum

*).

^) Yid.
XQ^'"^ vid. Eq. 138.
Cf. V8. 837 et vid. ad Av. 134.

Eq. 907.

ad Ran.

^)

Cf.

607 et 187.
Nub. 321.
6)

Plaut. Oaptiv. III 2 initio.

Of.

^)

Cf.

Nub.

117

PLUTUS.

775

iue yccQ xiq ov itQoaetns, itoiog ovk oxXog

(786)

ayoQ& TCQsa^vtiKog

iteQisGzecpdvcoSev iv

domo

(E

redit

mulier

bellaria afferens.)

SCENA DUODECIMA.
Eidem, Mulier.
rXNH.
m

(788)

avdQ&v, xat av nal av %aiQexov.

cpiXxax

<o) nXovxe Saificov, aQ

ave^Xetpag 7idXiv',>

nAOTTOE.
xai nQOGKvvS) ys jtQ&xa ftev xbv "HXiov^

(771)

eneixa 6sfiv7]g TlaXXddog kXsivov nsdov,

780

naaav KsKQonog, ^

xcoQav xe

(773)

fi

ids^aio.

aiaxvvofiai 8e xdg ifiavxov ^vfKpoQag,

dvd^Qcanoig ^vvcov iXdv&avov,

aQ

oioig

xovg d^iovg ds

xrjg

ifi^^g

scpevyov^ eidcog ovSsv.

785

(778)

cog

dXi^

ovx

inslv

V R.

R] xlnvSiv noXiv 1.
786. auri] av ta Bentley (of. T8. 979).
775. nQoatXns'^ salutavil^).

777.

quam

ex

^).

Verba liberius conatructa. Accu-

rate loquentis foret: S)<piltat divdQSiv"

sic

Plutum alloquitur
av"

ibaavtibg 6i xal

(Jt'

nX^^Q'

/"<>''

ai Y&Q dti nQoaxvviiv nQ&rov &t5iv,

ov &coQtTv iati

Particulae xal

yi

toiig

o^Ocog sSqcov!

dvaaxQS^tlJag

sya)

in schol. (cf. Eur.

Hipp. 428).

visum sane recuperavi iamque lucem

hanc terram adoro."
781. Accusativum verbum aiaxvvtaSai
adsciscit etiam in verbis Oedipi Sophoet

clei: ti]v Svayivtiav tfjv

dativum
nostrum

vero
:

in

iiuiiv

Demi

aiaxvvoftai

toi

aiaxvvttai

talg

'),

apud

verbis

nQ6tQov

&fjiaQtiaig *).

*).

sunt versus Menandri:

778. Similes
>;/li,

')

a.

'

776. ntqitattif&vuiatv^ servat hoc com-

Homero novimus

iyco,

Cf. Av. 645.

positum priscam verbi vim,

SfxiXiag
xXi^ficov

ovxs xavx

uq

avxd ndvxa ndXiv

777. x"tQ'^o* rec.] -tt

779. xXhvov nidov

ro

aXXovg &ovs

respondentis sant

^).

^)

782. oloiq ap']

toiovToig Y<^Q

786.

i.

e.

intl toiovtoig vel

^)-

ttvta

n&vta]

ea

omnia

*^),

xal

ixtiva xal tttOta.

^) Hom.
') Cf. vs. 654 et vid. ad
1) Vid. ad Ach. 266.
E 739 x 195 etc.
*) De coguata quadam licentia loquendi vid. ad Av. 131.
Av. 627 Nub. 110.
') Soph.
) Vid. ad Ran. 49.
5) Menandr. fr. 609. Praeterea cf. Eq. 156.
) Vid, ad Nub.
) Eq. 1355, ubi vid.
Oed. R. 1079; item Eur. lon. 341.
'0) Ut Eq. 463 Xen. Oyrop. IV 2 40.
1168.

118

PLUTUS.

kombv n&aiv av&Qantoiq

dei^co t6

i^avxov xotg

(781)

axoji/

(789)

cpeQB vvv,

oti

insSiSovv.

TtovrjQotg

riNH.
790

vofiog yccQ iaxi,

Kcetccxvafiaxa

tcc

tavxl v.atajkca aov ka^ovaa.

nAOTTOS.
(iriSafi&g /

daiovtog

yccQ

ifiov

elg

triv

olniav

ava^Xiipavxog, ovdhv iKcpsQsiv

nQc6ti3x

nQsn&Ssg

akXa (laXkov

iattv,

siacpSQSiv.

rVNH.
ovxl Ss^si Sfjxa xa Kaxa^j^vafiaxa

slx

UAOTTOS.
795

svSov ys nuQcc f^v iaxiav, ooansQ vofiog.

(Ad spectatores:)
'snsixa Kal xbv

ov

cpoQxov iKcpvyoifisv av.

nQsn&Ssg

yccQ

788. iftedldovv V]

ived.

791 sq. Hartman

del.

verba

(cf. V8.

488).

tlg tijv

olxiav

792. *rtQ(bttat' &va[il6xfjavto;] nQthtiata

tum

esse xal, ut saepe

gatam

abiisse.

(e.

Ach.

Cf.

Pac.

g.

StSaaKcckco,

iaxi tc5

y.al

nqdiiiatoc xal pUipavtoi.

(iXexpavto;

R. Videtur inutiliter adscrip-

xal
134), dein jtQdjtiata (Heipavto; [a

268270 Ran. 1096 etc;

=&va)

in vul-

vitium Eccl.

simile

1060

irrepsisse suspicor, vid. etiam schol. Lys. 384.

794. Mulieris est in

795. Pluti est in A,
est

V R, Chremylo tribuit A.
Chremylo dat V (vs. 796

788.

789

ineSidovv] permiUeham.
Thesmophoriazusis ^).
et

794.

th

Saepius

t& R]

di,

Pluto), in

t& V.

R signum

personae

xataxvaftata]

794. 6e^tt]
et Siita

futurum tempus, ut

particulae,

quae

799.

*).

certe in re poetae se-

796. Traeterea vox (p6Qtog" in nos non

Notus hic

competet.

tog dicitur taedium

riles

articuli usus^); cpoQ-

quod movent

Thesm. 213, 217, 249, etiam apud Platonem

ad Eq. 739

sq.
^)

^)

Yid.

Vs. 768, ubi vid.

ad

Av.

58.

ioci scur-

^).

797. didaax&Xw] poetae

nolit.

Vesp. 58 sq.
Ach. 628.

Hac

et olim huiuscemodi nugas penitus contemnere solebat^j.

eJta

animum commotum

Veretur mulier ne dona oblata

deus spernat vel inter familiares recipi
indicat

796

nescentis animus non est mutatns; qui

petitura abierat^).

')

d>jta

omissnm.

sic in

vid.

||

799

').

compluribus. Praeterea
*) Vid. ad
Vid. ad Vesp. 65 sq.
') Vid. ad

locis

Vid. ad Av. 369.

PLUTUS

119

Is^aSia Kal xQmydXta roig &(Ofievoi.g

TtQO^ttXovx

ccvayKd^siv yelSv.

tovtoig elt

iTtl

rTNH.
800

nocvv Xiysig' oog ^s^lviKog y

-5

&vlara&\

ccQTCaeofisvog

oog

(Domam

o^bxoal

x&v iGxadmv.

intrant omnes.)

Saltat Ohonis.

(Ex aedibas prodit Oario.)

SCENA DECIMA TERTIA.

Cario

solus.

KAPISIN.
(ad chorum:)

&g
Kttl

'fidh

Tjfjtiv

805

itQarxeiVy

ravta

e?t'

dvSQeg, iar

yaQ dyad'&v GoaQog

iTteiGTteTtatKev

799.

i^eveyKOvr

(irjShv

oiSeu

e^iSaiiJLOvoag,

otKod-ev.

oixiav

ttjv

ig

rjStKriKOGiv.

R] om. V.

800. ndctv ... Y ovtoal R] n&vv y

801. t&v laxdcdov Suid.] ij laxdcdas
.

798. tQWYciiiia] bellaria.

Vocabulum

346 Thesm. 934

obtoal V. Cf. Ach. 327,

805. Afjlixit nos nihilcommerentes.VTO

in

Pace redit^); frequentius est t^ayiJ/Mata *).

800 sq. Saepius sic aut cuncti spectatores ab histrione perstringuntur aut
unus aliquis nominatim compellatur ').

affluendt vel obruendi verbo

Dexinicus quidam prae ceteris

caricarum appetens esse dicatur nescimns; suspicari tamen licet non ob solam
panpertatem eum, ut supra Pausonem *).
nunc rideri, sed festivius quid subesse.
801. Ttov lax^i^oiv] notus genitivi usus '^).
802. Quid est suavius guam bene rem

x6aiv

cum

&<poQiurji

desnmta

8)

tig

itn^

ondti
oldc

/ui

dalfjiova,

XQvaiv

malorum?

bonorum! Hoc scilicet est illud

xontav vnb t&v &Ya9-iuv"^). Cuius ioci
memor Lucianus Timonem suum fecit
talia mu^^sitantem: ntiatiov, w 'EQfxfj,
xal av9ig nXovtrjtiov ti yip av xal nd&ot

lingua mercatornm

sic

immo

locutio.

^rfcx;-

Insontes in nos irruit, nihil com-

').

S;

9iol

ol

^td^otvto; nltjv Squ y

nQ&YHata

ifi^SdcX/itii

tiv xaxo-

axQt vvv lidatfioviatata djdywv

aifvui

2) Ach.
^) Vid. ad
1091 etc.
Pac. 772.
) Plaut. Captiv. III 2, 1.
Vid. ad Ran. 1263.
) Av. 736.
De part. perf. vid. vs. 428.

1)

6)

ovSint&f.

unice est aptum

merentes nos afflixit moles

ttg,
^),

vi irrumpenti

paratur iocus qui inest participio

).

803. Idqtte nullo suo im^iendio

vehementins

etiam adhibetur, quod telo, hosti, cladi

Nunc cur

gerere

etc.

R. Cf. Ach. 805.

V8.

oaovtov X^xp o fia t

*) Vs. 602.
99.
Of. ixtpiQitv vs. 792.

10

120

PLUTU8.

7}

amvri

fisv

ol 8

Xsvk&v

iaxi

ccXcpiToov,

olvov ixiXavog ccv&o6(iiov,

cc(ji,g)OQT}g

aituvxa 8

810

(isariq

aQyvqiov nal yu^vaiov

rjfiiv

xa GKSvdQia

jtXi^Qr)

x6 g)QsaQ d'

iXaiov (xsaxov, al 8s XriKvQ^oi

&axs d^aviidaai,

iariv,

(ivQov ys(iovai, xo 8'

insQaov layd^aiV

naaa nal XoJtd8iov nai ^vxQa

o^ig 8s

ysyovs, xovg 8s nivaiiiaKovg xovg aujtQOvg

;(aA.}C^

xovg i^d^vriQOvg ccQyvQOvg nuQsad^ liQav,

815

813. aajtQovgl aaS-^ou? rec.

De

p. 229.

ysyov

ijtvog

d'

i^ajtivrjg

'^(iiv

iXscpdvnvog.

de quoram adiectivorum confusione vid. Cobet V. L.

est mentio ligni putris in solidum

quoniam agitur nunc, aptior

materie

argentum mutati quam rimosi.

816. Invbg V R] Ino? PoU. X 155. Eburnea decipula neqiie
oiidiv

ii6

ix^aa?"

^).

Verbum

in-

usurpatur ^), ut
aliaque eiusmodi '). Conferri

intransitive

itanaltiv
-axTintsiv

potest intiantjSav

811.
rior

r6

812

814. Aerea iam sunt quae modo

argentum verterunt quae

in

lignea.

Hemsterhuis

nqovg

cibus

im^ionendis,

ndvta

referentis

/utatie

ttya90iv ytyovivat tov Jtbg elatX&dvtog (qui

lus amore exarserat).

non iam

Xtxfiv

conferantur

Quam

^tjatv

iyys-

sed digni qui

quos servavit

licet adire,

sunt

loci,

Athenaeus, Cratini

iv

TlXoiitoti

aliorum-

que comicorum aureum saeculum verbis

festivis depingentium *), ubi pueri aqtoti
iiatQayaXlt.ovtt?, ^ca/uov nota/xog naqU titg
xXivag

xQta

9tqfidc

xvXivSojv,

untur nostro loco similia

806.

ij

807. oYvov

atniitjl
.

alia

reperi-

).

panarium

'').

iiv&oafiiovl interioris

no-

tae hoc erat vinum^).

domus pars supe-

intqibov^l

806 sqq. Teste scholio comicus imitatur verba nuntii in Sophoclis Inacho
quod satyricum fuisse drama sensit

quid habet

^).

fictilia erant,

*).

festivi

812. Xon&()tov\ patella^^).

813

sq.

toiig

ntvaxiaxovg

tovg

aa-

tovg lx9vriqoiig^ tabulae ligneae pis-

quae longo usu compu-

quippe aqua salsa et calida

identidem humectatae. Cuiusmodi nivatruerunt^^),

xag

'2)

sive

Odyssea

etiam

quadratas

lances

novimus

^^),

neque

ex

multnm

diversae esse potuernnt al aavidtg sive

t6c

aavlSta,

quorum

in culina erat usus

'*).

Ilivaxiaxov anvqov lx9vriQ6v noster etiam

in

Telmessensibus

nivaxa fisyav

if^fovfa

xiaxovg

fuse

iv

ol

commemorabat
/xtxQovg

describit

apud Lynceum comicum

'^),

nivtt niva-

parasitus

^^).

815. Niveus iam est splendor culinae^'')

) Lucian.
V 39.
) Cf. Soph.
Oed. R. 1252 Xenarch. fr. 1 com. adesp.
439 et vid. ad Ach. 835.
) Item nostrnm inslaan. *) Eq. 363.
^) Athen.
267<? 270 (Cratin. fr. 165 Oratet. 14 sq. Pherecrat. 108 et 130 Teleclid. 1
Nicophont. 13 Metagen. 6).
^) Vid. etiam
') Cf. Eq.
Eq. 819.
1296.
i")
i')
) Vid. ad Ran
1160.
) Cf. Eq.
1001.
Cf. Eq. 1034.
Be oude
'*) Cf. infra vs. 996 Herod. Mimiamb. IV 19
{verteerde, murwe) vischborden.
13) Hom.
(Av. 14).
a 141 etc.
") Vid. Vesp. 848 Pac. 202 {axa(pi6ta sunt
i)
qui ibi scribant).
) Lync. fr. 1; cf. Pherecrat. fr. 108"
Ar. fr. 532.
*
etc.
") Vid. Vesp. 139 Av. 436.

121

PLUTUS.
atatTlQGi d'

d'QdTtovxeg ccQxicc^Ofisv

oc

m,

XQvOoig, ano^l)(a(i0&a d' ov U&oig

anoQodoiaiv 'bno T^vqo-^g ixdarots.

cckla

oCltw t6 Ttkovxetv icxiv rjdv TtQccyfid

(805*)

vvv

yial

6 deejtoxfjg (lev

xt.

evdov ^ovd^vxst

neqne ad nmres captandos admodum idonea; optime vero beaiisdimi hominis

aplendori convenit caminus candidus, qui atra fuligine hactenus fuerat obsitus.
818. *axoQ66oiaiv'] oxoQddotg V, oxoQodioig B, qua voce Ar. non utitur; vid. ad

Thesm. 494.
805*. Hic collocavi versum qui in codd. post vs. 805 legitur loco alieno, quapropter editores inde a Bentleio eum delerunt. In scholiis legitur: it6iav6i]tog 6
laufioi", sed utilins est quod additur: * nqig th avo) (vs. 803)' xal tavta /utjSh
iiiveyxdvt^ oixo9ev". Nam revera ad superiora" versus est referendus, non tamen

ad versum 803, sed ad 802. In

In

apud Velsenum
rfij

VB,

legitur

renidet lacunar;

icnaQxevaiv

ol

illa

querente-');

neque

tinum

*),

XaXxiCeiv

cunt fastu; nam allia, dapem omnium

non Horatius sed
longe dulciasimam

iiatQdYaXoi, ut

de

filio

oQtoig,

^),

loquar

improbo conut apud Cra-

aureis iam

/Qvaivda

ludunt par

quod

dicebatur

)(aXxiv6a
').

jtai^siv

sive

Una maior etiam

peiere {xQ^Joitp (idXluv xoQiotag) narrabatur

in

schol.)]

(cf.

icQtiii-

luxuria hominis qui graculos aureis

fuit

Ald.

lagena aquae ardentis." Quem

tamen hominem hi vernae longe viu-

atatfiQOi xQ^ooXg icQtid^ovaiv, ut

/a>lxot?,

alii

icatQaYdcHoig^)

&atQaYaXi^ovai, sed

nai^ovaiv

impar

||

Thiersch,

ts

illic

i^f<pavti

mancipia nimis beata, non enim

cum matre

Ijdii

*'

'j.

Non iam

sq.

^ovai

yvwfxti (recte

typothetae credo errore).

Eburneum iam
XQ^"^

/uaQ/itaiQovaiv oixoi

iam

y^'^",

servus redit ad prima sua verba.

appictum est y*" sive

nov A. Cf. vs. 498.

antehac fuliginosae.

816

fine narrationis

recc. versui

codd.

aliisque

fabula deperdita, pro lapillis igitur

U8U8 daricis vel cyzicenis *).

817 sq. Verba digna quovis Phryge
recens ditato novisque opibus impedito

magis quam adiuto. 8ic mercenarius

hodiernus roganti quid ei rex fiasV"
per totum diem" respondit in mensa

stabit

Cario loquitur

non iam gula sua habent

digna, sed

(icvdYXt)

icvat6satv)

y^Q icvai6evia&at

culo potius

^).

iv

Lapillorutn hac

re usum etiam Machon apud Athenaeum commemorat *"). Non minusludicram nQ&aov xal yijrc^of usum habemus

in

in

Banis '')
818* (805*). Cuncta novae prosperisigna postquam recensuit et gra-

tatis

datim ad aureo8"

illos et

allia" ad-

ad prima sua verba revertens

tam suave''' exclamat tandem est bene
Similes sunt versus:
rem gerere !"

scendit,

ticn6QQijta

oiitmg

ti

ovtiag

tt

titXX6tQi

uvtiog

tt

nQocYfx

xav

iat

iattv
iatl

fiHi

'^),

ylvxv "),

ininovov tb nQoa6o-

^*).

819

6Qav

ia9ietv

sq. Dictionis sublimiorie est (iov-

'j Herod.
2) cf. Plat. Lys. 206 tf.
Od. II 18, 1 Bacchyl. fr. 568.
*) Vid. ad vs. 806 sqq.
^) Vid. ad Eq. 855.
) Hor.
III 6 sq.
) Com. fr. adesp.
') Vid. Herod. Mimiamb. ibid. et vs. 65.
8at. II 3, 348.
') Athen. 578 e, item nescio quis in vereibus acurri) Cf. Ban. 490.
780.
^^) Optime sic CPHermann pro iatt
") Ban. 622.
libus schol. Pac. 1230.
*) Menandr. fr. 287. Praeterea
") Alex. fr. 210.
niltt. Est Ar. fr. 622.
1)

Cf. Hor.

Mimiamb.

vid.

supra ad

vs.

92.

122

PLUTUS,

820

-Sv

Kal tQccyov nal nQibv iGtscpavcoiiivogf

i^s 8

s^STCSfi^^sv

svdov

fisvstv riV

Kanvog,

olog xs

oiix

sSanvs yaQ xa ^ksvpaQa

(A parte dextra laetus comtusque venit vir qaidam

comitatur

flliolus

ya^
(lov.

probus, quem

pallium et soleas gestans.)

SCENA DECIMA QUARTA.

Cario, Vir probus.

^IKAIOZ.
STtov

fisr

ifiov, TtaidccQiov, iva jtQog rbv

&sbv

i'(Ofisv.

KAPmN.
sa, ttg sed^

5 TCQoCioav ovroGi;

JIKAI02.
825

av^Q itQorsQOv

(isv

a&Xiog, vvv

d'

svrviiqg.

822. ^v R] om. V.
823.

fitt"

V]

di fitt R.

824. Hwfitv R] n&iufiiv V.

&vtiv

verbum

sacriflcium

^),

nempe ipsum hoc

longe excedit res quotidi-

nienses, ne

anas. Suovetaurilia fert Chremylus, nisi

assurgens

quod pro

poterat.

bove est hircus. Vera suovetau-

rilia sive tQittoiav

Athenienses

"^),

iubet Tiresias

^).

ex eodem est
fir]Xoa<paYttv

similia

HoaQxov, ut loquuntur

Neptuno mactare Ulixem

Nunc

(iovd-vtelv Sv xti.

genere loquendi atque

ata/nvlov, Yf^fftQtTv tbv itiQa,

*).

821 sq. In aula ad aram lovis iQxtiov ^)

hostias immolavit Chremylus; quarum
ossa igni imposita cum coepta sunt

domus angusta
oppleta. Non enim

mox fumo

cremari,

acri

est

domi, ut nunc

Chremylus,

talia

ei

quidem qui laute viveunde libere

bant, sed in templis deorum,

t)

xvlaa thv oi/Qav6v iccpixvela9ai

Impudentiae autem vernilis hoc

quoque est, quod tolerare Cario noluit
fumum, in quo ipse herus permaneret.
822. ^r] forma recens ).
'dSaxvi
fj-ov] item senes in Lysistrata
fumus tw 6(pS-a}.fiw d&xvei" ^).

823. ^nov fitt' ifiov] sic pro Sitov fioi

hac fere aetate homines dicere coeperunt ^), analogiam tov &xoiov9eiv fitta
tivoi

secuti

similia

).

ricum enta9ai

peragere solebant Athe-

Cf.

avvetvai fieti ttvog et

apud nostrum obvia

824. 2a]

lifta

unam syllabam

'")

et

Home-

tivi '').

efficit '^).

) Vid. Dittenb. Syll. 13".

) Hom. Z 131.
Vid. ad Av. 12311233.
) Hom.
Vid. ad Eq. 313.
774 S2 306 Herodot. VI 68 Plat. Rep. 328 c
6) Vid. Prolegom. p. VI.
^) Lys. 298.
^) Item Plat. Menex. 235 b
etc.
Xen. Hellen. V 2 19 Menandr. fr. 616^.
) Vid. ad Ran. 414 sq., Cobet Var.
^) Vid. supra ad
Lect.2 p. 22, Anecd. Bekk. p. 368, Phrynich. p. 353 Lob.
^'^) Vid.
1') Hom.
vs. 504.
158 et passim, item Ar. Pac. 727.
ad Nub. 932
et Thesm. 26.

1)

*)

123

PLUTUS.

KAPISIN.
d^kov

QXi Tcbv ^^^rjcTTcov tig, ojg koixag^

el.

JIKAI02.
KAPISIN.
^Ttsita TOiJ

dist

AIKAIOS.
TtQog tbv d^sbv
^nca' fisydkoav
iyoa

830

ydQ

fioi

istlv dyad'&v attiog.

naQa tov natqbg

ydQy ixavijv ovGiav

t&v

Xa^cov^ iivqQTiovv totg dsofisvoig

(pikatv,

slvai vofiC^cov xQiqStfiov TiQbg tbv ^iov.

KAPISIN.
Tj

nov

6s raxscog insXtnsv ra iQriftaxa,

AIKAIOS.
xofiidfj

ovv.

fisv

KAPISIN.
o^hKOvv fistd tavt
826

855.

VR;

Sic distribuunt

a&Xtog.

rj(S^

quae Carionis sunt Chremylo

tribuit A.

826. Post 3tt sententiam claiidit Meineke, sed vid. ad vs. 48.

827.
etc.

ludlLiar.

iSrteita]

Blaydea

/udcliatde

per particulam

Habet

833.

tha

(coll.

alacri, veste

Cario,

decora

intellegit

probus aliqui
Plntus.
ioixaq

e. g.

Terbis:

quem accedere

fleri

sit vir,

nensibus: ? vwl to

beatus

non posse quin

bearit nunc

quid adsit;

flagitaturus

itttita *).

830. Of. Polymestoris Euripidei verba

XQ^ ^^*

ti

tu

tplXotf

'^

nqtkaaovTtt

inaQXiiv ;

tbg

rtqdtaaovatv

/uij

?totiu6g

tl/Li

iyih^).

Idem

usus interiecti ai;

in Clytaemestrae ad flliam

831. Alia

eat

hviiij.ivy\ fiiv,

(I>;

ioixag,

) Vid.
ad V8. 48 sq.
Alexid. fr. 1241 etc.

etiam

Miratur

quod homo tam

hinc impatientiae illud signum

videt

quem

6iit ," ').

et indignatur fere Cario

au

atqi(pii

mox

Of. vs. 38.

')

omnia

docuit et

et

hunc virum

Chremylum

vita

^).

832. iniXirttvl defeciC).

^).

833

827. inn.Ta tov diu;] item in Achar-

sq.

Nub. 253, 672 Ban. 125

ad quam respondeatur

om. R, ad sequentis versus initium consimile aberrans.

cu;
d^Xoy
ioixai] eadem haec
verborum abundantia quae supra ^).
Manifesie probm tu es, qui quidem est
iste habitus et vultus. Ore hilaro, gressu

826.

illic,

y).

V,

est

984

y.

sed nostro loco non proposita est quaeatio, ut

838.

KOfitdfj fiiv

oiv]

immo

eurri-

Soph. El. 516; item Traoh. 1241 Eur. Med. 337

*) Vid. ad Nub. 226.
") Eur. Hec.
Ach. 1026.
^) Vid. ad Av. 1106.
)

124

PLUTUS.

JIKAIOU.
KOfiidrj

835

ovv. Kui iyca ftcv

(lev

oi)g

(^jhtjv,

xors

evrjQyitrjGa Seofiivovg, b^eiv tplXovg

ovxmg ^e^alovg,

kovk idoKOvv ogav

i^exQircovxo

d'

o*i

noxi'

el derjQeiriv

fi

exi.

KAPISIN.
nal iiarey ikmv y, ev old^

oxi.

AIKAIOE.

840

av^ mv iym

ovxl vvvi

aA.X'

x&v aaevaQicov

cov

ovv.

(lev

KOfiidri
favxfJf^og yccQ

anmXeaev.f

(i

itQog xbv d^ebv

831. tot V] ticoi B, qaod malto est laagaidias et contextai param aptam; non
enim aliquantisper benevolum hic vir se praestitit amicis, sed semper dnm poterat,
donec felii fait. Eq. 895 t6ti in tbv abiit (si verum illic vidi), alibi in tiott (e. g.

Eq. 483). In
838. y

tv]

h.

V,

adsoriptam:

1.

S'

elj

yq. ovg t6tt

R, 5 U.

||

rtoti.

tj

oti^

8ti]

vBamberg

(vid.

ad Ach. 1023); sed

id valet quia.

839. Verba

corrupta. Oarioni versam dat Meineke, pro ^' scribens o fortaese

sed gravius inesse vitium testatur participium cl)v sensu destitutum. Yirne

reote,

(cf. Nub. 920) incultoque adspectu amicos fugasse dicitur? an amici

cum faece siccatis cadis diffugisse?
840. Verba itX^ o^/i vvv cum reliquo versa lusto continuat U, Carioni tribuant
VR, Ohremylo A (vid. ad vs. 826 sqq.).

hio aixfi^aai

eulo!

Particulae

valent quod
Of.

etiam

/ua

fiivtoi

JC

/tif

olv id fere

aXla vel

nunc
').

admittit,

afflrmando inserviens

').

num

Saepius autem repetita verba iocumpraebent, ut alibi

834.
Sic

rrf*]

sed

tuno

oum poteram.

t6te ubi obscurum

quodnam tempus respiciatar,

non sit indicatum *).

conquestus olim fuerat

Idem

6eiX6v

iaoqav

di (^lXmv el fiiv tig oQa

^x'**'"'''

i9iXei

').

^/*

ye]

amici,

nunc

fii

iinoatqixpag oid'

iustus,

simulare,

doxeiv

signifioat, ut saepius

atque adeo

839. Diffugiunt cadis

i

^).

*").

cumfaece

siceatis

ferre iugum pariter dolosi ^').

suis verbis riicere videtur
vel

tig

aqiatov

naq'

xal

t6tyrivov

Verbum
.

lati-

rt&g

(pevyei

non veros dioo amicos,

nuno
.

verbum

atque

nivrita

^),

negl

838. xai

Theognis: t&v
t

totig

fingere se...

lioet certis verbis id

837.

Viram

).

cpiXovg ^).

usurpari solet

esse nequit

perinde

ixnodihv (plXog

').

olim,

accusativum personae

vites, aversari, et

kXX6t

(ir]

Hoo
vir

quisquis loquitur; sed quo-

Est autem ixtqinea&ai

aliam ingredi viam ut molestum

hominem

modo

dixerit

nescimus,

nam

corruptas

est textus.

^*) Eq.
1) Vid. ad vs. 22 et of. Vesp. 515, 953 Nab. 1112 Eocl. 377, 765, 768.
168 etc.
') Vid. ad Av.
114 sqq.
*) Item vs. 1117 Eq. 483, 896 (?) Pac.
694 Av. 24 Lys. 759 (?), 1023 Thesm. 13, 217 (?), 344(?), 562 (?), 642 Ran. 136,
550 Philemon. fr. 75 etc.
") Theogn. 857 sq.
) Vid. Demosth. XIX 225.
'')
Ear. Med. 561.
) Vid. ad
.^) Eupol. fr. 346. Plura vid. ad Av.
134.
ij
Ran. 564.
Vid. ad Ran. 49.
") Hor. Carm. I 35, 22 sqq.

125

PLUTU8.
TtQoasv^ofisvog

dtnalcog iv&udl.

rjnca

KAPISIN.
rb rQicoviov 8s xC Svvavai itQbg t&v d-s&v^
q)SQSi t6

6ov

fista

itaiSccQiov

tovtl; cpQaOov.

MKAIOZ.
%al tovt

avad^riacov SQxofiat

n^bg tbv

d-sov.

KAPmN.
845

ovv

fjt&v

841.

h&adQ

loci qnalis est

iv a'i)t& ra nsyccXa',

S^qt

VR.

iv<idt

VR]

842. tSsv &eo)v

iiiv^^d^rjg

tiv 9t6v recc. (ut vs.

840 et 844) non recte; disBimilessunt

Eq. 206.

843 sq. Ordine inverso scripsit V (dein correctus est error).

843. ti fitta aov Meineke] lUeri aov ti VR. Cf. Sobolewski Praep. p. 222.
845. ovv i/uvrid-yji A] ijuvi^^tis (om. ovv) V, ivt/ivil9i}f R, quam lectionem

suadere videatur oppositum

aut&. Particulam

vel

Hn

alter

mntavit in EN.

alter

84

orN

2.

Ai

istud palliastrum quid tandem

sibi vult (significat)!'

dvvatal aoi xdgdonog

Y^Q laov
843. to

ttu

ttti

Sic alibi: taiitiv

^).

Ki.i<jivvfxo> *)

dQ&v tb votlv

naiS&Qiov'^

rraidaQiwv

illo

et

dvva-

*).

unum

iftortiivtuvtiuv

e }(oi.oavQt&
*)',

nempe

mancipium viro nimis probo nuUum est

reiiquum. Conferri possunt pueruli patribus lucernas praeferentes in Vespis.
844. Particulae xat neglegentior nunc,

ut in colloquio familiari, est usus accu;

ratior

enim

parum succinota

sed

et

plena taedii
foret oratio sic conformata: xa\ tovto iQxttat riQdf tdv &t6v,
vii

ifiov

iivatt9t]a6fiivov,

ventus mei causa

sum

deo

licet

quominus recipiamus obstat additum iv

librarius per baplographiam post MiilVomisit,

ivtQQlytoaa,

est,

altera haec ad-

quod hanc lacernam

oblaturus. Simili brovltate

usus

Cario xal taOta nQoanattaXtvata"

infra

cum

dicit,

velit:

xal

nQoanattaXtiiata y&q"

845 sq. Scholiis

tavta

&va9->jato,

fivoiifitvoi

itp6Qtt

ifi&tiov

ftexQt;

iv

tfj

fiviqati oiidinott

ttXetog icipavia9fj SiaQ-

ccv

Qviv". Sed neque per se spectatum veri

hoc simile, neque nostro loco convenit;
non enim vestimentum diaQQviv vel etiam
dtipavtaiHv aflfert hic vir, sed lacerum et
turpe. Equidem sic potius rem mihi
informo. Novis vestimentis, non pretiosis
tamen ), induti mystae celebrabant sollemnia Eleueinia, longis autem per viam
pulverulentam ambulationibus pluriuiLque dierum ludis nocturnis atque diurnis
sub dio transactis misere tunc deturpabantur illae vestes. Interpretor igitur

Numquid mysteria
celebrasti?"

in ista veste (nuper)

Immo per annos

com-

plures in ea alsi."
845. ^o)

(
ovv

^).

si fides,

ti

itntdvtto,

o^v)

nt]

Etiam

').

th

adriita
|Ua>'

fitytkXa']

alibi

post fi&v

reperitur

particula

et

sic

oy]

jUij

legitur

e verbo fivtiv

*J.

sumendnm

') Nub. 674.

in 's hemels naam beteekent dat manteltje?
Praeterea vid. (Eocl. 576?) Antiphan. fr. 74' Diphil. 40 Straton. 1**
) Cf. Ran.
Thucyd. VI 36 2 etc.
^) Cf. vs. 942 sq.
*) Cf. vs. 536.
404407.
') Vid.
Pac. 527 Aesch. Choeph. 177 Eur. Andr. 82 Plat. Soph.
8) Plat. Lys. 208 c Phaed. 84 e.
250 d etc.
')

')

Maar wat

Fr.

691.

126

PLUTUS.

^IKAIOZ.
o^K,

ivsqqlymd

a,}X

xqia Koi dsKcc.

erri

KAPISIN.
xa

d'

ifia8i()C',

AIKAIOS.
nal xavxa 6vvxsifid^sxo.

KAPISIN.
nal xavx

ava&^jqScov

ovv

q)SQSg

AIKAIOS.
xbv Ala.

vrj

KAPISIN.
laqlsvxa y

d&Qa x& &sa cpSQoav /

syoophanta cum teste.)

ii\v.siq

(Prodit
847. avvtxiifKSt^stol

-f

^ioi

Blaydes (coll. Av. 1097 etc), quod hiemem transigere

intemperie) vexari requiritur potius.
Cobet, oiv ipeQti? Meineke, iv&dcS' ^X&tg Bergk, dein

signifioat; sed hieme (frigore, caeli

848.

o^v]

HcpiQti

delene

(ptQtn

ocQa

tiv.

quod mente suppleatur: fivari^Qia.

supplendum est ntiQit,
qnod verbo vicino nttQOQQvtlv inest *)
ad ahtk, substantiva aKtvtj et xQi^/nara e
est

localis

Sio alibi ad ?ttQa

ytoaa

^) et nXovttTv ")
ad ),
substantivum vavfxaxlav vel /tiixiv e verbo
vavfiaxtlv *). Cf. etiam tovto id de quo

vicinis axtvocpdQot

agitur signiflcans

846. Dignus

^).

qui conferatur est Phi-

vim eervat praepositio,

r iQQi-

).

tQia

rotundus", ut nos

xa2 6ixa]

loquimur, hic est numerus. Item supra^"),

nec non infra

'^)

fere

tredecim

vel

in

Livii

verbis:

nobiles iuvenes Tarentini

^^).
Etiam Trygaei verba
ad Pacem deam: aov <;fa>gls> tQvx6tQta xal 6sx irij hic sunt aflfef4s&' i}6i]

coniuraverunt

locleon a trito

quod olim

patiens,
35-' 6

ji

Similior

pallio

distrahi

non

est

poetae

i.

e.

).

tQtftdivtov

847.

iv

a{it&.

Elegans haec loquendi brevitas; verum

compositum non est ivQtytov, sed adverbii

6'

J|U/*(4(Jia ;]

quomodo

sint ac-

848. Itaque haec quoque ut deo dedicares

cf.

sed

modo?

^*").

yt...l\ irridentis hoo;

verba Cinesiae, non ridentis tamen

849.

iQQlyaaa

tic

afferehas

).

^^).

cipienda haec, indicat vox loquentis ").

anonymi, fortasse

novriQbv o\ov ivQtyiax&vtiv

ivtQQlyoiaa']

renda

in acie se servasset

oQtas 6 fieyas intatQartiiaato^'

Aristophanis ^), hic trimeter: xai

se

;fa(ijevr<4

irati

potius: xaQitvrci y

Si

nQoapOt',

iaocplaca xal aocpck !" '^).

*j Av. 181 etc;

2) Ran. 498.
*) Ran. 191.
1) Av. 106.
') Plut. 503.
) Vesp. 1124.
praeterea vid. Av. 377 et supra vs. 286, infra vs. 1185.
') Vid. ad Av. 38.
) Lexic Sabaitic. p. 21.
^) Id suspicatur vHerwerden.
2) Liv. XXV 8 3.
10) Vid. vs. 864, 909 sqq.
") Vid. vs. 891 sq., 932 sq.
") Pac 990. Praeterea vid. ad Ran. 50. Alia exempla notavi haec Hom. cu
340 Thucyd. VI 74 2 Philetaer. fr. 9 Lucian. XVII 37 Theocr. XV 17.
i)
'*) Vid. ad Av. 359 sqb, - i) De imperfecto vid. ad Av. 340 Nub. 57.
Av. 1401

127

PLUTUS.

SOBNA DEOIMA QUINTA.

Cario, Vir probus, Sycophanta.

ZTKOOANTHZ.
850

oi^OL naxoSaifioDV^ a)g &it6XcoXa dEikaiog

xal xQLGKaKoSaifjicov Kal tsxQdiiig xal nsvrdnig

nal doaSsxdKig xat (AVQidnig

oOtm noXvcpoQUi

lov, iov!

'

|t>yxx^ajitat daifiovi.

KAPISIN.
"AjtoXXov ditOTQonais Kal &soi cpiXoiy

855

xi Ttox

852. Po8t nvqi&xii in

VR

isxlv

est

XI

niitov&sv av9Qoanog xax(Jv;

dittographema

xaJ

{KlCKlCKj).

855. Oarioni oontinnat B, lasto tribnit V, non male.

nam

quod

850 sqq. Adest rabula forensis, qui

probus admodum vir optimusque civis

tat

videtur '). Testem hic addncit ^),

Pluto diem dicturus scilicet, hunc enim

tivo noXv(p6qio vini proprio '"), quod saepe

verbo xsQawvvai sociabatur, non tamen
in dictione cothurnata, sed in colloquiis
hilare convivantium vel pincernarum.

sibi

falsa promisisse si

oculorum aciem

re-

cuperasset, oculis igitur privandum esse

denno

Nubibus Pasias

Sic etiam in

').

in Vespis muliercula

cleone laesi
850.

')

zusis

secum ducunt ').

icndXtoXa] eadem Dicaeo-

lepide

clamor:
fittl

Euripidis

Cf.

*).

in

olim dixerat noster ^*). Veram

versus explicationem habent scholia ^),

Thesmophoria-

sed alia ibi subiungitur: adiectivo no-

t&Xai, dtlXaiog linonviyi\ao-

numerorum huius-

cemodi cumulationem in re quae nullos

uumeros admittat habent etiam Equitum
fabnla:

tqinaXai

Pax"):

Ib}

tdxig
I

853.

Xv(f6Q0)

SntdcnaXai

Ilqaaial

xti.

'"),

et

tqlf a&Xtai xal niv-

Verbum

^vYxXQ&a9at,

rator hic tQaytx&i

niw

quod vete-

suae sorti adap-

nunc

designari

fertiles,

messem calamitatum
intellegendam"; cui obstat verbum

-xtQavviivat,

tuisse

igitur

quod de agro dici non poquod observem. Similis

est Posidippi quidam versus:

vix est

nostro loco

ovtio tt noXvnovv lativ

ij

quod quo sensu dictum

854.

xal noiXoSsxiixis (?).

agros

uberrimam
esse

9).

851 sq. locosam

/noi

'),

etiam Socratis fumo oppressi

oi'/noi

ivtetrixi

quam Palladis urbi, macello quam

hymnorum linguae convenientius esse
ciculis

polidis in Acharnensibus sunt verba

simillima

fere

id

Sic adiectivum linuQ^v sive nitidum pis-

et civis a Philo-

xltitSjQa

oYfioi

*),

*^),

xax6v significat, festive illuminatur adiec-

Et deus

supra ^^), et
usurpatur ').

xa\

Xvnr\ xax(5*" ^*),

nescimus.
averruncus invocatur
&tol ita ut hoc loco
sit

Vid. va. 864, 909 sqq.

) Vid. vs. 891 sq., 932 sq.
) Vid. vs. 858 sq.
) Vesp. 1388 sqq. et 1415 sqq.
Nub. 1214 sqq.
) Vid. etiam Av. 1046.
^) Eq. 1153 sqq.
8) Thesm. 209.
") Pac.
') Ach. 473.
) Nub. 1504.
'*) Cf. Soph. Ai. 895 Ant. 1311.
") Vid. ad Eq.
242 sq.; cf. etiam fr. 401.
i*)
'*)
1187 sq. et Thesm. 742 sq.
Ach. 640.
Item Bergler.
") Posidipp.
fr.
") Vs. 359.
19; praeterea vid. snpra ad vs. 92 de adverbio oVtw.
1)

*)

") Cf.

vs.

1.

128

PLUTUS.

ZTKOOAISITHZ.
yaQ Gi^rXia nijcov&a vvvi itQay^axu^

ox)

anavxa

anoXGiXsKaig

TtdXiv av&ig, rjvitSQ

olxlag

xcck Ti)g

xbv Q^ebv xovxov;

Siic

xbv icofisvov xv(pXbv

iitiXljtmStv at Si%ail

fi'^

AIKAIOE.
(ad Oarionem:)

860

a%s8bv xb nQuyfia yiyvcoGKStv doxco.

iyia

TtQoGSQXsxat yocQ xtg xaxrog jtQdxxatv

(icv^^),

slvat xov JtovriQov KOfifiarog.

sotKS d'

KAPISIN.
vij

Ala xaX&g xoivvv

Jtoi&v ccjtoXXvxat,

2TK0OANTHZ.
Jtov, Jtov ia&^

865

si jtdXtv

856. vvvl

rtpdry^ara]

vvr,

fiovog ujtavxag '^fiag jtXovoiovg

o^xog

'ijtoGxofisvog

tdc

xQj^fiata

si&soag,

Jtotriastv

ccvapxi^ijjstsv

i^

ocQxrjg;

Kappeyne

(cf.

o 8s

871

vs.

a.

1.

et vid.

Cobet

N. L. p. 527).
858. rovtov R] tovtovl V.
859.

(b)"

nainojatv rec.]

non minus
862

sq.

X{s)lno]aiv

facile excidere potuit III

E, {tyxXino>aiv

qnam

Dawes

JI

Lys. 673). Ante

(cf.

J, aptius autem hic im-

quam

iv-.

Priorem eidem (Chremylo) continuat A, alterum Carioni tribuit;

VR

Carioni dant vs. 862, lusto 863.

864. In

praescriptum

tibus est locus, neque

Ftepo; adi* av",

sed uni tantum sycophantae in sequenjurfro? V] /uovov? R.

qui iam adest interim abire potuit.

is

||

865. ovtog noitjaeiv V] noijasiv o6tog R.

866. od yA^]

ut supra
857.

cum indignatione

mirantis,

I.

e.

cernat nunc, postquam visnm recuperavit Plutus

1).
:

&noXo}Xe>cd)g

ix

t^g

olxiag

*).

863. xaXGig toivvv noiwv iin6XXvtai^ item

anavta tU iv6vta. Item apud Philemonem

de Cleone in Pace

9r\aavqbv svqiav

ixelvog xaJ iv deovti

thx

tfig

avqtov

tt^/iteQdv ttg

oixiag &ntbXtatv

^).

artavta

Cf. ol ISvdo9tv

").

859. iniXintoaiv^i deficiant me^).

862.

Improbum

^)

esse

864.

ij/ua?]

i.

hominem

qui

ye

tfj

e. i^fiag

xaXovg xal &ya9ovg,

appropinquet
intellegit
vir
iustus,
quippe quem tristem abiectoque animo

ei5

not&v

&rt6XtoX'

rt6Xti ^).

tovg

/pijffroiJs,

quorum unus

tovg

aliquis

esse hic nebulo sibi videtur.

866.

n&Xiv ... i^

dictionis

&QX'ii]

do** nbertas

*).

) Vs. 228, 964.

) Philemon. fr. 121.
Vs. 429; vid. ad Vesp. 682.
') Pac. 271;
) .Cf. vs. 826.
Vid. ad Av. 1106.
^) Vid. ad Ach. 517.
praeterea vid. ad Eq. 1180.
^) Vid. vs, 622 et ad Thesm. 830 sq.
1)

*)

129

PLUTUS.
jtolh (laXXov ivlovg iaxlv i^oXmlsxmg.

KAPmN.
xal xlva SidQaas Sr^xa xovx

2TKO0ANTH2.
ilie

xovxovi.

KAPISIN.
x&v jtovrjQ&v rjO&a aal roixcoQvxcov

r\

ETKO0ANTHZ.
870

Al\

fia

KOVK

oi)

jtiv

OTtcog

EffO^

ovv ied^

i3ytff

OVK t%xi

fiov

-^ftcov

o-Ods sv,

xa xQi^^axa.

KAPmN.
ag Go^aQog, m AdfiaxsQ, slosXrjlv&sv
5 aviio(pccvxr}g

driXov oxi ^ovli(iia.

ETKOOANTHZ.
Ov

875

slg

lisv

ccyoQav Imv xa%smg o^v. av cp&dvoig'

xov xqoxov yaQ Ssi

iTci

ixsi axQS^Xovfisvov

ff'

slnsiv a jtSTtavovQyriKag.
867. ivlovs iatlv R] iath iviovf V.
868. tovt

869. In
870.

BJ

iiMSiv]

oi)Stv6i

tavt'

V.

est Carionis, lusto dat R.

in exitu trimetri collocatum

V, quo servato Reiske

oiiSev

habet V.

ovv ia&'

6.

871. ;fpi;,uara R] 7tQ<kYHata V (vid. ad V8. 856).

873b. Carioni continuat A, lusto tribuunt V R,

esset statuendus

(cf. vs.

me

868.

ifti

870.

Eadem verborum

tovtovl]

ait

iiytig

quent adspicis

').

871.

qnam

oi/x

structura Blep-

toj oiidhv

iottv oiidtv6i!^}.

proferuntur voculae
in hac fabula ^).
ia&^

Snmg

oiiSi

oiix]

oiSi v Scaliger]

oW

iv6s R,

qui secum igitur haec dicere

880).

sidemns supra usus:

||

ovdevds (ut vs. 362).

v.

&ttxvSig

Sine elisione

i'v,

ut saepius

'

872. co J&natt^] eadem quae supra

nominis forma ^).
873. Sic de Hercule apud Alexidem:
(iovHiiti6g

874.

snpra
appetitur potius

vitatur haeo iunctura

*).

ia9' av&Qojrtog^).

oiix

av <p9(ivott]

eadem

locutio est

').

875. In rotam etcendere ultimum mancipiorum tormentum ).

^) Moi qui vous parle\ vid. ad Nub. 141.

^) Vs. 362; praeterea vid. ad Ach.
) Vs. 565.
) Vid.
956.
Prolegom. p. XX.
640.
*) Vid. ad Ran.
') Vid, vs. 485.
) Alex. fr. 135"; praeterea vid. Xen. Anab. IV 5 7 eto.
8) Vid. ad Ran. 615 eqq.

130

PLUTUS.

KAPISIN.
aQtt Ov.

olfico^ei

JIKAIOS.
noWov

xov Jia xov ZcoxfiQcc^

vvj

a^iog

xoig "EXXriOiv 6 &sbg o^xogy el

ccjtccei

xovg avKotpavxccg i^oXet naxovg nax&g.

HTKOQAJSTHU.
880

xdXag, fi&v Kai 6v nexi%a>v naxayeX&g',

oi'fiot

no&ev &oi^dxiov

iitei

ix^Bg

e%ovx

<y'

xoSi',

si'Xriq}ag

slSov

iyoo

e'

XQt^mviov.

AIKAIOS.
oi^dsv 7tQoxi(iG) oov' cpOQm yccQ itQidfjLSvog

xbv danxvXiov xovdi nuQ

EvSdfiov

d^taj^ft^g.

V (of. Thesm. 248). Similis est crasis Pao. 532.

Kappeyne.
ovtog, tl pauoi] ia&' oiitog, el U, 'da&'
oiitoai
st R, lory
3tt V, iativ, tl vVelsen, Plutum enim ab adversariis solis dici
tbv 9tf>v tovtov. Quod parum firmum videtur argumentum, nam quidni novum iitum
(vesirvm) deum quivis dicere possit Plutum ad Chremyli aedes nunc accedens?
876.

olf^ch^ei

{o'i/ii(o^')

878. anaai toig]

R]

ajtaaiv

o'^iu(o^'

'ia&'

|{

876.

ot/iicb^ti

uQa] simillima crasi usus

Mercurius ad Trygaeum
ccqa

av

dicit:

xZaiiati

*).

verba noXXov ylxq v/uTv a^tog

iYtiixti.
et coryphaei de ipso poeta: (prjalv
:

880.

haeo

o'ifiot

&Ya9S)v a^tog
tdXag]

proferuntur,

iftiv 6 nottjt^g

*),

sed irata;

of.
o'il/not

"').

argumentum quod

9)

facit

Nec non
huo diotum Diogenis; qui rogatus

in proverbio sit axoQniog".

ti

twv &t]Qiwv xaxtata

icYQiwv avxo(f&vtr]g,

Xa^"

^).

vinci

Erat

ddtxvtt;'

Eudamus

tidoxiftwv acp6dQa xat(x

icpri'

twv

t&v 61 ^fitQWv x6(paQfiaxondiXtig

tijv ti/vtjv '").

Om-

nino autem conferendi sunt Herculis

(?)

apud Antiphanem verba, caldam sibi

praeberi vetantis, nam post cenam qnantumvis largam minime male sibi esse,
forte autem fortuna si quid me torqueat

*) Pac. 918 sqq.

Pac. 532; praeterea vid. supra ad vs. 58 et ad Ran. 178.
*) Vid. ad Vesp. 519.
Ach. 633; praeterea vid. ad Nub. 474.
*) Av. 1051.
Ik geef niets om je. Cf. Ran. 638 (ubi pro Plut. 655" leg.: Plut. 883").
) Thesm. 528530.
Eupol. fr. 87; of. jDlem. Alex. Strom. I p. 334.
i)
Diog. Laert. VI 51.
Theophr. Hist. Plant. IX 17 2,

^)

^)

cum

fxiv

8)

g.

e.

nequeat introduci solet^).

883 sq. Nihilme terrent istae minae^),
sic probus vir, ridensque ostentat anulum
(paq/iaxitt/v ') a pharmacopola recens emtum. Tutus sum a viperarum scorpio-

3)

^fjroj^
^<ix;
navti nov X9^
I^V
Y&Q
&9Qtiv" ), ubi ^^ijtoiQ" dicitur ridicule,

xaxo-

*).

881. intl} sic

6'

non querula voce

Pisetaeri indignantis illud:

dalfiwv

oeterorum animalium malignorum

morsu." Haud aliena hinc sunt verba
ohori in Thesmophoriazusis triv naqttjv naXaiaV
vn6 Xi&tp
ot/iiav 6' inatvS)
:

877 sq. Cf. Trygaei laetitia exultantis

tivai TfoXXwv

num

PLUTUS.

181

KJPISIN.
885

aXX OVK

GVKOtpaVXOV

s'vS6tt

(pCCQflUTlOV.

ZTKO^ANTHS.
ovx ^^Qig ravT

lcQ

iatl ttoAAij;

ds Ttoisixov ivd-dd^

ti

ovK in

(Siicojtxstov,

o-^x e^pljxaTov.

yaq iv^a.S' iarbv ovSsvl.

icyad^Si

KAPmN.
AC

tbv

fia

ovkovv

ys (Jw, Gd(p

rc5

'ie^

oxi.

2TK0OANTHS.
890

dno t&v

885.

dtiyixatog

^cpdcQiuaxovl

{iiXxri

dicere

y<^Q

axof

270 sqq.) vel:

(5*

ielZ'

avxotpdvtov

ivtati

avxocpdvtov

itxtatlt

(cf.

Eq. 122). Intercidisse axog

Eum. 645 Eur. Andr.

tamen sumamus oportet

Aesch.

quod coniecit vVelsen ^ip&qnaxa

:

Quod vero Kappeyne coniecit: &XX' oiiSev iatt

speciosum quidem est, sed a proposito alienum. Verum

dtJYnatog;".

889. Carioni tribuit A, Insto

Xtlnei (p(iQ/naxov^\

V R.

-oatov.

||

891 sq. Inter lustum et Carionem distribui, particnlam

indicium ratus. Carionis ambo sunt in V, in R lusti.

TttQl triv

Hiog latt

magici

yaateQa
fjtot

vis

'),

TtaQa (peQtditov daxtjJ-

Tto)

cuins anuli

est

^),

sufflciat

ad restaurandum

>)

Cf.

6'

la^i

ixi6vr\g xal

infra vs.

Ran. 21, ubi vid.

fr.

1131.

Amphid.

SV.

^)
')

"^)

888. in' 6cYa95>

cbg

iattv

?'

oix

oiidevi'^

in'

nullius homini

ltYa9&

tfj

ndXei

^)

)"]

etiam supra iunotas

889. ovxovv
vidimus has partioulas ^).

fr.

oiix

vel: toig noXitatg^).

Antiphan.

Eq. 1226.

iati;^).

commodo, ut alibi

nvQbg

Menandr.

et

/ne&rjg *)

ioixe, qxScQftaxov ^).

v(iQtg tavt'

ovdelg yvvaixltg (pdcQnax' iirjvQrjxe

*)

horum

oix iattv,

886. Item Dionysus in Ranis:

Similis sonus etiam

(pccQfiaxov

dQYfig, (u?

anulis non inesl

!"

').

personae mutatae

versnum comicorum:

iotxe,

remedium contra morsus sycophantarum

ridens obiectat Cario. Conferantnr verba
Andromachae Euripideae 6et\bv 6' iQrtet&v fiiv dcYQioiv axrj ^QotoXat 9ewv xataatfjaai

xaxfjg

ye

dQaxnrjg"

atomachum laborantem.
885. At Eudami illis

neQatteQO),

sane Cario

et alii; et potuit

avxocpavt&v driYnata!", sic

uti dictione; itaque praestat

praebere mihi videtur scholion R:

890. 6ei7tv^aetov

quod interpretamentum duco: avxoquod statuit Fritzsche, litteras

V,

simile est

^"ti avxocpAvtov dt'iYiuatog;" (cf.

?*t",

6>iYn'

parnm

Madvig) suspicati sunt Bothe

oix

eum nuno

sublimiore

dirjYijnatoi

veri

anulo insculptas signiflcari

drjYixatoi"

vel eiusmodi quid

e. g.

R,

Nam

cpavtov dtiYjuatog (p&Qfiaxov.

avxo(p<lcvtov

ifi&v yaQ val fid /dia demvj^astov /

8)

') Eur. Andr. 269 sqq.

fr. 177.
630; cf. etiam Monost. 346, 650.
') Of. vs. 342.
Ran. 1487.

132

PLUTUS.

JIKAI02.
si^

ayad^a TtaOiv

iit

xov (laQXVQog

(lera

ai)

SiaQQayslrig !

KAPISIN.
firjdevog

ifiitXi^fisvog

ZTKOOANTHS.
ccQvsia&ov

evdov effuV,

fjnaQODrocToo

895

noXv XQV(^^ rsfiai&v xal x^ecov oiTtrtjfisvcov.

^ -S, ^ -u, i) -5, i) -5, i) -u, i) -u.

896

xaxodat(tiov, oGopQaivsi rt;

KAPmN.
AIKAIOE.
rov t^^viovg y

iG(og.

co? dij '7ticlri9tlai V, wg 6' ^ naXt]9tlai E, sed neque

neque eJij Ja' &lt]&ilcf (si hoc voluere) intellegi potest; quod
substantivum apud Ar. non redit (nam Ran. 1244 est Euripidis). Aptius non esset
itC dcXt]&eiag revera. Scripsi tl9t coll. Eq. 404 Thesm. 1050 (Eq. 618 Lys. 940, 974
Eocl. 91''), requiri autem 1' itYa9S> efficio e vs. 888, naaiv denique dedi e conoidtvi et en dcYa&ai n&aiv).
ieotura, quo aptior esset oppositio {in' &Ya96>

891. *tX&^

iri

iiya9S) itaaiv]

hic loouin habet

tof

/ R]

892.

V.

893. iativ R]

VR;

891 sq.

TJtinam

iu

et

testit itte

cum

disrupti per-

Cario subiungit: et

deinv&v
&6t](pdYo?^) quam

vorando potius

ev,

Nam

ut Ctesias

longa ieiunia
disrumpatur quis videtur
posse effici. Sic molesto isti scarabaeo:
ait servus f.ii]denot'
fit] naiiaaio"
o

ut

ia&ituv,

tew;

i'u)g

aavtbv XA&otg diaQQa-

Apte autem contuleris Chremyli ad Paupertatem illud: &XXdc ae y

Ytig!" ').

6 Zeiig

dicuntur

^)

i^oXeaeiev

(cf.

Lys. 235).

tum

xal

xQe&v]

ut

cum Plauto

Naribus sycophanta

verbis quid est opus!"

moribus etiam
constant versus
rocles in

meris

*),

Pace

xatdc ti]v xviaav"

morum

elaiii)v" ).

cla-

duo apud nostrum

conferatur autem Hie-

sonum tormentorum

Lenaeorum nuno
haec

Liberalium,

faciunt ut suspicer

fortiter

alii

milites ad

896.

896b sq.

carnium roftoi ).
iam hic quidem videt

ocuhs,

').

vs.

aerem nidore culinae repleubi rerum testimonia adsunt,

adspirat

non
XQW^* tefiax&v

quam

plus

loquamur

xotivov atecpdvca ate-

cpavcbaag *).

894. noXv

piscium et carnium. Pisoium

tefi<icxi<

895. Naso pol

892. Perridicule

agendo

R^, ifintnXtia/nevog

magnam vim

').

vacuo quidem ventre disruptus pereas I

ille

ifinkt^aiiievog

priorem versus partem lusto tribuit U, Chremylo A,

omnium bonorum emolum^nto

eaiisl"

R']

iatlv V.

(5'

896. Sic

innXiiixevoi

11

esse

ut

ignivo-

tempus,

quoque verba

^**).

*) Supra vs. 592.

=) Pac. 31 sq.
2) Vid. Anaxil. fr. 25.
1) Cf. Eq. 840.
) Vid. ad Eq. 1177
^) Plaut.
1179 Ran. 517.
Vid. ad Ran. 1278 Vesp. 266.
i";
) Pac. lOBO.
Vid. ad vb. 635.
8) Eq. 10 Av. 1170.
Mil. rV 6, 44.

s)

188

PLUTUS.

STKOOANTHS.
898

xavx

ovv avaaikx

Tovxovg

900

i6j3(>tfv slg

oxi iQfiaxog

w Ztv

iGxiv^
(1

otft

xal d^soi,

&g uyQo^ai,

nal gfiXonoXig Ttadfp xaxcog.

oov

AIJLAIOZ.
Gv

cpikoTtoXig nal j;pj(jTdg;

ZTR0OA1SITH2.
oag

ovdslg y

aviiq.

AIKAI02.
Kal fi^v ineQaxrj&slg aTtonQival

(loi.

HTKOOANTHZ.
XO XI

'y

AIKAIOS.
ymQyog

sl;

ZTKO^ANTHZ.
fisXayxoXav

oisi;

oijxatg

fi

AIKAIOZ.
aXX

k'(inoQog

2TK0OANTH2.
vai, Gaiqnxofiai y, oxav xvfOi.

ambo

Carioni.

/ R] om

||

V.

De versu

||

qui in codicibas sequitur (897) vid.

infra (post vs. 957).

901. y

R] om. V.

902. th W,] to6i Hirschig

904.

/ R] yhq

V.

rujfu]

||

Chremylo continuans (cf. Nub. 600 Thesm. 740).

tj)/? Hemsterhuis {ttjx^i^- coniecerat Kuster); sed vid.

ad Ran. 945.
898.

ItemLamachns

ipse

dfjt

si

minns lautus

sit,

tari ratus. Cf.

verba:

tavta

&vi)(>] item supra ^).

(u$ obStLi y
902 sqq. Simillimum est colloquium
Pisetaeri cum iuvene Nubilocuculiam

AcharnenBibus:

in

tavta

drj^oxQatia,

oi

901.

iivaa](tt&;'" *),

remp.

pericli-

praeterea mnlieris iratae

d^t

iifxr'

dtxoiitiv;" ^),

visente
!

quibus similis est versna Sophocleus:

5 taiJta
;"').

dfjt'

aupra leota

tti

ZtO

xai

toiitov
.<^{o/

xXii-

*)

Thesm.
J

563.
Vid. Av.

quid

illud.''

904.

val,

axi^Jttofiai

hibeo certe mercatorem

saepius
|

ti;]

903. jUiay;f oia] /rer*

^).

Ach. 618.
Vid. vs. 247.
Nub. 888.
)

')

nqhi

divtxtit

Locutio

*).

902. to

res.

Eadem

in

me

'').

").

8tav

Ecclesiaznsis

tiJxai']

esae, sicuhi

per-

fert

legnntur

*) Vid. ad vs. 1.
Soph. Oed. R. 429.
) Vid. ad
') Vid. ad Ran. 7.

14301485.

134

PLUTUS.

JIKAIOS.
905

xi dcci; xeyvriv xiv

efia&sg;

ZTKOOANTHS.
01&

xov Ala.

jtia

AIKAIOS.
n&g ovv
906.

6ie^t}f

R]

Hirschig

xal

}]

verba:

^fj.noQog

ay.t]nrea9-at

dis^sig

ehat

no&sv,

-J)

axiqmofiat

interponere

^).

^).
^)

Est
assi-

Ad rem quod

atti-

mercatorum commodis leges invigilantes per hibernos tantum menses,

quibus nulla erat navigatio, eorum lites
net,

(tlxi ifinoQtxtcq

quis

si

litem

dlxaq) agi iubebant.

sibi

intentatam

Itaque

differre

mercatorem se profltebatur:
non licebat ante proximam hiemem
in iua eum vocare *). Aut volebat aliquem
sine mora damnandum curare: eftnoQ6g
elfit" aiebat tempore hiberno litem ad
magistratum deferens, etbrevirem apud
theamothetas diiudicari oportebat^). Demosthenis autem aetate intra unum mensem mercatorum lites decerni leges iubebant, sed comicus cum vivebat nondum
invaluerat hoc rcuv ififirivoiv dixwv institutum ^). Nunc qui loquitur quoniam
sycophanta est, credibile non est eum
aliud quid cogitare, quod non e re iudiciaria sit desumtum; in Ecclesiazusis
autem, ubi eadem verba iocum praebere
vidimus, non aliter quam nostro loco
esse interpretanda satis certum est.
Quapropter reicio id quod perhibent
volebat,
sic

noL&v;

dtd^ns, sed praestat vulgata.

335.

mulatur autem nunc verbum tvyxdvuv,

ut assolet in huiusmodi locutionibus,
subiecto enuntiati

(jLr}dsv

V; unde coniecerit qnispiam

coll. ts.

caumm

dti^rjg

militiae vacationem mercatori-

scholia:

bus fuisse concessam." Cuiusmodi

si

uUa

fuerit,

ay^ifjig

nam aliud est belli tem-

pore non adesse in patria, quod Leocrati

aliud

tum cum

gerendum militiam

detractare

exprobratum

est

illi

bellum

sit

mox

itineris

''),

suscipiendi causa,

si ulla fuerit, a

sed

nostro tamen loco aliena

neque Ecclesiazusarum illi loco

tam est apta quam cum aliis perhibuit
Boeckh ^). Ubi iuvenis causas interserens
ut vetulae amplexus effugiat praedem
est;

clamat primo; dein: iusiurandum

quo excusem causam sontitandem, velut ad incitas recam!"
dactus: at mercatorem esse me dicam!"
(S?5o/"

interponam,

Haec
in

igitur profert ne in ius

cubile

enim nuno

id

est,

rapiatur actutum; totus

est

in

veteratorum artibus

Cetera autem cum e lingua

iudiciali sint desumta, quidni ultimum
imitandis.

quoque

nem

sit

verbulum? Quapropter iuve-

illum Veneris militiam" cogitare

confidenter nego.
906. Item in Avibus ad sycophantam

Pisetaerus:
awipQOva,

iattv

icl)^

ii(p

3)v

ercQa

dta^riv

17

avdQa

Ji^ iQya
XQfjv to-

aovtovl

^x

tov

dtxalov

fialXov

ij

dtxoq-

Qacpeiv ).

*) Cf. Ach.
) Vid. ad Ran.
*) Vid. Lys.
392.
945.
Beredsamkeit P p. 616), Hesych. s. v. "Ifi^Qtog, PoIIuc. VIII
) Demosth.
6) Cf. Demosth. XXXIII initio, [Ar.] Rep. Ath. 59 5.
81.
Vid. Lycurg.
VII 12; cf. Xen. de.Redit. 3 3 Boeckh Staatsh. P p. 64.
- ) Av. 1433 sqq.
Leocr. 55 sqq.
) Vid, Boeckh Staatsh. I p. 109
1)

Eccl.

XVII

1027.
(Blass

<?.

">)

135

PLUTUS.

STKOOAISTHZ.
x&v

nokediq Hfi

xfiq

Tr^ayfi-aToai',

imfisXrixrig

xal xav idloav ndvxmv.

JIKAI02.
xi nad^dav;

6v',

2TKO0ANTH2.
ovXofiai.

AIKAIOS.
ovv av

Ttcog

910

si'

sirjg

xoixcoQvxe.!

(o

5f(j(>rog,

601 nQoGijiiov ^riSiv, slx

ansx^ccvei',

2TKO0ANTHZ.
01)

yuQ nQOSiqnei

eieQyexelv,
908.

nawv Brnnck]

910.

fttiSiv

oi> Y^Q
912. av R] om. V.

^<'"'

/"<"

^^* iiuavToO 7t6liv V.

res

'),

nnllas non privatas ad se pertinere arbitratur hic sycophanta,

cailibet

Yd^Vl*

^^^

suum enim

esse

aliquam

in-

dixriv

tentare.

908.

tta9wv;

quae apud
fleat

(quam

jiaucis

Q^uia melius hoc placet

Homerum nusquam non

permansit; non enim

in-

velle signi-

sed malle, et ratio quae inter

Xta9ai et i9iXiiv intercedit sic

indicatur:

vis,

[ioii-

optime

verbo fiouXia9ai respondetur

oitivt;

legatos,

9 i Xova IV

coram

apparet nativa verbi iiovXta9ai

tacta

num

in Oleonis

apud Thucydidem

^)

manifeste fraudem moliri Laco-

verbis:

^oiiXouai] cur tan-

arare vel fabrilia tractare). Luculenter

hic

equidem

td(jot

dem?'^)

o6ov av sd^evca;

xa^Q"'

V R. Vid. ad Nub. 340.

Nullas non publicas

sq.

Kenq)s,

nokiv

(iol

V] duvov R.

911. Sic R,

907

iua9uuv

ifiavxov

xrjv

tlnttv,

ohXovtai

(t

populo

tSj

nXrj^ti oidiv

fiiv

dXiYOtg d' &r6(jdai ^iivj't)''a,'^(,"

e.

i.

recusent,

loqui

qui

sed cum

quibusdam confabulari malint. Ubi

verbum

fovlovtat in suspicionem vocavit

Cobet.
910. tha\ participio ex abandanti ad-

ditum, ut saepe
911.

ov

particulae
912.

yuf^]

^).

indiguationem indicant

^).

y.in(ft\

mergus

vel

ut

larus

voracitaiis

quaecunque

),

avis intel-

Adc an illud?" {dlt of dat?) quaerenti,

sic

verbo iSiinv ad quaestionem visne an

stuporis exemplum habebatur

legenda
longe insignissimum ^). Quapropter in

non vis?" {ja of neen?). Optionem inter

duas (pluresve) res propositam sibi videt
qui verbo [iouXta9ai utitur, una res probanda aut improbanda est ei qui verbo
i9iXtiv.

Itaque non habeo quod vituperem

')

Pace sortilegus
oraculis
tpova9at

Att.

auis

xinifovi

opponit

*),

vulpeculis
et

in

verbo xtn-

in scena comica opinor nato

Oicero utitur in epistulis

) Vid. ad
Nub. 340.
Vid. ad Eq. 130.
^) Vid.
ad Vesp. 682.
Vid. ad Nub. 624.
Vid. AriBtot. Hist. Anim. VIII 4 7 IX 35.

>)

*)

^).

Thuoyd. IV 22 2.
Vid. Eq. 956 Nub, 591.
) Pac. 1067.
) Oic. ad
)

XIII 40.
11

136

PLUTUS.

JIKAI02.
svsQysTEtv ovv isri t6 TtoXvTtQayixovstv

ZTKO0ANTH2.
v6

915

jLiV

xai

ovv

^orjd^siv

fir}

TOig

vofiotg roig KSi^svoig,

idv rig i^afiaQrdvt].

STtirQSTisiv

AIKAIOZ.
ovy^ovv SizaGxag i^STtlrrjdsg

aQlsiv Kad-ierrjSiv

itoXig

7)

STKO^AJSTHE.
narriyoQSt 8s xig

AIKAIOE.
6 ^ovXofisvog.

ETKOOANTHE.
ovKovv iKStvog

&ar
915. i&v V]

;f

^KSi

914

sq.

vrt)i()eteiv

xax&i

vHerwerden; aed

iad-Xov

ylcQ

itvdqii

rlj

Sic accusator

olim

itvvnev9vvoi

dicebatur

xa9iat)]aiv]

est

initi]de; ^),

solebant.

Sic

phileliastes

exclamat

est inflnitivus aQxeiv a

aXXtov

cJ'

aQxw t&v
Finalis

^J.

verbo

suspensus: nonne iudices

xa!^-

civitas

haheant?
919. Itaque ex ipsis
res publicas
)]xetv

ad me

^)

idem usus

ripidis:
r]xoi

iudices

tuiv

idemque

data opera constituit qui huius rei curam

"^).

hoc

et initt]6eg" confusis.

917. ap/stv

dq&fiev,

),

tumide

an&vtuiv!"

latdvat

ix nqovoiag" sive ig im-

e notionibus

i^/ij"

ovdefii

hXXa

haec protuli,

est

quod linguae

dici

S-'

novum compositum,
legibus parum convenit,

natum autem

(iovXiig"

Vespis de se suisque satellitibus: xat

autem

recentioris

i^eTtlTrjdeg']

*);

comment.

apud Lysiam:

Toig v6/xoig toXg xei/nevoig jior]9S)v^^

linguae

dlxtj

rov; xaxovi dqav navra)^ov

xal

non favens cuiquam

916.

vid.

tavt'

^).

itti'^).

ovv)

918. TtoXvnQaYHovtTv'] rebus a se alienis

se implicare

iya

sifjt!

rd itQayfiara.

TtoKscag

rrjg

B] kotnuv V.
Meineke.

918. ovKovv {pvK

ih;

S(jt

R.

917. ap/e*] x&Qx<^?

919. uiar']

slg

*).

sistratae verba

in

ta nQ&Yfiata!"

Verbi

aotpiag

tig

av

Eu&)'u>v

Simillima autem sunt Ly-

&qxi^

ille

verbis jmtet

est e. g. in verbis

nQhg t&v8e

neQt ;"

tuis

pertinere.

01; lar' iv

fj/niv

t^g ndXetog

^^),

3) Lys. XXII 3.-4) Tn

^) Eur. Hec. 844 sq.
ad Ran. 228.
1) Vid.
comoedia nonnisi Xenarch. fr. 7'" redit; praeterea metro invito legitur Thesm.
) Vid. ad
^) Vesp.
) Vesp. 587.
518.
ad Vesp. 391.
5) vid,
546.
8) Eur. 6r. 491, item Thucyd. II 37 1 Herodot. VI 57 (etiamne Eq.
Eq. 130.

193?).

1)

Lys. 32.

137

PLUTUS.

JIKAIOE.
920

^la, itovriQov raQcc nQ06trriv

vrj

5'

SKEtvo
f^i/

ov ^ovkoi

kxsi /

av, riovxictv ayoav

ccQYog;

ZTKO^ANTHZ.
aXXa. TiQO^ariov iov A.iyftg,
el

ra

diatQt^iq rig

(pavsirai

fiT}

^ico.

AIRAIOE.
av fisra(id&oig

oxid^

STKO0ANTH2.
ovS^ av

sl

925

ys

Soirig

rbv nXovrov avrbv %a\ rb Bdrrov

fioi

Gikcpiov.

920. tapa Dindorf] ya^ia V, yt aqa R.

R] /

921. J'

V.

voro dicebatur ix

Praxagorae

920. Cf.

verba:

autem

?/tuv

vs.

/Qtxjfiivrjv

ditl

novriQoti"

').

rifjo-

Sono

similia sunt verba Orestis Euri-

pidei: quo tandem indicio virum

agnoscere aliquis potest? Ttlovtw

t&oa /QTiattai

probum
noytjQu

xQitfj !" ^).

921 sq. Similem verborum structuram

praebet locus Ranarum: ttniQ

tout6

icv^Qcbv

/ui,

/ dtt xal

tVQonwXfioai

Tloititibv

R. Cf. Ran. 321 Lys. VII 1 etc; recte

127) vel

Ecclesiazusia

iu

yAp adt>)v (civitatem)

o^u)

atataiai

aymv rec.]
II

'ifff/o? (vid.

'i/

atgtiua(g),

oW

a*]

Av. 1200 etc.

mente

facillime suppletur

ftitafi(i9otfti *).

Bdttov

925. t6

aiifpiov]

iocose

quasi avtou toO nXoiitov nXovaiwtiQdv

vocat ti Bdtttov xQvaiov

tt,

ipsas Cyrenarum

nobis fingimus

opes. Facile

sic,

illo

tempore,

quo Aegypti rex mercenarios grandi

mercede conducebat^), inter Athenienses
etiam de Cyrenaica saepius sermonem
faisse, regione vicina et ob divitias in-

ffx>n*

cluta,

')

922. nQojiatiov

(iiov

^c/ei;]

sic

de ho-

minibus gulosis Socrates ad Calliclem:

/aQadQioO ttva av aii (iiov Uytt; *), de
Pythagoristis

Alexidem
924.
eas

^).

autem neecio quis apud

diafiutttjQiov

fittafi&!^oii\

/lcyct;

diaitav

^).

aliam sententiam in-

Rationem inversam

fttia-

indicat

etiam in verbis /nttajidXXia^ai, /iiitavotiv

(/uerdvoja). Cf. etiam verbum yvo)ai.ftaxitv ').

XoOatv"

Plato leges scribere noluit,

cui

yiXalinbv

ybcQ

^^).

itvai vofio9tttlv

ovtutg liitv-

Laserpitium autem divitiarum

fons tunc temporis erat inexhaustus et

quam cetera quae

Libya ferebat cognitum, quippe cuius
quotidianus fere in culina esset usus ")
nunc eam potissimum ob cansam commemoratur, quod aurei Cyrenaici in
altera parte caulem laserpitii ostendeAtheniensibua melius

^) Eur. Electr. 374.

Eccl. 176 sq.; vid. etiam Pac. 684 et ad Ran. 731.
) Plat. Gorg.
Ran. 1368 sq.; etiam Ach. 462 sq. quadamtenus sunt similes.
)
^iex. fr. 221. Cf. praeterea Eq. 264 Nub. 1203.
Cf. germ.
494 i.
5J
) Plut.
) Vid. ad Nub. 108.
) Vid. vs. 178.
^) Av. 555.
umlernen.
') Vid. ad Eq. 894 sq.
Mor. 779 init.
')

')

PLUTUS.

138

KAPmN.
ncitdd^ov

d'ol(idxiov.

Ttt^^ieog

JIKAI02.
ovroj,

Xiysi.

tfot

KAPISIN.
'titH^

'hnoXvGcii.

AIKAIOS.
Tcdvxa xavia 6ol Xiysi.

STKO^ANTHE.
Tial

TtQOSsk&ixco TiQog

fir}v

Sfi

vfi&v ev9adl

6 ovX6fivog.

KAPISIN.
0V710VV insivog

(Oorreptum sycophantam veste

iyai;

sifi

et calceis spoliant.

Aufugit

testis.)

926 aq. lusto quae Garionis, Carioni quae lusti sunt tribuit U.
927. ndvra tavta V R] taOra ndfta A (cf. vs. 531 et 1087).
928. Dobree

cum

rec. xal

fxijv

jtQoaek&etw rtQo;

ifie

t irS-adi.

bant. Conferenda igitur est haec locutio

ceis

cum

Equitum fabulae

nSagittariis" Persicis et noctuis"

Laureoticis

equitibu8"
generis

^)

et

')

et

^)

avorum nostrorum
quae plura sunt huins

proverbiis

in

vero

fuisse

Bat(i silphium", quod perhibent grammatici,

confldenter nego,

ipso hoc

nisi

forte ex

comici loco postmodo in

guam hominum

lin-

facit

exornatur

vestibus ornantur,
ris

926.
in

lepyrus autem uxo-

xat&9ov

taxeo)?

xatd9ov ta)(ewg tov ate<paroy

nova sumtuosaque veste

et cal-

ovTog] heus tu

item

^).

! ^).

927. vnoXvaai] pone soleas^).

928. Item

chorus mulierum in Lysi-

vvv n(jig

xal neXag

Philocleon posito quod nimis diu gessit

pallio

f^oi/udctiov]

Demus ad Paphlagonem:

Equitibus

scena tragica Peleus:

revocant, ubi

Sed praesertim

crocotula involutus prodit.

festivum ex antiquioribus Aristophanis

mentem

*").

Ecclesiazusarum fabulae loci perridiculi

conferendi sunt, ubi mulieres maritorum

strata:

in

Yid. etiam
nec non huc

poeta lyricus vestem tunicamque

luentem, Nicarchum dico illum, qai

atramento involutus baiuli humeris inicitur foras exportandus *). Vestis autem
exuta soleaeque detractae alium locum
fabulis nobis

^).

exitus;

a Pisetaero flagitans

litteratorum irrepserit.

926 sqq. Et olim comicus sycophantam in scena ostenderat iustam poenam

decoris

nq6aeX9e

ttw rt?/"

'^/li

i//fl(iiadf

et in
eW/;?,

/^oi;"'').

929. Suo sibi gladio

hunc hominem

iugulo" Cario dicere poteat

"*)

/, iV

^^).

Sic alibi

2) Gouden vel zilveren rijders.

^) Vid. ad Nub. 248.
Vid. Av. 1106.
Vesp. 1122 sqq.
) Av.
^) Eq. 1227; de
Ach. 926 sqq.
933 sqq.
^) Vid.
ad Vesp. 1.
) Cf.
activo vid. ad Lys. 113 sq.
Nub. 152.
^^) Vid. vs. 918.
1) Lys. 688.
") Eur. Andr. 589.
')

*)

'>)

139

PLUTUS.

ZrKO0ANTH2.
930

rdkag, anoSvofiai,

oifioi

7}fieQav.

fied-^

KAPISIN.
Gv

a^ioig rakkotQia

yccQ

nQurrav

ia&ieiv.

ETKOOANTHE.
(clamans ad testem:)

OQSg a

Tcoist;

ravr

iyoa

fiaQrvQOfxai.

KAPISIN.
aXX^

oi'%erai

(pevycov ov rjysg fiaQrvQa.

ETKOQANTHZ.
(alta voce:)

fiovog-

oifioi! TieQisikrjfifiai

KAPISIN.
vvvl oSg',

931934.

Sic distribnit R; in

932.

Budaeus

V8.

rfotei

Frischlin]

vs.

931 sq.a et 934b sunt lusti.

V R (ut Soph. Phil. 589). Vid. supra

noiilg

375.

933. Carionis

qaod

b.

].

oraculis

des

et

^),

Nempe

in

est

V R,

lusti in U.

||

sortilegi

senariolis

'),

sententiis Socrates
^i.m

filov

^)

(cf.

Vesp. 1416, 1437),

934. oYnoi] praetereuntium

Euripi-

confutantur.

ixyQovnv*).

XQ')

sine auxilio,

neQteiXtjnfnat n6vog] solus,

sum circumventus. Verbum venatorium,

quod proprie rete vel laqueo comprehendere

mihi vesiis in via

die detrahitur

opem im-

plorat.

930. Quae ista est impudentia ? medio

scilicel

Vs R

V]

f]/,-

languet verbum.

cum

publica! Grassatores hi non, ut id genus

significat

hominum

verbis palaestricis, quale est i/o/nat

ipso

solis

senum

assolet, per tenebras, sed

sub

lamine mihi insidiantur.

Cf.

932. raOr'
vides

iv totaiv

iyto fiaQtvQo/nat^

rerum tu mihi

933. ov

^y;

^itv,

istarum quas

if

g.

in

quem testem

adducebas'').

nescio cuius verbis apud

vel

Menandrum:

iintiXrinftai

fiovog '").

testis es ).

fxaQtvQa']

e.

Philemonem

iftatt6ioii ^).

/ni-

Cognatus est usus verbi iinoXa-

aog^).

in Lysistrata querelae: aid' t)na:

iXovaav agti

apte potest comparari

^),

vvvt

(ioocqi]

nunc clamas, grave ni-

hildum perpessus? Quantos

clamores tolles! ").

igitur

mox

=>)
^) Thesm. 194 Ran. 1471 sqq.
1089 sqq. Av. 982 sqq.
Nub.
) Lys.
Vid. ad Ach. 717.
j Vid.
ad Ran. 528.
469 sq.
') Afiferre
*) Ita ut
bunc locum non debebam supra vs. 200 sq. vel Av. 652.
h. 1. usurpatum invenitur Eccl. 881 Herodot. V 23 VIII 106 Thncyd. VIII 42 1
) Ran. 469 etc; vid. otiam ad Nub. 551. '<>) Philemon.
Plat. Sophist. 235*.
Ir. 225
") Nostrates: schreeuw je nu al?
Menandr. 296; vid. ad Ran. 78.

) Pac.
1603.

*)

140

PLUTUS.

ZTKOOANTHS.
(item:)

935

oi^oi

av&cg!

fjiock^

KAPmN.
66g 6v
IV

ccficpieSG)

t6 tQi^oovioVy

ftot

Tov GvKOcpdvrrjv xovxovL

AIKAIOS.
(i^

drj&^'

tegbv yccQ iaxi xov

UXovxov

Ttdkai.

KAPmN.
ensixa Ttov KciXXiov ccvaxe9i^6exai^

940

TtovrjQov avdQtt xal

TteQt

Ukovxov 8e MCfietv

xotxcoQvxov

i^axtoig Gefivoig

jtQeitei.

(Veste a iusto viro accepta sycophantam induit.)

937. lusti est in V, Sycophantae in R.

R]

939.

TtsQi

940.

ifj.atioi?

rifQl

tiv V.

as/.ivoig

R]

aefirot? l/natiotg

935. otnoi n&X al9ig] vere tragici et

moribundo aliquo Agamemnone vel Aegistho

sunt hi sycophantae cla-

digni

mores

').

iterum

Qualibus locis

voeantis

non feratur;

^),

/uiXa

/.taTi

cum
aliis

av9ig est

auxilium

quoque

sibi

parti-

culis nonnullis {xai fidXa, ht /udXa, nioiuaXa

aliis) sic

938

mus:

more prisco adiungitur

943.
sacer

').

Apud Vergilium haec

Fauno foliis

legi-

oleaster amaris\

V; an

^ae/itvotg i/uatioig xoajitlvl

trunco oleastri, affixurum se

dicit,

deo

sospitatori sacra. Infeliciter nQtotd-{qta"

haec interpretantur scholia; melius navonliav dixeris, usus verbo ipsius probi
viri ^), quasi victoriae de fortuna adversa

Quae nondum tamen

nunc
imago. Nam venatorum mores minus huc
reportatae signum.
nisi

fallor

eius menti obversatur

faciunt ^); sed digna quao aflferantur

habet Hesychius: oi hvati9kvtg ifidtia
hoc
y.atiaxt^ov avtd, ita /li) iiQ9&at'.

hic sieterat, nautis olim venerabile lignum,

\

seroati ex undis ubi figere dona solebant

Laurenti divo et votas susjiendere

vestes''' *).

Oloastrornm enim, quorum flrmum et

lentum est lignum nec facile corrumpitur, frequens erat in donariis figendis
U8US. Sic vestem et calceos viri probi,
qui ex opum naufragio modo emersit,
Cario nunc sycophantae corpori, veluti

enim solum erat adversus latrones praesidium" '). Miror morem, sed a grammaticis fictum quo contendam non habeo,
itaque melius etiam inde apparet

quam

apta fuerit probi viri vestis detrita et

lacera quae arboris alicuius trunco

affi-

geretur.
938.?rtst<a] obnixe rogantis particula^j.

Vid. Aesch. Ag. 1345 Choeph. 876.

) Vid. ad Av. 1415.
) Vid. ad
^) Vorg.
670.
Aon. XII 766 sqq.; cf. Hor. Carm. I 5, 9 sqq.
^) Vs. 951.
^) Imagiiiem quao vorbo ntQtla;itiv (vs. 934) inest otiam continuari
^) Naber Mnemos. 1900 p. 116.
) Vid. ad Nub. 226.
non credo.
1)

Nub.

141

PLUTUS.

JlKAIOi:.
totg

ifi^adioig xi ii^QYiGexai rtg;

d'

dni

(loi.

KAPmN.
xavxa

jtcl

axjTtSQ

avxiKa

TtQog xb (lixwTiov

8r)

jttaA.a,

Koxivco, itQ067taxxaXev6G) xovxcoi.

ETKO^ANTHS.
yuQ i^xxav

ansifii, ytyvcoGKd)

S)v

nokv

Sn&v. iav di ^v^vyov kd^co xiva,

945

950

v,av

avKivov, xovxov rbv ioyyQov d^sbv

iya

TtOfiqOm xtjfiSQOV

oxtT}

^jKaxakvst nsQtcpav&g sig oov (lovog

Sovvat

SiKfjv,

fqv drjfioKQaxiav, ovxs

xrjv

^ovkrjv nt9a)v

x&v noktx&v ovxs

xrjv

iKKkrjGiav.^^

xr^v

(Discalceatua aufugit.)

AIKAIOS.
jtat

sxov ^adi^sig,
946. xav Hemsterhuis] xa\

Zu R.

948. dnij (ou n) V]

navonkiav

xrjv

insiSri

ji*t;v,

stg

Cf.

Nub. 756 Vesp. 786

rt ;if^i70(ra/r($,] contemtimloquenfuturum *), pronomine ti? personam

loqueutis etiam supra vidimus indicatam *). Verba in Pace redeunt ').
942 sq. xa\ tavta
jtQoa/tatta/l.tvato1
verba in brevius contracta ^).
945 sq. Vocem liJCvyov, quae a ser-

911.

aliena est

atque

6fi6i;uYo;,

vel

o/no^v^

tribuit comicus,

^),

batur
inutile,

lignum;

itaque

avxivrjv

quod vix quicquam j^rosit dicit

nunc sycophanta. Sed ridiculum admoin

eius

ore est epitheton avxivoi,

ad Eq. 1183 Av. 869.

Particulae xa\

av ita ut hoc loco saepius

apud nostrum

').

948 950. Etiam ultimis suis verbis

rabulam forensem se praestat hic nebulo.
Nam hoc erat quod oratorea publici in
ore habebant perpetuo, quo civium ani-

mos

in

adversarios

conciliarent:
'

'

incitarent

sibiquo

ftia6dii/n6g tig iativ

ya\ /novaQXi"? ^p"

^),

Setva

statui populari in-

festus est, oligarchiam vel etiam tyranni-

dem

molitur. Utitur

autem prisco generc

loquendi, ut in verbis conceptis.

sive

auxilium.

dum

sycophantae

inixovqiav

est ipee" dicere

).

quo aptius annecti pos-

autem avxivov segne quidvis et

quoniam ficulnum inutile erat

quoniam 80cium qualis

reperiuntur usurpatae

peritde

set adiectivum sono simile avxivo;. Dice-

etc.

videtur audientibus

mone quotidiano

i(ir}v

VR.

tis

xrjv

xb ^akavsiov xqs%s,

948.

'j

Siv i.i6voi]

item supra

tf? uiv *).

949. ni9(j}v\ prisca forma, in formulis

Jurieconsultorum servata ").

*) Vid.
^) Pac. 1257.
Vid. vs. 252.
'^J
Socium signiflcat otiam Eur. Iph. T. 250, voniugem (fem., uxorem)
Eur. Alc. 315, 924 etc.
) vid. ad Vesp. 145 Eq. 259 Nub. 880 Av. 1699.
^) Vid.
ad Ach. 1021.
)
Vesp. 473, 487 sqq., etc.
") Vid. vs.
186.
"
"') Vid. ad Ran. 1168.
)

ad

Vid.

V8. 844.

^)

142

PLUTUS.

mu

snsir

xoQvcpaiog eGtrjKmg d-SQOV

nal iyoi yuQ elxov vr}v GxaCvv ravTrjv noxi.

KAPISIN.
955

^aXavevg

aX)i!

eX^et

9vQa^^ avrbv

AajSrov

t&v OQ%ini8cov Idmv yaQ avxov yvaSetm

957

oxL

897

inel toiovtov y

958

vco

est

5'

iKeivov tov novrjQov KOfifjLatog,

tQi^covtov.

cc^iney^etai

vva nQoGev^r) tbv d^eov.

elsiaiJLev,

(Aedes intrant.)
Saltat choruB.

(A parte dextra prodit vetula exquisite comta. Quam comitatur enoilla

manibus tenens patinam placenta aliisque edulibus repletam.)
957. Del. Hamaker, e vs. 862 natum ratus; sed si abesset, langueret i6i}v aitdv
neque integram notionem praeberet verbum Yiyvibaxiiv. Vid. comment. et cf. vs. 281.
897. *Hic collocavi versum, ubi aptissimus est; illo vero loco, ubi in codicibus
legitur, tolerari nequit, quoniam sycophanta non palliastro sed veste, qua in re
prospera utebatnr, in scenam prodiit amictus (vid, vs. 926 et 935); neque prosunt quae pro toiovtov y ic^nix^fcci- proposita sunt: y tovt' icn^pe^etai vVelsen,
toiovT6 y &iu(ptsi Meineke, todi y ic/ucpe^ttai tb Kappeyne (Carioni tribuenda), nam
sic intempestive aperitur consilium, quod ut risum mox moveat, ab inexpectato
fiat oportet, Qaapropter olim versum delebam equidem, ut spurium
nnnc in
locum alienum irrepsisse eum arbitror. In Ravennate codice est paginae primus.
y' R] om. V.
;

||

958. nqoasvgri V] ngoadi^rj R,

Ran. 891 Aesch. Ag. 317 etc).

|{

953 sq. Pauperum perfugium etiam

supra dictum est balneum ^).
953. xoQvcpaiog]
sul,

fiyeixwv,

dux

vocabulum notissimum, apud veteres

tamen nonnisi semel et iterum obvium ^J.
Fabrorum et venatorum artes sua sibi
habebant xoQvcpaia ^).
Toig yaQ yvfivotg

apud

ait

Alciphronem

esse qui

tali

to tqi[i6viov

Verba

tvx]i

^).

protervi
*).

supra lecta
958.

tov

xa auxo(/)(i*;;eLi^(;j o

exoiv xaXeXtat,xav iiSixovfievoi

ore

ivlXa^wv

ut parasituB
aiavga xal

habitu ad se veniat statim

Menandri:

versiculi

560

Digni qui conferantur sunt

intelleget.
!

recc, (coll, Pac.

nequam nebnlonem

exinde snnt futuri,

ckori, prae-

longae seriei primus. Artis scenicae

954.

cum

tov 9-e6v] t& &e5i Blaydes

t&v

lai^tov

oQxiteSwv

in

mancipii id valent quod

Locutio tov

ftovtjQov x6fiftatog

'j.

accusativus

^eovl

nam

alibi

8atis

not"

si

recte

halneator foras proturbabit,

apud nostrum verbum 7tQoaevxea9at adsciscit dativum *),

conferenda sunt verba Hecubae Euri-

isto palliastro

pideae:

etpeatQti;

955

t)

957.

esse sentiet.

1)

Vs. 535.

Syll. 352'^'^
)

habet,

(pX6^ *).

^t statim adspectvm eum

nam hominem
amictum ex improbis unum
Probi viri quoniam beati

2)

Redit Plat. Theaet. 173

Xenoph. Venat. 10

Vid. ad vs. 309 sqq.

^)

2.

Vs. 862.

*)

el

av,

Zevg,

nQoatjv^iiftriv ae"^).

Demosth. XXI

60 (0-

Alciphr. III 42.

) Vid. ann. crit.

^j

Vid. Dittenb.
fr. 93.
Eur. Troad. 887.
^)

Menandr.
")

143

PLUTUS.

SCENA DECIMA SEXTA.

Vetula, Chorus, mox Chremylus.
rPATZ.
9',

960

yeQovreg, Inl rrjv oUiav

q)iXoi

ro

viov rovrov d'SOv;

ovrcog rov

cctpiyfisd^

6S0V t6 TtaQanav

rfjg

rjfiaQr-j^Kafisv

KOPT0AIO2.
lG^ iw

ali!

avrag rag d^vQag

fJisiQaKiOiiri'

o)

atpiyfiivr],

Tivv&dvsi yaQ a)QtxS)g.

rPATS.
vvv, syca r&v evSodsv KaXiGo) rivd,

cpsQS

(Ex aedibas prodit

Ghremylus.)

XPEMTAOH.
965

di]r

(irj

iyo)

iX^^qXv&ag, Xiysiv 6s XQV^-

(idXt6r

Tt

aXA.'

yaQ avrbg i^sX-qXv&a.

rPATE.
ninov&a Sstva xat naQdvofi^

co

cpiXrars.

o^ yuQ 6 ^sbg o^rog ^Q^aro Xinsiv,

cccp

960. ovrcog V] ovttf R.

962 sq. Coryphaei (Chori) est in V R, Carioni tribuit U.

965 eqq. Quae Chremyli sunt partim Choro (Coryphaeo) tribuuntur
cum Chremylum tum Chorum significabat.
966. a XQ^^

U]

a"

i/QSjv

B, ixQfjv V. Cf. vs. 432.

959 sqq. Vetula, quae spreta arte

aoneacendi iuventam ope cerassae emenamatores etiam captare studens,

titur,

ex Ecclesiazusis est repetita

962. Item in Ranis ad
chori:

ItlX

Yo9-^

in

Dionysum dux

avrijv riiv

Ridet coryphaeuH yfpeuwocatus a vetuJa,

quae venusta videri

964. ribv h6o9iv
.

9vQav

vocatus

965

&(p-

quod
puella!^)

nam

velit ipsa

riva']

^).

item supra

').

965. aiir&g] sponie, non a ministris meis

').

lyiiiivo; *).

963.

Nempe x

in V.

sic vocari te

par

*).

sq.

iiil>j/Lv9-a

naqfini et

;;xe;

iX^Xv9a;]

id fero

').

966. fidXiata] interrogativo additur, ut

j

est,

quae ut

iuvencula

*)

perconteris

^).
\

alibi,

e. g.

ti ia9iii ftaXtara "

Proleg. p. XVIII.
) Ran. 436.
') Vid. Ran. 409.
5) Vid. ad Vesp.
) Cf. vs.
1297.
1071.
^) Vs. 228.
i")
'>)
Lys. 1107.
Cf. Ban. 1164.
Ach. 799; cf. infra V8. 980.
>)

272.

Cf.

*)

^^).

Vid. Ach.
)

Vjd, ad

144

PLUTUS.
cc^loarov

ovrcog (loi TtenoiriKS rbv piov,

XPEMTA02.
070

6riv

ri d'

nov xat Gv GVKOcpavrQia

i]

iv ratg yvvai^lv ^ffOa;

rPATi:.
/tC

fia

iyo)

ov.

iisv

XPEMTAOE.
alX ov

iv r& y^a|itfiaTt;

ETttvsg

kccjiovG^

rPATE.
GKcoTtrEig'

V R.

969. *ovt<ag] that

dere potuit.
971.

nic

JC

Infinitivo

ntjtolrixe

fioi

||

iyco ds

B]

Y.arciY.SKViG^ai dsiXdnQa.

non

est locus, ovtois

autem post i^latON

exci-

decurias

cives

V.

fi.

R] om. V.

969. &fiia)tov...Tiv

fliov]

eadem

locu-

stituens

sorte"

in

ait

Chremylus supra usas est ').

970 sq. Chremylus modo intus a Carione ve) a probo viro audire potuit

disiribuam, itaque quivis exinde sciet Xuxmv

quas turbas sycophanta ille ante aedes

dedisset; nisi quis mavult dicere, talia

ftata ^), infeliciter

tione

Feminas
comico neglegi solere.
neque civitas novit neque
ipsa lingua, sed eiusmodi nominafingendi
a

av>eo(pavtQiag"

maxima semper comicis

Id fere valet
Ixfja:

eras igiiur,

jjaref

^).

972. Quid

libertas fuit

-).

quod tja^a
quod nunc demum ap-

nov

igiiur.''

iia9a

non sycophantarum

artthus indulgebas sed heliasiarum, ita ut

in

tribunali sederes

designata?

mylus,

vel

fominam

licet

sorie

non

esses

Haec dicere poterat Chre-

artificiis

*).

')

Vs.

197.

^)
')

non
iatt

nQditriv

ovx 'iXax*i

q.

i.

Simillimus in Lysiiocus,

ubi Myrrhina

yvvttixt;,

fieri

atpdyia

etiamsi sorie

xaintQ-.

est
/.i',

participem

twy

nica:

fia

^ax'l?"

973

t^v

o/uvvrat"

illic

suut

iuratur

Tunc CalooCix

iav ye

/urj

^)-

sq.

Pungendi verbum

suum sensum

160='.

H<p(jo6itrjv,

a(payiu)v,

per quae

urceus 7neri praesiantissimi.

'')
Vid. ad Nub. 0G6 ot Lys.
Iloct& sic schol.; vid. ad vs.

fr.

licet

fabula

strata

Ecclesiazusis

Item riat. com.

irtiveg

esses designaia.

autem ta

in

i.axova'

praemittere

victum

Sic

autem de nostro loco

Blaydes Brunckium secutus:

niveiv'",

veteratoriis

Praxagora civitatem pro arbitrio con-

Vep. 183.
V8. 277 sq.

01)

vidi-

quae non optime intellego,

sed iinprobiiaiis notionem nullam inesse
verbis ita redditis, id quidem manifestum
est. Verba sic ordinanda: h}./C iv t&
y{ta/4/.iaTi 'drttves ov Xaxovaa;" Est igitur
011 laxovaa id quod ax^ijros '), et mente
wote

sive

quaerentem. Sed pro ^idixateg" linguae

dicit id quod et iocoaum
est magis et aniculae aridae conveniene/rtes"

ijValet

Supra

dtiitvu'''' ^).

fuerint ta t&v dixaat&v YQa/n-

sic disputat

fingens

quodam lapsu
tius:

OTtolw yqai.inati.

mus quae

ridicule

satis

sic

iv

184.
645.

obtinet

^)
^)

e.

xvll^eiv,

g.

in

quod

verbis

Vid. ad Nub. 57 ot
*) Cf.
Eccl. 683.

Lys. 207 sq.

145

PLUTUa.

XPEMTAOS.
OVKOVV

avv6a6a rbv

eQEtg

tiva

KVidfibv

rPATS.
975

a^Kovi vvv.

TcevixQOV

aXXmg

(lev,

Kal iQYiGxov

d'

iyoa

975. ^v V] ^

B, ^v

vrfij

KOOfiicag

A. Olim fuit

rfij

8er\^eir]v

iyo),

xai KaX&g.

fiot

ndvxa y

iiieivto

xaXbv

evitQoGcDJtov xal

d'

yaQ rov

ei

anavx^ inoiei

(leiQaxtov cpikov^

fioi xt

i]v

av&vnriQexovv.
axovt

a.

1.

pro

rfi}

vw. Cf. Pac. 1099

&.

Lys. 941.
976. xaXov]

Thesm. 191

Meineke, eed puellae mollisve hominis boc epitheton

a/taHiv

(cf.

sq.).

av Blaydes.

978. affavr'] artavt

979. ixelvw{i)

R2J ixitvo R^.

ndvta

||

dcv9vn>]Qkovv Hemsterhuis] Ttivta

av'

t'

U, ftdvta tau9' vn. V, tavta n<kv&' vn. R; ndvt' av &v9vnr]Qitovv Porson

(parum numerose), / av ta ndv9' vnnqitovv Hanovius (sed sic molesta sunt yt et t&).
vnriqitovv

mulierculae apud Herodam pueri ima-

litus

ginem

nivrig)

naiSa

rfij

gXxo;

pictam admirantis; tbv

in tabula

tov yviJ.vbv

i'^ii;"

'),

xviow tovtov,

yjv

tt

Mivwi xiaQ
6S)Qa"

^),

similia

Uxvtov

ifitfidfxnvxog

item

apud Sophoclem

e. g.

5tas

xviaiubg,

in

xvloiv

1.

vel

dramate satyrico:

^).

PauHulum

vnoxvi^tiv,
ylxQ
I

et

e.

g.

1.

legitur
cf.

974. avvaaaa'] quantocius

Alcaei

976. Cf.

ovdtlg niXet'

ntvixQbv]

SnlaxQiwv'').

in

adiectivum,

ninxQog

cuius

inso-

haec

probum.

Cf.

minus uunc
fieri eolet

coryphaeus civcs
toig

xQ>io9e

xdt-

^^).

979. dv9vnr]Qitovv]
')

versus

iunctura

est

translato ut

Ranis cohortans:

obvium

cf.

xal 9toi.

quam

atolaiv av9tg"

ioXog ovSe tifxiog^).

vor-

tvnQoawno;

ftdX'

977. /p;atdv] utilem non

sensu

versiculus:

Similis

w Zev

significat

xata xvi^eiv.

^).

xaXbv]

xal

&ioXvtr]

xaXij i^).
:

Avium

ovdiv, aXXwg 6i 6itXbv

i"*).

Anaxandridis
atque

h.

fi.\v

tinQoawnov

xal

973. 6tiXdxQa] uiisera;

itegoig ittQwv ^Qwg iinixviat cpQivag ),

quod

(cf.

^ab-

modo vidimus

ut in

ceterum,

;fp;ai/uov

xal /uiya

vel clam irritare dicitur

irritamentis con-

-tx-

")

nol-ix-vri {-vtov), xv-

etiam quod

cf.

'ttUwg']

in verbis Pindari: xal

vehementer irritare,

jicere est id

6'

siculo

*).

Cf. xiid; urtica et dxaXrjtpi^g sensus trans-

autem sunt
12),

-(i(Jj

dtilaxQog.

Kvnqidoi

ut b.

td6' iarl xviafibg xai (ptZtj/^dtwv ipotpog"

latus

bQtdX-ixog, Sijx-txog etc.) et

sensu mo/esiia

de amoris stimulis dicitur;

aivd

oi)X

stirpi ntv (nivta9at,

'"),

subiuncta habet suffixa

praesertim autem

translato

afjicere, irritare valet^),

exitus

est

et

cf.

dvtevnottiv iufra

&v9vnovQYtiv

apud

tra-

gicos ").

Herod. Mimiamb. IV 69 sq.

Vid. Ran. 1198 et cf. nostra prikken priknetel netelig.
') Bacchyl. XVII 8 sqq.
item Herodot. VI 62 Xen. Comment. III 11 3 etc.
<) Soph. fr.
) Pind.
482.
Vesp. 884 Lys. 549.
>) Alc. fr. 50.
^) Av. 143.
Pyth. X 91 eq.
; Vid. ad Vesp. 30 Ran. 606.
'")
Aliena hinc fteXt-xQog (cum XH'''^ /?""' coliaerons) et aioxQos, quao confert
'*) Vid. Eq. 900.
') Redit Philotaer. fr. ^''"Diodor. 2**.
Blaydcs.
") Av.
'<j Anaxandr. fr. 9^
'^) Ua,,. 735.
16) Vs. 1029.
1477; item nos: anders.
") Soph. fr. 313.
')

kelen,

'')

'>)

146

PLUTUS.

XPEMTAOi:.
980

xl 6

6ov (idliav

Tt

ijv,

IxaffroTe;

idstd'^

rPAT.
ov noXld' nal
aXl
sig

yccQ

ccQyvQlov

oxrd)

iiidriov,

ixvofiloag

av

SQa^j^ficcg

av

d'

rjGx^vvsxo.

fi

sikoGiv

^rrjO^

slg 'hTtoSrniara'

%al raig dSsXcpaig dyoQdaai lUGiViov

985

insXsvGsv dv,

av

TtvQwv r

(irjrQi

rfj

9"'

ifiaridiov

(isStfivmv rsrrdQcov.

ids^q&rj

XPEMTAOS.
oi TCoXXu roivvvj

rbv AnoXXco, ravrayl

(id

dXXd SriXov

svQrjKag'

ori

'fjGivvsro.

o'

rPATZ.
xai ravra roivvv ov^ svsKa (iiGrjriag
985. &" ifiaridiov
tt
&" Ifiaridiov),

986.

t"

U]

Hirschig

rttraqwv'] -vovg -po;

me

recte habet {requirebat, non: a

987. tavrayi Blaydes]
cf.

(quod vitium peperit superscriptum :

V.

i/uiriov

tlf

ixtdifivoiv

9iinati6iov

tt

ravr&yt

VR

(in

versus exitus est ravraYi ti\

qtixag);

Av. 171, 446, 954 Eccl. 189.

989. Blaydes suspectas habet particulas roivvv

sed vid, comment.

tvtxa

||

V]

tvtxtv

R;

981. lxvoni(oi\ enormiter, incredibiliter^).

982

986.

particulae
ficantis

exemplum

Inaigne hoc est

actionem iteratam signi-

av

^).

cf.

formis utatur
a

poXS}

sYxoaiv']

ex Ecclesiazusis efficitur ^).

tlg V7t.] item in Nubibus
983. tli
'iiA..,

Sada

*).

984 sq.
truus apud

;ft(ovio

ifiaridiov]

pa-

cf.

Mnesimachum ab adulescente

prodigo petens ut deminativis verborura

Nonniai
977.

vs.

Vid.

992 redit;
Eccl.

vid.

413.
Athen. 359; vid. etiam E^phipp.
')

Comic Terminations

p. 9.

^)

ad
*}

vs.

Vid.

aiivttfivt xa\

xdlti

quid a se poscat: &vtt/uoi

,uij

int^andta

ix^vdi

oipov

noXk' ayav,

ftt
(J'

'

tovg

av

fitv

ix9vf

XtY']? i'ttQov,

dipocQtoV ijStov YctQ dnokov/jat noi.v

xdXti

'').

989 sq. Non avaritiae sed amtcitiae causaExpectabatur potius vno /niot^ttag", sed
prior enuntiati pars est assimulata alteri,

posset captari. Nam fiia^itiav

mulier intellegit avaritiam, ut homo sordide avarus diis sua vota oiix dnodomai
ut iocus

fitarjtia" dicitur alibi ^)

aliud qnid sonat vox,

675.

^)

Nub. 612.

15 ibidem.
Av. 1620.

fr.

si

initatti

Sqaxfia;

1157, 1161 etc.) et tvtxa,

vs.

(cf.

Nub. 420 Eccl. 659.

fioi

pretium non
immodicum; nam sedecim ad minimum
drachmas pro pallio pendendas fuisse
982.

iig

977, 980; sed etiam vulgata

coll. vs.

petebat), vid. e. g. Ran. 71.

auditoribus vero

quoniam

in libero

yid. ad Vesp. 269 et ad Nub.

^)

Mnesimach.

Utrumque locum

contulit

fr.

apud

CWPopplor

147

PLUTUS.

990

ahstv

(i

k'<ptt6)iBv,

o^vsKa,

cckka cpiXlag

tva Toviibv [(idriov (poQ&v

fiov.

fisfivrjro

XPEMTAOZ.
Xiyug iQ&vr

av&QcoTiov iKvofiidorara.

rPATE.
n' ovyi vvv

6 ^dskvQog sri rbv

vovv

sxsi

rbv avrov, aXka nokv (is9s6r'rjKsv itavv.

995

yuQ avroo rbv jtXaxovvra rovrovl

sfiov

nal rakXa ranl rov niva%og rQay^fiara

8''

STiovra nsfiipdarig^ 'iiTCsntovSrig

ioTtSQav

sig

il^oifii

ori

(Dolore obruitur.)

XPEMTAOi:.

soQaG

sms

fioi.

rPATi:.
afirira

7tQ0GaTtS7CS(iipsv

rKitv

rovrovi,

993. vvv... iu V] roitvv (om. iu) B.

994.

fttfHatriy.tv ndcvv]

-xtv,

noXv Meineke

sed vid. vs. 198 etc.

996. tou nivaxoi VJ tov; -xag R.

999. nqoaanintfxxfitv Bj nQoaintfttfiiv Y.

virornm sermone feminae virosae {ctnh]contemtim vocabantur /niaijtai '). Itaque amoris mercedem
dicere videtur anus, invita sane nihilque
eiusmodi suspicata.

Nec mentione plane fortasse indigna eet

fabella quae narratur apud Aelianum

atoi, /uu/Xot, xatatpiQtig)

991.
llinata

mur

nOipQ

niivta",

ifii9tv

didyoi

cum

ut

nXaxovvta

ttxov

/nti^vtifiivoi

verbium quo ipsa anua

est usa

^toxQ&tti. &g olv

tov nXaxovvta

dtayaraxttiaaaa

ytXiaai 6i 6 2wxQ&ttji oi)xovv"

repetit

dtintftxpt

t)

^av9innti ^ixpaaa ix rov xavov xattn&ttiai-

Alcinoo loqua-

ludicre

uiXxtliiddtjg ftiyav xal iaxevaa-

vn^ iQio/nivov iQaarfj ntft(p!^iv 6Sjqov ixxava-

*).

992. iy.vofitihtata]

xiiXXtata

/uivov

ad-

aii

996. nivaxof] vid. supra

*).

iipt]

oi>di

fie9i^iii aiitov" ).
^).

993.

{idtXvQog:]

abominandus

*).
|

995. Dignus qui conferatur est versus

e

Daetalensibus servatus:

nifixuo}

nXaxovv-i

tlg

ianiQav

iyiu

6'

tu)v\

x^Qio^ov

^).

<

997. vntinovarjg] cum praedixissem^).

999. afiijra] placentarum haec species

apud nostrnm non commemoratur

sed saepius apud recentiores ').

alibi,

1) Oratin. fr. 316, schol. Av. 1620, Phot. et Suid. s. v., Poll. VI 189, Eustath.
^)
Hom. 9 431; cf. 6 592.
1650,64, Valcken. ad Ammon. p. 150 sq.
) Ael. Var. Hist. XI 12.
<) Vid. ad Ach. 586.
^) Ar. fr. 202.
3) Vs. 981.
8) Item Vesp. 55 fr. 652 Thucyd. I 35 5 Eur. Suppl. 1171 etc.
^) Vs. 813.
9) Cf. Athen. 644/, Menandr. fr. 491 etc, difttjtiaxot Teleclid. fr. l**.

148

PLUTUS.

1000

&

icp

instas firidsTtoTS

Kai TiQog

nox

,,TtdXai

ikd-stv

(i

sxi,

xovroig slitsv anoitsfntcov

STtl

rjGav akKifioi

on

M/A.ij(>tot."

XPEMTAOi:.
dijXov oxi xovg xQonovg xig ov fio%&riQbg

itkovr&v ovns^ riSsxai

STtsixa

1000

sq.

1003.

tii

?n
itnoitifinmv]
R] om. V.
|

i(p

ts] ea condicione

iL

fDldinots

item

iti]

ut

alibi:

*).

iva
\

nat&aiv

fit]nots

1001.

nondum

quasi

'hi

tag iiuag

nqbq inl

y.al

dc/.incXovg *).

toiitoig] et

insuper

"),

id esset satis. Iteratur notio

addito inl tovtoig

fuerel Ils sont passes, ces jours de fetel

Die schonen Tagen von Aranjuez sindjetzt

Proverbii loco dicitur de

iis

quorum llos et robur dudum praeteriuvenis protervus eo utitur

iit *). Nanc
ut significet non iam eius aetatis esse

anum

talia:

lam'j;
nicen

(!>

non puelut ad Eipi-

esse decrepitam,

ygavg

tpiXri,

Pericles

e'",

Originem

J.

dicterii

ex

oraculo Caribus socios quaerentibus red-

repetebat

dito

Demon

historiographus

ubi alius interpres

ia scholiis laudatus,

oraculum datum esse perQuod autem scribunt paroemio-

usum

esse"

id vide

*),

ne fluxerit

Vid.

ad Ach. 722.
sq.

in

(piioyjiLi^t/cov ").

Dubium

unrix9ijaav

dig

to

tTjg

fjdovij

noXemg

&v-

ut vituperationem et con-

ita

tumeham pristinae

virtutis

illa

mentio

habuerit? An vitae condicionem tempofortunaeque

ris

deterius

inclementia in

mutatam indicabat tantum? Multo

aptior

locis Aristophaneis hic videtur sensus.

Urbane sanequam! minime rusti-

1003.
cus

'^)

erat iste!

1004. Aiij.ov xal

yQaiijg /a^e/i; XQiatg",

ut de vetulae amatore

Anthologia
ut

^*).

ille,

illas

^) Ach.
233.
) Vid.
Vid. ad Nub. 1312.
^) Cf.
aliquando ita interpretabar: non iam se strenuum
antea, cum alia sibi esset rerum condicio."
^)
)

Thesm. 830

aXmaiv

Mtiritou

vocat imitatio in Vespis

xattQQvt]

tQvtpfi,

(Jjiefov" '^),

des

Phrynichi

et

Aristotelis: M<ili)aiot
y.al

ter,

'**).

autem manet quo sensu Milesios fortes

olim" dixerit primus versiculi auctor.
Rectene Athenaeus huc rettulit verba

Et omnino

vocasse"

quam

potius

Attica

heliastarum t&v

ex antiquiorum grammaticorum verbis

male intellectis: etiam Anacreontem
Milesios fortes

acena

mentem mihi

graphi: etiam Anacreontem hoc proverbio

tium.

Branchidarum fano dicterium repetive-

1'olycrati illud

hibet.

di

oraculum illud non Apollini sed virorum

doctorum ingenio deberi satis testantur
cum numeri iambici tum Herodoti silen-

rim,

^).

1002. Diu esl^) ex quo Milesii validi

voriiber!

wti

intira] inei ye Kuster,

||

^aniovt&v Meineke; vid. comment.

inei

1000.

qoaxij'

Naber.

del.

1004. Chremylo continuat V, Vetulae tribuit B.

Blaydes,

ijv.

Olim

egeno dicitur

in

igitur ntivwv^' nos-

t]vxtto y^oryi'", at

aspernatur

et

ad Ran. 415.
Vesp. 1060.

nunc

sor-

nXovtibv ineita

*)

Vid. ad

Non

recte
esse amatorem, licet fuisset
Vid. Plut. Pericl. 10, 28.
i)
9) Bodl. 776 Zenob. V 80 (Auacr. fr, 85).
Vid. schol.
") Vesp. 1. 1. (1060).
^'^) Athen.
523/; fortas^e ipse Aristoteles ita interpretatus erat proverbium.
^"')
Vid. Ach. 517.
") Parmenion. epigr. 4.
^)

')

149

PLUTUS.

1005

rov

TCQO

d'

nsvtag anavx

Tr}g

'i)Tcb

av

riG^tsv.

rPATZ.
xai ^riv nqo xov y

oGrjfieQai,

&vQav i^dSi^sv

inl xrjv

tw

vr)

asl xrjv

d'S(6,

ifiiqv.

XPEMTAOZ.
in

irKpoQav

rPATZ.
DcXXa xrjg

z//',

fxa

fiovov

(poovfjg

iQ&v anovGai.

XPEMTAOS.
(ad spectatores:)

xov ka^siv

ovv %dQiv.

(JLSV

rPATS.
1010

Ji\

xat, v^

1005. Sftav^

aptum

>'ja9iip

170

Dobree]

artavtaYrja9-isv

V,

<i/tav9'

/ R]

(is,

anavr^

ia9iiiv contextui eat

1005, ubi in

vs.

B,

v/ttjlad^itv

Solum simplex

A.

xatija9it

lirtavta

rf,

atG^oixo

Xvnovfisvrjv y

Ach. 799 Eq. 806 Vesp. 968 etc).

6' V; erroris originem ostendit

(cf.

1006.

av

Athen.

in)]a9itv

sl

prius fuit

rt^u

dein littera y in d est mutata.

1008. i>t(fOQ&v R] -Qixi V.

toii

y,

V] om. R,

1010. y
ovxitt

'i\detai

tpaxfj.

Nam

iungenda

sic

exseq?iie!sne

sunt verba; ex abundanti igitur additum

est

irtiiTa

et

')

versus^); etiam

tfaxii]

verborum ordo

1006 sq. oarjneQat

loquendo ubertas ^).
1006.

v;

iuramentum
1008.
credo,

verba

in-

in'

.iitt]

nota

haec

notum mulierum

ixtpogdv]

ut efferret aliquid,

tt ').

accipit

prius intrabit

Sic

anicula;

certe Chremyli

aed

auditores

ovxovv

puella:

retorquet

in'

ixcpoqikv

etiam accedunt quae

accusator apud Lysiam dicit de Aeschine
^)-

tfi

iilJteqa

tat, Ihate

).

i^olacav

vetulae

Propius

decoctore: toaovtot

9etu]

tui

y^'"

pulte, cibo diario*).

.

in

est

ita traicitur ).

Sfttog

Item
nemo ad te
quam ad me!" vociferanti
intellegunt.

iturus!"'

Ecclesiazusis

in

oha9ai

piv avtovf

1009.
alibi

6'

itrtattiqaovtei
toi/g

inl trjv olxiav

naQt6vtag in'

ixipo-

Vjxttv ').

iq&v

&xovaai]

item

iQu

tpaytlv

').

iifia

ta itpitX^fiera i^/ov-

Vid. ad Nub. 624.

*) Vid.
) Vid.
ad Lys. 276.
Nub. 860 sq.
Vid. Vesp. 811.
^) Vid. ad Ach. 905.
) Vid. ad Thesm. 830 sq.
Cf. V8. 792, 803, praesertim vs. 1138.
^) Eccl. 926; vid. etiam Eq. 1407
Ran. 170 Lys. I 8 Xll 89 Thucyd. II 34 3 Eur. Alc. 422 etc,
) Athen.
)

*)

612?.

1")

Ach. 146 Av. 76.

160

PLUTUS.
vritTdQiov

Kal (pd^iov VTiSKOQL^sro.

civ

XPEMTAOS.
(item

%Hr

iGoag

av

yrrja'

:)

stg

'X)7to6i^iiara.

rPATS.
(ivarriQioig

im
1015

rfjg

ds roig ^SYcckotg dxovfiivrjv

irvTir ofirjv

"

ori 7tQ06iksi\)iv

ccfid^rjg

dta rovd''

olrjv

ovrco GcpodQa ^riXorvnog

fii

rtg,

TKiiQav.

rrjv

vsavicxog

riv.

XPEMTAOZ.
(item

ag

fiovog yccQ ^Ssd'',

:)

soixsv,

sG^icov.

rPATZ.
rdg ys islqag nayY,dXag sisiv

nal

fi

s'(pr).

V R, qaod vetastum esse vitiam testantar scholia.

Meineke] fldtiov V R absarde {spinulam), (pdttiov Bentley et Bergler ingeniose (cf. Ephipp. fr. 15^), sed numeris non faventibas (^ ^i, ^ ^ ^ ^, nisi cam
Poraone legamua vrjrtd(jtov vrttxofjLttr av xai cpdtrtov. Bergk [idfiiov (= natdiov, baby,
Phot. Bibl. p. 3lli), sed aptias est animalculi nomen.
1012. '/tijff'] tirti a corr. R, et sic Blaydes, at recte habet aoristus (nt ai'a9oito).
1011. vrjtrAdiov Paber] nri^jov

||

(pd[itov

1013.

dein

dxovftivriv 11] fieYdkotat

/LteYdkotg

NHiy lectam

1014.

ott\

vi)

R] e/etv

fi

^)
et columbulam *)
Amatoria eiasmodi
verba compluribus locis cumalata prae-

me

Verbum

^).

etiam in Nubibus
1012.

fato;]

sic

d;(ov/iie,

quod sequitur.

1013 sq. d)(ovftevi]v

lentiorum hoc erat;

roO

inl

Xevxov

ipsa velulae

certisaimum hoc testimonium ratae. Concludentis est oCtto, ut saepe ^).

legitur*).

particula,

').

1017. luvenis fiovocpaYo;

).

Ini r rjg ctftdqijg^ O^pxxsic

^yef

ut

{ufto)xoQi^ea&at

ji"?' >' ^? vno6i\(iara\

Yuvatxa

!^evYovi toD ix 2txvu)vo;

'').

verba repetit Chremylue

rijv

Plebecula vero
iter Eleusinem faciebat ut Tartarinus
ille, pedibusse et jambis" *).
1016. Huic quoque mulierculae plaamoris scilicet
cebat ^''etre battue,

adhibitum

irridentis

saepius in hac fabula

ar^qia
j

solebat.

bet Plautus

inl

correctum) V.

(e XeYttv

1011. Anaticulam

dicere

dia V; videntar periisse litterae

NHJI. Abesse neqait verbum propter

Hemsterhuis.

ore

1018. e/etv

ease

Midias

elg /nv-

rtg "*)

^'

dij-

nov^ev.

1018. xat

ye] atque adeo^^).

i)
^) Cf. neQtareqiov Phrynich. fr. 51.
') Plaut.
Item Menandr. fr. 1041.
<) Nub. 68.
Asinar. III 3, 76 sq., 103 sq. Casin. IV 4, 14 Poen. I 2, 153.
) Vid. ad
) Vs. 983.
^) Demosth. XXI
158.
*) Vid. ad
vs. 1080.
lO)
") Vid.
) Vid. ad vs. 92.
Ran. 316 sqq.
Cf. Vesp. 923 Eq. 59.

ad Ran. 49.

PLUTUS.

151

XPEMTAOZ.
(item
SitOTS TtQOTsivoiiv

ys

:)

daQx^ag

sIkoGiv''^.

rPATZ.
1020

o^Hv

TS T^g XQOiag scpaGKSv rjSv

fiov,

XPEMTAOi:.
(item:)

&a6iov ivsxscg,

sl

siKOTcag ys, vr}

/dia.

rPATZ.
t6 ^Xi^i^a

Sg

d''

fialaKOv kuI kuXov.

sxoific

XPEMTAOE.
(item:)

ov GKaiog

avd-Qcoitog,

ijv

ccX)^

i]nc6TaT0

ygabg KaTtQaKSrjg TcccpoSca KaTSG^cscv.

1019. daQXfo? Bergk] dqaxna; V^ R", dQay^itq V^, Sqayxf^^i (i- 6qaytiag) R'. Cl.
Veap. 691 Pac. 1201 Plat. fr. 174" Antiphan. l^?"* Philippid. 9^ Machon Athen.
581 b. Hirschig ij tlx6ai dqaxn&i (cuiusmodi numeros habent Plut. 1148 Av. 95).
lug HStephanus, Blaydes /noi (cum rec.) coll. Vesp. 1058.
xaidv] &yav6v Blaydes fcoll. Lys. 886 et Athen. 564
R] 6 V.
etiam Vesp. 146 Lys. 1109) eleganter, sed sine iusta causa. Cf. vs. 976.

1020. nov]

1022.

II

1020. Est

t}(Ji;

accusativus*MdtVc<j; nisi

taxt(]6v,

autem a dicendi verbo suspensa haec

essent, forma enuntiati haec foret:

1024.

ijcSt;

(=

ijJeia 6a^ri)

inrii xQo^^i)-

mus:
dig

Sic

tTj^

^Sv

xQ^^-^i

i"<"^

(= ^^'

apud Herodotum

&n6Cti tijgx'"Q1<;

legi-

frii

Mqa[iit]i 9-eatiiaiov

vinum

interioris notae

').

1021.
et

o^ti

iqmtog
tito ^)

fragrantissimum

^).

1022. Ferhibehat inalax6v

lili/ttiv

fii,

pulcrum

').

vultum mihi

Quod

ti

esse

^iaX9ax6v

xa\ xaXov

dulcem

et

6/nfi(itwv [iiXoi

chorus Aeschyleas *). Item apud

Philetaeram nescio quis de pnella: e&?
dicit

Herodot. III 113;

Ziv,

xai

xart()(6ffij?]

ijttcov

nam

tb.

naXaxiv

ri

contumeliose

vid.

[iXifiix

yqavi

designatur verbo ex hara pescrofarum hoc

i(f&5ia\

viaticum

*),

est, subare

').

nunc vicium,

attla, tvc irtitiidiia, ta aXipita ^),

tit

&<leaiov'\

cu

rf,

Hom.

Sunt qui arbitrentur comicum

7oce ambigua riuum ciere voluisse, posse
enim t&(p66ia intellegi etiam ta &(p6Sia
Ijia.

sive &7tortati]fiata,
id

quod

quemadmodum

dus profecto foret

aq)odos

Qui putiiocus! Sed insons

lcn6rtato? signiflcet

'").

nunc Aristophanes, opinor.

etiam Cratet. fr. 2 Cratin. iun. 1' Ar. Eccl. 524 Vesp.
Vid. Lys. 196 Eccl. 1119 Hermipp. fr. 82' etc.
') Dat ik zoo lief keek.
^) Aesch. Agam. 742.
^) Philetaer. fr. 5; praeterea
vid. ad Nub. 1176 et Ran. 562.
^) Item Menandr. fr. 917 Horat. Epod. 12, 11,
xiinqaiva Hermipp. fr. 10.
') no9it* tov
xdnqov, vid. Aristot. Hist. Anim. VI
*) Ach.
53. Nos: te teren op den zak van ...
18 8 4.
^J Eq. 575 Nub. 176
')

1068 Ran. 338

etc.

etc.

"")

cf.

Eccl. 1059.
12

152

PLUTUS.

rPATZ.
1025

ovv

xavx

%^s6g^

aveQ, ovk OQd^&g noiei,

cplk

ca

(pdGKoav ^OTjd^eiv roig adixovfievoig aei.

XPEMTAOS.
yaq

xi

noii^Gr};

xat iteTtQd^exai.

<pQcc^e,

rPATZ.
vn i^ov ndkiv

Tov ev na&ovd^

1030

SiKaiov esr

r]

firiS^

(i

onovv dya&bv

avxevnoieiv
eieiv.

XPEMTAOS.
ovKovv KaQ'

eKdsrrjv dnediSov rr^v vvxra

6ot',

rPATE.
dXX

ovSenore

^msav

(le

dnoXeiilfeiv

ecpri.

XPEMTAOS.
OQ^Sag

vvv Ss

ye'

(>'

ovKeri ^i]v oierai.

insolite dictum pro (piXtar' (vs. 1034 etc).

Bekker] -au V R. Cf. Vesp. 761 Thesm. 939 etc.
1028 1030. *Sic scripsi; in codd. haec sunt: ifayxciaai dixaidv iati, vfj Jia, tov
/urjS^ otiovv itya^ov 6ixai6v
t5 fta&6v9' v/i ifioO ndiXtv fi
om. V E) &vtev/toiety,
(aic R, 6. (t. V) ia-i i/ttv. Tolerabile non est 6ixat6v iati in proxima vicinia bis
collocatum, neque in vs. 1030 id legisse eum qui annotaverit iXXeinet ixQ'i*" (R)
iure observat vVelsen, nihilo autem praestat vs. 1030 quod coniecit Brunck hYa9bv
6ixai6i (ut Nub. 1283, 1434 etc). E daobus trimetris tres factos arbitror (ut

1025. (pW
1027.

(ivtQ']

jtot^aii

(/ii

Av. 1344

>J

sq.).

1031. Suo loco habet V, in margine R.

iipri

V]

tti

1033. vuv

6e

o'

1032.

vvv6i a'

f^v

itv6Qi

teQrtvov

X&Qtv

yiiQ

dinoQQei

(cf.

Bergk] vvv
Eq. 1357).

illam audire nobis

/pewv

tot
ti

ei

iativ

fjvfjatig
f5''

^^v

fivi^/iijv

ovtog

17

nov

tixtova'

ev

&vtsvnotetv] cf.

&ei.

nertov&6tog,

eiyerij;

est &v9-vnriQeteiv^).

rtd^ot'
|

1)

oiix

av

quod supra lectum

418.

apud

V, vvv

o'

sunt:

tria
^).

Sic

<J'

itvti,

orator

2/

ev,

<;

f^r R,

notelv,

non

apud Thueydidem

voces colligat in

unum

verbum, quod vero composito ^vveXev&tQ0vv opponat *). Cf. VOX &eotaex9Qia
aliaeque eiusmodi ^), neo non verba quale
est iv6vatvxetv

).

1031. &ne6i6ov] nomen solvebaf).

verbi

est

^'7''

Ivv-xaxoiq-nottiv

6'

dtvt^Q ).

1033. In Ecclesiazusis eiusmodi vetula

audit YQavg

dcveatrjxvta

rtaQic

t&v nXti6-

voiv *).

-) Redit Xen. Anab. V 5 21 Isae.

) Vs. 979.
^) Vid. ad Vesp.
*) Thucyd. III 13 1.
124 etc
6; Vid. ad Av, 38.
') Cf. Pac. 967 Thesm. 813 Eccl. 1048 et Machon
) Vid
Eccl. 1073.
Athen. 581 c.

Soph. Ai. 520 sqq.

/apt?

quod solita ratione a voce

ductam, flngitur hoc compositum, quod laxius cohaeret; nam

VII

revera

ItvteveQYetetv,
tveQyetri

unum

otov

Ad analogiam

6i

Ttgoa-

eivat,

Dindorf

Tecmessam

1029.

videmur:

yevoii^

R.
.

Demosth.

XX

153

PLUTUS.

rPATi:.
V7tb

Tov

cckyovg KaxaxixriK

yccQ

cpikxaxs.

XPEMTAOZ.
(ad spectatores:)

1035

ovK^ aXXa KaxaaiGtjTtag, &g y

doxsig.

ifioi

rPATZ.
Sia SaKXvUov

vvv disXxvGsiag

(is

av.

XPEMTAOE.
(item

xvyy^avoi y

:)

SaKxvktog

S)v

(A dextra prodit iavenis coronatas

1034.

V]

{in6

&rt6

xrjkiag.

facem tenens.)

et

R.

ovv V R, i. e. immo vero (ut Nub. 1112 Vesp. 953 etc).

Chremyli praecedentia verba contumeliae plena non audivit vetula, neque si
audivisset, apta haec forent ad ea refutanda.
ditXxvatiai av Kappeyne] ifie /
av Sitkxiiaaig VR; vitio -aii debetur etiam Vesp. 572, 819 Pac. 405 Lys. 506,
infra vero vs. 1134 est rtaQatgaYwdovvtos. Ante dici.xvaeiag Kappeyne scribebat /ue
(servatis /^iv ov*) numeris durioribus.
1037. tvYX<ivot V] -vei R.
ttjXiag R] triXia V.

1036.

*"'']

i"^'

||

||

1034. Elenim dolore contabui!

Electra

in

scena tragica^),

Hov TtQwtov

(o;

^tjQov 6e/uag!"

Xvnatg y* avvtttt]x6;"

comoedia nescio quis

dicitur ');

con luerens
grandaevis *).

^).

et: 6Qag

Cni frater;

Sed etiam

in

iQwti xatattttjxw^

etiam Philocleon

cf.

t^xofiai"

1035.

8ic
'

declamabat

rtt!

avtv toxiujv xatataxofiai!

illa

coram

(pi/Loi,

sodalibas

Immo computruisse mihi videParum sane urbane dictum, non

tamen omnino abhorrens a lingua quotidiana,

cui

aanq^g veterem

valebat

^).

cum

faciuu,

vesci posae"

cuniculis per transennam

')

dicunt et

eum

qui

morbo

vel inopia contabuit e vestimentis suis

Caiusmodi hyperbolis mire

is, cuius carmina insulsa in exJes mortales conscripta servat Anthologia ^). Apud nostrum condiffluere"

^).

indulsit Lucillius

^^).
Proverbialem hanc locutionem non jictam

feratur 6 cpilvQtvog Kivrjaiag

esse a

comico, sed in sermone quotidiano

tunc vixisse, e contextu efficio; patet

laudem dictam esse, quem-

autem non

in

admodum

inter

os vestitus exquisitus

Item apud Philetaerum de puellis qui-

hoc

busdam

exoletis

corporis indicasse, ita enim dictas esse

^la^nthg

&t

xal

nimis aperte dicitur:

Neatga

xataaearjnt

xai

designatnr "),

sed

vitiutn

perticis nimis siniiles. Recte

paroemiographi: proverbium est
de iis qui morbo vel dolore <naturaeve
vitio> macilenti evaserunt" ^'^).
ridens ad
1037. Faci/e credo",
si modo
speotatores dicit Chremylus,

puellas
igitur

<t>iXa ).

1036. Quam sit macilenta quo vividius

etiam significet per anulum trahere me
potsisl"

adagio

ait,

hominem,

cni

quemadmodum nostrates
macilenta admodum slt

=)
*) Eur. EI. 239 sq.
*) Vesp. 317.
Eubnl. fr. 104'.
Soph. EI. 187.
') Tlij kan wel met de konijnen
) Philetaer. fr. 9^.
Vid. ad Vesp. 1343.
*) Hij druipt uit zijn kleeren.
68.
^i Lucill. epigr. 53
door de tralies eten.
^*) Av. 1878.
") lemand om door een ringetje te halen
tire a guxtre epingles,
) Zenob. III 18 Diogen. IV 30.

')

*)

154

PLUTUS.

rPAT2.
nai

rb fisiQaKiov rodl TtQoGSQ^iSTaiy

iiTjv

ovTtSQ naKai KarrjyoQOvGa rvy%dvfo.

1040

sotns d'

inl K&iiov aSl^siv.

XPEMTAOZ.
cpaivsrai'

Ors(pdvovg yi roi xal dad'

1041. att(f&yovi R]

-vov

(ut Eccl.

incerniculi sit anulus"

nis iu Ecclesiazusis

').

Simile est inve-

dictum

qui vetulae

nunc me aspernaris," dicenti ateritcum

etiam coronam mihi emas !" proterve sanequam et Uhens quidem'^ respondet si
corona sit

'').

feralis'''

In scholiis

TuXiog trjXiag recte sic explicatur:

nXattta,

i(p

^g

dXcpitojtmXovaiv" ,

olim scriptum

fuit,

Jax-

aavig

nam

nunc librariorum

culpa legitur &X(piton oiovatv. Quod vitium etiam iu Suidae lexicon irrepsit,
et

mox absurdum interpretamentum

quod

creavit,

adscriptum:

am

pro-

in aliis codicibus legitnr

xtfcptf orto?",

alterum, qnod
;

da(i)d'

||

VJ 6&i6ai

nihilo

tijg

xanvoddxrig

rtSi/na."

Alios

Etiam tesseris ludentes einsmodi tabnlam adhibuisse ^) non est quod

miremur, erat enim buic usni aptissima.
Obscura vero fuerunt interpretibus Eu^).

qnaedam

in

Maricante

verba, ubi Hyperboli mater

De

nam

Hyperboli ossa
dicebantnr. At
debetur errori,

et

certe

notitia

Hyperbolo ea fabnla eet data ^),

autem aptnm sensnm non praebet,
nam quae tandem ea est comparatio?
Quapropter snspicor enndem Enpolidia
iocum ntrobiqne respici; quem bis in
ea fabnla ex incerniculo duxisse iocnm
ad Hyperbolum eiusqne matrem deridendos, minus est simile vero. Fortasse
vivo

prior

snb

exitnm fabulae nuntius in scena

Marieantis

referebat

(non

Hyperboli)

in scenam produxit *), vita

functam einsque ossa non in urnam
sepulcralem sed in vas quod ipsius ara
praebebat esse lecta. Sed incerta nimis
haec coniectura, cum praesertim dubitare liceat an i/u[iifiXr'iaia9ai" scriptum fuerit olim in scholiis, non in^tliXrjad-at", ita nt non peracta res nar-

est

polidis

posterior

ipsiu8

ifi^t^X^a9a"

melioris

deniqne errores genuit lectio vitiosa

tt]Xla" (pro -ag).
Erant -tt]Xlat tabnlae rotnndae, margine aliquantum
supereminenti cinctae, in quibus institores merces suas in foro proponebant *),
incernicula

trjXiav

matrem

notula: t6

mulabatur"
tlg

fortasse eti-

xoa xlv ov xvxXov." Praeterea e

loco Vesparum non intellecto ) fluxit
notae

691); vid. vs. 1089.

256).

(cf. T8.

sic

noQSvsxai.

Ijjtav

fabula

tt]Xia assi-

diQtoftwXiv,

quam

yqavv /ue&varjv

Enpolis

raretur

sunt aliena

nam funera

a scena

comica

sed minae agerentur.

1038 sqq. Cf. Philocleon item multo

vino madidus e convivio reversus'), et

Antiphanis versiculi:
iwfiev Ihaneq

ij(Ofiev.

atecpivovg Xajidrttg

inl

x&nov 6oxeX

ovxovv 6a6a xal

'").

(rand, opstaande kant) van een uitstalhord. Sed concinnias vernacule

ring? zeg liever een hoepel!
)
^) Eccl.
1034 sq.
Vid. Vesp.
147 qnaeque illic observavi; item nunc Romer Studien zu Ar. I p. 73.
*) Fortasse mulier &QtonS>Xtg Vesp. 1390 mann tenet trjXiav.
^) Cf. Pherecrat.
fr.
126 Aristot. Hist. Anim. VI 24 { Plin. Hist. Nat. VIII 69).
) Vid.
Aeschin. I 53 (Alciphron. III 53) Bekk. Anecd. 275, 15 sqq.; etiamne ol dQtvyoxonot, ut ait ^cholion?
') Vid. ad Nub. 553 sqq.
^) Nub. 555.
') Vesp.
1326 sqq.
") Antiphan. fr. 199.
1)

verteria:

rinff

een

155

PLUTUS.

SCENA DECIMA SEPTIMA.

Eidem, luvenis.
NEAJSIA2.
(magna cnm reverentia anam salutans:)
aCncc^Ofiat.

rPATS.
xi cpriGiv

NEANIAZ.
ccQiaia cpiXr\^

jtoha y^yivriGat xayy yf, v^ xov ovqavov.

rPATE.
Tcckaiv

iyoa Tijg

v^QSog

-^g

v^Qi^ofiai

XPEMTA02.
1045

8ia TlolkoV XQOVOV 6' EOQaKSVai.

iOlKS

1042. aani^ttnai VJ &a/id^ofial ai R.

tinuans; Meineke XP. ai

observat Dobree.

alibi)

non

commode

satis

1044.

Jyoj

VJ

||

R.

terminus apud Ar. non

||

526);

tdlaiv'

iY(i>

1042.

mum

v^iQeo;

redit.

iY^Y'> tni v^Qtto;! alaxvvo/nat.

Eccl.

||

Sed

Uj

-u);

ti (ptjoiv;

R.

tdlatv

In trimetrls brevior hic genitivi

aiaxvvonai V, hinc Meineke tiXatv

RJ

uon potuit (oorruptua

iy"'

*^?

"tjg

viiQttof

est in codd.

proposuit, vVelsen

rteQiv(iQiLOftat.

Primo statim verbo iuvenis anitestatur. Non enim fami-

sed bonorifice

salutantis est: &artdioftat

et

venerabunde

').

Quae formula

alloqnendi, ut multae eiusmodi in linguis

est decurtata ^), mente enim
proprium nomen eius quem alloquimur
est supplendum ^). Muliercula autem
primo ne intellegit quidem ad se hoc
dici a iuvene qnocum tamdiu consue-

hodiernis,

verit.

1043.

iiyti

lyoiy dici sic

mutatum

liariter

ti

v(iQi!;oftai

quapropter Kappeyne
tdXaiva

V] om. B, totnm versum iuveni conpotius fnisse dicendum (ut vs. 59

-av (piXrjv Meineke (vid. ad Nub. 1145), sed
||

sed sic oi

&Qxala (pUrj]
interponuntur verba

sic

^ywye

q^rjoir,

Gontrario

errore

Cinesias

in

pntat mnlto formosiorem

antea subito evasisse Myrrhinam

Lysistrata

quam

uxorem, amore nimirum stimulatus *).

1044. v(iQtoi] in trimetris non redit
apud nostrum genitivi haec forma^).
^;J non rara apud nostrum est
genitivi haec vel dativi attractio^).
1045. Commentarii instar sunt piscatoris apud Menandrum verba, qui terram

patriam post longum iter tandem

quando tenens xouQt" exclamat cb
yrj !

6i& XQOvov noXlov a Idarv

ali(pilri

iartifo/uat"

^J.

*) Ik heb de eer, gehoorzame dienaar, tervUeur, enchante etc.

<) Vid. Lys. 885 sq.
^) Vid. Proleg. p. XX et ad
ad Nub. 1145.
^) Menandr.
8) Gen. Av. 271
etc, dat. Ach. 6 Theam. 835.
Vesp. 1282.
r. 13; praeterea vid. ad Vesp. 1252.

*)

')

Of. V8. 324.

Vid.

PLUTUS.

156

rPATZ.
noLov iQovov, TaXdvra&\ og naQ

ifiol

'^^5

x^^^S

XPEMTAOZ.
xo^hvavziov niitov&s xoiq TtokXotg ccQa'

ag

fis&voav yaQ,

soiksv, o^vxsqov pxinsi.

rPATS.
ovK, aXX

aKoXaGxog sGxiv asl xovg XQonovg.

NEANIAS.
(secum:)

1050

Ilovzon66st,8ov Kai '&ol nQSG^vxiKoi,

d)

iv Tc5 nQoGcono)

x&v QvxCdoiv o6ag

s^st

(Propius accedit et face admota eius faciem accuratius inspicit.)

rPATi:.
dada

xrjv

nQoGcpsQ

(loi

(irj

XPEMTAOZ.
(ad spectatores:)

sv fiivxoi Xiysi.

iav yaQ avxrjv

slg

fiovog 6nivd-i]Q ^dXrj,

1046. TaXavtaf^' S? V] taXavtatoq R.

1047. noXXol; R] aUoi?

1049.

R]

iticdlaato:;

linum).
II

-ov

tovg tq6novs V]

V (cf. vs. 1204).

V (cf. vs. 203

1052. n^ fioi V] /uoi fii]

1053. ^iXri Wakefleld] Xa(irit

non

1046.

filius

R, sed ignis Xa^eo9ai

noiov

quid

xQ6rov'\

necessarium est maacu-

mo;

dicitur

(e. g.

Ach. 923),

tempus

lo-

xal

9-tol

ngeaflvtixoi]

ceterique dei

Particulam xaL
saepius ita usurpatam vidimus supra ^).
Senum sospilatorem Neptunum hahequibus curae sunt senes.

Eodem

loquendi genere utitur

patrem defendeus:

1048. Sic

tlq

mus

ntn6v,9afitv Sh

tovvavtiov totg aXXoig (tvS-Qwnoiq"

ehem

quanfo nunc formosior

Pythiasl

videre wihi

e.

1051.

*).

g. in
tiav

1052.

quam

partitivi hic

1053.

^j,

^).

').

{idXij]

proprium hoc

flammae, scintillarum verbum

').

apud

usus

Cf.

intentans

*).

novto/ufdujv atu^

).

conviva appotus in Lysistrata facem ardentem circumstantibus

vah

1050. Uovtonoatidov] Iloatidov novttt

Acharnensibus

^vtidwv Saag] frequens

nostrum est genitivi

t&v noXX&v ppst pocula

Terentium

dudum

1.

<

taXAvtate] impudtnfer proferve!'^).

apad

h.

II

^).

1047.

sed

Xa/istv ti.

queris

est

ignis,

^^).

^) Vid. ad vs.
529.
706.
^) [Lys.] XX 35; vid. ad
^) Thesm. 322 etc
) Vesp. 1532.
Ter. Eun. IV 5, 4 sq.
'"j Lys. 1217 sqq.
vs. 1.
8) Vid. Ach. 682.
) Vid. ad Vesp. 199.
Vid. Ach. 171 Nab. 396 Vesp. 227.

')

Vid.

Nub. 234.
7) Vid. ad
!)

etc.

toU tqonoi? R.
Xiyti V] Xiytii R.
R.

ad Ran.

*)

J57

PLUTUS.
mQJtEQ TtaXcciav elQeGtmvrjv naveerai.

NEANIAS.
1055

^ovXec dia xQOVov JtQog

nat6ai;

fie

rPATZ.
TToi),

xaXav,

NEANIAZ.
avxov^ Xa^ovGa KaQva.

rPATE.
jtaidiav xiva\

NEANIAZ.
nosovg

eyeig

odovxag

XPEMTAOi:.
aXXa
1055. Ttataai R\

V.

rtatiai

rtoij

||

nam

versibuB Lys. 191, 383,

ibi

vHerwerden]

1054. Piiullo aliter hac imagine utitur

formosum
d'

epigrammate ad puerum

in

trjX6Si

aaaov

&acpaXh;

ovtt

icv9tQl)cav"

(pilie,

^),

VR

?oneiv

stipnlae

avyiXijv,

deest.

xatayeiaat', ivavtiov tov naidiov;"

Ttov ybiQ

av

1056.

/ndXa /?(> rtvQdg

/uot

V R, quae lectio non defenditur

itoi

subiuugitur vocabulum quo alter fuerat usus.

1057. ASovta;;] interrogandi signum in

Rhianus

yv(o60(iai.

tig xai,

1057.

Pro

mulans statim exarsurae si propius admoveatur igni; quemadmodum et nostratium proverbio quod est de igne a stramento arcendo indicantur animi iuvenum
nimis facile amore correpti. ^st elQtaimt]
ramus oruatas qui octavo Pyanopaionis

dentes nominat.

die circumfertur, dein asservatur

jUr8/eipjt^efo,

1055. di^

/prfvoi;]

pergit iuvenis ita lo-

qui quasi temporis aatis longum praeterierit

Non

intervallum ex quo
Ttov,

serio

anum

ubinam,

tiilav;]

vituperantis, ut

nunc

viderit

improbef

modo

^).

taX&v-

amasium sic increpat muliercula, quem ultro

ad pristina officia redire arbitratur; frequenter enim de ludis amatoriis dicitur
nai^nv ^), et
credimus quae speramue.
Cf. Terba Myrrhinae in Lysistrata: 3>

tati

*),

1)

*)

Rhian.

Vs.

Euthyd.
8)
^)

est tdXay, sed iocose

epigr.

1046
217.

et

5.

ad
)

nuculis

etmon:

dQdaeie tovto ;"

*).

interrogativum

tiva;]

Ttatdi&v

postponitur, ut alibi

se assi-

^).

tdlav,

tQdno) tivt

').

petulans

iuvenis

Denuo nunc conferenda

sunt verba, quibus Aeschinem Socrati-

cum

proscindit accusator

^Hermaei

cuiusdam

septuagenariam adulteravit

eum deperibat: ovtmg

i'?

t^g

apud Lysiam:

unguentarii
iste,

iQcuttxwg

fjXtxiag

uxnrem

quae exinde
t6

xoQtov

aitijg icnoXavtov,

^aov tovg 666vtag dQi&iu!jaat

^ tijg

/ecQbg

Ubi videmus quantum

contemtum habeant voces xo^ior, i)hxia,
ditoXavetv. Nec non Philetaeri locus denuo
hic est afiferendus, ubi post contumeliosa
multa verba de Isthmiade aliisque puellis
est enim ultimus
maturioribus tandem
adhic senectutis decrepitae gradus
tovg daxtvXovg"

^).

ditur: neQl 6e Natdog

atconS)' youcpiovg yitQ

o{/x ?/*{ ').

yvciiaonat] peculiaris hic est futuri

^) Vid. ad Vesp. 1252.

^)
Vid. ad Vesp. 398 sq.
706. - ^) Vid. Eccl. 905, 922 Xen. Oonv. 9 2 Plat.
^) Pac. 689.
Lys. 907 et 910 sq.; contulit Bergler.

vs.

Lysiae apud Athen. 612 (vid. supra ad va. 1008);

Philetaer. fr. 9^ (vid. supra ad vs. 1034).

cf.

etiam Plat. Euthyd. 294

c.

158

PLUTUS.
Kal eymy' iiBi yccQ xqdg iGoag ^ TSxxaQccg.

NEANIJS.
Eva yaQ yoficpiov (lovov

aTCoxsiGov'

cpOQSi.

rPATS.
]060

xaXdvxax
TiXvvov

avdQcbv, ov^ 'hyiaivtiv

jLi

fiot

SoKeig,

Ttoimv iv roGovxoig dvdQaGiv.

NEANIAZ.
ovaio fisvxdv,

ei'

xig

iKTtlvvEie Ge.

XPEMTAOS.
ov

nam

uaus^);

YiYV(aaxtiv

1058. Cf.
tibi

Wakefleld]

dicere

vvv ^ev KaTtrjXiK&g

'.

-vettai

VR;

si fiat pericu-

me quoque probe id

versus famosi:

nosse.

Si memini,

quatuor, Aelia, dentes sqq.

E PoUuce scimus in scena comica

modo vetulae personam quandam

<poqsi\

postludi-

ridicule sic adhibetur ver-

bum *).

toal

^').

Cf.

aXalv

Strepsiadis item irridentis

diaaiuri/&elg

Impudenter

av

ovatt

iuvenis

ov-

vetulam

etiam sordibus obsitam insimulat

^^).

1063. xantjXtxibg l/et] vendibilis est

^^).

Nota sunt inventa dolosa venditorum

merces quas velint extrudere exornantium itaque n&vta th 6iXta xintjXa xaX&v
;

Aeschylus: ^xinrjXa nQotptQeiv ttxvij/nata"

quem ^*), itemque verbum

de vanis artiflciis usurpans
nuntiits Aeschyleus Parthenopaeum dioit
iX9eiv ou xantiXtvoovta ^dc/tjv", non caunescio

dixit

xanijXevetv

1060. taX6ivtax
1061.

1062.

verba:

^).

oram insignem fuisse dentibus quatuor

in immani lacuna prominentibus ^).
1059.

eiei^

i/^tjtiv^tov,

Aoh. 842 (Ran. 361?).

cf.

Chremylus:

vult

doxw"

jxoi

lum, apparebit

fuerant

Tig

inel

KaxddriXa xov itQoGaTtov xd QdKrj.

orfjet

1064. ixnXvvH

iKitXvvet xig xovxo x6

ei

1065

SrfC

hv6qthv\ item

supra

signiflcatne proprie

nXvvitv'^

^).

id

quo lavatnr, labrum^)! Quod si ita est,

iure confertur Hebraei poetae versus:
Maiai li^)]? XovtQov /itov" ''), et proxime

ponari bellum sed belligerare velle

accedunt in Ecclesiazusis Blepyri qnaedam verba ^J. Sed collato verbo nXvvttv
iv& ^) et feminae spretae apud Hero-

candorem {th Xtvxov tov nqoawnov) ementiendum rugasque explendas usus incre-

dam

in

in

voce:

Jf^ej;

in'i

7rodoi//>/ar^ov" *") id

quod lavatur, vestem sordidam, lavandinam intellegere malo. Qaam vocem nXvvov scribi iubent grammatici.

"'j,

vi

aperta, non callida fraude usurum.

1064.

Ea

aetate

cerussae

ad

faciei

Saepius certe in Ecclesiazusis et

Thesmophoriazasis alteris eius flt
mentio ^^), non antea.
1065. T<i k^xr\\ eidem numeri qui
supra '^).

bruit.

^) Martial. I 20.
') Item nos: dat zal ik ook wel weten. Vid. ad vs. 290 sq.
*) Vid. ad Eq. 757.
^) Vid. vs. 706.
) Ut Hom.
Vid. PoU. IV 151.
">) Psalm.
) Eccl. 371.
) Ach. 381 etc;
153 f 40, 86.
108, 9. Sic Bergler.
"*) Herod.
Mimiamb. V 30. Item nostrates: voetveeg.
vid. ad Nub. 838.
^*) Nub.
^2)
Perperam in scholiis dicitur xaxi/utpatov aliquid his verbis
1237.
'*) Aesch. fr. 338.
^^) Aesch.
''j Zij ziet er toonbaar [presentabel) uit.
inesse.
') Vid. Eccl. 878, 929, 1072 fr. 320 Lys. I 14 Xen. Oecon. 10
Sept. 545.
"j Vid. ad vs. 51.
2 et supra Proleg. p. XVIII.
')

159

PLUTUS.

rPATZ.
yeQmv

ovx 'hyiaivtiv

cov

ccvriQ

(loi

SoKetg.

NEANIAZ.
ovv

7CSIQ& (lev

i'6cog

x&v xit&imv

6e, nal

Sok&v

ecpanxexai aov, Xav&dveiv

ifii.

rPATS.
(la

A(pQoSLxr)v, ovn ifiov y,

xriv

co

delvQe 6v.

XPEMTAOS.
1070

fia

ov S^xa

xr^v ^Endxriv,

(ad spectatores

:)

yoQ dv.

(laivoiiirjv

cum

(Picta
aAA.',

veaviGK

00

(iiGeiv

gravitate:)

ovx

iS>

(leiQana

xr^v

6e xavxrjv.

ISEANIAZ.
aAA.'

\)neQ(piX&.

eyfoy

XPEMTA02.
xal

(irjv

naxrjyoQei ye 6ov.

NEANIAH.
xi xaxrjyoQel',

XPEMTAOZ.
elvai

1075
1067.

1069
xiaxrj",

o'

v^QiGxriv

,,ndXai nox

verbum amatorium

}tiiQ(^]

sq.

Per Venerem inrat

aed

Hecatet

nomen

(prjai,

i}

^).

n*i-Q-

aliquanto

magis aptum substituit Chremylus. Notus usus particulae dfiia in repetendis

verbis alienis
1070.

naivoifitjv

periculit

me

MiXrjOioi.''^

&v"^).

voifit'

voftai" et:

1071.

supra

yhq av] item Agathon

ne

tpera

obiecturum,

xal

me
y^Q

tuo loco
'

/"<"

sl

ti)v

Idem

valent: t

awtpQov&"
fieiqaxa]

nii

nai-

*).

idem iocus qui

^).

1072. iftQ(piXw]
1074.

*).

ad Euripidem:

xal Xeyeiv oxt

r]Gav dX%i(t.oi

Ci^Qioti^v]

supra i/tiQfilovttiv^).
non talem quales mu-

cf.

lieribus gratoa esse Iniustus ille orator

perhibebat ''), sed eum sensum nunc

habet vox quo in iure solet usurpari.

') Thesm. 196 sq.; vid. etiam

') Vid. ad Eq. 517.
*) Vid. ad Eq. 725 sq.
') Vs. 963.
*) Vid. Nub. 660 et infra ad vs. 1119.
Eur. Iph. A. 1256 etc.
">)
) Vb. 854.
Vid. Nub. 1068.

160

PLUTUS.

NEANIAZ.
iyo)

TtEQi

ov ^ay^ov^cti

ravvrjg

6oi.

XPEMTAOZ.
TLT]:

NEANIA2.
aiGyvvo^Evoq

Trjv

ovK av

Ttox

vvv 8

an;t'9't

aXXco xovx

gtjV insl

rrjv

'^Xty.iav

iTtixQSTtov

av

noielv.

laiQcov ^vXla^cav xrjv ^^(isiQaKa.^^

XPEMTAOS.
1080

oi8\ olSa xov

vovv ovKSx

a^ioig iacog

10761079. Post
feative

va. 1069 collocat vVelsen, sed divellenda non sunt iarameuta

respondentia (ut olim vidit Bergler) et particula dtjta coniuncta: per

sibi

per Hecaien; parum autem apte versui 1075 subiungitur versus 1080.
Blaydes] tl> ti V R, quod alias obiectum est verbi e vicinia supplendi;
vid. ad Ran. 7 et cf. Eq. 126, 731 Pac. 927 Eccl. 796, 1086.

Venerem
1076.

n;

1078. initQsnov

Brunck. Codicis
Cf. Lys. 3 etc.

V
||

av

vBamberg]

irtiTqgxp'

iydj

inetqeitov

V,

R,

tovto

initQtnov

naQadioQ^wan deberi videtur, nam aptius est imperfectum.

nd9tv; Bergk, Chremylo tribuens cum versn sq.; sed in

lectio
noitTv^

huius ore languerent verba ^vXXa(iu}v ti]v fielQaxa. Idem vs. 1080 sq. totos tribuit
Vetulae, in vs. 1081 scribens /net^ i/xov- tlg d' ovnitQixpajv iati, tig;

10761079. Ultimis Chremyli verbis

neglectis

nimirum,
sed in ebrietate mire callidus
ad id
quod modo dixit ita redit, ut ne dubitare
quidem videatur quin revera puellae"
amore flagret senex; huic concessurum
se id quod alius quis non facile a se
esset impetraturus; nempe innatam sibi
iuvenis

ebrius

protervae mulierculae ma-

ritum senem irridentis verba in Ecclesiaov/l ftaxovvtai (formosae lyaeUae)

zusis:
TtcQl

aov !

9'(iQQei,

firj

tov

di]

! ^).

1078. Alius haud impune istud tulisset,

ovx av no-

aXXta

t6 netQuv avt^v.

tura

est

eadem

in

naQijxa

tovto,

Eadem verborum

Ranis

^),

verbi

vis {inullum sinendi) in

Vocem

nempe
striic-

imtQeneiv

Nubibus

>).

tuam

fteiQaxa e

Chremyli ore iuvenis desumsit. Trans-

verbum ^vUaiielv,
quod proprie de comprehendendis captivis

vel

maleficis dicitur. Sic ^vXXafieXv

iavtdv est proripere se

*),

nostro autem

versui simillima sunt ancillae in esitu

adtv

fi

f)

yovi;

fieiQaxag

^),

ixiXeve ^vXXapov-

ayei ae xai taadt

fiettt

aov f&f

ubi corripiendi verbo iocose

adhibendam nisi ad
idem igitur
^vXXa(iovaav ayetv" quod verba

indicatur vim fore

cenam properent

deiaijg! oy/i fxa/ovvtai

aol ^vvxatadaQS-eiv

fertur nunc, ut saepius,

rtepl

tu haheas tibi puellam"

Ecclesiazusarum verba:

esse capitis cani reverentiam.

1076. Cf.

At

1079.

servesque sepulcro.

ibi valet

vocati;

alius ancillae in Ranis: ov

1080.

a"

inpriatj}^].

Nunc demum Chremylus

intel-

quid velit iuvenis. Verba o'c5' olda

tbv vovv jn Ranis redeunt^); cf. etiam
vetulae ab adolescente spretae in Ecclelegit

2) Ran. 488.
=) Nub. 799; praeterea vid. ad Ran. 529.
Eccl. 621 sq.
Pac. 19 Soph. Phil. 577; vid. etiam ad Nub. 1296 et ann. crit. ad Nub. 1168
') Ran. 580; vid. etiam ad Ran. 47.
) Ran. 513.
Av. 647.
5) Eccl. 1137* sq.
)

*)

161

PLUTUS.
slvai fist

a-urijg.

NEANIJ2.
6

ovS^
'{)7ib

iGTi Tig;

STtird^cov

d'

diaXsx&firiv disGitksKiOfiSvy

ccv

fivQimv sr&v

ys v.aX rQidxiXitov /

KPEMTAOZ.
d\

Ofifog

1085

Kal rov olvov rj^iovg

^vvsTiitozf

itivsiv,

1081b. luveni tribait

STtsiSr}

R, Vetulae V.

sGxi 60L iial rrjv T^-uyor.

imatQfipwv B, i/titQinwv

*iTtiT6^a)v']

||

et

schol., iniTQtipwv A.

Kappeyne

1082. ov6'

V R. duanXtxwnivrt{u) Y'J -ax;i- Y^R.

tQia/iUwv] tQiaiuvQiwv vVelsen (coU. Eq. 1156), retQv/nevt]

(coU. Nub. 425)],oix

1083. unb} icnb Kuster.

||

||

Kappeyne

(coll. Ach. 68 Eur. Hipp. 147 etc); vid. comment.

1084. xai] -niQ Meineke (neglecta caesura).

1085. ivvexnotf' (ovv.) V] ovveyd note R.

oW

siazasis verba: ot6'

Oum amaro

liovXti"

1083.

^).

tredecim milihus

cum

addi-

nunc profertur i'aw;,

nam minime dubitat Chremylus "^); item

turus videretur amatorum. probra pro-

supra a coryphaeo: av

gloriolam

&eiv"
tovi

')

vel

riau

valet

Lysistrata:

avdQai"

quod

minantium illud
1081.

^).

'^aw;

Cf.

id

est

aiitri;']

item supra aw-

XIII iam

initdiwv iatl

initaaae!"

oiid'

av

ri';,]

et quis

^).

dcante referunt grammatici

Nostro loco eognati sunt

ditanXt)ewfiivri\

pro

KtQXwnri
I

>)

6'e

/uev

Jdi;

Jionei9ovi

yiyov'

itrj^ij;

ittj

tQta-

TeXtat; iteQa

^"). Alienum vero a mente comici

quod cum glossatoribus perhibent

fivQia;"

6iaXexS-eirjv]

ne alloquio

est

quidem digner ^). Aliena hinc sunt quae

de verbo 6taXeYea9-ai commercium amatorium, ut avyyiYvea&ai, interdum signi-

dtaKtxvaiafitvr]

-^).

versicali Philetaeri de puellis exoletis:

^).

oiixi

1082.

vn6

dum" quem dicimus numerum

novimus

XiXia,

adftfvog y

usus

contumelia

intellegitur

rotun-

cogat? quis est qui mihi iussa det? na-

6'

Faciie

insolitus;

me

mera.

praepositionis

etiaru

'iaw; ^).

elvai ntt"

livai /uetd ttvog

sive nov

olfiat

aliquando placuisset: haec

no9elt' i'aug

Qualibus locis

*).

cumulans annorum dicit. Illud etiam

aliquam habebat, si tot viris

bris

6' (i|orj i'aw? /ue

nonnulli inter
itSiv

recentiores,
iStt];

Quae vox neque Aristophanea

neque si esset, huc conveniret.
dtici.

'").

1084 sq. Tute hoc intristi:

exedendum ^*) : accingere ^^).

6te(p&aQfiev)j vel

inclementius quid dicit ").

interpretes

potuisse etiam a nominativo

tibi

est,

omne

est

') Eccl.
998.
^) Nos:
ik weet hest
(vel: zeker) wel in de steek willen laten!

wat je bedoelt; je zoudt haar misschien

') Vs. 259; vid. etiam vs. 562, 1012.
*) Lys.
763.
^) Cf. praeterea supra vs. 223 Nicophont. fr. 1 Antiphan. 82
Philemon. 75^.
6) Vid. ad Nub. 1129.
^) Vs. 504.
) Theocrit. XV 90.
o)
9j Cf.
Nub. 425.
Vid. Hyperil. fr. 171 Blass., Ar. fr. 343, Poll. II 124
V 92 s 1. et cf. gall. en conversation criminelle".
") Cf. Lys. 152 CatuII.
XXIX 13 XLI 1.
'2) vid. vs. 846 et ad Ban. 50.
'=>) Philetaer.
fr. 9, quod
etiam ad v. 1034 et 1057 attuli.
") De pluralis numero -tea vid. ad Ban.

1180.

"^)

Ter. Phorm. II

2,

4.

162

PLUTUS.

JSEAJSIJZ.
tqv^ nakaia nal aanQcc.

xojntdjj

1'ort

AA.'

XPEMTAOS.
ovKovv TQvyotnog TavTa navT

akt

siGid^

laGixai.

eiGco.

NEANIAS.
ro5

9'c5

yovv ^ovko^ai

ik&av ava&sivai Tovg GTScpdvovg rovcd' &g

sim.

rPATZ.
1090

avxa nal

sym 8s y

g^QocGai ti

^ovXoiiai.

NEANIAZ.
ovk

8s y

syca

si'6sifii.

KPEMTAOS.
d^ocQQSi,

firj

q)o^ov'

1086. xal R] tt xai V.

1087. Tavta

luvenis.
yoOv

{|

VR]

tXaiS''^

ylxQ

R]

Ttikvt

1088. *Priorem

nitvta tavt

versus partem
siatti'
(cf.

V.

Stanger, sed
1.

(vid. V9.

531 et 927).

continuavi Chremylo; in
tlairr]tia (ut

VR

totus versus est

Nub. 131) potius expectaveris.

||

Vesp. 217 Pac. 545).

1089. &i R] oS? V.

1087.

tum quo

tqiiiYoinoq] tQvyo-inog,

instrumen-

vult intellegi? ne sic

siYefaex coercetur

festive,

{Inovtai, nii^itai): colum. Sic dicitur vas-

ludicri.

^ vnoattlc&/iit]

culum aliquod cribriforme ad vinum

liquandum, a quo non multum diversus
esse potuit 6 vXiatijQ vel

more indalgens tQvyoKpdv uva

quidem admodum
sed ita tamen ut insit aliquid
Notum est verbum onvltiv

lusui sao

1086. aatiqdi] vetua^).

r]9/n6g,

qui novo

musto percolando inserviebat; nam

supellectilem vitae rusticae

inter

commemo-

ratur altero loco tQVYoino; ubi occurrit

*).

Oeterum parum acntus est bic iocus,

quoniam vas faecem" retinens, ita ut
abici illa possit, gratum sane iuveni
est futurum, sed aniculae querelis finem

non impositurum. Poetaene aetati senili

hoc quoque imputandum? an verborum

otiftLv

et in proverbio erat: aqiata xfl>-os

oi(pet ^).

1089.

to;

^x'"] statim*).

10911093. Ridens Chremylus

noli

timere" ait: vim ista tibi non infereV^).

Quo verbo iuvenis arrepto redit ad linguam vindemiatorum; nam etiam mustum efifervescens, quod nondum icni!;tae
xa! i((pv^Qiotv

*),

apte dici potuit

;itaLea9ai.

Itaque facile credo" retorquet nihil ex

iito dolio vi prorupturum, quod tamdiu
subleverim

*) Pac.
) Diogenian. II 2 etc.
535.
1) Vid. ad Vesp.
1343.
') Cf. Xenarch.
Lys. 376, 610 Eccl. 533, vid. etiam ad Eq. 488.
) Vid. Alex. fr. 45.

fr.

^)

Item

4".

163

PLUTUS.
0^6

yocQ Piuaerai.

NEANIAZ.
ndvv naXmg xoivvv
iKavbv

yccQ

a-ivrjv

Xiysig.

nQoxsQov 'hinnixxovv iqovov.

rPATZ.
a8i^' iym 8i 6ov Kaxoniv slaiQxofiai.

(Ambo aedes

intrant.)

XPEMrA02.
1095

&g

m Zsv

ivxovoagf

^aaiXsv, xb yQaSiov

&enSQ Xsnag x& ^siQaKio) nQoeieisxai.

(Et ipse introit.)

Saltat choras.

Mercurias

(Prodit

a parte sinistra,

ianaamqae

pnlsat.

lanaa aperta procarrit Gario.)

SCENA DECIMA OCTAVA.

Mercurius, Cario.
KAP19.N.
(Mercariam nondam adspiciens:)
xig

1092. ya^ RJ yip

poscens, sed

ied"^

perit lusas

qnem

V, lllaydea

nomen

6 Konxcov xr}v
oi)

etiam Lys. 396

praebet verbum

y&q

&vQav;

(iidcafrai at.

id abest,

(e. g.)

ambigaum

fii<k^ea&ai

xovxl xl qv;
nilc*v

xai&s

>(<)'<<;,

hoc aatem loco

(vim inferre

si

pro-

additar,

vierumpere;

comment.).

vid.

1093. vTfenittovv'] vtiinittov VR; 1. a. vnttitiqmv (immo glosaema intiqmv pro

emendatione est habitam).
1095 sq. Chremyli sunt in R, Chori (Coryphaei) in V.
1095. ivt6vtx3i Meineke] tvtdvwi VR; idem vitium est Ach. 674, sed dubium an
^vvtdvoii; h. 1. dederit poeta (cf. vs. 325).
1096. nqoaiaxttai] nqoatixito
1094. ('ac^jfo^at]

dignus qui notetur

asus temporis praesentis

1095. ivtovojq] strenue
1096.

Vespis

').

meus"

fr.

Vid.

13.

'),

qaod

servus in

ad tribunal

ait

ionice

Uerodae trimetro claudicanti: ^nqoaSxcu; ? x^^^Q'^^'"'" icvaQittje;" *). Etiam

(xiantQ

^).

etiam dormif, wantQ Xtnis nQoataxofitvo?

t& xiovt"

in
<p{ji

Eadem imagine usus

heru^

V R.

versum habes

dixtjv 8)

rtoXvnovv
ISxta&at

netQa;

^)

ixtvfjdoi

quae tam

firmiter adhaererent ut divelli vix possent.

1097

1102.

Similia

leguntur Rana-

=)
Vesp. 105.
) Vid. ad
ad Lys. 935.
Ach. 666.
) Com. fr. adesp. 726.
^) Com. fr. dub. 1306.

vel

dicebantur

*)

Herod.

164

PLUTUS.
ovSsig, sotKSV,

ccXXcc

d^ra t6 &vqiov

(p&syyofisvov akXcog iiXavGia.

EPMH2.
(domum

intrantem revocans:)

6s

1100

KaQiav !

Xsyoa^

rot,

avdfisivov.

KAPISIN.
ovrog, sins

&vQav

av

TYjv

(la

Ji\

fioi,

SKOTtrsg ourrocrJ. Gq)6dQa

EPMH2.
aXX

aXl!

avoi^ag

SfisXXov slr

scpQ^aGug.

fi

inKaXst rbv dsGnorrjv xqsicdv rayy.^

STtsira

yvvalna xai ra naidia^

rrjv

signam scripsit Blaydes coll. Thesm. 143 sq.

etiam quod antecedit enuntiatum est interrogativum, nostro vero loco
positiva duo iunguntur particulis iUic dijta.
1099. Post xlavai: interrogandi

sed

illic

1100.

1102.
Cf. vs.

rum

||

ubi vid. etiam de locntione

initio,

;" ').

riv

idem

9vQiov]

tl>

x/iauat^]

tai*).

Cf.

e.

i.

trimetri exitus

tem

ai

fxa9rittdv^)

toi

similia.

et

quod

Idem

xXavaetat

item in Ranis:

Xeyw]

6ei-

ifia,

^).

ovtog,

Foris
tibi?

viala crux
\

agitat, qui

(^iiid?

ad istunc

alieno viris tuas extentes ostio?

\

paene

ecfregtsii!

Quid nunc

vis

llt)3. ixxdXei

tqixwv'] id

quod

tqi^e

1106.
xaxiatw

ae

usus

ipSdaagB,.

i"),

eodem au-

Carioni

Mercurius tan-

rm &rjQiw inter suem et

JtaqaxaXw,

inayifievov

tiiv

i]xeiv

6'

ob fi6vov,

yvvatxa xal td naidia

xal tbv auQyaatQov loperarium), et ^ovXoio

di,

xal

trjv

xvva xti.

'^).

Insulsius etiam

Aelianei agricolae epistula haece:

naQ
xvva,

9j.

fie

canem immunda animalia locum assignat

haud iilepide. Insulse vero imitantis est
epistula rustici Alciphronei ad amicum:
dXX^

1101. Quae istaec est ipulsatio?

modum

quam

>jxeiv

/iie%toi ').

te

e(p&anagY]

^*).

1104

1100. ovtog] heus tul^).

quae

fi

redit ixxdXei tqex<"v atque dvvattg (ti)

ixxdXei

^).

xXav,udtwv

igitur valet xXavaia

ae Xiyw

||

itxaXwv vel Znwg ixxaXeXg. NotUS hic est

1099. aXXwg\ sic temere, sine causa^).

R.

participii praesentis

Thesmophoriazusis

in

R] om. V. icvoi^ag Hirschig] icrew^as

685 Eccl. 596 etc. et ad Nub. 1384.

t0VTi ti

1098.

VR.

A] ^

<5

&XX'

ifiov

xal

tfjv olv

nQoaeJne xal tw ^otSiw xal

trjv

Maviav

xal

aitrjv

tijv

;fa^petv

xiXeve" ").

^) Thesm.
') Vid.
38 sq.; praeterea cf. Nub. 133136.
27 sq.
1) Ran.
^) Nub. 183, ubi vid. ) Vid. aupra
ad Nub. 1203.
*) Recte sic Meineke.
) Vid. ad Vesp. 1.
') Ran.
") Plaut. Bacch. IV
V8. 58.
171, ubi vid.
n) Vid. ad Vesp. 30.
10) Vid. ad Nub.
^^) Alciphr.
1212.
1, 11 sqq.

IH

18.

") Aelian.

Ep.' rust. 2.

165

PLUTUS.

1105

sitsira

xovg d^SQaTtovtag, elta

STtsiva

6avx6v, slTa

rrjv

nvva,

rtjv

vv.

KAPmN.
sini (101,
t/ iertv,

EPMHS.
Zsvg,

ravrov

slg

'{)fiag

ana^anavrag

00

^ovXsrai

Ttovriqi,

^vyKVKi^Sag rqv^Xiov
t6

stg

^uQa^Qov

sfi^aXsiv.

KAPmN.
(secum

1110

rj

yX&rra

:)

k^^qvkl rovrcav rsfjivsrai!

tco

(Ad Mercurium

ar aQ dia ri
fifiag

ravr

drj

:)

int^ovXsvsi noisiv

EPMHZ.
Ssivorara ndvroav nQayfidrav

bxiri

si'Q'ya6&'

1107.

ti]

tl

sed

1111.

6iic

Vid. ad Ach.
A.

tovttt)

ibi genitivus,

Meineke.

||

Xinsiv

ccQifig

ddipvrjv,

4.

teiuvetai

II

non dativus,

ti] rnj

i|

riQh,ar

nXovrog, ovdslg ov XiSavcorov, ov

VR.

d'

1110. toutmv']

ov yaQ

atp

V] yiVsfat

et

a.

I.

in

(at

Thesm. 758,

est additus).
Sf)

BJ om. V.

1112. nQaYftdttov] nQayuaia vGendt.

1113. ilQyaa' R] iQY&aaa' V.

1114.

oii

lLt{iavwt6v, oi

V]

Itfiavmtiiv ^

1107 1109. Adumbratae sunt hae

minae ad Mercurii Aeschylei verba ^),
sed ita adumbratae ut in comicam dictionem transierint; xvxtwva enim quendam
qualem Belli deus in Pace
fabula confecturus erat ^)
e Chremylo
totaque eius familia lovem paraturum
dicit soccatus hic Mercurius, neque in
tartara eos deturbaturum sed in commune illnd maieficorum barathrum ').

Vid. Aesch. Prom.

Vid. ad Ran. 574.

')

Plat. Protag.

343

c etc.

994.

)
)

R.

1110.

talia

Ilt

nuntianti

consecratur

lingua! Isti sceleri exsectae victimarum

modo

linguae
1111.

a hero eunt consecratae!

Im^ovltvti

noiiiv]

*).

inflnitivus

verbo im^ovUvnv interdum adiungitur ^).

1113
1116. Similia in Avibus dicit

Prometheus
1114 sq.
xpaiat6v,

oi/

).
oi)

Xi[iavtj}t6v,

lcQttov]

ov ddtpvrjv,

oi

neque maiora dona

neque minora. Quae per

chiasmum sunt

Pac. 228 sqq.; praeterea vid. ad Eq. 251.

) Item Herodot. I 24
ad Av. 1702 1705.
Av. 1515 sq.

Vid.

'^)

166

PLUTUS.

1115

ovx

rlfaiCrov,

01)

ovk

aAA.'

oids ?v

(la

z/i",

ovSs ys

%vei xoiq &sotg.

txi

Tifitv

tQtov,

KAPmN.
&v6si' xaxro? yaq insfiiXsed'^

xoxt.

7}fia)v

EPMHS.
Ka\ x&v fisv aXXoav
^'

iyo3

ds&v

jttot

rjxtov

fjisXsi,

aitoXcaXa Kal iTCusxQtfifiai.

KAPISIN.
GacpQovstg.

EPMHE.
1120

nuQa

rcQOXSQOV yaQ slxov av

aya^ sm&sv

Ttdvx

xatg KaTtrjXiat

svd^vg, otvovxxav, fisXt,

iGiddag, oe' siKog iaxtv ^EQfiijv ia&isiv

1115. Del. Valckenaer, utpote versui 138 nimis aimilein; sed melius servari,

placentas

enim

victimas Mercurio magis esse

et

iure obaervavit Meineke. Cf. vs. 281.

1116. hi 9vtt V] intvti R;

Dobree]

TtaQh

icv

1121. n&y^ R] n&vta

enuntiata.

*),

rtaQcc

'

Nam pauperum

adusta focis

laurus

(e

R,

/uiv

erat tn mediis

vero

pretiosius

etiam:

vel

nxaX&g yt noiGiv av"

xaX6v XcYti? tovto"

'').

vel

Sic

apud

Sophoclem Neoptolemus ad UUxem minis cedentem ia(o<pQ6vtjaag !" dicit irridens:

av

xiiv

i>ct6g

Xolcp

tdc

xXavix&twv

Ovid. Fast. I 34i

Vid. ad vs. 834.

Lys. 76.
677 etc.
ad Vesp. 269.
^)

oStai

?;|fOj?

1)

*)

Cf.

586,

thus et lauream,

naqa

rec.

modi

locis t6 a&cpQov contumeliae aliqnid

quippe quod modestiam et obeanimum humiliorem, minime

habet,

dientiam,

elatum significet, puerorum et muliercularum potius quam heroum deumve

virtutem

^).

Non prorsus eadem

verbi

(pQov^g,

noda"

^).

IV 742.

iawg

Cuius-

^)

rovnev", si sapimus
test:

8^

fiij

cui substitui po-

^**),

fiaiviftt&a"

^^).

1120. av] rei frequentiam indicatparticula

12).

1121.

ndcvt^

iya^^ci]

1122. daa\ quicquid,

opfima quaevis^^).

cum

n&vta adiec-

iungendum.

tivo

Cf. vs.

138.

=>)

Vid. Proleg. p.

XX.

) Vid.
1371 Eccl. 433.
ad Eq. 1180.
) Cf. Soph. Ai.
8) Soph. Phil.
1259 sq.; nos: braaf zoo!
^^) Vid.
") Thucyd. III 44 1 etc.
") Vid. ad vs. 1070.
i')
Vicl. ad Ran. 302.

quam

awfpQovtlv est vis in locutione: tlaw(pQo-

olim*).

1119. aoKpqovtiq] idem quod tovv ap

*'/*?" ^)

curae

V R.

oiixl

n&vta natum).

tdtt']

A]

1131 et Ran. 197.

suffimentum erat tus peregre advectum.

Item xpaiara erant popelli egeni, liqtXa
opulentiorum ^).
oidi v] notetur elisio non admissa 'j.
1117.

oii

V R.

1117. intiiielta'] -Xtlay

1120.

vs.

cf.

||

^)

Av.

PLUTUS.

167

vvvi ds Tisiv&v ccva^ddvjv ccvaitccvo^ai.

KAPISIN.
oviiovv dtKccloDg, o6Tig iitoistg

1125

ivioTS xotavx^

ccyad^

^rjfjiiav

ixaovy

EPMHS.
(propter

nimiam Inctam

tripadians:)

ot^ot xdXag /

ot^oi nXaKovvxog xov iv xsxQccSt Ttsnsfifiivov

KAPmN.
naQovxa nai

,,no&sig xbv ov

KaXsig.^''

ficcxrjv

EPMHE.
ds

oifioi

1124.

^ti/niav

1128. .>

R]

VR]

xcoA.'^^,

^v

eycb

xaxiqe&iov

-ai V.

^;

1130).

rec. (cf. vs.

');

1127. V'ersum non tali dolori scriptum

enim param reverenter vocat regiones

caelestes, ubi iam misere ait esariendum.
Il2k irtoltif ^tiiuiav^l damno afficiebas^.
Mente suppleri potest avtaJg (vel in
universum totg av9QU)jtois). Sic in Pace

ueurpat Cario. Scholia

nubibus caelitem aliquem
hiec clamasse Herculi Hylam a Nym-

1123. &vaiiddi]y1 suLlimit, in pergula

sic

institor

de thorace: oSto;

notJqati t^tj/uiav

/niv

1126, 1128, 1130, 1132.

tof

xa)Xtji

ov

/^tj

aot

").

oifiot

anldyxfiov

nXaxoOvxvXtxo;'\

articulum huiascemodi clamores non admittunt ^).

1126.

tittt

placentam

Desiderat

mensia die
nitvia

tstQdcdt

Mata

tfj

ofiferri sibi

tfi

/niv

solitam.

Apud Argivos quartus anni mensis 'Eqluatoi dicebatur ) et hebdomadum etiamnunc dies quartus in magna parte Earopae est Mercurii

'').

affirmant

phis raptam frustra quaerenti

nomen

^);

tamen tragoediae
nam e tragoedia
(vel satyrico dramate) desumtum patet
ipsiusve poetae non addunt. Digna quae
conferantur

verba

sunt

coryphaei

Euripidis Phaethonte de

Merope

mortuum

t6v

lugenti:

duatvxtj yovov

quarto

nqotiqti,

admodum

lepide

1128.

xaiti

oii

in

filium
xi.t!>ovta

^).

xcdXThI

supra

ut

lingua,

quae

sacerdotihus tribuebatur, ipsius Mercurii

dicebatur opsonium

^),

quae item solebat

esBe

sic

nunc perna,

inter

ri

toig

Et mox fit mentio

placentae ab eo qui deo eam obtulerat
comesae ^*).
leQtvat

vt/Ltofitva

").

^) piaut. rseudul. I 2, 78.

ad Ach. 8 9.
') Pac. 1226; praeterea
) Vid. ad Lys. 967.
ad Ach. 737.
) Hymn. Merc. 19; cf. Plut. Mor.
) Plut. Mor. 245 e.
^) Mercredi, Mercoledi.
738
) Theocrit. XIII Apoll.
>) Vid. vs. 1110.
1272 Apollodor. I 9, 19 etc.
Rh. I 1207
9) Eur. fr. 781'*.
") Vid. lapides Halicarnassius Dittenb. Syll. 371". '^ Milesius ibidem 376V.
'-) Vs. 1143. Vid. etiam supra vs. 676 sqq.

1)

Vid.

vid.

(?.

18

168

PLUTUS.

KAPmiS.
aGxcaXla^^

hxcicvd'(x

HQbg

al&Qiav.

rriv

EPMH2.
1130

av <KarsQ6x&ttov r6rs>

aitXayivoiv ts &eqjxS)v,

KAPISIN.
oSvvri Gs nsqi ra Gitkayyy

sotKS rig

erqifpsiv.

1129 sq. In margine additos habet R.

1130. ^xaTe^QdxS^iiov
1131.

tort']

V]

xatrja^iov

iY<!o

lacunam testus

repetita ratus

R, quae e vs. 1128 errore librariorum

iraditi indicavi et e coniectura explevi.

anXdyxv

R] OftXdcYX^' <*S V.
'doixe rij otQecpeiv] ioixiHemsterhuis, sed aliena hinc particula In. E litteris
-aat- (tiaatQe(peiv) periit alterum sigma, cuiusmodi frequentissima sunt vitia in litteratura minuscula; vid. e. g. supra v. 721 Thesm. 556 Pac. 557, 1183, contraria
Lys. 173 Thesm. 106, 1073 Eccl. 733 supra vs. 545.
fleQi

tiaTQecpeiv

R.

flQOf

R, iotx

II

||

Iti atQecpetv

Deum famelicum luctu trepidum in mentem

dapum succulentarum quibus olim

1129.

dantem
redit

et tripudiantem,

solebat vesci, Cario irridet. Per^e modo

ait

salisubsule

ferias per

intrabis.

me

ad nos non

intus

licet:

xtalfjg,

quemadmodum

in Vespis

verbum

subsimile

sive

&axo)liaafi6g

poeula

inter

td

laeti

mollibus

in

pratis

Ludum hunc

^).

Dionysiis rusticis proprium pingunt ver-

Eubuli in scholiis
I

et lepide

de mortalibus a love

enarrans:

qui

negotia nobisfacessere,"
ttv

^),

commemorat AristophanesPla-

tonicus fabulam
discisis

xeXeva^atog

itjlh

te/iiw

luppiter

Sixa, Hiate

pergent etiam

si

itp^

ait,

Plat.

496.

'<)

Vid. ad vs. 661.

dicebatur

^^).

Mercurius,

desiderat

viscerum

post nimis copiosam,

cenam torqueri perridicule ex
eum

motu

efficere se

Cuiusmodi dolores proprie

dicebantur atQttpetv t>)v y aateQa. Nam
anX&y x^'^^ iiisi i ^^ sacra mentionem
facere poetarum erat, non dictionis quotidianae; aanXaYx^^og igitnr tragicis dici-

homo &x&Qdiog

tur
is

qui

anX&YX'*''^*'

sive timidus
oii

/uetexti,

^'),

comicis

qui viscerum

^^), ut nuno MerRanis autem &(po^6anXaYX'*og

est dictionem sublimiorem ludicre afie-

curius, in

ctantis ^*). Itaque recte

ut redeamus
ad id quod supra observatum est **)
hanc proposuerit quis proportionem

anX&Yxva

quod

viscera olim in sacris sibi

eius verbis corporisque

ivbg rtoQeu-

TtQhg ') ijv aitQiav" *).

flngit Cario.

Vesp. 589.
*) Verg. Georg. II 384.
Conviv. 190 d.
^) Thesm.
1001.
ad Nub. 198.
^) vid. ad Nub. 371.
Av. 271.
^*) Plat.
") Soph..Ai. 467.
1)

*)

ad
iv-

^).

Quod

oblata

^):

nullam partem accipit

xataQQeovaiv

toig

n&Xiv

hiaxhv elg

xata9evteg eladkXea&e xal xaxd^ete

fieaov
irtl

allati:

verba

&v] nota attractio

credo,

rusticorum, qui

unctos saluere per utres

siculi

1131.

hvaxoyxv-

haxSi aUead-ai

iv

ludus

erat

o^ifito^i

Toti no-

^).

sunt lictoris

vinctum

(jrtAiy/vwr]

artXaYX^fveiv

dolore

Sed etiam per se aptissimum

huio loco est liaxoiXi&!^eiv verbum, nam

vvv

1130.

x6yx!1

lii^^eiv 1).

[iiaxo-aal)

tavtd

quam

deoram minister esuriens clamabat moprocrevit

Mnesilochum

In verbo aaxwXiA^eiv percivocis

axeXovg &axtx)XiaCovteg"

versui simillima

stro

sub divo solum calcibus

quaedam

pitur echo

do,

oovtai

9)

fr.

Y^ot^Q

Eubul.
^)

fr.

Vid. ad

8;

^ neXavog
cf. PoII.

Nub. 1475.

Av. 984, ubi rid.

113; cf. Vesp. 654.

aXtpita,

IX

<>)

121.
') Vid.
Vid. ad
") Ran.

169

PLUTUS.

EPMH2.
6h KvXiKog iGov t6a> KeKQafisvrjg

oiiiot

KAPmN.
xavtriv ijttTtimv anoxQiyoiv ovk av cp&dpoig.

EPMHS.
av

mg^sX^^Oaig

f^lcQ

xbv (TarToi; cplkov^^

xt

KAPISIN.
1135

si'

xov diei y

st

(loi

g)v

dvvaxog

ei{ii

oitpeXHv.

o'

EPMHE.
Soirjg

mv

TtoQiGag agxov xiv

ev

7tS7tS(i(x,ivov

Karacpaystv Kat KQiag vsaviKov

d^vsd^

svdov.

'ifistg

KAPmN
oiiK

AA.'

1135.

6iei

iKcpoQa

6ioi(o) Hirschig.

y]

1136. noQiaag R] TtoQiaaig

fcf.

Lys. 506).

||

aQtov] vdatov Blaydes coU. vs. 1142.

1188. ixtpoQa V] excpoQa R.

neque Cario ea voce minc uteretur nisi

verborum fieret ludus. Sic in Proagone
nescio quis:

oXfioi tdXag,

yaatiQa;"

ttjv

Hercules:
TttQl t!]v

et

'),

iiiv

yaateQ

apa (xaxiv)

J'
tj

ti fiot

atQiq^ei

apud Antiphanem

tbv dn(paX6v"

atQi(p]i

fte

cetera

vid. supra^).

1132. Xaov

mixtura meracior

Yatu]

cinam deo donat

Risum mancipii patienter perferre

in Aesculapii

templo

abiecti

noQ^riv

^).

Ita

autem

remedium aliquod, xvxt&vd

),

ei

praebeat inmieiv ad

sedandos ventris illos dolores. Et gestu

aperte, quae est eius impudentia, indicat
quid demonstrativnm avtr] sibi velit ').
Looutionem ovx av (p9&voi( supra legiInfelicissima vero Blaydesii est

alapam

modo

eius

tiva {iXtjxujviav

saspicio,

visa,

esse

').

loquitur quasi

mus ^).

neque causa est ulla cur

nunc Olympius supplex et miser; omnem denique dubitationem eximit
quod sequitur dictum Mercurii: esine
ut succurras amico?" Quae verba non

sent

feriatur

opus.

Cario

ventris oppleti medi.

iocandi libertate

illa

opinor Atheniensibus fuis-

memi-

nimus enim qualia

*)

efifrena

intolerabilia

1133. Constans sibi

designaverit

etiam in

deo infringi. Qualia

qui

vapularit, dici vix

sane est dei: vapulare vero et

tamen amicum se dicere Carionis,

id

delirantis foret.

1134 sqq. Ipsam cenam adeundi quo-

niam vix ullam spem

Mercurius,
certe

ut cibi

sibi relictam videt

aliquid sibi efferat

Carionem rogat.

1134.

tragoedia

desumtum versum

testatur optativi terminus -aaig

').

1137. veavtxiv] magnum^'^).

1138.

itXlC

ovx

ixtpoQot]

non

licet.

Vox

Ar. fr. 462; cf. etiam Pac. 175 Thesm. 484.

^) Ad vs. 883 sq.
*) Vid. Proleg.
Vid. ad Eq. 1187 sq.
p. XIII, vs. 699, ad vs. 618.
*) Recte sic Hemsterhuis.
^) Pac. 712.
') De cuiusmodi locis vid. ad Ach.
^) Vid. ad vs. 483.
331, et praesertim cf. Ecol. 890.
) Vid. annot. crit.
*") Een fiink stuk vleetrh. Vid. Eq. 611.
ad vs. 1036.
')

=)

170

PLUTUS.

EPMHi:.
Mxi

1140

oTtors xi

(irjv

enEvaQiov xov Seanoxov

vq)iXoi\ iyco 6e Xavd^dvEtv inoiovv aeL

KAPmN.
&

icp

ochxogy

^ExiiELV y

XE

av 601 va6xbg v

TjKEV yciQ

xoi,y(OQv%E

nsnEfifiivog^^.

EPMHS.
snsixa xovxov y
1189. ondtt

1140.

avxog av axi^69iEg.

VJ ots Y* RV] itpiXoig R.

ag VJ ff' ocv R (vix recte, cum sequatur itei).
A] y R, om. V.
Y ^o? BlaydesJ xavt&g V R, cf. vs. 550, 795, 1019,
tt

vcpeXoi

1141. ts

||

II

1037, 1135 ete.

1143. tovtdv Y

adiectivum

>)

V,

Tum

eo sensu

quem

in re
in

quorum

sacris,

erat ritus ut sacrificantibus

non

Oropio:

lapide

ix(poQ>]v ?|a)

toO xo^Qo^J

tov

XQtiov

dh

&nocpoQ(i"

is

ixri

possit

Sic in

ovx ixcpoQdc"

tivai

YcxQ

^).

*).

o{>dfig

ix(poQog X6yov" ^).

Quin

sq.

lanci inerat

ita

clam

igitur

surrijtis?

'").

1141 sq. Adiuvabas sane, atnongratisl

Trygaeo Mercurium suppli-

Sic in Pace

miserere civium

canti:

posset quicquam: ovx ^v

jiux(a xQeiav tott"

Xoyovg

qualia

vocem adhibet quidam apud

Euphronem narrans haedum mactatum
esse nimis exiguum quam ut a coquo
detrahi inde

effert',

me adiuvante saepe fecisti!

non ipsum opinor
1139. axtvaQiovl^
nunc vasculum cogitat, sed id quod

Theo-

Et plane

tovg

i^oiati

ovdefila

'),

1139

iubenti respon*).

qui aliquid

Item Socrates apud Platonem:

in

in lapide Coo:

^).

is

neque adesi quae arcana nostra eoulgare

vel

ut noster

excpoQ^

sit

ad mulieres Thesmophoria celebrantes personata illa femina: a{)ta\ y&q

iafxtv xov6e(xL' iSx(poQog Xoyov", solae sumus

scholia afferunt versu nescio

dQa/iiu)v aittjaov"

iW

detur:

t(bv

te/iieveo;" ^),

oiix

pompi quem
cui eiaoj

1144

vs.

sic

liceret

partem carnium foras eflferre, ixipoqA

itnotpoqa non esse dicebatur; e. g.

dicebatur

ixcpoQo;

'),

exequias signiflcabat,

Nam

est.

Meineke (quo aptius

ri nlLeov

iocum
nunc
sacra habebatusur-

denuo nnnc, ut supra

i)C(poQ(li

praebet.

pata

RJ tovtov

iaos).

xal ti/xGjai uaXX(Tv

Hinc apparet

xXintaL

det:

fj

tU

meorum,

nqb oO"
vCv

ydcQ

tlai

inei ot

respon-

ille

ualXov

ij

nostro loco non esse intellegendum neu-

rtpA

trum plurale (tic) 'dxcpoQa, quo adiectivo

apud Euripidem utitur nutrix Phaedrae,
nqbi

'dx(poQov

morbum
possit

1)

ocQaevag

av/iKpoQiiv

1141.

Vid.

vs.

6174,8,10,24^

1008.

^).

Active

2)

autem

Dittenb.

vHerwerden Lex. suppl.

ea condicione ut

'"^).

'^).

i(p

(L

aati?J

tt]

placentarum genus

tv ntntufi^voi] ipsius

'*).

Mercurii haec

verba irridens repetit Cario.

589'.

Syll.
s.

'').

1142. kJ rei iteratae indicium

vocans

qui sine dedecore coram viris

commemorari

tov"

v.

icnocpoQd.

=>)

ibid.

616*6,^9.

Theopomp.
Thesm. 472, er
*)

Vid.
fr.

etiam
70.

is niemand
')
Eur. Hipp. 295.
*) Cf. Eccl. 442 sq.
{onder ons) die het uit zal brengen. Recte ibi Fritzache.
">) Item nos: Q%nschotel(tje).
8) Plat. Lach. 201 a\ vid. etiam Aesch. Eum. 910.
'*) Vid ad Av. 567.
'^) yid. ad Ach. 722.
Vid. ad Vesp. 269.
") Pac. 401 sq.
^)

Euphron.

fr.

l^".

''')

171

PLUTUS.

KAPISIN.
ov

1145

yccQ

rccg

fiBxetxeg

TtXrjyag i^oi,

i'aag

navovQy^Octg

OTioTS XI Xrig^d^eirjv

eyd).

EPMHS.

fivTjainaKiqa^^g,

(ii}

av 0vX^v Kaxeka^eg.

si

aXKcc ^vvoiKov nQog &s&v de^aG&s

(is.

KAPISIN.
anoXiTimv xovg d^sovg sv9dds

insix

fisvsig',

EPMHS.
xa yccQ nuQ

iaxi ^skxlo) noXv.

'6(iiv

KAPmN.
1150

xl ds;

xa^i^xofioXsiv

daxstov slvai 6ot doxst;

EPMHZ.
yaQ iaxt naa\

.f^naxQig

1144. (ittilxii

Xaai

titg

Sed

rtXtjY&v av ye.

vid.

^noi]

nHtjyicf

Hematerhuis, Kappeyne av y

V8.

(cf.

dixisset: ,ow ya^ (fo) taov ftcQog twv nXrifitteixeg

ifioi"

aut

^),

Xanthiam Dionysus
ov

ttal

tvntei

ai)

habebatur
accenseri

sic

/() /^?

ad

in Ranis: tidrjta...

ifioi"^).

ticg 'iaag nXtjYitg

gloria

'),

ov

quemadmodum

Qnemadmodum

1146.

toig

ea

summa

olim

fta^a^mvofiaxoig

aetate

coram

qui

populo vel

iudicibus verba faciebant,

perhibere solebant se fuisse inter eos
qui

cum

Thrasyhulo

rettituissent.

poris

talia

iactata,

quique

popularem
Nec dabiam quin tunc temsolito

statum

frequentius

faerint

cum multi ipsum Thrasybulum

ei

t&v

Xawv

n).Tiy(bv

Nab. 1425), vVelsen

225) R, avtov Seidler

minime
1144. Paallo neglegentius
haec sunt enuntiata.
tamen vitiose
Grammatice si locutus esset Cario, aut

tag laag nhjYag iuoi",

fitttixii

?/? xtk. (coll.

xtg

ev".
dubitanter

iftol

/uttitxt? oiidi

t&v

comment.

1148. iy(i6e V] ivtavoi

ydjv

av nQdxxrj

vv

ab intimis erant culparent

*).

(coll.

Lys. 757).

Ilaque verbis e foro debumtis usus et

Carionem tanqnam civem aliquem alloait

cutus Mercurius: Istarumrerum
est oblivio! de istis tace, si vir probas

et reip.

amicus

vis haberi. Inter condi-

ciones t&v dialvaetov, quas anno 403

hno ^vXi]g fecerunt n^hg

naQeXrjXv9-6tojv

oi

t&

aotei,

ftrjdevl

ngig

toiig iv

erat:

tiuv

fttjd fva

fivrjaixaxeiv i^eivai", et is

qui pri-

mus

adversus hoc decretum peccavit

morte est multatus ^).
1147. ngig 9twv] ridiculus
est

Olympius

sic

sanequam

obtestans mancipium

1148. intita...

fievtig]

^J.

et particula et

futurum tempus animum indicant com-

motum

').

1151. Palria est ubicunque est bene^).

Tragico luctui dictionem

feliciter

adap-

') Vid. V8. 226, quem scholia iubent conferri.

') Ran. 636; vid. etiam Nab.
^) Vid. ad
1425 et Nub. 972.
*) Vid. ad vs. 550.
3) yid. Nub. 986.
**) Teucer
8) Cf. Av. 1614.
Nub. 999.
') Vid. ad Nub. 226 et ad Av. 369.
Pacavianus apud Cic. Tasc. V 108.

PLUTUS.

172

KAPISIN.
8^t

xl

av

oqisXog

ei'rjg

iv&ccd^

rjfjiiv

rov;

EPMHS.
naqcc r?jv d^vqav SxQOfpalov iSQvCaa&i

(le.

KAPISIN.
2xQO(paiov;

ovk eqyov eCx

aXfi

ovdev axqocpSiv.

EPMH2.
1155

'EjitTtoAatov.

A-A.'

KAPISIN.
aXXa

ovv

xi

7iXovtov(Ji,ev'

1152. ^niv E] om. V.

1153. IdQvaaod-i

Blaydes ovv ju Idqvaatt, vocalem

vs. 1191 etc).

/ns]

Mercurius verba Teucri novam

patriam potentis sua facit, nonnihil tamen mntata. Nam Aiacis fratrem talia
magis decebant: artag inhv &i]Q &et&
anaaa 61 ](9d)v Icv6qI yevnsQ&aifioi;,
tans

Bunt

omne solum forii

esi'^); quae non lucello inhiantis
sed se snosque cohortantis ad
'),

cum

strenue

i.

e.

adversa colluctandum,

re

non enim desperandum esse Teucro

duce et auspice Teucro. Nostro vero
loco consimiles sunt alii quidam senarioli

naaa
^

brevem esse ratus; sed

tragicorum: tw yag xaX&g nQ&aaoitt

ytj

naTQig^) et; navtaxov yt natQtg

(idaxovaa

yrj^) et

nivt]tt nQoacpiXrig,

&(p

natQig
>';

dh

naaa tw

tQOCpi^v te xai tb

ntiv^v %xei, ^).

Cuiusmodi homines
remp. suis ipsorum commodis posthabentes fij ovaiav natQiSa iavtoTg i]Ytiafiii

optimo iure

d-ai"

Lysiam

accusator apud

dicit

*).

1152.

ti

av

et'rig

quid prod-

otpeXog]

supra iocutio:

esses''). Cf.

ti

nXiov^).

custodem osiii, nvXt]cavebat ne quid intraret

1153. StQoq^aiov]

vaicp rtarp/s"
jpatria

l-

45 (med. infra

vid. Av.

66)cov ^),

mali.

qui

Dicebatur orpoyiyl

'"),

cardo (sive

scapus cardinalis) ianuae; hic vertebatur

iv

*')

atQocpevai

minibus

sive

superiore

alveolis,

et

qui in

inferiore

li-

erant

excavati.

1154.

Vertumnum?"
ne iocus

bit reddere,

pervertatur
opus

^^).

dum

nam

sic lice-

vertitur, plane

at nullis versutiis

'^) est

Non iam versuram facimus

'^*).

Similem

atque hoc loco otQocpai vox,

supra lusum praebuit tQonoi '^).
1155. ''EnnolaXov] qui etiam liyoQatog
dicebatur

^^j.

1034.
^) Qvid. Fast. I 493; vid. etiam Crates apud Diog. Laert.
[Menandr.] Monost. 716.
^) Eur. fr. 774.
^) Quod Aristophaiii
tribuitur fragmentum in Stobaei codice Bruxellensi (OHense de Stob. Flor.
^) Ly.n.
excerptis Brux. p. 35), Euripidi vero probabiliter vindicat vHerwerden.
) Hymn.
XXXI
) Vs. 531.
Cf. Vesp. 956 Pac. 1194 E-cI. 56.
') En.
Merc. 15.
892; cf. Eur. Phoen. 1126 PJat. Tim. 74', h, Dittenb.
11) Thesm. 487.
'^) Cf. Eccl.
Syll.2 5871,
1026 et vid. ad Ean. 775.
'*) Item mox vs. 1158; .vid. ad Av. 1308.
") Nos: een deurdraaier? wij hehbin
'^) Vid. vs. 453.
**) Cf. Eq. 297.
(jeen draaierijen meer noodig.
') Eur.
VI 98.

fr.

3)

6.-7)

173

PLUTUS.
'E^fi^v naXiynditriXov

Sei XQicpstv;

'fjfiag

EPMH2.
jdoXiov xoivvv.

ccXXcc

KAFISIN.
JoXiov, ^KiGxa
yccQ

01}

doXov vvv EQyov,

ys'

ccTtX&v xqoticov.

ccXX

EPMHS.
aXl! "Hysfioviov.

KAPmN.
uX)^

1160

&ebg

ijStj

&e&^ '^ysfiovog ovdev deriGoiiecd^

^Xijtei,
exi.

EPMHS.
^Evaymviog xolvvv
1161. xal

ti

h' B]

ti J^t'

Non

').

cognomen, sed condicitur; significat enim

erat dei

temtim nunc sic

ejd qui merces a mercatoribus prima-

riis

emtas
loro

divendunt
j,Kan>i?.ovg

^).

in

tabernis

xalovfiiv"

verba Socratis apud Platonem

n^bg

tt xal

(ijvijv

litevovg

iv Ityoqa"

ru3

^)

vel

in

sunt

aYaifta

oyj

noXXUg

'

Cf.

'EQUtj

ijYtnovitp

etiam marmoris multo

nii9tov

inscriptio:

EqnoatQittov

S-tjadiuevog

atQectt]Yoi

H^SriQitiig

n6Xtag"

'EQfifi

iattjasv

^^).

1160. Etsi proprio sensu accepta haec

verba

*J.

8).

antiquioris

nihil

habent quod aut displiceat

nenda videtur Palmerii observatio: sperare iam poterant Athenienses se non

ampliu8 fore sub Lacedaemoniorum f/ye-

aniitav

huno invocant

tqdntov']

^).

e. g.

vitae simpliciter

morum

integrorum,

Digna quae conferatur

anlw tqdnta ).
ducem in itineribus,
odiov, cni praetores Athenienses vere
cum tempus expeditionum suscipiendarum appropinquabat
sacra ferre soleest looutio

1159.

'

Hytfi6viov]

Cf.

ducenten.

Demosth.

')

XXV

46

W ederverkoopers

Rep. 371 rf, nbi vid.

1395 Pansan. VII 27 1.
Plat.

231.

&vsd-i]xav"

secun-

(tertio

dedicarunt;

tuv IIstQaia xti

ini

ui

ei

Sophocleus Philoctetem deceptuet apud nostrum Euripides ^).

notxUtov

')

dove saeculo)

aut mirationem moveat, non tamen sper-

1158.

'')

quod praetores aliquando

n^aatv Staxovovvtag ISqv-

el honeste institutae,
H>j

bant. Superest etiamnunc basis donarii,

Uli-

1157. JdXtov^

xes

^)

avtontbXaig

i/in6Q0tg xal

toli;

iQetg;

xl sx

V.

1156. /tahYxdcjtrjXovl institorem

verum hoo

eGofiai. Kal

9)

Dittenb. Syll.^ 497.

LVI

sed potius aliorum

fiovia,

ros".

Et credibile

est

}]Ytfi6vag

futu-

haec abhistrione

osse pronuntiata ut comicum serii

quid nunc velle sentirent spectatores et

ita

veluti

bono omine laetarentur

1161.
rius

Tandem munus

quod novo rerum

'').

invenit Mercu-

statui satis con-

^) Groothandelaars {grossiers) et: pro 7.

(winkeliers). Cf. schol. et Xen. Mem. III 7 6.
etiam vicina.
Soph. Phil. 133; cf. etiam EI.

1202.

'->)

^)

Thesm.
") IGA. 349.

^)

Vid. ad Eq. 196.

Cf. vs. 1191 sqq.

")

Eccl.

174

PLUTUS.
niovtCO Y^Q
itoisiv

TOVtO dVflCpOQCOtCCtOV,

E*^'^*

ccY&vag fiovGiKOvg xal

yv|iivtxoi;g.

KAPmN.
yaOdv

oog

1165

ovtog ya^

ict

iTtavvfiiccg

ii,YivQr\%Ev

ovK itbg anavteg

ol

nokXag 'i%uv

aitoi ^iotiov.

dixd^ovtsg &a[ia

6iisvdov6iv iv noXkoig Y^yQ^ff^^i' y^ajnftafftv.

1162. avfitpoqibtatov V] -tigov R.

1165.

i^rjVQtjxtv^

V B.

-IV-

1166 8q. Carioni continuat V, Merourio tribuit

veniat. Ludos igitur

gymnasiorumque
tio

ait

obeuntibus

Mercurii palaestrarum

vobis praesidebo.

tutoris frequens

men-

').

xal

ri

?r'

dicere habes ?

1162.

et

iqiii; ,]

quid praeterea

^).

nXovto)

Pluto

av/u(poqdjtatot^

quam maxime congruum ').

1164, Notum deorum in hymnis
epitheton honoriflcum noXvdjwiuo;

est

'^).

1166 sq. Non mirum est iudices frequenter operam dare ut compJuribus adscribantur

decuriis.

Tertium

respicitur nova lex iudiciaria

'').

nunc

Adver-

bium

totiusque loci
9aiJ.& frequenter
tenor efficiunt ut fraudulentum artifi-

cium nunc, ut supra

manno

arbitrer,

^),

haud

tiam detrectantium,
loco alienoalbi

cum Schoe-

carpi

dissimile dolo mili-

qui

nomen suum

armatorum inscribendum

curabant, xata anovdicg

iitittYYQ<'"P^M^'>''" ')

Cui interpretationi bene convenit locutio

oiix itog *), hac enim res in vituperationem
venientes simulque mirationem moventes solent indicari,

quarum

causa palam

B (cum

vs.

iam esse dicatur,

11(

licet vel sic

videantur laude dignae

^).

minime

Ab eiusmodi

artibus quo melius caveretur,

magis magisque elaboratus est apparatus iudicialis, et tandem tam operosns
evasit quam ex libro de Atheniensium
Assentiri non
Rep. eum novimus.
possum Fraenkelio, qui de heliastarum
instituto acute disputans probatum ivit
non malas artes quasdam nostro loco
tangi, sed certum morem ipsa lege
sancitum: die Summe von 500 Mitgliedern fur jedes Dikasterion wurde
dadurch erreicht dass die einzelnen

malis

Heliasten verschiedenen Sectionen zugleich angehorten;

sie

war also nur

eine fictive Normirung. Dies

ist

klar

und deutlich bezeugt in Aristophanes

Plutos V. 116i" '"). Quae si ita habuisset
res, vix cuiquam obscura esse potuisset
eins ratio, neque saepe opinor sed omnes
semper heliastae dedissent operam ut
plurium essent litterarum, Carionis autem languerent verba: nunc demum
intellego quid boni id habeat."

Vid. Pind. 01. VI 137 etc, Preller Myth. 1* p. 415.

Vid. ad Nub. 210
ad Eq. 1183 Av. 369.
*) Hymn. Apoll. 82 Cer.
^) Vid. ad Thesm. 139.
18, 32 Soph. Ant. 1115 etc.
^) vid. ad vs. 277 sq.
; Vid. vs. 972.
') Vid.
Eq. 13i 9 sq.
^) Nos:
Aet is waarachtig geen wonder dai... y6\: dan wil ik
waarachtig wel gelooven dat
^) Sic Ach. 411, 413 Av. 915 Thesm. 921 Plut.
404 fr. 10
hiletaer. 5 Anaxil. 30 Plat. Rep, 414 e; nonnisi Eccl. 245 et Plat.
'") MFrankel
Rep. 568 a nonnihil discrepant, qui sunt leniter irridentium.
Geschworenengerichte p.* 96, ubi vid. etiam vicina.
')

et

"^)

175

PLUTUS.

EPMHS.
ini xovxoig sleioi

o^hY.ovv

KAPISIN.
xai TtXvvi ye

avrbg JtQOCskd^mv

1170

sig

rag Kodiag,

xb cpQeaQ

diaKOUiKbg elvai doKfjg.

svd^icog

i'v

(Aedea intrant ambo.)

Saltat chorns.

EZODUS.
11711209.)

(vs.

(A parte dextra prodit sacerdoa.)

SCENA UNDEVIGESIMA.
Sacerdos, mox Chremylus.
lEPETi:.
rig

cpQaast

ttv

onov

s6r\

XQS^ivXog ^oi (Sacp&g;

XPEMTAOZ.
(e

xi d'

domo aua
ro

l'()Ttv,

progrediens:)

ilxi6rs\

lEPETS.
ri yccQ

AA.'

Xftxwg;

i)

V] aqhi R.

1169.

1170.

6oxi]i

Bentleyj

fioi

Jox^?(-rs)

(ubi om. R) huc

versu 1171

R,

fiiSji?

Karsten.

Pronomen videtur aut e

numeros

aberrasse, aut ad hiulcos qui habebantur

explendos consulto esse insertum.

1171. (pQiait

oTtov

Om. R, BlsydeS

Hirschig]

1168. xa2.../a]

nXvvi

omasutn
1169.
erat

mox

1170.

')

id.

Vid.

^)

').

modo mactalorum
possit parari
id

vocavit

JJl

VR

(cf.

Ran. 432 Lys. 1086 etc).

1171. Item in Lysistrata

j

ortov iarlv

tag xoiXiagl ventrtcttlos suis

avtbi;]

cum

noO

iuiperativo adduntur

nunc particulae, ut supra

baedi arietis

-atis

/uoi

||

V]

inrir 6 Xoeiiiiji.o; nacpoK.

lava, ut

^).

quod Cario facturus

eum

Mercurius.

ttatim ulilem

te

praebeas.

1172.

i)

ti

tig

&v

(pf^dtaii'

yaq &Xl'

fcaxw;;]

i'

quid nisi

male? Laxior est verborum structura,

ut in Strepsiadis cum Amipsia colloquio:
tovto
cJ'

6'

aXXo y

%a9'
i/

xath

toxo;
i.ii\\a

nXiov nXiov taiiyv{)iov

) Cf. Eq. 160 Nub. 409 Ran. 576.

ad V8. 103.
Nub. 1286 sqq., ubi vid., item ad Eq. 615.

Jvaiaiq&tii;^).

ti

9r\qiov;

xoi xaSr'

ti

{\fi.sqav
\

ixti

^)

fiyxitai ...;*).

Lys. 1086, ubi

176

PLUTUS.
acp

ox)

anoltok

1175

YCCQ

o^to?

'9'6g

^Xiiteiv,

Karacpayetv yaQ ovk

Xifiov.

'hito

r]Q'^ato

nal xavxa tov 2(ari]Qog isgevg oiv

X<o,

/liog.

XPEMTAOS.
alria xig iGTiv,

d'

rj

x&v

itQbg

oa

'9'c6v;

lEFETS.
^veiv

ovSelg a^iot.

sx

XPEMTAOS.
tlvog o{lvx;

lEPETZ.
oxi itavxsg elsl nXovGioi. xatrot xoxe,

ot

1180

ovSev, o fiev av ^kcov e^itoQog

elifpv

e9v6ev leQetov

xl

o Se ttg

<io)9eig,

Sinrjv aitocpvydov, o

S^

av

av inaXXieQeixo

xig

1173. Del. vVelsen, e vs. 968 repetitum ratus, iungens autein aaxwg
Vid. ad vs. 281.

&e6i oitoi Elmsley]

||

968 et vid. similia

o nl. oiiTo? A. Cf. vs

6 nXovtog

vitia

vs.

([iXertnv 6 nl.

undXmXa.

Ijij^ato)

226 et 727 et ad Lys

et R,

1262.

1179. or' V] ot' obx R.

1173
6

1177.

Ztiii ...

9vei

(tffia.
I

in k.y'\\>us

ovncQ

ybcQ

&eoiaiv xtk.

Itt

Item

ii

vfieTg

oiidiv

oi6e\i

&n6Xo}lsv

djxiaate

tbv

icv9Qd)nuv

1174 sq. Similia sunt liberius potantium verba: 6 Zevg 6 2wtriQ >^v Jytb 6iaQov6ev

/x

et:

<J)viJae ^)

^wtijoog
xal

jdihg

r&xiatdc yg

xatendvtwaev

fi

periculum, nemo supplex adit

templa deorum, nemo voti compos fac-

Bubit

1).

Qayu)

omnes enim primo quoque tempore operam dederunt ut probi fierent *). Nunc
autem nemo requirit quicquam, nemo

tov

iinibieae vavt}]v

OQag^)^ sic

enim

poculum,

conviviis libabant

iis

solvit.

11791181. Particula v
indicium
locutio

rei iteratae

').

1179. ^xwv %unoQog'\

lo-

quitur conviva satur, qui postquam etiam

lovis Servatoris ebibit

tus grates

6'e

eadem quae supra

^).

1181 sq. Erat etiam qui cum in temph

ad se
id est ad cenam quam

cui

plane

litaret,

iacet.

luppiter Servator (SwtriQ sive ^EXevd-cQtog)

me vodomi suae instructurus erat

caret ). Paratactice dictum est ixaXUe-

publice colebatur suasque in foro habe-

QeXto xal ixdXei

bat statuam et porticum

non enim inter se opponuntur oi S-vovteg

quod absurdum
xal ol xaXXieQovfievoi,

tertio

in

naufragium

1178.

*),

fecit et prostratus

Omnes

divites

iam

^).

sunt

iam,

pro xaXXieQTjadftevog

ixdXei

'"),

) Av.
^) Alex. fr. 232.
^) Vid. ad Yesp.
1514 sqq.
3) Xenarch. fr. 2.
525.
^) Vid. Harpocr. s. v. "EXev9eQiog Zevg etc, Preller Myth. 1* p. 151, 3. 6) Vid. ad vs. 496 sq.
^) Vs. 521.
') Vid. ad Vesp. 269 et ad Nub. 977.
i)
9) Cf.
fr.
693 etc. (ad Eq. 1140 Av. 538).
Cf. Lys. 700704; cognati
sunt loci quos ad Eq. SOS At. 1182 contuli.

177

PLUTU8.
nal

rbv [eQsa. vvv

iKulsi,

ifii

9vst xb naQttJtav

nX^v

ovd^

o^iiSsv

ovde

d'

ccTtOTCaxrjaoiisvoC ys nXsvv

slg

si(Ssq%sxai^
fivQiot.

r^

XPEMTA02.
(secum

1185

o^KOvv xa

:)

av xovxcav

vo(it^6(jtsva

kafi^dvstg',

IEPET2.
tbv oiv Jia xbv 2caxf}Qa Kwirog

doKm

fioi

laiQStv idaag ivd^dd^ avxov Kaxafisvsiv.

XPEMTAOZ.
&dQQSf KaX&g sGxat ydQ, ^v &sbg
Zsvg

1190

9'skr}

ZoaxviQ yccQ ndQSGxtv iv&adi,

avxofiarog sk^cov.

IEPET2.
ndvr dya9'a roivvv
1185. Chremylo dat R, Carioni V.

||

vom^ongva

ksysig.

V] -vaa (deleto a) R.

aii

V R.
VR.

1187. xaTafievsiv^ -/uivuv

1189. ivaadi] iv9<i6t

1190. iX9d>v V] ^xeo R.

quoniam eorundem

foret,
xflti

ri xaXiit(jtla9ai,

dam

||

toivvv

R] vBv V.

est ro

ffvtir

sed ffradaiio

qvia,6-

quam indicant particulae nai ..

yi '). Nempe melius erat etiam ad lautam
cenam invitari quam debitam aibi partem
fit,

horum

Igitur

partem

iam

1186
mlfii

hac fabula
^),

nattti

palam nunc

ijdt]

ni.tXv

et

quod olim habeflt ab omnibus;

id

ante particulam

;'

forma monosyllaba^).
1185. Plane irridentis hoc est. Quid

quererii? nonne iusta

ipsi

deo

velit

quo sacerdos usus

ij
Vid. ad
(Vesp. 394).

mansurus
jfofjpeti'

tibi cedit

pars do-

tuo offeruntur?

Pisetaerus, e

verbo,

est, facile efficitnr

sacerdotem,

esse

ut

xatantvtivl videor

).

i&aai\ cf. /a^^tv xtXtvaai

quae sunt apertissime

iv&dcd' avtoO] hoc ipso loco, in

quem modo

9ibg 9iXri] verba concepta").

is Ittppiler,

quo sponte sua

venit.

nos

Plutus:

vd/iit^s

9i6v,

locus

is

Servaior

dicebas, in hisce is adest aedi-

bus,

t]yoO

hac

*).

1189 sq. Na7n

et

toOtov

tuus

tibi

Adest apud
Z^va,

apud nos

tovd'
erit

'").

1190. ndvt

'');

vili-

^).

domo

1188.

constans

est comparatiyi

norum quae
Tavta quae

sq. not doxui

.

similia,

ipsa

aitov toO Jiig xataniqdovtai.

<i\

pendentis

^).

1184. Sacrilegium

batur

1187.

iW] triayllabum, ut alibi in

oii6i

sive rataui

vont^o/utva

olim victimarum.

victimarum accipere solam.

1182.

th

accipere

&Y<^^^1 optima

quaevis ").

=>)
Cf. Av. 1054 Ran. 366
) Vid. Proleg. p.
XX.
) Vid. ad Ran.
Vid. ad Ran. 18, 90.
^) Vid. ad vs. 845.
14ai Eq. 620 sq.
^) Vid. ad
Ach. 200; ut nostro loco, sic Thesm. 64.
) Vid. ad Av. 586.
") Vid.
8) Vid. ad Ach. 116.
) Vid. ad Ran. 533.
ad Ran. 302.

Ran. 49.

<)

178

PLUTUS.

XPEMTAOS.
ovv avrixcc

iSQvaoiis^

fid}!

rbv nXovtov ovjteQ TtQorsQOv

TteQtiisve

cckXcc

7\v

tdQvixsvog,

rbv OTtia&oSofiov asl (pvXdrrcov r^g dsov.

(Famulos vocans:)

1195

aAA.'

IV

ExdoTco
e%oi>v

devQO SaSag

rig

r& &s6i

TtQorjY'^

rififiivag^

Cv.

lEPETS.
jtdvv (isv ovv

Squv tavra XQV'

XPEMTAOZ.
rbv nXovrov

quem

(Prodit Plutus,

s%o)

rig xdkei.

sequitur vetula.)

SCENA VIGESIMA.
Idem, Vetula.
rPATE.
eya 8e

ri noi5}\

XPEMTAOS.
rag ivrQug^ alg rbv 9sbv
1191.

l(SQua6fie&' ]

'fiead-'

R,

quo recepto Dindorf delet particulam ovv, non

-ia9a autem VR habent etiam vs. 1198, et ibi

tamen supervacanea haec est,

quidem invitis numcris.
1196. Ilto tig R] tig Uw V.
1197 1207. Damnat Weise, non enim intellegi undenam adsit vetula, et Aristophane indignas esse facetias vs. 1204 sqq.; Bergk vero aute vs. 1197 quaedam

desiderari snspicatur.

1191 sqq Niinis dia qai ciroumvagatus iudignissimo cuique sededitdeus,

tandem reducetur

in

sedem solam

se

dignam, quam olim obtinebat in aede

Minervae, tum cum repletum erat aerarium publicum *).
Boni ominis plena
sunt haec, perinde atque id quod de
tjYfuovia supra est dictum ^). Et apta sic
fit occasio pompam
sollemnem in flne

fabulae aolito
1194.

more

ixdoto)

tig

unus

aliquts

quae requiruntur afferre iubetur, nomine

ut assolet non addito ").
Vid. ad Lys. 174. -, ^) Vid.
*) Vid. Vs. 1040.
Aoh. 805.

et

diidai

{]fifiivtt?]

solem occidisse facile

quoniam

dudum

iuvenis

ebrius a convivio venit^).

1197. Perridicula est anus anxia etiam

oberrans; cui

soli in

ceterorum morta-

parum profuit Plutus. At

ne huic quidem deus deerit, nam iuvenis
recens ditatus ad officium suum mox

lium

felicitate

redibit;

ni

rediret,

improbus esset

et

Irus fleret denuo.

instituendi.
efsOpo]

intellegimus,

vs.

titt

nsns

in

dis

;fi5'?;]

signis

quarum
deorum

oertus

erat

consecran-

^).

') Item vs. 1196; vid. ad Av. 1693

1160.
Vid. ad Ach. 284.

^)

179

PLUTUS.

Xaova

[SQvGofied-tt,

6nv&g' iov6a

inl rrjg KecpaXiig (piQS

avrri notxika.

rjld^eg

J'

rPATS.
mv

1200

rik%ov;

otjvBK

d'

XPEMTAOS.
navxa
^'Ift

yaQ

aKJa

st

6 vsavlGKog oag

Goi TtSTtQcc^STai.

isniqav.

elg

ff'

rPATS.
r]^iv

6v

Ai\ iyyva

(livrot, vri

iKSivov mg

Ift',

yi

(loi

rag xvtQag.

ofaco

(Capiti ollaa imponit.)

XPEMTAOS.
Kal

1205

nokv rmv aXXoav xvxq&v xavavxia

(irjv

ahxai noiovGi. xalg

rj

yQavg n6x

yqaog inmoX^g

xr]g

aXXaig yaq ivxQaig

ftv

avwrarw, xavxr]g 81 vvv

ai ivxQat.

'ni6iv

KOPT0AIO2.
ovK
ig

kxi

xoivvv lKog (iiXXiv ovd^

(Sollemni

pompa

avax(OQiv

ocXX

ttiitai

vs.

Plutum omnes deducnnt dextrorsum abeuntes.)

instituta

1202. av ...ye Blaydes] y*

712 et supra
1205.

^itt?)

xovni,69v' 8i yaQ Kaxoniv xovxmv adovxag sn^a&ai.

V R.

aii

Particulas

non iungnnt

tX y Attici

(of.

Pac.

566).

noiovai]

ndcaxovaiv

aurai

(ut

Nub. 234

etc.)

dubitanter Blaydes.

||

y^qI alXaig yi V, yhq aXXaii R.

1209. toiitoiv V] loiiroii R. Cf. vs. 1094.

oiXXaii

1199.

ai)tii\

&mocomta

vel sic, (ua sponie {ut

ribus tuis placeres), ndvtu);

').

Ita

1206

huc venit muliercula, ut pompae aptissimus sit eius vestitus ^).

1200. (of <}' ovvtx riX9ov;] sono vocis

ioco

suppletur quod deest verbis

velnti

1205.

n&axovai

fr.

idem

fere

nunc quod

nunc

")

^).
Pudet poetae inepto
fabulam claudentis et nobis qui

batur ypaOj

*).

*).

Spuma, qnae in superfloie

vivimus,

ut

olim

spectatoribus,

Quanto festiviorem
vividioremque exitum habebant Equites
vel Aves
valedicentis.

^) Vid.
ad Av. 359a sq.l*.
^) Cf.
Vid. Thesm. 851.
Ach. 253.
^) tninolfti redit Eccl. 1108 Alex.
Vid. Pac. 1054 Eccl. 624 et ad Lys. 1090.
128"^ Herodot. II 62 etc.
) Cf. Athen. 585 c et Proleg. p. VIII.

*)

noiovai]

sq.

lactis vel iusculi ferventis nascitur, dice-

INDEX

RERUM
QUAE

197.

&lilcuto?

NOMINUM

ET

IN ANNOTATIONIBUS

1022.

I^;i*>iua

Jyxpayetv 428.

uyi^nv 681.

^ovXea9at malle 908.

MYVQQlOi 176.

[iovXi^aofiai

tum

jltYvntioi 178.
tivd 71.

UlQil.V
&y.ftt'l

TANGUNTUR.

pro

290

et similia

liovXi/iitav

^y/ftpstv incipere 717.

dic-

fiotiXo/nat

sq.

873.

256.

ixvofiicog

uiaJtr* fuayyt/lta

764

sq.

ucvadi6&axtiv 5C3.

cuv

521.

propierea quod 434.

675.

daxtvliov

avrenrtoterv 1029.

reddere, sistere

ufrtodstxvyvat

210.

{diii

vox ambigua 1008,

ixcpoQog 1138.

88

I-.

dteXxeiv)

1036.

ifinoQtxal 6ixat 904.

'EvttYcavtog

iv6o!*tv [ttg twv

danavaa9ai 588.

IvtJoDvat (fiaXaxdv tt)

^e^ivixog 800.

ivf)(VQog 451.
^vt

^l

apttdfetv 816.

/orjv 3tt 333.

iienittjSeg

AaxiLtjniou id/nata 738.

cb;

lotxe

826.

serpentes 690.

6i]XoiJv

cum

partic. 587.

templa Athenis 621.

6^nov 497.

doxtoAidCetv 1129.
icand^ontti

salutantium vox

(Jt<i

6axtvXiov

dictam 1053.

926.

Bdittoi;

(itlLovoftiiiltii

(iici!;ea9ai

(Jtxat

175.

de musto dictum

oi

6ieXxetv

036.

283.

dtd 6axtvXiov 1036.

ifinoQtxai 904.

liiwtoq 197.

Cii<i>atfto;

197.

228.
488.

402.

^vo; XSyov 760.

916.

intianaittv 805.

im^ovXevetv sequente infinitivo 1111.

int[iOaai alicuius os 379.
^rttxpoiJea5-at

inttv/elv
'EQfiijg

gen. 245.

JdXtog 1157.

JdXiog Mercurius 1157.

6ijvaad-ai slgnificare 842.

ifrcin

YQ^I^I^<*fc> ^Vft^oXa,

nivdxia 277 sq.

vituperare 548.

cum

2tQocpatog

(JtxatTtcov

^tovyfftos 550.

1092.
/!fio;

6teXxeiv

.)

?nea9ai fietd tivog 823.

^iaXvfiaivea&ai 436.

(^tcx/te^dv

^dlXtiv de igne

y fcu tQoncp

igofifiatovv 635.

dtaanXexovv 1082.

1042.

Mercurius 1161.

JafidtriQ 556.

d^io; yvtovat 48 sq.

476.

AQiatvXXog 314.

Mercurius 1155.

ifinoQiag axtjiptg 904.

6e^tova9at 753.

api/yttv

aversari

in re sacra 1138.

'EfinoXaiog

kv&vrtijQftttv 979.

tiva

aliquem 837.

daifiovi ^VYKtXQcxa9at 853.

(Jaxru^to; (paQfiaxittig

palpebras 721.

ixtQenta9ai

ixcpoQd

(iv^^toffdptor 416.

&rtapt/ 388.

ixatQtcptiv

((a(/(ov((u$

XVI sq.

675.

ixro|ei;eiv (?) 34.

470.

iivSQa7todt.atrig
lirS-'

sub-

ouxonv

iunctum 342.
YQdnfia iudicum 277.
ypaii; spuma 1206 sq.

(figura

titvaiTa/rrfJofov

gramm.)

particulis

deu8 621.

594 sqq.

^xrtnvd-dveiJ^at 60.

yaatQcbdtii 560.

999.

"Aixvvoi

300.

'Exdtijg 6etnva

ixxXtiataatixov (ri) p.

dcxQatiCfa&ai 295.
/<>?

ixij

'EfinoXatog 1155.
'EvaYtiiviog

'HYtfiovtog

1161.
1159.
1153.

minis G08.

181

INDEX.
Evdanoi pharmacopola 884.
1024.

i^pdSia

cnm

l/c(v

inf. finali

542 sqq.

(>^ar(

o6 Xa^div 972.

369.

x^(ti^(tv

ov(Ji ((?,

KvxXwifj Philoxeni

Zevi

1175.

2u)triq

tri-

oi;v

JdQtto; 312.

Xax^v

eram

7iv

^(Jyoi;

9<kXatta aqua marina 658.

in

iiXXii

mantium

oidev 99.

ore

affir-

22.

latqwv publicorum merces

Ixtttiqia
Xao)?

fia9eiv tivog 376.

;U(i>l'

imminuta 408.

imperativo

prae-

iati)

255.

xaxodat/Liovav 372.

xaXXitQita9ai 1181.
xantiXtviiv

naQ<ktioXo; 243.

affirmando

504.

translatum 1063.

ntoinittiiv

980.

xataniqStaSai tivoq 618.

xofa;ifi;0|Uora

768.

xtxtriixivoi herus 4.

xintpo; 912.

xivapqav 294.
A:/pxij

ouv 84o.

7r.v(ix(a

nXaxoO;

NeoxXeiSri; 665.
vijrr(i^.ov

277

sq.

rtXilata

pro -v()j participii

terminus 719.

^VYXi*Qaa9ai

daifiovt

853.

945.

^vfifioXov

saejiissime

(poet.)

627.

vveav

liiCt^yos

donnm amatorium

995.

vo((v 55.

302.

xv/fv 973.

(f.xoat.x^i

1011.

iudicum 278.

n^cov

(r.'

?ara.) 631.

nXovto; caecus 13.

rt;it;v(55

(vel rtiiJvoj) 1061.

notiiv ^rifiiav 1124.

rtoXXdc

saepe (poet.) 253.

noXv (naQic) 445.

xlouatav 1099.
xXintiatatof 27.

59.

rtivaxiaxo; 813.

xattliXaxivjuivuig 325.

/iiijtDTnpayouf 770.

IVo( (?) 179.

xaraxv/^c(V 973.

934.

niQiXafifiivtiv ttvi 934.

xanrjXtx&s ^/v 1063.

xangav 1024.

976.

neQieiXfjcp9at

lutv9ovv 313.

judiv

291.

UatQoxXfi; 84.

rt(v.;if^(5?

Mi^^a.oi 1002.

fjtarjtia

690.

ocpi;

;ta(i(v0a^((;(.v

/Tc^ovo; 661.

XX.

ev p.

fir]dh ei;,

naQdnXt]^ 242.

naQeia;

Mida; 287.

missa 103.
.

966.

.)

Httaixav9avtiv 924.

exitu 752.

xaiQd; (o

ai;ve(vo

xai et similia in trimetro-

in

ttvo; inia9ai 82.J.

Ij.tt&

xa&oaiovv 661.

243.

rta^a,^(iii^(v

nuQa^e^Xrifiivo; 243.

833 sqq.

xa^ayt^ttv 681.

ram

ivdovvat 488.

(W

ovv

iuv

xo

rtap^ noXv 445.

IxaXixri 544.
/(i-l.(rra

1080.

praetor 174.

Ilavdxtta 702.

935.

oyS^ts

/(aJtax(>v ti

383.

in ore irridentium 259,

pictor 385.

TI&fi(piXo;

/uadaQdg 266.

701.

1156.

niXtv av 622.

jUaJav 266.
laaiij

verbum amatorinm

1055.
rtaXiYxdtnrjXo;

ftaYYavtviiv 310.

&QaavfiovXoi; 550.

1152.

o^^j naQeia; 690.

rto/Ce.v

Ji^

jua

&&aiov vinnm 1021.

ore perorantis 92.

9.

9aniva 292.
9avfi& y

845.

6(p9aXfiia 115.

760.

ivij)

(^s

^o^/os

ye 342.

otpeXo; (ti)

427.

itxi5-oj fe*

p. VI.

oCr(os in

Xtxt96nmXii 427.

729.

subiunctnm particnlae

ficuv

972.

(oi/)

alius 247.

tantis 485.

[Jaii] 179.

flHitvfiiov

= nullus

ovxovv

^xfjv (pertinere) lYg tiva 919.

XX.

p.

o^x av (p9&votte in ore hor-

buta 1128.

tior 263.

'Hytnovioq Mercurins 1159.

('v

oidiv ye 9avfia 99.

ovdei;

hostiae sacerdoti

x(o;i^

forma recen-

futari

Ci}(Jv

292 sqq.

476.

xi;(y)(uv

tqniav noitlv 1124.

in ore dnbitantis215.

KoQiv9iOi ndXtfiog 173.

xoQV<paToi 953.

3/rwj

post verba mirandi vel

verendl 3 10.

HovtonoatiSmv 1050.
nonavot 600.

182

INDEX.

7tQ(ittsiv (^XQrjotdv ti)

nQ6[itiixa

341.

759.

atotpQovetg

nQodid6caxsa9ai (med.)

6neQeQv9Qt!iv 702.

119.

i5rteprtiovTt(v

687.

nQ69v/iia 660.
nQoa(ii6c!^sa9ai

Zevg 1175.

2(ottiQ

16.

tdXag audax 706.

vnovoeiv 36

texoj 292.

iinajfioaia

me

nQoiiQyov 623.

fetXrjxa in

nwftaXa 66.

tetQ6cg dies

Tijvta allia

681.

aiX(ptov

{ti

B6cttov) 925.

axatocpiyog 706.
axfjxpig

756.

tutelae

signum

trjv

numerus

tQonalov ati\aaa9ai translato

yaa-

292 sqq.
179.

*(-ltov/(Ji;s

^K^)}

Thrasybulo occu-

pata 1146.
(pu^ 535.

(M

ye tw) 402.

50 1.

XeiQOtexvijg 533.

tQvyoinog 1087.

;fom^ tormentum 276.

tQtoydXia 798.

XQiat6v

ti

\fjatat6v

138.

Tdiv evdo9-ev ttg

228.

xpifiv9iov 1064.
\pcoQ6g

avvtetaiitevtog 32''.

''ryieta

aiptjxiaxog canterius 30).

561.

nQdtteiv 341.

tvfinavov 476.

avvteiveiv 325.

i(p;Tr(ov

carmen Cyclops

litXo^evov

tvQavvig lovi? 124.

avxocpavtQitt 970.

acprixtodtjg

307.

sensu 453.

Mercurius 1153.

avviXvai /^std titog

ore

i;7.

>t>tXeiptog
cptXijdia

834.

o/i

884.
in

(p9oig 677.

iatai 631.

'Tt/i69eog 180.

tQ^nca

ttQa 1131.
2tQo<paiog

tQtttoia movetaurilia 8198q.

deorum

21.

[torquere)

1152.
.

rotundus 846.

atipccg 541.

atQtcpHv

av)

(oiix

hortantis 485.

tQeXg (tQia) xal dexa

atsfinata Phoebi 39.

atecpavog

nXeov

(p9dvoite

tovto id de quo agitur 485.

1131.

(jyr^ciryj^ra

oipeXog

ti

T(it

i/unoQlag 904.

(7xli5-(i(ortdi;siv

cpaQfiaxittjg 6axtvXtog

718.
966.

ti fidXtata

adrxfo;?

1011.

(p(i/*ov(?)

cpaveQug yvSivai 489.

ttiUa 1037.

Qva6g 266.

725.

recepi 280.

Mercurio sacer

1126.
^sntiv 51.

354.

vn6fivva9at 725.

vneinetv 997.
urtsp-

acetum 720.

267

702.

in
i

compositione au-

vim habens 354.

(o
(Ii

Tav de pluribus 06.

to(xe

abandans post

(J^-io;

826.

CORRIGENDA ET ADDENDA.
In primis libri foliis aliquoties Hemsterhuys" est scriptum, leg. -hui8".
Pag. XVIII 1. 19 add.: in utraque Veneri Hecaten ludicre subatituunt iurantes
(Eccl. 981, 1097 Plut. 1069 sq.)."

Pag. 35 in calce sub n". 2) del. verba: et infra vs. 933."

Pag. 95 ad vs. 617 sic scribatur: _;ft(()ore/va)v] tox etiam supra obvia

"^)."

ARISTOPHANIS

R A N A

E.

AKISTOPHANIS

R A N A

E.

CQM PROLEGOMENIS ET COMMENTARIIS

EDIDIT

J.

VAN LEEUWEN

LITT. HUM. DB., IN

J. F.

ACADEMIA LUGDUNO-BATAVA PBOF. OED.

*e-

LUGDUNI BATAVORUM

APUD

A.

W. SIJTHOFF

MDCCCXGVI

VIRO CLARISSIMO

SAMUELI ADRIANO NABERO

S.

J.

Anni huius

P. D.

VAN LEEUWEN

initio Tibi,

J.

F.

Vir Clarissime, Collega Honoratissime,

diem quo ante quinque lustra munus academicum

celebranti ut

Tibi

animum

cum

iam perductum
mitias;
scio,

illas

spes

brevem

Tibi obtuli scriptiunculam de Ari-

quam Mnemosynae inserendam

fore

me

Scripsi exeunte

curavi,

Ad

finem

est opus, cuius tunc qualescunque Tibi misi pri-

autem quoniam haud ingratas

est

semper erga

multis gratularer mihi contigit, et quo devinctum

testarer

stophanis Ranis,

iniisti laete

ut ipsum

fuisti,

Tibi fuisse expertus

quoque libellum

accipias.

mense Octobri anni mdcccxcvi.

ea

mente,

qua

PROLEGOMENA

')

I.

Quod de omnibus hominibus dictum

terra

et

nam

prouti

singulos

fore

his

sperant,

haec

patriam

certe
fert

hospites eos esse in

de poetis id magis etiam

peregrinari,

valet;

est,

animus

insitus,

vita

quam

de ceteris

non praebet. Hinc,

quas meliores

aut novas,

mente appetunt, aut paradisum aliquem

regiones

amissum respiciunt perpetuo.

Ex horum numero fuit Aristophanes, quo nullus unquam
strenuus magis extitit osor rerum novarum strenuusve magis
laudator temporis acti se puero,

immo

autem tempore iuvenis comoedias

Ridens

fert

ridens

tangit

arte,

nato.

Ex quo

censorem

egit.

sententiam de civium studiis in diversa aestuantibus,

consilia

et

gesta

virorum a quibus administratur

respublica, ridens edit iudicium de

in

nondum

se

scribere coepit,

non dubitans quin

prodesse possit

quam

alii

iocis

iis

quorum nomen

suis

et

iurgiis

est aliquod

patriae

opibus brachiorumve robore,

plus
vir

ingeniosissimus musisque in paucis dilectus, at idem intra fines

angustiores

cum suum

ipsius

ingenium continens tum aequalium

mentes coerceri iubens.

')

Quae

in his

prolegomenis leguntur sine

ullis fere

mntationibus sunt repetita

ex Actis Academiae Regiae (Verslagen en Mededeelingen der Kon. Ak. v. Wetensch.

1896 blz. 302 321). Praeterea Ranarum fabulae et scholiorum ad eam pertinen-

tium locos complares tractavi

in

Mnemosyne 1896

p.

99113

et

330

344.

"PROLEGOMEiSTA.

It

Prima ex

eius fabulis quae aetatem tulerunt, Acharnenses, et

eum

rebus publicis se immiscentem

ostendit et de re litteraria

sententiam ferentem. Lepidissime in Lamacho

bellicosissima erat et

moniis

nec minus salse deridetur Euripides poeta rerum

infensi,

novarum

in

cuius et indoles

illo,

ipsum nomen, traducuntur cives Lacedae-

tragica

arte

locose praeterea per totam

studiosus.

fabulam spectatoribus ad oculos demonstratur quanta bona habeat

quantas calamitates

pax,

bellum,

afferat

certa

autem spes

est

poetae fore ut talia in scena conspecta plurimum valeant ad prope-

randum jfinem belli impii, quo vastatur Grraecia.

At maturior aetas viro patriae amantissimo non
exspectaverat.

Fuit sane

cum

ea,

quae

eventum perducta esse

suis portenderat, ad

ei

attulit

quae

audacia in fabulis

felici

viderentur

credidit

aliquando rediisse regna saturnia: iam fore ut ex ensibus falces

vitibusque

fierent

sustentandis inservirent hastae; fabula autem

Pace, quae paucis diebus ante ipsam Mciae

est

pacem initam scenae

commissa, non solum ipsam rerum publicarum conversionem

felicissimam celebrare sibi visus est sed etiam suas ipsius laudes
canere, quippe qui strenue per annos complures

operam dedisset

ut dictis aculeatis stuporem excuteret civium mentibus et

suam

fervide

nimis

mortario

Martis
apprecari

cito apparuit; post

nificentissime

eriperet.

nunquam

Sed pax

quam

desierat,

paucos menses ne

illa,

patriae

esset sublestae fidei

illi

de ea senserant, poterant negare

hanc esse pacis

quam

urbem

quidem, qui mag-

meram umbram

et aperto bello vix praeferendam.

Dubitare tunc coepit poeta de artis suae ad Grraeciam pacandam

efflcacitate,

nec iam tam flrmiter

satis valere

musam

etiamnunc,
cavillatorem
in

at

iocosam ad

vocis

dum

quam

belli

antea sibi persuadebat

minas contundendas. Ridet

sonus auribus paulo acutioribus indicio est

cachinnos edit vix compescere lacrimas, quaeque

aequalium studiis sint ludicra cupide arripere ne ad despera-

tionem detrudi se patiatur. Qui olim

iudice

hominibus,

incolendam

nunc ne strenuis quidem

ratus Euelpides suos in

civibus

easdem

sophistis, insulsissimis se

designarat

locum

illas

regionem nubium,

in Graecia

is

reliquum esse

plagas aerias mittit, angulum

PEOLEGOMENA.
aliquem

sibi

quaeritantes ubi

sit,

posthac quiete possit

quod, licet de poeta

profecto itinere,

tristissimum iure vocaveris

pacem commendantis
lepide

tlt

omnium

vivi.

Longo

facetissimo sermo

longo itinere a Dicaeopolidis

oratione distat

Avium drama quantumvis

inventum sciteque elaboratum.

autem

Facile

intellegitur,

perstringendi,

dum imminuebatur

animo deferbuisse studium

simul in eius

et

haec causa magis

quam

comoediae

ad

leges

coercendam latae temporumve condicio mutata eum

licentiam

movit ut minorem sensim locum

nibus

poetae confidentia,

res publicas in scena

Quin

politicis.

rebus

in fabulis concederet quaestio-

omnino praetermissis

quotidianis

nullaque veritatis vel probabilitatis habita ratione scripsit fabulam

Thesmophoriazusas,
finxit

in

qua Euripidem mulierum osorem iocose

').

Hunc

scilicet

loquamur

ochlocratiae

poetam"

ut

cum

Bernhardio

magis magisque Aristophanes pro novi temporis

Quo magis autem comicus

praecone atque antesignano habuit.

maturioribus annis Cleones Hyperbolos Cleophontes et civitatem

moderatam aversabatur rariusque ad rerum publicarum

peius vergentium decursum convertebat oculos, eo maiore

ab

iis

in

acumen quaestionibus

studio

mentis

poetis

aequalibus sententiam

hoc

ad

officium

litterariis

Neque

erat

quisquam

arte

paratior;

ferre

coepit.

oportet protervum illum sannionem,

qui quo feracior fuit iocorum eo

minus decenter saepe se

egregium ipsum fuisse poetam. Quae autem

ctaverat, ea

ipsum iam

frustra

deque

aut ingenii dotibus aptior aut

nunquam enim obliviscamur

republica

adhibere

t^yov ei constituebant,

impugnaverat

sicubi in re litteraria

nova

gessit,

jtaQSQyov loco olim tra-

quaeque iuvenis in

hominum

studia,

poetarumque operibus deprehendit

nunc

in ridiculum

Cave putes Euripidem feminas aut revera aut comico iudice odisse; qua de
velim quae olim observavi in dissertatione de Aristophane Euripidis
censore (1876). Similia uunc reperio apud Wilamowitzium Herakles' (1889) p. 10:
es musa geradezu gesagt wer.len, dass Euripides das weib uud die durch daa
')

re

conferri

verhaltni88

deckt hat."

der geschlechter entstehenden sittlichen conflicte

fiir

die poesie ent-

PROLBGOMBNA.

IV

detorquere conatur. In Acharnensibus Euripides facetissimi episodii

materiem,

praebuerat

Thesmophoriazusarum fabulae ipsum

Quae fabula an valuerit

potest

Nam

dubitari.

civitatis condicione

esse

ut

sequenti

solum

quem item

in

in

ipsis civibus

haud

Quicquid

Macedoniam

in his

erat,

At tragicus septuagenarius

in

alii

Thucydides
aula

viri,

illuc

Athenas perlatus

quorum clarum

semibarbara non diu

illa

esse Euripidem. Cineres eius, ut

qui in Sicilia diem obiit

non amphus

est nuncius

magni

supremum,

nam

anni

inter vivos

eius decessoris Aeschyli,

terra

En argumentum comoediae repertum

migravit,

scriptor.

fructus est quiete et honore quae cives ei denegarant,

^)

premebat peregrina.
Aeschylo apud inferos

occurrens Euripides. In Plutonis iam regno una erant poetae

marathonomachos

quorum

alter

Miltiadis

Cimonisque saeculo patriae libertatem servaverant

conflrmarant,
qui

civitatem

recepturae

fuerat

se

tristis-

anno 408 aut ineunte

id est,

nec non eodem profecti sunt complures

initio

magni

etiam poeta iunior Agathon,

Thesmophoriazusis noster vellicaverat,

hoc tempore nomen

ita

Sed vero magis est simile

praesertim et Archelai precibus permotum

verteret.

abiit

')

Aristophanis aliorumque

tragicus

facientibus stomachari coeperit.

sima

mutanda,

aliquid ad Euripidis consilia

forsitan

comicorum crimina indigne ferens

406

ille

argumentum.

efflcit

inter

alter vafris

illos

qui

illi,

aureo
et

sophistarum assechs erat accensendus,

detruserant

ad ipsam oram voraginis

mox eam

^).

Post Orestem fabulam initio anni 408 scenae commissam.

Hvtiyhov; (01. 93, 2), testibus Marmore Pario, scholio Thesmoph. vs.
'firt'
190, anonymo apud Diodor. XIII 102. Cf. vWilamowitz Analect. Eur. p. 148.
Non sunt audiendi qui perhibent Euripidem eodem anno quo Sophoclem obiisse
')

^)

(Apollodorus apud Diodor. XIII 102) et eodem die quo Dionysius rerum est potitns
(Plut. Mor. 717 c, ubi natales Dionysii per errorem pro tyrannidis initio YiOVS\\i\M^i^x).
Paucis diebus ante Eanas actas tyrannidem Dionysius affectavit.
*) Vix ullam spem
salutis Athenis superesse sub belli finem putabat comicus,

verbis quae in parabasis exitu chorum fecit dicentem monitis nostris

obtemperate; tum si secunda fuerit fortuna, optime erit, sin minus, certe non
cum dedecore peribimus".
Qualium dilemmatum posteriorem partem omne

testibus

habere pondus veramque loquentis

mentom

ostendere,

nemo

nescit.

PROLEGOMENA.
Absiirdum autem
pepercerit

vituperare

sit

Nam

mortuo.

autem fama post

comicum quod

vivunt poetae in suis operibus, tragici

mortem demum

eiiis

non

Euripidi

nostrum

laete

effloruit

licet

Aeschylus

apud

iudicio suo

non

Euripidis

ansam commodam nostro praebuit iram odiumque

contrarium

')

Quapropter

perhibeat.

satis utitur editor qui sic scribit

^)

recens mors

suum in tragoedum istum exercendi, qua plus quam viginti annos

eum insectatus erat. Palam enim eum in Acharnensibus deriserat,
quidem recentem

et ne tunc
sionis

fuisse eius inimicitiam

mirum

genere liquet. Quod eo magis

in Pacis vs.

eum

648 multo lenius

maximopere immicus

ex aggres-

videri potest

quod

de Cleone iam mortuo, cui

loquentem reperimus." Non enim

fuerat,

comicus mortuo Cleoni pepercit,

immo

liosissima quaevis de eo fudit, loco

in Pacis fabula

contume-

autem laudato non

lenius de

eo fertur iadicium, sed haec tantum dicuntur verba: tace sodes

de

isto

noster,

prostrato

de

id

se

sumus"

liberati

sed

fac

quod aliquando de se praedicavit

pepercisse

civile

cum

sic

tamen magis

cum

Euripide com-

vel

^),

est claudicabit Cleonis illa

quoniam odium

extingaitur
amittit,

esse

Cleoni

quam concessum
paratio,

tandem nunc

quo

homine,

quammaxime verum

ipsa

viri

qui

petitur

vita

vimque suam ad spectatorum animos commovendos

vero

poetae

nomine

et

potestate, ut

iam observa-

vimus, vix quicquam detrahit obitus.

Feracissimum

corum

certamen

igitur

argumentum ingeniose elaborans

Aristophanes

scribere

coepit

ea

cura

tragi-

eaque

peritia

quae aetatem produnt maturiorem. Non solum consilia et

studia

utriusque

tatam,

sed

poetae

tangebat materiemque ab utroque trac-

etiam ad formam dramatum et versuum singulaque

adeo verba, quin ad modos musicos et artem tibicinum ipsosque

motus histrionum attendebat, gravissimas

1)
'j

res

atque minutulas

Ran. 869.

Blaydes in

proleg.

introductione 19.
3j Nub. 550.

Ran. p. XIV. Qaibus simillima habet

Kock

in fabalae

PEOLEGOMENA.

VI

dum

Cereris

alumno opponit

componebat, alium rursus e

magnorum poediem supremum

pari diligentia tractans et diudicans,

discipulum Aetheris Suadaeque.

Sed fabulam

tarum numero

dum

abripuit fatum. Exeunte anno

406

')

senex Sophocles, qui anno antea quarto nonagenarius fere

obiit

Philoctetem

docuerat

desierat;

colere

nam

tragoediam
traditum

mortem, ut luctum publice

chorum

prodiisse,

et

lendam quidem

sibi

in

post Euripidis

proagone

pullatum

^)

secum ducentem coronis

desti-

eam quam ducebat telam non

revel-

sed

esse

eum

accepimus

testaretur,

histriones

Sensit tunc comicus

tutos.

ne postea quidem musas

et

tamen ex parte retexendam

^).

Absurdum enim nunc fuisset tacere de Sophocle- in fabula cuius

argumentum esset mors poetarum tragicorum. Quapropter operam
dedit Aristophanes ut huius quoque tragici aliqua hic

mentio,

et

ingeniose

illic

fieret

cavit ne spectatores graviter ferre possent

quod Sophoclis nullae essent partes necnisi in transitu eius nomen

semel

et

iterum commemoraretur.

Sed praeterea in ipso argu-

mento fabulae nonnihil mutavit. De

honorifico

Aeschyli,

vivos

vero,

cum

mento

sedendi poetas
qui

per

longos

iure in Plutonis aula loco

disceptantes

pingere

annos apud inferos

primus esset habitus, vindicante

Sophoclis

spoliasset et

coeperat,

sibi

sellam

olim inter

ut

Euripide; nunc

scenam tragicam ultimo suo orna-

obitus

verendum

esset ne. Dionysiis posthac

verorum

poetarum opera deessent, novum argumentum menti comici

se

obtulit,

facit

unde procrevit lepidus dramatis

Dionysus ad

inferos,

iam obvium, inde arcessat

ut
*).

introitus,

bonum poetam,
Quod

inventum

in terra

quo

ultro
iter

nusquam

mox tam

laete

Mensem noQ tenemus; sed non Xowv festo eum obiisse, quod tradunt Ister
Neanthes apud biographum, certum est; sic enim superstes fuisset cum Ranae
sunt actae, quod non ita esse non nostra tantum docet fabula, sed etiam Phrynichi
Musarum simul scenae commissarum fragmentum.
-) Vid. vita Euripidis. In proagone igitur Dionysiorum anni 406, mense Martio.
Diu est ex quo perspicere mihi visus sum initium fabulae nostrae scribendae
vivo Sophocle fecisse comicum, et in calce dissertationis meae inauguralis anno
1876 thesin posui eo pertinentem Eadem nunc est Wilamowitzii sententia, quem
vide in Herculis Euripidei editione' 1889 p. 2 sq.
'')
Qui prologus nisi post Sophoclis mortem ne potuit quidem excogitari; hoc
')

et

')

PEOLEQOMENA.
effloruit

autem

maiorem tandem

iit

lucem reducetur",

coniunxit

ita

nimis accurate

attendens

hendat rimas;

spectatores

data,

assecutus

id

in

hoc agat

melius
scripsit

possit

et

'),

fuere

frustra

diversis

duceret

ne

quidem

is

ex

philologi

quas

iis

aetate

Quorum

demonstratum

hypothesi

ut fabula

bis

vel

allatis:

sit

tam egregie placuisse parabasin

Quod unde

data".

commemoratum

didascaliis

eum

id

textu

iverunt.

Aristotelis discipulus nescimus. Zielinski

Dionysiis

in

plerique disputandi initium fecerunt a Dicaearchi verbis

fabulae

in

vel

iuvenili

duas fabulae editiones

qui

comico deberi, utriusque autem vestigia servata esse

qui ad nos pervenit,

est

Non

licet.

tamen haec comoedia

sed

pleraeque

se

iuncturas

cuius

indicare;

quam

cohaeret

cum primum

affirmare

certo

duobus inter

opus ab omni parte absolutum,

qui

non

quod nemini unquam contigit aut

poeta,

est

in

fabulae compositione depre-

autem, qui adfuere

ex argumentis

ut

continget,

quis

lector

ut

permiscuit,

et

nullas

est: quis

alterum:

feret,"

eiusmodi offendisse pro

nihil

sane

quorum alterum

apud inferos primas

tragicus

Magna

fabulae partem impleverit.

dexteritate duo haec themata,

poeta

VII

resciverit Dicaearchus

quidem

putat

invenisse, fabulam tertio

eiusdem anni, iterum esse datam

habuisse

^)

non videtur,

credibile

eum

mense

sed ex

illo

in

post,

fonte

quoniam fabula cum

ad ultimos usque vitae terminos scenicam artem colente non

sollemnia. Est sane credibile comicum primo
Dionysum eo consilio ad inferos missurum fuisse ut dilectissimum sibi Euripidem
sed eiusmodi prologum si vivo adhuc Sophocle componere
ibi viseret tantum

enim auperstite

et

neglecta profecto iacebant Dionysi

prima lineamenta eum tunc duxisse sumamus oportet; eum autem

nam levioris est artis, quantumvis
quem nunc legimns prologum volante calamo

instituit, nonnisi

sit festivus,

conscripsit post Sophoclis obitum.

Non tamen quae Ranarum

habet minns aequabilia defendi possunt

Pace vel Vespis vel Acharnensibus. Nam
verum quidem est Aristophanem haud raro in fabularum exodis sui dissimilem
fieri, ita ut humi iam repat vel etiam in coeno volutetur comoedia cuius exordium
')

collatis antiquioribus

illis

ipsumque

fabula

dramatis,

e.

g.

Olympum,

nqwta nohtftai yal atQattji) loquamnr,

sed in Ranis contrarium cernitur: corpori tereti aflfabre et minutatim elaborato praefixnm caput quod ludibundum potius quam artis suae cariosum prodat
alte evolasset
ylai

th

rf'

petivisset

vattqa n6toi xal dslnva, ut

cum

artificem.
^)

ro luiv

Plutarcho (Lucull. p. 518

Gliederung der altattischen Komodie

p.

150.

PEOLEGOMENA.

VIII

iterum

est

Dionysiis

sive

acta,

id

est

factiim

sive

quod

primam commissionem '), non

denuo in certamen proponebatur neque in monumentis publicis
denuo eam commemorandi erat occasio. Itaque statuendum
videtur potius aliunde quacumque via traditum id accepisse
suspicor

paucis

diebus

post

peripateticos. Quicquid id est, Dicaearchi verba cur

causa non est;

iusta

mutatam

esse

^ovxai.

ut

sed

non

inde

Corriguntur

fabulae quibus poeta repulsam

scitur comoedia, sine mutationibus scenae

mens sana

flagitat

id

loquentem:

ita

bene

quam speraveram,

Immo

hic,

sit fabula".

si

Neque

autumaret

^).

priori

igitur

denuo est committenda

est

comicum secum

flngere

sum

laudatus

opus,

mutabo

ergo

diciaxEvcc'

ultra

quae feceram".

sit ut est aut

non

magnopere ab hac nostra sententia discrepat

postquam cum

aliis statuit

Qualia

si

est

tanien

posset,

perpaucos
retractata

calamo correxisset

poeta currente
fabula, vel sic

mutatam

quaedam

dari

indicare, ubi leviuscuia

postquam primum acta

Nihil

esse fabulam ut iterum

Aristophane

consimilem

mihi

cessit

quae vero repo-

.tulit;

usquam, erat occasio dicendi:

tantum versus habuit

esse

malumus

Nisi

reposcor,

Zielinskii opinio; qui

ab

^).

fabulam a comico

efficitur

iterum dari posset.

addubitemus

tamen

liceret dicere

commissioni fuisse alteram.

in

Dicaearchi observatione,

unde verisimile

fiat

duplicem Ranarum recensionem aut extitisse unquam aut

ex

parte

1)

")
^j

et

ad

nos

pervenisse:

nihil

eiusmodi

Postridie iterum datam esse suspicati sunt Fritzsche et

Idem statuerunt Eanke, Boeckh, Dindorf, Fritzsche.
Versus 151 et 153, 659661 et 664667, 12511256

1432*

non

eiusdem

recensionis

esse

contendit,

1528

ex

ipsa

fabula

Richter.

et

1533

12571260, 1431
autem a priore

afuisse; qualia licet dtaaxevijv non efficere ultro concedat ipse Zielinskius, di^Q&waiv
,die, ohne den Plan des Dramas im wesentdoch an einigen Einzelheiten geandert hat, so dass die
Komodie bei der Wiederauffiihrung des Reizes der Neuheit nicht ganz entbehrte".
Equidem neque mihi persuadeo novitatis studio ductos esse Athenienses cum
fabulam, quae perplacuisset, iterum dari iusserunt, neque si novarum tamen rerum

tamen hanc
lichen

zu

appetentes

dici

posse arbitratur,

beriihren,

in

theatram

tunc venerint,

mutationibus, quas supra ipdicavi.

Immo

illi

studio

satisfactum

inter spectatores vix

qui versus aliquot rescriptos esse animadverteret.

esse

paucis

illis

ullum fuisse arbitror

PROLEGOMENA.
potest

effici.

nusve apte
explicatur

Quae quod non

disposita,

si

congrua quaedam habet mi-

satis

haec res simplicius multo et probabilius

ex ipsa fabulae origine causa

quam

repetitur,

IX

ita

ut supra fecimus

sumlmus fabulam ad flnem perductam

si

et in

theatro impense laudatam deinde sive ab ipso poeta sive ab alio

homine mutatam,

eam

in

est corruptam, esse eo consilio ut

id

introduceretur argumentum.

Nam

Et quando?

primum

novum

Quod cur tandemfecissetille?

semestri vixdum temporis spatio post Ranas

ad Aegos flumen periit

praeterlapso

spectatas

classis

Atheniensium, omnisque exinde defuit opportunitas fabulam denuo

scenae publice certe committendi

Quam

').

autem argumentis

debilibus

nitatur opinio virorum doc-

qui duas nostrae comoediae editiones ahquando extitisse

torum,

sibi persuaserunt, luce clarius

apparet

dum

utriusque lineamenta

ducere conamur. Rei periculum ante annos aliquot

Stanger

^).

Sumsit

ille

Proserpina in solio regio sedentibus optimum

expetivisse in lucem reducendum

fe.cit

losephus

Dionysum a Plutone

in editione priore

Plutonem

sibi

et

poetam tragicum

id ei concessisse

utque

appareret cuinam artis primae essent deferendae certamen

insti-

tuisse;

quod

cum

essent aemuli,

inituri

Dionysum ab Euripide

permotum esse ut promitteret eum se in terram reducturum ^) mutatam tamen esse Dionysi mentem dum cum Euripide

callide

Aeschylus,

certat

matis parti poetam,

legitur vs.

gitavit,

eius

sibi fingit Stanger, primitivi dra-

cum iterum danda

servi cum

esset fabula, substituisse

colloquium Xanthiae

putat

nunc

quam

Huic,

in

738

813.

At quomodo

Plutonis
ea,

ianitore,

quod

quae Stanger exco-

scena quae non interiora regiae Plutonis sed faciem

externam ostenderet repraesentari potuerint, suo iure rogat

Zielinski.

Praeterea vero

nemo non

cupiat

ex Stangero audire

quid poetam potuerit movere ut partem illam sui operis deleret.

Jlespondet

')

-)

")

Stanger

id

eum

fecisse

quo minus docta

evaderet

Id optime perspexit Zielinskius.

Ueber Umarbeitung einiger Aristophaniscben Komodien, Leipzig 1870.

Illnc respici va.

1469 sq.

PROLBGOMENA.

At quis

fabula.

dramatis

est

quin

recens

lectione

sentiat

partem illam dramatis, quam in Plutonis aula actam esse coniecit

Stanger,

nimia eruditione spectatoribus displicere non potuisse.

Habet sane Ranarum fabula quae

hominibus placere non potuerint,
illos

Atticos,

qui

aestimarint, non
subtili arte in

cum

talia

nisi rei litterariae peritioribus

hodiernus lector spectatores

et

voluptate

audierint

suo pretio

et

minus admiratur quam ipsum poetam comicum

argumento

difflcillimo

certamine ea et nunc locum

suum

versantem
obtinent

sed in poetarum

tum cum nata

et

est fabula obtinuerunt.

Unde

ea suspicio

igitur

cernere mihi

videor

Stangero est nata? Erroris originem

1109

versibus

in

interpretari solebant commentatores.

quos male antehac

sqq.,

Nolite

ad tragicos certamen inituros sunt verba/

vereri",

chori

nolite vereri ut

quae acute dicatis pro captu sint spectatorum; hi enim singuli

iam suum tenent

intellegent".

multi

dubitarunt

libellum,

ope facetias vestras optime

cuius

quosnam

libellos

interpretes,

dum

Ubi

vel

libros

diceret

alter

altero

longius

chorus
a

via

quod perspexit

aberrat, et hactenus certe laudandus est Stanger,

quamquam

ad primam fabulae commissionem his versibus alludi;

vera hac observatione recte non est usus. Loci hic est sensus

cum primum
spectatores

qui

acta

et

praemio

venustam

ornata

quid'em

fuere

fabula,

est

lubentes

esse

inter

concederent,

nimis tamen doctam esse quererentur, intellectu enim

difflciliores

esse locos crebros, ubi ad varias Aeschyli Euripidisque tragoedias

alluderetur, quas cunctas

memoria complecti non

esset hominis.

Cui observationi non sane de nihilo fictae ut responderet poeta

hos quos attulimus inseruit versiculos,

ad tragicos

certantes

in

quibus chorum fecit

iocose dicentem: non

iam

est

periculum

ne Vestrae facetiae propter nimiam eruditionem minus placeant,

singulis

enim spectatoribus nunc praesto

est fabulae exemplar,

quod aut domi secum meditati sunt aut nunc

assident
singuli

rum

manu
qui

tenent;

afferuntur

ibi

autem

indicatos

dum

in theatro

habent locos unde

tragicorum versus sunt ducti".

Rana-

editionem a comico commentario instructam esse profecto

PROLEGOMENA.

non

contendet

citatorum, lectum

meda",

sua bene

esse

ibi

e.

g.

quominus sumamus

id

sed

utatur,

margine

in

indicatam originem versuum

fuisse

breviter

principis

editionis

mente

qui

XI

e Myrmidonibus" et ex Androet suspicari licet

nihil obstat,

ex

eiusmodi annotatione marginali in vetustis exemplaribus reperta

ortam

ductum

non tamen

dici,

Nam

starchus.

mentem

de

controversiam

esse

ex

illa

in

versu

1206,

quem ex Archelao

ea tragoedia extare, annotavit Ari-

tamen tragoedia esse desumtum, unde

inducere sibi potuerunt interpretes, nisi in ipsa

in

Ranarum

editione Attica disertis verbis id scriptum legeretur?

Apparet igitur comicum hos chori versiculos fabulae inseruisse

postquam certamini commissa

verba hic

praeterea

aliquot

delevisse, addidisse; sed in

facile

est;

illic

in

universum dicere

talem ad nos pervenisse quahs e poetae

quod cum

autem credimus eum

operis editione retractasse,

licet

Ranarum fabulam

fluxit

calamo,

ceteris antiquitatis reliquiis litterariis ea

nisi

quae novimus

contraxit vitia.

De

solo exitu dramatis aliter est iudicandum.

versus

tur

contextu alieni et partim certe

maticis Alexandrinis

matis

esse

Ubi aliquot legun-

notati.

Hanc

igitur fabulae

dudum

a gram-

partem emble-

oppletam constat, etiamsi origo spuriorum illorum

autem certum videtur, quicquid

argumentum posse peti ad coniecturam illam, quae est de duplici Ranarum recensione, tuendam;
ipseque Zielinskius, quem coniecturae illi favere vidimus, ultro
concedit in his versibus nihil sibi esse praesidii '). Equidem frustra

locorum non possit

de

indicari. Satis

nullum ex

statuatur,

iis

iis

quaero quo eos referam. Vellem versus 1416

liceret,

enim omissis bene procedunt omnia; sed unde irrepere po-

his

tuerint

quinquaginta hi trimetri, qui neque Aristophane indigni

contextum spectantur neque inter se bene cohae-

sunt

si

rent,

non habeo

versus

')

1466 delere

Ex

extra

1431

altera

dicere. Observatione

sq.

et

1463

1466

quidem dignum mihi

videtur,

a viro reipublicae gubernandae

Bauaram recensione molestos

illos

versus superesse statuit sane

Stanger, sed opinionem illam argumentis corroborare ne conatus quidem est.

PROLEGOMENA.

XII

quam

perito

ab Aeschylo poeta aptius potuisse proferri, et primae

Peloponnesiaci parti accommodatos esse magis

belli

unde nata mihi

autem ex

ibi

1437

vs.

inde repeto,

confirmare quae assensum

hoc aenigma,

si

esse,

sed suspicionem hanc identidem

extorqueant

modo

quorum magnae

nibus,

ultimae,

ore Periclis ab inferis revocati esse auditos; etiam

1441

recurrentem necdum displicentem non possum

restat

quam

ex Eupolidis Demis desumtos

est suspicio

in

argumentis

Solvendum

aliis.

unquam; nam

solvi possit

partes

iis

textu poetarum

deformando fuisse multis videntur, molesta

igitur
histrio-

scenicorum

additamenta deberi

illa

non mihi persuadeo.

II.

Ranarum

quam Atticarum elegantiarum amantes

fabula,

manibus vix ponunt, non solum singularibus ingenii luminibus

resplendet, sed ipsa quoque argumenti novitate lectores hodiernos
allicit;

neque enim poetarum certamen

neque

reliquiis

habetur,

vetustos

spectatores

aliae

alias in

comoediae atticae

apud inferos aguntur fabulae. Sed

hae res tantopere quantopere nos movere

non potuerunt, species enim dramatum, cuius unicum hoc ad

nos pervenit exemplar, olim minime rara

Tragoedias ut mittamus,

alioquin

fuit.

enim Darii umbra, quae

in Aeschyli Persis loquens inducitur, hic esset

circa

annum 450

Hesiodum
locho,
nibus,

Solon

Cratinus

in

Archilochis

fabula

qua fabula

finxerat.

Homerum et
cum Archi-

et alios fortasse vates vetustos ostenderat

recentioris artis principe, disceptantes

^).

commemoranda,

acriter carpebatur Pericles, in

Pherecrates
In

'),

Grapatalos

suos

^)

in

et in eius Chiro-

scenam prodibat

Plutonis

regno

agi

qua fabula partes erant Aeschyli, qui inter alia de

se profitebatur:

')

Vid. praesertim Cratin.

')

Fr. 228.

^)

Fictam

est

fr.

Kock.

nummorum nomen; apud

quantum drachma

inter virof.

inferos

tantundem

valet

crapatalus

PROLEGOMENA.
avtoig TtaQiSoaKa vExvrjv fisydXrjv i'^otKodo(ii^6ag

oGxig y

Etiam

initio

^)

fragmentum

aliud

enim

;,leti"

XIII

vias"

^)

huius fabulae nobis est citandum,

mentem

in

quas

revocat,

Ranarum

Dionyso indicat Hercules

sciscitanti
03

illas

').

dai^ovie, nvQSXxe (irjdev (pQOvxC^ag,

Kal Tcbv (pi^aXecov XQ&ys Ovkcov xov &SQOvg,

Kal SfmXi^fisvog Kad^svds

Kaxa 6(paKsh^s Kal

x7]g

7ii7tQr}6o

(is6r]fiQiagy

Kal ^oa.

His quoque verbis indicatam esse viam compendiariam qua ad

Orcum celerrime posset perveniri, veri est simillimum.

Commemorandi praeterea hic sunt Pherecratis MsxaXlfjg, propter
Elysii descriptionem comico stilo per

cum similibus aliorum

Quamquam regio illa, ubi

et

multos versus continuatam

apud Athenaeum servatam

locis

beatorum turdi urguent

os

scena sed a muliere laudabatur, quae

metalla

penetrasset;

illuc

in

per Laureotica fortasse

ipsam fabulam non apud

itaque

actam apparet.

inferos esse

Ex eodem fabularum genere

testatur nomen
Prae ceteris
-^).

est

tosti et

campos volvuntur flumina, non cernebatur

pultis iurisque per

*).

Teleclidis

fuisse

digna quae hic nominetur

vero

Eupolidis comoedia clarissima Demi,

tionis siculae

1)

Pherecr.

2}

Fr. 80.

3)

Vs. 117 sqq.

*)

Fr. 108.

fr.

Hesiodos satis

quam secundae

tempore actam esse arbitror

^).

expedi-

In hac fabula Solon

94.

Huiusmodi comoediarum echo quaedam fortasse percipitur in Certamine illo

Homeri et Hesiodi, qnod Antoninoram aevo conscriptum est ad exemplum libri
^)

antiquioris ex sophistarum scholis oriundi;

sqq. et 28 p. 211 sqq., A.

")

F. Nietzsche
p.

Eh. Mus. 25

p.

536

139 sqq.

Demostralas, qui expeditionem illam infaustis ominibus susceptam prae ceteris

commendavit
/uanwdiii

dem

vid.

Rzach Wiener Studien 1892

(fr.

(Plutarch.

96

sq.),

Nic.

531

d,

Aristoph.

Lys.

391 sqq.), audit MiTiiQtog et

ceteros autem oratores facundia vincere

tunc temporis Athenis non fuisse inde

quibus poeta de Laespodia et Bamasia loquitur

cum

dicitur, Alcibia-

Idem tempus indicant

102), unde paene certum

efficio.

verba,

eos
hoc anno fuisse strategos, e Thucydide autem VI 105 scimus Laespodiam 01. 91,3
praetura functum esse et incursione facta in Laconicam foedus Atheniensium
cum Lacedaemoniis, dudnm labefactatum et nomine tantum non re valens, tandem
aperte rupisse; eundet& virum anno praecedenti praetorem designatum contume(fr.

fit

PROLEGOMENA.

XIV

Miltiades Aristides Pericles ex inferis reduces populo Attico,

repraesentabat chorus

Demorum, prudentia ministrabant

Miltiadis haec inter alia erant verba

ov

yccQ

fxoc

XaiQODv Tig

et de iuvenibus

Phaeacem puta
tumeliose

MaQu&G)vi

rrjv

ifxrjv

ficcy^riv

avT&v rovfibv alyvvEi KSag,

ferebatur sententia:

iA,rjKeT\

sdaar

o)va'E,

Mi.XTi,d8rj

nal TIsQUkssg,

aQisLv (isiQdKia ^ivovfisva,

iv TOiv GfpvQOiv sXkovtu t^j/ GTQarrjyiav

Etiam

in

consilia,

*)

quorum aliquod iam in re publica esset nomen,

et Demostratum eorumque similes,
sic con-

admodum
Kal

T7]v

quem

Eupolidis

Taxiarchis

^).

scenam dicionem inferorum

repraesentasse sunt qui putent, aliquanto autem confidentius idem

potest statui de Phrynichi fabula Musis, quae in idem

cum Aristo-

phanis Ranis commissa est certamen. Poetae mortui Sophocles

et Euripides videntur in ea fabula certasse, scire

tamen quicquam

de argumento nos non sinunt pauci qui supersunt versiculi.

admodum

liose

tetigerant Aristophanes (Av. 1569 sqq.) et Amipsias (in Kwfiaatai;).

Eiusdem temporis indicium

colligere licet e mentione Cleocriti (schol. Ar. Av. 877),

archon fuit. Vivo autem Nicia actam esse fabulam, non igitur 01.
91,4 esse doctam, quod statuit Meineke Hist. Com. p. 129, e fragmento 91, ubi
loquens inducitur Nicias, apparet, si recte ad Bemos id refertur; sed quod Kockius
contendit, Athenis adfuisse Niciam, itaque post 01. 91,1 fabulam non esse actam,
id ex illo fragmento efflci non potest. Quid enim? Cum Aristide confabulatur
Nicias; de praesenti autem homine talia comminisci et ipso spectante in scena

qui 01. 91,4

repraesentare insulaum fuisset, absentem vero optime ita traducere poterat comicus. Neque Athenis dum degebat Nicias habebat cur priscos duces consuleret,

cum vero in Sicilia minus prospere rem gereret et de expeditionis eventu anxius
semper sibique diffidens haruspices potissimum et vaticinia interrogaret, Eupolidis ingenio dignum erat etiam Acheronta
moventem eum fingere. Itaque ad
ultima expeditionis siculae tempora Demos refero, tune enim Niciae, soli post
Lamachi mortem exercitui praeposito, avvijvex^-ri fitjdi /ndvTiv f/siv efirtti^ov (Plut.
Nic. 539 ). Anno 414 (01. 91,3) actam esse puto, cum paucis mensibus ante
(circa brumam) Athenas
pervenisset aegrotantis Niciae epistula querula, qua
plures copias plures naves plura talenta postulavit (Thuc. VII 10
igitur

comica actionem, quae in

Sicilia incepisset,

16).

Libertate

translatam esse in Atticam,

ex Atticis enim Bemis constabat chorus,

sumamus oportet; quod non maioris
fuit audaciae quam cum Trygaeo Aristophaneo in terram descendere ex Olympo.
)

Fr. 90.

^)

Fr. 100.

XV

PROLEGOMENA.

Denique ipsius Aristophanis hic indicemus oportet Gerytaden,

quam fabulam Ranis

multis in rebus fuisse similem satis apparet

e fragmentis, aliquot

autem post Ranas annis scenae commissam

esse veri est simile. Tres e poetis superstitibus ad priscos vates

mittebantur

legati,

actam docet
Nihil

Sannyrio comicus, Meletus tragicus, Cinesias

autem partem

fabulae

lyricus,

igitur

facientes.

lam,

quae pervadit
olim

p.

umbraeve

gressu

nitet

innisa

solo

cursu

quem

ut

quaerat quae iam deneget

perlegit fabu-

vero

dein

fuerat,

potuit,

res

nos

braretur,

publice

eiusmodi

ageret partes,

haberet

fallax

naretur.

potuisse

In

ut

plebecula
urbe,

illa

praemio

fabulam

in

ornari,

Anaxagoras

in

eo

cele-

inscriptione

qua ipse Dionysus

ignavum

quicquid

Atheniensis,

ubi

fere percutit:

honorem magno splendore

publico

laudari,

commemorari

videtur

terra.

sibi

nunc vivimus stupore

qui

festo 'scilicet die, qui in Dionysi

publica

nubibus

quae priscos spectatores miros habere

est

vero

in
sibi

mortuorum sedes adeuntem,

dederat fortuna peracto

Alia praeterea

vix

verba

ibi

ingenium, nescio

poetae

singulare

refugium petierat ab huius vitae aerumnis, videre

ibi

').

ipsam enim comici musam, quae firmo

tristitia;

Atticae

551 servavit

defunctorum

Hodiernum vero lectorem, dum festivam

qua splendide

in

regno Plutonis fuisse

in

olim Athenis habuere sedes beatorum in

insoliti

comica repraesentatae

scena

certe

amplum fragmentum quod Athenaeus

et

gloriosum

et

deridendum propi-

et Socrates

morte digni

sunt habiti Euripidesque impietatis est insimulatus, tales repraesentari potuisse coelites qualis in nostra fabula prodit Dionysus,
alias

Mercurius et Neptunus et ipse adeo luppiter flnguntur, non

possumus non

mythos

veteres

comica

iocis

Dionyso

mirari,

optime perspiciamus aliud esse

serio tractare diudicare vituperare, aliud in scena

protervis

quem

etiamsi

de

Olympiis indulgere.

Quicquid id

est,

Ranis novimus haud dissimiles olim fuerunt

aliae

personae

nam

ut

Cratetis

cuius

nomen tantum novimus,

Cratinus in Dionysalexandro

')

Fr.

149 sq.

comicae;

Dionysum

mittam,

PROLEGOMENA.

XVI

huiusmodi

nonnihil

Dionysum

et

in

Eupolidis

Taxiarchis

docens Phormio eo sermone fuerat usus

bellicas

res

permiserat,

sibi

quem
xam"

et

asceta

idem genus facetiarum non afuisse fabulae nomen

lanistarum arte satis novimus, puellulam recens

asinum" eum vocans

Itaque inauditi

nihil

ab Aristomenis autem Dionyso

');

assidebat,

atticae

origine

testatur.

Dionysus suo ipsius die festo derisus

erat

ipsumque suum sacerdotem, qui ex

ordine

eni-

supplex

mira haec iocandi

in

officio

implorans

^).

primo spectantium

libertas

est

comoediae

ex

Scilicet

repetenda,

quae

illud est

quod

Sic ubi fata vocant concinit albus olor." Cycni canticum

haud

etiam in phallophororum carminibus apparet, quale

ex Acharnensium novimus fabula

^).

III.

unam

ob

percipitur

causam

potest

dici

vox chori

liberi

Ranarum

fabula.

In

qua ultiraa

de rebus publicis sententiam ferentis

*)

ultima auditur veteris tragoediae vox, cuius principes poetae post

mortem

hic verba faciunt; ultima denique ipsius comici

nos pervenit,
Pluto

- nam

non sincera eius

quam in hac
tamen proximum iam
clarius

quo tendant eius

vox ad

in recentioribus dramatis Ecclesiazusis et

agnoscitur

fabula
esse

vox,

eflfulserit

eius

et

licet

nunquam

ingenium,

occasui

lumen intellegimus cum observamus

radii.

Nomen neque eum

cuius primariae sunt partes indicat neque

chorum neque fabulae argumentum, sed praeter morem desumtum est ex operis parte quae, licet festiva sit admodum, minoris
tamen momenti
set

omitti;

eum

transmittenti

dicimus locum ubi Dionyso cymba Acherontem

accinunt

ranae

in

stagnis

illic

256 et 261.

1)

Eapol.

-')

Vid. Ran. 297.

fr.

est dicenda et sine contextus detrimento potuis-

^)

Acham. 263

''j

Nihil

sqq.

enim eiusmodi habent Ecclesiazusae

et Phitus,

degentes.

Titulum

PROLEaOMENA.
comicus

mirificum

scilicet

Chorum

obeuntes

Elysio

sibi devinciret.

initio

manes mystarum,

efficiunt

effusae

et

spectatorum

quo

praemisit,

operi

animos inde ab ipso fabulae

XVII

laetitiae

sacra sua

coetu

pio

Qua

indulgentes.

ibi

in

ficta

suam ipsius et spectatorum mentes poeta conatur

reficere et quodammodo consolari; aegre enim Athenis iam desiderabantur inclutae illae civium pompae Eleusinem deductae
laetaque illa in littore pervigilia, quae quotannis olim maxima
specie obiecta

dum

frequentia et insigni splendore celebrari solebant, nunc vero,

hostes

proxima

Denuo

urbi

vicinia

hic deprehendimus

poetam

poris praeterlapsi

recordatione

quantumvis

rerum quae fuere memoria

Rerum publicarum
nostram

fit

cum

depictum

nonnisi

transitu

in

eam

tem-

inferorum

quid

est

nisi

hic

illic

per fabulam

intellegendam opus non

exponatur Athenarum quae mense februario

scenae est commissa, fuerit condicio. Ante quin-

que fere menses classis Atheniensis Peloponnesios

in

Asiae ora-

apud insulas Arginusas; qua pugna Athenis redditum

devicerat

maris dominium. At praetoribus post splendidam victoriam

est

domum

reducibus

dies

est

dicta,

quod corpora naufragorum e

maris fluctibus non sustulisse ferrentur,

supplicio

sunt affecti

').

patriaeque

et

')

quemadmodum anno 415

Beicienda mihi

spectare

viris rei bellicae peritis

crimine

hermarum

civi-

mutila-

mysteriorum profanatorum effecerant ut Alcibiade revo-

cato expeditioni

nondum

sex eorum ultimo

amantissimis morte multatis denuo infregerunt

tatis robur,

torum

et

Cuius iudicii iniquissimi causa est quae-

renda in machinationibus optimatium, qui

p.

oculis obiecta?

mentio, itaque ad bene

est ut multis verbis

anni 405,

solet,

Nam

delectantem.

se

coloribus

vividis

terra,

idem dicamus

verbis ut

quod aetatis maturioris signum esse

deprehendimus,

regnum

quae non iam ferat

ea,

ahis

apud inferos quaerentem, vel

intermissa.

erant

insidiantur,

interemtos
versus

160 sqq.).

697

in

Siciliam

videtur
fuisae

sqq.

Cobeti

nuper emissae succiderentur nervi,

et

quantumvia ingeniosa, praetores

Ranarum fabula, ad eos igitur
Cobet in Platonis comici reliquiaa

coniectura

quo tempore acta

727 sqq.

(vid.

est

PROLEGOMENA.

XVIII

anno 407 iterum

et

exilium

in

pulso

Alcibiade

caverant ne

nimis prospera evaderet democratia Attica.

Populum -autem mox

eum

fraude

faventes,

pellexerant

poenituit

quam

omnino perpetrassent aut dum

in se admisissent

haud dubie
lium:

utpote

repellebant,

autem

turbulenti

iunctis

servari
certa

civitati

molestique

homines

viribus

possit

quaedam

rei

ei

consi-

viri,

qui

cum contemtu
videbantur,

eiciendi.

qui

Stomachum

factionum colluctantium.

et artificia

mementote tandem;

esse

ceterique

detrimentum illaturam

ex urbe quacunque via essent

Fratres vos

eam

comicum

quod olim saepius dedisset

Quapropter Cleophon

movebant turbae

ei

Lacedaemonii

obtulerunt

voce idem

clara

quantocius

et

saepius

8taXlaTzcojxs&al"

pacem

sceleris aut nihil

hostes persequuntur

victos

rogasset quid de hostium condicionibus censeret,

quis

si

patriae suae

culpam, cui facile potuisset condonari.

pacem

Interim

callida

ostentatae in supplicio

praetorum de re publica optime meritorum, qui

autem

quam

quo tempore acta est nostra fabula, pudebat cives

et

erga defunctos intempestive sic

pietatis

ad

sententiae,

Spartae magis

viri

ignoscite vobis invicem

adversae obnitimini, an forte etiamnunc

civitas",

sic

chori

ore loquitur.

et accurate definita consilia,

Non tamen

ut olim, profert, sed

a rebus publicis alieniorem factum esse apparet, et dubitare licet

numquid

de

iis

firmiter

etiamnunc persuasum habeat

civium parti ex animi sententia se addicat.

et

bellum

fuerat

nihildum remisit,

et si quis inter aequales ei

homo, nullo partium studio retinetur quominus

eum in transitu vellicet, astutum virum Theramenem,

quam patriae saluti magis prospiciebat, et Adimantum,
daemoniis rem publicam prodere paratus
notans

verbis

demum
In re

moribus
liuin

ullive

odio tamen, quo

rerum novarum studium quodlibet iuvenilibus annis

et

insectatus,

displicet

Ab

quam

inculti ingenii

erat,

libere

qui suae
qui Lace-

non minus acerbis

homines Cligenem

et

Arche-

vel truculentum illum Cleophontem.

autem
et

litteraria sui

mansit simillimus. Pietati

verae arti perniciem inferre

studia,

ei

scilicet et

videbantur nova aequa-

quibus nullus poeta ea aetate apertius patrocinatus

XIX

PROLEGOMENA.

quam
hominum

amicus

Socratis

est

artes

senior Euripides.

disciplinae,

et

immo

Nam

habent hoc

hominum hoc habet

ipsa

aequum de se invicem iudicium ferre

quadam necessitate propudio se habeant

indoles, ut singulae scholae

nequeant,

sed

fatali

odioque

prosequantur

incredibili,

aestuare

quo caUdiore

artis

malam rem

In

male

opiniones;

quod

eo

veritatisque

vehementius

amore fervent

solet

pectora.

abeant novae istae de rebus humanis et divinis

quae nuper increbruit

inaudita

dispereat

artis

metricae licentia, pereat lascivia artis musicae latiorem iam locum

quam

poscentis

sibi

patribus

concessus.

fuit

dum

citur,

de ipsorum

homines

disputant

humanae subsidio a
Cultus deorum in contemtum addu-

huic dictionis vocisque

et

numinum

philosophantur

quanto prudentiores erant

mythos
mente accipientes immortalium inde operum materiem duxe-

veteres
pia

poetae et

illi

Ipsi

ratio

discriminum

veluti

qui traditos de Olympiis

struitur

quibus

regnum earum

et

ira

nulla

habetur
ipsique

feminae ex domus penetralibus,

et

efficiunt,

lucem protrahuntur. Bonis moribus

goediis,

in

plenam

vitae publicae

instat periculum,

cum

quae publice in honorem deorum aguntur, amor

et

si

qui praeterea

sunt pectoris muliebris

aestuant ut in Euripidis Hippolyto vel Aeolo

ipsa

cum

sexus et fortuna

pernicies,

aetas

disiungunt homines,

natales

quae

rei

artifices,

publicae

runt!

et

natura et potestate et gestis

ruinam minatur,

ars

Aeschyloque soUerti
Sophocles,

tantur;

manu

cum

eius

prisca

in tra-

odium

aflfectus,

ita

videmus. Quin

fundamenta,

a Phrynicho

posita, quibus innisus altiora petiverat

rerum novarum studio

cum

fieri

et

simplicitas

et

dubitandi libidine labefac-

inficitur

fuco inventorum nimis

callidorum et materiae mole obruitur. Tragoediae hebescit splendor, ubi

mendicorum panni

sordidi ostentantur loco pallae honestae,

cuius repertor fuerat Aeschylus, neque ingentes ilH heroes, qui e

vetustis mythis cogniti sunt, in scena conspiciuntur sed
oloi

eiacu;

:gravi et sonora voce

argutis

praebere

homines

ubi causidicorum versutorum verbula percipiuntur pro

semideorum,

et

modulationibus histrionum
iubetur."

chorus quod agat vix habens

in

Quemadmodum

scena cantantium aurem

olim

in

Nubibus prisco

XX

PEOLEGOMENA.

Aeschyli Simonidisque

admiratori comicus

sophistarum disciplina recentem,

cui in deliciis esset Euripides,

Kanis hinc conspicitur temporis praeteriti

in

sic

opposuerat fllium e

Aeschylus,

humanae

illinc

splendide vindicans et in verba aliena iurare dedigna-

quo nemo vividius expressit sonum doloris

tus;

testis locuples

Euripides aevi futuri praeco, dubitandi ius menti

et irae et

amo-

et superbiae,

quo nemo facundius prolocutus est

quicquid volvitur in cerebro

inquieto cordisque accelerat impe-

pietatis

et

ris

tum,

dum

frustra

homo

petit

solutionem aenigmatum quibus

undique est implicatus.

-

Magnus ab integro saeclorum nascitur ordo" clamat nostra

fabula,

at

laeti

promissi nihil habet ea vox;

aevum Cimoneum admirari

triamque

quo

discederet

in

ab

longius
deterius

inde

illius

nam

comico, qui

ab incunabulis didicerat,

pa-

temporis moribus et institutis

semper ruentem

viderat,

non candidi

diei

praenuncia videbatur novi temporis lux in horizonte conspicua,

sed rutila flamma incendii

mox

quicquid Attica celsum pulcrum-

tulisset combusturi.

que

Et amabat Aristophanes illam patriam, amabat eam ut poeta,

nec de rebus
ita

ut poeta

suum animum moventibus

iudicabat.

placide et sedate sed

Cycni profecto in fabula nostra auditur

canticum; admiratione autem dignus est

vir,

qui

maUs succum-

bere dedignatus ex vitae quotidianae calamitatibus refugium etiam-

tunc

petiit

intra artis suae circulum

tantum recuperavit quantum

tum scribendum, quem

unquam suffusos fuisse

sufflceret

magicum, ibique

hilaritatis

ad scitum dramatis

introi-

qui perlegit, vix credibile ducit lacrymis

poetae oculos.

APlS,TO<i>ANOYS

BATPAXOI
TA TOr JPAMATOS nP0E9.nA.
BavQ^iag oiKirrjg /liovvGov.

AiovvGog.
'HQanXijg.

NsKQog.
XcCQCOV.

BaTQaiot

^).

XoQog fiv6T&v

Sic

')

recte

[iarQaxoig.

metrico
sunt,

scripsit

Argumenti verba

cf.

roTg

xa-ta tuv

no^ov iidovai

codicibus vero perperam x^Qog (iatQdxwv dicitur, item in argumento

duos enim cboros non admittit fabula, neque apparuisse ranae putandae

In

sed

post scenam

cecinisse,

ut ad vs. 209 diserte scholion:

iau)9iv

juijuovvtai

toug

9-gdtQ0}...&XlC

tS)

Dindorf;

^).

(iatQ&xovg,

oQ&vtai

oii/

item ad vs. 258:

vno

axt]v>iv

sumtus extraordinarius choregi,

agentes, hoc est
dicendum ex codicum V R auctoritate, qui in personarum indice habent naQuxoQtjYVf" (-/'/;"*) ^atQ&xaiv (vid. etiam schol. vs. 209); nam eidem cives, qui mox
chorum mystarum repraesentaturi sunt, ranarum cantum imitari potuerunt, neque
elaiv

A^r

oiix iv

t&

(paveQ&.

Neque farachoregema,

ut

pueri

id

latuisse veteres testatur

in

Vespis

vel

in

i.

e.

Euripidis Alcestide partes aliquas

scholion

ad

vs.

316:

fitts^Xi]9ri

x^Qog

elg fxvatag.

Simile quid in Thesmophoriazusis obtinet vs. 104 sqq.

")

vs.

et

Hierophantae,

quem

alii

Daduchum

334-446, hic autem versu 446

vel

Praeconem

dicere

malunt,

abire se dicit ipse. Itaque aut choro

sunt

quintum

vigesimum eum superadditum fuisse statuamus necesse est, aut coryphaeum

agere. Haec probabilior mihi videtur ratio, cum videam post versum

eius partes

446 nusquam

unum

e choreutis

verba facere solum, sed coniunctim omnes canere

semper; nam versus 1004 sq., qui soli dubium movere possunt, Dionyso tribui
Veri tamen simile duco novum aliquem choreutam e turba
alias ob causas.
tacitarum personarum accessisse postquam chori dux ex orchestra abiit, ne
solito minor evaderet choreutaram nnmerus.
1

RANAE.

&VQ{OQbg nXovtcavog

^).

&eQ(xitaiva IlEQGEcpovrig.

IlavdonEvrQia

^).

nia&dvT) &Qditatva.
EvQi.7tidr}g.

Ai6%vXog.
nXovt(av.

Personae tacitae:
Dionysiaco.

Plutonis

duobus pluribusve

Cives funus obeuntes. Mulieres in coetu

ministri

cum

aliis).

Actor primus Xanthiam, dein Aeschylum agit

secundus Herculem,

Charontem,

lanitorem,

^),

Ministram Proser-

Gauponam, Euripidem,

pinae,

Dionysum

tertius

')

Pardocas,

(Ditylas, Sceblyas,

vocavi

Sic

codicis

et

*),

ministrum,

vs.

739-809

qui

9tQ(!irtoi)v

Tn.oirwvog

audit in

codicibus compluribus dicitur

in

personarum indice
olxettj?,

in aliis

vero

omnibus vs. 464 et 605-667; cf. schol. vs. 465. Pro ipso autem
Plutone eum habebant olim quidam teste scholio ad vs. 606, in his auctor Argumenti metrici. Comicus eius nomen nusquam commemoravit, servili autem ministerio fungi eum flnxit, vid. vs. 743 sqq. Quae tamen cauaa non obstat quominus
Aeacum Plutonis assessorem (Isocrat. Euag. 15) festive sic traduci sumamus,
Mercurii enim, ut vere observavit Fritzsche, in Pace (et in Pluto) partes nihilo
magis sunt decorae. Aeaco autem ianitoris apud inferos munus tribuunt Apollodorus III 12, 6 11, Lucianus Dial. Mort. 13 3, 20 1, de Luctu 4, alibi.
Denique in Pirithoo fabula, sive Euripidis ea fuit sive Critiae, quam fabulam
Aiaxdg,

ut

in

Aristophanes satis manifeste naQwdel ubi primum ianitor ille procedit (vid. infra
ad vs. 464 sqq.), Hercules cum ad inferos penetrasset ab Aeaco interrogabatur,
teste Gregorio Corinthio (Eur. fr. 594). Itaque sic statuendum est, a comico hunc

adumbratum

ianitorem

personam Aeaci, quam

esse ad

in

scena tragica Athenien-

nuper spectassent.

ses
2)

Duas cauponas, quarum alteri Plathanae sit nomen, cum ancillis duabus
parum probabiliter statuerunt Brunck Fritzsche Kock alii, versibus 570

prodire
et

574

in

errorem abrepti. Verum habet scholion ad

vs.

549: navdoxtvtQia

TtQog

nXad^dvtjv S-cqanatvav iavrij; Xeyet.

^)

Longe

difficillimae

bene agi non potuerunt.

^) Dionysi
partes non
credi,

itaque

tribuere.

nolui

Quoniam

ribus partibns

sunt partes
sunt

graviorea

cum Kockio
perp.etuo

Aeschyli,

fere

quam quae

nisi

cantore peritissimo

tritagonistae potuerint con-

primarum partium actori eas

scena versatur is qui Dionysum agit, plu-

Blaydesio
in

quae

quod tritagonistarum esse

aliis

solet

fungi non potnit.

RANAE.
quartus Mortuum, servam Plathanen, Plutonem

Fabula agitur ante

')

Quartus

actor

domum

Herculis

^),

omnino requiritur ad Plathanes

^).

deinde apud inferos.

et Plutonis partes agendas,

eundem autem virum etiam Mortnum repraesentasse

satis

certum

est,

quoniam

secundns actor huius partibus apte perfungi vix potuit.

") Hercules ubi terrarum habitaret poeta non indicavit, nisi quod extra Athenas eum degere statuamus necesse est propter rerum urbanarum inscitiam, de
Agathone enim aliisque poetis nihildum eum rescivisse apparet; quodque gravius
etiam est argumentum, de urbe loquens vs. 89 non hd'd6t dicit sed ivTav9a, apud
te Dionyse, qui istic habitas (vs. autem 82 iv&Mt non Athenis valet sed inter
vivos). Itaque apparet reiciendam esse H. Vossii Kockii aliorum opinionem, significari fanum Herculis in demo urbano Melite, in ipsa igitur urbe, situm (cf.
vs. 501), neque omnino templum in scena repraesentatum esse credibile est. Non
tamen extra fines Atticos, e. g. Thebis, ut autumat vetus commentator in vno-

quaerenda videtur domus Herculis ante quam fabulae initio habetur

coUoquium, sed poetam hanc rem in medio reliquisse sumere malo. Ceramicus
haud procul abesse fingitur vs. 127 129.
y9iaet,

TnO&ESIZ

/iLOVvGog

Igxi

nartmV

'AiSov

SKTthj^iv

6iv
raGrj

xa

oXly

arra

d'SQd7tovrog lE^av&iov Kar

fierci

rag

sXd^mv

oSovg,

d'

xovrco

inel 6e itQbg

8ia

t6

GvvvsvavfiayrjKSvai

xov

XaQcovog

vv6og

fiT}

ovk

rri

ns^rj

eivaXrjcpd^sigy

'ysiQi-^ofisvcov

i^8rj

rbv "lanyov
ju-Eta

xov

vcov

vcp

a8ovrsg

eig

wg

rbv

UXovrcova

rvyydvov6tv' iv 8e rovrco 6
reiav
xrjv

i,t6&6at Kal xovg

rotg

%ara rbv noQov

r&

iv

Ka&OQ&vrai,

TtQocpavsi Kal

r&

ovK

8ia

/diovv6og

TtQorjSiKrjfie-

iK

rrjv

dXXcog

8s

naQay&evreg

r&v fiv6x&v %OQbg neQt xov

dXecoQag
xr^v

V R A

noXt-

dxifiovg ivxifiovg notfj6at %dxsQcov xiv&v n^bg

xsQnvrjv

Kal

ysxat yaQ EvQtni8rig Ai6%vXco

Habent

tt)?

dysXoicog xsifid^ovrat, slra fisvrot

HeQeicparrav

rrjv
fiev

^iovv6co

re

x&v A&rjvaicov noXtv 8taXsysxat, xd 8s Xomd xov 8Qdfiaxog

KCoXa,

')

afia

ravxbv SQysrai rovroig. r&v 8e

Kat

vjtb

ravra iv "Ai8ov r&v TtQayfid-

6yr\^ari

6Ksvrlg ayvoiav, fxsyQt fisv rtvog

rb

KVKXGi TtoQSvsxai, 6 de /iio-

yoQevovrsg

7tQ06nXsKOfisv(ov

TtQbg

OQfxarai,

yivsrai, 6 fisv ISav&iag,

HQyivovGag vaviiaiiav

xr]v

fisra

fiv6rai

%oqov

iv

Q^eQDCTtovrog

'HQaKXeovg

re

oi'

Xiiivrj

7tQo67tai^oi)v

a8ov6i ^arQaiotg %a\ yeXcorojtoi&v.

xtov

rbv Ksq^sqov (pisro^ aal

diaXsyj&sLg^

%sqI

rrjv

o^oX&v neQaiovrat

dv^

iTtl

AysQOvGia

TtQOKSLjxevov.

svrvyxavov-

rbv ^HqaKXsa itQorsqov, iva i^e-

aig

nal avrbg

f]

r&v rQayin&v

nsQL

EvQCTtiSov Jto&ov slg

81 Xsovrfjv nal QOitaXov, TtQog rb rotg

Bysi

7taQS%siv.

y.ara

cptXoXoyov

nsQt

Mediolanenais (Ambr.

xi^g

Xafi^dvst

fiovo-

6v6xa6tv' naQSt6d-

XQaytKr^g StacpsQOfisvog, xb fisv

39).

RANAE.
e'fniQO(S&ev

Alaxvlov

d'Q6vov

xoxe

'),

itaQa

Aidr] ^Qa^siov eyovxog xov XQayadiKOv

xa>

EvqmiSov

dh

t-^g

avxMotriGafiivov. GvGxrjGav-

xiiirjg

avx&v

xog 8e xov Ilkovxcovog avxoTg xbv Ai6vv6ov diaKOveiv, EKaxeQog

koyovg

noXlovg

TiaGttv

^aSavov

TtQ06uyay6vxog,
VLKav,

noi,%i\ovg

ovk

dedrjlcoxat

Ttoteixaf

aTH^avoag

naQa

KQivag

avxov

e'fGiv

ov

xai

xeXog

v,al

%axa

e^axeQOV

TtQOGdontav

Ttavxa eXey%ov %al

xfig

d^axeQOv

Ai6vv6og xov

Tioi-j^Gecog

AiGivXov

xovg ^&vxag ccveQiexat.

ong

oitov

fiev

iaxtv

rj

evXoymxaxov

av,r\vri,

d^

iv

&r]aig

xai yaQ 6 /Itovvaog exet&ev Kat TtQog xov 'HQaKlea acptnveixat Orj^atov
ovxa.

x&v ev ndvv Kai

xo 8e dQccfia

^)

iS i8 di^r] int

KaXXtov xov

q)iXoX6y(og nenotrjfievav.

Avxtyevr}^) 8 ta OiXco-

(lex a

vi8ov
eig Arivaia,
nQcbxog r]v. Qqvv t^o g
Movaatg' TLXdxcov xQixog KXeo cp&vx i.
^)

^)

Se

ovxoi

xb

i&avfida&r]

xat dveStSd^&r], mg

Std

SQUfia

iv

xr]v

evx eQO

avxm naQd^aaiv

caaxe

/ftxaiaQiog.

cpr]at

n.

AAA^S.
fia9mv naq

'

'^)

Hqaxleovg Jiovvao?

tljv

666v

TtQhg tovg y.atoixofiivovg TtoQsvetat, Xajicjv

to SeQ/ua xal ib axvtaXov, hvayayiXv ^) 9si.mv

EvQtTtiStjV Xlfivtjv tt 6ii[iaivtv xdtw,

xai tojv patQ&xiov itvixQaYsv evtprjfto;

irtHta fivat&v
co;

'HQaxXeT TtQoaexQovat
rf'

icvstp&vri,

6lj

tQaYtoSixbv

&q6vov

tlg

tpwg,

Bergk]

Fritzsche coU. vs. 764 scribit

<to

dtic

oi/xi

xai
ti;;

}(OQ<i?-

Idcov

thv KeQ^eQov.

ti9ttat tQaytadiag

atetpavovtai y

Jidvvaog

tov

IlXovttov 6'

&i
xai

')

ix6ox>'i.

itytbv,

Ata/vXog. toviov
ftic

JC

eJ'

ayti

EvQtniSijg.

tov tQttYix)6ixov 9-q6vov codd., quae servans

atti^atiog'^

xai etc, fortasse recte.

Hic collocavit hoc enunciatum Dindorf, post metricum argumentum habent

V R, post ^JtxaiaQxog" posuit Aldus. Quae de veteris commentatoris hac
opinione scripsit Blaydes pag. XIII et pag. 4, 48, adversis frontibus secum pugnant.
")

'*)

tov MYYi^>j9ev [Aristot.] Rep. Ath.

Hac de

1888

re vid.

quae

in

c.

34.

prolegomenis ad Vespas scripsi pag. XII

')

263 sqq.).
Ineunte igitur mense Februario anni 405 (19

")

Habent V

^)

Sic V, in

sq.

(Mnemos.

p.

perperam

R Mediolanensis.
R inscribitur ^QtatotpScvovg,

in codd. solent tribai.

*) itvdtYtn'

codd.

cui

25 mensis Gameleonis 01. 93,

3).

grammatico metrica haec arjpimenta

RANAE.

6
Praeterea

in

Mediolanensi

leguntur

argumentum

Thoma

Magistro conscriptum, quod a primo nonnisi in verbis discrepat,

et

GKOTcbg

to-O

TtaQovtog dQaiiaxog nullius pretii, cui

media inserta

sunt duorum trimetrorum fragmenta (ex alio argumento metrico

evulsa ?)

lav

i^oijiOiov(isvov Sh g^tXritaig akoyiaxoig xad-aQiiaGi, dinriv

o&6i, &OQvcode6xata.

^axqa-

RANA

E.

FROLOGUS.
1352).

(vs.

(In

scenae

Procedunt

cothurnatus

Dionysus

superiniecta

est

pellis

indutus,

croceo

pallioque

manu autem clavam

leonina,

domus.

Herculis

repraesentatur

posteriore

parte

cui

gerens, et

servus Xanthias asino insidens sarcinasque humeris baiulans e

ligno suspensas.)

SCBNA PRIMA.
Xanthias, Dionysus.
ISAN&IAS.
eiTCco

r&v

XI

oig

eq)

ccel

elco&oxcav,

yel&Gtv ot

co

desjtoxa,

d^ecofievoi

AIOJSTZOS.
xbv

vrj

sqq.]

AC

XL

^ovket ye,

spectatorum animos ut

sibi

TCtEfofiat."

TtXrjv

dtd ye toOto tovrtog

conciliet poeta inde a primis verbis con-

toaavta

tumelioae loquitur de arte aemulorum;

323 Kock).

cf.
Eq. 526 sqq. Nub. 537 sqq. Vesp.
58 sqq., 1025 Pac. 738 sqq. et infra vs.
358. Phrynichus autem prae ceteris cur

Eur. Suppl. 293.

nunc petatur

(vs.

13)

nemo non

intel-

qui e notitia didascalica didicerit

legit,

1.

r/rw

dicens

30)

tum Eq. 998 Lys.

255,

314 et praesertim versiculi quos e Thes-

mophoriazusis alteris

affert soholion:

cu;

&Ulio/nai

axtvt}

(fr.

Ar.

intrausitive

apud optimum

reperitur hoc par-

apud Aristophanem nonnisi hoc

idem valet i)9-ag Eocl. 584: tolg

ticipium,

cum

vs.

dvvaixai (piQciv

item Soph. Oed. R. 364

u]

tl(o9-6tcov]

loco;

sertim

oii

wfiov

quemque usurpatum

hac ipsa in fabularum commissione cum

Arislophane eum certasse et secundas
tulisse. Data autem occasione Aristophanem non magis quam alios comicos a
scurrilibus huiusmodi ioois abstinuisse
ipse noster loous docet (vid. prae-

t&v

xal

i]9dai liav

toig

t"

dcQxaioig ivdiatQt^tiv.

mifo^at] ex ipsa huius verbi significatione duplici iocum petit Philippus

3.

scurra apud

(fiQtiv

t&v
nt]6iv

Xenophontem Conviv.
natSa rt&vv rtie^ea9ai

(mente

puer quod vacuam

puer Vesp. 314).

scilicet

I 11,
diic

t6

angebatur

gereret peram, ut

RANAE.
TOVTO ds

rcavv yccQ iax

q)vka^cicf

^oAij.

i]dri

SAN&IAS.
aGXEiov xv

'ixEQOv

jiA-jjd'

/ilONTZOZ.
TtXriv

cbg

&Xl^o(ic(i.'''

SAN&IAS.
ndvv yiXoiov

xi Sai', xb

etTtco',

AIONTEOS.

Aia

vri

d^aQQ&v

fiovov skslv

ys'

OTtmg

iQSig

iirj

SAN0IAS.
xb xi;

AIONTSOS.
(isxaaXX6(ievog xavacpOQOV oxi %e^rjxiag.

6.

ti 6ai; ri]

7.

ye"

totJto

4.

Ttdvv

amarius

felle

^ij dfjta

iu6vov iKtiv^

. .

iatl

olov &tidh;

codd. nonnuUi.

xoi-rt]

hoc iam
ttjg

aiitJjq

nauseam mihi mo-

nqoaxoQei (PhrynichuB

y.ai

in Bekk. Anecd.

. . .

mxqottqov

est,

XoXtjg (Alexid. fr. 16'"),

vet,

Naber.
ixeivo (idvov

p. 73);

scilicet,

ut est

epigrammate anonymo Anal. Brunck.

in

III p. 246, itav tb nkqittov axaiqov

^dyo;

xaJ

6,

32 koc iuvat et melli

Non sunt cum

nostro

confun-

et

bilis,

693

Lys.

g.

e.

vnsqxoXw,

hu-

t&vdcpoQov
^6Xov

unde

Et.

p. 731).

thv

(fr.

p.

Vox

Ifidvta

/.lov

^x^vai

xal

559). Scholion recte vocat

iv

(L

cpoQtla i^UQttj-

tdc

iQyoitai fiaatoi^ovaiv, vid.

oi

M.

Caes.

circum-

17 ex Aristophanis Phoenissis

&fi(plxotXov

aavteg

loro

833 et in versibus quos

Eccles.

redit

sarcinae

(Plutarch.

ligatae

/uiXito;

dendi loci ubi de ira excitata usurpantur

XoXr\

suapendebantur

Pollux

wj xal tou

altero

hxdtifoqov^^furcam baiulatoriam (Plaut.

affert:

dum ex

reicis.

Cas. II 8, 2 Ovid. Met. VIII 648),

t6

Horatius Sat. II
est.

pLttaaXk6fitvo(i\

x^- Contra de re gratissima

naXaibg

iatl

'^liov iatl

IntX

8.

mero in alterum

etiam

109,17, Phrynichus in Anecd.

terrogationem usurpatur etiam Nub. 748,

775 Vesp. 818 Pac. 696, 826 Av. 1038

p. 10; postea &XXaxtov dictum esse

hoc lignum refert scriptor tov ax6nov
Etiam Athetov naQ6vtog dQ&ixatog.
nienses novam patriam quaerentes in
Avium fabula comitantur servi atQunaat.
xal totg aXXoig axtveai (cf. Xen. Mem. III

Ran.

13

Hor. Ep.

19, 20 bilem...

vestri movere

tumultus.
tb

7.

quid

*i;]

illud?

(verbo praecedenti

40

iuncto

Plut.

alterius

Unus locus
ibi

aut

2rt

Accusativus

subiunctus) per in-

902,

1076,

statim

interlocutoris

Ran.

1228

legendum

aut gravius subest

sub-

responso.

discrepat,

sed

est auctore Kockio,

mendum.

Bekk.

6)

onusti; vid. Av. 657.

Xt^Tjtiqg']

verbum

Av. 790 Eccl. 313,

53;

cf.

;f*a/etv

xovx &rtvtag

Eq. 998

ixtptQw.

Nub. 1387
368 Eubul. fr.

redit

345,

oYfi

ug

jifsffeta),

RANAE.

'

SAN&IAi:.
ori

jtttjd'

10

ei

xoGovvov aid^og
uj,

yicc&aiQriGei

fii}

q)eQ(0Vy

ifiavra

Itc

a.7i07taQdrjao(iai,;

JI0NTZ02.
8fi\f ,

ft^

oxav

tKeteva, nXriv y

e'S,e(ieiv.

(leXlci)

SAN&IA2.
ri Sfjr

edei

ravra ra Gxevr}

fxe

14

Avmg

eloi^e noielv koI

cpeQeiv,

avneQ OQvviyoq

eineQ noiriG(a (irjdev

%ai Afieitpiag',

AIONTSOS.
16

vvv

(iri

orav
15
9.

Tt

Jvxig]

14. xai

idca,

xcojucpdla.

Naber.
schol. et Suidas

(cf.

satis

quam suapicionem

item Blaydes, in

coniecit Kock,

x&TtiXvxo;

Kock vulgatam

servavit

kx&atoz^ iv

inl vthrtp

ogo aliquando incidi

&e(6(ievog,

eyco

(og

rovrcav r&v GocpiGfKxrcav

axevti (pcQOva^

i/uavto)^

iTt"

notrjGrjg'

s.

v.

^vxoq)

ktYftcci y-l

et

sed recte ob-

defendi inscriptione cuius mentionem feci infra in

commentario.
Del. Dindorf coll.

15.
qovaiv,

Nub. 296. Tres lectiones axevt] (pogovaiv, axevt] tpeManifestum est grammatici alicuius ad

schol.

agnoscit scholiasta.

axsvoipoQovatv

versum 12 observationem ixiatote iv tfi xwfttndia axevocpoQouaiv

utcunque esse redactam.
Blaydes ol axtvotpoQoOa' etc.

in trimetri

11. nXtjv Y
iieneiv] si quando vomendurn mihi fuerit.
13 sq. Phrynichu^ comicus nunc car-

pitur, Aristophanis

aemulus;

diximus. Etiam

vs. 1 sqq.

vid.

cum

quae ad

Aristopha-

Avibus certaverat sua fabula Monotropo; praeterea de eo vid. Nub. 555 sq.
nis

nunquam

autem

Fortasse

in

eum nunc

Didymus

in scholio

noster;

testatur

^v

eiusmodi

certe
toti

auiLo^fvot;

avtoO

Equitibus
ita

(vs.

commentatoribus
Etiam Amipsiam ml-

526 sqq.) de Cratino

loquitur ut delirum aliquem

illo

senem

enira

ignotus

est

et

olim

nihil

fuit,

ex eius operibus aetatem tulisse

Suidam
poetam
moratur.

adtiv

de

quod

ubi

scholion;

(XeYovai)

iteratum

additur

Jvxov apud

xal

movet

suspicionem
xa<7r>i7uxo?,

scripsisse

Epili/cus poeta

nihil

nime contemnendum aemulum plus semel expertus erat Aristophanes, cuius

Nubes et Aves tertias secundasque tulere cum Amipsiae Conno et Comastis
primum decretum est praemium. Sic in

plane

Xiyei

vetustis

esse inventum.

multo vino perditum describi credas

qui tamen ea ipsa in fabularum commissione secundas et anno sequenti
primas tulit.
Lycis vero et nobis

testatur

fabulas

admisit iocos quibus delectari

dicit

formam

nam

comicus saepius comme-

Cum tamen JTKIS

extent in fragmentis

49)

(lin.

litterae

monumenti

scenicas victorias referentis, quae edidit

Cumanudes

VII

in iitivaiov

p.

80 sqq.

(Dittenb. Syll. n" 425), patet in vulgata

|

acquiescendum

esse.

13. eineQ] cf. vs.

16. e<bnevoi\
ttjg

&v.

i.

1460.
e.

iv

t&

tixt(jm,

ea^

10

RANAB.
nksiv

iviavTot TtQeo^vtsQog aneQyp^cn,.

rj

SAN&IAU.
XQiGKaKodaifiav aQ

(0

20

oxi

d'U^srai

slx

ovx v^Qtg ravT

6 tQdxrjXog o{)ro6l,

rb 8e yskotov ovk sqo).

(isv,

AIONTSOZ.
or

iyio

fisv

iarl xai noXXi) rQVif^,

Ai6vv6og, vtog Urafiviov,

cav

avxog ^adi^co Kal novS), rovrov

i'va

rakaiJtcoQOiro

firj

firjd^

5'

ax&og

6x&,

cpsQOt',

BANmAS.
25

ov yaQ

cpsQco

iydo;

JI0NT20S.
nS)g cpSQSig yaQ, og y

6%sl;

SANIA2.
26

(peQwv Y* tavtl.

JiONrios.
tlva tqonov;

18.

ivtttvtif]

20.

oti] 8tt

486, Cf. V8.

29.
In

18.

||

Cobet]

iQui

Menand.

yiyvofi

laudatur

yitQ iv

aJif/a

xataytiQ&ay.ovat

{t

versiculus

xaxottjtt

Cf.

360).

cum

sitoxoviugvog

th

ILtntdg

fxs,

ay.(ofifiatia

nXiiv

item

))]

nomine

addito

est

vs.

91,

numerali

751 et

103,
vs.

90

(ubi

vid.) etc.
itneQxofiat]

theatro
21.

domum

item

est;

relicto

itnttXX&ttofiai,

revertor.

cum

eita...i]

hoc

tis

imtta Vesp.

1133

Ach.

cuidam tov Aaywitavog cognomentam esse

23.

tavt

oiix v^Qtg

lat^t]

2,taftviov]

num

scilicet

545

fr.

531)

item Nub. 1299

per iocum pro Jt6g,

vi-

urcei (Lys. 196, 199 Plut.

est

tum

24.

d/co]

causative

hic

est

usurpa-

hxiia^ttt noiGj.

talatniaQolto]

subiun-

optativus

tempore historico usus dixisset asino imposui, asino vehendum curavi;

cf. vs. 766 sq. Eq. 131 Av. 1524.
25. oii yiiQ...;] item Ach. 576, 827 Eq.
1392 Vesp. 682, 836, 1299 Soph. Ai. 1320.
rta);...5/(,-] serio hac de re disputatur Xen. Cyrop. IV 3 13 (qui equo
vehuntur sine labore et celeriter iter
gitur, quasi

faciunt),

av

Lys. 659 Plut. 886 Soph. Oed. C. 883.

22.

coll.

indignatione rogan-

etc.

quod servat Blaydes

inditum refert Athen. p. 584/.

etc,

audio.

codices,

Aeharn. 15

563 afdttci

fr.

^Qotoi

de Orat. II 59 242 senium

Cic.

iQct

y.ai Dobree (of. Lys. 659 Plut. 886).

Hamaker; non mali sunt sed post praecedentes omnino supervacui.

Del.

scholiis

Homericus
sq.,

R.

xal TtoXXi]] noXlrj

21.

26

-tov

APalmer.
237 sq.

proles.

Sic

parasito

6iri

ixslvo

8nXov

6s

(piostv,

oiixi

siinstec,

to, 8 tt

tbv Innov tovto avfi-

(psQttv;

ovxovv taiito y

(psQstv.

Portat

arma

^ottv ^jfeif tt

pedes,

...

xttl

eques

habet tantummodo, onus ferente

equo" (LDindorf).
26. liaQstug ndvv] insulsis huiusmodi

vero

11

RANAE.

30

ovK

old^'

d'

ox)xo6l nie^srai.

cbftog

JIONTZOS.
Ov

6'

sv

Tw

ovv

xbv ovov ov

iitstSri

Ov xov ovov

^nsqsi.

m(peksiv,

(?'

cpiqg

<psQe.

ccQd(x,svog

SANIAS.
(secum mussitans:)

KaxodaiiicoV xi yccQ iym ovk evavfidxovv;

01(101

av ixeXevov ftax^a.

rjxav 6s xcoKveiv

AIONTEOE.
35

Kaxd^a^ navovQys. xal

^6ri adi^G)v

yccQ

iyyvg

xijg

X7}0S\ ol TtQcoxd

slfil

Q^VQag

(is

SAN@IA2.
jiaQeo)? tl&vv.

JlONri02.
27

ovxovv tb fiaQog tou9', o av

(peQetg,

ovvof (ptQet;

SANQIAS.
oi)

n&i

28.

iyM Hxdi Meineke] %x'"

31.

ai)

(ptQto,

/nii

JioNrsos.
/ ai)tbg vcp^

thv

JC

ou.

iteQOV (peQet;
sic dici ratns.

codd.

y'"

vHerwerden.

oiv] oi/xovv

captatur

risus

xal

quod recepit Fritzsche, servum asinum

ovvog^ ovo; R,

responsis

if;fw

og

yiiQ ipeQttg,

27.

d'

lyh

o y

6ti9'

etiam

Vesp.

330

Ghoeph.

Aesch.

Eur.

1210, 1222 Av. 340 Ran. 133.

Rhes. 473 Herodot. I 26.

27. Haud abs re videtur apposuisse

verba agricolae parum prosperi in fra-

Pac. 1339 Eccl. 774.

gmento comici

ignoti (adesp. 109) post

messem

sic

tt]v

facete

Ha9ov

XQt9mv

inl

ityQov.

eixoatV

ntSif.tvovg

oW

Soixev
in^i

iiyoQikaag

querentis: irnoateQi]-

oXovg

tQelg

tovtoiv 6'

xal

Sexa,

iatQ&teva&v

0i}/?Qrj

tanetQa

/nhv

itni-

d^

ol

Soxo).

fiot,

tb tSiv yvvatx5)v

^rjiua Stati]Qet

/idvov

dvi]-

aitpOQa
(peQei

32.

540

yevotto."

vuv o6tog,
iv

Ran.

{jper vices,

tS)

tovto
elg

ovog

neQet\

497,

et

yiyvetai'

yitQ

vice,

omisso

vicissim) Vesp.

item Lys.

pronomine

1319 Av. 1228

item

(peQe\

itQ&fievog

1443

Vesp.

33 sq. Si pugnae navali (ad Arginusas) tunc

qui

ctus (vid. vs. 190

Hell.

rem.
34

xu)xvetv

olfich^etv

6 24)

ibi

militarunt

693

sq.

sq.

iam plorare

/iay.Q6i'\

item

fiaxQi Av. 1207

cum

libertatem

interfuissem,

servis

ceteris

xldeiv

(peQet.

ttia

406

Suppl.

na-

Xenoph.
te

iube-

Lys.

1222,

Plut.

111, 612,

naxQ& Eq. 433 Vesp. 584Pao. 255

Thesm. 211.
35.

iyyvg

Plut. 767.

trjg

9vQag]

item Eccl. 1094

12

RANAE.
TQaTtia&ai.

k'dei

(Servus de asino descendit, Dionysus accedit ad Herculis

domum ianuamque

pulsat.)

TtaiSiov.

(Pede

ferit

ianuam.)

nat,

Tjiii'

%av.

(Procedit Hercules. Asinus ab Herculis ministro aliquo abducitur.)

SCENA SECUNDA.
Eidem, Hercules.

HPAKAES.
xig

d^vQav indta^sv

xrjv

ivrjXa&\

ag KSVTavQmag

o6ri.g.

(Ut conspexit Dionysum, paululum recedit, oculis diductis intentoque Yultu

insolitum eius habitum miratus.)

stns

fioi,

xovxl xi rjv;

JIONTZOS.
(submissa voce:)

40

6 Ttaig.

BANmAZ.
xi iaxiv;

AIONTSOS.
(item

:)

ovK ivs&v^Tj&rjg;
37. Blaydes coll. Ach. 404 Nub. 132, 223 naT, nai, fml, naiSiov scribi iussit,
non recte; nam nostro loco Dionysum non ad preces et hypocoristica mox verti,
sed morae impatientem vehementi ictu ianuam percellere, docet vs. 38.

37.

rtaidiov

hypo-

nai] subiungitur

iste

apparatus ? Locutio, in qua ^r idem

quod praesens

coristicum Ach. 404 Nub. 132, 223, quo-

valet

rum locorum

alia est ratio.

xaxdr Ach.

Nub. 1145.

322 Av. 1036, 1207, ti tb nqaYfia tovti

Ran. 658), redit Ach. 157 Vesp. 183, 1509

cf.

iifxi']

38.

xtvtavQixibi

quod aedes

iviiXato^

156

(cf.

tovtl ti loti tb

1136

Vesp.

Pac.

181,

arietare

dicitur

Plaut.

Trucul. II

calcibus

imuUare Ter. Eun.

Aesch.

Pers.

Vehementi

2,

1,

II 2, 54. Cf.

516 Soph. Oed. R. 1261.

ianuam etiam Strepsia-

ictu

des pulsat Nub. 136.

39.

hic

ilnk

est,

^oi\

item

interiectionis

cum ad

fere

plures

ioco

dicitur

(Ach. 319, 328, 801 Yesp. 403 Pac. 383

Av. 366);

quid

cf.

tovtX ti

tandem

etiam Eq. 741.

riv i\

quid

significat

<est

istud,

mirificus

i.

e.

tuus

Av.

1030,

item tovto

438

fr.

1495
ti

125.

t]v

445 Plut. 1097,

Ach. 767 Ran.

Lys.

tb nQay/ua

De

re

insolita,

absurda,

quae oculos ferit, ita loqui

solent; non recte Kock interpretatur
Herakles fragt dem Dionysos, ehe er
ihn sich naher angesehen hat, mit In^grimm, was den dieses pferdemassige
Anklopfen habe bedeuten sollen. Plut.

ridicula,

1097."
40.

tb tif} cf. vs. 1,

BANAE.

18

SAN&IA2.
tb xl;

AI0N1202.
(item :)

hq GcpoSQa

edsiGe.

fi

SAN&IAS.
vrj

Aia,

(iri

(laivoto ys.

HPAKAHE.
cachinnos erumpens:)

(in

T^v

ov xoi

ncc

TucCxot

dccxvca

AiQfiriXQa

dvvafiat

ifiavxoV ak}!

firj

ysX&v
ysXG).

ofjLCog

AIONTSOS.
m

Saifiovis, nQoGsl&s'

Ssofiai yccQ

xi 6ov.

HPAKAHS.
45

ovx olog x

aX)!

oQ&v

ksovxfjv snl KQOHcoxm Ksifisvrfv.

Simillimum iocum praebet figura

41.

prolepsis Plut. G84 sq.

9e6v;
I

ini

/ns

ti]v

xvtQav

Didymum

paret

optativum enim
esse:

noU

,1;

q>d-aaeis

scholio ap-

acumen

fugisse,

cum pro enun-

S&y.vtn y

nulla igitur parti-

atd/aa

dicitur

is

iad-isiv,

Nub. 1369

ddxvea^ai

tr/v

qui indignatione vel

dnoao^tiaai] proprie
aliisve

animantibus

de fugandis
alatis

dici-

Eq. 60 Vesp. 460 Av. 34, transadhibitum est ovx

linoao[iiiaHq; Av. 1032 en 1258.

tur, vid.

et intransitive

sq.

solae

publicum

in

mulieres

dicuntur

se

exornantes Lys.

brantibus se intermiscuit Clodius (Cicer.

vel

cf.

1 Eq.
1029 Vesp. 287, 374 Lys. 689 Hom. E 493
Z 202 185 75 Soph. Ant. 317 etc).

46

Athenis

vitae

Diversi sunt loci ubi

ut aflfectum ve-

taedio vel aerumnis premitur (Ach.

latum

quibus

Soph. Trach. 976 fo/e

aov.

Sdy.vtiv

avibus

suis,

lautioris

cotam induit Mnesilochus ut Helenae

Euripideae partes agat Thesm. 941, 945,
1220, crocota muliebribusque soleis instructus matronis bonae deae sacra cele-

ifittvtov'^

tov 9v/ibv 6ax(hv,

45.

calceis

mulieres

vesti-

dicitur Eccl. 329)

44, 47, 51, 219 sq., 645 Eccl. 879, cro-

hementiorem compescam;

xaqdiav

et

sive

crocotae

sqq. (vid. vs. 332 et 346), xqoxo)to(foqtXv

42. Simillimi aunt Ran. 668 Plut. 364.

iavtir

sociavit

mento croceo {nvqqov

ita desipere ut Herculi te ter-

culae ys habita ratione.

day.wv

Dionysus

prodeuntes uti solebant. Uxoris crocota

calceisque sumtis prodit vir Eccl. 317

haberet

ribilem esse credas

43.

leoninam, fortitudinis Herculeae insignia,

interpretatum

/uaivoio

primario

ciato

il9(bv.

loci

tiv

i6tdoiy.t]g

oiix

toug &eovg eyto/s

vi)

xbv yskcaVf

ccTioGo^rjGai.

sl'fi

Perridicule clavam pellemque

de

harusp. resp. 44).

Omphalae
exuvias

serviret

ad

Hercules cum
pedes dominae

Nemeaei humei-is inieclavamque manu tenentis

leonis

ctas habentis

conspiciebatur

iv

iQia iaiv(ov (Lucian.

xQoxaytS)

xal

de conscr.

noQcpvQidi

hist.

10)

Agathon autem, qui simili indutu procedit Thesm. 134 sqq., yufvj; ideo nuncupatur. Dionyso vero, laxioris effeminatique
cui

cultus deo, crocota propria

erat,

subiecta erat tunica interior varie-

BANAE.

14

QonaXov ^vvril&itrjv;

6 vovg', xi nod^oQVog Kcil

tig
Tcoi

aTtodrjfisig

yrig

^IONTSOS.
iits^dtvov KksiG&svsi

HPAKAHU.
(pliira

additurum interpellans :)

Kal ivavfidxriSag;

48.

Imperfectum peperit trimetri exitus male

codices.

&7tsdiiiitei?

*unodiiiiieig]

in-

tellectuB.

gata;

Cratini Dionysalexandro

in

sic

38) legimus:

(fr.

tovtit

(pQ&aov.

fioi

tlv

6i]

?/s,-

xqoy.mtov,

S-iqaov,

(sc. /ittbviov,

rtoixiXov

6i

atoXijv

Pollux

IV

poculi

genus).

quod

iLv9ivbv dicit

(quod

xaqxnoiov

117),

Neque

fuit

exornata

aliter

erat ingens Dionysi statua quae circum-

pompa bacchica

lata est in

a Ptolemaeo

Philadelpho splendide instructa: aj^aA^a

Jiovvaov dtx&Tttixv anevdov
YQvaoO,
Xttl

;ftta)va

avtov xqoxwtbv

l:i

fiXtlto

dh Ifi&tiov

noQtpvQovv XQvaonolxiXov

vovg] cf. tig

ntQttjie-

diaipavii'

(Callixenusapud Athenaeum V
Crocotae etiam infra vs. 308
47. rif

xa()x>iaiov

iy.

l/ov Si&netov

noqcpvQOVV

198 c).

p.
flt

mentio.

inivota Vesp.

i;

1073 Pac. 127 Av. 994. Praeterea

vid.

infra 580.

tl

^vvyiX9ittiv]

fitto? XaXst

similia sunt ti (idQ-

xQoxo)t& xti.

Thesm. 137

sqq.,

Y^Q dcanidi ivv&t]i.ta xal (iaxtrjQltf (de

Socrate?) com. adesp. fr. 486.

gnasse, embatas sive nautas remis proest. Remigandi

autem rudis erat Dionysus (cf. vs. 204)
neque deo hoc dignum fuisset officium.
Cur autem Clisthene trierarcho militasse

movisse navem, nota res

dicatur Dionysus facile intellegitur, mol-

lem

militem mollis decebat dux.

scilicet

Clisthenes

Sibyrtii

chum hoc anno

quem

trierar-

saepe a nostro

mollitiem

propter

cet,

fllius,

fuisse noster locus do-

Anno

440 natus esse

fere

notatus

est.

videtur,

quoniam Cratinus anno 423 eum

Iv

xaUov;

modum

dxnfi versari dicit

iuvenis

igitur

fr.

195

ad-

propter glabras

genas ut natd&g dytvtiov vel evvov/ov vel

1374

Yvvatx6g ridetur Ach. 117 sqq. Eq.

non

Nub. 355,

item

'OXxdai

407),

ita diu post in

nec non annia compluribus intermissis Thesm. 235, 575

sqq.

(fr.

eum

muliebria
Av.

831

pati apertius etiam

Lys.

1092 Ban. 57,

ti

indicatur

tendis (quod

Quae tamen causa non debet nos

movere ut etiam nostro loco eius mores
carpi credamus, quod perhibet scholiasta,

48.

instruxisti)"

quo

roganti

Herculi

tam

mirifico

terrarum

apparatu

te

Dionysus non statim respon-

det id ipsum quod scire vult frater, sed

priusquam scopum itineris indicet cau-

moverunt ut

sas quae se

iter

hoc sus-

cum

ciperet enarrare incipit:

in

Cli-

sthenis navi miles essem classiarius"

quem

statim

ridens interpellat

frater:

ad Arginusas
ergone pugnae navali"
quae hoc tempore in omnium
"

scilicet,

ore erat

Clisthene.

Kkeia&evtiJ intjidttjg

Epibatas

ine^atevov

eram

armatos pu-

etiam aweytyvd^t^r signiflcare

posse contendens. Herculem certe nihil

hic obscoeni suspicari patet ex eius
responso;

quod autem

rogat fratrem remne

buerit,
noS-cp

demum

Dionysi
cruciari

cum

se

mox

(vs.

57j

Clisthene haverbis

profitentis

hvSQof

adducitur

ut huiusmodi aliquid suspicetur.

49.

bulas

,tu interfuisti?"

int(idtevov

duce

422.

diffldenti

xal...Yt]

se

narrare

atgue adeo etc.

fratri

asseverat

nam

non

fa-

Dionysus

particula ye affir-

mantis est ea quae alter rogaverit. Sic

RANAE.

15

JI0NT202.
T&v

50

^ ScodeK

TtoXsfiimv

vavg

xareSv<ja(iv ys

xccl

73

tQetg nai

dena.

HPAKAHZ.
6<pVi'j

JIONTSOE.
vr\

xbv ATtoXXco.

BAN&IAS.
(ad spectatores

:)

Kar' eytoy

i^TjyQOfjLriv^^.

AIONTZOZ.
Kal

enl

particula

Iterata

50.

SiJT

ri]g

;'

vecog

offensus

a.vayLyvmGKOVxL

Naber coDiecit

Blaydes iure contulit Lys. 360, 1052.

51''.
Xanthiae tribuit R, Herculi V,

fiot

t&v

totum versum

alios

sed

vavg,

noXiftioiv

Herculi inepte olim

continuasse docet scholion.

dicitur etiam Nnb. 1331 Vesp.

1003 Lys. 572 Av. 325, 500 Ran. 68,
70, 116, 1384 Plut. 103, 473, 1168 Eu-

xurt...y

pol.

fr.

Herc.

98 Soph. Oed. Col. 1432 Eur.

611

Suppl.

766 Iph. Aul. 1465

Cycl. 640 etc.

postea

Bunt,

tqtTg

6ixa etiam

xal

genitivo dativoque designandis inserviit,

ilg

fiiativ

tovi

nnsquam reperitur (cf. MeisGramm. d. att. Inschr." p. 126).

6tbt

De numeris qui accuratius

definiri ne-

queunt rqiig xal Sixa uon raro ponitur,

nostrum een dozijn; vid. Plut. 194

ut

tAXavtd

ttg

tqia

Xd[ir]

xal dixa,
\

ftaXXov

Plut.

846

Plut.

1083

XiXimv,
vs.

fr.

27)

ini^vfiii

iviqqiywa^
itno

ixxaiSixa,

Xa(iiiv
''itti

tqia

xal

d'

itniSoixtv

oi6'

tqiTg xal 6ixa.

thias

tune et Clisfhenesl

pngnae non

xW

6ixa,

fivqiwv itwv te xal tqia-

com. adesp. 109 (supra ad

tovtmv

51. atptu;]

t&v

nqis

tpiq'

Vid.

9ewv,

y6(a,

etiam
ivvnvtov

sq.

scholio

fjv

^xtitva.

Xiyto

Per bellicorum suorum facilitteris vacans deus

noster dilecti sibi poetae tragoediam
denuo perlegit. Andromedam autem cur
potissimum elegerit dictu difficile, fortasse rogare otiosum. Rogatur tamen in
52

norum

terhans

sq.

ovaq

1218

Vesp.

6oql

S'ev(!ov

i6a)v

tqiaxaiSexa

noi.v

prototypon est)

veluti

verba apud Eur. Cycl. 8: ^EyxiXa6ov itiav

iati(iifie9a

50. tqeli xal Jsxa] sic, non tqiaxalSexa

scribendum esse docent inscriptiones, in
qnibus tqsXq, tqla, rqiSjv, tqial xal dexa
usque ad annum 300 a. C. passim usur-

pata

Xanthiae nostri

^yo)/

cf. Sileni

eruditione Alexandrina
6h

fttj

aXXo

ti

6ax9evtwv xai xaXwv

^lvttdnijg;
nqoetaijxtat.

6h

1)

iiXX'

6t-

'yiptnvXtjg ^otvtaaaiv

11.v6qofii6a
oii

referto:

twv nqo dXiyov

dy66ta

avxocpavtijtiov ta

itet

toi-

Unde discimus Andromedam anno

412 esse datam. Fortasse inter maris
Aegaei insulas naviganti prae ceteris
placuit drama in quo maris crebra
mentio fieri debuit; hoc certum est

avta.

SXovg

inter clarissimas Euripidis fabulas fuisse

Xan-

hist. initio), et

Andromedam

interfuit (vid. vs. 33).

iii]Yq6ixtjv']

ti

intervalla

(qui

Lucian. de conscr.
ab Aristophane in Thes-

(vid.

mophoriazusis anno 411 singulari artificio esse derisam (vs. 1015

1135).

16

RANAE.
T^ijv

MvdQOfieSccv TCQog ifiavrov, i^aicpvrig nod^og

Trjv

KccQSCav indra^s TC&g out

acpodQa.

HPAKAH2.
55

nod^og', jtoGog rtg;

AIOISTSOS.
GfifKQog,

MoXtov.

'^Xliiog

HPAKAHS.
yvvamog

AIONTSOS.
oi

^'^r

HPAKAHS.
akXa

Ttatdog',

MONTSOS.
ovSafi&g.

HPAKAHS.
dvdQog

aXli

JIONTSOS.
(flebili

voce:)

dnaTtai.
55.

afxtxgdg

V]

fiixqdg

E.

hnanai Kock] hnnanal Suidas s. v. et v. 1. in

codd. httatai... KXtia9hfi deleto articulo Aldus.

schol.,

57.

httatai (httatat pauci)

54.

Dum

egregium

opus perlustrat

desiderium poetae eius percussit

24

nwg

6iu

nSig

iatiai

'tov'^

&}attovvtat

n&q

cf.

doy.etg tr]v

doxeig,

Ach. 12
y.aqdiav;

Nub. 881

nS)?

Ach.

...inoiei

Eccl. 399 hva(ioa noaov Soxtig,

Soxetg,

Plut. 742

a(p6dqa-]

fiov

cor.

nwg

6oy.sTg

tov TlXovtov tjand-

Qualibus in locutionibus nS);, noaov doy.etg extra verborum structuram

^ovto.

positum adverbii

intensivi

(valde)

ha-

bet vim.
55.

uay.Qog

56.

pro

fuisse

Eu-

Demosth. XIX 246, etiam

egisse recte Tima-

legens.

f.ity.q6g

amores

tantum

Corporis

novit

Hercules; aetatis flore perfrui quid

scit

optime,

appetivit

ingenii

fingere.

Xen. Anab. IV
57.

flores

umquam neque

potest sibi

Molonem protagonistam

ripidis docet

Meras nugas praebet Didymus in scholio,

parvum grassatorem nescio quem spectari contendens^ nec minus insulse anonymus (Musurus?) in scholio Ald. de
Milone Crotoniata sermonem iieri statuit

hnanal]

sit

neque ipse

aliis

Cum

curae esse

versu

cf.

14 Theocr. II 150.

eheu, ut Vesp. 235, 309.

Andromedam eum

Euripidem

chides (in scholio) effecit e nostro loco,

Kock annotans: mit diesem Ausruf

lehnt Dionysos die Zumutung des Hera-

unde praeterea patet ingentis staturae

fuisse virum. Per iocum Dionysus dicit: tam exiguum fuit meum desiderium quam Molo ille in Andromeda".

scilicet

desiderat.

Egregie

errat

kles unwillig

ab".

Immo

dolore victus

gemitu tantum assentitur quem pudore

prohiberi quominus disertis verbis dicat
;

17

RANAE.

HPAKAHi:.
(cam iudignatione :)

^vvsyivov

KXeiG&ivsi',

Tc3

AIONTEOZ.
6K&TITS

firj

toiovTog

ft,

03

iiJieQog

ov yaQ

a,8eX(p\

cckX^

e'xa)

xaxmg"

SiaXvfiaCvexai.

fie

HPAKAHE.
60

iioiog xig,

adekcpiSiov;

oa

Aiomzos.
OVK
ofimg ye fievtoi 6oi 8i
^Sri

nov

e^co.

stvovg',

i^aicpvrig

STts&vfiriaag

cpQaGai.

k'xo)

alvtyfji&v

HPAKAHE.
exvovg

^a^aid^, fivQidMg y

iv tc5

io}.

JI0NTE02.
iHdiSdaKco t6 oacpig^^

^Q
63.

Nam cum

viri

tt69ov" in navi se invasisse dixerit Dio-

nysus, Hercules non potest non suspicari

cum

Clisthene, qui unus ibi ad talia ei

praesto

eum rem

esset,

habuisse

SiaXvnaivttai\
item Thesm. 348
1062 Plut. 436 Herod. IX 112,
simplex Av. 100 Soph. Oed. Col. 855
Theocr. X 15. Cum toto versu cf. Eccl.
957 Soph. Trach. 476.
59.

Ran.

fratrem ideo deridens et contemnens.

KXita^evei^i

Clisthenes, de

quo

61.

vid.

ad vs. 48, qua fortuna post pugnam

ad Arginusaa actam fuerit usus neque
novimus neque scire magnopere cupimus; sed id quidem certum est eum
in illa pugna non occubuisse, quod staNihil eiusmodi nostro
tuit Fritzsche.
loco

innuitur,

alibive

vid. infra

ad

vs.

422; neque Bacchus dicit se Clisthenis

desiderio nunc moveri, licet Fritzsche
ex eius verbis

id

58.
sic

oii

fere

Y^Q
est

itXl']

locutio elliptica,

explenda:

non enim

quae
{ali-

liabet

est

fr.

etc.

73 Eur. Snppl. 570 Iph. Taur. 1005

;

cf.

|Ui/

itXlU vs.

103

etc.

Si

Pac. 47

alviy^uiv']
ii

per similitudinem,

KXiuiva tout^

Bdcxig tovto

dine

1183
754

nqbg tdv

iceQa

iv

aivtY/noiai.

Aesch. Ag.

aiviyfi&tmv,

^l

t}vi^a&'

hac similitu-

aera Bacis significavit.

Choeph. 874

cf.

Cleo

aiviaaitai

hac comparatione petitur, Av. 970

Fratri

Rhes.

litterarum

experti pro captu eius explicat Dionysua

quid

sit

vehementer desiderare poetam

dilectissimum.

62

sqq.

Hercules gulosus

comicorum nec non

effecerit.

duhiave est res) sed, usurpata

etiam Eq. 1205 Nub. 232 Lys. 55
Ban. 192, 498, 1180 Eccl. 386 Eupol.
ier

alii.

putat frater.

esse

ita

om.

sxiqa cpQdeco

ij

in

in scena
tragicorum dra-

matis satyricis saepe est exhibitus, vid.

Vesp. 60 Pac. 741 Av. 15831692 Lys.
928 Ran. 549 sqq. fr. 289 Eur. AIc.
548, 747 sqq. fr. 899 Argumentum Sylei
Theocr. XXIV 135 sqq.; alia exempla
congessit Athenaeus XI p. 411.
64. Ex Euripidis Hypsipyla (fr. 763),
2

EANAE.

18

HPAKAHZ.
65

SfJTa TCSQi stvovg ys'

(lil

ndvv yuQ

fiav&ccvto.

AI0NTE02.
TOiovtoel totvvv

fis

SaqSantsi, Tto&og

Ei}Qi,itiSov.

HPAKAHE.
Kal tavta tov ts&vrjKotog

JIONTSOS.
nal ovSslg ys
iX&siv k%

(i

av nsl6sisv av&QcaTtoau to

ovk

fir)

ixsivov.

HPAKAHS.
notSQOv

"AiSov xdta)

slg

AIONTSOS.
70

yiaX

67'.

VY)

AC

si

tl

'sGtiv

sti KatmtSQio.

Dionyso codd. continaant, sed verum indicatur

quae inter recentissimas eius fabulas fuit

(vid. ad vs. 52 sq.), t& Ji/uiatixiov desumtum esse dicit scholion quae verba
ad priorem versus partem recte rettulit
Bothe, compositum enim ixdiSdaxeiv dictionem prodit tragicam (Nub. 238 correxit Bentley), ti aa<pfg autem Euripidi
in deliciis est adiectivum (Or. 397 Hel.
577, 1149 fr. 306). Posteriorem versus
partem Euripidis esse non recte statuit
Dindorf, probabilius totum versum Beisig,
omnino tragici verba nostrum naQwSeTv
perperam negavit Fritzsche. Non sane
deridetur nunc Euripidis versus, sed Dio-

cum de

poeta suo loquitur sponte

ad eius dictionem delabitur;

cf.

vs.

72,

93, 105, 282, 844, 931, (986), 1468, 1471,

1477;

1475,

risum autem movent res

vitae quotidianae magnificis

verbis ex-

itiqa']

66.

479

cf.

Eq. 35 Nub. 813.

daqd&ntu']
etc.)

68. xal... ye] vid.

epicum verbum (Hom.

sensu usurpatum
fr. 409 (sed ibi metro

etc, correxit Porson).

,Dionysos
Herakles
tt)

481

ad

beachtet

fii]

vs. 49.

die

Male Kock
Frage des

nicht".

cum

oi)

infin.] iia

ut non...;

post enunciatum negativum

sic

finis in-

dicatur etiam Av. 37 Lys. 1199 Aesch.

Prom. 918 Ag.

Eum. 914 Soph.

1171

728 Oed. R. 1232.

Ai.

69.

item

111,

Eccl.

aXcpita

VII

^"^

193,

et

478,

(291),

saepius de rebus:
anlaYX'^c'

ad eum petendum,

ixsTvov]

J'

vs.

Pac.

^vXrjfiata

819,

1040,

i x&ag

ini

passim

1418;

577,

&nuag Av. 77,

in"

icp^

SSwq,

inl
It^

Herodot
inl ^vXa

[aquatum, lignatum) apud rernm bellica-

rum

scriptores.
xai...Ys\ vid.

70.

tl

inferii

proprio

Nnb. 711 et
pugnat, quapropter 'dantovta, ut
est

incendi non capit Hercules.

pressae.

Mortui amore quomodo quis pos-

67.
sit

nysus

in scholio.

taro, si

. . .

est

xat(otiQta\

inferius,

opus

sit;

cf.

ad

vs. 49.

atque adeo

quid

si

ex ipso igitur TarII.

13 sqq., 478

sqq. Hes. Theog. 720 sqq. Aesch.

Prom.

152. Simili hyperbola utitur nutrix Eur.

Hipp. 359 Kinqif oux aq

ti ti

fitTLOv

^v 9e6i,

aXXo yiYvstai 9tov.

&AA'

RANAE.

19

HPAKAH2.
xl ^ovXoftsvog;

JI0NTE02.
ds^iov'

diofiai TtoirjTOv

01

[lev

Y^Q ovxEx

ovxsg naxoi'^.

slalv, ot d'

HPAKAHS.
xL d'

ovK ^Io<p&v

^'^

AIONTSOE.
xovxo yccQ xoi xal (lovov

oW

ov yaQ Gacp

75

aya&ov,

sGxl kotnbv

sx

Kai xovx

sl

xov^

ovd' avxo

aQa'
ontag

s%si.

HPAKAHE.

mavult Blaydes.

74.

xat]

76.

oi Bentley] ovxl codd.

72.

Iterum (ut

(J17

tur ipsis verbis

ts. 64)

dilecti

&vt'

||

Dionysus

APalmer

uti-

sibi poetae,

in

euius fabula Oeneo senex Oeneus nepoti

Diomedi roganti av 6' u)6' ^Qti/uog ^vftH&Xiov itndXXvaat; respondebat
ovxit' tlalv, 01 d' ovttg xayol

simillima leguntur Herc. 55

73. Cf. Oed. B. 941 */ 6'
(ivg

TIoXv^o; iyy.Qatt];

ol /uiv
(fr.

y^Q
569,

obx

0'

nqea-

Nicostrate

taOt'

dramata scripsisse
fertur, cum Euripidis autem Hippolyto
anno 428 certans secundas tulit. Sed
dubitatum esse quid suo quid patris
aut innuit comicus
ingenio deberet
aut fingit nunc, ut paucis de Sophocle

taOt'

defungi
jQdcfiaai

enim

possit
i)

Ntdjio}

verbis.

In

fabula

Aristophanes anno fere

421 lophontem indnxerat patrem grandaevum dementiae apud curiales insimnlantem,

quae fabella

litterariam

ceronis

Soph.,

irrepserit ante

(de
Plut.

crob. 24),

licet in

Senect.

Mor.

qaam

785,

historiam

aetatem Oi22,

cf.

vita

Lucian. Ma-

sit inanis vel e

nostro

ultimam praetu-

in exilio transegisse,

conatus

fuit poeta,

quinquaginta

GHermann
Ansam comico

ram, clasai enim praefectum in Siciliam

anno 425 abiisse, hinc autem redncem
repetundarum accusatum esse et bien-

aliquando

clarus

satis

xi).

Sophoclis

praebuisse

codd.

expedivit

(Oed. Col. praef." p.

coll.

ttt

rem

loco apparet;

nium

sq.).

Eccl. 925] ovt

coll.

Toydiv] Sophoclis hic e

filius

EvQcnidov

ov EocponXsa %q6xsqov avx

slx

avtit

Y^Q

XSi;,

p.

15 sqq.

Ji;

iaSr'

fot xal

.,

xai

&...,

cf.

Lys. 46

...,

888

Thesm. 81

tovt'

ia9'

Eq. 180

Nub. 1499

.,

toi

y&Q

di

aiitit

y&Q

toOt'

avti

y^Q

74.
est

demonstrare

Mnemos. 1892

tovto yitQ Tot xat fi6vov]

tovto
.

in

Pac. 693 sqq.

aiita

abti)

toi

xai

sum

tt

xai

tov-f

tt 6i]

a/uaQtiav

a(ia]

si

revera bonum

Soph. Trach. 26 xaxak&g, 488 VjftaQtov, t? tt ti^vi'

hoc ialtem,

vtfittg,

xti9tv yitQ IV

cf.

Eur. Hec.

TttnQaYfiiv

731

iativ,

ti

sq.

t&-

tt tibvd'

iativ xaXSig.

nQottQov] prius, potius; de aetate

de dignitate perperam interpretati

76.

vel

sunt scholiastae et post eos recentiores

multi, lectione nQottQov ovt' decepti,
coll.

Eccl. 925 correxit Palmer.

quam

20

RANAE.
avd^siv, siitsq inst&sv Ssi

fiiXXstg

aysiv

(?'

JIONTZOi:.
v

o^, nqlv y

80

'loqpcovr

anoXa^&v avtov

.fiovov,

avsv 2oq)OKXsovg o

xi

nal akXcog 6 fisv y

EvQinidrjg, navovQyog

Ttotst

nav ^vvaitoSQavai Ssvq

svKoXog

6 d'

KcodcoviGco.

ivd^dS^ sijKoXog d'

fisv

d)v,

imxsiQi^asis (lof
ixsi.

HPAKAHS.
*

Aycc&tov Ss nov nox

sax

AIONTSOS.
anoXinav
77.

Halm]

iiv&itiv

ys 6ei a' &v(lcygiv tiv&.

Naber

aifAv] fiovoi

81.

xav Dobree] xal codd.

83.

rtot']

78.

eirte

xcodwviaw]

79.

bulum

igitur

percutere

ad

elicien-

edit xwSwv, tintinna-

1160 Ran.

Av. 842,

(vid.

valet

nummos

963);

vasa

vel

Luc. Paras. 4),

edunt efficiatur sintne
sincera atque integra an vitium crepent
hinc xexw6wvi(Pers. Sat. III 21 sq.)
(6iaxqo6eLv

ut e sono qilem

aftevoi

infra

vs.

dicuntur

723

probati,

&xw6wviafov vero

485

res

est

sunt

XIX
94,

fr.

15,

fr.

nummi
Lys.

rtqayfia

item translata
303,

6Lexw6(iivLL,ev

contrarium
6vaxoXov

6vaxolLog

yaq texv&^eLV

opponit

stoteles

Thesm.

fjfieteQOS

rtv-

homo negotiorum-

que minime appetens, &nQ&yfiwv tLg. Cf.

Plat. Rep. 329 d, 330'a Lucian. de merc.
cond. 40. Adiectivnm redit vs. 359,

oixttai

'ifi

Eq.

vsixoig xai

(vs.

42,

805 etc,

dvaxoXaiveiv

edxoXovg

01!?

Ari-

totg iXeyxtixotg xal (pLXo-

6vaeQiaL Rhetor. II 4 12.

Sophoclis comitatem pinxit aequalis eius

lo Chius
sq., vid.

apud Athenaeum XIII

etiam Plato Reip.

iv9&6']

dum

p.

603

initio.

inter nos, id est inter

vivos (non: Athenis, cf. vs. 89) erat. Sic

etiam Soph. Ai.

1372 Eur. Med. 1073

Hel. 1422 Plat. Apol. 41 c Rep. I 330 <^

etc. 01 lv9&6e

opponuntur

toXg ixet.

.Hy&9wv] Agathon Tisameni

83.

filius,

nobili loco natus, recens e Gorgiae dis-

416

evxoXog] facilis

est

yeQovtLOv

huiusque

cum dramata

Qafiovg.

82.

R] &noixttaL codd. plerique,

oYxetai Meineke.

ciplina

rtavovqyoi\ cf. vs. 1520, et

tov

slnsq

fi

xw^wviaag

ubi Mnesilochus sic de se et Euri:

itv&yuv,

codd. complures.

Demosth.

167.

80.

pide

inexplorata,

&vaxoi6wvLaov

Anaxandr.

Blaydes

ceteri.

itvaYocYeiv

Nub. 86 Lys. 887);

Verbum

doxifi&aui.

e.

dum sonum, qualem

proprie

Herod.

xai &rto-

xte.
i.

significat percuiere

xw6wvi^eiv

&rtoXirtihv

cf.

209 (KvQog) xaleaag 'faT&artea

Xa^uiV fiovvov

eirteq

oYxetai

||

fidvov^l

aut

sic

oYysxai^

Eccl. 448.

ortoij 'ar',-

aiitiv

&rtoXa^<x3v

R,

V R]

coll.

Cobet.

inseruit

rtov '(t5-';

eimq

||

78.

Dindorf,

hv(!tyei.v

fi

arte

scribere

penitus imbutus
coepisset,

anno

in certamine tragico vicit (Athen.

217), in convivio autem, quo postridie

huius victoriae scenicae amicos suos
Plato finxit habitum esse colloquium quod in Symposio suo descripsit. Vitae autem elegantia et liberalitate
non Bolum amicorum sibi animos conaccepit,

ciliabat sed etiam cornici iocos aculeatos

in se

convertit,

qui anno 411 in Thes-

21

RANAE.
ccYce&bg noirixr}g xal

no&sivbg toig

q)CXoig.

HPAKAHS.
85

itot yfig 6 xXri^mv

AIONTZOZ.
ig MdK

aQcov svtoyiav.

HPAKAHZ.
5 Sl SBvoxXirig;

AIONTSOS.
^ldAofTO

84.

<plXoig\

85.

Max...<li()wv'\

aocpotg

Aia.

V7J

Dobree coU. Nab. 526.

scripsi nomen, quo ad Macedonas manifesto alluditur;

sic

Maxtt&v Kock.

mophoriazuson initio cum ipsum tum

artem eius parum masculam derisit nec
non aliquot annis post in Gerytade
fabula,

testibus

schol.

Rhet.

Lucian.

mortui

(Eq.

1151) vel

tlg

(Plat.

Phaedon.

p.

(xaxaqlav

elg

/naxdeQuv

sidatfiovLav

115<;) abiisse dici solebant.

Ad

beatorum

Agatho vitae

lautas epulas migravit

praec. 11 et schol. Plat. p. 373 Bekker.

gioris et olim appetens.

Mox autem rerum Atticarum pertaesus

cum admiratore suo Pausania Pellam

gentini poetae tragici (Nub. 1261

se contulit ad

Pac. 795)

Archelaum, ubi usque ad

vitae finem pormansisse fertur, cum Euripide autem aliisque Graecis, quos aulae
Macedonicae novus splendor allexerat,
consuevit;
quo spectat narratiuncula
apud Aeliannm Var. Hist. XIII 4. Diem
supremum quando obierit nescimus, sed
Ranae cum actae sunt nondum fuisse

mortuum cum noster locus satis docet

tum Ritschelius eflfecit e verbis Apollodori apud Platonem Conv. 172 c: noU&v
itwv jiy&9tov

h&dSe ovx

iTtidedtjiutjxtv,

diu

quo Athenas reliquit Agatho, quae,

de etiamtunc vivo loquens, circa annum
400 dixisse fingitur. Vetustos coramen-

est ex

tatores

in

diversa

abiisse

testantur

84.

Phoen.

SsvoxXirig] Xenocles, Carcini Agri-

86.

filius,

et ipse

enim ipse

vavvofpvti;

Pac. 790

(cf.

rto^eivhi;

320.

totg

item

tplXoig]

Desiderabant

eum

ut qui bene accipere soleret,

lafiTiQoi tav,

tfj

Eur.
amici,

t(}arti!;>]

ut dicit schol.

85. tig Max.. .dcQwv tLroi/iav] in Macedoniam abierat Agathon; quod nomen
ab inexpectato ita mutat comicus ut
alludat ad vulgarem locutionem, qua

fuisse

videtur,

et fratres dicuntur

Vesp. 1500 sqq.); propter

non

autem

dictionem

1265

tragoedias scri-

Perexigua statura

psit.

satis

Atticam

Datidis sive barbari cognomine designa-

batur

(vid.

438),

289

Pac.

observavi

loco

quae de

et

Mnemos. 1888

quemadmodum

alius

Av. 31 schol. Vesp. 1221).

ventionis
in

eo

vafritiem

tragicus
(vid.

Nimiam

in-

artificia

musica

admodum

notavit

et

contumeliose

illo

435

p.

Acestor Sacas vel Mysus dictus est

comicus (fr. 134), do)dtxai.irixavov

vocando (vid. infra ad vs. 1327). Etiam
Plato

habuit poetam
neque quidquam
ex eius poesi aetatem tulit praeter
unum versum ab ipso comico per iocum
allatum Nub. 1264; aliquando tamen
placuit, siquidem fabulis suis Oedipo
Lycaone Bacchis Athamante anno 414
vicit,
cum Euripidis Alexander Palamedes Troades Sisyphus secundas tu-

Aristophanes

malum

(Thesm. 169, 440

scholia.

lar-

lerunt.

sq.),

22

RANAE.

HPAKAHi:.
nv&ccyysXog de;
(Gestu respondet Dionysus.)

!E!ANIAS.
(ad spectatores :)
TteQl

ifiov

i7tixQio(ivov tbv

ovKOvv

90

cojnov

ovdslg Xoyog

d'

ovroaGi 0(p6dQa.

HPAKAHZ.
fW ivtavd^a fisiQaKvXXia,

stSQ

xQaycadiag noiovvta nXsiv

EvQiTttdov jtXsiv

1)

(ivQtag,

1}

6ta8i(o XaXi6xsQa;

AIONTZOZ.
invcpvXXiSsg xavx

iexl nal 6xco(ivXfiaxa,

87. Perperam, nisi fallor, ante Xanthiae verba unius versus lacunam statuit
Meineke, quo Dionysus Herculi responderit. At respondet opinor, non verbis quidem sed gestu ipsoque silentio: humeris scilicet subductis signiflcat inutilem

hanc esse quaestionem, nihili enim hunc homuncionem et se facere et ceteros

omnes qui habeant nasum.
89. iat' ivtau&a~\ Blaydes tentavit iatl 6rjta vel Hat' eti loinlx.
Meineke putat a verbis nXeiv
/nvQia respon90. fivQiag Dindorf ] ftvQia codd.
dendi initium facere Dionysum, sic vero parum apte cohaerent versus 91 et

tj

sequens.

huius nomen altum

IZuMy/s^lo?]

87.

Alexid. fragm. 19

quam dignum

quo

oblivium;

premit

habuerit noster satis apparet, non potuit

enim acerbius notari quam servi

dum

se neglegi

verbis,

muncionum mentio
88.

i7titQi(ioiufvov]

90.

jtXtTv

vid.

etiam Av. 1305 Plut.

legitur, cf. nXsTv

7r^srv<tJ>

HHt&Xavta,

808.

nXeTv

?;

1251,

1065

rtXiTv

(sic,

f)

/uviig

T/

rtltTv

pro vulgato nXetv

restitui

*;

-a>v

1184 Nub. 1041

Eq. 444 Av. 6,

Av.

Nub.

t&Xavta noXX&\ nXeTv

Eq. 835, nXeTv

nvQioi

tettaQ&xovta

tQi&xovta Ach. 858 Eccl.

ddidexa

Ran. 1129, nXeTv

i\

Praeterea nXeTv ^
non addito numerali legitur Ban. 18 etc.

ye

StnXovv Lys.

91.

elvai

nXeTv

)]

ataSio)]
fie

Xeyeiv

589.

vid.
cf.

ad

vs.

18.

Nul). 430 tibv 'EXX^vwv

iytatbv

ataSioiatv

92.

inttpvXXiSeg]

pampini post racemos

natos media aestate luxuriantes, qui nisi

reciduntur uvis

officiunt

solis

calorem

(nostrum sint Jans-Iot", cf.

Theophr. de causis Plant. I 17 10

fertiles

vs. 571.
rj

dQdfito xQeitttav.

arborisque succum subducendo ipsi in-

/iXia^q)

i^axoaiovf

taXavta

ixatbv

Tj

ad

jtXetv

/tivQias]

vel talium ho-

querentis.

fiat

fj/neQag

XaXiateQa] cf. vs. 954, 1069.

aQiatov,

9 10).

ftevoi

Sic

recte

cum

Pritzsche

Et.

interpretatus

M. 367,17

{ol

est

xaXov-

uvas sero vel non suo

perperam intellegunt scholia
Suid., quo sensu in Veteris

InitQayot

loco natas

Hesych.

Foederis versione saepius usurpata est

vox (lud. VIII 2 Obadi. 5).
attofivXfiata] vox redit vs. 943, cf.
atuiftvXof garrulus Ach. 429, atiofivXXetv

Nub. 1003 Ran. 1310, med. Ach. 579 Eq.

1376 Pac. 995 Thesm. 1073 sq. Ran.
1071, item xataattofivXXea9ai Thesm. 461
Ran. 1160,

attofivXia

Ran. 1069

(et 841).

23

RANAE.
Xshdovcov fiovSsia, k(o^r}tal

95

nQ06ovQiq6avxa

aitai,

93.

i(ofii]tai]

Xdtfiri

t^g Fritzsohe

sq. ft6vov...&nce^]

locam

xrj

av

yovifiov 8e Jtoirixrjv

94

baris regionibus

nos

quae e bar-

Xdio; Nicostr.

VI

fr.

sensu

sine

(/^ltJajv

27 Theophr. Charact.

4, garrula hirundo Verg. Georg.

307).

Itaque

num

loqui

infra

vid.

IV

immodulata,

huic

di-

681 de Cleophonte

vs.

s^Qoig

fiovasta transtulerunt

Pac. 793), ut Gnesippus

phocli aliquando

tragicam

?(?

ifiaQ^aQt^s oQvi9og tq6nov idoxei acpi (f9iy-

yia&ai

1050 de Casandra
Ayvtota

Jixi/v

sintQ iatl

(ptovliv

vid.

Aesch. Ag.

(sacerdos DodoneaJ,

jfs^ltJovos

/nr]

^aq^aqov

etiam Soph. Antig. 1002.

xexttj/ntvt},

musicis

quem

So-

permingunt

(Cratin.
scilicet

fr.

15),

Musam
prolem

tantum,

vero ex ea generare non valent.

94.

jfo^iiv

novam,
e

^oc^ri]

competitoribus

suas

qui fabulam scripsit

;fo^iv altsl (Eq.

in

quinque)
(Aristot.

513 Cratin.

autem,

qui

1.1.);

fabulas

proximum certamen scenicum

vel rex Lenaeis

57

II

ille,

praetulit archon qui-

dam litterarum imperitus

mox turpiter obticescunt;

Ghias

Herodot.

etiam Plato Phaedr.

267 c, 278 5 alii.

94 96] immaturi isti pueruli si quando chorum adepti sunt na^ iXnt6ag (cf.

obtulerunt,

scholio,

ridet

comicua propter aviculae barbarae musarumque iuncturam insolitam.

Vocem

homine peregrino, Av. 1681 ibique lo

in

recte.

autem verbulum Euripideum nunc

quis ad instar hirundi-

dicitur,

barbara denique tribuitur

obscura,
ctio;

si

o^dy^

non male.
mutare iabet Meineke, fortasse

quotannis advenit, so-

garrulos

edit

AajS];,

xqayaSia.

inter se

Cum verbi forma cf. ^/xv^lilca^at Pac.

465 et i^aTtarvUo) Ach. 657 Eq. 1144.
/eAidrfvojv
93.
fiovatia] cicada,
qaae
perinde atque ipsi homines Attici e
terrae gremio feraci prognata est, musis amica habebatur (cf. Plat. Phaedr.
p. 230 c) et Attice fere loqui videbatur,
inde ab Homero autem (ri51) facunda
est habita; contra hirundo,

xixvrig'

^v iiovov ypQOv

(pQovScc '9'aTTOv,

tJ

archon magnis Liberalibus

praefectus tres (postea

quibus

seligit,

Poet. 5), hi

6l6u)at

igitur

/op(5v

;fop(>v Xafx-

(idvovai vel s^ovatv (Pac. 801, 807).

95. nqoaovqijaavta'] sv9v6qofiiiaavta ab-

sarde interpretatur scholion,

cum

verbo

autem hirundinum schohs {luovaeloig) vix

mehora possunt expectari quam fuerunt

-ovqiaai

ea quae Hercules Euripideus vel Poly-

moratur Demosth. LIV 4 (cf. Horat.

Sat. I 2, 44).
Opponitur autem imberbium puerorum irritis conaminibus vis
genitalis veri poetae. Eadem imagine
usus noster Eq. 517 poetas dixit Mu-

phemus canebat
(Eur.

ebrius anovaa iXaxt&v

760 Cycl.

Alc.

425

899). lo-

fr.

cose autem Dionysus ut iuvenum garrulorum et vix Attice scientium turbam

indicet
locutionem
;^Jli(J(ivtov
novatla
mutuatur ab Euripide suo (vid. ad vs.

signa to

confundens.

Inter

protervitatis

nqoaovqsTv {admingere)

comme-

sae

amatores,

Cratinus

et

suum cnm

Alcmena fabula (fr. 89)

64), qui in
hederam Bacchicam his verbis descri-

Comoedia divortium minanti conubium

fecit fabulae IIvtivt]g argumentum; nec
non conferendi sunt Pacis vs. 775 sqq.,

pserat:

ubi

len.

d'

Tto^i;;

xJLddog,

itvttqns

}(sXi66vci3v fxovastov,

1107 sqq. ah

ticv

fiovasTa

xai

6qox6ixotg

Itva^o&ao),

.
I

xiaa6g,
cf.

sv(pvl]g

etiam He-

ivavltioig

vnb 6sv-

9&xovg

ivt^ovaav

&t}66va 6axqv6eaaav.

Ipsam

choruB

Musam

Carcino eiusque

invocat,

ut spretis

secum

laetas du-

filiis

cat choreas.
96.

y($vijuov]

strum nonniai

ut alibi (apud no98 Tedit)ferfilem, geni-

hic
T8.

24

RANAE.
^rjt&v av, Sffrtg Q^^fia yevvaiov Xdxot.

HPAKAHE.
Jt&g Yovifiov;

/ilONTSOS.
m8\ yovifiov, oGrig cp&ey^srai
roiovrovi

100

naQanextvSvvEVfisvoV

rv

al&SQa Jtog dwjiiartov",

cpQSva

5j

fisv

y^Qovov Ttoda^,

i}

ovK id^sXovGav

talem significat, apud Platonem Theaet.

Nam

150 c, 151

vis

de ipsa prole vitali adhibitrnn opponitur geniturae &ve^ial(p (= v/ti].

e

Av. 695).

vtfiim

qui

de stridulis tantum sonis

usurpa-

616
l^ Y 111
141 9 379
fi 85 h. Merc. 145 Hes. Oper. 207, Gall.
crier) in tragicorum dictionem transiit,
nbi quemvis sonum vel clamorem (etiam
laetum cantum, e. g. Eur. Alc. 346 Hipp.
bant

(IV

55) significat. Aristophanes tragicos rtuQ-

Uaxev
Plut. 39; praeterea suo clamandi sensu
adhibuit X&axtov et XaxtXv Ach. 1046 Eq.
1018 Lys. 356, verbi autem inde ducti
dixit

(pdSiv

Ach.

410,

rumpi

Xaxtjaai

Xax^atj?

inde

^eXSicag

formas Xax^aofiai -astai

usurpavit Pac. 381-384 ut iocum
denique

captaret,

SiaXaxrjaai

Nub.

XQovov ndda]

anno 414

veluti

fnrore

Vesp.
Vesp.

suo

dicuntur:

bvvtieiv

lidem

6.

deferuntur,

645
dicuntur

Ach.

naqaxiv-

1054

Eq.

nuQd^oXot

100. ai9eQa Jibi duin&tiov'] teste schol.

Melanippe

i)

491) dixerat

aocpij
o/j.vviui

apud Euripidem
d' Iq6v

ai9iQ,

(fr.

oixtjaiv

Thesm. 272 Ran. 311). Quae

dum memoriter afifert in deterius ita
detorquet Dionysus ut nunc demum
Ji6?

(cf.

audax",

immo

ridiculum

fiat

verbulum.

dixerat

xal

postumo

eius opere Bacchis chorus

888 canit xQvntetiovai 6h noixiltag daQov jf^Kjfou n6Sa, et post eum multi hac

in

vs.

similibusque metaphoris
cito

pede praeterit aetas,

tur

annus,

(Ovid.

IV

6,

sunt:

cito

pede

talahi-

vetustas

lapsa

Sed

Ari-

fuisse nec

nisi

17) etc.

novam

stophanis aetate

usi

pede

tacito

Trist.

mediocriter placuisse e nostro versu ap-

101. xa^" ItQwv] item Thuc.

Demosth. LIX

teXeitov,

Andocid.

60

47
I

98

2943 xa9'

Plut. Mor.

ixat6fijit]g.

101 sq. Hippolyti Euripidei verba

612)
fiotog

yAtoffff'

t)

loco

6fiujfj.ox

tempori

et

6e

t)

(pQtlv

(vs.
&V(h-

personae

et

lo-

quentis sunt aptissima, nihil igitur ha-

bent

quod

Scilicet

192.

Alexandro fabula

in

Euripides

data

coelum

esset

XQivov nQovjiaive nov? teste scholio, etiam

xa9^ ItQ&v

audax verhum

cubiculum

sive

nemo qui sanae mentis

unquam serio nuncupavit.

589, 1182.
naQaxtxivdvvevjuevovl

vero

Lys. 160 Eccl. 8 Lys. I 24)

(cf.

paret.

99.

domus Hor. Od.

aetheria

cf.

Soifi&tiov

29),

lovis

dictus {Zevg ai9eQi vaitov

est

412 etc,

410 dicitur botulus stridulo cum sono

disruptus. Adde verba comice ficta xofinoXaxetv Ban. 961,
xo/.i7toXaxv9os Ach.

audacemve figuram oratoriam. Qui spretis

periculis iiluc ruunt quo impetu et

iSQ&v,

Aether inde ab Homeri aetate loaedes

I 3,

verbum ex lingna epicorum,

97. X&xoi\

xa^

ofJioGat

amorem modo

dum

perculsus

iurisiurandi sui
audivit,
illud

iuravi

incestum

qui

cognovit,

ira et

poetae.

matris

horrore

a nutrice admonetur ut

memor

celet

quae modo

vix

compos exclamat

lingua,

mentem iniuratam

mentis

29 108), mox tapatris furore occoecati iracundiae

gero (Cic.

men

exprobretur

iure

iuvenis,

Off.

III

RANAE.
yk&Txav

25

imoQKiqaaGav I8la

d'

cpQSVog.^^

xrjg

HPAKAH2.
ff

Ss xavx

ccQiansi;

JIONTSOS.
(ir)

akka nXsiv

fiaivofiat.

i)

HPAKAH2.
Kal (i^v Ko^aXd y

iaxiv, cag xat 6ol Soksi.

JI0NT20E.
105

xbv i(ibv oixsi vovv"

"jif^

103. al 6i] *aoll vid. infra in

104. xai Cobet]

105.

iusiurandum violet
(vs. 1033, 1060 sqq.).
Sed e contextu
ereptus et placida voce recitatus versiculus ille Euripideus reservationis mentalis defensionem quandam continere et
linguam absurde menti oppositam haillud

bere videri poterat, quapropter plus semel ab Aristophane in ridiculum est

Ran 1471 Thesm.

In proverbium autem fere abiit,
detortus;

vid.

Plat. Theaet.
Vit. Auct. 9

III p. 122

ad

Cf. infra

vs.

axeiv

1474

sq.

placere,

alias

alios,

apud Aristophanem,

aut dativum habet iun-

ctum (Eq. 1311 Vesp. 818 Pac. 1143

Eccl. 710) aut

elisum fi (Ach. 189 Eq.

359 Vesp. 776, 1339 Thesm. 406 Plut.
353 Antiph. fr. 223 Soph. fr. 583), quod
/noi

intellegendum, e prisca

superesse videtur,

frequenter elidebatur
cf.

arte

cum diphthongus

pronominum personalium
ep. p. 68-71);

autem

/uoi

(vid.

elisum

aoi toi

oi

foi

Enchir. dict.

oitnoi

776 et

usurpatur.

firi

itlXU]

imo, item nos neen maar.

Elliptica haec locutio,

suppleri

qua post

^u?;

mente

potest imperativus tovto

comparetur cum simillima

Xift,

ellipsi ov yitq

itUa (vs. 58 etc). Augentis, ut hic {imo

est

adeo),

Ran. 611, 745,

109 Thesm. 646 Platon. Menon. 75 AIitem fiiiSapitb? ...itlla Euthyd.

cib. I114<^,

294 c;

ovx itXX& Av. 105 etc.

cf.

nXelv

1]]

vid.

ad

18.

vs.

104. x^^aXa] item Eq. 418,

vidimus.

ae]

ut apud

vs.

de effusa
Eur. Cycl. 465

naiveaf^ai

751, ohloquentis (imo vero) Ach. 458 Av.

hoc uno loco accusativum

plene perscriptum adsciscit verbum itqi103.

vs.

verba

fiaivofiai.']

ij

Verbum

etiam

laetitia

curavit.

vid.

Hippolytum

modo

est calumnia, ut

nXelv

iiXlLic

fiij

751 redeunt.

excudendnm

etiam, atque

154 rf Conv. 199 Lucian.

102. inioQxriaaaav] peierasse

litteris

275.

Aristot. Rhet. III 15 Athen.

3.

oiiilav.

comment.

Perperam Blaydes totnm versum diductis

quam ipsum

yocQ

s'xsig

codd.

1]

expositns in exilium se pelli sinit potius

mera

(Ach. 590,

x6[iaXot;

cf.

Eq. 450, 635 Ran. 1015 Plut. 279,

Xixeiinata

105.

xojia-

Eq. 332.

Denuo poetae

sui

verbis utitur

Dionysus (vid. ad vs. 64), Euripides

enim fecerat versum fiij tbv i/uiv oixei
vovv, iyw yotQ itQxeao), qui ex Andromacha
fabula" afifertur in scholio, sive librariorum hic est error Andromacham pro

Andromeda scribentium,

id

quod suspi-

catus est Matthiae, sive confusus est hic

cum

locus

237

simillimo in

vovq

a6q

ftot

Andromacha versu
fit]

ivvoixoitj

ut probabiliter statuit Fritzsche

yvvai,

qui

si

1117 Eq. 998 etc). Nostro igitur loco

verum

malim

siculum nunc citat Dionysus, ignoratur.

aol tairt

Ant. 216.

&Qeay.et,

ut legitur Soph.

vidit,

nomen

fabulae,

Proverbialis fuit locutio tuam

unde ver-

domum

ha-

26

BANAE.

HPAKAHS.
Kttl

atexv&g ys

(irjv

cpalvstai.

TtafiTtovriQa

AIONTZOE.
Ssmvstv

SlSaGKs.

(is

SAN&1A2.
(ad spectatores
TtSQi

:)

6'

ifiov

ovdsig Xoyog.

AIONTZOE.
mvnsQ svsna

aXX

TiX&ov Kata 6r}v

110

ti^vds trjv
(ii(ir}6iv

tovg 6ovg (pQcc6stag,

iXQO)

rjvtK

To-Q"',

Interpunctionem

108-111.

tovg ^ivovg

fiot

6v

Ssoifirjv, ot6i

st

riX&sg

tovtovg (pQa6ov

CKSvriv s%Giv

iva

tbv Ksq^sqov.

STti

Xtfiivag, ccQtOTtaXta,

(lot,

mutavi.

virgulae; sio vero enunciatum neque

Vulgo

post

modicum

poscit familiaris, neque apte decurrit, neque post iva

ciato

potest

ferri

tovtovg (pqaaov

/noi;

frustra conantis.

et

nlfirjaiv

scribuntur

KtQlieQov

ambitum quem sermo

(pq&asia? in eodem enun-

illum habet
ixoi

videatur Kockii annotatio locum expedire

109. ariv] aoii Blaydes. Cf. Acb. 1232.

Sed ipsa verba xatU aiiv fii/miaiv supervacua hic sunt; itaque haud scio an e scholio sint nata. Expectatur potius *<feO^'

^X9ov

ai

o;

bitare;

cf.

&fiiv oixov

aoi

taiv

602

itfjGjtov.

Androm. 581
olxriaug fioXojv

yor^

tov

oiiM iaaofiai;

kom

Iph.

tbv iftbv oixetv

oly.ov

tecum habita

esse potes

Hanc Euripides

ovx aXi?

Phoeniss.

oixijffco

totuzelven

{Jceer

tot inkeer) Pers. Sat.

horam tecum

dofiov,

ifiiv
si

^ t6v

nijig;

dtvQ

xata 2rt&Qtt]v xQatsiv

iyoo

Aul. 331 oixl delv

in,

sq.
\

IV

52, non

Hor, Sat. II

7,

112.

quae nunc
affert Dionysus, ita mutaverat ut pro
domo 8ubstitueret mentem (cf. Theogn.
vs. 439 sq.), quemadmodum alibi haud
raro

t(a

vSt

vel

in

t(h

verbis,

d-vfiSi

vel

tfi

ifjvxfj

quantum
107.

distaret

finis

plane pedester.

detrtveiv fie SiSaaxe'] fratris &fiovaov

opinionem nihil curat Dionysus; vid. ad

vs. 62 sqq.
108 sq.] negligentius constructa est
sententia, ut assolet in colloquiis quotidianis. Dicit Dionysus: sed ut iam veniamus ad id ipsum quod impulit me ut
ad inferos profecturus te adirem: volo ex
quibuscum tu olim

te discere

veris, et

te interrogare.

dum

illic

igitur

Pro

fuerat

Xva...<fQaaeiai dicen-

(fQaaov

(ut

sed per attractionem

quae ipsius sunt hominis (e. g.

Eur. Med. 1056 sqq. vel Androm. 237,
qui supra allatus est versus), ab Ari-

non

stophane

Hel. 144) sed tivwv oiv evexa.

tribuit

saepius

ideo

derisus

(Ach.

450, 480, 483, 485, 488 Eq. 1194 Vesp.

756).

Malitiose

autem admodum

co-

micus ultima versiculj Euripidei verba

mutavit ut ab initio tumidiore mirum

ita

dicitur),

consue-

de ipsius itineris vicissitudinibus

112

vs.

quandam

a verbo r]l9ov haec suspenduntur, quasi

hlH^ &vrteQ evexa

109.

(T>;v]

antecederet

(cf.

Eur.

item omisso articulo Ach.

1232.
111.

VI

irti

t&v KeQ^eQov] item Xen. Anab.

2 2; vid. praeterea

ad

vs, 69.

27

EANAE.
noQvei', ccvanccvXag, inxQondg, HQi^vag, 6Sovg,

onov

noksig, diaixag, navdonsvxQlag,

115

KOQeig oXiy 16x01.

SANIA2.
(ad spectatores

:)

ovdelg loyog.

nsQi ifiov d'

HPAKAH2.
h

GiixXie^ xoXfi^qGeig yccQ iivai;

AI0NT202.
xat Gv ye
exi

(iridev

nQog xavxj

ony xayiGx
xai

"Aidov xdxco'

eig

acpi^ofied^

'9'e^jitijv

(irixe

v&v o8ov

ccXXa (pQci^e

ayav

fi^qx

tpvxQccv (pQcc^rig.

HPAKAHE.
120

q^SQe
(lia

avx&v

xiv

8ri,

ydQ icxiv anb ndXca nal d^Qaviov,

fxev

113. HQijvag] xQi]fivovi olim

114. rtavdoxtvtQiag]

Blaydes

yiatoi

(cf.

116. xal av /]

601 (pQdGco tc^wtijv; xiva;

alii.

navSoxeV

ye.

alteri

nostrae

non

vHerwerden, navdoxtV onov

xoQtig

slaiv oXi-

Plut. Crass. 22).

Herculi continuant codd., sed responsum hinc ordiri docet par-

fabulae

magnam

oSovi] xtdQov? vel ataastg Blaydes.

||

aQiaS'

Dionyso reddidit Seidler.

117-136. Postea insertos arbitratur vLeutsch, e

ticula

sane

recensioni

tribuit

cur

sed

iacturam.

faceret

IStanger.

Gerytade ductos suspicatus;

deessent, hodiernus lector
spurios ducamus iueta causa
Si

nulla est.
117.

quam

v&v oSdv

Fritzsche

(coll.

Av. 15 Ran. 275, 319)]

minus favere illud

vulgata conferens Nub. 75.
118. oTttj V] Srttos codd. plerique.
correctioni

aitibv vs.

icipi^dfied'

||

twv oSvbv

quam-

codd.;

120 recte observavit Blaydes,

B]

dtipl^ofi

cum

V.

121. &rt6] dia Blaydes coll. vs. 124.

113. ixtQon&g] deveriicula

properantibus

vitanda);

(ad

(Anab. IV 5 15) Hellen. VII

Rhes. 881 Cic. Pison. 22 53.
114.

Siaitaf]

mansiones,

scopum
Xenoph.

cf.

29

itatioties,

cf.

in

fine

iteratur

etiam

vs.

460, item n.ov vs. 1399, ? Vesp. 166,

ti

nQ&tov ^v Nub. 787.

xdXut

xal

a rudente

&Qavlov]
et

si

nihil

traiistro

haec
Thuo.

intellegi possent {icn6 xaXoi remuleo

5), quasi longa navigatione (cf.

136) esset utendum; sed aliam

morti8 viam" se velle, nempe a resti

vs. 112,

et

scabello,

post aliquam tergiversatio-

nem Dionyso

116. xa\...yt] vid. ad vs. 49.

120. tiva\

adderetur,

IV 25

Herodot. I 35 Athen. p. 207 c Plut. Mor.

667? Plin. Epist. II 17 Suet. Claud. 10.

&n6

121.

vultu

se interroganti in-

dicat adiectis verbis xQtn&aavti aavt6v.

Praepositio &n6 (ope) etiam Eq. 538 Ran.

1200

sq. Plut.

377

sic usurpatur.

Vo-

28

EANAE.
KQe^d6avrt Gavxov.

/IIONTSOS.
Ttavs'

TtvtyrjQav Xiysig.

HPAKAHS.
akli

S6XIV axQanbg ^vvxofiog xsxQtfifiivvi,

dta &vslag.

ri

AIONTSOS.
lcQa Kcovstov Xsystg;

HPAKAHS.
125

fidXtGxd ys.

AIONTZOZ.
'>\)v%Qdv

ys %al SvGysi^sQOV

yaq aitonriyvvGt

s^hO^vg

xdvxtnvi^fita.

HPAKAHS.
ovXst xa%stav Kai Kaxdvxr] Got cpQdco)

127. taxeiav xal xatdcvtij] xat&vtij xal taxetav V.

cabulam

&Qavlov,

vo; (Plut. 545,

etc), Pollux

deminutivum vocis &Qa-

Hom.

S2i0 O

aQfjvvq

49 stulto errore h.

terpretatur paxillum.

1.

729
in-

Significari scabel-

lum, quod

is qui suspendio vitam flnire

pedibus repellit postquam ei
iusistens caput laqueo inseruit, nemo

decrevlt

non

intellegit, in re navali

et

^QuvXtai

sic

classis

erant

voces

Atticae remiges

&Qavltr]s Xecbs

122.

autem

rtaui']

9Qixvo;

pervulgatae;

vocantur

Ach. 162.
hic imperativus interiectio-

nis loco adhibitus medii vi utitur

desine,

item Eq. 821 Vesp. 1194, 1208 Pac. 648

Av. 1504 Ran. 269, 843 Eccl. 160, nav'
eh xdQaxa? Ach. 864 Av. 889 {=^&XXt).
Earo subiungitur participium (Eq. 919
Vesp. 517 Pac. 326J aut genitivus (Av.
1243 Ran. 580); quod ubi fit constanter
fere

dicitur

nauaai

(numquam

navov),

Ach. 1107 etc.

nvtyiQav]

cum

calidum significare

potest hoc adi., tb nvlyo? enim eat aesius

(Av.

726,

suffocaiur,

1091 etc),
hnonvl^ai.

tum
enim

id

quo quis

est suffocare

(Vesp.

1134

etc).

nostra

Cf.

smoren

smooi warm.
123. dctQanog ivvto/nog
concisa et trita,

tQtjiog,

ttTQt/u/nevi]']

callis

oddg xattjfta^evinevr].

Sed haec quoque aliter quam putabat

Dionysus esse accipienda mox indicat
6ta 9veiag. Scilicet in
subiectum illud
mortario terebatur cicuta cuius succo
letali {xvXia/iiatt, vid. ad vs. 943) Athenis perimi solebant qui capitis condemnati essent; cf. nobilis ille de Socrate
moriente locus in Platonis Phaedone
p. 116 sqq.
t)

Dnm

cicuta sanguinis cursum

lenem celeremque mortem
rapit hominem, calor vitalis minuitur,
primae autem frigescunt corporis extremitates (Plat. Phaedon. 1173,
118
Plin. Hist. Nat. XXV 13 95). Quapropter Dionysus frigidum et vere hibernum {Svaxel/ueQov, cf. Hom. B 750 7Z234
Aesch. Prom. 15) dicit iter in quo gelu
extemplo torpeant tibiae.

125 sq.

sistens

ad

i?

127.

Hom.

y.at<!cvtrj~\

praecipitem,

"F 116 Rhes. 318.

nQrjvrj,

cf.

29

BANAE.

JIONIEOZ.
rov

V7]

z//',

ovxoq ys

(og

^adiGxiKOv.

ftij

HPAKAHZ.
na&i^nvGov vvv

slg

KeQafismov.

AIONTZOE.
slra ri;

HPAKAHS.
130

ava^ag inl xbv jtvQyov xbv v^rjlbv

AI0NT20Z.
ri

dQ&

HPAKAHi:.

Blaydes

128''.

1513

Av.

Cf.

iyoj fiaStatixog,

tlfi

&xovovrog

Rep. 321 c

(sc.

i/uoO)

toivvv

Xeyf,

genitivum aba. sine caasa improbans.

Euthyd. 295 wg hnoxqivovnivov

Plat.

icxovao/uevtov (sc.

amhulando exercideus ventriosus (vs. 200)

est amantissimus. Eodem sensu Cra-

tes alium alii

iQ(iita,

129. eha^ xata

128.
tati;

(hg

III 92

(ia6iatixov\ in

(fr.

dixerat teste

Polluce

392).

129 sqq. Publicis

festis compluribus,
Hephaesteis(Herod. VIII 98), Prometheis
(schol. vs. 1087, Preller Myth." p. 102,3),
Panathenaeis (vs. 1089 sqq.), Panis festis

(Herodot. VI 105), postea etiam Bendideis (Plat. Rep. I 328) XannadoSQouiai

habebantur Athenis. Nocturno

tempore ephebi e singulis tribubus selecti (cf. CIA. II 1229) facem ardentem
manu tenentes ab Academia per Ceramicum externum urbem versus curre-

sive -(poQlat

bant (Pausan.

pedum

vel

30

2-4, infra vs. 1094),

equorum (Herod. VIII 98

Plat.

Rep. I 328) celeritate certantes. Apparet autem non eandem semper fuisse
certaminis rationem;

eum

ij/uSiv),

olitoi

diavoeta9s.

alii.

nam

Pausanias di-

qui primus facem ardentem ad

ecopum usque pertuHsset

fuisse

coro-

natum, Herodotus vero VIII 98 aliique

(Plato Rep. I 328 Legg. VI 1166 Lucret. II 78 Pers. VI 61) iuvenes certan-

facem tradidisse refernnt.

lubetur Dionysns adscendere in

130.

scilicet

tinus padiofiatiav

cit

d-scb'

fxi]

(sc. ifxoO)

otii

oiix

coj

(Ii?

ivxsv9sv

Xafindd^

xrjv

cc<pis(A,svriv

locum edituin, eumque proximum loco

unde currendi initium facturi sunt ol tljv
Ha/iiTtdda tQt/ovteg; Timonis autem turrim
in vicinia Academiae fuisse extructam
diserte

Pausanias

dicit

30

4,

licet

remoto Atticae angulo aedes huius

misanthropi collocaverit Lueianus (Timon. 7, 42, cf. etiam Aristoph. Lys.
807 sqq.). Hanc nunc ab Hercule signiin

statuit

ficari

Fritzsche,

fortasse

recte.

Timonem autem, de quo vid. Plut. Anton.

dudum nunc mortuum
c. 70, quoniam
esse

ex

Aristophanis

Lys.

I.

1.

verbis

apparere videtur, fortasse inutile est rogare ad turrim illam, quae Timonis fuerat (aut fuisse dicebatur), aditasne cuilibet patuerit.

Locus

noster exemplo

fuit

Apuleio Metam. VI120: neccunctata

diu

Fsyclie

pergit

ad quampiam turrim

praealtam, indidem se datura praecipitem

sic

enim rebatur vel ad inferos recta atque

pulcherrime se posse descendere (vid. etiam

ad

vs.

131.

140).

Be summa

illa turri specta

initium

30

RANAE.
KajtsiT, inEiSav (p&6iv ot &e<a(ivoi

TO^

tvat",

6v 6avr6v.

slvai xal

/ilONTSOZ.
TtOlj

HPARAH2.
AIONTSOS.
135
133.

ccTtoXicatii

av ^aSioaifii

nitivus

idem quod optativus

tQsxovteg

XafiJt&6a

ol trjv

ictpUtat

cursores dimittuntur,

opperire
>)

Xanrt&q,

Vesp.

(cf.

1203 Ran. 1087 Plat. Rep. I

p. 328),

lccpUvtai lcjth

twv ^aX^ldtov (ut est Eq. 1159).

Sic

scholion locum recte interpretatur [otav

XafinadH^ovttg ic(ps95jatv).

ol jtQwtoi

quem

Kuster

secuti sunt Fritzsche Her-

mann Lobeck

perperam

alii,

statuityci?

de ipsa hac turri deiecta signum certaminis ineundi fuisse datum. Quae cum
multas ob causas reicienda sit opinio,
sufficit haec una, quod sic verti nequeunt
132

vs.

sq.

In

eundem errorem olim

inciderat anonymus, cuius observatio inscholia ad vs. 133

ter

recepta misere

decurtata ad nos pervenit:

3ti

iv

&cpcaei

tfi

rotg ftiXkovat

K^ariiusiujaai'^

Xafinadog

tT]i

dgafctTv,

atifislov

rjv

init 6' dc(pti9tj

aiXniYYo? VX^^
dQOfitifia

has

TvQatjvtieijg
|

cpoiviov fi&xrig,

6ttvbv icXXriXoig int, ubi

tj^av

olim non

postpositivum &g scribebant sed &g prae-

missa virgula.
132 sq.

Et cum

133. elvai] pro iccpuvai. Archaisticum loquendi genus permansit in formula longo
opinor usu consecrata, ut in locutionibus
tig

icy

OQsvtiv

icxovttt Xtia,

(iovXttat,

et

iussis

noster

etiam Eq. 1039 adhibuit addito av

(in di-

Infinitivum

similibus.

in

ctionis epicae parodia), et

Nub. 850, 1080

Vesp. 386, 1216 Ran. 169. Cf. infinitivus

in precibus infra vs. 387, 887, 894.

{9Qiotg)

ad

vid.

xatia']

134. Cerebri

vs. 26.

membranas

foliis ficulneis

duobus esse similes ideoque hic

9QTa dici Aristarchus errore insigni con-

tendebat;

scholion,

vid.

brum

(suillum)

foliisque

ficulneis

ubi vera loci

Didymo)

explicatio subiungitur (a

admixtis

cere-

condimentis

involutum assari so-

quens apud veteres est mentio (Ach. 1101

sq. Poll. VI 57 9Qiotg XsvxoTg parandis glo

nvQaog w;

atjfta

mitte

tu

itQh tov e6Qed-!jvai

TvQQi^votf tijv aalniyya. Scilicet

movit Euripidis de Eteocle et

Polynice locus in Phoenissis vs. 1377
:

tunc

ipsum.

lere, cuius cibi lautioris, 9Qiov dicti, fre-

SeT

turbas

sq.

te

iam mitte",

dicunt

rus)

tov dg^fiov

toj

xat&Qkaa9ai' ^v 61 tovto
ftaQoc

inter(infi-

hic valet").

ibi collocatus

vero,

dvo.

oiv Blaydes.

temporis articulum quo

cum

'8'^/co

odbv ravtriv.

t6&'] pessimam leotionem citjtt, r69' acholion commemorat et

Quod interpretamentum esse arbitror pro varia lectione habitum

185. */ dal] riv

e.

rriv

tlvat,

pretatur.

i.

av iyKeqxxXov

akX
o-^x

riolam aliquando consecutus est Chariades coquus, vid. Euphron.

nysus igitur

eum

qui certaminis ineundi signum est datu-

l^).

Dio-

tantum cerebri quantum duobus 9Qioig parandis sufficiat inutiliter perdam

scilicet capite. Cf. rustici
fivttiarov

spectatores (ad

fr.

dicit: at tibi si obtemperem,

oaov

dcntbXtaa

eliso

verba Ach. 174

qnantum moreti

potuerat parari ex allio quod modo mihi

surreptum

est.

RANAE.

31

HPAKAH2.
xl dal;

AI0NTE02.
6v xoxE

rivnsQ

Kcixfik^sg.

HPAKAHE.
nXovq noXvq.

aAA.'

nuvv

svd^vg yccQ ini Xl^vriv fiEydkrjv rj^eig

a^vGGov.

AIOISTZOZ.
elxa TtSg TtsQatcod^rjGo^ai

HPAKAHU.
ev TtloiaQia) xvvvovxfoi 0'

140

vavxrig Sid^ei, dv

137. inl]

tl?

138. n&? V]

V.
rtd)?

y*

et plerique.

139. tvvvouml] tantillo; idem deminutivum adhibitum est Ach. 367 Eq. 1220
Nub. 392, 878 Thesm. 745.
urioXo}] singulos obolos Cha140.

ronti

solvebant

manes ut Acherontem

traicerent, aed si quis vivns

volebat

mox

yeqav

a,vr}Q

d^oXo) fiiG&bv la^cov.

Orcum

adire

rediturus, duae stipes ei sol-

vendae erant, altera reditus causa, altera

primae transvectionis
vid. Apul. Met.
VI 121 sq., cniua menti haec cum scriberet nostrum locum obversatum esse
suspicor (vid. ad vs. 130). Recte autem
Herculis verba interpretatus esse videtur nam ioci gratia nunc duplicari naulum Charonti solvendum, quod Hemsterhuys Kuster alii statuerunt, credibile
non duco, quid enim istiusmodi iocus
;

haberet festivi? Neque alteram stipem

pro servo solvere iubetar Dionysus, infra

per quod fiebant certamina scenica

Platon.

Apol.

26

p.

quo actae sunt Ranae e publico aerario

hanc pecuniam civibus reddi mos ferebat. Scilicet Cleophon ille, cuius maxima tum in rep. erat auctoritas (vid. ad
vs.

ti]v

679),

nQ&tof

in^Qias

SicuiieXlav

secundum [Aristot.] Rep. Ath. c. 28, cui

potius credendum videtur testi quam
Plutarcho

Pericl.

(vit.

aut Harpocrationi

rhium

c.

9)

Periclem,

Agyrauctorem fuisse

v.

huius

instituti

perhibenti;

(s.

&ea)Qiy.d)

quorum posteriorem

to

Anno

paret.

perlata

igitur 411 vel

esse

qua

lex

hae

410 videtur
largitiones

sunt decretae,

nam

(Dittenb.

n" 44, Boeckh Staatsh.

anno 410/9 per Sam 4am

Syll.

Beil. 1) docet

5am 7am prytanias

inscriptio CIG. 147

decim fere talenta esse expensa

Qnicqnid

grante

Dionysus responso suo

(vs. 141) alhidit ad th f^tioQtxdv, pretium
quod singuli spectatores tw 9tatQ03vi] solvebant pro singulis diebus quibus fabnlae
agebantur (vid. e. g. Demosth. de Coid est,

ron. 28),

drachmam

igitur pro triduo

x^tta-

Qixov et ti ixy.Xt]aiaattx6v confudisse ap-

enim (vs. 270) duos suos oboios vectori

dat postquam solus est transvectus.

(cf.

Tempore autem

d).

tl?

quam maxime

diu)pe!iiav

septen-

fla-

bello et rep. post

cladem siculam turbasque oligarchicas

anni praecedentis paene exhausta. Anno
qno Ranae sunt actae Archedemus J toO
dtjnov

nQoeatr]xd)i

(de

417) praepositus fnit

quo
ij

vid. infra vs.

dtmiieiia

(Xen.

82

RANAE.

/iiONrnoi:.
q)v.
tt)g

8vva6&ov nuvxctiov

fiiya

n&g

rjk&ixriv

dv

xbi

dok(6.

naxsiSs;

HPAKAHS.
&'rjavg

xavx

fiexa

Kal QriQi

ocptig

'(\yaysv.

^vqia

oipet

deivoxaxa.

AI0NTS02.
^17]

145

ov yuQ

EKTclriixe

fi

deifidxov

ftijdf

ajtoxQiipetg.

(i

HPAKAHS.
^OQ^OQOV itoXvv

elxa

Koi 6K&Q aeivcov iv ds xovxco xeifxivovg

ei'

Versum

142.

Ttov

satis

^ivov xig

insulsum

rjdixriGe

et

ncoTtoze^

subabsurdum abesse malim.

||

rtc&s]

nih?

S"

Meineke dubitanter.
143.

taiir'^

145.

rtoiiliv]

147.

ijdlxtjai]

tovt

R.

Tta/ov

D M,

iidlxtjxe

unde Blaydes

Hellen. I 7 2); Hellenotamiae

munere

tunc functum esse statuit Boeckh Staatsh.^

cui

281,

p.

assensi

sunt

Siegfried

et

Quanta ubique (ut Athenis)

vis est dioboli, exclamat Dionysus. Maxima certe ad Atheniensium aerarium
Fraenkel.

exhauriendum fuit vis harum largitionum. Quod autem aliis quoque in rebus
duo oboli unius diei efficiebant /iiia9-6v

modicum
511

(vid.

Vesp. 52, 1189 Plat. Gorg.

e [Aristot.]

[iaS-iiv.

V.

Rep. Athen.

c. 49),

nostrum locum intellegendum

id

ad

nihil afifert

ros pervenissent, iv

debantur
II 363 <^,

duo isti oboli."

&iiasug >fxaj'f] Theseus heros Atticus cum comitante Pirithoo ad inferos
descendit, morem hunc Atticum secum
illuc introduxit, si credimus Herculi.
145. Impii scelestiqne homines quique

>)X9itrjv]

initiati

cum ad

jioQii6^ia

infe-

xita9ai cre-

Plat. Phaedon. 69 c Rep.

533 <^ Plut. de anima fr. 6^

(cf.

Verg. Georg. IV 478).

146.

axujQ]

quorundam

opinio,

voce

ax&Q Strattidem in Atalanta fabula diu

post Ranas data

primum usum

esse, in

nostrum locum refellitur.

Apud nostrum vox redit Plut. 305, cf.
ad

scholio

axatoipdcYog Plut.

et iocus

utilitatis.

142.

non fuerant

sacris

706, axwQaiii? Eccl. 371

de nomine

&civwv] a

{a)xataiiiatti;

nomine

&sivwg

Nub. 275 Herodot.

Anecd. Bekk. p. 347.

vid.

in

Pac. 42.

(= -vaog)

93 Phrynich.

147 sqq. Cf. Verg. Aen. VI 608 sqq.

147. Bt...tig] pro Satig
est

eadem

adhibitum Aesch. Eum. 269

xi/ ttg

ai.i.o;

ijXitsv figotwv.

ratione
otpei

61

33

RANAE.

150

7)

naida jStvwv rccQyvQiov

i)

(irjTSQ

rjXorjGsv^

indxa^sv,

Iq

{)cpsiXsTO,

TtaxQog yvad^ov

stiCoqkov oqkov cofioOsv.

})

JI0NT20Z.
(ad spectatores)

xovg d^sovg ixQrjv ys TiQog xovxoigl ksI

152

vrj

153

T^v nvQQixiflv

sjia&s tijv Ktvrjaiov,

tig

148. Dionyso tribnit vVelsen, Xanthiae Zielinski.

Suidas]

codd.

n. yv.

Dindorf]

(iiv&v
||

t]lL6t]asv

152.

Hunc versum ignorans Aristophanes Byzantius versu 153

iiXoirjatv

151

lectionem alteram versus

bat,

...&^oatv.

JION.

Ifta^e tt)v Kivrjaiov].

Bche xal

vi]...xai

||

Quem

ratus.

MoQai/itou

ei

ij

tig

partim

Ritschelio. Pro xei

mavult, sed servandus videtur articnlus: r^v

tl

Gorg. 502)

ut infra vs. 366, 621.

fides

t&QyvQtov^l

qnam puer

pecuniam,

tljv
\

nvQQixrjv

[)

tig

152 sq. Fritz-

vs.

istam saltationem.

TtvQQixrjv

153. Cinesias Meletis citharoedi (Plat.

148 sqq.] ne nimia gravitate displiceret locns, poeta seriis ridicula admiscnit,

148.

secutus Bergk coniecit

\

Quod dedi debetur

tribuit.

nvQQlxrjv scribe-

ij

ileyQ&ipato

^fjatv

codd.

xivSiv

Xanthiae

in&taitv'^ Zielinski

149.

Thebis orinndus

fllius,

si

sed Atticum dicit Pherecrates, dithjrrambornm fuit poeta, multa

scholio,

secum haberet (in bucca fortasse,

cf. Vesp. 609). Mercedem debitam" plerique interpretantnr coll. Thesm. 343

antem in re mnsica novavit, qnam ob

cansam a nostro aliisque saepius est

sq. Ean. 561,

cygiam

forte

sed sic

reqnirere-

liivtjaai

autem non defrau-

tur potins, v<paiQsia9tti

dare est sed surripere.

149.

i]l6r]atv^

haec, non

-Xot- est

verbi forma, vid. hXo&v Thesm.

661

fr.

(pro

Meineke

2,

Enbnl.

xaxr]i.6)]taL

restituit y.atr]X6xiatat).

Attica

hXoav
15^

fr.

Substan-

exagitatus. Av. 1373

in

nnbium regionem

Pherecrates

Kivrjaiag 6i
fioviovg

Yy&9ov

^rt(ira|v]

libns condignos sibi videri dicit Diony-

spectatores conversns. Morsimi

cantilenas ediscere vel ipsum poena ha-

betnr longe gravissima Eq. 400 sq.

ignoti hominis dirae Ephipp.
vvaiov 61
fiotpmvtoi

Musam induxit

a novatoribns

xat&Qatog J4ttix6g,

fi

noiGjv

xafin^g

taTg

iv

icnoXdiXtx

Sratt

ovtarg,

notrjotoag

tT]g

6Q&fiat^
&tt'

fr.

ix/na&eiv 6eot

inoit]aev

elg

cf.

16 Jtoreal

Kotvv,

Jrj-

^iqatig

xa&&ntQ

^tS^VQ&fi^uiv,

xat& 6eTnvov &e66a)Q6g

162.

iv

^/(7']

fioi

Xeyoi etc.

sc. xtta9-ai ixt^

twv

&aniatv,

taTg

&QtateQ
V8.

cpaivetat

aiitov

1437 publicum

ta

Infra

6t'ii&.

commodum

fore

di-

ventornm flabris abripiatur in

suam sodaliumque patriam aerem. Socrates autem apud Platonem Gorg. 501^
citur

id

si

nnnm enm

cnrare statuit

oxXw twv

tt

fieXXti

Erat autem infirmae valetndinis et mira quadam

XaQttTa&at

tu>

&eatu)v.

corporis gracilitate insignis, ita ut in dies

mori videretur;
apnd Athen. XII

cf.

p.

Lysiae verba

fr.

551 sqq. servata

tt

i^aQ-

atQo<paTg,

transcribere sustineant, snppliciis furia-

ad

adamatam

itemLys. 635,657.
152, 153, 151. Etiam homines, si qui
sint usque adeo mnsis gratiisqne invisi,
qui Cinesiae pyrrhichen istam discere vel
e Morsimi tragoedia locnm aliquem sibi

8U8

lyricis

male mnlcatam et apud lustitiam sic de

illo aliisqne conquerentem (fr. 1457-12);

suum debent

-ia?.

Nephelococ-

(Nub. 333 sqq.) attoUatnr, flagris autem

a Pithetaero abigitur. In Chirone fabula

tiva verbalia natQaXoiag ei fii]tQaXoiai; iota.

suffixo

1409

ut alas sibi expetat, quibns

adit,

ovt6g

iattv

t&vmv a

toTg

totaOta
ftlv

ntQl

53
ovx

&tovg i^aftao-

aXXotg aiaxQ6t iatt xai

RANAE.

34

nv

151

5)

154

ivtsv&sv avXmv tig 6s nsQistStv

MoQffLfiov qriGiv

i^syQciilfaxo.

HPAKAHS.
tcvot^,

151. Del. vLeutsch, versui 153 postpositum Dionyso tribuerunt Eitschl Bergk.

Cobet]

^fjoiv tiv

codd.;

Tig ^rimv

t&v xiafnpSo6iSaaxai.(ov

Af/etv,

xa&' ixaatov iviavtSv ; xti

01

aiithv

itTtod-avetv

toig alXoig xti

)

xttfieXv vofilfimg

td

iati,

^fnTv

J'

toiig

/naXlov

^rjv

fiovXead^ai

TtaQ&deiyfitt

ovtcog

&xotiete

J'

tovtov 6h

&ats

Sied^eaav

&eol oDtia

Nub. 1371 Vesp. 579.

cf.

ix^i'^?

ti fiev yaq

xoiv&v arcaatv

toaovtov

Jjfovra

auotor igitur fuit ut minore

ticg xoQr]yiag,

sumtu agerentur certamina

te^vdcvai,

rj

'

scenica,

Strattide ideo xoQoxtovog dictus

Quod

(fr.

15).

Koehler iure statuit Cinesiam

quo auctore Dionysius Syracusarum tyrannus anno 393 publice laudatus
si

illum,

(CIA.

est

II

8,

Dittenb.

Syll.

no 54),

(pilvQivog,

dithyramborum poetam, oratorum

probra et comicorum ioca minime ei
Qui in Lysistrata fabula
fuere letifera.
procedit Ktvr^aiag 6 TlatoviSr^g, non dithyrambicus est sed fictus homo, indolem
mulierosam ipso nomine professus.
nuper can] pyrrhiche aliqua Cinesiae

sive

a colore, sive a levitate ita dictus

tatamire Aristophani aliisque displicuerat;

fuit

(sic

Xq6vov StateXeXv xa\

ic7to9vriaxovta
[iiov

tovtoig

fii]

xaS'

ix&atriv

iifieqav

dvvaaSai teXsvtfjaai tbv

tovtol') fiovoigrtQoaijxei toX; ta

(1.

toiavta aTteq o5tog iit]fiaQtr]x6aiv

(comme-

moratur a Lysia etiam XXI 20). Hinc Av.

1378 cogDomine, quod in vulgus notum

vs.

intellegimus, dicitur

fuisse

sive

nam

fere-

(vid.

procedere,

cerum atqae

ne

corpus nimis pro-

gracile

incurvaretur

frangeretur (vid. Athen.

tid.

vel

551 d Strat-

1.1.

20 Platon. 184); infra vs. 1437

fr.

ipso aere levior esse fingitur; in Gery-

tade inter aSocpoitag sive homines iden-

tidem inferorum ditionem visentes recensetur (fr. 149); toto autem dramate qui

eum

paucis

proscidit

post Eanas

annis

Strattis ^9icbtt]v

non opinor

dixit,

avve^Cog

notr]aet

Sta

th

to

iv

<t>9twta"

ut cp&iaei correptum
184) inclemeuter

Alvo

soluto

scurriles

doctaa

^xdXea eum
tfj

avtou

ut

Xeyetv,

insulse interpretatur Athenaeus

fr.

1.1.,

sed

hominem (cf. Plat.

admodum derideret.

videtur

unde

laborasse,

iocos complures duxit Aristo-

phanes (Ean. 366Eccl. 330

sq.

Lysiae locis allatis apparet

fr.

150).

eum

etiam

rebus publicis se immiscuisse, Aristotele

autem
ita

scholio),

in

batur tabnlia ridicisque fultus in publi-

cum

rumorem iocosum quo

Euphronius

alluditur ad

esse

teste in scholio

ad Ean. 404 non

diu post hanc fabulam actam (post

articulo

r}r,

nisi

librariorum errori

certum quoddam
opus nunc indicatur. Quapropter suspicor
magnis Panathenaeis huius anni (cf. vs.
1037, 1089 sqq.), paucis igitur mensibus
ante Eanas, hanc suam pyrrhichen dosupra)

debetur,

(cf. Nub. vs. 988).

Morsimi tragoedias quanti fecerit
Aristophanes non minus aperte quam

cuisse Cinesiam
151.

hoc loco significavit Eq. 401, ubi capitale

dicitur supplicium eius cantica cauere,
et Pac.
801 sq., ubi laetum dicitur
tempus vernum quo hirundinis quidem
resonet cantus sed carmina sua non
declament Philoclis filii Morsimus et
Melanthius in certamen tragicum non

eorum Philocles, Aeschyli

haud ignobilis fuit poeta
tragicus. Morsimus commemoratur etiam
a Platone fr. 128; medici munere functum esse perhibet schol. Eq. 401.
admissi. Pater
sororis

filius,

154 sqq.] Hercules describit Dionyso

sedes beatorum, ad quas ipsi olim aditus
concessus

fuerat,

Eleusiniis mysteriis

utpote mystae;

eum

Euclidis tamen

priusquam ad inferos descenderet,

XXI

inter Atticos

4,

archontatum, vid. Lys.

Cobet Platon. p. 51) neQteXXe

nam

initiatum fuisse
fa

ferebat (vid. ad vs. 501),

35

RANAE.
155

ot^ te (pmg 7idXXi6tov, &67teQ iv&adi,

Kal fivQQivavag xal

evSaifiovag

d'i.a<Sovg

ccvSq&v yvvatK&v, nal nQotov leiQ&v nokvv.

JI0NTZ02.
ovtoi Se

tiveg elaiv;

Srj

HPAKAHZ.
01

(ieii,vt}(ievoi

UAN&IAS.
(secum loquens:)

Tov

vr]

yovv ovog ay(o

eyca

z/t

x&Uiov

155. xdXXtatov, cuaAe^]

fivGtiqQia.

praeter necessitatem Meineke.

iJTtsQ

iv9adl Mei-

neke] iv9d6e codd.

159. yto

R]

ayayv codd. plerique.

autem id dicit Eur. Herc. 613:

(Cerberum perdomui), td fivatwv

ipse
ndx;]

tjvtuxia' W(o', cf. [Platon.]

(}'

(iqyi

p.

371

359.

TWilamowitz

ff,

Orcum

apud

fragmentum

cuius

doii 6' ivi Xiifj.(i}veaai

ntaaotg,

naqlt

6s

oX[iog'

tol

nqodatiov avt&v

6s (poQfilyYtaai

a(ptatv

xal

d6/iid

altt

navtoia

te9aXev

iqatov xatic ;ftopov xi6va-

()'

tiqnovtat,

anag

eiav^iig

&va

fttyvvvtoiv

S-eSiv inl [i(ofioXg.

nvQi

tt]Xeq)avet

Vid. etiam Soph.

infra ad vs. 454 sq. allatum. Simil-

fr.

lima leguntur infra

154. ntqieiatv\

vs.

313

338.

cf. ntQt^aivetv

UiantQ

vs. 82. Vid.

hic

Iv^^oJt']

ut iuter vivos,

et

lumine vestit

pur\

pureo, solemque suum, sua sidera norunt.

Sic

mox

cf.

Verg. Aen. VI 640 sq. largior

campos aether

simul cavet poeta

mirari possint

ne spectatores

Dionysum

in clara

Ince apud inferos versantem.

156.

ftvQQtvdivag^

Cereri

fungor, similis

celebranti,

asinorum

sacra

scilicet celebranti ut

ita

dum

elegans breviloquentia

myrthus, coronas antem inde nectebant

(ayo)

pro

tlfil

aytov)

est in locutione ovog dttai, vo/uai Cratin.

fr.

52 Cephisodor. 1;

ovog pa6i^ttg

tlg

229 ovot
Eupol.

fr.

Qag,

Theopomp.

fr.

ijxovs

xat

tixtovta

Philem.

cf.

axvqa

xd&r]vtai

4 ovog

/liv

Menand.

xdv&aQ6g at

vg,

527

Lys.

fr.

tat 6' v<p

fr.

>']6ovri(

fr.

fr.

927

tit

128 ?xa-

245 Bov&og

337;ii)x?l/ofv, Platon.

i^sd-Qtxpag

40 tittti

ovog XvQag

695 dstiv

/uatsvao/itat,

atog dXtbnr]^ 6(OQo6oxtitat,

191 XiQuiv

Xv-

ttjg

dyxd9' 6 MeXt-

fr.

nsog 'HQaxX>]g ^svi^stat, Cratin.

pomp.

188

261 ovog dxQoa adXmyyog,

adXntyyog

ntQKfoita, Arist.

fr.

tQaytjudtcav, Cratin.

dvtottQco

d'

tsvg <PtX(ovi6i]g,

fr.

erat

est,

locutio

fr.

Vesp. 974

Soph. Ant. 1209, iyxvxXovv Vesp. 395.

155.

mysteria

asino

de iis qui molestiam patiuntur

gaudent alii. Absurde Demon apud
Photium p. 336,22 iivov lapidem molarem
h. 1. interpretabatur. Fritzsche prudenter
monuit cavendum esse ne ayttv (celebrare)
pro ferendi verbo habeatur.
Eadem

fihv
\

xat tci fiiv 'tnnotg yvfivaalotg te, tot

sum

330).

versus deducebant. Proverbialis haec erat

Xd/nTtti

axtaqbv xat XQvasoti xaqrtoXi ^e^qt-

Xt(idvo>

asini mysteria celebrantis

(cf. vs.

ego partihus

fivati\qto^

juivog

tuv ivS^dde vvxta xdtco,

toTai

ayoi

q)oivixoQ6-

diXlov

120 c:

ovog

attulit Plut.

felicitatem depinxit Pindarus in

p.

tat

p.

159.

quorum dorso mystae sarcinas suas imponebant dum laetam pompam Eleusinem

Mor.

dh

I'

coloribus piorum

Vividis

threno

96g.

Axioch.

Herakles

qui mystarum sacra obibant

JleQtxXia,

Theo-

xtXa6ti, Diocl. fr. 5 iiXXt-

xtatQsvg,

anonym.

fr.

270

RANAE.

36

160

ov ^^96^(0 ravta tov

atccQ

(Onera deponere

y^QOVov.

TtXelco

incipit.)

HPAKAHZ.
aoi (pqaSovO^

01

a7tai,aTtavQ^ ^

7tt

taiGi tov

yial

xaiQS Tt6XX\

av av

naQ avt^v

ovtoi yaQ iyyvtata

tr)v

dirj.

odbv

nXovtcavog oIkovCiv d'vQaig.

ccdeXcpi.

co

AIONTZOZ.
vrj

165

Jla xal av ye

vyiaive.

domum

(Hercules

intrat

ianuamque

claudit.)

SCENA TERTIA.
Xanthias, Dionysus, mox Mortuus.
Aioisrsos.
av 8e

av&ig Xdfi^ave.

atQmfiat

TO!

SANIA2.
nal Katad^ia&at',

Tf qIv

AIONTSOS.
Kal

ra^ji^icog

fiivtot

ndvv.

SANQIAZ.
167

jiiTj

168

[neteva)

Sf^x^ ,

ruiv i>t(peqofievv}v,

160. od xa9'i^to^

ov>cst'

Satii;

a\ dXXa

inl tov-i

a^to vel oiixet'

oYau)

fjLtad-caaai tiva.

sQ;(stat.

Blaydes.

Hamaker.
toOt'] tavt" Bergk, Stuy' vel rti.ouv Kock, taCt' Blaydes,
frustra omnes. Deleto versu, qui e glossemate t&v ixtpeQoinivcav procrevisse videtur,
festivius cadit illud Dionysi: at si nnllum invenio?" arguit autem interpolatorem
verbum ilQxstai, quod Attice non it sed vetiif significat.
168. Del.

/nij

||

nQ&? Xiovta doQxbci

gnid. 347

iyd)

1361 vavg

TtetQij

Sh

aipcafiai /xd/rig,

y.viov

Theo-

ineQtjaa /aQ&dQriv,

TtQoaexvQaa;, Cic.

de Orat.

II 57 233 docebo sus oratorem, Horat.

dum defluat

Epist. I 2, 42 rusticus expectat

amnis. Vid.

Kock ad

160. xae^u)']

163. Initiati

cf.

Cratin.

fr.

42.

Vesp. 714.

deorum convictu fruentes

ad ipsas Plutonis

aedes habitare

fin-

guntur.

164

sq. ;^afp

ledicentis

est,

vYiaivs legitur

jfa/^is

etiam

salutantis;

etiam Eccl. 477. Cf. Eur.

lon. 517 sq. /ar^'

...

/aipO|((ev

au

J'

ev

Lucianus cum per errorem

aliquando vyiaive dixisset in prima sa-

ipQorei

yi-

suum de

lutatione,

libellum

salutando

conscripsit,

ut

lapsu

in

demonstraret

rarum quidem hunc verbi usum fuisse,

non tamen inauditum. E propria verbi
significatione fluxit notus iocus Agesilai

. . .

ijy/ajve]

utrumque va-

ad Menecratera (Plut. Agesil.

c.

39,

quem

RANAE.

37

^IONTZOZ.
169

iav de

eijQca

(li}

SANSIAZ.
toT

exEiv.

fi

mortuus

(A dextra effertar

in lectica.)

AiONTi:oi:.
KaX&g

170

Kul yccQ

nv

kiyeig.

eKfpeqovGiv ovxod venQov.

(Ad mortaam conversns:)

ovrog,

leyca

(Se

oe xbv xed'vrjK6ra'

fievroi,

av&Qcane, ^ovXei SKevaQi

"AiSov cpeQeiv

eig

NEKPOS.
noa^ axxa;

AIONTZOZ.
xavxl.

NEKPOZ.
8vo dQaxfiag

fji,t6&bv

reXeig

AIONTZOZ.
Ai\

fia

eXaxxov.

aXlC

NEKPOS.
(ad portantes:)

VTtdye^
169.

1U17

scholio

in

evQO)']

si

i^'"

fii;

oSov.

vfieig xi]g

P^r 88 non improbanda, quae perperam explicatur

non haheam.
l/so'
rdr' i^i Krueger] t&tt /*' codd.

'

<^pecuniam'^

||

[|

Ritschl] aytiv codd.

170. tuv Elmaley] tivti codd.
in

TINEC

abiit.

||

||

Jxqje^oi/trtv]

Hirschig]

-atv ovtoii

171. liyio nevtoi\ toi Xiyu) Elmsley;

Philippo tribuit Athen. VII

169. tdt"

I/4'

de

infinitivo

vid.

ad

vs.

?/'']

p.

loco

cf.

289 d,e).

me tecum

imperativi

serva;

adhibito

a\ Xtyto /u*roj] te volo;

1.

Eq. 168
Pac. 1290 Av. 274, 406 Plut. 1099 Aesch.
Prom. 944 Eur. Iph. Aul. 855 etc.
172.

ffxei/a^Kut]

cf.

de sarcinis praegran-

et codd. plerique

TINEIC

dibus et gravibus deminutivo utitur nomine, ne nimium pretium poscat mortuus.

174.

Vesp

VR

codd.

Av. 274, 406 Plut. 1099.

133.

171. ovtoi^ vid. ad

tunc

(ptQovat

-ai tovtovl

yrteiysS-']

pergite, item

Vesp. 290 Av. 1017 Eupol.

Nub. 1298
fr.

79 Eur.

Cycl. 52 etc.

ttn 6600] gen. partitivus, item Hes.

Op. 579 Herodot. III 105 Thuc. IV 47

3, cf.

tov TtQdatu

Xenoph. Anab.

I 3 1.

38

BANAE.

JIONTSOZ.
175

avdfisivov,

SaifjLOVi,

ca

iccv

^vfi^& ri

<Soi.

NEKPOZ.
el

fir)

dvo SQaxfidg,

natccd-iqGsig

StaXsyov.

fjir}

JIONTZOS.
o^okovg.

ivvs^

Xd''

NEKP02.
ava^iolrjv vvv ndXtv.

cum

(Sinistrorsum abeunt vespillones

mortuo.)

SAN@1AS.
&>g

179

6 nardQatog'

(Ssfjtvbg

ovk

oifico^srat

^adtovfiat.

iyo3

AIONTSOS.
iqrietog sl xal ysvvddag.
(Iter ineunt,

Scena

av Y,

175.

iicv]

177.

iiva^ioit]v

179.

iyih

7v

mutata repraesentat paladis ripam, ad quam cernitur

Charon in cymba.)

l'va

Cobet]

^a$iovnai\

alii.

-ojijv

tof

175. Ihv ...<] an forte, ut

aX x*. Cf.
ifv

fr.

xai xoQ^V?

ti

(Jrfso.

ti

i]v

lieYtiv

6',

!iv

iv/x/iwat

codd.

(iaatdau)

jJv

6,

tl aoi

Vesp. 1409 Eccl. 123 Timocl.

nuig

Ach. 1031 Vesp. 271, 399

Eccl. 107, >> e Kan- 1517. Etiam

av infra vs. 1003 conferendam.

Blaydes coU. schol.

Homericum

Thuc. II 5

Ran. 339,

^"l^H'^

iyii}

verbum

sensu

paciscendi

lniU/Scu]

t]vix

usurpatur etiam Nub. 67 Ran. 807 Aesch.

Eum. 1046 Eur. Hel. 1007 Thuc. 1. 1. etc.
177. icva^ioiijv

naXiv^

vvv

wv

ut viventes

dicunt

fit]xett

9dvoi/ii

aQa Nub. 1255 Lys. 531 Eccl. 977.

vel

/nj

tmt^v

Comici hoc

vel (tno-

proprie reverendum, magnijicmn significat,

hinc usurpatur de

mis

de

iis

qui magnifiee nifastidium

sentientes

se

est

Av.

verbi {hTto)aefivvvea9ai

vis

illud

Eadem

vultu gestu dictis prae se ferunt.

727

Ran. 703, 833, 1020 Isocrat. VIII 50.

ovy.

(Ach.

av

ol/ifhXetai i\

1035

malam

rem.

cantis

hoc

et

similia

olfiw^etto,

quantocius

oYfiojL.e

abi

in

Minantis igitur vel impreest,

ut

oifidi^etatf

y.i.6ceiv

ad Ran.

(vid.

autem quaevis
(hg

sq.),

fiaxQa XeYUi aoL

pessima

3i),

veluti portendentis sunt

Ran. 279,

Thesm.

otfKuletai

nullum inter auditores fugere potuit,

non perspecto vetus commentator in-

248 Ran. 707, et in 2 persona otfiwiei'

fiayQoc Av. 1207 Plut. 111, ot>(6s(T9-e Nub.
217 Pac. 466, item participium oifiu>^6-

sulsa haec annotavit

fievog

Cf. infra vs. 420.

th

t,r]v,

luat' a/usLVOv stvai

ioco, qui

oti /^rtov

th ts9v&vai

i]v

t6te

quae

repetere non debuerat Kock.

178. Cf. Plut. 275
Adi.

asfiv6g

aepv6g,

cf.

(a

ae^o/nat

&Yv6g, atvYv6g,

Vesp. 1033 Pac. 756,

conviciantes

x&y.iat

quemadmo-

dcrtoXoOneve

se

increpare solent (Ach. 778 etc).

0)? ae/iivig ov/tctoi7tt6g.

verbo

dum

ductum,

icY'^'*'^'i

tc.)

179. XQtjatog
ritis

suis

el

menon pro

xai yevv6cdag\ pro

laadatur

Xanthias,

natalibus aut condicione,

nam

/^i/dtoyj

39

RANAE.

SCENA QUARTA.
Xanthias, Dionysus, Charon.
JIONTSOS.
(anxius

181

:)

xovxl xi iaxi

KAN&IAS.
xovxo;

Xlfivri.

MONTZOE.
Aia

vri

XjiPSlN.

180

XWQ&fiev inl tb nXoiov.

180. Del.

Hamaker; quo omisso multo

aut

nisi

Fritzschio sumas, aut

nam

Post

182

vs.

cymbam ad ripam (vid. vs. 269), verti

remigem aliquem praeter Charontem in cymba sedisse cum

coUocat Ritschl; sed naQa^akov,

nequit,

rtaqa^alov.

di^rt,

aptiores sunt vs. 182 sq.

i.

e.

appelle

Mortuum haec verba

nautarum more

dicere

statuas (vid. ad vs. 181

184)

Charontem compellare pauci opinor

credent Leutschio. Brunckius putabat Charontem in ripa ulteriore ad alium mortuum modo transvectum haec dicere, solum deinde cymbam reducere ad ripam
in qua stat Bacchus.
Vox wbn e vs. 208, naqafialoii e vs. 269 desumi potuit.
181-184. Yulgo Xanthiae datur vs. 181, Dionyso 181 sq., Xanthiae 183, Dionyso 184 totus, invenuste admodum; olim quosdam versum 181" Dionyso, 181'' sq.
Xanthiae dedisse testatur scholion, et nunc dant codices aliquot. A voce r; Jla
Dionysum denuo loquendi initium facere vidit Bergk, Xanthiae autem finem
versus 182 (ubi personam mutatam testatur particula yt) tribuit Cantabrigensis
unus. Vs. 183> tribui Xanthiae, dubitanter tamen (cf. Ach. 560 Ran. 276, 313).
Versum 184 trifariam divisi, solita voce dominum, altiore mox servum, denique
altissima ambos Charontem vocare ratus. Inter Dionysum Xanthiam Mortuum
eum partitur scholion, non improbantibus Bentleio Hermanno Meinekio Kockio
Blaydesio aliis; sed mortuum etiamnunc in scena versari non est credibile; nam
non simul cum Dionyso eum mox a Charonte transmitti cum alia docent tum
ipsum

se

sic,

scilicet,

versus 270.

Athenienses
cati

dem

solent qui

dicere

minime obscura

orti et liberaliter

gente
edu-

sunt (vid. infra vs. 727-785), eosigitur

habent tov?
(cf.

generosum enim

est,

94)

vs.

novtjqovg,

731),

quos

vulgus ignopoetae

epici

dicebant. Itaque ubi evvonia est,

ibi ol xQfJotol

xoHi^ovai tovg nov)]Qovg, ut

1011),

vs.

Redit ytw&Sag vel

ovtaf ia^Xovg Ix

xaxotif

(cf.

dicat.

Oppositos autem

bile

Ytvvatog

ab oligarchia vix

Vox autem

etiam

tohi

sibi

ut

(Ja?,

loquitur,

discrepat.

cum Sophocle

ut

tt yjvva/tov (ifia ytyGitai;.

(fr.

illic

quidquam

qui in carminibus heroicis

ia9Xol audiunt, vel

loquar

aliquia

cu

yjwtifortior

hominem

in-

yevvaSa Ach.

1230 Eq. 240 Ran. 640, 738 sq., 997 Eccl.

304 Plat. Charm. p. 155 rf Phaedr. 243
contrarium est drytwf;? (Pac. 748).
etc.
Dionysi verbis similis est locus Nicophontis (fr. 16), ubi nescio quis ita admonetur:

<r

ytvvaiog ia9',

co

oviog, dXlyov icvayaYe

icni

legitur in [Xenoph.] Rep. Ath. I 1 9;

r/; 6i(pQO(p6Qov,

dein ubi obtemperavit iu-

quorum

benti, additur

;^pijorr6^

quae

evvo/nla in

ore optimatium,

? xal

xdafiiog.

40

RANAE.
ietlv rjv k'q}Qa^s.

a^TT)

SAN&IAi:.
nal itXotov y

6q&.

AIONTEOE.
VT)

tbv IloGetdS).

SAN0IA2.
Kut iatl ys XccQCov o^htoai.

AIONTSOS.
voce

(leni

XatQ

:)

XaQGiV.

co

^AN&IAS.
(alta voce:)

latQ

Xa.Q(ov.

03

AIONTZOE
(alte

SAN&IAE.

Kal

clamantes:)

yaiQ

XaQoav.

XAPSIN.
(nunc

185

demum

torvum vultum advertens:)

Kan&v Kai

Ttg

slg

avanavkag

tig

sig

to A^q&rjg nsdiov,

183. y Naber]

y'

186. "0/.VOV TtXoxag

in

cisse

()

Ttov acpd6(ia

Conze

coll.

Paus.

se fingit, etiam Xanthiae clarius vocautis

neglegit alloquium, tandem

magna laterum

Gmnd der dreimahliffeit

Charontem allocuti sunt, quibus cum surdam j^raeberet aurem, unus

eorum vel quartus aliquis addidit: pro-

genommen

tuum

8omit auch die Veranlassuog der Par-

cus

hic

odie

nicht kennen."

quid video,

Achaeum

Neque

ist,

enim,

si

nostro loco imi-

neque explicatu difAristophanes et Achaeus

tatus est comicus,

ficile est

cur et

tres

versus

mero

sunt,

id

enim nullus iam

tur

opinor

ultimum

vale

infra ad vs.

morosus Dionysi vocem metu

oppressam aut non audit aut non audire

ovov

186.

ad

et

tragicus

casui

tribuo;

est locus.

morem

teeta-

consimiles

parodiae

Neque

alludi-

in funeribus ter

clamandi,

de

quo

vid.

1176.

Apud Photium

ndxai:

ut

Quod vero comi-

silentium."

ter illud salve Charon scripserit. Scilicet

senex

efficiebant,

fecto valde nohis stomacharis

tur

der Vers

chorum

qui

satyris,

deinceps

und

aus

ambobus

intentione se clamanti-

bus respondet. Apud Achaeum autem e

refert

notitia

Begrussung Charons durch Dionysos

wird uns stets dunkel bleiben, da wir
,den Aethon, ein Satyrdrama dQS Achdos,

dem

29 IJ ovov Ttdxa? codd.

Demetrius
non recte sic

ttviiioi,

Qua de

iudicatKock: der

TiQayfidtoav

"Okvov nXoKag,

d codd.

184. Etiara in Achaei dramate satyrico

Aethone chorum verbis /(' co Xciqoiv
Charontem teresseallocutum, dein subie-

in scholio.

sig

rj

i/ti

et

Suidam

legitur

twv &v>ivutcov xal twv

/ui;

41

RANAE.
KeQ^eQiovg,

sig

5j

slg

5}

noQaKag,

TaQxaQOv;

snl

rj

JIONTZOZ.
iyco.

XAPSIN.
raxiog

Sfi^aivs.

JIONTEOZ.
noi 6iri6siv doKstg
Meineke]

TdQtaQov

187.

conati sunt allatis

TaivaQov

codd.

V R

nXiv9ov nlvvsiv, &a>c6v

x^tQav noDciUfiv,

tilXiiv,

di

HqtaTOif&vrig

fttav.

6no9ia9at
ovov

tivic

icnoxtiqovta (Cratin.

bis

datione Naberi,

tino

Kqativov

th

axoivlov nUxovta,
icnea&iovta,

nam

non Mqt-

in codd.

legitur sed MQiataqxoi-

autem

o^ov

348). In his ver-

usus sum egregia emen-

afferendis

atocpocvi;;

fr.

9v-

ils yconqtbva

dtlt

nXex6nivov

ti

6i

A7dov

iv

I 34,

Orcum patere

quae

De

Cra-

referunt Photius

et

liastae lexicographi

(quod

n6xoi

paroemiographi eam
autem n6xat pro

sunt; vox

interpretati

legebant) est inaudita.

alii

Itaque apud Aristophanem

nXoxtti

quas Polygnotus

certum. Cratini autem locum

cam nostro contulit, textu

utebatur Aristophaneo

nondum corrupto

Suidaeque verbis supra

Delphicam describit a Polygnoto pictura

tum cum verae

ornatam,

ut absurda iam ibi legantar,

parte

laeva

artifex

depictum

virum sedentem adscripto ^Oxvov nomine, qui nenoit}refert

tat

fihv

ibi fuisse

nXexcov

axotviov,

naqeatrixe

in

qui primus

sed

cuius

eum

Delphici depinxisset,

deversorii

est

satis

respici

illas

pariete

melius
intelleguntur
collatis
Pausaniae yerbis X 29, qui ubi Leschen

loca inferna repraesentaverat, inter alia

ante

(et

apud Cratinum) non de bvov n6xatg nescio quibus sermonem fieri sed "Oxvov

Suidas

in

Fingi non

10).

alii.

rtaQoiftia VTto t(bv HttixCbv,

ij

toiavtai,

al

IV 467 Hor. Carm.

defendere

frustra

cymba sua Taenarum appulsurus.

188. not] nov

ihantQ

lectionem

ubi in Taenaro promunturio descensus ad

locis

dicitur (Strab. VIII p. 363 Verg. Georg.

potuit Charon

ovttov Xiyttai.

qaam

Photii

in

allatis

n6xai

pravae

interpretamen-

lectionis

explicatione ita coaluit

nam vox

noxot) a verbo neixetv

(vel

vellere

ducta de asello spartum abrodenie nullo

pacto potuit usurpari.
187.

di

eii

Keg^eQiovg] fictum hoc

nomen

9iXtia ovo; dcnea&iovaa tb nenXeyixevov

icel

per iocum substituit comicus pro Cim-

Ocni huius mentionem

fa-

meriis,

Plutarch. Mor. p. 473 c

Diodor. I 97 Propert. V 3, 21 Plin. Hist.

terrae

toO a/oiviov.

ciunt praeterea

Nat.

XXXV

40 31, pervulgatam igitur

olim hanc

fuisse fabellam apparet (cf.

Preller Myth.

I'*

p. 824,3).

Locutio vero

unquam fait, ad locum

aliquem designandum param fuit apta,
nam 'Ovdxagaiv nomen Thracicum apad
ovov

noxai

Athen.
sed

inl

26),

tS}v

et sic

sarde in

uunc non moror,

dcvrjvvtoiv

debuit

lana caprina

Didymus

(cf.

et post

usurpari,

Theocr.

eum

scho-

Homero

dcv6Q6)v

lieQicov

si

XII 531

ut latinum

quos mythus vetustus in ultimis

finibus collocabat inferorum regioni proximos (Hom. l 14 sqq.). Qui
iocus Cratetem Mallotam movit ut abscriberet iv9a 6e Keg-

dfiiu6g

te

n6Xtg

te.

quo mohomines proripere se iuberi solent,

malam rem. Proprie vox significat:
locnm ubi corpora maleficorum proeig

x6Qaxaf]

illuc scilicet

lesti
171

in

iciuntur olcuvotai xvQ/na"

Qa9-Qov

vs.

574,

nos:

cf.

voor

elg

de

t6

jid-

haaien.

Etiam Vesp. 51 Pac. 117 Av. 28 iocum

42

RANAE.
xoQanag ovrcog;

eig

XAPSIN.
vcil

190

sii^aivs

6ov y

/iia,

ficc

oiivEna.

Sr].

MONTSOS.
(dum cymbam

ingreditur

:)

8evqo.

7rr,

XAP^N.
cymbam accedentem

(Xanthiam ad

repellens:)

SovXov ovK
sl

XAP.

189.

VEvavfidpjKS

firj

xdQaxai;.

tlg

xrjv

JIOW. oWw;

xwv kqe&v.

TtSQi

(,)

ayoa^

XAP.

val

V.

xti.

ovvexa']

|{

sic

Wackernagel apud Meisterhans Gramm.

der Att, Inschr.2 p. 1771472. Nostro loco VR alii habent i'vcxa vel e7vsy.a, vs. 1008,
1118, 1414 ovrexa in codd. est aut omnibus aut fere omnibus.
item

scripsi,

190.

1008,

vs.

1118, 1414;

e{i)a(iaive

}lfi[iaivt]

V R

vid..

alii.

quam lectionem ab Aristarcho reiectam

ab Apollonio receptam esse docere videtur scholion vs.
420, Demetrio Ixioni placuisse docet Photius p. 177,3; utramque lectionem novit
etiam Plutarchus Cent. II 7.
191. xQt5)v

B.]

apparet e

esse

vexQ&v

codd. nonnulli,

scholio,

praebet locutio, de qua vid. ad

etiam Eq. 1314. Praeterea

cf.

vs.

607;

slg

xoQa-

xai legitur Nub. 123 Pac. 1221

Thesm.

1226.

tibi

ij

xdQuxag ovtmg;]

^X9'sg

tixvov

yocQ

ovtw;

cf.

dwfiar

Eur. Herc.

dg

Aidov,

aou y

ovvexa']

faciam {omdat
r^v

ncQl

tua cama, ut gratum

gij

tSjv

het

sc.

n&x^v,

proelium illud quo de ipsa reip. salute,

pro aris et focis, dimicatum est. Sic
pugnam navalem ad Arginusas Charon,
quem rerum terrestrium bene gnarum
esse apparet, nunc nuncupat, verbis usus
quae desumta sunt e proverbio 6 ia/w;
jtsQi

tSiv XQtihv tQtxti-

SC.

dQd/xov (He-

rodot. VII 57 Plut. Mor. p. 1087 3 Phot.

202,1
i.

e.

TtcQl

Zenob. IV 85
lej)us

tri;

currit

Diogenian.

VI

ne pulpamentum

^'vx>i; igitur,

5),

fiat,

ut alias dici sole-

Altera lectio vcxq&v

referebatur ad corpora mortuo-

rum, quorum
post

neglecta praeto-

icvalQsai;

ultimum

victoriam

supplicium,

ab

attulit

absurde ad ipsos

aliis

Athenienses ia%ata); iam TtQattovtag. Qua

xQgSjv hic

irti

Aristarchus vocem

tSyv

dictam esse

sta-

tS)v avDftdtwv

tuebat, non male,

zijt).

xQtcbv']

avt&v).

a<pS)v

aliis

lectione reiecta

191.

tbv

ab

ribus

189.

610

TtcQl

nam

revera de ipsa sua

attamen
partem tantum veri perspexit, nam er-

cute dimicaverant Athenienses

nisi falsa de eo refe addidit xQsa; interdum de vivo

rore manifesto

runtur

Quod

ut demonstre-

opinor afferet

Aristophanis

corpore dictum esse.

tur

nemo

Eq.

421- et

457 (L de^iwtatov, yevvixibtatov

xQia;, neque id probat versus ab Aristarcho e Sophoclis Chryse allatus (fr.
650)

Quae

tOLOVto;
nisi

S)V

ao;git

tovdt

tov

XQeo);.

satyrica fuit fabula, xQta; in

ea de homine

dici

non

potuit, sed aut

legendum

bat (Vesp. 375 Soph. El. 1492 Eur. El.

xtQw;

1264 Plat. Theaet. 172? Herodot. IX 37,

Cf. VIII 74 TtBQl tov Ttavto;, VIII 102, 140

verborum,
quorum contextum ignoramus.

(de

arcu dictum)

est aut prorsus alia

fuit

illic

vis

43

RANAE.

BANmAZ.
Ai\ ov

xbv

(icc

yccQ

aA.A.'

exvxov oq^d^aXfii&v.

XAPSIN.
ovKOvv nsQtd-QS^ei

drjta ttjv

U^vrjv kvkXco;

BAN&IAS.
ava(isv&;

1C0V Sfix

XAPSIN.
TtaQa xbv Axjaivov Xi9oVy

195

STtl

xatg avajtavXaig.

AIONTSOS.
(lav^avstg

SANSIAS.
jtdvv (lav&dvco.
KaKodaificov, xa> ^vvixv%ov i^icov',

otfiot

(Abit Xanthias, Dionysus

VE

193. xvxXo)

et

in scholio] tQs/ujv alii

a.

1.

autem conscendit cymbam.)

non male,

cf.

Ach. 828 Nub. 780,

1164 Pac. 259 Plut. 1103 Plaut. Mostell. II 1,15 curriculo currere.
194. i>a/<fr(y] Ava^frto Dindorf dubitanter.
avaivov\ pro imperativo habet unus
||

qui

e scholiastis;

vix potuit nisi

nasci

error

rtv'

(sic

Wakefield) pro thv fuere

qui legerent olim.

195. taXaiv Mutin.,

VR

continuant

192.

011

Sed

cf.

yaQ Wi'] vid. ad

nisi

Av. 1003 (Av. 1458 Ran. 65).

certus

aliquis

vs.

58.

parum sunt
homo nunc

Aut igitur alludit comicus ad

Aristodemum illum, qui 6(p9aX/iiiibv ig to
iaxatov pugnae ad Thermopylas interesse non potuit (vid. Herod. VII 229),
sed nimis nunc remota sunt illa temtangitur.

pora; aut

cum

Lentingio statuamns ne-

cesse est, notari de nobilioribus aliquem,

qui militiam nuper detrectasset.

193.

Viam hanc

tem finxit
sium ovx
tofj

taXaiv hvanaxi-

fiavS^dven;

Charonti

sl

circa

6ian).tvaai

noQ^ftiiog (Lucian.

na(}tX9eiv itvtv

de luctu

194. Aialvov

U9-ov]

nomen

3).

alibi

obvium a comico videtur fictum

non
for-

tasse allusit ad jiivx&da netQtjv illam ex

Homero
U9ov,

(w 11) notam, vel ad MYeXaatov

ad quem Ceres moesta sederat

Eleusine (Apollod. I 5
est

nomen ab

385)

1089

et verbo

Ductum

avalvta9ai arescere (Ran.

613
Soph. EI. 819 Phil.
fr.

2).

adiectivo avog aridus (Lys.

612,

Herodot.

VII

162

954:).

cum malo mihi

cum foras Jiodie primum
prodii. Cf. Aesch. Prom. 487 Lucian.
Pseudol. 17 Xenoph. Memor. I 1 3
196. Quid tandem omine

paludem ducencomicus, nam lacum Acheruevi

||

aiii.

itvxov 6(p9alfu(hv\ haec

festiva

om. Barocc, hinc Dobree dubitanter

iiav9a\(a

iataiv deleto fiavS-avta.

obversatum

est

Av. 721 Plut. 41.

RANAE.

SCENA QUINTA.
Dionysus, Charon.
XAPSIN.
Kd&i^^

inl

KcaTtriv.

xig

ei'

TtXsi,

k'ri

CTtsvdirco.

(Dionysus in altero remo considit.)

ovrog^ ri %ouig;

JIONTSOS.
ri
t^co

aXXo y

ri d'

7toi&',

oliteQ

xronJijv,

7ii

iKiXsvig

5]

6v;

fis

XAP^N.
200

ovKOVv Ka&sdst

d^^r

iv&adi, yaor^rov;

(Iners in transtro cousidit Dionysus.)

AIONTZOS.
idov.

XAPSIN
ovKOvv TtQO^aXsi

TO)

nai iKrsveig;

jjfi^f

(Manus protendit Dionysus.)

AI0NTS02.
ISov.

197. Ui

olrtsQ]

201.

Om.

197.

oHrteQ

Hom.

xti.

irtinJai

V R.

codd.

ixiXeueg

||

(fi

adremum

est

171).

d'

dl

{.^opje riem!"),

iqetna

In^

Remex

nt]SaXim te yeqwv vexQonofinog

remum

tenet

Ifrf-

7^ei.

Charon,

tj6ri

xaXet'

l/wv x^Q
ti

fieXXetg;

^^*'

xovtui

XdQtuv

fi

ineiyou' av xateiq-

iubet xa^i^eii inl tbv leQov axifinoda.

198. Simillimi sunt'Nub. 1495 sq. av-

3 < noiw; ti 6'

ad Vesp.

vid.

oStog']

200.

fiaQfog,

alterum

ti notetg',

diaXentoXoYoOfiat tatg doxoig

tijg

aXXo

olxiag

Alterum

Dionysus vero rerum vocumque

navalium imperitissimus (cf. vs. 204)
remo insidere se iuberi credit, quemadmodum Socrates Nub. 254 Strepsiadem
yng.

i\

(schol.)

iubetur Dionysus, duos enim

remos habebat cymba; Tid. Eur. Alc.
252 6q3) dixianov oqSj axdtpo;, vexuoov 6e
\

ini xthncf

tenere

noQ&fieug

&Qtane

dicit Al-

et

autem

ixeXeuaa? codd. ceteri.

dicitur 6 inl

de ipso Charonte id
cestis Euripidea vs. 439 8g r'
xwnij,

V R]

R.

irti xdjrtrjv]

ut apud
uevoi

Kuster]

TtXet

199.

y^arptov]
cf.

1.

nQoyaattuQ

ventriose,

YdatQtg ventri deditus {yaatQi-

yaatQiSouXog)

Av.

1604

Thesm.

nomen proprium est Gastro

Herodae Mimiambo V, similia sunt

816.
in

Servi

(puaxtuv,
fttav

noad-oiv (Pac.

(Ran. 588

1300), aa9u)v, yXa-

Eccl. 251,

Sifiiov,

men

Comoedia nova,

in

398),

XeiXtov,

Gnatho parasitorum no-

JlXdttov,

gulo, yXia/Qtuv

(Pac. 193), yXvxiuv (Eccl. 985) etc.

201.

nQo^aXei

promittes

(cf.

...

ixteve'tg\

e pallio

et extendes

capulo prehenso. Dionysus

remi

scilicet

facit

quod iussus

corripit.

xai

Nub. 973)
est,

sed

remum non

45

RANAE.

XAPflN.
ov

(pXvaQiqaeig

firj

iX&g TtQO&vfimg

aXX^

Ijfcov,

avri^ag

JIONTZOS.
xata Tt&g dvvriGofiai,

205

ccTtsiQog,

ad^aXartsvtog, aGaXafiiviog

(ov,

iXavvsiv

slt

XAPilN.
aKovGsi yaQ

Qa6t'

fisXri

xdXXiat, insiSav ifi^dXt^g arca^.

AIONTZOS.
tivcav

XAP^N
^atQa%07ivKV(ov, d-avfia6td.

JIONTZOS.
(remum

corripiens:)

Kata^KsXsvs

Sri.

glossema habet vVelsen.

&9aX(liTtevtos Kock] &9a3idttcutog codd.
vric; &f^aX(!ctttvroi, Thuc. VII 12
Plut. Lyc. 3 9-aXatttiJHv, Vesp.
1117 &atQ&tevto;, Eq. 301 &de}cattvtOi.
207. [iatQa/oitvy.vaiv Bothe] (iatQaxo)v xvxvwv codd.
xvxvo^atQ&xoiv vVelsen, for204. artsiqoi]
Poll.

cf.

|(

121

An vox

tasse recte.

202.

oi/

patQ&x'"^ interpreti debetur?

ipi.vaQ^ang

fi>]

?;|fw']

rem

age,

est

etiam in locutionibus

item

Plat.

Enthyd.

ixcov

Av.

vs.

52

ne nugato-

additum

sic l/coi'

%x'^^ cpXvaQttg

295 c Gorg. 490^, XtjQetg

Ran. 512 Cratin. fr. 195

341

Eubul. 107 Plat. Gorg. 4975; cf. etiam

tl l/tov atQaYYivofiai Nub. 13^, ti s/tov
atQecpet Plat. Phaedr. 236^, r ixovaai
ixeivov
teig

alticiiixe9a

Nub.

ixcuv

Thesm. 473,
509,

tl

ti

xvnta-

6iatQi(ieig

ix'"'^

1151, quid est quod cunctor, tergi-

Eccl.

versaris etc.

&QiateQ&v

X^Q*^'

dvadalftovog

tum

obniris

1125

sqq.

discerpente:

artus

est

204.

cruribus;

de

u)v

Agave

Xafiovaa

t^evQatatv

J'

&ntan&Qalev

cf.
filii

w/uov.

Eur.
sui

Mlivatg

&vtt[iaaa

verbum Soph.

,ttlj

imperitum,
tay

iXaiveiv

toO

Transla-

El. 575.

vavttxog recte redditscholion.

se

utpote

dicit

quemadmodum

remigandi

vir

quidam

iv

indefessum se praebens Sala-

minius vocatur Eccl. 39, quod epitheton

sitne ab insula Salamine an a triremi
publica Salaminia

ductum ambigit scho-

hoc videtur probabilius.

liasta;

206.

iftli&Xrjg^

8C.

tijv

x*'Q'''

'"*"^f/>

'^fj

manum ad remum, cum primum remo incubueris, cf. Hom. (i 488) x 128 alipa 6'
it&QOiatv inotQvvag ixelevaa

iftoTa^

xcx)n;ia\

Xefiev

&vti^&g\

Bacch.

Maalafiiviov

Ar. Eq. 602.

iv ra|sj nQovevetv

Pac.

ifi(ia-

Remiges

dein &vaninteiv debent

(.Xenoph. Oecon. 8

207.

8).

liatQaxoxvxvcuv]

182, xvxvox&v^aQog

cf.

innox6cv9aQog

Nicostr.

fr.

10,

et similia.

xataxeleve] celeusma ede. Hortatoris

igitur {xiXtvatov, Ach. 554 Enr. Hel. 157C

46

RANAE.

COOTt

(RemoB ducunt Dionysus

caojc

OTt,

ranarum

cantus

OJt.

Dum

et Charon.

promovetur cymba, auditur

in palude latitantium.)

SCENA SEXTA.
Dionysus, Charon, Ranae (non

cernuntur).

(Cantus.)
(V8.

209267.)

BATPAXOL
^QSKSKSKe^ Koa^ Kod^,

210

^QSKeKEKS^ KOa^ KOa^.

Xijivaia KQTiv&v xsKva,

^vvavXov vfivcov ^oav

(p&ey^co^eQ^^ evyvjQvv iiiav aoiSdv,

215

Tjv

Koa^ Kod^,

cciig)l

NvGtjiov

AicavvSov ev

/diog

209. [iqexsxxgxi^ volebat Bentley, item in sequentibus, sed multo melius

ranarum

cantum reddit vulgata.

Om. V A probante Blaydesio.

Hermann] Jiowaov

210.

216. Jidivvaov
Ar. alibi

non

obtinet.

Xenoph. Hellen.
gitur

||

dcx>^aa/iitv

1 8)

codd.

Dindorf]

epica et

forma Jiibwaog apud

lyrica

iax>iaa/uev (--, cf.

munere fun-

215

sq.

Thesm. 327)

Nvar/iov

&/i(pl

codices.

Jibi; Jid)vvaov'\

Charon, accinentibus ranis, ut in

iu konorem Dionysi Nyseii filii lovis. Sol-

nautis ad

lemnis hic est praepositionis usus {circa

triremibus

tibicen

{tqiriqavXtiq)

hortatoris iussum remigantibus accinere

solebat

Ipsi

tqi.nQix6v.

so

remiges

de)

deum,

hymnorum
cuius

initio,

laudes

ad indicandum

celebraturus

est

voce ^vnnartal (Eq. 602 Vesp. 909 Ean.

poeta; vid. hymni Homerici VI, XVIII,

1073) incitare solebant.

XXI, XXXII, Eur. Troad. 511. Quem

morem noster etiam Nub. 595 secutus est,
ibi tamen obscurius, ubi vid. scholium.
215. 'Nvar\Lov'\ Nysa oriundum fabulosum
montem Nysam, ubi educatus est Dionysus, cum intra tum extra Graeciam
collocabant ubicunque Dionysi fuit cul-

208.

rum

459 sqq., ubi agricolaprotrahentium conamina

Cf. Pac.

Pacem

voce moderatur Mercurius.

Batrachomachiae vs. 12, ubi

ranarum gens dicitur Xt/uvoxagig noXixptifiog.
212. ^vvavXov liixvoiv ^oav'] cantum ad
211.

tibiae

Cf.

sonum editum.

Cf.

Eur.

El.

^uvavXo? ^oa /ap5. Eq. 9 ^vvavXia

879

Ytui

duarum

tibiarum cantum signifioat.

213. tvyt\qvv\ ut Sireuum cantus
yriQv?

dicitur

/uaX9axr]V livta

Hom. n
yij^ii/v.

187.

Cf.

/itXi-

Av. 233

Ipse

tus.

mons

Nva>\iov

audit

Hom. Z

133: {Lycurffus)

/naivo/ievoio Jiuivvaoio ti9i^-

vag

riya^sov Nvai^tov.

'asvs xat"

216. iv jii/ivaiatv\ iinb t&v iavt&v

/ittaipsQovatv

ini

Xeyo/isvov (schol.).

tbv

iv jii/ivatg

Xi/ivuiv

Jtdvvaov

Athenarum pars

in

RANAE.

47

Al(ivai6iv axiqGafisv,
6 KQamaXoKCOfiog

avix

roig UqoiGi XvxqoiGi

%Giqsi xttT
217. avix' Blaydes]

extructa vetustum

Iliasus,

alluit

nomen

loci

servavit,

ut in urbium vicis plateisque designandis

solet

dieebatur

igitur

Jl/nvai

fieri.

vicus urbanus meridiem versus tendens, in

quo

Dionysi

templum horrendae

erat

quod semel quotannis,

vetustatis,

anti-

quissimis Dionysiis, die 12 mensis Anthe-

aperiebatur (Thuc. II 15) ad

sterionis,

recipiendam

quae

die in Bucolio deo desponsata

illo

templi penetralibus sacra quaedam

in

peragebat

([Aristot.]

LIX

p. 672).

ox^og.

de Rep. Athen.

3,

Theopompus

schol.; vid. etiam

in schol.

Ach. 1076.

gnomicum

&/i;<Ta^er]

aoristum (ut

hunc esse

1068) Ruhnkenius recte

vs.

liasta

adiunctum

est.

etiam
scho-

docet praesens quod

ut

statuit,

cf.

cum

229,

l(Tte()|av vs.

Voss Fritzsche

alii inter-

pretati sunt olim celebravimus (cum inter

eramus); sed sic imperfectum po-

vivos
tias

usurpandum

adverbium

erat et

jtote

vel eiusmodi aliquid vix poterat omitti.

Non manes

nescio quas ranarum sed ipsas

ranas vivas vigentesque loqui

vs.

229-234

Mythol.

claro apparet. Dionyso autera inferorum

Erat in vicinia fons Callirrhoe,

sedes adeuntiquomodo ranae, quae in sta-

[Demosth.]
I''

uxorem),

(regis

[iaaiXivrav

Xamv

codd.

5'';^

quae

palustribus,

ocls

ifibv rifisvog

72-76, Preller

peti sole-

gnis atticis audiri solent, accinere nunc

211

possint poeta aut non rogavit, aut flnxit

commemorantur. Heros autem quidam

eas per hiemale tempus, quo in fundo

unde aqua ad sacra obeunda

bat

(Thuc.
a

Kaltt/ititti;

(vid. vs.

hinc

1.);

1.

calamia

xpt/rat

ibi

vs.

luxuriantibus

233) dictus sacellum ibi habe-

bat (Demosth. XVIII 129 cum schol.

Patm., Hesych. s. v. KaXafiirtn); in ul-

autem

teriore

Agrae

dicti,

Ilissi

ripa

erant

colles

ubi parva Mysteria mense

Anthesterione celebrari solebant.

Ve-

autem quae diximus Dionysia

sunt Anthesteria, per triduum (11-13
Anthesterionis) acta quorum primus dies
niS^oiyia in honorem novi vini celebratustissima

aquarum abditae
ex

et

torpore consopitae

hominum conspectu
regna adire

tonis

Nunc

ducere.

Februarius,

est

sed

evanuerunt, Plu-

ibique

choreas suas
mensis Gameleon sive

mox

mense

ineunte

Martio, quo tempore celebrantur Anthesteria,

surgent

ex tenebris ad lucem denuo aset coaxando aures obtundent

paludes suas visentibus.

laete

217 sqq. 6 xQatnaXoxtafiog

oxXog] laeta
turba civium Atticorum, qui praecedenti
die tovg Xoag non sine multis poculis

Acharnensium

celebrarunt et nunc hesterno vino ma-

lOUO sqq., 1085 sqq.,

1198 sqq.) testatur, hoc autem die,
at supra vidimus, matrona omnium nobilissima deo
iungebatur matrimonio
mystico; tertio denique die, qui XutQoi
nomen habebat et Mercurio X9oviw sacer

dentes {xQaiTtaX&vtsg sti ix rrig jtQOteQaiag,

cf. Plat. Conviv. p. 176^ Alex. fr. 286
Ach. 277 Vesp. 1255 Plut. 298 Alex.

batur; secundus Xdeg dictus

a

civibus peragi

fabula

(vs.

ollae

erat,

{xuTQat)

soleret

quam

961,

coctis

leguminibus plenae
mortuorum umbris offereban-

tur {Allerzielendag), Xvtqivov? praeterea

itywvai

esse

quosdam hoc

die

postea

certe

habitos testatnr Philochorus apud

fr.

per Lenaei lucum oberrant

9)

XvtQovg

agentes

{xwfiaLovteg).

toi/g

Non

Kock: es ist nicht moglich uber

den lustigen Festzug, auf den xQat/taXoxi<3fiog anspielt, etwas naheres anzuge-

recte

,ben"

219.
sive

tl)

verum
Iftltv

vidit Blaydes.

tinsvog'] ricg Aiftvag

Aijvatov, vid.

ad

nimirum

vs. 216.

48

RANAE.

220

Koa^ Kod^.

^QSKSKSne'^

(Acceleratur sensim cantus ranarum et remigantium motus.)

/IIOISTEOZ.
iyh 6e y

aXysiv aQ^ofiat

Tov OQQOV,

xoa^ Kod^.

co

BATPAXOI.
^QSKSXSKS^ Koa^

KodE,.

/ilONTZOZ.
vixtv

ovSsv

lOcog

(J'

[isXsi.

BATPAXOI.
225

QSKSKSKS^ KOa^ Kod^.

AIONTEOS.
dXX

avxS> Kodi,'

si,6Xoi6&

ov8sv ydq

IW

aA.A.'

ij

xoa|.

BATPAXOI.
siKOxaq y
ifis

230

TtoXXd nQdxxcoV

d)

yaQ sGxsQ^av svXvQoi

Om. V, habent R

229. iattQgav] iateQ^av

et codd. plerique.

Hermann.

ftiv

222. oQQov] a vocabulo etiam Pac. 1239

Lys. 964 obvio

verbum

perquam absurde
:

tiv

his verbis dedu-

vetg

ut

oqqov

ex

vs.

irascitur

ranis

1392 etc,

vid.

Oppositi sunt

1040)

vel

ol

ta

etiam infra

oi

itTtQ&Ynove?

atpettQa

aitujv

229 sqq.] non solum cum Musis, quae

ad fontes rivulosque (Libethrum, Pim-

me

Nihil opitior curatis quid de

Non tantum quod aures

tundunt

rtoXvTtQaYfio-

TtQattovte? (Soph. El. 678).

Ivdtiaa {v 204).

224.

1215).

(Vesp.

idtov

Av. 471 vel

ei

(Plut. 913) vel etiam TtQdy/itata TtaQ-

e/etg (Vesp.

IdQoiJv,

apparet

Homeri versiculo qui subiungitur

fiat.

193 etc; una voce id dici solet

fr.

/tolvftQdYHoiv

Idleiv,

oQQov

266

ogQwdetv in scho-

ilv9sv xal td dQQaidelv ttiv

citur
leg.

(h;

MovGai

Kal KSQO^dxag Tldv 6 Kalaix6g)doyya Tra/^cov,

223.

liis

xs

sibi

ob-

Dionysus,

sed

pleiam, Aganippen, Hippocrenen, Casso-

praesertim quod celerius sensim remum

ad Charontis exemplum ducere cogitur,

tidem, Ilissum

dum

pastoralem e calamis sibi confecit, ranae

consueverunt, sed ipse quoque artis mu-

cantum accelerant.

illae

226. aiit& xo&i] vid. ad Vesp. 119.

227. ov6iv

Lys. 139

yocQ

ovdiv

?(Tr(s)

yaQ

itXX

}]

ia/uiv nkljv

y.oa^']

sicae praeses Apollo

cf.

noaeidcbv

229. eateQ^av]
aa/uev vs.

xai ax&(pt].

228.

nolXa

itQ&tttov]

intempestive

item

216;

aor.

cf.

Pane

deo, qui fistulam

iis

favet.

gnomicus, ut

icpiX>iev

icx^-

Theocrit. VII

60. Musis, Pani, ipsi Apollini acceptus est

cu-

749 Pac. 1058 Herodot.

33 Eur. Hipp. 785 Suppl. 576 Herc.

riose,

etc.) coli solebant, et

vallium pratorumque

vs.

'

meus cantus: quidni tibi quoque.

230. tteQo^iitai] comipes (Verg.

Aen.

49

RANAE.
6 (poQfiixtag MTtoXXcov,

nQOOSTtixiQTtetai d'

evexa Sovaxog, ov vTtoXvQiov

svvdQOv iv Xifivatg

235

tQig^co.

^QSKSKSKS^ KOa^ XOCC^.

ds cpXvKtaivag y

iyoo

jtaXat,

TtQcoKtbg iSiet

loi

dx(0^

ingeniose
s 819 hymn. XXXIII 12
arundinem amet indicari debet, neque
sub aqua crescere recte dicitur arundo, licet ima eius pars paJude mergi soleat;
accedit quod statim sequitur evvdQov, quod post vjtolvQiov aptissimum est, post
233. v/toluQiov1 vnoiiQvxiov Bentley coll.

admodnm; sed sana

Hom.

est vulgata. Cur Apollo

vnoriQvxiov vero misere langueret.

habere arundinem ranae

234. tQecfta] tQftpu vHerwerden sed nisi concreditam

nunc dicuntur, quid cum iis Apollini?

sibi

VI

v. x&Xafiog et i]xttov) ita

atyinovg

sive

Hom.

(h.

XVm

(schol.

2,37),

Male olim

19,4).

alii

interpretabantur

Hom.

vel Zti tU ta xcQata tojv oQtbv

(iaivti.

xai.afi6(p9-oyya a/ttov]

canens.

ringe

Pind.

Cf.

XIII

IV 11

Plant.

10);

crae

in

Qiog

i.

cera coniungere plures instituit" (Verg.

usum

tetigit

Ecl. II 32,

in

iv6nXia

vid.

Pan primus

naitieiv.

Eur.

cf.

Ovid. Met. I

1125

Taur.

Iph.

Ilavog xaXa/nog,

odgeiov

et

calamos

689 sqq.);
xtjQoditag

El. 702

fi6atoig iv xaX&noig Tlava /uouaav

eiaQ-

advJqoov

nviovta.

primam

confecit

IxitQoiai tafxwv
dcit

citharam,

^nii^sv

66vaxag xaXa/noio,

Xi9oQQivoio

vojta

it&vvaai ^ioog

Hqh'

e testudine

xt?.tuvr]g'

&/u(pl

nQaniStaatv

uq

iv

tetQi^vag

6i

ij-ijotv,
|

xai

niixtig

ivid-tjx,

inta 6t

icfitpotV

ini

6i

avfttpthvovg

^vybv
6i(ov

ilQaQtv

itavua-

e.

scholio

vit):
(fr.

fundo
etiam

Quem

aov

arundinis

Sophocles

(quod ad

viptjQi9rj

tinoXv-

lyrae Apollini sa-

adhibeatur.

vs.

allatus

230 aberra-

x&Xafxog wansQti XvQug

Eundem autem usum

34).

praestitisse

(scholion,

Pner Mercurius cum

233.

Theophr. Hist.
hunc igitur 66vaxa

(cf.

ranae alunt in suis stagnis, qui

123

Arundo, quae in iiuviorum ripis ad ventorum flabra huc illuc motatur {6ovtttat),
inde 66va^ est dicta

8C. nslri, sy-

01.

pa-

fundo adaptat duo

huic

brachia iugo iuncta, cui nervos alligat.

tQayoaxsX^i (He-

xtQata l/i {alytnddriv dixcQOita h.

1. 1.)

s.

deinde

rans;

alyinoSin

V),

capripes (Horat. Carm. II

rodot. II 46),

oti

(Hesych.

est tQaydnovi (Simonid. fr.

id

591),

136)

Aelius

postea

testantur grammatici

cornu

Dionysius apud Eust.

ad 1 576, Pollux IV 62, Hesychius s. v.

66vaxa, Etymologicum M. p. 283,6); cf.
Cic. de Nat. Deor. II 57 144 et 59

Quod

149.

cornu (sive cornua) in lyrae

fundo abditum ne
hrachiis

236.

cum

lyrae ni]xtat sive

confundatur cavendum

est.

(fXvxtaivag^ papulas,

manibus

in

aato /opeJas (h. Merc. 47-51), quem lorecte interpretatus est Matthiae

puta; de remigantibus vox etiam Vesp.

Mercurius

1057 Thuc.

cum

testudinis

testam

dorsalem

consternit arundinibus transversis

per tenuia foramina ab altero latere ad
alterum ductis, his antem corium inten-

intus

dit,

ijxtiov

sive

fundum

resonantem

1119
237.

usurpatur,

v 204

I6itt\
(?)

praeterea

Eccl.

proprie sudare valet,

Hom.

vid.

II 49.

Pac. 85

nunc gravius quid

(Eubul.

fr.

53?), sed

significat, vid.

Av. 791

coU. infra vs. 308.

4

RANAE.

50
x5t

avxlK

iyKvtpag iQSi.

BATPAXOI.
^QeKSKens^ Koa^ Kod^.

^IONIZOE.
240

aX)i,

(piXcaSbv yevog,

d)

navGaC&s.

BATPAXOI.
fi&XXov fisv ovv

cp&ey^ofiee^ ,

drj

ev-

Ttox

iv ccfieQatCiv

vjXioig

245

ei

TiXdfieGd-a

dia KvneiQOv

Koi

%aiQovxeg

(pXeco,

&>8rig

jtoXvKoXv(A,^iqtot6i (leXeatv,
5)

/iibg

cpevyovxeg ofi^Qov

^v&m

evvdQov iv

ypQeiav

aioXav iip&sy^dfisC&a
TtOficpoXvyOTtatpXdGfiaGtv.

250

^QSKeKeKei, Kodi, Kodi,.

Verba suspecta. Blaydes

238.

xiytb

. .

admodum).

(ieiune

^pffl

239. Banis dedit Eeisig, vulgo Dionyso continuatum.

242. aniqaiaiv^

245.

>)fi.

Meineke dubitanter.

}toXvxoSLv/n(ii'itoiai

Eeisig

Fritzsche]

noXvxo/Lv/ufioii;

Av. 251, 941, 1373 Ban. 1344),

(cf.

244. xvTteiQov xal (pXio)] inter herbas

aquae amantissimas recenset Theophr.
Hist. Plant. IV 10 6; de cypero (iunci

genere)

Plin. Hist. Nat.

cf.

Ar.

(fXtuiv

XXI

commemoravit etiam

18 69,
in

fr.

24

a scholiasta allato.

ex epicis carmi-

246. Jihti...ofi^qov\

nibus (E 91

286

111, 358

w 344?

Op. 626, 676) locutionem desum-

Hes.

247

sq. /o^etav

l(f9tY%&fiea9a\ scili-

cet vox pedes saltantium comitatur, can-

tum motns pedum.

248. al6Xav\ variam,Jlexibilem,m.obilem.;

cum

adi.
cf.

Eur.

ta/ai

saltationi

lon.

vfivoiv.

499

aptum tum
avqlyyviv

vtC

cantui,
aldXai

jiolvxoXvfi^oiaiv

/niXeaaiv

iv 7toXvxoXvfi(ioiat nikeaiv.

249. jtofxtpoXvyonacpX&anaaiv']

cum

crebro

bullarum rupiarum crepitu. Vocibus

et

(poXvytg

TtdtpXaafta

iocose

in

Ttofi-

unum

comicus eleganter indicavit

quas imbris violentioris guttae

coniunctis
bullas,

in

aquarum

coeno

ab

lientem,

vel

superficie pariunt, vel

animalculis

19

aerem

turbato ebul-

utrumque simul. Vox

(poXvyt; bullae legitur e. g.

ron.

Ar.

sit

codices,

Hermann

et

ad

noft-

Lucian. Cha-

mundum muliebrem

cohaeret autem
verbum nofi(foXv%ai ebullire Pind. Pyth.
IV 121; noiKfoXvyovvtti pultis iurisque
fluvii beatorum regionem perfluunt secundum Pherecratem fr. 108. Idem
autem significant natpXd^eiv (Eq. 919 Pac.
translata

Ar.

fr.

320,

314) et natpXaa/uata (Av. 1243).

RANAE.

51

MONTEOS.
(remo simul aquam pulsans:)

naq vfi&v

Tovrl

kafi^dvco.

BATPAXOl.
Suvd

xaqa. TtEiGofieG&a.

AI0NT20S.
detvoxsqa d' lycoy, iXavvcov

255

SiaQQayqGofiat.

el

BATPAXOL
^QeKeneKS^ xoa| Kod^.

AI0NT202.
(nt snpra:)

^qeKSKeKeh, Koa^ Kod^.

ov ydg

olfidt^ex'

(loi

fiiXet.

BATPAXOI.
aXka

(iviv

OTCoGov

260

7j

KeKQa^ofieGd-d y

cpdQv^ av ri(i&v

XavddvTj dt

rjfiiQag

autem Hermanno
remo pulsare aquam, ut ranis

251. Addidit Fritzsche, item post versua 256 et 261, praeeunte

Dionysum dum has voces

observavit,

scite

edit

terrorem incutiat.
253. taQa V] Y^Q R, / C ^1"257. otiudi^et^] xodi^et^ Blaydes.
259.

(pdcQv^

253.

dtivA

VE,
taqa

item vs. 571]

(pdiQVY^

neia6fiea9a]

indigna

contumeliose habebimur; item Ach. 323 Av. 1225

Lys. 1098 Eccl. 650 Eur. Cycl. 587.

profecto patiemur,

cum

Nisi

Dionysum
legi

iniuste

Hermanno
ictus

ranis

et

et

in

Qloss.

noi

supplendum

non

remo

celerrime remigare

intererit si terga vobis frangam.

Vict.

in

statuitur

258.

icZXic

toaovto naqatevov/xev

257.

ix
i(p

tijg [ioijg,

Saov av

(h/nev.

cf. Eq. 340.

Utinam male dispereatis : non ca-

|<ti}v]

mare pergemus,

lico

/ueHsi

ii^twv.

quam male mihi sit

coacto, nec mea nunc

intel-

ceteri praebent codd.

255. diaQQaYijao/uai]

oh

v/neteQai;

statuimus

quam
ifii

rijj

ut explicari solet locus, sed

xQavY'!?,

plagisque

tjv

est

Nihil vestra interest

mente supplendum esse si cantum nobis adimes", nihili autem est explicatio

oioi Tt

Ad

vebo profecto ne vobis doleat.

intendere,

haec nequeunt; non recte enim

schol.

codd. plerique.

immo

vel te invito cla-

nihil perterritae

minis

tuis.

259. oitdaov

a*]

hoc uno

loco, in

me-

carmine, voculam av a pronomine

relativo pluribus vocabulis disiungi

apud

Aristophanem observavit Kock.

260 /avddvii]
imitatur

x^^Q^l

Homericum

recte schol.; poeta

oaov

xecpaki)

'x^^t

52

RANAE.

JIONTSOS.
(ut supra:)

^QSKSKSKsi, KOai,

KOCc'^.

Tovrco yccQ ov viKi^GsrE.

BATPAXOI.
ovdh

av

rjfiag

fiijv

Ttccvtcog.

JIONTSOS.
(ut supra:)

ovSsTtOTE' KEKQcc^o^ai, yaQ,

265

KTjv

dt

dirj

^QEKEKEKE^

Kv

Eoag

'^fjiEQag,

KOCC^^

KOCc'^

ETtiKQarrjea) tc5

'hficav

kocc^.

^qekekeke'^ Koa^ kocc^.

(Tacet aliquantisper

ranae non amplius respondent. Pergunt remigando.)

no^

e^eXXov ccQa navGELV

vfiag rov kocc^.

(Ad ripam ulteriorem pervenerunt.)

XAPSIN.
co

262.

rtxijffsrs]

264. Post

wxiiffsf'

265.
221.

/uijv

xijf]

Eadem

Menand.

oiidh

i/ut,

codd.

924.

266. t&\ tb

||

6et]

Cobet]

fis

Post hunc versum

||

VR,

y.(ani<o\

d!j

tov

oi)de

iccpr^aia

1085

/Liiiv

oiiSenot'

ovx

&(priaco /.la

oi>dh

Jia

/xijv

a'.

iy(b.

n&vtwg]

gatione

a'

IxXX

futuro, ut hic, addita ne-

iungitur

Ach.

956

Pac.

1194

Eccl. 604, 704 navtwi; ovdev, et sine ne-

347 Eq. 232, 799 Nub.

1352 Vesp. 603 Aesch. Prom. 943. Cf.

gatione

servatis

in

V R,

,8

det vel /ue derj cett.

vulgatam Kock tuetur

Ach.

n&aji texvtj in iussis vs.

268. Probe sciebatn

coll.

Cf.

Vesp.

Philetaer.

fr.

alii.

{J 462). Poeticum ;far(Javsv nonhoc loco apud nostrum reperitur.

263. oidh fu]v t)iua; av] cf. Eccl. 1075
oiix

(A Y ^," odSsTtwTtott).
versu praecedenti

oddc/tote

i/ue.

his

t& xQujniw (^boat-hook") APalmer, to

nisi

(hg

(iQexexexhq xoa^ xodrl inseruit Reisig.

(pcoto?

iydi et

v/nsig

fiT\v

Bergk vero

est controversia Plut. 216;

fr.

269. t&

Blaydes.

ah navtMi.

tjfiiii

ytav

ifii

in codd. est ohSi

n6i\t(oi;

Dindorf delevit verba

legit &XXa

TtavE TtavE. TtaQa^aXov rat KcoTtia.

1235.

me tandem aliquando

xv/njilov

Blaydes

coll.

Eq. 762.

clamorum vestrorum finem facturum. Cf.

Ach. 347 i/j.eXlet' aQa navtwg &vt']aeiv tfi;
(ex Dobraei emendatione), Nub.
liotjg
1301 ^^/ueXXov a' aQa xtvt/aeiv iyto, Vesp.
460 vcQ i/itsXXo/iev nod-' v/uag itnoao^t)aeiv
tw xQovu}, Eur. Cycl. 693 6(baeiv 6' 'e/j.eXXeg

(tvoaiov

daitbg

dixag.

Praeterea vid.

Enchir. dict. epicae 107.

269. nave] vid. ad vs. 122.

naQaiaXov] huc appelle

ad ripam) Hor.

(sc.

cymbam

Sat. I 5,11, nXr/aiaaov tb

axAipog tS) Xi/uevi schol. (ad vs. 180) recte.

Cf.

Eq 762

tijv

axatov naQa/idXXov.

53

RANAE.

270

anodovg xbv vavXov.

sn^cciv

E cymba

(Appellunt.

egreditur Dionysus.)

JIOJSTZOZ.
tm o^oXm.

% dri
(Abit Charon.)

'O ISttV&iag.

nov

Blav&iag

ij

Sav&la.

SCENA SEPTIMA.
Dionysus, Xanthias.
longinquo clamans:)

(e

AIONTZOE.
Ssvqo.

/Sadtfe

SAN&IAE.
(laetus accurrens:)

yaiQ

co

SzGnoxa.

AIONTEOS.
xl 6X1 xavxavd-i',

SAN0IAS.
anoxog aal ^oQ^OQog.

AI0NT20E.
naxetSsg ovv

275

nov xovg naxqaXoiag

xat xovg inioQKOvg, ovg sksysv

avxoQ^i

rifiiv;

SAN&IAE.
6v

d'

o^;

AIONTEOE.
vt}

xbv IIoOsiSS) syaye

(ad spectatores conversus:)

Kal vvvi y
270. iinodov? Halbertsma] &n66o; codd.

Sav9ia V]

nov Sav^iag K,
273. ticvtav9l Dindorf] -d-ot codd.
271.

rj

||

270. tiv vavXov] masculino, non neutro

genere

veteres

dixisse

vavXov

observat

Callistratus in scholio.

tuj

273.

djiokdj]

vid.

tiivtav^i]

ad

ista

vs.

140.

loca

(quae

tu

ri-]

6q&.

sic Callistratus in schol., to codd. pauci.

Zav&ia<; cett., nov Sav9iai Dindorf.

probe iam nosti, mihi nondum explorata).

274 sqq. Cf. vs. 145 sqq.
276. Similes de spectatoribus ioci ieguntur Nub. 1096 sqq. Vesp. 73 sqq.
Pac. 965 Ran. 783.

64

EANAE.
ays

xl dQmixev;

6i^,

TtQoCivai Xti6xa v&v,

wg

5 x6jtog isxiv,

o^Stoff

slvat xa Seiv

xa

0-5

%"riqla

ecpaGKev.

JIONTEOS.
(clavam librans:)

wg

280

7jXa^ovsvE&\ "va

sidag

(xs

(po^fjd^sirjv

iym ds y
Xa^slv X

tyro,

ovxa, cpiXoxtfiovfisvog.

^d^^i^inov

ov8sv yaQ

oilico^sxat.

sG^ &g

ovxca yavQov^^

av ivxv%siv

s^d^aifirjv

a^iov xi

aydoviGfi

^HQankTjg.

xivi,

68ov.

xijg

UANIAS.
(metum

285

Kal ^rjv ijjocpov

277. v&v] vol

279. eivai

(i.

rd)?)

6.

fingens

JC

xbv

:)

aia&dvofiai xivog.

V.

Hamaker] ta

iipaaxtv

dtlv

rcc

vr)

6tiv

'^(paax

codd.

ixtivof

cf.

275

va.

et 319.

281. (piXotifioviutvog] (piXoti/uov yevog aperto errore V.

285. xal

firiv

\p6(pov

JC

tdv

vfj

ala&dvo/ual tivog

vHerwerden]

vij

tdv Jla xt /u^v

ata&dvo/iai xpotpov tivog codd.

277. rtQoUvai jieXtiata v&v]

cf.

Eq. 80

XQUtiatov ovv v&v ano^avtiv.

279.

ol/xw^ttai]

(os

al&attai et de verbo

ad

Vesp. 893 oaov

cf.

atQVXotai yavQov;

vid.

ol/iKb^eiv

supra

autem baec sunt a radice

mericis yalcov et

sq.

iactabnt

riXa^ovtveto

(piXoti/Liov/nevog]

se...famae suae metuens;

pericula loquebatur ut

me

ficta

deterreret, ne

dit

ad

vid.
cf.

I 4

282. Euripideo
dicto

oSt(x)

yavqov

aoiig

xal

avdQag

'

ti

(vid.

nunc quoque Dionysus

ad vs. 64) oiidsv yaQ

(hg &vt]Q

t(pv'

nQaaaovtag

toiig

yaQ ntQia-

nXeov

iv ndXei vo/uiCo/iiev (fr.

yaCpov] gloriae appetens,

Ho-

in

tuto ridicule

animus

ille

statim autem conci-

Dionysi, qui absurdissima

quaevis perhibenti credit, quoniam anavta

tS) (po[iov/iev(a \po(ptl.

Haud

inepte Bergler

contulit Polynicis verba Eur. Phoen. 269

7 et adi. (piXoti/iog vs. 678.

utitur

cf.

909, de

vs.

Xen. Anab.

dvLcta,

in

terreat Xanthias fingit se rumorem

aliquem percipere et mox monstrum mul-

tiforme adspicere,

Av.

quae

tem

meis facinoribus ipsius gloriam superaiiXa(lovevea9at (etiam

yav-,

gloriantem et ipsi Herculi se aequiparan-

rem. De verbo

825 Eupol. fr. 146)

verbo (piXoti/itia9ai

yavQiav vel yau-

yeyi]9-a (gau-dere) cernitur.

Ut herum

285 sqq.

178.

V8.

280

verbum

^oCcr^at (Eur. fr. 93) eat luxuriari

ftfi&fiev

786).

ambitiosum

Eur. Suppl. 217, 862 Archil.

fr.

52

/fo-

sqq.

&iri,

'dnavta
Si

tig ovtog;

toX/i&at

yocQ

ix&Qag

novg

xtvnov (pojiov/it9a ;

i)

6eivdc (paivetat,

&/iel^t]tai

^f^^ord?.

otav

Beck

putabant revera monstrum

aliquod multiforme machinae ope in
ut mitscena fuisse exhibitum; at
et Fritzsche

tam rogare quomodo

satis

apte

fieri

id

55

RANAE.

JI0NrZ02.
(perterritus:)

nov, nov hativ;

SAN&IAS.
i^OTtiG&ev.

AIONTSOS.
motn Xanthiam praevertens:)

(celeri

i^oniG^

ld'1,.

SAN0IA2.
t& nQoS&e.

isxlv iv

al)i

AIONTSOZ.
tergum

(post servi

se abdens:)

nqoGQ^e vvv

i9'i,.

SANmAS.
nal

fiTiv

6q&^ v^ tbv Aia^ Q"riqlov ^eyu.

AI0NTE02.
noiov

ti;

KANSIAE.
navxoSanov yovv yiyvetaf

Seivov.

290

tote fiev ye ^ovg, vvvl d'

OQevg, tote d'

av yvvri

oaQatotatrj tig.

AIONTSOE.
animum sumens:)

(subito

nov

en

(peq

(jTt;

avtriv

i'co.

SANQIAE.
av yvvrj

ovnet

al)i

iGttv^

aAA.'

rjdtj

Kvoav.

AIONTEOE.
denuo perculsus:)

(terrore

"E(inov6a toivvv
286. (t)'ar]
-9tv au V,

'or*'

-3-e(v)

alii,

vvv

om.

cett.

V R
hinc

ioti.

alii.

||

i^ortta'

nov noC;

Fritzsche Dobree] ii6masv R,

'^6/tia3-tv.

Lenting; sed particulam vvv (wv) Dionyso semel tantum

288.

vij

t6v] Y*

*';

(vs.

iiomad-e vvv i&i dedit

287) tribuere praestat.

Cobet.

290. tdtg (bis)] ftoth codd. nonnuUi.

potuerit,

omnino

sic

periret

lepor

huius colloquii, quod festivissimum contra

est

fingit

et sale vere attico

conditum

haec omnia servus ad herum

dificandum.

si

lu-

289. Cf. Plat. lon. 541 e drte/vtoj &ajfsQ

6 IlQtattvg jtavtoSano? ylyvti..

291. id avtiiv
scilicet

('co]

vid.

ad

vs. 69.

Hanc

aggredi" audet deus mulierosus.

293. "Ei^novaa^

monstrum multiforme

56

BANAE.

BANIAS.
yovv kdfinsTai

Ttvql

anav

xb TtQoGODTtov.

AIOISTSOS.
%ca 6%iXog yaXKOvv

ej^ft;

SANmAS.
295

xov no6eiS&, nal ^oXixivov 'd'dxsQov,

vri

AIONTSOS.
Ttol Srix

av

TQajtolfirjv

Dionyso tribuunt codices nonnulli, item olim alii. Qui sequendi essent si
8tercorei" huius cruris mentionem fecisse; sed vid.
commentarius.
295''.

constaret etiam Cratinum

sanguinis sitiens (vampyr, goule) ex Hecatae comitatu

1056 et

501 (in scholiis

fr.

admodum

tumeliose

Empusa

dicta

fuit

ix

Eccl.

Con-

allato).

Aeschinis

mater

n&vta noitXv

tov

(Dem. XVIII 130, quem

naa/tiv

xal

commemoratur etiam

imitatur Alciphron III 62).

nvql

X&finetai\

Hom. O 623 Eur.

ipso

popularibus

1285

ne

vix

Quamquam

tale

Iph. T. 1155 etc.

et

celebratum

revera

monstrum crure
vix

item Lys.

Cuius-

esse petitum.

nostro loco

modi crus monstro a se ficto festivum

mancipium tribuit, quo magis illudat
herum metu perculsum. In fabulis vero
fuisse

stercoreo incedens, id

quidem

est

credibile.

quid effecerit quispiam

verbis scholii Suidae Etymologici M.,

poetarum lingua bigae pernices duris ungulis cam-

ubi ovoaxeXig dicitur Empusa. Sed vere

pum

observavit

294. axclog xaXxovv'] in

percutientes

(0 41

JV 23),

xaXxdnodc

dicuntur

Erinys, quae firmo et

et

inexorabili gressu scelestos

homines con-

sequitur, /alxrfrtoti; audit (Soph. El. 491).

Hac autem imagine in ipsum oculorum

conspectum translata posteri Empusae
aereum crus tribuerunt.
295. jioUttvov] ex Cynulci ad Myrtilum
verbis apud Athenaeum XIII p. 566
<?

tavtl xal toX/u^g av Xeysiv,

ovaa,

xatic

tov

KQcSctivov,

oii

^ododdcxtvXog

&XXa (ioXitivov

i/iuv

&atsQov axeXo;, ixtivov tov

aoi

noitjtoD

ti)v

xv>]/iit]v

d/uoovvniov

(poqihv

multi

ubi

dvoxuXog,

care

314),

(ioXitirov

vero, axeXo?

illud

ex

Ach. 1026

autem suspicor vetustum errorem hic

^/u^^ovoaxeXTj enim vel ^C/i^^ovdxmXov, uno eoque aereo crure inceden-

Empusam

tem,

olim

fictam

fuisse

iam crus largitur Xanthias

ex ingenio suo. Cf. scholii verba ad
cui alterum

293

vs.

noda

xal

ol

{"E/inovaav sc);

M.

s.

(paalv

fihv

avtijv

/iov6-

xai itv/ioXoyovaiv oiovel ivinoda

eivai,

narrantis.

fr.

signifi-

jioXitivov

{floXitotg,

latitare,

XeXg

SdxtvXog ovaa ab Athenaeo afferri (Cratin.

buhulo

ad Eccl. 1056,

Eq. 658), asini igitur (eiusve stercoris)

nostro loco mentionem fieri nullam; ego

effloiunt, tavtl xal toX/uqg

av Xeysiv ^o6o-

Fritzsohe

fimo

Cratinum quoque, popularem aliquam fabellam secutum, stercoreum Empusae crus tribuisse. Sed
potius statuendum est Cratini ^aec tantum verba, quae integrum hexametrum
effecerunt

scholii

et

item Hesych. et Etym.

Cui

"E/tnovaa.

V.

opinioni

non

obstat ni fallor Luciani locus Ver. Hiet.

mulieres

II 46,
&XX' ovov

dictas

296.

374

noX

(pCQe

tii

axeXtj

Yvvaixig

oii

onXdg habentes ideoque 'Ovoaxein

6t]t

remota insula se
av tQanoi/Djv]

not tig av

tQ&noitO;

visisse

cf.

Plut.

RANAE.

57

SAN&IAS.
eyco;

Ttoi

AI0NT20Z.
(ad sacerdotem

Uqev^

8icicpvXcii,6v

fi ,

suum
tv

conTersus:)

6ol '^v^Ttotrig.

o)

SANIAZ.
ccnokovfis&\

ava^

co

'HQccKksig.

AIONTZOS.
ov

KccXsig

fi-i]

(i,

tKsxsva), firjSs KccxsQSig rovvoficc;

avd'QCiiq}^

B!AN&IA2.
300

AiovvGs xoivvv.

AI0NTS02.
XOVX
rjTlSQ

i'd^

S^

d-CCXSQOV.

riXXOV

SQISl.

(Xanthias solus procedit, hjox ad se vocat Dionysum.)

b:anias.
dsvQO dsvQ,
298* et 300'.

ca

SiGTtoxcc.

quem

'leQtt,

nensis, tribuunt codices

in personarum indice commemorant

quidam errore aperto.

et

Mediola-

298. n'] coll. Av. 1505 del. Porson.

300. tour' *' Fritzsche] tovro y V R, tovto y

301*. Dedi Dionyso Xanthiae vulgo tributum.
'19^

iliteq

dsvQo

ndcrt

'^QXff

devQ',

Ayai9-i

dianota.

Si

i^eativ

versus 301 initium

est, si

rtsitQdcyafiev.

me

maneQ

suum, mediam primi

sedem tenentem (vid. Eq. 536),
igitur nunc proximum,
implorat
deos

ut alias

solent

xti.

297. Sacerdotem

deus,

cett.

auctore continuatur Dionyso.

ordinis
sibi

i{o)9'

Kock locum sic constituit ZAJi&.

SAN&. ^deQQtf
JION. ti 6' 'sati;
Qua verborum traiectione opus non

sacerdotes

vus herum anxium irridet

ita

eum

allo-

quendo.

/u]

sic

cJ'

trimetri fine elisum

in

est Av. 1716 Eccl. 351 et saepius

apud

Ant. 1031 El. 1017

ceterique mortales. Simili ioco Vesp. 1352

Sophoclem

de

Oed. R. 29, 785, 791, 1184, 1224 Oed.

Col. 17, tavt' Oed. R. 332), y.ai infra

ita

fllio

loquitur pater ut

tribus

solent.

sacros

eius

Dies

sacerdos

cena

solebat; vid. Ach. 1087.

vium

de paDionyso

filii

festos

celebrare

Ad hoc

convi-

vs.

eQ/ei} perge modo {ga

't&'
fineQ
maar verder. Quadamtenus conferri
potest nostrum ga uw gang). Cf. Lys.

invitatur Ach. 277.

Av.

12

trjv

i'&t.

dcXe^Uaxe

scilicet

ser-

'

414.

nu

298. 'HQ&xXeig]

vel

301.

tempore se adfore promittit

deus si nunc periculo subductus fuerit;
sic eius sodalis Phales ad convivium
in

(d'

834

'tft-'

oQS-ljr
a{)

juhv

YjvneQ

&

eQ^ei

tav

ttp'

tf]v

dS6v,

6S6v

tai-

68

RANAE.

/ilONTEOS.
xl k'aTi;

B!ANIA2.
ndvr

&aQQEi,'

e%eCti

&

foGiteQ

ix KviiaTwv

305

ayad^a TtejtQdyafiev,

^Hyeko%oq ti^iv Xeyeiv

av&ig av yaXilv

yccQ

6^c6."

"EfinovGa g)Qovdri.

ri

JIONTSOS.
xarofioeov

xov Jla.

ftot

lElAN&IAi:.

302. *ti]

codd.

d'

ti

303. &' R]

Ai\

xov

vrj

(f'

et plerique.

304. yaA^r Brunck] yaiijv

305'' sq.

vel y<^^^ codd.

meo marte

Sic

scripsi (xatd/uoadv

fioi.

nequeunt,

xav&n.

mire
vi]

xatj&ig xat6/Lioaov.

Jia.

coll.

JION.
Quae ferri
|

||

R.

302. n&vt^ icya9h\ optima quaevis, item

Ach. 982 Av. 1706 Plut. 593, 1121,1190

Pherecr. fr. 108^ Theopomp. 38.

cum

Euripidis fabula Orestes

sq.

legebat

Jia.

vrj -tov

J^AN0. vfj Ji'.

JION. o/uoaov.
SANQ. vi] Jia.
enim Janguet illud o/uoaov. Blaydes vs. 306 coniecit vij Jia.
Versum 306 casu (propter flnem praecedenti similem) omittunt

plerique codices, habent

303

Jia Bentley

vrj

SAN'&.

Av. 444 Nub. 1232). In codd. est JTON. xat6iuoaov.

voce clamavit

qu'il en

donne a Vauteur

quod verbulum quantos

nos

memoriam

civerit cachin-

nobis videmur. Blaydes in

audire

revocat versum tragicum xax&v

ante tres annos (anno 408) daretur, He-

xatAQxeig ti^vde /novaav ela&yiav

gelochus,

phoro vel Theagene consulto pronunciatum tt\vd^ i/uovaav ad deridendam Ly-

agebat,

ad

herois

ix xvjuatcuv

279)

primarias

qui

ita

se

partes

redeuntis

yaq ai9ig a5

yaltivic

verba

oQcb

(vs.

pronunciavit ut adiectivi ultimo

sono prorsus obscurato

crederetur,

dixisse

ea

in

Yalfjv

(mustelam)

sive

deflciente

neglexit synaloephen, ita

spiritu revera

simachi uxorem

XIV 616 c,
Simili

fr.

Homericum

ioco

in

t]V(pQrjve

oiiaav

inetixr]v

trag. adesp.

litteris aliter divisis

nisaai,

a Teles-

(Athen.

395 Nauck^).

rjvcpQijv

et

Epicharmus apud

ut disyllaba vox pro trisyllaba audiretur,

Athen. VIII 338 o? lusit in

vocum

spectator id se audi-

vo; et /(laro? similitudine.

sive dicax aliquis

visse

flnxit,

ut

mustelam

fluctibus

Oresti subito apparuisse contendere posset

qualibus iocis vel

optimos ver-

8U8 in ridiculum detorqueri posse scimus

illa

mustela etiam Sannyrioni

Strattidi
1.

1.

allatis iocandi

structura,

editor narrat actoris tragici infortunium,

nia

in

cum

proferret verba

il

a vaincu Loth,

subselliis ioci aliquis appetens finxit

se audivisse

il

a vingt culottes magnaque

1 et 60) in

j-tQa-

Hegelochi
(fr.

et

8)

scholio ad Eur.

praebuit materiem.

sc. tlntv. Haec

qua verbum e proxima vicirepetendum, invenitur etiam

303. caoneQ 'HYilo/oi]

omnes. Apposite Merry emunctae naris

qui

(fr.

inetaai

nescio quis mutavit

est

Vesp. 506 Lys. 188

(?)

Hom. Z

4.11

Soph.

Ai.

525 Oed. C. 565 Eur. Med. 815

658

etc.

fr.

59

BANAE.

MONTSOE.
avd^ig xarofioOov.

^ANmAS.
xov Ala.

V7J

AIONTSOS.
xcckag,

oi'iJiot

mg aiqiaG^ avxrjv

Idoav.

!S!ANIAS.
(Dionysi crocotam iudicans:)

odl Se Sslsag 'i)7teQSitvQQia6s aov.

AIONTZOS.
Tto&sv

01(101,

310

xtv

(101,

xa naKa xavxi 7tQ06sns6ev

d^s&v

aixid(iCO(iai

ajtoXlvvat

(i

',

MANQIAS.
al&SQa Jibg

Sco(A,dxiov,

;if^6vov

i)

noSa.

(Tibiarum auditur cantus.)

308. Dionyso continuant

codd.

tamen cum

scholio (perperam

bene explicuit Bakhuyzen,

omnes, sed Xanthiae tribuit Aristarchus in

locum interpretatus, quem primus

fere

ceteris veteribus

vid. infra).

||

aov} aov E, jtov V, /uov vel

/noi.

cett.

309. TtQoaentaev^ nqoaintato V^.

310.

Dindorf] -aonai codd.

V E, Dionyso continnant

aki<!cacofiat

dant

311. Xanthiae

plerique

codd.

spurium ducit

Blaydes.

CoU. Eccl.
1061 (Eq. 900) vdSande Bak-

308. odJ] sc. 6 xQox(ot6i.

329

sq.,

huyzen interpretatus est 6 jr^wxrrfc, loci

verum sensum sic primus aperiens; sed
quoniam heri culum servus cernere digitove indicare nunc nequit, potius intelligenda est Dionysi vestis (vid. supra
V8.

46

sq.),

cuius

pars

posterior

rufo

iam colore inducta nimis aperte ostendit

quantopere

metuerit Bacchus;

cf.

commemorare

potuerit

Blaydes in

annotatione ad hunc versum.

Quod autem

eas

Eupolis

cum

hinc

yeyovbi;

alii

ariolabantur,

testibus

Dionysi sacerdotem,

alii

scholiis:

suum

ipsius

Hipponicum

fabula

colore

faciei

rubi-

[-nvQog nvQQoq) decepti nvQQov (rufum) co-

lorem

versu

237 et 482 sqq.

Al^h

cundo alyinvqov referre dixit (fr. 19), id

nihil quicquam huc facit; quem locum
grammatici nunquam huc rettulissent
nisi inani quadam sonorum similitudine

Supra quam dici

potest absnrda sunt quae olim de hoc
vs.

in

sacerdotem

Dionysi

iQvS-Qui

(rubro)

confudissent

fortasse etiam Heliodori Aeth. III 5 error

est

repetendus,

xaTai6ea9evtcg

invQQiaaav soloece scribentis

debuisset

scribere

fjQvd-Qiaaav.

th

cum
Ut

veretrum Xanthiam indicare putabant,

vix minus inflcite ipsum Xanthiam ru-

exj)allui

fum

mentis tamen oculis adspexit; cui servus at pallium tuum

inquit

vs.

fuisse
730),

statuit

rufum

Aristarchus (vid. ad

aliquem

spectatorem

Quas

ineptias post

digito designari Ixio.

verum

repertum

repetere

vix

attinet,

miror autem qaomodo sine vituperatione

cum eam

metu perculsus
nullum

vidi

dicit

monstrum

deus,
illud

qui

quod

est

vel nimiuni colorem sumsit.

311. Verba Euripidea ab hero laudata

(vs.

100) Bubsannans repetit servus.

60

RANAB.

MONTEOS.
ovtog.

UANQIAZ.
Ti

eanv

AIONTEOE.
01)

KcctiqK0v6ag

SAN@IAE.
tivog

AIONTEOE.
avX&v

Jtvoiig.

SAN&IAE.
syoaye'

a^Qa

Tig

xal daScov ye

(le

el6eitvsv6e fivdtiKoatdtr}.

AIONTEOE.
315

aAA.'

Jttrj^avtsg dnQoaCcofis&a.

rjQefiel

(In scenae latus sinistrum secedunt, ut ibi latitent.

Sarcinas deponit Xanthias.)

XOPOE.
(E longinquo auditur,

"laKx^
312
vs.

314.

In codd.

nondum autem

cernitur.)

"laKfe.

compluribus servi sunt quae deo

dei quae servo. Cf.

tribui,

40 et 479.

312. xarijxoyffa?]
cit

G)

cum hoc

verbo Aristophanes

alibi

nou utatur,

inrixovaai conie-

Blaydes.

315. Dionyso dedi; vulgo Xanthiae aut Dionyso continuantur vs. 313''

312. oitog] vid. ad Vesp.

ixrtodwv
cf.

impuros

1.

sunt Thesm. 36

315. Simillima
Ttti^^(u/iisv.

De

verbo

iAX'

Ttrijaaeiv

Vesp. 1490 Av. 777 Eur. Herc. 985

316 sqq. Audiuntur, mox etiam cernuntur manes mystarum, qui Plutonis
Proserpinaeque convictu gaudentes (cf.
vs. 163) in elysio ludos agunt, quos dum
erant quotannis obire olim

Pompam

nunc ducunt
sollemnem, qua Boedromionis mensis
die XIXo ex urbe Eleusinem versus desolebant.

ferebatur lacchi

igitur

faces

tenentis simula-

crum. Mystae cum in forum congregati

essent, hierophanta stans in stoa poecile

voce

alta

virorum

ingens

iuvatty.l)v

iubebat

cum schoho ad

quem ephebi

Cycl. 408.

inter vivos

354 sqq.

homines

profanosque

discedere

315.
omnes

(vid.

vs. 369),

mulierumque

vs.

dein

coetus,

armati comitabantur, tiv

lax/ov

(Herodot. VIII 65) sive

carmen in Bacchi honorem attollens,

per viam sacram Eleusinem versus procedebat, quo sub vesperam perveniebant

facibus

accensis

noctem transigebant
Cereris

memoriam

pervigilio illam

in sinu Eleusinio,

face

accensa

filiam

deperditam quaerentis sic celebrantes

(cf. Soph. Oed. Col. 1050 Eur. lon. 1079,
etiam Soph. Ant. 1146 videndus). Per
sequentem quoque diem laetitiae so da-

RANAE.

61

!E!AN0IAi:.
xovx

eGx

ivxav&d

320

ixsiv^

ol fxefivrifiivoi

desjto&^'

Ttov Ttai^ovGiv, ovg ecpQa^e v&v.

adovGi yovv xbv "laY,jpv oviteq AtayoQag

JIONTEOZ.
Kal

doxovGiv. rjGvxiav xoivvv ayeiv

ifiol

eX.xi6x6v

318. ixttv

B]

Jj

320. Jtay^Qag]

agebant.

Quas

Apollodorus Tarsensis in scholio,

et

Eleusinio
laetas

av eid&fxev Gacp&g.

et ceteri.

icyoQag

telesterio

in

ixBtvo

rft'

XXI Boedromionis

bant, dein

tibus

isxiv, cog

sequen-

mysteria

splendidasque

pompas semel tantum post annum 414

viderant Athenae; nam postquam Deceleam occuparunt Peloponnesii,
xoafibv sixtv

i)

tsXfti} Tti/njtofiivri

oiidiva

xatlt

9a-

anno 408 Alcibiades ex exilio

redux pompam hoplitis et navibus undique protectam via sacra denuo Eleusinem deduxit, quo vetus illud profanatorum mysteriorum crimen a se depelleret (Xenoph. Hell. I 4 20 Plut.
Xattav, sed

Alcib.

c.

34).

318. tout

tat ixitvol en tibi illtid

(quod Hercules

dixit,

roOr'

^i/Lsyov

ixttv

ovyo)

Pac. 64, toOt

ipsum

154 sqq.); cf.

Ach. 41 Lys. 240

vs.

ixuvo Ach. 820 Pac. 289

Av. 354 Ran. 1341 Amphid.

fr.

9 Eur.

Med. 99 Helen. 622 etc, taut^ eat" ixslva

Nnb. 1052, oJ' ixeivog^q. 1331 Nub. 1167
Soph. Oed. Col. 138 Ant. 384, toDt' iati
tovti Nub. 26 Pac. 64, tout6 y* toi dr;
Ran. 104 7.
320. ovrtcQ

JiaYOQa-]

sc.

ixXeiiaLe

vel

simile quid (sic recte Aristarchus),

quod
verbum prae verecundia proferre non

vult

Xanthias

(cf.

Vesp.

1178).

Diago-

Melo oriundus (Av.

1073) dithyramborum poeta e pio deo-

ras Teleclidae filius

nim

cultore

a9cog factus

propter my-

steria evulgata Athenis mortis est

tns

(ibid.),

damna-

sed in Peloponnesnm aufagit

sic

vs. 943).

(cf.

(videantur de

soph.

!*

eo loci a Zellero Philo864 allati). Hanc ob causam

p.

Nub. 830 comicus Socratem ut impieinsimulet vocat tov

tatis

hinc

Mi)Xtov,

autem apparet non post Mehim insulam anno 416 ab Atheniensibus captam (ut in scholio ad Av. 1073 perhibetur) dcae^iiag damnatum esse Diagoram,
sed sub initium belli Peloponnesiaci
Athenis eum in urbem Achaicam Pellenen profugisse statuamus necesse est;

nam

Athenienses

nensibus

eum

frustra

repetivisse,

a Pelle-

quod

id

belli

tempore ne conari quidem potuerunt,

dein et ipsum xal toug </u; recte Fritz-

sche>
e

ix6i66vtag nsXXavetg proscripsisse

publici

monumenti

tur Melanthius

Quocum non puguant

ad

Ran. 320 verba

autem

Atkeniemes

gentes

testa-

ad Av. 1073.

Crateri in scholio
(neid^ov

aXXovg r/eXoTtovvtjaioug,

quoque

auctoritate

in scholio

dh

xal

toug

quae vertenda sunt:

conati

(extra

sunt

suam

ceteras

aufj/iiaxiav)

fermovere (ut aqua et igni Diagorae interdicerent)

frustra autem conatos
:

esse

modo

legitur

alium

in

vidimus.
scholio

Quod praeterea

ad nostrum locum,

quendam Diagoram

in\

fieye&ei

derisum ab Hermippo in MoiQaig

(fr. 42), quae fabula anno 430 est acta,
id si verum est, nihil nunc ad nos;
sed ipsum Melinm ab Hermippo illic
fuisse

tangi credibile.

62

RANAE.

XOPOH.
Stropha

"Ia%x,

323

(vs.

336).

noXvviJLVOcg iv sdQ&ig iv&dds vaiav,

00

325

"lav,'^,

"laKxs,

ava Xsiii&va ioqsv6(ov

ik&e xovd

ooiovg slg d^iaCatrag,

TtoXvnaQTtov (isv uvdascav

nsQi KQatl 6a Qvovxa

330

axicpavov ^vQxmv, &Qaasi d'

xdv dxoXaaxov

Ttodl

d^dv

cpiXoTtalafiovd X

835

iyxaxaxQOvcov

yaQixmv itXslaxov syipvaav

dyvdv, baioig

(iSQog,

yoQsiav.

(isxd fivaxatai

TtoXvtifiifitoig codd. (deinde h omittunt pauci); quod metri cansa

mutabat Hermann, invito tamen usu loquendi, pretiosum enim hoc
adiectivum significat (vid. Cobet Nov. Lect. p. 50 sq. de Menandri fr. 109); nolvEeisig (vid. Pac. 1016 Av. 667 et infra ad vs. 387), quod perplaceret, nisi
tl/ujit"
vox 'S^aig adiectivo destituta sic misere langueret. Equidem dubito an lenior
sufficiat correctio Ttolvtt/ui^tov? tdqag, cui obstare non videtur metrum versus antistrophici. Poeticum verbum valoj apud Ar. non redit, sed apud tragicos, ut apud

323.

*7toXvif4.voi?\

in jiolvtlixoig

Homerum, saepe
329.

TteQi

adsciscit obiectum.

R]

ici.i(pi

codd.

et Eust.

alii

iYy.ataxQovmv'] i^aye xqovmv

331.
ticula

fiev

334.

(vs.

vHerwerden]

-y/iiova

praeeunte Bentleio,

Blaydes,

sq. oaLoig

/.tstic

Kock

/uvataiat

codd.

qui

strophicus 350). Numeri ionici vix ferunt

335

333 nofinav legens; sed par-

vs.

328) satis indicat requiri participium.

cpiXonaiaiiiova

correxit

lfl5,62, inl idem 701,2.

Hamaker, mox

(afia

Hom.
r'

134.

rp

t"

||

icfiicv']

versus

(vid.

i/nliv

sic

anti-

aut infra (pXiywv.

ifiicv
fi.

cf.

coniecerat

Fritzsche)] Uqav

oaiotg fivatatg codd.,

qui dativus expediri nequit.

323. noXvifivotg

dum

olim,

401.

ita

nunc loquuntur ut
Attica

in

vivi

solebant;

loqui

versabantur,

398

vid. inprimis vs.

Itaque adverbium

ivd-ads

non de

beatorum sedibus aecipiendum est sed

Athenas significat, ubi clarum fanum
in Ceramico habebat deus tb 'laxx^^ov
(vid.

Hae

Pausan.
igitur

chorus

dicit

&Q/aiatatv
nolvvfivotg.

329

iv 'ddqatg iv9<!t6e rattov]

manes mystarum

4 sq. Plut. Arist. 27).

I 2

sunt

noXvvftvot

sdpat.

m^tivatg

illae

1328

Cf.

Eq.

xai

^t-avfiaatatg

quas
talg
xal

1099)
in

sq.]

ceteris

siniis;

Col.

est

sacris

corona qua et

fivQQivtj,

ludisque obeundis ve-

constanter utebantur et in Eleu-

teres

(vid.

atiipavog fivqttov (Av. 82, 160,

[iQvoyv

myrtus autem Cereri sacra erat

in scholio ad Soph. Oed.

Ister

681).

330 sqq. iYxataxQovwv

](OQtiav\ terram pede pulsans, cf. iyxQovmv vs. 374,
Plut. 291 Hom. .9 264 'ninXrjYOv dh xq6v 9fiov noaiv, Theocrit. XVIII 7 Hor.
Carm. I 37,1 Verg. Aen. VI 644 pedibus
.

plaudunt choreas.

63

BANAE.

B!AN&IA2.
Ttoxvia TioXvrifirire

o)

wg

ArjfirirQog xop-ij,

%oiQei(ov xqe&v.

tjdv fiot TtQOGeTtvevGs

ovKovv

axQefi

AIONTZOS.
e%eig, tjv w kuI

xoQdilg AajS?/?;

X0P02.
Antistropha

340

(vs.

340353).

ayeiQe cpXoyeag Xa^itaSag ev %eQG\ rivccGGcaVy

"laKx,

vvKxeQov

"laKXSy

co

reXerijg

cptoGcpoQog

aGrriQ.

(pXoyl (peyyexai de Xeificov

yovv jtdXXerai yeQovxoav

34:5

anoGeiovxai 8e Xvnag

339. xal] Ttmg Elaydes coll. Vesp. 271, 398.

340.

y"Q

;f(a

om. codd.

';''(?)

ipXiyttai.

346

Xvrtag] yvQ^?

387.

Ttolvtifitjte]

epitheton
^ntQ

fiatog

versus

fr.

hinc

alli,

(pkcyetai

constans deorum hoc

Her-

389.

i]v

ad

ti] vid.

vs.

175.

&fu nolvti-

vocatur deus facem quassans, sic Soph.

cui loco similis est

Ant. 1147 ipsas stellas, quae tacito cursu

759 naq

807 Eq. 1390 Nub.

Vesp. 1001 Pac. 978,

Ach.

328

Hermann.

848. Ut hic splendidum pervigilii sidus

vid.

387^; sic adiectivum usurpatum

293,

{dh Blaydes) ipHoYi

Sij

Mega-

{gebenedijde),

toi &soi,

est praeterea

269,

;fe^ffi

||

tivdaatov (hoc

Blaydes.

verba Ach.

rensis

Jystj^ojv, Bergk iyeiQov, Kock ^rtetYsquod servant Meineke Bergk deleto

aliquot).

344. ^jeyysxat]

est

codd.,

dubitanter Meineke

lyst^i*]

mann]

coelum nocturnum labuntur dum

Bacchi celebrantur orgia, ad choream
per

deus ducere dicitur aatQosv /opayds.

senum Cadmi

1016 Av. 667 Thesm. 286, 594 Ran. 897

Antiphan. fr. 145 Menand. 109 (?), 535.

Bacchico furore correptoram colloquium

Tanquam unum

Eur.

infra alloquitur
Alaxvi-i,

tifit]t^

e coelitibus

noXvtlfirjtB Ev&vdt]/ut

thyd. p. 296

Aeschylum

Dionysus vs. 851 w noXvitem Socrates sophistam to

apud Platonem Eu-

845. Vid.

Xi6v; igr]YOV av fioi

av yuQ
oiid^

<^.

184 sqq.

Bacch.

noT xa&iatdvai n66a

ao(p6g.

cuj

nol

yiQCav ytQOVti, TtiQeaia'

x&fioifi

av

XQOtibv

y^r'

888.

/ot()fjcoi'

xQiibv]

qui mysteriis

ini-

afteSr"

y^QOVteg

>']detug

6ti xoQtvtiv,

xQ&ta atXaai no-

oii

d'VQata

f]ftiQav

y.al

Tiresiae

et

ovteg.

oiitt

vvici

intXeXtj-

taiit^

iftot

porcum immolabant;

tiabantur

874

sq. tlg /otpidt<ii'

vv* divtiaov tQtig

6ti

forum deferre venales

Cf.

Pac.

y^Q fivi]9^vai fie nQiv te^viiAch. 747, 764 x^i-Qovg fivatixag se in

dqaxn&g'
xivai.

ftoi

cf.

Aesch.

p. 796,2.

Eum.

fingit

Megarensis.

293, Preller Mythol. I"

Genitivi idem est usus

913 Pac. 180 Plut. 1020

fr

819.

Vesp.

ndaxtig

IxQa'

xai i/u) yccQ

;^a)

xai inixti-

Qr]am xoQOig.

846. Cf. Lys. 670 sq. vvv

[iriaai

xai

n&Xtv xai &vantiQ<baai

&noaiiaaa9at

ytjQag

bitum

ix6vg.

est

t&

Verbum

yfjQag,

dii,

vvv

&vr]-

nav t6 a&fta
Pac. 336 t6

&noatiaaa9at adhi-

etiam Nub. 287 &noaita&fttvai

vitpog ofijiQtov.

64

RANAE.
XQOviovg r

ircov

TtaXat&v iviavrovg,

iSQag VTCo ri^ag.

350

8s XafiTcdSi cpalvcav

<si)

TtQo^ddrjv f^ay

in

dvd^riQOv sXeiov Sdiisdov

lOQonoLOV^ (idnaQ, ^^av.

FABODUS CHOBI.
351459).

(vs.

(Cantus.)

(Scena denuo mutata aedes Orci ostendit. Ghorus mysiarum intrat

orchestram a parte quae spectatoribus dextra est; candidis

bus sunt

induti, coronas in capite gerunt, faces tenent

Turba mulierum

vesti-

manibus.

eos comitatur. Hierophantae partes agit chori dux.)

^)

SCENA OCTAVA.
Dionysus, Xanthias, Hierophanta, Chorus.

KOPT^AIOS {lEPO^ANTHZ).

Reiske, /Qoviovg

e^ay'

iri

commemorat

cpXeyaiv

itv9t]Q6v'\

w Blaydes

coll.

622 Oed. R. 561 Oed. 0. 112.

Bum

sacrum suum officium prae-

nav9riQov

li^aye

/o^o;rotoV]

spectatorum. Ante omnia chori dux, qui

edit,qua impuri profanique arcentur cuncti
(vs.

354-371); vid. ad vs. 316 sqq.

ipsi

dei x^Qonotoi di-

initio

paestico

proferuntur.

sua sunt celebraturi; progre-

nunc chorus

in

conspectum

Alias

coryphaeus spectatores

poetae nomine alloqui solet metro ana-

Phoen. 788.
354 sqq. Precibus mystarum exauditis iam educit eos lacchus in campos ubi
ditur igitur

habet codex Borg.,

hierophantae partibus fungitur, nQOQQrjntv

cuntur Pan Soph. Ai. 698, Gratiae Eur.

pervigilia

iviavtovg

Soph. Ai. 698.

parabaseos

stant deo.

352.

ivi-

codd., ^sy/cov Bothe.

ineptam leetionem

347. Verba corrupta, ad quae defendenda minime sufficiunt versus Sophoclei

349.

'

scholion.

853. /oQonotdvl /oQonoi'

Ai. 600,

E, ;fpoWtov Itwv TtaXaiovg

iviavtovg Bergk, /Qoviwv yvicav aaXaLOvg iviavtovg

Locus nondum sanatus.

350. cpaivwv Blaydes]

851.

'

oatwv naXaiibv iviavtovg Kock, /Qoviovg yviwv nalatovg t

'

aliter.

alii

rtaXaiwv iviavtovg] sic

itcbv

/Qoviovg itwv rtakaiwv

alii,

Blaydes,

x^oviovg

34:7 sq.

avtoOg

xal i^ieraad-at rotg rjfisrsQOiGi xoQOt6tv

^Qrj

svq^rjfistv

nis

usus, nunc

Non

Aristarchus
:

parodo similia

cuncti chori sed unius homi-

(coryphaei)

rupto

in

esse

teste

^QiataQ/og

anapaestos

scholio
ini

graviter

tovtoiv

Xeytt

vidit

cortbv

') Oeclnlsse bas muUeres, quae Frltzschll fult sententia, non credo, Itaque nolul vs. 404-408
auctore Arnoldo ils trlbuere multoque mlnus vs. 324>336 et 340-353, quae Zielinskli est

opinlo. Fortasse

tamen coniunctlm cum choreutis clamarunt lUud " lax/e.

65

tlANAE.

355

aTceiQog xoi&vde loycov,

otfttg
i)

(Ofiok6%oig eneGiv %alQet

855. XdYiav] teXCbv Blaydes.

349

ibid.

iYvdini]

yvtiniriv

5)

eldev

fjirjv

KQaxtvov xov xavQOcpdyov

fivide
rj

348 d

Mov6&v

yevvaioav oQyia

yyco^a^v]

na&aQevei,

(iri

e^OQevCev,

(jltjx

yXcaxxrjg

^aTiieV

exeXe6&rj,

yaiQmv iQriGxa noiovatv,

ftij

Yrdi/ntj

{|

V R

multi,

et

yXdiaaii

Plut.

Mor.

b).

vHerwerden] 'v xatQia touto codd. sine sensu; (iiofioXo/cav

Blaydes vVelsen (cf. Lys. 1089 Plut. 524), ^; iv xaiQw
drinoxortovaiv Kock coll. Bekk. Anecd. p. 57,30, at misere languet illud ^/ iv xaiqGi,
quoniam ad nugandum vel ad cavillandum nullum tempus est opportunum.
/o^wv

358.

jfQtjata

noiovvtwv (ceteris

servatis)

XOQov

elg

fieiueQia9ai

aXla de

avvetdev 6 ^QiataQ](og;

av^VYOV

to

etvai

icv&ttaiata,

fieQixic

tov /oqov. xai ti aQa

ic/ueiliea&at

dvvatai

Se

fttfieQia9at xai elg dixoQiav to Xotnov, Siate

Quae

Stbdexa xai ddidexa dtafiefieQta^ai.

eii

sic fere

sunt integranda;

fiefteQia9at

fteQij

eii

xoQVipaiov

t^

i.eYetv

aXla di

&fteijiea9'at

avvetdev

Ji.

eig

tb

dtxoQiav

autem

sto

tov

ivav^vYOV

Xoirtov

ftefieQtatai

Vetu-

xti.

grammatico,

huic

fiev

iiv6crtatata,

xal

de

etvai tb XeYifievov. rtoXXaxou 6e

xttJ

roganti

unde resciscere potuerit Aristarchus non

ab integro choro hos versus esse prorespondetur in annotatione ad

latos,

370 pertinenti, quae versui 372 per-

vs,

peram

yicQ

icXXriXoig

tbv

xoQiiv.

de

tov xoQOv etvat ta

oXov

fiij

tovto

rtQihta.

ivtev9ev HQiatuQ-

adscripta:

est

irtevotjae

XOi

oux

ovtto

Scilicet

ic^torttatov

rtoXXdxtg

nuQaxeXevovtat
e voce

ol

rteQi

vfietg vs.

370

eiicptiftette,

evcpiqfiet.

igiataa9ai totg

t)fi.

loco dececlere

x-]

nostro coetui, item vs. 370 Soph. Ai. 672

1053 Dem. XVIII 319; mente

supplendum est ti]g 66ov, vid. Xen. Conv.
IV 31, Phit. Nic. 7.
356 sq. Movawv
KQativov] ftvatcbv et
Phil.

'Iixxxov expectabatnr.

357. KQativov tov tavQOfpdyou] qui sae-

tbv xoQov. xai ti uQa

dvvatat

tdv xoqov

^syti

<^xai

fl,

Nub. 297

Se xal iv-

nollaxov

leYOfievov,

Pac. 434 Veap. 868 Ran. 1274

pius victor e

certaminibus Dionysiacis
evaserat paterque adeo comoediae Atticae
dici poterat, ut Aeschylus tragoediae,

nunc ipsius Bacchi cognomine, quo Sophoclem in Tyro tragoedia

(fr. 594) usum esse testatur Didymus
designatur

in

scholio, oblocutus Aristarcho, qui a

tauro poetici certaminis praemio deno-

minatlonem ieiune admodum repetebatApud Phot. 571,13 et Etym. M. 747,49

recte redditur vjfttjatoO. Idem igitur nunc
valet tavQOCp&Yog quod jiaxxeXog ocvai vs.
1259.
Cratinum Aristophanes olim sae-

ctans legitur ad imperativum /(oper vs.

cum metuendus sibi esset

aemulus (Ach. 849? 1173? Eq. 400, 526
sqq. Pac. 700 sqq.), mortuum nunc splen-

440

dide collaudat.

Aristarchus effecit non totius chori haec

esse

verba.

Tertia observatio huc spe-

Suvavtai

icXXt'iXots

rtivte;

xatic

oi

noQaxeXevead-at,

xai

pata 6taiQeta9at. &XXa tovto

ftrj

eig

tbv
elg

xoQov

ov6iv wai-

XQ'l] Hngua favere opor1816 Nub. 263 Pac. 96,

1316, cf. Av. 959 Thesm. 295 evtptiftia
Hato}, Vesp. 868 tucpiifiia fthv nQibtic vvv

354.

ei>(pt]neTv

item Eq.

xinaQxetui,

Xa6g,

Thesm. 39

evcptjftog

nocg

iatco

Eur. Bacch. 70 extonog Hatw atdfta

eucpaftov urtag itatoua9ta,

icftoi-

voito av otxovofiouftevog.

tet,

pius riserat,

Ach. 237, 241

YX(btti]g

^axxeia] bacchanalia linguae,

Plat. Phaedr.

267 c TliiiXou fiouaeta X6y(ov,

Soph. Ant. 1204 x6Qr]g vufttpetov "At6ou.
cf.

358

jiwfioX6xotg

irteatv']

(Eq. 902 Pac. 748);

(iwfioXoxeiiftaat

Eq. 1194, 1358

Nub. 911 Thesm. 818 Ran. 1085; Euripides infra vs. 1521 fiwftoX^xog dicitur. Quid
sint

facetiae

cf.

jiwfioX6xot

optime

docet

Aristot. Eth. II 7, qui rtat6tug tria constituit genera,

quorum primum

iocos urbanos

RANAE.

66
6rcc6tv

360

KccraXvei,

(i'}}

nal

^tTtl^ei,

rTJg

TtQodtdcoGtv (pQOVQtov

coQvxicov

Aiyivr\g

TtoXirt]?]

s^KoXog iari

firiS^

xegSav

ISicav

TtoXtrrjgy

iTtt&v^mv,

TtoXeag %etfia^o[ievrjg a.q%(ov KaradaQoSoKet

rj

7)

i^
359.

iii&Qccv

avsyEiQet.

ul)!

rov,

vavg,

rccnoQQrir

ij

Tt,

ccnojtefijtet

etKoGroXoyog KaKoSaificov,

V E

-taig

361. xatadwQoSoy.tt

Var. Lect.^ p. 347

T}

ri

sq.),

et plerique, sed ita articulus erat praemittendus.

Blaydes] xaradcuQodoxeiTai codd. soloece pro -xei (cf. Cobet
quapropter -y.it n? correxerat vHerwerden, sed pronomen

aptum. Blaydes confert Ach. 842 ad coniecturam suam defendendam, plus prodest ni fallor collatus Av. vs. 1111, sed ne sic quidem adiectum
ri ab omni parte placet; quare suspicor poetam dedisse *y.ara6o}QoSomiaai;, versum
autem cum sequenti esse iungendum.
ri?

vix huic

363.

loco

om. R.

ujf]

vocibus

complectitur,

liirQdnekog

liirQa-

ntUa designatos alterum nimio cachinnos

;

excitandi studio displicet

HoXoxia, iJwfioXoxiinad-ai

non satis est festivum

{^-iwf^ioXoxog, (io]-

Nub. 970) tertium

;

{icYQoiy.og, hyQoiy.ia').

Quales autem iocos nunc spectet poeta,

1 sqq. videre est; sunt ra eiu)96ta

vs.

ceterorum comicorum. Si cui placent Phrynichi Amipsiaeve nugae, pro-

(= x^t^fiata

Xaft^&vttv, Xa/itTv) legitur Eq.

834 Vesp. 669 Av. 510, 513, cf.
dwQodoxog Eq. 402, dcuQodoxtjati Eq. 996,

66, 802,

6wQocpoQtTv

mihi videtur;
^wfioTg

Vocis origo incerta

in ipsa etymi significatione

Pherecrates

ludit
roTai.

141

fr.

navraxov

tva

/nli

Xoxwvttg

htX

/iQog
(iwfio-

kdxoi )taX(ufie9a.

359.

iii]

non conatur sedare.

y.ataXvti\

tviioXog\

vid. vs. 82.

^d/it<pvXov

Solon

(fr. 4^^)

evdovt

IntyeiQei

Cobet V. L."
Av. 1111 xav Xa-

Praeterea vid.

p. 507.

362.
sit

vetitum indicatur verbo addito; hoc

/ueva
(fr.

tt.

autem

quid

vetita;

thn6QQi]ta'\

igitur loco, ut Eq. 282, sunt ta

iidyta 9ai

dQ&v

t&n6QQt]ta

622)

icneiQi]-

(sic schol. recte), alias

dixit

noster,

648 Thesm. 363 Eccl. 12, 442)

&n6QQr]ta Xeyttv, ixtptQtiv et similia dialias (Eq.

cuntur de arcanis evulgandis

cf. Pherecr.
133 in scholio et schol. Thesm. 363.

fr.

360. hvtytiQtt yai Qtnittt^ atSiatv

ndXtjudv &"

(=

;fpiJ|Uafa exetv

X6vteg IxQxiSiov tt9' aQn&aai jioiXtia^e

ista

cul hinc abesto."

Vesp. 675,

deSwQodoxrjxevai} Vesp. 102,

De-

363. Bello in Sicilia aestuante et

celea occupata

Athenienses

tl]v

tixoatl]v

apud Dem. XIX 255, Stasinus in Cypriorum fr. schol. A 5 (luppiter terram
nimia mortalium multitudine gravatam

vnt]y.6oig

inoii]aav,

XQ>]ftata

ovtw nQoaiivat, ut e Thucydide

exonerare constituit) ^tniaaag noXifiov

(VII 28

ydXtjv

'^Qtv

'

fie-

Subst. Qtnig {flabrum)

IXtay.oTo.

Prae
nunc spectatur Cleophon ille de
quo vid. ad vs. 679.
y.iQdwv'] pluralis etiam Thesm. 360
legitur Ach. 669, 888 Eccl. 842.

ceteris

est adhibitus y.eQ6wv ovveya.

361. /^afo^ifr;;]

Suppl.

269

Oed. B. 101
ibid. vs.

noXtg
tod'

23 ndXtg

V8.

704;

xftf'ao9ttaa,

alfia

xatadwQoSoxtT^

dwQoSoxTjaat,

cf.

...

/fi^tifo''

Eur.

cf.
>

igitur,

4)

hvtt

nXtiw

novimus.

tp6Q0V

Inter

toTg
a(piai

homines

sociorum portus importatarum vel inde

exportatarum redimebant, fuit Thorycion
quidam, qui etiam vs. 382 commemoratur sed aliunde ignotus est; hic dum ad
illa portoria colligenda per niare Aegaeum
vehitur, coriis lino pice, quae triremibus

ornandis inserviebant,

navem suam

undique coemtis

magno protio
Ex Aegina autem,

oneravit, ut

hostibus ea venderet.

-xtjaai

tov

vofiitovttg

qui vigesimam hanc mercium in

toXiv,

Vesp. 1036 xataSwQodoxeTv

9dXattav

xath

Soph.

aaXtvei etc.

simplex

twv

qui proximus orae Peloponnesi erat locum Epidaurum ea clam transmit-

cus,

67

RANAE.
aaKcofiara nal Xiva xl nCrrav diaTtifincov Eig ^EnidavQOV,

365

raig

r&v

xQriu.ara

rj

KavanXa r&v

i)

rovg fiia&ovg r&v noirir&v

366. 'Exateiiuv Blaydes]

vavalv naqiiBLV rtva nai&Ei,

a.vri,Jtdk(x)v

tj

'EKareioov, kvkUoiGi, %oqol6lv vnadoiVy

codd.

-ralmv

Vesp.

cf.

cov

QrircoQ

805.

anorQcoyeif

elr

||

inadwv

v/tadcav']

alii,

item schol. vs. 153.

deprensus

conaretur,

tere

est.

Sic

mum

occludebat ut aqua in navem

ita

locum interpretor. Cui interpretationi

non obstat Xenophontis de Chalcedone
locus Hellen. I 3 9, unde Boeckh
(Staatsh. P p. 396) efflciebat hanc vigesimam non usque ad finem belli a sociis
esse exactam, nunc igitur a comico non
posse respici; nam eodem tempore alias
urbes foederatas, in his Chalcedonem,

penetrare non posset

tributum solvisse ut antea, alias

alvo

vige-

simas mercium advectarum vel evectarum, satia iam constat; vid. quae Fraen-

1895

p.

262

nimirum Cyrum,

365. tivh\

Hellen. II

Naber Mnemos.

(cf.

sq.).

Xen.

vid.

11 Plut. Lys. 4 Alcib. 35.

366. Seriis iocularia intermiscet nunc

hierophanta, ut Hercules

148 sqq.,

vs.

Xanthias vs. 621. Scilicet infirmae vale-

homo

tudinis et vix vitalis

soluto

cum

Cinesias

nuper, ut saepius,

labora-

supra ad

vs. 153),

ret (vid. Eccl.

330

et

Neque

choro canticum a se compositum canenti

dum modos tibia indicat, humani quid

me movent ipsius Fraenkelii verba (ibid.):

passus iu proximum secessum confugit,

nach Thukydidea kann der biindneriache Zwanzigstel nur da erhoben worden sein, wo vorher Tribut gezahlt
wurde; dies war aber in Aegina seit
seiner Besetzung durch attische Kleruchen 01. 87,2 nicht der Fall gewesen.
Der aeginetische Zwanzigstel [apud Aristophanem nostro loco] ist also ....
mit Boeckh als ein fiir diese Insel erhobener Zoll anzusehen". Nam in Ae-

ubi quantocius se exoneraret.

kel in annot. 537

illio

observavit.

gina Thorycionem vigesimam collegisse,

apud Aristophanem non legitur, licet

Boeckh e nostro loco id effecerit; neque credibile mihi videtur Athenienses

id

snos ipsorum cives in Aegina degentes

tam ingenti portorio vexasse.

&(j3qvxi(ov cjv]

De eadem

364.

278 sqq.
xal

(pijfi

Qiai

ut alter Thorycion.
re noster iocatur Eq.

xovtovl tov avdg

iidytiv

Lainev/uata

taiai TIe).oxtovvriaiuiv tqiri-

(hoc

inexpectatum pro

vrfo^wftata, rudentes), et
sia

vi;

/li^

ilaycav ys

&ax(x>f4ata'\

iyco ivdtixvvfii

paucis intermis-

ticTt6(}()t]ta

xtL

follicularia, cf. Ach. 97.

Foramini {oni]), per quod remus in mare

erat immittendus, inserebatur sacculus
coriacens, qui foramen illud circa re-

xatatLXa^

1054,

cum

cum

item

genitivo

Ar.

1117 Eccl. 330; idem est ivtiXav

dativo Ach. 351.
twv 'Exarsjtov] Hecatae sacella erant

in vestibalis ante ianuas; vid. Vesp. 804.

In vestibulo

tunc

aliquo ventris

igitur

certe

onus deposuerat Cinesias

depo-

De Hecate eum in
ferebatur.
dithyrambo aliquo contumeliose esse
locutum perperam hinc eflfecere scholiastae plerique. Verum habet Victorius.
LirtaJto] succiuens, modos dans, quod
hnavXuv dicitur in Alcmanis fr. 74 a(.(\v
vnavXtjaei /.liXog. Hic de tibicine cand'
tores, vs. 874 de cantoribus sacrificium,
Lucian. de Salt. 30 de cantoribus
suisse

saltationem comitantibus
.2^

570
367

xal

h.
sq.

tig

nXdtcuv
ovtoi
ne^i]i

cf.

etiam

Hom.

Merc. 502.
tovto

Myvqqiov.

Btf

i<p;frvo',

/.lifivtjtai

fiijnote

dh

di tovtcav xal

iv 2xeva(g xal 2avvvQi(iJv iv Jav&i]'

Y^Q nQoXat&fitvoi
tov fiia9bv twv

xwii((u6(u9evteg schol.

tT]i

V M;

Archinus

quenti

solus

autem

credibile

dij/uoaiag

xtu^icutioiv

tqa-

i/uei(oaav

in scholio se-

nominatur,

vix

cum Archinum tum

68

KANAE.
iv raig TtatQioig TsXsraig ratg rov Jiovv6ov'

7103 (icpdri&elg

rovrotg %q(ov8(o %av&ig itQcovS& xav&ig rb rQlrov (idka HQmvSS)

370

i^iaraa&ai fivaraiai %0Q0ig. vfisig 8' dvsystQsrs

nat 7tavvv%iaiv ratg TjfiersQatg

fiolTtrjv

xal rrjds TtQsitovaav

soQrf}.

XOPOH.
Stropha

372376).

(vs.

XmQSt vvv

dvdQsimg

itag

rovg svavd-sig KolTtovg

slg

Xst(l(OVCOV

375

y,ai

iYKQOVCOV

i7tta%d)Ttrcov

xal Ttai^cov Koi yXsvd^cov.

369.

pro

TtQUDvdo}

ter

hjtttvdu}

verbum hnavdav, quod primo

tionem

Av.

coll.

556, iure

observans

numeros corrumpit, requirere nega-

Eq. 1072 Ach. 169 Soph. Ai. 741 0. E. 236 etc).

(vid.

n>i

Blaydes

restituit

looo vel versus

Apud Gellium

Praef. Noct. Att. p. 11 legitur tovtoif avdSi, Porson coniecit toiald' icnavdib (pronomine

non recte

adhibito), Valckenaer olaiv lcnavdw, Lenting naaiv dmavda.

371. xal narvv](laiv tatg

tag

ij/iietfQag,

substituit

t!j6s

a"t

Meineke; sed lenis

qui secutus est

ioQtlj Hamaker] xal rtavvvxlSag

quod cum verti nequeat, xata pro y.al
haec couiectura non sufficit, quapropter Meinekium

i)fieteQaig xori rijde

nQenovaiv

ioQtfj

nQenovaav

codd.,

Halm praeterea rescripsit tljv tijSs nQenovaav eoqrfi. Blaydes Hamakero

ml versus initio mutavit in f;v, fortasse recte.

assensua praeterea
872.

vvv']

61}

vvv

V R

alii,

61]

Bekker.

Agyrrhium nunc tangi; quapropter suspicor in

tovttttv

ovtog

(fr.

legendum
ylxQ

d>]9-eig,

scholii

verbis
esse

nQoiaT(lt/.tevog

solius

esse servata
/eiQug

(oj

>cal

tovtov

et

i/utiwae

pro

mox

(fr. 9)

Platonem
mentionem

autem Platonis verba

(fr.

rdc/iattk

185):
/tov'

modi decretum an auctor tantum

alibi

i.afiov

Xafiov

/teXXw

atQatijyiv

nimis dicacium aliquid detraheretur.

fr.

369.

naQtt

sqq.

sias,

autem est
^itne revera hoc tempore factum huius-

t>)v

iv

[xal 6a-

noixiX]]

atoSc

recte annotat. Vid. ad vs. 316

Verbum

nQoavdav redit Av. 556.

370. iiiataa9ai] vid. ad vs. 354.

de

qui paucis annis post sustulit chore-

gias (vid. ad vs. 153); incertum

tov ieQOcpdcvtov

tfjv

nQoQQriaiv

6otJxov]

Praeterea vero haud dissimile mihi vi-

Archino tum de Agyrrhio nunc hariolari,

ab Aristophane autem spectari Archedemum, qui hoc anno aerario publico
praeerat; vid. ad vs. 140 et infra vs.
417. Quicquid id est, qui plebiscitum scripsit, ad quod nunc alluditur, similem
animum in comicos ostendit atque Cine-

etiam

Vesp. 596 (vid. etiam Ach. 258

Vesp. 672) et naQeaieiv Eq. 1026.

scholion

cum

composito

14 utitur; idem valent neQi-

tQwyeiv

XeiQOtoveXv HyvQQiov (cf. schol. Eccl. 102).

detur vetustos commentatnres

hoc

icnotQiijYei.']

Eupolis

t>ig

extiterit

orator aliquis ut de mercede poetarum

xwf.t(a-

igitur Agyrrhii

133) et Sannyrionem

fecisse, ipsa

deleto

371. Incitat mystas ad

et

in

cantandum hic

sequentibus hierophanta,
oQyia

navvv/a

teXetUg

ut

icvatpaivwv

xai

dicitur in

hierophantae cuiusdam titulo

/uvataig,

sepulcrali (CIG. 401).

372.

1186,

rta?] item Pac. 301 Av.

Ach. 204 nag enov, Vesp. 422

/c6pi
cf.

iniatQecpe, Ach. 238 aiYtt nixg, Pac.

458 vnoteive nag, Av. 1190 (pvXatre ttag,
1196 a9Qei nag.

nag

69

RANAE.
TlQicxriXtti

l^ttQMvvxmq.

d'

Antistropha

akX
xriv

jttj3a

ccQsig

lu&Tttag

2(oxsiQttv ysvvttimg
cpcav^ ^okTid^cov,

xfj

380

xijv

7}

aaaecv

qpijff'

&(aQvxia)v

xi]v

377381).

(vs.

yijaiQttv

co^a?,

slg xccg

^ovXi^xai..

firj

KOPTOAIOE {IEPO0ANTHZ).
VVV

CCyS

SXSQttV

V^VCOV

idsttV

KUQTtOCpOQOV ^ttGlXsittV

TtJV

d'sav iTtmoaiiovvxsg ^tt&iotg (lolTttttg nsXadsixs.

Ai^firjXQtt

XOPOS.
Stropha
Ai^^rixsQ,
376.

i]qlati]tai\

(vs.

384388).

ayv&v

oQyicov

Halm, sed de ieiuniis

tjyiativtai proponens

fiairtjtai

in re sacra

soUemne verbum

esse

iam abstinentiae rerumque sacrarum) coll. Eur. Bacch. 74 et [Demosth.] LIX 78. Vulgata sana videtur (cf. comment.) et iocosis quae praecedunt verbis melius accommodata quam quae Halm
observat Kock, ipse

vriateutiv

{satis

Kock excogitarunt.

et

377. hqet: Scaliger] at'^; vel

380.

atbattv

Cobet]

atbati

{'p;;

V,

amttiv

codd.

Hamaker.
futurum propter particulam

aQ^ti

codd.

cett.;

t]v

versus sequentis necessarium esse monuit Cobet (Var. Lect." p. 64).

381

xav codd.

xi;v]

383. imxoaiuovvrtf] xatax. Blaydes coll. Vesp. 1473.

376.

i]Qiatt]tai d' igaQxouvtiag]

bene pransi

non sit verendum ne

complurium horarum ambulatione (cf.
Mystas
vs. 401) nimis defatigemur.
pompam ducentes pomeridiano diei tempore Eleusinem esse profectos cum hinc
apparet (prandium enim circa meridiem
sumebatur) tum per se intellegitur, sub
vesperam enim Eleusinem pervenire
solebant; vid. ad vs. 316 sqq.

huc venimus,

ita ut

377. ipr?] extolles, laudibus celebrabis,

vipiuatif rol; irtaivoig (schol.);

item A.esch.

Pers. 547 Eur. Suppl. 555 Heracl. 322,

cf.

Vesp.

neyai

icQ^tlg

inoQ^tig

1023,

et inrjQ/nivog passim.

rljv

2ihttiQav]

rl]v

KAQt]v,

quae

sic

dicitur Pausan. III 13 2 VIII 31 1 et

in

nummis

SoittiQag

Cyzicenis;

liQiav

f]

ttXtti]

commemoratur

twv

tijg

Aristot.

||

^a^iotgB,] -ai;

et plerique.

Rhetor. III 18. Perperam scholion Miner-

vam

intellegit,

autem

Ceres

cuius mentio hino aliena,

demum

versu

384

sqq.

laudatur.
380.
(!)Qag

ttg

tag

UyQag']

plenius

vel

tag itiQag Nnb.

ei;

thg

in posterum,

562,

perpetuo. Nub. 562 Thesm. 950 de

anno sequenti usurpatur, ut tlg vitata.
Cf. etiam Theocr. XV 73.

hic

381. &(oQvxio>v]
382.

993

Idiav]

Thesm.

363.

cf. vs.

item Nub.

289, 547

437

559,

Plut.

Av.
t^dog

cf.

Plut. 317.

383. xsXa$t-itt] vs. 1526 et Eur. Iph.

Taur. 1093 accusativum personae adsciscit,

autem

hic vero rei; jiaaiXtiav

cipii inixoa/uovvttg est

384. In scholio metrico

t&Xtixta

tafipixdt.

aXXo

parti-

obiectum.

Hag

SintiQa icxati

tis

aics

BANAE.

70

385

avaCGa, 6vfjMaQa6rdtsi^
Kai G^^e tbv Gavtrig xoqoV

Kai

a6(paX&g TtavrnieQOv

fi

TtatCai te Kal ^ogevGai.

Antistropha

Kai TioXXa

390

Ttelv^
TTjg

(vs.

389393).

(lev

yeXotd

ei-

fi

TtoXXa 8e GTtovdata, Kai

d^lag

eoQtiig

67]g

7tai6avta Kai ^Kcoijjavta vi-

Krj6avta taivtov^d^ai.

KOPTOAIOS {lEPOOANTHS).
ela

dX)^

395

vvv Kai tov ojQatov

TtaQaKaXetts devQO

d-ebv

a8at6t, tbv ^vvifinoQOv t-^O^e r^g lOQsiag.

XOPOS.
(Pars prima:)

"laKys TtoXvtifirits, tsXog eoQti^g

387. xai] 66g vVelsen.

389. yeXoiA /u] ybIoi

afi

394. icXX Bentley] ay

396. xQ^i"?]

men

Meineke]

(pQtvag",

vius corruptum

/nfXog

codd., /ufQog Kock. Conf.

quod

in codice

legitur

la/i^im

tov

non significatur scholion quoddam

esse desoribendum usque ad verba tig
xtL", ut putabat Dindorf, sed logendum
<ili.(ag.

<hg

to etc.

alterum schoUon

ut

quo metro comicus nunc utatur ut

ostendat hic commentator affert Archilochi dimetrum notissimum (fr. 92).
etc.

385. avixTtaQaatatii] praesens ades, item

Aesch. Prom. 218, proprio sensu Eccl.

15;

cf.

avfijtaQaatdctai Plut. 326.

jtaQaatatetv extat

387.

/u

Thesm. 370

Verbum

Eccl. 9.

...nataai] vid. ad vs. 133.

&a(paX(bg]

non potest;

quod

vid.

ad

in
vs.

terris fieri

316 sqq.

389

gra-

eiog

xtk.,

est

Thesm. 1055 Ean. 401.

cf.

Vid. ta-

Hom,

Eum. 835

Aesch.

5,

Med. 1382.

373, Eur.

TtaQijsiQe

Plat. 316.

cf.

vVelsen probabiliter,

toQslag

386.

vs.

397. tflog
fr.

pauci codd.

codd.;

393.

in

certamine

victoriam in ludis Eleu-

393.

taiviovaH^ai]

Hell.

Plat. Conv.

395.

tdv

lacchum

illis

allati.

212

(vid.

cf.

taiviaig

avadelafi-ai

Thuc. IV 121

Plut.

Pericl.

28

*.

Catullus

quem
LXIV

pueris

tum de

(ItQatov

cum de

(jjQatog

usurpatur
de

dixit

comoedia

sua

sibi contingat.

utpote victorem,

Xen.

sed optat ut primas

Bacchico

nunc reportare

397.

iam

Non

siniis spectat chorus,

&tdv]

florentem.

251. Adi.
puellis

Ach. 1148 Av. 138), sed

longe frequentius.

teZog]

ad

vs.

337.

videantur loci in

ann.

TtaXvTiiutjte]

vid.

crit.

71

BANAS.
^diGxov

B\>Qa)v,

SsvQO Gvvanolov&ei

itQog trjv

400

Kal Ssi^ov
TtoXXriv

ojg

&bv^

avev novov

bSov

7tQaivig.

(piXoxoQvrcc, Gv^itQOTt^^ni

"Ia)i%

(i.

(Pars secunda:)

6v

Kax0%i6Gi fihv ini yikmxi

yccQ

KccTt

vx\ia xov x GavdaXi^KOv

405

xoft

403. xatiaxioio

t6 Qcciiog

xataaxiooi /uiv R, quam lectionem e xataaxia&ntv natam esse

Kock (deinde ihiOQi; scribens cnm cod. R), aliena enim hinc
Medium tamen de deo usurpari vix potuit, quapropter xataaxiaag

fiev\

probabiliter statuit
est particula

/nev.

Blaydes. Mihi locus nondum emendatus videtur, cum praesertim

forma aavdaUay.o; a neutri generis substantivo to advSaXov ducta, et
pro voce to q&xo? in hoc verborum contextu potius expectetur tbv xi^uiva.
te

irti

dedit

suspecta

sit

404. t6v tt] t6v6e t6v codd., t66t to Bergk.

405.

ti>

398

sq.

tbv xtt&v

^6c*oi;'\

(recepta in vs. 406 lectione codicis R) Blaydes.

pompa mystarum

In

lacchi

simulacrum coronatum duasque faces

tenens Eleusinem deferebatur; vid. ad
316 sqq.
400 sq. (h; ...

vs.

tu

tenellue

TitQaivetg]

quomodo iuvenis
multam viam

delicatior

et

quoque lonperambulare possimus. Senes

potissimum nunc loqui finguntur, cogitant autem viam sacram centum fere
stadiorum, quae Athenis Eieusinem ducebat (vid. ad vs. 323). Similis est locus

Xq6v(p 6e vateQov

na^

neQieiXt

noXXta tivi xai Xtt96c-

oi)

tag

ICivrjaiag

^jfopi/ytaj.

Ex

quae h. 1. afferuntur, confirmantur fragmento monumenti scenici

Eleusine nuper effosso, in quo commemorantur nomina duorum civium, qui
Aristotele

sine labore conficias, ut nos

bis coniunctim choregi vicerunt in ludis

gum

scenieis

iter

Eur. Bacch.
dayu)Yiia<o

v&v

a"

193
iytb.

i]yriattai, vid.

Particula wg

yepwv ytQovta nai-

sq.

eadem

9eii it/uox^i xttae

etiam

ibid. vs.

64 sqq.

ratione adhibita est

Ach. 642.

1895

p.

Foucart in Rev. de Phil.

(cf.

supra ad

vid.

prosunt

vs.

comici

cf.

Sed

153.

verba

nimis parce sumtus faciente nunc quereretur vel iocaretur. Alia igitur ineunda

cum

legatur

autem ad

contemnendi

sic explicantur:

nunc

Xititig

ne ex Aristophanis verbis

ioiKt 6e

ytXto

tovtov
ott

naQtfKpaivtiv 8ti

toTg

noirjtaig.

(ptjaiv

avv6vo

xal

xal

tbv

rttQi

tj^t]

yovv tou

ixoQ)]-

KaXliov

J^QiatoteXrjg [in Didascaliis]

if6ogi

tQayta6oig

i/ti

xoQHyeiv

xto/nta6oig'

Ativaixbv

tic

diovvaia toig

iuati

Xawg ^v tig

Itytbva

avatoXri.

iv

t>i

Plut.

845

6 fxvovjutvog to t/uiitiov o iip6Qei

teXitog &q)avta9fj 6taQQvev,

haec

haec

interpretaturis

Av. 805 Herodot. II 92 Thuc. II 40 1

VIII 1 3 et ibid. c. 4. In scholio non
pretii

nihil

absurdus enim easet chorus si de suo

ipsius chorego (vel suis choregis, si
etiam Lenaeis huius anni duo fuere)

est via. In scholiis

404. iy^ tittXtia] partimoniae causa,

autem

de Cinesia

119 sqq.);

ov6enote

/uvijati

&nt6veto fiexQig av

ad hunc

morem

putat Mitchell. Sed vereor

alludi

eum

effecerit

commentator, satis enim absurdus mihi videtur, potiusque statuo novis

vetus

vestimentis [xaf^aQolg xal

commentator
celebrasse

pompas

veoig,

ut prior

indutos

mystas

Bacchicas,

recens

seripsit)

RANAE.

72

nal i^riVQeg m6x

cc^tjfilovg

Ttal^eiv T Kal ')(^0QSveiv.

"la%ie (pikofpQevxa^ GvfiTtQOTtefini

(Pars tertia

Kal yccQ TtaQa^Xetpag

410

vvv

fietQaxi6iir}g

xv

Kaxetdov, nal

dri

fis.

:)

evTtQOdcoTtov,

fidX^

6vfi7tai6xQCag,

%iXG>vlov

naQaQQayev-

xog xix&iov TtQOKVilfav.

"laKje cptXoxoQevxd,

GvfJtTtQOTtefJtTte

(le.

SAN&IAS.
iym
406.

Xttl

igtjvgeg (x&^evQii

412. jtaQaQQayevtog]

aet ncag q)tXaK6Xov96g

(J'

kui

elfit

COdd.)] i^evQeg R.

diuQQ.

R,

diit

^ayevtog APalmer, sed simplex a dictione quo-

tidiana alionnm.

414 sq. Choro tribui mavult Bergk

Dindorf (vid. schol.).
414. iyw

(5']

^ywy

Blaydes.

xal

||

vs.

414 sq. Baccho,

Beck] xal ^et

aiittjg

415''

codices,

Xanthiae dedit

quo servato Din-

dorf in fine versus 415 scripsit TtQoaxoQeiaui (Halm ieiune admodum nQbg net" aXXjjg)j
versus autem 444 sq. his similes reddit scribendo xdQaiaiv et xal tpeyyog leQiv otata.

Blaydes

xal

autem qui

ttai^eiv

initiati

fj.et'

aitfjg

essent

liovXofiai

suas

sed vestes has longis per pul-

verem ambulationibus pluriumque

rum
dio

ludis

die-

nocturnis atque diurnis sub

transactis

misere fuisse deturpatas

cum in deorum delubrum

Hanc ob causam Carionem

deferrentur.
Plut. 845 ad

virum, qui vestem laceram et decolorem

diis

consecrare se velle proflteatur, dicere

^numquid mysteria
brasti?"
in

in

eo (nuper) cele-

cui imo per annos complures

eo alsi"

respondet vir antea infelix

nuno beatus. Non pretiosa autem fuisse

vestimenta quorum per paucos tantum
dies usus esae posset, neque pepercisse
mystas vestibus vilis pretii, quae mox
ponendae essent, facile credimus ita illud
&^tjluiovg vs. 406 aptam ni fallor habet
Ipsa tamen poetae
explicationem.
;

verba corrupta sunt; vid. nota

406.

i^rivQe;

critica.

wate] item Plut. 492.

ducit.

vestes

post diem festum Cereri et Proserpinae

vovisse,

verum

Afi/iUtoii?]

sine detrimento, hvev

^rjfiiag

(Ach. 737 Pao. 1226 Plut. 1124 Antiphan.

267 etc). Item Plat. Leg. IX 865

fr.

409. naQtt^/iiipag]

cf.

Vesp.

c.

497 Eccl.

498 nec non Lys. 156 naQaJ-i6wv, vid.

etiam infra vs. 815.

jueiQaxiaxiig^ naidiaxtjg,

puellae (inge-

nuae). Cf. Plut, 963.

414 sq. Ego et semper obsequiosus nequippe pedisquomodo sum homo

sequus
et nunc gestio iocari et saltare
Neque
(ad illorum scilicet exemplum).
corrupta neque obscura mihi (ut Kockio)

scio

haec verba videntur,

(piXax6Xov9og

cum

verbi

duplici

adiectivo

autem

utitur servus ludit in

iixoXov9elv

significatione,

quod, si additur fietik tivog, servorum est

vel copiarum ducem sequentium, &xoXov9etv vero tivi est amicorum sociorum^e

aliquem

comitantium

(vid.

Cobet

Var.

Lect." p. 22).

411.

dtei

nwg] item Plut. 246 Eur. Hipp.

73

RANAE.

415

10QBVHV ^ovXofiat.

Ttal^Etv

JI0NT20E.
Kal y(oy TtQog.

KOPTOAIOZ {IEPO0ANTH2).
ovXe6d- dijxa noivfl
AQxeSrjfiovy

(jxroi/^cojitev

mv ovk

og STCrerrjg

415. nal^tiv Naber] nal^mv codd.

ecpvSe cpQcireQag

vs. 388.

cf.

416 sqq. Arnoldum secutus versus 416-418, 422-424, 428-430 duci chori tribui.
Quae si vera est huius loci discriptio, dubiuin esse vix potest quin post vs.
430 tres versus totius chori coryphaeo respondentis interciderint, vel potius post
429 quatuor perierint versiculi, quorum miserae reliquiae iam efflciant ver430, qui verti nequit.
Etiam vs. 434-436 ducis, non totius chori esse
Arnold observavit, id autem fugere potest neminem.

V8.

sum

418. <pQ&ttQai\ (pQ&toQag codd.

666

Xen.

valet

Hell.

nott

&ti

IV

idem

etc;

Alexid.

85 Eur. Iph.

fr.

Aul. 638 Herodot. II 50 et 79 etc.

xaJ] in flne trimetri, vid.

415.

ad

ad

vs. 298.

adverbii vim servavit etiam

rtpo';]

anno praepositus aerario publico

Lippus

(d yXaixojv) dici

697 Plut. 1001 Aesch. Prom. 73 Soph.

Lys. or.

autem

20 a etc.
416 sqq. Haec scripta esse ad imitationem iocorum, quos ad pontem Cephisi
fluminis (Attici
an Eleusinii?)
habitos esse dum pompa Bacchica age-

loco

perhibent

Hesych.

s.

Conze;

ex his

v.

comoediam
ariolati

autem

Atticam

sunt

IX

Strabo

yttpvqiatal,

p.

ludibriis

originem

viri docti.

400 et

suspicatus

est

ipsam
duxisse

Sed haec omnia

nimis incerta.
Av.

Lys. 821

1689,
tijv

et

Yva9ov

sine
^ioiiXti

cum

subiun-

particula dfjta
&ivto

etiam Lys. 1042 choreutae postquam in duas partes distributi

oecinerunt, cohortantur se ut coniunctim
xotvjj]

I.

Eupol.

1.

fr,

e civibus

9?),

natum non esse nostro

septimum iam annum

Atticis

innuitur:

neque habet curiales", iam per

septennium inter nos versatur necdum
receptus est in Atticam aliquam phratriam. Liberorum enim recens natorum
agit

nomina cives ad curiales suos deferre

solebant Apaturiorum fAch. 146 etc.)
die tertio

798).

vs.

(cf.

non

exprimitur

ut

sermo

videatur

fleri

Quod

de

iocose ita

civitatis

sed de pueri

iure
ali-

cuius dentihus genuinis, qui septimo fere

416. [iovXia9s 6^ta] item

ctivo

XIV 25.
solebat (Ran. 588

se praestitisse perhibet Lysias

Oed. R. 232 Eur. Phoen. 610 Plat. Apo-

batur,

Erasinidem praetorem repe-

vs. 141)

tundarum insimulavit (Xen. Hellen. I 7

2); ipsum vero minime continentem

Ach. 701, 1229 Eq. 401, 578 Vesp. 1320,

1420 Pac. 19 Lys. 628, 1238 Ean. 611,

log.

(hel-

lenotamiae fortasse munere fungens, vid.

sic

iam novum canticum inchoent.

417 sqq. Archedemi hoc tempore satis
magnae in rep. erant partes; hoc autem

fr. 27 Plaut. Menaechm.

cedere solent in locum pulli-

vitae

anno (Solon.

57)

9,

norum (tmv

yvix>yi6vmv

sive

toi)

yvcb/natog,

Anim. VI 23, Aristophanes grammaticus apud Eustath.

1404,61 =Kock fr. com. adesp. 572 sq.).
Vox igitur (p^tdttQaf praeter expectatum
vid.

Aristot.

subiungitur
scholion).

Hist.

pro

ddovta;

De eadem

[(pQaatfjQag sec.

re iocas

flt

Av. 764

RANAE.

74

X0P02
vvvi ds

420

drjficcycoyei

iv TOtg av(o vsKQOtGi,

Kai icxLV

jiQ&ra

XDC

Ti^g

iKSt

fioi^^rjQtag.

KOPT^AIOS {IEPO0ANTH2).
Tov KXeted-ivr} d^ axovco
iv ratg TacpatGt TtQaKTov

savTov xal GTtaQarTstv Tag yva^ovg.

rlXkstv

422. K).sia9ivii\

VR. Utramque lectionem

codd. nonnulli, -vov? ceteri, in his

-vtjv

norunt scholia, de hac autem observant: flngit Clisthenis filium aliquem, nomine

non addito."
424. iavtoij] thv autov Blaydes probabiliter.

etiam Av. 1669.

vid.

Eupolis

in

71)

(fr.

Eandem ob causam
scholio

Archedemo rogaverat:
i)

givrjg

iinb

420.

iv

allatus

de

im/tbQio; J' for'

x9'ov6g;

toig

avto

vsxqoiat\ sic

tovi avoi

degentes nunc appellant mortui, eodem

genere loquendi usi quo supra vs. 177
pro

iiva^ioit]v

solito

est

vel Pac. 198

sum

terrarum."

tov

jtoZ

obqavov

&7fo9dvotfii

dictum

Trygaeus rogat quorabierint

cum

coelites,

dicendum

esset.

Nihil

quidam

occisos esset

inter

eius sodalis,

qui Sebinus nunc audit. Inflnitivum

Xtiv

imperfecti esse

taig

tatpatat

docet,

quod

signiflcat

tum

(cf. schol.),

cetera quae sub-

iunguntur praeterita ixonteto,

viri,

cum

Itaque

xQdYfi.

qui pro patria pugnantes occubue-

rant, Clisthenes

si

credimus choro

sed

partem

attollens

tt]v

melius verba

xaxortQayiav, Fritzsche
sic

iungebat

vix

vexQotat Srjiua-

421. ta

7tQCbta'\

item Herodot. VI 100

IX

78 Lucian. Rhetor. 15 Eur. Med.

917 Hec. 794 Or. 1247 (Cobet Nov. Lect.
p. 568). Eadem ratione adhibetur navta
(=quantivis pretii) Herodot. III 157 VII
156 Thuc. VIII 95 2 etc. cf. t&6i de
hominibus usurpatum Aesch. Pers. 1
Eur. Andr. 168 Troad. 99 Thuc. VI 77
;

1 etc.

Hox9>]Qiag'] praeter

expectatum pro

6rjiuaY0)yiag vel nolttsiag (sic

422

sqq.

Clisthenes,

recte schol.).

qui

trierarcha

pugnae ad Arginusas interfuerat

ad

vs.

48 et

57),

in publico

(vid.

funere mi-

litum interemtorum eximia luctus signa

dedit

vel

dedisse

que

capillos

nunp

flngitur,

quod

podicis

corporis

qua

vellens-

sciiicet,

gla-

bras autem genas radens obiit" mulie-

brem

yioyet Iv totg avu).

conspectus est ad coelum non os manusve

maxime desiderabat defunctum,

valovg 6ia

ixe-

'^xXae,

publice laudati sunt

peram interpretabatur

i1.9i]-

cu?/i

in Ceramico sepulti sunt cives in illo proelio

mortui

ultra. Apollonius in scholio allatus pervey.goug toug

til-

cum praemissum

modum

in

Sebinus

ille

ingemiscebat,

mortalium mihi

obiit

dilectissi-

mus."

mum,

qui primarius praetorum accusator

Quoniam statim post Archede-

suspicio

nunc commemoratur Clisthenes,

nascitur comicum alludere ad

nimios

illos

extitit,

rum

luctus flctorum propinquo-

I 7 8), quorum
Theramenes eiusque amici incitarunt cives ad animadvertendum in prae-

(Xen.

Hellen.

ope

tores, qui corpora occisorum post proelium non suatulissent e maris flactibus.
Clisthenem Theramenis fuisse sodalem
satis est credibile, ipsius autem Thera-

menis singularis illa calliditas tangitur

infra vs. 541, 967 sqq.
424. tiXXttv] cf. Hom. 2 710 x 567.

75

RANAE.

xopoi:.

425

xai ixontET

iyxexvgjwg,

Kul SKlas nal SKSKQdysi

Esivov^ oGTtg sotIu j4va(pXd6Ti.og.

K0PT<PAI02 {IEPO0ANTH2).
nai KakXiav ys <pa6i
427. 2e(iivov, oati; iatlv] 2e(itvo; (sic A) ouxet^ eativ

werden]

Hamaker.

||

HvacpX&atio; vHer-

Llva(pXvatio; Bentley, H.va(pUatt.o; codd.

In
et me iudice lacunosa, vid. ad vs. 416 sqq.
428 particula ye nihil signiflcat; in vs. 430 pro genitivo xva9ov, qui ne verti
quidem potest, dativum xva9ta substituebat Bothe.
428-430. Verba perobscura

V8.

425.

plangebatur ;

ixortteto']

propter hic quoque fortasse

426.

iy.exr^ayei]

Vesp.

Av. 60

accu-

cum

accu-

coniungendum.
accusativum adsciscit

sativo 2e(iivov est

etiam

cum

396 xontead' "Adwviv, qua-

Lys.

sativo

103

xexqayev

ifijiada;,

cf.

tbv deajtdttjv.

lioibv

Ordo quo collocata sunt verba

adiectivum

ut

eflfecit

oati;,

nam

(iivov

Hvafpl&attov

quisquis ille

ratione

pronomini

proprie dicendum fuerat 2earticulo),

(sine

quendam

Sebinum

iativ,

fiiit.

Pronomen

adhibitum

est

Av.

oati;

iocum autem amarum

quem

patriae suisque

fertur

Clisthenes,

tribuitur Sebino JivaipXaatiw,

mine a verbo impudico

eadem

1575 Eccl.

361. Per

flevisse

oati;

Anaphlastium,

bellatori,

tum

per

HvatpXaatio;

assimularetur

attractionem

fuisse

viro

illi

ereptum

nomen

quo cogno-

iivatpXav

(vid.

comicum
mentionem fecisse testatur Bcholion; nunc autem non certus
quidam Clisthenis amator nuper defuntur,

signiflcationem

comico detorquetur, quasi a verbo [iivetv

ductum, quemadmodum alias Amt/Lysimachae, aliis multiiae, Philoxeno,
tis eiusmodi nominibus ipsa etymi vis
sit

tribuitur

ioci

rupta esse verba tradita

particula

lacunosa

nomen

displicet

modo

men

Sefllvov

Atheniensibus non inaudi-

Innovixov

'

postquam

lusit

chorus.

verbis

efficio

Praeterea

tudinem verorum demotieorum XoXXeldat

KffwniSai Axeiidovaiot conformata sunt;
adde iocos simillimos Eq. 55 et Pac. 42,
ubi vocibus iv nveXw et Ixatatfidtov nomina Pi/li et lovis xatai^atov in mentem
fal-

inde

debuit

Eq. 79, 'Axfjadovaio; Eccl. 362 ad simili-

No-

esse

et

geni-

alienus,

quod chorus

respondere suo
'

Inno^ivov

detortum
in

docet

statim

destituta

versibus

duci.

Nisi autem

sensu

ye

xua^ov a vicinis

iocum ex

est hic iocas.

quoque

ibi

428-430. De Callia quae hic dicuntur,

merae sunt tenebrae; alludi autem ad
rem nobis ignotam, satis apparet. Cor-

406 (nam

de nihilo flctus

Redit Se-

84).

causa commemoratus.

admodum nomina

revocantur audientibus.

ad Vesp.

(vid.

binus Anaphlastius Eccl. 979,

tribus

lor,

nomen esset, derideeamque perridiculam

illud nomen proprium a

Sebino

cui

sed in novam

repetito allnditnr ad demum Atticum

Anaphlystum (Herodot. IV99 etc), quem-

iocosa XiuXidti; Ach.

scribendum), KXwnidai

ductum, opinor,

Sebini cuiusdam

tivus

ibi

aeiiojuai

locus demonstrat, et Platonem

Lys. 1099 itvaneipXaanivo; intentus veneri)

sic

(a

ut AqxIvo; ab aQxo/uat), luculenter noster

ctus,

427. Sebinum clamabat nescio quem Anaphlastium.

tum

2e[iivov

Verbum

per

egregie

nomine
vavnaxetv

imperfecti esse inflnitivum Blaydes perhibet

vix

probabiliter;

dubium autem

propriam nunc vim suam

servans de pugna ad Arginusas usurpetur
(at
sic
dicendnm
vavfiaxijaai
erat ut vs. 49), an ad proelia amatoria
est

utrum

transferatur

(cf.

Vesp. 479), quae Bothii

76

EANAE.
Tovxov xbv ^lnito^lvov

430

'KvC^ov Xsovxfiv vavfiaxetv

ivri(i(iivov.

JI0NT20S.
chorumque

(procedit

s%oix

ttv

nXovxfov
yccQ

Ievo)

iefiev

alloquitur:)

ovv (pqaCat v&v

OTiov iv&dd^

oiKst;

ccQximg cctpiyfievco.

KOPTQAIOi: {IEPO0ANTHZ).
(irjSev

435
aXX

l'6&

fiaKQccv ccTtek&rig,

avd-tg iitaveqri

ftij^'

(is,

avxr^v xrjv d^vQav cc(piy(ievog.

iit

AI0NTS02.
aiQoi

av av&ig,

co

nai.

SANmAS.
(dum

sarcinas denuo ex

humero suspendit secum mussitans:)

xovxl xi

aXl

432. nXovtMv]
4:37.

co

movtwv V E

R] a^

rjv

xb jiQccy(ia

Aibg KoQiv&og iv xoig

rj

ys codd.

6xQ(a(ia0iv.

et plerique, sed cf. Eccl. 1125.

nonnuUi.

aliorumque xiia&o) legentium est sententia.

Vox xva&og (cunnus) legitur etiam Ach.
782, 789 Lys. 1158, partic. ivtjnnevo;

a;

amicius recurrit Nub. 72 Av. 1250 Eccl.

esse testatur scholion.

80.

munere

Callias

Hipponici

filius

in mysteriis Eleusiniis

daduchi
fungeba-

quae fortasse causa comicum mohoc loco eius mentionem faceret.

Postquam Hipponicus in proelio ad
Delium occubuit, omnium Graecorum
tur,

vit ut

436.

(fr.

437.

439.

maxima earum

284

sqq.);

nunc

decoctorem agit, et Ecclesiazusarum tempore vix ulla ex magno illo naufragio

superabant rudera (vid. Eccl. 810), senem autem sordida paupertas oppressit
^este Heraclida Pontico

^II 537 c.

apud 4thenaeum

iTt"

av-

a^iQoi

av] sarcinas,

quas modo

(vs.

De

re

ad nauseam usque incul-

Pindaro Nem. VII 105, redit

proverbium Eccl. 828 fr. 509
Plat. Euthyd. 292 ^; cuius hanc causam
nostro loco profert scholion, quod Copatur

rinthii

sunt,

(Av.

'laS'

cata {mie scie) vox d Jihg KoQiv96g usur-

autem cum actae

diffluxerat

&A;i'

&(piYJiiivt],

438. Cf. vs. 39.

autem

pars

&vQag

315) deposuerat.

habebatur (Lys. XIX 48),

sed ingentes opes a proavo avo patre
congestas paucis annis dilapidavit, Aves
ditissimus

Item Plut. 962

etiam in Gerytade
162) idem qnod nostro loco lectum

ticg

heroem quendam eponymum prae-

ter ipsos

nemini cognitum (Pausan.

I-^l

1) iactare solerent utpote lovis fllium.

credo simul nunc alludi ad toi/g

lectulorum incolas (Nub. 710),
neque huc facit Antiphanis fr. 236, ubi

Vix

xdQcig

Corinthii

praestantissima

bricare dicuqtur,

atQojfiata

ta,-

^y

RANAE.

77

KOPr0AIO2 {IEPO0ANTHZ).
440

;^(9frr

vvv tSQOv ava kvkXov

avd^ocpoQOV av

d^sag,

akcog

nai^ovrsg, oig fierovela &so(piXovg soQrTJg.

445

ds 6vv raiGiv aoQatg

iyo)

ov navvvyi^ovGtv
(Dux chori

cum

abit

v,a\

slfit

d^sG, cpeyyog

yvvat^iv,

tSQOv otGav.

mulieribus, quae faces secnm auferunt.)

X0P02.
Stropha

448453).

(vs.

XODQ&fisv sig TtoXvQQoSovg

Xsifi&vag av&SfKodsig,

450

rbv rjfiirsQov rQoitov,

rbv naXXtioQcorarov,
nai^ovrsg, ov oX^tai

'^Qat ^vvdyovGtv.
Antistropha

454

(vs.

459).

fiovoig yccQ rjfitv ^Xtog

455

nat cpsyyog iXaQov sGrtv,

oGoi

448.

jtoXvQQodovi]

Lectionem hanc

nam

et vVelsen, vix recte,

Kock

sic

Movaai

vel

sic interpretatur

coll.

adi. nolvQQod-oi

potuit usurpari, vix potuit in

453. ^^Qai\

codd. pauci, quod glossa in

rtoXvQQ69ovg

interpretatur noXvijxov;.

(cf.

Pac.

Cant. et in Barocc.

Aesch. Sept. 7 receperunt Thiersch

de frementi vel lugenti multitudine apte

bonam partem

adhiberi.

Meineke, MoiQai codices. Vulgatam

werden nicht von einem menschhchen

816)

die Mystenchore

sv-

fisfiviqfisd^

Choregen, sondern gewissermassen von den Gottern selbst angeordnet"; in quibus

displicet illud quodammodo, quo artificiosa commenta saepe prodnntur;
vocem autem traditam damnat adiectivum oX(iiat beatae, almae, quod de Horis
verbis

aptissimum, de Musis aptum, de Parcis ineptum.

455. lXaQ6v\ Uq6v

V R

alii.

ntQt^oXov toO ttfiivovg (cf.

440. xyxior]

442.

630

o\q fittovaia^

aXXot;

8aoig

.'>'

olq /uettatt, cf.

/niteatt

Plut.

tov /Q^jatov

vs.

cf.

1525.

448. TioXvQQodovi] Proserpinam {9t<iv vs.

440) flores adamasse res est notissima:

raptavit eam Pluto av9-ta aivvfiivtjv ^6da
xai xq6xov

;J'

la

x6v (h. Cer. 6).

xaX&

Xtifitbv

iocfi

KaXXlxoQog dice-

xaXXtxoQMtatovl

primum

suis canticis

quem

mulieres

Cererem celebrasse

ferebantur, vid. h. Cer. 273 Pausan. I 38

6 Eur. lon. 1075 Suppl. 392, 620.
454 sq. Vid. supra ad vs. 152 sqq. et

tQinov.

447. (piyYog leQivl

451.

batur fons Eleusinius, ad

Poll. I 10), lurum; vid. vs. 326.

ftaXa-

Soph.

719

fr.

tii tiXtj

apud

Plut.

xtivot jiQot&v,

tQta6Xfitot

o'i

Mor.

21/:

tavta StQx^iv-

/noXwa^ ig "AiSoV totaSt ytxQ /i6I

voti

ixtt

ixti

xaxd.

^fjv

iatt,

totg

(5'

aXXotat

nivi^

78

RANAE.
re

Ge^il

dti^yofisv

lov neQi rovg ^ivovg

rovg iStarag.

Kccl

(Dum

canit chorus, ad

ianuam Plutonis accedunt Dionysus

et Xanthias.)

SCENA NONA.
Dionysus, Xanthias, Chorus, mox lanitor.

JI0NTE02.
(tergiversanter:)

460

aye

riva rQoitov rrjv d'VQav

8r\

Tt&g iv&aS^

xdi/;o)

riva

KOTtrovGiv ol inLywQioi.',

apa;

SAN&IAE.
oi5

[17]

SiarQiijjeig

aXXa yevsec

HQaKkea rb GxVl^^

KaO'

rrjg

d^vQag,

^^ A^ft

^^'^

ey^av,

AIONTZOE.
(alta

voce clamana

dum

pnlsat ianuam:)

ital.

nai.)

(Aperta ianua procedit ianitor Plutonis.)

TPSIP0E.
rig

o-Stoj;

AI0NTS02.
HQaKlrjg 6 xuQreQog.
458.
statuit.

(iiov

Blaydes] tQditov codd.

tov?
II

462. ysiaei

459.

B]

E tov?

{ytijari)

ldi(btai\

hic

R] yevaai

quod

Idiovg noXitag, cives

460. TtVa] vid. ad vs.

y.al

tb

120.
^f//""]

assonantia vs. 740 nivnv

269

fiajfwv

xal

^aa/0)v.

y.al

scholiis

vel

460 irrepsisse probabiliter

similis

^ivtlv,

Vox

(ad vs. 465, 473, 474? 475 bis)

affirmatur ex Euripidis Theseo desumta

esse.

cf.

Sed quae ex

fabula in scholiis

illa

afiferuntur nostri ianitoris verbis

minime

Ach.

similia esse, sive

ktj/ita

personam loquentis sive ipsa denique verba spectes, optimo iure observavit Fritzsche; sunt autem haec: xoiQa te

redit vs. 500 et saepius.

464 sqq. lanitoris personam adumbraAristophanes ad exemplum Aeaci e

tragica scena noti; vid. quae ad Personarum indicem annotavi. Cuius grandisonae minae quin dictionem tragicam referant dubitari nequit, et partim certe
(vs. 470 sqq.)
ipsa tragici verba hic
leguntur. Quater autetn vel quinquies in
vit

450

cett.

nostros; alibi opponi solet tolq Iv rUtt.

463. tb a/rifia

e versu

V, sic vel te (om. tou;) multi codd.

locum sive occasionem

sive

YccQ

aov avy/itxj

Sda^ iyxeipaXov,
nQi]att]Qe

xojitaig

Qavw

6/itov,

tt rte-

6/Lt/it(kttuv 6'

Qevaovtai

y.&toj

ano

(fr.

at/toatayet

388). In Pi-

rithoo vero di-amate, ubi Hercules ad inferos penetrabat,

cum Aeaco

colloqueba-

Cerberum domabat, Theseum Pirithoumque a se Hberatos in lucem reducetur,

79

RANAE.

&TPSIP02.
^dslvQe kuI avaie^/iyvxs koI

xal (iiaQE

og rbv xvv
ccTtfj^ag

6v

toXfiriQE

TiaiifiiaQE nal fiiaQdtxarEy

Tial

v,a\

ayijjiv

Keq^eqov

i^EXccGag rbv

'^fx&v

ka^cov,

ccTioSQag coyov

toXiutjQh^ xal toXintjQi xicvalaxvvtt (ut Pac. 182) codd. nonquae fortasse magis aptam gradationem efficiunt.
467. i^tXaaa;^ Keiske HtXuiv non recte, vulgata tamen suspicione non vacat. Ecquid
tbv KfQ^tQov est interpretamentum ?

465. xal dcvala/vvtt xal

nulli,

fr. 594 et fabulae argumentum

apud Wilamowitzium Anal. Eur. p. 168),
lecta esse quae nunc iocose imitatur

de Theseo

Aristophanes,

liis

bat (vid.

probabilis

Fritzschii

est

coniectura, cui adstipulati sunt vdSande

Bakhnyzen

et

vWilamowitz

1.

172.

p.

1.

Fortasse igitur statuendum, grammaticos

non Euri-

Alexandrinos, qui Pirithoum

pidis sed Critiae esse sive putarent sive

scirent

(cf.

vWilamowitz 1. 1.
ab ea fabula,

kles' p. 15, 22),

et

Hera-

licet no-

simillima praeberet, se avertisse,

stri loci

ut in genuinis Euripidis dramatis quae-

quem comicus hic expresnam tragica eum verbula nunc

commentariis inl

Quae

si ita

sunt, Pirithous hic in scho-

aflfertur

ut fabula Euripidea, et tres

quoque trimetri illi modo excripti, qui

licet non sint consimiles Aristophaneis,
haud tamen ab iis abhorrent, legebantur in Pirithoi loco, quem comicus nunc
imitatur; quae etiam Wilamowitzii 1. 1.
sententia. Praepositionem Ini in ^
corruptam etiam schol. Vesp. 1026 praeest

Evnohv

bet: 6i
(ptjai,

lyco kaec

sit,

non Eupolis

manifestum esse deautem tum invenisse quod

id vel siirdo

scholio ^v

nihil

avtbv

buit,

loco Aristophaneo

fabulae

Thesei

illi

esset similius

quam

hos

igitur

versus,

nunc exprimi sumaisse. Sed vero duco

similius

bulae

in

Thesei

epitomatoris errore
nostra

scholia

irrepsisse

fa-

no-

men. Scilicet Theseum nq!)? t6v Mivcaa"

haec dixisse in uno tantum scholio legitur, versui

465 in codice

adscripto,

quod ex ampliore ad vs. 475 scholio est

excerptum; ad vs. 475 autem Minois
nulla fit mentio, neqne in scholiis ad
vs.
/iQof

473
tov

sq.

Quapropter suspicor

Mlrioa (quod in n.

t.

illud

Mivotav-

Qov refingebat Fritzsche) a sero

demum

homine aliquo esse adiectum, in

quinque autem his notis (ad vs. 465,
473, 474, 475 bis), quae unius instar
sunt, perperam dici Euripidem haec ^v
&i,ati dixisse, in vetnstis enim ad Banas
nato

in"

de Auto-

nunc dicit {Arisiophanes

Item Av.

alicubi).

ybcQ tS)

sc. h.

1.,

100 in

TriQii SocpoxXT}? inoitjaev

icnu}QVi9ix)ixivov

iaxiaxpe

(L

6t toiavtd

iv ^dtoXvy.u)

ubi antehac restitui

rerent locum

fundere,

scriptnm,

@t]ati fuisse

in Pirithoo scilicet fabula.

xai

tijv

ITQ6xvt]V iv

noXia rbv TtjQta, ubi Sophocles

perabsurde dicitur suo dramati iocos de

Tereo inseruisse, legendum est icp iL,
quapropter {Aristophanes in Avibus) multa
est. Haec scilicet metamorphosis multorum de Tereo iocorum
materiem praebuit comico.

de Tereo iocatus

465.
ris

Pac.

Simillima sunt Mercurii (ianito-

munere

coelo

in

182 sq.

icvaia/vvtt au
ftiaQoytatt. Cf.

(L

toXftiiQt

etiam Pac. 362 w

ti noitiv

a)(vvt0i

et

xat

xa\

xal

xai /ntaQt xal na/ttfiiaQt xal

toXftijQi,

xal ^SeXvQe, fr.

verba

fungentis)

^itXvQk

dtavoti ;

(i6eXvQ6g,

26 w

fitaQt xal

Ach. 287 &vaiEq. 304

tu

/utaQe

fttaQt xal ftiQVvwvda xai

Nub. 1327 w ftiaQt. Apud Demosthenem saepius iunguntur [idtXvQ^s et

toXfttiQt av,

&vat6i'i?,

vid,

itvaia)(vvto;

XXI

XXV

27,

XLIII

56.

107

xal fttoQog

item

RANAE.

80

ov iym iqjvXaxtov. ccXXa vvv

470

e%i

fiiaog'

TOta ^Tvyog 6s fiEAavoxa^dtog Ttitqa

AiEQOVtioq t GKOTttXog aifiatoGtayrjg
CpQOVQOVGt, KcDKVtOV t 7CQidQ0(l0l KVVSg,

"EyiSva %^ Katoyiii(paXog, ^ ta Gitkayfya Oov

8t.a67taQd^i'

475

7tkV(i6vcov

5'

av&dipEtai

TaQtr\6ia (ivQaiva, tco v(pQco 8i 6ov

avtoidtv ivtiQOiCtv

rjfiatcofiiva)

StaGndfSovtat FoQyov^g T^t&Qdstaiy

474. nXevfidvvDv

V R]

Ttt.

plerique.

||

S'

Pernice]

t'

codd.

477. Tei9Q<iaiat] sic inscriptiones saepius, Ti&^. codd.

?/

469.

formula e

loquendi

juioog']

nem Nemeaeum;

vid. Hes. Theog. 297

hoc versu et sequenti cf.
Soph. Trach. 769 sq. i]).9s rf' datiwv

palaestra desumta legitur etiam Ach. 571

sqq.

Eq. 388 Nub. 1047 Eccl. 260.

470. Pronomen toTog pro toiovtoi ad-

iLdayfihg

Cum

itvtianaatog,

hibitum certissimum esse dictionis tragicae indicium, vix est quod obseryem.

ixiSviqg

Eadem

/iiovwv dcv9'>jipato,

est

verborum

structura

Soph.

Ai. 251 toiai hqaaaovaiv &7ttiXag SixQattJg

etta (poiviag

&g idaivvto,

tbg

ijxovae xai Sididvvog

779

VS.

ij(9Qag
sq.

(hg

anaQayfiog avtov nXiv-

VS.

1054

adcQxag

(Se/?^axe

^ocpei ^vvoixoijVj^Enr.

&Qtt]Qiag

nltvfiovdg t

uitQtXSat (sic scribo

471. alnatoatayrjg']

pro iqiaaovaiv).
cf.

Sept.

836

locus

quem eomicus nunc

Eur.

Suppl.

812

fr.

863 et

imitatur

(fr.

388, vid. ad vs. 464 sqq.).

quae sanguinis odore

Furias,

allectae,

perinde atque

canes venatici,

horainum vestigia persequuntur donec poenas ex eis sumserint.

Cf. Orestae verba apud Aesch. Choeph.
924 aiat, (pvXagai /uy]tQ&g iyxdtovg y.vvag,
item Soph. El. 1388 Eur. El. 1342. Hinc
veras canes in Hecates Furiarumque
comitatu ad Cerberi exemplum finxere
recentiores; vid. Hor. Sat. I 8,35 infernas canes, Verg. Aen. VI 257, Lucan. VI
733, Ruhnken. Ep. Crit. I p. 93 sq.
Praeterea de vocis xijtur usu poetico vid.
ad vs. 1287.
473. Echidna, quae mulieris cum serpente commixtae corpus habebat, in
speluncis subterraneis habitans Typhaoni
scelestorum

peperit

totg

ovvii tavteQa, Lys.

367 (iQvxova& aov

tovg nXevf.tovag xal tavte^ i^afiijaw.

472. Cocyti canes scholion recte inter-

pretatur

tU
Cycl. 235 sq. xata tov diucpaXiv /ueaov
anXayXV ecpaaxov i^afii]aea9at [iia. Comici
concinunt loci Eq. 708 i^aQnaao/xai aov
\

Aesch. Ag. 1309

Orthum (Geryonis canem), Cer-

berum, hydrajn Lernaeam, Chimaeram,

Sphingem (cf. Eur. Phoen. 1020), leo-

eadem

iivS-Antta&ai

redit Eur.

Med.

55,

Verbum

adhibitum

ratione

1360 Hel. 960.

475. Myraena echidnae sociatur etiam

Aesch. Choeph. 994

ft.vQaiva

eit"

?;fj(iV

autem nunc a comico per

iocum dicitur; quae vox sono quidem
Tartarum in memoriam revocat, ita ut
etpv,

Tartesia

horroris plena esse videatur, revera ta-

men locum

aliquanto

minus remotum

indicat,

piscium nimirum

muraenarum

patriam

Tartessum;

nam

postea certe

Tartesias muraenas in deliciis fuisse do-

cent Varro apud Gellium

lux VI 63.
rodot.

VI 16

et Pol-

Tartesias mustelas novit He-

IV 192 (item Aelian. XIV

veipQii]

cf.

476. avtoTatv

vs.

4).

1280.

ivttQotatv']

vid.

ad Vesp.

119.

477. diaan&aovtai] anav

verbum de

ca-

nibus animalibusque rapacibus sollemne,

compositi autem 6taanav

medium

adhi-

RANAE.
ccg

i(p

dQOfiaiov opfAijCa) TCoda."

iyo)

domum ianuamque

(Festinanter irruit

claudit.)

JI0NT202.
(metu percnlsus postquam

genua se incurvat. Debili voce clamat;)

recessit, in

ohtog.
'

SAN&IAE.
Tt

8idqav.cig;

AIONTSOS.
KdXu

iy%i%o8a.

9'e6v.

KAN&IAS.
480

KarayiXaGt

03

TC^tV ttva

g'

ovkovv

avaGtrjGet. Taj;i5,

aXXotQiov,

iSetv

AIONTZOZ.
dum

(surgere

frustra conatur:)

ak^
aXJi

479.

Dionyso dedi; Xanthiae tribui

o^itoi]

ooQaKiS).

ol6e Tt^og trjv KaQSiav fiov Gcpoyyiav.

inixixoSa dubitanter Blaydes

solet.

Cf. vs.

^yxf/oJa]

40 et 312.

Av. 68 Lys. 440 Eccl. 6^0.

coll.

482. a(poyYi&v'\ anoYyiav codd., item vs. 487.

betur hic et alibi

indicandas

ad

huc

dilaniant
Sic

(cf.

bestias
illuc

praedam quam

inter

icxovtl^fiv

fo|ei)sv

Eur. Bacch. 339)

tesi

Tti&()aaiai\ ut

FoqYovt;

nomen

modo

Tar-

causa verbis tragicis ex

ioci

1.

Nub. 1390 Vesp. 627

iYxexoia'] cf.

Eccl. 1061.

6iato^t6ea9ai diaxovti^ta&ai dia^ioaad^ai.

479. oStog] vid. ad Vesp.

sed

dicitur

Bacch. 136 Hel. 543 et in parodia

Ar. Pac. 160.

raptantes.

se

[ioav

45

&e6v]

xdlLei

rore enim

sum

SC.

nQi;

^oijS-eiav, ter-

perculsus. Praeter veram

collocabant poetae), sed TnS^Qaaia;, quae

hanc explicationem (a Fritzschio receptam) scholion verba haec Dionysi etiam

ab lacchi in festis Eleusiniis obeundis
quod insulsum
invocatione repetit,
vel a ritu libandi, quo ineidav anov6onoi-

vox est soni

ijaoivTai

desumtis

Euripide

intermiscuit

poeta,

nunc Gorgones non Jt^vattxat; noniinat vel Mxtoovtlag (nam in Proserpinae

sic

dominio Gorgonem inde ab Homero

634

horribilis satis, potestatis

omnino innocuae, pagum enim

tamen

quendam
tamen

tribus Aegeidis designat. Cuius

incolas, ut

Lach. 197

Aexonenses

(vid. Plat.

propter mores truculentos

p),

infames fuisse e nostro loco videtur posse

colligi (hariolantur scholia et Suidas s. v.
T{e)i!^^aao;).

nae,

quae

Intellegnntur aiatem caupo-

vs.

549 Pseudoherculem

in-

(J^OjUaro']

item Eur. Alc. 244 Or.

iniXeYOvatV ixxtxvtat' xdXet 9^6^",

quod deorum cultum impie deridenquapropter satis mirari non

tis esset;
possum Brunckium Kockium alios hasce
scholiastae delicias minime spernentes.
481. tu^axio)] animi patior deliquium,

Pac. 702 Soph.

Idem

rico).

fr.

fere

115

(e

cf.

dramate saty-

significat Wtyytav Ach.

581, 1218, axotodtvtdv Ach. 1219.

482.

vadunt.
478.

Cum

olat']

toto versu

affer.

cf.

Vesp. 995.

Vetusto hoc aoristi (mixti)

82

RANAE.

(depromptam

e sarcinis

spongiam

porrigens:)

ei

ISov Xa^i' TtQoO&ov.

JIONTZOS.
Ttov eGxiv,

qua nates

(Oculis semiclusis arripit spongiam,

dein deterget.)

sibi

SANQIAE.
IQVGol

03

ivravd'

s'%si,g

d^Eoi,

xaQdlav;

Trjv

AIONTSOS.
SeiGaGa

485

tg

Ti]!'

Karo)

yccQ

KOiXlav v.aO^siQTtvSev.

jttot)

lElANmAZ.
SuXoxaxs d^t&v Gv xai av&QOiTttav.

ca

AI0NTE02.
(dum

n&g

surgit:)

SeiXog, oarig Gcpoyyiav T^xtjad Ge;

ovK av exsQog y

avx

elQyaGax

dvriQ.

SAN&IAE.
dXXd

xL;

verbum rt()oa9ov [tibi admove) Xanthiae esse non fugerat

ipsum autem nionysum sibi nates detergere e vs. 490 clare apparet. In
codd. vitio aperto nQoa&ou (in Med. 4 et in schojio etiam noD iativ) tribuitur
Bionyso, seqnentia Xanthiae, cui totum versum assignavit I'ergk.
483. Sic divisit Dobree;

Brunekium

488. oux av V] ovxovv cett., ov tav Elmsley.

tavt

Homerum

imperativo post

(/ 106, 481,

ita

103 O 718 v 154, oloito, T 173

^ 255) usi sunt comici Ar. Ach. 1099,
1101, 1122 Vesp. 671? 1251? Pac. 259

o('(;e

et h.

xipp.

6''?

Alex.

fr.

Cf.

ipi^je

porrige Pac.

{{

B]

avr

taOt'

plerique, y

'heqoi

(praestabat tovt) Bergk.

n^oi

sedetur

t!]v

484. Similis iocus peperit choliambos,

quos Hero(n)dae esse probabiliter suspicatur Crusius (fr. 19), apud Photium

120 Menand. 62? Anacedo vs. 498 etc, a?pe

p.

etc.

xaQdiav]

cordis

adhibitum est etiam Av. 361 Eccl.

1031 Eur. Herc. 486, 1408.

355,19 servatos

ut subito frigore

trepidatio.

Hodieque

485. Cf.

xdnneat

si

quis cordis palpitatione laborat, linteum

spongiam aqua frigida jmbutam eius

pectori adiiinveri non raro iubent medici.
483. ntion.Hov] ipse liiti applica.Medinm

6 tov xvaov tQw9ei^,

Hom. O 280 naaiv 6s naQal noal

Dem. VII 45 elntQ v/uetg tbv

9vfi6i,

iyxiipaXov

...

488. odx

vel

oTtov /iiahata tov XQavovg /Qfia.

ijdtja!^'

(ji>i

iv

talg nteQvatg

av xii.]

modi

... (poQeTtt.

irrealis

haec

forma

(= i

adfiiiv)

etiam Lys. 351 Plut. 1078 occurrit.

ya^ teQdg

ttg

>;,

ovx av eiQya-

RANAE.

83

JIONTHOZ.
av oGcpQaivofievog, elneQ deikbg rjv

narixeir

490

iya)

ccveGvrjv

d'

Kal TtQoeer

aitetprieccfiriv.

^AN&IAZ.
avSQeid y,

IIoGeidov.

&>

AIONTZOS.
olfiai

ovK

6v d

nal rdg diteiXdg

Aia.

vtj

tov ip6(pov r&v Qrjfidrav

k'deiGag
;

SANmAS.
ov

fid

Ai

ovd^ etpQovrLGa.

AI0NTZ02.
i%i vvv^ iTteidrj krjfiariag xal dvdQetog

495

av

yevov

(lev

el,

t6 QOTtaXov rovrl Xa^dtv

iyco,

nai rrjv Xeovr^^v, eineQ dcpo^oGjtXayji^vog

iyd)

anevoipoQog iv

eGofiai aoi

d'

rco

ei'

iieQei.

SAN&IAS.
cpeQe

494.

codd.

XtinatLat;

quod

natum

489. xatixtit av\

oacpQaivojusvog]

t(b

(p6^to

et

Nub. 126 (tW

Suida, item Hesychius Photius] lrinanu(i);

in

verbum

schol.

ixkvdfitvot

ovd"

interpretatur

6aq)Q>jasi

esse intellegendos

thv novov

ipTjO&ai.

re-

572 Pac. 1231 Plut. 817.

491. hv6qti6i

609
619

verbum

dtivti
a^tjXdc

/,

J)

y,

Tloattdov]

ad

vid.

494.

item Eq.

vtavt.

av

dot.

tpQovtiaai

yia;

ita

adhibitum est
Praeterea

tpQovtiaiig.

,0}

Zrjfiatia;'] is

est quiLi;i;/i(arer(Ae8ch.

sive Xijfiato;
111).

Sic

nXito;

iariv

/Ltjfiatia;

(Hero-

qua voce

(pQovtjftatia;,

Hesychii lexico

qui

^ijfttjtQa (pQOvtiaaifii

tijv

/jdc

p. 53.

vs. 638.

104)

fr.

redditur, est

(pQoviiftato; sftnXtto; est, attyftaria;

catur

ndatidov, Eur. Iph. Taur.

to

Y,

o)

OLnJ'

Verbum

etiam Vesp. 228

in

detergendi

itnerpijadfttjv']

dit Eq.

1222

reficien-

sed ipsius faeces

docet verbum quod oppositum est hno490.

Cobet ad Hyperid.

statuit

yt.

sed non odores ad cor

navovatv,

dum

8cholio

esse

rttawv yg xsiao/nai.

iyia fjivtoi

01

cf.

avx' ov ydQ dXXd %eiGreov.

raiecog

in

a.

1.

vitio

drj

cui

mox

ariyfiata
vs.

501

sunt inusta,

VO-

ftaati-

dicitur is cui ft&atiys;

nimis bene sunt cognitae, 6Qrt!Ha; audit

ventus aves afferens (Ach. 877), xonna-

dicitur

est equus qui koppa signum habet

inustum (Nub. 23*, aliaque multa eius-

atQatpeitjv.

modi nomina in -ia; desinunt, quorum

vim ingentem collegit Blaydes in ann.
crit. ad nostrum versum.

Aeschylus \f>6(fov nlitoi

Nnb. 1367, et de inanibus senum
minis \p6(poi usurpatur Vesp. 436; cf.
Soph. Ai. 1116 tov 6t aov xf)6ipov oiix av
492.

493.

rpotpov'] sic

oi)

fioc

Plut. 704 ov

Jl'

ft!t

Ji'

ovd'
oi!i(J'

lq)Q6vttaa]
itpQorttatv,

tia;

item

497. iv r&

Ran.

498.

(pioe

ftfQst]
J/j]

vid.

ad

vs.

cedo {trfide)

32.

milu;

vid.

RANAE.

84

clavam

(Sarcinis depositis a Dionyso pellem leoninam et

xal

500

rbv

elg

j3A,i|;ov

'

SsiXbg sGo^ai xal Kara as xb

si

accipit.)

HQaKlsio^av&lav,
XTJfi

sjjcov.

JIONTZOS.
/lC aX)!

(la

vvv

cpSQS

(Sarcinas

Denuo

aA.ij'9'rog

M.sXirrig

o^hv,

ra arQcofiar

ya>

^aGriylag.

aQ(Ofiai raSi.

tollit.

Dionysus pone Xanthiae tergum se abscondit, Xanthias

autem sublata clava paratus adstat ut monstra inferna, quae vocaturus ianitor
aperitur ianua.

Proserpinae ancilla).

Procedit... venusta qnaedam

abiit, propellat.

SCENA DECIMA.
Dionysus, Xanthias, Chorus, Ancilla.
EPAnAlNA.
(ad Xanthiam:)
cpiXrad'

fl

yaQ ^sog

502. aQcu/uai Cobet]

504. a'

(h;]

^xetg ^HQaKXsig

co

(b;

aiQw/iiai

ixt}

Pherecrat.
cJt

codd.

{-o/uai)

alibi.

fere valet alQs porrige mihi, ut in

Homerico
fioiiXei

J-oTvov

fioi

aetgt

(Z 264),

137 nQdaatge to xavovv,

fr.

TiQoa^ptQs

Ar. Pac. 1, 1227

infra vs. 1159),

(cf.

ad

(vid. praeterea

vs.

Utrumque de rebus quae inpromtu

518).

snnt adhibetur,

pelendum,

quid autem prius est

si

olas dicitur (vs.

482 etc^.

autd] hic, ut V9. 532, ta

quae vox

dicat,

e praecedenti ay.euo(p6-

od yaq itlla] vid. ad vs. 58.

rteiateov]

501.

kiifi

e. XQ^l /'*

'^oi

MeXitii;

ouy.

nei9ea9ai.

..

463.

fiaatiyia;] spectato6

MeMe-

Xitij,

nam Hercules

lite,

ubi parvis mysteriis initiatns esse

ferebalur

R.

addendum

nunc loquitur

cipio

vs.

(cf.

Ix

756); ean-

MeXiti\; dicit,

ut solebant de deis.

Iv MeXitii,

voce

hic

fiaatiyia;

(schol.

in

hic

vico urbano

et

et

vs. 494. Meras autem, si quid

nugas ad hunc versum interpre-

tandum

attulit

laudatus;

qui

rideri

Apollonius

in

putaret,

Calliam

(schol.).

sic

(vid. fr.

esse miror.

504.

Itaque

dcXe;ix(iy.cp

ho-

autem

572 in scholio Lucianeo, quod errorum

apertorum plenum est) sive sibi persuasisset, hunc nunc respici statuit coU. vs.
428 (ubi vid.). Cui Kockium assensum

dedica-

tum utpote

scholio

cum certum aliquem

Hipponici filium Melitae habitasse sive

503.

ei

De

Eq. 1228 obvia

ad

video,

ad Plut. 846,
habebat paucis

claram fanum
annis abhinc saeviente peste
1014),

naQ

quoniam de man-

dem autem ob causam

non

sed

Hercules,

erat

vnovotav dicit verbero,

ex Aristophanis Horis didicisset

vs.

cf.

^/(01']

notissimus erat 'HqaxXti;

ribus

sv%S(og

nunc loquitur Dionysus purus puius iam

mihi videris iste quem novimus Melitaeus

minem

Item Pac. 218.

500. to

tiiSe

rarf/]

||

vid.
in-

axeiiij

Qo; facile elicitur. Cf. Av. 106 Plut. 503.

i.

sYaiQ^i.

R, sic vel m; a' vitio aperto codices plerique.

Ach. 1103 sq. Eq. 118 Nub. 1297

Idem

Ssvq

wg ^nv^s^ ^xovr,

a'

503 sqq. Similis est locus Ach. 1087 sqq.

'iixei;']

rediistine?

eu^ew;]

utpote

acceptura; vid. ad

vs.

gulosum deum
62 sqq.

85

ftANAE.

505

7tsxxev uQxovg,

exvovg 8v^

i)

nkaxovvxag

KaxeQUKxmv

Tjtl/e

^9t?5

caitxa^

jSotJv

%vxQccg

ccnriv&QdM^^

KoXXa^ovg. alX

oXov,

eiGi&t.

SAN&IA2.
(dum a tergo
KdkXi6x'

retrahit Dionysus, firma voce recusans:)

eitaivS).

&EPAnAINA.
xbv Ajtolko)

fia

0'

fi'^

iyca

TteQiotlfOfiai neiv&vx', ineC xoi xat HQea

505. xatcQiixtwv] -Qtxt&v

/t5tp;

287).

II

V,

'

506. liovv] (iovv

509.

505

coll.

codices vitiose pro

olloi pultis e fabis fres-iis;

649

commemorantur

hntiv^Q&xtiiiv.

codd. vitiose, sic enim non futurum

oii fiij

(etiam adtiTtvov Svt aliaque coniciens)]

(quod reponebat Beisig). Ingeniose APalmer

741

Pac.

itvov?]

XV

Verbum

3.

time illustravit Plut. Mor.

etiara

Vesp.

lato versu Hesiodi Oper.

/t;feat 'itvov;

aivttv,

6'

fxeyaXtj

coenae opiparae descriptione; qui lo.ns totus (vs. 838 sqq.)

ftev

cum

vvv xi/Qiitat, xafHntQ iv

nostro est conferendus.

506. ^ovv

hnt]v9QaxtV

cena

regis

vivis

appositos

olov]

etiam

in

integros boves con-

Persici

Ach. 85.

ille

in

perhibet

esse

iactator

Athenis vero non boves

j,atvttv"

Y^Q

avtij)

6t

tS)

ftij

dt(i)fie!^a

Est igitur:

non utar; tam

&nav,9Qaxi^ea9at (\v.

1546), hinc inavQaxi6t? dicti (Ach. 670

est Plaut.

Vesp. 1127).

2, 18,

507. xoXXa[iov;]
Philyll.
vid.

fr. 4.

Athen.

(Ach. 872

cf.

Pac. 1196

497

fr.

Sunt panicnli delicatiores,

III

p.

Ephipp.

esse dicit p. 112

110/,
fr.

1)

fiot,

bene

Plenum
phan.
et

fr.

est,

inm satis

xaXm; l/tt

165 Clearch.

39 Isae. II 11,

est

{fiot)
fr.

eixo;

>]v

legitur

i/tt

Hor. Ep. I
legitur

7.

Anti-

4 Lys. I 23

^x'^ xilXiata Theocrit.

avvtjffeia

t>]

xa-

(item

Xafiflavo)fttv

laudo

te,

laudo ohlatum, sed

tamen, vel

(i. e.

Menaechm.

II 8,

benigne Horat. Ep. I

nihil diversos

addendum

tS)

inaiveXv,

/aiQetv" xeXevofiev,

/4>/(5

Xenoph. Conv.

/voiJvto

508. xaXXiat'' irtaivG}] utrunique est

blande recusantis. Adverbio xiiXXtata vel
xaX&g (vs. 888 Eur. lon. 417) vel ndvu

xaX&; (vs. 512) mente est

Cf.

qui a xoXXtqt

/'.

to

Phrynichus in Anecd. Bekk. p. 49, 20

et scholia ad hunc locum et ad vs. 888).

lebant

sive

oXtytiv

r)'

9ea9at'

inatvtiv &vti tov naQatttlaf^at

sed minuti pisciculi super carbones soassari

643

ai\ftaivetat

X6};" tpafiev e/etv" xai

otav

atvS>)

p.

cpoQtia

iri

op22/" col-

(poet.

inaivG>

{xat)-

Etiam Eccl. 845

22.

fr.

v.

verbum

confringere legitur

tQtixeiv

Diaconus ad Hes. Scut.

debebat sequi.

&7ti6vt'

/vtQa;

xartQtixtoiv

sq.

s.

Col. vs. 177]

(rttQiliu))

Blaydes

nttvMvt'

Suidas

/?oOv d'

sed subiunctivus aoristi

&TttX96vt'

et

alii.

Elmsley ad Oed.

^a;

codex Mutin.

alii {-Qetxtov

/vtQa; vVelsen.
\

507. iiXX V] divQ

508.

itvov;] itvovi

I 7

inatvoDvtt;
avvdttnvtiv.

t>]v

gratia

sic)

36 Stich. III
16

7,

nQmtov

et 62.

fiev (<'>aneQ

ov/ intasensu aivCn

xXfjaiv

Simili

Eur. Phoen. 1683 Herc. 275,

1235 Iph. Aul. 506. Blande negantismni
tv nQctaat Eur. Phoen. 403 et similia,

animo

grato

accipientis

est tvSatftovoitji

infra vs. 1417 (ubi vid.), di tibi omnes

optata offerant Plaut. Capt. 11

fti]]

in

praeraittitur

(Av. 194);
509.

inrei.

etiam

cf.

negatio

Lys.

fti]

omnia

104.

futuro

917 Eccl. 999

Hom. K 330 O

ntQt6\pofi.ai

2,

niivGiv^]

41.

participinm

86

RANAB.

510

avi^QcctTev OQvi&eta, nal tQayi^uaTa

ecpQvye, nai olvov eveKeQavvv yXvnvtatov.

aXX

eVdtd^

a(i

ifiol.

eum

(Abducere

conatur.)

!E!AN@iJi:.
denuo recusans:)

(reluctanter

Ttdvv xaArog.

&EPAnAINA.
eyjcov

XfiQeig

ov yaQ

515

acprjOG).

evdov

rjdf}

eteQai dv^

nal yuQ avXrjtQig yi Goi

Kal

oiQaiotdtTj

e'6&

OQi^^rjGtQideg

tQetg.

EANmAS.
(vix se continens:)

n&g

Xiyeig; OQxrjGtQC^eg

@EPAnAINA.
r}vXXia)6ai y, aQti naQatetiXfiivai.

dXX
lnaivovvx\

eiGid'

sed ntqio^av

o)g

6 fxdyetQog

tum demum

est

td

rjdrj

tefidy^rj

aptum cum sequitur verbum molestiam

aliquam indicans.
511. ivty.iQ&vvv Blaydes]

itv-

codices.

512*' sqq. Ancilla^i dedit Scaliger; in codd. scholiisque

513.

/f']

514.

iidti

516.

>'jiivUtu}aai

te

Seidler]

Xanthiao verba

ffcJ'

codd.,

a^ti

/,

absurde tribuuntur Dionyso.

'

dubitanter Bergk.

nC Brunck.

Lenting]

xaQti

\)[ivlli(aaai.

codd.,

quod

tl Xfyei?, dQxiotQideg;" interiectionis loco esse

ferri

nequit nisi

nec a ministra respici

sumas, id quod vix credibile.

vel adiectivum molestiam aliquam indi-

cans verbo ncQiooav solet subiungi

naa/ovta

Ach.

167

(idem

plendum Ach.

55),

avinnov

XsiQovfitvov

Vesp.

ttvtjx6ta

diaQQayfvta Eccl. 369,

initQi[ievta Eccl.

mente sup
Nub. 124,

439, icnonviyevta Pac.

Thesm. 698,

Ran.

iXxo/iievov

1476,

inei

Ach.

510.

ave^Qattev'\

1197 Pherecr.

fr.

Ach. 1005 Pac.

lOS^^ 183, icv&iiQaata
cf.

Ban. 553 Aristomen.

fr,'

8.

xar^co?]

Xt]QeX; ?/a)']

516.

ad vs. 508.
ad vs. 202.
verbo deminutivum

vid.

vid.

>i;ivXXit!)aai]

terminum habenti, ut nomina

fieiQaxvXXiov alia, utitur

fiQecptiXXiov

etiam Pherecrates

primo

108"^. Significat igitur puellas

fr.

aetatulae flore decoras.

Eccl. 1055,

1068.

toi xai] cum praesertim, item

932 Eur. Med. 677 Heracl. 507
Plat. Hipp. I 288 c.
V

512. navv

tavtl

Lys. 1019, unoateQov/ue-

10, yvf^ivbv ovta

vtiv

TtaQatetLXixevai]

glabra

enim

can-

didaque cutis decet puellas; vid. Eccl.

60 sqq. et infra ad vs. 1092. Idem quod
h.
1.

1.
1.

dicitur ta Qoda xexaQ/uerag Pherecr.

Cf.

Lys.

367) Plat.
517.
vid.

89, 151 (Eccl.

fr.

174'''

te/udcxtj]

Ach.

881,

13,

Menandr.

frusta piscimn,

fr.

827

fr.

363.

(mooten),

1100 Eq. 283 Nub. 339

87

RANAB.
ccq)atQSiv yr]

1'fieXk^

elG^Qeto.

XQttTtB^^

(consilium mutans:)

i^t vwv, (pQccaov xayiGza ratg

520

OQxrjGxQiStv

xaig evdov ovGceig avxbg ojg sioeQiOfiai.

6 natg, ccKoXovd-et devQO xa SKevri cpSQcav.

(Ancilla

domum

abit.)

AIONTSOS.
iniax^g o^rog'
6s Ttai^cav

oxt{]

518.

519

R]

^/iteXX^

(quem coram ea
519.

tdxiora

'HQaKkea iveGxevaSa;

codd. plerique.

ij/iifW

Hamaker

sq.

6Ttov8r]v itotei,

itov

xt

oij

non

delet,

his

recte,

enim omissis ancillae post versum 521

apparet e voce 6 nat;) non est causa idonea abeundi.

Meineke] nqihuata codd.
o^/i^arpiatr] codd
nonnuUi habent
dici

||

aiiXtjtQiaiv.

520.

oTt

ch;]

522. notfi V]

et multi,

7to(i)er:

oV V.

veram lectionem norat Photius

ceterique;

532,14.

p.

Hqaxlia [ey viaxtvaaa Elmsley] 'HqaxXs^ iaxfvaaa R, -xkea y iaxevaaa (iaxevaxa

V) cett.; ^u) axevaaa mavnlt Blaydes coll. Ach. 121, 739 Thesm. 591.
523.

'

'

Eccl.

842.

606,

carnibus diserte di-

stinguuntur Eq. 1177 Plut. 894.

518.

ah igne

utpatqetv']

rubus), item Ach. 1119;

detrahentur^

quod

(cum

Ach.

dicitur

in eo erat ut apponerelur

elariqeto]

(cibo scilicet onusta); item Eubul.

]'n)eto

quod Vesp. 1216

tQdneia,

ad

112

fr.

th;

ne^a; etatpcQetv dicitur, item Alex.

(vid.

ttja-

fr.

86

Hic unius tantum men-

vs. 498).

sae fit mentio, quoniam unum tantum

convivam acceptura est Proserpina.
520. avto;] sponte, solus, otiam non
ducente te (quod conata faerat ancilla
vs.

512). Sic recte Fritzsche interpreta-

tus est

Lys. 1107 etc, vid. etiam

coll.

Theocrit.

II 118

banitatis

hoo

malierculis

riv9ov

est,

pertrahi

ne

ipsis ve-

deinde verubus

htfeXxeiv

yaQ
vix

xi^ydjv.

aegre

videatur.

fr.

66. Vid.

etiam Av. 1200 Lys. 742.

1005.

Vesp. 829 Ran. 851 Cratin.

Ura

Minus

hoc

522. iniaxe;] iteni Eq. 847 Nub. 1047

vid.

ad Vesp.

nov]

mirantis

1,

et indlgnantis

Nub. 1260 Pac. 1211 Av. 443

Lys. 351 Ran. 526 Eccl. 329, 372, 756
Soph. Phil. 1233 Eur. Hel. 95 Stallbaum
ad Plat. Conv. 194 b etc.
suspicantis
est, cf.

vero

est

269

Eccl.

ceteris

ov

est

particulas

nvqo; 6
ixeivo;.

iotiv

nov,

d;

ti;

elne

iativ
;

fioi,

ov ti nou

Ach. 122 Av.

ultimus locus prae

ad distinguendas has

327;
utilis

YettviHiv

vid.

ti

oii

>i

tiv Ji'

v>i

toOt6

nov

BXi-

auti;

aoi to

6ijt'

nuQQov

Ktvtiaia; aov xatateti-

Xtjxev nof^ev

anoudliv notet] =z anovd&^et;, item

Euthyd. 304 e Conv. 177 c Lucian.
Pseudol. 16. Pessime Photius p. 532,14

Plaf.

interpretatur

probabilem duco Kockii opinionem, ver-

tendum esse ipse, Xanthiam enim heri

partes agentem se ipsutn nunc designare
voce qua alias more sorvili (cf. Nub. 219
fr. 268) soleret herum.

o5to;]

ou ti

opy/C*'-

523. iveaxevaaa]

axevdaaa9ai

verba
sunt),
i;

ex

cf.

oiov

Euripidis

Plat.

aXXa oia

fi

dtj

Ach. 384, 436 ivdftXtthratov (quae

Telepho desumta
d dt(p9iQav Xa;iuiv

Criton. 53

elib&aaiv ivaxeudaaaf^ai ol iino-

didQdaxovte;, Lucian.

Menipp.

ifii

6e

RANAE.

88
ov

526

sycav^

q)XvciQri6sig

firi

!E!avd-La,

co

0i6sig TtdXiv %a aTQcafiara

aQccfievog

aA.^'

UANIAE.
o^

xl EOriv;

sdcayiag

nov

xt

avxog

(i

acpsXsG^ai, Siavosl

AIONTZOi:.
xdx,

oi5

^drj noiS).

AA.'

Kaxd^^ov xh dsQfia.

ISAN&IAE.
xavx

iym fiaQXVQOfiat

Koi xoig d^soiGiv imxQSTCco.

AIONrZOZ.
noloig d^soig

524.

(pXvaQ)'iaetg

526. *tl eativl

B]
ri

-atjg

J'

et malti.

iativ codd.

||

oii

tovtoiai q>egu}v (leg. a (psQtu) iveaxevaae, tS>

Ttilw xal

Xeovtfi xctl rtQoaeti

t>]

Xvqcc (nt

tfi

ti

V] ov

Eq.

6>]

cett.

1258 Nub. 799,

1098,

alicuius arbitrio permittere,

non Menippus sed Hercules vel Orpheus

esse crederer), etc.
Simplex Ach. 121

Vesp.

521,

Eccl.

179,

alibi.

X 289 Thuc.
2 Demosth.

524. exoiv] vid. ad vs. 202.

J"e

Hom.

526. Cf.

299

inei

ii(peleai

ix

ov

ti

vid.

itov\

quae ad

vs.

522

oi)

t&x, kkX

551 titvxovai Si
&ig,

ol

toug

iiev

d'

iJJi;

tjdtj

o'i

f/Ji)]

cf.

fthv t6ix

iJQotutv,

Eur. Suppl.
"l

d'

elaau-

Andocid. II

TtQ&ttovtag toug de t&^a

fieX-

Xovtag.

528. taut^

45

1423
641

iyu) fiaQtuQo/nai^ ita

qui iniuriae sibi illatae

loquitur

testes advocat

/toioig

8 3

41

XXXIII

14

non quosnam deos

9eo'ig'\

vertendum

sed

est

dicis

quid deos loqueris.

quotidiano sic utitur qui verbum aliquod,

quod bilem
risu

iterat;

moverit,

sibi
cf.

rt6ev

/iiaxog tiiv '^YxeXuv;

i7titQettoj\

et

hoc iudiciale
significat

rem

ta rtoia tQux>i;

i-

e.

quinam sunt

Ach. 963

Redit

chus

dicis?

isti

quos

JaLama-

6 noXog oLtog

quis tandem est

quem anguillam sibi

Nub. 1270 tk nota tauta
quamnam tibi vis pecmtiam P

est

vel

alicui tradere,'Concredere, e. g.

cum amaro
1455.

haec formula Ach. 62, 109,

157, 761 Eq. 32, 162 Nub. 367, 1233,
1337 Vesp. 1202, 1369, 1378 Av. 1233,
1346 Lys. 730, 922, 1178 Thesm. 30,
874 Plut. 1046. Minime conferendi sunt
loci ubi praemittitur articulus: Ach. 418

Pac. 1119 Av. 1031.

verbum; quod proprie

vs.

loquendi

dicis panni?

hominem

IV

58

etc.

mox apud magistratum eorum testimonio usus TtQoaxaXeXaS-ai possit hominem qui male se habuerit); item Ach.
926 Nub. 495, 1222, 1297 Vesp. 1436
(ut

529.

811

Hom.

1078, 1081

28 2

XXIX

Ach. 51

1111 Ean.

Lys.

Plut.

hinc aliquid
vid.

Adiectivo pronominali noiog in sermone

observavimus.
527.

LIX

d6vteg.

iste

expetere
;fpi;|Uaa,-

89

RANAB.

530

t6 dh TtQoadoKTiacci e'

dovXog

(og

ovk avorirov nai kevov,

Kal d-vrirbg jikK^iqvr}g

G)v

1'osi',

SAN&IAH.
afiEXei,

i(iov

avr

nak&g' k%

yaq rol

i'6cog

Ttors

av, ei ^ebg d^ikoi.

Seri&sitjg

et leoninam reddit Xanthias sarcinasque denuo ab eo

chorus sequentia canit ad Dionysum conyersus:)

(Dum Dionyso clavam

accipit,

X0P02.
Stropha

ravra

535

(vs.

itQog

fisv

534548).

avdQog iGxi

vovv eypvrog Kai cpqevag nai

itoXka jteQnteTtXevKorog,

(leraKvXivdetv axirbv aei

ev TtQarrovra roixov

TtQbg rbv

(laXXov,

eardvat,

eiKov
6yri(,a'

yeYQa(i(ievr}v

Xa^ov^

^ev

rb de (leraSrQicpea&ai
rb (laX&aKcoreQOv

TtQbg

540

Tj

Se^iov TtQbg ccvdQog esri

Kai (pvaet @r}Qa(iivovg.

531.

Lenting]

i^Ax/uijvi;;

lunge

530.

&r6r]tor

oiix

(iati) tb nqoadoy.riaai ae

xsvdv]

8U8 {vanus)
yaq

idem qui
est

in

mam

tt

dh

xsv6v

xal

xti.

adiectivi sen-

1.

Cratini

/ut]6hv ovttog lUtupov

533.

h.

codd.

MXy.fa'ivt]g

fr.

tlvai xat

97

otofiai

xtvdv.

9t6i &tXot'\ priseam verbi for-

una hac loquendi formula servavit Atheniensium lingua (vid. ad Vesp.

in

item Pac.

186);

939,

1187 Plut.

347,

vel certe conspergitur. Etiam Euripides

hoc proverbio usus est fr. 90 oi) y&q
not^

in

sermone aliena

tragicae

dictionis

ad

est,

parodia

nec

nisi

reperitur

de locis ubi
1468)
per aphaeresin supprimitur sonus initialis
(vid.

i-

infra

vid.

vs.

ad Veep. 493.

534. nqhg\

toi/og

537. nqhg

tov

tv

nq&ttovta toi/ovl ad

navis latus afluctibus tutum, latns vento ex

obliquo incidenti oppositum, quod elevatur

dum

alterum fluctibus

mergitur

voce

xw/ittu6okoi}((i>v

ubi

vid.,

tov

tl;

omissa

dixijg

tv

X'"'

1318

Vesp.

noster
tbv

ntqi

tvtvxH

&noateqiiv, et

ju'

nq&ttovt^

nec non Eur. Or. 895 tb

yevo; totovtov inl tbv tiitv/ti

ntjStba^

&ti,

yiiq
icel

xrjqvxtg.

yeyqainiuevr]v

tanquam

'xdv']

pictaiii

aliquam imaginem, non verum hominem,

qui pro re
possit ad

nata

eam partem

quam ipsum

iusque converterit"

item Vesp. 369 Plut. 355.

29-fveSLov
tijg

405, 1188. Ceterum disyllaba verbi forma

a comici

tiaiv

qovvta ta(xov

93).

De

omissa

(Cic.

in

deligere

reip. utilitas sa-

pro Planc. 38

huiusmodi

dictis

particula wg vid. ad vs. 159.

Praetorum post splendidam victoob causam futilem, iniquam, de

nihilo flctam ultimo supplicio affectorum
540.

riam

mortem

cives

graviter

iam dolebant;

90

RANAE.

JIONTZOS.
ov

av yiXoiov

yccQ

Sccvd-iag

fihv

SovXog

avccrerQaixfiEvog,

kvv&v

'^rrjG^

oq-

a(iid\ i-

fi

Se TtQog rovrov ^kincov

yca

546

iv

cov

MilrjOloig

6rQ(aiicc6tv

%rj6rQl8\ elr

si

rjv,

rov iQe^ivd^ov iSQarrofivjv, ovrog S

ar

541. av]

544.

TtavovQyog ev&vg

yvd&ov

ix r-^g

codd. complures.

6tj

tjtija^

oov

xar

elSe,

vHerwerden]

'ifx

codd.

fjttjoev

546. TtavovQyo? ev&iig Blaydes]

Jtavovqyog

R,

navovqyoi V, xavtis n. Bergk,

abtbg

vVelsen.

htl n.

Theramenes autem, qui insigni calliditate

eig

malisque

meu Therameni meruerat studium cum

artibus

crimen,

ut

eflfecerat

quod aut ad neminem aut ad ipsum

pertineret,

huud

praetores

in

exiguum

inde

posset,

primum

est

ut

fortitudinis
et

mox novo

vis

fr.

eum adibit,
omnium quotquot sunt mor-

igitur

!''

atQchiuaatv

MtXrjaiotg']

singularum

(ubi

te.

vissimum Theramenis consimilem esse

dicit chorus. Nae felle amarior est laus,
quae Therameni hoc loco tribuitur ite-

Strab. XII p. 578.

infra

post

id

ipsum

graviter

jiiev

av

eig

Tjv

&1/C

ti

ti
6sT,

31:

II

tov

agiov

etvat

6e

accusator

ei

dd

de,

vtjt

fit},

nSjg

inet6dv

54*. {tni6a]

istum

toi/g

av

125 sq.

="

cf.

Pac.

447).

Eupol.

fr.

351 ehv,

naT" nQu)tog fietagv nivtuv;

ys

tovto

toiiievQtjiua

Athen. XIII 519

xat

e.

iym xtL] si ego maiulam afferrem et

in puellae

amplexu videns

libidine

incenderer.
,

545. toviQipivS-ov] =t}ig (i/uavtov) XQifHjg

ovqov)

Pac. 965.

&(pixoivt6

546 sq.

itvttxdipt] ev9ijg

6h

Vesp. 807, 935 Thesm.

43=''

TTaXaiuti6ix6v

ao(p6v aov,

Si

6tanoveTa^ai,

cf.

fr.

tig elnev &iui6a

evS^ug jueta-

Hartman pro

Hom. Z 64 (=

633 Diphil.

/iQod-

oi)

XV

543. avatetQa/u/iievog] resupinus,

Critias

nQayfiata

eig

icvttxdntt],

loaneQ iv

6e

^ijv

evvaiov

MiXt;t6g te Xiog

Praeterea vid. Theocrit.

537, 902

Therameni

senatu

oqixov (sic

xataat&atV
note HvS^a

Hell.

deivov

li&XXeaH-ai,
euig

vid.).

annis

in

livdQa

&tjQ(if.ievgg,

avvnvtag,

(ubi

usus aliquot

exprobravit

apud Xen.
yetv

967 sqq.

vs.

imagine

Simillima

Critiae

cf.

civitatum Grae-

carum laudes celebrantur)

Xe/ovg i^o/a xdcXXog i/et

talium coelitumque iniquissimum et igna-

rumque

facilitas (Xen. ibid.

Plut. Mor. 824 i Lucian.

cf.

pedi aptus erat.

542.

periculo instante abiectis-

denuo precibus

slmis

hunc

nunc

metus,

praemio eum fraudat,

iusto

Cothurtli COgnO-

Amor. ^Q Pseudolog. 16 PoUuc. YII

91; alienum hinc videtur Aristophanis
fr.
dubium 914), cothurnus enim utri-

obtrudit ut

diapulsus

mutandis

31 et 47,

modo

mancipium suum periculo

post eius tergum latitare

nXeotev

partibus faciendi et singularis

in consiliis

conflaverat

odium. Nostro loco Dionysum, qui

vero,

utrisque

devolveretur,

sibi

t&vavtia

Cf.

Cf. luven.

Phrynich.

anavtag

yoi-Kpiovg
I

igexoxpe.

VI 237.
fr.

68

toiig

6h

91

RANAE.
nv^ Ttatd^ag

^lcxoipc

(loi

rov xoQov tovg TiQOGd^iovg;

(

dextra procedit c a u p o n a

cum

ancilla sua

athan

e.)

SCENA UNDECIMA.
Dionysus, Xanthias, Chorus, Caupona,
Plathane.

nANJOKETTPIA.
(conspecto Dionyso

nka&dvrj, nka&dvrj, devQ

550

:)

navovQyog ovxool,

sX&^'

og eig xo navdoKstov slGeX&cov rors

EKxaideK

ccQXOvg xarecpay

-^ftcov.

nAAANH.
Ata,

vr)

eKetvog avrbg dTJm.

^AN&IAZ.
KaKOv ^Kei

xtvt.

nANAOKETTPIA.
Kal KQea ye itQog rovxotaiv avd^QaSx

547. noi

J|fxoi/'f]

codd.

fiov^cxo>/ji

vHerwerden Kock]

548. tov xoQou

eiKoGtv

toug xoQoug codd.

550. tott Blaydes] nott codd.

552.

ijxei]

i;|t

Naber.

548. toO xoQou]

'd()y.og

Cf.

idovtwv dixit

serie, ordine,

sl f.iiv

xat

dvolv

xoqov

tQtdxovta

ftxvixog'

inel

etc).

latijoev iv xdafKo

xoQfvtibv, inijvtito av

cS'

xaX&g

dttxoa/itrjatv

taiiirjv

inaivta6ftt9a;

ttg

t)

ddovtuiv
tpuatg,

XOQ&V outw
oux liQa

nomen cohaeret

placentas effingunt mulieres (Theocr.

linae) est

552.
tuv

22).

nomen

ixf-ivog

JC

ixtivog adr^g;

autog

XV

Liberae mulieris (inquiPlut. Mor. p. 838

autdg

minantis vel irridentis est

:

ita

certus quidam komo,

quem nominare iam nolo;

1150-1158. Hac ratione

vid.
tig

Soph. Ai.
usur-

{=au)

patnm

est etiam Lys. 446 Ran. 606, 628,

664 Plut. 382 Soph. Ai. 1138; vid. praeterea Ach. 1129. Aliis locis de se ipso
ttg adhibet aliquis, vid. Hom.
289 Eur. Iph. Taur. 548. Unde verborum ambiguitas nascitur Soph. Ant.

n}.a9avov (-vog) tabula in qua

115 Poll. VII

tivi]

loqui de praesenti

pronomen

549. nXa9-&vri] servae

vi)

xai

toug nQoa9iovg] sc. oSovtag.

cum voce

quem

Galen. III p. 871 Kiihn a Dindorfio

allatns

<hg

Homerus {J 350

cJ^ra]

)>;r'

cf.

ixttvog,

83

i,'(5'

quibus
sponsa
[ttva

c.

Eccl. 328
Plut.

751

eum

ouv 9-aveltai xai 9avoua' oXti ttva,

verbis

consilium

moriendi
ijue),

pater vero Creon putat ipsi

minitari [tiva

553. iivd[iQaata]
ttiv

supra

cum
Haemon

simul

proloquitur

vs. 510.

ae).

vid.

verbum

&va(iQdt-

92

RANAE.

ndv^

'fjlA.ioa^oXiata.

SAN&IAH.
dcoGei xig

diiirjv.

nANAOKETTPIA.
555

nal ra anoQoda ra TCokXd.

AIONTEOZ.
XrjQetg,

KoiiK old^

yvvai,

co

Xiyeig.

ri

nANAOKETTPIA.
ov

ovv

fisv

Kod-OQVovg elxsg, av yv&vai

onr}

t/ dai, rb

JtoXv

ovk

rccQfj^^og

TtQoOeSoKag,

fjLS

6'

lu;

eiQriKa

itca.

nAA&ANH.
{la

560

Ai

ovde rbv rvQov ye rbv xXcoqov, rdXav,

ov ovrog avroig roig raXaQOtg Kari^G&te.

UANAOKETTPIA.

554. *7tdv9^']

iitQarr6fJtr}v,

e^Xe^^ev eig

ifivKaro ye.

&v

xa).oxaya9ia,

et

Kanetr\ instdij rccQyvQtov

codd.

dQtfiv v.at

fie

sine

sensu

apud Blaydesium

frustra

iivaXoYia

conferuntur 9eoiaex9Qla

scholiis

in

et penny-a-liner,

neque simile est

adi.

xaxvTtonto? (vid. ad vs. 958).

556.

Blaydes] ola' codd.;

o?tJ'

Eecl. 833, 989.

cf.

557. V yvihvai Elmsley] au yvGjvai Borg., ivayvaivat codd. cett.

562.

eYg

fit]

554. ndv9-'
sta

eli

jLte

R,

^fittuiioXiata]

eig

ifie

tanta carnis fru-

ut semiobolaria essent singula. Aut

vocantur frusta

fiutto^oXiata

(cf.

Xen.

I 3 12) aut iiftivDioXiov (Eupol.

Philem. 64) vel xatd 6uo

1079) venire diountur.
556.

oii

non iam

/iiiv

te

559.

yvvii

ra;iai'j

154
(Av.

cf.

vs.

me

1188.

eiQtjxe

etiam Lys. 101 Eccl. 124 et

Neutri essegenerissuspicatur

aijtotg\

vid,

aitixa
xtog

<f'

^qeipaq XevxoXo y&Xa-

fiiv

t'iuiav

nlextota'

iv

Theocr.
tuQw.

elxati TtXtiQot

taX&Qotaiv

ad V^sp. 119.

i/iitjadfievog

86 taX&giog a/eSov

Vox tdXaQa

{canistra)

etiam 2 568 Hes. Scut.

cules

cum
rtivs

devorare

coepit

quemadmodum

carnibus
xttl

293 PoU. YII

ipsis canistris Her-

Cum

caseos

imperfectum),

xti.

Blaydes, vertens dear (an poorl) thing.

560.

pla-

quibus lac recens

totg talAgoig] in

175 legitur.
ixttv

apud Machonem Athen. XIII 578 e in

mulierum colloquio legitur, mire dictum
(cf. vs. 565).

parum

coactum aeri fuerat expositum, ut solidus fieret caseus; cf. Hom. 246 sq.

xate9tjxe,

vs. 47.

oW

Blaydes, quod

ye] ti

11

ouv xti.] imrrio sperabas

558. Cf. Thesna. 498

oi;

Mem.

fr.

toi)(ioXov

agniturum. Item

557. xo96Qvovg\

ntx),

et plerique.

v/to

t^g

ta xaXa xal

fiovXi/niag

toiig

562.

i(iXetiJev

dQt/iij]

xate-

txv9Qaxag (lon

apud Athen. XI p. 4113);

Sylei Euripidei argnmentum.
Platonem Lucianum

(notetur

aliquando

vid.

etiam

item saepius apud

alios.

Cf. /navtxov tt

RANAE.

93

SANIA2.
(clam Dionyso:)

TOVTOv ndvv TOVQyov' ovTog

TQOJtog navTayov.

nANAOKETTPIA.
nal t6 ^itpog y

isnaTO, (iaive6&ai Sox&v.

BANmAZ.
(ut snpra:)

565

Jia, rdXaiva.

VT]

nANAOKETTPIA.
va

sv&vg

inl rrjv KarTikitp

d'

quamquam

cet,

>cai

nov V]

noi

deta&aa

h.

1.

habeat vim dicere nequeo.

567] ancillae

V R

eidem continuat R.
alii, hinc Meineke probabiliter

an

dubitat Meineke.

sit

||

Vesp.

culsae.

(paQxTov

1184, nuQQixijv Av. 1169, aixiav Av. 1671,

Ran. 602,

un6tQt/it/ita

328 Timocl.

fr.

Ecdl. 292,

870 revera dicitur mugire:

vs.

itivit fxvxatat

t&Qov.

furens Hercules apnd Eu-

i/itvxato]

Je Ki\Qai &vaxaXG)v t&i TaQ-

Ad quem locum

comico nunc

toOtu

ye

toiJQYov']

cf.

Eq. 787

aov toiiQyov aXri^iai ytvvaiov

toi

25,

oito; 6 tQ6nof] tic asiolei; item Lys.

Diphil.

Vesp.

1433

Xotg tQonotg.

unquam

tuere
566.

fr.

43" totoiJtoi 6 tQonog;

ofiotde

ooi

potuerint.

xatiiXttpa']

Luc. Lexiph.
ducit Blaydes
fr.

Poll.

vocem nonnisi h. 1. et
8 obviam a xataXeitpw

coll.

adi.

dniXttpi?

VII 123) explicant vocibns

et IxQioifia, tahulatum,

dicunt aut
loco

cf.

xal tauta toii &l-

Sopli.

lexicographi (Hes. Phot. Suid.

118;

in

fieaoSfti]

scholia ant

idem

interpretantur.

xX.iftaxa, scalas,

redit;

nostro

certe

superiorem contignatio-

nem, ubi erat cubiculum quod claudi

poterat,

xal (ptiodijfiov.

Indignatur quod timidum, quem

nunc ante oculos habet, nebulonem me-

Eodem autem utrumque

alludi recte observat scholion.

563. toiitou n&vu

addita nota ad

extat Lys. 921.

565. dtiaaaai yi nov] metu, credo, per-

12, o,ticpaxag

com. fr. adesp. 877. Infinitivus additur

Vesp. 817 tt/ituv.
ripidem

Stiaavre nov.

se simulans, cf. Eq. 1146

1051 Lys. 179 Plut. 837 Pherecr.
fr. 163 Eur.
Med. 67 Hippol. 463 Iph.
Taur. 956.

subiunguntur substantiva: vavAch. 95, &atQana; Ach. 566,

vCtnv Eq. 631, x&Qdafia Vesp. 455, axutij
Vesp. 643 Eupol. fr. 282, dnov Pac.

piinttv

dij

564. 6ox&v]

Pac.

Plut.

6h

tovi Callistratus,

(V?]

usum indicandum. Femininum

t^aya>dix6v Plut. 424, xXintov

oQlyavov

alterius

|{

900, d^vn^Qotp&yov Ach. 254. Alias verbo

"Aqi]

An

cett.

insolitum masculini

xai

quam

yt

ifivxato ye?

565'. Alteri mulieri dat V,

565. Stiaaaai]

dvsnridi^Gafisv.

i^a^ag ys rdg tptd&ovg Xa^cav.

axsT

particula

mulieris sunt verba

nov

ds 8ei(Sa6ai yi

berna

mulierculae confugerunt e ta-

quae inferiorem domus partem

efficiebat.

567. xfjt&^ovi]

Lys. 921,

cf.

storeas,

(poQfi6i

item Ach. 874

PJut. 542.

94

RANAE.

SAN&IA2.
(ut sapra:)

Koi xovxo xovxov xovQyov.

nAA&ANH.
XQr^v XL Sq&v.

ciXXcc

nANAOKETTPIA.
(ad Plathanen
id^t

:)

xdlsaov xbv TtQOSxdxrjv Kkicovd

drj

(loi,

s:aniaz.
(ut supra:)

570

av

<J'

idvTtSQ STtixvirjg, 'TniQ^olov.

s'fioi.y\

nANAOKETTPIA.
avxbv

tv

iTti.xQirpco(isVi

(Propius ad Dionysum accedens:)

03

Tjdioag

C3g

Xid-o)

^^^

CpdQV^^

(ICCCQCC

iya

SKKOTtxotfi

Ancillae tribui, Meineke cauponae;

568''.
XQ'i*''\

aov

ccv

vulgo continuantur Xanthiae.

icZZa

||

codd.

^XQ^'"

570 et 574. Dedi Xanthiae, quem clam Dionyso haec interponere arbitror; alteri
feminae vulgo tribuuntur. Olim teste scholio versum 574 quidam dabant Dionyso,
sed

dei

metu perculsi corpusque abscondentis hoc temporis

articulo

non est

minari. Versus delevit Hamaker.

571. (paQVi\ qxxQvy^ codd.

572 sq.
o!? |Uoii

et

ixxdTttoifi

codd.

Phrynichi

iyui

cf.

Compositum

fr.

vs.

259.

toug yofi(plovg,

of?

vHerwerden]

ixxdrttnv requiri

68 coniecerat

toj

y]dimg

tovg

cum

yofKpiov;

tovi;

&v,

x6rttoi/ii

videret Meineke coll. vs. 548

yo/u^plovg

av aov Ud-m

av,

'xxoTttotfi

parum modnlate.
568. Cf. vs. 563.

iXXa XQtjv

ti

iativ fjnTv oidi liitXXovixtav,

6tt

Av. 640

&Xl' ihg

571.

o')Qa

tdxiata

(vid.

de

eum Hyperbolus
dum vivenunc etiam apud Orcum patronorum

569

sq.

TtQoat&tai

bant,

cf.

6Qav.

ti

Cleon
tov

et

post

funguntur,

Andocides
Cauponae,

in

Vesp.

1001).

utpote inquilinae, patronus

agere

vellet.

verbum

Pac. 246 Ran. 88) non raro, ut h.

plac/is

vid.

Ach.

Vesp. 846

1.,

usurpatur, vid. Nub. 972, 1407

1022

Nub. 243,

438,

1479

589 Lys. 888, 936 Ban.

1018 Eccl. 224, 657, 776, 1068 Plut. 120;
ijtetQi[irjv igitur = &7ra)^d^a/j', et in male-

alter

schol.

lege

conterendi hoc

si

irtitQhiJoiixev^

Av. 96, dein vero translata significatione

saepe valet perdere (cf. germ. aufreiben),

fuerant

d)]f^tov

enim muliercularum, alter mancipiorum causam tuetur. Scilicet ipse Cleon cauponae similem olim se praestiterat (cf. Vesp. 35),
Hyperbolum autem, qui septimo abhinc
anno mortuus erat (vid. ad Vesp. 1001),
e servo patre natum fabulabantur (vid.
offlciis

adeundus

erat

6Qav\

Av.

dictis est imtQt^eitjg

xdxtar

dndXoto Av.

1530 Thesm. 557.

572. ixxdmotfi]

Phrynich.

fr.

cf.

Nub. 24 Ran. 548

68, et simplex xonttiv

yvdd-ov (Lys. 861, 635), t6 Qvyxog

Mimiamb. VII

6.

ti)v

Herod.

RANAE.

95

Tovg yojKplovg, olg Karicpaysg

rcc

cpOQxicc.

SAN&IAZ.
(ut supra:)

eym

av

d'

elg

tb ^aQccd^Qov ifi^dXoifii 6e.

nAA&ANH.
575

av

8s xov XaQvyy

iyoi

dqinavov Xa^ov6\
akk

iTil

slfi

&

6ov

iKxifioiiii

tag loXinug natieTtaGag.

xbv KXicov

og avxov xi^fisQOV

xavxa nQOGxakovfisvog.

ixnrjvistxai

(Abeunt caupona

et ancilla.)

SCENA DUODECIMA.
Dionysus, Xanthias, Chorus.
AI0NTZ02.
(aupplex ad Xanthiam conversus:)
xaxtffT

574. J' av Elmsley] 6e

575.
576.

Hamaker

di yt

<5i]

Schaefer

ra?

Savd^iav

ccTtoXoifirjv,

vel d'

cpiXcb.

fir}

codd.

sine causa.

coll.

si

Meineke ut x67ttoifii vs. 573.

Bekker p. 72,5] rou? codd.
(quam lectionem peperit vox subsimilis

ixt^ioim]

||

Phrynicho

in

-fivoi^ix.

Anecd.

||

x6Xixaq

Schweighauser]

x6Xtxag

codd.

neque hinc

aliena, eed versus numeris infesta, y.6XXi^). Cf. Pac. 701.

577 sq. Alteri mulieri dedit Bergk. Certum est dici haec ab ea muliere quae

569 Cleonem arcessere iussa

vs.

fuerit.

locum praeruptum
unde deiciebantur cadamnati; cf. Eq. 1362 Nub. 1450

574. ro liaQa9Qov]

urbis vicinia,

in

pitis

Plut.

431,

Idem

1109.

valet

fere

o)]

sc.

ru)

XoXixa;] praeter cetera Hercules de-

in scholiis

num
h.

1.

Vox

/o/lt^,

quae

voce x6kIi\ (vid.

confunditur, proprie intesti-

significat,

et Eq.

cum

absurde

vs, 507)

hinc

isicias

vel

omasum.

1179 Vesp. 1144 Pac. 717

fr.

82,687 Pherecrat. fr. 108^ Eadem ratione

adhibentur vocea yaarijq et IjwatQov.

vel

xateaTtaaag]

deglutiisti;

xati[iQ6x9iaag

(sic

recte

xatiniii
schol.).

Etiam Eq. 718 Antiphan. fr. 204" verbum

xataanav ita eat usurpatum. Cf. iQtiSfiv
Eq.

eius gula) extri-

(ex

578. ixni,visitai]

sanias

voraverat ornasi tribus ursis quod satis

ad

607, ano6civ Pac. 1306.

fr.

577. ini] vid. ad vs. 69.

cabit ((ifJiaspeleii), i^cMiasi

XdcQVYYi-

esset" (Hor. Ep. 1 15, 34).

Menandr.

tig

xo^axac, vid. ad vs. 187.

576.

tibus Eq. 107, tpXav Pac. 1306 Plut, 693

1293 Pac. 25, 31, xtiv de potan-

apud Eustathium

el; nrjvlov

(Pau-

1421,64). Propria

glomerandi vi verbum simplex nriviaaa9ai

usurparunt Philyllius

XVIII 32
nijvlov

Aristot.

est fusus,

infra vs.

cf.

1315

vid.

33

(fr.

Theocrit.

Anim. V 19;

Hom.

nijviafia.

phora usus Cratinus

M. 269,31)

fr.

Hist.

V^

762, et

Eadem meta-

282 apud Etym.

dixit tovtov /nhv ouv xaXwg 6it-

nijvixag {-viaag Fritzsche) X6yov, cf. ixxaXa-

^aaai Vesp. 609 et xatafniXeiv Eq. 1150.

nQoaxaXouf4tvo;] iu ius {ad magistra-

tum) eum

vocando. Cf. Nub. 1277 Vesp.

1334, 1406, 1417 Av. 1426.

579. S:aviav]
ti/v

itanoci^ofiat.

cf.

Nub. 1146

StQttfJtd-

96

RANAB.

ISAN&IAZ.
580

vovv navs

ol8a xbv

ol6

ovK av

TCavs rov Xoyov.

ysvolfirjv 'HQaxkilg

av.

AIONTUOZ.
(irjSafi&g,

^av&ldiov.

BAN&IAZ.
(Dionysi verba imitatus;)

n&g av

xal

AkKfii^vvig

iym

vibg ysvoifirjv, dovXog afia xal d'vriTbg d)v;

AI0NTS02.

oW oW
585

%av
alX

XI

^v 6s xov

XoiTtov tcox

TtQOQQi^og avrog,
xaxtffT

7)

ccTtoXoiiirjv,

Hermann] av codd.

581. av

xai diKaicag avxb dQSg'

xvnxoig, ovk av avxsijioifii 6oi.

(is

si'

d-vfioi,

atpsXcofiai

iqovov,

xa 7taiia,

yvviq,

Kai AQxsdrifiog 6 yXdficov.

Bergk, Dionyso voculam tribuens.

Meineke] S) Zav9idiov codd. metro invito (-(- ex -u-),
cf. oixidiov et similia; nam a voce iav6i; ut S!av9lav sic Xav9idiov ductum esse,
quod putant Kock Blaydes, id vix credibile videtur.
liXxftijvrjg vHerwerden] mxfx.
;

582. J^av9idtov dubitanter

||

mss.

531.

vs.

cf.

584. *o

{quidy] oti (quod) codd.

tt

586. xQo^o^] Blaydes tdds coll. Pac. 1084.

pronomen

580. oid' o?Ja

cf.

supra

de

genitivus etiam Av.

particulis

vs. 122.

ovtu] Xeyf. Vid.

sc.

el

ad

vid.

6h

ad

jui'i

quae

629 ob-

vs.

servavi.

fi&attya

tljv

236

dcrtodvvta

xav

tvntstv,
oXiyov,

6qx^oaa9at,

S 415

Herodot. VI

86).

(Hom.

Pac. 1210).

(ioMoto

ei

/us

Me-

xiXevot;

^o^Qi-Oaifnjv av.

(Hom.

Soph. El. 765 Eur. Hipp. 684

TtQefivog (infra vs.

&eXvfivog

el

l&tv av,

587. Tipd^pjco?] vox sublimior

157

lam novit quisquam

unum diem
ad

vs.

216),

milias

basilinnam per

nuptam (vid.
nunc loquitur ut paterfa-

Atheniensis,
oixia

nisi

quotannis

ti}

ei

i^diXetav

iavtov

SavtSi

xal

quae

ina(i<bfievog,

concepta fere hac in re sunt verba (An-

585. Cf. Plat. Lys. 208 d xav

nexen.

>1

yevet xal

583. Cf: vs. 531.

Xafiwv

ni fallor, hic, ut vs. 589,

yvvij, th. nai&ia\ per iocum iuvecoelebsque deus, cuius uxorem nul-

nis

rtavs tov X6yov']

^t))(5a,uw?]

roi;r]itemPlut. 1080;

01'

47.

vs.

1243 subiungitur, ceterum

581.

Sed melius,

omittitur.

Idem

fere valent avt6-

902, ubi vid.) et

I 541

etc,

Eq.

tiqo-

528

11 Andoc. I 98 Lys. XII

Demosth. XXIII 67 sq. XLVII
Ceterum cf. vs. 1408.
70).
588. .^-JQxedrjfiog'] de hoc viro vid. ad
vs. 416. Per &nQoaS6xr]tov nunc eius nomen subiungitur, ut pessima quaevis im-

tiph.

10

precari ei possit poeta.

Eodem

genere utitur nescio quis

fr.

154:

nQ&tog

rjv

iitbXtjg
YrjfiBtg,

&n6Xot9^
enet9^

in

Sattg

loquendi

Menandri
note

6 Se6teQog,

ei9'

RANAE.

97

SANmAZ.
xov oqkov, k&tiI xovxoiq

Siypiiai

la^^dvco.

clavam accipit suasque sarcinas Dionyso imponit.

Interim chorus canit quae sequuntur Xanthiam spectans.)

(Denuo pellem leoninam

et

xopoi:.
Antistropha

(vs.

vvv Gov SQyov

590

604).

590

iTtsidrj

k'ax',

Cxolrjv eilri^pag, rivneQ

T^^v

elxeg,

QXV? '^aUv,

i^

civavea^eiv Go^aQov ovxa,

Kal ^ksTteiv av^&ig xo deivov,

xov d-eov

fiefivrjfievov,

&TieQ eiKd^eig aeavxov.

595

el

Se TcaQaXrjQ&v aXcoSei

589. oQxov] oQvtv Lenting coU. Plut. 63.

Quomodo interpungendus

591.

iungenda

eintne

potest

utrum cum verbo

cum

an

nhi<pcx

sit

*'i

inflnitivo

strophico 536 interpolata

rum codicum glossemate

vt&Uiv Ttyo;

aeautuv

f</es

ngo; to

dubitari

Veram lectionem

quae

e nonnullo-

repetens Meineke correxit

aojiaQov

Fritzsche

sit

hvavedteiv aavtov &il cett.,

alii,

esse sensit Beck.

aOiiuQov [nQo; to yaiiQov

virgula

coll. vs.

282)

sed orta

itva-

anno-

illa

mihi videtur ex observatione antiquiore ro / sive to afnutJov jiqo; to

ad vs. 554, 567, 621), quae vox est rarior. Ceterum ne verbum

tatiuncula

ao^oQov'

rci

et

ponenda, et ndXiv
subsequenti iungam ambigo.

VR

592. *ltvavta!^tiv ao^aqov ovra] ixvavidc^uv

e versu

post

Nam

non constat.

versus,

hic

utC &qx'1?

ei/t!;

(vid. schol.

suspicione vacat; in mentem venit *dcva9sd^tir (novum verbum,

quod tamen reponere non sum ausus, cum praesertim versus 593 sq.
huic coniecturae minus faveant.

qnidem

itvavtditiv

redeascere)

6 tQtto;, tl"

6 Mttayivt;;

6 titaQto;, $1"

Plut.

(homo aliunde ignotus). Perabsurdum

est quod in scholio perhibetur, Dionysi
TtatJtxii Archedemum fuisse vel nunc fingi.
d y^(i;uujv] lippi cognomento Arche-

ndXiv

Eupol.

fr.

Lys.

(?). iVl?oc^jV/<?*ita

XIV

590.

39

JJj;

aov tk

e. g.

Xoiip

ti 6!jta t6;tov Hqyov

591. ^l iiQxni tdliv]

sant,

De

vs. 200.

aov tQYov] item Nub. 1494 alibi,

etiam in tragoediis,
HqYov

25

sqq.).

conferri

Anecd.

in

Soph. Phil. 15

iinrjQtttU;

lOS-''^

de senibus id

sed

etc.

vuv dvt](i>]aat
dicitur,

autem loco provectioris aetatis

fingi Xanthiam vi\ crediderim. Quapropter verbnm dvavid^tiv iuvenem denuo se
praesfare, quod alibi apud nostrum non
occurrit, ne huic quidem loco aptum
videtur. Extat apud Phrynichum gramm.

vocatur Eccl.

254, 398 (cf. Plut. 665, 716

nominis conformatione vid. ad

etc.

fr.

6ti

nostro

demus designatur etiam

866 Pherecr.

221,

592. Cf. Lys. 668 vOv

inl tS)v

Eur. Alc.

ini

Bekk.

33

p.

ivavtdttiv xal

tivo;

nQtafivtov

yQaii;

icva9uu

livt][iav

nitQOOfiivwr.

vitov

nttQto/nivov

tic

dQdv.

si

iungenda haec
997, 1327

possunt Pac.

595. naQaXt]Q&v] item Eq. 531.

|

praepositionis

vis

est

in

Eadem

verbo

nuQa7

RANAE.

98

xal SKakeig xi jitaA.^axov,

av&i^ aiQes&at

KvayKri e-

o'

6zai TtdXiv ra aTQaojiara.

SAN&IA2.
ov

xcfxrog,

ccvdQeg, naQaiveir'

co

akXa Kal avrbg

ovv,

OTt (lev

603

Tf^Cr

iQrjGrbv

i)v

a.cpaiQciOd^uL

Qdaerai
A,r

ev oid

fi

eya

ofto)?

tcccXlv

Kul ^XeTiovz

i-

OQtyavov.

&vQag nal

rTJg

ri,

Xfjficc

dxovm

eotnev, oog

d'

Ttei-

lyo}'

TtaQs^a)

fiavrbv dvdQSLOv rb

dsiv

ravr

rvyji^dvco

Gvvvoovfievog.

ccQrt

tpocpov.

6r)

cum ministris duobus,

toxotarum sive Scytharum habitu, quibus indicat Xanthiam.)

(lanua aperta redit ianitor scuticam tenens

SCENA DECIMA TERTIA.

Dionysus, Xanthias, lanitor, Chorus.
&rpsiP02.
605

^vvSetre Ta^^tcog rovrovt rbv KvvonXoTtov,

dc^

ivcc

595.

xai

ix^aXei?']

SiKfjV
V,

y.dcxi^dXtitg

dvvrerov.
xai

fiiXtiig

596. {ey'atai Dawes] 'an V, om. R,

598.

taut'']

600.

J}'t6

legat

cum

tig

vVelsen]

delirare (Pac.

codd.,

oti

quod

si

cf.

1289

90 Plut. 508>,

axca/nfiatiov

9lt[i6fitvog ixliaXw,

Herodot. VI 69

ixfldXoi

touto,
xevovg.

el'

Hom. ^^S^l

ix(ialov,

xd/unovg

codd.

alii.

quis servare vult, in vs. 599 Sds

/ticv

ovv

Plut. 607.

Eur.

Item

Herc.
(5

II 81 Aesch. Ag. 1663

lon. 929 Plat. Bep.

iig

noti

600. tttvtal

cf.

Vesp.

Blaydes tentavit

Blaydesio.

nuQ&xonog Thesm. 681.

ix^aleXg] per imprudentiam emiiies,
cf.

xai fiaietg cett.

tovr' B.

606. uvutstov'] livmtov codd.

TtaUiv,

vel

Eur. Hel. 509 et Plut. 488.

xitvdtdoug vel x&vdidu,; coll.

t& xQ'lot6v.

Scholiasta recte reddit

605. xvvoxXdnovl

ti

aXiov finog

606.

iivoiij

to enog

no9''

148

ix^aXwv

t6jueva,

503 Pind. Pyth.

Choeph. 46 Eur.
473 e.

nempe

602. (iXenovt' (5^/yaiov] vid. ad vs. 562.

413
i'v

Y'

avvtetov]

vno6t]aafievog,

fj.))

ti,

cf.

6gt/uv.

vs. 467.

cf.

Ban. 649 ovxovv

vvv
fr.

1168 avva6v

Vesp.

Av. 241

dtdtQt^

avuoate

avi/aetg tt;

itXX

ne-

Plut.

uvvte rtQattwv

2 lcXa avvaov. Multo frequen-

tior est structura

cum

participio avvaag

BANAE.

99

JI0NT202.
(Xanthiae verba imitatus:)
i^nei

rco

KUKov.

SAN&IA2.
(clava se defendens

OVK

KOQaKag

slg

firj

:)

TtQoGirov.

0TP^PO2.
Kal

SIEV,
(A.lta

/ii.rvXag

jrw

fld^Bl',

voce clamans:)

^ne^Xvag

j^w

UaQSoKag

devgl Kal ka^ead^e rovrovL

yoiQeLte

(Plures accarrunt ministri; vi coercetur Xanthias et clava de manibus

ei

extorquetur.)

610

elr

611

KXenrovra Ttgbg raXXorQia',

C07.

ovil detva ravra^ rvTtteiv rovrovl

/tilj]
ov
(nt Ach. IGG Vesp. 453 alibi) Eliusley delevit
(...,) roquirens
(numeros duros constituens) probabilius Blaydes oic versua initio (qnod fieri
posse observaverat Fritzsche, vulgatam tamen servans).
608 sq. Del. Meineke sine iusta causa, nam plures advocari ministros ad compescecdum Herculem, minime est mirum; cf. Vesp. 433. Idem Zielinski Gliederung
/Ltli

xal

d. a. K. p.

150,1 observavit, et diu ante nos vidit scholiasta.

V R]

G08. SxeiiXva;

-ta,-

ceteri.

609. kdfieaS-e tovtovi Naber] n&xea^e tovttoi codd.

610 sq. Sic quidam olim haec distribuebant teste scholio; in mss.
sunt Dionysi, 611'' autem in V lanitori, in R Xanthiae tribuitur.

vs.

610 sq."

610. tavta'] dtjta Blaydes.

611.

7t(jo;

Reisig nQog

tdcXldzQtu]

Sed articulum

ipso Fritzschio allatus, item

pomp.
H&X'

fr.

&Xl6tQta Fritzsche coll. Ran. 490 Ach. 946 Av. 855,

itQoaet'

&U6tQta.

Plut.

nihiJ

931 Plat.

habere
fr.

ofifensionis docet Eq. 392 ab

58 et quae Kock laudavit Theo-

?4 Nicol. !*' Antiph. 243 Alex. 210 Timocl. 29.

571

(A,ch.

vel

etc.)

avuaa;

etc), vid. ad Vesp. 30.

Cum

ti

(Eq. 119

nostro loco

eier,

xai

pugnas ? Non

&ll'

/utlc/et;]

(/itaW) schol.]

victus, insuper

Ttieutiuv inaQS-ijvai.

gistratus

t(u]

607.

vid.

oux

ei;

(Eq. 892 Nub.

ad

vs.

552.

vel

manus

apparitores?

quo

furti es con-

toUis contra

ma-

759

a7p

Cf. Av.

ubi futurum tam est

hic praesens.

nlTixtQov, el /naxeT,

xooaxa;] 8C. &no(p9^eQeitov

789)

itane vero,etiam re-

satis est

confero Vesp. 1024 ixteUaai ina q,'^ ei; ^ro

^u)
||

codd.

aptum quam

iQQ,]aetov (Pac.

haec

ni fallor sunt no-

to;6tag

nimirum Athenis

608. Sci/thica

500), item omisso verbo Nub. 871 Vesp.

mina,

458 Plut. 39 i. Alias sine interrogatione

dicitur i^ xoQaxa;: Nub. 646 Veap. 852,
982 Av. 990, sc. li&Ue (Nub. 133 Veep.
835 Thesm. 1079 Plut. 782 fr. 462) vel
iQQe (Plut. 604) vel naue (Ach. 864 Av.
889j. De locutione vid. supra ad vs. 187.

frequentia. Recte schol. 6v6/nata to;otwv

inter

fiaQiiaQOiv.

610. toutori] subiecii est accusativns,

=.

deivov iati

nteiv, xal

/Ltevtot, el

ovto;

toX/itjaei.

tauta xXentwv t&WiTQta.

611. nQo;'] vid. ad vs. 415.

tu-

100

RANAE.

JIONTSOE.
CCXX

[irj

V7lQCpV&.

^ANmAS.
613
615

x&v

eKXeipa

KCii 601

sXrjg

ft

ysvvatov Ttdvv'

TtQayiicc

xov Jtatda xovxovi Xa^cov,

yccQ

Ttoxi

ts&vrjKEvai,

id-iXco

6S>v a^iov xl na.l xQiiog.

TiOLrjGco

^aGavi^s

K^v

devQ,

'^i.&ov

TtcoTtor

si
7j

aStKOvvx, ccTtoxxsivov

(i

aycav.

JI0NY202.
612

a/ftkttt

ovv xal Sstri.

/iiiv

^ATf&IA2.
y.at

|UJv,

r;

Jia,

haec est praecedentis versus recensio, sive, quod puto,

&lla et axerXta pro vneQcpva procrevit. In vulgata
e glossematis ,(1' o5v pro
misere languet vox ditva vs. 612 iterata; nam licet dttva xal axixlta saepe iungantur (Av. 1175 etc), inversa ratio non obtinet vixque potuit obtinere, versus
autem 610 612 gradationem quandam constituant necesse est. Itaque nisi spurium ducerem versum, pro y.at &nya requirerem Kath\ta, sed socco vix aptum
Verba axetXta /uiv ovv xal deivd Dionyso tribuit V, lanitori
est hoc adiectivum.
R et olim alii (vid. schol.); Meineke Xanthiam ab his verbis loquendi initlum
612. Delevi, sive

altera

,1';

facere putabat.
617.

ter

xijv']

xav codd.

ad

vid.

&kXie']

jtii/

vs.

tovv (Antiph. I 8 Lys. VII 36 Isocr.

103.

immania, monstruosa, prae-

vrttQtpva]

naturam, vniq

(vneQcptv Aesch.

tljv tpvatv

XVII

35

49 Demosth.

XLV

61).

XXIX

19

XXX

Qualem condicionem

Pers. 820 etc). Adiectivum ita usurpatur

oblatam detrectare non humanitatis ha-

etiam Pac. 229 Thesm. 831, adv. vneQPlat. Gorg. 467 3

(pvGii Eccl. 386. Cf.

bebatur

axetlta Xeyei; xai vneQtpva, Demosth.

88

dttviv

dcXti^tb;

(h;

xal vneQcpveg,

XIX

Demosth.

rodot. VIII 116

71

XXI
Heetc

613. te^viixevat] plenior haec infinitivi

forma etiam Pac. 375

legitur, brevior

teyArai Ban. 1012.

614. tQtxo;]

fortiter

sunt formulae ovSh

negandi

similes

atQtiitXixtYi A.ch.

1035,

ovde naandihjv Vesp. 91 (ubi vid.) etc

615
dictio.

sqq.
Si

non

Servis

tamen

in iure

est

essent interro-

gandi, quaestio {(idaavo;) ex

Saepe
ei;

autem

litigantes

testimonii

iis

sua

habebatur.

mancipia

p&aavov naQadovvai paratos se decla-

rabant

(Antiph.

Demosth.
5 sqq.

XXIX
LIX

VI

23 Lys. VII 34
11,

g 124)

avrt

18,

21

XLVII

adversarii

ff;-

quamquarn

in vitae

ultimum

periculum plerumque adducebantur mancipia sed animi de causae suae bonitate diffisi. Scilicet pluris inter Graecos
habebantur servorum testimonia cruci-

atibus extorta

quorum

quam Hberorum hominum,

sublesta saepe esset fides, iura-

iuranda (Antiph. VI 25 Isae. VIII

Lycurg. 29). Ex composito (xa&^
'datat

6 (i&aavo;

12
">

ti

quaestio haberi solebat,

adstantibus utroque litigante eorumque

advocatia (Dem.
61

XLIX

XXXVII

124); gravior

40 sqq.

autem

XLV
si

res

agebatur, in rotam miseri servi escendebant (Cic Tusc.

Int

thv

9 24)

tQoxov (Andoc

hve^t^ictovto

I 43, cf.

Pac

452) sive iatQe^lovvto (Eq. 775 Nnb. 620

Lys. 846 Plut. 875 Plutarch. Nic. 30).
617.

elti;]

co7ivincas.

RANAE.

101

@TP^P02.
nal

u6av(,G(0

Ttcag

SAN&IA2.
iv xXifiaiit

itavxtt TQOTtov,

di^0ag, KQSfidaag, v6TQi%ldi fia6TiyS>v, dsQcov,

620

Otqs^X&v,

xi

nXiv&ovg

iTtixid-sig,

Tag Qtvag o^og iy^icov,

elg

xovxov

xvTtxe

(iri

d'

Ttdvxa xaXXa, nXrjv

firiSs

TtQddco

via.

yriTstcp

TP^POS.

dinaiog 6 Xoyog' n^v

618. fiaaaviao) V] -n'Cw

628.

xi/v

V] xav

et plerique.

cett.

618 sqq. Similia de veonXovtov cuius-

dam

cum

pristinis,

nriQcoGco yi 6oi

servus

mentis habet Anacr.

J'

tor-

noXXa

21:

fr.

noXla

iv dovQi ti9ttg aiix^va,

esset,

/uhv

J'

;,uev

etotfiot

moles miselli nebulonis

comprimeret ut tantum non

superingesta

iv tqo/Gi,
|

6e vwtov axvtivtj fiaatiyi 9oi^i.x9tig,

7ioi.lce

jfibyuiva t

xo/xtiv

^i-

422

tij

fr.

y.Xiixay.i

s.

V.).

com. adesp.

cf.

itaatijiipovtai

xata

/Util;

te

/a;irt'

tw

iv

^vXia

aetQijv

y.t6v

doxolat,

av

lii;

...

juuanyj nQcbtov

ridicule in

sic

ne

sententia,

exit

nimia

nlsy.tiiv

dJ^ii^a

y.ev

i^

feqvaai
Liott;

Soph. Ai. 108

y.tov

v&ta

iqy.eiov att-

tpotvtx^et;

porrorum

iocum

nemo unquam nisi per

quam poenam

filis

verberatus;

est

Panis statuae pastorum pueri ludentes

interdum intentasse dicuntur Theocr.

VII 106 sqq.

q)iXe,

ti tu

ftij

x'v fter

taOt

naiSe;

.HQyaStxoi axiXXai-

aiv vno nXtvQd; te xal

atiaSoiev

&ftov;

eqdi];, 3)

tavixa

fldv

fta-

XQta tutS-d naQtiij. Sic vin-

ote

Antig. 309 nQi* uv i^wvte; y.Qeftaatot

daftfj,

tiivdi dtiXihaii9^

fr.

i}ipi]Xi\v

aXyea ndaxfl,

sqq. nglv av 6e9ei; rtQo;

Y>ji

dijaat,

Luc. Fugit. 31). Cf.

sqq.

aiitdo netQi^vavte

iwv

xte.]

... rtQdaix}

na comica (vid. ad vs. 148 sqq. et 366).

Expectabatur nXliv fil] dnotvfindvtie vel
eiusmodi aliquid: pro quo dicit nunc
personatus Hercules quod nihil est. Nam

Hom. X 175
neXdaai

nXijv

Vid. etiam Hor. Epist. II 2,

est

tov niiiyiavoi

(df/io

dnQoadoy.titov

severitate atque saevitia abhorreat a sce-

quae
liberorum hominiim erat poena (Eq. 367
Nub. 592 Thesm. 930 etc).
619. xQt/iidaa?] e manibus vel pedibus
Aliud

15.

ita

xXtfiayiLetv

quod dicebatur

atQtiiXovfievot,

(Suid.

dijaa;']

xXi/Liaxt

pectus

suffocaretur.

ixtsftX/nevog.

618.

fivdQov; ocYQtiv x^QoTv,

y.al

malo intellegere de solo pondere

sensim impositorum, donec
laterum
sed

vatQixiSt']

vjiqiv.

vox redit Pac. 746 Plat.

28.

(ilo; iyxeuiv]

rum tormenta

revera inter mancipio-

exquisitiora et hoc fuit?

an a Xanthia nunc excogitatur?

621.

quam
nqdaov

(fuXXixi

rtQdaov

nXlv9ovf]

Bunt interpretftti

calidos
coll,

lateres

est fiaXdxij;

Quo

ioco

Soph, Ant. 264

9tQ0t

proverbiali

ru

cov

fr.

197). Simile

ftaaxtyobv Luc. adv.

33 ver. hist. II 26.

minime perspecto primus scho-

perabsurde annotavit:
rtQo

axoQodotg.

significat

sententia

iQWVtiuv avvSeSttai

adesp.

(pvXX.otg

ind. 3 fugit.

liasta
raulti

debilissimum
in

(com.

fiaXXdvttov

620. atQtfiX&v] vid. ad vs. 615 sqq.

culum
ipuXXov

tovtov

nqdaotg

init ol iXtv-

idtQOvto

xa\

102

RANAE.
tov nalSu TVTtTcov, xaQyvqiov 6oi Ksiesrai.

BAN&IAZ.
625

jn^

8i]x

ovtca 6s a6dvt^'

s'(ioty,

ccTiayaycov.

@rPSlP02.
avtov

ovv, tva aot xat

(isv

d(p9'aX(iovg Xsyr].

(Ad Dionysum:)

aaxd&ov Sv ta

Gnsvrj ta^^scogy

iQStg

')[^6ana)g

ivtavd^a [iridsv ifjsvdog.

AIONTZOS.
metuque perculaus:)

(ira

dyoQSvva xtvl
i(U

630

Paaavi^siv &&dvatov ovx'

firj

si

Ss

ju.?],

avxog Csavxov aixtm.

625.

oiitw]

e/uoiY''

ini

toOtov

ye"

sint Dionysi, cui tribuunt

male nonnulli codd., item

quasi verba

schol.,

alii.

630. aeavtov] au aavt&v codd. nounulli.

624. xsiactai] praesto

nempe

erit,

tinm mancipii mutilati. Idem

XXV

usus apud Dem.

est

e(p>]

aQfuQiov autot;

tt)

tQansLij et in nota

inl

tfj

ta

aS^Xa

{iv

outii)]

XLVII
ttvai

xci/iisvov

Herodot. VIII

ti/uij;

(sic

recte

schol.).

626.

14

otpf^aX/itou;]

y.at

oudei;

&aXfxov;

yixQ

Eur.

yatijYOQetv,

&(p9aX/tov;

cf.

Xen. Hier.

i9eAei tuQ&vvov xat^

414 xat

fr.

Soph. Ant. 307

iQei,

ei; ocp^aX/Liou; l/tou;.

Idem

rum formulae

li/t/tata

y.at

otp-

(Eur. Or. 288

Soph. Ant. 760) vel xat o/i/ia (Rhes. 421

Enr. Andr. 1064, 1117 Electr. 910) vel
ato/ta

y.atlx

409,

491,

VIII

Choeph. 573 Rhes.

Heracl. 801 Herodot.

628.

/ti)

detv aoupQo-

atoipQoatv.
(1-1]

vid.

vs.

productum a

dt

el

/i>]

(iaaavitl

/il;

tamen

tem

allata etc.

630. auto; aeautov attiw] tuo detrimento

Item Eubul.

feceris.
/toi
tt)

S-Qidaxiva; (quae

fr. 14 /i>] naQatH^ii.

veneremrestinguunt),

inl t>]v tQixne^av,

yvvat,

aeavtljv altitb,

>]

Nicoch.

/11],

fr.

cf.

16

ntiao/nat

tl

aiiti);

aiiriv

Eur. Med. 605

autl] rdeJ' ttXov'

Alias

futufo signifi-

aXXov attiw.

Nub. 1483 /i>] tunt'- ei

aavt&v not alti&aet, Xen. Anab. V
idem:

11

o; av

/11]

titulus
/ii]

nuQf]... autuv avtov

sepulcri

avotye

ci

Aeginetici
6e

/ii),

initiale

aitiaai],

Luc. Lexiph. 25 au

alttaa)],

>jv

ic9(ivatov]

el

feceris. Cf.

huius adiectivi ex carminibus Homericis

629.

Nub. 1433
Vesp. 435 Pac. 884 Av. 133 Ran. 1132
Soph. Trach. 587 Thuc. I 28 2 Demosth. LI 22 inscriptio ad vs. sequen-

2140i

552.

nam

;',

attai,

ad

arguitur versus

vitii

sin minus; sed post ne-

/i>'i]

di jiaaaviei, si

catur

/<*

6e

ei

/i>]dev

Eur. Bacch. 504 audSi

v&v ou

511

Dionysi ad Pentheum verba

etiam in
vid.

gationem, ut hoc loco, idem hoc valet

altiui,

sq. Cf.

21)

irrepsit,

Ach. 47.

(Aesch.

11).

628

Thesm. 1052. Unde

ixtpdveit

valent tragico-

ep.

dict.

Ach.
Nub. 289 Av. 220, 688, 700, 1224

58

quod

21 etc.

aveu

e.

i.

iii\

Enchir.

(vid.

comicorum linguam

formula loquendi

y.titai

/.teatxj)

26 Xen. Anab. III

625

57

kqyvqiov stvxfv,

xo

aifu)

xsif.tirov

57

pre-

verbixerff5oft

ye

y.at

avvi];

6t
1

aitia-

CIG.

au

autov

6e

aavtiv

/eiQwv Yevo/uevo;.

103

RANAE.

erpfipos.
u;

kiysig 6h

JI0NT202.
a&ttvaxoq elval

JiovvGog ^iog,

(prjfii

tovxov dh dovXov.

TPSIP0S.
(ad Xanthiam

xa^x

:)

KKOvEig

HAN@IAS.
iym.

g)rj(i

Kal Tiolv y ix,&Xl6v isrc fiaSnycotiog'

sineQ 9sbg y&Q iativ, ovk

aied^iqiSstai,.

AIONTZOS.
(ad

635

Srix

ijtsidrj

ov %a\ Gv

Xanthiam

xal 6v

xvTtxsi xag

:)

slvai d^sog^

tprig

itXrjyag

i'<Sag

ifiol;

SAN&IAE.
6 Xoyog'

8iy.aiog

rj

itQOttfJirjGavtd

tvTtxofiEvov, slvat xovtov rjyov

634.

S^i6g

ctrttQ

637. y

636.

Cf.

1144

Plut.

Y"Q ^ntuxti

fi]

addita

negatione

verbum

493

etc.)

TiQott/iiav

nonnisi

usurpatur; id autem

se negat aliquis ubi addi-

tur, in genitivo

ponitur:

TfQOtt/uag y'

Aesch.
fiOQov

{(pQdvtOitiv vs.

quod curare

ou

ifioi.

638. nQottfiijaavta

rtQoti/uiua'

obSh

ovdev San. 655, ou6ev

aov Plut. 655, item Aesch. Ag.

1415 Eum. 739 Eur. Alc. 762 Hipp.

Med. 343 Demosth. VII 16. Sed

...

rtQotifia

si

deus baberi

velit.

Idem

jtQott/u&

Ztv;

dh xtt.,

quae

vel ovdtv Zeug

n&g Ztvg

TtQOttfia'

ad-

Insolite Eur. Heracl. 883

de verbo

sunt,

Xauthias: neutri nostrum iicebit

aitdg

ulla negandi notione t6 abv rtQottdictum est eodem sensu quo t6 aov
nQoaxonmv.
Similia observari possunt

terdum negatio e verborum contextu est

efficienda, non ipsa negandi particula
nostro loco dicere vult

sine

Xiytiv

Sic

itatQog

i.6Y<o'

ftcbv

in-

exprimitur.

aS)

tog Y"Q "f^-

XtYttv

Eum. 640
tSi

quoque poterant enunciari

sic

ti,

^^6^.

fi^

9s6g y"Q ftffQ Blaydes.

Cf. vs. 623.

yocQ^

curare

TiQottftu)

i'8r]g

tt

om. codices nonnulli.

tag Yaag jtXtiyag

Ach. 27,

av vmv

nal otcoxsqov y

nXavGavta TiQotSQOV

dh

aut

ypi/ftt'

vero

et

se

valet de

vs.

uon

o{)dh

dicitur,
ypi^^tiv

yQ"

oddh

yQ^
frequentia

praeterea autem recte dicitur iav

YQi^^ai?)

nbi muttire vetatur aliquis,

iav dh YQijiui si

/t^ot4;ua'

Nam

ut hoc utar.

yQ"^'",

secum

quis ne muttire quidem

constituisse dicit, vid. quae ad

913 observavimus.

EANAE.

104

0TPSIPO2.
640

IW

oxix

OTtcag

yaQ

XooQeig

elg

ovx

av ysvvddag

el

t6 dtKaiov.

avriQ'

a7toSvE6&e

dri.

(Vestimentis positis tergo nudato adstant hinc Xanthias illinc Dionysus.)

nmg ovv a6avieig

vco

dtKaicog

&rpsiPOi:.
Qadicog'
nXYiYrjv

naQa

nXfjyrjv exdteQov.

SAN&IA2.
KaX&g

Xiyeig.

TP^POZ.
(Xanthiae tergum feriens:)

iSov.

SAN&IAS.
(immotus adstans

GKonei vvv

rjv

fi

:)

vnoKiv-qaavx

idr^g.

&TPSIPOS.
645

indxa^d a\

ridri

BAN&IAS.
ov

(la

Ai

&TPSIPOZ.
ovd^
643.

TtXtjYflv

644.

(cJoi)]

rtaga']

ftXtjYfj

lanitori

nudato adstare hic

verba

ita distributa
fJJf/]

y.a\

61]

rtaqa Blaydes.

dat D, ceteri totum tribuunt Xanthiae,

tergo

645.

praeterea

Bergk.

hoc

significet

||

cf.

vs.

dotcil;']

est et illis locis dicitur.

Bothe

Xanthiae haec verba continuantes

doy.io,

scripsit

645.
inquit.

autem

cf.

644.

ijv

me

videris

ctare se

615.

vs.
fi

vrtoxtvijaavr^
sc.

cum

'^^H?]

feries.

^i fnoveri

Etiam expe-

primam plagam, nondum

igitur

sensisse acceptam, significat Xanthias.

Dein

coll.

6oxet aut

Bergk

Nub. 1066 Ean.

oiy\ item Ach. 116

orteo?

idque

ifiol

ovx,

Nub. 1307 Vesp. 260 Pac. 42, 188 Av.

52 Thesm. 847 Plut. 871.
Yfvv&dag] vid. ad vs. 179; de re

640. oix ?a^'

ut paratum se

646.

Bentley

(cf.

ita

At multo minus festiva sunt

verbulo.

recepit Blaydes; sed in eiusmodi enunciatis aut

dum

doneig.

ifiol

Ran. 918 Plut. 409

ijuavTcp doy.Si

dicen-

JC

doxstg,

ov fia t6v

i/nol

1043-).

lanitor admirans at iam ferii te

Cui minime respondet Xanthias.

ianitor:

ipse fere

et

dubito; sen-

suum meorum testimonio vix credo ipse,

cum ita immotum et imperterritum
adstare te video.

videris

oud'

li^oi

doxeXgl

ne mihi quidem

sc. nXr\Yr[v tiX\](fivai,

textu est supplendum.

quod

e con-

105

RANAE.
AA'

rovdl al naxcc^a).

ejtl

eI(i

(Dionysum

ferit.)

jiONrzos.
TtrjviKcc

@rPSlPOZ.
nal

iitdta^a.

drj

JIONrZOZ.
K&xa n&g ovk

enxaqov

@TPilP02.
OVK

olda' xovdl d'

avd^ig

anonHqaCo^ai.

(Maiore virium intentione Xanthiam

ferit.)

^AN&IAZ.
(dolorem vix perferens:)

ovKOvv avvGeig

xi;

axxaxai.

QTPSIPOZ.
XI

650

xb axxaxai',

advvrid-fjg

ficbv

SANIAZ.
ov
bnoQ'

647. Intaoov]
649. Tt;

versus

tja9-6fitjv

sq.

wr

fia

Ai\

aA.A.'

ecpQOvxiGa

Ato(ieioig yiyvexai.

xccv

cur non dederit poeta miror.

Thiersch]

utTaTutl

lattaTal

codd.

TitttataX

rt

||

alii]

iatTaTTatTatTatai

R.

finis est in

650

HQccKXeia

icpQovTiaa

oud^

drtd-']

icpQovTtaa.

rtd,^'

(...,)

Blaydes

coll.

Ran. 493

Plut. 704.

646.

sc. tTj; tiftfQai (Av.

nrjvlxa']

Av. 1514

cf.

fr.

1498,

quo diei tempore,

601),

fr.
(?)

302
f^toi.

ti 6^

o^iftof

ti

oYftot;

Iph. Taur. 780

tov; &iovg divaxaXefg; Diphil.

quo temporis articulo? Nos: begint yij van-

fr.

96 na^.

daag nog ? Cf. Pac. 366

tit

ipXatto^Qat tout" iattv ; Praeterea

Xag.

647.

ilg

tiv^

iifiiqav

ab

tntaQov]

8U8 hoc dicit pro

(ptjaiv,

'ijil'at6

x&Qifo;

fiov

ftvy.ti]Qo;

itn^XuiXai, i^ioXta-

Philoctetis

inexpectato

tja^ofttjv.

t)

nXtjyij,

(cf.

Schol.

Diony:

outtog,

ov tQunov cmtstai

Plat.

Conv. 185

e).

Pro inaQdov dictum esse v. d. Pernice

non recte opinor statuit, quoniam iv
toi; UnQoadoxiitot; numeri vocis quae expectabatnr solent servari.
649. Matti; r] vid. ad V8, 606.

icttatat.

ti

tit

iittataii\

cf.

Eur.

ti

!; infra vs. 1296

dolorem compescere frustra

conantis verba Soph. Phil. 742 sq.

XtoXa,

ti
cf.

tcxvov, xov (Suvijaofiat xaxov

icno-

XQurpat

naQ ifiiv. icttatat xti., quem tamen a

comico nunc rospici locum non crediderim cum Blaydesio, quoniam pla^arum illic mentio fit nulla.
651. An unquam posthac Diomea sint
futura. Sic moestus loquitur personatns
Hercules,

memor

mensium

urbi vicino a coUegio

diei festi, in

pago Diosexa

106

RANAE.

0rPSlPO2.
ccvd^Qoanog

dsvQo TtdXiv ^adtGxsov.

lEQog.

(DionyBum vehementer

ferit.)

JIONTZOZ.
lov iov.

TPSIP0S.
xl i'ativ;

JIOJSTSOZ.
oqS).

iTtTticcg

&Tpapo.
xi dfira

id.aHg

JIONTEOE.
o6(pQaivo^ai.

KQOfifivcov

@TPSlPOi:.

655

ovdiv

inel TtQOTi^ag y

JIONTZOZ.
ovdiv

(lot

(liXet.

652. av9qw7toq Dindorf coll. Av. 1009 Plut. 118] av9Q. codd.
655. inet\

codices nonnulli. Particula

fTtgira

indicat (etiam loco

quem

conferunt, Eur.

fr.

irt&l

huic loco vix apta; cmisam enim

7756,7), hic vero concludendi requiritur

neque post irtfi Dionysi responsum apte sequitur. Bergk JV d TtQoti/uag

nonnuUis omittitur / ). An ^elt" ou jtQoti/na; oiidivl Hermann post
663 collocat versum, jtQotiijiat^ legens et Xanthiae tribuens partem posteriorem.

particula,
oddev
V8.

ginta

codd.

(in

9iaa(ot&)v

quinto quoque anno in

Herculis honorem

celebrari olim

soliti,

quos ludos hoc tempore intermissos esse

nostro

recte

(coU.,

qui

nobis

prosunt

loco

tamen

quidquara

vix

loci,

Fritzsche

efEecit

Lys.

XXX

nunc
20

VI

p.

260

quodam

Heraclea sua)

(in
'

a, b).

xXtjg avvsYtvtto

rENETO);

cf.

ybcQ

Jt6f.iov tov aiitov

et 125),

et

dore
ita

fert

eundem morem

carebaut hi

ludi,

ut

quos Dioraeis

/utiakdLovt;

ob-

ratio; sic vero suo splen-

inclaruerunt

iocos,

86

nunc occupatis ab hostibus

Decelea et Oropo
tinuisse

qui

festivitate

Philippus
ol

Macedo

Y^^f^^onoioi [Jio-

Ach. 605) dixissent et egissent

memoratu prae

ceteris

sibi insserit (Athen.

dignos,

excribi

XI.V p. 61id,e,

cf.

dijXwv Sti Jiofio;

'HQa-

Jioitoi

HPAKJHC

{JI&^
rtoQh

irti^tva)9elg

Diomo

oh yal 'Fiavdg

immo

Steph. Byz.

Lucian. Icarom. 24). Etiam postea r

XIX

pagi a

rtiQi

fptjai,

HQaxll.)jg iyiveto (schol.)

'HQdxXcta ivtb; tei](ovg 9ufiv decrevit po-

puhis instante bello {Demosth.

Nomen

repetebatur,

CE-

'HQax/LTjg

KoXvttai

i]Q(io9i]

s. v.

o5 (fioC?) &no9t(o

...

clamorem quem extorsit dolaetitiae signum (ut Eq. 1096 Nub.

653. lov}
lor

1170 Pac. 345 Eur. Cycl. 464) esse

fingit

Dionysus.
654. xQo/njuvaiv oacpQaivoftat]

258. Hinc dtScxQva MtYaQtiav,

cf.

Pac. 249,

quorum

regio

caeparumque erat feracissima, in

proverbium abierunt (Zenob. V 8).
655. Verba suspecta vid. ann. crit.
allii

jtQotin&g^l

vid.

ad

vs.

638.

107

RANAE.
&TP!^POi:.
^cidtOriov xaQ

iatlv

rovSl ndXtv.

iTtl

(Xanthiam

ferit

SAN&IAE.
oi'iioi.

@TPSIP0S.
xC 0X1',

SAN&IAS.
(pedem suum indicana:)

&TPSIP02.
t6 TtQayiia rovri', devQO ndXtv adi6reov.

Ti

(Dionysum

ferit.)

AI0NT20Z.
"A-jtokXov

og nov AfjXov

nv&S>v

)}

'%tg."

SAN&IA2.
660

ovK ^KOvGag',

i^XYrjGeV

AIONTEOZ.
OVK eycoy
l'a[iov

661. Po3t

'

IrCTtcovaKrog

hunc trium

fere

versuum lacunam

657. Versus prior pars legitur etiam

Vesp. 137 Archipp.

tl]v

ffxavi^QTv]

fr.

pedem suum

laesum flngit Xanthias, ut novi clamoris

probabilem causam proferat.

658.
V8.

cf.

l,->ls]

Lys. 1034.

to rtQtxY^ia tovti

ti

statuit vVelsen.

deum
sum

est,

quae ad

vid.

dum

est

scire

quam

quae

loquatur,

dici potest insul-

comicnm
quod vero non admo-

aut ipsum poetam

id

simile,

aut

scholiastam

aut denique, quae Dindorfii est

coniectura,

mina

39 sunt observata.

nunc errasse,
errare,

^^]

iam

non

sed hoc supra

35.

spina

inel

dve^tfivrjaxdiirjv.

iambographorum liorum

a posteris

in

unum

car-

corpus fuisse

G59. Apollinem krtotqonaiov i^ostquam

coliecta, hinc identidem esse

dubitatum

victus dolore invocavit, ita pergit quasi

utri singula essent tribuenda.

Quae vera

aliud

certe fra-

carmen aliquod
conetur.

Locum

Xov, oi rtov ^)]Xov

(]

MiXrjtov

1/

2y.u3-a; acpi^eat,

autumans.

i]

mentem

in

fttiiiv

affert
I*

revocare

sibi

scholion: "Artol-

TIv9&v ^/tig

Kiaoov,

i>cou

tj

Naiov

xa9^ leoov,

Ananii hos versus esse

Quos cum Ilipponactis esse

nunc dicat Dionysus, aut cum scholio

statuamus oportet dolore oppressam

videtur rei explicatio;

gmentum Ananio

vel

Hipponacti tribuit

Ponticus apud Athen. XIV

tertium Ananio tribuit Athen. III

Heraclides

625

c,

78/, Hipponacti Stob. Flor. XCVII 12.

Nostro loco similis est Thesm. 315 sq.

Ztu

fieyaXdivv^ie

/(jvaoXvQa

te

JijXov

o?

108

RANAE.

(ad ianitorem :)

ovSsv

jtoistg

yaQ' aXka xag Xayovag GrcoSsi.

0TPSIPO2:.
fia rbv JC

aXX^

7taQS%s xriv yaGxsqa.

ijSrj

(Ventrem praebet Xanthias, quem violento ictu percutit

SANmAS.

TloGsiSov

ianitor.)

AIONTSOS.
^XyriGsv xig.

BANIAE.
aXog iv ^sv&sGiv

665

og Aiyaiov nQcovbg

1}

yXavnag

(isSsig.^^

TPi>lPOZ.
ov xoi

fia

xrjv

AiqfirjXQa

Svvafiai n(o fia&stv

OTCorsQog ifi&v s6xl &s6g. aXli

sYglxov

versum tribuens Bergk.

Perperam a Dionyso, mox a Xanthia, dein rursus a Dionyso haec proferri
vulgo creduntur; quae causa Kockium movit ut lacunam ante hunc versum sta663. TtdtQixe] na^exio dubitanter Dionyso
664.

tueret, Zielinskium ut duplicis recensionis

hic agnosceret vestigia. Xanthias

ut
Wecklein
sua vice nunc feritur, respondent autem
sibi vs. 660 et 665 Dionysi Xanthiaeque clamores "AnoXXov et II6audov nec non
Xanthiae Dionysique verba i]lyi]acv et iiXytjaev tig. Quod vero et ultimus nunc feritur Xanthias et primam accipit plagam, id non est urgendum, opinor; vel sic
satis longa evasit haec scena.

intellexerunt

Hermann

Verba alo;

iv

et

[ih&taiv,

quibus

trimetrum

664

expleri

observavit

recte

Hermann, hic collocavi. In codd. post /nedet; leguntur; quem verborum ordinem
servari neque metrum sinit neque Sophoclis quae Dionysus hic memoriter affert
verba in scholio

sic citata (fr.

341 Dind.):

og

Alyaiov nqwvag

'

yXavxa?

/uidei?

eva-

Verba og
/.iedei.g
delet Kock, e
scholio irrepsisse ratus; sic vero imperfecta manet Xanthiae (quam Dionyso
vulgo tribuunt) oratio neque satis apparet poetae alicuius ab eo aflferri verba.
ve/iiov

Xi/iivag

i(p

vipt]?.aT;

aniX&deaai

aTOftatuiv.

666. nqixivbg Scaliger] ngwvag codd., Alyaiovg e/etg nQdivag Bergk.

662. anodet] percutiendi, male mulcandi

sensu hoc verbum etiam Nub. 1376 Av.
1016 Lya. 366 usurpatur, item compo-

Vetus vero commentator contextu non perspecto xa9ai-

situm iinoanodelv Av.

8.

pessime nunc interpretatur.

663. /thi tbv ^t"J sc. opdev notCj. Msi ut

qetv id

at iam ad
modo ventrem.

dicis,

664.

665
fabula

ttg\

sq.

vid.

||

/nedetg] /iiedeetgY.

efjicaciora.

ad

veniam praebe
:

vs. 552.

Locum quendam

e Sophoclis

Laocoonte memoriter

afferri te-

statur scholion.

668. Versui 42 est simillimus.

109

RANAE.

670

6 dsCjtoxrjg yccQ avxi^

0SQ6icpaxd^ , ax

Xrj

yvmcsxai

v(iccg

ovxs xccKsivco

9'ero.

SAN0IAI:.
OQ&ag

av xovxo as

s^ovkoiirjv d'

ksysig'

nQOXSQOv V07]6ai, nQtv s^s xag nkvjyag Xa^slv.

(Omnes domura

intrant.)

(Chorus in spectatores se convertit.)

FABABASIS CHORI.
674737.)

(vs.

XOPOE.
Oda

sive stropha.

Mov6a, yoQ&v lsq&v

675

nal sX^

xbv noXvv

dipOfisvT}

ini^vi&i,

inl xsqiI^iv aotdag

Xa&v

SfjLccg,

oxXov,

ov ooq^iat
(iVQiat Ka&rjvxai,
cpiXoxifioxsQa

KXsocp&vxog,

Blaydes] ahtoi codd.

670. avtlx

ov

icp

Bergk u^a?

isiXsGiv ccfiq^iXdXoig

di)

avtlts;.

Xanthiae dedi quae Dionyso tribui solent.

673. vo^atti VJ Ttoiriaai cett.
iixt R] /ue cett.
672

sq.

||

678.

*(pdoTi^otiqa]

-fidtiQai

codd.

non

spectatorum

turba

honoris

nunc

est

studiosa, sed musa, id est ipse poeta.

670

sq.

nkXovtai

oi/

Y&q

Ayvcutes 9io\ hXXi\Xoiai

itB&vatot,

oiid^

tt

ttg

itTt6nqo9i

nq&tov

kne^ijaav

}.iyvQ>]i

(Musae

itotdtji

nimirum), Sic Soph. Oed. Col. 189 ge-

Hom.

dtbftata valtt,

674

79 sq.

nitivus

iam sequitur pars

Altera

sqq.

ftavteicov

tiiat[iia;,

verbo

parabasis,

gitur. Similis

supra

665,

cuius prior pars cantata est

354 sqq., parodus ibi potius
nuncupanda sed anapaesticis numeris
vs.

veras parabases in

A more autem

cans.

Ecclesiazusis

riazusis
in

illud,

quo fabulae

chori

parodum

Thesmopho-

noto,

certamen

cardo

versatur,

et parabasin inse-

rendi, poeta in nostra fabula ita disces-

parabasi

sit

ut

(cf.

V8. 884).

674.

genda

jfo^cui'
;

cf.

tov

ityStva

subiungeret

{niiiij9t]

Hes. Oper.

659

675.

ftt

to

ini

tcqrptv

cantu (auditores)

(cf. vs.

686).

meo
Demulcet musa,

&ot6ag

delecte.i.

chorus

dicitur

ut

ifiag]

non demulcetur.
677. Sic spectatorum ingenium laudatur partim ad captandam eorum benevolentiam (ut Nub. 521 Ran. 1115),
partim quo aptius subiungi possit Cleophontis derisio.

haec iunllv9a

est invocatio Ach.

sacer autem nunc

ItQ&v

musae

Taur. 1252

poetice adiun-

quia e mystia est compositus

revo-

ex Acharnensibus

Avibus Lysistrata

Vespis

inter

mentem nobis

Eur. Iph.
intfiaivttv

ov\ ubi.

678.
id

est

(ptXottftottQa

ipse

poeta,

KXeotpiuvtog]

honoris

musa,

studiosa

EANAE.

110

680

dsivbv iiti^QEfisrai

ad

(vid.

Cleophon

280

vs.

captare

quibus

studet,

homo clamoribus
solet

obtundere.

anno

416

fuisse

inter

auditores

molestus

ille

raretur

incusavit,

quem

[ieXttata

accusatores

Alcibiadis

XXXVI

15

et

iusta

animos

sibi devinxit

ad

(vid.

vs.

140 et

Aeschin. II 76). Clronera cum turbulento et incomposito genere loquendi

cf.

lenociniis

tum

oratoriis

studiis

alieno

revocabat

consiliis ei similis erat.

et

Fortiter enim obstitit optimatibus, auc-

ipse

vata

Mem.

Xen. Hell. II 3 15, 35

eum dudum

causa
erat

lenter

satis

in

gnam

770 Diodor.

Or.

ad

paratos se

dicerent Jx Aty.tXsiag

xal

e/ouaiv

icp^

oi;

KXtoipwv

trttiat

tuv

kx&teqoi
dijiuov

iX9ihr st; tijv ixy.Xijaiav

ivdtduxdi;,

Ttaaa;

(pdaxwv

oii

ietpioai

([Aristot.]

aytir,

Jtooa6iitto9at,

f.ilj

ut^vwr

xai &u)Qaxa

i7ttt(}lijJitv

c.

ibcv

/iilj

tertium

offerrent

pacem ea condicione

ut Athenienses longis
deiectis

et

extra

Imbro Scyro

Atticam

pergerent, Cleophon

ad

moenibus partim

servatis

suggestum convolavit

&7tox6ipeiv
etQ)'ivti?

fia)(aiQcc

ftvijaS-ijaetai,

solis

tuv

Lemno

suis legibus

summa

uti

indignatione

et

^v ttidatg ^tdt/Liirov

naQtyyQatpivta

minitatus

TQaxt]Xov

et

ti;

prohibuit quominus

de turpissima ea condicione vel delibe-

eum

alaxQw;

et veteres commentatores fornon sine causa statuerunt Euripidem eum potissimum pinxisse his versibus
fabulae Orestis anno 408 datae (vs. 902

tasse

sqq.): x&nl ttbS' dviatatat

Q^yXwaao;,
HQytXo;,

la/uwv

}]vaYxaanivo;

illo

temporibus

&Qdatt,

xai &fta!i-si naQQijoia.

tuimus,

ad Aegos flumen classis Atheniensium

ab optimatibus prodita esset Lysandro
(vid. ad vs. 1513), Lacedaemonii autem

76 perhibet

meminerint

et

Ran.

(schol.

multos esse qui

34, allatus

quam Ranae

inducebatur

6811; Aeschines autem II

crimine

Ran. 1532); quin paucis postactae sunt mensibus, cum

in schol.

poeta,

dixit

ipsius mater, e Thracia scilicet oriunda,

n6?.tt;

tag

jiaxtdtttf.iovtot

de Rep. Athen.

&rttevai

c/^ijvi/v

28),

c.

idem cum Ranis certamen poecommissa; qua in fabula

noXitijv,

Eur.

iterumque cum post puArginusas legatione missa

146

est

tulerunt

(scliol.

fuisse lucu-

loco

nostro

pri-

vita

luculentius Plato in fabula Cleophonte,

(iaQ[iaQiL,ovaa

sq.);

declamitasse
In

(Andoc.

XvQonot6;

Lacedaemonios autem pessime oderat: qui anno 410 cum post

cladem ad Cyzicum acceptam pacem
offerrent, Cleophonte auctore repulsam
XIII 52

XXX

7 35); qui vitae ex'tus, ut et

ingenuum autem civem non

quae

24).

Aeschin. II 76 [Arist.] Rep. Ath.

ticum

13 coll.

tit

oi)

interemptus
10-13 Xen.

est

XXX

12

contra artes optimatium.

leretur

I 2

II

rerum decursus, ostendit non sine

torque fuisse videtur ut in exilium pelCritias (vid. Aristot. Rhet. I 15

xal

(Lys.

n6).ei

tfi

adversariis

XIII

Hell.

avveatdvat

(pdaxcov

[iovXevttv

ab

iudicii

diobelia instituta civium

belli finem, et

suspicatur

Aeschin.

Tumultu tum coorto per speciem

10).

(Lys.

146

5-8

150

Cleophon,

Cobet (ad
Plat. Com. p. 154), inde ab anno 411
partium popularium dux fuit usque ad
I

III

aures

XIII

(Lys.

Xen. Hell. II 2 15),

senatum autem vehementissimis verbis

76

semibarbaris

Himerio

coll.

Andoc.

magis quam

est

sq.)

suaviloquentia sua

originis

&9v-

llQYeto;

ovx

9oQvjio}

tt niavvo;

Quicquid autem de

parum

quod crimen

in

&v>iq tig
|

atticae sta-

facillimo his

incidebant homines,

id

certum videtur Cleophontem virum violentiorem quidem fuisse minusque culli

sed probum et civitatis amantissimum, quippe qui vel vitam pro ea
ingenii,

PIus autem quam comicorum

tribuendum videtur verbis honoriflcis, quae paucis annis post eius mortem coram iudicibus de eo prolocutus
abiecerit.
iocis

est is cui Lysias scripsit

KXeocpwvta
XtiQtas

ta

ndvte; tate
tij;

XIX

noXXa hij

6it-

n6Xsw; ndvta xai nQoasdo-

xato ndfinoXXa ix
v6vto; di abtov

orationem

uti

tij;

&Qxii;

ovda/iioii

?/V &no9a-

dijXa

tu

)(Q>'ii.iara,

RANAE.

111

vjto^ccQ^aQOv e^Ofisvr) niXaSoV

TQv^Ei 6

inLv,Xavxov ariSoviov vojiov^ rog

685

XTjv

l'6ai

ccTioXsirai.^

yivdavxai.

Epirrhema.

xov leQov %OQOV diKaiov iaxi iQriGxa

noXsi

xr\

^v^naQatvstv xal diddCKSiv. nQ&xov ovv

682. vno^&Qiiaqor

non tuentur Hom.

Kock

xilaSov 'HLemeke^ inl ii&q(iaqov

520 Hes. Op. 486); onl

inl {iaQ(iaQov or/po,ufii;

pro

d^viueHij

quos ipse adscripsit Blaydes. Ecquid

quam

ad

rique, Qv^ei Dindorf.

naQ

nQoai^xovteg

ol

uv xateXinev,

oig

eo);

(item Suidas

haud inepte

potuit.

inixXavtov),

s. v.

elaiv

xai

ot

xt]6eatai,

u/ioXoyov/.ievu>g nevi]-

Non

( 48).

Pac. 802 sq. otav

cf.

i^o/tivij

Xi6(x)v

potuit melius re-

sponderi Platonis calumniis avdQa uQna-

eum

yiatatov

57) vocantis.

(fr.

quem Salabaccho
teriorem

Homini,

meretrice multo de-

aliquando

comicus

dixerat

684.

attulit

679.

supra),

(vid.

satis

dicitur;

vid.

nostro

etiam

nunc vero sororem imi-

instantis
Verbo

praesaga.

sci-

tQv^^etv

685.

^laat\

pars

sc. ai

ipr\(pot.

In iudiciis

si al-

sententiarum pro accusatore

pro reo esset, hic per calculum

Minervae qui dicebatur absolutus habebatur: Aesch.

bilinguibtis.

680. ini[iQenetai\ solet murmurare.

681. QQijxia

/e-

xeXa6ii.

Eum. vs. 735 sqq., 741,

752 sq. Eur. Electr. 1265-1269 Iph. Taur.

1504 et 1532.

lti.t(piXaXoig]

xrl.]

Bergk)

vox hirundinis indicari solebat (Arrian.

I 25 6 Agathiae epigr.).

altera

infra vs.

et ple-

Anab.

niciem

diserte

TQvi^et

interitus

licet

tera

ei

ijQtva /tev (pmvfi

(i]6o/iivti

tata lugubres edit cantus

(Thesm. 805), iam nunc litem intentari

quae paucis mensibus post per-

illam,

loco

xeXadel

Bergk.

teg

allatis,

nitvlov? Scaturigo,

iio/iievii

xav codd.

xijr]

xai

itXXa

wg^

||

defenditur locis infra

satis

sufflcit *ini (iAo^^iaQov

avicula considit, hominis loquacis os dici

683. tQu^ei Kritzache] xeXuQvl^ei

685.

Bergk (cf. Pac. 803).

Blaydes Meinekium secutus praeterea

sed participium

(qaam lectionem

rtitalov codd.

[idQftaQov fidofiivti nitvXov

conieoit,

xf/.(t6ov

tentavit

iiouevii

. .

doKst

rjfiiv

ad

xeXidu}v'\

vid.

cum

verbis

vs.

965, 1469, Antiphont.

93.

III

252

Aristot.

Rep.

51

Aeschin.

Athen. in fine

sex

Problem. 29, 13 et 15.

Apparet
comicum, vel potius viros optimates
quibuscum faciebat, odio quo erga audacem demagogum flagrabant ita fuisse

708-714.

occaecatos ut ius violari mallent

682.

iio/ievi]']

icp"

o5

iungendum hoc participium;

XeiXeaiv

6i)

cf.

adiectivum noXvv a substantivo suo /qovov

versuum interstitio seiunctum vs.

Ut in Periclis labris ipsam
suadelam sedem habere Eupolis aliquando dixerat [nei^w ttg intyii.9t!;ev ini
hominis peregrini barbara hirundo nunc fingitur reaidere. Cf. Eur. Phoenisa. 1514
roig

/ft>lfoiv

fr.

sqq. oQvig SQvog

xXddoig

a^ofieva,
I

Xeioig

94),

ij

sic in labris

iXdtag

itXQoxdftoig {t/Kpi

Hel. 1107 sq. tav ivav-

vn6 6evdQox6/notg

/novatia xal

9dxovg

ivl^ovaav.

xiXa^ov] sincera

et

haec est

lectio.

id

686. leQov'\ utpote e mystis compositum, cf. vs. 674. Non opus igitur est de
rebus gravissimis verba nunc facturo

veniam petere, quemadmodum

comica solebant (vid. Ach. 499
650),

si

quod revera mox factum esse supra vldimus

quam salvum evadere hominem molestum.

quam

sed suo

iure

in

scena

sq.

Vesp.

profert sententiam

patriae salutiferam fore sperat.

112

RANAE.
i^i.6m6ai tovg noXixag
%ev

690

xig

kccI

^fiaQxe acpaXeig xi

eyyeveGQ-at

acpeXetv ta Selfiara.

OqvvLiov

TtaXaia(ia6iv,

j^^^vat xotg 6XtG&ov6iv xoxe

cprifil

aixiav indvGi Xv6at xag TtQoxeQov a^aQxiag.

axifiov

elx

iv

elvai

XQiivai (irjdev

gj-jjfil

TtoXet.

xfj

xt yaQ atGxQov iext xovg fiev vavfiaxi^Gavxag fiiav

Kat nXaxatag evd^vg elvat xavxl SovXcov SeSTtoxag'

689. ftaXala/iiaaiv] nqoarttalafiaaiv coniectura est Blaydesii ab ipso merito reiecta.

vHerwerden]

691. Ixdvat
692. elvat
scribens),
rati.

et

Meineke vero aliique

Eadem

codd.

l>c9etai

Nub.

est quaestiuncula

7,

civitati, et brevi post fabulam

nostram actam, cum clades ad Aegos
flumen esset accepta, revera sunt de-

xeraut

Patroclidis

ta?]

Bergk.

tij;

ediderunt,

iv

eJv

688 sqq. Suadet nunc chorus ea quae

olim tempore belli Persici condu-

creta

||

per aphaeresin pronunciata haec esse

iv']

rogatione

ut

in

iure statuit Porson

1357.

cum ab

missus

ea legatione

in ipso foro confossus est a

adiuvantibus

sive

= Dittenb.

VIII 92 2 Lycurg. 112

25),

fierent

propter gravissima

mnati

(vid.

docid.

Xen.

scelera
Hell.

nisi qui

essent

da-

An-

II 2 11

Petit

73-80).

ati/not,

oi

igitur

adetav

quadringentis viris eorumque sectatori-

causa

ut

bus,

dicta

si

se

purgarint

posthac sine crimine inter cives possint

versari;

quae Xen.

vid.

Hell. I 7 28

habet de Aristarcho, qui fuit ex eorum

numero.
689. Si quis (sex abhinc annis) lapsus
est,

Fhrynichi artibus jjermotus.

qui anno 411

iis

(Antiphon Pisander Thera-

instituerunt

menes

Aristocrates

68

89

et

Ex

paucorum dominationem

[Ariatot.]

alii,

cf.

Thuc. VIII

Eep. Ath. 32

2)

unus nunc nominatur Phrynichus, ut

in hunc virum, cuius memoriam ultimum premebat opprobrium, omnis culpa
rerum praeteritarum veluti in cpao/.iax6v
quendam conferatur. Phrynichus Stratonidae
loco

filius

natus

praetor

(schol. Lys. 313),

(Lys.

seditiose

XX
et

11),

obscuro

anno 411

dolose multa egit,

Spartam autem cnm AHtiphonte legatus

consciis,

sive

quibus ut civitatis benefactoribus publice praemia decreta sunt anno 409

utque

'htiftot

rediisset

Thrasybulo

Calydonio et ApoIIodoro Megarensi pluribus

nomina quadringentorum virorum quaeque praeterea ad oligarchiae tempus pertinerent,

tabulis publicis delerentur

{eivat 'r

hanc esse minus recte

elisioneni

ineunte (CIA. I 59

43,

Syll.

Lys. VII 4 XIII 70 et 72 Thuc.

cf.

Plut. Alcib.

autem cineres utpote pro-

ipsius

ex populi decreto effossi et extra

Atticam absportati, bona proscripta sunt,
domus diruta est, quique memoriam
ditoris

eius ante iudices

Aristarchus

purgare conati sunt

morte sunt

Alexicles,

et

multati (Lycurg. 113 sqq. schol. Lys.

313).

aq)a/Leli;

naXaia/naatv']

paJaestra

desumta metaphora, item dha9ovatv

sq.; cf.

Ach. 710 sqq. Plut. Per.

8.

vs.

Vox

nalaiaftata etiam vs. 878 transfertur.

690 sqq. Vide

poeta utatur

quam

verbia.

dubium quin eadem

Aristoteli

fnerit

cautis lenibusque
Scilicet
ei

non

atque

sententia,

qui

est

postea
(Bep.

33 2) de quadringentorum
tempore loquens xa^wj noXttev9\\vat xata
tovtov; tou; xQovov; Athenienses censuit.
Ath.

c.

693. vau/ua/^aavtag /liav] SC. vau/ia/lav

Si diy.)]v e verbo supplenobiectum Eq. 50 ly.dtxdaag /tiav
et Vesp. 595 /liav dtxdaavtag.
694. De re, quae in hoc versu tangitur, satis ex ipso hoc loco constat (cf.

vel

dum

/idxi^-

est

RANAE.

695

eymy

Kovde tavt

ccv

xaX&g

oi5

fir]

(pccGxeiv

enatv&' ^ova yag avra vovv eypvi

cck)i

71^6? 8\ rovzotg

trjv

einog

vfxag, oV

dri

tavtrjv Ttagetvat ^vfiqiOQccv aitovfievotg.

fitav

T^g oQyfjg ccvevteg,

cckXa

vfi&v jtoXXa

jiieO''

exsiv,

e^^adaxe'

evavfid%riGav nal 7tQ06ii]K0v6iv yevet,

101 TtaxeQeg

700

l'x^tjt*'

113

&

Goq)cotatoi (pvoet,

jtdvtag av&QcoTtovg eKovteg ^vyyevetg %tr}6(Ofxe&a

de tovt

ei

695. taOt' V] touT

696. fi6va]

Kai noXttag^ oGttg av ^vvvavfiairj.

eTtttifiovg

Tiai

/.i&Xa

oyncaGofieG&a xi dTtoGefivvvovfie&a^

R.

ndw

vel

Meineke.

698. TiQooijxovatv^ nQoi]xovaiv

699. naqitvai]

Meineke dubitanter.

Blaydes.

fitpilvai

altov^ivotq\ -vovi [rogatos)

||

fortasse recte.

I{,

700. <fvau\ (puaiv V.

703. tovt'] tavt'

supra
ex

iXsu9eQwfHjvai

nXatatstg

tu

verbis

in

scholio

dovXoug

auvvau/ua)r)'iaavtag

cptjaiv

alii.

33 sq. et 191), magis etiam

vs.

HellaHici

tou^

V R

'

allatis

EkXdviy.og

iyyQatp^vtag

xal

avfinoXttfuaaa^at autoig,
tov nQo

Ka'/.i.iov.

vaunayriaavta;).

scilicet

incolis,

qui

bello

ineunte

(anno 431) ex urbe sua in Atticam profugerant,

Athenienses

decennio

Gilbert Alterth.

Cf.

p. 178.

696. vovv

vovg) ^/J, cf.

697.

consiliis
te vovv

Vesp. 64 Xoyidtov

n^og

dh]

suspensus

inven-

codd.

yvtb/Liriv

sed praeterea;

s/ov.

vid.

Dativus toutotg a verbo

vs. 415.

post

de

lixovtal

item Pac. 733 oaa

tisve

perspexit Kirchhoii" (anno 1873). Plataea-

rum

Rutherford coniecit tov; SaXanlvt

tiens

dte^tutv

Quae
essent interpretanda primus

ini }lvttyivovi

quomodo

(h;

Merry Kock Blaydes, quibuscum consen-

ad

na(teivat

est.

699. iu/utpoQuv}

euphemismum

per

ca-

(anno 421) habitandam concesserunt Sci-

sum, calamitatem nunc dicit quae culpa,

onen urbem

facinus,

in Chalcidice

ab ipsis ex-

pugnatam (Thuc. V 32 1, vid. ad Vesp.

210). In eadem autem cleruchia anno
406

servis,

nusas

qui post

pugnam ad

sunt donati,

civitate

700.

ratio.

comici

icvti/ttv,

essent,

fert

Nulla vero est causa cur sive e

verbis

aive

aliunde

Vesp. 574

tov xoXXon'

dQyfjg

habitaturi

efficiamus

genus quoddam extitisse civium non

optimo iure, quod Plataeensium nomen
haberet ab iis qui primi eo essent donati, qna ratione antehac nostrum locum
exphcare solebant viri docti coll. Lys.
XXIII 2 Dem. LIX 104 et Romanorum iare Caeritum (ita etiamnunc

383

xaxrj;.

oQY!?

10

456

tijv

oiix

trjg

iSx&Qav

dviijg /lOjQtag,

nQo!^u/iiag,

et

infra

oXiyov

XXI

Eur. HJpp. 900

Sic

Vesp. 727

(ioiig.

Vid. Thuc. III

dvtivtag,

Eur. Med.

Hipp. 285 oux

vs.

Av.

Ach. 347

dicitur,

jforiitfv

Pac. 318 dvtivai

ti]; dqyfi;

item Demosth.

oQyii; dvtivai,

i^avsig
trjg

dieenda

dvevfs;] de ira remitten-

oQylj;

agros con-

tr/;

(a/iaQtia)

690 sqq.

cf.

cives adscriptos tunc esse Plataeensibus,

illic

ttj;

error
vs.

tes aliquid,

148

quos

ad

Argi-

cesserunt Athenienses; novos igitur hos

intflr

certe

erat; vid.

dviiaut

1220 de verbo

icpiaS^ai.

702.

contra

paratus

oattg

uv

iuvvav/ia/fj]

hostes nobiscum

pugnare

quicunque
(^postkac)

erit.

703. oyxoia^/ieafta'] tumidos, {fastu) ela-

RANAE.

114
nal ravr

T^^v TtoXiv

705

'iGTSQca

,,e'%ovxsg

avd-ig

xqovco ttot

Antoda

sive antistropha.

OQ&bg iSeiv iov aveQog^^

iyca

(J'

iv yxaA.(vtg",

nvfjLdtcov

ev cpqovelv ov do^Ofiev.

7]

XQOTtov^ oaxig ex

ov TioXvv ov8

TtL&rjyiog

oifido^exai,

ovxog 6

vvv evoxX&Vy
KXetyevrjg 6 (iiKQog,

710

TtovriQoxaxog aXavsvg, OTtoOoi KQaxovGt Kvnri^StxecpQov

705.

iiateQov

6ats(ja)]

V.

tos nos praes/abimus, cf.

129

Soph. Ai.

465

fr.

Vesp. 1024: Pac.

679 Eur. Andr.

320 Hec. 623 El. 381 etc,

vox

et

oyy.o;

705.
totatv

loQag tag

vid.

&7toaefivuvoLiiiit9-a]

704.

ad

178.

vs.

noXiv xal tavt'] pro xai tauta

tijv

546

IqqiuYvtav xal tau-

ti]v

noliv, ut Plut.

t>]v

pro xal tavtt]v iQQwyuiav. Item Diodor.

com.

3 Plat. Rep. I 341

fr.

tri-

Didymum, sed revera ex Archilocho desumtam esse {xpux^i ^/ovfe? xu-

buisse

fi&twv

iv

&yx&Xais)

Alcaeo

(fr.

18,

cf.

betur comparatio

testatur

scholion.

cum

illa,

quam multorum

supra

txeiv

sive

361.

vs.

[iaatdti^eiv

motu somno

netqala

matris

ayxdXt]

d'

te

e.

g.

Aesch.

iv icyxaXai;

ito-

quapropter ad ProProm. 1019

Aeseh.

dicitur

ulnae

autem

ulnarum

lenique
vid.

eax

J'

tq6(fov texvov dixav;

metheum

'Ev dcyx&laii

dantis,

723 noXea

ae (iaatdaet,

i.

e.

non

amplectentur sed duris

[mollibus)

iv

hanc

dtyxdXaig

Choeph.
fr.

1.

707.

xal

elg tltg

S'

ei

iyc

dQ^ug

noXt>]tat teste scholio

(I>

vid. ad. vs.

oift(u^etai]

178.

iungendum cum voce

XQovov vs. 714; vid. ad vs. 682.

de

magis quam Cleophon

678 sqq. sermo fuit.

ovde] nihilo

quo

ilie

vs.

ni9>]xog]

Phrynich.

cf.

ydXovg ni9)']xovg otd' iteQOvg

Auxiav,

586

TeXeav,

fr.

20

/ue-

ttvdcg Xeyetv,

notis-

Eur.

Hel.

1062

'Egrjxeatidi^v,

1085 d>]/ionl9->]xoi, nt&>]xiaat Vesp.

1290 Thesm. 1133, ntS-rjxia/ioi Eq. 887.
Aeschines actor tragicus adtotQaytxog
audit apud

ni&>]xog

709.

KXetyevt^g]

Dem. XVIII

anno

410/9

242.

primae

prytaniae scriba fuit Cligenes Halensis

(CIG. 147

nunc

= Dittenb.

Syll. 44,

Qui sive idem

I 96).

fuit

aliunde de

nihil

neque verbis

scholii

^evog de xai (iaQfiaQog

Id

tmv

Andocid.

homo quem

vellicat chorus, sive alius

nominis,

igitur

in

TJeiaavdQov,

Ran.

dicitur

iactatur, xv/ndtatv dici solent dyxdXat, vid.

Nausicr.

imitatur nunc comicus.

unum
eum paci

simo Euripidis fragmento 935. Hinc in

poetarum lingua fluctus, quibus navis
Aesch.

dveQog,

niqi% e/eiv vyQatg

cautibus coerceheris, et aether, qui terrae

est circumfusus,

versum

tragoedia

i6eiv jSiov

proprie est nutricis

gestantis

infantulum
Ag.

civita-

navigio in procella periclitanti;

vid.

i/nol

Horat. Od. I 14) de-

usus postea tritissimam reddidit,

tis

)> d'

eu(j>i/.taatv,

iteqag eu ipQovetv 6ox>']aett.

708. ou noXvv]

quam Aeschylo

locutio,

est

neo

c.

e/ovte; xuiiidtwv iv d/xcSf^at;] poetica

liaec

sq.

706. lonis Chii in Phoenice sive Cae-

infra vs. 1396.

Nub. 561

Cf.

ijuoTg ev(pQalvt]a&'

eiusdem

eo innotuit,
nXovaitov

/itev

quicquam tribuerim.

ex Aristophanis verbis constat

esse adversatum, Cleophontis

partibus

addictum,

balneatoris

autem officio satis profecto humili functum esse.

711-713. Quotquot regnum suum habent in

quae

lixivia

cinere

spuria

admixto

et terra cimolia

est

adulterata.

115

EANAE.
'^psvdoXixQov Koviag

xal Kificollag

yi^g,

ovk

/^QOvov ivdiazQi^ilfEi' idcav de rdS

715

HQriviyi.og

iva

l'(T^',

ju-tj

jtote

xai anodvQri fxs&vcov a-

vev ^vXov ^adi^cov.

Antepirrhema.
TtokkccKig

xavxov

d'

712. ipsvdoMtQov] sic

eSo^sv

Tjfiiv

rj

V R

iteitovd^evai

itoXig

Kakovg

xe xa>v TtoXtx&v xovg

eig

VII 39 Eust. 483,8,

Poll.

xe

nal aya&ovg

-vItqov plerique.

714. Idwv Bentley] tldwg codd.

Hermann]

718. d'

y'

nonnulli codd., om.

Kovlag sive lixiviae (loog) etiam Ach. 18

Lys. 470

mentio, terra Cimoli insulae,

fit

quae est inter Cyclades, etiam apud

Theophr. de lapid. 62 Ovid. Metam.
VII 463 Piin. Hist Nat. XXXV 57 com-

momoratur (etiam hodie

Utriusque

lin").

tum

cinis

cum

in

et

si

fuste scilicet obambulat,

ebrius

domum

est,

credo ne

rediens a grassato-

veste sua spolietur.

Clidemides

vitae suae his temporibus metuit,

est

non

quod miremur

ophonte ad
nostro

vs.

loco

baculo

(vid. quae de Cle678 sqq. observavi). E

tute

effeceris

eum cum

melius etiam arma-

fortasse

tum, ut Cieophon lorica indutus aliquando

suggestum
circumiisse,
rixa

conscendit
ligno

urbem

per

autem pugnisque in
adversarum partium

cum
strenue eum nuper usum

aliqua

civibus

fuisse

Id in ridiculum nunc detorquens comicus flngit eum non ab opti-

suspicor.

matium

sectatoribus sed a grassatoribus

Quod
cum ad

nescio quibus {itonodvtatg) metuere.

autem

ovx

elqi]vix('>v

eum

dicit,

depugnandum paratum esse signiflcat,

perinde atque Cleophontum vero paci
tem adversari innuit.

718 sqq. Elegantissima comparatione

nunc

aureolis multo aere adulteratis sed fallaci

quodam

714-717. Ifanc oh causam pugnax

ribus

Sed iam et hi sordent

spernuntur praestantissimi num-

ediderat.

illi:

mi argentei Athenis olim procusi prae

erat.

nimirum.

vesperi

tum nummis purissimis: utrosque sciipsum Atticae solum e greraio suo

licet

feraci

714. ivSiatQlyjei] inter nos, iv X&^vaig,

cum

de reip. condicione proferendam.

Athenae olim cum generosis vetustissimaeque propaginis gaudebant civibus

dicitur cimooffl-

et plerique.

tiam

fullonum

usus

in balneis

V R

utitur

chorus

ad poetae senten-

novitatis splendore conspicuis,

spernuntur

cives

genuini

vetustis

gentibus oriundi multoque usu

probati

prae hominibus sine natalibus, qui nu-

per in urbem undecunque sunt advecti.

Subsimili comparatione

XXIV

Solon allatus a Demosthene

est

aliquando usus

etiam Plaut. Casin. vs.

9 sq. nunc novae quae prodeunf comoediae

212-214. Vid.

sunt nequiores quam

multo

et Zenonis
VII 18:

Xdyovg

xai

tovg

fiotg,

&(p(Oftoiov totg

flxfi

xad-iXxeiv

t&
/uhv

xa&ic xal tb v6fiiafia,

6ta tavta [ieltiovag' tovg

dh

vavtiov

of^oiovg tivai

Mt^avdQivSi, tvotf^ak/xovg

xai TtsQiYsyQajn/nivovg,
oiidiv

t&v &aokolx(ov

/niv

icntjqtiafxivovg

tui

i)!QyvQi(i}

novi,

apud Diog. Laert.

dictum
'd(p)]

nummi

(Ji

toi)-

Htttxotg tttQttdQ&][-

fiiv

xexofifiivovg

fiivtot

}toXi.<ixig

xat

tag

aoloixovg,

xexaXXiyQa-

(ptjftivag iigtig.

oomparationi
hoc perfectum inservit
etiam Eq. 864, item praesens Nub. 234
718.

nenov9ivai tavtbv]

introducendae

(Plut. 1205?); of. ti ninovag, ii nda/tig,

ti

na&(uv (ad Vesp.

1).

RANAE.

116

720

v6(ii6^a %al xb naivbv iQvGiov,

re TccQxaiov

si'g

oviE yag tovTOiGiVy ovGiv ov XEKi^drjlEVfxsvoig,!

akXa KaXlLGTOig anavTcov^

724
723

xaivhv

720. ti

xQv^ov^

si

In Cantabr.

%aXmoig,

TTovrjQoig

Meineke ingenioae sed nimis audacter,

725 non apparet de aure-

yexo/ii/.ievov

hic deletur vox /pnff/ov, vs.

sermonem. Sententia negligentius

ease

adulteratis

>caX&g

nam

versu 719 vVelsen legit tobi xaXovg xat

tur.

vo^LQ^iarav

SoyiEi^

^aQ^ccQOtGi itavTay^ov

uXka TOVTOig Totg

oxiSiv,

IQCofiE^

neque probabiliter
in

rog

Totg

nal (lovoig OQd^&g nonELGL nal KEHcodcoviGfiEvotg^

725

olis

TOig "EXXrjGi nal

TE

k'v

toiig

xaxoug, at

quapropter

est constructa;

pro

y.aXol

oi

ol

xQnoroL non dici-

hoc soloecum pro tovg

et in Harl. est tovg y.ay.ovg te y.hya^ovg, at

xaxovg xal tovg dtyad-ovg. Infelicissime Bergk statuit probos cives

cum

vetustis

mis argenteis simulque cum recentibus aureolis comparari, malos cura

num-

aereis.

721-726. Affert Pollux IX 90 (omisso vs. 724).

721. tovtoiaiv ovoiv] tovtoiai toiaiv Meineke, ne ad
to6totai

referendum partieipiumque

sit

verbi

singularem

elvai

pronomen
iungendum

v6f.ua fta

participio

alteri

quod nonnisi Hom. T 80 Eur. Hec. 358 et alicubi apud Aristotelem sibi observatum esse annotavit Porson.
724. Ante vs. 723 collocavit Bergk; post vs. 726 reiciebat Meineke, delebat
Hermann. In A post vs. 724 unius versus spatium est relictum.

sit,

725. itXXa

720.

logica

xai
si

toiJtotg']

xaivov

to

audienda

ixdvoig vVelsen.

icXX'

est,

/(wff/ov]

sola

abundant,

molesta sunt haec verba.

Nam

ars

immo

inter se

comparantur probi cives nummique vetusti.

Sed ut tertium comparationis
statim indicetur et appareat cur nunc
nummis a.simulentur cives, haec verba
adiciuntur. In quibus xai idem fere valet quod n<y>g. Cives probati eodem sunt
iure quo iam habentur nummi argentei,
postquam aureoli cudi sunt coepti.
721-727. Eespondent sibi ovte ...te.
721. tovtoiaiv'] quasi non collectivum
vd/iita/Lta

praecesserit sed tetqadqax/ta vel

eiusmodi nomen.

ovatv]

cum

tur praedicatis est iungendum,

quorum

quod primum est ov xey.iii6>ilev/ievoig\AQm

valet quod ov xt(idt]Xo'ig.
722. Cf. Xenophontis de Vectigal. III

ov
xal

verba

al

nlelatat

XQrjaljuotg igto
ol

itqyiJQi-ov

tix&v

yXavy.&v,

aliquod

noXeig

/pwfra"
i^ayovieg

iv

vo/ila/taaiv

6h

xa?.i]V

pretium sed ob praestan-

erat

cum

tanti fiebant ut

exteras gentes

lucro illuc possent

autem quod comicus

non formam
spectat, qua non admodum erant commendabiles, sed pondus argentique puritatem; vertendum igitur optima sive
exportari. KaXXiata

nunc

dicit

esse

vo/tto/iata,

honorata, non pulcherrima.

723.

vid.

xey.io6u)vta/ievotg']

725.

anno

/arizioi?]

HvttYevovg)

ex

in

aureis

cusos esse novos

ad

vs.

praegresso

summa

79.
(in^

publici

aerarii

simulacris

Victoriae

nummos

testantur Hel-

lanicus et Philochoras in scholio allati;

quos

subaeratos

aureolos

(vnox&Xxovg)

fuisse,

quo maius inde lucrum

retur,

noster

XaXxiotg

locus

}l9i\vaig

luculenter

apparet

quidem

quod

Xiov

est

certe

aereos

docet.

non vernm aes nunc

i/inoQtav

i^ayovaiv onou y^Q ^*" nu^Xwaiv aiitd, navtaxov nXeXov tov &QXO'iov Xa/i[i6ivovaiv. At-

{twv JavQiM-

Av. 1106) non fictam

cf.

suam etiam apud

tiam

inopia
cunctis quae sequun-

nummorum

ticorum igitur

conflce-

Nam

voce

signiflcari

contextu.

Verum

dicit scholion, inl KaX-

hoc fere tempore

etiam

nummos eosque peasime

confla-

117

RANAE.
Kal TtQCOtjV XOTtSlGl TC5 KCCKLCrO) KOflfiaXf

Xd^ig

&'

T&v Ttohrav

ovg

(lev

evyevelg Koi amcpQOvag

iGfiev

uvdQag ovrag Kai diKaiovg kuI KaXovg

rs xal

ccYa&ovg,

Kal rQacpevrag ev naXaiGrQaig Kal %OQotg Kal (lovGiKrj^

730

TtQovOekovfisv, roig ds

Kai ^svoig Kai nvQQiaig

'jf^aXKOig

Kai novrjQoig kclk novriQav sig anavra iQcofis&a,

xiOrdroig agjiyfievoiOtv, oiGlv

ovds q)aQfiaK0i6iv

731.

iinavta]

iig

ovai

autem multo

rarius

to8 ex Attica

est xQ)ia9ai tivi

tYg

nummi

quotidiana magni momenti esse

in vita

non potuerunt argenteisve anteponi.

palaestris

Nub.

cf.

961 sqq.,

1054

1070 [Xen.] Rep. Athen. I 13,

XOQoi autem hoc loco cur memorentur
apparet coUata lege quae ihovi xoQfiJfiv
Ran.

vetabat
vid.
p.

(*

/t^ia;

755

sic

(si

Aesch. Prom.

438

scribendum)

nonnisi

apud serum

Ari-

stophanis imitatorem Aelianum Epist. 3)

redit; vilipendendi vim habere docet contextus.

ratione

Cum

voce nqoakX^vo; neecio qua

cohaerere autumabant veteres

quidam commentatores in hypomnemate

ad Prometheum teste Etym. M. s. v.
Dawes ngoriftXoDiutv scribebat, Buttmann
comparabat verbum Homericum nQotitiXtiv {-J-iUeiv), Bergk verum ducebat n^oaiXovfitv vel potius nQo^itXovfiev (secundum
Arcadum scilicet dialectum), Blaydes
attulit vocem J-eXo; deque digammate
raulta quae hinc sunt aliena, equidem

meam

facio

observationem

Fritzschii:

vix habet speciem verbi Graeci."

XaXxolg] sic

nag&atjftoi

242)

nunc dicuntur

sunt (Ach.

sive

862, 957) sive naqaxtxofnfiivoi (A.ch. 518).

Cleophontem

nvQQiani]

678) rufum fuisse hinc

ad

(vid.

efficio,

vs.

certe no-

hoc tempore vir nunc

insulsum est quod perhibet scholion, nvQQiag nunc servos in
universum dici (vid. ad vs. 308). Non enim

Nam

signiflcatur.

omnes opinor servi Athenis rufl erant

omnesve rufl homines servili erant condi-

argueret

et

TTvQQia;,

vorum nomen

(et

tivi ti.

cione, licet rufus capillorum color pere-

cives.

est

quam

ti

grinam originem, fortasse servilem, saepe

730. TtQovaBlovfifv] ignotae originis ver-

bum

vel ini

jfop^/yrfv,

t6v

Itaque qui choris interfneruist

c.

genuini sunt

omnes.
vulgata insolite omittitur participium,

56 Plut. Phocion.

dcnotivfiv

Demosth. XXI

av.

tissimus aliquis

729. Liberaliter (in ipsa urbe) educaios.

De

in

(vid. Eccl.

3?), sed hi

fr.

et fere

Meineke

navta

moneta prodiisse

815-822, etiamne

Qadimg s%Qrj6ar

siKf]

730. nQovaeXoOfitv R] TtQoatXovfiev

noXig nQO rov

t]

viri

qui

518 Dem. XVIII

toO novtjQov x6ftfiatoi (Plut.

Timotheus musicus
Pherecratis

ut

SavfHa;,

ser-

esset satis vulgatum.

fr.

nvQQia;

in

dicitur

145.

731. novtjQoT; xicy. nov>]Q<')v'] non improbi

homines signiflcantur sed faex plebeculae,

vulgus ignobile,

magno

XQ>iatoT;

xaYaS-oT; sive

xaXoX;

179 et Eq. 185-193

ad vs

discrimine distans; vid.

anavta

eig

/((tt),ue,9-a]

et

336

sq.

similia legan-

tur Pac. 684 Eccl. 176 Plut. 920.

732. vat&toig] j^i**; tal nQ(;]v, ut dicit

chorus va. 726, vel de Aeschine Demosthenes XVIII g 130 6ipe yctp nott

(5i/^i

Xeyo)

H^^iivaTo;

X^^^
y.al

oWs

733.

/"*''

^*^*'

"^'^

nQtpt]v

lifi

^ijtuQ yeyove.

Thargeliorum
duo homines, qui capitis

(paQftay.oTaiv]

festo quotannis

damnati essent, ad urbem lustrandam

in littus abducebantur, nbi cremabantur
cineresque per auras dispergebantur (cf.
Helladius in Phot. Biblioth. 279, Harpocr.

8.

v.).

Victimae hae humanae

<faQ-

RANAE.

118
alXa xal vvv,

735

2QV^^^

6q)alfir

ri

yovv rov

aS,iov

sh,

'S,vXov,

%al n(xa%rirE, itdaysLV rolg aocpolg doKridsrs.

ri

riv

av&ig' nal naroQd-coGaGi yaQ

'jiQtiSroiGiv

''O^S

svXoyov, %riv

rovg rQonovg

avorjTOi, fjisra^aXovteg

&>

SCENA DECIMA QUARTA.

domo procedunt ianitor

(E

et

Xanthias

servili habitu.)

lanitor, Xanthias.
&TPSIPOS.
rbv Jia rbv 2car7iQa, ysvvddag dvrjQ

vr}

734. xal] xav

736.

Meineke.

(?)

xav codd.

X;']

ne quis coniciat

737. ao(potg 6ox>^asts]

dicebantur,

ILiaxoi

VI

[Lys.]

ces

454,

Eq.

1136,

fr.

fiaav

atQaftjYoi

/iisa&a' xal

ix tSiv /ntYlatuiv

y^Q

otg (hansQei

vvvi

fisa^

alQovfxsvot

Cf.

(!',

XXV

tiij(Mliisr,

205

fr.

vel

ou;

nQO

otvontag

e/onsv

atQattjYovg

Dem.

av

ovd'

S^eolaiv >ju/6-

xa9aQ/xata

etiam Eupol.

atQatfvo-

atQatriYovg.
6'

ovx av

tov,

vvvi

apud

Aristogiton

qui praetores ov6s twv

49,

ol

nXovtoi

Ihat^ icaipaXGig fnQcct-

Ztav

tofisv

silsaS''

(fr.

/nlv

olxtS>v,

fiaav.

Demis

nqCaTov

TtdXei

tij

fjniv

ts nQdjtot,

Yfvsi

120, naQu-

Corinth. 4 vs. 13. Itaque con-

similia dicuntur in Eupolidis

117):

Plut.

xca-

nQcbvwv av intatatag iXea^ai se clamabat.

734. xai

tatis moribus.

iXX'

sivat
I

735.

ei

/lii

Eupol.

/Qt]

*"'?

(p9ovsits, Plut.

iJ.eta(iaX6vta

tobg

350

sq.

tjv

hsi

nQattsiv

xatoQ9diaw-

/j.hv

Sh

>jv

acpaXwfiev,

initetQtcp9at to naQ&nav. Alluditur

autem

ad proverbium, quo quis admonetur ut

ne in mortis quidem limine curam tot
rtQenovfog neglegat; sic

servus

initio

av

oncug

Equitum fabulae

sodalem

proverbium his verbis

hortatur

Quod

scholion:

affert

xav &n(!cY^aa9at, latine

xaXov ^vXov

dcno

axonet

icvdQtxcbtata.

dcno9cxvcu/isv

reddidit Publilius Syrus vel strangulari

pulcro de ligno iuvat. Fritzsche interpretatur:
c.

non de

ficu", vid. Plut. Anton.

70 Athen. III

p.

74

<r

Cic.

de Orat.

69 278; sed certam arborum genus

spectari vix credo maloque cum Kockio
II

umbrosam

intellegere pulcram, celsam,

aliquam

arborem.

Proverbiali

hac

parabasis exitus, qui luculenter ostendit

comicum non iam optima

quaevis,

ut

olim, expectare, sed de ipsa patriae sa-

;f^;(7torTt']

lute

desperare;

non enim victoriam

ei

appreeatur, sed decorum interitum, qua-

xt.

de quq vid. ad
ludendi praebet occasionem.
adi.,

Plut.
sv

/isv,

navovQYov

xQ^l"^^

huius

suum

locutione paullulum exhilaratur tristior

n{s)i9sa9s ndvtwg' ,usta-

i/iioi

nsva6/.ievog

tQdnovg

vis

/j.eta[ia-

1235.

Gt. vs.

tovg tQonovg

jiaXovtsg

36

participio

iandem aliquando mu-

/ustajSaXdvtsg tovg tQonou;^ cf.

357

fr.

cum

fOv]

iungendum

Xorteg

dehortantur Nub. 562 (Pac.

Antiatticista Anecd. Bekk. p. 89.

735-737. Similis est conformatio ver-

634

fr.

y.d&aQiua

Eupol.

jiQoatQ^Ttatoq

iptjYfa

Eq. 1405

cf.

idem autem valent vo-

53,

Sriiuoato;

aofpoTai ddists

Memoratu dignam duxit formam

44) Ran. 1485.

propria
vs.

179,

lis

fuit

voiav

Polyxenae

illius,

sc](sv siia/ti/iccog

738 sq.

Ysvv(!c6ag']

quae

noXX>)v nQ6-

nsaetv (Eur. Hec. 569).

vid.

ad

vs.

179.

RANAE.
6

119

6ov.

deGTCOTrjg

SAN&IAS.
n&g
740

nivuv

oGttg ys

yccQ

ovxl ysvvadag,

olSe xal iveiv fiovov,

QTPSIPOZ.
xb 8e

itatd^ai o'

firj

Sovkog

oxL

avnviQvgy

e^eXeyxd-evx

e'(pa6%eg

oov

eivai deGTtoxrjg.

SAN&IAZ.
&fi(0^e (levxav.

QTP^POS.
xovxo (levxoi dovkiKov

sv&vg

oTteQ

nejtolr}yiag,

eya)

itoi&v

%aiQ(o

SAN&IA2.
745

iKsxsvco

^(at^Etg,

&TPaP02:.
ccDH

fir)

oxav naxaQdecafiat Xd&Qa

Sok&^

iitoTtxeveiv
8e67t6xrj.

ro5

BlAN&IAZ.
ds; xov&OQv^coVj ^vtV

XL

av

741. iieXBYx^evt"] i^eleY^avt' codd. nonnuUi et

743.

aifiaj^e

740.
oudhv

otdel

alXo

Brunck]

Av.

cf.

19

ovx

aq'

Alex.

fr.

6h Jtovvao; oide td fieH-uaai /uovov,

de Platone

13

fr.

ay.u9-QaiJtateiv
tjdet

nXi]v

mirantis

/liovov,

j^eJii(Jd'a;

741. to dh
vel

(h;

fiSi

te.

Amphid.

fr.

41 ovdhv

ypciyej'.

Ttat&^at ae] sc. avt6v.

graviter

loqni; quomodo tandem

feriret

tjatrjv

214

ola^a nXtjv

ovdev

Eubul.

ferentis
fieri

est

Adita

poiuit ut non

Inflnitivus praeraisso articulo

in exclamationibus

eadem

ratione usiir-

patus est Nub. 268, 819 Av.

5,

7 Eccl.

788 Plut. 593 Eur. AIc. 832 Med. 1052

I 37 mene incepto desistere

Verg. Aen.
victam

fraudis convictus

cum {coram Plutone)

esses.

in schol.

743.

wfKo^e

idem usus

particulae

ftevtav]

est

1692

Av.

ev

fievtot

fievtav

6teti9'>iv.

745.

Ixetevo}]

ut

mirantis

obsecro

auribus suis vix credentis

inonteueiv Joxfi]

pltts

quam mysta,

epopta esse mihi videor.

Initiati

num

26)

(Plut.

mysteriis

209

Demetr.

recipiebantur

dicebautur
viv.

et

est.

hlXa] vid. ad vs. 103.

fit\

(cf.

post an-

interioribus

et tunc indntai

Plat. Phaedr.

250

Con-

<?).

746. xataQctaioftai] redit

verbum Nub.

871 Lys. 815.

747.

i^eleYx^i^ta]

a.

1.

codd., wfKo^e Bergler.

oYftcul^e

ddxveiv,

nliiv

Xa^mv

TtXr^ydg

tov9oQUi^a)v]

mussitam;

legitur etiam Ach. 683

adesp.

fr.

365.

verbum

Vesp. 614 com.

120

RANAE.
TtoXXccg

d^vQa^e

ccTtirjg

STP^POZ.
rovd^

Kccl

^dofiai.

EAN&IAZ.
xi di

TioXXa nQdrrcov

STP^poi:.
f

y/"
/JL

(la

coj

?!'

i
ovoev
ovo
'

'

'

eyco.

SANSIAS.
750

onoyvie Zev' aal TtaQaKovcov deGnorav

uv

ccrr

XaXa)6t',

TP^POZ.
aXXa nXevv

(irj

(iaivo(jiai.

r^

SANIAZ.
8s

ri

roig

&vQa6i ravra %araXaX&v

&TPSIPOI:.
iym-,
(la

Ai

orav SqG) rovro, Kal

ciXX

iK(jitaivo(iaL.

SAN&IA2.
Ooi^ "AnoXXov,

00

748. &ntt]? Kuster] &nfjg codd.

aW

749. otd']

ianitoris

(lot

V E]

toiJS'

rr}v

Se^idv,

to' codd.

cett.

Reiske.

Fritzsche]

752. S-VQaai

me

||

e'(i^aXe

codd.

-t

respondentis vox

iy'")

||

xataXaXwv]

ne tamen

ut conicerem movit

^y.ataXakeig

ita

rescriberem retinuit praeceden-

tium versuum conformatio simillima.

748. xal

5 et

tov'

iyiXaaag

tovt'

ti

^doixat]

iteoV,

Nub. 820

cf.

vid.

7.

ad

vs.

to;]

750.

228.

et in
vid.

oixdyvii]

naQaxovtav] obiter vel clam audiens,

etc.

supple tots

lovem

sibi

item Herodot. III 129 Plat. Euthyd. 300?

751

ovtcog Vjdo/uai (hg xti.

i.

e.

(5,((0-y(e)v,

1X1]

&XXit

verba leguntur

tunc ita gaudeo ut nihil supra.

licie.

cognatum

Xanthias

ducit.

749. TtoXXa nqattwv] de hac locutione

vid.

virum

dolis

etiam Ach.

genti-

&XXa vid. ibid.,

ondyvtov sive i^piattov fratres

753.

universum consanguinei invocabant,

Eur. Androm. 923 Soph. Oed. C.

vea9ai

to

84

Photius.

1333 Plat. Leg. V 729 c IX 881 <^ schoi.

Eur. Hecub. 345; huiusmodi autem in-

sq.)

/.talvo/xat]

7j

eadem

de particulis /xl]
de forma nXeTv ad vs. 18.

ixfitalvo/.tai]

103

/tot

ftiaivea9ai xat ixixtal-

ivetQihttetv

754. e/i^aXe
1

nXeiv
vs.

tt)v

554 Ran. 789 Diphil.

(Horat.

Stiidv]
fr.

Sat.

5,

item Vesp.

432-

121

KANAE.

755

xt dbg KV0(xi, Kal avrbg 'avGov.

(Se invicem amplectuntur.

Clamores audiuntur post scenam.)

xat
^iog, og

TtQog

Tjfiiv

iariv Sfio^iaarLyiag,

ovrog o^vSov i6rl d^oQv^og

xig

q)qa,6ov,

ju-oi

%r]

07]

103 XoidoQrjOfiog;

&TPSIP02:.
AiGyvXov %al EvQiTciSov.

BANmji:.

k
&TPSIPOS.
TtQayfia rCQayaa

760

yaQ KeKivrjrai

fisya

iv roig veKQotGt Kal GraGig TtoXXrj itdvv.

SAN@IA2.
iK rov',

TPSIPOZ.
iv&dd^ iarl nsifievog

vofiog rig

rmv rexv&v, o6ai

TteQL

Kal ds^iai,

fieydXai

rbv aQLGrov ovxa r&v eavxov ^vvrsivcov

GixY]6iv

757.

avxbv iv IlQvxavsico Xafidvetv,

V R.
760 collocat Bergk,

xal

jf)]

758. Post

xal

Hunc secutas Meineke

tribuens.

pro

aut

scribens et 759 760 758 totos Aeaco

x'^'

6h

XoidofjtiOfKk

verba

aut

scribi

x'"

^-

Xanthiae tributa per interrogationem proferri mavult.

Totum

759.

codd.

Xanthiae D.

ianitori dat R,

nonnulli,

om.

ylxQ

(vel

||

yp

fiiya)... fiiya V,

.
.

jUsV"] fjtiya.. .neya

(pdSqa

R,

verborum repetitiones Euripideas aucupari, quod Kock

alii

fiiya

Ttaw

lanitorem

statuunt,

non video

niya pauci.

cur putemus.
762. nsql (vel inl) Meineke] anb codd.

755.

xi/ffaj]

<5o5

praebe

mihi

761. ix

osculari,
|

i.

item 66;

cio^

{ift)nieir

occasionem osculandi, osculum

e.

xOaat Pac. 709

ixoi

Pherecr.
tineiv

fr.

Lys 923,

41 Hermipp. 43,

Ach. 882,

cf.

thias,

6ovlior

ut

764

Soph. Ant. 315.

quendam

per

hunc

fingit

iurare

in

voce fiaatiyiai vid. supra

vs.

nunc Xanposait.

LOl.

ex quo

tempore

(sc.

/pd-

Si

sq.

quis

de rep. bene esset

meritus, publice ei conferri poterat ius

tJdj/iot Tt^oo-

756. ofioftaatiyia?'] lovem converberonein

sive

toii\

rov) interpretor.

prytaneo

ludis
\

De

535
fr.

loco

quotidie

sq., 575, 702, 709,

2') ^.

vescendi

honoratiore sedendi,

1404

Locum nostrum

cian. Ver. Hist. II 9.

sq.

et
cf.

in

Eq.

Xenophan.

imitatur Lu-

122

RANAE.
^QQvov

765

xs

tov nXovravog

s^fjg,

SAN&IAi:.
(secum

:)

fiav&dvo).

acplKOLxo rr^v xiyyyiv aocpdoxeQog

ecog

EXEQog xig avxov' xoxe Se TtaqaycoqEiv eSel.

SAN&IA2.
rovxl xE&OQv^rjKEv AisyvXov

d7]xa

xi

TPSIP0E.
EKEivog tlyE xbv xQaycoSmbv &q6vov^

770

wv

03g

KQaxiarog

xriv

xiyvrjv.

SAN&IAS.
vvvl

Se xig

&TPSIPOE.
ors Srj narrjXd^

EvQiniSrjg, TiESEl%vvro

roig kcDTtoSvratg nal xoiGl ^akkavxLOXOfiotg

765. fiav9dvco'\ -vsig; Meineke, ianitori tribuens.

768.

tov-tl^l

tovto V.

770. vuvi dh <(;,] vOv J' tv9e(o; Bergk, verbis ianitori continuatis.

771.

<5i;]

Sh

duo

codices, fortasse recte.

772. totai A] tolg cett.

765. iuav9dvcD]

mirum

{{

(iaXXavnotdnoiq

iam rem

intellego.

tantas turbas moveri,

Hav9dv(o interponitur

Nil

quoniam

de dapibus honoribusque agitur.

Sic

etiam Platon.

fr.

43 Xenarch. 11. Cf. praeterea Av. 1456,

1461, 1529 Alexid. fr. 65 Ran. 65.

766
tai et

Lachmann]

(ialavtiotdfioig

VRM,

(iaXav-

cett.

tir]t6/itoig

sq.
dt't,

hifiy.oito

Mi] pro av

&(pixt]-

quasi praecedat tempus histo-

ricum vid. ad vs. 24. Constructio est

ad sensum, nam dicere vult ianitor:
mos fuit hactenus ui sellam prope Plu;

non reditum

789. Descensum igitur nunc,

ut

passim

alias

1153

vs.

iTtsdfiy.vvto]

inidei^ttg

Lach. 179

xXinttiiv

i/

62;

rj

cf.

Plat.

etc.

^aXXavtiotofiCov

&viSQa7todti6/.tsvo;

toOtotg S^dvat^g iattv

12

Nub. 935

tig cpavtQdg yivritai.

XojTtodvttov
ij

cf.

183^ Euthyd. 274<^

<?

772 sq. Athenis iav

toixcijQVXwv

artis

ijtoiiito,

suae specimina edere coepit;

Plat.

sqq.),

verbum.

signiflcat

(vid.

i)

uifxia

ij

*]

ItQonvXwv,

(Xen.

Mem.

Rep. VIII 575*).

tonem caperent, donec superveniret prae-

Cuiusmodi homines

scelesti

stantior alter.

granti delicto essent

deprensi et res in

si

in

fla-

768. te9oQv^i]xsv'] ceteris locis Aristo-

confesso esset, statim tradebantur un-

666 Vesp. 622 Eccl. 431)

decim viris (Aeschin. I 91) et paratum

sibi habebant t<) [idQaS-Qov, fustibus scilicet ad mortem usque percutiebantur

phaneis

(Eq.

intransitivum

a9ai et

est;

tsS-oQvjiijiuivog

771. yatijl&s]

sc.

tamen d-oQv^ttminime sunt rara.

alias

eig

"Ai6ov,

item

vs.

{d/tttv/nTtavi^ovto),

dein corpora proicie-

123

KANAE.
xat X016L
OTtSQ

775

-itaxQaXoiciLGt,

v,tii

xoixcoQvypig^

iv "Atdov TtkTid^og'

iGz

ccKQOca^evoi

o? d'

avriXoyi&v Kal Xvyi6^S)v %al GxQocpGiv

Tcov

VTtSQS^ocvriGav 'nal ivofiiGav Gocpmxaxov.

xaTtsix

iTtaQ&slg avxskd^sro xov &Q6voVy

Ato%vXog na&fjGxo.

IV

^AN&IAE.
KOVK i^dkXsxo

erp^poz.
Ai

(id

780

A.r

OTtoxsQog

drifiog

xsyyriv 6ocpcaxsQog.

xrjv

si'ri

avs^oa kqlCiv noistv,

SANIAZ.
x&v navovQydiv
Blaydes.

Snt() lar ] &v7tsQ y

114:.

775. XvYiafto)*] sic

780 sq.

sporium

Inter

766 confictum) ducit.

(e vs.

Nomen

bantur.

se

Didymus, koYiaiuwv codd. pauci et olim alii.

locum permutare iubet Meineke, yHerwerden versum 780

a voce

luijiodiitt];,

Xcartij

(Hom. V 224) ductum, legitur etiam Av.

497 Thesm. 817, verbum XiDrtodvttjaai
1075 Eccl. 565 Plut. 165 Diphil.

Ran.

32''*;

fr.

autem grassatores,
pubUea vestibus e con-

significat

qui noctu in via

redeuntium

viviis

Ballav-

insidiantur.

sunt sectores zonarii (Plaut. Tri-

tioto/iioi

nnmm. IV

Faex ista plebe2, 20).

quae a magistratibus quam primum ad inferos demitti solet ibique
est frequentissima, Euripidis nunc admiratione est correpta: hisce tandem
homuncionibus placuit ille, quera dum
inter vivos erat aversati sunt omnes,
quibus mens atque iudicium.
culae,

774. untQ

maxima

De

re

iuT

turha

cf.

iv

est

"Aidov

(Verg.

nXT}9-oii\

quae

Aen. VI 611).

Plut. 30 sqq.

775. ix\iiXoYiG)v\ controversiarum, dispu-

tationum, item Plat. Rep.

5

V454A,

kvYioiiiu)v

yal

atQOipcbvl

ftiv

ditgudovg

atQOtpltg

6ttgeX9(hv

atQetpeaf^ai,

n&aag

&noatQa(p^vai

atque conversiones significant,

inflexiones
cf.

Eupol.

339

fr.

XvYii^etai

1485

tuv av](eva, Vesp.

.

nXevQuv XvYtaavtog

artem

oratoriam

xa/unai

vjtt

sunt

musicorum

de

di

Xvyt^o-

xat avatQecpei

sq. ax>]natoi ^QX>l

Qv/iiTi<;;

hinc ad

translatae.

Cf.

modulationibus

Nub. 970 Pherecr. fr. 145'. Simili imagine usus Aristophanes alias dixit atQtipi/.iaXXo; tl]v texvrjv EvQtnidrjg (fr. 638 in
scholio allatum),

ut sunt lanae

i.

fila

e.

aoipwtatov^

phonti datum

dvaXvtog, contortus,

conglomerata.

776. vneQtnavt^aav^
cf.

cf.

vs.

103.

oraculum Chaere-

aocpog SoipoxXTig, aotpdrcsQog

navtwv 2wxQatrig
Nub. 144), et Ach. 401
Nub. 1377 Lys. 368 Thesm. 1130 Ran.
d'

EvQtni6>;g,

divdQ&v 6i

aotpwratog (scliol.

1413, 1434, 1451. Ipsi Euripidi

Med.

rabula ver-

sutus Plat. Rep. III 405 c dicitur Ixavoc

naaag

et saltantium artibus

propriae sunt hae voces, quae corporis

dilectum fuit adiectivum

ibid.

&vttloYixlj Te^rij a>-s disputandi.

Athletarum

l.itvo;.

vs.

admodum

aotpdg, vid. e. g.

299-305.

779. xQiaiv nottiv] iudicium (certamen)

instituere;

diudicare

noitla^ai.

781.

(3]

sc.

(S/|Uos.

(xQivtiv)

est

xQiaiv

124

RANAE.

&TPSIPOZ.
Jl\

vrj

AxGfvXov

ynz

ovY,

(J'

ovQccviov y

oGov.

r\Oav evEQOt ^v^(ia%oi,;

&TP^POE.
bXiyov t6 iqriGxov <?wv,
(ad speotatores

:)

&67tSQ evd-ccSL

SAN0IA2.
d^O'

Ti

nXovroiv dQav naQa67isvd^eTai

0TP^PO2.
785

ay&va
Kal

Ttoieiv

avxoiv

eXeyji^ov

fidXa %al kqCgiv

avxl-iia

Ti]q

Teivrjg.

ISAN&IAS.
KaitstTa TC&g

ov Kal So(pOKXer]g a.vreXd^STO tov Q^qovov

&TPSIPOS.

790

jxd

At

ovK SKstvog,

oxE

7]

yMxfjXd^e, nal

dXX^

envos mev AisyvXov,

eve^aXe

xrjv

deS,tdv

nai eKeivog V7tsi(OQr\Gev avxa> rov &q6vov.

783. ivadl Meineke] iv,9ide codd.

786. autotv V] aututv
responsum. De elisione

tribuendum

catur Dobree, nisi spurius

me

iudice,

cett.

||

jtih;]

/ dubitanter Meineke.

788. ixetvo;] ixfivdi

790. Xanthiae

codd.

in flne trimetri vid.

nam omnino

dT]T'

ad
||

Blaydes, quo aptius

vs.

sit ianitoris

298.

Ala/uXov] Aloxvlog Naber.

signum ponendum esse suspiVersum damnarunt Halm et Kock, perperam

et in flne interrogandi

versus.

sit

necessarius est ut sequentia possint intellegi; vid. com-

mentarius.

o{)Q&viov]

Hom.

cf.

357

oiiQaviv ixft
{)ij^ats

ovQavo/j.i^xtj

dg tbv

XI

item Vesp. 1492 Ran. 1135

xXioi

74 5

ougavov

(i

(pwvijv,

xtxQ&^ofxev,

in

tollitur

dici

Nub.
Vesp. 415

Verg.

designantur, ut Av. 755, 757.

Aen.

788. fih

uUyov tb /pjjoTov

tiphan.

ta/oO

fr.

58^

oXiyov

xal ti/uiov,

iativl

iatl to

cf.

An-

oi)x

ivi[iaXs tijv

790. Recte

ixhivoi\

cf.

vs.

1144.

de^idv']

cf.

VS.

754.

Callistratus in scholio in-

est:
ou/ d); naqaSeSoixotog
Aia/uXov riv 9Q6tov tta 2otpoxXtt, hX/C ibi

terpretatus

xaXov rtav-

Thuc. VI 35

JC

789. xati]X9s\ vid. vs. 772.

coelum clamor, Buc.

62 voces ad sidera iactant.

783.

annotavit scholion; vid. ad

Adverbio iv&aSi nunc Athenae

recte

vs. 276.

20),

oXtYov ^v

to TtiatBuov tu)

'

naQadsdsyfiivov

EQ/iioxQ(xtti.

UiantQ iv9adi]

ad spectatores haec

Aeschylus

aiititv

(ixelvoi)

xai

non

uTtoxi/ojQtjxdtog.

totam quidem

RANAE.
vvvl S^

cbg

'(isXXsv,

126

KXsidriiA.ldr}g,

scprj

AiGyvkog HQaTfj,

^^scpsdQog Ka&sSsiC&ai,^^, nlqv jxsv

%axa icaQav,

s^stv

6s

sl

nsQi

jiiij,

Tsxvrjg

x^qg

EvQntCdrjv.

diayoavisrGd^at scpaG^s TtQog y

BAN&IAE.
795

t6 XQr^i

sorai;

OLQ

VT]

791. Post

non post

ly/,

KXei6i]/iudt;;,

AC

dXlyov V6XSQ0V.

sententiam incidisse (magno sensus

alios

discrimine" Meineke) e scholio apparet. 8i post

792.

scribitur virgula, intellegamus

^(pt]

oportet velut alter Clidemides", sed sic languet

tbg

e<ft].

x&v codd.

xtjv}

794. /] om. codd. fere omnes.

795. to R]

sedem

quam

et ceteri (cf. Eccl. 148, 1164).

Sophocli (quod 7taqax<oQfiv

cessit

dictum est

ti

vs. 767),

sed in sedem suam,

amplam fuisse libenter creeum recepit. Ibi nunc quietus,

satis

dimus,

pro placida sua indole, remanet Sophocles

1516

vs.

(cf.

sic

transitu

in

ex-

non prodeat in scenam),

Aeschylus autem si vicerit, perget comcur

plicatur

muni

cum

privilegio

eo

victor prodierit Euripides,

de sede certabit. Loci

sensum

obscuravit

perfrui

cum

sin

illo

sane

satis perspicui

Bothe

annotando:

HiYov] dXiyov y

||

multorum

risu'

V.

in ecclesia fortasse

usurpatam. Verto igitur

ut cum
demide loquar" coll. Vesp. 1183.
792.

subsidiarius

ecpsdQo;]

Cli-

tertiarius.

Sic in athletarum certaminibus vocaba-

tur

qui,

is

nuraerus,

cum impar esset certantium

cum uno aliquo e victoribus

esset certaturns;

Lucian. Hermotim.

cf.

40-43. Hinc vox desumta est a poetis:

Aesch. Choeph. 866 sqq. toi&vdt naXtiv
diaaot; /neXXei

/iiovo; Siv ^tptS^o;

atij;

c)'

"opttv.

ttii

ini

rixi]

!teTo; 'Oqs-

(Orestes

igi-

cum

Aeschylus sedem cessit Sophocli, sed

tur

non accepit", quem Fritzsche aliique secnti sunt; dein observatum est
i;rtt/o')pst sic dicendum fuisse (vid. tamen
Hom. n 42), alii pronomen ixetvo? ad
Sophoclem rettulerunt, et sic in infamiam immerito deductus est versus 790,
ita ut delendus iam nonnemini videretur

interfectoribus conflicturus

hic

(cf.

annotatio critica).

791. Clidemides quis fuerit ignoratur;

fiUum

Sophoelis

fuisse

suspicabatur

Callistratus, histrionem etiam post

morcurantem"
Fritzsche sumsit post Apollonium. Sed

tem poetae
veri

videtur

cui

in transitu

nuper

certamina

similius, hominem
cum Sophocle nihil forcommune fuisset unquam, nunc

mihi

aliquem,
tasse

sui

tangi propter

festive

vel

vocem

absurde,

icptdgo?

certe

cum

dicitur
6()ov

Aegistho et Clytaemestra patris

etptdQo:),

natd'

e/fi?

horum nunc

Bhes. 119 vixwv

tov

d'

Pind.

riiileto;,

icpe-

Nem.

VI 95 tqaxv? 6e rtaXiyxotoii icpedQog, item

Xen. Anab. II 5 10 Clearchus ad
Tissaphernem ti 6i 6i) xal /iiavivttg at
:

xataxttivai/iier,

aXXo

ti

xataxteivttvteg

rtQug

[iaatXea

icpedQov

Ai.

itY(ai'tLoi/.it9'a

av

ij

vid.

tbv tiitQYettjv
tuv

/ueYiatov

etiam

Soph.

609.

793. xatuc

parte

/fupav]

igitur

throni

loco sibi assignato,

contentus.

Lo-

cutio redit Eq. 1354 Plut. 367.

794. ys] nominis quod additum est

vim particula auget, item Pac. 658 Thesm.

752 Ran. 953 Soph. El. 612

795.
Ytvijaetat

to
;

X6'U''
cf.

"?'

fotai

;]

etc.
i.

e.

Eccl. 148 xai /a^ to

ovtcog

X9W

RANAE.

126
Kccvrav&a

ra dstva xtvij^ijCETaf

Srj

nal yaQ raXavvco fiovGtxrj Gra&firjCsrai

ISAN&IAS.
Se; fisiaycoyrjGovGi rrjv rqayaSiav',

ri

&TP9.P0S.
%al xavovag e^oisovGt nal

7Crj%sig

snSiv

Etym. M. Photius, et olim alii; quod ferri nequit nisi a

797. y.al yhq] aXX"
Xanthia haec per interrogationem proferuntur, id quod fleri non sinit qui nuno
t)

est contextus.

1164

iQY'^^^*''"-'

Menand.

dQav,

t&

/iieXXo/iisv

sl'7teQ

906

fr.

XQW"'
o/iov tb

d'

liativ

XQnt^a-

796.

ivtauS^al

spectari

nunc

tu

morem in festo Apaturiorum

Quo festo nomina liberorum

legitimorum intra ultimi anni spatium,

certe intra tres quatuorve annos proxi-

mos

Tim.

Plat.

(schol.

deferebantur

patribus

pro

communem

in

hostia, neiov dicebatur

s.

sthenem
1.

(pcovttv

usum

apud Har-

post Erato-

Apollodorum (apud Harpocr.

et

scholion:

explicat

tb

dia

Im-

/ittov,

fabula

fr.

(?)

ot

iva

/liij

cpQ&teQei,

Harpocration voce

Dramatis

svxo/nai tywY

&iA'

aai ae tbv ata9/ii6v,

YQavv

allato

/isXov",

(286)

/ue

eXxv-

TlQoanQat-

addit

autem

usum esse
verbum /ueiaycaYT]-

/isia/toyo;

Eupolim (fr. 116), et

aai, apud Lysiam (in oratione deperdita
contra Demosthenem) obvium, esse tb
AppainidoCvai totg cpQatoQai tb /.leXov.
ret praeterea grammaticos vocibus /leXov
et xovQeXov eandem tribuisse signiflcationem, sed ea in re errasse eos satis iam
est certum, neque veri est simile hostiae

nomen

/leXov

statuunt

eam habuisse originem quam

illi,

plicissima

in

promptu enim

explicatio,

est sim-

minoris pretii ho-

/isXov,

oppositam

sic

maiori

tS)

xov-

inscriptio

(vid.

in

Ephemeride Archaeol. 1881, 1 sqq. et

1883, 69 sq.), hanc autem pro hberis
annos egressis et capillos po-

nentibus fuisse oblatam probabiliter dicit

Pollux VIII 107, a verbo

nomen repetens

igitur

y.eiQeiv

Homolie in Bulletin
de corresp. Hellen. 1895 p. 43 sq.
Itaque ne verbum quidem /usiaYoyeXv de
hisce tantum hostiis usurpatum fuisse
cf.

sed suspicor in univer-

duco,

credibile

dictum de iis qui inter emendum de pondere mercis acriter disceptant, altero satis ponderis habere au-

sum

fuisse

dum

tumante

alter

nimis

levem

esse

contendit. Verto igitur: ceu institores in

trutina expendent f

Eodem

sensu tvQonm-

dictum est vs. 1369.

799 sqq.] non solum pondus carminum
trutina expendetur, sed etiam regulas

Xrjaai.

tov? (pQatOQag Inl tou ata9-/.iou toO

IsQelov

tuiat

(Isae.

Quod nomen

V.).

ita

1.)

curialium

lovi Piiratrio mactabatur

filio flliave

pocr.

natorum a
album phravs. 418); quae

21),
in

triae suae inscribenda (cf.

autem tum

Qeitp

pueritiae

perhibet

scholion

798. ^uftaytoyt/aowt]

valentem.

guem

ipso,

illo

Av. 1184.

tenes, loco; cf.

stiam dictam esse

in

afiferent

normasi\\XQ,

ut efflciant eatisne

ad amussim dedolatae et directae sint

sententiae,

et

formas

plicatiles,

quales

lateribus formandis inserviunt, ut appa-

reat

quam

apte quadrent verba, et men-

suras ad quas singulorum versiculorum

diudicent

longitudinem, et cuneos ver-

inserendos. Sed
non singulis his fabrorum instrumentis suum nunc usum in
poetarum operibus probandis assignare

suum

credo

caesuris

fortasse praestat

velle;

cf.

infra vs. 956. Simili ioco aeris

nescio quas regulas manibus tenens in

scenam producitur Meto clarus gromaticus Av. 1000.

127

RANAE.

800

Kul itXaietcc ^vfntrvKta

:E!AN0IAS.
TtXiv&svovGi yaQ;

&rpsiPOz.
Kal dia^erQOvg xai Gq)iivag. 6 yaQ EvQntiSrjg

xar

^aGavisiv

eitog

q)rj6l

rag rQaycoSiag.

SAN&IA2.
^aQSiog ol^ai rbv Ai6ivXov (pSQStv.

Ttov

7]

QTPSIPOE.
s'Xsips

yovv ravQTjdbv iyKv^ag

xaro).

SAN0IA2.
805

KQtvst ds 6rj rtg xavra',

@TPSIP0E.
rovr

dvSKoXov

r}v

6o(p&v yaQ avdQcbv aitOQtav rjVQtGKSrrjv.

AtGyvXog

ovrs yccQ Ad^rivaiotat 6vvsatv^

SANmAS.
noXXovg tGag

ivofit^s

rovg roiytaQvypvg.

QTPSIPOZ.
XriQov xs raXX!
800.

Suid.

ii/iitntuHTix]
V.).

8.

}ti.iv9-tuouai

803. ov]

sq.

rrjg

aufintvxa R, iujiinuxta V,

(pvGscog JtSQt

79

fr.

tfig

803. ^aqiias

474
115

. .

(ptQttv^

yvwvai Blaydes] tou yv&vai neqi

mente supplencf. Thesm.

Piat.

ftaQfto; tpfQOfttv tl...,

Kqittuv ()aov

804. tauQtjdov]

stimulati

poetae

cnm

vultum hominia furore

tauri torvis fixisque oculis

aaepe compararunt, verbo tau-

viv tauQOUfiivijv,

y^ tldov
188 toxdiog deQYf^

Itaivrjg icnotauQoutat 6fi<uaiv,

274
Ai.

Ltiftiatg

322

Phaedon.

(ptQr].

Qouo9at uai: Eur. Med. 92

olitfta

||

ovv R.

(pvatiog ntQi

touto vel to yiYvofttvov,

e tva

(cf.

^vftntuxtoig &vanalatoi;.

V] nltv9euaouai R.
f(5()' (male pro touto) Ranke.

dum

complures codd.

^ufintjxta {auft-)

Adiectivo usus est etiam Pherecrates

804. yoCi'] J'

809

rjystro

tauqoufitvov^

Ijdrj

Aesch Choeph.
.

cf.

vmativatt tavQog

il>g

etiam Soph.
fiQvj(ii>fievog.

Sed etiam Socrates tavQrj6ov vnofiXiipat

solebat teste Plat. Phaedon. 117 6.

codd. sine sensu.

<puatt;

Non conveniebat Aeschylo cum AtheQuippe dum inter vivos erat,

res patriae ei minime placebant; quapropter sub vitae flnem, cum Cimon
807.

niensibus.

ostracismo

quam

et

pulsus

esset,

in

Siciliam,

antea plus semel viserat, se

contulit, ubi

mox

(anno 455) diem obiit

supremum (vid. Mnemos. 1890 p. 73).

De verbo auftjiaivtiv vid. ad vs. 175.
808.

Nimiam credo

videbat

esse multitudinem fu7-um

i"ipidem

inter

eos

quibus Eu-

magis placere sciebat.

809. talXa] quicquid exira Athenas est

hominum.

Cf.

Lys.

860

IfiQig

iati takXa

128

RANAE.

810

yvwvai

elxa tc5

Ttoirit&v.

iTtirQEipav^ onrj

akl

t^^g

orav y

sIgIco^ev oag

i67tovddKOi)6t, nlavfiad'^

(Domum

6(0

Tixvrjg

SsaTiovr]

sfiTteiQog

ijv.

oi desitorat

ylyverat.

rjfitv

intrant ambo.)

X0P02.
(Cantus.)

814829.)

(vs.

815

Setvbv iQt^Qe^irr}g lokov evdod-ev

Ttov

ii

av o^vXaXov

rjvtK

oSovra

d^Tqyovrog

TtaQtSr]

hanc voeem unum pluresve versus

810. noitjt&v] post

e'^et,

intercidisse, in quibus de

Euripide sermo esset, suspicatur Bergk.

otav V, onotav Meineke.

812. 3tav y

814. detvov

iQiliQSf.tett]g

Hom.

Homerico

codd.)

(-ta;

/oko; Blaydes, vid.

iQt[iQf/.tittjv

Soph. Trach. 269 Eur. Hec. 1118 et

autem est nominativus iqi^Qtixitt];, quoniam alteri

niaauv, aptior

;foAoi'

dntog

/oXov']

sed ferri potest vulgata

I 671;

coll.

huius enunciati parti idem est subiectum.

Brunck

815. o^uXaXov'] d^vXdXov

(j)'rtai'V;

nec

sic

orftivta]

||

fiQog

Kivtjalav,

ILiovai

flai

Qo;,

posse

defendi

satis

Fritzsche.

Nub.
25

fr.

habentis verba

tt

nltjg fi6va,

xXeri;,

ad

coll.

Soph.

(piiasto;

alitat

y&Q

tot

iati ipXtJa-

ventrem nnicum

s^etjiJ'

oa^ av tp&Ytj;

anoSog Ji taXXa,

TleQi-

notrjtibv]

ingenia diudicanda.

811. inetQeipttv\ vid. ad vs. 529.

813. ianovdaxwat]
earnesty,

perfecti

seria

idem

agant {are in

est

usus Vesp.

jlagra.

y.Xavnata']

Ant.

249 Soph.
Cyrop. II 2

cum

391

jteQ

codd. cett.

idtj

videndi verbo coniunctum

Hom.

(aut

adorietur,

J^

observavit

37)

arte

in

velitari

exercitatis-

sima.
814.

theto

ioifiQe/uettjg']

624,

(2\r

cf.

epico nunc lovis epi-

vipt^-iQtfietiig

354

932

Vox
Phil.

etc.)

designatur Aeschylus.
adver-

pellucentes.

Sic

Menelaus Helenae lacteas papillas

inter

vestis diducti siiium naQtdmv (Lys.

156)

inter

sarii

virgiilta

amoris illecebris denuo est captus;

supra vs. 409 naQafiXhpag.

694 Thesm. 572.

V]

TtaQtdij

||

815. naQi6t]\ conspiciat dentes

yrwvat

ncQi
\

j)oetaruiii

alii).

Trach.

KidQog, Ki/niav.
tij;

R, dSovta; complures.

n&vt

servi

deum
y.at

365

9sai, taV.a 6s

Alex.

[o^ulalov

vulgata displicere genitivum

Blaydes. In

&)jYovtog

oddvta}

cf.

ut aper pugnax,

redit

Pac.

qui

1260

Xen.

odovta fieta

yvafintfiat

415

Hes. Scut. 388 Eur. Phoen.

14 etc.

814 sqq. In venustissimo hoc cantico

se opponuntur Aeschy]i ingenium

eiat (ia9eitjg

sq.,

1380),

cf.

iy.

^vX6}(oto

^tjytoi' Xevy.ov

yfrnffffi

quem locum comicus

(Hom.

hic et Lys.

numerus

inter

1256 imitatus

grave atque severum et Euripidis artiflcia rhetorica. Ille voce tonitru simili

non
enim ambos simul dentes aper trunco
illidere potest (pluralis est 2V 474). Pro
adiectivo autem Xevy.og poeta audacius
substituit o^uXaXov, quod linguae potius
totive ori quam dentibus proprium est

verba iactabit immania, ceu titan saxa

torquens in hostem huius vero lingua
;

versuta verbulis minute concisis et ele-

ganter tornatis adversarium robore magis

quam

mobilitate 'insignem undique

odovta

naturae

epitheton.

est.

Singalaris

consentaneus

est,

129

RANAB.
ccvnTe^vov' rors

o^^ara
sGrai d'

(laviag

dr]

dftv^g

'hiio

arQO^rjGsrai.

vipiXoq^cov

rs

Xoycov y,OQv&aiola vsim]

SQycov

CitvSaXdfKOV rs 7taQa'^6via, afiiXsvfiard r

cpoorbg diivvofisvov cpqsvors%rovog dvdQog

820

QTifia^

Post

818-821.
particnla

Aescbylo sermo

quem

822-825 collocat Dobree;

vs.

quae inepta

826,

vs.

evf^iv

litTtodfiOva.

cum

sequi

vellem, retinnit

proxime praecedentibus de solo

niai in

est

fuit.

iTtnoUipoiv V R et plerique, quod quamquam magis est solitum

925 et epicum Iftnoxouog), propter vicinum inno(i&i.iovix parum placet.
rWx;] ntiHti Salmasius infeliciter.
naoaiovia] naqa819. axiv6aXai.iUJv Porson] a)tivdaX{a)i.t(iiv vel a)eiv6al{a)i.iuiv codd.
letava vHerwerden, sed cum inauditum est hoc adiectivum tum cum ayivSaX&fioK;
tpywv] vox corrupta; Blaydes ajutXeuquomodo iungi possit non satis perspicio.
inuiv te coll. vs. 881, sed potius videtur requiri vox qua sequenti noniini
fiat^

818.

vxpiXotpoiv']

vs.

(cf.

||

||

||

(Euripidem designanti) vis addatur;

tpmrii;

coniunctio:

no<iuit

verbum
quae

Agathonis

de

toqveveiv

af.tiXevi.ia

collegit Bentley

arte

ad Horat. ad Pisou.

817. Oculi circumrotabuntur, volventur.

Verbum
1529,

cf.

387 Nub. 702 Vesp.

etiam Aesch. Ag. 1216 CassanEq.

redit

drae vatidico furore correptae verba

av

deivu; (jQ^ofiavteia; niivo;

fte

818.

rum

Hinc vehemevs

martiorum.

vipiXotpovg

e.

(i.

erit

vii^

atfjoliei.

impetus dicto-

Sententias
X6ipoug

Aeschyleas

e](ovtag,

vs. 925)

non epico
quidem sed epice formato, quod ductum
est e comparatione illa Homerica, ubi
de equo ferocienti canitur viPoO de xdQt]
/ti (z 509); notissimo autem bellatorum epitheto xoQv9aioXog vocatur impetus (vetxog) Aescbyli in certamen ruentis.
dicit

Quod

chorus,

veixt]

epitheto

usus

numero

plurali

legitur,

de

saepius adversarium aggressuro Aeschylo

id intellego; cavendnm autem ne vocem
hanc vertamus proelia inter (Aeschylum
et Euripidem), sic enim adi. xoQv^aioXog
etiam ad Euripidem esset referendum
neque enunciati altera pars posset constrni. Opponuntur igitur Aeschyli veixtj

verbulis Euripideis.

819-821.

Illinc

a/itiXeu^uat'

atHQoii; vVelsen, sed abesse

Equidem malim
adhibitum Thesm.

*afiiXevfta te t6(ivov,

ateiQoiJg?

erunt minutiae viri a

54,

cf.

986

tofjeuetv ibid.

et

441.

vs.

celsis adversarii dictis

tis.

Vocibus

defendere se conan-

axivSaXdfnn;

(assulis,

Nub. 130) et aftiXevftaat

{ramentis, spaanders), itemque infra vs.
881 natMntjiaftaai [scobe, zaagset) et vs.
1497 axaQttptjOftoiai XtJQuiv (haarkloverijen)

splinters,

cf.

Euripidis

pingitur

in

tenuis et

ars

Vox naQai6vta

sana

quid

fabrorum lingua valuerit non

satis

si

constat; scholion interpretatur

neot

tijv

vum
eum

nafjdf^ioXa,

tQoxov (Xxufteva, quod non inFritzsche

tellego,

58

labo-

est,

riosa.

accurate

sane

cla-

axium, rotae continendaepraefixum"

PolJuce I 145 et Bekk. Anecd. p.
Eur. Hippol. 1235), sed nihil id

(cf.

ad

Neque

rem.

videtur.
est

(pujtug

(piot6g

ita

Denique

genitivus absolutus
ferri

dcftvtofiivov,

nequit vox

neque adiectivo neque

alia ratione

appareat

significari

illustrata

ut

Euripidem. Vid. ann.

820

comico deberi

^Qyov
si

sq.

crit.

(pnevotfxtovo;

inno^idftoia] Aeschylus,

&vdQog

(ttjfiaS-^

quem ipsum

pe-

ctus disertum faciebat, (pgevorextujv nunc

audit;

Euripides vero,

qui arte magis

130

tlANAE.
cpQl^ag

avtonofiov Xoq)iSg XaCiavxsva laixriv,

d^

Shvov

etciGkvvlov i,vvdy(xiv^ ^Qv%(aiisvog 7]6el

QTi^axa yoficpoTCayii, TtivanrjSbv a7to6Tt&v

825

yriysvsi (pv6i]fiarc.

svd^sv

GrofiarovQybg s%5}v ^aGaviGxqia

8rj

yX&xx

daiofisvrj naxaXsTtxoXoyiqGsi

Qrjfiaxa

822. /a/Ti;v

R]

824. &rtoaTt&v]

praepositio
826.

Itno-

^ett.

x"'^'^'"'''

hvaan&v vHerwerden,

Ran. 903 Eq. 626 Soph. Ai. 302; sed

cf.

aptior est imagini, nisi fallor.

aroiuatovQYdg'] dijra navovQyog

61]

Xi(5cpr\

avsXiGCofisvr} q)&ovSQOvg KivovGa x^Xivovg

vHerwerden.

Dindorf] Xiami codd.

Xlaipt]

{{

827. yXS)rt'\ /Xibaa^ codd.

quam ingenio, atoixatovQyoc; conmox dicitur vs. 826. Grave

valebat

823. ^vvaYcov] vid. ad Vesp. 655.

824. Qrifiata yo/fyorta)';]

tumeliose

genus

autem celsumque

Aeschylus,

utebatur
innoiidiuwv
.

quo

dicendi,

poetico

ganter designatur (nostr. hooguravend);

822

comparet

iniaytiiviov

Nam

poteat.

dubitari

^vvayuv {corrugare frontem) leo-

nis est irati (vid.

136), xieva (iQvxaaai

verba vero ingenti vi avulsa

dicitur, apro potius virgulta caedenti et arborum corticem den{rugire);

cum

iactare

tibus

M
est

avellenti

148

sq.),

assimulari

utriusque

mvaxtjdbv']

navi (sic

ceu procella

tabulatim,
vel

schol.)

totas

aedificio

tabulas avellens; simul tamen cogitatur

Utrum cum leone an cum

sq.

apro (ut Euripidem) chorus nunc Aeschy-

lum

yoi-Kpotg

aper dentibus arborum truncos vexans.

inn6xQt]fiva vs. 929.

cf.

adiectivo

(Aesch. Prom. 805 etc.) ele-

dicta

compacta.

(clavis)

videtur

(cf.

autem animalis

iubam setasve dorsales erigere

(IV

473 Hes. Scut. 391 de apro id dicitur,

item t 446 (pQlqag ei Xocpuiv, quem locum
nunc imitatur comicus). Itaque cum

826. atonatovQyog] opp.

820.

meliosissima est vox,

d(odsy.a(ir\xavov illud

revocat

tfQevott>!.tuiv vs.

lyyXwtotuntiv Eq.

Cf.

artes

fiatovQyuv

nam

vs.

Contu-

782.

perinde atque

1327

in

mentem

meretricum, quibus ato-

idem

quod

est

yXwttonoitiv

sive Xta(ii^Hv.

Aeschyli dicta fiaaa-

(iaaaviatQia]

Euripides paratus dicitur etiam

viaai

vs.

autem plus semel

aperte perstrinxit quae Aeschy-

802, 1120 sq., revera

in fabulis

lus de iisdem argumentis dixisset

Electr.

520 sqq. Phoen. 751 sqq.

827. &veXtaaoiuev)]] vid. ad. vs. 892.

utramque comparationem in unum nunc esse contractam, vel potius Aeschylum describi
nunc verbis quibus animalia immanis

dicitur (pvydSa nQotSQOfiov d^vteQio yivtjaaaa

roboris atque fortitudinis in carminibus

XaXtvw.

scholiasta

dicere

licet

epicis soleant pingi.

yiyytvs?

(cf.

Adiectivum denique

Nub. 853) gigantum saxa

borumque truncos librantium

(vid.

ar-

avt6(pXoiog et similia.

Oris

angulos nunc /aXivoiig dici,

quod ex Pollucis
tuit

nimis audacter,

Quadamtenus con-

(II 90) auctoritate sta-

Kock, credibile mihi non videtur.

828.

datofiivtj

divi-

xataXentoXoY>'jaet]

dendo atque distinguendo comminuet; apud

822. avtoyoiuov'] comantis (tectae

cf.

/aXivovg]

iocose dictum.

potest Soph. Ant. 107, ubi aurora

ferri

vs.

902) evocat imaginem.

qualem procrescere ipsa

xivovaa

immo

coma

fecit natura)

Homerum medium
Q

332 usurpatum

Xsntd

dicendum

daiia9ai

est.

sic

140

Proprie xatatQiipei

erat,

pro

quo nunc

RANAE.
noXvv novov.

nXevfiovoav
(Foras procedunt

131

Euripides, Dionysus, Aeschylus.)

SCENA DECIMA QUINTA.

Euripides, Dionysus, Aeschylus, Chorus.
ETPiniJHi:.
(ad Dionysum:)

830

ovK av

fiedsifirjv

tov &q6vov'

KQeittoav yccQ elvai

tovtov

cprjfii

vov&etei.

(ir)

tr^v

tiivriv.

JIONTZOS.
AiGyiyXe^ ti GiySg

ata&avet yaQ tov Xoyov.

ETPiniJHE.
anoeefivvvettat nQ&tov, aneQ exaGtote
iv tatg tQayadiaiGiv iteQateveto.

JIONTZOS.
835

datfiovi

co

avSQ&Vy

fir}

(leydXa Xiav Xeye.

ETPini/iHS.
iycbda tovtov Kut dteGnefjLfiui ndXai^

829. nXtv/ttuvoiv
830.

ius9ti/iriv

R] nvtv/jovwv

V]

alii.

nt9ti)iv R.

835. /uiYdia] fiiya

alii.

xataXinTo)LOY<]aai ponitur. Simili ioco So-

crates in xQtfta9()a
ilhov dicitur

Nub.

sua ntQi<pQovitv tbv

22.5, et

Strepsiades

dum

Socratis tectum ira,n%\i 6 laXtntoXoyva^ai

Nub. 1496.
830. iiit9tifitj*] mittam; quod non ad
litteram est accipiendum, nam sedes
illa,
in qua nunc sedet Sophocles (vs.
790-792), in scena non cernitur. Redit
(ou) fit9ia9ai tivo; Vesp. 416 Plut. 42,
75 Eur. Hipp. 326 Hec. 400 etc.
833 sq. Aeschylus, qui protagonistae

bat

quibus
esset partium, per

verbo

834.

cf.

rorum

tumulum

sedens,

in

Phrygum

exordio Achilles Patroclum tacitus luge-

verbum, quod valet

loqui ad stuporem

vel

redit

ttqattia

Eq. 627 (et

Nub. 318

Isocr.

835. fttyaka] vulgatum magis

fjftijjv

tacitus

144).

1020 et de

fr.

XII

Aeschin. II 11, ttqattiifiuta Lys. 762.

tig

scena adesset. Sic Niobe fabulae cognominis initio conspiciebatur ad libe-

^fr.

vs.

cf.

937.

vs.

inculcandum,

198?);

primarum
dramatis partem haud exiguam
in

non

178.

vs.

agere

portentosa
aliis

cf.

ittqattvtto']

Plat.

qui

ad

vid.
ixntq]

cf.

is,

nec

similesque Te-

servatae,

833. itnoaeftvvvtltai]

finxit fabulas in

ipse,

911 sqq.);

vs.

lephi in Mysis fuere partes

in tragoediis suis fungi solebat

complures

fabulae

initio

tat^ doxoig 86 profitetur

munere

infra

(cf.

tacendo partes suas peragit Prometheus

Sed

Phaedon. 95 5
[iaayavia

inde

ab

fiii

ntQtt(}iif.'ij

Homero

es,i ftiya,

ftiya Xiyt,

tov

verbis

fiij

koyov.

sonandi

vel loquendi adiungi potuit etiam pluralis fity&la, vid.

etc,

magna

Sat. I 3. 13.

450

loquor

J 425

75

rf

505

Tibull. I 6, 11 Hor.

132

RANAE.
av&Qooitov ccyQiOTCOiOv, av&adodrofioVf

aiaXivov aKqaxsg aO-vQUixov Gxo^a.^

e'xovT

aTtSQtXdkrjxov, nofinocpaKsXoQQi^fiova.

AIEXTAOZ.
840

^^.jjO^Ef,

6v

Srj

Ttav

(b

xavx\

ifis

aQOVQaiaq

xriq

O^eoti;"

GxcofivkLoavkksTixddrj

nal Jixcoxonots nal QaKioCvQQaTtxddr);

838.

R, Suidas

lt!^u(^i(j>Tov

(item Simocatta Hist.

alii

122

Bekk. Anecd. p. 352, 11] &nvXwTov

Eur. Hipp. 882); schol. utrumque.

&)'^(o7tooi',

v.

s.

p.

6,

cf.

icTtsQtXdXy]tov] Yox vix integra; requiritur aliquid quale est &diav6tirov. Eccomicus vocem ab dcnttQo- vel &noQo- incipientem posuerat? Nullum tamen
eiusmodi compositum, quod huic loco aptum sit, in mentem venit. Blaydes axataXdkiitov garrulltate non superandum, quod de Aeschylo dici non potuit. Verbo nefjiXaXstv Ar. usus est Eccl. 230 fr. 376, KataHaXdv legitur Ran. 752, sensu tamen

839.

quid

hinc alieno. Vulgatam lectionem agnoscit

841.

6lj

Meineke]

()';"

J;

/its

PoUux

II 125.

codd.
840. Aeschylus adversarium alloquens

837. dyQtonoiov] heroes fingentem feros,

inhumanos, silvis et montibus quam huic

vitae accommodatiores.
Cui convicio

utitur

extemplo respondet Aeschylus ntwxonoidv

842) et xcalonotdv (vs. 846) vocando
poetam qui Telephum Bellerophontem
Philocteten Oeneum Phoenicem Thyesten Ino Electram Menelaum squalidis
vestibus indutos, partim etiam claudicantes, in scenam induxerit; vid. Ach.
vs. 410 sqq.
838. d/dXtvov ...atoiiia'] temerariis hominibus tribuit ipse Euripides Bacch. 385
fr. 495'*; cf. Plat. Leg. 701 c; etiam adiectivo Ixd-vqmto; in deperditis dramatis
usum esse credibile, hodie tamen id apud
eum non extat, sed cf. d^vQOYXiaaao; Or.
903, d^uQoatofio? '///(b Soph. Phil,. 188;
cognata leguntur Eur. Hippol. 882. Praeiverat Theognis vs. 421 noUoig dtv^Qthntxiv

Achillem nescio quis

(vs.

9vQat

yXwaai]

verbis

oiix

ff>Quvi}(og

Phrynichus

(fr.

In

inixstvtat.

&nuXoitov sitne

82)

scholii

comicus

intellegendus

an,

quod probabiliter statuit Meineke, grammaticus hanc lectionem alteri d9uQmtov

praeferens, pro certo

effici

xoi.tno(pay.iXoQQt]fiova]

vs.

824)

fitxix

i.

e.

oXov?

^t]-

sive fasces (cf. nivaxr]66v

x6finov edens.

nai

inquit,

aXi]9c(;,

aXaaalag &tov;

xT];

(Eur.

fr.

878).

Pro marina autem dea (Thetide) substinunc &QovQaia &c6g, quo nomine
ridicule designatur Euripidis mater Clito,
tuitur

quam

olim venditasse

olera

comicus Thesm.
18

Thesm.

sq.

sive

ficta

atpodQa

choi'us

387,

910

456,

eam
apud Suidam
tvytvwv

com-

457, 478 Eq.

haec fabella

fuit

clare dixit
locis

aliis

(Acharn.

pluribus innuit

Ran.

947),

nam

tcbv

fuisse tradit Philoin vita Euripidis

sive veritatis aliquid subest. Simili ioco

Aeschines, qui actor fuerat tragicus, a

Demosthene XVIII

242

nomine

iiQov-

Qaiou 'Ovoiitdov designatur.

841. av

Ach.

supra

6!]

vs.

i/ith

tavta]

Omissum

593.

avXX.tYcov;

SC.

Xiystg;

cf.

idem verbum

est

581.

atcuftvXtoavXXsxtddti]

vid.

ad

vs.

i.

e. atcufcvXfiatoc

92.

Patronymica

terminatio hic et in vs. sequenti comi-

cam quandam

nequit.

839. dntQtXdX)]tov] obscurum.

ludriuv (paxiXuv;

desumto ex ipsius tragoe-

versu

dia aliqua deperdita (Telepho?), ubi ad

orationi addit gravitatem,

item Ach. 595 sqq. Ran. 966.

842. Vid. ad vs. 837 et Ach. 412 sq.;
Qdxta

heroum

etiam infra

vs.

Euripideorum
1063.

ridentur

133

BANAE.
ovTt iaiq(ov avx

aXX^

iQstg.

JIONTZOZ.
jtav^ , AieyvXs^
y)y{,a\

OQyiiv GTtkayfva d^SQfiiqvr} xotw."

TtQog

(iri

ATZXTAOZ.
845

ov d^ra,

TtQiv

av tovtou

6a(pS)g

aTtocpi^VG)

tbv laXoitoibv olog cov d-Qa6vvetai.

AIONTEOS.
aQva fxiXava,

aQV

i^svEyKats'

Ttaideg,

yaQ i%^alvsLV TtaQaGKSvd^stat.

tvtpojg

AIZXTAOE.
KQnittTnag

00

84S. oC' V] jtaua^

M,

844. 9fQniivii{i)

sicr

^vXXiycav fxovaSiag,

(jlsv

et mnlti.

Naber

Eur. El. 402]

coll.

codd. ceteri.

{-aivti;}

!ff()/uijvii{i);

quod metro arguitur, peperit

ubi hostia feminina immolatur deae Telluri; hic daemoni

847. uflLava R]

i.tfXaivav

plerique.

et

Vitium,

Homeri versus /' 103,

immolanda est mascula. Verum praebet scholion ad

vs.

848.

849. nhv] av Blaydes.

843.

u//.'

owti

t^wcj at

;f

cum luo

inalo

.,

item Ach. 563 Soph. Oed, R. 363 Phil.

1299 Eur. Or. 1593 etc, cf. Vesp. 186
ovti Xaiqi]a(av,

64

Plrtt.

oiJtoi

xai(iijafi;.

De obsoleto pronomine ovti in hac

mula superstite vid. ad Vesp. 1. 1.

quoqne
(J'

cf.

irttYXftov

if^eQ/jatvov

ad

(vid.

ntitnr;
\

vs.

Enr.

aXXijv in^

xaQdiav,

&tQfiaivttat,

v6ov.

87

/itdXa

Voce

aXXti artXixYX^^

Soph.

9iQliiaiv6uta9a
xtvaiaiv

iXniatv

nunc
423 sq.

6e

J"0(

&iQiuaivei

(piXotati

anXdc'YX*^^' ^^^ anXdY/vta cor

vel animus designatur etiam Nub. 1036

Ran. 1006 Eur. Or. 1201 etc.

816.

^fwAo/toiov]

vid.

ad

837

vs.

et

Ach. 411 sq.

847. aQva neXava'^ nigrnm masculum-

qne ntpote daemoni inferno

cf.

Hom.

103 y 6 X 527, 572 Verg. Aen. III 120.

848.

tv(p6>i]

procella

(Lys.

immanis daemonis (Typhoei

975),
vel

oii-tot

117) in

(fr.

^1^1;

xaxodaii.i(j>v,

iy.(iaivttv^

e.vurgere,

de

verbum solemne,

grnente

oot XattnQij;

vento

in-

cf.

Eq. 430

xti.,

760 nQo;

t^ti/Ltt

Y^^Q

taOd''

Sncag ^gti noXvg xal Xa/unQo;, Diphil.

>j6>]

478

Ai.

Pind. 01.

allatns

aiYl? 'iQxetat.

64),

Cycl.

Electr. 401 sq. /41

n6t(a,

est Pherecratis versns

scholio

Dionysus, nt

Euripideis

snpra saepius

(XI)

mns

naOf] vid. ad vs. 122.

844. Verbis

iyuj

for-

Nub. 336 Hom. B 782 sq. Hes.

Theog. 820 sqq. Aesch. Prom. 352 sqq.)
forma tribuebatur; cf. Eq. 515 et Pac.
751 sqq. ( Vesp. 1029 sqq.), ubi assimulatnr ei Cleon. Loco nostro simillinid,

cui

Typho-

67

fr.

ti nor'

iativ

tbg

QaY^atog

i^eX>'jXv,9ev.

perperam veteres grammatiei statuerunt ad locum

aliqnem Cressarum fabulae vel Cretensium (in qua Icari erat monodia) nunc
849. KQ>]ttxag

allndi.

Verum

... fxov(x)diag\

vidit

Fritzsche.

Cretica

carmina sunt hi/porchemata (Sosibius

schol. Pind. Pyth. II 127 Athen.

181

in
b,

1165\ qnae qni canit saltn

vocem snam comitatnr. Chori autem
hyporchemata etiam ante Enripidem
nihil habebant insoliti; vid. Soph. Ai.
cf.

Eccles.

699, ubi

Kvcbaia

dQx>inata talia cantioa

134

RANAE.

850

avoaiovg ctCqpf^cav

ydfiovg

tg

xrjv

teivrjv,

/iiONrnoi:.
ini^x^? o^Tog,

noXvxi^rix

d)

x&v xaka^&v d\

Ex

avaye aeavxbv iKnoScov,

iva

855

vn^ OQyiig

de

sXsyx

6cog)QOVSig,

si

xbv

SKxsr}

||

rf'

R] om.

Ttoi;

^hwv

855. ^tviiv Blomfleld]

856.

ov nQsnsi

Kock

1720, 383, 400 Xenoph. Cyr.

vix

R, 9tlvujv plerique.

/tQ^ficog,

R]

choro

ipso

vocantur.

non

quae

est servi perterriti cantilena Orest.

1369

sqq.,

minus

nec

301 sqq.

apta

praebent

cum

persuaserunt

quorum aliiPasiphaen

tauro corpus misoentem cogitabant,

Timachidas; alii Phaedram Creta

oriundam, quae privignum suum inceste
amavit (at ydr/(o; hv6oioi cum Hippolyto

nuUus
patris

fuit

!)

inter

alii,

Aeropen
rainistro

in

quos

Cressis

stupratam.

fuit

Apol-

fabula

Sed unice

Didymum puta
fabulam Aeolum nunc
respici, cuius argumentum erant Canacae cum fratre suo Macareo amores

recte scholii auctor

statuit

Euripidis

sq.

Ran. 1081, 1475 Anti-

18; etiam in Aeolosicone postea

Euripidis hoc

drama
item

sla(piQtav\

poeta

ingenii

risisse videtur co-

Nub. 547
fructus

sui

ipsas vero fabulas in

in

scenam

da^piQsi

fabulas,

sla&yti.

851. inia/tg ovTog] item vs. 522.

tanquam numen

noXvti/ittit]

allo-

quitur Aeschylum; vid. ad vs. 337.

854.
est

si

)ct(paXai(x)]

vertendum,

^a(pavi6o;. Vid.

sanum

Nub. 981

igitur;

in

xt^pdXaiov

ttjg

praeterea comici anonymi

verbum

ana^iaia

Qtjiuata

835

Platonis

fr.

sq.),

est, capitale

praegrande

scholiis confertur

67

(fr.

anonym.

yoiviatov ^>iua.

855. tov T>]Xe(pov] praeter expectatum

in his

lonius,

fr.

micus.

Ridentur eius

monodiae etiam vs. 944 et 1330 sqq.

850. Hunc versum cum praecedenti
nimis arte coniungentes veterum interpretum complures facinus aliqnod in
insula Creta commissum nunc signiflcari
sibi

Blaydes.

Nub. 1371

cf.

phan.

Electrae querelao Orest. 982 sqq., loca-

Phoen.

Aeschyli dictum aliquod post

codd. aliquot.

plum

stae

||

TtQ&og &v, rtQsvfisrSig tentavit

i^i/ui?

8ed actorum
canendae tantum
sed etiam pedum motu rhythmico peragendae essent, primus in suas fabulas
recepit Euripides.
Aptissimum exemab

monodias,

4 24.

nam quod sequitur t6v

iYK((palov. Quamquam libenter ei

probabiliter,

intercidisse suspicatur Bergk.

7tQ(jc6vwg\

857. rtQensi

aXla nQccoviog

5'

Tt;Xe(pov praeter expectatum dictum est pro tov

concedo suspectam esse vulgatam.

hunc versum

TrjXecpov.

et ceteri.

et ceteri. Cf. Av.

iYxecpaiov

OQyrjv, AiGyvli

sXsyyov XoiSoQsiGQ^ai

853. HvaYt R] Srtaye

xKpalaloi]

nQog

firi

852. *ix\ hnb codd.

854.

EvQinidrj,

Kecpalaio) xov KQOxacpov 6ov QiQfiaxt

ju-ij

d^svaiv
(Sv

AiiSyvXE.

novriq

pro tuv iyxitpalov (iYxt^pdXov 9Qitx) 660 VS.

134) dictum esse vidit schol. Cf. Eur.
fr.

388 (ad

vs.

473 in schol. allatum)

xtxQa tt ytxQ aov avyxeta x6fiatg 6/uov,

tt

nti6a^
856.

Qavtb
\

iyxs^paXov.

nQcc6v(ag'\

857. ^Xtyx^

ab

adi.

iXeyxov]

nQo:6vov;.

idem

est asynde-

ton in dictis ddxvttv 6ttxvea9aL Ran. 861,

^xtttvov ixttivovto

Eur. Suppl. 700, itb9ovv

RANAE.

135

avdQag noiriTag &6itBQ ccQX07t(ohdag.

6v

evd^vg SxjitEQ nqivog ifiJtQriGd^elg oag.

d'

ETPinuHi:.
860

Exoifiog

%ov% avadvofiat,

kycoye,

slfi

SdKvsiv, ddxveG&ai TtQoxsQog, ei tovtco SoKst,

xa

xaTtr},

Kai

xd vsvQa t^j XQayadtag,

fislt}^

/dta xbv

vr}

AtoXov

TIr\\sa ys v,al xov

MsXiayQov %dxt fidka xbv

Kal xov

Tr^Xsq^ov.

MONTZOS.
865

6v 8e

ovXsvsi

xt

Sr]

Xiy\ AtOivXs.

itotstv',

A1SXTA02.
i^ovkofirjv

ovK

fisv

SQt^stv

ivd^adt,

ydQ sGxtv dyav vav,

i'6ov

i'^

ovK

AIONTSOS.
xi dai;

AISXTAOS.
oxt

rj

admodam

863. nijXfS] synizesis

pendeant non
865. av 6i
ti

Gvvxid-vr^ns

fxot,

suspecta; praeterea accusativi

vs.

862-864 unde

satis perspicio.
6ij

Florentinus unus]

ti

au V, au di

tl dal

tl

et

plerique, au 6e yt

pauci.
866.

ha6l Meineke] hfta^e codd.

867. aymv]

iw9ouvto

38

V R

iycu'

868. auvte9vt]xe

ovp

7toir]Gtg

irtaiov inaiovto

cf.

Wxfttr

859.
TtQtvog

au

ifirtQt]a9eii

Xen. Cyrop. VII

toug

Hinc

jtQivtvoi

dal

6'

eii^ug

statim

sive

Ach.

Cf.

vs.

868

edis

Galloa

to;

nervos tragoediae.

734

fr.

180

gallinaceos

xaxotat

atbfiato;'

toi;

urti
fi'ev

^f]

6i

tai;

avvano9v)]axei

xai

(iiov, toTg 6'e 6i

ro)

^ijv

t&v

ovtat.
I

partem

Aeschyli

vita

oV-

(pQov6a

f(t]6if

&^t6XoYov

aoDfidtcav teXeviaig

tliXXa

n&vta

tdc

xatic

dQetl]v neQtnot)]aaftevot;

66;av al nQ&get; linavta tiv atuiva

cantica ipsosque adeo

oiixet'

anavta

/^ovd;, Diodor. Sicul. 1 2

iv

ufia

tov

hQeti] 6e, x/>'

6'

oix ititdHvtat,

avv9av6v9-'

(iliffnei)

quin etiam

ceteris ridiculus

potissimum cogitari recte statuit scholion; cf. Eq. 496.

862. Biverbia et

TfiXe(pov'\

53, 280, 462 particulae

sq. Cf. Eur.

tig,

9(ltv>]

bivrii.at'

Ach.

tbv

usurpatae sunt.

ita

f.(iila

rtQd;aatv

857.

alibi.

Sic recte interpretatur scho-

Etiam Pac.

xa\ eti

Acharn. 667

7tQiv(J>6etg

/LtdXa

iibi videtur.

Vesp. 383, 877.

861.

V, ut Eq. 126

(ij)

Telephum illum, qui prae

fioa; Ihaiteq

truculenti

tlij

864. xatt

l6(pov;

strepitum
cf.

R]

lion.

oiov i^ &v9'Qdxa)v jtQivivwv (piipaXog

dicuntur homines

tl

Nub. 241.

qualis est ilicis ardentis;

xti.

||

Bothe.

rtuyXetv &j'opiie(v

(peQO/itai

Constr.

i/iioi

6ia[i(ilXeiv

xatea^ieiv Eq. 496,

625, ayofiai

et plerique.

-x

/iioi]

per

saeculi

fiv)]fiovev-

alteram

nuhc defuncti fabulae etiam

RANAE.

136

rovTO) ds GvvTS&vrjKEv, cood^

870

8\

o(icag

Col

eTteidrj

Xeyeiv.

e'^ei,

d^av

doxei,

Tccvrcc

XQV-

/ilONTSOE.
vvv

i'd'1,

devQo

Xi^ccvcorbv

av

OJtrog

itQO

evS,GHJLav

%ca nvq ddro},

rt,q

r&v GocpKSfidrav,

ccy&va KQLVcci rovde (lovGtxcorara'

MovGatg

8e raig

'ijfieig

ri

iTtaSare.

fieXog

autem in ara sacrificat.

chorus quae sequuntur.)

(Affertur thua et ignis, Dionysus

Interim canit

SCENA DECIMA SEXTA.

Eidem.
XOPOZ.
(Cantus.)
(vs.

875

875884.)

evvea naQ&evoi ccyval

z/tog

cb

MovGai, XeTtroXoyovg

'^vverag cpQevag

avSQcbv yvcofiorvTtcov, orav

sqlv

eig

eTto^o^ievat,

eXd^er

o^vfieQifivov

avriXoyovvreg,

6rQe^Xoi(3i 7taXai<j(ia6iv

e'X9co6L

Ka&ogare

a'i

dvvafitv

870. aoi V] aot cett.

(vel

877. div/utQtiuvov
atQsjiXotg ti V8.

-/uvoi)

Blaydes]

post poetae mortem haud raro in scena

Acharn. 10; Eudramata eum ipso auctore

agebantur,

Attica
ripidis

vero

vid.

inferos descendisse ibique nunc ei

promptu esse superciliose admodum
autumat Aeschylus. Ipse vero immortalia sua opera posteris reliquerat. ^Tem-

ad
in

arbitrio"

poris

VII

fabulam quae excidisset

permisisse

aliquando

))

Cf.

871. Sic

tum

ars mea,

(\then.

'ivdo9ev,

d-eotg,

ta

{i/.ia)

y.at

cum

para-

consedit iudex, ita

est tribunal et

vtxitbv

e.

Thesm. 38 Ean. 907, 1366.

loquitur Bdelycleon

toig

i.

etiam Vesp. 860

i%iviyxiitta

Eandem ob causam

codices.

thon carmeii est pacturus ^|t^/era

Qantuv

ttg

icXX ihg t&x^-^ta

/.iuQ(jivag

nvq

xat tbv Xi^a-

oniug av si)^(b/.tea9'a nQcbta

Thesm. 36 autem cum Aga-

avtou nvQ

nQo^vao/isvog

sx'"'^

9e\

Etiam Pac.

not>iasiog

... ttig

""' /iVQqivag

948 sqq. sacriflcium in scena peragitur.

ttg^ rni)iistro)-um aliquis, item Vesp529 Av. 1579, 1693 Ran. 1301 Plut. 228,
1194

348 Plat. 10.

fr.

874. vnaaats]
877.

vs.

cf.

yv(o/totvn(ov'\

tiu)n\ cf.

Ttoiriaig^l

not>)i.iata.

ttg

fertur

347,?).

868.

)iu/iic()i/iivoig

878 coniciebat Bentley.

Nub. 952

366.

sententias

yvw/iotvnoig /tsQi/tvatg,

y.t>ig

Cratin.

878.

Simile

Eq. 1379

est yyto^ioJfco-

307.

atQe^XoXai

artifi^iis.

teretem

fr.

y.al

Thesm. 55 (Agathon)

yvta/totvnet xat ievtovo/tdcLet etc.

Yvui/iotvnixog etc.

effingen-

Xiyotat xat (pQovtiai

naXaia/taatv]

perplexis

Adi. atQtfiXdg proprie rotundum,

signiflcat

(vid.

Thesm.

voce naXaia/taatv vid. supra

vs.

516), de

689.

137

RANAE.

880

deivotdxoiv aroficcxoiv TtoQtGccG&ai

QTjfiaza xal

vvv

yccQ

TtaQanQiGfiaT

iitoiv.

ayoiv aocpiag 6 (liyag xcoQei nQog eQyov ^Srj.

JIONTZOS.
885

evieGd^e

dr}

Kal

TtQiv

ti,

(Scpo)

Xiyeiv.

xaitri

AIZXTAOZ.
dum

(thu8 arae
JrjiitjxeQ,

d^Qi^aGa

7)

x&v

eivai ^e

65)V

imponit

cc^lov

:)

cpQiva,

e^rjv

xrjv

fivOxriQicov.

JI0NT20Z.
Euripidem

(ad

Xa^mv

inid^eg

880. ftoQiaaaH-ai

R]

drj

:)

nal 6v A,tj3ava)Tdv.

plerique.

-ax9e

Francke coll. vs. 824, item vel ^tv/uata Thiersch, xviauata

(coll. Plat. Hipp. Mai. p. 304) vel gfa/tiata Blaydes; n^eftva te Kook coll. Av. 321
Lys. 267, ut ad Aeschylum haec vox possit referri (vid. vs. 902).
881.

Qijfiatii]

QiiYiitata

Hermann]

883. aotpiag 6

888. i7ii9eg lafliov

au hfiaviotov
it[iavtot6v

885

kajiii)v

suspensus.

ti

tauta

codd. plerique, ode aocpiag pauci.

aotpiag ode

xai au li;iavwt6v'] sic codd. multi, ini9eg xai

R, ini&e; xat av

Xa[i<xiv

metro invito

noQiaaa9ai\

880.
deivdg

6i)

ceteri,

infinitivus

De verbo

cf.

61]

Fritzsche

ab adi.
Acharn.

atqstpei te/vAtetg te xai no-

881. ^rifiata] vix sanum,

naQanQia/xata]

884.

ixymv']

cf.

ann.

cf. afiiXeufxata V8.

de hac voce

Nub. 958 Vesp. 533

sqq.
Voce aotpiag

et

vid.

819.

Ach. 392

supra ad

itydtv

crit.

^EXevaivlotg

verba

steriis)

Hafidjv

dam adiectum

apud

dicere

nullus hic est locus.

recte effecit

hunc versum ex Aeschyli fabula

et satis diserte nostro

libenter credere-

sio

mus. Imprudenti aliquando cum in dramate excidisset aliquid quo ovulgari

arcana viderentur, reum factum respondisse oux etSevai oti anoQQt^ra
Aristot. Eth.

c.

14

)]v

testatur

2,

unde Clemens

(p.

166 Sylb.) non

Nicom. III

eum non

fuisse initiatum.

887. tlvat] de inflnitivo vid. ad vs. 133.

Elevaiviotg iti-

perperam effi-

Aeschylum

comicum. Parodiae

Mysteriis initiatum

loco dicitur et vel

Aia/vXov. tati de touto

r6 inog AtaxvXov" Fritzsche

anno-

observatur Aeschylum (non Euripidem)

proprie dicitur de

ott iv toXg

tertia

utitur Euripi-

Alex. Strom. II

>)

denique in

tatiuncula eati 6e touto to enog AlaxvXov

scholio nonnisi in recentioribus codi

dQcc-

AiaxvXov aliud est scholiou ad

vocem poeticam r;v ifi>]v cpQsva illuatran-

schyius utpote Eleusine oriundus (schol.).

dQOCftata tov

mi/-

distin-

est

{Aesc/i//lus)"

iteXetto

ciebat

xai au

iv totg ^EXevaivioig (so.

fuisse

tic

dlj

ftata tov

haec

XuiQel rtQog ^gyo^]

cibus servato

au

desumtum; nam post

esse

on

hominibua rem aggredientibus, cf. Pac.

555 Soph. Ai. 116 (aaii het loerk gaan)\
de ipsa re verbum ;^(operv etiam infra
V.S. 1018 (ubi vid.) usurpatum est.
886 sq. Quemadmodum Aristophanes
Nub. 519 iurat per Dionysum qui ipsum
ige9Qeiper, sic Cererem nunc invocat Ae-

Itito

xai

Xi[iav(ot6v

om. Bar.)
61)

674

vs.

des Or. 491.

ini9eg

(df;

J/)

vuv inO^eg

i'9i

guendum, deinde quod sequitur ta

Qi^etg tQtjiicg;

Suidas,

lit[iavajt6v

888.
cf.

ini^eg

/lt/:;avtor<iv]

Nub. 426 Vesp.

xaXiug] vid. ad

in

96.
vs.

508.

aram

sc.

138

RANAE.

ETPini^Hi:.
(aram aTersatus:)

KuX&g
ExeQOt

yccQ

oldiv svioficci d'eoL

slaiv

/IIONTSOZ.
890

xiveg 6oi, xo^iia naivov,

iSvol

ETPim^HS.
Kcd

[ia.Xci.

JIONTSOS.
i&i vvv 7tQO(3ev%ov xoIolv Idicoxaig d^eotg.

ETPini/lHS.
(coelum spectans
ald^rjQ,

ifibv

Vesp. 96 Ran. 871), Meineke

(coll.

vvv ini9s?

889. &tol

A] 9fotg cett.
qui verba tdioi

890. Fuisse

V] aov B,

891. vu]

889
Qttv

dfj

E.

daifi6via slatpe-

Nubibus Socrates-

nXijv

Apertius etiam tragicum impietatis in-

627
dceQa.

toug avdQag iivanejtstxev

sivai

ovy.

vs.

451

S'sovg.

eadem imagine,

yatv^v]

av ; nQwtov yaQ 9toi

eati.

Qeotaiv

891.

2TPEV.
waneQ

tS>

yccQ

oftvvt'

i/

Vesp. 313).

Linguae

otQocpeiv

dideris hurgermam-goden.

Nub. 792

ava%

&fietQt]-^

264

dcijQ,

lLa/nnQ6g

Qov,

sua

Nub.

t'

numina"
^ Seano-

ae/ivai

tt

tag

yai

tavti; VS.

(i6axt]/ta

idem

valet

quod

Ex

aere Euripides ^^vlXeYeiv

398).

id

est

turbinem;

de homine
et

ripidis lingua

facundam

supra

cf.

versuto

vs.

827.

yXwttav

(/7

yXoitto-

dicaci

et

ievtXittta^ai

dictum

tiltQoxov

vocat

(xovii/g)

atQocpdXiYYcc

etc),

de Eu-

Linguam

dixit

Eur.

&eat

De voce ^vveaig {mens)

apud Aeschylum Sophoclemve non ob-

m
423

Troad.

og l/tt; tijv yrjv /xetew-

at&ljQ

tovtl

tQia

quae vox cardinem

{=atQ0(psa) significare solet (Eur. Phoen.
1126 Plat. Tim. 74 , i), nunc dicit quam
775

Socratis

/dfo;

atQ^cptyyc,

Homerus

Cf.

tb

sua solebat (Acharn.

quos sibi proprios habeat tragicus. Non male vernacule red-

verba

yXtbttav,

hvanvoi/v /ua tb /dcog /uU thv

Vox

sint Idtibtai ttveg,

sq.

ti]v

ti/v

coelo, ut in civitate, totg iv telei oppositi

892

||

^6axo/iai, vid.

aida-

in

fjfistg,

xai

invXXta"

etiam

quasi

9eoig\

/ua

oiiK

>]/ulv v^/uia/ii

Bv^avtitp;

iv

Idiibtaig

jnvocantis

pertinet.

Nub. 331, quod verbum

de hominibus dictum aut poeticum aut
contumeliosum est pro tQetpttv (vid. ad

(5

moneta desumta (cf. vs. 726), utitur

noster Nub. 247 sq.: 2S2fCP. noiovg 9-eoug

lineQ

vecpeXag

simulaverat Aristophanes Thesm.

diiieT

hunc versum

legitur sed ad

Uioiatv Blaydes.

Idithtaig']
II

dicitur, ut in

890. x6/u^ia

l'9t

aoi cett.

Euripides xaiva

sq.

nunc

ah h^avwtdv, Dindorf

di]

continuarent apparet e scholio, quod

Euripidi

ttveg

y.al

GxQOipiy^,

871 et 891.

apud Dindorflum versui 891 adscriptum

aol

^a/?a)v

irtl9eg

xa\ ab Xi[iava)t6v coll. VS.

dlj

:)

^oGKrjfia, nal Ykcoxxrig

Bacch.

268.

vetpeXai ^QOvtrjaty.eQavvoi,

deanotvai

tu

(pQovtiatij

sq. akXo tt dfit

aQd^rjte cpdvt/t

fteteioQoi,

ovv vouietg

);'cJ/;

vs.

9e6v

oii6ev

via

sed Euripidi adamata (Hipp. 1105

669 Suppl. 203 etc.) eleganter

disputavit vWilamowitz ad Eur. Herc. 655.

139

RANAB.
nal ^vvsGi Kul fivKTiiQeg oGcpquvxriqLOi,

OQ&mg

av av

ikiyiuv

(i

amcofiai Xoymv.

XOPOS.
(Cantus.)

Stropha

895

Kal

naqa

895904.)

(vs.

i%id^vfiov(iev

7]fi.Hg

fi^^v

Oocpolv avdQotv anovGai

xiva Xoymv^ xiv

eitixe

yX&xxa

efifieXeiag

datav odov.

fiev

yaQ

rjyQLoaxjat,

ovK axoXfiov

X^fia d'

afi(poiv,

ovd' anivrjxot (pQeveg.

900

TtQOGdoaav ovv eixog isxi

xbv

aGxeiov

fiev

Xe^etv

xi

Kal xaxeQQtvfjfievov,
895.

fjntlg

Cobet]

i//<j

codd.

897. liva Dindorf] tiva codd.

rem peperit
vocem delet

vitiosa,
(vid.

quae

vs.

antistrophicus 994).

yXS)tTa Dindorf]

898.

Iju/ueXtiav codd., quem erro^/Li^usltiag Kock]

compluribus reperitur, scriptura inl rt. Dindorf

tiv

||

in codd.

yXwaaa codd.

||

Blaydes

iixovijtai

iiYQiwtai]

Nub. 1108

coll.

Ran. 1116.
901. ie^tiv V] ligai R.

sub praecedentis saeculi finem no la Raison" deo substitutum

ivere homines rerum novarum studiosi.
Denique /uvxtijQeg dacpQavtijQioi proprie

897.

Sic

Tum numen

facnltatem illam

significant

dagandi,

qua

(v^itvtj xuveg

abdita in-

excellunt canes

Aaxaivai Soph. Ai.

venatici
7),

hinc

vim criticam, qua in mythis traditis importune usus est Euripides, ^lva xQitixijv
quam Posidippus dixit fr. 1. Proprie
sunt neires (Pac. 158 Vesp. 1488 Eur.
fr.

919, vid. etiam Eccl.

vid.

-ti^Q

ad

vs.

5),

De termino

1349 et Enchir.

dict.

894. Heyxfi^] vid. ad vs. 133.

896. Xoywv

canticorum.

1106 Xeyetov

ifi/ueXtiag]

Est

fifXovg

tQaYixi)

1503;

recte

enim

oQ/ijaig (schol.), cf.

autem

h.

1.

i)

et

/ntta

Vesp.

chororum

eurhythmiam" interpretatur scholion.

Kock contulit Plut. Mor. 167?, 1029;.

verbo

irtiwfiev,

Adi. d&iog

trtttov.

cf.

Ran.

(hostilis)

obvium, e
poetarum lingua est desumtum, quibus
6aia

odog

66dv

cf.

fitXiwv in

898. ijYQiwtai]
in"

1022

quam 66^

est

noXifiou dicunt

Thuc.

Corinthiorum

legati

122 1;

parodia Av. 1374.

Pac. 620 i]YQtwfievovg

cf.

icXXfiXoiai.

899.
Xi]fia

hXX

titg

Xrjfia d*

fitv

ovx atoXfiov]

n&Qeatt

twde

cf.
\

Nub. 457

oux

atoXfiOV

itotfiov.

apud

diverbiorum
ifi/ueXtia

de

oSov]

itvartaiatoig

toTg

etiam Nub. 335 Ran.

ep. p. 327.

datav

tJtite

Ach. 627

icxivrjtoi

Plut.

<pQeveg]

Mor.

cf.

icxivi]tovg (pQtvibv,

Itxivrjtog

xaxov

fr.

/opcJiV;

itvijQ
\

ajiouXog ovd

ntawv

icxtttai fit]6

neXti.

901. xateQQivi]ftevov]

(Hma)

adesp.

Soph. Ant. V8. 1025

sqq. xetvog ouxet' iat'

avoXfiog, oattg tlg

trag.

43 e xtvoOaa

p.

perpolitum.

bene limatum,

Qivij

Telephus vtilneratus

140

RANAE.
rov

ccvaaTtmvr

d'

avroTCQefivoig

rotg loyotGtv

i^TtsGovra OvGnsSav noX-

Xag aXtvdrjd-gag snmv.

SCENA DECIMA SEPTIMA.

Eidem.
JIONTSOZ.
905

akX

cog

ra-jiLGra

aCrsla %al

Xsysiv^

y^^i]

stKovag

(Jtrjr

ovrm

oncog SQStrov

d^

ot' av aXXog

fii]d^

stitoi.

ETPini/iHZ.
Y,al

siiavrbv fxsv ys rrjv jtotr}6iv oiog sl^t

iirjv

sv roi0tv vGrsQotg

ag

cpQdaa)'

aXa^av Hat

riv

rovxov 8s TtQ&r

iXsy'^o},

cpsva^, oiotg rs rovg d'sarag

Choro contiiiuant codd. panci (vid. vs. 1004: sq.).

sanumne? Etiam Herwerdeno suspectum esse video.
908. vatfQotg (vel vattQov) Naber] vatdtoig codd.
909. oYoi?] ol'wg Dobree. Cf. Vesp. 1363 Ean. 921 Soph. Phil. 1007.
905

sq.

906.

slxovag']

TtQiatoiai

{XinaQot?)

nitidis

USUrpasset

haec
loco

res

725).

9e}.yetai

{fiQa/iov'

9,3

et

747

Suppl.

sv

xaTeQQtvtjinevovg),

compaclos interpretatus

referret

xat-

bellatorum brachiis

Spanhemium movit

Anecd.

Qivfi-

Participium

cum Aeschylus

sQQtvii/tievog

de

(Achillis)

Xoyx^]^

fiaaiv (Eur. fr.

ad

453,33)

errore manifesto,

lus
4,

Bekk.
Euri-

sq.,

Soph.

Antig.

714;

587

vs.

(et 881?).

Vesp. 229

iiltvd)]9-Qag

in<hv\

formationis vocabula

ctore

erumpenti etiam

ixviana. Item Eq. 626

Nub. 960 Qtj^ov (poivtjv.
etiam Ran. 824 icnoan&v. In Menandri

vocum palaestras,
cf. Nub. 32),

volutabra fproprie equorum,

videt.

ex imo peSoph. Ai. 302

cf.

cJtaffxeto.

idem nunc quod

de voce

praeterea

vid.

904. avaxsdav'\ perturbaturum esse;

pidis verbula tersa atque polita nunc

opponi Aeschyli dictis ingentibus quivis

902. &vaanu)vt''\

Eum.

Adiectivo usi sunt Aesch.

55).

supra ad

Aeschylum

nam

822

vs.

(cf.

401

ut nostro
(cf.

nunc Aeschy848 Hor. Carm. III

giganti igitur assimulatur

Bekk.

Anecd.

Xtj^Qu (com.

p.

naXaiofiata

afitXh'\f.iata,

878), hySivag.

(vs.

Alia eiusdem con-

5:

affert

Phrynichus

xoXvfi(ii]9-Qa

attoftv-

anon. apud Diog. Laert. II

Suffixum

etiam in voce

usurpatur: Xdyovg

10

itvaQQtiyvvg

axav66cXt]9Qov Ach. 687 occurrit, sufflxum

Cf.

'dnrj,

vero versu n69v y&q, th (piXoi fl-soi, ave.

an&xaaiv oStoi tovtovg tovg Xoyovg (fr. 429)
|

108).

-9Qa in

905. ovtw 6'

fallor,

cf.

Ach.

sed unde ista sunt petita vertendum est

av

fit]

violentiae

(vid.

nrtp,

ad

nulla

vs.

inest

ni

Av.

p.

ortcoj] et ita

829 sqq.
(pcQwv

dino^iixS-Qa

12).

quidem ut...;

'iv6i]aov ...oi)t(ag

xata^i],

Soph.

El.

onmg
1296

(Trach. 330).

1455).

avtonQsfivoig^
vid.

notio,

(Nub. 218),

xQsjii<li9Qa

(Anecd. Bekk.

-ri9Q-

cum

321

ipso trunco (nQt-

Lys.

267)

evulsis;

909.

kXaLwvl vanus iactator,

scientiae

quam non

artis

vel

tenet peritiam in-

RANAE.

910

^coQOvg Xa^oov

i^riTtdta,

MpXkia

tiv

OqvvIi(o tQaq)ivrag.

itaQcc

TtQwtiGta ^ev yaQ eva ttv

av xad^tOsv iyKaXinjjag,

Nto^riv, tb TtQoGaTCOv ovxl dEiKvvg^

7)

tQaycodCag^ yQv^ovtag ovSs tovti.

trjg

TtQQS^^^rjfia

141

JIONTZOZ.

^r

tbv

jtta

ov 6r]&\

ETPiniJHE.
6

915

ds x^Q^?

av Dobree]

911.

riv"

913.

y^iitovtfltj]

vel

y'

i^ovtii

cJ'?)

V R

se

dicuntur Nub.

tueri videtur

satis

hinc

alii;

Hermann

ferens;

sophistae

ita

1492 Av. 1016, cf.

v.
De verbo iiXa-

102,

919

vs.

codd., yt ttra Dawes.

etc,

&2.a^ovtia est

&Xa^ovevfiara

Ach.

impostor,

cf.

Ach.

89

Eq.

271, 280, tpevaxtaftol Eq. 633.

915; Blaydes

y(>v-

6i /oQog

173, 226 Anaxil. 22' Xenarch. 7 Soph.

Oed. R. 118 Eur. Herc. 1386

par-

Sic

est aliquis quisquis fuit.

de particula hic et saepius

av]

in

sequentibussicusurpatavid. ad Vesp. 269.

913.

fr.

71^(5(7/ i/;ua]

oculorum tantum deli-

Voce utitur Soph.

cias.

maximam

chori canticis

etc.

numerale cum vi aliqua profertur {unus, non duo); I? y tt? vero

dicitur ubi

634, tptraxltitv Pac. 1087 Ran. 921 Plut.

910.

vs.

o't

/o^y; coniecit, BJaydes

tl9-

63 etc.
(peva^]

pronomen

mavult.

Ruhnk. ad Tim. s.
^oveusa9at vid. ad vs. 280,
infra

av

iaiycov.

d'

o't

OQfiad-ovg

Av. 1079.

prae

solenter

tivic

pluralem

(an

om.

914. /]

^vvstQtv coU.

av

(isX&v iq^s^^^g tittaQag ^vvs^&g

^Q^i^Ssv

36227 ayJiftata et

El. 682. Cf. Eur.

El.

388

ity&Xftata

tem constabant fabulae Phryniclii, quae

nodo apte perplexo et rite solnto nec
non diverbiis rhetorice ornatis affectusve
plenis carebant; uno scilicet actore, cu-

ayoqai de civibus inutilibus.

ius satis exiles erant partes, in illa artis

negativis hisve similibus usurpatur (vid.

infantia contenta erat tragoedia. Secun-

ad vs. 638). Apud Aristophanem redit

Eq. 294 Nub. 963 Vesp. 373, 741 Pac.
97 Lys. 509, 656 Thesm. 1095 Plut. 454,

dum actorem
Sophocles.

adiecit Aeschylus, tertium

De Phrynicho, cuius

can-

tica aequalibua dulcissima fuerant visa

neque Aristophanes
750 Thesm. 166 220;

cf.

etiam infra

911913.

aliter iudicavit

Av.

ad Vesp.

vs.

vid.
vs.

1299.

Supplices,

Mt/rmidones (schol.

Aesch.

128).

fr.

911. ?va ftvi]

1301 Av.

900

unum
Plat.

aliquem.;
fr.

186

Yqxjt,ovrai\

id

nostrum

verbum

est

/(tC

kikken

914.
tione

if^stiJsi']

Yqvtttv (yqv^sa^at,

UYttv (Plut. 17), ut

nonnisi

598. Cf. hyqvlla Pind.

fr.

in

enunciatis

214.

magna cum virium

terram pulsans decantabat.

iqtt&ttv

ad vs. 833 sq.

Niobe igitar et Phryges fabulae a chori
incipiebant parodo, perinde atque Persae,
Vid.

Yqviai),

de

iis

quae violentius celeriusve

de cantoribus infini-

fiunt diei solet, hic

tam versuum seriem proferentium, Eq.

627 Nub. 558, 1375 de conviciantibus,

Ran. 992

Pac. 31 de voraciter deglutiente.

item Eq.

occurrit etiam Lys. 64 7 Plut. 765

Antiphan.

inten-

Verbum

<o

8;

6qf.ia9ovi\ series, a stirpe atq-;

cf.

'6qfto;

monile Lys. 408.

vox

Hom.

142

RANAE.

JIONTSOS.
S

iyca

syuiQOv

xai

GKoitfi^

rri

fis

rovt

etEQTCSv

ovx rjrrov ^ vvv ot XaXovvrsg.

ETPinUHS.
yuQ rjG&a,

rjXi&iog

6atp

iG&i.

JIOISTSOS.
Kal iiiavT& SokS). rl ds ravr

sdQaa

dsiva

ETPinUHS.
in

920

ccXa^ovstag,

l'v

Nt6ri

Ti

OTtod^

rj

6 &Earrjg itQOdSoKcbv Kad"flro

(p&sy^sraf rb SQccfia

av

(J'

Siiqsi.

/JIONTSOS.
03

ot'

TtafiTtovrjQog,

aQ

icpsvam^ofiriv

avrov.

'hit

(Ad Aeschylum impatientiae taediique signa edentem manifesta:)

ri

GkoqSivS Kal SvG(pOQSig

ETPiniJHS.
ori

Kaitstr

^Srj

925

fisGoirj,

Qrjfiar

ap

917.

ya(i]

y.a9ij{t)to

Bentley

av 6sia ScoSsk

V R]

925. * noQfiovojTtik^^

meo marte

6i)'iei]

fiOQ/nvQiundc

cf.

V, fioQ/xovQwndc

vs. 909.

bus.

ne spectatores ad verba

sesquipedalia a choro prolata nimis accurate attenderent

animum,

ridicule fin-

git Euripides.

921.

Hic, ut

sequentibus, Diony-

in

icpevaKiL6/iti]v']

922.

i\v

xpevdog

Xiyij.

vid. ad. V3. 909.

axoQdtva] pandicularis

cf.

Ins,

horrifica obscura iactahat Aeschy-

quibus

alii,

stujtorem

uoQ/ioQojna

iMuteret audienti-

cett.

litteram q

invita lingua irrepsisBe ratus.

Idem de Aesehylo iudicium

fert

recens e sophistarum disciplina Phidippi-

des

Nub. 1367,

xpotpou

nXiwv, alvatatov,

at6/u(faxa, xQt]invonoi6v vocans.

925.

ocpQvg

xal

ad

X6q)ovg]

ferocis

vultum minacem pingendum

iunguntur etiam Pac. 395 vid. praeterea

ad Ach. 575. Idem fere quod dcpQvg
;

exovta est ae/ivA ,

Ach.

30 Vesp. 642. Impatientiae est signum.

924 sq. Verba aliquot ingentia severa
martia

alii.

bellatoris

SUS iatl tov Xiyovto;

V R

prima syllaba eam

interim procedebat. Aeschy-

sic cavisse

fjtoQfiovaTta,

(p9iyi.aito vel -oito cett.

in v matavi, e

919. &XaiovHa?]
920.

slrtsv,

arra

Eccl. 433).

(cf.

codd. complures] xa9oTto

920. (f&iy^itai

i^sXiyxf^-

%al rb SQ&fia

XriQriGsis

dg}Qvg s'xovra nal X6<povg, Sstv

919.

lum

ravra

iitsiSr}

avrbv

ocpQvg

execv

cf.

dicitur

Alex.

fr.

nobilius

116^, ubi

quoddam

genus parasitorum
de hac similibusque locutionibus vid. ad Vesp. 655. De
voce X6cpovg cf. vs. 818. Adiectivum
;

/uoo/tovcund

significat /ioQ/t6vog (Ach.

582

143

RAKAB.
uyvaxa

toig &eco(ievoig.

AISXTAOE.
(dum aemulo minatur:)
xaXccg.

oiiioi

JIONTEOS.
(ad

Aeschylum

:)

GiooTta.

ETPiniJHS.
av

Gacpeg d'

siitEv

ovds

^ev

JIONTSOS.
(item

:)

xovg oSovtag.

TiQte

fir]

ETPinUHS.
aX)i

EyiafidvdQOvg

5)

927. ovde V] sine causa

xort

av Lenting,

oiidhv

928. xai...xrt' Blaydes]

';...

aptissima
vulium habentm,
ad pueris terrorem incutiendum,
ut mater illa apud Theocritum XV 40

Innoil

Cf.

taqiQovouvtsg
atSiv

rixvov'

rv,

&|d)

ovit

jiaxt6aifi6vioi

oi

ftdva;

naiSuQia.

mltaathi

tovg

Praeterea

fiOQfioXvttea9ai.

Av.

Thesm. 417

31, 181.

fr.

iv^

138, 1115 Cratin.

opomp.

1245,

idem
fr.

15, item ov6s

est

nekta-

t(av

xal iniaxcbnttiv it6Xfiu)v,

(pojioivto

ov6s

ddxvsi

Xen. Hellen. IV 4 17 xa-

Haxoi

927.

ftoQfiui

(b; ot avft-

laaneq ftoQ-

vid.

Eq. 693,

fioQfioXvxsta

hiatus

Plut.

302 Plat. 52 The-

el;

Plut. 1182 Cratet.

14 saepiusque apud comicos recen-

fr.

tiores.

et

bellum,

quam novimus
fabulis fiebat

0Q1]

ad

et fossas

portenta loquebatur. Bella, Troianum

praesertim

tractabat,

de

hac

humana nulhis in eius

sermo. Quod scholion
vita

nolvi ^la/vXo; iv r& notafiov; xai

dicit

est, vix autem magis

quod observarunt recenScamandri nomen apud eum sae-

Xiyuv nihili

rem

tiores,

i-ecte

Nam

est hiatus

facit

statuit.

non ipsum hoc nomen nunc

vitu-

perat Euripides aut miratur, sed exempli

causa

afifert,

iungit

td(pQ(p

ut eo et voce

sub-

dramatum

sibi

materiem et
quod lyricae
sonoris verbis nomiproprium

petiisse
artis

quam

Aeschylum ex

significet

praesertim Cyclo

epico

nibusque

insolitis

aures implere

quam

mentem

movere
maluisse. Clypeorum autem ornamenta
in fabula totg intdc complura fusius describuntur, et omnino Aeschylus, qui
operam dabat ut quae in scena cernerentur non minorem admirationem
spectatoribus incuterent quam quae auperspicuis

sententiis

direntur

928 sq, Nil nisi Scamandros

nam idem

Porson,

t;

igitur

dicit

fr.

habere, argui autem vocula xal vs. 929,

Pac. 474)

av

oltcJ'

iitovtag

802 Cratet. 14' Eupol. 357'.

codices, quod vitium e praecedenti &i.li'
origi-

Lys. 1044 Plut. 37, 138, 1115, 1182 Cratin.

nem

Kan asnidcov

xaq)QOvg

vs.

(cf.

ingenium

ultra

1061
fines

sq.),

cuiusque

raenti

humanae

praescriptos progredi gestiens ardua et

quaevis

ingentia

suam
arti

appetebat,

in

artem

introduxit multa moustra mirifica

(vid. ad vs. 937 sq.) coalatum Oceanidum currum

Asiaticae

gnata,

e.

g.

et grypho vectum Oceanum in fabula

Prometheo (vs. 135, 395); qualia mens
Bobria magis aetatis quae toT? MaQa^w-

pins et in sola Orestia quater (Ag. 511,

vofidcxotf

1157 Choeph. 366 Eum. 398) occurrere.

928.

succrevit
itXX'

.')]

cum

nisi,

risu stupebat.

ut

Eq.

780,

953,

BANAE.

144

yQVTtasrovg laXKrjXdrovg Kal ^rjfia^

930

'^v^^aXetv ov QaSi

cc

tTtTTox^-fjfti',

-^v.

JIONTHOi:.
rovg

vrj
f,r]Srj

^aKQw

iv

Ttor

yovv

iyoa

O^fo-ug,

iqovco vvKrbg dirjyQVTivrjGa^^

rbv ^,h,ov&bv l7tnaXiv,roQa"' ^rjrav rig sGriv oQVig.

AIEXTAOZ.
iv ravg vavGiv^

Grjiistov

ivsyiyQaTcro.

ccfiad^sGrar,

co

/HONTEOZ.
934

ds rbv

iyca

929. yqvTtaitovg

930. ^adi

Thssm.
932.

V B]

>^v

&\x,r\v

Boissonade] yQvrtaiitovg codd.

Aesch. Prom. 421

coll.

0t.XoE,svov y

"Eqv^lv

slvai.

InnonQrjfiva']

|{

vxfjixQtniiva

Blaydes

28.

fr.

Qadiov

codd. multi, hiuc

tjv

Bentley, fortasse recte

(jadiov

(cf.

67).

Bothe]

iTtrtaXextoQa

Leuting

(cf.

irtrta).extqv6va

codd.,

Porson,

-y.TQvG3

|.

InrtaXtxtQvmv

Hilberg Silbeuwiigung p. 253).

quaestiones mente volvere

1397 Vesp. 984 Pac. 476 Lys. 427 Ran.

sertim

1073, 1130.

solent homines aerumnis oppressi,

nisi

quod comico

omnes

929.

trtrtdy.Qri/iiva']

i.

e.

utpixQijiitva,

prae-

quo adiectivo Aeschylus saepius

fr. 28, cf. vipijXoxQtjiuvo; Prom.
nsus est. Cf. xQij/uvortoidg de Aeschylo

tales

ridiculi videbantur

obscuras abstrusasque investi-

rupta,

qui

(Prom. 421

gando animum torquerent.

932. Flavum illum equigaUum, unde
saepius iocandi materiem sumsit comi-

5)

Nab. 1367 et 'trtrto^d/.iova de eius dictis

supra V8 821.
931. Dionysus Euripidis sui (vid. ad
demio utitur versiculo, apud
vs. 64)
quem Phaedrae haec sunt verba (Hipp.
375

sq.):

ijdtj

rtot

aXXu}; vvxto; iv /laxow

^vtitiiiv icpQovtta'

XQOvtp

dtfcpH^aQtai ^iog.

res

cus (Pac. 1177 Av. 80n, vid. otiam Pac.

181), ita ut appareat Aeschyli insolitam

hanc vocem aequalium memoriae mordieus

navis

inhaesisse,

insigne ipse
cui

quominus fldem

est

nulla,

serat

fiog.
vrt'

hunc locum

comicus Eq. 1290 sqq.

ivvv/laiat
^ijtrjx

festive ad

rtoXXaxig

>;

ipQovtiai avYysYtvtjiAai

alln-

xai 6tc-

6rt69tv rtoth (pauXcog ia9ifi KXidjvv-

Vid. praeterea Lys. 26 sq. &XX' iath

Ifiov

rtQ&Yft

uveu]ti]nevov

rtoXXatai x

bula

Myrmidonibus

in

commemoratum

fuisse

scholiasta h.

1.

Aeschyli

ipsa

verba

videtur

&YQVrtviaiatv iQQtrttaa/tivov, Plaut. Mostell.

quam Graecorum,

85 recordafus suni multum

et diu cogiiavi

Nestoris

etc, Nub. 75 vvv ovv

tljv

tituiv

liXijv

fiiav t]UQOv &tQart6v

6dou

vuxta tpQorxti.

Ex

Aristophanis autem
quitur absurda

ei

imitatione non se-

esse visa Phaedrae

illa

verba (die Lacherlichkeit, dass Phiidra

zu solchen Meditationen gerade dieNacht

wahlt" Kock),

nam

per insomnias prae-

(cf.

Pacis

et

tamen corrupta
stahiisse

fuisse

denegemus causa
autem fa-

Non minus

alicuius

dicit nostro loco,

tragicus

afferens,
137).

(fr.

testatur

Aviumque

1.1.,

misere

Itaqae

Hermann navem

iure
ali-

Protesilai fortasse vel

Aesch.

fr.

136),

tov %ov9ov

puppi habuisse
exculptum et vividis coloribus ornatum.
Cf. Eur. Iph. Aul. 239 sqq.
illum

irtrtaXty.tQvova

in

934. Eryxis aliunde

ignotus,

vam caesariem eum immodice

'iva

igitur

Vesp.

475

sed

fla-

aluisse,

twv xo/uihvtuv fuisse (vid. ad

sq.),

nostro

loco

efflcio;

145

RANAE.

AIEXTAOE.
936

Gv

Si\

d^soiGiv

ix^QS, tto?'

ccrx

i6uv ufi

iTtoisig;

ETPinUHS.
ovx iTcnaXiKtoQag
iv

a.

X0L(3V

940

trjv

XQccysXaq^ovg,

o^iSl

tsxvrjv itaQcc

oiSovGav vTtb KoixTtaGfidtcov nal

6v,

cctisq

MridiKOig yQcccpovCiV

toig

TtaQajtETccGficcOiv

naQsXa^ov

aXl^ oig

JC

ficc

aov tb TtQ&tov svd-vg

iTtax^&v,

Qrjfidtoiv

EYPiniJHS.
935

iv tQaYtpSiaig ^XQ'!^

f(t'

"*' ieltxtQvdva Ttoitjaai;

935. Del. Hamaker.

936. nof att

(rtoiafr')

VJ nol& y

et plerique.

cum

937. irtrtaXey.toQa; Fritzsche] -y.tQv6vag codd., -xtQvou; Porson. Cf. Nub. 1427

666

V9.

et

851.

Ji'

||

Jia

ou6e]

y.ai

Elmsley metri causa; eandem ob causam

Reisig coniecit obx^ na ^i' trtnaXextQudvai {-xtoQag) y, oi) tQayelacpov;.

939. tb rtpajtov V] om. R alii, nQibtov vel ye nQibtov vel nQibtov fihv habent ceteri;
9av6rto; coniecit

APalmer

coll.

Herodot. II

1.

940. inaxd-u)v'\ dubitavi aliquando an inaxtihv (aliunde ascUorum)

(cf.

esset legendum
quod adi. apud Aristophanem reperitur fr. 359, item Phile90 saepiusque apud tragicos (Aeach. Sept. 583 Soph. Oed. C. 1525 Ai.

Aesch.

fr.

mon.

fr.

1296

Trach.

252),

259,

491 Eur.

Hipp.

318 Phoen. 343 lon.

290, 592

362, 504).

fr.

Nunc tamen servandam duco vulgatam.

fortasse hipparchi

gebatur

(cf.

munere hoc anno fun-

Av. 800)

ipsum

praeterea ariolari

transsumtum [antilope). Saepius apnd

veteres
commemoratur,
vid.
Boeckh

obtingeret" exclamasse fertur, collo prae-

IV p. 231 sq.
940 sq. Aeschyli artem inani tumore
torpentem Euripides strigosiorem red-

longo fuisse insignem. Philoxenus Nub.

didit tenui victu aptisque

licet

et

et

patrem Philoxenum,

qui aliquando utinam gruis mihi gattur

686

et

Vesp.

84 (ubi

vid.)

multa

cum

libertate notatur.

936.
Xou/uere

Seotaiv

i/^Qe^

i.

e.

xtxytat'

&no-

(Ach. 778 etc). Vid. quae ad Vesp.

418 observavi.

937
pictae

sq.

Staatsh.

vit.

dicit

imagine usus quae

arte

est

Persarum vestes eximia

ille

arte

orientalis,

Simillima

desumta

corrupti

ris

Quinctilianus

sanus et rohustus
ille

qui e barbarorum devictorum praeda pri-

mor

conatu deprehendetur

IX 82), mentem Aeschyli insolita atque

magniflcentissima quaevis adamantis ve-

est

hementer perculerunt, nec dubium quin

inde multa petiverit quibus sive ipsa
sua carmina sive scenam ornaret; vid.
supra ad

tem

fuit

928 sq.
Tragelaphus auanimal Graecis quidem igno-

vs.

tum sed ex

ipsa

tamen rerum natura

a textoribas Asianis in artis suae opera

si-

10

II

veterinariorum
.

sciat

et quicquid

contraxerit

esse

mum plerisque Graecis innotuit (cf. Herodot.

declamaior

tenuandas adipes,

sibi

totusque splendor

medicamentis,

dein modicas rursus carnes sumere

emittendum,

volet.

humosi

Alioqui tu-

inanis primo cuiusque veri operis

940. xof.tnaa^attav\ voce Aeschylus usus

Prom. 361 Sept. 794.

inax9^ti>v\

gravium, molestorum. Adi.

apud Aristophanem non redit, neque

apud Homerum vel Herodotum vel tragicos reperitur (Aesch. Prom. 49?), sed
apud Thucydidem II 37 3 et VI 54
5 extat et apud Platonem recentioresque frequens

est.

10

146

EANAE.
taivava

jtQartGrov avTr}v xal xb ^dqog SicpstXov

(lev

ijtvXXtotg nal TteQindtoig nal xevxXloiGi XevKoig,

IvXov dtSovg

dvexQecpov (lovcadiaig,

elx

^i^Xiav ccTtrj&av

OxtofivXfidxcov, ccTtb

JI0NIS02.
(secum loquene:)
Kr}q>i6oq)&vxa fityvvg.
942. Xevxotg

R]

codd. complures et schol.

fiixQotf

943. &nti9wv] vitiosam lectionem &n'

ii9-wv

941. ^&Qog] gravitatem. Molesto onere

tragoediam se liberasse dicere vult Euripides, sed ipsum pondus arti suae de-

videtur auditoribus;

dicere

traxisse

cf.

infra vs. 1365 sqq.

942. InvXXLoK^ praeter expoctatum pro

iqnuXXm

(serpylld)'^'^

etiam Ach.

Euripidis verbula"

398 Pac.

532 ridentur,

et

ntqina.toii\

cf.

^t\^idttia

Ach. 444.

excursionibus;

quarum

axui^vX^ata vs. 92, 943,

arte gymnastica ad corpus robu-

iii

novit et interpretatur schol.

quem succum
et

irtvXXimv

humoresque inde

liret

mqina-

yXaiaatji

T6g iativ iiSoXsaxia. Cf. vs. 953.

hominum

plena

sitatis

remedium praecedentibus

ridicule

adiungitur.

De

siani Bassi

Geoponicis XII 15 4 haec

scribit
lif^a

beta alba Sotion in Cas-

niYvvi.isvog

xal

xtjQU),

iniTi.9sf.iivog,

/u^ij

ndvta ta

tov

xal

Xv6/iievog,

aivtXov

fietie

navlov

axXijQic

xal

otdai-

XVI

5.

vovta nAd-i; 9cQanivet. Cf.

prae se

Ad

fert,

Athenaeum

mus

pelleret.

cum

Libri

vita

habet illam,

quam

Qao

apud

sapientiam.

iure

Euripides dicatur pri-

p. 3

qui

fuisse

risu

bibliothecam

Athenis

compararet homo privatus, nescimus; ex ipsis comici iocis hanc notitiam

credibile

est.

Vox

x^^^^

simili ratione est translata Pac. 997.

Ne nimis macresceret aut

944.

verum hoc obe-

Xsvxotg]

ttvtXioiai

fr.

commemorantur, in Acharnensibus autem

mediua inter eos sedens cernitar ipse
dum drama pangit; hinc sapit, non e

profluxisse

licet dicere:

Cratin.

(cf.

Euripidis etiam vs. 1409

De quibus quid senserit comicus Astydamantis

verbis
(apud Stob. floril.
4)

92

942) multa aqua dilu-

297 niovaa xvX6v) turgidae Aeschyli tragoediae praebuit, ut corpus eius mol-

sibi

320.

(vid. vs.

atut/nvX/ndtwv

vs.

quam potionem

tum,

standum molestosque humores pellendos

est utilitas et in tragici de rerum natura vitaque humana
nunquam non
philosopliantis operibus multus fuit usus.

XXXVI

cf, vs.

Dionyso dedit vVelsen; in codd. continuatur Euripidi.

944'.

bilitaretur,

monodiis

(vid.

vs.

de-

849) no-

ei addidi".
Immo admixto
Cephisophonte" secum loquitur Dionysus.
De Cephisophonte nihil novimus praeter

vas vires

Aristophanis
allata

fteXAvtatf,

xai

QtniSti

verba

580)

(fr.

aij

de ^vve^ijg

^vvenoietg,

Euripidis

vita

in

KtjipiaocpStv

atg

elg

aQtats

tbt

cpaai,

xal

noXX Ed'
tl]v

tQU-

alvos solvendos utilem dicit Plinius Hist.

Nat.

XIX

40 et

XX

cus

cum

inciduntur,

rum
quae

dein

Hist. Plant.

IX

vid.

8 2 sq.

igitur e libris suis

extraxit

lato

satis

et

vs.

clare

1408 [1452
apparet

eum

sq.]

col-

in

can-

Theophr.
Euripides

Euripidis ab eo esse stupratam perhibet

superinfusa aqua,

percolatur;

quo loco cum nostrae fabulae

componendis Euripidi aliquando

operam navasse; modos unius pluriumve
dramatum eum fecisse credibile videtur.
Quis vero fuerit ignoramus; uxorem

dnog dicitur, /n^o?

et contusis planta-

fibris extrahitur

hoc versu

8 27.

943. Qui ultro profluit plantarum suc-

vero qui e dissectis

yiadiav,

tenuem

ali

ticis

vitae Euripidis auctor,

quae e Ranarum

147

RANAB.

ETPiniJHS.
945

ovk iXi^QOvv

elr

xi

ovS^ sfnteGav eg)VQOV,

tvxoifi

yivog

ov^ioav nqoiXiGxcc fioi x6

a/lA.'

evd^vg

slitev

ccv

xov dQcifiaxog.

MONTSOE.
(ut supra:)

yaq

Y.qelxxov

6oi vri

ijv

^C

i)

xo Gavxov.

ETPiniJHS.
ano

eneix

ekeyev

aA.A'

945.

xS>v
rj

nQaxav

ixneaiiv Scaliger.

J|Urtff(bf]

R,

/noi

/iiev

. .

tlrtsv ceteri.

Aeschyli est in parte codicum.

947''.

av

TtaQfjx

eodem

Lenting,

1408

V8.

ccQyoVj

dovXog ovdev rixxov

yvvi] xi (loi xco

946. i.ioi...av tlnsv Blaydes] niv not...si7t' av

948.

av ovSiv

incov naQT]K

dicitur

vs.

coll.

verna,

ovdkv

1048 profluere potuit

autem manifesto ibidem

errore

notitia;

Blaydes]

ovSev

av codd.

rtaQtjx

ovdiva iure postulaverat

consilio intita nQoaibnmv t&v Ifi&v Eock.

cuius

participes

erroris

fuere qui ianitorem Euripidis in Achar-

nensibus partes aliquas agentem

(vs.

396

de

comico ovx Itvoi^tbjg elantidriaag

Aesch. Prom. 450 de rudibus

ipso

itpXvdtQei,

olim mortalibus

'dcpvQov

eixfj

navta.

In prologorum primis versibus

946.

de loco et tempore fabulae, de nomine

Cephisophontem vocarunt. Ingenui

hominis esse nomen iure observavit
Elmsley.
Nostro versui simillimum

et origine herois vel heroinae sine

est Gerytadis

9-evoi

sqq.)

fr.

154 9eQ&nfve xal /^Qta^s

item fortasse de Euripide

Cephisophonte dictum.
945. Sti tvxoi/iti] elegans hoc est genus loquendi, quo verbum impersonale

solet Euripides. Neikov

X96va vel

et

xso)?,

enunciati

{fors fert)

subiecto

adtinet ad numerum
personamque. Vid. Plut. 904 ax^nto/uai

assimulatur quod

Stav tuxio, Eupol.

fr.

vvvi d' , 8tav

117

atQatev6fita9-' alQoiJiiievoi

tvx<"iittv,

emendatus

tur

ntQl tou ttiuoiQijaaa9ai tiva<^iatai'^

(codd.

ayav),

av

fiiv

XQtl

toig

xat*

lcHhc

terea Thuc.

xai, el tvxoiftev, (piXot

ix^iatoti

itv&yxi]v

&Yti)v

SiiupoQoi

ytyvoifit^a

III 43 5

6'

olg oii

Vid. prae-

Platon. Criton.

Phaedon. 89 3 Theaet. 197 rf

Conviv. 173 Theag. 129 3 Protag. 353 a
Gorg. 500* 522 c, Xen. Hellen. IV 1
15 Oecon. 8 3 etc.
ov6' iftneawv ItpvQov^ cf. Eq. 545
44

rf,

45

a?

naig fiev xXyj^oftai Mevoifti:

talia

prima

fabularum Hecubae, Phoe-

prologi

nissarum, Supplicum, Orestis, Herculis,

lonis, Electrae, Helenae, Iphigeniae

Tau-

1200

sqq.

ricae,

Baccharum. Infra

vs.

deridendi propinantur prologi Euripidei.

947. Cf. vs. 840.

me
oii

iyi) dt

xaXovat d' 'loxdatrjv

sunt quae in theatro audiuntur. Videan-

xa9aQ-

Thuc. IV 63 2 a
(Mnemos. 1887 p. 856)

xaXXtn&Q-

luata atQattiyovg,

ftev aiSe

^oai vel jfxm Jiig natg tijvde &t]jiai(av

tu)v /uovwdiuiv,

tuYX<^^'*'

uUo

scenico auditores certiores facere

artificio

948. ^lnutiliter tacentes personas, qualis

fuit

Aeschyli

911

(vid. vs.

sq.),

ille

Achilles vel Niobe

nuUas

in

mea dramata

admisi."

949 sqq. ,Omnes diserti erant in meis

meros oratores et philosophos

fabulis,

genuit

ars

prodiret,

mea, sive

sive

Davus

vir

sive

femina

loqueretur

sive

herus." Sic democratia, quae omnes ho-

mines eodem modulo metitur omnesque eodem iure habet, e vita quotidiana in scenam migravit tragicam; sic

RANAE.

148

950

ym

dsdTtOTfjg

yji]

TtaQ&ivog

yQavg av.

xrj

AISXTAOS.
sira 8i]xa

ovK ano^avsLV Gs xavxa

XQriv xoX(i&vxa',

ETPiniJHi:.
xbv MTtoXXco'

(la

drjno^iQaxiKov yccQ avx

sSqcov.

JI0NTE02.
xovxo

saaov,

(isv

xav

co

ov 6oi yaQ sGxt nsQiitaxog KaXXiGxa nsQi ys xovxov.

ETPiniJHZ.

snsixa xovxovisl XaXsiv idida^a,

AIZXTAOi:.
Kal

<pr}(il

955

&g nQiv

iyd).

mq)sXsg fisGog SiaQQayiivai.

SiSd^ai, y

ETPiniAHS.
in&v

XsnxSiv xs Kavovcov sl6oXag

951. tavta X^fiv\ tav-i

fXQ'1'^

xs yoaviaGfiovg,

codd.

952. aiit] tovt" codd. complures.

955. y

d' Blaydes.

puellarum amoribus aervorumque disputatiunculis non minus amplus locus illic

est concessus quam facinoribus heroum.
Cf. Ach. 400 sq., ubi Euripidis facun-

dum mancipium non

Dicaeopolis
6

sine risu admiratur

EvQinidt],

tQiafiay.&qi

Jj

89'
\

dem

ctilianus

tur ipse comicus.

Xihv

(vs.

amicus, qui patria spreta

Macedonica

rem
vov

de re excursionem

942) non fecisse praestat, o bone".

Regum

vixit,

iixnoQBVttai.

in

aula

democratiae ne fauto-

nam

se dicito,

quisquis

y.tivov

iatl

1 iis

qui se ad (causas) agen-

utiliorem longe Etiripidem

quam facundum

gis

certe

dum comparant

Hoc scilicet democraticum est."

Sic cum amaro risu de populari illo,
quem pessime oderat, statu nunc loqui952.

Hac

arte extitisse personas tragicas,

verba ponderosa et incomposita

frustra iactantes. Quam ob causam Qain-

antea

maaemulum,
accipit quo Nub.

fore dicit. Aeschylus vero loquacem

Sovlo; ovtoiol ao(pibg vnoy.fjLrttai.

953.

usurpat, ut significet facundas sua

demum

itQbq tvQuv-

doOXog,

xfjr

arbitratus

eo sensu verbum lalhXv

931 sophistarum discipuli dicuntur la&ax>iaai

Phaeax

vel

in

Eupolidis

95 XaXtiv aQiatog, aSvvatihtatog Xfytiv

fr.

audit. Cf. infra vs. 1069, 1492. In

vs.

534 Euripides

noitjtljg

Pace

Qrjuatiwv Siy.a-

vixwv dicitur.

956. Cf. supra vs. 799 sqq.

t}a(ioXag'\

i.

e.

tb

ciajiaUtiv.

{admo-

iltvd-egog fiohi

(Soph.

fr.

711).

ntqi yi] cf. VS. 794.

954.

Verbum

XaXtl-f

Euripides in lau-

vere). Alia

vocis (ut verbi tia[iikUtiv, in-

vadere) vis est infra vs. 1104 Eur. Suppl.

92 lon. 677.

149

BANAE.
voetv, 6(>av, ^vviivai, GTQEcpsiv, neqav, xByva^siv,

anavxa,

vTtoTOiteiGd^ai, neqtfpQOvetv

KDcjl

AIZXTAOS.
nai iyw.

g)ri(il

ETPiniJHZ.
eiGaymv, olg

7tQdy(iax

oiiieia

960

av

i^ 03V X

i^riXeyxofiriv

^vve6(iev,

olg

'j(^Q(afie&\

^vveidoxeg yccQ ovrot

(spectatores designans:)

7}ksyxov av

dno xov

tpQOveiv

KvKvovg

notS)v nal Mifjtvovag KcodmvotpaXaQoncoXovg.

Meineke]

957. neQccv

dnoGndaag, ovd^ i^enXr}Xxov avxovg,

quod post

958. *7ttQicpQoverv] TtsQivosiv codd.,

957

r'

Blaydea] om. V, y

g.

e.

ditari de qualibet

re.

De verbo

Tu

me-

atQs-

cuius artis

-rexvixLeiv,

peritissimum se profitetur Euripidis sodalis Mnesilochus

Thesm. 92, etiam
Ach.

385

xatcit

iinoTofteitai

rodot.

Thesm. 496 HeVI 70 IX 116) una voce xaxv-

rto/ttog

suspiciosus dicebatur (Ar.

Phaedr. 240 e etc,

Plat.

Verbum

similia)

et

tum
449

fr.

794

9eoiaex9-Qla

cf.

adhibi-

TteQtcpQovelv

Nub. 225, 741, 1503 Eur. Andr.

est

(rtepil cpQOvecv).

Ea

959.
cit

(cf.

se

in

scena

Euripides, quae

tractasse

medio

di-

arcessita

sq.;
vs.

quae
982

in ridiculum

sqq.,

o(j iOveOf^ev]

III 38 7,

961.

tdc

i.

e. iv o'g

iy.ofiTtoX&y.ovv^

i.

fieta

6.

963. Cycnos duos fuisse, alterum Marfilium

tis

qui

ab

rum

dit

(ex Hesiodi Scuto cognitum),

Hercule

est

interfectus,

Neptuno prognatum, quem

Achilles

01. II 82 Ovid.

Pind.

(cf.

quarum

phalerae

sunt.

De

doloribusque
igitnr

rt

(vs.

Stfi toi

tetuxtai

soblimia
curare

1491

sq.)

iv jueydQOtai

affectibus

sentirent.

nunc gloriatur quod

Socrates

qui

torqueri

snis

Idem

sodalis eius

dicere

solebat,

itya^dv

>cax6v t

(Hom.

illa

et

6 392) magis quam

sophistarum arcana se

profitebatur,

philosophiam

coelo

devocans (Gell.

in

terras

XIV

6).

alte-

occi-

Metam. XII 72 sqq.), observat scholion.

Aeschylus utrum in scenam invexerit
et qua in fabula, non liquet; posterior
Memnoni Aeintellegendus videtur.
schylus et in dramate cognomine et in

homines

agentes,

xd/itTtov

eXaaxov (de hoc verbo vid. ad vs. 97).

Psychostasia partes tribuit.

illic

Thuc.

!^uii.iev

Vesp. 1179.

hv9Qco7ti)t&

commovere possent, quoniam

suam rem ibi agi, suis studiis irapelli
aequales

mox

1200 sqq.,

1329 sqq.

Qui

adiungitur.

atQscpeiv

tu)

976

Cf. vs.

detorquentur

Ach. 385

id est atQOcpicg rtoteTa9ai, cf.

Eur. Hec. 750.

957) ferri nequit. Vid. com-

(vs.

q 281.

pleriquo.

vertere, concludere, struere, suspicari,

(peiv,

Vesp. 485), Blaydes re xal

(coll.

voslv

Hom.

Cogitare, videre, intellegere, in-

sq.

dsQeiv

atQecpsiv.

mentarius. Permutata sunt verba

960.

Kock

codd.,

iQocv

Ach. 385) vel nXixiiv

(coll.

i%o(inoXa%ovv

o^dx

cckX

fiov xrjv xeivrjv.

dis

xcadcovocpaXaQOTtcbXovg^

U8U

ornati

vid.

bigas habentes

tintinnabulis

xwdcbvoiv

in

Rhes. 308.

ornatae

equis exornanClipei xdtdcoatv

commemorantur Aesch.

Sept. 386,

399 Soph, fr. 738 Rhes. 383. Ceterum

Phalerae [ta cp&XaQo)
vid. ad vs. 78.
Hom. 77 106 galeae sunt ornamenta,

apud recentiores (Soph. Oed.

Eur. Suppl. 586

etc.)

equorum.

C. 1069

150

RANAE.
yvcasst Sh rovg tovrov rs xal ifiovg sxarsQOv (lad-rirdg.

965

Msyaivsrog

rovrovfisvl 0oQfii6tog

ds KXstrocp&v rs Koi

01 ifiot

964. x&fiovs Fritzsche Dobree]

965.

fi<Sivrig]

967.

ol ifiol]

o6fiig

e.

i.

pronominibus

et

xic/xoO

Suidas

tovtovl

adverbiisve

B,

v.

s.

fiev.

Sio

in

iota

Av. 448, hfcevtev^evl Metag.

vvvfievi

fidvrjg,

6 nofiiljog.

&rjQafisvrjg

V. Of. A8oh. Pers. 160.

xlcfioO y'

xofiipdv.

insertum est etiam

dsixtixdv desinentibus
in

fidyvrjg A.

965. tovrovfievl]
ftev

d^

GaQKaOfiontrvoKdfinrat'

GaXTtiyyoXoy^^^vTtrivccdat,

hoc epitheto, e vocibus a&Xmyk, ^iyxi'

vjtrjvt]
composito, quibus adiecta est
terminatio patronymica (vid. ad vs. 841),
Platonis in Legatis versus

cf.

124)

(fr.

Eq. 1357 (Plut. 1033?),

twdsdi Av. 644, ttjvdedi Av. 18 Eccl. 989,

de Phormisio aut Epicrate aliove eius-

Av. 1364, tovtodi Plut. 227, ye

in tovtoyi Eq. 721 Av. 894, tavtayi Av.

cod., correxit

6^

fr.

de in vvvdi

tavttjvdi

VTtijvrj;

Phormisius et Megaenetus, qui ver-

radice

lvyetav9i

954,

sutis politisque Euripidis discipulis oppositi ex Aeschyli

toii

fuerint

les

viri

&yQtonotov (vs. 837)

nunc dicuntur, qua-

disciplina prodiisse

satis

eorum nominibus
textus.
Homines

docent

epitheta

adiecta totusque con-

quosdam

bellicosos,

corporis viribus insignes, pilosos atque

barbatos,

apparet,

eosdem

at
et

stolidos significari

schol.

ita

hic

et

ad Eccl.

97 interpretantur. Phormisius post redi-

tum

tou

dtjfiov

anno 403 auctor

extitit

Naber)

artaqtioxaitt]v ^vrto-

xovdvXov klxetqi^utva et ibid.

ivyetev9evi Av. 11.

legationis viro tiv vittivo^dtov {-^iov

Thesm. 646,

446,

171,

dem

i^eiv

fr.

aaqxdteiv, a

aaQxaafi07titvox(kfi7ttai\

aaq,

aa(i(a)xdi:eiv,

ep.

(Pac.

482,

^faffxdr-

Enchir.

et

canum

Proprie

356.

p.

ringentium

cf.

695

Vesp.

(/-(Txdffetr)

dict.

122 ava^

'EftixQateg aaxeaipoQe.

est

Vesp.

aiatjQa

cf.

901); hinc de amaro risn aaQddvtov B.om.

V

302.

autem dicebatur
immanis roboris latro a Theseo

nttvoxdfirttt]g

Sinis ille

olim victus,

S; ttn; nitvg 'ixafiTttev

Xafid9ev <^^adiwg'^ axQa;

(Cratin.

296,

fr.

cf.

xofitjg

iatw;

Metam. VII

Ovid.

441 Plut. Thes. 8 Xen. Memor. II

967. Priscis

xaS^eXxwv

1 14).

longurionibus oppo-

illis

ut revocarentur exules (Dion. Halic. de

nuntiar elegantioris vitae viri duo, qui ex

autem annis post

Euripidis Socratis sophistarum disciplina

Lysia
legatus

cum

ad

regem Persiae

Epicrate

filius

(vid.

finem

Vitae

119).

&ne9'ave y^Q
fr.

aliquot

32),

(iivu)v

est

missus

Plat. in Legatis

se

dignum

afia, si fldes

fr.

habuit,

Philetaero

laudatur a Dinarcho I 38.

De Megaeneto

nihil omnino innotuit, quod

non mirum, siquidem dignua fuit cognomine fidcvtjg, quo nomine servili (Pac.
1146 Av. 1311 etc. et ad Ran. 1345) in

ludo talorum significabatur infelix qui-

dam
s.

fr. 59 apud Hesych.

PoU. VII 204), in cottabi autem

iactus (Eubul.

V.,

ludo ita dicebatur icuncula

iactu

667

quam

petebant (Athen. XI 487

d, e,

vini

XV

a, e).

966. aaX/tiyyoXoyxvrttjfddai]

cum comico

prodierunt

cf.

{xofn/joi,

Nub. 649 Vesp.

1307 Av. 195 Lys. 89 Thesm. 93, 460,

xofixfjonQenrig Nub. 1030, et praesertim
Eq.

xofitpevQtntxwg

Clitophon

Platonis

ptum,

is

18).

dialogo

cuidam

Aristonymi

diseipulus

dubium

(cf.

Qnorum

videtur cuius

esse

filius,

Plat.

Rep.

prior

nomen

est superscri-

Thrasymachi
I

328

b),

nec

quin noster Clitophon sit

intellegendus [Aristot.] Rep. Athen. 29
3, ubi nominatur inter eos qui anno
411

est

oligarchiam instituerunt.

Therame-

autem quod Euripidis nuiic dicitur

sectator, praeceptori id vix minus est
contumeliosum quam discipulo; vid. ad

nes

vs. 540.

RANAE.

151

JIONTHOi:.
&r}Qafievrig

og

970

nsTtrcoKSv

969.

cula

avriQ nal Ssivbg elg Ta ndvra^

(joqodg

r&v naK&v, ov Xiog aXXa Kaog.

s^co

nov codd. (om. V).

vVelsen]

tig

KaKOig rig TtSQnteGrj xat TtlrjGiov naQaGrfj,

i)v

Ttli^alov]

||

^ijnla

Ttov).

Blaydes (servata parti

970. IC&og] sic Aristarchus in schol., Eust. ad a 107, schol. Plat. p. 320*, K{e)rog
in schol. et codices;

Demetrius Ixio

sumamus

hic latere

969

Si

sq.

caute

quis

infortunium inci-

i^i

autem pro.rimus adstat, periculo

Verbis e talorum
subducit.

ipse

dif,

quae

se

cum amaro

risn denuo
nunc tangitur vafrum Theramenis consilium, qno crimen illud naufragorum e
mari non sublatorum in praetores a se
devolvit. Simplex enim verbiim nintciv,
qnod alioquin ab huiusmodi enunciato
alienum foret, de talorum ictu est sollemne; vid. e. g. Soph. fr. 762 Itel y^Q

desumtis

ludo

tu

nintovatv

rotovto to

Jiog

ol

Eur.

ntntovaiv,

hti

xv(iot,

Alex.

iativ ojansQ oi xv[iot'

^tjv

fr.

34

ov tavt

Hipp.

718

ta

vvv

(iiov),

Soph.

fr.

686

nenttaxota

(= tuv

attQYciv

(J

ta ixneoovta xal {*xev'}) f^ea^at

n^entt

aotfov

rvv

xvfievtijv,

akXa

ateveiv

fitj

tv/tjv, Plat.
xv(iu)v

Rep. 604

erat

^''^g,

canis,

waneg

iv ntihaet

autem admodum ictus

quo unum tantum pun-

ctum conficiebant
bant,

nQog ta nenttoxota ti9ea9at ta avtov

n()aY/jata. Infelix

tali:

quibus uti sole/(o; epigr. Kaibel 1038,

e\g

si

recipitur lectio,

tres,

tamen

ab omni parte perspicuus est

quo nunc petitur Theramenes.
Quem civem fuisse genuinum, SteiQia

iocus

ttbv drifiaiv,

tem

in Hellenicis, ubi pater eius

tQtg ig

i}

Legg. 968 e, Phot. 8. v.),

aut omnia aut nihil (cf. Aesch. Ag. 33,
PoUuc. IX 100, infra vs. 1400). Sex vero
puncta qui singulis talis conficiebat,
tQtig xvjiot (Plat.

xcuov,

Venerem,

iecisse

dicebatur.

Vid.

copiae, quas
ad Platonis Lysidem
et Eustathius ad a 107 (pag. 1397), ubi

Alexandrinae
servarunt

i.

a.

eruditionis

scholia

affertur

Strattidis

versus

X/o^ naqaathg Kmov ovx iu

(fr.

XeYiiv.

23)

Non

Hagnon

(item Thuc. VIII

Ceum dici, ut e Prodici Cei diseum prodiisse innuatur (cf. Athen.

dices).

ciplina

V 220*

lus)

dici solebat

Lysiae

68 4) nec de origine parum Attica

ullum dicitur verbnm. Itaque audiendi
non sunt Plutarehus (vit. Niciae 2) et
commentatores ad nostrum locum et
versum 541, qui adoptivum Hagnonis
fuisse filium, Ceo insula oriundum, perhibent freti nostro loco Eupolidisque
in Urbibus testimonio aliquo, quod quale
fuerit nunc Hescimus. Attamen nisi per
iocum aliquem Theramenis nomen cum
Chii vel Coi insulae nomine coniungi
poterat, nimis languida sunt verba non
Chius sed Cous (vel Ceus, ut habent co-

per proverbium

commemoratur

saepius

dum

lusus litterarii apud

satis constat e verbis

XII Critiaeque apud Xenophon-

in Or.

Leonidam Tarent.
84 et Antipatrum Sidon. 93 unus tantum iactus infelicior erat tQeXg xv^ot, unde
cf.

iocnm nohis ignotum

oportet.

schol.

Socrates

Nub. 361),
Melius

quemadmo-

audit Nub.

830,

ingeniosa est Kockii suspicio [non canis

sed

condignus suo praeceptore discipu-

sed

t<ilis

voce /(
rilis

iocus

Equidem

videtnr.

xQyjnldeg,

vix

minus

collata

frigere

Hippocratis

quas calceamenti

vi-

peculiare genus fuisse dicit Hesych.

suspicor voce Xiog ad xo6qvov

Theramenis cognomen alludi, cuius nullam apud comicum mentionem
fieri est quod mireris.
Nihil prodest
8.

V.,

illud

collatus

Xiog

alter

nomen

Pac. 171.

locus Aristophaneus, ubi

iocandi praebet occasionem,

162

RANAE.

ETPiniJHS.
xoittvxd (isvrot iyo) cpqovBiv

rovroiGty EiorjyrjGafirjv,

XoytG^bv iv&Etg
%at

975

rfj

S>6r

GKEifjtv^

riyrvri

i]drj

voEiv

anavra, Kal StEtSivat

aXXa %al rag oiKtag

rd r

977

otKEtv afjiEtvov

980

vri

TtQo rov.

JIONTZOS.
rovg &EOvg, vvv yovv M&r}-

vaimv anag

rtg

EtGtmv

niKQayE TtQog rovg oiKirag

^rjrEt

,,7tov

rE'

iartv

^-urpa;"

r)

Tig rrjv Kg)akr}v ScTCESi^doxEv

985

^atvtSog-^^

rrjg

t6 rqv^Xtov

t6 TtEQvGtvov rid^vrjKE

t6 CKOQodov t6 x^t^tvov;^^

,,7tov

rtg
978

y.al

rrjg

971.

978

roSi ;"

^tl?

sunt nugae quas Dionysus

979. tovT

1;^;"

tla^t"

R.

mox

oly.iag

oly.ttv

a/uitvov,

e vita quotidiana

i>]Ttt

tt']

LijTtttt

Reiske non recte.

986.

tt9vt]y.t]

(ii^rixt

(vel xatiayt) eleganter Blaydes.

987.

x^i-'^^'^^

Lobeck]

sq. Sic Socraticae

/^fffn-dv codices. Cf. Vesp. 281.

philosophiae ope

Ischomachus uxorem suam matris

fa-

milias offlcia docet in Xenophontis Oeco-

cum domum suam intrat.

cum toto autem hoc
Vid. Thesm. 395
loco conferenda sunt quae de virorum
('aicbv]

uxoribus suis diffidentium molesta

gentia

festive

muliercula
984.

illa

admodum

dili-

conqueritur

Thesm. 385-432.

hTttS^doxtv]

akrosit;

(iqvxova' di7tidta9ai

985. ^aiviSo;]

q)tjai /uot Toijg

exiguum hoc

daxtv?.ov;.

et vile erat

genus salsamenti (Antiph. fr. 68 Cicer.

Finib. II 28 91 Martial. XII 32, 15).
Viri, quos Euripides suas res agere"
docuit, quae nulhus sunt pretii scrutan-

nomico. Vid. ad vs. 959.

981.

multo graviora cogitare

exempli loco profert.

Ua[it] 7tQouka[ie Fritzsche.

983.

976

(in addendis). Posteriorem, in quo displieet etiam

deleverant vVelsen et Merry, reote observantes Euripidem, cum

flnalis,

dicat se cives suos docuisse etiam tag

quam

xoii^i

;'''

Damnavit Blaydes

sq.

tribrachys

/uoi

(pqortXv\ /.livtoi aaxpqovttv

iyu}

ixevTOi

iXdag JtagirQayEv

&vaaxo7teTv' /twg rovT'

rtou

(xot;^^

cf.

tur

986.

perinde atque ipse poeta.

ti9v>]y.t] in tragioam dictionem

denuo delabitur Dionysus

988. rtaQitQaYtv]

Av.

26

Pao. 415.

of.

(vid.

ad

vs. 64).

naQta9itivI!,q.

1026

RANAE.
xscag

990

153

cc^sXxEQcoxatoi

d'

xeirjvoreg ^afificcKv&oi
(leXizrldai %a&7jvxo.

XOPOS.
(Cantus.)

Antiatropha

xMe

6v 8e

xi,

cpeQSf

(i'^

iKxbg

989.

991.

codd. nonnulli, Blaydea

(MtX.) Fritzsche]

ixtXtttidai

993. 6e Bentley] 6i

Y,

dij

B,
||

dij

897

antistrophicus

Hermann post

et cett.
ojtu);

indicavit,

989. ic^eXttQtbtatoi^fatui. Adi.reditNub.

cf.

Plat.

fr.

64 de Leagro

ilXi9io; neQteQxetat.

&l'ieX.teoox6xy.v^

/utXittidat]

/iiaiujudxv9-ot

voces

nobis (olimque grammaticis Alexandrinis)

ignotae,

quas comici aetate hominibus

stolidis

designandis

inserviisse

docet

coutextus. Priorem ab infantulorum voce

fidftfia

ductam esse

iuncta

fortasse

satis apparet, sub-

verbi

comico autem

nunc

xev9ttv
fingi

radice, a

putabat Ari-

cui oblocutus Demetrius pro-

starchus,

prium nomen fuisse statuit, Mammacythum enim extitisse fabulam, Platoni

comico a nonnullis tributam. Quae videtur fuisse eadem quae alias Metagenis
dicitur, Aristagorae autem nomine plus
semel

Nomen

aflfertur.

non

fteXrjtiStj;,

fiiXi

ductum

fidfifia;

rendum,

veri

fiafjifto^Qejttov;

Meli{t)tide

cam nomine

(Nub.

vel

sic,

(com. anon.

ttvd;

jiXito-

1001) esse confe-

simile

est

est, ti]9-aXXadov;

(si

scribendum) a voce

est

esse,

igitur

fiiXtttidrj;

quod
fr.

significat.

si

ita

17) sive

Quae de

Meletide homine

MeXtjtidat Gaisford. Bergk cum

Nub. 1001. Nomen ignotum.

ntXitidai codd.,
(iXttofidiuiuai;

tamen

(ubi

lacunam

9vfio;

1201 Eccl. 768;

sq.

tive; vel te xal vel

&(ig/itsQoi

Mafijuaxv&ov.

994. uovov'] /udvog R, om. V.

990

x&v iXa&v'

Tzetza Chil. IV 872 confert vocem

versus

xavxa Xe^eig

TCQog

6 d'Vfibg ccQitaGag

oi'6et

ItiislteQiiitatoi] -tsqihtr.Qoi

-ttQibteQoi

}iiiXXev'

o ^

(lOVOV OTtcog

995

9921003).

(vs.

Xev66etg, cpaiSi^i

(lev

insul-

\:jKy

w]

vid.);

docere

deesse aliquid

ex. gr. suppleo

ne particulae

ojtw;

videtur

<,iv toi; XoYotatv'^.

divellerentur.

fit]

sissimo habent Apul.

Apol.

II

446

p.

Amor. XIII 53 Aelian. V. H.

XIII 15 Hesych. Etym. M. Phot. s. v.
[Lucian.]

Pekk. Anecd. 211,29, 279,18 Diogenian.

12 Apostol. V 27 Eustath. 1669,51 vide

ne e nostro loco fluxerint omnia.
992. Aeschyli verba aiferuntur, cuius

Myrmidones fabula
Harpocr.

(testibus scholio et

initium habebat

(coryphaei) verbis
128): tddt

ab his chori

itQonenioxote;)

v.

s.

doQtXvfi&vtov; Jara&fV fid^S^ov;,

ntnioxih;!'^

eiao) xXtaia;

995. ixtb;

fitvior,

ixto;

414

Scilicet

5.

ittXttto

(schol.)

6
;

(fr.

H/tXXtv,

fiev Xtvaaei;, ipai6iii

twv

<.9daatt;'i'>

iXaojv]

t&v

e.

i.

ut Platon.

SQOfiov,

iv

ov; <.nQO-

tov t6nov ov

tiXti

t<a

^Qdfio;

iXaiat

itaque

si

ihQta-

Cratyl.

att/r]6bv

quis

tatavto

certamine

in

equestri extra oleas vagatur", a scopo

aberrat.

Eadem imagine

utitur Orestes

furore perculsus Choeph. 1022 sq. wantQ

gvv

Ynnoi;

(piQOvat

vid.
ijdti

yicQ

etiam
iyo}

xal

tjvtoatQoipw

vtxwfitvov

Soph.
aiitb;

dQdftov
\

Ant.

ipQtve;

801

9aft6iv

i^iatiQm,

dvauQxtot,
sq.

ifjoj

vvv

(5'

(piQOftai

10*

154

BANAE.
Ssivcc yccQ

akX

OTtoog,

TCQog

^r}

KarrjYOQriKSv.

ysvvaSa^

co

OQyrjv avrtXs^etg,

aXka avGrstXag, aKQOiGi

1000

XQco^svog roig lartotg,

slra

^aXXov (xaXXov a^stg,

TjvtK

av t6 nveviia Xstov

Kat cpvXd^sig

Kal Ka&sGrriKog Xd^rjg.

SCENA DECIMA OCTAVA.

Eidem.
JIONTHOi:.
w

aXX
1000. tocg

Bentley]

latioig

&kH? Fritzsche]

1001.

r&v 'EXXi^vmv TtvQymGag

TtQoyrog

codd.,

Lenting,

('>e

GSfivd

codices.

tota{iv) latloia{iv)

a^u;

Qrjfiara

Ukug Wecklein,

oY^eig

Bergk

(non male).

1004
TaeJ'

Dionyso dedi

sq.

Eur. Bacch. 853

6q(x>v,

905

coll. vs.

sq.

iXaivmv

?^to...

tov (pQOvetv.

Od. II
Cf.
Jet

Wr

xaxbv tpvvai

/ulj

XQaanidoig
S)

1001.

lUa^P.oj'

avatsiXag ye

xata

Iterato

Taur.

ftaXXov TtQbg rtetQag

29, Catull.

aijv

ttjv

tovg

iftavtov

xvfi

ftaXXov li^eig^ sensim acce-

etiam Eur. Iph.

brescunt,

aKooiat

valet vtpea&at infra vs. 1220.

cursum.

lerabis

^ytu 6h

acpjaca

ett'

Idem

ovQiov.

vTtsxdQafttiv

Zeyfiv,

yvvai, yXwaaaXyiav, et isicia-

iocus Eq. 432

iiXXavtag

LXIV

ijei

fiaXXov

1406

ay.&cpog,

sunt

usi

fiaXXov 6e

Alexid.

275 magis magis

fr.

incre-

item iteratur nXeov Nub. 1288

nXeov

nXeov

fiet!;ov

aut ftixQov ita iteravit aliquando

Antiphaues
1299 Ran.
dicitur,

ax&cpog

iiaaov

cunctis choreu-

nttQoiai noQttiaei.

t&QyvQtov

(fr.

10).

Verbum

yiyvetai,

littetv

et

(Nub.

nunc
proprie spectet cursum

567

cum

&ei

etc.)

de

nauta

navis; vid. Eur. Troad. 1085 sq.

efii

de

109 vvv ovte Seottev

Eccl.

voftev

iXaii-

oijt'

{neque velis neque remis utimur).

1003. Ventus continuo placidoque te-

32).

4,

523 sqq.

loate vttog xedvov olay.oatq6ipov

at6/uaQY0v,

n6vtiov

est

III

verba Eur. Med.

%oixf,

iig

laitpovg

rii

23 Ovid. Trist.

10,

lasonis
1',

179.

Contractis velis navigans (Hor.

sq.

in codd. sunt chori.

Sic &eiv a navi ad navigantes translatum

997. yevtdda] vid. ad vs.

999

eundemque semper
cursum tenens opponitur procellis subitaneo impetu irruentibus aibique saepe
nore vela implens

adversantibus.
dicitur,

ut

Talis

ventus

Herodot.

xa9eatt]xibg

VI 140

iti^atioiv

Item constana et
composita aetas, quae media inter iuventutem et senectutem interest,
xa9eatr]xvia & Pericle vocatur {jXtxia Thuc.
II 36 3, et omnino turbulenti motus
hveftwv

xad-eatt]x6t(av.

contrarium indicat verbum xa9iataa9at,

de undis sedatis dicitur Eq. 865,
de musto Alex. fr. 45, de tumultu sedato

hinc

Lys. XIII 24.

f]vix
a'] a verbo cpvX&tteiv suspensum, ut otav a verbo imtriQeiv Eccl. 634.

De vocula
vid.

ad

vs.

i&v

in

1004. nvQyuiaag
et

similibus

enunciatis

175.
Qijfiata aefiv&l sic celsa

martia Aeschyli ars

describitur;

cf.

155

BANAE.

1005

&aQQ&v rbv KQOVvbv

Kul KOGixiqaccg XQayiKbv Xr\QOv,

Sccpiei.

AIZXTAOS.
(ad Dionysum:)
ftev

9'i;f*O'0jttat

xfi

i,vvxv%Ca, Kat fiov Ta (S^kayyy

xovxov dst

el TiQog

avxiXsysiv vva

(i

(paGKt]

firj

ayavaKXSiy

a%o-

d'

QSlv
(ad Euripidem

aitoKQivai

:)

xlvog ovvsku ^QV ^oiv(id^siv

fioi,

(JbS

avdQa

noirixrjv,

ETPiniJHS.
ds^ioxfjxog Kal vovd^sGiag, oxi ^sXxtovg xs notovfisv

1010

xovg av&Qoojtovg iv xaig TtoksGtv.

AISXTAOZ.
ovv

xovx

aXX SK

iQri<Sx&v Kat ysvvaicov

xi Tta&stv cpri6si<g a^tog slvat

itsnoiriKag,

si fi^

(lOX&riQOxdxovg aTtsdst^agy

(Euripides taoitus vultu supercilioso spectat Aeschylum.)

anapaesti proferri non solent, coryphaeus autem, qui chori nomine verba facit

tis

alias,

versu 446 orchestram reliquit; praeterea non chori sed Dionysi est tragicis

iussa dare.

1004.

Qriixata aiixvit] ^tj/naai

aeiuvotf

Blaydes

Pac. 749.

coll.

1010. tovr' V] raO' R.

1011. nox^rjQordtovg] -qoteqov? V, -qovg B, -qovg toiiaS^ vVelsen.

Pac. 749 sq. chori de ipso comico verba

inoiijae

te/vijv

oixodoiuiiaag

^neaiv

arte

Aeschylus

aog iv

Nub. 1024

(L

xaXXinvQyov ao-

Ipse

inaaxuiv.

94).

te/vyjv

Magnum

de sua

apud Pherecratem in

loqui

aiitolg /taQe-

i^oixodofiijaag

neyaXyiv
.

(fr.

docuit Horat. ad

yaQ

tij

int^vaet

taOta

xataxXvaei

not^/uaaiv,

tio:

fr.

636 Pherecrat.

lus Xa^Qoatouel (Aesch.

ydQrjg tig iatt

t6v xQovvov

aperi (Quinctil.

186

(de

&(piei]

VI

ipsius

eloquentiae fontes

1 51).

Cratini

Cf.

Cratin.

facundia)

fr.

tivai

tl

ubi

loci

et

/Liij

anavta

fr.

51.

(= Pac.

Aeschy-

Prom. 327),

XajiQa-

(Hom.), XafiQtvetat.

1006. Cf. Nub. 1036 sq. iniusti ora-

6ijta,

vs.

'IXt-

Ach. 381 Eq. 137 Vesp. 1034

757)

et evexit ut vera ars inde nasceretur.

supra

torrenti hiberno assimulatur Cleonis ora-

toris" orationem

cf.

^tt

avtov tb atdfia,

ttg

924
sq. et de verbo nvqyovv Eur. Suppl. 998
Herc. 238 etc.
1005. xoafii^aag tQayixov XfiQov'\ qui nugas quae ante eum erant ita exoruavit
Pison. 278. Praeterea

av tYnoi/^

tl

qxlcQvyi'

xava-

xai Siavoiaig

batur res, dicebat oatig y

dojxa

^ev/ndctojv.

fieyaXoig

item apud inferos age-

Crapatalis, ubi

tSiv

Xovai nriyai, 6(o6ex&XQOVvov to atdjua,

ad niustum oratorem"
xketvotdttjv

inSiv

tcbv

xal iniJQYtad'

xal axuinnaaiv oix iiyoqaioig et

ipittv

'iAnoXXov,

i]ntv

/xeyaXtjv

verba

xal

suam

ndXat y

f<;r

incipientis

invtyd/uiiv

prima

ta anXdyxva

anavta tavt ivavtiaig

xal intd-vfiovv

yvtb-

/uatat

avvtaqdiat.

1010

sq.

noiav

Cf.

9ilg rtQog ri/rJ

1011.
V8. 179.

Soph. Trach. 410 sq.

itqtotg
fiij

/p;aftt>v

6ovvat

^ixrjv,

6ixaiog

wv

xal

yevvaiwv]

("v
\

ti

eOQt-

vid.

ad

RANAE.

156

JI0NT20I:.
re&vdvttt'

tovtov iQotxa.

(irj

AIEXTAOZ.
(Euripidem aversatus:)

naq

axstpat xolvvv oiovg avxovq

1015

TtaQsdi^axo TtQ&xov,

ifiov

ysvvaiovg Kal xsxQa7trj%sig, Kal

sl

SiaSQaGtTtoXiTag

^rj

ayoQalovg ^rjds %o^dXovg, mGTtSQ vvv,

jnrjd'

TtavovQyovg,

firids

dXXd Ttvsovxag Soqv xai Xoyiag aat XsvKoX6(povg XQvcpaXsiag

%al TtTjXrjKag xat iivr}(iidag xat d^vfiovg sitxa^osiovg.

ETPini/iHZ.
Y,al

Ka%6v' xQavoTtot&v av

%(OQSi xovxl xo

8r\

imxQiipst.

(i

(Ad Aeschylum:)
1014. dtaSQaat/toUtag] dtadvat/toXitag Blaydes coll. Lysiae

1017. &VIUOU?]

Blaydes

^tvovg

coll.

quae proprie cutem, hinc clipeum

i.

Totum

1018.

Euripidi

xwQei Blaydes

tribuunt

codd.

VR

tovtov

/Lii]

cf.

^ptotflt]

1016.

Av. 492

i/iis

tovtd Y ^Qf^ta, Plut. 499 utidiv tavtijv y

hviqmta.
cf.

Vesp. 553 av6qig

StadQaatnoUtag^l

civium

officia (militiam et liturgias) de-

micus

toi/g

601,

dtadvo/usvovg

cf.

Xt]tovQyiag

etiam quotidiani sermonis

/ntxQonoXttat

De

(Eq. 817).

re

idem sunt qui

i^ iiyoQag

sive

TtovrjQoi alibi

au-

diunt, toig /Qriatotg xal yevvaiotg (vid. ad

179)

Prisco

oppositi;

cf.

Eq.

218.

181,

more qui olim educabantur,

ayoQav

jutasiv

discebant

iuvenes

ti]v

(Nnb.

991, 1373 Isocrat. VII 48). Euripidi vovg

ityoQaiovg [trivialia inventa) tribuit noster
fr.

471.

partem
xal

tovtl

spirantes.

Poetico hoc

tQe/ei

HXcpeiiv

ttg

cf.

nveoiv

et

praeterea

1017. &vnovg'] Rhes. 786 &vfidv nveovaat. Cf.

xojidXovg] vid. vsr 104.

Homericum

/uevea nveiovteg ''A(iav-

praeterea vid. Eq. 570 Vesp. 1082.

teg,

knta^oeiovg']

epitheton
tribuitur
fiata

iocose

animo;

epicum
nunc

clipei (Aiacis)
ipsi

bellatoris

supra vs. 924

cf.

^/-

(ioeta.

1018. Item Nub. 906 sq. aii^of tovtl xal

61]

1015. icyoQaiovgl homines

V8.

priorem

A,

/w^ier tovti]

61]

Ttveovtag']

1121

Av.

vid.

infra vs. 1065 sq.

hyoQaXot

ml

|{

Lys. 276 Xaxwvtxhv nvewv,

XXI

Lysias

titg

Simile compositum est /auvo/toArraj

Ach. 635,

vox

Ach.

vocavit

12

dixit.

^iv6g,

genere loquendi, de quo videatur Aesch.

Ag. 375, 1235 etc, noster utitur etiam

homines proborum

trectantes, quos veaviag diadsdQaxdtag co-

tamen vox

Eq. 437.

^iyitXot xai tstQantjXctg.

12.

Nub. 906 Vesp. 1483.

coll.

1014. titqa7ti]xstg\

Dionyso

nonnulli,

et plerique.

1012. tevdvai] vid. ad vs. 613.

XXI

vix recte

adsciscere potuit adiectivum kntapostog

significat,

Euripidi posteriorem Dionyso dant

dij

eto.

septem coriis bovinis factus.

e.

Hom. J 447

xoiQei tb

tor",

et

xax6v exclamat iu8tus ora-

Vesp. 1483 de ebrio hero ser-

vus

tovti xal

cf.

Nub.

/uiQei tb xax6v.

6i]

18

Pac.

472,

509

Praeterea
et

supra

vs. 884.

cis)

xQavonotMv']

more suo

inttQi\pet\

de galeis (rebus belli-

loquens.

enecabit

29), aures mihi obtunclet,

Vid.
vid.

ad vs. 571.
ad vs. 1245.

(Hor.

Sat.

I 9,

item Lys. 936.

Idem

valet dnoXel,

RANAE.
xl

Kttl

157

Gv SqaGccg ovxmg avxovq ^ysvvaiovg^^ i^eStda^ag;

(Aeschylus adversarium non respicit.)

JI0JSTZ02.
1020

av&aS&g

AlayvXs^ Ae^ov, ^riS'

6siivvv6(ievog laXinaive.

AIEXTAOS.
dqa^ia Ttoirj6ag "AQEcog jH(>tov."

JIONTZOi:.
Ttotov

AIEXTAOi:.
xovg "Enx

nag av

d'sa6dfievog

xig

inl &r}^ag'

avriQ rjQdG&ri ddtog elvai.

AIONTZOE.
xqvxL fiev 6oi Kaxbv eiQyaGxat'

dvSQSioxsQOvg

Sri^aiovg yccQ nsnoiriiiag

ovvs%a xvitxov.

xbv itoXsiiov' %ai xovxov y

slg

AIEXTAOZ.
1025

akt

xa^x

^yiiv

i^ilv

elxa Sidd^ag IleQGag

1019. Dionyso dat Cant.

1021. "^Qiwg

An

sq.

1023.

toOto

taiJt'

77f'^(Tor;]

/niv

aW

vVelsen]

1025.

liv

diddiag tovg au Hiqaag

ae(.tvvv6/ievog\

tovt'

/nitie

idiSag

quammodo

molestus ne

833

sq. et

sis,

/ix]

xaXenog Ya^t,

ne succenseas.

Apud

co-

micos non redit verbum neque apud

tragicos invenitur, apud Hom. legitur
386 etc. et frequens est apud Xenophontem Platonem alios.

1021.
tbv

verbis Plutarchi

Ataxvlov latoQovat

Jtivovta

noteiv,

xal

iv tCuv dQan&tiav

oiix,

titg
"

Mor. 715

tQaywdiag

roqyiag elnev,

adtov (itatbv "^Qetag

tovg "En-i inl &i][iag,

&XlLit

ift-

elvai

n&vxa Jtovvaov,

||

i^edlda^a

fere correcto versiculo

quem

cum

locum

Stanley Spanheim

vid. vs.

XaXenatve\

sic

*etta

itti9v^elv.

nostro

alii,

contulerunt

apparet ab Ae-

schylo Gorgiae nunc afferri de ipso iudi-

cium,
.

1041.

vs.

coll.

(quod expectatur) codd. pauci invito metro.

178.

f.irib^

Blaydes

&Q9eir]

Thesmoph. 520, 714 Vesp. 426 etc; Blaydes

Cf.

1014) dicehas generosos.

nonnuUi.

aot.

quod fortasse servandum,

1019. ovtwg... yevvaiovg^ tam

vs.

ti 61]

codd.

tovg IleQaag

Bentley] idida^a codd.

1020.

codd. plerique, av

et

alii.

Reisig.

/iievtot

APalmer

1026.

ad

ixQdTteG&s.

im&vfietv i^edida^a

xovx

xovx

iitl

Euripidi tribuendi sint dubito.

aot]

/uev

V aot,

(vs.

tl

ovk

dX}i!

Molestum hic av cum indicativo iunctum;

1022.

1023

(lercc

ab R] ah

tl

||

R] "AQeog

cc6Keiv'

nisi

Gorgiae nomen errori

illic

enim locum a Plutarcho

cum Herwerdeno statuas.

deberi, nostrum
respici,

1022. Mtog]

cf.

V8.

897.

1026. eita...fieth tovto] deinde; etiam

Av. 810 sq. iunguntur hae voculae, item

inetta

mon.

/nitic

tavta Sosipat.

92*, inetx' inl tovtotg

Philippid.

5',

eJta

fr.

1"'

Phile-

Antiphan.

av naXtv Nub.

81''

975.

Persas autem quod post Septem recenset

comicus,

res

magis

fabulis tractatas quara

curat

in

his

tempus quo

sce-

158

RANAE.
vinav asl

roi)g

ccvtiTtaXovg, xoa^^q^ag

kgyov aQiarov.

JIONTSOS.
yovv

EXaQTiv

6 xoQog S

viKrj

rrj

axovaag naQcc JaQelov rs&ve&rog,

evd^vg rcb x^^Q

w^* ^vynQovaag elnev

iavot.^''

AISXTAOE.
1030

ravra
cog

yccQ

wq^eXiiioi

OQcpevg
1028.

vixti

tfj

avdQag ^QV ^onqrag aaneiv.

(jtev

r&v

jtoiTjr&v

yccQ reXerdg

9"'

anetljai yccQ

&n

ccQiiJfig

ot yevvatot yeyevrjvrat.

naridst^e cpovcov r anexea&at,

rjfitv

&xoijaag naqic JaQelov Fritzsche

{naQit

Welcker)]

^vix

tjxovaa (dcntjY-

pauci) ntQi Jaqeiov codd.

metro sententiaque invitis, quae quomodo essent

interpretanda ambigebant veteres commentatores, quapropter fuisse videntur qui
neql tov SeQiov legerent absurde admodum. Infeliciter Meineke coniecit ^vix lav
tJHova' iini J., Bergk >;wV &v^>c oaaa n^lv J., Kock i/dcQtjv yoov ihg {'jxova^ vlov niQi
J., Dindorf ijnVa (pdafi
icpdcvt]
J., IScboemann Rh. Mus. 1887 p. 471 r)vix icntiyyil^ti

yiXS^ti

nsQl MaQSoviov, alii aliter.

1030.

Hamaker perperam, nam hoc verbo comicus

&axstv'\ X&axeiv

nonnisi iocans

utitur (vid. ad vs. 97).

commissa est utraque. Fortasse

autem ne animadvertit quidem se temporum ordinem invertere, id quod tribus saeculi partibus interlapsis, cum
nae

nondum
facillime.

didascalicae, fieri potuit

Quicquid id est, anno 472,

anno ante tov; 'Entd (anni

igitur

467), data est Persarum fabula. Fuere

tamen olim qui eomici verbis permoti

hac de re dubitarent. Quam quaestionem prudenter ita tractat Didymus in

scholio: Herodicus quidem (in ICw/^tpdov/uivoig) dtias

dicit,

et

in

Persarum recensiones extitisse

altera etiam de pugna Pla-

taeensi fuisse relatum

nis

commentariis

alteram

illam,

de

quam

sed ex Eratostfie-

Comoedia

datam petente
nunc in
scena Attica ad eam alludere non posse)."
De Didymi his verbis, quae multi non
recte sunt interpretati, vid. quae scripsi
in Mnemosyne 1888 p. 69 sq.
1028 sq. Laetatus sane sum equidem,
cum de victoria illa e mortui Darii ore
editionem

Hierone

Syracusis

esse

(itaque Aristophanem

audivi ; chorus vero ekeu" clamavit. Vulgaris sermonis vox lavol

nunc

substitui-

664,

672).

In

iw&, alal

Aeschyli

dra-

mate umbra Darii Graecorum ad Plataeas victoriam praedicit (vs. 805

quam

1031 sqq. Non

820).

pulcra sed

quam

hominibus et salutaria fuerint

vetustorum vatum carmina, ab Aeschylo
vel potius ab ipso Aristophane nunc
quaeri miraremur, nisi sciremus sacra
magis magisque inter Graecos habita
esse antiqua illa carmina, ita ut rerum
divinarum humanarumque scientia ex
iis potissimum videretur petenda. Quapropter nunc eadem fere mente de iis
loquitur comicus qua de biblia sua loutilia

qui solent christiani.

apparet

Herodicus spectat,

chori clamoribus

tragicis

(Pers.

corpus aliquod collectae ex-

in

tarent notitiae

sexto

tur

ds

1032 sq. Vid. Plat. Eep. 364 e ^v^Xiav

ofxadov naQi)(ovtat Movaaiov xat 'O^t

(piwg,

xay

otQa

Xvaeig

6tic

&vat5}v

teXevttjaaatv,

a?
te

nei9ovte;

&vtjnoXovai,
xai

elai

ag

xad'aQfiol

/xev
dtj

sti

<ug

&dtxt]f/.(lctwv

^watv, etai Se xai

teXetccg

xaXouatv.

Or-

pheus Olympiarum musarum vates, qui

ad inferos descenderat ibique Proserpinam ipsasque Furias cantu suo moverat, silvestres homines sacer interpresque

deorum
(Horat.

caedibus

ad Pison.

et victu

391

foedo deterruit

sq.)

et

piis ani-

159

BANAE.
MovGaiog

i^aKsasig rs voGcov Kal

d'

^^^r/ffjttovg,

'Haio6og ds

YVS iQycKiiag, naQTtav G>Qag, ciQorovg' 6 dh dstog "OfirjQog

1035

anb rov

ri^iiv nal Kksog sGysv

rd^sig, oQsrdgy SnXiasig

rovS^ ori XQT^Sr iSida^sv,

ttA.ijv

dvdQ&v;

MONTZOS.
Kal
iSlda^sv

ov TlavraKXsa ys

firjv

rbv Gxaiorarov nQarjv yovv, rjviK

oficog

t6 KQdvog TtQ&rov nsQL8r]6dfisvog rbv Xocpov

STtsfinsv,

imd^qCsiv.

rifisXli

1035. tovd' Bentley] tov9' codd.

1036'. Meineke mavult onXiaeig.
Dionysus in^responso respicit.

1036b-1038. Earipidi dant V

non

td^sig, &Qei<!cg,

iure,

nam unam vocem

dnllatig

alii.

Kock

circacircum impingentem capiti infigere galeam.

hoc enim significaret clavis

Quos autem locos attulit ad hanc conie-

cturam commendandam, horum

VII 64)

1038.

neQinr]^&i.itvo;

fitQidijadiiitvog']

infelicissime,

alter (Herod.

^uytat nsQi tijai xscpaXfjai xvQ(iaaiag

vertendus est Sacae rigidos (non molles) pileos in capite gerebant, in

tlyov ntntjYviag

(Aristoph. fr. 301)

xaQdoneim ntQtnayfj tiv aii](f%a de servo sermo est, qui
circumdatam habet navatxdntiv sive xaQdontUv (vid. ad vs. 1073), unde riget ei
collum.
int6iiaetv'] intS-ijaiiv Bergk (cf. Hom. r 336).
tineXX''^ vid. comment.
altero

ij

collo

||

II

mis in

ad Elysium viam salutis

itinere

Musaeus
hymnorum oraculorumque artisque medicinalis auctor habebatur. Cf. Musae
monstrare

posse

credebatur;

verba Rhes. 943 sqq.

&noQQ>'jttav cpavag

vexQov
fuit

uterque),

nervae)

va

av()Q

aefivbv

tdtt^tv^OQtpevg, aiitavexptog

(Rhesi;

TotJcJ'
I

twv

te

fivatrjQicov

Musae

M.ovattX6v

noXitijv

iX&dvta,

scilicet filius

abv

te,

xal

int

<t>oi[iog

(Mi-

IV

t"

ttfiov

aitov notijaat

tdg tchv

1036. Fantacles ipse

cus, cuius mentio

est in

xatideigt]

etiam [Demosth.]
t&tag

De

Orpheo

11 6

tixg ayttu-

docuit.

XXV

teXeticg xatadeigag,

ijfiiv

item Diodor.

praeterea de hoc verbi usu

77 3
cf. Av. 500 Ran. 1062, 1079 Antiphan.
fr.

123'

Diodor.

Herodot.
1034.

com. adesp.

2*

106^

171.

I
(J

quemque
sertim

'iva

tSiv

?-

noXitQt-

aiitCav ^Qytov

poeta erat

lyri-

apud Antiphontem

fit

etiam in Aristotelis Didasca-

nomen

docet HarHodie supermonumento choregico CIA. I 337

pocration

utpote
ipse

esset

HXattv[^g

v.

s.

occurrisse

6t6daxaXog.

in

omnium principem
suia

secutus.

tragoediis praeCf.

de eo Isocr.

IlavtaxXijg

i/OQijY^'-^

Mt'Ja;[ffx],

similemque titulum (eundem opinor

quem Harpocration spectat 1. 1.) servavit

Steph. Byz.

Htrivevg

i}(OQiJYtt

(5aax>.

(fr.

dt &eiog "OfitjQog] qttin ipse adeo

Homerus. Hunc ultimum nunc nominat

Aeschylus,

te/vtjv,

(Dittenberger Syll. 410) ...og JioQod-eov

6.

1032.

tijv

6td

ijftwv

ixtivotg intd^Vfiwfitv.

multis a se

Hero-

nQoybvovg

toiig

atQttttvaafievtov

eius

vid.

noXtfiri-

Xdxig itxovovteg twv inoiv ^tjXovvteg tag

11;

auxerat;

xaX&g tovg

(iaQ[idQ0tg ivtxtoftiaae, xal

(iovXtjd-ijvat

liis

flctis

ti]v 'OfirjQov noitjaiv

ott

tovto

VI

VII

6e xal

66^av,

totg

iiaxiiaaftev. Quae utriusque nomine circumferebantur carmina Onomacritus Piaistrati aequalis coUegerat disposuerat

dot.

otfiat

Xa[ieiv

aavtag

nXelatov

^vyYOvoi

159

ftei^o)

Htiivtj:

v.

[xai]

TlatQoxXTig

IlavtaxXijg

^i6i-

Teste scholio etiam Eupolis

296) axatov

1037.

s.

eum

vocaverat.

inefinevl id est noftnfj

intererat,

Panathenaeorum nimirum, quae septimo

abhinc mense fuerant celebrata

1089 sqq.
1038.

et

ad

vs.

(vid. vs.

153).

Ex Homero hoc quidem

discere

160

RANAE.

AIEXTAOS.
aXXovq xoi iioXXovg ayaO^ovg^

aXX

1040

od^Ev

Aa^aypq

r\QOig.

aitoiia^anivrj itoXXag aQsxag inolrjSev,

(pQrjv

i(irj

7}

cov rjv nal

UaTQOKXcov, TevKQcov d-vfioXeovxcov, iv

avdQa noXitrjv

iTtaiQoifi

avrexreivetv a^hrov rovroig, bnorav GaXniyyog aK0v6r}.

aXX

ox!

AC

fACc

oi noQvag inoiovv OaiSQag ovde E&evefioiag,

1039. dya^oi)?] xaya9ovg (metro invito)

1043.

non

Ttdqvttg ittolovv

apud quem

potuerat,

aut

crista

galeae perpetuo infixa cogitanda est ant

prius addita

quam armare

heroes (vid.

e.

se incipiant

nulla certe

II 138);

g.

eum

huius rei apud

V R

vHerwerd.en]

<t>aldQag

nans

in Sicilia occubuit (Tbuc.

memorat, item Thesm. 841.

tQaytpdiag

deinvwv.

mento iungeretur,

eius

Verbum

118, 121,

127 legitur.

augmenti

i]/iiellC]

forma

insolita

aetatis poetas nonnisi h.

1.

Eccl.

597

Xe^eiv {*tavtov

Theognid.

&no/uaga/ufvii]

est.

De verbo

191

c,

vs.

yaq

touto

y"Q

e/iiei.Xov ?),

259 noXMy.i

iyu

tj/ueXkov

pra eterea extat

6'

mss. complura), et epico-

rum carminum

locis corruptis

Hom.

M 34

(Zenod.) Hes. Theog. 478, 888, 898

(cf.

imitata

sibi,

Tim. 50

e Theaet.

item iyfiaxten^at Theocrit.

Thesmoph.

XVII

514. Alienus
sibi

detergere sive /uaySaXtatg (Eq. 415 sq.) uii.

1041. Patrocli in Myrmidonibus, Teucri

in Salaminiis partes erant.

Hercules Achilles Uli-

9u/uoXe6vto}v]

xes apud

Homerum

(E 639

etc.) ita

dicun-

tur (item Hes. Theog. 1007).

(an

>)iueXXrjaa

6>i'/LiekXrj(7a? sic

efjinxit

Plat.

cf.

hinc est Eq. 819 ano/udtteaf^at manus

reperitur ita versui inserta, ut sine vici-

norum verborum graviore mutatione non

possit in 'ifieX?.- mutari. Apud nostrum

seraiitoD

tefi&](i] eivat t(bv 'Oixf/Qov fieydiXiav

122, ahtexfiayfia

apud bonae

redit

Athen. VIII 348 e tag

est

cum

capiti

etiam Eccl.

TttQidetv

vatum

dictum

Aeschyli

1040. Notabile

parti inferiori insereretur dein sub mili-

ipsa crista firmiter fuisse illigandam.

VI 101

eum com-

6 Plut. Nic. 18), honorifice

locum sic demum intellego si sumere

licet galeam loro, quod apieis {xuivov)
tis

ndqvag codd.

nunc, postquam strenue pro patria pug-

mentio. Nostrum

fit

alii.

cI^aidQag inoiovv

Cum

1042.

hoc versu et vs. 1054 sq.

verba apud Platonem

Protagorae

cf.

325

Prot.

dtdaay.aX.oi

ot

[toXg naiaiv)

int

tmv lia^qoiv

naQatL^eaat
l!vayiyv(bay.eiv

Enchir. dict. epic. p. 343). Nostro loco

nottjtwv

fuitne *tov xibvov 'd/ucW

hvayx&l^ovaiv, iv otg noXXai /uev vovf^stiiattg

intd^aeiv] cf.

xqdvea

12

IhaneQ

y.Qavog

*j

ncQi

Herodot. I 171

inideeafiai

fCaqeg

Lucian. de

lapsu

X6(povg

xatadeiavtsg,

av
ttj

tig

e'i

neql

xeqiaXtj

t!j

ini

tdc

slai

ol

in
xvtjfirj

sal.

to

tag y.vt;ut6ag ini-

dtjaatto.

1039. uia/Liaxog

vocat

quem

ilQoag']

iocose

heroa serio nunc

olim

nuncupaverat

Ach. 566 sqq., 575, 578. In Acharnen-

sium fabula Lamachum suaviter riserat,

fama viri ipsoque eius nomine bellicoso permotus nt in scena eum ostenderet (cf. etiam Pac. 304, 473, 1293);

evetatv,

bya^wv
noXXat

Lt]Xwv

yeveaS^at.

valet

6e die^odoi

naXaiHtv

iyxw/uta

naig

nottj/uata xai ixftavfHcvetv

y.al

fii/utjtai

xat inaivoi xai

hya9wv,

icvdQwv

6Qeyi]tai

'iva

it

totovtog

In quibus verbis 6Qeyea!tai idem

quod nostro

loco ixteiveiv aiitov.

6n6tav adXniyyog axovat]]

Sept. 394 de equo

oatt:

poi]v

cf.

Aesch.

adXniyyog

xXvwv.

oo/uiaivet

10 43 sq.

Non mulierculas amore sau-

cias dramatis feci

materiem, qualis erat

Phaedra

Hippolyto) privignum

inceste

fabula

ista

(in

amans vel Stheneboea tua (in

cognomine) Bellerophontem ad

161

RANAE.
0-55'

old'

iQ&Gccv nantox

^vxiv

o\)8elg

yvvaina.

iTtotrjCa

ETPiniJHZ.
1045

/dC ov

jtta

in^v

yccQ

r^qg

ovdiv

M.cpQoSixrig

6oi.

AI2XTA02.
iifi tot

1046.

Gol xal roig 6oi0iv noKX'^ noXXov intnad-i^aro,

ovv e^aXsv.

ioGrs ys naxirov

6e v.ar

ovdh yaq

in^v V,

oiidi

codd.

inixa9riaro'\ ^mxa&rjro vel -orro (sic

1045. ov Y^Q in^v]

fine scribit

yoiQ

/urjdi

rol aoi

Dindorf] aoi

toi

||

||

a poetis repraesentari iguiaav

pectoris muliebris

d).

mShovaav

rj

Amori

omnino

et

affectibus in Euripi-

campus, Aeschylus
vero vix ullum locum concessit. Nam
quod Clytaemestrae adulterae apud hunc
quoque sunt partes, non amore sed ira
arte latus patet

dis

rum ne
desunt

permotam pinxit. CeteEuripidis quidem tragoediis

ad mentem iuvenilem infor-

odio

maritique

in

loci

mandam

et

generosa

ei consilia instil-

landa aptissimi; sic Lycurgus orator ex

Erechtheo
Praxitheae
in

femina

dixaiuii

rd

av

fabula
pfyotv

praelongam

EiiQtnidrjv

alHa &v itya^hi

re

attulit

amorem

utpote patriae

splendide testantem,
tig

6io xal

irtaiveatisv

noiriri)i

ori

x&i.-

Xiarov av yevia9ai roig noXiraiq rtaqaSeiyfia

ixeivwv

xal

d-etoQovvrag

tit

rr]v

Non

rtQdcietg,

rtatQida

rtqbg ag itrtofiHertovrag

avve9i^ea9ai
cftXeiv

taig

(Leocrat.

id Euripidi dabatur vitio

100).

cum

Qui8

uxore

se offerentem,

!"

suae aetatis homines quali erga

12),

indicans

Euripidis vero heroinae viris

uihilo inferiores se gestabant.

tem

Thesmophoriazusis

in

traducitur Euripides utpote

Quod

au-

festivissime

fttaoyvvrig (vid.

praesertim vs. 85, 385 sqq., 455 sq. et

283, 369 sq.), id non ita est accipiendum quasi verus mulierum osor aut
fuerit aut comico fuerit visus; neque
quod illic ei exprobratur, castam Pene-

Lys.

eum non

lopen

fecisse

1045. Invenustus scilicet

Aristophani vero
6irrjv

rtaaa

>)

546 sqq.),

(vs.

argumentum.

serio redargui oportet

homo

Jtdwaov

rteQl

1046.

erat, ut dicit So-

StarQt^rj

rtoXXi} rtoXXov]

eras".

xal litpQo-

crates in Platonis Convivio 177

idem

(?.

genitivi usus

insolitus est Eq. 822 rtoXXov rtoXvv xQovov,

Nub. 915

9-Qaavg rtoXXov,

itp

Macariam intrepide morti

confabulatur

mulieres mente fuerint clare hoc verbo

amantiorem pinxit etiam Iphigeniam amabilem puramque puellam, Polyxenam generosam regiae domus sobo-

Megaram Hercule marito dignam,

sua

rogat Socrates Xenophonteus (Oecon. III

rtoXXoiJ dixaia.

lem,

alias-

probas potissimum pinxisset mulieres,

nam praeter Praxitheam patriae quam
filiae

codd.

sed
que multas his non deteriores,
quod mulieres; quibus ars Aeschylea id
fere tribuerat quod Eteocles Sept. vs. 232:
tb atyav nimirum xal fievetv elaui d6/it(ov.

xpvxaig

quod im-

V R)

Alcestidem coniugi devinctissimam

xal roiitov

rov iu09ov jtQoeiXeto ftouiaai, fiyov/xevog

rbcg

in versus

&Xrj9eg Blaydes.

y roi dr;] y

Phaedra Euristuprum soUicitans."

pidea etiam Thesm. 153 et 547 cum
contumelia memoratur.
1044. In sua rep. Socrates non sinit
Rep. III 395

quo recepto Kock

^v R,

yor^

^?-

1047. Dionyso totnm dat Bentley.

(Plat.

imiv^.

firidi

aXt

irttxa9rjaro] cf. Plut.

fr.

tig irtexa9i^ev

1047

sq. Euripidis

irtl

74

185 de Pluto:

av ovrog irtixa9e^rjtat, Eupol.

oJf

rtit9(h

Eupol.

fr.

94

toig /sWeofiv.

uxorem impudicam

quae vero
hac de re narrantur a tragici biographis
fuisse satis aperte hic dicitur

11

162

BANAE.

JIONTZOS.
(secum loquens:)
vij

yccQ

tt

sig

xov /dia tovto yi xoi

ccXXotQiag ijtoistg, a^htbg tovtoiGiv

tccg

Sri'

iitX^qyrig.

ETPiniJHU.
xal ti ^kajtxovS^,

oo

axsxli avdQcbv, fjv noXiv ai ifial S^svs^oiai

AI2XTA0S.
1050

oti

ysvvaiag xal ysvvaimv ccvSq&v ccXoxovg ccvsTtsiSag

KCQVSia nisiv aicyvvQ-sieag, 8ia xovg Covg BsXXsQ0(p6vtag.

ETPiniJHS.
TtotSQOV d'

ovta Xoyov tovtov

oi5jc

tvsqI tfjg

Oaidgag ^vvi&viTia

AISXTAOS.
Ai

fia

Kal

1055

aXX bvt

1051. mtXv] nivuv

toti;

unicum

V R
Sh

fjfi&aiv

fontem

ccTtoKQVTttstv XQ'^ to JtovrjQbv tov ys itotriti^v,

TtaQccystv firjds

fi'^

s6tt didccGKaXog

1055.

ccXX

'

dtddeasiv. toig fisv yccQ TtatdaQtotatv

o6tig q^Qcc^si, toig ri^cbeiv Ss notritai.

alii.

Bentley] toTaiv

d'

habere videntur haec

ipsa Aristophanis verba

(cf. vs.

Thesmophoriazusis

eiusmodi innu-

erat

noster,

itaque

post

eam demum

actam hoc crimen a comicis

fabulam
fictum

nihil

944). In

esse veri simile est; die ange-

griifene frau hatte damals,

wenn

sie

noch

>;/?aj(rt

xihvsia

et

Cf. royr'

lcrr'

ixtTvo

(ad vs. 318).

1050 sq. Hodiernae mulieres dum

animi sui afifectus magis quam res domesticas curare et de vita humana rebusque divinis meditari ex Euripidis
dramatis didicere, amissa priatina animi
aequitate tragicas

illas

heroinas imitari

postquam in furta pellici

86 siverunt pudore suffusae vitaeque
pertaesae mori non iam dubitant Phaedram illam imitatae.
Certam aliquam
rem nobis ignotam comicus nunc respicit, opinor; iungenda autem sunt verba
incipiunt,

et

aia/vvd-elaai:

admissi

adulterii

cum pudeat
puta

nam

Item Nub. 372 >} tdv ^4rt6XXto

dlj t& vvv X6yia bu Ttqoaiipvaag.

cett.

&slaag dta tobg aovg BsXleQ0(p6vtag inngunt

sich" (vWilamowitz).

1047.

Ttietv

fjjiujat

mortem oppetunt; quod vero tale quid in

se admiserint,
musae Euripideae de
amore nunquam non verba facienti id
nunc datur vitio.
Non recte alaxvvflagitii

lebte, die silberne hochzeit lange hinter

toOto y toi

R, toTg 6'

alii
si

illarum

et

Merry

coll.

Hom.

433 sq.;

perhibuisset comicus heroinarum

tanto

flagitia

pudore

afficere

feminas suae aetatis ut vivere iam nol-

insulsum profecto protulisset mendacium.

lent,

1052.

sua

notissimum Sophoclis de

Vid.

Euripidisque

Aristot. Poet. 25

arte

iudicium

^ocpoxXtjg

%q>ri

apud

aiitbg /uiv

oiovg SeT (sc. eivai) noteTv EuQtnidijv 6e olot

Deos heroasque pingebat Aeschylus,

Sophocles homines in maius meliusque
etaiv.

auctos, quales in vita quotidiana

moven-

tur Euripides.

1056.

nomine

noiTjtai^

ipsi

sc.

tlai

StddaxaXoi,

quo

poetae scenici solent desi-

gnari (Ach. 628 etc). Sic etiam Isocrat.

RANAS.

navv

dsi j^^tjOra Xiysiv

d'^

163

rj(ji,ag.

ETPiniJHS.
ovv Gv

i)v

Kal IlaQvi^&cov

ov XQ^^v (pQa^siv

xovx

fisye^riy

rjfitv

Avyia^r}xrovg

liyrig

e6xl x6

diddcxeiv;

^(^tjffTa

ccvd-QOOTtsiwg.

AIZXTAOS.
m

aX)i!,

diavoimv

IxsydXoav yv(0(i&v nal

1060

i'0a

Haxo<Jatf*ov, avdyKr}

Kal xa Qrjfiaxa xlxxsiv.

siKog xovg riiii&iovg roig Qrj(jia6i [isi^oet ^^^^ff^O-af

)taA.A,a)g

xai yoQ xotg tfiaxlotg rj(imv jf^wvtat itoXv OS(ivoxiQOt6tv.

afiov XQVjOx&g Kaxadsi^avxog dtsXv(jti^v(o Gv.

ETPiniJHS.
dQaaag;

xl

AIEXTAOS.
jtQ&xov

rovj ^aGtXsvovxag ^aKi

(isv

xotg dv&QcoJtotg tpaivotvx

iXstvol

iv

d(i7tt6i(ov,

slvat.

ETPiniJHS.
ovv s^Xatpd

xovx
1057.

Bentley]

UaQvti^otv

Photium

s.

V.

Tlaqvm

(fr.

IIaQva(a)aiuv

379), Ach. 348,

1058. XQ^^ Fritzsche] xQ'l codd.;

1063. &finiaxu>v R] a/uniax(ov cett.

eodem

mss.

cf.
s.

v.

dQdoag',

Aristoph.

fr.

apud

n&Qvin.

XQ^h-i Blaydes.

consilio ov

iXtivol

||

schol.;

et

Ruhnk. ad Tim.

xt

Bentley]

ileeivol

codd.

R] (paivuivt' V.
n Bentley] tl codd. perperam, non enim ad
participinm sed ad verbum finitum pertinet pronomen.
1064.

ipaivoivt'

||

3 ubi exponit quid prosit ad cives

educandos, addit xal tuv Ttonit&v tivti

II

ru)v

nQOYtYevriiLiivojv

vrto&i^xag

ihg

XQ^

fv*'

xataXtXoinaaiv.

1056 sq.

uivxajiijttovs xai IlaQvijSujv

verba

jUye'*ij]

immania,

instar exaggerata,
xQilHva
V8.

(vs.

929),

(i^tia

eximuntur personae tragicae, sic etiam

dictionem eorum supra humile genus
loquendi assurgere par,

icv9Q(oniv<i}g laXtTv

toig /nvS-oig

dicitur

Straton.
sic

xal

tie

quod
fr.

l^"

etiam Yesp.

opponuntur ti

1059. Constr.

repertor

splendida veste ipsaque

inno-

(vs. 924),

inaxfi (vs. 940). Cf.

Lncian. Lexiphan. 20;

1061

quemadmodum

corporis statura ex huius aevi hominibus

1059.

YViu/uihv

vs. 928 sq.

Neque vitae
imaginem praebet scena tragica
neque sermonem fert quotidianum; sed

supra ad

vulgaris

ad montium

1058. ltv9QU)ntim?\ hominum more,

1179

docuit (Horat. ad Pison. 278 sqq.); vid.

iiv9Q0)ntx(k.

^rifiata

/ntYiiiov

xal iiavot&v 'iaa {avtaXg') tixttiv.

sq.

Aeschylus personae pallaeque

honestae

fuit

nitique

cothurno

1062. xata6tilavtog\

dttlvniitui]

1063.

De

immo
ot.

vid. vs.

vs.

necesse

est.

1032.

59.

Euripidis heroibus vestium

squallore misericordiam moventibus vid.

Ach. 412 sqq. et supra ad vs. 837.

394

^dcxi

8g

it/iiniax(i>v\

/tt ^dexrj t'

cf.

trag. adesp. fr.

ijnntax xal igijvdcYxaatv

nto>xov ytvia^at xal dd/uwv iivicatatov.

164

RANAE.

AI2XTA02:.
1065

ovxovv

nkovT&v ovdslg 6ia tavra,

ys tQtvjQaQx^i-v

id-eXei

cckXa Qaniotg neQteiXd^evog nXdet xal q)ri6t nevea&at.

JIONTZOS.
(ad spectatores
trjv

v^Y]

x^v tavta Xeycav

:)

exmv ovXcav eqimv vneveq%ev

itt&va y

^'^firjtQa,

tovg ii^vg dveKvrjjev.

e^a7tatri0rj, TCeQi

AIZXTAOS.
av XaXtdv emtridevGat xat

elt

1066.

R] &U'

dcXXit

iv

vel -ed{l)6inevog codd.

1068.

xav

xrjv]

et

plerique.

aoristum (ut

codd.

vs.

Ttaqa

jttQl]
II

legitur }taQ&

1065

(cum

Phot. p. 416] TtiQuild/nsvoi

TtiQiedA/nevog

||

1063) reponi iussit Cobet

V R

scribens).

{-iXa-

Cf.

Ach. 693; Pac. 165

signaretur, is mox,

postquam periculum
macello cernitur Ayo-

plerique.

et

dativo).

Quemadmodum

sq.

etatfivXiav idida^ag,

feminae ho-

diernae Phaedras et Stheneboeas amori

indulgentes imitantur, sic viri

Menelaumque tuos exempla

Telephum

sibi

habentes

illud praeteriit, in

Q&^wv

inter

homines beatos gulaeque

deditos {dxjjotf&yovg Pac. 810,

cf.

Timoclis

propositos civilia offlcia detrectant, flcta

fr.

11 ad Vesp. 493 allatum).

Ut

paupertate segnitiem laborumque impa-

sic

Vesp. 789 Alexid.

(qui locus

tientiam occultantes.

cum

Semper, opinor, licet Isocrates

VII 35 in contrarium disputet, fuere
qui 6iadvsa9-ai rij XjjtovQyiag (Lys. XII
3) conarentur; sed hoc praesertim
tempore difficillimum fuisse quotannis

dicitur

1065.

mus

versus

neQtfiX^ov

quadringentos invenire cives locupletes,

xal

TteQi

praeterea

1066.
J-cXXw,

nsQieUA/.tsvog']

lon.

tiXftx))

557

a verbo -eUu) (Hom.

volvo.

Fortasse apud

Atticos agnoscenda est alia eaque recentior

verbi forma UXeiv

{&v-

iv-

xat-

i^-

complura prae-

elg

scholio

in

h.

t&

X^ *^
Eq. 857 t&

atecpavchfiata,

fr.

43"

fr.

299

xXwQog tvQog, CatuU. 55,4

XXIII

bus

singulae hae merces venibant

1067. ovXwv iqiwv]

foMag
/Xavideg

1068.

i2
(J'

646

Hom.

cf.

50,

;f2avaj...

Hermipp.

fr.

47

obXat xata^e^Xrivtat.

neQi

micum hunc
praemissa

tovg

Ix^vg

iivexvxlJev]

gno-

esse aoristum docet quae

est

particula

t;V

(item

Eq.

263, 1130 Nub. 350, 352 Vesp. 582,

1257 sq.; vid. ad vs. 216 et Vesp. 574).
Qui nuper pauperem se esse fingebat,
veritus ne trierarchus a praetoribus de-

vocibus indicantur partes

Oecon.

8 22).

Verbum

fori
(cf.

qui-

libelli (?),

jtQoa- vnlXXto) et in aoristo IXai.

303

Diphil.

6 oivog,

legitur

Praesens
Nub. 761, praeterea vid. Soph.
Ant. 340, 509 Eur. Hel. 447 fr. 5 4
etc, Cobet Var. Lect.^ p. 361.

Lys.

46* t&

al /uvQQivai, Eccl.

Lys.

xeqanog,

fr.

(avta,

[itfiXi'

aXcpita,

et Alexid.

Thesm. 448

0!

&QWfi&tmv

yeXyj]

cf.

al /yfport, ibid.

X&xavtt,

afifertur:

1.

t& ax^Qoda xal t& XQOfifiva

Xi^avwtbv xev9v twv

quorum nomina

referri possent, facile intellegimus.

Ix^ieg; similia

ol

bet Eupolidis fragmentum 304, cuius pri-

thv

album trierarchicum

hic,

nostro est conferendus) macellum

xat

in

78-^

fr.

ubi
Xen.

&vaxvntetv

nostrum weder opduiken) de iis qui

inexpectato loco vel tempore conspici(ut

untur etiam Av. 146 usurpatur.

1069 sq. Prorsus idem de sophistarum
disciplina olim questus fuerat iustus ille

orator Nub.
ixelva,

1052 sqq. tavt'

a twv veaviaxwv

Xovvtwv

nXfJQsg

tb

&el

fiaXaveiov

de t&g naXaiatQag.

1069. XaXt&v]

cf.

di

vs. 954.

atwfivXiav] cf. V8. 92,

iatl tavt

^fieQag Xanotet,

xev&g

165

RANAE.

1070

^ i^snivcoesv tdg

Twv ^siQaKimv

xai xag nvyag 6vvstqiiI)S

rs TtaXaiexQttg

xai xovg itaQdXovg ccvinsiGsv

<Stca[ivkXo(isv(oVy

dvxayoQSvsiv xoig aQxovGiv. xaixot xoxs y,

ovn TjHiGxavx

V7)

1075

xov

aA,A'

jiitoXko),

%ai TtQoGitaQdsiv y sig xb 6x6(ia x& d'aXdiiaiiif

1070. Propter particulam te loco insolito collocatam

rdg r naXalatqai ixevwaev.

>}

\\

1073. xaxpat vHerwerden] xaXeaat codd.;

leliat

non

recte. Fortasse

1070. tUi TtvyUi avvitqtxps^

larum

dum

Blaydes parum modulate

(cf. schol. Thuc. II 93)]

in scho-

sublegunt, pallescunt et macilenti fiunt;

XQOtav u>xQdv,

&/iiovg /ntXQOvg, tTu/ijv /ntXQav

Nub. 1016 sqq.

Non recte opinor Brunck coll. Eccl. 112
sq. de praeceptore amatoris partes apud
pueros agente locum intellegebat.
1071. atoDjuvXXo/iiivcov'] vid. ad vs. 92.
tovg TtaQ&lovg xfi.] post pugnam ad
Arginusas ol atQati&tai 6t(k te trjv ix tijg
tribuit iustus orator

xaxon&9etav xai

6tii

xv^dtwv &vtekeYOV nQog

tb /iteYe9og

ti}

tijbv

hvalQeatv twv

vexQwv (Diodor. XIII 100). Cuius rei culpa

in naQdXovg

245 Eccl. 687 Pac. 7

Av.

cf.

tamen defendi potest vulgata

sophistarum

verbula

subselliis

f*(iX*l?

Meineke

avvetQiipe

codd.

ivftQt^/t

iis

ffwv,
slitsiv.

aai fiivd'&aai xbv ^xxsaixov, Kai in^dg xiva Xco7todvxii6at'

coniecit

Kock

iyoa

'^v/jc

^ fia^av Kdipai xai ,^Qvnita7Cat^

praesertim sive nuQaXltag, id

navatxdnt],

i.

quae collo
circumdata
bus ad 08
pinsendum

e.

etc.

Vesp. 103.

xaQ6onetov, tabula rotunda

servi

pistrinum detrusi

in

prohibebat quominus mani-

admotis inter molendum vel

farinae aliquid

set (vid. Poll.

coll.

comedere pos-

113 schol. Pac.

14).

^vnnartai] vid. ad vs. 207.

1074 sq. locos nautarum commemorat

Dionysus quales nonnisi rudibus ex infima plebe hominibus placere possint.
1074. nQoanaQ6etv] oppedere (Hor. Sat.
I 9, 70), cf. Sosipat.

remigandi"

fr. 1^2.

^Prae labore
Blaydes

interpretatur

coll.

vs. 237, fortasse recte.

9aXd/iaxt] triremis habebat milites

est navis Paraliae remiges, qui plurimura

ducentos, ex quibus remiges erant 174;

inter milites classiarios valebant (av6Qeg

SQavTtat

H9rivaiol

scilicet

n&vtes,

te

Thuc. VIII

xal

iXev9eQ0t

^aav

nunc confertur.

73),

unum

62

singuli

duobus ordinibus

remum

premis transtris sedebant,

nam

in su-

(^vyitai

58 in

tenebant

scholii nimia brevitate obscuri verbis

mediis, &aXa/titat 54 in imis; longissimi

Fritzsche iure videtur

gravissimique erant remi twv &Qavttu)v,

&tt/iot 6i ovtot rjaav

eflfecisse

propter hanc

rem

capite esse

deminutos (ad /letQaxiwv haec verba refert

Rutherford in scholiorum editione). Etiam
anno 411 magistratuum dicto non audientes se praebuerant (Thuc. VIII 86 9).
1073. &XX'

bum

x(!ixpat'\

?;]

cf.

vs.

928.

comedere {Aappen); redit ver-

Av.

brevissimi twv 9aXa/iitG)v,

ideo

veQteQoi

nQoari/iivog

inl

CvyS)

iocosi aliquid
Xa/iittig

26

mosth.

Av. 579.

Ab hoc verbo

ducta est vox

xihnr/,

locus

XQatovvtwv twv

Contumeliosi, certe

habet vocis SaXd/ia^ pro 9a-

terminatio;

/1ri/iaxi6tov

25 Alexid. 128^, dvaxdntetv

6Qv6g;

245 Eccl. 687 fr. 302, 506

Teleclid. 33 Eubul. 10 Anaxil. 18, cf.
iYxdntitv Vesp. 791 Pac. 7 Hermipp. fr.
Strattid.

quorum

habebatur honoratus; cf.

Aesch. Agam. 1617 sq. av tavta (pwvetg

minus

cf.

yra{ (vs. 909),

Eq. 823.

1075. /iiv9waat

tbv

^vaattov] de mili-

tibus pedestribus similia narrantur

ticg

LIV

tovg

naX6ag Htvntov

iini6ag xateaxe6dvvvov

Dexal

xat nQoatovQOVv

166

BANAE.
vvv

ccvTiliyet

Kovait

nolcov 8h

KaK&v oin

d'

iXavvoav

SsvqI nav&ig iKeiOs.

Ttksi

AISXTAOZ.
;

nqoayoiyohg Karidei^ ovrog,

0-^

1080

airiog iax

Kal xiKXOvGag iv xoig iSQOig,

aal (iiyvv^ivag xoiGiv aSsXcpoig^

xul g)aOKOV0ag

0-5

K&x

Tj

iK xovxcQV

J^v xb
noXig

f-^v;

rj(jL&v

vnoyQafi^iaxioav ttvsfieGxdt&r)

1076.

Dindorf Fritzsche] iXauvei xal V E, irrdjV"" xoixet' ilLavvBiv

complures, quod probans Oobet in vs. 1075 xhx^&vtei rescripsit pro

iXavvmv

y.al

nletv codd.

x&xfidg [-^aai

K)

An

tiva.

*xal ix^&vttav (gen. abs.)?

1084. vftoYQa/nfiatewv B]

OQ&vteg 6'

fifitig

tavta

rt&vtef ol avaaitoi.

V7t6

yq.

et plerique.

tSi atqatiiySi eXnoixev

Verbum

/utvd-ovv legitur

etiam Plut. 313 (Damoxen.

2'^?) et

fr.

apud Archestratum Athen. 285

b,

cf.

xa-

Xanlvti Eccl. 648.

ut

ad singularem fit transitus,

565 (?) Pac. 640 Eccl. 420,

665, 670.

i.tonodvtrjaai\ vid.

1076. hvtaeyei]

xa\ oiixeti

ad

cf. VS.

iXaiivcov']

vs. 772.

1072.

dumque remigare

Quemadmodum

in para-

basi coryphaeus tetrametris anapaesticis

vita

et

illam,

induxit mu-

morte

blaterantes,

850;

quam

propter

rerum philosophicarum studium intempestivum ti\v aotp^v nuncuparunt grammatici.

Quod

dictum,

si

vid.)

vero vs.

idem

"

1082

quod

vs.

Folgidtts

carpitur

1477

vid. inprimis vs.

sq.

nunc spe-

Lenae partes ipse

Themophoriazusis

in

agit

1160 sqq.;

est

ridetur,

ctatur fabula.

subiungere solet dimetros aliquot nvlyog

quod dicitur efficientes, sic eodem

metro nunc orationem suam claudens
Aeschylus in vehementissimam senten-

nempe Canacen
vs.

Melanippe,

erat

ripides

1082.

de

lierculas

(ubi

recusat.

1079

de qua vid. ad
qualis

ix^aq]

Vesp.

induxit sorores cum fratribus suis inceste

corpus iungentes,

Eiivs.

1172 sq.

1079. xateiei%'\ vid. ad vs. 1032.

1083

1088.

Scribarum

nationem

ista

illud

tua ars peperit, quae iuvenes e palaestris

tiam

gymnasiisque in sophistarum pertraxit

umbracula, ubi lingua exercetur, non
crura brachiave, et calamo uti melius
discunt quam hastam torquere in hostem.
1084. vnoYQa/itftatfwv] magistratuum hos

colligit

aemulum

crimina

petivit. Nihil

quibus hactenus
non deliquit

iste;

ostendit enim in scena tragica perductores

(Phaedrae in Hippolyto nutricem cogita),

quos ne vita quidem communis (Aeschin.
I 184, cf. Nub. 980 Thesm. 341) comicave libertas (Vesp. 1079) admitte-

bat;
induxit puellas partu delubra
deorum polluentes, Augen scilicet, quae
ab Hercule vitiata in Minervae templo
Telephum enixa est; quod sacrilegum
inter omnes Graecos habebatur (cf. LysiBtr.

742 sq. Thucyd. III 104 2);

ministros

tu/ovaiv

totg

icv9q(bnoig

XIX 237;
Apud nostrum

iungit Demosth.

XVIII

127.

ad-

etiam

vnoYQafifia-

commemorantur Nicomachus iste quem

trjg

vid.

Lysiae oratione

XXX novimas

(vid.

Ran. 1506), Thuphanes (Eq. 1103 ibique

schol.), Fhanus (Eq. 1256 Vesp. 1220);
alius

(anonymi)

phontem VI

fit

mentio

apud Anti-

35 et 49.

hvefieat(ii9r\^

Ut hv&nletog (Eccl. 1072)

167

BANAE.

1085
1087

XafiJtdSa d'

vn

otog te rQe%eiv

o^ddslg

ayvfivaGLag

vvvL

exi

JI0NT20S.

jr

(icc

1090

ov 67]^, &6r

enacprivdv&iqv

TIavaQ"YivaioiGL yeX&v, ors

^Qadvg avd^Qconog

tig

drj

xi5i|;ag

ed^et

ksvxog, nCmVf 'bnoXeinofisvog

Kttl

notcbv x&Q^ ot KsQafirlg

dsivcc

avrov

iv rai6i nvXaig natovs'

1095

yaarsQa, nXevQccg, kayovag, nvyrjv,

i^anattavtwv tbv

1086

quem

1086. Versum,

nl&tjxo; 6 i^anatwv tbv

'

Stjinov

quale Bekk. Anecd. p.

peperit glossema
drj/xov,

itsi

legitur:

34:

Ji/|Uo-

delevit Bergk.

1087. tQtxeiv Blaydes coll. Vesp. 1203] (psQHv codd.

JC] Jia

1089.

V., ioat'

s.

R.

laat
II

&na(pavdv9-i]v

Ina<f}\v6iv9riv

Bentley]

tufft'

irta<pav(ivd-t]v

et Eust. 1387,2, aiat' &ne(pavdv9tiv

et Suidas

Hermann

alii,

(hate

&(pi}vdv9'tiv.

1090.

-aiv Idwv

-ai ys/lau']

Blaydes

coll.

Ach. 15 Ran. 16.

1091. ^Qadiii] fiqaxvi Duker.

ad Tim.

dvdneatog (Nub. 984)

p. 31), sic

et dvafitatoOv opplendi, polluendi

habent

vim, de rebus igitur hominibusve mo1085.

vid.

tfj;^orrt5-iixu)v]

apud Hesychium

valet vox comica

vata

dtiftoxaXXiag,

1087 sqq.
V8.

nam

De

ad vs. 358.
ad V8. 708. Idem

vid.

^iofioXoxuiy']

ser-

xaXXia? est simia.

Similia

1203.

Nub. 988
1089.

emoHuus

Hom.

tQsxeiv]

queritur

item

iustus

(Ter.

Eun.

yeX&v]
III

1,

narrat

lier

se,

assimulare

ut viro

corpus inunctum quotidie

aliquantisper exposuisse vid. etiam
;

illiberalem exercentium (Eccl. 385) erat

V8. 126,

riiu

42),

sum
cf.

axiatQoq>eia9ai.

6q&v

o(peXog fuit

Hinc

Xevxibv

oiidev

Dionysius apud Eust. 455,36 (ad

sqq.).

V8. 194.

dQYog laborem suscipiat insolitum

Nunc quoque, ut vs. 153 (?) et

magna Panathenaea primo
huins anni mense celebrata.

(Soaicrat.

1093.

olfiat,

tunc

tQV(pav,

Nub. 583.

141

scilicet;

Xevxbg av&Qtartog, rtaxvg,

ytyvtlat

fr.

an/ielus

rtoiwv}

deivd

otav yd^,

icv-

proverbium, vid. Aelius

100 yel(ati...ex9avov, propius ac

cedit Xen. Conviv. II 23 dofJibnev irtl
ad
aot ytiwvte;. De verbo aOaivoi vid.
1090.

ibid.

Vesp.

or

1037, respicit

se
soli

posset,

tb
.

abditarum can60 sqq. mu-

latebris

orator

ad

sq.

irta(piivdvd^tjv

domus

dida est cutis. Hinc Eccl.

385 sqq., 428, 699 Thesm. 191.

Ut mulierum, sic mollium virorum (Herodot. VI 12 Plut. Mor, 209 c) v 1 artem

Xa/xrtadod()o/uiaif vid.

129 sqq.

1087. Xafirtdda

igi-

luvenes liberaliter educati et in

palaestris gymnasiisque sedulo versati
XirtaQoi fiunt (Plut. 616 etc), puellarum
tur.

vero in

turpibus noxiis usurpantur.

lestis

1092. Xevxog, niwv] non exercitatM

1023 Ruhnk.

et &vanifirtXdvai (Nub. 995,

1).

tb

Redit

rtvevfi

6nvic

eios9iDg

aveo
rtoteiv

168

BANAE.
6 Se rvjtxdfisvog xai<Si itXarstaig

'bnonsQSofiLsvog

cpvG&v

Xa^inaS^

T7JV

scpsvysv.

XOPOE.
(Cantus.)

Stropha

(vs.

fnsya t6 nQayfia,

&$Qbg 5

1100

10991108).

noXv rb

noXsjjLog

vsixog,

SQxsrai.

^aXsnbv ovv SQyov dtaiQSiv^

orav 6
S

fisv

rstvri

^ialmg,

inava6rQ0(priv notrjrat

xai insQStSrirat roQ&g.

A-^o;

iv ra^drco

(irj

xa&rjG&ov

siG^oXat yaQ sl6t noXXal

yarsQat GocptGfidrcov.
1099. ^QX''^"'^ uYQetai (coll. Av. 1189 Ach. 913 Aesch. Suppl. 439) vel aQxttai
Blaydes, illud probabiliter, hoc vix recte, non enim incipit nunc demum bellum
sed iamdudum aestuat. Vulgatam ut retinerem moverunt me loci Ach. 979 et

non bellum sed belli Deus fingitar.

coll. Phrynicho in Anecd. Bekk.
6iaxQiveiv. Meineke roiiQYOv, Blaydes earat.

Plut. Pericl. 8, ubi n6ktuog

1100.

ix^qav Nauck

^yov]

'dx^Qav: Sialvsiv xal

1102.

*inavaatQO(pi]v

codd.

Verbum

Ttoiijrat

y.al

i7tsQel6ritat'\

irtavaatQecpeiv

p.

36,14 diaiqttv

Svvtjtai

xitjteQeidea9ai

hinc alienum. Blaydes pro y.ientQeidea&ai coniecit x&vt-

dvvaa9at

eQei6ea9at.

1096.

nlateiat?]

taTat

442

fr.

nXeiatojv

te

dt](p6Qi))v

nlatetmv et

verbum

altiav

(fr.

to nXateia

Ex huiuscemodi

1101.

Cf.

iocis

224)

tfj ;f etpt

105 3 inavaatQhpavtes

xal

ineQeidtjtai']

tatg ^axttjQiatg

vavimus.

siam)

1097.

{3naneQ66fxevoi\

Lys.

440.

53

fr.

Idiiov

Ex

jfffiy*''"''

parte
|

simile

ta

iat

est

Eubuli

naxQav ^aSi^mv, noXXa

d&xviav

iivriQ,

ab altero partisuspensum; vid.

jfeW'/,

J'

nayyeXot^i

tdeiv.

1098.

Facem

extinguit

quo

facilius

in tenebris possit elabi.

1100. Constr. t6 nQ&yfia (liiem) StatQetv

{dirimere) xaXeniv %Qyov iativ.

ni]

856

cf.

cf.

Eq. 244

inavaatQeipov ndXtv, Thuc. VIII

proverbium KeQafjtety.al nli]yai. Videantur quae supra ad vs. 129 sqq. obser-

cipio tvnt6ixevo<i hoc est

Soph. Ant. 711 to

1102. inavaatQoiprjv nottjtai]

ufiiivov xal

natum

est

cf.

teivti']

teivetv ayav.

vatdtoig

totg

a Pherecrate

usurpatum nXatet&aai
nalaai.

/s^a/v.

sc.

allatum t&v Xa/una-

scholio

in

eii&iig

etg

toQcbg]

276

ineQetdoiuevat ^aSi^ete,

incQetae Si IlaXXag

veiatov

{tag vavg).

Eccl.

cf.

I49-)jvrj

sq.

Hom.

(sc.

Aa-

xeveSiva.

apud nostrum non

redit;

Aesch. Prom. 609 Plat. Theaet. 175e

tOQwg te xat

1103.

d^etog.

iv taiitib

xa9-ija9ov]

proverbialis

haec est locutio ad significandam desidiam. Cf. Thuc. V 7 2 de Cleone oi

^ovX6fievog aiitoijg (SUOS milites) iv tavtSi
xa&rjftevovg ^aQiivea&at.

1104.

ela^oXal]

&(poQfiai

scholion; vid- ad vs. 956.

bene reddit

169

RANAE.

1105

ovv tytxov

tt TtsQ

XiysTOv, eitirov,

xd xs nctXccta

iQl^eiv

avu

xort

eqsC&ov

d'

xa Kaivcc,

nai aTtoKtvSvvevsxov Xsn-

xov

xt

docpbv Xiyeiv.

v.at

Antistropha

11091118.)

xig afia&ta

nQoGrj

xotg d-scoiisvotGtv,

&g ta

(jt'^

1110

(vs.

8e xovxo Kaxacpo^et6&ov,

ei

ksnxa

(jtri

yv&vat keyovxotv,

xov^

OQQoadetxe

(iviShv

ovni&^

oiItw

wg

'

xavx

sxet.

icxQaxevfievot yccQ et6t,

^ea9ov Bergk] itvadtQB^tov codd., &vadsQia9ov Brunck, divd tt

Dobree coll. Lucian. Pseud. 20 (vid. etiam Vesp. 485).
1109. xata(poptta9ov^ d/a vel / 'hi (p. Blaydes.

1106. &ra

(J'

diqitov

[refricate, ut ulcus)

1106.

1109

'dnitov\

cf.

vs. 897.

1118. Si veremini ne spectatoribus

non tanta

sit

doctrina ut agnoscere pos-

erant loci quos ex Euripidis Aeschylique

hanc rem non iam ita se

tragoediis comicus sive integros sive in

sint acute dicta,

habere sciendum est ; exercitati enim nunc

ita

ut quicquid scite

Vel

possit.

manu

unusquisque libellum

sunt et

sic

autem

dicatur

tenet,

intellegere

satis erant sagaces,

nunc etiam eruditione valent.

Hos

ver-

Ranarum comPrimum cum data est

8U3 comicus in secunda

missione adiecit.

fabula, fuere inter speetatores qui que-

non tantam sibi esse in arte

litteraria peritiam neque memoria tantopere se valere ut in poetarum certamine quoslibet locos e tragoediis allatos
statim agnoscerent, quo sensu singula

rerentur

verba accipienda essent meminissent,

si quid omitteretur mente statim suppossent;

plere

nimis docta igitur qui-

busdam

multis

auditoribus

multis
baec comoediae pars tunc visa est. At nune,
cborus ait, non amplius valet id quod
fuit,

nam

fortasse

nent

guntur

in

nempe

incommodum tunc

fabulae exemplaria omnibus

iam civibua

comoediam iterum spectandam. In ediopinor indicati

tione autem breviter

qni

manibas sunt; haec

tenere iocose nunc
hodie

tefin-

convenerunt ad

ridiculum detortos

attulit.

Ita inter-

pretor locum, de quo scholia tacent fere,

nisi

quod recte

ttva9ai

re

in iis observatur, iatoa-

bellica

nunc ad laudem

litterariam esse translatum. Recentiores

autem commentatores a vero loci sensu

aborrarunt. Lessing enim parti-

longe

cipium iatQattvfievovi ad servos post pugnam navalem civitate nuper donatos

(vid. ad vs. 33 sq.) rettulit, Fritzsche de
cunctis Atheniensibus chorum loqni intellegens prudentiores esse qui militaverint"
ridicule

adscripsit,

Blaydes spectatores

nunc quam tempore quo Nubes fabula

excidit magis exercitatos dici sumit;
[iifiXia autem historiae litterariae nescio
quae cogitantenchiridia. Quae omniahinc
esse aliena fusius nunc demonstrare inuvid. quae in Sylloge Commeutile duco
tationum in honorem C. Conti conscriptarum 1893 p. 65 sqq. de his versibus
;

observavi.

1111.

XtYivtotvl

dum

loquuntur {alter-

cantur)\ est geuitivus absolutas.

11*

170

RANAE.
^i^Xlov X

e%(ov

ra ds^td'

ficcvd^dvsi

1115

UL cpvGeig r

vvv ds xai

ndvx

uXXoog KQariGraiy
TtaQ'Y\%6v'rivxai.

ovv

(ivjSev

EKaarog

aXXa

dslGrjxov,

STti^trov d^eax&v

o^vef^

(og

ovxcov Gocpcbv.

SCENA UNDEVIGESIMA.
Eidem.
ETPiniJHS.
(ad Aeschylum:)

Kat

firjv

avrovg rovg JtQoXoyovg 6ov

iji

1120

07t(og

1121

TtQcoxiGxov

1123

xat Ttotov avxov a6avtsig;

rb itq&rov

xr^g

rQei^fOfiat,

XQaycoStag fieQog

avxov ^aGavtm xov Ss^tov.

/II0NT20Z.

ETPiniJHZ.
TtoXXovg

TtQ&xov Ss
1122

&aacpt)i

1115.

t']

fioi

y^Q ^^

jtdvv.

rbv i^ ^OQeSreiag Xeys.

^*"

(pQocati

*//

tSiv TtqaYix&twv.

R.

d'

1119. aiitovi] aiitov Fritzache olim.

1121. avtov']
1122. Bergk

contextu

||

oof] aoi paaci.

TVelsen.

tiid-vg

semovit.

trimetrum simulans,

Scholion

versu 927

fortasse natum.

1124.

^OQtateiag']

^^

nisi

Orestia vetus

huius fabulae

XoriipdQwv; sed ita rescribere inauditae foret audaciae.

pro

ttv

Proprie

tela

fr.

cultri

et

acuuntur

&)cdvti)

mipp.

in

cote

fa-

{&ijYdvt]

{S-tjYovtai, e. g.

Her-

46); sic gladius a cote recens

dicitur atdtjQo^Quiti

d-riY&v]] veaxovtii

(Soph.

Hinc ad linguam et sermonem

transferri haec poterant (yAcoffaa te&rjY-

Ai. 820).

/.levtj

Soph.

Ai.

584,

yX&aaa

iixovtj/uevrj

poeta apud Plut. comp. Lys. et Sull.

XoYoi

nomen, requiritur ix
tamen melius placet

tiv.

1116. naQtjtedvrivtaiJ legerunt enim

bulam priusquam huc convenerunt.

vel

fuit

Nihilo

te9r]Ynivoi

Aescb.

Prom.

311)

4,

et

nunc de mente usurpatur verbum

cf.

Xen. Cyrop. VI 2 33

&xovS)v ixeivog xat

1118.

irteiitov]

tljv

itxovav,

y^Q ^oYX'l*

xpv/rjv ti itxovSc.

percurrite;

cf.

Eq. 618

Vesp. 636.
1121. toO 6eiiov\

aemulum irridenshoc

dicit Euripides.

1124. Orestia

quam

hodie dicimus quo-

Agamemnonem Choephoros Enmenides, quibus

additum erat satyricum drama Proteus
niam

tres fabulas complectitur

171

BANAE.

JI0NT20S.
1125

jrag ccviqQ. liy, AloxvXs.

atdoTta

dij

ccye

AIEXTAOS.
yevov

aoaxiiQ

iTtoTtxevmv XQcctri,

xd-ovte, TtcixQco

'EQfiii

fioi

^vii^axog x

alxovfiivfp.

^jtw yaQ sig yr]v xrjvSs xt xare^j^Oftat."

manu

(Euripides

tacere iubet Aeachylum.)

JI0NT20S.
xovxcov

e'xsig ipsysiv rt;

ETPinUH2.
TtXsiv

5)

dcoSsKa.

AIONTZOS.
1130

A.r

o^bds

1131

s%si.

d'

navxa xavxd y

s6x

AA.'

XQia.

i)

ETPiniAHE.

1129

sq.

sv,a6xov sikoGiv y

Quae Dionysi sunt Aeschylo

1130. ndrta tavta] tavta ndvta

mavult Blaydes)
1131. y ] om. R.

taOt

in>]

'a

tov

i^

'OqsattLai

tribui iussit Bergk.

unde Meineke laCta

aliique pauci,

Choephororum

prolognm indicare possit Euripides. An

Orestia vetus fuit Choephororum nomen ?
Lycurgia (Thesm. 135, cf. Argum. Sept.

favent verba Choeph.

schyli

xviQV^ fiiyiats rdjv ixvo) te xt

x^^^ne, xtiQV^ag

'EQi-iri

Sai^ovag xXveiv

twv

1126. x^ovte} redit epitheton Ran. 1145

Choeph.

124 Soph.

832 El.

Ai.

natQ(o

tq&ov toOto

inontivwv xQdttf\
?_;fjv

i.

e.

na-

Y^Q"i< ^^ ip^e interpre-

Aeschylus vs. 1146: qui fungeris

munere quod pater luppiter iibi mandavit.
Sed ambigua sunt haec verba, adiectivum
tatnr

enim natQ&o; etiam ad

referri sinit lingua, xQdttj

ifiag

iniax6novf,

natJQ,

oi>x

tdde

rihog,

et

ovfxog,

Orestis

patrem

autem non

so-

evxdg,

avayva

UQrj^ov,

tovg yiji^ivsQ^e

natQwwv

984 sqq.

vs.

dXH

xdtw,

ai/nd-

co;

Ut}

ndvt inontevwv

fiijtQ^g

'dQya tijg i/n^g.

ex ipsius tragici sententia esse statuit

Aristarchus (in scholiis ad vs. 1144).
id noluisse testari vi-

participium

detur

praesentis

temporis

enim Agamemnonis
potius adhibendum erat partici-

inontevwv, de caede
aoristi

pium
mihi

0. Miiller ingeniosius

inontevaag.

opinor

quam

esto,

verius explicabat: ^awtijQ

patris

tui Ji6g awtiiQo;

munere fungens".

lum potestatem

1129. nXtJv

Ai.

1130.

(ut Choeph. 480 Soph.

1016 Ant. 173 Oed. R. 201)signiflcare

ifiol,

123 sqq.

Quapropter hanc, quam mox profert Euripides (vs. 1141 sqq.) interpretationem

Aeschylum tamen

111 Eur. Alc. 743.

Ae-

periit; cui interpretationi vel ipsius

amm

nomina apud veteres commemorantur, Orestiae nomen hic tantum oceurrit.

1126 sqq. Affertur Choephororum initium, quod aliunde ignotum est, in codicibus enim Aeschyleis deest.

Agamemnon

sed etiam vim qua

potest

Aesch.), Promethia, Pandionis, alia trilogi-

Aesch.

ndvt' {rtdvta

hodie deperditum, non apparet quomodo

verbia

cc(iaQxiag.

dW

']

^]

vid.
vid.

ad
ad

vs.
vs.

90.

928.

nunc

EANAE.

172

AIHXTAOZ.
1136

OQ&g oxi XrjQetg;

ETPiniJHS.
oXiyov yi

aXli

(lot

fiilsi.

AIZXJAOZ.
Tt&g

afiaQtsiv

(i

cprig

ETPiniAHZ.
av&ig

i^

^QXVS

^^y^-

AISXTAOE.
X^OVtS, TCaXQm

^'EQfl'^

STtOTttSVtOV

KQCCtrj.^^

ETPiniAHS.
ovnovv

1140

tovt

^OQS^rrjg

iitl

tra

tv(i(o Isysi

rw tov JtatQog ts&ve&tog',

AISXTAOS.
oiiK

ulkmg

Isyca.

JI0Nr202.
1132

jilaxvXs, naqaLvSj aoi aiiortav tl dh

jUiJ,

tQialv iaju(itioiai TtQoaocpeilwv (pavtT.

/iqIis

AlSXYAOi.
t&S^

iyu) aiioitSy

jioNrsos.
iicv

7ti9ti

ifioi.

ErFiniJHS.
1185
1132

eiifHig

1135.

tamen

Y^Q

fifi&Qtrixev

oiQ&viov oaov.

Delevi Meinekium secutus, qui etiam versum 1136 secluait.

posse

servari

puto,

si

modo

Hunc

Bergkio Euripidi, non Dionyso (ut

auctore

tribuatur posterior eius pars. Versus proscripti videntur ex altera recen-

vulgo

fit)

sione

irrepsisse,

1133

versus

tamen qualis

traditus

est

sensu caret (expectatur

aliquid quale legitur Vesp. 1445). Versus 1134 versui 1229 nimis est similis.

1134.

7ti9ti

Dindorf]

1135. ouQdviov

7tei9ii

Hermann]

codd., item vs. 1229.

-vidv y

Eq. 962.

Cf.

codd.

unus dant Euripidi; vulgo Dionyso tribuitur, etiam a

versum 1135. Meineke totum versum Aeschylo
dedit, cum vicinis (vid. ad vs. 1132
1135) suspectum habens.
1140. oi)x aXltoi Xkym\ oiix' hXX iyd) V aperto vitio (quod ex ohx aU^. natum est).
ll^eb. Vati<5an.

Fritzschio, qui

Flor.

et

versum

collocat ante

1132.

el dh

1134. aiwntb
(ut

vs.

/tiij]

cf.

taide]

1229), item

xat&Qate, aiwTtw iywi

V8.

1135. obQ&viov

629.

subiunctivus hic est

Lys.
,

530

aoi y,

&

1140.

Eur.

oiix

Hec.

oaov'] cf.

a/LXwg leyw]

302 Hel.

vs. 781.

non nego\ item

1106 Electr. 1035

Orest. 709 Rhes. 164, 271.

173

RANAE.

ETPinUHS.
ovv xbv 'EQfi^Vy

noTEQ

6 TtarriQ ccTtcoketo

6}g

avtov ial(og ix yvvaiKsiag xeQog

^inonteveiv^

ddXoig Xa&QaLOig^, tavt

^'(pVi

AJZXTAOS.
ov

1145

inetvog,

S^qt

y&oviov

'-E^ff^v

aXka tov ^Eqiovviov

natQ&ov tovto

otirj

Kal idi^Xov leyav

7CQ06ei7te,

Kentritai, yeQag.

ETPinUHZ.
eti
ei

i^rjfiaQteg

(leitov

iyca

yaQ natQ&ov tb x^oviov

iovX6firiv

yeQag

e^ei

JIONTHOi:.
o^tag uv

n^bg natQbg tv(i^(OQvxog.

eirj

AISXTAOS.
JtovvGe, nivetg olvov oiK a.v%o6^iav.

1150

AI0NTS02.
\ey

1144

1146.

eteQov avt&'

Dionyso perperam tribuit Dindorf.

1144. ixcivo? R]

i^tivov

pleriqne,

et

Ixttvd

Dobree,

ixtivatg

Bergk. Cf. vs.

788, 1457 Lys. 521.

1147. nei^ov V]

/Ltallov

1149. ovrios R] oVtoj

1142

sq.

i^^/iiaQtti^

||

-ttv

R.

V.

Ipsa Aeschyli verba exparte

testantur quae

afferri

R.

y'

dictioni poeticae

qui aartQiai dicitur alias Eustathius p.

iure effecit ex

1449,12

propria sunt ix yvvociyeiag /pds et adiec-

bus

tivum Xa9QaTog.

xaleovaiv,

1144.
6^t'

oi)

JC

oii

ixetvo;^

dfjt'

ixeivr]

y,

cf.

item

1457

vs.

etiam vs.

788

/<a

ovx ixtlvoi.

(fr.

82)
\

oH

oCtt

6'

fortasse erat Earipi-

des: non lovis sed Plutonis

vaxiv9ov,

fllius

esse

at/iijiQoaiai

nias Eresius

32 d

efflcit

1150.

vinum",
in

me

Dionysus.

Non

Bassi

interioris notae est istud

facetiis

scilicet e trivio petitis

uteris. olvoi

hy9oaniai

ratur Plut. 807 Pherecrat.

Hellen. VI 2 6,

(cf.

fr.

atde/nvtov

dh

^oSiov,

autem vinum DiAmphitheus Ach. 196,

tale

Fragrans

sit

vi-

docent Pha-

apud Athenaeum p. 31/

et Pamphilus in Cassiani

38/)

Geoponicis YII 20.

rum nomina eadem

aartQiag

oiet

versi-

aartqiav

dij

atdfiatog

Yiov,

xal vextaQog S^ov.

ipsum

olim lovem fuisse ioco scurrili

itrth

o^ti

num quomodo parandum

videtur." Sed tv/niiajQuxov (bustirapum) et

inde

caeopolidi affert

1149. Additurus

et

xal

vrtavoiyvviLtevdctav

Hermippi

6e tii olvog, t6v

SSati

(Hermipp.

Alia vino-

ratione formata sunt

fr.

82",

vid.

supra),

commemo-

xartviag (Vesp.

108'" Xen.

tavi), SevttQiaf (vid. Eccl, 634), d^ttpaxiai

eundem autem

fuisse

(Ach. 352) etc.

151, ubi vid. quae anno-

174

RANAE.
(Ad Euripidem:)

AISXTA02.
6cotr)Q ysvov (loi ^vfificcxog x
-^Xfo

yccQ

akovfisvoa.

yrjv ti^vSs xccl KcctSQXOficci^

sig

ETPiniJHZ.
Aeschylum :)

(interpellans

tavtbv

dlg

slitsv

Tjfiiv

6 6ocpbg AlcivXog.

AIONTSOS.
1155

n&g

SCg;

ETPinUHS.
GKonsi tb

y^v"

^'x( yccQ sig

KatSQyo^ai'

>cat

cpYiGi

tavtov iati

^'x(o" 8s

Si 6oi (pQocGm.

iyo)

'

Q^qfi

^^

HaTe^^Oftat."

tSt

AIONTSOS.
(secum loquens :)

Ai\

tbv

V7]

XQ7}6ov

mOTtSQ y

tig

si

ysitovi'

siitoi

(iccKtQav, si ds ^ovksi, KccQdonov.^

ai)

AISXTAOS.
1160

Srita tovto

o^h

y,

av&Qmns, tavt

ro

s6x

%ats<Stca(ivX(isvs

aX)^

inmv

ccqiGx

syov.

AIONTSOS.
n&g

dida^ov

diq',

yccQ

Had-'

(is

dr]

Xsysig.

AISXTAOS.
^xsiv^

(isv

yr^v

sig

sS^ ota

(istfj

ndtQag,

1157. Ut spurius expunctus est in Mediol. 8; del. vVelsen.

1161. tavT

tavtrj^t)

'dat^}

codd.

'at'

nonnulli

Plut. 371).

(cf.

||

exn codd.

ixov']

duo, fortasse recte.

1162. In
i.sYiig]

VR

tovd' 3 ti

1163.

rixsiv

1151.

irtitriQsi

datoftXsTte V8.
ijtitriqdiv

aXloas

aliis
Sfi

(omnibus?) est Euripidis; Dionyso dedit Scaliger.

Isyeig

Hirschig]

tb

Kuster,
ll9siv

/?>iQf/9oj]

xa9'' o ti SiatpsQsi

codd.

= V tb

||

xaxiv

1171. Cf. Eq. 1031 (de cane)

i^edstal aov

tompov Ztav av

rtoi,

137 nqdaaiqs

TtQdacpsQs

(vid.

fistfiv

Lys.

tb

xavovv,

ad vss 498);

sl

6h fioMst

vid.

etiam

xaS-'

o.

ti

6)]

||

xaS-''

liysig;

otidij

Meineke.

Elmsley, sed subiunctivus non

16.

Vox xaqdonoi Nub. 669

sqq.

saepius occurrit.
1160. xatsatvojuvX^svs] vid. ad vs. 92.
1161.

/iffxj;?.

1159. lure Dobree contulit Pherecrat.

fr.

nstfi]

Hirschig,

iatlv

?;t^ov]

adv.

additur etiara

Pac. 334 Plut. 371 Aesch. Choeph. 239,

695 Eur. Heracl. 745 Plat. Leg. 876eetc.

1163

sq.

Tragico sermone Aeschylum

175

RANAE.
XCOQlg yccQ aXXrfg ^Vfiq)OQag iXriXv&Ev

1165

cpevycov d'

^^'xfi" re kuI ^KaxsQXEtai."'

av^iQ

JIONTZOZ.
tbv MjtoXkco.

Ev

vi]

ov

<prifu

av

ti

EvQiitiSri;

kiyEig,

ETPiniJHS.
tbv ^0Qi6rr}v KatEk&Etv oiKadE

kdd^Qa yaQ

ov irid^av tovg nvQLOvg.

r^kd^Ev^

/IIOISTSOE.
Ev

vr}

tbv

'^EQfiijv.

(Ad spectatores :)
ti

quod offendat

habet

imitatione

aperta

in

kiyEig

ov fiav&dvm.

<J'

qua

tragicae, de

dictionis

vid.

com-

mentarius.

etiamnunc

testantur

uti

subiunctivus

particula av carens, vox natgdc pro

Hftij

conis

lege scriptum erat ho-

tpovov

rttQl

micidam impune posse accusari

nempe

usurpata

8rtot

(item V8. 1427), genitivus adverbio /tooi;

Sitoyg

Ach. 894), quod in

sermone quotidiano, ubi sine est avev,

Eum. 462 Soph.

vulgata substantivi forma

adiectus (vid.
sine casu

e.

g.

semper usurpatur

= separaUm).

714,

1164.

dem

natqli;

iXTiXv9ev']

(e.

g.

A.ch.

rt&Qtativ, adest.

966 etc.
1165 sqq. Verbum xatdvai de

Ea-

qui

iis

ex exilio redeunt usurpatur. Oppositi igiol

toii

(pvy&aiv,

xatiovtsg

sunt

nam

toig ixrteaovai sive

(quae sunt verba De-

mosthenis XXIII 52) o9sv

tig

tljv

taOttjv.

ut

&QX>iv,

xatisvai

ISvi

populi

itaque in
et

t)

/iit]dh

i^srttas

dijnov xattl9siv

Athenis autem

iniussu

aliquis;

oii)c

i^

^j

av

ikv xatlij
(psvYjj rt6-

(Demosth. XXIII 51); item Aesch.

Ant. 200 Eur. Med.
1015 Herodot. III 45 IX 26. Itaque

neque synonyma sunt Vjxstv et xattsvai,

neque
nisi tragicos eadem dictione
qua plebem uti cum Euripide poscas
verbum xatiivai de Oreste adhibitum potest vituperari.
Ceterum post xattQXOfiai sententiam non fuisse finitam, licot
plura verba ex ea non iam afferantur,
satis intellegimus, totum autem fabulae
exordium vir doctus Burgersdijk nuper,
Hermanni Thierschii Weckleinii inventis
partim usus, haud improbabiliter ita

huius perfecti est vis Eq. 682 Plut.

tur

^^tativ,

fiij

in

fieri

sig

vix poterat

patriam

rediret

tuiv

constituit:

'EqihTj

aa)ti]Q

XQcxtt],

x^ovis, rtatQGt inortttvasv

ytvov

sermone
(pvydiSutv de

quotidiano

x&9o6oi;

XOfiat
t66t.

interpretatur Euripides,

aatpibg

fiot

^v/^fia/og

altov-

t"

xattQ-

Y'l^

ti^vds

xal

rtgig

dw/ta

ITtXorttdSsv

'?

rtoXv(p96Qov

patriam revocaiis constanter

usurpabantnr, et sic versum Aeschyleum
civibus in

Y^Q

i]X(o

/tiivtp'

0x9(0 twdt xt]Qvaam

xXvttv iixovaat r' ivtoXt]v t] Ao^lag
J'

tvi^iiov

rtatQl

irt^

suorum lingua

qui aequalium

uti solet. Ipse vero

Ae-

i9t]xi aov, rtattQ, tijudoQov etc.

(i

1168.

ov

schylus spreto sermone vulgari de Oreste,

verbis

qui invitis civitatis principibus in patriam

Plut. 949.

rediit,
ifvat,

hoc loco usurpaverat verbum xateam tantum vim ei tribuens quam

a natnra haberet;

quemadmodum in Dra-

priscum,

ni9a}v]

conceptis,

pro

ov

utpote

rttiaag,

in

item

Rediit scilicet Orestes ov-

dtvog ^vvtid6tog (Eur. El. 88).

1169. Festive in Dionyso traducuntur

homines,

qni

inani

stadio

sai

poetae

176

RANAE.

ETPiniJHZ.
Aeschylum

(ad

1170

:)

niqaivs xoivvv srsQOv.

(Torvo vultu tacet Aeschylus).

JIONTZOi:.
TtSQaiVS

td^l

Aieyvli

avvGaq' Gv

6v,

xo Kanbv aTto^ksTis.

siq

d'

AIEXTAOS.
xvfjiov d'

S7C

x&Ss KtiQvGGco

o;('9'a)

jtaxQi

kXvsiv, aKovCai.'^

ETPiniAHE.
(Aeschylum interpellans

:)

sxsQov av Sig Xsyst,

TOv^Q"'

KXvstv, o.KovGaL^'' xavxov ov GacpsGxaxa.

AIONTZOE.
1175

xs&vrjKOGiv yaQ sksysv,

1170. TttQaivs
1172.

tolvyv']

Tttqaiviro}

vvv

Gv,

fji,6x9'riQS

Blaydes coU.
sequentis

Paley,

xtjQvaaojv

xtiqvaao)]

co

1243, 1389, fortasse recte.

vs.

versus

finem

drtciyyti/lov

taiu

7t(i9rj

fuisse suspicatus.

1173.

ai5

61;

Bake]

au9-i;

11751177'. Aeschylo

codd.;

cf.

vs.

tribuit Bergk,

abrepti verba eius obscura quo minus

intellegunt
illa

scilicet

eo impensius laudant;
laudatio:

^tatito

melior:

ego quidem intellexi" (Qainctil. VIII 2

1170.

unde
ne

18).

item Ran. 1284 Plut.

niqaive]

648 Eur. Med. 701.

1171. aruaa;]

vid.

ad

vs.

606 et ad

Vesp. 30.

et

tlg

tu xaxuv icTfoiikene] cf. VS.

Ach. 32

iiTtofiXinoiv

elg

1151

tbv (tyQov.

1178 (1154, 1371).

equidem dubito an Dionyso dem omnes.

pidem

in

tjxovaa.

Praeterea

Phoen. 919

verbo

fuerit

additum

vs.

vel

&xovaat

1159 {B 8

9Quei (pqd^e,

sciscere solet: xXv9i

fioi

et similia (vid.

Enchir. dict. epic. p. 367 sq.); &xovaai

autem est sonuin auribus percipere. Itaque aptissime coniungi possunt haec
verba, ut in Promethei dicto (vs. 448)
xXvovteq

ovx

ijxovov

uti iis nesciebant,

aures licet haberent,

vel apud

ipsum Euri-

279

apud Aristophanem

lum Prom. 141

aures praebere,

ovx

(vid.

bum enim

apud Homerum est

quapropter dativum ad-

ixXvov

obiectum aliquod
ad vs. 1165 sqq.).
Non requiruntur igitur ad nostrum locum
defendendum poetarum loci ubi verba
nonnisi sono discrepantia copulantur, ut
in Homericis quae praebet scholion ad
quin

1173 sqq. Immerito nunc quoque Aeschyli ab Euripide carpitur dictio. VerxXveXv

oix

dubium non videtur

163 sq. v 241)

381, noXetov iX9etov 1173,

in

Thesm.
apud Aeschy-

aiya aiuina

diqx^tlte

iaidea^e,

608

nemo frequentius
carmina sua admisit quam ipse Euqualia

ripides, et iure quidem suo admisit;

pobtarum enim est ipso verborum syllabarumque sono decus et colorem ad-

dere

enunciatis.

ixXve;,
ifi(lc9et'

Vid.

Hippol.

362

aie;

Troad. 1303 xXvtts na9ete, 1325

ixXvete,

aate, lon.

1-146

Andr. 1227 Xevaaet a&QtjMaui [ioaaoi, Bacch. 617

177

RANAE.
XeyovtEg i^tnvovfisd^a.

olg oi&ds TQig

AIZXTAOZ.
6v de Tt&g inoUig rovg TtQoXoyovg;

ETPiniJHZ.
q)Qd6oa.

iyco

Slg

Hrjv Tcov

rccvrov,

si7t(o

i)

6roiriv

i'drig

ivovGccv s^co rov Xoyov, %ard7txvGov.

JI0NTZ02.

1180

t&t dri Xiy

r&v

ov

'

yccQ

OQ&orrirog r&v

TtQoXoycov rijg

(Tcov

dmvdrsa

iartv dlli

(loi

sit&v.

ETPinUHZ.
riv OlSinovg rb TtQ&rov
&v Blaydes probabiliter.

1176.

oli;]

1178.

xtjv']

1180

sq.

1180.
yltQ

xav codd.

Versus

Locum

suspicor.

languidos

Wr]

de quibus

ad

sviv/hi

LXIV

c);

out'

p.

l^iyev ouH^

ri Xiyite

593

"iifiato,

oii

{/iioi

Cycl. 210

*/ <fatt

in

regione pere-

grina nomina militum qui non comparerent ter vocari, ne quis

eorum

linqueretur, olim certe

mos

Hom.

1178.

ductum

afoj/Jijv]

XXIII 43

nomen

inscius re-

ferebat, vid.

etc.
ateiflstv

interseritur

ad locum explendum (cf.

Herodot. I 179). Ex. gr. d;

vel infercitur
6taatoi^aL,eiv
titi

avvS^iati;

tCbv

aftipoQfwv

tibv atoifiCtv TtaQsvf^cai;

f^QoiJtaS^ai

tovg

ev/Qtjatti

vnhQ tou

lifKpooia;

luij

t)

xata-

(Tryphon

in

Bekk. Anecd. 515,8 sqq., cf. ibid. 520,26

sqq.), vel in corpore animali Aristoteles
de Part. Anim. II 9 sic vocat partes
molliores quae articulis circumdatae
ossa.

Etiam

planta quaedam, cuius proprium

nomen

prohibent
erat tpiw?

ne

atterantur

(polerium spinosum

esse

oii

Linn.),

Aesch. Sept.

dicebatur

Plant.

775,

Dio

indicat versus 1195.

VI

atoipt/j

(Theophr.

Hoc

loco voces

1 3).

inutiles, quae ad versuum

numeros explendos adiciuntur, quod Lu-

cianus Tim.
tou

1 dixit icvanlriQouv to xr//vo;

vocantur

(>v9i.ioi>,

1180. od

atoi[iai.

yccQ ...iiliXd]

pluralis

dcy.ovatia']

vid.

ad

480

Nub. 727

i/itnoQiutia,

noti'

450

t)ttijtia,

58.

(iadiatia,

ov /iiaX9ay.iati'

&XXa niQixalLvnria, Lys. 122

nXsvatia,

vs.

adiectivi verba-

item est adhibitus Ach. 394

lis

a verbo

quicquid

signiflcat

spurios

sententiae

65 sqq. (Verg. Aen. VI 506). Hinc

bant, Theocrit.

schol.

quibusdam

funeribus ter ultimum vale clama-

in

(item

Veram lectionem

Hist.

pugnam

malim;

ity.ovareov.

Blaydes, ne divellantur partieulae

iat")

plerique

et

1186.

vs.

etc.

1176. Post

abesse

elegantea

yoQ /uouaTiv &Xk^

58.

vs.

V R

cf.

v.

s.

aXXa ^ioia^i

vid.

1182. fvdaiiuwr]

Chrys.

parum

et

agnoscit Suidas

iaiiv

i-iol

ItXXd,

v^^,"

v6ai(jia>v

Ixcpsxtia,

411

Plut. 1085 avvfx-

iati aoi xal ttjv tQtjya.

1181.

Dura constructio; Blaydes converba rerum gesta-

fert Livii praef. Hist.

rum memoria principis ierrarum populi.

Artem ti]; oQ^osntiai coluerant Protagoras,

qui

in

vocum conformationem,

et

praesertim Prodicus, qui in significatio-

nem

inquirere solebat; vid. Plat. Protag.

337 a-c Phaedr.

267

c Aristotel.

Rhetor.

III 5.

1182.

Hunc versum

et

1187 Euripidis
12

EANAE.

178

AISXTAOS.
(Euripidem interpellans :)

xhv Ai

fta

ov ^^T, akXa KUKoSai^cov

ovrivd ye itQiv cpvvai

1185

rbv narsQa

ccTtoKTSvstv

ATtokXcov

fisv

cpvSsi'

scprj

AI0NTS02.
(secum loquens

:)

TtQiv

v,ul

ysyovsvai

AIEXTAOS.
ovrog rjv rb jtQ&rov svdatficov avij^"

7tS>g

ETPiniAHS.
slr

iysvsr

av&ig a&hcoraxog

|3^orc&v."

AISXTAOS.
(la

1190

AC

rbv

n&g

yccQ

cb

ors

Sfir'

Srj

(isv

ovv inavdaro.
avrbv yevofisvov

fisv

%sifiS)vog ovrog s^ed^eaav iv oarQaKca,

|Uev] ntcpvyiv Blaydes.

MndUwv] Hn. codd. plerique.
Haec verba, quae Aeschylo vulgo continuantur et propter inflcetam

1184. (pvvai
1185''.

logiam

ov

nQ&rov

||

ingrata sunt,

sic

dedi Dionyso,

adscripto signo

tauto-

Videatur

interrogationis.

commentarius.
1186. eudalfiwv Brunck] Bvtvxk? codd.

of.

vs.

1182.

1188. iitavaato] iitavaat' wv vHerwerden.

1189.

*id9-u??

aiittjv']

Antigonae fuisse initium testantur scholia.

Quoniam

Aeschylus (Sept.
772-777) et Sophocles (Oed. R. 1196 sqq.)
beatissimum vocarant Oedipum, Euripi1183.

des

serio

et

vituperari

non

eodem eum designasset

minus tamen recte ab
libus

potuit
epitheto.

quod

Non

ipsis inde nata-

deos iratos habuisse dici poterat,

1595 sqq.,
quem locum per parodiam hic exprimi
et sic loquitur ipse Phoeniss.

monuit Porson:
scpvaa? (id-hov,

(povia

ayovov

TtQiv

ixri

&(/;;

y.al

oj^ fi

<pSii /xtjtgdg

JinMwv

ycvead^ai

iyw. Cf. ibid. vs.

1185.

fiot(),

ov xal tIqIv tlg

ix Yovljg fioXslv

i^eantas

cl

natQug'

Aaiui
(o

fx

t&Xag

verba

nqlv

non ab !(/)/ sed ab inflnitivo icnoy.Ttveiv

suspensa esse* putat Dionysus,
(puvai

natus esset
titat

verbis

in

yeyovivai

iy.

{avvanteov?)

in fatisne erat

quam
ipseH Eadem explicatio la-

ut patrem prius etiam

interfieeret

scholii

ro

nagalXijXov iativ,
tu

(puvai

nqhg th

(pvvai
i*

xai

avvants

e(pij

t6 6s

ysyovsvai rtQog to icnoxtsvsiv.

1188.

Immo nunquam non fuit omnium

miserrimus. De particulis oii

mortalium
fiiv

ouv cf. vs. 556.

1190.

Hieme"

et

in

testa"

fuisse

expositum infantem aut iocose nunc

flngit comicus aut unde habeat indicari
iam nequit. Et SatQaxov certe illud non
ex vetusta aliqua fabula videtur desum-

13 sqq.
ysyovivai]

potius iocose fingit

vel

sed ex more popularium fictilia

ad varios vitae usus freqnentius
adhibentium quam fiebat alibi cf. Thesm.
sisse

vasa

179

RANAE.
iva

iKXQacpslg yivoixo tov TtaxQog

fiij

eW

UoXv^ov

(og

eneita yQavv

riQQriGev

oiS&v

to)

mv

veog,

a-itbg

eyrj(iev,

(povevg'

noSe'

xal TtQog ye tovtoig ttjv eavtov firitiQa

1195

'

i^etvg)km3ev avtov. i&datjiicov" uq

elt

r\v.

M0NTZ02.
(ad spectatores:)

ovK icxQatriyrjGiv ye

(let

'EQaGiviSov.

ETPinUHZ.
iym de tovg jtQoXoyovg KaXovg

kriQeig'

Kal
tb

1200

AIZXTAOE.
JC ov v-at

tbv

(la

(iriv

eitog

JtOiS).

yi 6ov nvl^co

eKaatov, aXXa 6vv xoiGiv Q^eoig

Qrjfi

anb kriKV&lov 6ov tovg TtQoloyovg

Siacpd^eQm.

1192. Versum, in quo Laii trucidati mentio fleret, post hunc intercidisse suspi-

catur vVelsen.
1195''.

Dionysi est vulgo;

Aeschylo dedit Blaydes.

||

afj] av

pauci codd.,

quam

particulam poscit sane textus traditi constructio. Cf. Plut. 657.

1196.

ye]

iatqatriyi]aiv

*ou>e

xiiatqatriyriaev

ci

codd.,

yt

verbis

cum

praecedenti

versu coniunctis invita grammatica.

1197. xaXovt;

505

tb

R]

YQavg

tlaicptqt

()'

TtaX&i

codd. multi

iv

Jfi^*(>a

(of. T8.

to

1177, 1202).

1198. xviaio\ pungam, vellicabo, molestia

afficiam, ut Vesp.

naiSiov.

1192.

oiSwv

)jQ(>riatv

tumentibus vix
Cf. fiQQiuv

tw nodt^ pedibua

difficulter illuc pertendit.

de Vulcano Hom.

421.

Aliter interpretatur scholion (/utta.<p!^oQag

^X9iv, ut Eq.

festivus sic

Hom.

flt

x 72), sed

minus

^v] ironice

dictum,

ut Plut. 657.
1196.
praetor

Certe
fuit.

non aimul cum Erasinide

1286 Soph. Oed. C. 786

122 VI 25 Herodot. VII 12

etc.

1200 sqq. Pestivissime nnnc Euripidis

prologi ridentur. Non iam singula verba

pergam"

diudicare

cunctos

ait

simul damnabo

Aeschylus
Ixnb

8ed

Xrjxv^iov".

Quod quid

locus.

1195. tvdaifiatv ap'

Theocr.

Erasinides, qui solus e

nunc nominatur, ab Archedemo

ad vs. 416) repetundarum insimu-

sibi vellet olim est dubitatum, quin Valckenaerius ad Hippol. p.

160 rf eo aberravit ut trimetrorum Euripideorum incisionem nev^rjnt/iteQii vituperari putaret. Quam caesuram qui legi-

collegio

timam

(vid.

scenicos frequentissimam contra Valcke-

latns

et

in

vincula

coniectus est, dein

et ipse et ceteri praetores rei sunt facti

propter naufragorum corpora post pu-

gnam

navalera

sublata (Xen.

trius in scholio).

natioue

cf,

maris

fluctibus

non

DemeDe praetorum dam-

Hellen.

7 2,

supra vs. 540, 696 sq.

esse

et

apud quoslibet poetas

naerium optimo iure monuit, Fritzsche

ipse tamen vix meliora haec protulit:
Aeschylus ita mentitur quasi Euripides
in metro deliquerit, vs. 1202". Quales
nugas si fudisset Aeschylus Aristophaneus, cum ipso comico explosus esset,
opinor; cf. quae vdSande Bakhuyzen in

180

KANAE.

ETPini/IHS.
ccTtb

Xr}Kv&Cov 6v xovg e^ovg',

AIEXTAOE.
evqg fiovov.
noietg yccQ ovrcog

wOx

ivaQfiozTeiv aitav^

Kal xcadccQtov xal XriKv&tov Kal &vXukiov,

iv xoig iafi^eioiOi. dei^oa 6'

avxiKa.

ETPinUHE.
1205

iSov, 6v dei^eig;

1201. Iv6s\

Blaydes.

ivig

&(p

1203. &vXtxxtov']

Porson xvd^tov, Fritzsche 9vXaxov,

frustra

alii alia;

nam

requi-

wv^w,

sextum autem pedem quod comicus praeter

morem hic solvit, consulto fecit, cum tria huiusmodi vocabula versui accommodari
aliter non possent, ut recte observavit Dindorf. Sic alibi ioci gratia quinque
aaapaestos in unum trimetrum recepit (Vesp. 979).
ritur

vox cuius numeri

libro

de Parodia ad hunc locum pru-

denter observavit.

aliquando in
inter

metra

Scilicet viros doctos

abduxerunt He-

errorem

phaestionis de

sint

Metris verba VI

recensetur

trochaica

1,

ubi
dl,ue-

se velle comicus clare indicavit numeris

versus 1203,

formatum

in

quem exmeris vnoxoQiattxotg

pedem trisyllabum invita

arte metrica excurrere fecit. Callimachus

vero, qui

tQaytodiav dixit /lovaav Ar]-

tr]v

tQov xataXt]xtix6v, tb xaXov/itsvov EvQtnidnov

xv9etov (teste schol. ad Hephaestion.), ut

(Phoen. 250) vvv

iocum Aristophanis intellexerit vereor,

certum est Horatium sive Callimachi hac

fi

Jt]xv9-iov.

di /loi

nqb

oidv

ttt/etov

iati
\

9ovQtog

Hinc nimirum nata est

fioXiiv 'lAQrjg."

falsa opinio, quasi

voce sive similibus aliorum scriptorum

hoc metrum Euripidi proprium fere fuerit

et nunc a comico vituperetur. At quis
non videt nomen illud Euripideum sive

Alexandrinorum verbis, quibus Xrjxv9iteiv

idem quod /uei^ov fiouv xal ipotpetv valeret
(vid.

schol.

ex ipso Aristophanis ioco in

artis enchiridia irrepsisse, posteriorem
scilicet trimetri partem, in quam Xr]xv9tov
illud identidem nunc recurrit, a rei me-

cum

de

Xt]xv9tov"

tricae praeceptoribus ita fuisse

natam ut suae
succurrerent.
sq.

quod hodieque

illud (ad Pison. 96

vivit (ampullari, dic-

tion ampoulee).

denomi-

1200

sq. ^rto] vid.

/LttxQonQertiig

nutivae quidem voces vel supellectilis

nomina abhorreant. Praeterea ad unum
exemplum omnes hi prologi sunt cominitium

facit

959) discrepent, qualia sunt

dei,

de

cuius

gente

ceteraque. Recordemur autem

nomina deminutiva a dictione

tum

in

participio

oportet,
tragica,

ut olim ab epica, fuisse aliena

vs.

Xt]xv9iov

(cf.

schol.

1196,11,

Hom.

1540,53,

vs. 121.

versuum numeros sed propter tenue et

humile genus dicendi, a quo ne demi-

ut redea-

(quod scholiastae est verbum), a qua

ne verbula quidem nimis ..domestica"
vs.

ad

Christ Metrik" p. 288

Ad Euripidem autem

mus, non carpuntur nunc versuum nu-

ad

esse

ampulHs"

1202. huQnottetv'] convenire, non propter

meri sed prologorum dictio

(vid.

pellectum

Peleique

memoriae

vel discipulorum
Cf,

589),

notissimum

scripsit
sq.)

Ach.

Telephi

71

Eust.

1653,30).

833,33,

Hoc autem

positi

subsistit

ante

1217).

nomen
additur

cum

caesuram

Verbum

tdov,

ov

dtigeig;']

vel

nonnihil,

adnexis oratio
(vid.

schol.

haQfxottetv

adhibetur etiam Plat. Leg.

1205.

herois

ad
ita

894 c.

irridentis

est

181

RANAE.

AI2XTA02:.

AIONTSOZ.
Kcd

Srj

XQT}

ksysiv.

ETPiniAHS.
ag

Ai'yvitrog,

^vv

6 TtXetGtog eGTtaQxai Xoyog^

vavriXai itXdrri

TCaiol TtevrrjKOvta

"AQyog Kara6xoi)v^^

AI2XTA02.
XrjKv&iov

ccjtcoXeGev.

AIONTSOS.
(secum loquens:)
rovrl ri

1209. Dionyso dat

rb XrjKv&tov

rjv

cuin sequenti,

ov KXav6erai ;

Euripidis

est

in plerisque.

Cf. vs.

1214

et 1296.

modo usus

est, ita

repetere praemissa interiectione

Idov. Cf.

verbum, quo
Eq.

alter

703 Nub. 818, 872, 1469

344,

87,

Lys. 851 Thesm. 206 Eccl. 93, 133, 136.

Item isO Vesp. 1335.
1206.

ttvtg xptvd&g. ov

ovStlg

16^0?

avtij

Ji^;fAdroi)

iatlv

ov

y^^Q

HQiataqxog, tov HqxbMov,

i9r]xtv

vattQov,

d'

scholio

tl

iatt,

fii}

(ptjalv

avtog

Ex Didymi

i$

his in

apparet versus ab

verbis

/xtt-

tu

^Qtatocpdcvtjg

&QX'I? xtintvov tJnc.

'"?

vuv EiiQinidov

(peQttai

y^Q

totovtog.

&QX>U

>)

Ari-

stophane derisos apud Euripidem postea

non esse inventos

ad vs. 1238 sati
Ixavit

tijg

Ka>.v6a)v

Fritzsche

iiQxnij
fthv

collato
ftiv

>)

ix

MtXt&yQov

^i ^QX>1

yala

ijSt

autem scholio

suspicatus

ftetii

dQa/uatog

'^oii

Tltloniag x9-ov6g"

est

post

tragici

1232, nec non Hypsipyles Stheneboeae

Melanippes exordia (vs. 1211, 1217, 1244)
ad Alexandrinos certe talia pervenerint
qualia scripsisset Euripides, item Phrixi

1225 allatum. Nam licet

vs.
Tzetzes ad priorem Phrixum hoc referat

initium

et alterius exordium adacribat (fr. 818),

unde Schneidewin efflciebat solum prologum a minore scilicet Euripide
postea fuisse mutatum, hoc argumentum

ad

nihil valere arbitror

1'ritzschii,

vdSande Bakhuyzen secutus

quem

est, opini-

corroborandam. Equidem multo

mihi persuadeo comicum Meleagri fabulae non prima verba attulisse
(si verum est quod in scholiis traditur ad

onem

facilius

vs.

1288, ubi vid.), sed locum e medio

prologo ereptum, qui

liijxv9-i(o

esset aptis-

mortem ab Euripide minore mutatum

simus; ad Archelaum autem fabulam quod

esse Archelai fabulae initium et Meleagri

attinet,

acquiescendum videtur

exordio novos aliquot versus esse praemissos, ne spectatores riderent fabulam

starchi

explicatione

incipientem a versibus quibus comicus

illud

i,i]i<v9tov

incerta

verique

adaptasset.

parum

detur coniectura,

cum

Quae

similis

nimis

mihi

vi-

praesertim Iphi-

genia Taurica hodieque incipiat ab ipsis

illis versibus quos risit Aristophanes vs.

in

Ari-

comicum priorem

recensionem nunc sequi, postequam tragicus Pellae scenae

commisisset, ad grammaticos Alexandrinos pervenisse.
Vid. Prolegomena.
fabulae

riorem vero,

1208. "AQ-yog]
Phil.

220

xateaxttt

sq.

i.

e. tig

tivtg

no^

"AQyog, cf. Soph.

tig

y^r

t)'ivSt

182

RANAE.
(Ad Euripidem :)

1210

eteQOV a-utro TtQoloyov, iva nal yvS> TtdXiv.

Xiy

ETPiniJRS.
Jt6vv6og, og ^vqGoiGi %ca ve^Q&v

SoQccig

^na&aTitbg iv TtevKaiGi IlaQvaabv Kaxa

AIEXTAOS.
XriKvd^iov ccTtcoXeCev.

AI0NT20S.
TtenX^^qyfied^

oi'fioi

avd^ig vitb xijg Xrinvd^ov.

ETPiniAHS.
1215

ovSev eCtat TtQayfia

(zA.A-'

TtQog yccQ tovtovl

'

tbv TCQoXoyov ox)^ e^ei TtQOGaipai Xiqnv&ov.

e6ttv o6ttg

j^o^ijK

yccQ

?)

jtecpvKcag

^ Svayevrjg rov"

navx

evdatfiovei'

ccvtjq

ie&Xbg ov%

e%et

iov,

AISXTAOS.
XrjKv&tov

1220

EifQtTtidr)

ccTtatXeGev.

AIONTZOS.

ETPiniAHS.
e6&

XI

1210.

yvw Ranke, praecedentem versum

yro}]

cum

codicibus plerisque Euripidi

tribuens.

1220. ^a9" Bentley] ^ativ codd.

||

doxst Kuster] ioxttg oodd.

1211. Hypsipyles afferri initium, tertii

autem vereus finem

JeXcplair

presse

docet scholion. Euripidis verba

secutus

603606.
Phoen.

fuisse naQ&evots ouv

Cf.

226

est

Aristophanes

Nub.

Soph. Ant. 1126 sqq. Eur.

lon. 713 sqq., 1125

sqq.

Bacch. 137, 176, 306.

1212. xad-aTttig]
Ant. 1222)

cf.

i.

e. xad-rj/nfievog

Rhes. 202 xa9a^o/uai, Eccl.

508 avvantog. Vulgo dicitur

pra vs. 430 etc).
1214. Cf.

lum verba

(Soph.

ivti/u/Lcevog

(su-

1845

te^ar rtenXtjY/uerog.

M/uot /udX^ av&tg, dev-

Nontamen putandus

menti

erit, nihil refert,

non

est

molestum.

Med. 451 xh/io\ /xer ovd\vnqay/xa,

Euthyphr. 3 c Hipp. Mai. 291 a Gorg.

Cf. Eur.

Plat.

4473

etc.

^/tr,

naQextiv (ad Vesp. 1392,

et dicendi formulae nqay/xata

cf.

supra

vs. 228).

Stheneboeae
exordium teste

1217.
est

(cf.

vs.

scholio,

1043) hoc
ubi

tertii

versus additur pars altera nXovaiav &qoZ

Agamemnonis apud Aeschyvs.

comicus ad illum locum nunc alludere.

1215. oiidev iatat nQay/ia'^ nullius mo-

est

rtX&xa.

expressit

Sententiam eandem Euripides

Med. 1228

iativ ehdai/iwv

iivriQ.

&rrjtwv

yaq

oidtlg

183

RANAE.

JI0NT2:02.
'icpiad^ai

Soxst'

fioi

xb kriKv&tov yccQ rovto nvevCetcci tcoXv.

ETPim^HE.
av

0'\)Si'

x^v ^dri^yixqa (pQOVxisaifii

jna

vvvi yccQ a^hxov xovxo y

ye'

IxKeKoipexat.

JIONTSOZ.
Xey

87}

'iO^t

exeQOv

xai anexov r^g krjKV&ov.

ETFiniJHS.
1225

2t8(avt6v nox

aCxv KdSfiog

enXiJtoav

}iyi^voQog natg^^

AIHXTAOZ.
XriKv&tov

ccTtcoXeaev.

JIONTSOS.
dvd^QcoTtmv, itQia

8ai.fi6vi

co

tva

X^kvQ^ov,

xr\v

8iaKvai6r) xovg 7tQok6yovg TKitv

fii}

ert.

1221. nvevattai Diudorf] nvevaeTtat codd.

1222.

oi)(J'

ufv]

oy tav Dobree.

1227. icvS-Qcbnwv

(&vwv),

TtQio)

Blaydes coU.

Ach. 35 Av. 1638]

&vdg(bv,

hnonqio}

quod compositum aliunde ignotum ferri nequit; iivdQwv, vnonQiio {praemercare) Naber coll. Ach. 842, sed huiusmodi notio hinc aliena; unde enim nisi ab
ipso Aeschylo, quem praemercando fallere iuberetur, Euripides emere potuit exitiosum illud vasculum? Meineke avdQwv, aye nqitxs non male.
1228. *5/urv] {]nibv codd.
eti Kock] ti) ti; codd., Euripidi has voculas tribuentes. Vid. ad vs. 7.
codd.,

II

1220.

(Soph.

v(pia9-ai\

El.

335),

e.

i.

vq^eifievov

antenna

ad

velis contractis (vid.

In universum

vs.

nXttv

demissa

999

autem

sive

sq.) navi-

ti

kijxv^tov.

strum

het

Fortasse conferre licet no-

zal hem uit {niet in) de hand

vallen.

rov t6%ov Vesp. 337, et saepe transfertur

1225. Phrixi fabulae citatur initium,

cuius secundus versns desinebat in verba
'iteet
ek 6*'//*';,' nedov. Vid. Eur. fr. 816.

ad animum etiam

Simillimi

gare.

remittere

aliquid,

cedere,

VII 2 4 Anab. III

e.

g.

g.

est

vcpead-ai

sermone quotidi-

in

Herodot.

ano,

e.

v(pia9at

156 Xen. Hell.

17 etc.

Cf.

ivtitat V8. 700.

1221. nvevaetat] luditur nunc in duplici

huins verbi sensu, fragrandi, qui voci

et flandi, qui verbo vipea9at
^ijxi)3-jov,
est aptns.

ixxdlei

sunt Bacch. 170 sq.

^Ay^voQo? naTd\

66fio)v

Xin6)v

invQY'oa'

noXiv

Qri^aimv

Sidujviav

t6d:

Praecedentium prologorum

tins

demum

trimeter admittebat tu

terXt]-

nunc secundo addi potest, mox

1238) primo statim aptum erit.

xv9ior,
(vs.

1228.

6taxvalari\

1222. Vid. ad vs. 493.

conterat;

1223. inrtn6\petat^

mortarium iniecto

sc. avtCa Ix t!ji X'*Q^i

aatv

K&iuov
o?

cf.

Pac.

proprie

comminuat,

251, ubi de caseo in

dicitur; hinc in uni-

RANAE.

184

ETPini/IHZ.
eyo)

t&S^

TtQioDfjiat

JIONTHOS.
Ttl&rj

iccv

i^oL

ETPinUHE.
1230

ov

Si^T, ircEl itolkovg

"v

ovxog ov%

^niXoTp 6 Tavtdlsiog
d^OaiGlV

TtQoXoyovg exco Xiysiv

s^ei TtQosdijjai

Xi^tivd^ov.

HiGav ^oXoiv

slg

ITTTCOtg"

AIZXTAOE.
X'ri%v%'iov

ccTtmXs6sv.

JIONTSOS.
OQ&g, TtQoGriipsv av&ig

1235

aX}^,

7tQla/uai]

1230.

ijtii

festo.
II

1235.

irtsidt)

Lenting coU.
art6dov

icrt6doq\

av

tr}v

Xi^Kvd-ov.

Kal vvv a,%68og Ttdar] tiyyrf

Kal aya9"i^v.

ts

{ay TtoTtQkafxai Meineke dubitanter nec recte.

rtoXXoug]

%x'"

sti

o^oXov itdvv xaX^qv

yccQ

Xr]t\>si

1229.

ayd&\

co

E, sic

vel

codd. complures vitio mani-

rtolXov:

irteiSi)

1237, 1249] ?^w codd.

vs.

[vende,

gl.

rtchXtjaov)

quae recipienda esset

Bodl.;

lectio

Aeschylum alloqueretur Dionysus; sed ad Euripidem haec dici docet Euripidis

responsum /tia tbv JC ovrtw ye, neque verba Ttaaii r-s/v; nisi ad eum potuere dici.
Blaydes xata^s;, vHerwerden rtQloj. Vid. commentarius.
si

versum perdat, item Nub. 120

Pherecrat.

145

fr.

Stratt.

Eccl. 957
1

Aesch.

Prom. 94 Eur. Heracl. 296 Electr. 1307.

1229.

ab

twSs']

eo.

Cf.

Ach. 812, 815

nunc nobis

facessit negotia.

interpretatur scholion
Sog uvtl

tTjg

tiorum

alii

Sic recte

X>jy.v9ov avtSi hrto-

Perperam recenimperativum &rt6So; inter-

&rtoXo/uevt]g.

Est dativus commodi,

quoniam qui mercem emit gratum facit

pretati sunt solve preiium [eme) Aeschylo

venditori.

legentes

Pac. 1261 etc.

1232. Primus

hic

est versus Iphige-

niae Tauricae; secundi exitus est Oho-

coll.

intellexerunf vende Euripidi.

355 Pac. 331

Thesm. 490, 496, 556 Eccl. 98 Anaxandr.
fr. l^'* Alex. 9 Plat. Protag. 336*.
1235.

oQa?]

'hi

item Nub.

xal

vvv]

nunc

eerte,

aliquando. Cf. Thuc. III 39 6

ItXla xal vvv vs.

icrt66oi]

1,

Pelopi

sc.

aliam

lecythum, quam uno oholo facile in foro

emere poteris, pro am^sa illa quae tanta

omnino [by all means),

item Eq. 592 Nub. 885, 1323

366. Cf. rtdcvtca; futuro additum

Eccl.
vs.

263.

1236.
in

foro,

accipies,

Xi'iyjsi]

= emes

Pherecrat.

734, etc.

redde,

n&at] texvff]

in iussis;

tandem

VI 40

Quae cum

verbis vicinis conciliari nequeunt.

/u&ov yaij.fl xoQtjv.

1234.

Eq. 1367 Ran. 270 etc, alii an6Sov

et ad Aeschylum hoc dici rati

fr.

(ffij

81

Xritpei

rt&taXov tQiM^oXov.

nich.

fr.

coemere.

51;

cf.

a venditore sc.

kunt krijgen)
d'

iv

vid.

"AlSov xQa-

Item Nub. 1395 Phry-

etiam Eq. 650

^vX).a^e'tv

185

RANAlii.

ETPiniJHZ.
(lu

Tov

z//

y'

ovjtco

^fOivevg noT

ijc

ixi

y^g"

yccQ

sloi jnot Gvivol,.

AISXTAOS.
aniaXsGsv.

A.ijxi;'9'tov

ETPiniAHS.
iaaov

1240

itQ&d^

eiitsiv

oXov

fie

xbv 6xi%ov.

ix yrjg noi.v^erQov Xa^oov Gxayyv

Olvvg nox

y^^vaiv anaQ%ag'^

AIEXTAOE.
kriKv^iov andtXeGev.

AIONTEOS.
jitcra^v

Q^voiv

y,al

xig

avd^

vcpeilexo

ETPiniAHE.
ea aiixov,

Zfvg,

xav nQog

oa

roj

xodl yaQ elndxco'

XeXeKxai xrig aXri&eiag vno^^

AIONTZOE.
1245

anoXeig' eQei yaQ XrjKv&tov dncoXeeev.^^

1243. la aitdv] iaaov

1245. hnoXBii B] iMoXtl

1238.

alii.
ct'

V.

Ex Meleagri prologo haec

esse,

lam

non admittebat; sed hoc non

igitur

secundi aiitem versus exitum fuisse ovx

curat comicus, qui ut finem faciat ioci in

i9vaiv ^Qti/ttidi tradit scholion; pro ulti-

quo satis diu iam est immoratus, fingit

periculum esse ne ipse qnoque luppiter
Ceterum
mox alabastro suo spolietur.
Gregorius Corinthius docet etiam in Piri-

mis verbis, quae metro repugnant, Pierson scripsit ovx e9vae Ttaq^cvu) HQtitiiSi,
Fritzsche ovx itiaev "AQtefiiv, Blaydes oiix
Ceterum addit scholion,
}l9vat tfi &e&.
non primos hos esse fabulae versus,
initium enim fuisse KaXvdwv /nhv >'j6t yaXa
xti. (fr. 519), quae etiam Lucianus Con\

viv.

affert; quod autem

parum concinnam horum

25 ex Euripide

Aristoteles ubi

versuum dictionem vituperat Ehetor.

9 Sophocli locum tribuit, merus

III

hic

philosophi error esse videtur, correctus

in scholio,

quam

ubi ex Euripide locus plenior

alibi citatur.

Vid. ad vs. 1206.

1244. Melaaippae sapientis

(cf.

Thesm.

547) primus hic est versus. Secundus

incipiebat a verbis "EUtjv' itixttv, ampul-

thoo versum Ztvg

eum
autem neque me
cum

vicinis

vjto

lectum,

fuisse

afiferens (fr. 594).

Mirum

iudice credibile est

tradit Plut. Mor. 756

b,

quod

Melanippae fabu-

lae initium primitus fuis.se Ztvs, oattg 6

Ztvg,

ov Y"Q olda

rtXijv

Xdytp (fr. 483, cf.

1263 Troad. 885), quae verba

ciam spectatorum movissent indignatioHercul.

nem, Euripidem substituisse versum qui

apud comicum citatur.
1245. &noXtig] sc. /ut; quod additum
logitur Vesp. 1202, item Agathon. fr. 13
(apud Athen. X 445 c) anoXtTg /<' igwtoiv

Omissum

ut hic est

/ue

Eccl. 775 Plut.

12*

186

teANAE.
inl rotg nqoXoyoiGi 6ov

t6 XtjKvd^iov yccQ Tovt

&67tSQ Ta 6vx

xoiGiv 6g)d-akiJi0ig scpv.

ijtl

ra ^iXrj TtQog t&v &eav avxov TQajiov.

A-A.'

elg

nal

(lijv

ETPiniJHS.
1250

e%a}

fieXoTtotbv

avtbv aTCodel^m nanbv

oig

ovta Ka\ noiovvxa tavt

aet.

XOPOS.
(Cantua.)

12511256.)

(vs.

Tt

itote

TtQayfia yevi^Gstat',

cpQovtl^etv
tiv

yccQ

DCQa

ta

ccvSqI

e%(0^

inoieet

fiifiilftv

Ttolv TtXetSta dr}

aai xdXhCta

1255

eycay

(leXrj

Jtoti]-

6avtt t&v (lexQt vvvi.

SCENA VIGESIMA.
Eidem.
ETPiniJHZ.
1261

Jtdvv ye

fieXrj

1257

&avna6td'
y^Q

9avfi(l(^(a

Ssi^st Sr]

*>'"')''>

fie/uipsrai rtots

tdya.

2/ti;

tovtov

tbv BaxxsTov avaxta,

didoix

y.al

Dobree]

1249.

o\i

1252.

(pqovtii^uv'^

cu?

vnsQ avtov.

codd. (vix recte pro

&avfi<il;eiv

Meineke,

3rtco?).

eodem

consilio

Bentley

Jytb

ovx pro lya)/

tentabat.

1256. /uexQi

vvvi

Meineke

(vid.

schol.)]

%ti

vOv

(vel viiv et) ovtwv mss., eti

wvi

Bergk, jtuQbg ovtuiv vVelsen.

1257 1260. Del. Kock, alteri recensioni tribuit Zielinski. In versu 1256 carmen
finem habere docet responsum Euripidis verba chori cum irrisione iterantia.
Bentley,

xal vvv

'hi

1258. tovtov'] tovtovl Bentley.

1260. xai]

Meineke.

y.ov

390 Soph. El. 831 Eur. Cycl. 558, ocoldis

quod de Aeschylo nuno usurpatur, ipse

Horat. Epod. 14,5. Cf.

designatur Dionysus in h. Orphico 30;

itr()//?' vs.

1247. avxa'\ ulcera palpebrarum,

aieg

jiletp&Qwv

oifjiag,

iv ...

noXXbv

1018.
irtKpii-

<p9-eiQ0vaai

tbcg

ag avxa inovo/xdc^ovaiv (Hippocr.).

inl...
%(pv

1259.

e(pv~\

384

inliaerent, cf.

Homericum

avavita\

Sic

vs.

357

y.iaao(p6Qe Bdy./ets deanota.

ad

Cratinum

transfertur

Dionysi epitheton tavQocpayog.

1260. aiitov] Euripidem intellegi voluit

horum versuum auctor?

etc.

Bax^fsior

Thesm. 988

cf.

hoc nomine,

1261.

ndvv

ye]

alterius

verba

cum

187

EANAE.
a^ixov itavxcc xa

slg *v yctQ

^vvxsfim.

(liXri

^IONTSOZ.
aal

avxd, xmv

Xoyiov^ai y

ffjjv

Xa^cav.

'^/rjcpcav

ETPinUHZ.
(canit accinente tibicine:)

Q&t&x

1265

yi^iXsv^ XI

{isv

Dobree]

avta

1263. Y

graphe

tavta

||

||

tmv

a^coyav;"
tii

ipriqxav']

pravam lectionem

xfjtjcpu)

Post hunc versum in codd. legitur parepi-

rig.

MxM.tv codd.

Ji;^;iei)]

codd.

teste scholio.

SiauXiov TtQoaavXel

1264.

^coyav;

sit

jtQoyovov xlofisv ysvog ol Ttsql XlfivaV

noTtov ov nsXd&sig in

iri

damnabat Eratosthenes

ccvdQoddiKxov ccKovoav

Konov ov nsXdd^stg

ir)

^EQiiav

Ttox

fere

omnes, sed

in syllabas

>

sus debet exire, perinde atque intercalaris ceterique vicini.

1265 sqq.
'rrisione

V R]

x^rtov

/;

i^xonov cett.

est, item Eccl. 806.

subiectum hic et Vesp. 994

iterantis

(5i|]

mente 8upp'eudum est tovQyov, quod additum legitur Lys. 375, item tdxa 6'
avto

Soph.

tovqyo*

6ei^u

fr.

352, tb J'

iqyov aiiru arjuavtl tccxa Eur. Andr. 265,

Sacerdotibus

(vs. 1273),

Agamemnone

eodem metro compositos omnes, quibus intercalarem versum interserit primo

tantum loco proprium et aptum, a ceteris
8U8

quam maxime

alienum. Quae in cantici

res indicabit Ter.

Eun. 469. Saepe prae-

speciem aliquam ludicram coniuncta

mittitur aiito

to nQayf^a vel touQyov),

hilo

(SC.

Eq. 204,

vid.

aiitb

921,

adti, dBiisi Cratin. fr.

Mai.

Xiyei

288

Theaet.

Piat. Criti. 108

c,

Vesp.
177 Plat. Hipp.

a{)to (ioa

200^, avtd

dtikihaei

avtd 6i6d^ei Plat. Pro-

tag. 324(9!, avta drjXoT

329

5, aitto arjiuaveT

Eur. Phoen. 623 Bacch. 976.

1262.

tonem

elg

ev

concidam

unum cenomnia eodem redire,

Iiivtt/tdi]

in

deteriora

sint ipsa aemuli carmina lyrica.

1264 sq. Legatorum Graecorum Achillis auxilium contra Troianos irruentes
implorantium haec erant verba (fr. 131)

teste scholio. Cf. vs. 992.

1264.

ixtof

Pers.

bus proferri ostendam.

El.

1263.

ttbv ^pij(po}v Xa[iu)v'\

sumtis lapillis

itvdqod&iittov'] id est

item Aesch. Choeph.

^rj^i^vtuQ.

computationem instituam. Sic Bdelycleon

Vesp. 529 sqq. dum pater loquitur iden-

1265.

dicat,

225, 232.

Avernum

gogis (vs.

variis Aeschyli tragoediis,

1264 sq.), Psycha1266), Telepho (? vs. 1270j,

(vs.

cf.

rtvQYodtx-

epicum adiectivum

item

557 Eur.

Rhes.

1266. Arcadum haec esse verba Cyllenium Mercurium prope lacum Stymphalium colentium dicit scholion. Sed
esse

et

7ieXti9eig]

cum

1264 sqq.

105

avSqaq dat^wv,

860,

1293.

tidem quaedam annotat. Cum genitivo

xpri(poiv cf. Ach. 184, 805 Vesp. 239 Pac.
772, 962, 1102, 1136 Av. 357 Straton.
fr. 1*^ Xen. Anab. IV 5 35
Hom. i

Myrmidonibua

ni-

Euripides

esse perhibet

quam

eodem metro iisdemque

fere verbis concepta esse et iisdem vocis modulationi-

(vs.

1276), Euripides evellit chori aliquot ver-

VvxayoiyoTg

versum

desumtum

Valckenaer Diatr.

p.

286 c

suspicatus est Homeri potius veyviav hic

imitatum

esse

tragicum,

lacum

igitur

esse intellegendum, cui assensi

sunt Fritzsche et vdSande Bakhuyzen.

1267. Versibus intercalaribus Aeschylus
saepius usus eat; vid. Suppl.

116 sqq.,

188

RANAE.

JIONTSOS.
(duos lapillos seponens:)

8vo 601

AiGxvXe, xovta).

xoTtco,

ETPiniJHE.
1270

xi;dt(?T

HinciiSiv,

MtQscag noXvKolQavs (lav&avi fiov

KOTtov ov TtaXu&stg sn

,,lri

itai.

a^coyav;"

AIONTZOS.
(tertium lapillum seponens

TQtxog, AieyvXs, 6ol %6itog

:)

o^xog.

ETPiniAHS.
AQXSfiiSog

svq)a(istxs' fisXiGSovofjLOi, Sofiov

1275

KOTtov ov nsXd&stg sn

t'jj

KVQt6g

stiii

d'Qostv oStov XEQag

ccvSq&v.

ai'6iov

Konov ov nsXd&stg sn

tr)

olystv.

7t'A,ag

aQcoyccv,

ccQcoydv^^'

AIONTSOZ.
(plures seponens lapillos:)
co

1273.

ftsXiaaovo/iiot]

tasse schol.),

in trag. Graec.

1276.

R);

odiov']

verum

^aGtXsv, xo XQ^ifia x&v noncov o6ov.

vox obscura, fortasse corrupta; noXiaaovofiot Seidler

Pers. 852 Choeph. 864, /nsXiaaovoinov

Thiersch.

ktaadnievai

/iie

cf.

Zei)

fr.)

66/ii(u

E)

do/aov (dQdfiov

||

Hermann,

(et for-

Kock,

fieliaaat ojuov

eleganter Blaydes (Adv.

rteXa; oJyfirJ

HQre/iitdog neX&^-ovaiv.

02I0N,
Francken] xQaro; codd. hic et apud

oaiov Asclepiades in schol., sic

extat Aesch.

Ag.

104.

||

rsQag

et plerique (o? dlov,

i.

e.

Aesch., sed vid. Aesch. schol.

129 sqq., 162 sqq., 173 sqq., 890 sqq.,

975 sqq., 986 sqq. Ag.

121, 139, 159 Eum. 326 sqq., 841 sqq.
1270. Unde esset Aristarchum et Apollonium nesciisse, Timachidam e Telepho,
Asclepiadem ex Iphigenia Aeschyli duc899 sqq. Sept.

tum

dixis?e

(fr.

xudtars]

y.udtart,

92) refert scholion.

cf.

Homericum

J-dva^ &vdQiijv

Jf/dr/uSiuroi'

leQtiai;,

de veris apibus sermo

evcpa,ue(Tt]

1274. oiyetv]

1276.

in

sunt verba

104)

(vs.

sanum est, cf. Nub. 304.

Agamemnone fabula

si

Chori

reQa;

non apparet.

sit

354.

VS.

cf.

xuQt6i;

&Qoeiv

el/ui

de

oSiov

(B 434

fausto omine Graecis Troiam petentibus

aYaiov

&vdQ(ov

ivreXecov,

misso.

Scholion

testatur

ex Aeschyli

argumenti dramate, desumtum esse versum, cuius verba obscura

sunt. Adiectivum certe /ueXtaa.ov6/noi explicari nequit; nam licet /ueXiaaai nuncupentur sacerdotes Cereris Proserpinae
Rheae Dianae aliaeque mulieres fatidicae
'

I^ p.

.MrQstSTi

etc).

1273.

IV 106, Preller Myth.

(Pind. Pyth.

133,1), -v6/uoi terminatio quid sibi velit nisi

ignoti

1278. Cf. initium.

ooroi'

ri /Qti/ua

150 Eq.
67.

cum

1219

Pac. 1192,
fr.

Nubium & Zeu

ro XQfj/ua rSiv vnjeftuf

Xeu,

(h;

et

ad Vesp. 266.

(iaai-

Praeterea

genitivo iungitur Ach.

sine

xaXbv

De voce

ooror.

rb

genitivo
xQfnxa

legitur

Lys.

83

^fp^ua ita usurpata vid.

189

RANAE.

1280

ovv

iym

(iv

VTCO

t&V

^aXavsiov

t6

eig

yUQ

XOTCCOV

^ovXofiai.'

^OV^COVlG).

VStpQO)

Tcb

ETPim^HZ.
TCQiv

fiYj

x&v

in

av axovCrig Kal eriQav Grdatv

KiQ-aQcoScKSiv voficov

(jieX&v

elQyaGfxivrjv.

MONTZOS.
IQ'1,

TciQacve, Kal xotcov

drj

nQOGxiO^ei.

(xr}

ETPiniJHS.
1285

07ro)g ^i^aL&v

dc&Qovov

'EXXddog ri^ag^^

KQccxogj

cpXaxxod^QaxxocpXaxxoQ^Qax

Elmsley

1281. af]

inseruit

Reisig,

anapaestum

aperiat.

Vitium in

^;

n^i,

av y

rtqlv

ne av particula

itxovatj?,

Eccl. 629, 752 (Lys. 1005?);

textu tradito redit

Ach. 176 Eq. 960 Nub. 267 eto.

quibusdam olim defuisse dicit scholium V.

cf.

1283. In

1285.

ij(iag]

ijfiav

codd. nonnulli.

1286. 88. 90. 92. 95. Codices bis ti (pXafe69()at; syllabam

e versu 1296 in-

ro-

vectam delevit Fritzsche.

1279.

ApoUoph.
tQ&nt^av
^/'tu

item omisso eundi verbo

[iovXoftai]

Lys. 136 xal

iyo) fiouXojuai

t&v

fr.

6i& rov rtvQdg,

fivQQivibv

inl

tljv

Lucian. bis accus. 10

(iovXojuai,

6' ini tljv iiy.Qonoliv, Cic.

Rhodum

ad Att. VI 7
ad famil. VII 4 in Pom-

volo,

peianum statim
hinc perendie

1280.

XVI

cogito,

mane

nam

ego

rtb vt(pQm jiov^Smvuti]

iis sit

affectus.

dolent tumentque

De voce vKpQu
oQxeig cf. Athen.
(etiam supra vs. 475?), de verbo
[iovjitaviav vid. Lys.
987 jiov^iaviqg vnb
tiig 66ov; et Vesp. 277.
tesiiculi.

384

1281. ataaiv

/^sicuv] atdatfiov

pretatur scholion

niloginier-

Aristot. Poet. 12),

(cf.

probabilius Kock auatii/na intellegit.

1282.
6Q!H(a
V8.

Aeschylum

vofiia

in

sequentibus

wg

1298 sqq. et 1308) y.fXQt](ikvov rideri

Timachidas in scholio.

scribit

cf.

vs.

1170.

1285 1295. In periodi aliquam speciem Euripides nunc quoque cogit ver8us

quorum

senteutia

diversissima est origo neque

cognata

est,

imitatur

quibuscum

t69Qat,

versibus

singulis

sonos

(pXatto!^Qatto<pXat-

voces simili con-

cf.

Archiloch.

fr. 118 Ach.

1227 Eq. 276 Av. 1765, 9Qetts Eq. 17,
S-QsttavsX6 Plut. 290, 296, Ennius at tuba

silio fictae t>iveUa

taraiantara"

sonitu

terrihili

dixii.

sed similes sunt

modi musici. Citharae autem accinentis

qui ultima
aemuli canticis

sumserit Euripides,

singula

lubidine

in

deridendis

Nam

nunc versatur.

initium ad tibiam

cuius

sententiae,

modo

1276) cane-

(vs.

batur (Agam. 104 sqq.), altera nunc pars

fidibus accinentibus proferri fingitur (vs.

1285

+ 1289 =Agam. 109,111), interiectis

verbis

a^plyya

dvaaftsQtav

quae desumta sunt

(invento Terpandri, vid. ad

1284. nfQaivt\

ore

submittendo

Vix quicquam autem prodest scire unde

cogito.

quasi ipse

y.ortuiv]

17

sonum

satyrico

(vid.

schol.),

rtQVtaviv

xvva,

Sphinge dramate
unde etiam vs.

1291 ductum esse suspicatur Fritzsche;

versus denique

294 additur e Thressis

teste Apollonio in scholio, videtur

significari

gladius in

autem

Aiacis transfigere

se conantia pectore invulnerabili

incur-

vatus.

1285. Si^Qovov
significavit

8oph.

Ai.

xQdtog]

Atridas,

252,

cf.

sic

Aeschylus

Agam. 42

390 Antig.

146.

sq.

Eadem

190

EANAE.
^Ccptyya dvCafiEQiccv itQvxaviv Kvva

n^vv doQi Kai

1290

TisfiTtet^^

(pXarro&QaxrocpXaTto&Qar

TtQaKroQi d^ovQiog o^vtg"

ieqI

gjlarro&Qarrog^Xarro&Qar

^keCqelv itaQaGyoiv Ira^atg %vSiv aEQOtpoiraig^''

t6 GvynXivig

1295

q>Xarro%Qarxo(pl,axr6%^Qar
r

Aiavri,^^

iit

(pkarro&QarrocpXarro&Qar.

MONTSOS.
(ad Aeschylum:)

ri t6

rovr

j,(pXarr6&Qar'''

MaQa&S>vog ^

l6xiv\ ek

1287. SvaaiiieQiav Dindorf] -iav codd.

Blaydes]

1291. xstQEiv

et d^Qaxoipoitai

ado(po~itat

xovqiiv B,
fr.

quae neque

1294. Verba,

xvQctv

cett.

|{

&tQO(poiraig]

plerique;

-tots

cf.

198.

grammaticae neque

si metri ratio habetur huic

omittebant teste Timachida, Apollonius vero
agnoscebat versiculum ex Aeschyli Thressis desumtum; vid. scholion.
] om.

apta

loco

olim

videntur,

si

nonnulli

||

codd. pauci.

vocis xQ&toq vis est Ag. 619 Suppl. 526.

adi.?

'EXX&doi]

Ag. 429

cf.

Soph.

Phil. 223.

1287. xvva] vXfuriae (vid. ad vs. 472),

monstra rapacia in tragicorum dic-

sic

haud raro canes vocantur: aquila

Aesch. Prom. 1022 Agam. 136 Soph. fr.
tione

766 (item

mox

vs. 1291?), grypes

Aesch.

Prom. 804, sphinx h. 1. et Soph. Oed.

R. 391. Item harpyae apud Apoll. Rhod.
Qualibus

289.

II

adiectivo

vel

vox

xvuiv

sit

locis

aliquo indicatur

Nostro loco
Dindorf interpretatur

inforfuniorum principem; verbis

fr.

fr.

jtQ&xtoQi]

Eum. 319 Soph.

vindice,

ad

vs.

\triq

item

Aesch.

adi. [audaci-

Nub. 445, de voce

xvuiv vid.

Ix

ti

iativ{] cf. vs. 649.

MaQa&Ojvog

xti.]

a Persisne bar-

barum istud phlattothrat desumsistii'

Marathonis nomen cum Athenis auditur.

pugnam illam, quae

Graecos servavit; Aeschylus

cogitat

a servitute

autem

cum

Persas

ibi

ceteris

cum

aequalibus

contra

campo

dimicaverat.

Marathonio multam
herbis

aliis

(pliio

In

244)

vs.

(cf.

palustribus

crevisse

Av. 246), libenter credo scholiastae;

(cf.

quae addunt hodierni,

sed

inde

resies

esse confectas, Marathone igitur multos

neque

restiarios fuisse videri, ea

neque ex

leguntur,

liis

hausta aut per se

in scho-

alio fonte

veri

sunt

neque

similia,

si quam maxime vera essent, ad comici

verba explicanda quicquam prodessent.

Nam

l/uovtoatQocpoi;

restim,

ope

non

est is qui conficit

qui aquam

sed

puteo

haurit

idem

igitur

cadi ex fune suspensi,

qui v8att]ybg dicitur in Callimachi versu

scholiasta

allato

&VIIQ vdatiiybg

lnaiuv,

cum

1287.

1296.

evtjiufQetv.

EI. 953.

1291. Itanalf xvalv]

bus) cf.

dva}]/usQla

et dvariusQtlv (Pherecr.

518^)

98) opposita sunt evtjfnQia et

1289.

quomodo

accipienda.

6vaai.itQtav TtQvtavtv

(Soph.

genitivo

addito

nemo non

sed

loro

iuag

{riem)

tica

eius

erant
id

qui

restim

cur resti similia,

neque

luoviai,

indicat,

i.

e.

nov

xai

&iidei

certe

facit

ttg

e sparto

nomen

neque canvel

ductat

praelonga (aus

langen Versen bestehend"

neque
Kock) dicantur causa est ulla,

unendlich

191

RANAE.
nod^sv ^vviXs^ccg t^ovioCxQocpov

fieXi]

AIZXTA02.
A/l'

ovv iym

elg

(liv

^vsynov a^&% tva

1300

M0V6&V

XeifiS)va

oSrog Si y

fir}

6s

noQviSiov a%b navrcov

03g

TtoQvidiov

co?

rbv avxbv QqvvIxo)

tegbv dg^d-eiriv dQeTtav'

KaQtx&v

GKoXiatv MeXrirov,
1301. *o^tog

t6 xaA,6v in rov xakov

rt&vtiov

itJtb

(piQSi,

avXrjfidroov,

<peqii.'\

oitog d' &Tt6

ndevtor fihv q^iQtt

Nub. 997 alibi) Porson noQviSltov niXtj

weQti, sic vero in sequentibus deest copula; Meineke /^eta^ptQet, noQvmdiwv; vVelsen
fthv (peQti (vel avfxcpeQsi) noQvCjv /neX&v, Kock (coll. schol. Vesp. 1240 Plut. Demosth. 4)
a sequenti axoXiwv parum, ni fallor, distat et vix
ipeQei, naQotviwv, quae vox
/tiev
Attica videtur; Blaydes tentavit noQveiSicuv a voce noQvetov lupanar (Vesp. 1283)
ductum, sed locum non indicari docet praepositio &n6 et ipse concedit. Verum
versus sensum primus ui fallor indicavi equidem (de Aristophane Euripidis censore
1876 p. 107), oiito; J' &n6 navtwv /niv cpeQei noQvtjq 6ixtjv proponens; quamquam
non est recipienda illa coniectura, quia Sixijv ita adhibitum apud nostrum non
extat (vid. tamen Reiske ad Thesm. 18) neque ferri potest particula /lev. Eodem
tendunt Blaydesii coniecturae inter alias multas prolatae noQvidiov Snwg tpeQei vel
codd. metro invito

noQvidlojv

rtoQvtx&i

/Lieltj

versus ex

modo

cf.

vel ^vXkeYn rtOQvidtov wg.

cpeQei

Aeschyli

attulit

{-rdiwv,

choricis

insolitae

Euripides

longitudinis

samm

fabulae

latum.

De Phrynicho autem imaginem

quod denique perhibetur in schoho, ludi

in similitudine sonorum <pXe- et tpXat-,
id tam est insulsum ut vel excribere

simillimam

pigeat. Significantur cantilenae vulgares,

&ot6!ig,

molestae, taedium afferentes, quales esse

(Jv

solent

hominum de plebe

turno,

quod neque corporis neque mentis

opere diu-

in

singularem aliquam habilitatem vel peritiam poscat, occupatorum; cf. I^ub. 1858
ixdetv

(harteQei

xaxQvg yvvaXx

(tXovaav.

1300.

hypothesi

Movawv']

oatig

?)jv

cf.

xeivov

222 a Phaedr. 248 b.

Meletus in
MeXritov']
Georgis, quae primo belli Peloponnesiaci
tempore data est fabula, ab Aristophane
dictns est Calliae amasius (fr. 114), hoc

Plat. Soph.

axoXiwv

1302.

tempore erat adulescens; vid.

Euthyphr. 2 h. Tragoedias scripsit,
infirmae autem erat valetudinis, qua-

biliore transtuli, ex Aeolica scilicet Ter-

propter in Gerytade simul

recte

(ut

cum

interpretatus est Fritzsche,

et

1308)

(vid.

vs.

sequerer.

in

910)

At

cf.

tragoediam, ne

scholiasta
vs.

1282

Phrynichi

nimis presse
undique habet sua,

vestigia

iste

ceu meretrix quidlibet lucri faciens."

1299. Vel sic cum Phrynicho satis

multa Aeschylo fuisse communia

testa-

Persarum initium cum Phrynichi

Phoenissarnm fragmento, quod in Pertur

fr.

YdQtg

Movadwv &eQanwv, St' ixijpato;

Vox Xet/iihv transfertur etiam

autem

poesi

Choerili

/q6vov

l*t Xei/i(hv.

1298 sqq. ,Non e trivio petivi modos

quos iste in ridiculum nunc detorquet,
sed in nobilem locum ex nihilo ignopandri

col-

comicus adhibuit Av. 750.

Xet/.iwva

fidexaQ

afifertur,

Plat.

cum

Cinesia

(de quo vid. ad. vs. 153) et Sannyrione

ad inferos
tQaytxwv

mittebatur legatus hnh

twv

tov

itrto

y^OQWv

Jiivaiov vexQijv

In

eum

Aristophanis

filius

149^"),

(fr.

audiebat,

et

dixit Sannyrio

cum

fr. 2.

438) Lai
ipsius
propter

Pelargis

(fr.

Oedipodiam eodem festo cum ea comoedia datam tum propter puerorum amores,

quorum Laius habebatur

Sed

etiam

alia

eum

inventor.

acripsisse carmina

192

RANAE.
^Qi^vcov, lOQSi&v. xufoi.

^\ drjXio&T^GEtai.

ivsyKaTco ttg xb XvQtov. xalxoi xt dst

1305

XvQug

xovtcov; tcov iaxiv

iTtl

xotg

rj

dsxQccKOig

KQOtovGa; dsvQO Movg' EvQmidov,

a^tri

nQog ^VTtSQ

xavx

iTttttjSsia

aSstv ^sXr}.

(Procedit muliercula testas manibus quassans.)

JIONTSOS.
nod^

aCxr}

Movif

r)

o-^x iXsG^ta^ev^

O'^.

1303. t&xcc^ taxv Eeiske.

V B

1305. toitav'] tovtov

et plerique.

E, unde male Hermann t&St y, Blaydes

pronomen outog, non 86e.
1308. Corruptum non sine causa habet Blaydes, jtote enim verti vix potest.
Scholiasta post eXeaiiia^sv coUocat signum interrogandi; quae si placet lectio, ov
1307.

raOr'

-raOr']

Initti^iiov iat"

t&y

V,

?a*'

la^i

&dstv tadi. Bequiritur

Euripidis negantis an Dionysi iterum rogantis ambiguum manet. Sed nihil

eiusmodi sufflcere videtur.
sitne

loco apparet; amatoria ei

nostro

buuntur
post

in Epicratis

Socratis

quam
cuius

accusator,

et

item Phot.

sic

tulit.
auXtj/iiattov^

tum

auXou;

HeXo;

tt
I

musae

Platon.

fr.

scolium a convivis canta-

'^xovaA

ttg

KaQtxov

xoqiaxt]

Caricae

fieli^erat toT; gufi/iotatg.

in funeribus
^^Qfjvot

e,

cf.

mentio

fit

Plat. Leg.

commemorantur

Carici

Athen. 174/. Cf. Poll. IV 75 sq.

to

ZiiQtov^

meam
i.

e.

sq. noii xrJ.]

vix
in

fabulae

ita

in

Hamleto,

crepando

Hermipp.

s.

v.

comitetur.

posset

lis

et

barbara requiratur ad comitan-

Attamen luculenEuripidis,

fr.

quae
h.

cf.

31 Athen. 636

c,

d,

Melius fortasse
si Phiynichi

hic locus,

comoedia Musae aetatem tulisset; ex

qua supersunt verba 5> x&nQatva xal neQinoXtg xai dQOfx&g

culam hanc nullam aliam ob causam

nunc induci quam quod ars eius humi-

fabulae

op de rommelpot"!) can-

Musam

videtur, statuamus mulier-

alius

(xQt/iijia?uaLouaa,

docet aut feminam Euripidi arto vinculo

simile

ipsi.

Musam aliquam

cedere

conexam dici {tuam istain) aut notissimam atque praesentem. Fortasse conicere
licet notam aliquam crotalistriam Athenis
nuper obiisse iamque Euripidis carminibus accinere iuberi. Quod si vero non
satis

illam

atque

perinde

actores,

spectatores flant

torem

}... autti

tragicam

videtur

ter e comici verbis apparet revera pro-

intellegi

pronomen

Fritzsche.

scenam nunc produci,

Shakespearii

tou EbQtnLdov

&afi&tuiv.

1305

credibile

Hesych.

in

observat

nimis hoc est incertum, tum

heroinam

sede

lyram,

tuiv

cum

Apoll. 162

opinor ab Aeschylo relictam.

1305. toutujv^

delectaverit"

Sed

ut

igitur

nutriebat Ophelten cro-

talo

testis

1304. ;] vid. ad vs. 871.

Ad Hyp-

Haec

xQotaXiLetv.

v.

s.

quem

infantem

KaQi>c&v

sequitur monodiam.

sipylen Euripideam alludi dicit scholion,

est

69^2^ ubi post

800

extitit

dam quae

tri-

Paucis annis

nominis immortalitatem,
non potuisset ei parere poesis,
ne unus quidem versiculus aeta-

assecutus

tem

4.

fr.

(fr.

33), quibus Euripidis

Meineke suspicatus
Ceterum de Euripidis arte melica

est.

compellari

vid. infra vs.

1327.

1308. Haec certe

Musa

a priscis vatibus Lesbiis",

satis discrepat

quorum

imi-

tatio in arte Aeschyli tSi /ueXei aloXitovtog

(cf.

Pratin.

aetatis

1298

fr.

5) displicebat

hominibus

Euripideae. Vid. ad vs. 1282 et

sqq.

Praeterea ioco obscoeno

RANAE.

193

AISXTAOZ.
(ad testarum percussarum

akKvoveg, Y nccQ

1310

sonum oanens:)

asvcioig d^aXaGOag

KVfiaGi arcoiJivXXsre,

riyyovOai voriotg nreq&v

Qavisi XQ^^ dQOGt^ofisvat'
9''

ai'

'hncaQOcpiot

SL-st-st-st-st-stXi66sxs

1309. 9aXiaaag Bergk] -aaais

1311.
nttq6t

vorlotg

V,

vorsQOtg

E,

SawvXotg qxxXayysg

-aarjg cett.

votlatg

voteqaXg vottqfig alii.

rtttpcov]

{|

nttq^v Beiske,

Blaydes.

1314.
vs.

R]

Kara yaivlag

habet R, quinquies V,

sexies scriptam

t^]

alii

quater vel septies.

Cf.

1348.

magis quam
corruptus
Xsa[itaai

1346

perspicuo

est

sed

sensum illum, de quo

920

Eccl.

Theopomp.
1309

textus

ad verbi

alluditur

Vesp.

cf.

Pherecrat.

fr.

149

num

et scenica pertinuisse et in iuve-

informandis arti musicae

tantum tribuisse ut huius artis

animis

veteres

leges sine ipsius reipublicae detrimento

Ad

crepitum

testarum

extat

classicus

Aeschylus nunc canit chori canticum ex

Rep. IV

versiculis Euripideis, qui nullis sententiae

in re prorsus

vinculis cohaerent, consutum.

Leg. III

scimus.

424 c,
consentientem vid. etiam
700 dlQla et VI 797.
;

Eadem autem

Subsimilia sunt verba chori in

vs. 1348, vocis

Unde desumti

Iphigenia Taurica

ogvig,

n6vtov SeiQoidag &lxvd)v,

sint

& naqa netQirag

\

ISleyov

olxtqov

locus

p.

ne-

13091315.

qua de re vere
apud Platonem
cum comico hac certe

mutari posse negarent

35.

sqq.

musica

qua

ratione,

h.

1.

et

modulatio scripto indicatur in fragmento papyri, ubi dochmiaci

ex

Euripidis

Oreste

versus

aliquot

ittidttg (vs.

1089 sqq.)

hinc natus videtur

error in scholio, ubi initium nostri loci

ad Iphigeniam Aulidemem refertur, in

qua fabula nihil huiusmodi extat.
1310. atamvllttt'^ vid. ad vs. 92.
1314.

tl-tt-tt-ei-tt-ttXiaattt'^ in

extant

cum

Cui

artificio

coeperunt.

nos qui nunc vivimus

ita

assuevimus ut vix attendamus, sed Aristophanis aetate iis qui priscum obtinebant piaculare fere scelus committere
videbatar quisquis

musicam

ita

adulterabat artem

%v ot/rarpfjrtapf(5(ozar(Nub. 968).

Quales irae ne nimis ridiculae et pusillanimes nobis videantur, recordemur

oportet

ad

cuUum

deorum

id est signis hodiernis

nonnunquam sonos
conferre

Papyr.

legitur

unam syllabam

(vid.

Erzhorzog Rainer, lan Mus. script. Graec.

p. 430 sq.); vox thg vs. 343 scripta ibi

quot erant verborum syllabae recentiores

vero musici plures

mueicis

arte anti-

quiore cantus tot habebat notas musicas

in

signis

certamina

redditum

Item vocales et diphthongi passim itein hymnis, quorum fragmenta

Delphis nuper sunt eflfossa, vid. Weil in
BuUetin de corresp. Hellen. XVII p. 569
XVIII 345, lan 1. 1. p. 434 sqq. ; quamquam bini tantum soni illic quoque
rantur

syllabis

nonnullis

tribuuntur

{xXet-eit^v,

18

KANAE.

194

1315

texonova mqvlefiarcc,
KSQKidog ccoiSov fielerag^
SsX-

6 cpiXavXog EitaXXs

IV

nQaqaig Kvavs(i6Xoig,

cplg

fiavrsia koI axaSiovg.

1320

olvdvd-ag ydvog afinskov,

6xQvog sXtKa naveinovov.

nsQiaX}^,

xskvov, mXivag.

(Ad Dionysum conversus:)

V
V

1315. latdftova R] lardtova

1316. xtQxidog] xal xsQxiSog

Quoniam

et cett.

aliique perperam.

quidem sunt iuncta, sed ita ut singulorum

enunciatorum verba eum praebeant sensum quem iis tribuisset Euripides, suspieioDem movent accusativi /j.avttia xal atadiovg, qui verbo TtdcX/Lstv nonnisi absurde
possunt annecti. Ecquid spurius est hic versus? Unde tamen irrepere potueri*
non video.
1319.

y^ai;xa-5j,

iJ|Uf(o-tov,

ridicule

cetera

&-aYXa6g,

S'iYov-ova' ,

9vatoi-oig, fiavtsi-tlov, ti-tiXtg etc),

lus vero Aristophaneus

art

Euripidis

vnotatttiv xai ov

Dionysii

niXtatv

tolg

(quae

tatg Xi^tatv

tix /uilr]

nauc

sex

clarius indicet

de comp. verb.

Hal.

verba),

quo

Xi^tig

tiig

Aeschy-

11 sunt

unam

sonis

onerat

syllabam.

cpdXaYYii] araneae, cf. Platon.

22

fr.

(Vesp. 1509).

vs.

cf.

Nonn. Dionys. XII 75

vtf&afiata.

ad

Vid.

578.

ex

hotSoii]

Euripidis

Meleagro hoc esse dicit scholion. Cf. Iph.

Taur. 222 iatoXg iv xaXXttpftoYYOig xtQxidt
notxiXXovaa. Arguto peetini (Verg. Aen.
VII 14) etiam Sophocles (p<jDvt]v et vfxvovg
tribuit (fr. 522 et 909), Antipater Sidonius
.

9^ ^v xtQxida dixit (ftXaotdov, 22*

epigr.
&tj66va
doviduiv

1317

iv

tiiv

aua
sq.

(ptova
\

loco

leguntur

Eur.

Electr.

in

435

apud Euripidem
patum, ut

El.

26' oQifQtvit

iQi9oig,

Verba

quemadmodum

sensu quatiendi,
n&XXttv

Aristophanes usus est

ipse

xvaviftiioXog

X^^'-'

1319. Ignotae originis.

1320 sq. Scholion naQ^t tb t^ 'YtpmvXrig

EiiQtnidov ^otvAv&a tQstptt thv ItQov fionosa

quae

verba

corrupta

est

xa9a/iiiQtov

9ag

clamat.

locus
\

vs.

atvc^ttg

Itlaa fiotQvv.

Similis

229 sqq.

oiv6cv9ii,

esse

Phoe-

in

otva &'

tav noXvxaQnov

Vox

Ari-

Euripide

i.

&

olvdv-

e.

av9og

tov oivov, legitur praeterea Av. 588 etc.

Vinum

Ix/iniXov y&vog dicitur

etiam Aesch.

Pers. 615, Jtovvaov Y^vog Eur. Cycl. 415.

Cum

adiectivo navainovog

navaiXvnov a/untXov,

ttjv

olvov

Y^Q

2t/iiiXag

xal

cf.

Bacch. 772

Alcaeus

Jtog vtog

fr.

41

Xa&txdc-

&v9Qchnotatv idwxs.
I

xvavtnp6Xoig suo

pulcro
sq.

res

lacu-

et

enim quae apud

ipsa

esse,

desumta,

6ta

fitXno/uivav.
iv

xXfiQovg

Adiectivo

dicuntur.

similia

et

Eq. 554.

nissis

xtQxidog

cum

sed ab Aeschylo

1304,

stophanem leguntur ex

'1>tXo/nt']Xri.

rtt]via/.tata]

1316.

Lys.

ratione nunc insanienti obiecto iungitur

tQvv",

1815. latdrtova]
latOTtdvog

Ar.

chori cantico

Verbum

intransitive

476 Soph.

'inaXXt

est usur-

Oed. B. 153

1322.

Hunc quoque ex Hypsipyle

fa-

versum dicit scholion, quo

carent codd. V R. Conferri potest Phoen.

bula esse

309 ic/t(pi[iaXXt /taatitv chXivatai /latiQog vel

165 ntQi 6' iiXivag 6iQa (ptXtdta pdXoifit.

195

BANAE.

1323

rovxov rbv noS' OQSg;

JI0JSTZ02.
6q&.

AISXTAOS.
1325

roiavrl (livroi 6v itoimv

rol(i&g rccfia
narcc rb

tpeysiv,

(leXtj

dcaSenafiiqy^avov

KvQi^vr)g (islonoi&v;

AisxrJos.
1S24

toHtov 6q^g;

ti dal;

JioNrioi.
OQID.

Porson] op^? tbv }t6da toOtov codd. licentia metrica

non ferenda; non enim iam Earipidem deridet sed suis verbis utitur Aeschylns;
Reiske rrfvd' pro tovtov non recte, nisi cum Dobraeo et Dindorfio statuas ex Euri1323.

toOxov

tbv

oq&i

ttod^

pide haec quoque esse desumta, fortasse Telephi fuisse ad Achillem verba.
1324.

Om.

Ex uno

V.

versu

ortos esse suspicatur Bergk.

1327. xata Blaydes]

icvii

||

tu)v6e

atl-

tieg

twv XaS)v;

6qw.

Non dictio tantum carminum Euripideorum in ridiculum nunc convertitur,

magis etiam deridentur eoram
sed
numeri.

Nempe

bus canoris

versibus severis gravi-

Aeschyleae Euripides

artis

numeros substituere

fluxos mobiles leves

solebat, et in glyconeo praesertim metro,

quo hoc canticum

compositum, mirae

est

autem pro
>^~), unde

indulsit licentiae; saepissime

syllabis

duabus

v>,

initium habet glyconeus, trisyllabam basin

posuit ( ww, w\_/ , v,^ww).

qualem

paestus,
legitur

e.

g.

1.

ridet

nQolinoOaa

526 rtd(J xQifimoIph. Taur. 1132 iue 6'

^rj

att

^o9ioig nX&taig.

(Soph. Philoct. 1089 correctus

1327.

Ad verba

dicit

sum). Quae

est.)

ex Euripidis Hypsipyle

itvU t6 6oij6txafirij(avov

alludi

Ana-

comicus,

Helen.

fitvog tivaXitp vel

aiitov

h.

aatQov

scholion
nisi errori

versus 1323 sq.

dpoi

(v.

1.

avtQOv)

(in cod. R omisdebetur observatio

numeris

dicit in

canticorum variandis Cyrenes meretricis

artificia,
quae venerem per
duodecim figuras iungere ferebatur (cf.

aemulari

de arte am. II 679 Suidas s. v.

Non minus contumeliose in

Ovid.

nd^a/uog).

fabula

r^lQai

verbis

his

(fr.

130) de Euripidis arte

locutus

iyxitpaXog ^Qiyavov

nqig xQtag neya

iati

noster:

erat

adcpiuita ^ol^bg ttdtXiov

|

(5^(ui

niQixonfia 9-qXov

itatanvyoavvri taut'

acribus condimen-

quibus cena Euripidea palatum corrumpebat, dapem opponens quam praebuerat Aeschylus, simplicem quidem
sed succulentam corporique nutriendo
idoneam. Praeterea vid. quae de Euritis,

musa" vs. 1305 sqq. sunt diota.

autem Aristophanes iocatns
fuerat de Agathone Thesm. 97 sqq.

pidis

Simillima

^ tv(pX6g fiiv tlfi'

dtXX'

av6Q

ov6iv

6q&.

tai;

Schneider. Aeschylua

86),

videtur

6Q&i;

Euripidem nunc

vero

(qaod crediderim), ad solem duodecim

zodiaci signa permeantem verba iure
rettulisse

7t66'

alii.

codd.

1323. Simillimus est Eq. 163

/a; ^Q&g tag

tovtov

6i;

tl

6al] 6i

(fr.

iyui

ylxQ

ovta,

iv96i6'

oiix

6q5i

KvQtjvtjv

aiya' fitX<p6iav rtaQaaxtvd^ttai.

fiVQfirjxog

6'

ictQanovg,

Probroso hoc

fi

6ij

adi. Plato

fiivvQt-

comicus

134) designavit Xenoclem (vid. ad vs.

nostrum opinor locnm imitatus.

196

EANAE.
ta

1330

Cov

(isXrj

fiev

rccvta'

^ovXoficci

eti

tf'

tbv twv (iov(odiS>v dtE^eXd^eiv tQoitov.

(Cantus
(vs.

cum

saltatione.)

13311363.)
I.

m NvKtbg

neXatvocparig

OQcpva, tiva (loi

SvGtavov ovetQov
TteixTtetg

i^

acpavovg,

}itda TtQOTtoXov,
ipVK^av atpvxov e%ovta^

1329. aov\ *aot? Cf. Plut. 8 xal tocvta

1333. nqdrtoXovl rtQdfioXov

V R

alii,

1331 sqq. Post chori melos ex versi-

utcunque compositum
monodiam nunc Aeschylus imitatur
Euripideam, non tamen ita ut sedulo
etiamnunc ipsa tragici verha colligat.
Res quam iflaxime domesticae (vid. ad
vs. 959) in cretieo" hoc cantico (vid.
Euripidis

culis

ad

vs.

849) tractantur, cuius tenue ar-

gumentum

fiiv

6rj

tavta.

rtQdanolov nonnulli.

ohruitur verborum splendore

voces

Xvxvov axpatt

vdwQ

d'

(vs.

1339),

1338),

(v8.

Mavia

o)

9eQ/nfts

^vlLXa(ie (v8.

Etiam in
1345), cpioQdao} (vs. 1363).
Thesmophoriazusis monodia legitur vere
Euripidea vs. 1022 sqq.
1331. Cf. Thesm. 1065 sqq. (ex Euripidis Andromeda) J) vv^ leQi xtl.
sed
;

longe simillima est Hecuhae (Hec. 68 sqq.)

quam

monodia,

comici menti nunc oh-

atque pondere, maxima autem numero-

versari iure statuit Asclepiades in scho-

rum

lio

volubilitate et varietate est insigne.

Muliercula
opprimitur,

dum
mox

lanificio

videt.

futtilia

Jiog,

atiQOrtic

5)

aYqofiai

rtot'

ixaaiv;

tt)

axotia

3i

ovtw

^vvvxog

vv^,

dti/iiaai,

tl

(p&a-

fisXavontsQvytov

/^(bv,

rtotvia

vicina surreptum

quam

Haec

at qualihus

gallum

expergefacta

suum gallinaceum
esse

vacat somno

atque

inania

exornantur dictionis

fiatcQ ovtiQCDV,

av

hnortiftrtofiat ^ivvv/ov oipiv,

I

nat66g

niQi

&Qt'jxt]v

&fxq)i

ifiov

tov

aio^ofievov

IJoXv^eivrjg

ts cpiXtjg

xata

9vya-

artificiisl

Nocte intempesta" penso se

invigilasse

dicit,

et diro viso e

excitam",

quod

puro

strandum"

tum

auxilium,

somno
sit

mox Nympharum",

Cretensium",

flagitat

latice

quin

ut in

ah

Dianae"
ipsa

domum

lu-

,veli-

implorat

Hecate facem

vicinae irruat

gallum suum recuperatura scilicet, Figura praeterea rhetorica utitur oxymoro

(vs. 1334), verba saepius iterat (vs. 1336,
1351, 1353 sqq.), musica figura (vs.
1348) diuturni operis pingit taedia.

Quem

tumidorum verhorum fragorem festive

admodum interstrepunt vitae communis

tQig

oveiQuiv

6i

(pofteQav i6iitjv

etiam Soph. Ai. 395 Im ax6tog,

iQe^og

ipaevvotatov,

ih

1332. Praeter

allatum

num
clis

cf.

(i>g

xtL Vid.

ifibv <paog,
|

ifioi.

Hecuhae somnium modo

Clytaemestrae visum noctur-

in Aeschyli

Choephoris

et in

Sopho-

Electra, fortasae etiam Hyrnethus in

Euripidis

Temenidis,

si

schohon ad

1338 ^lnoXXd)viog rtuQa ta

vi6aiv"

ix tSiV

1333.

Dohraeo recte

est

vs.

ix t(av Eiifie-

emendatum

Tr]fievi6&v.

rtQonoXov]

cf.

Aesch.

Choeph.

358 Eur. Hel. 570.

1334. xpvxav aipvxov] vere Euripideum

197

RANAE.

1335

Nvxzbg naiSa,

fieXaivccg

(pQLjuadri deivav otpiv,

(lelavoveKveifjLOva,

q)6via (povia

deQnofievov,

(leyaXovg ovv%ag eyovxa.

akka

ai\)axe,

en norafi&v SqoGov aQare,

TidkniGL T

1340

Xvyvov

aficpinoXoL

fioi

ebg

vScoq,

ccnoKXvSm.

Q^eiov oveLQOv

ttv

Q^eQfiexe

II.

novxie datnov.

cb

xovx

eKeiv'

^vvolkol,

lo)

xdde xeQa d'ea69'e.

xbv dXenxQvova (lov ^vvaQndcaCa

1335.

Nvxtog

ftti.aiva<;

rtaida] Nvxtii; n.

/i.

Fritzsche, ^sXalvag n. N. Meineke.

B] ^^ codd. nonnulli, vVelsen '

interpretamentum esse probabiliter statuens.
1339.

6'

1342.

rdde

tsqa LDindorf] t&d''

Httqa

'dv6ov,

vocem vSwq praecedentia

R, ra6e tiqata

cett.

dQ6aov

&saa9s LDindorf]

||

9tdcaaa9t codd.

hoc est ornamentum

dictionis

612

Hec.

item

&niQfttvov,

Phoen.

1144

Hipp.

anot/uog

ndt/iiog

1306,

vid. e. g.

naQ&svov t

&vviu(pov

r'

vv/iicptjv

/?'?

x^Q^-i

Phoen. 1757 Iph. Taur.

&XO'(!^fo;

vel

566,

Hel. 690, 666g avo6og Iph.

yafiog

ayaiuog

Taur.

888, noXs/iog icn6ltfiog Herc. 1133,

Hel.

Suppl.

a6eaiuog

6tafihg

363.

32,

avsQYa

py

noQog tvnoQog Iph. Taur.

Cf.

897, yoog a/na xaQd: Iph. Taur. 832, xataxovic

/utkavovexvtiiuova']

/usXaftipaig

i66/nav

et

Hipp. 821.

&(iiotog (iiov

1336.

dvtlQtav vvxrog tag

oxf)i.v

(p6vta (p6via}

Hel.

cf.

Iph. Taur. 151

iQifiog,

cum apud

i^fjlLd-'

(e.

g.

septies

e.

g.

Hel.
vid.

undecies

1426

Or.

648684,

Suppl.

septies

877-884;

etiam Hecub. 688 sqq. antar' antara

xaiva xaiva 6sQxo/iai,

xaxd

1481,

quater Hippol.

xaxibv

xvqii.

d6dxQvrog a|

tdlaiva,

6itvd

niQa

'dtsQa 6

d(p irsQoiv

ov6inor'

darsvaxrog

inta/ijaii'

nda/ofisv xaxd.

6iiv',
cL

1338.

<L

tixvov,

rivi /j.6q(o 9vfiaxtigj

nQog tivog dv9Q(i>nu3v

Temenidis? Vid. ad

vs. 1332.

Somnia infausta viva aqua erant

lustranda, quod Persius II 16 dicit noctem
1340.

purgare. Cf. Aesch. Pers. 201

Rhod. IV 660 sqq., et cum ipsis
verbis cf. Hec. 609 sq. lon. 94 sqq. Iph.
Verba
Aul.
182 Hippol. 123 sq.
,9iQ/tsts 6' 'v6u)Q ducta sunt ex Hom. &
Apoll.

836861), tum passim apud Euripidem,

flumine

oQ(pva.

xsXaai;

Quae conduplicatio tum demum apta est

cum verbum aliquod singulari pectoris
affectu profertur, sed apud Euripidem
etiam levioris momenti verba non raro
1355
iterantur. Etiam infra vs. 1351
hoc artificium musicum ridetur.

o'i'av

alios tragicos

Aesch.

n6r/iu>

518

omnino apud poetasverba nonnunquam

iterantur

rixvov raXaivrjg /narQog,

rivi

426

hinc

1341.
/ie6u)v

vocalis

morem

contra

i(x)

i5-

producitur

nunc

atticum.

novrtt 6aT/iov^ 6 'inntog novro-

dva^ Aesch.

Sept.

132,

cf.

Soph.

Oed. C. 1072 Rhes. 240 Hel. 1585.

rovr' ixsivo] vid. ad vs. 318. Nunc

demum, postquam
videt quid

lucerna est accensa,

insomnium

illud portenderit:

snrreptus scilicet est gallns.

198

RANAE.
(pQovdrj rXvKr}.

Nvficpat oQseeLyovoi.

1345

0}

iyai

Mavia

^vXXa^e.

& raXaiva itQoGiypvd etv%ov

S^

SQyoig,

ifiavtiig

Xlvov [iE6Tbv aTQanrov

si-Ei-si-si-ei-EtXi60ov6a ^SQotv^

KlaGTTlQa itotov6\

1350

OTtcog

Kvsipaiog slg ccYOQav

cpEQOvG' aitodoiiiav.

d"

avsTtrar

avsitrar

8'

ifiol

ais^

ccKfiaig'

a%sa KarsXtTts,

SaKQva SaKQvd

1855

al&SQa

ig

Kovcpordraig TtrsQVYOov

dii

s^aXov E^aXov d

ofjifjidrmv

rXdfiOiv.

III.

dX)! ^

1346. iqyoK;
1348.

-]

Hermann]

K^^Teg, "Idag rsKva^

d)

iqyoiai codd.

quinquies vel quater ponunt codd. complures. Cf. vs. 1314.

1350. xvtcpaloi] xveipaia Blaydes

1356. KQfjttg] Tsxv

coll.

Lys. 327 Eur. Alc. 608.

Bergk.

1344. Nv/iKpai dQtaaiYovoi] perperam in

quod quin corruptum sit non

est dubium, ex Aeschyli fabula Xantriis
(fr.
170) desumta haec esse dicuntur
Aut finguntur nunc
teste Asclepiade.
omnia quae in scena canuntur, aut ex
scholio,

sunt

Euripide

326 et

oiiQeiog

Cum

ducta.

poetico oQsaalyovog

cf.

adiectivo

dQslnXaYxtog

1349. xXwat^Qa] glomum;

Eur.

989

fr.

ti-

vid.

ad

vs.

daxtiiXoig iXtaas.

1314.

xXtaarijQa

Xivov

ntQiipiQti

1350.

scholion,

interpretatur

(ubi vid.)

6i Xivov fjXax&ta

^v9ov

893 et Enchirid. diot. ep. p. 327.

xvttpalog'] primo mane. Eecte iui9ivri

vs.

1345. Mavial ancillae nomen Athenis

vulgatum, vid. Thesm. 728, 739, 754
Pherecr. fr. 125 Amips. 2, ut masculinum
Mavfjg (vid. ad vs. 965). Phrygium esse
nomen dicit Macho apud Athen. 578 b.
1347 sq. Cf. Eur. Or. 1431 sq. de

syllaba

Ix

Vox a verbo xXta9ii) ducta servat

obsoletum terminum -triQ, de quo cf.

xai

De

Lys. 567,

Xa(iti}v.

de musis dicta.

Helena u

cf.

507 tov

xXtoattjQa ataLovteg Xivov (ubi rete significat),

Thesm.

Av. 1098 in chori canticis

Choeph.

Aesch.

571,

1351
vs.

%ti

Y^vofJ.ivrjg t)/iiiQag

lUjJrtto

axdtovg ovtog

schol. Vesp. 124

item Lys. 327.

1355.

De

iteratis verbis vid.

ad

1336.
1351.
1352.

verba

d']
Cf.

nempe

Av.

&vaTtsto/tiai

Svatavog

1372
drj

ille ovstQog.

Cinesiae

poetae

nQig oXv/inov ntiQv-

Ytaai xovtpaig.

1356.

Ex

Euripidis Cretensibus hunc

199

BANAE.
to^a Xa^ovrsg iitafivvarSy

Ttt

ra K&ld r

a(i7tdXXsTS

^iKXvvva

afia 6s

1360

rdg KvvlaKag sxovd'

KaXa

Ttatg "AQrsfitg

d6(i(ov Ttavraxy.

8id

iXd-srco

w Jibg StnvQOvg

d',

ai)

Kvnlovfisvot trjv olKlav.

d.vs%ov6a

XaiindSag o^vrdratv %sqoiv ^Exdra^ naqdtpfivov

rXvKrig^ ojtmg av

sig

slasXd^ovGa cpcoQdaa.

JI0NTS02.
7tav6a6&ov ^dri rmv

(jisX&v.

AISXTAOS.
Kat Sfioiy

1365

inl rbv arad^fibv

1366

oansQ y

aXtg

yuQ avrbv dyaystv ^ovXofiai^

v&v

iXsy^st rrjv itoiriaiv

fiovog.

1357. t6^a Xafi6vtts] t6^a tt lap6vtts Bergk, to^' dtvaXafiovti; Kock.

inanvvatill

||

iifiv-

vati Blaydes.

1359. "AQte/ui;] a Kock, ut creticum servetur metrum.

1361. dtrtuQovg]

Bergk, SiartvQovg codd. aliquot (quod e

itft(pirtvQov;

scholiastae

interpretamento irrepsit), & dtnvQovg Meineke dubitanter.

1362. d^vtdtaiv'] -ta?
1366. oarteQ

(= explorare),

quiri

V R

iXeygei

alii.

fiovo?]

orteq

non compositum

i^eXey^et

(= refellere,

/ii6vov

R.

Simplex verbum re-

741, 922),

vs.

recte

observavit

Blaydes.

Minerva Hom.

versum (etiamne sequentes?) esse dicit

scholion. Ida Cretae intellegendus est
mons, item Lycophr. Alex. 1297 in scholio

laudatus.

res suas repetendas [huiszoeking doen)

Cf. Eur.

1358.

Troad. 325 n&XXe n6S'

1363.

verbum

1359. Jixtvvva] Dianae hoc epitheton,

(puQdiau}]

XttcDviaxov

(poiQ&v.

Iph. T. 126).

certaturus

diJtvQovg] scholion

1361.

aat

quod vernm
Cf.

tenetu.

"^QtefttV

1362.

iivex<ov
.

Xafin&Sag

utraque

rttvxag,

cf.

Nub.

domum ad
499

hoc

Plat.

(paiQav iitv i&eXti tig tt, yvfivis

1/0)'

vofiiftovg d'eovg

t)

De

1365 sqq.

est

a^taatog,
filjv

nQ00fi6aag

tobs

iXrti^itv tvQ^aeiv, ovto)

gravitate

iam cum aemulo

qua longe

Aeschylus,

superior erat et Aristophani videbatur;

cf. vs.

941.

Quae tamen hac de re nunc

mera sunt ioca. In ipsa

proferuntur,

scena Aeschylea Athenienses spectaverant

Soph. Trach. 212

lovis bilanci impositas sortes Achiilis et

Aesch.

Memnonis, adstantibus illinc Thetide

hinc Aurora (Aesch. fr. 276). Aristophanem
imitatur Lucianus vit. auct. 27.

itfitplnvQov.

iivt&tatv

Choeph. 23

manu facem
Eur. 716 de Baccho hfitpt-

6itt&g interpretatur

nvQovg

aut dtaniqovg

est

pervestigare

significat;

Creta praesertim usitatnm erat,

egitur etiam Vesp. 368 apud Euripidem saepius occurrit (Hipp. 146, 1130
in

1524.

vs.

cf.

Leg. 954 a

al9eQiov.

quod

naQ&(pt}vov] ut TJlixi

33 sq.;

jfi^toiv]

cf.

o^vxitQi aiiv x6nia.

200

RANAE.

JIONTZOi:.
1368

dsvQO vvv, eineQ ye dei

trs

avdQ&v

xovxo

nccl

fie,

rvQOTtcoXrlCat xeyvriv.

Ttoifjxcov

bilancem ingentem in scena collocant, ad qnam appropinqaant

Dionysus Euripides Aeschylus.)

(Ministri

X0P02.
(Cantus.)

Stropha

1370

13701377).

(vs.

Iniitovoi y

toSs

veo^^ifiovy

xsQag

axojtiag itXemv,

av inev6ri6sv aXlog

xig

(la xov,

1375

ot de^toi.

sxeQOv av

yciQ

iyo)

xwv

eXsys (lot
iTttd^Ofjiriv,

aXX

av

o-^x

fisv

si'

xig

sjttxv%6vxa)v,

av

raoftijv

avxov avxa

XrjQStv.

SCENA VIGESIMA PRIMA.

Eidem.
JI0NT202:.
vvv naQiaxaG&ov naQa

t&t

TtXaGx tyy

rob

(Utrinque prope bilancem consistunt.)

AIi:XTAOi:

Kal

ETPiniJHZ.
iSov.

1367

to Y^Q fidtQo? v&v fiaaaviec t&v ^ij/ndtmv.

1367. Del. Bergk.

v&v] vw E,

|1

1369. tvQOTtwlijaai']

-Hsiv trjv

13701377. Antistrophae
dimetrum, quem post
1373.

V.

(vs.

14821490

1499)

et 1491

docent

unum

deesse

1373 intercidisse putat Hermann.

vs.

inoitjaev

iTtsvdtjaev']

vS)

Blaydes sine causa.

alii.

1374. oix Blaydes] oid^ codd.

1378. vvv]

dii

li

1369. tvQOTtwkijaai]

Suo loco adhibitum

1371. teQag
ti

6fj

veoxfiii

cf. /neiayojYeiv vs.

veoxfiov

Aesch.

798.

verbum Eq. 854.

cf. Thesm. 701

est

veox/idv]

deQy.oixai

etiam

et plerique.

av

teQug;

Adi-

693 Soph.

Pers.

1374.

fiu

t6v]

observatur;

cf.

per canem vel

521 Cratin.

fr.

231 Teleclid. 27 Eupol.

70, 74).

rig

twv initvxovtow]

le

premier

venu; item Plat. Apolog. 11 c et saepius,

Ant. 157 Phil. 751 occurrit.

numinis nomen etiam

apud Flatonem (Gorg. 466

scholio

anserem iocose iurantes (Vesp. 83 Av.

e)

omitti in

Soph. Oed. R. 393

1378. nXdatiYYt]

ouni(hv.
cf.

Pac. 1248.

201

BANAE.

JIONTZOi:.
v,al

1380

nal

sndtSQog siTtatov,

ka^oiiivco t6 ^^ft
fie&fiad-ov,

fir}

nQiv av

iya)

noxKvaco.

Gcpcav

(Uterque lancem prehendit.)

AIEXTAOZ

ETPiniAHS.

xt

ix6(ie&a.

AI0NT20E.
tovnoq vvv keyetov

elg

tbv Cta&fiov.

ETPiniAHE.
yftW

Aqyovg

fotpeli

diaTCtda&at aKacpog.^'

fir}

AISXTAOE.
^^Eneqxeie notafie ^ovvofiot t

eTtiatqocpal.^'

AIONTEOE.
KOKKv, fxe&sad-e.
(Mittunt lances; deorsum vergit laux Aeschyli.)

Kai TCoXv ye natcoteQOi)

1380.

a<p&v']

om. B.

1381. XtYttov^

rl9sTov

Blaydes

Porson]

/leS-ettt

vs.

(coll.

1386, 1894, 1405) vel

ftdlsrov,

vix pro-

babiliter.

1384.

(Us3-a5'

1380. xoicxvato]

primitus

cf.

Verbum

xey.u/.xvxtv.

Eccl. 30 sq. 6 xiiqv;..

xoxr.vaai

de

jtttctXotai)

cuculo

dictum (Hes. Oper. 486

xoxxvi xoxxvLtL S^vug iv

cum

codd.

^,uo;

postea,

signum

dari, ut vs.

kriihe et kraaien kriihen.

assurgit oratio,

aixig

chanter) dicitur,

male

reddit, usurpari coepit; cf. Cratin.

in

311 Soph. fr. 900 (ab Eustathio p.

1479 allata), Theocrit. VII 48, 124 Lu-

fr.

cicirrus Horat. Sat. I

cian.

Gall.

5,52,

cucurrire Isidor. in Suet.

14,

ferscheid p. 251, Gall.

kiichkin,

nostr.

co^',

kakelen,

tum nunciat

Reif-

Germ.^oc^/^,
Gallus

kieken.

autem gallinaceus quoniam

dictus est

fr.

diei

adven-

et sexcenties aurorae joraeco

(e. g.

Herod. Mimiamb. IV 12
|

^i/a)),

verbum

xoxxvaai etiam de

hominibus signum aliquod voce edentibus potuit dici, quin ipso sono xoxxv

Anecd. Bekk.

aic

e. g.

in

Vesp. 100. Absurde

haec verba

p. 21,24 sq.

distinguuntur

tixS);'

altius

{caniare,

li6tiv

itlsxtQv6va?, ht-

to 6h xoxxvi^siv xto/uixol Xiyovatv.

Primum Medeae suae versum

1382.

recitat Euripides.

1383.

Ex

Aeschyli Philocteta esse dicit

primum fuisse versum,

ab ipso autem Philocteta patriam desiderante esse prolatum, fert ratio.
iittatQotfaL] 6iatQi[ial, iiaitai, ut bene
scholion,

cuius

Hesych. ; cf. Aesch.

648 Eum. 548.
1384. x6xxv] vid. ad ve. 1380.
xal .. yt\ vid. ad vs. 49.

redditur in

sq. tov ItlixroQO? toud' uvtiv olxiijg toixiov

xi^Qvxa

Ubi paulo

sed etiam haud raro

sermone quotidiano, gallus Jr

Graeciam translatus est J ncQoQvi?, de huius voce, quam non

in

1384 et Av. 507.

Similis confusio obtinet in vocibus kraai

18*

Sept.

202

RANAE.

1385

t6 rovde.

%(OQSi

ETPiniJHZ.
xi

KttX

nox

k6xv xaxiov;

JIONTZOZ.
eQtOTtoaXLKmg

7toxa(i6v,

elci&riiis

XI',

'hyQov nofjqaag xovTCog co^JteQ xaQia,

6v

siGe&riKag xovTtog iTtxeQoofievov.

d'

AIEXTAOZ.
exeQOV elndxco xi %ai avxiGxifjGdxco.

ak)^

AIONTSOS.
1390

Xd^eGd^s xoivvv av&ig.

(Denuo lances prehendunt.)

AIEXTAOS

ETPiniJHE.

Kal

lOOV.

7}V

AIONTSOS.
(ad Euripidem:)

liye.

ETPinUHS.
saxi

jjO-ux

Ilet&ovg iqov akko

JtXrjv

Xoyog.^''

AIEXTAOS.
fi6vog &sa)v yaQ d^dvaxog ov dtoQcov iQa."
1386. *3 ni] Stt codd.

Eadem

versus sede interpunctio est

e.

g.

Pac. 930.

1389. Aeschylo tribui iussit Reiske, in codd. est Euripidis. Cf. vs. 1890 sq.
1391. Iqov Dindorf] ItQov codd.

1385. /oipet]

yaQ

iaTJjg,

tov

cf.

(iadi^tiv fr.

raX&vtov

tb

488: otav

^inov

x&tto

nostrum naarleneden gaan.

Cum lanae venditorum fallaci
hoc artificio conferri potest quod Paphlagoni ohicitur Eq. 316 sq. vjtoti^ivtir.
1388. Tu vero quem imposuisti versum,

(iadl^ti,

1387.

alatus erat
niXovtai

1389.

ille.

(Hom.

Vela
X

scilicet nttqk vtjval

125).

dcvtiattjadctu)]

iatdvai

Ex Antigona sua (fr. 170)

citat versum, quocum cf.

1391.

\vtati

vicinum
I

et

fr.

S-toii.

Tlavdijnov
erat,

templo, quod theatro

colebatur

22 3 Isocr.

XV

249

(vid.

Pausan.

Preller Myth.

p. 508).

1392.

numen

Suadelae

Aeschylus

opponit

cuius ,panditur ad nullas ianua

nigra preces." Loci e Niobe fabula de-

ad Vesp. 40.

1002

cpvast

Veneris

verbo
vid.

tfi

ix^latijg

I''

de

sensu in trutina exigendi usurpato

pides

250 oix iati nsvlag Iqov

Hec. 816 ITti9w dicitur tvQavvog &v9-Qtbnotg /udvi]. Veneris
habebatur comes (cf. e. g. Hor. Ep. I
Fenusgue) et Athenis in
6, 38 Suadela
Iv

J'

Iqhv

tijg

.6lxt]g

1^01

EuriHel.

^iya

sumti etiam tres sequentes versus serCXVIII 1, Aesch.

vati sunt (Stob. Flor.

fr.

156): ovd^ av

ti

&vwv oM^

inianivdoiy

RANAE.

203

JI0NTi:02.
(li&6&Sy fli&6&S.

(Lances mittant, Aesohyli autem lanx premitur.)

ETPinUHH.
(cum indignatione mirans:)

av

Kul t6 rovds y

^knsi.

JI0NT20I:.
&dvttxov yccQ

i6d"rix,

^aqvxaxov

kcckov.

ETPiniJHZ.
1395

y, knog aqiGx

kyca $ 7ti&(o

IqJi(1vov.

JIONTZOS.
n^i&G) dh novcpov iexi Kal oyKOv ovk s^ov.

sxsQOv av

XA,'

XI

Tt

f^ijTEt

x&v ^aQvGxd&fiaiv,

601 nad^iXh^si^ KaqxsQOV xi Kal (liya.

ETPinUHZ.
(secum perpendens:)
Ttov xoiovxo

q)iQS

drixd

fioi

6x1 ;

nov

M0NT20S.
(submissa voce:)
cpQd6(a'

1400

pili]yi

'

1393. fie9ea9-e, iue9-ea9e Porson]

Elmsley probabiliter.

||

xal

quoniam particula

tribui,

gressam. Euripidi autem

dvo Kv^a) Kal

i4jrtAA.t;?

yoiQ
si

/ns&ette, fie^etre

in

Qinei]

xdxxu, iued-ea9e (ut VS. 1384)

codicibus continuantur Dionyso; Euripidi

observationem prae-

indicat responderi ad

1394

vs.

codd.

xixxaQa!'^

aptum sensum non praebeat

tribuantur vs. 1394 sq.,

1395.

vs.

1394. xaxdv

V R]

xax&v

1396. oyxov vHerwerden

1397.

^ijtei

1398.

ti

1399.

V]

ti

uiteite

vBamberg]

te

cett.
(a.

(cf.

Av. 87, 366 Plut. 439).

1866, ad Soph. Oed. R. 371)] voOv codd.

et multi.

codd.

ad Dionysi verba

qiQdaw]

traxit

Aeschylo

Seidler;

cum

versu sequenti

dederat Bentley.

oW

avot?,
I

(iivov

de

lori [iu)fi6g ovde naiujvi^etai'

IIei9<jj

dat/novcuv

Eur. Alc. 973 sqq. fiovag

fiov;

ovt"

d'

iativ,

trji

ov aipayimv xkvti. Utrique

praeiverat

Homerus

&fieUi)(o;

te (iQotoiai

))d'

9eoiiv

I 158

addftaatoi'

sq.
\

1396.

Cf.

HfiStjf

tovvexa xai

i)(9iat0i anavtayv.

oyxov]

molem,

{corpus,

pondus).

supra vs. 703.

Cf. 6yxovv

1397. [iaQvata^fiaiv] adi. legitur etiam

inl (iw-

(nempe

iX9eiv ovte fiQetag 9eai

Moiqa^
toi

&noatatet.

in

fr.

400.

1398. xa9eX^ei]

nempe

tljv

nXiatiyya.

1399. nov...; novi\ vid. ad vs. 120.

1400.

Gravissimum

scilicet

versum

Euripidi Dionysus suppeditat. Qui qain

RANAE.

204
(Alta voce,

Xiyoix

cum

Euripides incertus etiam animi adstet

ccv,

G)g

a^rr}

6x1 Ioitct)

Cipcov

:)

GTccGig.

ETPinUHZ.
sXa^s Ss^ia ^vXov.'^

^GidvjQO^Qtd^eg x

AIZXTAOS.
aQfiaxog yaQ aQiia xal vsxqov vcx^og."

i(p

(Lancibus missis descendit lanx Aeschyli.)

JIONTHOi:.
av

i^riTtaxrjKSV

6s y,al vvv.

ETPiniJH2.
x&

r^oTta);

AIONTSOZ.
1405

8v

ovK av aQaivx

ocf'

1402.

']

1403.

siss&rixs %al

aQfiax

vsnQoa dvo,

sxaxbv Alyvitxioi.

o^hS^

dubitanter del. Meineke.

vsxQov

Blaydes]

codd.

vexQca

TteQi

(ut

vexqS)

Soph.

Ant.

Meineke

1240)

Blaydesii lectio non ab omni parte placet, sed melius nihil invenio.

dubitanter.

1405. elae&tixe V]

elaijveYxe

B. Cf. vs. 1386, 1388, 1394.

1406. oa' Dobree] ovg codd., quod servans equidem tentabam *ov6i dex

apud

Ixativ coll. Ariatoclis

ov6e

6exa,

fr.

probata Dobraei emendatione

ait

Ael. Hist. An.

recipienda dubito.

parum decore

ex Euripidis aliquo dramate sit desumdubitare nos non sinit contextus.

Ad verba quod

quatuor

tus,

Telepho esse fabula,

qua

in

tesseris

ludentes inducerentur reges Argivorum,

postea a poeta deletum esse

sed

ex

locum,

Aristoxeni

Zenobius II 85

hibet

AriatarcAus,

est

auctor

Didymum

per-

idem suspicatus

scholio,

fides

si

llluni

auctoritate

puta

cuius

ipse sta-

tuere mavult a comico hunc versum nunc

addens

fingi,

alios

alios

Iphigenia

ex

Philocteta fabula

Aulidensi (ubi vid.

195 sqq.) repetivisse, similem autem

vs.

esse

Eupolidis

eidioi)

versum

tettuQa

(fr.

Elllwat.

(sic

Kock pro

a^oipS^aQels 6h 6vo

342).

Alius

xiijioi

xal

vero interpres

ex (Aeschyli) Myrmidonibus esse, et sic

hunc

victorem

modum

signiflcari,

perhibet;

inhaerebat

absurde ad-

cuius menti fortasse

vetustorum grammaticorum

observatio de heroibus in Aeschyli 'Oatokdyot?

(fr.

av pro

XI 4 tavqov ov oii /eiQoOvt &veQeg

ne prorsus absurda videretur hyperbola. Quae coniectura an etiam

o6d'

179)

et

Sophoclis 2vv6einvio

(fr.

147)

rixantibus.

adtinet, tribus tesseris

puncta

(0 -H

Achilles

-H 4)

bene intellego Photium s. V. tQi? ei

tQeig xiiiioi. Cui credere malo quam Eustathio et PoUuci
xv[iov unius puncti iactum signiflcasse
[sex igitur puncta Achillem iecisse) referentibus; vid. supra ad vs. 969 sq.
1401. atdaig] tertium nunc vobis licet
confecisse dicitur,

si

Ti

hv9t.at&vai

mine

flnito

1402.

(cf.

vs.

1389), deinde certa-

proferetur iudicium.
fabula sua Meleagro

(fr.

535)

Euripides affert teste scholio.

1403.

Ex

Aeschyli Glauco

docent scholia ad hunc

(fr.

32) esse

ad Eur.
Phoen. 1194, ubi Aeschyli hunc locum
presse sequitur:
XQoi te

vs. et

a^oveg 6'

vexQotg iieaiuQeiiovS''

a^oat

iri

o/xov.

ve-

Ulic in

scholio additur Aeschyli versus sequens

iTinoi

6'

1406.

iq)'

iftTtots

.AiYiJntiot']

fjoav i/nnetpvQinevoi.

noJLXaxov

ih;

dcx^otp^-

205

BANAE.

AIZXTAOS.
y.al

Kax

EfioiyE

firiiiit

avrog, ra 7taidi\

ds dv^

iyo!)

'dnri

rbv Orad-fibv

eig

yvvri^ Kricpiaocp&v,

rj

^vXXa^oav

i(i^ag nad-^G&o)

1410

enog, ccX^

^t^Xia'

ro:

xmv ifi&v iQ&

(Aufertur bilanx. Prodit

fiovov.

Pluto cum

pedissequis.)

SCENA VIGESIMA SECUNDA.

Eidem, Pluto.
JIOJSTZOi:.
(ad Plutonem accedens:)

uvdQsg

ov

yccQ

xbv

sx&Qag ovdsxsQO)

di

yaQ

fisv

14071410. Post

Kal iyo) fisv avxovg ov kqivS)'

cpiXoi,

ysviqaofiai.

rjyovfiat ao(p6v, tc5

d'

'^dofiat.

1400 coUocat vVelsen.

Unum duosve Plutonis versus hic intercidisse suspicatus est Fritzsche, cui assensus Kock observat praeterea post Aeschyli ultima
id quod mihi
verba expectari aliquid quo iis respondeatur. Si tamen sumimus
Plutonem nunc in scenam procedere, eius adventu satis opinor
certum videtur
vs.

1410. luovov R] juora V.

||

expletnr

hiatus,

colloquii ille

non potest non esse

qui sola verba reputantibus

molestue. Vid. ad vs. 1414.

1411. avSQtg Seager] avdQae codd.

^eov

jHyvTttLwv

tihv

aut xai &XXa](ov aut

/uefivijtai

schol.,

/ne/nvtivtai (sic

||

(plkoi

ubi

Ruther-

R]

V.

aocpol

1408. Vid. ad vs. 587.

Ktjcpiaocpwv^ vid.

ad

944.

vs.

legendum, nisi in dramatis deperditis multa huiusmodi occurrisse credas,

nam in servatis unus conferri potest
versus Av. 1133 AiyvTttiog nXivd-ocpoQo;.
Aegyptus, ubi tot ingentia aedificia

yeviiaonai] cf. Eur.

Ux^Q"?
Phoen. 479 Si
sx^qag /uoXelv, Aesch.
Prom. 121 6i &7tex9eiai iX&eiv, Soph.

extructa sunt, baiulos insoliti roboris et

1392

ford)

patientiae

idem

ferebat (et
hic

igitur

hodie

^koolies" ,

flnes expatiari

verbum

quod

conferri.

extra

minis

iati

(IxXov

Euripidem

Eur. Iph. Aul.

etc.

Eccl.

nostro

888 potest

non minus nunc ad-

776 (ubi vid.) et alibi, significari

Euripidem, bene perspexit Aristarchus.

est

auctor

ievai,

in hac locutioae

e/iioiyt^

Xiye,

si

943.

miror quam antehac, placet autem Aeschylus.

addi,

test

1413.

patriae

(Jjxr;?

/idtXK? /iioXelv,

diit

Alyvntioi.

quod Nub. 433 expressum

supplendum Nub. 84
1179, 1100. Nuno quoque id po-

Vesp.

742 dia

solum 6C

si

vs.

nolumus {Amsterdamsche)

/iir]xet'

mente

est,

Ant.

ad

vid.

[iiji/lia]

6t

fert);

kruiers".

1407.

1412.

etiamnunc

valet

aut

1409. t&

Adiectivo

aoip6(;

Quamquam non
mentatore

sine causa ab alio

com-

observatur,

cum

scholio

in

ad Euripidem, qui certa-

fabulae initio (vs. 103

fuit

pide impense

(vid.

vs.

802, 1198),

nunc, ut supra

vs.

e.

g.),

ubi Euri-

se delectari dicebat Dio-

huius versus partem priorem dici sumi-

nysus, hunc versum non satis concinere.

mus; ahoquin

Scilicet

XeYitw suppleatur.

dei

animum

sensim,

dum

Ae-

206

RANAE.

nAOTTSlN.
ovdev

TiQcc^Eig

ccQtt

^X&eg ovveKa.

covtvsq

JI0NT202.
1415

iav de

x,Qtv(o;

nAOTTSlN.
xov ersQOv Xtt^av

dnoreQOv av XQtvyg

ccTieiy

eX&rjg

iv

(idrrjv.

(iri

JI0NT20S.
e^idatfiovoirjg.

(Euripidem et Aeschylum ad se vocans:)

cpeQe

KttrriX&ov

iyo)

IV

sq.'),

TtotrjxrjV

7tt

rov y^uQiv,

Goa&etGa rovg ^OQOvg ayy.

(item

tribuisse

I^IS* sq.,

vs.

1467",

quatuor simul in scena colloquentes agnoscentem, alios vero olim dedisse

docet scholion.

choro,

TioXig

hunc versum Plutoni

1414. Apollonium

1479"

rj

(lov radi.

jrv-O-Ecr^Q-e'

tribus

quidem

actoribus fabula vix et ne vix

peragi (vid. Index personarum), etiamsi hos versus tribuas choro

(i. e.

potuit

coryphaeo),

parum sunt

apti. Post versum autem 1410 si prodit Pluto stipante caterva,

Dionyso ad hunc dictus idoneum habet locum; sin minus, ad
chorum dictus languet, cum nullus iam inter versus 1410 et sequentem paratus

cui

versus

1411

sit transitus.

1416.

Versum

del.

Hamaker.

1469 sq. merum esse Euripidis mendacium, id

quod ne sinit quidem nos putire Dionysi vs. 1471 responsum, statuendum est
Dionysum Euripidi post scenam {inter versus 673 et 830) de itineris sui consilio
aliquid narrasse, Etiam Pluto probe novit cur Dionysus inferos adierit, testibus
Ergo verba toO /rfr^ti' vs. 1418 neque Plutoni possunt tribui,
vs. 1414 sqq.
cuius sunt in codd. omnibus excepto V, neque Euripidi, quod fecit Brunck, sed
1418.

Nisi

quis

credat versus

aut Dionyso sunt continuanda, ut

spuriis sunt habenda. Fuit

fit

in

structuram restituere posse mihi viderer;

vs.

iyw

dici

noirjttjv,

nequeunt

schylum
luit

1466 primitivam dramatis

dandum

vs.

Nunc talia
quoniam verba

1431.

arbitror,

quibus res refertur Euripidi, ut Plutoni, notissima, sine offensione

nisi ab ipso Dionyso subiungitur: id vero cur feci?

audit,

comicus,

1416

comment. ad

vid.

moliri non audeo; neque Aeschylo illud tov xocqiv

multa hoc loco pro

scholio, aut

et in

autem cum recidendo

mutatum ostendere vo-

quemadmodum

in

1418.

Achar-

ini']

vid.

ad

vs. 69.

1419. Ut servetur civitas et seroata lu-

nensibus vel in Nubibus vel in Vespis

dos scenicos (proximis Dionysiis) celebrare

mutatur animus chori.

possit.

1417. svdaniovolri^ grato animo

donum

nuncium oblatum accipientis haec

exclamatio, de qua vid. ad vs. 508,

vel

redit

Ach.

457 Eur. Alc. 1137 Phoen.

cf. etiam Ach. 446.

1086 El. 231,

dicit

ut

Suo commodo se prospicere

Dionysus,

finis fiat

quotannis

dictum

nam

Athenis

discrepat

Euripidis

si

certaminum

pereat urbs, fore

in

suum honorem
Quod

celebratorum.
a

desiderio

fabulae
impelli

initio,

se

ubi

dicebat

20-

RANAE.

1420

av

djtoreQog ovv

iQrierov, rovrov a^siv fiot donS).

ri

fiiXXrj

TCQ&rov
yvfhfnviv

1425

^Tto&ei

^Xni^iddov riv

Ttegl

ey.dreqoq'^

rj

nohg yaQ

eyerov

SvGronei'

^ovkerat

ix^d^aiQei 6e,

jttEv,

vostrov eircarov rovrov

rt

&k}i!

oyv

jxev

1423

noXec naQatveGeiv

xfi

tf'

l'%tv."

tisqi.

ETPinUHS.
narqav

o6rtg mtpeXetv

TtoXirriv,

fitGtt)

^Qadvg nscpvKS, (isydXa ds ^Xdnrsiv raxvgy

1421

?jf di TteQi aitov rira yvto^ijv;

JIONrS02.
1420

aq. itaQaiveauv

1423.

cSnffroxt?]

1424.

fiaXXov Hirschig; cf.

-ffij
|

Meineke,

dva(poQsi

Eq. 1108.

Kock (Ran. 922 Thesm. 73).

pro ijvnva (vid. tamen Av. 608, 1234

Meineke; vitiosum est rlva

847 Antiphan. fi-. 20), ferri auteni nequit versus pars prior post

Del.

761

Eccl.

/ue/Llt]]
|

dtato/iiBi

Pac.

proxime praecedentia Dionysi verba.

Bergk Plutoni,

1424. Euripidi codices tribuunt duo, ceteri Aeschylo, probabilius

credibile esset

si

1428.

V R

ni(pvy.f]

versum esse genuinum.

(pavittai R et Suidas, unde Hamaker

nitpavtai.

^tyaXa J] sic

||

fxaXa Si (ye) codd. nonnulli.

alii,

Dionysus.

Aeschylum

Scilicet

magis

videtur:

*9eXet

vel

(ptXei?).

Similis

est

admirari nunc didicit, et hunc in lucem

Naevii in Colace versus et volo et vereor

secum

et facere in prolubio est, cf.

abducere

raavult;

quapropter

etiam Terent.

specioso hoc verborum praetextu muta-

Eun.

tum nunc consilium

celare conatur, ne

Alcibiades, qui anno praecedenti iterum

antehac

sed meliora nunc

in

errasse

se

edoctnm esse

conflteri cogatur

nimiaque

contumelia Euripidem olim sibi di-

sic

lectissimum
1421.

afflciat.

a^Hv

/xoi

mecum ahducere

doxSj]

1 1

27 ^^ taedet

et

amore ardeo

etc.

exilium fuerat pulsus, multis vide-

batur

unicus

esse

vir

qui

etiamnunc

remp. in integrum restituere posset, et

Aristophanis quoque haec videtur fuisse
opinio,

siquidem

versibus

gravissimis,

cum

qui ex Aeschyli ore nunc audiuntur, co-

usurpatum est etiam Vesp. 250

170 Plut. 1187 {y.atanevtiv) Plat.
Euthydem. 288 c Theaetet. 183 d Phaedr.

micus suam ipsius sententiam proferre

censendns est. Quamquam minime caecum Alcibiadis eum fuisse admiratorem

230? etc.

testantur verba in

mihi

est

propositum. Sic

do>cw

/xot

futuro
Eccl.

1423. 6vatoxei]
nisi

subest

(hdivei,

xaxSi; n(ia%et

mendum.

Apposite Dionysus utitur versu

ex lonis (t>QovQoig desumto, ubi Helenae
1425.

ad Ulixem haec erant verba teste scholio

aiya

fiev,

ix^^aiQet

(quamqnam verbum

6e,

atya

jiovXetai

y*

/ii}

cormptum mihi

eundem acerbissima,

quae dicit Euripides.

14271432. Quae Euripides et Aeschylus hoc loco proferunt verba quamquam non sunt desumta ex ipsorum
dramatis (cf. vs. 1459 et 14631465),
ad tragicam tamen dictionem proxime
accedunt.

208

RANAE.
TtoQifiov

xal

atirco,

JtokEi

r-fj

d'

ccfii^^avov.

/II0NTZ02.
1430

iv y

IIoGEidov.

0)

(Ad Aeschylum:)
de rtva yvcofiviv

ai)

s'%Big',

AI2XTA0S.
1431

o^i)

iQTj

1432

ijv

d'

Xiovtog 6kv(ivov iv jtoXst XQSipsiv

iKxqacpri xig, xotg XQoitotg

'bTtriQSxetv.

AIONTSOS.
v^ thv Aia xbv ScoxfJQaj dvGKQixcag y
1432

fidliara /liv Xsovta

/.iri

s%co'

iv Ttdlti tQecpciv'

1429. n6qi^ov ..&^>;/aror] -o; bis Blaydes.

malim

1431. nolei]

*d6iJ.oii;.

Olim quidam Dionyso vel choro tribuebant teste schoho. Om. V A C D,

habent R aUi; simul autem cum versu 1431 ferri non posse vidit Brunck.
Fritzsche vero conatus est tueri, Leontem exilio multandum esse" interpretatus,
Bacchi autem haec verba esse ratus. Qnae omnino reicienda est exphcatio, quoniam verbum tqitpeiv non de hominibus sed de animalibus domesticis dicitur. Non
hunc versum sed praecedentem seclusit Dindorf, at verbum iy.tQe<f>eiv va. 1432
multo est aptius si axvfivo; quam si Xetav est commemoratus. Val. Max. VII 2 7
utrum versum legerit ex eius verbis pro certo effici nequit; apud Plutarchum
1432.

Alcib. p. 199 a afferuntur vs.

1432.

ixtQacpf]]

1429.

n6Qinov]

ixtQecpj]

Pac. 1031 Thesm.

cf.

777 Plat. Conv. 203

d.

Eq. 759

Cf.

Prom. 59 Eur. Med. 407.

1431. Cf. Aesch. Ag. 717 sqq. eQe>pev

6e

keovtog

icvljQ

ivtv

&Y(i^axtov

ddfioi?

(pMfiaatov

xti.,

outco;

qua comparatione

respicitiir Paris in civitatis

suae perniciem

educatus, et Eur. Suppl. 1222 sq. mxQol

Y&Q

adtotg

n6Xeuj;

Xedvtiav.

ixte^Qafifievoi

i;^fr'

ixnoQ9i]toQeg

Thebas expugnaturis. Vid

axufivoi

de epigonis

efciam Glani-

dis" illud vaticinium Eq. 1037.

Notatu

sunt dignissima quae de hoc versu habet

Maximus VII

Valerius

phanes

2 7: Aristointroduxit remissum ab inf^ris

Atheniensem

Periclem

vaticinantem

non

oportere in urhe nutriri leonem, si autem

sit alitus obsequi ei convenire.

verbis

si

Periclis

memoriae,

nihil

Quibus

nomen debetur
est

addamus; sed scimns

in Eupolidis fabula

Periclem revera ex inferis excitum

in scenam prodiisse et de patriae rebus
opinionem suam protulisse, is autem de
Af]fioi;

&/u)jXavov'\ sc. noQiteiv.

Eccl. 236 Aesch.

1432 sq.

Plut. Alcib. p. 199 a, fortasse recte.

in

lapsui

quod de hac

re

aliquanto aptius inter-

iuvene Alcibiade
rogari ibi

de

vates

1463

vs.

quam nunc Aeschylus

potuit

maturo,

viro

1465

infra

denique

ex Aeschyli ore auditur

consilium quod vivi fuerat Periclis; vid.

etiam ad
in

vs.

Ranarum

versibus
sqq.,
Jrjfioi;

stra

1466. Quapropter suspicor

exitum

fabulae

spuriis

(vid.

vs.

cum

1432'*,

1449 sqq.) nonnulla ex Eupolidis

nescio quomodo irrepsisse. Fru-

tamen conatus sum

sine contextus

detrimento quaedam hinc eximere;

versus 1416
sensi

aliis

1437

1466

cum

nam

vellem abicere,

nimis violentum hoc esse reme-

dium.
1433.

SvaxQitca;

367 aldouq

^;fa)]

item Eur.

fr.

de xat autu; dvaxQitw; e/(o neQi.

209

RANAE.
(jocp&g

fiev

yaQ

aA.r

1436

nsQl T^g Ttokscog ^vrcv

stt

sljtsv,

1435

fxiav yvatfiTjv

srsQog Gacp&g.

d'

SKaxsQog siitarov
aarrjQcag.

k'xsrov

(Paulisper secum reputant ambo.)

ETPinuHi:.
1442

iyG)

fisv

ol8a aal

id-ik(o

cpQa^siv.

JIONTEOS.
Xiys.

ETPiniJHZ.
orav ra vvv aitiGra jtlG^
ovra nlcr

d'

Tci:

rjycoiisd^a,

aitiGra.

M0NTZ02.
TTwg; ov fiav&dva.

1445

afia&iarsQOV ntog slns nal aacpiGrsQov.

ErpiniJHS.
1437

'

tig

ntsQwaag KXeoxqitov

Kivijaicf,

aiQottv avQai Tttkayiav vrtlq nk&xa.

JI0Nr202.
yeXoiov av (palvotto' vovv d'

tiva;

'^/et

EYPiniJHS.
tl

vaufiaxoUv, xat' ixovttf dii6ag

^aivotiv tig ta [iXiipaqa tuiv ivavtimv.

1434. aa(pwi\

Meineke.

aocpa)?

1436. awTijQta? Wecklein coll. Eccl. 396] -Qiav codd.

1437

1441.

Aristarchua ut frigidos, Apollonius ut a proposito alienos damna-

bat teste scholio. Versuum 1437 sq. male composita oratio vetustum arguit vitium;

nam

quem

interpolatorem,

constat,

id

ante Alexandrinoram grammaticorum aetatem vixisse

dedisse quod in codicibus est, non est credibile, licet nominativum"

hunc

ab8olutum" agnoscat Gregorius Corinthius (p. 151 Schaefer). Veri est

versus ex alia antiquae comoediae fabula, fortasse ex Eupolidis Jijjuoig
(vid. schol. Av. 877 et proleg. p. xiii annot. 6) esse desumtos sed misere corruptos
({' tig nttQwati
.. iiQovatv e. g. vel ti rtg nttqwaa;
aXqoi di avqag comicus scribere
potuit; versum intercidisse opinatur Fritzsche). Hinc autem esse alienos clare
docet oratio inter versus 1441 et 1442 in codicibus hians, deletis vero illis verCleocritus, qui hic ridetur, videtur mystarum esse praeco
sibus leniter decurrens.
e Xenoph. Hell. II 4 20 notus, qui anno 413/2 archon fuit; obesi eum fuisse
similius,

corporis e nostro loco iure opinor effecit Bergler.

1434. Cf. V8. 1413.

niql

tftg

1436. Cf. Eccl. 396 sq. ?Jo| toii nqv-

1442.

Yvw/nag nQo9tivai t^g

1445.

raviai ntQi awttjQiag

rtoiiws.

Verborum ordo idem

est Vesp. 29

(Gell.

De

Cinesia vid.

ad

vs.

135.

ndkimg y^Q ioti toO axAcpovg olov.

i9(/iw']

vid.

Indoctitis

XII

ad Vesp. 493.
atque

apertius

5).

14

dic"

210

RANAE.

ETPiniJHS.
T&v TtoXtr&v

ei

vvv

olGt

TttOtsvofisv,

rovTOtg amGTT^Gatfiev, olg S^ ov

^^wjtte-O',

144:8

TovTOtGt iqriGai^eSd^ , tCcag Oco&et^sv av.

1454

u' 8at liyeig

JIONTSOS.
6v;

AISXTAOS.
T7]v TtoXiv

1455

ng&Tov

Tiet j^^^raf

vvv

TtoTsqa Totg

iiot

cpQaaov

^(^ijffTorg

AIONTZOS.
jtoQ^ev

1449

sl

vvv ys Svatvxovfiiv Iv tovtoiai, Tt&g

ticvavti'

av nqattovteg

aiu^olfied'

oi)

av

JI0Nr202.
sv

0)

HaXdftyjdsg,

tavtl notsq

J)

aoqxatdti] cpvaig.

aiitbg rjSQsg

Ki](ptaocp&v

EYPinidH2.
iyu]

/iidvog'

1448. ow9stfisv V] aw9sit]/nsv

1449

tbtg

d'

igiSag KrnpiaocpSiv.

et multi, atu^oifieS'

Kock.

sq. Del. Dindorf, recenti alicui interpolatori tribuens.

1450.

av

t&vavti^

Dobree]

t&vavtia

tovvavtiov Lenting

codd.,

coll. Plut. 15.

||

ng&tTovtsg V] nq&^avtsg R.

1451

1453.

Versum 1452 (immo 1452

ab Aristarcho et Apollonio simul

damnatos esse docet scholion. Quod tamen versum 1452 nunc omittunt codd. complures, versum 1453
omittit R, huius rei causa non fuit veterum criticorum de his versibus sententia

cum

sed

versibus 1437

nomen

1441,

Kijcpiaotpwv

sonat nescio quid

(cf.

in

sq.)

a quibus seiungi nequeunt,

utriusque fine lectum. Versus 1453 Aristophaneum sane

Eq. 1203).

Etiam versum 1451, quocum cf. Thesm. 770 Eupol. fr. 351 PJat. Phaedr. 261 d,
Dindorflum secutus, quoniam praestat Dionysum opinionem suam nonnisi
utroque audito edere, aptior autem est hic versus cum mirificum illud de acetabulis inventum protulit Euripides quam post prudens sed simplex admodum consilium de rep. administranda. Deest versus in S et apud Plut. Alcib. p. 199 a.
eieci

1454. XsYstg av] av Xsystg V,

av

ti Xsystg

R, av ;

ti Xsysig;

Fritzsche. Cf. Ach. 803

Av. 1656, 1676.

1446 sqq. Idem consilium supra de1455. n69sv^

cum

gnatione negantis hoc

tivi

cum

venit

indi-

ut nolog adiec-

mente
mentem tibi
istiusmodi aliquid? (nos: hoe komt

usus, de quo vid. ad vs. 529;

supplendum

est:

undenam

er

Cf.

risu vel
est,

aan? waar haalt gij het vandaan?)

Menandr. fr. ad vs. 902 allatum.
Redit adverbium ita adhibitum Vesp.
204, 1145 Eccl. 389, 976 fr. 634, 655
Eur. Alc. 95 Androm. 83 El. 657 Plat.
cf.
noX
Crat. 398 6 Conv. 172 etc;

ffij

derat chorus vs. 718 sqq.

in

Lys. 383.

211

RANAE.

AIEXTAOZ.
roig TtovriQotg d'

fjderat

AIONTZOZ.
iasivr}

dijt

01)

ccXXcc

y,

nQog ^iav.

jr^^rat

AISXTAOS.
n&g ovv
f}

1460

rig

ccv

x^aiva

ffijTE

evQL6y.e vr}

GcoGete roiccvrriv TtoXiVj

fiTjre

6i6vQa ^v^cpeqei',

AIOJSTSOS.
Ai% eiiieQ avadv6et

%dkiv.

AISXTAOS.
av

ixet g)Qd6ai(i

ivd^aSl d'

^ovlofiai.

o^i)

AIONTSOS.
S^ra 6v y\

(iri

iv&evS' dviei raya&d.

aA.A.'

AIZXTAOS.
rr}v

oxav vo(ii6(o6i

yriv

1456.

Totum Dionyso,

1459.

^u/iKpfQn]

vs.

noXefiioav

1457 autem (ut sequentes) Aeschylo tribuit Bergk.

quem secutus Bergk aiavqa scribit,, ne tragicorum

R,

av^icpe^ei

me

metricao adversentur huius versus numeri. Quae inutilis

arti

quoniam non versus Aeschyleus nunc

1460

1466.

Kock,

Delet

sed a comico

1460. sYntQ]

iudice est cura,

flcta

sunt quae h.

1.

oi)

ixeh,]

diJTr'

/]

cf.

av evtaxtog n6hg,

1459.

mentum

i)

Haec erat

onov

It'

1462.

hac locutione

^f^larva

et

scholion, e pellibus
fiebat,

divitum

cf.

comparatione igitur

vid.

/^lari-a

autem

toiig

etc.

1132. In

sqq.

signiflcat tovg

Uvievai

dcviei

Idem

thya^di.

novtjQovg (vid.

aoi

etg (pdcog,

t(bv
I

iu

attov tade

ia9X(i

179).

1460. Omnino excogitandum est aliquid,

Sevg'

huiusmodi locutionibus
valet hvane^neiv, cf. Aesch. Pers. 220

ovillis vel ca-

Vesp.

fiXenovaa

quod

Arist. fr. 488^''

(manes mortuorum) 6evQ

t&Ya9<i. In scholio affertur versus

iivelvai
ixei

etc.

160 aito/nata 6'

fr.

tltyaS-&,

icviei

altov^ed-^ aiitovg

ut dicit

Vesp. 738, 1138

erat,

XQtjatovg, aiaiiQa

enim

Cratin.

Cf.

^eig

aitotg

vesti-

vilissimum aiavga.

/^aj?;^ elSog tittHoOg,

eodem sensu iungitur

futuro

Nub. 1035 Vesp. 1263 Ran. 13

yivoir^

pretiosissimum

sibi

cum

tintq

av

xti.

proverbiali

In

opponuntur

fiat

siquidem inter vivos redire cupis. Particula

vs. 1144.

item Ach. 73.

1458. Cf. Av. 829 ncbg ovv

vs.

illorum

i)cet

rtg6; fiiav]

prinis

nisi

Elmsley ad Ach. 178, ne post primam anapaesti syllabam

ipse tamen complura huius libertatis exempla proferens.

1457,

nequit

fleri

comm.

Seager.

tjnfQ

1462. dijta]
incisio,

quod tamen

opinor;

iure

loco signa ponantur lacunae. Vid.

illa

afifertur

Aeschylus.

dicit

ad

r&v

r^tjv

abv n6aiv JaQeXov,

texvip

Choeph. 147

ia9Xwv

1463

ne/tinetv

fj/ncv

te

ytig

.
|

^veQ^ev

di no/nnltg ca9tr

avcx).

1465.

Neque

e tragoedia aliqua

212

RANAE.
slvat acpsrsQuv, Tr}v 6s 6g)stSQav xg)v itoXs^icav,

1465

TtoQOv Ss tag vavg, aTCOQiav ds rbv noQov.

JIOISTSOZ.

sv^

diHaGrrjg aiira KaraTCivst fiovog.

TtXriv

nAOTTSlN.
KQivoig av.

JIONTZOS.
6(p&v KQiSig ysvT^Osrat'

a^rtj
,,aiQiq60(iai

yaQ ovttsq

^Sfivrjfiivog

vvv r&v &s&v

ipv%ri

tj

&sksi,.'^

ETPinUHZ.
1470

firjv

rj

avd^stv

mfioGag

oi)g

otKad\ atQOv rovg

(i

cpiXovg.

JIONTSOS.
yX5)66

15
1465. n6Qov\

(p6Qov

Ojiiwjitojc'",

Bergk, quod

tag vaug, (tipoqlav 61 tbv tpoqov,

E]

1466. nX)iv y

ferri

quam

ye nXr^v V, nX\]v

AlGyvlov

atQr\6o(iat.

d'

nequit nisi versum

sie refingas: tpoQov di

sum commendaturus.
Bergk, nisi quaedam exciderint.

lectionem non
pauci; vvv

d'

||

avta\ ndvta Blaydes.

1470. &vdieiv

Blaydes] &nd^stv

fi

1471. /^waff']

yilcurr

^i

codd.,

?/t'

aquv Paley.

codd.

cum

haec desumta esse neque presse sequi

dictionem tragicam luculenter testantur
numeri soluti. Quae autem Aeschylus

(anno 425) a Cleone nuper essent aucta;

Periclem ibi dixisse versus 1463 1465,

nunc

cui alium obiecisse atenim tuus iste iudex

profert, Periclea haec est sententia,

IltqtxXeovg yvcb/ntjv Xeyti, ut recte scho-

ttjv

lion

et Suidas

s.

v.

IltQtxXfig

observant;

cf.

ipsius Periclis verba Thuc. I 143 4

i]v

t'

int
ini

i'lfitlg

tijv
ti]v

xdoQav
ixtivuv

fjfiS)v

praeterea Thuc. II 23 et 55
1465.

Voce ndqog videtur

'/cuatv,

nt!^fj

nXtva6fit&a

',

vid.

ad

noQtatdg, de quibus vid. vs. 1505.

1466.

Non possum non

in

ita nunc quecomoedia, ubi ceteroquin de

ea re ne verbulum quidem auditur, et

tempore quo etiam elg tl]v diw^eXiav (vid.
ad V8. 140) permagni fierent sumtus.
Quapropter identidem recurrit suspicio,
ex Eupolidis Demis (vid. ad vs. 1431) esse
versus 1460 1466, quae fabula paucis

annis

post

Periclis

mortem data

sociorum tributa

merces a

(iudicum

quicquid in

te instituta) comedit

aerarium conferunt

socii.

Itaque Kockio hos versus damnanti adabicere tamen nolui, quia sic

stipulor;

lacunae

signa

pro

enim

iia

essent ponenda,

Aeschyli

aliquod

re-

sponsum.

Ex Euripide desumtum arbitror

ad vs. 64), certe dictionem tragicam arguunt vox
Uwxi] et disyllaba
verbi forma 9eXti (vid. ad vs. 533 et ad
1468.

mirari Diony-

sum de mercede iudicum

rentem

et

requiritur

etc.

alludi

heliasticon

et

est.

(vid.

i)

Vesp. 493).

1469

sq.

Post

Euripidi aliquid
litigantes

in

scenam

deum

igitur

promisisse

priusquam

scenam eruperunt

tragici,

sumamus necesse est.

1471. Hoc quoque ex Euripide suo
habet

deus

(vid.

ad

vs.

64),

qui

suo

213

RANAE.

ETPiniJHS.

MONTZOS.
syco\

SKQiva viK&v AiGivXov.

ov;

yccQ

xt,r}

ETPiniJHS.
^

ai'axiOxov SQyov TtQOG^Xiiteig

elQya^iJievog;'^

JIONTEOZ.

1475

5'

aiaxQov^

ijv

xotg

^ri

&e(0(iivot.g

dox^jj;"

ETPini^HZ.
6%ExXtS, TtSQtOTpSl

G)

Sr}

(IS

xs&vtiKoxa

JIONTEOE.
xig oldsv si xb ^^v

1474.

'dgyov /fQoa(iXe7tei?

codd.

TiQoa^kejttig

ju

ftev

tiQYaa/aevog]

iaxt Kax&avsiv,^'

^pyo*

plerique aperto errore,

(//

fi

'^qy^'''

?pyov V,

om. R)

/u

tiQYaa/nfvo?

nQoa^Xintig

iQyaaiiutvog

f^

pauci,

hoc quoque vitiose, sic enim pes quintus peccat contra legem Porsonianam nam
non ipsius Aristophanis hic legi verba, sed tragicum esse versum, iure statuit
;

Fritzsche.

101 sq.

V8.

Thesm. 193

sqq.:

lywye.

f]/iug

/a/petv

oi)

rf'

iugulat; vid. ad

Simillimus locus legitur

inoitjadg note

leqa

eum

gladio nunc

sibi

EvQtTtidt].

ti %ativ;

na-

}(aiQeig oqSiv (f&g,

(Alc.

doxtXg";

itv9Qtartu)v

Av. 1638 d

dai/u6vt

stuprum

Macareum
vs.

(cf.

patri

850)

vehementer se increpanti respondentera

doxij

<J'

(fr.

ataxQ^v,

i''

haec

19),

/tlj

roTat

verba

/Qw/ii-

leviter

mutata nunc iu eum retorquet Dionysus.

Etiam versum qui praecedit Euripideum
esse cum Fritzschio censeo, Aeoli autem
ad Macareum haec fuisse verba suspicor
cf. Thesei ad filium dictum Hippol. 946
sq, (Je/^ov d*, inetdij

t6

aov

y'

elg /uiaa/i

ilLijXv^a,

nQdaconov 6tvQ' ivavtiov natQi.

Eodem autem

iure

vs.

82.

quo Hippolyti dictum,

tt9vtix6ta]

vid.

quae

Ultimum quoque hoc dictum ab

Euripide mutuatur Dionysus

ipso

ad

509 observavi.

1477.

in Aeolo fabula

propter sororis

votg

ad

Tloaetdov.

fecisset ri

Stob. Floril.

1476. neQtoiptt
cf.

582 d Plut. Mor. 33 c

Athen.

vid.

1474 sq. Nunc quoque verbis e suis

dramatis petitis confutatur Euripides.

cum

In proverbium autem abiit

diudicetur.

ixpegeiv.

1472. &vQd}nwv]

Qui

id est nullo iure, nisi e contextu evulsus

fere,

691)

vvv iXniaijg tb aov y.ax6v

/xfi

de quo vid. ad vs. 101 sq., hic quoque

versus infamiae nota adspergi potuit,

(vid.

facetissime autem, ut prae-

vs. 64);

traglci sententiae, haec quoque a comico est traducta. Quamquam

Hon dignum profecto erat hoc dictum
Euripideum quod popello deridendum
propinaretur, neque Aristophanes is erat
qui suo pretio aestimare posset versum
infinitae tristitiae plenum, editum a poeta

cedentes

qui

quantum

in vita

humana

esset inane

penitus persentiret, et frustra quaereret

rerum terrestrium vicisvana mortalium commenta satis certum esset et stabile et

fide
dignum. Simillima Socrates ille
quod

inter tot

situdines

totque

214

RANAE.
t6 7CVEIV Ss detTtveiv, tb Se na&evSeiv xoSdtov;

nAOTTSlN.
%oi}Qeite

w Ji6vv6\

xolvvv,

ei'aoi}.

JIONTSOS.
xi

Sccl',

nAOTTSlN.
1480

iva ^evlam aq)ca tiqIv aTtoTtXeiv.

JIONTSOS.
ev xoi Xeyeig

xbv /dC' ov yccQ ayjd^o^ai x&

vrj

(Omnes domum

TtQdyfiaxi.

intrant.)

xopoi:.
(Cantus.)

14821499.

vs.

Antistropha

fjLandQtog

1.

dvrjQ e^cov

1478. Interpolatori tribnit vYelsen. Et est sane nihili;

scribenda propter particulam

sunt

signa

fiiv

sed

si

deletur, lacunae

versus praecedentis. Subsimile est

^fjv iiTts /uoi tl iatt;

nlveiv (pr;iu
iy^oPro verbo
quod probat Kock; Fritzsche coniecit Tteivtjv 6i to diinretv,
Blaydes multo deterius tb nvttv Si /tiviiv. Pro substantivo xwdiov infinitivum expectat vdSande Bakhuyzen, Biaydes tentavit dtayQvrtvetv coll. vs. 931, vHerwerden

Antiphanis
Ttvetv

fr.

231

to

dh

Elb.^ habet novslv,

avvvoetv.

vulgo),

cf. Pac. 934. Hermann vero ad versum explendum

cum veterum quibusdam tribuens quae Plutoni dantur

addidit Brunck;

1480. toil
^evlauai

legebat

Bergk

(cboro

atpw,

^eviaoj 'ytb

1482. /naxdQiog]

/uaxdQiov

Meineke qevi^ca acpw.

quod placuit Aldo Brunckio Wakefieldo Blay-

schol.,

Platonicus plus semel fudit, qui

ipso die, quo

ilIo

moriendum, perPhaedone dialogo),

erat ei

multa disputavit (in

hanc esse mortem, quam nos vitam putaremus, cum corpore animus tanquam
carcere saeptus teneretur, vitam autem
esse eam, cum idem animus vinclis corporis liberatus in eum se locum, unde
esset ortus, rettulisset" (Cic. pro Scauro
II 2). Ipsa autem Euripidis verba, quae
etiam

vs.

1082

in

ridiculum

comicus, haec fuere:

iati

xat&avetv,

tig

th

d'

detorsit

ol6ev el tb

xatd-avetv

f^v

fiev

itjv

y.&tw vofii^etai; (fr. 639, e fabula

yido). Cf.

fr.

830

tig J'

ol6ev ei

^iiv

6h

y.exXijtai

cpyj/iii

9avetv,

t6

^tjv

ixallov tov ^XerieLV tovg, (hoc

tum)

fii]

dignum

xaX&g. Notatu
est

rem

ficare

S^vtjaxtiv

363 tou? xaX&g t9vtjx6tag

lati; fr.

eum
veri

item

e.

quod

a multis

g.

Soph. Ant.

in

autem haud
ita

similem

Antigonae

non recte

521:

evayri t6i6e quis

qui

tig

C^r

corrup-

roget
sibi

nobili

in-

signi-

videri;
dicto,

est explicatum,

oi6ev

el

xdtcu iatlv

praestat apud inferos non

documentum haberi hoc meum (quod

nunc mihi exprobratur) facinus. Cf. latinum nescio an.

pietatis

Po-

1478.

tovd'

spurius.

Versus graviter corruptus aut

215

RANAE.

ds jtoXXoiGiv fiu&Etv.

itccQa

1485

oSe yaQ ev (pQoveiv doxi^Gag

ndXiv uTtsiOiv oinad^ av,

ii^

aya&co

iii

ayaQ'& ds totg savtov,

fisv

roig itoXixaig^

^vyysvsGi re nal cpCXotai,

1490

6ta t6 GvvsTog slvat.

Antistropha

X^Qtev ovv

fir}

2.

UaniQdxst

TtaQana&iqfisvov XaXeiv^
ccTto^aXovra fiovGtn^^v,

rd re fieytGra naQaXntovra

1495

T^aycodtXTjg re%vrjg.

rrig

rb

im

(J'

GefivotGtv XoyoiGt

%at GxaQicpriGfiotGt Xi^qcov

StarQt^rjv aQyov itoteiGd^at

TtaQacpQovovvrog ccvdQog.

parum

tamen, opinor.

Nam

apte dici possit et saepe dictum

hoc vel iUud vel etiam homo huiuscemodi, inde non sequitur dici etiam potuisse beatum est vir prudens, adiectivum
enim ^iaxdQiog non est ex eorum numero quae dativum aliquem vel inflnitivum
finalem poscunt admittuntve.
/ ] multi codd. omittunt.
1486. au Dindorf] auS-tg codd.

desio,
sit

recte

molestum vel dulce (mihi,

tibi,

aliis)

licet

est

||

1489.

(piloiai

Dindorfj

noUoTatv]

1484.

neutri

cf.

Eq. 342

eix6;;

Ach.

Plut.

Prom. 51

tui

xai ne/toi9(h; &iiui;

48

703 Thesm. 839

to)

toiito

y.()ivei^

t6) /qij
rai

y&Q
Aesch.

lyvcuxa toiade.

1485. doxijaa;] vid. ann.

crit.

1491 sqq. Vid. ad

959.

1494

generis,

est

ivavta ; Nub. 385 tovti

i/iou /Ityejv

niateueiv;

codd.

Item Av. 704 nolln^

multis argumentis.
Ji;/lo>',

cpiXoig

sq.

Artis

vs.

ad

vs. 737.

propter in Acharnensium fabula ipsam

artem sibi extorqueri clamat, cum Dicaeopolis Telephi

eiusmodi
1497.

supra

vs.

baculum canistrum

axaQKpijanoTai

819821

vidimus vs.
1008 sqq.; Euripides vero totus est in
artiflciis rhetoricia scenicis musicis
quaessent iudice Aristophane

Ziiqwv']

simillima

(ubi vid.) et vs. 881

de Euripidis poesi sunt dicta, idem autem

valet vox axaXa^vqn&tta Nub. 630. Vox
axaQi(pnafi6g scarificatio

tragicae neYiata quae

alia

sibi expetit (vs. 464, 470).

dta-

vel

xataaxaQtipav

Athen. 507
14 98.

&Qyov

c)

ducta est a verbo

(Isocr. VII 12

scarificare, difjindere.

SiatQi^ijv &QYO* noitTa9ai] id eBt

6tatQi(ietv,

otiosum desidere.

216

RANAE.

EXODUS.
(vs.

15001533.)

Pluto, Aeschylus, Dionysus.)

(Foras redeunt

SCENA VIGESIMA TERTIA.

Pluto, Aeschylus, Dionysus, Chorus.

nAOTTSlN.
1500

aye

drj

yaiQOiv, Alaj^^vXs, xcoQsi,

nal 6&^e Tiohv

rrjv

v^ereqav

yvm^acg aya&atg, %al naiSevGov

rovg avorirovg' JtolXol d'

eloiV

Kai dbg rovrl KXeocpcbvrt cpeqmv,

(Ensem

1505

ei porrigit.)

%al xovrovGl roiGt noQiGraig,

MvQiJLr]Kl

O''

ofiov Kal NiKOfidxo),

(Laqueos

praebet.)

ei

1501. vfieteqav Scaliger] fj^stiqav codd.

1505. tovtoval Bergk] tovto

et

Suidas

s. v.

nXovtmv,

Bentley

tovtdc, alii tovt\,

tovtoiatv.

1500. Cf. Pac. 154

iclilC

aye IlriYaai /oipet

1501.

sium

ri/i'

i^steqav^ vestram, Athenien-

1504. tovtt] recte

brevi post

tro |(/)o?

interpretatur

Eanarum fabulam actam

vita

revera per vim est erepta, vid. quae ad

678 observata sunt.

1505.

tovtoval]

sc.

toiiq

(iQoxov;,

sic

noQtatai;']

ut

nomen

indicat

(vid.

Anecd. Bekk. p. 294) ita dicebantur magistratus quidam, quibus mandatum erat to
rtdQovg (i. e. novos reditus, cf. vs. 1465) fi;-

Qui cum praeter hunc locum nonnisi

ab Antiphonte VI 49 (simul cum TtcaXtjtatg
et nQaxtdQOi, satis ut Jiic contemptim)

tstv.

belli

in

oratione brevi post cla-

habita, probabiliter RScholl

Th.

hon.

Mommseni

p.

454

hunc magistratum ultimis

annis extra ordinem esse creatum,

statuit

qui aerario

exhausto novos reditus pa-

raret. Conferri

possunt quae de improbo

Demosth.
IV 33, ubi praeterea vox Tfo^nafaj legitur,
non est proprium magistratus cuiusdam
dy.oatoUyio dicta sunt vs. 363.

nomen sed merum nomen

TtoQi^etv

1506.

siae

agentis a verbo

ductum.

homini aliunde ignoto.

hunc scripta est LyXXX, unde discimus eum

MvQ/urjy.i']

]Vtxo/u.dx(>>]

oratio

servi

recte scholion.

(Comm.
sq.)

scilicet.

Kock, perperam scholion axotviov tiqo;

&Yxov)]v, varianda enim fuerunt mortis
instrumenta, Cleophonti autem viro turbulento et bellicoso Pluto aptius multo
et iubet ex merito scire
mittit ensem
De Cleophonte, cui
quid iste velit."

vs.

commemorentur in

dem siculam

Xaiqmv.

publici

in

fuisse

filium,

vnoYQafi/ua-

autem munere (cf. vs. 1084) cum

fungeretur anno 410 unum e votto9etat;
tito;

extraordinariis

deinde

nonnulli

esse

creatum,

electi

sunt

quorum
itvayQatpTi;

vo/uvDv, qui intra quatuor mensium spatium leges Solonis accurate denuo de-

scriberent stelisqne lapideis insculpendas

RANAE.
toSs d'

(Venenum

1510

dsvQi Kai

ifiE

xi)v

MQXSVOfXO),
in phiala ei dat.)

avxotg raiioag ^xsiv

Kul (pQa^^

&g

ra%i(og

fjirj

217

(liXXsiv

(li)

iyo)

^kco6i,v,

rbv }iit6kXco Gti^ag avrovg

vrj

Kal ^VfntoSiGag

Mdsifidvxov xov AsvKoXocpov

(isr

Kara
15101514. Dionyso

nysum

yi]g raiicog

aTCOJtifiipm.

Palmer, vix ex mente poetae; neque enim in Dioneque ilxtomv pro icnekf^ojaiv sic aptum.

tribuit

cadit huiusmodi officium,

1510.

om. codd. complures, hinc devQ

iyto]

ijxwaiv vel

x&ria Blaydes. Cf.

"jxoiai

vs. 1514.

xav codd.

1511.

x;v]

1514.

icno7iiiJ.xiJO}\

tamen addens post

Quo

curarent.

Blaydes, qui

xaTaniiLnpo)

thv

*}

An6lXm

ferri

officio lente et perfunctorie

impudenter per sexcennium iterumque

et

malit

xat&ntfxWov

1510), ipse

vs.

(cf.

non posse imperativum.

hoc absente

et invito Athenien-

ses infelicissime ad

Notium cum Lysan-

21),

post pulsos triginta viros per quadrien-

dri classe

dlmicarunt

nium est functus, si fides habenda est

omnibus criminibus quae adversus eum

cuius rei

culpa quin Adimanto magna

Quapropter
eum nunc habet Phito.

protulit accusator.

num

1507.

intellege

0(5]

genera

mortis

apud Diod.

nunc

Sic.

resti dig-

xdiveiov.

Tria

coniunguntur,

XIX

11

ut

Aelian.

ex parte

bium

(ibid. 5

11 sqq.),

tribuenda non videtur du-

sit

optimates autem eo crimine abusi

sunt ad accusandum iterumque in exilium

pellendum Alcibiadem. In annum 406

tum

alii

creati

(ibid. 5 16);

sunt

praetores

cum

quibus

decem

post proelium

alibi

ad Arginusas uno Conone excepto omnibus

abrogatum esset imperium, Adimantus et

HQXtv6n(o\ ignotus est hic quoque.

1511 aq. atiia;...xal ^vfinodlaag] tanquara servos fugitivos, dQanirag iatiyfie-

Philocles Cononi dati sunt collegae (ibid. 7

Var.

XIII 36 Soph.

Hist.

fr.

755

saepius.

vovi (A.V. 760) sive atiyiuatiag (Lys. 331).

Cf.

adi.

iv/unov?

Mimiamb.

Arist.

fr.

865 Herod.

1).

Sequenti anno Adimantus

permansit

1513. Jdimanlus Leucolophidae

fllius

9 5,

32 Lys. II 58),

XIV
cf.

causa ponitur, unus est e viris quos e

sophistarum Euripidisque disciplina pro-

Conon (Dem. XIX

fuisse nihil luculentius

diisse questus est

Lysandri erga

Protagorae
Plat.

1.

addictus

supra Aeschylus. Inter

admiratores commemoratur

optimatium autem factioni

erat. Anno 407 cum praetor

1.,

sab Alcibiade militaret (Xen.

Hell. I 4

38 Pausan.

aliquot mensibus

post actam nostram fabulam

fr.

praetura

mox cum

Xen. Hell. II

210 in scholio, Plat. Prot.

315 I? Xen. Hell. I 4 21), cuius nominis
brevior nunc forma Leucolophus metri

(Eupol.

in

16) et

coUega Tydeo naves ad Aegos flumen

prodidit Lysandro (Lys.

IV 17

III 96.

(ibid. II

utinara

promisso suo stetisset Pluto! Cuius sceleris

reum

captivos

fecit

postea pristinus collega

eum

191), nec insontem

uni Adimanto

32).

quam
cum

omnes ipsumque adeo praetorem

Philoclem post pugnam

1

demonstrat

clementia, qui

pepercit

interflci iuberet,

(Xen.

Hell.

II

BANAE.

AIHXTAOi:.
1515

xavra

6v de xbv d'&KOv

TCoiYiGca'

tbv ifiov TtaQccSog 2o(poxXei rrjQsiv

Kal SiaGa^siv, ^v aQ

devQ

iyd)

rovrov

acplxcofiai.

iiors

yccQ

iyo)

Gotpia KQivco dsvrsQov slvai.

1520

OTtag

d'

fiS(ivri6o
K,al

6 itavovQyog avrjQ

ipsvdoXoyog Kal

rbv &aKOv rbv ifibv

slg

(iriSsTCor

iyKad^sdstrai.

ccKoov

(ir}d^

^cofiokoxog

nAOTTSlN.
(paivsrs roivvv

1525

rovrca

'{}(isig

XafindGtv iQatg, x&fia

TtQons(jLitsrs

roiGtv rovrov rovrov fisXsGtv

Kat fioXitatGtv KsXadovvrsg.

domum

(Pluto

Chorus facibus accensis deum

intrat.

et

poetam

discedentes canens prosequitur.)

1515. &axov Bentley

unde

credibile.

est

&

(cf.

&&xov codd. pauci, &q6vov V B et pleriqae;

non recte, nam sedem in scena conspici non
videtur d-Qovov, ut in formula Homerica elvl &Q6vtp

1522)]

vs.

tdvds 9q6vov Thiersch coniecit,

Glossema

199 O 150, ubi

igitur

iv &ixtcp rescripsi (vid.

Enchir. dict. ep. p. 536).

Bergk; sed Sophoclem

1516. 2o(poxXef\ tovto)

cum

Plutone in fabulae exitu pro-

cessisse vix crediderim.

1517. tfiafftofstv E] ffo(t)tn' cett. ; Bentley fioi (praestat i/xol) aw^$iv, ut est Eur.
Phoen. 508. Bergk verba xal (dta)au>^siv delebat.
oq iy'" ^**] avS-ig lytb vVelsen,
eodem consilio versu sequenti Meineke au ixoj/uai, equidem *devQ' inavel9vi.
||

1522. 9axov'] &(bxov codd. complures;

1525.

SLajUTidatv

cf.

Blaydes] Xannidag

l{e)Qatg

vs.

1515.

leQag codd.

cf.

Nub. 586

etc.

1526. tovtov] iavtov Bentley.

1515

Eadem verborum

sq.

structura

navovQyog

&r)jp]

cf.

VS. 80.

totg

1521. ^ujnoXoxo;]
axtov']

ne imprudens quidem.

vox poetica (ut 9aaaeiv,

Vesp. 1482 Thesm. 889) apud nostrum
redit vs. 1522 et Nub. 993.
1516. SotpoxXei] metri causa nunc pro

Hyperbolicum hoc

genus loquendi,
oud' av axmv
Nimis accurate verba

in

-xXeei.

axovta

est Pac. 729 sq.

itxoXov9oig

1515.

vs.

(pSjfiev

naQad6vteg

tic axevri

1523.

atu^eiv.

9^5x01']

ti]Qeiv]

nuDC enim

in eo sedet; of.

>;v

1520.

fiifivriao

ut Aeschin. II
&Xtj9eg

ap'] vid.
(J'

ad

vs.

oniog

cum

fut.]

cura

S?

explicantur:
Xtt^6vteg

firi6i

el ttveg

xa9iaai

i9eXri-

aovaiv.
tpalvete'] cf.

1525. Xafindatv

175.

uti..; item Nub. 887, li07.

sic

tovtov

vs. 358.

est

153

oiidhv eXrtoi.

scholio

1524.

,790 sqq.

1517.

/ui^d'

cf.

Nub. 586 Ban. 1362.

cf. vs. 340 sqq.,

iQalg]

350, 446 et ad vs. 316 sqq.

1527. xeXaSovvteg] vid. ad vs. 383.

219

RANAE.

xopoi:.
TtQ&xa
slg

1530

svoSlav ayaQ^riv

(lev

8s TtoXst

xfi

ccTiiovxt

notfjt'^

cpaoq oqvv^ivco dore, daifiovsg ot

Ttdyfy yaQ

fisydlmv ayad^&v dya&ag

Kaxa yatag^
STttvotag.

ix (isydXcov dismv navGatfisd^

dQyalscov x

av

oijxaig

iv 8nloig ^vvoScov. Kksocpmv ds (xaxBS&m

xal dXXog 6 ^ovXofjLSVog xovxcov naxgtotg iv aQOVQaig.

quod probari nequit

1528 sqq. Uni coryphaeo tribuit Arnoldt;

nisi

cum

illo

putes da8 von Pluton geforderte Aeschylische Lied zu erganzen habe der Dich-

Equidem a toto choro plena voce

quam a solo chori duce esse recita-

ter der Phantasie der Zuschauer iiberlassen."

cantatos esse hos hexametros statuere malo

admodum atque ieiunus foret dramatis exitus. Zielinski suspirecensionem fabulae in versu 1527 desiisse, deinde chorum exodii
loco Aeschyli carmina nonnulla ceciniase; quae parum mihi placet coniectura.
tos,

qui

tenuis

catur alteram

1529.

/?]

xi? (xi;)

1530. 6h E]

alii.

cett.

1531. ix] av Blaydes.

1528 sqq. Modis musicis ex Aeschyli

poesi notis Aristophanem nunc uti ex
vs.

1526

sq. apparet.

Etiam verba par-

tim ex Aeschyli dramate aliquo videntur

esse desumta.
1528.

suodtav]

in

Aeschyli hexameter
riQCitov

Verbum
74 etc.

kito

at6/iiatog

eiioStiv

scholiis
(fr.

confertur

34) eiodiav

/nhv

^ftOiUev^^dij?^.

Theopomp.

fr.

legitur

1530.

Cf.

Aesch.

Eum. 1012

ltya95)V lcya9ri Si&voia nolitatg.

Vox

i^ij

6'

ittivoiai.

etiam Eq. 539, 1322 de inventis usurpatur; cf. dt&voiat. Vesp. 1044.
1531 sq. Plane ut cives Attici nunc
loquitur chorus defunctorum.

1532. Klsocpwv'] vid. ad vs. 678.

1533.

TttttQioK; iv itQovQai?']

in Thracia,

quae ipsius Martis patria inde ab epicorum poetarum aetate habebatnr.

INDEX
RERUM ET NOMINUM
QUAE IN ANNOTATIONIBUS TANGUNTUR.

&iieXttQ6; 989.

Iphigenia

Hy&^iov poeta tragicus 83.

MYafii.uytov Aeschyli 1276, 1285.

Memnon

[J)

1270.

Myrmidones 932, 992, 1041,

cum

acc. epice

in ho-

&fi(pikako;

679.

av iteratum 911.

1264, 1400.

&Y)caXat 704.

ijuyi

norem 215.

963.

&YOQaiog 1015.

JVwie 912, 1392.

&YQtoTtot6; 837.

0;-si;?a

&YQ10VV 898.

P^r*^ 1026.

&vaia/vvto; 465.

1124.

&v&fiQaato; 553,
&va(iQiitteiv 510.

Philoctetes 1383.

&vaxvTttsiv 1068.

dytov 884.

Phryges 912.

&vafitatovv 1084.

HdsifiavTo; 1513.

Psyckoffogi 1266.

ivaveajetv 592.

&tivm? 146.

Sacerdotes 1273.

Aviivto; 659.

414.

Salaminiae 1041.

iracr/tav 902,

40 1).

55jo^m

c.

&9aX&tttvtoi 204.

5jA<ar

1287.

a&avato; 629.

Telephus(?) 1270.

dvcitpo^ov 8.

&9vQiotog 838.

Thressae 1294.

drvcJpoddfjxro;

Xantriae 1344.

M.v6QoixiSa Euripidis 53, 105

HYVQQto;

&ti

Tico?

&^i^fito;

^taxd,-

(?)

367.

apud tragicoa 464.

^tygj Eapolidis 308.

1406.

AiYvrtttot baiuli
A'i9a>v

cum

Achaei

Avacpl&atto; 427.

899.

&v9tat&vai 1389,

imprudens 1523.

axtoi'

A^lai^ovtyeffS-at

61.

280,

&vt(vat

iiV(Ji^pa 904.

^MojEuripidis 850, 1081, 1474.

Ji>lxt(*4cJ;?

aloi porriffe 498.

ia* ^ w* 928.

a?^ir laudibus extollere

377.

^/ajfi/ioK^^aOTmwo 1276,1285.

a^^cu; (o6x

&ioav

. . .

Aya))

comicus

Cycnus 963.

&fitlXavo;

1429.

OlaucM

&fii;

544.

epitheton 1150,
1058.

genit. 700.

lucem 1462.

ifvftydv;
&vtti.oYiat

140.

49.

A/uttipia;

in

cum

{?).

&vtt^aivstv obniti 202.

1422, 1431.

Choephori 1126.

1403.

&v9-oafiia; vini

&v9'Q(o7teiu}; ItYeiv

909.

i;ioJa)v

al6Xoi 248.

1264.

AvS-satrjota 216.

d/lafovsia 919.

471.

&vatstQafitxevo; 543.

altiaa9ai iavt6v 630.

&)civtjto;

sakyri-

184.

alfiatoataY>'!i
aivtYtJ-6;

drama

r^. 1021.

Euripidis 1182, 1391.

775.

&v6aa; 606.
avufetv 606.

14.

li^tov iui.ov

736.

&nav9Qaxi!^siv 506.
&A^t>l(iili]ro$ (?)

839.

222

INDEX.

icnsa&lsiv 984.

indicans

?>e 1279.

sc.

[iovXoftat

instramentam

&n6

121.

6ox{b

ano^XtTtHV 1171.
itnodiddvai 1235.
&noXa/.iii(livetv

icnoXeli

282.

yoiiipoj

78.

y*

1245.

itnoQQrita 362.

yvv(i(J(K?

ienoaeUa9ai 346.

ysrvorZo;

hnoaeixvuvta&ai 178.

ytyrf^T^^ott

anoao[ieiv 45.

yX&fiwv 588.

iinotQtayeiv 367.

rXavxog Aeschyli 1403.

icnoipTia^aL 490.

yXuitttjg [iaxxeta

cum

acc. 103.

icQovqaiOi 840.

:4QxiSi]no? 367

(?),

417.

MQ/eHaog Euripidis 1206.

1507.

.IdQxevofio;

^e/'? (^l---a^v) 591.

yiqXcvoi

(?)

367.

y/^Qag 1412.

dt'

yr(uitoi;rtos

877.

. .

357.

natdi^at)

iicv

149.

tt

an forte 175,

ei

FoQyiag sophista 1021.

etxoatoX6yoi 363.

477.

i'op)'()f;

6e

post negationem 629.

fti;

('-itofe;

(?)

Eupolidis 1400.

tlni ftoi interiectionis loco ad-

3.

hibitum 39.
post wantQ omissum 303.

929.

y^iy/rdreto^

elnev

(J(i(o;

Euripidis 1080.
1302.

in fine trimetri 298.

897.

^e

aiitonQefivo; 902.

ab igne 518.
Xafindda 131,

&/df^Vo; 838.

66.

insertum 965.

detv iv xXiftaxi

ndcaxeiv 253.

(J6tv(i

noietv

1093.

6eigei res indicabit

^i/iuoj

128.

956, 1104.

1261.

Eupolidis 1431.

6rjftoni9rjxog

ttg

tccg toQag

fl;

ttg

380.

911.

etoipeQetv in

fabulam 860.

e?ra in interrogatione 21.

618.

detvci

715.

eig.x6Qaxag 187, 607.

pronominibus demonstrativis

sponte 520.

eiQrivtx6g

eiaaiQetv tQtScne^av 518.

eia[ioXai

iavt6v 43.

(Jdirxvstv

rfap(}(irttfjv

avtoxofiog 822.

liadiatiy.dg

iavtbv altiaa9at 630,

iyxexo6evat, 479.

Avaivov Xi9og 194.

tijv

1327.

yovtftog 96.

daiea&ai dividere 828.

it<pievai

1423.

(?)

^yxairax^oi)tV 330.

c5'

ittpaiQsTv

6vatoxetv

yofttponayrig 824.

Stv 1001.

aii*(};

jQtkftata Aristophanis 73.

6to6exafitjxavog

atoXfio; 899.

avXrifiata

6ovXoi civitate donati 694,

SvaxQitwg e/tjv 1433.

179.

icaKwfiata 364.

vii!)'';

6bg xvaai 755.

^QOftaiog 478.

179.

yKi.^-of (r^v

y()i)ff IV

icaaXafiiviog 204.

fut. propositum.

66vai 233.

pronominibus demonstrativis insertum 965.

nominibns additum 794.

iinof.iatta9ai 1040.

icQeaxeiv

cum

fioi

mihi est 1421.

200.

y(i(Tt(i(u'

140.

6i(o[itXia

6oxeiv se simulare 564.

358.

^(oftoX6](og

1085.

tlta fittic tovto

1026.

elw9-cbg intrans.

1.

'Ex6c^^ri

'Exateta 366.
ixiiaiveiv

de vento dictum 848.

dictum 595.

JiayoQag Melius 320.

ix[iaXXetv

Baxxeio; avas 1259.

SiadQaainoXitrig 1014.

ixx6ntetv 572,

[iaXXavtiot6fiog 772.

diattat

ixftiaivea&ai 753.

[iax/eta yXwttrj;

574.

jicltQa!^QOv
/*ci((o;

357.

941.

^aQvatad-ftog 1397.
[idcaavog

mancipiorum 616.

4.

dtaxvaietv 1228.

ixnrivi^ea9ai 578.

ixtbg tihv iXawv 995.

dtaanaaS-ai 477.
dtatQi[iiiv notetaS^at

ixtQonai 113.

1498.

'dx^Qag yiyvea^ai 1412.

(5t'

fiSeXuQog 465.

6i&Qovov xQoctog 1285.

(rtpos)

(ii^Xia

1457.

Euripidis 943.

[iXenetv ti

562.

6ttevai

de fabula dictum 920.

Stxaatibv

merces 1466.

^ixtvvva 1359.

ttiv)

995.

iXeYXftv iXeyxea9at 857.

iXrjXv9evat adesse 1164,
';i;i(is

adi. (?)

ift[i6iXXetv

1285.

remo incumbere 206.

in[iaXXetv tijv 6e^tdv 754.

apa

cum

295.

/Ii6fieia

[i6axtiiia

892.

Jtbg K6Qivog{6) 439.

iftfteXeta

6invQog 1361.

"Efinovaa 293.

1280.

651.

^^acov (^xtAs

[ioXitivog

liov[itaviav

1223.

6taXvftaivea9ai 59.

/liarpa/ojtuxvo? 207.

/Jtav

Euripidis 133J.

/(e^iov

896.

fut.

268.

223

INDEX.
ivaQix6ttetv 1202.

iv xXi/uaxi 3stv

618.

xa9T]a9at 1103.

iv tavtib

i)<?/wj

blande

f]fituj(ioXiaioi

'HQaxXt]; gulosus 62.

1431.

lyrae 233.

{]Xetov

5^5x0? 1515.

sv nQccttuiv tolxog 537.

recusantis

tiiQtmdsiov juitQov

;?aW^ct| 1074.

200.

Andromeda

ina(pavaivta9at 1089.

Antigone 1182, 1391.

ixQ6g 936.
r]YtLV 666vta 815.

inax!*r]i 940.

Archelaus 1206.

&t]Qafiivt]g

^M^e 1080.

t]astig

Cretenses 1356.

0QV(itiv 768.

1118.

intltivat

insosi6sa9at 1102.

&so-ig

105(?).

53,

540, 970.

Euripidis 464.

/<?cifr

1317.

&Qaviov 121,

intfiattvitv 48.

Hecuba

1.'531.

&Qt]xia

ini6tixvva&ai 771.
int-dtiv 1038.

Hippolytus 101,931, 1043,

1079, 1471.

^p(ov 134,

intivat ddov 897.

Hypsipyle 64, 1211, 1320,

&v/iioXs(ov

xoQov 674.

intflaivttv

inixa9t]a9at 1046.
xdinijv

^;i(

Iphigenia

intatQoipai 1383.

ini ttva

1151.

dum

(ti)

Uvat ire ad ...peten-

69.

inttQtniiv 529.
initQiiittv

^t

1376.

(pvta9ai 1247.

Qijiia;

('(J/(v

Melanippe 100, 1244.

('dsa

Jf^/tf^er 1238, 1316, 1402.

i6tG}tai

Oeneus 72.

Woi)

Fhiloctetes 1400,

(e'va(

Phrixus 1225.

isvat

TV/^ymj 840
Temenidae

invXXta Euripidis 942.

eiif*^(fl(

tQYOv ((jor iativ) 590.

tvq>t]utTv

iQiliiv&og 545.

IfptcJ^o?

^^c(J<(v 914.

iX^Qag

814.

iQtiiQtfiiti]i

EQ/niji x^''*'""!

Ipp(v

1192.

if/o>'
l;iftov

"EQVit? 934.

/(yvetjS^c)

1412.

adverbio 1161.

cum

post od

adverbio 1161.

ju;

cnm

(frt

64.

xa( vvv

d/ueJyv^o?

iijYi]Qvg

213.

133.

ad,

Dionysi 297.

tjnsQ

'lotpuiv

iQxti^

perge modo 301.

obsecro

in

parenthesi

poeta tragicus 73.

Inno^aftuiv 821.

'

Inn6Xvtog Euripidis 101, 931,

'

Inn&vai 659.

1043, 1079, 1471.

750.

616.

'HyiXoxo; actor tragicus 303.

'HXixtQu Euripidis 1317.

xjjtjtpot)

685.

lar6novo; 1315.
('ajU(Js

t)iivXXtav

1235.

XSr'

futuro

iatQativftivoi 1113.
itiQ<f

ire

Aeschyli 1273.

ItQstat

IsQtvg

Xaai (sc.
Zi!);

ictpiivat

acc.

lnn6xQt]fivog 929.

47l<.

202.

cum

cum

InnaXixtwQ 932.

ianovdaxivat 813.
^ariv l;fov

archaice pro
ini

repe-

1205.

lfiovtoatQ6(pog 1297.

792.

(^(tWv)

891.

cum praecedentium

collocatum 745.

lingua favere 354.

((5('

382.

Ixstsvoi

404.

"Extdva
1126.

855, 1400.

1338.

'

Theseus 464.

^EQaaividt]i 1196.

1356.

petendum 69.

(?),

(?)

mons

237.

titione

303.

Stheneboea 1043, 1217.

Aeschyli 1021.

Cretae

Medea 1382.

Polyidus 1082, 1477.

745, 1126.

intajiottoi 1017.
'Ertrot ^nJ

"laxxog 316.

Pirithous 464.

int(pvX?.idtg 92.
^rtortri;tr

1232,

"leJa

Or^i!e*

571, 1018.

inttvx^^v (o)

Taurica

1309.

inia/t; 522.
initi]Qtiv

1041.

&U}QVxioiV 363.

Iphigenia Aulidensis 1400.

97.

823.

i/rt(j>j(;vjoi'

hirundo 681.

&Qr]aaat Aeschyli 1294.

1322, 1327.

forma 533.

&iXstv prisca verbi

Ei>Qtni6ovJeolus8b(), 1081,1474.

508.
inavaatQO(pt] 1102.

'

654.

^(?/o^^j 1400.

i-iotaaS-ai ttvt 354.

i/taivtiv

37.

'HQ&xXsia 651.

Eiin6Xt6og Caprae 308.

32.

naXtv 591.

J| &QXtii

t]Hi

lr28.

i0(J/a

1038.

^^A-lov

entis 1417.
siixoXo; 82.

fvaxevciLttv 523.

iv tSi /nfQtt

grato animo accipi-

tiidotifiovoit]?

inter vivos 82.

lv!^6idi

1291.

'I(p(yv(a (?)

'I(ptYsvtta

1400,

Aeschyli 1270.

Aulidensis Euripidis

224

INDEX.
Taurica

lipiyivntt

Euripidis

1232, 1309.
tx^vtg macellum 1068.

Caeneus 706.

"Jtoros

Panis epitheton 230.

xtQofiatag

XKpdXaiog 854.
Kri(ptao(pwv 944.
1

Custodes 1425.

Ki/uwXia

Phoenix 706.

xtv?v /aitvoi;; 827.

y.ad-antog indutus 1212.

ventus 1003.

xad-eatrjxdjg

xa9^a9ac

(^v

tadta) 1103.

282.

713.

xvaai (d6g) 755.

xvcov

de monstris dictum 1287.

xcbdtov

poeta lyricus 153.

Kivi]aiag

1328.

KvQrjvrj

xi9aQwdixdg vdfiog
yfi

Kwxvtov 472.

xi;v*;

xiinttQog 244.

963.

xmSwvi^etv 79.

x^au^ara flagra 813.

X(udwvo(paXaQ6nwXog 963.

KXtiyivtig 709.

xcuxvetv 34.

Kwxvtov

791.

KXttdritiidrig

xvvtg 472.

xa&' Uqujv iurare 101.

KXtta9ivr]g 48, 57, 422.

d)o$ iactus talorum 970.

xal in trimetri fine 298.

KXettocpSiv 967.

Xtbnrjv (i/lt)

xal

atque adeo 49.

ye

xal Mti /.tdXa atque adeo 864.

KXtocpSyv 678.

Kaivivg lonis Chii 706.

xXifiaxt [iv

xaxhi v7totontla9ai 958.

x^iieiv

xaXaft6ip9oYYog 230.

xXwatriQ 1349.

KaXXiag 428.

xvtcpaiog

xdcXXiata

blande recusantis 508.

xaXXi/oqog 45

xaXwg
tis

^ot)

(l;fet

blande recusan-

508.

Aa^etv 954.

dtlv)

618.

1174.

matutinus

emere 1236.

350.

1263.

roiv xpi^q>wv

XaundSa tQi/tiv 1087.

xrtutv 1198.

Xa/inaSodQO/iiat

x6,iaXog 104.

X6c/inta9ai nvQi 293.

x6xxv 1380.
XOXXtifftV

29.

^aoxcitov Sophoclis 665.

1380.

X6caxetv 97.

musarum

X(5;.;ia^o;

xaqdonog 1159.

xofifia 890,

Xea[ii6c!:eiv

avXtifiata 1302.

1039.

^(i.ita/o;
Xa/i^6cvtiv

x&nteiv 1073.

KaQixa

197.

mater Euripidis 840.

KXtttdj

07.

Xtt/idiv

homo

1092.

xd/unaa/ua 940.

Xevxog

xatadtixvvvai 1032.

xo/inoXaxtlv 961.

Xr]xv9etog /lovaa

xatadioQodoxiTv 361.

xo/ino(paxtXoQQi]/twv 839.

Xr]xv9it;eiv

xataxeXsvtiv celeusma edere 207.

xo/i\p6g

xataXtntoXoytlv 828.

x6ntta9at 425.

xataXi/ttv sedare 359.

xrfpaxa?

xatavtr\g 127.

xrfpaxa? (o^x /?...

967.

187, 607.

(fZj)

607.

;)

1200.

1200.

XrixLi9iov

1200.

Xrj/iatiag

494.

it/*ovtor(}j

1300.

1308.

871, 888.

216.

jli/ivat

xataQ&a&ai 746.

/ptv,^o,- (J ^io;) 439.

Xocptoc

xaraffrtS* deglutire 576.

xoQv9aioXog 818.

XvYia/ioi 775.

xatattXav 366.

XQatnaXoxw/iog 217.

.Jvxa[ir]tt6g 1056.

xari /cbQav 793.

x^avortoteiv

xattQtixta 505.

KQatlvog comicus poeta 357.

xaiTfppirijittfVOS

901.

xattatwfivXixivog 1160.
xarijf v
xattjXfip

60.

x^tiros 6i9Qovov

1285.

de homine iocose dictum

xpeoiv (r^v rts^t rtov)

KQrjttg Euripidis

1153, 1165.

xar' d(p9aX/novg XiYttv 626.

xerrat praesto est

(pretium) 624.

cum acc. 426.

cum acc. 383.

14.

XwnoduTr]g 772.

itt'

in flne trimetri 298.

985.

/latvig

/iax6cQwv eiw/ia 85.

191.

xattivai descendere 771.

r(?<^>^

comicus

^i;xt;

xparoj 1126.

x()'as

566.

1018.

822.

191.

1356.

xwxvetv xeXevw 34.

/laxQie
iUct^a

(xai ert) 864.

KQrjttxal /lovwdiat 849.

/laXXov /laXXov

XQiatv noitiv 119.

/ia/t/i6cxv9og

1001.

990.

xsx^aytiat

xQoxwt6g 46.

/idvr]g

xtXadtiv

xporetv 130.1.

/iav9dvw intellego quidreisit 765.

x^oyvd; facundiae 1005.

Mavta 1345.

xiXadog 682.
xev(}? vantis

530.

xevrai/ptxtu; 38.

xvavi/tjioXog 1318.
xiJ/io?

iactus infelix 1400.

KtQiiiQtoi 187.

Ktjxvog Aeschyli 963.

xtQxig arguta 1316.

xv/i<ktwv &YX(lcXat 704.

965.

MaQa9thv 1296.
/laQtvQouat 528.
;u& rctv

omisso numinis nomine.

1374.

225

iin)EX.
MvQftidovtg Aeschyli 932, 992,

Mtyaiveroi 965.
//yci/la

835.

/ieyttv

Hi&Ua9ai

1041, 1264, 1400.

rivog 830.

pompa

ftvarwv

316.

hostia 798.

409.

fitiQaxiaxrj

MtXavinnri Earipidis 100, 1244.

Me>ieay()o? Euripidis 1238, 1316,

1402.

imperf.

501.

Jv)

aQa et

infin.

1038.

dnwq

cum

fut.

cvra ut

1520.

Me/uvwv Aeschyli 963.

pronominibus demonstrativis insertum 965.

/uev

fieQog (^v tui /iieQti) 32.

i/ta&at 469.

fttra[idXXetv 8.
firj

cum

in

^i;(J'

axtov we

xt9aQwdix6g 1282.

vovv y^etv de consiliis inventisve

vovg

imprudens quidem

1523.
eiliptice 581.

MtXriaia atQwftara 542.

fttv9ouv 1076.
ftia&og

poetarum 367.

MoXwv

actor tragicus 55,

fiovwdiat 849.

ftoQfiovwn6g 925,

oii

nov suspicantis 522.

6/,

oiix

aXXwg Xeyw

ody.

tig

140.

x6Qaxag; 607.

ovQdvtov 8aov 781.

StvoxXerjg poeta tragicus 86.

6(p9aXfiiav 192,

^ov96g InnaXexrwQ 932.

dtpQvg 'i/etv 925.

^tiXov a^iov

dxetv causative

522.

tis

kvft(iaivtiv

736.

843.

;fa(^a)V

dictum 23.

pacisci 175.

^vftnodi^eiv 1511.

naXaiofiata technae 689.

^vvavXog 212.

ndXtv iq &QX'i? 591.

^vveaig 893.

ndXXetv intrans. 1317.

1262.

navovQyog 80.
n&vt' icya9& optima quaevis 302.

oyxog 1396.

TlavtaxXrjg

dYrtova9at 703.

navt66anog 289.

Oldinovg 1183.

(irrtos

scena tragica tractata

959.

oiae affei-

482.

fut.

815.

naQapXenetv 409.

naQaxovttv 1116.

naQaxoittv 750.

de manibus dictum 1362.

"OftriQog

naQafi&XXta^at appellere (cym-

1034,

naQaXrjQeiv 595,
ndcQaXot remiges 1071.

Ojurfynoj 750.

naQal6vta

Oftoftaartylag 756.

nuQanetaafta 938,

Movaai Phrynichi comici 1305.

Movaatog 1033.

ofo? ayo) ftvorrjQta 159,

naQ&nQtofia 881.

ftovatta ;f</l(ddva>v 93.

6Q&g 1234.

naQatQtbyttv 988.

fivxaa9ai de furioso 562.

^^aaiyovo; 1344.

nuQatpaivttv 1362.

Alrf^(jiUos

fivxxr']Q

poeta tragicus 151.

893,

in negatione

naQaxtv6vvtvetv 99.

nXoxai 186.

6^i5-laAoj
d|i)s

cum

263.

bam) 269.

1320.

Oivtvg Euripidis 72.

"Oxvoii

poeta lyricus 1036.

navv yt 1261.

oiv<iv9rj

1407.

oi6t (pQOvri^eiv 493.

oiJtt

Mr]diyic naQanercScaftata 938.

8C. /leyt

oi6tv nQottftav 638,

S&vrQiat Aeschyli 1344.

olfiw^ea9ai 178.

fiot

927.

(gv)

nQayfia 1215.

ov ri nov mirantis vel indignan-

Mjdeia Euripidis 1382,

fi)}

tlg

oi>6iv

Nvariiog 215.

olxtXa in

firj6afi(bg

oi6i

ovx ia9' onwg oix 640.

inivota 47.

iurei.

imo 103.

&XX(i

argentoa Athenien-

^vvriftvttv

indic.

fut.

508.
firj

Aristophanis 73.

augmentum

imperfecti

fteaog

Aeschyli 912, 1392.

mdiir)

dictum 696.

cum

268.

iie/nvrjao

oi yaQ &XX6c 58.

1280.

ve(pQixi

v6ftog

HtXtrridrjg 990.

fut.

o6 y(i^ in interrogatione 25.

sium optimae notae 722.

1273.

(?)

(Hercules

M*;i/r,;

jU{A.ilc(v

vtoxftig 1372.

voftiafiara

fieXiaaai sacerdotes 1273.

tv/otfit 945.

Niofiog

MiXr,rog 1302.

vavXog 270.

Ntxdftaxog 1506.

1336.

fitXavovexvBiuaiv

/utXtaaovoiuo;

oarQaxov 1190.
6a(pQalvea9at 489.

/UWQf/wytrv 798.
/uro*

1032.

6arQ6ixotg XQoreiv 1305,

156.

flVQQlvdjV

^QQog 222,
'0^yi)s

oroi; rtrfxa(

(?)

186.

'Opare(a Aeschyli 1124.

MvQaiva 475.

^OQtatrjg

Mi)p^.?| 1506,

6Qfta96s 914.

Euripidis 303.

(?)

819,

noQatiXXetv 516.

I7ii(ii'^?

1057.

naQOQccv 815.
nae;

cum

imperativo sing. 372.

226

INDEX.
nov in fine iteratum 1399.

afiiXsvfia

Ttdaxeiv taiitov 718.

noOg /q6vov 100.

(riv

UatQOxlLeidtjg 688.

7rp(ixw((

Ttavs desine 122.

nQ(f6v(ug 856.

7id(pXaa/ua 249.

rt^ctffcu

nii9ia 1391.

nQdtttav

Ileiql&ovi Euripidis vel Critiae

nqTvog 859.

^^rct/tvtoj

nQoavdav 369.

atdaig 1401.

1335.

rtdat] tBxvTj

tragoedia 464.
1037.

neqaiveiv 1170.

1038.

TteqideXv

cum

Tteqioqdv

part. vel adi. 509.

958.

UeQaai Aeschyli 1026.

646.

Ttrjvixa

(0

(Tttfstv

1511.

(Ttrot/S;

1178.

hierophantae 354.

atofiatovQY^g 826.

TTprf?

adverb. (insuper) 415.

rt(>is

/Jtav

1457.

atQetpetv 957.

atQo[isTad-at 817.

nQoaovQeXv 95.

atQO(pai 775.
atQ6(ptYg 892.

nQ6a](rifia

913.

atQcbfiata milesia 542.

nqottfiav {oidev) 638.

atcDfivXioavXXextdStjg 841.

nQovaeXeTv 730.

attafivXfiata 92.

Tf^couda'

de iactu talorum 970.

878.

atQs(iXovv 620.

nQ6ad-ioi dentes 548.

3.

824.

ffrp8(*/l()j

nQoaxaXeTad-ai 578.

rtie^Ofiai

708.

1281.

fieXcbv

nQ6noXog 1333.

nQoatdtrjg 569.

m&eiv 1168.
ni&tjxo; de hominibus dictum

22.

ate(pavog 329.

1315.

ninteiv

artodsrv percutere 662.

anovdi]v nottTa9ai 522.

/r^e 201.

jti^vtafia

THraxijdrfv

621.
toTxog) 537.

Tt^dpptfoj 587.

TteQinatoi 942.
iteqi(pqoveiv

^(iAoyot Euripidis 946, 1200.

nQ^QQtjaig

1066.

TteqieiXdfievoq

{etj

590.

^ottv

Euripides 776, 1413.

ffrtActy/va animus 844.

(70(/)(ij

rurtrstv

nQo^dXXeiv

rtsXd9siv 1265.
ttefijteiv

1289.

819.

^^^yo

369.

1247.

(rOxa ulcera

ntfiaaeiv 315.

avfxnaQaatateTv 385.

ntiuxonoi6g 842.

(TlKTXedSv

ma&dvri 549.

nv9&yyeXog poeta tragicus 87.

avateXXstv vela 999.

nldatiy^ 1378.

Trnpyoiiv

nXatairii 694.

nvQQiag 730.

/tAafrsra

80. ;fe/p

jrAsr'

18, 90.

ij'

1096.

ambiguum

rtai?

(Proserpina) 377.

'

heroum

^(ixta

Euripideorum

1063.

vehementer

in fine trimetri 298.

tatviovv 393.

negantis

1455.

Troto;

54.

0('t

1221.

66qv 1016.

noirjaig

2(i)tsiQa

nvQQ6g 308.

nviyriQ^g 122.

n69sv;

lyty^ Aeschyli 1287.

axivddXafiog 819.

153.

nvQQixrj

nXiv9ovg initi9evai 621.

7tv?'

translatum 1004.

904.

fem.

bellum

aiAa

civile 360.

poemata 868.

559.

ce^m hominea

i nQoyta de
Ta(ii}ato?

sine articulo 629.

(?)

tdXuQov 560.

^axtoavQQantdSrig 842.
^ini^eiv

(iiav

SaXafiivttti

Aeschyli 1041.
966.

475.

tavQrj66v 804.

tavQo^pdyog 357.

noXXit nqdtteiv 228.

ffailrttyyoioy^fVTrj/vcicJat

noXXoTai multis argumentis 1484.

aaQxaafionttvoxdfintrjg 966.

raOr'

mXmSog

StpTvog 427.

ra^irAv ndax^tv 718.

Euripidis

1082

1477.

eri

noXvQQodog 448.
noXiig

(?),

noXXov 1046.

noXvtifitjtog

337.

ily(

aefiv6g

^5 0/0

171.

178.

-ra

in flne trimetri 298.

-eov (lcrr/) 1180.

r5^v>yxsvai infinitivi

aefivvvea9ai 178.

Tst9Qdaioi 477.

S^evefiota Euripidis 1043, 1217.

re/vetv intrans.

1459.

reZos

nofi(poXvyona(pX&afiata 249.

aitrjatg

in prytaneo 764.

tifiaxog 517.

novrjQoi pleiecula 731.

Jxa/iav^^o$ 928.

n6Qifiog 1429.

axaQt(pr]afi6g

(?)

323.

noQiatai 1505.

(Jxop^JtvaerS^at

n6Qog 1465.

0X0)^

146.

rs^as 1371.

1497.

teQatei)ea9ai 834.

922.

tetQdntjxvg 1014.
tstQtfifievog

123.

forma 613.

1101.

sacrum 397.

at(;i5pa

noXvvfivog

809.

homine dictum 421

227

INDEX.
tivtUov 942.

vnoxtveiv 644.

^frcifwv 957.

{)rtoXvQtoi

1235.

texvr; (nda)])

Aeschyli 1270.

Ti}^e(pos{?)

T^ltcpog Euripidis 840(?), 855,

1400.

Euripidis 1338.

neql Toiv XQeuiv

(^/n&xtjv)

191.

;ifav(Javetv

Xe^tjriav 8.

iinotoneTa9ai 958.

xeifidc^ea&ai

vatQtxi? 619.

;ifeA(J()vov

Xeh6(bv avis barbara 93.

424.

vxpikotpog

130.

'YxptnvXti

iteratum 120.

ti

av 552.

64,

1211,

cum

6e

infin.

in

exclama-

tionibns 741.

tolfirjQdg

465.

747.

toq&g 1102.
tb ti; 7.
roCr'

toutJ

r/

araneae 1314.

(pdrAayye;

= prae-

(imperf.

sens) 39.

rp<i;tfav elaaiQetv

x6Xtxeg 576.

Aesohyli 1383.

Xoq6v

<i>tJio)cti'jtt]g

Euripidis 1400.

XOQonoi6g 353.

XQr\at6g 179.

<f>Qi^og

tQt/bg a|to?"614.

q)Qitretv

684.

139.

tvQoitioleXv

1369.

<t>QVYeg

kafi[i(!cveiv

1263.

65.

493.

ijrttjj(jpiiis

611,

vTtoYQotnfiattvg 1084.

XiiiQav

(xari) 793.

xaiQetv

1425.

de lance dictum 1385.

;fto^e7v rtQbg

^Qyov 884.

Aeschyli 912.

poeta comicus 13.

945.

ipia9og 567.
\p6(pog

minae inanes 492.

yfvxttYOYoi Aeschyli 1266.

ipvxr] aipvxog

1334.

^cu^av 1363.

vTtaYete pergite 174.

vnctdetv 366.

407/6

XOQeT rb xax6v 1018.

partium dux 689.

poeta tragicus 910, 1299.

(pvQetv

vyiatvs

anno

725.

Xc>Xortot6g 846.

822.

<J>Qvvtxog

Athenis

cusum

XvX6g 943.

<t>QovQoi lonis Chii

848.

xfjijcptov

706.

Euripidis 1225.

(pQovti^etv {ovde)

tvfi^wQvxog 1149.
ri/vvouroot

XQvaiov

965.

tQe/eiv Xafinada 1087.

rcov

X^WOL cum genit. 1278.

244.

<t>oQfiiatog

dovvai 94.

XafieTv, alrl^aat,

X0Q6g series 548.

934.

(pQsvotexttov 820.

tvtpibg

tes 404.

(T>tlLoHtijtrig

pe7? xai dsxa (ee dozijn) 50.

rpi>fv

anno 406/5 con-

bini

iunctim munere suo fungen-

ytpg c^^o 498.

(pXeojf

hostia 338.

XoX^ 4.

XOQriyoi

4>otvt^ lonis Chii

518.

mystarum

(paQfiaxoi 733.

qj/luxratva 286.

tQocyeXatpog 937.

XotQog

(p&XaQa 963.

<f>t>lo'^vos

?;v,-

Aeachyli 1126.

Xor}(p6Qot

lucem praebere 1524.

(platt69-Qat 1285.

ixelvo 318.

(iat")

Xtos iactus ta,lorum 970.

xXatva 1459.

9)eva^ 909.

ov ita ut non 68.

fiij

tov9oqv!;ei.v

fiovaeia 93.

Hermes 1126.

x96vtog

Euripidis

1320, 1322, 1327.

(paivetv

toXxog ev nQ&ttoiv 537.

t6

818.

ministrorum aliquis 871.

ttg=

de civitate dictum

361.

V(pieaai 1220.

Ti/u(ov

rig in fine

verbum poeticum 260.

{)noneQea9ai. 1097.

vndQxrjfia 849.

riXltiv

tig

Xaly.bnovg 294.

inoxoQeiv 790.

Ttifitvidai (?)
tifv

725.

;fa;ix/a

233.

(SiQaTog

395.

XalQe 164.

(hQaxtav 481.

XaXenaiveiv 1020.

(UQag (elg ricg) 380.

XaXivoi 827.

(liarteQ

omisso

eirtev

303.

>^

CORRIGENDA.

Ad

vs.

215

recte praebet

Ad
Ad

sq. afferendus erat

&fi(p

vs.

439

vs.

714717

1.

2.

^'Aqso? cpdottjta

KoQivff^dg
1.

4.

leg.

etiam versus

Hom.

,9-

267, ubi optimus codex

(vulg. -tog) ivatetparov t

K6qivog.

Clidemides

leg.

Cligenes.

McpQodltri?.

ARISTOPHANIS

THESMOPHORIAZUSAE.

ARISTOPHANIS

THESMOPHORIAZUSAE.

CUM PROLEGOMENIS ET COMMENTARIIS

EDIDIT

J.
LITT.

HUM.

VAN LEEUWEN
DR., IN

J. F.

ACADEMIA LUGDUNO-BATAVA PROF, ORD

LUGDUNI BATAVORUM

APUD

A.

W. SIJTHOFF

MDCCCCIV

PROLEGOMENA.

I.

Inter fabulas, quas Aristophanes tempore belli Peloponnesiaci

scenae

duae

commisit,

novimus

sunt

quam maxime

quae

ceteris

quas

quidem

quod excitaverunt mystefia

civiles est nata, altera flagrante odio

evulgata hermaeque mutilati,

Utraque inter turbas

discrepant.

tunc

altera

cum

rei publicae

ab

optimatibus instabat periculum. In utraque res patriae tantum-

modo

obiter

more
fuere:

neque choreutae

tanguntur,

convertuntur ut

suam poetaeque

solito proloquantur, sed in parabasi

Aves

argumento

et

Feminae;

ficto et

a vita

in cives aliquantisper

de rebus publicis sententiam

utraque

communi

manent

qui hactenus

autem fabula versatur

alieno. Illa

Alitum

in

Regnum

exhibet et Olympios a mortalibus callido consilio circumventos;

haec poetam tragicum ludicro crimine ludicre petitum ludicris-

que stratagematis periculo se subducentem. Non potuit spectan-

tium quisquam putare

sibi ostendi

scripto

il)6yovg^

Avibus fabula imaginem Athenarum

aut quae in Thesmophoriazusis de Euripide dicuntur

proferri serio:
talia

in

ovg

multae praeterierunt hominum aetates priusquam

sunt mandata:
EvQinidrig

inolei

Xsyov6iv
slg

avxag

oxl

al

yvvcciY.sg

&a^ocpoQloig iniaxrjCav avx& ^ovlofievat ccveketv" Kxe.

^)

Vid. Proleg. Ach. p. IV, 5.

Sia xovg

dia xobv noirj^dxcov, xotg

^).

PROLEGOMENA.

II

anno

Aristophani

Aeschylum

Nam

menti subiungentem.

componenti exemplo fuisse

fabulas

412/1

drama satyricum

tragoediis

dixeris,

cognati

argu-

Lysistratam, iocosam quidem et ve-

ram comoediam, sed gravium tamen seriorumque consiliorum

plenam pacem enim et concordiam suadebat proximis
Thesmophoriazusae fabula,

ludis excepit

clam

ponit mulieres
blicae

nunc quoque

deliberantes,

in

qua poeta item pro-

non tamen ut

rei pu-

sed ut crimen fictum et ioculare

prosint,

autem

bibulas

ulciscantur,

viris

minus quam tunc

nihilo

*).

Quippe

venam, sentiebat emicuisse sibi

sentiebat felicem
non est ad limpidum musarum fontem
si nefas
oleum",
fluere

sibi

referre verba quibus procul in occidente indicatur petrolei

reperta

scaturigo

scena

In

^).

sua

nova

mulieribus primas partes

dudum tribuerat Euripides novi aevi antesignanus, a comico

eam ob causam saepe derisus ^)
ipse iam comicus iis primas tribuit. Nempe hic est rerum humanarum decursus; omnes

eodem cogimur

scientes inscii, nolentes volentes:

^credis te trudere: truderis ipse".

Non iam,

non de

officium,
laus.

patrum

ut

Sed et

altera

in

Pnycis

eodem apparatu

Thesmophoriorum
cus finxit

^)

^).

et

videbatur mulierum

praesertim operibus, prima

Aristophanes a posteris dictus

immerito neque

Nam

Erat

quae
in

hic.

oculis

*)

ita

ut

in

utraque

obiciuntur

edito loco utraque agi fingitur,

ante Propylaea,

arcis

clivo
colle

ille

etlam

fabula;

sunt similia.

se

in

neque

primum

multa cum Lysistrata communia habet Thesmo-

alia

phoriazusae

rium

in artis

Novae Comoediae pater

est et Euripides,

inter

aetate, tacere
taceri,

iis

altera

ante Thesmopho-

fere suspiceris rbv aKrjvoyQcccpov

pro re mutato

in utraque esse

usum.

die secundo res agi in fabula nostra comiid

sollemne triduum, quod mensis Pyanop-

Lys. 195 sqq. Thesm. 347 sq., 733 sqq.

^)

He had struck

')

Vid. Proleg. Ran. p. III,

*)

Vid. ad vs. 585.

")

Vs. 80, 375 sq.

oil", vel

ut graece dicam, ixaivotoiurjaBv.

1.

PROLEGOMENA.
sionis

XI XIII

diebus

')

celebrabatur in

mense Octobri a

sive

honorem
Primus

mulieribus

solis

Cereris et Filiae lotv 0ea^og)6Qoiv, vitae

praesidum.

cultioris

III

aedem dearum

Pnycis

in

vocabatur "Avodog,

dies

extructam

colle

mulieres

quo

die

adibant;

nomen erat Nrjarsia, deas colebant abstinentia ^)

arcana quaedam sacra procurabant; dein agebant pervigi-

secundo
et

die, cui

lium, tertio autem die, qui KaXliyiveia dicebatur, laetis dapibus

accumbebant.

De quibus

ad nostrae fabulae versum 80, qui

ludis

sic est

traditus
i7Cel

annotata haec leguntur

in scholiis
inel

yaQ

Ta

eJjtev.

yakXiyeveia' wGte

eyatrj^oXog

,eytaia

0)5

{6tLv

Ty,

dXXd

(3s()jio<p6Qia

KaXXi.(i,dxov

evd^a

7,

vrjGreia,

elra

dyetav

Se

d6te'i^6(ievoi

dv

tig

(ii6r},

coGte rQitr]v

tv}v

cpair},

(i.i6r}v

ovv

fiev

Seydtr}g

(ir}yiti

elra

tQi6y.aiSey.dtri

akXa devtiQa.

ev&a

dno

*).

(xev

t&v

riSe.

tQitr}

yaQ

rj

iv

Seydtri

Sexdtrig

tovto

6vvaQi.&(ielv.

tQi6xaiSey,ataia,

oti tQitr]

ey.yai8eyataia'

r}

XvGig

r}

Tf;g

xal tQitrjv Kai

elvai dvvatai, tQitr} de ov,

aeXdva

ScoSeydtr).

6vvaQi.d-(iov(Jiivr}g

(ir}

(lev

j*0?J,"

iati, Jtobg

^ritovfievcov

avodog,

fjiiarj

71

')

ipvxQve6&ai tig dvvatai Xiycov

ovde

cckX^

t&v

rovto

'(Tu]

tQitri

ue<Sr)v

@e(J(lO(pOQtCQV

TQitt} '(TTt,

Se

fiiarj

ovk

^AXi^iovvti

elvai, (ii6r}v Ss

tj3

xatd

alviy(iat&Seg

Xiyetai, 6vvaQi&(ieiv tijv

Kal

onov

ye

Xi(i(6ttov6i.v,

@e6(iocpoQi(ov dyeiv (paeiv^ inel avtr}

r}

vr}6tia."

Quae

difficultas

quomodo mihi videatur

annotatione critica;

in

nam

hoc

diluenda, infra

nunc videamus quid dicatur

quoque interpretem

requirit.

Omissis

quibus monetur lector ne tertium diem pro decimo

^)

exponam

in scholio,

igitur

verbis

tertio

dictum

Qui mensis TAesmopkorius dicebatur in insulis Creta et Rhodo, Lamatrius

in

Boeotia (testimonia affert Preller-Robert Gr. Myth. I* p. 777). Thebis Thesmophoria celebrabantur aestate (Xon. Hell. V 2 29), quo tempore Athenis in

honorem Cereris et Filiae agebantur Scirophoria

Bonae Deae obibant matronae Romanae.
2)
')

*)

(vs.

834).

Vere

autem festum

Cf. Av. 1519.

Neglego nunc leves quosdam librarii errores, qui dudam sunt oorrecti.
In brevius contracta haec repetuntur in fine scholii; qnae omittere nnno

licet.

PEOLEGOMENA.

IV

inepte

esse

suspicetur,

cetera

in

brevius contrahi sic possunt:

quomodo trium dierum medius

Quaeritur

dici

possit tertius;

quam quaestionem

ut

hibet

computatione inde a ludis Halimunte

instituta

dici

solvat

bratis die mensis decimo

^),

Callimachus,

tertium

diem per-

medium vero eundem diem

cele-

vocari

Thesmophoriorum Atheniensium habita ratione. Sed credibile

non est comicum tam obscure esse locutum et veluti aenigma
proposuisse spectatoribus."

Grammatico anonymo

suspicor

Callimachum

quem Aristophanem Byzantium

esse

redarguenti quis non assentiatur!

ita

Non enim est comici aenigmata et portenta loqui. Grammaticus

autem ille utrum deinde ex suo ingenio protulerit meliora, an
difficultatem

nequit;

non

indicasse,

nam

scholio

in

solvisse,

habuerit,

satis

minime

quod excripsi

dici

iam

integra extare

quae prisci interpretes de hoc loco commentati sunt, videmus

omnes,

a verbo

et

179 indicatur quidem

Plut.

ad

Kal

Similem autem locum ut

transitus.

fit

ifavvaQiQ^fistv"

ccTtoQla

oitov ye"

aptus non

aff^eram, in scholiis ad

chronologica, sed egregiam

coniecturam qua doctus grammaticus eam removit ignoraremus,

apud Athenaeum eius

nisi

fieret

mentio

^).

Sed sunt qui Callimachum mirificam illam kvaiv

non suasisse

Unde vero
antiquior

anonymus
iudicio

in

rati in scholii verbis

scribant xra KakUfiaxov."

notitia illa in scholia irrepsisset,

Callimacho esset

si

et

optimo iure ab eo esset reiecta? Interpres autem

si

Callimachi testimonio volebat uti, neque suo ipsius

re

atviy^jiar&dsg

aperta

slvai

satis

cprjat

Kara KaXXifiaxov"

sari

reiecisse,

confidebat,

KakXi^ayoq"

vel

quidni
:

dixit:

roi5ro

8s

roi;ro

de

aiviyixar&dsg

Et quis ante Callimachum eiusmodi Xvasig

excogitabat? Optime vero in ipsum Callimachum convenit annotatio

erudita,

in

est cognitus, et

paucis

opinor

qua

affertur

mortalibus

delabrum Cereris

^)

Erat

^)

Vid. Prolegom. Plut. sub finem.

ibi

versus lyricus, qui aliunde non

Thesmophoria Halimusia commemorantur, quae

extra

et Filiae,

Atticam

Pausan. I 31

innotuere,

1.

optime

PROLEGOMENA.

mentem

quae

sequentia,

testantur, conveniunt in

ab

intempestiva

Aristophanem Byzantium.

Mittamus nunc illam anoQLav,

sionem dierum

unum teneamus, quod nemo

comicum

potuit vocare,
die

finxisse mulieres medio

recenet

hoc

unquam

aut

^),

Thesmophoriorum

honorem dearum agebant.

in

tempore designando nunc quoque poeta neglegen-

in

tius est versatus

Solae

debemus accuratam

dubium vocavit

in

quo ieiunium

convenientes,

Quamquam

cui

quibus celebrabantur Thesmophoria

alienam

doctrina

^).

sunt feminae,

igitur

procul habitis viris;

a mysteriis Eleusiniis discrepabat

nam

Thesmophoriorum

hac re

ritus peran-

Qua optatissima occasione utuntur ut inter se deliberent quomodo ulcisci possint

poetam tragicum, in cuius tragoediis tam male audiant. Prodeunt
tiquus et

per totam Graeciam vigens

accusatrices,

etiam quae pro reo verba

prodit

mox

sonatam hanc esse feminam

quem

tragici,

Euripide,
eripitur

subornavit.

ille

post irrita
periculo,

^).

apparet;

Corripitur

quaedam conamina,
quod

bellum

et

faciat, sed per-

nempe

sacrilegus

afflnis

est

sed

ab

^),

callidissimo artificio

tragicus

cum

mulieribus

gerebat componitur.

Fabula festivissima

et

aa^iarov

yikarog

inde ab initio usque

ad exitum plena. Perridiculum autem est quod Euripidi mulieres

invisas,

ipsum

iis

invisum perhibet comicus. Qui serio putare

*) Commemorantur
etiam ab Alciphrone III 39 (37 Schepers). Per triduum
ludos oelebratos praeterea testantur Diogenes Laert. IX 43 et Hesychius 8. v.

tQitf]fxtQos.

Tertio die

ante, Pyanopsionis igitur IX",

habebantur Stenia, de quibus

vid. vs. 834.

2)

Vid.

')

Cf.

ad

vs.

655 aqq.

Herodot.

II

171,

VI 16 Xen.

Hell.

29 CIG. 3562

(=

Dittenb.

Syll.i 470) etc.

cum hoc dramatis

quaedam Amorgina (ed.

Delamarre Revue des Etudes grecques
1903 p. 166 sqq.). Cum Cereris sacerdos per slaaYYtUav ad prytanes detulisset
3t al YvvaiKtq clatovaai ... a
iv tto ltoS>, senatus populusque decreverunt
ut..."Sed neque apparet quid illic deliquerint mulieres, neqne quomodo cautum
*)

lure

Homolle

loco collata est inscriptio

Bull. de corr. hellen. 1891,

tuerit ne quid eiusmodi fieret denno.

cf.

J.

PKOLEGOMENA.

VI
nihil

eiusmodi potuit.

Nam

facile

quidem

mulierum

est de Earipide

osore fuse disserere allatis locis creberrimis ubi ferainis in eius

male

tragoediis

cum

dicitur,

praesertim talia sedulo excerpserint

qui florilegia composuerunt; facile est ipsi poetae tribuere opini-

ones lasonis Hippolyti ceterorum, quos contra sexum femineum

declamantes induxit; sed

crimine defungi:

etiam est tribus verbis de eo

facilius

cavilla

est;

viderentur,

non mites

filias

igitur

humilesque matres familias, non

aQceGi

rotg

Kksog

iariv

bene latent

dignas quae in

et

sorte

scena tragica celebrarentur

cum

adversa et

animi affectibus

sui

roiovrav

yccQ

quoniam bene

Sed ostendit mulieres supra vitam vulgarem

vivunt.

tentes

iv

aptae

loco

illi

candidas in simplicis vitae umbra felices; t&v

iXaxKirov

cum

quidem exhibuit quae

eas

et

si

permultas in scena exhibuit:

serio proferretur. Mulieres tragicus

verum hoc

Calumnia esset dicenda,

mera.

est

alte eni;

ostendit

coUuctantes,

ostendit

in

scelera

crudeles

et

quid non delinquentes

ostendit

etiam pias, puras, generosas, ostendit sanguinis atque

multifaria

abreptas,

ostendit

fallaces

et

sed

quippe mortales,

si ei quem amabant ipsarum letum profore

Diram induxit Medeam, incestam Phaedram aliasque
multas furore aut amore efferatas, sed idem matres dolorosas

animae prodigas
videretur.

induxit

Hecubam

amantiorem,

et locasten et

quarum

uxores

induxit

Praxitheam patriae quam

insignis

fuit

prolis

inter

vita

utramque facem, induxit virgines generosas Iphigeniam Polyxe-

nam Macariam.
vsvQoGTtaata
illic

Veras denique in scena exhibuit mulieres, non

aliqua

denegarunt saepe

potissimum
Et

sexum muliebrem ementita; eum mulieribus

quem in ipsa vita assignavit iis natura,

vindicavit locum,

hoc

viri;

viros, sed viros

ipsum

in

eius

ceteroquin

esset

locutus,

serio

non potuit

obici

Phaedram

ante

eum

pinxerant

non probos
alii.

improbabat Aristophanes

arte

qui

contemtim de mulieribus nonnunquam

facile tulisset si tragicus

celebrasset,

eas pinxit ut viros

ita

in

operibus suis eas neglegens. Sed

Euripidi,
et

quod Penelopen castam non

Melanippam celebrasset impudicas;

quod crimen quomodo comicus

vellet accipi si quis inter specta-

PROLEGOMENA.

omnem

tores non statim sentiret,

pro

verba

Euripide

eius

qui

nulla

iam extat Penelope

VII

dubitationem eximebant verba

sic

facit,

respondentis

Phaedrae sunt omnes"

nempe

Castam

^).

et

uxorem ubi perhibent homiomnes crimen

illud eo potissimum consilio esse prolatum ut tam ridicule
posset refutari. Nulla opinor Athenis extra scenam comicam
erat mulier quae Euripidi stomacharetur; multis vix nomine

pudicam nullam
nes, seria

ibi

cognitum

fuisse

in

suspicor.

omnes eorundem
sed

Neque comicus putavit

sexum muliebrem

esse

eiusmodi

mulieres

Atticae

In

vocabat Euripidem,

dignum

opponeretur iocus: IV

oi5

drjra

Qiitidrjg'

ex

tragicus

ipse

eytoyi

dh

rat

norant

invisum"

sifit

erat

(iiaoyvvrjg,

viei

in

d^iotg

re

nisi

in

quis

^iiGoyvvij

crimen scurrile cui

scurrilis

ys totg dQdfjiaatv,

animi

nonnisi

nunquam audiverunt

autem communi

vita

MvrjaccQ^j^^ov

nempe

^EvQmidr}

locum.

esse

verbulis

scena Aristophanea.

et

fore ut spe-

probe

Euripidi

iocantium,

ludentium,

cavillantium,

ix^Qal"

perhiberet;

devovere totum", non serio igitur loquentium

diris

et

comoedia
Ticiatv

potest putare; senserunt

crederent quae de tragico

ctatores

dicere

terris reperiri

nemo

agi

aXXa

ovk iv

aXX^

sententia

si

Klivr)" ^);

rrj

respondere

potuisset:

HQtarocpavBtog ixetvog

Ev-

ovdhv rotovro itQoaeivai ndvreg laxs

drj7tov'\

Sed

delectare,

neque

infeliciter

lam,

qua

serii

his

quoque

aliquid.

movere nunc quoque

cessisse

hilariorem

Quamquam
est

risum
ei

rem contendet

meliusve

decurrentem

scripsit

iurgiis criminibusque ludicris

Nam

comicus;

vult

qui perlegerit fabu-

nullam.

admixtum

scenae tragicae dignitatem ab Euripide

imminui, cultui deorum patriorum bonisque moribus eius artem

nocere,

id

severa

arte

Aeschyli,

erat

persuasum

qui ywaiKa

iQ&aav

').

Prae

mascula

et

ovdcfiiav inolrias ndi-

Thesm. 546550.

Athen. 557
nocturno itiuere
^)

Aristophani

e.

Id

cam

quod

septuagenario

maiorem etiam re probasse, nam

tenderet ad uxorem alienam, canibus laceratum periisse,

comminisci non erubuerunt biographi garruli.

') Of. Ban. 850, 1043, 1079 sqq. Nub. 1871 sq. Thesm. 451.

PROLEGOMENA.

VIII

sordebant

itoTe ^),

ferebat

xcivog

quae musa Euripidea ncivovQyog nal

ei

ofioia

rrj

jtoAvfiij-

quapropter poetam grandaevum

cpvGsi 2),

dignum habuit quem in scena ludificaret lenaeque adeo partibus

fungentem in fabulae exitu spectatoribus risu emortuis osten-

Ranarum,

deret.

tragicum

qua

insectatus

fabula

mortuum,

est

si

annis

sex

Aristophanes
quis

postea

prooemium

dicat

Thesmophoriazusas, a vero non procul aberret.

Gormina autem fabulae habebant Acharnenses.

ab

polidis

pressam

autem

Euripide tragicum

praebet

tragici

in

feminam mutatus. Uterque

quod a Telepho Euripideo

utitur stratagemate

Sed
ludibrio

laribus

et

didicit

^),

Neque inepte

venditatas quas ex Acharnensibus novi-

inter se conferat quispiam

tragici

alia

*).

speciem ornatum, quem praebet nostra fabula,

in filiolae

et filiolas pro porcellis

mus,

Dicaeo-

vestitum petentis imaginem ex-

afflnis

uterque huius herois orationem presse sequitur

utrem

Nam

versuti

magis

eaque

recentia

Oeacem remorum palmulis pro

habuit comicus:

usum, Helenam

^).

inventa

Aegypto abditam

in

Graeci

Andromedae

Troianis internecivum gerunt bellum, Echo

per noctis silentium respondentem,

dum

pugil-

cum

fletibus

alia.

Graviterne tulit Euripides ita se coram populo et peregrinis

scena ludis publicis

in

vir

ingenii

ridens

qua tam absurdae

vellicatum? Veri est simile. Hilarioris

opinor
sibi

spectasset

fabulam lepidissimam,

tribuerentur partes. Sed

^iva^ayoQov xQocpifiov eiusmodi quid non cadebat.

cur statuamus

eum

hac potius causa

et precibus Archelai

motum

Praeter Euripidem in

1)

Ran. 1044, ubi vid.

Vid. ad VB. 167.

Thesm. 689 sqq.

Thesm. 466 sqq.
Thesm. 733 sqq.

3)

Vid.

4)

Vid.

^)

Vid.

^)

Lenaeis 01.

XC

Nec tamen

est

calamitatibus patriae

tribus annis postea

solum

vertisse.

Thesmophoriazusis ridetur poeta iuve-

nis et formosus Agathon. Sexto

2)

quam

in

in t6v GxQvcpvbv

anno ante primum hic vicerat

ad Ach. 327.
ad Ach. 504 sq.
et Ach. 738 sqq.
4 sive mense Februario

*),

et
et

a.

416,

teste Athen.

217. Quod

PEOLEGOMENA.

quam

victoriam

cum

cena opulenta

IX

amicis celebrantem pinxit

Plato in Convivio. Quot autem annos tunc temporis fuerit natus

Nam

nescimus.

quando

quae res

nisi annis

quam

videt

quod narrat Aelianus, Euripidem

Aelianum

Archelaum

annum

406

eam

nemo non

^),

Aelianus excribit

ad

visit

Peloponnesiaco

bello

quidam interpretes
male

scriptoris verba

ineunte

quadragenarium

intellecta in

primam

ut

Thu-

sic

fuisse

perperam persuaserunt, quos

sibi

hunc errorem pertraxerant

ad tragicos autem ut redeam, et Aeschylus

quadragenarius

sive

Sic

cydidem

tem-

suam

axj[i7jv"

quadragesimum pervenisse sumeret.

eumque notissimum errorem indicem

veteres

'),

nec non apparet

vitae

similem

ali-

yEyovoxi,

secutum, ut Agathonem tunc cum

regem

Macedoniae

fabella,

sit

eum quem

esse

non potuit

accidere

haec

fidei

vel potius

rationem

poris

408

sublestae

Pellae

ei

h&v nov

in convivio oscula fixisse xiTxaQav.ovTa

^);

et Euripides fertur

Nempe

reportasse victoriam.

anni victo-

riarum scenicarum e didascaliis cogniti erant, ignorabatur vero

poetarum

annus

Quae

natalis.

Aeliani verbis fidem habentes

sumamus

sed

*);

eum

in

nostra

cum

sint,

ita

non

est

cur

Agathonem anno fere 448 natum

fabula quoniam iuvenis dicitur,

cum Thesmophoriazusarum fabula scenae est commissa XXVa" fere annum vitae egisse, nuper
igitur adolescentiam ingressum fuisse anno 416, cum primum
statuamus

vicit

tunc

^).

autem

in

tJQ^ato

Stddcaxtiv",

schol.

Thesm. 32

legitur:

tqia\v

nqb tovttov heaiv (anno igitur 414)

librariorum errori deberi sensit Clinton, qui lacunam statuebat

post nQ6 tov..."; probabilior

est

ratio

nhte pro

Ritschelii

tQtalv

scribentis

(E pro r).
)

Aelian. V. H. XIII 4.

2)

Vid. Ran. p. IV et ad Ran.

8385.

Thucyd. V 26 5, A. Gell. XV 23, Blass Att. Bereds. P p. 204.

Thucydidi avYXQovlaai Agathon dicitur in vita Thucyd. 29 ex auctoritate Praxi')

Vid.

phanis

peripatetici;

nempe simul ambos aliquando

in

aula Archelai degisse

acceperat biographus.
*)

Quam

aolent

viri

rationem a Ritschelio (de Agathonis

vita, 1829)

docti

Hell.

Bernhardy, Blass
")

Kriiger
I.I.

(ad

Clinton.

Fast.

p. 86, Zielinski Glied. d. altatt.

indicatam hodie sequi

XXXIII
Kom. p. 95,
p.

y),

MtiQaxvUia tragoedias componentia ridet Aristophanes Ran.

WCKayser,

alii.

89 sqq.; de

PROLEGOMENA.

II.

Fabulam nostram anno 411 datam testantur verba Echus:

niQvGiv iv x&8s ravra> %oiQm

EvQinidr]

Ivvijycovt^ojifjjv"

^).

His enim verbis spectatoribus in memoriam revocatur Andromeda Euripidis, quam anno 412 actam veteres testantur ^).
Eodem igitur anno comicus docuit Thesmophoriazusas quo
Lysistratam.

Quam quoniam

verbis apparet

fabulae

scenae

ralibus

Lenaeis

actam

ex

esse

ipsius

sequitur ut Thesmophoriazusas Libe-

^),

commissam

statuamus.

Andromedam autem

Euripidis iv xavra %coQi(p" sive in theatro Dionysiaco, Liberali-

bus igitur anni 412,

datam testantur verba Echus quae modo

attulimus.

Misere

tum cum comicus

fabula

nostra

certavit

Atheniensium res publica, et est quod mireris

locum

fuisse

inter

comprehendam quae
posita

*)

in Lysistratae

qui

statui

Nam

laborabat

effuso risui

ut paucis

Prolegomenis fusius sunt ex-

Sicula Atheniensium hostibus animos fecerat,

permoverat ut a republica

socios

urbe

clades

aerumnas.

tot tantasque

tam

populari

infesti

afflicta

desciscerent,

in ipsa

erant impulerat ut novas res

molirentur vel in sodaliciis clam populo pararent.

Optime autem condicioni

civitatis,

quae primis erat mensibus

anni 411, conveniunt quae a Thesmophoriazusarum choro dicunde rebus publicis,

tur

pauca ceteroquin neque mordacia

^).

Sed

Pausania autem Agathonis amatore quae in Platonis Convivio dicuntur, multo sic
sunt aptiora quam si Agathon tum cum illa cena habita iingitur revera fuisset
tricenario maior.

Vs. 1060 sq.

1)

841
^)

*)

schol. Lys. 962 Ran. 53, quibuscum concinunt scholia Thesm. 190 et
etiam vs. 850.
Vid. Prolegom. Lys. p. VI, laeb quo anno etc. Eutin 1859.
Vid.

^)
;

vid.

Vid. Lys. Proleg. p.

I VI.

Versus 67, ubi hie^nalis temporis men804 sqq., 840845.

tionem facit famulus Agathonis, Lenaeorum tempori paulo melius convenit quam
Liberalium; non tamen satis valet hoc argumentum adversus ea quibus moti
pnmnB ut Lysistratam Lenaeis adscriberemus.
^)

Vs. 337

sq.,

PROLEGOMENA.

unus locus

cum

est excipiendus; ubi

XI

dux ut demonstret

chori

viros

mulieribus haudquaquam esse aequiparandos, et alia argu-

menta

profert et hoc:

Ev^ovkrjg t&v nsQvaiv

ccXk^

Dicitur

quorum, cum patriae

senatores anni proximi,

prospicere

sunt

viderentur,

translata,

probulos

in

officia

ut

vel,

imagine

sine

proximi dicitur parum consuluisse

Hactenus obscuri

ccfielvcov',^^ ^).

quae consilio valet", longe antecedere

Eubule,

igitur

ovXsvxriq zcxtv

xlq

saluti

non satis

novum magistratum

commodo

anni

senatus

loquar,

publico.

Sed sequitur hic versus:

nihil.

7taQc<dovg ixiQa xrjv ^ovXslav; ovd^

avxbg xovxo ye

(pr}6Eig'\

Haec quorsum spectant? Ad tempus quadringentum virorum,

opinor,
est

At

^).

potuit,

quibus

rerum sunt
Quid

tunc

qui

comicus
acta

est

qui

perhiberet

in

quam

fabula

quadringenti

viri

potiti.

igitur?

Fuit

anni proximi nunc vellicari, sed

quamcunque ob causam
huc trahitur

removeri se passus

erat

Thesmophoriazusis tangere non

res

enim

illas

prius

senatus

x6 imXaielv

se

non

unum

cunctos

senatores

aliquem, qui magistratu

abdicasset"

^);

in

scholiis

autem

Qualia e comici verbis nisi vi adhi-

*).

bita effici nequeunt; sed fac posse inde effici: ineptus eritlocus;

nam

toti

senatui exprobrari

non potuit

id

quod uni

alicui e

senatoribus accidisset.
Alii

statuerunt

maiorem

carpi

dignitatis suae

senatores qui

partem concedere coacti essent"

recte procul dubio statuerunt,

sed

versu

Nam decem
1)

de quo
viri

anno proximo probulis

idem autem supra

Et

scripsi et ego;

nunc agimus eiusmodi quid

cum praeponuntur

^).

elici nequit.

quingentis, non potest unus

Vs. 808.

Thncyd. VI 69 sq [Aristot.] Rep. Ath. 32 1. Hunc easo verborum sensum

optimo iure statuerunt Palmerius Dobree Fritzsche.
') Sio Valesius, non tiq igitur (quod habet codex) sed enclitioum pronomen
tig legens et certuiu quendam intellegens.
*) De qua re vid. ad Nub. 624 sq.
^) Sic OMiiller Hist. Litt. II 246
cf. vWilamowitz Aristot. II 343 sqq., EMeyer
Gesch. d. Alterth. 700 in fine.
2)

PROLEGOMENA.

XII

suum munus tradere alii". Neque erat cur proximi

quam huius anni senatus eam ob causam carperetur,
nam probuli tum cum fabula nostra acta est munere suo fungi
horum

dici

potius

etiam pergebant; itaque crimen

obtemperasse

rite creato

dum

haec

recitantur iv

illud, si

crimen erat magistratui

pertinebat etiam ad novos senatores,

^ovXsvriKO) assidentes.

rc5

Ergone audiendi sunt qui

e versu nostro effecerunt

Thesmo-

phoriazusas fabulam non anno 411 sed sequenti esse datam

Nam

Minime!

interpretum

^),

vidimus
si

quis

eam opinionem

refelli

autem grammaticis fldem deneget, multo

certius refellitur verbis quibus ipse comicus vellicavit

strategum

Anno 410

^).

argumentum

ei

^)?

verbis veterum

Charminum

qua mulier viros carpere volebat,

si

non praebebat clades navalis ante biennium a

Charmino accepta: laudibus, non probris dignissima tunc erat

classis

Atheniensium,

imperitia

civium

et

multo vividius quam

animos feriebant

Abydum, Cyzicum nuper

victoriae

Charmini

illa

Cynos sema,

ad

reportatae; neque de Alcibiade taceri

tunc potuit.

En

interpretes

assentior
eariv

ei

acccpsg."

neque

qui

ad

incitas

redactos,

ex animi sententia

et

qui in

scholiis

Nempe

nihil prosunt inmdal Ttri^axt ro^&vzi.

apte

explicari

scripsit:

potest,

okov

t6

neque

xL

verbis

^ovXsxai

ovk

Versus

concinnis

est

nam quid est illud ipri6sig"? reddendus est

interpolatori. Natum arbitror ex huiuscemodi annotatione *)
Tr}v yccQ ovXeiav sreQoig naQsSoaav." Quam qui olim adscripsit
compositus,

grammaticus, temporis rationem non

nam

satis

habebat perspeclam,

ad tempus quadringentum virorum verba comici referebat;

eiusmodi tamen est hic

post paucas hebdomades

commissa

error

ut facile

rerum sunt

')

Vid. quos affert Zielinski Glied. d. altatt.

Pag. X,

2)

Vs. 804.

De quo

ignosci possit,

quam Thesmophoriazusae

est quadringenti viri

2)

*)

ei

Kom.

2.

interpolationis fonte vid. ad Av. 16.

potiti.

p. 94.

nam

fabula scenae

PEOLEGOMENA.

XIII

III.

Mulierum conventum, a quo

cum

theatro multis

in

iocis

viri

maxima

religione arcebantur,

peractum egregie placuisse

facile

comicum eadem usum

componendam comoediam. Cuius nomen

credimus. Itaque non est quod miremur,

alteram

materie ad

Thesmophoriazusae alterae

affertur

aliquoties

grammaticus Troezenius

nomen

excogitavit illud
batur,

sive

priscam

cum autem

in

in

parodia.

non

aliquis

Proserpinae nutrix

nam

^),

deae

Sic

in

ab

Aeolosicone

fecit,

sed

inferis"

fabula,

Polydori illam
e

quam

Umbram

sub

vitae

imitabatur

Thearionis pistoris

taberna"

^).

alteris

viginti

Thesmophoriazusis praeterea ducti creduntur

Schol.

loci

unus, qui e ^Thesmophoriazusis" apud grammaticos

et

autem fabula non extanf). Neque obloquor

afferuntur, in nostra

1)

seque-

scena comica locus non erat nisi artis tragicae

finem Aristophanes

Ex

^),

aliquam Euripideam ut opinor ludicre imitata;

nQoloYi^ovarj

redux

famam

natum saeculo ^) etiam superstitem fuisse, comiea finxisse Thesmophoria recens peracta. Prae-

fabatur Calligenia dea, Cereris ministra

fieret

aliquam

quidem inde apparet fabulam illam primo secundove

id

post Christum

TQocpov

Demetrius vero

^).

0EafiocpoQiaacc6ag" vocabat^); qui sive

Thesm. 298,

schol.

Ran.

S,

schol.

Plat.

Cratyl.

421

d,

Athen. 29

a,

Phot. et Suid. bis, Harpocrat. Bemel, Hephaest. c. 13 (si recte ibi Hemsterhuys
scripsit taig devtegaig @." pro: tatg itqotiQaig &."). Nostram fabulam Thesinopho-

Clemens Alex. Strom. 751 P. et A. Gellius XV 20.

Quae notitia minime eiusdem est farinae atque id quod
in scholiis F ad Lys. 389 et R ad Lys. 1114 legitnr: fuiBse qui Lysistratam
fabulam perperam inscriberent Adoniazusas" et Iiiallagas'''', sed tamen cum illia
scholiis componenda est, quoniam e fabularum contextu eiusmodi titulos ductos

riazusas Priores vocant

^)

Vid. Athen. 29 a.

esse apparet.

Didymum

3)

PoBt

*)

Schol.

(Athen. 139

c)

sed ante Athenaeum vixit Demetrius.

Thesm. 298.

8)

Vid. ad vs. 298.

Ar.

fr.

">)

Ar.

fr.

318322, 324330, 332

Eur. Hec.

sq.
sq.,

836, 839

344.

PBOLEaOMENA.

XIV

equidem.

Etsi

potuit

facile

fleri

Thesmophoriazusis

tribueretur

unus

ut

alter

et

cuiusmodi

ex

erroribus

faho

iis

est

nihil

frequentius.

Sed eiusmodi
tarios,

indicari

vitia

aut

olim irrepserunt in veterum commen-

si

iam nequeunt; sunto

corrigi

igitur e Thes-

fragmenta desumta, quae plus

mophoriazusis alteris cuncta

illa

quinquaginta versus

Ad argumentum tamen

(poQiaaaa&v

efficiunt.

indagandum

ut nos quoque hoc nomine

x&v &G^o-

utamur

prosunt, neque aliunde de eo compertum habemus quicquam, parum autem prodest coniecturis indulgere in re incerta.

nihil

Neque fabulae

superstitis alteram

hanc fuisse sive editionem sive

partem cur statuamus causa est idonea

nam

Sophoclis tragoediae

duae quae Oedipi gerunt nomen inter se collatae satis testantur

ne exempla cumulem

a scena

Attica alienam

non

fuisse

dramatum diversorum homonymiam. Denique nomen Calligeniae, quae prologum recitabat, minime permovere nos debet
ut

KakXiysvELcc

xri

fabula

actas

postridie

dabat

sive

ludorum,

igitur

Demetrius

Thesmophoriorum

tertio

die

res

in

ea

statuamus potius quam post ludos peractos,

esse

^).

quo ducit nomen

Nubem autem

illud

amplexus

dea

pro

quod fabulae
mihi

videtur vir doctus, qui aliquot abhinc annis demonstratum ivit:

anno 424 scenae commissam esse fabulam quae apud grammaticos

modo Thesmophoriazusae

Centaurus
inavvfiiag
Nrjaxsiav

itoXlag
dicit,

non pervenisse
scenae esse

nam

KaXhyivsLav

audiat,

sxeivl

ex

xrjv Siaansvriv
^).

esse

autem

wg aya&ov iax

mulieres

noster in fabula

ad

finem

viri sagacis et ingenio affluentis

quodnam

a sacris reduces.

2,-iii.rivhi

quam

fabulam,

ductam, sed

neque fabulam retractatam unquam

Cuius

Conferri potest fabulae Platonis

efficiebant

2)

modo Dramata modo

quis non risit lepidissimam parodiam, qua

responsionis tragicorum"

^)

nostram

a comico

illa

commissam

alterae

vocat ipse,

esset

magnae

illius

pretium ostendit!

nomen Al dc(p Uq&v, cuius fabulae chorum

Ludos autem nesoio quos instantes finxit

xatalafiliavoiJaais.

Da8s die 'Nesteia' nichts

Zielinski Glied. d. altatt.

Kom.

als eine
p. 79

Uberarbeltung der 'Kalligeneia'

109.

ist." Vid.

XV

PEOLEGOMENA.

nunc omnia vellem tractare argumenta,

deinceps

si

ne

ipsi

fines excederent

haec

Fabulae autem traditae compositionem non

eam

quidem fortasse etiamnunc probata, iustos

Prolegomena.

esse quae merito vituperetur, in commentario ostendere conabor;

quae res
crimina

nimis

nisi
erit

infeliciter

successerit,

responsum. Nunc alterae

illae

simul ad eiusmodi

Thesmophoriazusae

mittendae videntur.

Simillima vero
et

Lysistratae,
illic

senex iratus,

iacit

mulieres
dico,

quod iam vidimus

fabula

nostra est

EvQi7ttdrj &eotg rs naaiv ixd^Qccg"

cum

Nec non

^).

ipsum fabulae argumentum inest verbis quae

huius

alia

aetatis

fabula,

vocans

Ranas

communia: Euripidem derisum, trimetros

^),
monodiam Euripideam
immutatam ^), chori canticum antequam verus chorus
cantatum, hic ab Agathone, ibi a Ranis post scenam

multa habet

Euripideos in scena comica recitatos

ludicre

prodit

latentibus

*),

locum

in

medio actu mutatum

scena movetur et verba facit

a

chori

sacris

histrio

in

coryphaeus verbis sollemnibus

^),

arcens homines impios et profanos

partim seria partim iocosa chori

celebrantis

dum

^),

carmina

sollemne numinum Inferorum

').

Quae cum

ita

exiguo temporis spatio inter se distare

sint,

Lysistratam Thesmophoriazusas Ranas cuiusvis esset suspicari,

nihil

si

de annis quibus hae fabulae scenae commissae sunt

haberemus compertum

nunc quae tradita accepimus cum

operibus optime congruunt, itaque

ipsis

minime videtur dubium quin

Thesmophoriazusae fabula anno 411 data

sit et

paucis mensibus

ante nata.

1)

Lys, 283.

Thesm. 855 sqq. Ran. 1126 aqq.

Thesm. 1015 sqq. Ran. 1331 sqq.
*) Thesm. 101 aqq. Ran. 209 sqq.
^) Thesm. 280 sqq. Ran. 179 sqq.; quod qua arte oculis spectatorum indicatum
fuerit non rogo histrionem ad alium locum pervenire, nbi reliqua agatur fabula,
2)
3)

utrobique Bumit poeta.

8) Thesm. 295 sqq. Ran. 354 sqq.
^) Theem. 947 sqq. Ran. 324 sqq.;

cf.

etiam Thesm. 101129.

PEOLEGOMENA.

XVT

IV.

Ut

Lysistratae, sic huius fabulae textum et scholia mihi licuit

conferre

cum imagine phototypa

codicis

Ravennatis,

quo in

Thesmophoriazusis teste utimur unico. Perpauca autem in textu

Velsenum,

in scholiis

Rutherfordium fugisse aut

me

sensi,

quoniam

quam

alienis

quantum-

certe

errores

quosdam

nec tamen frustra ipsura fontem adiisse

nostris ipsorum oculis melius cernimus
vis

acutis

deprehendi,
MSQccSTeiav!

et

exercitatis.

cavi

Et

leviores

fefellisse vidi;

autem quantum potui

ne in novos ipse inciderem.

TCQoaKwo)

6s

iriv

AP1ST0<PAN0YI>

@ESMOa)OPIAZOYi;AL
TA Tor JPAMATOE npossinA

).

riQcov tig avdavvfiog KridEarr^g E^iQinidov

^)

Personaram hunc Indicem, qui deest

2)

Senex",

1219

1111, 1123,

585,

quinquagenarius fere

e.

i.

sq.,

1165; recte autem in codice

phos

allevit

555,

558,

^.

567

Yiqnaat

sive

corrector

1021, 1206), dicitur vs. 63, 146,

affinis Euripidis vs. 74, 210, 584,

nam

ipse

librarius

solas paragra-

versum 540, item manus recens

scripsit xri^" ante

sq.,

in codice, pro arbitrio confinxi.

(cf. vs.

rt?"

xrj6eaTi^g

^).

vs.

466, 549,

592, 603 sq., 1107, 1207; vid. praeterea scholia ad vs. 760:

th natdiov

et

6 xr;6eotiig"

ad

VS.

1063^:

fjQeina 6 xtjdeatlji

touto nQog

Proprium nomen comicus ei non dedit, neque certum aliquem

virum, qui civibns bene notus esset, intellegi eum volnisse,
quemadmodnm in
Equitibus Nicias Demosthenes Cleon, licet non nominentur, a quovis tamen agnoscuntur,
testatur pronomen tig vs. 584; vid. etiam vs. 861. Fuere tamen qui
socerum Euripidis
nonagenarium opinor, nam ipse Euripides septuagenarius
erat hoc tempore
significari sibi persuaderent; cui opinioni debentur quae
tbv

EuQiniStiv".

fabulae

in

codice

praemittuntur:

Kleitw"^ et ad vs. 74: ru

ar]/.ietov

Kdginidov

<orj>

oi)

yuvr;
/ii6vov

/niv

XoiQivtj

xrjdeatljg

(1.

-Xrj),

fi^tr^Q

6i

6 ixdtdovg, &XXa xal 6

Etiam patrem hominis Fhrynondavi tenere sibi videbatur quidam teste

vs. 861. Euripidis autem socero quoniam Mnesilochum nomen fuisse
biographi tradiderunt, sive recte sive perperam, in codiee R fivrj"" compluribus

^.i^ctvoj".

scholio

locis

ad

adscriptum

765, 878,

886,

est a correctore (vs. 19, 200, 615, 630, 637, 650, 692, 704, 714,

895, 925,

nQoHoYiiei
vs.

603:

MvijaiXoxog

Mvr]aiXoxog

manu recenti, ipse autem

versum 130; praeterea in fronte fabulae legitur:
EuQtniSov", ad vs. 266 (v}^): o MvtjaiXo/og", ad

1002, 1022, 1134) et passim

librarius scripsit fxviiat^" ante

xrjdeatljg

touto"

{XtYet),

ad

vs.

1065:

MvtiaiXoyog wg MvdQOfiida"-

Quid quod voce xoiQ<a" vs. 289 a comico significari Choerilen Enripidis uxorem
(de qua vid. vWiiamowitz Anal. p. 149) fnit qui nostra aetate contenderet.
nnm sub finem demum fabulae
Etiam in Equitibus anonymi cninsdam hominis
primae sunt partea. Quamqnam ludiero tov
proprium eine nomen proditor

TllESMOPHORIAZUSAE.

E\)Qi,7ti8fig.

&eQuita)v }4.yd9o!)vog.
Mycc&cov.

XoQog yvvaix&v
KrjQv^ yvvi]

&sG(ji,ocpoQi.ci^ov6S}v.

^).

MiKKa KXscavvfiov

rwrj

rig

yvvi]

ccvcovv(Aog

KQirvXXa yQavg

^).

^).

^).

KXei69ivrig.

UQvravig.
To^orrjg Kv9rjg.

'Hi6

").

Personae tacitae: Mania ancilla ") filiolam personatam

nam revera est uter vini gestans. Elaphium saltatrix. Teredon
tibicen

').

Primus actor

agit Affinem Euripidis,

secundus Euripidem, Miccam, Prytanem, Echo,

itXlavtontbXov

nomine

multo aptius designatur

nostrae fabulae protagonista voce ieiuna

6.

CepMsophontem

g.

ille

xtiSeatfj.

et

veluti

qnam
nomen

depingitar

Itaque proprium aliquod

longe mallem equidem, si ultra ipsum

Conferri possunt ceteroquin Cephisophontis et Aeaci

praescribere

fabulae poetam sapere liceret.

nomina in Acharnensium Ranarumque editiones priscas perperam invecta, nec

non Niciae Bemosthenis Cleonis nomina in Equitibus non ab ipso poeta scripta.
Primus yti\Stat)']v pro Mnesilocho scripsit editor vVelsen auctore Hillero.
1) Feminam recte dicunt scholia ad vs. 295; quapropter KtiQvxaivav scribi iussit
xijqv^ quominus dicatur nihil obstat, cum ipse
Brunck coll. Eccl. 713. Sed
comicus ;v YQa^uatea iocose dixerit vs. 432. Cf. Eccl. 834 sqq.
^) Cf.
vs. 605 et 760 (ibique schol.). Nomen in Indicem recepi et versibus
>}

superscripsi

appinxit:

manus
^)

in

codice
fiia"

yvv)) tl?" vs.

Vs.

443

458.

corrector

vs.

605,

380

et

yi;"

vs.

nam

533 et passim

Non intellegendam

primitus solae erant paragraphi

626,

649,

652, 689, 706, recens

fiyvvif vel yv'".

esse

mulierem quae

vs.

760 sqq. verba

Hoc nomen, quod

ipse indicavit comicus

(cf.

vs.

898

et 1024), in

recepi et versibus superscripsi. In codice corrector praescripsit aXXrj

^)

879 et 892.
Auditur tantum, non cernitur.

^)

Nomen

Yv*"

Indicem

yi;*" vs.

760,

vs.

indicatur vs. 728; quamquam proprium hoc nomen dici vix

enim ancillae aptum est, ut Manes pueris.
Hunc quo sensu dicam tacitum, vid. Ach. pag. 2, 4 Av. 2, 2.

cuilibet
')

autem

patet vs. 457.

facit,
*)

yv'*

potest,

THESMOPHORIAZUSAE.
tertius Ministrum Agathonis,

anonymam,

Crityllam,

Agathonem, Praeconem, MuUerem

Clisthenem, Scytham

Fabula primo mane incipere

phoriorum

sive

^)

')

fingitur,

^).

die

secundo Thesmo-

qui erat dies XII8 Pyanopsionis

Nriatsia,

Res aguntur Athenis ante

phorio

domum

^).

Agathonis, dein in Thesmo-

*).

Inde a

vs.

1001

is

qui tertiarum e3t partinm Scytham agit; sed vs.

eundem repraesentat unus ex

375

2)

Vid. vs.

*)

Mense

*)

Mutatur scena

80,

iis

929946

qui tacitas personas sustinent.

947, 984.

sq.,

igitur Octobri.

dnm

recitantur versus 279 sqq. (ubi vid.). Sic in Acharnen-

repraesentat, dein aedem Dicaeopolidis Euripidis Lamachi; Banarum autem prologus ante aedes Herculis agitur, dein scena mutata

sibus

scena

ostendit

prius

domininm

Pnycem

Plntonis.

THESMOPHORIAZUSAE.
FROLOGXJS.
1294).

(vs,

(Scena repraesentat plateam publicam ante

Primum

parte

domum

Agathonis.

mane.

est

dextra procedunt Euripides et quidam huius

affinis

anonymus.)

SCENA PRIMA.
Affinis Euripidis, Euripides.

KHJEZTHZ.
Zsv... ^yXeXtdcov ^qcc

oa

tcots

cpavqGsxai)*'^

Fabula servata est in uno codice R (fol. 162^ 177r med.), ex quo excriptUB
codex Augustanus Monac. 492 {Ju//.), excusa autem editio princeps luntina
(lunt.). Vid. Prolegom. Lys. p. XIII. Neque personarum Indicem habet codex R
neqne fabulae Argumentum; quibus ut maneret spatium, librarius folium 162r
vacuum reliquit paene totum, sed neque ipse neque corrector invenit unde supest

pleret postmodo.
1.

noti\ 7t6te R.

1.

Longo cursu

Earipides, ne

non lassum demissove animo; canere,

non queri! Sic Dionysus in Ranis inito
constantiae certamine ,^'Anollov r'' cum

homo, quem
quidem itineris

fessus

indicato

primo mane e cubili excitavit

secum traxit, proh luppUer P'' exclamat tandem '). Sed singulari quoniam
tenetur amore poetae clarissimi sibique
affinis, quam maxime cavet ne invitus
consilio,

exclamavit vapulans, statim addit: oj

et

nov Ji\Xov

Xanthias

cantilenae initium

laetum nimirum

')

Simillimum

ae

esse

fuisse
et

igitur,

est riuti initium.

^)

sxsig",

itemque mox

n6atidov!

..

uXo;

iv

cantu
quaeque sequuntur,
non lugubri clamore enuntiatum

claudens uterque ^). Versus explicationem

talem profert scholiasta, quae nec pedem

fingit:

alacrem,

IIv9u}v

iiey9eaiv"

eius iussis obtemperare videatur; itaqne clamorem, quem expressit taedium,

notae

i)

servus

nec caput habet;

nam ad

xtifiwva

ma-

Ran. 659 et 664. Cf. etiam Vesp. 1183

THBSMOPHOBIAZUSAE.
(Secum :)
ccTtoksL

ako&v avdQconog

fi

(A.lta

eco&ivov.

i^

voce;)

oiov T, nQiv tov anXriva

nuQtt 6ov nvd^ia&ai noi

eK^akeiv,

{i

jcojtttdi)

aysig, EvQtniSvi;

ft'

ETPiniJHZ.
5

ovK aKovsiv 8si 6s ndvd'\

aXk

verbo

2. itloSjv] icX&v (a

&'(>'

avxiyia

Meineke; cui coniecturao praesidium non praebet

lti.av)

Hesychianum ^itloibv Wior", quod icl6(av potius scripserim, ad epicam dictionem

(quae quidem credebatur) id referens.
av9QW7to?] avSQwnog E. Sic neglectus
||

articulus est etiam vs. 30, 95, 266, 403, 405, 409, 446, 495, 563, 635, 906, 1010.

y"

Caninius]

3.

tt

4.

EvQirtldrj

5.

navS']

E, sed te legit schol.

Dindorf]

tau&'

(ut vs. 7 sq.)

Ach. 403, 410, 414 Ean. 1273.

nequit nisi praeterea pro oa' scribatur S
e coniectura Blaydesii.
oa' Aug.] Sa E, o; Dobree, post a
wvQinidrj E. Cf.

Hamaker, quod

ferri

||

interpungens.

lorum" haec refert, qnocum conflictetur

homuncio. Nec melius cessit res recentioribus, quos quidem noverim, interpretibus: tempus quo fabula acta est

inde ab ipso diei initio

l\ iw^ivov']

Nempe vixdum

alluxit

Item Cario servus Pluti fabulae

pcstquam secum quaedam mus-

3 sq.
initio

spectari videbatur Petito, Thesmophorio-

sitavit, alta

rum tempus

onw;

atyi^aofxai !"

rogat

8).

Kuster autem persuadebat sibi in proverbiis fuisse ecquando

veniet hirundo!"
Carmen populare
veris nuntium alatum celebrans ^) foraliis,

tasse reapicitur etiam in trimetro

quem

ex ignota fabula Xiovinnov^\

Xo-

i.

e.

d cu
vidov JJttaxoi; ^)" ni fallor (xiojvtnt), affert

nv9ov

lexicon Harpocrationis:

azta

ntjvix

q^aivetai'",

/^ttJtuv

temere autem

viri

docti ad Aristophanem illum versum ret-

tulerunt et

cum

coniunxerunt
2.

alio

fragmento anonymo

").

hXowv] insolitum est

verbum

hXoav

non feriendi ^) sed in universum vexandi

sensu adhibitum ^J.

^).

').

voce:

iyii ftiv ovv ovx ^a&'

ait,

et

herum

inter-

3. Priusquam lienem plane excussero.

Qui celeri cursu oppressis negotia facessere solet. Sic apud Plautum Acanthio
servus anhelus: gemia hunc cursorem de-

serunt,

perii,seditionemfacit lien;occupat

praecordia!

Perii,

animam nequeo

vortere.

Nimis nihili tibicci siem ! ^). Et cursoris

in lepida Eeuteri narratione celebrati
recordamur, cui lienem excisum esse

quo fieret pernicior, ferebat rumor.

Quadamtenus similia sunt ludimagistri
truculenti apud Herodam verba: cJdrto
ti;

tlg

tijv

/^'Q"^

(liagrum)

/rptv

/oXiiv

^r,lai 10).

^) Dudum Ximvidov restituit Sturz; est autem Chionid.

Vid. ad Av. 1301.
*)
Vid. Aristoph. fr. 601 sq. ; qui trimetri non cohaerent, sed propter
pronominis atta usum novicium coniunctim a grammaticis afferuntur.
^) Cf.
Ean. 119.
^) Nos:
^) Item
afbeulen.
Pherecrat. fr. 90 Alex. 257^ Plat.
') Vid.
vs. 79.
) pjut.
Conviv. 220 c etc.
) Plaut.
18 sqq.
Merc. I
") Herod. Mimiamb. III 70.
2, 13 sqq.
1)

fr.

8.

THESMOPHORIAZUSAB.

naQeaxmg.

otjjei

KHJEETHE.
n&g
ov

8ev

Xeyeig-, avQi.g

q^qadov.

ccKoveiv;

(i

ETPiniJHS.
ov% a y

av

Sgav.

fJiillrjg

KHJEZTHS.
OQav dei

ovd^ ^Q

fi

ETPinUHS.
av aKOveiv

ovx a y

ditj.

KHJESTHE.
n&g
10

ov

TtaQaiveig

fioL

6v iQfivai

q)rig

8e^i&g (livxoi Xiyeig.

fi

ovx

aKOvetv ovd^ 5^av;

ETPIUIJHS.
1

y^Q o^vxotv exariQOv iGilv

X*^9'S

(pv6ig.

rj

KHJEETHS.
13

Jtcog

X(OQig\

ETPIUIJHE.
xavxa SieKQi&r]

o(fr(B

ald^^^Q

12
8.

{i']

vid.

toO

yccQ,

/u>it

xoxs.

oxe xa TiQ&xa Ste%(OQi^exo

&xoueiv

ooaV. eu

jU;,9^'

laf^'

oti.

ad Nub. 1252.

11. Affini continuat R, sed Enripidis esse vidit

Brunck;

dein in flne versus 10

signum pobuit Fritzsche.

*DeIevi, natum ratus e nota qualem praebent echolia:
quae ad textns vocem autotv" pertinet. Vid. ad Av. 16.

interrogationis
12.

onnv",

6.
7t(of

Item

Menelaus apud Euripidem

<p>}?;

tiv

(pQ&aov
7.

ei/fag

/iu9ov;

au!Hg

Gf.
tl

aoi

Euripideae

leyoifi

av

ye

verba:

XeYeti

5'

ou fiav9(irw

11. ;ftopis]

1163

TtapoDo'

vid.

doctissime

Eur. Hel. 471.

'^)

disputantis

Eur. Or. 81.

ad

').

Eq.

1314

Ran.

sq.

13. tdte'] olim

OQOti; ^).

Earipidis

y.al

Dobree.

ti

Electrae

&xoueiv

aa<p

aduiirationem Bimilibus verbis testatur

Dionysus in Ranis: ev val tov' EQ/utjv !
u

fioi

*).

'EXevrj,

9.

tou
eu]

||

*).

14. al9iiQ] qui &v9Q(h/t(av xal 9eu)v yeve-

3)*Ran. 1169.

^)

Vid. ad Plut. 834.

THBSMOPHORIAZUSAE.
15

Kai

avra> ^vvstskvov Kivovfisvcc^

1/

fco'

^XsTistv XQVi Tt^^T

fisv

(p

ocp&aX^bv

ifirj^j^^avi^Garo

TjXiov. rQoxco,

avrifitfjiov

s xodvrig oora disrsrQiqvaro.

dixriv

KHJESTHS.
Sia rrjv loavriv ovv

20

Ji\

rbv

vr}

cckovco

jtf^t

^rj&^

oqo);

^Sofiai ys rovrl TtQoGfiad^oov.

&st6v ri 7C0V iariv at Gocpal ^vvoveiai !

15.

dubitanter vVelsen coU. schol.

-voi

v.i.voi(itvoi\

16. nq(b-

^/ii;;|favi;ao:to]

itqtxita

/n.

R.

17. tQox&'} tqoxov Blaydes.

18. dlxriv Reiske] dcxoiiv R. Probabiliter etiam
Wellauer) dh xodvrjv. Vid. schol.

Dobree

iixofi

(dcxofjg

coniecerat

R (0ION-OION, cf. ES-EC vs. 452), quod quoniam exclamantis

parum apte adderetur sive Jtov sive toi particula. Itaque o'ov si quis verum

21. ^d-tiov] olov

foret,

taiQ

audiebat Euripidi

iurat Earipides

initurus ad

t&

xai vvi

eum

TtQihta']

*)

Infra per eum

Ranis certamen
precatur ").

18. Aures dicuntur infmdibula, per

quae immittitur sonus. Item apud Platonem Socrates artis musicae officium

primitus enim

dicit to xatavtXtiv

^).

et in

^),

sive inane

x<^o;

ijv

obscurum.

Ui animalia in se genuit i^jse motu

l^raedita.
Vitae enim principium est
15.

aether;

Itaque

movemur

eo

in

et

anima seiungitur a corpore,

tb

tt;

(pS);

to

Jtrtvna

ti;

yijv ^).

mate

7tQ&;

iLihv

autem poetico

sumus.'

ai9fQa,

ti

yjvx>]v

vntQfpidXov;

Cf.

VYQ&; ^x^h

etiam

caeli

Oihixa

quae

dh

Euqv-

hic

cum, ut

^).

^^).

Electra Ae-

awtitQaivt /iv9ov

quam

sodalis

ctivos

docet

in

'').

Socratis

discipulus

(dubitantis)
/ir]

esse

iixovu)

et

oQib

negatio.

21. Similis versus in scholiis afifertur

'').

17. &vtifti/uov]

nXaato;

Trygaeus

cotcov

di

sic

philosophemata de semine nasturtii et de

vortice caelesti interpretans ^*). Subiun-

de animis per spatia

volitantibus iocatur

Pace fabula

o6t

dicitur auditus

me neque audire neque videre?

tet

diavoia;

tufijioi

ni]Y>^

SutttQiirato]

Nihilo sagaciorem se praestat Euripidis

ai9i]Q

Et hominis

Ergone propter infundibulum opor-

19.

aw/ua 6'

haec legnntur:

xal

&ta

schylea:

illuc otv

redit et hoc,

illa

Sic in quarti saeculi epigram-

sepulcrali

H&xov

et

&(pixtto

Sih tSiv Sito}v

gravedine laborantis nasus trullae assi.

mulatur apud Eupolidem"). In sermone

morte correpti cum

animantjs

tt]; xpvxi];

dia/covi;; t&; aQuovla; ^).

wantQ

e Sophoclis Aiace Locro: aotpol tvQavroi

adiectivum vere poeti-

YiJ^'"tx6fii/iio; ^).

Idem

valet

tuiv aoip&v

dcvti-

^vvouaiq

Aristophanes

^J.

'^).

Quem

trimetrum

memoriae ut videtur

=>)
1) Eur.
*) Vid.
fr. 836; vid. ad Nub. 264.
Ran. 892.
^) Vs. 272.
Av. 693 et cf. Eur. fr. 488.
^) Eur. Suppl.
533.
^ Epigr. Kaibel 41, qui
confert Pepli Aristotel. epigr. 50.
^) Aesch. Prom. 1005
') Pac.
828 sqq.
'") Plat. Rep. 411; vocem ;f(6vijv vide etiam Phereetc.
^) Soph. fr. 268.
') Eupol. fr. 283.
^^) goph.
crat. fr. 108".
") Aesch.
O. R. 1386 sq.
^^) Soph. fr. 12.
Choeph. 451.
") Nub. 236, 38^.

THESMOPHORIAZUSAE.

\)

ETPiniJHZ.
av (id&ocg roiavtcc naQ

7tdA.A.'

ifiov.

KHJESTHS.
(aecum massitans:)

n&g av ovv

nQog totg aya&otg tovtotet nQo6(id&oifi

<navtdna6t>

firi

xcokbg slvai toj GKekeil

ETPinUHS.
25

^ddi^s dsvQi, nal nQoGexs tbv vovv.

KHJEZTHU.
ISov.

antumet, deleto dein nov acribat ol6v tl iauv.

ti Brnnck] r B, ys lemma
scholii (cf. Eupol. fr. 314), unde Fritzsche non recte ye tovarlv (ut Vesp. 27),
||

quod

altercantis est {tamen).

23 sq. *tovtoiai

in ,uij navtdrtaai] tovtoiaiv iitVQOifi orttog iti rtqoaConiecerunt in versu 23 Reiske iltvqoi;, in versu 24
Bentley rtQoand9m fii), Wellauer rtQoa/ndSoifii, idque legisse

ftQoafid^ot/ii

ii&9oc

ptii

sine

Zanetti rtQoofid^ot;

sensu.
/liIj,

videtur qui in scholiis annotavit: ira

manu

sic refingitnr, intolerabilis

rtiQtrtanjatj ftet^

ftti

manet yerborum

ai/Tov".

Sed quicquid

leni

quo?nodo inveniam (vel

tinnitus:

praeterea quomodo addiscam {-as) claudus (vel non claudus) esse.

Omnino
alterum verbum abundat, quod deberi videtur iis qui Euripidi haec verba perperam continuabant; nimis vero exile est ,,/u; x'^^-''? f^t^ai" nisi quid accedat,

-as)

absurdum denique est votum utinam sim claudus, ut requiescere mihi liceat! Sed
quod supplevi rtavtdrtaai, id ipsum esse quod dederit poeta non contendo.
:

2i. axiXsi] ay.Uri

lapsu

in

item

rttQixaXlii V8.

282

Heroibus fabula tribuit Eu-

periisti!" clamanti respondet: r.cfta t&

item Plato plus semeP). Nunc

tQortta

afflnem ipsius Euripidis aliquem versi-

i^a',"

ripidi

'),

culum

dom

gmento:

9iT6v tl

'j

in

rtoii

Eupolidis fraiati

Y^("Ooa xat

simum
;

regi

Xa^tiv"

Utinam praeter ista bona hoc

quoque mihi obtingat ut non plane claudus
Cum amaro risn profert
Jiam!
ro
iya^^dv",
nt Trygaeus Mercnrio

cursorem
axiXei
xofiidfi

nuntium

afiferens:

ifti tuv

rtdlo; y.a9atQti tovti

tdYa9bv

post
rcu

eirai

geniia

tcu

axiXei^

deserunt

*),

longum cnrsnm

nnnc enim
xortta
"),

Eq. 724.

^) Plat.
8i integra sunt haec scholii verba.
Theag. 125 d Rep. 568 a.
^)
Sic illic et nostro loco scribo pro o'6v ti (ye).
*) Eupol. fr. 314.
^) Soph. Ant. 275.
particulae rtox; hoc usu vid. ad Eq. 16.
^) Pac. 370.
^) Pac, 820,
^) Alex, fr. 147,
8) Vid, PJanti locus ad vs, 3 allatus.
')

')

toi

rten6vt]xs

axfXtt ^*).

25. liddtCe] cf.

dYad^ov toaovtovl Aa-

miles Sophocleus gravis-

').

24. xtoXo;

24.
'>).

ija96fitjv

vel

^),

dvadaifiova

itv9Q(brtov l^YOi *).

22

oiix
I

imitari testatur manifesta eius-

dicterii parodia

Plut. 734).

(cf.

De

10

THESMOPHORIAZUSAE.

ErpiniJH2.
OQag t6 &vQtov rovvo',

KHJESTHE.
xbv ^HQanXia,

vi)

oifial ye.

ETPiniJHZ.
Giya vvv.

KHJEETH2.
(ut supra:)

&VQ10V.

61(0KS> XO

ETPinUHE.
CCKOV

KHJEZTH2.
(ut supra:)

aiiova Koi 6i(on& zo &vqiov.

ETPinUHS.
ivravd'

30

^ydd^cav 6 nkeivbg oIk&v xvy%dvH

6 XQaymdoitOLog.

KHJE2TH2.
Ttoiog o^)tog

yiyd&av;

Post versum 30 habet R; correxit manus altera. Videtur igitur in archetypo

homoeoteleuton omissus (cf. vs. 33), dein in paginae margine vel in
calce adscriptus esse, tandem in locum alienum irrepsisse.
itxovw Brunck] -ow R,
28.

propter

||

quo servato Bekker

27 et 28 claudit signo interrogandi, ut subiunctivi hi

vs.

sint dubitantis (cf. vs. 19).

2628. Euripides

sodalem

'5iju:i",

dein ai/tff" et icxoveiv" iubet, ut apud

Cratinum nescioquis: axous^aiya, nQoaf/t

tov rovv, 6iD(/ oQa ^). Ludicre autem
afflnis tA

^vfjiov,

quod primi verbi

apud tragicos *) hic illic confluunt;

praeterea l5 monosyllabum ^).
27. alya

in

erat

obiectum, etiam sequentium intellegere

se fingit.

. .

aiw/tw] variatur dictio, quia

responso

afflnis

transitivum

requiritur

verbum

^).

27 sq. tb 9uQiov] trimetrnm haec vox

claudit etiam Plut. 1098.

26. oqai th &i!iQiov tovTo

sunt in Nubibus

'Hqaxlia]

et
cf.

i]

eadem verba

29. liY&9o)v] vid. ad Ran. 83.

30. noXoq

^).

soni -ia etiam in Ranis')

') Cratin. fr. 284.

^) Nub. 92.
233, 476 Rhes. 708 Eur. Alc. 25 etc.

^j

rtoiov

outog

Hyikd-wva Xiyfti

Ran. 863.
^) Vs. 64

etc,

*)

i^yti.^-tov;]
;

i.

e.

tiv

quetnnam Agathonem

Soph. Ai. 104 (?) Trach.

^) Recte sic Enger.

11

THESMOPHORIAZUSAE.

ETPinuHi:.
0xiv zig }iycc&(ov

KHJEZTHi:.
H&v

6 fiiXccg, 6 naQteQog',

ETPinUHS.
ovK^

ccXk^

etSQog

ov^ ioQaKcig nconote',

tig.

KHJESTHS.
fi&v 6 daavTCmYCOv

ETPiniJHE.
ovx eoQUKag nconote;
31. fiiXa;] /ueyag (ut Eupol.
32. ioQaxa?}

toQaxa

B cum

fr.

182) Dindorf dubitanler.

eigno

mntatae (qnod dein

personae

est

erasum)

ante ou/.

33. Omisit

propter homoeoteleuton

(cf. vs.

? Item in Cliirone Pherecratis (?)

comoedia: noXo^ ovtoal 6 Tt/ii6f^to;; ^),
et apud nostrum alibi: 6 noto; outog

spicua.

^diuaxo;

dicunt

dicis

^).

33.

margine supplevit corrector.

28); in

ovx

iyu) dh

ficare

fiYovixai"

non

satis

sunt per-

quod signividentur: Aristarchiis etDidymus

Quae

significant,

si

validum

nigrum

hirsutum fuisse

Poetae iunioris vultum quomodo verbis depingat dum ambigit

Euripides, eiusdem quendam nominis
virum commemorat affinis. Prudenter

Agathonem poetam", meram calumniam

confldenter vocaveris '), non enim potuit eiusmodi quid ad comici locum
annotare qui sanae esset mentis. Sed

autem

verba scholii in breviua contracta fraudem nobis facere snspicor, Aristarchum

31

grammatici annotarunt
hunc esse: illutn queni
Agathonem aliunde non esse

prisci

ma"

ceat]/n6v

sodalis dicat

cognitum.

Dubitari

dein

poterat vixis-

tamen tunc temporis et civibus

notus fuisset Agathon aliqnia niger

aetne
satis

enim

tunc
haec tantum observasse
cum de viris homonymis ageret
nigrum hunc Agathonem aliunde non
esse cognitum" Didymnra autem de suo

opinor

et hirsutus et robustissimus", an de ficto

addidisse

homine
quominus

haec

essent

quod
fieret

dicta.

nomine non

in

insolito

nihil obstabat
haec
Posteriorem opinionem

opttmo iure tuetur interpres anonymns,

fortasse Symmachus, in scholiis; quao
vero scribit hic:
Jldv/i6v

1)

(faaiv

Pherecrat.

sententia.

1092

etc.

o neql
etvai

fr.
*)

MQiaraqxov

totoutov

1452.

Vid.

xal

HY&^ojva,

dici,

^de certo

non de

tamen aliquo viro

ficto." Similis est locus

ad Plutum '').
de huius adiectivi usu vid.
ad Lys. 800 804. Agathon poeta ^euxo?

in scholiis

31,

(.ieXa<i\

rt;

erat potius

^).

32 sq. oux i^Qaxag nthnori ;] vid. ad

Nub. 766 sq. Av. 1439.

Ach. 963, ubi vid.

quae ad Plut. 550 observavi,

=)

Eadem
^)

est Rutherfordii

Vid.

vs.

J9I

Ran.

12

THESMOPHORI AZUS A E

KHJEZTHS.
Tov

(icc

ov xoL y

z/t"

(q6x %ca

i^i y

eldivui.

ETPinUHZ.
35

aal

^s^ivrjKag 6v y,

fiTjv

ovk oIg^

aA,A.'

iCtog.

(Aperitur oatium aedium Agathonis.)

eKnoSav

aXX

37

TtXTq^cofisv,

mg i^iQisxai

&SQd7tcov xig avxov jivq sicav Kal fivQQivag.

(Secedunt ambo.

Prodit

minister Agathonis foculum

coronas tenens.)

et

SCENA SECUNDA.
Affinis, Euripides, Minister Agathonis.

@EPAnSlN.
39

vq)ri^og

38

nag

7iQo9va6f4tvos lotxe

Xaog^

s6x(o

not^ato)?.

ttjg

Meineke, Blaydes et alia et ^a tov JC oiix iyoiy oaov yi fi tldivai

38. Del. Dindorf; recentis originis indicium est participium verbo eoixeiunctum.
Pro quo Meineke coniecit olixai yi, alii in parenthesi collocant, non male (vid. Plut.
34. ov

ovnut

toi']

1098), nisi ipse versus

esset molestus,

nem carmen nunc compositurum

39. lao? schol. et Suid.] Ximi;

34. (hatt xal

ovxovv
fiSirat

novtjQa

quod quidem

iativ,

tt

xal

i/ii

es."

recratis

^).

hominem

sibus'). SoIIemnibus

ctos

Sono eubsimilis
/.lij

est

d-avfi&ayjg'

Phe\

t&v

mortales

favere

domo

in heri

Item

itXkic

chorus in AcharnensiStvQO nag

ixnodtbv S^vaoiv yaQ

iotx,

igtQ/ttat

Diouysus:

&XX'

"*).

Cf.

fjQtjutl

autem verbis cun-

homo

iubet

linguis

omnia, ut Musis

vcrsantibus

fiat

audientia.

Dignissimum autem quod conferatur est

exordium hymni, quo Solem celebravit
/utitw

ai

nag

sero natus poeta

ai&i^Q,

oiJQta

^^),

yrj

"):

ti!(pa-

xai novtog xal nvot-

ti/inta aiyiTw,

;/o

(p96y-

etiam in

yot

nt^^avttg

fiaivitv

hic

et late silere

^)

Mesomedes

Baais

attinet,

etiam in Ranis poetae certamen inituri

sacriflcant ^), item in Vespis Philo-

mox obli-

ille;

versiculus:

(oj

Ad rem quod

dcxQoaaib,ut9-a *).

agnovisti, credo, aut

36 sq.
:

16j.

ut pluri-

tibi

iQYoig

1092.

avr/Q,

AgathoAv.

(cf.

sed

certe

wy.-

Y&Q nQ0ttv9wv ia/utv, itXk' oiix oia&a av ^).

Cum ipso ioco mordacissimo cf. Lys.

bus

scire nequit

scholio videtur esse natus

39 sqq. Ministrum se dignum habet

Agathon, ut ipse Euripides in Acharnen-

tamen non potuit quin

innotesceret

tum non

quoniam Euripides

cleon

ttQtiaiotg

tus

y tUivai\

^).

35. Fieri

mis

i/ui

invito metro.

maritus quidam de uxore:

Sic

sciam.

esse.

dQviS-wv.

t'

JLiiXXti

dt ^')

rtpo?

ij|Ua;

<l>ol^og

icxtQatx6piag

tv/aitag".

Ach. 239 sq.

) Pherecrat. fr. 7. -- ^)
Eccl. 350. Vid. ad Nub. 1252.
^) Vid. ad Ach.
) Vesp. 860 sqq.
^) Ran. 871
sqq.
Ran. 315, ubi vid.
") Music. Graec. ed. lan p. 462.
8) Vid. Eq. 1316 et ad Ran. 354.
396.
1)

4)

1)

Operariorum errore apud lanium excusum

est nvoai.

^')

Cod. yaQ metro invito.

THESMOPHORIAZUSAE.

40

ar6(icc

GvyKlyaag

d-la6og

MovSmv

! i7ti8ri(iL yccQ

evSov fisXu&Qcav

r&v deGitoGvvcov
i%irca

18

fisXonoi&v.

Se Ttvoag vi^vs(iog ai&rjQ,

KVfia 8s itovrov

nsXaSslra)

firj

yXavKOV I

45

KHJEETHZ.
(secum:)

0(i^d^.

ETPinidHS.
Giya. ri Xsysig;

eEPAUSlN.
d'V}Q&v X

noSsg 'bXodQOficav

ccyQicav

Xvssd^cov

fir}

xaTaKOtjiiae^'

rs ysvrj

7trrivS)V

KHJESTHS.
(seeum :)
^OfiaXo^Ofi^d^.

QEPAHSIN.
50

Ayd&cav,

6 naXXisitrjg

fisXXsi yccQ

TtQOfiog rjfisrsQog

40. crvyjfif/oa;] -tiaai R.

equidem malim EYP.

Ultima duo verba Afflni tribuit Reiske;

45.
alya.

|{

2'/?

ti

Xiysiq;

fit3.(i&Qtov

irtidrj-

R*] ^y*' R^-

vocem) R.

50. tiQdnog] rtQdfio; (nihili

echo noatri carminia inre sno

quispiam vocaverit, nisi quod serio ibi
dicuntur quae in ridiculum nunc convertit comicus; rectius igitur dixeris

Mov

commune

aliquod utrique fuisse exem-

ministro lenta gravissimaque voce verba

Praeterea hnc facit soUemnis

concepta recitanti. Cf. (iofi^avXiog ioculare tibicintim epitheton in Acharnen-

Qaam

plum

').

illa rtQdQQtjaig

auri:

tv(prifxetv

6hv -YQV^iiv"

40

Trygaei in caelum adacen-

42.

y.ti.

XQ') >f'

i"'/

(p^auQor

fi)j-

45.

Sic

/*o///*(i|]

item

obstrepit affinis

sibus

')

mox

^ofi^aXo^ofi^&^.

et veluti

obmugit

*).

50. Perridicule nQ6fttp voci poeticae et

"^).

Constr.

twv Ssanoavvmv

fttXortoiwv.

fiet

9iaao;

yi^

Mova&v

tragicis usitatissimae affinis subicit ver-

') "Vid. ad Av. 777 sq.

*) Pac. 96 sqq.
942 Eur. Hec. 101. - ") Ach. 866.

^)

Adi. poeticnm: Aesch. Choeph.

THESMOPHOEIAZUSAE.

14

KHJESTHS.
voce:)

(alta

@EPAnSlN.
tig

cpoovriGag;

KHJEZTHE.
(secum:)
VIJVEjLlOg

ald''!]^.

&EPAnSlN.

SQv6%ovg

ti&ivai,,

aQ^ag.

dQccfjLaxog

nd^TCrEi Se vsag ail^tSag STiav,

8e roQvsvst, xa Ss koXXo^eXsi,

Ttt

55

%al yvm^oxvTtsi, %al avxovofiK^Ei,

nai nriQOxvxEt, %ai yoyyvHet,

nai loavsvsi

52. ic^x^?] *&gx'l^'^

53. aiptdai Suid.] iianidai E.
54. toQvsiJti] toQevsi Suid. (cf. vs. 986).

56.

bum

yoyyiJililfi

quod

Porson]

aliqnanto

R.

yoyYvlLi^ei

humilioris

52. dqvdxovq ti&ivtti]

matis

mox

fundamenta dra-

eadem

instituendi sic vocat,

imagine
gravissimum
usua

summa,

qua

iii

id

est,

Vespis id quod

quo

in

rei

est

audit
xQomq tov nqiiy^atoq ^ ).
Sunt enim 6qvoxoi ligna quibus
tQortig

dum

sive carina utrinque fulcitur

struitur

etiam nQe/xvov de re magni

momenti dictum in Avibus ^), et de voce
Sqv- vid. ad Av. 479 sq.
53. Versuum novas iuncluras inflectit *).
^).

Cf.

54. toQyevti\ proprie toQvevovtai lyrae

non cantica aut verba.

tonicum:

sive

^),

t&v

5.

fr.

i.

senientiis

xoXla

e.

(tit) ^iXri.

Novo

sollertium

effingendis

'').

iivtovofia^ei\

Agathonis dictio

antonotnasiis ornat.
artificiosa

etiam alibi

apud nostrum ridetur, ubi nescio quis

quod 6a6as ixdotw tig ijfiiuivag" dicebatur in sermone vitae communis *), sic

id,

ennntiat: ix(piQste nsvxag xat

}iYa9wva

(pwacpoQovg" , pinos luciferas, ut

cum Aga-

thone loquar,

afl^erte

mihi

66. yoyyvXXei\ rotundat

57.

dvo/iiditwv

in

in

hoc est eqyov

tamen Pla-

^).

1) Vesp.
30.
Polyb. I 38
5) Vid. Av. 491.
1194.
9) Ar.

Sxaata

hxQi^Kn;

iinotetoQvevtaL

Cf.

itolXoixeXei\

hoc verbo ludicre designatur id quod

vulgus mortalium dicit /neXonoieTv.
55. yftojttofiirtej] virorum
yvu)/.iotvnwv

>}

navis

est

dictionis.

;|foarei;et]

xoAvw

').

^^).

fundit, liquefacit, nt aes

^^).

Hom. t 574 Plat. Tim. 81 b Orph. Argon. 272 sq.

Av. 321.
*) Vid. mox vs. 69 et ad Nub. 969.
**)
6) Plat. Phaedr. 234 e.
^) Vid. ad Ran. 877.
ut Plnt.
i)
599.
Cf. Lys. 975.
") Smeltkroes. Cf. Hes. Theog. 863.
2)

Yid.
3)

THESMOPHORIAZUSAE.

15

KHJESTEZ.
(alta voce:)

QEPAnSlN.
ayQoicoTag TteXad^ei d'QiYiioig

rig

KHJE2TH2.
domum

(ad

accedens:)

og eroifiog aov rov xe noiritov

60

rov naXXieJtovg

xovg d-QiyKovg

elg

^vyyoyyvXag
xovrl xb neog ')(^oavev6ai.

0EPAnP.N.
7j

nov veog y

cov

tjG&^

'b^Qiaxi^g^

yeQOv.

d)

ErPiniJHS.
(item

Saifiovie, Tovxov fihv ea iiaiQeiv, 6v

Mya&cavd

65

devQ

(loi

Famulo continuat R, item

57b.

conspectum veniens:)

in ministri

vs.

de

iKKccXeaov naGrj xeyyri.

59

61.

58. iy^oitoraj Bentley] hyqiihtag R.

59. rt] del. Enger.
60.

tlg

tov; S-otyxou; Blaydes]

'tou

9qiyxou'

xata

R,

corrector,

tou &q.

6tit

tov

&Q. Kuster.
(,ovyy.) Enger] yoYYv^^oag R, auYYOYV^^^oag Brunck.
Post yoysequitur glossema xa\ avatQiipag, quod delevit Cobet; cf. Lys. 975.

61. Iuyyoj^/Wa;

Yuliaai in

latxA^et]

|{

hoc verbo etiam

in

urbane

Equi-

sio indicat.

tibus ludicre clauditar enuntiatum

').

tryonem verba

5S. &QiYxo7i] aedes heriles T^^aytxto; civi;

Commentarii antem
Amphi-

instar sunt Mercurii Plautini ad

Frodigum.

designat famulus ^).

60 62. Perridicule

sic

olim

in

(luia

senecta

ultima

quibus
|

malum

Agathonis minister usua est verba in

novum sensum detorquet Euripidis so-

Tunc cum iuvenis

tiorem

')

te

quam pro

Eq. 167.

1068.

protervum

aetate sua

2)

Plaut.
1235 Av. 549.
*)

eras,

fuisse arbitror!

')
j

esse

Ouidum ?
me mendicas

*).

^^ loquendi hoc genere

ad Plut. 1187 Ach. 300, de syn-

izesi

autem sonorum

supra

vs.

26 et

ad Nub. 932.

Petulan-

eum

aetate

te fuisse oportet

vid.
j

63.

64. | x^^Q^^^A

dalis.

sanequam

adulescentia.

65. n&ati

'/i';/]

i.

e. n&vttag,

omnino^).

') De voce v[iQiatri vid. Nub.

Cf. Eur. lon. 156 El. 1150.
Amphitr. IV 2, 11 sq.
^) Cf. Eocl. 366
et vid. ad Ban.

16

THESMOPHORIAZUSAE.

OEPAnflN.
liriSsv iKETev

avrbg yaQ

s^siGi-v

x&ia'

yaQ fisXonoistv aQisxai. isi^mvog ovv

v.tti

ovxog KaxandfncxEiv xag 6xQoq)ag ov qdSioVj

r^v

^r}

noirj

xi

ovv

syo)

rbv

d'vQa6i, TtQog

i]kiov.

ETPiniJHS.
70

8qS)

mPATlSlN.
nsqi^sv

(Aedes denuo

^^SQisxai.

atg

intrat.)

SOENA TERTIA.
Affinis, Euripides.

ETPiniJHS.
ZsVj

03

SQdGai Siavost

xi

fis

X7](ji.sqov

KHJESTHS.
(aecum:)

Tovg &sovg^

v^i

iyo)

Ttv&sG&ai ^ovXofiai

quo servato {rtQoiii) dein 9iiQix^e seribebat Zanetti.

Priorem versus partem Euripidi dedit Invornizzi, posteriorem Bentley
Famulo; in B librarius versua initium continuavit ei qui versus proximos dixit,
post Jpcu scripsit signum personae mutatae; manus recens ^'/ scripsit ante
versum et tv. post J(j(u.
69. rtoi^ Blaydes] rtQohj R,
70.

66. autdg] sponte

67.
gere.

xccl

est ratio,

67

^).

^islortoitlv]

Supra twv

ipsiusque

minum

etlam cantica pansive

irtibv

flt

cum

orfo;]

Causam

nisi

licet.

quod
ij

371.

attinet,

et vid.

71. Similes sunt

relae:

Ad rem

et:

hioms vixdum praeteriit

et

(L

'nji.iov']

cf.

Nub. 632

ai

Ziu,

Zsu,

ti

ad Lys. 935.

Trygaei in Pace que-

ti

rtots

(iovXeutt nottlv;"

dQaaeiii;

rto9^

i'ifioiv

rov

Xetuv"^).

-) Vid. Ran. 1190 Eccl. 421 etc.

Vid, ad Lys. 1107.
^) Pac. 58 et 62.
4^ vid. vs. 53 et ad Nub. 969.

^)

de Ulixis

ad Nab. 198.

70. (^(Qxitat] vid.

Parti-

est genitivus

(ablativud) temporia: hieme^).

(Thesmo-

arcu loqueretur.

69. 9uQaat rtQo; tov

indicat nunc

cum
additur, merus

xairttQ /t,((d)o^ ovto;,

fleti

ei

69 sq. Verbis ambiguis xanmiiv

sil /liems,

participiam, alibi id qaod obstat^),

ingrnit,

atQocpaii iocose ita utitur ut si

illo

temporis (Liberalium) habetur

modo

phoriorum).

versuum

sermo.

irtndii /f.ftwv iatt.

cipium

ratio,

dictionis potissimum habita

nunc de numeris modisque car-

sq. /eifiwvo;

veri

si

^)

Vid. ad

Nub.

THESMOPHORI AZUSAE
tI t6

17

nQccyfia xovxi.

(Ad Euripidem:)
xi Gxiveig

ov XQV^

xi dvGcpoQSig

xQVTtxeiv a', ovvcc nrjSsGx^^v ifiov.

1*^

ETPini/iHS.
EGxiv Kunov

75

fioi

TtQOTtscpvQafiivov.

xi

fiiycc

KHJE2TH2.
notov

XI

ETPiniJHS.
xfjds d"r)(iiQa KQtd"iq6sxaty

6x

sl'x

^&v

txi

EvQmidrjg.

an6\(oli

sXx

KHJEZTHS.
nal Jt&g;

V '"']

74.

pro

cf

scribebat

i/itov

icUa xaJ

11.

fco']

s,oi;

79. xa^{fv

vvv y

ovxs xa

testatur scholion: to

i/n6v

o Xaft[idvtov",

e.

i.

tiunc

y.rjdeati);

tt rteit6v9-aftev

xaxov

autem structura eadem

clem: ovdhv
non enim

'^*'

est

Verborum
apud Sopho-

xQvnttiv
ie

itt,

/u

celem

indicatur hac voce

quam

/ne

').

quicquam etiam

est cur

xri&eatiiv']

cessitudo

'^*

y^^Q

vvv

/ii\

^).

ne-

conciliant nuptiae inter

generos et soceros et utrorumque cognatos. Itaque nunc Euripidem suum x;Je-

homo

dicit

ati]v

vocatur
audit

xtideatljg

xtjSeati^g ')

uxoris

frater

noster
vel

vel

infra

'),

Euripidis

*)

7>iaritus

dict, ep. p.

75. nQone(pvQa/ievov'\

tum

vel

oii

ftorov xtjSeatli;

207 Av. 1078.

Item

in

maceratum, para-

Avibus:

X6yo;...

/uoi ^).

76 sq. Vere tragicum est ^wv

iatt pro
nec non pondus dictlonis augent
verba tfjSe tij i)iuiQa pro tij/iteQov dicta ^)
et proprium nomen pro pronomine iyui
adhibitum '*). Vulgati sermonis esset:
tij/iteQov

XQt&r/aetat eYte Hti

fd) ette

dcn6X(oXa.

ad Nub. 210.
80. Bis deinceps usurpatur

78. xal] vid.

78

de qua structurae

inei,

neglegentia vid. ad

Lys. 1183.
79. /ueUet xa^iCetv]

dicuntur

).

Cjl ^),

vel

etiam vitricus (omitto locos).

est

nqonetfVQatal

ipse

alibi ffcner

uxoris pater

sororis

<ou>

dicitur gener.

Vesp. 305.

dixateiv R. Cf.

chorus ad Lysistratam:

XQVipt];

arjftsiov

Meineke, de qua forma vid. Enchirid.

Cobet]

74. "Soli celare me, affinis enim es meus.

Sic

8iv.a6x't\Qia

(omisso a') R, qua servata lectione Valckenaer in versus exitu

i/ui, Bergk i/uoi. Mntavi ad exemplum versus Sophoclei El. 957;

priscam lectionem esse

6 iy.6i6ov;

STtsl

xa&i^siv, ovxs ^ovX^qg ia&^ sdQa,

(liXXsi

primo mane haec

').

etiam Plut. 26.

) Soph. El. 957; vid. ad Vesp. 429.
*) Vs.
) Antiphont. VI 12. r- ) Nos: er
210.
584, 1165.
') Vid. ad Av. 462 sq. et Nub. 979.
*> Soph.
ligt wat voor mij in het zout.
i)
) Itom Av. 1072.
Oed. R. 1015 Trach. 735 Phil. 412.
Item Lys. 365.
") Vid. vs. 2.
Vid. etiam ad Nub. 1145.
')

Lys.

Item

714; vid.

vs.

THESMOPHORIAZUSAE

18

80

eW

BTtd

&s6(io(poQicov

eoQxri,

(isGri.

ti

ETPinUH2.
xovx

avxb

TOi nccl aitoXetv

yccQ

at yccQ yvvatKsg
xal iv

nqo6SoK&.

fis

int^s^ovXsvKaai

fiot^

0sO(io<p6qoiv (jisXXovGt itsQi (lov x^q^iSQOV

iKKXrjGid^siv

dXid^Qto.

iit

KHJESTH2.
xi

xir]

6i^',

ETPinUHZ.
85

XQaycadS)

bxir\

80. ^ia'

tqiti]

loQtri]

ati R.

Kat Kax&g avxag Xsyca.

Quam

vetustam esse lectionem,

et doctius

qnam

prudentius olim a quibusdam esse explicatum hoc aenigma: quomodo ludorum

per triduum celebratorum dies medius dici potuerit tertius", testantur scholia (cf.
Fritzsche ed. p. 22 sqq. et 577 sq., Enger ad hunc versum, AMommsen Heortol. p. 291
sqq., Zielinski Glied. d. altatt. Kom. p. 82, 1, Robert Preller Myth. I* p. 778, 6). Sed
etiamsi probabilis aliqua solutio illius aenigmatis potuisset proferri, damnanda

tamen

esset lectio tradita;

nam

post verba:

hodie neque ius dicelur neque senatus

nam est dies iertius" (vel secundus, vel quartus),

sed necessario debuit sequi: nam dies hic est nefastus". Verborum EnEIEI^TlEcum perturbatus esset ordo,
OPTH
sic more prisco ix nXiiQov? scriptorum
litterae EIIEIEOPTHESTI male sunt lectae aut metri causa imperite correctae;
quod facile irrepere potuit vitium si versus et olim, ut nunc in E, paginam aperiebat. Fortasse etiam interpretamentum tQiwv" voci fiiari" superscriptum turbarum
Infra qaoquo vs. 162 est prisca dcnoQta, nec non vs. 169, 557,
causa extitit.
(822?) 975, 1031 vitiis vetustis laborat textus traditus; verborum autem ordo in
non
versu 480
ut rei pervulgatae ex ipsa hac fabula exemplum proferam
minus stulte est mutatus; vid. etiam vs. 420, 660, 669, 797, 799, 987, 1184.
Qualia testantur archetypum huius fabulae deterius quam aliarum fuisse habitum.
non potuit addi:

habebitur"

Lectionem traditam tuebaturne Callimachus ? nominatur certe in scholio, sed pro

y.ata KaXhn&xov" ibi jf. KaHlnaxov" legendum esse suspicatur Preller. Yid.
Prolegomena. Vitiosam esse vulgatam ante me sensit Nauck, qui intlntQ iatl
coniecit. Equidem confero Hom. i; 156 Theocrit. XV 26 Herod. Mimiamb. V 85.
83.

/iiovl

R.

tfiov

80. &safiocpoQiwv

De quo

81. foOt'
et

i)

/Jfar]]

item infra

').

die festo vid. Prolegomena.

adti

*<"]

y<^Q

'''i*^-

Lys. 46

ad Ran. 73.

efflciunt

mum

ev

est

6ia

dvolv,

maiore cum emphasi

fine

enuntiati,

quam

iv

Dicitur nunc tQaytpStlv

85.
pero.

1)

tti]

ti

vid.

6>']i]

Quoniam
Verba

ad Nub. 755.

in scena eas agito et vitutQaytoStHv

Vs. 375 sq.

^)

et xax&i leytiv

Vid. ad Av. 1182.

alibi

xtiifttoStlv ^).

dictum

=>)

tQaytodiaii

Cf. Pac. 751.

quod sum-

multo

profertur in

dicerettir:

adrdis

Cf.

ad herum:

sic
si

84. in" dXiQ<u] vid. ad Eq. 468 sq.

taii

et id

xaxws Xiytiv

xaxSig

dm}

Xiyto ^).

t&g ywaTxag,

ut

etiam famuli illud

ixtiio

tr]Qov,

fn)..

THESMOPHOEIAZUSAE.

19

KHJESTHS.
vr}

av nd&oig.

xbv no6id& nal dtKaia y

ccraQ xiv

ex xovxoav av firixaviiv l'jrg;

ETFiniJHE.
}iyd&(Ova nsldai xbv xQaymSodiddsaaXov
&6(lO(p6QOlV iX&tv.

slg

KHJEETH2.
dQaaovx

xl

^lni

(loi.

ETPini^HZ.
90

iv xaig yvvai^l xav Siy

iKxlfiGiaGovr

vnsQ

Xi^ovd^

ifiov.

KH/iESTHZ.
noxBQa (pavQS)g

kd9Qa

7]

ETPini^HZ.
Xd&Qa^

GxoXrjv yvvaixbg ijficpuGfiivov.

KHJEETHS.
i% xov

xb nQayfia KOfiil^bv nal (iq)6dQ

86. diHata y
87. ix

Scaliger] 6C xai

Bergler] ix

tovtwv

coU. Cratini

(dla dixai' Aag.). Cf. Lys. 403.

tavttj?

E,

Fritzsche

l^ aiiTTjg

34, ubi Cratinus fertur i^ aiit^g dixisse

fr.

6ov XQonov.

(Ix

GHermann)

avtrjg

eo quo naQaxQtj/na sensu;

quod recte traditum esse vix mihi persuadeo, nostro autem loco non convenit
slaiim {avt69sv), sed: exinde. Cf. Vesp. 346.
90. /av

Markland]

y.hv

R. Cf. Lys. 48 et 594.

91. (pavegwg Cobet] (pavtqbv R.

Xoilbg Siv EdQtTtidtj

yiodia yivri, cave

Xoyov naq&ax]ji xai tqa-

88. tqaY<x)6o6id&axaXov~\ vid.

praebeas et fabula fias ').

86. Similis verborum

93. Vere xo/n^ievQirtix&g hoc est inveiii

structura

est

tum"

").

Ix

tov

ai,

Ban. 49.

invifus enim

87. Cf. coryphaei

:

itXX

luto ignoscite mihi

verba ad Philocle-

nov"

id

*).

caelites!''''

id feci

xoii

quod

xatii

exclamat:

toO i/xov tQd-

Infra mulieres: ^vYYtveig toO

tQdnov" alloquitur Clisthenes

ix tovtwv UiQa tiv& aoi ^ijteiv

xaivrjv inivotav ^).

te

oov tQonov']

dignum. Item Philocleon reo abso-

Ach. 798. Praeterea cf. Lys. 403, et de

particularum xal...yt iunctura vid. ad

onem

ad Ach. 628.

ne Euripidi argumentum

minatus

homo

i/xov

effe-

^).

=>)
*) Veap. 346.
Vid. Eq. 18 et de adiectivo xofixp& ad
Pac. 146148.
^) Vs. 574; cf. etiam Eupol. fr. 103.
*) Vesp. 1002.

Ban. 967.

20

THESMOPHORIAZUSAE.
rov

TS^p/d^eiv rjfjieteQog 6 iivQccnovg.

yciQ

(Aperta ianua provolvitnr

Agathon

in lectulo lucubratorio

mundo

habitu varioque

recubane efifeminato

circumdatus.)

SCENA QUARTA.
Affinis, Euripides, Agathon.

ETPinUHZ.
95

alya.

KHJEETHS.
xi eOriv,

ETPinUHS.
ayd&cov i^eQierai.

KHJESTHS.
xal nov ead^

ETPinUHS.
eGrtv

OJtov

ovrog oviuiv7iXov(ievog.

KHJEZTHS.
dXX

ri

ovdev

ccvSq

95. tl] ii
96. nov

rf'

rvcpXbg fiev

ev&dd^ ovra, KvQrjvtjv

ortov

Eadem

dux chori

ad

B.an.

957

oyro?

()'ar(v;

personae mutatae R, nov 'ariv;

Dindorf, nov ^ativ itedr; Cobet.
94.

outog

^).

De

sq.

verbo vid
192, et de

re/vaC*!'

et Vesp.

96. xai] mirantis

ixxvxloviiievo;']

Agathon,
tragica

')

265.

^),

quod eccyclemate, machina

in conspectum adducitur et

e scena abducitur

*).

Eq. 277, ubi vid.

Eq. 953.

^)

'>)

*i

tvcpXii fiev

Equitibus:

Particulae
etc.

&W

ij

item

elfii]

ov

Demus

xa9oQS)^).

=^ profecto etiam Lys.

usurpantur, de parlicula fxiv
&Xi^

]\

vid. Av. 1214.

98. Simillimis verbis infra ntitur ad-

hac quoque in re
Earipidi illi, quem ex Acharnensibua
fabula novimus ^j, similem ae praestat

mox

97. &kl^
in

928

haec est particula

ad Nab. 210.
J

oqS).

Meineke] rto7o iativ outo; sequente signo

avtu; Dobrce, nou not^ iativ
ovto;

locutione in Equitibus uti-

Euripidis navovQyiff Ran. 80, 1520.

vid.

5'

E. Cf. Ach. 4.

()'a9'',-

tur

eym yaQ ov% oqG)

'

elfi

specta facie sua glabra in speculo:

me cerno sed Clisihenem

mulieris

2)

Cf.

Vs. 235.

')

^).
*).

intuerer,

oion

etiam

quae

n^iug yv-

Cyrene puella

^)
") Vid. ad Eq. 1248 sq.
Vs.
Eccl. 167 sq.
) Vid. Ran. 1328.

Ach. 409.

cum

ktYnv"

thojuijv

Cf.

Ecclesiaznsis verba,
ait

Ranis est cognita

vaTxag
e

in

Epiffonum"

).

21

THESMOPHORIAZUSAE.
(Tibia praeluditar.)

ETPinUHS
Qiya' ^elcodsiv yciQ TtaQaSKSvd^exai.

KH/IEETHS.
100

^vQ^riKog ccxQanovg

t)

ri diafxivvQsrai;

ATA&SIN.
(novum canticum secum meditans:)
{xoQvtparog.)

iSQav xolv X&ovtaiv 6s|aftevat kafntdSa^ xovQai^

99. Y"Q Bergk] av B, au Brubach (quam coniecturam ad Av. 226 probare non
debebam), ntiwdlav Meineke (-JEINAN-JEIAN).
Huic versui
100. 6ta/4ivvQetat Dawes] 6ia/nirvQiLttat R, J^ lutvvQt^stai Meineke.
olim quidam subiungebant parepigraphen ^ntvvQtofiog".
101129. Ante vs. 101 et 107 librarius R (non corrector, ni fallor) scripsit
aya^, ante 104 et 111 x, paragraphos autem ante versus 114, 117, 120. Quae
signa quomodo sint intellegenda docet scholion, ubi lyrici hi versus Agathoni
tribuuntur omnes, hunc enim carmen amoebaenm secum meditari, 6i6 yal xoQixa
||

liyst

/xeXtj

avtog rtQbg avtov,

6};

xoQtxa di".

Quae

esse observata testatur loci

recte

contextus.
101. totv X9-ovlatv'\ x^ovlatg R.

99.

dalem

Item

Avibus Pisetaerus ad so-

in

o^togl ... ov

ai(urt^asi;

oiinoxp

montanae
alienum

illius

6ta/itvvQttat\ vid.

100. Praeludii nimis crehras injlexiones

101

129.

vocat semitas formieinas. Item ipsa

thon;

IxsXwdtXv

affinis

naQaaxtvdc^ttai

').

quam rem gravissimam eius mimodo nuntians coetus"

Mu8arum in aedibus herilibus ver-

satur."

locutione itinera quaevis tortuosa signi-

infra dicit ipse

ficata esse intellegimus. Sic

homo

tnm

cunctabundus

gradum movere
xvxXttv iavtbv

Sophoclem
callis

in

dicitur

),

">)

Av.

Soph.

Hom.

est

quemadmodum

FQaig atrj9og

^) etc.

^),

sive tragoedia cuius

lamque carmen huic choro compositurus

foras prodiit et cantans secum medi-

odolg

Etiam certa quaedam

montibus Atticis vocabatur
^),

Est autem 6Qa/ia ywaixttov, ut

formicinum

^),

sed

alia

KoQaxog

nomen

mulieribus

est

compositus.

tatur.

103.

101

*j.

MvQ/itjxog ictQandg

^),

ait

chorus

ut est apud

loca dicta sunt Kuvig xtcpaXai

nitQa

nister mortalibus

apud Plauid

ilg icvaatQocpijv,

ad Eq. 11.
paugit Aga-

Novum drama

Musa a Pherecrate in scenam inducta

Timotheum citharoedum ixtQanikovg aliquas /tivQfitixia; inire queritnr ^). Qua

<)

semitae a nostro loco

est^).

ndc6a

6t^(!c/ttvat

tiaiv

^vv

gines,

xovQai,

teQccv

Xa/i-

xoQtvaatt ndtQta totv X&o-

iXtvfftQia

[iooc,

sumta face,

vir-

ambo numina inferna more patrio

honorate

Constr.

saltando

cantuque

Uberali.

226.
2) Pherecrat. fr. 145".
Menaechm. V 8, 12.
3) piaut.
Ant. 226.
^) Hesych.
^) Xen. Hell. V
et Phot.
4 15 etc.
i) Vid. vs. 151.
V 408, -^ 8) Xen. Hell. V 4 50.
^) Recte sic Enger.

THESMOPHORIAZUSAE.

22

,,^vv iXsv&EQia ndrQi-

a ^OQSvGaO&s

oa.

ilOQoq.)

rCvi daifiovoav 6

105

vtv

A.y

n&fiog;

svjtsidTcog

,,datfjiovag

s%st,

ds tovfibv

Gs^lsai.

{v,OQVcpaiog.)

ayf vvv oXi^6, MovGa,

,,XQvOsa)v QvroQa ro^cov,

og rod^ idQvGaro %a)Qag

110

,,yva\a Si^ovvridt ya.

102. iXtv9tQl(f

GHermann]

HevS-eQat B.

quod sanum ducit vVelsen

103. natQta Meineke] itatQidi R,

365, 806, 1143), nqanidL HRichards.

(cf.

(p&eyysaS^ai xoQtiav

||

xoii^^o''"^'^ -adai R.

(coll. vs.

337 sqq.,

^oa Kuster] ^o&v

||

Ran. 247).

Post xibfiog non interpungitur in R.

quod vw (y) foret scribendum, sed iure id vituperavit
Meineke, non enim corripitur wv apud comicos, cf. autem vs. 107.
sdneiaTw?
Reiske] euniatwg R, edm&ihg Dindorf (ut Aesch. Prom. 333 etc); cf. Soph. Ai 151
Menandr. fr. 380^
106. Sai/uovag^ ixanaqag eleganter Ritschl; vid. tamen vs. 674.
^x"- Suid.] e/<i$R.
104. daijuovwv] di datfidrwv Reisig.

||

105. viv Meineke] vOv R,

||

||

Cf. vs.

107.

ad Plut. 1131.

1073

et vid.

6U/?tte

Bentley]

Bergk. Cf.

onXiile

R,

co

xiijC*

109. *og td^] <t>ol^ov og R. Deleto

versum

Meineke, onate fiovaa {prosequere carmine)

vs. 117.

ut potui explevi.

ita

quod glossema esse arbitror nomine proprio,

Singula numina designat dux, nominatim compeJIat

chorus. Cf. vs. 114, 120, 128.

Aptum sane quod hoc potissimum die

condatur canticum, nam iubentur puellae

109 sq.

/'"Q"'?

yi^a^"]

moenia

Troiae

in honorem Cereris Filiquarum festum sollemne iam celebratur. De dativo tolv XSoviaiv vid. ad

Quae y^?
oQiafiata dicuntur apud Euripidem ^).
Saepius autem apud eundem templum
Delphicum
non murus igitur, sed

Av. 745 sq.

locus qui

choream ducere
aeque,

105 sq.

Poetice dictum est evneiatwg

'dxei

to ifibv daifiovag ae^iaat

iXf"

nqbg ti

')

Vid.

evnet&iag

Aeschylus

muro

est

fieaofKpaXa

yxiala *)

^)

vel

etiam

")

vovel

datpvtbSrj

^).

apud nostrum Eccl. 393 Eur. Med. 312

623,

circumdatus

catur Phoebi xQvaoD yefiovta yvala

Y^aXa

xti. ^).

Lys. 592 Eccl.

*) Eur. Phoen. 237.
Epigr. 1993, 875'.
Ar.

pro

recte interpretatur scholiasta.

lon. 247 etc. et

cf.

=>)
Eur. Hec. 16.
Eur. Andr. 1093.
Eur. lon. 76. Of. etiam ibid. vs. 220, 233, 245 Kaibel

858.

")

23

THESMOPHORIAZUSAE.
iXOQog.)

X^iQ^, iiaXXietag aoidagf

,,Qoi^\ ev V(iov6oi0i

yiQag iSQOv

xifiaig

TtQotpsQcov.

{xoQvqjatog.)

rav

iv ovQSGiv dQVoyovoi-

aiv KOQav <Toig iv dftvot-

115

fftv> aeiGov MyQOxeQav.

iXOQog.)

^^6e0{iai nXri^ovGa

,^y6vov oX^i^ovOa

Gefivov

Aaxovg

"AQxe(iiv ccTteiQoXex'^.
{KOQvq)aiog.)

120

,.t

AaxS)

T, Y.QOviiaxa %

M6iddog

111. xaXUatag icoidai Dobree] -raig -6aig R.

114. *ovQtaiv dQvoyiyoiaiv^^ oQtat dqvoydvoiat R.

Ante

115.

GHermann

xoQav

supplebat tiaQ9irov, Fritzsche

avYyovov,

ut

duo

dimetros trochaicos efficerent.

116. asiaov Enger]

ittiaavt'

R,

htlaar^ Kuster.

habet deae nomine 'L^Qtefitv (vid. ad

117. aijionat Bergk] i'no,uai R. Cf.

vs.

||

Deleto quod

explevi lacunam

vs. 109)

ante iiypowpav

cf.

Av. 905.

123.

118. yrfvov] tovov Meineke.

Verba corrupta. Requiruntur dimetri ionici; spurium autem quin sit

^atu) non dubito; vid. ad vs. 109. Pro yQovftata t" Enger coniecit xQovfidc t\ pro naQaqv^ix
euQv9fta Dindorf rtaQ' svQv9fia (cf. vs. 985), pro
^pQvyitnv Burges cum scholio ft>Qvyita, sed verborum structura his coniecturis
non illustratur.
120

sq.

nomen proprium

ad Av. 905.

112. tiuaig'] sic cantica in honorem

deorum cantata vocantnr etiam Ran. 349.
Cf. poeticus vocis tifiaiv usus, quo munus

vicem nunc obit Hat&s,

signiflcat

Asiatica sive Lesbia,

117. xXtl^ovaa] vid.

^).

ripidis

Dianae:

imitari

ovqaviav

lidovteg,

enea9i

"AQtefttv, & fieX6ftea9a.

vta, itdrvta

riiv

alibi

1)

ndt-

xti. ^).

Eccl. 5.
32,

153,

p.

77, 2.

i.

e.

ciihara

nisi periit

quod

locum quendam comicum nunc

docet Etym. M. "'). Pseudoplutarcho nostro loco abutenti optimo iure
oblocutus est vWilamowitz die Stelle
kommt 80 zu ganz seltsamer Bedeutung ^).

Jt&;

116. i^ypofpav] vid. ad Eq. 660.

M.

additur: xi9&qag^). Erechthei Eu-

114119. Cf. Hippolyti Euripidei pedissequorumque carmen in honorem

i'rtea&'

Substantivi

120 sq. Verba corrupta.

2)
^)

Eur. Hipp. 58 sqq.

Vid. Plut. Mor. 1133

')
c,

") Vid. Etym.

vWilamowitz TimotbeoB die Perser

Vid. Eur. Cycl. 443.

THESMOPHOKIAZUSAE

24

svQV&^a 0Qvylcov f

7todt TiaQdQv9'fi

XaQkcov.
5, divEviiara
iXOQog.)

Aax&

^^Ge^Ofiat

a.va66av

^KLd^aQtV XE {laXEQ

125

VflVtOVf

aQ6vi oa doKifiov,

ra cpaog eOGvxo daiiiovog

^^afiEXEQag xe diaiiipiSioi

oi'fia0tv

OTtog.

(KOQvcpaiog.)

(0V xaQiv avaKX

ayallE 0oi^ov.

122. divttifiata Bentley] Stavevfiata R, sed verum legit scholiasta, qui vocem
dQxiuata adscripsit.
XaQitojv] KovQi]tcov Bentley.
125. d6xi/.iov Dindorf] doxi/ucoi R, doxl/uiuv Meineke.
||

126. (pAo; Pritzsche]

ftovo; ofifiaatv

Bothe,

R.

cpuii

Bergk]

daifiovog oi/uaatv

||

Satftovioti; ofiftaatv

Recepi Bergkii coniecturam, ut apte decurrerent numeri

verba; dubitanter tamen. Vid. comment.
127. afittigag']

R.

t)ft.

||

Neque

praepositioni

6tti

est

et verti certe possent

Aesch. Prom. 554] 6taiAug. Meineke 6i &t6iov.

neque adiectivo suHto (Thucyd. II 61). De

(-6iov)

dtafitptdiot

Fritzsche

R, iv&ovataartxTig interpretatur schol.,

(pvtdiov

R, Sai-

aov oftftaatv Enger, datfioviotg &eoD oftftaaiy Meineke.

datftoviotg te

locus

coll.

aiipvtdiov

di

genitivi in -oto desinentis syllaba ultima elisa vid. Enchirid. dlct. ep. p. 201.

non Chori esse e singularis numeri usu

128. Proximis continuat R, sed

122. 6ivevfiata}

cuntur
cnnt *).

6tvevetv

e.

i.

/opeu^ata

Di-

^).

qui saltando gyros du-

125. aQaevi j*o5] mari strepitu

resonantem Philoctetes

sic

Item

^).

et late

qui

vocat,

valete", ait, nSpecus littorale et

Nymphae

pratenses xal xtvitog aQarjv Tt6vtov

7tQo[io-

^i"*), et umbra Achillis: reliqui Hx^Qovtog d^vnXfJYOg aQoevag xodg"

66xtfiov}

Pace

redit

impetui

6ioto,

6taft(pi6tog autem, quod ex Aecognitum est adiectivum *), significat vocem puellarum quae chorum

cantica,

a virili voce ApoUinis

ethuiuslyrae sono discrepantem sive 6ia-

efflciunt acutam,

navtog

xexaiQtafievt]v'

si

sana, sic iungantur:

qua splendor additur

vocis

dei

6taft(pt-

{Apollinis)

et

ifttpig

yoQ ^'"Q^i"

^)-

Sed displicent genitivi 6aifiovog et ufteteQag coniunctim sic ab altero genitivo

6n6g suspensi, qui ipse pendeat a voce
Melius haberent: ta

oiftaat.

&fteteQ(t

dnog 6aifiovog afieteQag te

oYfiaaiv

) in

').

iaavto

iptScog

^).

adiectivum poeticum

126 sq. Verba

ta

nostrae discrepantis; oifiata igitur dicuntur

schylo

apud Sophoclem sonum gravem

(ayaXXt)

6ni

tpaog

iaavto

qui sonus gravis voci no-

strae tenuiori obsecundat.

128. aYaXW] cantu celehra. Verbum

poeticum etiam in Pace legitur ^*').

UluJatti

sive

sacra

deorum

invo-

') Sic Persius

2) Cf. Hom. 2 494 Eur. Phoen. 792 etc.
746.
^) Cf. Pind. Nem. III 18
^) Soph. fr. 469.
Soph. Phil. 1455.
") Pac. 1030.
^) Schol. Aesch. 1.1., Hesych.
eto.
^) Aesch. Prom. 554.
^") Pao. 399; vid. etiam Hermipp. fr. 8 Theopomp. 47,
1)

VI

Cf.

4.

Av.

4)

25

THESMOPHORIAZUSAE.
ixoQog.)

^^iaiq

oXis Jtai udatovg."

(Ulnlata csnticnm clandit Agathon.)

KH/IEZTH2.
130

i^dv t6

cbg

|U-A.og,

norviai reveTvXXldsg,

nal d^tjkvdQi&Ssg nal xofTyAa)TTt(J(U.VOV

xal fiavdaXfOTov / coOt

i^ov y

edQav avtrjv

vTtiiXd^e

triv

'i)Jtb

Kal a\

135

in

Blaydes.

eflfeoit

sequitur

genuinum ducunt

coll.

viderint, deleatur

(Jyoifiov

129. Post

<t>.

av. ay.

Meineke.

verbi ayaXXe glossema

delevit Dindorf,

Soph. Oed. C. 1557, vid. etiam snpra

ad

(vid.

vs.

Post

||

<tio7fiov

(ti/ua) ratus. Alii

Qui

vs. 112.

si

verum

109).

hunc versum

in 11 sequitur: ^dXoXvLfti yif^uv", idem in scholio recte

(om. yegwv) et parepigraphe dicitur. Videtur autem primitus

scribitur ^dXoXCiti"

scriptum fuisse
vs.

j4l6ivXov

SQsad^ai ^ovXofiai,'

araxt" ayaXX ^ot^ov'^

||

quod

tinoii,

yccQyaXog.

oGTig sl, xaT

AvKOVQyeiag

x Tijg

iure suo

veavtGx

00

ccKQOooiievov

ii?.oiuiei

Verbum

&Y<i9ojv".

quod feminarum

dXoXv^ecv,

est

(vid.

ad

276 et ad Eq. 616), dicitur nunc de virginibus chorum agentibus.

130. jrdrfjot] jiotvia R.

134. Zatti Zanetti]

R, veani

ii ti;

ijtii

Porson

(cf.

vs. 605).

135. .JvxovQYfia?] -?/*' R. Cf. Ran. 1124.

catione canticum claudit chorus. Cf. Av.

Equus qui

783 et vid. ad Eq. 616.

130 sq. revetvXXideg.
xateYXuitttanevovl

JuayapyaAo;

etiam Strepsiades uxoris suae indolem

et mores enarrans iungit voces xata-

verba: aoi

hinc est quod

in

YX&ttav etiam

dici

iati xal

>)

').

echoliis

Alienum
observatur:

locutionem,

^yXihttd

Xeitg" ^).

132. /uavdaXaitdv]

cf.

Ach. 1201.

Ipsam meduUain meam suavissima

iiliUatio ^),
sed pro medulla

133.
subit

apertius quid dicit scurra dicax

*).

Vocem

etiam in Gerytade noster adhibuisse fertur, item Diphilus in Danaidibus, sed neuter locus extat hodie.
Y<iqYaX.ov

51 sq.;
*J Nub.
est Rutherford.

*)

Cf.

Nub. 1507.

Av. 1362.

^)

S'iiao/itai

Kriebeling.
5)

0,1.

Chatouilleux.

non patitur

).

cu

veaviax

iuvenem

ov xaxibg v/to-

xti. ^).

140.

Verba quaedam ex Jeschi/Ii

de cuiusmodi nosua facit
minibus vid. ad Ran. 1124
affinis, tragicis nimirum dicteriis affatus
poetam tragicum. Teste scholio Lycurgia
135

Lycurgia desumta

constabat ex tragoediis Edonis

Bassa-

ridibus luvenibus et Lycurgo satyrico;

Edonis autem

in

vum Lycurgus
vt?,"

unde

^)

ad Bacchum capti-

dicebat: no5an6i

yi;r-

iste semivir?^), ita igitur

eum

allocutus ut in Euripidis Bacchia Pen-

etiam Eq. 352.

vid.

se

audit graece

134. Similia sunt Pisetaeri ad

YXtottia/uaTa et FevetvXXiSa

contrectari
)

Plat.
^)

Quae verba infeliciter interpretatus

Conv. 189 Hegesipp. fr. \^^ etc.
Ar. fr. 43 Xen. de re Eq. III 10.

"^)

Etiam Av. 277 Edonorum locum quendam imitatur noster.

e.
atavSqog, Yvvaixm6t\g (Hesych.) redit Theocrit. XXII 69; e
coniectura scripsit Meineke Aesch. Ag. 1625, ego olim (sed nunc vereor ut r^cte)
Soph. Ai. 464.
')

Vox

yiJnij,

i.

^)

26

THESMOPHORrAZUSAE.
7ioda7tbg 6 yvvvig; xiq naxqa', xig
xig

Tj

\a\u

140

x^oxcarra; xi 8\

Xri^v^og

xi

/uelii

Xvqa

xfK^-ugjaico

GxQocpiov; 03g ov ^VficpoQa.

v.a\

KaxonxQOv Kai ^icpovg Kotvoavia;

xig dal

138. laXei]

(yToA.iJ;"

7}

xaQa^ig xov iov', xi ^aq^ixog

Valckenaer.

139. *iVIHCpOQa] ^tJfKpOQOV R.

Qnivis aatem videt versum 136

ex Aeschylo habere Euripidis

theus.

totum

xatdntQip xal

xoivtovia;" ^).

tvtpXS)

Quem

versiculum suos nunc in usus conTertit

sodalem, sequentia quoque verba partim

Aeschylea esse, sed pro re mutata. Simillima in Banis sunt verba Hercnlis

noster.

i)

188. xQoxiotSi'] de feminarum hierodulorum ipsiusque Bacchi hac veste vid.

ad Lys. 645 Ban. 46 sq.; digna autem
quae conferantur sunt Ciceronis verba
de Clodio inter mulieres festum Bonae
Deae agentes deprenso: P. Clodius a

ad versum
136 leguntur haec: htev9ev t<]v &Qxfiv

pureisque fascioJis, a strophio, a psalterio,

Ev^ovXoi

a jlagitio, a stupro, est factus popularis^).

Bacchnm fratrem

ridentis ^), nec non

sono nostrum locum referunt clamores
hominis nescio cuius TraparpaywdoOvto;:
T&

nJid&ev

tpitvi

ajtoQii;" *).

irtoiijoato

t&v

f.ioia

iv

tij

ri

ti

In

yivoi;;

tig

crocota, a mitra, a muliebribus soleis fur-

acholiis

tov Jtovvaiov,

/Jiovvaiov

oiy.ia

ttt

icvo-

xataXiyoiv'

ratur

clope carmine lyrico

530534.

fievtoi."

capitis infra

vocabatur

sic

Aeschyli locum

139.

quam

gruunt

^).

fecerat Aristophanes versus in ea re est

igitur

desumtum,

immoratus, quae de Dionyso illic dicebantur ad Dionysium referens, et pugil-

Xiftog

xisse,

imitatus est et per plnres etiam

icvdQi

chartas lyram

lares

credo regis rebus

bellicis regioque apparatui intermixta
ridens. Nempe poeta haberi tyrannus

^).

eaeco
sic

i)

ti ... XakeX

alibi:

ti

et tiq

(nQayna)

nd/nnav

toi

vel

ut apud Hesiodum
iJ^fQYtp

avfitpOQo;

apud Theognidem

iati

yvvi]

vea

ov tot

yeQOvtt

itvdQt

*^),

nevirj de xaxai avfitpoQOi; dcvdQl ipeQeiv '^),

imitatione:

verbum

ioti ...

Proverbialem locutionem

UXovtip

notelv

^*).

est ^vftipoQog nQdg

icyiuvag

iatt

tovto

'').

Item

congruere valet in dic-

^vficpeQeiv

tione ornatiore

Ws yuQ

non inter se conex Aeschylu

lufitpoQa']

avfiipoQnitatov,

xoivio-

quid prodest speculum?" numeris

adstrinxerat Epicharmus:

Cf.

nec non apud nostrum in dictionis tragicae

137
140.
Wa] id quod
xtti

et

*).

Poetice dictum,

yocQ
^''),

ovmpoQov

volebat.

ille

011

stomachus
autem Lys.

secundus

etiam

');

boum

fertur persfrin-

')

eum quem vidimus

femineum hoc tegudenuo commemo-

xexQvtpaXia]

mentum

Eubulus igitur in
exordio Bionysii fabulae, qua tyrannum
Siculum ita fere ut Philoxenus in CynXeov

inl

Vulgati vero sermonis

ti

utilis

Cf. ^vfifiaivetv convenire

ad aliquid

'").

^).

2j Ar. (?) fr. 297; vid. ad Pac. 189 et Plut. Prole^) Apud Stob.
*) Vid. ad Eq. 1022.
ad Plut. 292 sqq.
') Vs. 257; vid. etiam fr. 320^
Flor. XC 8.
6) Cic. de harusp. resp. 44.
^) Aristot. Part. anim. III 14. Item
Eupol. 170 Antiphan, 117 Hom. X 469.
^") Hes. Oper. 302.
^) Passen niet (bijeen); cf. nostrum ongepast.
nos: de muts.
!=>) Plut. 1162 sq.
*) Vid. ad Eq. 1233. -^
'^) Theogn. 526.
11) Theogn. 457.
i^)
15) Vesp. 1126 Eccl. 515.
yid, Ban. 807 et ad Ban. 175.
1)

Ean. 46

gomen.

^)

sq.,

ubi vid.

Vid.

THESMOPHORIA ZUSAE.

145

nov

aXX

cog

yvvrj 6fJT

xi (prig;

xi Giyag;

aXXa

1.

nov xkalva; nov

Ttiog;

insidiq

(t',

tlxtt

Xancoviiiai;

nov xa xix&la;
zk xov ^iikovg

di]x

avxog ov ^ovXsi cpQccGac;

nQia^v, nQia^v, xov cp&ovov ^ev xbv

oa

t'

TtoxsQOv cog ccvtjq xQScpei;

jiai,

Kttl

ftjTffi

141. av

ccvxog^

(Sv

27

in

a.

R]

E.

d*

r/j

'iljoyov

142. xal nov (a)nioi R] nov (dg) to neog Suid. et schol. Vesp. 1153.

144. ix toO nilovi]

non

145. inei6ri /] intl av

ratus); sed cf. Eq. 671.

ante

146. ipoyov]
delevit;

intellego.

Fritzsche

scripturus erat

librarius

Postquam

risit

incongruum

(iiov

(v8. 137), sive vitae

instrumentum, quo
circumdatus est Agathon, ipsum homi-

nem

accuratius inspicit.

142. Xaxwvticai]

cf.

Vesp. 1158.

tragicorum; prae ceteris

quid faciat ambigentis
lixd&u)

Stjt'

elta ffai;" xti.

ad Eteoclem: av
Yaov

iS%0}v

xal

iattv

6ixr];"^).

t)

facit versus:

noO

ti (piji;

ix

oix &vi^ei 6wfiato)v

iinove/net<;

xata noO

;" ^).

item Lys. 70.

Ltitib

oe

.;]

e car-

sis?

virili efficiam qualis

ita

^),

ver-

etiam infra usurpatur

Sed nimis concisa haec sunt neque

'').

inte-

gra videntur.
sq.

aemiperfectam litteram
Vesp. 436 Ran. 604).

ista.

dictionis

Vox

cf.

senex,

Eq. 671.
crimen

dictum semel

ceteraque

audivi quidem, sed dolore non sum. affectus.

etiam

artificia

et

').

occur-

iterum inve-

Antitheta
(parisoses,

oratoria

asyndeta) mire
Agathon Gorgiae discipulus ^).
ter
acutulum nescio quod
in Thesmophoriazusis alteris

adamabat
Quaprop-

parecheses,

nXat' HY(i9o)v

me

infra

ut hic de animi

ita

apud Earipidem

nitur

dicterium
dicebatur

itvti9etov iiVQtj/nevov"

tithetum more Agathonis rasum

autem noster hic

^),

infra

et

an-

Feli-

^**),

'')

dictionem imitatur. Similia enim

eius

haec sunt locis qui ex eius tragoediis

apud
fiev

Athenaeum

rtdqeqyov

iqyov

toj

servati

e^iyov

rt&qeqyov

wj

av

etiam quae
tig

elxbg

ixrtovovfteSa"
oii/i

a'

et:

^^)

ei/cpQavCb,
\

etvat Xeyoi,

*').

Aristoteles:

toO-i

toiat rtoXXit tvyxdtvetv oiix eixdta" '*).

to
tb d'

ov/i ticXtj9ii (pQdaio"

afifert

aiitb

extant:

rtoiovfie9a,

et fiiv (pq&ao) t&Xij&eg,

Cf.

invidiosum

enim ad

i^rfyo?

tragicae imitatione

naQexea9ui

ti 6' edcpQavB) ti a',

145. inet6ri ye\

146

in

huc pertinere

141

vs.

laesere tua verba, non

cissime

ti atyu;;]

Subiunctivus hic est dubitantis

bum autem

iXX'

et locastae

Praeterea Avium huc

toO neXovq

mine parum

verba:
^),

E/7. Sqvi; iywye. ET. xata

ta nteod

aoi

144.

6'

t&d'

Non

pertinent

affectibus
loei

Philoctetis

cf.

sed

rp,

ipdcpov (Cf.

rit ^),

Complures laudari possunt

143.

alteram

(lectionem

Bergk, Reiske toO xpoyov niv tdv

xf/6cpov

141.

y'

^qo-

Non

) Soph. Phil.
1352; vid. etiam Ai. 466 al.
) Eur. Phoen. 548.
') Ar.
Av. 103.
*) Ut V8.
243 Plut. 57 etc.
^) Vid. vs. 604.
^) Va. 895.
^) Eur.
Phoen. 268 El. 363.
)
Cf. Plat. Conv. 198 c Blass Beredsamk.
9) Egregie sic lahn pro iievQtjftevov. Ar. fr. 326.
p. 87 sq.
'") Cf. Pers.
i^j
1) Vs. 198 sq.
I 85.
Athen. 185 :.
") ibid. 211 e; cf. etiam 584, b,
") Aristot. Bhet. II 24 10,

28

THESMOPHOEIAZUSAE.
rjKOvOa^ r^^v d'

150

iyco

6s xi]v ic&fjd^

jj^ij

yccQ

a^a

7t;a^(T;fd(.i/v.

cpoQm.

yvcofirj

avdQcc TtQog ra dQccfiarci

Ttoirjrriv

ravra rovg r^OTtovg

Ssi Ttoisiv, TtQog

'hrUa yvvaiKSi^ ^u

r&v

(isrovGtav dst

ov

ccXyrjGcv

sisiv.

dQafiara,

rig

Ttoifj

rQOTCcov rb

6S)(i

sisiv.

KH/IESTHS.
(secum:)

ovKOvv

orav OaidQav

KsXriri^stg

itoifjg;

ArA&SlN.
avSQSia

155

evsod^

147. naQtax6fti]v'\

naQiaxsto

^Srj

rig,

Ttoirj

rovd^

VTtccQiiipv

fitfiridig

20),

^v

(J'

iv tco Odofiari
6^

ov xexr-^ufO^a,

ravra 6vv&r}QSvsrat.

naqriaS-ofiriv

Bergk

(scilicet 6 ipoyo;)

(cf.

Theocr.

Meineke, n&qeaxi

Xenoph. Cyrop. IV 2

120

i^oi

vVgIsod, sed sic toUitur

verbornm oppositio.

iusta

148.

ia9T]d-''

150. dsl

non

noifi)

154.

ai-ia

noitiv']

yvtOjU;]

drj

intellego,

fjv]

ia&>it^

a^ia Ytthfx^

GHermann,

Ttoisi

R,

iaStjt'

neque admittenda videtur

av R, av noieX Fritzsche

(coll.

crasis

Eccl. 177

vVelsen.

&vie y*'"!^*!*

quem

Meineke,

ael noisX

indicativum (pro av

aei.

179

Av. 76 sqq.),

sed

vid.

comment.

minus lepide Plato eius genus loquendi

verbosum et ornatam imitando risit in

Aeschyli in Ranis

Convivio

de verbo

^).

Vestem

vocantis^);

vid.

convenientem

dram revera

alibi traditur

induit
turus,

quemadmodum

vero

Euripides

menii

equidem.

in

ntwxonotd;

Acharnensibus
y.al

jfwitortoid?

sublimis versus facit pannis squalidis

involutus

149 eq. n^i?]

151.

Dramata

vid.

chorus e mulieribus
dicit

dem

ad Av. 1334.

ywaty.eXa vocari

quorum

compositus recte
scholion. Solet autem chorus eiussexus et aetatis esse atque persona
sit

primaria.
153.

ipsius

facit,

natura

corpori
ttobis

quae

sexum

imitando ea con-

redit ad
priorem partem propositi; de qua sermonis ubertate vid. ad Plut. 581 586.
Sono autem simillimi sunt Euripidis hi

Ultimis verbis

(ie9a,

^)

&

J'

ol

nXovtoOvte; ov xextri-

toXaiv nevrjai /^to/Utvot 9rjQtb/ne9a

Plat. Conv. 194 sqq.

^) Ach. 410 sqq.
^) Ran. 1043.
Sic collatp nostro loco scripsit Bergler pro neid-ujfie&a.

1)

convenit;

id

denegavit,

nimirum femininum,
sequimur.

*)

547 et

Phae-

versus

Commentarii instar sunt verba

^noQvtjv"
vs.

fecisse Agathonem neque

neque ex hoc loco efficitur;
non enim cum fecisti dicit Euripidis
afflnis sed
cum (= si quando) faciis.
154 156. Firile autem si quis drama

vero

2j.

Vesp. 501.

xei.i]ti^eiv

Femineum vestitum
Agathon drama ywaDteXov institu-

148.

gero

Phaedram

etiam infra

*)

Eur.

fr.

21.

*).

29

THESMOPHORIAZUSAE.

KHJE2TH2.
(item

:)

otav aaxvQOvg xoivvv noirjg^ nalEtv

iva GvfinoiS) 6oi oniG&sv eGxvKcog

ifii,

iyco.

ArA&SlJSI.

a^ovSov

aXkoDg X

160

iSuv

isrt noirjxr}v

ayQSiov ovxa Kal 8a6vv. Gnetpai S

"I^vnog ixeivog aal

AvaKQemv

oxi

Tijioff

xat AXnaiog, ol'nsQ aQ(ioviav iyy[iiGaVy

IcoviK&g'

ifllXQOCpOQOVV T Xttt 8lS}tXS)VX

(quod miror) Scaliger.

quam lectionem Aristophaai grammatico deberi scribit
scholiasta, olim enim Mxatig lectum fuisse; abierant igitur culpa librariorum
litterae KAJKAIO:^. in KAiAXAIOS, verum autem Ar. Byz. restituit, cui frustra
oblocutus est Didymus (vid. schol.). Coniecerunt alii alia, sed nullis coniecturis
158. iatuxcoi]

iatiiy.u};

162. JiXxaio;]

locum esse

apparet

satis

coll.

nomen pro Naide

est Laidis
rttQl

R,

sic

\l.

163. xal

Fritzsche

(cf.

pro

fortasse

praeter expectationem dicitur

159 sq.
alia.g

Accuratius
o:/.iovaov

^)

ityQito; u}v xai daav;,

iatt

nott]t!j;

igitur

infinitivus

Idiiv

xal

ut

ytwvat

i6tiv,

adioctivo

iubens:

AXxaiov

Plut.

foret:

iati

notriti];

Sftovadv

Abundat

Saav;.

adspectu

iiyqtitti

Itaov

49,

'),

ubi vid.

ita

6i\

ftoi

axoXtov

ti

ixvniaav]

Xa(i(hv

Alcaeum Ana-

creontem Ibycum inngit Cicero

162.

vid.

xat AvaxQtovto;*).

t (vel

iemperarunt,

tam reddiderunt, ijotvaav ^). Metaphora

sumta est a coquis, qui temperant sapores

').

loquentis

vel brevius

itYQtto;

iattixM;

de
Nub. 655.
161 sq. Anacreontem et Alcaeum etiam
pater in Daetalensibus coniunctim commemorat, filium scolium aliquod canere
fore

||

Lys. 640).

157. xaXtiv i^i] vid. ad Ran. 133.

158. iatvxu);]

comment.). Dignum quod conferatur

o'intQ Suidas] dl

Meineke fortasse recte (vid. Ran. 943).

Toup] dtsxivwv R, dtsxlvovv Suid., xai 6ttx>.i6tov deleto

dtcxl&rT

tt xiix^^^i"*)

(vid.

vetusto scriptum Plut. 179.

-Xiaav

ixuiiiiaav]

II

223

fr.

vitio

^*).

succulen-

quod

ciborum"

')>

autem

simile

est

Equitibus dicitur vnoyXvxaivtiv

^rjjuariot;^), et propius etiam accedunt
in

Euripidis in

Banis de sua arte verba:

tumidam cum accepissem ab Aeschylo,

ante omnia maceravi x^^^^ ^tdou; attoHvXixattov ^). Dicebatur autem x^no; succus
plantarum, fructuum praesertim: vinum,
oleum, laser,
163.

Verbo

mel

'").

nttQotpo^tXv

")

indicatur

prisci temporis ornatua lonicus, ut alibi

atitpdtvij 12)

vel titttiiv

1').

Apte autem
verba de

contuleris Socratis Platonici

lone rhapsodo splendide ornato iad^ijti

Dicuntur

noixiXyj xal xQ^JOOi; atKpavoi; ^*).

^) ViJ. Nab. 1172.

2) Niet artistiek. Vid. ad Eq. 183 sq.
^) Hesych. Suid.
223.
^) Cic. Tusc. IV 33 71.
^ Bergler.
')
*) Eq. 216.
943.
9) Ran.
Plat. Tim. 59^. Vitio deberi videtur Soph.
'"^) Vid. Eq. 968.
") De cuiusmodi compositis vid. ad Av. 1283.
fr. 162.
^*) PKat. lon. 535 rf.
") Vid. Nub. 984.
')

*)

Ut Pac. 728.

Ar.

fr.

THESMOPHORIAZUSAE.

30

Oqvviiog

Tiai

165

wixog xs naXbg

0(ioia

yaQ noieiv

ovv

yciQ

axijjcoag

nai naX&g ri^niGy^sxo.

avxov nai

aQ

dia xovx

xovxov

rjv

xaA.'

xa dQdfiaxa.

?ji/

ccvdyxrj xfj cpvGsi.

KH/iEZTHZ.
xavx

aQ

mv alaxQ&g noiu^

OtXoKkirig alexQog

6 dh SsvoKXerjg cov

KaKog KaK&g itoui,

165. tiunlaxto Elmsley] i]^iniaxito R, fjfiTitlxto Battmann. Requiritur imperfectum, vid. autem varietas lectionis Eq. 893 Eccl. 540.
xdil'
^v ri dQocftata] ta Sq&nat^ >/v xaX& Dindorf
166. Affini tribuit vVelsen.
non recte, nam poeta consulto in initio et in fine enuntiati collocavit vocabula
quorum maius quam ceterorum est pondns: Silt tovto
tlt Sq&nata.
||

168 sq.

<JitXoxXf>ii

169. In

||

nunc Siaxiaa9ai

^)

nyma

sunt

fere

Si

Brunck]

d*

cuius verbi syno-

Siaxtvtla&ai

et

**)

Sia-

motu rhythmum indicantes. Aptum autem est verbum SiaxX&a9ai ad indicandos

molles et elumbes nnmeros r^? iivetfiev>]g
^laatl /iioOatig

164
ulique

sq.
^)

amictus.

omissus,

correctore

additus

Agathonem loqui

poeta

rati.

Nam

car-

mina etiam Alcaei et Aiiacreontis audiri

tunc temporis poterant et audiebantur
saepe, sed de ipsorum poetarum habitu

pulcer erat et pukre

nunc fit sermo.

Naturae convenienter vivere"
sapientium est, poetarum autem natnrae convenienter carmina pangere", et
verum sectari", natura magistra uti",
homines olot eialv in scena ostendere"

eum Phrynichum

suum ducebant Agathon eiusque aequa-

*).

Fhrynichus autem

audivisti

au R.

prisci poetae lyrici,

')
carmina sua canunt ipso corporis

SQi)fttia9ai

dum

proptor homoeoteleuton

librario

est in margine.

et SevoxXhjg Bentley] -xXtig R.

Audivisse

namhwnc

et specie

167.

non quod
Atheniensis hic fuissel ), sed quod aetatis
recentioris quam Ibycus Anacreon Al-

les,

marathonomachorum ').
Homo, qui quinquagesimum fere aetatis
annum nunc agit, puer Phrynichum
grandaevum audire potuit, certe audivisse sumitur, neque severior temporum
ratio huiuscemodi locis est habenda ^).

tatnr ut non cunctos mortales totamque

tragicum poetam certum

caeus,

aequalis

Errant autem

qui

ut

nov

de poemate

alibi

=*)

')

9)

igitur,

vel

Al'ato-

non de ipso

quibus Aeschyli ars severa videbatur

obsolevisse

Quod dicterium

tjj

tpvatt XQ') noielv.

ludicre nunc ita

immu-

speciem.
168. tavt' aqa] vid. ad Nub. 319.

<PtXoxkiti;]y\d.y6STt>.

169.

^evoxXetig]

Xenocles vicerat

Sfiota

rerum naturam sed ipsos poetas videatnr

spectare, neque indolem, ingenium, animum vox tpvatg indicare, sed externam

^) Vesp. 688; vid.

Cf. Lucian. XXXVII 18 etc.
Pratinae
Aesch. Prom. 891.
^) Quae sunt verba
Y^Q ovv etiam Vesp. 726 Av. 39 Soph. Oed. C. 980
)
De Phrynicho vid. ad Vesp. 220 Av. 750 sq.
1) Av. 471.
") Vid. ad Rnn. 86.
Ach. 10.

1)

^)

tovtov ita interpre-

AiaxvXov

tantur
1"),

dicit,

quarto

''),

462 Av. 1295.

abhinc anno

sed etiam nuper

Sic schol.

ad Lys. 273.

etiam ad Nub. 477.

apud Athen. 624/.

etc.

Vid.

<*)

31

THfiSMOPHORIAZUSA.E.

170

V @ioyviq

d'

'^pvyj^og

mv

tlivxQ&g noist.

ArAQSlN.
unao' avayKti. xavxa yaq xoi yvovg

iyoa

iliavxbv k&SQccTtevea.

KHJEHTHS.
jtwg, nQog tS)v

d'sS)V'f

ErpiniJHs.
navGai ^av^oav nal

yccQ

xrjXtKOVXog, TjvtK

00 V

xoiovxog

iyoa

rjQXOfifjv

ij

noisiv.

KHJEZTHE.
175

xbv /li\

(itt

o-i

^riXS)

6s xrig naidsvGsag

ETPinUHZ.
mvnsQ ovvsk

aAA.'

sa

ijA^S^ov,

fi

stnsiv.

171. Y&q tot\ tolvvv vel /uevtoi Blaydes.

172. Post hunc intercidisae versum (e. g.; hkfj; itaiqav,

oavtiv

uvi^q,

Sjv

Ttoietv

;)

suspicatur vVelsen.
173. ^] .> R.

Lectionem alteram &XV SivneQ ovvex ^l9ov eirtetv

corrupto ad vs. 500
sed de imperativo

176.

scholio

V8.

oratione commotiore
mili sensu adhibitum

hoc ipso anno

xaxttif]

vid.

ad Nub. 551.

abntentem

XQov; xpvxQOii XfYeiv

j,toui

yoOv \pv-

te (paal xal ') SiaXe-

')

Euthydem. 284

veoi

ujv

note

yiuiaaav
\

2)

Plut. 369.

Cf. V8.

^).

Sed

xav-

ftev

dcQydv,

aliter

quam

tatus

sodalis inde

efficit

eum quoqae
De verbo

^ijXovv vid.

Eq. 837.

176. ia} vid. vs. 26 et ad Nub. 932.

pro Uyouai te xal (paal (aliter ad Ach.

Aesch. Pers. 13, 574, 1073 Agam. 448:
(= trag. adesp. fr. 66 Nauck) Cratin. fr. 6.
190. -- 7) Soph. Phil. 96 sq.

e.

Sic

scripsi

Janken, Theocrit. VI 10.

*) Infra vs. 895
krijten, jammeren.
'')

ardore iuvenili abreptum

Toj

pro femina se gessisse olim.

apud Aeschylum vero lugentium

omnino autem dicitur de
'),

Plat.

si-

Euripides volebat eius verba interpre-

vid.

eiulatum

140).

lemum

XeiQa 6' etxov iQyativ

Ach. 140.
173. (iaulQiv] proprie canicularum vagitum querulum ^) hoc verbum significat,

y.Qw!;eiv

sunt verba Ulixis Sophoclei ad Neopto-

yeaSai".
0toj''(?]

Cf.

'').

perhibens. Conferri autem pos-

fuisse

phistam, duplici sensu locutiouis xoxcu;

Xtyeiv inepte

*).

Fritzsche
esse vidit

173 sq. Risum movet senex torvus

canus barbatus ^), se quoque bellum et
adalescentulum
delicatnm
aliqnando

sq.

xax6i

170. Simillima sunt Ctesippi apnd

Platonem vorba ad Dionysodorum so-

sermonem

ia ibi

tragoediis

440

povXo/.iai efficiebat

certasse satis certum videtur coll.

fortasse

eum

')

32

THESMOPHORIAZUSAE.

KH/iEETHS.
Xiys.

ETPini/iHS.
^iya^tov^ .,,aocpov

avSQog, oSTig iv Qa%si

jr^jog

itoXXovg KaXag olog ts evvrifivsiv Adyo-ug."

iya 8s xaivy '^v^cpoQa TCenXriy^ivog

180

[nitrjg acptyfiai itQog

ai.

tov XQsiav

l'%o)v;

ETPinuHi:.
(liXXoval
toig

at yvvaiKeg ajtoXeiv ti^fieQOv

f*'

@eafioq>OQioig, oti jcaxrog a^itag Xiyoa.

AFA&^N.
ovv TtaQ

tig

rjfi&v

iativ axpiXeid aoi;

ETPiniJHZ.
nao'

7}

Dindorf.

mutatae

||

iav yccQ iyKad^e^ofievog Xd^Qa

Xeyt] Affini tribuit

Kuster, Agathoni

178. y.aX&i

^.oyovg

feliciter ordinatis.

179.

xatvfj

184.

i)

||

R]

Xdyov?

^aXcb;

Dind.] owv

oloj re

Bisetus e schol.]

y.oivi]

tragoedia afferuntur

dictionis

3atig]

').

Scholiatacent.

ad Eq. 191

vid.

rtpo,-]

sq.

ornatioris

usus pronominis relativi pro:

est hic

ei

ti? vel

Sic apud Thucydidem legati

Lacedaemoniorum ad Athenienses: aw-

infinitivo.

(pQovcuv &vd()S>v oYtiveg

titya^a

itacpaXwg %9evto ^),

e. awipqovojv itvdQOJV

eattv aacpaXwg

one funebri
Xeatdtttig

eolum signum personae

te

Eur.

fr.

apud Stobaeum, verbis minus

R.

R.

177 eq. Ex Aeolo sno hoa versas haApud Stobaeum enim ex

177.

in

nua'] artaa' Scaliger (ut vs. 171 Pac. 373).

bet Euripides.
illa

alii;

est.

&ea9ai, Pericles in orati-

t6 6' siitvxeg,

Xd/wai

in concione

i.

I; itf.i(pL^oXov

teXtvtijg

o'i

av

"*),

tijg

tutv-

Diodotus

ItSvvatov xal TtoXXijg edijS^eiag,

itv^Qwiteiag

oatig

dtetai t!jg

/uevrjg

rtQo^v/Liwg ti rtQalai

e/etv

*).

(ptiaewg oQ/iita-

itnotQon>]v ttra

Item apud Euripidem:

xaXwv

y.o/inovat toYat

3attg

tavQov

itQfaiueT

&eaaaXotg
tcaXwg

^*),

ix

twv

etvat tod'
i.

e.

naQot

&ettaXotg xaXov vo/xi^ea9ai Xiyetat t& tav-

Qov

atpdttetv.

/.laYetQiy.wg

179. ^vficpoQu nenXijY/nevog] hoc

sublimiorls est dictionis

184.
fj/nag ...

Praxagora in Ecclesiazusis

Cf.
Set

iYxa9t^ofievag

concione) Xa9eiv

').

(in

populi

Usurpatur verbum

iYxa9i^ea9ai (-ria^ai) de
dein

quoque

^).

iis

qui per frau-

aliquam sedem occupant

^).

1) Stob.
Flor. XXXV 3; Eur. fr, 28.
2) Thucyd. IV 18 4.
^j ibid. II
44 1.
4) Ibid. III 45 7; vid, etiam II 62 4 VII 68 1.
^) Eur. El,
^\ Vid. Eur. Alc. 405, 856.
815 sq.; vid. etiam Eq. 1275.
') Eccl. 23.
) Item infra vs. 600, 688 Ves^p. 1114 Rau. 1622 Eccl. 98; vid, etiam Ach. 343.

THESMOPHORIAZUSAE
185

iv xaig yvvai^iv, cbg

8ok&v

ds

slvai yvvr),

VTteQaitOKQivrj (lov, Gacpag GcoGetg

yuQ av Xi^siag

(lovog

a^lcog

ifis.

i(iov.

AFA&SIN.
snsita Ti&g ova avrbg anokoyet naQcov;

ETPinUHE.
iyo)

190

nolLog

ejtsixa

6v

TtQ&ra

6ot.

(pQ(x6(ji)

elfit

fiev

yiyvcoCKOfiaf

Kal ncoycov

e%co^

svnQoGconog, XevKog^ i^vQiqfievog,

d'

yvvaiKocpcovog, ccnaXog, evnQenrjg Idetv.

AFA&aN.
ErUQtnidr}^

ETPinUHi:.
xi s6xtv;

186. aacpwi^

Bentley, verbo praegresso id adiungens (ut Ach. 401 etc);

ao<pwg

sed praestat verbo i/teQanoxQivsa&ai non addidisse adverbium.

193. iauv]

185.

Blaydes

Joxcov

cu?

tem

Cf. nuntii

ipse.

verba de Herculis

ripidei

instantem

filiolo

w;

x^ijrttd*,

Eumor-

conato:

effugere

ymtj^t

lioifilav

ad Nub. 214).

quippe qui

yvvi^

iivai

mulier esse videaris

(vid.

hfnfl

XeHrjS-ivai 6o-

ab altera arae parte conquinisce-

Ttwv ^),

eum

ut qui latere ibi se putaret (id

bat,

putare

nos

qui

adstabamus intellege-

bamus).
186.

nov'^

i.

6.

pro me verba facias

awaitf

aa(pw;

quin

me

olSa.

Sic de

ifte]

sis servaturus:

lirtoxqivt]

dubium non
awaeig

Ifte,

est

a&if

tawae ta ttq&ynata

nCa; oiiK

ticnlae nw; hoc

')

usu

1092.

190. Septuagenario maior tunc eratEuripides.

1.

')

vid.

populo verba

anaXo;, evnQenlj; tdeiv^

^).

Contra

prae-

civibus vi-

ceteris

facit,

detur einQenij; veavia; Xevxo;

191.

i;VQ>iliievo;']

cf.

ti; ').

Ach. 119.

192. ISetv] vid. Nub. 1172.

196. Etiam in Ranis Eiiripides

praeterea
suo gladio iugulatur ^;
Versus 193 eunvid. ad Plnt. 929.
dem habet orationis colorem quem Av.
sic

naQwvi\ de par-

ad Av. 278

vere femineae hae sunt laudes

^) Item Vesp. 951; cf. etiam Ach. 632.

') Thucyd. I
985.
^) Vesp. 840.
; Vid. ad Av. 668 Ran.
Vid. ad Eq. 1207.
) Vid. Ran. 1471.
Eccl. 427 sq.

Eur. Herc.

74

&jtoXoYei

ad Nub.

praesentis usu vid.

1212.

193

*).

188. UtLta'] vid. ad Nub. 226.

participii

mulier pro viro se gerens, quae coram

^).

Themistoclis callido conThucydides: aaipiatata

ait

silio

cf.

Significat

191 sq. levxo;..

vrttQaitoxqivt]

vitiq i/Liou,

quod idem valet, ti oix...; *).

autem icnoXoYet naqwv id quod
naqaYiYvei sive naqeQxei ItnoXoYiqawv. Item
in Vespis: xaTtiYoqei naQwv ^). De quo
terea

*)

l^aESMOPHORIAZUSAE.

S4

AFA&SIN.
ijtoirjGccg

^^at^etg OQcav (p&g, nariqu d'

itoxe'

ov icdqtiv doKfrg";

ETPinUHZ.
195

kycoys.

AFA&aN.
^rj

vvv

Tj^ag vcpi^Eiv,

aviog

aAA,'

Gov

iknl6rjg t6

nal yaQ av [iai,voiiis&

ys Gov iariv

Jtaxoj^

rag ^v^icpoQag yaQ

ov^jii

oiy.SLcog

av

(piQS.

rotg rsyyri^aGi

8l%aiov, ccXXa roig na^rjixaGiv.

(piQSiv

KHJEZTHZ.
(secum:)

200

xai fi^v 6v y,

d)

Karccnvyov, svQvnQcoxrog

ov rotg koyoiGiv, aXla roig

sl

nai)"i^^a6i,v.

ETPIHIAHE.
ri 5'

sGxLV

rt

196. av /naivoi^eS-' av Suid.]

diSoiKag sXd^stv avr66s;

tum

-ti/ua

videtur

recte

habet

(vid.

av R, av (iaivoifit9a Enster.

/xatvoi/ntd-'

198. texvri/taot Fritzsche] texvda/Liaatv

(cf.

dcxoXaatda/iata Lys. 398).

1010. Alcestidis autem fabulae Euripi-

quamvis

prodesse non poterunt

iocandi

ferendum consentaneum

^).

xat

naivoifxeS''

^*'

Y^Q

ar]

Cf.

Texvrj/iiata

te

non ad

oixetdv

cbj

alios

tt,

ut ad

ita

id pertinere re-

corderis.

Levius

corrigere est nefas.

haec

''),

h.

quoque

fit

iMtientia

quicquid

Condigna Agathone

sententiola

').

Euripidi

*)

I.

nunc

al tex^'"^ sive

eum

sed ferre

ta

quod sit
Hoc enim

id

est.

^).

200. xai ju^f .../]

o/jjetcoj]

198 sq.

tov texv&i^etv peritiasimo

valet dixatov iatt

Plut. 1070.

197.

-aa/ua

-tjiua.

deae locus, qui nunc respicitur *), etiam

in Nubibus comico praebet materiem
196.

Cum

comment.), sed propter homoeoteleuton verum

fortiter

affirman-

hae sunt particulae '). Quod modo

dixit Agathon, id quam verum sit, in
ipso apparere ait Euripidis affinis; non
enim verbis sed re, oii ^d/ot; (tXH ^qyoi
tis

eum

et sorti

morigerari et amatoribus.

202. autdae]

cf.

Lys. 873.

") Vid.
^) Vid. Nub. 1415.
1) Eur.
Alc. 691; similia vid. ad Ach. 555.
^) Bedit vox Aesch. fr. 338 Soph. Phil. 36,
ad vs. 146 sq. - *) Cf. vs. 94.
928 Eur. Iph. T. 1355 Xen. Mem. I 4 7, rexrda/uata Eur. Or. 1053, 1560.
^) Vid. ad Nub. 1292.
') T^oa Ja jnist.

tHESMOPHORrAZUSAB!.

35

AFA&SIN.
admov

aTCoXoif.n-jv

ai^

Gv.

Iq

ETPiniAHE.
AFAQSIN.
OTtcog

doK&v ywaixcof SQya vvKtEQeiGia

205

KXinrsiv^ vcpaQnd^uv ts ^riksiav Kvnqiv.

KHAEETHE.
(secum

:)

iSov y, xA7rrtv"/

vri

Aia ivsiO&ai

dxaQ

vr\

Ai\

1]

nQocpaaig yf,

Etxdrcoj

(isv

ovv.

l';(ft.

ETPiniAHE.
ovv; noirjGsig ravTa;

zi

ArAQSlN.
firi

doKEi ys 6v.

(Avertitur.)

ETPiniAHE.
rQiGKaKoSaifKov^ mg dnoXcai^ !

00

(Dolore et metu opprimitur.)

KHAEETHE.
EvQinidri ,

comment.

204. vvxtsQsiaia R] vvxttQtiaia Dobree, sed vid.

208. ye av] av yt

GHermann.

209. tqiaxamdaiixmv Aug.] -daiiuov R.

verbis id coniungens

204. vvxttQtiaia]

(cf.

novum

vs.

et

nunc epitheton componitur

nominis vvg et verbi

Eu(ti7iidt]

||

inauditum

iQtidtiv ^),

ad imifi/^tQtjai-

205. Cf, Eecl. 722

208.
j

^),

quocum

et ^Qot-tjatog
xtjQvHo; ales

Xov

possunt

Simili ioco

in

209.

cum

R,

Euripidis

vid. ad Vesp. 15.

Item Dicaeopolis in Acharnen-

cum Euripide

sibus

Avibas

xaxodaiftiur,

fabulosus mutatur in xtiQv-

^).

66y.et]

it-tjaiog

th;

EuQtnidti,

colloquens:

oY^oi

icTtdXotiia ! ^).
\

S)

(fiXtatt

xtL] vid. ad

Eq. 726.

ttvde ^).

^) Aesch. Ag. 22 etc.

Vid. V8. 488 etc.
) Ach. 473;
Vid. etiam Soph. Ei. 114.

1)

^)

conferri

').

-dtjg

206. idov ys] vid. ad Ran. 1205.

e stirpibus

tationem adiectivi sublimioris

ov

Elmsley]

77).

cf.

Eur. Or. 271.

etiam Plut. 850.

^)

*)

Av. 299 Bq.

THESMOPHORIAZUSAE.

36

210

cpikxax

ta

"nriSsGxd^

d)

(SavTov TtQodatg /

(ir]

ETPinUHZ.
TC&g ovv

d^ta;

jtotij(>a)

KH/IESTHi:.
XOVXOV
kIusiv keXsv,

ifiol

xi

d'

fiaHQCC

flV

ovku %q& Xa^mv.

ErpiniJHS.
ays vvv,

litBiSri

Gavxov iTtidiSag

ifiol,

ccTtodv&i xovxl ^oifndxiov.

KHJE2TH2.
Kal

xafiai.

dri

(Vestem ponit.)

215

axaq xi

fiiXXsig

Sq&v

fi

ETPIHUHZ.
a.Ttoi,vqsLV

xa Kaxco

acpevsiv.

d'

comici referendum est tavta", sed totus

210. xtiSsatdc] vid. vs. 74.

211 sq.

fiuy.Qce

xXdsiv

vid.

xeXtvel

ad

Ran. 34.
^ouXei XQ<"} cf-

tt

213. Isdem fere verbis

Vesparum simillimus, ubi

invitum:

exornat
arta^

noieXv

').

vid.

De verbo

y.al

^fffiua/]

61)

incipit locus

quid habuisse

filius
.

patrem

ineidrjjteQ

flaQadtdwxag

tu

inidoiivai vid.

ad

cf.

Ach. 342 et

ri

yeveta.

^lSaiMv KQatlvov."

ri

explicatur:

taiita d\ eXa(iev ix tibv

Eecte igitur yox tadi"

yfrtia",

dein

additur

ducta esse haec ex Idaeis Cratini fabula.

Non ad certa autem verba quaedam

1)

Item mox

751 P.

4)

desumtus.

tutius fuerit statuere simile

Cuius fabulae

quandam Cratini fabulam.

argumentum ignoratur,

nomen

in schol. Eccl. 1089 loco alieno

corruptum redit {iv totg Idioig" pro
-aioXf"). Eodem autem pertinent Cle-

et

mentis Alex. verba:

^).

ad Av. 268.
Ad hunc versum adscripta sunt
:

ubi Earipides socium radit

Quamquam

215.

haec

locus,

Nub. 439.

ovv

&XX^

aeavtov

inoi

Plut. 781 et Eq. 739 sq.

214.

hic

et adustulat, e Cratino dicitur

212. 3

xaSi,

taXg

nQibtatg

MQtato(p<ivtii

KQtttivov 'E/iint/inQaiiievwv /LieTijveYxev !>;

ubi

'E/ini/inQafievoi

y.ev

iv

tU twv

'

"),

pro fabulae est no-

mine, sed videtur scribendum esse:

KQtttivov

0eaftocpoQia^oiiaatg tU ix rwv

i/iint/iinQaftivwv

iy.

ftettjvsY-

enrj."

216.

ric

y.dtw

erat insolitum

6'

iccpevetv']

minime

id

*).

) Clem. Alex. Strom.

^) Vesp. 1129 sqq.
vs. 217 et 249.
Vid. Eccl. 13 Eur. Cycl. 514 Plat. fr. 174'^ etc.

THESMOPHORIAZUSAE.

37

KHJESTHZ.
ccXXa TtQaTT

(iri

imdovvai ifiavrbv

Sokh,

6oi

ei'

cicpsXov xoxs.

ETPiniJHS.
6v

}iyd&(x>v,

fiivxot ^vQoipoQstg

vvv

XQriOov xi

'^(iiv

EKccGxoxe'

^VQOV.

AFA&SIN.
avxbg Xd(iave

220

ivxev&ev in x^g ^vQoSonTjg.

ETPinUHS.
yevvaiog
216.

aoi lunt.]

II

217.

R]

tj

[eymdovvai

dig

tt aoi Elmsley, 3 aoi Dobree.

Ran. 955), ut animi despondentis hic sit clamor.
Dawes] 6i66vai y avtuv R. Cf. V8. 213 et 249. Abie-

E,

tJ'otu

Hamaker

{ij fiavT^y

(cf.

niJtiNAlM

runt litterae

el.

||

JIJONAIF.

in

\\

*t6ts]

nott R.

Cf. vs.

344 Eq. 483

Plut. 834.

219. avrbi] av vVelsen;

Ach. 107.

cf.

220. ^vQod6^s] ^vgoSixt]s R.

216 sq. Fac igiiur, si videtur, quandototum me tihi dedi. Postquam

quidem,

me

semel

tibi

arbitrium; nisi

commisi, penes te esto

ad quodvis perferendum

paratus essem, non debebam

tibi.

me

Particula tots etiam infra indi-

catur proximus temporis articulus

218.

particula

nivtoi]

significat

^j

non posse Agathoni molestum

quippe qui i^vQtmivo?,

facie glabra et feminea prodire soleas.
Non enim virorum erat tb ^vQocpoQiiv *),
sed mulierum. Itaque in Thesmophoriazusia alteris, ubi mundus femineus
longa serie recensetur, ante omnia com-

memorantur novacula et speculnm ^),

Ecciesiazusis autem mulier pro viro
A

kvQov"

ait

modum
cpoQouai

TtQOitov,

iQQixfia

Agathon vero

'iva

^vQocpoQel,

daavv9cifjv

quemad-

^KpocpoQovai bellatores, /na](aiQo-

barbari Thraces ad
;

manum igitur

de qua voce haec scribit

scholiasta: naQ^ tb dovQo66xtig. wg noXXa
ei est ^vQodoxtj,

tur

notula,

nam sic explenda videquae partim humore est

exesa. Plures igitur novaculas tenuisse

ut hastas 6ovqo66xiiv illam quam

ex Odyssea novimus, hic interpres arbitratur, sive recte sive secus; nam etiam
kuQo66xt]v,

').

^VQOipoqtXg]

geatura

SXtj"^).

ai[tov ixovtog]",

^).

affirmativa

esse id quod sit rogaturus

dare

olxiag

lx

una

si

erat Agathoni novacula, praesta-

bat involucro protectam

quam nudam

asservare.
220. Ytvvttlog

il]

docet hic locus quo-

in

modo latinum

se

notionem qua gallica genereux, generotite

rtjg

adi.

generosus abierit in

nsurpantur.

Vs. 642, item Lys. 1023; praeterea vid. ad Plut. 834.

*) Vid. ad Eq. 168.
*) De verbi conformatione vid. ad Av. 1283.
*>)
tbch.
Ar. fr. 320*
Errat Zielinski Glied. p. 92.
^) Eccl. 65 sq.
>)

')

Nos:

38

THESMOPHORIAZUSAE.
(Sumta novacula

e theca,

Kcc&i^s.

quam

Agathon, ad affluem accedit.)

ei indicavit

yvd&ov

cpvGcc rv}v

rrjv

ds^iav.

KH^ESTHS.
oi'^oi I

ETPinUHZ.
xi xix^aycfg
r^v

fii]

Goi ndxxakov^

jti/3aAc5

Gmnag!

KHJEETHS.
d,xxax(xi! iaxxccxai!

(Clamans

refugit.)

ETPiniJHS.

ovxog av, noi

Q^sig;

KH^EETHS.
225

ov

yccQ,

ju-a

xrjv

rmv E(ivg)v

xb

sig
^rjfji.rirQ

ivrav&oi iiev&

er

9'c5v"

rsfivofievog.

ETPini/IHE.
ovKovv KarayeXaGrog
rjniKQaiQav rrjv ereQuv

rrjv

222.

o(y<oi]

wifioi

e6ei

dijr

i/;t^')jv

'%a)v;

II.

223b. &ttatai iattatai Bentley] httata' attatai R.

225. ^wn;fp

Porsonj

?t"

.t(,a

/ R

222. ifi^alS}] ori, ut porco, cuius gula

exploranda

est

mirum homo

il

(h;

/aXaia

').

Clamat

ni-

el;

to

Ss/xv&v

tijjv

^tciiv]

vid.

1.

ad

Eq. 1312.

sed
in

narratione

conferri
festiva

1)

inl

Vid. ad Eq.

14.

illa

referentis

vino sopitorum

fr.

ris

dilias

5)

||

PoII.

naQtjtdag

et

'),

hodie quoque

gentes orientales saepe sic sonti-

inter

clamitat
^).

tl

Ubi

Simile quid passus

fit.

nescio quis apud

Hermippum

cJpaato

^v/u[ioXov

^uft[ioXov

otfioi!"
xty.aQfxi-

cave ne a Pol-

nummulum

possunt Herodoti

litterae D
forma similem" intellegas, nam lucem
praebent nota verba Aristophanis Pla-

de Ehampsinito
furem custodum

fioXov, ats tttfirjfiivog waTttQ al xfjfittai," ),

luce

hunc versum non

227. Illustrari

verba,

vogl"

225. Cf. Nub. 814.

opus;

Eq. 698, 1350 Av. 11 Eccl. 748).

bus contumelia

v; i,unen()ti,uhri ^).

224. oSzo; au, jtoZ&etg;] vid. ad Vesp.

(cf.

Nub. 814.

ivtavSol] vid. ad

Xu/utj

est

n&vtiav ^vQljaai

375381.
IX 71.

^j

^)

pellectua

tonici: Sy.aatog

ubi

Vesp. 36.

tesserae

^)

Plat. Conv. 191?.

rj/uojv

iativ &vd-Qt!}nov ^v/n-

hospitalis

Herodot. II 121.

partem alteram

<)

Hermipp.

! !

39

THESMOPHORIAZUSAE.

KHJESTHS.
okiyov

fiiXec

fioi.

ETPimJHZ.
rav d-eav,

(irjSafi&g, TtQog

TtQodmg fie! %(oqsi dsvQO.

KHJE2THS.
(reluctanter rediens:)
KayioSccifKOV

iyd)

ETPim^HZ.
230

avxov nai avaTivnxs.

ccTQifiag

s^l

noi axQicpsi;

KH/iESTHS.
(clamores compreasis labris vix retinens:)

n'

fiv !

fJLV

ETPiniJHS.
xl fiv^sig

Ttdvxa nsTtoirjxai naX&g.

KHJEZTHE.
naKodaifKov, ipiXbg ovv GXQaxsvGofiai

oifiOL

230.
o)

avtoO Dobree] hrqiixaaavtuv E, qui ferri nequit accusativus;

iit^ifiag

ictQefias

tav Blaydes.

231.

/.iv!

/iiv!]

fiv

/uv

vel

/uvfiv

nam

(una voce) multi non recte;

alia est

atque Eq. 10 Plut. 895.

232. ovv Blaydes] av R. An */?

liuius loci ratio

signiflcat

quod

^vnfioXov.
iiniav

t!)

Vox

fjftixQaiQa id

tov xQaro? valet

'),

prisca stirps etiam verbo xaQadoxeiv

quae
in-

^)

Simplex xQaiQa commemoratur apud

Hesychium. Terminus vocis is est quem
habent TtQea^SetQa, noif^tQia, similia *).

est.

228. 6Uyov

fiiXti

fioi]

vid. Av.

1636.

230. iit&xvntt\ caput attolle.

yiv

tivi,tiv\

1)

Ai.

Redit Amips.

')

1123.

fr.

7 Crobyl. 6,

Epicum vero oQ^dxQatqa

'")

lo-

eum qui
eum

sine harha est

qui sine clipeo

significat et

ut in Teucri Sophoclei verbis:

xav xVilbi

ltQxiaaif.u

aoi

y'

osrthafiirto ^).

Cuiusmodi iocus hoc praesertim tempore erat aptissimus ad risum moven-

dam; nam

twv

ZnXtav

rljv

instituendam"

multi

tanc

1^

profitebantur

cf.

663.

(levem),

esse

Eq. 10.
n&vta Tttnoit]tai xaAto?] de hac
cutione vid. Lys. 1300 (1273).
231.

232. yjilig] et
(levem)

^),

palam

itaque e gravi arma-

tura detrudi in levem" id fere iam so-

nabat quod

attfiov

ytvia9at\

de animalibus dicta utrobique.

a stirpe vocis xiQatog est ductum.

Vid. ad Lys. 555 sq.

noXtttiav

'')

Vid. Eq.
*)

Soph.

40

THESMOPHORIAZUSAE.

ETPinuHi:.
ag

(pQovriarjg'

(iri

^o^vst itccvv.

svTiQSTirig

^ovlsi &E&6d'ac GavTov;

KHJEZTHS.
SoKsi, q)SQS.

si

(Specnlum

praebet Euripides.)

ei

ETFim^HZ.
285

OQ&g csavrov

KHJESTHS.
Ji\ akXa

(la

o^h

KXsiaQivri.

ETPIHI/IHZ.
aviaraa\

iv

Kal syKvrpag

a(psvavi as,

s%s.

KHJESTHS.
KaKodaificov, dsXcpdKiov ysvi^ao[iai.

oijxot

ETPinUHS.
svsyKDCxo)

svSo&sv d&S^

xig

Xvyvov.

rj

(Affertur lucerna.)

STiiKvnxs.

ksqkov cpvXdxxov vvv aKQav.

xr^v

KHJESTHS.
240

ifiol

241

oi[uoi

233. iparil Rj

(isXi^asi,

vrj

/iia

233.

nr}

tpalvii

-;

(pQovtlajigl

tuis.

Oognati sunt

similia

et

praesens
234.
235.
vs.

eo fere

(cf.

ov

ysixovsg

d)

vid.

aavtov] aiavtov R.

||

ad Eq. 1356

loci

commilitonibus
ubi

236.

&(psiiau)]

iyxvxpai

cf.

e/e]

vs. 216.

Av.

cf.

1082

Eccl.

355, 957.
238. Ivtyyi&tta

(iova^ao/uai

sensu dicuntur quo

239.

triv

Ti?]

vid.

ad Ach. 805.

wqxov] vid. ad Ach. 787.

240. nXriv yi] vid. ad Eq. 27.

jua

<peQe]

Ji\

praebe, sodes^).
dclilLic

KHeiaS-ivt]']

241. vSui^,

Xenarch.

cf.

98 et 571 et de Clisthene vid. Ach.

et

tivus

ad Ran. 48.

Vid. ad Plut. 290 sq.

viri d.

oxt Kdofiai.

Nub. 355).

^).

ti doyii,

117122

^)

videberis

(pavei]

nXrjv y

Dobree, sed vid. comment.

Ran. 493.

xdXag! v8(0Q, vScoq,

234. &taa9-ai Porson] ^cdoaa^ai R.

235. raeiaah,]']

est

fr.

et

v6mq...l]
7^*.

item Ach. 1175

Posterior locus et fes-

testatur

non

tragici

duplicato huic clamori ineese

^)

De

Peppler Oomic Terminations

imperativo vid. ad Ran. 498,

24 est opinio.

(ptQe

p.

quid

^).

^)

Quae

41

THESMOPHORIAZUSAE.

ErpinuH2.
243

9dQQi.

KHJESTHi:.
xl Q^dQQS) KaxccnjtvQTiol7i(iivog

ETPinuHi:.
245

ovdhv nQccyfia

ovKx

ccXX^

6oi'

xcc

nXi6xcc yccQ

ccTionn6vri7iccg.

KHJESTHE.
cpv ! iov

aG^oXov !

TTjg

al&bg yyvrjfiat navxa xa nQl

r-ijv

rQd(iiv.

ETPiniAHS.
avvcc 6cpoyyit.

gjQovtiGrjg, XQog yccQ

(iri

KH/iEZTHS.
oGxig xbv i(ibv nQconxbv nkvvl.

oi(i(a^xai ccq

ETPiniJHS.
Myd&mvj
242.

Gavxbv inidovvai cp&ovig,

nid'r)

n(}iv aytilupiaiftti n^jcoxtov

tijg

(pXoyog.

In trimetri speciem sic effinxerat Scaliger: n^lv &vttXafieo9ai

242. Del. Cobet.

<f(ir ye^ nQtoxtov tfj? (ployo;, sed aliena hinc est yt particula, neque &vtdajiia9at
verbum ita usurpatur. Multo melius vVelsen nQiv ltvtiXa^ia9at <^twv > nQtaxtov
(pX6ya (vi
tfiv
Ach. 923); qui tamen postea ipse Cobeto est assensus. Simile
additamentum est Pac. 273; praeterea vid. ad Av. 16.
I.

245.

(pii

Dindorf]

(piv

R. Cf. Lys. 294, 304.

247. a(poYYiti\ anoYY^f' R-

248.
R,

eii

Porson,

ti;

babiliter. Cf.

243.

Ach. 325 Pac. 532 Plut. 876.

tov

^). Item apud

Quid valeam!'^).

subiunctivus

yale.

*).

Bentley,

totus igne cor-

ovSiv

i/etg,

nQiJcY/udc

ovxitt

aot

aot\

i.

e. ovxiti

naQe^o)

nQdy-

Paullo alitor hac locutione utitur

quidam

in Ecclesiazusis: ov6i ativeiv

tbv t)Q9-Qov iti nQ&Yft

oifitoiet

a(ja

||

oattg

ttg ei

Blaydes]

Kuster pro-

reformidandus mihi erit diei ad-

iffitur

ventus?'^).
\

245. ^s ha^6lovl\ vid. ad Yesp. 161.

247.

oiixet'

nQ&Yftata

Tir

et

').

244.

ftata

cf.

uq'

sq.

xatanenvQnolriftevoi;^

reptus

ap']

||

oifita^et

916

vs.

5^a^{ito]

Plautum:

R.

-^et

ol/iiioistat]
et

aQdt ftot

non amplius

/u^

(pQovtiariq]

vid.

ad Eq. 1356

Ran. 493.
248.

oiftOiietat]

vid.

ad Ran. 178.
Nub. 838.
ad Plut. 781

nXvvel] cf. Ach. 381

249. intdovvat]

vid.

et

Eq. 739 sq.

') Vid. ad vs. 144.

^) Piaut. Curcul. IV 3, 21 sq.
') Geheel in vuur gezet.
Proprio sensu verbum (simplex) adhibetur Nub. 1497 Av. 1580 etc.
*) Vid.
d Vesp. 1392.
Eccl. 462; praeterea cf. Pac. 244 Ran. 1215 Eccl. 670.

"')

42

THESMOPHOKIAZUSAE.

250

[^driov yovv

aX)J
Kccl

ov

CxQoipiov.

'^(^qijgov

rovxml

rjfitv

ravra y

yccQ

IW

ovx

(og

l^iiq.

ArA@SlN.
ka^^dvers zal

'j^Qiia&^

ov g)&ov&.

'

KHJE2TH2.
ovv

ri

AajSoj;

ArAQSlN.
rbv HQOnoarbv jtQmrov ivdvov Xa^cov.

ri;

(Crocotam postquam exuit

ci porrigit.)

KH^EHTHZ.
Aq)Qodtrr)v, r}dv y

rrjv

vTj

o^ei

Ttoad-iov.

(Induit crocotam.)

255

^v^ooGov ccvvOag.
(Euripides cingulum

manus

253. Agathoni tribuit recens

alii

ei

vvv

alQe

circumdat.)

GrQOcpiov.

In B, solam

paragraphum dedit

librarius;

Euripidi tribuunt.

254. Affini dedit Bentley;

in

Euripidi

tribuit

recens manus, paragraphum

scripsit librarius.

255. ^v^oioov

signa

manus

recens.

initio

Idoii]

||

eidem

atQdtpiov^

sunt versus

et

ante

250.

;((j!jaov ijulv zovTcut]

dativos petentis

commodum petitur etiam

251. ov

contracta:

ts^vijxott

tS)

^Qft;]

<C.facile

nam'^ non

ri

in

unum

concedere
<C.ea

vestimenta, id'^ perhibere non sustinebis,

iia

Euripidi tribuit

tribuit

recens, solum

manus

ninXtov!" ^).
Item
Aeschyleus ad lo: &Ar oii

indutum

oot dtoQriftatog"

252. Simillima Lyci tyranni apud Enripidem sunt verba, qui Herculis uxori
liberos morituros ut veste decora ornare
sibi liceat petenti xoafieia&s!" ait: ov

ntyatQO} toOde

"').

meam

crocotam. Cuius

supra raentio est facta*). Etiam mulierum

Thesmophoria agentium id erat vesti-

mentum

^).

254. noa9iov'\ ludicre sic finitur enun-

tiatum;

nam

oxpectabatur

conspiciam.

Prometheus

ip9ovG}

253. riv y.Qoxutov]

esse tibi

quippe quem nunc ipsum

aot

^j.

duo enuntiata

haec certe

poteris petenti ;

personae mutatae

versns partem

librarius.

Theoelymenus Euripideus iungit:

itaQocaxoi 6t]tix

in

Agathoni priorem

dedi Agathoni; in

signum personae mutatae dedit

ot eius in cuius

continuavit Dindorf;
orZpe,

255.

ungrienti
),

luftoffoj']

avvaa?]

e.

g.

alicuius

nomen

iqIvov.

ad Lys. 536.
ad Vesp. 80 et ad

vid.

vid.

Ran. 606.

alQc] vid.

ad Av. 850.

*) Vs. 138;
^) Aesch. Prom. 626.
Eur. Hel. 1248. ^) Eur. Herc. 333.
^) Recte sic Fritzsche coll. scbol. Soph. Oed, 0. 684
etiam vs. 941 et 945.
(Soph. fr. 396).
^) Recte sic scholion.
1)

cf.

43

THESMOPHORIAZUSAE.

ArASlN.
Idov.

(Accepto strophio Euripides

pectus praecingit.)

affini

KHAESTH2:.
VVV, KaxdSXBlXoV

id^l

TtSQl

XCC

(IS

GKsksi.

TOJ

(Inferiorem crocotae partem compoDit Euripides.)

ETPini/iHS.
KSKQVtpdXov 8si %cd (lixQag.

ATA&SIN.
rjSl

nscpaXrj

(isv

ovv

nsQid^stogy i)v iyca vvkxcoq (poQ&.

ETPini/IHS.

dWa

xbv Ai

vi]

xat iitixijdEia ndvv.

(Samtnm quod Agathon praebuit tegumentum

capiti affinis imponit Euripides.)

KHAEZTHS.
260

aQnoGSi

CcQ

258.

xtipaXlj

errori

Euripidi dedit Dobree, Agathoni tribuit

Dedit

257 sq.

tegumentum

deberi arbitror.

manus recens

Agathon quam ipse

strophio. Sed etiam

cum

capitis, palla,

requi-

soleae

runtur, ut femina personata in publicum

possit prodire; haec

autem Agathon non

nunc domi iacens

gerit

in lectulo lucu-

^)

autem poscenti

modandam

iolum cajmt feminenm'"

cum tegumento

uti" cur soleat Agathon,

Cf.

^)

Cf.

Ar.

6)

Ar.

fr.

138.

V8.

Herodot.

195
fr.

898.

').

ornatus

cogitandus

uq]

R.

autem sunt
||

?;ifet]

in E.

&^ltiav xOngiv aQnd^etv

ttjv

est,

quemadmodum

mulieres

erinibus viros ementitas e lu-

detonsis

venale novimus.

quam

>;p

voci

signiflcari

tribui

Personam comaiam,

vim

sinit

lingua

non credo; nam glabrae

''),

faciei,

fieret Euripidis sollertia, inutilis patientia

^)

Neque vero Mfi?MtintellegendQm

qoo 9tto; xofit]")

e.

comam

sodalis.

Quo

nocte

eiicapillamentum; quae n

i.

non

dicit,

sed

vel

nrivrixr] ^)

dici solebat.

320^ Pherecrat. 100 Eur. Bacch. 833, 1115

fr.
Simile quid significat ntQiS-tai? Ar. fr. 181.
^) Ar,
schoHis allatum.
fr. 32 1^ Xen. Cyrop. I 3 2.

etc.

in

eo

||

circum-

et mitra sive fascia

subditiciam

ntqi-

ait praebe6o

accom-

capiti

ligandam immo melius quid"

tibi:

xd/Uij

quae tot modo iocos dedit, si novam

nunc personam superinduci fingeret comicQS, sua caederet vineta: inutilis sic

bratorio, sed apposita sibi habet. Calan-

tkicam

ntqL9ttov Meineke,

verba, quae quarto abhinc versu redeunt, ibi

aptissima, hoc loco librariorum

gerebat crocotam

xstpalf]

comment.

aQ/ioaei fiot;]

ocQ

rtgQi&etog E,

xtcpaXij

Tieoid-ttoi']

9tto; Blaydes; vid.

260.

(lov,

2)

item
')

44

THESMOPHORIAZUSAE.

ETPiniJHZ.
Vrj

dKK

/11,

E%H.

OCQlGX

(Ad Agathonem:)
hyKViikov.

cpiQ

ArAQSlN.
rovrl AajS' ccnb

nXiviSog.

xrjg

(Sumta palla Euripides affinem amicit.)

ETPinUHZ.
vjioSfj^dxcav 6st.

ArASSlN.
xavxl

xccfici

Xccii^ttve.

KH/iEETHS.
UQ

CCQ^OGEl jnot;

(Secum:)

laXaQcc yovv laiQHg cpoQ&v.

AFAS^N.
6v xovxo yiyvcoGii

265

siGca

(Dum

xig

ag

ccXX^

ra^ttfra

calceos Mnesilocho

y^Q ^v

^'z"S

disi,

slGxvxXrjGdxco.

fi

induit Euripides, introvolvitur Agathon,

dein ianua clauditur.)

SCENA QUINTA.
Affinis, Euripides.

ETPiniJHS.
ccvriQ

2*il. Xd/i^

263.
scripsit
y

Bentley]

xf^^Q^

librarius

fisv

Xdtju/iav

(poQ(bv\

R,

TjiiLV

R,

Afflni

ovxoGi Kal

yvvr}

6ri

quo servato Reieig scribebat rt. AF. pro AV. tovrl.

continuavit Reiske; mutatae personae signum

Agathoni tribuit

manus

recens,

Euripidi Brunck.

|{

yoiiv]

ou R'.

261. ^^(] cedo mihi^ vid.

adRan. 498.

iyxvxXov\ pallam; vid. ad Lys. 113.

263. Nonnenimis laxaesuntsoleae.''" ^).

Dein secum: nam laxa quaevis adamare

te

satis

scio,

/ay^drt^iwxfoj yaq "'

Similes in Lysistrata sunt ioci

dentis

nunc

est yoD, ut saepe

265. tlaxvxXrjaarw']

cf.

vs.

^).

^).

Irri-

^J.

96.

^) Cf. Ach. 106. Idem volebat qui in scholiis annotavit:

Vid. ad Eq. 321.
^j Lys. 91 sq., 419; vid. etiam Phen&ltv r&v Aya^mva uig /aiiror."
recrat. fr. 145.
*) Nub. 1099 Ran. 980 etc.
1)

dtali(lcXXei

THESMOPHORI AZUSAE

elSog!

To y

ijv

45

6\ OTCag ta

kaXrjg

cpd^iy^axi

yvvaixisig ev xai nt&av&g.

KHJEZTH2.
TCSiQaSoiiai,.

ETPiniJHS.
ddi^ ToCvvv.

KHJESTHS.
^a tov

270

ofioGrjg

i47t6i.ka}

ovk, ^v ye

(irj

ifiol

ETPiniJHi:.
xi XQTiiia;

KHJE2TH2.
GvdGaGHv
^v ^oi

jtaGaig texvaig,

ifie

TtQOGTtinty v.a%6v.

ti

ETPIHIAHE.
toivvv ai&eQ

^fOfjiVVfic

oixriGtv

^tog."

KHJEZTHi:.
^aXXov

xL
267. t6 y

Kustor]

malum
273.

'

mavwq]

269.

[iddiCt

vid.

toivvv]

(e.

Nub. 489.
ad Eq. 629.
viam igitur

Thesmophorium *).
270. Cf. Medeae cum Aegeo
quium:

MH.

dqaofiv

i*

ti

ofiw

{xti.)

dq&aeiv

fii]

g.

Al.

Xiyt.

ti

avaauaiiv]

271.

brevius

ndaaig tixvat;]

singnlaris

omnino

legit

272. Per

schol.

etc.

'roy.Q&tovi;

numen quod

ini

iii

nippae
at9iQ,

plurimi facit

collo-

xQH^ta

MH.

fiiyt

Jtdg

^).

*)

quae Mela-

tribuerat ipse: ofxvvm

aotpfi^)

oix>iaiv

Fritzsche

J'

iquv

Quae verba comicus

hoc loco et in Ranis ') spectatoribus deridenda ita propinat, ut vocem oiy.rjatv id

quod aedibus humanisvel

cubiculo simile

sumat, tragicum nimirnm

vituperans, qui Olympios sedibus avitis
exturbatos exuta ue quam vates epici
iis tribuerant specie humana in nubes
sit significare

^vvtaeafi^at 'tra (?<oi av)

cf.

Inn-

hominibus

ipsis

580 Ran. 309

vs.

iurat Earipides, verbis usus

aiitit xti. ^).

qnod compositnm de

Ran. 969). Cf.

sed

vnoxQ&tov; R,

Innoxgditou;]

268.

iTtTtOKqdtovg i^vvoiKiav'.,

ntQinintrii R,

incidentibus dicitur

267. Znoji] vid. ad

'^

R.

vHerwerden]

271. nqoanintri
in

rrfcJ'

Tojv

i)

dictum

pro:

aiiiarj;.

omnibus artibus;

ndaii tixvij quavis ralione,

et inane dissolveret.

273. Per

').

aedes lovis (ceterorumque

^) Enr. Med. 746 sqq.; cf. etiam Hel. 826.

) Vid.
ad Eq. 724.
") Sic schol.
) Eur. fr. 491.
^) Vid. ad vs. 14.
ad Ran. 1235.
Ran. 100.

)
^)

Vid.
Vid.

THESMOPHORIAZUS AE

46

ETPinUHZ.
Ofivvfit xolvvv ndvxag aqSviv xovg Qeovg.

KH^ESTHS.
275

xoivvv xov^\ oxt

fiiiivfjGo

cpQriv

t)

cajjioGev,

ovk dfiafiOK, ovd^ &qkcoG^

yXcbxxa d'

7}

iyco.

ETPini^HZ.
GTtsvde xaiicag'

v,al

x&

iv

Gfjfietov

syco

xo xfig iKKlrjGlag

rag

cpaCvexat.

&e6fiO(poQL(p

anetfxt.
(Abit.)

eodemque

Bergk

consilio

pro

ovoixiav

uterque.

ingeniosius

^uvuixiav,

quam

probabilius

275. *tov'] tav" R.

276. In
.0( te'

i.),

sequitur parepigraphe

et in scholiia:

TTaQt/itYQacptf

dXoXv^ovai. ti leQiv (h^ettai (sic Fritzsche, cod.

ixxvxXsttai

i/il

ti

tb 9eafio(p6Qtov.

'd^u)

Hamaker] %xanevds R, av anevde vVelsen.

278. eff/uoyopto] sic R, item vs. 880 -Qtov, quae in -Qeltp
277. xal anevde

sed

tabant olim,

Meisterhans

Gramm.

d.

att.

deorum) iuras? Nihilo magia iuramentum

moror quam si per Ilijjpocratis
insulam ^) iurares." Requiritur quod aliHippoquanto magis fidem faciat.
cratis illud aediflcium, nuper ut arbitror extructum, mole insolita ^) aliave

<[oi;)>

avtotg

(hg

icnaidevto;."

274. Fer cunctos igitur simul iuro deos,

ut Aegeus Earipideus

^),

1)

Vid.

6)

Vid.

9)

Cf.

ad Eq. 1001.

EIXEF,

in

cod.

ad Ran. 101

sq.,

Andocid. I 36.

est

276. UiQxtaaa]

puli

1471.

concionem

')

avt^v.

Eq. 495.

iudices in tribunal

'j,

senatores in curiam
279.

279

lycb

ci'

294.

^),

").

Sneint]

cf.

Nub. 887.

et modulationibus

Verbis

muliebribus vocem assuefacere et omnino pro matrona se gerere Euripidis

cf.

278. Signo in Thesmophorio sublato

convocantur mulieres, ut cives in po-

nunc incipit, ne mox verarum

feminarum coetui immixtus novas partes
sodalis

Eine Miethkaserne.

EIXEN.

^).

mente adde

277. anevde ra/scu;]

").

ne parum

^)

locose sic respicitur dictum

ridendi praebet materiem

dicere etiam videar.

scribo,

Hippolyti Euripidei, quod etiam in Ranis

dtelidXXtto di avv

vov;,

hoc fuisse iusiurandum, sed ipsius

mentis.

,,'InnoxQatt]? ^ysrjro H&ijtaio;,

ei/e tQCi;^)

affinis

hoc insuper

aditurus

id vero recorderis velim, non lin-

addit:

Hippocratem autem illum intellegendum

esse de quo vid. ad Nub. 1001, non
credo; nam ante quatuor annos is in
proelio ceciderat. Ait tamen sclioliasta,
sic scribens

periculum

guae

Timo-

Plutus fabula est data

Nondum satis cautum ratus

275.
vitae

causa civium oculos tunc temporis in

se convertisse apparet, ut villam

cum

mu-

Inschr." p. 42.

illud

thei tunc

et -Qeiov editores

CIA. II 105912 (anni 321) et CIG. 3562'2 (Dittenb. 470),

vid.

=>)

Vid.

Vid. Ear. Med.

Cf. Eccl. 283, 381.
^)

Plut. 180.

1.1.

^)

(vs.

^j

746753).

Cf. Vesp.

690.

Sic

THESMOPHORIAZUSAE.

47

SCENA SEXTA.
Affinis solus.
(Afflnis

dum

versus sequentes secum loqiiitur, fingitur ab Agathonis aedibus versus

Scenae fundus diductua ostendit Thesmophoriam. Sedent
ire.

Thesmophorium

feminae quae chorum constituunt concionem

ibi

habiturae.)

KHJEZTH2.
(Voce et gestu matronam imitatus, et

deVQO VVVy

280

cum

quae nulla adest,

ancilla,

se fingens:)

colloqui

0QaTd^

03

aTtov.

&Qaxxa, d-iaaai, naoiiivtov t&v Xafiitddcov

o)

o6ov xb
aAA',

ccviQistca T'^? Xiyvvog /

XQ7]fi

TtSQiKaXlEi

ro

ya9'7j TVXT] >ct

&QaTTa,

00

&E6fiocp6QO), di^aad-i

Kiaxriv xaO^eA.e, Kax

xriv

(is

Sevqo Kal ndXiv oiKaSe.

1'^eAc

noTtavov, onog Xa^ovaa &va(o xoiv ^Eoiv.

285

281. ^^^/rai Reiske]

legunt ad lumen
interpretantur

(coll.

ttvi(jxe9'

iino

B; quod qui tuentur, vno

r^?

Ach. 970 aliisque locis minime similibus), th

mulierum

turbam

(coU. Pac. 1192

XiYviioi;

intel-

x^W^ autem

ad Thesmophorium

Eccl. 394)

edito loco aitum (vid. ad vs. 585) hviovaav.

283. xai
devQo

<C<5';

Plura intercidisse

xat] posterius xal addidit Bentloy.

nQonifixfiatt

xantit'

&ytX9tiv

ddts

awv'^

fts

n&liv

haec: xal

e. g.

oixttSs,

suspicatur

vVelsen.
284. xa9tlt R] xat&9ov vHerwerden, xa9t).ov Bergk (ut Vesp. 936). Vid.

285. n6navov

Porson

c&i,

GHermann]
qui etiam

SVa,

to

comment.

nonavov B, quo servato Bentley pro Znwi scribebat

tU ndnay'

dnw? coniecit

(coll. Plut.

660).

||

totv &toiv'\

tatv 9taiv R.

imperitius

sit

dam

ritus

Fictam igitur

acturus.

alloquitur ancillam,

obire

quacum

utique

sacros quos-

fuit

scenae

fundus

ut

280

se fingit, ludicre dein

sq.

Incensae postquam sunt faces,

Interim ad

vide quantus splendor inde surgat.

Thesmophorium adscendere sumendus

280. 9taaat'\ vid. ad Ach. 770.

aliquas preces

fictas

quemadmodum

edit.

Pace Trygaeus
cantharo sursum ad deos vehitur coram
spectatoribus, in Ranis Dionysus inferorum sedes adiens in scena conspicitur '). Apparet autem in scenae fundo
Thesmophorium. Quod eccyclemaie proest,

volutum esse
aecas,

ad

nam param

Of.

diducendus

refert;

Ran. 179 sqq.

V8. 624, 658.

281. oaov to ;^p>a] vid. ad Ach. 150.

in

ait scholion, sive recte sive

^)

284

Xiyvvoi\ vid.
sq. Ancilla

promere
sarcinis

'),

ad Av. 1241.
iubetur cistam

quam cum
nam noctem

aliis

-)

de-

fortasse

mulieres in

in
Thesmophorio sunt transacturae *)
capite gerit, dein inde sumere placentam ^) deabus sacrifioandam.

Vid. ad Eq. 1211.

Cf. Plut. 660.

cerni

posset.

^)

Vid. ad Lys. 492.

Vid.

48

THESMOPHORIAZQSAE.
dienoivcc TtoXvTifirjTe ^^^rirSQ

nal OsQaicpuxxcc^ noXXoc

d^veiv

ExovGaV

el

nai xriv &vyaTeQ

290

de

288.

if/oiicrav]

fitj,

dcvdQog

for/ttos

fioi

6oi

ft

vvv Xa&eLV.

<.raiiG}g>

dbg rv^etv

(lot

rjkt&iov Kai cc^elriQov

d'

(psQovaav vVelsen, iiviouaav

289. *9vYaTSQ^

akXcc

ccvdQog

nkovrovvrog, akkoog

cpiXri^

noXkaMg

vHerwerden; sed

vid.

comment.

&VYareQav /oTqov

dig y/eii']

icv6Q6g /aoi Soxeiv

autem delevit litteram finalem vocis &vYateQav et

6oxuv, dein addidit tvxslv. Proprium filiae nomen esse Xoiqov perhibet scholiasta;
quam vocem natam arbitror e glossemate xoiQUr]v", quod substantivo ^&vYatcQa"
scripsit

librarius R,

corrector

qui socerum Euripidis hic loqui arbitraretur (vid. supra pag.

ad Indicem pers,), miror autem viros doctos quibus xoTqov illud (vel xo'Qi'>*'t
ut Vesp. 1353) a comico dictnm esse videtur ut Choeriles nomen indicaretur
superscripserit olim
1, 2

(Hartung, Zielinski Glied. p. 83,

Nub. 800, ubi de

(sic V, xal om. R,

filio

Similem errorem deprehendere mihi videor

eat ix Ywaix&v evnteQwv xal KoiavQag"

3).

suo Strepsiades:

ttbv KoiavQag alii). Coesyrae nomen ibi voci Yvvai.x(hv" superopinor qui Phidippidem pro Alcibiade esse censebant, comicus vero

Bcripserunt

dederat: %a-i Ix yuvajxcuv svnttQiav xa\ <^e. g. irtijQ/nevtuv^ Sed redeo ad nostrum
locum; ubi Scaliger coniecit tor &vYateQog ^^or^ioi', Meineke tov (vVelsen tdv) &vYatQiov /ot(iov, sed neque &vYateQog ferri potest neque omitti potuit alter articulus.
Lingna autem dici quidem sinit xal tr^g S-vyatQig tiv xoTqov &vdQ6g d6g (vel fioi)
tuxetv, sed inepte loquentis id foret, et deleta velim quae de hoc loco scripsi in
commentario ad Ach. 256. Itaque statui lacunam, quam adverbio taxeiug
dubitanter sane
explevi. Pro verbo Soxeiv autem scripsi *6dg, coUato simili vitio
.

pro

doxu)

codicis
teQa

J(o

dctdQog

trjteg

/uot

tuxetv,

explicat originem vitiosae

290. J'

Ab

Eq. 706 in codice V.

correctore; et potuit sane

GHermannl

t'

sed lenior

quam habet R

286. noXvtifttjttl vid. ad Ran. 337-

studio') vid. ad Eq. 411 Ach. 177.

^/onaaf]

coj)iis

meis desumta.

Nam

multa offerunt qui beati sunt,

pauca pauperes; quemadmodum muliercula apnd Herodam ad Aesculapium:
oi)

Y^Q

enel

tt noXi.i]v ovd' Stoi/aov icvtXeOfiev ^),

t&x

av

[iovv

i]

omisso

quam

est

dici e. g.

xal

coniectura

recepi

tijv

et

9vYa-

facilius

terminationis -tcQav.

R. Cf. Av. 1477 Piut. 976.

287. noXVa noUaxtg^ de duplicandi hoc

288.

editoribus deleri solet doxeiv praeeunte

verbo

illo

&Uic

at

vOv]

nunc certe; vid. ad

inexpectato hoc verbo (pro

la9eTv'\

^vetv vel ?/tt)

non personata

enuntiatum nunc claudit

femina sed ipse Euri-

illa

pidis affinis.

289 sq.

TJtinam.

meae obtmgai

filiae

nXovatog xai

vir

icfivoxSiv

Cf.

apud Eupolidem chorus adulatorum

nortjQog

/uij

x^iQOV

vevtifievt]v

Nub. 1364.

'^).

noXi.!ig (poQiiijg

inoieufteaSa

').

xovx itlextoQ
Cf.

dicuntur locupletes

loci

iijtQa

llbi

oi

vovaujv

ineidicv

^/oirt;

toOvta

xatidiu
(5',

item Eccl. 1105

avdQa

tjXi&tov,

ev&iig neQi toOtov

290. aXXiagl

*).

ttv

cf.

nXov-

eifit ^).

Av. 1477.

(?) Eur. Med. 1165 Troad. 1015.

^)
Wij hebben het zoo
voor het opschejipen.
*) Herod.
")
Mimiamb. IV 14 sqq.
Vid. ad
Eq. 1295.
") Eq. 265.
^) Enpol. fr. 1598.
1)

maar

niet

THESMOPHORIAZUSAE.

49

xl iCQog to Xt^neiv vovv sxovtog aal qjQevag.

iv xaXm, tS>v QrjroQoav

Ttov, Ttov xa&i^cofi

5'

i^anova); 6v

iv

Sovkoig yaQ ovk

aTtiQ',

o)

&QaTt, iKTtoScoV

anoveiv t&v Xoyav.

k'^s6t

(Gonsidit inter feminas.)

FARODUS CHOBI.
295371.)

(vs

SCENA SEPTIMA.
Chorus solus.
KOPTQAIOZ (lEPEIA).
295
291.

Xtixftv

TtQoi to hixitv

*>cal

alterum,
.

qui

svcprniia eatco /

.e)(ovtog]

interpretatur

^x'^*' i"

sdtoa!

^s^iq^fiiila

xal /iQ^g ^d<l;xor

tov

xatix)(ptQti

rovv

fiov

2/!' /uot

suspicor. Scaliger coniecit xal jtQbg cp&hita

B, sed scholiastam

legisee

Ttohjaov"
(cf.

xal rtQig to

Lys. 771) ...^xeir

KuBter pij &uXax6v ts

extiv /noi, Dindorf xal noad^aXiaxov
.ixtiv ^ioi, filiolum intellegeus; cui coniecturae favet sane prior pars scholii: tuv Ttatdaoiaxov,
Xaojg Ji TtaQa tijv ndaS-rjv abr(t auve&tjxgv",
sed neqae suspicione caret nova vox
noaJaUaxog (cf. n6a9mv Pac. 1300), neque articulus sic potuit omitti, quapropter
vHerwerden dubitanter proposuit xal voOv ?/et' tov noa&ahaxov xal (pQevag.
292. xad^iCai/ii^] xa^^fC',"' Bergk.
293. igaxouoj R] -aco Bergk.
294. Suspectus Meinekio; sed vereor ut in versu 293 oratio deeinere apte possit.
fiot,

295371. Duas

310

291.

et

Xrjxeiv]

editiones confluxisse,

rere, perhibuit Zielinski

295

331

Praeconi

vouv

feminae

rarius infra redit

Addita terminatione frequentativa

inde ductum est Xaix6^eiv ^).

male enim hanc fabulae partem cohae-

sed vid. comment.

351.

verbum

fani

^).

xal cpQevag] vid. Lys. 432.

:

^i]t6Qiov]

de mulieribus nunc

enim eum qui verba

sive

femina

*),

in

facit

significat

sive vir

perventum

y&q naQeX&elv

esset,

eiaio

Vs. 493; item Pherecrat. fr. 177.

^) Vid. ad Eq. 167.
) Eccl. 320.
"')
) Vid. Av. 864 sqq.
Vid. Eccl. 589.
Vid. Isae. VI 50.

toO

"*).

655) orchestram intrat chorus. Simile

quid valet de Eccles. 285 sqq.
295. eitptifiia latoi!] vid. ad Ban. 354.

utrnmque.

293 sq. Ancillae more solito heras

deducebant per urbis plateas, eed ad

*)

cum

oijte

praescripsit

univeraum

introitum

xtj

295 sqq. Similes preces finnt in Avibus ^), ibi quoque sermone pedestri
conceptae. Parodum autem haec vocavi,
ne insolitis nominibus utendo res obscurarem magis quam illustrarem non
tamen satis aptum nunc est Parodi
vocabulum, quoniam infra demum (vs.

&/La

xa^aQw noO nov tig xti. ), praeterea

de locutione ^v xahh vid, ad Lys. 911.
t&v

scholiasta,

ieQOU i^riv ovte ideiv tCbv ev6ov ouSev

iv

tribuit

recedebant;

-a^eiv

292. Sic Blepyrus in Ecclesiazusis

dicitur, nt alibi 6 (pQd^wv

50

THESM0PH0BIA2!USA^.

^^SVXSS^B tolv
,,Kal

300

&E()(lOCp6QOlV,

nXovrco, xal

ro5

^T^ogjw, Kal Tw

6vvo8ov

,^iKxlrjClav riqvde nai

aQi6ra

305

rrjv

vvv KaXXtGra xat

itoi^^Cat,

7tolvcoq}eX&g

de

KaXXtyeveia, xal tflKovQO-

t?J

aai tatg XaQiGiv,

^EQ(jLrj,

fiev

TtoXsi

rTJ

xrj

M&rivaicov, xvxtlQ&g

TKitv avratg'

%ai

t6v

ayoQevovGav xa ^eXxtGxa ne^i

6QS)6av nai

rr^v

xbv

S^fiov

ji&rjvaimv

nai

rbv

r&v

yvvatKav,

^yXavrr\v vtxav.

310

ev%eG&e, %ai vfiiv avxaig xa ayaO^d.

^TtttJT

librarias (aut corrector) codicia R, idque in

matavit manus recens. Sacer-

xfjQv^

quod nomen ipse comicua praebet vs. 759, vid. etiam Av. 864
Dacem autem hanc esse chori statui equidem collatis va. 597 sqq. et memor

doti dedit Beer;

sqq.

Corypbaei in Ranis partes hierophantae obeuntis (Ran. 354 sqq.).

297. roiv] taiv R.

300.

298

Post

in

0sa/iio(p6Qoi.v

sequitur:

autem

scripsit Blaydes, post KovQotQ6cp<o

tjj

t^i y^i,

dtj/utjTQi-

quod non

xal

tfi

quae pro-

xdQrjt,

legit schol., del. Dobree.

Vid. ad Lys. 1262.

301. taig\ add. Meineke.
302. trivSs]
304.

Reisig.

ijdrj

prius

tfj...tii'\

add. Meineke.

t!j

306. oQibaav Helwig] dQchaav R.

R, xal

t!]v

307. thv

h.

corrector,
tbv

drj/uov

310. ri dtyad-a]

rifv

r'

Cf. Eccl. 16.

Dindorf ] tbv
iiya9&

ndevt^

||

xal &YOQttJovaav'\

6.

tibv

R.

Meineke

||

deam hanc

auspicem

bolis

in alteris

laetae so-

Thesmophori-

azusis itQoXoYi^ovaav inoir^ae comicus teste

Quod

scholiasta.

si

dicitur

alicuius

eam

fecisse nutricem Cereris,

quod

eo sensu accipiendum quo infra mulier

tit9r]v

t!]v

%Xovaav

^).

1)

kavti]?

dicit

t!]v

tb

itaidiov

Nutricem igitur quae Filiae

Vs. 608 sq.

2)

Pausan. I 22 3;

cf. vs.

335.

comment.

disit Oal-

Thesmophoriazusis alteris
fortasse tQ^cpui alicui Euripideae iocose

ligeniam in
et

assimulavit.

recte est traditum,

parodiam habuisse
illam fabulam tute statueris; nam deae
riQoXoYi^ovari in sincera comoedia locus
esse non potuit. Apud Photium comicus
tragoediae

librarius

302 etc), noXXa xaya9& Dindorf

curam habebat Aristophanes

298. movta)\ vid. ad Plut. 134.

KaXXiYevslcc]

&.

t&v }49r]vaitov xaJ] del. Bothe;

(ut Ran.

(ut vs. 351 Yesp. 1304 etc), sed vid. Eccl. 781 et

trjv

lunt.

ii.

299.

KovQotQ6(pia\

epitheton

Terrae matria hoc

^).

cf. Ach. 250.

Quae autem ceferis melius
perspexerit quid in rem faciat, huius sententiam vincere.
Cf. vs. 355 sq.
310. ta ltYa9&\ saepe sic dicitur in
verbis conceptis. Est enim pietatis, deorum arbitrio sortem suam permittere.

305. tvxr]QG}i\

306

309.

cf.

Thucyd. II 15

4.

THESMOPHORIAZUSAE.
t^ Tcatwv,

Jtatrov,

ir)

1-^

naiav

fei

^t^roiiACv/

XOPO2;.
8E%6iii^a^ Kal d'eS>v yivog

315

in

Xitofis&a

Taiiffd'

jl^aQivrag

hnLCpavrivai.

svxaig

Zisv (isyaXcovv(is ! xQ^^^oXvQa re,

^ijlov og s%sig Isqav /

nal 6v, naynQaxsg KOQa

ykavK&Tti, xQvCoXoyxs, noltv

oinovGa nsQifidxrjtov , iX&s Ssvqo

320

xai noXvdivviiS d^rjQocpovr],

Aatovg iQvGconidog SQVog

6v

novtis Gsfivs TLoGsiSov

T,

ccXifiidov,

nQoXtnav

311. Coryphaeo tribuit vVelsen; personae mutatae

312

sq.

6sx<int9a

liixd/aioSa,

Non
sed

&r]()ocp6vtj

312

signum non habet R.

Pro verbo priore Zanetti dedit

R.

demum 315 incipiunt. Cf. Av. 646.

Halbertsma] (parivraq int/afjtivai R. Cf.
Dobree.

quaevis"

mihiopto,

ea

bis

Reisig] &tjQ0(p6vg nal R; nal est glossema vocis

dulcissima

bona"

-fiea9a

irti(pavt]vai

318. oixorjaa] ?/oi/cra

hya^a ')

htdfied-a]

sed preces versu

314. /a^tvraj

320.

sola

numina

quae vos mihi

n&vi

caelestia,

ducetis

Eq.

1331

epitheton

314. Verba

soUemnia, quae praeivit sacerdos, ceterae feminae sua faciunt

addito ()/(i|Ud^a", amen! Accipimus
omen laetum, quod ultimo verbo ;fat(Ko^sf" inest ).
Deiu carmine advocant
deos lovem Apollinem Minervam Dianam

Neptunum Nymphas.
314. Item Socrates

Nubes suas

invo-

Itqoiai /aperaot

toii;

^qvoi;.

infra tiiXvQai Apollinis

^).

naYxgatig]

Pallas,

Athenarum
nuno co-

gnomento quod patri potisbimum deorum est proprium ).

318 sq. n6Xtv oixoOaa ntQt/j,(ixiitov] quae
urbem habilas multis vicinis invidiam vioventem.

320.

Verbum

oixtXv vid.

ntQt/ii(xxtiTo;

StiQ0(p6vt}]

Lys. 1262
323.

*).

315. xQ^foXiiQa] de termino -o vid. ad

Nub. 274.

urbis praeses invicta, ornatur

tivum

cans: vnaxovaaTs dt^&fisvai &vaiav xal

cf.

1.

316. Cf. Ran. 659.

317.

'^).

et

V.

Av. 836, adiec-

Av. 1404.
atjQoxT6vo;

{f^>]Q-)

novtof.iiduiv

Vesp.

cf.

').

(xltfiedov]

cf.

1531.

ij
^j item Eccl. 781 Xen. Mem. I 3 2 Theopomp. in
Vid. ad Ran. 302.
) Nub. 274. Cf.
') Cf.
Av. 646 et vid. ad Ach. 832.
schol. Av. 879 etc.
^) Vs. 969; item Eur. Alc. 58, 571.
<>)
etiam infra vs. 981.
Vs. 368 Aesch.
^) Femiainum f]Qocp6vti Theognid. 11.
Sept. 255.

52

*rSESM0Pll0RIAZU8AE.
(xvxbv li&vosvr

325

oiGzqoSovrixov

Ntiqioq sivdXioi rs KOQai,

NvfKpcn r

ovQBVTiXayKXOi

1Qv6ia xe (poQ^iy^
iairiGusv in

svxatg

rjfisxiQaig'

rsXitag

iKKXri(iid6ai(isv

330

d'

M&fjv&v

svysvslg yvvaiKsg.

KOPTOAIOS.
sv^sGd^s xoig %soiSl roig ^OXvfinloig

Kal xaig ^OXvfntiaiSi^ Koi xolg Ilv&ioig

Kal xalai Uvd^iai.Gt,, Kal xotg /IrjXioig

324. olatQoS^vtjtovl epitheton Velseno suspectum, sed vid. coniment.

cum

325. NtjQco;]

enuntiato

praecedenti coniungitur in R.

|(

ehdXioi

Brunek]

IvaXiov R.

326. oiQtinXayxtoi^ oqtlitXayxtoi R.

327. laxnafitv R] hx>]atitv Dindorf. Cf. Ran. 216.

329. a^iiv&v Reisig]

Hd-tivaiwv

159 (nbi vid.) Nub. 401 etc.

332 334. taTa{i) -aiai] tijai

R, quod ex -iwv

-rja^i)

vHerwerden

324. oiatQoddvyjtov'] pulcerrime Neptuni

dictio ornatur

(sic

coll.

dQsaaiyovoi

Bergk) est natum, ut Eq.

Av. 866.

nostro dictae

^).

Producitur

nunc prima syllaba epicorum poetarum

nunc adiectivo ab armentis

desumto quae urguet tabanus'); subest

enim imago qua maris fluctus equis

more, ut

taurisve furentibus assimulantur

329 sq. De verborum structura

ad Av. 173.

*).

Cf.

Persae militis ad mare verba apud Ti-

vnt)

t&v

dcve/iiwv

331

o?(7()0(J(ivi2rofciv

De

naaav 6t xivijaiv
termino -dovijtuj

ad Av. 1183.
livdlioi'] voce epica etiam Euripides plus semel est usus ^).

')

Cf.

alibi

lo olatQod6vt]tos vel

ovQttat

Quo

').

simillima

sunt

Aesch.

oiatQnXato;

Suppl.

quae de equo Troiano scripsi Mnemos. 1901.

1095 Hec.
*) Eur. Troad.
ed. vWilamowitz vs. 90.
*)

Cf.

Ran. 1344.
153.
Ran. 151

^)

ad Eq. 1178.
Av. 864 sqq., ubi

Vid.

')

vid.

seria

Versibus

).

verba

Nubilocuculiensis

vel

item

loco

intermiscentur

325.

oiiQeinXaYxtoi]

que invocatiouem sequitur nQOQQtjatg ab

hierophanta mystarum publice pronuntiata

vid.

326.

vid.

sunt

xtvovnivov.

xaXovatv olatQov".

^).

Ran. 217.

cf.

sqq. Postquam preces deorum

nuncupatae, devoventur ecelesti
homines. Sic iu Ranis preces numinis-

motheum poetam: oiatQonavt; naXtoixia;,ua /" ^). Non sufficit interpretamentum

quod praebet scholion:

in adiectivo ic9av&t(p aliisque

327. iaxnatitv]

iocosis

331

sacerdotis

334
illius

).

17,
^)

573 Prom. 580.

Timotheus in Persis

Av. 1098
39.
^) Vid.
Ran. 323371.
) Cf. etiam
versus Menandri quos contuli.
Vid.

53

THESMOPHORrAZUSAB.
xal Tai6i JrjXiaiGt, rocg z

335

zig

ii

ini^ovXBvei

xi

yvvaix&v,

xo)v

To5

l^

EvQinldrj Mi^doig x

t&v yvvatK&v,

rij

to5

akXoiq %tolq'

in\

lcc^r}

'{)no8aXXofisvrjg Karstnsv,

rj

nefinoii.evrj

fiotxbg

xofl

345

firj

ei'

Ttg

ttg

tco

dsenoTy,

civ

Xeycov

il^evdi]

vnoGxrjtat xore,

yQavg yvv^,

i)

8S>Qd Tig didcDGi

rj

xat deiezat nQodidovo^ sraiQa rbv cpiXov^

xet Ttg ndnriXog

TG)v

7)

334. tolg t

natdiov

dyyeXiag -^svdstg q)eQet,

i^anara

didmGtv

rj

dovXrj rivog

t)

nQoaycaybg ova^ ivsTQvXtaev

tivl

zvQavvsiv inivoet

1}

^ rbv TVQavvov ^vynaTdyeiv,

340

xaxov

Sri^to

imKrjQVKSvetai

?)

KOTvXav t6

ftoijjro

KanrjXlg rov 5^065

dtaXvfiaiverat,

vofiiiifia

Scaliger] xal toig R. Cf. vs. 306.

337. t] add. Scaliger. Cf. Lys. 283.

340. xaretTtev Bentley] xatilniv ng R.
341. ivstQvXiasv'] -iX- R.

Meineke eleganter, sed cf. vs. 345 (Ran. 151?) Eur. Hec. 1179.
Ttotf R; cf. vs. 217 Eq. 483 Plut. 834.
346. etaiga] -qoc male olim alii teste schol.
347. xsi']
ti Meineke, probabilius Blaydes
(ut vs. 842 et 345).
342.

ttg]

344. tots

tag

Hamaker]

)J

336 sqq. Diras igitur publicas, quas

nuno imitatur comicus, haec
fere habuisse intellegimus: e'/ ttg im-

ludicre

liovlivsi ii

xaxiv

xtiqvxivttai ')

inl

tvQavvetv

inivott

ytiv

tl>

),

tSi

di^fiw,

fiiLd(irj

*i

tijg

n6lewg

*)

satrapis

t6v tvQavvov avyxatd-

Medorum

non aine certa causa

Asianis

flt

iinoliakXo/itevijg

tyranntdis

et

mentio; nam
Alcibiadem

per

exulem hoc tempore agebatur

310.

^),

v6nta/ua dtaXv/uaivstai xti.

Nanc autem

cum

MiJJojj ini-

^).

xateinev] structura

eadem est alibi apnd nostrum ^), de

autem videatur infra vs. 502 sqq.

re

341. n()oaY<oY6g]

ivetQvXtaev]

Vesp. 1028.
aurem insusurravit.

cf.

in

344. tote] vid. ad Plnt. 834.

345.

cnlam
316.

Talem

Piuto

novimus

ani-

').

Vel

amantem,

etiam

ciiius

si

qua amica fallit

dnna accipiat.

Nugas

habet scholion.
3 17 sq. Feminis bibulis condignae ennt
dirae, quibus devovetur scelestum caput
cauponis fraudulenta vini mensura utenDe voco vo/nia/xati vid. Nub. 248

tis.

Av. 1042, de verbo diaXvfialvea9at Plut.

436

et

ad Ran. 59.

') Cf. Isocrat. IV

^) Cf. Thucyd. VIII 72 1.
157.
') Cf. Andocid. I
*) Item mox vs.
365 sq.
^) Cf.
Prolegom. Lysistr. p. IV sq.
97.
8) Pac. 377 Eccl. 495 (?).
^) Plut. 959 eqq., ubi vid. praeeertim vs. 975979.

54

THESMOPHORIAZUSAE.
naK&g

350

ccTtoXie&at rovrov airbv Kal oiKLuv

uQaGQ-s.

alXaiGiv

raig d

evx^'^^^ JtocGatg

rjfiiv

rovg d^eovg

dovvai xat ccya&d.

7i;o^A,a

X0P02.
^vvevxofiesd-a rsXea fiev
jioket relsa

anavra

355

ra d

Se

di^(jL(a

yevis&aij

rccSe

aQi69

oGatg nQ06i^Ket

vtKccv XsyovGag.

bitoGai J'

si,anar&6tv naqa^aivovGi rs rovg

OQKOvg rovg vsvofitG^svovg

360

KSQSmv ovvsK
7]

int ^Xd^Tj,

Kai vofiovg

^lfrjcptGfiara

^ijrovG^

ccvrtfis&tGrdvai,

rdnoQQrjrd rs rotGtv i^-

XiyovG^

d^Qotg rotg '^jisriQOig

365

'f rj

350.

>)ixiv

Mridovg indyovGt

Aug.] iniv R. Cf.

rrig

vs. 386, 526.

352371. Damnat Meineke, versus autem 365

i^

/iiotxovg

hnayovai.

pro

yfjg

sit

iis

omnino

sq.

delet, dubitans

an

scribendum.

353. Ji] rs R. Cf. Lys. 263.

354. artavra tdSs vVelsen] ta6' evyfiataB. invitis numeris; tdd' evyfiat iniYevia9ai
coniecerat Bnrges, rad' svyixat iy.Yerea9ai Dindorf (cf. Pac. 346), sed simplex

solum aptum

est

verbum.

356. Xeyovaag schol.] Xeyovaatg R, oa' av

360.

ouW]

361. vo/uovg Blaydes] voiuov

364. Uyova' Suid

365

sq.

nam

Corrupti;

R; etiam

xptj^piafid

ferri

eius

quae preces praeit sua faciunt ceterae

mulieres.

rtQoarjxei,

leyovaag Meineke.

v6/uov coniecit

Blaydes.

xtoQag

(yfj

vVelsen, sed sic

360. Sic in Ranis hierophanta procul

iubet

quisquis

turbas

fovet xeqd&v Idiwv ini9v/.iwv

363

sq.

civiles

^).

Piaculum erat ta

&n6Q()r]ta ix

Qea/ioipoQoiv iy.(piqeiv, evulgare arcana

Constr. vixav 6h (rt&aag) oaaig

leyovaag

ta

Ran. 360.

aqiata.

Cf.

VS.

arum

^).

De voce

^)

toXg hnoqqrfloig vid.

Ran. 362.
365 367. Verba nonintegra; sed

305309.

1)

tfjg

abesse

352371. Nnnc quoque verba

sq.

ti

nequit genitivus

ad Ran. 587.

355

-yovaiv R.

349. Sollemnes hae dirae, de quibus

vid.

nQoat]y.Tj

R. Cf. vs. 366.

Vid. infra vs. 472 et Eccl. 442 sq.

Bead
Jl/i?-

55

THESMOPHORIAZUSAE.
XCOQdg ovvsK

ini ^kdprj^

a6ov6iv adiKoveiv re

Zev, ravta nvQcoOstag,

370

rjfjitv

noXiv

tijv

t-

jtayKQceTEg

G)

aX)i! ,

a>6&'

d^sovg jiaQaararstv

KainsQ yvvail^lv ovGaig.

SCENA OCTAVA.
Chorus, Praeco

mox Micca

femina,

uxor Cleonymi.

KHPrZ
anovs nag/
(Recitans:)

s8oi,s

ovlrj rdds

iKKXr}Giav noistv eco9sv

ra)v &s6{io(poQL(ov

Kai

0
desideratur

y^QrifiarL^stv

%Qrj

rt

r/

367.

Numeris

|i*<>f?

Tjfitv

GxoXrj,

nQ&ra nsQt EvQtnidov,

autem sunt yerba

Deleto V8. 366 proponerem *ln&Yovai dtvq

367 incerta esset

rij

fidXiGd'

na&stv iKStvov. ddiKStv yaQ doKSt

repetita

articulus),

ins6rdrst,

TifionXsi

iyQafifidrsvsv , slns UoaCTQdrri'

ylvaiX)!

375

rrj

r&v yvvamcav'

rfi

vel

olivtx

inl

*inaYovaiv

(SX&fiti

^niv, nisi

e veru 360.
etiam versus

lectio.

haec

carent

neqne

GHermann, sed parum haec prosunt;

decurrit

sententia;

et

&at[iova'

didixovat

videntur quae pedestri serraone

requiri

indicabo: xax&i icnoXea^ai icat^ovaaq xal *^v n6Xiv &dtxovaag.

372. Librarius (aut corrector) praescripsit

376.

7/0/1;]

dorum iterata mentio quo tendat vel

clarum; vid. ad vs. 335 sqq.
368. nayxqat\i\

cf.

370. naqaatattXv]

372 sqq. In re

rum 8enatum"

^)

certo

||

na;] naa' Lenting.

Ran. 385.

ficta

nam

mulie-

concionem" non

quaedam mulierum nomina

cus

^).

finxit

comi-

Semiviros aliquos Timoclem

Lysiclem Sostratnm traduci probatum

ivit Fritzsche pellectus locis quibnsdam,

vs. 317.

cf.

vel

sio

Athenae
fideliter
servatur
dictio verorum senatusconsultorum et
populiscitorum. Qaapropter etiam certa
norant

x/.

axoXrii E.

unde

nihil

375

sq.

eiusmodi
tr[

na)j

efficitnr

tcbv

&.]

^).

cf.

vs.

80.

377. In virorum concionibus prins de

rebus divinis, dein de humanis agi

ferebat

mos

').

Etiam Nub. 678, 684 Vesp. 1397 Eccl. 41 nomina Soatraten et Lysillam sine
aliquo consilio posuit.
^) Eq. 765 Nub. 678, 684.
') Yid. Aeschin. I

23 (ad Ach. 45 allatus) [Aristot.] Rep. Ath. 43

6.

56

THESMOPHORIAZUSAE.

ccTcdaaig^'.

jyTifiiv

r/g ayoQsveiv

^ovKsTai;

MIKKA.
(surgens

380

:)

iym.

KHPrS.
neQi&ov vvv xovde TtQ&rov
(In

medium

procedit Micca;

cui praeco

tcqIv

keyeiv.

coronam praebet. Dein praeco

abit.)

KOPT^AIOS.
olya, OicoTta, nQoOexe tbv

vovv

%Qe(intexai,

yuQ

ijSr},

oneQ noiova^ ol QiqtoQsg. {laxQav soixs ks^siv.

MIKKA.
cpiXotifita

ks^ova

385

ovdsfiia, (la tco 9s(a,

fisv

avsGtrjv,

yvvainsg' aXka yuQ

o)

^aQSoog cpeQco taXaiva noXvv ^Srj %q6vov,

nQonriXam^oiisvag 6q&6
380

'hno

Tjfiag

764. De Miccae nomine vid. Index personarum.

381 sq. Coryphaeo (Choro) tribuit Fritzsche; in R continuantur Praeconi.

381. aiYd, atwna] alya, xa;;^tte vel xd^tjao aiycx mavult Blaydes (ut Vesp. 905
Ach. 59, 123).
383. In margine R adscripta sunt: xalXdt^ia- yv". Callilexiam proprium feminae

nomen intellegendum

esse sant qui sibi persuadeant (vid. Zielinski Glied. p. 91),

mihi interpretamentum voeis

cpikoTifiia

videtur xa^^i^f^ia<c>".

385, Post ;f^dvov sententiam incidit Brunck,

bique clauditur sententia.

386. fifia? Cobet] tifia; R.
379.

tii i/opsi)**

^ovlttai

,]

vid.

ad Nub.

bis

dicitur

tdob

9iaaat

380. t6vdi\ dicit rov atecpavov, personae

ad Av. 463
ad Ach. 331.
et

De

TtQWtOV

381. aiya,

quoniam

sq.,

re vid. Eccl. 131

de omisso nomine

').

attbrta']

cf.

Eq. 542.

desine loqui, iamque

conticuisti

tacere

perge;

Quod urguendum tamen non

est discrimen

^),

utro-

nunc, ut
tpr^at

'),

quod addit Dicaeopolis

x^QV

similibus

mente supple:

382. fiaxQav]

tS]

locutionibus:

in

Xiytuv *),

yag

del

^J.

^ijotv ^),
jue

Xe^at

^V'"' ^tay.Qocv ').

383. fia tw 9ed)] vid. ad Ach. 905.

TtQiv'\

atyav iubetur qui loquitur, atuirtav qui

tacet"

Cf. vs. 350, 526.

1456 et Vesp. 186.

publicae insigne.

post t&laiva Pritzsche; in

nam tantum non idem

384. &XXa yuQ] vid. ad Lys. 20.

386
initio

sq.

Confluit

sequentia

exitus trimetri

cum

de qua licentia metrica

vid.

ad Plut. 752. Histrio vocem post

vrto

aliquantisper

borum haec

est

cohibuit;
vis

ab

nam

ver-

quis potest

2) Cf. vs. 27.

') Vid. ad Eq. 997.
Warren.
*) Vid. ad Av. 472.
ad Ran. 1173 sqq.
^) Quae vox omittitur etiam Aesoh. Ag. 916, 1296
Soph. Ai. 1010 El. 1259.
') Ach. 416.
1)

'")

Vid.

57

THESMOPHORIAZUSAE.

EvQmidov

noXka

v.a\

v,a\

navxof av.ovov6aq
ovk

xl yccQ o^rog '^fiiv

390

6'

710V

rov r^g ka-ji^avoTKoXtjTQiag I

v.av,a.

r&v xmv;

i7ti6iirj

ovx\ dia^slr}x, onovTtEQ Efi^Qaxv

XQayaSoi xa\ x^Qoi^

eIgiv &ara\ y,a\

xak&v,

^fjLOixorQOTtovg^^, rag av8QEQa6rQlag^''

Tttg

rag oivo7i6ridag^^, rag 7tQo86ri6ag^^, rag AaA,ot;g",

avSQaGiv xaxov"/

rag y,ov8sv iSytfg", rag ^y^iy

395

Ev&vg El6i6vrg

wtfr

'67tok7tovO^

SQ&Gat
389.

rjitiiv

kvdov

(loixbg

firi

Brunck]

sd^

d'

^fia?

rjficcg^
i)

rjfjiiv

R. Vid. Eq.

r&v

aTtb

tnQicov

Ev^Emg^

GvoTtovvrai r

a^toKEVQVfifiEvog.

rig

ovdhv

cov7tEQ

xai jtQO xov

5.

390. noD] n&g schol. Plat. Theag. 127 c, noaa Meineke, ti vVelsen.
391. t(iaY(odol xai] TQaYwdixoi
Plat.

vid.

]. 1.;

(cf.

Ach.

9,

886 Ran. 769, 14 95 Plut. 424) schol.

comment.

392. fioi/oTQ^jtovf

Suid.]

/uv/oTg vs. 417, Ttotog

393. ohoTtondag]

/uv/orQonov;

vero pro

oivoniitag

rtvdg

pervulgato

errore,

item nv^ov

vs. 501,

Pac. 1150 etc.

Symmachus

et alii in schol. et Suid. (cf.

Eq. 407 et

Lys. 427).
398. SiyntQ Kuster] iaantQ R,

quod

coll.

Soph. Ant. 706 tuetur Enger.

||

xai] ^v

vVelsen, eed vid. comment.

credere?

nato

^).

ab Euripide,

De

matre

sordida

(septies)] de articuli
ad Av. 1058.
394. o{)6hv iYiii] vid. ad Ach. 956.
yaxov] vid. infra ad vs. 785 sqq.
395 sqq. Simillima queritur chorus
in Ranis ^).

392394.

Euripidis matre vid. ad

hoc

Ran. 840, de Euripide mulierum osore"

supra Prolegom. et ad Ran. 1044.
389. imafiri]

affricat

"^).

nooatQiiiia&at et nsQidnteiv

390.

ift[iQaxv]

soli

Idem valent
"*).

pronomini

395.

oart;

huiusque adverbiis {onov etc.) Athenienses hoc adverbium iungunt, idem autem

quod

valet

et ovdiv

nino

6);

dierunt.
ixQta

inog tintlv vocibus nikvrtg

Ut j)rimum e theatro domum reDe verbo siaievat vid. Ach. 202,

vox

nondum

sociatum: ut verbo dicam, om-

erat extructum.

hodiernum
vid.

genus

Cognatum

loquendi

tabulatum significat scenam

391. tQUYtoSoi xai ;fopoj] est hoc ev 6ta

de quo genere loqnendi

ligneas
theatri nunc
lapideum enim theatrum

sedes

significat ^);

*).

Suciiv,

tag

xisu vid.

est

quo vox

').

396. vnofiXinovat] vid. Lys. 519.

ad

Av. 1182.

398. Paullo

neglegentius

haec

sunt

'j Vid. ad
Ach. 843.
Recte sic Voss.
^) Item
nos: aanwrijven.
Item Vesp. 1120 Cratin. fr. 254 Lys. XIII 92 Plat. Conv. 217 (vid. Cobet
VL.2 p. 208 sq.) Gorg. 457 a (ibique Heindorf ) Hipp. Min. 365 d Theag. 127 c.
3) Ran. 980
') 0p de planken
988.
") item Cratin. fr. 323'. Recte schol.
*)

brengen", die Bretter die die Welt bedeuten."

58

THESMOPHORIAZUSAE.
e%e6Tf

400

roiccvd'^

Tovg ccvdQccg

vvv

(oSts

^v ug

TtXiKrj

Gxicpavov, sqccv doKst' ktjv SK^cckr}

yvvrj

Kaxa

6iisv6g XI
ccvriQ

SQCoxa'

jjO-uJt

sQ^

405

o^rog idida^EV jcaxa

Tjfi&v.

ttjv

olxtav nXavcofiivrj,

to5 %axiaysv

OTtiag

oi)

xa KoQivQ^icp

sv&vg

Kafivst KOQri xtg;

yvxQa;

1]

ccSskcpbg

i,ivco^^.

Xiysf

400. ^&att vvv, ^'v ts] war' iav rig R. Coniecerunt Dobree Sa*' idv ttg xai, Meineke war' idvfiiQ ttg, Dindorf cour' idcv /^dvov, Schneider war' iicv Sva tt;, Bergk ffiar'
i&v vea, Blaydes &at' i&v tlg tm vel coar' ihv rtXixri ttvi (at iusta profecto ea foret
suspicionis causa marito!), alii aliter.

401.

xfjv]

enuntiata,
toret

nqb

xfltl

%ti 'igsart

nam

tov,

sic

particulae

sit vis

Sqaaai

demum
De

xai.

401.

djvrtep xal

serit

apparet quae

403

Stheneboea Euripidea vesano

sq.

tidem t&

Ilodie si qua mulier coronam

amare creditur.
Festivi nihil
haberent haec verba, nisi certus aliqui

Koqivd-lta ^ivco!"^)

tius in scena referebat

ix

itlX

/()o?,

ei)9vg

locus

indicari

non iam

eam quam

possit, tute

Qui

licet

tamen

sta-

^evcn!"

caret iuveni
constaret,

amorem

si

tantum

in

verum

verbis

brevibus: nQbi rb %9o?, Zn

xovv al naXaiai."

men quod
Homerum

&ei ^)

iam

tra-

est

observatio.

').

effecit ut si cui

Corinthii

tui

olla,

mulierculae e ma-

numquid in honorem

amici hoc effundis?" mari-

tus roget.

discri-

405

sq.

Nunc quoque certum aliquem

Euripidis locum respici quivis intellegit.

Apud tragicum

igitur

puellae alicuius

color Inridus suspicionem

movebat eius

hoc indicio mox compertum

est eam uterum gerere. Sed in quonam
dramate haec lecta fuerint sciri iam
fratri,

elixis utens.

haec

itxQdtov

icyicMrjg inovofid^ova'

Xdrayag t& Koqtv9i<a neei

nibus excidat

nimis

deflexerat poeta tragicus a

Fritzschii

'iijat

itn'

moribus aevi heroici ex Homero notis,

quem coronarum usum ignorasse saepius
observatur in scholiis Homericis. Conferri autem potest e. g. Cyclops Euri-

1)

nivova'

locum

ubi de comica nescio

Talia igitur in scena celebrando tragicus

intercedit inter tragicum et

pideus carnibua

signiflcabat,

tragici

qua Stheneboea haec dicuntur:

iatg(pavt]nX6-

Quae spectant ad

tw KoQiv9i(p

ienoxottajiiCovaa

eundem

Cratini

dvo xoag

signifi-

exilia

scholii

vino

versibus,

imitati

Plane hac de re
ad hunc locum

dilecto.

minus

eervata essent scholia; nunc

lucet

testibus

arbitror

iungeret, quibus

Etiam

^).

Xe2.t]dev oiidiv

avda'

studium suum nimis aperte

equidem Sthenescena conspectam esse cum

boeam, in
serta

^J.

aut aliam heroinam Euripideam,

tueris

aut

respiceretur

tragici

iden-

^)

clamabat:

ut nutrix alinsve nun

neabv de viv"

sq.

nectit,

imprudens e manu emi-

i>c(ioclr}]

^).

Bellerophontis amore stimulata

locutione &vnfq

rou vid. Plut. 95.

TiQb

400

autem loquentis

accuratius

oii6h

K.

xitv

^)

et

Vit haar

hand

laat vallen;

vid.

Lys.

Cf. Eur. 668, quem versum Aristoplianea imitatur Yesp. 111 sq.
Op de gezondheid van onzen gast uit Korinthe!
Eur.
Lys.
667;
853 857. Aliena hinc sunt parentalia (Ar.
Sic Jacobs; traditum
305).
Cratini 273
est inovoHd!;ovaa (-2AIH21: -SAlIHSt),
inovofid^ova'
156.

fr.

')

*)

'^)

fr.

alii

collato

Hesychio

s.

v.

KoQiv9tog

^evog.

fr.

cf.

^)

'dfia.

^)

fr.

59

THESMOPHORIAZUSAE.
T0
eiev

XQ^f*''"

Tovxo

fi

ovx

ttQEanet t-^g KOQtjg

anoQovaa naCScoVy ovde xovx

eativ

avdQeg yaQ ^Sri naQaKd9r]vtai

410

TtQog xovg yeQOVxdg

yansiv

id^iXei

yvvama

m6x

ka9eiv

xag (lelQaxag

ovdelg yeQcov

dia xovTtog xodi'

di67toiva yccQ yiQOVxi vvfi(pi(p yvvrj^^.

eixa dta xovtov tatg yvvatncovtxiat

411.

TiXr]6lov.

o" TtQO xov

&\

iqyovxo, dia^e^XrjKev

415

yvvt'] tig vjto^aXiGd-ai ^ovXerai

acpQaytSag iTtt^dXXovOtv

iqdrj

nai fioxXovg,

60

THESMOPHOKIAZUSAE.
triQovvtsg ^jnag' nal TtQositi MokottiKovg
tQecpovGi fioQfioXvKsia toig (lotiotg zvvag.

Kai tavta fxsv ^vyyvatGd'

'

ijv

d^

cc

tov

tiqo

rjfitv

avtatg tafiisvovGaig , itQoaiQOvGag Xad^siv

420

sXaiov, aX(pit\ olvov, ov8s tavt

sti

s%s6tiv, oi yccQ avdQsg ^61] KXrjdla

avtol cpoQOvGi KQVTttcc, KaKorj&sGtata

AaKtoviK
TCQo

tov

atta, tQslg s^ovta yofi(piovg.

ovv

fjisv

r}v

'ifTCOt^ai

aAA.'

&VQav

trjv

419. Tanitvovaaig, nQoaiQovaag Dobree] tafiievsa&at nQoaiQovaaisB,. Reiske

pro

y.al

avTa?

(cf.

V8.

420. iXatov,

non

quod

fortasse recte;

Tafiiei!>ea9ai,

ta/uteiiaai

placeat, scribatur praeterea vs. 419

si

467 Eq. 1312).

!ia9eiv Scaliger] Xafielv R et schol.
cf. Eccl. 26.
aXcpit' Meineke] aXtptTov Uatov R. Singulare altpiTov apud Atticos alibi
;

||

apud Homerum tamen

medicos usurpatur; hoc loco si ferendum

dictum Nub. 612, sed veri duco similius
verborum ordinem esse perturbatum, ut vs. 480 alibique (vid. ad vs. 80). Blaydes
iXaiov, otvov, altptt, sed vinum quin ultimo loco commemorarit comicus et singulari cum vi eam vocem proferri volnerit non dubito.
extat,

videatur, conferri possit

6qi

et

collective

421. xXridia] xXetSia R.

424. vnolkat'] iinavol^ai (ut Ephipp.

fr.

8^)

417. noQfioXvxeta} vid. ad Ran. 925.

tale

419.

haud

Eccl. 212 et vid.

tafitevovaai<;'\ cf.

ad Eq. 947

trinummo

parabile

erat,

anulus

signatorius, quo forem cellae penariae clam.

reclusam denuo obsignaremus, ne hoc quid.em

iam

postqnam nequam

valet,

docuit

rijiides

viros

sigilla

imprimenda,

Hic quoque

non
sed

anulis

iste

uti

Euad

vermicu-

lignis

cuiusdam loci
Euripidei habetur ratio, sed ubinam
Euripides ciye8 docuerit lignum vermibus peresum adhibere ad fores obsignandas" neacimus. In Syleo satyrico
latis.

Cf.

certi

Thucyd. VIII 90

&Qin6iiQcoto;.

')

qui primus eiusmodi ligno

e. g.

1,

57 eq.;

cf.

423.

pro anulo

fertur

esse

^),

magnae

primum usu

regione, ubi

nerunt,

dicebantur

laconicae

ve-

claves

pluriumve dentium inenim claves

sive ;iaXayayQai unum dentem habere
solebant, ad unicam (idcXarov removendam *). Item apud Plautum: clavem mi
iam iuhe efferri
liarunce aedium laconicam
trium

pectine

structae

').

Simpliciores

hasce ego aedes occludam hinc fo-

intus :

Sic

ris^).

dam

fabri

certa quaeclavium genera

nostrates

claustrorum

et

vocare solent britannica".

424.

rtQu

tov

68i etc.

fr.

fjhv

ovv

2)

&XXa] item

vid.

etiam Aristophont.

Vid. Vesp. 155 etc.

*)

fr.

Menandr. 343.

mox

Hesych.

Marquart Privatleben der Romer

Cumingii de clavibus opere repetitam).

Mostell. II

certe

dramate erant partes.

in illo

Pherecrat.

Imaginem praebet

satyrico

improbabiliter;

tragoediae id aptius, et Herculis,

signatorio usua

viri usque adeo nobis diffidunt, ut seclusa

servent sua omnia. Et guod remedium ali-

quavdo

quid occurrisse coniecit Fiutzsche,

quam

sq.

nQoatQovaaq\ cum promeremus ').

420 428. Olim domesticarum certe copiarum penes nos erat arbitrium : at nunc

(e

Blaydes. Bedit forma brevior Eccl. 15,

^)

p.

s.

v.

229

Plaut.

61

THESMOPHORIAZUSAE.

425

SaxrvXi.ov tqico^oXov'

TtotriGcifiivaiai
6^

vvv

ovTog avrovg

idlda^s &Qt7i^deGr

oXs&Qov riv

sed tragica dictione poeta

a^pqayidia

KVQxavav

rjiiccg

(paQfianotaiv

i)

E%Btv

vvv ovv i^ol rovra> doKSi

i^ailjafievovg.

430

EvQim,di^g

cokotqiiIj

rj

fiia

utitur;

illic

ccficoaYsncag

ys ra rixvrj,
plus valet ad vulgatam tuendam naQoT^ai

Pac. 30.
427. &Qt7t>^dcaT] 9QiTiridsata

superlativum

(= fiaXiata

Oper.

^Qintideato;

(ix nltjQovi

quem

perscriptum), 9Qinyi6iatata Suid.,

ijxtata
Hesiodea icdt]xt6tatog et hxtwtatog
420 et 435) hinc alienum esse cum contextus verborum tum

9Qtn6[iQaita, cf.

nameri testantur.

teca?

ovv

/uiv

&Xi(!c ').

Praeterea de

vnoi^atl de praepositionis vno- usu

ad Eq. 47 ^).
425. noitjaa^uevatai'] cu7n faciendum cu-

').

anulum signatorium, viri

quo fallax femina
imitaretur signacula a marito foribus
daxtvXiov]

anulo

consimilem,

Nam

apposita.

cellae

penariae

saepe

otiam ohsignabantur*).
426.

otxot itdtatQi(i(uv ^).

6 otxoTQtip]

Perhibet femina Euripidem, qui umbrae

et silentii erat appetens, eo

domi

consilio

potissimum

inter libros suos desidere

ut rebus domesticis invigilet. Solebant

dici oixutQi(ieg servi vernae
9iiaet6fQt^'

),

quaproptcr

viri

^)

fru-

cingulo

quibus fores ohsignent.

suspensa,

Ani-

raalcnlorum meacula tenuissima etmultifariam

perplexa

imitari

sigillis

fictis

non poterant feminae, si praesertim non

saepius idem ligni fragmentum adhiberent mariti, sed

novum identidem

sibi

peterent. Et revera fuisse qui lignis cor-

ad obsignandum uterentur scribit

Theophrastus. Earipidis quidem et Arirosis

stophanis aetate

novum

id fuisse artifi-

cium, noster locus testatur. Verbi

a9ai synonymum est i%aQtaa9at

428

ilitnte'*).

sq. Itaque censeo ferniciem ei ali-

Verbum xvqqua ratione struendam.

xaiav redit infra "), cognata sunt xoqxo-

comicum ^). Dignus

autem qui conferatur est locus Ranarum, ubi Euripides cives suos et alia a

cf.

se edoctos

facit

i;

Ligni vermibus arrosi

servus fugitivus ludicre au-

diebat alicubi apud

ajiteivov

sq.

iam secum ferunt

stula

vid.

ravissemus

427

icUde

particula vid. ad Nub. 1364.

gloriatur

nQO toO

et thg oixiag oixeiv

429 sq. a/xwaYenoyg et

430.

ye tiu texvjj]

Ante omnia veneni mentionem

mulier,

Euripidea

^).

i.tta

Plut. 402.

taiitri

yaQ

ait

heroina

necpvxaftev aocpal fidXiata

^*).

^) Vid. ad
449.
2) Redit
verbum Eccl. 15; cf. naQoiiat Pac. 30.
- *) Cf. Eq. 947 Lys. 1198 sq.
) Nos: die janhen! der Topfgucker!
') Vid. Demosth. XIII 24.
(Fritzsche). Male Bergler: pernicies domuum.
">)
) Ran. 971991.
^) Cf. Theophr. H. Plant. V 1 2 Lucian.
Ar. fr. 458.
XXXIV 13 Menandr. fr. 540^^ Dittenb. Syll.i 587'06 etc; item 9Qtn6i^Qwtog
") Pac. 470 Eccl. 2, 494 Machon Athen. 582 c Aesch. Prom.
Lycophr. 508.
") Vs. 852; item ovyxvQxavav Epinic. fr. l^
711 (?), simplex Pac. 1247.
li!)
") Eur. Med.
") Vid. ad Eq. 251 et Plut. 1108.
Vid. ad Nub. 387.
384 sq.; cf. etiam fr. 467,
*)

Vs.

Lys. 51.

02

TllESMOPHOmAZllSAfi.

alXa

Ttt

ravx

aitoXstrai.

OTioag

iyo)

(pavsQ&g

(lETa ti^g yQafJifiaricog

(Denuo

keyco'

^vyyQaxpOfiai.

considit.)

xopoi:.
Stropha

(vs.

433442).

Tavriqg ijnovGa

ovTtco

noXvTtXoKcoTiQag yvvaiKog

435

ovds dsivoTSQa Xsyov6rjg.

ndvxa

ksysi dtKaia,

yccQ

jtaGav ISsav e^sxd^si,

5'

q)QSvl

s^aGTaGsv , TCVKvSig

xs

TtoiKiXovg Xoyovg dvrivQSv

sv Sis^firrifiivovg.

440

av,

coGt

431.

iytb

^fV"] 2;fw

Xsyoi

si

nuQ

avrijv

vYelsen.

^eyst

GHermann] ovrtwte R*, ovnwnore R^. Cf. va. 520.

dnv6ttQa GHermann] -qov R (vid. Ach. 318).
naaav Idiav i^etd^si GHermann] ndcaa; f>' eideag i^taaev

433. ovnto

435.
437.

438. *(pQevi

ci

navta

i^idataaet^

'

437) vVelsen.

(pQevi in vs.

||

tijg yQa/Lt/uate(og']

ijidataaev (pQevl R, nuv t

ci'

&vrjVQev'] -tv-

440. avtiiv Scaliger] avr^g R,

432. /leta

q)Qevl

ipsa lingua

cum

/net^

avtiiv

Lysilla

Bachmann, sed
437. Ideav]

').

nunc

flngitur, ut alibi

feminae praeco, sagittarius, praetor ^).

433 435. Digna quae conferantur

438.

(pQevl

vid.

Ran. 382.

cf.
.

comment.

ifidiataaev]

proprie

librare

brachiis; sic Ulixes

arcum suum

i^dataaev loco notissimo

apud

^).

flt

latum

i]xovaa/iev

oii-

Se

^vvetojg

Xeyov-

item in Ecclesiazusis chorus

^),
Praxagorae callidum consilium admiraotda yvvaixi

434.

nlox&g

est

*)
>0)

^).

magis,

Epitheton

Hom.

405.
(f
Vid. vs. 169.

'j.

Eq. 1132.

naQ

iaate

^evoKkrig

aitt>)v

cum ea com-

doy.ei /irjdev

Xeyetv.

G&r-

transitu Xenocles tragicus,

in

etiam
^^^).

horum verborum

accurate loquentis haec

initio

fabulae iniecta

^)

est

Quapropter non ad mulieres

Vesp. 631
633.
*) Eccl. 516.
"^)
Phaedr. 230 a.
Vs. 463.
Cf. nostrum wikken en wegen. Item Aesch. Prom. 888.

^)

cuius

mentio

').

^) Vid. ad Lys. 184.

Vid. vs. 374.
nXexeiv vid. ad Lys. 726 sq.

De verbo

paratus

pitur sic

Typhonis vel Protei

illius ^), redit infra

')

structura;

1'orent

nXexetv

quod proprium

")

est

^u/ufiel^aa'

versutae

cf.

440 442. Laxior

*).

noXvnXoy.wreQag]

detvoreQug

aov

SeivoteQCf

nvxvwg]

mente ponderare,

439. notxilovg'] vid. ad Eq. 196.

tog

oi>dei.na

poetas

/epaJi'

Hinc trans-

perpendere, explorare significat

laudantis: oiideno&' outu) xa9aQCi>g

fia-

manibns,

ardaai sive geslare,

nem

tus:

nav

(trauslato

ifidaraaev

sunt verba chori in Vespis Bdelycleo-

ov6evi>g

dh

R.

Scriba femina legibus non magis invitis

quam

R,

vVelsen.

eldo?

l^ijtaa^

^)

cf. Plat.

THESMOPHOKIAZUSAE.

68

SsvoKkirig 6 KccQmvov, 60-

KStv av avrov, wg iyo) oifiaiy

jtaOiv viivv

uvriKQvg

ksysiv.

firidsv

SCENA NONA.
Chorus, Mulier altera.

rTNH

B.

oliyoav svsKa xa-^r^ nuQ^qXd^ov Qrjfidrcov.

ra

445

(isv
8^

yaQ

avrrj narrjyOQriKSV sv^

aXli

itSTtov&a, ravra

iyco

yuQ avriQ ccns&avsv

ifiol

naiSaQta nsvrs

441. Ssvoxkiijg Bentley]

manus

librarius.

ivtxa

||

-xlTig

in

(loXtg

so6%ov iv ralg fivQQtvuig.

R.

solam paragraphum scfipsit

quod haplographema multis olini

praescripsit itsQu /w)],

Porson]

xavti]

iv Kvtiqco,

aya

v.araXiTcd)V'

GrscpavrfcXoKOVG'

443. Eecena

Is^at ^ovkofiat.

(isv

ivtx

aiitTi

E,

editoribus fraudem fecit.

haec dicuntur, sed ad ipsos spectatores.

Vos omnes
sic fere comicus ad cives
mecum censetis, opinor, meras nugas esse

Xenoclis ista dramata.

XfYfiv vid.

/tit]6hv

443.

locutione

ad Av. 66.

7taQ>]li9ov']

444. ta

De

alXa^

e virorum con-

cionibus haec quoque desumta. Ubi

quis addere
tit /xhv

lum

alia

volebat aliquid
isiantq

tov Stiva'

si

rogationi,

ad popu-

addebat
quae de suo habebat proponere. E. g.
psephismati Pythodori, quo brevi poat
fabulam nostram scenae commissam inferre

stituti

snnt

se

scribebat,

triginta

bundis, Clitophon
fitv

viri

dein

legibus scri-

haec subiunxit: t^

aXXa y.a9&ntQ TIu96du}QOf

ava^tjTijaat

<5i

0115

rum:

ttntv, rtQoa-

alQt^ivtag

xal

xovi

vo/novs

Item

xti. *).

Klsia9ivr]g

oSg

trjg

i&rjxtv"

de lcnaQxali dea-

in decreto

^ji&nntov tint' ra

al ^VYYQatpal

fihv

aXXa xad-&nsQ

iinaQxT]? tov

xaQnou

toiv

*^

xptjtpia/ua

t66t icvaYQaipdctu) 6 YQafj/iiatfug 6

rtjg (iov-

9soiv,

prodii verba factura.

/uiv ylxQ

natQlovg

XT]i

dh

tlx;

^VYYQ^f^?

'"'<

iv ati^Xaiv 6voiv Xi9ivaiv" xti. ^).

446 448. Particula /niv non habet sibi

oppositum 6i, sed variatur structura
verborum. Expectabantur enim haec:
fioiig

6h

iYU)

axov.

Ctfpri

(i.

sola)

ipsa,

e.

cur

aiitit

mentio,

fiat

/*o-

certa

nam

causa non apparet;

ante quadramissa est expenequit. De verbo

vid. ad Ach. 678

ginta annos quae illuc

respici

ditio
[i6axtiv

nnnc

6iatQi(pstv ^)

Vesp. 313, de locutione

sive ^v totg atscpavth/iaaiv

^) Dittenb.
') [Aristot.] Rep. Ath. 29 3.
praebet OIA.; vid. etiam Plat. Qorg. 451 b.

Syll.^ 18*^ sqq.

^)

De

koat geven.

^v tati /ivQQlvatg
*)

multa

*)

ad Ean. 1068.

alia

exempla

Eccl. 303.

64

THESMOPHORI AZUSAE

rmg
450

ovv

fiev

vvv d

aXk^

'^(iiKdncog

s^oaKoiJLrjv

ovTog iv rai6tv xqccyoaSiaig noi&v

xovg avSqag avaTtETCSinsv ovk slvai &sovg'

ovKsx

co6x

iii7tok&[iEv

ovSs

d-^fitav.

vvv ovv aitaGaig ^v(i7taQaiv& Kai

Aeyco

xovxov Koldaai xbv avdQa noXl&v oiivEKa'

455

ayQia yaQ
ax

'^fiag,

yvvaiKSg, dQct xaxa,

ro

iv ayQioiGi rotg kaidvoig avxbg XQacpslg

H'

ayoQav

slg

aTtsifii'

dst yuQ avdQaGi

TtXs^ai Gxscpdvovg ^vvd"ri(iaxialovg eikoSiv.

(Abit.)

452. oidh

453.

&n<kaaig

^vnrtaqaivw

449. tfwg
.

XV

mal, indifferently
als het ging

&?.Xic

-aaiai

om. R,

que

kwaad

455

oratio perorantis;

indoles,

innutrito

tig eivai

tiaiv,

oiiic

^).

iv ovQavijj &t-

Jijr'

tia^,

ti rig

icv^Qihnwv

nam

autem ab oleribus agrestibus *), quae

Euripidis mater olim venditasse ferebatur '), repetitur nunc agrestis poetae

tero

quasi de nebulone aliquo

fieret

sermo,

icv9QwnaQiw

^**),

tiji

&iXei

Xoym
Zevg,

/4)]

^).

Zatig

oattg not^
tit'

t& rtaXaiw

fiSiQog

Dabitanter saltem
ti

Ztug,

au,

xti. ^),

wv

)(QTja9at

Hecuba

duatdnaatog tiSevai,

^vdyxy] tpuatog, eite vovg fiQotwv

453. ^vfinaQaivw xal

vovaa Xeyw. Cf.

yijffJ

/Isyto]

/tcttog

^'^).

colunt

^).

^u/xrtaQat-

Heywv et similia

458. atecpdvovg
locaticias,

Zevg,

^),

Agoracrito

foi-o

al-

iftovatp xai Ityo-

Qaiip xal ityQeiw t)]v cpuatv.

Melanippa:
et

assurgit

sWe /ertis
usurpatum

ayQiog

adioctivum ita ut hoc loco

cothurnatae est dictionis '). Perridicule

impia:

ou

avti? iv

ad Av, 1182.

aliquanto

Altius

sq.

Et saepius sane
Euripides heroas heroinasque fecit de
deorum natura deque mundi regimine
disputantes. Praesertim
(filoaoifiy.iateqov
nunc huc faciunt Bellerophontis verba
oiig;

exquisitioris

Brunck, Porson at

dij

ev 6tie dvotv dicitur vid.

^).

(ptjaiv

R;

omnino de flgura grammatica quae

et

zoo goed en zoo

Notum crimen

451.

naqaivih

Xaxdvoiaiv avtix; ixtQacpgig.

iv inyQioig

at

.]

tolerahiliter, tant bien

}jUxcix(o?]

EC

Blaydes.

ouv

/Liiv

20]

(xr

Cf. vs. 424.

certe.

/"*'

Y<^Q

vHerwerden]

(av/uTt.)

in

vs. 21).

^vixnaQaivilv.

lax&voiaiv tQatptlg, Blaydes

457. yip]

QION OION

Mor. 853 Gell.

456. tol; Plut.

ieyQlotat

E&

tia^niav R. Cf. Lys. 116, 132; abiit

oiid"

557 et

V8.

compositum

dictionis est

per

Hamaker]

ij/iiiav

ClTON OINON

(cf.

at

guv9rj/Liatiaiovg'\

opus redemtum

Numina

mortales

convivari

^^),

ix

coronas
avv9-ij-

quidem parcius iam

ab Euripide corrupti,
pergunt: in cenas

etiam

coronae etiamnunc emuntur.

Adiectivum )]/j.ixaxog Alex. fr. 10 Sophocl. 885.

^) Cf. Ran. 889 sqq.
Eur. fr. 288.
*) Eur.
fr. 483.
^) Eur. Troad. 885 sq.
) Vid. ad
vs. 381 et ad Av. 472.
') Soph.
Phil. 173 Eur. Andr. 1155 Or. 34 fr. 805
etc.
8) Xdx"^ y? etiam
*"} Cf. Eq.
Plut. 298.
^) Vid. ad Ran. 840.
1*) Besteld werk.
'*) Volgens afspraak.
1257 sq.
')

^)

THESMOPHOKIAZUSAE.

65

XOPO2:.
etSQOV av

460

Xfnia xovxo

ri

avanitprivsv.

iio^'\p6rQov x

ola

v,al

istcnfivXaro

ovx aKaiQa, (pQivag eiovGa

xai

noXvTtXoKOv vorni

ri

ciGvvsr

465

ovS^

aXXa nid^ava navra

Sst 8s ravrriq T^g ^^Qsog

(iiv

r}-

rbv avdQa

dovvai

nQicpava>g

8iv,r\v.

SCENA DECIMA.
Chorus, Affinis Euripidis.

KH^EETHZ.
(voce feminea:)

ro fiiv,

d)

yvvatKsg^ o^iVd^v^HGd^ai, Gg)6dQa

EvQinidy, roiavr

ScKOvovGag KaKa^

ov &avfidGi6v iar, ov8' ini^uv

xa-^T^ yuQ eycoy
460. *Post it

delevi verba

i)

rrjv ^(oA^^v.

r&v riKVtav

o^rcog ovaifiriv

interpretamentum ratus.

to nqdteqov,

461. xaJ (xiar.) Dobree] xat- B; abiit I in T.

463.

Dobree; excidit TI ante 77 (ut Ran. 99

add.

ti]

noXuatQo<pov.

11

465. v^qeof\

votjua R,

r(5)j|U']

-toj

Enger

votj/na.

oiid^

in

GHermann

V).

havvsta (del.

xa\

itXXti).

R.

467. itxovoiaai] -aatg R:

cf.

vs. 419.

469. dvainriv Suid.] dvolnrjv R.

459.

Xfjfta]

cf.

Eq. 757.

cf.

468. int^stv

vs. 435.

lem

464. niavit] vid. ad Eq. 629.

465.

u^iQeo;]

vid.

diu^iifiip^)

1)
)

Eq.

dactum

706

etc.

redit Vesp. 501.

Eur. Med. 714 sq.

^)

2).

469. ovtoii

dum:
verbia
1

tijv

(ui ItXri^fi

Aegeum

Earipidem

overloopt.

obtestatur

oYxttQov

mente supplen-

texvwv]

iattv & XfYoj^). Simillimis

nQ&; &ewv ttXia(p6Q0i

Dat ons de gal

effervescere bi-

;^oii/]

Vid. ad Lys. 464 sq. et de verbo

ad Eq. 919.

ad Vesp. 1282.

466 sqq. De huius orationis exordio

vid. ad locum simiilimum Ach. 504 sqq.
466. diu9-v,u$ia9at] verbum ab adiectivo

tam

male audiamus.

461. iatwfiMato] vid. ad Ran. 92.

463. ttoXvnXoxov]

&xovovaa; xaxd] cum

467. toiaut

460. xofi^dttQov] vid. ad Ran. 967.

=>)

/tt
\

Cf.

Medea apud
ovtwi

^qod; aot

yivoito naiSwv*).

Nub. 520

sq.

66

THESMOPHORIAZUSAE.

470

rbv avSg

(jii6S)

yaQ

ax^Tal

xavx

xl

bkhvov^

iv ccXli^lai(Si

d'

Ojttcaj

yccQ

iafxsv,

sItcs

dstvoxaxov, oxs

l'va

480

o6TtSQ

vv(i(pr}

naQ

avrjQ

i(ioi

dtSKOQriGsv

(is

akXrjv ksyto,

(irj

(a,sv

r}

5'

ovGav

471.

avrjQ

iQoaxa'

jtoi

']

475.

^dptofftbf]

Blaydes

dQioaai

sic

tamen

noX).l)c
ri\

07tot;

refutavit Fritzsche.

quo servato Bentley vs. 474 scribebat fiftui,

qua xaxa adhibetur, prius jlagilia
Sed dubito an praeferam *dq6)aai.

R^),

(-t6-

displicet duplex ratio

significans, dein crimina, jjrobra.

478.

Kaxa^aivstg'^^

R.

iinlv,

477.

(iv

quem bene

472. ixtpoQog] ix<poqa Valckenaer;

474.

d^vQav.

xrjv

R.

-otaiv

licXXrii.aiai]

ds (lot (piXog,

rjv

sitxsxtV

sv&vg syvoav, slxa Kaxa^aivoa Xa&Qtx.

iyoa

6 5'

ovv

XQSig rj^jLSQag,

Ka&rivSsv.

ovxog 7t6&(0 (lov skvvsv skd^oav

Koi

XQia

i)

6q(o6S)v (ivQia;

TtQwxov,

avx'}}

ri(ia)v

^vvotd^ i(iavxrj noXka Ssiv' iKStvo

d'

eyovGai iastvov atridofiE&a,

naKU ^vvsidag
iyo)

(laivo^icct.

(irj

dovvai Xoyov

novdsfxi^ mcpoQog Xoyov'

^aQsoag xs q)SQ0(isv sl
4:1 &

el

')(^Qrj

dsiv

Dawes]

noXX^ R, dsivU n6lX! Bentley.

Blaydes mavult

^v R.

vv/ucpt] 'yeyd'!;.

479. xaS^tjvdev] xa&tvSetv R.

480. diexdQrjaev ovaav interiv PoU. III 42] -evaev inretiv ovaav R.
482. xal

Lenting]

^ycu (xiyuj)

xar'

(i.

x^t\

e.

Ran. 238). A.hnt

cf.

KAFin KAT.

Crasis simiJis est Nub. 901.

470.

ei

/iii]

vid.

/nalvo/iiai]

ad Nub. 660

Plut. 1070, 1119.

472.

il/iwv

aiital

oiide/ii'

'^xifOQog

cf.

i^oiaei rtQbg toiig

e.

i.

avdQa?

supra

ixiatoS-'

oiide/uia

toiii Xoyovi,

363

vs.

sq.

toOg Aaxoyvai alticbjueS-a

aiticbfieS-a

vid.

ille:

').

De

ti

taCta

locutione

ad Ran. 202 Av.

1082.
474.

xaxoXaiv

niicai

liydQeg'

vi

Xa/ifiav6uea9-^

deivic

ij/iag

yixQ

itog,

cpXwaiv

Ipyot dQtbaai
|

auttoi'^).

480. intetiv] mature scilicet addiscenda

sunt quae bene velis nosse. Itaque etiam

coepta est amari

481. \xvvev]

cpeQO/iiev]

cf.

Ran. 803.

475. Simillima de se praedicabat cho-

amica:

tijv

scalpebat^). Sic in

&vQav, cui procedens

ijxova6c toi"

ait

tb xvv(i6c aov t&v SaxtvXcav

1) Ach.
^) Ar.
514; vid. etiam ad Nub. 131.
Lyoophr. 103, Ar. fr. 338.
^) Item gal). gratter.

').

digito

Eoclesiazusis mulier vicinam evocatura

&QVYOVU
(^aQetog

Veneris illae deliciae Helena septennis

1138.

473. Item Dicaeopolis

^Xovaai

Ach. 504.

Xoyov]

&Xl' ScnoQQijta iatai. Cf.

et vid. ad Plut.

/i/farxe;,

(u

ia/iev]

yct^i

rus mulierum in Aeolosicone: ovx

fr.

'^)

10.

EccJ.

=)

mox

vnodovfievtj

^).

Vid. Tzetz. ad

3436.

THESMOPHORIAZUSAE
^yGtQOcpog

485

(X

TTjv

k'xt

ovu

flj XOV XOTtQG)V

XK'9''

avSQ, xal 6dvvr\'

SQio^ai.'^

/3dtf vuv."

kxQi^sv KsSQtdag, avvrid-ov, Gcpdnov,

fjiev

Ss Kaxaxsa6a xov 6XQO(pscog ^Scoq

syca

i^i]Xd-ov

xavx

xbv fioixov,

roj

Myvia Kvd\

naQo. xbv

490

yaaxsQ,

67

ovSsncoTtox

ovS* ag

-671:6

ano8ovfis&\

vvx&\

xrjv

fittki6&

s'(o&sv

xs xal

sycofnsv

fi^

ddcpvrjg.

xi^g

6Qax\ EAjQiniSrig

T&v dovkcov
i)v

wg, oxav

oi&d'

slcp,

iQslSofiat

slx

ixofisvr]

OQScoKdficov

sxsqov, ov ksysf

oXrjv krjKcofis&a

GKOQoda Siafiaacofis&a,

486. avvti9ov] avti9ov R. Cf. Nub. 982.

488.
V8.

Fritzsche]

iQiido/iiai

>f f icJd//

i;v

R,

Kuj-tor,

fortasse recte, sed vid,

Xrjxdj/ue^a

Suid.] xivmfis9tt R, sed

fiotidd/ntjv

482 et 504.

489. xviiS'] xvvd' Ri

493.

uXtjv

(-(*-2),

vVelsen (coU. Suid.)] vno tov R.

||

in ras. sunt litterae xiv a correctore scriptae.

494. axiqoda 6ia/uaatxi/ia9a Bentley] axoQ66ta/taaw/it9a R,

484. Vid. ad Plut. 1131.

486. Maritus ut

subito dolori

contundere coepit baccas

retur,

mede-

iuniperi,

quam Euquippe maturius

487. Callidior haec femina

phileti

uxor

illius

'),

arboris Apollini

dicpvr]?]

490. oQatg'] vid.

mox

anethum, salviam.

zlji

(dryi/tdr;)

sacrae,

ad Ran.

1234. Item

vs. 496.

491

sq. oiidh

491. xal]

est

oii]

vid.

ad Lys. 61

63.

pro xal rwv dictum

'),

autem gradationem', nam etiam

aliquanto iu Cupidinis castris exercitata,

indicat

ne ostium per silentium noctis

concrepans suspicionem movere posset
marito. Eodem artiflcio utitur anus, de

agasones sunt servi ^). Hoc igitur dicit

personata haec mulier: furta nunquam

cavit

qua apud Plautum contemtim servus:

eapse merum condidicit hibere: foribus dat
aquam quam bibant ^). Oleum potius cardini

ianuae

maculas

affudissent,

^)

opinor, nisi

permaneuras metuis-

in limine

sent fraudis indicia.

mente adde:

488. iqtldo/tai\

489.

Jfyt/ia]

xO/?Ja]

nollet, ut

i.

cf.

e.

vn" avtoO

^).

Myrrhina

'^),

iQti&tiv.

493. /i&Xiata] vid. ad Lys. 146.

Vesp. 875.
xvntovaa

non committimus; si forte fortuna moechus non est, sunt servi; honestiores
autem famuli si non sunt praesto, ne
agasones quidem stabulum redolentes
a8pernamur,";
492. ano6ov/it9oi\ ad res amatorias
verbum ^) nunc transfertur ^"), ut modo

quod

x^l^ocl

Xr\x(b/ita]

cf. vs.

494. 6ia/iaam/ita]

illa^).

1) Vid. Lya. I 14 et 17.

alveolus, in quo vertitur ianuae

cf.

291.

Vesp. 780.

=)
^) Plaut. Curc. I 3 initio.
Proprie dicitur
cardo inferior; vid. ad Plut. 1153.
*) Cf. Ecol.
^) Cf. Eq. 365 Pac. 897 Theocrit. V 116.
616 fr. 6952 gt yjd. ad Ran. 914.
7) Cf. Ran.
773 Eccl. 54. -- , vid. Plat. Lys. 208*.
6) Lys.
918.
) De
) Item Eccl. 113, 908, 939, 942, 1016 Pherecrat. fr. 55.
quoVid. ad Ran. 662.

68

THESMOPHORIAZUSAE.

495

cag

sGx

ovS^

insiv

nca^

scQriKS

SsinvvGa x&vSqI xo^ynvKkov

yvvT}

7]

QaidQccv loidoQSty

elnev. sl ds

xi xovx

siGcoav

xav&^ OQag,

KccKOV Sqccv VTtoroniltai,.

ovTiconoT
rjfxtv

500

anb xi%ovq

dacpQoiievog ccvtjq

i'v

lirjSsv

<x

olov nQog aiydg isxiv

xbv ^oiybv i^snsfiipsv

<ovx OQca^svov^.

EtsQav S

scpaGKSv caSivsiv yvvri

Ss^

rjiiSQag,

6 S

olS\

iyoa

scog

7]

olxiacy

xfjg

inQiaxo natSiov.

avrjQ nsQiSQxsx

03%vx6ki

495. iacpQo/xtrog Bentley] ia<pqair6fisvo; R.

ojvovfisvog,
Vesp. 792.

Cf.

(|

teixov; Bentley] tov

tei/ovg R.

498. ear

quod

Reisig (ut vs. 553, 556 Eq. 1198 Vesp. 356 Lys. 514 Eccl. 520),

irtel

;]

in

iari

hac

locutione

soleat

omitti;

sed

vereor

ut contextui

aptum

sit

inti (nam).

499.

61]

/}]

500. o\ov

Meineke.

quod sublimioris

olov,

Blaydes]

avy&i;

TiQog

Pro verbis quae

iativ').
II

vn

avyag olov

est dictionis (cf. vs. 902),

hoc

in

metrico, Bentley inavye';

vitio

Wecklein

ISetv

vii

avyhg olo* (del.

et sequenti versu incerta sane coniectura snp-

R est: iyxexaXv/uiuevov vs. 500, quod participium ferri posse non videtur,
aut nihil proderat adultero capnt obvolvisse, si tamen cerneret eum maritus,

plevi, in

nam

non cerneret,

aut

si

vs.

498

sic

contraxit:

librarii

inutile; in vs. 501

errore

fine R habet ovx

unum versum vs. 500

autem

sunt repetita. In

ei'Qi;y.e

sq.

no), quae e
vHerwerden

iyy.ey.aXv/ii,uevov^ sic tamen nimis abrupte haec

molestum manet iyxexalvfinevov.
nequQxet^ vHerwerden] neQlriQx^'' R, neqiriqQev (ut Eq. 533 Pherecrat. fr. 90)

tiv /uotxdv

ige7teij,\pev

enarrari mihi videntur, et

504.

495. Cf.

Lys. 798.

Unguenta vero re-

dolere suspiciosum erat

recentem ad lucem aurorae ostentat expansam, post eius tergum moechus, Sv

^).

cum domum mane

postquam noetem in excubiis transegerit. De re vid. ad Lys. 555 sq., de
locutione hno teixovc ad Eq. 744, de
verbo elaievai ad Ach. 202.
496. vnoTontitai] vid. ad Ran. 957 sq.
498. iintv titovi latiCi vid. ad Eq. 1022.
OLnS' ixeiv
eYQrjxe rtto] cf. Ran. 558.
499 501. Mulier viro ab urbis moenibus maturius quam expectaverat redeunli dum pallam ^) novam vel a fullone

HvSov eixev

hnit teixovi eiaiiavl

Cf. Eccl.

Sed

vid.

524526.

Hom.

/?

De voco

^)

181 Eur.

'')

se subduxit.

vn^) avydg

de Chariclis cuiusdam natalibus iocatus

est Teleclides

^).

504. i}xvt6xia] etiam tixtLx& dicia

iyxvxXm vid. Lya. 113.

^).

EccJ. 225.

1154 Plat. Phaedr. 268 sq. a; vox aiyai

Cf. vs. 340, 407; yi<\. etiam infra vs. 564 sq.

Hec.

legitur (in carmine) Nub. 286.

>)
Teleclid. fr. 41.
') Vid. Ar.

'),

503. De liberis suppositiciis etiam

supra fuit sermo *). Haec quoque mulier
marito fllium non inde unde voluit
natura parabat, sed ix (iaXXavtiov" nt

1)

yvvri

ad Nub. 198, locutio nQug (vel

apud nostram non redit*).

*)

t)

500. nQog avydg] de praepositione vid.

redeat,

fr.

872.

THEBMOPHORIAZUSAE.

505

t6 d'

Tva
eld^

^ocprjy

%rjQUp ^e^vGfisvoV

evevOEv

ojg

yQavg iv %vtqcc t6 Tiaidiov,

siaicpsQS

(irj

t)

^aneXd^y a7C6k&\
,,xiKxeiv

510

f^''

ev&vg oa'

cpeQovG^ ,
yccQ,

rjdri

aveQ,

03

rj

avsKQayev.

,,Xsa}v,

Xscav Goi ysyovsv, avTeK(iay(ia Gov,

Ta

akk

Tc5

Ga nQoGofioiov, GXQe^kbv

TavT
vel

/r*p(>J(()v

vitiam

kukcc',

Hamaker.

niQiiiqgx

Cf.

KvxxaQov.^^

foGiteQ
vrj

trjv "Aqxs(ii,v

vs.

482

sq., 507,

513.

Idem

est

Poll.] -xna R.

d^y.vtoy.i

||

ana^aTtavTa Kal t6 TtoG&iov

ov Ttoiovfisv xa

Elmsley,

488.

vs.

eipeQev t6 Ttatdiov,

rj

ixsidi&Ga nQog xbv avdQa^ Kal Xsysf

d^eL

515

fiiaQu yQavg,

rj

skaKTiGev.

s^sGKaOsv

d'

SK Tov GTO^iaTog t6 nriQLOV, t6 d'

eld^

doxo)

(loi

t6 yaQ titqov t^j %vtQag

ysyrj^ag STQe%sv,

(isv

%a)

69

509. tixtftv Hirschig] tfiiiv R. Futuri forma sincera extat Lys. 744.

511. to

Hirschig] toD naidiov R.

xij()iov

514. aiitix^iayi^a^ avtiyiuaYiiia

(-x-^).

505. iv x^^Qf] ^^ Attica artis flglinae

patria etiam

praestabant

raro

noati6wv xal
strata

ollae.

quoque infantem

Unde

qua

ax6tpr]",

videtur

*).

repetenda.

Oedipum

tur: rogas? quin uhi natus est

et

exsugendum

abditus abdomen

machaeram

De deminutivo

Nub. 1014.

*)

ad Eq. 1037.

vid.

Ikiav, /Iftoi-]

avtix/xaYiia aov] cxpressa tua

imago'-'').

Item apud Cratinum nescio quis:

aitdg ixfttnaYnivo;

).

De

ordientibus

ftdtttiv

vid. ad Eq.
verbo ad Ran. 1040.

Vid. Lys.

Vox

139.

Ixiivoi

compositis ab

^)

Yjd.

78,

"^),

quam

Vox xvttaQov

suam includunt

non puerperae sed

catur

514.

in

est nu-

Vespia

designat cellulas quibus vespae prolem

ollae.

caeli

alibi

iocose sic vo-

converum^);

nunc proprio,

^),

quem e Theophrasto novimus, sensu

usurpatum signiflcat conum pini vel abietis '<), viridem adhuc puta et bene turgidum. Nam efifetus postquam seminibua
emissis exaruit, plane diversam praebet

de

speciem.

ad Ran. 1190.
Phaedon. 118 a Ar.

Vert.: met een dolje in zijn

^)

506'' Theopomp. 51 etc.

') De
255.
adiectivo atQt[iX&
oTQfip-Xui) vid. ad Ran. 878.
^) Vefp. 1111.
^) Pac. 199. Nostruni dop
Een pijnappel. Vid. Theophr. H. Plant. III 3 8 et 7 S 4.

mond.

")

sibi",

tornatum sive rotundum

camentum.

).

509. Scilicet calcihus puer feriehat intus

{=

clipeuM poscebat

rtoa9iu) vid.

506. Favi fnislulum infantis ori anus

^)

huic

516. atQt(i?.6v waniQ xvttaQov'] tam hene

inseruit

1)

militi,

roganti ecquid mihi similist" responde-

^).

aOto-

apud Plau-

ridicule

puerum simulavit

perisse se

locutio

in testa

Non minus

tum, postquam nequam muliercula pe-

utitur Lysi-

expositum esse
perhibet Aeschylus Aristophaneus in Ranis

515.

huiuscemodi usum haud

Vit

*)

uw

l]tQov vid. Plat.

gezicht gesneden.

^)

Cratin.

fr.

fr.

THESMOPHORIAZUSAE.

70
ye!

'^fistg

EvQiTtiSr}

v.ux

ovdhv na&ovSai

fiet^ov

(Denuo

d-viiov^s&a,
dedQccKafisv;

7}

conaidit.)

XOPOU.
Anti8tropha

520

xovtI

520530).

(vs.

(jiivxoi

&av(iaaTbv

67t69sv i]x)QS&r] To ^f^^fta,

X^ng

525

i^sd^QSips %d)Qa

xrivSs xr)v d^Qaasiav

ovxco.

xdds yccQ einelv

navovQyov

xrjv

Kaxa xo cpaveQov
ovK av

avuid&g

cod'

sv rKitv

^ofirjv

ovds xoXfiriaai nox

aWa nav

naQOifiiav d'

xr}v

naXatdv vnb

530

(irj

521.

riVQtS^rj^

526.

fifitv]

ddnrj

r]8rj'

inatva>

xrjv

navxi nov

av.

av

yivotx

Xi&co

yaQ

XQrj

d^Qetv.

qi^xcoq

E.

eu-

E. Cf. vs. 350, 386.

v/niv

528. itXX& nav Cobet] hXlC anav R.

518 sq. Ipsis verbis Telephi, quem

per totam haiic orationem imitatus est,
sodalis Euripidis perorat.

Nam

Telephus

Euripideus in scholiis allatus t[ta

S-Vjuoviteff^a" !i\eha,t

df]

nafi^6vteg ovdiv /ueiLOV

dedQaxote;;"

520

sq.

Hta()ov

t6

').

tovtt

X(^'l^^" ^)

Vid. ad Ach. 555.

to

xQtjiLia]

similia.

et

sic

alibi

De quo

loquendi genere vid. ad Ran. 1278 Vesp.

Hoc

266.

loco

mente suppleri potest:

526.

Similis

est

locus

258 sqq.

')

246
=*)

Eur.
c.

gnatum

Lys.

quae

iani fiunt fieri

^),

2>osse

cui co-

yhotto av nav

illud:

est

ftaxQw /Qorixj"

iv

t&

*),

530.

Ludicre nunc immutantur

cuiusdam verba; vn6 navtl Xi9oi
axoQniov, w etaiQe, tpvXaaaeo ^), vel vnb
528

scolii

navtt

Xi9ix}

cpQoc^ev

66Xoi

jui}

).

Praxillae

Yvvai>c6g.

524

Omnia

527.

negahaw. Locutio proverbialis

axoqnlog,
ae ^&Xri'

Quae

in

tw

Co

etaifi

vnodvetai'
\

J' icpaveT

scholio

nag enetai

aflferuntur

carminibus convivalibus,

i.

e.

corpore carminum a Praxilla collecto

^j.

Vid. etiam ad Plut. 884 sq.

fr.

*)

712.

Sic schol. h.

1.

^) Cf. Xen. Anab. VII 6 11 Machon apud Athen.

Pac. 38.
32 IV 195 V 9 Aesch. Prom. 981 Soph. Ai. 646 sq. etc.
') Vid. ad Vesp. 1241 sq.
6) Sic Athen. p. 695 d.

^)

Herodot.

71

THESMOPHORIAZUSAB.

KOPTOAIOZ.
ov

ttXk^

xmv avcciGivvzav

eGti

yccQ

ovdiv KccKtov

ccTtavra,

sig

yvvaiK&v

cpvGsi

nXriv uq

yvvri xig.

si

(Denuo prodit Micca.)

SCENA UNDECIMA.
Chorus, Affinis, Micca.

MIKKA.

535

"AyXavQOv , m yvvatKeg, sv

xoi fta TTjv

oij
AA.'

nsq)dQ(iax&^

i)

tj

xaxov

q)QOvstxs,

aXXo,

(isya nsTiov&ccx

xi

xavxriv i&Gai xijv cp&OQOv xoiavxa nsQiv^QL^SLV

andoag.

'^fiag

Fritzsche

ovv

xig

saxiv...

Av, 601] ynvorx*? R, sed schol.:

coll.

6e

sl

Blaydes coU. Ran. 968 Plut. 273. Sed

532. a/tavta] ta n&vta

yuvii ti;

(isv

si

li

/.ilj

7](isig

fiiq,

vid. Plut. 493.

aXXrj

||

Yvrij.

533. "AyXavQOV schol.] aYQavXov R.

B ad Hom.

536. Yerba in scholio

est lan tig pro

illic

mannum

tn ianv

et

ut proponeret tativ

etiam vVelsen

tlaig

tig

137 minus accurate allata (scriptum enim

est aiitai) non debebant pellicere GHermultoque minus Bergkium ut iati tiaiq, audacius
Melius utique vHerwerden vn&v ttg, sed vulii^iXv.

omissum

ttg,

iat'

iv

gatam sanam duco.

^). De quo
apud Alexidem

531 sq. Decantatum crimen

muliercula
oiix

quaedam

itvataxvvtdttqov

iat'

ovdhv

Thosmophorio remotis viris se versari

nunc ;, circumspicit spectatorum subsellia,

S^ijqIov

an quis inde exoriatur

sibi

vindex

tlaoQav
QOfiai

yvvatxog'

^).

itn"

^yeb

i/itavtiig

De locutione

anavta vid. ad

tig

Plut. 273, de particulis nX!jv

361,

cum

autem

exitu

Menandrei:

similes

iooi

iQibvtog

&S'Xt(bttQov

!ttQog

ytptov

iQ&v

icd-XtwteQov natQog,

et:

^),

ei

av

iativ

oiix

nXljv ettQog av

cf.

Y^^oit"

yeQOVTog,

t;

nXtjv
oiidev

nXeid-

quod

534. netpdQ/uax^^e] id

;f(iat*, ttai-

veat^e^), ti naS-ovaat iatt xti.;

536

vid.

Vid. ad Lys. 253

Menandr. fr. 656.
De huiusmodi locis

schol.

Hom.

137.

adest

quis

''):

qiii

bene est

*).

Cum

pergit:

sin

minus, solae (sine viris) nos

cum

vero

nullus

ancillis istam aygrediamur.

prodeat,

Male

olim hunc locum interpretati sunt Fritz-

et

Nec

felicius

y,si

(coll.

Eur. lon. 596

fortis et animosa est {if

det; sin minus ..."

mulier in

369.

Blaydes

she Ims any pluck in her), se ipsam defen-

ad Eq. 729.

sq. Aliquantisper oblita

1)

*)

addendum

opem nohis ferat, deiu

id quod huiuscemodi locis omitti solet:
si

etc.) vertit;

535. (p96Qov] vid. ad Eq. 1151.

neQiv^Qi>;itv]

igitur ad ttg

sche et Bachmann, quos refutavit Enger.

vtav naidtuv natijQ *).

Mente

est: ^vytt/itWQeJa9ai avtrjv fiovXo/nevog"

ad Nub.

enuntiati
oi/x

ovdiv

et ultor.

ttx/nai-

^j

quae nec

caelum,

ut aiunt, nec terram.

Alex.

fr.

302.

^)

Menandr.

fr.

509.

561 Menandr. fr. 213 Plat. Men. 80 a.

vid. ad Eq. 320 sq.
^) Recte
sic schol.; vid. etiam
) Vid. ad Plut. 470.
^) Cf.

vs.

72

THESMOPHOKIAZUSAE.
avxai

zs

xai ra dovXccQicc XEcpQav no&hv ka^ovOai

zavTrjg aTtoiptkcoGoiiEV xbv y^oiQOV^ iva

yvvrj yvvatKag

ovda

iirj

di-Sa^ji^&fl

xac6g Xiysiv xb Xoinov.

KHJEZTHS.
540

drixa xov ye %oiQOV,

^ri

yvvaiKeg /

oo

oGai TtaQsG^ev aSxai,

TiaQQrj6lag nal i^bv Xiyeiv

emov ayiyvcoSKOv

elx

'insQ

dia xovxo xikXofJievrjv

fis

yaQ^ ovGrig

el

EvQiTtidov Siiiaia,

dovvat dinriv vcp

8si

vfi&v,

MIKKA.
ov yuQ 0e Sei Sovvai

545

dinrjv

^xig fiovri xixkrjxag

xaxa didQaKSv,

ccvdQog avxetnsiv, og ^ftag noXXa

VTtSQ

Xoyovg onov yvvrj novrjQcc

enixrjSeg evQiSKcov

iyevexo,

ovnconox

MeXavinnag noimv OaiSQag

inoirjG

oxi yvvr}

HrjveXonriv de

xe'

sdo^ev elvai.

OcocpQoav

KH/iESTHZ.
yaQ olda xairiov

iycb

550

fiiav

yaQ ovk av etnoig

x&v vvv yvvaiK&v HrjveXonrjv, 0aidQag

637. aviai]

aiitol

R.

||

re

Reiske]

8'

ana^anaCag.

ys R.

541. noiQeaiuev] -neg ianhv Fritzsche (ut Nub. 841) non recte.
545. S?]

d,i

R.

546. inittjde; Bentley] i^eninrideg

Plut. 916).

(cf.

548. inoiria' Bentley] inoirjoev R; vid. ad Nub. 214.

V

549. av] OQ B.
eYnotg] evgotg Blaydes.
550. (5' Ang.i] om. R.
II

537 sq. De hoc cruciatu

1083 et Eccl. 724.
540.

/iiij

6)}ta

y*] vid.

vid.

Nub.

ad Lys. 36.

Magis hoc supplicium quam aliud quodlibet

reformidat,

quoniam

statim

sic

deprehendetur fraus.
542. elta] vid. ad Nub. 624.
546. initijdeg] vid. ad Vesp. 391.
547 sq. Cf. Ran. 1043 sq. et quae ad
illum locum observavi ^). De usu numeri
pluralis {MeXarinnag et cpa/Jpaj) vid. ad
Av. 484, et de verbo notelv Eq. 1082.

Anapaestum

in

cuius causa est

ditum

et

paenultima vereus 547,

nomen proprium, inau-

notatu dignum interpres ve-

tustus in scholio iure dicit: tovto /novov

to tetqa/xetqov iafi[ietov ievdnatatov ^/et tbv

naQaXtjYovta"

me

fallunt

nam

sic

scriptum

est, nisi

certe scribi debuit

oculi;

In quarto pede Ar. anapaestum

^).

eandem

ob causam posuit Ran. 912.

549.

yaQ

iav

idato

fjiav

yaQ

etnotg.
.

fiiav

oiix

Item

av einotg]

i.

e. ovdffiiav

in Ecclesiazusis:

pro: ovde/uiav idaio

oit

^).

'^) Dindorf
vid. supra Prolegomena.
et Rutherford xataXtiyovta
*J Praeterea
legerunt et ediderunt.
*) Eccl. 153. Item Herodot. III 6 VIII 119 etc.

73

THESMOPHORIAZUSAE.

MIKKJ.
ttKover,

d)

yvvaiKeg, ot' HQtjKev

av&ig av

ccTtdaag

ri(iag

TtavovQyog

7)

KHJEZTH2.
nal

o6a ^vvoid^'

siQfix

eTisl

^t" ov6ejtco ye

vrj

^ovkeG&e nXeiov

eXitoi',

MIKKA.
ovK av

ak)i

sypig'

sx

oGa yaq

'/jd^jGO''

anavxa.

sii%eoig

KHJEETHS.
555

Ai

(la

ovdsTCci)

ovk

rad'

STtsi

(ivQioaxriv fioiQav

xrjv

siQriJl

OQag,

eneira 6Lq>(iavi^o(iev xbv olvov,

wv

noiovfxsv.

OxXsyyidag Xaov6ai

cag

MIKKA.
intxQisir}g /

KHJEETHE.
mg

554.

iidrjad^']

555.

rtto

556.

irtsl

r<i(J'

ad

Plut.

(vid.

tiiv

i/iJfi?

cf.

cf.

Vesp. 807 Plut. 187.

R.

ti)v R, t>jv y* Btntley. Cf. Lys, 355.

Dindorf] inta<x y R, J/tel t66' Kuater.
co; atXeyYi^"?] uyotleyyidag
||

1131).

VI

19] altov

schol. Suid.

Aug. lunt. errore aperto {ClT pro

V8. 4 52).

558. w;
xtt

AnaxovQioav raig (laOxQonoig didovGai,

s^

Dobree]

557. olvov Poll.

OIN,

kqs^

Bentley] nitiov R;

553. n^Leiov

av

i'

av]

ov6'

coj

(ut

491,

vs.

498,

560,

564) Cobet.

||

x^i'

Bachmann]

R.

xqi'

552. xai...yt] vid. ad Ran. 49.

557.

553. inel] vid. ad Vesp. 519.

558

555. Cf. Lys. 355.

initqi[ielii?]

sq.

Cum

vid.

ad Ran. 571.

carnis aliquid ex Apatu-

riorum festo secum atiulit maritus, tixor

et per

dat ad moechum
perferendum, dein mustelam perhibet
additurum ^suffurafam esse" interrumpit
mulier.
De curialium dapibus opi-

aliquid clam

paris primo Apaturiorum die habitis vid.

subduxissct, tenue foramen denuo ob-

ad Ach. 146 Nub. 1198, de mustelis in

tnrabat.

Graecorum domibus

556. oQa;] vid. ad Ran. 1234.

latum

atleYyida;]
strigilis

manubrium
^)

pro

siphone

dolio inserebat femina bibula

illam

flitulam

cum meri

hoc opsonium lenae^)

igitur tubu-

'),

^)

vini

iis

fere

partibus

Aliena hinc sunt capitis ornamenta, de quibus vid. ad Eq. 580.

^) Cf. Eur.
') Cf.
439.
vs. 420 Eccl. 14 sq.
*) Vox naatqono;
nqoaywyoi (vs.
341 etc.) redit Epicrat. fr. 9' Diphil. 43^2 Theophil. ll^ Herod. Mimiamb. I tit.
')

Cycl.

74

THESMOPHORIAZUSAE.
E7teit(x

T^jji/

yaA,^v cpafiev

MIKKA.
xaXaiv

iyca, q^XvaQsig.

KHJESTHS.
560

01&5'

(g

ovK siTtov ovd^

mg

ovd

avSQa

yvvri xov

vito

a)g

xr^

ro5

TtsXinsi KaxeaTtodrjGsv,

sxiga rbv avd^

g^aQficcKoig

Sfirjvsv,

nviXoi xarco^v^ev rdr'

MIKKA.
ih,6Xoio !

KHAEZTHS.

AiaQviKT} xbv naxiqa.

MIKKA.
xadxa

aveKx

d-^r'

aKoveiv

KHAESTHS.
ovS

565

035

XOV&

<'V,

xfig

dovXrjg xsKovGrjg a^Qsv, sixa Gavxrj

vTts^dXov, xb obv ds &vydxQiov TtaQrJKag avxfj.

MIKKA.
oi}

TOt, (la

xm

d-em, Ov KaxanQol^si XiyovGa xavxi,

560. Yvvfj tbv ocvdQa tSi neUxei dubitanter Enger] tdv h. t& n. ywi] B, itaiqa (itefta
Porson) tdv iivdQa tS> nsXexei Suid.
562. *tut] nots B, quod propter articulum sequentem parum defluitum.
563. Ji^fapi-tx;] &)(. Rj de certa quadam femina fit sermo.
tavta Bentley]
|{

tavtl

R;

565. 6h

596.

vs.

cf.

avt^']

Fritzsche

6'

ixeivt]

9vy&tqiov

fungentibus quas apud nos agunt feles,

ad Vesp, 363. Lenae alicuius simile

donum ad iuvenem

perferentis videntur

esse verba quae ex Aristophanis

arap aflferuntur: tavti

yvraixoi tov (peqw

559. tiklaiv
est

nunc;

560.

non quereutis,
ad Av. 1260.

Clytaemestra

qui putarent

x^e' avtiu na()dc

^).

iydi] iratae,

vid.

Non

tlx

Amphi-

^)

nuuc

quod fuere

respicitur, sed

quae in Attica aut acciderat nuper

aut accidisse nuno sumitur.
res

oM\...Qvx\

vid.

561. Cf. vs. 534.

Ar.

fr.

25.

^)

ad Lys. 61 63.
In crimine sub-

Vid. schoL

na()f]xai.

simili versatur

primaoratio Antiphontis:

uxor, quae veneno maritum peremit, non

in\ &aviitu} sed int ipUtfjoig potionem
administrandam curasse se perhibet.

ei

562 sq. Hoc quidem scelus quin cuivis

hoc tempore notum fuerit dubitari nequit. De voce nveXu) vid. ad Vesp. 141, do
tote adverbio sic usurpato ad Plut. 834.
563.

tavta

6ijt

avext'

itxovetv

i\

cf.

Plut. 898.

565. vne^aXov'] vid. ad vs. 503.

566.

ov

xaTanQoilei\

vid.

ad Nub-

1240.

ixa ro) &eo}'\

vid.

ad Ach. 905.

75

THESMOPHORIAZUSAE.
akX

6ov

fXTtoxtco

TtOKccSag.

Tccg

KH^ESTHE.
ov

drj

(la

^ia 6v y

a^^si.

MIKKA.
nal

firjv

idov.

(Virum

corripit.)

KHJEZTHS.
(violento ictu

xat

eam

repellens:)

l6ov.

ft^^v

MIKKA.
unam aliquam

(ad

mulieribus chorum efficientibus:)

Xa^s %ol{iidxtov^ OiXiarri.

(Abicit pallam.)

KHJESTHS.
TCQoGi&i fiovov, Kal ey(a ae,

rriv "AQtSficv

vr)

MIKKA.
xi dqdasig

KHAESTHS.
570

zbv 6ri6afjiovvd^ , ov naticpaysg^ rovrov xsGai

TtotTjOco.

KOPT^AIOS.
TtavGaad^s koidoQOVfisvai. xal yaQ yvvri rig
567. noxdda;]

180) Fritzsche.

olim

nXox&da?
||

d;

Bothe]

alii

teste

dt R, toi

569. n()6oi9i Cobet] nQ6a{tf;

11,

schol.

(cf.

'fifiiv

Poll. II 28),

quod interpretantur admovere manum

Eq. 1130 etc), sed non haec est vis verbi nQoa9eXvai.
570. x^f""^ Dobree] ;fffr' R (in ras. scripsit corrector, 1 manus
567. Ira percita

mulier

cum

dicere

velit; evellam tibi crines",

vehementioribas utitur verbis, quasi de pecudis

vellere, non de capite et corpore humano fleret sermo. Simillima sunt Lys.
448 vid. etiam ib. vs. 364. Vox noy.&6eq ')
alibi non invenitur.
570. leiunium muliorea agunt hodie;
;

sed Miccam placenta

1)

Dici solet ndxog.

modo famem clam

*)

/rrfxa?

Nub. 355.

(ut Ran.

Blaydes.
(coll.

noi]o<o /eof*).

sedasse perhibet eius adversaria,

satis

credibilem, nisi cibi

fuit abstinentior.

Vox

a^u

rem

quam potus

otjaanovg vid. Ach.

1092, et de ipsis minis ad Eq. 69 sq.

571. Qui accurrit nunc Clistkenes,
eminus adspectus femina videtur. Itaque
Nubes illae, quae muliebri specie indutae theatrum intrabant, hanc sibi figuram
esse aiebant oti KXeia9evr] eldov" ^), nunc

76

THESMOPHORIAZUSAB.
E67tovSaKvta nQoGxqiiei. tvqIv ovv 6(iov ytvia^ai^
Giyad'',

axra

avxr\q KoGfiCcog TCvd^atfiE&^

IV

ki^Ei.

Clisthenes.)

(Accurrit

SCENA DUODECIMA.
Chorus, Affinis, Micca, Clisthenes.

KAEIS&ENHS.
574

cpiXat

576

yvvaiKO(iavG) yccQ nQO^Evca O'

yvvaixEg

^vyysvEig xov i(iov XQonov

ccel.

'i)fi&v

Kal vvv a.novGag nQayfia nEQi vfiav (liya

nQoxEQOv Kax

oXiy(p XI

580

SKonfixE Kal xrjQTlxs,

oTi fxhv (pUoi

Blaydes

-Xov

inldt]Xos tatg yvi&oig.

6/.UV,

sY/ii

y^Q ^s. 576 quo referatur non habet.

At. 704 Eq. 38) versum servans.

Cobet, et nisi deletur,

575. Del.
drjXog]

(cf.

578. dXiyu)] -yov Bentley (ut Herodot. VIII 95).

Theopomp.

(ut

fr.

580.

-T]Te

(bis)]

581.

v/iuv

Aug.j

autem

R.

-sits
ij/nTv

accedens

illuc

R.

II

ufi

quo

ille

PorsonJ

>cai

viros ad-

aut suspicionem, quippe cui virile nihil

nomen

praeter

').

Obliviscamur

nunc oportet Agathonis eandem ob causam feminarum coetum

non appe-

tentis sed reformidantis

o/ioi)

Yevea9ai~\ vid.

576.

Mulierum
^),

93.

cf. VS.

ea

voce

non

usus,

enim de peregrinis nunc fit sermo,

autem fabula Cliethenes

Lysistrata

in
si-

millimo ioco dicitur nQ6^evo; twv Inni-

')

Cf. vs.

Cf.

V8.

praeterea

235 Ach. 117 sqq. et

G02.
cf.

tt

Kuster.

multus

foro

viros in

cum Agathon

narraret

fuit

quomodo

improbas mulieres decepturus esset tragici affinis: unus qui iis favebat huc

rem ad eas de-

festinavit Clisthenes ut
ferret.

xai] particulae

/11]

sic

iunguntur

irtuvaxoQriao}

&vt]Q

xai

/tl]
|

nQoaiojv tvyx&vei^) et:

et:

eioXio9f] ^)

Idem

n&Xiv,

/tt]

xai ttg

/ti]

(pi(>e

tig
y.ai

Siv

nor^

icateirtt]

^)-

hic est particulae xai usus in in-

terrogatione

Eq. 342

qui

indirecta,

in

directa

etc.

581. rtQay/ta

detvbv

xal

/teya]

vid.

ad

Ach. 128.

xcov hvdqibv *).

")

ui}

578. Iriter
risus,

vvv

n(}6;evov se dicit mollis

liberius

Blaydes

etiam in versibus Ecclesiazusarum

ad Eq. 245.

574. ivyyevetf tov i/aov TQ6nov]

homo

xaJ ^; R,

580.

^).

572. ianovdaxvXa] vid. ad Kan. 813.

d-QvXoviuevov

J.aXovixtvov']

a(pQ&xtoig B.

acpdtQXToic]

mulieri movet iram

nulli

||

ini-

||

35 Antiphan. 246 etc).

II

mitti nefas,

sit

l'va

vfilv^

Kal nQoGniarj

fir)

acpaQKxoig nQ&yfia dsivbv %ai fiiya.

Vfilv

575

&"

ayysXwv

(pQaGcov xovx

rJKO)

ayoQav XaXovfisvov,

) Lys.

Thucyd. V 45

622.

vid.

^)

ad Ran. 48.
Eccl. 29

1 Aesch. Suppl.

Vid. supra vs. 203 sqq.

Eccl. 286.
') Eecl. 495;

^)

399 Soph.

Phil.

46

etc.

THESMOPHORIAZUSAE.

77

KOPTdiAIOi:.
xL d'
0)g

(>Ttv,
ai/

natSa

ncii',

yccQ

omoiq rag yvd&ovg

ftxog xaA.ri',

o'

ipiXocg

t'xyg-

KAEIEQENHE.
(pda^

E^dQiTiidrjv

585

dvdQa

Tiva

xtj^sffrijv

avTOV, ysQOVTa, dsvQ

dvaneiitpat tti^bqov.

KOPr^AIOS.
nQog noiov SQyov,

t)

rivog yvcofirig x^qiv;

KAEIZ&ENHS.
iv

aTTa ovkevoi6&e xal ^eXXotre 6Qav,

eneivog

r&v Xoycov naTaaKonog.

ei'ri

KOPTOAIOS.
xal

n&g

XeXri&ev ev yvvaih,lv cov dviqQ;

KAEIE&ENHE.
590

dcprivGev avrbv Kal

Kal TaXli

EvQinldrjg,

dneri.)!

anavd^ mSneQ yvvaiK

iaxevaGev.

KHJEETHE.
net&ea&e tovtco TavTa

t/g

d'

o^Tcog dvr}Q

584. cpda'^ iipaa' R.

585. autoO^ avTOV R.

590.

ic^piiuaev]

licpevatv

R.

||

&jieu?:

Bekker]

icnerilTi:

R;

cf.

Hom.

6 672 (Enchirid.

dict. ep. p. 304).

Quam materiem

et alii poetae tractarunt

de quo ante alios nunc cogitamus
Euripides in Scyriis.
584. ictiSeatrivl vid. ad vs. 74.

582. Cf. Vesp. 1297 sq. et Plut. 963.

584 sqq. Totum hoc Clisthenis cum

chori duce colloquium supra soccum
assurgit et numeris severioribus est adstrictum, primi

et is

autem versus plaHe sunt

585.

Quapropter cuiusvis est suspicari,

oomicum imitari nunc drama quod in
simili versaretur argumento, et speciem
fortasse habet quod suspicor equidem,
pro exemplo fuisse Achillem in Lycomedis regia inter virgines deprehensum.

Cf. VH. 623, 657, 893, 1045, 1223.

i)

templum

erat

Pnyci vicinum
tS)v yvvaixCov

edito

in

iivaneij.xpai']

collocatum

tragici.

^),

quo facta

avodoi

enim loco
dearum ')
est

hodie

').

591. iaxevaaev'\ vid. ad Ran. 523.

592. nei9ea{^t

toiiTip

tavTa

;]

vid.

Nub. 1000.

^)

Vid. vs. 668.

=>)

Cf. Bohol.

ad

78

THESMOPHORIAZUSAE.

ovx.

Oioiiai tycoy\

^sco.

Ttokvtifii^roa

oo

KAEI2&ENHS.
595

ovk av riX&ov ccyysl&v,

iyo) yccQ

XriQEig.
si ft^

ravra r&v edcp

ijtsitv6fjL7}v

(Aliquantum recedit

sldorcov.

afflnis.)

KOPTOAIOS.
t6 TCQccyfia xovrl dsivbv sloayysXXsrat.

aXX\

yvvaixsg, o-^x iXivvsiv ixQ^v,

co

aXXa GnoTtstv rbv avdQa^ nai

600

^rjrstv

otcov

XsXrj&sv riiiag KQvnrbg iynadiqfisvog.

nal 6v ^vvs^svQ

avrov, ag av

ravxriv rs Kal iKsCvrjv syr^g,

rrjv

%dQiv

rcQo^svs.

oa

KAEIZ@ENH2.
(pSQ

loca.

(Ad Miccam:)
rig

6v

sl TCQoorr}

KHJESTHS.
(secum

:)

noc xig XQSipsxai.

593. iiveixi^ av Brunck]

stuUissimus

ille

tjveaxiTo

sed

vellicari

596. rauta Bentley] tavt\ R;

Aug.]

i)/uas

603.

el

593.

oHtoag

R]

594.
vid.

oattg]

TtoXvtinrjtia

(L

ad

Ran.

Ach. 905.
597. Id

ovtwg

337,

S-em]

de

cf. vs.

ovtog

iliate.

de adiectivo

apud comicos reperitur alibi

nostro
autem loco est rtaqatqaytxidovvtoi;
neque
apud Sophoclem vel Euripidem extat,
utitur

Aeschylus in Prometheo, nbi ad

Vulcanum
est: deirdv lati to Ttqayixa tovto

elaxtjQvttetai

').

iXivvovta

itcQog itXa-

Praeterea

cf.

iXivvetv']

verbo prisco, quod neque

1) Ach. 135.
Prom.
2) Aesch.
oraculum apud Demosth. XXI 53.

53.

fesiina",

nqoaSeqx^n
xQvntdg

600.
vs.

Eq. 655.
598.

igitur est vir

563.

substantivo ad

eiaayyeXXo^evov. Sic alibi:

tb
ttbv

quis

R.

Vfias

Ach. 736 sq.

Cf.

significant haec:

Sic

Aug.

f)

sinehat?

se

is

600.

additur,

nisi

autem aoristus potius requiritur

sed alienum hinc est eiusmodi enuntiatum non enim nomen viri
qui loquitur, sed negat reperiri posse virum tam stolidum.
qui

(sivii),

audire cupit

R. Particulam av vix necessariam ducit Sobo-

tjveixeto

(Synt. p. 172 sq.);

lewski

dicitur a)j

^ri

a'

rtatijQ" ^).

iYxa9ijiuevog]

vid.

ad

184.

602.

(L

603.

rtoi

rtQo^eve] cf. vs.

tig tQsipeTaif]

576.
i.

e.

noT

dijr'

av

Praeterea vid. Herodot. VII 56 VIII 71

.

THESMOPHORIAZUSAE.

79

KAEISQENHS.
yaq

^r}xi/}tiai

iexs.

KRJE2THE.
(secum:)
KaKoSciliicov lyro /

MIKKA.
605

^tig

Bfi

^9^' KksG)vv(iov

if*'

yvvr}.

KAEIS&ENHS.
yiyvaGKS^^

^ng

'i)(ietg

s69^

yvvi^;

rjdi

KOPTQAIOS.
yiyvaSKOfisv d^^T. aXXa tag aXkag a&QSi.

KAEIS&ENHS.
(Maniam ancillam indicans:)
'TiSl

8s

s'iov6a

sGxiv^

tig

8ri

xb naidiov

r}

MIKKA.
xixd^rj,

Ai

vrj

i^iiq.

KHAESTHS.
(secum :)
dioixofiai
(Avertitur.)

KAEISQENHS.
610

avxri

605.

ijti?

606.

>5(JJ

(Jv, Ttol CXQicpst;

Zanetti] eiu?

Brubach]

>^cf

(cf.

R,

ffcJ'

De pronominis
ad Plut. 252 Ran.
futuro ad Eq. 1183 Av. 369.

tqanoifitiy

usu

! ^).

vid.

604.

tijrijt/ai]

605.

De

Av.

cf.

vs.

vs. 134).
,)

(ut

fiiv

||

de

Vir

145.

vasti

ticfia dioixetat!"

corporia

et

vorax infra ridetur in uxore bibula et

1)

Vid.

Soph.

ad Plut.
Ai. 896.

374

sq.

quod

6i6l(i>Xa, disperii.

^)

Aesch.

exclamabat

^).

Cf.

etiam

Tecmessa Sophoclea corpore Aiacis

re-

diartfrtrff ^i/juat /"

VO-

perto

w;f(ox',

ciferans

fr.

oHmXa,

^).

610. auttj

filiola utre.

3)

607. dTita\ vid. ad Eq. 726.

609. Siolxonai] id

Sic Achilles Aeschyleus Inctu abreptus:

Cleonymo vid. ad Nub. 353

288290.

add. Bentley.

Nub. 534) Bentley.

indefiniti

552,

?//']

avtov.

ffi)]

vid.

ad Vesp.

133 apud nostrum

Eccl.

1.

393.

80

THESMOPHORIAZUSAE.
(Avorsus considit

affinis.)

ri xo

Kanov;

KHJE2THS.
saGov ovQ^GaC

fi

(Ad ee accedentem repellens:)

avaicyyvxog

xig

el.

KAEI2&ENH2.
ai)

ovv

xovx

Tioiei

'

avafievw

iv9aSi.

yccQ

KOPT0AIO2.
avdixeve 6^xa, nal GnoTtei y
fiovviv

yaQ avxiqv,

avxrjv GrpoSQa.

avsQ, ov yiyvcoSKOfiev.

d)

KAEISENHS.
615

noXvv ye iqovov ovQetg

6v.

KHJESTHS.
/ii\

vrj

6xQayyovQi& yaQ'

iid^eg

d)

ju.A.,

ecpayov naQdafia.

KAEIS&ENHS.
ov ^adisi devQ

xi xaQdafii^eig !

cag

ifie

(Affinem protrahit.)

KHJESTHS.
xi dilxd

jLi

dG&evovGav

elKeig

KAEIS&ENHS.
eijte

610.

ti

(cf.

vs. G38).

||

tjj

rj?]

612. hvantvSi Scaliger]

616.

Y<^Q'

ri ru

Clisthieni

add. Kuster
R.

dcvafietcu

(cf.

xay.ovi]

quid iandem

tibi vis!'

d'

ovv

Ttolei

Cf. vs.

39.
vid.

rovto]

adesp. 344.

Cf.

?/j2j.

quid

Sa/xa!

^;

^)

(cf. vs.

Y^Q

urinae,

vdatoi

idquod:

nasiuriium

verbum

fr.

atQdyya

alyvrtti&l^tiv
').

238.

jtoTa xctQ-

loqueris!

Item

significat de

Praeterea videatur ad

Vesp. 609.

Menandr.

549).

Nub. 131.

Jegypto loqui

616. atQayyovQim] lahoro atqayyovqia

fr.

retentione

sive

infra

615. Cf. Vesp. 940 Eccl. 351.

Vesp. 810

x^k

617. ti y.UQdani^eig !']

ad

Lys. 491.

')

vs. 639, 752).

iv&adi] ivSdde R.

(|

^/^*s B] 'X^''i y^Q Suid., hinc Lenting y^Q-

Cur tandem humi considis?

1080 et vid. ad Nub. 184 Ran.
612. av

(cum versu sq.), non recte, ut opinor.

(cum versu sequenti) tribuit lunt, fortasse

xay6vi\ Affini tribuit Lenting

tl)

611. icvalaxvvrog
rocte

fioi,

Vs. 922.

81

THESMOPHORIAZUSAE.
rig

isT

ccvqQ 6oi;

KHJEETHS.
xov i^ov avdQa Tivv&dvEi ;

620

Tov dstvu yiyvcoGKSig,

tbv in Ko&onKid&v ;

KAEIZ&ENH2.
xbv detva

noiov

KHJEZTHZ.
ea&^

xbv detva,

deiv,

xbv xov deiva

.og

y,ai

noxs

KAEISQENHZ.
ktjQeiv

av^^k&eg

devQO TtQOteQOv

ildt}

^iot

doaeig.

KHJESTH2.
^ia ,

vrj

bGexy]

ye.

KAEIS&ENHS.
xai xig Ooi iaxi 6v6iirivi]xQta

',

KHJESTH2.
625

7]

Setv

e(ioty

(secum:)
otfiot

Afflni tribnit Ang., in

621*.

xdXag !

continuatur Clistheni.

624. aoi iatt] aoiatlv R.

625. otnoi tdXag^ Affini dedit Scaliger, Clisthenis sunt in

620622.
621. Item
illa est

6eiva] vid.

(^uae illa est?

Illa

ad Ran. 529.
^x{\ vid. ad Nub.

^).

noiov{\ vid.

623. hvfikSti
et

ad Vesp. 524.
Istaec quidem

apud Plautum

de verbo
624.

itM.tvai

Q^uae

igitur

snpra
^)

est

386

vs. 585.
tibi

contuber-

Mercat. IV

nalis?

').

(cf. vs.

Mulieres

559 Av. 1260).

Thesmophoriis,

mense

Boedromione Eleusiniis ''),

pervigilium agentes in honorem deariim,
accumbebant in tabernaculis "^j; quapropter umbracula prope templnm sibi
struebant *). Eodem fere sensu quo
avaxi\vi\tqiav, comicus dixit avv9tdtqiav '').

ut

cf. etiam Trinumm. IV

3, 32, ubi vid. etiam vs. 23 sqq.
particula xal vid. ad Nub. 210.
') Suax>ito; Thucyd. VII 75 4
etc, -vitv Xen. Hell. III 2 8 etc -Wu V 3 20 etc.
*) Vid. ad Ran. 316 sqq.
'')
Cf. de Isthmiis Pac. 880 et fabulae deperditae nomcn i^ijfi; y.ataia/j^dvovoai.
^) Ar. fr. 472.
) Cf. vs. 658.
')

Plaut.

2, 62.

2)

De

82

THESMOPHORIAZUSAE.

KAEIS&ENHE.
ovSev

Xiysig.

MIKKA.
(ad Clisthenem:)

aTtsXd'

iyoi

'

r&v

in

Iva

^aGaviG) ravTrjv naX&g

yccQ

isQcav

x&v nsQvGi. 6v
Ad

(Secedit Clisthenes.

affinem:)

6v
TtQ&XOV

XI

anoGtri^l noi,

d'

ijtaKovGrjg oav avrjQ.

(lij

d'

siTci

(loi

x&v IsQ&v iSsiKvvxo.

rjfiiv

KHJESTHS.
630

(psQ

i'6co,

XI

TtQ&xov rjv',...

fisvxoi

inivo(isv.

MIKKA.
xi 8s (isxa xovTO

Ssvxsqov,

KHJEZTHS.
nQovTtivofisv

MIKKA.
(secum:)

xavxl

(isv

^'KOvGag xivog.
(Alta voce:)

t/ Sal TQiTOv;

630. /uevtoi Suid. et

631.

fistii

Suid.]

in

632. dal Bentley] dk R, quo servato

626. Simillimus
628. (Va

ad

firj

ne voces noslrae

xa&e-

i/ttjxou)

Qui vero clam et data opera

auribus percipit quae non licet, is naqar&ta

^).

axoveiv dicitur

^).

629. Simillimus

tur

630.

cpeQ

frustra conantis

1)

3)

quod casui debe-

est versus Vesp. 831.

^v]

Strepsiadis qnae

Vid.

e. g.

eadem sunt verba

modo

didicit recordari

Xen. Anab. III 3

vid.

Nub. 787.

inserit av post tivog.

632. Hactenus congruunt omnia:

nempe

antiquius quid haberent mulierculae clam

considentes,

viris

salutem

sibi

quam

ut biberent et

propinarent!

Simillimus

Amphitryone locus, ubi

Sosias postquam ex altero illo Sosia complura audivit quae resciscere nemo praeter ipsum potuit, tandem secum: nescio
est

in

Plauti

unde haec hic

decipiam prohe:
feci, nec

*).

Nub. 787, ubi

in textu. Cf.

Enger

versus Ach. 110.

est

irtaxova]ig\

pervenire possint

te

marg.] om.

R.

lus

VII 6

8.

lam ego hunc

nam quod egomet solus

spectavit.
\

quisquam alius adfuit

^)

Afluisteren, vid.

in taber-

Ran. 750.

83

THESMOPHORIAZUSAE.

KHJE2THS.
andcpiov !SsvvX)i

ov

'^trjaEV'

yccQ

a^ig.

iiv

MIKKA.
il&i, Ssvq

ovdev Xiysig. dsvQ

635

KlEia9svsg.

iarlv avtjQ ov Xiysig.

od'

(Accurrit Clisthenes.)

KAEI2&ENH2:.
ovv

zi

noiS)',

MIKKA.
uvtoV ovSev vyisg

ccjtodvaov

(Encyclum

yccQ Xiysi.

afflni detrahit Clisthenes.)

KHAEETHE.
xal

ivvia natdcav (irjtiQa;

aitoSvast

ETtsit

KAEIE&ENH2.
(ad Miccam:)

xdXa ta^icog tb atQOcpiov.

(Detracto strophio diductaque crocota pectua affinis inspiciunt Glisthenes
et Micca.)

634. SsOq
638. Sic
in

vs.

co

e correct.] 6tvQo R^.

637

640

quem

versum,

distribui

continuantnr

Clistheni totum dedit Brunck, Mulieri lunt.

Affini.

;f(i;iu]

||

R-

x<^^^'-

acumine nunc

nunquam poterit
Dein ad illum conversus: Si tu
Sosia es, legiones quom pugnabani maxime,
quid in tahernaclo fecisti? Victus sum si
dixeris.
Bespondet Sosias personatus:

solo mentis

Cadus erat vini, inde implevi hirneam

stupens autem veras Sosias Ingressus
est viam! secum mussitat. Pergit Mer-

quam haec demum

id quidem hodie

naclo,

633.

bia

Mira
nea!

Eam

eduxi

vini

sunt,

ego, ut

nisi

Factum

victus

Nunc
commemorando, vasculum virorum
conviviis aptam et proprium ^), sexum

inde tacuissetr femina mansisset!

U^ida

Sosias:

latuit illic in illac hir-

prodit.

Hoc tamen discriminis inter locum utrumque intercedit,

636.

hirneam ehiberim meri

').

nem

probe novit utpote deus,

ticulae

J-iaaat,

9io\ Si r*

et

futurum

Euripidis vero sodalis

) Plaut.
Amphitr. I 1, 271 sqq.
luvenal. VI 264 Martial. XI 12, 6.
'^)
Vid. ad Av. 369.
et 226.

oiidiv

637. xaJ

quod Mercurius Sosiae enarrat rem quam

na\xa

probabilis erat con-

multa

post

pocula scaphium
poposcisse matronas^). Sed utinam de-

est illud, ut ego illic vini

callidus

est assecutus coniectando,

quaestionum obruitur. Quam-

iectura,

matre fuerat natum,

Tum

meri.

quod factum

Verum postquam homo

feliciter

TQixv,uia

curius:

id

est indagat.

dicere.

2)
')

Cf.

vid.

vyili;']

irteita

ad Ach. 956.

artodvastt]

iudignatio-

mentem perturbatam cum parprodunt *) tum verbi tempus

^).

Eapol.

fr.

46 Plaut. Bacch. I

Vid. Ran. 544.

*)

1,

37

Vid. ad Nub. 210

84

THESMOPHOEIAZUSAE.

KHJE2THS.
(ad Clisthenem

:)

MIRKA.
640

oaq

y,cd

Kal

vrj

GTi^aQu

Tig

cpaivETat Kal xaQXSQCc!

Jia TiT^ovq y,

atGJCSQ

ovk

rjfistg^

%si.

KHJESTHZ.
ydQ

OTSQicpri

Kova iKvriGa itmnoxs.

slfii

MIKKA.
vvv, Toxs 8s

fii]xrjQ

r}6&a TtaiScov ivvia.

KAEI2&ENH2.
(lambos

avioxaa'

affiDis inspectans:)

OQ&og.

noi xb niog onQslg HaTco;

MIKKA.
(a tergo

Todl diinvips nal

affini adstans:)

sviqcov.

fidli

oo

TccXav!

KAEIS&ENHS.
eam aecedens :)

(ad

645

nal nov iGTiv;

MIKKA.
av&ig
642. di Mtt]Q Aug.]
%-uv

61]

6i

xti

/iitittjQ

6tifi)'ittiQ

(cf.

640.

nunc

rjj
vt)

oi'xsxai.

R; fortasse saspicetur quispiam comicum

scripaisso

Plut. 517).

personae

mutatae siguum non habet

(neque

sit

scribendum

Jia id valet quod

ti.t9o\jii\

641

sq.

homo, ut

vid.

Suis

sed

est notione

').

mendaciis

ae

quae

642.

adiectivum redit infra

ateqsoi, atcQQdg

totel

644. Cf.

cf.

vs.

*).

*).

217

et

vid.

ad

VI

Nub. 539.

tdXavl pro hominem impudentem

Vid. ad Plut. 706.

645. xal] vid. ad Nub. 210.

^).

ati(jiift]\

Plut. 834.

irretivit

in Lysistrata muliercula

6n.

Cohaeret

tii

td nQ6a9ei''] vid.

ad Eq. 751.

Item nos: en Ja zoowaar, zij keeft qeen boezem zooals wij. Cf. Eccl. 445 Diphil.
2) vid. Lys. 744 sq.
^) Vs. 1185;
item Thucyd. VI 101 8 VII
*) Ach. 219 Nub. 420.
2 Plat. Theaet. 149*.

32^5.

ad Lys. 83.

parturire se perhibet

')

profecto, ovx

Jr/ra,

antem pro una carendi

?/ei

ixvipe R.

6t)

Jia
odx ?/] non dicitur
Jla pro lua Jia, - nedum o

coniectura hoc

36

nQoo&sv

x6

642).

644. 6iixv\ps Dobree]

fr.

1.

Brunck;

643. Glistheui dedit

vs.

vt]

V.

sig

85

THESMOPHORIAZUSAE.

KAEIZ&ENH2.
(ad pristinam atationem reversus:)

ovK ivysxav&i.

MIKKA.
cclkcc

(iri

devQ

^nei jidkiv.

KAEIU&ENHZ.
iad^fxov xiv

kx^tg,

avd^qoin'

xs nai xarto

ccv(o

t6 niog Suknsig TtvnvoxsQov KoQiv&itov.

MIKKA.
ohxog/ xavx

(iiaQog

ca

650

ccq

EvQmidov

{)tisq

ikoidoQStxo.

riixi^v

KHAEZTHS.
TiaKoSaifioav
sig

iym,

oV ifiavxbv siasKvXiaa nQayfiaxa!

MIKKA.
ays
646.

/iiij]

dQ&iisv,

add. Bentley.

Habet Suid.

617.

xi

dij,

s.

v.

ia9-/ii6g,

om. librarius R,

aed

in

margine adscripsit

corrector.

651. elaexvXioa] -t^aa R.

646. hYttav9i] vid. ad Ran. 965.

/nfi

aXXa] vid. ad Ran. 103.

649 sq. Nunc demum intellego quid sit

vir est ; hanc igiiur ob causam nos

rei:

647 sq. Diolco aliquo'^) hominem nequam more Corinthiorum uti perhibet
Clisthenes. De locutione avio re xal ydtio

criminabatur, Euripidem autem defendebat.

modo deorsuni) vid. ad Nub.

autem, quam ilagitabat
strictior grammatica, Clisthenes loquitur, nam compeiidiaria haec est com-

iXotdoQBito]
tavt' oQa
319 et ad Vesp. 183.

[inodo sursunt

brevius

616;

paratio
tCbv'^
J

ot

*)

pro:

/riixv<ir*^or

KoQiv^lcur,

vel

KoQir^iot <itii nlLota1>

iocam habet Pax fabula

Een

tu>y

<CnXoioiv

potius: nvxvotiQov
.

^).

Cognatum

619.

outo?!]

niaQoi

cu

397 et

651. Qua/ibus negotiis

Etiam

infra

patur"*). Cf.

siad

vid.

ad Vesp.

1.

verbum

me

vid.

ad Nub.

involvi!

tlaxvXiaat sic usur-

verba ducia chori ad Strephaec mala tibi concivisti

ipse

atQiipag aeavrbv

eig

niam ad improba

nortjQu rtQdiYftara, quo-

artificia te convertisti

*).

heul. Vid. Thucyd. VIII 7 (III 15 Herodot. VII 24 Strab. VIII 2 1).
ad Vesp. 1032 Lys, 1179. -- ^) Pac. 879.
*) Vs. 767 (et Vesp. 1475?),
item Pherecrat. fr. 146^; cf. etiam Aesch. Prom. 87 Xen. Mem. I 2 22.
8) Nb. 1455.
2)

Vid.

86

THESMOPHORIAZUSAE.

KAEIS&ENHS.
xovxovl cpvXdxxsxs

zaX&g,
iyo)

oTtcog

fi-r}

dvacpvyoiv oliriCsxai.

6s xavxa xoig TCQvxdvsGiv ccyysXS).

(Abit Clisthenes. In scena remanet affinis custodientibus Micca et Slania.)

SOENA DECIMA TERTIA.

Chorus

solus.

KOPT0AIO2.
655

7}[A,ag

xolvvv ^sxa xovx

^fjxsiv

si

xag XaiinaSag aipa(isvag

i^drj

^v^ooGaixsvag sv xccvdQsicog

r&v

'^(^Qr)

l^axtcov cc(isXovGag

-O-'

7C0V KccXXog xig dvrjQ dvsXrjXv&s, nal TtsQi^qs^ai

653. olxtjastai Bentley] oi/sTai R.

656. *&ugXovaag] itnoSiaag R, quod aptum quidem liuic loco est verbum, sed
aut absolute ponitur aut accusativum adsciscit. Litterarum AMEJii et ATIOJY

perexiguum olim fuit discrimen. Blaydes xal &at/iidTi iianodvaa?, quod inauditum
est compositum, non autem promiscue usurpari ixdveiv (uitdoen) et hnodvtiv {afdoen)

nemo

nescit.

657. hvsXifiXv9B

Fritzsche]

necessarium est perfectum

daeXriXvd-sv

(= ijxei

Lys.

(cf.

786);

tla^X9sv

Elmsley, sed

vel ndQsati).

655 sqq. Chorus faces quassans, quod

olim ab aemulo quodam adhibitum oculorum lenocinium Aristophanes contemtu
habuerat dignissimum ^), nuper ab ipso

tuerunt. Sed mittamua hoc et pervigilium

iam incipere credamus poetae: quid tum
postea? Mox enim diurno etiam tempore

in Lysistrata fabula

inductus egregie,

demum

ut opinor, placuerat spectatoribus cla-

mentio

^J

res

rosque excitaverat cachinnos. Quapropter

clare

agi

655.

apparet

"),

et

sub flnem

fabulae caliginis nocturnae

fit

*).

tiig

Xa/Linddag]

eas

quas secum

denuo nunc eo artiflcio utitur comicus.

Neglegentius autem
more suo

huc attulerunt

temporum ratione constituenda. Nam primo mane Agathonem

runt, mulieres relictis crocotas succin-

versatur in

convenerunt Euripides eiusque affinis:

nunc ut facum usus aliqui esse possit,

noctem ingruere sumamus oportet, postquam pauca quaedam cecinit chorus et

orationes aliquot sunt habitae, quae
totum diem implere haudquaquam po-

1)

Vid.

Nub. 543.

praesertim
536.

^)

^).

656. Pallis, quibus amictae

huo vene-

gunt ), quo sint expeditiores ad persequendos viros nefarios

vel potius ad
saltandum ').
sv xal &vdQslu?] vid. ad Eq. 379.
657. &vsXijXv9s] vid. ad vs. 585.

nsQid-Qs^ai]

ticus

aoristus

rarus,

poe-

*).

^) Vid.
Vid. Lys. 293 sqq., 376 sqq. (1217 sqq.).
^) Cf. vs. 255 Lys.
Vs. 1065 sqq.
^J Cf. vs. 280.
^) Cf. Eur. Iph. Aul. 1569.
Yid. ad Ach. 627, schol. Pac. 729.

vs.

764.

^)

^)

87

THESMOPHORIAZUSAE.
xrjv

UvKvct Ttaaav, nal xag GKrjvag nal rag SioSovg

diad^QriGai.

quam sequens

(Faces incensaa sumunt mulieres, dein orchestram intrant,

canticum canentes obeunt.)

X0P02.
sla Sv} TCQcoriOxa (xev xqtj 7iov(pov i^oQ^&v Ttoda,

660

nal diaOKOTteiv
fir}

navxairf fiovov ds

6i(ajifj

^Qadvvsiv, &g 6 KaiQog ioxi

akka

xqti

(liXXeiv eri.

^rj

nQ(orr\v XQeyeiv %Qriv cbg Ta;(t(>T

rrjv

ela

vvv i%veve

reve rafv

roiGi roig>

<rov-

iv

eX rig

ronolg edQatog

aXXog av XeXrj&ev

665

kvkXg).

^d-

v.a\

navr

ri8r\

rov.

navra^f} de Qitpov ofifia,

658. dta9Qrjaat Kuster] dc9Qfjaai R. Cf. ys. 685 Eq. 543 Nub. 700.
660.

/iavta)(fj'

661. iati

n)]]

/u6vov di

iariv

oii

Kuster] /^ovov 6h XQ'l Jtavtax'l RBlaydes colJ. Plut. 255.

Sententiam

x(^'l

||

662. xQiiv Bentley] xq!; R, /qij a'

(deieto
XQt]

d)s)

Enger.

Cf.

vs.

777

Porson, XQ'!"^^
832,

793,

(?),

966.

0-

in

versus fine

non adversantis.

claudit R, recte ut arbitror, ut &XXa vs. 662 sit hortantis,

'

An

/e^'"*"*)

*tQBxetv

Meineke, oaov
vvv

t&xtata

(bg

xtjxXa)?

663 sq. Verba tovtoiai toT? supplevit Blaydes coll. Soph. Oed. C. 64, 1020, 1641,
1761 Phil. 40, 1027 Eur. Hipp. 1393, nudum enim t^notg ferri non posse. Quod
ut corrigeret vVelsen coniecit et' ttg ivyttau9' idQatog, non recte pro ivYetav9i (ut
646; vid. ad Ran. 965). Dobree tetrametros efficiebat, pro taxv nitvi scribens
nisi quod navtaxfi altero abhinc versu occurrit in
textu tradito; eodem consilio Zielinski scribit taxv nivt <iv xuy.).ixj> Enger vero
T3.

niLvxa navraxfj, eleganter sane,

delebat xal nateve, ut vs. 663 sq. pares fierent versibus 665 sq.
665. ds ^lxpov

GHermann]

$t&QQt\pov

Pnyeem Thesmophorio vicinam

mulieres iubet earum dux,
praesertim autem scrutari sua ipsarum
umbracula '), an forte et alii viri obrepserint ibique iam lateant abditi; 6i66ovg
dicit meacula angusta per quae inter
umbraculorum singulas series fit iter.
Aliena hinc sunt quae de institorum
tabernis leguntur alibi ^), nec non quae
de theatri axijvii ') et eia66otg *).
658.

explorare

*)

3)

Vid.

supra

Pac. 731.

va.
^)

624.

Nub. 326.

^j

6rj

B,,

1282 et ad Eccl. 161.

661. Vid. ad Plut. 255 et Av. 638 sq.
662. Sed totum locum ante omnia circum-

eamus

^)

ojiortet.

Ad

t; nQ<iitr\v

suppleri

potest quod currendi verbo inest sub-

stantivum

666v,

Xaywg tov neQi

ronis comici
firi

Ran. 191.

ai.

tHiv

illud:

autem

locutio:

XQeSiv tQexet et

169 Harpocr.

s.

v.

Cha-

6ovXov oix uyia,

vevavfidxrjxe ttjv neQt twv XQiwv

Demosth. XVIII

Bergk.

659. xovtpov iqoQn&v noda^ vid. ad Lys,

^lxpov

el

"').

axijvitrig.

88

THESMOPHOKIAZUSAE.
Kal

nal ta dsvQO

xrjSs

Tcc

ndvt

ccvaGKOTisi Kakmg.

Stropha

667686).

(vs.

KOPTOAIOZ.
yaQ

7\v

6(o6st

dQaGag avoGia,

Xr}(pd"rj

diKrjv xal

xs

nQog xovxg)
anaoiv

xotg alkoig sGxai

670

^^Qsoog a8U(Qv x

naQadstyfi

SQycov

a&scov xs XQoncov
ds &sovg slvai cpavSQ&g,

cprjOsi

Ssl^st

^dr}

naGtv av&Qcanotg Gs^t^stv daiiiovag

dixriv x

ast.

XOPOS.
675

icpsnstv ovxcog o6ta yiai voiitfia,

cbcSx

noislv o xi xaX&g

firidojjisvovg

X7JV

avx&v oxav

680

Xr}cp&rj

xig

ovnsd^

sGxat'

oiSta

Sq&v,

XvGGy naQccKonog,

(lavtaig g)Xsycov,

1}

sist.

noiS>at xavxa, xotad^

fir\

Xtjcp^fi Keisig] ^rj Xoc&rjt K, Bergk /ue Xi9>], sed manifestarii puniunlur manon latentes; Sobolewski el ydg fi Ua9ev (si clam me huc irrepsit), sic vero
sequi debebat dqihv.
Cf. vs. 679 Nub. 1071.
669. iatai anaaiv Bothe] anaaiv artaaiv Harai R (alterum anaaiv deletum est),
aydQocatv %atat Beer non male, sed lenior est Bothii correctio, avdqii autem vox
facile e vs. 657 mente repetitur, perinde atque vs. 664.
672 sq. (pt)au
dii^ft'^ dsl^et
(prjnet Meineke.

667.

lefici,

672. Js (vel te) ^eovg shat Dobree]

674

sq. dixriv

qui

Velseni,

y-ijv}

hei.

cJ'

ttvai re

itpenortag,

sic

juaviaig

1]

quae neque metro neque contextui conveniunt.

vVelsen]

voaotg vel simile quid;

Xov aeavxat rdcx

1)

rij*

(J*|iaj

Eccl.

verba

cf.

TtQog

tpvlatS^

feminarum

yevi^attai

Av. 425.

486488.

Sntxig

531 Nub. 640 Plut. 242.

GHermann.

2)

fiavKJcatv

ravta ovateX-

xal neqtaxoitovftivr]
|

tt

Meineke (probabiliter, si accederet

Eur. Herc. 878 Soph. Ai. 59), dein Xvaaatg scribens.
/uaviaig R,

666. Simillima sunt chori

in Ecclesiazusis

scripsi leviter

R.

y.icv

679. ovy.i!f oaia Meineke] oata R, icvoaiov

680.

9eovi R.

immutata conieetura
xtL dedit, in versu 675 Frilzschium secutus. In R

uat' icpenetv ovrtug]

daiiudvtuv dixrjv &ei

sunt dtxaiwg r
678.

r'

/uli

of.

raxetae

^v/jtcpoqic

tb

nQayiua

').

Praeterea

cf.

680. naviatg] vid. ad Nub. 832.

naQccxonog] delirus, adi. poeticum

^).

Aesch. Prom. 581 Eur. Bacch. 33, et vid. ad Eq'

THESMOPHORI AZUSAE

TtaGiv ificpavfig oqSv

I'<j-

rat Yvvai^l xai ^qoxoIgiv

685

xd XE TtaQccvofia

OTt

xa,

ccvoGia d^Eog

naQG)v xivExai.

KOPT0AIO2.
aXX

01%

anavxa

Tjfitv

o^bi OQ&fiEV yovv ex

ncog 8t(SY,i(p%ai xaAwg.

aXlov ovdiv

iyxa&rjfievov.

SCBNA DECIMA QUARTA.

(Ab improviso

quam

correpta puellula,

affinia

gestabat ancilla, confugit adaram.)

Chorus, Affinis, Micca.

MIKKJ.

681. *(iiai6v

Jpa]

ti

vVelsen

effinxit

6v

itot

lc,

rt

ei'

iqiari

ti

odxog, o^bxog, ov

(pevyeig',

J^icim;

(jteveig',

dochmium inde

R, quod del. Eothe, probabilius

nmg, qui

tamen non

satis placet.

682. iatat Reisig] iarh R.

683. (iQOTo7oiv Enger] ftQototq R. Cf. vs. 722.

GHermann.

684. te] add.

686. naqwv tirsrai Meineke]

dtrtotivetai
I

nuQav-

p. 179), naqaxqfi-

687. anavtd

689

GHermann

ta tivttai ,9t6g

764.

na

tivetai

anavt"

Trto;]

Eam nunc

mentio infantisj

quem

na(jaxQ>ina tt tirttai

Cratin.

(cf.

fr.

6),

Demosth. XXIII 157, sed vid. Valcl;en. Diatr.

&t6g Blaydes (non iuserta particula re ante naqdvoiua).

Ijdt]

(ut

vVelsen.

loqui mulierem, quae vs. 605

eo consilio

in

et

609 verba

fecit, teHtatur

scenam produxit comicua ut ab Earipidis

afflne posset abripi.

689. a Bergler] aa

683. yvvai^i

y.al

(extra

fiqotoiaiv']

metrum

interpres in echoliis perhibens mulieres

per iocum

non annumerari nunc morimmortalesne igitur credi

voluerit comicus?
quam opinionem
ut tueatur, ex alio comico huiuscemodi
iocum affert: ^aav av^Qiunoi <te> nivtt

xai Yuvalxeg tqtig"

aofpag

Revera

9fi6v

experitur

^vvovaiag"

tt

elrai

tag

uunc Euri-

Nam in ultimo reruni discrimine recordatur callidi inventi, quo

priscum heroem servatum fecerat poeta

pidis affinis.

quocum
dico,

familiariter consuevit. Teleiihum

qui arrepto

Agamemnonis

Oreste in ara consedit supplex.

imitatur

igitur

homo

noster;

filiolo

Hunc
aut

si

mavis, ipdo se poeta comicus nunc imi-

').

Recte Blaydes.

689 sqq.

*).

Conferendae sunt locutiones qualis est

Ziv xal 9toi ^), errat autem priscus
d(

688. iY>!a9rjtitvov] vid. ad vs. 184.

non solum

Hobis hic sed cunctis ubique mortalihus

talibus,

collocatum).

^)

Tid. ad

Nub. 413.

=>)

Alexandr. com.

fr.

6.

90

THESMOPHORIAZUSAE.

690

t6 naiSiov

iyco, TccXaiva, xai

rdXcciv

i^aQTtaGag

cpQOvSog ccnb tov rn&iov.

fiot

KHJESTH2.
%iy.Qai9i/ xovxo d' ovSinoxB Cv
?)v

fiT^

atpfix

fi

ijjco[ii,eig,

iv&dd^ inX x&v

jjaAr

(irjQtoav

^nXrjysv iJia%aiQa xySs (poivlag cpli^ag

695

Kad-ai.(iarco6si jSrofidv."

MIKKA.
d)

xdXatv

iyat /

yvvatnsgy ovk agi^^sr; ov noXlrjv jSc^v

GriqGsG&s nal XQonatov, dXld xov (lovov

xSKVov
691. noi] fiov

nsQLOipsGQr

fiE

Hamaker

dnoGxsQOVfiivTjv;

(ot vs. 706), sed

Ach. 470 Eccl. 311.

cf.

697. xal schol. Plut. 453 Greg. Cor. p. 22] om. B.

tatur,
qui ante aunos quindecim in
Acharnensibus finxerat Dicaeopolidem
Telephi illo stratagemate felicissime
uteutem ').

689.

Quae

videntur

non sant.

^),

leguntur, inepta

in scholio

Nam

verba &vtI

dh naidiov icaxbv oYvov Xa^p&vti

y.al

aiit&v

iv6usi x(>ox(i}ruv xal noitX aistSi /eiQag xal

n6dag xai (pijaiv aittb naidiov," ut nunc

habet scholion, videntur de Euripidis
affine perabsurde esse dicta; sed subiectum praemitte >) yvvi" apte erunt
-.

observata,

praesens

et

unum

tamen inauditum

displicere

ovtoi] vid.

est in scholiis

ad Vesp.

poterit

minime

quod

(historicum),

;.

1.

692. Item Dicaeopolis carbonariorum

corbi

mortem

xexfjax&i

minatus:

wg

icnoxttvvj!

ad Eq. 715.
693b 695a. Meram tragoediam haec
verba spirant, nec dubito quin tota ex
vid.

homo

intellegimus

tSiv

firiQiaiv

diis

hoc
ad aras non mactabansic heros
JJosdarum femorihus,

quidem
^).

demum

nunc

fiat

Nam

oblatorum.
tur

et sic

mentio

cur

hostiae deabus

die

clamabat,

tragicus

qiiae

hac in ara

fumant, novam mox hostiam superaddam

et cultrum
hocce meo cultro mactatam

admovebat iugulo pueruli.

696

sq.

poeticae sunt

Dictionis

iatavai

ytiv ),

nec non

/ioijv '),

hqi\-

lat&vai

ad
Quapropter haec quoque ex Euripidis Telepho avToXt^tl desumta ease suspicari
tqonatov

vel Tataa9ai

communem

vitam

licet

^).

tQonaiov

sunt:

! ^).

i^to^(s]

Telephi Euripidei desumta habeat

ore

noster

Non

recte

magnum clamorem

^).

ut opinor

iungentes quidam

istum coniciat
698.

a re militari

translatum

[ioijv

interpretati

quique in

fugam

^"j.

niQidxptad'

itnoattqovfiivriv^

vid.

ad Ran. 509.

Vid. ad Ach. 327.

^) Quapropter partim cancellis inclusit Eutherford.
&vdQtiav itvaXafi^avovai atoXijv" (Argum.
E. g. de feminis concionantibus
^) Vid. ad
Eccles.).
4) Ach.
335.
^) cf.
Eobert Herm. XX p. 374.
Plut. 476.
7) Vid. Aesch. Choeph. 885 Soph. Phil. 1263 Eur. Heracl. 73, 128,
") Sic
^) Sic censet vdSande Bakhuyzen.
656 etc.
8) Vid. ad Plut. 453.
^)

")

Bothe Fritzsche Enger.

91

THESMOPHORIAZUSAE.

X0P02.
ea, ka

700

aq

aitavx

itSxl

xi xoSs diQnofiat

av xEQag

VEO%fxbv
rog

MoiQai,

itoxvicci

a>

(isaxa xal avai6%vvxiag /

xoXfirjg

av SidQansv SQyov, olov av,

olov

xodi/

cpiXai,

KH^ESTHE.
olov v(i&v i^aQa^si tijv ayav av&aSiav.

KOPmAIOU.
705

xavxa

i6xl nal nsQaixiQco;

ov Seiva nQayfn,ax

Si^x

MIKKA.
dsiva Si]d^ , daxig y

sxst

Antietropha

i^aQndoag x6 naiSiov.

fJf^ov

707725).

(va.

KOPTOAIOS.
xi

av ovv sXnoi nQog xavxd

oxs

xig,

xoiavxa noi&v oS^ avai6%vvxst',

700. tode Dobree] 6e

702. anart

sema pro

uq

adi.

dij

B,,

Bentleyj

Reisig. Cf. Eur. Cycl. 222.

atta-v

y&f}

R.

||

genuino. Blaydes mavult

703. Hqyov, olov ay]

704. iiaQd^ei

lyiuaf

BentleyJ

ntata Dobree] ^qya R, nXia Suid., glosanavta /usatic toXfxijg iati. Cf. Pac. 554.

to?

w Blaydes.

fQyov,

i^aQd^w

R,

iqdcQ^to

toSi^ t6df R.

||

Toup

(ut olov

sit

exclamantis, ut Eq.

367 etc).
706. 3atig Porson] oti R.

700 sqq.

De dochmiis

vid.

ad Vesp. 730.

702. Sic

in

fitatU tdiv9a6'

704.

olov']

igitur:

i.

e.

De verbo

ad Nub. 1359,
Nub. 1120.
redit,

ai]9a6iav\

de

quod

ayav

Tit

aii9a66atoixog

i.

e.

xal ntQa deivujv.

oatig y*] id qiiod ineidri valet

borum

ad

^).

Sed laxior

structura,

referatur,

est

Ranis av^adwg et

').

dijtd iattv

nunc,

horum

ver-

nam pronomen, quo

non

antecedit,

contextu est supplendum.

sed in fabula coaetanea Lysistrata

in

xot TttQaiteQiij]

saepe

oatig

^),

Vespis: tavta

706. deiva d^ta] vid. ad Eq. 725 sq.

vert.

vestras

hqatttiv vid.

adverbio

in

deiva xa\ tvQavvig iativ ijuqiav^g;*).

Vid. ad Av. 417.

apud nostrum vox non

legitur a{i9a&ii^6g

sed

sic fere: deiva

dedQaxtv outog, oatig

xti.,

de

qua neglegentia sermonis quotidiani vid.

ad Nub. 1226.

^) Lys. 1116.
Pac. 554; cf. etiam Eq. 304 sqq. Aesch. Pers. 603.
^) Cf. vs. 883, 888 Ran. 740, 1184.
Ran. 1020 et 837.
*) Vesp. 417.

^)

')

toiovtov Ihatt

facinus

conlundat minas.

iatl

)jd>]

('^ijrij;

eiusmodi

oii

d>it

Pace: wg anavt'
aanQag ').

Item dux chori

705.

701. Cf. Ran. 1371.

92

THESMOPHORIAZUSAE.

KHJESTHS.
KOVTtto (levroi ys Tcinavfiai!

KOPTQAIOH.
710

aXX ovv

riKEiq

o&ev ov%

e^si

cpavXcog ajtodQccg,

oiov dQccGag TtaQsSvg eQyov

Xrjfpei

Se xaxov.

KH/IEZTHS.
rovxo ^evroi

yevotro firiSafi&g! ccTievxofiai.

firj

XOPOS.
715

av

xig

av ^vfifiaiog

aoi, rig

ey,

a&avdrcov ek&ot ^vv adinoig

&ewv

eQyotg',

KHJESTHS.
fiarrjv Xaketre'

vitium

709. /.dvtoi ye]

d'

rrjv

creparent particulae

oi&x acpi^aa).

iya>

roi

deinceps positae,

ys

revera

si

cohaererent; sed iungenda sunt: xa\...Yt atque adeo.

Suid.]

710. y
Ato?

'

lijtodQtii?

R;

t'

oi)

Nub. 1002.

cf.

R. Reisig

Xe^ti?

||

ovk

%^ti

(pavXu)?

oii

ipavlLw; icnodg&g

&Tto6Qicg

Xe^tis,

legatur *6ddvv, ut ipsa ibi affinis verba afferri fingantur;

coniectura

vs.

712 servatur quod traditum est

712. *ttaQfdvg]

R.

diedvg

verbum

Irrependi

si

Cobet]

(fxti?-

non male,

(pav-

vs.

si

712

vero recepta Reisigii

non decnrrit enuntiatum.

non evadendi (Vesp. 212,

diidvg,

requiritur,

281, 352, 396), nisi recipiatur Reisigii coniectura vs. 710.

714. hnevxo^ai R^j intvxofxai R'.

715. av aoi Brunck] ovv aoi R.

Bergk

716. ^vv} aotg Meineke,

709.

Immo

fergaml

vero

iQYoiai.v dcSlxoig

De

particulis vid. ad Ran. 49, de

ye

xa\

714. antv/o/nat}

/tteytoi

/uat

ad Eq. 168.
710.

certum

est,

unde haud facile

ov dixrjv
ijcXX'

per

igitur

evasurus

dcliaett &av(i}v ^).

ovv vid. ad

licet

id

illuc pervetiisse

te

sis

me

De

');

iiX9tg

particulis

Nub. 985.

Quoniam

712.
irrej^eres

TOlOVtOV

"J.

comniisisti

Valet

o\ov

id

*).

omen!

6ixo-

oii

Haec quoque cothuruo quam

sq.

av

tig
))

i^eCav &Q(aY<>g

fj

locutio

aot

lii

Terentianum

positio

^iiv

715. ix

intidi]
tig

(non

iidixotg iQYotg,

ego?i'

nocQedQog

(piii;.' ').

Etiam

quacum

quicquam cum
^),

istis

et ipsa prae-

sunt linguae poeticae.

9t(bv'\

cyj)

fiQOTwv

tig

qvreQyog icdixtav iQytov

factis tibi respondeam?

ut clam huc

quod

absit

aoi!^).

socco propiora. Sic l'haedra Euripidea:

cf.

711. (pavXtug] vid. ad Vesp. 656.

eig xecpaXijv

! ^),

715

Fergas

quidem

U&oi, sed vid. comment.

e caelo, ut alibi dicitur

9eovg

in

caelum

^).

) Cf. Eccl.
1) Cf. Xen. Anab. I 3 17 Antiphan. fr. 120.
^) Eur. Herc. 740.
'^) Vid. ad
^) Vid. ad Nub. 1158 et cf. infra vs. 878.
50, tiadvvai Plut. 204.
">)
vs. 312314 et ad Ach. 832.
Eur. Hipp.
) Vid. ad Plut. 526 Nub. 40.
675 sqq.
8) Ter. Eun. I 2, 72; contulit vHerwerden.
) Vid. Av. 843.

THESMOPHORI AZUS AE

93

xopoi:.
ov, fiK Tw

aXi!

720

d'e<a,

ov xaiQOJv

rd%

avoGiovg

ivv^Qisi loyovg ki^sig t

cc&eoig SQyoig.

iit

Kal yaQ dvtafisirpofisG&d

725

(>'

sinbg ccvtI t&vSe,

olaitsQ

dh (xerapakovo^

raxci

i'acog

Ttog

Kanbv stsqotqo-

iTtl

iTtsysi

rvyri.

KOPTQAIOE.
dXXa rdaSs

Xa^siv

(isv

r&v ^vXcav,

rs

i^i^piQ^iv

XQV'''

nal Karai&siv rbv TtaiovQyov nvQTtoXslv d^

719. ivv^Qtel Meineke]

R,

-lattg

Reisig, ir

-ttis

o6ov rdxog.

Dobree, dimetros iam-

ivv[iQtsig

bicos statuens. Cf. Eccl. 666.

720. Xiietg

Fritzsche] rt

t"

Bergk mavult

&9^etav

722. xal] supplevit

723.

*o'ffrte^]

Xe^ttg

GHermann

supplsTit

721. in^]

yiiQ

R.

deleto puncto in fine versus 720.

(post &9eotg),

iQy'"*-

GHermann.
dativum

iooneQ R. Ceteris locis &vra/itel[ita9at adsciscit

rei (Archil.

67 Aesch. Prom. 223 Sept. 1049 Choeph. 123: indicavit Sobolewski).

iteqdtQonog Blaydes] -nov R.
724. di Fritzsche] 6e at R, at Meineke.

fr.

||

725. inixet Bergk] inixet ttg R;

cf.

Pac. 945 Eur. El. 1147.

726. XQ^* Enger] xQn'" "' R-

718. ^i

tu) 9td}\ vid. ad Ach. 905.

Yao)g\ haec adverbia, quae
t&xa
apud nostrum etiam Vesp. 1456 occurrunt coniuncta '), minantis sunt nunc,

thi

nt alibi solum

/uetdtQonog

719.

Xauyg'^).

mente snppleatur

ivv(iQttl]

Compositum

ivv[iQi!;iiv

dictionis

fi^iXv.

subli-

etiam institor TraparpaywJffl

in Pace fabula eo utitnr: navaat iwmioris

est;

/*p/fa>v ToTg i/iiotat ;ifgi}/<aajv.'" }

ubi verae

tragoediae fnisset: n>jiuaaiv". Alibi ivv[SQil^etv

in

comoedia non invenitur

*).

724 sq. Similibus verbis Nubium chorus minatnr Strepsiadi: <ptXet ydQ ntag

toiavSi' itiQoc

tQinsa9at"

etiam utitur chorus

in

^),

similioribus

Pace Trygaeum

eiusque servum exhortans: ineiYtTe wv

oatp
aojiaQoc &t69tv xatixei
noXi/nov

iv

avQa"

^),

ubi

/.leT&TQonog

id

quod nostro loco iTeQ6tQonog valet, m

contrariam (i. e. illic in bonam, hic in
malam) partem conversus ^), xatixetv autem *) id quod nostro loco inixttv, ohtinere,

praevalere

^).

726. taadt'] faces

dux

'<>).

Quod dum

suam

chori,

cniusmodi
727. oaov

locis

facem ostentat.
vid. ad Ach. 331.

tdcxog']

vid. Lys.

dicit

De

1187.

Saepe etiam apud scriptores pedestres; de quo genere loquendi vid. infra
830 sq.
^)
vid. ad Nub. 1129 et ad Plut. 1080.
) Pac. 1229.
*)
Nam Plut. 664 errori librariorum debetur codicis R lectio ivv[iQiLttv.
Nub. 812.
6) pac.
945.
') Redit /ittTdTQonog Aesch.
Pers. 942 Eur. EI.
1147; cf. etiam Andr. 493.
^) De verbo yarixttv vid. Av. 1316.
) Redit
i)
inixttv ita adhibitum Herodot. II 96 Demosth. XVIII 253.
Recte sic
Fritascbe; errat Blaydes coli. vs. 537, 728 servas interpretans.
^)

ad
'-)

V8.

94

THESMOPHORIAZUSAE.

MIKKA.
icafisv

w Mavia.

xXrjfiatidag,

tccg

iTtl

(Ad affinem:)
liai

lya

a%o8d^(o &v(iaXco7ta

o'

T^^fieQov.

(Abeunt Micca et Mania.)

SOENA DECIMA QUINTA.

Affinis solus.

khaei:th.
730

nal Kaxat&s!

ijipaTtrs

(Ad puellalam:)

6v 8s To nQririKbv
a7c6Svd'i Tajjccag' rov d^avdrov d',
fiovfjv

yvvaiKmv

(Infanti

ofiTtro

tijv

naiSiov^

d)

(iriTSQa.

vestem exuit: apparet uter repJetus.)

tovtI ri iariv; aGnbg iysvs&^

KOQri

rj

oivov nXscog^ Kal ravra jtSQGmag sifov.

735

Q'SQfi,6rarai

d)

yvvaiKsg,

Kal ix Ttavrbg ifistg

dyad^ov,

(isya Kam^koi-g

(0

Ttoriararai,

oa

729. Iyw] *rt? vid.

Micca

et

av

d'

rjfitv

KaKov ds Kai roig GKSvaQioig Kai

(Bedeunt

Ttisiv,

fn,r\%avmfisvai,

xajcdv,

KQOKrj I

rr}

Mania Barmenta gestantes.)

comment. ad Ach. 1156

Plut. 608.

730. 6h th 8uid.] to6i tb R.

728. inl

tixg

xlt]/iiati6ai]

petenda, quibua

ad iarmenta

hominem vivum

apparet.

&axm

in ara

comburamus. De praepositionia usu vid.

ad Ran. 69, de voce xX^fiatiai ad Lys. 308.
Mavia'] vid. ad Ran. 1345.

rata

729.

ano6u^(o d-v/udXojna] titionem

o'

reddam.

De verbo

vid.

ad Plut. 209

modo

xqriti.)(ov\

infantis vestem signi-

rens!

Nam

xtttaipaya?'^)

bantur,

1)

eiusque uxor genuisse fere-

exuta

Eupol.

quam Cleonymus

fr.

veste

311.

utrem

2)

vini

esse

Of. V3. 605.

est,

i.

e.

inventus

erat puellula,

notiatatai]

quidem die
quo temeti

tragoedia in satyricon excurfiliam,

in

cf.

re exploest.

Quae

iam est uter.

Nub. 151.

nempe

id

quidem pro-

fligatissimae est temulentiae, ne N>iatelag

docet contextus; reditvox in fragmentia Eupolidis ').

En

Ctesiphontis

735. 9f()n6tatai'\ vid. ad Eq. 382.

ficari

733.

de

ille

iyivtto] factus

evasit

734. niQaixai]

te

sq.,

de substantivo ad Ach. 321.

730. tb

iocus

Cf.

*).

et in

umbra

nihil

allatum oportuit

vino abstinere posse.

466 Eccl. 132.

738. Nec satis

nummos

caupones deferre :

aedis dearum,

Ach. 1002.

^)

est

etiam

De

^),

ro vid. Ly.e.

ad

nostros

supellectili

iam

Cf. Plaut. Aulul. II 6, 6.

THESMOPHORI AZUS AE

95

SCENA DECIMA SEXTA.

Affinis, Micca.

MIKKA.
TtccQd^aXXs JtoXXag nXrj^aTiSag,

Mavla.

oa

KHJE2TH2.
(Utrem denuo involutam mulieri ostentana:)
itaQcc^aXXs Sfixa ! 6v d'

740

Tovxl xsKSiv

ccitoxQivai fioi rodl'

g)i^g;

MIKKA.
xat dixa ^rivag avx

iyio

rivsynov.

KHAESTH2.
^vsyxag Gv

MIKKA.
vvi

xrjv "AQXSfiiv.

740. to6i] thdi- R, tb tl; Fritzsche (coll. Plnt. 902), Mulieri id tribuens.
741. xaJ]

add. Knster.

^ijva?]

||

gradationem haec non efficiunt:

non est in rerum natura ut aliter
bellum

Ex

indicitur!

utre

lana affinguntur ei crura.

borum

fit

Fritzsche (coll. Ran. 49), sed iustam

y
solum eam peperi sed etiam gestavi, quoniam

i.iT]v&g

7ion
fiat

infans,

Hunc

unquam.
e

ver-

sensnm, quae gestu quin

non eat dubitandum,

esse

histrio illnstraverit

cnm

cetera

etiam.

Sed

testantur
in

anavta y^Q

iu scholiis annotavit:

toO

nietv

ivixvQa

tum vocula

xal

omnia aberravit qui

alia

ti^ttai

xal

'^vsxa

ninq&axt-

quae neque festivi habent

quicquam neque satis explicant quid
sibi velit mentio t&v axevaQiiav et tijg
xpdxij?. Pedes utris
nam etiam pellis
quae crura animalis texerat servabatur
in utribus conficiendis
fallax mulier
tai",

et calceolis ornavit, qui

involvit xQ6xr,

')

pedes

ementirentur.

filiolae

qui revera sunt 9^2 (dies 29^2

280). Qui vero non ad lunam

uit watten.

^^^i

sed ad

cursum annuum metiuntur tempus,

novem mensium hac in re faciunt men-

solis

eandem summam

tionem, qui

rate efficiunt (dies 3OV2

satis accu-

X 9 = 275).

Re simplicissima non perspecta

inter-

pretes et alibi mire sunt nugati et ad

hunc locum
al yvvatxeg,

/iitjvfbv."

6t).X

aXX

iiQi9ix5)

ov dexa

/Liyjvag

xvovaiv

Ivvia. ti(b9aai 6h ovtio tS>

xQfia9ai

avti

toiv

ivvia

Tali icnoQia digna haec Xvatg!

742 sq. Tulistine eum i" Ternas cotylas

740. dfjta] vid. ad Eq. 725 sq.

Nos diceremus:

6' dcndxQtvai luoi todi] cf. Nnb. 500.

Et mihi longa decem tulerunt fastiIntegri tantum numeri
dia menses ^).
quoniam huiuscemodi locutionibus apti
sunt, decem menses {lunares) dicuntur

741.

nXi^Qei

739. Cf. vs. 728.

*)

ai

^)

Verg. Eol. IV 61.

THESMOPHOBIAZUSAE.

96

KHJEZTHZ.
(nudatum utrem exhibens:)

TQixoTvXov; ^

jtcog;

slni

fioi.

MIKKA.
Tl

745

aTteSvGag,

d)

TVVVOVTOV

ov.

avais^/^vvTS,

HQy 0,6(0 !

(l

^ov t6

Jiaidiov^

KHAEZTHS.
TwvoiJTo; [ii%q6v,
743.

ov; vVelsen. Vid.

*i]

comment.

745. Versus exltum Affini continuavit Fritzsche; in

personae mutatae.

Cf.

Jla!

vrj

Ach. 811. Blaydes rvwovrovi.

post i:u[v)vovto est signum

tvwovto

fiivtoi

vi)

Jia

coll.

Nab. 1338.

an quomodo dicis?
Bidendi materiem
hoc loco, ut alibi, nostro praebet verbum

ginta idem dicitur capax

ambiguum

vini

(peQttv.

Quod de mero

dioitur

aquae admistae patientis; generosum igitur vinum dicitur noXvcpoQov, quippe cui
multum aquae possit admisceri ^). A
nostro tamen loco haec notio est aliena.
Sed praeterea vinum ferre"^) dicuntur
honiines qui poculis non facile doniantur ^). Hanc autem mulierem tres cotylas
meri opinor
vini
sive litram paene
integram optime tulisse suspicatur homo
noster. Bibaciorem etiam heram suam
norat Cario ille, qui temporis articulum
brevissimum ut ei indicaret, non dicto
citius" ait neque: citius quam conni-

veas", sed

citius

cotylas vini"

*).

interpretatur

Nam

pientem."
neglectum,
tvXov

ov

sic

at

^j,

quam decem

utrem
ut

tu ebibas

Scholiasta non recto

tres

cotylas

ca-

inittam participium

enim expectabatur
utrem, qui

tqtxo-

fllioiae assi-

mularetur, multo maioris fuisse ambitns

nemo non

sentit, et

mox trium quatuorve

congiorum sive cotylarum

inde

fere quadra-

^).

hauriret

Non

ut semel

sed ut
identidem largis haustibus sitim restinaliquid

gueret,

utrem

secum

attulit

in

dearum pervigilinm

mulier

bibula.

apud Hesychium

aptior

^),

s.

Multo

tqixotvloi

v.

proponitur interpretatio:

vinum quod-

dam

esse

melioris

notae

sic

dictum,

cuius cotylae tres apud caupones obolo

^). Sed ne haec quidem admitti
quoniam adverbium nC>i sic sensu
quod quo melius appareat, aliud

venirent
potest,

caret;

nomen proprium, &aaiov e. g.,

habebis verba quae verti nequeant.
743. ti fi etQYJtoo}/] 7id. ad Av. 323.

substitue
et

apud Pherecratem ad homi>

745. Sic

nem voracissimum
tfii ijf^tQag

^^ycb

xatia9ita fidlig

nivS'' iifitfiedifiv' , ifiv ^taLtofiai

de se praedicantem ridens alius quis:

fioXtg;

xatsaS^istg

ottia

^*').

wg uXtYoattog

ait:
\

ttig

De

fjfifQag

)/ff,9^'

fiiXtg ^)

a(/,

ug

tqtrjQOvg

adiectivo tvwo-dtta vid.

ad Ran. 139.

Vid. ad Plut. 853 Eq. 1187 sq.

^) Nostrum verdragen.
^) Vid. Diophanti
'')
Bekk. Anecd. p. 115.
^) Vid.
Plut. 737. Vid. etiam ad Ach. 1203.
ann. crit.
^) Cf. vs. 745 s].
') Pocula TQtxotuXa vel etiam tftQay.otvXa norunt
**)
comici: Dionys. fr. 5 Theophil. 2 Menandr. 324.
Qaem sequitur Boeckh
Staatshaush. I"' p. 124.
*) Sic scripsi pro fiaxqag, vHerwerden mavult t]; i]fteQa;
'")
veijg ftaxQdg tic attia.
Pherecr. fr. 1.
1)

fr.

in

THESMOPHORIAZUSAE.
Tcda'

stvj

Se Yeyovs; TQSig...xoag

97
TsrraQag;

i)

MIKKA.
G^sdov xosovxov, %a)6ov Ik JcovvGtcov.
ccTCodog

ccX)i

avxo.

KHJESTHS.
xbv MTtolla) xovxovl.

fiu

MIKKA.
ifiTiQT^GOfisv

xoivvv

6S.

KHAESTH2.
(cultrnm ostentans:)

Ttdvv y

750

a^XT] d'

ccTioGcpay^Gsxai,

fid)i!

SfmtfiTCQaxs'

avxtna.

MIKKA.
d^^S-',

fiT}

iKSXEva) o''

dk)i

o xt XQ'^^^''? noisi

Sfi

'hnsq ys xovxov.

KHAEZTHS.
(ptXoxsKvog xtg sl <pv6si.
AA,'

ovdsv 1JTT0V

7]d^

dnoGcpayi^Ssxat.

(Coltro utrem transfigit.)

R ante tQtti est signum personae mutatae, non ante vs. 747.
x^?^
maiuscula scribendum esse, non enim mensuram significari sed diem festum,
censent Branck alii; sic vero intellegi nequeunt quae respondet mulier.
746. In

{|

littera

747. xwaov] xal oaov R, oitoaov Dindorf.

749.

ifxrtinqatai R.

itiniij.7tqati\

746. tQtig

/oo;

f)

tittaQa?;]

temporis

notioni ludicre substituitur vini mensura,

quot congios caperet

Nub. 1238.
Ita respondet mater quasi alter
rogasset quot annos nata esset
Eam quam dicis fere habet aetaiem
excurrit ^) quatuor congiis paulo

quasi rogaretur
filiola".

747.

revera
puella.

Cf.

quod
maior est.
et

Dionysiis urbanis nata est,

748.

riv HnoXXto tovtovl] per istam

fiic

quam vides Apollinis statuam. Indicat

dei signum in theatro conspicuum. Sic
in Nubibus per Neptunum tovrovi" iurat
filius

Strepsiadis

^),

et

mox cum Mer-

curio confabulatur ipse senex

750.

/iidcX'

751.

fii]

aiirixa]
d>i9',

**).

ad Nub. 670.
ad
Ixettvu}
at] vid.
vid-

Nub. 696.
752. ye] vid. ad Ran. 794.

nunc igitur habet annos aliquot integros

et menses septem, qui post Liberalia
proxima usque ad haecce Thesmophoria

comicis, quin ridiculi aliquid dicere vel

snnt praeterlapsi.

facere malint

^)

Ja, met de Dionysia

is

ze zoo

753.

oud geweesl.

Nunquam tam male

^;

Nab.

quam
83.

est personis

periculo se sabdu-

Nub. 1478 sqq.

7

98

THESMOPHORIAZUSAE.

MIKKA.
755

rixvovf

ofiioi

ovv x6 y

IV

Sbg t6 aqxxysiov, MavlcCy

al^a rov reKvov tov

Xd^a).

ifiov

(Poculum expromit Mania.)

KHAEETHS.
avro^ laQiov^iai yaQ sv ye rovro

vnsi

poculum Micca,

(Porrigit

Goi.

cui affinis vini aliquid infundit; reliqunm

effundit humi.)

MIKKA.
(ebibit

KUK&g anoXoi

757

758
754.

tb

(5o;

acfayeXov R^]

th S6g

dein

ag q)&ovsQbg

tovtl to dcQfitt

Lobeck]

poculum

tijg

Kal SvSfisv^g!

ylyvetai.

leQeiag

t&

fioi

:)

sl

(deletum est prius

Tyrwhitt.

to), Sd? fioi

||

ocpayiov R^.

758. Versura e glossemate ^to deQ/ua" voci tovTi^^ vs. 759 adscripto

natnm

(cf.

Lys. 603) damnavit vdSande Bakhuyzen. Vid. ad Av. 16.

cere. Ex obsidis caede novorum nunc
iocorum petitur materies; qui dum cachinnos nobis cient, vix animadvertimus
quam male haec cohaereant. Nam ratio

etiam Thncydides (de hoc tempore referens): qui paucorum dominationi fave-

ferebat ut proli furiae huius bibaculae

ipsam urbem ; at hac spe

maxime cupiebant,

qaam filiolo illi

quem meminimus in Acharnensibus fabula. Nunc callidum stratagema ad nihil redigitur.
754 sq. Vitam filiolae cum servare
nequeat mater, sanguinem certe pia manu
nihilo secius parceretur

fit)

carbonarii

Cf. ye

hos in usus paratum, quod

dicit

nomine lugubri,

ab ancilla simul
Lysistrata

to

cum
merum

est

cum

alfta

^).

in

yoOv coalescere solent,

'J

Lys.

vid.

202 sqq.
48.

ad Nnb. 1364.

^)

Eccl.
j

Hom.
806.

oixtov

ye

nuTQdg

potestas;

').

pronubam:

&de deOQO tovidXeintQov,

757. Nimis

maligne

sibi

Si

yiivtti ).

ministratum

queritur muliercula; at captivus spreto

orbatae fletu ceterum puellae

cruorem humi effundit '). Nam ehibere
eum utrem quominus sumamus ^), obstat

inverso ordine, ut hoc loco, collocavit

XXIV

Eadem autem

*).

aXXa

').

separatim

matris

unam vocem

vnex

^).

particulas ye ovv, quae

6ta(p9aQijvat"

756. Item Dicaeopolis ad

In scholiis confertur vox

ye']

755. ovv

particulae

particularum

anoXiix^taa

tov x&nQov recipere

epica &iuviov dubiae originis

...

in Ecclesiazusis

oiv

uxor Herculis cum vitam liberis

suis nequeat servare, nt veste certe
decora morituros ornare sibi liceat a
tyranno obnixe petit, d>g hXXa taOtd y

utre allatum. Sic

ditur

liheram servare
si frustrarentur,

sic

acfayetov

ex urceo in poculum infun-

collocatae

autem poculum,

dicitur,

servare patriam

certe

ovv vn& tov drifxov ye

est

excipere optat. Itaque ancillam vas poscit

integram quidem

bant,

^^)

Aeh. 1063.

') Thucyd. VIII 91 3. Item Demosth.

Eur. Herc. 331; de quo usu particulae hXXtt

y 444.

huius ambitus.

^)

Sic schol.

^)

Droysennm

secuti.

THESMOPHORIAZUSAE.

759

uqdaq

vi xfiq

dd

yiyvtxai',

KHJEZTHS.
Xa^i.

xovxt'

(Utrem vacuum

eam

in

conicit.

Prodit Critylla matrona.)

SCENA DECIMA SEPTIMA.

Affinis, Micca, Critylla, dein

Affinis et Critylla

sine Micca.

KPITTAAA.
760

MtKKa,

xakavxdxr)

i^snoQriCii as;

xlg

ayaTCrjxriv TCaidd

xig XTjv

6ov 6isxQi^6axo',

MIKKA.
6 JtavovQyog

ovxog.

ndqsi^

aAA', STCSidrjnsQ

Xa^ovGa KXscG&ivi^

a-UTOV, tVa

q>vlai,ov

xoiGiv nQvxdvsdiv a nsnoirj^

ovrog cpQaGco.

(Abit.)

KHAESTHS.
765

ays

xig

dr]^

sGxai ^rjxavrj acoxrjQiag;

xig nscQa, xig

xal

inivoc

6 fisv yccQ

acxcog

scGnvXisag scg xocavxl nqdy^axa

Sfi

759. Tovti' BergkJ xovtI (sine puncto) R.

760

946.

De

Crityllae

Mixxa Lobeck]

760.

nomine

/uixa

vid.

Index personarum.

R.

761. aov dtexQtiaato Meineke] a&v^t}tQ)^aato R; an *aov

760.
vita

tii

tribuitur;

jmellam
Qi^eiv

iiexdQtjos a,]

communi

nam

iibi

verbo, quod in

valet everrere
significant

'),

nova

haec:

vis

prius illud

verborum lusibus

^)

et

(ut

fr.

358)?

ipsis mulieribua

non

Ran. 569 sq.

765. Item Tiresias apud Euripidem:

quis
/ut"

de huiuscemodi

ad Vesp. 353.
'i61. ayartf/ttiv] vid. ad Lys. 702.
763 sq. Abit ad Clisthenem feminarum
patronum, per quem ad prytaues deferat
novum captivi scelus, perinde atque

Nam

licet lege agere.

'

erifuit? Cf. Siay.oQuv et Jxxo-

devirginare

*).

icjtsxQ^fiaato

latlv

akJLt]

766. tiq

vid.

dictioni

Cf.

fitixav!]

aoitijQiag*).

TteiQa, tig inivoia;]

tragicorum

sunt

haec quoque
afflnia,

apud

quos neJQai conamina periculosa dicuntur

compluribus locis ^). De voce imvoia vid.
Av. 994 et ad Eq. 539.
767. elay.vUaai] cf. vs. 651

*) Vid.
Pac. 59. Etiam verbum ixxoQeXv devirginare dicitur in usu fuisse, sed
^) Cf. vs.
^) Supra vs.
480 Eupol. fr. 233*.
locos ubi legatur desidero.
*) Ear. Phoen. 890; cf. etiam Xen. Anab. V 2 24.
654.
^J Vid. Soph.

Ai. 2 etc.

THESMOPHOEIAZUSAE.

100

in

Tci^iljatfi

770

avtov;

aXk

old'

nal

iya}

ov

yccQ

sioi

no&sv ovv ysvotvx av

[lot

jtXaxat',

yQcccpcov.

Qtipco

av,

xi d

yQcccpcov

771.

Y<^Q

StaQQinxotiit', sXxi6xov

772. yevoivr'^

cpalvet^

Dobree]

^lol /noi

sed

E,

yevoit'

ovTtto

Tto&sv, no&sv,

noXv.

nl&tai alterum in fine

pi"o

y^^ot'''

eha
774. pUnatov Meineke]
773.

tadl Suid.]

ei

(vid.

v.

s.

JJaXafiridt^q).

||

In fine

trimetrum expleverunt:
addit Fritzsche, Brunck pro noi scribit &9Uw, Dindorf ser-

versus alterum n69ev om. E, addidit Bentley;

vata lectione

av] add. Porson.

||

Brunck.

fioi

Suid.

legit

-oivt"

^vXov.

r^v

E. Cf. Vesp. 1354.

E, n&qeial

al

TtdiQeiatv

nXdxat.

f.iot

^vXov ys xot Kal xavxa xi iKslv

768. (palvetal nto Dobree]

tioqov

avxi x&v 7cXaxS)V

xadl raydXfiax

si

Sr}

ag EKetvog, xag nlaxag

in xov UaXa^T^dovg'

775

ovv av ayyskov

(paivxui mo. cpEQS, xiv

01&

nXdtai dat

alii

nHilitag Xaiieiv,

aliter

nimis artificiose.

dia E.
(ieltiov

E.

775. toi xal] tovati (tol iati) Blaydes.

768.

tpeqe]

769. in^
vid.

perniciem, ut

ad Ean. 69.
Ttal 61i]

ecce

Mentis oculis subito

^).

quod dudum circumspexit. Sic

cernit id

Pisetaerus
jUt/

Graecorum domum redenntium struxit

fllii caedem ulcisceretur.
770. (Iij ixeivo;] ut notus illevir. Oeacem
dicit, fratrem Palamedis ^). Nempe rem
tenet, nomen oblitus est aut non curat

ad Vesp. 148.
ad eum arcessendum

vid.

avt6v]

ille (pev, tpev !"

ivoQw povXevfi

exclamat:

nunc. Item Dicaeopolis ixeHvov dicit Telephum Euripideum, cuius pannos recor-

iv oQviS^tuv yfvst' ^).

nomen non meminit

noQov] vid. ad Eq. 759.

770 sqq. Festivissime, ita autem ut
probabilitatis nulla habeatur ratio, ride-

datur,

drama Palamedes
anno 415 scenae commissum ^). In quo
heroem prudentissimum ^) Ulixes mala

sparffam;

tur

nunc

fraude

771.

circumveniebat

utque

efflciebat.

fratris

fi&v,

1)

sic schol.

^)
^)

428

6ei

diay.oat&v dQa^-

ta

el]

vid.

ad Nub. 154 et

sq.

itYaXfiata] tahulas

niraxag

^*)

Thesmophorio suspensas; est

enim ayaXfta nav iip' w ttg A/ciAilttat '').
J^S. Non minus acute argumentantis

votivas in

hoc est quam servi illud in Equitibus:

bello confecto classi

^) Simul cum Troadibus; vid. Aelian.

^) Av. 162 sq.
Ipse Euripides propter callidum consilium alter Palamedes dicitur

Vid. ad Av. 268.

Var. H. II 8.
Ean. 1451.
8) Vid. Ach.

conscriliatn ut

nod^ev ovv yevotvt' av;^).

773. ti S' &r,

^),

bendi hic excogitaverat, alter Prometheus *). Quae maris fluctibus ad patrem
Nauplium in Graecia commorantem sunt

autem

e.

i.

ad Lys. 191

novo Palamedis
invento usus; nam artem scri-

delatae. Hic

ypdyo)']

item in Babyloniis:

insons

Eemorum

difi^ractorum palmulis tristissimum nun-

tium insculpsit Oeax

Qixpti)

de quo particdpii praesentis

usu vid. ad Nub. 1212.
772. n69ev ow yevoivt^ av fioi nX&tat{]

Euripidis

morte plecteretur

^).

nX&tas] vid. Ach. 552.

Vid. schol.
et

ad Ach. 415.

^)

Vid.

fr.

Ar.

582.
fr.

71.

"^)

Eecte

i")

sic Fritzsche.

Vs. 778.

") Eecte

101

THESMOPHORIAZUSAE.

iyiHQHv

^^vvu

SQycp

(Iiicipit tabellis votivis litteraa

ay

dri

TtivaK(ov ^eGr&v dikroi,

8i^aO&E

780

noQlfio)!

insculpere caltro.)

Gfiikrig

^KrJQVKag ifi&v

oXyiovg,

fiox&cov''^.

tovzl x6 qS) fiox^riQOV.

XooQei, X^Q^''-

ol'fioi,

Ttoiav ccvlay.a:,

odovg,

|3a0xr', insiyers itdoag na&^

%eiva, ravrci' raxicog

XQ'^-

(Tabellas conscriptas circumicit, dein in ara considit denuo, expectans adventum

Euripidis.

Interim chorus ad spectatores se convertit.)

partim Meinekium et Bergkium secntus; in R est

quorum alterum Bentley vitabat XQ']^
scribendo (cf. vs. 662), utrumque Fritzsche scribens XQ^'" ^y/"?*'') vVelsen xd^ t^
iy/ej^efv. Porson ante iyxtiqslv xQ>i^ dipodiam deesse arbitrabatur, Bergk vocem
Meineke) iyxnQftv vn^i
XQ>i cancellis saepsit; GHermann scribebat /U17 &Xl' (0v dr;
777.

vijv

iy/tipe/v

iyxiiqtiv^ sic acripsi,

(item

xqy]

Suid.),

duplici hiatu,

sed alienus hinc videtur versus paroemiacus.

tQyoi noQincu XQ>1,

782. /to^ft (bis)]

stijle),

viam
6

alii

(vs.

hicc

quem imperativum alii interpretati sunt procede {o

nam ^ftopet non veni significat, sed i, ini

ades (p Euripides),

953 Nub. 509 etc; nostrum voormtl").

dqaKoiv yocQ

luaxQov

R,

/(o(ie

vitiose

iati

&XXag av

fiaxQ&v

781. Proximos versus

776784.

Cum

re

tum

verbis

Oeacem

illum imitatur, nonnulla tamen de suo

dum

recitavit,

Y" sulcavit
tabellam aliquam e fano dereptam nunc
littera difficilior P" curvo cultri ductu
ingentibus

*).

E"

litteris

et

quidem ei proCeterum comanapaesti, parant enim

insculpenda est ligni fibris.

782. ;^tt>^jt/] post irrita quaedam co-

transitum a diverbio ad chori parabasin.

potest: tovQyov" ye\: to nQuy/xa", quae

intermiscens;

totus

et

prius est versus 781.

matii loco sunt hi

777. jtoQinta]

cf.

vocat ligna polita, quae loco pugillarium

sint.

Isdem verbis

uti potuit

Euripideus, fortaese usus

779. oXxovg] haec
aiilai,

dictum de

cerata exarandis

iu

idoxilieiv

tabula

vel

^)

etiam

res indicabit

').

').

*).
:

i)

Sic dicitur etiam:

nQortoaig

nota

noiav avXaxai]

Mente suppleri

;|fcopef).

locutio:

qualem

(i.

e.

deiitt

quem)

sulcum 7iunc dticam?^) quae nunc sequiSequitur autem 1", nam

tur littera?

Euripidis

nomen

exarat^).

783. ^aaxitt] poeticae hoc dictionis

^).

3)

cf.

xaxov

Conferatur

est.

lineis

/cu^et ti

^) Nos: het gaatl

Eq. 207.
2) Cf. Vesp. 850.
^) Vid. ad Nub. 907 Ran. 1018.
Ran. 884.
*) noXoi ita adhibitum est
Vid. ad Ran. 1261.
'") Cf. Av. 486.
Recte sic schol.

vid. etiam
^)

Oeax

quoque vox, ut mox

poetice est adhibita;

in Yespis

procedit opus

voces alibi adduntur

Ran. 1429.

778. Tragico genere dicendi usus sic

sibi

namina

e.

*)

Pac. 472, 509 sq.;

Mnesimach.
g.

**>).

fr.

Eur. Hec.

4'8.

163.

THESMOPHOEIAZUSAE.

102

FABABASIS CHOBI.
785845.)

(vs.

KOPTOAIOZ.
Parabasis.

785

rolvvv

'^ftErg

ri(iag avrccg ev

naqa^aGcci.

li'^cofiev

%airoi itag rtg rb yvvacKeiov (pvXov Kaza

Kanov av&QmTtoig xal

Ttav eOiiev

a)g

eQideg, velxiq, (Srd6i.g

Kanov

el

790

iGfiev, rl

%al aitayoQevere

789.

i)iuag]

intlg

ttoAA.'

ayoQevei,

iGtiv aitavta^

rificbv

ccQyaXea, Xvnr), noXefiog. cpeQe

yafiei^

jifijT

e'^

'^H^ag,

i^eXd^eiv

St}

vvv,

eineQ aX'ri&&g naxov iSfiev,

iKKvipaSav aX&vai,

firjt

Dobree.

790. iy.xvrpaaav Reiske] ^yx. R.

785 sqq. Euripidis socius dum pergit

exarare et circumspergere, e

malnm

aeris pul-

autem mythns
e gremio suo
viventia quaevis summittente et rursus

verisve fluctibus deferendas ad poetam,

illuc recipiente defuncta, ita est detortus

qui periclitanti non defore se iuravit

et corruptus, ut

tabellas

Theamophorio nescio quibus

feminarum chorus more

tatores se convertit

ad specducis ore verba

^),

solito

Nempe habent quod cum

facturus.

expostulent.

xvvteQov

xa\

^avdqsaoi

iis

Nonne inde ab epicorum

cantorum aetate resonant

teqov

*),

xaxbv

alXo

oiixah6-

yi^vatxd?"
yvvaiy.ag

&vtitoiai

vxfji^qenittig ^&rjxtv" *)?

illa:

"^)

Quae crimina

et:

in

vita

adeo in scena tragica

feruntur.

')

Pandora

^),

vates con-

dignas celebrabant Andromacham et

fortasse ex
Penelopen. Sed postea
in poesin Graecam irrepsit
Oriente
dogma illud: feminam orbi terrarum

illa fieret

Eva

conformata, quae morta-

Into

prima causa
Et sera malignae huius

libus beate olim viventibus

mali extitisset

^).

fabulae echo in

theatris est

percepta

ex ore Hippolyti vel lasonis lovem increpantis, qui non auro parabilem esse

prolem humanam, sed ex fe'). Haec nuno

crimina felicissime dilnit quae ceterarum
nomine verba facit matrona Attica.
787. nav
yayovl merum malum ^*').
788. ^tpe] vid. ad Vesp. 148.
tlHtq\ de verborum structura
789. ti.
vid. ad Plut. 581-586.
minis scilicet quaerendam

temtim de mulieribus fuerant locuti;

qui fidas coniugum socias ipsisque con-

altera

voluisset

identidem pro-

Alma matre

cer-

communi ) atque

Non tamen primi

intulisse", priscus

erat de

Zevg

tatim dein a poetis iambicis arrepta

nunc etiam

qui

790.

Ht

in

plateam prodire vel e fenestra

procumhere nos

mox

nostrum

vetatis. Scilicet

est aiyav xal ivdov fievtiv

denuo

utitur

^^).

Verbo

yvrtttiv

^^).

^) Hom. l
^) De verbo Ttaqa^aivtiv vid. ad Eq. 508.
270 sqq.
^)
In vulgus noti sunt
Hes. Theog. 600 sq., item Oper. 57 sq.
Semonidis Amorgini iambi probrosi de mulieribus, quos cum multis versibus
) Cf.
poetarum scenicorum eodem tendentes servavit Stobaeus Flor. LXXIII.
) Prisca cum recentibus non conflata
') Cf.
supra vs. 394.
Lys. 260 sq.
sed temere commixta praebent carmina Hesiodea: Oper. 5799 Theog. 562 613.
^) Eur. Hipp. 614633 Med. 573 sq.; vid. etiam Androm. 271 sqq., 353 et quae
i") Vid. Ach. 909 Av. 431.
") Vid. Aesch. Sept.
ad Lys. 1039 observavi.
^'^)
Vs. 797, 799; vid. etiam Pac. 982 Eccl. 884, 930, 1052,
232 Lys. 515 sq.
1)

427.

Cf.

vs.

*)

THESMOPHORIAZUSAE
aXJi

ouTcoet Ttoklrj GTtovSfj t6

K^v

i^iXd"r}

KaKov ^ovXsa&s cpvXdtteiVf

t6 yvvaiov jrot, kk&'

(lavtag (laivsGd^

',

xi)v s%

KatsXafi^dvst svSov /

(irj

sv ccXXotQicov nai^ovGai %a\ noTCi&aat,

x5)v KataSdQd^miisv

Ka^bv tovto

jiag tig tb

avxb &vQa6iv,

svQrit

ovg XQi^v aitivdsiv nai %aiQSiv, sinsQ aX'ri&6)g

svdo^sv rjVQSts gjQOvSov t6 xaKOv %ai

795

103

^rjtsi TCSQi

tdg nXivag nsqivoGtSiv.

^vqiSog naQaKvntoofisv, t6 xo;x6v

K^v aisxvv&stG
792. x>>] x&v R.

Item

dvaxoJQrjGrj,

vs.

793. xd'!^ Brunck] XQV

794. rjVQetf] evQiTs R.

noXv (laXXov nag

795, 797 sq., 811.

Opi;t'

||

sntd^vfist

Porson]

evQott'

R.

(^id- ^s. 662).

xataX. R.

xareXa/i[i(iveT'}

|{

^rjtstrs 9sao9ai,'

axijvag Hamaker audacius, coU. vs. 624,

xXhag'] HYQotfQai
795 sq. &XllotQiwv
658; si quid sit mutandum, scripserim *&XXorQta, sed vid. comment.
795. Ttai^ovaat'] naiaaaat Brunck, sed vid. comment.
797. ro xaxov ^tjrette 9eaa&at Kaye] ^titei ro xaxbv te9eaa9at R. Insigne hoc est
exemplum ordinis verborum in codice perturbati (vid. advs. 80); in vulgata neque
.

aingularis

numerus potest

ferri

neque tempus perfectum.

793. fiariaf fiaireo9e'\ de loquendi hoc

genere vid. ad Ach. 177, et de plurali
ftaviat? ad Nub. 832.
794.

xal

fii]

ivdov]

xataXaf4(idvet'

istud anquirit.

^)

').

Aliter vHeriv

t)fie-

intellegit ta iiXX6tQta aedes alienas.

rtai^ovaai xai xontwaai]

agnoscimus

quam amat sermo quotidianus,

verfcorum structuram; nam particula xa/
laxiorem,

altero

ferebat; ev igitur

Stit

Si

qua nostrum

miverunt, donec suam sibi invenit,

quam

in <^domibus'^

dicitur

igitur

xontwaat

^)

nai^ovaat,

suspendi ratio

dvoTv

hoc

sive

xontwaat Sta

est pro:

tb nai^eiv, ludendo lastae. Sic alibi hyoQ&-

^ovteg xai fiairofietoi signiiicat iiYOQa^ovteg

fiariar ^); vid. praeterea ad Av.
Cogitanda autem praesertim est
saltatio''), recordamur enim muliercu(Jta

tliv

1182.

larum apud Eubulum

tfi

dexdtij tov naidiov

rt;v

vvx^'

xoQevaaawv

oXtjv iv
^).

796. neQtvoatGiv] vid. ad Ach. 29.

uxorum

alio-

797 sq. Cf. Pac. 980985. De vQidt

voce vid. ad Vesp. 379, de
transitu a plurali numero ad siugularem

yvvii

&XXo-

ad Nub. 989

somno excitatam secum abducat.

795. iv icXXotQiwvl hoc si sanum
:

reQov

rum alterum ab

in

aedibus amicae Sexattiv iatiuiat]? ')

aliumve diem festum celebrantis post
multas dapes multumque vinum in somnam incidit, nulla mora, adest vir uxorem
petens non tempestive domum reversam
intrat triclinium singnlosque lectos obit,
in quibus mulieres vnonertwxvTat obdor-

rum virorum,

aXXov dcvSQdg

quisque vestnim

lassas

in

interpretor

Yvvi)

domo

ludo

aliena occupavit somnus,

werden, qui coUato Herodoteo

paratactice iuncta sunt participia, quo-

ad Av. 378,

795 sq. Et cum

malum

tQia

id

quod iam dixit aliis verbis iterat, qno

magis adurgeat. Quo de genere ioquendi
vid.

^),

autem

^) Sic tcov icXXotQiwv {narcQwv)

496.
') Vid. ad Av. 494
^J Vid. annot. crit.
*)
Herodot. I 35 VII 8 6, item Hom. (i 55 (?) etc. h. Merc. 370.
Eool. 642.
')
Vid. ad vs. 975.
) Lys. 566.
verbo vid. ad Av. 735.
) De quo
") Quo loco quae scripsi de Lys. 1119 deleantur velim.
8) Eubul. fr. 3.

THESMOPHORIAZUSAE.

104

xaxov TcaQciKvipav

avd^ig xb

800

vn&v ia^hv noXv

'\'

^dsavov 8&(isv,
{)(ieig

5'

8r]

183)

xe TtaQeOrtv i8e6&ai'\'

^ev

yccQ g)a(iev '^jnag,

eKaGxov^

xaQya.

r\xx(av eGxtv XaQfitvog' d^^Xa 8e

Kat KXsocpS)v xstQcav ndvxoag Siqnov 2!aXaaii%ovg.

Porson] naqaxvxpaaav
verba corrupta;

Idetv

800. fidaavog tt n&qtativ

Vesp.

ETttSi^Xcog

yvvainbg xai xdvdgbg xovvofi eKaGxov.

rijg xe

799. t6 xaxiv 7taQaxv\pav

(cf.

^daavog

TtorsQOi ysiQOvg. rjfietg

NavGtfidxrjg (lev y

805

rj[iEig

Gxeipco^isd-a ^tj, %al dvxtxt,&&(isv v,a^

rjfiag.

naQa^dXXovGai

%at fxev

ovrcog

idetv.

^eXriovg.

Idiiv tb

nam

ldea9ai.'\

xaxov R.

idia9ai ab Ar. alienum

ipsum verbum abundat, omnino autem elumbe quid habet

et

enuntiatum et displicet caesura post primam brevem syllabam pedis 6'. Parum
igitur prodest 61 pro te scriptum auctore Fritzschio; ipse tentavi *xaJ /u^* ^&aavo?
y ndiQeativ vel ^aaavov J' ^i^eati. naqaaxii^, Hed gravius vitium subesse suspicor,
lacunam enim imperite esse expletam; melius certe decurreret sententia si e. g.
legeretur: (paveqbv eJ' 7va naai yevrjtai. Versus in 11 est paginae ultimus.
802.

v/iiag

i/ittas]

R.

||

add. Dobree.

804.

y']

805.

xelQ(ov'\

799 sq.
alteram

de

fit

ovtwg

vHerwerden] nQo? R.

xad^'

803. Del. vHerwerden.

Ji]

||

R.

Sfj

/eiQOv R.

priore orationis parte ad

Aristomache autem

conclusione

in

sq.

mulieres invecti

in

inquit

indignatus

equidem

mulieres

ut

ndvt(ov

aQiatov xttmdtwv.

^absiV

vituperem,,

el 6'

fieya
|

iQet

"^Xxt]attv

<t>atdQav
XQr]at))

tig

yi

rjv
fi

iQei
.

."

fiivtot,

ai

KXvtaifiriatQa xaxri'

tig tuj

dvtiSrixa
xaxcbg

jfpi/a^iiv.
ttg'

itXX

dXXdi

latog

804

tlg;

ot/aot

SeiXatog,

ei

aqua:
taxioig

XQ^Ofc^ yvvaixeg iniltnov!

nuQafidXXeiv vid.

808.

pugna fortissimam

in

imperium

se

^);

quae

praestitit" et

quae acie vicit," nuUi non virorum

hodiernorum dicuntur superiores, et
Eubule, quae consilio valet", longe antecedere senatores anni proximi, quorum,
publico commodo patriaeque saluti
segnius invigilare viderentur, in probulos

novum magistratum

officia translata

sunt paene tota. Intermiscentur hisnonnulla, quae eiusdem sunt argumenti,

iamque haeret

6' av novrjQcbv Irj Xiyetv noXiag e/co"

De verbo

Jia

vi]

est

et Stratonice,

cum

iysvsro

xax>j yvvlj M>ideia, JJijveXdnt] de ye

nQayf.i

mox abrogatum

cui

adverbii usu

mox

et

1.

802

mino classis duci cladem nuper perpesso,

transitus, plane ut Av. 702 sq.

vs. 810) vid. ad Plut. 92.

Minus prospere cedit res
oratori apud Eubulum, qui verba amici
(h.

Av. 564.

Cf.

ixaatov Brubach] ey.aaroq R.

||

tSiv

'),

ad Plut. 243.

Nomina propria

iocandi oc-

casionem nunc, ut saepe ^), praebent

nostro. Dicitur enim Nausimache sive
ea quae classe pugnat" praestare Char-

tamen expressa.

aliter

meretrice

ophon
factus

is,

^)

dux

805. xal

cum Androcles ab

^),

sicariis

esset extinctus

vs.

Salabacchone

qui partium popularium nuper

est

optimatium

mox

Nam

longe deterior dicitur Cle-

/nev

clandestina

caede

).
df;

xat]

quin etiam. Item

819 et passim apud scriptores

pedestres.

') Vid. Thucyd. VIII 30, 42 (73)

1)
Eubul. fr. 117.
2) Vid. ad Vesp. 84.
^) Vid. ad Ran. 678.
76 2 et infra ad vs. 840 sq.
^) Vid. ad Eq. 765.
6) Thucyd. VIII 65 2.

105

THESMOPHORIAZUSAE.
XQOVOv JioXXov, TtQog eneivrjv

TCQog MQiCtoi.iaxriv ds

xal ExQaxovLTiriv,

808

aAA.'

810

oiixmg

vfi&v ovdeig ovd^

Ev^ovXrjg x&v
'^(isig

ttjv

MaQa9mvt,

iyiEiQsl itoksjxC^siv.

TtEQvatv xig ^ovXsvxi^g iaxiv afisivmv

noXv sXxlovg x&v ccvSq&v svxo^ed^

slvai.

ovd^ av KXsipov6a yvvri fevyet xaxa nsvxi^KOVxa xdXavxa

sig

809

noXiv sX&oi x&v

/taQa6ov; irtpw

809.

vcpsXrixai,

(isyiad-

oyJ' aiiro; tovto ye <p^aeig.

ti]v (iovXelav;

*Ver8um cur deleverim

in Prolegomenis exposui.

qnapropter Kuster coniecit

sing.,

aXX ^v xa

drjfioGiiav'

tig

posse iure negavit vVelsen, ipse ad

(ptjaeig statuens vix probabilius.

sed

tpiiaet,

||

(pijaeig]

sensu caret

ad indefinitum

(pfiaei

unum quemcunque

ttg

2.

referri

apectatoribus" dici

811. *y.Xfipovaa] xXeifaaa R, quod vitinm e versu vicino 813 irrepsisse suspicorVulgata lectio neque construi potest satis commode (Levyei xXetpaaa yuv^ malebat
vHerwerden), neque verti; nam verba eig noXiv eX9ot" nihil significant nisi quid
Si quis autem iungere velit verba ^^evyec elg 7t6liv U9oi" et de victore
arcem invecto haec accipere (coll. Nub. 28), enuntiatum nascatur ab
argumento alienum.

accedat.

aliquo

et

806 aq, Priscas victorias Marathoniam

Salaminiam aequiparare ne conatur qui-

rari possit"

806.

noQiaag dntug

noXXovl

item

Plut.

vid.

98;

ad Eq. 785

modo

inserviant, sed ut satietur magistratnum avaritia vel per sodalicia corrumpatur plebecula.
Recte scholion

nate(j(ov fxey" icfieivoveg vx6/ns&' etvai ^).

ovttug

adverbio vid. vs.

799 et ad

avtl tov a/ndgatg <[(Iii'> ix<^tiati]'^

Plut. 92.

811

v",

sq.

Nulla unquam mulier id com-

mitteret, ut plaustris inveheretur in arcem

quinquagena talenta inde suffuraiura.

Crimen

ix-

pecu-

avehi

810. Item Sthenelus Homericus: V*?

De

eaovtai prodit

Quinquagena iam talenta plaustris inde

ait chori dux, non ut publico com-

et

807. noXenii^etv^ vid. ad Nnb. 419.

toi

xtantjg

niam ex arce petiturus ^). Apertis rapinis

aerarium sanctius,
quod inde a Periclis aetate in arce
asservatum fuerat, sed nuper ex populi
decreto belli usui fuerat destinatum *).

praeterea vid. ad Vesp. 1252.

tiiv MaQa(hM'\
ad Nub. 986.

Lysistratae

hi spoliare dicuntur

^).

^ifpdrof

collato

statueris

fabulae loco, nbi probulus quidam

dem vestrum quisquam. Praepositio nqog

dicitur nunc de comparatione instituenda: ita bellum gerere ut
compa.

tute

cari

nam

id

sic

ingeniosissime cor-

a/iiagatg sxcpeQeiv Jt?"

rexit

*)

(pe()ei

quod codex praebet:

Ratherford.

812 sq. twv dtiixoaitav et tov icvdqhg\

de genitivo vid. Vesp. 554 et ad Eq. 436.
icvtanedcaxev] de
;... vcpeXtjtai

illnd aerarii publici xata nev-

talayta" compilati probe novimus, solent enim eo peti duces partium

popularium *). Nunc tamen nop Cleophontem sed probulos potissimum vellitrixovta

hac structura
tatur

autem

nempe

vid.

ad Ran. 1068, ver-

icvtanidcuxev debitum solvit

^),

)(aqiaa/Ltevri ^).

=)
^) Hom. J 405.
Vid.
860 et vid. ad Nub. 990 Av. 1334.
^) Lys. 422, Pisandrum
*) Vid. Vesp. 669
et ad Nub. 1065.
^j No8:
) Vid. ad Lys. 174 et 492.
carpi putat Fritzsche (cf. Lys. 490).
") Vid. Plut. 1031. Recte sic Bisetus.
maakt het weer goed.

Cf.

Lys.

ad Nub. 69.

106

THESMOPHOKIAZUSAE.
g)OQ(ibv nvqcbv

ravSQog

x^et/^ao', ccv&rjfieQOv civxaniSoaiiev.

Pnigos sive macron.

AA,'

815

Tjfieig

av TtoXXovg xovxmv

aTCodet^ai^ev xavxa noiovvxag,

nal TiQog xovxoig yaaxQidag Tjfi&v

ovxag fiaXXov Kal XcoTtodvxag

Kal ^cofioXoxovg xal av8Qano8i6xdg.

naxQad

nal fiev diqnov nai xa

820

xetQovg

fiev

Tjfitv

ye

eiciv ea^eiv.

^jitrov

yaQ

6a>g

exi

v.ai

vvv

Kavcov, xdvxiov, ol KaXa&iaKot,

xb 6Kiddeiov
xotg d'

825

TjfiexeQOig

dnoXoaXev

dvdQaSi xovxotg

noXXoig 6 Kavatv

fiev

813. &vTa7tedw>tev Aug.'] aut" &/ti6coxev K. Scribi aw' (i. e. aiiro) itrfeduixev sinit
grammatica (vid. Av. 180 Tac. 1248), vix sinit contextus; nam cur quove modo
reddat mulier id ipsum quod surripuerit? Neque festivi quid habet ea lectio;
avt- vero lepide est dictum. Vid. comment. et cf. Pac. 761.
815.

sis

Bentley] -^onev R>

itTtodei^aiixev

821 sq. o&s

11

noiovvtaq KuBter] no9ovvtag E.

( i^/www ), ut Pac. 169

(Av. 404).

numeris

vitio-

Equidem dubito an vox obscura

&vTiov

xavwv, thvtiov Blaydes] awv

t&vtiov, 6 xavduv

debeatur; neque Pollucis (VII 36 X 125) auctoritas obstare videtur, nam

Polluce antiquiora haec fabula quaedam habet manifesta (vid. ad vs. 80).

errori
vitia

814. tovtwv'] spectatorum.

Magnae

arundo (lignum teres),

822. 6 xavthv]

profecto fuit impudentiae fares hos di-

qua staminis

non tamen maioris quam probroso

illo quod meminimus adiectivo In Nubibus eos designasse ^). Et omnino liber-

secernuntur inter texendum

rime ab histrionibus spectatores exagi-

usum

cere,

tari solent

^)

scilicet

non

serio dicuntur

possit subiemen

815. tavt<x\ ea quae dixi.

817. i.wno6vta{\ vid. ad Kan. 772.

825

818. ^wfioX6xov{\ vid, ad Ran. 358.

&v$qanoSiatai\ vid. ad Plut. 521.

819. xaJ

(lev

Sjnov xai]

cf.

VS.

805.

imparibus
*),

ut inseri

xqixri).

(ij

huius quoque in texendo

recte

statuisse

videtur

fieqoi tov latov. Nisi

cognita

816. y&atqiSa(\ vid. ad Av. 1604.

fuisse

ab

priscum subvitium; nam vox aliunde non est

schol.
est

talia.

to &vtiov\

paria

fila

01

tb d6Qv

*).

xaXa9iaxoi\ lanae receptacula

sq. 6
)

xavwv

^).

avtij X6yx>!] hastile

cum ipsa cuspide

tota hasta.

sio
si textus sanus est ')
Recte
interpretabantur olim; prisci clipei xav6va

) Vid. Hom. f
1) Nub. 1096 sqq.
^) Vid. Nub. 897 Eccl. 440 Plut. 99 etc.
^) E nostro loco Pollucem (VII 36 X 125) eam
761 Orid. Metam. VI 55.
') Vid. annot. crit.
habere arbitror.
^) Cf. Lys. 535.
^) Vid. Ran. 1016.

107

THESMOPHORIAZUSAE.
x&v otxwv avry

SK

TioXkoig

^oyx^lj

x&v n^cov

ccnb

STSQoig

d'

iv Taig OrQattatg
SQQiTtrai

t6 Cxtddstov.

Epirrhema.

880

av at yvvaiKsg

TidAA,'

rjiistg

sv

(is^ipai(Asd'

diiiri

VTtSQCpvsCtarov.

xotGtv avdQaatv dinaioag' v d'

avdQa %Qrj6rbv xy

XQ^^v yaQ, '^(i&v sl rsKOt rtg

xa^iaQxov ^ GXQarrjyov, Xaiidvstv

TtoXst,

rtva,

rtfirjv

avxfj SidoG&at ExriviotGt xl

nQosSQtav x

av

ZmQOtg,

826. loyxri] glossema hoc esse Q.6yxri) ad xavaiv referendum suspicor.

830. dixr{] /utQei Hirschig (ut Av. 1228 etc), eleganter; vid. tamen comment.

832. xQ^^ Brunck] XQ'!

(^id. vs. 662).

tiva

833. roa]

R.

jtott

834. Strjvioiai]

ttivioiai

(abiit

in

t,

vox in magis vulgatam); verum

rara

legit schol.

quem Homerus

illum

dicit

*)

intelle-

locum mire turbabant.

De autov pronominis hoc usu vid. ad

gentes

alii

clipeum

axididtiov]

dici

nemo

av(9t<;),

tit'

Ttqbg inl

tlta

av naltv av9tg, av9tg av n&to Xotrtiv ttv9ig

^),

tovtoig

),

afta ttjg aityjg odov

^),

tovto

),

tdxa

ii itQx^ig JtdXtv *),

^),

nitic

/ndtrjv

^'j,

n&ttiv

&lXwg

'^),

tixfi

XQrifia

^*),

Quemadmodum

nQoedqia in

tria

optime meritis,

sic in

sollemnibus

matronarum coetibus sedem honorificam

^).

830 sq. Simile epirrhematis exordium

habent Acharnenses (vs. 676) et Nubes
De locutione
(vs. 575 sq.) fabulae.
iv 6ixri vid. ad Nub. 1379; quod autem
additur dixaiwg, conferri possunt quae
eiusdem sunt ubertatis: avd-tg av, it&Xiv
Xtv

839.

ludis publicis solet decerni viris de pa-

828. at^atiaig] vid. ad Vesp. 354.

829. o

^^),

vid.

832

Vesp. 119.

non videt

et de toto hoc duplicandi studio

ad Acb. 177.
831. vntQ(pveatatov] vid. ad Ran. 611.

&ei

Yawg

xevrjg ^^),

^adiwg

dtU

Hom. &

dt&

navtdg

^),

aXlotg

6tit

xv^;

aiitixa

^^),
iiei

^*),

naqa-

oarj/ntQat

Non male

tribuendam esse matribus virorum praestantium, ait chori dux: xat yaQ tavtaig
/itcteati

tov

trjg

noXewg

iQ&vov'

tovg

yaQ

quae sunt chori

in fabula Lysistrata verba "). Liberos
virorum pro patria mortuorum adoptat
civitas^*): magis etiam honore dignae
sunt eorum matres, improbos vero ignavosque homines quae pepererunt, ultima

avdQag eiatptQovatv" ,

oae afficiendae sunt contumelia.

834. 2trjvioiat] quae tertio die ante
Thesmophoria, Pyanopsionis mensis IX",

celebrabantur

^^).

verteris: Aet scherm, der schirm.

^J Vid. ad
^) Vid.
^) Vid. Lys. 1278.
Vid. ad Ran. 591.
) Vid. supra
') Vid.
Pac. 1155.
Plut. 1001.
) yid.
ad Ran. 1026.
^^) Vesp. 929.
) Eur. Hec. 489.
") Ran.
") Plat. fr. 174^.
va. 719.
'*) Passim apud scriptores pedestres; vid. Naber Mnemos. 1903 p. 305 sq.
733.
i)
J5) Pac. 399.
1) Plut. 1006 sq.
") Lys. 650 sq.
Vid. Thucyd. II 46.
^^) Vid. echol. et cf. Phot
et Hesych. s. v.
')

193.

Nub. 975 Plut. 622.

2)

^)

108

THESMOPHORIAZUSAE.

835

v T

ccKXaig eoQTatg aiGiv Ti^etg ^yofjiEV

rciig

ds dsikov Kai TiovrjQOv ccvdQa rig rinot yvvrj^

rQiriQCiQ^ov TtovriQOv,

ri

%v^Qvrjrr}v xcckov,

rj

avrriv Kad^^qGd^ai GKcccpiov ccnoKeKaQiiivrjv

'\}aTQttv

T^g rbv ccvdQEiov rEKOvGrjg'

840

TjtQ^6Xov xa&rio&ai.

rr}v

Xevkcc Kal Koiiag

836

Brunck]

et 842. il

838. vatigav B]

in

XIP

Scirophorionis

1.

a. in

schol.

Ecclesiazusis

^)

mensis ab eo denominati
^),

annum

qui

claudebat.

835. a'ioiv'\ de hac attractione, quae

etiam publicorum decretorum sermoni
est propria,

vid.

Quoniam non de

Ach. 6 Av. 271.

cunctis ludis publicis

chorus loquitur, non favere hunc locum

opinioni eorum qui mulieres etiam comoedizs spectasse sibi persuaserunt '),
vix

quod observem.

est

dubia

men

etiam
tiftel?

videretnr,

Quae res si
ipsum prono-

(Iudos quos nos agimus") et

tota haec

parabasis, in qua perpetuo

opponuntur mulieres spectatoribus sive
viris, satis valerent ad eam coniiciendam.
^V","''] verbi tempus assimulatum

est vicinis;

nam

expectabatur: j a/o^tv,

quas feminae agere solemus.

838.

axoKptov

&noxe>:aQuevijy\

circumtonsam,

liose

dovXon(jen!j

contumexovquv

||

tui

Aafid^ov,

T-^g

yaQ t/xdj] item Ach. 703; vid.

ad Ran. 1484.
840 sq. Quorsum tetenderint

me-

Meineke.

iam apparet:

lius

carpendus erat

vir

ante sex annos ostracismo pulsus, cuius

nuper

memoriam

in

rediit Atheniensi-

bus; inclaruit enim eo splendore

quem

habent nomina insigni scelere peremtorum. Iniuriis autem et probris quoniam

ereptus est ipse,
aXyog

ovdev

ut

olim

dico

t&v yaq 9av6vtwv

in matre nunc,

antetai,

*),

feritur

Naper

^).

Hyperbolum
quo demigra-

fllius.

hic Sami,

trucidatus erat a coniuratis oli-

verat,

garchiae studiosis, quibuscum faciebat

Charminus

Atheniensium strategus ^).

quidem inanimo pepercere, sed culleo insutum in mare proiecerunt''): nunc eius memoriae ita parcit
comicus ut nomini Cleonis in proelio
occisi pepercerat olim ^). Opponit autem
ei Lamachum biennio abhinc in Sicilia
interemtum; quem virum olim riserat,
non penitus contemserat, nunc pro patria mortuum mentione honorifica habet
Sicarii ne corpori

dignum

aav'\

^).

ijfi(piea/iievr]v

candida veste

Xevxic xal xof^ag xa9eX-

crinibusque

die liberaliter

festo
illa,

tavti]v

6*/']

ixovaav. Vid. ad Av. 806 Aeh. 849.

839.

rjfKpteGfiivrjv

(.irjriQ

Ka&EtOav nXrjOtov

commemoratur hoc sollemne, cuius plenius erat nomen Sciropkoria. Celebrabatur die

noXig,

co

.> R.

votiitr]v

etiam

SxiQoig]

yaQ eixog,

tc5

demissis,

comtam atque

or-

natam.

2) Cf. Plat. Leg. 828 c

schol. Luc. LXVII 2 1 schol.
18, 59.
Robert-Preller Myth. I^ p. 780, 3.
^) Quem errorem bene redarguit
^) Yid. ad Nub. 555 Plut.
vHerwerden ad Pac. 966 (nimis tamen dubitanterj.
^) Vid. Thucyd. VIII 73 3
5) De hoc vid. ad Nub. 1065 Vesp. 1007.
1037.
et supra vs. 804. Ante Thesmophoriazueas scenae commissas interemtum esse
testari videntur Lamachi ipsiusque nomina coniunctim nostro loco commemorata.
^) Vid. Vesp. Proleg. p. XXII sq.
7) Vid. Theopomp. in schol. Vesp. 1007.
9) Item Ran. 1039; cf. Ach. Proleg. p. XI sq.

Eccl.

Eccl.

18,

THESMOPHORIAZUSAE.
xal Savsl^siv iQri^ci^

XQriv

ri

109

nai roKOv TtQccrxoito, 8i86vat ^rjSiv

ccvd^Qconmv toxov,

ScipaiQSte&ai ^la ra XQiifiar, slnovtag toSl'

ccXii

845

davsi6i,iv tivi

sl

|/a yovv

toKOv, tSKOvGa toiovtov tohov/"

sl

SCENA DECIMA OCTAVA.

Affinis, Critylla.

KHJE2TH2:.
ikXbg ysysvri^ai TtQo6doK&v

av

d^T

t/

tov^Ttodmv

si'rj

^'

ovk

ov tbv nakafirjdrjv ifjv^Qbv ovt

t&

850

xQW"^^]

(idi

itXlic

B>

/('!;"*'

844. icipaiQtTa9ai^
infeliciter

oncog

I'(?0'

alGivvsrai.

TtQOGayayoiiJLrjv

<J^ajU.CfTf

olSa' ttjv Kaivrjv 'EXivriv nifi^^Goiiat.

iyo)

842.

av avtbv

Sijt

ovdsna)

&(peQela9ai

xtiQsa9ai

(expuncta littera

e.

i-

/(iJ|i/ara,

errore

item vs. 844.

pervulgato

(cf.

Bentley]

||

e. g.

vs.

R.

fjv

Meineke

947);

dein vs. 845 noxov scribens pro tdxov.

coniecit,

||

roSQ

a).

845. yoOv] yaQ Blaydes et vVelsen (hic posito signo interrogandi in versus exitu);

sed vid. comment.

842 845. Hyperbolum aerarium publicum compilare quondam perhibebant

qni stabant a contraria reip. parte

').

Non hanc tamen ob causam nunc r&v

mentio, sed ut lusui,

XQt^ftiTtov fit

quem

praebet duplex sensus vocis toxov, pa-

nam

retur locus;
sic

hominum

et

proles

nummorum

vocabatur et fenus

^).

846. Oculi spectando dolent^), necdum

apparuit.

atQafiiiiai ^),

Strabus factus sum,

Hxafiov

6ii-

oaat ndttti rtan-

/uoi

apud Homeram ducitur iniXXi^tiv ^), apud posteros

xattUdinriiv ^). Nostram locum imitatus
est Lucianns ^).
rairovn

*).

Ab

nod'
eta

yvvi]

>/

vvv

iatir,

ipQovdi]
>}

6'

iati fxot;

ov

alibi: S 6'

ov fi&Xa ").

847 sq.
Ran. 640.

oiix

Snwg

ta9'

tpairttai

oii]

nQo^

intl
'**).

Item

vid.

ad

848. Palamedes tragoedia ipso comico

845. yoCv] scilicet'^).

ille

o (5' ovdenta] omissum est verbum,

quod addit Blepyrus in Ecclesiazusis
uxorem opperiens: ti %o nQuyiua; nol

adiectivo

i';i;.w

poeta

iudice frigere dicitur.

De

xpvxQw

adiectivo vid. Ach. 140.

850. Recentissimum Euripidis drama
magis sibi profore sperat, novam istam
Helenam Aegyptiacam,
et inauditam
proximo anno una cum Andromeda

scenae commissam

*^).

*) Plaut.
Yid. ad Nab. 1156.
^) Vid. ad Eq. 87.
"j Hom. a 11 h. Merc.
23?.
^j Hom. ft
Eq. 175.
^) Lucian. XXXIV 3.
) Aesch. Eum. 113 fr. 224 Philemon. fr. 124.
887.
o)
'*) Vid. infra schol.
") Vesp. 118; vid. etiam ad Ach. 471.
Eccl. 312 sq.

Vid. Nub. 1065.

')

Men.

vs.

III

1012.

3,

1.

^)

Cf.

110

THESMOPHOEIAZUSAE.
ndvTCog d

i^niapjfet

fiot

yvvcciKsicc

6xo\ri.

(Veste caput obvolvit.)

KPITTAAA.
av 6v KVQxavag

XL

rt

nomvXXEig

TCiKQav ^EXevrjv o^iet tdx,

NstXov

851.

852

add. Bentley;

tf']

935.

cf.

xig

cpavrj.

KHAESTHZ.
xalXmdQ&svot

qoai^

vs. 984, 1012.

paragraphos scripsit R, yv manns recens.

Crityllae,

nominum.

Yid. Index

852. tl xoixvXXetg Bentley]

j;

tl x.

R, xal

sed vid. vs. 429.

xnxavaj,

scribebat

fisv ai'8s

nomen

Scripsi

e'xcov

Koefilcog

(irj

av x&v TiQvxavicov

%stg, soog

855

si

||

Suid.

rl x.

xoixvlXHi]

servato

noixiXXsig

Kuster pro xvQxar^i

Bergler

Soph.

coll.

Trach. 411, 1121; sed alienum hino est ornatum illud genns dicendi.
851. Bene factum
feminea sum indutus.
vel

significat

tiog

autem quod veste

Adverbium n&vid quod alibi

^),

sic

Quae

in tragoediae codice unico sic sunt

tradita:
Qoai,

^NelXov

atdt

filv

og itvti Siag ipaxddog

xaXXtndQ9evoi

Atyvmov nedov
|

dicitur

Etiam
852.

xcttbi

aiitog

tiv& vel xatic 9s6v

ti5/i;v

pronomen

Heus

adhibetur

').

quid nunc turbas, quid

tu,

circumspectas ?

ita

^).

Cum

versus initio

cf.

xvQxavagl vid. vs. 429.

xoixuXleig']

verbum ductum

a stirpe

1.

icQdtvtt)

non decurrunt igitur, parum autem prodest Hartungi coniectura ne6ov

yvag,"

pro

Intercidisse aliquid testatur nos-

-ov.

magis etiam simile

ter locus, et vero id

Vesp. 942.

Xevxtjg taxeiarig ^tdvog vyqaivet (v.

Hel.

quem versum item

fit

coll.

in

tragoediae codice omissum e nostra

564,

qua designantur oculi tumefacti "),

significat: intentissimis oculis intueri, quod
suis verbis dicit mulier apad Herodam

huiuscemodi quid tragicum dedisse su-

ancillam increpans

S;

xvX

*),

lattjxtv eig

fi

oQtvaa

fabula olim restituit Markland

spicor:

NeiXov
diag

iivtl

fis)' a'ide

xfjax&dog

Itaque

^).

xaXXtn(!tQ9tvot Qoai,\

A^iyvmov nidov
|

xuQxivov fie^ov

ostendunt
XaiXaip,

^).

Similem reduplicationem
noirtvvciv,

/iioi/nvXkeiv,

SaiS&XXeiv,

fiaifiaeiv,

doldv^,

naitpaaaeiv,

autem hinc sunt verba quale est

ikanatvXXeiv, quae stirpi subditam habent
terminationem deminutivam -vXXeiv ').
aliena

ad Av. 1082 Ban. 202.

853. ntxqav'\ vid. ad Av. 1045.
855 857. Helenae Euripideae in Protei tumulo lugentis prima verba recitat
l/cov] vid.

tragici

1)

sodalis,

Item nos:

Av. 935.

2)

liberius

al,

Yid.

tamen

reficta.

<^XevQov

fteXayj(QOtst Xt&,

6e nQog ntjyatatv iv ftv/otg dQiov'^

suum

tQatg

Xevxtjg

Quorum

ver-

tantum respexit comicus,

tertium autem ridicule immutavit. Nam
tres

adiectivo grandisono fieXavoavQfiaiix) signi-

gens Aegyptiaca nigri coloris et

medicamentis alvum purgare
solita "j. SvQfiaiontaX&v Aegyptiacorum
saepius fit mentio ^), et omnino Aegyptus
ficatur

avQfiaict sive

medicorum

erat

et

medicamentorum

in elk geval, jedenfalls. Cf. vs. 984, 1012 Lys. 495 Yesp. 770
*) Recte
^) Yid. Plut. 1199.
Eccl. 114 et ad Eq. 147.

t&

taxeiatjg ^^jdvo; &Qdevet yiiag.

'^)
Yid. ad Lys. 472.
Hesych. Phot.
^) Vid. infra vs. 907.
') Yid.
ad Eq. 224.
') Yid. Pac. 1254 fr. 265.
Herodot. II 77.

sic

voti^ei

^)

Herod. Mimiamb. IV 44.

^) Recte
sic schol. prius;

cf.

6^

THESMOPHORIAZUSAE.

og avtl diag

111

Aiyvnxov niSov

tjjaiidd og

y^Xsvqov voxi^si fislav oGvQiiaico

A.c5".

KPITTAAA.
navovQyog

el,

vrj

xtjv

'Exaxfiv xr^v

^coGcpoqov.

KH^EETHS.
.^i(iol de yij (isv

naxQig ovk av covv (lo g

,,2nd Qxr), naxrjQ de Tv

860

dq e cog^^.

v d

KPITTAAA.
Goi y
nax^^Q ineivog ioxi

0Qvv(avdag

oXe^qe^

d)

ovv

(lev

KHJE2THS.
'EXevr)

(J'

iKli^&rjv'^.

KPITTAAA.
av%ig av
nQiv

yiyvet,

sxiQag dovvai yvvaixiGeag

xrjg

yvvrj,

8i%r\v:,

KHJEZTH2.
8e

i/;vjrai

857. *levQov'] Xevxtjg R. Vid.

860. aoi

/] av

noXXal
comment.

8i

||

e'(i

inl

/LteXavoavQnaloj

Ena (lav
U&

vYelsen]

qioig
-/uaiov

Xtwv R.

R.

t'

864. 2xaftavdQloii Eur. Hel. 52 (et 611)] -aig B.

regio

feracissima inde ab aevo

epico:

860.

u)

oXtQt] item Eccl. 934.

posito usus Euripides alibi pulcrum vir-

fiev ovv] non revera

quod olim fuere qui pularent ^)
hunc
eiaa patrem esse perhibet mulier, sed
pro nomine nobilissimo substituit id
quod in proverbium his annis abierat
nequissimi cuiusdam nebulonis. Sic in
Amphiarao fabula nostri (anno 414) (L

ginis (Iphigeniae) collum dixit xalXiniQ-

/uiaQe

Stvov

crepabatur

TtXttata (pigti ^elSwQog

i>]rQig 6i

uQOVQa

(p(iQiuaxa,...\

J-exaatog irttatdfttvog ntQl n&vtuiv

\

dcvS-Quntav

').

mer pour
855.

11 suffit d'arriver d'outre-

trouver clientele et credit"

xai.Xin<iQ{^evoi

^oai']

infuentis undis temeratae.

dtQtjv

858.

ri}v

nullius

*).

rivi

Simili com-

*).

ftituatpoQov]

cf.

Lys. 443.

861. <t>QVftx}vdag

QiDtate

non

52

<I>Qvvwvda

nescio

xal

novtjQh av !" in-

quis);

quae idem

valent ac: w fitaQe xal nafiftioQe xal

859 sq. Haee quoque ex Euripide desumta sunt ^), nisi quod i^ftiv est illic,
ifiol.

xal

862a,

864

sq.a,

866

= Eur.

ftia-

Hel. 22,

sq., 49.

^) Hom. J 229 sqq.

^) VBerard Les Pheniciens et rOdyssee I p. 374; quo
loco multa lepide et prudenter sunt disputata.
^) Eur. Iph. A. 1574; vid.
etiam Or. 963 Bacch. 520.
*) Eur.
Hel. 16 sq.
^) Vid. schol. et supra
6) Ar. fr. 26; cf. Eapol. fr. 89 Platon. Protag. 327? Isocr. XVIII
pagr. 1, 2.
57 Aeschin. III 137.

112

THESMOPHORIAZUSAE.

865

Q0tti6tv e&avov^':

KPITTAAA.
cocpsleg

8s nal av ye!

KH^ESTHS.
xat lycb

iv&dS^

(lAfv

*V') ^ d'

ad^Xioq noGiq

ov(ibg MeviXscog ovdeitco TtQOGiqierai.

T
ovv

>

Tt

&

J(

exi

&;

KPITTAAA.
xS>v KOQaKcov jiovrjQla.
(A.

parte sinistra appropinquat

Euripides Menelai

sui vestitu lacero indutus.)

KHJESTHS.
,,&XX

870

alzdXXet xi naQdiav

tt)6TteQ

ipevGov,

(17)

Zsv,

T7}g

ifii^v

imovGrig iXTcidog

/'^

867. MevilLscog] -Xaog E, item -aov V8. 901 et 910.

868b. Mulieri dedit Bentley, et sic legit schol.; Affini continuat R. Cf. Vesp. 314.
870. xpevaov R]

\pevdi

GHermann ad Soph.
868.
est

sunt

rl

ti

Ai.

?*i

^Si !

t&v xoQaxwv
corvi!

^)

significat

desine

me

qui

locutus unus indicari po-

ita fuerit

TtovrjQia]

nihili scilicet

uno quidem loco. De

quo anonymus quidam grammaticus
haec habet: ;U; vofnaov] IivtI rov' fn)

dudum

essent,

te

dilacerassent. Cf. notissimum illud: elg

vouiaijg. ^Q(poxXtjg IJtjXeT. xai'

xdQoxa;!" et similia

sed

869.

S)a/ieQ

^).

aixdiXkei]

de particula

vid.

jUij

iunctum

Tpevaov]

cum verbum

et frustrandi sensu

sublimioris

est

dictionis

^),

genetivo

scriptum:

^),

quod nostro versui

yiSocpoxXTig

TTriXef

firj

est ad-

xpevaov

Nam tam

tum

verborum structura Sophoclem bis in

una fabula esse usum, id veri est dissimillimum. Sed scholiasta noster testis

verbi

negationem extra linguam poetarum non admittebat, neque in hac

aoristi

nam

firj

scholio

xpevaov"

Zev'

Nam

frequenter;

IT.

2:.

/urj

scribendum: fiij vofiiarig.

xpevaov", ut congruant haec

adhibitum

sermonis quotidiani erat:

i^a/tattjatjg /xe, activum vero rpevdetv
/u>/
inde erat alienum, imperativus autem
forma.

xal

fortasse

cum

ad Nub. 1276, de verbo ad Eq. 48.

870.

fallere (vid.

test Sophocles, et

"^).

Nisi

id

1064).

apud Euripidem

ovv eet ^S)!]

drit"

Kappeyne, sed

fi

post cantores epicos

'')

non

fiij

fi

eh]g icvev doQog".

admodum

eodem

scholio

6Qaaov"

'')

locuples

est,

rara

nam

in

do locutione ohy S
observantur quaedam, quae

hinc sunt alienissima.

Eur. Hel. 56 (et 291).

^) Item Enr. Herc. 1301 Aesch. Prom. 747 etc.
Vid. ad Kan. 187 Ach. 93.
*) Vid. ad Lys. 955.
^) Hom. J 410, ubi vid.
schol., (r 38?) 2 134 w 248.
^) Anecd. Bekk. p. 107; cf. Phot. et Suid. s. v.
15 Sch., Porson ad Eur. Hec. 1184.
') Eq. 1158 etc.
fiij vdfiiaov, Greg. Cor. p.
cf. Eur. Hec. 225 ibique schol.
1)

3j

THESMOPHORIAZUS AE

118

SCENA UNDBVIGESIMA.
Critylla, Euripides.

Affinis,

ETPinUHZ.
SQv (IV &v

r&vS^

jjTtg
,,o6rtg

co

(idx cov

KQCctog,

f'%ff

^ivovg dE^auo novrtco 6dka)

f^ncifiovvag

iv istii&vi nat vavaytatg

;"

KHJEZTHZ.
^nQoarecog rdS^

eCti jaeAaO^o;."

KPITTAAA.
noiov nqcoxicog,

875

T^t(r)cxodtfiov;

(Ad Earipidem

:)

i\)v8xat, vr}
iTtsi

872. oati{\ o; av

rid^vriKB Hqcoriag

Branck non

recte; vid.

Tcb

d'(a'

dfxa.

Itij

comment.

||

BrabachJ

^evovg

^evo; R.

873. xafidvtai Lenting] xd/iivovTag R.

874

sq. In

iabemur

et post /nfXaf^Qa

et

875 est signum personae mutatae;

initio vs.

igitar Earipidi (Meneiao) tribuere vs. 874b, et verba noiov IJQWTfwg inter-

pretari cuiusnam Frotei, sed hoc non sinit lingua (vid. vs. 30 Ach. 963 Nub. 1233

ad Ran. 529). Recte Bentley

et

vs.

^li\>

adiunxit verbis Mulieris, posito signo

interrogandi post tQiaxaMaifiov.

871

873.

Obsoleto

illo

frigidoqae

Palamede potentiorem ad poetam alliciendam se praestat Heleua cura recens.

Nam ecce appropinquat ille, Helenam
suam repetiturus, pannis indutua Menelai
naufragi, quo squalidiorem heroem nullum unquam vidit scena tragica *). Prima
autem verba, quae personatus hic profert
Menelaus, in tragoedia sunt Teucri ^);
sequentia aut aliunde sumsit coniicus,
aut ipse

finxit.

872. Zan;
eet
xa\

in quem animadveriam equidem ^).

Dionysus quod queritur in Ranis:

ttij)

Sic

yovtfxov 6s nottjtijv av

Silauo^

optativi

fimilid

quae negantis sunt potius quam rogantis:

(= uon

esse arlitror, ovx

ov/

tiJQoig ett

uitwv

id etiam

tiv,

Zattg (jTina ytvvaiov Idy.oi

sic

poterat dicere per interrogationem

Yovi/iiog 3h nottjtljg tlg

*),

tattv itt, uattg xti.

nemone hic est qui

Iiospitio excipiat nautam mari fractum ?
874878. Apud Euripidem Meiielao
Noster locus vertatur

anus ianitrix respondet:

olxti

usus in verbis Tliesei Sophoclei:

iatlv uv y' ^Y"' H'f^atfil tt
tlg not

quis tandem est

av

dwjuat, jl^iYvntog dt

laua: ^tyuntog;
foj, ot

ninXuix

JJijwttvg
y'!-

exclamat

tad^

Dein Mene-

di

Suattj-

ana!").

874. noiov] vid. ad Ran. 529.

875.

VII

tdi

edj]

vid.

ad Ach. 905.

876. locus simillimus est infra

**).

Haec

^) Eur. Hel. 68.

Cf. Ear. Hel. 561, 1085, 1220 et vid. ad Ach 412 sq.
^) Eur. Hel. 460 sq.; ubi n^iotion
*) Ran. 96 sq.
Soph. Oed. C. 1172.
^) Vs. 1102.
rdd" iart scribit Kirchhoff (oll. nostro loco.
1)

')

THESMOPHORIAZUSAB.

114

ETPiniJHi:.
7totttv

de jjro^av elGSKekGa^ev 6Ka(pei'^^

RHJEZTHE.
Atyv7txo V."

ETPiniJHS.
8 vGxi/iv

,,(

oi

g^

a^a/"

enXcoK

7t

KPITTAAA.
XI

Tisid^ei

880

xovxm

krjQOVVxi XriQOv

KUK&q

x6>

ccTtolovfievG),

&e6fiocp6Qiov xovxoyi.

ETPiniAHS.
avxbg de HQcoxevg svdov sSx

i)

i|(07ttog;"

ca

^eve.

KPITTAAA.
o-^x ieO^

onoag

o\)

vavxiag IV,

aqa] jtenXivx^ aqa Eur. Hel. 461 (sed nsnXtox6ta vs. 532), ntnXtuxaiuiv

878. 7tinXo)x

B. Matthiae Dindorf Blaydes praeferunt -nXtv-

(cf.

Ean. 204).

Brubach] t& R, t&ds t& Bentley (quod contextui parum aptum

est pronomen), tSi xaxSi Scaliger, to fiiXe t& Brunck. Cf. Pao. 2.
880. @sanocpdQiov'\ vid. ad vs. 278.
879. toutw

tSi

autem quin de
est

simile

claro aliquo viro

satis

dubium; itaque veri

significari Proteam Epiclis

dicantur, non

est

880.
vid.

881

filium, qui strategus fuit annis 432/1 et

431/0

').

efficitur

nostro autem

loco fortasse

anno 422 mortuum

praestat non urgere

877. tiaixiXaafitv

goediam haec spirant; de

vid.

esse,

sed

numerum annorum.
axacpsi'] meram traaxdtpsi

voce

ad Ach. 541.

878.

(u

duottivog, ol

/niaQ&tatog,

tv

./]

item in Vespis

vnodsdvxsv !

^).

Causam

adiectivi indicat exclamatio, cognati igi-

tur sunt loci ubi olog id

valet

886.

nelaus;

quod

int\ toioCtog

cui

ianitrix:

verba

de

jj

Dein

tYrj;

nottQov ixtig

integra sunt serEuripi-

memoriter
nou

6'

comicus,

afiferens.

Sed

^ati; n6tsQov

i^thniog;" probabiliter statuit

Cobet.
882. vavttqg

^).

879. xax&g &noXov/j.ivtp] vid. ad Vesp. 412.

avtou

suo huc invexit

tragici

'iat'

si

iattv

adiectivum vere

illum scripsisse:

hdov

av

ouv

Me-

;if9-ovds".

t6S'

ocQxti

dijt'

Quae

i^ihmov
^)

d'

rtou

iv d^fiocg;"

deum

ava^ ;" rogat

dvofitic^tig

naig

Menelaus:

Apud Euripidem

oixoig ovtiv

fivtjfia *),

'l

177.

tovtoYQ vid. ad Ran. 965.

vata,

Sosias de sene sub asini ventre latitanti

5)

iv

item Plut. 517;

X^Qov]

XrjQovvti.

autem ad Ach.

Kti]

Cf. x^^^i simili

vertigine etiam laboras.

sensu dictum

^).

=>)
Vid. vs. 712 et
2) Vesp. 188.
1) Vid.
Thucyd. I 45 2 et II 23 2.
*) afjna, quod habet comicus, fortasse etiam apud tragicum est
ad Nub. 1158.
") Vid. Eur. AIc. 546 Med. 624
scribendum; cf. tamen Eur. Hel. 465467.
6) Vid. ad Nnb. 833.
Suppl. 1038.

THESMOPHOEIAZUSAE.
ccxovSag oxi xid^vriKS IlQCirsag,

oSrig y

enstx

115

sv8ov sav

iQcaxSg'

i^coniog;^

1}

ETPiniJHS.
alai, xs9vriKs; nov d' irviisv9r) Tagjca;"

885

KHJESTHZ.
jjTotf'

iGxlv avxov

xaKiGx

aQ

i<p

ff^f*',

Ka9i^fA,s9a.^^

KPITTAAA.

i^okoio,

nal i^oXsi ys toi /

oGxig ys xoXfiag 6^(ia xbv /Scofiov KaXsiv.

ETPiniJHS.
,,Ti

890

Cv d'd66sig xdsds rvfi^i^QSig sSQag

8ri

^cpaQSt KaXvnrog,

IfV-jj;"

ro

KHJESTHZ.
td^onat
yd(ioi6t nQcorsmg naidl Gvfiiisi^ai A.^og."

KPITTAAA.
t/,

o^brog

xaxddatftov, i^anaxag av tov levov;

navovQy&v Ssvq

avi^X&sv,

co

^svs,

&g rag yvvatKag ini KXonT] xov %QV0tov.

883. /J add. Scaliger.
885. Post ti&vrixe signum interrogandi pro puncto scripsit Blaydes.
887. *x(ixiar']
etc),

xttxri

xaxwat'

R,

xax&s lunt.

(xaxig vVelsen) xaxoig taq

Bentley]

889.

drj

885.

itvfi(iev9ri toKpip]

6s R,

dat Reiske,

verba tragica

887. Et aniculae dictio supra

iam

assurglt;

habent

enim

').

soccum
vaticinii

pessima qnaevis imprecantis: xax&g

oloiaS' !

rovSe

dleta&e

d'

fjdtxrjxdtef

tiv av6Qa

^).

ipsum verbum 9-<iaaetv poetidictionis ^), et obiectam internum

889. Et

cae est

ys

tot

R] y ?< Dobree (ut Plut. 608

Meineke Cobet Dindorf.

quae vocula a dictione tragica est

aliquid eius verba, ut Philoctetis Argivis

||

i^oXoio xit^oXsT

?6Qas, ut initio

tlvaf 7to9'

idQag

aliena.

Oedipi Regis Sophoclis:

t<!ca6e fioi &o6cl^ete

.; *),

891. Cf. Eur. Hel. 62 sq.

893. livriX9ev] vid. ad vs. 585.

Virum esse et huc irrepsisse

causam fraudis eam esse sumit

894.
scit,

qnae sola ei videtur veri similis. Dicit

autem t6 ^jf^uacov monilia ceterumque
mundum muliebrem ^).

1) Eur. Hel.
=>)
1245 Soph. Ai. 1063.
) Soph. Phil. 1035.
Etiam Vesp.
*) Soph. Oed. R. 2. Of. etiam Eur. Hel. 530.
1482; vid. ad Ran. 1515.
6) Vid. ad Ach. 258.

116

THESMOPHORIAZUSAE.

KHJEZTHi:.
895

,,^dv^s roi&fi6v a&ixcc cclXov6a

i/;dy(a."

ETPiniJHZ.

KHJESTHS.
&0v6i/]

,,avfYi

JT^corirag."

KPITTAAA.
To)

fid
1

6v

d'

&(a,

Mvxt&iov raQyriXTod^sv.

KQixvXXd y

^r]

Ttavovgyog.

sl

KH^ESTHZ.
6it66a xoi ^ovXi kiy'

900

ydq yafiovfiai

,,ov

7CQedov6a

KaGiyvi^xa) noxi,

6a)

MEvikscov tbv iv TQoia noGiv.^^

ETPiniAHS.
,,yvvai, xl lnag', GxQiipov dvravytg x^Qag.^'

KHAEETHE.
(caput reluctanter nudans:)

,,ai6ivvofiai 6, xdg yvdd^ovg v^Qi^fiivri.^^

895. (iav^s

895. Vere

quem non
e

tragicus hic

ad

jiav^eiv vid.

ovx

natiJQ

/itato;

^).

ut alibi

xpoytii ^)

pau^sig vVelsen.

toiifiuv

est trimeter,

sumsisse.
173;

vs.

i)^''

requiritur,

De verbo

locutionem
dQd^ibg

aif

Dicitur

toOde

autem

[iaXleiv

rendum
901.

ittt/Ltifiaiv idkkeiv'').

sq.

vei-o...!

/.tcc

ei /<>)... ys]

tu) &euj,

1)

940,
^)

supra

Quod

y.atvi]

*).

casta et pudica manserat

Helena, quae vae

illa

6oxiJ3

nqoSoiid

ifiltv

noaiv ^uvdxpai nuXe-

fiov "EXXi/oiv fteyav" ^'^).

903. Felicissima haec dictionis tragi-

cae in re ludiera est imitatio.

Vid.

ad Ach. 905

et

ad

Nam mu-

lierem luctu oppressam et impotenter

furentem genas unguibus

Eur.

saepe

est quae-

Eq. 18G.

vid.

immo

ut

nominibus

miserae mihi!" clamabat initio dramatis:

896. xaxoQooS-oOaa'] vid. ad Ach. 577.

897

flngitur,

^).

Nempe

Euripidis

>iakXeiv (p9'6vca "), xaxoig *),

aitla^), yaxoig eXaiivetv''),

ergo

locosi nihil in his

ti

atb-

Certum aliquod matronae nomen

898.

'

Admetus patrem

awfia adhibet e. g.

increpans:

R,

tdv i/u6v B.

finxisse videtur comicus, sed

dramate aliquo

i/itiv

fiaD!^atov/itdv

toijfj.ov\

GHermann]

901. tdv

Alc.
vs.

636; item Heracl. 89, 528 Soph. Oed. E. 643.

^) Soph. Ai. 1244.
^) Eur. El. 902.

146.

De hac voce
Soph. Trach.
Vesp. 232 sq.

) Vid. e. g.
') Hom. v
142.
6) Eur. Alc. 676.
i)
Eur. Hel. 54 sq.
opinati sunt Bergler et Fritzsche.

sibi lacerasse

^)

^)

THESMOPHORIAZUSAE.

117

ETPiniJHi:.
tovrl xi l&xiv

acp cce Ccc x ig xo

& &Eolf xiv ofpiv siaoQ&;

905

% i"

fi

xig

yvvui-^^

sl,

KHJEETH2.
avxbg

,,6v d' sl xig;

nal e^ ^Z^* Xoyog.^^

yccQ 6s

ETPiniJHE.
'EXXrjvlg el

x ig

'q

inixooQ ia yvv^;^^

KHJEETHE.
aXXa Kal xb

XXrivig.

,,'JE

bv Q'iX(o nad^e tv."

ETPiniJHE.
f^EXivy

910

ofioiav

a'

(idXiOx eldov, yvvat.''^

drj

KHJEETHE.
Mev sXeu) oe xat e%
ETPinUHE.

^y* ^^

UQ OQ&ag avSQa

s'yvG)g

x&v

6v6

lcpvoav.^^

xvisOx ax ov.^^

907. Apnd Euripidem excidit, ubi nostro loco collato restituit Markland.
Choephoron initinm e nostri fabula Ranis tantum cognilum (Kan. 1126 sqq).

909: /Ltdhar

ilSov^ /jdHidy tdov R.

Mevilaov ooa

910. *MtveXf<j) ae tw]

Apud Euripidem

hiuc alienum.

etc.)

Suid.] d(pvwv R.
ix<" tl

9><"

Nimis audax

II

ex Eur. Hel.

(cf.

1.1.

Hel.

aperto

vitio,

est Kusteri suspicio,

ex his verbis effecerit quispiam

'),

nisi

repetuntur

Menelai tragici verba: ntUov

rite

dti^aaa aov

nQoari9tii"

tt

eet

e verbis

oifjiv;"
Yiivai,

^).

ixnkijitv

Versus

Teucri:

a)

et Menelai: tig

nQoadsQxo/uat;"

tryon adspecto

Hercale

''),

d<paalav

905 conflatus
dtoi, tiv
tlv

ii;
cf.

rLipsvysi.i;

>]fiiv

tldov

SifJiv atjv,

etiam Amphi-

quem mortuum putabat

&(paoia 6t xui

siu'

*/ei"

*).

Dein

ys

Zoa y
o\

reponeudum

\\

(Pac. 857
icpuwv schol.

esse yi o' ovd'

ix taiv diipvair [icpvaiv).

906912 verbo tenus ex Euripido

vs.

improbum senem loqni, cui novacula modo barbam abstulerit.

901912. Versus 904 partim refert
de/iia;

nam

564 est MtMldva

Aesch. Choeph. 91 etc.) pro

sciat

w;

Cf.

''j,

quod versui 910 de

nisi

suo aliquid adraiscet

autem

est senex,

affinis.

Perridiculus

quem novacula impe-

per genas ducta alteram fecit Helenam; nec minus ridiculo novus hic
Menelaus e foro olitorio" dicitur oriundus, significant enim ta icpua sive
lavendula ) locum ubi veneunt illae
herbae, quas cura aliis oleribus mater
tragiti olim venditasse fcrebatur
Tii

Idxava Lys. 557

^).

Cf.

^).

Cf. Eur. Hel. 1089.

^) Eur. Hel. 550 sq.
) Eur. Hel. 72 et 557.
'^)
Eur. Herc. 515; praeterea vid. Iph. Aul. 437 Hom. F 695 J 704.
Eur.
Hel. 558, 561566.
) Redit vox fr. 560 Theophr. Hist. Plant. VI 6 11.
') Vid. Eq. 19 supra vs. 456 et ad Ran. 840.
8 3 VII 13 7.
) Praeterea vid. ad Ran. 1068.
')

*)

118

THESMOPHOEIAZUSAE.

KHJE2TH2:.
00

XQOviog iX&cov

Xa^i

Xae

jttc,

[is,

(T^g dccfiaQXog elg

liqag!

nsQi^aXs ds %SQag.

itoGi,'

(Inter se amplectuntur.)

915

as KvOo).

^rpsQSf

^Xa^mv xaiv

anays

anay

ft,

anay

anays

fis

jravr."

KPITTAAA.
nXavOsx
oGxig c'

ana^si, xvnxofisvog

aQa,

xrj

vij

xm

&S(6,

XafindSi.

(Face correpta Euripidi minatnr.)

ETPiniJHZ.
av

xrjv

ifirjv

yvvaina nooXvstg

ifis,

TvvdccQsiov nai6\ inl ZnaQxrjv aysiv^^

jjTijv

KPITTAAA.
920

mg navovQyog navxbg slvai

oi'fji

doxstg,

(lot

nal xovds xig ^v(iovXog. ovn ixbg ndXai

rjyvnxid^sx
912.

slf

oSs fisv dcoOsi Stnriv,

dXX^

x^Qui Eur. Hel. 566] iax&qag R.

914. nsQl^aXt Bisetus] -(iaXXe R.

918. xalLvsis] -aeis Cobet, eed vid.

comment.

913 915. Animi penitus perculsi indicium est metrum dochmiacum ^); sunt
autem vere Euripidei hi dochmii, quippe
brevibus syllabis compositi

toti e

ratisque imperativis

Xa[ii,

^),

Ite-

anayt" men-

perturbationem testantes
proxime
autem appropinquant ad verae Helenae

tis

'),

verba: 'iXapov
neqL

r'

itaixiva

initaaa x^Qa

ndatv

(fiXiov iv

iftdv,

(plXai,

naxQa

tpXoyl

(faga(p6qia" *).

item

yXa^ati

aqa

to)

917. oatig

&s(h\ vid.
.

ad Eq. 1107.

mulier irata
yvvalxa

ad Ach. 905.

dcnd^et] vid.

fidxfi;^),

916. xXavaBtat aQa"]

vi]

ad Av. 369.

tfj Xafinddi] singulae mulieres facem

huc attulerunt ^j; nunc Critylla sua,
quam prope aram posuerat, correpta
personatum repellit Menelaum.
De
scholio ad hunc versum vid. ad Lys.
12171220.
tune me repelxcaXvei?
918. av
;]
Praesenti tempore ita utitur
Usi'

Pac. 532. Praeterea vid. ad Ean. 178.

et

ut

ianitor

Chremylus

oiix

922.

iiyvnti<!i!ltte\

^).

Eanis: xal

(peiiyoiisv fxlav; ').

921.

mini

in

in Pluto: avdQe dvo

itoi\

vid.

Imperfectum

ad Ach. 411.
Aegypto loqueba-

de

ita est

nsurpatum

) Cf. Hel. 176

Vid. ad Vesp. 730.
178, 694 sqq., Or. 149 sqq., 162 sqq.
etiam ibidem
*) Eur. Hel. 627629; vid.
3) vid.
ad Ean. 1336.
') Plut. 441. Vid. ad
5) Yid. supra vs. 280, 665.
) Ean. 607.
vs. 650.
8) Vid. vs. 878.
Av. 369.
1)

etc.

119

THESMOPHORIAZUSAE.
6 nQvxavig

TT^offi^^erat yccQ

j^ro

To|oTijg.

ETPiniJHS.
(olam anu ad aodalem
TOUTt itovrjQov.

:)

vTtanoTiivrjxiov.

aA.^'

KHJESTHS.
925

5'

iyo)

6 KaaoSaificov xi Sqco;

ErPiniJHZ.
i]6vxog.

(jiiv

o^d

yuQ nQodcoGo)

i)v

(17}

nQolincoG^

o^idinox, i^vnsQ ifinvio),

o'

at fivQlai

(lE

(lyiiavai.

(Abit.)

KPITTAAA.
abeuntem

(irridens

avxr}
(Prodit

(lev

(irjQivii^og

r}

:)

ovdev eGnaaev.

prytanis, quem comitatur sagittarius arcu flagroque munitus

et

tabulam ligneam gestans.)

926.

a"

oudinot']

ovdirtoti

Elmsley, ne anapaestum aperiat

huc non pertinet, quoniam

in

unam vocem

coaluerunt

6i.

Sed lex

ov-Si-note.

illa

Eccl.

Vid.

1011, 1076.
927. nqoXlnwd''^ nqoXtlnwa' R, 'mXinwa' Blaydes (vid. Av. 1106 sqq.), cui coniec-

turae non favet additum nvqioi. Cf. Av. 1558 et vid. comment.
928. Mulieri

tribuit

recens

manus

in

B, librarius solam dedit paragraphum.

dabat Brunck, Euripidi Lenting, quibus iure oblocutus est Fritzsche

Vesp. 174 aq., est enim irridentium haec locutio.

Affini

ut saepe post

a(ja

De termino

taiif'

a^

fiyvnti-

supra
VB. 617 et ad Vesp. 609. In proverbio
erant malefici Aegyptiaci ^); quae causa
a^ttt!^).

effecit,

nisi

fallor,

-i(d)ftv vid.

ut lepida

quam

ex

Herodoto novimus fabella orientalis de

fure regem callidissime fallente in Aegypto locum habuisse crederetnr.
924. vnanoxtv>}tiov'] vid. ad Eq. 20.
926 sq. ijyrttQ i/unviai,
^v firj nqoUrtmai] de verborum structura vid. ad Lys.
1183. Looatio rivntQ ifinrio}, dum quidem
|

spirare potero
C^t}v

(irixiti

tragicum

idem

'j,

similia

et

valet
^).

deficiat

citius

coll.

quod:

Scilicet

quam

T]

vita

callida

artificia ^),

tov y^Q ttxviCttv 6 nvQa/novg

iativ

^).

ai/tov

Verbum

arte habet, est

vulgus

enim

hominnm

nQoXtnilv

8ua

dictionis poeticae

^)

dicebat xatalintlv aut

irttXtrtiTv.

928. Proverbiali hac locutione utitur

etiam

aervus

in

artificium ridens
est

^).

Vespis

irritum

senis

Arte autem cognatum

mancipii Plautini verbulum:

nun-

^) Cf. Aesch. fr. 312 Theocrit. XV 48.

ad Vesp. 183 Nub. 319.
de Nat. D. III 40 94; item Plat. Apol. 29 d.
<) Vid. ad Ran. 177 et
') Apud
ad Lys. 696.
*) De voce ^ttjxavais vid. ad Nub. 479.
)V8. 94.
nostrum nonnisi Pac. 116 Av. 1558 Thesm. 323 redit.
^) Vesp. 175. Nos: kij
heefi alib gevangen (praeter coenum nihil attraxit).
1)

')

Vid.

Cic.

120

THESMOPHOEI AZUS AE

SCENA VIGBSIMA.
Affinis, Critylla, Prytanis.

nPTTANIZ.
08

6 JtccvovQyog, ov sley

sad'^

KXetG&evrjg

rjiitv

(Ad captivum:)

930

ovrog, xl nvnxeig;

(Ad sagittarmm

:)

StiGov avxbv elcdycov,

TO^OT

03

iv

Gavidt, %al eiteix

xrj

iv&adl

GxrjGag cpvXaxxe, xal itQ06ievai firjSeva

aXka

TtQog avvov,

e'a

nai^

TtQOGiT]

7]v

xrjv

iidsxiy

eyjav

rig.

KPITTAAA.
vri

934.

quam

dij

Dobree]

In alteris
stratus

non fallar ^).

Thesmophoriazusis spe fru-

e.

i.

isto artificio

quia

iiescio

dicebatur

Xvy.o;

/arelv" sive inhiare lucello praerej^to

ti xvrtttii]

ductum
dijarjg.

tuit;

avxov

6>]aov
illic

item Eq. 1354;

Quod

nam

gravissimas

in

1.

iloayiM\-\

staayc

liga,

senia

e.

i.

vacuanda

tia

non po-

partea vel

aic

mox

^J

sunt eius

Praeterea

est scena.

alJatae, ut

perimatur.

Eodem

Artayctes Persa:

supplicio atfectus est

ob Protesilai fanum

quam

e cruce in littore

suspenderunt *). Praesertim vero

conferendus est Prometheus Aeschyleus,

fixa

manus

cuius

pedes aliquo artificio, quod dissimulari

non posset si tabulae ille coram specaetua

ministris publicis

aliisve

sub dio suspenaua miaere inedia aitique

plicantur, haec clavis affiguntur rupi

fieri

sustentandi

tatoribus alligaretur.

dvriQ

vel

agens ne suspenfcus

nimis fatigetur,

Sr\

inius ab-

dtjowt

scena apte

histrio

vvv

tabulae ligneae,

praeterea vid. ad Yesp.

rog

violatum Graeci vivum paxillis affixerunt

^).

929. Cf. vs. 654.

930. outo;,

R. Cf. Aoh. 327, 346 Plut. 800 etc.

cJ^r'

hercle ex ista nassa ego hodie escam

petam,

Ai

in fine

De

parpraesentis usu vid. ad Nub. 1212.

931. Sacrilegus manifestus alligandus
est tabulae hunc in usum a sagittario

ticipii

latera pedes vinculis im^).

Plura exempla in promptu fuisse priscis

interpretibus

dixeris

collato

scholio:

nTtQog aaviaiv ideafisvorto noXlaxic:,

KQatlvog driXol"

^);

u>;

xai

sed Cratini haec men-

quo tendat dici iam nequit. Simili

columnae Melanthium alligat
Telemachus in Odysseae exitu ^J, Ulixem
Aiax in draquem quidem putat
mate Sophocleo^).
934. naV ijv nooaitj n;] i. e. idv ttg
tio

consilio

nqoairj, tovtov {tuv n^ioaturta)

naU.

Plaut. Mil. II C, 98, je ne donnerai jjas dans ce panneau.

^) Ar. fr. 337.
Vid. vs. 1027, 1053, 1110.
*) Herodot.
VII 33 IX 120.
^J Vid. Aesch.
Prom. 15, 5262, 7176.
) Schol.
ad vs. 939 sq.
?) Hom. x
173177,
^)

')

192200, 474477.

Soph. Ai. 105110, 239242.

121

THESMOPHORIAZUSAE,

935

oXiyov

a(pH\ex

fi

avtbv

iGTioQQcicpog.

KHJEETHS.
cb

TtQvxavi^ TtQog T^g ds^iag,

(secum:)
T^VJtSQ

Koikrjv TtQoreivEiv, ccQyvQiov

Qaiv

'^ccQt.Gai

xi 6oi

'^(^a

iqv

cpiXsig

8i8m,

rtg

ano&avov^ivo).

ri (loi, xaijteQ

Qia 03 [lai',

KHJESTHE.
yv^vbv a.ito8v6avra

940

KiXeve n^bg
i'va

yikmra

xrj

Gavi8i 8etv xbv xo^oxrjv,

yiQav avriQ

iv TiQOKcaxoig %al (lirQaig

(17]

TtaQi^/^o)

(is

roig noQa^tv eGriiov.

nPTTAmz.
e^ovra ravr

e8o^e

^ovXf] 6e 8etv,

xfi

iva roig naQiov6i d^Aog

939.

^^apifrw.uat

aol xcQioOfial ti).

Porson
Cf.

Nub.

^'''^^''oiuat

rjg

navovQyog av.

R, /atJioDfiai Centley (non recte, niei Bcribatur

87.

942. rofc] ys tut; R'.

944. TtaQiovai Brunck] naQovai R. Cf. Yesp. 623.

Improbum islum Aegyptium"

935.

941. Crocotam certe mitramque ab

Agathone acceptas ^j ponere liceat sibi
precatur. De numero plurali contemtus
indicio vid. ad Av. 484.

designat nomine destimto ex arte hu-

quae in papyri linique patria

Aegypto fiorebat '). Quod nomen praeterea quandam praebet notionem fallaciae, sono enim in mentem vocat cotburnatum epitheton i.n]X"^o()qaifov etsimilia.
936b sq. Cum his verbis, quae clam
senatore secum mussitat captivus, cf.
Eq. 1083. Ultimum hemistichium etiam
Nub. 98 legitur.
939. ti aoi xa(jiow/.iat] cf. Nub. 87.
939l> sq. De verborum structura vid.
ad Vesp. 429.
miliore,

942. Viacera

pracbere, id omnino non ferendum

AbsoJuto dicitur iattav cenam parare^),
eui mente addi potest avtoin; e contextu
iis

petitum. Est autem nunc hoc verbum

se

')

Recte schol.

vs.

cf.

irridentis;

iQaytataii^)

Vid. vs. 253, 257.

nam non

cenam struunt

Ut Eupol.

ita sole-

Curialibus vel

bttofioipuQta iatiav^)\

vero oiwvotat SalTa naQfxti

alii,

noster

).

fr. 116.
*) Isae. III
'")
318.
Vid. fr. 408.
) Cf.
5 Aesch. Suppl. 801 Tiraoth. Pers. 150 Horat. Epist. I 16, 48.

^)

Thesmophoriazusarum alterarum

1028 Hom.

ipsum

bant

80;

corvis dilanianda prae-

bere durissimum sane; sed etiam risum

^)

fr.

122

THESMOPHORI AZUS AE

KHJEHTHS.
945

laTtJiccitaLd^ !

xovx, e6t

ilnlg ovdefiia GcoxriQiag.

er

kqokco&\ oF siQyaGat,

(Scytha affinem intus abducit, abeunt prytanis et Critylla.)

KOPmAIOS.
ays vvv

UTteQ

Jtaiacofiev

'^fietg

ivddde raiGi yvvai^ivj

vofiog

oxav OQyia Gefiva &eoiv leQatg mQaig ave%cofiev, aneQ xal

HavGcov oi^exai nai

950

noXXaKig aixotv
elg

ix,

vrjGxevei,

x&v wq&v

xag coQag ^vvenevxofievog

xoiavxa

fiekeiv

eavx&.

&<xfi

XOPOU.
OQfia'

xcoQei

945. lannanai&^^ iattatati^ (ut Eq. 1) Bentley, fortasse recte; vid.

309 Soph. Philoct. 746, 754.
946. ^ar' Bentley] ^ativ R, vid. ad
947. nalaw/isv

taiai\ niauintv

tamen Vesp.

Nub. 214.

raig R.

948 et 950. 9soIv et avtotv] 9eaiv et aitalv R.

952.

fieUsiv R.

/liXeiv'^

953. Post

xcliQst

fuere qui semicolon ponerent; sed vid. Ran. 872, 440.

945. oV stQYaaai!^

947

mina

1000.
laeta in

canticis quibus

manes mystarum

948. ieQati SiQaig]

Eleusinium
Nub. 310.

cf.

dtvexiDiuev] celebrandi,

nunc obtinet verbum

dictione poetica aXQetv

949

952.

colendi

"^),

^)

ut

^).

alibi

et igaiQetv

in

*).

Quod mulierum proprium

ieiunium

sibi

contingat", iJ-bv xaxbv Itntpayan&v

scilicet.

mine

De Pausone pauperrimo

vid.

ho-

ad Ach. 854; subsimili autem

in

Avibus verba de Olympiis

esurientibus:

ihaneQel

atevofiev ieiuni

sumus quasi Thesmophoria

ageremus

sensum

annuum, id agit etiam

Fauson, et tanta quidem" chorus ait
religione agit, ut saepe nobiscum ^)
Cererem Filiamque oret ut alia ex aliis
Thesmophoria plurima sic celebrare
est

Promethei

in Ely-

sio imitantur pervigilium

quidam Eq.
12681273. Praeterea conferenda sunt

cantico ridetur Thumantis

Av. 323.

cf.

Sequuntur mulierum carhonorem deorum, similia

950.

&eaiito<fOQiotg

vt]-

).

t&v uiQMV

iy.

nos: van jaar

el;

titg

tot jaar. Vid.

eoga?] item
ad Lys. 391

Nub. 562.
953 958. Consertis manibus feminae
in orbem ducunt choream,
evxvxXov
quod simplex vetustumque
XOQeiav '),
genus saltationis in Achillis olim clipeo
repraesentavit Vulcanus ^).
953. oQ^a' /cu(i( xovtpa noaivl item
chorus in Ecclesiazusis: i/u(ia' ;^dj^ei ^j.
De obiecto autem interno xovtpa vid. ad

Lys. 1304.

) Ran. 372459.
^) Item Hom. r 111 Soph. Ai. 212 Oed. C. 674 Eur. Hec.
123 etc; cf. nostra Aoog houden, stellen.
^) Vid. Ran. 377.
*) Vid. vs. 981.
^) Ad %vvenevxi/ievog supplendum esse i]^iv recte observat Blaydes.
) Av. 1519.
') Vs.
968.
8) Hom.
^ 594; vid. etiam Aesch. Eum. 307 Eur. Herc. 689

Propert. III

3,

42.

Eccl. 478.

123

THESMOPHORI AZUSAE
novcpa TCoGiv^ y,

955

xvkXov!

elq

n&0a!

Z"?^ dvvaTCrs xstQal Qv&fibv yoQeiag vnays

^aivs KaQnaXifioiv nodoiv^ i-

niGKonsiv ds navraxrj av-

xXovGav
XQ^i

ojjifia

%OQOV KaTaGraGiv.

Stropha

959962).

I (vs.

jwa s Kai

960

yivog ^Olvfinlcov d-e&v

fiskns Kal ysQaiQS cpoavrj

naSa xoQOfiavst

rQonco.

Antistropha I

963965).

ei

(vs.

ds rtg

nQoadoKa xan&g

965

iv csQm yvvai%a

iQstv

fi

ovGav

avdQag, ovx OQ&mg

Epodus

q)QOvet.

966968).

I (vs.

ccXXa XQijv,

in

(Bj

SQyov av

ri

Kaivov,

955. xuQi avvartte] /pl .a^ivanis Dobree, /pl ^iivams Reisig.

966. xQtiv Bothe] X9>1 R (cf. vs. 662), XQ^ i"' Meineke.
967. d)j in" Enger] SiarteQ R, StarieQ ia" Fritzsche, olaneQ

av

ti

955. Crtay naaa']

naaa etiam infra

nag

GHermann.

Cf. vs. 985.

||

xaivdv] avtixa Reiske.

')

incedite

et

omnes.

Sic

961. /usXne

saepe masculinum

2).

959.

nisi h.

xatdataaiv]

xoQ'>"

Quemadmodum
unde ductum

chori

1.

verba poetica.

legitur in poesi comica.

962. naaa]

orhem.

dici solet latavai xoqov

xal yepatp*]

Infra niXneiv bis redit^), yeQaiQeiv non-

^),

cf.

vs. 955.

XOQo/uaveX tQdnm] sacro

illo furore
deorum cho-

priscum nomen Stesichori, sio custos Aeschyleus signum optatissimum capti Ilii noXXwv xoQ<"y xat6ataaiv portendere ait *), saltationis

ream ducentes. Cf. fj^to^a')}? Av. 1096.

966 968. Sed ante omnia sistenda, co-

inslilutionem (t^v xoQoataaiav) significans.

aliud

Noster vero chorus locum dicit ubi chorea instituitur.

strophico melius

i)

372.

Vs.

962
3)

correpta, qui decet in honorem

est

et

986

Yid. Nub.

hibenda

saltatio

est

genus

circularis

saltationis,

^).

In

quod carmini

conveniat, chorus se

componit laudes deorum cantaturus.

^) vid. ad Ach. 204 Ran.

(?); praeterea vid. Eccl. 501.
271 Av. 219 ete.
*) Aesch. Ag. 23.
*) Vid. etiam Av.

949 a Polacio emendatus,

Cf. vs. 954.

124

THESMOPHORIAZUSAE.
TtQ&rov simviiXov loqEiaq
evcpva ar^qGai ^dsiv.
Stropha II

969976).

(vs.

EvXvQav

TtQo^aive 7to6i, xov

970

(leXnovGaj xal

avaaaav ayv^v.

"AQrefjiiv,

XatQ,

'EKfxeQy, OTia^e de vIkvjv.

0)

"Hquv

re rr^v reXeiav

fieXipoo^ev,

975

ro^ocpoQOV

rrjv

eiKog,

coGTteQ

naai Totg lOQOtGiv efntai^et

ij

re %ai

KXfjdag ydiiov (pvXdrret.

Antistropha II

977984).

(vs.

'Eq[17}v re Nofjiiov avrofiat

Kal Tlava, Kai NvfKpag cpiXag,

eitiyeXaGat nQO&vficog

980

raig 7)(iereQaig laQevra ypQeiatg.

968. ii](pva\ evcpv)j K;

Nab. 107} dedit poeta?

cf.

Nub.

76.

||

ecquid *ax^aai

atJjaai']

(i.

e.

navaai, vid. ad

969. EvXvqav^ iXvQav R.

'iijttifp/] -gQYs R, quo servato multi
binos versiculos dirimentes verba x^iQ"

972.

980 scribunt

vs.

975. xoooiatv i/unai^si RJ xoQolai avtunaiLti Meineke

969. EiiXvQavl

theton

mino

cf.

-Qa pro -pw

972.

supra xQvaoXiJQag epi-

de poeticae dictionis ter-

et

^),

vid.

^)

verbum

(inaLe]

ad Eq. 1331.
poeticum apud

tj/nsTefjaiai

pro

-aig,

in

et ratg /o((*ia(,^

tlxtjv

(cf.

Pac. 816 Soph. Ocd. R. 1109).

autem praepositio eam habet vim

Iv-

quam

in versiculis Euripideis, ubi bac-

chae dicuntur lascivire

ih;

/^.o-

ve^iiybg

iunai^ovaa Xei/uaxo; adovatg

oaig

^),

i.

e.

nostrum nonnisi
973.

tijv

nuptiarum
ijv

in ficto oraculo redit

Protiudam

teXeiav']

sive

tei.si

itXt]6ovxov

sa;ro

mox

ut

tuiv yafj.(i)v telovg. Cf.

^*).

quae

*),

praeest,

^)

dicitur

>j6e(o;

toD

ntioteleia sacrificium

naii^ovaa iv

fit

975.

ante nuptias

jfo^iorfft'

intermiscet

se,

innaitei] choris saliantibus

adest

').

Verbum

naOleiv

de saltantibus nunc dicitur, ut saepe

1)

Vs.

315.

Poll. III 38.

2)

^)

Cf. eiJXvQog

t(ov

,9ai.(lc/n(uv

^^),

verba chori Eu\

(piXtd-

xhjdovxov celebrantis

'^).

981.

Advocantur etiam montium

lucorumque numina Mercuriua Pastoricius, Pan,
cf.

vs.

Nymphae. Cum

ultimis verbis

314.

*) Recte sic schol. et

^) Aesch.
Ran. 397.
^) Eur.
Cf. vs. 795, 947, 983 Pac. 816 etc.
") Ear. Hipp. 539 sqq.

Ran. 229.

Cf. teXo; (sic Meinelce

^) Cf.
Ag. 65.
Pac. 784.
i")
Bacch. 866 sq.
Vs. 1142.

^),

cf.

ripidei ^'Eqwta tov tug li(pqoditag

977

^).

i.et,u(jjvt.

976. Infra y.Xtjdovxog dicitur Minerva

praesertim autem

quod

^f^oipfij

pro

^)

Eq. 200.

neJl.og)

ioQttjg

THESMOPHOEIAZUSAE.

%ccQiv ypQBiaq.

diTtXiiv
7tcci6co(isv,

d)

125

yvvaixsg, olaTtSQ vofiog'

vriGrsvofisv 6s ndvtcog.

Epodus

985

sia, jraA^

cckk

985989).

II (v8.

avdGxQscp

a^

ypQSvs nao'

Tjyov ds navrog

6v, KtGGocpoQs

svQv&fio) no8i'

a)dfj.

mSs

dsGnot

BccKji^sis

6s ncofiotg

iyo)

6S q)lXo%6QOl6L ^sXipo).

Stropha III

990

cuif,

ca

(vs.

Jiog

990994).

(j-u,

BQOfiis, nal 2s(jLskag nai,

981.

f|aj(e]

UaQXi Meineke.

982. x^Q^* Bisetus] /((latv R.

984. vtiatevoiucv Bentley] -w^cv R.
985.

ndW

?flt,

Blaydes] ttan&XX B, bV in

non male (ut

lunt.

aX/C

967 PJut.

vs.

316), sed vid. Lys. 1304, 1310 Ran. 315.

986. x^Qivi Blaydes]

ignotum

aliunde

quis

TOQveve Bentley (cf. vs.

990.

981
sensu

supra

ye.

De verbo

sq.

usurpato
vs.

^ytb

'

tyiov

Idem

eelehrandi

saltatio.

vocis /iptroj usus est Nub. 311.

Proprium
Pollucem
aliena

cuiusdam nomen
apnd Hesyehium et

saltationis

fuisse dicitnr &inli]

'),

sed ea obsrrvatio aut hinc

aut

est,

si

ad nostrum

locum

IV 105.

*)

-^)

Ecphant.

Cf.
fr.

diJ'
\

avrui

avro;,

ov

celebrantes decet Liberi invocatio.

985. Ttuii] vid. ad Lys. 1304.

Poli.

tavrijq

986. Post motum in orbem canticum

magis placidum, post hoc laetum hyporchema, quo omnes et cantant simul
et saltant ^). Sic in laetum xw^tov, quem
ipse ducit Bacchus "), excurrit saltatio
mulieram, vel potius choreutarum Liboralibus comoediam agentium nam hos
magis quam mulieres Tliesmophoria
98G. naaa'^

984. navtwi^ vid. vs. 851.

1)

GHermann]
Side

pertinet, errori debetur.

Ant. 154.

scripsit:

w 6i6vvae R.

Ran.

cantum quem comitatur

dicit

avrb; &de

J xwjuoig xtL

i^alQtiv

ad

\\

discedeus vVelsen

377 et
918. DupUcem choreae gratiam
vid.

verbum
|(

6e

Baxxfi

schol.,

(h6i'iv"

381)

Alienum hinc

R.

traditis

w Jtbi av Enger]

evie,

Pac.

nA^lAmHJHN).

Blaydes] /
tbia^

velit

Longius a verbis

xtaaocpojf

54),

rljv

neque huic loco aptum;

sed carmina nunc canenda sunt, non pangenda.
*/ia'
conferre

R {nASAM^I/l HI

wJ/;] jlaaav wiSi\v

987. X
R.

R, toQwg xal TQavib; Xeyt

t^qtvB

(nisi

938990.
evte,

cf.

vs.

955.

Cf. versiculus

xiaaoxair

uva^

Ecphantidis:

*).

') Cf. Soph.

Soph. Ai. 699 et vid. ad Ran. 849.
3 (Cratin. 324); praeterea vid. ad Ran. 1259.

126

THESMOPHORIAZUSAE
XOQOig TSQTtOfJlEVOg

xar

Nv(i(pav iQaroig iv ^fivoig,

OQecc
00

SVl

co

evt

SVl

Antistropha III

995

SVOl,

ava^ji^OQsvav.

9951000).

(vs.

ds Gol nrvTtstxai

aixcpl

Ki&atQcoviog ^H^dt,
fiskdficpvXXd T

OQfi

ddSKia, TtsrQadstg rs vdnai ^QSfiovrat'

KVKlfp ds TtsQt as Ktaabg

1000

s^&JtsraXog skini &dkXsi.

SCENA VIGESIMA PRIMA.

(Affertur a ministris

quibusdam affinis tabulae ligneae

comitatur sagittarius.)

illigatns.

Quos

Affinis, Sagittarius.
T0!E!0TH2.
ivravrd vvv

ol[iS)^i

993. iv] abv (luv) vVelsen, sed

994.

5}

995. aoY]

avi (sic!)

cf.

GHermann]

(ivaxoqsvtxjv

nQog

alxQtav.

t-^v

Av. 1735.
tuiov'

tviov eioT ItvaxoQtiJasv R.

R, av\ Aug. lunt. Froben.

(!);

non minus ludicrum vitium

o

habet schol.
vs. 392.

II

vs.

910:

Evqi7ti6rii

xtvTttttai] xtvntX tt

998. nttQih[i)dtig

tt
I

Kltitoui oimv&g

Valckenaer, sed

v&nai Enger] xai v&nac

cf.

Jjv"

Praeterea vid. ad

[vi -ot).

Plut. 758.

nttQdidtts^R,

quibus servatis

GHermann

post nttqwdtig supplet nty&laiq.

1001 sqq. Scythae verba barbare corrupta et decurtata in R passim assimulantur

Graecae. Leguntur in R: Uttevatj 1002, dpats 1003, /naUov (metro invito)

dictioni

1005, -ov etiam 1184, 1188, 1194, 1198, 1210, yeQoiv (YtQov^) 1006, ntq 1007, ti (bis)
1083,'a&'^ 1092, (pevyeig 1093, -(?) etiam 1001, 1094 sq., 1120, 1123, 1135, 1187,
1193, 1198, 1216, tu) nqwxtoi 1119, HoniaSo 1124, "iva 1007, o\ov 1133, &g 1180,
1185, 1192, 1210, 1212, 1214, (bantq 1180, 1185, 1192, 666 1222,
1197, t&xiata 1214, yqav 1222.

oiix

ind^ati 1190,

av{n)^rivriv

993. iv]

995

sq.

cf.

Av. 1735.

Nocturnusque

tium
vocat

bacchas

^). De xtvneta&ai verbo

(pulsum resonare) vid. ad Plut. 758 sq.
1001 sqq. Per ceteram fabulam par-

clamore Cithaeron

')

Verg. Aen. IV 305.

tertiarum

iXkrjvi^wv

utar

tij (pwvfj,

est

sagittarius

2xv9r]g

ut Aeschinis verbis

2),
sed ita iXkrjvi^wv ut neque
adspirationem curet, quod non grave
peccatum, neque terminos verborum,

Aeschin. III 172.

THESMOPHORIAZUSAE.

127

KHJE2TH2:.
w ro^69%

6s

iKstsvco

TO^OTHZ.
(liq

fl

IKSTSVGl 6V.

KH^EETHS.
laXaGov xov

ijA,ov.

TOUOTHS.
aXXcc ravTcc

(Clavnm strenno

ictu

iyoo.

dpficj'

magis adnrget.)

KHJEHTHE.
nalXov iTtixQovsig 6v

xaxodfttjncov,

oi'ixoi

ys.

TOSOTHS.
1005

ftaAAo jSoiJAtg;

'sTi

(Ut supra.)

KHJE2TH2.
a.rraral.f larrarai!

An

1004. i/tixQovei? Aug.] -asig R.

*inexQovaag?

1005. lattatal Bentley] tattatal B, icTattatai Brunck. Cf. vs. 223.

graece balbutiens tantum, non loquens,

quid velit indicans magis

et

Non tam longe

cens.

Timotheus

quem supplicem

IV

aoi

xdjj

H9w.

natum docet

editor:

xal

tl

xal

TtQ&Yfi

vvv

ivS-ad^

^|e,

iti
I

Xotna

tii

aot

Jyo)
I

2<1iqSi, ftuQic

^AQtifiig,

ifiig

(pvldc^si" ^).

divQ"

itftt

similiora

Nempe

fii]

Sovd',

fiiyag

6tvQ6

^QX'"'

iyui

MY^dtava vai<ov.\
naQ "Ecpiaov

9e6g,

Quae vere Graecis

oi>xitt

fiaxovfitvog" xti. aliquanto

quam
seriam,

xttaB

sunt

nostri Scythae verbula.

non

iocosam

musam

colebat Timotheus, licet ludicri aliquid

1)

Der Timotheas-papyruB,
") Aesch. Prom. 82.

1129.

ed.

gravi carmini inmiscuerit, ut Sophocles

Antigonae dramati, Euripides Alcestidi.

1001. Simillima sunt Carionis ad Mercurinm esurientem in Pluto verba icaxta:

Xia^'

ivtav9a

ttjv

al9Qiav

^).

Sed

propius etiam ad nostrum locum acce-

dunt verba quibus Prometheum Aeschylenm irridet Robnr ivtav9a vDv viQt^t ').
Praeterea de adverbii ivtav9a hoc usu
vid. ad Nub. 1475, de praepositione ad

Nub. 198, de voce al9Qicx ad Nub. 371.

1003 sq. Nnnc qnoquo sagittarius
aemulatur inclementem illum lovis satellitem, qui ad Vulcanum Promethei

manus

rnpi affigentem aQaaat fiaZXov",

ait, acpiyyt' fitjSafifj

^dXa"

*).

crudelior illo tavta dQiato"

quod

petis,

Quin etiam
ait, faciam

dein magis etiam adstringit

captivi vincula.

vWilamowitz 1903,
Aesch. Prom. 58.

*)

nQ&g

/li

n&ttQ,

iv&dd^
6tVQ

/iiol

oiSif^i

oiixiti

d'

avttg

ix&xsad'

xa9(o'

&kXic

nuQdc

daandttjg

i/nig

^yto

avtig

oiix-

carmine

Persis

in

nuper reperto, quod ineunte sae-

lyrico

culo

di-

a dictione cultiore

aberrat miles barbarus,

induxit

quam

vs.

162173.

*)

Plnt.

THESMOPHORIAZUSAE.

128

ccitoloio !

xttjtrog

TOIEIOTHS.
Gtya, KaxoSaifioi) yiqui.
TtEQ

iyo)

i^iviym itoQfiog,

(Aedem

i'va

TivXd^i 6ot.

intrat.)

SCENA VIGESIMA SECUNDA.

Affinis

solus.

KHJESTH2.
ravrl xa ^kXxiGx
(Ex edito

aitoXiXavK

egredientem gestu

Euripidem aedibus

suis

significat.)

&oi, Zsv 6&xq, sielv ilTtiSsg.

ea'

1010

EvQmidov.

loco, ubi collocatus est, adspicere se

avrjQ eoiKEv ov

Set

oxt

fi

HeQGevg

(lot

iy,SQa^d)V,

yiyveed^ MvSQOfieSav itdvxag Se

vnaQiei. SfiXov ovv rovr

ra SeOfi

GcoGcov'

fie

7J|t

aXXd

TtQodcoGetv,

VTteSrjXcoGe

Grjfietov

1013. roDr'] add. Dobree,

ov

eG^

ftot

oit

av naQeitrero.

yciQ

aliter.

alii

1014. naQenTito\ -ntato R.

1006. aiya]

nunc commemoratur ut apta

causa lictorem aliquantisper a scena
ablegandi ^).

Ach. 238.

cf.

consilio

1007. Abit sloream petiturua, in qua

recumbat

Qnacum

')

dum captivum
eum redire

statim

sit

custodit,
et

mox

in

ea iacentem obdormiscere, versu autem

1082

clamoribus altercantium e somno

sumerent

qui

exeitari,

fuere

mirum

miles tam cito

si

^;.

somno sopiatur

comicus,

Nam

opinio.

stoream

afferre

iussisset;

fecisset

storeae

id

si

vel

potius,

mentionem.

ij
Cf. Plut. 542.
et ad vs. 850.

2)

facturus est

ixJ^a^coi'] e

domo

conspicere fingitur

secum

tragicus

siia,

horao

^)

quam eminus
misellus

ex

edito loco, ubi sub dio suspensns est.

nullam

1012. navtw;] vid. vs. 851.

Qaae eo

Bothe, Enger.

117G.

an alia eiusdem commissionis fabula

misero sodali plns sit profutura.

voluisset

sagittarium

vs.

cuta: periculum

versum 1017 non audiat; multo vero

graviore quod addam argumento refelilla

cf.

1011. Helena Euripidea nihil est asse-

Sed

ut

iitur

aoj]

1008. anoXi'kavy.a\ vid. ad Av. 177.

1013. unaqx^i-] vid. ad Eq. 217.

^)

Rocte

sic Voss.

*)

Vid.

vs.

1060

THESMOPHORIAZUSAE.
choram

(Cantans, ad

1015

cpiXai

na Q&iv

q)iXai,

1,

129

:)

uv ovv

Ttrng

aniX&otfii kuI

xbv 2'Kv9riv Xd&oiiit;

nXv e tg;

nQbg"At8ov

00

yvvatY,a

T7JV

1015

1021.

Affini continuat R,

cum

tribuit corrector

1016.

ovv']

o ig

secuti sunt Tyrwhitt Beer alii; Euripidi

gravi contextus detrimento.

GHermann.

add.

1017. i7tek9oiiui] vneX&oi/ni Bentley (vid. ad Eq.

Euripidis haec

Blaydes,

iv avt q

(og

iX&siv

(i

quem

avzag

g\

anonav 6 ov eaGov

1020

esse

de

rati;

Brunck, neid^ot/ut
1015 1021.

47), inel9otnt

qua opinione

ad

vid.

vs.

||

Brunck] l&^otnt R.

Xa9otfii

1018. xXvetq]

a, hvthi

signo interrogandi) Bisetus perperam.

(deleto

xXvoi?

Rutherford] nqoaatSovoaat

(-*;)

R,

a?

item

nqbi;"AtSov

||

Euripidis

in

verbis

nqoaavdmaa ttxi Brunck, nqoaav6u> ae tav GHermann, nqbq aiSovg

ae rhv Seidler ingeniose, sed Pudori quis hic locus? Quem secutus vVelsen nqbi
aidovi av tttv (ad chori ducem haec dici ratus). Equidem secutus sum Rutherforscholiasta

dium,

allatis,

quod

nisi

dederat

ille

icvTa? et

mox

quae eodem redeunt, sed

ona navaov,

paullo magis artificiose dicta sunt et a litteris traditia paullo longius discedunt.
1020. &n6na(v)aov Eur. in schol.J xatdivevaov R.

1015 sqq. Ridicule rugosa haec An-

dromeda verbula sua intermiscet

fletibus

heroinae tragicae, magis etiam ridicula

dum preces et querelas virginis regiae ^)
adaptat rebus in quibus ipse nunc versatur senex. Monodiae Euripideae par-

breve

avtQotg
(ptXatg

xlvetg,

Si

nqhi "Ai6ov a

itndnavaov

taaov,

y6ov ndd^ov

hvtbcg iv

avv

Axoi, ne

Xa(ieiv".

Ad

ae

mente

supplendum est Ixetevo) vel simile verbum, icnonavaat ita adhibitum est etiam
Eur. Bacch. 381 (icnonavaat

/ueQi/nvag).

odiam non minus festivam habet Ranae

Sed

fabula

verbis substituit quae. vero rerum statui

2).

1015. Caras" dicit et virgine8" quae:

neque virgo equidem sum neque cara"

melius sunt accommodata: sine domum

Quae a cothurno
abeam''''.

nam

et

alienissima

In

vel sola vocula

Euripidis
verbis

rum

')

Quae

Ekeu

tace,

sodalibus

illa filia

in

ann.
schol. 1025.
vid.

an

intellegimus.

1021.

cum meis

lephthae

et

his

sortem plorantium

ipsius

1019

Andromedam

tragoedia

allocutam esse chorum puella-

nymphas?
ul

possint;

5)

ecfto

rujnum,

perinde atque

coj

scholia

si

recte

et

est: &ig Iv xuij^aydia"

*J.

illius

*).

excurrebant

atta verbula

*)

^)

povXoixat''^

aj tl]v

yvvalxa

Sic etiam Philocleonis

querelae tragico

tumentes

adscriptum

Oixa6e

misellus clamitat senex

tU naidia"

deessent,

testari posset pedestri

quodam
in

dolore

nicvv

oixef

^).

') Cf.
Vid. Ran. 13311363.
Qaae verba perperam Rutherford
Vesp. 317332.

indicantur.

ad Eq. 501.
Cf.

niviis

esse,

sermoni propria;

y.a\

plorem aevum

soholiis
crit.

ultimis

ad uxorem

infestissimae ei sunt et matronae.

suo iure retorquere

Andromeda

comica nunc

vs.

1206
ad

traxit

THESMOPHORIAZUSAE.

130

av iKTO g og

ed-ijcTe

fi

rbv

TtolvTtOVdOtaXOV QOXSiV !
6e yQaiav ccjtocpvymv

fioXtg

1025

SaTtqav^

ccTtcoXoiivjv

oficog.

SSs yuQ 6 Unv&ifjg naXai

cpvXa^ icpeGtag oXobv acptlov
ixQifiaasv KOQa^i dsMvov.

6Qag;
1030

o^id

'^(^OQotS

oi&

icpriXlKCQV v

sav Idcov

K&fiov sGtrjK^ ayovG,

1023. noXvnovibtatov] -atov- Burges

1026. *n&Xai (pvXa^l

<pvXa^-

Enger ndcXat
R, quod ortum

1027. ifsatwf Meineke]

icpeattjx

1028.

x<ipa|t] |Ue tots x.

Blaydes.

1029.

o(iSs]

oQas

Eur. Hel. 212 Soph. El. 1275 Phil. 776).

(cf,

ndXai R,

i<peatrjx(us.

fiant dimetri iambici.

Dindorf, ut vs. 1029 sq.

%fi

(dochmios statuens).

cpvXag

fioi

est e glossemate

xoQ'^'"^]

||

XOQOiatv R.

1030.

*i(ptiZi)Cf)}v]

R,

v(priXtxojv

*xS}fiov

..

.aYovd']

xpij(pov

xt]n6v

qui iudicia respici putarent: ^naqh

era.t y,xrifibv

tenuisse dici potuerint

ixova' deleto

'iatrix

joi?^/i?.

xr]fi6v,

'dxo^^^

GHermann

^-

triv

xpr](po9>ixy}v

?;fev" (cf. Vesp. 754),

Itaque

secutus vYelsen dein

fietic.

dein abiecit, utpote glossema ad interpretandum

Sed neque iudicum

Si

fiXixotv

1031.
xf/tj(pu)r,

iis

GHermann (quem

ini

i'iXix(av

suppJet nQonefj.(p9uaa), Blaydes

si

{^i(po9: R) ov dty.i^iu" schol.

neque video quemnam xrjft6v

quis scholio fidem habet, scribat

sed equidem litteram

H hoc

1022.

avotxto;']

addendum:

mente

discimus apud Euripidem haec fuisse chori virginem miserantis verba: avotxto? oj texthv ae trjv
ndfie9'fjxev Sd(x
noXvnovaitdcTrjv ^qotwv
tqas ') i>neq9aveiv^'' Sic ad Hecubam dux
chori mulierum captivarum: d> tXf\fio\,
scholiis

xpritpo*

loco (ut alibi passim) pro

scriptam antiquitus errorum causam extitisse arbitror. Vid. ad

iativ.

mutavit in
adscriptum ab

ifjfj^pov

xTifi6v"

vs. 80.

dum vitat, Scyllam suam

qua nunc opprimitur.

Charybdin
invenit, a

1028. Cf. VH. 942,

10291031.

Sio ad

Antigonam locasta

filia,

ex aedibus prodi;

Euripidea:

Uig

as noXvnovojtdtrjv j^QOt&v

Saiftwv

'^9-r]-

1024

sq.

xoQeiaig oiide naQ9eveufiaai

Crityllam

xoDfitx&s

ndvv de-

enim
humillimae adiectivum aangog
eo quo naXat6s sensu usurpatum ^).

Andromeda personata;

dictionis

est

vvv aoi

nQO/uiQet datfi6vujv xatdataai;, sed exorandi

sunt fratres, ne mortem

sibi inter se infe-

etiam chorus in Iphigenia

Taurica: ^xoQ''^^ ^' latair]v 39-i xai naQ9e-

rant"*).

xev...!"^).

signat

oiix iv

vog

Cf.

r]v6oxifiovv ^).

usurpata

est

Vox

Eur.

x&fios ita

Hel.

1469

ut h.
et

1.

alibi

apud tragicum.

'^)
Eur. Hec. 721 sq.; adi. noXiinovos vid.
correxit Diintzer.
1) Cod. natQos,
') Vid. ad Vesp. 1343.
etiam AIc. 971 Or. 176, 977 Aesch. Suppl. 382.
^) Eur. Iph. T. 1142.
*) Eur. Phoen. 1264 sqq.

THESMOPHOEIAZUSAE.

131

iv TtvKvotg d s6 iioto IV

ciXk^

(inenXsy (livri

Ki^xet ^OQic rXavKexy TCQoastfiat,

ya (irjXico
1035

Tta

yoSa&e
(lekea

ano

ft,

yvvaiKeg,

nenov^a

fiev

1040

ov ^vv

(lev

t&vt, deGfiicp S e.

0*5

(leXeog,

rdXag iy co, rdXag

00

de 6vyy6va)v

dXav^ av

nd&sUf

(la

cp&rd re Xtro(ievav noXvddnQvrov Mt-

da yoov cpXeyovGav,
1034

sq. Praegressis subiunxit Fritzsche,

GHermann] icXX&v
supplevit GHermann.

1039. rdXav
1040. f]

post Si clauso enuntiato.

R.
||

cpwta

Xitofievav]

idem mox (pXiyovaa.

Musgrave ad Eur. Or. 1396]

a.

1.

dcvtoftevav in schol.

(pSjt"

(Jl-N), Xitofiiva Enger,

1041. (pXiyovaav
1033.
perit

Monstrum marinum, quod peannosa

9&Xaaaa,

yXavxi]

nostra

iptvyovaav R.

praetereuntibus !

Andromeda vocat rXavxitr^v, ludicre usa

nomine gulosi cuiusdam nebulonis ^).
De cuiusmodi iocis apud comicum fre-

non abditnr.

quentissimis vid. ad Vesp. 84.

moriturus.

1035. Misella virgo diafiiov naiwva dicit

Quae vario verborum

ornatu implicatur aententia

noXvd&xqvtov

1041.
yovaav^l

dum

"Aida nai&v

'j

vel

aaXniy% hvtr\ ndcvt^

meda

priscae illius querelas suas fecit

clamor dicitur cpXiyca^ai

tantum non integras; nunc eadem quidem dictione numerisque iisdem uti
pergit, sed suis ipsius potissimum utitur
verbis.

nam
nunc

Miieremini mei,

iristissima
2)recor

tuli,

mulieres;

ait,

et

cantu

luguhri

virum illum, qui totondit me,

qui

crocotam

qui

effecit

induit,

denique ut

vel

ixoXnai ^)

de clarum sonum cientibus

(pXiytiv

etiam notissimo loco Aeschyli:

inicpXtyev
*)

^),

et ipse

vel Xdfinecv

^),

frequenter autem in poetica praesertim

dictione

ad sonum transferuntur quae

proprie dicuntur de

visis', cuius generis

loquendi antiquissimum fere est exem-

plum nfoip"
cicadarum,

illa

XecQi6eaaa" sive clara

quam novimus

ex

Homero

^^).

me

misit,

Graeca exempla secutus Vergilius incen-

triste

magis

dere

qui huc

non

edo

tragicos

dicitur cantus lugubris. Ver-

/0(1(5? *)

dicitur

cpXi-

apud

ixiXoi *)

canticum vel clamores qui decent captivam. Cf. u/nvos 6ia/uio; furiarum Aeschylearum ^).
1036 1055. Hactenus nova Andro-

bum

yoov

iiida

Saepius
vel

tantum

lamentationeiu

Jlebilem

et

quam ridiculum speclaculum iam praebeam

luctus

dixit

caelum, urbem

et

clamore incendere

^^).

*) Vid. Pac. 1008 Plat. fr. 106.

^) Aesch. Eum. 306, 331, 344.
^) Aesch.
*) Eur. El. 143.
Sept. 868.
*) Enr. Suppl. 773.
^) Eur. Herc. 1026.
')
^)
Aesch. Pers. 395.
)
Bacchyl. fr. 46'^
Soph. Oed. R. 186.
>") Hom.
r 162; nostrum helder. Vid. Mnemos. 1903 p. 114116.
") Verg.

Aen. IX 500

895 XI 147.

!!

THESMOPHORIAZUSAE.

1S2

og

alat, aicct/

a7ts^vQr}6s TtQ&tov,

k'(i

og KQOKOsv Tod'

1045

inl ds Totffd'

slg

a(i(ps6v6sv,

rod'

avsTtsfi^^sv

isq6v, svd^a yvvaiKsg.

tw fiotQag axsyaxs daifiov

KaxaQaxog

co

xlg

iftbv

TtaQog afisyaQTov int

1050

sid^s

sycb

inoipsxat

o-iiK

%a%&v naQovGta ;

nvQq^oQOg adxsQoniqxrjg

fis

xbv SvGfioQOv i^oXs6stsv

ov yuQ sx

aQ^avdxav q)\6ya XsvOGstv

iexlv i(ioi (piXov, a}g gx^Cfiaff^r^v

kaiii^xfirjx

1042. Post quadruplex al in

1044. *og]

o;

J|ui

R.

6ia(isvoiv,

ayri

sequitur

XQOxoev rdd^

|{

ih.

Bergk]

xQoxoevr

R.

schol.]

&/j.(psSvaev

{|

iveSvaev R.

1045. roTa6'

1047.

t(b

GHermann] roXade. r66' R. Abiit g in r

GHermann] Ith /noi /lolQag R (dittographema).

^(t)s r6d'

/noiQag

Burges] 6ai/iwv R.
1050. &ateQ07ttjt>jg vHerwerden] al9eQog dcarljQ R et schol.
1051. dva/ioQov Brunok] ^&Q^aQov R, a&lLiov I. a. in schol.

avettxre R.

{{

1054.

Bentley]

dia/ievtav

6ai/i6vi

6ai/i6vtov

R,

Fritzsche. In vulgata

6eiftaivtov

&verte/t\f)ev']

ad

vid.

Sj

xat&Qutog

alloquebantur

sic

)jxo/tev

r66'

inoipo/ievoi

^).

Etiam

roi/g

aovg

6ea/iov te ntx9og

A/tiyaprov adie-

ctivum inde habere potest, quo Oceanides Promethei designabant mala ^).
Qnamquam et alinnde ducere id potuit

Eur. Andr. 839.

Aesch. Prom. 402.

1)

*)

^)

1050
ces

^).

1048. Fortasse homuncio et nunc Promethei illius recordatur, quem Titanes

&9-Xovg tova6e IJQO/iri^ev

Soph. Phil. 1198.

6at/j.ovwv

ax>]

in

sq.

Hom.

(cf.

minime rarum

nam

tragica.

Philocleon

in

Quas
Yespis

ridicule
'->).

Vid.

etiam Lys. 974 sqq.

1052. a9a\&rav tpX^ya'] lucem superorum
opponit tenebris, in quibus versantur
qui vita sunt functi.

De

adiectivi

prima

syllaba vid. ad Ran. 629, de ultima ad

Nub. 289.
1054.

Xai/i^r/iTira]

sic dicit

mala quae

Aesch. fr. 191; vid. etiam infra ad vs. 1105 sq.

^) Vesp. 328 sqq.
Eur. Hec. 193 etc.

Cf.

in

^).

Vulgatae huiuscemodi pre-

scena

imitatur

acius)

[furiis

molestus est

6ai/i6vwv.

poetica dictione

eadem Hermio-

iytxi!]

nae Euripideae sunt verba

vid.

aut sua sponte nunc usurpare,

vs. 585.

1047. ateyxte'] vid. ad Lys. 550.

3)

Reiske,

non accusativus

50 Eur. AIc. 7 Herc. 59 etc), sed ipse genitivus

1045.

ateyxte Zanetti]

dai/iov

Brunck,

(ut vs. 834).

({

THESMOPHORIAZUSAE.

1055

aloXav vixvg

k'iti

133

noQHav.

SCENA VIGESIMA TERTIA.

Echo

Affinis,

(non cernitur).

nai I xov 8s

Ttar eQa

XaiQ\

03

og

i^i&rjKSv, aitoXiGeiav ol

<?'

cpiKr}

Krjcpia,

^eoL

KHJEZTHS.
Gv

d'

eX xlg^

xov(xbv &KxiQag Tid9ogj

r^xig

(HXSl.)

^Hxm, Xoyoav avxaSbg iTCiKOKxdaxQia

aMavl

1055.

1056

1096.

vVelsen.

iiiSt]Xov

Echus personam

||

*vixvg,']

vcxvaiv R.

Fritzsche] ini R.

tTti

||

paragraphis more suo signavit is qui codicis

textum perscripsit; corrector vero y,tvQirt t]xiu" appinxit versui 1056; item in
solis

personam Echus sustinere. Cui optimo iure oblocuti

si dicere voluit scholiasta in Echo a spectatoribus
agnitum esse Enripidem etsi verum est histrionem qui Euripidis partes sustinet
nunc Echo agere post scenam latentem.
1058. wxtt^ag] -eiQai R, item ts. 1107 -hqov, vs. 1110 -elQw. Vid. epigramma

acholio dicitur Euripides

sunt Tyrwhitt et Dobree,

;

atticum VI ante Chr. saeculi (Kaibel

a^ta

sint aipay^?,

vix

ut

abstineat

lainiv

hnafiriari

mala tam intoleranda

homo
aiStjQw

modo tabuhs

litteras

misellus
Culter,

').

insculpsit,

quin

quo
etiam

praesto ei est.
1055.

velum

Nox

cuius atrum

stellae variant micantes, eleganter

poetis

iter

gnatur

1056

*).

1097.

463 J: Ti(t)ttxov

num; una

ei

Philocteti

in

sola

Sequitur

novae Andro-

medae cum Echo colloquium ludicrum.

Nempo

dramatis Euripidei hoc erat exordium: virgo ab omnibus derelicta cautibusque inclementer alligata iniquam
sortem lugebat per silentium noctur-

olxtigag.

respondebat, quae etiam

Lemni

littore

adfuit, nitqag oQtlag nal;

Qoatofiog

gementi
^),

fj

&S-v-

Haec clamores lugubres

ipsa autem puella eonum

i)x(b ).

repetebat,

notxtX-t"iumv'^),

dicta est ai6).a ). Nunc vero

teaebricosum, per quod ducuntur
maues, minus apte illo adiectivo desia

CIA.

mirata quae

mei?" At
mortalem

mox

es

tu'''',

ait,

quam miseret

agnito errore sensit non

aliquem

secum confabulari,

sed suae vocis imaginem ad se redire

Nunc Echo nympha

repercussam ^).
eaque vetula fingitur etiam degere in
theatro, quo eam anno proximo invexit
tragicus; quam dum ridemus ad filiam
regiam verba ultro facientem, mittimus
quaerere etiamne ad propositum haec
tendant.

1059. Inixoxx&atQia] vid. ad Eq. 697.

') Vid.
Eur. AIc. 2'29 Hom. ^ 34. Redit adiectivum Eur. Phoen. 655; vid.
etiam Hec. 207 Mnesimach. com. fr. 4^^, kainoto/nog alSaQo? Timothens Pers. 142.
^, Soph. Trach.
2) Aesch. Prom. 24.
*) Suum sensum
94, 132 Eur. fr. 596*.
alolo? obtinet Ran. 248.
) Eur. Hec.
) Soph. Phil.
1110.
188, 1460.
^) Locum Euripideum bene exposuit vdSande Bakhuyzen.

134

THESMOPHORIAZUSAE.

1060

TtsQvStv iv tads xa^htS) X(o^i(o

7]TteQ

EvQintdrj Kwitr} ^vvriycovi^ofirjv.

aXX

tiKvov, ah fihv to fforr-^g

09

Ttoieiv,

;^^ij

nXdeiv iXeivmg.

KHJESTHU.
sh d'

iTiinXdeiv

vGteQOv.

(HXSl.)
i^ol fieXi^cei ravtd y'

aXt aQiov

yocov.

KHJEZTHS.
Nv^ teQa,

1065

a)
,,00 g

fiaaQ 6v iTtnevfia d idms ig

dGteQoei6ea v &ta di(pQSvov6^

ai& eQ og iQag,
tov 6 sfiv otdtov 8 1 ^OXv (iTCov /"
(HX^.)
8

'

1070

,,t L

1062. ri aavTfjg^

foaaiitrjg

1066.

toj

1067.

/(.?]

1060.
citur

lunt., toaavta

disertis verbis

quod

frequenter

nunc

di-

obtinuisse

Euiipideae querelae, qnas in Ranis comicus ludicre est imitatus ^). Exordium

sermonem quotidianum conversum

initio Nubium: co Ziv ^aadtv, tu

per ae intellegitur, ut eae potissimum

a comicis tangerentur tragoediae quae

in

proximo anno essent datae.

XQW"

iv

t&de t&

aiitS)

^fcopia)]

in theatro,

ipsis Dionysiis, ut nunc.

habes

i/itol

aQxov

/neXrjaH

caeli

yoeov]

i^&qX^^'" y<^oio

tavtd ye] item infra

item apud

').

Homerum

oaov! latinis

Sol

signHenentibu'

iam occidisse

1070.

niqiaXXa\

autem ana-

Ennius:
confici'

fingitur
sic

Similes

sunt

Hecubae

qttae

higis

cava

^).

").

poetae

vates epici eo sensu dicebant

^).

10651072.

*""' vvy.Twv

paestis sic reddidit

I

1064.

alii).

1059). Vid. Soph. El. 375 Phil. 1401.

UQ&g R. Cf. Ran. 1525.

TieQvatv']

id

B {toaavta
R (ut vs.

n&g...; Meineke.

./]

^OXv finov /

KH^EZTHS.
Mv 8 Qo (ie8 a neQtaXXa xanoav

Tiot

1064. ydcov Bentley] Xdywv

lyrici*);

mqX

aXXwv,

iioxog aXXwv.

cf. Pac.
2) Hom. 2 316
149, 1041, 1311 Plut. 229.
1331 sqq.
19.
^) Apud Varr. LL. V
^) Yid.
ad
^) Pind.
vs. 655
Pyth. XI 8 Soph. Oed. R. 1219 fr. 232/5; vid. etiam
hymn. (hom.) XVIII 46 Theocrit. XII 28.

Vs.

etc.

1207. Praeterea

vid.
sqq.
3)

Ban.

135

THESMOPHORIAZU SAE.

(HXSl.)

fiSQog i^ikaxov;

KHJEZTHS.
^,Q'ttv

a.xov rA.Tjjttwv"

{HX9..)

9ttva.xov xXri^mv.

RHJEZTHZ.
SiTtoXug fi,

yQttv, axcafivXXonivri.

ro

{HXSl.)
GxcofjivXXofiivr}.

KHJEZTHS.
1075

Jl\

vri

oxXrjQci

t\Gr[QQr[%ttg

Xittv.

{HXSl.)
Xiav.

KH^EZTHS.
03

aydQr

Tittl

eaGov

IttQUl

(lOl.

(is

(lOVcoSiiGai,

TtttVGai.

(HXSl.)
itttvdtti.

1073. yqav R^] yqavi R^

(cf.

V8.

106 et vid. ad Plut. 1131).

1077. iyti*'] yqav Blaydes, sed vid. comment.

de structura vid. ad

1071. i^iXttxov]

Ach. 406.
1072. 9av&tov
Xovaa tuxtiv"

')

ilijjuw']

additnrum

intempeative interrumpit

echo

^).

not

ix y^s" recitanti obstrepit

Sic in Ranis ipsi Euripidi Olvivg

aemulus

quam ad finem deducatur enun-

prius

tiatum

')

1073. &aoXtrf

fiiX-

fie]

vid.

atmftvlLlofiivti]

vid.

ad Ach. 470.
ad Ean. 92.

1075.

etffii()())jxasl

1077.

co

vid.

ad Eq.

4.

&Ya9i'] cf. tdXav et similia

ad

feminas dicta *). An ipsius histrionis

haec sunt verba, alterum histrionem
praecidere sibi canticum iocose vetantis? In scholiis homo imperitus scripsit
w ltya9Ti" esse intellegendum. Est autem deprecantis vel obicientis verbulum w
icYa9i, ut in verbis Blepsidemi: 7tavaai
!'"
et sic passim ^).
(fXvaqoiv, 0) &ya9i

1) Vid. schol.
Qaod non intellegens Bothe perperam interpretabatur
2)
*) Plut. 360;
') Ran.
*) Vid.
misera ob mortem.
1238.
ad Lys. 66.
item Nub. 675 Pac. 1238 Av. 1577 Thesm. 478 etc. ; nos: mijn waarde, mijn
beste vriend, mijn lieve mynheer, similia.

136

THESMOPHORIAZUSAB.

KH^EZTHS.
/3aAA.'

tg

KoqciKag.

(HXSl.)
^ttkX^

elg

KOQaKag.

KH/IESTHS.
1080

xl

naKov
(HXSl.)
XI

KaKov;

KHJESTHS.
XrjQSig,

{HXa)
XrjQSig.

KHJE2THS.
(HXSl.)
oi'(X(o^\

KHJESTHS.
oxoxv^

(HXSl.)
oxoxv^
(Redit

sagittarius stoream

gestans.)

SCENA VIGESIMA QUARTA.

Affinis, Echo, Sagittarius.

TOSOTHS.
(ad affinem

:)

ovxog^ ei XaXig;

{HXSl.)
ovxog, ei XaXig:,
1080.

Spurium ducit vVelsen, item

vs.

10831085.

||

ri

(bis) Bentley] r ro

R. Cf. vs. 1085.

1080.

tl

xaxrfv,]

item quinto abhinc

versu. Cf. vs. 610 et vid. ad Nub. 184

Ran. 39.

1081. 6t6tv^t\

de hoc verbo vid. ad

Av. 1012 sq.

1083.

olitoi]

vid.

ad Vesp,

1.

137

THESMOPHORIAZUSAE.

T0S0TH2.
TCQVxdvig KalsGco;

(HXSl.)
itQVTccvig KaXe6(0'y

TOSOTHS.
(vox unde

1085

miratus:)

fiat

ai KaKov;

(HXa.)
61

Kaxov,

T0S0TH2.
Tt&TS t6 Jtcaviq;

(HXSl.)

n&xs xb nmvri;

T0U0TH2.
(ad affinem

av XaXlg

:)

{HXSl.)

av XaXig

T0B0TH2.
KXavasi.

{HXSl.)
nXavast.

TOSOTHS.
mal iyxaaTiig

(jioi;

(HXSl.)
lial

1084. xaXeaoj; (bia)]

ai)

1089. xal

(bis)] ai Bisetus.

iyxdaxtg

interpretantem;

qui

fioi

interrogandi scripsi signum; vulgo est punctnm, sic igitur

pro futuri forma soloeca habendum esset

1088.

synaamg

(bis)]

||

xaxxdaxi

Brunok] xXavaai/ni R.
Secutus sum Meinekium

R.

Fritzsche xaxxdaxts

scribebat.

xicxxiiaxi

xaJLeao).

xlaiiati (bis)

xal

iyx&axni
ut

(= xataxdaxtis),

Scytha dativo vitiose utatur pro genitivo.

1089. Etiamne irrides

me?

particula

xa\ iyx^'

vid.

ad

Eq.

axtti

ftot;"

iratus

rogat

lictor.

De

xai

iyxavtiv ad Vesp. 721.

342,

de

verbo

138

THESMOPHORIAZUSAE.

KHJEZTHS.
(lictorem ludibrio habens:)

1090

ju,a

^t", aXXa yvvri TcKrjalov avtT}.

(HXSl.)
7tXr)6iov a^Tf}.

TOmTHS.
nov

isr

fiiaQd;

7]

KHJE2THE.
(ut snpra:)

Kal

8ri

(psvyH.

T0S0TH2.
jtol Jtot nsvyig;

(HXSl.)
noi nsvyiq',

Ttoi

to:e:oths.
ov KaiQi^6ig.
(HXSl.)
o^i)

KaiQi^dig.

TO^SOTHS.
1095

sxi

yQv^tg;

yccQ

(HXSl.)

yaQ yQv^tg;

TOSOTHS.
Xa^h

xr}

{iiaQa.

(HX^.)
Xa^e
1090.

Utrum
sq.

(iiaQa.

an Choro dubitat schol.

dedit Scaliger; solam paragraphum habet R.
Alterum nol nol ntvyii; et alterum oi xaiqtiaiq adiecit Brunck (non
Affini tribuat

1092. Verba xal

1093

xr}

dij

iptvyei Afflni

recte oix alg. scribens).

1094.
capis?)

yaiQi^a{s)tg

011

schol.]

oiix

alQi^atis

1092. ya\ 6r^

ecce.

Vid. ad Av. 268.

1094. Vid. ad Eq. 82S Ran. 843.

^)

(i.

e.:

non capies! aut: nonne capies? quin

male.

Reote

sic Fritzsche.

1095. ypi/^s] vid. ad Ban. 913.

1096.

Xa^l^l

obvio cuique hoe dicit

').

139

THESMOPHORIAZUSAE.
TOBlOTHi:.
XdXo

KaxccQaro yvvaixo /

Kccl

(In storea considit ad pedes captivi.

Earipides

Prodit

Persei

induta persona.)

SOENA VIGESIMA QUINTA.

Affinis, Sagittarius, Euripides.

ETPinUHi:.
a q ^ccqwv acpiy (xs&a
taiet neSlXco; Sia (i6ov yccQ ai&eQog

& &eoi, tlv

stg yf^v

KeXev& ov noda xi&rifA^ vnonteQov

neQ6evg, nQog "AQyog vavGxoX&v tb FoQyovog

1100

ti(ivG}v

to;e:oth2.
ti

Xiyi',

FoQyovog niQig

1102 sq. In B postmodo sunt additi (a roQydvog vs. 1101 ad idem vocabulum
1103 aberrarant oculi librarii).
1102. *r6QYovos'] tti yoQy6voi R. Pro tr} Blaydes scribit ^i] vel if, Fritzsohe antem
pro FoQY^voi dedit r^Qyoq. Vid. comment.
niqn; Dindorf] niQi B,
V8.

||

1098

1102.

Persei

versus in

illo

lectos docet scholion; ubi

tur:
rlt

Xoinhv

xai

1100. n66a

dubium

nam

sint

aut dicit

cetera addidisse, aut

in

1099

xeXevff-ov

vavatoX&v]

dum

lecta.

Tefivuiv

aethera sulco,

ut navii per mare viam secans.

Aether
mari saepius assimulatur ');
compendiaria autem comparatione nunc
U8US beros dicit vavatoXelv 6i aleQo;,
vel

i.

aer

e.

ei

Gorgonis

nomeninsae-

civis Atheniensis

iussa dedit.

culi yi lapide notissinio extat''), itaque

perhibenti

Gorgum nomen habuisse

rum quem

dicitlictor;

(bg

vavg

De quo loquendi genere

vid.

Cf.

Av.

Vs. 876.

1400 Eur. Phoen.

6) CIG. 16532.

1.
6)

vi-

nam multo minus

sic fit verborum iocus.

verborum lusu apud Platonem
Gorgoni substltnitur Gorgias sophista ^).

concinnus

ad

Simili

Eq. 313.

')

paucis opinor horis abhinc

6ttt

ateXXea&at

"^).

ait iste?

plane ut Pisetaerus naQatQO'

ad Iridem: tdi nteQVYi nol vavaro-

at9eQ0f

6t

XiTg; ^).

*)

n66a

satius est scholiastae fidem non habere

&aX<Stttrig,

YoiScbv

wxvv

rjX9e t66e

comicum de suo

inonteQov'] cf. Iphi-

Tune Gorgonis
scribae caput fers?
Ut supra anicula
Protei nomine audito de Protea claro
olim cive sermonem fieri putabat ^), eic
lictor nunc, qui magis etiam rudis est
in mythologia et plane plumbeus, agnoscere sibi videtur nomen solo accentu
discrepans magistratus cuiusdam, qui

quod veri simi-

6ih ... al&sQOi

ti9rifi

Thoante verba:

1102 sq. Quid

vni^Bv^ev)

(1.

de

ti9elg l'aov nteQotg\elg Tovvofi

interpretanda

dramatis parte esse

alia

1101.

geniae

quae addun-

ins^ev^tv

quomodo

klfii'

lius

iam

verbis

sui

Tres autem primos

dramate deinceps esse

Enripides.

utitur

^)

Av. 1229.

piat. Conv. 198

c.

^)

Eur. Iph. T. 82.

140

THESMOPHORI AZ USAK.
ro yQafifiaxio 6v

xsjtaiij;

rrj

ETPinUHZ.
FoQyovog

,,trjv

T0S0TH2.
FoQyo

xoi xt

iym

\iyi.

ETPiniJHZ.
ox^ov Tovd' 6q&, xai naQ^ivov
^&eaig 6(10 iav vavv OTiayg & q
G (x i v v

1105

xlv

',^''

fii.

rj

KHJEZTHS.
|iv, KaxoiKxiQOv

oj

^lvGov

XTjv

(lE

Va

jt

V/

decTftcov/

fjLS

T0!H!0TH2.
ovkI

KaxaQaxo, xoX(iag

XaX^ai 6v

(iTj

ciTioxavov(iivr} XaXrig',

ETPiniJHE.
naQ&iv, oinxlQoa 6s KQS(ia (livriv 69 wv."
.

1110

0}

1103. Ey.

tt]v

1108.

di

fit]

roQY^voi; Thiersch] praegressis continuat R.

GHermann,

1109. *XalT]g]

XaXag R,

re

Blaydes.

||

XaXtg

Bergk

(cf.

,}

non video, cum proximum praecedat

sonus finalis -ai non est quod miremnr.
possit

huc

asperis

JJ aiitofidQcpoov Xatvcov tvr.ia-

abiectus vero

XaXfjat,

1105 sq. In dramate Euripideo Persei

haec erant verba: ?, riv o/^ov rrfid'
oQU) rtBQiQQVtov
&(pQU> 9aX(iaat]g, naQ^srov
tixw tiva

Bruntk] i^l XaXfjg R.

Alpha vocalis quomodo

XaXfiai

vs. 1120).

sa

homuncio

6ea/j.otg

l6ov,"

vavg ZTtmg toQfiiafiivog

Qaxa xal ^Qaj(iove

ntvxia/itati
I

*)

ti

veaviav &(a-

rtQug ^/uix^Qavarcp Xaivto

Ijfiai...;" ^).

8ed praesertim

Aeschylei

ad

noctem pavenies timidi adnec-

iunt navitae^).
in

adspicite religaium

praegressis

Nam Prometheo
assimulatus

saepius
noster

est

^).

1107 sq.a et 1110. De his versibus

tacent scholia, sed vix videtur

quin ex Euripide sint repetiti

1109.
tatur

XaXrig\

dubium

^).

recte scholion interpre-

).aXfiaai.

Eur. fr. 124, in scholio partim allatum cf. Ovid. Metam. IV 671674.
^) Aesoh.
fr.
Eur. Herc. 1094 sqq.
193 apud Cio. Tusc. II 10 25.
^) Versui 1110 similes sunt Aesch. Ag. 1321 Eur. Iph. Aul. 1336.
Cf. vs. 1048.

^)

2)

exclamat,

ferri

multis

vinclumque saxis navem ut horri-

Hercule fabula Euripidea est locus,

ubi heros resipiscens oculisque suis non
credens

Cicero:

servavit

sono freto

in

Promethei

faoiunt

aliis

Titanas verba, quae ab Attio latine ver-

H&tmv aoiprig ayaXiutt ^(etQog;" ^). Qaae

comicus ita mutavit ut quaedam intermisceret aliunde petita. Similis enim
I

cum

THESMOPHORIAZUSAE.

141

T0S0TH2.
naQxiv

ox)

istiv,

yiqoiv

ccfiaQxcolrj

aA.A'

KXinxo Kca nuvovqyo.

v.cd

ETPiniJHZ.
ccvxri yccQ

iaxiv MvdQOfjiiSa, nalg

Kfitpimq.^^

TO^OTHE.
axiipai xb xvaxo !
(Ridens diducit captivi vestem.)
ji*7]

naivexai;

jittXKO

XI,

ETPiniJHS.
1115

^cpiqe dsvQo

(Ligatam se

xrjv

(loi

xbiq',

iv

a^xo^ai^ KOQrj.

Propius accedentem arcet

significat virgo".

lictor.)

Skv^ ! av9Qmnoia i yccQ v oaiqfiaxa

anaaiv iaxtv, ifis Ss xavxbv xrjg noQrig
9(>,

xavxrjg SQCog dlrjq^ev.^^

(Ooncedente lictore Perseus

Andromedam suam

amplectitur.)

TOSOTHi:.
ov ^r}X& a
axccQ

1114. xvato'
intellegens).

||

ev

Scaliger]

ti

fii/i

fiixxb{v)

barbarum

a"

iY<"]

id ratus pro

1119. rtiqitatqafiniv

1111.

iifiaQtaXii]

axvto^ifitt.

Bentley]

1115. dtvQo] bis liabet R.

1118. *^t}Xw

ftixtiv

xdpij

||

(=

^1^<"

o^

^rjlo)

at.

aflferre
jUi}

vocem, quae postea

possum
ti fiixxi

ftrj

ti

ijv,

Bisetus {t6 axvttvov

otldoTov

"

xrfp;;

R,

(ptge

vVelsen.

R quod Fritzsche scribebat ^tjX&al

at,

^v Blaydes] -fifiivov R.

habere videtur. Apud Atticos non redit,

sed aftaqttaXia, si recte sic scribitur, in
Pace extat et apud Eupolidem olim inventum esse ait grammaticus anonymus ^). Ex antiquioribus solum Theogni1114.

R, axDto

R.

Lenting]

fnit pervulgata, ex ore plebeculae lictor

dem

iy<a !

xb nQcoKxb devQO nsQieaxQafi^iv

^).

numquid^)

naivttat;]

1) Vid. Pac.
415 et Eupol.
Prom. 247, 959 Eupol. fr. 8.
^) Vid. Nub. 1075 Philemon.

*)

fr.

tibi

Dicit

cedo

mihi.

videtur?

tlt

aiSoTov

quod apparet.
1115

sq.

feQt]

Vid.

ad

Ran. 498.

iativ'] trahit
1116 sq. itv9Q6)Tioiat
quemque voluptaa *). Sunt hae ai
tTji tpuatcag &v(lcY>cai ^), quibus non repugnasse praestat. Ex Euripide haec verba
desumta esse certum duco.

sua

2) Theogn. 325, 327.

) Item Aesch.
Ulk memch heeft zijn zwakheden. Recte Bothe.

199.

fr.

exiguum

4.

142

THESMOPHORIAZUSAE.

1120

O-^x

ijrTovfja'

av

avrb nvyl^ig aycov.

d'

ETPinuHi:.
ovK iag XvGavra

u' 8

a-urijv,

fi

ro

iKv&a,

,,nsatv ig svvrjv Kal ya fiiqkiov Xixog;^^

TOBIOTHS.
sl

6%68q

rrj

x^ yiQovro nvyiGo,

iitirvfilg

6avt8o rQiqaag i^omaro TtQdaxnaov.

ErpiniJHs.
1125

^XXa Xvaat

z//',

j,fta

dftfjiia."

TOIEIOTHZ.
fiaariy&a^

aQa.

ETPinUHi:.
,,Kal firjv Tioiriaa rovro."

T0B0TH2.
ro KEnaXri

^'

^?*'

To ^inofianaiQav cinoKeno^^t rovrot.

ETPiniJHS.
nQog rivag arQecp&S) Xoyovg;

,,atat, ri 8Qdaco;
aAA,'

1120. intovrjo' av

1122.

ij]

%at

o'

ovK av iv8i^atro ^ccQ^aQog

cpvatg.

Blaydes] intdyriaai R.

R.

1125. 6safi& Bisetus] di^a? R.

/uaattY&a' Blaydes] naatiyG) a vulgo.
1127. &ttoteey.6tfJi Brunck] -xixoixp R^ (-y.exotpoi R"^), -xexoxpo Aug.
{|

1129.
vs.

oiix

av

Kuster]

ivSi^atto

av

oiix

Si^atto R,

oi>

yap av di^atto Lenting

(cf.

384 Vesp. 318).

1120. ovx intovtjaa av ae

oudiv

av (p^ovtjaa; ae

adducerem.

Nub. 1212.
1122. Versus

De

ijY'''Y'*'t

3/0)]

i.

ienignus

participio

vid.

1125. /naattYiua' (t) uQa]

e.

te

ad

egregie est aptus

i),

scenae tragicae

ex ipsa Andromeda

tur.

Futurum

1125 Ran. 1223

ita

Aut Euripidei
Euripideum genus dicendi

liberum quaesundum causa, familiae ma-

imltantur.

trem tuae.

strum redit Eq. 632

1)

Of.
etc.

Eur. Hec. 927 Alc. 1059.

^)

1128

sq.

Verbum

praecide-

etiam Nub.
est adhibitum.

perfecti

videtur desumtus. Fortasse haud inepte

contuleris versum ex Andromeda Ennii:

1238

igi-

etosten-

1126 sq. Ergo hacce machaera

telum suum
caput tibi

dit
hic, qui

vapulabis

tur.

ivdexea9ai

sunt,

aut

felicissime

apud no-

^).

Saepius apud Euripidem occurrit: Andr.

143

THESMOPHOBIAZUSAE.

^eKaioiSi yd^ xoi naivu TtQoGcpeQcov Gocpa

(idxriv dvaXiaKOig av. aH' aXXriv xivd

1130

T0i5ra)

TtQSTtovGav firixavrjv TtQOGoiGxiov}^

(Abit Euripidea.)

TOUOTHZ.
dXcoTtf}^! olov

(jLiaQbg

(loi!

iittxiqKi^i

KHJEETHE.
HeQaev,

fffiilivriao f

(i

ag

KaxakeiTteig d&Xiav.^^

TOBOTHS.
1135

yuQ 6v

eti

(idaxiyav iitixv(itg Xa^eiv;

xi}

(Becumbit

mox

et

obdormiscit.)

X0P02.
HaXXdSa

xr^v

tptXoxoQov

devQO KttXetv v6(iog

i(ioi

%o^dv,

iff

TtaQ&evov, a^vya KovQr}v,

1182. tovttu Froben.] toOto E.
1135. itt Y^Q
1139. xovQt}v

1130

sq.

tragicus:
<psQ(ov

*';]

^).

/nhv

De verbo

ad Lya. 467, de adiectivo

Praeterea

Sophoclis:
(piqtov

aoipa

..tfj

sint versiculi

nam

av
si

xoii

aocpog

drilcortijl

quod ni esset,
iungi haec ne a barbaro quidem potuisse
non est quod demonstrem. Freqnenter
&X(xjnt]i *)

et

dicuntnr

homines

n&vta nqoa-

sunt

tiQXpgtag

*]

Sophoclis hi

comici potius videri

cum nomen

it(}x<^e]

transfertur;

ad Ban.

nXiov

modo

1133.

tum verbum

sunt versus

ao(p(xj

afferendi

oiix

utitur

levaXiaxeiv vid.

6i\pS}vtt ydcQ tot

ifintttv 6t6ovg" *),

Hamaker.
B.

yaq xatva nqoa-

&/^c(0$

66$gtg

ao(pit
I

776.

xdQtjv

Medeae suae verbis

axttioiai

nttpvKivat"

ftXtjyitg

GHermann]

xlvadog

^)

et

diHointxi^tiv )

neque rara

dolosi,

ni9r]xog''), nt9i]xi^iiv^), nt&tjxia/itoi^)

eo sensn adhibita.

ad Eq. 367.
lungantur: thg
&9Xiav

olov] vid.

1134.

Euripidem ludicre imitantis suo iure observavit vdSande Bakhuyzen, SopAilo comico haud improbabiliter eos tribuens.
1132. Aliam rursus machinam" ')

miseram.

petitnrus abit Euripides.

vs. 976.

quam

1135. Etiamne pergis flagra appetereF

11361142.
601

sq.,

et

Cf.

adi.

Nub.

563

xXrj^ovxog

565

vid.

et

supra

') Ear. Med. 299 sq., quem locum indicat schol.; redit sententia paene iisdem
^) Soph.
verbis expressa Bacch. 480 (vid. etiam Herc. 299 sq. Theognid. 625).
*) Of. V8. 927 et de voce /nrixav!} vid. ad Nub. 479.
*) Vid. Lys.
fr. 702.
) Vid.
5) Vid. Nab. 448.
) Vid. Vesp. 1241.
') Vid. Ran. 708.
1270.
9) Vid. Eq. 887.
Vesp. 1290.

144

THESMOPHORIAZUSAE.

1140

t)

noXiv rjfiereQav

k'xsi

Kai KQaTog (pavsQov

(lovrj

KXrjdovxog rs Tiakstrai.
(pavrjd'

1145

rvQccvvovg

co

6rvyova\

roi 6s KaXst

Svjiiog

xcov s%ov6a 8s

6^

^KSrs

OQyia

fioXoig

svcpQovsg, 1'Xaoi,

Ttorvtat, aXaog

avdQag

ywai-

(ioi

cpiXsoQrov.

slQrivr\v

1150

siKog!

SiSitSQ

ig

vfisrsQOv,

d^sotv,

6sfi,va

sl60Qav

Q^suir

oi)

l'v

Xafindai

l'va

cpaivsrov afiQorov oipiv.

&s6[iog>6Q(o noXvnorvia,

1155

fioXsrov, sX&srov, avrofisad^,

si

TtQorsQov nor

rjX&srs,

ivd-dds

1141. y.Qatog

cpavepciv]

1143. Antecedant in
toi]

iKsrsvofisv,

xrjfitv.

XQattX cpaveQiug Blaydes.

atuyfag

GHermann.
1148. ijxete d' GHermann] ijxet'
1150. avdQa; iV ou GHermann]
9ifiii scripserat GHermann.
1145.

snrjKooi)

vvv dcpiKS60\

qaae expuncta sunt.

(baae,

itiel

R.
ou

6t]

MQdeatv ov R.

||

^e^it

Bothe] 9enitov R;

1151. 9eoiy] 9eaiv R.

1154

sq.

Ordine inverso habet R; correxit GHermann.

1155. &vr6juta9-' dubitanter Enger]

S)

iLioXftov

-/ued-'

R,

-/<*>"^cir

GHermann, Uetor,

avtone',

vVelsen.

1157.

*ei]

1158.

i]lL9-ete

xal R. Delevi xal, e versu

ei

1159. Iv9ade

GHermann] ijX9-etov
x^f'* GHermann]

R.

||

1159 (ubi
ItcplxeaS'

ivSaS'

t)filv

vid.)

id

huc migrasse

ratus.

Reisig] -a9ov R.

R.

Praeterea

intercidisse

videtur

dactylus. Cf. Nub. 356.

1144. atvyouaa] vid. ad Ach. 33.

1147.

elQr,vrjv]

quam

comicus

cum

multis nunc instare sperat. Vid. Lysistr.

Prolegom. p.

sq.

1156. /ii6/Letov, U9etov] vid. ad Ran.

1173 sqq.
1157 sq. Cf. Eq. 594 Nub. 356 et
vid. ad Ach. 405.

THESMOPHORIAZUS AE

145

EXODUS.
1160

(vs.

(Prodit

Enripides anus

1228.)

habitn, comitantibns Elaphio pnella et Teredone

puero

tibicine.)

SCENA VIGESIMA SEXTA.

Euripides, Chorus.

ETPinUHH.
1160

yvvcetnsg, eI

^ovkea&e xov Xombv iqovov

GTtovdag 7toiiq6aa&ai JtQog

&

ig)

aaovcat

firjdev

naxbv t6 Xoinov. ravv

vvvl nccQa,

i(iif

'bn

ifiov

firi8afA.fl

iTttxrjQvnsvofiai.

ROPT^AIOE.
XQsia dh noia rovd' inetaq^eQSig Xoyov

ETPinUH2.
1165

od

ovv

iariv,

ovv

ijv

aavidt, m^dearrjg ifiog.

xrj

KOfiiacofiat rovrov,

naKOig ccKOvarjv

de

rjv

'

fir)

ovdev

fir^nore

ni&tja&e

fioi,

a vvv {)noixovQetre roiaiv ccvdQaatv

anb

arQartag naQOvatv

T^^g

Sta^ak&.

'hfiSiv

KOPTOAIOS.
1170

ra

naQ

fiev

1162.

firiSafifi]

-fiic

1167.

&y.ouat)T'

Elmsley]

1169. naQoOatv

tad-i

rifjtiv

aoi nenetCfiiva,

R. Cf. Lys. 733.

v/j.ibv]

1170. ^^(v Hirschig]

-ai

-aait'

R.

{|

nL9tia9i Hirschig] nglrja9-i R.

nivta vVelsen.

iu&v R. Cf. Lys. 172, 243 et

v.

1.

Nub. 412. Idem vitium

Nub. 533 correxit Sauppe.

1160 sqq. Maligne

certe perridihoc excogitavit comicus, ut
poetae, quem scenae tragicae dignitatem
pessum dare et artem suam prostituere
cule

saepius
lenae

duris verbis est prolocutus

nunc partes

1161.

anovdag

'),

tribueret.
noitjaaa9ai'\

i<p'

(5

r]

1164. intia^peQm

')

Vid. ad Ran.

vid.

ad

vid.

ad Ach. 722.
paedagogus

!i6yov'\ cf.

10791082.

(mulieres)
Qovatv

ai.itxqtti

tdir

inpoQfi.Ui

iloytov,

>;v

nktiovg

X&^<oai
intiatpi-

^).

1165. xtjStatqg] vid. ad vs. 74.

quae nunc
domi agitis. De
praepositione vno- vid. ad Eq. 47.
1169. De re vid. ad Lys. 99 sq. et
de voce atQattcf ad Vesp. 354.
1168.

clanculum

Ach. 52.
1162.

Euripideus:

vOv

iinotxovQtiti]

{insciis

1170. tic.naQ'

viris)

fiixtv]

cf.

Lys. 243.

Eur. Phoen. 199 eq.

10

146

THESMOPHORIAZUSAE.
tbv a.QaQOv Ss xovxov ccvvbg Jtsi&e Gv.

ETPiniJHS.
i^bv 'dqyov iexlv nal aov,

TtQ&xov

1175

ca

bdbv e<pQa^ov, xavxa

xaQi^

6v 6

Jioietv.

ovv diek&s xal avaKaXTiaaov.

(ihv

TsQrjdov, inavaq)vGa TIsQGiyiov.

co

^EXdcpiov, a aot

fiSjivfjGd^ai

(lussa peragunt saltatrix et tibicen.

'

Expergiscitur sagittarius.)

SCENA VIGESIMA SEPTIMA.

Euripides, Sagittarius.

TO^OTHS.
xi xb

6(1^0 xovxo; k&(io xlg avsysiQi

fioi',

ETPinUHS.
Tcaig

rj

1171.

xo^oxa.

Bisetus] netaai R.

Jtti9g

1172. iativ]
1173.

TtQOfisksxav,

efisXXe

Blaydes.
R2] %(pqov Ri.

'iatai

iipQa!;ov

GHermann]

1174. icvaic&Xrtaaov
III 1 24 Lucian.

-xdXrtaaov R, -xoXniaov Bisetus (cf. Aristot. H.

An.

XXVI

13), melius Blaydes .xdlmaai (coll. Eccl. 268).

1175. Teqi]d6v Suid.] -dwv R.

marg.

1176. In

scriptum, pro
1174.

quae

tti

rf/e^a-e]

R legitur: ^di^ xMfioSqiav^ quod nisi ipsum vitiose est percorrector invenit 6qt litteras in aliquo exemplari exaratas.

percurre sive repete nunc

quo loco Bucephalum equum narrat ab

iam

Alexandro magno domitum ^).

1175. Sic etiam in Lysistrata Lacones
suum secum adducunt tibicinem *) cf.
etiam Mu8a" quae dicitur Euripidea"
in Ranis ^).

te docui. Saltationem lascivam

institue

illam,

quam modo

dixi tibi et

ostendi.

tur

iivax&Xnaaov^ scholiasta interpretaa[i()wg

quod

leris

apte autem contuVespis occurrit verbum

[iadi^siv,

in

recte

6iaaaixmviaai,

si

Compositum

non

xaXndiet
dita

afifertur

redit,

cursus

scribitur

sed

*).

simplex

27pfftx<Jv] proprium hoo est nomen

modorum quorundam mobilium, ad quos
saltabatur

apud Hesychium ad-

hac explicatione

(? -aixtvviCet

sic

o^vnodet, aaxxdc^et

Rutherford), et xdXnt] sive

quoddam genus

heliastarum
lictor e

equabus insiden-

tium e Pausania est cognita

^).

Transi-

tivum rtaqaxaln&aai usurpat Plutarchus

^).

1176. Ut Bdelycleon in Vespis cantu

ixot]

tibiae

nunc cantu

excitatur.

cf. vs.

1007.

convivarum
Pace fabula foras egressos Yva atta

1177.
in

sic

'),

somno

rtQ0fieXetav'\ ai. filios

Vid. Vesp. 1169.

^) vid.
Pausan. V 9 2.
') Plut. Alex. 667^.
Lys. 1242 sqq.
^) Ran.
1305 sqq.
) Cf, Xen. Anab. VI 1 10 et
Cyrop. VIII 4 12, Diogenes tragicus apud Athen. 636*.
') Vesp. 395.
1)

*)

THESMOPHORIAZUSAE.
OQxriGofiivr} yccQ

147

^S ttvdqag

SQX^^^

tivag.

TOUOTHS.
(Saltat puella.)

1180

wg ikaTtQog-

coGtcsq

il^vXXo

Kaxa t6 xcodio-

ETPiniJHi:.
vvv^ Katd&ov &ol(idnov,

g>iQE

5'

Ka&i^Ofiivri

xinvov, todl,

inl totGi yovaOt tov Snvd^ov

tm noSe HQOtsivov ,

{ntokvCo).

tv

TOUOTHS.
vaiKtf val
Kdtrj0o, vai
(Posita veste considit

1185

Soythae genibus. Calceos

in

ag GtiQtno t6

otfjL,

vaim, xvydtQio.

xdtrjOo,

Elaphiam

TtTTt",

ei

Bolvit Euripides.)

(oGnsQ yoyyvXi-

ETPiniAHZ.
(ad tibicinem:)

av\st Gv &attov.
(Ad Elaphinm:)
sti

(Celerius tibia canit Teredo,

Sidotnag tbv 2yiv&riv'y

Elaphium autem

saltat nuda.)

1181. vvv xat(!c9ov 9oln&ttov Blaydes] 9oiniuov avaj9tv R. Cf. Nub. 497 Pac. 886.

1182. toTat] toTf R.

1184.

*x(liti]ao,

val xdttjao, vaTxi]

xdtttjao'

xdtriao' vaixi' vai

metro invito

(-yarp-).

Alii aliter.

1185. yoyyvXi Enger]

nam

firmut;

yoyyvli]i R.

me

Ut sequerer Engerum movit

adi. atiqino

figurae si haberetur ratio, yoyyvlri (Pac. 28 paniculus, bolletje)

solius

vel -lai satis foret aptum.

^aovtai

noctu
a

TtQoavafidXojvtai ^),
et mulieres
congregatas Snmg nqontUtiqamaiv

ixeT (in

1179.

populi concione)

ntXttfiai,

oi)\

barns hiatum admittit

1183. vnoXvaw']
1185.

looo

Pac.

Ar.

fr.

etiam

bar-

infra

^).

Nub. 152.
Nub. 773.
vs. 641. Optime cum

cf.

in re laeta etiam

attQtno] vid.

noBtro

*)

oTlfioi]

deT Xiytiv ^).

conveniunt

1267.

2)

neacio

cuius

apud Timoclem verba puellam laudantis:

fi

atiqiQdttjg! td xQ^t^"^- nvsvfia!" *).

Praeterea

cf.

Ach. 1199.

ioantQ yoyyvXi] ut rapa, yoyyvXidtg

lodicem salienti. Venustins aliquanto

apud Cratetem quidam %attv &qix^tata
td ttt&i', &aneQ fiTjXov
fitftaixvXa ^).
:

ij

=>)
*) Timocl.
Eccl. 117.
Vs. 1218 et 1225.
yoyyvXXttv vid. Lys. 976.
) Oratet. fr. 40.

569^ De verbo

^).

Digna hoc homine comparatio, perinde

atque ea, qnae erat cum pulice per

fr.

22.

U8

THESMOPHORIAZUSAE.

TOmTHE.
aalo ye rb

7ivyiq.

(Ad mentulam suam:)

^v

Klavai y
sIev naXrj t6

Ux-^fi.a

TtSQi

^ir^

evdov

fiivrjg.

t6 noSrio.

ETPiniJHS.
(ad Elaphium:)

xaArog %h' Xae &oifidrtov.

(Fine facto saltandi Elaphium veste amicitur denuo.)

&QU

1190

i6rl

v&v

a8l^eiv.

i]dr)

TOSOTHZ.
oi niki]6i TCQcbrd

(le;

ETPiniJHZ.
ndvv

ye.

(Ad Elaphium:)
g)iXr]6ov avrov.

(Elaphium Scytham exoscuJatur.)

TOBIOTHZ.
a}g

ri

yXvKeQb t6 yX&66\ m6neQ Hrr inog (lehg.

ov Karevdi naQ

ifii;

ETPinUHE.
XaiQe, ro^ora'
ox)

yevoir

yccQ

av rovxo.

1187. >)'] av R.
Sequitur in B: AraxiJTrrij (-ej) xai naqaxvnti. (-) icnt\ptalLt]fiivog,
quae verba non trimetrum ementiri sed parepigraphen esse vidit Bentley.
II

1188.

ettv]

1190.

oi)

Euripidi tribuit Lenting.

Blaydes]

rl

oi>x

B,,

oixl

Brunck. Natum esse

ti

ex

to{^6trii)

suspicatur

Blaydes.
1187. Mov']
1189. SsQa

1193.

siib veste.

iatl']

vid.

ad Vesp. 242.

1191. Vid. ad Lys. 924.

1)

Eur. Phoen. 403.

nqatts

^)

j^ar^ie]

luti invitae

Vid. ad Ean. 508.

1)

vale,

quod blande

denegantis nunc

et similia

^).

est.

et veGf. tv

THESMOPHORIAZUSAE.

140

T0S0TH2.
val, vai^ yQccdiOf

1195

ifiol

KUQiao av xovto.

ETPinUHS.
dmOsig ovv

6Qaxfjiiqv',

TOSOTHZ.
val, vatKif 6&6t.

ETPinUHH.
x&QyvQiov rotvvv

(psQS.

TOSOTHH.
akX

ow

6sv.

Ixca

0'

titHxa KOfiiat

uXXa rb Gv^tvrj ka^i'

avxog.

av.oXovxt, xenvo.

1194. Alterum val adiecit Brunck. Cf. Nub. 1468.

1195.

duae

aii

R; vVelsen maTult av x&Qiao, quoniam in R ante xuqioo

non tamen av illic fuit primitus sed (ni fallor) //.
exdidhv R (i. e. xto oiiSiy), ix ovdiv Enger.
av^ivii\ avju^tjvtjv R,

Brunck]

aoii

fere litterae sunt erasae

1197.

txo) dev\

{{

quae sincera

schol.,

av/iijvtiv

hominem barbarum

est

vocls figura

infra docet lusus

(vid.

verborum

(vs.

comment.), sed

-(iiv-

dixisse

1215).

1198. Priorem versus partem Sagittario continuavit Dobree; in R personae

mutatae signa sunt ante versum et ante &xoXoi>r(e)i, yv et ax adscripsit manus
xo/nlai a' Enger] xo/ui^tig R, xo/niCi ff' Dobree.
a6t6g Bentley] aitotg R,
recens.
&xo!iovti] -t^t) & Blaydes.
ai9tg Brunck.
{{

{{

{{

1196. toivvv

usu iraperativi

(ptQi]

da

(piqt

vid.

igitur.

De quo

fiaXliov

ad Ran. 498.

etvai", 6iv /uiv

Pharetram suam pignori dat lictor.

ipsa tela paupertas improba
ti9t\aiv Ivixvqa",
ut in Pluto fabula
queritnr

ille

*).

Vox

rara,

ovjiijvt]

commemoratur enim

cognita;

inter Di-

'

anae Brauroniae donaria

tivtj

xat&xQvaog

^).

avii^vtj

metpav-

Alia vox est

atyvvtj

vel aiyvvog venabulum^).

1198.

xo/uiat

xo/itG} aot,

ipse

a']

mox

dicere vult Scytha:

iibi

afferam (numvios).

sed

ex huius temporis inscriptionibus satis

ov-

quod
Etiam philosophum Democritum Abderitam, qui hoc fere tempore floruit, <J*" eo quo tt" sensu
usurpasse ex ipsius verbis apud Piutarchnm servatis novimus; dixit enim /tii

tb fitjdev

T]

Nempe

6hv Ix divog yivotro", sic nihil fiat id

erat aliquid^).

d\v

quemadmodum ovno3 n&la"

sermone quotidiano factum est nihftaXa" '), sic JfV" ex ovdiv" decurtatum
plebeculam dixisse testatur noster locus.
1197. JtV]

in

Alcaeo tribuitur versiculus: ^xai x

th

dvo/xA^oov ri aw/ia, /uijShv dh rA xevdv ').

^) Plut. Mor.
') Vid.
ad Plut. 66.
^) Alcaeu8(?) apud Etym. M. 639,33.
1109 a. Cf. Etym. M. 640,26 (Choerob. in Bekk. Anecd. p. 1362): dhv laoSvvanei
S)
*) Plut. 450 sq.
t& tt.
Vid. CIA. I 170,19, 172,18 IV 2 672 c 10, Athen.
537 (?, vHerwerden Lap. Test. p. 65 et Lex. suppi. s. v., Meisterhans Gramm. d.
) Herodot. V 9 Diodor. XVIII 27 etc; cf. Athen. 130 i
att. Inschr.^ p. 15.

Alex.

fr.

181(?).
10

150

tltESMOPHORIA^USAE.
ah ds tovTO f^QEi

1200

yiqovxo^ yQadio.

rr}

ovofia 8i aot xL iaxiv;

ETPiniJHS.
MQxeiitala.

xoivvv xovvofi

fjiilivrjao

TOBOTHE.
MQxafiov^ia.
(Abit

sagittarius cum

puella.

Euripidea abicit amictum femineum.)

ETPiniJHZ.
xaX&g

^Eq^i] JoXie, xavtl (lev ett

rcoietg.

(Ad Teredonem:)

av

ovv aTt6xQe%e,

{lev

cum

(Aufugit Teredo

8e Xvaoi xovSe. av d'

eyio

1205

JtatdccQiov, xavxl

Xa^mv.

vestimentis reiectis et Scythae pharetra.)

OTtcog

avSQtK&g,

oxav XvQfig, xditaxa cpev^ei, nai xevetg

yvvaiKa nal xa natdt

xrjv

iag

otxade.

KHJEETHS.
ijioi

(xeXi^aet

xavxd y,

aita^ XvQ^S)

7]v

(Solvit Euripides affinem.)

1199. yeQOVtoi] YfQOVT,

1201.

tolvvv

fieiuvtiao

tribuens.

Cf. vs. 275.

uj

Bothe.

toiivo^i

Reiske]

HQtafiovila]

||

/ue/uvrjai

-to-

R,

t.

t.

R,

Scythae totum

sed infra est

versum

1213, 1216,

-ta- (vs.

1222, 1225).
1203. tavtl Dobree] rovtl R, sed tavtl legisse videtur schol., qui pharetram el

instrumenta musica" interpretatur.

Peminae ob calliditatem

1200.
tae

nomen

^)

nata.

Prior

etiam

1208,

ementitur

fr.

versus
294*

inclu-

anus perso-

pars redit Av.

simillimus

est

1202.

'EQixr]

'iti\

J6Xii'\

cf.

1203. tavtl] quae velit gestu indioat

1)

abiecta.
|

1204

liheros.

^).
2).

blH tavtl xatevtQtTri!^" *),

1206.

Tu

igitur ut

operam da ut

cursu contendas

Plut, 1157.

ut saepe antehac

Sic in Ecclesiazusis Praxagora ad chori

510,
489.

ducem av ixiv"

scipiones barbas calceos pallia dicens

tus fueris,

versus.

'

^)

primum

^)

solu-

aufugias et

domum ad uxorem

Id quod

flebili

meda mascula dudum deos

et

voce Androoravit

').

1207. Cf. vs. 1064.

Eccl.
Lys. 675.
^J Vid. ad Ach, 331.
^J Nos: nog weer eens.
^) Vid. ad Nub.
ubi in codd. non tavtX est sed ai)fa?. Corr. Meineke.
1021.
') Vid. vs.
6) Item Eq. 271 (') Ran. llOl Eur. Suppl. 720,

Cf.

THESMOPHORIAZUSAE.

151

ETPiniJH2.
kilv6ai' abv sQyov, (psvye, TtQiv xov ro^otrjv
TlKOVxa Kaxaka^Hv.

KH/iEETHZ.
dij

iyoi)

(Aufugiunt ambo.

Ab

xovxo dQ&.

sagittarius cum

altera parte redit

puella.)

SCENA VIGESIMA OCTAVA.

Sagittarius, Chorus.
TOSOTHi:.
1210

yQadi, ag KaQisvxo doi xb xvydxQio,

03

Kov
oi'fi

dog

yQadt

00

dvaxoA.', ccXXcc itQao.

yQa

oo

ovk

MQxa^ov^ia
Sie^aXo

yQa

jit',

itov xb yQaSio;

ysQOVx

Jtov x6

ccTtoXo^Xo'

i7tatvS>,

ivxevxsvi;

yQadio!

(Ad puellam:)

mg

ccTtoxQen

6v

xccKiGxa

(Abit puella.)

1215

OQZ&g de Gv^ivri ioxiv naxa^e^ivviei

1208. XiXvaai Bentley] -aov (deleto

v)

R. Abiit

yccQ.

JEJY2.b:iON

in

JEJY20N20N.

1212. noO] noi Blaydes (ut vs. 1217).

1213. inaivGi] inalv, w Meineke.

^Qta/nov^la !] del. Dindorf, item vs. 1222.

||

w yqa Blaydes] die^aXX ^i 6 /qav; R;

Potteriorem versus partem an Duci chori tribuam dubito
1214.

et

6ie[iaX6 /u,

cum R
1215.

iy'^

iativ]

Hqyov']
^'1

tSov et similia

1211.

^oti

avfi^vrj

R.

Vid. ad vs.

oii

vid.

tovto

').

ad Nub. 1345.
6(i5)]

i.

e.

oiix

Vid. ad Eq. 111.

1215. iQt&i
est

nov

inatvw, yQaSto

1648.

Blaydes]

xata(ie[iivriai

hn6tqtxt

decepisti.

ai)]

cf.

Lys. 70.

Vid.

ad Av.

1]

puellam quam

ce-

annm

revocet

iativ]

nomen, est dq^ibi

").

nunc

t'

aptum
ivdixoji;

ei

inditum

inww-

Adverbio dQf^w? tragici quid

inest;

nam

ut Aiaci et Pentheo et

Meleagro aliisque heroibus, ipso nomine

teste, inde a natalibus fatale fuit triati
|

sorte perire, itemque Agoracritum illum

^) Pas ct-uelle.
') Aeech. Sept. 406. Item Soph.
Nos: hyk, ik loop al.
408 Eur. Troad. 990; praeterea vid. ad Nub. 251.

^)

fr.

||

scilicet.

diiaxoXo] facilis est puella^).

1214. dii(iaXo]

1197.

lerrime cui-rere iubet, ut

xal ^i)v

Vid. ad Ran. 82.

1213.

||

igitnr scribens

R.

1208. aiv
1209.

correxerat Zanetti.

wj t&xtota).

av[iivi]

xatafirjvfjat

il

{itndtQix

152

THESMOPHORIAZUSAE.

nol xh yqaSi

xl 8qa.6i\,

HQxafiov^ia

KOPT0AIO2.
yQavv

xr}v

eQcoxag,

k'g)EQev

xag nrjxxtdag-,

T0U0TH2.
val, vttim. elSeg avxo

K0Pr<^AI02.
xavxt) y

avxi] X

iKsivrj, aal yeQcov

x^oxror

1'xovto t^

xig

Qifexai

efitexo.

TO^OTHS.
1220

yeQovxo',

K0PTOAI02.
iyd).

cpri^

av naxaXa^oig,

ex

el di<aKOig

xavxrjL

T0U0TH2.

co

yqao !

fiiaQO

n;oT^a XQih,i

AQxafiov^ia
1216.
fecit: tl

Voce

liqtafiov^la.

1218. valxi]

vai'

1220. ixovto

ti]]

av y

vVelsen.

reip.

moderandae natum

men

^),

Ssjt'

Strepsiades

tum

Sic

domum

re-

et soleas'

ait

veste?ii

ntjxtiSo;

dicerent*).

avyxoQdiav

^).

usumve

Trigoni et

commemorat

6idc

ipaXftoO

tfjv

^fgtiav

naqii-

^).

xovQog xath ntixtidmv hfHquiv canere dicitur

^).

Lydium hoc erat

instrumentum '), cuius saepius apud
veteres fit mentio, et a Sapphone inven-

tnm erant qui

Aristoxeno autem teste x<^qU

Pluralem, ut h. 1., habemua in

carmine Anacreonteo, ubi uiiQo/aita;
/tto"

1217. thi nijxtiSag]

Jvd^g

),

nXijXTQOv

e. xatajiifiitijTai.

cur nudus

filio,

vertatur roganti,
y.atane<fq6vttxa'

i.

oifioi.

Sophocles^); fidibus igitur erat instruc-

significabat no-

huic pharetrae calamitatem,

xata^i^lviiat\

addens

666 (uiram tandem viam ineam).

qua absumta, nomen portendebat.

Lenting e sequentibus trimetrum

ixov t& Bergk, versus initio

l^^^b. Blaydes notiqo tQe^t

sic

686;

versum collocata

extra

o'//^oi

xrjv

Accuratins
tibv

nijxtiSwv

indicare

figuram

nequeo, sed aut

mire fallor, aut simillimia nunc instrumentis utitur poeta tragicus atque in
Ranis ipsius Mu8a" ^j.
1218. t-arxi" e'dt;] de hiatu vid. vs. 1179.

Vid. ad Eq. 1257 sq.

) Nub.
=) Herodot. I 1-7 Soph.
857, ubi vid.
*) Athen. 635 i.
361.
") Soph. 1. 1. apud Athen. 1. 1. c; ibidem d affertur
Pind. fr. 102, et 636 fragmentum tragici Diogenis.
^) Athen. 635 b.
^) Inter
)

fr.

eiusmodi instrumenta complura recensetur apud Anaxilam Athen. 183

Anacreont. XLI 10.
^) Vid. Ran. 1305.

alia
**)

b.

158

THESMOPHORIAZUSAE.

KOPT0AIOI:.

OQ&riv av(o dicoKS.

f^dl dm^si;

sig

not

d'etg',

nakiv

oxf

xov^naXiv xqs%sig 6v

ys.

T0B0TH2.
1225

KUKodaifiov

akka

tqs^i.

jiqxa\iovi,la!

(Oitato curau se proripit.)

KOPT^AIOE.
vvv

xqsi^s

xaxcc xd^og

dkka nsnaiGxai (isxQiag

Toj

1224.

@s6(iog)6Qco

S^

slg

KOQaKag inovQloag

&6&^ &Qa

'fjfiiv'

6iq

'

i6xi adl^siv.

dya&^^v xovxtov iKdQiv dvxanodolxrjv.

rifiiv

Elmsley.
Post tqc^i interpunxit Bothe.
1226. rixog ek Bachmann] lovg R, non solis numeris invitis sed etiam contextu
(vid. Sobolewski Praep. p. 124). Kuster taxfio? inserebat ante inovqiaag, Blaydes
(ftto|j;

()'s

Cobet]

R,

-lu^eig-

1225. aXXa Bisetus] &XXa B,

iXXic

diih^tt;

lunt.

||

post vvv, Fritzsche in fine versus addebat tqix*1227. Ttinaiatai Bisetus] ninvatai R, sed ninaixtai

versum

in

sequitur

oJ^xacJ'

ixdatrj^i).

adscriptum.

||

Post huno

Del. Zielinski; Bergk his servatis deleverat

et tovtojv.

ij/urv

1228. &vtanodoltt]v Bentley] &vta6oTtov R.

122S sqq. Similis Vesparum fabulae

est exitus, similior etiam

quod drama

satyricum Philocleon ebrius

tur
Cyclopis Euripidei *).

illic

1223. dQ&rjv

summum
^q9ri

avixj

collem.

d/cox]

imita-

585

et

de

1225.

tqiki. Jf.]
tli

vid.

vs. 1179.

ad Ran. 187

et 607.

secundo

^).

est usurpa-

ventmii secundum praebere

obiectum internum (nvsOfiu

Nubium

1227. Vid.

&Qa

iati']

6rj

versus ultimus.

vid.

tatores poetae nomine:

icvtanodovvai
fiovag ttvai

tijv

ad Vesp. 242.
dnx ad spec-

div

ovvexa vvvl
\

/<i^t* ifi&f tlxig xal

fivij-

^).

Cf. Eur. Cycl. 675687.

^) Vid. ad Eq. 432 sq.
Aesch. Eum. 137 Eur. Andr. 610.
&) Pac. 760 sq.

1)
*)

alibi

nunc

1228. Sic in Pace chori

de hiatu vid.

xdgaxas]

^);

intransitive

vel simile quid) admittit*).

voce ad Av. 1.
n&Xiv^ cf. Av. 2.

1226.

tum

usus

vento

InovqLaai^

significat et

recta tende in

Vid. ad vs.

Verbnm

Item Epicrat.

fr.

lO^.

INDEX

RERUM ET

ITOMIlSrUM

QUAE IN ANNOTA.TIONIBUS TANGUNTUR.

iya^t

(to

. .

.)

deprecantis vel

obicientis vox 1077.

696 sq.

de Aegyfto

lo-

qui 922.

al6i.a

principium 15.

nox 1055.

akifiidmv 323.

in rogationi-

^Xoav vexare 2.

poet.

nioenia 109

1 1

136.

Yvvvii;

74.

iivixtiv celehrare

J(xa('aj;

948,

2.

I^(irtrea3^a(

428,

1226.

irp<ir^orto?

clamor (poet.) 1033.

1164.

389.

aliquid 1197.

da^(oj

et similia

719.

J/toip/t(v
<5'v

1056.

sors 724.

tvXvQag 315.

diaxXaad^ai 163.

17.

icvtlov (?)

texentium 822.

ito9ivov (i|) 2.
dixaiuii (iv dlxij
lia

55.

830

.)

et simi-

sq.

t:av

(de jomo dic-

diolxofiai 609.

dloXxog
ddxifiog

647

Ci}

76.

^ftixaxwg 449.

sq.

flfiixQaiQa

125.

Sqafia yuvatxcrov 151.

'fi;f(6

avadla 704.

iY*&9tia9ai 184.

9&aativ eSQag 889,

iY>ta9l^ta9ai 184.

yd^as (*(ioo<r
Zvci^lto;

[iaaia^nv transl. 438.

973.

ab Euripide invecta

10561097.
-a 26.

53.

r;i('o

SQiioxot 52.

htQanbi fiVQntjxog 100.

avyal 500.
514.

"i/pa

227.

509.

^r^iov

1064.

Maiaf cithara 120.

versuum

iatt trag.

Sivtvfiata 122.

714.

tum) 126.
aqxfo9ai cantus lugubris

iyjldts

Ij io}9ivov

intafiijv

itvtliJiiuoi;

ai/tixfiaYfia

diXtoi 778.

MvSQOfiida Euripidis

aqai]v gravis

(J('xj;

830 sq.

inttaqiiQtiv Xoyov

Hvaxqiwv 161.

dtvtovo/iid^eiv

Iv

ivvliQl^ttv

sq.

1048.

hvaxaXnikl^eiv

ifiliQaxv 390.
iftnai^tiv 975.

263.

femina 432.

YVvaixiXov dQ&fta 151.

a/iaQttuXog 1111.

itntvxofi.at,

yi;a>la

598.

^Jl(V(;(v

Fdpytuv scriba 1102.

YQafifiatsvg

bns ad populum 444.

itfiiyaqtog

cum

Euripidis SrO.

'Eievij

Yvwfiotvntiv 55.

yoiJ irridentis

HlxaXoi 161.
fihv)

xatct

ixtpoqog 472.

poet. 961.

yoyyuA/j 1185.

aia&r]atv 7ta^ixod^ai. 147.

aXXa (ri

790.

Jxx()7rr(v

yfipyaioj 133.
ypo/pj'

at&riQ vitae

tqSnov

Jxxo^(v 760.

ayqioi transl. 455.

alyvTttKkl^siv

acc. 93.
Ix^aXtXv anXriva 3.

(iofi^&i 45.

128.

&Y<!t^!^fiv

^x toO

173.

(iav^tiv

/So^v latdvai

.)

&tafio(p6Qiov

889.

685.

-9Qi^ai 657.

325.

ttaxvXlvStiv in

tum

mala 651.

9QiYxoi 58.

edito

loco

si-

156

INDEX.
ligna

&Qint'idtata

gnandum

ad obsi-

adhibita 427.

v^

o^x 640.

atiQttpog 641.

vvxttQtiatog 204.

ats(pavog ^vv9rifiattatog 458.

834.

.2r;v(a

"I^vxoi 161,

Cratini 215.

'Idaiol

congruui 139.

ivfi(poQog

atXeyyig pro

^vv9rjfiattatog ate(pavog 458.

Yxqia theatri 395.

|uvo(x/a Hippocratis 273.

UX6i 846.

iVQOipoQelv 218.

lat&vai. (io^v

696 sq.

935.

i(ftiOQQii(fog

910.

fcpva

/iiiv

770 sqq.

0('a|

olx6tQixp 426.

xal 805.

6>i

fii^)

580.

San;

=
j-e

KaXXiYivtia 298.

3a(s

ow

1174.

oiJv

arundo texentium 822.

i itYa9& in precibus 310.

640.

vJ

= yoOv

ye

755.

i/(a/

JZa;iajtt;(Fi;;

317.

fo^vet;<(v

Earipidis

770

TTcivfws ve/ sic, certe

851.

74.

naQexea9ai aia9>jaiv 147.

de diis dictum 97 6.

7r?(ia

852.

xoixi)AAc(v

poet.

ntQi9ttog

IltQatxov

KovQotQ6(fog Terra 299.

;t;xWj

xOiida 489.

ni9r]xi^etv

9fet(v

vinum 742

y;if')'<''

poet. de sono dictum

<t>QVVwvdag 861.

1133.

o^uTrAoxos 434.

xvttaQov 516.

nQoaiQttv 419.

sq.

1041.

1217.

noxdcg 567.

790.

di-

ie

ipaQfi&tttiv 534.

genus saltationis

xvQxavav 429.

aoO)

258.

1175.

xQt]tix6v vestis 730.

-xi;rt(v

xeipaXi}

oii

93.

yrtoixonptrv 1168.

1070.

neQt9Qe^at 657.

xo>l^o^(t^e(V 54.

895.

vntQanoxQivta9at 186.

(trag.) 766.

7rep{a;i;ia

(ix

^(irtoi/

gnum

xXt]6ovxoi

481.

i/us

^aycuJerv ttva 85.

naQdxonog G80.

x;(Jar;?

xvt;c(v

54.

tQtx6tvXog 743.

sqq.

xXtj^atig 728.

198.

cantica 112.

i i;uAv ocujua trag.

xotriiaraaij chori 959.

neQi9etog 258.

rogationi-

in

luno 973.

ttx^^i^totta

ovQttnXaYxtog 326.

rtayxpar}!;

y.sxQU(paXog 138.

a;i;ia

t&xc' tacag 718.

Xe/a

xaQda/ul^itv 617.

xiSQldti 486.

/iiv

bus ad populum 444.

quippe qui 706.

post
.

177.

er (?

xatanvQnoXtiv 243.

y.KpccXlj

486.

atpdtxog

poet. 972.

37r(iC'

xakXinaQS^tvog 855.

xaviiiv

624.

ayaytrov 754.

otatQoS6v)]tog 324.

xai (post

xdtXn)!

1197.

avaxr]vi!]tQta

d^v9vfteia9ai 466.
xal

atQayyovQtav 616.
au/9;v;

'Innoxq&tovi insula 273.

siphone adhi-

bita 556.

XaQfilvog praetor 804.

Xo&vat dicatur aures 18.

Xoavevetv 57.

poet. 1031.

x(o/(oj (?)

/r^o;ie/rte(v

poet. 927.
XOQOftavrjg 962.

nQOfttXetav
Xai/itdtinrjtog

1054.

clavis 423.

-,^axcov(x;

TtQdg

13 77.

XQvaoXvQag 315.

avyig 500.

^fto^tt

procedit opus 782.

291.

Xrjxtiv

X^yov intiatpeQttv 1164.

aav/s in suppliciis adhibita

xpevaov

931.

400

sq.,
i/(;i(5j

403

/(;

xa/ 580.

/tii]

iptvaov 870.

/i/a

oiix

flltQOtpOQtlV
fivQfiijxog

pro

imperat.

negationi

iunctus 870,

29evi[ioia Euripidis

ftaatQon6g 558.

162.

XVfii^ttv

IlQiatiag 876.

sq.

vox ambigua 232.

xp^yog 146.

axatptov 633.
ovSifita 549.

163.

ictQan6g 100.

ax>]vai

mnbracula 658.

SxiQU 834.
anXf]va ix^aXtiv 3.

(5)

dryaS^e

deprecantis

obicientis vox 1077.

i3xvt6xia 504.

vel

PA
3875
E3

Aristophanes
Ecclesiazusae

1905

PLEASE

CARDS OR

DO NOT REMOVE

SLIPS

UNIVERSITY

FROM

THIS

OF TORONTO

POCKET

LIBRARY