Edeer Deprem Yk

Yntemi ile Yatay Yk

Analizi
mit Cem Akdil
2603030002
01.12.2009

Veriler :
Kolonlar : 0.30x0.30 , 0.40X0.40 , 0.50x0.40 m
Kiriler

: 0.30x0.40 m

Demeler : 0.12 m
E = 3x107 KN/m2
v = 0.2
H = 3.2 m
Kat Says

:6

Deprem Blgesi : 1. Derece

Zemin Snf

: Z1

= 1.96 KN/m2

Qat = 0.74 KN/m2

G

= 4.36 KN/m2

= 0.3

Edeer Deprem Yk Yntemi le Yatay Yk Analizi

-Programn sa alt kesinden birim olarak KN, m, C seilir. (bkz.ekil-1)

ekil-1

-File

New Model seilir. (bkz. ekil-2)

ekil-2

-kan New Model pencersinden 3D Frames seilir. (bkz. ekil-3)

ekil-3
-Yeni gelen pencerede, 3D Frame Sytle sekmesinden Beam-Slab Building seilir.
Yapmzn X ve Y ynlerinde farkl uzunluklar olduu iin, Use Custom Grid
Spacing and Locate Origin yazsnn yanndaki kutucuk iaretlendikten sonra
Edit Gride tklanr. (bkz. ekil-4)

ekil-4

-Gelen Define System Grid Data penceresinde, nce sadan Display Grid as
seeneklerinden Spacing seilir. Ardndan X, Y ve Z Grid Data blgelerindeki
Spacing kolonlarna yapnn uzunluklar girilir ve OK tuuna tklanr.(bkz. ekil-5)

ekil-5

-Yukardaki ilem tamamlandnda karmza yine 3D Frames penceresi gelir.

Section Properties blmnden, Beamsin sa tarafnda kalan + iaretine
baslr. (bkz. ekil-6)

ekil-6
-Karmza Frame Properties penceresi gelir. Bu pencerede sa taraftaki Add
New Property seilir. (ekil-7)

ekil-7

-Gelen pencerede Frame Section Property Type sekmesinden Concrete seilir.

Yapmzda dikdrtgen kiri ve kolon kullandmz iin de, alt taraftan
Rectangular seilir. (ekil-8)

ekil-8

-Karmzdaki pencerede, Section Name blmne istee gre isim verilir. Bu

eleman 30x40lk bir kiri olacandan burada KIRIS30x40 ismi verilir. Aada
Depth ve Width ksmlarna metre cinsinden kiriin boyutlar girilir. Material
blm materyal tanm daha sonra yaplaca iin aynen braklr. Ardndan da
aadaki Concrete Reinforcementa tklanr. (bkz. ekil-9)

ekil-9

-Gelen Reinforcement Data penceresinde Design Type olarak Beam (M3

Design Only) seilir. Concrete Cover to Longitudinal Rebar Center
blmndeki Top ve Bottoma pas pay 3 cm alnd iin 0.03 yazlr. Rebar
Material blm materyal tanm daha sonra yaplaca iin aynen braklr ve
baka deiiklik yaplmadan OK tuuna tklanr. Geri dnlen bir nceki
pencerede de OK tuuna tklanr.(bkz. ekil-10)

ekil-10

10

-Tekrar karmza gelen Frame Properties penceresinde KIRIS30x40 seilerek,

sol taraftan Add Copy of the Propertye tklanr. Gelen pencerede Section
Name ksmndan elemann ismi KOLON50x40 olarak deitirilir. Ayn zamanda
Dimensions blmnde de kolonun boyutlar Depth ve Width ksmna girilir.
Bunlardan sonra Concrete Reinforcement blmne tklanr. (bkz. ekil-11)

ekil-11

11

-kan Reinforcement Data penceresinde Design Type olarak Column seilir.

Reinforcement Configuration blm Rectangular seilir. Check/Design
sekmelerinde ise Reinforcement to be Designed seilir. Rebar Material ksm
materyal girii sonra yaplaca iin aynen braklr ve de baka bir deiiklik
yapmadan OK tuuna baslr. Karmza tekrar gelen Rectangular Section
penceresi de OK tuuna tklanarak onaylanr. (bkz. ekil-12)

ekil-12

12

-Yukardaki eleman ekleme ilemleri dier kolon iin de aynen yaplarak

KOLON30x30 ve KOLON40x40 elde edilir. (bkz. ekil-13, ekil-14)

ekil-13

ekil-14

13

-nceki ilemler tamamlandktan sonra 3D Frames ksmna geri dnlm olur.

Bu sefer de Section Properties blmndeki Areas sekmesinin sa tarafndaki +
iaretine baslr. (bkz. ekil-15)

ekil-15
-Gelen Area Sections penceresinde Select Section Type to Add blmnden
Shell seilir ve ardndan Add New Section tuuna tklanr. (bkz. ekil-16)

ekil-16

14

-nmze gelen Shell Section Data penceresinde Section Name blmne

istee gre bir isim yazlr. Burada DOSEME ismi verilmitir. Type blmnde
Shell-Thin seilir. Material blm materyal girii daha sonra yaplaca iin
ayne braklr. Thickness blmnde ise Membrane ve Bending deerleri,
deme kalnlmz 12 cm olduu iin 0.12 olarak girilir. Ardndan OK tuuna
tklanarak onaylanr. (bkz. ekil-17)

ekil-17

15

ekil-18
-Section Properties ksmndaki tm giriler tamamlandnda ekil-18deki gibi
bir pencere oluur. OK tuuna basp onayladktan sonra da ekil-19da
gsterildii zere program yapnn izimini yapar.

ekil-19

16

-Yapda farkl eitlerde kolom bulunduu iin, bu kolonlarn atamalarnn

yaplmas gereklidir. Yapdaki ke kolonlar 30x30, kenar kolonlar ise 40x40
boyutundadr. kolonlar da 50x40 boyutunda olup,
zaten atanm
durumdadlar. Ke kolonlar deitirmek iin, nce drd de zerlerine
tklanmak suretiyle seilir. Ardndan yukardaki menu ubuundan,
Assign

Frame

Frame Sections

Seilerek alan Frame Properties penceresinden KOLON30x30 seilip OK

tuuna tklanr. Kolonlar atanmtr. Ayn ilem kenar kolonlar seilip,
KOLON40x40 seimi yaplarak tekrarlanr ve kenar kolonlarnda atanmas
tamamlanr. (bkz. ekil-20, ekil-21)

ekil-20

ekil-21

17

-Eleman atamalarndan sonra, materyal tanmlamalar yaplmas gerekmektedir.

Bunun iin nce stteki men ubuundan,
Define

Materials seilir. (bkz. ekil-22)

Ardndan kan pencerede 4000Psi seilip Modify/Show Materiala tklanr.

(bkz. ekil-23)

ekil-22

ekil-23

18

-Karmza gelen Material Property Data pencersinde Material Name ksmna

kullanlan malzememiz C25 olduu iin C25 yazlr. Weight and Mass ksmndaki
Weight per Unit Volume deeri 25 olarak girilir. Isotropic Property Data
ksmnda Modulus of Elasticity deeri 3025000 olarak yazlr. Specified
Concrete Compressive Strenght deeri ise 16600 girilir. OK tuuna basarak
ilem onaylanr. (bkz. ekil-24)

ekil-24

19

-Kullanlan S420 malzemesini tanmlamak iinse Define Materials

penceresinden A615Gr60 seilir. Gelen ekranda Material Name S420 olarak
deitirilir. Ardndan Other Properties for Rebar Materials ksmndaki tm
deerler olarak girilip OK tuuna tklanr. (bkz. ekil-25)

ekil-25

20

-Yapnn ankastre hale getirilmesi iin ncelikle tm mesnetler seilir. (bkz.

ekil-25)

ekil-25
-Ardndan stteki men ubuundan,
Assign
Joint
Restrains seilerek gelen kk pencerede ankastre
iareti seilir. (bkz. ekil 26, ekil-27)

ekil-27

ekil-26

21

-Yapnn analizi iin kat arl bulunmal, bunun iin de haraketli yk, l yk
ve deprem ykleri gibi ykleri ve bunlarn kombinasyonlarn tanmlamak
gerekmektedir. Bunun iin stteki men ubuundan,
Define

Load Patterns seilir. (bkz. ekil-28)

ekil-28

22

-Yeni gelen pencerede Load Pattern Name ksmna yklerin ismi yazlp, Type
ksmnda da trleri seilerek; G, Q, EX, EY, EXP, EYP, EXN, EYN yklerinin girii
Add New Load Patterna tklanarak yaplr. (bkz. ekil-29)

ekil-29
Yk tr girileri yapldktan sonra st men ubuundan,
Define
Load Combinations seilir. Karmza gelen pencereden de soldaki
Add New Combo seilir. (bkz. ekil-30)

ekil-30

23

Load Combination Data penceresinde, Load Combination Name ksmna istee

bal olarak bir isim yazlr. Burada isim olarak W kullanlmtr. Sonra Load Case
Name blmnden G seilir ve Scale Factor girisi 1 olarak ayarlandktan sonra
Adda tklanr. Ardndan yine Load Case Name ksmndan Q seilerek, bu sefer
Scale Factor ksmna 0.3 yazp Adda tklanr. lemi onaylamak iin OK tuuna
tklanr. Karmza tekrar gelen Define Load Combinations penceresinde de OKa
tklanp onaylanr. (bkz. ekil-31)

ekil-31

24

-Yk ve kombinasyon tanmlamalar yapldktan sonra bu yklerden G ve Q

yklerinin demeler zerine atanmas gerekmektedir. Bunun iin ncelikle
tm demeler seilir. Bundan sonra stteki men ubuundan,
Assign

Area Loads

Uniform (Shell) seilir. (bkz. ekil-32)

ekil-32

25

-kan pencerede Load blmne, G iin 4,36 , Q iin 1,96 girilip onaylanr.
(bkz. ekil-33, ekil-34)

ekil-33

ekil-34

26

-Daha salkl sonular alabilmek iin yapnn demeleri blnmelidir. Bunun

iin ncelikle tm demeler seilir. Ardndan stteki men ubuundan,
Edit

Edit Areas

Divide Areas seilir. (bkz. ekil-35)

ekil-35
kan pencerede Divide Area Into This Number of Objects blmndeki iki
kutucua da blnmek istenen say yazlp onaylanr. (bkz. ekil-36)

ekil-36

27

-Yklerin girileri ve deme blmesi yapldktan sonra, yapnn arln

bulmak iin nce, yukardaki men ubuundan,
Analyze

Run Analysis seilir. (bkz. ekil-37)

ekil-37
-nmze gelen pencerede Action ksmna her yk trnn karsnda Run
yazs olduundan emin olunduktan sonra, Run Nowa tklanarak analiz
yaptrlr. (bkz. ekil-38)

ekil-38

28

-Analiz sonucu aadaki gibi, yapmzn yk altnda deforme olmu halinin bir
grnts ortaya kar. (bkz. ekil-39)

ekil-39
-Bundan sonra katn arln renmek iin stteki men ubuundan,
Display

Show Tables seilir. (bkz. ekil-40)

ekil-40

29

-Gelen yeni pencerede en altta,

Structre Output
Base Reactions
Table: Base Reactions sekmeleri
srasyla seilir. Ardndan OKa tklanr. (bkz. ekil-41)

ekil-41
-Karmza gelen tabloda grld zere katn arl 4732,83 KNdur. (bkz.
ekil-42)

ekil-42

30

-Ardndan alt katl yapnn dier katlarn da oluturmak iin, nce

yukardaki kilit iaretine baslr ve gelen pencerede OKa
tklanarak onaylanr. Sonra Ctrl+A tu kombinasyonu araclyla tm yap seilir.
Ardndan da stteki men ubuundan;
Edit

Replicate seilir. (bkz. ekil-43)

ekil-43
Karmza kan Replicate penceresinde, Increments ksmndaki dzye katlarn
ykseklii olan 3,2 girilir. Yap 6 katl ve de hali hazrda izilmi bir kat olduu
iin Increment Data blmndeki Number girdisine, yapy 6 katl hale
getirecek 5 says yazlr. Ardndan OKa tklanarak onaylanr. Artk yap 6 katl
hale gelmitir. (Bkz. ekil-44, ekil-45)

31
ekil-44

ekil-45

32

at katnn haraketli yk, normal katlarn haraketli yknden farkl olduu

iin, at katnn Q deerinin deitirilmesi gerekmektedir. ncelikle at katnn
demelerinin tm seilir. Ardndan en stteki men ubuundan,
Assign

Area Loads

Uniform (Shell) seilir. (bkz. ekil-46)

ekil-46
-Area Uniform Loads penceresinde Load Pattern Name olarak Q seilir. Sonra
Uniform Load ksmndaki Load girisine at haraketli yk olan 0,75 KN girilir.
Options ksmndan Replace Existing Loads seilir ve OKa baslp onay verilir.
(bkz. ekil-47)

ekil-47

33

-Tekrar analiz yaptrlp, yk tablosu alarak yapnn toplam arl bulunur.

(WT:toplam arlk, WN:normal kat arl, W:at kat arl)
WT=28252,26 KN
WN=4372,83 KN
W=4588.11 KN
-Yap dikdrtgen olduundan arlk merkezi yapnn tam ortasdr. Bu yzden
arlk merkezi bulmaya gerek yoktur. Rijit Diyafram tanmlamas yapabilmek
iin nce en alttaki mesnet noktalar hari tm dm noktalar seilir.
Ardndan stteki men ubuundan,
Joint

Constrains seilir. (ekil-48)

ekil-48

34

-kan pencerede, Choose Constraint Type to Add ksmndan Diaphragm

seildikten sonra aadaki Add New Constrainte tklanr. (bkz. ekil-49)

ekil-49
-Gelen pencerede Constraint Axis olarak Z Axis seilir ve aadaki kutucuk da
iaretlenerek OKa tklanr. Geri dnlen Assign/Define Constraints penceresi
de OKa tklanarak onaylanr. (bkz. ekil-50)

ekil-50

35

-Ardndan yapnn periyotlarn bulmak iin modal analiz yaplmaldr. Bunun iin
nce modal ykn belirlenmesi gerekmektedir. Yukardaki men ubuundan,
Define

Load Cases seilir. (bkz. ekil-51)

ekil-51

36

-Define Load Case penceresinde MODAL seilip, Modify/Show Load Casee

tklanr. (bkz. ekil-52)

ekil-52
-Alan yeni pencerede, Maximum Number of Modes ve Minumum Number of
Modes deerleri 18 olarak girilir ve OKa tklanr. Geri dnlen pencerede OKa
tklanp onaylanr. Girilen deeri 18 olmasnn sebebi her kat iin 3 serbestlik
derecesi olmasdr. Yap 6 katl olduu iin 18 girilmitir. (bkz. ekil-53)

ekil-53

37

-Tekrar analiz yaplr. Analiz bittikten sonra periyotlar renebilmek iin stteki
men ubuundan;
Display

Show Deformed Shape seilir. (bkz. ekil-54)

ekil-54
kan pencerede Case/Combo Name ksm MODAL olarak seilir ve aadaki
Options blmnden Wire Shadow seilir. (bkz. ekil-55)

ekil-55

38

-Aada bulunan ok
tularyla Mode 1 ve Mode
2 arasnda gidilerek Y ve X ynndeki periyotlar ekillerde gsterildii
yerlerden okunur. (bkz. ekil-56, ekil-57)

ekil-56

ekil-57
Grld zere Ydeki periyot 1,01550 ; Xdeki periyot 0,98748 olarak
okunmutur.

39

-Bu noktada, her kat iin yatay yklerin bulunmas gerekmekte ve bunun iin de
yardmc bir program olan Yatay programnn kullanlmas gerekmektedir.
Bunun iin nce Yatay adl program altrlr ve ardndan Girdi Dosyas
olutura tklanr. (ekil-57)

ekil-57
-Alan text dosyasnda iaretlenmi olan yerlere gerekli veriler girilir.
(bkz. ekil-58) (Lx , Ly: X ve Y ynndeki toplam uzunluk; H: kat ykseklii ; W:
kat arl)

ekil-58

40

-Veriler girilip dosya kaydedilir ve kapatlr. Ardndan Yatay programndaki

Hesaplaya baslr. Program hesab tamamlaynca Sonu Dosyasn Gstere
tklanr. Kullanlacak veriler aada gsterilmitir. (bkz. ekil-59,-60,-61)

ekil-59

ekil-60

41
ekil-61

-Yatay program ile aldmz verileri girmek iin ncelikle arlk merkezinin
zerindeki nokta seilir. Burada yap dikdrtgen ve koordinat sistemi tam
merkezde olduu iin, arlk merkezi X,Y(0,0)dr. Nokta seildikten sonra
stteki men ubuundan;
Assign

Joint Loads

Forces seilir. (ekil-62)

ekil-62
Her katn deerleri, o katn arlk merkezinin zerindeki noktaya girilmelidir.

42

Gelen pencerede Load Pattern Name blmnden btn yk trlerinin

seimleri srayla yaplarak, yukardaki yk ve moment deerleri, X ykleri Force
Global Xe, Y ykleri Force Global Yye ve btn momentler de Moment about
Global Zye girilir. (bkz. ekil-63)

ekil-63
-Ykler ve momentler girildikten sonra stteki men ubuundan,
Define

Load Combinations

seilir ve alttaki kombinasyonlar girilir.

43

-Ayryetten yukardaki 17 kombinasyon tipi de seilir ve Load Combination

Type olarak Envelope seilerek MAX adnda yeni bir kombinasyon oluturulur.
(bkz. ekil-64)

ekil-64

44

-Tm deprem ykleri ve kombinasyonlar girildikten sonra tekrar analiz yaplr.

Ardndan dizayn ynetmeliine uygun deerleri girmek iin,
Design
Concrete Frame Design
(bkz. ekil-65)

View/Revise Preferences

seilir.

ekil-65
-kan yeni pencerede Phi ile balayan tm deerler 1 olarak deitirilir ve OKa
tklanr. (bkz. ekil-66)

ekil-66

45

-Ardndan dizaynda kullanlacak olan kombinasyonu belirlemek iin stteki

men ubuundan;
Design
Concrete Frame Design
(bkz. ekil-67)

Select Design Combos seilir.

ekil-67
-Yeni alan pencerede List of Combinations blmnden MAX seilip Adda
tklanr. Ardndan OKa tklanp onaylanr. (bkz. ekil-68)

ekil-68

46

-Dizayn balatmak iin yukardaki men ubuundan,

Design
Concrete Frame Design
seilir. (bkz. ekil-69)

Start Design/Check of Structure

ekil-69

Dizayn ilemi bittiinde, deerleri daha rahat okuyabilmek iin programn sa

alt kesinden, programn kulland birim sistemi KN, cm, Cye evrilir. Kiri ve
kolonlarn zerinde gzken deerler o blge iin kullanlacak donatnn cm 2
cinsinden deerini vermektedir. (bkz. ekil-70 , ekil-71)

47

ekil-70

48

ekil-71

49