T.C.

MLL ETM BAKANLII

OCUK GELM VE ETM

OYUN ALBM

Ankara, 2012

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan

ereve retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya
ynelik olarak rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel
renme materyalidir.

Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir.

PARA LE SATILMAZ.

NDEKLER
NDEKLER .......................................................................................................................... i
AIKLAMALAR .................................................................................................................... ii
GR ....................................................................................................................................... 1
RENME FAALYET1 .................................................................................................... 2
1. OYUN ALBM HAZIRLAMADA YARARLANILACAK KAYNAKLAR ................. 2
1.1. Yresel Oyunlar Aratrma .......................................................................................... 4
1.1.1. Gzlem Yoluyla ..................................................................................................... 6
1.1.2. Grme Yoluyla ................................................................................................... 6
1.2. Basl Yayn Aralar (Kitap, Dergi, Ansiklopedi vb.) ................................................. 7
1.3. Kitle letiim Aralarndan Yararlanma (Bilgisayar, nternet, TV) .............................. 7
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 15
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 16
RENME FAALYET2 .................................................................................................. 17
2. OYUN ALBM HAZIRLAMA ..................................................................................... 17
2.1. ocuk Oyunlar Albm Hazrlamada Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar ............... 18
2.2. Kaynaklardan ocuklara Uygun Oyun Seimi ........................................................... 18
2.3. Oyunlarn Kaynan Belirtme .................................................................................... 19
2.4. Oyunun Hangi Ya Grubu in Olduunu Belirtme ................................................... 19
2.4.1. St a Oyunlar ................................................................................................ 20
2.4.2. Okul ncesi (Anaokulu) Oyun rnekleri............................................................ 20
2.4.3. lkretim a ocuk Oyun rnekleri .............................................................. 21
2.4.4. Genlik Dnemi ve Farkl Ya Gruplarnn Oyun rnekleri .............................. 21
2.5. Oyunun Hangi Geliim Alan in Etkili Olduunu Belirtme..................................... 22
2.5.1. Fiziksel ve Motor Hareket Geliimi Destekleyen ocuk Oyunlar ..................... 23
2.5.2. Bilisel Alan ve Dil Alann Destekleyici ocuk Oyunlar ................................. 25
2.5.3. Sosyal-Duygusal Geliimi Destekleyici ocuk Oyunlar .................................... 27
2.6. Oyunun Kurallarn Belirtme ...................................................................................... 30
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 32
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 33
RENME FAALYETi3................................................................................................... 34
3. OKUL NCES ETM KURUMLARINDAK ETKNLKLERDE OYUN................ 34
3.1. Serbest Zaman Etkinliklerinde Oyun .......................................................................... 35
3.1.1. lgi Kelerinde Oyun ......................................................................................... 35
3.1.2. Sanat Etkinliklerinde Oyun ................................................................................. 36
3.2. Mzik Etkinliklerinde Oyun ....................................................................................... 36
3.3. Ana Dil Etkinliklerinde Oyun ..................................................................................... 36
3.4. Okuma Yazmaya Hazrlk almalarnda Oyun ........................................................ 37
3.5. zel Gnlerde Oyun (Ront, arkl Oyun) ................................................................. 38
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 40
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 41
MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 42
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 44
KAYNAKA ......................................................................................................................... 46

AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
ALAN

ocuk Geliimi ve Eitimi

DAL/MESLEK

Erken ocuklukta retmen Yardmcs-zel Eitimde

retmen Yardmcs

MODLN ADI

Oyun Albm

MODLN TANIMI

Erken ocuklukta ve zel eitimde oyun albm hazrlamaya

ynelik bilgi ve becerilerin kazandrld bir renme
materyalidir.

SRE

40/16

NKOUL

Oyun Etkinlii Planlama modln alm olmak

YETERLK

Oyun albm hazrlamak

Genel Ama
Bu modlde verilen bilgiler dorultusunda oyun albm
hazrlayabilecek ve uygun ortam salandnda albmden
seilen oyunlar uygulayabileceksiniz.

MODLN AMACI

ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI

LME VE
DEERLENDRME

Amalar
1.
Oyun albm oluturabilmek iin gerekli
kaynaklar tespit edebileceksiniz.
2.
ocuklarn ya ve geliim seviyesine uygun oyun
albm hazrlama bilgi ve becerisine sahip
olabileceksiniz.
3.
Okul ncesi eitim kurumlarndaki etkinliklerde
oyun gelitirme bilgisini kazanabilecek, oyun
albmnden setiiniz oyunlar uygun ortam ve
etkinliklerde uygulayabileceksiniz.
Ortam: Okul ncesi eitim kurumlar, snf ve atlye ortam,
bireysel renme ortam, internet, evre, ktphane, aile
ortam, kendi kendinizle ve grupla alabileceiniz tm
ortamlar
Donanm: Televizyon, sinevizyon, bilgisayar, kaynak kitaplar,
eitim CDleri, tahta, defter, kalem, tepegz vb.
Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra verilen
lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz.
retmen, modl sonunda lme arac (oktan semeli test,
doru-yanl testi, boluk doldurma, eletirme vb.) kullanarak
modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lerek
sizi deerlendirecektir.

ii

iii

GR
GR
Sevgili renci,
ocuun gerek yaantsndan ayrmad oyun hayat ve ryalarn ssleyen
oyuncaklar, onu yetikinlie ulatran elenceli bir yoldur. ocuk, bu yolda yava yava
ilerlerken geliir, renir, eitilir ve hayatnda iz brakacak tatl anlar yaar.
Gnmzde bir ocuun bedensel ve ruhsal ynden salkl geliimi ve eitimi iin
oyunun uyku ve beslenme kadar nemli bir ihtiya olduu kabul edilmektedir. Oyun,
ocuun fizik, motor, dil, zihin, sosyal ve duygusal geliimlerine katkda bulunur. Oyun,
ocuun yaratcln da gelitirmekte, hayal gcn artrmaktadr. ocuun dili kullanma
yetenei de oyun oynarken hzla geliir. ocuk, duygularn ve dncelerini en doal
ekilde oyun yoluyla ortaya koyar. zellikle kk ya grubu ocuklarnn dili, kendini ifade
edecek dzeyde olmadndan oyun, ocuk iin kendini ifade etme aracdr. Ayrca
yetikinlerin ocuu tanmas iin oyun, en salkl ve doal yntem saylabilir. Oyun, ruh
sal ynnden eitli sorunlar bulunan ocuklar iin de bir tedavi arac olarak
kullanlmaktadr.
Oyunun insanlk tarihi kadar eski olduu ve ocuklar iin nemi dikkate alnrsa
eitimcilerin bu konudaki bilgilerinin ve deneyimlerinin ne kadar gerekli olduu daha iyi
anlalacaktr.
Bu amala hazrlanan bu modlde oyun albm gelitirmek iin kaynaklar tespit edip
oyun albm hazrlayabilecek ve oyun albmnden setiiniz oyunlar etkinliklerde
uygulama bilgi ve becerilerine sahip olacaksnz.

RENME FAALYET1
RENME FAALYET1
AMA
Bu faaliyette oyun albm hazrlamak iin gerekli kaynaklar tespit edebileceksiniz.

ARATIRMA

Yaadnz evredeki yresel oyunlar gzlem ve grme yoluyla aratrp not

ediniz.

Oyun albm hazrlamada yararlanlacak kaynaklar aratrnz.

1. OYUN ALBM HAZIRLAMADA

YARARLANILACAK KAYNAKLAR

Resim 1.1: Trk kltrnde geleneksel kyafetler

Kltrel ve kltrler aras ocuk oyunlar albm gelitirmede aratrmaclar pek ok

yol izlemilerdir. Bunlardan en ok kullanlanlar gzlem yapma, yetikin ya da ocuk olarak
seilen kaynak kiilerden grme yoluyla bilgi edinmedir. Bunlarla birlikte anket yntemi
ile bilgi edinme; kitap, dergi, ansiklopedi gibi basl yayn aralarn tarama; kitle iletiim
aralarndan, mzelerden, folklor kurulularndan, il kltr derneklerinden yararlanma gibi
yntemlerde de ocuk oyunlar albm gelitirme almalar yaplabilir.
ocuun oyuna olan gereksinimi ve buna bal olarak ocuk oyunlarnn doup
gelimesi, deiik toplumlarda benzer zellikler gsterir. Ayn nedenlerle, ayn
gereksinimlerle doar yani evrenseldir. Oyunun evrensel rol, kltrden kltre veya
toplumdan topluma deiiklik gsterir. lkel toplumlarda geleneksel olarak ocuklar
yetikinleri izler, onlar ne yapyorlarsa taklit ederler. Kz ocuu annesiyle al rp
toplamaya gider ve annesi kardei ile ilgilenirken o da kabuktan bebei ile oynar. Erkek
ocuu da oyuncak bir ok ve yayla babasyla birlikte ava gider. ocuun defalarca at

yaptktan sonra baarl olmas, vurduklarnn da uamayan kular olmas nemli deildir.
nemli olan deneyimlerini artrarak yeteneklerini gelitirmesidir.
Oyunla ilgili almalar yapan bilim adamlarndan Huizinga'ya gre oyun, bir kltrn
temelidir. Sosyal etkileimlerin tmn oyuna balar. Politik g, sava ve ticaret de birer
oyundur. Huizinga, znde yaratc bir zellik tamasndan dolay oyunu sanatn bile temeli
olarak grr.
Oyun kltrle dorudan ilikilidir. Toplumla birlikte geliir ve politik sistemler
tarafndan etkilenir. Toplumda yaanan olaylar, ocuklarn oyunlarna ve oyuncaklarna
yansr. Yaanan olaylara ilikin yeni oyunlar yaratlr, yeni oyuncaklar retilir. Gnmzde
yaanan savalarla ilgili yaantlar ocuk oyunlarna da yansmaktadr. Fzelerin, uaklarn,
tanklarn, askerlerin kaynak olarak kullanld ocuk oyunlarnn gzlenebilir ekilde
deitii, bu kavramlarn ocuk oyunlarnda ve ocuk dilinde ok sk kullanldna
rastlanmtr.
Ticari evreler de bu arada ocuklarn oyun tarzna uygun olarak oyuncaklar
retmiler, bu dnemde savala ilgili oyuncaklarn satlarnda byk artlar olmutur. Baz
bilim adamlar strateji oyunlar ile sosyoekonomik dzen arasndaki ilikinin nemine
deinirler. Ticaret toplumlarnda satran ve monopoli oyunlarnn yaygn olmasna dikkati
ekerler. Loto ve piyango gibi byk paralar kazanma olana olan oyunlara da bu
toplumlarda sk rastlanr. Hatta borsa speklasyonu da bir eit oyun saylabilir.
zellikle gelimekte olan toplumlarda baz oyunlarda kutsallk kavram ve dinin etkisi
gzlenmekte, dnyann pek ok yerinde maskeli festivallere, lmle ilgili anlatlan ilgin
hikyelere, cadlar, hayaletler, devler, periler gibi hayali varlklarla ilgili anlatlan masallara
rastlanmaktadr. Bunun yan sra gelimi lkelerde de uzayla ilgili kavramlar ieren
oyunlar ve oyuncaklar daha sk grlmektedir. Uzay gemileri, uan daireler, uzayllar,
nlanan varlklar gibi oyuncaklarn daha fazla retildii grlr.
Btn bu zellikler dikkate alndnda oyun, sosyokltrel yapnn bir paras gibi
grnmektedir. Ancak baz oyunlarn da bamsz olarak ortaya kt bilinmektedir. Bu
oyunlardan biri 4000 yldan beri tm dnyaca bilinen ve olduka yaygn olan, lkemizde de
"Be Ta" adyla bilinen oyundur. Bu oyun, her lkede deiik kurallarla oynanmakla
birlikte ortak zellikleri be tane yuvarlak tan tek tek ya da birka tanesi bir arada olarak,
bir elle havaya atlp el srt ile tutulmasyla oynanr. Oyunun her aamasnda deiik
tekerlemeler sylenen "Be ta kalemtra pk, tokmak, yere koyup yerden almak, bir
cimcik mermercik mermer ta ahincik, ahin ta fincan a kprba, derledik topladk biz
kprlere baladk" gibi szlerle oynanan oyundur. Bu oyun, dnyann hemen hemen her
yerinde bilinen en eski oyunlarndan biridir. Tahiti, Japonya, Yunanistan, Avustralya ve
ngilterede talarn yerine kk patatesler, fndk, ceviz, fasulye bile yzyllarca
kullanlmtr. Suda ta kaydrma oyunu da pek ok toplumda oynanan ok eski bir oyundur.
Dier eski bir oyun ise Yeni Zelanda, Yeni Gine, Malezya ve Afrika'nn birok yerinde hatta
dnyann pek ok lkesinde oynanan, parmaklara geirilen iki ucu bal bir iplikle eitli
ekiller oluturularak oynanan plik Oyunudur. 1885'te Wallace adnda bir ngiliz gezgin,
Dayak Kabilesi ocuklaryla bu oyunu oynadn, kendisi bir ekil yaptktan sonra ipi alan
bir ocuun arkadalaryla o zamana kadar hi grmedii son derece artc ekiller

yaptklarn belirtmitir. Bu oyunun dnyann birok yerinde henz Avrupallarla

karlamadan nce bilindiini ve oynandn gsteren pek ok yayn vardr.
Topa ise Mye dayanmaktadr. Msrllar topac parmaklaryla evirirken inliler
parmak yerine kam ile evirmeyi bulmulardr.
Suda ta kaydrma, ember, kukla ve top oyunlar da pek ok toplumda oynanan ok
eski oyunlardr. Parmaklara geirilen ipin deiik ekillerde alnmas, ip atlama, topa,
uurtma ve top oyunlar da dnyann pek ok yerinde yllardr oynanan oyunlar arasnda yer
alr. Gnmzde ocuklar tarafndan oynanan krebe, seksek, ip ekme vb. oyunlarn Eski
Roma dneminde ocuklarn severek oynad oyunlardan olduu bilinmektedir. Dnyadaki
tm oyunlarn; atlama, atma, koma, sallanma ve eitli toplar gibi ortak eler tadklar
grlmektedir.
Bunlar gibi pek ok oyunun dnyadaki birok lkede oynanyor olmas, etnologlarn
ilgisini ekmektedir. Acaba oyun tek bir oyundan treyerek mi dnyaya yayld? Eer byle
ise ilk olarak nerede ve kimler tarafndan oynanyordu? Yoksa basit bir oyun tr, farkl
toplumlarda deiik ekillerde bamsz olarak m gelitirildi? Tm bu sorular, etnologlar,
pedagoglar, sosyologlar, antropologlar, eitimciler ve tarih bilimcilerinin birbirlerini
destekleyerek yapacaklar ekip almalar sonucu aa kacaktr.

1.1. Yresel Oyunlar Aratrma

Resim 1.2: Ankara yresi halk oyunu

lkelerin kendi kltrlerine zg ocuk oyunlarn aratrma almalar, gelimi

lkelerin pek ounda 20. yzyln ilk yarsnda tamamlanm ve yaynlanm durumdadr.
Kltrmzdeki ocuk oyunlarn bir arada toplayan en eski ve Cumhuriyetten sonraki ilk
yayn 1934 ylnda Yusuf Ziya Demirciolu tarafndan gayet sade bir Trke ile yazlan
"Anadolu'da Eski ocuk Oyunlar" kitabdr. Yusuf Ziya Demirciolu'na ait kitaptaki ocuk
oyunlarnn tamam Mula'nn Ula kazasndan alnm, yazar burada bir ay boyunca ve
bizzat kalarak bu aratrmasn tamamlamtr. Demirciolu'nun kitabn n szndeki
aklamalar olduka nemli ve dndrc olup konu yle ifade edilmektedir:
Memleketin ufak bir kynde bu kadar oyun bulunabilmesi Trk folklorunun buna ait
ksmnda da ne kadar zengin olduunu gstermektedir.
Yine ayn amala 1955

ylnda yaynlanan "Trk ocuk Oyunlarndan rnekler" kitab Ferruh Arsunar tarafndan
yazlmtr. 1993 ylnda yaynlanan Musa Baran'n "ocuk Oyunlar" adl kitab da
bulunmaktadr. Sedat Veyis rnek de "Geleneksel Kltrmzde ocuk" isimli kitabnda
ocuk oyunlarnn isimlerini belirtmitir. Hatice Poyraz da Okul ncesi Dnemde Oyun ve
Oyuncak isimli kitabnda ocuk oyunlarn ve oynand yreleri aratrmtr. Bu kitaplar,
tam olarak yeterli saylmamaktadr. Trk kltrndeki ocuk oyunlarnn aratrlmasna
daha ok nem vermeli ve zaman ierisinde bu oyunlarn yok olmasna seyirci kalmamalyz.
Trk kltrndeki ocuk oyunlarnn aratrlmasna ok daha fazla nem verilmesi ve
mmkn olan en yakn zamanda zgn ocuk oyunlarnn ortaya konmas, byk bir
gereksinimdir. Bu oyunlarn dier kltrlerdeki ocuk oyunlar ile etkileimleri de bu
durumu tamamlayc, nemle incelenmesi gereken ayr bir konudur.

Resim 1.3: Alanya ky dn (Alanya Mzesi)

ocuk oyunlar albm gelitirmek ve yresel oyunlar aratrmak iin en ok

kullanlan yntem; gzlem yapma, yetikin ya da ocuk olarak seilen kiilerden grme
yoluyla bilgi edinmektir. Bunlarla birlikte anket yntemi ile bilgi edinme; kitap, dergi
ansiklopedi gibi basl yayn aralarndan bilgi tarama; kitle iletiim aralarndan,
mzelerden, ktphanelerden, folklor kurulularndan ve il kltr mdrlklerinden, varsa
bu kurulularn yaynlarndan yararlanlr.
Ankarann Kazan ilesindeki topya; Bilim, Sanat, Elenme, renme, retme
Merkezinde geleneksel ocuk oyuncaklar, seramik atlyesi, sanat ve zanaat galerisi, el
aletleri mzesi bulunmaktadr. air Sunay Akn tarafndan stanbulda Oyuncak Mzesi
kurulmutur. Bu konuda Prof. Dr. Bekir Onurun abas ile oluturulan Ankara niversitesi
Eitim Bilimleri Fakltesi Oyuncak Mzesi ile Sanayi Mzesindeki Hali Oyuncaks
blmn rnek gsterebiliriz. Ayrca Osmanl dneminde ok nemli yeri olan Eypl
kadnlarn yapt geleneksel Eyp oyuncaklar, AB Bilgi Merkezi (ABBM) ve Tarih Vakf
i birliiyle yaatlmaya allmaktadr.

Sonuta oyun, sosyokltrel yapnn bir paras ya da bamsz olarak gelitirilen bir
rndr. Oyuncaklar ise oyunu yaplandran oyun aralardr. O hlde oyun albm
gelitirirken toplumlarn tarihi, sosyal, kltrel, ekonomik yaantlarn (gler, savalar,
yiyecek, giyecek kaynaklar, ulam, ocuk yetitirme, eitim, salk yntemleri, sosyal
kurallar, elence, geleneksel davranlar vb.) incelemek, gzlemek gerekmektedir. Bu
yaantlarn ocuk oyunlarna yansmasyla oluan ocuk oyunu ve oyuncaklar ise ocuk
oyunlar albm gelitirmede yol gsterici olacaktr.

1.1.1. Gzlem Yoluyla

Gzlem; amalanan bir davran, olay, canl ya da cansz bir varl olabildiince
tarafsz ve gereine uygun olarak izlemektir. Gzlemci, ocuk oyunlarnn gzlemini
yaparken oyunun artlarn nasl tanmlayabileceine, oyunun yapsna ve kurallarna dikkat
etmelidir. Ayrca oyunun yetikin yaam ile ilikisi, paralellikleri, ocuun oyundan
kazand bilgileri incelemek ve farkl ya gruplarndaki ocuklarn oyunlarn karlatrmak
gerekir.
Kaydedilen yresel ocuk oyunlarnn aratrlmasnda aratrmac gzlem kaytlarn
standart bir gzlem kayt formuna ilemelidir. Bunun iin aratrmac ya nce dzyaz
eklinde gzlem kayd alp bunu sonra gzlem kayt formuna geirir ya da gzlem yaparken
dorudan "gzlem kayt formuna" bilgileri iaretler ya da not eder. Formda olmayan fazla
bilgileri ayrca kaydeder.
Bunun iin gelitirilecek "ocuk Oyunlar Gzlem Kayt Formu" ok iyi planlanarak
hazrlanmaldr. Bununla ilgili olarak "ocuk Oyunlar Gzlem Kayt Formu" rnei blm
sonunda verilmitir.

1.1.2. Grme Yoluyla

Grme srasnda kaynak kii olarak seilen yetikine ya da ocua kaydedilecek
oyunla ilgili szl sorular yneltilir ve bunlar bir forma ("Oyun Anket Formu" olabilir.)
kaydedilir. Grmede ocua veya yetikine yneltilen szl sorular "Oyun Anket
Formuna" kaydedilir.
Baka bir yntemde ise kaynak kii ile n grme yaplr, istenilen bilgi konusunda
ksa bir aklama yapldktan sonra kaynak kiiye bir anket formu verilerek doldurmas
istenir. Daha sonra anket formlarndaki bilgiler ayr ayr kayt formlarna ilenerek analiz
edilir. ocuk oyunlarn grme yoluyla kaydetmek zere blm sonunda yetikinlere ve
ocuklara yneltilen anket formu rnekleri verilmitir.
Yresel oyunlar aratrmada kullanlan yntem, gzlem veya grme ya da her ikisi
de olabilir. Aratrmac yalnz gzlem yapar veya yalnz grme yoluyla bilgi edinir ya da
daha salkl bilgi edinmek iin hem grme yoluyla kaynak kiiden bilgi alr hem de
anlatlan oyunu kendisi gzleyerek oyun kayt kartn daha doru bir ekilde doldurur. En
ideal yntem budur. Zaman ve artlar uygun olduu srece bu yol izlenerek aratrma
yrtlmelidir.

1.2. Basl Yayn Aralar (Kitap, Dergi, Ansiklopedi vb.)

Kitap, sreli yaynlar, ansiklopediler, gazeteler, mahalli yaynlanan gazete ve dergiler
gibi basl yayn aralarndan ocuk oyunlar albm oluturmak pek ok aratrmacnn
dier yntemlerle birlikte kulland yollardr. Oyunlar ilgili kaynaktan olduu gibi alnarak
bir derleme yaplabilir ya da ierie bal kalarak yeniden yazlabilir. Hatta oyunlar izimle
desteklenebilir. Her iki ekilde de nemli olan oyunun esasna bal kalnmas, ieriin
orijinalliinin bozulmamas ve ayn zamanda anlalabilir, sade ve doru bir Trke ile ksa
ve z olarak ele alnmasdr.

1.3. Kitle letiim Aralarndan Yararlanma (Bilgisayar, nternet,

TV)
Son yllarda radyo ve televizyonda ocuk programlarna daha fazla yer verilmesi
sevindiricidir. ocuk programlar kuaklarnda deiik animasyonlar, yarmal oyunlar oyun
albm hazrlamada kaynak tekil etmektedir. TVde yaynlanan yresel kltr ele alan
programlarda verilen oyunlar da oyun albm hazrlamada kullanlr. Gnmzde internet
sitelerinde yaynlanan oyun rnekleri de hem gnmzdeki hem de geleneksel
kltrmzdeki oyunlar aratrp oyun albm oluturmamza ciddi katk salamaktadr.
Yine de yeterli ve zengin olduu sylenemez. ocuk oyunlar ile ilgili radyo ve televizyonda
yaynlanan programlar aratrldnda saylarnn ok fazla olmad grlr. Kitle iletiim
aralaryla kamuoyuna konuyla ilgili duyuru yaplarak ilgili bilgilerin bu kaynakta
toplanmas salanabilir. Daha sonra bunlarn analizi yaplabilir.
Kitle iletiim aralarndan yararlanarak deiik lkelerin ve kltrlerin oyunlarn
tanmak da mmkn olmaktadr.

OCUK OYUNLARI GZLEM KAYIT FORMU

Kart no:
Oyun tr:
Etnik grup:
Oyunun ad:

Gerek ad:
evirisi:

Oyunun tanm (temel zellikleri,

hareketlerin tanm):
Oyunda kullanlan ara, gereler:
Oyuncularn zellikleri:

Cinsiyet:
Ya:
Oyuncu says:

Oyunun yaps (kurallar ve nasl

gelitii):
Oyunda verilen dl ve cezalar:
Oyunun kayna (Geleneksel mi,
Baka kltrden alnma, kayna belli deil vb.
oyun gnmzde oynanyor mu?):
Yaklak balang tarihi:
rnein; yaz mevsiminde oynanr, yaklak 20 dk.
Oyunun oynand sre ve zaman:
srer, gece oynanr vb.
Oyunun oynand yer:
Salon-snf, masa vb.
Oyunun kazandrd geliimsel (Motor geliim, dil geliim, sosyal-duygusal geliim,
zellikler:
zihin geliim, fiziksel geliim vb.)
Oyunla ilgili dier aklamalar:

Oyunu aklayan izim /resim:

(Oyun ematik olarak izilir veya resmi ekilir.)

OCUK OYUNLARI YETKN GRME (ANKET) FORMU

Yntem: Grme
Kaynak: Yetikin

ocukken
oynardnz?

ne

Tarih:
Yalar:

tr

oyunlar

Bu oyunlar gnmzde oynanyor

mu?
Oyun (1)
Oyunun ad:
Oyuncu says:

(Her oyun iin aadaki bilgiler alnr.)

Oynand yre (ehir):
Oynand yl:
Ya:
Cinsiyet:

Oyunda kullanlan ara, gereler:

Oyunun oynanaca yer:
Oyunun oynanaca zaman (sre):
Bu oyunu kimden/nasl rendiniz?

Oyunda verilen dl ve cezalar:

Oyun nasl oynanr?(Maddeler hlinde aklanr.)

rnek:
1. Oyuncular iki gruba ayrlarak el ele tutuurlar.
2. Her iki gruptan bir ebe seilir.
3.........................................................................................................................................
4..........................................................................................................................................

Oyunu aklayan izim /resim (Oyun ematik olarak izilir veya resmi ekilir.)

OCUK OYUNLARI OCUK/OCUKLAR GRME (ANKET) FORMU

Yntem: Grme
Kaynak: ocuk/ocuk gruplar
Oynadnz oyunlar nelerdir?
Oyun (1)
Oyunun ad:
Bu oyunu kimden / nasl rendiniz?
Oyunun kurallar:

Tarih:
Yalar:
(Oyunlarn isimleri yazlr.)
(Her oyun iin aadaki bilgiler alnr.)

Oyuncu says:

Ya:
Cinsiyet:
Oynand yre (ehir):
Oynand yl:

Oyunun oynanaca yer:

Oyunda kullanlan ara, gereler:

Oyunu oynanaca (sre) zaman:

Oyunda verilen dl ve cezalar:

Oyun nasl oynanr? (Maddeler hlinde aklanr.)

rnek:
1. Oyuncular iki gruba ayrlarak el ele tutuurlar.
2. Her iki gruptan bir ebe seilir.
3....................................................................................................................................
4........................................................................................................................................

Oyunu aklayan izim/resim (Oyun ematik olarak izilir veya resmi ekilir.)

10

Aada yurdumuzun deiik yrelerine ait ocuk oyunlar rnek olarak verilmitir.
(Hatice POYRAZ, Okul ncesi Dnemde Oyun ve Oyuncak s.146,176)
Karadeniz Blgesi Oyunlar

Oyunun ad: Saklamba

Oyundaki ocuk says: 5-6

Oyunun oynand yer: Bahe, sokak vs.

Oyunun oynand zaman: Gndz

Oyuncularn cinsiyeti: Kz/Erkek

Oyunda kullanlan ara ve gere: Yok

Oyuncularn yalar: 5 ve daha yukars

Oyunda verilen cezalar: Yakalanan kii ebe olur.

Oyun nasl oynanr?

Bir kii ebe seilir, ebe arkasn dner ve gzlerini yumar.

10'a kadar say sayar ve dner. Bu arada dier ocuklar saklanmtr.

Ebe, dier ocuklarn saklandklar yeri bulmaya alr.

Yakaladklarn Yakaladm. diyerek sobe yapar, yakalananlar ebe olur.

Dou ve Gneydou Anadolu Blgesi Oyunlar

Oyunun ad: Dzz oyunu

Oyundaki ocuk says: 7-8

Oyunun oynand yer: Bahe

Oyunun oynand zaman: Gndz

Oyuncularn cinsiyeti: Kz/Erkek

Oyunda kullanlan ara ve gere: Mendil

Oyuncularn yalar: 7-15

Oyun nasl oynanr?

Bir kiinin gzleri balanr. Dierleri ondan uzaklar.

lerinden bir kii gelir, ebenin yannda "dzz" diyerek ebeye hafife
vurur.

Ebe, bu sesin kime ait olduunu bulmaya alr.

11

Oyunun ad: Hala, hala sac ver.

Oyundaki ocuk says: 2

Oyunun oynand yer: Ev

Oyunun oynand zaman: Gece/Gndz

Oyuncularn cinsiyeti: Kz/Erkek

Oyunda kullanlan ara ve gere: Yok

Oyuncularn yalar: 5-6

Oyun nasl oynanr?

Bir kii iki elini birletirir.

Dieri parmaklarn arasna dokunarak "Hala, hala sac ver." der.

O da (Hala rolndeki ocuk) "Yukar bacada" der.

Bir daha tekrar eder: "Hala, hala sac ver." der.

En yukarya geldii zaman "Elini sok da al." der.

Soran "Kedi beni srr." der.

Dieri "Kedi sepetin altndadr." der.

Bu kez "Kpek beni srr." der.

Dieri "Kpek davara gitti." der.

Elini sokar, almaya alr.

Kpek onu hav, hav diye havlayarak srmaya alr (hala rolndeki)

O da (ocuk) telala elini karmaya alr.

Akdeniz Blgesi Oyunlar

Oyunun ad: Tns oyunu

Oyundaki ocuk says: 2

Oyunun oynand yer: Kumsal

Oyunun oynand zaman: Gndz

Oyuncularn cinsiyeti: Kz/Erkek

Oyunda kullanlan ara ve gere: Kibrit p, krdan veya bir p

Oyuncularn Yalar: 5-10

Oyun nasl oynanr?

Kumda iki kii karlkl oturur.

Kendilerine gre aralarnda kumdan bir set yaparlar.

12

Oyunculardan biri kibrit p byklndeki p kardakine

gstermeden ellerinin arasnda saklar ve onu yerini belli etmeden kumun
iine gmer.

Kar oyuncu ellerini tarak yaparak kum tnsnn phelendii, tahmin

ettii yerine bastrr.

p saklayan oyuncu kar oyuncunun elini bastrd yerin dndaki

yerleri arar.

p bulamazsa kar oyuncunun ellerini bastrd yerleri arar.

Bu takdirde p saklama kar oyuncuya geer.

Oyunun ad:Mendil kapmaca oyunu

Oyundaki ocuk says: 8-15

Oyunun oynand yer: Dz bir alan

Oyunun oynand zaman: Gndz

Oyuncularn cinsiyeti: Erkek

Oyunda kullanlan ara ve gere: Mendil

Oyuncularn yalar: 12-14

Oyunda verilen cezalar: Yenilenler, yenenleri srtlarnda tar.

Oyun nasl oynanr?

ki grup oluturulur. Her gruptan bir kii ortada durur.

Ellerinde mendil vardr. Birisi slk alarak oyunu balatr.

Her iki gruptan birinci kii koarak ortada duran kendi oyuncularnn
elindeki mendili alarak geriye dner ve 2. sradaki arkadana verir.

O da (2. oyuncu) mendili alarak sratle ortadaki kendi oyuncusuna teslim

eder ve geri dner.

3. oyuncu da 1. oyuncu gibi yapar. Bu ekilde devam eder.

Her iki tarafta nce bitirmeye alr. nce bitiren oyunu kazanr.

Ege Blgesi Oyunlar

Oyunun ad: Kibrit oyunu

Oyundaki ocuk says: 2-3

Oyunun oynand yer: Ev

Oyunun oynand zaman: Her zaman

Oyuncularn cinsiyeti: Kz/Erkek

Oyunda kullanlan ara ve gere: Kibrit

13

Oyuncularn yalar: 9-10

Oyun nasl oynanr?

2 veya 3 ocuk oynar. Ellerinde bir tane kibrit kutusu vardr. Sabit bir
say belirlerler.

Oyunculardan biri kibriti atarak oyuna balar.

Kibrit yerde dik durursa 50 puan alr.

Kibrit yatay durursa 10 puan alr, derse de oyuncu puan alamaz.

Sra dier oyuncuya geer. nemli olan 250 puana ulamaktr.

Ulaan oyuncu oyunu kazanr ve puan alr (Yksek puan olan oyunun
birincisi olur.).

Oyunun ad: Esir almaca

Oyundaki ocuk says: 6 kii 2 grup

Oyunun oynand yer: Bahe

Oyunun oynand zaman: Her zaman

Oyuncularn cinsiyeti: Kz/Erkek

Oyunda kullanlan ara ve gere: ki tane aa

Oyuncularn yalar: 6

Oyun nasl oynanr?

Oyuncular iki gruba ayrlr.

Her grubun kale diye nitelendirdii bir aac vardr.

A kalesinden nce kan B kalesinden sonra kandan gszdr.

B'nin oyuncusu A'nn oyuncusuna deerse onu esir alm olur.

O kii, B kalesinin yannda kendi arkadalarndan biri onu kurtarncaya

kadar ayakta bekler.

Oyuncular aalarna dedikleri zaman g alr, onlar kimse

yakalayamaz.

Kar takmn oyuncularndan biri kendisine hi demeden kar takmn

aacna yani kalesine deerse Kale diye barr ve bylelikle puan
kazanm olur.

14

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Geleneksel kltrmzdeki yresel oyunlar aratrnz.
lem Basamaklar
Hangi yredeki (ehir)
aratracanz belirleyiniz.

oyunlar

Yresel oyunlar aratrrken dikkat

edeceiniz hususlar belirleyiniz.
Oyunlar aratrrken formun btn
blmlerini eksiksiz doldurunuz.
Oyunlar hangi yntemi kullanarak
aratracanz nceden belirleyiniz.
Aratrdnz oyunlar dersinizde
arkadalarnz
ve
retmeninizle
paylamak zere dokman hazrlaynz.

Aratrmalarnz sonucu elde ettiiniz

bilgileri snf ortamnda tartmaya
sunarak snf oyun albm gelitiriniz.

neriler
Aratrmanz not edebileceiniz dosya
ktlarn, oyun aratrma formlarn ve
kullanacanz
kalemi
yannzda
bulundurunuz.
Yresel oyunlar aratrrken kaynak
kiilerin yreden olmasna ve yrede uzun
yllar yayor olmasna dikkat ediniz.
Geleneksel
ve
gnmzde
Trk
kltrndeki ocuk oyunlarnn neler
olduunu basl kaynaklardan aratrnz.
Geleneksel kltrmzdeki oyunlar ile
gnmzdeki oyunlar arasndaki farklar
yaadnz toplumda gzleyiniz.
Geleneksel
ve
gnmzde
Trk
kltrndeki ocuk oyunlarnn neler
olduunu internet ve TVden inceleyiniz.
almanzn amacna ulaabilmesi iin
aratrmalarnz mutlaka arkadalarnz ve
retmeninizle paylap benzer oyunlarn
farkl yrelerde uygulan biimlerini
karlatrnz.

15

LME DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki cmlelerin banda bo braklan parantezlere, cmlelerde verilen bilgiler
doru ise D, yanl ise Y yaznz.
1.

( ) Yresel oyunlar, gzlem ve grme yoluyla aratrlr.

2.

( ) Oyun kltrle ilgili deildir.

3.

( ) Toplumsal olaylar ocuk oyun ve oyuncaklarna etki eder.

4.

( ) Topa, suda ta kaydrma, ember, kukla ve top oyunlar gemiten gnmze

gelen oyunlardandr.

5.

( ) ocuk oyunlarnn doup gelimesi farkl toplumlarda ok farkl zellikler

gsterir.

6.

( ) ocuk oyunlar albm hazrlamak iin en ok kullanlan yntem, gzlem yapma

ve yetikin ya da ocuk olarak seilen kiilerden grme yoluyla bilgi edinmektir.

7.

( ) Yresel ocuk oyunlarnn aratrlmasnda aratrmac, gzlem kaytlarn standart

bir gzlem kayt formuna ilemelidir.

8.

( ) Basl ve grsel yaynlardan edinilen oyunlar, aslna bal kalmakszn yazlabilir.

9.

( ) Gzlem; amalanan bir davran, olay, canl ya da cansz bir varl olabildiince
tarafsz ve gereine uygun olarak izlemektir.

10.

( ) 4000 yldan beri tm dnyaca bilinen ve olduka yaygn olan, lkemizde de

oynanan oyunun ad dokuz tatr.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

16

RENME FAALYET2
RENME FAALYET2
AMA
Oyun albm hazrlama yollarn doru olarak kavrayabilecek ve ocuklarn ya ve
geliim seviyesine uygun oyun albm hazrlama bilgi ve becerisine sahip olacaksnz.

ARATIRMA

ocuk oyunlar albm hazrlamada dikkat edilecek noktalar inceleyip not

ediniz.

Atlyeniz veya staj ortamnzda oynanan ocuk oyunlarn gzleyip not ediniz.

2. OYUN ALBM HAZIRLAMA

ocuk oyunlarnn doup gelimesi deiik toplumlarda benzer zellikler gsterir.
Oyunlar; ayn nedenlerle, ayn gereksinimlerle doar yani evrenseldir. Oyunun evrensel rol,
kltrden kltre deimektedir. rnein, ilkel kabilelerde yetien ocuklarn yaamlar tm
kabilenin yaamna dorudan balyd. ocuklar yetikinlerin yaptklar ileri ve birbirleriyle
olan ilikilerini dorudan doruya deneme olanana sahipti. Tm toplumsal yaam, ocua
akt. Zorunlu tm faaliyetlerin gzle grlebilir olmas nedeniyle ocuklarn bunlar
renmesi ve kendine mal etmesi iin yetikinler zel bir aba gstermiyordu. Kz ocuklar
anneleri ile al rp toplamaya gidiyor, erkek ocuklar ise babalaryla birlikte ava kp
oyuncak ok ve yayla hayvan avlyordu.
zellikle gelimekte olan toplumlarda baz oyunlarda kutsallk kavram ve dinin etkisi
gzlenmektedir. Dnyann pek ok yerinde maskeli festivallere, lmle ilgili anlatlan ilgin
hikyelere; cadlar, hayaletler, devler, periler gibi hayali varlklarla ilgili anlatlan masallara
rastlanmaktadr. Bunun yan sra gelimi lkelerde de uzayla ilgili kavramlar ieren
oyunlar ve oyuncaklar daha sk grlmektedir. Uzay gemileri, uan daireler, uzayllar,
nlanan varlklar (fzeler, uaklar, askerler, strateji oyunlar, satran, monopoli oyunlar,
piyango vb.) ve silahlar gibi oyuncaklar ile onlardan tretilen oyunlar grlr.
ocuk oyunlar, toplumun sosyokltrel yansmas, tarihi deer tamas ve gelecek
nesillere aktarlmas nedeniyle byk ihtiya duyulan deerli bir kaynaktr.

17

2.1. ocuk Oyunlar Albm Hazrlamada Dikkat Edilmesi

Gereken Noktalar
ocuk oyunlar albm;

Okul ncesi ocuuna uygun oyun seimi,

Oyunlarn kaynan belirterek listeleme,
Oyunun hangi geliim alan iin etkili olduunu belirtme,
Oyunlarn hangi ya grubu iin uygun olduunu belirtme,
Oyunun kurallarn belirtme gibi ieriklerde dzenlenebilir.

ocuk oyunlar ile ilgili albmler zelliklerine gre farkl ieriklerde dzenlenebilir.
Bunlar aadaki gibi snflandrabiliriz:

Fiziksel ve motor hareket geliimi destekleyen ocuk oyunlar

Bilisel alan ve dil alann destekleyici ocuk oyunlar
Sosyal-duygusal geliimi destekleyici ocuk oyunlar
z bakm becerileri ile ilgili ocuk oyunlar

ocuk oyunlarn yukardaki gibi geliim alanlarna gre gruplayarak albm

oluturabiliriz.

2.2. Kaynaklardan ocuklara Uygun Oyun Seimi

ocuk oyunlar, bir toplumun sosyokltrel yansmas olduuna gre byk deer
tayan bilgilerdir. Bu nedenle hazrlanacak oyun albmleri hem tarihi bir deer tamas ve
ait olduu kltr yanstmas hem de gelecek nesillere aktarlmas bakmndan byk bir
ihtiya ve deerli bir kaynak olarak saklanacaktr. ocuk oyunlar ile ilgili albmler
zelliklerine gre farkl ieriklerde dzenlenebilir.
Okul ncesi dnemde eitimin temelinde oyun vardr. Eitimci ncelikle ocuklarn
yalarn, geliim zelliklerini, yeteneklerini ve becerilerini dikkate alarak oyun semelidir.
rnein, motor hareket becerileri geri olan bir ocuk beceri isteyen bir oyuna zorlandnda
ilk denemede baarsz olacandan oyuna devam etmek istemeyebilir. Ayrca oyun iin
seilen meknla (masaba oyunlar, ak hava oyunlar, snfsalon oyunlar vb.) oyun ara
ve gereci; ilgi ekici, salam, tehlikesiz ve yeterli sayda olmaldr.
nce ocuun duyu organlar eitilmelidir. Bu da ancak oyunla mmkndr.
J.J. ROUSSEAU

18

Resim 2.1: Masaba oyunu

Basl yayn aralar (kitap, dergi, ansiklopedi) ve televizyon, radyo, internet gibi kitle
iletiim aralarn tarayarak okul ncesi ocuunun ilgisini ekebilecek, eitim ve retime
destek olacak, uygulanmas okul artlarna uygun oyun rnekleri seilmelidir.

2.3. Oyunlarn Kaynan Belirtme

Kltrel zellik tayan ocuk oyunlar albm dzenlemek: Bu albm kendi lkemiz
oyunlarn ieren albm eklinde hazrlanabilir (rnein; Trk Kltrnde ocuk Oyunlar,
Geleneksel ocuk Oyunlarmz vb.). Bu albm, farkl kltrlerin ocuk oyunlar iin de
hazrlanabilir (rnein; Japon ocuk Oyunlar, Fransz ocuk Oyunlar vb.).

Kltr fark gzetmeksizin dzenlenecek evrensel zellik tayan ocuk

oyunlarndan oluan evrensel ocuk oyunlar albm de dzenlenebilir.

Oyunlar albme not ederken kaynan;

Geleneksel kltrmzden,
Farkl kltrden alnma,
Kayna belli olmayanlar,
Kaynak basl yayn aralarndan ise ad, yazar, yayn tarihi, yaynevi, sayfann
belirtilmesi,
Kitle iletiim aralarndan ise programn ad, kanal yaynland tarih ve saat
gibi bilgilerin verilmesi yararl olacaktr. Bylece ayn kaynaa bavurmak
gerektiinde kaynan rahatlkla bulunabilmesi mmkn olacaktr. Ayrca
eitim retimde yararlanlabilecek iyi kaynaklar tespit edilmi olacaktr.

2.4. Oyunun Hangi Ya Grubu in Olduunu Belirtme

ocuun yana uygun oyunlar semek ok nemlidir. ocuun ya ne kadar
kkse oyun ihtiyac da o kadar fazladr. Bu nedenle ocuklar iin eitli oyun alanlar
hazrlanmal ve ocuun kendi akranlaryla oynamasna frsat verilmelidir.
Farkl ya gruplarna gre hazrlanacak oyun albmleri;

19

02 ya grubu iin st a oyunlar,

36 ya ocuklar iin okul ncesi ocuklarna uygun oyunlar (anaokulu),
lkretim a ocuk oyunlar,
Genlik dnemi oyunlar gibi farkl ya gruplarnn oyunlarn ierir.

2.4.1. St a Oyunlar
ocuun bu yata bilinsiz ve igdsel olan hareketleri ile doal olarak yapt
devinimlerle yapt oyunlara ilev oyunlar denir. Bu tr oyunlar, ocuun yzn ve
organlarn tanmasna yardmc olur.
Araba

Araba geldi (ocuun yanaklarna dokunulur.).

Durakta durdu (ocuun aln ve enesine dokunulur.).

Biip dedi (ocuun burnuna dokunulur.).

rdek ailesi

Bu, baba rdek

(Ba parmak gsterilir.).

Bu da anne rdek

(Dier ba parmak gsterilir.).

Bunlar da yavrular

(Elin dier parmaklar gsterilir.).

Vak vak diyorlar

(ki el st ste konur gaga yaplr.).

Derede yzyorlar

(Yzme hareketleri yaplr.).

Bir balk grnce

Yakalayp yiyorlar

(Yeme hareketleri yaplr.).

2.4.2. Okul ncesi (Anaokulu) Oyun rnekleri

Yatt Kalkt

Her ocua birer renk ismi verilir. rnein; ismi krmzysa bu ocuk Krmz yatt,
kalkt der, yatp kalkar ve hemen bir arkadann ald renk ismini syler. rnein, sar
der. Sar ismini semi ocuk da ayn ekilde Sar yatt, kalkt. der, yatp kalkar. Bu ekilde
oyun devam eder.

pte Yzk Oyunu

Uzunca sicim ipe yzk geirilip ipin iki ucu dmlenir. Oyuncular arasndan bir ebe
seilir, dier ocuklar halka olur ve ebeye sezdirmeden yz saklarlar. Ebe de saklanan
yz bulmaya alr. Yz bulamazsa baka bir ebe seilerek oyun srdrlr.

20

2.4.3. lkretim a ocuk Oyun rnekleri

Tepeden Top evirme Oyunu

ki ya da daha ok takma ayrlan ocuklar, aralarnda birer adm ara kalacak ekilde
ve kollarn dmdz yukarya kaldrarak arka arkaya sraya geerler.
Uygulama: Verilen iaretle ilk oyuncu gvdesini arkaya doru edirerek topu bann
zerinden ikinci oyuncuya geirir ve derhl srann sonuna geer. Oyun, balangtaki
pozisyona ulancaya kadar srdrlr.
Kural: ocuklar topu balarnn zerinden arkadaki arkadana verecektir. Hangi
grubun topu son oyuncuya en erken ularsa o grup oyunu kazanr.

ekil 2.1: Tepeden top geirme oyunu

2.4.4. Genlik Dnemi ve Farkl Ya Gruplarnn Oyun rnekleri

Bezirgnba

Eitimci nce ocuklara oyunun kuraln anlatr. Bir kz, bir erkek renci olmak
zere iki ocuk seer. ocuklar ellerini kpr eklinde birletirir. Dier ocuklar da sraya
girer. Btn ocuklar hazr olunca oyunun arks sylenerek oyuncular kz ve erkek
ocuklarn etrafndan dolarlar ve aadaki arky sylerler.
A kapy bezirgnba, bezirgnba.
Kap hakk ne verirsin, ne verirsin?
Arkamdaki yadigar olsun, yadigar olsun,
Bir tavan, iki tavan, nc de dolaba kaan
retmen arky sylerken ocuklar kprnn altndan geer. nc tavan dolaba
kaan dendiinde o ocuk, halkann iinde kalr. Bu arada ebe olarak seilen ocuklara bir

21

hayvan ismi tutmalar sylenmitir. Kprde kalan ocua dier ocuklar duymadan hangi
hayvan seecei sorulur (Ku mu? Tavan m?). Hangi hayvan seerse onun arkasna
gemesi sylenir. Oyun, btn ocuklar kprde kalana kadar devam eder. Btn ocuklar
ebelerinin arkasna getikten sonra ekimece yaplr. ekimede baarl olan grup oyunu
kazanr.

ekil 2.2: A kapy bezirgnba oyunu

2.5. Oyunun Hangi Geliim Alan in Etkili Olduunu Belirtme

Oyun srasnda ocuun duyular ok iyi alr, hareket becerileri geliir. Oyun
oynayan ocuk hem oyuncaklaryla hem de dier ocuklarla srekli olarak szel alveri
yapar. Bylece oyun yoluyla ocuun szck daarc gelimektedir. ocuk; oyun yolu ile
gelecekteki rollerini renmeye balar, oyun arkadalarna uyum salar, sosyal ilikileri
glenir. Genelde ocuklar evcilik oyunlar ile yetikin rollerine hazrlanr. ocuun oyun
sayesinde motor hareket becerileri, tepkisi ve dikkati artar. ocuk, byk kk kaslarn
denetim altna alr, denge ve hareketlerinde esneklik ve eviklik salar. ocuk atlama,
zplama, yzme, trmanma vb. hareketlerle byk kaslar geliir. Oyun hamuru ile oynama,
kt kesme, katlama vb. etkinliklerle de kk kaslar geliir. Bylece el-gz koordinasyonu
gelimi olur. ocuk; kavramlar, cisimleri, toplumsal kurallar, haklarn ve mcadele
etmeyi oyun ierisinde nce alglar, anlar sonra da renir ve gelitirir.
Eitimci kendisine ait oyun albmn hazrlarken uygulamalarda rahatlkla
yararlanabilecei oyunlar semelidir. Baarl bir eitimci; her ocuun gelitirilmesi
gereken ynlerini iyi tanr, hangi oyunlarn ocukta hangi ynleri gelitireceini iyi bilir,

22

oyunlar seerken ve uygularken ocuu btn ynleriyle ve btnlk iinde gelitirecek

yollar zenle arar, bulur ve uygular.
Eitimci, oyun faaliyetleri ile ocuun tm geliimlerine yardmc olmay
hedeflemelidir. Setii oyunlarn ocuun tm geliimini destekleyici nitelikte olmasna
(fiziksel, motor hareket, sosyal, duygusal, bilisel, dil ve z bakm) dikkat etmelidir.
Oyun, genel olarak ocuu birok ynden etkiler ve gelimesine katkda bulunur.
Oyunlarn trlerine gre etkileri farkllk gsterirken genel etkileri u ekilde sralanabilir:

2.5.1. Fiziksel ve Motor Hareket Geliimi Destekleyen ocuk Oyunlar

ocuklarn okul ncesi dnemde byk ve kk kaslarn gelitirmek gerekmektedir.
Bu i iin de en kolay yntemin oyun olduunu syleyebiliriz. ocuk, hareket etme
yeteneini byk kaslarn kullanarak elde eder ve gelitirir.
Yrme, koma, atlama, trmanma vb. hareket etme becerilerini gerektiren oyunlar,
ocuun byk kaslarnn gelimesine olanak salar. Oyunun ierisinde zellikle mcadele
oyunlar ierisinde ocuklar srekli olarak komak, zplamak, trmanmak, ekmek, itmek,
boumak, tamak ksaca vcut zellikleriyle mcadele etmek durumundadr. ocuk, sahip
olduu fiziksel yetenekleriyle dier oyunculara kar bir yar hlindedir. Bu mcadelede
ocuun ierisine girmi olduu hareketlilik ncelikle solunum, dolam ve sindirim
sistemini olumlu etkilemektedir. Ayrca i salg bezlerinden daha fazla salglama
yaplmasna katkda bulunarak gelimesini hzlanmaktadr. Her eyden nce hareket
ihtiyacn karlad, beslenme yoluyla ald kaloriyi hareketle tkettii iin itahnn
almasna dolaysyla salkl beslenmesine yardmc olmaktadr. Bilindii gibi zellikle
kentlerde yaayan ve oyun alanlarndan yoksun ocuklarn en byk problemlerinden biri,
itahszlktr.
Doal geliim sresi iinde itah yerinde olan ocuk ald besinleri hareketlerle yani
oyunla birletirdii zaman adalelerinde ve kaslarnda glenme meydana gelir. ocukta
kuvvet, abukluk ve dayankllk geliir. Ayn zamanda oyun aktiviteleri, kemik yapsn ve
eklem yaplarn da hem glendirir hem de gelitirir. Bu geliim, oyun aktiviteleri ierisinde
zorlanan organizmann bu zorlanmay yenebilmek iin kendini yenilemesi ve adaptasyonu
esasna dayanr.
Fiziksel geliim ile sal ayr ayr dnmek yanltr. Salk ve fiziksel geliim i
iedir. Hareketli oyunlar ayn zamanda duyu organlar, sinir sistemi, alglama ve yorumlama
zerine de olumlu etkide bulunur.

23

Anaokullarnda uygulanan yaratc etkinlikler ve masa oyunlar da ocuun kk

kaslarn gelitirmekte ok yararl olan etkinliklerdir. Oyun yoluyla ocuk, bedensel adan
daha rahat geliir, kaslar ve organlar daha iyi ve e gdml alr. Baz ocuklar, oyun ve
benzeri etkinliklere balama ynnden gvensiz ve rkektirler. Byle ocuklar, kendi
balarna yapmaktan ekindikleri baz devinimleri, arkadalaryla oyun iinde daha kolay
gerekletirebilirler. Bylece motor hareket geliimleri de salanm olur.
2.5.1.1. Fiziksel ve Motor Hareket Geliimi Destekleyen ocuk Oyun rnekleri

Hareketli Oyun Bayrak Kapmaca Oyunu

ocuklar, sayma sonucu iki gruba ayrlr ve yzleri retmene dnk ekilde arka
arkaya dizilir. Bala komutu ile ndeki iki ocuun ayn anda koarak retmenin elindeki
bayra nce kapmaya alr.

ekil 2.3: Bayrak kapmaca oyunu

mel Kurtul

ocuklar arasndan bir ebe seilir. Snrlar belirlenmi bir alan iinde ebe,
arkadalarn kovalamaya balar. Ebeye yakalanmamak iin dier ocuklarn melmesi
gerekmektedir. Ebe tarafndan ayakta ya da koarken yakalanan ocuk, ebe olur. Yeni ebe
olan ocuk (Ben ebeyim.) diye barr ve kendini bylece arkadalarna tantr. Ebe olan yine
arkadalarn yakalamaya alr ve oyun bir sre bu ekilde oynanr.

Parmak Oyunu rnekleri

Evimizde Bir Kpek Var Oyunu

Evimizde bir kpek var, gece gndz kemik arar. Gel kuu kuu (El ile Gel iareti
yaplr.).
Tut kuu kuu (ki el parmak ularndan birletirilir.)
Yut
(ki elle birlikte yutma ii yaplr.)
Evimizde bir kedi var, gece gndz fare arar.
Gel pisi pisi
(El ile kedi arna hareketi yaplr.)

24

Tut pisi pisi

( ki el parnak ularndan birletirilir.)
Yut
( ki elle birlikte yutma ii yaplr.)
Evimizde bir tavuk var, gece gndz yumurta arar. Gel gulu gulu (El ile Gel iareti
yaplr.).
Tut gulu gulu
(ki el parmak ularndan birletirilir.)
Yut
(ki el birlikte yutma ii yaplr.)

Bisikletim

Bisikletimin rengi krmz ( ki el ne uzatlr, avular yukar bakar.)

Sar ve mavi izgili
(Sa el ile aa doru izgi hareketi yaplr.)
Ona binince ben
(ki el beden zerinde birletirilir.)
Nee ile uarm hemen (ki elle uma hareketi yaplr.)
Pedallar evirir
(Ayak ile pedal evirme hareketi yaplr.)
Etraf seyrederim.
(ki el kalar zerine konur ve bakma hareketi yaplr.)
ok hzl gitmem.
(ki el ile Hayr anlamna gelen hareket yaplr.)
Dikkatlice biner.
(Sa el iaret parma ile ikaz hareketi yaplr.)
Nee ile glerim.
(Mutlu ifadeyle etrafa baklr.)

Resim 2.2: Parmak oyunu

2.5.2. Bilisel Alan ve Dil Alann Destekleyici ocuk Oyunlar

ocuk, evreyi ve doay oyun yoluyla tanr. Sorular sorarak gerekli bilgileri edinir.
Bilgilerini bakalarna aktarr. Merak duygusunu gelitirir ve giderir. Mantk yrtmeye,
yarglamay renmeye, neden-sonu ilikisini sezmeye balar. Oyunda ortaya kan
sorunlar grmeyi, bunlara zm bulmay renir. Rahat konuma alkanl kazanr.
Oyunun zihinsel geliime en bata gelen etkisi, renmedir. ocuk oyunda her eit
kavram ve nesneyi tanyarak kullanma zelliklerini, grevlerini renir. Bu renme,
zihinde bir bilgi birikimi ve alma asndan gelimedir. Ayrca renilen kavram ve
nesnelerin ifade olarak kullanlmas, kelime ve dil daarcna katlmas, ayr bir zelliktir ve
dil geliimini salamaktadr. Oyun ierisinde ocuk srekli olarak zihinsel faaliyet
ierisindedir. Oyuna ocuun zihinsel antreman da denilebilir nk yeni kavramlar ve

25

nesneleri tanma ve kullanmay renen ocuk, farknda olmadan bu kavramlar ve nesneleri

birbiri ile mukayese eder, zelliklerini kavramaya alr. Oyun annda ocuk srekli olarak
dnme, alglama, kavrama ve simgeleme gibi zihinsel ynden ve soyut yetenekler
asndan bir faaliyet ierisindedir. Bu da zihinsel geliimi etkileyen nemli faktrlerdendir.
Oyun ak ierisinde ocuklar, dier ocuklarn (rakiplerin) durumlar ile ilgili de tahminde
bulunma ve akl yrtme durumundadrlar. Birtakm verilere dayanlarak yaplan bu akl
yrtme, ileriki hayatta bilimselliin temelini oluturmaktadr. Piaget' in ocuklarda deiik
zeklarn kkleri ve gelimeleriyle ilgili almalarnn pek ok psikoloa rehberlik etmesi,
ocuklarda akl yrtme ile bilimsel sezgi arasnda iliki arama almalar yaplmasn
salamtr.
Oyun ierisinde ocuk srekli olarak oyunun kurallarn, rakip oyuncularn
durumlarn ve kendi yeteneklerini mukayese etme durumundadr.
ocuun oyunda ierisine girmi olduu bu zihinsel alma; doru olarak alglama,
yorumlama, deerlendirme ve karar verme gibi zihinsel yeteneklerin gelimesini salar.
Esasnda uras unutulmamaldr ki zihinsel geliim dil, fiziksel, motor hareket, sosyalduygusal geliimden ayr olarak dnlemez. Bunlarn hepsi bir arada geliir ve birbirini
tamamlar.

Ben Kimim? Oyunu

Eitimci, ocuklarn arasndan bir ebe seer. Ebe ve dier oyunculara oyunun kurallar
aklanr. Ebenin gzleri bir earpla balanr. Ebenin gzleri balyken eitimci dier
ocuklardan setii bir ocuun ebenin nne gelmesini ister. Ebenin nndeki ocuk sesini
deitirerek Ben kimim?der. Ebe, karsnda duran arkadan sesinden tanmaya alr.
Bir kerede bilemezse ebenin karsndaki ocuk yine tekrarlar: Ben kimim? Ebe ocuu
tanrsa alklanr. defa sorulduunda da tanyamazsa alklanmadan yerine geer.

ekil 2.4: Ben kimim oyunu

Dikkat Oyunu

Oyunu yneten kii, arkadalarna:

Be soruma kim yanl cevap verebilir? der. Btn oyuncular, "Bundan daha kolay
ne var?" diye dnebilir. steyenlerden birisi ortaya arlr ya da sayma tekerlemesi ile
ebe seilir. Ynetici, sorularna balar:

26

Tavann ka aya var? Gnll ocuk tabii buna yanl bir cevap
verecektir. kinci ve nc sorular da yanl cevaplandktan sonra
ynetici, drdnc sorusuna geer. Acaba kanc sorudaym? Gnll
oyuncu bo bulunup Drdnc sorudasnz. deyince doru cevap
verdii iin oyunu kaybedecektir.
Oyun sorulara yanl cevap verilince sona erer. Kural, be soruda yanl
cevap vermeyi salamaktr.

Cmlemi Tamamla Oyunu

Eitimci, ocuklara herhangi bir olay anlatrken szn keser ve bir oyuncuyu iaret
ederek

Cmlemi tamamla. der. Bunun zerine oyuncu eitimcinin yarda kalan

cmlesini kendi isteine gre ve anlamn kaybetmeden devam eder.
Gerekirse o da baka bir arkadan iaret ederek Cmlemi
tamamla.der.

Oyun srasnda en gzel ve anlaml cmle tamamlayanlar alklanr ve

baarl olurlar.

2.5.3. Sosyal-Duygusal Geliimi Destekleyici ocuk Oyunlar

ocuun, duygusal ve sosyal geliiminde de oyunun etkisi byktr. ocuk, oyun
yoluyla duygusal sorunlarn aklayarak zm yoluna gider, benmerkezcilikten kurtulur,
evreyle, baka eylerle ve arkadalaryla daha ok ilgilenir, sevin ve holanma duyar,
kendine olan gvenini gelitirir, kendi cinselliine zg rolleri renir, yineler ve toplumsal
ortamdaki cinsel roln benimser, toplumsallamay, bakalarnn hak ve zgrlklerine
sayg gstermeyi, kendi hak ve zgrlklerini korumay, yardmlamay, paylamay,
dayanmay, birlikte almay ve grg kurallarn renir ve uygular. Birok bilim adam
kiilik gelimesinde oyunun ok nemli bir rol olduunu tespit etmitir. Hatta ileriki
yalarda ortaya konulan kiilik zelliklerinin, psikolojik yansmalarn, ocuklukta oynanan
oyunlar ierisinde ekillendii (yapland) ileri srlmektedir.
ocuk oynadka duygular keskinleir, yetenekleri serpilir, becerisi artar nk oyun,
en doal renme ortamdr. Duyduklarn ve grdklerini snayp denedii, rendiklerini
pekitirdii, yanllarn dzelttii bir deney ortamdr.
Oyun ne kadar basit olursa olsun, oynayanlar zerinde mutlaka baz etkileri vardr.
ocuklar bakalarna saygy rendikleri kadar kendilerine de saygy renirler.
Bakalarnn haklarna saygl olurken kendi haklarn korumak iin mcadele verirler ve
saygy gerekletirirken mcadele etmeyi de renmi olurlar. Grup oyunlarnda ynetmek
ve ynetilmek durumlar sz konusudur. Bu gibi durumlarda baz ocuklar, kendilerini ve
fikirlerini kabul ettirmek, dierlerini ynetmek isterler ve karlkl etki altna alma sava
balar. Bu, ocuklarda yneticilik ve liderlik zelliklerini gelitirir. ocuklar, oyunlar
ierisinde drstln tercih edilmesinden dolay kiiye saygnlk kazandrdn renerek
drstl benimserler. Oyunu kazanmak iin oyuncular farkl seenekler denemek, farkl
teebbslerde bulunmak zorundadrlar. Bu zellii ile oyun; pasifleri aktifletirir, korkaklar
cesaretlendirir. Kendine gven, kendini denetleme, abuk karar verme, i birlii yapma,

27

doruluk, haklarn koruma ve disiplin gibi kiisel zellikler de oyun ierisinde kazanlr.
Yer ve oyun ara gerelerinin paylalmasna ek olarak duygular ve dncelerin de
paylalmas, dayanma iinde alma ve iyi geinme yine oyun iinde renilir. Oyun
ocuklara grg kazandrr. Doa ve insan sevgisi, vatan sevgisi, lkeye ballk gibi
kavramlar ocuklar oyun ortamnda kazanrlar.
Oyun oynayan ocuk kendi hayal dnyas iindedir ancak iledii konular gerek
konulardr. Kendi hayalleri ile gerekleri kartrr. Bu da ocukta yaratclk zelliini
gelitirir. Aslnda her yaratcln kaynanda oyun vardr. Resim izgilerle, mzik
notalarla, iir szlerle, dans hareketlerle oynanan oyun deil midir?
ocuk, oyun ortamnda zgr olmal, oyundaki btn problemleri kendi bana
zmelidir. zemedii takdirde dardan birinin deil, oyun arkadalarnn yardmc
olmasn ister. Bu davranlar, ocuun bydnde karlat glkleri kendi kendine
zmesi iin hazrlktr. ocuun oyunu, oyun iindeki davranlar bykler tarafndan
kstlanr ve engellenirse bydnde zgrce davranamayan, psrk, kararsz bir kiilik
ortaya koyar.
Yaklak olarak dokuz yzyl nce yaam Trk bilgini bn-i Sina, oyunu ok seven
bir insanm. ocukluunda bir gn oyun oynarken yal bir adam: "Sen ok akllsn, ileride
bilim adam olacaksn, sana oyun yarar m? Derslerine al." dediinde henz ocuk olan
bn-i Sina: "Her yan bir hli vardr. ocukluun yak da oyundur. Her yan hakk
verilmelidir." diye cevap vermi.
Oyun, ocukluun yak olduu kadar gereidir. ocuk, hayat oyun ierisinde
tanr. Aileden getirmi olduu zellikleri oyunda test eder, ekillendirir. Alm olduu
eitimi oyuna yanstr. Aile ortamnda her istedii yaplan, bir dedii iki edilmeyen ocuk
balangta oyun oynamakta zorlanr. Bencil davranr, paylamaya yanamaz, abuk kser,
mzklk eder, zora gelince byklere ikyete gider. Balangta belli bir seviyeye kadar
bu davranlar normaldir ama baz ocuklarda ok belirgindir. zellikle de ev dnda az
oyun oynayan ocuklarda sklkla grlr. Byle ocuklar uzun sre bakalarnn oyunlarn
izlerler, oyuna katlmazlar. Srekli oyun dnda kalan ya da hep yalnz oynayan ocuk, grup
oyunlarnda ciddi bir uyumsuzluk iinde kalr. Oyun ierisinde bencil ve saldrgan
davranlarda bulunan ocuk ya ana babasnn tutumunu oyuna yanstyordur ya da evinde
sindirilen, kstlanan bir ocuktur. Oyunda hep silik kalan, bakalarn izleyen ocuk da
baml yetitirilmesini yanstyordur. Sonu olarak kazanlan olumlu-olumsuz nitelikler
oyun ierisinde snanr. Oyun, kazanlan olumlu niteliklerin pekitirildii, olumsuz
niteliklerin de deiime urad bir deneme alandr.
Oyun, bir grup almasdr ve kendine zg kurallar vardr. Bu kurallara uymayanlar
oyun dnda kalr. Btn ocuklar, kurallara uymayanlarla oyun oynamak istemezler ve
onlar oyun d brakrlar, bylelikle cezalandrm olurlar. Hibir ocuk bu duruma dmek
istemez. Oyunun bu nitelii ocuklara kurallara uymay retir. Birey bydnde de
toplumun kurallarna uyar ve toplumla uyumlu hle gelir. ocuklar oyun ierisinde
bakalarnn (kar oyuncularn) haklarna sayg gstermek, malubiyeti kabullenmek
zorundadr aksi hlde yine oyun d kalr. Bylelikle isyan etmemeyi, bakalarna saygy ve

28

kabullenmeyi renirler. Bu da toplum hayatnda olduka nemlidir ve oyun ierisinde

renilir.
Oyun ierisinde ocuk, farkl kltrlerden ve farkl ortamlardan gelen dier
oyunculara kar hogrl olmak, onlarla iyi ilikiler kurmak zorundadr nk birlikte
oyun oynamann sreklilii buna baldr. ocuk, oyunda uyumlu olmay renmenin
yannda bireylerin oluturduu ve kendinin de iinde bulunduu toplumu da tanr. Toplumun
koymu olduu iyi-kt, doru-yanl kavramlarn renir. rnek olarak hrsz polis
oyununda hrszln veya baka bir oyunda yalan sylemenin kt olduunu renir.
Oyunda ocuk, sosyal rolleri ve meslekleri de tanr. rnein; evcilik oyununda anne-baba
rollerini, doktorculuk oyununda bu meslei renir. Grup oyunlarnda ocuk, mensup olduu
(taraf olduu) grubun karlarn kendi karlarndan nde tutmak zorundadr. Bylelikle
ocukta mensubiyet (bir millete ait olma) ve fedakrlk (mensup olduu grup iin) duygular
geliir ve pekiir.Oyun ierisinde kazanlan kendi haklarn koruma, bakalarna sayg, i
birlii ve paylama, kurallara uyma, iyi-kt, doru-yanl ayrmn yaparak iyiyi ve doruyu
kabullenme, bunlara uyma, mensup olduu grubun karlarn koruma ve kollama, toplum
kltrn renmek gibi nitelikler, aslnda toplumsal hayatn gerektirdii eylerdir ve
ocuun ilerideki hayatnda topluma uyumlu olarak yaamalarn reten sosyal deerlerdir.
Bu sebeple oyun belki de eitimden nce bireyleri sosyalletiren en nemli olaydr, gelecek
hayata hazrlk egzersizleridir.

Sulu ve Avukat Oyunu

Oyuncular, ikier ikier elendirilir. Oyunu yneten eitimci, ocuklara:
Elerinizden birine soru sorduum zaman bunun cevabn kendisi deil,
yanndaki ei verecektir. Bu duruma gre soru sorduum oyuncu sulu, ei de
avukat olacaktr. Bana sulu cevap verirse her ikisi de oyunu kaybeder. der.
nce oyunun bir denemesi yaplr. Eitimci elerden birine: Arkadann
topunu neden aldn? der. Avukat da hemen cevaplar: Onunla top oynamak
istedii iin efendim. der.

Eitimcinin soruuna sulu ocuk cevap verseydi her ikisi de oyunu kaybedecekti.

Kitap Kurdu Oyunu

Oyun bahesinde yere 2 metre aralkla tebeirle izgi izilir. izginin bir tarafna
ocuklar yerletirilir. Ortada ise bir ocuk kitap kurdu olarak bekler. Eitimci kitaplar diye
bardnda ocuklar bulunduklar izgiden dierine koarak gemek zorundadr. Arada
kitap kurdu, onlar yakalamak iin beklemektedir. Kitap kurdunun yakalad ocuk, oyun
d kalarak arkadalarn destekler. Oyunda sona kalan ocuk kitap kurdu olur ve oyun byle
devam eder.

Evinize, Kynze Oyunu

Eitimci yere dz bir izgi izer. ocuklarn izilen izgi zerinde oturmalar istenir.
Eitimci ocuklarn 10-15 adm karlarna byk bir daire izer. Bu izilen daire ocuklarn
evi olur. Ev olarak izilen dairenin 4-5 adm tesine de byk bir daire daha izilir. Buras

29

da ocuklarn ky olur. Daha sonra retmen oyunun nasl oynanlacan anlatr ve

oyun oynanr.
Ben, kynze dersem ky olarak belirlenen dairenin iine; ben, evinize dersem ev
olarak belirlenen dairenin iine gireceksiniz, der. Oyun bu ekilde bir sre oynandktan sonra
dairelerin ad deitirilir. Ev olarak izilen daire ky, ky olarak izilen daire ise ev adn alr
ve oyun bu ekilde bir sre oynanr. Yerler sylenirken armadan belirlenen yerlere gelen
ocuklar alklanr ve oyunda baarl saylr.

z Bakm Becerileri ile lgili ocuk Oyunlar

ocuk oyunlarda kendi bedenini korumasn, kullanmasn renir. Bu da yine fiziksel

ve psikomotor geliimleri sayesinde gerekleir. Kendi z bakmna ilikin oyunlarla ocuk
anne-babasna balatt ayakkabsn kendi balamay baaracaktr ya da yourt yeme
yarmas ile kendi kendine yemek yemeyi renecektir. Giyip soyunma yarmas ile
elbiselerini kendi giyebilecektir nk oyunda kazanma arzusu her eyi baarmak iin iyi bir
motivasyondur.
Ayakkab Giyip karma Oyunu
Eitimci, iki ya da drt oyuncuyu sayma tekerlemesi ile belirler. Oyuncular grubun
nne geer. Eitimci oyunun kuraln aklar. Yarmaclar, ayakkablarn nce
karacaklar ve sonra yeniden giyeceklerdir. Bunu kim nce baarrsa alklanr. Oyun bu
ekilde btn ocuklarn oyuna katlmyla devam eder. Hatta yaranlarn ismi sylenerek
tezahrat da yaplr. Bylece oyun daha ekimeli hle gelir.
Kurdele Balama zme Yar
Oyuncular iki eit gruba ayrlr. nde bulunan oyunculara 15-20 cm uzunluunda
birer kurdele verilir. Her grubun 8-10 adm karsna bir sandalye konur.
Eitimcinin iareti ile ilk sradaki birinci oyuncular koarak kurdeleyi sandalyenin bir
bacana balar, geriye dner, ikinci oyuncunun avucuna vurarak yerine otururlar. kinci
ocuk, iareti alnca o da koar ve balanan kurdeleyi zer, nc arkadana verir.
Yarma bylece balamal, zmeli son oyuncuya kadar srer. Oyun sonunda kurdeleyi en
abuk balayan-zen grup kazanr.

2.6. Oyunun Kurallarn Belirtme

Oyunun tantlmasndan sonra kurallarna ilikin bilgi verilir. Oyunun kurallarn
belirtmek, oyunun salkl oynanabilmesi iin nemlidir. Eitimci oyunun kurallarn
ocuklara iyi aklamaldr. lk aklamada kurallar, ocuklara karmak gelebilir. Anlatmda
basit ifadeler kullanlmal, gereksiz aklamalar yaplmamaldr. ocuklar oyunun kurallarn
en iyi oyunu oynarken kavrar. Oyun tekrarlandka kurallar daha iyi renilecektir. Oyunun
kalcln salayabilmek iin oyun, sade ve basit bir dille, gereksiz uzatmalar yaplmadan
ocuklarn anlayabilecei biimde aklanmaldr.

30

Bu blmde eitimcinin dikkat edecei en nemli konu oyunu anlatrken ocuklarn

oyuna kar istekli olmalarn salamak, ilgilerini uyank tutmaktr. Sonuta ocuklarn etkin
olarak oyuna katlmlar salanabilir.
Oyunla ilgili kurallar aklandktan sonra oyunun zelliine gre rol dalm yaplr.
Rol dalm srasnda ocuklarn istekleri ve dncelerine dikkat edilir. Rol dalm
eitimci tarafndan yaplabilecei gibi ocuklar rollerini kendileri de seebilir. Rol
dalmnda eitlik ilkesine dikkat edilmelidir. Oyunun her tekrarlannda rol dalm
yenilenmelidir. Her ocuk, farkl rolleri alacan bilirse arkadalar arasnda kskanlk, fke
ve kzgnlk gibi duygularn olumas engellenmi olur.
Oyunda ocuklara verilen ebe, kaptan, bakan gibi roller tek tek aklanmaldr.
Kurallar aklandktan ve ocuklarn kurallar iyice kavradklar anlaldktan sonra oyunun
uygulanmasna geilmelidir.
Oyun annda kurallara uymayan ocuklar olabilir. Eitimci, bu ocuklara sabr ve
hogrl bir tutum taknmaldr. Kat bir tutum iine girerek mdahaleci olmamal,
zendirici ve ynlendirici olmaldr.
Oyun annda eitimcinin tutumu da ok nemlidir. Oyunu ok iyi bilmeli, oyunu
ocuklara aktarrken sert bir tutumla yaklamamal, fazla mdahaleci olmamaldr.

Resim 2.3: Snf ii oyun

31

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Oyun albm hazrlamada yararlanlan kaynaklar kullanarak (kendi seeceiniz)
oyun albm hazrlaynz.
lem Basamaklar
neriler
Oyun albmn hangi kaynaklardan Oyun albm hazrlarken tutacanz
yararlanarak
hazrlayacanz
notlar yazmak iin kt ve kalem
belirleyiniz.
hazrlaynz.
Oyun albm hazrlarken oyunun hangi Oyun albmn hangi kurallara gre
geliim alan iin olduunu belirtiniz.
dzenleyeceinizi belirleyiniz (rnein,
geliim alanlarna gre oyun, parmak
oyunlar, hareketli oyun, arkl oyun
vb.).
Oyun albm hazrlarken oyunun Aratrmalarnz sonucu rendiiniz
kurallarn belirtiniz.
oyunlarn oynama eklini gsteren
emay albmnze iziniz.
Yaptnz aratrmalarnz dersinizde almanzn amacna ulaabilmesi iin
arkadalarnz ve retmeninizle paylap
notlarnz mutlaka arkadalarnz ve
dokman hazrlaynz.
retmeninizle
paylanz.
Aratrmalarnz sonucuna gre snf
oyun albm oluturmaya alnz.

32

LME DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki cmlelerin banda bo braklan parantezlere, cmlelerde verilen bilgiler
doru ise D, yanl ise Y yaznz.
1.

( ) Oyunlar, ayn nedenlerle ve ayn gereksinimlerle doar yani evrenseldir.

2.

( ) Okul ncesi dnemde eitimin temelinde oyun vardr.

3.

( ) Eitimci ncelikle ocuklarn yalarn, geliim zelliklerini, yeteneklerini ve

becerilerini dikkate almasna gerek yoktur.

4.

( ) Anaokulu dneminde oynanan oyunlara ilev oyunlar denir.

5.

( ) Oyun albm hazrlarken oyunun nerede oynanacann belirtilmesi gereksizdir.

6.

( ) Kurdele balama oyunu, ocuun zihinsel geliimine yneliktir.

7.

( ) ocuk, oyun ortamnda zgr olmaldr.

8.

( ) Oyunun kurallar ocuklar tarafndan iyice anlaldktan sonra oyuna geilmelidir.

9.

( ) Yapboz oyunlar ve tombalalar, masaba oyunlardr.

10.

( ) Oyun elenmek iin yaplr, zihin geliimine etkisi yoktur.

DEERLENDRME
Cevaplarnz, cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

33

RENME FAALYET3
RENME FAALYET3
AMA
Bu faaliyette okul ncesi kurumlardaki etkinliklerde oyun gelitirme bilgisini
kazanacak, oyun albmnden setiiniz oyunlar uygun ortam ve etkinliklerde
uygulayabileceksiniz.

ARATIRMA

evrenizdeki okul ncesi eitim kurumlarndaki etkinliklerde oynanan oyunlar

aratrp not ediniz.

3. OKUL NCES ETM

KURUMLARINDAK ETKNLKLERDE
OYUN
Okul ncesi eitim kurumlarnn amac; hzla deien dnyaya uyum salayabilecek,
mutlu, salkl, aktif ve yaratc bireylerin yetitirilmesi ve onlar iin en uygun eitim
ortamlarnn hazrlanmasdr. Okul ncesi ocuunun en temel gereksinimlerinden biri olan
oyun iin en uygun yerlerden biri olan anaokullar, ocuklarn gerek yaamsal
deneyimlerinin n hazrlklarnn yapld ve onlara yaam zenginlii sunan sosyal
kurumlardr.
ocuklar oyun srasnda renmeye kar sosyal, zihinsel ve duygusal olarak hazrdr.
Eitimciler ve anne-babalar iin ocuklarn oyuna olan ilgisi, karlmayacak bir frsattr.
ocuklarn kendileri rahatlkla ifade edebildikleri, yapmaktan zevk aldklar ve dikkati
uzunca bir sre younlatrabildikleri bir aktivite olan oyunu retme srecinde etkin bir
ara olarak kullanmak gereklidir.
Yaratc, problem zen, duyarl, pratik, merakl, renmeye ve bilime motive olmu
bireyler yetitirmeyi ama edinerek geleneksel eitim ynteminden vazgemeli ve ocuun
oyunla btnlemesi salanmaldr.

34

Resim 3.1: Oyun etkinlii (u hendekte bir tavan uyuyor.)

ocuun yaparak ve yaayarak renmesini temel alan okul ncesi programna gre
oyun etkinlikleri sadece oyun saatinde deil, gnlk etkinlik programnda yer alan tm
etkinliklerde, serbest zaman etkinlikleri, ana dili etkinlikleri, mzik etkinlikleri, fen ve doa
etkinlikleri, okuma yazmaya hazrlk almalarnda i ie yer almaktadr.

3.1. Serbest Zaman Etkinliklerinde Oyun

Serbest zaman etkinlikleri, ocuun yaratcln gelitirme, kendisini ifade etmesini
salama, yardmlama, paylama, balad ii sonulandrma, sorumluluk alma ve ald
sorumluluu yerine getirme, problem zme, olaylar arasnda neden-sonu balantlar
kurma, kas becerilerini gelitirme asndan yararl olan etkinliklerdir.
Serbest zaman etkinliklerindeki oyunlar ounlukla d gc oyunlardr ve
ocuklarn kendi koyduklar kurallara gre genellikle ilgi kelerinde oynanr.

3.1.1. lgi Kelerinde Oyun

Okul ncesi eitim kurumlarnda yer alan ilgi keleri, evcilik kesi, kukla kesi,
mzik kesi, blok kesi, masa oyuncaklar kesi, kostm ve aksesuar kesi, fen ve doa
kesi ve geici ilgi keleridir.
Bu kelerde oynanan oyunlar, ocua serbeste oyun alan, oyuncak ve arkada
seme frsat verir. ocuklar bu kelerde kendi koyduklar kurallara gre ve ellerindeki
malzemeyi kullanarak eitli meslekleri ve eitli olaylar canlandrrlar. Oyun ara gereci
bakmndan yeterlilik ve eitlilik gsteren ilgi keleri ocuu daha zgr ve yaratc yapar.
lgi kelerinde oynanan oyunlar arasnda d gc oyunlarnn yan sra masa ve
eitici oyuncaklarla oyunlar, mzikli oyunlar, bloklarla oyunlar, kukla oyunlar ve dramatik
oyunlar yer almaktadr.

35

3.1.2. Sanat Etkinliklerinde Oyun

Sanat etkinliklerinde yer alan eitli boya almalar, yourma maddeleriyle
almalar, kt ileri, artk malzemelerle almalar, ocua tm duyu organlarn
kullanarak farkl malzemeleri tanma frsat verdii gibi baz kavramlarn gelitirilmesine ve
becerilerin kazandrlmasna, ocuun kendini ifade etmesine ve yaratclnn gelimesine
olanak salamaktadr.
Karalama, izme, boyama, resim yapma, kesme, yaptrma, delme, yuvarlama,
mncklama gibi etkinlikleri ocuk bir oyun olarak grr. Malzemeleri ve onlar kullanma
tekniklerini tandka ve rendike ocuun kendine gveni artar.
Resim ve el ii etkinlikleri almalar srasnda ocuklarla birlikte yaplan maske,
kukla, ayakta duran hayvanlar vb. almalar etkinliin bitiminden sonra ocuklarla birlikte
bir dramatize almasnda kullanlabilir.

3.2. Mzik Etkinliklerinde Oyun

ocuklarn, duygu, dnce, enerjilerini ve skntlarn olumlu ynde
zmlemelerine yardmc olan mzik etkinliklerinin temel amac, ocuklarn yaamlarn
zenginletirmektir. Mzik etkinliklerinde ark syleme, ritim almalar, mzik dinleme,
mzikli dramatizasyon ve yaratc dans gibi etkinlikler yer almaktadr. Bu etkinlikler
ocuklarn genel geliimlerine katkda bulunur ve birok beceriye sahip olmalarn salar.
Farkl nesnelerin ve insanlarn seslerini ayrt eder. nce kaln sesleri doru alglama ve
syleme, sesini kontrol edebilme, ritmi doru hissedip yanstma, birlikte balayp bitirme
becerisi kazanr. Gruba uyum salama, yeni szckler renme, yeni kavramlar ve bunlarn
ayrntlarn renme, ynergeyi anlama, duyma, hatrlama, ezberleme, ses ve sz zerinde
dikkatini younlatrma, mzik eliinde koordineli hareket etme vb.
Btn bu becerileri kazandrmann temelinde yine oyun vardr. Eitici mzik oyunlar,
arkl oyunlar, danslar ve rontlarla ocuklar hem elendirebiliriz hem de bu becerileri
kazandrabiliriz.

3.3. Ana Dil Etkinliklerinde Oyun

ocuklarn dil geliimleriyle ilgili olan ana dil etkinlikleri sayesinde ocuklar
bakalarnn konumalarn dinleyerek ve uygun karlklar vererek konumalara katlrlar.
Duygu ve dncelerini bakalarna szel ifadelerle aklarlar. ocuklar bu etkinlikler
srasnda belli durumlarla ilgili duygularn sadece szel ifadelerle deil, vcut hareketlerini,
jest ve mimiklerini kullanarak da ifade ederler. Yaratclklarn ortaya koyarlar.
Ana dil etkinliklerinde oyun, konudaki younluu azaltp konunun daha elenceli bir
hle gelmesini salar. Parmak oyunlar, dramatizasyon ve pandomim gibi etkinlikler
ocuklarn szle hareket arasnda balant kurmalarna, kas geliimine, hayal gcnn
geliimine, toplumsal becerilerin geliimine ve enerjisini sarf edip rahatlamasna yardmc
olur.

36

3.4. Okuma Yazmaya Hazrlk almalarnda Oyun

Okuma yazmaya hazrlk almalar, okul ncesi eitim kurumlarnda kavram
gelitirici oyuncaklar ile oynama ve kavram gelitirici almalar olarak iki ekilde
yaplmaktadr.
Kavram gelitirici oyuncaklarla oynamak ocuklara belli ynergelere uymak ve belli
bir sre belli bir etkinlii srdrebilmek ve sonulandrabilmek gibi davranlar
kazandrmaktr. Ayrca ocuklarn kk kas ve el becerilerini kullanmaya ynelterek motor
hareket geliimlerine, el-gz koordinasyonunun salanmasna yardmc olmaktadr. Grupla
oynanan eitici oyuncaklar ise ocuun sosyal geliimini desteklemesi asndan nemlidir.
Kavram gelitirici almalar, ocuklarn belli alanlardaki yeterliliklerini destekleyen
ve gelitiren almalardr.
Bu almalarn ilk aamasnda ocuklar parmaklarn kendi bedenleri zerinde,
havada ve farkl zeminler zerinde deiik ekiller oluturacak biimde hareket ettirir. Bu da
oyun yolu ile olur. Havada bulut izmek, ember izmek, dalgalar oluturmak vb.
Bu almalar yalnzca kt ve kalem kullanarak yaplan almalar olmamaldr.
almalara oyun da katlmaldr. rnein; nnde, arkasnda, iinde konusunu ele aldmz
bir almada nce konu ile ilgili basl materyal (test rneini) verip sonra deiik nesnelerle
(szel ynergelerle) konunun daha abuk pekitirilmesi amacyla nnde, arkasnda, iinde
oyununu oynayabiliriz.
Alfabe Oyunu
ocuklar on kiiden az olmamak suretiyle bir halka oluturur. Eitimci, ocuklardan
birinin eline mendil verir. Ona K sesi ile balayan hayvan ismi sylemesini ister. ocuk
dnrken mendil elden ele dolar. Oyuncu, mendil kendisine gelmeden nce K sesi ile
balayan hayvan ismi sylerse oyunu kazanm olur.

Resim 3.2: Yap ina oyunu

37

3.5. zel Gnlerde Oyun (Ront, arkl Oyun)

arkl oyun ve rontlar zel gnler iin ocuklarn kolaylkla ve severek rendikleri
ve katldklar etkinliklerdir. Bu gnler iin biraz daha zenle hazrlanm kyafet, apka,
kanat, fiyonk, balk ve aksesuarlar oyunlara ve rontlara daha deiik bir hava verir.
ocuklarn daha istekle almalara katlmalarn salar. Ancak zel gnlerde oynanacak
ront ve arkl oyunlar retim yl iinde retilenler arasndan seilmelidir. almalar
ocuklar skacak kadar uzunlukta ve yorucu olmamaldr. ocuklar bu konuda
zorlanmamaldr. Ezbere dayanan almalardan uzak durmaldr. Koma, atlama, dengeli
yrme, mzik eliinde ember evirme, kurdelelerle dans etme vb. almalar ocuklara
daha ok zevk verir.

Resim 3.3: zel gnde bale yapan ocuklar

Ront: Masariko
Masariko adl ront iin ocuklar, eitimci rehberliinde halka olurlar. ocuklar
halkay oluturduktan sonra eitimci oyunun nasl oynanacan aklar, arknn szlerini
syleyerek ve hareketlerini yaparak bir ocukla oyunu oynar ve dier ocuklar da izler.
Oyun bu ekilde dier ocuklara gsterilerek anlatldktan sonra ocuklar arasndan bir ebe
seilir. Ebe halkann ortasna gelir, retmen ve dier ocuklar Masarikonun arksn
syler. Ebe de arkda geen hareketleri yapar. arkl oyunun szleri biterken ebe halkada
olan istedii bir arkadan seerek kol kola girer ve yerinde dnerler. Yerler dei toku
ettirilerek seilen ocuk ebe olur ve halkann ortasna gelir. Ortaya gelen ocuk Masariko
olur. Bu ekilde oyun btn ocuklarn Masariko olmasyla srdrlr.

38

Masariko

Benim adm masariko

Srtm kambur, bam kel

Ayaklarm yampiri

Ben alarm dampiri.

Zbdk zbdk zbdk

Altn gzlk gzmde

pek mendil elimde

k bir bay (bayan) kolumda

Gezerim asfalt yolunda.

arkl Oyun: Mio

(arkl oyunun szlerinde

geen hareketler ebe olan
ocuk tarafndan yaplr.)

Mio nereden geliyor?

(Eller iki yana alarak sorma hareketi yaplr.)
Harmanlktan aa
(Eller yere doru sarktlarak sallanr.)
Oyna da mio oyna.
(Oynama hareketi yaplr.)
Zpla da mio zpla.
(Zplama hareketi yaplr.)
Mio ellerin nerde?
(Eller iki yana alarak sorma hareketi yaplr.)
Kvrm kvrm bellerde
(El bele koyularak iki yana sallanr.)
Oyna da mio oyna.
(Oynama hareketi yaplr.)
Zpla da mio zpla.
(Zplama hareketi yaplr.)
Mio gzlerin nerde?
(Eller iki yana alarak sorma hareketi yaplr.)
Fldr fldr yerlerde
(Ba ve iaret parmaklar birletirilerek gzlk
yaplr, gzn stne konulur.)

Oyna da mio oyna.

(Oynama hareketi yaplr.)

Zpla da mio zpla.

(Zplama hareketi yaplr.)
Bugi Bugi Yapalm

Haydi ocuklar gelin, bugi bugi yapalm.

Eller imdi havaya, bugi bugi yapalm.
Sa ayam ndedir, imdi de geridedir.
ekilir.)
Sol ayam ndedir, o da imdi geridedir.
ekilir.)
Ayaklar aalm, elleri yere saalm.
doru eilir, eller aaya sallanr.)
Eller imdi bellere, bugi bugi yapalm.
sallanlr.)

39

(Eller nde oynatlr.)

(Eller havada oynatlr.)
(Sa ayak ne konur sonra geriye
(Sol ayak ne konur sonra geriye
(Ayaklar iki yana alr, bel aaya
(Eller

belin

zerinde

iki

yana

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Okul ncesi eitim kurumlarnda uygulamak zere oyun albmnden oyun seip
uygulaynz.
lem Basamaklar

neriler

Oyun uygulamas yapacanz grubun Oyun albmnden oyun seerken hangi

zelliklerini reniniz.
noktalara dikkat etmeniz gerektiini not
ediniz.
Oyun uygulamasnda gerekli olan ara Oyun albmnden oyun seerken hangi
gereci belirleyiniz.
etkinlikte hangi yntemle uygulayacanz
belirleyiniz.
Oyunun kurallarn aklaynz.
Kurallar ktlara yazabilirsiniz. Kurallar
szel olarak aklayabilirsiniz.
Oyunun hangi geliim alanna ynelik Oyun uygulamas
olduunu belirleyiniz.
belirleyiniz.

yapacanz

ortam

Oyununun uygulama aamalarn not Oyun uygulamas srasnda ar kat, sert

ediniz.
olmaynz.
Oyun
uygulamas
srasndaki Oyun uygulamas srasnda ocuklarla
karlatnz glkleri not ediniz.
oyuna siz de katlnz.
Oyun albmnden oyun seerken Oyun uygulamasnda btn ocuklarn
snftaki ocuklarn zelliklerine dikkat
oyuna aktif katlmn salaynz.
ediniz.
Elde ettiiniz tm bilgileri rapor hline Oyun uygulamas sonucunda oyun
getirerek
snfta
arkadalarnzla
albmnden
doru
oyunu
seip
paylanz.
semediinizi deerlendiriniz.
Deerlendirmelerinizi
snfta
arkadalarnz
ve
retmenlerinizle
paylanz.

40

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki cmlelerin banda bo braklan parantezlere, cmlelerde verilen bilgiler
doru ise D, yanl ise Y yaznz.
1.

( ) ocuun yaparak ve yaayarak renmesini temel alan okul ncesi programna

gre oyun etkinlikleri sadece oyun saatinde uygulanr.

2.

( ) Karalama, izme, boyama, resim yapma, kesme, yaptrma, delme, yuvarlama,

mncklama gibi etkinlikler ocuk iin bir oyundur.

3.

( ) lgi kelerinde oynanan oyunlar ocua serbest oyun alan, oyuncak ve arkada
seme frsat verir.

4.

( ) ocuklar ilgi kelerinde kendi koyduklar kurallara gre ve ellerindeki

malzemeyi kullanarak, eitli meslekleri ve eitli olaylar canlandrarak gelecek
hayattaki rollerine hazrlanrlar.

5.

( ) Oyun ara gereci bakmndan yeterli ilgi keleri ocuu daha zgr ve yaratc
yapmaz.

6.

( ) zel gnlerde oynanacak ront ve arkl oyunlar retim yl iinde retilenler

arasndan seilmelidir.

7.

( ) Oyun etkinlikleri sayesinde ocuklar konuma etkinliinde bulunarak kendilerini

szel olarak ifade ederler.

8.

( ) Oyun, retim srecinde etkili bir ara olarak kullanlamaz.

9.

( ) Belirli gnler iin biraz daha zenle hazrlanm kyafet, apka, kanat, fiyonk,
balk ve aksesuarlar oyunlara ve rontlara daha ho hava verir.

10.

( ) Okuma yazmaya hazrlk almalar, okul ncesi eitim kurumlarnda

uygulanmaz.
DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap

verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirme'ye geiniz.

41

MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.
1.

Aadakilerden hangisi oyun albm hazrlamada kullanlmaz?

A) Yresel oyunlar aratrma
B) Kitaplardan oyun aratrma
C) Oyun oynamak
D) nternetten oyun aratrma

2.

Yresel oyunlar aratrrken hangi yntemlerin kullanlmas baarl olmanz salar?

A) nternet- gzlem
B) Gzlem-grme
C) Ktphane- gzlem
D) Basl yayn-grsel yayn

3.

ocuklara oyun etkinlii hazrlarken hangi noktalara dikkat etmek gerekmez?

A) Oyunun oynanaca yer
B) Oyunda kullanlan ara gere
C) Oyuncu says
D) Oyunun aslna uygun olmas

4.

Oyunun salkl geliip devam etmesi iin oyun oynamadan nce aklanmas gereken
husus hangisidir?
A) Oyunun kayna belirtilmelidir.
B) Oyunun ya grubu belirtilmelidir.
C) Oyunun yresi belirtilmelidir.
D) Oyunun kural belirtilmelidir.

5.

ocuun duyu organlarn kullanarak farkl malzemeleri tanma frsat edindii

etkinlik saati hangisidir?
A) Sanat ve elii etkinlikleri
B) Mzik etkinlikleri
C) lgi keleri etkinlikleri
D) Okuma yazma etkinlikleri

6.

Oyun albm hazrlarken oyunlarn kaynan belirtmenin nemini hangisi aklamaz?

A) Kaynaa rahatlkla ulamak iin
B) Eitimde kullanlabilecek kaynaklarn tespitini salamak iin
C) Hangi ya grubunun kullanabileceini aklar
D) Kaynan basm yln anlamamza yardmc olmak

7.

Hangisi zel gnlerde uygulanan oyundur?

A) arkl oyun, ront
B) Kavram gelitirici oyun
C) Koma kovalamaca oyunu
D) Parmak oyunu

42

8.

Aadaki oyunla ilgili ifadelerin hangisi yanltr?

A) Oyun, ocuu aratrmaya yeni eyler renmeye ynlendirir.
B) Oyun, ocuu yaz yazmaya hazrlar.
C) Oyun, elenerek renme eklidir.
D) Oyun, kltrel yapnn bir parasdr.

9.

Aadakilerden hangisi amalanan bir davran, olay, canl ya da cansz bir varl
olabildiince tarafsz ve gereine uygun olarak izlemektir.
A) Grme
B) Gzlem
C) nceleme
D) Aratrma

10.

4000 yldan beri tm dnyaca bilinen ve olduka yaygn olan lkemizde de oynanan
oyun aadakilerden hangisidir?
A) Be ta
B) p oyunu
C) Topa
D) ember
DEERLENDRME

Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap

verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz.

43

CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET-1'N CEVAP ANAHTARI
1

10

RENME FAALYET-2NN CEVAP ANAHTARI

1

10

44

RENME FAALYET-3N CEVAP ANAHTARI

1

10

MODL DEERLENDRMENN CEVAP ANAHTARI

1

10

45

KAYNAKA
KAYNAKA

ARNOLD Arnold, ocuunuz ve Oyun, Ece Yaynlar,stanbul, 1979.

BAAL Handan Asde, Gemiten Gnmze Trkiyede Geleneksel
ocuk Oyunlar, Morpa Yaynlar, stanbul, 2010.
BRUEL C., ev:Mehmet DNDAR, ocuklar in Top Oyunlar, Ya-Pa,
stanbul, 1995.
DNMEZ Necate Bayko, Oyun Kitab, Esin Yaynevi,stanbul,1992.
ELLALTIOLU Fahriye, Okul ncesi Dnemde Oyun ve Oyun
rnekleri,Ya-Pa stanbul, 2005.
HAZAR Muhsin, Beden Eitimi ve Sporda Oyunla Eitim, Tutibay
Ltd.ti.,Ankara, 1997.
RNEK Sedat Veyis, Geleneksel Kltrmzde ocuk, Trkiye Bankas
Kltr Yaynlar,Ankara,1979.
POYRAZ Hatice, Okul ncesi Dnemde Oyun ve Oyuncak, An
Yaynclk, Ankara, 1999.
SEL Ruhi, Eitsel Oyun, Kadolu Matbaas, Ankara, 1982.
SEL Ruhi, ocuk Oyunlar ve arklar, Kltr Bakanl Yaynlar, Ankara,
1989.
SEYREK Hilmi, Muammer SUN, Okul ncesi Eitiminde Oyun, Mey
Yaynlar, zmir,1998.
TUNCOR Ferit R., Eitici ocuk Oyunlar, Esin Yaynevi, stanbul,1996.
TFEKOPLU mran, Ayla OKTAY, Belka ZDOAN, ocukta
Hareket Oyun Geliimi ve retimi, Anadolu niversitesiYaynlar,
No:1295, Eskiehir, 2001.

46