Projekt

Lenda: Historia 11
Klasa: XI.5

Nentema: Rruga drejt kultit te individit Hitler-Stalin.

Objektivat :
Ne duhet te:
njihemi me jeten e Hitlerit dhe Stalinit.
Te mesojme si erdhen ne pushtet ato.
Dime ngjashmerite dhe ndryshimet midis tyre dhe
udheheqjes qe bene.
Mesojme per diktaturen dhe komunizmin.

Anetaret: Klomeda Hidri

Klea Disha
Anisa Fida
Sindi Shehi

Burimet e informacionit
-Historia 11
-Interneti
-Biografia e Hitlerit dhe Stalinit.
-Mesuesja e lendes.

Adolf Hitler

Adolf Hitler lindi m 20 prill 1889 n Braunau mbi Inn n Austri n

afrsi t kufirit me Gjermanin ; vdiq m 30 prill 1945 n Berlin,
ku ka br vetvrasje.
N maj t 1895, n moshn gjasht vjeare, Adolf Hitleri hyri n
klas t par n shkolln publike t fshatit Fischlam, pran Linz-it,
n Austri. Familja Hitler prbhej nga shtat pjestar .

Ngritja ne fuqi

Alois Hitler, tashm 58 vje n pension, ishte i ashpr me fmijt.

Adolfi i Ri u largua nga shtpia n moshn 14 vjeare pasi i erdhi
n maj t hunds nga trajtimi i t atit, duke ia ln stafetn
Adolfit t vogl. N kt koh familja Hitler u shprngul n
Lambach, qytez kjo midis Lenzit e Salsburgut. Adolfi shkonte n
shkolln katolike t manastirit afr shtpis, dhe ishte i knaqur
q ishin larguar nga ferma. N 1898 familja u shprngul prsri
n fshatin Leonding, pran Linzit. Pak koh m pas vllai i vogl i
Adolfit, Edmund, vdiq, ngjarje kjo q m shum se kdo tjetr
tronditi Adolf Hitlerin. N vitin 1900 Aloisi e drgoi t birin n nj
shkoll t mesme teknike n Linz, me qllim q t'i jepte
profesionin e vet si punonjs social, kundra dshirs s vet
Adolfit i cili donte te ndiqte studimet n nj institut konservator,
pr t'iu prgjigjur pretendimeve personale t ngritura nga njfar
talenti pr piktur e arkitektur q zotronte. Ky konflikt do t
mbyllej vetm me vdekjen e Alois Hitler m 3 janar t 1903 nga
nj hemorragji akute mushkrish.

Ndonse vdekja e
t atit e tronditi
thell, ajo i solli
Adolfit edhe lirin
e plot si
kryefamiljar. Ai
filloi ta linte pas
dore shkolln e pr rrjedhoj ngeli n
matematik e frngjisht. Msuesit e
prshkruajtin si nj fmij i keq q nuk mund t shtrohej. E
vetmja lnd q e trhiqte Adolfin ishte historia. Teksa shfletonte
prmes luftrave te Gjermanis, ai shikonte kudo triumf e lavdi,
ndjenja kto q rridhnin nga nacionalizmi i verbr q kishte mbir
tashm n mendjen e tij.
Jeta Politike

N vitet e rinis u prpoq por pa sukses, t bhej fotograf. Gjat

asaj periudhe u transformua n nj nacionalist t zjarrt gjerman.
N luftn e Par Botrore shrbeu n ushtrin gjermane, ku u
plagos dhe u dekorua me medalje trimrie. Humbja e Gjermanis
e mrziti shum, aq sa edhe e trboi. N vitin 1919, n moshn
30 vjeare u prfshi n partin e vogl t djatht t Munihut q
shpejt pas ksaj u quajt Partia

Nacionalsocialiste e Puntorve Gjerman (PARTIA NAZISTE). Pas

dy vjetsh u b udhheqsi i saj i paprekshm (fyhrer).
Nn udhheqjen e Hitlerit, kjo parti u forcua shpejt dhe n
nntorin e vitit 1923 u prpoq t prmbyste pushtetin. Kjo ngjarje
njihet n histori si puci i Mynihut. Pas dshtimit t ktij puci,
Hitleri u nxor para gjyqit dhe u dnua me burg por pas nj viti u
lirua. N vitin 1928 Partia Naziste ishte ende e vogl. Me

shprthimin e krizs
ekonomike n Amerike,
paknaqsit e prgjithshme
t partive tradicionale politike
u shtuan shume. Nga kjo gj
nazistet u forcuan. N janarin e
1933 Hitleri u zgjodh kancelari
i Gjermanis. Duke shfrytzuar
aparatin shtetror pr t
mposhtur do kundrshtar
Hitleri vendosi shum shpejt diktaturn e cila solli erozionin e t
drejtave t njeriut duke ngritur n poste kriminelet m t poshtr
t kohs.
Hitleri e drejtoi Gjermanin drejt pushtimeve t vendeve t tjera
gj q solli Luftn e Dyt Botrore. Pushtimet e para territoriale
praktikisht u realizuan pa lufte. Hitleri udhhoqi rrugn drejt
pushtimit t vendeve si Polonia, Anglia, Franca dhe lufta e gjat
me Rusin. Fundi i tmerrshm i lufts 6 vjeare erdhi n
pranvern e vitit 1945 n 30 prill, Hitleri vetvritet bashk me
gruan e tij (vetm pr 24 ore) Eva Braun dhe kshtu shnohet
kapitullimi i Gjermanis.

Gjat pushtetit te tij, Hitleri prdori politiken e gjenocidit politika

m e ashpr n histori. Ai ishte nj racist fanatik q udhhoqi
luftn e tmerrshme kundr 10 milion hebrenjve. Nazistt
ndrtuan kampe t tmerrshme t prqendrimit pr eliminimin e
burrave, grave, fmijve te pafajshm hebre. Pr nj koh t
shkurtr disa vjeare, n ato hangar jan vrar 6 milion hebrenj.

Stalini

Josef Vissarionovich Stalin sq:(Josefin Visarionovich Stalin) lindi

me 18 Dhjetor 1878 n Gori t Gjeorgjis ishte udhheq dhe
burshtetas suprem i Bashkimt Sovjetik i cili morri ket detyr nga
Vladimir Lenin i cili ne k koh u smur rend dhe konsidrohej si
Baba i revulucionit.

Stalin njihej si njeri kontravers ai deklarohej para popullit si

udheheqs i pa gabushem dhe gjenial por n fakt ai ishte nj
kriminel i shum i rezikshm po sa huri n pushtet populli rus u
perball me disa reforma qe renduan situaten e disa vendeve n
Bashkimin Sovjetik.

Stalin doli fitmitar ne luften e dyt botrore por shteti sovjtik u

demtua shume dhe pas lufts egzekutoi shum hernonj m von ai
vendosi nj regjim terori.
M von Stalini vdiq ne disa rethan mistrozie dhe pushtetin e
mori Nikita Hrushov.

Stalini emri tij i linjes (Ioseb Besarionis dze Jughashvili) lindi me

18 Dhjetor t vitit 1878 n Gori nj qytet n qendr t Gjerogjis
prinderit e tij ishin Ketevan Geladze e ema ndrsa i ati ishte
Besarion Jughashvili qe te dy ishin kpuctar.

Stalin i influencar nga nena e ti filoj mesimet ne kish ortodokse

ruse ku shpejt mesoi rushsten dhe njku ca seminar ku u njoh me
disa ideologji qe e frymzuan at me von kur kreu shkollen e
mesme fetare ai u martu dhe shkoi ne Baku t Azirbejgjanit ku u
martua me Ekaterina Svanidze ne vitin 1906 ajo lindi djalin e par
t Stalinit i cili ishte Yakov Dzhugashvili dhe me von Gruja e ti e

par Ekaterina vdiq nga tifoja ne dhjetor te

viti 1907 kshtu Stali u lagrgua nga Baku
bashk me djalin e tij dhe ne vitin 1909 pati
lidhje te forta me Vladmir Lenin dhe beri
lidhje te forta me Bolsheviket dhe jetoi disa
vite ne Petrograd duke mbajtur lidhje me
bolsheviket dhe duke orgnizar protesta.
Roli ne Revolucion e vitit 1917-1919

Pas kthimt nga Petrograd udhejeqsit e bolshevizmit e favorizuan

si Auditor i gazets PRADVA e cila luajti rol t madh n revulucion
e bolshevizmit kshtu qe Stalini la jasht kundrshart e tij politk
brenda partis s tij te cilt ishin Alexander Shliapnikov dhe
Vyacheslav Molotov rol t madh pati edhe ne organzimin kunder
familjes mbretrore n shenj proteste kunder arrestimit t
aktivistit Alexander Kerensky Stalin si krye auditor i gazets anti
qevritare PRADVA dha lajmin per arrestmin Alexander Kerensky
dhe kshtu qe bolsheviket votuan nje zeri per rrezimin nga
pushteti te Carit Nikolla II.
Me marrjen Petrograd, Stalini u emrua Komisar i Popullit pr
shtjet e kombsive. Pas ksaj, shprtheu lufta civile n Rusi,
vendosjes Ushtrin Kuq e Leninit kundr Armats s Bardh, nj
aleanc t lirshme e anti-bolshevike forcave. Lenini formuar nj
pes-antarsh Byros Politike, i cili prfshinte Stalinin dhe
Trockit. N maj 1918, Lenini drguar Stalinin n qytetin e
Tsaritsyn. Nprmjet aleatt e tij t reja, Kliment Voroshilov dhe
Semyon Budyonny, Stalini imponuar ndikimin e tij n ushtri.
Stalini sfiduar shum nga vendimet e Trotsky, urdhroi vrasjet e
kundr-revolucionarve dhe shum oficer e ish Tsarist n
Ushtrin e Kuqe [citim i duhur] dhe fshatrat e djegura n mnyr
q t friksoj t fshatarsis n dorzim dhe dekurajojn
bastisje kaaksh n drgesat ushqimore. [Citim nevojshme] n
maj 1919, n mnyr pr t frenuar braktisje masive n frontin

perndimor, Stalini kishte dorzuar

dezertort dhe renegatt qe u
ekzekutuar publikisht si tradhtar.

Marraja e Pushtetit dhe Roli ne

Poltikat e vitit 1919- 1922
Pas fitores bolshevik n Luftn Civile ruse, Polonia pushtuar Ukrainn, duke
filluar nga ajo q u b i njohur si Lufta e polako-sovjetike, por bolshevikt
shtyr ata t kthehen n Poloni. Si komandant i frontin jugor, Stalini ishte i
vendosur pr t marr qytetin polak mbajtur me t Lviv. Ky konflikt me
strategjin e prgjithshme t prcaktuar nga Lenini dhe Trockit, i cili u
fokusua n kapjen e veri t Varshavs t mtejshm.

Stalinizmi
Stalinizmi i referohet ideologjis q Joseph Stalin konceptuar dhe
zbatuar n Bashkimin Sovjetik, dhe n prgjithsi konsiderohet si
nj deg e ideologjis marksiste-leniniste, por konsiderohet nga
disa historian t jet nj devijim domethns nga kjo filozofi. [1]
politikave staliniste n Bashkimin Sovjetik ishin: industrializimit t
shpejt, t socializmit n nj vend, nj shtet t centralizuar,
kolektivizimi i bujqsis, dhe varsi t interesave t partive t
tjera komuniste n ato t partis sovjetike - konsiderohet t jet
m ball pararoj parti e revolucionit komunist n at koh.
Industrializimi stalinist i shpejt n Bashkimin Sovjetik sht
projektuar zyrtarisht pr t prshpejtuar zhvillimin Marxian drejt
komunizmit, duke theksuar se industrializimi i shpejt i till ishte
e nevojshme sepse vendi ishte m par ekonomikisht e

prapambetur n krahasim me vendet e tjera, dhe se ajo ishte e

nevojshme, n mnyr pr t sfiduar t brendshme dhe t
jashtme armiq t komunizmit. industrializimi i shpejt u shoqrua
me kolektivizimit masiv e bujqsis dhe t urbanizimit t shpejt.
urbanizimi i shpejt shndrrohet shum fshatra t vogla n
qytete industriale.
Stalinizmi mori nj qndrim agresiv n konflikt n klas, duke
prdorur dhunn shtetrore q me forc pastroj shoqrin e
bourgeosie tilla si kulak dhe t tjera "armiq t klass", si dhe
duke pohuar se konflikti klas ekzistuar brenda partive
komuniste.
Stalinizmi sht prdorur shpesh n nj mnyr negative ose
prbuzs pr shkak t veprimeve jashtzakonisht t njohura
represive politike t ndrmarra nga Stalini. Arsyet pr veprime
represive Stalinit kan qen t debatuar.
Nj pretendimet perspektivn se veprimet represive Stalinit ishin
llogaritur dhe se ai ishte mendrisht normal n ekzekutimin e tij
t masave represive.
Nj tjetr perspektiv pretendon se veprimet represive Stalinit
politike ishin rezultat i atij q ka smundje mendore. Ky pohim
thekson se Stalini ka gjasa kishte rregullim mendor t
psychopathy dhe se tiparet e tij si paranoj dhe sjellje
manipuluese ndikuar vendimet e tij politike. Nj pretendimet e
treta perspektiv q Stalinizmi t veprimet represive ishin nj
vazhdim i kulturs mbizotruese autoritar dhe shtyps politik q
filloi n Tsarist Rusi.