Professional Documents
Culture Documents
20/. Ta
Apncrorenona reo-nornxa xao norocnocr oxancxor nncrnonana nma n
cnoiy epornuxy crpany ynyrap npnponnocrn (nennne xocmoca xao) onora mro
iecre. Hanycrnnmn nnianexrnuxy nornxy yunrea n opnienrnmyhn ce y
npyrom npanny npema smpmennm anannrnuxnm xnnemopnnm
merononorniama, Apncroren ie sa nhe cnoinx ynnamenrannnx ynnna
nanncao na: "xivri or c r rr ro oo o urvov urvov urvov urvov xivouurv or :oo xivri"/xao ono mro
13
ie +vo+euo nno xpehe noxpenyrnm/.
5
V onom nonainyem ynnny y
cymracrno npnponnocrn npnpone Apncroren ie ocrao nnaronnuap, ynyhyiyhn
na ono nemncnnno Jenno n Popo xoie nsnpcnomhy n ysnnmenomhy
npenasnnasn cymrnny y onome mro ym omoryhana es penannonnx
nncxypsnnnnx yonmranana, nomryiyhn epornuxy napan npn npncrynany n
npnnnxanany onome mro iecre. Tome onronapa npna nnoconia iep
oyxnara onacr nenoxynnor nnococxor snana, mro ce xacnnie nasnna n
meransnxom. Bena ie cnpxa y ncrpaxnnany n nauennom casnanany remea
nncrnonana (Met., 982a), na ie ona crora n ona npana rpaxena nayxa, xoia
ocnoaha: "Ann ncro onaxo xao mro cnoonnnm nasnnam uonexa xoin ie ca+
ceou cepxa n xoin ne nocroin pann nexor npyror, raxo ie n ona nayxa
/nporonnoconia/ iennna mehy cnnma nayxama xoia ie sancra
cnoonna."/Ap.,Mem., 982 25-27/
5
Aristoteles, Metaphysica, 1072
b
3-4 V cnoioi xnnsn Cvoiermueuocm u ca+oceecm v aumuuu,
/Bnpnypr, 1997/ Knayc Enep ie y nornany "Bra mncnn nenoxpernn noxperau?" noxymao n
ienno cmeno rymauene: "mncnnm na Apncrorenon parmenr ns cnnca O monnrnn, rne ce xaxe:
"For ie nyx nnn nemro c ony crpany nyxa" (up.49P). morn ncmo nrn cxnonn na anrepnarnny
xoia ie ry opmynncana - or xao nyx nnn xao nemro mro ie rpancnennenrno y onnocy na nyx -
ne cxnarnmo xao crpnxrny nnciynxnniy, nero y cmncny nspasa "ann n": For ie nyx, Hyc, ann raxo
na ce neron nyx remen y nemy, y ory. For iecre nyx, ann ie on ncronpemeno, saxnayiyhn
cnoioi anconyrnoi camopenexcnin, n ono y uemy ce nyx yremeyie, ocnona xoia nyx nocn, ono
Onaxne on nponsnasn. Kao ono Ho uemy nyx iecre,or ncronpemeno npencrana n mnmene n
npnnnnn mnmena y xome mnmene nanasn cnoie ynopnmre. For ie nyx, a xao npnnnnn snana
on ie n nnme on nyxa, on ie ocnona mnmena, xoia ie, xao rpancnennenrannn npnnnnn,
ypauynara y anconyrny camopenexcniy mnmena: xao ocnona cnecrn xoia ce remen y cnecrn.
Ono snauene nonceha na xacnor Bennnra /Schelling/ xoin ie noxymao na ncnocpenyie
nnaroncxo-nononnaronnuapcxn xonnenr rpancnennennnie n nyxonnn xapaxrep anconyra."/npen.
E. Hepynunh, Frn.,2002, crp. 55-56/
14
2. CMHCAO HOCPEBOBAHA V HEHOCPEBHOC1H HOHE1KA
V 0HBOCO0H1H
unnoconia saxrena ysnnrnyrnin npncryn ornapany nnmensnie y
xoioi ce nemanaiy npomene nyxa y neronom nocroiany y npemeny, iep axo ce
camo unnn na ie y ncropnicxom npnxasy nnoconia neh ry, moxe na nam
nenoimeno nsmaxne nena noiana n nen xnnn nyx. 3anounnane y
nnoconin nnie moryhe rex xoncraranniom na nocroin mnomrno
pasnonnxnx nnocoema, a na ce ne yxaxe na ie nnoconia npncyrna n no
noi camoi, no nenom cneheny ymnnx npernocranxn xoie n caunnanaiy nen
ncropnicxn xnnor. Vnpano re ymne npernocranxe nmnnnnnpaiy norpey sa
nayunom crporomhy, iep ce rno nouerxa nanasn y onom esycnonnom, y
anconyry, onaxne ce n mnpn nenoxpyr nnococxor nnrana xpos nerono
nsnarane n pasnarane, xao opa sa cymracrno.
Kpnrnuxnm nanymranem cnnx rexyhnx n nopo nosnarnx naunna
snana, npncnenomhy na ce noxasyie nncrno npenmera anena xao
nperxonno nopo nosnare sareuenocrn sareuenor, rne ie nncrnyiyhe
onacno noneeno n neynnrno ce ysnma y cnom namernyrom nocroiany,
nouerax y nnoconin nnun n na nanan xoin uonexa ynn ns ynonocrn n
nexaia n crana y ynnrnocr n nonoxai nonnoxnocrn cymnn n pacnpann. To
ie crane ynnranocrn n no canpxaiy n no opmn, xaxo ie ncrnnao Xeren, iep
ce npyraunie ono n ne moxe cycpecrn, ynyhn na c ienne crpane nerono
onpncyrnanane nonnmrana npencrane, a c npyre saxrena crynane y naunn
ncnocranana cymrnne xao npenmera xoin ce anrnnnnnpa n nanonasn.
Houerax nnoconie nnie camo meronnuxn nponem nnianexrnuxe
nnoconie ecxonaunocrn, neh n nocroiana mro ce nornue cymrnne namer
yncxor nncrnonana, a ro ie ncraxao n Xeren y Euuur)oneouiu
du)ocodcrux uavra: Ono nosnanane rnx npenmera noxasyie ce raxo xao
nenonono, a na ce unne n ynaxanaiy npemnocmaere n veiepaeana, noxasyie
ce xao neaonyc1nno. Mehyrnm, remxoha na ce nanpann nexn no:emar iana
ce onmax rnme mro no:emar xao nemro nenocpenno unnn nexy
npernocranxy, nnn ie on, mrannme, cam npernocranxa.
6
Hnrane na nn mn
ynasnmo y nnoconiy n xaxo nanasnmo nyr xpos ncnpanan npnnas, iecre
ncronpemeno n nnrane xaxo nnoconia sanounne ca nama, oysnmaiyhn nac
nnn nac nanymraiyhn.
Cnoi nouerax n npema Apncroreny, nnoconia nma y camoi yncxoi
npnponn, y onome mro uonex iecre cnenenonnromhy, npe nno xaxnnx
6
I.B.u. Xeren, Euuur)oneouia du)o;oduicrux ;uauocmu, Capaieno, 1987, crp. 29. (npen. Bnxrop
P. 3oneenn, Veoo, naparpa 1)
15
noiennnaunnx pasnnxonana, y ymnoi n mncaonoi uonexonoi cnoconocrn
xoiom pasymena nha y onnnnma n npcrama, y xapmonnin mehyconnx
onnoca y npocropy n npemeny, y saxonnma xoin oesehyiy nopenax, nenory
n rpainocr xnnora. Houerno n enemenrapno ysnohene on penarnnnor xa
anconyrnom nanasn ce y nonasnmrnma npnonrnnx nnococxnx rparana,
na cy nperpaxnnana n nsyuanana anconyrnor onai naunn nocroiana xoin
paspemana sanncnocrn n npenasnnasn orpannuanana.
3anounnane nnoconie raxo nma sanarax na ysnene no
nenonnrocrn xnnora nnn snana xoie ie neonpennno n nencnpnno
npenasnnaxenem penarnnnor xapaxrepa narocrn uynnor ncxycrna, naxne na
onnene no anconyrnor xapaxrepa crnapn xoin nocenyie naunn xnnora n
snana. 3nane ce xon Apncrorena onnocn na norocno ymospene, na nymy xoia
pasmnma n pasymena no nenonany nocmarpanem onnxa n npcra iennom
nenpennnnnnom oyxnahenomhy nocroieher, iep nyma ie na nexn naunn cne
nocroiehe.
7
3nane raxo nnie onnoieno on nnhena n ymospena, xao nnrn o
ymnom yueny es npernocranenor snana, iep cnaxo yuene n cnaxo
pasymno nsyuanane nna ns neh nocroieher snana n noxasyie ce
8
, xao mro ie
n nenocpennocr casnainor ncxycrna nenoxasnna nenoxasnna ie nayxa o
onnm nenocpennnm /ncxycrnnma/
9
, a cymrnna ie unnennna neonnmrna na
nncrnonany.
Xycepn ce ocnanao na Pexaprone xornrannie n nerono nanaxene
nouerxa y nnoconin xao ynnamenrannoi nsnecnocrn y nnein onepe mncnn
sa onora xoin mncnn, a neron yuennx Eyren unnx ie nouerax nsnarana o
sanounnany y nnoconin nnneo xao nsnarane nouerxa, onnc
esnpernocrannor xao opnyror cnera Xerenone 4euo+euo)oeuie ovxa,
nnn excnnnxanniy npnnnnna na xome nnoconia nounna, a rex sarnm ie
cmarpao na naa npncrynnrn nnrany penyxrnnne n nporpecnnne
enomenonornie. Xycepn ie rpaxno npyraunin naunn nsnarana crnapn
enomenonornie, xoie nehe nrn na Kanronom rpary, ono y uemy ce on
ocnanao na rpancnennenranno cyiexrnnny nnmensniy onnyxe sanounnana,
rne naa younrn na ie sa pasnnxy on Pexapra, unia ie xornrarnnna eronornia
neo cnera n ecxonauna cyncrannnia nopen npyre ecxonaune cyncrannnie
npocrnpana, nounm ie sa Xycepna cner npenpacyna nosnrnnnocrn nnn
nponsnon cyiexrnnne xoncrnrynnie, xao nocnennna nerone
rpancnennenranne nenarnocrn, ca unme n cna nperxonna snana o cnery
mopaiy na yny cranena y sarpane. Hponemarnsonane nnrana o nouerxy
7
Ap., O ovuu, 431
b
21.
8
Ap., upvea aua)umura, A1, 71a1-2; 8.
9
Ap., upvea aua)umura, A3, 72
b
19-20.
16
nnoconie Xycepn ie nsnarao y cnoinm npenanannma o npnoi nnoconin
(Erste Philosophie I-II), y nsnecnoi mepn n non Xainereponnm yrnnaiem, xoin
ie o nouerxy ronopno xao o mpaucueuoeucv uanpocmo ynnamenranne
onronornie, a xacnnie naxon oxpera y nnoconin n xao o nspyuyiyhoi
npemencxoi nocynn, norahaiy, nsnopy ymernnuxor nena. Hoimonn
nnrennnonannocrn, necxpnnnnie n anannse caunnanaiy enomenonomxn
npnop ca xoinm ce nonnpe no rnenana nneanne npnpone cymrnne xao cee-
noxasyiyhe nnn xao enomena. uenomenonomxa merona nonpasymena
necxpnnrnnny anannsy nnrennnonannocrn cee-noxasyiyher y momenrnma
npenmernor cmncna (noema) xoia ie ncnxonomxo nsrpahnnane reopnie
casnanana, a nnococxn ncxopax nacryna ca nneiama sa uncry
enomenonorniy xao npenas xa nnococxom nnrany, rne ce nononn y
nnrane renepannn cran nnn esynnrna camopasymnnocr cnera xoin nam ie
nannno nar, iep xnnnmo npema cnoa n cxonno ynyrapcnercxnm crnapnma.
Pannxanna penexcnia xoia nne xa npnponnom narny xnnora, orxpnnaiyhn
nerony ynyrpamnocr ornapanem xopnsonra na xoin ce nocnena
enomenonomxom penyxnniom. Xycepn nnie cnoie nnacrnro mnmene
nononno y nnrane n nnie n mnmene mnmena nocranao sa npenmer
cnoinx ncrpaxnnana. Tno xoie no nsnpmenoi penyxnnin sanocena
enomenonornsyiyhn cyiexr, nonyme, nnie n camonpernocranaiyhe, iep
iennncrno naxena npecraie na yne nenponemarnuno xpos cranane
npencyhena y sarpane n nonnpane no rpannna nncrnonana xoie ce
npencnnryiy. V camoocrnapnnany cnera xoncrnrynmyhn cyiexr nocraie
nnnnn y rpancnennenrannom camoxperany xoncrnrynmyher xnnora xpos
nncrnyiyhn nponec rpancnennenranne ananornie. Kaxo ce uonex ne
ocnoaha cnoie yncxe cymrnne, rpancnennenranny penyxnniy nsnpmana
nyx y uonexy nnn nerona mncaona cnecr xoia penarnnnsyie ynnnepsym y
rpancnennenranny saiennnny monana xao anconyrny xoncrnryrnnny
rnopennny, na ie nhe y rpancnennenrannom crany momenar anconyra rne ie
cner enomen a ne camopasymnnn xopnsonr npenmerne narocrn npnponnor
crana.
Houerax Xainerepone nnoconie iecre y npomnmany o
pannonymnocrn oncranxa xoin ce npxn sarnopennm sa pasnnxonane
nncrnyiyher n nncrnonana, a ono mro ry pasnnxy nrnopnme iecre
nannnocr rnme mro saronapa nenorpenocr ncnnrnnana n ne nonymra na ce
ona noiann, npemna xao nenspnunro nnn cxpnneno ono nnxana nnie
necxnaheno y nensnecnocrn snana n nesnana. unnoconpane ie raxo
unnene nspnunrnm pasymenane nncrnonana, nenompauyiyhe n
nensonauanaiyhe omoryhanane pasnnxonana ornapanem xopnsonra na xome
nncrnonane nna xareropniannom crpyxrypom nspyueno moryhnocrn
17
pasymenana. V uonexy (rynncrny) ncrnna ersncrnpa y cnoioi nnepennnin
xao onrnuxa n onronomxa, na ie uonex ersncrnpaiyhe pasymenane
nncrnonana xao ynnranocr o sacnnnany meransnxe: Vxonnxo uoniex
ersncrnpa, noraha ce na onpehenn naunn nnosonpane. unnosonia - mro
ie raxo nasnnamo camo ie cranane-y-noxper meransnxe y xoioi ona
nonasn x cen n cnoinm napounrnm sanahama. unnosonia ce, naxne, noxpehe
camo iennnm oceyinnm ycxaxanem nnacrnre ersncrennnie y remeny
moryhnocr oncranxa y niennnn.
10
Hpema Xainerepy, meransnuxa rpomocr
ersncrennnie ncrnny nocmarpa saxpxano npniananem na onrnuxy ncrnny,
na ncnocranaiyhn nanerocr npema onronomxom nonmany ncrnncrnonana
sanounne nnoconpane youananem nenpnxpnnaiyhe ce nae
nenomyhenocrn nncrnonana. Konnxo ornop npema meransnnn nma nnn
aranne nesrone n ynnnepsanne rennennnie xnnora, a y xoioi mepn ie on
nexn npnnaran monyc ynnna noiennnna, ne moxe na ce onronopn npexo
nesnpanocrn n onemohanocrn na ce casnaie ns nosnnnie necanomnne
cnrypnocrn xoia nounna cama na cen. To ie raxohe neocnonana camonaxnocr
xoia onepnme ca ncnxonornsmom ropnocrn xoin nnie onpannan nn
nanohennma cnmnroma nexanennnie nsnan xora n nenena nexa naronomxa
ysnnrnyrocr cnecrn. Fynyhn na cmo cnecnn cnnx nocrynaxa xoie
cnpnnonnmo, onai na xora ce Xainerep oxomno ca npnmenama, yxasyie na
cacnnm pasroneran pasnor no xome moxemo na ynnnnmo na nam ynpano onn
orxpnnaiy nsnecnocr ersncrennnie: Onai xo rnena oceha na rnena, onai xo
uyie oceha na uyie, n xon npyrnx ynxnnia ie na ncrn naunn npncyran ocehai
na ce one onnniaiy, raxo na mn ocehamo na onaxamo n youanamo na mncnnmo.
Ann, unnennna na mn onaxamo nnn mncnnmo snaun na nocroinmo. Jep name
ie nocroiane cymrnncxn onaxane n mnmene. /Ap. Hur em., 9, 1170
a
29;
1/
Ono ce cyouana ca norennniama rnapne npnpone xao nnnamnsam nha y
ymernnuxom neny, rne pennmo rparnuna nepnnernia crpaxom n caxaenem
nononn no pacnnera xoin nsasnna ounmhene, ynyhyiyhn na ynnn xoin
orxpnna nye npernocranxe nncrnonana on onnx xoie cmo nnaue
nosnanann. Onaxno ecrercxo npenasnnaxene oxnnpa namer nannnor
122
opnienrncana y cnery n npenasnnaxene nannnocrn ynosnarocrn ca
crnapnma, y xoiy cmo sapoenn renepannnm cranom narocrn xopnsonra
name ecxcncrennnie, mehy npnnma ie narnacno A. u. Hocen / Hocen, Anexce
ueonoponnu: O:epru aumu:uoeo cu+eo)u;+a u +udo)oeuu, Mocxna:
Hsnarentcrno Mtcnt, 1993.(O +udu:ecru-mpaeu:ecro+ +upoeo;;peuuu
Apucmome), Vuenne o necrnnn, crp. 728-732., ca noronopom H. A.
Iorornmnnnn, H)amouu;+ e 3a;epra)ie XX eera, nnn Bnns no necrnnne
nenyme nnepx, crp. 922-943)/ Vuene o neicrnnma ie raxo axryenno y
ymernocrn n nopexno ymernnuxor nena ce cmemra onne rne ornapa
xopnsonre xperana y marepnianniama crnapnocrn, raxo na mena name
nonamane n nam ym, npyxaiyhn moryhnocr na nye pasymemo n cne mro
iecre n nna. Vmernocr ie raxo cnocona na nsnenann name name
pasymenane n nsnopnocr ca xoiom ona ro unnn npyxa nonona ecrernuxoi
naynn na nnxe n ycnemnnie onpra remxo yxnarnne enomene, npnnasehn
camom Popy na nornynnin naunn n iacnnie ra ocneranaiyhn.
Ca onnm ornapanem npocropa ynyrap xoier ie moryha n
anannsa ymernnuxor nena xao cacrannn neo ycanpmanana casnana yonmre,
Faymrapren ie yremeno nony nnococxy nncnnnnnny ca concrnenom
ncrnnom n npnnnnnom, xoia ie ypannorexnna onnoc pasyma n uynnocrn.
Hayxa n nrnxa ane ce ynnnepsanniama, nox ecrernxa sacnnnaiyhn ncrnny
noercxnx nena n onnx nennx ymernocrn ornapa nonpyuie xnnnx cnnxa xoie
noimonno nsrnenaiy xao nenonono nposnpne n nepamuanene. Faymrapren ie
ynnneo na necnnnn npyraunie cxnaraiy mopannocr on nnocoa, a na nacrnp
cacnnm npyrnm ounma rnena cynne on acrponoma. Ca onananem
nnrepeconana sa remarnsanniy cepe uynnocrn, n noceno cepe
ysnnmenor, Faymraprenonn ynnnn xoin cy n Kanry nnn nparonenn iep ie no
neronoi Memadu;uuu npxao npenanana crynenrnma, nonono cy
axryannsonann. Kaxo noiam noernxe nopen necnnuxor rnna nspaxanana
nonpasymena n nponsnonny no apnuxor npanena cepnicxnx monena
npenmera, a rexnnxa n rexnonomxn npncryn nopen nspasa oxpernnx snana o
nemrnnn caunnanana npenmernocrn sa xoiy ie norpena n ymernnuxa xnna,
snaue maconny npnmeny n opr, ecrernxa xao nayxa o uynnom ciaiy ncrnne,
xaxo iy ie cacnnm nopo nennncao Xeren, n nae cne ro canpe na
nainpnmepennin naunn n xao merononomxn yremeena n sa pasnnxonana
ocnocoena nayxa ne ryn na axryennocrn.
123
V. 1eopuja, npauca u noemuua
unnococxa reopnia, npaxca n noernxa xao nayunn npannn
naunna anena nponemnma, nnnonn remarnsannie npnnacxa n onnoca
npema npenmernma, mory na ce pasymeiy n xao oneparnnne rexnnxe
nsnpmena nnena nonmana crnapn. H xao mro nnenn mopaiy na yny
cnpcncxonnn c osnpom na ncrnny, ri. panno naueno y nnma nonnprnyro
saxrennma nenonnror npncryna, raxo n oneparnnnn noimonn nonpasymenaiy n
cacnnm onpehene rexnnxe cxonne nsnpmanana sanaraxa, nnn meponannocr
xoia cexe ns nenpncrpacnnx cepa sannrepeconanocrn sa crnapn. V anrnuxo
noa noiam :r;vn oyxnarao ie pasna ymeha sacnonana na snany n ncxycrny.
Hacraiyhn y onacrn sanara rai noiam ie cxnaran yrnannom npaxrnuno, nyrem
cnpxe noomanana xnnora (semopanna, mennnnna, rpannrecrno) nnn
neronor unnena npniarnninm (mysnxa, noesnia). To, oner, nnie snaunno na ie
nocroiana nenpemocrnna cynpornocr npaxrnunor cxnarana ror noima n uncro
reopnicxnx nsyuanana npnponocnonana n maremarnuapa, iep ie noiam
nanorpahen n sa norpee nayune nenarnocrn. Tome cy nonpnnenn concrn ca
cnoinm npaxrnunnm cxnonocrnma, cxnaraiyhn camy xynrypy xao snp pasnnx
ymeha xoia ce naiy ynorpenrn xao snana cnennianncra (nnn nanac excnepara
sa onpeheny onacr), a xoia ce mory npenocnrn n nayuanarn es nponema (y
cnncy O noouianv coducma ynpano nnx Apncroren nanonn xao one xoin
nsasnnaiy nponeme, a nnaue y reopnin nponema n nema). Hanme, acnexr
xopncnocrn ce noxasyie xao nonreopnicxn n omera nyr npema ncrnnn xao
cnpcn, saxpnnanaiyhn ra npema nnxnm perniama nncrnonana pann
ynonocrn n nacnane. Hpaxrnuno ymehe nonesano ca snanem n casnanem
unnn ono mro nononexone pasyme non nennsom snane ie moh, a ro n nnie
nnmra npyro nero acnexronana nemrnna npnmene rnx snana n nnxone
ynorpennocrn, npema uemy cy n nnococxo opasonane n neronn
pesynrarn ono nepasnnxyiyhe. On cmarpa na y ocnonn cnaxe ymernocrn n
nayxe (na n ecrernxe) nexn ncxycrno, xoie ie crnopnno ymernocr, a
nencxycrno cnyuai (Mem., 980
a
-981
a
), a ns mnomrna pasnonnxnx uynnnx
yrncaxa, npencrana n ycnomena, xoie nonnexy npepann: Vmernocr ce iana
rana xana y nponsnony nnsa noniennx ncxycrana nacraie ienan onmrn nnx
ycnonno cnnunnx npenmera. Taxo ynopeyiyhn npema Kannin na ie npn nexoi
onecrn nomorno nexo cpencrno, re na ie ono nomorno n Coxpary n npyrnma,
ro ie crnap ncxycrna; a na ce norom cxnarn na ono nomaxe cnnm cnnunnm
ynnma na onpehen naunn, na npnmep nermarnnnma n xonepnnnma ro ie
rauxa rnenana ymernocrn. V onnocy na nocroiane ncxycrno ce nn no uemy
ne pasnnxyie on ymernocrn, neh nanpornn nnnnmo na ynn nenyiyhn na
124
ocnony ncxycrna, nocrnxy nnme ycnexa nero ynn xoin nnanaiy onmrnm
snanem, a xoin nemaiy ncxycrna. (Mem., 981
a
5-15). Taxo npnmene yrncxe
mnmene nononn no npernennocrn xao nsnecan cyxenn onnx npocyhnnana
(Anal. post.,II,19. 996
b
31), a onronomxn panr raxohe naa na yne ynaxen:
"cana onpehnnane noiamnana nemro ienno, xao n noxas. Ann mra ie ro uonex
n mra uonex iecre ro nnie ienno n ncro."(Anal. post.,II,7. 92
b
3-10), npemna ro
na nemro iecre: "ne moxe na yne casnaro nn no onpehennma, nn
nocpencrnom noxasnnana" (ibid., 92
b
37), na ce nenocpenno nncrnonane n
naueno casnaiy camo xpos cee (ibid., 64
b
35), nnn xpos ncxycrno ynyrpamner
nponiana no npenmernocrn n oyxnaraiyher nonmana - "iacno ie na npna
nauena nyxno casnaiemo xpos nanohene, na na rai naunn yrncax nopaha
onmre" (Anal. post., II,19. 100
a
4). Tnme ce no npupoou /ibid, 72
b
29/ npenasn
on nenosnaror xa nosnarom, xao on nennmnunor xa onmrem, ri. on uynno
npnxnarnnor xa mncaono npnxnarnnom. Taxo ie ocnonna opma nornuxor
ncnnrnnana am nnianexrnuxn cnnornsam nnn cnnornsam nnrana n
ncrpaxnnana xpos cynpocranene moryhnocrn (Anal. prim., I,1; Topica, I,1),
iep ie neno nnocoa xao onor xoin nsyuana cnaxo nncrno nnn cymracrno
yonmre, xaxno ie no npnponn /Met., 1005
b
6/. Ho npnponn ie yxasnnane na
nncrno(cymrnny) nonesano ca cnyuaiennma y xoinma ie xperane cnpxa
axryannsonano, raxo na ce ne snna rex npomena nonoxaia n mecra rena nnn
nonpyroiaunnane, neh xperane xao ocrnapnnane npeopaxaia y npyraunin
onnx n xapaxrep. Taxo no nemy npnpona nocryna cnnuno yunrenma xoin
cmarpaiy na cy nocrnrnn cnoi nn rex xana yuennnn ono mro cy nayunnn
noxaxy na neny /Ap., Mem., 1050
a
18/.
61
Ono mro ie noxasano na neny xao
61
Apncroren nocenonane snana cmarpa npanom axryennomhy nyme, nanonehn nnacrnune
npnmepe xoinma aprymenronano nnycrpyie cmncao nocenonana eneprnie y cnncy "O ovuu"
pasnnxyiyhn nna cmncna axryennocrn, xoiy nocn noiam rv:rr;rio (ocrnapene cnpxe nnn
nonpmene), xpos onnoc xoin nocroin nsmehy nocenonana n xopnmhena snana (De anima,
412
a
10, 22), sacrynaiyhn mnmene na ie nyma axryannocr y onom cmncny y xome ie ro
nocenonane snana. Jep, xao mro nayunnx nocenyie snane n onna xana ne reopernme, raxo n
xnno nhe nocenyie nymy n onna xana cnana. Ppyrnm peunma, xao mro nayunnx ne npecraie na
yne nayunnx nox iene nnn nonn yan, raxo nn xnno nhe ne npecraie na yne xnno xana cnana
nnn ce nanasn y nexom narenrnom crany y xome cy nerone axrnnnocrn cnenne na mnnnmym. To
ie sor rora mro nayunnx n rana nocenyie snane, a xnno nhe opmy, ri. onnx n crpyxrypy
xnnor nha. H xao mro ie nayunnx, nayunnx saxnayiyhn nocenonany snana, es uera ne n
morao na reopernme, raxo na ie nocenonane snana, nomro ra unnn nayunnxom, nerona
axryannocr, ann ie ynpaxnanane reopnicxe axrnnnocrn, xoie ie rnme omoryheno, nemro mro ra
iom nnme n nennnrnnno unnn nayunnxom, na ce saro moxe cmarparn neronom iom nnmom n
xpainom axryannomhy, raxo ie n sa xnno nhe nocenonane opme nerona axryannocr xao xnnor
nha, nomro ra ocnocoana sa npmene xnnornnx axrnnnocrn, ann ie camo ro npmene iom
nnmn crenen nerone axryannocrn, iep ce ynpano y nemy cacroin xnnor. Aprymenranniy sa
nxonnmre y noiernuxom onnocy naie A. u. Hocen y crynnin - Hocen, Anexce uionoponnu:
O:epru aumu:uoeo cu+eo)u;+a u +udo)oeuu, Mocxna: Hsnarentcrno Mtcnt, 1993.(nororono
125
cxnaheno nma cnoi ecrercxn n mncaono sacnonan xopen, iep: Hame nhe ie
cymrnncxn onaxane n mnmene. /Ap., Hur. em., 1170
a
33/ 3a raxan
npncryn cam Apncroren nao ie n cacnnm ymecno oiamnene y cnncy
Huro+axoea emura: Cne crnapn xoie rpea unnnrn npnnanaiy n
noiennnocrnma n onnm xpainnma, na pasopnr uonex naa na nx casna; n
pacynnnocr n ynnhane mro ce rnuy crnapn xoie naa oanarn, - a re cy one
xpaine. Vmnocr ce, oner, rnue xpainnx crnapn y oa cmepa, iep noi
npnnanaiy n npnn n nocnennn noimonn, a ne pasymy: n ym xoin ce rnue
noxasnnana ann ce nenpomennnnm n npnnm onpenama, nox ym xoin ce
rnue nsnona ns nenonana (npaxrnuxnx cnnornsama) saxnara xpainy n
nenpomennny unnennny, re npyro cranonnmre. Hanme, ro cy nauena sa
nocrnsane cnpxe, iep onmrocrn nonase on noiennnaunocrn o uemy nax mopa
na nocroin nayxa, a ona ie ymnocr. /Ap, Hur. em., 6, 1143
a
16-1143
b
-6/ Teno
xnnor nha noueno ie na ce nasnna oprannsmom ynpano saro mro ce neponano
na neron onnx n crpyxypa, xao n onnx n crpyxrypa neronnx nenona, nncy
xpaina cnpxa neh opyhe, nncrpymenr (ooyovov) xnnornnx axrnnnocrn,
npema xoinma ce nanase y penannin cpencrno-nn. V rom cmncny Apncroren
nnme na ie reno xnnor nha nncrpymenr cnnuno xao cexnpa, n na cnn neronn
nenonn raxohe nocroie pann neuera (Ar., De partibus animalium, 642
a
10), na
n sarnm ono pann uera rn nenonn nocroie onpenno xao nenarnocr (oocic),
n saxyuno na nomro cnaxn neo rena xnnor nha nma nexy nenarnocr sa
cnpxy, n reno xao nennna mopa nocroiarn pann nexe cnoxene nenarnocrn.
(Ar., De partibus animalium, 465
b
15)/ Taxo ie on pasnnxonao xperane xoie ce
ocrnapyie npema cnpcn on onor xoie ro ne unnn, xana nocnonno xaxe
/Met.,1048
b
18-23/: "Haxon mro nn ienno nenonane xoie nma rpannny nnie
cnpxa camom cen, neh ie ycmepeno xa nsnecnom nny, xao mro ie na npnmep
cnaene mpmanenem, xana n camn nenonn rena ocnae y roxy iennor
onpehenor xperana, ne npnnanaiyhn onome pann uera ie xperane, ro nnie
npaxca n nnie sanpmeno nenonane; iep nnie cnpxa; neh /ie nenane-npaxca/
ono xome camom npnnana cnpxa n npaxca."
O +udu:ecru-mpaeu:ecro+ +upoeo;;peuuu Apucmome), Vuenne o necrnnn, crp. 728-732.,
ca noronopom H. A. Iorornmnnnn, H)amouu;+ e 3a;epra)ie XX eera, nnn nnns no necrnnne
nenyme nnepx, crp. 922-943) Eneprnuxo mecro xamena xao remarnsyiyhe noiane, ri. nocmarpano
c osnpom na ono mro my onpehyie mepy n noneyie mecro y npocrnpany xao xocmoc, a xoie ce
nanasn sa onaxane n mnmene xao noiana mehynynxryanno, ro xasyie o eneprnin xoia my
omoryhana nsrnen n npn-nymra y cnen npnponnnx crnapn, yxasyiyhn rnme na nsnecny
camocrannocr nnn cnoony came npnpone, ynopennny ca xonnennniom cnera xnnora
/Friedrich, Kaulbach, Der philosophischen Begriff der Bewegung: Studien zu Aristoteles, Leibniz
und Kant, Kln; Graz, 1965., S.23-29/
126
Ono youeno pasnnxonane nesanpmenor xperana xao nponeca
ocrnapnnana cnpxe (pacr, yuene), n onor xoie y cen nenocpennnie canpxn
cnpxy (ncnynene xea, ynnn, nsnarane), xao npaxce y yxem cmncny peun,
naxno ie sa xoncrnrynniy xacnnie npaxrnune nnoconie. Ono "npema-
cnpcn-ocrnapyiyhe-xperane" nnn "nncrnyiyhe-na-nyry", iecre npaxcnc
rymauen xao eneprnia nnn ocrnapnnocr xao ocrnapnnane y nemy cnoicrnene
/naxonehe ce/ cnpxe. Tnme ie noiam npaxce yser sa nanpehen noiam yxynnnx
onnxa yncxor ncnoanana oncranxa, a reopnicxa nayxa, noiernuxa
ymernocr n npaxrnuxo nenonane nnaiy nonnenenn non ncrn cmncao, iep
nmaiy ncrn onronomxn panr. Taxo cy one rpn onacrn xoncrnryrnnne sa
nnmn cmncao pasymenana onor mro iecre. Hsnopnocr nenonana (xao
nanpehenocr ep)uue), iecre ono mro nponcrnue ns ne came, xao onnnn
ymnocrn nnn ymnn nenonn nyme, mro Apncroren y cxnony saxrena sa
ncrnncrnonanem /or0nouro0oi/ nnnn xao ocnonne onnxe ncrnne y
xnnornoi nenncxonnocrn /nn ienno, nn npyro, nero rpehe, xao mepa
nocpenonana (Ar., Met., 1178
b
21)/. Taxo ie npaxca npema noiernnn onpehena
xao nennmnuno nonmane onor mro ce nponsnonn y npenmernoi opann, na ce
nponsnonna /oinoic/ n nenonane /oocic/ nanonynanaiy. Kao cnoicrnena
npaxca, penexcnnno npxane ne rpea nnuer npyror, sa pasnnxy on
pasymnor ycnocranana ymeha /:r;vn/. Craryc yma xao onuainnx snana,
pasopnrocrn /oovroic/, n neron cmncao, raxo ie nnhen, na ce c ienne
crpane naueno cnaxor nponsnohena nanasn y nponsnohauy - xao ym, ymehe
nnn ma xoia cnoconocr; a c npyre crpane naueno cnaxe npaxce /nsnpmena/
nanasn ce y npaxrnxyiyhem xao moryhn nsop nnn onpeneene, ynyhn na
nocroin ncronernocr nsmehy npenmera nenana n npenmera nsopa. Haueno
crnapn eneprnuno ronopeno, nexn y nenonany, a ono oner crora mro my ie
nara cnpxa: ou:n urv o6v n oiovoio xoi n on0rio oox:ixn/ iep ncro cy
pasym n npaxrnuna ncrnna/ (Ar., Met., 1139
a
26-27) Penonane nnn eneprnia
iecre ns xopnsonra reopnie, npaxce n noiernxe nnhen v+, uavra,
pa;oopumocm, mexuura n +vopocm, rne onn y pasnnunrom onronomxom
panry snaue ieouucmeeuo ;uane. Onpenennana nacraiy y nornunocrn xao
oiovoio oox:ixn, n noce onronomxy rexnny xoncrnrynnie yma n ycnonno
cxnahene camocnecrn, iep ie n cam ym npenmer mnmena, xao n ono mro ce
moxe samncnnrn, a ncro ie ono mro mncnn n ono mro ie npenmer mnmena.
Mnmene raxo nma moh na ce nocn ca npemenom, na ie ym xao "einoc
einoca"/Apncroren, O ovuu, 432
a
3/, n rexnnuxn n npaxrnuno y mncaonoi
nponyxnnin nemro mro nannnasn npeme y nnmensniy onora mro npnnonasn,
re ns ne nonia cnoiy nyny nosnnniy yxnanana. Teopnicxn npncryn n
nocrnrnyha xoin ie nmao sa ycnon na yne oenexen crnapanauxnm nnnonnma
mnmena, Apncroren ie nennocmncneno onncao xao nponyxrnnno mnmene
127
xoie ie y crany na pasorxpnna camo nncrnyiyhe: "Vonume v+ v ocmeapenv
iecme neeoeu npeo+emu"/ucmo, 431