IZBOR VOZILA

Predmetni nastavnik: Prof.dr.sc. Mirsad Kulovi

Asistent: Mr. Nedad Harai
1
Eksploataciono-tehnike
karakteristike vozila
Osnovne eksploataciono-tehnike karakteristike vozila su:
Ekonominost
Dinaminost
Pouzdanost
Vijek trajanja
Kapacitet
Kompleksna udobnost
Bezbjednost
Prohodnost
Pognodnost konstrukcije vozila za odravanje
Izbor vozila
Faktori znaajni za izbor vozila:
Uslovi nabavke
Uslovi servisiranja
Detaljna analiza eksploataciono-tehnikih
faktora
(prednosti, nedostaci)

Osnovi Fuzzy logike
1965 godine Lofti A. Zadeh, University of
California
Fuzzy logika je vievrijednosna logika koja
omoguava da neka srednja vrijednost bude
definisana u domenu izmeu konvencionalnih
procjena (Na primjer: tano-netano, visoko-
nisko, mlad-star, itd.)
Objektivno znanje i subjektivno znanje
Osnovi Fuzzy logike
Fuzzy skup je kompletno karaktersian parom
vrijednosti:

{ } X x x x A
A
e = , ) ( ,
) (x
A

- Funkcija pripadnosti vrijednosti x skupu A

0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
0 0.2 0.4 0.6 0.8 1
Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making

Rangiranje odreenog broja alternativa koje su
eksplicitno opisane nihovim karakteristikama
ai Alternative,
Ci - Kriteriji

- aij - vrijednost performanse svake alternative za
odredjeni kriterij
- wij teinska karakteristika svakog kriterija
Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making

Matrica odluivanja
(
(
(
(
(
(

mn m m
n
n
a a a
a a a
a a a
..........
. . . . .
. . . . .
........
.......
2 1
2 22 21
1 12 11
m
a
a
a
.
.
2
1
n
w w w .....
2 1
Cn C C .....
2 1
Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making

Metode:
TOPSIS Technique for Ordering Performance
by Similarity to Ideal Solution
MaxiMin
MiniMax
Promethee
Simple Aditive Weighting Method
Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making

Potrebno je izabrati jedno izmeu pet marki
(tipova) vozila
A (a1, a2, .a5)
Koristiemo pet kriterija za donoenje odluke:
- C1 Ekonominost vozila
- C2 Cijana nabavke
- C3 Vijek trajanja
- C4 Bezbjednost
- C5 Pogodnost za odravanje
Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making


(
(
(
(
(
(

veryhigh high
veryhigh medium
high medium
high high
high low
5 5 . 1 0
4 2 2
5 5 . 2 3
7 6 3
7 5 3
max max min max max
6 . 0 5 . 0 5 . 0 6 . 0 8 . 0
5 4 3 2 1
C C C C C
5
4
3
2
1
a
a
a
a
a
D =
Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making
Funkcija pripadnosti za troskove odravanja vozila
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
1
0 0.1 0.2 0.25 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.75 0.8 0.9 1
Vrlo niski
Niski Srednji Visoki Vrlo visoki
Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making
(
(
(
(
(
(

9 . 0 5 5 . 1 8 . 0 0
9 . 0 4 2 5 . 0 2
75 . 0 5 5 . 2 5 . 0 3
75 . 0 7 6 8 . 0 3
75 . 0 7 5 2 . 0 3
D =
Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making
Faktor normalizacije (ujednacavanja)

=
=
N
n
nk
nk
nk
f
f
r
1
2
Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making
Teinski normalizovana matrica odluke
(
(
(
(
(
(

30 . 0 20 . 0 09 . 0 32 . 0 00 . 0
30 . 0 16 . 0 12 . 0 22 . 0 29 . 0
25 . 0 20 . 0 15 . 0 22 . 0 43 . 0
25 . 0 27 . 0 35 . 0 39 . 0 43 . 0
25 . 0 29 . 0 29 . 0 11 . 0 43 . 0
R =
Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making
Idealno i negativno idealno rjeenje:
{ }
+ + +
n
u u u ..... ,
2 1
{ }

n
u u u ...... ,
2 1

+

{ }
"
, min ; , max J j J j
ij ij j
e e =
+
u u u
{ } J j J j
ij ij j
e e =

, min ; , max
"
u u u
A
+

A

Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making
Udaljenost od idealnog rjeenja

+ +
=
2
) (
j ij i
S u u

i
S

2
) (
j ij
u u

=
Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making
Relativna blizina idealnom rjeenju:
+

+
+
=
i i
i
i
S S
S
C
Viekriterijska analiza
MCDM - Multiple Criteria Decision Making
Alternativa Relativna bliskost Rang
A2 0,921728 1
A3 0,729932 2
A1 0,638881 3
A4 0,496544 4
A5 0,349353 5
Rangiranje alternativa: