1 - 'sht depresioni?

Depresioni sht gjendje e pikllimit t thell, i krijuar nga faktor t ndryshm, ku personi humb besimin n vete, shpresat pr ardhmri si dhe interesimin pr aktivitetet e jets - kur tek ai shuhet do ndjesi knaqsie e gzimi shpirtror. 2 - A paraqet pikllimi i thell gjithnj simptomat e smundjes s depresionit? Jo, n rastet e mossukseseve n pun apo n jet, ose edhe kur humbim personin e afrm, pikllimi sht dukuri e rndomt e ekuilibrit t prkohshm shpirtror, por kur kjo gjendje vazhdon pr nj koh t gjat, pa gjasa pr t gjetur rrugdalje nga ky "tunel i errt" (si quhet shpesh depresioni), ather mund t flitet pr rregullime patologjike shpirtrore, pra pr simptomat e smundjes s depresionit. 3 - Cilat jan arsyet q na shtyjn n pikllim kronik - t pafundm? Vuajtjet shpirtrore t shkaktuara nga rastet tragjike si: humbja e personit m t dashur, smundjet e rnda e t pashrueshme, invaliditeti i prjetshm, abuzimet e ndryshme zakonisht seksuale, dshtimet e prsritura n jet etj. Por edhe problemet e ndryshme familjare e sociale si dhe zhgnjimet sentimentale mund t jen faktor serioz pr provokimin e gjendjes s pikllimit t thell. 4 - Si reflektohet (duket) bota e personave melankolik? Gjendje e zymt shpirtrore pa ndjesi pr kohen dhe ardhmrin. Pushtim nga dshprimet momentale dhe vrshimi i dshtimeve nga e kaluara, t mbshtjella me plot hije dyshimi, fajsi personale, lndime t brendshme shpirtrore. Pra, pesimizm i plot dhe krijimi i fuqishm i bindjes se nuk ka fuqi as shpres t ballafaqohet me sfidat e paraqitura. 5 - A luajn gjenet ndonj rol tek smundja e depresionit? Hulumtimet e shumta n kt fush kan konstatuar se disa rregullime t gjendjes shpirtrore, pra nj cenueshmri biologjike e depresionit, mund t trashgohet. Kjo sht vrtetuar nga studimet e kryera n disa familje, antart e t cilave brez pas brezi kan manifestuar defekte n ekuilibrin emocional, e n veanti n rastet ekstreme, kur tentimet pr vetvrasje por edhe aktet e kryera t vetvrasjeve, i kan prcjell breza me radh. 6 - Pra, burim ose shkaktar i depresionit nuk qenkan vetm sfidat e rnda t jets dhe problemet e pazgjidhura... por edhe trashgimia gjenetike? Konfliktet e personalitet, ndoshta t akumuluara q nga koha e fmijris, e t nxitura nga rrethanat e pafavorshme negative, nga traumat e rnda shpirtrore dhe t vazhdueshme, konsiderohen si shkaktar kryesor i rregullimeve patologjike shpirtrore, por natyrisht q duhet t ekzistoj edhe nj lidhshmri me proceset biologjike, gjegjsisht me reaksionet (defektet) biokimike q zhvillohen n tru. Neurotransmetuesit si: dopamina dhe serotonina rregullojn disponimin ton si dhe mundsojn ndryshimin e impulseve mes qelizave.

Niveli i ult i ktyre neurotransmetuesve, mund t sjell deri te rnia e morali dhe kjo situat t provokoj pastaj gjendja dshprimi dhe me kt t kontribuoj edhe n zhvillimin e depresionit. 7 - A ka periudha, kur personi i nnshtrohet m shum ndryshimeve t disponimit? Gjithsesi. Gjat procesit jetsor kalojm npr periudha kritike si: puberteti, shkollimi, punsimi, martesa, lindja, pensionim etj., periudha kto, q ndikojn edhe n ekuilibrin ton shpirtror. 8 - Pse gjinia e bukur sht m shum e goditur nga rregullimet shpirtrore? Hulumtimet e bra tregojn se ka disa arsye pse grat jan m shum t prekura nga depresioni: mungesa e kromozomit seksual Y, q mungon te ato; cikli menstrual, ndryshimet hormonale, ndjeshmria m e theksuar emocionale si dhe faktor t tjer psikofizik e psikosocial. 10 - A e nxit vetmia neverin ndaj jets? Shum studiues jan t mendimit se po, duke u nisur nga parimi themelor se njeriu sht qenie shoqrore dhe marrdhniet ndrnjerzore, pra jeta e prbashkt, ndikon edhe n ekuilibrin emocional, n kuptimin pozitiv, duke balancuar gjendjen shpirtrore gjat situatave frustruese. Por ka edhe t tjer, q mendojn, se kjo vart shum nga stabiliteti nervor i individit, nga karakteri i tij dhe qllimet e prcaktuara n jet. 11 - far sht qndrimi i personit depresiv? Thn shkurt e prer: fundamentalisht negativ ndaj vets dhe jets!!! 12 - A sht ky qndrim fundamental edhe faktori m i shpesht q i nxit individt pr t kryer aktit e vetvrasjes? Mjerisht po. Fajsia, e n veanti, urrejtja ndaj vetvetes dhe jets mund t krijoj apati aq t thell, sa q ai nuk sheh rrugdalje nga ky "tunel ferri" dhe epilogu i gjith ksaj, natyrisht q prfundon tragjikisht - me aktin e vetvrasjes. 13 - Cilat jan simptomat e gjendjeve t lehta depresive, q quhen "depresione stinore"? Plogshtia psikike e fizike, lodhja e pabaz, dshira e madhe pr gjum, ikja nga aktivitetet e zakonta, humbja e interesit pr shoqrim etj. 14 - Ku sht burimi i ksaj forme t uditshme depresive, q sht variabl, varsisht prej stinve?

- Shkenctart supozojn se sht hormoni i melatonins. Melatonina, q sht produkt i hipofizs, sinkronizon ann ton biologjike n varshmri prej fuqis s drits q e pranon syri yn, pra, bn rregullimin e ritmit ciklik dit-nat. do ekuilibrim n kt fush prcillet me ndryshime t lehta t gjendjes shpirtrore, t quajtura, si e cekm edhe m lart, "depresion stinor". 15 - A sht gjendja depresive gjithnj konstante? Prgjithsisht jo, edhe pse mund t ket prjashtime. 16 - A vrehet leht individi i cili ve gjendet nn "pushtetin" e depresionit? Nuk sht e vshtir ta vrejm, pasi si e cekm edhe m lart, individi me rregullime shpirtrore, kalon gjat fazave t ndryshme n gjendje t thell pikllim, duke u mbyllur n botn e vet dhe duke mos treguar kurrfar interesimi pr botn e cila e rrethon. 17 - Cilat jan simptomat e para t dukshme q paralajmrojn fillimin e rregullimeve shpirtrore? Humbja e interesit t prgjithshm pr knaqsit e jets, ndjesia e t qenit i pavlefshm, pushtimi i ndjesive dshpruese, pushtimi i panikut dhe brengave, shqetsime gjat pushimit t nats, ose edhe pagjumsia e theksuar, ndryshimet n oreks, rnie n pesh, mungesa e energjis vepruese dhe ndjesia e rraskapitjes... thjesht, mendime t vazhdueshme negative ndaj vets dhe jets. 18 - A sht e vrtet se njerzit, shpesh, nuk dshirojn ta bjn publike kt rregullim t gjendjes shpirtrore, sepse e konsiderojn si "turp"? Po, pr arsye t paragjykimeve q kan, e q sht shum gabim, pasi edhe depresioni sht nj smundje, si t gjitha t tjerat, dhe krkon kurim. 19 - Pra, sht e mundur dalja nga ky "tunel i errt", dhe rikthimi i srishm i disponimit dhe vullnetit pr jet! Gjithsesi. Sipas studimeve t gjata t br n fushn e psikologjis dhe psikiatris, smundja e depresionit sht e shrueshme, por, natyrisht, prve trajtimit adekuat duhet patjetr t mbizotroj edhe dshira dhe vullneti i mir i individit. 20 - Cilat jan trajtimet adekuate q duhet t zbatohen q t mund t dilet nga ky "tunel i errt" shpirtror? Ka disa forma dhe mnyra pr ta trajtuar dhe kuruar smundjen e depresionit: terapia farmaceutike, psikoterapia, terapia muzikale, teknikat e ndryshme t relaksimit, terapia hipnotike, aktivitete e ndryshme sportive, kulturore etj. Natyrisht, q gjat gjendjes s ekuilibrimit emocional, gjja e fundit q individit i be n mend, sht t ndrmarr di n kt drejtim, prandaj, m'u n kt faz ai ka m s shumti nevoj pr prkrahje, mbshtetje

t njerzve t besuar, t familjarve, t miqve, t shoqris dhe institucioneve prkatse. Mbshtetja e fuqishme shpirtrore, e kombinuar me llojet e terapive t ndryshme, jep efektin m t mir shrues dhe zvoglon dukshm mundsit pr rikthimin e depresionit. Megjithat, shum, shum e rndsishme sht q mos t injorohen simptomat e para t depresionit, por intervenimi t bhet n fazat fillestar, pr ta parandaluar rrezikun e kalimit t smundjes nga format e lehta (neurozat), tek ato m t rndat (psikozat), t cilat pastaj krkojn trajtim t vazhdueshm dhe t veant!