cng lch s quan h quc t

Phm Trn Hi CK3- DAV

Cu 1: Tc ng ca Cch mng cng nghip(CMCN) ti i sng quc t thi cn i ? Tin CMCN ra i : S bnh trng h thng thuc a v cuc cch mng rung t Anh trong th k XVII XVIII m rng th trng trong v ngoi nc i hi mt khi lng sn phm cng nghip ln m nn sn xut cng trng th cng khng th p ng ni . Khi tin iu kin cho s ra i ca ch ngha t bn cng dn hnh thnh : t bn c hnh thnh bng cch bc lt nng dn v nhn dn thuc a , sc lao ng di do nh vic tc ot rung t v ui hng ngn dn cy ca h . Xut pht t nhng yu cu khch quan ca x hi v t nhng iu kin sn c , noc Anh boc vo giai on CMCN nh du s khi u ca CMCN nhiu quc gia trn th gii. Tc ng ca CMCN ti i sng quc t thi cn i : *) Ph v tnh bit lp ca hnh thi KT quc gia dn tc v hnh thnh nn kinh t th gi m tham gia vo l hu ht cc quc gia trn hnh tinh . Do s lng ch th tng cn vi s chnh lch ln v trnh pht trin lm cho QHQT tr nn ht sc phc tp v linh hot *) Trong giai on pht trin ca ch ngha quc quy lut pht trin khng ng u mang tnh nhy vt : VD gia on 1871-1900 sn xut gang thp Anh tng 1/3 ln , c tng 5,5 ln M 8 ln . Tnh n trc chin tranh (1913)nn cng nghip Anh t v tr dn u tt xung v tr th 3 sau M v c ; Php tt sau Anh xung hng th t . Tnh trng khng ng u ny cng r nt sau cc cuc khng hong ln vo nhng nm 1873-1879 , 1882-1886 ,

1900-1903 . Ch ngha quc ra i tc dng mnh n tng quan lc lng th gii *) Mt s quc gia m rng nh hng ra bn ngoi bng cch y mnh xm lc cc quc gia khc nhm tm kim th trng , ti nguyn , lao ng nhm phc v nn kinh t trong nc v tranh ginh phm vi nh hng trn ton cu : Nc Anh l nc u tin tin hnh CMCN v nhanh chng tr thnh cng quc cng nghip s mt th gii ( 1715-1789) . Cch mng cng nghip to c s nc Anh nng cao tm nh hng ra bn ngoi . cng c v th ca mnh trn trng quc t , gii cm quyn t sn Anh tip tc y mnh chnh sch bnh trng ra bn ngoi nhm tm kim th trng, ti nguyn v nhn lc phc v cho nn kinh t ang pht trin chnh quc . Thuc a ca Anh tri rng t Ty sang ng bn cu v giai on ny ngi ta thng v nc Anh vi hnh nh : Mt tri khng bao g ln trn t nc Anh. Php , Nga v c do p dng cc thnh tu ca CMCN trong nhiu lnh vc c bit nh qun s nn pht trin nhanh v tr thnh cc quc gia ln mnh trn th gii . Cc quc gia k trn u tm cch to sc nh hong trn bnh din th gii bng vic tin hnh chin tranh xm lc cc quc gia cc chu lc khc. *)CN quc y nhng mu thun gia cc nc quc , gia cc nuc quc vi thuc a ln n nh im , t hnh thc cnh tranh , khng hong dn ti xung t theo cc co khc nhau . Ch ngha quc l nguyn nhn chnh dn n chin tranh th gii CMCN to ra cho cc quc gia s lng hng ho khng l vt xa nhu cu trong nc . V vy h buc phi tm cho mnh th trng tiu th sn phm do mnh lm ra mt mt tch lu li nhun mt khc tm kim ng minh va l tm kim bn hng kinh t va l c thm sc mnh nhm cnh tranh trong vic to nh hng ca mnh trn bnh din

th gii . iu ny lm ny sinh mu thun gia cc cong quc t bn thuc a ni l th trng tiu th sn phm v tm kim ngun lao ng phc v nn cng nghip trong nc . V vy mt s cc cuc chin tranh gia cc nc t bn n ra cc thuc a nh mt tt yu khch quan nh chin tranh M - TBN ( 1898) , chin tranh Nga Nht ( 1904-1905) . Bn cnh , cc nc t bn cng lin minh vi nhau va l tm kim bn hng kinh t va l cng c v nng cao thm sc mnh qun s chun b cho qu trnh phn chia li th gii . CMCN to ra s lng my mc ln buc giai cp t sn phi y mnh bc lt nhn dn lao ng trong nc tn dng trit s my mc nu trn ng thi huy ng v khai thc ti a sc lao ng ca h . Nhn dn lao ng thuc a b bc lt sc lao ng thm t to ra li nhun ti a cho nh t bn . H phi lm vic trong nhng iu kin thiu thn , ti tn , b vt kit sc lc nhm to ta li nhun ti a cho nh TB . Chnh iu ny lm ny sinh mu thun v cng gay gt gia giai cp t sn v v sn dn n cc cuc u tranh i quyn li ca nhn dn lao ng . Mu thun t sn v sn c y ln cao do tc ng tiu cc ca CMCN v y chnh l mu thun tn ti trn th gii cho ti tn sau ny .

Cu 2 : So snh chnh sch i ngoi ca nh nc t sn v phong kin

T sn Ch trng Quan h vi c cc nc trong v ngoi khu vc .

Phong kin Hn ch quan h vi cc quc gia bn ngoi . Ch trng vo quan h i ngoi vi cc quc gia trong khu vc Hn ch tip xc vi cc on ngoi giao ngoi khu vc mnh nh gy nh hng . i vi mt s quc gia trong khu vc tin hnh gy xung t , xm lc nhm bnh trng lnh th , tm kim v bun bn n l

Bin php

i vi cc nc trong khu vc gi quan h i tc trn lnh vc thng thng l chnh . i vi cc nc ngoi khu vc tm cch xm nhc bng cch truyn b vn ho ( o thin cha , ch vit ) hoc em qun xm lc phc v mc ch tm th trng , xut khu t bn , , tm kim ngun nhn cng r mt cng nh ti nguyn nhm chun b cho chin tranh quc T sn cng c v nng cao c sc mnh nh hng ca mnh trn phm vi ton cu . y chnh l hi chung co chung cho s li tn ca ch phong kin

Kt qu

Do ng li ngoi giao thiu sng sut v i ngc li quyn li nhn dn , giai cp phong kin tng bc t c lp mnh . S suy tn ca ch phong kin l kt qu tt yu xut pht t s km nhy bn trong c chnh sch i ni v i ngoi

Cu 3 : Tc ng ca cc cuc cch mng t sn thi cn i ti QHQT

Lt ch phong kin v thit lp h thng cc nc TBCN trn phm vi ton th gii L tin quan trng tin hnh CMCN M rng quy m QHQT Cc quc gia tin hnh CMTS dn d ginh c u th trong QHQT , tr thnh trung tm quyn lc chi phi cc hot ng chnh tr quc t

( Xem thm lch s th gii cn i cc bn c th Download bng ebook ti a ch ny( http://vietlion.com/ebk/downloadebook-lich-su-the-gioi-can-dai.html) chng I , IV , VII )

Cu 4 : Nguyn nhn dn n s sp ca h thng phong kin Chu u

- Giai cp phong kin phong kin Chu u ra sc bc lt giai cp nng dn v tranh ginh quyn li vi giai cp t sn trong vn chim t ca nng dn bn cnh cc vng triu phong kin Chu u i ngc li quyn li cu nhn dn lao ng , ca giai cp t sn dn n vic nhn dn cng giai cp t sn vng ln u tranh mnh m :

 Anh , Jm I ( 1566 -1625) v sau l Sc l I ( 1600-1649) khng m xa n quyn li ca c giai cp t sn v nhn dn lao dng . Rung t l ti sn ca qu tc a ch . Nng dn cy cy rung t phi np t cho a ch thoe k hn hoc theo mc quy ng vnh vin . Nng dn khng c t bn hoc trao i phn t ca mnh m ch truyn li cho con chu sau khi np t thu tha v c a ch cho php Bt chp kht vng ca giai cp t sn mun t do kinh doanh , triu nh t do thi hnh ch c quyn trong sn xut , ngoi thng v mt phn ni thng ; t ra nhng quy ch rt cht ch kim sot ngnh cng nghip ; n p v trc xut tn Thanh gio ; kt thn vi triu nh Ty Ban Nha l k cnh tranh nguy him ca giai cp t sn Anh tin hnh chin tranh m mu vi nhn dn Scotland . Trc nhng hnh ng , ng o qun chng nhn dn ng dy u tranh . Cuc khi ngha ln nht din ra vo nm 1607 nhng vng trung tm nc Anh , li cun ti 8000 tham gia . Trong khi cuc u tranh gay gt gia nh vua v giai cp t sn mi ch din ra trong ngh vin , xoay quanh vn ti chnh . Cn tin chi tiu cho nhng cuc chin tranh n cp Scotland , Ailen v cho vic phung ph trong triu nh , nh vua nhiu ln triu tp ngh vin ngh thng qua lut tng thu v ban hnh thu mi . Nhng mi ln ngh vin hp l mt ln qu tc mi v giai cp t sn cng kch nh vua , t chi khng ng thu . Bn i khng ngh do ngh vin tho thng 11-1641 vch ra 204 iu phm ti ca nh vua , ln n nhng chnh sch hn ch cng thng nghip . Php vua Lui XVI ( 1754 1793) vn tip tc tng cng cch cai tr c on v cuc sng lng ph ca cc i vua trc . Nh vua sng trong cung in Vecxai vi mt m qun thn ng c ti gn 2 vn ngi chuyn vic phc v cho hong gia v sng da vo bng lc . Bn thn vua cng l mt con ngi ph nn , li bing v bt ti , tt c thi gian u dng vo vic sn bn . Ngi c nh

hng ln lao i vi cng vic cai tr li l hong hu Mari Antoannet , cng cha nc o , mt ngi n b c nhan sc , hch dch v hoang ph. Cuc sng xa x ca vua v triu nh hng nm tiu ph 1/12 ngn sch quc gia . l mt gnh nng ln i vi nhn dn , khin cho c ngi phi ku ln rng triu nh l m chn ca quc gia . Tng lp nng dn Php khng c quyn s hu rung t v iu kin. Nhng ngi nng dn lnh canh b tri buc vo rung t v quyn t php ca lnh cha ( t 1/3 -1/2 thu hoch) v chu nhiu th t khc di hnh thc siu kinh t . Nng dn vnh vin cng khng phi l nhng ngi chim hu rung t v iu kin m ngoi thu xng np 1/6 ( c khi n 1/4 hoc 1/2 )s la thu hoch v phi phc tng mi quyn lc ca vua cha Trong nhng nm 70, 80 ca th k XVIII , gi c b st lm cho cha t b l vn nng n . b vo ch hng h thc hin cc chnh sch phn ng nh tng thu , khi phc li mt s o lut nhm bn rt hn na ca ci ca nng dn . Cc lnh cha cng bt u kim rung t ca cng x . Mc cp ot ph bin l chim 1/3 nhng cng c khi chim ti , 2/3 v c khi chim lun ton b cng in
(Trch lch s th gii cn i trang 16,17,61,62 V Dng Ninh , Nguyn Vn Hng ch bin NXB GD)

Cc tp on phong kin chu u khng c s lin minh li nhm chng li giai cp t sn v t c lp mnh khi khng c hnh ng quyt lit chng li giai cp t sn

Giai cp t sn Chu u huy ng c i b phn nhn dn ng v pha mnh bng mt lot bin php bo m quyn li cho nhn dn sau khi cp c chnh quyn t tay phong kin : chia li rung t cho dn cy hay np di chiu bi dn ch t do bnh ng bc i ( tuy nhin thc t sau khi ginh c chnh quyn cc chnh sch khng h c thc thi nh nhng g giai cp t sn ha troc khi lt chnh quyn phong kin )

Cu 5 : S thay i trong so snh lc lng v tp hp lc lng trong nhng nm cui th k XIX u th k XX. *) S thay i trong tng quan lc lng giai on sau chin tranh Php Ph ( Xem trang 19 Ti liu tham kho LSQHQT thi cn i (1640-1917) TS Sn Hi ) *) S tp hp lc lng mi Chu u giai on trc chin tranh th gii I : Xem phn 1-Nhng va chm u tin chia li th gii v 2- hnh thnh cc khi chun b cho chin tranh ca phn II Tnh hnh quan h quc t trang 21 Ti liu tham kho LSQHQT thi cn i (1640-1917) TS Sn Hi ) Cu 6: Nguyn nhn dn n chin tranh th gii I v tnh cht ca n Nguyn nhn : Xem phn 3.1 v 3.3 phn a trang 26 Ti liu tham kho LSQHQT thi cn i ( 1640-1917 ) TS Sn Hi Tnh cht : CTTG 1 l cuc chun mang tnh phi ngha , ch ring i vi Serbia , cuc chin tranh chng o Hung l cuc chin tranh chng xm lc do mang tnh chnh ngha gii phng

Cu 7 : Tc ng quc t ca cch mng thng 10 Nga ( hnh thnh nh nc XHCN u tin trn th gii ) Thc y phong tro u tranh ca giai cp lao ng v giai cp cng nhn i chnh ph rt khi chin tranh lan rng ra hu ht cc nc quc Cc nc quc buc phi chm dt chin tranh rnh tay n p chnh quyn X Vit non tr Thng li ca cch mng v s ra i ca Nh nc XHCN X Vit lm cho ch ngha t bn khng cn l mt h thng hon chnh bao trm th gii . Th gii phn chia thnh hai h thng x hi i lp h thng x hi t bn ch ngha v h thng x hi x hi ch ngha Cch mng thng Mi c v mnh m phong tro cch mng ca giai cp cng nhn cc nc , ch ra cho hc con ng i ti thng li trong cuc u tranh chng ch ngha t bn . Ngay sau thng li ca Cch mng thng Mi , mt cao tro cch mng v sn dy ln si ni Chu u trong nhng nm 1918-1923 , lm chn ng d di nn thng tr ca giai cp t sn c quyn nhiu nc Ch tch H Ch Minh ni : Ging nh mt tri chi li , Cch mng thng Mi chiu sng khp nm chu , thc tnh hng triu hng triu ngi b p bc , bc lt trn tri t . Trong lch s loi ngi cha tng c cch mng no c ngha to ln v su xa nh th ( Trch trang 40 , Lch s th gii hin i - Nguyn Anh Thi ch bin ) Cu 8 : nh gi kt qu hi ngh ho bnh Paris ( 1919 -1921)

Khi qut v hi ngh ( hai phn u trong phn 1.1 trang 20 Ti liu tham kho LSQHQT cn i (1640-1917) TS Sn Hi ) nh gi kt qu hi ngh + Nhng ho c m cc nc thng trn buc cc noc bi trn k kt ti hi ngh u mang tnh n dch . Lnin bnh lun : y l mt th ho c k qui , mt th ho c n cp , n y hng chc triu con ngi , trong c c nhng con ngi vn minh nht , ri vo tnh cnh b n dch . y khng phi l mt bn ho c , l nhng iu kin m bn n cp tay cm dao , buc nn nhn khng c g t v phi chp nhn + Hi ngh kt thc nhng cng khng gii quyt c mu thun c bn gia cc nc quc v cng lm cho mu thun ny thm su sc hn , lm n ra chin tranh th gii ( bi nc c qun phit vn c cc quc Anh , M nui dng bng vin tr v u t ) , v th nguyn nhn dn n chin tranh th gii mi do c gy ra vn cn tn ti + H thng ho c Vecxai cng khng tho mn cc quc thng trn v cng phn chia ni b phe quc thnh nhng nc bt mn cng nhng nc tho mn vi h thng ny + Tm li h thng ho c Vecxai khng m bo ho bnh cho cc dn tc , tri li lm su sc thm nhng mu thun ca ch ngha quc . Nguyn soi Phc , nguyn tng t lnh qun i ng minh Chu u d ni y khng phi l ho bnh . y l cuc hu chin trong 20 nm . Uyliam Bulit . cng tc vin c lc ca Uynsown , khng nh rng : Hi ngh ho bnh ch lm c mt vic l chun b nhng xung t quc t trong tng lai ( Trch trang 72 , Lch s th gii hin i Nguyn Anh Thi ch bin )

Cu 9 : nh gi kt qu hi ngh ho bnh Washington (19211922) Khi qut v hi ngh ( trang 20 ,21 Lch s QHQT cn i (1640-1917) TS Sn Hi nh gi kt qu hi ngh : Hi ngh Washington hon ton c li cho M . Trc p lc ca M , Nht phi t b mt phn kh ln u th ginh c trong chin tranh th gii th nht Trung Quc . Anh phi nhng b M , nhn quyn bnh ng v hi qun v hu b lin minh Anh Nht ( nhm chng li M) . Nh th l M nm c th trng Vin ng v Trung Quc nng cao a v Hi qun ca mnh ln hng u th gii troc s li boc tm thi ca cc quc khc , nht l Nht , M gi c vai tr lnh o Hi ngh Washingotn l do kt qu trc tip ca s thay i so snh lc lng c li cho M trong chin tranh th gii I . Vi h thng hip oc Washington , M gii quyt quyn li ca mnh khng phi trong khun kh ca h thng ho c Vecxai m bng cch lp thm mt khun kh mi do M chi phi . Khun kh mi ny , mt mt chng li khun kh c ca h thng ho c Vecxai ( m quc hi M khng tha nhn ) , lm cho tc dng thc tin ca n b suy yu i , nhng mt khc li b sung vo hkun kh c hnh thnh nn mt hkun kh mi v t chc li th gii mt cch hon chnh hn sau chin tranh . l h thng Vecxai- Washington ( Trang 75Lch s th gii hin i Nguyn Anh Thi ch bin ) Cu 10 : Nguyn nhn gip noc Nga X Vit tn ti trong vng vy ca cc nc quc ng Bnsvich v Nh nc X vit c nhng gii php c th, kin quyt mang tnh chin lc v tm nhn lu di . y ban cch mng c thnh lp tr thnh b tng tham mu u no ca nh nc cch mng qua tp hp uc sc mnh tng lc nhm chng li th trong gic ngoi . Thng 6-1919 cc n cng ho X VIt Nga , Ucraina , Blarus , Litva , Latvia v Extonia k kt lin

minh qun s , thnh lp b ch huy qun s thng nht , tp trung thng nht mi iu hnh v ti chnh , cng nghip v giao thng vn ti Qun i Hng qun c xy dng cng c khn trng kp thi vi qun s 3 ngi nh , t mt i qun ch gn na triu ngi vo trc ma h 1918 n thng 9-1919 Hng qun c 3 triu ri chin s v cui nm 1920 ln ti 5 triu 300 nghn ngi . Trong vic xy dng lc lng , Hng qun c bit coi trng cht lng chnh tr , nguyn tc giai cp v k lut nghim minh . Trong hon cnh t nc b bao vy , t ma h 1919 , nc Nga X Vit quyt nh chuyn sang thc hin Chnh shc cng sn thi chin . Ni dung ch yu ca Chnh sch cng sn thi chin l : + Nh nc c quyn la m , cm t nhn bun bn la m . T thng 1-1919 , ban hnh ch trng thu lng thc tha i vi nng dn theo nguyn tc : Khng thu mt cht g ca nng dn ngho , thu ca trung nng vi mc va phi v thu nhiu ca ph nng . Nm 1920 , ch ny c p dng vi c vic trng thu khoai ty , rau u v nhiu nng phm khc . + Nh nc kim sot ton b nn cng nghip . Thng 111920 , tin hnh quc hu ho khng nhng i vi i cng nghipm c cng nghiphng va v nh . Hi ng kinh t quc dn ti cao ( thnh lp u thng 12-1917) l c quan tp trung vic qun l , iu hnh sn xut cng nghip cng nh nn kinh t quc dn . + Thi hnh ch lao ng cng bc i vi ton dn . Mi cng dn t 16 n 50 tui u c ngha v phi tham gia lao ng cng ch cho x hi . Nm 1918 , ch ny c p dng i vi cc giai cp bc lt , nm 1920 i vi ton dn v da trn nguyn tc : Ai khng lm th khng hng + Trong hon cnh chin tranh , ng tin b mt gi nhanh chng , khp ni trn t nc tin hnh vic tr lng

bng hin vt v ph bin l da theo nguyn tc bnh qun . Ch n ung khng mt tin c p dng i vi tr em , cng nhn cng nghip , ng st v giao thng . Chnh sch cng sn thi chin nhm huy ng ti a v s dng hp l i ngun ca ci ca t nc , cung cp nhng nhu cu thit yu cho qun i , nhn dn thnh th v nng thn , phc v cho cuc chin u chng th trong gic ngoi . Va chin u va xy dng , Hng qun v nhn dn X Vit vt qua c nhng th thch cc k him ngho , tng bc y li cc cuc tn cng ca k th . Trong na nm sau nm 1918 , Hng qun nh tan qun on Tip Khc v bn bch v , y li chng v bn kia dy Uran . mt trn pha nam , Hng qun cng ginh c nhng thng li quan trng , nh tan qun on sng ng ca tong Craxnp . hu phng , cc cuc bo lon ca bn phn cch mng u b trn p ( Phn in nghing ny ch c tnh tham kho ) + Nguyn nhn c tnh cht quyt nh lm cho nc Nga X Vit nh bi th trong gic ngoi l s lnh o ca ng Bnsvich , do Lnin v i ng u . L ngi t chc v lnh o cuc chin u , ng Cng sn ng vin , li cun v t chc giai cp cng nhn , nng dn lao ng v nhn dn cc dn tc thiu s ng ln u tranh vi k th . ng c ng li lnh o ng u , khia thc v pht huy cao nht mi sc mnh , mi ngun ca ci ca nhn dn v t nc ginh chin thng ( Trch trang 35,36,39 Lch s th gii hin i Nguyn Anh Thi ch bin) Cu 11 : Nhng thay i trong so snh lc lng v tp hp lc lng trong giai on 1933-1936

Sau cuc khng hong kinh t 1929-1933 , nn cng nghip ca cc noc t bn ch ngha c tin trin i cht nhng khng tr li thi k phn thnh nh troc y vn thy . n nm 1937 cuc khng hong kinh t mi li n ra M trc ri lan n Anh , Php . Sn lng cng nghip ca nc ny gim xung trong lc cha kp hn gn nhng vt thng do cuc khng hong kinh t th gii gy ra Nm 1936 c chim hng th hai trong sn xut cng nghip ca th gii sau M , v ng hng u Chu u . Ngoi c v Nht ra , cng phc hi v i phi c n b nhng thit thi trong cuc phn chia chin li phm sau chin tranh th gii ln th nht bng cch bnh trng ra vng a Trung Hi

Nh vy cuc khng hong kinh t thc y hn na cuc u tranh ginh th trng gia cc nc quc trn c s thay i so snh lc lng sau 2 cuc khng hong kinh t . Sau cuc khng hong ny , chnh quyn phn ng pht xt c thit lp , Nht c. Ba l la chin tranh c hnh thnh Chu u . Th gii li tip tc b e do trc nguy c mt cuc chin tranh th gii mi sp xy ra. Cc nc pht xt c , , Nht ln lt rt khi hi quc lin v trng trn vi phm cc iu khon c k kt trong hip c Vecxai bng vic ti v trang qun i vt mc cho php v xua qun i xm lc cc quc gia lng ging trong khu vc ( Nht chim Mn Chu , Trung Quc nm 1931 , Italia xm lc tipi nm 1935 , c v Italia cng a qun can thip vo cuc ni chin Ty Ban Nha nm 1936 ) . Ngy 25/10/1936 c , , Nht k hip nh thnh lp trc Bclin- Rma- Tky . Phe trc chnh thc hnh thnh . Giai on ny Php , Anh v M vn ng ngoi cuc ( thc ra khi quc Anh Php M cng mu thun rt gay gt vi phe trc tuy nhin c hai u c k th chung l Lin X

nn Anh , Php M u mun y phe trc cha mi di tn cng v pha Lin X) ng trc nguy c b tn cng Lin X cng c nhng ng thi khn trng , tch cc nhm vch trn b mt tht ca Anh Php M cng nh m mu ca phe trc ng thi ra sc ng h phong tro ho bnh th gii . Lin X gp ting ni ca mnh trong phin to xt x imitrp ( ng vin ng cng sn Hungari b pht xt c vu khng bt giam sau v t ton nh quc hi c nm 1933). Lin X k kt cc hip c vi cc nc lng ging trong c cc quc gia l ng minh ca Anh- Php v chnh nhng quc gia c m mu chng li mnh nh Anh , Php . Lin X cng tranh th s ng h ca quc t bng cch t chc hi ngh Quc t cng sn nm 1935 ti Matxcva . Sau mt cao tro dn ch c pht ng nhiu quc gia trn th gii ngn chn ng k s pht trin ca ch ngha pht xt trn ton Chu u . Nh vy giai on 1933-1936 nh du s thit lp ca phe trc vi m mu tin hnh chin tranh chia li th gii . Thi k ny cng nh du nhng n lc bc u ca cc Lin X v cc lc lng tin b dn ch nhm ngn chin tranh xy ra . Bn cnh khi quc Anh- Php M cng th hin mu chng ph nh nc XHCN bng cch nhng b , dung tng tho hip vi phe trc . Cu 12: Nguyn nhn hnh thnh cc l la chin tranh ( Xem trang 23, 24 , Lich s thi cn i ( 1640-1917) , TS Sn Hi) Cu 13 : Chnh sch Munich ca Anh Php - Bn cht : Chnh sch Munich chnh l chnh sch tho hip , dung tng , nui dung ch ngha pht xt ca Anh , Php

ng c : Anh Php v phe trc u c k th chung l Lin X Mc ch : + Anh-Php mun thc hin chin lc ngo sn quan h u - y phe trc tn cng Lin X nhm tiu dit c hai k th ln ca Anh- Php l ch ngha pht xt v ch ngha cng sn ng thi hng li cho khi hai phe sc tn , lc kit . Khi c tn cng Lin X vo ngy 22/6/1941 th tng Anh Churchill tuyn b : Nc Anh ca chng ta thot him . Trong 25 nm qua , cha c ai trc sau nh mt lun lun chng ch ngha cng sn nh ti + Anh Php cng o tong rng nu ch ngha cng sn b nh bi th phe trc s bt tay m phn vi mnh trong vn chia li th gii sau khi chin tranh kt thc .

Bin php thc thi :

T ngay sau chin tranh th gii I , Anh Php c ch trng dung tng , tho hip , nui dng nhm phc hi ch ngha qun phit c qua mn tay quc c hng tiu dit nh nc XHCN Lin X . nh cao ca chnh sch ny chnh l hi ngh Munich thng 9-1938 Anh Php tng bc nhng b c chim trn Tip Khc . Anh v Php hi vng rng sau khi chem c Tip Khc , pht xt c s em qun tin nh Lin X . Tip theo , ti cuc m phn Anh Php X khi Lin X yu cu : ba nc cam kt s gip nhau v mi mt

( k c v qun s ) v cng gip nh vy i vi cc nc ng u vng bin gia Ban tch v Bin en gip vi Lin X trong trng hp cc nc b xm lc . Nhng chnh ph Anh bc b li ngh ca Lin X . Anh Php khng m bo nn c lp ca ba nc vng bin Ban Tch , ngha l cho c c th xm chim ba nc ny , t c s xm lc Lin X Thng 6-1939 , chnh ph Anh ch ng b mt m cuc m phn b mt vi cc i biu c k mt bn hip c ton din gia Anh v c . C th Anh v c tho lun vn k hip c khng tn cng nhau , vn phn chia th trng v khu vc nh hng , loi b cnh tranh v vn cng s dng lc lng Trung Quc v Nga tc l vn hp tc Anh c chng Lin X , Trung Quc v chia s t ai ca Lin X , Trung Quc . Trong giai on cui cng trc khi chin tranh bng n , chnh ph Anh cn ngh k kt vi c k hoch Buxton , theo th c khng can thip vo lnh th quc ca Anh , ng thi Anh cam kt tn trng nhng vng nh hng ca c pha ng v ng Nam chu u ; Anh s bc b nhng cam kt vi cc nc trong vng nh hong ca c ; Anh s c gng vn ng Php bi b hip c tng tr Php X v hn na Anh s chm dt m phn gia Anh v Lin X Vin ng , cc nc phng Ty cng thi hnh mt chnh sch i vi Nht tng t nh i vi c Chu u . H dung tng nhng hnh ng xm lc ca Nht nhm y Nht nh Lin X , do y Lin X vo ci th b tn cng trn hai mt trn ng v Ty , phi chng li hai tn pht xt hung hn nht . V vy mc d vic Nht nh chim i quy m Trung Quc l mt n rt nng nh vo a v ca quc Anh v M Trung Quc , nhng h vn c tnh lm ng , hi vng mn tay bn qun phit Nht tiu dit lc lng cng sn Trung Quc v tn cng Lin X

Sau Anh thnh cng trong vic k kt mt hip c Munich phng ng thc s : l hip nh AnhNht nhc nh , thng gi l Hip nh Arita Crygi k ngy 23-7-1939 . Hip nh ny giao Trung Quc cho Nht i ly cuc chin tranh ca Nht chng Lin X ( Trch lch s th gii hin i Nguyn Anh Thi ch bin ) Kt qu : Chnh sch Munich ca Anh Php b ph sn hon ton v : + Lin X b mt k kt hip c khng xm phm ln nhau vi c ngy 23/08/1939 . iu ny ph v m mu y c tn cng Lin X ca Anh Php . ng thi o su mu thun ni b trong lng ch ngha quc + Mu ca c , , Nht l mun chia li c th gii . V th Anh Php hon ton c th tr thnh mc tiu xm lc ca phe Trc v thc t din ra ng nh vy , c m chin dch xm lc Php vo thng 6/1940 v sau 7/1940 pht ng chin dch nh ph Anh bng khng qun + c nhn thy tim lc qun s ca mnh cn yu cha sc nh bi Lin X trong ngy mt ngy hai nn mun li chin dch xm lc Lin X trong thi gian ngn tch lu vt lc kh ti nhm nh qu Lin X bng mt cuc chin tranh chp nhong + Chnh sch Munich phng ng ca Anh M nhm tho hip , thao tng , nui dng ch ngha qun phit Nht Bn nhm chng li Lin X nhng m mu ny cng b ph sn bi Nht Bn nhn thy c sc mnh qun s to ln ca Lin X ( Nht tng tht bi nng n trong trn Khankhim Gn nm 1939 chin dch tin cng Lin X t hong Mng C ) . Bn cnh ch trng ca Nht cng ch l gy nh hng trong khu vc Chu - Thi

Bnh Dng m khng phi l em qun tham chin cng c v ti khu vc Chu u . Cu 14 : Hip c khng tn cng ln nhau X c 1939 Bi cnh : Chin tranh th gii sp sa din ra , c v ng minh ang ro rit chun b cho cuc chin xm lc Ba Lan . Lin X ang thc hin k hoch 5 nm ln th 3 ( 1937-1942) nhm phc hi li nn kinh t t nc Mc ch : Pha Lin X : Ph v chnh sch Munich ca Anh- Php nhm bao vy , c lp v tiu dit nh nc XHCN Lin X - Lin X bit troc sau g c cng tn cng mnh song nhn dn Lin X li ang trong qu trnh thc hin k hoch 5 nm ln 3- phc hi nn kinh t , i mi t nc v vy Lin X mun c thm thi gian tch lu vt lc kh ti sn sng nh bi qun xm lc trong trng hp chin tranh xy ra Pha c : - Nhn thy vic tin Cng Lin X vo thi im nm 1939 l nm chc tht bi : Lc lng c lc ny cha ng v tinh nhu c c th nh bi Lin X bng Chin tranh chp nhong v th c cn chim Chu u trc thc lu c kinh nghim tham chin trn chin trng trc khi xm lc Lin X . Mt khc c cng nhn thy c tim lc qun s ca Lin X sau chin

thng Khankhim Gn nm 1939 trc pht xt Nht nn buc phi nghi binh trong thi gian 2 nm Kt qu : Hip c khng xm phm ln nhau c k kt gia ngoi trng Nga Molotov v ngoi trng c Ribbentrop ti th Matxcva ngy 23/08/1939 . Hip c ny c hiu lc trong 10 nm . y l thng li ngoi giao quan trng ca Lin X ph th bao vy , c lp ca Anh Php ng thi to thi gian Lin X c th thc lu sc ngi v ca chun b cho chin tranh . Song n cng to thi gian ng k c pht xt tch lu lc lng 5,5 triu qun cng vt lc v kh ti cho chin dch Barbarossa xm lc Lin X vo thng 6-1941

Cu 15 : Nguyn nhn dn n chin tranh th gii th II v tnh cht ca n Nguyn nhn : Xem 1- phn I Bi 2 : QHQT trong thi gian chin tranh th gii II trang 20 ( Lch s QHQT thi cn i ( 1640-1917) TS Sn Hi) Tch cht : Khc CTTG I, CTTG II l cuc chin mang y hai tnh cht : phi ngha v chnh ngha . Cuc chin xt v pha cc quc gia pht ng phe trc c , . Nht v cc ng minh l cuc chin phi ngha . Cn cuc chin bo v t quc chng li k th xm lc do Lin X v cc nc b xm lc tin hnh l cuc chin tranh chnh ngha . Cu 16 : Lin minh chng pht xt trong Th chin II Xem phn 2 trang 26 QHQT trong thi gian chin tranh th gii II ( Lch s QHQT thi cn i ( 1640-1917) TS Sn Hi)

Cu 17 : Vn m mt trn th II trong CTTG II ( Xem Vn mt trn th hai Chu u trang 68- Lch s Quan h quc t ( 1870- 1964 ) o Duy ngc ch bin ) *) Bi cnh : Sau chin thng Matxcva ca Hng qun Lin X trc o qun xm lc 5,5 triu ngi ca Hitle , cc din chin tranh c t nhiu thay i . V th ca Lin X trn trng quc t c nng cao v nhn dn th gii i hi phi lin minh vi Lin X . Trong khi M cng khng th gi mi lp trng trung lp ca mnh sau s kin Trn Tru Cng s kin c tng thng Roosevelt v nh tht bi nhc nh nht trong lch s hi qun M . V phn Anh- Php chnh sch Munich ca hai noc quc trn ph sn hon ton . nc Anh b khng qun c nh ph c ngy ln m trong thi gian nm 1940. Song iu kin quan trng hn c l d lun trong v ngoi nc ln ting ng h m trn th hai nn Anh- M phi ngi li m phn vi Lin X v vn ny . *) Mc ch : + Pha Lin X : - y c Anh- M vo cuc nhm san s bt gnh nng trn chin trng cho qun i mnh ( V lc ny tuy pht xt c tht bi nng n sau trn Matxcva nhng lc lng qun i ca Hitle v ch hu trin khai trn mt trn Lin X vn cn kh mnh , kh nng ten hnh tn cng Matxcva ln 2) ng thi p tan hon ton ch trng dn ho ca phe quc ( Anh , Php , M ) vi c quc x - Tranh th s ng h ca th gii qua gp phn y li v tiu dit ch ngha qun phit k th nguy him nht lc by gi ca chnh quyn X Vit non tr + Pha M : - Nhn c hi c iu qun t mt trn Bc Phi sang chin trng Lin X sang tham chin M s

qun ln Bc Phi ( bi M mun chim nhng ngun du ho Cn ng v ht cng Anh , Php y ) . Do vy F. Rudven d nh b ln Bc Phi + Pha Anh : - D gii cm quyn Anh vn o tong v vic iu nh vi c nhm thc hin cho c m mu tiu dit ch XHCN Lin X tuy nhin trc ca ngi M mun chim thuc a Anh nhm hng li t ngun du m ca khu vc Trung ng , nc Anh khng th khoanh tay ng ngoi cuc . Vic m mt trn th hai tuy s t nhiu suy gim nh hng ca Anh trn thuc a nhng n s h bt s bt bnh ang ln rt cao ca cng lun trong nc v nht l trong khi c hon ton c th tip tc duy tr nh ph anh bng khng qun . iu ny cng li ng v trong thi gian cui chin tranh 1944-1945 c lin tc phng sang Anh bom bay V1 V2 tn ph cc c s dn s v qun s ca Anh . * ) Tin trnh m phn m mt trn th hai : - Vn m mt trn th hai c pha Lin X xut vo thng 5 nm 1942 khi ngoi trng Lin X Molotov sang London tm kim ng minh . Pha Lin X xut vi chnh ph Anh v vic k kt iu c Lin X m mt trn th hai . Tuy nhin vn ca Molotov cp , m mt trn th hai trn chin trng chu u khng c Churchill tr li mt cch c th , Molotov nhn mnh vi Churchill : o Mt trn th hai trc tin l mt vn chnh tr , k mi t gc qun s m suy xt . N chng nhng quan trng i vi Lin X m Anh v M cng phi c mt s quan tm cao Ngoi trng Molotov cng bay qua i Ty Dng gp tng thng Roosevelt tranh th s ng h ca M .

Trong khi pha M nhit tnh ng h th ngui Anh li c m mu ring : Churchill mun chn ch trong vic m mt trn th hai vi mc ch : cch sng xem chy ch i cho nc c v Lin X qun nhau cho ti khi c hai cng thit hi , ng nhin s khng nguy hi cho cc nc Chu u . Vn m mt trn Chu u v th phi tm tr hon . Thng 6-1943 Churchill v Roevelt do p lc ngoi giao ca Lin X cng nh do s i hi ca nhn dn trong nc pht biu mt bn tuyn b v vic lin qun Anh v M s m cuc tn cng pha Bc nc Php vo ma xun nm 1944 h cn km theo mt s iu kin bo lu . Nhng nhng ngha v c vit vo ngh nh th , vy khng th ni khng phi l s thng li v i v mt ngoi giao ca Molotov . Thng 11-1943 , ba nh lnh o ca ba nc Lin X , Anh , M nhm hp ti Tehran , Iran tip tc bn tho v vn ny . Ln ny ba nc i thng nht v vic m mt trn th hai Chu u . Ba bn thng nht s m chin dch B vng b vo t Php , m mt trn th hai . *) Kt qu : Ngy 6/6/1944 qun i ng minh m chin dch b ln b bin Normandy thuc Php , mt trn th hai chnh thc c thit lp trn chin trng Chu u . *) nh gi : Vic qun i M Anh m mt trn th hai Ty u tuy mun nhng cng gp phn thc y nhanh s tht bi ca pht xt c . Ln u tin k t ngy bt u chin tranh , nc c mi b p gia hai mt trn ng Ty . ( Tham kho Lch s th gii hin i Nguyn Anh Thi ch bin trang 207 -208 v i Tr Tu - Du n 36 v nhn ng T trang 806-809 )

Cu 18 : C s dn n m phn M - Anh Lin X trong thi gian Th Chin II ( Xem trang 66 -67 Lch s quan h quc t ( 1870 1964) o Duy Ngc ) Cu 19 : Hnh thnh Lin hp quc ( Xem trang 75- Hi ngh San Phran xt xc Lch s quan h quc t ( 1870-1964) o Duy Ngc ) Cu 20 : nh gi nhung kt qu t c ti hi ngh Yalta 2/1945 ( Xem trang 73-74 Hi ngh Crim ( Ianta ) Lch s quan h quc t ( 1870-1964 ) o Duy Ngc )