Professional Documents
Culture Documents
ΓΕΩΜΕΤΡΙΕΣ KLEIN
Έστω σύνολο Χ ≠ ∅ και
Β(Χ) ≡ {f / f : X → X µε f "1 - 1" και επί} .
Μπορεί να αποδειχθεί, ότι το Β(Χ) εφοδιασµένο µε την πράξη
της σύνθεσης συναρτήσεων « »είναι οµάδα.
Πράγµατι:
Γιάννης Πλατάρος Σελίδα 2 εργασία Γεωµετρία Klein
f g ∈ Χ . Ακόµα idx f = f id x = f ∀f ∈ X
Στη συνέχεια θεωρούµε µια υποοµάδα της Β(Χ) , την (G, ).
Είµαστε έτοιµοι για τον παρακάτω
Ορισµός Γεωµετρίας Klein:
Το ζεύγος (G,Χ) , καλείται «ΓεωµετρίαKlein» που ορίζεται στο
Χ , από την υποοµάδα (G, ) της οµάδας (Β(Χ) , ).
ΙdΕ ( 2
), 2
)
2
Ευκλείδειο Επίπεδο Χώρος
και
1χ ∈ G αφού η G είναι υποοµάδα της οµάδας των
ισοµετριών στο Χ. ∆ηλ. συµβολικά: ΙS(X) .
Είναι συµµετρική
∃ g −1 και g −1 g (Σ1 ) = g −1 (Σ 2 ) ⇒
1χ (Σ1 ) = g −1 (Σ 2 ) ⇒
Σ1 = g −1 (Σ 2 ) ⇒
Σ 2 ~ Σ1
Γιάννης Πλατάρος Σελίδα 9 εργασία Γεωµετρία Klein
αν Σ1 ~ Σ 2 και Σ 2 ~ Σ3 τοτε
∃ g1 , g 2 ∈ G : g1 (Σ1 ) = Σ 2και
g 2 (Σ 2 ) = Σ 3 . T οτε , g 2 g1 (Σ1 ) =
g 2 ( g1 (Σ1 )) = g 2 (Σ 2 ) = Σ 3 ⇒
Σ1 ~ Σ3
ΠρότασηΙ:
Μια απεικόνιση f: V V που διατηρεί το εσωτερικό γινόµενο,
[ , ] στον V , (δηλαδή [χ, ψ]=[f(x),f(ψ)] για κάθε χ, ψ στον V)
είναι γραµµική
Απόδειξη:
Θα πρέπει να αποδείξουµε ότι ισχύουν οι ισότητες:
F(x+ψ)=f(χ)+f(ψ) και f(λχ)=λf(χ)
Για την απόδειξη της δεύτερης, πρέπει και αρκεί να δείξω ότι
: [f(λχ) – λ f(x) , f(λχ)- λf(χ)]=0 . (1)
Αυτό, διότι λόγω του ότι το εσωτερικό γινόµενο είναι θετικά
ορισµένο η (1) ⇔ f(λχ)- λf(χ)=0 ⇔ f(λχ)= λf(χ).
Πράγµατι , έχω:
[f(λχ) – λ f(x) , f(λχ)- λf(χ)]=
[ f(λχ) , f(λχ)- λf(χ)]-[ λ f(x) , f(λχ)- λf(χ)]=
[f(λχ) , f(λχ)]-[ f(λχ) , λf(χ)]-[ λ f(x) , f(λχ)]+[ λ f(x) , λf(χ)]=
[f(λχ) , f(λχ)]-λ[ f(λχ) , f(χ)]-λ[ f(x) , f(λχ)]+λ2[ f(x) , f(χ)] =
[λχ ,λχ]-λ[ f(λχ) , f(χ)]-λ[f(λχ) , f(x)]+λ2[ f(x) , f(χ)] =
Γιάννης Πλατάρος Σελίδα 11 εργασία Γεωµετρία Klein
[χ,χ]+[χ,ψ]+[ψ,χ]+[ψ,ψ]-[χ,χ]-[ψ,χ]-[χ,ψ]-[ψ,ψ]-[ψ,ψ]-[χ,χ]+
[x ,x]+[ x,ψ] +[ψ,x]+[ ψ ,ψ]=0
Πρόταση ΙΙ
Αν ο Χ είναι ένας γραµµικός χώρος εφοδιασµένος µε εσωτερικό
γινόµενο [,] και f είναι µια γραµµική απεικόνιση f:X X , τότε τα
παρακάτω είναι ισοδύναµα:
(ι) Η f είναι γραµµική και ισοµετρία
(ιι) Η f είναι ισοµετρία και ισχύει f(0)=0
Απόδειξη:
(ι ) −−> (ιι )
→
Αν είναι γραµµική &ισοµετρία τότε είναι φυσικά ισοµετρία και
λόγω γραµµικότητας ισχύει:
f(0+0)=f(0)+f(0) ⇒
f(0)=f(0)+f(0) ⇒
f(0)=0
(ιι ) −−> (ι )
→
Αφού η f είναι ισοµετρία , πρέπει να δείξω ότι είναι και γραµµική
απεικόνιση.
Γιάννης Πλατάρος Σελίδα 13 εργασία Γεωµετρία Klein
f ( x ) − f ( y ) = x − y ∀ x, y ∈ X (1)
f ( x ) − 0 = x − 0 ∀ x , 0∈ X ⇒
2
[ f ( x ) − f ( y ), f ( x ) − f ( y )] = f ( x ) − f ( y ) =
2
x− y =
[ x − y, x − y ] =
[ x, x ] − 2[ x, y ] + [ y , y ] =
2 2
x − 2[ x, y ] + y = (η f ιατηρειτην νορµα )
2 2
f ( x ) − 2[ x, y ] + f ( y )
∆ηλαδητελικα εχω :
2 2
[ f ( x ) − f ( y ), f ( x ) − f ( y )] = f ( x ) − 2[ x, y ] + f ( y )
(*)
Αλλά ισχύει ακόµα:
[ f (x) − f ( y), f (x) − f ( y)] = [ f (x), f (x)] − 2[ f (x), f ( y)] +[ f ( y), f ( y)] =
2 2
f (x) − 2[ f (x), f ( y)] + f (x) (**)
g ( x ) − g ( y ) = ( f ( x ) + f (0)) − ( f ( y ) + f (0)) =
f ( x) − f ( y ) = x − y
Απόδειξη:
→
Αν η f ισοµετρία, τότε :
x − 0 = f ( x ) − f (0) ∀x ∈ V
Αλλά όµως επειδή η f είναι και γραµµική , τότε f(0)=0
Γιάννης Πλατάρος Σελίδα 18 εργασία Γεωµετρία Klein
Οπότε
x − 0 = f ( x) − 0 ∀x ∈ V
και τελικά x = f ( x) ∀x ∈ V
Αντιστρόφως: ←
Ισχύει:
Άρα:
f ( x − y) = x − y ⇒ ( f γραµµικη )
f ( x ) − f ( y ) = x − y ⇒ ( f ισοµετρια )
x a β χ ax + β y
g = = ⇒
y γ δ y γχ + δ
g ( x, y ) = (ax + β y , γχ + δ y )
Γιάννης Πλατάρος Σελίδα 19 εργασία Γεωµετρία Klein
( x, y ) = ax + β y , γχ + δ y ⇒ (Με την
ευκλείδεια νόρµα)
x 2 + y 2 = ( ax + β y ) 2 + (γχ + δ y ) 2 ∀x, y ∈ R
a −γ α γ
γ α , γ , οπου α 2
+ β 2
=1
−α
x a −γ χ b ax − γ y + b
f = + =
y
γ α y
c γχ + α y + c
x a γ χ b ax − γ y + b
f = + =
y γ −α y c γχ + α y + c
2
a + γ 2
= 1
Θέτοντας α=συνθ και γ=ηµθ και για b=c=0 . ο πρώτος τύπος
δίνει:
x συνθ −ηµθ χ
f =
y ηµθ συνθ y