1

Na sjednici Graanskog odjeljenja Vrhovnog suda Federacije BiH odranoj dana

20.02.2006 godine razmatrani su i prihvaeni:


ORIJENTACIONI KRITERIJI
I IZNOSI ZA UTVRIVANJE VISINE
PRAVINE NOVANE NAKNADE NEMATERIJALNE TETE

Ovi orijentacioni kriteriji trebaju omoguiti ujednaenu primjenu lana 200. stav 1.
Zakona o obligacionim odnosima koji je objavljen u Slubenom listu SFRJ, broj: 29/78, sa
izmjenama i dopunama 39/85 i 57/89 i takav preuzet kao republiki zakon i noveliran (Sl.
List RBIH, broj 2/92, 13/93 i 13/94). Zakon o izmjenama Zakona o obligacionim odnosima (Sl.
Novine FBiH, broj: 29/03). Orijentacioni kriteriji ne predstavljaju formulu koja automatizmom
slui za izraunavanje pravine novane naknade. U primjeni propisa valja uvijek imati na umu
sve okolnosti sluaja, pri emu trajanje i jaina fizikih i duevnih bolova i straha imaju tek znaaj
naroito vanih, ali ne i jedinih okolnosti koje sud mora imati na umu pri odreivanju iznosa
pravine novane naknade.

Ovi kriteriji primjenjuju se na sve parnine postupke na naknadu nematerijalne tete u svim
stepenima suenja.


FIZIKI BOLOVI


Orjentacioni kriteriji i iznos za utvrivanje visine naknade za fizike bolove (po danima)

Jaki bolovi - 70,00 KM
Srednji bolovi - 40,00 KM
Slabi bolovi - 10,00 KM

U svakom sluaju ne vie od 10.000,00 KM.


Kod utvrivanja iznosa naknade treba imati na umu da su trajanje i jaina fizikih bolova
dva naroito vana elementa za dosuivanje pravine novane naknade, ali sud mora voditi rauna i
o drugim okolnostima sluaja:


- Nelagodnosti u toku lijeenja (npr. kraa nesvjestica, hospitalizacija, vezanost za krevet,
razne vrste imobilizacija i fiksacija, rengensko snimanje, broj operacija, infuzija, transfuzija,
injekcije, previjanje rana, ostranjenje avova, upotreba invalidskih kolica, bolovanje, posjeivanje
ambulante, fizioterapija, trajanje rehabilizacionog postupka i sl.) koje trpi oteenik razmatraju se
u okviru naknade za fiziki bol.

Moe li i pod kojim uslovima pojedina od navedenih nelagonosti prerasti u kakav drugi
samostalni oblik nematerijalne tete (npr. Duevni bolovi zbog smanjenja ivotne
aktivnosti) valja ocjeniti uzimajui u obzir sve okolnosti sluaja.


2
STRAH

Od 400,00 KM do 6.000,00 KM


Korekcija na vie ili na nie prema istim kriterijima kao i kod fizikih bolova, odnosno
kriterijima koje propisuje lan 200. ZOO, imajui takoer na umu i sve ostale okolnosti svakog
konkretnog sluaja.

Pravina novana naknada za pretrpljeni strah dosuduje se ako okolnosti sluaja, a naroito
trajanje i jaina straha to opravdavaju.




DUEVNI BOLOVI
ZBOG SMANJENJA IVOTNE AKTIVNOSTI


do 30% 5.000,00 KM za svakih 10%
do 50% 6.000,00 KM za svakih 10%
preko 30% 7.000,00 KM za svakih 10%

Korekcija prema obimu i teini utvrenih trajnih posljedica, a kao dodatne kriterije treba
imati na umu ivotnu dob, vrstu zanimanja oteenika i sl.

Ovaj oblik tete je u pravilu trajnog karaktera, ali novana naknada se moe dosuditi i kad je
smanjenje ivotne aktivnosti privremeno, ako je jaeg intenziteta i dueg trajanja ili ako to posebne
okolnosti opravdavaju.



DUEVNI BOLOVI
ZBOG NARUENOSTI

jak stepen - vrlo uoljivo treima 10.000,00 KM
- uoljivo samo ponekad 6.000,00 KM
ukuanima, na plai i sl)

srednji stepen - vrlo uoljivo treima 6.000,00 KM
- uoljivo samo ponekad 3.000,00 KM

laki stepen - vrlo uoljivo treima 1.500,00 KM
- uoljivo treima samo ponekad 700,00 KM


Korekcija naknade zavisno od ivotne dobi, vrste zanimanja, lokaciji povreda i sl. Spol
oteenika, sam po sebi, ne utie na visinu naknade s osnove naruenja.

3
DUEVNE BOLOVI
ZBOG SMRTI BLISKOG SRODNIKA
(brani i vanbrani drug, dijete, gubitak ploda, roditelji, braa i sestre)


Za sluaj smrti branog i vanbranog druga
(trajnija zajednica ivota) i djeteta - 20.000,00 KM
Za sluaj gubitka ploda roditeljima - 7.000,00 KM
Za sluaj smrti roditelja:
- djetetu koje se nalazi na odgoju i izdravanju kod roditelja - 20.000,00 KM
- djetetu - 12.000,00 KM
Za sluaj smrti brata ili sestre - 7.000,00 KM


Pravina novana naknada za duevne bolove djeteta zbog smrti roditelja predstavlja naknadu kao
za bol izazvanu samim saznanjem za smrt, tako i za sve kasnije bolove koje dijete trpi zbog
gubitka roditelja ljubavi, njege i panje koju bi mu roditelj pruao, pa pripada djetetu koje zbog
uzrasta nije moglo osjetiti bol zbog same smrti roditelja, jer je u pitanju naknada za jedinstveni
oblik nematerijalne tete.


DUEVNI BOLOVI
ZBOG NAROITO TEKOG INVALIDITETA BLISKE OSOBE

Za sluaj naroito tekog invaliditeta branog i vanbranog druga
(trajnija zajednica ivota) i djeteta - 20.000,00 KM

Za sluaj naroito tekog invaliditeta roditelja:
- djetetu koje se nalazi na odgoju i izdravanju kod roditelja - 20.000,00 KM
- djetetu - 12.000,00 KM



Predsjednik
Graanskog odjeljenja
Hajrudin Hajdarevi, s.r.


*Iz sudske prakse Vrhovnog suda Federacije BiH

Orijentacioni kriteriji vrhovnog suda FBiH nisu matematika formula koja pukim automatizmom
slui za utvrivanje i izraunavanje pravine novane naknade, jer odluivanje o iznosu
nematerijalne tete jeste suenje u kojem se primjenjuje pravni standard pravinosti pri
odmjeravanju novane odtete.

(Presuda Vrhovnog suda FBiH, broj 36 0 P 005883 10 Rev od 08.09.2011. godine)