Universiteti Publik Haxhi Zeka Peje

Fakulteti Juridik
Lenda :E Drejta Kushtetuese
Viti Akademik 2014\2015

Gjykata kushtetuese e Kosoves

Punim Seminarik

Prof..Dr.Arsim BAJRAMI.

Punoi:Kushtrim Braimaj.
Peje 2015

Permbajtja
1.Gjykata Kushtetuese e Republikes se Shqiperise.
2.Gjykata e Republikes se Maqedonis.

3.Gjykata Kushtetuese e Shba-se.

4.Historiku.
5.Prbrja e Gjykats Kushtetuese
5.1.Papajtueshmria e funksionit.
5.2.Emrimi dhe fillimi i mandatit.
5.3Detyrat e gjyqtarve.
5.4Prfundimi i mandatit.

6.Juridiksioni dhe Palet e Autorizuata.

6.1. Kuvendi i Kosovs, Presidenti i Republiks s Kosovs, Qeveria dhe Avokati i Popullit jan t autorizuar
t ngren raste.?
6.1.2. Kuvendi i Kosovs, Presidenti i Republiks s Kosovs dhe Qeveria jan t autorizuar t ngren
shtje.?
6.1.3. Komuna.
6.1.4. Deputetet.
6.1.5. Individt.
6.1.6. Gjykatat.
6.1.7. Kryetari I Kuvendit.
6.2.1Konflikti per Kompetence.

7.Rasti Sejdiu.
8.Rasti Pacolli.
9.Aktgjykimi Imuniteti I Deputeteve
10.Struktura e Gjykats Gjyqtart.
10.1.Njsia Ligjore.
10.2.Administrata.

11.Procedura para Gjykates.

12.Vendimet.

12.1Menyra e marrjes se vendimeve nga Gjykata.

13.Buxheti I Gjykates Kushtetuese.

14. Perfundim.

Hyrje
Kushtetuta sht akti m i lart juridik i Republiks s Kosovs. Ligjet dhe aktet e tjera juridike
duhet t jen n pajtim me kt Kushtetut. Kushtetuta sht nj sistem pr qeverisje, shpesh e
koduar n formn e nj dokumenti, e cila v bazat e rregullave dhe principeve themelore t nj
republike autonome. Kushtetuta prcakton principet themelore politike, strukturn, procedurat,
fuqin dhe prgjegjsit e qeveris. Pushteti qeveriss n Republikn e Kosovs buron nga
Kushtetuta. Mnyra e puns dhe procedurat e vendimmarrjes n Qeveri rregullohen me ligj dhe
me rregullore.
Rendi kushtetues i Republiks s Kosovs bazohet n parimet e liris, paqes, demokracis,
barazis, respektimit t t drejtave dhe lirive t njeriut dhe sundimit t ligjit, mosdiskriminimit, t
drejts s prons, mbrojtjes e mjedisit, drejtsis sociale, pluralizmit, ndarjes s pushtetit
shtetror dhe ekonomis s tregut.
.
Sovraniteti i Republiks s Kosovs buron nga populli, i takon popullit dhe ushtrohet, n pajtim
me Kushtetutn, nprmjet prfaqsuesve t zgjedhur, me referendum, si dhe n forma t tjera,
n pajtim me dispozitat e ksaj Kushtetute.

Gjykata Kushtetuese sht organ i pavarur i mbrojtjes s kushtetutshmris dhe bn interpretimin

prfundimtar t Kushtetuts
Gjykata Kushtetuese e Kosovs sht themeluar n janar t vitit 2009. Me autoritetin
e saj pr shqyrtimin e legjislacionit dhe krkesave individuale pr shkeljet e t
drejtave, Gjykata sht kontrolli m i lart mbi pushtetin legjislativ dhe ekzekutiv n
Kosov dhe sht arbitri m i lart pr interpretimin e dispozitave kushtetuese pr
mbrojtjen e t drejtave dhe lirive t njeriut.
Gjykata Kushtetuese sht autoriteti prfundimtar n Republikn e Kosovs pr
interpretimin e Kushtetuts dhe prputhshmris s ligjeve me Kushtetutn.

1.Gjykata Kushtetuese e Republikes se Shqiperise.

Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris nuk bn pjes n sistemin gjyqsor
t zakonshm.
Ajo ka nj juridiksion t veant pr kontrollin e kushtetutshmris s ligjeve dhe
akteve t tjer normativ. Gjykata Kushtetuese garanton respektimin e Kushtetuts
dhe bn interpretimin prfundimtar t saj (neni 124/1 i Kushtetuts). Gjat ushtrimit
t funksionit t saj ajo i nnshtrohet vetm Kushtetuts (neni 124/2 i Kushtetuts).
1.1Gjykatn Kushtetuese mund ta vn n lvizje:

Presidenti i Republiks;
Kryeministri;
Nj e pesta e deputetve;
Kryetari i Kontrollit t Lart t Shtetit;
Gjykatat sipas nenit 145/2 t Kushtetuts;
Avokati i Popullit;
Organet e qeverisjes vendore;
Organet e bashksive fetare;
Partit politike dhe organizatat e tjera;
Individt.

1.2Perberja e Gjykates.
Gjykata Kushtetuese prbhet nga 9 antar, t cilt emrohen nga Presidenti i Republiks me plqimin e
Kuvendit. . Gjyqtart emrohen pr 9 vjet, pa t drejt riemrimi, nga radht e juristve me kualifikim t
lart dhe me prvoj pune jo m pak se 15 vjet n profesion.
Prbrja e Gjykats Kushtetuese prtrihet do tre vjet n nj t tretn e saj sipas procedurs s caktuar me
ligj. Kryetari i Gjykats Kushtetuese emrohet nga radht e antarve t saj nga Presidenti i Republiks, me
plqimin e Kuvendit, pr nj periudh prej 3 vjetsh.
N fund t do shqyrtimi gjyqsor Gjykata Kushtetuese shprehet me vendim.
2.Gjykata

e Republikes se Maqedonis.

Gjykata Kushtetuese e RM-s sht organ q e mbron kushtetutshmrin dhe ligjshmrin.

Kushtetutshmria dhe ligjshmria paraqesin parime themelore mbi t cilat duhet t ndrtohet sistemi juridik
dhe politik n nj shtet. Ato paraqesin nj gjendje ku ka kushte, principe dhe rregulla dhe ligjet q i
permban kushtetuta t respektohen dhe zbatohen ne praktik.

Gjykata kushtetuese e RM-s sht organ i veant dhe i pavarur n sistemin kushtetues t vendit. sht
organ q gjendet jashte kuadrit t gjyqsis s rregullt. Prbhet nga nnt gjyqtar t cilt i zgjedh
Kuvendi i RM-s. Sipas Amendamentit XV t Kushtetuts t RM-s, Kuvendi zgjedh gjasht gjyqtar t
Gjykats Kushtetuese t RM-s me shumic votash nga numri i pergjithshm i deputetve (shumic
absolute ). Kuvendi i zgjedh tre gjyqtar me shumic votash nga numri i prgjithshm i deputetve, gjat s
cils duhet t ket shumic nga numri i prgjithshm i deputetve t cilt u prkasin bashksive q nuk jan
shumic n RM.
. Gjyqtart zgjidhen nga radht e juristve eminent. Mandati i tyre zgjat 9 vjet, pa rizgjedhje. Gjyqtarit t
Gjykats kushtetuese i pushon detyra nse: paraqet dorheqje; dnohet pr vepr penale me dnim t
burgimit pa kusht m s paku 6 muaj; prgjithmon e humb aftsin pr ushtrimin e funksionit, q
konstatohet nga Gjykata kushtetuese. Gjykata kushtetuese zgjedh kryetarin e gjykats nga radht e saj me
mandat prej 3 vitesh, pa t drejt rizgjedhjeje.

3.Gjykata Kushtetuese e Shba-se.

Shtetet e Bashkuara te Amerikes eshte shtet I cili kontrollin e kushtetutshmeris nuk e bazon ne ne
sistemin e Gjykates Kushtetuese, Shtete e Bashkuara te Amerikes hyn ne rradhen e disa vendeve
te Botes siq jan Kanada, Brazili, Australia ,Argjentina etj, te cilat si form te tyre te kontrollit
kushtetues kan sistemin e kontrollit te kushtetutshmeris dhe ligjshmerise nga Gjykatat e rregullta,
net e cilin sistem mbrojtja e kushtetutshmris dhe ligjshmris bhet gjat zgjidhjes s ndonj
kontesti konkret nga gjykatat e rregullta. Dallimi ndrmjet tyre sht se a e ushtrojn kontrollin e
kushtetutshmris dhe ligjshmris, t gjitha gjykatat ose vetm Gjykata e lart.
N SHBA gjykatat federativ dhe shtetror e zbatojn Kushtetutn n shum shtje gjyqsore.
Mirpo Gjykata e Lart ka pushtet t prer n shpjegimin e kuptimit t Kushtetuts pr fardo
rasti t veant. Ajo ka t drejtn e rishikimit juridik, d.m.th. ajo mund ta shpall nj ligj si
jokushtetues. Qe nga viti 1803 kur iu eshte dhene kjo kompetence gjykates se larte ajo ka
gjykuar si jokushtetues m shum se 90 ligje federative dhe qindra ligje shtetrore.

4..Historiku

Shikuar nga aspekti historik, Kosova si njsi federale n ish-Federatn Jugosllave, ka aplikuar
kontrollin e kushtetutshmris prmes gjykats kushtetuese. Edhe pse gjykata e par Kushtetuese
n Jugosllavin Federale ka qen themeluar qysh n vitin 1963, pr shkak t pozits politikoshoqrore aplikimi i kontrollit t kushtetutshmris n Kosov paraqitet q nga viti 1969. Me
Ligjin Kushtetues t Krahins Socialiste Autonome t Kosovs (me tutje si KSAK) me 1969
fillimisht ka qen konstituuar dega Gjyqsore Kushtetuese pran Gjykats Supreme t Kosovs.
Zgjerimi i funksioneve legjislative t Krahins, me ndryshimet kushtetuese t vitit 1971, ndikuan
edhe n organizimin m t gjere n lmin e mbrojtjes s Kushtetutshmris dhe Ligjshmris. N
kt drejtim, me amendamentin X pr Ligjin Kushtetues t KSAK-s, konstituohet Gjykata
Kushtetuese e Kosovs si organ i pavarur pr mbrojtjen e kushtetutshmris dhe ligjshmris, me
funksion dhe pozit identike me ato t gjykatave kushtetuese me republikat e federats
Jugosllave.

Me Kushtetutn e Kaanikut 1990, po ashtu ka qen parapar institucioni i Gjykats Kushtetuese

si garantues dhe mbrojtjes i kushtetutshmris dhe ligjshmris, mirpo pr shkak t suprimimit
t autonomis s Kosovs, vendosjes s pushtetit okupues t Serbis, ajo asnjher nuk sht
konstituuar. Pas lufts s vitit 1999 dhe vendosjen e Kosovs nn administrimin e OKB-s, me
Kornizn Kushtetuese pr Vetqeverisje t Prkohshme, 15 maj 2001, sht parapar themelimi i
t ashtuquajturit Kolegj i Veant i Gjykats Supreme mbi shtjet e Kornizs Kushtetuese. Edhe
pse n praktik ky institucion nuk sht themeluar dhe vn n funksion ndonjher, me
Kornizn Kushtetuese jan prcaktuar vetm funksionet e ktij kolegji dhe subjektet q mund t
krkojn fillimin e procedurs, mirpo nuk sht prcaktuar numri i gjyqtarve e as mnyra e
puns s ktij Kolegji.

5.PrbrjaeGjykatsKushtetuese

Duke u bazuar ne nenin 114 te Kushtetutes se Republikes se Kosoves , Gjykata Kushtetuese

prbhet nga nnt (9) gjyqtar, t cilt do t jen jurist t shquar dhe
personalitete me moralin m t lart, jo me m pak se dhjet (10) vjet
prvoj profesionale prkatse. Kualifikimet e tjera prkatse rregullohen me
ligj. Parimet e barazis gjinore do t respektohen.
Gjyqtart emrohen nga Presidenti i Republiks s Kosovs, me propozimin e
Kuvendit, pr nj mandat nntvjear, pa mundsi vazhdimi.
Vendimi pr t propozuar shtat (7) nga gjyqtart, varet nga miratimi i dy t
tretave (2/3) t deputetve t Kuvendit t pranishm dhe q votojn. Vendimi
pr t propozuar dy (2) gjyqtart e tjer, merret me shumicn e votave t
deputetve t Kuvendit, t cilt jan t pranishm dhe q votojn, por q
mund t bhet vetm pas plqimit t shumics s deputetve t Kuvendit, t
cilt i mbajn vendet q jan rezervuar ose garantuar pr
prfaqsuesit e komuniteteve q nuk jan shumic n Kosov.
Nse mandati i gjyqtarit prfundon para mbarimit t mandatit t rregullt,
emrimi i gjyqtarit t ri bhet n pajtim me kt nen, me mandat t plot, pa
t drejt rizgjedhjeje.
Zgjedhja e Kryetarit dhe Zvendskryetarit t Gjykats Kushtetuese, bhet
nga gjyqtart t Gjykats Kushtetuese me votim t fsheht t gjyqtarve t
Gjykats, pr mandat trevjear. Zgjedhja n kto funksione nuk e zgjat
mandatin e gjyqtarit.
5.1.Papajtueshmria e funksionit
Gjat mandatit t tij gjyqtari i Gjykats Kushtetuese nuk ka t drejt t jet:
1.1. antar i nj partie, lvizje ose fardo organizate tjetr politike;

1.2. antar i bordit drejtues t nj ndrmarrje publike, shoqrie tregtare ose organizate jo
qeveritare;
1.3. antar i nj sindikate.(Ligji Gjkk Neni 5)
Gjyqtari i propozuar nga Kuvendi i Republiks s Kosovs nuk mund t emrohet nga
Presidenti i Republiks s Kosovs nse nuk paraqet dshmi se ka dhn dorheqje nga
funksionet e prcaktuara n paragraft 1 dhe 2 t ktij neni.
5.2.Emrimi dhe fillimi i mandatit
1. Procedura pr emrimin e gjyqtarit t ri, sipas ktij ligji, fillon t paktn tre (3) muaj para
prfundimit t mandatit t rregullt t gjyqtarit paraprak.
2. Mandati i gjyqtarit t ri fillon n ditn kur prfundon mandati i gjyqtarit paraprak. Gjyqtari i ri
emrohet nga Presidenti dhe e jep betimin para Presidentit para fillimit t mandatit t tij. N rast
se mandati i gjyqtarit prfundon sipas nenit 8 t ktij ligji mandati i gjyqtarit zvendsues fillon
n ditn kur emrohen nga Presidenti dhe japin betimin para Presidentit.
3. Prjashtimisht prej paragrafve 1 dhe 2 t ktij neni, mandati i gjyqtarve t par t Gjykats
Kushtetuese fillon n ditn kur emrohen nga Presidenti dhe japin betimin para Presidentit.
4. Teksti i betimit t gjyqtarit t Gjykats Kushtetuese sht si vijon:
Betohem solemnisht se gjat kryerjes s detyrs si gjyqtar i Gjykats Kushtetuese t Republiks
s
Kosovs do t'i qndroj besnik Kushtetuts s Republiks s Kosovs dhe do t ushtroj funksionin e
gjyqtarit me nder, prgjegjsi dhe paanshmri, duke e respektuar rregullat e etiks
profesionale.(Neni 7 L.Gjkk.)
5.3Detyrat e gjyqtarve
1. Gjyqtart e Gjykats Kushtetuese kan pr detyre t ushtrojn me ndrgjegje dhe n mnyr t
paanshme funksionin e gjyqtarit dhe t vendosin sipas bindjes s lir n pajtim me Kushtetutn.
2. Gjyqtart e Gjykats Kushtetuese kan pr detyr t ruajn reputacionin dhe dinjitetin e
Gjykats Kushtetuese.
3. Secili gjyqtar ka pr detyr t marr pjes n punn dhe procesin e vendimmarrjes s Gjykats,
si dhe t kryej punt tjera t caktuara me ligj dhe me rregulloren e puns.(Nneni 10)
5.4Prfundimi i mandatit
1. Mandati i Gjyqtarit t Gjykats Kushtetuese prfundon me:
1.1.skadimin e kohs s rregullt pr t ciln sht zgjedhur;
1.2.ndrprerjen e mandatit para kohe sipas nenit 9 te ktij ligji.
( Neni 9: Gjyqtarit t Gjykats Kushtetuese i pushon mandati para skadimit t kohs s rregullt
pr t
ciln sht zgjedhur n rast t:1.1. dorheqjes;1.2. vdekjes;1.3. humbjes s prhershme t aftsis
s veprimit t konstatuar nga gjykata kompetente; 1.4. smundjes apo problemeve t tjera
shndetsore, t cilat e bjn t pamundur ushtrimin e funksionit t gjyqtarit t Gjykats
Kushtetuese; 1.5. shkarkimit sipas nenit 118 t Kushtetuts.)
2. Gjasht muaj para prfundimit t mandatit t gjyqtarit t Gjykats Kushtetuese, sipas pikes 1.1.
t paragrafit 1 t ktij neni, Kryetari i Gjykats njofton Kuvendin e Republiks s Kosovs me
qllim q t filloj procedurn pr propozimin e gjyqtarit t ri.

6.Juridiksioni dhe Palet e Autorizuata.

Gjykata Kushtetuese sht autoriteti prfundimtar n Republikn e Kosovs pr interpretimin e
Kushtetuts dhe prputhshmris s ligjeve me Kushtetutn. Sipas nenit 113, paragrafi 1 i
Kushtetuts s Republiks s Kosovs, Gjykata Kushtetuese vendos vetm pr rastet e ngritura
para Gjykats n mnyr ligjore nga pala e autorizuar.
Palt e autorizuara pr ngritje e rasteve para gjykats:
6.1. Kuvendi i Kosovs, Presidenti i Republiks s Kosovs, Qeveria dhe Avokati i
Popullit jan t autorizuar t ngren rastet n vijim:

shtjen e prputhshmris s ligjeve, t dekreteve t Presidentit e t Kryeministrit dhe t

rregulloreve t Qeveris, me Kushtetutn;
Prputhshmria e Statutit t Komuns me Kushtetutn.
6.1.2. Kuvendi i Kosovs, Presidenti i Republiks s Kosovs dhe Qeveria jan t
autorizuar t ngren shtjet n vijim:

konflikti n mes t kompetencave kushtetuese t Kuvendit t Kosovs, Presidentit t

Republiks s Kosovs dhe Qeveris s Kosovs;
prputhshmria e referendumit t propozuar me Kushtetutn;
prputhshmria e shpalljes s Gjendjes s Jashtzakonshme dhe
veprimeve t ndrmarra gjat Gjendjes s Jashtzakonshme me Kushtetutn;
prputhshmria e nj amendamenti t propozuar kushtetues me
marrveshjet e detyrueshme ndrkombtare, t ratifikuara sipas ksaj
Kushtetute dhe rishikimi i kushtetutshmris s procedurs s ndjekur;
nse sht shkelur Kushtetuta gjat zgjedhjes s Kuvendit.

6.1.3. Komuna
Komuna sht e autorizuar t kontestoj kushtetutshmrin e ligjeve ose t akteve t Qeveris, t
cilat cenojn prgjegjsit komunale ose zvoglojn t hyrat e komuns, n rast se komuna
prkatse sht prekur nga ai ligj ose akt.
6.1.4. Deputetet

Dhjet (10) a m shum deputet t Kuvendit t Kosovs, brenda nj afati prej tet (8)
ditsh nga dita e miratimit, kan t drejt t kontestojn kushtetutshmrin e fardo ligji ose
vendimi t miratuar nga Kuvendi, si pr prmbajtjen, ashtu edhe pr procedurn e ndjekur.
Tridhjet (30) a m shum deputet t Kuvendit t Kosovs, jan t autorizuar t ngren
shtjen nse Presidenti i Republiks s Kosovs ka kryer shkelje serioze t Kushtetuts.
6.1.5. Individt
Individt jan t autorizuar t ngren shkeljet nga autoritetet publike t t drejtave dhe lirive t
tyre individuale, t garantuara me Kushtetut, mirpo vetm pasi t ken shteruar t gjitha mjetet
juridike t prcaktuara me ligj.

6.1.6. Gjykatat
Gjykatat kan t drejt ti referojn Gjykats Kushtetuese shtje prkitazi me prputhshmrin
kushtetuese t nj ligji, nse ajo prputhshmri sht ngritur gjat procedurs gjyqsore dhe
gjykata referuese nuk sht e sigurt pr prputhshmrin e ligjit t kontestuar me Kushtetutn
dhe nse vendimi I gjykats referuese pr rastin e caktuar, varet nga prputhshmria e ligjit n
fjal.
6.1.7. Kryetari I Kuvendit
Kryetari i Kuvendit t Kosovs duhet t referoj amendamentet kushtetuese t propozuara para
miratimit n Kuvend, me qllim q t konstatohet nse amendamenti i propozuar i zvoglon t
drejtat dhe lirit e garantuara me kapitullin II t Kushtetuts.
Gjykata Kushtetuse e Republikes se Kosoves deri me sot ka marre 749 vendime te ndryshme prej
te cilave 59 jane Aktgjykime, 572 Aktvendime, 90 Vendime dhe 28 Urdhera te tjere.

Selia e Gjykats Kushtetuese sht n Prishtin.

Gjykata Kushtetuese zhvillon seancat n selin e saj, por prjashtimisht, me vendimin e saj mund
t zhvilloj seanca edhe n vendet tjera t Republiks s Kosovs.
Gjykata Kushtetuese ka simbolin dhe vuln e vet t cilat prcaktohen me rregullore t puns.
(Ligji Gjkk, neni 3)

7.RastiSejdiu.
Me25qershor2010DeputetiIKuvenditteRepublikesseKosoves,NaimRrustemisebashku
me31deputetetetjereIparaqitenGjykatesKushtetuesenjeshkresemeaneteseciles
pretendoninsePresidentiIRepublikesseKosovesz.FatmirSejdiukishteshkelur
Kushtetuten.

Baza kushtetuese per paraqitjen e ketij rasti nga ana e deputeteve ishte neni 113 paragrafi 6 I
Kushtetutes se Kosoves ,e cila specifikon qe 30 apo me shum deputete jan te autorizuar te ngrene
qeshtje ndaj presidentit te Republikes se Kosoves .
Parashtruesit e kerkeses kane prezantuar argumentet e tyre ku konstatonin se Presidenti kishte
shkelur Kushtetuten perkatsisht nenin 88 paragrafin 2 ku ceket se Pas zgjedhjes ,Presideni nuk
munde te ushtroje asnje funksion ne parti politike dhe ne kete rast Presidenti sipas konstaimit te
tyre kishte mbajtur dy funksione publike , ne te njejten kohe mbante postin e kryetarit te partise
se Lidhjes Demokratike te Kosoves dhe President I Shtetit.
Ne anen tjeter Presidenti u pergjigje per ta respektuar proceduren nga gjykata qe kerkon nga I
padituri pergjigjeje ne kerkesen kunder tij.
Presidenti u pergjigj duke argumentuar se ai kishte Ngrire postin e kryetarit te partise dy here
duke derguar deklarat me shkrim keshillit te LDK-se dhe qe nuk kishte ndermarur asnje evidence
zyrtare te veprimtaris si kryetar I LDK-se. po ashtu eshte pergjigjur se nuk eshte respektuar afati
kohore per paraqitjen e kerkeses prane Gjykates Kushtetuese dhe se Kushtetuta nuk e shpreh
qartazi se ndalohet posti I kryetarit te parties.

Gjykata Kushtetuese konsideroi te pranueshme kerkesen e paraqitur nga grupi I cajtuar I

deputeteve te Kuvendit edhe pse pati terheqje te kerkeses per te ra numri nder 30 deputet .Gjykata
ne baze te rregullores nese konsideron te nevojshme e vazhdon qeshtjen meritorisht , Gjykata
vendosi me Aktgjykim se ka shkelje serioze te Kushtetutes se Republikes se Kosoves
respektivisht nenit 88.2 te Kushtetutes nga Presidenti z.Fatmir Sejdiu duke mbajtur njehkohsisht
postin e Presidentit dhe postin e kryetarit te partise politike.

8.Rasti Pacolli.
Me date 1 Mars 2011, 34 deputete te Kuvendit te Republikes se Kosoves paarqiten
kerkesen para Gjykates Kushtetuese per te sfiduar vendimet e Kuvendit te Rrpublikes
lidhur me me zgjedhjen e presidentit z.Behxhet Pacolli , ne seancen e jashtakonshme te
kuvendit me 22 shkurt 2011.Baza juridike e kerkeses lidhet me nenin 113 paragrafi 5 ne
te cilin citohet se qe dhjete apo me shume deputet te Kuvendit te Republikes se Kosoves ,
ne nje afat prej 8 ditesh nga data e miratimit kan te drejte te kontestojne kushtetutshmerin
e qfardo ligji apo vendimi te miratuar nga kuvendi si per nga permbajteja dhe po ashtu
procedura e ndjekur .
Parashtruesit e kerkeses e bazuan kerkesen e tyre ne keto argumente :Ne mungesen e
korumit qe mundsonte zgjedhjen e presidentit, mungesen e nje kunderkandidati per
President gjat procedures se votimit dhe nderprerjen e votimit qe bie ndesh me me
rregulloren e punes se Kuvendit te Kosoves.
Gjykata pranoi kerkesen sit e pranueshme dhe vlersoi rastin me aktgjykim duke
konstatuar shkeljen ne dy pikat e kontestuar nga ana e paraqitesit te kerkeses perkatsisht
grupit te deputeteve te Kuvendit.Lidhur me pretendimin e par Gjykata ka konstatuar
shkeljen e e nenit 86 paragrafi 5, po ashtu lidhur me pretendimin e dyte per shkelje
kushtetuese , gjykata ka vlersuar qe numri I deputeteve prej 67 sa ishin ne sance nuk ka
plotsuar obligimin prej 2\3 e votave te pergjithshme te Kuvendit ne dy ruandet e e para
per zgjidhjen e presidentit dhe keshtu ka rezultuar ky veprim si shkelje kushtetuese.
Ndersa lidhur me pretendimin e trete per pushimin e kerkuar nga qeveria qe perben
shkelje te rregullores se punes se kuvendit , Gjykata nuk e ka vlersuar kete kerkes me
arsyen se kjo nuk perben shkelje te nenit te kushtetutes.
Keshtu gjykata Kushtetuese shpalli njezeri se kerkesa eshte e pranueshme dhe konstaton
me aktgjykim zgjidhjen kunderkushtetuese te Presidentit te Republikes se Kosoves
z.Behxhet Pacolli.
9.Aktgjykimi Imuniteti I Deputeteve
Me 20 korrik 2011, Kryeministri I Republikes se Kosoves Hashim Thaqi e parashtroi kerkesen ne
emer te Qeverise se Kosoves , Gjykates Kushtetuese e cila permbante tri qeshtje te veqanta .
Pyetjet qe iu parashtruan Gjykates kishin te bejne me imunitetin e deputeteve te Kuvendit,
Presidentit dhe antareve te Qeverise.

Qeveria kerkesen e parashtroi mbi bazen e nenit 93 parag.10 dhe nenin 113 parag.3 dh 1, me te
cilat precizon te drejten e qeveris qe te referoj qeshtje ne gjykaten Kushtetuese dhe parashikon
qeverin si pale e autorizuar per nje gje te tille.
Qeveria e Kosoves kerkon sqarim nga ana e Gjykates Kushtetuese lidhur me imunitetin e
deputeteve te Kuvendit perkatsisht nenin 75 paragrafi 1dhe2 te Kushtetutes se Kosoves te cilat
specifikojn imunitetin e deputeteve duke rregulluar kesisoj Deputetet e Kuvendit gezojne
imunitet nga ndekja penale , padit civile ose shkarkimi per veprimet dhe vendimet e tyre Brenda
fushevepriimit te pergjegjsive te tyre si deputete te Kuvendit. Imuniteti nuk pengon ndjekjen
penale te deputeteve te Kuvendit per veprimet e nderrmara jasht fushveprimit te pergjegjesive te
tyre si deputet te Kuvendit . Deputeti I kuvendit nuk munde te arrestohet dhe as ndalohet
perderisa eshte duke kryer detyrat e tij si deputet I Kuvendit pa pelqimin e shumices se te gjithe
deputeteve te Kuvendit.
Ne lidhje me keto nene Qeveria parashtron keto pyetje : Nga gjykata kerkohet te
sqaroj se a gezojn imunitet deputetet e kuvendit nga ndjekja penale, padit civile ,
shkarkimi dhe arrestimi apo ndalimi , per veprimet dhe vendimet e tyre te ndermara jasht
fushveprimit te pergjegjesive te tyre si deputet.
Nga gjykata gjithashtu kerkohet te interpretoj domethenien e perderisa eshte duke kryer detyrat
e tij si deputet I Kuvendit qe permednet ne nenin 75 parag 2.
Si duhet te zbatohet neni 75 ne rastet kur dyshohet per krime te kryera para fillimit te mandatit
ten je deputeti te Kuvendit apo krime te kryera gjat mandatit por qe jan jasht fushveprimit te
pergjegjsive te tyre.
Ne lidhje me imunitetin e Presidentit , qeveria kerkon sqarimin e nenit 89 te kushtetutes se
kosoves e cila percakton imunitetin e presidentit , dhe qeveria lidhur me kete shtron pNe lidhje
me imunitetin e Presidentit , qeveria kerkon sqarimin e nenit 89 te kushtetutes se kosoves e cila
percakton imunitetin e presidentit , dhe qeveria lidhur me kete shtron pyetje se a gezon imunitet
presidenti nga ndjekja penale , padit civile, shkarkimi dhe arrestimi per veprimet dhe vendimet e
nderrmara jashte fushveprimit te pergjegjesive te presidentit te republikes se kosoves.?
Ndersa ne lidhje me imunitetin e antareve te qeveris , qeveria e kosoves I referon per interpretim
Gjykates nenin 98 te Kushtetutes se Kosoves qe percakton imunitetin e Qeveris Antaret e
qeveris se kosoves gezojne imunitet nga ndjekja penale , padite civile dhe shkarkimi per veprimet
dhe vendimet Brenda fushveprimit te pergjegjesive te tyre si antare te qeveris.
Per arsye te moszgjatjes se punimiit do te cekim vetem pjesen e Aktgjykimit ku Gjykata
Kushtetuese spjegon imunitetin e deputeteve te kuvendit te Republikes se Kosoves.

GJYKATA NJEZERI VENDOS ME SA VIJON:

1. Kerkesa eshte e pranueshme;
2. Ne perputhje me nenin 75 (1), nenin 89 dhe nenin 98 te Kushtetutes, deputetet e
Kuvendit te Kosoves, Presidenti i Republikes dhe aneta ret e Qeverise gezojne
imunitet funksional per veprimet dhe vendimet e ndermarra brenda
fusheveprimit te pergjegjesive te tyre perkatese. Prandaj, deputetet e Kuvendit,
Presidenti i Republikes dhe aneta ret e Qeverise lirohen nga pergjegjesia ne
procedura gjyqesore te Ofaredo natyre mbi pikepamjet e shprehura, menyren e
votimit apo vendimet e ndermarra brenda fusheveprimit te pergjegjesive te tyre.
Lidhur me imunitetin e deputeteve te Kuvendit

. Veprimi jashte fusheveprimit te pergjegjesive te tyre:

1. Deputetet nuk gezojne imunitet nga ndjekja pen ale per veprimet dhe
vendimet e ndermarra jashte fusheveprimit te pergjegjesive te tyre. Kjo
ka te beje me ndjekjen penale per veprat penale te cilat pretendohen te
jene kryer para fillimit te mandatit te tyre dhe gjate rrjedhes se
mandatit te tyre si deputete;
2. Deputetet nuk gezojne imunitet nga padite civile per veprimet dhe
vendi met jashte fusheveprimit te pergjegjesive te tyre;
3. Deputetet e Kuvendit nuk mund te shkarkohen pervec arsyeve te
percaktuara ne nenin 70 te Kushtetutes.
. Deputeti mund te arrestohet apo ndalohet gjate kohes qe eshte duke
kryer detyrat e tij/saj, pra ne mbledhjet e Kuvendit dhe/ose ne
mbledhje te komisioneve te tij, pas vendimit te Kuvendit.
4. Deputeti mund te arrestohet apo ndalohet gjate kohes qe nuk eshte
duke kryer detyrat e tij/saj, pra kur nuk ka mbledhje te Kuvendit ose
mbledhje te komisioneve te tij, edhe pa vendim te Kuvendit.
5. Deputeti mund te arrestohet apo ndalohet nese kapet ne kryerje e siper
(in flagrante) te nje vepre te rende penale, qe eshte e denueshme me
pese (5) ose me shume vjet burgim, edhe pa vendim te Kuvendit.
6. Deputeti mund te arrestohet apo ndalohet kur mandati i tij/saj mbaron
per shkak te denimit me nje ose me shume vjet burgim me nje vendim
gjyqesor te formes se prere per shkak te kryerjes se vepres penale.
v. "Perderisa eshte duke kryer detyrat e tij/saj" nenkupton punen gjate mbledhjeve
te Kuvendit dhe mbledhjeve te komisioneve te tij.
7. Gdo organ/institucion i ndjekjes penale qe eshte duke kryer ndjekjen penale te
personave te akuzuar per kryerje te veprave penale, si<; percaktohet ne nenin 109
te Kushtetutes, dhe qe vepron brenda juridiksionit te percaktuar sipas ligjit ne
fuqi per Republiken e Kosoves ka te drejte te kerkoje nga Kuvendi qe t'ia heqe
imunitetin nje deputeti.
Ky organ/institucion eshte i autorizuar ta arrestoje apo ndaloje deputetin edhe pa
vendim te Kuvendit gjate kohes qe deputeti nuk eshte duke kryer detyrat e tij/saj,
pra kur nuk ka mbledhje te Kuvendit ose mbledhje te komisioneve te tij.
Duke Analziuar tre aktgjykimet e cekura me lart mendimi im personal eshte se Gjykata
Kushtetuese ne te tre Aktgjykimet ka vendosur ne menyre meritore dhe te drejte.

10.StrukturaeGjykatsGjyqtart

Prof. dr. Enver Hasani, Kryetar

Prof. dr. Ivan ukalovi, Zvendskryetar

Robert Carolan J.D., Gjyqtar
Dr. Altay Suroy, Gjyqtar
Almiro Rodrigues, Gjyqtar
Prof. dr. Snezhana Botusharova-Doicheva, Gjyqtar
Prof. dr. ass. Kadri Kryeziu, Gjyqtar
Mr. sc .Arta Rama-Hajrizi, Gjyqtar

10.1.NjsiaLigjore.
Gjykata Kushtetuese ka Kshilltart Juridik t cilt mbshtesin punn profesionale t gjyqtarve
t Gjykats Kushtetuese, duke br hulumtime ligjore dhe analiza.
Njsia Ligjore prbhet nga:
Kshilltari Kryesor Juridik;
Zvends Kshilltari Kryesor Juridik;
Kshilltart Juridik (Senior);
Kshilltart Juridik t ri ( Junior);
Sekretart ligjor.

10.2.Administrata.
Gjykata Kushtetuese ka Sekretarin e vet e cila kryesohet nga Sekretari i Prgjithshm i Gjykats
Kushtetuese. Sekretaria kryen punt administrative dhe ka pr detyr t mbshtes punn e
Gjykats Kushtetuese. Sekretaria prbhet nga:
1.Sekretari i Prgjithshm dhe Zvends Sekretari i Prgjithshm
2.Departamenti i Prkrahjes Profesionale
3.Departamentit i Administrats dhe Burimeve Njerzore
4.Departamenti pr Regjistrimin e Lndve, Statistik dhe Arkiv
5.Departamenti i Buxhetit dhe Financave
6.Njsia e Prokurimit
7.Njsia e TIK-ut dhe Multimedia
8.Personeli Mbshtets

11.Procedura

para Gjykates.

Fillimi i procedurs para Gjykats Kushtetuese bhet prmes paraqitjes s krkess n gjykat.
Krkesat dorzohen me shkrim n Sekretarin e Gjykats Kushtetuese. Sekretaria regjistron
menjher t gjitha krkesat n Shkrimoren e Gjykats Kushtetuese sipas radhs n t ciln jan
parashtruar. Krkesat duhet t jen t arsyetuara dhe atyre duhet t ju bashkngjiten provat e
nevojshme.Krkesa mund ti parashtrohet Gjykats personalisht apo prmes posts. Paraqitja

pran Gjykats Kushtetuese me krkes lehtsohet prmes formularit pr parashtrimin e

krkess. Shkrimorja e gjykats do tu ndihmojn n plotsimin e formularit.
N rast se Gjykata Kushtetuese konstaton se krkesa sht e lejueshme, ajo do t krkoj nga pala
tjetr t parashtroj prgjigjen apo dokumentet e saj t ndrlidhura me krkesn. Mungesa e
prgjigjes nga pala tjetr nuk ndikon n procedurn para Gjykats Kushtetuese. Procedura
zhvillohet n form t shkruar. Sidoqoft, Gjykata mund t vendos t mbaj shqyrtim publik kur
t jet e nevojshme t shqyrtohet shtje t rndsishme pr marrjen e vendimit.
Sipas Kushtetuts s Republiks s Kosovs, parashtrues t krkess mund t jen institucionet
por edhe individt (personat juridik dhe fizik).

12.Vendimet.

1. Vendimet e Gjykats Kushtetuese jan t detyrueshme pr gjyqsorin dhe

t gjith personat
dhe institucionet e Republiks s Kosovs.
2. Prderisa procedura t mos prfundoj para Gjykats Kushtetuese, ajo
mund t suspendoj
prkohsisht veprimin ose ligjin e kontestuar, derisa t merret vendimi i
Gjykats, nse
konsideron q aplikimi i veprimit a ligjit t kontestuar, mund t shkaktoj dme
t
pariparueshme.
3.Vendimet e Gjykats Kushtetuese duhet t jen n form t shkruar, t arsyetuara dhe
nnshkruara, nga kryetari i gjykats Kushtetuese dhe gjyqtari raportues. Prfundimet e
arritura.nga shumica e gjyqtareve prcaktojn vendimin e gjykats. Vendimet shpallen publikisht.
4. Vendimi i drgohet secils pal sipas detyrs zyrtare dhe shpallet n gazetn zyrtare.
5. Vendimi hyn n fuqi n ditn e shpalljes s gazetn zyrtare, prve nse Gjykata Kushtetuese
n vendim ka caktuar ndryshe.
12.1Menyra e marrjes se vendimeve nga Gjykata

Gjykata kushtetuese merr vendimet e saj sipas menyres se percaktuar me ligj ose me kushtetut.
Vendimet e gjykates kushtetuese merren me shumicen e votave te antarve te saj , me perjashtim te
disa rasteve kur shprehimisht kerkohet shumica e kualifikuar prej 2/3 e votave te antareve te saj
,psh me rastin e vlersimit te ekzistimit te shkeljeve kushtetuese nga shefi I shtetit dhe shkarkimit
kushtetues te tij .
Vendimet e Gjykates Kushtetuese merren ne forme te aktgjykimit dhe aktvendimit net e cilin
konstatohet bazushmeria e padis kushtetuese dhe percaktohet vendimi I gjykates dhe natyra
juridike e tij.

Per dallim na procedurat gjyqesore vendimi I gjykates kushtetuese nuk kumtohet publikisht ne
sance te gjykates por I dergohet paleve ne konstestin kushtetues.
13.Buxheti I Gjykates Kushtetuese
Nje mekanizem I rendesishem I pavaresise se Gjykates Kushtetuse eshte buxheti I saj .Sipas
nenit 14 te Ligjit per Gjykaten Kushtetuese , Gkyjata financohet nga buxheti I Republikes se
Kosoves . Ne fakt Gjykata Kushtetuese fillimisht pergadite projektbuxhetin e saj vjetor te cilin ia
dergon Kuvendit te Kosoves per aprovim.
Per te forcuar edhe me shume autonomine buxhetore te Gjykates Kushtetuese ,Ligji per Gjykaten
Kushtetuese ka percaktuar se ekzekutivi nuk munde te ndryshoje apo te ndikoje ne propozimin e
buxhetit te pergaditure nga Gjykata Kushtetuese ,buxheti nga Gjykata perfshihet ne teresi ne
propozimin per buxhetin e konsoliduar te Republikes se Kosoves qe I paraqitet Kuvendit per
miratim.

14.Perfundim.

Duke u bazuar n at qfar u tha me lart dhe duke par punn dhe efikasitetin e Gjykats
Kushtetuese mund t vijm n nj prfundim se Gjykata Kushtetuse si autoriteti prfundimtar n
Republikn e Kosovs pr interpretimin e kushtetuts dhe prputhshmris se ligjeve me
kushtetutn ka qen mjaft efikas n zgjedhjen e shum kontesteve kushtetuese gjat ktyre
viteve t puns s saj, edhe pse n disa raste sht vn n dyshim paanshmria e saj politike
(rasti i gjyqarit Kryeziu) nga shum analist dhe politikan t vendit duke vn n dyshim edhe
profesionalizmin e gjykats kushtetuse.
Megjithat Institucioni i Gjykats Kushtetuse mbetet njri ndr Institucionet m t besueshme nga
qytetart e Republiks s Kosovs..
Puna, funksionet, prberja dhe kompetencat e Gjykats Kushtetuese nuk dallojn shum nga
Organizimi i gjykatave kushtetuese n vendet e rajonit.

Literatura
1. Kushtetuta e Republiks s Kosovs, Prishtin, 2008
2. Ligji Nr. 03/L-121 PR GJYKATN KUSHTETUESE T REPUBLIKS S KOSOVS
3. BAJRAMI .Arsim, Sistemi Kushtetues I Republikes se Kosoves, Prishtine 2012.
4.BAJRAMI, Arsim, Parlamentarizmi(Aspekte Krahasuese), 2010.
5.Kushtetuta e Republikes se Shqiperise Tirane 1998.
6.http://www.gjk-ks.org/?cid=1,1.
7. http://www.ads.gov.mk/WBStorage/Files/poglavje12_AL.pdf
8. http://www.gjk.gov.al/