You are on page 1of 52

Oef 1 blz 43

Schrijf volgende vergelijkingen in hun standaardvorm:

7x2 13x 8 0

2x2 8x 3x 12 x2 5x 8 0
x2 20 0

3x2 15x 9 2x2 4x 7


x2 19x 16 0

2(2x 1)(4 5x) 7x2 6x 8 10x(2 x)


2 8x 10x 4 5x 7x2 6x 8 20x 10x2
16x 20x2 8 10x 7x2 6x 8 20x 10x2 0
3 7x 52x 16 0

45

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 2 blz 43
Groepeer de vierkantsvergelijkingen volgens hun discriminant.

A:

a 9 ; b 6 ; c 1
D 6 4.9.1 0

B:

4x x 3 9
4x x 6 0
a 4 ; b 1; c 6
D 1 4.4.( 6) 97 0

C:

3x 4,2x 3,6 0
x 1,4x 1,2 0
5x 7x 6 0
a 5 ; b 7 ; c 6
D 7 4.5.6 71 0

D:

2x 5x 6 0
a 2 ; b 5 ; c 6
D 5 4.( 2).( 6) 23 0

E:

4x 7 12x
4x 12x 7 0
a 4 ; b 12 ; c 7
D 12 4.4.7 32 0

F:

3x 7 0
a 3 ; b 0 ; c 7
d 0 4.( 3).( 7) 84 0

46

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

G:

25x 100x 100 0


x 4x 4 0
a 1; b 4 ; c 4
D 4 4.1.4 0

H:

0,5x 3x 2 0
x 6x 4 0
a 1; b 6 ; c 4
D 6 4.1.4 20 0

I:

x 11x 4 5
x 11x 9 0
a 1; b 11; c 9
D 11 4.1.9 85 0

J:

1
1
2
x x 0
3
2
3
2x 3x 4 0
a 2 ; b 3 ; c 4
D ( 3)2 4.2.4 23 0

47

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 3 blz 43
Welke vierkantsvergelijkingen hebben twee verschillende oplossingen?

4x2 4x 1 0
a 4 ; b 4 ; c 1
D 4 4.4.1 0 ; dus n oplossing
2x2 5x 6 0
a 2 ; b 5 ; c 6
D 5 4.( 2).( 6) 23 0 ; dus geen oplossingen
11x2 4x 3 0
a 11 ; b 4 ; c 3 0
D (4) 4.11.(3) 148 0 ; twee verschillende oplossingen

2x2 5x 6 0
D 5 4.(2).6 73 0 ; dus twee verschillende oplossingen
2x2 2x 18 0
a 2 ; b 2 ; c 18
D ( 2) 4.( 2).18 148 ; dus twee verschillende oplossingen
2x2 5x 6 0
a 2 ; b 5 ; c 6
D 5 4.2.6 23 0 ; dus geen oplossingen

48

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 4 blz 43
Gegeven: f(x) = x - 3x + 2
Gevraagd:
a

1
Bepaal f(0) , f(-2) , f , f
2

f(0) 2
f( 2) 12
1 3
f
2 4
f

3 5 3 3

Zoek x opdat f(x) = 3 ; f(x) = 2 ; f(x) = 6 ; f(x) = -1


f(x) 3
x 3x 2 3
x 3x 1 0
D 13
x

3 13
2

of

3 13
2

f(x) 2
x 3x 2 2
x 3x 0
x(x 3) 0
x0

of

x 3

f(x) 6
x 3x 2 6
x 3x 4 0
D 25
x

35
1
2

of

35
4
2

f(x) 1
x 3x 2 1
x 3x 3 0
D 3
geen oplossingen

49

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 5 blz 43
Los op in
a

. Het kan zonder de algemene formule.

2x - 7x = 0
2x 7x 0
x (2x 7) 0
x 0 of 2x 7 0
x 0 of x =

7
2

7
V 0,
2

4x - 9 = 0
4x 9 0
4x 9
x

9
4

3
2

3
V
2

2x -4x +2 = 0
2x 4x 2 0
x 2x 1 0
(x 1) 0
x 1 0
x 1
V 1

50

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

3x + 4x = 0
3x 4x 0
x (3x 4) 0
x 0 of 3x 4 0
x 0 of x = -

4
3

4
V 0,
3

x + 16 = 0
x + 16 = 0

x = -16 < 0
V={}

(2x 1)(x + 2) = 0
(2x 1)(x 2) 0
2x 1 0
x

1
2

of

of

x20

x 2

V , 2
2

3x 2x 0

3x 2x 0
x

3x 2 0

x0

of

x0

of

3x 2 0
x

2
3

2 3
3

2 3
V 0,

51

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

(2x 1)(x + 2) = -2
(2x 1)(x 2) 2
2x 3x 2 2
2x 3x 0
x(2x 3) 0
x0

of

3
2

3
V ,0
2

1,44x - 9 = 0
1,44x 9 0
x

9
1,44

225
36

15
6

5
V
2

9x - 24x + 16 = 0
9x 24x 16 0
(3x 4) 0
3x 4 0
x

4
3

4
V
3

(x + 2) - 9 = 0
(x 2) 9 0
(x 2) 9
x 2 3
x 5

of

of

x23

x 1

V {5,1}

52

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

(x + 1) + 4 = 0
(x 1) 4 0
(x 1) 4 0
V

4x + 9 = 12x
4x 9 12x
4x 12x 9 0
(2x 3) 0
x

3
2

3
V
2

(2 3x) - 6 = 0
(2 3x) 6 0
(2 3x) 6
2 3x 6

of

2 3x 6

6 2
3

of

x=

6 2
3

6 2 6 2
V
,

3
3

2(3x 1) = 18
2(3x 1) 18
(3x 1) 9
3x 1 3
x

2
3

of

of

3x - 1 = 3

x=

4
3

2 4
V ,
3 3

53

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

(x 2)(x 6) = 2(x 5)(x + 1)


(x 2)(x 6) 2(x 5)(x 1)
x 8x 12 2x 8x 10
x 22
x 22

V 22

Oef 6 blz 44
Los op in
a

, gebruik makend van de wortelformule.

2x + 5x 3 = 0
D b 4ac 5 4.2.(3) 49

x1

5 7
3
4

x2

5 7 1

4
2

V 3,
2

3x - x 2 = 0
D b 4ac ( 1) 4.3.( 2) 25

x1

b D 1 5
2

2a
6
3

x2

b D 1 5

1
2a
6

2
V ,1
3

54

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

x + x 2 = 0
D b 4ac 1 4.1.( 2) 9

x1

b D 1 3

2
2a
2

x2

b D 1 3

1
2a
2

V 2,1

4x - 20x + 25 = 0
D b 4ac ( 20) 4.4.25 0
x1 x2

b 20 5

2a
8
2

5
V
2

x + x 30 = 0
D b 4ac 1 4.1.( 30) 121

x1

b D 1 11

6
2a
2

x2

b D 1 11

5
2a
2

V 6,5

7x + 12x 4 = 0
D b 4ac 12 4.7.( 4) 256

x1

b D 12 16

2
2a
14

x2

b D 12 16 2

2a
14
7

V 2,
7

55

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

x - 8x + 4 = 0
D b 4ac 8 4.1.4 48

x1

b D 8 48

42 3
2a
2

x2

b D 8 48

42 3
2a
2

V 4 2 3,4 2 3

x + 2x + 3 = 0
D b 4ac 2 4.1.3 8 0
V
x

2
1
x 0
3
9
4x 19x 12 0
D b 4ac (19) 4.4.12 169

x1

b D 19 13 3

2a
8
4

x2

b D 19 13

4
2a
8

3
V ,4
4

-8x - 6x + 9 = 0
D b 4ac (6) 4.(8).9 324

x1

b D 6 18 3

2a
16
4

x2

b D 6 18
3

2a
16
2

3 3
V ,
2 4

56

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

3x + 3x + 3 = 0
x x 1 0
D b 4ac 1 4.1.1 3 0
V

-4x + 12x 9 = 0
D b 4ac 12 4.( 4).( 9) 0
x1 x2

12 3

8 2

3
V
2

57

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 7 blz 44
Los op in
a

. Gebruik de meest geschikte methode. Controleer met ICT.

(2x 1)(x + 1) 3(x + 2) + 3 = 0


(2x 1)(x 1) 3(x 2) 3 0
2x x 1 3x 6 3 0
2x 2x 4 0
x x 2 0

D ( 1) 4.1.( 2) 9

x1

1 3
1 ;
2

x2

1 3
2
2

V 1,2

(x 2) - (x + 3) = -3
(x 2) (x 3) 3
x 4x 4 x 3 3 0
x 5x 4 0

D ( 5) 4.1.4 9
x1

53
1
2

x2

53
4
2

V 1,4

58

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

(3x 1)(x + 1) (x 1)(2x + 1) = 18


(3x 1)(x 1) (x 1)(2x 1) 18
3x 2x 1 2x x 1 18 0
x 3x 18 0

D 3 4.1.( 18) 81
x1

3 9
6
2

x2

3 9
3
2

V 6,3

(2x + 3) - (x 1)(x + 1) = -(4x + 3)


(2x 3) (x 1)(x 1) (4x 3)
4x 12x 9 x 1 4x 3 0
3x 16x 13 0

D 16 4.3.13 100
x1

16 10
13

2.3
3

x2

16 10
1
2.3

13

V , 1
3

x x x 4

1
3
2

x x x 4

1
3
2
2x 2x 3x 12 6 0
2x 5x 18 0

D ( 5) 4.2.(18) 169
x1

5 13
2
2.2

x2

5 13 9

2.2
2

V 2,
2

59

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

x(x 3) 2(x 6)

20
4
3

x(x 3) 2(x 6)

20
4
3
3x 9x 8x 48 24 0
3x x 24 0

D 1 4.3.(24) 289

x1

1 17
3
2.3

x2

1 17 8

2.3
3

V 3,
3

1
3x
(x 1)2
(x 2) 33
3
2

1
3x
(x 1)
(x 2) 33
3
2
2x 4x 2 9x 18x 198 0
7x 22x 200 0

D ( 22) 4.( 7).200 6084


22 78
4
14
22 78
50
x2

14
7
x1

50
V
,4
7

60

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

x x 1 x 2

3
2
4

x x 1 x 2

3
2
4
2x 2x 2 x 2 12 0
x 2x 8 0

D 2 4.1.( 8) 36
2 6
4
2.1
2 6
x2
2
2.1
x1

V {4,2}

61

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 8 blz 44
Los op in
a

, k en l zijn parameters.

x 3kx 10k2 0
2

a 1; b 3k ; c 10k
D 9k 40k 49k
x1

3k 7k
5k
2

x2

3k 7k
2k
2

V 5k,2k

x2 (k 2)x 2k 0
a 1; b k 2 ; c 2k
D (k 2)2 8k (k 2)2
x1

k 2 k 2
k
2

x2

k 2 k 2
2
2

V k,2

x2 (k 5)x (k 2)(2k 3) 0

a 1; b k 5 ; c (k 2)(2k 3)
D ( k 5)2 4(k 2)(2k 3)
k 10k 25 8k 4k 24
9k 6k 1
(3k 1)2
x1

k 5 3k 1
2k 3
2

x2

k 5 3k 1
k 2
2

V 2k 3, k 2

x2 (4k 2)x 3(4k 1) 0

a 1; b 4k 2 ; c 3(4k 1)
D (4k 2)2 12(4k 1)
16k 32k 16
(4k 4)2
x1

4k 2 4k 4
4k 1 ;
2

x2

V 4k 1,3

62

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

4k 2 4k 4
3
2

x2 2(k 1)x 3k 14k 8 0


a 1; b 2(k 1) ; c 3k 14k 8
D ( 2k 2)2 4( 3k 14k 8)
16k 48k 36
(4k 6)2
x1

2k 2 4k 6
k 4 ;
2

x2

2k 2 4k 6
3k 2
2

V k 4,3k 2

x2 (k 1)x 2k (k 1) 0
a 1; b k 1; c 2k(k 1)
D (k 1)2 8k(k 1)
9k2 6k 1
(3k 1)2
x1

k 1 3k 1
k 1 ;
2

x2

k 1 3k 1
2k
2

V k 1, 2k

x2 2kx k l 0

a 1; b 2k; c k2 l 2
D 4k2 4k2 4l 2
2l 2
x1

2k 2l
k l ;
2

x2

2k 2l
k l
2

V k l, k l

x2 (2k l)x 2k (l k) 0

a 1; b 2k l ; c k( l k)
D (2k l)2 4k(l k)
4k2 4k l l2 4k l 4k2
l2
x1

2k l l
k ;
2

x2

2k l l
k l
2

V k, k l

63

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

x2 (k 3l)x 2l2 kl 0
a 1; b k 3l ; c 2l2 k l
D (k 3l)2 4(2l2 k l)
k2 2k l l 2
(k l)2
x1

k 3l k l
k 2l ;
2

x2

k 3l k l
l
2

V k 2l , l

x2 (k l)x (k 2l)(2k l) 0

a 1; b k l ; c ( k 2l)(2k l)
D (k l)2 4(k 2 l)(2k l)
k2 2k l l 2 8k2 20k l 8l2
9k2 18k l 9l 2
(3k 3l)2
x1

k l 3k 3l
2k l ;
2

x2

V 2k l , k 2l

64

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

k l 3k 3l
k 2l
2

Oef 9 blz 44
Voor welke warden van m hebben volgende VKVs
geen oplossingen
juist n oplossing
twee oplossingen

x + 2x 3m + 4 = 0
D 2 4.(3m 4)
4 12m 16
12m 12

m
D

1
0

geen oplossing als D < 0 dus als m < 1


n oplossing als D = 0 dus als m = 1
twee oplossingen als D > 0 dus als m > 1

4x - 12x + 5m 3 = 0
D ( 12) 4.4.(5m 3)
144 80m 48
192 80m

m
D

12
5
0

geen oplossing als D < 0 dus als m >


n oplossing als D = 0 dus als m =

12
5

12
5

twee oplossingen als D > 0 dus als m <

65

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

12
5

3x - 24x + 7m 5 = 0
D ( 24) 4.3.(7m 5)
576 84m 60
636 84m

m
D

53
7
0

geen oplossing als D < 0 dus als m >


n oplossing als D = 0 dus als m =

53
7

53
7

twee oplossingen als D > 0 dus als m <

66

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

53
7

Oef 10 blz 44
Los op in

2x

x
2

2x2 x x2 4

of

2x2 x x2 4

x2 x 4 0

of

D 1 4.1.4 0
x

1 7
1
6

3x2 x 4 0
D 1 4.3.( 4) 49

of

1 7
4

6
3

4
V 1,
3

x 5 x3 5

x3 x 5

x3 x 5 x3 5

of

x3 x 5 x3 5

x 10 0

of

2x3 x 0

x 10

of

x 2x2 1 0

x 10

of

x0

of

V 0,10

2x

1 x2 7

2x2 1 x2 7

2x2 1 x2 7
x2 8
x 2 2

V 2 2

67

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

2x2 1 0

x2 4

2 x2 4
x2 2

x2 2 x2 4
2x2 2
x 1

V 1, 1

4x 5 x2 3x 2 0

x2 4x 5 0

en

x2 3x 2 0

D 4 4.1.( 5) 36
x

4 6
1
2

D ( 3) 4.1.2 1

of

4 6
5
2

en

3 1
1
2

of

2 4
3
2

of

3 1
2
2

V 1

x2 2x 9 6

x2 2x 9 6

of

x2 2x 9 6

x2 2x 15 0

of

x2 2x 3 0

D 64
x

2 8
5
2

D 16
of

2 8
3
2

of

V 5, 3, 1, 3

68

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

2 4
1
2

2x2 x 8 2

2x2 x 8 2

of

2x2 x 8 2

2x2 x 10 0

of

2x2 x 6 0

D 81
x

1 9
2
4

D 49
of

1 9 5

4
2

of

1 7
3

4
2

of

3
5

V 2, , 2,
2
2

x2 3x 4 x2 x 1

x2 3x 4 x2 x 1

of

x2 3x 4 x2 x 1

4x 5 0

of

2x2 2x 3 0
D 20

5
4

5
V
4

69

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

1 7
2
4

Oef 11 blz 44
Bepaal de som en het product van de wortels van de volgende vierkantsvergelijkingen en
bepaal hiermee ook de wortels.

x1

x2

x + 5x 14 = 0

-5

-14

-7

x - 7x + 12 = 0

12

x + 5x + 6 = 0

-5

-3

-2

x + x 30 = 0

-1

-30

-6

x - 11x + 30 = 0

11

30

x - 3 2 x+ 4 = 0

3 2

6x - 5x + 1 = 0

5
6

1
6

x +

1
1
x=0
6
6

1
6

1
6

1
2

1
2

2 2
1
3
1
3

-x- 4x + 5 = 0

-4

-5

-5

x + 11x + 18 = 0

-11

18

-9

-2

-x - 14x + 32 = 0

-14

-32

-16

-2x - x + 1 = 0

1
2

-1

1
2

10

-24

12

-2

-1

-1

m -x + 10x + 24 = 0
n

70

x - 1 = 0

1
2

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 12 blz 44
Zoek twee getallen met gegeven som S en product P.
a

S = 8; P = 15
x1 = 5

S = 0; P = -9
x1 = 3

x2 = 3

x2 = -3

S = 0; P = 3

x 3 0
onmogelijk
d

S = -4; P = 0
x1 = 0

x2 = -4

S=8;P=4
x 8x 4 0
D ( 8) 4.4 48
8 48
42 3
2
8 48
x2
42 3
2
x1

1
1
; P
12
2
x

1
1
x 0
12
2

12x x 6 0
D ( 1) 4.12.6 0
onmogelijk

71

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

S = 10; P = 23
x 10x 23 0
D ( 10) 4.23 8

x1

10 8
5 2
2

x2

10 8
5 2
2

S 2 2; P = 2
x 2 2x 2 0

D 2 2

4.2 0

x1 x 2 2

S 3 2; P = 4
x 3 2x 4 0

D 3 2

x1

3 2 2
2
2

x2

3 2 2
2 2
2

4.4 2

5
S ; P = -1
6

5
x 1 0
6

6x 5x 6 0
D 5 4.6.( 6) 169

72

x1

5 13
3

12
2

x2

5 13 2

12
3

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

S = 0,1; P = 10
x

1
x 10 0
10

10x x 10 0
D ( 1) 4.10.10 0

onmogelijk

S = 2 ; P = -2
x 2x 2 0
D ( 2) 4.( 2) 12

73

x1

2 12
1 3
2

x2

2 12
1 3
2

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 13 blz 45
Bepaal m
a

zodat aan de gegeven voorwaarde is voldaan.

x + (3 + m) x + 7m + 2 = 0

x1 5

x1 5
25 (3 m).(5) 7m 2 0
2m 12 0
m 6

(m 1)x2 (5m 1)x 6 0

x1 6

x1 6
(m 1).36 (5m 1).6 6 0
6m 24 0
m4

x + (4m + 1)x + 30m = 0

x1 x2 = 7

x1 x2 7
(4m 1) 7
m 2

2x + (7m 8)x 20 = 0

x1 x2 = -1

x1 x2 1

7m 8
1
2

10
7

x + (m 5)x 2m 4 = 0

x1 .x 2 = -24

x1 .x2 24
2m 4 24
m 10

74

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

2x + (m + 4)x + 1 m = 0 x1 .x 2 = -3
x1.x2 3

1 m
3
2

m7

4x2 (3m 5)x 9 0

x1 x2

x1 x2
(3m 5)2 4.4.9 0
9m2 30m 119 0
m

7
3

9x2 mx m 5 0

of m

17
3

x1 x2

x1 x2
m2 4.9.(m 5) 0
m2 36m 180 0
m6

75

of m 30

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 14 blz 45
Stel de vergelijking op van een vierkantsvergelijking met oplossingen 4 en 7 en a = 1.
1.(x 4)(x 7) 0

x2 7x 4x 28 0
x2 3x 28 0

Oef 15 blz 45
Geef een vierkantsvergelijking waarvan de oplossingen het dubbel zijn van de oplossingen
van: x 8x + 7 = 0
Oplossing:
S 8
x1 1;x2 7
P 7
De nieuwe wortels zijn: 2 en 14.
Een mogelijke vergelijking is dus: (x - 2)(x -14) 0 of x -16x + 28=0

Oef 16 blz 45
Geef een vierkantsvergelijking waarvan de oplossingen tegengesteld zijn aan de oplossingen
van 2x + 9x + 7 = 0
9
S
2
7
x1 1 ; x2
2
7
P

2
De nieuwe wortels zijn: 1 en

7
2

Een mogelijke vkv is dus : x 1 x =0 of


2

x -

9
7
x =0
2
2

of

2x 9x 7 0

Andere mogelijkheid: als de wortels tegengesteld zijn, dan is de som ook tegengesteld
en blijft het product onveranderd.
We krijgen dus dadelijk de oplossing: 2x 9x 7 0

76

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 17 blz 45
Geef een vierkantsvergelijking waarvan de oplossingen n meer zijn dan de helft van de
oplossingen van x - 6x + 8 = 0

S 6
x1 2 ; x2 4
P 8
De nieuwe wortels worden dus: 2 en 3.
Een mogelijke vergelijking is dus x -5x 6 0

Oef 18 blz 45
Geef een vierkantsvergelijking waarvan de oplossingen twee minder zijn dan het drievoud
van de oplossingen van 3x + 5x 2 = 0

5
3 x 2 ; x 1

1
2
3
2
P

3
S

De nieuwe wortels zijn: -8 en -1


Een mogelijke vergelijking is dus x + 9x + 8 = 0

Oef 19 blz 46
Als p(x + 3) = x + 7x + 4 en p(x) = ax + bx + c , zoek dan a, b en c.
p(x 3) x2 7x 4
a(x 3)2 b(x 3) c x2 7x 4
ax2 (6a b)x 9a 3b c x2 7x 4
a 1

6a b 7

9a 3b c 4
a 1

b 1

c 8

77

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 20 blz 47
Als c >a > 0 en als a b + c = 0, zoek dan de grootste wortel van ax + bx + c = 0.
ax2 bx c 0
ax2 (a c)x c 0
ax2 ax cx c 0
ax(x 1) c(x 1) 0
(x 1)(ax c) 0
x 1

ca

of

c
a

c
1
a

Antwoord : de grootste wortel is -1.

78

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 21 blz 47
Ontbind indien mogelijk in factoren.
a

x + 4x + 4
= (x + 2)

x - 7x + 12
S7
3;4
P 12

= (x 3)(x 4)
c

4x - x 18

D ( 1) 4.4.( 18) 289


1 17
x

9
4
2

4 x (x 2)
4

(4x 9)(x 2)

1
x x 12
2

S 2

6 ; 4

P 24

1
(x 6)(x 4)
2

3x + 3x 18
S 1
3 ; 2
P 6

= 3(x + 3)(x 2)

-20x + 100x 125


= -5(2x 5)

79

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

2x - 8x
= 2x(x - 4)
= 2x(x 2)(x + 2)

x + 8x
= x(x + 8)

9x + 12x + 4
= (3x + 2)

4x - 2x 6
1
2 1 ; 3

2
3
P
2
3

4 x 1 x
2

2(x 1)(2x 3)

x2 2x 4

D 2 16 18
x

2 2
2 3 2

2
2

x 2 x 2 2

-x + 6x 9
= -(x 3)

80

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

1
x 2x 9
3

S 6
9 ; 3
P 27

1
(x 9)(x 3)
3

x4 8x - 9
stel x = y
y - 8y 9
S8
9 ; 1
P 9

= (y 9)(x + 1)
= (x - 9)(x + 1)
= (x 3)(x + 3)(x + 1)
o

x4 16
= (x - 4)(x + 4)
= (x 2)(x + 2)(x + 4)

3x4 12x - 15x


= 3x(x - 4x 5)
S4
5 ; 1
P 5

= 3x(x 5)(x + 1)

81

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 22 blz 46
Los de volgende bikwadratische vergelijkingen op.
a

x4 5x + 4 = 0
stel x = t
t 5t 4 0
t 1 of t = 4
x 1 of x = 4
x 1 of x = 2

V = -1,1,-2,2

x4 - 1 = 0
stel x = t
t 1 0
t 1

of

x 1

t = -1

of

x 1

x = -1
---------

V = -1,1

9x4 85x + 36 = 0
stel x = t
9 t 85t 36 0
t9

of

t=

4
9

4
9

x 9

of

x =

x 3

of

x=

2
3

V 3,
3

82

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

x4 2x - 3 = 0
stel x = t
t 2t 3 0
t 1

of

x 1

t=3

of

x = 3

x= 3

V 3

2x4 47x - 75 = 0
stel x = t
2t 47t 75 0
t 25

of

x 25

of

t=-

3
2

x = -

3
2

x 5

V = 5

4x4 17x + 4 = 0
stel x = t
4t 17t 4 0
t4

of

t=

1
4
1
4

x 4

of

x =

x 2

of

x=

1
2

V 2,
2

83

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

36x4 25x + 4 = 0
stel x = t
36t 25t 4 0
t

1
4

of

1
4

t=

of

1
2

4
9

x =

of

4
9

x=

2
3

1 2
V ,
2 3

x4 10x + 9 = 0
stel x = t
t 10t 9 0
t 1

of

x 1

of

x 1

of

t=9
x = 9
x = 3

V 1, 3

2x4 50x = 0
Stel x = t
2t 50t 0
t0
x 0
x0

of
of
of

t = 25
x = 25
x = 5

V = 0, 5

84

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

3x4 + 7x + 2 = 0
stel x = t
3t 7t 2 0
1
3

x
V=

of

1
3

t = -2

of

x = -2

x4 7x + 10 = 0
stel x = t
t 7t 10 0
t 5

of

x 5

t=2

of

x = 2

x 5

of

x= 2

V 5, 2

18x4 + 5x - 2 = 0
stel x = t
18t 5t 2 0
t

2
9

of

2
9

of

t=-

1
2

x = -

1
2

2
3

2
V =

85

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

16x4 136x + 225 = 0


stel x = t
16t 136t 225 0
t

9
4

of

9
4

t=

of

3
2

25
4

x =

of

25
4

x=

5
2

3 5
V ,
2 2

225x4 + 91x - 4 = 0
stel x = t
225t 91t 4 0
t

1
25

1
25

t=v

1
5

4
9

x = -

4
9

-------

1
V =
5

3x4 26x - 9 = 0
stel x = t
3t 26t 9 0
t9
x 9

of
of

t=-

1
3

x = -

1
3

x 3

V = 3

86

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

x4 29x + 100 = 0
stel x = t
t 29t 100 0
t 25

of

x 25
x 5

of
of

t=4
x = 4
x = 2

V = 5, 2

87

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 23 blz 46
Los de volgende vergelijkingen op.
a

x6 7x3 8 0

stel x3 t
t2 7t 8 0
t 1 of t 8
x3 1

of

S 7 8
P 8 1

x3 8

x 1 of x 2

V 2,1

x6 26x3 27 0

stel x3 t
t2 26t 27 0
t 1 of t 27
x3 1

of

S 26

P 27 27

x3 27

x 1 of x 3
V 1, 3

8x6 15x3 2 0

stel x3 t
8t2 15t 2 0
t

1
of t 2
8

x3
x

1
8

of

D 152 4.8.(2) 289

x3 2

1
of x 3 2
2

V , 3 2
2

88

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

x8 15x4 16 0

stel x4 t
t2 15t 16 0
t 16 of t 1
x4 16

of

S 15

P 16 16

x4 1

x 2
V 2 , 2

x8 65x4 1296 0

stel x4 t
t2 65t 1296 0
t 81 of t 16
x4 81

of

D 9409

x4 16

x 3
V 3 , 3

x10 242x5 243 0

stel x5 t
t2 242t 243 0
t 1 of t 243
x5 1

of

x 1

of

S 242

P 243 243

x5 243
x 3

V 3 , 1

89

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

5x7 42x4 16x 0

x 5x6 42x3 16 0
x0

of

5x6 42x3 16 0

stel x3 t
x0

of

5t2 42t 16 0

x0

of

t 8

x0

of

x3 8

x0

of

of t
of

x 2

of

2
5

x3
x

D 1444

2
5

50
5

50
V 0 , 2 ,

2x

3x

7 2x2 3x 10 0

stel 2x2 3x t
t2 7 t 10 0
t 5

of

2x2 3x 5

S 7 2

t2
of

P 10 5
2x2 3x 2

2x2 3x 5 0

of

2x2 3x 2 0

x 1

5
2

of

of

x2

5
1

V 1, , 2 ,
2
2

90

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

1
2

14 x2 x 24 0

stel x2 x t
t2 14 t 24 0
t2

of

x2 x 2

of

of

P 24 12

x2 x 12

x2 x 2 0
x 3

S 14 2

t 12

of

x2 x 12 0

x 4

of

x 1

x 2

V 4, 2, 1, 3

2x

14 x 2x2 0

stel 2x2 x t
t2 t 0
t0

of

t 1

2x2 x 0

of

2x2 x 1

2x2 x 0

of

2x2 x 1 0

x0

of

1
2

of

x 1

1
V , 1, , 0
2
2

4x

2 x2 4x 15 0

stel x2 4x t
t2 2t 15 0
t 3

of

x2 4x 3 0

t 5
of

x 1 of x 3 of

x2 4x 5 0
x 1 of x 5

V 1, 1, 3 , 5

91

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

1
2

x2 x 2 x x 2 56 0
2

stel x(x 2) t
t2 t 56 0
t8

of

t 7

x2 2x 8 0

of

x2 2x 7 0

x 2 of x 4

D0

V 2 , 4

6x 3 5 x2 6x 3 50
stel x2 6x 3 t
t2 5t 50 0
t 10

of

x2 6x 7 0
x 1 of x 7

t 5
of

x2 6x 8 0

of

x2 x4

V 1, 2 , 4 , 7

8 2x2 5x 1 9 x2 5x 2 8 0
stel 2x2 5x 1 t
8t2 9t 1 0
t

1
8

t 1

9
0
8

of

2x2 5x 2 0

1
9
of x
4
4

of

x 2 x

2x2 5x
x

of

1
2

1
1 9
V , ,2,
2
4 4

92

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

Oef 24 blz 46
Ontbind volgende veeltermen.
a

x4 5x2 4

x2 1 x2 4

(x 1)(x 1)(x 2)(x 2)

x4 2x2 3

x2 3 x2 1

x 3 x 3 x2 1

x6 10x4 9x2

x2 x4 10x2 9

x2 x2 9 x2 1

x2 (x 3)(x 3)(x 1)(x 1)

2x4 14x2 20

2 x4 7x2 10

2 x2 5 x2 2

2 x 5 x 5 x 2 x 2

93

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

(D)

a) als 1 - x2 0 x 1,1 dan zoeken we de oplossingen van de vergelijking

1-x2 1 x
De oplossingen zijn x = 0 en x = 1
b) als 1 - x2 0 x , 1 1, dan zoeken we de oplossingen van de
vergelijking x2 1 1 x
De oplossingen zijn x = 1 en x = -2
Er zijn dus drie oplossingen: 0, 1, -2.

Het product van de oplossingen van x + kx + 3 = 0 is 3. En van de oplossingen is


gelijk aan 1, bijgevolg is de andere oplossingen gelijk aan 3.

(A) De vierkantsvergelijking heeft geen rele oplossingen omdat de discriminant van


de vergelijking voor elk reel getal a negatief is.
Inderdaad: D a2 8a2 7a2 0,voor alle 0 a .
Als a = 0, heeft de gegeven vergelijking ook geen oplossingen.

94

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

(D) Noteer de twee oplossingen van de vierkantsvergelijking x2 ax b 0 als


x1 en x2.

Dit betekent dat a x1 x2 en b x1.x2.


Voor de discriminant geldt dus: D a2 4b x1 x2 4x1x2 x1 x2 25
2

(E)

(B) We herschrijven de vergelijking als 2 2 3 ( 1)( 3) 0


De oplossingen zijn dus =1 en = -3 wat gehele getallen zijn.

95

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

De twee oplossingen van de eerste vergelijking zijn:


de twee oplossingen van de tweede vergelijking:

b b2 4ac
2a

b b2 4ac
2c

(1)

(2)

Stel dat a>0, zodat c<0.


In (1) is de grootste oplossing:
In (2) is de kleinste:

b b2 4ac
(3)
2a

b b2 4ac
(4)
2a

Bij deling van (3) door (4) verkrijgen we

c
.
a

Als a<0 en c>0 nemen we uit (1) en (2) de oplossingen met een minteken voor
de vierkantswortel. Het resultaat van de deling wijzigt niet.

96

1.3 vergelijkingen van de tweede graad

You might also like