Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Patakarang Pang-agrikultura;
Epektibo ba?

TALAAN NG NILALAMAN
I. Panimula ..1

II. Nilalaman 2-10

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

II.1 Ano ang sektor ng agrikuktura? ..2-3

 Kahulugan
Apat na bahagi ng sektor ng grikultura
II.2 Kahalagahan ng sektor na agrikultura.4-5

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Kahalagahan
Konklusyon

II.3 Mga suliranin at hamon.6-8

II.4 Mga batas at programang pang-agrikultura...9-10
Mga Batas Tungkol sa Sektor ng Agrikultura

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

III. Pangwakas11

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

I. Panimula

Ang ekonomiya ng Pilipinas ay sinasabing pataas mula ng hinawakan ng administrasyong

Aquino ang bansa. Ang Pilipinas ay may humigit kumulang 7,100 na isla kaya naman, isa ito sa mga
bansang agrikultural. Ang sektor ng agrikultura rin ang pangalawa sa pinakamaraming Pilipino na
nagta-trabaho kaysa sa iba pang sektor. Masasabi na ito ang may pinakamalaking naitutulong sa
ekonomiya ng ating bansa dahil na rin sa naggagamit at napapakinabangan ang yamang likas ng bansa.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Bawat sektor ay may kinakaharap na suliranin at hamon sa pagpapalago kabilang na rito ang
sektor ng agriklutura na ating tatalakayin. Ngunit sa panahon ngayon, marami ng mga isyu o
kontrobersiya na lumalabas tungkol sa sektor na pang-agrikultura. Sa saliksik na ito ay malalaman

natin kung ano nga ba ang agrikultura at ano ang naitutulong nito sa atin. Ang mga ito ang bahagi ng
agrikultura:

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Paghahalaman
Paghahayupan
Pangingisda
Paggugubat

Kasabay nito ay iisa-isahin natin ang mga isyu at suliranin na kinakaharap ng sektor na pangagrikultura sa bawat bahagi. Gayundin naman ang mga batas at programa na nagsusulong ng pagpapaunlad ng sektor na pang-agrikultura at ang katanungan na, ito bay epektibo? Lahat nga ba ng mga
programa at batas na isinusulong ng gobyerno ay nakakatulong sa pangangalaga sa sektor ng
agrikultura at sa mga tao? O nasasayang lamang ang pondo sa pagsulong nito dahil hindi naman ito
nakakatulong?

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Tayo ng magsimula

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

II. Nilalaman
II.1 Ano ang Sektor ng Agrikuktura?
1

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Ang sektor ng agrikultura ang isa sa tatlong sektor

ng ekonomiya. Ang agrikultura ay isang agham at sining
na may kinalaman sa pagpaparami ng mga hayop at mga
tanim o halaman. Ito ay may kaugnayan sa lahat ng
gawain na sangkot ang mga hayop at halaman. Sinasabi
rin na malaki ang nai-aambag nito sa ekonomiya ng
bansa dahil ito ang nagsu-suplay ng pangunahing

pangangailan ng bansa tulad ng pagkain at hilaw na sangkap sa produksiyon. Ang sektor na ito ay
nahahati sa apat na bahagi:

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

PANGINGISDA

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Ito ay ang paghuli ng mga isda

iba pang mga hayop na pandagat.
Dahil sa ang ating bansa ay
napapaligiran
ng
tubig
ay
mayaman sa yamang-tubig ang
Pilipinas. Matatagpuan rin dito ang
sa mga pinakamalaking daungan
mga hulig isda. Ito ay nauuri sa
tatlo; komersiyal- pangingisda para

at

isa
ng
sa

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

PAGHAHAYUPAN
Ito naman ang pag-aalaga
mga hayop at madalas alagaan dito
mga kalabaw, baka, kambing,

ng
ay

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

baboy, manok, pato at iba pa. Ang paghahayupan ay nakakatulong sa pag suplay ng ating
panga-ngailangan sa karne.

 PAGGUGUBAT

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Ito naman ang isang pangunahing pang-ekonomikong gawain sa sektor ng agrikultura. Ito ay
ang pagputol ng mga puno sa mga kagubatan at pag-gawa ng mga plywood, table. torso, veneer at
marami pang iba. Nasusuportrahan din nito nang malaki ang ekonomiya sa pagsu-suplay ng mga
pangunahing pangangailangan pati na sa produksiyon.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Mahalaga ang papel na

ginagawa ng sektor ng agrikultura
dahil ito ang sektor na siyang nagsusuplay ng pangunahing pangaingailangan ng ekonomiya. Narito ang mga bagay na siyang binibigyan
ng suporta ng sektor na ito:

II.2 Kahalagahan ng Sektor ng Agrikultura

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Ito ang pangunahing pinagmumulan ng pagkain.

Matabang lupa na akma sa pagtatanim, magandang temperatura para makapag-alaga ng
mga hayop, malawak na katubigan na malayang mapagkukunan ng yamang-tubig ay mga bagay

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

na mayroon ang sektor ng agrikultura ng bansang Pilipinas. Ang mga ito ang mga pangunahing
kailangan ng mga mamamayan bilang pagkain. Kaya naman, malaki ang ambag nito.
Pinagkukunan ng materyal upang makabuo ng bagong produkto.
Sa sektor ng agrikultura nagmumula ang mga hilaw na sangkap na ginagamit sa
produksiyon sa pag-buo ng bagong produkto. Halimbawa, ang mga puno ay ginagawang tabla,
kahoy atbp. upang makagawa ng bahay, mesa, at marami pang iba. Kaya naman malaki ang
ambag nito sa atin.
Pinagkukunan ng kitang panlabas.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Sa pagluluwas ng mga hilaw na sangkap gay ang hipon, kopra prutas, at iba pa ay ang
pinaka-malaking pinagkukunan ng dolyar na kita ng Pilipinas. Ang sektor na ito ang pinakamalaking kumikita kaysa sa iba pang sektor.
Pangunahing nagbibigay ng trabaho sa mga Pilipino.
Malaking populasyon ng Pilipinas na nagta-trabaho ay nasa sektor na ito dahil na rin sa
kailangan dito ng lakas ng paggawa. Ang mga Pilipino ay nagta-trabaho bilang mangingisda,
minero, magsasaka at nag-aalaga ng hayop. Narito ang talaan na naglalahad na angs ektor na ito
ay pangalawa sa sektor ng paglilingkod pagdating sa pagbibigay ng trabaho.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Kabuuang Trabaho ayos sa Sektor at Kabuuang Lakas Paggawa (2000-2010)

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

4
Pinagkukunan ng Sobrang Manggagawa mula sa Sektor Agrikultural patungo sa Sektor
ng Industriya at Paglilingkod.
May mga sobrang manggagawa sa sektor ng agrikultura dahil sa paglaki ng populasyon
at pag-unlad ng teknolohiya na ginagamait sa agrikultura ay lumiliit ang mga lupang
pansakahan. Ngunit napapakinabangan ng sektor ng industriya at paglilingkod ang mga sobrang
manggagawa na ito at itoy malaking tulong sa ekonomiya. Narito ang bahagdan ng mga
Pilipino na nagta-trabaho sa sektor ng agrikultura. (2010)

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Konklusyon:

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Ipinapakita ng mga ito na ang sektor ng agrikultura ay may malaking ambag sa ekonomiya ng
ating bansa. Ito ang sumusuporta sa gobyerno na tumugon sa mga pangunahing pangangailangan ng

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

mga mamamayan. Kung ang bawat isa ay maglalayon na mapa-unlad ang sektor na ito ay tiyak na
uunlad ito kasabay ang ekonomiya ng bansa.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

II.3 Mga Suliranin at Hamon

Malaki ang kontribusyon ng sektor ng agrikultura sa ekonomiya ng ating bansa ngunit
ang sektor na ito may mga hamon at suliranin na kinakaharap na nagpapabagal ng pag-unlad nito.
Narito ang mga suliranin at hamon sa bawat bahagi ng sektor na ito:

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

A. PAGSASAKA

 Pagliit ng lupang pansakahan.

Dahil sa hindi mapigilang paglaki ng populasyon ng bansa tumataas ang demand at
paglawak ng paninirahan, komersiyo at industriya ay lumiliit ang mga lupaing pansakahan.
Dahil dito ay kailangan mas maging produktibo ang sektor na ito upang matugonan ang
pangangailangan ng bansa.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Paggamit ng teknolohiya.
Ang pagpapabilis ng produksiyon hindi madali kung lakas paggawa lamang ang gamit.
Ang makabagong teknolohiya ay nakakatulong sa pagkakaroon ng makabagong kaalaman sa

pataba, pagpuksa ng peste at iba pa. Kailangan ng sektor ng agrikultura ng makabagong

teknolohiya upang makapagpabilis ng produksiyon upang matugonan nang maayos ang
tumataas na demand ng mamamayan. Ngunit ang Pilipinas ay walang sapat na pondo upang
magkaroon ng makabagong teknolohiya kaya naman nananatiling mabagal ang produksiyon at
pag-unlad ng bansa.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Kakulangan ng mga pasilidad at imprastruktura sa kabukiran.

Mas magiging mabilis ang pag-unlad kung magkakaroon ang ating bansa ng mga
pasilidad at iba pang mga imprastruktura. maso-solusyonan nito ang ilang suliranin sa

irigasyon, farm-to-market-road at iba pa. Ngunit sa ating bansa ay kakaunti lamang ang mga
pasilidad at kulang ito para magamit ng mga magsasaka.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Kakulangan ng suporta mula sa iba pang sektor.

Suliranin sa irigasyon,enerhiya,komunikasyon,impormasyon,at edukasyon ay mga
tungkulin na maibibigay ng mga ahensyang may responsibilidad sa mga nasabing tungkulin.
Kung magbibigay suporta ang bawat sektor sa isa pang sektor ay matutugonan ang mga
pangangailangan ay maiaayos ang mga suliranin na ito.

 Pagbibigay-prayoridad sa sektor ng industriya.

Naging prayoridad ng ating pamahalaan ang pagbibigay ng proteksyon sa
pandaigdigang pamilihan(WORLD MARKET). Kung kaya, nawawalan ng pansin sa mga
magsasaka o sa sektor ng agrikultura. Uunlad ng mabilis ang sektor na ito kung pantay-pantay
ang pagpapahalaga ng pamahalaan sa bawat sektor.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

6
Pagdagsa ng mga dayuhang kalakal.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Dahil sa mga produkto na mura ng ibang mga bansa ay tinatangkilik iyon ng mga
mamamayan at hindi iyon nagiging maganda para sektor ng agrikultura. Maraming magsasaka
ang huminto at ipinagbili ang kanilang lupa upang gawing mga subdibisyon dahil nalulugi sila.
Climate change.
Sa paglala ng pabago-bagong klima, napipinsala na rin ang mga pananim at iba pang
mga kabuhayan at ari-arian sa sektor ng agrikultura. Kaya naman, napipilitang magbenta ng
mga ari-arian at kabuhayan ang mga magsasaka.

B. PANGINGISDA

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Mapanirang operasyon ng malalaking komersiyal na mangingisda.

Nakakasira na rin ang mga barko at iba pang mga komersiyal sa sektor ng agrikultura
lalo na sa mga mangingisda. Nasisira ang mga korales sa ilalim ng dagat kaya naman unti-unti
rin napipinsala ang mag isda at iba pang mga nakukuha rito.
Epekto ng polusyon sa pangisdaan.
Sa paglaganap ng polusyon lalo na sa katubigan, nasisira at dumurumi ng sobra ang
dagat na nagdudulot ng pagkamatay ng mga hayop na nakatira dito. Dahil dito, nawwalan at

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

nauubos ang mga nahuhuli ng mga mangingisda na nagre-resulta sa pagabba ng kita sa

bahaging ito ng sektor ng agrikultura.
Lumalaking populasyon ng bansa.
Dahil sa patuloy na paglobo ng populasyon, nagkakaroon ito ng malaking epekto sa dagat at sa
mga isda. Dumarami rin kasi ang mga tirahan ng tao sa dagat at nawawalan na ng espasyo na
titirahan ng mga isda. Nagre-resulta ito sa mababang kita at mabagal na pag-unlad ng sektor na
ito.
Kahirapan sa hanay ng mga mangingisda.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Dahil sa pinakamura ang kita sa pagiging mangingisda at magsasaka, maraming mga

Pilipino ang ayaw ng ganitong trabaho at pumupunta sila sa mga lungsod upang
makipagsapalaran. Dahil ang alam nila ay hindi sila uunlad sa ganitong trabaho o hanap-buhay.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

D. PAGTOTROSO

 Mabilis na pag-ubos ng mga likas na yaman lalo na kagubatan. Ang malawakang paggamit
ng mga likas na yaman sa ating bansa para sa produksiyon ay nakakaapekto ng malaki sa
bahaging ito ng sektor nga grikultura:
1. Dahil dito, nababawasan ang suplay ng mga hilaw na sangkap na
ginagamit ng mga industriya.
2. Sa pagkawala ng mga kagubatan, nawawalan ng tirahan ang mga
hayop kaya hindi sila makapagparami.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

3. Nagiging sanhi rin ito ng pagbaha na sumisira sa libo-libong ektaryang

pananim taon-taon.
4. Naapektuhan din ng pagkaubos ng mga watershed ang suplay ng tubig
na ginagamit sa irigasyon ng mga sakahan.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

5. Ang pagkaubos ng kagubatan ay nagdudulot din ng pagguho ng lupa. Dahil sa kawalan ng mga puno,
natatangay ng agos ng tubig ang lupa sa ibabaw, kasama ang sustansiya nito. Hindi nagiging
produktibo ang mga pananim na itinatanim dito.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

II.4 Mga Batas at Programang Pang-Agrikultura

Mga Patakaran at Programa upang Mapaunlad ang Sektor ng Agrikultura
Maraming patakaran at programa ang sinulong ng ating pamahalaan upang
mapalakas ang sektor ng agrikultura.Marami pa ring suliranin ang kinakaharap natin ukol
sa sektor ng agrikultura dahil sa mga nuluklok sa pwesto.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Mga Batas at Programa Tungkol sa Sektor ng Agrikultura

Mga Batas at ProgramaTungkol sa Lupa

Land Registration Act ng 1902 - ito ang batas na nagsasabi na kailangan
ang lahat dapat pagmamaaring lupa ay nakatala.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Public Land Act ng1902 - ito naman ang pamamahagi ng mga lupaing
pampubliko sa mga pamilyang nagbubukal ng lupa.Sabi rin sa batas na aito ang

bawat pamilyang makakatanggap dapat ang matanggap nila ay 16 na ektaryang

lupain.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Batas Republika Bilang 1160 - sa batas na ito nakapaloob ang (NARRA) o

National Resettlement and Rehabilitation Administration ito ang ngangasiwa sa
mga rebeldeng nagbalik-loob sa pamahalaan.Kasama sa kanilang binibigyang ang
mga walang lupain na pamilya.

Batas Republika Blg. 1190 ng 1954 ito naman ang batas na

ngangasiwa sa proteksyon ng mga manggagawa sa pagsasamantala,panloloko sa
kanila ng kanilang may-ari ng isang lupain.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Agricultural Land Reform Code sabi sa batas na ito kung sino ang
nagbubukal sa lupang iyon siya ang tunay na magmamay-ari dito ito ay
pinirmahan ng namayapang dating Pang.Diosdado Macapagal.

Atas ng Pangulo Blg. 2 ng 1972 ito naman ang batas na itinadhana ng

namayapang dating Pang. Marcos na isailalim sa reporma sa lupa ang buong
Pilipinas.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Atas ng Pangulo Blg. 27 ito sabay ng Atas ng Pangulo Blg. 2 na

Sinasabing magpapalaya sa mga magsasaka sa tanikala ng kahirapan at paglilipat
ng pangalan ng lupain na kanilang sinasaka sa kanilang pangalan.Ngunit ang mga
magsasakang ito ay binigyan ng pagkakataon na makakuha ng limang ektarya ng
lupain kung mayroon silang patubig at tatlo lamang kung walng patubig.

Batas Republika Blg.6657 ng 1988 ito ay mas kilala sa (CARL) Comprehensive Agrarian Reform
Law.Nagsasabi na ang batas na ito ay pinamamahagi ang lahat ng lupang agricultural sa mga
magsasakang walang lupa.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

9
Mga Batas at ProgramaTungkol sa Pangingisda

Pagtatayo ng mga daungan ito ang nagsisilbing daanan ng mga isda pamilihang bayan at
mga tirahan ito ring ang sentro kung saan dito lahat binabagsak ang mga nahuhuling mga tonetoneladang isda.
Philippine Fisheries Code of 1998 ito naman ang naglilimita sa mga mangingisda sa wastong
paggamit ng ating yamang pangisdaan sa buong Pilipinas.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Fishery Research ito naman ang isang programa ng pamahalaan ng patuloy na ginawa ang
upang masigurado ang pagpaparami at pagpapayaman ng ating yamang tubig.

Mga Batas at Programa Tungkol sa Pagtrotroso

Community Livelihood Assistance Program(CLASP) ito naman ay isang programa na
naglalayon na maturuan ang ating mga mamamayan sa wastong paglinang ng ating likas yaman ng
bansa

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

National Integrated Protected Areas System(NIPAS) ito naman ay isang programa na

naglalayon na ingatan ang ating kagubatan.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Sustainable Forest Management Strategy ito naman ang pamamaraan natin upang
matakdaan ang tamang sukat ng ating kagubatanupang maiwas ang mga pag aangkin ng ating mga
mamamayan sa lupa na sakop ng kagubatan.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

10

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Bawat sektor ay mahalaga sa bansang Pilipinas upang itoy umunlad. Bawat isa ay may
trabaho at kanya-kanyang sumusuplay sa pangangailangan ng bansa. Mga pangunahing

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

pangangailangan ng bayan ay sinusuplayan

naman ng sektor ng agrikultura. Nagagamit
III. Pangwakas at Solusyon
ng husto ang yamang likas ng bansa kaya
naman, mahalaga ito upang mabalanse ang
ekonopmiya ng bansa. Ngunit maraming mga hamon at balakid upang mapa-unlad pa ng lalo ng
sektor na ito. Sa kabila naman nito ay maraming mga reporma at batas ang pinapatupad ng ating
gobyerno. Subalit hindi pa rin sapat ang mga batas na ito dahil hanggang ngayon ay wala pa ring
pagabbago o pag-unlad sa sektor na ito. Narito ang ilan sa mga solusyon na kung maipapatupad ay
mapapabilis kahit na kaunti ang pag-unlad ng sektor na ito;

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Mahigpit na pagpapatupad ng reporma sa lupa.

Pagkakaroon ng takdang presyo para sa mga produktong agrikultura.
Pagbibigay ng karagdagang suporta at prayoridad ng pamahalaan sa sektor ng
agrikultura.
Pagsunod sa mga batas at paglalaroon ng pagmamalasakit sa ekonomiya ng
bansa.
Pagbibigay ng solusyon sa mga suliranin; pagpapatayo ng mga imprastruktura at
kalye para sa mga magsasaka.

Pagbibigay ng mga oportunidad sa mga magsasaka at iba pang empleyado sa

sektor na ito.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Kung ang bawat isa ay magtu-tulungan, magkakaroon ng malaking pagbabago at pagunlad sa ekonomiya ng ating bansa.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

Chapter: Error! No text of specifed style in document.

11