Ebussuud Yavsı Zadegan Divanı

T.C.
ANKARA NVERSTES
SOSYAL BLMLER ENSTTS
SLAM TARH VE SANATLARI
(TRK-SLAM EDEBYATI)
ANA BLM DALI
SUDUL-MEVLEV
HAYATI, ESERLER ve DVNI (ZDEGN)
Yksek Lisans Tezi
Necati LER
Ankara 2005
T.C.
ANKARA NVERSTES
SOSYAL BLMLER ENSTTS
SLAM TARH VE SANATLARI
(TRK-SLAM EDEBYATI)
ANA BLM DALI
SUDUL-MEVLEV
HAYATI, ESERLER ve DVNI (ZDEGN)
Yksek Lisans Tezi
Necati LER
Tez Danman
Prof. Dr. Mehmet AKKU
Ankara 2005
NDEKLER
NSZ.......................................................................................................................IV
NSZ
KISALTMALAR.......................................................................................................VI
KISALTMALAR
GR........................................................................................................................VII
GR
I. BLM
SUDULSUDUL-MEVLEVNN
MEVLEVNN HAYATI, ESERLER VE EDEB AHSYET
A. HAYATI..............................................................................
HAYATI...............................................................................
AYATI..................................................................................................................1
1. Ad ve Mahlaslar....................................................................................................1
2. Nesebi.....................................................................................................................5
2.1. eceresi............................................................................................................5
2.2. Dedesi: Hattat Mehmet evket Vahdet..........................................................6
2.3. Babas: Rza Safvet Bey..................................................................................8
3. Doum Yeri ve Tarihi...........................................................................................14
4. Tahsili, Memuriyeti ve Hizmetleri .......................................................................15
5. Krononojik Biyografisi.........................................................................................21
6. Kardeleri, Ei, ocuklar ve Yaknlar................................................................22
7. Dostlar..................................................................................................................30
8. Mevlevlii............................................................................................................35
9. Hattatl................................................................................................................38
B. ESERLER.............................................................................................................
ESERLER.............................................................................................................40
......................................................................................40
1. Berg-i Sebz..........................................................................................................41
2. Sadlarm (Nmne-i Dvn)..............................................................................42
3. Zdegn (Dvn- Sudl-Mevlev)...................................................................43
C. EDEB AHSYET..............................................................................................
AHSYET..............................................................................................4
..........................................44
1. Edeb Kiiliini Oluturan evre..........................................................................44
2. irlii ve Etkilendii Kiiler...............................................................................47
II. BLM
SUDULSUDUL-MEVLEVNN DVNI (ZDEGN)
A. DVNIN
DVNIN NCELENMES...........
NCELENMES...............................
...............................................
.........................................................
.......................................
..............................
.............5
...........56
1. Nazm ekilleri.......................................................................................................58
2. Vezin.......................................................................................................................60
3. izelgeler ve ahs ndeksi.....................................................................................61
4. Dvnda yer alan Dn ve Edeb unsurlar.............................................................. 65
4.1. Ayet ve Hadis ktibaslar...............................................................................65
4.2. Peygamberler.................................................................................................70
4.3. Mevlev Motifler............................................................................................70
4.4. Tarih ve Mitolojik ahsiyetler......................................................................75
4.5. Atasz ve Deyimler.....................................................................................78
5. Dvnda lenen Konular.......................................................................................79
5.1. Peygamber Sevgisi.........................................................................................79
5.2. Sahabe ve Ehl-i Beyt Sevgisi.........................................................................81
5.3. Edebiyat ve iir..............................................................................................82
5.4. Ak ve Sevgili................................................................................................84
5.5. ikayet (Devir, Hayat, insan vs.) ..................................................................86
5.6. Sosyal Konular (Hrriyet, Asrlik, Yabanclama vs.)..................................89
5.7. ahslarla lgili Manzumeler..........................................................................90
II
B. METN TRANSKRPSYONU N TEKNK ESASLAR.................................91

ESASLAR
C. ZDEGN
ZDEGNIN METN TRANSKRPSYONU
TRANSKRPSYONU..................................................93
NU
1. Mukaddeme.....................................................................................................94
2. Tehll-Tevhd................................................................................................100
3. Kasid (Natlar) ...........................................................................................104
4. Neid-i Sire (Natlar) ................................................................................119
5. Nut- Mevleviyye........................................................................................130
6. Kasid-i ett................................................................................................146
7. Gazeliyyt.....................................................................................................164
8. Neid.......................................................................................................... 374
9. Ktat............................................................................................................ 389
10. Rubiyyt......................................................................................................428
11. Mfredt - Metli- Mesri..........................................................................443
12. arkyyt.......................................................................................................448
13. Tarihler..........................................................................................................460
14. sr- Mtenevvia........................................................................................488
SONU.....................................................................................................................575
SONU
BBLYOGRAFYA..................................................................................................579
BBLYOGRAFYA
EKLER (Fotoraflar
(Fotoraflar ve Belgeler)
Belgeler).............................................................................582
III
NSZ
1882-1948 yllar arasnda stanbulda yaam hattat ve ir bir zt olan
Sudul-Mevlevnin hayatn, eserlerini, edeb kiiliini ve Dvnn incelediimiz
bu tez, Sudul-Mevlevnin yaad dnemi hazrlayan sre hakknda ksa ve
genel bir Giri ksmndan ve iki blmden mteekkildir.
I. Blmde, Sudul-Mevlevnin hayatn, kendi eserlerinden, hakknda

yazlanlardan ve yaayan torunlarndan aldmz bilgi ve belgelerle ayrntl bir
ekilde ele aldk. Ayrca bu blmde eserlerini tantp irliini de inceledik.
II. Blmde ise nce Sudul-Mevlevnin Dvnn (Zdegn) genel olarak
tanttk ve muhtevasn inceledik. Son olarak da, Zdegnn metin transkripsiyonunu
verdik.
zerinde ilk altmz elyazma nshas, Sudul-Mevlevnin 1914lerde
tamamlad
byk
divn
Zdegndan
seerek
oluturduu
ve
Millet
Ktphanesine 1931de memuriyeti zamannda kaydettirdii 237 sahifeden

mteekkil Nmne-i Dvn (Sadlarm) olmutur. almamzn hayli ilerlemi
bir safhasnda, mellifin yeniden tertib ve tanzim edip 1935de tebyizini
tamamlad, 1944 yllarna kadar da bo yapraklarna iirlerini yazmaya devam
ettii byk divn olan Zdegna ulatk. Zdegndaki farklar esas alnarak nih
metin oluturulmutur. almamzn kimi yerlerinde geen Dvn kelimesi ile
Zdegn kastedilmitir. Dvndan yaplan alntlarda, elyazmann orijinal sayfa
numaralar kullanlmtr.
Sudul-Mevlevnin Dvnnn son tertibi olan Zdegnn kopyasn

stanbulda yaayan torunlarndan temin ettik. phesiz ki, bu tezin hazrlanmasnda
bu Dvnn orijinal tek nshasna ulamamzn nemi ok bykt. Bu Dvnla
IV
birlikte dier belge ve fotoraflar evlerine konuk ederek bize veren Hasan Adli
Ebussuudoluna, Sabahat Ebussuudoluna, Refia Kerra Atasaguna, Adviye
Ylmaza ve Zeynep Ylmaza kranlarm takdim ediyorum.
Ayrca, bizi byle bir almaya tevik eden, almalarmz esnasnda her
trl yardmlarn ve mesilerini esirgemeyen muhterem hocam Prof. Dr. Mehmet
AKKUa ve tez konumu sememde yardmc olan ve almamn her aamasnda
rehberliini grdm muhterem hocam Yrd. Do. Dr. Zlfikar GNGRe en
samimi teekkrlerimi arzediyorum. Ve son olarak da desteklerinden dolay sevgili
arkadalarm Abdlmecid slamoluna, Ali Gle, Kamil Kmrcye ve tez
almam iin ilk belgeleri temin eden Muzaffer Aydna teekkr ediyorum. Gayret
bizden, baar Allahdandr.
Necati LER
Ankara, 2005
KISALTMALAR
a.g.e.
: Ad geen eser
a.g.g.
: Ad geen gazete
a.g.m.
: Ad geen makale
a.y.
: Ayn yer
Ap.
: sr- Peder
A..
: Ankara niversitesi
Bkz.
: Baknz
c.
: cilt
H.
: Hicr
Hz.
: Hazret-i
..
: stanbul niversitesi
Ktp.
: Ktphanesi
M.
: Mld
M.E.B.
: Milli Eitim Bakanl
No / Nr
: Numara
R.
: Rm
S.
: Say
s.
: Sayfa
t.y.
: Tarih yok
Yay.
: Yaynlar
y.y.
: Yer yok
z.
: Zdegn
VI
GR
okdan beridir ayrlal isr-i selefden

Kaybetdi gazel zevkini Trkn uars
Hayatn, eserlerini, edeb kiiliini ve Dvnn inceleyeceimiz SudulMevlev, Osmanl Devletinin siys, iktisd, asker sahalarda tarihinin en byk
sorunlaryla kar karya olduu bir dnemde yaamtr. Osmanlnn son yarm
asrna, Cumhuriyetin ise ilk yllarna ahit olmutur. 18. yzyln sonlarnda
balayan ve 19. yzylda hzn iyice artran Osmanlnn gerileme ve k,
Sudul-Mevlevnin
yaad
dnemi
hazrlayan
sre
olmutur.
Devleti
ynetenlerin Batya ynelme ve Batnn tekniinden yararlanma giriimleri de bu

gerilemeyi bir trl durduramamtr. 1839da ilan edilen Tanzimat Ferman ile
devletin zirvesinde balayan yenileme temayl yava yava halkn arasna da inmi
her alanda alafranga yaay tarzlar tercih edilmeye balanmtr. 1
Tanzimat Ferman ile toplumda eitli alanlarda yaplmaya allan yenilik

hareketlerine paralel olarak 19. yzylda edebiyatta da edeb trler ve ierik
asndan yeni bir edeb anlayn ortaya kmaya balad grlmektedir. Ancak
yeni ortaya kan edebiyat eskiden tamamyla kopmam zellikle iirde eski ile yeni
arasnda nemli bir fark olmamtr. Dil, vezin ve nazm ekilleri byk lde
korunmutur. Ayrca yeni edebiyatn ncln yapan isimler eskiyi renerek
yetitikleri iin eski tarzda yazmay srdrmlerdir. Bununla birlikte, devlet
idaresinden toplum hayatna kadar her alanda grlen eski yeni ikilii edebiyatta da
ortaya km; ancak edebiyat alanndaki deiiklikler yava olmutur.2
Ahmed Hamdi Tanpnar, XIX. Asr Trk Edebiyat Tarihi, c. I, 2. Bask, .. Edebiyat Fakltesi
Yaynlar, stanbul, 1956, s. 97-100; Mine Mengi, Eski Trk Edebiyat Tarihi, Aka Yaynlar,
Ankara, 2004, s. 229, 230
Mine Mengi, a.g.e., s. 231
VII
Eski edebiyatmzn kurulu dneminde olduu gibi k dneminde de

din-tasavvuf iire ilgi artmtr. Bu dnem airlerinin byk bir ksm tarikatlardan
herhangi birine mntesipti. Bu yzden her airin divnnda tasavvuf iir rneklerine
rastlanabilir. Ayrca herhangi bir tasavvuf merebe bal bulunmayan irler de
tasavvufun bilinen telmih ve mecazlarn kullanmlardr. Fakat bu kullanmlarla asla
eski airlerin gcne eriememilerdir.3
18. yzyl sonlarndan balayarak ykselie geen Batllama cereyan,

insi, Ziy Paa ve Namk Kemalin elleriyle sanat dnyamza
Tanzimat
Edebiyatn hediye etmitir.4 Bat Edebiyatn rnek alarak yeni bir edebiyat
anlay getirme araylarnn yan sra, Tanzimattan sonra da Dvn iirinin
geleneksel asaletini yaatmak isteyen irler olmutur. Encmen-i uara adyla
bilinen bu topluluun iinde Leskofal Galip Bey, Hersekli Arif Hikmet Bey,
Osman ems Efendi, Konieli Kazm Paa, Manastrl Hoca Naili Efendi, Halet Bey,
Recizde Celal Bey, Yeniehirli Avni Bey ve skdarl Hakk vardr.5 NeoKlasik olarak da isimlendirilen bu airler eski iir anlayn 19. yzylda devam
ettirmeye almlardr.6 Fakat eski iir son szn oktan sylemitir.7 Encmen-i
uarann bu abalar da nfile sun teneffslerden teye geememitir.
Sudul-Mevlev, Dvn Edebiytnn son kuvvetli airlerinden Yeniehirli

Avnyi takip etmitir. Selefin izinin ve seleften miras kalan gazel zevkinin oktan
terkedildiini syleyen Sudul-Mevlev, Fzl, Net, Nef, Nail, Nb, Nedm,
eyh Glib gibi byk airlerin ve dneminin sz ustalarnn iirlerinden ilham
alarak kendi iirlerini in etmitir. Dvn Edebiytnn bilinen ekil ve
3
4
5
6
7
Mine Mengi , a.g.e., s. 231, 232

Fuad Kprl, Edebiyat Aratrmalar, Trk Tarih Kurumu Yaynlar, Ankara, 1999, s. 299; Nihad
Sami Banarl, Resimli Trk Edebiyat Tarihi (I-II), Milli Eitim Basmevi, stanbul, 2001, c. II, s.
858
Vasfi Mahir Kocatrk, Trk Edebiyat Tarihi, Edebiyat Yaynevi, Ankara, 1964, s. 604-607
A. Hamdi Tanpnar, a.g.e., c. I, s. 103
VIII
muhtevlarna bal kalmakla birlikte, 19. yzyl Dvn iirinin revata olan nazm
ekillerinden8 terkib-i bend, terci-i bend ve zellikle ark ve tarih ktalarn da bolca
kullanmtr. Bylece, doduu ve yaad ehrin kadm geleneini devam ettirmi
ve klasik iirimizin gzel rnekleriyle dolu mretteb bir dvn brakmtr. Sekiz
yzn zerinde manzmenin yer ald bu hacimli Dvn, klasik tarzda yazlm ve
tertip edilmi son dvnlardan birisidir.
Dvnn ba ksmlarnda yer alan mnct ve tevhidler, nat- nebevler,

Mevln ve Mevlevlikle ilgili kasideler, gazeller, ktalar, rubler, kimi yerlerde
beer akla mezcedilmi olsa bile, iirlerindeki dn muhtev ve dn motifler, onu ve
Dvnn Dn Edebiytn aratrma konusu yapan unsurlardr.
Sudul-Mevlev, kendi halinde yaam Mevlev bir dervitir. ntisab

dolaysyla Mevlev ir denilebilecek olsa bile, onun iin Mevlev bir ir ya da
mutasavvf bir ir sfatlarndan daha ok kendi ifadesiyle Mesnev akirdi veya
Mevlev bendesi hattat bir ir sfatlarn kullanmak kanaatimizce daha isabetli
olacaktr.
IX
I. BLM
SUDULSUDUL-MEVLEV
HAYATI, ESERLER ve EDEB AHSYET
A. HAYATI
1. Ad ve Mahlaslar:
Mahlaslar:
irin asl ad Mehmed Sud, soyad Yavsi Ebussuudoludur.1 Nfus
Ktnde Mehmed Sud Yavsi Ebussuudolu olarak yazldr.2 Babas Rza
Safvet Beyin annesi tarafndan nesebi3, eyhlislm Ebussuud Efendinin babas
olan skilipli eyh Muhyiddin Yavsye4 dayand iin bu soyadn almtr ve hlen
Kadkyde
yaayan torunlar da Yavs Ebussuudolu
soyadn
devam
ettirmektedirler. Kaynaklarda kendisinden Sudl-Mevlev, Mehmed Sud,

Sud Bey, Mehmed Sud Bey adlaryla bahsedilmektedir.5
stanbul Ktphaneleri Trke Yazma Dvnlar Katalou(I-IV), M.E.B. Ktphaneler Genel

Mdrl Tasnif Komisyonu, Milli Eitim Basmevi, stanbul, 1967, c. IV, s. 1078.
Sudul-Mevlevnin kk olu Celleddin Yavsi Ebussuudoluna ait Emekli Sand Genel
Mdrl 16.163.580 Nolu Sicil Dosyas iinde yer alan resmi bir belgede airin ad sehven
Mehmet Suat olarak kaydedilmitir. Yaayan torunlarndan elde ettiimiz ecerede airin ad
Mehmed Suud Yavs Ebussuudolu olarak gemektedir. irin ad mezar kitbesine ise Suud
Yavs Ebssudolu olarak yazlmtr. Grld gibi kaynaklarda u/ ve /i farklar
mevcuttur. Bkz., Ekler, Belge-1, Belge-3 ve Resim-10.
Sudl-Mevlev, Zdegn (Elyazmas, Torunu Hasan Adl Yavsi Ebussuudolunda bulunan
Dvn), sr- Peder Blm, s. 23-24; Bkz. Ekler, Belge-1.
Mustafa Akar, skilipli eyh Muhyiddin Yavs, Hayt, Eserleri ve Tasavvuf Anlay
Anlay, Ver
Yaynlar, 1. Bask, Ankara, 1996, s. 25-40; Bursal Mehmed Tahir, Osmanl Mellifleri, Maarif-i
Umumiye Matbaas, stanbul, 1333, I/198de yer alan eyh Muhyiddin Yavsnin tercemesinin
dipnotunda u bilgiler kaytldr: Yavsi kelimesinin kene denilen hayvanck manasnda mstamel
olduu bir skilipli tarafndan tahkk edildi. Sahib-i tercemenin [Yavs Muhammed Muhyiddn
md] ilm-i erfe kene gibi yaptndan kinaye olsa gerek.; Ayrca Mustafa Akar da bu
dipnota atf yaparak, eyh Yavsnin sadece er ilimlere deil maneviyata da kene gibi
yaptndan dolay bu lakabn verilmi olabilecei syler. (Yavs: bit yavrusu, bcek yavrusu,
kene, at sinei. Bkz. Cem DLN, Yeni Tarama Szl, Trk Dil Kurumu Yaynlar, A..
Basmevi, Ankara 1983)
Tahir Olgun, Ac Bir Kayp: Hattt ve ir Sud-ul-Mevlev, slam Yolu (Din, lm, Ahlk
Haftalk Gazete), Yl 1, Say 4, 28 Ekim 1948, s. 3-4; bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son Asr
Trk airleri (I-III), Milli Eitim Basmevi, stanbul, 1970, c. III, s. 1714; bnl-Emin Mahmut
Kemal nal, Son Hattatlar, Maarif Basmevi, stanbul, 1955, s. 374, 440; evket Rado,Yirminci
Yzylda Trk Hattatlar, Yayn Matbaaclk Tic. Lid. ti., t.y., s. 214.
Beynl-Hak mecmuasnda yaynlanan eyhlislm Ebussuud Efendinin

terceme-i hline dair makalesinde Hattt Vahdet Efendi Hafdi Sud6 imzasn
kullanmtr. Mecmuada yaynlanan dier manzum eserinde ise ismi SudulMevlev olarak gemektedir. Mevlev nvnn kullanmaya balad yllar
Thirl-Mevlev ile Mesnevi okuduu yllara tekabl eder.7 Aratrmalarmza gre,
Mevlev nvnn ilk olarak Thirl-Mevlevye nazre olarak yazd 14 Temmuz
13198 (1903) tarihli Ak-nme isimli manzmesinde kullanmtr.9 zellikle 1910
ylnda gerekletirdii Konya seyahatinden10 sonra yazd manzmelerde Mevlev
nvnn daha sk kullanmtr.
Adn ve knyesini kendisine ait eserlerinde Bende-i Ncz-i Mevln11,
Ebus-Sud-zde Hattt Sud, Sudul-Mevlev12, Mevlev Bendesi Hattt
Sud13, Derv Suudl-Mevlev14 olarak vermitir. ehremini Halkevinin
yaynlad ir Mustafa Zeki15 isimli monografik almasnda ismi, Sud
Yavs Ebssudolu16 olarak gemektedir. Biz bu almamzda Sudul-Mevlev
ismini kullanmay tercih ettik.
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Sudul-Mevlev, eyhul-slm Ebus-Sud Efendi Merhumun Terceme-i Hli-I, BeynlBeynl-Hak

(Dn, Edeb, Siys, Fenn Haftalk Gazete), S. 43, 5 Ramazan 1327/ 7 Eyll 1325, s. 933.
Sudl-Mevlev, a.g.e,
a.g.e, s. 62 (Thirl-Mevlev ile muhtemelen bu vesile ile tanmlardr. Nasl
tantklarna dair kaynaklarda herhangi bir bilgiye ulaamadk.)
Bu manzmenin tarihi, Zdegnda 14 Temmuz 1320 olarak gemektedir.
Sudul-Mevlev, Ak-nme, BeynlBeynl-Hak, S. 76, 1 Ramazan 1328/ 23 Austos 1326, s. 1462;
Sudl-Mevlev, Zdegn,
Zdegn, s. 380.
Sudl-Mevlev, a.g.e,
a.g.e, s. 430.
Sudl-Mevlev, BergBerg-i Sebz, Elyazmas, stanbul niversitesi Nadir Eserler Ktphanesi, bnlEmin Mahmud Keml nal Blm, Nr. 3088, kapak.
Sudl-Mevlev, Sadlarm (Nmne(Nmne-i Dvn), Elyazmas, Fatih Millet Ktb., Ali Emir Ef.,
Manzum, Nr.526, ftith.
Sudl-Mevlev, Zdegn, Mukaddeme; Sudul-Mevlev, KlliytKlliyt- DvnDvn- Avn, Elyazmas,
Sleymaniye Ktphanesi Yazma Balar Bl., No: 4356, Tabsra, s. 11.
Sudl-Mevlev, Tarih-i Kadm in Mersiye, BeynlBeynl-Hak, S. 138, 18 Zil-Hicce 1329/ 28
Terin-i Sn 1327, s. 2471.
Zeki Dvn iin bkz. Haluk pekten - Mustafa sen, Basl Divanlar Katalou, Aka Yaynlar,
Ankara, 1997, s.118.
Sud Yavs Ebssudolu, air Mustafa Zeki, C.H.P. ehremini Halkevi Netiyat, Osmanbey
Matbaas, stanbul, 1941, s. 1.
ir, iirlerinin tamamna yaknnda Sud mahlasn kullanmtr. ok az

iirinde olsa da, Safvet, Derv Sud- Mevlev, Sudul-Mevlev, SudulMnzev, Ebussudolu mahlaslarn da kullanmtr. Sudul-Mevlev, 17 ubat
1313 (1897) tarihli gazeline dt dipnotta Safvet mahlas iin yle der:
Gazelin tarihinden de anlalaca vechile bu szlerim eyym- tufliyete aid sr-
masmnemdendir. Mahlas bana peder merhmun ydigr- talimidir ki, sls ve
nesh yazlarn taallm ile iczet aldm zaman vermidi. Muahharan yazda ve
iirde bu mahlas terk ettim.17 Bu mahlas babas tarafndan 12 Cmdel-hire 1312
(11 Aralk 1894) tarihinde Sudul-Mevlevye hediye edilmitir18
Mahlaslar Zdegnda u ekilde gemektedir:
1. Sud :
lemde Sud olsa da bi mnia her-n
arlmad arlmayaca dilde bu mn
Davma bu mr ki benimdir ola brhn
El-minnet lillh mselmn- avyim (z. 5)
Derv-i nlndr Sud yet perndr Sud
Mutc- isndr Sud y aret-i Mevln (z. 63)
yle mecnnum ki bir dil-ber yznden ey Sud
limi tarfe tabr-i cnn kf deil (z. 252)
Sud zge nabim hdr bezm-i muabbetde
Bi-amdillah vcd- zr- rz nya bezetdim (z. 265)
El-ved eyler cihn- al u idrke Sud
Olsa vf bir dem m-y nihn- amzee (z. 329)
2. Safvet :
Sen emn ol dem--dem say ederse bhesiz
tidr afvet gnden gne efzn olur (z. 136)
17
18
Sudl-Mevlev, Zdegn, s. 136.

a.g.e.
a.g.e., Mukaddeme.
ir-i uds-nevym Safvet rmn

R- pk-i aret-i Nc de tasn-ndr (z. 137)
Szlerim rengn olurdu afvet
Valna ersem o gl-rusremi (z. 230)
Cy- abm ca geldi bir azel ar eyledim
afvet sr-b- fey olsun btn dil-tene-gn (z. 298)
3. Derv SudSud- Mevlev :
Ser-nme-i nm- iftirm
Derv Sud- Mevlevdir (z. 163)
Bir ey deilim cihnda anca
Derv Sud- Mevlevyim (z. 278)
Derv Sud- Mevlevyim
Allh derim heme ezber (z. 177)
4. SudulSudul-Mevlev :
Dost grmekse mdi ey Sudl-Mevlev
Diat et vardr nigh- in ynede (z. 341)
o-nevsn ey ney-i kilk-i Sudul-Mevlev
Bezm-i ns-nsde bir dne grdm ben seni (z. 361)
5. SudulSudul-Mnzev :
Buldu c mircn terv iin
Beyt-i t ey Sud- Mnzev (z. 484)
6. Ebussudolu
Yazd tr Ebus-Sudolu
Beyt-i ber-cestedir nihd-bd (z. 573)
2. Nesebi
2.1 eceresi
Hac Emrullah Efendi19
Nri Bey
Vahdet ie Sddka
Rza Savfet Bey20 Refia Rukia
Ahmed Nri Bey
SUDULSUDUL-MEVLEV Rbia Adviye (lk Ei)

(kinci Evlilii)
Sudul-Mevlev Syide Hanm

Suad Ebussuudolu
Refia
Mehmed Rza
Celaleddin Yavsi Ebussuudolu Smiye Glelik
Kerr Ebussuudolu Faruk Atasagun

Deniz Atasagun
Adviye Ebussuudolu Hayri Ylmaz
Zeynep Ylmaz
Adli Ebussuudolu Sabahat lgn
Emre Ebussuudolu
19
20
Bu ecere, Sudul-Mevlevnin baba tarafndan eceresidir. Anne tarafndan Ebussuud Efendiye

ittisal eden geni ecere Eklerde Belge-1 ve Belge-2 olarak verilmitir.
Rza Savfet Bey, ikinci evliliini Emine nirah Hanmla yapmtr. Bu evlilikten Fatma Saadet
Hanm, dnyaya gelmitir. (Bkz. Ekler, Belge-1)
2.2. Dedesi:
Sudl-Mevlevnin dedesi Mehmet evket Vahdet hakknda birka kaynakta
bilgi bulunmaktadr. Bunlardan en geni olan Son
Son Hattatlardadr.
bnlemin
Hattatlar
Mahmud Kemal nal, Rza Savfet Beyin Hazine
HazineFnn21 ismindeki mecmada
Hazine-i Fnn
nerettii terceme-i hlde yer alan bilgilere de dayanarak Vahdetyi anlatmtr.22
Sudul-Mevlevnin, babas Rza Safvet Bey iin yazd biyografide de baz
bilgiler mevcuttur.23 evket Radonun Yirminci Yzylda Trk Hattatlar
ismindeki eserinde yer alan bilgilerin hemen hepsi de Son Hattatlardan alnmtr.24
Biz bu kaynaklardaki bilgilere dayanarak hayatn ksaca vermeye gayret edeceiz.
Bahsi geen kaynaklarda yer alan bilgilere gre, Mehmet evket Vahdet,
Tekfurdanda (Tekirda) mutasarrf iken vefat eden Hcegn- Dvn-
Hmyundan Elhac Nuri Efendinin oludur.25 Dedesi de Hcegn- Dvn-
Hmyundan olup Hac Emrullah Efendidir.26 Vahdet, hicr 1249 senesinin Zilhicce
aynda (Mart/Nisan 1834)27 stanbulda domutur. On yanda iken babas vefat
etmitir. nce Salih Ferd ismindeki bir hattatdan ders grerek hicr 1262 (1846)da
iczet almtr. Sonra Kazasker Mustafa zzet Efendiden bilgisini artrmtr.
Ayasofya camii ders-i m hocalarndan Osman Reci Efendinin derslerine devm ile
hicr 1277 (1861)da iczetnme almtr.28
21
22
23
24
25
26
27
28
Dnemin sreli yaynlarndan olan bu mecmuaya ulalamamtr.

bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son Hattatlar, s. 435.
Sudul-Mevlev, a.g.e.
a.g.e., sr- Peder Blm, s. 23-43.
bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son Hattatlar, s. 434-441; evket Rado,Yirminci Yzylda Trk
Hattatlar, s. 212-214.
Sudul-Mevlev, a.g.e.
a.g.e., sr- Peder Blm, s. 23.
Bilgisayar program ile bulduumuz bu tarih Son Hattatlarda 1833 olarak verilmitir. Belge1de Vahdetnin doum ve lm tarihleri 1833-1871 olarak gemektedir. almamzda geen
ve ay ve gnleri belirtilen hicr tarihler bilgisayar program ile mildiye evrilmitir. Dierleri ise
kaynaklarda getii ekliyle aktarlmtr.
On drt yanda Divan- Hmyun kaleminde, sonra Mhimme kaleminde ktip

olarak vazife ald. Bu esnada, eyhlislam Ebussuud Efendinin soyundan szde
Saduddin Efendinin kz29 erife ie Sddka Hanmla30 evlenmitir. Bu evlilikten
Fatma nayet Hanm ve Rza Safvet Bey olmak zere iki ocuklar olmutur.31
Mhimme kaleminde menr-nvislik yapan Vahdet, Sleyman evket
Paann Vezirlik Menurunu o vakte kadar grlmemi bir biimde, her satrn bir
baka renk altnla yazarak Cel Divndeki ikitidrn gstermitir. Devrin
Sadrzam Reit Paa kendisini takdir ederek Divn- Hmyun Nian kalemine terfi
ettirmi ve rtbesini artrmtr. Artk para ressaml yapmaya balayan Vahdet, iki
defa Londraya ve Parise gnderilerek posta pullarnn, kat paralarn ve hisse
senetlerinin hazrlanp baslmasnda kontrol grevi yapmtr. Bilhassa banknotlara,
ancak lup ile okunabilecek kadar kk olarak yazd, parann kymetini ifade eden
yazlar ve izdii naklar hayret ve takdir uyandrmtr. Parisde bulunduu srada
III. Napoleona, kendisinin ve ei Kralie jeninin ifre hat ile isimlerini yazarak
takdim ettii kol dmeleri ok iltifat grmesine sebep olmutur.32
Vahdet, on sekiz hat eitinin hemen hepsinde mahir bir stad idi. Ayn
zamanda ressamd ve hkk sanatn biliyordu. Divn yazda Nash Efendiden iczet
almt. Cel yazda Rkm tarzn izliyordu. stifleri gzeldi. Reyhn yazy da lalf
bir ekilde yazyordu. Ne yazk ki nice byk sanatlara imza atabilecek bir yata,
henz otuz sekiz yanda iken siroza yakalanarak 22 Muharrem 1288 (13 Nisan
1871)de veft etmitir. Ebussuud Efendi sllesinden geldii iin Eypde onun
kabrinin yannda toraa verildi.
29
A.y., s. 434.
30
Bkz. Ekler, Belge-1. Hasan Adl Beyin vermi olduu bilgilere gre erife ie Sddka Hanm da
hat sanatna vakf imi. Hattatlk mhr iin Bkz. Ekler, Resim 24.
Bkz. Ekler, Belge-1.
bnl-Emin Mahmut Kemal nal, a.g.e.
a.g.e., s. 435.
31
32
evket Vahdet, zamannda ok sevilmi, ok hayranlk toplam, devrin

padiah Abdlazizden takdir grm, birok sahada maharet sahibi, pek deerli
sanatkard. Bilgisi musiki sahasna kadar uzanyordu. ok iyi kanun ald ve hatta
std mer Efendiye bile tefevvuk ettii nakledilir.33
Vahdetnin pek ok eserinin olduu kaynaklarda gemektedir: Nuruosmaniye
Camiinde ve Bblideki Nallmescidte Bill-i Hbe levhalar, Bursada Ulu
Camide byk bir levha,
Merkez Efendi Trbesinde Kubbe yazs, Ayasofya
Cmiinde nn Calnke.... ayet-i kerimesinin ve Accil bissalti... hadis-i

erfinin
yazl
olduu
levhalar,34
Ebussuud
Efendi
haziresinde
bulunan
kaynpederine ait kitabe, Cerrahpaada Karg sokanda Keecizde makberesindeki

emenin kitbesi onundur. Yusuf Kmil Paa ve zevcesi Zeynep Hanm Efendinin
Veznecilerdeki konaklarnn yukarsna cel slsle hk edilmi Fallhu Hayrun
Hfizan... levhas, en gzel eserlerindendir. Ayrca Vahdet Ktlk sanatn bilirdi.
bnlemin koleksiyonunda bulunan, Men zra kabr... levhas beyaz kat kesilip
krmz zemin stne yaptrlarak vcuda getirilmitir. Altnda Amel-i Vahdet
yazldr. Torunu Sudul-Mevlevnin bnl Emine hediye ettii dil-rub iek,
ktlktaki ustalnn pek zarf ve latf ahidlerindendir.35
2.3. Babas
Ben R-zdeyim r-cyum
Lkin vreste-i tek-pyum (z. 60)
Sudl-Mevlev, babas Rz Safvet Beyi bir gazelinde bu latf cinasla
anmaktadr. Rz Safvet Beyin hayat hakknda ilk elden bilgi, Sudul-Mevlevnin
33
A.y., s. 435-440.
34
Ayasofyadaki bu levhalarndan dolay Sultan Abdlaziz Vahdetye ihsan ve taltifde bulunmutur.

(Bkz. bnl-Emin Mahmut Kemal nal, a.g.e.
a.g.e., s. 440)
bnl-Emin Mahmut Kemal nal, a.g.e.
a.g.e., s. 439-440. Vahdetnin eserlerine almamzn
sonundaki Ekler blmnde yer verilmitir.
35
yazd terceme-i hlde bulunmaktadr.36 Dvnnn nih tertbi olan Zdegnn

sr
srsr- Peder
Peder blmne derc ettii bu terceme-i hlde Sudul-Mevlev, babas
hakknda geni ve ayrntl bilgilere yer vermektedir. Hatta bu blmde, Rz Safvet
Beyin kendi kaleminden yazlm smim Mehmed Rza...37 diye balayan ksa bir
hayat hikayesi de mevcuttur. Kanaatimizce Son
Son Asrn Trk irlerinde
yer alan
irleri
terceme-i hli38 bnl-Emine Sudul-Mevlev kendisi vermitir. bnl-Eminde
yer alan bilgiler, sr- Pedere dercedilmi olan terceme-i hllerin zeti
niteliindedir. Biz bu terceme-i hllerde yer alan metinleri bazen dorudan iktibas
ederek, bazen de yeniden ifadelendirerek Rz Safvet Beyin hayatn vermeye
alacaz.
Bahsi geen terceme-i hlde yer alan bilgilere gre, Es-Seyyid Mehmed Rz
Safvet Bey, Hattat Mehmet evket Vahdet Efendinin olu olarak, 14 aban 1273
(8 Nisan 1857)39 tarihinde stanbul Hocapaa Dye Hatun Mahallesinde ceddinin
konanda dnyaya gelmitir.40 Annesi erife ie Sddka Hanmn babas da ricli ilmiyyeden szde Saduddin Efendidir41 ki, silsile-i nesebi dokuzuncu kuakta
eyhulislm Ebussuud Efendi merhma mnteh olmaktadr. Bu yzden Ebussuudzde, sz-de Hafdi, Vahdet-zde lakablaryla anlmtr. Bizzt setii nvn
ise, Vahdet-zde olmutur.42
Rz Safvet Bey, ilk tahsilini Ayasofya Sbyn Mektebinde ve evlerinde zel
muallimlerden tamamlamtr. Beikta Rd Mektebinin drdnc snfna devam
ederken, hicr 1288 Muharreminde (Mart/Nisan 1871) vefat eden babasnn grev
36
Sudl-Mevlev, Zdegn, sr- Peder Blm, s. 23-43.
37
A.y.,
A.
y., s. 34-37.
38
bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son Asr Trk airleri, III/1483.

bnl Emin Mahmud Kemal naln kitabnda Rz Safvet Beyin doum tarihi 4 aban 1273
olarak gsterilmitir. (Bkz. bnl-Emin Mahmut Kemal nal, a.g.e.
a.g.e., III/1483) Kanaatimizce bu
yanllk basmdan kaynaklanmaktadr.
Sudl-Mevlev, a.g.e.
Rz Safvet Bey, dedesinin gazeline tahms yazmtr. Bkz. sr- Peder, s. 15.
Sudl-Mevlev, a.g.e.
a.g.e., sr- Peder Blm, s. 23, 24.
39
40
41
42
yapt Dvn- Hmyn Kalemine Sadrazam Ali Paann himmetiyle alnm ve

onun maa ve zeameti de kendisine tahsis edilmitir. Daha nce babasndan almaya
balad hat derslerini, Divan- Hmyun Dairesinin usul gerei dairenin hat
muallimi Nsh Efendiden almaya devam etmitir. cazet aldktan sonra kendisine
Safvet mahls verilerek Mhimme Kalemine nakledilmitir.43 Hicr 1290
(1873/74) ylnda Meydnckda ir Efendi Ktphanesinde siyh Hoca Reyhan
Efendiden birka sene istifde ettikten sonra, kim pederinin sevk ve delletiyle,
Hfz Esad Efendinin dersine dokuz sene devam ederek hicr 1304 (1886/87)de
ulm-i akliyye ve nakliyyeden iczet almtr. Daha sonra yine Hfz Esad
Efendiden Fars okumu ve kendisini fkh, tefsir ve hadis ilimlerinde de daha ok
yetitirmek iin derslerine devam etmitir. Bilahere Ktahya ulemasndan Fetthzde Hoca Osman Efendiden ayrca Hadis-i erif iczesi almtr.44
Deiik hat trlerindeki tahsilini tamamlayarak Hoca Nsh Efendiden iczet
aldktan sonra, Kuruemede yal komular olan Reisl-Hatttn Muhsin-zde
Abdullah Beyden de sls ve nesih yazlarn temeuk etmeye balayarak senelerce
Hat Sanatnn inceliklerini renmeyi srdrmtr.45
Bir sre Dvn- Humyun mhimme kaleminin ml iler blmnde
memurlua devam ettikten sonra 1301 (1883)de Bb- lde yeni tess olunan
Kuyud Odas Defterciliine alnmtr. 1309 (1891)de bu odaya mmeyyiz olarak
terfi olunmutur. 1314 (1896)da Dvn- Humayun Beylikci muvin-i snisi oldu ve
drdnc rtbeden Osmanl ve nc rtbeden mecid nianlaryla taltf edildi.46
Merutiyetin ilanyla bulunduu memuriyet makam ilg edilince, Kuyd ve Kavnin
Odas Mmeyyizliinde tekrar grevlendirildi.47
43
44
45
46
47
A.y., s. 24-25.
A.y., s. 26.
A.y., s. 26-27.
A.y., s. 27.
A.y., s. 28.
10
26 Rebiul-Evvel 1329da (27 Mart 1911 Pazartesi) 12 gn sren dk- sadr

(nefes darl) hastal neticesinde 56 yanda vefat etmi ve ertesi gn cedd-i pki
Ebussuud Efendinin hazresine defnolunmutur.48 Sudul-Mevlev vefatna yazd
tarih ktasnda babasn, Benim hem vlid-i pkim idi hem ey u stdm diye
ydeder:
aatde gelendir kte bismil-gh- dnyya
Giden mahar olur bir zindeg-i ayret-efzya
Bilen srr- vcdu cn iin ifn-y cism eyler
Teemml l dem--dem mncezibdir are deryya
Libs- riyetden far var m cism-i insn
Bu man-y grrsn diat eyle zr blya
Yeter bideg ey dil uyan art ab oldu
Nedir fara al mr-i beerden maad u ye
Sem-ender-sem hev-y msiv lem fen-ld
Bek ma- mula aret-i li- Telya
Giden zde-i ayd taallu nil-i vulat
Esr-i minet-i hicrn alan efss ferdya
Tefekkrle gr- b-itb- mr-i b-sdu
Yine daldm mell-engz bi szili lyya
Otuz yll sitd dd km-yb- aytmdan
alan bir h- te-nk ancak elde sermye
Nal h etmeyim bir vlid-i mfiden ayrldm
O gitdi b- Adne ben atldm h- ayyya
Vcdu ruma billh medr- zindegniydi
Onu ib edince bezedim ayf ki mevtya
Benim hem vlid-i pkim idi hem ey u stdm
Girndr a bende itidrm yodur f ya
Melek-sretdi ehlullh idi insn- kmildi
Medr- far idi ehl-i teberr v tevellya
48
A.y., s. 28.
11
Selefden ydigr- muteremdi dest-i alfa

Falet-mend idi mahard el-a ul- alya
R-y aa vaf- cism cn etmidi el-l
Dil-ghne v merdne gitdi bezm-i ubya
Bu sfl k-i minetden olup nefretle r-gerdn
Hm-y r- pki bl ap ykseldi blya
Sud eyler u mr- gher mircn ir
RR-y pkpk-dil afvetle zim oldu Mevlya (1329)
26 Rebl-Evvel 1329 / 14 Mart 1327 Pazartesi (z. 466)
Sudul-Mevlev, terceme-i hlin devamnda babasn yle anlatr: Peder
merhm lisn- mder-zd kadar Arabye de vkf olup bilhassa ilm-i Tefsr ve
Hads ile mtevaggil idi. Ekseriy Celleyn ve Hzin tefsirlerini mutalaa ederdi.
Buhr-i erifi mkerreren hatm etmi idi. Cidd bir srette Fris bilirdi. arkn
sanayi-i nefsesinden iirde, msikde, hsn-i hatta std- kmil idi. Tarz- Arab
zere gayet dil-nvz knn alard. std- msik Hc Arif Beyle Tanbr Ali
Efendi merhmlardan musik taallm ettiini hikaye ederdi. Tatl, muhtezz, hazn,
muhrik sads var idi. Arz- Endlsyi Arabden Trkeye tercme etmitir.
Oru
Oru Risalesi
Risalesi nvnyla gayet mfd ve vecz bir eseri vardr. Bunlar matbu
deildir. Hazne-i Fnn ve Terakk isimli mevkt mecmalarda baz- sr-
manzme ve mensresi intir eylemitir. Merhmun nazm ve nesri kendine mahss
latf bir vdde idi. Hilkaten ve taban tam mansyla ir olduu halde zamn-
ebbndan sonra ir ile hemen hi itil etmemi, ciddiyyta hasr- evkt
etmidi.49
Sudul-Mevlev, babasnn ahlk ve etvar hakknda da genice bilgiler
vermektedir. Babasnn namuslu, haysiyetli, salih, mttaki, nazik, mtevz, edb,
49
A.y., s. 28-29.
12
zarf, aff, mstakm, nktedn, karncay incitmeyecek derecede halm ve selm, tam
anlamyla kmil bir insan olduunu syler.50
Hicr 1292 (1875) ylnda Arpaclar Sofusu ve Sofi Hoca namyla bilinen51
Arpaclar Camii mm Hafz Ahmed Efendinin Kz Refia Rukia52 ile evlenen Rz
Safvet Beyin ilk olu Mehmed Sudul-Mevlevdir. Sudul-Mevlevden nce de
Meyyiten zuhr eden iki mahdumu daha olmutur.53 Yaayan ikinci olu ise
Ahmed Nri Beydir. Refia Rukia Hanmn vefat zerine Rz Safvet Bey ikinci
evliliini Emine nirah Hanm ile yapmtr. Bu evlilikten hicr 1314 (1896) ylnda
Fatma Saadet Hanm dnyaya gelmitir. 54
Sudul-Mevlev, Rza Safvet Beyin eserlerini sr- Peder ismiyle
Zdegnn ierisine dercetmitir. Bu blm, 26 Zil-Kade 1298 (19 Ekim 1881)
tarihli on drt Beyitlik Arapa bir mnct ile balar.55 Bu blmde biri Arapa
olmak zere gazel nazm ekliyle yazlm iki mnct; ikisi gazel, biri muhammes
formatnda nat; be gazel; dokuz ark; biri tamamlanmam mnacat, tarih
olmak zere alt ktas; yine alt tarih beyti ve dedesi s-zde Sadettin Efendinin
ve Kuruemedeki yal komular Sad Beyefendinin gazellerine yaplm iki de
tahms vardr. sr- Pederde toplam 33 adet manzume mevcuttur.56 Rza Safvet
Beyin baz arklar dnemin musk stadlarndan Reid Efendi ve Tanbr Ali
Efendi tarafndan bestelenmitir. Aadaki ark Reid Efendi tarafndan
bestelenmitir:
Ey melek-sm meh-i arr-ft
Luf edip l bel-i tb- iltift
50
51
52
53
54
55
56
A.y., s. 29.
A.y., s. 25; bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son Asr Trk airleri, III/1483.
Sudl-Mevlev, a.g.e.
A.y., s. 33; Bkz. Ekler, Belge-1.
Sudl-Mevlev, a.g.e.
A.y., s. 1-22.
13
ule-i ryula dil bulsun ayt

ormad avlimi ayli zamn
Eyledi hem krm zr fign
El-amn ey b-vef ad el-amn
Tr-i hecr cevr ile cismim eh
D-dr etti yeter ser-t-be-p
keri afvet eder dim rec
Luf edip l bel-i tb- iltift (Ap. 8)
3. Doum yeri ve tarihi:
Sudl-Mevlev 2 Receb 129957 tarihinde (19 Mays 1882), bugn Beikta
Belediyesi snrlar ierinde yer alan58 Kuruemede domutur.59 Rz Safvet Bey
olunun doumuna u tarihi drmtr:
Nice yz bi kr etsem becdr Rabbime
Etdi elfyla bu ciz ulun mesrr- bl
odu bir olum ede a mrn mezd
lm fal ile ola ceddi gibi ib-i keml
Syledim afvet onu tri tml-ayr
kr ola geldi Sudum dehre sad ile bu sl
1299 Sene-i Hicriyye (Ap. 18)
Genlik dnemine ait bir manzumesinde de Sudl-Mevlev doup byd
yerleri yle anlatr:
Kuruemede Bahr u Meh-tb

Boazii ne de o cy- iriyyetdir
Ki heyetiyle bugn ba-ba cennetdir
57
58
59
Bkz. Ekler, Resim 7nin arkasna kendi el yazsyla doum tarihini kaydetmitir.
www.besiktasbelediyesi.org (Beiktan Tarihi blm)
bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son Asr Trk airleri, III/1714; stanbul Ktphaneleri
Trke Yazma Dvnlar Katalou(I-IV), IV/1077; bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son
Hattatlar, s. 373; Tahir Olgun, A.g.g.,
A.g.g., s. 3.
14
Bahr, ayf, its, azn, meh-tb

ula her demi, bir n- -letfetdir
urbu girye-nmdr, ulu ev-efz
alm- m azn, ubu pr-etretdir
O yer lafdir amm btn mevsimde
Bahr baaca bir lem-i sadetdir
....
21 ubat 1316 (1900) (z. 511)
4. Tahsili, Memuriyeti ve Hizmetleri

Hizmetleri
Sudl-Mevlev, orta tahsilini Beikta Hamd Mektebinde tamamlayarak
1315 abnnda60 (1897/98) mezun olmutur. Daha sonra babasndan ve hussi
muallimlerden Arapa ve Farsa okumutur. Hicr 1317 (1899)da Divn- hmyun
Mhimme Kalemine girdi. Sls ve nesih yazlarn babas ve Hattt Beiktal Nr
Efendiden, daha sonra Reisl-Hatttn Muhsin-zde Abdullah Bey merhmdan,
divnyi Divn- Hmyunda yaz muallimi olan Hac Kamil Efendiden, cel
divniyi Sami Efendiden ve turay Turake smail Hakk Beyden temeuk
ederek divn dairesinden hattatlk ehdetnmesi ald ve kendisine Beylikci Nsr
Beyin Himmetiyle salise rtbesi verildi. Divnda on sekiz sene hizmetten sonra
1918de Meclis-i Ayn kitbetine nakledildi. Daha sonra 1400 kuru maala
encmen ktibi oldu. 61
Dvndaki grevinden baka, Medreselerde yaz ve usl-i tahrr muallimliinde
de bulunmutur. Osmanl mparatorluunun yklp Trkiye Cumhuriyeti kurulmas
hengmnda akta kalmtr. Thirul-Mevlevnin kard Mahfil mecmuasnn
60
61
Sudl-Mevlev, a.g.e.
a.g.e., s. 175, 297.
Sudl-Mevlev, a.g.e.
a.g.e., s. 185; bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son Asr Trk airleri,
III/1714; stanbul Ktphaneleri Trke Yazma Dvnlar Katalou(I-IV), IV/1077; bnl-Emin
Mahmut Kemal nal, Son Hattatlar, s. 374; Tahir Olgun, A.g.g.,
A.g.g., s. 3
15
Bbli caddesindeki brosunun bir kesinde62 hattatlkla geimini salamaya

balad.63
apka kanunu ve dier inklaplar aleyhine stanbuldan Ankaraya gnderilen
imzasz mektuplarn64 kendisine ait olduu iddia edilerek, stiklal mahkemesince
yarglanm ve 10 sene hapse mahkum olmu ise de, bir sene Ankara Cebeci
Hapishanesinde ve bir sene de stanbul Sultanahmed Hapishanesinde mevkf
kalmtr.65 Daha sonra isnad olunan mektubun bakas tarafndan yazld adliyece
sabit olduundan tahliye edilmi66 ve mebuslardan Halil Nihad Beyin delletiyle
Byk Millet Meclisince hukukunun iadesine karar verilmitir.67 Sudl-Mevlev,
Klliyt- Dvn- Avnnin istinshna balad srada bana gelenleri ve
mahkumiyet gnlerini yle anlatr:
... Dvn srasyla istinsh etmek zere sahife-i lasna bir Besmele-i erfe
yazmak iin kalemi elime aldm srada 7 Kanun-i Evvel 1341 [1925] Pazar gecesi
polis memurlar tarafndan hnem taharr edildi. Beni tevkif ettiler. Pek nkesne ve
b-vukfne bir azv ve iftir ile Ankara stikll Mahkemesine sevk edildim.
stanbullu ve taral bir hayli zevt dahi bu seyhat-i ztrariyede benimle refk idiler.
Ankara Hapishanesinde iki ay kadar mevkfen ikmetten ve bir hafta zarfnda
mkerreren mahkemeye gidip gelmekden sonra sath ve kr bir muhkeme
netcesinde bana on sene krek cezas verildi. Rfek-y felketin kimi adem-bda
62
63
64
65
66
67
Sudul-Mevlev, KlliytKlliyt- DvnDvn- Avn, Tabsra, s. 4.

Hattatlar, s. 375; Tahir Olgun, A.g.g., s. 3.
Sudl-Mevlev, KlliytKlliyt- DvnDvn- Avn, Tabsra, s. 7; bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son
Asr Trk airleri, III/1714; Son Hattatlar, s. 376; Tahir Olgun, A.g.g., s. 3; Nmne-i Dvnn
yazma nshasnn i kapanda e katlanm olarak bulunan 94-95 nolu eser tantm fii.
Sudl-Mevlev, KlliytKlliyt- DvnDvn- Avn, Tabsra, s. 7 (Bu sre 94-95 nolu Eser tantm fiinde 6
ay Ankara ve bir buuk sene stanbul olarak ifade edilmitir.)
94-95 nolu eser tantm fii; bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son Asr Trk airleri, III/1714;
Son Hattatlar, s. 376.
Sudl-Mevlev, KlliytKlliyt- DvnDvn- Avn, Htime, 10-11.
16
gnderildi, kimi benim gibi krek cezasyla tenm edildi, kimi nefyedildi, bir ksm
da beraat etti. Hapishane kouunda bu mahkmiyetten sonra iki ay daha yatrldm.
Bilahere hapishanenin mdriyyet dairesine karldm. Orada kalem ilerinde ve
mahkmn-i adliyyeye ders gstermek ve yaz yazdrmak gibi umrda istihdm
edildim. Hapishane Mdr Hac Abdullah Bey ile Jandarma Kumandan smail
Hakk Beye mdmel-mr mteekkirim. cizi himaye ettiler ve hakk-
hakrnemde muvent ve taltft- mmkine de bulundular.
Mahkmiyetim tarihinden drt ay sonra yeni ceza kanunu kmd. Ankara
Adliyesi bu kanuna tatbkan mddet-i ceziyemi iki sene hapse tenzl buyurdu.
Kabahatimi ilk mahkum olduum sralarda asla bilmezdim. Hapishane mdriyyet
kaleminde esn-y istihdmmda evrk- muhkememi grerek rendim ki
stanbuldan Ankara ricl-i hkmetine tehdd mektuplar yazm imiim. Sebeb-i
mahkmiyetim bu gayr-i vki ve gayr-i mutasavver crmm imi. Heyht heyht !
La-havl gyn- zuhur- mukadderta intizr ile sabr ve skneti ihtiyr etdim. .... Bir
sene Ankarada bir sene stanbul hapishanesinde bil-mcib yattktan sonra ikmli
mddetle tahliye edildim. (7 Kanun-i Evvel 1343 / 1927 aramba)68
Yukarda ifade edildii gibi Ankara Hapishanesinde mahkumlara yaz hocal

yapmasn bir iirinde yle dile getirir:
Ederim me-i af am-zedegn- devre
Ben de std kesildim bu debistn- am
1 Knn-i Evvel 1342 / 1926 Ankara (z. 238)

Mahkumiyetten kurtulmasna vesile olan Babanzde Nam Bey Efendiye69 ve
Halil Nihad Beye minnet ve kranlarn Dvn- Avnnin htimesinde yle takdim
etmitir:
68
69
Sudl-Mevlev, a.g.e., Tabsra, s. 5-7.

Htimetl-Muhaddisn, mefhar-i ehl-i yakn, nr-i ayn-i mminn, sertc- kmiln
vasflaryla and Tecrd-i Sarh sahibi Ahmed Nam Beyefendinin irtihline Dvnnda tarih
drmtr. (Sudl-Mevlev, Zdegn, s. 489-492)
17
Sergzet-i elmim, baz hak-perestn- ehibby cidden mteessir etmiti.

Alel-huss eref-i iltift ve tevecchleriyle dim mftehir bulunduum mlg
heyt- ayn azs kirmndan mefharul-muhakkikn, htimetl-muhaddisn, elyevm Drulfnnda ekmell-mderrisn std- nezih l-nijdmz, Babanzde
Nam Bey Efendi Hazretleri bama gelen felket-i gayr-i muntazaraya gyet licenbne ve insniyyet-krne tahasssler izhr ve hakkmda rev grlen
hakszln tashh ve hukukumun idesi hussuna efat ve dellette bulunmak gibi
bir tfet-i necbne ibzl ederek muhibb-i muhlisleri Gmhne mebs-i
muhteremi ir-i halk nezhet-perver Halil Nihad Beyefendi hazretlerine mcery
hikye etmiler ve mebs mrn ileyh beynimizde henz murefe-i vichiye
bulunmad hlde ulvv-i ftratlar muktezs olarak mevni-i berendezne ve
adletkrne teebbslerle Byk Millet Meclisinden hakkmda bir Afv- Huss
Kannu istihsline muvaffak olmulardr. .... Mrn ileyhim Ahmed Nam ve
Halil Nihad Beyefendilere kar vecbe-i minnet ve krnemi u muharrert-
nzneme hsn-i htime olmak zere kayd tekrr ve Hazret-i Avn-i lhtnin
rh- smn-seyernn Ftihalarla ve hrmetlerle yd ve tezkr eylerim. (Hazret-i
Merkez, 28 Rebul-hir 1348)70
Halil Nihad Beye minnetlerini bir kaside ile de sunmutur:
Velyy-i nimet-i rriyyetim all Nid
Ki tdr beni yeste-i nevli gren
Yed-i a baa etmidi sell-i seyf-i aab
O oldu nara-i lda insilli gren
ayt- niye ba etdi cism-i madma
Felekde varsa benim bai irtili gren (z. 82)
Sudl-Mevlev masum olarak mahkum edilmesini Ankarada mevkuf iken
yazd bir iirinde yle anlatr:
B-crm ur u b-sebeb mabsum
Crmm: Lekelenmemi olan nmsum!
70
Sudl-Mevlev, KlliytKlliyt- DvnDvn- Avn, Htime, s. 10-11.
18
Y Rabbi tecell v tesell eyle

Bze-i dest-i li-i maksum!
Ankara, 18 Austos 1342/1926 (z. 434)

Mahkumiyet gnlerini, edebiyatmzdaki Hz.Yusuf ve Zindn motifleri ile
kimi iirlerinde ilemitir.
Ben bu yolda sevdiim zindna dm Ysufum
Nl-i km- mlk-i mm-i dnydr baa
Ankara Hapishanesi 11 Tern-i Evvel 1342 / 1926 (z. 93)

aret-i Ysufa ayrul-alef oldum lkin
Meskenim tat-geh-i Mra mbil mabes
20 Knn-i n 1342 / 1926 Sultanahmed (z. 198)

Oldu baa bd-i bel aa alam
B-ibe Ysuf gibi zindnda bulundum
26 Eyll 1343/1927 Sultanahmed (z. 283)

O Ysufdur ki alm r- giryn
Esr-i ibtil zindn iinde
17 Austos 1342 / 1926 Ankara (z. 337)
Yine Halil Nihad Beyin tavassutuyla71 Knn-i Sn 1930da Fatihde Millet
Ktphanesine memur tayin olunmutur.72 Buradaki memuriyetinden baka,
hayatnn son dnemlerinde Merkez Efendi Camiinde imamlk grevinde de
bulunmutur. 1947de felc olmu ve sol taraf hareketsiz kalmtr. Yaklak iki sene
bu halde yattktan sonra 23 evvl 1367 (28 Austos 1948)de Cumartesi gn vefat
etmitir. Cenaze namaz Pazar gn Kocamustafapaa Camiinde klndktan sonra
imam bulunduu Merkez Efendi Camii Haziresine defnedilmitir.73 Allahn
rahmeti onun zerine olsun.
71
72
73
Nmne-i Dvnn yazma nshasnn i kapanda e katlanm olarak bulunan eser tantm fii,
Fi No: 94-95.
Hattatlar, s. 376; Tahir Olgun, A.g.g., s. 3.
stanbul Ktphaneleri Trke Yazma Dvnlar Katalou(I-IV), IV/1077; bnl-Emin Mahmut
Kemal nal, Son Hattatlar, s. 376; Tahir Olgun, A.g.g., s. 3.
19
Sudl-Mevlev, bnl Eminin ifadeleriyle; Okur-yazar vasfna bihakkn

lyk olan bir ilim erbabyd. Tarz- kadmde her istedii vdide nazma muktedir ve
sls, celi ve divan yazlarda mahir idi. Mtedeyyin, mstakim, meddeb, mtevz,
hodfuruluktan mctenib bir merd-i necbdi.74
Yakn dostu ve stad Thirul-Mevlev, 28 Ekim 1948 tarihli slam Yolu
Gazetesinde veftna u tarihi drmtr:
Ah kim mr-i Sudl-Mevlev
Eyledi ukbsna tevch-i r
Mctemidi onda lutf-i Hak ile
ir hsn-i hatt ile hulk- nk
Eyledi terk-i cihn- b-sebt
Kald cy- ekmelinde bir hul
Kabrini klsn mnevver hare dek
Lema-i ism-i cell, envr- h
Rh-i pki lem-i ervhda
Pr-i kudssiyle olsun r-be-r
Mtemiyle yand ey Thir dilin
Kalmad bende mecl-i gft-g
rtihl-i slini kayd etmee
Dl geldi: Y ilh ifir
ifir leh
136775
74
75
bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son Asr Trk airleri, III/1715.

Tahir Olgun, A.g.g., s. 4 (Y ilh ifir leh ifadesi 4 deerinde olan Dal harfi ile 1367
etmektedir. )
20
5. Kronolojik Biyografi
1882 : stanbulda dodu.76
1894 : Babas tarafndan Safvet mahlas hediye edildi.
1895 : Mekteb-i Hamdnin Rtiye Ksmnn 1. snfna balad.
1896 : lk iirlerini kaleme almaya balad.
1897 : Trk ve Terakk mecmualarnda ilk eserleri neredildi.
1898 : Mekteb-i Hamidden mezun oldu.
1899 : Divn- Hmyun Mhimme Kalemine girdi.
1903 : Thirl-Mevlev ile tant.
1910 : Konyaya gitdi ve Mevlev sikkesini giyerek Mevlev oldu.
1911 : Byk olu Muhammed Rza dodu.
1914 : Babasnn ve kendisinin manzum eserlerini Zdegn adyla tedvn etti.
1916 : Kk olu Celalleddin Nizam dodu.
1917 : Mretteb Dvnn tamamlad.
1918 : Meclis-i Ayn kitbetine nakledildi. (Sonra Encmen ktibi oldu.)
1918 : lk ei Rabia Adviye Hanm ve aykkken kz Refiay kaybetti.
1921 : kinci ei Syide Hanmdan Sddka Sud adnda bir kz oldu.
1923 : Osmanl Devleti yklnca hattatlkla geimini salamaya balad.
1925 : nklap aleyhtarlndan yargland ve 10 sene hapse mahkum edildi.
1927 : stanbul ve Ankarada 2 yl hapis yattktan sonra tahliye oldu.
1930 : Millet Ktphanesine memur tayin olundu.
1935 : Zdegn yeniden tertib ve tanzim ederek tebyizini 1935de tamamlad.
1941 : Hayatnn son dnemlerine kadar Merkez Efendi Camiinin imamln yapt.
1947 : Felce tutuldu.
1948 : stanbulda vefat etti. Merkez Efendi Haziresine defnedildi.
76
Bu Kronolojik Biyografi, Sudul-Mevlev bata kendi eserleri olmak zere, kaynaklardaki hicr,
rm ve mild tarihlerden faydalanlarak hazrlanmtr.
21
6. Kardeleri, Ei, ocuklar ve Yaknlar

Yaknlar
Sudl-Mevlevnin yaknlar hakkndaki bilgilerin bir ouna Dvnndan
ulatk. Ayrca ekler blnnde yer alan ecerenin de katklar oldu. Daha nce
verilen ecerede Sudul-Mevlevnin usul ve furuunu ak bir ekilde grmekteyiz.
Sudul-Mevlev, Karndam77 isimli iirinden anladmza gre annesi Rafia
Rukia Hanm Rm 1315ten78 sl nce, yani 1896 ylnda kaybetmitir.79
Babas Rza Savfet Beyi ise 1906da kaybetmitir. Sudul-Mevlevnin iki kardei
vardr. Annesi ayr olan80 kzkardei Fatma Saadet Hanm (1896-1940), erkek kardei
ise Ahmed Nri Bey (1887-1962)dir.81 Ahmed Nr Bey 1934 yllarnda stanbul
Evkaf dresi murakblarndan imi.82 Ekler blmnde verilen ayrntl ecerede
mhrdr sfatyla gemektedir.83 Hasan Adli Beyin verdii bilgilere gre, hayatta
olan torunlar Suadiyede yaamaktadrlar. Sudul-Mevlev, kardei Ahmed Nr
Beyin kkln Karndam iiriyle anlatmtr:
Minicik, az arn ehre, ararm eller
alar belli belirsiz, naar zn-ver
Gzlere diat edilse grlr nr- ek
O ek kim onu bd- ased etmez if
Geri sz dilemeyip ba zamnlarda biraz
Yaramazl eder amm ki deildir aylz
Gece gndz alr dersden al bmaz
Ders o olduu demler oasndan maz
Onu mektebde muallimleri tadr eyler
Nmn med sity ile tekr eyler
77
78
A.y., s. 499.
79
Ekler blmndeki ecerede Rafia Rukia Hanmla ilgili 1887 eklinde farkl bir tarih de
mevcuttur. Fakat annesinin lm tarihinin bu olmas imkanszdr. iirde Sudul-Mevlev okula
giden kardeinden bahsediyor. Oysa kardei Ahmed Nri Beyin doum tarihi 1887dir. Bkz.
Ekler, Belge-1.
Sudl-Mevlev, a.g.e., sr- Peder, s. 32.
Sudl-Mevlev, a.g.e., sr- Peder, s. 32.
80
81
82
83
22
O azn ehreye, emna olunsa diat

arpar ol dem gze bir let-i marmiyyet
Anamz eyledi sl oluyor, aybbet
a Tel ede mstara- lutf u ramet
te ondan beri geldi ocua ol let
h grdkce onu albe gelir bir riat
nki yek-dere etmi bizi merb ud
yle bir rba kim h bozulmaz al
l oldu ikimiz bir peder mderden
Olmuum ol kck aa byk dder ben
mr irfnn efzn ede her-n Allh
Olsun erbb- falet ile dim hem-rh
Yamasn be-i mrne brn- keder
Grsn env- mrvvtn dderle peder!
1 Temmuz 1315 (z. 498-499)
SudulSudul-Mevlevnin lk Evlilii:
Evlilii:
Sudul-Mevlev, iki evlilik yapmtr. lk evlilii Rbi Adviye Hanm (18861917) iledir.84 Bu evlilikten Muhammed Rza(1911-1967)85, Celleddin(1916-1981)86
ve Refi isminde ocuklar olmutur.87
Rbi Adviye Hanm, 1917de gen yanda veft etmitir. Veft etttiinde
Refi henz elli gnlkdr.88 ay sonra89 Refia da annesine kavumutur.90
Oullaryla kalan Sudul-Mevlev youn bir hzn yaamtr. Bu hzn ve
sarslmalar iirlerine de yansmtr. Dvnnn 545 ve 562. sayfalar arasn bu
84
85
86
87
88
89
90

Sudl-Mevlev, Z
Zdegn,
degn, s. 547, 556.
Sudl-Mevlev, a.g.e., s. 545.
A.y., s. 545.
A.y.,
A.y., s. 560da bu sre, Drt mh olarak ifade edilmitir.
23
veftn hznl iirleri ile doldurmutur. Sudul-Mevlev ei iin 161 beyitten

mteekkil terkib-i bend eklinde ser-nvit nmyla uzun bir mersiye yazmtr.
Sudul-Mevlev, bu mersiyede geen u irne beyitle ak, hzn ve hicrn
birlikte ifade etmitir:
Bir beyt ikimizden oldu l
Bir mra- dierim idi sen (z. 551)
Bu mersiyede, henz yirmi yalarnda bir delikanl iken anne babasn
kaybediini; Rabia Adviye Hanmn vefat ile evinin dalmasn; ocuuyla
yapayalnz kaln ilemitir. Hzn o kadar byk yaamtr ki, isyna yaklaan
szlerinden tevbeye snmtr:
Y Rab! Beni orusu o ezdi
Senden Saa o ikyetim var
Mamlar nedir uru
Tayn edemem, abvetim var
Fermn irde hep senindir
Ben kim beerim, ne uvvetim var
Afv eyle urumu ilh
ciz uluum, alletim var
Destimde ne itiyr mevcd
Ne abr skna udretim var
Mutc- imyetim ilh
Rc-i inyetim ilh (z. 545, 555)
Ser-nvit isimli bu mersiyenin dier baz dizeleri yledir:
Y Rab! kerem inyet eyle
Evldm sen imyet eyle
Kim yad dern-zr, oydu
Evldm ile beni bu le
Gitmekde irdetim elimden
Badca R ile Celle
24
undada olan Refac, h

m seer eyledikce nle
Lebbeyk demez misin ilh
Ol yavruca nedir gnh (z. 546, 547)
Yaad ayrln hznn Sevgili ocuklarma, Ziyret, Nevha,
Tahassr91 isimli manzmelerinde de ilemitir. Rabi Adviye Hanmn veftna
Gazeliyyt blmne dercedilmi be tane gazel92 ve Bk-y Rh93 ve
Hasbihl94 isimli iki mutavvel gazel de yazmtr. Aadaki beyitler Bk-y
Rdandr:
Verdi o rtbe burn lm- intir
Taviri ayr-i mmkn l-i dil-i nizr
Gitdi o dem ki h ey r- revn elimden
Timli oldu beytim metrk bir mezr
ab- bkya imkn belki olurdu l
Bir erresi bulunsa destimde itiyr
Billh d-y ma- cnmd her nigh
l gzmde tb- em-i af-nir
Alma iin nevdi bd- abdan ey yr
B-b dilinde seyr eylerim bu dr
bil deil taamml lm- iftira
arld t ess mebn-y br
mmd-i vulatla ey nr- em-i vicdn
Kabe gibi mufm olmadadr civr
Hecr tei o rtbe oldu baa meir
Dnd ramda snem destinde rzgr
h ey Sud- bed-bat ey sne-sz- firat
Hem-reng-i mtem oldu leyli dem-i nehr
30 Mart 1334 Gecesi (z. 382)
91
92
93
94
A.y., s. 556-562.
A.y.,
A.y., s. 96, 267-270.
A.y.,
A.y., s. 381.
A.y.,
A.y., s. 382-383.
25
Sudl-Mevlev, Rabia Adviye Hanmn veftna aadaki tarihi drmtr:

Y Rabbi mezr- pki olsun
Ebrra muf il-nihye
ymetli refa-i aytm
Ykseldi o kdan semya
Billh o ehde-i affe
Ly idi rmet enya
ey Adli Efendi duteri kim
Timl idi ismet bahya
yavru brad genc gitdi
Her alb yanar bu mcerya
undada brad Refa
Dny denilen u Kerbelya
Drt mh adar olup msfir
una gitdi ilticya
Bir mulisa-i Muammeddir
Y Rab ola mahar- imye
d iki mra Sudu
Tr, bu hicret-i alya:
RR- Adiviyye ld mirc
DerghDergh- cellcell-i Kibriyya (1336) (z. 560)
Byk Olu Muhammed Rza:
Rza:
Muhammed Rza, 1911 ylnda Sudul-Mevlevnin ilk olu olarak dnyaya
gelmitir. Muhammed Rza Beyin ismi Ekler blmnde verilen ecerede Mehmed
Rza Yavsi Ebussuudolu95 olarak gemektedir. Hasan Adli Beyin verdii bilgilere
gre
retmen
emeklisi
olarak
hayatn
tamamlamtr.
Muhammed Rzann doumuna u gazelle tarih drmtr:
95
26
Sudul-Mevlev,
ud-y kerem-pe allk- lim

Sudu bvvet ile ld mesd
Bir olum tul etdi el-amd-lillh
Ola mr efzn ibli memdd
Fir pederle gl mnkesirken
Tesell iin ba olundu bu mevld
Nigh eyledikce bu mama imdi
Baa gelmede vlidim anki mevcd
Sal kemlt- cedd-i gzni
Tammyla olsun cebninde mehd
O yatdca olsun muammer bu nev-zd
Bi-ch- Rasl-i Aad t- Mamd
Cennmda c buldu tr-i tm
lh Muammed R bd mesd (1329)
25 Recebl-Ferd 1329
9 Temmuz 1327, Cumartesi, En Sat: 8:53 (z. 467)
Muhammed Rzann Kuran hfzna balamasna ise babas u tarihi
drmtr :
f- urna balad olum
Rabbim etsin ebt ev isn
Brekallh bu bed-i mesda
Oldu tr: ff- urn (1340) (z. 485)
kinci Olu Celleddin Nizm:

Nizm:
Celleddin Bey, Sudul-Mevlevnin kk olu olarak 1916 ylnda dnyaya
gelmitir. Emekli Sandnda bulunan sicil kaytlarna gre 1935-1941 yllar
arasnda Merkez Efendi Camiinde vekil ve asil imamlk grevlerinde bulunduktan
sonra askere gitmitir. Askerlik dn 1944 ylnda
27
Smerbankta sat ksm
memuru olarak greve balamtr.96 1949da Smiye Glelik Hanmla evlenen

Celleddin Beyin ocuu olmutur. Bizi evlerinde misafir ederek almamz iin
gerekli olan belgeleri, bilgileri, fotoraflar ve Dvn bize sunan Hasan Adli Bey,
Refia Kerra Hanm ve Adviye Hanm, Celleddin Beyin u anda Kadkyde
yaayan bu ocuudur. Smerbanktan baveznedr nvn ile 1970te emekli
olan Celleddin Bey, 1981 ylnda veft etmitir. Fotorafla da merak bulunan
Celleddin Bey, bugnk ad FSAK (stanbul Fotoraf ve Sinema Amatrleri
Dernei) olan "Erenky Amatr Fotograf Kulb"nn 1959da kurucu yeleri
arasnda yer almtr.97
Sudul-Mevlev, ikinci Olu Es-Seyyid98 Celleddin Nizmnin doumuna da

u tarihleri drmtr.
El-amd-lillhil-Kerm oldum d-ferzende peder
B-luf-i Mevl her biri ayrdan madd ola
Olum R kim vlid-i -nm hem-nmdr
lk mrm masldr mr hemn memdd ola
odu bir olum da bu yl imdd- ehlllh ile
mr bu nev-zd dai efzn ola, pr-sd ola
mem keml-i dk ile oldu gher-p- du:
Y Rab CelldCelld-Dn Nizm d ola, mesd ola (1335)
7 Muarremul-arm 1335 / 22 Tern-i Evvel 1332
Cumartesi Gndz Sat 3 urb (z. 471)
Celleddin Beyin doumuna babas tarafndan drlen dier tarihler:
Yazdm ikinci oluma cevherle tr-i ul:
Seyyid CelldCelld-Dn Nizm d ola mebrk ola (1335)
Yazd tr-i vildet vlidi olum saa
EhlEhl-i idrk ol CelldCelld-Dn Nizm Bey yaa (1335)
96
97
98
Emekli Sand Genel Mdrl, 16.163.580 Nolu Sicil Dosyas.

Http://www.fotografya.gen.tr
Bkz. Ekler, Resim-29.
28
Rabbimi lfua bi kr olsun

Bu ikinci veled-i rnim
meden d bir al tr:
Gn gibi odu CelldCelld-Dnim (1335) (z. 472)
SudulSudul-Mevlevnin kinci Evlilii:
Evlilii:
Sudul-Mevlev, ikinci evliliini Syide Hanmla99 muhtemelen 1920 ylnda
yapmtr. Bu evliliin ne kadar devam ettii ve Syide Hanmn ne zaman vefat
ettii hakknda kaynaklarda herhangi bir bilgiye rastlayamadk. Syide Hanma
ithfen Dvnda herhangi bir manzume de mevcut deildir. Sudul-Mevlevnin bu
ikinci evliliinden 1921 ylnda Siddka Sud isminde bir kzlar olmutur. Sddka
Sud Hanm, yeeni Hasan Adli Beyin bize verdii bilgilere gre, hi
evlenmemitir. Babasnn vefatndan sonra Heybeliadaya yerlemitir. Heybeliada
Sanatoryumunda gs hastalklar mtehasss olarak grev yapm ve 1981100
ylnda orada vefat etmitir. Kabri Merkez Efendidedir.
Babas tarafndan doumuna u tarih drlmtr.

amd-lillh Telel-Vehhb
Luf-i Mevl ile dm mjde
Cmle nma tebr ederim
Verdi Allh murdm, mjde
Geldi uma Sdda Sd!
Duter-i pk-i fdm mjde
ki tekbr ile tevr etdim
Meh gibi odu Sdm mjde! (1339)
1339 Cmdel-l
99
100

29
Bir zm geldi cihna ederim aa teekkr

Dilerim mecd erefle onu men ede Rabbim
Mram madem-i mesduna tr-i gherdir
odu Sdda Sud mrn efzn ede Rabbim (1339)
1 ubat 1337 Pazartesi Gecesi En sat: 1 (z. 485)
Sudul-Mevlev, Kzm Suda diyerek ithaf ettii u beyitte henz bir
yalarnda olan kzn yle sevmektedir:
Vechie ande yad, gl zm!
Gl zm, blbl zm, snbl zm
R. 1338/1922 (z. 443)
7. Dostlar
Sudul-Mevlevnin dost ve arkada halkas,
edeb ve Mevlev kiiliiyle
ekillenmitir. En yakn dostlarnnn hayatndaki yerlerine ksa ksa deinelim:

ThirlThirl-Mevlev:
Osmanl dneminde yetimi ve Cumhuriyet dneminde de eserler vermi bir
mutasavvf, edebiyat ve ilim adam101 olan Thirl-Mevlev ile SudulMevlevnin tanmalar muhtemelen 1900l yllarn balarnda olmutur. SudulMevlevnin gerek kiiliinde gerek edeb ynnde tesri byk olmutur. SudulMevlev, eserlerinde onu, eref-yb- lfet-i mstefd-i faletleri olduum air-i
aff al, hirl-Mevlev Bey stdmz, std- nezh,102 gibi hrmet

ifadeleriyle anar. Ondan ald Mesnev dersleriyle ruhunun semlarna Hill-i
Mevln domutur ve 1910 ylnda Konyya giderek Mevlev dervii olmutur.
Thirl-Mevlevnin kard Mahfil dergisinde yazlar ve iirleri yaynlanmtr.
Dostluklarnn yirmi dokuzuncu ylnda Thirl-Mevlevnin tebyzini yapt
Dvn iin yazd manzmeden baz beyitler:
101
102
Zlfikr Gngr, Thirliiirleri,

eri,
Thirl-Mevlev (Olgun) Hayat Eserleri ve Dn Edebiyatla lgili iiirl
Ankara. niversitesi Sosyal Bilimler Enstits, Yksek Lisans Tezi, Ankara, 1994.
Sudl-Mevlev, Sdlarm, s. 15; Zdegn, s. 62,92.
30
r- blendi seni ey hir-i std!

Genc-i gher ll-i meknn-i men
Bir sirsir-i mbndir
mbn ki eder dilleri tesr
Her atr- gznindeki efsn-i men
Bir bde ki her cras mebu- mel
Bir bde ki her aresi men-i men
Allh bilir - irf n kemle
Her bir san dil-ber-i mevzn-i men
Sensin bu ikem-ne-i tade el-a
Rek-ver-i Sor Feln-i men
Teby ile kesb-i eref mefaret etdim
Olsun laabm ktib-i nn-i men
Oldu alem-i cizi syede Sudu
Sud
El-minnet lillh ki merhn-i men
Enf s memdd ede, ev efzn
Rabbl-alem li- b-n-i men (z. 419, 420)
nvn hakknda bilgi verirken de belirttiimiz gibi, Mevlev nvnn da ilk
olarak Thirl-Mevlevye nazre olarak yazd Ak-nme isimli manzmesinde
kullanmtr.103 Bu manzmesinde onun irliini yle ver:
lhm eden A
A--nme oldu
Oldumsa naam-sers a
B-bhe Sud!
Sud o ir-i std
Bir leva-i b-bahs a
Taldine ictisr geri
Cretse de mutes a
14 Temmuz 1320 (z. 380)
103
Sudul-Mevlev, a.g.g., S. 76, 1 Ramazan 1328/ 23 Austos 1326, s. 1462; Sudl-Mevlev,

a.g.e, s. 380.
31
eyh AbdlAbdl-Bk Dede Efendi:

1935 ylnda vefat eden Yenikap Mevlevhnesi son potsnini Seyyid
Muhammed Abdlbk Dede Efendi ile
25 yl akn bir dostluklar olmutur.
Sudul-Mevlev Dvnnda onu, ir-i fzl, eyh-i ren-dil, std- shan

rif-i l-nazar, Huzr- sohbetine can atarak rhumuzu tadiye ve tesliyeye
melf olduumuz bu bakiyyets-selef merd-i zarf-i Mevlev diyerek hrmetle
anmtr.104 Abdlbk Dede Efendi, Sudul-Mevlevye ciltli bir defter hediye etmi
ve divnnn tebyzini bu deftere yapmasn tenbih ve tevch buyurmulardr.105 Bu
tenbih ve tevcih ile Sudul-Mevlev, Dvnn tebyz ederek iirlerine son eklini
vermitir. Sudul-Mevlev Dvnndaki iirlerini yazarken onun iirlerinden de
ilham alm onun on iki iirine nazire yazmtr. lk rnek ald iiri 1909 ylna
aittir.106 Aadaki nazireyi de ona ithaf etmitir:
odu bir arra-i mmd eb-i rmza
niks etdi o meh afa-i efkrmza
ltima eyledii demde hill-ebrsu
ub- d oldu nmyn dil-i bdrmza
Eer-i mihri olup rze-i hicrnda ayn
Nrlar ad yine leyle-i ifrmza
Raman m bizi utmu onu biz mi utarz
Frat elverse sorardk bunu dil-drmza
erbet-i vulatn cm- lebinden ielim
N-dr budur anca ten-i bmrmza
Ayn- nimet biliriz obet-i Byi Sud
Asen-i ret odur man-i ermza
25 ubat 1929 (z. 341-342)

Abdlbk
Dede
Efendinin
vefat
kendisini
ok
mteessir
etmitir.
Zdegndaki Yd- Hazin balkl yazsnda unlar syler: Mrn ileyh dd-
104
105
106
Sudl-Mevlev, a.g.e, s. 570.

A.y., s. 570.
A.y., s. 330.
32
a bir istidd- mder-d ile iri her nevinde bil-aa tr sylemekde r-

icz gsterir daa-dn ve blbl-dehn bir ir-i asss idi. o inilbta
mar oldu. Boyand rengler onu bilinmez allere getirdi, faa her zamn ulvvi frat b idi. Binen aleyh beya muteid gllerde o dim b
alacakdr.107
Sudul-Mevlev, onun veftna u tarihleri drmtr:
emsi ib olunca devrn
Ufu reng-i siyh- am brd
Bir muib geldi syledi tr:
ey BB-i Mevlev yrd (1353)
Sud! Mura-i intilidir u szm:
arar-i ada B beya erdi bu sl (1353) (Z. 572)
Mstecbzde smet Bey:

Sudul-Mevlevnin hayatndaki nemli kiilerden biride de, eserlerinden
istifade ettii, tevecch ve iltifatlarna mazhar olduu ve kendisine std-
rfnm108
diyerek
hrmet
ettii
Mstecbzde
smet
Beydir.
Kymeti
bilinmeyerek vefat edii Sudul-Mevlevyi ok zmtr. Aralarndaki dostluu u

satrlar daha iyi ifade edecektir:
r- kemterneni bir smnda estie-i murmz pek mutedirlerinden
ir-i blen-frat Mstecb-zde met Bey Efendi mermu enr- tevecch ve
iltif t mndemicdir. Edebiyta ilk intisbmdan beri mermu efkrndan istinre,
rndan istif a etmidim. Beynimizde uuvvet-i aiye derecesinde bir
mudenet mevcd olduundan irdt- f lnesinden pek o mstef d oldum.
Memleketimizde adr ve ymet denilen ey umr- mechleden olduundan met
107
108
A.y., 570, 571.

A.y., 453.
33
Bey merm da bir cevher-i irf n ve kemlt olduu lde mechlta ard gitdi.
Faa keke malmlarmz o mechlu heylsna olsun benzeyebilselerdi109
std- edeb ve falet, ir-i blend-frat Mstecb-zde met Bey Efendi,
frat ender yetidirdii dht- marifetden idi. T kk yamdan beri r
efkrndan pek o mstef d olmu bil-ere kendisiyle murefe peydsyla envr kemltndan bir ayli zamnlar istinre etmidim. El-al irtilinden dolay
teertm pek byk ve memleketimizde teden beri bu gibi ab- irf n ve
feile ar gsterilen l-aydden n nefret istikrhm da o adar vsidir.110
Sudul-Mevlev, smet Beyin irtihalinden senelerce sonra karlan Mahfil

mecmuasnda
Mstecb-zde
smet
Bey
balkl
bir
makale
de
yaynlamtr.111 Veftna u tarihi drmtr:

Bir ilh edb-i kmil idi
Vl oldu udya met Bey
Ou bir f tiyla trin:
Rlet etdi beya met Bey (1335) (z. 473)
Sudul-Mevlev, Zdegn ve Sadlarmda anlattklarna gre, days Arif Bey
vastas ile Midilli adasnda srgn olan smet Beye baz iirlerini gndermitir.
smet Bey de, bir arkda geen Trik-i hicrn kelimesini,
yeld-y hicrn ile
deitirmi ve yine ayn arkda geen Verir sret-i nihn her enne msran
bilhassa takdr buyurarak Bu sz cidden sez bin ferne msran da ilave etmitir.
Daysna hitaben yazlan 29 Temmuz 1320 tarihli ide mektubunda smet Bey,
genlerin artk sr- kudemya rabet etmedikleri eklindeki dncesini, SudulMevlevnin kadm tarzda yazd iirlerle tashih ettiini syler.112
109
110
111
112
A.y., Mukaddeme.
A.y., s. 472.
A.y., s. 473.
Sudul-Mevlev, Sadlarm, s. 232-233; Zdegn, s. 453.
34
Sudul-Mevlevnin hayatndaki dier nemli isimler ise, eyh Elf Efendi,

bnlemin Mahmud Kemal nal, eyrek asrlk hukuklar ile Mehmet Akif Ersoy113
ve kendisinin mahkumiyetten kurtulmasna vesile olan Babanzde Nam Beyefendi
ve Gmhane Mebusu Halil Nihd Boztepedir.
8. Mevlevlii
Sudul-Mevlev hatlaryla, iirleriyle kendi hlinde yaam Mevlev bir
dervdir. Mevln ve Mesnev sevgisi Dvnnda ayr bir yer tutar. Kendisini bir
Mevlev bendesi, bir Mesnev akirdi sayan Sudul-Mevlev, Dvnnn kaside
blmnde Nut- Mevleviyye114 adyla zel bir ksm da tertb etmitir. Ondaki
Mevln ve Mesnev ak bu blmde daha bir youn ilenmitir. Bu blmde yer
alan gazel ve kasidelerin dnda da gazeller, ktalar ve rubiler yazmtr.
Manzmelerinde sem, ney, sikke gibi Mevlev motiflerini de sk sk
kullanmtr. En yakn arkada, dostu ve std Tahirul-Mevlevden Mesnev
okuduu zamanlarda yazm olduu u gazel ondaki ak daha iyi anlatr:
Ayn olup baa srr- ceml-i Mevln
Sem-y ruma odu hill-i Mevln
Btn cihn gzme vd-i tecelldr
Ki dilde oldu hveyd ayl-i Mevln
Cell-i Dn-i Aad kif-i knz-i ebed
Lisn- ada budur vaf- l-i Mevln
Yegne vf- srr- Muammed ki eder
Bu avle sn-i ehdet mel-i Mevln
Taayyr-ver olur skinn- ar bile
Kitb- ulv-i Mevl mel-i Mevln
113
114
ar ve garb btn ulm ve fnnundan behre-dr ve elsine-i mteaddideye vf olmala

beraber f- urn ile de mmtz, Asen-i rata ve asen-i avta mlik bir f- urn
szleriyle vasfettii Akifin veftna Gitdi
Gitdi efs
efss irir-i slm
slm msrayla tarih drmtr. (Bkz.
Zdegn,
degn, s. 577)
Z
Sudul-Mevlev, Zdegn, 49.
35
Yegne av-i muaam ki dehre mildir

lvv-i fet-i b-ml-i Mevln
udya kr-i hezrn ki oldu glmde
ark-i neve-i fey keml-i Mevln
Keml-i ama hid olur Sud benim
Dilimdeki emel-i imtil-i Mevln
11 Austos 1320 (1904) (z. 62)

Bu gazelin yazmndan 6 yl sonra Konyada Mevlev sikkesini iktis eyleyerek
Mevlev Dervii olmutur. Kendisi, metnini verdiimiz gazele dt haiyede
Mevlev oluuyla ilgili yle der:
Bu
eer-i farne hirl-Mevlev Bey
stdmzdan Menev-i erf ouduum vn- mesde ensnda yazlmd.

Tr-i
nazmndan alt sene onra lehul-amd vel-minne onyada ur-
udvendigrmda eref-i intisb ve iktis-y sikke-i pkze ile nil-i emel oldum.
1910 ylnda gerekletirdii Konya seyahati dn esnasnda ve devam eden
gnlerde yazd ktalar onun duyduu sevinci daha iyi anlatmaktadr:
Etdik dr- isn mirb- scd
Etdir bize rh- ada mav- vcd
Dil-nemizi feyi ile sr-b et
eyen lillh emn ey ib-i cd
Y aret-i Mevlel-uref Mevln
Ser-leva-i lev-i itil Mevln
Etdi der-i isn mirb- scd
Ol bizlere Allh-nma Mevln
mrmde nice rh- mafa apdm
Mebn-y dili gh yp geh yapdm
Encm olara nil-i a-y murd
Ben dergeh-i Mollada klh apdm
Bin kr ola lf u kerem-i Mevlya
Gnderdi beni ez ser-i nev dnyya
Mevl ne demek olduunu far etdim
Ben bende olup aret-i Mevlnya
36
Ey mihr-i mnr-i a-nm Mevln

Ey nrud ems-i Hd Mevln
Eyle eb-i aznm bir ub- mes
eyen lillh emn ey Mevln!
Ey mar- envr- Hd aret-i ems
Ey tb- dih-i ub- af aret-i ems
Bdm u alm- leyle-i hicrndan
Lillhi ulu eyle ey aret-i ems
Suln olan kiver-i istinn
Suln olur cmle eh suln
Derse bulaym bu rtbe vly
Gel bendesi ol aret-i Mevlnn
Sen kn- kerem, ken-i asn prim!
Enmzec-i ramet-i udsn prim!
sna yeste buyur ben uluu
Hem Mevlsn, hem Mevlnsn prim! (z. 430-431)
Sudul-Mevlev, Dvnn Mevlev motifleri ile sslemitir. kinci blmde bu
motifler ve rnekleri ayrntl bir ekilde ele alnacaktr. Aadaki gazel ve
devamndaki beyitler de mevleviliini gl bir ekilde yanstmaktadr:
Baa bir eyle fara r ederim
Mevlevlikle iftir ederim
Felee minnet eylemem amm
Prime ar- iftir ederim
Rzma kimseler deil vf
Ney gibi geri h u zr ederim
Ke-gr-i sem-ne-i dil
Olara ikr-i Kird-gr ederim
Baa man gerek gl lzm
rete anma itibr ederim
Germ serd-i cihn he ayp
Lf- Mevlya intir ederim
hid-i rzyu bir dem olur
Ben de elbette der-kenr ederim
37
Mevlevyim Sud t-be-ebed

Sultanahmed, 8 ubat 1343/1927 (z. 278, 279)

r-i Avnden dner mi Mevlev-i dil Sud
Dil ki far eyler sandan maad- a nedir (z. 165)
Mihr-i alem-gr-i Mevln ile her-dem Sud
erreler, Allh Ekber, fitb- a olur (z. 169)
Sudum bende-i drn-i Mevln-y Rmyim
ar- ana azm-i itbm artar eksilmez (z. 190)
Yeti imddma ey ll-i ud Mevlan
Bestedir lufua mmd-i Sud- bkes (z. 201)
Vech-i cnn gzet tekbr-n ol ey Sud
Mabed-i lemde Mevln immdr seni (z. 243)
Bb- Mevlnya ba kesdim de cn buldum Sud
Yalz ondan inyet, ondan isn isterim (z. 288)
sna mutcm Y aret-i Mevln
Derv-i arbi pek bmr nizr oldu (z. 358)
9. Hatttl
Sudul-Mevlevnin ilim, sanat, edebiyat merak ailesinden gelmektedir. O,
ilim ve sanat erbab insanlar yetitiren ve memur geleneine sahip bir aileye
mensuptur. Uzak dedelerinden balayarak kendisine kadar gelen silsilede
eyhulislmlar, kazaskerler, kadlar, limler vardr.115 Daha nce bahsettiimiz gibi,
Sudul-Mevlevnin dedesi Vahdet Efendi dnemin nl hattatlarndan idi.
Babaannnesi ie Sddka Hanmda da hattatlk var idi. Babas Rza Savfet Bey de
ilim aknn yannda hattatlk konusunda da kendisini yetitirmi bir insand.
Bu ilim ve sanat havasn teneffs eden Sudul-Mevlev, dnemin nl
hattatlarndan dersler alarak kendini yetitirmitir. Kazand bu sanatla Dvn-
115
38
Hmyunda uzun sre grev yapmtr. Osmanl Devletinin yklmasnn ardndan

yeni dnemde akta kalnca, geimini Babalide hattatlk yaparak salamaya
almtr.116 Eserlerini kendi hattyla yazmtr. std ve yakn dostu olan ThirulMevlevnin Dvnn da kendisi tebyz etmitir.117 Torunu Hasan Adli Beyin
verdii bilgilere gre kk katlara yazd hatlar bayramlarda yaknlarna ve
misafirlerine hediye edermi.118
Sudul-Mevlev, on yedi yalarnda iken yazd Hcre-i ir isimli
manzmesinde hat sanatna olan merak ve gayretini yle dile getirmitir:
r dvrna o leva olunmu tal
lib basn ibi etmi tenm
Ki mer var idi anat-i aa yet
fl iken say ile taline etdi rabet
Kim ki dnyda neye cidden ederse ayret
Onu tale muvaffa olacadr elbet
17 Temmuz 1315 (z. 499)
116
117
118
Hattatlar, s. 375; Tahir Olgun, A.g.g., s. 3
Sudul-Mevlev, a.g.e , s. 419-420.
Hasan Adli Bey de, dedesinin bu geleneine uyarak Y Hazreti Mevln hattn ahsma hediye
etmitir. Hediye edilen bu kk hat rnekleri ve dierleri Eklerde yer almaktadr.
39
B. ESERLER
Yakn dnemde yaad iin ve stanbuldaki torunlarndan da byk destek
grdmz iin Sudul-Mevlevnin kaynaklarda bahsi geen119 birka kk
almas dnda btn eserlerine, hakkndaki bilgi, belge ve fotoraflara ulama
imkanna sahip olduk. Sudul-Mevlevnin mrettep divnndan baka ReislHatttn Muhsinzde Abdullah Bey, ir Mstecbzde smet Bey ve eyh Zek
Efendi haklarnda yazd haltercmeleri vardr.120
Sudul-Mevlev, Yeniehirli Avn Beyin matb divnnda olmayan parekende
eserlerini toplayarak bir divn da vcda getirmitir. Eserin mukaddemesinde Avn
Beyin haltercemesini de vermitir. Eserin sonunda 28 Rebul-hir 1347 tarihi ve
Elmstensihul-Hakr Sudul-Mevlev yazs kaytldr. Sudul-Mevlevnin kendi
hattyla yazd Klliyt- Dvn- Avn isimli bu eser, olu Celleddin Beyin
vsiyetiyle Adli Ebussuudolu tarafndan 1992 ylnda Sleymniye Ktphanesine
balanmtr. 121
Mevlevlie intisab dolaysyla nceleri Sudl-Mevlev imzasyla Trk,
Musavver Terakk, Mahfil ve Beynl-Hak gibi zamannn baz dergi ve
mecmualarnda iirleri yaynlanmtr. Burada yaynlanan iirlerini daha sonralar
divnnda toplamtr. Beynl-Hak mecmuasnda eyhlislm Ebussuud Efendi
stanbul Ktphaneleri Trke Yazma Dvnlar Katalou, s. 1077; Zdegn, s. 473, 480.
ir Zek Efendi adyla 1941de baslm bu haltercemesine Bilkent Ktphanesinin
PL234.Z43Z68-1941 numaral katalog kaydndan ulatk. Dier haltercemelerine ulama
imkanmz olmad.
121
Klliyatt- Avni, sleymaniye ktb. (Yeniehirli Avn Beyin Divn zerine bir doktora almas
yaplmtr. Lokman Turan, Yeniehirli Avni Divan'nn Tenkitli Metni, Tahlili ve Encmen-i
uar'dan Bat Tesirinde Gelien Trk Edebiyatna Gei. Atatrk niversitesi Sosyal Bilimler
Enstits, Doktora Tezi, Erzurum, 1999)
119
120
40
Merhumun Terceme-i Hli ve Tarih-i Kadm in Mersiye ismiyle yaynlanm

iki makalesi de vardr.122
Aratrmalarmzn neticesinde Sudul-Mevlev imzasn tayan elyazma

esere ulatk. Divne tarznda yazlm 1913 tarihli Berg-i Sebz; 1931 ylnda
yazlan ftitah ile Millet Ktphanesine kayd yaplan Sadlarm (Nmne-i
Dvn) ve 1914te ilk kez tamamlanp ad konulan ve 1934te ikinci tertip ve tanzimi
yaplan Zdegndr.123 Tez almamzda metninin tamamn verdiimiz bu nsha,
Berg-i Sebz ve Sadlarmdaki btn manzmeleri de, baz farklar dnda ihtiv
etmektedir. u halde, derleme ve biyografik nitelikli kitaplarn dnda SudulMevlevnin btn iirlerini toplayan tek eseri mrettep Dvn olan Zdegndr.
Hattat olmas hasebiyle eserlerini kendi hattyla yazmtr. imdi bahsi geen
elyazma eser telf srasna gre genel hatlaryla tantlacaktr:
1. BergBerg-i Sebz
.. Nadir Eserler, bnl Emin, No: 3088.
Eserin i kapanda bnl Emn Mahmud Kemal naln imzasn tayan 15
Zil-Hicce 1331 [14 Kasm 1913] tarihli u yaz mevcuttur: Shib-i eser Sud Bey
Efendi ihd eyledi Berg-i Sebz, yeil yaprak, hediye, armaan anlamlarna gelen
bir Mevlev terimidir.124 Sudul-Mevlevnin manzum eserlerinin kk bir ksmn
ihtiva eden Berg-i Sebzde, 3 kasde, 1 Tahms, 2 Murabba, 32 Gazel, 16 Rub (1
tanesi Farsa), 8 kta bulunmaktadr.
Ba
122
123
124
Hvel-Feyyul-adr
(1. sahife)
ade-i Seer bery- smn-
aret-i Peyamber aleyhi alavtullhil-ekber
Sudl-Mevlev, a.g.m., BeynlBeynl-Hak, S. 43, 5 Ramazan 1327/ 7 Eyll 1325, s. 933; eyhulslm Ebus-Sud Efendi Merhumun Terceme-i Hli-II, A.g.g., S. 44, 12 Muharrem 1327/ 11
Knn-i Sn 1325, s. 943; A.g.g., S. 138, 18 Zil-Hicce 1329/ 28 Terin-i Sn 1327, s. 2471.
Sadlarm ve Zdegnn mukaddemelerinde eserlerin nasl vcda getirildikleri hakknda ayrntl
bilgi bulunmaktadr.
Sleyman Uluda, Tasavvuf Terimleri Szl, Kabalc Yaynevi, stanbul, 2001, s.73.
41
Ar- r etdi yine dilber-i yekt-y seer

h pek cebe-fez alat- sn-y seer
Sonu
Rava-i pr-nrua olsun selm- b-isb

T ki diller cilve-gh- vulat u hicrn olur
29 Mays 1329
(54. sahife)
Eserin istinsah tarihini, son sahifenin altndaki 29 Mays 1329 olarak kabul
ediyoruz. Bu kk eser, 54 sahifedir. Fakat sayfa numaralandrmasnda bir hata
yaplarak, 53 numaral sahifeden sonra gelen eserin son sahifesi, sehven 60
yazlmtr. Eser, muhtelif satr, rika yaz, aharl filigranl Avrupa kat, siyah bezle
kapl, 202 x 130 mm ebatlarnda mukavva ciltlidir. Metinde siyah mrekkep
kullanlmtr.125
2. adlarm (Nmne(Nmne-i Dvn)

Beyzt Ktp, Millet, Manzum, No: 526
Sudul-Mevlev, babasnn kendisi hakknda yazm olduu manzmeyi serlevha-i teberrk ittihaz ederek iirlerini 1336 Muharreminde (1917) tedvn etmitir.
Bu tarihden sonra da bir ok iir yazmtr ve kendisi bu iirlerin bakaca bir dvn
oluturacak kadar ok olduunu syler. 1917den sonra meydana getirdii be iir
defterinden , 7 Kanun-i Evvel 1341 (1925) Pazar gecesi hanesine yaplan polis
basknnda ve taharrde zyi olmutur. te Sadalarm ismini verdii mretteb
dvn, 1917de tertb edilen hacimli dvan ve taharrden kendisini kurtarabilmi iir
defterlerinden eilmi manzmelerden mteekkildir. Sudul-Mevlev, 1350
Cmdel-hiresinde (1931) yazm olduu iftith ile bu dvnn, memr olarak
alt Millet Ktphanesine ktphane kurucusu Ali Emir Efendiyi rahmetle
yd ederek kayd etmitir.126 Mellifin i kapaa dt hicr tarih kayd 1346dr.
125
126
Elyazma eserlerin resimlerine Eklerde yer verilmitir.

Sudl-Mevlev, Sadlarm, iftitah; Zdegn, Mukaddeme; KlliytKlliyt- DvnDvn- Avn, Tabsra s. 5;
stanbul Ktphaneleri Trke Yazma Dvnlar Katalou, s.1078.
42
Sudul-Mevlev bazlar hari
Berg-i Sebzdeki btn manzmeleri
Sadlarma almtr. Nmne-i Dvn olarak da isimlendirdii bu eserini mretteb

bir dvn olarak tertb etmitir. Fakat tevhid ve mnacaat blmleri yoktur. Manzme
numaralandrmas da yaplmamtr. Dvnn bu eksikleri ikinci tertb ve tebyzinde,
yani Zdegnda giderilmitir. Nmne-i Dvn, 1 dibce, murabba formatnda
yazlm 1 mezhebname, 1 nat, 4 Mevln medhiyesi, 2 kaside, 183 gazel, neid
balkl alt manzume, 43 kta, 9 beyit, 19 Rub, 4 mtenevvi manzume, 3 murabba,
1 muhammes, 6 ark, 15 tarih, 1 manzum fkra, 1 tazmin ihtiv etmektedir.127
Ba
Trh-i tevelldm 1299 sl-i hicrsidir.
(ftith)
Sonu
Seyr eyle gh ande, gah girye eylerim

Snnet ocular gibidir l manaram
Bir beht-i bl-aceb ile m seer Sud
ayrn- aa bzi-i n ar- enberim!
9 Austos 1325
(246)
stinsah tarihi : 1 Cmdel-hire 1350

Bu eser, 119 varaktr. Sayfa numaralandrlmasnda hata yaplan yerler ve
mkerrer sayfa numaralar vardr. Mavi mrekkep kullanarak latin rakamlar ile
dzeltme yaplmtr. Bu dzeltmelerin mellife ait olup olmadn tesbit edemedik.
3 sayfalk dibace ve tashih edilmi numaralandrmaya gre 234 sayfalk manzme
blm olmak zere toplam 237 sayfadr. 192 x 132 mm, muhtelif satr, rika yaz,
beyaz Avrupa kat, arkas ve keleri bez, st kat kapl cilt zelliklerine sahiptir.
Metinde siyah mrekkep kullanlmtr.
3. Zdegn (Dvn(Dvn- SudulSudul-Mevlev)
Hasan Adli Ebussuudolu - Kadky/stanbul
Metin transkripsiyonunu yaptmz bu eser hakknda ayrntl bilgi II. Blmde
verilecektir.
127
Sdlarmdaki manzumelerin adedine ait bu bilgiler, stanbul Ktphaneleri Trke Yazma

Dvnlar Katalou isimli eserden alnmtr. Bkz. s.1078.
43
C. EDEB
EDEB AHSYET
Bu blmde, Sudul-Mevlevnin edeb kiiliini, kendi eserlerinden ve kendisi
hakknda yazlanlardan hareketle ocukluundan balayarak ortaya koymaya
alacaz.
1. Edeb
Edeb Kiiliini Oluturan evre
Sudul-Mevlevnin iir ve edebiyat merak henz on iki yalarnda iken
balamtr. Mekteb-i Hamidnin birinci snfnda okurken, Beikta Muhafz Hasan
Pann olunun mektebe balama merasiminde okunan ilhi ile ilgili ansn kendisi
yle nakleder:
.... O akam, eve avdetimde olan biten eyleri - mutad zere pederim Rza
Safvet Beye anlattm. Mektep merasiminden ve ilhiden bahsettim. Peder nce
bana ilahinin gftesini okuttu. Sonra bir takm kelimelerin ne demek olduunu sordu.
Daha sonra bestesini dinledi. Babam merhum devlet memurlarnn limlerinden ir,
hattat ve musikinas idi. Gfteye de besteye de ina kd. Okuduum irin
gftesinde ve bestesinde bir iki tashih yaptktan sonra gftenin, Halvet eyhlerininin
en deerlilerinden biri olan ir-i rif Mustafa Zeky Efendinin ve bestenin de [Bu
isim hatrmda kalmam] Efendinin olduunu ve cidden stdne yaplm
eserlerden bulunduunu syledi.
Daha sonra da -imdi benim kullanmakta olduum- ktphanesinden kard
bir kitab bana uzatarak Arada bir okumaya al, anlamadn yerlerini bana
sorarsn. nallah yakn zamanda anlya anlya okumaa ve okutmaa da muvaffak
olursun! dedi.
Bu kitab Zeky Divn idi. Bir iki yl sonra drste okumaya ve mealini de az
ok anlamaya baladm sralarda peder merhmun hissettii memnuniyet ve bu
sika ile bana icr eyledii tevikat hl kulamda ve aziz pederimin hayli de -her
zaman olduu gibi- u satrlar yazdm sralarda temamen gzmn nndedir. te
44
bu gzel divandr ki beni manzm sz yazmaa zendirmi ve iir ve edebiyat

zevkini ruhuma derinden alamtr. Peder merhm benim bu iir heveskrlmdan
pek memnun olmudu. Hatt o srada beni u manzm szlerle taltif ve tergb etti:
Brekallh nr-i aynim sevgili olum Sd
Artyor gnden gne ir u beynn cevdeti
Fey-i feyy- ezel rehber ola dim sana
Akl u iznn bula ol feyz ile her kuvveti
Ah! gemi zaman olur ki hayali cihan deer.. Bu taltifnmeye hemen o gn u
cevab yazp kendisine takdim etdim:
Bey baba Allh mzdd eylesn ikblini
Gnlme tesir kld irini mhiyyeti
ltiftla beni tekrar ihy eyledin
Lutfunun hakka hayatmdan da yksek kymeti
Bu htrat 1312 (1894) senesine aittir. te Mustafa Zeky Efendi merhumu o
tarihden beri tanyorum. Nasl tanmaym ki ilk stad- irim, bu ilh akdr.128
Kendi ifadelerinden de anlald gibi, Sudul-Mevlevnin edeb kiiliinin
olumasnda en byk etki babas Rza Safvet Beye aittir. Sudul-Mevlevnin
ifadelerine gre aban ir olan Rza Safvet Bey, olunun da bu iir ve edebiyat
zevkiyle yetimesini istemitir ve onu tevik etmitir. Rza Safvet Bey olunu tevik
iin syledii manzum szlerini yeniden dzenleyerek mahlasnme129 trnde bir iir
haline getirmi ve Safvet mahlas ile birlikte 12 Cmdel-hire 1312 (11 Aralk
1894) tarihinde ona hediye etmitir. Babasnn edeb kiiliininin olumasndaki
nemli roln Zdegnn mukaddemesindeki u satrlar daha iyi anlatmaktadr:
128
129
Sud Yavs Ebssudolu, air Mustafa Zeki, s. 4-6.

Mahlasnme:
Mahlasnme: Yeni iir sylemeye balam olan bir ire, std bir ir tarafndan verilmi bir
mahlas konusunda yazlan manzme. Bu manzmede yeni ire verilen mahlas ve onun iin
verildii hakknda aklamalar bulunur ve gen iri ver tarzda beyitlere yer verilir. (skender
Pala, Ansiklopedik Dvn iiri Szl, stanbul, Ekim 2003, s. 307)
45
Yirmibe otuz sene evvel ir ve edebiyt merna dr olduum ralarda

pederim mermu ez-cmle yle bir tev-i bvvet-krnesine maar
olmudum:
Brekallh nr- ayn-i iftirm afvet
Artyor gnden gne ir u beyn cevdeti
Fey-i feyy- ezel reh-ber ola dim saa
Al u in bula ol fey ile her uvveti
nbis-efz-y dildir incil-ba- uyn
Ner u er u ek-i abn fiyyeti
Bir mkemmel ir-i rn-zebn ol yle kim
irin r- selef-s azansn hreti
Yalz era ar etme akn evt
Eyle tal-i kemlta dem--dem rabeti
r-i ecdd brama yd etdir nm
Byledir insn olan demleri mhiyyeti
aret-i a mr efzn eylesin olum seni
Vlidi afvet saa eyler heme daveti130
Sudl-Mevlev, babasnn tevik ve taltiflerinin kendisine hissettirdiklerini
yllar sonra yle dile getirmitir: Bu dil-nvzne tevt baa cidden medr-
say u ayret olmudu. te her bildiim eyde olduu gibi irde da ilk std ve
vcibt-tebclim peder-i mafr- mebrrumdur. Cenb- a revn- illiyyn
cevlnn maar- iltift- b-pyn buyursun mn.131
Sudul-Mevlev babaannesinin babas olan s-zde Sadeddn Efendi
mermun da air olduunu syler ve Sadeddn Efendiden birka beyit zikrederek
u kayd der: Bunu vesle-i urmet olma zere ayd ediyorum. Yosa eb u
ceddimden ba ediim,
ne neseble tefur maadndan mnbaidir, ne de
kendime ir-i mder-zd ss vermek iindir. Belki ir ve edebiyt mern

130
Sudl-Mevlev, Zdegn, Mukaddeme.
131
A.y.
46
baa eb u ceddimden mevr bir abat- niye olduunu ar etmekten

ibretdir.132
Beynl-Hak mecmasnda ceddi Ebussud Efendinin hayatn kaleme alrken
de ayn kaygsn u manzmeyle ifade etmitir:
Pkdr neslim fakat etmem onunla iftihr
Eylemez insn olan seng-i mezra itibr
Hnednn senden etsin ibtid ersen eer
demiyyet byledir insna etmez iftikr133
Edeb kiiliinin olumasnda ailesinin yannda, daha nce adlar geen Mevlev
dostlarnn ve yetitii kltrel evrenin byk katks olmutur. Sudul-Mevlev,
sanat ve edebiyatta batllamay kalbinde hisseden bir ehirde domu olsa da, bu
ehrin kadm geleneini devam ettirmi klasik iirimizin gzel rnekleriyle dolu bir
dvn
brakmtr.
Dostu
bnl-Emin,
Sudl-Mevlevyi
yle
vasfeder:
Ebussuudun hafidi Sud, okur-yazar vasfna bihakkn lyk olan erbb-

dnidendi. Tarz- kadmde her istedii vdide nazma muktedir ve sls, celi ve
divan
yazlarda
mahir
idi.
Mtedeyyin,
mstakim,
meddeb,
mtevz,
hodfuruluktan mctenib bir merd-i necbdi.134

2. airlii ve Etkilendii Kiiler
Sudul-Mevlevnin iindeki iir yazma yetenei evresinin de byk katks ile
nevnem bulmutur. ocuk yata iir yazmaya balamtr. Aadaki ark dizeleri
de, emlini Dvnna almadn ifade ettii ilk manzum szleridir:
Ettiim my al amad
Bir adeh olsun o meh-r amad
Bunca ibrm u niyza bakmad
26 Knn-i n 1312 (1896) (z. 449)

132
A.y.
133
Sudul-Mevlev, A.g.m., BeynlBeynl-Hak , S. 43, 5 Ramazan 1327/ 7 Eyll 1325, s. 931.

bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son Asr Trk airleri (I-III), III/1715.
134
47
Dneminin sreli yaynlarnda iirleri ve yazlar yaynlanan SudulMevlevnin Terakk risalesine dercedilen ilk eseri on be yalarnda iken yazm
olduu u nat ktasdr:
ubr- mayetle cism-i zrm istitr etdi
Nesm-i lufu eyler Y Raslallh bunu tebd
uddu ad ad Nl-i synm amn h
Der-i lem-penhdan eft eylerim mmd
1 Eyll 1313 (1897) (z. 44)

Sudul-Mevlev, o dnemler kendisini, henz ocuk saylacak bir mteir
grmektedir. Yine ayn yllarda Osmanl Ordusunun Yunan harbinden galebe-i
kmile ile kmas zerine Mnr smet Beyin Terne-i arb isimli
muhammesine u takldi yazmtr:
Bir Omanl neferi lisnndan:
Terne-i arb
a yolunda trik-i cn cihn derler bize
ormayz dmenden al ahramn derler bize
Vermeyiz adya meydn b-amn derler bize
avleti dehetli bir r-i jyn derler bize
Far edersek o mudur Omniyn derler bize
....
nl hen-hmz tebrke yndr bugn
Ehl-i mn manev neveyle ferndr bugn
Dmen-i bed-h ber-bd- perndr bugn
Cmle-i Omniyna pek byk ndr bugn
imdi herkes ahramnn- zamn derler bize
1 Mays 1313 (1987) (z. 495)

Kendisini, edebiyt ismindeki Leylya tutulmu divane135 bir k olarak
gren Sudul-Mevlev, on yedi yalarnda yazd
manzumesinde iirlerinin nasl olutuunu yle anlatr:
135
Sudl-Mevlev, Zdegn,
Zdegn, s. 290.
48
cre-i ir isimli
Dnr dest-be-ser.. gh yazar gh bozar

Gh skin ourur ba da iddetle zar
O sknet o dnmek o tuaf iddetler
Bir yere oplanara ir teekkl eyler
17 Temmuz 1315 (1899) (z. 499-500)

Sudul-Mevlev, birka yazs dnda btn eserlerini Zdegnda toplamtr.
Bu hacimli dvn, onun edeb zevki, tercihi ve kiilii ile ilgili yeterli fikir
verebilecek bir eserdir. Sudul-Mevlev, Trkenin yannda saylar az da olsa
Farsa ile de manzum eserler vermitir. Dvnn mukaddemesinde yer alan sr-
pernm, sr- fkrnem, sr- kemternem, gftr- pernm, gibi
ifadelerle irne bir tevazu sergiler. Ayrca, airliin gereklerinden sayd
zamnen lazm olan mlmat iktisaba bir trl nail olamadn, hayal gcn
snrlandran olaylardan zihnini uzak tutmay baaramadn dile getirerek
eserlerinin iltifat ve itibra layk olmadn syler. Eserlerine kymet kazandran
yegne eyin Mstecb-zde smet Bey, Thirl-Mevlev, Abdlbki Dede Efendi
gibi deerli zatlarn baklarnn nruna mazhariyyet olduunu belirtir.
Eserleri bugne kadar yaynlanmad iin, Sudul-Mevlev geni kitleler
tarafndan tannma imkanna sahip olamamtr. Sudul-Mevlev bir Osmanl iri
olarak, Trk iirinin yirminci asrn ilk yarsnda farkl bir mecrada akmaya
balamasnn ve ekonomik kafann da kltrel deerlere hkmetmesinin olumsuz
etkilerinden136 payna deni fazlasyla almtr. Bize miras kalan edebiyat zevkinin
terkediliinden Sudul-Mevlev de ikyet eder:
odan beridir ayrlal ir-i selefden
ayb etdi azel evini Trk uars
26 Knn-i n 1349 (1934) (z. 368)

Sudul-Mevlevnin iirlerinde kendisinden nceki byk airlerin etkisini ak
bir ekilde grebiliriz. O, gerek Dvn Edebiyatmzn byk irlerinden, gerekse
136
Ahmed Gner Sayar, Osmanldan Cumhuriyete Portre Denemeleri, tken Yay., stanbul, 2000, s.
280.
49
dneminin sz ustalarndan bir oununun iirlerinden ilham alarak kendi iirlerini

in etmitir. Mevln, Veled eleb, Fuzl, Nedm, Nb, Nil, Net, eyh Glib
Dede, Yeniehirli Avn, Yahy Keml, Muallim Nc, oca Rb P, Ali Emri
Efendi, Hazret-i eyh Bk-i Mevlev, Thirl-Mevlev, Mstecb-zde smet Bey,
Hersekli rif Hikmet, izinden gittii isimlerdir. Onlarn iirlerine nazreler yazm;
bir ok iirinde onlar kendi ifadesiye takb ve takld etmitir. Bu airlerin baz
iirlerinin terbilerini, tahmslerini, tesdslerini de yapmtr. smi geen btn irleri
kendisine std edinerek kmeyt-i hmeyi137 iir vdisinde koturmutur. Bir
sonraki blmde Zdegn incelerken bu isimler tablo halinde gsterilecektir.
SudulSudul-Mevlevnin isimlerini zikrederek dorudan rnek ald airler:
1.
Fuzlnin 32 beyitlik Su Kasidesini taklden 40 beyitlik bir
kasde
yazmtr. Fuzlinin kasidesinde geen tene-i ddra su, sbit seyyra

su, dil-i bmra su, k k olsa, Ahmed-i Muhtra su glzre su 138
gibi ifadelerini Sudul-Mevlev kendi iirinde de kullanmtr. zellikle
aadaki beyitlerde Fzlinin etkisi daha fazla hissedilmektedir:
Gam gn etme dl-i bmardan tiin diri
Hayrdr vermek karan gecede bmre su (F)
Cn bilip bmr- crmm m-i ufrn isterim
Snnetidendir verilmek cn bilip bmra u (S)
*
Ymn-i na'tinden gher olmu Fuzl szleri
Ebr-i nsandan dnen tek l'l-i eh-vre su (F)
Eyledim drdne-i ekimle icr-y en
Sa-i medide dnd ll-i eh-vra u (S)
137
138

Adem alkan, Fuzlnin
Fuzlnin Su Kasidesi erhi, DB Yaynlar, Ankara, 2001, s. 57-59.
50
Klmak iin taze gl-zr-i nbvvet revnakn

Mu'cizinden eylemi izhar seng-i hre su (F)
Kelle-i adsna ddkce seng-i r olur
Mucizinden eylese ihr seng-i re u (S)
2.
Netnin nihnz redifli 7 beyitlik gazeline nazire yazmtr. Ortak

ifadeler unlardr: eydda nihnz, manda nihnz, muammda
nihnz. Gazellerin matla beyitleri ise yledir:
evkiz ki dem-i blbl-i eydda nihnz
Hnuz ki dil-i gone-i hamrda nihnz139
Az ki dil-i rif-i manda nihnz
Derdiz ki ten-i - eydda nihnz (z. 182)
3.
Nedimin olsun da gr redifli 5 drtlkten oluan arksn takben, 5

beyitlik bir gazel yazmtr:
Iyd gelsin bis-i- evk-i cedd olsun da gr
Seyr-i Sad-bd sen bir kerre yd olsun da gr
Ge ge mihrler mehler bedd olsun da gr
Seyr-i Sad-bd sen bir kerre yd olsun da gr140
nu ey diyen lemde d olsun da gr
di sen bir kerre ol meh-r bedd olsun da gr (z. 143)
4.
Nilnin olur redifli 5 beyitlik gazelini, 6 beyitlik bir gazelle takb

etmitir. arf-endz olur, nz olur, izz olur ifadeleri ortaktr.
Gazellerin matla beyitleri ve Sudul-Mevlevnin makta beyti yledir:
Nleler kim name-senc-i hhie demsz olur
Mutrb- emi hemn megl-i sz- nz olur141
em-i efsn-kr kim revn-nm-y nz olur
Nkteler ifhm eder gy san-perdz olur (z. 153)
Nil-i izz-i ur- Nil olsa eer
Ey Sud elbet bu irim mahar- izz olur (z. 154)
139
140
141
Bayram Ali Kaya, Net, le Yaynlar, stanbul, 1998, s. 132.

Muhsin Macit, Nedm Dvn, Aka Yaynlar, Ankara, 1993, s. 243.
Haluk pekten, Nil Dvn,
Dvn, Aka Yaynlar, Ankara, 1990, s. 171.
51
5.
Dvnda isimlerini zikrederek en ok rnek ald irler ise Yeniehirli Avn,

Abdlbk Dede Efendi, Thirll-Mevlev ve Mstecbzde smet Beydir.
Yeniehirli Avnnin 21 gazelini rnek almtr. Sudul-Mevlevnin takld
ettii gazellerden bir tanesinin ve kendi gazelinin matla beyitleri yledir:
rmn ol ki nal-i r reftr etdi anslar
Yine mihr-i tecell ar- ddr etdi anslar (Yeniehirli Avn, z. 140)
Szlsn em-i mesti meyl-i gftr etdi ansnlar
ud nev-ri nev-ikmet ihr etdi ansnlar (Sudul-Mevlev, z. 140)
Tesbit ve kanaatimize
gre Sudul-Mevlevnin, yukarda belirtilenlerin
dnda da baka airlerin etkilerini tayan iirleri ve beyitleri de vardr.

Bunlar madde madde ele alabiliriz:
1.
Nefnin Sultan Ahmed vasfnda syledii ve Edirne ehrini anlatt 41

beyitlik kasidesine benzer Sudul-Mevlevnin de 46 beyitlik Kaside-i Dermedh-i Hazret-i Mevln ve Tarf-i ubbe-i Hadr isimli kasidesi vardr ki
vezinleri ayndr ve baz beyit ve redifleri benzerlik arzetmektedir. Kasidelerin
matla beyitleri yledir.
Edirne ehri mi bu y gl-en-i mev mdr
Anda ar- pdih cennet-i al mdr142
onya m manr ufudan baa bir dny mdr
lem-i r iinde gl-en-i man mdr (z. 49)
2.
Sudul-Mevlevnin bir mseddes natndaki nakarat beyti ve Leyle-i

Celle-i Mevlidin-Neb isimli murabbandaki bir msra, eyh Glibin
mehur mseddesinin nakarat beytini andrmaktadr:
Sen Ahmed mahmd u Muhammedsin Efendim
Hakdan bize sultn- meyyedsin efendim143
Hd-i cihn server-i -nsn efendim
Sen bd-i bd-i devrnsn efendim (z. 38)
142
143
Metin Akku, Nef Dvn, Aka Yaynlar, Ankara, 1993, s. 62.

Muhsin Kalkm, eyh Galib Dvn, Aka Yaynlar, Ankara, 1994, s.188.
52
Muammedsin eadsin amediyyetle meyyedsin

Tecell-gh- Ramn makes-i ddr- sermedsin (z. 39)
3.
Sudul-Mevlevnin Mezhebnmesi, yine eyh Galibin bir mseddesiyle

vezin ve muhtev asndan benzerlik arzetmektedir:
Sanman bizi kim beste-dil-i nefs-i gavyiz
Hk-i Kadem-i Al-i Ab Mustafavyiz
Ne havf- emrn biliriz ne bedevyiz
Rz-de-i hkm-i kaz Murtazavyiz
krrmza ser veririz ahde kavyiz
Biz h- velyet kuluyuz hem Alevyiz144
Ben ker-i l-i Nebevyim Alevyim
Snn anef Muafav Murtaavyim
ne urf ne de -i avyim
El-minnet lillh mselmn- avyim (z. 4)
4.
o geldi ey berd-i cnn145 msran tazmin ederek eyh Glibin

tardiyesine benzer bir tardiye yazmtr.146
5.
Rz u eb ve er gibi Mevlev irlerde147 yaygn olan rediflerle

yazlm gazel ve kasidesi vardr.148
Sudul-Mevlev, eserlerinde ayet hadis iktibaslarna, Mevlev motiflerine,
deyimlere, ataszlerine, divn edebiytnn mehur mazmunlarna, mitolojik

kahramanlara da yer vermitir. Telmihleri ve tarihi motifleri baaryla kullanmtr.
Dvnn muhtevasn incelerken bu dn ve edebi unsurlar tek tek ele alnacaktr. Bu
blm, Dvnndan setiimiz mstesn beyitlerle noktalyoruz:
144
145
146
147
148
Muhsin Kalkm, a.g.e, s.189.

Muhsin Kalkm, a.g.e, s. 176.
Ahmet Ar, Mevlevlikte Bir Hanedanlk Kurucusu,
Kurucusu, Skb Dede ve Dvn, Aka Yaynlar,
1.Bask, Ankara, 2003, s.170; Muhsin Kalkm, a.g.e, s. 49; Bayram Ali Kaya, Net, le
Yaynlar, stanbul, 1998, s. 32, 60.
Sudl-Mevlev, a.g.e, s. 52, 216.
53
Mevlevyim Mevlevyim Mevlevyim ey Sud

Mevlevlik aam- elf- Mevldr baa (z. 94)
Sende bir c ki var ey bar-i mevc--mevc-i dil
Ket-i ar- felek bir pre-i mdur saa (z. 94)
Girye-i breye ci demidir
Bence tavmde eyym- maardan maad
Bad-i hicrndr ol dil-ber-i te-yu
Dehet-i maa olan rh- saardan maad (z. 129)
art- evvel terk-i cndr vulat- cnn iin
Baadr nn-i erbb- temenn baadr (z. 141)
Fe-y b-udd- a cevln-ghm olmudur
Hm-y l-mekn seyrim ki blm hm olmudur (z. 142)
r- sanda imdi Kelmim alem-i Sud
Firavniyna dem-be-dem ejder-nmn olur (z. 168)
yle ulvdir mel-i em-i efsn-kr kim
Balasam tefsrine mml-kitb- a olur (z. 169)
Eyledi in m- taayyr memi
Mrdeyi s gibi iyya dir gzleri (z. 235)
Alamaz luf-i sandan ayr-i nlar Sud
nd-i ayvnde yodur ymeti drdneni (z. 236)
limi tarfe tabr-i cnn kf deil (z. 252)
av ise murd- advv elde medir
a- zebn- mnkire imrimiz bizim (z. 263)
Delerek barm tesb gibi dest-i ader
Ben dai rite-i nn- adan gedim (z. 277)
Tevld-i fel etmedi bir kerrecik olsun
lemdeki her leyle-i ublya gcendim (z. 293)
Rh- amda aldm al yo ens hem-demim
yle mecnnum ki u utmaz bamda iyn (z. 298)
54
nsil- prehenden ad ey billr-ten

Alm vermek midir yamaya Allh ana (z. 335)
hid-i bzra dnd ehre-i ir edeb
Bikr-i fikri nm ald afa-i erda (z. 384)
Olmadm lemde ihsn-ddesi bir kimseni
Deyn-i krndan mberrym, bu kf dir baa
ekmee br- hayt kesb-i udretse murd
Bir dilim ekmekle bir barda u vf dir baa (z. 410)
RUBALERden
Ey em-i mde mh olan Mevln!
Ey merdmde nigh olan Mevln!
Bir bende-i dermndeyim imdd eyle
B-relere penh olan Mevln! (z. 437)
emn- sem-f mna badm aldm
Ben manara-i un- udya daldm
Ddra ar itiyrm gitdi
ayrn ayrn hezr tekbir aldm (z. 438)
Mevl seni m de yaratm ey mh!
Rusra reng-i nr atm ey mh!
Billh o gzel ehreyi dest-i udret
Env- bedatle donatm ey mh! (z. 439)
ARKI
Fir teleriyle yand cnlar
Yld, snd bir o nmnlar
Saa kr etmedi bunca zamnlar
Bklar, nleler, h finlar
Sen ey meh! sumn bir belsn..
Gl tarbine pek mbtelsn
Nal bir fet-i ser-der-hevsn
Bilirler zlfe ber-dr olanlar (z. 456)
55
II. BLM
SUDULSUDUL-MEVLEVNN DVNI (ZDEGN)
A. DVANIN
DVANIN NCELENMES
Sudul-Mevlev, Millet Ktphanesine kaydettirdii Sadlarm (Nmne-i
Dvn) isimli eserini ileride yeniden istinsh ederek ktphaneye tekrardan tevdi
etmek arzusunda olmutur.149 Fakat kanatimizce bu arzusu gerekleememitir. Bir
takm dzeltme ve deiiklerle beraber btn eserlerinin nihi eklini bir araya
getiren Zdegn isimli dvnn yaayan torunu Hasan Adli Ebussuudolu
Beyefendiden alm bulunuyoruz. Zdegnn yazld ciltli defter, SudulMevlevye Abdlbk Dede Efendi tarafndan hediye edilmitir. Abdlbki Dede
Efendi divnnn tebyzini bu deftere yapmasn tenbih ve tevch buyurmulardr.150
Abdlb Dede Efendi bu esere u takrzi ve tarihi yazmtr:
Bu bir eer ki cihnda cihn adar deeri
Bu bir eer ki zamnda zamn adar ileri
Bu bir eer ki emen-zr- b- irf ndr
Bu bir eer ki deer gl-sitna verd-i teri
O ten san Mevlev-nijd o Sud
Ki t armzn bir edb-i mfteiri
Bu rtbe vafna cet mi var ki lemde
e-i abna kf deil midir eeri
Bu pk deftere cem oldu vlid veledi
Gzel eerleri l sanlar hneri
Alp da destine yle dnmeli insn
Keml-i udret-i ferzendi himmet-i pederi
ulba arz- nevi ba- ev ev eyler
d-y r- edbn denilse yo mu yeri
149
150
Sudl-Mevlev, Sadlarm, ftitah.

56
Ki yo iinde o yde khne mamnlar

Ne ser met ne zlf-i ejder ne per
Fzn l mrn y Rabb bi-a Mevln
Cihnda grmeye ala meat kederi
Dvn- Sud- Mevlev kim
Avn-i a ile im buldu
Tr-i tmm- Zdegnn
Zdegn
rr- nesmnesm-i a oldu (1333)151
Sudul-Mevlev, Dvnnn ikinci tertb ve tanzmine u kayd dmtr:
amden-lillh a- destimle Sud
Dvnm tebye muvaff oldum
rma rek eder faa idrkim
Zr ter zinde szlerim ben oldum
Cuma, 11 il-ade-i erfe 1353 im- Teby
(15 ubat 1935) 152
Transkripsiyonlu metnini de almamzda verdiimiz bu Dvn, SudulMevlevnin btn manzum eserlerini eksiksiz biraya getirmitir. Muntazam bir
tertbe sahip olan Zdegn, Mukaddeme, sr- Peder, Dvn- Sudul-Mevlev
olmak zere blmden olumaktadr. Dvnn zellikleri yledir:
Ba :
Destr Y aret-i Mevln
Sonu :
Bi-amdillh Nect-i melek-alet afdiyle

(593)
Mbeer oldu, isn ald s-y ayy- Muladan
Gher tri mir bir du d lisnmdan
Hasan Ferru ul etdiatya Cenb- adan
10 Muharreml arm 1363
Yevm-i Tevelld
stinsah tarihi : 11 il-ade-i erfe 1353
151
152
A.y.,
A.y., Mukaddeme.
A.y.,
A.y., Mukaddeme.
57
(Mukaddeme)
Zdegn giri ksm 10 sayfa, sr- Peder (Rza Safvet Beyin manzum eserleri
ve terceme-i hali) blm 46 sayfa, Sudul-Mevlevnin Dvnnn bulunduu asl
blm ise 593 sayfadr. Dvnn gazel ksmndaki her harf-i hec arasna daha sonra
tashh ve tenkh yapabilmek amacyla 3-4 sayfalk bo yapraklar braklmtr. Bu
bo yapraklardan bazlar tarh-i hitm- tebyz olan 15 ubat 1935ten sonra yazlan
gazellerle dolmutur. Bu bo sayfalar baz harflere yetmedii iin 581. sayfadan
itibaren bu harflere yazlan zeyllerle Dvna yeni gazeller de eklenmitir. Divnn
son sayfas olan 593. sayfadan sonra da bo yapraklar mevcuttur. Sayfa
numaralandrlmasnda hata yaplan yerler ve mkerrer sayfa numaralar vardr. Biz
mellifin numaralandrmasn tashh yapmadan vermeyi uygun bulduk. Eser,
200x150 (165x115) mm boyutlarnda, muhtelif satr, rika yaz, beyaz Avrupa kat,
n ve arka d kapann ortasnda 140x60 mm boyutunda ypranm yeil bez ksm
bulunmakyadr. Srt deri mukavva ciltlidir. Mellifin i kapaa dt hicr tarih
kayd 1350dir. Defterin srtnda, zerinde Dvnm yazan bir etiket vardr. Ayrca
yine defterin srtnda imal tarihi olarak 1316 yazldr. Metinde siyah mrekkep
kullanlmtr.
1. Nazm ekilleri
Sudul-Mevlev, Dvnnda klasik tertbi takib etmemitir. Manzmelerini u
srayla Dvnna yerletirmitir: Kasideler, Gazeller, Ktalar, Rubailer, MfredMatla-Msralar, arklar ve Tarihler. Ayrca sr- mtenevvia blmlerinde
Tercib-i bend, terci-i bend, Murabba, muhammes, tahms gibi musammatlara yer
vermitir. Sudul-Mevlev, bilinen nazm ekilleri dnda yeni tarzlar da
denemitir.153 sr- mtenevvia blmnde bba cca kafiye dzeni ile yazlm iki
tane mselles vardr.154 eyh Galibe yazd terbi155, Mevlnya yazd tahms156,
153
154
155
156
A.y.,
A.y., s. 509, 522, 537, 564.
A.y.,
A.y., s. 496, 520.
A.y.,
A.y., s. 562.
A.y.,
A.y., s. 530.
58
Fuzliye yazd tahms157 ve tesds158 de bilinen tarzlarn dndadr. Bu

musammatlar bir gazelin her beytine beyit ya da msralar eklenmesiyle vcda
getirilirken; Sudul-Mevlev, tazmin ettii tek bir msra ya da beyti nakarat
eklinde kullanarak yazmtr.
Sudul-Mevlev, Dvnna gazel formunda yazd mnctla balar.
Devamnda yine gazel, kta ve rub formunda gelen tevhidler de vardr. Murabba
nazm ekliyle yazlm Mezhebnmeden sonra, kaside, gazel, murabba,
muhammes, mseddes, kta nazm ekilleriyle yazlm nat- nebevler vardr.
Nut- Mevlevye blmnde ise kaside ve ve gazel nazm ekilleriyle yazlm
Mevln ve Mevlevlikle ilgili natlar mevcttur. Abdlbki Dede, Sultn II.
Abdlhamid Hn, Sultan Vahideddn Han gibi zamannn nemli ahsiyetlerine
yazd kasidelerden sonra Dvn, Gazeliyyt blmyle devm eder. Dvnn byk
bir blm gazellerden olumutur. Sudul-Mevlev, youn olarak ak iledii
gazellerinin arasnda Mevln ve Mevlevlikle ilgili gazellere de yer vermitir.
Rubilerinde mer Hayyam etkisi ak bir ekilde hissedilir. arklarnn bir ou
genlik dnemine aittir. Nazm tr zelliinden dolay arklar ok sadedir.
Hayatnda ve sonrasnda bestelenen olmamtr. Dost ve arkadalarna yazd 82
adet tarih ktas mevcuttur. Eserlerinin ounu Trke ile yazan Sudul-Mevlevnin
Farsa ile gazel formunda yazd bir nat- nebev159,4 gazel160, 7 Rub161, biri tarih
ktas olmak zere 2 kta162, bir mfredi163 vardr. Ksaca deindiimiz bu nazm
ekilleri izelgeler blmnde tablo hlinde gsterilmitir.
157
158
159
160
161
162
163
A.y.,
A.y., s. 527.
A.y.,
A.y., s. 528.
A.y.,
A.y., s. 31.
A.y.,
A.y., s. 105, 284, 311.
A.y.,
A.y., s. 428, 433, 434, 435, 436, 437.
A.y.,
A.y., s. 395, 572.
A.y.,
A.y., s. 444.
59
Sudul-Mevlev, Fzl, Net, Nef, Nail, Nb, Nedm, eyh Glib gibi
byk isimlerden ve dneminin sz ustalarndan bir ounun iirlerinden ilham
alarak kendi iirlerini in etmitir. iirlerini yazarken yolundan gittii irleri de
tablo hlinde gsterdik. Sudul-Mevlev, stadlarnn beendii iirlerini rnek
alrken u ifadeleri kullanmtr: Takld, Takb, Peyrevlik, lham, Feyz,
stifza Mlhem,
Tanzir, Nazire. Bu ifadelerin hepsinin ayn anlamda
kullandn, stlh bir seimin szkonusu olmadn syleyebiliriz. Saylan

ifadelerden sadece Nazire bir iir terimidir ve bir iirin (genellikle gazel) baka bir
ir tarafndan ayn vezin ve kafiye ile yazlm benzerlerine denir.164 Nzire
yazmada en mkemmel olan syleme amac szkonusu olabilmekte ise de, SudulMevlevnin byle bir amacnn olmadn iirlerinden anlamaktayz. Sadece
beenip takdir ettii sz ustalarnn uslplar ile iirlerini gzelletirmitir. rnek
alrken, kendi orijinal slubunu da iirlerine yanstt iin kuru bir taklidden
bahsedemeyiz. Bu yzden tablomuzda, Takld, Peyrevlik, lham, Mlhem,
Feyz, stifza kelimelerinin yerine Takb kelimesini tercih ettik. Edeb bir
terim olmas hasebiyle Tanzir/ Nazire kavramlarn mstakil olarak verdik.
Tabloda da aka grld gibi, en ok rnek ald ir Yeniehirli Avndir.
Yeniehirli Avnnin matbu divnnda olmayan pek ok eserinin elinde bulunmasnn
bunda etkisi olduunu syleyebilirriz. Bu eserleri Klliyt- Dvn- Avn adyla
biraraya getirmitir. Hangi irin nasl ve ne kadar rnek alnd izelgelerde
daha iyi grlmektedir.
2. Vezin
Sudul-Mevlev
btn
iirlerini
aruzla
yazmtr.
Dier
airlerimizin
benimseyip oka kullandklar vezinleri tercih etmi ve 21 deiik vezin kalb

uygulamtr. Rubilerini ise Ahreme gre daha ahengli saylan Ahreb kalplaryla
yazmtr. Ayrca Sudul-Mevlev, bilinen aruz kalplar arasnda rastlayamadmz
164
skender Pala, a.g.e,

a.g.e, s. 367.
60
iki vezin kalbn da kullanmtr. Sudul-Mevlev kulland btn aruz kalplar

izelgelerde gsterilmitir.
3. Nazm ekilleri ve Vezin izelgeleri
NAZIM EKLLER
GAZELLERN HARFLERE
GRE DAILIMI
14
Nazm
Mfred
28
12
61
78
18
1
1
2
Kasde
1
20
Gazel
389
Rbai
57
Mesnev
Kta
9
200
17
5
Matla'
19
Msra'
Mselles
Murabba
18
Terbi
ark
31
Muhammes
11
Tardiye
36
Tahms
Tadir
Mseddes
36
Tesds
41
Terci-i Bend
Terkib-i Bend
Dier
TOPLAM
365 GAZEL
zelge-1
zelge-2
61
806
ETKLEND ARLER
Tazmin Tahms Terbi' Tesds
Abdl-Bk Ef.
Taklid-Takib
Ali Emiri
Tanzir Toplam
12
Ali Ruhi Bey
Ali Salahaddin Bey
Cell Paa
Cemld-dn Efendi
Hersekli rif Hikmet
Hseyin Sret Bey
Sultan Veled
Fuzl
Hall Nihd Boztepe
smil Saf
1
1
Koca Rgb P
Mevln
Muallim Nc
Muhammed Cell Bey
Muhammed Elf Efendi
Muhyid-Dn Rif Bey
Nb
Nil
Nedm
Net
Mstecbzde smet Bey
eyh Glib
eyh Remzi Efendi

Thirl Mevlev
Yeniehirli Avni
izelge-3
62
Yahy Keml
21
24
165
VEZN KALIPLARI
F'iltn F'iltn F'iltn F'iln
185
Fe'iltn Fe'iltn Fe'iltn Fe'iln
73
F'iltn F'iltn F'iln
15
Fe'iltn Fe'iltn Fe'iln
27
Mef'ln Mef'ln Mef'ln Mef'ln
69
Mef'ln Mef'ln Fe'ln
27
Mef'l Mef'ln Mef'l Mef'ln
Mef'l Mef'l Mef'l Fe'ln
47
Mef'l Mef'iln Fe'ln
58
Mef'iln Fe'iltn Mef'iln Fe'iln
71
Mef'iln Fe'iltn Mef'iln Fe'iltn
Mef'l F'iltn Mef'l F'iltn
11
Mef'l F'ilt Mef'l F'iln
52
Fe'iltn Mef'iln Fe'iln
63
Fe'ln Fe'ln Fe'ln Fe'ln
Fe'ln Fe'ln Fe'ln Fe'l
Mstef'iln Mstef'iln Mstef'iln Mstef'iln
Mstef'iltn Mstef'iltn
Seri'
Mfte'iln Mfte'iln F'iln
14
Mnserih
Mfte'iln F'iln Mfte'iln F'iln
Kamil
Mtef'iln Fe'ln Mtef'iln Fe'ln
Ruba Kalplar
Ahreb
57
Mef'iln Mef'iln
Mef'iln Mef'iln Mef'iln Mef'iln
Remel
Hezec
Mctes
Muzri
Hafif
Mtekarib
Recez
TOPLAM
805
zelge-4
165
izelge-2 ve izelge-4te verilen manzme saylar ile vezin kalplar arasndaki saysal fark,
Bilgisayarda yaplan otomatik vezin taramasndan ve Farsa manzumelerin tarama dnda
tutulmasndan kaynaklanmtr.
63
SAHI DZN 166
Abdl-Bk Dede Efendi, 64, 130-131, 169, 240, 306, 313, 314, 317, 330, 341, 357,
363, 367, 425, 570
Ali Emiri, 356
Ali Ruhi Bey, 282
Ali Salhaddin Bey, 179
Cell Paa, 91
Cemld-dn Efendi, 118
Fuzl, 6, 527
Hall Nihd Boztepe, 81, 84, 385, 573, 574
Hersekli rif Hikmet, 105, 148, 160, 282, 328
Hseyin Sret Bey, 366
brahim Aladdn Bey, 86
bnl-Emin Mahmut Kemal nal, 486, 587
smil Saf, 509
Koca Rgb P , 145, 146
Mehmet Akif Ersoy, 479, 577, 578, 579
Muallim Nc, 137, 138, 301
Muhammed Cell Bey, 534
Muhammed Elf Efendi , 155
Muhyiddin Rif Bey, 295, 310
Mstecbzde smet Bey, 149, 180, 185, 186, 232, 329, 335, 408, 409, 422, 472,
473, 535, 537
Nb, 259
Nil, 154
Nedm, 143, 309, 349, 367, 368, 460
Nef, 73, 79
Net, 182, 238
Sultan Veled, 316
eyh Glib, 302, 400, 528, 562
eyh Remzi Efendi, 129, 579
Thirl Mevlev, 39, 61, 62, 92, 139, 171, 188, 191, 252, 253, 300, 348, 377, 419,
420, 473, 521, 522
Tokd-zde ekip Bey, 130
Yahy Keml, 586
Yeniehirli Avn, 52, 58, 93, 95, 140, 141,161, 164, 165, 168, 172, 174, 190, 224,
225, 237, 250, 251, 273, 274, 285, 287, 334, 370, 564
166
Bu dizin, Zdegnda geen ahs isimlerinden seme yaplarak hazrlanmtr. Sayfa numaralar
Zdegnn transkripsiyonlu metninde /250/
250/ eklinde gsterilen orjinal sayfa numaralardr.
64
4. Dvnda Yer Alan Din ve Edeb Unsurlar

4.1. Ayet ve Hadis iktibaslar
Dvn Edebiyt eklen snrl bir yapya sahip ise de muhtev ynnden
nmtenhi zengin ve eitli kaynaklardan beslenir. Btn dn ve felsef
mdevvent, Kurn- Kerm, Hadis-i erifler, kssalar, mucizeler, tarih, estir,
tabiat, kozmorafya, zihniyet, olaylar, dil vb. pek ok alanda bir irin sahip olduu
her trl birikim, bu edebiyatta vezne dklr.167 Bu iir gelenei, 20. yzyln ilk
yarsnda devam ettiren
Sudul-Mevlevnin
iirleri
de
bu kaynaklardan
beslenmitir. Manzmelerinde ayet ve hadislerden bazen telmih yoluyla, bazen

mealen bazen de aynen iktibaslar yapmtr. Bunlarn ounda ayet ve hadislerde
geen baz ifade ve kelimeler dorudan iktibas edilmitir ya da deiik terkiplerde
kullanlmtr. zellikle Sn
Sn,
Sn, Tr,
Tr, VdilVdil-Eymen, Kelm, Ms, LenLen-tern,
Nahl
Nahl 168 ifedeleriyle Allh Telnn Hz. Msa ile konumas, peygamber seildiini
ona bildirmesi hengm anlatan ayetlere gnderme yaplarak ak, sevgili, gnl,
tecell, kelmn ve mannn gc sanatl bir dille bir ok manzumesinde sklkla
ilenmitir:
r-
alem-i Sud
r sanda imdi Kelmim
Kelm
Vdi-i Eymen-i vulatda Kelm isterler
Ndi-i nsde insn- fehm isterler (z. 171)
Bir Kelm-i r- manyken am- ayretiz
ali- ilhmdan yr-y gftr isteriz (z. 187)
Bng- Mevlny g etdikce gh sem-i cn
r-knc r tn Ms-i mrn bulur (z. 56)
Msi-i b-len
len terndir
tern ki r- ada
Ryeti hem obeti hem de yed-i beys var (z. 65)
Olunca ne ry-ml- dergeh-i feyi
O cy- udsu ra kendimi Musya bezetdim (z. 265)
167
168
skender Pala, Dvn Edebiyat, tken Yaynlar, stanbul, Kasm 1999, s. 45.
Mminun, 20; Tin, 95; Kasas, 29, 30; Araf, 143; Taha, 12.
65
r- cihnda tbi-i envr nev-be-nev

Ms-y cnda cnbi-i gftr nev-be-nev (z. 322)
ra azm eylemem olsam da Kelm
Sne-i mmini Sn bilirim (z. 381)
y- val Vdil-Eymendir Kelm-i albime
Gzlerim doldu o vdil-eymeni rladm
(z. 276)
Etse mtnna bir kerre ihr- ceml
Far- ayretden bilinmez sneler Sn mdr (z. 51)
Grse ddrn Cenb- Kelm
rda eylemez idi tek p (z. 19)
Fey-i ddryla cnn Kelm oldum Sud
Nr u nr- imtizc arz- beynmdr benim (z. 293)
ule-i ddr grsn ey Kelm-i dil gz
Eyle diatle tem nr u nr- sneyi (z. 357)
Bi-a- nal-i tecelli gzelsin ey dil-ber
Kelm olursa rev sendeki kemli gren (z. 82)
Vlihne ra ben azm eylemem olsam Kelm
Sne-i Snda pr-tb- tecelldr gl (z. 248)
Dikkat eken bir dier iktibas ise, rci
rcidir.
"Ey huzura ermi nefs, dn
rci
Rabbine, sen O'ndan O senden honut olarak" mealindeki ayette geen bu ifade,
Dvnn Trhler blmnde kullanlmtr. Dvnda yer alan dier ayet
iktibaslar ise unlardr: berd selm169, br lekm170, cel-a171,
chid172, cennetl-mev173, drs-selm174, allemel-esm175, ululazm176, ev-edn177, feazzezn bi-li178, inn fetn179, kn180, l-raybe
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
Enbiy, 69.
l-i mran, 123.
sr, 81.
Mide, 35; Tevbe, 41;Hacc, 78.
Secde, 19; Necm, 15.
Yunus, 25.
Bakara, 31.
Ahkaf, 35
Necm, 9.
Yasin, 14.
66
fh181, leeten li-ribn182, rameten-lil-lemn183, raybel-menn184,

sicll-i mnav185, sir-i mbn186, arb- ahr187, l bel188, ul y
ibd189, urb190, mml-itb191, yevmet-tend192. rnekler ok fazla
olduu iin burada bir ksmna yer verilecektir.
Rameten lillil-lemndir
lemn aret-i uds-demi
Cn bulur tesnm-i lfundan ien b-re u
Leeten lili-ribn rr olur ret-nm
Nee-i feyinden erse sar- ser-ra u
Oldu brhme hir cilve-i berd selm
Dest-i imdd dknce kre-i erra u (z. 7-8)
aretide mncel a f t- rameti
Yerde gkde Rameten lillil-lemn nvn saa (z. 35)
Muaf v Mcteb kim nm- pk adesi
afa-i mmlmml-itb-
itb ramete nvn olur (z. 13)
Nat-andr Rasl-i na
Her lisn bunda ez-dem-i l (z. 18)
Nureti vad eylemidir bizlere t- ud
Sre-i inn fetn pek byk hid bua
Biz de bu vade binen ad adya az
amd-lillh vad-i a oldu hem-n-dem r-nm
Dmeni ahr eyledik, ib-rn derler bize
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
Fetih, 1.
Bakara, 177.
Bakara, 2.
Saffat, 46; Muhammed, 15.
Enbiy, 107.
Tr, 30.
Enbiy, 104.
Mide, 110.
Enbiy, 21.
Araf, 172.
Zmer, 10.
r, 23.
l-i mran, 7.
Mmin, 32.
67
Mddet-i cziyyede o belde tesir eyledik

Dmen-i bed-h yer yer ahr tedmr eyledik
Her hcm etdikce ismullh tekr eyledik
Chid fermnn ayla tefsr eyledik
Ald fermn ile mil olan derler bize193 (z. 494-495)
Balasam tefsrine mmlmml-kitb-
kitb a olur (z. 169)
ar drsdrs-selma
selm dnme rh- istikmetden
Bu yolda itirz etme an seng-i melmetden (z. 304)
Mjde ey dil srr- celcel-a tecell eyledi
Bl olsun urmasn drul-bevre r-be-rh (z. 74)
odan drlp bklmm ben
Gy ki sicll(z. 278)
sicll-i mnavyim
mnav
Bir sirsir-i mbndir
Her atr- gznindeki efsn-i men194 (z. 419)
ev-i clsu dil-i ehl-i dile
Verdi dem keyf-i arbarb- ahr195 (z. 72)
Aada verilen rneklerden anlalaca zere, Sudul-Mevlev, kimi
beyitlerinde ayet metinlerini, Mevlev kiilii ile mezcederek yeniden yorumlamtr.
Binev ez ney ilif t slik-i ghna

N- man-y tm- allemelallemel-esm mdr (z. 51)
avl-i pkide o f -nm durvn
Selsebl-i dil-rub-y cennetlcennetl-mev mdr (z. 50)
Zdegnda tesbit edebildiimiz Hadis iktibaslar ise unlardr. Hz. ieden
rivayet edilen Onun ahlak Kuran ahlak idi196 hadisini aadaki beyitler anlam
olarak havidirler:
193
194
195
196
1897 Yunan Harbindeki galibiyet zerine yazlmtr.

Tahirl Mevlevi iin yazlmtr.
Sultan Vahdettin iin yazlmtr.
Ahmed b. Hanbel, El
El--msned (I(I-VI), ar Yaynlar, stanbul, 1981, VI/91,163, 216
68
yet yet onda sn-i Amedyi seyr eder

Her kimi kim muteds aretaret-i Kurn olur
Ezber etdim ben ki Furn- Kerm-i vaf
Bir azelle balasam tefsrine yn olur 14
abbe telf-i Rabbn ki her bir arfine
sumn ayrn zemn ayrn zamn ayrn olur
Nab- ayn eyle kitb- sn-i Far-i leme
Grd man melmel-i retret-i Ramn olur (z. 13-14)
retide manman-i Ramn
Ramn
mn aynen far eder
Vaf- enr eyledikce dde-i imn saa (z. 35)
Dny mminin zindn, kafirin cennetidir.197 hadis-i erifinden sadece zindan
anlamna gelen Sicn kelimesi u beyitte kullanlmtr:
Sicnidir ehl-i kemlin bu cihn- fn
Acrm ben olana bunda giriftr- u (z. 212)
Kendini bilen Rabbini bilir.198 Tasavvufta nemli bir yer tutan ve kendini
bilmenin srrn anlatan bu hadis-i erife, men
men araf ifadesiyle u beyitte yer
verilmitir:
nsn ise ol rif-i esrr- men
men araf
Vahdetdir ikre bu fall-ibda (z. 330)
Sen olmasaydn alemleri yaratmazdm199 hadisi ile Seni ancak alemlere
rahmet olarak gnderdik ayeti aadaki beyitte biraraya gelmilerdir.
Olanlar nktedn- cilve-i levlk erselnke
Bilirler adrii Mevl-ninsn Y Raslallh (z. 34)
nsanlarn en hayrls insanlara faydal olandr.200 hadisine aadaki beyitle
iaret edilmitir:
Keremde mahar- tm mel-i ayrunayrun-ns
Nice evt ki memd- mihr-bnm olur (z. 78)
197
198
199
200
Zerke, Et-Tezkiret filfil-ehdsilehdsil-Mtehera, Drul-Ktbil-lmiyye, Beyrut, 1986, s. 123.

El-Acln, KefulKeful-Haf (I(I-II), Beyrut, 1351, II/234.
El-Acln, a.g.e., II/164; evkn, El
El--fevidlfevidl-Mecma, Beyrut, 1987, s. 326.
Zerke, a.g.e, s. 198-199.
69
4.2. Peygamberler
Sudul-Mevlev, Dvnnda Peygamberlere bir ok iirinde yer vermitir. Hz.
Nuh, Tfan ve uzun mryle, Hz. Musa Kelm vasfyla, Hz. s diriltici nefesiyle,
Hz. Sleyman hatemiyle anlmtr. Ankara ve stanbuldaki hapis gnlerini de kimi
beyitlerinde Hz. Yusuf ve Zindan motifleriyle ilemitir. Peygamberler dnda
edebiyatmzda sk sk kullanlan, Lokmn, Hzr, Zl-karneyn gibi mbarek
ahsiyetler; blis, Smir, Firavun gibi peygamber dmanlar da iirlerinde yer alan
sembol ahiyetlerdir:
Lali cnn mil-i rdur
Cilvesi insna mr-i Ndur (z. 181)
N-gehn bir arbecik ar eder derylar
Sfle firavnler ciz mi anr Mslar (z. 352)
hir olduda tecell eder esbb- uhr
Sen Sleymn ol esef ekme ki tem bulunur (z. 155)
Mrdeyi s gibi iyya dir gzleri (z. 235)
Bir arafdan nef- r eyler leb-i s-demi
Bir arafdan ad- cn etmek ir olmu saa (z. 100)
Derd-i a yle pinhn et arm-i snede
Olmasn Lokmn bile nab-in-y illeti (z. 243)
ra mutc mdr lem-i f nde Sud
Var iken b- ayt- lebie nisbet-i r (z. 122)
4.3. Mevlev Motifler

Sudul-Mevlev kendisini bir kird-i Mesnev, bir derv-i Mevlev olarak
grmektedir. Mevlev kiiliini ele alrken verdiimiz rneklerden de anlalaca
zere Mevlevliini eserlerine de yanstmtr. Mevlev airlerin iirlerini rnek
alarak bir ok manzume vcda getirmitir. Manzumeleri arasnda eyh Galibin
iirlerine yazd terbi ve tesds vardr. Yine Mevlev bir ir olan Neatnin iki
70
gazeline nazire yazmtr. 19 yzyln nemli airlerinden olan ve tamamlanmam

Mesnev tercmesine de sahip bulunan Mevlev eyhi damad201 Yeniehirli Avnnin
bir ok gazelini takb etmitir. Sudul-Mevlevnin iirlerinde takip ettii Mevlev
slbda, ada bulunan dostlarndan eyh Abdlbki Dede Efendi ve ThirlMevlevnin de etkileri olmutur. Sudul-Mevlevnin, manzum eserlerini bir araya
getirdii ilk kitabna Berg-i Sebz adn vermi olmas da anlamldr. Yeil yaprak,
hediye, armaan anlamlarna gelen bu terim, Mevlev dervilerinin Dedeye ve
dergaha sunduklar hediyeye denmektedir. Zdegnn Nut- Mevleviyye
blmnde zellikle Sem v Devrn kasidesinde bu Mevlev slup daha fazla
hissedilir. Burada Zdegnda geen Mevlev motiflerine rnekleriyle yer
verilecektir.
Sem (Devr / Devrn) - arh - AynulAynul-Cem
Msk heyeti eliinde belli bir dzen dahilinde icr edilen Mevlev ayinine
sem; bu yne katlan dervilere sem-zen, ynin icra edildii yere semhne
denir.202 arh (ark), gk ve dnen ey anlamna gelir. Mevlevler sa ayaa ark,
sol ayaa direk derler. Sem-zenin kalbi etrafnda bir tur dnmesine de ark denir.203
Vahdet neesiyle ihvnn bir arada sem ve saf emsiyesi altnda toplanp
birlemesine de aynul-cem denilir.204 Mevlevlie gre, en kk lemden en byk
leme kadar her ey var olma sebebleri olan dnme ve hareket ile bu yni icr
ederler. Dny dnmede, yldzlar dnmede, atomlar, elektoronlar dnmede, sem
etmekdedirler.205
S-be-s ecrm b-rmdr urmaz dner
Mevlevlik leminde neve-i devrn bulur (z. 55)
201
202
203
204
205
Nihad Sami Banarl, Trk Edebiyat Tarihi (I-II), II/975, 976.

Sleyman Uluda, Tasavvuf Terimleri Szl, Kabalc Yay., stanbul, 2001, s. 308.
Sleyman Uluda, a.g.e., s. 93; Hseyin Top, Mevlev
Mevlev Usl ve db, tken Neriyat, stanbul,
2001. s. 270.
Hseyin Top, a.g.e., s. 270.
A.y., s. 78.
71
Mihr mehde var skn let-i vecd sem

Far eder li lan diat ser--ser rz u eb (z. 53)
em-i ibretle sem-
sem kint seyr eden
Srr- Pr-i Aam her errede pinn bulur (z. 54)
Kehken gy ki aynlaynl-cem tekl eylemi
Her bern ehl-i tem neveden ran bulur (z. 55)
Mevlev-i arh
arh gr devr etmee meydn bulur
Fey-i Rul-uds Mevln ile imkn bulur (z. 55)
avl-i pk-i dergehinde devr eden ehl-i sem
Kendine her kede bir melce-i ufrn bulur (z. 56)
Per-g v l-mekn-peym sem erbbna
Ryet-i ddr iin her e bir mecl olur (z. 174)
Btn sem niyzm Cenb- Primedir
Sud gerdi-i ar- devna uymamm (z. 271)
Name-i a dostu g eyleyen ehl-i sem
Ykselir her devrede
eflk ile hem-p olur (z. 173)
devr
Ny (Ney) Neyzen
Ny (Ney), kamtan yaplan ve kaplumbaa kemiinden yaplm ba-presi
olan, yedi delikli bir msik aletidir. Mevlevlikte ney, kutsal bir saz olup mrd-i
kmilin semboldr. Hz. Mevln, Mesnevsine Dinle neyi... diyerek balar;
Beni dinle, szlerimi dinle... demek ister. Ney fleyene neyzen denir. 206 SudulMevlev, baz beyitlerinde ney motifini, hame ve kilk kelimeleriyle beraber
kullanarak kaleminin ney ile hem-aheng olduunu ifade etmitir.
Bang-
Bang nat- Seyyidl-Ebrr ney tekrr eder
B-urf u laf her bir name bir man olur (z. 174)
Her ads byle vecd-engz olur mula Sud
Name-i nyny- aat me-i irf ndadr (z. 181)
o-nevsn ey neyney-i kilk-i
kilk Sudul-Mevlev
Bezm-i ns-nsde bir dne grdm ben seni (z. 361)
206
A.y.,
A.y., s. 277.
72
Geh mey gibi revna-dih-i bezm-i cem-i

cem eviz
Geh ney gibi nlende-i ter-i hevyz (z. 182)
Lkin ey kilkseni
kilk-i ney-heng
ney
Hem-dem-i blbl-i eyd bilirim (z. 381)
Bir ilh namedir anma arr-i medir
NyNy-zen rniyn abm neid-n olur (z. 12)
Bi-amdillah vcd- zr- rz nya
ny bezetdim (z. 265)
Ey kilk-i Sud olmadasn neyle
ney hem-vz
Ter-dihi sne-i rde-dilnsn (z. 308)
Merd-i derdim ey Sud vz- nyny- adr
a
Nleler kim oldu peyd me-i lkdan (z. 303)
Bulma teh name-i nyny- dili
dil
Byle ad yr sevenden gelir (z. 161)
Dilerim snemi ef nn m m
Gedim ey ehl-i arab ny v nevdan
gedim (z. 377)
nev
yn - ynhn GlGl-bang
Sem edilirken okunmak zere bestelenen, genellikle gftesi Hz. Pre it olan
byk formdaki ilh tr bestelere yin, bunu okuyanlara da yn-hn denir.207
Mevlevlerin sem mersimi iin de yn kullanlr.208 Gl-bang ise, gl sesine,
blbl akmasna denir. Mersimlerde yaplan tertiplenmi sesli dualara gl-bang
denir.209
Pey-rev-i yn-i
yn Mevlndr ey m-aal
Eyleyen ted ilatde ul erkn bulur (z. 377)
Gl-en-i her-dem bahr- marifetdir ravas
ndelbi onda - nat ynyn-n bulur (z. 377)
H denir vat ki yni
yn itmnda Sud
Ar- Ramn makes-i gl-bng- Mevln olur (z. 377)
207
A.y.,
A.y., s. 270.
208
Sleyman Uluda, a.g.e., s. 56.

Sleyman Uluda, a.g.e., s. 149; Hseyin Top, a.g.e., s. 273.
209
73
Sikke - Tennre
Damga ve lmet mnsna gelen sikke, Mevlev klhna alem olmutur.210
Sarkl klahlara destrl klah, sarksz olanlara dal sikke denir.211 Mezar talarnn
ba ksmlarnn da sikke eklinde yaplmas Mevlev geleneindendir.212 Tennre
ise, Mevlev dervlerinin giydikleri kolsuz, yakasz, yrtmal, beli krmal, uzun ve
geni elbisedir. Hizmet tennresini mutfakta grevli canlar giyer. Sem tennresi
yn-i erf esnsnda giyilir.213
aret-i Moll-y Rmu dergeh-i feyide biz
Sikke-p u ra-ber-duz, ilh keriz (z. 377)
Ben dergeh-i Mollada klh apdm214 (z. 377)
Sikkesi altnda oldum mahar- emn emn
Dest-i izzmda menr- cihn-ferms var215 (z. 64)
Sikke-p olmu hill-i nev keml-i mihrden
ehresi gnden gne min-bad nr u n bulur (z. 55)
Bir tel-ghdr drs-sem- Mevlev
Slike tennresi eh-bl-i istil olur (z. 173)
Destr
Destr, izin anlamna kullanlr. Bir Mevlev hcresine ziyarete gidildiinde,
kapsnda yumuak bir sesle Destr denir, ieriden H sesi gelirse kap alp
ieri girilir. Eer ses gelmezse, iki kere daha Destr denir, cevap verilmezse
dnlp gidilir.216 Sudul-Mevlev, Dvnna Destr Y aret-i Mevln diyerek
210
211
212
213
214
215
216

Sleyman Uluda, a.g.e., s. 315.
Server Dayolu, Galata Mevlevhanesi, Yeni Avrasya Yaynlar, Ankara, Nisan 2003. s. 147-150.
Sleyman Uluda, a.g.e., s. 347
1910 ylnda Konya seyahati dn yazlmtr.
Abdlbaki Dede iin yazlmtr.
74
balamtr. Ayrca bu Mevlev terimini Mevln iin yazm olduu iki natn
banda da kullanmtr. Bu natlarn matla beyitleri yledir:
Destr
mmd penhmsn y aret-i Mevln
Meh-kevkebe hmsn y aret-i Mevln (z. 61)
Destr Y aret-i Mevln

Ala maz keml-i Mevln
Mani-i a mel-i Mevln (z. 63)
SerSer-tarkat
Ser-tarkat, tarikat ba anlamna gelir. elebi Efendinin yardmcs ve Kony
Mevlevhnesinin eyhi yerindeki kdemli dedenin nvn, Ser-tarkat idi. elebi
Efendinin Konyadan bir yere gitmesi durumunda, mukabele-i erif dnda, her ie
o bakard.217
Mihr ey ser-arat mh dervn ncm
Mevlev erknn icr ederler rz u eb (z. 53)
Ser-ar-i dergeh-i udds-i Mevln Cell
Kim cemlinde naarlar ret-i Ramn bulur (z. 56)
4.4. Tarih ve Mitolojik ahsiyetler

Dvn iiri, tarih sahnesinde herhangi bir ynyle nl olmu kiiler ile estir
denilen hayal-gerek karm olaylarla da sslenmitir. Bir ok ir telmih yoluyla
bu kahramanlardan bahsetmitir. Dvn iirinin mitolojisi dorudan doruya
ehnmeden, byk masallardan ve Arap kltrnden alnmtr. ran ve Arap
kltr olduu kadar, Hind, in, Ortadounun baka milletleri, Yunan ve
Anadoluda yaam dier milletlerin mitolojilerinin de Dvn iirinin i yapsnda
217
Ferit Develliolu, Osmanlca-Trke Ansiklopedik Lgat, Aydn Kitabevi Yaynlar, 19. Bask,
Ankara, 2002, s. 944; Hseyin Top, a.g.e., s. 54; Ethem Cebeciolu, Tasavvuf Terimleri ve
Deyimleri Szl, Anka Yaynlar, Ankara, 2. Bask, Eyll 2004, s. 561.
75
izleri vardr.218 Sudul-Mevlev de bu efsanev ahsiyetlere bir ok iirinde yer

vermitir. Dvnda geen Acem meneli kahramanlar, Afirsyb, Dr, Erdr
ve Behmen dir. Sudul-Mevlev irne bir tefhurla bu kahramanlar u
beyitlerinde zikreder:
Gese drt o mu Dry
Rek-i Afirsybdr fikrim
Behmen Erdri bend etse
Yeri var zer nbdr fikrim (z. 87)
Dvnda geen hkem ve filozoflar ise Sokrat, Efltun, Aristo ve Calinusdur.
Akl ve zeknn sembol olan Efltun, Sokratn talebesidir. Aristo edebiyatmzda
ilim, akl, isabetli gre sahip olma, mantk ve hizmet sembol olarak karmza
kar. Calinus da Yunanl bir Hekimdir. Her derde dev bulmaya alan Calinus
hekm sembol olmutur.219 slam kltrndeki Lokman Hekimin mukabili
olduunu syleyebiliriz. Sudul-Mevlevnin beslendii nemli kaynaklardan biri
olan Mesnevnin ilk sayfalarnda da Eflatun ve Calinus birlikte anlr.220 Bu
ahsiyetler Dvnda yle gemektedir:
Rek-ver-i Sor Feln-i men (z. 419)
Felnlar cidl- meba-i ikmetde alsnlar
Arisolar niz- laf- mhiyyetde alsnlar (z. 140)
Grse Efln dai endm mecnn olur
sn seyr eyleyen mecnnlar Efltn olur (z. 136)
Al- Eflna cinnet-ba olur mhiyyeti
Mereb-i ne-i u- eyd baadr (z. 141)
218
219
220
skender Pala, Dvn Edebiyat, tken Yaynlar, stanbul, Kasm 1999, s. 49, 50; Dursun Ali
Tkel, Dvn iirinde Mitolojik Unsurlar (ahslar Mitolojisi), Aka Yaynlar, Ankara, 2000, s.
97.
skender Pala, Dvn iiri szl, Eflatun, Aristo ve Calinus maddeleri.
efik Can, Mesnev Tercmesi, tken yaynlar, Ankara, 6. Bask, 2003, s.15.
76
ikmet-i giryemi ger bilse Feln alar

Muali olsa benim lime Mecnn alar (z. 137)
Zih drul-cnn- ucbe bnyd- muabbet kim
Mecnn b-add Efln u Clnus n-peyd (z. 91)
nl ak kahramanlar olan Leyl ve Mecnn (ays), Ferd ve rn ise
Dvnda yle gemektedir:
imdi Mecnna derim aret-i std Sud
O adar lf gf- ualdan gedim (z. 277)
nsiyyet-i n-cins eder insna am r
Mecnn ile lfet eder ala elem r (z. 109)
Timl-i cnn nm-y am
Mecnn gibi in-y am (z. 257)
Hem-ur etdi beni ays- cnn-perver ile
Dilde hir olara neve-i cn- am (z. 238)
Det-i hevda ays gibi olmuum zebn
Leyl-y zlf-i yr baa reh-ber-i cnn (z. 316)
Nice Leyllar eder Mecnn
Mevcelense o leyle-i gs (z. 20)
Dil-i asss Mecnn eyledi Leyl-y ddr
Ne sirsin ki bir hyr sen dvne-dr etdn (z. 246)
B-reyim esr-i amm mest-i ayretim
Mecnn da duysa alar idi dstnm (z. 347)
B-mub al- kh-sr- vcd etmek gerek
Vulat- rnii mmd eden Ferdlar (z. 175)
rnekleri verilenlerin dnda Dvnda geen dier tarih semboller ise,
Manr, r, Nl rem, Ceyn, Kerbel, vs, f, Beya-i
An dr.
77
4.5. Atasz ve Deyimler

Sudul-Mevlev iirlerinde birok deyim ve ataszn de kullanmtr. Kimi
syleyileri Ziya Paann Terkb-i Bendindeki221 slbunu andrr:
Alamaz lufluf-i sandan ayrayr-i nlar Sud
ndnd-i ayvnde yodur ymeti drdneni (z. 236)
Hner vati gelince b-tevauf etmedir ibt
Kolaydr yosa dem urma metnetden
metnetden ecatden (z. 305)
Skndan nefret etse dhiyn zannetme vhdir
Gelir ll-i af
af net bb- f
f ye sknetden (z. 305)
flfl- mit rden marm olurmu ey Sud
Eyleyip meyl-i tebk ite her-br isteriz (z. 187)
Yeter ey mdde-i nanaa-zen lf gf
enberinden felegi biz de mrr eylemiiz (z. 188)
Herkes bu krkr-ghda etdiklerin bulur
urmaz dner Sud bu devrn zamn zamn (z. 307)
Nf atlar glmeden erbb- al u imeti
Bir alay lf gfa sn-i niyyet nmna (z. 333)
Sylenilmez srr- a- lem-r baadr
lblb- tabre maz h o man baadr (z. 141)
Ne yrdan ne de serden geer meel ise de
Ne serdedir ual-y zamn ne yrdadr (z. 147)
l l-i ual ninni gelir gumuza
Biz ki mecnnlara talm-i ur eylemiiz (z. 187)
Mecnn gibi arbul-meel-i r-i armz
Sevd gibi gzden gze dilden dile geldik (z. 239)
Btn seerleri an alyor ys ederim
Gzmden te-i asretle dem revn olal (z. 350)
Hecri faa ey yr opardca ymet
Dem-beste olur adr nihn- nlelerimden (z. 310)
221
Nihad Sami Banarl, a.g.e., II/873, 875.
78
Etmiim ti bu yolda ezel vaf- vcd

Reh-i ada grnmez gzelim cn gzme (z. 326)
Kem naardan esirgesin Yaradan
Ayn- nr- nighdr emi (z. 240)
B-c m bu nliler cevri ciere iler
Hep bildiini iler amm ki o drdne (z. 333)
Nfile yo dme imddimdd-res
Dme ayle gl mdi kes (z. 198)
aa bl alebe eyleyemez
Bir yere gelse cihnlar bodur
Lfa pp bramaz il
Braan y deli y serodur (z. 410)
5. Dvnda lenen Konular

5.1. Peygamber Sevgisi
Sudul-Mevlev, Dvnn kasid blmnde bu sevgiyi bu ball natlaryla
ilemitir. Peygamber Efendimize gazel ve kaside formatlarnda 15 tane nat
yazmtr. lk natn Fuzlinin Su Kasidesini takliden yazmtr. Bu blmlerden
setiimiz rnekler bu sevgiyi daha iyi gstermektedir:
Snnetidendir verilmek cn bilip bmra u
ntisbm var bi-amdillh ulu dergha
k k olsam arretden demem ayra u
Etmese cb olurdu mnadim b- ayt
Rava- ar-itiv-y Seyyidl-ebrra u
Ayn- ayn menbaul-irfn Muammed Muaf
Kim o menbadan gelir ayna u enhra u (z. 7-8)
Dier natlarda da u gzel beyitler gemektedir:
O gece gndzdr cmle-i malt
Ondan a etdi iy em-i eb-r-y seer (z.10)
79
Sensin ey far-i cihn malab mad- Sud

Ne tevell-y felekdir ne tecell-y seer (z.11)
*
bhesiz idrk eder man-i insniyyeti
Ol gl kim vye-dr- nimet-i mn olur
Amed-i mrsel Nebiyy-i enbiy Yr- ud
Kim vcd- lemne t- pki cn olur
Ol hmyn-pye kim mr-i bb- dergehi
a-i dreyne istill ile suln olur
Menba- ramet ki m etse bir kerre eer
lem-i dz cinna iz-i rcn olur
Mstenr-i mihri olmasa eer ayf u dirg
phesiz dny v m-fh baa zindn olur
Dil-ikeste aste-i nln- hecridir Sud
Yalz iksr-i enfs oa dermn olur (z.12-14)
*
Der-i lfudan zge sitna intisbm yo
Bi-amdillh baa kf bu devlet Y Raslallh (z. 30)
Cihna mstallen km-ferm olmaa billh
Mrecc bb- lfuda esret Y Raslallh (z. 31)
Esrimdir buyur kf Suda
Sud rz- maerde
Ne cet istemem bir baa nimet Y Raslallh (z. 31)
Nab ald beer syede ev- demiyyetden
Veliyy-i nimet-i irfn sensin Y Raslallh (z. 35)
Senden rendi beer akm- insniyyeti
Dim medyn- krndr olan insn saa (z. 36)
Kelmnda onu bi-t tavf eylemiken a
Ne mmkn meba-i medinde dav-y san-dn (z. 22)
Btn mmd-i albim sendedir ey bletl-ct
Brama det-i srnda bu -i pern (z. 23)
80
Medr- ems-i u lemne bedr-i dc

Uyna ayn- iy aret-i Muammeddir (z. 33)
Sud-
Sud ser-be-scdum ur- nmnda
Emr h baa aret-i Muammeddir (z. 33)
Ma- kerem ramet-i ramnsn efendim
B-releri derdine dermnsn efendim
mmetlerie ccet-i ufrnsn efendim
Dillerde nihn gevher-i mnsn efendim
Sen bd-i bd-i devrnsn efendim (z. 38)
er-i vls bir ir- metn
Oa Kurn henin br
Bir siyeh-r isem de am ekmem
Ki lehul-amd melceim o apu
efatiden mdi kesmem
Cnd-i yes etse de hcm u ul (z. 19-20)
leme dstr- insniyyet iln eyleyen
demi ev-in-y a u mn eyleyen
Al ser-gerdn eden efkr ayrn eyleyen
Ey kitb- l-mekn-r melidir seni (z. 40)
5.2. Sahabe ve EhlEhl-i Beyt Sevgisi
Sudul-Mevlev, Dvnn ilk manzmelerinden olan Mezhebnmede sahabe
sevgisini zellikle drt halife ve ehl-i beyt sevgisini ve onlara ball iler. Bu sevgi
ve ballk Hz. Alide sembolleir:
Ayrlma ir-i pk-i Alden an Sud
Eyle ebt ib-i rey-i rezn ise (z. 234)
Evld- Al keriyiz lib-i az
Yr- suad am- eirryz efendi (z. 358)
Sud bb- Alni kemne keriyim
Bu nisbetim eder elbet pr-iftir beni (z. 352)
81
Y Al der giderim cennet-i alya adar

Emevler ile bir laa beraber deilim
dma aret-i dd ola hid y Rabb
Pey-rev-i zmre-i ad-y Peyember deilim (z. 262)
Bi-d- t- dd bi-adl-i aret-i Fr
Bi-ilm-i r-i Yezdn bi-ilm-i pk-i Omn (z. 29)
ehr-erkn- dn, yr- Peyember
Eb Bekr u mer, Omn ayder (z. 445)
Mab- lem olsa rev istimetim
Bir mstam bende-i yr- peyemberim
Minnet udya cevher-i mam ki ey Sud!
Sud
Ben k-i py-i aret-i Sdd- Ekberim (z. 405)
Muibb-i l-i raslm, Muibb-i l-i Rasl
Bu bbda anmam n n bd u nebd
O dd-mn- celle muhabbetim mula
Olur mu ba-i muabbetde h ur u uyd (z. 415)
5.3. Edebiyat ve iir
Sudul-Mevlev edebiyat, iiri, iir anlayn, iirini nasl vcda getirdiini,
kalemle olan dostluunu, dnemindeki irne riykarlklar da manzumelerine konu
edinmidir. Kimi iirlerinde irne bir slupla iirinin stnlyle vnrken, kimi
iirlerinde de tevazusunu fazlasyla sergilemitir:

ayb etdi azel evini Trk uars (z. 368)
aralar blbl kesildi ane-i gl-zrda
imdi onlar utbe-ndr minber-i ecrda
Bikr-i fikri nm ald afa-i erda (z. 384)
Dvne Sudum
edebiyt
Sud
smindeki Leylya utuldum (z. 290)
Derdimi imdi aladm ki Sud
llet-i l le uramm (z. 291)
82
Beyt-i sanmda mnzevyim

Mstara- ev-i manevyim
Bir ir-i bas isem de len
Mamn- rai mutevyim (z. 278)
alem alem u tkenmez leyl-i hicrnda
Benim ens-i dilim, mahremim, ef imsin
Sen olmasan kime rz- dernu aladrm
Yegne derd-keim, hem-demim, ref imsin (z. 395)
Yosa da bir dr- mamrum u mihmn-nede
am deil bilerce beytim var metn dil-nin
ne vrn olsa da beyt-i dilim mamredir
Rek eder umrn- fikr abma ar- bern (z. 411)
Grlr ki bycek bir anepe olda urur
Bir kat bir alem elde biri orda ourur
Bir yere oplanara ir teekkl eyler (z. 499)
*
Ehl-i san Sud zr
Maddum muteberlerinden (z. 312)
Sud o lib-i ar kemne muliiyim
Ser-med-i uarym bu itibr ile ben (z. 313)
Gl-en-i evfn kemter ade-nym
Gfte-i irimde smi name-i irf n bulur (z. 57)
Rek eder rma elbet Sud
Olsa edbn- zamn muali (z. 214)
R-ba fikret-i erbb- irf ndr Sud
irne nkteler kim me-i sera (z. 206)
*
Bir ayli metn beytim var geri Sud amm
Mamre midir abm vrne midir bilmem (z. 267)
83
o deildir bilirim rm
Dilenilmez o adar gftrm (z. 507)
Yodur bilirim eerlerimde
Ten- ulba abiliyyet
Tadmine cretimden anca
Mad teeyyd-i muhabbet (z. 400)
Bilirim rii yo geri Sud
Yine tanm-i azelden geemem (z. 295)
5.4. Ak - Sevgili - iir
iir
Sudul-Mevlev, Dvnnn yarsna yaknn tekil eden gazellerinin ounda
ak konusunu ilemitir. Ak gazellerinin ounda da Dvn Edebiytnn ak
temalarndan olan yrin cevrinden, hasretten, hicrandan, vuslattan, cnnn
gzelliinden bahseder. Sudul-Mevlevnin asl ilham kayna sevgilinin
gzelliidir. Bir ok dizesinde o, iir ve sevgiliyi beraber ilemitir, sevgiliyi iir ve
edebiyat stlahlaryla anlatmtr. Ona gre, sevgili btn gzelliiyle gerek iirdir.
ir-i mzeyyen, ir-i lht, ir-i ter, ir-i mstendr; hem ilham kayna, hem
de ilhamn kendisidir sevgili. Sudul-Mevlev, ak, iiri ve sevgiliyi Yeniehirli
Avnyi taklden yazd u iirinde mezcetmitir:
Geri nam u ner ile az dstn sylenmedi
add-i mevznu gibi ir-i revn sylenmedi
lem-i ind- ilatde zamnlardan beri
yle bir ber-ceste nam- dil-sitn sylenmedi
Sz ald let-i em-i kebdudan faa
Ondaki reng-i be-y cvidn sylenmedi
Muaf- rusr tefsr ile uradlar
ve-i a- bedat-itirn sylenmedi!
Ehli demler urdu derydan, semdan, ardan
H alb isminde bar-i b-gern sylenmedi
l-i dilden ey Sud olsun mu mabbn abr
ki-i sflye srr- sumn sylenmedi (z. 370)
84
Ak, iiri ve sevgiliyi beraber ileyen Dvndan setiimiz dier rnekler ise
unlardr:
irim ilhm- semvdir bu yzden phe yo
nki ey meh-pre emi sumnmdr benim (z. 293)
Ey kitb- sn n ir-i bana me eyledi
Defter-i erm bir makes-i a eyledi (z. 440)
Meleklerden mi rendi bu arz- cnnm
Ki ran- af etmekdedir erv gftr
Baa ir diyorsun sevdiim lkin aatde
Mcessem ir sensin her kelm ru er (z. 397)
irim saa olmasn m dir
sndr eden Sudu
Sud ir
Ey un- bed-i Rabb-i dir!
Yodur olamaz nar-i sn (z. 526)
lardr sn-i mala irime
abm ey mihr-i emel memddur (z. 181)
Evvel gizlenip sutrumda
Beni sen aa kitb etdi (z. 239)
Ser--p heyetile ir-i tersin
Meli zr- albe tercmndr (z. 180)
Gece gndz ayal-i canna
anki bir cme-bdr fikrim (z. 87)
Bir kkle bendiz ki hev-y ikeninden
Elf perkende v man mteayyir (z. 164)
O insicm o tensb o add-i mevznla
abatm seni bir beyt-i irne anr (z. 153)
Mra- zde-i muciz-beyndr meti
Sevgilim dillerde ulv dstndr meti
em-i nad- felek emlini grm deil
Bir blend-slb ir-i dil-sitndr meti
nsicm vesi mab arz dil-nin
Muteem manme-i pk u revndr meti (z. 244)
85
Man-y emi ret-i era n verir

Elbet o eme ir-i b-re cn verir
Bi derd b-devya devken balar
ikmet nedir ki dillere derd-i nihn verir
Bir nev-bahr- sndr amm o gl-nihl
Sevds r-y a reng-i azn verir
Bir nara-i abu arb eyler demi
Bir andesiyle zindegi-i cvdn verir
Un ayt memt elindedir
sterse ldrr yine isterse cn verir (z. 155)
5.5. ikyet
Sudul-Mevlevnin iirlerinde dnemin karamsar ve ikyeti slbuna da sk
sk rastlarz. O, felekten, devirden, hayattan, genliin geiinden, yalanmaktan,
riyakarlktan, dalkavukluktan, kendi milletimize, kendi dinimize yabanclama
temaylnden, toplumsal ahlkn knden, erkeklerin kadns tavrlarndan,
ekbirlikten, asrlikten, zmnenin gayr-i insnliinden ikayet eder. stikameti,
namusu, drstlkl, akl, idrki hiciv konusu yapp; cunna, cehle, kahbelie,
ikbal dknlne vgler yadrr. Eserlerinde bu ikayetlerin ok rnekleri
olduunu yine kendisi ifade eder:
Tm otuz sl ben etdim ikyet lden
Meba-i ekvya rmda o eml var (z. 166)
*
mr-i b-fideye arf olunan himmete yuf
as- b-ymete ar edilen rmete yuf
Cehl aflet ile tess olunan devlete ayf
ulm udvn ile temn lnan evkete yuf
onu usrn meellet olan efle dir
btidsnda vaat olan nsiyyete yuf
i baa baa erini avretini
Armzda yetien her ere her avrete yuf
86
Erel-i mr denen l-i elme nefret

Hele temddi iin eyledii ayrete yuf
abelik masaralk ikmet-i aryye imi
Bu derin felsefeye byle geni ikmete yuf
Pek yazk gedi Sud eker-i eyym- ayt
Bugn bulma iin ediimiz zamete yuf (z. 219)
*
aleb-kr yodur meziyyet bulunmaz
Relet o amm falet bulunmaz
Ne isterse az o bulunmada lkin
Bizim memleketde adlet bulunmaz
Taarrye alma b-tb olursun
Bu devr-i dilrda rat bulunmaz
Dnse arardr btn kr u br
Bu bzrda istimet bulunmaz
Geen demleri etme al aattur
Ki mye imkn- ricat bulunmaz
Sud olma dil-beste elvn- ara
Bu yzlerde reng-i aat bulunmaz (z. 190)
*
Nasbe-dr- cnn olmama felket imi
Ben aladm delilik en byk sadet imi
e v iss hele mbrem bel imi beere
Edeb ur keml hner abt imi
Zamnede urulur dem geh adletden
Mer eder ururum grmedim ne let imi
Yaz ki etmemiiz iltic zamnnda
Meer penh- bihn sye-i cehlet imi
Sud far ederek li ayrete dd
Yegne dmenimiz nki demiyyet imi (z. 202)
renmiiz ol rtbe kim milletimizden
mknn bulsa abe ingne olurduk
87
bl Sud olsa idi smetimizde

Nms denen devlete b-gne olurduk (z. 229)
By- keret duyulur gl-en-i vadetde bile
f bir manara yo sa-i ayretde bile
O adar etdi tebeddl ki secy-y beer
abelik leti var ehl-i khletde bile
Fa- uryn o adar yzdeki diat edene
Grnr ibeler ehre-i imetde bile
Ne taavvl ne tebeddl ne televvndr bu
Baal iss olunur nee-i ilatde bile (z. 242)
demiyyetden uandm mtek-i ilatim
Cn dilden tevbe-kr- crm-i insniyyetim
mrm etdim ar- istikmetde heb
Mahar- afv olmasa o mu zamnen thmetim
Cins-i rdan gelirdim get-zr- leme
Gittiim yerden eer mmkn olayd avdetim (z. 286)
O adar milleti idrki tel etdi
Ki der-i knne-i deyri yeni mirb anr
almam bir afada cevher-i idrk Sud
Ual imdi edebsizlii db anr (z. 151)
Kk olmasa idrk ile nsiyyetimiz
evini biz de srerdik bu khen bnyd (z. 233)
Ehl-i irf n h urbet der-vaan lindedir
Ey Sud art vaanda cy- rat almad (z. 365)
stimet denilen derde giriftr olana
h feryd ile imrr- zamn gye imi (z. 203)
T essndan onu tarb im etdiler
Bir nine almad irf n- millet nmna (z. 232)
Bu kadar ikayetten sonra nihyet Sudul-Mevlev de yine ayn ineleyici
slpla teslim bayran kaldrmtr:
88
Ben de ar dem oldum insil etdim Sud

Her neye mliksem idrk meziyyet nmna (z. 333)
5.6. Sosyal Konular (Hrriyet, Asrlik, Yabanclama vs.)
Sudul-Mevlev eserlerinde dneminin sosyal konularna ok az yer vermitir.
Bir nceki blmde de rnekleri grld gibi dneminin sosyal konular ancak
ikayet tarznda manzmeler ve beyitlerle snrldr. Kimi Mslmanlarn, hachocalarn sahtekarlndan, hrriyet ve terakk rzgaryla gelen sfliyattan, kadnerkek ilikilerindeki serbestlikten, byksz ya da krpk bykl erkeklerden,
Hristiyanlama/Batllama temaylnden duyduu rahatszl iirlerinde yle dile
getirmitir:
Mslman mln fratda alp rparsn
Eylemezsin o zamn ayret-i dniyyeyi yd
Ez-a mla bir kimse faa verse arar
Mslmanlda bu yodur diye r feryd (z. 416)
eyler kef- avret celer std- bh
Baal var baal ebrrda ayrda (z. 385)
O enda bir ce etdi uhr
Grnce onu ra geldi ftr
Acyib, biimsiz, tuaf cedir
Ki merde caket, zenne ferrcedir
Yutar dim f i-i b-isb
Ne avf- ilh, ne avf- ab (z. 503,504)
S-i annmsa gnh baadr
o mslmnlar ters bilirim (z. 381)
a- cedde dnd aytm zamnede
keste-beste nme-i tersya bezerim
firler etmesin baa beyhde kec naar
anca ben de elpya bezerim (z. 288)
Eyledi efkr arrna yer yer inkif
Kimseler art deil ayd- icb rda
Mihr-i rriyyetle sfliyta geldi inkif
Belli efl-i ym ecns- mr u mrda
89
Herkesin guy ki rriyet elinde alan

imdi mstamel odur en-y grdrda
Cennet-bd- teradir cihn seyr et Sud
r u lmn leb-be-leb esvda bzrda (z. 284-285)
nlb- devre badm dr-bn-i em ile
Oldu her bir ret-i maymn medr- ayretim
Bezeyip mh-frn- Yed u Ermene
Ser-be-ser acbe olmudur muaam milletim
El-ved ey neve-i nms- mill el-veda
Ben ki aryim senile munadr nisbetim (z. 286-287)
By altndan etsem ande o mu l-i efvha
Ricli imdi tyszlkde a, avreti birdir (z. 427)
rp by insanlar ile avf- tel
Etmektedir ancak beni bzr- cehennem (z. 287)
5.7. ahslarla lgili Manzumeler
Sudul-Mevlevnin Dvn ok byk olduu iin ahslarla ilgili manzumeleri
de bir hayli fazladr. Peygamber Efendimize ve Mevlnya kaside ve gazel nazm
ekilleri ile yazm olduu natlar dnda zamannn nemli ahsiyetlerine ve
dostlarna da kasideler yazmtr. Abdlbki Dede, Sultn II. Abdlhamid Hn,
Sultan Vahideddn Han, Arif Hikmet Paa, Ser-ktip smil Mtak, Halil Nihad
Boztepe, Trabzon Mebusu brahim Alaaddin Bey, Mnr smet Beyler iin
kasideleri; dost ve arkadalar iin yazm olduu 70 kadar tarih ktas; ReslHatttn Muhsinzde Abdullh Bey Efendi, Hseyin Vassf Bey Efendi, enitesi
Trcizde Ali Ataullah Moll Bey ve ilk ei Rbi Adviyye Hanm haklarnda
yazm olduu mersiyeler vardr. Mekteb-i Hamididen hocas olan Hilmi Bey
Efendinin bir eseri iin takrz ve hocalarndan Muhammed Bekta Efendinin bir
kitap hediyesi zerine kta; Harb-mahlas Muhammed Ali Efendi merhuma
manzum bir mektup; Ali aladdn Bey Efendinin bir gazeline cevab, kaimpederi
Adl Efendi hakknda bir kta ve deiik dostlarna verdii fotoraflar iin ktalar
yazmtr.
90
B. METN TRANSKRPSYONU N TEKNK ESASLAR
1. Dvnn metni kurulurken 15 ubat 1935 tarihinde mellif tarafndan tebyizi

tamamlanan Zdegn esas alnmtr.
2. Mellifin tertibi olduu gibi korunmutur, btn manzumeler asl yerlerinde
braklmtr.
3. Tenkitli metin almalarnda yaygn olarak kullanlan transkripsiyon alfabesi
tercih edilmitir.
4. Dvnn metin transkiripsiyonunda, baz istisnalar dnda bugnk syleyi
esas alnmtr. zellikle eklerin yazmnda gnmz Trkesindeki sesler
tercih edilmitir. Bakub/bakp, neye/niye, nn/ niin, sylesn/sylesin vs.
5. Dilimize yerlemi olan Fara kelimeler, asllarna gre deil yaygn
kullanllar ile yazlmtr. suman, pdih, in vs.
6. Dvnn transkripsiyonlu metninde ahsmza ait dipnotlar, orijinal
dipnotlarla karmamas iin [N..] harfleriyle gsterilmitir.
7. Yazmann orijinal sayfa numaralar /571/ eklinde, sayfann en solunda
gsterilmitir.
8. Sayfa ve manzumelerin numaralandrlmasnda mellif tarafndan hata
yaplan yerler ve mkerrer numaralandrmalar vardr. Sudul-Mevlev,
Dvnn yazmak iin kulland derftere daha sonra ekleme yapmak iin bo
sayfalar
da
brakmtr.
Bu
yzden
/571/
eklinde
gsterilen
numaralandrma ardk olarak devam etmemektedir. Biz hatt- mellife

mdahalede
bulunmadk,
mkerrer
numaralandrmalar
dipnotlarda
belirtilmitir.
9. Mellif
tarafndan
manzume
numaralandrmas
yaplmayan
yerler
transkripsiyonlu metinde tarafmzca numaralandrlmtr.

10. 321 eklinde rakaml tarihlerin bana 1 getirilerek 1321 eklinde
yazlmtr.
91
11. Metinde bulunan ayet ve hadis iktibas ya da telmihleri koyu, dz metinle

gsterilmitir. Orijinal metinde trnak iinde verilen alntlar ise, koyu ve
italik olarak vurgulanmtr.
12. Metinde bulunan snrl saydaki Arapa ve Farsa manzumeler mellifin
orijinal hattyla verilmitir.
13. Vezin sorunu olduu kanaatini tadmz msralarn sonuna * iareti
konulmutur.
14. Dvn, metin tamirine ihtiyac duyulmayacak kadar ak ve netti. Yakn
dneme ait mellif hatt bir metin olmas iimizi kolaylatrrken,
malzemenin okluu alma sremizin uzamasna yol at. Dvnn byk
olmas ve bizim de bu alanda yaptmz ilk alma olmas hasebiyle, btn
titizliimize ramen, okuma ve anlama hatalarna dtmz yerler ve baz
yazm yanllar olmu olabilir. Bu tr hatalar bize bildirenlere imdiden
mteekkiriz.
92
Z D E G N
Dvn- Sudl-Mevlev
H. 1350
kinci tertb ve tanzmidir
Destr Y Hazret-i Mevln
MUADDEME
u mecma ictima etmi iki ayt- niyedir ki bir sm pedere, bir sm da
ferzende iddir.1 Pederini r anda olundan mulaa beklemek ziddir.
Binen aleyh bu mebade a- efeye bence imkn ayr-i msiddir.
Pederim Es-Seyyid Muammed R afvet2 Bey ki mefar-i ulem-y Rm
Ebus-Sud Efendi Mermu af di ve alan ve ulan vri-i irf n ve kemlt
idi. 14 bnul-muamda stanbulda dnyya gelmi, 1329 Rebl-evvelini
yirmi altnc Pazartesi gn lem-i rz aate ehper-k-y irtil olmudur.
Vef t, mezya-insn- eibbsndan olup teden beri mstef -i irf n ve feili
olduumuz std- edb ve f fimiz Thirul-Mevlev Bey Efendi arafndan ber-vechi ti terv edilmidir.
B-bedr demi bu dnyya
Ba- hest eden beryya
Ebediyyet namini ter
Eylemi bir cihn- urya
Gelecekler bu leme gidecek
O fen n-per olan cya
Kprdr bu ger-geh-i f n
zerinde revende her pye
Her nefesde btn evil-erv
Yalar bir admla ubya
rci cib-i alidir

utulanlar o ceb-i akvya
Cn atarlar haat lemine
Gz yumup da cin- ulyya
te etdi sefer R Bey de
O gzde makm- mevya
O mnevver naar ki mlik idi
Nkte-i Kull men aleyh ya3
1
Sudul-Mevlevnin babas Rz Safvet Beyin eserlerinin yer ald sr- Peder blm
almamzn haricinde tutulmutur. [N..]
2
avfet peder-i mermu dvn- humyn diresinde ul-i adme vechile ald maladr.
Merm oradan neet etmi ve n-i irtilinde uyd oas mmeyyizi bulunmudu. Riml-urf
da o direde on sekiz sene kitbetde bulundum.
3
Kll men aleyh f n yet-i kermesine telmdir.
94
Uyand uyn- a-bni

Bezedirdi ayt ryya
Cedd-i pki Ebus-sud gibi
Mntesibdi ulm- arrya
ttib- Taalla ederek
Mahar olmudu ul- alya
Elli alt yanda ld ved
u serb- aylet-efzya
Ede nil inyet-i Ramn
tn neve-i Feter ya
Yd- n- vef t olma iin
Beyt-i t ekildi imlya
RR- Savfet edip de meylmeyl-i al
Vl oldu rr-y Mevlya (1339)
rtil-i pedere, araf- arnemden yazlan tr de bu mecman r-
kemternemi itiv eden smnda mndericdir.
Pederim aban ir olmala beraber ilmen ve alen de mefar-i ekbir idi. iir
ile itili pek az ve hemn avn- ebbna mnar olduundan zamn- kemlinde
eer-i manm vcda getirmemi, binen-aleyh r- manmesi pek madd
bulunmudur. Adeden madd, faa glmce ymetleri n-madd olan bu eerleri
merm aytnda bu cize tevd ve ihd etmi idi. Bugne adar hepsini rz- cn
edindim. nallh Tel bundan byle de iyna maal ve meydn almam ve
kendi r- pernm ehemmiyetsizliini, onlar ser-leva-i teberrk olmas
dolaysyla mmkn mertebe izle edebilmek iin Dvn- b-midrm aif-i
muaddemesini enf s- pederle tezyn eyledim.
Yirmibe otuz sene evvel ir ve edebiyt merna dr olduum ralarda
pederim mermu ez-cmle yle bir tev-i bvvet-krnesine maar olmudum:
Brekallh nr- ayn-i iftirm afvet4
Artyor gnden gne ir u beyn cevdeti
Fey-i feyy- ezel reh-ber ola dim saa
Al u in bula ol fey ile her uvveti
nbis-efz-y dildir incil-ba- uyn
Ner u er u ek-i abn fiyyeti
4
Bu mala baa pederim mermu ydigr- talmidir. Kendisinden bil-ikml l ve nesden iczet
aldm rada ul-i eslfa tevf an i eylemi idi. 12 Cmdel-ire 1312 (11 Aralk 1894)
95
Bir mkemmel ir-i rn-zebn ol yle kim

irin r- selef-s azansn hreti
Yalz era ar etme akn evt
Eyle tal-i kemlta dem--dem rabeti
r-i ecdd brama yd etdir nm
Byledir insn olan demleri mhiyyeti
aret-i a mr efzn eylesin olum seni
Vlidi afvet saa eyler heme daveti
Bu dil-nvzne tevt baa cidden medr- say u ayret olmudu. te her
bildiim eyde olduu gibi irde dai ilk std ve vcibt-tebclim peder-i maf r-
mebrrumdur. Cenb- a revn- illiyyn-i cevlnn maar- iltif t- b-pyn
buyursun mn.
Ne re ki zamnen lzm olan malmt iktisb ile berber muayyileye direngver olaca avlden fikri dim l bulundurma adem-i levzm- iriyyet iken bu
sadete bir trl nil olamadmdan r- farnem iltif t ve itibra yn deildir.
Pederimi vlidesini pederi olan ricl-i ilmiyeden olan s-zde Sadeddn
Efendi Merm da irdi. Kk bir mecmua linde nezdimde maf bulunan r
meynnda:
Geri btn lem saa meftndur efendim
Mihri dil-i rdede efzndur efendim
Dil silsile-i zlf-i pern ucundan
Zencre ekilmi gibi mecnndur efendim
*
zarm gl gl olmu tb- mlden reng-i rusr
Lebi onca ruu gl dense ol a muvfdr
Paralar gibi o-yende szler vardr. Bunu vesle-i urmet olma zere ayd
ediyorum. Yosa eb u ceddimden ba ediim, ne neseble tef ur maadndan
mnbaidir, ne de kendime ir-i mder-zd ss vermek iindir. Belki ir ve
edebiyt mern baa eb u ceddimden mevr bir abat- niye olduunu ar
etmekten ibretdir.
El-l gftr- pernm aaten b-midr ve pern olduunu dim kemli icb ile itirf etmekden a- vicdn duyarm. Anca szlerimi cidden deerli
evt tarafndan nr- naara mahar oldularn mare-i krnda sylerim ki ikestebeste szlerimi yegne ymet meziyyetleri bu mahariyetden ibretdir. Ez-cmle
bu r- kemterneni bir smnda estie-i murmz pek mutedirlerinden iri blend-frat Mstecb-zde met Bey Efendi mermu enr- tevecch ve iltif t
96
mndemicdir. Edebiyta ilk intisbmdan beri mermu efkrndan istinre, rndan

istif a etmidim. Beynimizde uuvvet-i aiye derecesinde bir mudenet mevcd
olduundan irdt- f lnesinden pek o mstef d oldum.
Memleketimizde adr ymet denilen ey umr- mechleden olduundan met
Bey merm da bir cevher-i irf n kemlt olduu lde mechlta ard gitdi.
Faa keke malmlarmz o mechlu heylsna olsun benzeyebilselerdi !
Mstecb-zde met Bey,
Sermed bir setre-i icll ile sem-y rz
em-i idrkt- insnden etmi iticb
te al- pr-urru zbde-i idrki u:
kdan geldi nihyet ka etti inilb
asyla terne-sz- yes rmn olara 1335 sl-i hicrsine mudif 1333
Maysnda Ispartada irtihl etmi ve oraya defn olunmudur. Mstara- ramet olsun
mn.
***
Bldaki suur- pern, 1336 Muarreminde [1917 Ekim-Kasm] itmm ettiim
dvn- mrettebi muaddemesidir. Bu tarden ora yazdm manmt, byk
kk be defteri oldurduundan baaca bir dvn tekl edebilirdi. ayf ki 1343
senesi Cmdel-iresinde [1924 Aralk/ 1925 Ocak] bama gelen ve eibbca
malm olduu gibi ayrca bir defter-i mada ve iran istins ve istikmline
muvaffa olduum ir-i muaam Yeniehirli Avn Bey mermu klliyt-
lisini nihyetine yazdm Tebra nvnl maalede muayyed bulunan a-y
ngehn ensnda polis idresinde ve bi-tab n-ehil ellerde o byk defter-i
erm yi oldu. Bu dvn nsas da bir mddet ib olmudu. amd olsun ki bilere bulundu. u lde r- irem, elimdeki kk defterimden ibret ald.
Bunlar metn-i dvna ilve ve dvn mnderectn da c-be-c tahh ve ten
ederek ve bundan byle sz sylemek muadder ise onlar da id olduklar smlara
derc edebilmek zere her arf-i hec iin bira safe a maal braara bu uretle
dvn- kemternemi yeniden teby ve tertb eyledim.
ssl-ess- maad bu ubbe-i f ruze-f mda bir adc brama ve lisn-
rametle yd olunma iin bir vesle tehyie etmekdir.
Ve minAllahit-tevf k ve Huve nimel-Mevl ve nimer-ref
stanbul, aret-i Merkez Maallesi
20 il-ade-i erfe 1350
Mevlev Bendesi a Sud
97
Ml meclis-i ayn as kirmndan F i Bey Efendi aretlerinden eref

tela ettiim nvzi-nme-i lidir:
Brekallh ey Sud- bin Sud
Feyii efzn ede Rabb-i vedd
Oudum r ser-t-be-p
Birbirinden cmlesi reng-ed
Luf-i ab nee-mend etdi beni
Kem naardan alasn Mevl seni
Yo szm tar tasne sez
Eylerim anca bu beytimle du
Brekallh ey Sud- bin Sud
Feyii efzn ede Rabb-i vedd
Bebek, 11 Knn-i Sn 1330
***
Muterem std- nezh f lm hirl-Mevlev Bey Efendini bir ydgr-
irneleri:
Grmek dileyen ayn bhir
lhm- cell-i manevyi
mn ile eylesin rat
Dvn- Sud- Mevlevyi
***
Ful-y eibb-y kirmdan edb-i mula Enver Bey Efendini eer-i tevecch
ve iltif tlar:
Dvn- Sudul-Mevlev ki
Pr-aaa bir bahra bezer
Mans srd- andelbe
Elf da cy-bra bezer
5 Tern-i Sn 1927
***
Ulem ve debn ef lndan Drl-fnn esba F ris mderrisi zmirli
Muammed iyddn Molla Beyefendini iltif t-nme-i stdneleri:
Fey-i ab- dil-pesendi ey Sud- muterem
aret-i a byk bir nimet-i isndr
yle bir Dvn yazp etdi ki dehre ydigr
arz- icz ulvv-i ab brhndr
iyddn
98
amden-- lillh a
a-- destimle Sud
amden
Dvnm tebye muvaff oldum
rma rek eder faa idrkim
Zr ter zinde szlerim ben oldum
Cuma, 11 il-ade-i erfe 1353 im- Teby
***
Muli-i aziz-i irf n-penhmz E-ey Abdl-B Efendi aretlerini
Zdegn anda tar ve tr-i iltif t-mizleridir:
Bu bir eer ki cihnda cihn adar deeri
Bu bir eer ki zamnda zamn adar ileri
Bu bir eer ki emen-zr- b- irf ndr
Bu bir eer ki deer gl-sitna verd-i teri
O ten san Mevlev-nijd o Sud
Ki t armzn bir edb-i mfteiri
Bu rtbe vafna cet mi var ki lemde
e-i abna kf deil midir eeri
Bu pk deftere cem oldu vlid veledi
Gzel eerleri l sanlar hneri
Alp da destine yle dnmeli insn
Keml-i udret-i ferzendi himmet-i pederi
ulba arz- nevi ba- ev ev eyler
d-y r- edbn denilse yo mu yeri
Ki yo iinde o yde khne mamnlar
Ne ser met ne zlf-i ejder ne per
Fzn l mrn y Rabb bi-a Mevln
Cihnda grmeye ala meat kederi
Dvn- Sud- Mevlev kim
Avn-i a ile im buldu
Tr-i tmm- Zdegn
Zdegnn
r-- nesm
nesm--i a oldu (1333)
r
99
Z D E G N
/1/
DVN-I SUDL-MEVLEV
Bismillhi teyemmnen bi-ikril-admi ve mualliyen
al raslihl-kermi ve lih ve aabih ve ehl-i beytih ecman
TEHLL
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Ey keml-i af s ayn- uhr

Sensin lemde nr u manr
Dil em-i cihn saa ayrn

Sen nib- icb ile mestr
Sen gllerdesin gller de

Seni cyunda b-skn u ftr
ulmet-bd yes mtemdir

aretiden olan gl mehcr
Saa mutc aniy fuar

Saa mecb i u meftr
Olmayan var m ta meclb

ayf olan mrdegna senden dr
l if Suda nr- ayt

Y ilh bi-a- srr- ur
Kurueme, 1 Knn-i Evvel l 337
/2/
TEVD
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Mehebim l ilhe illl-lh

Mektebim l ilhe illl-lh
libim a baa ey bilmem

Malabm l ilhe illl-lh
100
sumnda mihr mehtbm

Kevkebim l ilhe illllh
Her ne buldumsa neeye dir

Meksebim l ilhe illl-lh
Bu cihnda benim ens dilim

Hem lebim l ilhe illl-lh
Bir mcelled kitb- tevdim

Milebim l ilhe illl-lh
Uymasam o mu her mizca Sud

Merebim l ilhe illl-lh
1340
TEMCD
Mef iln Feiltn Feiltn Feiln

(Faln)
/3/
af -y alb lebim l ilhe illl-lh

-y rz u ebim l ilhe illl-lh
Cihn- ruma kim mel-i lsi

Kitb- mnteabm l ilhe illl-lh
Bu ders-ne-i vadetde ehed bil-lh

Muallim-i edebim l ilhe illl-lh
Minel-ezel sebeb-i fey ayn- mnm

lel-ebed alebim l ilhe illl-lh
Bu r-sda der kr ile alam yo

Yegne muktesebim l ilhe illl-lh
Sud dem-ke-i blbl-ed-y tevdim

ada-i arabm l ilhe illllh
Sultanahmed, 2 Austos 1343 / 1926
101
IA- TEHLLYYE
Feiltn Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
Ey tecellsi red-sz cemli pinhn
Sen gllerde gller de taarrde seni
ikre v nihn ayn- ayn hep sensin
Ben ulum eyleme rsv eneiyyetde beni
1338
RUB
Mefl Mef l Mef ln F

sterse bu dnyya esfil olsun
sterse btn reng-i mel olsun
Ben neve-i tevdi ile mesdum
Y Rabbi saa amd enlar olsun
Topkap, Tern-i n 1341
/4/
IA- TEVDYE
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Parlayp sumn- albimde
amer-i l ilhe illl-lh
Ola muy-i cism cn Sud
Eer-i l ilhe illl-lh
2 Temmuz 1332
102
MEHEB-NME
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Ben ker-i l-i Nebevyim Alevyim

Snn anef Muafav Murtaavyim
ne urf ne de -i avyim
El-minnet lillh mselmn- avyim
2
Tarf edemem dildeki ubb- ezelyi

Mevl bilirim t- hmyn- Alyi
Tafl ile tebcl ederim ben o velyi
Kurn- mbn er-i metn muteadmdr

Peyamberimi l-i celli senedimdir
A- ezel bi-i Fey ebedimdir
Bir yol bilirim ben ki o yoldur reh-i vulat

Peyambere evldna enslna rmet
Bir baa ar olamam sliki elbet
Ab- kirm- nebev tc- serimdir

Yrn vel-nimetimi muteberimdir
Encl faa merdmek-i em-i terimdir
lemde Sud olsa da bi mnia her-n

arlmad arlmayaca dilde bu mn
Davma bu mr ki benimdir ola brhn
/5/
7 Tern-i Evvel 1340
103
AD
/6/
TALD- FUL- SAN-VER

DER-NT- ARET- PEYAMBER- EKBER
ALEYH VE AL ALAVTU'LLH VE SELMH
Filtn Filtn Filtn Filn
/7/
S-be-s etme isle lem-i envre u

Nra serpilmez gzm anca gerekdir nra u
Oldu peyd sne-i Snda seyr et eralar

Dmen-i kh-sr etmi anki pre pre u
Gedii yerlerde cr dim c u ur

Belli seyrinden ki zimdir vil-i yra u
Mevc-i ayretle mu- r f n-z olur

Meylini cnna bedinden beri ihra u
Gsterir her cy her vdde bir arz- itb

f bir ynedir em-i ull-ebra u
Oldu ar-y aylim rek-i Firdevs-i bern

B-bn- dil verince zehre-i efkra u
Yd- zlf-i yr ile dvne glm b-skn

vicc olsa vdni olur vre u
Olmada mevc-ver-i r hev-y kkl

Olmama mmkn m bd esdikce re re u
amze te pskrr mjgn erre-p olur

Rlar serper faa her ten zre u
10
Menba- ram olmasa emi urur nal-i emel

Gl almaz ebr-i nsan dkmese gl-zra u
11
Her nigh eyliyor teskn-sz- itiy

Verdi ey dde sakellh dil-i bmra u
12
Rze-dr- asretim tefsde-leb ayrn zr

adr olurdu her ebim verse o mh ifra u
13
Mye-i mr-ebed kn- bedr lebleri

Ondan imi r u slar dai yek-bre u
104
/8/
14
Etmese cb olurdu mnadim b- ayt

Rava- ar-itiv-y Seyyidl-ebrra u
15
Vaf olundu ull eyin ile ol demde kim

Mahar oldu py-bs-i Amed-i Mutra u
16
Ayn- ayn menbaul-irf n Muammed Muaf

Kim o menbadan gelir ayna u enhra u
17
hid-i imet-ser kim ayret-i a- ezel

Ol gl-i ran iin verdi hezrn re u
18
Rameten lillil-lemndir
lemn aret-i uds-demi
Cn bulur tesnm-i lfundan ien b-re u
19
Oldu sr-b- zll-i ram dzalar dai

Vat-i mircnda kim serpildi alb-i nra u
20
Nil olmudur af -y ci-i isnna

Yer yer eylerken taarr-i zemn am-ra u
21
Leeten lili-ribn rr olur ret-nm

Nee-i feyinden erse sar- ser-ra u
22
t av- vadete fevvre-i nevvredir

Kim verir dil-tene-gn- aa ol fevvre u
23
Kelle-i adsna ddkce seng-i r olur

Mucizinden eylese ihr seng-i re u
24
Eyledi vat ki mihri lemi rek-i bahr

Geldi vdlerde blbller gibi gftra u
25
alayanlardan an vz g et ibret al
Cehr eder mnn gy gelir irra u
26
anma b-man ad-y selsebl cy-br

Natn ezber itb etmekdedir tekrra u
27
Etdi iml gzyam durvn- medini

te tecdd-i vu-i alb iin ayra u
28
Y abballh y Ral-vcd- kint

b- tb- alatdr tene-i ddra u
29
Brekallh sensin ol all-ul- mmkint

Ebr-i cdudan ulad bit seyyra u
105
/9/
30
Sensin ol ret-nm-y Kibriy-y l-cell

Seyl-i eri ald ky- te-i inkra u
31
Oldu brhme hir cilve-i berd selm

Dest-i imdd dknce kre-i erra u
32
Name-i adr sesi ellle-i Kurn

Ondaki fiyyeti dir midir ihra u
33
Eyledim drdne-i ekimle icr-y en

Sa-i medide dnd ll-i eh-vra u
34
Y Raslallh marrul-fdm el-meded

Cra-i lfula isn et Sud-
Sud zra u
35
Yad yandrd dil-i n-km knn- a

Amad bir eden if iin bir pre u
36
R germ-germ-i hicrn ten err-ld- am

eme-i feyya ddm yetidir nra u
37

Snnetidendir verilmek cn bilip bmra u
38
ntisbm var bi-amdillh ulu dergha

k k olsam arretden demem ayra u
39
R-y ber-ar- scdum geldi hengm- alt

Gzlerimden serpilir mirb- vech-i yra u
40
b-gh- pkie olsun selm- b-isb

T ki ba eyler gyi ehre-i ezhra u
Sultanahmed, 25 il-ade 1345 / Mays 1346
ADE- SEER
DER SMN-I EN-YI ARET- PEYAMBER
ALEYH ALAVTULLH VE LHL-AHER

(F iltn)
(Faln)
1
Ar- r etdi yine dil-ber-i yekt-y seer

h pek cebe-fez alat- sn-y seer
106
/10/
Dest-i udretle ald yine dmn- ufu

Mrg-i dil olsa rev zemzeme-pr-y seer
a mdr ehre-i nevvrna yt- ncm

Yosa urd midir zlf-i semen-s-y seer
Mihri ol mertebe ren bu tecell-gehde

Her ne kim var ise mt- tem-y seer
Dolar ayrlamaz ky- vilinden eb

Diat etdim o da bir - eyd-y seer
Naar et amret-i gl-gne-i rusr- afa

Eer-i szi-i ddr- dilr-y seer
anma rzn oluyor bo yere bir ebr-i bahr

Olara dkmede gzyalar cy-y seer
anma gl-ende teh h ebn-gh- hezr

Her azn nlede pinhn nice m-y seer
Rz- alb oa kef etmek iin ser-be-hev

oncalar her gece mel-i temenn-y seer
10
Ci-i nr- tecelliyi tem eyle

A gz bdan ey fil-i man-y seer
11
Ediyor leyle-i ir Rasl tab

olmudur o rze eb-i yeld-y seer
12
O gece gndzdr cmle-i malt

Ondan a etdi iy em-i eb-r-y seer
13
Olmadan evvel onula mteerrif billh

m- hicrn ile hem-reng idi sm-y seer
14
ba- Leyle-i sr ki o ulviyetde

aret-i F li- ub etmedi peyd-y seer
15
Nr- ma grerek oldu ara-rz-i icb

O zamndan beridir ret-i amr-y seer
16
ebi fikr et ki dem-i mevlid-i Far-i lem

Demeyim mi oa ben eref al-y seer
17
Bir dn arf ki marfu Rasl-i Ekrem

Addolunmaz m o bir yet-i kbr-y seer
107
/11/
18
sumn-pye ead-mye abb-i Ramn

Lemet- ru ayal-dih-i mecl-y seher
19
ur- urd-i ebed marul-envr- amed

Amed emced enmec-i man-y seer
20
aib-i mihr-i nbvvet ki onu rmetine

lemn olmadadr mahar- l-y seer
21
Nr- mevvc- rislet ki fr- t

Bi-i ilat-i mihr meh iy-y seer
22
li- ulmet-i irk ind rr

Bedr-i a merdmek-i ayun-i bn-y seer
23
ule-i enfs f - ayt- lem

Far-i sad-mh- eb mihr-i dil-r-y seer
24
Mnderic muaf- hsnde men-i ab

Mncel mar- erinde mezy-y seer
25
Derd-i hicrn ile aste mecnn-i leyl

A- cn-ba ile fte Leyl-y seer
26
Her zamn yet-i evfn v alr

T- gerdna bihn leva-i arr-y seer
27
Allah Allah diyerek natn tekrr eyler

Cmle mrn- emen vecd ile en-y seer
28
Ba eder nkhet-i evf mem- cna

Cnbi neve-i by- gl-i ran-y seer
29
eh-i uds-sipeh ems amer br-geh

Ey eden lfu dil-i trede peyd-y seer
30
Gece gndz der-i isna yz srmekdir

Reviinden bilinir maad- a-y seer
31
Ms-i dil seni olduca Kelm-i nat

Mtecell grnr snede Sn-y seher
32
Tre-gn olsa ne am asvet-i devrn ile r

Nr- ala gl ayn- reyy-y seer
33
Sensin ey far-i cihn malab mad- Sud

Ne tevell-y felekdir ne tecell-y seer
108
34
Meramet l beni valla merref eyle

Etmeyim sye-i lufuda mdr-y seer
35
Rava- pkie ad alvele v teslmt

Ola her ubh u mes her eb en-y seer
12 Rebl-Evvel 1328 - 11 Mart 1326
/12/
EN-GSTER- KLK- PERN

BER-YI ARET- NEBYY- -N
ALEYH VE LH ALVTR-RAMN

1
Ektir kim jle-s ddeden rzn olur

once-i dil ek-rz olduca gz andn olur
Cy-br- feydir ol girye kim her atresi

ba-i brn- pk u f -i Nsn olur
Eyledikce sne-i blbl dem-z- nev

lem-i erv rek-i gl-en bstn olur
Bir ilh namedir anma arr-i medir

Ny-zen rniyn abm neid-n olur
Batiyr oldur ki runda fy- nev-bahr

Laa laa nir-i by- gl reyn olur
Ehl-i dil tarfine ly odur kim snesi

Pr-arvet pr-arab zge bahr-istn olur
lem-i albi bahr bir zamn bulmaz fen

Onda am- abat dim siyyn olur
Eylemez ter zinde dillere raybelraybel-menn

dit- dehr geri murib-i ebdn olur
bhesiz idrk eder man-i insniyyeti

Ol gl kim vye-dr- nimet-i mn olur
10
Sye-i elf isn- Raslullhda

Sne-i mmin pr-imnn u pr-n olur
11
V- nn insna o hen-h iken

Etmeyen mn oa bilmem nal insn olur
109
/13/
12
Amed-i mrsel Nebiyy-i enbiy Yr- ud

Kim vcd- lemne t- pki cn olur
13
Ol hmyn-pye kim mr-i bb- dergehi

a-i dreyne istill ile suln olur
14
Ol veliyy-i nimet-i efam ki fey-i rameti

erreye baende-i ibl-i cvidn olur
15
Muaf v Mcteb kim nm- pk adesi

afa-i mml
mml-itb-
itb ramete nvn olur
16
kmrn- ins cn kim br-gh- izzeti

lticgh penh- mafiret-cyn olur
17
Menba- ramet ki m etse bir kerre eer

lem-i dz cinna iz-i rcn olur
18
Maden-i luf u inyet kim dilerse her zamn

Cmle mevcdt birden mahar- isn olur
19
are-br olduca ebr-i nev-bahr- efati

re-zr- mayet pr-zehre-i ufrn olur
20
Marem-i alvet-sery- Kibriy-y l-cell

Kim ulvv-i adri m-fev- ulvv-i n olur
21
yre-sz- em-i udsiyyn olursa o mudur

Vechi kim pertev-frz- nd-i Yezdn olur
22
yet yet onda sn-i Amedyi seyr eder

Her kimi kim muteds aret-i Kurn olur
23
Etmeyenler itid ol reh-nm-y aama

Dem gelir mula zebn- pene-i iln olur
24
abbe telf-i Rabbn ki her bir arfine

sumn ayrn zemn ayrn zamn ayrn olur
25
aplasa dnyy reng-i ulmet-i kfr ind

Ondaki nr- cihn-r yine ran olur
26
Muciz-i b-i arr kim il yevmet

yevmett-tend
Mut- sat- kelle-i ad-y b-in olur
27
Mmtezidir menzil-i Kurn Kurn Rasl

em-i ibretden bu sr y Rab nal pinhn olur
110
/14/
/15/
28
Nab- ayn eyle kitb- sn-i Far-i leme

Grd man melmel-i retret-i Ramn olur
29
Ezber etdim ben ki Furn- Kerm-i vaf

Bir azelle balasam tefsrine yn olur
30
Kkl-i eb-gnuna nr- seer ayrn olur

alat- nevvrna meh-tblar urbn olur
31
Eyledikce bezm-i nsnde irm ol nzenn

li- kevn mekn gy-y istisn olur
32
Etse ger en-y mircnda ol sdan gr

Skinn- ar fer Allah Ekber-n olur
33
Ol ars- kibriy meyl-i tezeyyn eylese

Cmesi r- revn tc af -y cn olur
34
km mabbuna Allaha h oldm rab

Dildeki sz-i arma szlerim brhn olur
35
Y abballh ey r- vcd- mmknt

Meba-i vafda her ne sylesem non olur
36
libi Mevl v cmle leme malb sen

Bir muammsn ki alli aric-i imkn olur
37
tir etdim ki tefsr-i erf-i sn

Kef-i esrr eylemekden orarm syn olur
38
Dil-ikeste aste-i nln- hecridir Sud

Yalz iksr-i enf s oa dermn olur
39
Mstenr-i mihri olmasa eer ayf u dirg

phesiz dny v m-f h baa zindn olur
40
El-amn ey ib-i alel-merim el-amn

R- bmrm faa senden meded-cyn olur
41
Mrde albim sye-i ala kesb etsin ayt

Ey ki fey-i rametiyle areler ummn olur
42
Rava-i pr-nrua olsun selm- b-isb

T ki diller cilve-gh- vulat u hicrn olur
Kurueme, 22 Mays 1329
111
ADE- AYRET- ARM

DER A-I ARET- SEYYDL-ENM
ALEYH VE LH-ALT VES-SELM
/16/
ir-i fsat-ser-y sumn- ayretim

Reh-rev-i ayret-fez-y l-mekn- ayretim
Vsat-i ilm-i ayret ol adar b-intih

anki b-bed nihyet bir cihn- ayretim
Bir aayyr kim pes pim nedir far eylemem

ara-i emvc- bar-i b-gern- ayretim
P-i endemde nr- enver bir lem grp

Oldu medh- af Ms-y cn- ayretim
ayd- keyf kem grnmez dde-i a-bnime

Brekallh rif-i srr- nihn- ayretim
Merd-i vahdet-i perverim cnn cn mulaa

Bir grr her-dem d-em-i rz-dn- ayretim
Eyle mmted n-be-n ende-i efkrm

Gemesin bir laa Allhm zamn- ayretim
fern ey ab- gevher-p- ulv fikretim

fern ey me-i muciz-benn- ayretim
Znet-r-y kelm ol muali derle kim

Fehmolunsun t kimindr beyn- ayretim
10
Bir ehi ayla ben kim me-rn- ayretim

are dek bitmez ounsa dstn- ayretim
11
Yad- ulvsiyle istirm efzn olmada

lem-i vafndadr ayd- inn- ayretim
12
erreyim mecbr- nr- mula- rsrym

emine pervne-i b-imtinn- ayretim
13
Nev-bahr- snn mt- ramet-hym

Blbl-i rde-l-i gl-sitn- ayretim
14
Makes-i envr- udsiyyet Muammed Muaf

Kim ed-y natna s zebn- ayretim
112
/17/
15
Fey-i mediyle unutdum acz-i feval-demi

Cretimden erm eder billh lisn- ayretim
16
Ben kimim bir bende-i n-z bir mr-i der

Bir muaar n-kes-i pr-n n- ayretim
17
Vaf- Ma- ud addim midir heyht kim

Derk-i far- yek-derde ser-gern- ayretim
18
ali- yekt onu yne-i t eylemi

Ben bu srra ar Y Allh-n- ayretim
19
a bilir t- am-n- far-i lemi

Ma-aal ol bbda ciz-i revn- ayretim
20
Bir azel ar eyleyim bri ber-y ar- l

lem-i irf na olsun arman- ayretim
21
asretile sevdiim girye-fen- ayretim

Her nefes mc- tr-i cn-sitn- ayretim
22
Ek-brm yd- ryula ebr-i nev-bahr

h bir ser-der-hev-y sumn- ayretim
23
Cilve-i sn beni ser-mest eyd eyledi

l lim olmada bir bir nin- ayretim
24
ave gelmek istemem t intih-y vate dek

Ayn- bdr baa b- girn- ayretim
25
nir- uba minnet eylemem t are dek

adr iken mihr-i aylile ebn- ayretim
26
Y abballh Y ayralayral-beer Y Seyyid

Ey ulvv-i adri brn-i gmn-i ayretim
27
Sen o rur-r- lemsin ki idrk-i fl

Fehm-i tda ser--ser tercmn- ayretim
28
Ol vcd- pk-i aamsn ki ehn ul

Knh idrkde ayn- lisn- ayretim
29
Srr- aybul-aybsn sermye-i cdsn

Hep saa rcidir el-a beyn- ayretim
30
cizim vafda afv et y Raslllh beni

Bir sez-y meramet f -cenn- ayretim
113
31
Ben yegne ir-i uds-beyn olsam dai

Ba-i evfda zr n-tvn- ayretim
32
Bb- isn ki etmi merci-i kll l-cell

Luf et Allah ana ol sye-bn- ayretim
33
illetim efzn Sud-

Sud tre-lim mnibim
ayd- erm-i crm ile beste-dehn- ayretim
34
Sendedir her bir mdim luf et ey kn- kerem

alatla ren olsun avn- ayretim
35
utmasn yne-i idrkimi gerd-i sy

Olmasn avlime dir fin- ayretim
12 Knn-i n 1320
/18/
ADE- SEM U DEVRN

DER NAT-I NEBYY- RUZ-ZAMN
ALEYH ALAVTUR-RAMN
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
em-i cnla cihna ba y h

Devr-i Moll Cell-i Dndir bu
te devrn sem-zen olmu

Dner ism-i cell ile her s
Bezm-i iret bezenmi lemde

Cralar onda a ile memlu
yle tefsde-leb durup durma

Doldur i ite cm ite seb
Nimet-i neeye olan maar

ekmez lm- dehrden oru
Nev-bahra naredir meclis

Zr bl laf-ter ho-b
Pr-gyi araf araf gller

o nmyi cihet cihet ad c
Dem eker her nihlde blbl

Brekallh zih dem-i dil-c
114
/19/
Olara ney-demde udsiyyn

Eyliyorlar ferite-gn tek u p
10
Bua bezm-i ilhiyn denilir

airnu olur edb nig
11
Nat-andr Rasl-i na
Her lisn bunda ez-dem-i l
12
R- lem cenb- far-i rusul

Ayn- aest t- aret o
13
Nzenn-i arem-sery- ud
Zb-i alvet ars- acle-i h
14
Drr-i yekt-y lcce-i tevd

Tb- ferm-y dde-i a-c
15
Gl-i ran-y gl-en-i melekt

Znet-r-y lem-i mn
16
Nr- aam veliyy-i nimet kim

Dergehinde sipihr kedbn
17
Rava-i feyi bir fe-y ref

fitb onda penbe eftl
18
R-y ibta alat ule

Derd-i irke ikmeti dr
19
Nad-i cna verirdi rullh

Drr-nir olsa ol fem-i a-g
20
Grse ddrn Cenb- Kelm

rda eylemez idi tek p
21
r iip etdi kesb-i ayd- ayt

eme-i fey u rametinden u
22
Ol mbrek udan bi-a- ud

Cn bulup dem etdi a- vud
23
er-i vls bir ir- metn

Oa Kurn henin br
24
Titredir ar feri isterse

Yed-i udretdir ondaki bz
115
/20/
/21/
25
Yekke-tz- fe-y izzet urb

Pehlevn- a adar pehl
26
Allah Allh hir-i akdr

Bn L ilhe ill H
27
ehidallh bulur o retden

Mihrden mh dek cihn m-h
28
asreti etdirir hezra fin

Gl yznden bulur glistn b
29
afa alat olunca ayn

Kibriy der ibdna m
30
d olur lem-i muaddesde

ltima etse ol hill-ebr
31
Nice Leyllar eder Mecnn

Mevcelense o leyle-i gs
32
Ey abb-i ferd-i ferd amed

Ey al rtbet hmy-r
33
Seni tads iin zebn ey

Seni tefm iin lisn her m
34
umrudur br-gh- udsnde

Rlar dem-be-dem ekerler h
35
Der-i lfu mam- emn emn

Ramet-i ala c-be-c meml
36
Bir siyeh-r isem de am ekmem

Ki lehul-amd melceim o apu
37
efatiden mdi kesmem

Cnd-i yes etse de hcm u ul
38
Beni dr etme ilif tdan

Ki fdm muabbetile olu
39
Sa-i midatide perrndr

Mr-i cn hem- bee-i teyh
40
Dilerim b dne-i keremi

Oa olsun bu sada nr
116
41
Eyle ar- selm o aha Sud

T ki olsun abii maf
42
Ola t incill-y gftr

ba-ferm-y snbl eb-b
27 Mays 1331
ADE- A-EER
DER MED- CENB-I PEYAMBER- EKBER
ALEYH ALAVTU'LLH ve AL VE LHL-AHER
Mefln Mefln Mefln Mefln
/22/
Ciht- leme bir kerre af et em-i imn

Grrsn adr mecma-i hestni nvn
Ne a amm ki bad-i nam intim olmu

Onula iktibs etmi avlim l-i mrn
Onu tarfi al bir lisnda olmam mmkn

Onu bai esr-i ayret etmidir akmn
O bir srr- ilhdir allinden ul ciz

O bir mihr-i ezeldir kim eder erv nrn
Telallh zih laf- ilh kim anldkca

Melinden uhr eyler Muammed nm- -n
red-sz- beerdir mani-i udssi ol nm

Onu ikriyle im mmini mebn-y mn
Onu yd eylemek aynyla ism-i t anmadr

Muall nmn ydyladr anca mselmn
Msemms o ism-i pki ol suln- amdr

Ki etdi tn tads iin a al- ekvn
Hmyn-sye am-pye Mamd- Amed-mye

eh-i lht-i prye cels-i bezm-i Rabbn
10
UlulUlul-azm-i
azm blend-nvn ehen-h- cell-n
Mr- nkte-i urn mel-i srr- bn
11
Muaddes menzilet tenh rev-i rh- ulhiyyet

Sebek-mz- vadet kif-i esrr- pinhn
117
/23/
12
Debistn- Hdn ce-i dn-y irf n

Gl-istn- udn blbl-i pkze-eln
13
O Far-i lem dem abbullh-i aam kim

Felek mabb- elf melek medyn- krn
14
O suln- muam adr-i lm-i rislet kim

a v-beste-i emri ader memr-i fermn
15
O yekt ehsuvr- lem-i lht kim lht

eref buldu o dem kim oldu bir meydn- cevln
16
Ne ayret-badr fikr et dem-i mirc kim olmu

Eadden hmediyyet remzini bir nl brhn
17
O l bezme clis oldu ol mabb- mulak kim

Ulvv-i adrini idrke mni cz-i insn
18
ml-i feyi yle b-tenhdir ki her mevcd

Onu minnet-ke-i lfu onu leet-e-i nn
19
O bir peyamber-i Allah-nmdr kim nmyndr

Cemlinden uyn- ibtira vech-i ubn
20
Hezrn kr ola mmetliiyle iz-i farz

bdet eyleriz Allah diye b-na- Kurn
21
Gel ey kilk-i muvaid fala szdn itirz eyle

Der-i lem-penha ar- li imdidir n
22
Kelmnda onu bi-t tavf eylemiken a

Ne mmkn meba-i medinde dav-y san-dn
23
Keram-kr ef rameten lillil-lemn h

Ey bre-gn melcei ey meramet kn
24
Nal mmkn deilse medini ayla f s

Benim de aczimin ol rtbe mkil ar ityn
25
Ben ol lde-i irk-b- yn a- rsvym

Gnh-krne gedi mrm ymetli ezmn
26
Nedmetle araatla dal-i lfuum fill-l

Gl macb u if dde pr-ek-i pemn
27
Btn mmd-i albim sendedir ey bletl-ct

Brama det-i srnda bu -i pern
118
28
Dlek y ef al-mnibn iram len lillh

Sud-
Sud asteni destidedir dr-y dermn
29
iy bulsun gl nr- mbn-i iltif tla

Ki sndr iki lemde urd-i dran
30
Sez-y ram abdim mahar- ul y ibd l

Sebl-i rametile eyle iy alb-i an
31
Bilirsin limi ar ne cet Y Raslllh

Baa mevl deildir lemi kkm suln
32
Efendim sensin anca dd-ghm bb- lufudur

Saa memlk- m istemem zd- yek-n
33
O demler kim eder nefs nidsyla umm ef n

Miyn- mmetnda baa ver cy- mihmn
34
Bi-d- t- dd bi-adl-i aret-i F r

Bi-ilm-i r-i Yezdn bi-ilm-i pk-i Omn
28 Tern Evvel 1319
/30/
NUT
NUT-I CELLECELLE- NEBEBYYEY
MUTAAMMIN NEDNED- SRE
NAT-I ERF

1
Ceml-i adesi mihr-i hidyet Y Raslallh

ulu mebde-i ub- sadet Y Raslallh
Sen ol brhn- t- kibriy mabb- mulasn

uhrula bilindi Rabb-i zzet Y Raslallh
Muaml-adri mevlel-lemnsin cmle mala

Saa madur km kmet Y Raslallh
Keml-i t idrkden ehl-i red ciz

Byklk yalz senden ibret Y Raslallh
Taavvurdan mualldr seni ulviyyeti billh

Bu mebade gelir ehna ayret Y Raslallh
119
Ed-y nat- pkide zebn- al rdr

Lisn- aa mutadr o udret Y Raslallh
ud-gh kim Mevl-insm ehl-i tevdim

Efendimsin benim ad kr minnet Y Raslallh
Der-i lfudan zge sitna intisbm yo

Bi-amdillh baa kf bu devlet Y Raslallh
Benim derlerse isn-hdr bir vechile gitmez

Sud ismindeki n-z-i mmet Y Raslallh
1 ubat 1322
NAT-I CELL5

/31/
Vcd- adesi ayn- hidyet Y Raslallh

Seni maiyyeti adan ibret Y Raslallh
Emn-i ilm-i a yine-i ddr- mulasn

Seni grmekle birdir a ryet Y Raslallh
Mcessem srr- Yezdnsn ess- dn mnsn

Vcb- aa tdr iret Y Raslallh
Bylkden byksn her taavvurdan muallsn

Byk vaf saa etmez kif yet Y Raslallh
abb-i kibriysn fehm eden mhiyyet-i a

Seni ayr ez-ud far etmez elbet Y Raslallh
Cihna mstallen km-ferm olmaa billh

Mrecc bb- lfuda esret Y Raslallh
Benim sermye-i farim o rrna esarettir

ud an zd etme lf et Y Raslallh
Esrimdir buyur kf Suda

Sud rz- maerde
Ne cet istemem bir baa nimet Y Raslallh
11 Tern-i n 1319
Bu eser, Sadalarmda tahmis olarak yer almtr. Eserin st ksmnda u metin vardr: Nat- cell-i
aret-i Rislet-Penhyi taammun yazm olduum eer-i farnem otuz seneden beri eref-yb-
lfet-i mstef d-i faletleri olduum air-i af f al hirul-Mevlev Bey Efendi stdm
arafndan ber-vech-i t eref-i tamse mahar buyurulmutur (Sdlarm, s. 15) [N..]
120
/32/
NAT-I ERF- ARET- PEYAMBER

1
Ulvv-i ta vardr yanim Y Raslallh

Cemlidir benim nr- mubnim Y Raslallh
Dnp mirb- ebra alrsam o mudur tekbr

Seni syede ben Allh-bnim Y Raslallh
Nasb oldu yine idrk-i d-i mevlid-i pki

af buldu yine alb-i aznim Y Raslallh
Bi-amdillh snem mahar- ev- mndr

Nevl-i rametiden ie-nim Y Raslallh
ayt- kint encma erse bitse mevcdt

Yine bdir iclli emnim Y Raslallh
121
/33/
Cen- refetidir mltec-y r- bmrm

Sudum
bende-i zr kemnim Y Raslallh
Sud
22 Rebl-Evvel 1339
NAT-I L- ARET- NEBEV
Mefiln Feiltn Mefiln Feiln

(Faln)
1
er- bezm-i ud aret-i Muammeddir

Cihna nrud aret-i Muammeddir
Yegne l- lem Cenb- Rabb-i Ead

Ens marem Oa aret-i Muammeddir
ef -i her d-cihn srr- ramet-i Ramn

Arf-i mme den aret-i Muammeddir
ud-i kevn mekn gzde-bdsi

O kn- mihr vef aret-i Muammeddir
Stde-ul cells-siyer mel u necb

Sez-y med en aret-i Muammeddir
Mel-i nkte-i mn hid-i Yezdn

uhr- fey-i al aret-i Muammeddir
Medr- ems-i u lemne bedr-i dc

Uyna ayn- iy aret-i Muammeddir
Bu kint bir yine-i ilhdir

inde cilve-nm aret-i Muammeddir
Sud-
Sud ser-be-scdum ur- nmnda
Emr h baa aret-i Muammeddir
4 Knn-i Evvel 1336
/34/
NAT-I GZN- RSLET-PENH

1
Kitb- aa man-y aynsn Y Raslallh

Vcd- ilate r- revnsn Y Raslallh
122
Ul idrk-i t- adesi bbnda vre

aatde nihn-ender-nihnsn Y Raslallh
vlim ymn-i ddrla oldu mahar- envr

eref-p- zemn sumnsn Y Raslallh
ayt- kint bi-i lsidir ak

lh mahar- icll-i nsn Y Raslallh
Olanlar nktedn- cilve-i levlk erselnke

Bilirler adrii mevl-ninsn Y Raslallh
uhrudur eden ihr srr- ma- tevdi

uhr- mihr-i all- cihnsn Y Raslallh
Seni ryet eden em-i baret aa nrdr

Bihn mirt-i Rabb-i knkn-feknsn Y Raslallh
Deri Allh Ekber ble-ghmdr penhmdr

Suda
Sud ayn- mn emnsn Y Raslallh
Esr-i firatim b-reyim mutc- imddm

Mel melce-i b-regnsn Y Raslallh
Ankara, 27 Austos 1342 / 1926
/35/
NAT-I GZN- CENB-I PEYAMBER- EKBER

1
Kitb- ilati nvn sensin Y Raslallh

Vcd- kint cn sensin Y Raslallh
bret bn Allh Ekber man-y adan

udn hir-i -n sensin Y Raslallh
Mkemmelsin ser--p yo beer beyninde bir mili

Keml-i kibriy brhn sensin Y Raslallh
Melden ulvv-i areti maddur anca

Tel mlkn sultn sensin Y Raslallh
Nab ald beer syede ev- demiyyetden

Veliyy-i nimet-i irf n sensin Y Raslallh
Der-i lem-penh ble-ghmdr bi-amdillh

Sudu
mye-i mn sensin Y Raslallh
Sud
Ankara, 1 Eyll 1342 / 1926
123
/36/
yle cibdir ki ddr olup ayrn saa

Kibriy-y lem-yezel a eyledi iln saa
Mara- davetde bezm-i vala t- pkii

L-mekndan gnderildi nme-i Kurn saa
Nr- mihr-i ub-ghndan aynen bellidir

Parlayp albi getirmi sumn mn saa
retide manman-i Ramn

Ramn aynen far eder
Vaf- enr eyledikce dde-i imn saa
Pertev-i rusr- smn-szunu meczbudur

R- udsiyyn btn pervne-i perrn saa
aretide mncel a f t- rameti

Yerde gkde Rameten lillil-lemn nvn saa
Senden rendi beer akm- insniyyeti

Dim medyn- krndr olan insn saa
Eyleme marm- isn Sud-

Sud b-kesi
ker-i n-zdir ey server-i ekvn saa
1333
/37/
NAT-I ARET- RSLET-PENH

ALEYH ALVTL-LH

1
Y Rslallh t ayn- rametdir seni

k-i pyi abe-i erbb- vadetdir seni
Cism-i pr-nru mil-i vidiyyetdir seni
Vaf- n ric-i ez-vs u atdir seni
nki vaf Cenb- Rabb-i zzetdir seni
Nr- vechullh ryuda ayndr bhesiz

Srr- a t- lafide nihndr bhesiz
sitn ble-gh- ins cndr bhesiz
Cmle malt onda bende-gndr bhesiz
Bb- isn delet-gh- mmetdir seni
124
Dehre vadniyyeti ilm iin Rabbul-ibd

t- pk-i b-nari baini ld murd
Kr emn eylesin tadde varsn ind
a ile tevemsin el-a asn ey uds-fd
l li l adr aatdir seni
hiran geri beersin lkin ey ulv-li

mme kim ki insndr beer demez saa
yle bir srdr seni mahiyyeti ehl-i nh
a bilir bir nebze taynde bile ciz eh
Ba-i vaf u midati m-fev-i tdir seni
B-kesim rencr- synm esr-i firatim

ciz im Sudum
aar- her mmetim
Sud
Bunca crmmle yine mmd-vr- efatim
mmetimdensin buyur kf baa bu ccetim
Bir sz bd-i ufrndr ef atdir seni
27 Kann-i Evvel 1316
/38/
NAT-I ARET- RSLET-PENH-I L-CH

ALEYH VE LH ALVTL-LH
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Ma- kerem ramet-i ramnsn efendim

B-releri derdine dermnsn efendim
mmetlerie ccet-i ufrnsn efendim
Dillerde nihn gevher-i mnsn efendim
Sen bd-i bd-i devrnsn efendim
Brhn- ud bi-i iy-y cihnsn

Allha ayndr ki bu sr ayn- aynsn
yne-i a kif-i esrr- nihnsn
Peyamberimiz sevgilimizsin bize cnsn
Grmek seni bilmek seni a-y melib

Bbda ul olma hele al-y mertib
Nisbet saa her devlete her neeye lib
Mihri o iydr ki deil fil rib
125
/39/
El-minnet lillh ki oldu saa mmet

Bu devlet-i um ile far eyleriz elbet
Dergh- hmynua etdikde delet
Mmkn m ki bir ferd ola marm- ef at
Geldim der-i isna b-re Sudum

Sud
mmetlerii aarym pest vcdum
Lillhi ey h- rusul lib-i cdum
Yo br-gehiden te mirb- scdum
Kurueme, 28 Haziran 1319
LEYLE- CELLE- MEVLDN-NEB

ALEYH-ALT VES-SELM

1
uhru mebde-i izz sadet Y Raslallh

uludur ul- mihr-i izzet Y Raslallh
Vcdu bir mil-i vidiyyet Y Raslallh
yet--i br
br--y ramet Y Raslallh6
udmu yet
Muammedsin eadsin amediyyetle meyyedsin

Tecell-gh- Ramn makes-i ddr- sermedsin
ehen-h- blend-nvn ib-i ch emcedsin
Ulvv-i lemn senden ibret Y Raslallh
Zamn- mevlid-i pki ki bir n- tecelldr

Sadet fey-i udsiyyet gibi elf a mandr
Seni milken lem artan billh mualldr
Ki t ar da cda illet Y Raslallh
Telallh bu vat ol n- mesda msdifdir

Cihn ser-t-be-p bir maer-i fey u leifdir
Btn ab- yna bu dem Allh rifdir
Yine geldi benimn devr-i devlet Y Raslallh
Bu mr- gzn hirul-Mevlev Bey Efendi stdmzdr.
126
/40/
eb-i adr ab- di neyler zmre-i u

O demlerde seni ddr- nr- enverie mt
Seni mihrile imdir ayt- enfs f
Seni ala dim al u ilat Y Raslallh
Seni adr-i blendi bertern-i adr udretdir

Seni nr- mbni neyyir-i a u aatdir
Bihn nvn- t mye-i a u muabbetdir
Senile far eder dn erat Y Raslallh
Amn ey melce-i mmet mell etme bu n-r

Sud-
Sud b-kes pr-crm -i siyeh-kr
uhr- lufua v-beste iy-y dil-i zr
ef at Y Raslallh ef at Y Raslallh
6 Mart 1326
NAT-I CELL- SEYYDL-KNT
ALEYH ve LH EZKET-TAYYT

1
Man-i elf - lem r- nam- kint

Y Raslullh ceml-i b-kemlidir seni
Bi-i iy-y dem mar- nr- ayt
Y Raslullh keml-i b-zevlidir seni
leme dstr- insniyyet iln eyleyen

demi ev-in-y a u mn eyleyen
Al ser-gerdn eden efkr ayrn eyleyen
Ey kitb- l-mekn-r melidir seni
evvl 1339
/44/
I- NATYYE

Uf- vadniyyetinden etdi Allh ul
ulmet-bd cihna eyledi tamm-i nr
Neve-i tevdden diller alrd b-nab
Etmeseydi Y Raslallh eer at uhr
10 Eyll 1340
127
KE

hir oldu Y Raslallah uhrudan uhr
Mihr-i adr pertev-i tevddir nru seni
Ramet-i ma- avlimdir vcd- adesi
Mar- ems-i aatdir ceml-i aseni
4 Tern-i Evvel 1341
I- NATYYE

ubr- mayetle cism-i zrm istitr etdi
Nesm-i lufu eyler Y Raslallh bunu tebd
uddu ad ad Nl-i synm amn h
Der-i lem-penhdan ef t eylerim mmd
1 Eyll 13137
I- MEVLDYYE

Ey eb-i nevvr- mevlid ey abdim
Mstenridir btn envr esr- cihn
Olmasayd mncel yne-i imknda sen
Nr u ulmet t ebed billh alrd b-nn
12 Rebl-Evvel 1329 - 1 Mart 1327
/45/
MRCYYE

Ryet-i adan bad olsun dem-i mevdda
Y Raslallh tad etmeyen mirc
Milk-i lhtu o hen-hsn kim Kibriy
Cevher-i ubbuyla tezyn eylemidir tc
1 Austos 1325
7
Matban intir eden ilk eerimdir. Terakk rislesinde mndericdir.
128
DER

Y Raslallh mirc- bernidir seni
hid-i uds keml-i itil-y ata
Her naarda tn seyr eyledi ll-raybe f h
t- a mirt- vech-i a-nm-y ata
27 Recebl-Mrecceb 1337
129
NUTNUT-I MEVLEVYYE
/49/
ADE- DER-MED- ARET- MEVLN

VE TARF- UBBE- AR

1
onya m manr ufudan baa bir dny mdr

lem-i r iinde gl-en-i man mdr
T uzalardan nmyn bir cihn fey nr

Mar- ub- md-i - eyd mdr
ncils yle kim ly demek her-dem bahr

Mil-i gl-b- rem bir cy- msten mdr
B r yle bir nzhet-fe kim seyr eden

Bir daha mutc- get-i gl-en ar mdr
Cnbi-i bd- abs dil-nevz cn-fe

S-y cennetden mi peyd nefa-i s mdr
b tb artar eksilmez be-km-i l-cell

Varsa nn- abat bunda n-peyd mdr
Byle uds mi idi evvel bu ehr-i dil-g

Bi-i iys yosa ubbe-i ar mdr
ubbe-i ar mdr bu belde-i ulyda y

Rek-i ar- kibriy bir etr-i gerdns mdr
Trbet-i vl-y Mevln mdr k zre y

ba-i eflk bir mebn-y ar-s mdr
10
yle mevc--mevc kim envr- a- aar

Alalmaz vehleten sil midir dery mdr
11
Ol adar nevvr kim bl-y bm- dil-kei

Far olunmaz ak-dn m lem-i bl mdr
12
ems-i nev-li mi kis ubbe-i sebznine

ule-i tevd yd pertev-i esm mdr
13
Kehken m fev- na ebn-geh lema-p

Y uyn- udsiyn ol sya tb-efz mdr
130
/50/
/51/
14
Y iy-y rava-i pr-nruna nisbet ile

ub- firdevs-i bern bir leyle-i zer mdr
15
Reng-i saf tb- rusr- melikden midir

Y bey- dde-i rn- adn-r mdr
16
avl-i pkide o f -nm durvn

Selsebl-i dil-rub-y cennetlcennetl-mev mdr
17
yle r-efz ki erf bin-y ezheri

Ala maz uld mu y bezm-i evev-edn mdr
18
Kbletl-ervdr l-ekk arm-i adesi

Kabetl u denmi vafna b-c mdr
19
alb-i ehl-i marifet mi bu mam- dil-g

Y bihn rm-gh- aret-i Moll mdr
20
ayret-ender-ayretim ol nzenn-i kibriy

t- Mevln m yd yet-i Mevl mdr
21
Ol cihn- fey irf n kim ubr- pyini

Srme-i em etmeyen n-puteler bn mdr
22
Ol mu-i b-gern kim vsat-i irf nn

Bare tebh eylemekde me b-perv mdr
23
ntihs yo mu ebr dn inf ile

Sas idrk-i Mevln adar pehn mdr
24
Ol ki fey-i madr dnyy devvr eyleyen

Devre-i gerdn teemml eyle b-man mdr
25
ub- aam av-i efamdr ki t- ekremi

Mihr mh sumn her laa peyk-ver mdr
26
Bir grnse leme zr-i nikb- adan

ns cn far eylemez Mevl m Mevln mdr
27
Mrdeler iksr-i enf syla buldca ayt

Far olunmaz aret-i s mdr Ms mdr
28
Etse mtnna bir kerre ihr- ceml

Far- ayretden bilinmez sneler Sn mdr
29
km mil skinn- cy-gh-i udse dek

Her velni uvveti byle red-fers mdr
131
30
Bir peyemberdir onu inkr eden n-puteler

Alamam ben orusu mld midir ters mdr
31
Kint Menev bir ce-i irf ndr

Akl- kll mal dense emr-i n-berc mdr
32
Bir fe-y b-tenhdir kitb- Menev

Onda seyr et ibtid v intih peyd mdr
33
Binev ez ney 8 ilif t slik-i ghna

N- man-y tmm- allemelallemel-esm mdr
/52/
34
Onu atm et duymadsa neve-i emr-i kn

kn
Yosa derv olduu b-al bir dav mdr
35
odu rengn bir azel f - vafndan dile

Mstenr-i ems-i a bir urre-i arr mdr
36
ntisb- dergehi ebdna cn-ba mdr

ikmet-i bai ulb-i mrdeyi iy mdr
37
Eylemek va- cebn mirc- sm-i abrie

Zmre-i u iin t ara istil mdr
38
if n- abe-i kyu ey nkr- ak

Bir de mecbr- avf- abe-i uly mdr
39
Semt-i res-i bende-gndan semya ykselen

Sikke-i pkze mi ikll-i istin mdr
40
Ben ki yz srdm seni k-i der-i icllie

alkdan irm istin-y n-berc mdr
41
Y Veliyyallah Sudu
Sud etme marm- naar
Bendei srnda oyma na ar mdr
42
Va- gerdn b-ur u b-skn etdi beni

P pesden alamam dny mdr ub mdr
43
Akl u fikrim tr-mr esbbn bilmem faa

asvet-i imrze mi ende-i ferd mdr
44
Derd-i amla yle marum ki idrk eylemem

ub- Knn mu mum y eb-i yeld mdr
Mesnev-i erfin banda geen farsa ifadedir. Dinle neyden, nasl ikayet ediyor, ayrlklar nasl
anlatyor
132
45
Dergehide sil-i b-reyim alb-i mell

ayrdan bir ey mi bekler ol adar rsv mdr
46
El-amn nem bi-avl-i Avn-i irf n-penh
Bende--i n
n--ze lf u meramet hengmdr
Bende
ADE- NR-EFN
BER-YI ARET- PR- L-N
RAIYE ANHL-MENNN
/53/
Mihr meh tenvr eder f yer yer rz u eb

Her biri bir cilve-i ddra maar rz u eb
Nee-i ilatde olmular ref - yek-der

Mihr Mevlnya meh de emse bezer rz u eb
Mihr bir alb-i mnevver mh bir r- nezh

Cism-i gerdna olurlar sye-gster rz u eb
Allah Allah yet-i kbr-y vadetdir btn

Mani-i ems amer aa ki aher rz u eb
sn aa mihr mh olmu ne parla bir mil

Mnceib yek-dere pr-zb ziver rz u eb
Brekallah far- hest nr- mihr mhdan

ktis etmekde ikll-i mcevher rz u eb
ncil-y mihr mh ondan ki olmu her biri

sitn- pk- Mevlnda ker rz u eb
Mihr mehde var skn let-i vecd sem

Far eder li lan diat ser--ser rz u eb
Mihr ey ser-arat mh dervn ncm

Mevlev erknn icr ederler rz u eb
10
Mihr mha fern derbn- bb- Pr olup

Zirn- ravaya reh-berlik eyler rz u eb
11
Mihr-peyker mh-manar aret-i Moll-y Rm

Kim cemli dilleri tenvr eder her rz u eb
133
/54/
12
Bir ehen-eh kim ur- evketinde mihr mh

Ser-fr eyler olur ke beraber rz u eb
13
Far- dervnna tbi-fezdr mihr mh

Mnkir-i icllini eyler muaar rz u eb
14
Mihrden t mha dek lem o aha bendedir

km fermn muta emri muarrar rz u eb
15
Mihr mh istese bir demde eyler k k

Ner-i nr- t ile kiver-be-kiver rz u eb
16
Der-aab ir ederler tb- mihr mhdan

Mahar olsa zerreler envrna ger rz u eb
17
Mihr mh neylesin uk- zr kim uyn

Neyyir-i vechiyle pr-envr pr-fer rz u eb
18
Trbesinde mihr meh nevvr iki andildir

Munaf olmaz yanar t vat-i maer rz u eb
19
Psbndr dergehinde mihr meh adsna

ekmede zer-aba bir sertz aner rz u eb
20
Mevlevlik bir cihn mihr meh tbendesi

Merad dergehidir pk muahhar rz u eb
21
ubbe-i ars zre nr- mihr meh midir

Lcce-i ramet mi y pr-mevc-i aar rz u eb
22
Mihr meh-tb ruundan istinre etmese

ule grmek bir ula olmaz myesser rz u eb
23
Lema-i berk-i melinden kinyet mihr mh

Tbi-i mihr-i cemliyle mnevver rz u eb
24
Menevsi mihr dvn meh-i raende-ter

ar- nr eyler cihn- fikri yek-ser rz u eb
25
Mihr dvnnda el balar meh eyler ar- l

Bar-i mansnda olman en-ver rz u eb
26
Fey-i mihr mh mediden alp reng iy

Ner eder gl-zr- abm by- anber rz u eb
27
Mihr mh usrev-i encm siph server

Ey ki mihr mhdan ibli berter rz u eb
134
/55/
28
Sde mihr meh deil emn- udsiyyn bulur

Ymn-i p-bsile fer tb- evfer rz u eb
29
Mihr mhn var ise madd-i fey u tbii

Adn-i rava ad-hezr envra madar rz u eb
30
Reng-i mihr mh msten civr- kyuu

VdVd-i Eymen gibi ddra meher rz u eb
31
Mihr mh dergha saf cidr olmu meer

Trbet-i vla y zer-dz-i der rz u eb
32
Mihr-i hsn mh- albe incil-ba olmasa

ev-i ryetten alr marm gzler rz u eb
33
Mihr mh- a- ulmet-szua oldum fe

Brekallah sne srr- ra mahar rz u eb
34
asretim odan beri mihr meh-i ddra

Hecri olmada Suda
Sud girye-ver rz u eb
35
Mihr-i isnla mh- ruma ba et af

Hle-i evhm iinde ald muarr rz u eb
36
T ki mihr meh ul eyler geh gh urb

T ki hy hy olur emr-i muadder rz u eb
37
Mihr-i ran- ud mh- mnr-i mcteb

ubbe-i ara olsun sye-gster rz u eb
18 Mart 1331
ADE- NYB
DER-A-I ARET- PR- L-CENB
RAIYE ANHL-VEHHB

1
Mevlev-i ar gr devr etmee meydn bulur

Fey-i Rul-uds Mevln ile imkn bulur
em-i ibretle sem- kint seyr eden

Srr- Pr-i Aam her errede pinn bulur
Msteardr emse ba mihr-i Celld-Dnde

Mh da ol cibeyle sa-i seyrn bulur
135
/56/
C-be-c andl alm Mevlev derghdr

sumn ite bu yzden irtif - n bulur
S-be-s ecrm b-rmdr urmaz dner

Mevlevlik leminde neve-i devrn bulur
Kehken gy ki aynl-cem tekl eylemi

Her bern ehl-i tem neveden ran bulur
Sikke-p olmu hill-i nev keml-i mihrden

ehresi gnden gne min-bad nr u n bulur
Pey-rev-i yn-i Mevlndr ey m-aal

Eyleyen ted ilatde ul erkn bulur
Bir ilh salnatdr devlet-i Moll-y Rm

Syesinde zr bl fer bulur mrn bulur
10
Ser-ar-i dergeh-i udds-i Mevln Cell

Kim cemlinde naarlar retret-i Ramn bulur
11
Nib-i ib-Kitb- aret-i Peyamber

Kim melinde gller cnbi-i Kurn bulur
12
ehr-yr- pr-kh -cellet kim onu

Bende-i n-zi km uvvet-i hn bulur
13
Yz sren evket-ser-y trbet-i vlsna

Dest-ber-sne nice hen-ehi der-bn bulur
14
if n- abe-i kyu bi-a- kibriy

Ol mam- udsi ayn- abe-i Subn bulur
15
Laf- cennetden arm-i dergehi maddur

Mremn ol sda ev- ryeti her-n bulur
16
Gl-en-i her-dem bahr- marifetdir ravas

ndelbi onda - nat yn-n bulur
17
Bng- Mevlny g etdikce gh sem-i cn

r-knc r tn Ms-i mrn bulur
18
Neyleri gy dem-i enf s- Rullhdr

Dileyen dil-mrdegn bir demde birden cn bulur
19
ub-dem etdikce tehzz-i ulb ism-i Cell

Rlar ran olur ev cvidn bulur
136
/57/
20
avl-i pk-i dergehinde devr eden ehl-i sem

Kendine her kede bir melce-i ufrn bulur
21
Neylesin dehri bahr bn u- zr

uld- kyunda mevsim kmn siyyn bulur
22
Mevce-sz olsa cihn-r mu- himmeti

are-i vre-ser mhiyyet-i ummn bulur
23
Fey-i ebr-i lfunu idrk ederse al u iss

lem-i imkn ser-t-ser bahr-istn bulur
24
Cy-br- refeti gl-zra olduca revn

N-kufte oncalar by- gl reyn bulur
25
Rzgr- himmeti olsa vezn vat-i it

Gl-sitnlar incil-y mevsm-i Nsn bulur
26
l km taarruf mnardr tna

stese her mmteni bir ret-i imkn bulur
27
Y veliyyallh- aam ey abb-i irf n

Acz iken kr- beer medin nal pyn bulur
28
Bir ged-y sitndr seni ibl ch

Bb- vl-y hmyunuda b nn bulur
29
Tre-dil zd ister bulsun ister bulmasn

alb-i mmin beyt-i mamruda iminn bulur
30
amd-lillh mstell-i sye-i isnm

Tc- istin olan farile farm n bulur
31
Levaallah mstenridir sem-y fikretim

lem-i blya art adr rcn bulur
32
Rek-i firdevs eylemidir a- ddr beni

hid-i man-y abm r-ve-i ryn bulur
33
steyen olma tem-ger ars- medie

acle-i beytimde pr-zb arab mihmn bulur
34
Gl-en-i evfn kemter ade-nym

Gfte-i irimde smi name-i irf n bulur
35
Nimet-i nisbetle byle iftir etdikce ben

Nezd-i Mevlnda kelmm cy- istisn bulur
137
/58/
36
Vaf f bi-an mstel amm yine

Geri ol vdde abm udret-i cevln bulur
37
Sz tamm oldu niyz iltic hengmdr

ltic bbnda madu sn bulur
38
Ey abb-i cn u dil bmr- hecridir Sud

Yalz iksr-i enf s ile dermn bulur
39
T ki eksilmez cihndan geh enn-i iftirk

Reh-neverdn gh rh- vulat- cnn bulur
40
Merad-i pr-nru olsun mala- mihr-i Hd

T ki cnlar km- izz-i urbet-i Yezdn bulur
13 Mart 1331
STMDD EZ-CENB-I MEVLN UDDSE SIRRUU
TESDS- BEYT- AVN- MEVLEV RAMEHULLH TEL

1
Uzand leyle-i hicrn seerden yo eer al

Bahrn geldi ayf gemedi hkm-i eb-i yeld
Pes pim alm-bd endh oldu ser-t-p
Naar-ghmda mevc--mevc ulmetdir btn ey
Miyn-- lcce
lcce--i minetde al
aldm
b--kes tenh
Miyn
dm b
aret--i Moll Celled
Celled--Dn Mevln
Amn y aret
2
/59/
Saa ben ker-i drneyim sen h u mrimsin

Kemne erreyim t benim mihr-i mnrimsin
Veliyyn-nimetim prim penhm dest-grimsin
ki lemde Mevln-y -nm emrimsin
Miyn-- lcce
lcce--i minetde aldm b
b--kes tenh
Miyn
aret--i Moll Celled
Celled--Dn Mevln
Amn y aret
3
Mulif rzgr esdi utuldum dm- tezvre

Kemend urdu yed-i n-merd py dest-i tedbre
Krld glm oldu c-be-c mutc- tamre
Saa malmdur lim ne cet ar u tarre
Miyn-- lcce
b--kes tenh
Miyn
aret--i Moll Celled
Celled--Dn Mevln
Amn y aret
4
Ezildim pene-i ahrnda bat- ri-i cd

Bunaldm ar- trnda telum-gh- bdd
Mcessem leva-i tavri oldum h feryd
138
Yetimezse muarrerdir helkim dest-i imdd
Miyn-- lcce
b--kes tenh
Miyn
aret--i Moll Celled
Celled--Dn Mevln
Amn y aret
/60/
Meded ey mesned-r-y taarruf av-i l-ch

Bu berzadan ala et bende-i n-r lillh
mdim vulat- mers-y isndadr her-gh
Adem derys hevl-engz ket tr-mr eyvh
Miyn-- lcce
b--kes tenh
Miyn
aret--i Moll Celled
Celled--Dn Mevln
Amn y aret
6
ymet-sz f n- un enr- dehetde

ikeste flk-i r tnd-bd ihr- uvvetde
Dil-i bmr rpnmada oyns- ayretde
Yeti prim Sud-
Sud zr terk etme bu letde
Miyn-- lcce
b--kes tenh
Miyn
aret--i Moll Celled
Celled--Dn Mevln
Amn y aret
Sultanahmed, 1 il-icceti-erf 1345 - 1 Haziran 1346
/61/
DESTR
Mefl Mefln Mefl Mefln

1
mmd penhmsn y aret-i Mevln

Meh-kevkebe hmsn y aret-i Mevln
Ey server-i kilk-r ey tc-ver-i yekt

Ey reh-ber-i b-hemt y aret-i Mevln
Feyile cihn meml nru ile pr her s

Her ddeye ren bu y aret-i Mevln
Derv-i arbim ben endh- nabim ben

B-abr u ekbim ben y aret-i Mevln
Elfa yn et iy buyur isn et

Ben n-kesi insn et y aret-i Mevln
Lillhi tecell l lufula tesell l

Bir sfili l l y aret-i Mevln
B-re Sud-
Sud zr bzr- am- ayr
Ol b-dile sensin yr y aret-i Mevln
Mays 1332
139

(Faln)
/62/
Ayn olup baa srr- ceml-i Mevln

Sem-y ruma odu hill-i Mevln
Btn cihn gzme vd-i tecelldr

Ki dilde oldu hveyd ayl-i Mevln
Cell-i Dn-i Aad kif-i knz-i ebed

Lisn- ada budur vaf- l-i Mevln
Yegne vf- srr- Muammed ki eder

Bu avle sn-i ehdet mel-i Mevln
Taayyr-ver olur skinn- ar bile

Kitb- ulv-i Mevl mel-i Mevln
Yegne av-i muaam ki dehre mildir

lvv-i fet-i b-ml-i Mevln
udya kr-i hezrn ki oldu glmde

ark-i neve-i fey keml-i Mevln
Keml-i ama hid olur Sud benim

Dilimdeki emel-i imtil-i Mevln
11 Austos 13209
Mefl Filtn Mefl Filtn
Bir merd-i manevyim derv-i Mevlevyim

kird-i Menevyim derv-i Mevlevyim
Yo minnetim zamna yo nisbetim ahna

Mrne kerne derv-i Mevlevyim
Mevlyadr niyzm der-kr ayra nzm

Var nki imtiyzm derv-i Mevlevyim
Mirb ble-ghm Pr-i Cihn-penhm

annetme pdihm derv-i Mevlevyim
Bu eer-i farne hirl-Mevlev Bey stdmzdan Menev-i erf ouduum avn- mesde
ensnda yazlmd. Tr-i nazmndan alt sene onra lehul-amd vel-minne onyada ur-
udvendigrmda eref-i intisb ve iktiss-y sikke-i pkze ile nil-i emel oldum.
140
Ben byle bir Sudum

vreste-i uydum
Sud
hi-ger-i uhdum derv-i Mevlevyim
1 Austos 1333
/63/
STE
Mstefiln Mstefiln Mstefiln Mstefiln

1
Dil-asteyim d et beni y aret-i Mevln

Vrnm bd et beni y aret-i Mevln
Prim penhmsn benim mmd-ghmsn benim

urd mhmsn benim y aret-i Mevln
Sensin yegne h u mr nimel-mun nimel-emr

Breyim ol dest-gr y aret-i Mevln
Hkm mu- kint sen leme ayn- ayt

Lebrz-i feyidir ciht y aret-i Mevln
Allh iin prim meded h- cihn-grim meded

Pr-crm tarim meded y aret-i Mevln
Derv-i nlndr Sud yet perndr Sud

Mutc- isndr Sud y aret-i Mevln
Eyll 1332
DESTR Y ARET- MEVL N
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Ala maz keml-i Mevln

Mani-i a mel-i Mevln
Cra-n- af -y tevdiz
Dilimizde mel-i Mevln
Nee-yb- ceml-i cnnz

Primizdir Cell-i Mevln
n bu aate h der
aadr ittil-i Mevln
141
/64/
ni-senc-i leet-i az
Olal ry-ml- Mevln
amd-lillhi feyi bdir

Ebeddir nevl-i Mevln
te ez-cmle ey Elf-i arf10

Mahar- l l-i Mevln
Brekallh t- pkinde
Mtecell il-i Mevln
Syesi ey Sud ola memdd

Farmzda mil-i Mevln
25 Tern-i Evvel 1336
ADE- NEF SE- BER-YI ARET- PR- L-N

AAMALLHU KRAH VE DER-MED-
EY B- ZAMN LE BEH
/65/
10
anma l glm bir kimseden pervs var

Kimseden pervs yo zr ki Mevlns var
Sikkesi altnda oldum mahar- emn emn

Dest-i izzmda menr- cihn-ferms var
Tat- istinda mab- ehen-hn olur

Bir ulu kim t- Mevln gibi mevls var
Sye-i lufuda oldum nil-i fevz nect

C-be-c rumda izz itil sevds var
Olmasn m itil sevds r- zrda

Dergeh-i Moll gibi bir melce mevs var
yle bir suln- -evket ki Mevln Cell

T arm-i alb-i dehre km istls var
Bir ar- - irf n kim ar- adesi

Slik- nev-rhn eflke istils var
Sdlcede kin ar-zde dergh- erfi post-nini rif Menev-n allme-i -n ey

Muammed Elf Efendi aretleri.
142
/66/
Neyyir-i am ki m-fevut-taavvur ulesi

erre-i n-zini urde istins var
yre-sz- dde-i cndr fr- alat

Her dil-i da bir mihr-i uyn-rs var
10
Msi-i b-len
len terndir
tern ki r- ada
Ryeti hem obeti hem de yed-i beys var
11
sumn- rda s-y her-dem zinde kim

Nuunu t are dek iyyet-i iys var
12
Brekallah ktib-i vay-i Raslullh kim

Muaff urs var
Her kitbnda Muammed Mua
13
Mahar- srr- peyemberdir ki t- ekremi

Menev nmnda muciz yet-i kbrs var
14
- nr- rislet kim armiyytn

Her gzn arnda sn-i Amed mans var
15
Pey-rev-i cnd-i rusul h- kirm- evliy

l beynel-em va- mstens var
16
Rava- feyyn grdm de ayretle dedim

Bunda Allhn tecell-i red-ferss var
17
Bir gl-istn kim arm-i br-gh- ezheri

Reng-i lhtsi var by- ayt-efzs var
18
Eylesin af- naar Allh Ekber-n olur

ba-i ar- muall ubbe-i ars var
19
liy ol bua-i nevvre ayn- rdur

Laa laa em-i cna nr- nev-peyds var
20
abeye f i midir rifatde bilmem yalz

Beyt-i Mamra mmil heyt- ulys var
21
Cennet-i al deil amm ki uld- mnteab

Rek-ba- adn- ubu leyle-i zers var
22
Baa lem baa bir un- cell-i kibriy

sumn var zemn-i sumn-prs var
23
sumna ar etmez mi heme iftir

Ol zemn kim bihtern bir kenz-i l-yefns var
143
/67/
24
Kenz-i l-yefns var Mevls Mevlns var

aret-i Moll gibi mevl-y b-hemts var
25
Mahar- ism-i cell kif-i srr- ceml

Meba-i evfn ne addi ne is var
26
hbz- evc-i a bra- g-y vech-i t

tdr kim l-yuad r- vecd-efzs var
27
B-nihyetdir o rtbe udret-i ulviyyesi var

Her nesi vardr desem ondan daha als var
28
Devri b km crdir il yevmil-ym

Her zamn bir nev-er- bir mecls var
29
imdi B-i azzidir niybet nevbeti

Onda merdn- udn nee-i mans var
30
Rkn timl-i kemli n-gh- Amedi

alb-i lsinde a u marifet derys var
31
Vech-i lmi naras nfi kelm dil-firb

aretinde pk cib bir vel sms var
32
Mevlev-i ced-be-ced mstahir-i fey-i ebed

yle kim tnda sn-i sretin bls var
33
Mrd-i ker-nevz ey-i ulv-pye kim

Gerden-i rya ly ll-i lls var
34
urre-i efkr aclet-sz- r-y mihr mh

Drre-i gftrn tb- sem-peyms var
35
uldde ran- vecd eyler revn- libi

Ny- b- unu eln- cn-bas var
36
N- bil-a edb-i nkte-dn- Menev

yle kim ulmet-zed-y cn dil enf s var
37
Etdi mihr-i midati tenvr beyt-i fikrimi

Bir azel yazdm u yolda mala- arrs var
38
Glm lm- hecr-i yrdan ekvs var

Gerdi-i eyymdan ekvs var davs var
39
Yad tarb eyledi breyi sz- arm

Ne skna ati ne udret-i if s var
144
40
Cevr-i cnn derd-i devrn r- sevd da

Bunca br altnda iler bir dil-i asss var
41
l mkil meramet etmezse l-i rzma

te l bende celb-i meramet ulys var
42
Vulatndan kesmedim mmd kesmem bir zamn

em-i efsn-krn zr hezr ms var
43
Mbtelym snne m-i cnm olsa da

R- sd-rmm ayla istns var
44
Ey al-perdz- irf n ey cihn-dr- keml

Bir eersin sende Mevln Cell ims var
45
ilatide mnderic tb af -y a- a
fitb- lem-rsn desem mans var
46
yle nessc- kemlt merifsin ki sen

Her um- dil-keide Mevlev tams var
47
phe etmem nir-i fey keml-i prsin

cize ol cradan un kim elide as var
48
Geldi hengm- du m ol ey kilk-i Sud

Br-gh- Kibriydan albi istids var
49
T bahrn her sene dnyya ba eyler ayt

T gl-istn hezrn blbl-i eyds var
50
T ki bzr- sitd dd- ehlullhda

lib-i zd- Hdn a var is var
51
Eylesin seccde-i ird tezyn areti

T ul-i ilat zre her ebi ferds var
145
/68/
ADAD- ETT
CLSYYE DER-A-I SULN ABDUL-AMD N
RAMEHULLH TEL
/69/
Ber urur dillerde nr- nev-bahr- iftir

Sne-i millet ser--ser lema-zr- iftir
Sebz-ender-sebzdir imdi mamt- af

r-knc nen-fe-nen bde-r- iftir
Rlar erv- udsiyyn gibi d-nm

Ddeler pr-tbi-i mihr-i mesrr- iftir
Mnbas efkr her ferdi lebinde c eder

btism- dil-g-y b-mr- iftir
Far- evinden bec rakn olursa ehl-i dil

Olmasa da her manara zr medr- iftir
ehre-i gerdna af etdim nigh- diati

Grdm olmu ub-dem pr-imirr- iftir
ems-i tbnda o rtbe incil var kim gren

ann eder b-phe etmi ikr- iftir
Y ne dersin leyl-i pr-nr- abh efrsna

Kim sem eyler zemn zre nir- iftir
Grd her bir sitre anki bir andildir

udsiyn am budur aa ir- iftir
10
Rz ru- mesadet leyl leyl-i mefaret

Her-dem el- dem-i revna-dir- iftir
11
Vat-i mesd- clsudur em-i ren-dili

Olsa o mu kinta fey-br- iftir
12
Ater--i burc
burc-- sadet gevher
gevher--i drc
drc--i eref
Ater
R- millet mar- ule-nir- iftir
13
aret-i Abdl-amd-i n- n kim onu

leme rz-i udmudur nehr- iftir
14
Cism-i pr-sd- hmynuyla tat- salanat

Batiyr km-kr dem-gr- iftir
146
/70/
15
t- mebrru-f tyla vcd- memleket

Dim olsa revdr pr-mesrr- iftir
16
ftir- dn devletdir ki t- adesi

Skinn- ara da elbet medr- iftir
17
Zb-i evreng-i ilfet kim ubr-i dergehi

Millet mlke zer-i li-ayr- iftir
18
yle suln kim eder rml-i k-i deri

Rz zeb urd mh b-arr- iftir
19
Kn- luf u madelet kim rzgr- refeti

Olmada sermye-i c- bir- iftir
20
Ben ki bezm-i midatide kemtern nendeyim

Szlerim vz- hy- yr- yr- iftir
21
B-keml-i mefaret bir nev azel ar eyleyim

lem-i eva olsun ydigr- iftir
22
ltif tdr arb- o-gvr- iftir

ltif tla gller neve-dr- iftir
23
ltif t revna-efzd- bahr- iftir

ltif t mevce-sz- cybr- iftir
24
Yd- -nla glm iktisb- ev edip

Gl-sitn- snede olmu hezr- iftir
25
Pdihm a ede mzdd st-i adlii

Bende-gn grdkce olsun ande-kr- iftir
26
Hep saa dir yazlsn ezber etsin udsiyn

irna byle bi bi ber-gr- iftir
27
usrev-i l-tebr sumn-adr ah

Ey cenb- aam ems-i medr- iftir
28
Tbiiyyetle saa far ibd dim

Devr-i adlidir zamn- intir- iftir
29
Abd-i n-z-i admidir Sud-

Sud o-san
Bulsa o mu kendisinde itidr- iftir
30
Gl-nihl-i iri kim syede bulmudur nem

Fey-i medile olur pr-berg br- iftir
147
31
Ba-i valda tefevvu eyledi blbllere

Brekallah me-i muciz-nigr- iftir
32
Fikret-i ulviyyeti ll etmeseydi amemi

Bir zamn bil deildi itir- iftir
33
Geldi hengm- du bir mute-y bendeg

Eyleyim tecdd-i yn-i mesrr- iftir
34
Ber-devm olduca rf-i mefaret beynel-beer

Ber-arr olduca ilatde ir- iftir
35
Eylesin bil-fiye icllii Rabbim efzn

Milleti syede olsun batiyr- iftir
20 Austos 1320
/71/
CLSYYE DER-A-I SULN VADD-DN

RAMEHULLH TEL
Mfteiln Mfteiln Filn

1
Bi yaa ey ddelere ayn- nr

Grmedi emlii em-i dhr
amd ola kim ramet-i a c-be-c

Etdi uhrula beraber uhr
Her gnmz gitgide bir d olur

Mtem am demleri etdi mrr
Geldi clsle mselmanlar

ehre-i meftruna reng-i srr
adr gn nki seni eyledi

aret-i Allh veliyyl-mr
ayr afer ta hem-rh olur

Emr-i eratda getirme ftr
Tbi-i adli ile olsa nola

Dde-i ady bed-end kr
Hr gibi a seni ba eyledi

Byle dnmekdedir ehl-i ur
148
/72/
11
10
Oldu yek-heng beerle melek

Oldu yek-vz feriteyle r
11
t tebcl ile tefm ile

Etmededir cmlesi icr-y sr
12
Vaf- hmyunu eder s-be-s

ra-i dehre u yolda ur
13
Nib-i bil-a immr-rusul

Pdieh-i dil-i ib-uhr
14
Mar- mmd Muammed Vad

Nir-i tevd emr-i var
15
Merd-i metn iz-i fikr-i rezn

Nr- mbn li- err r
16
Pey-rev-i dd-i Peyember-nihd

Nil-i tevf - ud-y af r
17
Merdmek-i ayn-i Omniyn

m-i dn m-i kibr urr
18
Ehl-i alem ehl-i km ehl-i l

Ndire-dn tebateba-nevz ayr
19
-eref mecd-i metn dilr

Mahar- man-y aviyy ekr
20
Mehbi- ilhm- ud snesi

o mu a olsa eden ondan udr
21
bletl-ml-i cihn dergehi

Ondan alr feyi in kr
22
Olsa bec peyk ab mes11

urre-i efkrna meh-tb r
23
Etse rev zb-i ser-i iftir

Drre-i gftrn insn r
24
evket n bb- hmyununa

Bende-i drne behc far
Divnn orijinal metninde mellif tarafndan ab mes ifadesinin st tarafna alternatif bir ifade
olarak Leyl seer ifadesi de yazlmtr. [N..]
149
/73/
/74/
25
ev-i clsu dil-i ehl-i dile

Verdi dem keyf-i arbarb- ahr
26
Ey btn efli mehbet-nin

Ey der-i iclli cellet-nr
27
Ber-i tecell-i ayn midati

kr ola mem o cel nra r
28
Afva fil-l ederim iltic

Meba-i medide o etdim ur
29
ib edip zevcemi evldm

almad glmde be aydr ur
30
aldm iki olum ile kimsesiz

R- arbe geldi bu elem zr
31
ne-i ecdd gzm grmedi

Oldu yuvam reh-gr- mr u mr
32
Dalm iken aram minete

Olmu iken ara-i yes ftr
33
Ymn-i ulula bugn amd ola

odu yine fikrime mihr-i srr
34
Pdiehim ahdim ola dim

Eyliyeyim medie vaf- sr
35
Nef-i muciz-demi yd eylesin

Seyr edip erm ehl-i ur
36
Geldi du vati el a ey Sud

aa niyz et bi-u u ur
37
mr fzn syesi memdd ola

T ger etdikce sinn hr
38
Devri ola devr-i al u fel

Mav olup erbb- nif rr
39
Tb- af efide-i nsdan

Olmaya bir laa zamnnda dr
10 Temmuz 1334
150
ADE- RMET TRM

DER A-I NIR-I ADLYYE RF KMET PAA
SELLEMEHULLH TEL
/75/
Etdi amd olsun tecell pertev-i luf-i ilh

Nr- adliyye oldu rif-i ikmet-penh
nir etdi yine mihr-i mnr-i madelet

ar- nr oldu ser--ser f tir mulim cibh
Mjde ey dil srr- celcel-a tecell eyledi

Bl olsun urmasn drul-bevre r-be-rh
Geldi her bir ehre-i yes-vere tb- md

Mnalibdir andeye el-yevm her bir femde h
Gn gelir elbette bdn olur Mr- vaan

Ysuf- mmdim olmaz bir zamn mevf-i h
ba-i drs-selm oldu mam- adl dd

Ol seniyyl-ilate olduda cy cilve-gh
Etse o mu tene-gn- adli dil-sr-i af

dil-i bi-ab bir afdan olma dd-h
liy ssl-ess stvr adliyyemiz

Vlid-i lsini tessidir be erh
yle va etmi ki bnyn alel-dr olmad

ayli arlmken sb-i sitemle gh gh
10
An-arb evvelki zb n ba eyler oa

Sye-i dstr- -n- adlet iktinh
11
Mefarul-ebrr dn-perver vezr ibn-i vezr

erre-perver znet-r-y serr-i izz ch
12
rif-i esrr- mn mmin-i ikmet-ins

aret-i Paa-y l-adr vl-br-gh
13
Lema-i efkrdr ulmet-zed-y uf- mlk

Tb-i gftrna olsun fed ad mihr mh
14
Byle tekrr eyliyor evaf- t- pkini

udsiyn eflkda yek-dere Mevl gvh
151
/76/
15
Mesned-r-y necbet far-i nesl-i Germiyn

Eref-i ayr- dmd- gzn-i pdih
16
Rkn-i devlet r- timl-i cell-i madelet

ftir- mlk millet mnim-i lem-penh
17
nednlla eben-an-cedd mrn bil-benn

Bb- ltfu kenz-i isn kerem b-itibh
18
Merd-i yek-reng-i cihn-bn kim nf - naras

nekallah ayr ba- uyn- intibh
19
a-perest dd-ferm-y mfaam yle kim

Titredir erbb- ulm eylese bir dem nigh
20
Mahar- tevf dir ol rtbe etse rz

Dest-i azminde olur ayn- eheb k-i siyh
21
Var tevecch ol adar beyt-i metn-i albine

Kabetl-ml-i mmetdir desem olmaz gnh
22
sitn- fey-bas der-i iclldir

emine pervne olsa o mudur ikbl ch
23
stimet ehline zr-i cen mltec

Devr-i adlinde e erbb eyler h vh
24
Ey nesl-i pk-dmen ey al-i mtemen

Ey vcd-i pki ala bi-i emn ref h
25
Sensin ol ser-dr- ecnd- falet yle kim

Ceyi insniyyet erfda olmudur siph
26
l lide o gne nee var ter var

Emrie fermna der ins cn r fedh
27
Dailn- nd-i irf na br lehm

let-i asret-ke-i ddra v-veyleth
28
ltif t- devletile hem-ser-i b olur

Kit-zr- dehrde n-z cz her giyh
29
Maharm ol neeye her-n midd- memi

Rzgr- midati cn eder mil-i miyh
30
Cevher-i valla znet buldu ir-i dil-keim

Etse lydr onu kerrbiyn zb-i klh
152
/77/
31
Geldi hengm- du itmm- idmet l Sud

F ri ol addi deil ummn- medide inh
32
T ki cridir felekde intim itim

Eylemez t kim teayyr emr akm- lh
33
T ki ila murin cet-i erbb- dil

Br-gh- Kibriyya ykselir olmaz tebh
34
Syesi memdd ola ol af mr fzn

Eylesin davtn ebrr vird-i ub-gh
35
aret-i Allh Peyamber mun olsun oa

Nil-i imdd- ehlllh ola her sl mh
36
Her lisndan hret-i adl ulvv-i uln

G edip her-dem desin rniyn le beh
1 Tern-i n 1336
BER-YI MDAT- HET-I AYN
VE SER-KTB- AYN
ADE- RAN

(Faln)
1
Zamn olur ki benim sne sumnm olur

Zamn olur ki err- dil aternm olur
Zamn olur duyamam kendi nlemi kendim

Zamn olur ki fe makes-i finm olur
O mr-i b-per blm bu mr-zrda kim

Civr- sne-i cnne iynm olur
O andelb-i arb-i bahr- sevdym

Ki onca-i leb-i dil-dr gl-sitnm olur
Dern-i zrm yadca ule-i rusr

Seb- kkl-i eb-f m sye-bnm olur
Lsn- lime vf deilse de o per

Geh d-em-i fsn-kr tercmnm olur
Ne nkteler eder m o dde-i fettn

ud alm ki ayret-resn- cnm olur
153
/78/
Neler yapar baa ebr denen o avs-i bel

Taavvuru bile dehet-res-i revnm olur
Ne dmdr ki o gs-y tr- mg-efn

Kemend-i fikr-i pern n-tvnm olur
10
Nal emn olaym mekr-i amzesinden kim

Yegne maad tarb-i nmnm olur
11
Beyna maz o meh-preni cef s baa

Hele zebn- alem gh tercmnm olur
12
ikye eyleyebilsem o mcery biraz

Cam if-i nrn- n nm olur
13
Hezr kerre o gl-rya ar- l etdim

Dedim bu kr benim mcib-i ziynm olur
14
Ne syledimse cef dan ferat eylemedi

Yaz ki dmen-i cnm o nev-civnm olur
15
ikyet eyleyeyim bri bezm-i ayna

evt- liye belki meded-resnm olur
16
Ne bezm-i dr ol c ki rifat-
rifat n
Taayyr-ver fikr-i daa-dnm olur12
17
Ne nd-i eref13 mecd kim arminde

Geen zamnlarm eref-i avnm olur
18
Mdm ramet-i ramna midim

mid 14 ki benim
O dr- emn emn der-i emnm olur
19
Ulvv-i adrde f i15 ms ecrma

Ki nru
nr 16 m seer hid-i aynm olur
20
Bins geri zemn zredir faa o zemn

Benim iyl mehbetli sumnm olur
21
Keremde mahar- tm mel-i ayrun

ayrun-ns17
Nice evt ki memd- mihr-bnm olur
12
O zamanlar Meclis-i Ayn reisi bulunan Menemenli-zde Rifat Bey Efendi Haretlerine.
Birinci Res Vekli merri-i ehr Abdurramn eref Bey Efendi merma,
14
kinci Res Vekli Abdla mid Bey Efendiye,
15
Adan F i Bey Efendiye,
16
Adan Nri Bey Efendi Merma,
17
Adan ayri Bey Efendi merma telmdir.
13
154
/79/
/80/
18
19
22
Gelip bismza etdiler bizi tenm

O dem ki yd af -ver-i dehnm olur
23
Keml-i evk ile tebcl o rz-i firzu

Bihn vafe-i krn imtinnm olur
24
Bu mahariyyet-i mesdeye dell faa

Ulvv-i himmet mt-
mt nktednm olur18
25
San-ins nikt-in ki vafnda

Cenb- Nef-i std hem-zebnm olur
26
Bu nev ade-i ndde-i uyn-r

O ser-ketbe-i kttba armanm olur
27
Pirince F tia yazma ablidir amm

Keml-i rmet ilma ninm olur
28
iy-y fikr-i daki mnevvir feyy

O rtbelerde ki aynl-ayt- cnm olur
29
Fe-y vadi o fsat-ser ki b-yet

Vas o mertebe kim ric-i gmnm olur
30
Lei-i himemi gl-be-ekker-i keremi19

Heme tb af -ba- b nnm olur
31
Ey fitb- cel-aaa seni nru

Benim ens-i dilim hem-dem-i revnm olur
32
Gl-nevziie mnceib gzm mt

Tevecch sebeb-i ma- izz nm olur
33
Bu ekdiim elem-i intir yetmez mi

Ne vat ye-i eyym- imtinm olur
34
Hezr- dem-keyim gl-sitn- midatii

a- klan- srn nal meknm olur
35
O drr-nir cevhir-ikr- manym

Ki ayraf -i a tlib-i lisnm olur
O zamn Meclis-i Ayn Baktibi olan sml M Bey Efendi.

O ralarda arb-i ummni e idetli devri olmala erz atndan n pek o ndlar
ekiliyordu. Bu beyitlerdeki telmt erz tedrikine veset iin mevid de bulunan smal Mt
Bey Efendiye vadlerini taaur etmi iin ird olunmudur.
155
36
eker-sitn- en icre -i gy
Benim lisn- beyn- gher-fenm olur
37
Kmeyt-i meye fey-i itb sen verdi

Bu yolda hangi cesretli reh-zennm olur
38
Tef ur detidir f risn- mann

u var ki deb-i edeb bit-i innm olur
39
Muall-i edebim mukted aylimdir

arr-i kilk-i terim name-i enm olur
40
Yayld leme tm ne a ile bilmem

asd mnkir-i peyamber-i beynm olur
41
Bel demezse nermn- tabma bed-g

Ba berde-i emr-i cn-sitnm olur
42
Edince arbe taadd aanfer-i mem

Gn birinde advv kte-i snnm olur
43
Duya bala Sud elverir bu davlar

Hner-ver olduuma hidim beynm olur
44
O mr-i muteremi syesi ola memdd

ud bilir bu du vird-i zebnm olur
20 ubat 1334
/81/
Gmne meb-i muteremi edb-i ulv-nijd all Nihd [Boztepe]

Bey Efendinin r- bria-i irnelerinden olup eref-i tebyine
mahariyyetle mufteir bulunduum Aa adesi nvnl heser-i
bedalarndan mlhem ade-i kemternemdir:

(Faln)
1
anr drat- mzehher o nev-nihli gren

O nal-i nz o nev-bve-i cemli gren
ada-i emelinde bahr- feyi bulur

O met-i emen-r-y b-emli gren
kfe-zr arasnda anp gl ibriimi

Olur ar- taayyr o yl bl gren
156
/82/
anmelinde yetimi kiras ann eyler

Dudalarndaki reng-i laf-i al gren
Fidan gibi boyu rusr penbe eftlu

Heveslenir emert- vile li gren
Yanalar o bt syledir amn

Az arar hele sb-i ruunda l gren
A serv-i b- melt hev-perest olma

arb olur ser-i zlfde itilli gren
Eder mi af- naar sye-i ybna

Ger-gehinde nmyn olan lli gren
10
Semen dalndan rlm ayl eder arr

Seni o s- beyda penbe l gren
11
Mar-i ive de olsa o dde-i bdm

Yine odur dil-i daki melli gren
12
Dr- r- am bir gl ys etsin

Nihl-i glde hezr- ikeste-bl gren
13
Bi-a- nal-i tecelli gzelsin ey dil-ber

Kelm olursa rev sendeki kemli gren
14
O irsin ki ser--p bedi man-dr

am- ayret olur ondaki meli gren
15
Grnce bezedecekdir Aa adesine

O add-i dil-ke mevzn- b-mili gren
16
Evet o sebz muaar Aa adesidir

Ki sye-bn aramaz ondaki lli gren
17
Aa adesi bir -sr- sanatdr

Grrse onda grr meyveli ayli gren
18
Aa adesi pr-berg br- ikmetdir

ar-i neve olur onda ll gren
19
Aa adesi f a oldu pertev-br

Onu grr gibidir arra-i hilli gren
20
O h-kr- blend-i bedati grsn

Cihnda yosa eer fey-i irticli gren
157
/83/
21
Ya grse mbdiini bilmek isterim ki nedir

O nev-beda-i arra-y ll-li gren
22
O mbdi-i hneri grmeden de vecde gelir

Nigh- diat ile yazd meli gren
23
Velyy-i nimet-i rriyyetim all Nid

Ki tdr beni yeste-i nevli gren
24
Yed-i a baa etmidi sell-i seyf-i aab

O oldu nara-i lda insilli gren
25
ayt- niye ba etdi cism-i madma

Felekde varsa benim bai irtili gren
26
Tenessm etmedi el-n nesm-i lufuyla

Dil-i nizr gibi derd-i intili gren
27
O mcer-y taaur dai felketdir

Acrd lime neemde inilli gren
28
O oldu min-arafillhi r-ve meb

O oldu aa inet eden, all gren
29
a-- nn
nn-- nimetini
Nal ed edeyim a
Nam iin ne desin dza- nekli gren
30
Velyy-i nimet efendim urumu afv et

Benim gzmle faa sendeki kemli gren
31
Olur uur- cellide vlih eyd

Nal ki vecde gelir bir melek-cemli gren
32
ud bilir seni med eylemek deil addim

Gler baa alemimde bu itili gren
33
Yegne maremi sensin arm-i ilhm

Seni yzde grr nr- l-yezli gren
34
Riy deil ehidallah szm aatdir

Olursa sende grr ahsen-i li gren
35
Stde-syesini mltec-y fikr edinir

Hm-y ab- blendide h-bli gren
36
uls- alb ile art duya bala Sud

Uand sende bu mhtezz lisn- lli gren
158
37
af -y bl ile lemde mstedm olsun

Yznde olmasn r- infili gren
20 Mays 1349 / 1933
/84/
DER ADE- URMET VEDD

BER-YI R- L NHD

1
Gird-bd- rzgra ser-fr eyler nihl

te bundan bil-i nev nemdr her nihl
nirf etmez tevudan nigndur meti

Giyse de ay-u- emsden efser nihl
Diat etse b-araf bir cmi-i edddr

Za gh gh olur blblere minber nihl
Far- ehl-i ilticya sye-sz olma iin

h-sryle aar gy ki bl per nihl
Nr- mihr olduca pertev-rz berg sa

Ar eder enra elv- rezndr zer nihl
Ebr-i Nsn dan alr semye-i ev-i ayt

Cm- s-i aldan n eder kever nihl
Bir ars- tze-i pr-itim andrr

Mevsiminde zehre-dr olduca her dil-ber nihl
Dest-i ayy- abatla dikilmi cmesi

Eyledikce iktis bulmada zb fer nihl
10
ikmet-i cddan bi mcellid bir kitb

B-isb evr vi zge bir defter nihl
11
Dyesi lls mihr mhdr ub mes

Kesb eder gnden gne elbette zb fer nihl
12
Sa-i arya nalistn terc eylerim

Kk olsa edm-i k ser-t-ser nihl
13
Cenneti yd eyleyip fil-l b lek derim

Nerde seyr etsem blend tze o-manar nihl
159
/85/
/86/
14
Tire alaslar giyinmi bir gzel rlarm

h olduca bahr eyym sebz ter nihl
15
Bir azel ar eyleyim r musidken zemn

yle kim ansn gren nevreste bir aar nihl
16
Olsa gl-b- melat s-be-s yek-ser nihl

Serv-i nzm sen ururken gzlemem der nihl
17
Mihr rusr u nihl addie olamaz nar

Olsa bil-far ey per gkler gne yerler nihl
18
Syeler fer etdi grdm rehgr- pyie

Lle-zra lib blii gzler nihl
19
Zb-i bustn- bahsn rzgr-bsun

phesiz tbi hev-y aa eker nihl
20
Oldu terf-i bahr-mizi art ikr

Ner eder erfa zr by- cn-perver nihl
21
Olmasa beytl-azelde yer bulur muydu Sud

ir-i l Nihd medine mahar nihl
22
Ol all-i ehl-i dil kim gl-en-i endesi

Rava-i cennet gibi yer yer emen yer yer nihl
23
Bir ybndr ki vd-i ayl-i dil-kei

Ner eder ll-i mnevver onda her oter nihl
24
Yazd nalistna dir n-inde bir eer

Etse lydr o ir-i enfesi ezber nihl
25
ub-dem duydum un-ter-i lisnndan onu

Beste va etmi ab gh our diler nihl
26
Urad aynul-ayt nara-i talfine

Buldu b tb olur elbette br-ver nihl
27
liy oldu da makes fitb- fikrine

Parladca parlad oldu blend-ater nihl
28
Ey vel-nimet seni ars-i yemn-i lufuum

Addolunmam ben de pek b-sd u mstaar nihl
29
Cy-br- iltif tdr veren fey-nm

Oldu seyr et b- a me-i aar nihl
160
30
Reng byu bir zamn umudu nal-i abm

yle ursun reng b olmudu kister nihl
31
Tenbiyet-ba olup ebr u nesm-i refeti

Refte refte buldu uvvet verdi berg ber nihl
32
b-yr-i aylile yetidi l

re-zr- rmda byle bir ender nihl
33
Sye-i b-y ab uld- istiddda

Mltec-y fikretimdir gzlemem der nihl
34
Geldi hengm- du her-n lisn- l ile

T eder amd en-y li- Ekber nihl
35
T ki vidir aret deva-i mlde

T olur gl mevsimi blbllere maber nihl
36
a fzn etsin af -y l ev-i blii

Pertev-i nuula bulsun dim zver nihl
20 Temmuz 1349 / 1933
Trabzon mebu edb-i std brahim Aladdn Bey Efendi andaki
rmet-nme-i kemternemdir:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
/87/
ba-i fitbdr fikrim

Nr- b-itirbdr fikrim
ulesi aks eder semvta

Rek-i mh ihbdr fikrim
Gh feval-alya nfi olur

Bir hmyn-cenbdr fikrim
Cilve-gh- mesin-i ilat

sumn kitbdr fikrim
ir-i ber-ceste-i meldir

Ly- intibdr fikrim
Dilenir ne nameler
Bir ilh rebbdr fikrim
161
/88/
Bir zamn istitra meyl etmez

Dil-ber-i b-nibdr fikrim
Nevesi alb ra srdir

Ru-ba arbdr fikrim
Gece gndz ayal-i canna

anki bir cme-bdr fikrim
10
Naar etsin u beyt-i mamra

Kim anrsa arbdr fikrim
11
h- gerdn- rikbdr fikrim

zge evket-mebdr fikrim
12
Gese drt o mu Dry20

Rek-i Afirsybdr21 fikrim
13
Behmen22 Erdri bend etse

Yeri var zer nbdr fikrim
14
Geri her laa ben ocalmadaym

Brekallh bdr fikrim
15
Alarm zindeg-i tmndan

Ebediyy-ebbdr fikrim
16
Marifet ehline arn olal

Ne dnsem sevbdr fikrim
17
in-y Al-i dn olal

Dem-be-dem fey-ybdr fikrim
18
O semiyy-i all-i Ramna

ar pr-incibdr fikrim
19
Nisbetiyle o f l stda
iz-i b tbdr fikrim
20
tna ar- ubb u rmetde

r-i p tbdr fikrim
20
rnn Keyniyn sillesinin dokuzuncu hkmdar olan Keykubat'n bir ismi. Bkz. Ansiklopedik
Dvn iiri Szl. [N..]
21
Byk skenderden nce yaam ve Keyhusrev tarafndan ldrlm olan Mvernnehir Kral
Tranl bir yiit, Alp Er Tunga. Bkz. Ansiklopedik Dvn iiri szl. [N..]
22
rn mitolojisine gre sfendiyrn olu olan olu Erdeirin lakabdr. Bkz. Ansiklopedik Dvn iiri
szl. [N..]
162
/89/
21
O edb-i gzni andkca

Mefaret-iktisbdr fikrim
22
Ba-i vasf- keml ulunda

Ll ayret-nibdr fikrim
23
Mstenr-i faleti olara

Mh- mihr intisbdr fikrim
24
Eylerim istinre fikrinden

Baa nimel-mebdr fikrim
25
O stde-le ar faa
Mbtel-y icbdr fikrim
26
Ki ensnda cizim cidden

ara-i rbdr fikrim
27
arsnda u- fikretini
Mil-i iltihbdr fikrim
28
Ey gzn-i em- ilat

phe yo msteabdr fikrim
29
Ki seni me-rn- midatiim

e-mend-i sevbdr fikrim
30
Fey-i ende-i kemlile

Geri bl itbdr fikrim
31
Ne dnsem ur- falda

Yine tahtet-trbdr fikrim
32
Sen hm-y deh v irf nsn

Benim ancak bbdr fikrim
33
l bir fe-y mansn

O feda serbdr fikrim
34
Geldi vat-i du Sud am

t- aa ibdr fikrim
35
T ki vardr nim- ilatde

Bunda b-irtiybdr fikrim
36
Dim olsun ki iltif tndan

Dim nee-ybdr fikrim
22 Eyll 1933 / 1349
163
AZELYYT
/90/
ARFARF- ELF
1

1
Ben oa mym devrn ne nz eyler baa

Al olsa gnde bin kerre niyz eyler baa
Merd-i yek-rengim ben ol fertte-i ad-in

Hangi yzle iddi-y imtiyz eyler baa
arma hem-deng bir ehl-i hner sn da gr

Ey diyen ba cedelden itirz eyler baa
ekve liden tenezzldr akm-i meme

Yosa bir hecv ol lsm- tr bz eyler baa
arbe-i kpl-i kilkimle olur ser-der-zemn

Kim zebn- an lemde drz eyler baa
Sye-i feyy- Mevlnda a ey Sud

hid-i bezm-i akat kef-i rz eyler baa
29 Knn-i Evvel 1325
2
/91/
Nkte-i icz oplanm fem olmudur saa

Mani-i laf- melat tevem olmudur saa
Zmre-i udan cemiyyet-i r gidip

Sevdiim gs-y tr- pr-am olmudur saa
Neve-i rniyn nr- naar by- cnn

sn-i mzi ile keyf kem olmudur saa
a seni nr- abahl-ayrdan al eylemi

onra al- melik hem-dem olmudur saa
Srr- al-bsun ey cevher-i sn ed

R- bmr Sudu
Sud marem olmudur saa
Temmuz 1325
164

1
eb-i hicrnda r- tr iin f ns n-peyd

Enn-i sneden baa oa mens n-peyd
Cihn- ibtilya ser-be-ser af- nigh etdim

Fin kim ben gibi bir - meys n-peyd
Zih drul-cnn- ucbe bnyd- muabbet kim

Mecnn b-add Efln u Clnus n-peyd
Aceb kfir-sitn- dn-fez-y ayret-efz kim

urn bang-i tevd dem-i ns n-peyd
Ne bezm-i ibtil kim bde-nn miynnda

Menf -i muabbet ve-i maks n-peyd
Sudum
ben o merd-i ferd-i vadet-ne-i am
Sud
Ki onda r- b-nm nin nms n-peyd
30 Austos 1320
4
/92/
sumn- alb cy- itil olsun saa23

Ey hm-y ak gel cismim d olsun saa
Mye-i mr-i aksin beni terk eyleme

ama ey r- revn cnlar fed olsun saa
yle yksel ey dum- f- sevd-itiv

Kim temevvc-gh ar- kibriy olsun saa
Cismimi mc- peykn eyle ey mjgn- yr

n- pkim sermye-i ayn- af olsun saa
Nr- lem-sz- hsn cismimi mav etse de

am deil billhi tek r in olsun saa
Geme sevd-y muabbetden gl badel-ayt

Bd-i ramet arm u ibtil olsun saa
23 Haziran 1320
23
ir-i mehr Cell Paa merma naredir.
165

Zam-i amze t ebed bir ydigr olsun baa24
ber--gr olsun baa

Snede ursun o yre ber
tr--i dil
dil--dz
dz-- nigh ey per
sterim ki tr
En ouda bd-i azm-i mezr olsun baa
Derd-i smn-sz- ak m-bihil-mrmdr h
Mye--i mrm o derdi b

b--mr olsun baa
Mye
ehdl--a yaz
ldrrse abrime H ehdl
T dem-i maer medr- iftir olsun baa
Bend-i zlfden glm Rabbim beni urtarmasn
ba--i Manr olur bir baa dr olsun baa

ba
Kabetl--uda
Olma ister dil mcvir Kabetl
sitn- imeti drl-arr olsun baa
Dil seni fikrile etsin ara oru itil
k--i rh olmaa bir rzgr olsun baa

k
ser--nme
nme--i tebcl
tebcl--i nm
nmm
ehl--i a
Eylesin ser
m ehl
Sevdiim a keml-i itibr olsun baa
tirk etmek ne g mr Sudu irine

te ey hir bu kez acz ikr olsun baa
1319
6
/93/
24
lem zn elem bir zge lemdir baa

imdi seyr-i gl-sitn mstevcib-i amdr baa
Var iken dilde bu medh itir- iftir

Cennete girsem bile ayn- cehennemdir baa
Bir mehi ayla sznm ki nr- alat

ule-i mihr-i mnevverden de ademdir baa
ftir yle tel etdi arb- mrm

Kim bugn n etdiim cm- af semdir baa
std- nezh hirul-Mevlev Bey Efendi arafndan eref-i tatre mazhar olan azel.
166
Derd-i andan ikyet eylemem lkin Sud

Bende varken bir dil-i asss o tevemdir baa
12 Mays 1315
7
ir-i aam hmyn-dem Avn Bey Efendi mermu bir beda-i
arrsn tald:

1
Saltanatdr bb- cnnda adm olma baa

Ayn- devlet f ri-i mmd bm olma baa
hid oldum gzlerinde ibtism rna

Yra ar pek bedihdir besm olma baa
Dil hev-y zlfn fte-i b-resi

Cna minnet tbi-i sevk-i nesm olma baa
Zam- albe sevdiim a dev-y ma iken

Aybdr bze-i dest-i akm olma baa
Eylemekdir rh- valda seni mav- vcd

Nzennim mahar- ev-i nam olma baa
n-senc-i nevl-i Mevlevyim ey Sud

Avn-i std vcibdir fehm olma baa
13 Knn-i n 1341
8
air-i std Mrn ileyhi:
Nr- snle cihn r- tecelldr baa
Her bn-i m-y tenim em-i temdr baa
Malayla muadder azel-i lsini tald:

1
Nr- sn fitb- lem-rdr baa

erreler ala bir mihr-i tecelldr baa
167
/94/
Ben bu yolda sevdiim zindna dm Ysufum

Nl-i km- mlk-i mm-i dnydr baa
Zlf-i tr andrr reng-i siyh- batm

lemi trk eden billh o sevddr baa
Firatile anki oldum bir azn timl h

ret-i hecrim teessr imdi mandr baa
Bud u asret verdi bir let ki r u albime

Yes-i hicrnla cennet ayn- ayydr baa
Sye-i kklde grmek dde-i mamruu

R-perver cezbe-ver bir temadr baa
Mevlevyim Mevlevyim Mevlevyim ey Sud

Mevlevlik aam- elf- Mevldr baa
Ankara Hapsanesi, 11 Tern-i Evvel 1342 / 1926
9
Yine std- muaam mrn ileyhi:
Mevc-i f n- ymet n-i ebrdur saa
Dd- urbn- dil-i Cibrl gsdur saa
Mala- celsini v azel-i gznini tald:

1
Sret-i a u melat em-i dil-cdur saa

Dd-i trk-i dil-i marr- gsdur saa
Nr- mn- ali rev- r- udsiyn

Reng bdur ivedir ryi-i rdur saa
D olan her sne maer-z olur sevdsna

Man-i rz- ymet zlf ebrdur saa
Nameler h u ennler neveler mmdler

Dim ey mh- ulmet-sz m-hdur saa
Sende bir c ki var ey bar-i mevc--mevc-i dil

Ket-i ar- felek bir pre-i mdur saa
168
Fey-i Mevln Celld-Dn-i Rm ey Sud

Zam- hecre mbtel olsa da drdur saa
Ke, 15 Tern-i Evvel 1342 / 1926
/95/
10

1
Neve-i mestne oplanm nigh olmu saa

let-i sevd-y dil em-i siyh olmu saa
sn n tall olunmu nr grm tafiye

Gerden olmu sne-i a penh olmu saa
Sevdiim mihr-i abaul-de bezer alat

Dd-i urbn- dil-i lem gvh olmu saa
Ey peym- vulat- cnne rev- rsun

b tb nev-bahr zd- rh olmu saa
Pre pre oldu ey vre glm lib

Sye-i mjgn- cnn cy-gh olmu saa
Verme ret cilve-i ub u mesya ey Sud

Pertev-i ak u emel urd mh olmu saa
Ankara Hapsanesi, 14 Tern-i Evvel 1342 / 1926
11
Yine aret-i Avn-i lhtyi tald: 25

(Faln)
25
O dem ki snede c u ur olur peyd

Hezr mevce-i reng nk olur peyd
ayl-i amzee dil-dde olsa bir

Gzde aks-i ruu ber-p olur peyd
O ser-houm ki seni em-i mestii n-gh

Grnce her ser-i myumda h olur peyd
Takldi yaplan gazelin matla beytine Sadlarmda yer verilmitir. (Sadlarm, s. 56) [N..]
169
55
Nir- neve edince arb- lal-i lebi

Glde bi heves-i n olur peyd
Benim o lii dkn ki seyr-i b etsem

kfe-zr- emelde v olur peyd
Olunca vd-i Avnde name-senc Sud
acer ecerde dil em g olur peyd

Sultanahmed, 17 Eyll 1343 / 1927
/96/
12

1
Reng-i rusryla ol meh-r ne l etdi baa

ll-i tr- zlfn dm- ayl etdi baa
hid-i mmdden bir dem bile km almadm

B-vef bi kerre m-y vil etdi baa
ikmet-i a brad b-ser smn beni

Derd-i mlulyy geri ml etdi baa
Kendi yad glm a- taamml-szuna

Hem yine bi-t taml-i vebl etdi baa
ekl-i ad seyyitmdan olup sret-per

Hep o yzdendir ki r-i mell etdi baa
Cenneti bir dne-i n-ze vermek ey Sud

Kr- dirndir pederden intil etdi baa
19 Mays 1344 / 1928
13
26
Dem-be-dem bd- azn ebr-i bahr alar saa

sumn alar nesm-i b-arr alar saa26
N-be-hengm itirb etdi giryn ilati

Bedr-i tbn mihr-i nev leyl nehr alar saa
Birinci ref am merume iindir.
170
Ben nal yanmam nal olmam senin girye-nk

B-zamn terk etdii dr u diyr alar saa
Servler alar uf lden teer-ybdr

tif -gh olan -i mezr alar saa
Kint kendie alatd ey rm- cn

Belli her bir ey bugn b-itiyr alar saa
Oldu bir dvne hecrile zavall hem-seri

B-irde b-skn br alar saa
4 Tern-i Evvel 1334
/97/
14
Mefl Filt Mefl Filn

1
Bir nefa ald ra cnneden baa

Her laa by- zlf gelir neden baa
Sevd-y em-i yr ile dny gzmde yo

Geldi gelen o dde-i mestneden baa
Bir nee var ki bde-i lalinde dil-beri

Gelmez o r bi olu peymneden baa
Ey in-y ev- tems olduum

Frat der mi vala b-gneden baa
Mdem em-i sne pervneyim senn

Vd-i sz u tbda perv neden baa
lemde bir aate dil-besteyim Sud

Geldi kell orusu efsneden baa
20 Tern-i n 1349 / 1933
15

1
amret-i fecr-i ezel reng-i ir olmu saa

Nr- ayn- r em-i dil-ikr olmu saa
B-zr- uldden bir deste snbl oplanp

Sevdiim gs-y tr- mk-br olmu saa
171
Nrlar errtdr mihr-i ceml-i pkini

Hsn n mecb iki mtk- zr olmu saa
Bezmii ny rebb hy u hy- n

Nleler tal-i eve bir medr olmu saa
Bir arafdan nef- r eyler leb-i s-demi

Bir arafdan ad- cn etmek ir olmu saa
Geri meyyl-i azn mr Sudu

ey per
Sud
alb-i zr gl-en-i her-dem bahr olmu saa
28 Knn-i Evvel 1349 / 1933
/101/
ARFARF- B
1
Mefl Filt Mefl Filn

1
ayretle dem olur alrm zr beste-leb

Gh fin eder ururum her nehr eb
alma diler geh gl zde-i elem

Baan da gelir baa her minet taab
Gh dncelerle geer o zamnlarm

h eylerim bu lim iin kendime aab
airliim utar yazarm gnde azel

Baan ayda bir yazamam beyt-i mnteab
Gnde hezr renge girer merd-i arebim

Bilmem faat bu lime kimdir nedir sebeb
2 Nisan 1317
2

1
Kef ebr-i siyh- am naardan sumn ib

Ne rz-i eb-nm y Rabb ki urd-i cihn ib
Ne reh kim reh-revn b-tb gm-kerde sr olmu

Aa peyd fin bl-reside b nn ib
172
/102/
Gller yes ile meb gzler ek ile meml

Mefet s-be-s efzn selmetden nin ib
alm etmi ciht- kint yle istl

anr insn ki olmudur zemn ib zamn ib
Sem-ender-sem hev fem b-nev ten aste dil mecrh

Nmyn s-be- dermndeg tb- revn ib
O bezm-i ibtilda bde-n-i yes rmnm

Ki ikeste ade dem-beste ney pr-i mn ib
Dil-i sat- cihna olmuyor tesri feryd

Bu nli-gehde olmu ad-hear h fign ib
Maallah zih hengm- maer-z r-engz

Emeller b-gern mad lkin n-be-n ib
Deil lemde h bir kr dvr ey Sud amm

Yaz kim muterib ehl-i reviyyet kr-dn ib
Eyll 1332
/105/
ARFARF- T
1
ir-i akm Hersekli ikmet Bey mermu tald:
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Y Rb dilimi nal-i gl-i mihrie b et

Her bir erer-i hm ol ba er et
T hir ola fey-i hev-y am- a

Gl-be-i snemi pr-lle-i d et
Rib deilim efser ikll-i cihna

Lufula beni pdiehi tat- fer et
Minnet ise sermye-i ibl tel

ldr beni b-minnet o zilletden ra et
Tel-be r-i anal-i devr olma Sud

Gl-ekker-i ikmet ile tel-i dim et
25 Knn-i Sn 1325
173
174
/106/

1
Vef sz kint ev-i b-encmna nefret

Bahr u ayfna nefret ab u mna nefret
abat da mizc- ara uymu lib art

u mzic rzgr l-i b-rmna nefret
Nal lem nal skkn- lem h y Rabb

Taayyr vaete erbb- km kma nefret
Nigh- ram n-peyd emm-i tfet n-bd

Bu gl-zr- muassde af evhmna nefret
Lisn- r u vicdn almam billh bir femde

Aibb-y kirm gftg-y mna nefret
Ben-nevimse erfmdaki eclf alel-l

Baa vcibdir etmek demiyyet nmna nefret
22 Haziran 1320
4
Mefl Mefiln Feln

1
Mkil ey imi bel-y firat

lm- cnn-fez-y firat
Her kim ki eker bel-y a

Mula olur in-y firat
Etdi beni de ikeste-tr

Eyvh bu ibtil-y firkat
Encm vil olur mu yosa

Maer midir intih-y firat
Duymam bu sze cevb sde

Ga geliyor ad-y firat
6 Tern-i Evvel 1315
175
/109/
ARFARF- E
Mefl Mefl Mefl Feln

1
nsiyyet-i n-cins eder insna am r

Mecnn ile lfet eder ala elem r
Vcib bize ir ki ebn-y zamndan

Sobetleri eyler ualya nedm r
Etmekdedir avl-i red-sz- cihn

Ehl-i dile yes taab dem-be-dem r
Ey onca al neve-dih-i blbl-i cn ol

r- sitemi etdi o bmra am r
Mey-ne-i lemde Sud h nolayd

Peymne gibi ra af eylesem r
Eyll 1333
/115/
ARFARF- CM
27
Cehl-i mrekkebdeki fey-i revc

Ala verir orusu ya itilc
abe felekde hele ba ayrete

Giydiriyor irke-ninne tc
Dme ayle gl mmdi kes

aste-i hicrna bulunmaz ilc
R-y zemn ara-i r u ia

al- cihn mmteniul-imtizc
Beste der-i madelet meramet

Rh- emel mulim pr-ivicc27
Neve alel-dr gl b-arr

Bat zebn yr hev-mizc
Mellifin Sadlarm isimli eserinde bu gazelin bir beyti daha mevcuttur: Ehl-i hev nil-i km- fer /
Rind-i ud ar-i yem-i itiyc (Sadlarm, s. 63) [N..]
176
Ndire-gyem azelimle Sud

Eylesin erbb- san ihticc
15 ubat 1332
/118/
CMCM- FRS
eyul-slam- Esba Cemld-dn Efendi Mermu bir azel-i
rif ne- lerini tab:

(F iltn)
(Faln)
1
ye-i Mada gel beyhde lydan ge

Yed-i illya
arl mezlaa-i ldan
ge
ill
l
Bd u n-bd am nevei selb eylemesin

Cevher-i tsn ey r bu sevddan ge
Edegr albii yine Cemlllha

Cemlllha
Heves-i kkl ebr-y dil-rdan ge
Varl bir eer-i vehm gmndr fikr et

Kendii bilmee cehd eyle heyldan ge
Kime secde ediyorsun bu khen bt-gedede

ret-i Kabe v tavr-i kelsdan ge
Bende-i mul ise aret-i Mevlya Sud

avf- dz taleb-i cennet hrdan ge
Nisan 1326
/121/
ARFARF-
1

1
Ksfa urad ayf ki fitb- fera

Brad lemi ulmetde itirb- fera
Yaz bugn bize b-gne oldu h evvel

Dil-i nizrmza vard incib- fera
177
Bu dr- amda eder girye andeyi tab

Deil nab devm zre iktisb- fera
admden beri kr- af da var nosn

Hele zamnede yo kimsede nisb- fera
Sud ders-i umma mdvimiz n-r

Okunmuyor bu seba-nede kitb- ferh
Tern-i Evvel 1334
2

(F iltn)
(Faln)
/122/
Seni grdkce gelir cismime bir uvvet-i r

anrm let-i ddr mhiyyet-i r
Ne adar cibe var dde-i rengnide

Grnr her biri aynen gzme ret-i r
Lal-i can-ba grdm greli far etdim

Dr- dnyda meer mmkn imi ryet-i r
O adar glme girdi ki kesildim ben sen

hir olmu ikimizde gzelim vadet-i r
Reng-i ryudaki fiyyeti seyr etdikce

Bulurum nee-i ala seni afvet-i r
Ne iin titriyorum n-i uluda faa

Acab herkesi lerzn m eder alat- r
ra mutc mdr lem-i f nde Sud

Var iken b- ayt- lebie nisbet-i r
31 Knn-i Evvel 1354 / 1938
/123/
ARFARF-
Mefl Filt Mefl Filn

1
Cy-y neve zmre-i rindn arb tel

Her snede aa eeri hir b tel
178
Leet dedikleri hele bir eyde almam

Ev tel tel nevzi itab tel
Varm alveti denilir lemin faa

Bir loma nn iin ekilen rb tel
B-c deil atdaki rr chilin

Zr gelir dim- alle avb tel
Murrl-me n-i zindeg gl

ev u md mnat rm b tel
Her laa ben bu le esef eylerim Sud

Geldi meb gedi zamn- ebb tel
Tern-i n 1334
/126/
ARFARF- DL
1

1
urn ek-i rindn ahah-y bezm-i cem n-bd

ad-y sz derd-engz ev-efz naam n-bd
Seerler mri-i dehet ebn lde-i vaet

af -y r- u hem meslb hem n-bd
Ne bezm-i ibtil-y ayret-efzdr bu lem kim

Gidenler anki n-bde gelenler dem-be-dem n-bd
Niin mefd olan esbb- ev u batiyr hep

Olayd h olmaz myd y Rabb derd am n-bd
Niin mam- dnyyz neden mel-i ferdyz

Bu srr dergeh-i esrr- in ehl-i km n-bd
ased ol rinde kim bd u nebda iltif t etmez

Vafe eylemez olsa cihn n-bd adem n-bd
Sud esrr- akm- meet al-fersdr

Olur isterse bir demde cihn n-bd adem n-bd
27 ubat 1320
179
/127/
Mehm-mz- aa gft-g-y nkesn b-sd

red-fersd- vala hy u hy- n n b-sd
ayta kim baar varken ayt- cvidn- a

Olur kerrbiyna azm-i bezm-i k-dn b-sd
Hm-y iyn-sz- mel-zr- sevdym

Benimn bade-m seyr-i zemn sumn b-sd
Bulunca fey-i rul-uds lal-i nb-i cnnda

Deil mi ey dil-i ren ayl-i cism cn b-sd
eref-yb- urc- urb-i dil-dr- aatsin

Gl ende-i keyf kem-i kevn mekn b-sd
Sudum
bende-i dirne-i Moll-y Rmyim
Sud
O yzden rr-i l-aydm baa km-i zamn b-sd
6 Mays 1321
3

1
ar alb-i esr sne-i zddan feryd

Duyulmada ser--ser ddan n-ddan feryd
Debistndr cihn biz fl- ebced-n- bz-g

Edersen o deildir sli-i stddan feryd
Ne laf- hy u hy engzdir kim eylesen ted

Olur hir heme man-i imdddan feryd
Vuf- n ndr bi-i rencdeg ra

Zevetden fin irf n- mder-zddan feryd
Sud etmem ikyet sz u tb- sneden amm

Bel-y b-skn- hi-i feryddan feryd
9 Haziran 1324
180
/128/
u lviyyet denen mevu u b-c lfdan feryd

Ekbir sretinde ad-nm eclfdan feryd
amiyyet yle bir medll-i b-mevu u man kim

Aldca gelir sem-i cihna fdan feryd
evet irret sirat gibi elf z manda

Kibr- ara muta b-isb evfdan feryd
Teneffr ehre-i pern-i imzz- mubilden

Tevess-yb- istikbr olan nfdan feryd
Fin akvl-i n-merdneden nd-i ndnda

Zenne ve-i cal-i istirfdan feryd
Sud etmem ikyet let-i iflsdan lkin

Bel-y itikr zmre-i enfdan feryd
Eyll 133328
5

(F iltn)
(Faln)
28
ticb etdi yaz mihr-i sem-y mmd

Yine ulmetler ile oldu fe-y mmd
O eker-lebden alp vade-i nn-i kerem

Hep oa etmi iken ayf bin-y mmd
Bir daa bile vulatla be-km eylemedi

Beni ol dil-ber-i rn-i li-y mmd
eb-i yeld-y taassrde bunaldm aldm

Snecek gitgide avfm bu, iy-y mmd
Bir odur lem-i imknda medr- farim

Tkenirse yaamam dilde -y mmd
Mellifin Sadlarm isimli eserinin bu blmnde u dipnot kaytldr: arb-i ummni en

muyaal zamnlar (Sadlarm, s. 68) [N..]
181
Sensin anca baa ey nr- mbn-i dil-dr

Bi-i mnferid nev nem-y mmd
Olmasa glme billh pern olurum

Vd-i amda eer rh-nm-y mmd
Saa ey yr ebed r Sudun

mt
Sud
Sye-i zlf o bi-reye cy- mmd29
7 ubat 1334
/129/

(F iltn)
(Faln)
1
Yrimi gzleridir nr- naardan masad30

Oa ayretle nigehdir bu baardan maad
emi rat m grr zlfne dil balayan

lib kkldr dm- aardan maad
Girye-i breye ci demidir

Bence tavmde eyym- maardan maad
Bad-i hicrndr ol dil-ber-i te-yu

Dehet-i maa olan rh- saardan maad
mr ifls olunca ou bilmem ki nedir

Bu ticret-gedede kr arardan maad
Muteri asteye ir- mezr etmek imi

u lisnlarda gezen vat-i rdan maad
Olabildim bu adar pey-rev-i std Sud

Ar- a- hnerimdir bu aderden maad
Eyll 1349 / 1932
29
Mellifin Sadlarm isimli eserinin bu blmnde u dipnot kaytldr: Bu azel, tr-i indnda
mecls-i ayn ktib-i ummisi bulunan Mt Bey Efendiye tadm olunmudu. O zamnlar da
km-ferma olan a al dolaysyla ba erz esmisi telmt vardr ki Mir Mrn leyh
onlar alacana dir mevd-i talfkrnede bulundularndan n bir mura olma zere
yazlmd. (Sadlarm, s. 69) [N..]
30
Pek muterem ey Remzi Efendi aretlerini taben yazld.
182
/130/
7
1351/1932 senesinde pek sevdii yegne olunun irtihalini mteakip
kemal-i teessrnden v esef ki mntehiran irtihl eden ve zmirde
olu ile bir gnde bir mezra defnolunan ir-i nezih ve refk std-
fzl Tokd-zde ekip Bey merhumun bundan yedi sekiz sene evvel
nmikul-huruf-i kemtere zmirden gnderdii:
Nab-i al u inm teessr yes n-mahdd
Deilmi bir nefes d bu mr-i tel iin mevd
Mala- azniyle muadder azel-i bedi arrya cevb- kemter:

1
un bd-i ayret cilve-i ikmet red-fersd

Nab-i al u idrk-i beer bir acz-i n-mahdd
Maallh gl olsayd l tb- mndan

alm- yes dehinden olurdum mula n-bd
Bilinmez kim bilinmek illet-i tekvn iken l

Neden her ddeye vech-i aat olmuyor mehd
Rid-y zinde-gn mni-i ev-i temdr

Bu berzada nihn-ender-nihndr ehre-i mad
Geip gitmekde feryd finla mr ayr

af -yb- dem-i imhl frat bir alay merdd
Derim efl-i ar seyr edip ifr- nefretle

Olaydm kk acrdan ecrdan madd
Sud mmd-i neve almad erbb- vicdnda

Bu cennet-ghda mecnn olan edr mesd
ur- ades-i manya rehyb- dul oldu

ekb-i F l tald edince kilk-i acz-ld
8
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Nev-be-nev fitneler eyler cd

Gzleri fenn-i fsnda std
183
/131/
lem lem olal em-i beer

Grmedi byle semv sayyd
Ebruvn oa dem-sz olmu

T ekmi yine gy celld
Tr-i mjgna mcm h

Eylesin glme Rabbim imdd
Bam alara ursam yeridir

Leb-i rnie oldum Ferhd
Ey melek-ehre gzeller gzeli

Sendeki sn-i ezel mder-zd
Seyr eden gl yz blbl olur

rpnr dem-be-dem eyler feryd
Leyl-f m olmasn kkl

Cilve-i batma etdim isnd
Vd-i B-i std Sud

Etdi tab bu arz- ind
17 Nisan 1937 / 1353
/133/
ARFARF- L

1
Mrg-i bmr- ayle urb-i cnndr mel

Blbl-i rdeye anca gl-istndr mel
Syesinde n n- dehrden zdeyim

Glme kehful-emn- a u mndr mel
Etmedim etmem bu lemde avricden hirs

Kim baa zr-i liv-y r-i Yezdndr mel
Eylerim feryd Mevln diye m u seer

a dreynde anca bu ef ndr mel
Mltecs dergeh-i lem-penh- Prdir

anma ey fil Suda ll-i sulandr mel
Tern-i Evvel 1333
184
/136/
ARFARF- R
1

1
Grse Efln dai endm mecnn olur

sn seyr eyleyen mecnnlar Efln olur
Cn dayanmaz al al olduca rusr seni

emi un glm elbette ar- n olur
Deste al mirt ba bir kerre aks-i ryua

bhe etmem sevdiim gl oa meftn olur
Ebr-i zlf ref edip rusr etsen ayn

fitbm ben deil lem bua memnn olur
Meramet l Allah iin a cevr eyleme

alb-i mazn cevr ile bir at daha mazn olur
Sen emn ol dem--dem say ederse bhesiz

tidr afvet gnden gne efzn olur31
17 ubat 1313
/137/
2
Muallim Nc Efend Mermu tab:

1
emimi giryn eden bir meh-vei emndr

Yandm te o u dza- hicrndr
Slib-i rmdr seyr eyleye rusr

Kfr-i zlf ehl-i a dmen-i mndr32
Bir nigh hem aladr hem gldrr

Hem sebebdir derdine hem bi-i dermndr
31
Gazelin tarihinden de anlalaca vechile bu szlerim eyym- tufuliyete aid sr- masmnemdendir.
Mahlas baa peder-i merhumun yadigar- talimidir ki, sls ve nesh yazlarn teallm ile icazet
aldm zamn vermidi. Muahharan yazda ve iirde bu mahlas terk ettim.
32
Gazel o zamn Terakki mecmuasnda intiar etmiti. Bu msra u ekilde basld: Fikr-i zlf ehl-i
a dmen-i smndr
185
Meba-i zlfn beynnda a etsem bile

Acz tart nev-i demi bir ndr
El eli stndedir t ara dek derler, evet

Bir olur mu her kii lem hner meydndr
ir-i uds-nevym Safvet rmn

R- pk-i aret-i Nc de tasn-ndr
29 Temmuz 1314
3

(F iltn)
(Faln)
/138/
ikmet-i giryemi ger bilse Feln alar

Muali olsa benim lime Mecnn alar
Knc-i minetde bu dem byle pernlma

Bezm-i mey h eker bde-i gl-gn alar
yle vre-dilim merd-i melmet-zedeyim

Yoken insna vef s baa gerdn alar
Leblerim andeye meyl etse geh h yine

Cism-i zrm iiler dde-i mazn alar
Ben nal alamaym lime her-gh Sud

ikmet-i giryemi ger bilse Felun alar
11 Mart 1317
4

1
Geri aks-i dde-i mamru em-i terdedir

iss-i hicrn faa alb-i elem-i perverdedir
Fikr mel-i ayl dil esr-i intir

Bri ey ilhm sen syle o meh-r nerdedir
Hangi cye nzil oldu yet-i ramet gibi

Nimet-i snyle imdi h kim perverdedir
186
Ey meh-i evc-i melat bir daha eyle ulu

l-i asretle bu eb glm cnn-verdedir
Mahere aldysa vulat luf et ey ser-der-hev

te mecbr- cemlide deer maerdedir
Bir peym- lufuu bekler Sud-i

Sud aste-l
N-dr-y mdi ol leb-i ekkerdedir
22 Tern-i n 1319
5
Tab-i Gazel-i Muallim Nc Raimeullh

1
Glm sihm- firat mecr- b-dermndr

Hicrn denen keyfiyyeti timl-i l ndr
Etmez o meys-i dev bir laa mmd-i reh

Kendinde bd-i af lmdr srndr
Dr budur da ikr y abr u azm-i mezr

Bir vaa kim hicrn- yr tedbr onu giryndr
Ysa iyet eylemem dil-nemi seyl-i elem

ten o zn-bd am vrnleri vrndr
asretle h ey nzenn yand Sud eyler enn

te bu ir-i ten bir nle-i vicdndr
25 Tern-i n 1335
/139/

(Faln)
1
Ne bir ens-i dilim var ne yr- cnm var

Leyl-i tr- elemde faa finm var
Baarlar geiyor da almyor al

Taavvlt ile bitmez dem-i aznm var
ikyet etmiyorum maadm ikyetdir

Mell o ise de abr- b-gernm var
Ne rtbe var ise ey a deheti gster

Mubil hm ile girye-i revnm var
187
Hcm- cey-i elemle zebn u zr olmam

aderle peneleir cism-i ahramnm var
Sud dava-i merd baa muvfdr

Ki dr- ada olduca nm nm var
21 Mays 1320
7
Nare-i azel-i Mr hir-i std

1
Fey-i ala gller berter-i eflk olur

Ara istil eder kim ki yoluda k olur
Dil-sitnm batiyr ol snedir kim n-be-n

lti-y tr-i mjgn ile ad-k olur
lem-i f nde billahiss eder ev-i cenn

Hangi dil kim tb- rusrla te-nk olur
Nr- dza-sz- hicrna yananlar t ebed

Dehet-i hevl-i cehenemden bile b-bk olur
Bezm-i fey--fey-i valda Sudu

sevdiim
Sud
evi b-add yle kim n-bil-i idrk olur
2 Eyll 1320
/140/

1
Felnlar cidl- meba-i ikmetde alsnlar

Arisolar niz- laf- mhiyyetde alsnlar
Benim ey yr ess- ikmet mhiyyetim sensin

akmn- l l-i lem bidatde alsnlar
ul etsin ayli sumn- albe kim ey yr

Fur- ruma rniyn ayretde alsnlar
Sen ey nr- mcessem ule-ba em-i imnken

Ne mmkn an vd-i ulmetde alsnlar
188
Beni yasn eritsin a- lem-sz- cn-efrz

Grenler limi ser-t-be-p dehetde alsnlar
Sud ol ev ile terk-i ayt- mster etsin

Muibbn- cihn- b-be atde alsnlar
28 Eyll 1320
9
std Avn'ni:
rmn ol ki nal-i r reftr etdi anslar
Yine mihr-i tecell ar- ddr etdi anslar
Mala- blendiyle muadder azel-i lsini tald:
/141/
Szlsn em-i mesti meyl-i gftr etdi ansnlar

ud nev-ri nev-ikmet ihr etdi ansnlar
Gher-p- kelm olsun leb-i muciz-demi bir dem

Duyanlar htifi ind- er etdi ansnlar
o ey urd-i lht ki mtan- ddr

Ummen sn-i mula ner-i envr etdi ansnlar
Temevvc eylesin zlf-i eb-mz-i dil-vizi

a bir fitne-i bde bdr etdi ansnlar
Sud olsun o zlfe yle gerden-beste kim herkes

Meet bir yei Manr- ber-dr etdi ansnlar
20 Eyll 1321
10
Yine aret-i Avn-i std:
Alalmaz man-i lev-i sveyd baadr
Fehm olunmaz man- u- eyd baadr
Malal azel-i celline talD-nme:
189

1
Sylenilmez srr- a- lem-r baadr

lb- tabre maz h o man baadr
Merd-i n-zi enel-a-gy bir Manr olur

Reh-revn- lem-i lht-i sevd baadr
Ddede aks-i ayl-i yr etmekdir uhr

nir- ub- bdrn- yeld baadr
Al- Efltna cinnet-ba olur mhiyyeti

Mereb-i ne-i u- eyd baadr
art- evvel terk-i cndr vulat- cnn iin

Baadr nn-i erbb- temenn baadr
Fikr-i madd beer kefinde cizdir Sud

Laf- pk-i ada man-y kbr baadr
25 Knn-i Evvel 1320
/142/
11

1
Fe-y b-udd- a cevln-ghm olmudur

Hm-y l-mekn seyrim ki blm hm olmudur
O merd-i ferd-i yek-rengim ki lem sitnnda

a mridim anca dil-i ghm olmudur
Cihn gar- nr eyler u- fikr-i derrkm

Muabbet-i sumn- fikretimde mhm olmudur
Uyn-r-y lem yre-sz em-i demdir

O vech-i pk-i nr-i enver kim dil-hm olmudur
D-em-i ibretim grmekdedir ddr- madu

Sud ol demde kim vd-i sevd rhm olmudur
27 Knn-i Evvel 1321
190
12
Yine ir-i aam Avnni:
Mihr-i ulmet-sz- sn b-nib etsin uhr
T ki her bir errede bir fitb etsin uhr
Malal azel-i nevvrn tald:
/143/
Fey-i ayret-ba- lali b-isb etsin uhr

T ki bezm-i snede km-i arb etsin uhr
yle ret ver ki man-y blend-i snne

A- cn-efrzu mir bi kitb etsin uhr
Bir grn zr-i nib- urradan Allh iin

ehre-i meh-tbda reng-i icb etsin uhr
tidr- emii gster uyn- ibrete

Bir nighla hezran p tb etsin uhr
Nr- lem-sz- ala beni ya yle kim

Ddeden her laa te-nk b etsin uhr
Geme sevd-y muabbetden gl badel-ayt

abrde r m-fevut-trb etsin uhr
Ey Sud ister misin c- ur- ab ile

Kim arr-i meden bng- rebb etsin uhr
6 Temmuz 1321
13
Mefl Mefiln Feln

1
Tr-i nigehi cihn-sitndr

Zlf-i siyehi bel-y cndr
Bir nara-i tnd-i infili

r-efgen-i neve-i revndr
emi nal fet-i cihnsa

amze de o rtbe b-mndr
Bir ande-i mest-i ive-kr

Yama-ger-i abr- ndr
191
an aladr ehl-i ibtilya

Bilmem o dehn nal dehndr
Ey dil-iken art eyle inf

nf ki l-i dil yamndr
7 Temmuz 1321
14

1
nu ey diyen lemde d olsun da gr33

di sen bir kerre ol meh-r bedd olsun da gr
y hy aks eder billh - ara dek

Glm ser-mest-i gl-cm- md olsun da gr
Geri maznum beni anma faa meys- a

Snede ev cnandan nevd olsun da gr
ann edersin lemi ub- bahr ey dil saa

Leyl-i vuslat bi-i ev- cedd olsun da gr
Mihr-i tbnda gyi grmyorsa ey Sud

Yre dir bezmde gft ind olsun da gr
Ayasofya, 7 Tern-i n 1321
/144/
15
33
R- zrmda yine feryda istidd var

ten istidd- feryd onda mder-zd var
Olmadm f ri hevdan bir zamn glmde h

Nerde olsam ayret-efz bi mualif bd var
Kim baa imdd eder bilmem bu mtem-nede

Diledim her snede vz- istimdd var
a bilir avf rec yo neve yo mmd yo

Dilde her bir hle ar heri-bd-bd var
Mellifin Sadlarm isimli eserinin bu blmnde u metin bulunmaktadr: Takb-i azel-i Nedm
(Sadlarm, s. 76) [N..]
192
lemi mutd bdd sitemdir ey Sud

Ehl-i derde yalz Allhdan imdd var
Ayasofya, 25 Nisan 1322
16

(Faln)
1
Cihnda dav-i ala gvah lzmdr

Eeri isen sz u h lzmdr
Kenr- memen-i vala erimek istersen

Bir- hecrde mula inh lzmdr
evirme cephei mirb- adan mmin

ud-perest olana ble-gh lzmdr
Yeter bu b- girn ey dil-i hev-drm

Seer zamn arb intib lzmdr
Gn-y alb ile ol ferd-i lem-i tecrd

Saa Sud ne ml ne ch lzmdr
Kzltoprak, 20 Austos 1322
/145/
17

(Faln)
1
Mu-i tr- elemde yanp bunalmdr

Gl zavalls pek n-md almdr
Teer etmese pyn taavvur eyleyemem

Bel-y firat-i yr br almdr
O kerken lem-i bl-y evde fikrim

Bugn bi-km-i ader bar-i derde dalmdr
Diyor teessf edip ey b lime h

Yaz u gence ki pek b-zamn ocalmdr
e-sd olsa da mmted sinn mr-i Sud

Cihna ar benim rmetim azalmdr
16 Mays 1323
193
18
oca Rb Paa mermu tab:
/146/
anma ehl-i istimet am eker illetlenir

Mstam ol mstamn dim izzetlenir
Cevher-t istitr etmekle olmaz kem-bah

fitb- lem-r ebr ile znetlenir
Fikri eyler tenmiye cy- revn- iltif t

Meyvesi ecr- bn b ile uvvetlenir
Dostn mevcd iken urbet vaandr rife

Py-ml- dmen olmala vaan urbetlenir
line dza-ninn eder cennetde h

Riat-i albi olan annetme kim ratlanr
tiyr- inziv et rat isterse eer

Fikr-i lem-i vadetde cemiyyetlenir
Fey-i Rb oldu abmda nmyn ey Sud

Fia-i namm bu tarz- ile ymetlenir
Bursa, 15 Tern-i n 1323
19
Bu da mrn ileyhi taben:

1
stimetdir ki imdi bi-i nefrn olur

Kimde n-mevcd ise billh ol b-dn olur
Pest-ilat ann ederler herkesi ikmet budur

Mubiln mirat-i istiddda od-bn olur
Seng-i eb-reng eylemez al abl p-tb

alb-i erbb- hev elbette pr-temkn olur
b- f titredir bd olsa da yet af f

Bir nefesde r- f diln- amgn olur
194
Pey-rev-i bls-i mens olma insanlk deil

Nkese rr- dem bd-i teln olur
Byle bir mal-i fikr-i ikmete el-a Sud

Sud
R- Rb vecd ile yende-i tasn olur
Kurueme, 14 ubat 1322
20

(Faln)
/147/
Nezh pk o emeller ki alb-i zrdadr

ader dedikleri dmenle grdrdadr
ikeste-per ise de andelb-i fikr-i nizr

Taf deil mi ki l gz bahrdadr
Zevl-i mre iret iken uhr- afa

Uynumuz yine ferdya intirdadr
Fer emni ne grdk ne duyduk lemde

Baa alrsa bu lt hep mezrdadr
Ne yrdan ne de serden geer meel ise de

Ne serdedir ual-y zamn ne yrdadr
Ne re ki h ki dd bu hk-i suflye
Sud dmenimiz dest-i rzgrdadr
Kurueme, 15 Nisan 1324
21
Mefl Filt Mefl Filn

1
olar bu cy- ibrete b-c gelir gider

Madmdur aaten amm gelir gider
Labet-geh-i acbdir lem ki muttal

Seyre hezr ehl-i tem gelir gider
Grm iken isbsz ev- br da

nsn bu dr- asvete l gelir gider
195
Nev-i beer esr-i meetdir olmasa

Reyiyle kim bu mabese y gelir gider
Ferdya intir eden ehl-i hevya yf

Gzler almadan nice ferd gelir gider
Gr ehre-i aati bn ise eer

Seyr et ki dehre l-yuad am gelir gider
lyie aplma ki dnyya ey Sud

ekl-i beerde ayl-i heyl gelir gider
2 Mays 1324
22
Mefl Filt Mefl Filn

/148/
Herkes bu ucbe umada hy u hdadr

Rh- evb m u seer cst cdadr
Leet-e-i af -y mey-i eruvn olan

annetme ey gl hevesi reng bdadr
Geldi kell yveleri istimdan

T ki grh- b-ibrn gft-gdadr
Ted olunsa iss-i dern-i ben-beer

Yek-deri mulifi bir rzdadr
Efss o merd-i derde ki lemde ey Sud

Zeyr-i bel-y mbrem km-i advdedir
16 Mays 1324
23
ir-i akm Hersekli ikmet Bey mermu takb:
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Glm olal km-ver-i devlet-i ddr

Her irim olur mutra-i nimet-i ddr
Bir ule-i cevvle-i akm ki ezelden

Etmi beni b-tb skn- uvvet-i ddr
196
lem naarmda kesilir r- mel

C-ver olunca dile ulviyyet-i ddr
Biz dde-i dil-dr ile yek-nara-i evkz

Olsa nola il-de-i vahdet-i ddr34
Olsun alemi pey-rev-i ikmet ki Sudu

Sud
Etmi onu gy-y ikem-i ikmet-i ddr
12 Haziran 1324
/149/
24

1
Ben nihn olsam da lemde yine nmm alr

Zinde-gnm erse encma ser-encmm alr
Vfm almaz bu reng-i ten-i gl-run

tir- sne-sz- r- n-kmm alr
Yda geldikce geen eyym- tr- iftir

Far- ayretden ne mmdim ne rmm alr
Neve-i imrzdan bir gn gelir almaz eer

alsa alsa yanma hengm- lmm alr
Bir akat almad almaz nhfte ey Sud

Yalz b-sd istifhm efhmm alr
8 Eyll 1324
25
zz muterem muibb-i muliim ir-i blend-frat Mstecbzde met Bey Merumu :
Cn henz ende-i sevd-y rusrdadr
Dde l seyr-i alat-gh- envrdadr
Malayla muadder azel-i nesini tab:
34
Mellifin Sadlarm isimli eserinde bu gazelin bir beyti daha mevcuttur: Billhi ar mest-i uur-
amedye / Her kim ki olur bde-ke-i alvet-i ddr (Sadlarm, s. 80)[N..]
197
/150/
Cn u dil l hev-y zlf-i zer-trndadr

Dde elan ibtila-y a- ddrndadr
Gzlerimde aks-i teir-i nigh mncel

Bir mehi kim reng-i batm em-i serndadr
Mcer-y a mem sylyor b-itiyr

Leblerim gy onu vd-i inkrndadr
yle mtkm ki erbb- arm itiy

Glm ba-i girn- all-i esrrndadr
Gitdim elden gitmedi mmd-i vulat bir zamn

T ebed fikrim yine dav-y rrndadr
Hle-p- iticb eyler hilli rekden

ncil kim alat- urd-i rusrndadr
h bir ser-der-hev oldum zimm albimi

Rzgr mula eyd-i zrndadr
Zindedir ter-i ulvsiyle diller meti

Fey-i s kim dem-i cn-ba- gftrndadr
Peyk-i n-zim Sud ol neyyir-i irf na kim

uvve-i feva-aba r- erndadr
Kurueme, 8 Knn-i n 1324
26

1
Gl-en-i sn o u reng reng ivedir

Onda ba yek-dere her reng deng-i ivedir
ahramn amzeden avf eyle kim ey dil seni

orarm bir gn ikr eyler peleng-i ivedir
T-i cn-b- mjgn mheyy-y sitz

Varsa ol n nigh asd ceng-i ivedir
n-be-n ben mbtel-y a u eyd-y arm

Laa laa em-i cnn b-direng-i ivedir
198
Bir zamn mehr bir ser-bz iken glm Sud

le ba imdi esr-i zr- eng-i ivedir
26 ubat 1325
/151/
27

(F iltn)
(Faln)
1
Dem-ken bu demi nu mey-i nb anr

s- res-i beeri kse-i pr-b anr
yle bir lem-i irf ndayz insn orada

Meba-i iffeti efsne-i abb anr
Devre-i fey teraiye eridik seyr et

erreler kendini urd-i cihn-tb anr
O adar milleti idrki tel etdi

Ki der-i knne-i deyri yeni mirb anr
Mubil ende-i idbr ile nlndr da

le ba kendini b-re af -yb anr
almam bir afada cevher-i idrk Sud

Ual imdi edebsizlii db anr
Mart 1331
28

1
deme b-minnet olmadan byk devlet mi var

Bir dn lemde minnetden beter illet mi var
Kendie gel eyle ey fil teemml lii

Sende acz-i muladan baa mhiyyet mi var
Dest-i f ld- aderde zr bir bzeyiz

Bkmee ciz beerde ol eli udret mi var
yle bir fikr et geen eyym- tr- mr

Tm bir neeyle gemi onda bir sat mi var
199
/152/
Ey hev-drn- ibl-i zamn inf edin

Lanet-i ala siper olmada da leet mi var
Meyli hep erradr ar- muanne-perveri

Ehl-i nmsa bu sfl cyda rat m var
Bb- Mevlnda bir n-z kersin Sud

a bundan muaam devlet nimet mi var
Nisan 1333
29

1
Neid-n- a ol nara-i mestne ansnlar

arab-gh- dil-i pr-cuu mey-ne ansnlar
arm-i beyt-i mamruda vala reng ret ver

O iret-gh- many yine vrne ansnlar
Gel ey mr-i revn c t leb-i cn-ba- dil-berde

Gl-i b-r eyd bir hezra lne ansnlar
O rtbe by- zlf-i yr ile fte-l ol kim

Grenler cism-i zr n-tvn ne ansnlar
Lisn n-i lalden h olmasn l

Seni her laa t leb-ber-leb peymne ansnlar
Szl ey dde-i mamr- fr ive-efn ol

Olanlar n-ins- nkte ad cna ansnlar
Beni b-h-i tesr-i nigh et ey per-peyker

Tem eyleyenler vechimi dvne ansnlar
arr-i kilk-i efsn-kr vd-i muabbetde

Sud aks-i nev-y bse-i cnne ansnlar
27 Knn-i Evvel 1331
200
/153/
30

(Faln)
1
O mh-pre enn-i dili fesne anr

Mell-i rumu b-c v b-bahne anr
Naarlarndaki manya olmayan gh

Siyh gzlerini ad cna anr
Onu vrdunu grdkce bezm-i vala gl

Nesm-i ub-demi gl-ene revn anr
Lebide mr-i emel sevdiim mekn utal

Gren hezra fem-i onca iyne anr
O insicm o tensb o add-i mevznla

abatm seni bir beyt-i irne anr
Olan senile benim n nma vf

Felek Sudu
Sud yine ekdi imtina anr
29 Knn-i Evvel 1331
31

1
em-i efsn-kr kim revn-nm-y nz olur

Nkteler ifhm eder gy san-perdz olur
Bir lisndan her bir m-y bedi dil-kei

Gh gh t amm-i albe arf-endz olur
Vd-i inkrda zlf hev-dr olsa da

amze baan vad val mil-i incz olur
Gl-sitn ire am- rek eder blblleri

Leblerinde mr-i dil ol dem ki lne-sz olur
Hem siper eyler beni tr-i nigha hem yine

Rular bilmem neden pern-i imzz olur
201
/154/
Nil-i izz-i ur- Nil olsa eer35

Ey Sud elbet bu irim mahar- izz olur
1 Knn-i n 1331
32

1
Bel-y ibtilya dmedik bir cn m almdr

Bu bismil-ghda cn vermeyen urbn m almdr
Ne mmkndr tem ane-i bdd- gerdnu

Hcm- giryeden gz amaya imkn m almdr
Bis- n- dnyy eril eylemi yama

El-merebna bunda b nn m almdr
Ne fey md edersin bir alay nesns- nkesden

Zamn demlerinde em-i irf n m almdr
ud-n-terselerden al lerzn hirsndr

Essen bizde n cn m vardr an m almdr
Vef -h olma ebn-y zamndan erse ir et

Bu vaet-nede ehl-i vel insn m almdr
azndan mteksin y ne beklersin bahrndan

Bu ristnda ey dil bir gl-i andn m almdr
Olur ammllar da dem gelir adr u vezr elbet

Ba mr efendi olmad n-dn m almdr
Sud efkr- ara illet-i meyli abl etmem

Maallah gl bi-meheb irf n m almdr
11 ubat 1331
/155/
33
Mefl Filt Mefl Filn

1
35
Man-y emi ret-i era n verir

Elbet o eme ir-i b-re cn verir
Mellifin Sadlarm isimli eserinin bu blmnde u dipnot kaytldr: std- uar Nil
(Sadlarm, s. 84)[N..]
202
Bi derd b-devya devken balar

ikmet nedir ki dillere derd-i nihn verir
Bir nev-bahr- sndr amm o gl-nihl

Sevds r-y a reng-i azn verir
Bir nara-i abu arb eyler demi

Bir andesiyle zindegi-i cvdn verir
Un ayt memt elindedir

sterse ldrr yine isterse cn verir
18 Temmuz 1318
34
Menev-n- b-nar rf-i uds-amr E-ey Muammed Elf
Efendi aretlerini bir eer-i mridnelerinden istif a:36

(F iltn)
(Faln)
/156/
36
Kint araan bide bir dem bulunur

Eker ns da nesns ile tevem bulunur
hir olduda tecell eder esbb- uhr

Sen Sleymn ol esef ekme ki tem bulunur
utagr h-reh-i vulat- cnn gl

Her adem seyrde azm ehline sllem bulunur
ala snede hemn rz- nihn- a

Rdan baa oa anma ki mahrem bulunur
bil-i neve deildir dil-i minet-i melf

O melnet-zedede am bulunur hemm bulunur
Benim ol ayref -i genc-i taazzn ki Sud

Gzlerimde gher-i ek dem--dem bulunur
Far-i l-naarn ub- zamn ey Elf

Ki bize nare-i pr-nesi elzem bulunur
aret-i eyin azel-i llerini mala: anma lemdeki bir e-i b-am bulunur / e-i amda
saa mnis hem-dem bulunur.
203
Ne eder bendesi minnet felek-i b-mihre

Ne de t gibi bir nr- mcessem bulunur
Pey-rev oldum o san-peye adr-i tabm

anrm ind-i erfinde msellem bulunur
11 Nisan 1333
35

1
Bu khne mey-gedede anma bir sif lim var

O ser-houm ki benim sde l lim var
u bezmden hele ayr def olup gitsin

Gl senile nihnce asbilim var
eker miyim felein ahrn bu rtbe faa

ud balasn evld ile iylim var
Niin edn-i ndna ser-fr edeyim

Ne manbm ne de ende-i zevlim var
Sipihre nz ile b-avf itirz olal

Biraz ur u sknum af -y blm var
Sud aret-i Moll-y Rma mntesibim

Benim o bende ki Mevl-y b-milim var
1 Austos 1332
/157/
36

1
Gl sz- arm mbtel-y n olandan or

Taayyr evini cnnna ayrn olandan or
Ne bilsin ten-perestn adr-i t- amze-i yr

Onu merdne rh- ada urbn olandan or
orulmaz kte-i zam-i fira leet-i vulat

O evi sen ehd-i aner-i mjgn olandan or
Sl etmek abedir neve-i tevdi n-ehle

Bu emri ib-i mn imnn olandan or
204
Behim alamaz adr-i azz-i demiyyetden

Eer insn ise insnlar insn olandan or
Suda
Sud orma yhu n n bd u n-bdu
O b-c szleri b-al u b-in olandan or
1 Eyll 1332
37

(F iltn)
(Faln)
/158/
Reng-i gl-rek-i ruu l- ibrmmdr

Yrimi mest-i emi eer-i kmmdr
h cn-gh sebeb oldu ul-i neyle

l her emelim zde-i lmmdr
hi-i bse eyle lal-i leb-i cnndan

Beni dil-aste eden fikr-i hev rmmdr
O gl penbe-i rusrna ayrn olma

Tatl bir meale-i ub-geh mmdr
Ben o peymne-ke-i bezm-i af ym ki bu dem

s- urd-i felek sar- gl-f mmdr
R mtdr37 elbette o ndiye Sud

Her lf38 lemi kim esd-39 eyymmdr
sn-i li ki beni ayra40 arn etmidir

Bad-ezn zb-i zebn- uref nmmdr
15 Knn-i n 1334
37
Bu azel Meclis-i Ayn kitbetine alndm senenin ilk gnlerinde yazlmdr. Buradaki
Mtdan maad o vat meclisin bakitbetinde bulunan Mt Bey Efendidir.
38
Meclisi Tarrt Mdr Abdllf al Bey Efendiye telmdir.
39
Tarrt Mmeyyizi Esad Bey Merma telm.
40
Meclisi evrk mmeyyizi ayri Beye telmdir.
205
38
Muterem sml Mt Bey Efendiye

(Faln)
1
Pr-ihtizz ay bir azn beyn olur

Muabbet lemini baa bir lisn olur
Zamn olur aleb-i vulata dehn varmaz

O dil-nevz emeli dde tercmn olur
Enn-i rumu o grme bulma b-man

Ne re sevdiceim asteni fin olur
Melini yalz in-y l alar

Esr-i a olan szi-i nihn olur
O mh vadini f da ulf eder baan

ade-ken- am devr-i imtin olur
Sud o demlere elbette cn dil mt

Ki sebeb-i neve-i revn olur
13 Knn-i n 1334
/159/
39
Mefln Mefln Feln

1
aat perde-p-i itif dr

red enar iin ayn- amdr
Bilinmez knh-i ni rr- manu

Bu vdde beer lazde-pdr
Niin geldim bu berzada iim ne

Bu yolda hangi menzil mntehdr
uhrum dem gelince itirbm

Nal bir ayret-efz mcerdr
Dnmekle muamm all edilmez

Bu mebade ne sylense adr
ayta itimd eyler mi il

Adem her keden ehre-nmdr
206
lh var olan sensin youz biz

Bu bir dstr-i a-i bedr
Hidyet l ar- mstame

Sudu
li yosa pek fendr
Sud
40
astalk mal:

(Faln)
/160/
aytda ne semym ne fitbm var

Vcd nmna bir abac trbm var
Sitd dd- cihna uyup da neyliyeyim

Benim de kendime ma bir esbm var
Bel kef ad b-amn benim anca

Hedef bu avlate bir sne-i arbm var
Fir- hecrde annetme dil-ikeste beni

af -y lem-i lhta incibm var
ur- rma bir zamn alel gelmez

Sud aret-i Mollya intisbm var
Kurueme, Knn-i n 1335
41

1
O mh-pre ki ser-mest cme-ba gelir

icb- alimi ddr- fitba gelir
rdetim gider elden onu u letini

Grnce drl heves r- arba gelir
Kemend-i tr- beldr o kkl-i eb-f m

Temevvc ne taaff ne ictinba gelir
ayt- tze bulur sumnda Rullh

O demde kim leb-i muciz-demi itba gelir
207
af -y vulat olunca emel, itb gerek

Bu yolda ayd- elem anma kim isba gelir
Nkt- sn men-i a vdir

Sud eerlerim elbette intiba gelir
Kurueme, Nisan 1337
42
ir-i ikmet-ins Hersekli rif ikmet Bey Efendi mermu:
Nk bedi anma ki benden gelir
Her ne gelirse saa senden gelir
Mala- gzniyle muadder azel-i belini tab:
/161/
By- vef anma emenden gelir

olarm ol onca-dehenden gelir
Zlfne balandm o mh baa

Her ne gelirse o resenden gelir
Bence odur znet-i b bahr

anma ki snblle semenden gelir
Bulma teh name-i ny- dili

Byle ad yr sevenden gelir
memi cnnedir ina eden

Sen sz vehm etme ki benden gelir
Olma akn ey eb vulat- sab

R u af ruma senden gelir
Geldi yine ce ab- Sud

Fey oa dery-y sandan gelir
Kurueme, ubat 1336
43

1
P-i emimde ne dem bir fitb eyler uhr

Setr iin mula peyinde bir seb eyler zuhr
208
/162/
Va olunsa zr-i bm- li-i vrnuma

Beya-i An dernundan urb eyler uhr41
Kimy-y biliyyet bende maksen ayn

Maden-i elmsa el unsam trb eyler uhr
Olmuum bir dza bat esr-i cizi

Cennete gitsem bu letle ab eyler uhr
Rite-i l-i emelden de uzundur mcer

era olsam mutedir bi bir kitb eyler uhr
hid-i mdden bil-far ub- kmda

stesem bdrl eminde b eyler uhr
Hep ser-i zlf-i siyhndandr ol mh Sud

lem-i endede ad p tb eyler uhr
Merkez Efendi, 18 Haziran 1933 / 1349
44
Mefl Mefiln Feln
41
emi baa am- cn deildir

amze gibi b-amn deildir
Cn-ba ise de nigh- mesti

Bir vechile cn-istn deildir
Boynumda vebl-i tr- zlf

Amm o adar girn deildir
Rumdaki srr- f- a
Bir ret ile ayn deildir
o zr- nihn glde amm

f edecek zamn deildir
Dny evine yalan diyorlar

Billhi bu sz yalan deildir
Bu beyt, std- dh Avn Bey mermun:
beytinden mtercemdir.
209
Derlerse Suda
Sud bunda mesd
Dmen szdr inan deildir
Ankara, Cebeci, 19 Tern-i n 1342 / 1926
45

(Faln)
/163/
Ne salanatla alam ne pdihm var

Ne ser-blend-i levendim ne de klhm var
Felekle yodur iim kendi lemimde benim

Dem-i nehr ebim fitb mhm var
Cihn bozuldu diyorlar ylsn isterse

Benim bu ide ne dalim ne de gnhm var
Teessfm geen eyym- mredir zr

Tamm r senelik m-i tebhm var
Adye ar silm taakkme siperim

Elimde tr-i alem dilde t-i hm var
Sud kimiyim kendi kendimi resen

Sery- sne-i tmda tat-ghm var
Kurueme, Mays 1339
46
Mefl Mefiln Feln

1
Dil dergeh-i tende mnzevdir

Meydn- sem cn evidir
Cemiyyeti inzivda buldu

r- uhru mutevdir
Allha ar reh-i niyz

N-ehl-i niyz- dnyevdir
Mevlsna vardr itimd

Her vechile mesnedi avdir
210
k-i adem-i Cell-i Dinim

errem nice mihri mstevdir
Ser-nme-i nm- iftirm

Derv SudSud- Mevlev
Mevlevdir
Sultanahmed, 12 Nisan 1343 / 1927
47
/164/
Geri felek-i dil seni ummn- hicrndadr

Dest-i mmdim faa her laa dmenidedir
ulmet-i asretle dnylar baa zindn iken

Gzlerim l yine sevd-y emndadr
rm gh olur ikeste ayd- neden

Rite-i cemiyyeti zlf-i perndadr
Gird-bd- am onu tarbe reh-yb olmasn

Lne-i mr-i aylim ll-i mjgndadr
m- asretde keserdim ub-i vulatdan md

Olmasa mukem o manlar ki peymndadr
Mr- man oldu sr-b- midd ey Sud

Fey-i Nl mm-i dny ab- cndadr
48
ir-i dh Avn Bey Efendi mermu:
Dil-dre deil bir dil-i eyd mteayyir
Envr- tecellsna Ms mteayyir
Mala- arrsyla balayan bedasn tald:
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Cnna dil dde-i dny mteayyir

fte beer lem-i bl mteayyir
211
/165/
Ddr- red-sz- tecellsna ar

B-reng fer envr, mery mteayyir
Pervneyiz ol zlfe ki nr- siyehiden

eb mav- naar dde-i ferd mteayyir
Bir eme esriz ki ll-i mjesinden

Badan baa enzr- tem mteayyir
Bir kkle bendiz ki hev-y ikeninden

Elf perkende v man mteayyir
ayretde bramd Sudu

Sud dem-i ryet
B-re o demden beri l mteayyir
Topkap, Mays 1341
49
Yine ir-i aam mrn ileyhi:
yle mecnnum ki bilmem ddm sevd nedir
Ben kimim Leyl olan kimdir dil-i eyd nedir

1
yle makmum ki bilmem bi-i dav nedir

Ben kimim kim olan kimdir bu hy u h nedir
Cilve-i raybelraybel-menn ayret-fez ol rtbe kim

Alm almaz bir zamn mnndaki man nedir
Ey vil-i yek-demi ri-dih-i fehm ul

sn-i mefrudaki reng-i fsn-r nedir
Dilleri etdi siyeh-rz- alm- ibtil

Kfr-i zlfde bu ter-i eb-i yeld nedir
Sylemidim ben saa encm- kr ey gl

imdi ekv batdan b-c deil de y nedir
r-i Avnden dner mi Mevlev-i dil Sud

Dil ki far eyler sandan maad- a nedir
Sultanahmed, 4 Temmuz 1343 / 1926
212
/166/
50

1
l yo lemde bir m bir istibl var

Mdde m kim eder tekb kimde all var
lden dem urduu her-dem hemn m olur

lde azm itba yle isticl var
Tm otuz sl ben42 etdim ikyet lden

Meba-i ekvya rmda o eml var
imdi ekv etdiim her l mken yine

Nd-i snemde l khne l l var
udret-i tevf yo ellerde devrn pr-itb

Var olan yo baa bir l-ysel Fal var
Rab bend et gl Allha insn ol Sud

demi annetme kim destinde istilal var
Sultanahmed, 2 Tern-i Evvel 1343
51

(Faln)
42
Ne in-y niyzm ne dehre nzm var

Ne mbtel-y hirsm ne itirzm var
Ne ratm edeli knc-i inzivda arr

Yanmda sn-i abat o dil-nevzm var
ads gh semvta itil eyler

Benim gl gibi snemde gizli szm var
Teh mi seyr-i acb-i zamna uymaym

Ne ser-houm ne de mestne ihtizzm var
Yegne secde-gehim ble-gh- istin

Der cihetlere annetme kim niyzm var
Yan on bir yamdan beri.
213
Sud aret-i Mollya bendeyim rrm

O kerim ki mlk-ne imtiyzm var
Mays 1338
/167/
52
Feln Feln Feln Feln

1
Sem-y mdim benim tre-ndur

Gl b-skndur gzm ar- ndur
Ne oldu bu dnyya bilmem ilh

Ki raybelraybel-menn ala d- derndur
Felek dest-i udretde zr- zebndur

Beer ara-i gird-bd- undur
Bap ama b-sd gft inde

anr dehr-i insn ki drl-cnndur
Nal olmaym leb-g-y ikyet

Bamda devh yamdan fzndur
Faa avn-i adr medr- tesell

Bua itimdm alelden mandur
Mays 1333
53
Mefl Filt Mefl Filn

1
Yr ra- vulat kever-nmn olur

Yt lali emime sar-nmn olur
Ral- girn- ive ile mest gzleri

Elms-ve telemmu eder fer-nmn olur
f n- na ar eder isterse lemi

Mjgn- cn-gdz ki aner-nmn olur
Her laa ek-rz olurum bama istesem

urd-i ule-dra ki dil-ber-nmn olur
214
/168/
Dil-hem zre eylese ol mh ar- r

Cennt- liytda maer-nmn olur
Cn cihn kkldr tr-mr eden

b fitne hep oradan ser-nmn olur

Firavniyna dem-be-dem ejder-nmn olur
Haziran 1337
54
Tald-i Cenb- Avn-i std
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Maer gn vat-i fera ratmzdr

Ferd-y ymet dem-i emniyyetimizdir
Biz leme ifn-y vcd etmee geldik

Yanma erimek ema gibi letimizdir
Ala uyup eyvh ki dvne kesildik

drk bizim h-eer-i cinnetimizidir
Mecnna aylt olal dest-i hevesde

Leyl-y emel fte-i vulatmzdr
Perverde-i suln- am- a u hevyz

dbr melmet sebeb-i devletimizdir
Bir kkle dil balamz ahd-i ezelde

Bir ude bizim bi-i cemiyyetimizdir
Her vafesi bir acca bedel mre af dr

Kyunda avf ol anem niyyetimizdir
odan beri u terk eyledi ey mh

Sye bile dmen-ke-i nsiyyetimizdir
oydu bizi bir ekle ki lm- firk

bls bile ande-zen-i retimizdir
10
Pyna aceb erdi mi bilmem eb-i asret

Bd- seeri perde-der-i alvetimizdir
215
/169/
11
Mirat- tecellde Sud n- emn

Macb- mdm naar- ayretimizdir
23 Haziran 1344 / 1928
55
Tanr-i azel-i aret-i ey B-i Mevlevi:

1
Dde-i dil-dr kim mamr- b- a olur

Her nigh lbl bir ib- a olur

Balasam tefsrine mmlmml-kitb-
kitb a olur
Bse-h olsam dehnndan lisn- amzesi

Nkte-dn muciz-beyn r-cevb- a olur
Gzlerinde far edip man-y vulat yrimi

Vakf- ayret gzlerim pr-b tb- a olur
Nr- sn lema lema mevce-z olduca h

Far- ayretden dil-i alem arb- a olur
Kklnden gird-bd- fitne etdikce uhr

Ser-be-ser ecz-y ten pr-rb- a olur
Nd-i vulatda ol rm- cn ruma

Lal-i gl-reng-i af -bah arb- a olur
Vech-i vecd-engz-i B t ebed mescdudur

Hangi bir dil kim ezelden nee-yb- a olur
Mihr-i alem-gr-i Mevln ile her-dem Sud

erreler, Allh Ekber, fitb- a olur
Merkez Efendi Dergah, 1 Nisan 1336
/170/
56

(F iltn)
1
em-i cnne ki hem-let-i ahb grnr

Her nigh baa bi cmdan ev grnr
216
Tb- nara-i cn-ba ile mest olana

ub- maer bile bir neeli ry grnr
Yrdan ayr dp aldm eyym baa

Olsa bi mihre mkrin eb-i yeld grnr
Bu gidile olamam lline reh-yb- vusl

Baa r- unt muamm grnr
urfe yne-i lemde neler grd Sud

Hep ayletse de grdkleri l grnr
20 Austos 1344 / 1928
57

(F iltn)
(Faln)
1
Slik-i f-dili neve-i cvdi olur

Bd-i def-i am bde-i tevdi olur
Mutelifdir bu ger-ghda reftr- beer

Herkesi bir yolu bir fikri bir mmdi olur
h dny denilen maaba-i mihnetde

Nleler nleleri bd-i temddi olur
ltima eylese n-gh hill-ebr

Rze-dr- am- hecri o zamn di olur
sn-i a sn-i abat bize dd- adr

Dem gelir nmmz bi-i tebdi olur
Alr verd-i cinn gl-en-i abnda Sud

Her kimi aret-i Moll gibi urdi olur
Mart 1337
217
/171/
58
ahir-i std R-i Baddye narelerini tab:

(F iltn)
(Faln)
1
Vdi-i Eymen-i vulatda Kelm isterler

Ndi-i nsde insn- fehm isterler
Yr ey lib-i a cehd ile b-avf emel

Rh- irf nda ne mmd ne bm isterler
Mstail pdieh ol kiver-i istinya

Fil-aia orada h ehm isterler
Oa mey-beste nedir li-i erbb- hev

Ya niin zlf ey yr d-nm isterler
Bde-i a lemde ienler ebeden

Mest olurlar da ne kever ne nam isterler
Rab- cn eyle der-i aret-i Mollya Sud

Senden ol bbda irr- avm isterler
Dim rh-beri hir-i std olsun

abe-i marifet-i aa adm isterler
10 Knn-i Evvel 1933
59
/172/
Dil yine evvelki emellerdedir

Dde el gzl gzellerdedir
Her ne adar olsa da baldr arf

ncelik amm yine bellerdedir
Szlar namesine atma sz

Varsa bozulu yine tellerdedir
Girse becdr yoluna ilerim

Malaatm mnteab ellerdedir
sn-i ed sn-i medd Sud

Nkteli mamnlu gazellerdedir
20 Eyll 1345 / 1929
218
60
aret-i Avn-i std:
Km-hn- fen km nedir bilmezler
Nm-cyn- adem nm nedir bilmezler
Malayla mzeyyen ndire-i arrsn tald:

(F iltn)
(Faln)
1
h-bzn- fena dm nedir bilmezler

st-grn- be nm nedir bilmezler
Nee-mendn- muabbet ki olup mstara

Far- beyn-i seer m nedir bilmezler
Ders-nn- debistn- hd irf n

ikmet man evhm nedir bilmezler
Nimet-i val- ebn-gha olanlar mahar

Minet-i gerd-i eyym nedir bilmezler43
Cn verirler nigeh-i mest ile cn almazlar

Dil-bern a ikrm nedir bilmezler
Kfir-i a seni gzleri ey nr- naar

anma mhiyyet-i slm nedir bilmezler
r-i vnyi Sud eylemeyenler tab

Cilve-i hid-i ilhm nedir bilmezler
25 Knn-i n 1345 / 1930
/173/
61

(Faln)
1
43
Bahr- gl-en-i ky- nigr benden or

Hezrym ben o b bahr benden or
Mellifin Sadlarm isimli eserinde bu gazelin bir beyti daha mevcuttur: Sye-i zlf-i siyhnda
edenler rm / Baa bir syede rm nedir bilmezler (Sadlarm, s. 101) [N..]
219
ur- fitne-i ir zamn almetidir

Kym- met-i mevzn- yr benden or
Hev-y zlf ile pr-mevc rb- gl

Ne gird-bddr ol rzgr benden or
Verir o mihr emel-i eme tb, albi yaar

Nal meir o nru o nr benden or
Serimde bd-i val umr peyddr

Ne rtbe tel gern ol umr benden or
Esr-i kkl-i tra bel mbrek bd

Bu ibtily o merdm-ikr benden or
Sud ii mi seni sd-mend-i val olma

Ziyn verir saa anca o kr benden or
62
Ber-y yn-i aret-i Mevln uddise Srruh:
/174/
Nm- Mevln ki muribden m-r olur

Mrde diller bir nefesle mahar- iy olur
Name-i a dostu g eyleyen ehl-i sem

Ykselir her devrede eflk ile hem-p olur
Bir tel-ghdr drs-sem- Mevlev

Slike tennresi eh-bl-i istil olur
Bang- nat- Seyyidl-Ebrr ney tekrr eder

B-urf u laf her bir name bir man olur
Bezm-i ns-ns urbe dldr devr-i veled

nbis r cnlarda o dem peyd olur
Ben ymetden nin grmem ym arda

Zr bl nki ayn- cennet-i al olur
Per-g v l-mekn-peym sem erbbna

Ryet-i ddr iin her e bir mecl olur
220
H denir vat ki yni itmnda Sud

Ar- Ramn makes-i gl-bng- Mevln olur
1349 / 1342
63
aret-i Avn-i std:
Yre tesr etmedi ferydlarla ddlar
Dd feryd etse ly ddlar ferydlar
Malal azel-i arrsn tald:
/175/
Dilde mder-zd iken feryda istiddlar

Far- ayretten kesildi snede ferydlar
ayretullha ounmaz alamam ikmet nedir

abe devri ehl-i derde etdii bi-ddlar
ayl-i mjgndan ey h- serr-i sn n

aff-ikf amze alm lib imddlar
Dilleri malb-i a ibtil etmekdesin

yle kim pide siyyn sengler fldlar
Ebruvn em-i mamrudan alm ders-i nz

Birbirinden mutedir kirdler stdlar
Nev-be-nev mel-i cd- nigh- ivesin

ayd- cna olmasn id an cdlar
Kfir-i zlf sebebdir l l-i leme

Hep gelir ondan uhra kfrler ildlar
B-mub al- kh-sr- vcd etmek gerek

Vulat- rnii mmd eden Ferdlar
Cevher-i ulv-i insn fen bulmaz Sud

Kr-gerdir anma istibddlar celldlar
7 Haziran 1346 / 1930
221
Bu azeli fiyesinde faa eczsndan ric bir beyt:

acle-gh- dehrde fil-l l-arneyn olur
Duter-i mmd-i vaa elveren dmdlar44
64
1315 sene-i hicriyesi abnl-Muazzamnda Beiktada kin Mektebi Hamdden ehdet-nme ile kdm srada Mdr-i Mekteb-i
Bahriye ferknndan kr Paa merhma bir kasde-i medhiyye takdm
etmidim. Bu Dvn yazarken eski defterlerimi birinde bulduum o
kasdeyi Dvna derc edilmee yn grmedim. Yalnz hv olduu
gazel-i tyi nakl etdim ki bu gazel o zamanlar intir etmekde olan
Musavver Terakk mecmasna da derc edilmidi. Buraya nakl ederken
yalnz yerinde kelime tashhi icr etdim. Gazelin yazld srada biisb-i hicr on alt ve bi-isb-i ml on drt yanda idim. te azel:
Mefln Mefln Feln

1
iy verdi dile bir mihr-i enver

Ki yannda alr meh-tb b-fer
Nigh rek-ba-y azln

irm- ive-br r-perver
r ba-ferm-y gl-i ter

Leb-i cn-perveridir gl-be-ekker
Gren gssunu der snbl-istn

Verir zlf-i lafi by- anber
Fed eyler idim cn cihn

Vili olsa bir kerre myesser
65
Mefl Mefiln Feln
44
Avret deilim erim erim er

Bilsin beni varsa bilmeyenler
Batmla olan mcdeltm

Bir vadr ki ayret-ver
std- Avnni azel-i bedinde vi: Bana teller ansn acle-gh- dehrde / Nev-ars-
rzdan km olan dmdlar beytine pey-revlik olma zere yazlmd.
222
/177/
Ey abe-i devr esri olmam

Destide ne l varsa gster
Ev- zenne-i zamne

Etmez ebeden beni musaar
Efl-i muannene heyht

Glmde bulur anr msn yer
Mevlya ar reh-i niyzm

renmemiim ar- der
ayretle bap vch- ara

Her laa leb-i a glmser
Derv SudSud- Mevlev

Mevlevyim
Allh derim heme ezber
Eyll 1345
66
Mefl Mefiln Feln

1
lem ne gzeldi bir zamnlar

Yeksnd bahrlar aznlar
Tenlerde ayt vard ol dem

Zindeydi bugnk n-tvnlar
Devrnda m bende mi taavvl

Y Rabbi nedir bu n nlar
Hereyde televvn tebeddl

Fil-l deidi l nlar
Prnda libs- nev-civn

abe reviinde nev-civnlar
Tefrna mutedir deildir

Merd zene ylece baanlar
Far etmese al yek-derden

Etrk Yehdu Mslmnlar
Akm- un yrr yorulmaz

Kr eylemez hlar finlar
223
Bir menzile ey Sud bir gn

Elbet eriir bu krbnlar
7 Mart 1347 / 1936
67

(Faln)
/178/
Nal ikeste-dil olmam dem-i azn geliyor

arb glme billhi bu dem girn geliyor
Bahrm h bu yl ge gelip hemn gitdi

Fin ki vat-i arf ol kederli n geliyor
ab o dil-ikenimden peym- nev yo mu

Vil iin baa sz verdii zamn geliyor
Getir u yolda baa bir nevd-i cn-perver

Sevin Sud sevin yr- dil-sitn geliyor
Niin neden bu adar n-md-i fiyetim

Bua cevb olarak rdan fin geliyor
Mell-i firati bir bir tefekkr ettikce

Bugnk mr-i aznim baa yalan geliyor
Faa beni yaadan a- pk-i cnndr

Evet o a- Suda
Sud -y cn geliyor
27 Austos 1320
68

1
Gl grnce r- maznuma dil-ber gelir

once-i lalindeki rengn tebessmler gelir
By- f- an dest-i abdan olarm

h ol nkhet mem- cna ay-ver gelir
Gedi yllar gemedi l bu sevddan gl

Mcer-y nem ydma bir bir gelir
o gzeller eyledi em-i temdan gr

Mili cnn cihna aladm ender gelir
224
Ey ebb eyym ey hengm- ibl-i ayt

Firime geldikce siz em-i mde fer gelir
Khne sl oldum nice eyym seyr etdim Sud

Her geen gnden gelen gn phesiz bed-ter gelir
1 Tern-i n 1349 / 1933
/179/
69
Edb-i std Ali aladdn Bey Efendini bir azellerine cevb- nz:

(F iltn)
(Faln)
1
Vechie ehl-i naar nr- dil cn dediler

fitb- emele mar- tbn dediler
Beni dil-aste eden emie ey ayn- ayt

Derd-i ua budur var ise dermn dediler
yle sratle geip gitmei eller grerek

Saa cnne deil mr-i itbn dediler
odu birden bire esdikce hev-y zlf

Ehl-i dil alb-i urnma ummn dediler
Seyr edenler dem-i hecride pernlm

Olsa olsa bu olur a isn dediler
A vef sz a sitem-kr a hevy-mereb

Baa saa da fet-i smn dediler
Ne dedimse eylemem sz- arm tavr

Ben dururken ne iin dzaa nrn dediler
Fey-i in- al-i san-verle Sud

aleme hem-nefes-i ndire-gyn dediler
20 Knn-i n 1349 / 1934
225
70
Mefl Filt Mefl Filn
/180/
emn- sebz-f m ki ayn- bahrdr

Her narasnda reng-i reb ikrdr
Bir irdir o met-i mevzn- b-mil

Ber-ceste, dil-nin lefet-nirdr
Lalinde na- a- siyeh-f m- dil-nevz

Ser-sre-i kitb- gzn-i irdr
Bir needir ki ev-i tem-y alat

Leetle imtiddna mr medrdr
Ru e ince noasn eyliyor hedef

Mjgn amzesi ne adar cn-ikrdr
Billh Sud sn-i semvsi dil-beri

yestedir muabbete pek tb-drdr
21 Knn-i Evvel 1936 / 1353
71
Mefln Mefln Feln

1
Zmrrd km- emi bir lisndr

Semvdir bed dil-sitndr
Nkt n m eder hep

Hill-ebrlar muciz-beyndr
Mesin-i mebade a- lali

Lefetle mrn bil-benndr
Kitb- sumndir ki ey yr
Ull-ebra mefhmun ayndr
Yzde ren fey-i bahrn

O mevzn add-i nihl eruvndr
Ser--p heyetile ir-i tersin

Meli zr- albe tercmndr
226
ayl-i sne olduca mev

Sudu
albi mab- cinndr45
Sud
7 Knn-i n 1937 / 1353
72
/181/
Sye-i zlf-i siyh t arm-i cndadr

Nr- rsr- bey afa-i vicdndadr
Tb- amze ule-dr etmi gl f n

Mihr-i ulmet-sz- a sa-i mndadr
Bir kitb- sumndir ki vech-i dil-kei

Bence mecm- mesi mstemirran ondadr
Lal-i nbdan iy-p ol fe-y ruma

T bilinsin cilve-i sn-i ezel insndadr
Etdi ey urd-i sevd uf- snemden ul

Lema tavr lkin ric-i imkndadr
Her ads byle vecd-engz olur mula Sud

Name-i ny- aat me-i irf ndadr
10 Knn-i n 1353 / 1937
73
Filtn Filtn Filn
45
Lali cnn mil-i rdur

Cilvesi insna mr-i Ndur
Muaf- rusr- pki bil-vch

sn-i ala c-be-c merdur
ll-i mjgnda rm eylesin

Mr-i cnm ey per mecrdur
lardr sn-i mala irime

abm ey mihr-i emel memddur
Ne derlerse desinler herze-gyn / azel vdsi vd-i beyndr (Mstecb-zde met)
227
Sen tebessm eyledikce ey per

Glme bb- af meftdur
1 ubat 1937
/182/
ARFARF- ZE
1
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Biz mlk-i fen ire ne hz ne gedyz

Her lde f ri-de-i avf recyz
Vadet ile nsiyyetimiz anma tehdir

Cemiyyet-i r ararz ehl-i nhyz
hir gz man gremez retimizde

Gy leb-i cnnede gftr- vef yz
Geh mey gibi revna-dih-i bezm-i cem-i eviz

Geh ney gibi nlende-i ter-i hevyz
lmza vermede Allh mkf t

Gy hedef-i urba revn-z-i duyz
Mesduz o letle Sud ite ebn-rz

El-minnet lillh r-cy- udyz
Bursa, 23 Tern-i Evvel 1323
2
Mefl Mefl Mefl Feln
46
Az ki dil-i rif-i manda nihnz46

Derdiz ki ten-i - eydda nihnz
Geh neve gibi r-nevz uref yz

Geh girye gibi em-i temda nihnz
mmd gibi mye-i mr-i beeryiz

Ende gibi lem-i lyda nihnz
Mellifin Berg-i Sebz isimli eserinde gazelin banda u ifade geer: Tanr-i azel-i Cenb-
Ne (Berg-i Sebz, s. 50) [N..]
228
/183/
Vulat gibi olsa nola bd-i meserret

ande gibi lal-i leb-i gyda nihnz
Girdi o adar sine-i cnna ki b-bk

Gy arm-i beyt-i muallda nihnz.
Far etmiyoruz a bu ki manmz biz de

Y Rabbi aceb hangi muammda nihnz
Ayr Sud olmad gh bu srra

Allh bilir bn- eyda nihnz
Kurueme, 19 Tern-i Evvel 1324
3
Mefl Mefiln Feln

1
amden-lillah ki Mevlevyiz
Ser-mest-i slf- mesnevyiz
Birdir bize bar berde seyrn

Biz merd-i ad- manevyiz
Cevln-gehimiz fe-y irf n

hirde eeri mnzevyiz
Dervleriz cef -y devre

ar uraca adar avyiz
Tatnda liv-y amd-i Prin

Mstan-i n- dvyevyiz
Bursa, 6 Mays 1330
4
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Trik-de-i raat mehcr- menmz

Uyku yerine h seer oldu dmz
Firat denilen hile etdi bizi medh

Bir heykel-i cmid gibi b-tb- kelmz
Yek-sn buluruz mevt ile ml-i ayt

Dil aste dehen beste v meys- armz
229
/184/
Oldu Ramana mteadif dem-i hicrn

Dzdayz amm yine mecbr- ymz
Rze yalz crm yaarken niye bilmem

Biz cmle-i a ile suzn- mdmz
Heyht ki mirb- ayi unutdu

r iin abba yine geri immz
Sev-i ader atd bizi zindn- fira

Hangi deme dek kim bilir mc- almz
Yek-rzi-i hicrna taamml edemezken

imden-geri aylarca aleb-kr- selmz
El--leylet cel bize vird oldu bu eb h

El
Ey fecr grn mfteir-i luf-i peymz
10
Avlimizi bd- abdan aber alsn

Ol mihr-i emelden budur a-y rletimiz
6 Raman- erf 1321 / 14 Tern-i n 1319
Mefl Filt Mefl Filn

1
Ser gzlerin yine pr-incil-y nz

Mestne her nigh lefet-nm-y nz
Tark eder de h pern olur gl

Kfir! siyh zlf gh hev-y nz
Rusr- tb-nk ey neyyir-i emel

Kkl mdr ia eden y rid-y nz
std em-i ive-fen mdr nedir

Ebrularda rz mel in-y nz
Sorsam tebessme unu lemde grd m

Gl-f m lebleri gibi cy- af -y nz
Kyuda her-dem olsa da bilerce nev-niyz

Sen etme ser-fra budur mute-y nz
230
/185/
Bir bz- pr-urr- ser-zd iken Sud

Oldum sounda ayf ikr- hm-y nz
7 Knn-i n 1330
6

1
Reilden mberryz cenb- aa meclbuz

Peresti-kr- mauz riclullha mensbuz
O rind-i batiyrz ki bu iret-gh- sevdda

Ara-n- mdmz nr- ddr- mabbuz
emen-zr- muabbetde gl-i tavrden gedik

O merdn- elestiz kim Ceml-i aa meczbuz
Srn- semvt ismimiz vird-i zebn eyler

Bey- afa-i ar zre b-tebcl-i mektbuz
Suduz
biz muall-ir-i evc-i tecellyz
Sud
arbn- cihn indinde geri ayli maybuz
21 Austos 1320
7
Mecls-i Ayn kitbetine ilk dhil olduum sralarda -ki 1334 sl-i
mlsine msdiftir- ktib-i umm bulunan smil Mtk Bey Efendi
mf d bir kide va etmidi. le vati ktiblerin cmlesi bir yerde
birleir kendisi de oraya gelerek birlikde tam ederlerdi. Bade-am mttea usle tevf kan- herkesi kendi mesleine mteferri istir
ettii bir eyi okuyup bu vechile bir zemn-i musabe alarak hoca
vakit geirilir idi. O zamn mecls-i ayn encmen alemi baatibi olup
bil-ere ktib-i umm tayn edilerek ilgdan sonra baz mhimce
memriyetlerde bulundukdan sonra 1930 Knn-i nsinde fceten
vef t eden Sad Bey Merm bir gn o sralarda iddetle hkm-ferm
olan erzk u meklt kahtna dir manzmesini okudu. Nazm itibriyle
ho-yende idi. Birka gn sonra ben de o manzmenin vezn ve
kfiyesinde biri ciddi biri hezl iki gazel yazdm. Evvelce baa harbiye
levzmndan erzk alacana dir vaadlerde bulunan bakatib Mtk
Beye verdim. Fevkal-de beendi ve bir ok zta gybmda bu iirleri
gstererek hatt o zamn meclis riysetinde bulunan ve ir ve in
mebhisinde hiz-i kudret olan Menemenli-zde Rifat Bey Efendinin
231
hakk- hakrnemde isticlb- tevecchtna vesle oldu. u satrlar

gemi ve avdeti ihtimli kalmam olan sinn-i gzetenin bir htras
olma zere kayd etdim. te gazeller:
/187/
Biz bu gl-ende ne by- gl ne de r isteriz

Rumuz mttr yr- vef -kr isteriz
em ile bir at daha zr pern olmaa

ne aydndan ber zlf-i hev-dr isteriz
Hem bulunmaz ddemizde erre-i tab- nigh

Hem rid-y zeden zde rusr isteriz
Gemiiz nev nemdan b-zr- dehrde

Yalz bir sye-i nal- girn-br isteriz
Az geri af -y meclis-i rindneye

Mereb-i ehl-i muabbetde faa r isteriz
Olmamken bir zamn l bizim malbumuz

at- mmd etmeyiz fil-l tekrr isteriz
Bir daa meyl-i val- yrdan vazgemeyiz

Bezmimizde hid-i madu her-br isteriz
Bir Kelm-i r- manyken am- ayretiz

ali- ilhmdan yr-y gftr isteriz
Demdir ey vech-i aat- b-nib eyle zuhr

ulmet-i hicrnda ald nr- ddr isteriz
10
r-i Sad-i san-pirye pey-revsin Sud

Her zamn senden sebk-rhne r isteriz
20 Knn-i n 1334
8

1
Mest-i az yrdan bir bse-i r isteriz

asteyiz nevmd ol dryu n-r isteriz
Add olunmaz n-bec ekerler inese

Biz de gy bir leb-i lal-i eker-br isteriz
232
Gemeyiz yd etmeden ba-i da-i vulat

Nil-i km olma tekrr tekrr isteriz
tiyc- ule-efzndur ebn- trede

Zmre-i ren-dilndan nr y nr isteriz
Bir pirin zere hezr il tarr eyledik

em-i ehl-i marifetden sn-i enr isteriz
fl- mit rden marm olurmu ey Sud

Eyleyip meyl-i tebk ite her-br isteriz
20 Knn-i n 1334
9

(Faln)
1
Ne dil-rubde-i dehriz ne f riul-blz

Ne ser-blend ne der-ayd- bend-i mlz
Bize met- ayt taalluu cz

Bu r-s-y cibde anki delllz
Sitd dd- cihn gelmiyor esbmza

Ne tcir-i mtel ne biul-mlz
Reh-i evbda rcil gnhdan n-km

alldan mtea ula abdlz
Sud bylece lem denen u melabede

Srklenir ururuz kendimizce o-lz
14 Knn-i n 1341
/188/
10
Mefl Mefiln Feln

1
Bi illete bir ayt demez

Bi minete bir nect demez
233
B-add isb derd ahra

Bir neve iin ebt demez
Bir devrine hidiz ki dehri

Mivra iltif t demez
mr-i beer denen u b-sd

Ryya demek sbt demez
Bir l yo emel yolunda

B-tb tvn vef t demez
Dil verme Sud na renge

Dil verme ki kint demez
20 Knn-i n 1341
11

(F iltn)
(Faln)
/189/
Mineti evk edinip terk-i ftr eylemiiz

Kmdan f ri olup kesb-i ur eylemiiz
Yeter ey mdde-i nanaa-zen lf gf

enberinden felegi biz de mrr eylemiiz
Snede erre adar avf- cami yeri yo

Cisr-i mev selmetle ubr eylemiiz
l l-i ual ninni gelir gumuza

Biz ki mecnnlara talm-i ur eylemiiz
lden etmiyoruz be-i ikyet zr

Bat- n-szmza af- ur eylemiiz
Ederek sye-i zlfnde o mh rm

Dde-s dili mstara- nr eylemiiz
Var ol ey a seni neve ile rumuzu

F ri-i cennet mstan-i r eylemiiz
Mahar- let-i nsiyyetiz elbette Sud

ekl-i insnda lehul-amd uhr eylemiiz
Ankara, 29 Tern-i n 1343 / 1926
234
12
Mefl Mefiln Feln

1
Dny-y den ura demez

Bir nee bu ad ftra demez
Bir laa md-i istirat

Bi drl sitz ra demez
Bir gnlk iy-y ibl

ulmet-gede-i ubra demez
Madd ayt iin teferruun

srn- dem-i nra demez
Madd zamn- b mesti

B-add isb mra demez
Bir aba trbdr nihyet

Ekl uver urra demez
Billhi bu arbe-zr- hest

Ende-i nef-i ra demez
Fikrimce Sud bd u n-bd

Bir ra kim ura demez
25 Mays 1345 / 1928
/190/
13
Yine Avn-i lhtyi tab:

1
Zamn gedike yre incibm artar eksilmez

Ser-i zlfnden amm p tbm artar eksilmez
Tekellfsz de olsa l li bezm-i vulatda

Benim ol mh-rdan ictinbm artar eksilmez
Maallh hengm- cehennem-sz- hecrinde

Cam itir rbm artar eksilmez
ar-i neeyim b- ayt- lal-i nbndan

Dem-i prde de ev-i ebbm artar eksilmez
235
ull-i ar ile mihr-i cihn non bulur emm

Benim nr- mbn-i fitbm artar eksilmez
Sudum
bende-i drn-i Mevln-y Rmyim
Sud
ar- ana azm-i itbm artar eksilmez
31 Temmuz 1344 / 1928
14
Feln Feln Feln Feln

1
aleb-kr yodur meziyyet bulunmaz

Relet o amm falet bulunmaz
Ne isterse az o bulunmada lkin

Bizim memleketde adlet bulunmaz
Taarrye alma b-tb olursun

Bu devr-i dilrda rat bulunmaz
Dnse arardr btn kr u br

Bu bzrda istimet bulunmaz
Geen demleri etme al aattur

Ki mye imkn- ricat bulunmaz
Sud olma dil-beste elvn- ara

Bu yzlerde reng-i aat bulunmaz
26 Eyll 1348 / 1932
/191/
15

(F iltn)
(Faln)
1
Hedef-i tr-i amz ille-ke-i dem-be-demiz

liyor det-i taassrde dil-i amzedemiz
Snd mmd-i af oldu pern r

ald b-murib sk u gzel mey-gedemiz
Geen eyym- srru dnp urmadayz

Bizi elendiriyor vesvese-i beyhdemiz
236
Bunca minetlerini amlarn ekmi iken

Meba-i ada amm yine bit-ademiz
odu on niye arfnda u be beyt-i Sud

ekecek zamet-i tanrini lufen dedemiz47
12 Austos 1319
16
Mefl Filt Mefl Filn

1
Gl-zr- dehre vat-i aznnda gelmiiz

Blblleri skt- zamnnda gelmiiz
Esmi hev-y neve gllerde bir zamn

Biz mevsimi faa gernnda gelmiiz
Manmz alalmad gitdi zamnede

Gy cihna ayb lisnnda gelmiiz
Bir vechile dzelmedi heng-i batmz

Bilmem bu devre biz ne miynnda gelmiiz
Bir yetiz ki a denin ev-i mula

Allh bilir aati nnda gelmiiz
d-i vile muntarz dem-be-dem Sud

Heyht lemi Ramannda gelmiiz
27 Tern-i Evvel 1350 / 1934
/192/
17
std- san Muyiddn Rif Bey Efendiye pey-revlik:
47
lem-i ibretde bilse biz ne demler grmz

ande-i mestneler ek-i nedemler grmz
Hyrnz bu bezm-i ser-nign peymnede

Lal-gn zehr-beler gl-reng semler grmz
aret-i hiri mahar- tanri olmudur.
237
Bir avu oprala iskt eylemidir rzgr

ay te pskren bilerce fem grmz
Ser-be-ser gelmi pernl hev-drnna

yle gzel yle zlf-i am necmler grmz
k k- zam- hecriz ibtil timliyiz

h ayr-i bil-i tadd elemler grmz
Eyleriz l temenn nimet-i ddrn

Biz ki bir dil-ber yznden o sitemler grmz
Marem-i esrr- yrz h-rh- ada

Ehline Beytl-arm olmu aremler grmz
B-skn olsa becdr far- ayretden Sud

Dde-i ndde-i cnnda nemler grmz
Pey-rev olma Muy-i stda cidden mstal

Ba-i taldinde ll olmu alemler grmz
24 Austos 1935 / 1351
/193/
18

1
Mar- mihr-i ezeldir sa-i idrkimiz

Bir lisn- sumndir lisn- kimiz
Rzgr- aa tbidir tekeddr eylemez

B-gern dery-y mevc--mevc alb-i pkimiz
ten ter-i enryla yri ykselir

lem-i blya oru h te-nkmz
em-i alb ondan grr sn-i gzn-i dil-beri

Revzen-i ndr ser--ser sne-i ad-kmz
Biz r-y aa vaf- cn vicdn etmiiz

l l-i aldan billhi yodur bkmz
Tene-gn- marifet dil-sr-i fey olsun Sud

Oldu gy-y men me-i lkmz
11 Knn-i n 1352 / 1937
238
/198/
ARFARF- SN
1

1
Nfile yo dme imdd-res

Dme ayle gl mdi kes
B-kese mesdd ar- md

Eyleme beyhde itba heves
Mlket-i lemde deidi nim

imdi aylince hmdr meges
Bmlara gl-en-i dehr oldu c

Nle-knn blbl esr-i afes
Olmada nraya asvet-fe

Bda snbl yerine r a
Dilde emel tende fer oldu gm

Yese dalp gitmedeyim her nefes
Tesliyet-ver baa feryd iken

almad feryda dai eski ses
R lmaz m bu le Sud
oldu siyeh-diller ile p pes
10 Tern-i n 1333

(F iltn)
(Faln)
1
Bulmuyor nlelerim smilarda makes

almad snede evvelki heves eski nefes
aret-i Ysufa ayrul-alef oldum lkin

Meskenim tat-geh-i Mra mbil mabes
Dilerim snemin ef nn tebh ederim

Kendimi blbl-i eydya giriftr- afes
239
/199/
lfet etdim o adar nle-i cn-gh ile kim

Baa feryd gibi gelmede imdi her ses
Grmedi mihr vef abe felekden kimse

Kendii zme gl nfile mmdii kes
Beni ebn-y zamn eylese tezyf bec

Ne bilir adr-i hmy bir alay mr meges
Yeti imddma ey ll-i ud Mevlan

Bestedir lufua mmd-i Sud-
Sud bkes
Sultanahmed, 20 Knn-i n 1342 / 1926
/202/
ARFARF- IN
1

1
d ceng-i ma sr- pr heng gstermi

rs- lemi insna u eng gstermi
Birer heyetle herkes der-kemn-i vat-i furatdr

Mery-y avdi ke ke ceng gstermi
Nmyn sun- dest-i vid amm cmle eyda

uver-i bend-i ali na- reng--reng gstermi
Eden ala musalla Smir-i nefs-merddu

Uynu mil-i lyi-i nreng gstermi
mdi kint vulat- ky- aatdr

Ne re sik-i tadr rh teng gstermi
Tecell-i abat fey-i Rul-uds-i ikmetle

eh-i ab- Sudu
Sud sumn-evreng gstermi
26 Knn-i n 1327
2

(Faln)
1
Nasbe-dr- cnn olmama felket imi

Ben aladm delilik en byk sadet imi
240
e v iss hele mbrem bel imi beere

Edeb ur keml hner abt imi
Zamnede urulur dem geh adletden

Mer eder ururum grmedim ne let imi
Yaz ki etmemiiz iltic zamnnda

Meer penh- bihn sye-i cehlet imi
Sud far ederek li ayrete dd

Yegne dmenimiz nki demiyyet imi
11 Temmuz 1333
/203/

(F iltn)
(Faln)
1
lemi devlet ibline prye imi

Pye-i cehl amat ne girn pye imi
Germ-i dd sitde bu ticret-gede de

iffet-i akl edeb balca sermye imi
stimet denilen derde giriftr olana

h feryd ile imrr- zamn gye imi
Kberdan aylan ne arbn- zamn

Gerisine em ged-ynet b-vye imi
Eylemidir beni mstan-i ll-i ibl

fern abma cidden ki hm-sye imi
3 Knn-i n 1331
/206/
ARFARF- AD

1
lemi izz ref h zmre-i erra

Minet endh am merd-i vef -ger-dra
Cn fed etdi saa yine km almad

ltif tn dim ey dil-iken ayre
241
Hsn-i smn-szua ma reng cibe

Far- meyl ibtil da alb-i mihr-ra
Dde var kim incils udsiyn mest eder

anma fey-i neve yalz ir-i ser-ra
Olmad blar id eder her naras

anki cd- fiten ol em-i efsn-kra
R-ba fikret-i erbb- irf ndr Sud

irne nkteler kim me-i sera
16 Mart 1333
/208/
ARFARF- AD

(Faln)
1
Teh mi etmiim vech-i yrdan ir

Semenderim edemem urb- nrdan ir
Hev-y ive midir bi-i pern

Neden ya etdin a gl irdan ir
Ne mmkn eyleye mr-i dil-i ikeste-cen

O zlf-i pr-iken-i tr-mrdan ir
Onu am- mell eyliyor azn yosa

Eder mi blbl-i cn nev-baardan ir
Ggs veren bunalr tnd-bd- eyyma

Onu iin ederim rzgrdan ir
af -y ra emn ura mahar olur

Eden zamnede bezm-i kibrdan ir
Girn gelir baa imdi Sud br- ayt

Elimde olsa ederim o brdan ir
13 Mart 1333
242
/210/
ARFARF-
1
Mefl Filt Mefl Filn

1
Vardr glde kkl-i cnna irtib

Kesb eylemi arb, perna irtib
ulmet iindesin niye peyd m eyledi

Ey ub- mr leyle-i hicrna irtib
Ey alb-i zr gz gz olup ald ite h

sn mdr y aner-i mjgne irtib
Bizden kesilme byle neden sende var iken

Ey t-i yr t arem-i cna irtib
Enrdan drd beni ayf ey Sud

Mkil imi o dde-i fettna irtib
12 Knn-i n 1334
2
Mefl Filt Mefl Filn

1
hir vcd- zrda r- ini

Her my- cism etmede ihar- ini
Ry u serimde ayli televvn ayn iken

Mmkn mdr ki eyleyim inkr- ini
Vat-i ebbdan alan izler izik izik

Etmekdedir zamn zamn irini
abe zamne kendine hem-deng ann edip

Etdi beni zebn u giriftr- ini
Neem rld almad eski heveslerim

Oldum dir imdi hev-dr- ini
henge uydu dinlenir oldu nefeslerim

Snem Sud anki name-zr- ini
5 Temmuz 1344 / 1929
243
/212/
ARFARF-

(F iltn)
(Faln)
1
Bir zamn dilde uhr etmedi r- u

ald maf bize lemdeki esrr- u
Sicnidir ehl-i kemlin bu cihn- f n

Acrm ben olana bunda giriftr- u
Er ise kendie gel dme bu te-gedeye

Seni ey fil-i vre yaar nr- u
Bir avu kdr encm- nab-i hest

L-yuad olsa dai snede midr- u
Ben Sud etmedeyim geri aytmdan r

Yo dernumda faa kr ola kim r- u
10 Knn-i n 1334
/214/
ARFARF- AYN

1
h ne cnn ne de cn muali
l-i dile kimdir olan muali
Marem-i hem-rzm iken olmad

me bile gizli ayn muali
ayf ki er etmiyor esbbn

Nleme fil-l zebn muali
yle nihn albde kim zr- a

Olmaz oa belki lisn muali
yle af kim eer-i sz- dil

Yalz oa Rabb-i cihn muali
Rek eder rma elbet Sud

Olsa edbn- zamn muali
13 Knn-i n 1334
244
/216/
ARFARF- AYN

1
fitbm olmaynca bezme nr-efgen er

Gzlerim grmez cihn olsa bi ren er
ltif t etmem faa bi fecr ir etse de

Bir gece am-neme ey mh olsa sen er
uledir fikr-i cemli alb-i asret-pervere

Leyle-i hicrnda yamam nr- aynim ben er
Nr- sevd dildeki ev ir eylemez

H olur mu eb-revn- maada reh-zen er
em-i bezm-i ehl-i manym bu lemde Sud

Yanmaa min-bad talm eylesin benden er
3 Knn-i Evvel 1320
/219/
ARFARF- F
1

(F iltn)
(Faln)
1
Var m bir kimsede l-i dile b-ry- vuf

Sylesin bir bir eden var ise dav-y vuf
Grmedim alb-i muammsn tall edeni

Geri bir ayli naar etmede m-y vuf
Bu girn bae armazd akm-i fil

Kendisinde eer olsayd tecell-y vuf
Cheldr geinen vf- iss-i pinhn

Cehli m eder elbet bua m-y vuf
ikmet-i emr-i ma dai etme tedkk

Al u idrke ziyndr oa sevd-y vuf
Yo olan ve-i tadrden gh Sud

Varsa albide ar erre-i uly-y vuf
15 Knn-i n 1334
245

(F iltn)
(Faln)
/220/
mr-i b-f ideye arf olunan himmete yuf

as- b-ymete ar edilen rmete yuf
Cehl aflet ile tess olunan devlete ayf

ulm udvn ile temn lnan evkete yuf
onu usrn meellet olan efle dir

btidsnda vaat olan nsiyyete yuf
i baa baa erini avretini

Armzda yetien her ere her avrete yuf
Erel-i mr denen l-i elme nefret

Hele temddi iin eyledii ayrete yuf
abelik masaralk ikmet-i aryye imi

Bu derin felsefeye byle geni ikmete yuf
Pek yazk gedi Sud eker-i eyym- ayt

Bugn bulma iin ediimiz zamete yuf
6 Mart 1347 / 1932
/223/
ARFARF- F
1

(Faln)
1
Beyn- l-i dil-i n-tvne cet yo

Gvh cism-i afim beyna cet yo
Gl-i mdii soldurdu arar- hicrn

Gl u lde bm-i azna cet yo
Bar neyliyeyim h blblm udu

Hezrsz emen gl-sitne cet yo
Esr-i mey deilim n- dil baa kf

arba minnet-i pr-i mna cet yo
246
Kerem lakrdsn lev-i fikrden sildim

Nigh- nz- ricl-i zamna cet yo
Bu imtinn baa bir loma nn iinse eer

Felek o levm neme yetmez o nna cet yo
Sud ye-i ibl istimetdir

Onu ki maharym baa na cet yo
9 Knn-i Evvel 1320
2
/224/
hretim aks etse f a bence km yo

Dalmm dery-y istira bence km yo
Va- gn-gn- devre vaf- ayretdir lebim

dir olsam lemi ina bence km yo
Mnkirn f na mihr olsam etmezdim ul

salar feval-al-y a bence km yo
ss-i ikmet-i marifetdir srr- vadniyyeti

ntisb hikmetl-ira bence km yo
sumnyim beni amaz hev-y ihtizz

hretim aks etse de f a bence km yo
28 Knn-i n 1323
3
Tab-i vd-i cenb- Avn
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Nerde o dem-i neve ki mestne olurdu

Ser-r- rah-i leb-i cnne olurdu
Germ-i muabbetle eb-i valda ey mh

em-i ru- dil-szua pervne olurdu
Mjgn eer etmese tadl-i merret

Tesr-i nigh ile dvne olurdu
247
Bir ret ile deyr-i hd ire grnsek

Allh bilir if-i bt-ne olurdu
Elden ele gezmekle eer nee bulayd

Bezm-i emele biz dai peymne olurdu
Ly deil insna gedyna gedlk

Biz bende olayd yine hne olurdu
B-nm ninz o adar kim iidilsek

Fil-l adlet gibi efsne olurdu
bl Sud olsa idi smetimizde

Nms denen devlete b-gne olurduk
12 Haziran 1344 / 1928
/225/
4
Bu da bir vd:
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Yr olsa red biz dai dvne olurdu

drk denen minete b-gne olurdu
Bir are-i Nsn gibi ddk leb-i mra

Bulsa adef h ne drdne olurdu
Olsayd eer tbi akm- zamna

Nms u falet gibi efsne olurdu
Bir retimiz var papaya ar edebilsek

sss-i girn-pye-i bt-ne olurdu
renmiiz ol rtbe kim milletimizden

mknn bulsa abe ingne olurduk
13 Haziran 1344 / 1928
5

1
Yrr km-i ilh onda isticl yodur yo

Meetde faa imhl var ihml yodur yo
248
Budur knn- ilat inilb-bd lemde

Pern olmayan cemiyyet ibl yodur yo
Tasarruf Kibriyn m-ala ciz red r

Eyd-i beerde kudret-i efl yodur yo
Bra myi le bama istible r ol

ayt- dehr iinde mstearr bir l yodur yo
inde olduu her l mdir biraz ora

Cihnda li istirrna eml yodur yo
Sud Allha teslm-i zamn itiyr etmek

rrdir ki ondan ma-ad fal yodur yo
16 ubat 1344 / 1929
/230/
ARFARF- KF
1
Filtn Filtn Filn

1
Derdi pek mkil dil-i bremi

almad tb ten-i vremi
Sema aks eyler fin- iftir

Her yerinden sne-i ad-premi
o taarr eyledim esbbn

h kim yodur devs yremi
Vulat cisme verirdi nev-ayt

Ram yo lkin o em-i aram
Szlerim rengn olurdu afvet48

Valna ersem o gl-rusremi
5 Tern-i n 1313
48
El-yevm metrk olan maladr.
249
Mefl Mefiln Feln

1
Bir heykeliyim bel-y a

asret-keiyim af -y a
Pyn aceb olur mu bilmem

lm- cnn-fez-y ak
te beni de ikr ld
Bir umesiyim hm-y a
ar uraca cihnda kimse var m

Fermnna pd-y a
El-a baa denilse yn

Ser-levas cn-fed-y a
Bir ad bua ey Sud yo mu

lmek midir intih-y a
/231/

1
ve mesr- nigh- ive-krdr seni

Nz esr-i amze-i mrd-i ikrdr senin
Allah Allah ayret-efz srr- al-b kim

ande ayrn- leb-i gevher-nirdr seni
Sen o meh-tb- melatsn ki ey nr- naar

sn n efgende-i reng-i irdr seni
Sen o urd-i abatsn ki nr- nev-bahr

Sevdiim bir mbtel-y b-arrdr seni
Mye-i mr-i a neve-i feval-ayl

rum bir nigh- neve-drdr seni
Leyl-i yeld-y fir rek-i ab eyleyen

Mye-i mrm ayl-i zlf-i trdr seni
Zindedir b- ayt- a- pkile Sud

mr varsa baiidir ydigrdr seni
4 Eyll 1320
250
Mefl Mefl Mefl Feln
/232/
Esrrna yo vf olan aret-i a

Akm velehz-y red ikmet-i a
Tesr-i cihn etmee bir erresi dir

Fevnde ne udret var aceb udret-i a
Mevcd iken onda ezeliyyet ebediyyet

Mmkn m olur tefiyesi illet-i a
Bir derd anr atmayan amm ki devdr

Mecbr bilir letini leet-i a
Timl-i meellet olur Allh da bilmez

Bir dilde ki yodur eer-i izzet-i a
Arlere dav-y tefevvu eder elbet

Ol ser ki olur t cevri devlet-i a
Cibrle de meydn our elbette gemh

Ol r ki enmecidir uvvet-i a
18 Knn-i n 1319
5
Muibb u stdm Mstecb-zde met Bey Mermu:
Oldu a te-figen bnydna rmm
Leyle-i hicrn gibi pyn yo lmm

Malal azel-i gznini tab:
1
Oldu hicrn il-i trki neyl-i kmm

Bir eb-i yeldya dnd her-demi eyymm
Uf- mmdimde art incil ar yo

lib maer ab leyle-i lmm
Marnda mnasif ml-i vulat ubumu

Lev-i fecride nmyn reng-i asret mm
251
Heri-bd-bd gyn- dem-gzr olmadaym

Far ederken h-i mhiyyetin encmm
Etmiyor ter dil-dra cihn yasa da

tir- sne-sz r- b-rmm
o mu rm olursa byle arr ey Sud

fitb fikr-i smet ver-i ilhmm
30 Tern-i n 1324
/233/
Mefl Filt Mefl Filn

1
Ey nle-i nihn eeri yo mudur seni

Ey te-i dern ereri yo mudur seni
Kurtulma istedim beni l bramad

Ey a dilden zge yeri yo mudur seni
mrm tkendi gitdi de l almad

Ey bat- eb-nm seeri yo mudur seni
afletdesin yaz yaz ey mubil-i anf

Encm- krdan aeri yo mudur seni
Dny denen u mabere-i rbda

Avl-i rdan aberin yo mudur seni
Hem-nevimi kederleridir aladan beni

nsn efendi! H kederi yo mudur seni
Yazsn u heft beyte nare diyen baa

Bir baa yolda ir-i teri yo mudur seni
20 Mays 1324

(F iltn)
(Faln)
1
Derdini ekmedeyiz dni istidd

Urasn mna onlar dai istibdd
252
/234/
stimet denilen vehme giriftrz h

Budur anca sebebi ettigimiz feryd
Kk olmasa idrk ile nsiyyetimiz

evini biz de srerdik bu khen bnyd
Cehli irf n ile tebdle itbn oluruz

Yolunu renebilsek o sitd dd
libi var ise idrk emz satlk

Yo lzmu bize b-sd met zd
10 Haziran 1325
8
Mefl Filt Mefl Filn

1
Allha itimd l ehl-i yan ise

Mala minnet eyleme merd-i fan ise
Man-ins- ide-i istimet ol

nsnl ess budur rst-bn ise
utsun cihn hreti sn-i slkuu

Ger rif-i aat-i dn-i mbn ise
Mubil denen grh ile nsiyyet eyleme

B-udret-i taamml-i n-i cebn ise
Ol meslek-i tecerrd-i pkde ber-arr

zde fikr-i ile-i n n ise
Herkes saa muabbet ile ser-fr eder

dla dehre ar gde-cebn ise
Olsa evil-ayt btn am- cidi

Tavl-i mereb etme azzim metn ise
Ayrlma ir-i pk-i Alden an Sud

Eyle ebt ib-i rey-i rezn ise
27 Knn-i Evvel 1323
253
/235/

(F iltn)
(Faln)
1
h olsam yeri var kiver-i istinn

ker-i kemteriyim aret-i Mevlnn49
Mlikim yle ki nadne-i ser-bzeye

Alamam bir pla lyiini dnyn
o mudur uymadm seyr-i acb-i devre

Geceden alyorum nolduunu ferdn
Mahar- salanatm sye-i Mavlnda

Baa kf erefi tat-geh-i irf n
Yz srp br-geh-i Pre Sud ol i

Ala man-y aatini istiln
Tophane, 15 ubat 1329
10

1
ayd- alb-i a her laa r gzlerin

Dil-sitnm! yle bir ayyd- mhir gzleri
Mslmnm; err u rundan beni a alas

B-amn bir dmen-i mn o kfir gzleri
Ra nfidir nigh- pr-fsn- ivesi

Cn-rb dil-iken mekkr sir gzleri
Her bir msnda var bi man-i ir-i bed

Nkte-pr o-ed gy ki ir gzleri
Tr-i mjgn ederdi pre pre albimi

Olmasa vreye gh mhir gzleri

Mrdeyi s gibi iyya dir gzleri
49
Bu kelime, orijinal metinde Mevl olarak yazlmtr. Anlam btnlne ve vezne gre Mevln
olmas gerekmektedir. [N..]
254
/236/
11

1
Tecribet-gh olup efkr- mecnnneni

in ly m eksin cevrini b-gneni
Her kii bi-ab olur mil azzim dengine

Tene-i nsiyyeti dvnedir dvneni
Olma isterse cihnda iyn-sz- ur

Olma bi el-aer tarbine bir lneni
Sen sen ol dil verme dehri pertev-i iblie

Cn yanmdr bu yzden l-yadd pervneni
Dim bir skin-i mesdunu gster baa

Nmna dny denen khne msfir-neni
leme bizler deil min-bad bed-glar gerek

Andelb-i ter-zebn bu mudur vrneni
Alamaz luf-i sandan ayr-i nlar Sud

nd-i ayvnde yodur ymeti drdneni
20 Knn-i Sn 1332
12
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Cemiyyet-i dil oldu pern- fir

T cn evine iledi peykn- fir
Yad beni ol rtbe ki kistere dndm

Ey mihr-i emel te-i szn- fir
T sane-i Firdevsi utar dd-i siyh

Bir dil ki ola dil-i nrn- fir
Tanr edemez atre-i n-zini ebr

Bir gzdeki var ek-i firvn- fir
Oldum yine mstara- f n- taassr

Cn rn yine ummn- fir
255
Mhiyyet-i dehhn ayy v cami

Gsterdi Suda
Sud gzelim n- fir
14 Eyll 1335
/237/
13
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Cn urn yine ummn- celli

N- dili titretmede f n- celli
Olsun saa ey cn- cihn! d mbrek

Ser-t-ser lem yine urbn- celli
Her kede bi kte-i t- aab var

B-add isb oldu ehdn- celli
Mamreleri yad arb etdi eritdi

Seyyle-i tb-efgen-i nrn- celli
Ly m hezrn- gl-istn- cemli

rde v m ola szn- celli
vre Sudu
Sud hele b-h brad
Ey mihr-i ebed-aaa elvn- celli
18 Eyll 1335
14
aret-i Avn-i std:
te gibi ttseydi eer nr- tecell
Ey zlf-i siyeh dd- siyh sen olurdu
Beyt-i lsi gibi ebyt- ber-gzdeyi mutev olan azel-i bed
arrsn tab:
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Srr olsa idi mihr gvh sen olurdu

Cism olsa eer nr gemh sen olurdu
Girseydi beer ekline ddr- aat

Ey rek-i melek tb- nigh sen olurdu
256
/238/
sn-i ezel etseydi ebn-gh- tecell

Mula o ebi pertev-i mh sen olurdun
b-geh-i a ey zlf-i pern

Nr- siyeh-i leyl-i siyh sen olurdu
Mav- naar olsa eer mrg-i dil-i zr

Ey dde-i dil-dr penh sen olurdu
Tr-i mje r- hirs eylese cna

Ey amze-i ammz mbh sen olurdu
Hicrn demi ey sevdiimi ayf- ayli

mmd veren albime gh sen olurdu (gh:p,saman/ kh:
bireitsimit)
B-dd murd eylese ultn- muabbet

Ey sne onu arbede-gh sen olurdu
Asayd fem-i ekvy ey berk Sudu

Sud
f k-resn name-i h sen olurdu
4 Haziran 1343 / 1927
15
Tab-i aret-i Ne-i Mevlev:

(F iltn)
(Faln)
1
Olmayan hem-sefer-i rh-neverdn- am

Ne bilir ev-i emel ban seyrn- am
Ke ke nice bi amzede-i a var

Yalz ben deilim ara-i ummn- am
Sevdiim alamadm h vef sz m nesi

ormad lini bir dem bu pern- am
Hem-ur etdi beni ays- cnn-perver ile

Dilde hir olara neve-i cn- am
ama d olana te b etmez eer

Brekallh Tel bu da isn- am
257
/239/
Ederim me-i af am-zedegn- devre50

Ben de std kesildim bu debistn- am
R mesd- Neaden edip istimdd

Mevlev-nee Sud oldu azel-n- am
Ankara, 1 Knn-i Evvel 1342 / 1926
16
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Yze zlf nib etdi

Beni mehcr- fitb etdi
Ebruvnla dde-i cna

Nice m-y p-tb etdi
albim olmudu beyt-i mamru

Gz ucuyla yaz arb etdi
Evvel gizlenip sutrumda

Beni sen aa kitb etdi
imdi de sne-i afimden

Ykselen ha inilb etdi
Namee cilve-gh iken adrm

Bezm-i amda niin rebb etdi
Saa senden ikyetim vardr

Glme h o ab etdi
14 Mays 1343 / 1927
17
Mefl Mefl Mefl Feln
50
Bir iss-i acbiz dil-i ehl-i dile geldik

Bezm-i felee sevk-i muabbet ile geldik
Mecnn gibi arbul-meel-i r-i armz

Sevd gibi gzden gze dilden dile geldik
Ankara Hapishanesinde yaz hocal ederdim.
258
/240/ 3
Derya iken evvel ederek c u tabaur

Brn gibi deryya yine serpile geldik
4
Msvedde-i cismi olara mil-i teby

Varl denilen ekli biz ondan sile geldik
bt- nevms tecell ede mad

annetme bu nd-i ama nfile geldik
Ser-mest-i hev-perver-i az ki bu li
Bd-i ayt- ebediyye bile geldik
2 Mart 1344 / 1928
18
Tanr-i azel-i aret-i B51
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
51
eb-i vulatda mhdr emi

a ub-ghdr emi
Srr- my a bilir amm

lib secde-hdr emi
Beni mest etdi bde-i naar

ie-yb- gnhdr emi
Her nighmda gzlerim ararr

fitb- siyhdr emi
Kem naardan esirgesin Yaradan

Ayn- nr- nighdr emi
Diat etdim szm szm szlr

aste-i dd-i hdr emi
Dm- mekr bel-y zlfden

Mr-i cna penhdr emi
kmrn- memlik-i dildir

h- mjgn- siphdr emi
Drul Fnn F ris muallimi ey-i Mevlev.
259
/241/
li-i nim-i Suda

Sud seni
Sebeb-i intibhdr emi
10
ir-i Bde cilve-nz oldu

sn-i aba gvhdr emi
28 Haziran 1344 / 1928
19
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Biz rh-ber-i ala uyup cinnete ddk

Beyhde yere bdiye-i vaete ddk
ar-y ademden atlayp mlk-i fenya

Efss cehennem gibi bir cinnete ddk
Evvelce ne letde idik imdi ne oldu

Fikr et ki ne keyfiyyet mhiyyete ddk
r sene arfnda mery-y ada

Ar tecellsi grp ayrete ddk
Bir keyfe esr etdi bizi abe zamne

Ol sev ile meyne-i rriyyete ddk
Bir blbl-i b-lne gibi h Sud h

Gl-zr- vaanda elem-i urbete ddk
1 Austos 1344 / 1928
20
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
/242/ 2
Tliimden siyhdr zlf

Leyl-i b-sub-ghdr zlf
Diat etdim bkm bkm brlr
ret-i dd-i hdr zlf
Keret-i l le bidir
Sebeb-i ad-gnhdr zlf
Mslmnlar yanndan ayrlmaz

Kfr-i mn siphdr zlf
260
atrsa olur pern-l

nki sevd-penhdr zlf
Gz gz oldu gl hevsndan
Geri zb-i nighdr zlf
emii manarmdan etdi nihn

Diyemem ayr-hdr zlf
Bat- bde-i Suda

ud seni
Mcib-i intibhdr zlf
23 ubat 1344 / 1928
21
Mefl Filt Mefl Filn

1
R- tebessm ile lerzende cn seni

Tb- cellie dayanr m cihn seni
Sen sn n ile gzelim etme iftir

Far eylesin cemli ile sn n seni
Dil-ber mi verd-i ter mi bahr- emel misin

Mhiyyeti bilinmiyor ey nev-civn seni
Ben oladca almadaym by- zlf

Olsun fed ira bin gl-sitn seni
Kfir beni esr-i nigh eyledi yaz

H bamasn m ryuna bir Mslmn seni
Vf msn Sudu
aceb rzsuna
Sud
Ala etmek istiyor il-y n seni
27 Knn-i Evvel 1323
/243/
22

1
Mar- ub- ezelden pertev alm gerdeni

ule-i cevvleye dnm ser-p-y teni
Byle ulmetde alr mydm olurdum ar- nr

h ben olsaydm ey r- revn prheni
261
alat feval-al-y sne sa vechi var

smet-i Cibrlden pkze-terdir dmeni
Dstn- a etsem terennm o mudur

Ben de oldum andelbi ayli dem ol gl-eni
Vech-i cnn gzet tekbr-n ol ey Sud

Mabed-i lemde Mevln immdr seni
2 Austos 1344 / 1928
23

1
ncil-pr olunca fitb- alat

almad f - mrmde nin ulmeti
btism r-ba- rdur u

Merg-i dye dr etmek mi bilmem niyyeti
yle bir neeyle mestim vd-i vulatda kim

evini Rvna ba etdim ra-i cenneti
Ser-girn- bde-i lalim bu iret-nede

Bence yo mans hyr denen keyfiyyeti
Srr- m-y nigh- yra maremse gl

Olmasn iss aylim de abr-i leti
Derd-i a yle pinhn et arm-i snede

Olmasn Lokmn bile nab-in-y illeti
sn-i sevd-f mn grdkde cnn Sud

B-urf u avt medll kesildim ayreti
17 ubat 1349 / 1934
/244/
24
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Ey bd- ab nefa-i cnn m getirdi

Bir aste-dile emme-i dermn m getirdi
Cnn arafndan msn ey d- mmd

Bi mre deer mjde-i pinhn m getirdi
262
Ey mamil-i adr o gher-pre-i sn

T cn evine an mihmn m getirdi
Bir vechile ey ar seni devrie uymam

Hengme-i cetde baa nn m getirdi
Benden an ey leyl-i elem bekleme ikrm

Bezm-i eleme ev-i firvn m getirdi
ayretdeyim ey mder-i eyym Sudu

Sud
Dny denilen tekyeye urbn m getirdi
25 ubat 1348 / 1934
25

1
Mra- zde-i muciz-beyndr meti

Sevgilim dillerde ulv dstndr meti
em-i nad- felek emlini grm deil

Bir blend-slb ir-i dil-sitndr meti
nsicm vesi mab arz dil-nin

Muteem manme-i pk u revndr meti
Renk renk ezhr- sn n ile prye-dr

Nzenn nev-reste nal-i eruvndr meti
mrm fal- aznnda yetidirdimse de

ba-i b- bahrn bir fidndr meti
Bir zamn dr etme llndan beni ey nev-nihl

R- marr- Suda
Sud sye-bndr meti
28 Knn-i n 1352 / 1937
/245/
26

1
sumnlardan gzeldir reng-i em-i dil-kei

Sevdiim yodur mesin leminde bir ei
263
Ben yetidirdim seni ey nev-nihl-i ten

Sne te-dndr sn gibi bir tei
Sa-i dil rek-i Firdevs-i bern olmadadr

niks etdikce ll-i met-i b-vei
Eyledim ey a cennet evini dnyda iss

Olduum vat-i sadetden beri leet-ei
Dnmedi dnmez reh-i sevd-y cnndan Sud

albini ey n-kesn ister r ister dei
14 ubat 1352 / 1937
27

1
Tbi-i mihr-i ruudan mstenrim mstenir

Bir zamn dr olma f mdan ey bedr-i mnr
Sen tebessm eyledikce r- udsiyyn gler

Cilve-i sn eder bir demde yz bi cn esr
Fey-i ddrla dzalar cinn-mz olur

Sen grnmezse eer Firdevsler drus-Sar
emie olsun semlar amzee cnlar fed

Mye-i mr-i ebed billh o sn-i b-nar
Vechi vardr lem-i blya verse itill

meti ey nr- b-sz! bir srr- ar
Bl perdir a ykseldikce abm ykselir

Sz- kilki namesi oldu Sud f -gr
15 ubat 193752
2753
/246/

1
52
53
Ey melek yne-i lhta bezer gerdeni

afvet-i ub- cinn adrr nzik teni
Bu gazel Ra harfine aid iken sehven buraya kaydedilmidir.

Mellif tarafndan sehven mkerrer numaralandrma yaplmtr. [N..]
264
arlad nr- ddr bu eb meh-tb ile

Bil-vcuh etdi tefevvu tb- r-y hseni
Lal-i nb ande-i glden terekkb eylemi

ekl alp by- semen olmu senin prheni
Olsa ly dim pervz-gh ar- dil

Hem-hev-y perr-i Cibrl-i Emndir dmeni
Ey dehn- yr s-dem misin ayretdeyim

lem-i idrki mebht etdi icz seni
sn-i mihr-efrz u cn-szu mcessem bir bahr

Blbl-i ru Sudu
andelb-i gl-eni
Sud
20 ubat 1937 / 1352
28

1
Beni ser-mest-i gl-cm- ir- mk-br etdi

azn- mrm ey once-fem ayn- bahr etdi
Zemn-r-y fikrim oldu em-i sumn-f m

eb-i trki mi ey meh-li rek-i nehr etdi
Dil-i asss Mecnn eyledi Leyl-y ddr

Ne sirsin ki bir hyr sen dvne-dr etdn
Fed olsun red idrk o sn-i nmn-sza

Essen onlar bi-t odan tr-mr etdi
Bin-y intim- li yd add-i mevznu

aylimden o dem ey ir-i msten gr etdi
arm olsun irm dde-i ayr- b-mihre

Sudu
Sud genc elile sen ki mdem itiyr etdi
10 Nisan 1937 / 1352
265
/247/
ARFARF- LM
1

(Faln)
1
af ri kesme devm et amn amn blbl

Ki mest-i ev u saf oldu sem-i cn blbl
Medr- tesliyet oldu u leyl-i tenhda

Glde var iken lm- b-gern blbl
Nedir o sendeki sn-i beyn- lht

Nedir o avr- azn ten-zebn blbl
Sevin sevin bua zr ne mahariyyet kim

Seni fin diler btn cihn blbl
Esef esef bua kim ilerim de m u seer

Heb olup gidiyor ettiim fin blbl
Teekkr et saa dildde o bu lemde

Dir yo baa bir yr mihribn blbl
Ederdim h o gl-rya belki limi ar

Olayd bende eer sendeki lisn blbl
17 Nisan 1317
254

(Faln)
/248/
54
af o olsa da esbb merebimce deil

ip iip zan abb merebimce deil
Szmden alayacak ehl-i itil mefd

Peyemberim faa ab merebimce deil
mmet eyleyecek tidrm olsa bile

Bu iviccl mirb merebimce deil
Mellifin Berg-i Sebz isimli eserinde gazelin banda u ifade geer: Tanr-i Cenb- Avn
(Berg-i Sebz, s. 26)
266
ikeste-beste beynt- ceye zarm

Efendi anma ki ullb merebimce deil
Kibr- ara tekp edenleri sevmem

O gne det db merebimce deil
Vaan ikyeleri o uzun gider amm

Sud mebai inb merebimce deil
3
/249/
lib-i ddra zge r- Sndr gl

yre-sz- dde-i ayrn- Msdr gl
Beyt-i Mamr- felek rek etse ly nna

abe-i Kerrbiyn- ar- aldr gl
Onda bi drs s c-nin-i izz n

Bir muam sumn- lem-rdr gl
Bl-aceb gencne-i srr- am-i tdr

Bertern-i lev-i maf - mulldr gl
Nsa-i udsiyye-i insna olmu mnderic

Bir red-fersa mull-l muammdr gl
Vlihne ra ben azm eylemem olsam Kelm

Sne-i Snda pr-tb- tecelldr gl
Fey-i ayret-ba- Mevln ile aa Sud

Brekallah marul-envr- Mevldr gl
22 Eyll 1325
4
Mefl Filt Mefl Filn

1
arf--i rec zebnm ile in deil

arf
Glm kibr illetine mbtel deil
Ndn ile mulaadan yle f riim

att selmdan aarm merab deil
267
ardaki u deme diatle ba felek

Yo minneti semlara att saa deil
a u aati ulu urbnym faa

Her mcerya a deyivermek bec deil
lemde ayli tecrbeler eyledim Sud

Tabr-i dem bize al rev deil
14 Mart 1328
5
/250/
Nm-mest ol gl-sitn- vulata seyrne gel

Ayn- ev u nevesin demdir arm-i cna gel
Sne uryn kkl-i eb-gn ab tr-mr

once-leb meyyl-i ande yle ser-bzne gel
Gl gl olsun rular tb- mey-i billrdan

Tze tze cilvelerle u en cevlna gel
ve-perdzne sz em-i fsn-r

Nz veyle eip serpuu bir yana gel
Kfr-i zlf rehzen-i dn oldu ehl-i bleye

Art ey ters-bee Allh iin mna gel
h kfir gelmedi ram etmedi ferydma

Ey ayl-i yr bri dde-i giryna gel
30 Knn-i n 1330
6
ir-i muaam Avn Bey Efendi mermu:
Nad-i mr kun-fekndr r- lemdir gl
Nef-i ramn gibi bir srr- mbhemdir gl
Mala- ber-cestesiyle muadder azel-i lsini tald:

1
hid-i ilhm zb-i adr- demdir gl

B-ib esrr- bezm-i nse maremdir gl
268
o mu vay-mz- irf n olsa ehl-i bnie

Cebrel-i ala std- mkerremdir gl
alle Rul-uds-i idrkt reh-yb olmam

Bir muamm bir ilh srr- mbhemdir gl
Mver-y lem-i imkna mil uvveti

Tat-gh- snede suln- aamdr gl
Mnteh-y sa-i tarfe sa vechi var

Her ne eylerse tasavvur ondan ademdir gl
Kimseler tavre udret bulmam amm Sud

ir-i Avn-i sanverde mressemdir gl
27 Haziran 1343 / 1927
/251/

1
lemi ekl-i ai bildiim heyet deil

Geri man hep o man ret ol ret deil
yle etmidir tebeddl ryet idrk is

anki mhiyyet-i ey eski mhiyyet deil
Bezm-i herc merc55 r- n-szna

Va- bed-mestne bi ayr keyfiyyet deil
Alalsayd bilinseydi bulurdum tesliyet

Neyleyim ddr- ikmet bil-i ryet deil
ayretidendir gl a tecell-y un
ayr-i mnis l bir man let deil
Ety-y ara nisbet ey-y miye

Ly- med endr mcib-i nefret deil
Devr elinden etmemek mmkn m ekv ey Sud

diim n-i teadr benim erbet deil
10 Mart 1348 / 1932
55
Bu ifade, orijinal metinde Herc-merc eklinde yazlmtr. [N..]
269
8
Bu da cenb- Avnyi talden:
/252/
Seyr-i sn-i dil-ke-i yra uyn kf deil

Fehme zr- an al- zebn kf deil
tir- b-sn- snemi if sna

Gzlerimden c eden f n- n kf deil
Cn eh-rh- vilinde nir etmek gerek

Yalz cnna bir meyl-i dern kf deil
Ayn- man sumn bir beyn ister gl

er-i m-fil-ble elf - mtn kf deil
Nle-i f -gr elzem ar- kmda

Reh-neverd-i vulata abr u skn kf deil
Baa lem baa bir dem baa let gzlerim

Rumu tamn iin raybelraybel-menn kf deil

limi tarfe tabr-i cnn kf deil
21 Eyll 1348 / 1932
9
Tab-i vd-i hir-i std

(Faln)
1
arm-i sneye m cihn msn a gl

Zemn misin acab sumn msn a gl
Nedir devh-i devre bu sell-i seyf-i hcm

Yegne dver-i ib-rn msn a gl
unu kendie rm eylemek midir ad

aderle peneleir pehlevn msn a gl
Niin o em-i siyh grnce titrersin

Onu nde faa n-tvn msn a gl
Mesin h mesin deyip coarsn hep

arada cy- revn msn a gl
270
/253/
ule gelmedi bir hii bu na adar

ur- yrda b-nm n msn a gl
Ben itiyr olara tiyrsz aldm

Bu trk-tz nedir sen civn msn a gl
Cenb- hir-i stda ar- rmet iin

Suda min-arafillh lisn msn a l
Sud
3 Tern-i Evvel 1348 / 1932
10
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
a tecell nmd kendie gel

Arama ey Sud kendie gel
udret-i aa mula mn et
Oa yodur udd kendie gel
Cn cnn ayrdr anma

Olup ehl-i uhd kendie gel
Bulmasn yer afe-i dilde

ayd- bd u nebd kendie gel
dem ol val- asa madu

B-ur u uyd kendie gel
Bezm-i vadetde benlik elvermez

Eyle mav- vcd kendie gel
abedir albi mmini abe

Oa vcib scd kendie gel
24 ubat 1352 / 1937
/254/
11
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
D-dr- fir- yr gl
Derd-i kkle tr-mr gl
271
ara sevd mdr nedir bilmem

Bir siyeh em iin figr gl
Serde hicrn havlar eseli

Oldu bmr u b-arr gl
Belli avli pek dier-gndur

Buldu asretle inkisr gl
H gelmez vef gzellerden

Etme beyhde intir gl
Genc sevmekde itiyr yo

Nerde sen nerde itiyr gl
Secde-gh mesin-i lem

Saa kf bu itibr gl
Tm adr- Suda
Sud lysn
Yaa ey ehl-i ibtir gl
10 Nisan 1354 / 1938
1156

(F iltn)
(Faln)
56
Ket-i ar- felek batsa vafemde deil

Uluorta araya atsa vafemde deil
Gird-bd- sitem bar-i adan arp

Ual aln oynatsa vafemde deil
F ri-i km- cihnm cedel-i dd sitd

Herkesi birbirine atsa vafemde deil
tirt- esfil hevest- eclf

lemi beynini atlatsa vafemde deil
Ben ki dengi deilim f ie-i devrn

abe t krime el atsa vafemde deil
272
/255/
Kime etmi ki vef hid-i ibl-i zamn

Baa da alarn atsa vafemde deil
Gevedi rite-i meylim zen-i dnyya Sud

Ara st me yatsa vafemde deil
1 Haziran 1356 / 1940
/257/
ARFARF- MM
1

1
arm- a ile dil-asteyim meys u girynm

Fir- yr ile ayf tkendi tb u dermnm
Gl mamm emnmsa n-ldedir dim

O mh sye-i ada meysum pernm
Aceb adan mdr albi nigr ben de bilmem kim

Benim ferydma ar olur pr-ande cnnm
Baa ev u af dan ormasn beyhde yrnm

Mrr eyler benim ef n ile giryeyle her nm
Felek cismim ne re eylemi lm iin ta

Sud-
Sud b-nevym ke-i minetde mhnm
14 Mays 1312
2
Mefl Mefiln Feln

1
Timl-i cnn nm-y am

Mecnn gibi in-y am
Olmadadr n-be-n fzn-ter

Eyvh ki ibtil-y am
Etmekde zamn zamn tezyd

avt- elemim ad-y am
Ben lsem eder devm tm

Olmaz benim intih-y am
273
lemde budur medr- farim

Bir merd-i revn-fed-y am
27 Austos 1315
/258/
Mefl Filt Mefl Filn

1
Ala terk-i cn cihn etmek isterim

Bir baa dehre nal-i mekn etmek isterim
Esrr- sn n lsem de sylemem

Rum gibi tenimle nihn etmek isterim
Ben istemem srr- vilile andeyi

Hicrn amyla h fin etmek isterim
Bildim ki celb-i efatie yodur itiml

T-i cef a albi nin etmek isterim
Anca cihnda bi-i farim odur Sud

Dav-y aa ar- lisn etmek isterim
10 Tern-i n 1316
Mefl Mefiln Feln

1
Ey yr yeti yeti arbm

Gnden gne artyor abm
Sensiz yaama baa g oldu

hi-ger-i n- itirbm
retle bulur muyum tesell

Manyadr anca incibm
Mulim eb-i amda pek bunaldm

Nevmd-i uhr- mh-tbm
Mebn-y taammlm yld

Malb-i cuy- rbm
274
/259/
Yeld-y taassrde ey mh
mmd gibi kesildi bm
Senden saadr seniledir hep

Dile bu ikyetim ibm
Gitdi beni b-nev brad

Ey mye-i mr-i pr-itbm
5 ubat 1319
5
Nb Mermu Tald:
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Gl mevsimi grmezdi cihn gl-en olaydm

omaz idi urd seer-geh ben olaydm
Kimse gremezdi bir billr-milin

Ol fet-i smn-tene prhen olaydm
Bs eyler idim pyn rmetle nihn

Gl-cme-i cnna eer dmen olaydm
Bir laada bi cna bu rtbe yamazdm

Ey dde-i celld-nigeh ben sen olaydm
Mkildi yine tr-i am- hecre taamml

lemde Sud h eer hen-ten olaydm
6 Temmuz 1321

(Faln)
1
Bu kr-ghda feryd iken benim krm

Ne ucbe hl ki feryddan da bzrm
Skt iinde zebnm zemne al gibi

Daha bedende iken cn kesildi gftrm
275
/260/
Cevb yo ne bulursun aytdan deseler

u var ki kendi mi bulmadr anca efkrm
Yaz ne irete ne bu leme yararm

urada budur ite en byk rm
Memta ar tevau aytdan nefret

Sud ite bu icml-i l evrm
8 Mart 1323
7
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Ben R-zdeyim r-cyum

Lkin zde-i tek-pyum
Ne hev-dr zlf ebryum

Ne giriftr- ayd- gsyum
Merd-i urrm esrete gelemem

Nk bed neyleyim budur yum
Ser-fr eylemem der-i ayra

Bb- aa nihdedir ryum
Reh-berim fikr-i rz- bnimdir

zim-i b-zr- mnyum
Kendi derdimle avrulur giderim

F ri-i nab-gr dryum
19 Temmuz 1323
8
/261/
Ey melek-sret amer-alat semv ilatim

Fey-i adan ibretdir benim mhiyyetim
Ben seni sevmekle bildim adr-i mr sevdiim

h sensin dr- f nde aytm atim
276
Sye-i adadr fikrimdeki meyl-i al

ir-i man-dr sndr kitb- ikmetim
oduu dem ufuma bildim nedir nr- d

Ma- ule oldu yer yer sumn- fikretim
iss-i ulv-i dernum bil-i ityn deil

lem-i tarre maz meba-i udsiyyetim
Merd-i yek-rengim bu vadet-zr- sevdda Sud

Bir grr cnn ile cn d-em-i ibretim
13 Austos 1320
9
Mefl Filt Mefl Filn

1
Feryd- r- zrma dem-sz bulamadm

Sz- dernuma uyaca sz bulamadm
Ey fitb- evc-i bah aste glme

Billhi gzleri gibi hem-rz bulamadm
Man-y meramet eder m balar

amze gibi ben onlar ammz bulamadm
Grdm bu dm-ghda o bz- dil-ikr

Heyht bir seni gibi eh-bz bulamadm
mr yegne zneti sevddr ey Sud

B-iss-i a ly- izz bulamadm
20 Eyll 1321
/262/
10

(F iltn)
(Faln)
1
Va- gerdna taamml edecek er deilim

zdim alamam ara-i maer deilim
Mbiln nimet-i ibl ile far etsinler

amd-lillah ben ol nimete mazhar deilim
277
Ne adar chil isem de ulem indinde

Cehlimi bilmeyecek mertebede ar deilim
o mudur lfet-i yrndan edersem ir

Reh-i n-reftede cevlna heves-ger deilim
Y Al der giderim cennet-i alya adar

Emevler ile bir laa beraber deilim
dma aret-i dd ola hid y Rabb

Pey-rev-i zmre-i ad-y peyember deilim
Bu zamnda olamam re ne mesd Sud

Ser-be-sehp-y lab dest-be-sar deilim
9 Knn-i n 1323
11
Mefl Filt Mefl Filn
/263/
Tadre bir dem uymad tedbrimiz bizim

bil mi km-i mulaa terimiz bizim
B-itiyr dem olup geldi leme

ayretdeyiz aceb bu mu tarimiz bizim
Yo intisbmz eh mr-i zamneye

Allh l-cell eh mrimiz bizim
Uysa dai imm- girn-cn- mescide

Bir baa yoldadr yine tekbrimiz bizim
av ise murd- advv elde medir

a- zebn- mnkire imrimiz bizim
Oldu esr-i ayd- cihn dr iken Sud

lemle beyn-i fikr-i cihn-grimiz bizim
23 Nisan 1324
12

1
mtinnm aadr mala minnet eylemem

mr-i ymet-drm vaf- meellet eylemem
278
Pek muaddesdir benim indimde insniyyetim

asm elbette p-ml-i aret eylemem
aa kr olsun ilh demim hem nevime

Yosa da bir f idem bri asret eylemem
rmdan gememidir mubilna intisb

ayr olan bir cismi al erre let eylemem
rtif - ehl-i tezvrt ikmetse eer

Ahdim olsun t ebed ted-i ikmet eylemem
stimet slib-i ratsa m-dml-ayt

Ey Sud lemde bir n istirat eylemem
21 Haziran 1324
13

1
Cihnda t-i tm bo ulyya bezetdim

ayt- lemi bir dim avya bezetdim
Ne letdir ilh name-zr- kint icre

Ne g etdim ise feryd vveylya bezetdim
/265/57 3
Merretle yaz mihr-i ebbm itirb etdi

Dndm de geen eyymm ryya bezetdim
oar bi encm-i b-fer tb uf- aytmda

ab- mrme badm eb-i yeldya bezetdim
Bu muri rb- snemi h ey amer-alat

Leyl-i tr- hecride am- ferdya bezetdim
Zamn- vulatnda an ederdim lemi Cennet

Avn- firatide her yeri ayyya bezetdim

Bi-amdillah vcd- zr- rz nya bezetdim
Dem-i b-i Mevln ile gy-y manym

O Mevln ki t- pkii Mevlya bezetdim
57
Eserin orjinalinde sayfa numaras olarak 264 sehven yazlmam, 263ten 265e geilmitir. [N..]
279
Olunca ne ry-ml- dergeh-i feyi

O cy- udsu ra kendimi Musya bezetdim
14 Nisan 1326
14
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
/266/
Nkhet-i zlf-i yri pek severim

Getiren rzgr pek severim
Bulurum by- an glde

O sebebden bahr pek severim
Ediyor ek-i emimi tanr

u revn cy-br pek severim
Hem-demimdir leyl-i hicrnda

Blbl-i nle-kr pek severim
Ci-i albimi eder tanr

u yem-i mevce-dr pek severim
Alnca oar ab- md

eb-nm zlf-i tr pek severim
Bulunurken ur- cnnda

Girye-i zr zr pek severim
Verse de fikrime pernl

Kkl-i tr-mr pek severim
Ey Sud itiyr elimde deil

Severim ben o yri pek severim
20 Mays 1326
15

(Faln)
1
Piyle un baa bezmide mest olup alaym

Ayaa deyim de ikest olup alaym
280
O batiyrl isterim uruda

ym- are adar dest-best58 olup alaym
Teraum et baa ey yr bir mselmnm

Knit-i amda niin bt-berest olup alaym
Fe-y valda pervza udretim yo mu

Neden zemn-i taassrde pest olup alaym
Cihn cn neme lzm o baden gedim

Piyle un baa bezmide mest olup alaym
12 Haziran 1326
/267/
16

1
B-abr skn glm dvne midir bilmem

Neyli acab val- cnna mdr bilmem
B-reyi ceb etmi bir ema-i cn-efrz

Yanmadan uanmaz h pervne midir bilmem
Avlimi ar etdim h olmad teri

Elf - ama ol meh b-gne midir bilmem
Ayya ar her-dem bi nar-i mestne

Nli-gede-i gerdn mey-ne midir bilmem
Elden ele meclisde her laa dnen ad

s- srr- insn m peymne midir bilmem
El-yevm olan mevcd ferd oluyor n-bd

mr-i beer b-sd efsne midir bilmem
Bir ayli metn beytim var geri Sud amm

Mamre midir abm vrne midir bilmem
19 Tern-i n 1332
58
Bu ifade, szlkte dest-beste olarak geer, El balam, eli bal anlamndadr. [N..]
281
17
/268/
Dvneliim a lt mdr bilmem

Ferydm o davn ibt mdr bilmem
Cennet denilen lem ol let-i ev--ev

Y Rabbi dem-i val let mdr bilmem
Mad cehennemden nlende-i hicrn

Minetle gr etmi evt mdr bilmem
Mesm gerek manr r ser--ser hep

Bir mihr-i cihn-tb errt mdr bilmem
Vulat ile firatden krn ikyetler

ftde-i bmr mt mdr bilmem
Allh nidsyla vech-i sne secde

Merdn- ilhni t mdr bilmem
Mevf- arm olmu a-y Sud-

Sud zr
Bir zge yed-i ayr ayrt mdr bilmem
20 Tern-i n 1332
18
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Alalmaz benim lisn- amm

Olmasa c-be-c nin- amm
Sylenir oldu imdi dillerde

S-be-s h dstn- amm
Oldu kem-yb- ril-i mmd

ara-i bar-i b-gern- amm
Olmadm behre-dr- mrmden

zge timl-i n n- amm
Meriye-g-y hecr minet-i dil

me destimde tercmn- amm
29 Mays 1334
282
19

(Faln)
1
/269/ 2
Bu bezm-gh- elemde arb dil-tengim

ikeste arar- hicrnla ev u hengim
Brad nr- mdimden eyleyip mahrm
alm iinde beni li-i siyeh-rengim
Bozuldu gl-en-i im rld peymnem

Enn h yegne ane v engim
aderle peneleir bir zavll mecnnum

Ezildi cism-i afim tkenmiyor cengim
rlsa ben de olurdum zamnede mabl

u ba bels olan ayd- vh-i nengim
Sud neve yo mmd yo dernumda

Bu l-i mlim ile anki k y sengim
10 Haziran 1334
20

(Faln)
1
Dern-zr yank bir zavall insnm

Cihna geldiime her nefes pemnm
umt- manara-i mtem-itivsyla

Mezra bezedi aynyla beyt-i aznm
Cihnda etmedii almad baa bat

Taavvuruyla bile pr-hirs lerznm
Bu tengn-y mubetde dem olduuma

Keml-i nefret ile her zamn esef-nm
un- ikmete ar ne re eyvallh

u var ki cilve-i aa Sud ayrnm
11 Haziran 1334
283
/270/
21

1
Btn man v mefhmuyla meysum pernm

Nal imrr- eyym eylerim kendim de ayrnm
Bozuldu gl-en-i im arb-ender-arb oldu

Yld nmnm yand gitdi r- girynm
Yaz berg-i emel dest-i hevda oldu vre

azna urad pek b-zamn fal- bahrnm
Urursam o deildir bam adan aa billh

Elim brmde ald gitdi elden h cnnm
Gzmde almad bir erre adr u ymeti mr

ayt- f niyemden gnde bi kerre pemnm
Eder mamlar feryd bezm oldu arb-bd

Gl mazn ten ber-bd asta alb vicdnm
ikeste bl per mr-i arbim mav- hicrnm

Sud-
Sud b-kesim nlem de vrn ben de vrnm59
27 Mart 1334
22

(Faln)
/271/
59
Cihniyndanm amm cihna uymamm

Cihna uymamm n na uymamm
Bec advet ederse zamne ehli baa

udya kr ola zr zamne uymamm
Beni acz felek geri itiyr etdi

ndma yine pr civna uymamm
Bu ders-nede her gn bir imtinm var

Faa ne syliyeyim cegna uymamm
Bu gazelle bundan evvel mukayyed gazel refkam merhmenin bateten vki olan feca-i irtihline
msdif eyym ve uhrda yazlmdr. O zamana id baka iirlerimde vardr. Sras gelince derc
edilecektir.
284
Mil-i berg-i aznm srklenir ururum

u var ki cnbi-i bd- azna uymamm
Btn sem niyzm Cenb- Primedir

Sud gerdi-i ar-i devna uymamm
27 Knn-i Evvel 1334
23
Mefl Mefiln Feln

1
Eyym- vil-i yr andm

Efss o rzgr- andm
Bir blbl-i iyn-cdym

Heyht ki nev-bahr andm
Oldu yine rm pern

Cemiyyet-i zlf-i tr andm
Gl grdm o nev-nihl andm

Vechindeki imirr andm
Badm da urba o deminde

Ryundaki ifirr andm
Af- naar eyledim ncma

emn- naar-ikr andm
B-c m Sud enn-i rum

Bir acle-nm mezr andm
20 Mart 1335
/272/
24
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Seni yd eylerim af bulurum

Yd ruma d bulurum
Bu vef sz cihnda ydda

Sevdiim emme-i vef bulurum
285
Her60 ne grsem mesine dir

Onu snle in bulurum
Baarm sumna da gh
zii anki ren bulurum
amere eyledikce af- naar

Aksii onda r-nm bulurum
lib nra inilb etdi

Seni hep ule hep iy bulurum
alb-i am-nkda aylile

Dim meyl-i itil bulurum
Firatile faa arb oldum

Derdimi h b-dev bulurum
Geen eyym- mrm sensiz

Pek emel-sz pek fen bulurum
10
Snd her bir heves glde Sud

Yalz hi-i bk bulurum
30 Temmuz 1335
25

(Faln)
/273/
60
Zamn olur ki sipihr-i leme nz ederim

Zamn olur o sitem-gerden itirz ederim
Dehnma urulur dem olur ki mhr-i skt

Zamn olur a ekv yolunda bz ederim
ur- aa eder itil sesim baan

Bu mahariyyet ile kesb-i imtiyz ederim
ikeste-per alrm geh zemn-i pes..

O dem cebnimi va- der-i niyz ederim
Her kelimesi sadece Sadalarmda gemektedir. Zdegnda kanaatimizce sehven yazlmamtr.

(Sadalarm, s. 145) [N..]
286
Sud rame-sez bir zavall insnm

Cnn- al ile b-vafe trk-tz ederim
7 Eyll 1335
26
ir-i Muazzam Avn Bey Efendi merhmun:
Dir o serv-i dil-ry byle bilmezdim
Bel-y lem-i bly byle bilmezdim
Matla- ulvsiyle muadder bir bedasn takld:

(Faln)
1
Dir o zlf-i semen-s-y byle bilmezdim

O iyne-i sevd-y byle bilmezdim
ikenc-i arrya b-tb balanp ald

Temyl-i dil-i eydy byle bilmezdim
Fsnla ceb-i ulba tamm dir imi

O nzenn dil-ry byle bilmezdim
eb-i vilde vaf- taayyr etdi beni

edid-i am- ferdy byle bilmezdim
Trba serdi rp bl-i nzik-i emeli

Felek dedikleri rsvy byle bilmezdim
alm- leyle-i yeld ll-i batm imi

Sud ben o heyly byle bilmezdim
/274/
27
Mefln Mefln Feln

1
azn eklinde gedi nev-bahrm

Leyl-i tre linde nehrm
Ne maden u demde behre-drm

Ne istiblden mmd-vrm
287
oup gitmekdeyim ben b-tevaf

Muayln-zr lkin reh-grm
ebb eyym otan gedi gitdi

Bugn krk yanda itiyrm
r bziceyim dest-i aderde

Elimde yodur al tidrm
Didinmekden uandm nki b-sd

arardr p tbm nerde krm
Dil-i mehcrum ister cy- rm

Sud vre-i dr diyrm
24 Knn-i Evvel 1341
28
Yine takld-i Cenb- Avn:
Mefl Filt Mefl Filn
/275/
Dr- vef da kimseyi deyyr bulamadm

Allh iin senin gibi dil-dr bulamadm
undu baa elinle arb- muabbeti

Mest oldum h kendimi tekrr bulamadm
Billhi arsnda fsn-i cemlii

Nuum utuldu cret-i gftr bulamadm
emideki mel-i kerem vardr onda da

Mjgn- dil-nevz addr bulamadm
Diatle bamam nigehi astedir diyen

Ben em-i r-ba bmr bulamadm
Zlf ald bende de ber-gte oldu l

l da l-i sb ey yr bulamadm
A u hev yolunda doladm fe fe

Cy- arr- r olur dr bulamadm
Kfir-sitn- lemi gezdim araf araf

Al miynma gre znnr bulamadm
288
rladm gzri-i eyym- mrm

Grdm arar netcede bir kr bulamadm
10
Tald edince Avn-i std ey Sud

irlere tefevvuu dvr bulamadm
28 Knn-i n 1341
29
/276/
h geen demleri rladm

Neveli lemleri rladm
am da o demler de meer ev imi

ev-nm amlar rladm
andeleri blbl ederdi beni

imdi o gl-femleri rladm
Bir gz iin ddede peyd olan

Jle gibi nemleri rladm
Cennet iken her araf lemi

Ondaki demleri rladm
Geldi ura dil-i dery-nar

alalanan yemleri rladm
Neve-i imrze beni aladr

anma ki mtemleri rladm
4 ubat 1341
30

1
uba badm fitb- gerdeni rladm

Mihr-i uf-r ul etdi seni rladm
rmda bi abul-ayr neve parlad

Nra ar oldum o vech-i reni rladm
Dmen-i smn eylerdi ikf k k

Cism-i billrudaki prheni rladm
289
y- val VdilKelm-i
Vdil-eymendir
eymen
Kelm albime
Gzlerim doldu o vdil-eymeni rladm
Seyr edip eyym- mrmde azn rn

Andelbi olduum bir gl-eni rladm
Sen kesildim ben beni ister ise rlama

Sen beni rlamazsan ben beni rladm
Bir ceml-i yre bir de kendime badm Sud

ttit- ulv-i cn teni rladm
9 ubat 1341
31

(F iltn)
(Faln)
/277/
le r olara avf recdan gedim

Baa syem yetiir ll- hmdan gedim
Etme ey ebr-i sitem ufumu p-ml-i alm

Nr- mmde alel verme iydan gedim
Mnkesir glm ey vech-i abs- li

Bir de sen lma keder-nk af dan gedim
Cism-i hicrn-zedeme kendi hevs kf

Bu esret-gedede b hevdan gedim
Dilerim snemi ef nn m m
Gedim ey ehl-i arab ny v nevdan gedim
Ele frat geirip eylemesinler de cef

Ben eibb-y kirmmda vef dan gedim
Delerek barm tesb gibi dest-i ader

Ben dai rite-i nn- adan gedim
imdi Mecnna derim aret-i std Sud

O adar lf gf- ualdan gedim
Ankara, 1 Haziran 1342 / 1926
32
290
/278/
Bu bender-gha geldim her nefesde bir arar grdm

Ann ben de her bir li yn- aer grdm
Kitb- dit eyledim ted diatle

udd- ala maz b-isb efsneler grdm
Nigh etdim mery-y una em-i ayretle

Ser--p-y vcd- kevni pr-zam- ader grdm
ikyet mmkn olsa titredir skkn- lhtu

Bu seyrn-gh- ibretde neler grdm neler grdm
Temsyla insniyyetinden irenir insn

Beer eklinde abl- felekde ayli ar grdm
Yine va- arbim ekmel-i ev imi zir

Kimi grdmse bezm-i amda kendimden beter grdm
Tecribden budur mlim azn mal-i idrkim

Sud r- al u dnii ayn- aar grdm
Ankara, 20 Haziran 1342 / 1926
33
Mefl Mefiln Feln

1
Beyt-i sanmda mnzevyim

Mstara- ev-i manevyim
Bir ir-i bas isem de eklen

Mamn- kemli mutevyim
Erbb iin mbrek olsun

Ben f ri-i kr- dnyevyim
odan drlp bklmm ben

Gy ki sicllsicll-i mnavyim
mnav
Allhdr istind-ghm
Bir mmin-i li avyim
Bir ey deilim cihnda anca

Derv SudSud- Mevlev
Mevlevyim
Ankara, 8 Eyll 1342 / 1926
291
34
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
/279/
Baa bir eyle fara r ederim

Felee minnet eylemem amm

Prime ar- iftir ederim
Rzma kimseler deil vf

Ney gibi geri h u zr ederim
Ke-gr-i sem-ne-i dil

Olara ikr-i Kird-gr ederim
Baa man gerek gl lzm

rete anma itibr ederim
Germ serd-i cihn he ayp

Lf- Mevlya intir ederim
hid-i rzyu bir dem olur

Ben de elbette der-kenr ederim
Mevlevyim Sud t-be-ebed

Sultanahmed, 8 ubat 1343 / 1927
35
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Zam- ala k k oldum

k isem de yoluda k oldum
Cnm yad sz- hicrn

Meramet sevdiim helk oldum
Seni bulma iin mehlikden

Dim b-fr bk oldum
aleb etdikce derdime dermn

Bu ne ikmet ki derd-nk oldum
292
C-be-c salarm aard Sud

Rh- sevdda pr-i pk oldum
/280/
36

1
Mahar- tevd-i mam l demem ill derim

Dmen-i illya ddm l desem derim
Yrdr malb u madum ne olsam neylesem

Mevlevyim gh Mevl, gh Mevln derim
Benliimden insil etdikce far- ev ile

Gh kendi kendime Mecnn geh Leyl derim
em-i cnla seyr edip b-prehen cnnm

Bir zamn Allah dedim l derim l derim
Olmadm olmam bu lemde esr-i reng b

Glme hen-eh-i ilm-i istin derim
Her bahr erdikce gl-en-cy- dil-drm Sud

R- mehcr u arbe blbl-i eyd derim
37
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Ne mulif ne muvf anrm

a her uvvete f i anrm
a-perestn bil-istin
zzet rmete li anrm
Fraya tefriaya meyl edeni

tikdmca mnf anrm
Ey aat gnei et ki ul
Seni gzler nice anrm
293
Ezel aaaa glm de

Ebed - d anrm
demim demi lemde Sud

Eref-i cmle ali anrm
Kurueme, Eyll 1337
/281/
38

(Faln)
1
Bu r-zrda geri duyulmaz vzm

O blblm ki semlarda name-perdzm
Gelir memma her laa by- gl-enimi

Gl anr ki ald o onca-i nzm
ayl-i yr ile fikrim fe fe dolar

Ki tb- a u emel h-bl- pervzm
Hev-y albimi asam nesm-i ub-deme

Olurdu rh- muabbetde belki hem-rzm
Nev-y sz- dili dilerim am am

Odur zemn-i taassrde tesliyet-szm
Sud dma utuldum afes-nin oldum

Faa mam- fermda ayn- eh-bzm
39

1
Gevherim gencnedir lemde fil-vki yerim

h lkin eyd-i n-ehle dm gevherim
Geri itlf etmedi abs etdi tay eyledi

Tat- km-i a- sset-pede alm zerim
Gerd-i eyym vaf- p tb etdi beni

Va- p--p ile zincre aynen bezerim
294
Ke-i abrimde gy ub- maer gzlerim

Arta almdr hey-hy- ymetden serim
Vatidir art al ey mar- rz-i isb

Nr alr mihriden anca alb-i ulmet-perverim
Blblm feval-alya aks eder namem Sud

Sud
k-i pestde rlm olsa da bl perim
Sultanahmed, 5 Mays 1343 / 1927
/282/
40

(Faln)
1
Yolum ki a yoludur inin nedir bilmem

ud deyip giderim m-ad nedir bilmem
Ne varsa km-i ezelde odur vcda gelen

unu o grrm n-bec nedir bilmem
Tebyn-i reve-i al orma benden ki

Tecell-i dem-i l bel nedir bilmem
aati sesini dilerim am am

Bu bezm-i khnede baa ad nedir bilmem
Nal ki bilmiyorum ibtid-y neetimi

Azz cnm iin mnteh nedir bilmem
O tcirim ki felekle sitd ddm yo

Bu r-syda a i nedir bilmem
Sud aret-i Moll Celle mntesibim

Benim o bende ki h ged nedir bilmem
Sultanahmed, 22 Haziran 1343 / 1928
41
Nedir bilmem azelini al ir-i akm Hersekli rif ikmet Bey
mermudur. Veyispaa-zde ir-i maf r- mar l R Bey
merm bu azeli tanr etmitir.
295
Bir in-y belym af nedir bilmem

Enn-i albden zge nev nedir bilmem
Malayla muadder olan o nareyi de ber-vech-i t tab etdim:

(Faln)
/283/
Piyle-n beym fen nedir bilmem

O seroum ki mey-i msiv nedir bilmem
Sivs ma- ademdir be udndr

Vcdu bir bilirim m-ad nedir bilmem
abat sesini g edip derim Allah

Bu name-ghda baa ad nedir bilmem
Fr rci iken alna alel-la

Cihnda yd nedir in nedir bilmem
Cnn- ala utuldum mell-i zr oldum

Aceb bu derd-i girna dev nedir bilmem
Sud zen deilim merd-i vd-i edebim

Zamne vesine itif nedir bilmem
Cenb- R-i maf ru yd edip yazdm

Bu ir-i pk nal bir ternedir bilmem
26 Haziran 1343 / 1927
4161
Mefl Mefl Mefl Feln
61
Geh neve gibi meclisi rindnda bulundum

Geh girye gibi lem-i hicrnda bulundum
Geh nr gibi em-i temda grndm

Geh a gibi sne-i sznda bulundum
Bir vat hezrn gibi gllerle sevidim

Bir ayli bahrnda gl-istnda bulundum
296
/284/
Bir vat aylt ile oldum mtelei

Bir vat aat diye ef nda bulundum
Oldu baa bd-i bel aa alam

B-ibe Ysuf gibi zindnda bulundum
Heyt ki yr baa yo meyli anrdm

Crmm budur ite oa bhtnda bulundum
eminde olup hidi r- vef n

ll-i siyeh-i zlf-i pernda bulundum
Terk etme ne mmkn o mehi ahd-i ezelde

Anda ebt etmee peymnda bulundum
Ben bir eer-i muteber-i lim amm

Eyvh Sud eyd-i ndnda bulundum
Sultanahmed, 26 Eyll 1343 / 1927
297
42
298
/285/
43
ir-i muaam Avn Bey Efendi mermu ez-cmle:
Ne o demidi ekip cm sk-i kfir
arba tevbe edersem eer Mslmnm
Beyt-i bedi gibi ebyt- belay v azel-i lsini tab:

(Faln)
1
Fr- emie ey nr- dde ayrnm

Tebrekallah odur ayn- dn mnm
Gelir mma Allh Ekber vz

Bu d-ghda bir dest-beste urbnm
utuldum h utuldum hev-y kkle

rld rite-i cemiyyetim pernm
Reh-i fira ddm arb-i dr diyr

Adm adm adem-bda oru pynm
Elimde udret-i imkn m var muvemete

Ki rzgr elinde esrdir cnm
Ne o demidi giyip apa dil-ber-i kfir

Eer bamdan atarsam bunu Mslmnm
Bu ekl ret iinde Sud nev-i beer
ud bilir eer insn olursa ayvnm 62

10 Tern-i Evvel 1343 / 1927
44
Mefl Mefl Mefl Feln
/286/
62
arar beni her avede merkb-i andum

D-i felee br- girn oldu vcdum
Yerden yere dmekden uandm bu revile

Hem-let-i erbb- ym oldu udum
Bu mr aret-i Avn-i stddr.
299
ali baa il kesilir her neye basam

Maks bu mirt- tecellde uhdum
Bir f ideyi etmedi intc benim-n

ayf ki cedel-ne-i hestye vrdum
Encm-per olmad batmla cidlm

Ben pdiehim kfile-i h cndum
Medll aceb nas mdr laf- Sudu

Sud
Manm henz alamadm ben ki Sudum
Sud
Hazret-i Merkez Mahallesi, 24 Mays 1344 / 1928
45

1
demiyyetden uandm mtek-i ilatim

Cn dilden tevbe-kr- crm-i insniyyetim
mrm etdim ar- istikmetde heb

Mahar- afv olmasa o mu zamnen thmetim
Cins-i rdan gelirdim get-zr- leme

Gittiim yerden eer mmkn olayd avdetim
nlb- devre badm dr-bn-i em ile

Oldu her bir ret-i maymn medr- ayretim
Bezeyip mh-frn- Yed u Ermene

Ser-be-ser acbe olmudur muaam milletim
/287/ 6
El-ved ey neve-i nms- mill el-veda

Ben ki aryim senile munadr nisbetim
7
rz-y l-yulm adedden efznken Sud

Olmuyor mmkn yaz l a-y cetim
2 Haziran 1344 / 1927
300
46
Yine std Avnyi takb:
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Erfa ba ey eden inkr- cehennem

Her kede var l-yuad r- cehennem
ayy gibidir nd-i ebn-y zamne

Avl mil-i erer-i nr- cehennem
rp by insanlar ile avf- tel

Etmektedir ancak beni bzr- cehennem
Nisbetle o n-pute eirrya anrsn

Ayr- beerdir btn err- cehennem
Cennetde de grsem aarm onlar der-l

Elbet olurum r-y n-r- cehennem
Birdir beni taczde onlar bulunursa

Billh der-i Firdevs-i bern dr- cehennem
Ey lb, albi ara e- rede

Rci size her nkte-i gftr- cehennem
Trh-i tebyz : 1 Austos 1344 / 1928
Trh-i ind : 1337 Temmuz
/288/
47

1
rifim annetme marfiyyet-i n isterim

Kendimi tarf iin armda insn isterim
B-kes dermndaym kfir-sitn- ada

Yo mu bir cn urtaran bir ehl-i mn isterim
eyden sssden ebrrdan errdan

Baa bir ey istemem bir nebe irf n isterim
Seyr iindir gezdiim dr-if -y lemi

anma ey dil cinnet-i sevdya dermn isterim
301
Lf ile dav-y a ey mdde beyhdedir

te meydn merd ise merdne brhn isterim
ayli demdir mjde-i d-i vili beklerim

Yrdr maad ne ifr ne urbn isterim
Bb- Mevlnya ba kesdim de cn buldum Sud

Yalz ondan inyet, ondan isn isterim
Kurueme, 22 Austos 1337
48
Mefl Filt Mefl Filn

1
Bat- siyh ile eb-i yeldya bezerim

Ser-geteyim o rtbe ki dnyya bezerim
a- cedde dnd aytm zamnede

keste-beste nme-i tersya bezerim
firler etmesin baa beyhde kec naar

anca ben de elpya bezerim
N-cins cins kimseye yokdur maarratm

Ben imdilik nabe-i ulyya bezerim
/289/ 5
Det-i elemde ayn- serbm bugn faa

Bir dem gelir ur ile deryya bezerim
6
Yodur Sud alle tvn zamneni

Ser-t-be-p kitb- muammya bezerim
26 ubat 1344 / 1928
49

1
Cen- refet-i Moll Celle iltic etdim

Bi-amdillh d msterim itil etdim
Bulup ayr-i muvf l devri sd u ila

Btn ml-i istibl ibli fed etdim
aer vcib grnd lfet-i n-cinsden fil-l

ekildim ne-i albimde meyl-i inziv etdim
302
Yaz mr-i azzi etmiim itlf beyhde

aytmdan utandm kendi kendimden ay etdim
Zamne hid-i bzr- hercye dnmtr

Bu yzden eyledim ir a- merab etdim
Sud Allh Ekber ble-ghm bb- Mevln

mm- aam- tevde cndan itid etdim
1 Knn-i n 1339
50
Mefl Mefiln Feln
/290/
emideki manya utuldum

Allh bir mya utuldum
Mjgnlar oldum esri

amzedeki fevya utuldum
sde iken uld-i ruuda

Eyvh ki ivya utuldum
Bir dneye oldum mtemyil

Dm- am- dnyya utuldum
Bir zlf-i siyhn hevesiyle

ayf ara sevdya utuldum
Ren eb-i valnda o mh

Ende-i ferdya utuldum
Geldim de bu lemde ne buldum

Beyhde taya utuldum
Dvne Sudum
Sud
edebiyt
smindeki Leylya utuldum
1 Tern-i Evvel 1347 / 1932
303
51
Feln Feln Feln Feln

1
Ne f ne mey-r- tn-mizcm
Ne eyim ne mutc- destr tcm
Beni l- lem insn yaratm

Behimle mmkn mdr imtizcm
O dil-n- derdim ki cnn elinden

if -gh- hestde n-bd ilcm
Cihna zamn- zevlinde geldim

Nigndur bu yzden ser-i ibtihcm
Kesd- faletde bzra dm

Met- kemlim ki yotur revcm
Reh-i Mevlevde alender Sudum

Sud
Lehl-amd drta yo itiycm
9 Mart 1348 / 1932
/291/
52
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Aa dm veble uramm
Ben su- ayle uramm
h ser-der-hev-y zlf olara

Bir byk tille uramm
Yr grdkce mest olur alrm

Ben de bilmem ne le uramm
Tesliyet gzlerim nighndan

rz-y mule uramm
Beni efsn- n aldatd

Pek yaz itiyle uramm
Hep pernlm bu yzdendir

btil-y cemle uramm
304
Derdimi imdi aladm ki Sud

llet-i l le uramm
4 Tern-i Evvel 1348 / 1932
/292/
53
Mefl Filt Mefl Filn

1
emn- sebz-f ma ayn- sh derim

Ebr-y mihr-bna mh- sem derim
Rusr ys ederim mihr-i lia

Ddr- ule-dra nr- af derim
Yolar aylimi eb-i hicrnda gh gh

Mjgn- dil-nevza ehl-i vef derim
ulu nezh ibesiz ilati gzel

Anca cihnda sn-i mcessem saa derim
Allh esirgesin seni kem naradan hemn

Ben dd- a cemlie srr- ud derim
Diatle bama gzlerime yle ey per

Esrr- albe ora seni in derim
Vermem vcd al ne derse desin Sud

Derdim ki adr baa yodur dev derim
29 Knn-i n 1937
54
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Ben em-i sem-f m dnyya deimem

Ddr mihr-i ufu-rya deimem
Glm o adar oldu ki mesr- irm

Cennetde bile addii bya deimem
Rumda nmyn olal nr- ayli

Ydla geen leylimi ferdya deimem
Ter-i eker-ande ile mest-i mdmm

Lal-i lebii bde-i amrya deimem
305
odan beri am ile oldumsa da Mecnn

Ey mh-li sn Leylya deimem
10 Mart 1927
55

(Faln)
1
Sevimli ehree badca b-arr olurum

Geh af bulurum gh girye-br olurum
Grnce her ser-i myum olur nigh seni

Faa niin acab h lerze-dr olurum
O lal-i nb tebessmle mest eder beni de

O em-i mest szldkce hyr olurum
Eserse bd- muabbet glde byle eer

Hev-y zlf-i siyhla tr-mr olurum
azn- mr dndm bahr- valda

Gl-i ira ar hezr- zr olurum
Sud mahar- am minel-ezel m-dm

Zamn gelir ki murdmca batiyr olurum
7 Nisan 1927
/293/
56

1
Nev-bahr- alat zb-i aznmdr benim

add-i mevznu nihl-i eruvnmdr benim
Lal-i nbdan mem- cn alr by- ayt

B- gl-pr-y sn gl-sitnmdr benim
irim ilhm- semvdir bu yzden phe yo

nki ey meh-pre emi sumnmdr benim
oymadm oymam af -y genden-i smnie

a bilir sermye-i ev-i cennmdr benim
306
Bir fr- leyl-f m var ki zlf-i tr

ub- batm pertev-i mr-i revnmdr benim
Fart- ayretden hezr- nam m olur

let-i val zamn- imtinmdr benim
Fey-i ddryla cnn Kelm oldum Sud

Nr u nr- imtizc arz- beynmdr benim
19 Nisan 1353 / 1937
57
Ayn-zde muhterem Muhammed Ali Bey Efendi Haretlerini takb:
Mefl Mefl Mefl Feln
/294/
Hest denilen urfe muammya gcendim

mnndaki bi drl hey-hya gcendim
Bir vechile yo geri szm nee-i aa

B-gneleri verdii manya gcendim
Tenvre vef etmedi f k- fir

Ben orusu meh-tb- eb-rya gcendim
Tevld-i fel etmedi bir kerrecik olsun

lemdeki her leyle-i ublya gcendim
Glmce benim bulmad bir laa gyi

Gstermedi bir gn baa ferdya gcendim
Teml edeli dde-i dil-dr semda

Allh bilir necm-i Sreyyya gcendim
Bir dem gl incinmedi yri mjesinden

Mamr nighndaki mya gcendim
Lal-i lebini etmedii almad ra

Bil-a ol bde-i amrya gcendim
Ketm eyleyemem bir de Sud ehl-i hevn

a nmna etdikleri davya gcendim
9 Knn-i Evvel 1352 / 1937
307
58
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Genclik a gedi zr oldum

tiyr oldum itiyr oldum
Geen eyym dnd ryya

Gzm adm ek-br oldum
afa atd aard my- serim

anki bir leyl idim nehr oldum
ra bli sinn-i mrmden

Geri bir ayli behre-dr oldum
Mutaar bir ikyedir imdi

O adar yl ki dem-gzr oldum
l ey Sud mden
le bir urfe ydigr oldum
Kurueme, Mart 1337
59
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
/295/
m sn-i ezelden geemem

Ben aytmda gzelden geemem
Gencdir ba-i muabbetde gl

tiyrmla cedelden geemem
Emelim ak ile cn vermekdir

lrm de bu emelden geemem
Leb-i cnnda tebessm grsem

Ude-i albimi alden geemem
nif etse gzm gzlerine

Heves-i n-be-maalden geemem
Bilirim rii yo geri Sud

Sud
Yine tanm-i azelden geemem
13 Knn-i n 1354 / 1938
308
60
Bakiyyets-selef std- Cell Edib Muhyid-Dn Rif Bey Efendinin
bir bedalarn talden:

1
Mcer-y albimi ayrndr cnlar benim

Derdime alar urur her laa dermnlar benim
A vdsinde ekmi olduum zametlere

Olsa vf h eder asss vicdnlar benim
Bir sem-y sne meftnum zemn-i trede

Alamaz l-i dilimden deme insnlar benim
Cnbi-i bl perimden rav alr rniyn

sumn- vala pervz etdiim nlar benim
Nerde seyrn eylemi ferzne-i fikr emel

Vsat-i endemi almaz bu meydnlar benim
Herkesi all- sn aa bir mn var

erresi mnm olmaz bu mnlar benim
Mihr-i irf n Muy-i stda peyk oldum Sud

Mstenrim olsa lydr san-dnlar benim
1 Knn-i n 1354 / 1939
/297/
ARFARF- NN
Otuz yedi senelik bir hra:
Omnl Devletini Bb- li denilen bir dire-i lsi vard. Umr-
devlet orada temiyet olunurdu. Bu dire dilinde mam- adrate
merb Dvn- Hmyn diresi alm mevcd idi. Beylikci nvnl
bir mdr-i ummni idresinde idi. Beylikcilik makmn muvin-i
evvel ve muvin-i n olarak iki muvini olup muvin-i evvel Mnr
met Bey nmnda bir t- edb ve af f, muvin-i n de pederim
merm ve maf r R afvet Bey idi. Meriyyet tenstnda Mnr
met Bey ted oldu. Peder merm da yine o dire dilinde
uyd Os mmeyyizliine nal edilerek muvin-i nlik
memriyyeti il edildi. Pederle met Bey merm biab seviirler
ve pek iyi sn-i mzi ederlerdi.
309
1315 Raman- erfinde ben Mekteb-i amdden yei mdm.

Daha evvelden beri ir sylemee yeltenirdim. Kendimi, pederimi
eibbsna ir diye bildirmek mernda idim. ir ve irden pek iyi
alayan ve arada bir manm eerler vcda getiren mrn ileyh
Mnr met Bey merma bir ade-i mediyye yazdm. Bir aam,
Asarayda Sinekli Baal civrndaki onanda kendisini ziyret
ederek ademi urunda oudum. ret-i maada tebrk ve tadr
edildim. Art iftihr ve meserretimi pyn yodu. Senelerce bu
mahariyyetle ndm urdum. Bu dvn- kemteri teby ederken e
eski eerlerimden biri olan o adeyi gzden geirdim. Maat-teessf
miyn- Dvna idl edilemeyecek derecede d ve flne buldum.
Yalz v olduu azeli ararszca grdm. Binen-aleyh vesle-i
yd- m olma iin o azeli nn arfindeki gazellere ser-nme itti
ediyorum:
1

1
Firati verdi bahr- mrme reng-i azn

Rat olmaz tende rum sensiz ey rm- cn
Her gnm bir leyl-i ulmn gibi eyler mrr

Her-demim sensiz verir ey yr dzadan nin
Rh- amda aldm al yo ens hem-demim

yle mecnnum ki u utmaz bamda iyn
Mnteh-y vd-i aa eridim yle kim

Mr bl amaz o vdiye erimez krbn
Cy- abm ca geldi bir azel ar eyledim

afvet 63 sr-b- fey olsun btn dil-tene-gn
15 Ramazn 1315 / 1313
2
Mefl Filt Mefl Filn

1
63
Ey bat reng-i leyl ile hem-dem misin nesin

Yeld-y am m ret-i mtem misin nesin
Pederim mermu sn-i a- ikmlimde vermi olduu Kesebethu malamdr.
310
/299/
Bmrsn ki m u seher ilemekdesin

Ey dil elemle derd ile tevem misin nesin
ayretdeyim kemlie ey sn-i b-bah

Syle melek mi ri mi dem misin nesin
Bir nara etdi sne-i zr cera-dr

Ey em-i yr til-i lem misin nesin
Her bir szde var nice mamn- ibtil

Bilmem Sud a- mcessem misin nesin
10 Nisan 1317
3

(F iltn)
(Faln)
1
Neyle gh edeyim lime dil-drm ben

Nal ifhm edeyim l-i dil-i zrm ben
Alarm iddet eder ir yazarsam lr

Edemem er oa bir vechile efkrm ben
Mtechil grnr nkte-i gftrmdan

Oa asr etmi iken nerimi erm ben
Aman Allh bu ne ldrc istin

Ne desem efate meyl etdiremem yrimi ben
re ne cnma ad etse dai ben severim

lrm terk edemem h o sitem-krm ben
1 Austos 1317
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Sen benim yr- dil-sitnmsn

Gzelim sevdiim civnmsn
Gl-i ryu azn-resd olmaz

yle bir gl-sitn- nmsn
311
/300/
Baa ilhm- ir eden sensin

kim-i alb-i nkte-dnmsn
ev-i mrm senile imdir

M-bihil-iftir- cnmsn
Yaarm r- iltif tla

Muy-i cism-i n-tvnmsn
1 Temmuz 1318
5

1
Bin-y mr y ey a teri metn olsun

Ann kesb-i umrn bade-m mkil-tern olsun
O rtbe sz- ba ol albe kim ter-i nrla

Btn man-y gftrm ser--p ten olsun
Beni ahrla ldr defter-i b-dda il et

Bu vdde ebtm rek-ba- sbin olsun
Blend ol itil et dem-be-dem ey h te-rz

Yeri feval-al cevln-gehi ar- bern olsun
Baa yle tecell eyle kim ey mihr-i lht

Saa batca em-i ibretim Allh-bn olsun
Benim sen dil-sitnm yr- cnm r- cismimsin

Gl sensiz bu lemde ne mmkn km-bn olsun
Sud oldum ayl-i hir-i stddan mlhem

Bu nev-ir-i gznim leva-i efkra zeyn olsun
5 Tern-i Evvel 1319
6
/301/
std- blend-iktidr Mualllim Nc Efendi mermu:

Ll olursun sylesem bir fra bb- sneden
Bir afe asam alarsn rebb- sneden
Mala- ber-cestesiyle muadder azel-i belini tab:
312

1
h edersin dilese bir fra bb- sneden

Bir terennm duysan alars rebb- sneden
Bir zamn hem-derdim olmudu benim ey mh-r

h alarsn bu muri rb- sneden
yle yad nr- dz-tb- hicrn beni

S-be-s te ar lsem trb- sneden
Dil-arbm ol adar ende-i firatle kim

me de ikestedir ba-i ab- sneden
udret-i tarb-i a h ryet eylese

Olsa bir revzen de mebn-y arb- sneden
ten teri izsin neden ey ir-i ter

Sen de mi yand yald sz u tb- sneden
Vecde geldim ben de talde uzandm ey Sud

ir-i Ncden o r-ef arb- sneden
15 Tern-i n 1319
7
Mefl Filt Mefl Filn
/302/
Billh uand orusu glm aytdan

Bzrdr cef sna ar ebtdan
rd emel nihlini bd- elem bugn

Bir emme-i af arama snitdan
Cnn seferde knc-i elemde mum ben

Mehcr dil ayt-fez iltif tdan
Mecr sne tr-i am- itiydan

mmdler kesildi ul-i nectdan
Anca bu derde re olursa olur Sud

B-re-gn devs abb-i memtdan
313
8
Takld-i Cenb- eyh lib:
Mstefiltn Mstefiltn
1
Cnna a iln edersin

Kurna ey dil mn edersin
ad brekallh ey a- mrid
mn kfr yeksn edersin
Dehetli tesr ey nr- firat

Giryeyle iri siyyn edersin
Byle eserse ey bd bir gn

Mebn-y mr vrn edersin
Ey ar- lim b-dd kf

Bir n iinde bin n edersin
Bmr- a mehcr- cnn

Etmekle kesb-i mrn edersin
Buldu mu neve ayli zamndr

R- arbi szn edersin
d-i vili ey mh uzarsa

Billh Sudu
Sud urbn edersin
28 Knn-i Evvel 1319
/303/

1
Ykselir her laa bir feryd alb-i pkdan

ormay kim f ri oldum ben de istidrkdan
Bir muamm-y mull-l gl avli

Olsa brn alalmaz sne-i ad-kdan
Rzgr etmi ou bze-i dest-i hev

Tesliyetden urma dem mehcrdur idrkden
h sensin ey semv sn-i smn-sz h

Selb eden mmd-i rm dil-i am-nkdan
314
Bir esr-i b-mecl etmi beni devrn saa

anp rriyyeti zde-i b-bkdan
Merd-i derdim ey Sud vz- ny- adr

Nleler kim oldu peyd me-i lkdan
22 Mays 1321
10

1
Mandur fikr-i cevvlim fe-s tenhden

Alr mamn- a lev-i maf - ilhden
Muall-ir-i evc-i tecellym muarrym

Bu sfl k-dn- n nda km-hden
Ara-n- mdmm bezm-i irf n- cibillde

Sezdr dem urursam dim irf n-penhden
Benim ol cn-fed-y rh- val- yr kim al

Bu yolda yz evirmem e hirs-efz devhden
Sudum
ar- seyrnm semv-merebim elbet
Sud
Mandur fikr-i cevvlim fe-s tenhden
9 Temmuz 1321
/304/
11

1
ar drsdrs-selma
selm dnme rh- istikmetden
Bu yolda itirz etme an seng-i melmetden
amne heme r-y ber-k-i tevudur

Olan gh lemde amr-i demiyyetden
Cihn drl-cnn- al-fersd- semetken

red ehli ne alar bundaki ibl devletden
Reh-yb- bel-y bs- dmn-i mdrdr

O merd-i derd kim imidir ikr-i anatdan
Yed-i udretdedir m-dm umru cmle malu

Bulur mu ey Sud insn olan a abde minnetden
315
12

1
Abde etmez imtinn at-ver-i mabd olan

Eylemez meyl-i meellet merdden madd olan
Kmil ihr- kemlt etmemek mmkn mdr

ems-i nevvr- felekde uledir mehd olan
limi elbette idbr u zevli istenir

Gtndir ind-i lemde beer-fersd olan
Dem gelir meyne-i minetde zehr-m olur

nsilb- neve-i rindn ile mesd olan
Ey Sud lemde her bir l n-madddur

stikmetden heme var ise madd olan
/305/
13

1
Den aba mdr beklenilmez ehl-i iffetden

Memt evldr elbet a- peste ar- cetden
Cihna ar kde cebn b-teadir

Eden a vu b- ayt- istimetden
Skndan nefret etse dhiyn annetme vhdir

Gelir l-i uf net b- f ye sknetden
Telden murd lemde kesb-i n- irf ndr

bret anma ulviyyet vul- izz devletden
Al-sret olan eyn-i meelletden mualldr

Geer rriyyet-i vicdn yolunda b- ratdan
Hner vati gelince b-tevauf etmedir ibt

Kolaydr yosa dem urma metnetden ecatden
Sudum
ben ulvv-i fikr vicdnmla mesdum
Sud
Sz amam olsa da am necbetden aletden
Kurueme, 26 Knn-i Evvel 1323
316
14
/306/
Keml-i sne sz yo faa addre olmusun

Sitem- dil-iken bir fet-i mekkre olmusun
Yeri feval-al-y sn iken ey kkl-i zer-tr

Nedendir syle sen de ben gibi vre olmusun
Ne ikmet h bilmem olmuyor teri ferydn

Ne yzden ey dil-i dil-dr seng-i re olmusun
O mihr-i b-vef dan re-cy- derd-i hicrnsn

Yaz ey r- ulmet-nm b-re olmusun
Fin ey sne bir meh-preni sz- firyla

Ser--p era era h pre pre olmusun
Sud Allh imdd eylesin li perndr

af -yb- muabbetken bu dem am-re olmusun
29 Knn-i Evvel 1323
15

1
amd-lillh sye-i l-i Mevlnda ben

o-ninim tat- l-bat- istinda ben
Ndi-i tevdde bit buldum neveyi

Allah Allah bde ben s de ben ab da ben
Dil ar- lcce-i ummn- ikrullhdr

Gr ki mstara da ben sil de ben dery da ben
Mara- tefsrde srr- kitb- vadeti

ube-n- neveyim krs-i istilda ben
Abd-i mam lib-i ddr- yrm ey Sud

Ne esr-i bdeyim ne - seccdeyim
Bursa, 26 Haziran 1330
317
16
Nazre-i azel-i ey Bk:
Mefl Filt Mefl Filn
/307/
Hicrn amyla l pern zamn zamn

Cn n-ekb vulat- cnn zamn zamn
Gh olur nab-i tem-y vech-i yr

bulur gz amaa imkn zamn zamn
Gnler geer merret-i firatle muttal

iddetlenir meaat-i hicrn zamn zamn
Derd bel-y ar- sitem-ger cihn cihn

ev u af -y r- insn zamn zamn
Eker olar melim ile an- kint

Eyler uhr ayret-i Yezdn zamn zamn
Herkes bu kr-ghda etdiklerin bulur

urmaz dner Sud bu devrn zamn zamn
Farul-eizze aret-i B-i Mevlevi

zhr eder kermet brhn zamn zamn
Enf s- pki eyledi in memi

Olsam nolur bu nimete yn zamn zamn
1 ubat 1330
17

1
k k olsam dai lm- istibdddan

Cra-n- minet olmam zehr-i istimdddan
Grmedim bir rz-i ren ben u minet-nede

almadm zde-ser bir dem mulif bddan
Cy- ande yo ki d ande-rz olsun gl

Grdm n-i cebndir indan yddan
Dile her feryda bir feryddr bunda cevb

anki lemler ibret hdan feryddan
318
Ucbe bir dru-arabdr bezm-i lem ey Sud

Dem-zen olsa udururlar ikmet-i cddan
26 Mart 1331
/308/
18
Mefl Mefl Mefl Feln

1
k gl ufte-ter-i km- cihnsn

B-vakf sknet cereyn-ber-cereynsn
l gz amad ey gm-reh-i ser-mest

Bir urfe-ed fil-i man-y zamnsn
Ey gl-en-i gerdn ne adar glse alsa

ir yine ret-zede-i dest-i aznsn
Bir vat iin olsa dai blbllere mev

Encm urbn- siyeh-renge meknsn
Ey fitne-i ber-p seni bde anrdm

Heyht ki b-dr imii pr-aleynsn
ri-dih-i ilm-i ten te-zen-i smn

Sz-efgen-i r fet-i b-ram emnsn
Bir ive ile ade-res-i fikr-i taamml

Bir cilve ile rae-fez-y dil cnsn
Zlf ki olur dmen-i cemiyyet-i efkr

Ayyr nighla oa dd-resnsn
Ey kilk-i Sud olmadasn neyle hem-vz

Ter-dihi sne-i rde-dilnsn
16 ubat 1331
19

1
Pr-ann f aks-i nle-i cn-ghdan

Duyduum sesler ibret hdan eyvhdan
319
/309/
llet-i feryd- devri sylemek dmez baa

F ri ol ey b-aber beyhde istiknhdan
abe devrn m- ehl-i dille istihz eder

Ben dai gedim ann bunda her dil-hdan
ulmet olmudur nab-i uf- r ey gl

Bir tecell bekleme min-bad mihr mhdan
Semt-i resim olsa da mc-gh- rzgr

aa kr olsun ser-zdm hev-y chdan
Rumu hem-nevimi lm iletmekdedir

Baa bir man murd etmem bu h vhdan
Mala u mstalii n-bd malmu Sud

asteler nevmd inyet aret-i Allhdan
3 Eyll 1332
20
Nedm-i tze-beyna pey-revlik:
/310/
Nev-bahr andrrsn renkler blarlasn

Rek-i gl-ensin o snbl-zr- gslarlasn
Lebleriden bse-n olduca oldum rae-nk

bet etdi beni bmr drlarlasn
Rze-dr- vala ey mh- sem-y sn n

d edersin her-demi billh o ebrlarlasn
Ey kebter-bee mr-i dil esridir seni

Eyledin gy ikr- bz hhlarlasn
Gh amze selb eder dilden md-i neveyi

Gh ayn- nevesin em-i san-glarlasn
Vaf iken cnna ey mr-i itbnm neden

B-tavauf hem grnsn aan clarlasn
Name-kr- evsin ey blbl-i ab- Sud

C-be-c hem-dem mi oldu yosa gl-rlarlasn
12 Knn-i n 1336
320
21
Baiyyets-selef ve ayrul-alef std- azel-ser Muyiddn Rif Bey
Efendini bir beda-i arrlarn tab:
Mefl Mefl Mefl Feln

1
Envr urn dil-i sevd eerimden

ad fecr nmyn uf- le-verimden
Ecrm deil gkdeki vre iylar

Gy ki bir lemadr h- seherimden
Marlar olur ar icb- ebedye

ems-i ezele mahar olan tb ferimden
Pr-aaadr ar- melye urcum

Eflk iiler zemzeme-i bl perimden
Ey mihr-i felek gl-en-i valnda o u

Bir erre misin tbi-i nr- naarmdan
Hecri faa ey yr opardca ymet

Dem-beste olur adr nihn- nlelerimden
Etdi beni tesr eer-i dil-ke-i Muy

Teri Sud ite ayn ir-i terimdir
23 Knn-i n 1341
22
Ankarada ilk szm:

1
Yrdan gemem ser-i yumda ayr olmasn

Nra meylim var faa prmenim nr olmasn
anma ey ebr-i sitem nev nem aydndaym

Fev- resimden ekil sye baa br olmasn
Beklenilmez ey eb-i hicrn abadan vef

h yalz li-i bde bdr olmasn
321
T-be-maer rym amt skn- leme

Tek lisn- knede yr-y gftr olmasn
Seyr-i gl-enden hezrn kerre vaz gedim Sud

Gl ararken dmenim rencde-i r olmasn
Cebeci, 26 Mays 1342 / 1926
23
/312/
24
Mefl Mefiln Feln

1
te alara ererlerinden
Yandm o mehi naarlarndan
emideki itidra ayret

Dny utuur eerlerinden
322
Gs-y siyhn uzundur

Ba eyleyemem hnerlerinden
lar hev-y zlf

Ey yr opard yerlerinden
amzede nedir bu va- dehh

Titrer dil cn aarlarndan
Erbb- ased zamn geldi

Mav olsunlar kederlerinden
Ehl-i san Sud zr

Maddum muteberlerinden
Knn-i n 1338
25
Mefl Mefiln Feln
/313/
Amaz baa sr temylnden

Yandm o mehin teflnden
Celld nigh am- cndr

Allha n teblnden
lemde hezr ders-i ayret

Aldm naar- techlnden
Mest oldu mem- cn gelince

Bir nefa ikenc-i kklnden
l-i emele gl utuldu

Zlf-i siyehi tevlnden
Snem o bahr- adr kim

Cnn ousu gelir glnden
Cibrl olur am u b-h

Bir name iitse blblnden
Bir bda seyr eder ki rum

Ser-o gl by- snblnden
Neemde Sud eer grlmez

Devr-i felein taavvlnden
6 Haziran 1344 / 1928
323
26
Nazre-i azel-i ey B-i devrn:

(Faln)
1
Mil-i verd hezrm o gl-ir ile ben

Ala-dr- mesrm dem-i bahr ile ben
O re-zra gl ky- yra mildir

Mulifim cereynmda cy-br ile ben
Hev-y zlf-i semen-b bamdadr her-dem

Srklenir uturum sev-i rzgr ile ben
ald alm o gs-y tra balanal

Ne re oplanamam fikr-i tr-mr ile ben
Esr-i sir-i nighm ki b-arr oldum

Fsn cibe-i em-i ive-kr ile ben
Ald onca-i evim nesm-i valyla

Gde-merebim r- mihr-i yr ile ben
Nare ar ne addim ur- Bye

Sem zemn gibiyim ol bzrg-vr ile ben
Sud o lib-i ar kemne muliiyim

Ser-med-i uarym bu itibr ile ben
/314/
27
Bu da B-i Ara pey-revlik:

(Faln)
1
Nine ub- af fitb- adan

Nmne ebr-i bahrn nib- adan
Feda bd- vezn emende cy- revn

ule gelmede hep incib- adan
324
Gl dedikleri bir afadr red-fersd

Seni bed semv kitb- adan
Eder mi t be-ebed meyl yrye

ip iip de zanlar arb- adan
uyd- al u irde avid-i temkn

Aranmasa yeri var nee-yb- adan
arbe-i dili valla eyle bdn

Dir-i meramet etme arb- adan
aba ar alsa icb- preheni

Hezr mihr oar cma b- adan
Olur Sud gibi mahar- dem-i B

Nab alan der-i devlet-meb- adan
10 Mays 1340
28
/315/
Zhide yz ver yerinden oynad cnm desin

Titresin ta olundu nad-i mnm desin
addi varsa kfir-i devri elinden urtulup

ce-i dny-perest art mselmnm desin
Dem-zen ol b-ve-i mestne grdrdan

Ey muanne-pe erkekler saa nm desin
Bir ged-ilatsin ey ser-gerde-i ayl-i chd

Bir alay mecnn saa isterse sulnm desin
Mder-i eyyma ayrnm neler tevld eder

h kim merdim gy kim derdi insnm desin
Ey Sud ister misin std- km-i ar ile

Far badan bir yaa atsn da eynm desin
28 Haziran 1345
325
29
/316/
aner-i berrna Allh frat vermesin

ad- dn ret-i mna ruat vermesin
Ders alp t- adan orarm ebrlar

lem-i kevn fesda baa ret vermesin
avfm oldur kim tecell-sz olup birden bire

alat dnylara ey mh dehet vermesin
R u alb lba bit ter eylesin

Gzleri mjgna bir laa nevbet vermesin
l-i ndan olurken nmnlar lerze-nk

Dde-i bmra Rabbim if at vermesin
Kimse tefr etmemi ir u uru beynini

l lim ey Sud abba ayret vermesin
16 Knn-i n 1346 / 1930
30
bn-i aret-i Mevln Veled eleb Efendi aretlerini:
Geldikce nev-bahr cnnum olur fzn
Yllarca eyledim bu tecelly zmn
Malayla muadder ve:
Y Rab ne khne sl-i civn-merebim ki ben
Oldum vara mili hev kmne zebn
Beyt-i lafini v yeni bir eer-i irnelerini tab:
Mefl Filt Mefl Filn

1
Det-i hevda ays gibi olmuum zebn

Leyl-y zlf-i yr baa reh-ber-i cnn
ar ald k-srm oldum herem-nm

l gl dedikleri mecnnda yo skn
Geldikce mevsimi oarm gl-sitnlara

Bng- hezra by- gle mbtel dern
326
Blbl o blbl gl o gl ben o ben miyim

Heyht kim cevb sli keder-nmn
ayf dir ymetimi bilmedi felek

Pr etdi elli ylda beni etdi ser-nign
uf n- inilbda bilmem ki var mdr

sb-i gird-bd- adan olan man
Kr etdi aa balanan encm- krda

adr Sud m-aal- ikmet-i un
6 Mart 1348 / 1932
/317/
31
std Byi tab:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Nal-i gl-b- imet olmusun

Rek-i b-y cennet olmusun
oparr meti ymetler

sumn bir fet olmusun
sn-i ayla clib-i enr

Bir kitb- melat olmusun
R-y rengn em-i sebznle

Nev-bahr- lefet olmusun
Dostumsun faa baa ey yr

Dmen-i abr u at olmusun
Ne adar gz amadrr ehre

Nr- ayn- muabbet olmusun
ir-i vecd-ver-i Sud gibi

Ma- sn-i bedat olmusun
25 Knn-i Evvel 1352 / 1936
327
32
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
ub- mmde mihr-i lisin

Vech-i meh-tba nr- lmisin
sn-i rusr n- emile

Cilve-i sn n cmisin
Ebruvnla dde-i cna

Sevdiim asenl-melisin
Sevme g sevmemek mul seni

Belki sen de bu fikre knisin
Sensin ey meh yegne metbm

Baa retde geri tbisin
ir-i pk-i Suda

Sud anca sen
Bir bed mel-i brisin
28 Knn-i Evvel 1936
/318/
33

(Faln)
1
Sem-y rhda mihr-i beddim oldu sen

ounca bi-i mr-i ceddim oldu sen
Ne mh-presin ey necm-i dde-i sebzn

Leyl-i trede nr- mdim oldu sen
Seni elimle yetidirdim ey nihl-i emel

azn zamn gl-i nev-demdem oldu sen
Btn seni dnr muttal seni ararm

Mf d- nkte-i gft endim oldu sen
Bed dil-ke arr mel-i irimsin

Gzde-zde-i fikr-i seddim oldu sen
O fitb- cihn-tbm ey eb-i yeld

Gelince arma hen-gm- dim oldu sen
7 Knn-i n 1352 / 1937
328
34
Ali ffet Bey Efendiye pey-revlik
/319/
Duyduum sesler ser--p imdi gftr- cnn

Oldu lem liba badan baa dr- cnn
Hey ne l-i ayret-efzdr ki yo endzesi

Herkesi beyninde var bir ayli r- cnn
Dde-i ibretle ba dr-if -y leme

Varsa al ey red-mend etme inkr- cnn
ad-hezrn fer olsun hev-drnnda

Rzgr utdu by- zlf-i zer-tr- cnn
Fikr-i Eflna cinnet-ba olur mhiyyeti

Bir mummdr mull-l bu esrr- cnn
km sr feyi crdir de her sdan yine

Kimseler etmez ne ikmetdir ki irr- cnn
llet-i inla far etdim bu mbhem nkteyi

Artar eksilmez gl kncnde esrr- cnn
Ben de olmudum bel-y al ile dvne-ser

Brekallh eyledim fil-l izhr- cnn
Bir zamnlar mest-i ser-r- arb- al idim

Dense lydr baa el-yevm hyr- cnn
10
El-veda ey h idrk el-veda ey iss-i r

Ben araf-dr- cnnum ben araf-dr- cnn
11
ir-i - ffet-i std talden Sud

te oldum bir hezr-vz- gl-zr- cnn
21 Nisan 1937 / 1353
/322/
ARFARF- VV
Mefl Filt Mefl Filn

1
r- cihnda tbi-i envr nev-be-nev

Ms-y cnda cnbi-i gftr nev-be-nev
329
Her sne baa ekl-i tecellye cilve-gh

hir uverde cilve-i esrr nev-be-nev
bret-nmd srr- mery-y kint

Her nra nmyi-i rusr nev-be-nev
ret-per reng-i fen - nizr

Prye-dr sn af yr nev-be-nev
Bir yanda mav olup gediyor l-yad n

Bir yanda r-nm yine r nev-be-nev
Her ey keml-i ikmete briz nin iken

Etmededir yine km-i ihr nev-be-nev
Bir udret-i azmeyi her grd saa

Eyler lisn- l ile takrr nev-be-nev
Her-dem Sud ser-be-zemn taayyrm

Mr- lf ahr- dil-i zr nev-be-nev
28 Nisan 1334
/324/
ARFARF- H
1

1
Bir dev eyle dil-i bmra Allah ana

Sevgilim u yama nra Allah ana
r- cevrile seni glm arb oldu yeter

Bir nihyet yo mudur zra Allah ana
Nr- ddem ama p-i emden ram et baa

Eyleme vech-i mdim kara Allah ana
sn seyr eyleyen mmkn m olmama

Kim taamml eyler ol reftra Allah ana
te irr eylerim ey yr esr-i am

Meramet eyle Sud-
Sud zra Allah ana
1 Mays 1314
330

(Faln)
1
Nedir bu reng-i azn nev-bahr- mrmde

Nedendir h bu ulmet nehr- mrmde
Beni nefes-be-nefes mevte eyliyor tarib

Nedir bu mertebe srat gr- mrmde
Gzm almayaca m bu b- afletden

ab yo mu benim leyl-i tr- mrmde
Bahr gedi azn gelmek zre de l

iek almad ekfe-zr- mrmde
Beni bu rtbe nizr etmeden nedir ad

Felek aceb ne bulur inkisr- mrmde
6 Mart 1317
/325/

1
Ey verd-i b- imet ey dil-ber-i yegne

Evf- n- snn vird oldu her lisna
Far- abatla envr- alatla

Mahsdsun bugn sen skkn- sumna
Erdikce ba-i sn her yerde g- cna

Duymadaym glde bir iss-i f irne
Etmez miyim tef ur bir mha m ben

Znet verir ayli efkr- irna
Anca o ite sensin ey neyyir-i melat

Rek-verim bugn ben ala ne
Gl-r-y enveriden ol rtbe mstenrim

Syede minnetim yo mihr meh-i cihna
Bi ub bi afa bi meh-tb bi beda

Olsun fed o em-i mest-i iy-fena
331
Dnyda bence sensin a-y cmle ml

mdeyim yoluda her-n fed-y cna
1 Austos 1317
4
/326/
k ederdim sne mi sevd-y cnn olmasa

Ben olurdum mulaa cnn baa cn olmasa
Gzlerim mstara- ulmet grrd lemi

Gzlerinde yrimi man-y isn olmasa
Parlamazd nr- mmdim cihnda bir zamn

Gh gh ol per armda tbn olmasa
Firate mmkn deil etmez aamml alb-i zr

Mav olur mula sonuda vala yn olmasa
d-i ekberden de ekberdir vil amm Sud

Dilde h ende-i lm- hicrn olmasa
30 Austos 1317
5
ir-i mehr Al R Bey mermu:
Bayor mu diye dil-aste-i hicrn gzme
Bayor cn alc gzleri yan yan gzme
Malal azel-i lafini tab:

(F iltn)
(Faln)
1
Bir nigehle edecek mi diye dermn gzme

em-i nrna badca gelir n gzme
Ben diyorken o mehi abr edeyim grmeyeyim

Mtedif oluyor gzleri her-n gzme
Yo mu l naar- meramet h ey n
Ne iin bamadasn m ile yan yan gzme
332
Yara-i ancer-i amze ile iler ururum

b girmez dem-i hecride bu giryn gzme
Etmiim ti bu yolda ezel vaf- vcd

Reh-i ada grnmez gzelim cn gzme
Gztepe, 7 Eyll 1322
/327/

1
Etmez efkrm taavvl ekseler zincre de

Her zamn mdeyim tadre de tekdre de
Mslmn sn-i slk sretinden bellidir

ar or Allh yolunda amle-i imre de
Baa mhiyyetdedir mescid-ninn- zamn

timd etme blend-vz ile tekbre de
Ke-i deycr-i amdr cy- erbb- keml

tif eyler gher zr-i zemn-i trede
illeti mmknse erbb- dili idbr ile

ke aks etmek olur ll mihr-i lem-gre de
Bursay iy ederdim fey-i irimle Sud

Neyleyim amm aylim dder hemrede
30 Tern-i n 1323
7

(F iltn)
(Faln)
1
ab- dil-berde vef olsa da o olmasa da

O nezket o ed olsa da o olmasa da
Ben onu zlf-i dil-buna ber-dr olaym

amzesi r-fez olsa da o olmasa da
Ryetiyle buluyor neve dil-i maznum

Rular ande-nm olsa da o olmasa da
333
Derd-i sevdsna n-r aldm o gl

Baa min-bad dev olsa da o olmasa da
azelim neve-i ryetle ule geldi

Dil-pesend-i uar olsa da o olmasa da
Kurueme, 5 Knn-i n 1323
/328/
8
Hersekli ikmet Bey Efendi mermu:
Yo ayd- msiv dil-i uds-cenbda
Olmaz a afe-i mml-Kitbda
Malal azel-i lsini tab:
Mefl Filt Mefl Filn

1
Var meyl-i itil dil-i lcenbda

Cibrldir ki Sedreye oru itbda
Kymet-ins r olan er urma istemez

Dny denen u mabere-i rbda
Cismide cn o cevhere bezer ki b-ur

Makmdur imete zr-i trbda
Bir aldan ibret iken cmle kint

Bilmem bu tefria ne iin ey u bda
Kibre sebeb nedir ki msv eh ged

Dergh- Kibriy-y adlet-mebda
hir olur ise beeri gizli ileri

Seyr etmeli releti rz-i isbda
Siyyn cihnda rifat illet d bilir

Grd hezr eklini hengm- bda
r- al u man kim kimden alasn

Mar var Sud sl cevbda
4 Mart 1324
334
/329/

1
ahramanlar ba eer ib-rn- amzee

ar gelmek pr-aardr ahramn- amzee
Bir narada ab u bas- ra vardr udreti

Cn-siprn asret eyler cn-sitn- amzee
Fer veren ebr mudur yine-i rusra

Mh- nevm yosa li sumn- amzee
Mulaa mt olmudur ki ebr-i nev-bar

Beziyor art ek-i n- amzee
Reh-zen-i dndir ess- kfrdr mmin deil

Dmesin kfir dai n-mslmn- amzee
El-ved eyler cihn- al u idrke Sud

Olsa vf bir dem m-y nihn- amzee
14 Mart 1324
10
std- irf nm Mstecb-zde met Bey mermu bir azelini

tab:

1
Ne kesb etdik cihnda bir alay evhmdan baa

Ne buldu lem-i mlde lmdan baa
Bilinmez adr-i irf n kesb-i dni e byk non

Eren kimdir murda chil-i bed-nmdan baa
ayl-i emn rat bence len ayn- cennetdir

Azzim yo mu bir kr bu fikr-i mdan baa
Bu dny ara-i av-y ibl maetdir

Ne isterse bulursun t-i tmdan baa
Dil-i vrn o tenh iyn- zn-i hicrn kim

Civrndan geen yo minet-i eyymdan baa
335
/330/
Sud ol ir-i zrm ki yodur bezm-i hestde

Muvf hem-demim maa-i ilhmdan baa
11 Knn-i n 1324
11
Tab-i azel-i ey B-i Mevlev
Mefl Filt Mefl Filn

1
Yri nhfte alat zr-i nibda

Erbb- a neve btn p-tbda
Bir maad- muaddes iin hy u hdadr

slm u Gebr u kfir-ne arb da
Ren-diln- ehl-i naar umduun bulur

Dru-anem de Kabe de her cy u bbda
emn- ibtira odur ar- r eden

Encmde sumnda meh fitbda
Gl-ende blbl eyler onu yd ile fin

Tekrr eder bu nameyi bm u urb da
nsn ise ol rif-i esrr- men araf

Vahdetdir ikre bu fall-ibda
Ab- vecd fey-i nefany

nefan far eder
Enf s- pk-i ey Cell intisbda
Grdm nice bedyi-i many ey Sud

aa ki ol bihn eer-i mstebda
28 Knn-i n 1325
/331/
12
- Bursada -
Mefl Filt Mefl Filn

1
Sevk etdi Bursaya beni b hev yine

dm bu yerlere yeniden in yine
Gemi zamnlarm gelerek yda glm

Etdi ia bir elem-i cn-rb yine
336
Buldu beni bu yerde de ey bat- tre-gn

Verdi dil-i nizrma bir ibtil yine
Hzn teerm nal etmez ki itidd

rtld ebr-i minet amla sem yine
Ey sa-i fesa-i ar bu l ile

Olmadasn heme lefet-nm yine
Srbsn o rtbe zll-i abat

Sa deiz gibi grnr c-be-c yine
Ter-i km-i seyl-i avdi midir olan

Nlfer revna ci-fez yine
Gh onu gibi olurum ben de pr-r

Rumda var o meyl-i cnn-intim yine
Mde mlhemim idi h ey fe benim

Etme dir o lfu bugn de baa yine
ekirge, 14 Mays 1330
13
Mefl Mefiln Feln
/332/
64
emi yine b-arr- ive

Ey fet-i cn-ikr- ive
Olmu yine penbe penbe rular

Ey verd-i ter-i bahr- ive
Bayn yine her nigh- mesti

Her-n ediyor nir- ive64
Var gelmek iin o em-i a

Besbelli ki irr- ive
an aladr ehl-i ibtilya

Ryudaki imirr- ive
Olduca hele o kkl-i tr

Pr-mevce-i rzgr- ive
Mellifin Sadlarm isimli eserinde bu gazelin bir beyti daha mevcuttur: te gibidir yaar cihn /
Her nara-i pr-ikr- ive (Sadlarm, s. 180) [N..]
337
Cemiyyet-i alb-i zr eyler

Badan baa tr-mr- ive
Ey mr-i hev-i sebk-r

Ey mala- nr u nr- ive
10
uma gel civr- snem

Olsun saa reh-gr- ive
28 Knn-i n 1330
14
/333/
B-isb efsne g etdim amiyyet nmna

Diledim bir ayli yve istimet nmna
Grdm efli ilf-i ve-i merdneg

leme dmen kesildim demiyyet nmna
Nmzeddir illete bir mcib-i km-i zamn

Kimde bir ey varsa nms u falet nmna
T essndan onu tarb im etdiler

Bir nine almad irf n- millet nmna
Nf atlar glmeden erbb- al u imeti

Bir alay lf gfa sn-i niyyet nmna
Ben de ar dem oldum insil etdim Sud

Her neye mliksem idrk meziyyet nmna
30 Nisan 1333
15

1
Yad dil-i bmr em-i ru- cnne

Yanmala yalmadan pervneye pervne
Bir laa gren yr der-l unudur r

Ben de olaym bri ryet ile dvne
338
B-c m bu nliler cevri ciere iler

Hep bildiini iler amm ki o drdne
Lufunda lefet var ahrnda da leet var

snnde ne let var ayret verir insna
Her-br cef eyler u fed eyler

Ayra vef eyler anca bize b-gne
Lal-i leb-i gl-f m erbb- dili cm

Gs-y dil-r m mr-i emele nle
Bi ret ile ml man-y ru- al

Her cilvesi manl her naras mestne
Firatle eder her-n b-re Sud ef n

Yo mu acab pyn bir dem am- hicrna
25 Austos 1340
/334/
16
Mefln Mefln Feln

1
Gvenme l-i dehr-i b-ebta

Seni tarb eder her-n memta
af -y vati bil ayn- anmet

am- ferd ile etme if te
Muabbet nevesinden baa bir ey

Deil yeste ba iltif ta
Beni anca bu dr- ibtilda

Mesin ritesi balar ayta
Deer bir em-i mest-i ive-kr

Nigh- nz bi mr necta
Sen ey suln- a- lem-r

Sebebsin intim- kinta
Eder mihri glde brekallah

Dem--dem ll-i hestyi imte
Sudu
Sud alatdan etme mehcr
O erre mnceibdir nr- ta
21 Knn-i n 1341
339
17
Tald-i Cenb- Avn-i std
/335/
Glm ad etme istilya Allh ana

Girme kfir abe-i Ulyya Allh ana
Ey ayl-i zlf tr etdi yeter dnylar

r olma dde-i bnya Allh ana
h gsterme baa nr- siyh- kkl

Dnmesin rzum eb-i yeldya Allh ana
Kfr dn yek-reng olup bir rete balanmasn

Balama ey em-i mest! mya Allh ana
nsil- prehenden ad ey billr-ten

Alm vermek midir yamaya Allh ana
Mstenr-i mihr-i Avndir aylim ey Sud

Dnse o mu gl-en-i manya Allh ana
25 ubat 1341
18
Muibb-i maf rum Mstecb-zde met Bey mermu:
km ll-i reng-i fen gl-sitnlara
Glm gibi bahr brnm aznlara
Mala- azniyle muadder azel-i bedini tald:
Mefl Filt Mefl Filn

1
Urmu sevd- r-y zemn sumnlara

Fikrim gibi sem da brnm dumanlara
Bir ben miyim bu cyda m-cd arb

Herkes taassr etmede gemi zamnlara
Timl-i itirb- ebb eylerim ys

Badca artar h mellim aznlara
340
/336/
Bulma mdine aplp nev-bahrm

Geldikce mevsimi oarm gl-sitnlara
Af- nigh edince gelir ra infl

Blbllere ieklere cy- revnlara
Ey lem-i adem-gede ram eylemez misin

B-itiyr iide fen-yb olanlara
std meti yine yd eyledim Sud

Pey-rev olup opard muri finlara
Tern-i Evvel 1340
19
Mefl Filt Mefl Filn

1
Batm ne rtbe olsa da il murdma

Gelmez alel udya olan itimdma
Ben rete-i tevekkl ile aa balym

t verir un- felek itidma
Yodur gzmde erre adar adr ymeti

Dny yerinden oynasa bamam indna
ekmi iken hezr ab cef yine

Uyma zamna gelmedi bir kerre ydma
Fikrim tebeddl etmedi ahr- advv ile

Aynyla dm yine her ictihdma
Merdim Sud abe-i devri ne addidir

Etmek mdale revi itiydma
Ankara, 22 Temmuz 1342 / 1926
20
Mefln Mefln Feln

1
aytm gedi hep srn iinde

Gl bir dim burn iinde
341
/337/
O Ysufdur ki alm r- giryn

Esr-i ibtil zindn iinde
Dil-i derd-in yd elde m

Hezr- zr ristan iinde
Ne letdir lh mh- mmd

Dem--dem hle-i hicrn iinde
Ne ikmetdir lh vech-i li
Girer bin rete bir n iinde
l vre ikmet bir muamm

Beer evhm- b-pyn iinde
Avlim l-yuad mal b-add

Faa ndircedir insn iinde
Bu ket-i me ibtiln
Ki pyn b-gern ummn iinde
Vrd- mevc-i am kh-sr kh-sr

ur- fikre yo imn.. iinde
10
Sud-s
bu bar-i b-uddu
Sud
Btn dery-diln ayrn iinde
21
/338/
Mnceibdir ddeler ddr- lem-szua

A bir pervnedir sn-i cihn-efrzua
albler yek-pre hen olsa da der-l erir

Eylese bir dem taallu amze-i dil-dzua
Bir kitb- sumnsin ki ey em-i bedi

Kimseler vf deildir man-i mermzua
M-ver-y lem-i imkna mil cibe

El-ased ey sn-i mula li-i firzua
Eref-i st sensin ey zamn- val- yr

Nr- ub- d serpilmi seni her rzua
342
Sayref -i dehr tadr-i bah etsin Sud

Varsa add udreti ab- san meknzua
Topkap, 1 Eyll 1340
22
Mefl Mefiln Feln

1
Her laa o yr- cn glde

Tb- nigehi ayn glde
ll-i mjesi laf dil-c

mlime sye-bn glde
Fermn-beryim ol dil-sitn
Yo baaca hkmrn glde
Bi Bar-i Mu c-ber-c
Seyr eyle u b-gern glde
f edemem neler neler var

Esrr- cihn cihn glde
Nirengi u ar- kne-cnu

Yer bulmad bir zamn glde
Pryesidir bahr- a
Olmaz ebeden azn glde
Hep nru Sud o mh-tb

Geh hir geh nihn glde
/339/
23

1
Snbl-i zlf dklm ehre-i gl-f mna

Yrimi rusr dnm bir bahr aamna
Bat- b-ldeyi bdr grmek isterdim

Muntardr gzlerim her-n vil eyymna
343
atlanr glm reh-i valnda her bir minete

re yo cnna sz verdim muabbet nmna
Nerde ol demler o meclisler ki eylerdim fed

lemi bi nd-i iblini bir cmna
Gl-en-i a u fev imdi nab-i z bm

Cy- syi mi var blbllerin rmna
Pek dilr odu ey mh- fe-pr bu eb

girmek mi ad alb-i sevd rmna
Dil mu- ulmet-i hicrndr olmaz kr-gir

Nr u ule treg-i leyle-i lmna
Mr-i cn bmr- asretdir perndr Sud

Neylesin afletle dnyn utulmu dmna
Sultanahmed, 3 Tern-i n 1343 / 1927
24

(Faln)
/340/
arm-i snede pinhn ayl-i cnne

Gelir memma by- vil-i cnne
Hev-y zlfe ddm ayt- nev buldum

Mel-i cn cihndr mel-i cnne
arb- neve unar glme szldkce

Benim o dde-i h-mil-i cnne
Bu rze-dri-i bse armdr billh

ell iken baa her-dem nevl-i cnne
bt- d-i sade Sud il olur

Grnse uf- emelde hill-i cnne
Sultanahmed, Nisan 1343 / 1927
344
25

1
Kfr-i zlfe balanp dil ehl-i mnm dese

Bt-perest-i a- yr olsa mselmnm dese
se de bir kerrecik b- ayt- neeyi

Mest olup eyna Azril-i cnnm dese
Srr- m-y nighndan orulsa emine

alarn aldrsa ite t- berrnm dese
B-nib etse tecell grse Cibrl-i Emn

Titrese y Rab emnetdir saa cnm dese
line a er etse issiyytn

Yr kendi vechime kendim de ayrnm dese
Vaetinden lerze-nk olmazd byle mr-i cn

Ol per gelse lisna bende insnm dese
Tercmn- nkte-i gftr- cnndr Sud

me-i icz-g ly sndnm dese
29 Haziran 1344 / 1928
/341/
26

1
Olsa bir dem ol per-ret-nm ynede

em-i ehl-i dil alrd dim ynede
Kendini seyr etmee mutcdr al- cian

Vechi var olsa naarlar c-be-c ynede
T ebed maf alrd ddeden timl-i t

Srr- ikmet olmasayd ren ynede
Nefs-i od-bnim ala bir zamn meyl etmedi

Kendi li olmada mehd oa ynede
Nefretinden gz yumup ihr- imzz eder

Grse aks-i albini ehl-i riy ynede
345
ub-sret sne mmkn m tebeddl eylemek

km yo etse hezrn itin ynede
Dost grmekse mdi ey Sudl-Mevlev

Diat et vardr nigh- in ynede
20 Haziran 1344 / 1928
27
Nare-i krn-miz
-B Efendi aretlerine-

(F iltn)
(Faln)
/342/
odu bir arra-i mmd eb-i rmza

niks etdi o meh afa-i efkrmza
ltima eyledii demde hill-ebrsu

ub- d oldu nmyn dil-i bdrmza
Eer-i mihri olup rze-i hicrnda ayn

Nrlar ad yine leyle-i ifrmza
Raman m bizi utmu onu biz mi utarz

Frat elverse sorardk bunu dil-drmza
erbet-i vulatn cm- lebinden ielim

N-dr budur anca ten-i bmrmza
Ayn- nimet biliriz obet-i Byi Sud

Asen-i ret odur man-i ermza
25 ubat 1344 / 1929 Mudifen 15 Ramanl-Mbrek 1347
28

(F iltn)
(Faln)
1
By- keret duyulur gl-en-i vadetde bile

f bir manara yo sa-i ayretde bile
346
/343/
O adar etdi tebeddl ki secy-y beer

abelik leti var ehl-i khletde bile
Fa- uryn o adar yzdeki diat edene

Grnr ibeler ehre-i imetde bile
Ne taavvl ne tebeddl ne televvndr bu

Baal iss olunur nee-i ilatde bile
Kec naarl m nedir bendeki let y Rab

Deiiklik sezerim en-i abatda bile
almamdr ki itb ounu far edeyim

Nfiiyyetden eer nara-i diatde bile
Eski demler gelerek ra dil-n olurum

Bir alvet bulamam yr ile obetde bile
yle bir rete oydu beni devrn ki Sud

anmam kendimi ynede ryetde bile
30 Austos 1351 / 1935
29
Mefln Mefln Feln

1
O znetden muarr sn-i sde

ab dil-nin pek feval-de
Semv bir lisndr em-i sebzi

Nikt- n eder gy if de
Nigh clib-i enr lkin

amm-i albe teri ziyde
Ne sirdir o mn-f m gzler

Ki nfi etdii emr irde
Nihl-i add-i mevznudan ey yr

Zemn-i irim eyler istif de
Baa vat-i heremde anki a

Gete mrm etdi ide
Sudu
Sud alatdr etme marm
Yzden lii olsun gde
18 Knn-i Evvel 1353 / 1936
347
30
/344/
ymetler opard meti eflk-i snemde

ab- maer oldu anki peyd k-i snemde
Benim fikrim mdim varlm varm btn sensin

ayliden deer yo sa-i idrk-i snemde
Gzn-timl-i sn-i mula a- semvsin

Yatar ll-i dil-efrzu bis- pk-i snemde
Ne te-tb glsn zb-i fal- nev-bahr oldu

Yetidirdim seni gl-zr- te-nk- snemde
Sud erbb- ryet sn-i a- dil-ke-i yr

Our man yznden afa-i ad-k- snemde
13 Knn-i n 1352 / 1937
31
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
riul-de l var sende

Dd- a bir ceml var sende
ir-i tersin bed u msten

Bir semv mel var sende
Sevdiim belki sn-i mulasn

Mtezyid keml var sende
Gzleri kmrn- rumdur

udret-i b-mil var sende
ub- li misin ki ey gl-ru

Tbi-i al al var sende
Seni glmde ben yetidirdim

Baa bir ittil var sende
Zlf-i cnn mdr alem sebebi

Dim l u l var sende
348
Nad-i mr Sud o meh-rdur

Ne menl ne ml var sende
5 ubat 1352 / 1937
/345/
32
std- san Muyiddn Rif Bey Efendini bir azellerinden istif a:

1
Gl alar urur le geenler yda geldikce

ayl-i nev-bahrm r- n-da geldikce
O demlerde hezrn rek ederdi blbl-i albe

Olup ser-mest cm- adan feryda geldikce
Neler irb ederdi ra em amze-i cnn

Olurdu hepsi man afa-i inda geldikce
Seer vati grrdm fitb rekden dil-n

O meh-r beyt-i fikre ret-i manda geldikce
Bugn bunlar btn mye id bir ikyetdir

alem titrer mf d- mevi rda geldikce
Cier-n- ftr oldum u dm- zindegnde

isb- intilm pek bi tadda geldikce
Msfir-ne-i lemde istile marum

Budur encm- mihmnlar arb-bda geldikce
Ylm kintmdan eer gzler gzm heyht

un ketm-i ademdem sa-i cda geldikce
Yaz b-tb- derdim devr elinden ey Sud amm

Yaar eflk nevbet h- te-zde geldikce
10
uar sem-i cihn byle bi vze-i tald

Semlardan sevni Muy-i stda geldikce
25 Nisan 1353 / 1937
349
/346/
33

1
Zlf opard arbede etdi beni sevd-zede

Erdik mi bilmem maada kfr oldu peyd Kabede
Ey mh- gerdn mter lem yzden serseri

Sensiz bu devri her yeri ser-t-be-p ulmet-gede
emideki reng-i sem sebzn fiyyet-nm

Lkin aplmam ben oa her bir nigh abede
Cnn m ayn- cn msn dillerdeki mn msn

Prye-i vicdn msn ayret bu fey-i emcede
Gl-zr- snden baa gelmez niin by- vef

h ey hezrn-in cevri eridi serada
Ala oldum b-vcd vreste-i ekl uyd

Syede ermidir Sud fil-l mr-i sermede
17 Mays 1353
34

1
Vaf- g etdim ad-y dil-g-y aa

Her hevy terk edip uydum hev-y aa
Diledim udan heng-sz- sn

Perde perde rab- alb etdim nev-y aa
em-i mn-f m grdm ki ayn- rev- r

Eyledim teslm-i cn km-i a-y aa
Bi mulif rzgr esdi tea etmedim

Heri-bd-bd ddm ibtil-y aa
Gzleriden gzlerim her-n nigh- iltif t

Mnafdr gzlerim necm-i sem-y aa
Derd-i r-engz hyrden elbet urtulur

Ey per dil olan dr-if -y aa
Srrn yri arm-i dilde if et Sud

Rdur mahrem onula mcer-y aa
29 Haziran 1354 / 1938
350
/347/
ARFARF- Y
1
Mefl Filt Mefl Filn

1
Gel ten sitemler ile yama cnm

Ll etme sevdiim sanla zebnm
Hecrile yle ilerim ey mh dilese

ayretle dest-ber-leb olurdu finm
Dil-asteyim o mertebe derd-i firk ile

Drl-abdr anrm iynm
B-reyim esr-i amm mest-i ayretim

Mecnn da duysa alar idi dstnm
Kendimce lemimde faa o-demim Sud

Bi n- -af ya deimem zamnm
20 Knn-i n 1316
2
/348/
ab- fin iin yo u itidr

Mmkn deil glde sevdnn istitr
Ben ayret eyledikce tadl-i yes-i albe

Gnden gne tezyd etmekde h zr
te bu eb de etdim t ub olunca feryd

Geldi ayle zr hengm- batiyr
Hengm- batiyr kim her demdi bir d

Her laa seyr ederdi em-i ceml-i yr
Cnn ile zamnm pek o gr ederdi

Yeksnd bence dehri serms nev-bahr
ayf ki imdi oldum dil-aste-i fir

Onsuz aytm yo indimde itibr
Oldukca hecri mmted am eder teuf

Makk lev- dilde sevd-y pyidr
351
Bd-i iftir anca odur Sudu

Sud
Anca odur Sudu
Sud
bd-i iftir
24 Knn-i n 1316
3

1
af -y limi li adem-bda gnderdi
Nff -i am bil
bil--mddet onu ebda gnderdi
N
2
aya ar tarim nedir ecnd- lm

Gl mlknde ner-i cebr istibdda gnderdi
orardm vlihne h bulsam si-i ayb

Beni hest-i mevhma niin feryda gnderdi
Kitb- cismime km-i meet a- cn-sz

Ne ikmet ben de bilmem amla bir manda gnderdi
Yine sev-i ab albimi bir zlfe bend etdi

Yaz bir mr-i zd ader ayyda gnderdi
Sud f -y emrin u nam- acz-i brhn

Muall p-gh- hir-i stda gnderdi
/349/
65
Ben bilirken ak snemde mnm gibi

Sen baa b-gne oldu dmen-i cnm gibi
Nr- mdim iken terk eyledi f m

Udu ey rek-i melik tb- emnm gibi
anmamken lufua mrrul-me oldum yaz

Gedi n- vulat mr-i itbnm gibi
isb- Rm ile otuzuncu senede mahalle tarr edildi. 10 Tern-i Evvel 1349.
352
Sevdiim imdi aylidir ref -i mnisim

Ben onu far eyler oldum nr- vicdnm gibi
Gn gelir sz- dernumdan olursun b-aber

Elde varken vsa feryd ef nm gibi
Pey-rev-i ir-i Nedm olma mdiyle Sud

te yazdm bir azel fikr-i pernm gibi
22 Knn-i Evvel 1319
5

1
h edersin sevdiim duysa enn-i rumu

Dilese alarsn heng-i azn-i rhumu
Sz-nk eyler seni b-bhe mmkn olsa da

me tavr etse l-i ten-i rumu
mtidd- leyle-i hicrn ey mihr-i emel

Yad tarb etdi mebn-y metn-i rumu
Tre batm yle kim mehcr-i nr- ruu

Giryeye ar etdi em-i dr-bn-i rumu
Ol adar medh ki km-i firati Allh bilir

Teng ld sa-i ar- bern-i rumu
ayret ald fikri de n-r gedim ey Sud

Yazma isterdim biraz iss-i nevn-i rhumu
14 Nisan 1320
/350/

1
emm-i kklnden ey ab yri nin yo mu

O ri-gh- sevddan baa bir arman yo mu
Beni dr eyledi km-i ader ev-i temdan

Mem- cna olsun by- mk-i gsuvn yo mu
353
Gel ey mr-i ayl-i yr ama p-i emimden

Niin udu saa gl-zr- dilde iyn yo mu
azn oldu bahrm km-i cn-sz- firla

aderde h bilmem burc- vala itirn yo mu
Zamnlar gedi de l nevd-i nevle gelmezsin

emm-i kklnden ey ab yri nin yo mu
25 Haziran 1320
7
stl-deb Muallim Nc Efendi mermu:
ald geri zebn albe tercmn olal
Beyna mad a bel-y cn olal
Malal azel-i nef s ve bedini tald:

(Faln)
/351/
rld nal-i mdim dem-i azn olal

Bozuldu gl-en-i im o gl nihn olal
Benim adar kime zam-ver oldu tr-i fir

Sihm- hecre dil-i n nin olal
Btn seerleri an alyor ys ederim

Gzmden te-i asretle dem revn olal
Gren enn-i mcessem anr beni gzelim

Taassrle iim rz u eb fin olal
Cenb- Nc-i std eyliyor tald

Sud mahar- ilhm- udsiyn olal
8 Knn-i n 1321
8

1
Neveyim km-i abat b-arr etmi beni

Srr- ilat ule-i cevvle var etmi beni
354
Mahar- am ki envr- keml-i sn-i yr

Reng reng olmu nmyn cebe-dr etmi beni
Blbl-i gl-b- sevdym ki sev-i rzgr

T ezelden mbtel-y nev-bahr etmi beni
Batiyrm yle kim b- ayt- a- yr

Sermed bir ev ile pr-iftir etmi beni
Adr ra medr- zinde-gn ey Sud

anmasn b-gneler sevd nizr etmi beni
9 ubat 1322
9
Mefl Filt Mefl Filn
/352/
Etdi felek eeri vaandan cd beni

Sev etdi bezm-i udse mil-i du beni
Ben cnin-i dr- selmm cihniyn

Yd etmesin dilerse ilel-intih beni
Neydi benim vaandaki vreliklerim

Ama aman ki aladr ol mcer beni
Mehcr isem de ohbet-i abbdan bugn

Ady grmemek ediyor pr-af beni
Yalz bu cy-gehde r-cyem ey Sud

mlime muvaffa ede Kibriy beni
10

(Faln)
1
Vaanda etmedi bir kerre batiyr beni

Bugn de urbete sev etdi rzgr beni
Devm ederse bu ar- mulefetde eer

Eder bu beldede bir ayli dem-gr beni
355
ayl-i vlid hemre v birderdir

Gelip heme eden yda ek-br beni
Gelir mi rma yosa re-zr- vaan

Ki n n ile eyledi nizr beni
Sud bb- Alni kemne keriyim

Bu nisbetim eder elbet pr-iftir beni
11
/353/
N-gehn bir arbecik ar eder derylar

Sfle firavnler ciz mi anr Mslar
uvveti albinde toplanmdr erbb- dili

hid-i madudur afiyyet-i smlar
Nk bed her ferd bir ey cst c etmekdedir

Nerde Allhm bu Mecnn ullar Leyllar
Ben deimem bir zamn rriyyet-i eflime

Verseler bil-far tat- kmme dnylar
te mesdum ulvv-i mesleimle ey Sud

leme ar azandm etdiim davlar
22 Eyll 1324
12

1
Sery- sneyi terk eylemezdi cna alsayd

metden uanmazd eer mihmna alsayd
Bir icbr eyleyen var a budur dnyya ubya

Gelen gelmez giden gitmez idi insna alsayd
Seni cndan eden bzr bat- kne-hdr

Yaatmazd hem ldrmez idi cnna alsayd
356
ur- ceye kr et ki luf-i a ile d

alrd bhesiz ricde i derbna alsayd
Olurdum ben dai madd- mesdn- lemden

Sadet iktisb dni irf na alsayd
Atardm cn Sud lemde n-i cm- ahbya

Eer bir let zre neve-i mestne alsayd
8 Knn-i n 1324
/354/
13

1
Fin gy bu ar- b-stnu rkn-i bnyd

Ann nevha-ger her laa aln d, n-d
Esr-i nledir insn denen mal- b-re

Beni tasd edersin eylese dav-y zd
Duyup aks-i enni bir nid-y meramet anma

Bu nli-ghda taib eder feryd feryd
Bel-ke snelerden ykselen vz- istimdd

Dem--dem iledir r- arb-i girye-mutd
Azizim bence meln- mebbeddir siyeh-rdur

O n-kes kim olur hem-cinsini ferydna bd
Sud rm n-bil bu vaet-zrda zr

Enni andedir h ad-y evdir ad
28 Knn-i Evvel 1326
14
66
Etmesin aflet grenler em-i sir-gnii

ib eyler bir naarda aln temknini
mmet-i s ise tavr-i Meryemden geer

Seyr eden ehl-i tem ret-i rnini66
Mellifin Sadlarm isimli eserinde bu gazelin bir beyti daha mevcuttur: Kfr-i zlf gerden-i mna
at at aladr / Bend olan mslimleri f eylesin a dnini (Sadlarm, s. 191) [N..]
357
/355/
Deyre azm etdikce byle ol bt-i mn-firb

Gebr u tersya unutdursa gerek ynini
Ben nal ufte-i rusr olmam celb eder

sn-i b-mili cihn ayret-i tasnini
Sen de inf et ne mmkn olmama ran- evk

Gh gh yd edip ey vulat nini
24 Knn-i n 1330
15

(Faln)
1
Zamn- fey-resn- vil gelmedi mi

Sinn gelip geiyor da o l gelmedi mi
Biraz skn ile diller ur kesb etsin

Bu l lden art kell gelmedi mi
Tkendi abrmz ey dil-i adr av

Melim ehline yevmus-sl gelmedi mi
Celli lemi yad avurdu Allhm

Henz vat-i uhr- Ceml gelmedi mi
Benimsemi felei bir alay alm cehl

Bu b-aylara n- zevl gelmedi mi
Bu ibtil-geh-i minetde neve-cyna

Avn- frat- def-i mell gelmedi mi
Sud bah ne addi meet-i adan

Saa bu emr-i muaam mul gelmedi mi
3 ubat 1331
/356/
16

(Faln)
1
O oncan ruuna reng-i l gelmedi mi

Hezr- zra dem-i l l gelmedi mi
358
Gl nedir bu adar rze-dri-i bse

Daha peym- bt- hell gelmedi mi
Gel ey ens-i revn .............. bu hecr-i elm

Zamn- fey-resn- vil gelmedi mi
Neden revyi-i ezhr cn-nevz deil

Aceb bu gl-ene ol gl-nihl gelmedi mi
Niin af -i taassrde byle pynsn

Sud frat- def-i mell gelmedi mi
4 uba 1331
17
F tide kin Millet Ktb-nesini messis-i falet-mendi std-
ehr Ali Emri Efendi mermu bir azel-i nef sine nare:
Mefl Filt Mefl Filn
/357/
Dme lisn- illete arf-i rec gibi

Ol mnakis bu ubbeye bir o ad gibi
Bd- semm-i nefse uyup olma tnd sat

Oa ulb-i al nesm-i ab gibi
Zinhr atlma ufra-i kibr u runete

Eyle nf alb-i cihna iy gibi
Bd u nebd aydn mav eyle sneden

Ol f pk varsa ulvv sem gibi
Merdn- aa abe-i gerdn- b-vef

B-gnedir grnse dai in gibi
zde-gn aret-i Allh alasn

Yodur bu dm-gehde bel ibtil gibi
Pey-rev olup Emr-i stda ey Sud

Buldum def in-i ikemi kmy gibi
17 Mays 1332
18
359

1
Mevsimi gelsin de gr fey-i bahr- sneyi

Gl alsn da o dem g et hezr- sneyi
em-i cnla hid-i madunu ren grr

Seyr eden Sn-y b-nal-i enr- sneyi
ule-i ddr grsn ey Kelm-i dil gz

Eyle diatle tem nr u nr- sneyi
Duysa Dvud- a vaf- m- cn eder

Name-i uds ed-y dil-ikr- sneyi
Cilve-gh- rdur a ki mimr- ezel

sn-i ar etmi bin-y stvr- sneyi
Perde perde bezm-gh- urba aks eyler Sud

anma b-c nle-i b-tiyr- sneyi
22 Mays 1332
19
Naire-i azel-i ey B-i std
Mefl Mefl Mefl Feln
/358/
annetme bizi gm-reh-i rsvyz efendi

Biz mntesib-i aret-i Mollyz efendi
El-minnet lillh ki l aydn rd

Dil-beste v cn-beste-i illyz
efendi
ill
Mevlel-uraf sikkesi altnda lehul-amd

Ser-t-be-adem ara-i numyz efendi
Biz mevlevi-i o-dil zde-mizcz

kerleriz amm ki eh-syz efendi
Memlkuyuz encl- Rasl-aaleyni

F ri-de-i mani-i urbyz
efendi
urb
Evld- Al keriyiz lib-i az

Yr- suad am- eirryz efendi
ubul-deb aret-i B-i azze

Bir muli-i drne-i ednyz efendi
360
Fey-i nefesi etmede her-dem bizi iy

Hem-l-i Sud-
Sud san-ryz efendi
1 Knn-i Evvel 1332
20

1
Sensiz geen eyymm ayn- eb-i tr oldu

lem baa hecrile ey mh mezr oldu
B-reng emen ezhr blbl dai b-gftr

Her e azn-r gy ki bahr oldu
Mihr-i emelim eyvh olmu ebed rib

smet baa ulmetdir far et ki nehr oldu
Etdi beni ser-t-p mtemlere mstara

Dery-y felket kim emvc-nir oldu
mdd-resnm yo feyf -y meibde

ald dil-i bmrm b-tb gr oldu
sna mutcm Y aret-i Mevln

Derv-i arbi pek bmr nizr oldu
1 Mays 1334
/359/
21
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Dem-i asret ki pek medd oldu

R meys u n-md oldu
ayf mebn-y cismime felein

arbe-i ahr o edd oldu
Blblm udu, gl-sitnmda

S-be-s bmlar bedd oldu
Dd ar kh-sra mevsimsiz
C-be-c my- ser sef d oldu
Baa mtem nabe-i hest..

u ki her ub ayn- d oldu
361
Sensiz ey yr- cn! Sud-

Sud nizr
anki b-r bir add oldu
27 Mays 1334
22
Mefl Mefiln Feln
/360/
rm u ura yer mi ald

Ykselmeye bl per mi ald
Meftr u arb rmda

Cemiyyetden eer mi ald
Dny denilen u bezm-i amda

Bir grmediim keder mi ald
Heyht ab-y o-vezndan

Art alaca aber mi ald
Beyhde ufular ararsn

Ey gz oaca amer mi ald
emimde mesin-i cihna

Tb heves-i naar m ald
Kimden kime eyleyim ikyet

zde-i derd ser mi ald
B-sd Sud cst cyu

Meydn- vef da er mi ald
8 Knn-i n 1334
23
Mefln Mefln Feln

1
Ne sk var ne de meyne ald

Elimde bir teh peymne ald
Naardan oldu pinhn inlar

Cihnda bir sr b-gne ald
Bozuldu intim- iret

Hemn bir nara-i mestne ald
362
ekildi gitdi merdn imdi meydn

Dir ayf n-merdna ald
Felek bir va- n-berc and

Yaz mr-i emel b-lne ald
Sud oldu ess- neve mutell

Gllerde ur efsne ald
21 Austos 1341
24
/361/
Sifle-perverlikte pek ferzne grdm ben seni

Hep ed emine pervne grdm ben seni
Dnmedi bir laac glmce ey ar- felek

Dim dil-hma b-gne grdm ben seni
Var m bilmem ev-yb- gerdei ey ar- dn

Kendime her-br minet-ne grdm ben seni
Almad m hyrden nab ey alb-i zr

Her zamn vre, hep dvne grdm ben seni
Yo mu bir mamr vati ey gl-istn- emel

Grdm gnden beri vrne grdm ben seni
o-nevsn ey ney-i kilk-i Sudul-Mevlev

Sud
Bezm-i ns-nsde bir dne grdm ben seni
20 Mart 1341
25

1
Yr gelir neve-i cn gibi

ev coar snede ummn gibi
Rular olmu yine pr-reng b

yle ki aynyla gl-istn gibi
Gl-bn-i imet o nihl-i emel

Am oa mihr-i bahrn gibi
363
Dde-i bmrna ayretdeyim

Her naar derdime dermn gibi
ule-i ddrna pervneyim

Lemalar tbi-i mn gibi
Nr- armyla dil-i renim

Mihr mehe iz-i rcn gibi
Bil ki bu lemde saa yo Sud!

Sud
Hem-san ol em-i san-dn gibi
1 Mart 1336
/362/
26
Mefl Mefiln Feln

1
mr dem-i nev-bahr- gedi

Sat nfun-nehr gedi
Bze-i dest-i rzgrm

Emvc- aar kenr gedi
Devr etdi baa akret amm

Devri dai itibr gedi
Elbette geer almam da

Dehri nice leyl-i tr gedi
Blbller nmesin cihn

Bi gl-eni, ad hezr gedi
Bir gemeyecek zamn m vardr

Bezm-i arab hezr gedi
Geldi alecn Sud!

Sud albe
annetdim o dil-ikr gedi
Sultanahmed, 23 Haziran 1343 / 1927
27

1
Tb- ala eritdi b-vcd etdi beni

Var ol ey meh f ri-i bd u nebd etdi beni
364
/363/
Beste-i am deil aydmda hest nst

Gzleri bal esr-i b-uyd etdi beni
Etdi cismim m-be-m ll-i siyha inilb

te-i hicrna yad ayn- dd etdi beni
Kr-zr- kerete sev eyleyip bin mekr ile

Bir alay mecba slr- cnd etdi beni
Grdm elvn bualemun imi far etmedim

ann ederdim bil-i fey-i hd etdi beni
Kfr-i zlf ald sevdlar dil-i rdeme

h ey bt sara-i kibr chd etdi beni
Ser-nvitim nas- tm- batm timlidir

Bir na-i laf man-y Sud etdi beni
16 Nisan 1344 / 1928
28
Naire-i azel-i ey B-i std
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
erreyim fitb ayn olal

Cebe-drm o mihre kn olal
ar- nr oldu safa-i albim

Snem ol mha sumn olal
Gl-ene dnd yer yer um

Blbl-i aa iyn olal
Naarmda ayt cnndr

Neesi rda revn olal
Szm pr-i ara diledirim

Pey-rev-i ey-i nktedn olal
Vech-i Bye eylerim secde

Mahar- srr- rif n olal
O Sudum
ki fey-i nev buldum
Sud
Muli-i lib-i zamn olal
365
Oluyor udsiyn ile hem-dem

me ila tercmn olal
1 Nisan 1336
29
Mefl Mefiln Feln
/364/
Beyhde bu gft-g deil mi

B-sd bu cst-c deil mi
Ben neyleyeyim bahr b

Cnne gde-r deil mi
Pervne gibi dil-i heves-ger

Ondan yine km-c deil mi
Bir ande-i lal-i nr-p

k- eleme ref deil mi
Snbl diye olarm andan

Onda aranan da b deil mi
S! ielim ki dem bu demdir

Destide olu seb deil mi
hi-ger-i bseyim lebinden

Mestne bir rz deil mi
Bir kerre dumu- emi seyr et

Aynyla mil-i c deil mi
Ykselmededir Sud!
Sud name
Bllara s-be-s deil mi
3 Tern-i n 1336
30

1
asvet alm lemi bir eyde leet almad

ktisb- eve de glmde rabet almad
366
/365/
hid-i bzr- devre ibtiln vechi yo

H bir linde evvelki lefet almad
imdi ar-i dimenden far yodur glleri

Gl-en-i a u emelde eski let almad
arz u avrnda behim li mehd olmada

lib nev-i beerde demiyyet almad
Bir bouma bir didimek bir hey-hdr gider

l insn iin knc-i ferat almad
Bir kef ebr-i riy etmi ita yzleri

ret-i idrkde reng-i aat almad
Ehl-i irf n h urbet der-vaan lindedir

Ey Sud art vaanda cy- rat almad
20 Eyll 1348 / 1932
31

1
Nerde ol demler ki lem gl-en-i ml idi

Gl-en-i ml blbllerle ml--ml idi
Byle miydi fitb mh-tb pertevi

Renkler f dilr uleler cevvl idi
Dilleri tend ederdi b tb- nev-bahr

Cy-br- b-skn glm ile hem-l idi
Bir hev-y f eserdi gl-sitn- akda

yle kim her nefas enf s- udse dll idi
afa-i gl-zr imdi aplad hk r

C-be-c manr olan evvelce verd-i l idi
Diledim hengini len azn buldum Sud

Ny- mem geri bir ayli zamandr ll idi
1 Tern-i n 1346 / 1930
367
32
/366/
Tb alr grdkce emim vech-i sevd-f mn

Andrr ddr bir mumir bahr aamn
Olsa ol meh-rya nr- bramdan bir libs

Dde-i ayrdan setr etmee endmn
C-be-c tanm edip gs-y anber-byunu

Eyler istir gy mr-i cn dmn
Ey hill-ebr melek! ey fitb- evc-i nz

Sen ounca ufuma andm ebb eyymn
Var mdr cet taarr-i lt- iveye

Bir sz ayb etdirirken a rmn
Mcer-y albi tavir eyledi prne-ser

Alayanlar zb-i g etsin Sudu
nmn
Sud
1 Tern-i n 1348 / 1932
33
std- edb falet Mhterem Hseyin Sret Bey Efendini bir azel-i
bedini tab:

1
am yemezdim vulat olsa derd-i hicrn ou

Gsterir hicrn yine ayf ki burn ou
ayr-i mnis cilve-i raybelraybel-menn gnden gne

Geldi mi bilmem nedir y Rabbi dnyn ou
Bizdedir her-dem taavvl yek-nesadr dit

n- derdir yine lemde her n ou
Germi-i dd sitd mevsimi gelsin de gr

Mula bir ayfe mncerdir bahrn ou
Varsa al etme istiknh- esrr- un

Bunda ayn- vehm olur idrk in ou
Geme kendinden bu bezm-i ser-nign peymnede

Derd-i serdir her ne olsa ev-i cnn ou
368
Hyr ol bir nefes ey mest-i marr- hev

te knn- abat ite insn ou
Pey-rev olma Sret-i stda addi mi Sud

tdr b-bhe merdn- san-dn ou
16 Tern-i Evvel 1349 / 1933
/367/
34
azel-i - Nedimi tab:

1
Bir zamn bezm-i emelde hy hlar var idi

uleden mey nr- lmiden seblar var idi
Nerde ol demler ki ifr- af dan snede

Ketmi g, ifs mkil rzlar var idi
yle nr--nr idi f ev neve kim

Mltemi her kesinde mh-rlar var idi
B-urf u avt em amze-i cnn ile

Beynimizde pek nihn gft-glar var idi
ne-s bir zamn mev- zlf-i yr idi

h ey dil sende r-efz ne blar var idi
Sir-i gsdan al yodu al resi

Onda te balam cn-sz mlar var idi
Gzlerimden anrken dde-i nddei

Ey hill-ebr! seni gzler adlar var idi
Ben de tab eyledim ir-i Nedmi ey Sud

nki vdsinde ayli rh-clar var idi
18 Tern-i Evvel 1349 / 1933
369
35
B-i dhyi tald
Mefl Mefl Mefl Feln
/368/
Pek penbe yine reng-i ru- fecr-nms

n- dil-i o gl varsa s
Bi bd- mulifle berber yine serden

Kkllerini gemedi bir drl hevs
Th-i am hicrnda olur tb- ayli

Gl-nal-i mdi sebeb-i nev nms
arlmadadr sne-i billruna ar

Glmde taamml denilen li ess
Mr-i dil eder miydi te bandan

Olsayd o h-nigehi ns vef s
Minnetle ekilmez mi uiyyeti seyr et

Ayra deil adr nz eds

ayb etdi azel evini Trk uars
std- san aret-i Byi beda

Memnn eder elbette Sudu
bu sads
Sud
26 Knn-i n 1349 / 1934
36
Nedm-i tze-beyn tab

1
Dilerim syler lisn- blbl-i eyd seni

Nefa-i bd- abdan alarm gy seni
Giydirilmi cismie gl-berg-i imetden libs

Pk-dmensin melekler grmemi hl seni
sumn nrsun dery-y albe mnakis

Mh annetdim bu b tb ile cn! seni
370
em-i rnide vardr bir fr- sebz-f m

Necm-i lisin ki gzler dde-i dny seni
Mmkn olsa aksii t cn evinde gizlerim

anr glm gzmden sevdiim zr seni
olama am deil mi penbe-i rusr

Ben yetidirdim elimde ey gl-i ran seni
afa-i rumda aynen mntedr reti

l dd etmiim bir ir-i msten seni
Bir Sud isminde meftnu olup cret-nm

Etdi tald ey Nedm, ey ir-i yekt seni
28 Knn-i Evvel 1352 / 1936
/369/
37

1
ll-i mjgndadr mr-i ayli lnesi

R- mtm fr-i emii pervnesi
tiyrmla utuldum cebe-i rusra

A- smn-szuu snem tecell-nesi
Ben yetidirdim seni ey once-i gl-bg- dil

Andelbi olsa lydr gl dvnesi
Tb- s-y siyhdan lsn mihr meh

Var m zr onlar fikrim gibi bir nesi
A olmudur Suda
Sud tesliyet-sz- cenn
Te-i amdan ylmken emel knesi
9 Knn-i n 1352 / 1937
38

1
yle bir r- mcessem cism cn seyr etmedi

yle ursun cism cn, rniyn seyr etmedi
o seyat etdi ilm-i mesinde gl

yle bir sn-i mcerred bir zamn seyr etmedi
371
Rd- em-i baret dr-bn-i akl ile

Dde-i cnn gibi bir sumn seyr etmedi
Lne eylerken taarr mr-i mecr- ayl

ll-i mjgnnda utdu iyn; seyr etmedi
Bir bahr- dim rum ki fey-i a ile

Onda ilatden beri bd- azn seyr etmedi
Kimseler yne-i imknda Allh bir Sud!

Sud
Yrimi bir milini gizli, ayn seyr etmedi
24 Knn-i n 1937
/370/
39
Avn-i lhtyi talden

1
Geri nam u ner ile az dstn sylenmedi

add-i mevznu gibi ir-i revn sylenmedi
lem-i ind- ilatde zamnlardan beri

yle bir ber-ceste nam- dil-sitn sylenmedi
Sz ald let-i em-i kebdudan faa

Ondaki reng-i be-y cvidn sylenmedi
Muaf- rusr tefsr ile uradlar

ve-i a- bedat-itirn sylenmedi!
Ehli demler urdu derydan, semdan, ardan

H alb isminde bar-i b-gern sylenmedi
l-i dilden ey Sud olsun mu mabbn abr

ki-i sflye srr- sumn sylenmedi
26 Knn-i Sn 1937
40
Feln Feln Feln Fel

1
O mh alad, em-i cn alad

Gl oldu mecr, an alad
372
Bouldukca lal-i Mes-demi

Semlarda kerrbiyn alad
Grp dde-i sebz-f mnda nem

Btn kfir mslmn alad
Yaardca ayn- sh gzleri

Zemn alad sumn alad
Grlm m byle azn manara

O nr- naar bir zamn alad
Niin eyledi yr ibk Sud

Bu yzden hezrn cihn alad
1 Mart 1937
/371/
41
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
oyamam seyre gzel gzlerii

Mest-i gl-cm- ezel gzlerii
Ey gzel yzl gzel gzl gzel

anrm necm-i emel gzlerii
h bi mre deer bir nara

utarm ra bedel gzlerii
almyor elde grnce temkn

Szme ram et baa gl gzlerii
Pek u olara al etmi

t- a azz celle gzlerii
sumnlar grrm onlarda

Sevmedim n-be-maal gzlerii
7 Nisan 1933
373
NED
/372/
1
LN-I MUABBET
Mefl Mefiln Feln

1
Ey sn-i bed pr-mel

Ulviyyetie esr el
Olmu mu cihn iinde manr

yne-i vechii mili
Grm mi ferite-gn semda

Bir yle mcessem kemli
bil mi taavvur u taayyl

Heyht! o sendeki cemli
Nr- seersi nev-bahr

Tavr edemez o vech-i l
Meh-tb msu sumn

Tanr edemez o a- li
Bir andeki vermemek ne mmkn

Bi cn, hezr mr sl
Bir cilve-nm tekellmle

Ey leva-i sn-i l-yezl
E aml gl olur bir nda

Peymne gibi ferala ml
10
Ryudaki reng-i sf - imet

Rum gibidir nezh l
11
emideki nkte-i muabbet

fiyyet-i am meli
12
Her-n o keml-i n behcet

Fikrim gibi mil-i tel
13
Seyr eyleyip h o ebruvn

Mmkn m taamml itimli
374
/373/
14
Sevdim seni bir naarda sevdim

rr ederim bugn o li
15
odan beridir esri ey yr

Glm gibi rr-i lbl
16
Yodur o arb-i derd-mendi

Bir baa medr- itili
17
lm- fira abr vardr

Etse bile bir zamn tevl
18
Hengm- ab- val h

Eyler onu tesliyet ayli
19
El-l ey ens-i rum*

bil deil a zevli
8 Nisan 1320
2
te bu da bir enn-i dildir
Mefl Mefiln Feln

1
Dnyy utar fin albi

Duymaz m o kmrn albi
Ram etmeyecek mi h l
te yanyor mekn albi
Erfa bahr- neve vermi

Heyht! dem-i azn albi
Blblleri diledikce her-dem

Artar elem-i nihn albi
iss eyledii melli billh

Yo sylemee lisn albi
teli bir hdan ibret

Hep vsa-i beyn albi
Tarfi iin kelm mefd

Dehetlidir n n albi
375
/374/
Bir n- af ya art eyvh

Mmkn deil itirn albi
Gh diyorum: ki sevmeyeydim
Destimde mi y inn albi
10
Gh diyorum: dnemem h
Yodur bua da tvn albi
11
Yo l yo ala imkn
Byle geiyor zamn albi
12
Sen bri meded-res ol Suda

Sud
Ey dde! ey sumn albi
12 Nisan 1320
3
HEYHT!
Mefl Mefiln Feln

1
Mdeki incilya heyht

limde u ibtilya heyht
Sevdma olan dem-i tel

Hengm- af -fezya heyht
B-neve gelen u nev-bahra

Pek atl geen itya heyht
Mmkn m gl bakp alsn

Her zehre-i dil-gya? heyht
Gzler o yegne verd-i nz

Heyht u lyya heyht!
heng-i srru oldu ef n

memdeki nev-edya heyht
Evvelki o ande-i af ya
imdi bu azn bkya heyht
Ayrdaki uhra efss!

Dil-drda itif ya heyht
376
Abbdaki vef ya nefret

Dilde heves-i velya heyht
10
Sfliyyet-i l-i devre ad ayf

Fikrimdeki itilya heyht!
11
Gl-zr- ebb etdi vrn

sb-i am- fenya heyht
12
bil mi bu mcer-y tefhm

B-gneye inya heyht
13
Olsam da Sud bri dense

Her lime b-nihye heyht
20 Nisan 1320
/375/
4
BR IRA
Mefl Filt Mefl Filn
67
Oldu geende yr ile ryi-i bahr

Bir gl-sitnda eyledik rm- pr-mesr
Her sda mncel idi bir neve-i ayt

y ederdi smiay name-i hezr
Bir yanda dil-g nice ezhr- o-nm

Bir yanda cn-fez bir iki av- cy-br
Gllerle eylemidi tezeyyn zemnimiz

alm aalar bize olmudu sye-dr
rm-ghmz olara ane-i emen67

Tenh idik o mh ile l idi civr
avt- hezr zemzeme-i cy-br ile

Tekl ederdi muarid heng-i msir
Brn idi taavvur u tavrden o gn

Mebl idi lefet-i gerdn- b-arr
Bu ifade, szlkte an- emen eklinde gemektetir. [N..]
377
/376/
lemdeki bedyii grdm kemlde

Bir de o mha etdi naar ayn- ibtir
H ald hi mesin-i fal- bahr- nev

Anca o mh mnferiden oldu ikr
10
Vechinde mncel idi fey-i dem-i reb

Byn nigh eyler idi selb-i itiyr
11
Hep ba eerdi pyna ezhr- nev-bahr

Macb ederdi glleri ol ten-ir
12
Sz syledikce glm olurdu pr-inbis

Rum glerdi andeler etdikce b-var
13
Gemidi add yeti glmdeki af

Ezhra ar yr ile eylerdim iftir
14
Mev laf, yr ref , a baimiz

lar bu l eder elbette batiyr
15
ayf taarrb eyledi hengm- iftirk

urd nki etmi idi gzden istitr
16
Firat amyla zn-i mes etdi imtizc

h eyledim, arb garb oldum ek-br
17
Ayrld h r u beden ayrlr gibi

Olmadaym imdi ayli ile dem-gr
18
El-n medr- tesliyetim ol aylidir

Yllar gelip geer.. yine glmde pyidr
11 Mays 1318
5

(F iltn)
(Faln)
1
Ala gelmezdi ki val ou hicrn olsun

Byle rm gece gndz benim ef n olsun
H dnmezdim o hengmda kim e ora

Gzlerim far- taassr ile giryn olsun
378
/377/
- bir idim ben o zamnlar yazlan

u iki beyt-i azn lime brhn olsun
ar-- feddan amam

Saa ar onu da ar
r-- revn istediin cn olsun
Emr et ey r
Eylerim her ne ki mmknse bu yolda r

Tek seni heftede bir grmee imkn olsun
imdi eyvh bu mmdlerim oldu heb

Yo ki imkn- vil hma pyn olsun
Beni ol rtbe zebn etdi ki bdd- a

Gelmiyor nee-i cz dile bir n olsun
Alarm h ederim kimseye ism edemem

Yo ref im ki ens-i dil vicdn olsun
albimi yle rp yd ki tamri mul

Dilerim ar da encm- pern olsun
10
O melek-ehresiz rm benimn dvr

Cy- rm delv-i gl-en-i rvn olsun
11
Neyleyim, neyle tesell bulaym y Rabb

Tb ddelerim byle dem-efn olsun
12
Saa ald iim ey aret-i Mevl-y Kerm

Bir sebeb al buyur kim baa dermn olsun
25 Haziran 1320
6
A-NME
68
Mefl Mefiln Feln
68
n- dil olur ds a
addr o adar hms a
Dermn ile eyliyor tea

Fikr et nedir intihs a
Yo merameti ikrna h
Cn yama af f es a
hir-i stda naredir.
379
/378/
Bir laada nmnlar ifn

Etmekdedir ibtils a
yle ezel ki alli dvr

ilat deil ibtids a
Ol rtbe ki imtidd, olmaz

Maer bile mntehs a
Bir ba-i red-iken ula

Esrr- veleh-fezs a
Nerden geliyor nihyeti ne

Kimdir emel-i als a
Tarfi iin kelm mefd

Mbhem sebeb-i ess a
10
Ben a dedikce vlihne

Ga geliyor ads a
11
Sevd denilince p-i eme

hir oluyor lis a
12
Billh ebed esriyim ben

Rumda btn uvs a
13
T kendimi bildiim zamndan

Esmekde oa havs a
14
Lkin bu hev hev-y f

Mad deil fens a
15
Oldu dil-i zr- b-sknum

Bir sa-i itils a
16
Gy ki yn- girye-nkm
Bir makes-i incils a
17
Gy ki afe-i vcdum
Cild-i elem-intims a
18
Bmr tenim, mell ehrem

yne-i od-nms a
19
lim ediyor ehdet ite

Mmkn mdr itif s a
380
/379/
20
irim oluyor azn muri

Bir nle-i itiks a
21
Bi letine mdif oldum

odur bilirim cef s a
22
Bi dehetini grp geirdim

Yodur bilirim vef s a
23
Eyvh bu ibtil-y cn-gh

E tre-nm bels a
24
Dny naarmda oldu zindn

Dilde var iken iys a
25
Etdi beni bir nefesde tesmm

Hicrn denen ejdehs a
26
rmm dest-i bda verdi

sb-i am- fens a
27
Bir laada terk ederdim olsa

Cn verme eer devs a
28
Hep sne id ey melek-r

G eyle bu mcers a
29
Bir ayli zamn ref im oldu

Ol demdi dem-i af s a
30
Hem-bezmi iken d-em-i giryn

Bilmezdi nedir bks a
31
Hicrn denilince ben anrdm

Billh onu lys a
32
Bilmem nerede o vat-i d

Ol afa-i dil-gs a
33
Heyht ki nev-bahr gedi

Efss bu gne its a
34
Bir ub- af idi o demler

ayf ki bu gn mess a
35
Hecri beni etdi h ey yr

Yes-ver-i b-nevs a
381
/380/
36
Kim oldu sebeb bu iftira

Bence buna yo rs a
37
Sevmekle seni rev m olsun

Glm hedef-i cezs a
38
Giryem mi deil nezh f

emim mi deil sems a
39
fiyyet-i meylime mkf t

srn mdr itis a
40
Bir ben gibi cn-fedya ar

Bilmem bu mudur sezs a
41
Hep sendedir ey nihl-i sevd

Dr-y af -fezs a
42
Art beni alatla d et

Kim anca odur devs a
43
lhm eden A
A--nme oldu
Oldumsa naam-sers a
44
B-bhe Sud!
Sud o ir-i std
Bir leva-i b-bahs a
45
Taldine ictisr geri

Cretse de mutes a
14 Temmuz 1320
7
BLDM EYLER:
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
add midrm ran bilirim

Nefsimi cmleden edn bilirim
Baa ey bilmiyorum muterifim

Yalz kendimi al bilirim
Yine emlime rcnm var

limi vam zr bilirim
382
/381/
zarm ben oa kim bilmez de

Der ne olsa yine ill bilirim
limallh bu khen bt-gedede

Ne Mes ne elp bilirim
Ben bir Allh anrm ondan te

Ne efendi ne de paa bilirim
Bir de Peyamber-i li-n

n-i aret-i Mevl bilirim
n n baa orma cem

Ne vafe bilemem y bilirim
Dem-i Kl da unu fehm et kim

Ne bilirsem yine l bilirim
10
Vech-i cnna baar da gremez

Nice erbb- tem bilirim
11
S-i annmsa gnh baadr

o mslmnlar ters bilirim
12
ra azm eylemem olsam da Kelm

Sne-i mmini Sn bilirim
13
ledir rabetim lemde Sud

Geen eyymm ry bilirim
14
ekeristn- sanda ayli

Ho-nev i-i gy bilirim
15
Lkin ey kilk-i ney-heng seni

Hem-dem-i blbl-i eyd bilirim
8
BK-YI R69

1
69
Verdi o rtbe burn lm- intir

Taviri ayr-i mmkn l-i dil-i nizr
Birinci ref am merme iindir.
383
/382/
Feyf -neverd-i hicrn, bmr u sne-szn

Mecnn gibi pern oldu bu dil-figr
Gitdi o dem ki h ey r- revn elimden

Timli oldu beytim metrk bir mezr
alb-i arb zrm neyle bulur tesell

Pinhn bu dem naardan ddr- ule-dr
ab- bkya imkn belki olurdu l

Bir erresi bulunsa destimde itiyr
Billh d-y ma- cnmd her nigh

l gzmde tb- em-i af -nir
Encmden sumndan ormadaym seni h

Verdi baa taayyr srat ile gr
Alma iin nevdi bd- abdan ey yr

B-b dilinde seyr eylerim bu dr
Gl-bn-rz- dildi ey once-i melat

Sensiz olur mu evi gl-enleri bahr
10
bil deil taamml lm- iftira

arld t ess mebn-y br
11
mmd-i vulatla ey nr- em-i vicdn

Kabe gibi mufm olmadadr civr
12
Hecr tei o rtbe oldu baa meir

Dnd ramda snem destinde rzgr
13
Etdi fsrde b-vat evvel-bahr- mrm

olsu felek seni de gl-zr lle-zr
14
h ey Sud-
Sud bed-bat ey sne-sz- firat
Hem-reng-i mtem oldu leyli dem-i nehr
30 Mart 1334 Gecesi
384
9
ASBL

(Faln)
/383/
Ne va- mlim ilh! ne ini- elm

abl eder mi benim mcerm al- selm
Nedir bu bama r olan bel-y girn

Nedir bu cilve-i her-dem siyh bat
Eimden ayrlp oldum arb vre

Bu tengn-y elemde ne yr var ne nedm
Mezrdan beter lem, girn amle-i mr

ayt ayn- mubet, memt mri-i bm
Ne mder u ne peder var, ne hem-serim mevcd

Ne ne ald elimde, ne mahrem ne arm
Btn sadetimi ilemde bulmudum

Beni ederdi hallem, ocularm tenm
Yegne mye-i evim, ref a-i cnm

Gidince ben alaaldm mell zr u yetm
Bu derd ile yaama h bence pek dvr

Ki zehr-i mtemi etdi aytm tesmm
arb ald, sef l oldu cier-prem

Cihna gelmiiken b-keml-i nz nam
10
Geen zamnlarm eyleyip bugn tekr

Bk eder ururum, snem oldu ayn- cam
11
Fin mf d deil, h girye pek b-sd..

Dim asta, beden urde, b rat adm
12
Fer emn temenn edip ururken ben

Nedir bu let ilh nedir bu emr-i am
13
Bugnleri de ararsam nolur benim lim

Ey ud-y kerem-pe, ey ilh- ram
14
Der-i emnda ulum, ilticm redd etme

Sez-y fet afv ola Sud-
Sud sam
7 Mays 1334
385
10
L L
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
/384/
Var ol ey a! Baa cn gibisin

Snede neve-i m gibisin
Ben seni aste-dil mecru

Sen benim derdime dermn gibisin
ama ey r- revnm! benden

Ne iin mr-i itb gibisin
Milii grmedi em-i ilat

Ne meleksin, ne de ins gibisin
sn-i mula m nesin bilmiyorum

l cn gibi, cnn gibisin
Ne adar cibeli ddeleri

urratl-ayn- srn gibisin
h gs-y siyhla faa

Bir bel-y ser sm gibisin
Niye cemiyyete yodur meyli

Niin ey zlf! per gibisin
Bellidir sret-i kfr-mzi

ret geri mselm gibisin
10
Saa ber-dr olan vay bana!

Bir hev-perver-i fett gibisin
11
liim rengi ile hem-ret

Baa sen leyle-i hicr gibisin
11

1
aralar blbl kesildi ane-i gl-zrda

imdi onlar utbe-ndr minber-i ecrda
386
/385/

Bikr-i fikri nm ald afa-i erda
Nev-bahr- marifet ekl-i azn kesb eyledi

hir r- s efkrda gftrda
Eyledi efkr arrna yer yer inkif

Kimseler art deil ayd- icb rda
Mihr-i rriyyetle sfliyta geldi inkif

Belli efl-i ym ecns- mr u mrda
Gezmede beyner-ricli ven-nis elden ele

almad bir malaat tat- rid-y trda
Herkesin guy ki rriyyet elinde alan

imdi mstamel odur en-y grdrda
eyler kef- avret celer std- bh

Baal var baal ebrrda ayrda
ehreler meymn ebb r gn gnden fzn

tiyr elden giderse o mudur her krda
10
Tm bb-y zamn olma uyanma vatidir

Var iken fil-i teyau li-i bdrda
11
Cennet-bd- teradir cihn seyr et Sud

r u lmn leb-be-leb esvda bzrda
1 Haziran 1338
12
Baiyyets-selef vel-sretn- mmetden olup1348 sl-i hicrsinde
ramet-i Ramna ilti eden c seyin Vaf Bey Efendi
anda Gmne mebu air-i blend-frat, m ve muli-i
muteremim all Nihd Bey Efendi, yet adir-insne ve lnaarane bir meriye-i ymet-dr tarriyle ner etmilerdi. Bu bed ve
man-dr ir-i vef -krneyi talden ben de u nedeyi araladm:
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
sumn-pye bir aterdi seyn

Mihr-i irf nd mnevverdi seyn
387
/386/
Mahar- yet-i nr olmudu

emse her vechile bezerdi seyn
Olsa vaf melekler yar

Muli-i li- Ekberdi seyn
til eyledi Allha adar

nki mabl-i Peyemberdi seyn
lti etdi riclullha

- d idi erdi seyn
li ulv idi cib naar

Bir melek ehreli dil-berdi seyn
H dedi cennete udu gitdi

Bir sebk-r kebterdi seyn
Far-i eslf idi ayrul-alf

Mubil-i ad muvaard seyn
rif-i ekmel mamd- keml

Merd-i fiyy muahhard seyn
10
addesallh Tel srrah

l mrid reh-berdi seyn
11
Oa bir meriye yazm ki all

Grse dost ite odur derdi seyn
12
Ne all, emced-i dd- Nihd

tna yr en-verdi seyn
13
Etdi iln- vef var olsun

Dedi anda mcevherdi seyn
14
Olara pey-rev o stda Sud

Rua F tia gnderdi seyn
6 Knn-i n 1345 / 1930
388
IAT
/393/
1
Mene-i kemternem olan ve bi-ab el-yevm mnderis bulunan Beikada
vi Mekteb-i amdni ders nr ve lisn- Omn ve kitbet derslerini
muallim-i f l mutediri sebeb-i feyim, std- azz ve muterem ilmi
Bey Efendi mermu el-yevm ismini der-r edemediim bir eer-i
mutebereleri iin yazdm a-i tariye:
Filtn Filtn Filn

Bir eer yazd ki ondan rin
bhe yo cidden olurlar mstef d
Bir eerdir kim onu vaf eylemek
Eylerim irr- addimden bad
Her gren bi-ab tasn-n olur
nki her sarnda bi ikmet bedd
Ey Sud eyle du, t- ud
mrn stdm lsn mezd
1 Knn-i n 1313
2
Mekr Mekteb-i amdni Arab muallim-i f l std- muterem
Muammed Bekta Efendi mermu telf-kerdeleri olan mer ve
muvaa vmilden bir nsasn bu kird-i cize ihd buyurduklar
zerine yazdm a:
Feln Feln Feln Feln

Muhammed Efendi, o fal- mcessem
Yei bir avmil getirdi vcda
Nal bir avmil ki her noasnda
Faat nemde, belat nemde
Teekkr teekkr o std- ekrem
Ki bir nsasn etdi ihd Suda
Sud
4 Knn-i n 1313
389
/394/
3
Bir ref -i b-vef ya:

(F iltn)
(Faln)
Gelirim ben diyerek vad-i av vermi idi
B-vef ! art utan, byle midir ahde vef
imdiden ora yalan dilemeye vatim yo
Nfile r beyn eyleme, etmem 70
6 Nisan 1315
4

ra gelmez vili bir zamn, Allh bir
Sevdiim! ala far eyler vel-perver gl
R-y te-tb grmek glm! kf baa
Ol erefle atm-i enf s eylemek ister gl
15 Haziran 1313
5

O rtbe tz gedi h ey hengm- mesd!
bretsin naarda imdi bir tl ayletden
Yine lkin ayli inir- ra bidir
ud bri onu dr etmesin emn- asretden
5 Haziran 1315
6
Mefl Filt Mefl Filn

Teklf-i bezm-i cennet edilse bu eb baa
Terk eylemem bu lemimi, etmem iltif t
Allh iin terennm kesme murib!
aldca sen gllere gelmekde nev-ayt
26 Austos 1315
70
Pederim mermla birlikde Beyoza gitmidik. Bu tay ayrda yazmdm. Meziyyeti ite bu
radan ibretdir.
390
7
Bir resim teekkr:
/395/
ihnime men iken ten ayli dim

Bir de resmile tezeyyn etdi em-i iftir
bhesiz azdr ne drl ar- minnet eylesem
Bence dnylar deer billh bu ulv ydigr
8

(F iltn)
h glmce nigh eyleyemem sevdiime
fitba baan gzleri zr amar
batna bilmem ki dellet mi nedir?
O melek-rya siyeh cmeleri pek yar
6 Mart 1315
9
Mefl Filt Mefl Filn

Bundan da bellidir gzelim! ma- rsun
Ran eder revnm nzik tekellm
Kerrbiyn m eyledi talm onu saa
andn eder glleri her bir tebessm
18 Knn-i n 1316
391
10
11

(Faln)
alem alem u tkenmez leyl-i hicrnda
Benim ens-i dilim, mahremim, ef imsin
Sen olmasan kime rz- dernu aladrm?
Yegne derd-keim, hem-demim, ref imsin
22 ubat 1316
/396/
12

Far- muabbetimle psem dudalarndan
Glmce ben de olsam mest-i arb- ive
Mardur mdim bir bseye btn gn
Allh iin ekinme ey fitb- ive
3 Temmuz 1317
13

Olurken bir zamn rm-ghm ndi-i cnn
Muk-i ke-i firatde alm astaym imdi
392
Szmle bir zamn revna-fez-y bezm iken ayf

Mell-i asvet-i hicrn ile dem-besteyim imdi!
31 Austos 1317
14
Mefl Filt Mefl Filn
ayretdeyim metnetine alb-i sat
Ne hma teraum eder, ne fin bilir
Bri sirikimi dkym p-i emie
Bmr lini yine bmr olan bilir

16 Eyll 1317
1471

Cef s bir af dr, her af s r-badr
O lemdir ki ahrsnda seyyr olmayan bilmez
af dir r-ve tarfe yodur udret imkn
Muabbet bir beldr kim giriftr olmayan bilmez

17 Eyll 1317
15
Ref -i muterem a Beye verdiim fotorafa yazmdm:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Size ar gldeki rmet
Alimallh b-nihyetdir
/397/
Bunu tekrra var mdr cet?

Fala sz belki ayn- klfetdir
Eyledim ite resmimi tadm
Bu da bir hid-i uuvvetdir
20 Eyll 1317
71
393
16
Yal omum ve aradam ef Beye verdiim resmime yazlan:
Mefl Mefiln Feln

Glmdeki sn-i itirma
Resmim, saa ar ccet olsun
Nezdide bu retim, birder!
Bir ra-i uuvvet olsun
22 Eyll 1317
17
Nezdimde alan fotorafa yazmdm:

Srat-i seyr-i ayt gsterir ibretle ba
Yirmi yll mrm bir gndeki tavrine
Gemek zre bir ebb ydigrdr baa
Vsa olsun ilerde dem-be-dem tekrine
22 Eyll 1317
18

Meleklerden mi rendi bu arz- cnnm
Ki ran- af etmekdedir erv gftr
Baa ir diyorsun sevdiim lkin aatde
Mcessem ir sensin her kelm ru er
/398/
19
astalk mal:

(F iltn)
(Faln)
Pek bunaldm yine b-tbi-i cismimle aman
Al ey m- am-efz! seeri yo mu seni
Ne iin byle baetle yrrsn bilmem
Ben gibi h ki tb- geri yo mu seni
22 Mart 1318
394
20

Tem-y cemlinden o mh duyduum evi
Cihn duymadm seyr-i glistn bahrndan
Fr-i alatyla rendr imdi emnm
Felek isterse dr etsin beni fey-i nehrndan
9 Mays 1318
21

Glmsin gl-bnmsn nev-bahrmsn hezrmsn
baretdir aytm ev-i sevd-y irdan
Esr-i am zdelik gemez aylimden
Hayt- tze buldum amze-i merdm-ikrdan
10 Mays 1318
22
Bir ref ime:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
ftir eylemekdeyim grerek
Edebiyta ben sizi mil
Bilirim uvve-i ekz ben
Bu deildir sizi iin mkil
al ey ref - muteremim
Oluuz bir edb-i ib-dil
Say edi, h-rh- ayretde
Size h bir ey olmasn il
/399/
Edebiyt iftir etsin

T ebed tzla el-l
23
mm liyyl-Murte kerremellh vecheh ve rayallh Tel anhu
Efendimiz aretlerini enf s- udsiyelerinden olan:
395
a-i seniyyesinden istif a:

(F iltn)
(Faln)
Ryz nisbet-i tasmine mabdumuzu
Ki bize ilm a eyledi admza ml
Ml bir mddet-i cziyye iindir ki biter
lm bdir ann mteavver mi zevl
Bu da mm- hmm mrn ileyhe mensb:
a-i udsiyyesinden mstef :
Feln Feln Feln Fel

an ey gneh-kr! kesme md
Ki Rabblavlim kerm raf
Teh dest-i ubya gitme faa
Gz a ki yol hem uzun hem maf
18 Knn-i n 1318
24

Niin ykselmiyorsun sumn- ir ilhma
Saa ly m alma bir zemn-i pest-i hayretde
396
ey mr-i aylim! lem-i ulvde pervz et

Yeter get gr art bu sfl k-i minetde
8 Haziran 1318
/400/
25
Mefl Mefiln Feln

Ulviyet-i t- Kibriyy
Dil fikr ile gelmesin mi vecde
Grdm ki ur- izzetinde
Mabd- ceml ederdi secde!
29 Tern-i n 1319
26
Bir mecma-i erm iin
Mefl Mefiln Feln

Yodur bilirim eerlerimde
Ten- ulba abiliyyet
Tadmine cretimden anca
Mad teeyyd-i muhabbet
20 Eyll 1319
27
Mefl Mefiln Feln

armda urub da glme yle
Avlime ey ayl-i cnn!
Dil-aste derd-nk- hecrim
Bmr olan eylemez mi heeyn? 72

28
Bebek besinde

Nal vecln ederdi bunda pr-ev af , heyht
O lemler btn mye olmu mnalib, ayf
72
ey lib Dede Efendimidir.
397
Bugn olmu ser--p glleri, blblleri umu

urba mesken olmusun yaz ey gl-en-i sevd
6 ubat 1319
29
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
/401/
Yine aldatd bizi Mr Ref

Bekledik ite bugn t-be-mes
Gzlerinden perek ar ederiz
Ne zamn eyleyecek vade vef
22 ubat 1318
30
Bir arab-kr aradama:
Mefl Mefiln Feln

Avdide ekb! var o uvvet
Kim km cihn- dilde dir
Erv o name-i semv
Bir laada ab u basa dir
20 Nisan 1320
31
Mefl Mefiln Feln

Glmdeki itilya bakdm
Dny naarmda ald sfil
Snemdeki a- lem-r
Ulviyyetime dell kfil
28 Mays 1320
32
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Baa gster keml-i iddetii
urma ey a- nmn-efrz
398
Ra cennet af lar veriyor

Kim demi tei cehennem-sz
2 Haziran 1320
33
Aam

Glm gibi arard r-y sem-y tbn
Rum gibi apand gerdn seb iinde
Dery ar-i ulmet, sil dr- asvet
Bir ben deil cevnib hep rb iinde
21 Haziran 1321
34
Mtefiln Feln Mtefiln Feln
/402/
Yine gld r- mazn eref-i ref atile

Baa nev-ayt verdi yaa ey ens-i vicdn
O adar zebn idim ki elem-i tahassrle
Gzelim! yetimeseydi beni ldrrd hicrn
9 Austos 1320
35

ulee yo itiyc art uf l et ey gl
Nr ise mad eer armda todu mh-tb
Eyleme emnm tbla b-tb- nigh
Nr- ddr- cnnm ekil olma icb
9 Austos 1320
36

Etmi btn uvm il a- pki
Gelmekde her nefesde cnn ads cndan
Ey yr! mstenrim envr- talatdan
Etmem md-i ule meh-tb- sumndan!
13 Austos 1321
399
37
Bir tavre:
Mefl Mefiln Feln

Bir radan ibret oldu
Gemez dediim zamn- vulat
Sensiz bir md, bir tesell
Anca baa ey gzde-ret!
26 Eyll 1320
38

(Faln)
Meda-g-y riy olma ehl-i fsa an73
en-y f s ile ar- kibriy titrer
Nefes dedikleri cezr-i aytdr y h
Rev m yo yere etmek ayt mav heder
5 Tern-i n 320
39
/403/
A nedir alalr ey deil

Alamaa alayan gerek
Ehl-i armm diyeni l
Derdimize derdi mub gerek!
5 Tern-i n 1320
73
Her ikisini meli de enf s- Mevlevyeden mlhemdir. [38 ve 39 alar kastediliyor. N..]
400
40
Terceme74

(Faln)
Vcd- ehl-i marif ubr olsa dai
lel-ebed diridir lem-i faletde
Faa cehla eref var m kim aytndan
Gezer yrrse de madmdur aatde
14 Tern-i n 1320
41

(Faln)
Donand bezm-i arab sy piyleyi un
Amn bu l olur ey deil, byk frat
Btn af larn lemi fed etmek
Bu meclis-i emel-efzya cnma minnet
15 Tern-i n 1320
42

(F iltn)
(Faln)
Gemede srat-i beriyye ile n- ayt
Yirmi oldu bu yl grdmz d-i sad
Biri gitse dieri gelmesine muntarz
Bilmeyiz h ki taarrb ediyor vat-i bad!
d-i Raman 1322 / 20 Tern-i n 132075
74
75
uraya nal u tariri tri: 24 Recebl-Ferd 1352 / 12 Tern-i n 1349
401
43

/404/
Bir nigh- efati bi derd iin dermn iken

Sevdiim hangi naardr emii bmr eden
Ayn- ryetdir baa kem naradan olsun man
T beni mzdd lsn dehri pr-envr eden
10 Knn-i n 1320
44
r-i ud Seyyidl-evliy Aliyyl-Murte kerremellh vecheh ve
rayallh anhu Efendimize mensb:
a-i cellesinden mstef dir:

Mefl Filt Mefl Filn
Hem-cinsini ne olduunu bilmiyor iken
Keyfiyyet-i udy nal alasn beer
allk- ll-celldir Allh, biz ise
Mal- ciziz, bunu bilmek bize yeter
21 Temmzu 1321
45
F risden tercme76

Olmuyor l gl bir laa p tbdan77
l vaiyyetde aynen benzerim zincre ben
76
77
Orijinal metinde p-tb olan ifade vezne gre metin tamiri yaplarak yazlmtr. [N..]
402
hdn benden tevau eylese vardr yeri

Allh Allh vdi-i anda dndm re ben
21 Temmuz 1321
/405/
46
Bir zamnlar Kurueme telgraf-anesinde memr olan ve el-yevm l n
mechlm bulunan ivnmzdan evi Beyi Mirt- aat ismiyle
vcda getirdii bir eer-i menr iin a-i tariye:
Mefl Mefiln Feln

ev-i bzrg-vra tasn
im a bilir ehsenl-meir
Ulviyyet-i fikr-i tb-nk
Mirt- aatinde hir
12 Mart 1323
47
Mefl Filt Mefl Filn

B-f ide mcdele, b-sd itil
Yodur bu kr-ghda bir kr- derim
Ne lia, ne ala sez ayra slikim
Her kim orarsa l budur, byle sylerim
8 Nisan 1323
48
Mefl Filt Mefl Filn

Mab- lem olsa rev istimetim
Bir mstam bende-i yr- peyemberim
Minnet udya cevher-i mam ki ey Sud!
Sud
Ben k-i py-i aret-i Sdd- Ekberim
14 Nisan 1323
403
49

(F iltn)
(Faln)
ndimizde o adar bir ki srr u mtem
Far yo meclis-i d ile beytl-zn
Dr- dnyda m, ubda myz, bilmiyoruz
Ne aceb ad bu br bize taml edeni
8 Temmuz 1323
/406/
50

Ne ayydm, ne aydm, l vreste-i aydm
Cihn f riim odan beri her bir hevsndan
Kitb- dit eyledim ser-t-be-p ted
Nmyndr adem her afha-i ibret-nmsndan
20 Temmuz 1323
51

Men-i sur- kint ezber et zr78
Ser--ser fayn bir mel-i ayret-efdr
Oursan dde-i imn ile teslm edersin kim
uddan m-ad her eyde buln ikrdr
5179

til eyler dem--dem adr-i vl-y Al
l l etdikce anda avric-merebn
am deil tevf dan olduysa hirde cd
tna hem-rhdr tevf - Rabb-i msten80
24 Knn-i Evvel 1323
78
Cenb- eyul-Ekberden mlhemdir. [Mellifin Sadlarm isimli eserinde bu ann farsas da yer
almaktadr. Sadlarm, s. 208, N..]
79
80
Enitem Ali Aaullh Bey Efendi mermu o rada menben bulunduu Bursa niybetinden Vli
Tevf Beyi siyetiyle Ankara niybetine gnderilmesi zerine yazlmtr.
404
52
Cenb- Pr-i Dest-grden:
Mefln Mefln Feln

Cenb- a grdm mest, derdi:
Belym ben, belym ben, belym!
Benim Ms ile sobet eden nr
udym ben, udym ben, udym.
10 Knn-i n 1323
/407/
53
Meli ayymdan menldr

ut imm- mescidim, y rhib-i dr-anem
Ben oyum, neysem admen limi Allh bilir
Eyleme ey zhid-i brid! baa tar kim
Yalz man-y l li mi Allh bilir
29 Knn-i n 1323
54
Ke

Bir daha gemez ele eyym- mr-i pr-itb
Glm cnd-i elem ly m trc eylesin
Elverirken etme red esbb- ev neveyi
b tb- mey seni dery-y mevvc eylesin
Zer misin kim cismii eyd-i erbb- ama
kdan ey mrde! baded-defn irc eylesin!
30 Knn-i n 1323
405
55
Mefl Mefl Mefl Feln

Bir dil-ber ile belki olur leb-be-leb-i ev
Encm- taavvlde vcdum ade olsa
Ecz-y tenim mnalib olduda hevya
Bri gelerek bir yere avs-i uza olsa
9 Mart 1324
56
Yine ayymdan

(F iltn)
(Faln)
bil olsayd eer gelmez idim leme hem
Ebeden gitmez idim urma olayd mmkn
Bundan al areket olmaz idi aa kim
Ne geleydim ne gideydim ne olaydm skin
16 Mart 1324
57
Bu da yle

(F iltn)
(Faln)
/408/
avf- dza aleb-i cennete mebn herkes

Mescide avmaaya deyr kelsya gider
Uref avf alebden olara mstan
abe-i marifet-i aret-i Mevlya gider
19 Mart 1324
58
Bu da ayymdan

(F iltn)
(Faln)
Geliimden felee f ide mel deil
Gidiimden olamaz ch celli mzdd
406
l yle muamm bu ki n-bil-i all

Bu geliden bu gididen acab neydi murd
24 Mart 1324
59

(Faln)
Beer denen u mesv muaa ecnd
ur- aa giderse eer bu heyetde
Grp reili envn taayyr eder
Ummu kendi gibi ann eden abatde
24 Mart 324
60

Duyduu her ses cihnda bir enn-i ibtil
bret al meclisde rn ann-i cmdan
Bir esretden ibretdir ayt- kint
Urma dem hyr ise zdeg-i tmdan
19 Knn-i n 1324
61
std- Blend-frat Mstecb-zde ismet Bey Merma ar edilmidi:
Mefl Mefiln Feln

Ey r- vcd- fal irf n
Ey uvvet-i cism cn- man
/409/
Nnrevn- mlk-i idrk

Suln- cihn-sitn- man
Pr-debdebe ahramn- elf
Pr-anana kmrn- man
Ser-ayl- dil-vern- dni
Sertc- bahdrn- man
std blend-pye imet
Allme-i rz-dn- man
407
Sensin o san-ver-i azenfer

Ddr- a tvn- man
Kim cey-i midd- me eyler
Her safay bir cihn- man
Destide kild-i n- mamn
kmde udygn- man
Pde-i tat-gh- fikri
Nr- meh-i sumn- man
Der-bn- arem-ser-y ab
urd-i iy-fean- man
Fermn-ber-i fikret ayli
B-tefria ins cn- man
Her lema-i nu- dhiyne
Bir bria-i zebn- man
Her sar- bedi nam u eeri
Bir meher-i sn n- man
r- behit rek-i me
Masd- ferite-gn- man
El-a meli-i kemli
M-fev- ulvv-i n- man
Meldr ediyele dim
Lafnda bulan nin- man
Mmkn ola t ki her lisnda
Elf ile beyn- man
/410/
B-ev mesr ber-murd

Olsun dili iyn- man
lsn saa udsiyn pey--pey
Her laha bi arman- man
14 ubat 1324
408
62
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
aa bl alebe eyleyemez
Bir yere gelse cihnlar bodur
Lfa pp bramaz il
Braan y deli y serodur
13 Mart 1325
63
Tamn-i mr- met
Mefl Filt Mefl Filn

Seyr eyle gh ande, gah girye eylerim
Snnet ocular gibidir l manaram
Bir beht-i bl-aceb ile m seer Sud
ayrnayrn- aa bzibzi-i n ar
ar- enberim!
9 Austos 1325
64

Olmadm lemde ihsn-ddesi bir kimseni
Deyn-i krndan mberrym, bu kf dir baa
ekmee br- hayt kesb-i udretse murd
Bir dilim ekmekle bir barda u vf dir baa
6 Tern-i n 1325
65

cizne kimseden tadr tasn beklemem
Olmadm olmam bu lemde esr-i iltif t
Vafdr gum ad-y pkine vicdnm
Dilemem ayya sa hy u hy- kint
6 Tern-i n 1325
409
/411/
66

Yosa da bir dr- mamrum u mihmn-nede
am deil bilerce beytim var metn dil-nin
ne vrn olsa da beyt-i dilim mamredir
Rek eder umrn- fikr abma ar- bern
15 Nisan 1326
67

ubu ey gerdn-i dn! trk-i leyl-i am gibi
Reng-i f- am mmkn m tanr eylesin
osun ol urd-i lht de gn grsn felek
udsiyn ddrna badca tekbr eylesin!
26 Nisan 1326
68

Seyr edip subu bugn ey fitb- kibriy
Yd ile buldum af fey-i ab- a
o mudur kim mstenr olmadaym syede ben
Kendime kehful-amn bilsem cen- a
20 Nisan 1326
69

em-i udan alr billhi tb- neveyi
Bde kim mecl-y albi ayal- nevvrdr
Bir nigh bi adeden fala ev-efz iken
N- mey bezmide rum bence mecnn krdr
11 Mays 1326
70

B-gern ummn- sevdn bulunmaz ili
Diat et ey dil seni emvc- ayret bomasn
410
/412/
Sye-i cnnda minnet eyleme rz u ebe

fitb mh ister osun ister omasn
17 Mays 1326
71

(F iltn)
(Faln)
Gece gndz adan geri benim rm
O mehi kkl-i eb-gn u seer-alatdr
am deil olsa da ad-pre bu yzden glm
ev onudur ki pernl cemiyyetidir!
7 Haziran 1326
72
Bir muli-i edb erb tarafndan bu cizi talfen ihd buyurulan Fotorafa
krne-i ma olarak yazlmdr:
Mefl Mefiln Feln

Tavrie ey necib-i emced
Timl-i keml dense yn
Tavri ey stde-ilat
Bir ret-i pk-i n irf n
Bir r bulur nezh l
Badca oa uyn- imn
Tavr deil o leva cidden
Ulviyyete makes-i dran
ret ise de o na- arr
Man-y mekrim onda pinhn
Ey mr-i mkerrem mufaam
Ey hr-i blend-adr-i suln
Olmu deil lem ire manr
t gibi bir erb-i -n
/413/
ulu gibi ilatide ekmel

Cismi gibi retide insn
411
Ulviyeti yle bertern kim

Tavr taavvura yo imkn
Masd- ed-y mamidetdir
Var bunda dai hezr non
Etdi beni ber-gr iy
Pr-nee kesildi alb vicdn
Azdr bu bed-i ydigra
B byle eer ber-y krn
30 Tern-i n 1330
73

(Faln)
Tevelld eylediim gn bkya balamm
O girye em-i terimden silinmedi gitdi
Bu le h nal ben teessf eylemeyim
Cihnda ymet adrim bilinmedi gitdi
25 Mart 1331
74

(Faln)
Ne ald sne de neve, ne dilde a u emel
Zemn-i rede hep ber-hev olup gitdi
Bu dr- minet amda mil-i berg-i azn
Yaz ki mr-i azzim heb olup gitdi
25 Mart 1331
/414/
75
Merume ref am yevm-i tedf ninde sylenmidir:

Yad felek lne-i rnimi
Buldu yaz neve-i mrm zevl
Mr-i arbim ki cihnda Sud
Eyledi li beni ikeste-bl
24 ubat 1334
412
76
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Snd gitdi glde nr- af
Serde dd-i felketim ald
Ald erfm cnd- umm
Ne urum, ne ratm ald!
26 Nisan 1334
77

eb-nm bir setre-i hicrnla ol mihr-i emel
em-i mmdimden etdi sermediyyen iticb
B-zamn billh beni ldrd zehr-i firati
lem-i hestde gy ka etdim inilb
3 Mays 1334
78
Mefl Mefl Mefl Feln

Ey udret-i kulliyyeyi inkr eden ama!
Bz-y afin mi eder lemi tedvr
Badan baa b-f idedir say itb
Tedbrie uymazsa eer ve-i tadr
12 Haziran 1335
/415/
79

Eden bulur sz dstr- muteber ise de
Bu Kerbel-y mubetde etmeyen buluyor
Teh mi gl-en-i tende fin- blbl-i cn
Hezr onca-i mmd almadan oluyor
23 Temmuz 1334
413
80

Cilve a, itir etmem cihnda kimseye
Herkesi bir li, her l ehlini bir li var
Saltanat, uvvet, taarruf hep onu, her ey onu
demi annetme kim destinde istilli var
15 Knn-i n 1335
81
Mefln Mefln Feln

Aar urmaz mil-i em-i
ayt enhr aynen dema bezer
Erir var olduundan itibren
Vcd- zr- dem ema bezer
22 Austos 1340
82

(Faln)
Muibb-i l-i raslm, Muibb-i l-i rasl
Bu bbda anmam n n bd u nebd
O dd-mn- celle muhabbetim mula
Olur mu ba-i muabbetde h ur u uyd
83
Mefl Mefiln Feln
/416/
Akm u mebi-i an
Bal bana kitb oldu
fl- felei yazlar olsun
Bze-i inlb oldu
Ankara Hapsanesi, 23 Haziran 1342 / 1926
414
84

Edenlerden bulan yo, etmeyenlerdir bulanlar hep
Ben ite bir milim! etmeden seyr et neler buldum..
udur idrkimi a, red-fersd mal
ayt- lemi bze-i dest-i ader buldum
Ke, 29 Haziran 1342 / 1926
85

(Faln)
ayt mevte almet keml nona
Cidl-ne-i ilatde hep budur dstr
Nehr leyle olur mnteh bahra i
evil-ayt bu dstra tbi-i mecbr
Ke, 1 Temmuz 1343 / 1926
86

Leyle-i hicrn uzand sevgilim ub olmuyor
Nleler tersiz, alb-i felekde uyu yo
Gzlerim eb-t-seer nr- ab- val
asret-i em-i siyhla gzmde uyu yo
Ke, 9 Eyll 1342 / 1926
87
Beyt-i lsinden mlhemdir.
415

(F iltn)
(Faln)
Mslman mln fratda alp rparsn
Eylemezsin o zamn ayret-i dniyyeyi yd
Ez-a mla bir kimse faa verse arar
Mslmanlda bu yodur diye r feryd
stanbul, 1340
/417/
88
Bir lafe-i maremne:

(Faln)
Grnce uf- emelde hill-ebry
ubt-i d-i sade Sud kil olur..
Gnhdr o zamn rze-dri-i bse
uhd l olunca ym zil olur
stanbul Hapishanesi, 29 Ramazanl-Mbrek 1345
89
Mefln Mefln Feln

Miyn- yre dir sz ald
apldm inceden ince ayle
Miynnda bu bai belli oldu
Sebebmi ayd- gs l le
Ke, 25 Mays 1343 / 1927
90
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Gelen alar cihna idedir
Gidene alanr bu da mutd
l mr-i f ni-i beerin
btids nihyeti feryd
Kurueme, 23 Knn-i Evvel 1336
416
91
Mefl Mefl Mefl Feln

Bir gn gider elbette gvendikleri elden
Meydna gelir gelmeyen idrk u ayle
Mala gvenme olur encm fen-yb
Allha gvenmek gerek erbb- kemle
23 Knn-i Evvel 1344 / 1928
/418/
92
ir-i mehr Ebul-Al el-Maarrni rndan olduu lim-i ehr
mderris
erefuddn Efendi aretleri arafndan beyn olunan marf:
asn namen meli:

(F iltn)
(Faln)
ari inkra ym etdi mneccimle abb
Dedim ey b-abern szleriiz ayn- aar
avliiz oru arsa baa yodur arar
Ben eer al isem sizleredir kr- arar
Kurueme, 3 Haziran 1337
417
93

Cenb- Kibriy-y dire sd ziyn ermez
Dilersen f- urn ol, ister bid-i enm
Mnezzehdir ud nef u azardan, sen dn kendi
Muayyersin dilerse kfir ol, ister ise islm
Ke, 1 Knn-i Evvel 1337
94
Kibr- ce-gndan bir t- l-adri enf s- mteberrikelerinden olan
marf cmle-i mtercemeni ekl-i manmu.
Mef iln Mef iln

Mesliki budur gzm,
Cihnda e mnsibi:
Ya oldu gibi grn,
Ya ol grnd gibi!
Topkap, 1339
/419/
95
Mebn alel-ikye:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Vad-i tavf ile mdrndan
ret nil-i merm olurum
418
Ortada fil-aa bir ey yo

anki ryda itilm olurum
6 Knn-i n 1345 / 1929
96
std- Muterem hirul-Mevlev Bey Efendini eref-i tebyine mahar
olduum dvn- gzni anda pek n-z bir a-i taradr.
Mefl Mefl Mefl Feln

r- blendi seni ey hir-i std!
Genc-i gher ll-i meknn-i men
Her nkte-i zbendesi mecl-y aat
Her laf- ebed-zindesi marn-i men
Bir sirsir-i mbndir
Her atr- gznindeki efsn-i men
Mea-i kilk-i hner marifetile
Pr-r- af ehre-i mazn-i men
um-ne v endee db ile gelsin
mek dileyen bde-i gl-gn-i men
Bir bde ki her cras mebu- mel
Bir bde ki her aresi men-i men
Allh bilir - irf n kemle
Her bir san dil-ber-i mevzn-i men
Rek-ver-i Sor Feln-i men
Er- nezhe ki btn rz- cenndr
Elbette eder rii meftn-i men
/420/
Gftra etmi sereyn nefa-i binev

Etmi o hev albii Ceyn-i men
Fey-i naar- Pr-i Cihn-gr ile olmu
Fikri eeri lem-i memn-i men
Ly demek ey pdieh-i mlk-i falet
Dvna dvn- hmyn- men
419
Teby ile kesb-i eref mefaret etdim

Olsun laabm ktib-i nn-i men
Oldu alem-i cizi syede Sudu
Sud
El-minnet lillh ki merhn-i men
Hengm- du geldi zamn gayr-i msid
Tavl-i kelm etmee brn-i men
urd-i seer-perver meh-tb- eb-r
Olduca iy-gster-i gerdn-i men
Enf s memdd ede, ev efzn
Rabbl-alem li- b-n-i men
1 Tern-i Evvel 1348 / 193281
97
Estie-i deb-y Omniyyeden muterem Al Saluddn Beyefendi
arafndan lufen ihd buyurulan Ak Sesleri nvnl mecmua-i arr-y
edibneleri anda teekkr-nme-i nzim.
Mefl Mefiln Feln
/421/
stdmz inyetinden
Oldum yine mnbas gemh
Gelmekde baa bi-a- urn
A sesi name-i ilh
12 ubat 1347 / 1933
9882
Nam

Aks-i hengiyle geldi glme vecd-i nevn
ki-i sevd mdr sinedeki d-i hazn
anki destide seni erv- pk-i n
Sev-i mrbla eyler her biri baa enn
31 Mart 1320
81
aret-i hir-i std ile bu sene tm yigirmi okuza bli sinn-i ukumuzu ra-i f iresi
olma zere u szler yazld.
82
Bunlar da adr. Bence nam lna h lzm yodur. Anca ir-i eslfa tebean ser-leva olara
ayd etdim. Faka ayr sn amadm. Yan at miynna il ediyorum.
420
99

Ref -i mihribnm, hem-demimsin, r- cismimsin
Sveyd-y cennm, srme-i em-i allimsin
Reh-i a u emelde t- ba-y revnmsn
ar- itilda reh-berim, nimed-dellimsin
onya Yolunda Pnarba Civar, 21 Mart 1326
100
Nam
Mefl Mefiln Feln

Vaiyyete ba ne irne!
r mi u duter-i yegne?
Sratle faa niin itb ?
Yosa uaca m sumna?
24 Nisan 1320
101
Mefl Mefiln Feln
/422/
Ey amzesi dil-ke fsn-kr

Ey ddesi yre-ba- enr
Yad beni ten nigh
Yer utdu glde h o ddr
19 Haziran 1320
102

Pkdr neslim faa etmem onula iftir
Merd-i l-ilate vermez eref seng-i mezr
nedn senden etsin ibtid erse eer
demiyyet byledir.. ensba etmez iftir
14 Mart 1321
421
103

orma kim her-n niin bir ayd- hzne besteyim
Cinnet-i sevdya ddm bende ben yesteyim
Nef- cn-ba- Mesya bu dem yo rabetim
Derd-i hicrnla aytndan uanm asteyim
30 Temmuz 1321
104
Tamn-i mr- met-i std

Nedir insn? bihn bze-i dest-i meetdir
Veya emvc- pey-der-pey vrd- bar-i ayretdir
O deryn, bu mevci ba-i idrkinde Allh bir
vre--i fey
feyff -y b
b--pyn
pyn-- ayretdir
Ul vre
27 Mart 1327
/423/
105
Bursada Karapnarda
Mefl Mefl Mefl Feln

Ey cy- revn mrm ile hem-gernsn
B-vaf sknet cereyn-ber-cereynsn
Bir re zemnde ben ap gitmedeyim sen
El-ba ki bir sa-i arda revnsn
29 Haziran 1330
106
Eskiehir yolunda Karaky stasyonunda

(F iltn)
(Faln)
Clar alb-i urn gibi pr-mevc-i hev
Her nihli add-i cnn gibi dil-cy u arf
Fikr-i ir gibi ulv v bed ran
ir-i ber-ceste gibi dil-ke rengn laf
1 Nisan 1326
422
107
std- akm Ferd bey Efendini f ris bir a-i ber-cestelerinden
mstef ddr:

Evet! hengm- d mevsim-i ferunde demdir bu
Faa bir nara-i imnla seyr et l-i dnyy
rmn- af sn cme-i f irle ey ndn!
oyundan bir de g et mcer-y d-i ah-y
1348 / 1932
108
Bu da std- Ekmel mrn ileyhi der bir a-i f rislerinden
tercmedir:
Filtn Filtn Filn

idmetinden kmili ndnlara
ymet-i irf na ermez bir arar
N-tvnl, yolculu, br- girn
demi her-gh eder mutc- ar
1348 / 1932
/424/
109
Nam

(F iltn)
Ey semv meleim! sn-i mcessem gzelim!
Sevdiim, once-femim, rek-i per b-bedelim!
o zamn oldu ki mehcr-i vil emelim,
Yeter Allh iin olsun geliiz, birleelim!
10 Mays 1317
110

destindedir
Herkesi desti
ndedir lemde ill rifati
Denmi amm ben abl etmem bu n ikmeti
423
a ill etdii abd-i af cizi

Kimseni lemde yo ilya add udreti
5 Austos 1334
111
impederim Adl Efendi merm anda

aret-i Adl-i hib-dil ki merd-i rhdr
aret-i Allh hid, rif-i billhdr
hr-i pkimdir, medr- iftirmdr benim
ey-i dery-dil, velyet-perver-i ghdr
1 Austos 1337
112
Mefl Mefl Mefl Feln

Far eyledii al seni ey oca mecnn
Fil-l daha kendini bilmez o adar dn
Mhiyyet-i tiyesini far edemezken
drk-i af yaya nal mutedir olsun
10 Knn-i n 1345 / 1930
/425/
113
Bundan be on sene evvel Gl Satleri83 unvn- arbiyle bir mecma-i
manme grm ve mnderect miynnda:
Aam yine aam yine aam
Gllerde bu dem bir am olsam
Beyt-i acbine de mdif olmudum. Bu beyt-i acbl-man fare u
ay syletdi:
Mefl Mefl Mefl Feln

Aamlar glde am olma ne demekdir?
u, kendie gel, zrvalama asta olursun!
Vaz ge bu rubetli temennden efendim!
Glden ama bir u yrrse boulursun!
1337
83
Ahmed Haimin ilk iir kitab, 1921 (Resimli Trk Edebiyt Tarihi, II/1162) [ N..]
424
114
Mefl Mefl Mefl Feln

h, faa h-y aremdir o melek-r
Memn ise de ayd faa kendisi ayyd
Bir drl al yolu yo cibesinden
Bir dma utulmada gl a ede imdd
6 Mart 1350 / 1934
115
Bir azel-i kemterneme ind buyurdular are-i lib-neye krne-i
farne olma zere rif-i l-naar ey Abdl-B Dede Efendi
aretlerine tadm etmi olduum a-i nz:

B-i san-verden bir tufe vrd etdi
Elms m y drr-i eh-dne midir bilmem
Bir gfte ki ser-t-ser vecd-ver cn-perver
tif szm ir-i eyne midir bilmem
Her nkte-i icz, her ve-i mmtz
ehbz- menye bir lne midir bilmem
/426/
mem ki tehlkle krna eder cret

Amm ki bu vdde ferzne midir bilmem
keste v b-revna bi byle en-nme
Ol tufeye ly bir krne midir bilmem
Knn-i Evvel 1332
116
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Biz youz, var olan hemn adr
ibl-km vel-irde odur
O bilir, hem o gsterir, o grr
liml-ayb ve-ehde odur
1 Tern-i Evvel 1351 / 1935
425
117

(Faln)
Olur hezr- dil-i b-nev pern-l
Kemend-i zlfne cnn nim verdikce
Olur sem gibi yek-pre nr, bezm-i emel
Cemli manara-i bedr-i tm verdikce
Ne gzleri eder ibk o mihr-i n, lebine
Geh msade-i ibtism verdikce
Gider selmet-i alm da ll olur alrm
Baa o r- muavver selm verdikce
Sud!
Sud vird-i zebnm, mel-i gftrm
Odur, felek baa a- kelm verdikce
5 Tern-i Evvel 1351 / 1935
/427/
118
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
nif- nigh h ey mh
Baa bir cilve-i semvdir
em-i sebzn r-y rengni
nki srr- al-y vdir
11 Knn-i n 1352 / 1937
119

(F iltn)
(Faln)
Onu ben nr- nighmla bytdm, o benim
Eerimdir eerim, hem de gzn h-eerim
Zde-i abma baktca ne iss eylersem
afa-i snn grdkce onu iss ederim
23 Knn-i n 1937
426
120
Eskice Bir a

By altndan etsem ande o mu l-i efvha
Ricli imdi tyszlkde a, avreti birdir
Yaz cy- tr etdiler pek b-maall tebdl
Benim gnmle ebn-y zamn ureti birdir
29 Haziran 1344 / 1928
121

(Faln)
Mfekkiremde seni besledim, bytdm ben
Blend-zde-i fikr-i seddim oldu sen
azn-sitn- aytmda, ydigr- bahr
Hemn yegne nihl-i mdim oldun sen
1 ubat 1937
122
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
B- her-dem bahr- snemde
Bir nihl-i emel yetidirdim
Brekallh zemn-i fikrimde
sumn gzel yetidirdim
5 ubat 1937 / 1352
427
RUBAYYT
/428/
1
eyul-Ekber Muyiddn Arab uddise Srrhul-l aretlerini bir ai erfelerinden mlhemdir:
2
ce Abdullh Enr uddise
irf nelerinden mutebesdir:84
Srruh
aretlerini
bir rub-i
(Ahreb)
Yo baa iim, gnh ile mteilim
Memn deilim abatimden acilim
Y Rabbi beni feyi ile sr-b et
T irk-i vesvisden ola pk dilim
3
Ke:
(Ahreb)
Emri iledir ref at-i cn tenim
Nk bede mstaid yaratd bedenim
Sensin beni crm etmee de dir eden
Y Rabbi nedir abatim bunda benim
1324
84
Mellifin Berg-i Sebz isimli eserinde bu rubnin banda u ifade geer: Cenb- Eb Sad Ebulayr uddise Srruhnu bir rublerinden tercmedir. (Berg-i Sebz,, s. 32) [N..]
428
4
(Ahreb)
Sen pdieh-i av v pr- savet ch
Ben ciz nz-i ged-y dergh
ullar bile redd etmiyor ehl-i far
Ly m ki redd eyleye bir hen-h
8 Mart 1324
/429/
5
Feylosof-i yegne-i ar mer ayym rubiytndan mutebest:
(Ahreb)
Varm bir kz gkde ki ismi pervn
Bir derini yeri da zr zemn
Tatnda v fevnde eekler, hele ba
B-re kzleri ederler yn
6
(Ahreb)
A erefi vcd- iledir
cb- af abl-i i iledir
Cn-i bar-i mafiret her laa
Allh bilir gnh- f sk iledir
7
(Ahreb)
yr ile serou uds birdir
Mescid ile mey-ne havs birdir
adr aranan u var ki herkes bulamaz
Her davn ssl-ess birdir
8
(Ahreb)
yn ile itil eder nefs-i and
Ey r! faa esef bunun b-sd
lemde gneh-kr eer olsa n-bd
B-mcib olur mafiret-i Rabb-i vedd
429
9
(Ahreb)
Dnyya gelip pk mlevve oldu
f -dil iken derd-i elemle oldu
Bir onca idik anki ald nolduk
P-ml-i azn olup arard oldu
10
(Ahreb)
h alar ey deil esrr- ezel
Ol ucbe muammy eden yodur all
Davlarmz btn pes perdededir
alknca o perde sze almaz ki maall!
11
(Ahreb)
/430/
Bt-ne v Kabe ne-i atdir

alma terne-i ubdiyyetdir
Mirb tesb kels v anem
aa ki nine-i ubdiyyetdir
Mart, Nisan, Mays 1324
12
(Ahreb)
Ben dergeh-i Mollada klh apdm
onyadan avdetde, Parba, 31 Mart 1326
430
13
(Ahreb)
Y aret-i Mevlel-uref Mevln
Ser-leva-i lev-i itil Mevln
Etdi der-i isn mirb- scd
Ol bizlere Allh-nma Mevln
Parba, 31 Mart 1326
14
(Ahreb)
Etdik dr- isn mirb- scd
Etdir bize rh- ada mav- vcd
Dil-nemizi feyi ile sr-b et
eyen lillh emn ey ib-i cd
araisar, 31 Mart 1326
15
(Ahreb)
Bin kr ola lf u kerem-i Mevlya
Gnderdi beni ez ser-i nev dnyya
Mevl ne demek olduunu far etdim
Ben bende olup aret-i Mevlnya
Kurueme, 12 Nisan 1326
/431/
16
(Ahreb)
Ey mihr-i mnr-i a-nm Mevln
Ey nrud ems-i Hd Mevln
Eyle eb-i aznm bir ub- mes
eyen lillh emn ey Mevln!
21 Nisan 1326
431
17
(Ahreb)
Ey mar- envr- Hd aret-i ems
Ey tb- dih-i ub- af aret-i ems
Bdm u alm- leyle-i hicrndan
Lillhi ulu eyle ey aret-i ems
26 Nisan 1326
1785
(Ahreb)
Bir laada hyr iken mest oldum
Ykselmedeyim anlmasn pest oldum
Pym yere bamaz oldu pyem byd
Cnn ile ol zamn ki hem-dest oldum
11 Mays 1326
18
Cenb- Pr-i dest-gr Efendimizi bir rub-i cell-i Arif nelerinden
mlhemdir:
(Ahreb)
Ser-mest-i arb- lal-i gl-f mzm
ayrn- leb em-i dil-rmzm
Zehr-be veri eker diye n edeyim
Ben rmzm, rmzm, rmzm.
18 Mays 1326
/432/
19
(Ahreb)
Suln olan kiver-i istinn
Suln olur cmle eh suln
Derse bulaym bu rtbe vly
Gel bendesi ol aret-i Mevlnn
85
432
20
(Ahreb)
Sen kn- kerem, ken-i asn prim!
Enmzec-i ramet-i udsn prim!
sna yeste buyur ben uluu
Hem Mevlsn, hem Mevlnsn prim!
21
(Ahreb)
ucretde brad beni nefes-i gm-rh
m seer eylemekdeyim yes ile h
Dervliim ile lime af- nigh
Y Mevlel-n eyen lillh!
22
(Ahreb)
Cey-i am- dny ile mahurum h!
B-tb tvn aldm efendim eyvh!
mdda mutcm inyet eyle
Y aret-i Mevln eyen lillh!
20 Knn-i Evvel 1326
23
(Ahreb)
Yeld-y firati seni ey nr- naar
ulmetlere ar etdi beni ser-t-ser
B-b hcm- giryeden emnm
B-b vcd, r u albim mutarr
25 Mays 1334
24
(Ahreb)
Ey rameti rygn olan Allhm!
Ey refeti b-gern olan Allhm!
433
/433/
Bri ulu ahr yznden gldr

ahrnda kerem nihn olan Allhm!
6 Temmuz 1334
25
(Ahreb)
Y Rabb! ne tecell-i siyhm varm
Y Rabb! ne adar byk gnhm varm
Feryd imi lemde nabim, efss
Ben yo imiim, fin hm varm
12 Temmuz 1334
26
(Ahreb)
Ey refeti meml-i cihn- hen-h!
Sensin baa drnda mmd penh.
Bir boynu bklm uluum isn et
Y Seyyiden Mevln eyen lillh!
5 Knn-i n 1335
27
(Ahreb)
Efsne-i dehre an inanma ey Sud
Zinhr heylya er ol verme vcd
Dny evine yalan denilmi oru
Erfa ba hep bu aat mehd
5 Knn-i n 1335
434
28 - 29
/434/
2986
(Ahreb)
em-i siyehi etmede m-y vil
Ebr-y aab eylemede redd-i mel
Billhi iki manya da hayrnm ben
Bir afaya ba cell, bir afa ceml
14 Knn-i n 1336
30
(Ahreb)
Geh gizli geh ikr feryd ederim
B-abr u skn a iidir, a derim
Dnyya ki ben a yznden geldim
B-bhe yine a yznden giderim
15 Mart 1338
86
435
31
(Ahreb)
Bir ar- amnede gyym ben
B-laf u urf ayn- manym ben
amden-lillh k-i pyim amm
k-i adem-i areti Mollym ben
1 Mays 1341
32
(Ahreb)
Ey merdmek-i em-i cihn Mevln
Nr- naar- dde-i cn Mevln
Syede gne grd gzm lemde
Ey ems-i tecell-i ayn Mevln
Ankara, 20 Mays 1342 / 1926
33
(Ahreb)
Ey ilm-i ilhye emn Mevln!
Nr- naar- em-i yan Mevln
B-re v dil-ikesteyim imdd et
Ey b-kes-i am-ra mun Mevln
Ankara, 7 Temmuz 1342 / 1926
34
(Ahreb)
B-crm ur u b-sebeb mabsum
Crmm: lekelenmemi olan nmsum!
Y Rabbi tecell v tesell eyle
Bze-i dest-i li-i maksum!
436
/435/
35
(Ahreb)
Rum bunalr yes ile eyvh derim
abrm utuur yan yan h derim
Encm olara ser-be-zemn-i teslm
Allh der Allh der Allh derim
Ankara, 15 Eyll 1343 / 1926
36
(Ahreb)
Mimr- am albimi imr etdi
Snemde nevn-i nee bdr etdi
Cn oldu baa derd-i nihn- a
Ben yo idim evvel, o beni var etdi
20 Knn-i n 1342 / 1927
37
(Ahreb)
Ey abe felek senile krm yodur
Elvna meyl itibrm yodur
Ehli deilim bra benim dmenimi
Mdem senile grdrm yodur
26 Knn-i n 1343 / 1927
38
(Ahreb)
Ey h emr Muliud-dn Merkez!
Ey ub- kebir Muliud-dn Merkez!
Dergha baldr yed-i ilm
Ey aret-i-i Pr Muliud-dn Merkez!
1 Mays 1339
437
39
(Ahreb)
Firat-zedeyim vulat ile d ile
Bir mr-i afes-ninim zd eyle
isna merb md-i albim
Y aret-i Merkez! baa imdd eyle
16 Nisan 1343 / 1927 Sultanahmed
40
41
438
Tercmesi:
(Ahreb)
Gemi gn sil radan yd etme
Ferd daha yo ortada feryd etme
Gemile henz gelmemi demler iin
Vehme derek lii ber-bd etme
4187
(Ahreb)
Unurla mzc elinde rsv oldu
Bze-i inlb- dny oldu
Mdem yine srr olcad encm
Pinhn iken ol niye peyd oldu
42
/437/
43
(Ahreb)
Y Rabb nb u m-ceram afv et
B-c v ab-i mddem afv et
87
439
Ben afvna ly deilim ann ederim

Afvla bu n-rev atm afv et
Sultanahmed, 31 Knn-i n 1343 / 1927
44
(Ahreb)
Mevln h- evliydr billh
Bir srr- am-i kibriydr billh
Vd-i aatde ud-cyna
Dergh- celili mltecdr billh
45
(Ahreb)
Grdm greli dehri pern grdm,
Gn gedi mamrunu vrn grdm
Bir ayli temda bulundum anca
blini idbrn yeksn grdm!
15 Nisan 1344 / 1928
46
47
(Ahreb)
Ey em-i mde mh olan Mevln!
Ey merdmde nigh olan Mevln!
440
Bir bende-i dermndayim imdd eyle

B-relere penh olan Mevln!
9 Tern-i n 1349 / 1933
48
(Ahreb)
/438/
ayretdeyim adm aal gzlerimi

Dny ne tuaf manara-i ibretmi
ki aleb-krna her ey mevcd
Madm olan anca burada ratm
1 Knn-i n 1349 / 1934
49
(Ahreb)
Elv- un nu- ibretdir hep
Her afas mye iretdir hep
Ted edecek olsa eer ser-t-ser
Tr tekerrrden ibretdir hep
17 Knn-i Evvel 1351 / 1935
50
(Ahreb)
emn- sem-f mna badm aldm
Ben manara-i un- udya daldm
Ddra ar itiyrm gitdi
ayrn ayrn hezr tekbir aldm
51
(Ahreb)
Gl-nal-i mdim gibi ey verd-i emel!
Fikrimde yetidi saa mess etmedi el!
Allh esirgesi naardan zr
Gnden gne snde bedt ekmel!
31 Knn-i n 1352 / 1937
441
52
(Ahreb)
y-gerde ruudan idiim b- hayt
lemde baa geldi ele-i let
Ben eme-i ara iltif t etmem
Peymne-i lalide iken r u nect
18 Temmuz 1353 /1937
/439/
53
(Ahreb)
Mevl seni m de yaratm ey mh!
Rusra reng-i nr atm ey mh!
Billh o gzel ehreyi dest-i udret
Env- bedatle donatm eymh!
1 Temmuz 1354 / 1938
442
MFREDT
MFREDT METL MER
/442/
1
Tercme88

Var henz alm biraz ge benden Allh ana
un o l cm s dde-i mestnee
1315
2
Mefl Filt Mefl Filn

Olmaz olur mu dehrde herey olur biter
Bilmem ki n na niin etmeli keder
1316
3
Mefl Filt Mefl Filn

Firat-kedeyim iim elbette h olur
Hicrn deminde a ande gnh olur
1317
4

Ey kitb- sn n! ir-i bana me eyledi
Defter-i erm bir makes-i a eyledi
1321
88
443
5
Terceme89

Minet-i eyymdan b-ln zdedir
Rzgr anca eder nal-i girn-br ikest
1326
6
Kk oluma:
Mefln Mefln Feln

Sudu r- b-intir
Celled-dn ile bulsun nim
1333
/443/
7
zm Suda:
Filtn Filtn Filn

Vechie ande yad, gl zm!
Gl zm, blbl zm, snbl zm!
1338
8

aret-i Moll-y Rmu dergeh-i feyide biz
Sikke-p u ra-ber-duz, ilh keriz
1335
9
Mefl Filt Mefl Filn

Bitdim, tkendim etmedi derdim dev abl
Sz- taassr etmeyecek inf abl
1335
89
444
10
Mefl Mefiln Feln

Kimden oraym o yr- cn
Ben kyim h o sumn
18 Austos 1335
11
Kuruemedeki cedd-mnde yalmz en-y terkimde bil-itiyr lisnmdan
dr olmudur:
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
Bir binym ki ylm temelim
opra altnda nihndr emelim
1334
12
Mefl Mefl Mefl Feln

Ben abr ederek minetie etmedim ef n
Sen de pek uzand yeter ey leyle-i hicrn!
Ankara, 20 Mays 1342 / 1926
13
Mefl Mefiln Feln

nn- ud kitb- ekber
Etmi onu kint ezber
14
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Genc sevmekde itiyr yo
Nerde sen nerde itiyr gl90
1337
90
Lm harfinin 11. gazelinde geen 6. beyit. [N..]
445
/444/
15
Mefl Mefl Mefl Feln

Tefv-i umr eylerim Allhma her-gh
ErEr-rzu alellh tevekkelt alellh
16
Mefln Mefln Feln

Bu ayret-gehde yz bi renge girdik
O deryyz ki f nlar geirdik!
1345 / 1930
17
18
Ferd

Meded y bz- eheb av- Muyid-dn-i Geyln
19

let-i mestneden emi reh-yb olmasn
Tek fsn cdna kendinde udret bulmasn
16 Knn-i Evvel 1346 / 1930
20
Mefln Mefln Feln

Uynu sa-i tedki ardr
Grnmez perde ardnda ne vardr
5 Mays 1348 / 1932
446
21
Estie-i debdan ir-i f l Ali alhuddn Beyefendini eer-i gzn-i
irneleri olan A Sesleri unvnl mecmua-i arrnn en-y
mulaasnda tahaur olunmudur:
Mala
Mefl Mefl Mefl Feln

a bua Cibrl-i Emndir ki muhai
A sesi a sesidir ayya alel-a
13 ubat 1348 / 1933
22
/445/
Mefln Mefln Feln

ehr-erkn- dn, yr- Peyember
Eb Bekr u mer, Omn ayder
23
Bir sz:

(F iltn)
(Faln)
Emelimdir bu ki ebn-y zamn y Rab
Grmeyim yzlerini ub- ymetde bile!
24
Bu da yle:
Mefl Mefl Mefl Feln

Gl-once-i mmde gyi demidir bu
Ey mihr-i emel! o ki bahr lemidir bu
25

Cndan ayrlmala birdir senden ayrlma baa
Sen kesildim ben, ne mmkn benden ayrlma saa
447
/449/
ARIYYT
1

Ettiim my al amad
Bunca ibrm u niyza bakmad
26 Knn-i n 131291
2
Mefln Mefln Feln

Firla yanar alb-i aznim
Grn Allh iin ey nzennim!
ar eflka feryd ennim
Gzm grmez cihn h sensiz
Gecem b-bdr ey mh! sensiz
abm m olur billh sensiz
1 Eyll 1313
3
Filtn Filtn Filn

Bir bada ryuna ey meh-ceml
Al u fikrim n-gehn buldu zevl
Aladm r- andr bu l
Glm ceb etdi ol rusr- l
Nr- dzadan da muri nr- a
Bende oldu r-nm r- a
E ounda eyledim irr- a
Glm ceb etdi ol rusr- l
5 Mart 1315
91
E evvel yazdm manm szlerdendir. Emlini Dvna almasam da bunu dzgnce bulduum iin
derc etdim.
448
/450/
Filtn Filtn Filn

astaym, mar- endh u amm
Olmuyor li kederden bir demim
Rz u eb derd-i elemle tevemim
Ben de adm kim ne bed-bat demim
Gh hicrn cismimi eyler arb
Gh vulatdan duyar rum ab
n-be-n artar glde rb
Ben de adm kim ne bed-bat demim
21 Nisan 1315
5
Filtn Filtn Filn

Eyledi bi kerre m-y vil
Etmedi bir defa olsun imtil
Firati etdi beni zrde-l
El-amn ad el-amn ey meh-ceml
Bir nihyet yo mu istinlara?
Vaf- et h vveyllara
Meramet l - eydlara
El-amn ad el-amn ey meh-ceml
4 Temmuz 1315
6

Cismimi her czn etdi ita dd- am
Dil pern, sne szn, dde pr-ek-i elem
diim n- cef , ekl etdiim zehr-i sitem
On sekiz yll aytmdan pemnm bu dem!
E av bir dmen-i cn oldu cnnm baa
Oldu bir br- girn cismimdeki cnm baa
Etmesin h tesliyet behhde yrnm baa
On sekiz yll aytmdan pemnm bu dem!
3 Mart 1315
449
/451/
Feln Feln Feln Fel

arb etdi asret beni ey gzel
Gel Allh iin byle nz etme gel
Beni eyleme h dr-i emel
Firla olmada lim yaman
Nihyet ver art bu cevre, amn
Gzm ald yollarda ayli zamn
5 Temmuz 1315
8
Feln Feln Feln Fel

Gl sri b-amn gzleri!
Gzel! pek yaman pek yaman gzleri!
Dker gnde bilerce n gzleri!
Semvliinden midir ey nigr!
Ki her bir nigh seni ule-vr
Mdif olan bhe etmem yanar
19 Temmuz 1317
9

Gzleriiz gzleri b-tb eder
Gzlnz ddelere ule-ver
Lebleriiz glme sihr etdiler
iss-i mcessemsiiz ey gl-nihl!
ir-i mzeyyensiiz ey meh-ceml!
Nm-i nigehle beni ceb ettiiz
h faa srat ile gittiiz
Firatiizle beni incitdiiz
Bir daha grmek diliyor gzlerim
ub u mes rhz gzlerim
7 Nisan 1317
450
/452/
10
Mefln Mefln Feln

Mcessem rsun, timl-i nsn
Yamansn pek yamansn pek yamansn!
Bel-y cn b- cihnsn
Dilrsn, semvsin, meleksin
Muarr, nev-kufte bir ieksin
Gzellik leminde imdi teksin
4 Austos 1317
11
Mefln Mefln Feln

ar da neyi, zlf zlsn
Gz ter-i iretden szlsn
Gl, arda hayretden zlsn
Bra bir at daha olsun pern
Baa pek irne geldi ey yr!
Pern zlf ile mestne evr
Bakp alsn bu le em-i bmr
Bra bir at daha olsun pern
5 Eyll 1317
12
Mefl Mefiln Feln

Glm eb-i amda pek bunald
Ol mihr-i md nerde ald?
asret yine itiyrm ald
/453/
Art ebed mi m- hicrn

Yo mu seeri nevd-i cnn?
Gn grmeyecek mi em-i giryn?
1 Knn-i Evvel 1319
451
13
Feln Feln Feln Fel

azn- fir taamml-gdz
Bahr erdi art gel ey verd-i nz!
Mem- mdim alsn biraz
Cihn mihr-i sn gibi ren
Senin hezrn terennm-ser
Sem pr-lefet, zemn dil-g
23 Nisan 1320
14
Mefln Mefln Feln

Dem-i hecride ey dil-dr- ferdim!
Ref
Ref -i mnisimdir hh- serdim
arbim geri yo hem-l derdim
Reff -i mnisimdir h
h-- serdim 92
Re
Odur nr-ver-i yeld-y hicrn93
Odur em-i azn-i beyt-i azn
Onula tesliyet bulmada vicdn
Reff -i mnisimdir h
h-- serdim
Re
Olur imdd-res alb-i azne
Onu marem bilir her srra sne
Verir ret-i nihn her enne94
Reff -i mnisimdir h
h-- serdim
Re
10 Haziran 1320
92
Bu mr std- irf nm Mstecb-zde met Bey mermudur.

arn tanmi rasnda met Bey Merum Midilli Aasnda menf idi. Yine o rada daym rif
Bey merm orada meclis idre ba ktibi idi. O vsa ile arm met Bey merma ire ettirdim.
Bu mrda vi Yeld kelimesi evvelce Trk idi. Merm bunu Yeld eklinde ta etmi.
Yan mr bir arz- man-dra ifr eylemi idi.
94
met Bey merm bu mr bil-a tadr buyurmu ve zrine nefis ve bed ayla: Bu sz
cidden sez bi ferne mra- ber-cestesini ilve ederek ide yelemidir. Yirmi sekiz yl ora
vesle-i yd- ramet oldu. Zavall ir-i f l! Cenb- a revn- pkii arn-i aret-i assn
buyursun.
93
452
/454/
15
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
Yine mi aste-i hicrn oldu
Syle glm niye nln oldu
Yine bmr pern oldu
Kimseler grmeyecek mi seni d
Bu ne girye bu ne bitmez feryd
Ben de bilmem kimi eylersin yd
16 Austos 1320
16
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
Rumu a gibi hem-demi var
emimi girye gibi tevemi var
Snemi h gibi meremi var
eb-i hecride de yalz deilim
Gz yandan alrm by- vef
Alamala bulurum baa af
h cn-ghm olur cna d
Elenir bylece vre dilim
17 Austos 1320
/455/
17
Feln Feln Feln Feln

Gzelsin, meleksin, semv-edsn
Btn heyetile melhat-nmsn..
Mcessem lefet, mressem bahsn
Faa b-vef , b-vef , b-vef sn!
Bahr- abatda bir verd-i tersin,
ab- bahrna bd-i fersin
Muarr, muaff , gzde ghersin
Faa b-vef , b-vef , b-vef sn!
5 Temmuz 1321
453
18
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Niin evvelce baa yr oldu?
Yr idi de niye ayr oldu?
Neden ey yr! dil-zr oldu
Niin ey ! sitem-kr oldu
Yaz ey dde-i ser yaz!
Etdi cevri beni bmr, yaz
Yaz ey li-i b-dd! yaz
Yine hem-reng-i eb-i tr oldu
2 Knn-i n 1224
19
Mefln Mefln Feln

Bel-csun, hev-y der-bedersin
Gl! pek b-skn, pek b-aersin
Pernlda Mecnndan betersin
/456/
Geh dery gibi cn olursun

Geh te-p bir voln olursun
Geh mamr, geh vrn olursun
Kitb- sne mukem itid
Bedh emr-i aa inyd
Faa vrelikdir itiyd
11 Eyll 1329
20
Mefln Mefln Feln

Fir teleriyle yand cnlar
Yld, snd bir o nmnlar
Saa kr etmedi bunca zamnlar
Bklar, nleler, h finlar
454
Sen ey meh! sumn bir belsn..

Gl tarbine pek mbtelsn
Nal bir fet-i ser-der-hevsn
Bilirler zlfe ber-dr olanlar
21 Tern-i n 1333
21
Filtn Filtn Filn

B-ur u b-skn etdi beni
Ey am- hicrn! zebn etdi beni
h, timl-i cnn etdi beni
Ey am- hicrn! zebn etdi beni
Sne vrn-ne, cn vaf- ab
abra udret yo, gl pr-rb
astaym, fikrim pern, ten arb
Ey am- hicrn! Zebn etdi beni
24 Mays 1334
/457/
22
Feln Feln Feln Fel

Ayrd felek h senden beni
Unutmam unutamam faa ben seni
Unutsam bile ayd- cn teni
Unutmam unutmam faa ben seni
Baa geri birdir azn bahr
Grnmekde yek-reng leyl nehr
aytm mevve, gl b-arr
Btn ramda geen demlerim
Aar her zamn alarm ilerim
Unutsa da sen ey per-peykerim
1 Mart 1335
455
23
Filtn Filtn Filn

Sevgilim, cnm, cihnmsn benim
Mh-tbm, sumnmsn benim
Nev-bahrm, gl-sitnmsn benim
Nev-nihlim, nev-civnmsn benim
Cnbii r- ebb tzeler
Nr- a lerzii yelpzeler
Sz- albimden ar vzeler
Hep seni syler.. lisnmsn benim
16 Nisan 1343
24
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn
(Faln)
An glme yn bilirim
Seni cnn bilirim, cn bilirim
Val derdime dermn bilirim
/458/
Neye basam yine glm sende,

Ne bahrnda ne de gl-ende
Bulurum by- vef bsede..
Baa gld u banda derede
Glyorken bayordu yere de
O zamndan beri grsem nerede
25 Nisan 1343
25

Gencelir glm seni grdkce h ey ve-kr
tiyr olsam bile almaz elimde itiyr
By- zlf tzeler mlm leyl nehr
Sen de yd eyler misin bilmem geen lemleri
Ben untamam glleri snblleri eb-nemleri
456
Byle bir bir ra geldikce vulat demleri

27 Nisan 1343 / 1927
26
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
sn ama yn buldum
Ak derdime dermn buldum
Seni cnn andm, cn buldum
/459/
Ey melek-ehre gzeller gzeli

Batiyrm seni sevdim seveli
Glm l sensin emeli
1 ubat 1344 / 1929
27
Filtn Filtn Filn

Bezm-i vslatdr bu ey mzic fin!
asbil-i aa etme itirn
Cn cnna msidken zamn,
il olma, bir dem olsun ver amn
Nerdesin h ey zimm- itiyr
Gitdi elden ben de aldm b-arr
Dde-i cnn etdi ek-br
Skin ol ey girye! art bir zamn..
Eyll 1319
28
Mefln Mefln Feln

Bugn glmce art batiyrm
Nem buldu yine olmu bahrm
Becdr her cihetle iftirm
eref-yb- mlt- nigrm
457
Adem-bda gitsin n- hasret

ull etdi dem-i cn-ba- vulat
Hemn iss etdiim ev u meserret
eref-yb- mlt- nigrm
Mart 1321
/460/
2995
Mefl Mefl Mefl Feln

Gitdikce gzellemededir rek-i ir
Timlisin ey rular gl! fey-i bahr
Sensin sebebi dildeki heng-i mesr
Hem-reng-i sh emii etdikce tem
Bir ule-i sebzn ile parlar dil-i eyd
Gnden gne snde bedat naar-r
2 Knn-i n 1352 / 1937
30
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
h b-si bd sevdim
Seni ben ayr-i ird sevdim
Mtevl, mtemd sevdim
Doyamam seyre gzel gzlerii
anrm gl leb-i cn-perverii
Bir grde ru- rengn-terii
2 Nisan 1353 / 1937
95
Nedmne bir terennm.
458
31
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
/461/
B-vef ! mrme bezersin pek

Saa g ders-i vef retmek
ekmiim orusu beyhde emek
Gsterip bi revi-i istin
Baa etdi ne adar cevr cef
Sevdiim! bir yere gelse dny
25 Temmuz 1353 / 1937
459
TRLER
/464/
1
Bb- lde Dvn- Hmyn alemi memrlarndan ref -i azz-i
admim a- ehr smil a Bey Efendi birderimi
mteverrimen irtil eden hemre-i maf resine tr-i vef t:

(F iltn)
(Faln)
1
Grmeden mddet-i mrnde henz yirmi96 bahr

acle-gh oldu yaz bir gle knc-i maber
Duhter-i tze iken gitdi zamnsz, efss

Alar elbette bua her dil-i riat-perver
yle r gibi evld edince ib

Ne olur bir dn vre pederle mder
Versin Allh o elem-ddelere abr- ceml

Ola mermeye de gl-en-i firdevs maarr
Eyledim riletini far- esefle tevr

Yansn erbberbb- vef
vef ema gibi snd seer(1319)
26 ubat 1317
2
El-yevm mteid irket-i ayriye apudnlarndan muibb-i muliim
Azz Bey Efendiye lye tri:

(F iltn)
(Faln)
96
Breallh Azz eyledi izzetle kd

Slik-i rh- eizze olara lyesini
Snnet-i aret-i Peyamberi icr eyledi

Ad ehr-i Ramanda -afa lyesini
Dilerim kim o eref-mende myesser olsun

b- zemzemle kirren yama lyesini
Bu kelime, metnin orijinalinde Yigirmi olarak yazlmtr. [N..]
460
Bir du eyledi trini ir, Sud

Mr Azzi mteyemmin la a
a lyesini97 (1321)
10 Tern-i n 1319
/465/
3
ymet-dr, vef -kr ve insniyet-ir enitem Trci-zde Ali
Aullh Bey Efendi merma pye tri:

(F iltn)
(Faln)
Mr Al pye-i stanbula verdi revna
Bi oldu bu aber cnbi-i ny- aleme
Ref-i d-dest ile oldum gher-efn- du
Pye prpr-ymn ola MonlMonl-y feilfeil-me (1322)
27 Eyll 1320
4
udem-y meyi-i adriye ve Naiyeden muibb-i sl-m
rif-i gh ey Sleymn f Efendi mermu lem-i vile itils
tri:
Mefl Filt Mefl Filn

1
Dery-dil-i yegne Sleymn- a-ins

Cisr-i cihndan etdi selmet ile mrr
ey-i keml-perver f -nihd idi

Bulmu idi mchede-i far ile ur
Sittn sl dergeh-i Yay-y Prde

Olmudu ser-ar- redet bil-ur
Bir eb ur- Prde mel-i b iken

Mirc srr eyledi birden bire uhr
Terk-i ebb- cism ile rhu mcerredi

Dery-y ramete atlayp oldu ar- nr
Tr-i intilini ilm iin Sud

d dedi bir ehl-i muabbet: HvelHvel-af
af r (1327)
16 Austos 1325
97
On sene ora Mr mm-ileyh bir cild astalna binen lyesini traa mecbr oldu.
461
/466/
5
Vildetimi srr u cevr iinde terv eylemi olan peder-i maf rumu
lem-i blya ehper-g-y irtil olmasna giryn szn yazdm
tr:
/467/
aatde gelendir kte bismil-gh- dnyya

Giden mahar olur bir zindeg-i ayret-efzya
Bilen srr- vcdu cn iin ifn-y cism eyler

Teemml l dem--dem mncezibdir are deryya
Libs- riyetden far var m cism-i insn

Bu man-y grrsn diat eyle zr blya
Yeter bideg ey dil uyan art ab oldu

Nedir fara al mr-i beerden maad u ye
Sem-ender-sem hev-y msiv lem fen-ld

Bek ma- mula aret-i li- Telya
Giden zde-i ayd taallu nil-i vulat

Esr-i minet-i hicrn alan efss ferdya
Tefekkrle gr- b-itb- mr-i b-sdu

Yine daldm mell-engz bi szili lyya
Otuz yll sitd dd kmyb- ayatmdan

alan bir h- te-nk ancak elde sermye
Nal h etmeyim bir vlid-i mfiden ayrldm

O gitdi b- Adne ben atldm h- ayyya
10
Vcdu ruma billh medr- zindegniydi

Onu ib edince bezedim ayf ki mevtya
11
Benim hem vlid-i pkim idi hem ey u stdm

Girndr a bende itidrm yodur f ya
12
Melek-sretdi ehlullh idi insn- kmildi

Medr- far idi ehl-i teberr v tevellya
13
Selefden ydigr- muteremdi dest-i alfa

Falet-mend idi mahard el-a ul- alya
14
R-y aa vaf- cism cn etmidi el-l

Dil-ghne v merdne gitdi bezm-i ubya
462
15
Bu sfl k-i minetden olup nefretle r-gerdn

Hm-y r- pki bl ap ykseldi blya
16
Sud eyler u mr- gher mircn ir

RR-y pkpk-dil afvetle zim oldu Mevlya (1329)
26 Rebl-Evvel 1329 / 14 Mart 1327 Pazartesi
6
Cn cihn-ferni bu abd-i afe birinci isn olan olum
Muammed R avvelallh umrah ve zde feyehnu tr-i
viddeti:
Feln Feln Feln Feln
/468/
ud-y kerem-pe allk- lim

Sudu
Sud bvvet ile ld mesd
Bir olum tul etdi el-amd-lillh

Ola mr efzn ibli memdd
Fir pederle gl mnkesirken

Tesell iin ba olundu bu mevld
Nigh eyledikce bu mama imdi

Baa gelmede vlidim anki mevcd
Sal kemlt- cedd-i gzni

Tammyla olsun cebninde mehd
O yatdca olsun muammer bu nev-zd

Bi-ch- Rasl-i Aad t- Mamd
Cennmda c buldu tr-i tm

lh Muammed R bd mesd (1329)
lh
25 Recebl-Ferd 1329 / 9 Temmuz 1327
Cumartesi En Sat 8
7
eyul-slm rif-i be-nm Muammed Cemld-dn Efendi Mermu
niyen mam- meat teriflerine tr:
Filtn Filtn Filn

ltim etdi Cemld-dn-i a
Titresin min-bad erbb- all
463
r-yr olsun mun nr

eyuleyul-slm oldu mevln Ceml (1330)
Austos 1328
8
irket-i ayriye apudnlarndan muibb-i muliim R Bey mermu nevzd iin tr-i vildet:

a bu yl Mr Rya etdi bir ferzend a
Eyle tebrk du ey me-i gevher-fen
d bir tr-i arr madem-i mesduna
odu Adnn Bey mehmeh-s dim olsun o zamn (1321)
27 Nisan 1320
9
Kuruemede yal omumuz urendan rif Bey Mermu kermesine
vildet tri:

(Faln)
alem bu ev ile sen de cevhir-efn ol
Keml-i ev ile tebrke eyle isticl
Ferite-gn dedi tr, mh-ve-i dehr*
Mnre nm Efendi mnevver
mnevver etdi bu sl (1322)
27 Nisan 1321
/469/ 10
Bb- lde Dvn- Hmyn diresi mdr muvin-i nisi olup badel-azl
Telefon dresine musebeci tayn edilerek bil-ere mazlen vef t eden
Avnd-dn Bey mermu kerme-i nev-zdna tr-i tevelld:

Oldu hir uf- Avnden bu yl bir mihr-i nev
ule-p olsun cihna dim ol nr- naar
Buldu c glmde tr-i ul- enveri
Verdi vechi kinta mademmadem-i Avniyye fer (1331)
4 Tern-i Evvel 1329
464
11
Bebek ammmna tr-i in:

teden fetden ud her laa f etsin hemn
Mamr grsn ddeler her-n btn asmn
d bugn bir ehl-i dil tr-i cevher syledi
Kesb etdi arzarz- dildil-nin seyr
seyr et Bebek ammmn (1322)
5 Eyll 1320
12
Pek muretem enitem Trci-zde Al Aullh Moll Bey Efendi
mermu irtil-i elmine yazdm tr:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Hem-l Al Aullh*
Bu sene oldu nil-i dil-h
Nefret etmidi bezm-i f nden

Etdi azm-i be o merd-i ilh
Beni evvelce irtilinden

Dil-firbne eyledi gh
Ne azn mcer bu kim m

nesinden ales-seer n-gh
Avdeti muntar iken aam

ayf anca gelen peym- siyh
Htife cy-ghn ordum

Dediler: mjde, buldu vulat- rh
Het bb- cinn ald Sud

urb- ayder Alye oldu penh
/470/ 8
Ben de yazdm bu tm tri

ulde gitdi Al Aullh (1332)
26 Tern-i n 1329 Pazartesi
465
13
aret-i Merkez dergh- lsi ey-i seniyyl-l E-ey Amed Mesd
Efendi aretlerini lem-i cemle itils andaki trlerim:98

(F iltn)
(Faln)
ey-i Merkez ki eh-i kiver-i istindr
Oldu trik-de-i dadaa-i bd u nebd
Eder ir u sz die-i rletini:
Eyledi meyl1332)
meyl-i be aretaret-i Amed Mesd (1332)
14

ey-i dery-dil cenb- Amed-i Mesd kim
Oldu Hvellh-gyn zim-i bezm-i vil
Mra- cevherle terv eyledim mircn
lti etdi mu1332) Rebl-Evvel
mu-i vadete Amed bu sl (1332)
ubat 1329 / Rebl-Evvel 1332
15
Merm mrn ileyhi ref as im vlidem dda nm mermeni
irtil tri:

dda nm etdi gl-zr- Adne rlet99
anca zevc-i mesd- -kemli
Meydn- evliyda tekbr ile ounsun
Maf
1332)
Maf re laf oldu tr-i intili (1332)
Mart 1330
/471/
16
Pek muterem teyzem Zeynep Bedriyye nm Efendini zevc-i muteremi
Al Aullh Bey mermdan ay ora irtiline u tri sylemidim:
98
Bu tri en-y indnda im pederimi birderi bulunan merm bil-ere im pederim

olmudur. Rimul-urf cizl-yevm mrn ileyhi diresinde bulunmakdaym.
99
Bu trler andualar zerine a- destimle yazlara tal edilmidir.
466
Mefl Filt Mefl Filn

Farul-muaddert idi teyzem aaten
Zam ad irtil-i azni cennma
Zevc-i Ali al kenrnda keveri*
Ol kn- imete dedi: gel urma yanma
ay iinde buldu md-i cennn
Derdi: beni uladr rm- cnma
Alfa ibret olsa becdr u l kim
d oldu zimim diyerek iynma
Tr-i tm yazd il ile Sud
Y Rabbi cy Adn ola Bedriyye nma
nma (1332)
10 Mays 1330
17
kinci olum Hseyn Celld-Dn Nizmye tr-i viddet:

El-amd-lillhil-Kerm oldum d-ferzende peder
B-luf-i Mevl her biri ayrdan madd ola
Olum R kim vlid-i -nm hem-nmdr
lk mrm masldr mr hemn memdd ola
odu bir olum da bu yl imdd- ehlllh ile
mr bu nev-zd dai efzn ola, pr-sd ola
mem keml-i dk ile oldu gher-p- du:
Y Rab CelldCelld-Dn Nizm d ola, mesd
mesd ola (1335)
7 Muarremul-arm 1335 / 22 Tern-i Evvel 1332
Cumartesi Gndz Sat 3 urb
/472/
18

Yazdm ikinci oluma cevherle tr-i ul:
Seyyid CelldCelld-Dn Nizm d ola mebrk ola (1335)
(1335)
467
19

Yazd tr-i vildet vlidi olum saa
EhlEhl-i idrk ol CelldCelld-Dn Nizm Bey, yaa (1335)
20
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
Rabbimi lfua bi kr olsun
Bu ikinci veled-i rnim
meden d bir al tr:
Gn gibi odu CelldCelld-Dnim (1335)
/473/
21
std- edeb ve falet, ir-i blend-frat Mstecb-zde met Bey Efendi,
Mdde-i umm bulunduu Ispartada ri-gh- lemi terk ederek
ebediyyete ilti etdi. Bu aber-i elmi stanbul azeteleri bir iki sar baya
szle anca lufen iln edebildiler. Hlbuki merm vatiyle bu azeteleri
ekerinde muharrirlik etmi idi. met, frat ender yetidirdii dht-
marifetden idi. T kk yamdan beri r efkrndan pek o mstef d
olmu bil-ere kendisiyle murefe peydsyla envr- kemltndan bir ayli
zamnlar istinre etmidim. El-al irtilinden dolay teertm pek byk
ve memleketimizde teden beri bu gibi ab- irf n ve feile ar
gsterilen l-aydden n nefret istikrhm da o adar vsidir.
Mermu irtilinden senelerce ora bizim hirul-Mevlev Bey Efendi
Mafil nmyla bir mecma-i ehriyye ard. Burada araf- arnemden
yazlm Mstecb-zde met Bey ser-leval bir a male vardr. u
a da mrn ileyhi tr-i irtilini gsterir.
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Bir ilh edb-i kmil idi
Vl oldu udya met Bey
Ou bir f tiyla trin:
Rlet etdi beya met Bey (1335)
30 Nisan 1333 Tr-i nd
468
22
Ml Bb- lni mene-i kemternem olan Dvn- Hmyn diresinde
u- mtenevvia muallim-i ehri at- zerrn-enmil muterm c
Kmil Efendi stdmz Resl-atn unvn- mefaretini irz etmesi
zerine yazdm tr:

aret-i stdmz yeste-i izzdr
Bir mkemmel levadr gy ki bir a- nef s
ftir etse becdr bade-m kilk devt
Ehl-i aa oldu ser-defter o t- o-nvs
ame-i kird yazd cevhern trini:
Oldu atnatn-i kevne cece-i Kmil Res (1333)
31 Knn-i n 1330
/474/
23
Ml Bb- lde medcilik memriyyetinde bulunan ubi Bey
Efendini adret msterl vekletine tayn olunmasna yazdm trdir:
Mefln Mefln Feln

abul-ayra erdi Bb- l
Tenevvr etdi em-i iftir
Lehul-amd oldu ubi Bey Efendi
Vekletle adret mster
Mam ehlidir t bi-an
Veklet bence emr-i itibr
Maiyyet-perver l-naardr
Sezdr med u terme ir
Bu tevch-i veche pek sevindim
Unutdum germ serd-i rzgr
Hezr- fikr abm ald gy
azn vatinde by- nev-bahr
O dem tertb-i tre uzandm
Ber-y minnet krn-gr
469
ki mr geldi etdi tehzz

Benn- me-i muciz-nigr
Sud eyler ura ar u tadm
Keml-i erm ile ol ydigr
Edip idrkidrk- nrnr- ub mjde
ereflendi mammam- mster (1333)
20 ubat 1330
/474/100 24
Beikada kin ve el-yevm mnderis Mekteb-i amdni birinci rdiye
nfnda bulunduum 1311 trinden beri ref -i ef im olan -ml Ayn
asndan Bebekde mum F i Bey Efendi aretlerini madm-
mkerremleri- Dmd Ref Bey Efendinin tevem olara adem-nihde-i
lem-i vcd olan iki necl-i necbi iin vildet trleri:
Filtn Filtn Filn

Brekallh ey ref -i muterem
n ile icll ile oldu peder
Meymenetle etdi amd olsun uhr
Bir adef icre iki drr gher
odu tevem ufdan ems amer
Etdi ser-t-p uynu ule-ver
Dde-i Suln Murda eb-ir
Yani ol nev-zd iki nr- naar
Mran bir gzde yle kim
Dde-pr h- beyt h- eer
Mihr meh-s ilh lemi
Eylesinler t ebed pr-nr u fer
Name-senc ol ile tevra itb
Demdir ey kilk-i Sud,
Sud ey ney-eker
Ol iki meh-preni irn
Laf- tr1326)
tr-i ul ir eder (1326)
100
470
25

Brekallh kim bvvetle temyz eyledi
hr-i hen-h ref -i emced l-f t
Zevc-i pk-i F ma Suln- -n kim odur
Bir bed u muteem ir-i bel-i o-nkt
ulb-i pkinden iki necl-i necl etdi uhr
Mihr meh gy beraber ld tenvr-i ciht
/475/
T ebed y Rab Muammedle adceye

fiyet, atle bulsunlar hemn km- ayt
Mafel-i irf nda c bulsun u trim Sud
CilveCilve-ghgh- neyyirey oldu cihtciht- kint (1326)
Tr-i nd 1 Mays 1331
26
Bu da Mr Mrn ileyhi der madm- mkerremlerine tr-i vildetdir:

Semiyye duter-i far-i rislet F ma Sultn
er- dde-i Omniyn- madelet-ferm
Melde, mekrimde o gher-pre-i imet
Miyn- l-i Omnda mrn bil-benn a
Alet tna ma u icll emrine mnd
Diynetle, fenetle cihnda l yekt..
Mufaam hem-seri Mr Ref -i Mevlev-alet
Ki al etmi onu da tn Allh msten
Dil-i ren amri mehbi-i ilhm- rabbn
Leb-i icz-gy r-ba- lb- man
Necbetde, vef krde, el-l feilde
ud hid narin grmemidir dde-i dny
ula aret-i Suln- l-n mcevherdir
Nezh muterem zevci ise drdne-i ran
471
O zevceyn-i gzndirler ki bir devlet-ser icre

Desem yeste ayn- neyyireyn-i lem-i bl
/476/
Tecell-i ud-y laya oldular mahar

ki necl-i necle bir nc oldu revna-z
Bi-amdillh uhra geldi srr- pki Furn
Feazzezn bibi-li km oldu incil-pr
Cenb- Mr esrr-inya eyledi tebr
udm-i necl-i pki lem-i manda Mevln
Bu devlet her ula olmaz myesser, baa letdir
Bu fl- nzenn bir ydigr- aret-i Moll
ud lsn muammer vlideyn arabsyla
Bi-a- l-i Y-sn bi-izz-i nkte-i T-h
Gelip bir Mevlev tr-i cevher-pn yazd:
ul etdi CelldCelld-Dn Muammed nrnr- mama-s (1334)
17 Nisan 1332
27
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Brekallh ref - -na
Erdi fey-i Cell-i Mevln
Oldu bir drr-i hvre adef
Ol muibb-i nebl-i Mevln
odu icll ile Celld-Dn
Yani necl-i necl-i Mevln
Madem-i sadna budur tr
BerBer-grgr- CemlCeml-i Mevln (1334)
20 Nisan 1332
/477/
28
alal Zirat Mektebi mdiri olup badel-azl Zirat Mfettii oldudan
ora Mteverrimen genc iken irtil eden teyze-zdem Trci-zde Amed
Mutr Bey mermu nev-zd ve benim sdolum ve olum Celld-Dnin
sdarda olan Ali Aullh Beyi vildetine n-i tevelldnde yazdm
tr:
472
Mefl Mefiln Feln

Mutr ki yr u yverimdir
yetle azz dderimdir
Bir vlidi vard kim muaam
alan uluan necb ekrem
Vechinde ulvvu mnceldi
Nm gibi kendi de aldi
sl oluyor o t- l
Mevlsna eyledi tel
yle bizi yad kim fir
Tarf edemem o itir
Amm ki ud edip tecell
Madmunu eyledi tesell
Mutr Beyi nezh dil-ke
odu bir oulcuu amer-ve
Nm ile ceddini o nev-zd
Tevsm olunup edildi isd
Ey necl-i A al-l ol
Ceddi gibi ib-i keml ol
ffet ile kinta n ver
Ecdda mr-i cvidn ver
/478/
Var ol pederile, mderile

Hemre ile, birderile
Tr-i vildetide ezber
odu iki mra- mcevher
amd eylese nn-bebe-n eadr
Mutra Al aa-y adr (1334)
10 Mays 1332
29
Pek sevgili birder-zdem Amed Ali Bey avvelallh umrhnu vildet
trleri:
473
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Brekallh uf- Nrden
Yine bir mh- dil-r odu
Geldi bir mjde yazld tr
Seyyid Amed Ali Moll todu (1337)
20 Knn-i Evvel 1332
30
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Brekallh beyt-i Nrde
Nr- a oldu incil-pr
Geldi bir olu dr- dnyya
Gz aydn, azz ede Mevl
/479/
Mjde-i mademiyle nev-zd

Oldu glm ar-i nr- af
mrn, feyini fzn etsin
a Tel bi-a-i Mevln
heri ieyle birlikde
Bulalar fiyetle nev nem
Bir iki szle d tri:
odu Amed Al hillhill-s (1337)
20 Knn-i Evvel 1332
31
Suln Muammed Red n mermu Yalovada Rediye aryesinde
yaptrtd eme iin ir-i Muterem Memed kif Bey Efendi
stdmz emr iryla yazdm trdir ki bil-here yine abd-i cize
l a ile yazdrlp maalline ak etdirilmidir:
Mfteiln Filn Mfteiln Filn

Pdieh-i bahr u ber aret-i Suln Red
Mahar- tevf -i a, ib-i rd sedd
474
ayra murin btn himmet-i hnesi

Nil-i ecr-i cezl eyleye Rabbl-ibd
Ayn- kermet ki yapdrd bu nev emeyi
al zll-i kerem eyledi iy v d
Mra- tde tr-i gher-z ar:
Ey aa ehli al ite seblsebl-i Red (1335)
/480/
32
Teyze-zdem Trci-zde Amed Mutr Bey mermu h umulmad bir
astalla h umulmayan bir dem-i aytnda uf l-i fecine yazdm tr:101

(F iltn)
(Faln)
B-amn pene-i ahrnda verem illetini
bet oldu ehd h zavll mutr
h o alar gibi insn ne adar tz eridi
Raimallh afarallh zavall Mutr
mrm olduca bu f ci, bu azn dieyi
Alarm yd ile her-gh; zavall Mutr
Mevt-i dil-sz- arbnesini tevran
Htif-i ayb dedi: Vh zavall Mutr (1338)
10 Eyll 1336 / 27 il-icce 1338
33
Beikada kin Yay Efendi Dergh denmekle mehr bua-i
mbrekeni post-nin-i ehri bayyets-selef ebrr- ehl-i snnetden ve
Naibendi Taratn udem-y meyndan asan ayri Efendi
aretlerini lem-i bye rletine yazdm tr:

aret-i ayr-i gh revn- ekmeli
Mahar- val- ilhdir bua ekk istemez
Bir ad-y htif n-i vef tnda dedi:
Rametllhi
Rametllhi aleyke eyyheeyyhe-eyleyl-eazz (1338)
101
Mafil mecmasnda bu tri iki beytiyle berber bir male ner etmidim.
475
/481/
34
Moll Grnde kin Pr Muhammed Paa nm- der oru dergh postnini ve im pederlerim ey Amed Mesd Efendi merumu kk ve
Adl Efendi mermu byk birderi udem-y mey- Snbliyyeden
kir-i billh Es-seyyid Muammed e Efendi mermu tr-i irtili:
Mefl Mefl Mefl Feln

Mevf idi ekr ile tevde vcdu
Yetmi sene srran cihren dedi Allh
Tekbr ile tri sn eyledi albe
Allh diye gitdi e
e-i dildil-gh (1343)
1 Rebl-Evvel al 1343
35
Henz genc iken fceten irtil eden ir-i al Yaar d Bey Meruma
yazdm tr:
Filtn Filtn Filn

ticb etdi naarlardan, faa
Nm dillerde yaar b-itibh
Aladm trini yazdm Sud
didi-i ir de gitdi h h (1341)
Mermu rz-i uf l: 14 il-ade 1341
29 Haziran 1339 Cuma
36
abb-i edb, f l-i af f Doktor rif Paa mermu feca-i iyna
tr:

Eyledi teslm-i cn emr-i akm-i Mulaa
rif Paaya geldikde nid-y htif
/482/
ikr-i ism-i ayy ile ayd etdiler trini

Gd eczecz-nene-i dehri abbabb-i rifi (1343)
476
37
std- ekber aasker Muafa zzet Efendi Mermu zamnmza alan
o tilm-i marifeti olan std- a c lm Efendi mermu irtili
tri:

ib etdi ey-i li-adrini erbb- a
Oldu bir non daha r cihn- anata
Pr-i nrn-ser el-cc lmi-i ren-amr
Besmeleyle h deyip azm etdi bezm-i vulata
Mefar-i eslf idi, ser-leva-i alf idi
t bir timl idi el-akk ulvv-i ilate
sn-i a ul-i sn etmidi onda ictima102
Dl idi r destinde keml-i udrete
Rletinde geldi kirdna byle bir nid:
lm
lm-i std gitdi urburb-i RabbRabb-i izzete (1342)
38
Pederim mermu ulm-i arabyede std- mczi bu nmul-rf-
kemteri de kendisinden ilk besmele-ke talm ald muallim-i dhsi
bulunan em- ulem-y slmiyeden stnbul ce f Muammed
Esad Efendi mermu iyna tr-i n-z:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Gd Esad Efendi v ayf
Ravvaallh rahul-ezk
Bir cihn- keml idi merm
Cmiul-fal enver esn
/483/
Mefariydi kirm- eslf

nki ayrul-alef idi a
sn-i tertl-i nam- urnda
Ferd idi ferd o yet-i kbr
102
balac orijinal metindeki virgl iaretinin yerine konulmutur. [N..]
477
lm-i dnde fnn- ettda

t olmu idi imm- Hd
Sinni vl olup emnne
Eyledi azm vulat- Mevl
Ou trini teerle:
rtil etdi
etdi esadesad- ulem (1341)
28 Austos 1338
39
Zamnlarn idrk ile merref olduum evt- liyeni emndan,
Sdlcede kin ar-zde dergh- erfi post-nin-i irf n-
..mefarl-eslf ayrul-alf Menev-n- li-n e-ey
Muammed Elf Efendi aretlerini lem-i vile itils anda yazdm
tr:
Filtn Filtn Filn

ey-i uds-dem Elf-i Muterem
Merd-i ferd std- ders-i Menev
Mefarl eslfdr olmu idi
nki Mevln-y Rm pey-revi
Bir byk telf-i Rabbn idi
Mani-i tevdi a mutev
Mahar- envr- aullh idi
Dilleri tenvr ederdi pertev
/484/
ld ner-i marifet altm sene103

leme hem mdd hem manev
Nr- t far edip aynel-yan
Tr geldi emine dny evi
Eyledi drl vile itil
Perr bl a u mnav
Buldu c mircn terv iin
Beyt-i t ey Sud-
Sud Mnzev104
103
104
Mrn ileyh irtilinde seksen iki, seksen yalarnda bulunuyorlard.

Ben o zamn istill-zede olarak Sultn Amedde bulunuyordum.
478
BezmBezm-i ns lfete nimelnimel-cels

Oldu ehlehl-i dil ElflElfl-Mevlev (1345)
28 Cmdel-ire 1345 (3 Ocak 1927)
40
abs-ne-i umm alektiri memru eibb-y admeden im Beyi nevzdna tevelld tri:
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
Recebi odu yedinci gecesi
imi ufuna arr bir meh
Bir gzel olu cihna geldi
Mahar- fiyet olsun her-gh
Nmna dendi Muammed Orn
Mslmn olduuna ismi gvh
Cedd-i als oullu merum
Zb-i tr-i selef, be erh
Ebeveynile muammer olasn
d mesd bi-vaf-i dil-h
d blya bu tr, ouyan
Dedi: Orn saa Mallh (1345)
/485/
41
zm Sdda Sd let umruh ve iffethya sylediim viddet trleri:
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
amd-lillh Telel-Vehhb
Luf-i Mevl ile dm mjde
Cmle nma tebr ederim
Verdi Allh murdm, mjde
Geldi uma Sdda Sd!
Duter-i pk-i fdm mjde
479
ki tekbr ile tevr etdim

Meh gibi odu Sdm mjde! (1339)
1339 Cmdel-l
42

(F iltn)
(Faln)
Bir zm geldi cihna ederim aa teekkr
Dilerim mecd erefle onu men ede Rabbim
Mram madem-i mesduna tr-i gherdir
odu Sdda Sud mrn efzn ede Rabbim (1339)
n- vildeti: 1 ubat 1337 Pazartesi Gecesi En sat: 1
43
Olum Muammed R tavvelallh umrah ve zde feyehnu f-
urn- Mbne bedi tri:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
f- urna balad olum
Rabbim etsin ebt ev isn
Brekallh bu bed-i mesda
Oldu tr: ff- urn
urn (1340)
/486/
44
El-yevm [Hicr 1353] slm ve Trk Mzesi Mdri bulunan f l- be-nm
bnul-Emn Mamd Keml Bey Efendi aretlerini ml Bb- l Dvn Hmyn Beylikciliine bi-an tayn olunmalar o zamn meclis-i ayn
ktiblerinden olan nmul-urf- kemtere u tri syletmidi.

Tebrk maranda bir f l- be-nm
Kilk-i Sud-
Sud kemter yazd bu beyt-i tm
Min-bad oa denilmek ly mam- mamd
Buldu Keml a beylikcilik mam (1339)
(1339)
480
45
Birder-zdem Muhammed asan Rn [Tavvelallh umrah ve zde
feyeh] viddet trleri:
Mfteiln Filn Mfteiln Filn

Etdi tecell yine pertev-i mihr-i af
Kevkeb-i nhdeni nru ile c-be-c
Dderimi zdesi ay gibi etdi ulu
mrn efzn ede li- ar u sem
Madem-i mesdudur cmlemize ma- ayr
Etdi uhr evvel ymn-i udmu baa
Oldu iki ceddini nmna bd-i yd
Meslek ola kendine ir-i selef dim
Vlidesi, vlidi, dderi, herleri
Bd muammer Sud b-heme-i arab
Syledi bir gn p amcas trini
Geldi bibi-vechvech-i asen mjde Muammed R (1346)
/487/
46
Feln Feln Feln Feln

Yine uf-i Nrden El-amd-lillh
Mil-i amer oldu bir nr- lmi
Bu tr-i tmm ar bedre n
kinci Muhammed R oldu li105 (1346)
1346)
Tr-i udmu:
12 abnl-Muaam / 4 ubat 1343 / 1928 Cumartesi Gecesi
47
im pederim merd-i ud maf r-leh E-ey asan Adl Efendi
mermu tr-i irtili:

H deyip Adl Efendi rci fermnna
Lcce-i ufrnna cn atd Rabb-i eram
105
Birinci Muammed R benimkidir. le umruhum.
481
Ydigr- zmre-i eslf ey-i pk idi

l li dl idi da o t- o-demi
Merkez-i tevdde merdne p-ber-c idi
f li mmettindendi Rasl-i Ekremi
M-sivdan ol adar etmidi a- rba
Bir idi indinde km neeni derd am
Syledi dmd zn-i tm ile trini
Vard gitdi ayf bir mznmzn- adl lemi (1347)
rtili 7 Recebl-Ferd Cuma Gecesi
21 Knn-i Evvel 1344 / 1928
/488/
48
Bu da mrn ileyhi cevhern tr-i rletidir:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
rci emri vrid olduu dem
Etdi Y Hayy deyip hemn ricat
Slikne yazld tri
ey Adlmiz eyledi rlet (1347)
49
Bayyets-selef ety-y u- mmetden El-cc seyin Vaf Efendi
mermu lem-i beya itils tr:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Davet-i ala bir vel-sret
L oldu girm-i eslfa
Mahar
MaharMahar- izzizz-i val
val dr tr
til-y seyn Vafa (1348)
1348)
50
Mcevher

lh - d idi, insn- kmildi
Mam- - nse ril oldu aret-i Vaf
482
ar tr-i cevher-dr- bir muli lisnndan

Bu dem izzizz-i vile nil oldu
oldu aretaret-i Vaf (1348)
51
Bostancda vaiilk mekteb mdr-i muteremi eizz-i ivnmdan Refet Bey
birderimi zde-i nev-uluu Esad adri Bey avvelallhu umrahnu
vildetine tr:
Tm

(F iltn)
(Faln)
odu gz nru gibi necl-i necl-i Refet
Dense lykdr oa leyle-i adri bedri
e cihet etdi bu tr ile tebrk u du:
Esad1347)
Esad- ul ola dnyda ilh aderi (1347)
/489/
52
Dvn- Hmyn Beylikci Muvin-i Evvelliinden mteiden irtil-i dr-
be eden Mnr met Bey Efendi Mermu tecdden in etdirdii Ysuf
Paa civarnda vi onan itm- insna:
Mr meti-i dn ol t- kerem-pr
Etdirdi nevn in bir ne-i l-
Mesd la sbn, skknna b-isn
Tr oa b-non Y
Y fi Y Rezz
Rezz (1319)
53
timetl-Muaddisn mefar-i ehl-i yan nr-i ayn-i mminn ser-tc-
kmiln -Bbn-zde- Amed Nam Bey Efendi, Cmdel-ireni ikinci
gn alt-i uhru ed ederken rekat-i niyeni secde-i evvelinde lem-i rz
aate ehper-g-y irtil oldu. Mrn ileyhi vil-i urba
mahariyyetle ayf ki bizim boynumuz bkld. Fir- rsi ehl-i slm iin
ayr-i bil-i telf bir iy olan mebrr- mrn ileyhi na- pk
muahhar, irtilini ferds al gn ikindi namz vatinde F t Cmi-i
erifine getirildi. able-alt yzlerce mn- li eb tarafndan
mteaddid atemt- erfe oundu. kindiden ora bir cemat-i kbr
uriyle namz lnd. Be yzden eksik olmayan ayn cemat, maf r-
mrn ileyhi omuzlar zerinde Edirne aps abristnna l etdiler. /490/
Snnet-i Seniyye-i Muammediyye vechile defn tabr olundu. Btn f-
483
mehir mevcd idi. Bir sate yan tilvet-i un ile itil olundu. Evvelce
arlanan atemt- erfe dusyla beraber daavt- sne ref-i br-gh-
icbet lnara pek azn faa pek ulv bir idmetden dnld issiyle
avdet olundu. Far de o miynda iktisb- ecir iin bulundum. Mddet-i
mrmde, o gnk issiyt- rniyye ile pek az cenze teyinde
bulunduumu syleyebilirim. Diyebilirim ki zn iinde bir inbis, l
tarfi ayr-i mmkn bir l-i hayretde idim. Bu l, mrn ileyhi ulvv-i
mertebesine bence e byk delildir. Maa-m-f h o dery-y fal u kemli
ulvv-i mertebesi ten delilden mstandir. nki secdede teslm-i emnet
etmidir. Bykle bundan byk delil olur mu? Maf r- l-n
intiline r- pkinden istie maranda cizne ve mtearrne tdeki
trleri yazdm:
Mefiln Feiltn Mefiln Feiltn

Emn-i ilm-i rislet-penh, vri-i ab
Tevecch eyledi davet gelince bb- Name
Nami gitdi cihn namsiz alaald
Ne rtbe alasa az b-zamn itb- Name
Ol ehl-i l falet bizi yetm brad
Yakld yand gller bu itirb- Name
Melek-l, sebk-r merd-i a idi billh
udd yodu kemlt- b-isb- Name
/491/
Namz iinde gp gitdi urb-i pk-i udya

ard lem-i bl bu incib- Name
Sud!
Sud mura-i intilidir u niyzm:
NamNam-i ulduld- beri cy ola CenbCenb- Nime (1353)
54

(F iltn)
(Faln)
Tm en-y edsnda alt- uhru
rci emri eridikde o udsi nefese
Bir muaddi dedi mircna tr, Sud!
Sud
H deyip gd Naml eeri Firdevse (1353)
1353)
484
55
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
Yine bir lim-i irf n gd
di oldu yine bir emr-i am
h allme-i devrn gitdi
ald efss bu yzden de yetm
Bir daha mili vcda gelmez
Mder-i dehr bu vdde am
Onu m de yaratmd ud
ret sreti mab u selm
Bir sebk-r melek-manar idi
h beynel-beer emli adm
O ne mn, o ne iminnd
Ne byk r idi ol r- ehm
Farul-eslf idi, ayrul-alf
Dhi-i efam std- akm
Mddet-i mr-i nezhinde btn
Etdi dnyya mel talim
zz-i il- Raslllha
Mahar etmidi onu Rabb-i Ram
Bir muaddidi ad u ezk
Oa eylerdi falet tam
/492/
te TecrdTecrd-i ari
ar ebed
Rtbe-i falna brhn- avm
B-u le namznda iken
Cn cnnna etdi teslm
Yaad pk, vef t eyledi pk
Brekallh zih fey-i kerm
R- lsini lsn her-n
Nimet-i ramet-i Ramn tenm
ki tekbr ile tri tamm:
Udu Allh diye Rvna Nam (1353)
485
56
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
ntil eyledi beya Nam
addesellh srrahl-esd
Ediyorken alt- uhru ed
Sciden ld azm-i urb-i Aad
ba ey rn- bezm-i uds
Arazda o f zl u emced
Ne byk mahariyyet Allhm
Bu tecellye ayretim b-add!
Tm tridir bu mirc
Cmle-i MaharMahar- namlnaml-ebed (1353)
Cennet-mekn rz-i intili:
2 Cmdel-ire 1353 Pazartesi
13 Austos 1350 / 1934
Yevm-i Defni:
3 Cmdel-ire1353 al
14 Austos 1350 / 1934
Tr-i tevelldleri 1289 olduuna naaran bu sene sinn-i mr-i nezhi 63e
bli olmu ve mensb-i l- bulunduu Cenb- Farl-Enbiyn
mddet-i mr-i humyn- rislet-penhlerine yetmi idi.
/493/
57
Ayn meclisindeki rf a-y alemiyemi e azz ve ymet-dr el-let
hah demide avuatl eden necb aradam Cell Beyi kerme-i nevzdna yazdm vildet tri:

Sevgili ymetli ref im Cell
Oldu bvvetle dai km-bn
Buldu u tr cennmda cy:
Mjde bu yl odu Emne Gzn (1340)
486
58
Feln Feln Feln Feln

Ref -i necb edbim Celli
Peder ld Allh bir nev-nihle
Sadetle at birer dye olsun
Bu nev-zd mame-i meh-cemle
Mrvvtn idrk ile vlidini
Meserretle basnlar af d le
Dernum af larla olsun ilh
Olup ben de hid uzakdan bu le
ar e cihetden ad-y uhru
Emne Gzn odu mjde Celle (1340)
Kurueme, 18 Mart 1338
487
/494/
RR-I MTENEVVA
106
1313 senesinde vuka gelerek Omanl ordusunu alebe-i kmilesiyle netceper olan Yunan arbinde o zamnlar Dvn- Humyn Beylikci muvin-i
evveli bulunan Mnr met Bey merm Terne-i arb unvnyla bir
muammes yazm ve bestelenerek intir etmi idi. Ben o zamn henz ocuk
saylacak bir mteir idim. O eeri taklden tdeki muammesi yazmdm.
Bir mddet ora Trk nmyla intir eden haftal mecma ile ner
olundu. ymetinden n deil, ymetli bir ra olduu iin dvn-
kemternemi bu smna ser-leva mamnda nal etdim:
Bir Omanl neferi lisnndan:
1
TERNE- ARB
/495/
106
a yolunda trik-i cn cihn derler bize

ormayz dmenden al ahramn derler bize
Vermeyiz adya meydn b-amn derler bize
avleti dehetli bir r-i jyn derler bize
Far edersek o mudur Omniyn derler bize
*
Nureti vad eylemidir bizlere t- ud
Sre-i inn fetn pek byk hid bua
Biz de bu vade binen ad adya az
amd-lillh vad-i a oldu hem-n-dem r-nm
Dmeni ahr eyledik, ib-rn derler bize
*
Sen ne and bizleri ey am- b-inf dn
Bir hcm eyler ise biz, sen deil titrer zemn
Aradalar eyledi hep dnmemek zre yemn
Sen de erse gel bizimle yz yze ceng et hemn
Yldrm linde bir te-fen derler bize
*
Mddet-i cziyyede o belde tesir eyledik
Dmen-i bed-h yer yer ahr tedmr eyledik
Her hcm etdikce ismullh tekr eyledik
Chid fermnn ayla tefsr eyledik
Ald fermn ile mil olan derler bize
*
Bu blmdeki baz manzumeler, Gazeliyyt, Kat, riler gibi Dvnn asl blmlerinde bo yer
kalmad iin mellif tarafndan Dvnn son sayfalarna eklenmitir. [N..]
488
nl hen-hmz tebrke yndr bugn

Ehl-i mn manev neveyle ferndr bugn
Dmen-i bed-h ber-bd- perndr bugn
Cmle-i Omniyna pek byk ndr bugn
imdi herkes ahramnn- zamn derler bize
1 Mays 1313
2
MSELLE
/496/
Mefl Mefiln Feln

Destimde piyle-i mnevver
Glmde af temevvc eyler
Mey-neye dnd iynm
*
Mstara- iltif t- yrm
Mstani-i ev-i nev-bahrm
Rek-ver-i d her zamnm
*
Hicrnla, sitemle lfetim yo
Bd-i elem meaatim yo
Mab- grh-i nm
*
limde olursa bir tebeddl
Cnnm eylerim taayyl
Ydyla geer am- nehrm
*
Ey me! saa hezr tadr
Efkrm eyledi de tavr
Oldu bugn ite tercmnm
20 Nisan 1315
/497/
3
BEYOZ AYIRINDA

(F iltn)
(Faln)
Bir gen sa-i ar, vasanda dere var
Mecere araf, tmede bilerce hezr
489
Mevcelenmekde dere bd vezn olduca

ayor bir arafndan oulup olduca
Bir am al oturup eleniyor silde
n etmekdedir bir am dilde
tede omada oynamada yer yer ef l
Biri de ande eder bunlara bir fl- d-sl
yor bir sr heste ayrdan bayra
Silinden dereni bir baz u ayra!
Geleginden yor dile oa dik bir ses
Keilerden de duyulmada faa onlar pes
Meliyor bir uzucu annesini ayb etmi
Annesi ardaki arlaya oru gitmi
yle bir leva bu kim ryet edenler baylr
ora lufuyla nesmi yine der-l aylr
Sevmemek byle behit yeri bil mi olur
Bu gzel levada a bulmayacak dil mi olur
1 Mays 1315
4
O B-VEFYA
Mefl Filt Mefl Filn
/498/
Ey dil-ikr! kesdi fir tvnm

Selb etdi b ratm, yad cnm
Bir n- mtem etdi baa her zamnm
Teng etdi l bama iynm
*
Ly deil miyim gzelim bir selma
yeste olmadm o gibi bir peyma
Allh iin gel eyle vef vad-i tma
Terk eyle de tefl, dile finm
*
Verdim gl saa, bu aceb bir a mdr
Sevmek seni gibi melei n-bec mdr
nf sevdiim! bu techl rev mdr
Uruda ben fed ediyorken revnm
*
490
A ne rtbe derd ise de bulmaym reh

zde etmesin beni ol derdden ud
Nz eyle sen, gzellere zr odur sez
Her-n niyza ar edeyim ben zebnm
14 Haziran 1315
5
ARINDAIM

(F iltn)
(Faln)
Minicik, az arn ehre, ararm eller
alar belli belirsiz, naar zn-ver
Gzlere diat edilse grlr nr- ek
O ek kim onu bd- ased etmez if
Geri sz dilemeyip ba zamnlarda biraz
Yaramazl eder amm ki deildir aylz
Gece gndz alr dersden al bmaz
Ders o olduu demler oasndan maz
Onu mektebde muallimleri tadr eyler
Nmn med sity ile tekr eyler
O azn ehreye, emna olunsa diat
arpar ol dem gze bir let-i marmiyyet
Anamz eyledi sl oluyor, aybbet
a Tel ede mstara- lutf u ramet
te ondan beri geldi ocua ol let
h grdkce onu albe gelir bir riat
nki yek-dere etmi bizi merb ud
yle bir rba kim h bozulmaz al
l oldu ikimiz bir peder mderden
Olmuum ol kck aa byk dder ben
/499/
mr irf nn efzn ede her-n Allh

Olsun erbb- falet ile dim hem-rh
491
Yamasn be-i mrne brn- keder

Grsn env- mrvvtn dderle peder!
1 Temmuz 1315
6
CRE- R

(F iltn)
(Faln)
/500/
osoca bir oa amm ki nim mefd

Bi arbet oluyor her arafnda mehd
Her iki kede km iki eski minder

Ypra kirli lf lekelenmi yer yer
Bir gen aryola ada ba ucunda onsol

Tozdan olmu zeri yanlar alt yol yol
Bir ktb-ne urur olda dernu meml

yle kim eski yeni drl eerlerle olu
r dvrna o leva olunmu tal

lib basn ibi etmi tenm
Ki mer var idi anat-i aa yet

fl iken say ile taline etdi rabet
Kim ki dnyda neye cidden ederse ayret

Onu tale muvaffa olacadr elbet
Edelim maada avdet olunura diat

Oan bir araf ayli sez-y ayret
Grlr ki bycek bir anepe olda urur

Bir kat bir alem elde biri orda ourur
10

11

Bir yere oplanara ir teekkl eyler
17 Temmuz 1315
492
7
EY DL-KR! UR!107
Mefl Filt Mefl Filn
/501/
Etmekdeyim nigha ba intir, ur!

yle selmsz edilir mi gr, ur!
emsiye ama etme amn istitr, ur!
Olmaz bu l-i ryuu setre medr, ur!
Ly mdr baa bu adar ibirr, ur!
B-re bir fendaym ey dil-ikr, ur!
*
Etmi iken yoluda btn varm fed
l teraum eylemiyorsun yaz! baa
Hangi urum etdi bu ahra beni sez?
Afv eyle kim mrvvetie etdim iltic
Allh iin gel yle firr etme et vef
*
Bunca niyza ar sez m bu rtbe nz?
Bunca niyza meramet etmez misin biraz
Ol pr-aab nighlar, ol va- cn-gdz
Etdi ikeste r, albim pr-ihtizz
Ly mdr bu mertebe dan itir
*
Ben muntar iken nice demdir vilie
anm iken bu yolda olan asbihlie
Bilmem bugn ne oldu sebeb infilie
Ram etmedi bu aste-dil-i b-meclie
Bri oyunca bir baaym meh-cemlie
*
Terk etmeyip ind ederse yine firr
Bnyd- rm olur ikeste, tr-mr
Ndim olup ounda faa etse itizr
Al abl edip de oa etmem itibr
Gel girmesin miyneye bls-i bed-ir
25 Tern-i n 1315
107
Muallim Nc Efendi Mermu talden.
493
8
IZILOPRA TEFERRC-NMES
Feln Feln Feln Fel

Sem f, yetle o bir hav
Gne bare vermi mkemmel cil
Hubb etmede bd, yet af f
Zemn sumn dde-pr, laf
Gl bir tenezzh edip rz
Gzel bir maal eyledim cst-c
zlopraa gitmek ister idim
Btn gn bu mmdi besler idim
O yerdir benimn azn mura
Grnce abvet gelir ra
Kkdm, yam belki be var idi
Cihn emime bir af -zr idi
/502/
Ourdum o cy- af da d mh
abu oldu ayf o demler tebh
Mrr eyledi tm on sene
Unutma faa mmkn olmaz yine
Bir abb ol semte gitmi idi
Muaddem beni davet etmi idi
Dedim: bir ziyret ne klfet olur
Gidersem oa oca sobet olur
ula bu cevlna verdim arr
Ki bd-i ev oldu encm- kr
*
p kprye biraz erken vapur
Dedi bir aall efendi: buyur
Meer ol diyen t memr imi
Grenler anrd onu bir ib
Birderle birlikde girdik hemn
Ourdu vapurda epeyce zamn
494
Vapur mu desem yosa al m oa

Ki her li ayret getirdi baa
uran alar urmayp hep geer
A aray insn onda seer
Gelip vati ald hele kprden
Gelin annederdi onu seyr eden
Yarm sat etdi deizde en
Nihyet ayn oldu ayder Paa
Ne letse d vapurdan hele
Birderle birlikde hem elele
Vapurda scadan yanp atlad
Tiren bekliyormu hemn atlad
/503/
Bitince girenler, biri ald an

Tiren oldu der-l rha revn
zlopra oldu hemn r-nm
O yerlerle dm o dem in
Sitasyonda etdi tavauf ar
itb eyledik rice pr-mesrr
*
Grnd o abbm nesi
Ne ne, meer blbln lnesi
Bins gzel, mevii dil-rub
Oa ar- cennet denilse bec
Taarrub edip eyledi da- bb
Aldda etdik dula itb
Bize muntarm meer ol ref
Odur her cihetle ref -i ef
Vef -krdr hem o evrdr
Baa tm fikrimce bir yrdr
Gelip dderiyle maan yanma
Saf lar brad dil cnma
Hemn badel-f -y resm-i selm
Verildi muf ta germ-i tm
495
Baa etdiler ad-hezr itirm

Bunu sylemekden teekkr merm
O enda bir ce etdi uhr
Grnce onu ra geldi ftr
Acyib, biimsiz, tuaf cedir
Ki merde caket, zenne ferrcedir
/504/
Ne ce, becdr desem koncolos

Farim der amm ki efts peys
Yutar dim f i-i b-isb
Ne avf- ilh, ne avf- ab
Girip kke kd hemn mindere
Geeydi nolurdu yedi at yere
Faa sobete biz devm eyledik
O enda bir de am eyledik
ula o gn t-be-vat-i mes
Grp eyledik kendimizce af
Ona geldi sat ym eyledik
Hemn avdete ihtimm eyledik
nd ekildi dnde biraz
Ki etdi vapur seyrde oca nz
Grnd hele Rmeli sili
Gece birde geldik eve l
*
Kerem eyle ey s-i o-ed
Lebleb olu bir ade un baa
Ki zam- teni mey tedv eder
Bu yorunlu anca onula gider
10 Haziran 1315 Pen-enbe
496
9
SRR-I INE
Mefl Mefiln Feln
/505/
Dil olmu iken rehn-i firat

Oldum yine kmyb- vulat
Pr-neve kesildi r- giryn
Yazmaz idi kilk-i n-tvnm

Skit idi ayli dem zebnm
Syletti beni vil-i cnn
Ydla af bulur aylim

Fikri ile def olur mellim
Ey ev-i visl imtidd et
Sensin benim in-y rum

Vardr saa ibtil-y rum
Ey a dem--dem izdiyd et
Skiye arba rabetim yo

B-gane olanla lfetim yo
lar adr ref i
Mauma vardr itirmm

Sevdsna da o rtbe rmm
Billh bu szlerim a
26 Nisan 1316
10
Pederimden ora l ne nes alarn kendilerinden temeu etdiim essen pederimi de std- muteremiResl-an Musinzde
Abdullh Bey Efendi mermu lem-i beya irtili andaki
meriyemdir:108

(Faln)
Dir tume-i mevt oldu Mr Abdullh
Dir h o vcd- mkerrem oldu tebh
108
std- edb mrn ileyh bayyetl-eslf ve gzde-i alf bir t- vel-sret olup 17 Austos
1315de irtil etmidir.
497
alem-tir-i ecel kesdi me-i mrn

Nari yo iken ilm-i uda, eyvh
Bize ayt onu mcib-i tef ur idi
Bkld die-i rletiyle boynumuz h
O bir iy-y semv idi snp gitdi
Uf l albimizi ara-i alm etdi
*
/506/
Edeb, falet iffet, kerem, keml-i ay

Onu olurdu mbrek yznde cilve-nm
O cism-i mutereme eylemi idi ta
Btn mekrim-i al t- pk-i ud
ud gvh ki nr- aat-i mn
Temevvc eyler idi ehresinde bedr-s
Kelm ayn- edeb, ma- istimet idi
Nezh pk idi a vcdu ser-t-p
Heme ister idi, vl oldu Mevlya
Bize dir mlt ald ferdya
*
Btn dai-i ilm-i ua vf idi
Edb kmil idi, nkte-dn rif idi
O all ederdi bizim cmle mkiltmz
Ki adr- muteremi menba- marif idi
Keml asen-i ala bir nmne idi
ula ekmel idi, zbde-i leif idi
Muabbetiyle tef ur ederdi yrn
Vcdu muterem-i cmle-i tavif idi
O gitdi geri, glden muhabbeti gitmez
er- hreti de t ebed uf l etmez
*
Gzde-i uref , -fenet stdm
ane-i edeb istimet stdm
498
Medr- terbiyetim, mrid-i dil-ghm

Veliyy-i nimetim, ehl-i kermet stdm
O dem ki eylediiz irtil-i dr- be
Benim de bama opdu ymet stdm
Baa bu na adar gelmedi emn oluuz
Firzdan eedd bir mellet stdm
Vcduuzla nal far eder isem her-br
iyz o adar oldu mri-i ekdr
*
itm- mre adar mua eylerim feryd
Beni rehn-i elem etdi rlet-i std
ayt gese de sz- fir gemeyecek
Mrr- vat ile olmada bsbtn mzdd
/507/
Faa ne rtbe fin eylese giden gelmez

Taayyr eylemez akm- emr-i Rabb-i ibd
Bizim vafemiz anca o t- muteremi
Lisn- rahmet ile her-dem eylemekdir yd
Ey ud-y kerem-pe, ey lh- Ram
Revn- pkii l gl-en-i cinnda mum
17 Austos 1316 Tr-i nd
11
Bir zamnlar Kurueme polis memru olup bil-ere omiserlikle
memleketi olan Ein asna giderek orada irtil eden san-ver irf nperver muibbim arb-mala Muammed Ali Efendi merma mektb-i
manm:
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
te yazdm size namen mektb
Ar- l-y meveddet malb
Dedim elbet bu da mable geer
O sizi defter-i mechle geer
499
te ol fikr ile aldm alemi

Acele ada aldm alemi
Tze bir ev Suda geldi
Byle bir nme vcda geldi
Neve-yb etdi beni mektbu
O gzel a- metn slbu
irler mahar- tadr olmu
Nmeme bi-i tekr olmu
te cidden bua memnn oldum
ev u d ile adm oldum
o deildir bilirim rm
Dilenilmez o adar gftrm
Sen ki ol szleri tadr etdi
Nr- tadr ile tenvr etdi
Ben dai sevmee oldum mecbr
nki irleri deti budur
Gzlerim imdi biraz rhatdr
Bu ala naar letdir
/508/
Dotor Esad beni tm idi

Ouma, yazma! diye tm idi
Bu sz dilemedim al ben
nirf eylemedim meslekden
aa tevf -i umr etmi idim
aret-i lide de gitmi idim
sn-i tedbire de germ verdim
kr ola imdi murda erdim
Dotor Esmeryana gitdim bad
Gzme bir iki gzlk ad
Bunda yo mili.. bahl, ehven
resiz kim gelecek Berlinden
Geldiinde yazlar yazarm*
Acele etme akn h, zarm!
500
u mel ite saa me olsun

kmn diler ise a olsun
cili pyine dmen dolar
Giden heste mama ular
eyimiz eyledi ibl- niyz
Neyleyim illesi o himmeti az
Mr ayr-i san-rya
t- Moll-y vefa-prya
Pedere; aret-i ffet babaya
u en ehl-i nezhet babaya
Eyledim a ile tebl-i selm
Oldular cmlesi de d u be-km
Hepsi de eylediler ar- ul
Nri de etdi selm- ma
Burada geri avdi odur
Hepsini yazmaa udret yodur
Yazarm ora mufaal nme
imdilik ayli yoruldu me
/509/
imdilik unlar tarr edeyim

En mhim eyleri tekr edeyim:
Bir nc mecdi ald peder
Bu beret seni mesrr eder
ull etdi, af lar bitdi
Bu sene yaz demi erken gitdi
Gezmelerde seni pek o and
Sz-i firat ile cidden yand
Lkin mmd kesilmez adan
al eder de sebebi, ge erken
Avn lufuyla yine birleiriz
Umarm kim bu sene birleiriz
Gece gndz ederim byle du
asreti nki girn geldi baa
501
Destii aten bs ederim

Mutar nmee hem ddelerim
Bi ol gl-en-i atde mum
Mkili all ede Mevl-y Kerm
20 Eyll 1316
12
sml Saf mermu bir mrn tamn:
/510/
Beynimizde ns lfet buldu ol rtbe keml

imdi cnnmla oldu r u cisme bir mil
Ben oa bir - b-re-i rde-l,
Ol baa dil-dr- mfi; bdi-i d-i bl
Glmzle rumuz birlikde, hem-iss ayl
Bir ayt olduca ayrlma bize art mul
Ben onu terk eylemem, terk eylemez cnn beni

2 ubat 1316
13
KURUEMEDE BAHR U MEH-TB

(Faln)
Boazii ne de o cy- iriyyetdir
Ki heyetiyle bugn ba-ba cennetdir
Bahr, ayf, its, azn, meh-tb
ula her demi, bir n- -letfetdir
urbu girye-nmdr, ulu ev-efz
alm- m azn, ubu pr-etretdir
O yer lafdir amm btn mevsimde
Bahr baaca bir lem-i sadetdir
Ne alaym oran m bahrna ben
Btm midim o maa h vulatdr
502
Gelir bahr, uyanr iss-i irnem evet

Bahr mevsimi enmzec-i tabatdr
Eer amer var ise o olur leyl-i reb
Btn cihn o zamn lem-i melatdir
Boaziinde tem-y mh-tb faa
azn gllere mstevcib-i meserretdir
*
O dem ki mh ufdan olur eia-nir*
Benim de glme bir lema-i mesrr oar
Hav gde, deiz skin, sumn berr
Zamn zamn gelir erfdan ad-y hezr
abat bu zamnki lefeti eyler
Ref dillere bi ev-i manev r
Mesini severim, mh-tba meftnum
Baa o nki eder yr- cnm ir
O yr- cn ki benim neve-sz- rumdur
Fed fed oa bi mihr meh-i aaa-dr
Benim behr hezr, fitb meh-tbm
Btn odur, oa maf yazdm er
/511/
Onuladr erefi bence her zamn h

O olmaynca baa her ab leyle-i tr
Onu aaur edip mh-tb yd etdim109
ayl-i sn beni etdi neve-dr- bahr
21 ubat 1316
109
Pek d olan bu manmu anca bir ra-i ebb olmas dolaysyle kayd etdim. Yosa Dvna
yazlacak ey deildi.
503
14
KURUEME ALARINDA
Peder-i ekrem muteremime tadme-i n-z

(Faln)
/512/
Meneke glleri yer yer gde o-manar

Ban ban ne adar o-nm u almlar
Glde ev uyanr inif edince baar

ayrlara baylr adam eyledikce naar
Bu o manr grdkce dil anr ki bahr

Btn bedyiini bunda eylemi ihr
Eder dim muaar revyi-i ezhr

O zehreler ki her-n baa by eder r
Biraz uzada grnmekde bar-i mevc-ver

Verir bu cy- af ya lefet-i der
uluu bir dn byle cy- nzhetde

Lefeti brar ehl-i evi ayretde
Hele urb bu yerde arb-i lemdir

urb kim baa r- zn eden demdir
Yava yava ararr ar u sumn yek-ser

evil-ayta gelir bir skn- zn-ver
Dner allarna hep an akn srler

oyun kei uzu ola azn azn meler
10
Zamn zamn trler uzada isalar

Btn cihna eder aks-i bng- Y alar
11
Mell iinde bu dem ev iss eder glm

Am-i bar-i ayle dalar gider glm
12
Derim sknetimi kimse etmesin ill

Derim aman alaym byle bir zamnlar ll
13
Faa o dem ki ma gelir sad-y en

Vafe vati ull etdiin eder iln
14
Bir uyudan uyanrm gibi ym ederim

udya ulluumu ara ihtimm ederim
504
15
Bi-nm- a ki ibdetdeki o udsiyyet

Eder dernuma ir neve-i cennet
16
Btn aly dr eyleyip aylimden

Ne feyler alrm Rabb-i l-Cellimden
21 Nisan 1317
15
BRN
Feln Feln Feln Feln
/513/
O neydi demnden havda lefet

Behiti o hengmda kim arard
Faa etdi birdenbire kesb-i ulmet
Ufular nin verdi ebden.. arard
*
Aman yle keretle dd ki brn
ys etdim olmada f n- n
Devm etdi bir sat ol l-i burn
Elem-ba bir reng ard cihn
*
Hele imdi ykseldi mulim seib
apanm iken glm art almad
Semdan silindi o reng-i meib
Bedel ulmete nr- ramet sald..
*
Cihndr bu eyler dem--dem tahavvl
Girer bi tuaf renge bir n iinde
Bu avli etdikce baan taayyl
Bar.. urmama ister insn, iinde!
*
aat bu kim bence devri saf yo
Bahr u aznnda.. h bir deminde
Ne vaet ki merebce bir in yo
Dn ur btn gn skn leminde!
19 Mays 1317
505
16
AVR- YRE ARI
Mefl Mefiln Feln
/514/
Ey ekl-i mcessem-i melat

Rek etse bec saa abat
Ey leva-i n- -lefet!
ayrn saa sn n behcet
*
hne uru.. o add-i mevzn
Bilse ne adar da irne
Seyr eyleyen olmasn m meftn
Sevd ayor btn cihna
*
bit naar bade maf
Leblerde af f bir tebessm
Dndn- laf nm mekf
Gy mtemyil-i tekellm
*
Tavr mi, nr mu, nedir bu?
nsn m ya ici melek mi?
dem olamaz bu rtbe dil-c
Yd ki yegne-i felek mi?
*
E ekmeli ey keml-i sn
Bezer saa yo cihnda bir nr
Temn ederim mil-i sn
Olmu deil lem icre manr
2 Mays 1317
17
KYET
Mefl Filt Mefl Filn

Bir zn-i b-mel ile gemekde her-dem
Bir sne-sz ile her laa tevemim
Olsam dai bilinmeyecek rz- mbhemim
Kendim de bilmem h niye byle pr-amm
Nefret bu b-ur ayt besna!
*
Eyym- mr yirmiyi etmekdedir gr
Etmem faa bu mddeti bir gn gibi mr
506
/515/
B-sd gedi minet ile , zr zr

Mden elde ite alan: h, ydigr
*
ekdim gzelleri nice ahr u cef sn
Heyht grmedim birini de vef sn
Yazsam kitb olurdu gl mcersn
ekmekden lemi pek uandm belsn
*
Sevdim, sevilmedim; ne cier-sz ibtil
Etdim de grmedim ne tuaf kimseden vef
Herkesde bir televvn her serde bir hev
Mefd bunca dem iinde bir in
*
Min-bad-i tevbe.. kimseye emniyyet eylemem
Ebn-y nevimiz ile nsiyyet eylemem
Ksdm cihna, nevesine rabet eylemem
Melf-i firatim.. taleb-i vulat eylemem
*
M-dm yo beya bu lemde itiml
M-dm her ne olsa da encmdr zevl
vl-i devrden diline gelmesin kell
Kf ikyet, elverir art bu l l..
Terk et Sud!
Sud herkesi kendi hevsna
4 Temmuz 1317
18
BR GZEL !

Ser gde, gzde bir gzlk, nigehler ber-vr
Zlf ebrlar muarr.. rular pr-imirr
andeye mde lebler gl gibi pr-inkif
Her san pr-ive, her avr- tekellm b-var
yle bir h ki bi ri urur bir laada
yle bir ayyd kim her gn eder bi dil ikr
507
un- a aam, nr- Muammeddir o mh

ulesinden mstenr olma faat mkildir h!
19
BENDEN DAHA BATYR RESMM
/516/
Mefl Mefiln Feln

Yer utdu civr- snesinde
Gl-n-i visl-i yr resmim
sn yatyor aznesinde
Benden daha batiyr resmim
*
Bs eyledi destini o yri
Oldu eref-i able mahar
Manru bugn o dil-ikr
Glm bua imdi ba eyler
*
Ben drda, resm-i cism-i zrm
P-i naarnda imdi yr
Fikriyle o lev-i batiyr
Amm yine ben de batiyrm
*
Amm dnlse e ziyde
Resmim yine batiyr benden
Pinde o oldu da nihde
Mehcrum ben o gl-bedenden*
25 Eyll 1317
20
M N BR -I TAASSR

(Faln)
/517/
Gete demlerimi eyledikce gh ayl

in iin geliyor albime arb mell
Dn, gl, ala, taaccble yd l, fil-l
inde va var kim srra, eve mil
inde va var kim kederle ml--ml
Faa vay- flne h h o l
Btn ikyeleri pr-af v pr-ml!
Niin mrrda etdi o demler isticl
508
Bu bir sl ki mhtezz, azn, acl sl

O neeyi bulabilsem ayli rz leyl
Olur benim iin e atl, e stde ayl
Zih teavvurteavvur- bl, zih aylayl-i mul

22 Mart 1318
21
ND-YI CENN
Yr- cnm, birder-i vicdnm o-eln rn-lisn f Tasn Bey
Efendiye:
Mefl Mefiln Feln
/518/
Ey f- pk-i muciz-eln
Densin saa far- ehl-i urn
G eyleyen olmasn m giryn
Cmidleri aladr o feryd
*
urn dai far eder senile
Pr-vecd ed-y renile
vz- azn asenile
Blbllere imdi sensin std
*
Bi ir deer bir h- tzi
Bir titrek ed-y neve-zi
Bir beste-nev-y name-rzi
Sad alb-i arb eyler bd
*
Acra lisn verir fin
nsn am eder zebn
ayla o manev adn
Teri olunmaz h tadd
*
Tasn! Yaa, ce-i cihnsn
Bir ri-i manev lisnsn
mi-i ayl-i irnsn
Her lan- teri zemn-i ind
*
Bd-i af -y rumuzsun
Tbende iy-y rumuzsun
Var ol ki d-y rumuzsun
evi ola ub u m mzdd
20 Haziran 1319
509
22
BR DL-KRA

(Faln)
Sem-y mr btn aplad seb- mell
aytdan duyarm bir nid-y istil
Niin niin alaym byle b-gy bl
Glm al ki alsn bahr- ir ayl
*
Neden mell ile mevf- intir olaym
Yaz deil mi baa byle zr zr olaym
Grn de yle biraz mil-i mesrr olaym
*
Dim aste-i am, dde giryeye mil
Bu l ile baa oldu ayt pek mkil
ulua mtevaf gd- once-i dil
*
Tebessmdedir md-i ibtismm h
alvet-i san syledir beni billh
Zamnlar oldu ki m- hasretim ey mh
*
Muabbeti baa sermye-i tef ur iken
Rev m byle brama beni esr-i mian
Grn u ulmeti ref et sem-y mrmden
28 Haziran 1319
23
TERB
/519/
Mef iln Mef iln Mef iln Mef iln

Seni esr-i am muaab ayliim
Evet seni ftde-i ceml-i b-kemliim
Dr- yes minetim arb b-mecliim
py--mliim
Baa terum eyle kim yoluda py
*
510
Nal bela bilir misin bada m bel-y a

Ne le oydu ba beni o muri ibtil-y a
Emn ey fet-i cihn ten olmadan fed-y a
Baa terum eyle kim yoluda pypy-mliim

*
umm- asreti ile dil-i nizr astedir
Tert- dem-be-demle rm ikestedir
de-i meserretim bir iltif ta bestedir
py--mliim
*
Niin cef ekmeyim o da benim iin af
Brama bsbtn de tek cef ederse et baa
Niyzm anca inif- yek nigh- in
py--mliim
*
Sud-
Sud zrm seni bel-ke-i muabbetim
azn girye-perverim sez-y ram u efatim
Seni amla asteyim dr- yes minetim
py--ml
mliim
iim
1 Temmuz 1319
24
MAV GZL GZEL
/520/
Mefl Mefiln Feln

Billh o dde-i semv
Bi nkte-i sumn v
rm--rb
rb--y nrndur
rm
*
Sir mi nedir o emi mv
Her naras ten fehv
muarrikl--cnndu
cnndurr
Pek bama muarrikl
*
ms laf lbl
Geh ..............-nm, geh cell
Lerzende eder dil-i metni
*
Her bir nigeh-i af -meli
Etdi beni nevelerle ml
Glmde var ite km-bni
*
511
Seyr eyleyen almasn m tekbr

Etmekde iy-y beri tanr
Her laa nigh- b-arr
*
Ben ummaz idim bu rtbe ter
Bir nda nal da etdi tesr
albi, o ir- stvr
*
Ey nr- naar! ayl-i emi
Etdi bu eb-i siyeh-nmda
Dil-nemi ar-i nr- yek-ser
*
Manr deil mil-i emi
Billh laf-i feval-de
Her ddeyi vaf- hayret eyler
5 Temmuz 1319
25
/521/
std hirl-Mevlev Bey Efendini bir azel-i man-drn tams:
Mefl Mefl Mefl Feln

B-mihr vef bir mehi and yine albim
h eyledi, rpnd, and yine albim
Her cevrine atland, dayand yine albim
Nisyna atp iedii anda yine albim

Bilmez gibi a oa and yine albim
*
imden geri b-reye imdd ede Allh
Kim det-i elem oldu oa ayf ger-gh
ekdiklerine af sebeb olmada eyvh
fet--i cn olduu malmu iken h

A fet
Bilmem ne md etdi, ne and yine albim
*
mrm benim lemde btn a ile im
Ben kendimi bildim bileli dilde o dim
Beyhde baa olmasn abb ki lim
utuldu
li--i nim
Kbsa ut
uldu anrm li
Sevd alecnyla uyand yine albim
*
Oldu yine dery gibi dehetle urn
Gz yalardr iddet-i sevdsna brhn
Bir derde dr oldu ki n-bil-i dermn
512
dil--fte olup oldu pern

Bir zlfe dil
Cemiyyet--i rdan uand yine albim
Cemiyyet
*
Olmu baa ne ar-i meserret btn lem
Ben szi-i hicrn ile mstara- mtem
R zerd, beden asta, d-emim ise pr-nem
/522/
hedef--i tri olup ane

ane--i snem
A hedef
Bir yra ile ana buland yine albim
*
ir-i sevd-zede olduca hem-vz
Elbette ortaya ar bir name-i eh-nz
l sen de Sud!
Sud ar- merm- dile z
name--i nimet ile dem

dem--sz:
hir olaym name
te--i dil
dil--sz ile yand yine albim
Bir te
22 Austos 1319
26
MTECEDDDNE SYLEN
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Ne adar da sevimli ehre var
Seni ey fet-i cihn dil-ber
Belli tesr-i dilde behre var
O edlar o lerzi-i reftr
Her dil emi vaf- ayret eder
*
Seni grmek azn deminde baa
Yine evvel bahr andrd
Gz ucuyla o etdiin m
Dilde bir o emel uyandrd
*
Mstenr etdi ddemi billh
Nr- emi ki pek semvdir
Aladm aladm o nm nigh
B-nihye nikt vdir
*
Saa insn demek deil ciz
nsn olmaz bu heyt iz
Syle Allh iin nesin syle?
r-i cennet misin nesin byle?
513
/523/
Milii grmedim cihnda seni

Nr- nevvr ser-be-ser bedeni
28 Austos 1319
27
EYVH
Mefl Mefiln Feln

Azm-i sefer eyliyormu ol mh
Teyine l itb ey h
Senden oluyor gl meded-h
Zr vaan arbi oldum
*
Ey bat! sevin murda erdi
mlimi dest-i bda verdi
Far et ki yine meyna girdi
Rz-i sitemi arbi oldum
*
Bir heykeliyim am ab
Bzr- armym ebn
Art bu tkenmez rb
F r-de-i ekbi oldum
*
Bezminde iken cels-ber-dem
Glmle iken srr-i tevem
Firat beni etdi ar-i mtem
Gl-zr- am andelbi oldum
*
Dil nerde o dil-ikr nerde
Blbl nerede, bahr nerde
ml, Sud olunca mrde
Ben de lm arbi oldum
15 Tern-i n 1319
28
NEVD- CNN
/524/
Mefl Mefiln Feln

berd--i cnn
o geldi ey berd
Verdi baa nev-md-i dermn
514
Olduda bu iltif ta yn
Buldum yine bir af -y vicdn
Mrde-dile nev-ayt geldi
*
Ben bekler iken lmden imdd
Firatle ederken h feryd
Vat ki eridi r- dd
Dil oldu bel-y amdan zd
Fikre emel-i ebt geldi
*
Ey n- fir- ulmet-r
Art al, oldu mihr peyd
N eyleyecek fut- man
f n- ab bitdi zr
te aber-i nect geldi
*
Mamnunu ehl-i a iitsin
lem baa imdi ba etsin
Mmkn m bu neve ayri bitsin
Nm elemi mezra gitsin
Cnneden iltif t geldi
17 Tern-i n 1319
29
MUAMMES

(F iltn)
(Faln)
/525/
Nal ifhm edeyim limi, billh mul

Saa ey nr- mcessem, saa ey mh-ceml
u adar bil ki benim, var ise mecnna mil
Faa etmem dil-i mecnn gibi Leyly ayl
Sensin anca gzelim glme aal-ml
*
Seni grd, seni sevdi, saa baland gl
Yalz sn-i cier-szu iin yand gl
Cra-i a eliden ierek and gl
te imdi yine asretle seni and gl
Acab sen dai oldu mu benimle hem-l
*
515
Ebediyyen saa merbum ey mil-i melek!

Am eyledi dest-i ezel sneme k
Etse cd nice hileler ahr- felek
Yanaca, mav olaca da yine mula sevecek
Far eder dil seni olduca yoluda p-ml
*
Hangi bir lufuu tadd edeyim? n-mahr
ltif tla beni kendie etdi mecbr
Geri bir vatler olsam dai valdan dr
Eder elbette aylile gl def-i ftr
Var iken neve-i a oa gelsin mi mell
*
Seni grmekle grnd baa ddr- nect
Seni sevmek ile bildim ne imi ev-i ayt
Saa baland gl etdi o dem meyl-i nect
Onu urtard lmden gzelim! bid-defet
Yaa, biler yaa ey mye-i mr ibl
22 Tern-i n 1319
/526/
30
YODUR OLAMAZ NAR- SN
Mefl Mefiln Feln

Mh eyledi ite ar- ddr
Yo tb snk snk iy-dr
Demdir, alm ki seyre ey yr!
Olsun o da mstenr-i sn!
*
Ey mihr-i md nr- alat
Bir baa iyya var m cet
Etmezdi bu eb la cret
Olsayd amer abr-i sn!
*
Bir nr- bed-i manevdir
Glm de ar-i pertevidir
Mamn- kemli mutevdir
Her nkte-i dil-per-i sn
*
irim saa olmasn m dir
sndr eden Sudu
Sud ir
516
Ey un- bed-i Rabb-i dir!

Yodur olamaz nar-i sn
25 Tern-i n 1319
31
NYZ
Mefl Mefiln Feln
/527/
Art ebed mi leyl-i firat

Yo mu baa bir ab- vulat
Ey mihr-i md nr- alat
Bir dem daha l ul, luf et
*
Peymnei bir zamn unutma
Vad-i keremi amn unutma
Sz vermi idi hemn unutma
*
Ly m btn ayl alsn
M niye b-mil alsn
Ne andeye itiml alsn
*
Oldu bu firk- n-gehn
B-re Suda
Sud merg-i n
Ba et oa mr-i cvidn
1 Knn-i Evvel 1319
32
TAMS- FUL- SAN-VER

(F iltn)
(Faln)
Aman ey nal-i emel! dr-i bahr etme beni
Leyl-i firatde hem-heng-i hezr etme beni
Geme mrm gibi b-iss-i mesr etme beni
r-- revn! hecr ile zr etme beni!

Gitme ey r
b--abr arr etme beni!
Yandrp firate b
*
517
Sensiz rm- dil-i zrma dvr olaca

h b-ree imden geri kim yr olaca?
aste dil bsbtn vre v bmr olaca
Gitme ey rr- revn! hecr ile zr etme beni!

Yandrp firate b
*
Etme marm- naar ddemi ey nr- nigh
em-i mmdimi sndrme yazdr billh
Emelimsin baa sensiz yaama g gelih h
/528/

Gitme ey r
Yandrp firate bb-abr arr etme beni!
*
Nimet-i val ile geri gl ml--ml
oymadm h yine beklerim ey mh-ceml
Geen eyym- sadet btn oldun mu ayl

Gitme ey r
Yandrp firate b
*
Ey Sud,
Sud ey siper-i tr-i firk- cnn
Sen de ol imdi Ful ile hem-sz- fin
Ou ala bu azn mala rzn ebn

Gitme ey r
Yandrp firate b
18 Knn-i n 1319
33
TESDS

(F iltn)
(Faln)
Leyl-i asretde bunaldm yine b-yr u ref
Cn pern azn, alb ise -ender-
h sevddr eden rat nevmi tav
Onu sen derd-i cnndan edemezsin tefr
Meyl-i ba beni ey b-aber, etme tev
aste--i hicrn uyumaz 110

Su uyur, dmen uyur, aste
*
Bua firat denilir lf gtrmez al
Yeter ey ce! deil l-i dilim nua sez
110
Mr- ey lib Dede Efendi mermudur.
518
Bende var yle hev kim oa giryende dev

lemimde beni terk eylemedir ma- if
Duymad m sen ey herze-fr- b-c
Su uyur, dmen uyur, asteaste-i hicrn uyumaz

/529/
*
Geri ryda greydim diye bir n olsun
sterim ddelerim ba itbb olsun
Mmkn olmaz bu dai ama brhn olsun
Tek o dildr tefekkr iin imkn olsun
Bes yo b dai uruna urbn olsun
Su uyur, dmen uyur, asteaste-i hicrn uyumaz

*
Hangi bisterde yatar h o per-zde aceb?
Gryor mu bu elem-ddeyi ryda aceb?
Gh gh getirir mi beni de yda aceb?
Yosa hep sz m idi vadleri sde aceb?
Grme avlimi ey hecrden zde, aceb!
aste--i hicrn uyumaz

*
Uyusun ol gl-i nev-z-i emel at ile
Ben de feryd edeyim m seer asret ile
Bir zamnlar uyumazken emel-i obet ile
imdi de necm-mrm elem-i firat ile
Baa rat yz dvr ki bu illet ile

*
Ninni gelsin szm ol nergis-i fettn uyusun
imdi yorundur o ev-i dil vicdn uyusun
leyim derd ile ben, yr ise andn uyusun
Bat- nim gibi ayr da her-n uyusun
h mmkn m bu mecnn u pern uyusun

27 Knn-i Evvel 1319
/530/
34
TAMS- BEYT- CELL- ARET- MEVLN
DDSE SIRRUHUL-AL
Mefl Mefl Mefl Feln

Etdi eb-i trkimi rek-ver-i ferd
Meh-tb- aylimi seni ey dil-ber-i yekt
519
Etdi beni gl mevsimi blbl gibi gy
*
Kurn gibi b-mil bah, Kabe-ve l
Ddr- aat gibi her-n mtel
Pinde btn secde-gr ehl-i mel
*
urdleri tbiine etmede ayrn
Meh-tblar ol uleye pervne-i perrn
Mt- tems melekler, deil insn
*
Ulviyyeti n-bil-i tavr taavvur
udsiyyeti fikri ediyor ar-i taayyr
Bir kerre tefekkrle gl etdi tenevvr
*
Rusra mirb- emel dense revdr
Allh bilir ble-i erbb- Hddr
Dil-astelere bir nigehi ayn- devdr
21 Mays 1320
520
35
TEMENN- NEVMDNE
/531/

Merg-cy gzlerimden ikr, ldr beni
stiyor olma ehdi r- zr ldr beni
ten mdr baa dny mezr ldr beni
urma Allh ana ey t-i yr! ldr beni
*
Terk-i cn etmek yoluda bence a-y emel
sterim lmek senin gelmeden mevd ecel
Demesin cism-i nizra baa aner, baa el
*
Hem yaatmaz, hem de ldrmez beni gerdn-i dn
abrm eksilmekdedir, lmm olduca fzn
Bsbtn dest-i felekde olmaym art zebn
*
Cismimi b-r grsn de inansn kint
Etdiim dav-y a olsun ibt memt
Glm afiyyetinden eylemem meyl-i ayt
*
sterim fevtim iin emn olsun jle-ver
Yd olunsun geh teerle SudSud- a-eer
R- mehcrum bu yolda d-km olma diler
26 Mays 1320
36
BEYHDE EMEL
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
/532/
Nereden geldi ey per! byle?

Seni Rvn m atd cennetden?
Syle Allh iin gzel! syle
Ne ar dim sknetden
*
d-kmm tenezzlle seni
P-gh- aznime ey mh
521
Kordu rum teblle seni

Oa sne olur mu cy- penh
*
O ey fet-i cihn dil-ber
Ne adar da sevimli ehre var
Belli tesr-i dilde behre var
N-i li bunu beyn eyler
*
Uma ey mr-i sumn-pervz
Lne olsun saa civr- dilim
Gel senile u cy- tenhda
Aa dir ikye syleelim
27 Hazirn 1320
37
L L
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
/533/
Kimseyi kendime ben rm edemem

Mcer-y dili ifhm edemem
h dvneyim rm edemem
Getir ey si-i derd-zde
tiycm meye feval-de
*
Zehr ile cm- aytm oldu
Glm once-i evi oldu
are-i bdeye mutc oldu
O olur alb-i arb-bda
Ba- mrn edecek dnyda
*
oldur ey si-i gl-ehre! amn..
almad beklemee ite zamn
Dem bu demdir ielim biz de hemn
Ben saa ormuyorum seccde
Of! ey mubee bde bde
*
Rind-i man idim evvelce yine
imdi elf z ile oldu sne
Yo faa bir diyecek bylesine
522
Getir ey si-i derd-zde

tiycm meye feval-de
20 Haziran 1320
38
TRF
/534/
Ey mcessem ir-i lht-ed! sevdim seni

Mani-i sevda oldum in sevdim seni
Fikrim etdi vehleten meyl-i al, sevdim seni
N-gehn bir grnd, b-riy sevdim seni
te irr eylerim ey meh-li! sevdim seni
Yo faa h bir mdim mulaa sevdim seni
*
Mesti-i emn etdi glm miver-i a
Gz ucuyla eyledi zdeyi mecbr-i a
R-nm avl eflimde km-i r-i a
tirfmdan lma nki dil mecbr-i a
Oldu snem alatla evc-i nr- enver-i a
Mstenr etdi beni ser-t-be-p.. sevdim seni
*
Dde ayrn seyr-i gl-r-y bahr-ra
Mr-i dil beste kemend-i kkl-i zer-trna
G-i cn mevf her-n ve-i gftra
h n-bil aamml cn-rb evrna
l yandm yaldm sn-i pertev-bra
B-irde, b-skn u inif sevdim seni
*
avfet-i sevdma ihd eylerim emn
Gsterir mhiyyet-i am ulvv-i n
Hangi dil eyler taamml seyr edip mjgn
ayret etmez mi gren ddr- nr-efn
Sevdiim! mar gr, mirt-i sn n
Bir grde itiyr oldu heb, sevdim seni
*
Mucizt- sne odandr mn eyledim
Meyl-i alb-i fm amm ki pinhn eyledim
imdi abrm almad ter-i vicdn eyledim
alatla iktisb- neve-i cn eyledim
llet-i sevda ddm kesb-i dermn eyledim
Ey nigh- nz bi derde dev, sevdim seni
29 Temmuz 1320
523
39
TAMS111

Glm hecri adar bir ibtil incitmedi
Girye de teskn-sz- firate kr etmedi
h lkin ev-i rn-i val bitmedi
rm-- cn! amm hayli gitmedi

Gitdi ey rm
her--dem mem
mem-- cn seni
Byuu emm eyliyor her
/535/
A- pki dimi bir ber-grdr baa

Mye-i cn fikr-i sn-i cn-ikrdr baa
Hem-dem-i her-n ayl-i zlf-i trdr baa
Yd-- r
r-- sn n ydigrdr baa
Yd
by-- dmeni
ald ey gl! bad yerlerde by
29 Austos 1320
40
TAMS112

Baa tan eyler avl-i dili far etmeyen fil
Fin kim ra dir mcery sylemek mkil
Glde fikr-i der yo seni lib, saa mil
ibl--i mrm sye

sye--i sndedir l
Benim ibl
fey--i arm km
km-- dnydan
n verdi baa fey
*
umm-i derd-i hicrna taamml geri pek dvr
Eder zehr-be-i teli aytmdan beni bzr
Grrken em-i giryn kint h asvet-zr
ens--i r
r-- mecrum yine ey yr
aylidir ens
Zamnlar gedi ben urtulmadm l bu sevddan
4 Eyll 1320
111
112
Ser-medn- murn-i debdan Muammed Cell Bey mermu bir as.

ta, std- edib Mstecb-zde met Bey Efendi mermudur.
524
41
MURABBA
Mefln Mefln Feln
/536/
Teneffr itiyd ibtildan

Hezrn el-amn derd beldan
Usandm va- gerdn- d-tdan
Bi-an f riim ev af dan
Cihnda rz-y batiyr

Benim fikrimce emr-i itibr
Gzm siyyn grr mehd mezr
Ann gemiim her bir hevdan
Mizcm uymuyor ab- cihna

Mlif reyim ry- zamna
Nigh etmem zemne sumna
Mberrym nzl itildan
arbim ret illet-nmym

Faa manen mel itivym
Evet sertc- ehl-i itilym
Ba emem ayra t- Kibriydan
Semv-merebim merd-i ref im

Sudum
ib-i rey-i bedim
Sud
Hemn fermn- vicdna muim
Gl vrestedir avf recdan
11 Temmuz 1323
42
TAVR TAVR
Mefl Mefiln Feln

Tavrine ba o gl-nihli
Timl-i kemlidir cemli
Fevnde taavvuru, ayli
rd-i bah-y b-bahdr
*
Seyr eyle u tengi-i dehn
B-lafdr ondaki men
Sylemee mutedir cihn
Am gibi gizli bir addr
1319
525
/537/
43
Mstecb-zde met Bey Efendi mermu bir mr- gznini tamn:

Cihn bir maer-i sevd ki ser-t-ser arm-efzd
Ser--p derd ile lebrz, yer yer ibtil-ld
Btn mevcd , a bir mevcd- n-mehd
Essndan aber mefd, fernden eer madd
Nedir mhiyyeti hsn? taaudan nedir mad
Niin ferydlar b-c, nedendir giryeler b-sd
Muammsn muamm hallie reh-yb olan n-bd
Bilinmek itimli yodur ey rzrz- redred-fersd

18 Mart 1325
44
Pek sevgili ve ymetli enitem Trcizde Al Aullh Moll Bey Efendi
mermu bi yz otuz iki sl-i hicrsi Muarremini sekizinci ve 1329 sli mlsi Tern-i nnin yigirmi ouzuncu Pazartesi gn, Tasimde kin
Alman asta-nesinde tat- tedvde bulunan madmu Amed Mutar
Beyi ziyaret ve istifsr ensnda fceten irtil etmesi, vef t- pederden beri
az o inif ya yz utn tert- albiyemi yeiden tedd etdi. Pederim
adar sevdiim ve rmet etdiim bu byk t vef tna meriye yazma
bed-batln da iss etdim. Ne diyeyim? Burada en bel tercmn-
issiytm sktdur!
te neva-i albim olan meriye:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
/538/
Var abatda far- zn bk

Muttal alyor zemn sem
Bd ser-ke, sebeler trk
Mutecib mihr, simsiyh ey
Grdm hep manr- mtem
Duyduum hep enn-i girye-fez
anma arr, ad-y h fin
Eylemi cevvi yer yer istl
Bezi umu umm mevcdu
almam bir arafda reng iy
Belli l-i cihn dier-gndur
Bu taavvl deil faa bc
utuyor kint mtemini
526
/539/
Gitdi ayf Aliyy-i nr-li

Ravvaallhu rah ebeden
*
Mihr-i irf n Al Aullh
B-zamn etdi itirb eyvh
Bilemem ki niin, nal yd
O vcda ecel denen gm-rh
O sebk-r cism-i ulvye
Mesken olma rev m k-i siyh
h el-n inanmyor glm
Nal oldu bu f cia n-gh
Lneden ayrlp da zinde v en
Dnmemek bir dn ne hile, h
Allh Allh kendi olmuidi
rtil-i aznine gh
Baa etmidi van irb
Mevt, kendince ldn dil-h
*
Ne mlkne li vard onu
Hrmetin celb ederdi dnyn
stimet, ulvv-i ab u e
Oa bir baiiydi Mevln
ald b-gne hep aytnda
Laf u mansna mdrn
Birdi alb lisn Allh bir
Mutedsyd a-perestn
Nr- mn olurdu lema-fen
Cebhesinde o kmil insn
Yaralar ad sneme hecri
yle kim yo yolu mdvn
Yanmayan var mdr uf lne h
O mnevver vcd- -n
*
Adle d, ulme dmen idi
kim-i pr-vaar -fen idi
oru szlyd, oru zl idi
Merd-i fal pk-dmen idi
addi bl v heyeti arr
albi f uynu ren idi
Maharyd blend malan
al l v ulu asen idi
527
/540/
Ser-be-p r- ma idi gy
Mtebessimdi her zamn en idi
B-kesna cen melce idi
Sye-hna ll memen idi
Snesi adl aa mesken idi
*
Onu yd eyleyip zamn alar
Nev-bahr dem-i azn alar
Oa h eyler sumn zemn
Oa att ferite-gn alar
Var ise kimde iss-i insn
O byk dama, inan alar
Acmdr vef tna alar
Yalz anma yr- cn alar
orma r- mellm art
Ebediyyen eder fin, alar
idir smiam tekellmn
alb-i zrm coar, hemn alar
Gzlerim hep aylini arayp
Laa laa, nihn nihn alar
*
Cn-fed-y reh-i eratdr
Umarm nil-i ehdetdir
Rz-i mtem, meh-i Muarremde
rtili bua delletdir
l-i malmuna mmiyeni
lti eyledi, ne devletdir
Y ilh Al ulu anrm
Ly- ramet inyetdir
Runu mafiretle sr-b et
hidim; bir muvaid mmetdir
Yeter ef n Sud!
Sud m ol
Kr- Mevl heme rametdir
Luf-i Rabb-i Ram ile merm
phesiz mahar- selmetdir
El-f ti
3 Knn-i Evvel 1329
528
45
BURSADA ARYA ARI
/541/
Mefln Mefln Feln

1
Geen demler gelip her laa yda

Verir bi zn alb-i n-murda
Bu le girye-nkm pek ziyde
Ki mr-i nzennim gitdi bda
alan dilde azn bir h sde
Ne bed-batm ne merd-i batiyrm

Yed-i km-i ada b-arrm
Akp gitmekde ayn- cy-brm
Elimde yodur al itiyrm
Btn metbumu emr irde
Brnm kisve-i sebzne ahra

Zmrrdler anm anki her c
Balsa her araf bir ir-i arr
Faa hep ll-i zil hepsi ry
Bek yo kint- b-beda
azn var itimd etmem bahra

Gvenmem leyle mncerdir nehra
Aar urmaz aplmam cybra
Ba emem b ke nr u nra
Yzm anca der-i aa nihde
Baa bzr- hest ire yet

Revc- cehl olur bd-i ayret
Biraz etmek iin lemde rat
Olurdum lib-i hum u cehlet
ayd cehl ile irf n mezda
Bursa, 17 Haziran 1330
/542/
46
MUAMMES

Sevmedim rn efkr- mecnnneni
Olmadm dil-beste-i nsiyyeti b-gneni
Bence l ymeti mamreden vrneni
529
/543/
Far yo indimde bir klbeyle bir kneni

Olmaynca by- valndan eer cnneni
*
h syletme beni zr uzundur mcer
almad derd ehline ayf enis mltec
l l-i n-kesn oldu ftr-ver baa
lemi bi meclis-i ibline olsun fed
Neve-ba bir demi bir ndi-i rindneni
*
Uymadm uymam zamn avr- b-hengine
Ben ki merdim abe-i devri utulmam engine
Gevherim olmam msv khsr rengine
Her kii lemde lydr azzim! dengine
ev-yb- lfeti dvnedir dvneni
*
Grmz lemde o erbb- zb itim
Her biri el-yevm kem-yb- fendr bit-tamm
demi ihlk eder ayd- nmyi, meyl-i nm
Her frza pertev-i ibline zinhr olma rm
Bi-i if -y mr emadr pervneni
*
Gn gelir nisyn edersin grdn rylar
P-i emide olur cn adem derylar
ut ki tesr eyledi ser-t-be-ser dnylar
Bir avuc opra nihyet all eder davlar
Dim bir skini yokdur bu mihmn-neni
*
nlb-bd lm dehri tadr-i vedd
Bunda her mevcd kesb eyler yei ekl-i vcd
l lem o iret-gh kim ibret-nmd
Belki bir as afadr kim bilir al Sud
Bezmde elden ele devr eyleyen peymneni
31 Knn-i Evvel 1332
47
SER-NVT
/544/
Birinci ref am merme Rbia Adviyeni henz genc yanda irtiline

yazdm meriye:
Mefl Mefiln Feln

1
Eyvh yld iynm
Eyvh kl oldu nmnm
530
Ben neyliyeyim bu k-dn?

k oldu dir sumnm
Dald elemi, meibi t
Amna r- n-tvnm
Art yaama bana sef let
Dnydan uand cism cnm
Bir laa iinde oldu kem-yb
Sermye-i neve-i cennm
Etdi beni l: pern
aybbet-i zevce-i civnm
lemde bk imi nabi
Ey em-i all-i n-fenm
Geldi demi, urma ek-rz ol
Mutc- aauru, revnm
Efss mezra ondu zevcem
Oldu baa da mezr lem
2
Ry msn ey ayt ry?
Ey leyl! bu ne acl ferd?
Eyvh eyvh nerde m*
Nerde o zamnki atl dny?
Dn ande iken nab-i mrm
imdi bu ne girye-i bely
Y Rab! bu ne srat-i taavvl
Y Rab! bu ne dehet-i mery
/545/
Evvel ne idim bugn ne oldum

Pimde ne let oldu peyd
Dn ile ibi iken ben
Oldum bugn ite b-ser p
Efss cd dp eimden
aldm reh-i yes amda tenh
531
Blbl uup iyn yld

Gumda faa ads l
yavrucuumla hem-ennim
B-abr skn dil-i haznim113
3
o sille yedim yed-i aderden
Ayrldm mder pederden*
Kem-yb- fen olup arib
Bi drl faca gedi serden
Amm ki ylden cdy
Ra ac geldi her kederden
Be gnde o nru aib etdim
Ufumda nine yo seerden
k-i siyeh icre oldu pinhn
Nerden oaca o mh nerden
Tatnda def ne-i mdim
Glm nal ayrlr o yerden
Her-dem duyarm af r efss
Mr-i emel-i ikeste-perden
Beytim ylp sef l aldm
Bdm bu ayt- der-be-derden
Mahrm- sadet oldum eyvh
Timl-i felket oldum eyvh
/546/
4
ymetli ref a-i aytm
Medll mel-i snitm
Nr- naarm, ens-i rum
Hem-ev am teertm
Aldrdm elimden, h imdi
Bir oldu ayt ile memtm
113
Vlidesinden elli gnlk iken mehcr olan zm Refia ay ora oa ilti etmidir.
532
Y Rab bu ne ser-get-i mulim

Hep leyl kesildi kintm
Billh bu feca arsnda
arld taammlm, ebtm
Cidden bu haytdan uandm
Her-dem mteheyyi-i memtm
Ol mh mezrda yatarken
Art bana ayb olur aytm
Y Rab! kerem inyet eyle
Evldm sen imyet eyle
5
Gelmez idi r u ayle
adri eceli o nev-nihle
Ly m bu kim olup ararsn
Bir once erimeden kemle
Celld- a nal da yd
Bir yle ferite-i cemle
Ram etmedi lim, ne idir
limdeki acz ibtihle
Ykselmedi mi taarrutm
Dergh- ref -i l-celle
Kim yad dern-zr, oydu
Evldm ile beni bu le
/547/
Gitmekde irdetim elimden

Badca R ile Celle
undada olan Ref ac, h
m seer eyledikce nle
Lebbeyk demez misin ilh
Ol yavruca nedir gnh
6
Her ey o, faa o yr n-bd
Lne uruyor, hezr n-bd
533
Var ddede hi-i tem

Ddr- af -nir n-bd
heng-i felek yerinde amm
heng-i dil-i nizr n-bd
ub oldu cihn glp ald
Cnnda o itidr n-bd
By geliyor mem- cna
Heyht ki zlf-i tr n-bd
Glm ebed esri, lkin
N-bd o dil-ikr n-bd
Ben neyliyeyim bu mr art
Hem nee-i r- zr n-bud
Bir eb beni etdi kim ia
Onda ebeden nehr n-bud
Ey bat! sevin murda erdi
mmdimi dest-i bda verdi
7
Terk eyledi blbl iyn
Efss, am ald gl-sitn
/548/
Mtem-zede oldu yavrucalar

Bkes pederi de yand cn
Gl oldu, kfeler bozuldu
Andrd bahrmz azn
rn yuvamz yld gitdi
ayyd- a elinde; n
Yodur bu eb-i elm-i hecri
Bir ub- af ya itirn
teler iindedir vcdum
o grme bu etdiim fin
Billh bama gelen felket
Alatmada pri, nev-civn
534
Ey br-geh-i cell-i uds

B-releri der-i emn
Ly m idim bu imtine
Bilmem ki nedir olan bahne
8
Bir cevher-i ferd-i imetimdi
lemde o her sadetimdi
Cnmdan azz muteremdi
Vicdnm idi, faletimdi
Grdkce onu af bulurdum
Bir leva-i -lefetimdi
Badca oa hayt alrdm
yne-i f- ibretimdi
Ben kendimi kendisinde buldum
Gy o benim aatimdi
Evldna mihr-bn, baa yr
Hem-ev er-i minetimdi
/549/
Onsuz bu hayt neyleyim ki

Rum idi, ayn- uvvetimdi
Her eyim iken o gitdi elden
L-ey olara yaar mym ben
9
Ey yr! yeti, yeti, arbm
Gnden gne artyor abm
Sensiz yaama bana g oldu
Mahss benim de itirbm
Mulim eb-i amda pek bunaldm
Nevmd-i uhr- mh-tbm
Mebn-y tahammlm yld
Malb- cy- rbm
Yeld-y taassrde ey mh
mmd gibi kesildi bm
535
lem naarmda ulmet-bd

Gy mtevri-i trbm
Her-n mteneffir-i aytm
Her-dem mtenekkir-i ebbm
Mevtidir olan bu le bd
Ey mye-i mr-i pr-itbm
Ly m idi bu yada rlet
Billh beni bitirdi firat
10
Mamre-i albim oldu vrne
Art bulamam bu derde dermn
/550/
Rum Adiviyye! nerdesin, gel

Seyr et ki beni ne yapt hicrn
Zlf-i siyehi mili oldu
Cemiyyet-i rm pern
Gz yalarm elile gel sil
T kim bulaym af -y vicdn
Billh adem saa yamaz
Ey neve-i ma- r- giryn
Yalz ne iin beni bradn
H ayr olur mu cn cnn
Mihri dile ule-i emeldi
Sensiz baa lem oldu zindn
Evldmz bkld boynu
Ez-cmle bua dayanmyor cn
Bir ayli zamn nedmi oldum
ayf ki bugn yetmi oldum
11
Hem-frat hem-serim idi sen
Hem-l berberim idi sen
536
im idi varlm senile

Kim r- muavverim idi sen
opra niye b-gh olsun
rmi-i bisterim idi sen
Sensiz bama cihn yld
Tc- ser serverim idi sen
ev-ver-i cn idi irm
vs- melek-perim idi sen
/551/
Bir beyt ikimizden oldu l

Bir mra- derim idi sen
Sende grnrd her mdim
Mirt- mnevverim idi sen
Prye-i nev-bahr- mrm
Gl-zr- mzehherim idi sen
Glmde alan acl bir yd
Hecri beni etdi ite ber-bd
12
Snem, gzelim! seng-i mezr
Rum da arb trbe-dr
Glm seni bir zamn unutamaz
Her laa mlm- civr
zde-i imetidir ey yr
Gz nru mili ydigr
Sen lmedi ey ehde-i pk
Ykseldi revn- batiyr
Allha eyledi tavaul
Yodu bu cihna itibr
Arlere verdi vecd ayret
urb-i eadiyyete gr
yestedir itti lsam
emnma ttiy ubr
537
Lkin beni yad iftir

km geecek deil bu nz
/552/
Art al ey ab- maer

Hicrn-zede r vulat ister
13
Ey kre-i am, mb oldum
Ey sehm-i bel! mub oldum
Cismim oludur mebiile
Ey derd elem! kitb oldum
Ey ar- cef -ir addr
Vaf- sitem ab oldum
Ol sen de benim gibi pern
Ben nki seni arb oldum
Ey mihr-i emel! dir eyvh
Bir hid-i itirb oldum
Sensiz gzme girer mi uyu
Yllarca ref -i b oldum
Encm, seni elimle gmdm
Ben de ayn trb oldum*
Ey leyl-i ebed alm- hasret
Bdr- cnn-nib oldum
Mahv oldu metnet tahamml
Y Rab! saa eylerim tevessl
14
Bir lne-cd hezr- zrm
Hem-reng-i azn dem-i bahrm
Mev-y urb gl-sitnm
Pr-name-i bmdur civrm
Ol rtbe zebn- derd-i hecrim
h etmee yodur itidrm
B-fikr ur u b-sknum
B-tb- gr b-arrm
538
/553/
Her-dem cereyn mil-i Ceyn

emn- azn-i girye-brm
mc- sihm- iftirm
Mehcr- af -y val- yrm
ulmetde, nar-i leyl-i yeld
Vakf- afa dem-i nehrm
Bilmem ki nal bulur tesell
Bmr arb r- zrm
Mdeki incilya heyht!
Fil-l u ibtilya heyht!
15
arb- meel-i felket oldum
Nevmd-i ur u rat oldum
B- tebr b-arnim
B-abr u skn u at oldum
Gz amaa almad meclim
Timl-i bel-y asret oldum
Feyf -y am oldu cy-ghm
Mehcr- af -y cennet oldum
Mecnn gibiyim demek de sz m
Ndde mil-i cinnet oldum
yavrucuum elimde yalz
Serkete-i det-i ayret oldum
Mhiyyet-i ilatim deidi
Yes amdan ibret oldum*
/554/
Bdr v bm oldu siyyn

Ben dmen-i istirat oldum
Boynum bklp arb aldm
B-re v n-ekb aldm
539
16
P-ml-i adem ayl-i mmd
R-ml-i zemn nihl-i mmd
Bir arbe-i ahr ile rld
Efss ki perr bl-i mmd
Bir bd eserek arard, oldu
Pr-zb af ceml-i mmd
sb-i a ile bozuldu
Bezm-i arab itiml-i mmd
Eyvh benimn oldu n-bd
Dnyda her itiml-i mmd
G sabr bu le, re dvr
Mkil ey imi zevl-i mmd
Billh geliyor baa fesne
Efvhda l l-i mmd
Mtemden ibret oldu bence
Mefhm-i emel, mel-i mmd
mmdim idi benim sen ey yr
Sensiz yaama bir emr-i dvr
17
Geri nice bi abatim var
B-add aded cinyetim var
Besbelli ki mstea- tedb
Cn imiim, iatim var
Amm ki ne rtbe mcrim olsam
Peyamberime muabbetim var
/555/
Y Rab! Beni orusu o ezdi

Senden Saa o ikyetim var
Mamlar nedir uru
Tayn edemem, abvetim var
Fermn irde hep senindir
Ben kim beerim, ne uvvetim var
540
Afv eyle urumu ilh

ciz uluum, alletim var
Destimde ne itiyr mevcd
Ne abr skna udretim var
Mutc- imyetim ilh
Rc-i inyetim ilh
18
Y Rabbi! mam cennet olsun
Her laa ar-i ramet olsun
Zevcem Adiviyye-i ehde
Y Rabbi! saa emnet olsun
Eyle onu mahar- tecell
Dil-sr-i nam rat olsun
Km almad mr-i b-vef dan
Adn icre be-km- nimet olsun
yeste-i luf u rametidir
Y Rabbi! arn-i aret olsun
Bir mminedir nezh mam
yn- nigh- ramet olsun
Bir mulia-i muammeddir
Mahar-de-i ef at olsun
ar eyle bizi yine berber
Hicrna o dem nihyet olsun
/556/
Firdevs-i bern mekn olsun

Bezm-i uds iyn olsun*
Tr-i tevelld
Tr-i vef t
Sl-i Ml ile tr-i vef t
Tr-i defni
Tr-i itmm- ser-nvit
: 11 Cmdel-l 1304 Cumartesi

: 11 Cmdel-l 1336 Cumartesi
: 23 ubat 1334
: 24 ubat 1334 Pazar
: 15 Mart 1334
Ey ri-i mdrik! eyle inf

annetme ki bir ternedir bu
Allha adar ramd id
Bir sz- dile ninedir bu
541
48
SEVGL OCULARIMA
R, Cell, Ref a beraber alaalm.
/557/
Bk imi bize emr-i muadder, alaalm

Zavall mderiiz girye ister, alaalm
O mihr-bn edip yd- ezber alaalm
R, Cell, Ref a! beraber alaalm
*
Bu bezm-i khnede maks imi tecellmiz
Enn giryedir art bizim tesellmiz
Ne re byle imi km-i bat- sflmiz
*
Yld lne-i rnimiz, arb oldu
Bozuldu gl-enimiz, zr n-ekb oldu
af -y mrden efss b-nab olduk
*
Zavall mderiiz ku gibi uup gitdi
Beni sizile beraber bugn yetm etdi
Btn sadetimiz h mav olup bitdi
*
O nr-pre-i mle pek yaz oldu
Bahr- mr zamnsz fen bulup oldu
Yine ayli ile ite gzlerim oldu
*
Gzde gevher-i imetdi, mihr-bnmd
Yegne rba-ba-y nmnm idi
Sizi o mderiizdi, benim de cnm idi
Uf lne o mehi hep berber alaalm
21 Mart 1334
542
49
ENN
Mefln Mefln Feln
/558/
Dil te-nk, sne mav- hicrn

arb-bd am cism-i pern
Yuvam vrn, dernum beyt-i azn
Cier-ghmda pinhn anki nrn
Pemnm aytmdan pemn
*
Ebed ulmet leyl-i tr- asret
Btn iss etdiim lm- firat
O bmrm ki bence ayn- cinnet
Velev bir laa mmd-i if at
Bulunmaz derdime efss, dermn
*
Eimden ayrlp vre oldum
Yetm b-kes-i am-re oldum
evldm ile b-re oldum
rldm h, pre pre oldum
Essndan kl oldu abr u smn
*
Btn ev-i ebbm bitdi gitdi
Emel bitdi glde neve bitdi
Beni li esr-i mtem etdi
Bu l-i n-be-mevsim cna yetdi
Deil yalz gzm, rum da giryn
*
Belya uradm km-i aderle
Muhm yes ile, derd kederle
Dil eyler asbihl ebr-i seerle
Bu eb de ite gedi nlelerle
Uyanmaz uyudan ayf ki cnn
*
Msvdir aznm, nev-bahrm
arn-i yek-dier mehd mezrm
ikeste-bl per mr-i nizrm
Sud-
Sud b-kes pr-inkisrm
Bu lemde nabim yes srn
3 Nisan 1334
543
50
ZYRET
Mefl Filt Mefl Filn
/559/
Geldim seni ziyrete giryn lerze-nk

l am, niin aarm olmadm helk
Her yerde hep seni ararm ey vcd- pk
Dil n-md hangi yola etsem insilk
Allh iin al al h ey rid-y k
*
Ey ev-i ma- cn! baa sensiz ayt, ayb
Beyhde n n- hayta ebt, ayb
Sensiz baa temenni-i mr-i nect ayb
Sensiz devm- deydene-i kint ayb
Glm olurdu d, cihn olsa k k
*
Sensiz grr m h! bu dnyy gzlerim?
mmd-i ryeti ile bly gzlerim
ebler geip gider.. yine ferdy gzlerim
Nevmd olunca nee-i ary gzlerim
Mav- bel-y firat iin mevtden ne bk?
*
Mr-i ikeste-bl perim, zr n-tvn
iftim uup yld, arb oldu iyn
Her-dem adem adem diye etmekdeyim fin
Bir yol bulunsa urbuna olsan onu revn
Mevt-i nezh pkine de etsem itirk
*
B-reyim, esr-i amm, mest-i ayretim
Eyvh bir mcessem-i yes melletim
Ayr, yr eyledi giryn felketim
Billh Sud,
Sud almad bir eye rabetim
Anca enn giryeye var dilde inhimk
14 Nisan 1334
51
/560/
Merme ref am tr-i irtili:
Mefl Mefiln Feln

Y Rabbi mezr- pki olsun
Ebrra muf il-nihye
544
ymetli ref a-i aytm

Ykseldi o kdan semya
Billh o ehde-i af fe
Ly idi rmet enya
ey Adli Efendi duteri kim
Timl idi ismet bahya
yavru brad genc gitdi
Her alb yanar bu mcerya
undada brad Ref a
Dny denilen u Kerbelya
Drt mh adar olup msfir
una gitdi ilticya
Bir mulisa-i Muammeddir
Y Rab ola mahar- imye
d iki mra Sudu
Sud
Tr, bu hicret-i alya:
RR- Adiviyye ld mirc
DerghDergh- cellcell-i Kibriyya (1336)
52
NEVA
Mefln Mefln Feln
/561/
aytm hep seni ydla ml

Gl senden deil bir laza l
Btn sensin medr- itili
Seni yodur unutma itimli
*
Baa sen hem-dem-i ev kederdi
Lebimde ande, gzde ek-i terdi
Beni bir gn ararsn, h derdi
O gnler eyliyor art tevli
*
Ne re ve-i km-i adermi
Bu lemde nabim derd-i sermi
Ser--p minet yes kedermi
Kitb- mrm muri meli
545
*
Essndan bozuldu intimm
Yld lne-i ml mm
Mil-i yes srn oldu nmm
Unutdum evi, mmdi, ayli
*
Sud vre-i det-i beldr
Dem--dem girye-nk- ibtildr
Ser--p ulmet mtem-nmdr
Onu sensiz geen her mh sli
24 Temmuz 1334
53
TAASSR

(F iltn)
(Faln)
/562/
Ryet md ederek bir daha dnyda seni

Ararm gizlice meh-tb- eb-rda seni
Geh semlarda, geh sa-i abrda seni
Ararm, hep ararm zrde, blda seni
*
Baa her ekl-i dil-r seni ir eyler
Her gzel ey gzelim! sn tekr eyler
Ruma bd- seer byuu r eyler
Bulurum isde ayltda, manda seni
*
Lema-i vechii tavir eder ezhr- bahr
Seni her laa terennm eder er- bahr
anrm senden ibret btn r- bahr
Duyarm zemzeme-i blbl-i gyda seni
*
Mncel h, mesinde mel-i sn
Munab lev-i bedyide keml-i sn
Bence bil deil ey yr! zevl-i sn
Ourum her eer-i dil-ke garrda seni
*
Mihrii snede hem-uvvet-i mn bulurum
Derd-i hicrna ayli ile dermn bulurum
asretile lrm, yd ile cn bulurum
Ederim iss arabt- dil-i eydda seni
28 Eyll 1335
546
54
TERB- MIRA-I EY LB DEDE EFEND

1
Nee-i albim, sevd-y cennmsn benim

Sevgilimsin mye-i mr-i revnmsn benim
Rz- am ret-i srr- nihnmsn benim
Gizlesem de ikr etsem de cnmsn bbenim

enim
2
Ben saa beyhde mi iln- sevd eylerim

Zr bl hidim elbette dav eylerim
Varsa uysun uymayan annetme perv eylerim
Gizlesem de ikr etsem de cnmsn benim

3
Rzgr etmi beni ser-der-hev-y kkl

B- snem dim pr-by- zlf-i snbl
Sen ald gl gibi ben de kesildim blbl

4
/563/
ster olsun il ister olmasn prheni

Yek-vcduz her zamn timliyiz cn teni
lme var, ayrlma yodur sen benimsin, ben seni
Gizlesem
Gi
zlesem de ikr etsem de cnmsn benim 114
5
Geri bir ayli zamndr lem-i fitatdeyim

Gib etdim kendimi bilmem ne miyyetdeyim
Sevgilim anca senile fikren nsiyyetdeyim

Sultanahmed, 25 Nisan 1343
55
BR ADE MUADDMES

(F iltn)
(Faln)
i-i aba eker ineyecek dem geldi
Yine d-i Raman ol dem-i urrem geldi
114
Mellifin Sadlarm isimli eserinde bu terbin bir drtl daha mevcuttur: mtizc- tenim
manarmdan bellidir / rtibm zlfe va- serimden bellidir / issimi if ne mmkn
gzlerimden bellidir /G
Gizlesem de ikr etsem de cnmsn benim (Sadalarm, s. 230) (Ayrca Bkz.
Muhsin Kalkam, eyh Galib Dvn, Aka Yaynlar, Ankara, 1994, s. 217 ) [N..]
547
Blbl-i na dem ekse dem--dem yeridir

Bu sene d bahrn ile tevem geldi
Yine hengm- civn-i felek etdi ull
bdan mevsim-i bdri-i lem geldi
Tire, mor reli bir cme giyip alasdan
Dehri una bir dil-ber-i gl-fem geldi
Bu sene lem-i diyye yed-i udretden
Reng-i ran-y rebiyle mressem geldi
Bayram oldu gzelim gel, pp olaalm
te md-i udmu ile neem geldi
/564/
Onu gnderdi baa sev-i hev-y zlf

ev-i rdeyi grdm ki muaddem geldi
Seyre yn m deil bezme o mh gelii
Gzleri srmeli, kklleri pr-am geldi
ub- d olduunu mihr-i ruundan bildim
Baa dil-dr deil, nr- mcessem geldi
Kurueme, 1337 Raman- erf
56
TAMN- BEYT- CENB-I AVN

Dil-tene t-i udvn tarb-i nmne
Bilerce h ekv mada sumne
Her ke bir arbe, bi bm- me lne
Ad udd- al efl-i n-kesne
Rzn dim-i ehl-i nms, b-bahne
Gy cihn deil bu, bir anl sel-ne
Bir nle-i taallm gumda her terne
Mefhm-i adl refet bir al yo fesne
mr--i madeletden ben grmedim nine

Smr
Ey ce! sen grrse benden selm syle
548
57
ASBL
Mefl Mefiln Feln

mr dem-i nehr gedi*
Sat nfun-nehr gedi*
l uruyor gzmde perde
Yo mu acaba dev bu derde
urbn gibi bal dest pym
Ben b-areket b-nevym
/565/
omada zamn, ayt ry

Ben anki ikyeyim ser--p
Her laa s iindeyim de
Vehm etmedeyim vcdu zinde
aflet yaam bramyor h
emim bu sua bamyor h
Bilmem ne iin cihna geldim
Cehlimle bu imtina geldim
Lkin bu da sz mdr, gelen kim
Gelmek, gitmek; ne l, ben kim
Bir bilmece kim bu reft med
Yo alline yol; af mebbed
Nerden gelirim, bidyetim ne
urmaz giderim, nihyetim ne
Mass gidi.. faa geli?
Allh bilir bu srr Allh
Mart 1341
58
SADden
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
1
Nal eder ey-i mkerrem Sad

Pr std- muaam Sad
549
urtarp ada gezerken bir t

Bir byk urdun elinden bir t
Ald gitdi eve ol urbn

Etmeden bir gececik mihmn
Va edince ba gerdenine
oyunu erdi azn gl-enine
Mstemendne edip istimdd

Byle eylerdi zavall feryd
urd elinden beni urtarm iken

Bam urdu kesildi resen
20 Austos 1340
59
IRA
/566/
met-ghm olan115 sil-neni arb rtmnda bir m tccr gemileri

resen-bend olurlar. Bunlar ekeri Omnldr. Geenlerde bir Cuma ab
bu gemilerden birini, tm penceremi isna tedf eden direinde yei
iml edilmi byk bir Omnl sanca mdif-i naar- tamim oldu. Bu
lemde grdm eyleri ne olduunu far etmee baladm gnden beri
l-yezl bir muabbet-i a-mz ile sevdiim bu nl, sevimli sanca,
dnydaki gzellikleri e gzeli olan manaras, havn o gnk lefetiyle
bsbtn mtezyid bir sn-i uyn-ry iz idi. Badm, badm. Badca
mteassis oldum. Bu tem-y mtne beni ber-vech-i t in eyledi:
EY CLVEL SANCA
Mefl Mefl Mefl Feln

Ar u urn hid-i dil ki muaa
Tevde alem, ryet-i slmsn anca
Mmin olana fardr altda bulunma
blii f eyleye her ibeden a
Rum titirer ste ey cilveli sanca
*
Rengi afa-mz, hilli de mnevver
Vermekde sitre oa bir revna- der
ekli ne adar cibeli, rlu, dil-ber
115
O zamnlarda..
550
/567/
Doymaz alimallh temya melekler

*
Her Cuma gn p-i nighmda aynsn
Gy ki baa mubir-i md- ensn
Sen saltanat- Amed-i Mutra ninsn
U bilir ymetii, mye-i cnsn
*
Bir vechile idbr deildir saa ly
Grmek diler Omnl elinde seni
Sensin bize maa-i cn, yr- muvf
Bir l taavvur edemem mihrie f i
*
Her laa gelir rma zmre-i ecdd
Mder, eb cedd, cedd-i cedd ile, evld*
Hep ll-i allide o erv, o ecdd
omu, yaam; bunlar bir bir ederek yd
*
Rengi niye umu, saa ly m bu let
ehre niye mazn, o ne szili mellet
Mevd, tel ilm-i aa.. nihyet*
Allh imye edecekdir seni elbet
Kurueme, 27 Tern-i n 1336
/568/
60
NYZIM

(Faln)
Sevimli ehrimiz, ey r- cn slm
Sitanbul, ey ebed dil-sitn slm
alfe merkezi, cn- cihn slm
Emn ol ste titrer revn slm
ud bramasn ey belde! yd elinde seni
*
Seerlerideki envr mihr-i mndr
Ufulardaki sesler ad-y urndr
551
/569/
Saa medne-i tevd dense yndr

Bu rifate sebeb-i ma- l-i Omndr
*
Birer nine-i tevddir minreleri
Birer er- ilh btn sitreleri
ubr iinde nhfte im-preleri
Muvaidnine iddir ekeri beeri
*
Be alt ar ehdet eder bu davma
Maarr u cilve-geh oldu liv-y slma
En adlar kf merm ifhma
Cevmii uruyor ar kfr evhma
*
u bidt kimi? fitb mh bilir,
Sem, zemn bilir, insn bilir, giyh bilir
Gl seni btn slm iin penh bilir
armii btn slma dd-gh bilir
*
Mselmn olu mselmn, stde ecddm
Anam, babam, babas, ceddi, zevcem, evldm
Dern-i kie mevd; bunlar ydm,
Bec deil mi, sknet bulur mu ferydm
*
Muvaidne vecbe du-y Omn
Be-y dne almet be-y Omn
Senile kim ess- bin-y Omn
Seni de bi-i n liv-y Omn
*
Semlarda melekler, felarda hav
Meciride hezrn uyr name-ser
u gl-enideki gller, u blbl-i eyd
Eder bu mra tekrr an-amm-i du
Kurueme, 1 Mart 1337
61
552
/570/
YD-I AZN
Beynimizde yigirmi be seneden ziyde bir mddet-i meddeden beri bilin bir muabbet ve meveddet-i mtebile mevcud olup bu mcelledi
eker aifinde nm- girmsi muarrir bulunan, Yeniapu Mevlev-nesi
o pots-nin-i rifi, ir-i f l, ey-i ren-dil Seyyid Muammed
Abdlb Dede Efendi be alt sene evvel u mcelled-i arfi baa ihd
ederek dvn- pernm yeiden bu deftere teby etmemi tenbih tevch
buyurmudu. Eski dvnm iin lufen tahrr etmi olduu tar-i bel tr-i
bed yine ser-nme-i far u teberrk olma zere baladm teby iini
geende bitirmidim. Kendisine ar u ire ile luf-i va tekrr teekkr
etmek taavvurunda bulunduum enda v-esf ki ddr- B naarlardan
istitr etdi. ur- obetine cn atara rumuzu tadiye ve tesliyeye melf
olduumuz bu baiyyets-selef merd-i arf-i Mevlev, yigirmi gn oluyor
ki, drl-Mevlevye merb muibbn m-ghnda, bn-i sitn Keml
Amed Dede aretlerini aytnda inziv buyurmu olduu maall-i
maadaki ke-i r-revde mnzevidir.
Bye herkes yand ve alad. Cenzesinde drt yz mtecviz erbb-
muabbet mevcud idi. Fceten irtili ise der-gn bir die-i cier-sz
oldu; yan henz elliden /571/ fala olmamas merret-i iftir bsbtn
tezyd etdi.
Mrn ileyh dd- a bir istidd- mder-d ile iri her nevinde bilaa tr sylemekde r- icz gsterir daa-dn ve blbl-dehn bir
ir-i asss idi.. o inilbta mar oldu. Boyand rengler onu bilinmez
allere getirdi, faa her zamn ulvv-i frat b idi.. Binen aleyh beya
muteid gllerde o dim b alacakdr. iy- fecini tevr etmek
baa manen de mdden de pek mkil geldi. iddet-i teerm, dimm
faaliyyetden men eyledii gibi, mevcdiyyet-i raniyeni tadr edebilecei
bir ey yazabilmeme de udret-i iriyyetim kif yet etmedi. Her ne l ise
ikeste, beste sylediim u trleri azz ve li bir yr- cn mcerred sli irtilini buraya ayd etmi olma iin term ediyorum:
1
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
emsi ib olunca devrn
Ufu reng-i siyh- am brd
Bir muib geldi syledi tr:
ey BB-i Mevlev yrd
yrd (1353)
553
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
/572/
Rleti ey gzde-i ilat

Etdi alb-i ali-i meys
Dedi nln olup lisn- a:
Gitdi BB-i nktenkte-senc efss (1353)
3

(F iltn)
(Faln)
d bir h- taassr ile tri tamm:
Gitdi Mevl diyerek rr- revnrevn- B (1353)
4

(Faln)
Sud!
Sud mura-i intilidir u szm:
arar-i ada B beya erdi bu sl (1353)
5
u sarlar yazld tr:

18 il-icce 1353
23 Mart 1351 / 1935
554
Merhmu rz-i vef t: 24 il-ade 1353 ve 28 ubat 1935 / 1350

Pen-enbe Aam Asarayda Edhem Pertev Ecz-nesinde
Yevm-i defni: 26 il-ade ve 2 Mart Cuma-irtesi
62
/573/
Edb nezh pk-zd-i muterem all Nihd Bey Efendini aran Byk
Aada itir buyurdular ar- rn dil-nin iin yazdm tr:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Brekallh ar- o-bnyd
Dr- ilhm- ir-i std
Mevkii dil-g, bins laf
Alr esdikce r ondan bd
Giden dem dern-i ravasna
B- Drs-Selm etmez yd
Mtecessim bahrdr der isem
Eylemez h kimse istibd
Ki onu b tb zil olur
Bunda her laa incil mzdd
Beyt-i uly-y -eref ki budur
Mesken-i aret-i all Nihd
O stde-san-ver-i yekt
Ki edip udsiyndan istimdd
ar olur da yine tamm olmaz
Her lisn etse vafn tadd
Merd-i ferd-i vad olduuna
Cmle malu eylerim ihd
Grmedi bir milini devrn
Olal hir lem-i cd
Ola beyt-i erf-i urmetine
ne-i albi raneden zd
Aada imdi iyn utdu
O hezr- edeb, mbrek-bd
555
Bade-m name-sz olup orada

Edecekdir azn glleri d
albi mesrr, nesi en ola
Bin-nebiyyi v lihl-emcd
Yazd tr EbusEbus-sudolu
Beyt--i berBeyt
ber-cestedir nihdnihd-bd (1345)
1 Temmuz 1936
63
/574/
ADE- UBB U VDD BER-YI RET- ALL NHD

Glm olup der-beder-i rzgr
- prne-ser-i rzgr
h bir hya uruldu, oa
Etdi ibet naar- rzgr
yle bir h-y arem kim onu
ayd edemez r-i ner-i rzgr
snn seyr eylese mecnn olur
il-i ib-i fikr-i rzgr*
Byle yapar leva-i tavrini
Na-nuvs-i uver-i rzgr
Gzleri nr- baar- rzgr
alar devr-i amer-i rzgr
Dm- a salarn her teli
Her mje r-i ader-i rzgr
amzeleri, once-i lal-i lebi
M-aal- b- fer-i rzgr
Gh geh penbeleen rular
Rek-i zamn- seer-i rzgr
zd ab zlf-i eb-mzini
te budur h-eer-i rzgr
556
By- af aplad her keyi

Esdi nesm-i afer-i rzgr
Oad prhenini dest-i bd
Geldi uhra hner-i rzgr
Nefa-i pestn alp, eyledi
abrm zr zeber-i rzgr
Seyr ederek leva-i ddrn
te dedim ir-i ter-i rzgr
Duydu o gl-nial emel kftemi
u dedi ey b-aber-i rzgr
/575/
Git Aaya ba ne imi ora gr

ir-i ter-i muteber-i rzgr
ir-i std ziyret ile
Sen dai ol km-ver-i rzgr
Sye alnca Aa f na
Oldu o yer mfteir-i rzgr
Gl-en-i kyunda olurdu hezr
Olsa eer bl per-i rzgr
Etse tedf nigeh-i lfuna
Gevher olur her acer-i rzgr
Lal-i middyla deil hem-bah
T-be-ebed sm zer-i rzgr
ayrafi-i abna merbdur
Rite-i drr gher-i rzgr
avrayamaz vsat-i idrkini
Al- af-i pser-i rzgr
Olmad makes hele bir miline
yine-i .............. rzgr
ir-i -n- hmyn-san
Ly- tc kemer-i rzgr
R- revn urretl-ayn melek
Merdmek-i em-i ter-i rzgr
557
Znet-i gl-b- edeb mesi

Nal-i emer-der-emer-i rzgr
Fal edeb cenneti bsdr
anki o kilk-i hner-i rzgr
Olsa eer ir yine mev, olur
Nale-i Sn, eer-i rzgr
/576/
Remy-i sihm etse olur lat lat

Sne-i sat cier-i rzgr
Mnaran aba-i destindedir
udret-i def-i arar- rzgr
Uf-i ensnda grnd yine
Mala- mihr-i deer-i rzgr
Ey alemi name-ger-i rzgr
me deil ney-eker-i rzgr
b- middla olur munaf
Yasa cihn erer-i rzgr
Beytie mamn- af cn atar
Onda bulunmaz keder-i rzgr
Midhatie mrm vaf eylesem
Olmasa vi ger-i rzgr
Maer olur da yine olmaz tamm
Vaf ey tc- ser-i rzgr
Mertebe-i menzileti l
ric-i vehm-i beer-i rzgr
Geldi du demleri el a Sud
odu hill-i seer-i rzgr
f- ilhde ola dim
t manul-aar- rzgr
Bezmine bir vechile yol bulmasn
file-i r er-i rzgr
Hem de ecer-nme-i rengnine
Ermeye zam- teber-i rzgr
18 Temmuz 1353 / 1936
558
64
/577/
E byk slm iri olan Memed kif Bey irtil etdi. Senelerce evvel
burada istirati selb edilerek Mra ekilmi, orada Prens Abbs alm Paa
merm arafndan iskn ve izz edilmidi. Paa-y mrn ileyhi
irtilinden ora da iyl encl tarafndan ayn- izz ve itirmtda devm
edildi. Nihyet oca ir-i std orada asta oldu. Tedvi ve tebdl-i hav
iin vaanna getirildi. Yine o nedn- insniyyet-nin tarafndan
Ninanda kin at Yurdu denilen asta-nede tedv etdirildi,
Alemandaki iftlikde ve Heybeliaadaki ar- muteemde istide-i
ati iin alld. Emekler mmir olmad. nki iri astal istis-y
ban idi. Byk pederim Vahdet Efendi mermu ve byk im pederim
ey Nrud-d Efendi mermu da bu astalk ifn etmidir. Binen aleyh
kifi banndan be alt def u alnddan ora nihyet std- edeb ve
marifet uf l etdi. Be ay arfnda kendisini iki defa ziyret edebilmidim.
Birinci ziyretimde kesb-i fiyet edeceini pek md etmidim. kinci defa
olara R ve Cell ile birlikde gidiimde yanndan nevmd olarak dm.
Ertesi gn de vef t diesi vuu buldu. Cenze namaz Bayezid Cmi-i
erfinde lnd. Bir cemm-i af r mevcd idi. Edirneapsna gtrld. Yr-
cn Amed Nam Bey Efendi mermu ba ucuna defn edildi.
/578/
ir-i mrn ileyh ile rub arl bir uk vard. Kuruemede

ourduumuz demlerde yaz geceleri abhlara adar ourduumuz mkerreren
vidir. Hele yalmz rtmndan mermu bir deize atl vard ki h
gzm nden gitmez. kif bir ayli seneler alal Zirt Mektebinde
kitbet muallimlii etmidi. Teyze-zdem Mutar Bey Merm o mektebde
mdr iken bir yaz Ramn bizi ifra davet eylemidi. kif de mevcd idi.
mmetiyle bir terv namaz lmd ki leet lefeti bir laa rmdan
maz. Merm asen-i rata ve asen-i avta mlik bir f- urn idi.
Bu, kendisini ekber-i failidir. nki, be-nm- lemdan o byk irler
gelmi ise de ar ve garb btn ulm ve fnnundan behre-dr ve elsine-i
mteaddideye vf olmala beraber f- urn ile de mmtz bulunma
h bir Omnl irine myesser olmamdr. Cenb- a r- revnn
mahar- isn buyursun mi. Mermu aimet-i nna ly bir tr
yazabilmek benim haddim deildir. Anca bir ey yazm olma iin u szleri
araladm:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
rtil etdi kif-i std
Ola Y Rab mam Dr- Selm
Tercmn- lisn- htif iken
Szn kesdi gerdi-i eyym
559
/579/
O ilh deh ki eylerdi

ala a u aati ilm
Dense ly peyember-i uar
sumndan alrd nki peym
Ekl bela ar olan opra
Onu da ekdi sneye encm
Geri bada and tbtu
Fevtine alad av u avm
Salnda bilinmedi adri
Byledir bizdeki ul nim
O byk dam vef tyla
ir sanat ayt buldu itm
Geldi bir mmin eyledi tevr
Gitdi efs
efss irir-i slm (1355
(1355)
1355)
65
DER IA- TRYE
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
Ne byk ir-i vay-ver idi
Oa std- sand htif
Bir azn h ile yazdm tr
rtil etdi beya kif (1355
(1355)
1355)
rtili
Defni
: 13 evvl 1355 ve 27 Knn-i Evvel 1936 Pazar: sat gece 8

: 14 evvl 1355 ve 28 Knn-i Evvel 1936 Pazartesi
Muterem ey Remzi Efendi aretlerini de merm anda nefis bir

trleri var ki defter-i mnteabtma yazdm. urada mrn ileyhden
iitdiim fra-i vay yazmadan geemiyorum:
Ummu yei apa giydikleri enda Remzi Efendi de ar iks etmilerdi.
Bir gn arla /580/ skdr iskelesinden vapura binerken kif Bey
merma tedf etmiler. kif aradan ey Efendiyi grnce: Yevme
tebyau rusn ve tesvedd rus demi. ey Efendi banda ar
olmasndan ni bey ve kifi apadan dolay ba tab siyh rengde
grnrd. Ramehullh Tel rameten vsiaten.
560
66
116
a - 123

Yetidirdim seni ayra ramen ey semen-sm
Tef tb- nighmla d-dest-i ihtimmmda
Ne parladr gzm man-y em-i sumn-f m
Ki aynen mnceldir her nefes-i r kelmmda
9 Mart 1937
67
a - 124

(Faln)
Mar-i ive mi, mest-i arb- neve midir
Neden bu mertebe ey mh! gzleri mamr
Olunca gayr-i ird mdif-i naarm
Szld, parlad, etdi cennm mesr
9 Mart 1937
68
/581/
R arfine eyl - azel 74

Cinnet-i alemde bir dem mi var
deme lay hele lem mi var
Oldu cihn velvele-gh- devb
Sema mlyim gelecek dem mi var
Alamyor kimse meziyyet nedir
Bunda girn mani-i mbhem mi var
Mmeiz olmada olan leb-be-leb
Cm- aatde aceb sem mi var
116
Mellif, Dvnn 427. sayfasnda son bulan Kat blmndeki numaralandrmadan devam etmitir.
[N..]
561
Ben deilim l-i dile muali

Onda ne var nee mi var am m var
Alamasn yr yazdr Sud
emine af- naar et nem mi var
4 Mart 1937
69
a - 125

(F iltn)
(Faln)
Nr- mevvc- nighmla yetitirmiken
Ey nihl-i emen-r-y melhat! seni ben
Mr-i cn nle-knn ulmet iinde n-tb
Cilve-i bat ile mehcr olal syende
21 Temmuz 1353 / 1937
70
a - 126
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Ey ara-rz-i r- amr
Bir gl-i jle-dra dnmsm
b tb bedi msten
B- her-dem bahra dnmsm
21 Temmuz 1353 / 1937
/582/
71
ir-i muterem Ali ffet bey Efendiye tadme-i n-z:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Dense ly nmne-i icz
aret-i ffeti azellerine
Yeridir etse dava-i rcn
Her biri lemi gzellerine
562
Kisve-i ab pek yad Sud

sn-i mab- b-bedellerine
Dilerim: adr-i n-en-sn
Gemesin n-stde ellerine
O mesa-nefes san-veri a
Nil etsin btn emellerine
Mrde diller bulur af -y hayt
Sz- iri dokunsa tellerine
25 Haziran 1937
72
senelik bir a - 129

Etmiim nefret felekden demiyyet nmna
Dmedim bir dem vef umma ayl-i mna
Celasndan bir zamn glm tele etmedi
abe devri rimi bi kerre odum ...
30 Haziran 1938
73
/583/
H arfine eyl
azel 25117
Mefl Mefl Mefl Feln

vre gl kfr ile mn arasnda
Sevd-y ser-i zlf ile emn arasnda
Titrer ururum zr pern hirsn
Tr-i nigeh aner-i mjgn arasnda
Seyr etmedi bir byle per dde-i dny
odan beri cemiyyet-i insn arasnda
all- mesin onu m de yaratm
Ysuf gibidir sn ile ivn arasnda
117
eyul-slm Yay Efendi mermu bir azelini taben.
563
T ub- ezelden beri bir rba mevcud

Endem ile r- cnn arasnda
Olmu ebed mye-i mn baa a
Pinhn ederim r ile vicdn arasnda
Beytl-azelim olsa rev mra- addi
Ben buldum onu bunca san-dn arasnda
Cemiyyeti gr zde-i abnda Sudu
Sud
almsa da evr- pern arasnda118
2 Temmuz 1354 / 1938
74
a -130

Bir fr- sebz-f m var ki em-i mestii
Tbi-i rengnine meh-tblar ayrn olur
yle bir brk cib sne mliksin ki sen
Sevgilim! Nms- Ekber aa urbn olur
13 ubat 1939
75
/584/
o ymetli ve pek insniyyetli muibbimiz ayri Beyi geen ab

namzn edy mteib fceten irtiline yazdm tr:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
ayri Bey etdi azm-i dr- be
Ru buldu af -y izz-i hur
Ramet-i aa mahariyyetini
Tm tri laf- ElEl-maf
maf r (1357
(1357)
1357)
3 Knn-i n 1939 / Defni ve ind tri
118
Bu azeli mala yigirmi senelikdir. Der beyitleri rdan md. Bu gnlerde yeiden meydna
getirildi.
564
76
Ankarada ve stanbulda bir saf altnda felket gnleri geirmi olduumuz
ymetli, f l ve merd ref imiz Enver Bey mermu mene iltihbndan
mteeiran geen sene Evf asta-nesinde vu- irtiline bir buu yl
ora yazabildiim tr:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Mihr-i irf nd b-zamn snd
Ramet etsin an an Alllh
d bir nle-i azn tr:
Enveri ib eyledik eyvh
nd tri: 20 Knn-i n 1354 / 1939
77
/585/
R arfine eyl
azel 75
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Gzleri in-y rumdur
Her nigh d-y rumdur
Ebruvn muf- vicdnm
ble-i a-nm-y rumdur
ll-i sevd-fez-y mjgn
Sevgilim! mltec-y rumdur
Hedef olduca titrerim amm
Tr-i gamze af -y rumdur
Seni b-itiyr ben severim
Bu benim ibtil-y rumdur
A t amm-i albimde
Gizlerim, mcer-y rumdur
Bs-i lalinde bulduum nee
Ebediyyen d-y rumdur
565
Meyelnm nihl-i metie

Bi-i itil-y rumdur
m, m Sud,
Sud benim
Szlerim hep nev-y rumdur
14 Nisan 1939
78
TAMN
a - 131

Tb- naramla serpildi nihl-i meti
Ben yetidirdim seni ey gl-bn-i b- emel
Gzleri ayn- aytm, r- rhumdur benim
lmaz
Senden ey cn! munat lm
az beni ill ecel!
10 Mart 1939
79
/586/
Bu da bir arya bezer nesne:

(F iltn)
(Faln)
Severim ben seni cidden severim pek severim
Seni grdkce geer varsa iimde kederim
Geleceksin diyerek cn evimi mjdelerim
*
Ne gzelsin, seni m de yaratm Mevl
Gzleriden dklr albime nr- sevd
O adar glme girdi ki aramam al
1 Nisan 1939
566
80
R arfine eyl:
azel 36

olmudur tebessm pertev-i esnna
Mnceibdir dim mihr-i sab- na
sumn srr- ilatdir naarlar demesin
Bir bada itiyr elden gider emna
avfa dm, n-i ebrdan, nm mr-i cn
Sevdiim redd etme luf et sye-i mjgna
Rst- bnyn- men grsn etsin intil
met-i b-nariden, ulvv-i na
Rengden, bdan ibret bir nihl-i nrsun
Rek eder gl, ysemin sn-i bahr-efna
Bir sem-y n iin tertl nam etdi Sud
Vaf- g eylerse ly udsiyn elna
20 Nisan 1939
81
119
/586/
arf-i Rdan
azel 76
std- Yay Kemli tab

(F iltn)
(Faln)
anma seri let-i derle dner
Yalz bde-i lal-i leb-i dil-berle dner
Ben o peymneden idikce ra-i vslat
anki mr-i gern tze emellerle dner
Seyr eden onda grr ramet-i fecr-i ezeli
Reng-i rusrn annetme ki sarla dner
Nerdedir nerde o demler o af lar ki henz
Devr o gnlerdeki heng-i ser--serle dner
119
567
bhesiz dire-i ir edeb imdi Sud

Fey-i ende-i Yahy-y san-verle dner
Fikridir gl-en-i man o gzn std
Ki temya giden byle gl-i terle dner
6 Haziran 1939
82
a - 132

n-senc-i muhabbet olmayan insn deil
Byle dam var mdr lemde bilmek isterim
Asz yodur ayt ymeti al Sud
Ber-hayt olduca ben sevmek sevilmek isterim
1 Haziran 1355 / 1939
83
arf-i Hdan
azel 37

(F iltn)
(Faln)
Yaylr nee-i gftr glden gle
Alr afha-i esrr glden gle
arf avt yeri yo lem-i manda gzm
Edilir nkteler ihr glden gle
am deil olsa btn elsine mevf-i skt
Yol adr yine hemvr glden gle
/587/
Cilce-i emine hayretdeyim ey nur- naar

Ular pertevi her-br glden gle
Kendini bulma iin bezm-i muabbetde Sud
Girdi tekrr-be-tekrr glden gle
1 Mart 1940 / 1356
568
84
std- f l bnl-Emn Mamd Keml Bey Efendini aran Mra
azmet ve selmet ve fiyetle avdetine yazdm udumiyye-i krn-mz:

Brekallh gitdi geldi b-keml-i fiyet
Fikrime fil-l cemiyyet getirdi avdeti
Y ilh bi-i ymn af olsun mdm
aret-i bnl-Emne mm-i dny vulat
2 Mart 1356 / 1940
85
F l celll-l sml ib Efendi merma tr-i irtihl:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Bir cihn- keml olup ib
Geldi ebrra zn-i n-mar
rtil etdi ib sml
Tm tri: F ll- mebrr (1359
(1359)
1359)
std- ekmel mrn ileyhi rz-i irtili:
13 aferul-ayr 1359 ve 23 Mart 1940 / 1356 Cuma-irtesi
Yevm-i tedf ni: 14 afer Pazar
aret-i Merkez cmi-i erfi mirb isnda pederi mermu urbuna
defn olunmudur. kindi namznda Byezid cmi-i erfinde namz ed
edildikden ora defnine bir cemaat-i kbr arafndan el stnde getirildi.
Raimehullhu Tel rameten vsiaten.
86
/588/
Baiyyets-selef ayr- riclden ve meclis-i ayn a-y kirmndan F i

Bey Efendi mermu lem-i beya intiline yazdm trler:

(F iltn)
(Faln)
R- ayn idi, timl-i keml irf n
aret-i F i ola mahar- ufrn- ebed
569
Geldi bir, bir daha dnyya nari gelmez

Oldu tr-i vef t afarallh Ead (1360)
1360)
*

Ydigr- zmre-i eslf, nr- ayn iken
ticb etdi naardan ayf bir ehl-i keml
d b-zn teer tm tri Sud
ld F i Bey HvelHvel-B beya irtil (1360
(1360)
1360)
Mrn ileyhi n- rleti 16 Austos 1941 Cum-irtesi Sat 2:35, Sinni 95
Penceremi arsnda medf ndur.
87
im-birder-i muteremim ey Nrullh Bey Efendini kermesi sevgili
zmz sumn nm tevelldne on alt sene ora yazdm tr-i nz:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Brekllh, bint-i Nrullh
Etdi tenvr-i iyn, odu
orunu aret-i ekyni
Bulara ikr-i ala cn odu
Mjdeler olsun ey ull-ebr
Nr- ayn- ilhiyn odu
Bysn at sadetle
Mihr-i tbende-i cihn odu
d b-nee-i tm tri
Gzmz aydn sumn odu (1344
(1344)
1344)
88
/589/
aret-i Merkez uddise srruhl-eizzu cmi-i erfine, muterem Sedd

Bey Efendini himmet-i tensbiyle sekiz yldan beri raman- erf ensnda
her gece bulunara meinlik vafe-i erfesini ad-y lhtsiyle bi-an
sn-i f eden Kemleddn Mevlevni aran irtil-i messifine yazdm
aa-i triyye:
570

(F iltn)
(Faln)
li- Ermna cnn ar etdi Keml
Mahar- ramet-i ramn olur inallh
Sz arardm dem-i fevtinde ber-y tr
Dedi efvh- melik oa Maf
Maf r-i ilh
1362 15 Rebl-ir
20 Nisan 1359 / 1943
Tifo as netcesinde asta olduu tr (17 Nisan) asta-neye gtrldkde
apdan girerken (Emn Y Muammed) gl-bngyla irtil etmidir.
Cenzesi mordan ikindi vati Beyzid Camiine getirilerek .............. am bir
cematle Merkez Efendi .........lesine pederi urbuna defn olunmudur.
89
/590/
Baiyyets-selef ce-gn- nayyeden merd-i ferd al abri Bey

mermu tr-i irtili:

Allha ricat etdi abr-i Na-bend
Terk-i hviyyet etdi abr-i Na-bend
Fermn- rci
rci
rci den a u nab alnca
Der-l icbet etdi abr-i Na-bend
dd neesinde merd-i ar-i akd
aa azmet etdi abr-i Na-bend
Keret-gehi cihndan ev almad nihyet
Cennetde uzlet etdi abr-i Na-bend
Beyt-i fen-y hdim, drl-vile zim
ld, ibet etdi abr-i Na-bend
uhru ed iindi geri ym amm
Mirca niyyet etdi abr-i Na-bend
Ddr- ada nr- madunu grnce
Fil-l ayret etdi abr-i Na-bend
Ayrdand el-a mrnde her nefesde
ayra dellet etdi abr-i Na-bend
571
Hicrnla asta dd, vulat demi gelince

Kesb-i if at etdi abr-i Na-bend
lemde b-taayyr r sldr Suda
Sud
Bel-i muabbet etdi abr-i Na-bend
Tri d vid: ufrnufrn- ayyayy- vcid
vcid (1362)
r- vadet etdi abr-i Na-bend
23 Nisan 1359 / 1943
90
/591/
Peder-mnde muli ve mnis-i adim be bi-an yr ve nedm meb-i

muterem ressm evket Bey mermu irdaki bysine giderken vapurda
fceten irtil-i elmi zerine sylediim tr:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Fceten vh evket-i ressm
Dr- ubya eyledi rlet
d bir me-i teerden
Tm tri: RletRlet-i evket
evket (1363)
1363)
91
Mutaf evket mermu irtihlinden bir gn evvel Ankarada irtil etdii
azetelerde grlen std- akm Ferd Bey Efendi merma da u tri
yazabildim:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Ara d revn-i pk-i Ferd
Olur elbette mahar- isn
Ramet-i aa iltic birle
Oldu tr-i tm ElEl-ufrn
ufrn (1363)
1363)
Bu iki muli ve std- ymet-dr iylarndan dolay iss etdiim
teert cidden tahamml-sz bir ekildedir. Ferd Bey merm seksen yan
mtecviz idi. Faa ilm ias gencleri o fevnde bir gevher-i ferd idi.
evket Bey merm ise henz yetmi yan bulmam bir anat-kr- vad
idi. Cenb- a her ikisini de mahar- isn ve ufrn buyursun. 25
Recebl-Ferd 1363
572
/592/
Bu da Ferd-i maf ru mcevher tr-i irtilidir:
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
Yine bir lem-i irf n gd
Yine zd bizi bir yes-i edd
Bir gherdi o da gitdi elden
a buldu bu sene tt- Ferd (1363
(1363)
1363)
92
ey-i Menev-n, bayyets-selef f l- li-n Remzi Dede Efendi
mermu cevhern tr-i intili:
Feiltn Feiltn Feiln

(F iltn)
(Faln)
Menev-n veliyyl-irf n
lem-i ramete pervz etdi
Buldu c dilde u tr-i gher
ey Remzi dede gd gitdi (1363
(1363)
1363)
*
Der tr-i mcevher:
Feiltn Mefiln Feiln

(F iltn)
(Faln)
Menev-n n- irf nd
mrn emr-i aa vaf etdi
e cihetden gelir nev-y fir
ey RemzRemz-i Mevlev gitdi (1363
(1363)
1363)
ey-i mrn ileyh skdarda Selimaa Ktb-nesi mdri iken bundan
be sene evvel Ankara Ktb-nesine tanf memru tayn edilerek oraya
nal edildi. Geen sene ted olara yine orada istidm edilmekde idi.
Nihyet asta derek ber-y tebdl-i hav memleketi bulunan ayeriye
gitdii istibr edilmidi. Orada intil eyledii bir ay evvel azetelerde
oundu. Bir t- ndirul-vcd idi. rtili lemde oldurulmaz bir bolu
l etmidir. uk- adme ve muabbet-i mtebilemiz var idi. Tercemei li, Mamd Keml Bey Efendini (o Ar Trk airleri) ismindeki
eer-i mebrresinde mndemicdir. Yalz tr ve vef tn azeteyi bi-t
oumadm iin ta edemedim. Cenb- a rametine mstara
buyursun. mn.
3 Muharreml-arm 1363
573
92
/593/
Ara- zamn, ferd-i ferd-i devrn f- li-n imm- esba ehr-yr

f Nect Efendi aretlerini yei ul eden af di asan Ferraa
vildet tr-i cevherni:

Bi-amdillh Nect-i melek-alet af diyle
Mbeer oldu, isn ald s-y ayy- Muladan
Gher tri mir bir du d lisnmdan
asan Ferru ul etdi atya Cenb- adan
10 Muharreml arm 1364
1364
Yevm-i Tevelld
574
SONU
Sudul-Mevlevnin
hayatn,
eserlerini,
edeb
kiiliini
ve
Dvnn
incelediimiz bu almamzda ulatmz bilgileri u ekilde zetleyebiliriz:

1. Sudul-Mevlev, 1882-1948 tarihleri arasnda stanbulda yaam Mevlevlie
mntesip hattat ve ir bir zttr. lim ve sanat erbab insanlar yetitiren ve memur
geleneine sahip bir aileye mensuptur. Uzak dedelerinden balayarak kendisine
kadar gelen silsilede eyhulislmlar, kazaskerler, kadlar, limler vardr. Dedesi
Vahdet Efendi dnemin nl hattatlarndandr.
2. Sudul-Mevlevnin iir ve edebiyat merak henz on iki yalarnda iken
balamtr. Edeb kiiliinin olumasnda babas Rza Safvet Beyin tevik ve
taltiflerinin ok byk etkisi olmutur. Ailesinin yannda Mevlev dostlarnn ve
stanbulun ilim ve kltr ortamnn da edebi kiiliine katklar olmutur.
3. Beiktal Nr Efendi, Hac Kamil Efendi, Reisl-Hatttn Muhsinzde Abdullah
Bey ve smail Hakk Bey gibi dnemin nl hattatlarndan hat dersleri alarak
kendisini bu sahada da yetitirmitir.
4. lk manzumeleri dneminin sreli yaynlarndan olan Trk, Musavver Terakk,
Beyan-l Hak ve Mahfelde yaynlanmtr.
5. 1900l yllarn banda tant Thirl-Mevlevnin de etkisi ile Mevlev dervii
olmutur. ntisab dolaysyla Mevlev ir denilebilecek olsa bile, onun iin
Mevlev bir ir yada mutasavvf bir ir sfatlarndan daha ok
kendi
ifadesiyle Mesnev akirdi ya da Mevlev bendesi hattat bir ir sfatlarn

kullanmak kanaatimizce daha isabetli olacaktr.
6. Mevln ve Mesnev sevgisi Dvnnda ayr bir yer tutmutur. Kendisini bir
Mevlev bendesi, bir mesnev akirdi sayan Sudul-Mevlev, dvnnn kaside
blmnn bir ksmnda Nut- Mevleviyye adyla zel bir blm de tertb
etmitir. Ondaki Mevln ve mesnev ak bu blmde daha bir youn ilenmi,
575
manzmelerinde sem, ney, sikke gibi Mevlev motiflerini sk sk

kullanmtr.
7. Sudul-Mevlev, Dvn iirinin oktan gerileme dnemine girip ke getii bir
dnemde yaam olsa da, selefin tarzn takip eden bir Dvn iridir. Klasik
iirimizin gzel rnekleriyle dolu Zdegn isminde mretteb bir dvn
brakmtr. Mellifin kendi hattyla yazd bu dvn, yine el yazmas olan Berg-i
Sebz ve Sadlarm isimli eserlerindeki btn manzumeleri de muhtevdir. u
halde, derleme ve biyografik nitelikli kitaplar dnda Sudul-Mevlevnin btn
iirlerini toplayan tek eseri mrettep dvn olan Zdegndr.
8. iirlerinin tamamna yaknnda Sud mahlasn kullanmtr. ok az iirinde olsa
da, Safvet, Derv Sud Mevlev, Sudul-Mevlev, Sudul-Mnzev,
Ebussudolu mahlaslarn da kullanmtr.
9. Sudul-Mevlev, kasde, gazel, rbai, mesnev, kta, nazm, mfred, matla,
msra, murabba, terbi, ark, muhammes, tardiye, tahmis, mseddes, tesdis, terci-i
bend, terkib-i bend nazm trlerinde 800den fazla manzume vcda getirmitir.
Dvnnn yarsna yaknn tekil eden gazellerinin ounda ak konusunu
ilemitir. Dvnn ba ksmlarnda yer alan mnct ve tevhidler, nat-
nebevler, Mevln ve Mevlevlikle ilgili kasideler, gazeller, ktalar, rubiler, kimi
yerlerde beeri akla mezcedilmi olsa bile, iirlerinde dini muhtev ve dini
motifler mevcuttur. Sudul-Mevlev, Trkenin yannda saylar az da olsa
Farsa ile de manzum eserler vermitir. Btn iirlerinde aruzu kullanmtr. Dier
airlerimizin benimseyip oka kullandklar vezinleri tercih etmi ve 21 deiik
vezin kalb uygulamtr. Rubilerini ise Ahreme gre daha ahenkli saylan Ahreb
kalplaryla yazmtr.
10. Fzl, Net, Nail, Nb, Nedm, eyh Glib gibi byk isimlerden ve
dneminin sz ustalarndan bir oununun iirlerinden ilham alarak kendi iirlerini
in etmitir. En ok rnek ald ir Yeniehirli Avni Bey olmutur.
576
11. Sudul-Mevlev, eserlerinde ayet hadis iktibaslarna, Mevlev motiflerine,

deyimlere, ataszlerine, divn edebiytnn mehur mazmunlarna, mitolojik
kahramanlara yer vermitir. Telmihleri ve tarihi motifleri baaryla kullanmtr.
12. Osmanl dneminde yirmi yl Divan- Humayunda encmen katiplii yapan
Sudul-Mevlev, Dvndaki grevinden baka, medreselerde yaz ve usl-i tahrr
muallimliinde de bulunmutur. Osmanl mparatorluunun yklp Trkiye
Cumhuriyeti kurulmas hengmnda akta kalnca Thirul-Mevlevnin kard
Mahfil mecmuasnn Bbli caddesindeki brosunun bir kesinde hattatlkla
geimini salamtr.
13. apka kanunu ve dier inklaplar aleyhine stanbuldan Ankaraya gnderilen
imzasz mektuplarn kendisine ait olduu iddia edilerek, stiklal mahkemesince
yarglanm ve 10 sene hapse mahkum olmu ise de, bir sene Ankara Cebeci
Hapishanesinde ve bir sene de stanbul Sultanahmed Hapishanesinde mevkf
kalmtr.
14. 1930da Fatihde Millet Ktphanesine memur tayin olunmu, buradaki
memuriyetinden sonra da, hayatnn son dnemlerine kadar Merkez Efendi
Camiinde de grev yapmtr. 1948de vefat etmi ve Merkez Efendi Camii
Haziresine defnedilmitir. Torunlar u anda Kadky, Suadiye ve stanbulun
deiik yerlerinde yaamaktadrlar.
15. Yakn dostlarndan bnlemin Mahmud Kemal, Sudul-Mevlevyi u satrlar ile
zetlemektedir: Ebussuudun hafdi Sud, okur-yazar vasfna bihakkn lyk olan
erbb- dnidendi. Tarz- kadmde her istedii vdide nazma muktedir ve sls,
cel ve dvn yazlarda mahir idi. Mtedeyyin, mstakim, meddeb, mtevz,
hodfuruluktan mctenib bir merd-i necbdi.
577
16. iir, hat ve Mesnev ile btn bir hayatn ssleyen Sudul-Mevlev, hakknda
daha nce bir alma yaplmad ve eserleri de bugne kadar yaynlanmad iin
tannma imkanna sahip olamamtr.
17. Son olarak bu mtevzi almann, 19. yzyln son eyrei ile yirminci yzyln
ilk yarsnda yaam hattat bir irin ve mretteb dvnnn tannmasna katkda
bulunacan mid ediyoruz.
578
BBLYOGRAFYA
ABDULBK, Muhammed Fud, el-Muceml-Mfehres li-Elfzil -KurnilKerm, ar Yaynlar, stanbul, 1984.
Keful-- Haf ve Muzlul

Muzlul-- lbs Amme
Amme--tehera
ACLN, smail b. Muhammed, Keful
minel--Ahds al Elsinet
Elsinetin
in-- Ns (I
(I--II
II)), Dru hyit-Trsil-Arab,
minel
in
Beyrut, 1351.
AHMED b. Hanbel, El
El--msned (I
(I--VI), ar Yaynlar, stanbul, 1981.
AKKU, Metin, Nef Dvn, Aka Yaynlar, Ankara, 1993.
ARI, Ahmet, Mevlevlikte Bir Hanedanlk Kurucusu
Kurucusu,, Skb Dede ve Dvn
Dvn, Aka
Yaynlar, 1.Bask, Ankara, 2003.
AKAR, Mustafa, skilipli eyh Muhyiddin Yavs, Hayt, Eserleri ve Tasavvuf
Anlay, Ver Yaynlar, 1. Bask, Ankara, 1996.
BANARLI, Nihad Sami, Resimli Trk Edebiyat Tarihi (I-II), Milli Eitim
Basmevi, stanbul, 2001.
BURSALI MEHMED THR, Osmanl Mellifleri, (I-III), Maarif-i Umumiye
Matbaas, stanbul, 1333.
CAN, efik, Mesnev Tercmesi, tken yaynlar, Ankara, 6. Bask, 2003.
CEBECOLU, Ethem, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Szl, Anka Yaynlar,
Ankara, 2. Bask, Eyll 2004.
DAYIOLU, Server, Galata Mevlevhanesi, Yeni Avrasya Yaynlar, Ankara, Nisan
2003.
DEVELLOLU, Ferit, Osmanlca-Trke Ansiklopedik Lgat, Aydn Kitabevi
Yaynlar, 19.Bask, Ankara, 2002.
DLN, CEM, Yeni Tarama Szl, Trk Dil Kurumu Yaynlar, A.. Basmevi,
Ankara, 1983.
Emekli Sand Genel Mdrl, 16.163.580 Nolu Sicil Dosyas.
GNGR, Zlfikr, Thirl
Thirl--Mevlev (Olgun) Hayat Eserleri ve Dn Edebiyatla
lgili iiirleri, Ankara niversitesi Sosyal Bilimler Enstits, Yksek

Lisans Tezi, Ankara, 1994.
579
NAL, bnl-Emin Mahmut Kemal, Son Asr Trk airleri (I-III), Milli Eitim
NAL, bnl-Emin Mahmut Kemal, Son Hattatlar, Maarif Basmevi, stanbul, 1955.
PEKTEN, Haluk; SEN, Mustafa, Basl Divanlar Katalou, Aka Yaynlar,
Ankara, 1997.
Dvn,, Aka Yaynlar, Ankara, 1990.

PEKTEN, Haluk, Nil Dvn
stanbul Ktphaneleri Trke Yazma Dvanlar Katalou(I-IV), c.IV, M.E.B.
Ktphaneler Genel Mdrl Tasnif Komisyonu, Milli Eitim
KALKIIM, Muhsin, eyh Galib Dvn, Aka Yaynlar, Ankara, 1994.
KAYA, Bayram Ali, Net, le Yaynlar, stanbul, 1998.
KOCATRK, Vasfi Mahir, Trk Edebiyat Tarihi, Edebiyat Yaynevi, Ankara,
1964.
KPRL, Fuad, Edebiyat Ar
Aratrmalar
atrmalar, Trk Tarih Kurumu Yaynlar, Ankara,
1999.
MACT, Muhsin, Nedm Dvn, Aka Yaynlar, Ankara, 1993.
MENG, Mine, Eski Trk Edebiyat Tarihi, Aka Yaynlar, Ankara, 2004.
OLGUN, Tahir, Ac Bir Kayp: Hattt ve ir Sud-ul-Mevlev , slam Yolu
(Din, lm, Ahlk Haftalk Gazete), Yl 1, Say 4, stanbul, 28 Ekim
1948.
PALA, skender, Ansiklopedik Dvn iiri Szl, stanbul, Ekim 2003.
PALA, skender, Dvn Edebiyat, tken Yaynlar, stanbul, Kasm 1999.
RADO, evket, Yirminci Yzylda Trk Hattatlar, Yayn Matbaaclk Tic. Lid. ti.,
y.y., t.y.
SAYAR, Ahmed Gner, Osmanldan Cumhuriyete Portre Denemeleri, tken
Yay., stanbul, 2000.
SUDL-MEVLEV, Berg-i Sebz (Elyazmas), stanbul niversitesi Nadir Eserler
Ktphanesi, bnl-Emin Mahmud Keml nal Blm, Nr. 3088.
-----------, Klliyt- Dvn- Avn (Elyazmas), Sleymaniye Ktphanesi Yazma
Balar Blm, No: 4356.
580
-----------, Sadlarm (Nmne-i Dvn) (Elyazmas), Fatih Millet Ktb., Ali Emir
Ef., Manzum, Nr. 526.
-----------, Zdegn (Dvn- Sudl-Mevlev) (Elyazmas), Torunu Hasan Adl
Yavsi Ebussuudolunda bulunan Dvn, stanbul.
-----------, eyhul-slm Ebus-Sud Efendi Merhumun Terceme-i Hli-I,
Beynl--Hak
Beynl
(Dn, Edeb, Siys, Fenn Haftalk Gazete), S. 43, 5
Ramazan 1327/ 7 Eyll 1325, s. 933.

-----------, eyhul-slm Ebus-Sud Efendi Merhumun Terceme-i Hli-II,
Beynl--Hak S. 44, 12 Muharrem 1327/ 11 Knn-i Sn 1325, s. 943.

Beynl
-----------, Beynl
Beynl--Hak, S. 76, 1 Ramazan 1328/ 23 Austos 1326, s. 1462.
-----------, Beynl
Beynl--Hak, S. 138, 18 Zil-Hicce 1329/ 28 Terin-i Sn 1327, s. 2471.
EVKN, El
El--Fevidl
Fevidl--Mecma, Beyrut, 1987.
TANPINAR, Ahmed Hamdi, XIX. Asr Trk Edebiyat Tarihi, c. I, 2. Bask, ..
Edebiyat Fakltesi Yaynlar, stanbul, 1956.
TOP, Hseyin, Mevlev Usl ve db, tken Neriyat, stanbul, 2001.
TKEL, Dursun Ali, Dvn iirinde Mitolojik Unsurlar (ahslar Mitolojisi),
Aka Yaynlar, Ankara, 2000.
TURAN, Lokman, Yeniehirli Avni Divan'nn Tenkitli Met
Metni,
Encmen--i
ni, Tahlili ve Encmen
uar'dan Bat Tesirinde Gelien Trk Edebiyatna Gei. Atatrk

niversitesi Sosyal Bilimler Enstits, Doktora Tezi, Erzurum, 1999.
ULUDA, Sleyman,Tasavvuf Terimleri Szl, Kabalc Yay., stanbul, 2001.
YAVSI EBSSUDOLU, Sud, air Mustafa Zeki, C.H.P. ehremini Halkevi
Netiyat, Osmanbey Matbaas, stanbul, 1941.
ZERKE, Bedruddin Muhammed b. Abdullah, Et-Tezkiret fil
fil--ehdsil
ehdsil--
Mtehera, Drul-Ktbil-lmiyye, Beyrut, 1986.

www.besiktasbelediyesi.org
www.fotografya.gen.tr
581
EKLER
(Fotoraflar ve Belgeler)
Not:
Bu blmde verilen fotoraf ve belgelerin birounu
Sudul-Mevlevnin yaayan torunlarndan temin ettik. Baz
resimleri ise bnul-Emnin Son Asrn Trk irleri ve
evket Radonun Yirminci Yzylda Trk Hattatlar isimli
eserlerinden aldk.
Resim-1
Sudul-Mevlevnin dedesi, Hattat Mehmet evket Vahdet.
Fotoraf arkasndaki yaz:
Byk dedemiz Hattat Vahdet Efendi Merhum (Celleddin)
583
Resim-2
Sudul-Mevlev, babas ve
kardei ile birlikte.
Ortadaki bykbabam Rza Savfet
Bey, Babam M. Sud Bey, Amcam
Ahmed Nri Bey merhumlar.
(Celleddin)
Resim-3
Sudul-Mevlevnin 1918de
veft eden ilk ei Adviye Rbi
Hanm.
Adviye Rbia, Vlidem, lk evlilik
Seneleri (Celleddin)
584
Resim-4
Sudul-Mevlev, Konya
seyhatiyle, Mevlev
sikkesini giyerek Mevlev
olmutur.
Konya seyahat-i mesdesi
htras. 30 Mart 1326
[1910] Sal
Resim-5
Sudul-Mevlevnin oullar Celleddin ve Mehmed Rza Beyler,
Sudul- Mevlev, kz Sddka Suad ve kinci ei Side Hanm.
585
Resim-6
Babam Sud Yavsi Ebussuudolu ve arkadalar, 1934 yl.
Sdlce Hasrzde Derghnda
1- Sud Yavsi Ebussuudolu merhum
2- Tahir Olgun
3- . Remzi Efendi
4- . Zhir Efendi
5- . Bk Efendi (Baykara)
6- Edebiyat Muallimi Baha Kahyaolu
7- Kitap ve Ziraat Hulus Karadeniz merhumlar
(Kk olu Celleddin Yavs)
586
Resim-7
Tasvr-i Humyunum
2 Mays 1939/1355
Ebussuudzde
Trh-i tevelldm:
2 Receb 1299
Resim-8
Sudul-Mevlevnin Millet Ktphanesinde alt yllar.
1 Austos 1934 Ktphanede mze nnde
587
Resim-9
Sudul-Mevlevnin
hayatnn son
dnemlerinde imamlk
yapt Merkez Efendi
Cmii ve Trbesi.
Resim-11 ve 12deki
evleri, caminin hemen
yannda bulunmaktadr.
Resim-10
Sudul-Mevlevnin
mezar kitabesi
Hak Subhneh ve Tel
Hazretleri bu hangh- l
bendesi hattt ve ir
Ebussuudzde SudulMevlev kuluna ve bilcmle ehl-i mna rahmet
eylesin. Bi-hurmeti
Sretil-Ftih.
1299
Sud Yavs Ebussuudolu
1948
588
Resim-11
Sudul-Mevlevnin Kuruemedeki yallarndan sonra tandklar evleri.
Vefatndan sonra da ocuklar 1963 ylna kadar bu evde oturmulardr. u anda bu
ev ve arazisi Merkez Efendi Vakfna balanmtr.
Resim-12
En geride duran Celleddin Bey, glmseyen ocuk ise Hasan Adli Bey.
Fotoraf arkasndaki yaz: Merkez Efendi, Nisan 1963, Kapnnde, Gle gle!
589
Resim-13
Sudul-Mevlevnin oullar ve kardei Ahmed Nuri Bey, aileleri ile birlikte.
Fotoraf arkasndaki yaz: Kurban Bayram ziyaretimde amcam ve aabeyim gurubu.
Nuri Yavsi Ebussuudolu ailesi , Rza Yavsi Ebussuudolu ailesi, Celleddin Yavsi
Ebussuudolu ailesi (Suadiye, Amcamn Kk, 10 Austos 1954 Sal)
Foto: Celleddin
Resim-14
Sudul-Mevlevnin kz Sddka Sud Hanm, Heybeliada sanatoryumunda gs
hastalklar mtehasss olarak grev yapm ve orada vefat etmitir.
590
Resim-15
Resim-16
Zdegn (Dvn- Sudl-Mevlev)
Torunu Hasan Adl Yavsi Ebussuudolunda bulunan Dvn. Bu defter, SudulMevlevye Yenikap Mevlevhnesi son potsnini ve kadm dostu Seyyid Muhammed
Abdlbk Dede Efendi Tarafndan Hediye edilmitir.
Resim-17
Zdegnn cildi.
591
Resim-18
Berg-i Sebz, .. Nadir Eserler,
bnl Emin, No: 3088; 1913 ylnda
Mahmud Kemal nale hediye edilen eser.
Resim-19
Sdlarm,
Millet Ktp, Manzum, No: 526
Resim-20
Torunu Adli Beyde bulunan Dvn
(Zdegn - Dvn- Sudul-Mevlev)
Resim-21
Sudul-Mevlev, babas Rza Safvet
Beyin eserlerini de Zdegna
dercetmitir.
592
Resim-22
Zdegnn Mukaddeme ve sr- Peder blmlerinden sonra gelen ilk sayfas.
593
Resim-23
Resim-24
Sudul-Mevlevnin, dedesi Vahdetnin ve Babaannesi erife ie Sddka Hanmn
mhrleri ve mhr basklar.
Resim-25
Sudul-Mevlevnin hat takm.
594
Resim-26
Sudul-Mevlevnin Kelime-i Tevhd Hatt
Resim-27
Ketebeh Sudul-Mevlev, Hurrira f Medneti Bursa, Sene 1332 Hicr
595
Resim-28
Y Hazret-i Mevln Kuddise Srruh
Torunu Adli Beyin verdii bilgilere gre kk katlara yazd bu hatlar
bayramlarda yaknlarna ve misafirlerine hediye edermi. Adli Bey de, dedesinin bu
geleneine uyarak Y Hazreti Mevln hattn ahsma hediye etmitir.
Resim-28
Rz Safvet Vahdet
Resim-29
Es-Seyyid Celleddn Nizm
596
Resim-30
Y Hazret-i eyh Sultn Ms Muslihiddin Merkez
Resim-31
Meded Y Hazret-i Sddk-i Ekber Radiyallahu Anh
597
Resim-32
Sudul-Mevlevnin
Dedesi Vahdetye ait bir eser.
Resim-33
Sudul-Mevlevnin
Y Hazret-i eyh Seyyid Sultan
Abdl-Kdir Geyln
598
Resim-34
Sudul-Mevlevnin
599
Belge -1
Sudul-Mevlevnin eyhlislm Ebussuud Efendiye ittisal eden eceresi.
Not: Belge-1, 2 Refia Kerra Atasagundan; Belge 3 ve 4 ise, Emekli Sand Genel
Mdrlnn 16.163.580 Nolu Sicil Dosyasndan temin edilmitir.
600
Belge -2
Belge -1deki ecerenin 2. sayfas.
601
Belge - 3: Sudul-Mevlevnin torunu Kerra Atasaguna ait Nfs Kayt rnei.

Sudul-Mevlevnin ad yanllkla Mehmet Suat olarak yazlmtr.
602
Belge - 4
Sudul-Mevlevnin kk olu Cellettin Beyin Nfs Hviyet Czdan.
603
ler, Necati, Sudul-Mevlev, Hayat, Eserleri ve Dvn (Zdegn),

Yksek Lisans Tezi, Danman: Prof. Dr. Mehmet Akku, IX+603s.
ZET
Sudul-Mevlev, Osmanlnn son yarm asrna, Cumhuriyetin ise ilk yllarna
ahit olmu hattat ve ir bir zttr. lim ve sanat erbab insanlar yetitiren memur
geleneine sahip bir aileye mensuptur. 16. asrn en byk alimlerinden olan
eyhlislam Ebus-Suud Efendinin soyundan gelmektedir. Edeb kiiliinin
olumasnda babasnn, Mevlev dostlarndan Thirl-Mevlevnin ve stanbulun
ilim ve kltr ortamnn katklar olmutur. Dnemin nl hattatlarndan hat
dersleri alarak kendisini bu sahada da yetitirmitir.
Osmanl dneminde yirmi yl encmen katiplii yapan Sudul-Mevlev,
Dvndaki grevinden baka, medreselerde yaz ve usl-i tahrr muallimliinde de
bulunmutur. Osmanl mparatorluu ykldktan sonra hattatlkla geimini
salamtr. Kendisine isnad edilen inklab aleyhtarl suundan iki yl Ankara ve
stanbulda hapis yatmtr. Millet Ktphanesi ve Merkez Efendi Camiinde de
grevlerde bulunmutur.
Sudul-Mevlev, Dvn iirinin son szn oktan syledii bir dnemde
yaamtr. Tanzimat Ferman ile balayan yenilik hareketlerine paralel olarak 19.
yzylda edebiyatta da edeb trler ve ierik asndan yeni bir edeb anlay
ortaya kmtr. Bat Edebiyatn rnek alarak yeni bir edebiyat anlay getirme
araylarnn yan sra, Tanzimattan sonra da Dvn iirinin geleneksel asaletini
yaatmak isteyen irler olmutur. Sudul-Mevlev, Encmen-i uara ad
altnda biraraya gelen bu airler topluluunu takip etmitir. Neo-Klasik olarak
da isimlendirilen bu topluluun kuvvetli airlerinden Yeniehirli Avnyi rnek
alarak bir ok manzme yazmtr.
Derleme ve biyografik nitelikli kitaplar dnda Sudul-Mevlevnin btn
iirlerini toplayan tek eseri Zdegndr. Tesbitimize gre de, klasik tarzda
yazlm ve tertib edilmi son dvnlardan dr. iirlerinin tamamna yaknnda
Sud mahlasn kullanmtr. Mevln ve Mesnev sevgisi Dvnnda ayr bir
yer tutmaktadr.
ler, Necati, Sudul-Mevlev, His Life, Works and His Dvn (Zdegn),
Master Thesis, Advisor: Prof. Dr. Mehmet Akku, IX+603p.
ABSTRACT
Suudul-Mevlev is a poet and calligrapher who witnessed the last half-century
of the Ottoman Empire and the first years of the Republic of Turkey. He was the
member of an aristocrat family, which had brought up many scholars and artists.
He was the descendant of the one of the biggest scholars of the 16th century,
Ebus-Suud Efendi. In addition to his fathers contribution, Tahirl Mevlevi and
the cultural environment of Istanbul contributed much to his literary capacity. He
has also trained himself in calligraphy by taking lessons from the famous
calligraphers of his age.
Suudul-Mevlev working as clerk in the Dvn for twenty years has also taught
the calligraphy and method of composition in madrasahs. After the collapse of the
Ottoman Empire he made his living by calligraphy. He was sentenced to two years
imprisonment in Istanbul and Ankara, for revolution opposition imputed to him.
He has also officiated in Millet Library and Merkez Efendi Mosque.
Sudul-Mevlev lived in a period when the Divan Poetry had already came to
an end. In parallel with modernism beginning the proclamation of Tanzimat
Ferman; a new literary approach with respect to literary styles and content had
risen in 19th century literature. There have also been some poets aiming at keeping
nobility of Divan poetry alive, together with attempts at bringing a new literary
concept following Literature in the West. Sudul-Mevlev has fallowed this group
of poetry aggregated under the name of
Encmen-i uara. Following
Yeniehirli Avn, the powerful poet of this society, he has written so many lyric
poems.
Except for compilation and biographic books, the only work of SudulMevlev, aggregating all of his poems is Zdegn. As far as our investigations,
its one of the last dvns written and arranged in classical style. He has used the
penname of Sud in almost all of his poems. His love for Mevln and Mesnev
is given special room in his Dvn.

Ebussuud Yavsı Zadegan Divanı

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ebussuud Yavsı Zadegan Divanı

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

T.C.

Yksek Lisans Tezi

Yksek Lisans Tezi

B. METN TRANSKRPSYONU N TEKNK ESASLAR.................................91

I. Blmde, Sudul-Mevlevnin hayatn, kendi eserlerinden, hakknda

Ktphanesine 1931de memuriyeti zamannda kaydettirdii 237 sahifeden

Sudul-Mevlevnin Dvnnn son tertibi olan Zdegnn kopyasn

: Milli Eitim Bakanl

okdan beridir ayrlal isr-i selefden

ynetenlerin Batya ynelme ve Batnn tekniinden yararlanma giriimleri de bu

Tanzimat Ferman ile toplumda eitli alanlarda yaplmaya allan yenilik

Eski edebiyatmzn kurulu dneminde olduu gibi k dneminde de

18. yzyl sonlarndan balayarak ykselie geen Batllama cereyan,

Sudul-Mevlev, Dvn Edebiytnn son kuvvetli airlerinden Yeniehirli

Mine Mengi , a.g.e., s. 231, 232

Dvnn ba ksmlarnda yer alan mnct ve tevhidler, nat- nebevler,

Sudul-Mevlev, kendi halinde yaam Mevlev bir dervitir. ntisab

Mine Mengi, a.g.e., s. 232

yaayan torunlar da Yavs Ebussuudolu

ettirmektedirler. Kaynaklarda kendisinden Sudl-Mevlev, Mehmed Sud,

stanbul Ktphaneleri Trke Yazma Dvnlar Katalou(I-IV), M.E.B. Ktphaneler Genel

Beynl-Hak mecmuasnda yaynlanan eyhlislm Ebussuud Efendinin

Sudul-Mevlev, eyhul-slm Ebus-Sud Efendi Merhumun Terceme-i Hli-I, BeynlBeynl-Hak

ir, iirlerinin tamamna yaknnda Sud mahlasn kullanmtr. ok az

Sudl-Mevlev, Zdegn, s. 136.

ir-i uds-nevym Safvet rmn

Ahmed Nri Bey

SUDULSUDUL-MEVLEV Rbia Adviye (lk Ei)

Sudul-Mevlev Syide Hanm

Celaleddin Yavsi Ebussuudolu Smiye Glelik

Kerr Ebussuudolu Faruk Atasagun

Bu ecere, Sudul-Mevlevnin baba tarafndan eceresidir. Anne tarafndan Ebussuud Efendiye

Dnemin sreli yaynlarndan olan bu mecmuaya ulalamamtr.

On drt yanda Divan- Hmyun kaleminde, sonra Mhimme kaleminde ktip

evket Vahdet, zamannda ok sevilmi, ok hayranlk toplam, devrin

Merkez Efendi Trbesinde Kubbe yazs, Ayasofya

Cmiinde nn Calnke.... ayet-i kerimesinin ve Accil bissalti... hadis-i

kaynpederine ait kitabe, Cerrahpaada Karg sokanda Keecizde makberesindeki

Ayasofyadaki bu levhalarndan dolay Sultan Abdlaziz Vahdetye ihsan ve taltifde bulunmutur.

yazd terceme-i hlde bulunmaktadr.36 Dvnnn nih tertbi olan Zdegnn

Sudl-Mevlev, Zdegn, sr- Peder Blm, s. 23-43.

bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son Asr Trk airleri, III/1483.

yapt Dvn- Hmyn Kalemine Sadrazam Ali Paann himmetiyle alnm ve

26 Rebiul-Evvel 1329da (27 Mart 1911 Pazartesi) 12 gn sren dk- sadr

Selefden ydigr- muteremdi dest-i alfa

ule-i ryula dil bulsun ayt

Kuruemede Bahr u Meh-tb

Bahr, ayf, its, azn, meh-tb

4. Tahsili, Memuriyeti ve Hizmetleri

Bbli caddesindeki brosunun bir kesinde62 hattatlkla geimini salamaya

Sudul-Mevlev, KlliytKlliyt- DvnDvn- Avn, Tabsra, s. 4.

Yukarda ifade edildii gibi Ankara Hapishanesinde mahkumlara yaz hocal

1 Knn-i Evvel 1342 / 1926 Ankara (z. 238)

Sudl-Mevlev, a.g.e., Tabsra, s. 5-7.

Sergzet-i elmim, baz hak-perestn- ehibby cidden mteessir etmiti.

Sudl-Mevlev, KlliytKlliyt- DvnDvn- Avn, Htime, s. 10-11.

Y Rabbi tecell v tesell eyle

Ankara, 18 Austos 1342/1926 (z. 434)

Ankara Hapishanesi 11 Tern-i Evvel 1342 / 1926 (z. 93)

20 Knn-i n 1342 / 1926 Sultanahmed (z. 198)

26 Eyll 1343/1927 Sultanahmed (z. 283)

Sudl-Mevlev, bnl Eminin ifadeleriyle; Okur-yazar vasfna bihakkn

bnl-Emin Mahmut Kemal nal, Son Asr Trk airleri, III/1715.

6. Kardeleri, Ei, ocuklar ve Yaknlar