Professional Documents
Culture Documents
NCFM Gujarati PDF
NCFM Gujarati PDF
(NSE)
Exchange Plaza, Bandra Kurla Complex,
Bandra (East), Mumbai 400 051 INDIA
All content included in this book, such as text, graphics, logos, images, data compilation
etc. are the property of NSE. This book or any part thereof should not be copied,
reproduced, duplicated, sold, resold or exploited for any commercial purposes.
Furthermore, the book in its entirety or any part cannot be stored in a retrieval system or
transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording
or otherwise.
- 1 .................................................................. 6
......................................................... 6
1.1 ................................................... 6
1.2 ...................................... 7
1.3 ................................................... 7
1.4 ............................................ 9
1.5 ...................................... 9
1.6 - ............................. 11
1.7 ........................................... 12
1.7.1 .............................. 12
1.7.2 ................................................ 14
1.7.3 .................................................... 14
- 2 .................................................................. 16
............................................................... 16
2.1 ........................................... 16
2.2 ....................................... 17
2.3 ............................................. 17
2.4 ..................................................... 18
2.5 ............................................. 19
2.5.1 .................................. 19
2.5.2 ......................................... 20
2.5.3 ........................................... 20
2.6 (S&P CNX Nifty) ......................... 20
2.6.1 ................................................. 21
2.6.2 ......................................... 22
2.7 .................................................... 22
2.7.1 ............................................ 22
2.7.2 ................................................. 22
2.7.3 (ETF) ...................................... 23
1
3 ................................................................... 26
................................................ 26
3.1 .................................................... 26
3.2 ................................................ 27
3.3 ..................................................... 28
3.4 ............................. 29
3.5 .................... 29
3.6 ................................................... 30
3.7 ................................... 31
3.8 ................................................. 33
3.9 .................................................... 35
4 ...................................................................
................................................
4.1 .................
4.2 (-) ............................................
4.2.1 : ......................
4.2.2 : .......................
4.3
.....................................................
4.3.1 .................................
4.3.2 ......
4.3.3 ..
4.4
..................................................
4.4.1 ....
4.4.2 ........
4.5
...................................................
4.5.1
4.5.2
4.5.3
4.5.4
4.5.5
4.6
: , ........................
() : ,
: , ...................
: : , ...
: : , ....
( - ) .......................................
4.6.1 : .................
2
38
38
38
39
39
40
41
42
42
43
45
46
46
47
48
49
49
50
51
52
52
4.6.2
4.6.3
4.6.4
4.6.5
4.6.6
4.7
4.8
: ..................
: ..........
- : ............
: ............
: ............
52
52
55
55
56
.............................................. 57
................................................... 58
4.8.1 : .................. 58
4.8.2 : :
...............................................
4.8.3 : ,
..............................................
4.8.4 - ......................
4.8.5 - ......................
4.9
59
62
66
68
..................................................... 71
4.9.1
4.9.2
4.9.3
4.9.4
4.9.5
( ) (Delta) ............................................
( ) (Gamma) ........................................
( ) (Theta) ..........................................
( ) Vega .............................................
( ) Rho ................................................
71
72
72
73
73
- 5 ................................................................. 77
( ) ....................................................... 77
5.1 ................................... 77
5.1.1 ........................... 77
5.1.2 ( ) ............................. 79
5.1.3 ........................................... 80
5.1.4 - .................. 81
5.1.5 ..................................... 82
5.2 ..................................................... 84
5.2.1 ............................................ 84
5.2.2 ............................................ 85
3
5.2.3 ................................. 86
5.2.4 / : ............................ 87
5.2.5 ............................................... 87
5.3
5.4
................................... 88
5.3.1 .......................... 89
5.3.2 ........................ 91
5.3.3 .......................... 94
5.3.4 ............................... 95
................ 96
5.4.1 ................................. 96
5.4.2 ....................... 97
5.4.3
............................................... 98
5.5
............................................................ 99
- 6 ................................................................ 102
................................................... 102
6.1 ....................................... 102
6.1.1 ............................................ 102
6.1.2 ............................................ 102
6.2 ................................................. 103
6.3 ................................................... 105
6.3.1 .................................... 106
6.3.2 () ......................... 108
6.4 ............................ 112
6.5 ..................................................... 113
6.5.1 NSCCL-SPAN .............................................. 114
6.5.2 ............................................ 115
6.6 .................................................. 116
6.6.1 SPAN ................. 116
6.6.2 SPAN ............................................ 117
6.6.3 ......................... 122
4
- 7 ................................................................ 128
............................................................ 128
7.1 () , 1956 .......................... 129
7.2 , 1992 ................ 130
7.3 ........................................ 130
7.3.1 ............... 131
7.3.2 .............. 133
7.3.3 / ..................... 133
7.3.4 ............................................. 133
7.3.5 ................................. 138
7.4 .................................... 139
7.5 ........................................................ 141
7.5.1 ................................... 141
7.5.2 ....................................... 145
7.6 ..................... 148
7.6.1 / ....... 148
7.6.2 ............. 148
................................................................. 154
( )
.
1
2
3
4
5
6
7
(%)
7
8
10
10
25
25
15
: : www.nseindia.com ,
`NCFM' 'Announcement'
`NCFM'
.
5
- 1
,
,
.
.
: .
( )
. - ,
.
1.1
, (
, )
. ( ) ,
( ), .
,
. .
, ( )
.
() , 1956 (())
`' :1. , , , .
.
2. .
()
() .
6
300
. () 1970
.
1990
.
.
,
.
.
1.1:
1.2
.
.
:
1. ,
2. ,
3. ,
4.
5. ,
.
1.3
. ,
(), , .
, .
7
: (entity) ,
.
.
: ,
.
, .
: .
, .
, .
: ,
.
, -- .
(LEAPS): (Long-Term Equity
Anticipation Securities) . .
: .
( ) .
.
(Swaps) :
. .
:
:
.
:
.
: ()
8
.
. ,
() . ()
.
1.4
. ,
.
.
. ()
. .
.
.
() .
1.5
. :1. () ,
.
. ,
.
2. , ,
,
.
3.
.
,
.
4. .
9
. ,
.
() ,
.
` ' ( ) .
1848 (CBOT) .
CBOT
. 1865 CBOT
, ` ' . 1919 ,
CBOT , .
(CME) . CBOT CME
`' .
.
S&P 500 ,
. `80'
, .
,
.
, LIIFFE, DTB, SGX, TIFFE,
MATIF .
1.2:
5.
. , ,
, , .
,
, .
.
.
10
1.6 -
: -
. 12 ( )
.
- .
.
,
.
,
, .
.
, ,
.
1998
.
.
,
:
1.
,
2. ( ),
,
3. ,
4.
5.
,
, ,
.
11
.
, ,
: (i)
; (ii) ; (iii)
; (iv)
(v)
,
,
.
.
,
,
.
,
.
.
, .
1.7
. 12 , 2000
. 4 , 2001
2 , 2001 . .
9 , 2001 .
()
. (
) . ,
.
.
1.7.1
(NSE) (SEBI)
12
.
, .
(CM)
(F&O) CM, (WDM) F&O .
(CM) .
(TM) ,
() .
(CM) .
(SCM) :
.
- (TM-CM) : TM-CM
.
(TM) .
(PCM) : ,
. PCM
.
( 7)
7.1 7.2 . TM-CM PCM
,
.
() ( ) ,
.
1.1 : (. )
-00
35
-------01
590
195
---- -02
2,123
389
4,642
16,178
-03
9,348
1,942
15,042
46,505
-04
64,017
8,473
7,424
78,392
-05
77,218
16,133
14,799 163,096
-06
243,572
57,969
11,306 243,950
-07
240,797
92,503
21,928
451,314
-08
377,939
308,709
21,430
375,987
13
1.7.2
, - (NEAT F&O)
,
-
. ,
- ,
(CM) . NEAT F&O
() . , ,
.
.
1.7.3
2000
. 1.1
. . 1000
. 2004-05 . 25,47,053 7,70,17,185
.
:
.: ___________ .
1.
2.
.: 1.
3.
4.
.: __________ .
1.
2.
3.
4.
.: 4.
14
.: ________ .
1.
2.
3.
4.
.: 2.
.: ?
1.
2.
3.
4.
.: 4.
.: ____________
.
1.
2.
.: 1.
3.
4.
.: _____________.
1.
2.
.
.: 4.
3.
.
4.
.: ?
1.
2.
3.
4.
.: 4.
15
2
. .
() .
.
.
( )
( ) .
.
2.1
.
. ,
( ) .
.
100 1000 .
. 3 , 1995 1000 .
.
,
.
.
, :1. ,
2. ,
3.
16
4. (passive) .
2.2
? ?
.
,
.
.
:
1. ( )
2. ( )
( ) ,
. .
.
.
.
.
.
2.3
.
/ . . 10
20 , 50 100
. 100
. .
,
17
2.4
.
.
.
,
. . S&P 500 FTSE-100
` ' .
.
2.1
. = 1000
1002.60 .
(. )
1,668,791.10
872,686.30
1,452,587.65
2,675,613.30
660,887.85
7,330,566.20
(. )
1,654,247.50
860,018.25
1,465,218.80
2,669,339.55
662,559.30
7,311,383.40
1. :
.
2. :
( X
18
).
.
. (
2.1)
=
( X )
= ( )
( * ).
2.5
:
1. .
2. .
3. .
2.5.1
. ,
.
.
. .
.
, .
.
19
2.5.2
, .
,
. . 320
. 320.05 . 319.5
. (Bid-ask spread)
.
2.5.3
( ) .
.
.
. .
.
. ()
.
. ,
.
S&P CNX Nifty .
, ,
. S&P CNX Nifty
. () 50 , () S&P CNX Nifty
, ()
50 .
S&P CNX Nifty ,
,
. S&P CNX Nifty
.
() ()
.
.
NSE ,
.
2.3 :
2.6.1
.
.
, 50 , 0.75
. 30
0.05 . 2000
2001 (2000 + (2000 X 0.0005) 1999 (2000 (2000 X 0.0005)) .
21
2.6.2
.
.
. (CNX IT) (BANK Nifty)
.
, , , , 100,
50 50 , NSE
(CRISIL) .
(IISL) .
2.7
.
2.7.1
,
. .
. S&P
CNX Nifty ,
.
.
(CNX IT)
(BANK Nifty) . ,
100, 50 50
.
2.7.2
, .
.
.
22
. 50 ,
.
.
.
, .
.
,
.
.
2.7.3 (ETF)
() , 1993
. . 2001 360
300 . 60
. , S&P 500
QQQ (), MSCI Ishares ()
TRAHK ().
,
.
, ( )
(NAV) .
.
- NAV
,
NAV .
ETF, S&P CNX Nifty Nifty BeEs (
) 2001 .
.
.
23
.
.
. -
-
.
.
.
.
. ,
. 100 . ( )
.
( ) .
.
- , .
.
.
2.4 :
:
.: ______ .
1. 30
3. 100
2. 50
4. 500
.: 2.
24
.: ,
__________.
1. HSL
3. S&P
2. NSCCL
4. CRISIL
.: 1.
.: ___________ .
1.
3.
2.
4.
.: 2.
.: 1000
. 35,000 . . 77,000
________ .
1. 2200
3. 1200
2. 2250
4. 1350
.: (77,000/35,000)* 1000 . 1.
.: 30 0.5 .
2000 _________ .
1. 2010
3. 2500
2. 2050
4.
.: _________ .
1.
2.
.: 2.
3.
4.
25
- 3
.
OTC
. .
3.1
.
.
. , ,
.
.
:
,
.
.
, .
.
26
.
.
.
,
.
.
,
( )
.
.
. .
.
3.2
:
.
. ,
() .
( ) .
.
,
.
27
3.3
.
,
.
/
,
.
. 99 .
:
()
, 1990
. 1972 .
, (IMM)
. ' '
, , . 1972
IMM .
1990
50 .
,
. 1990
-
-
.
3.5 :
28
3.1
(OTC)
3.4
.
.
,
. ( 3.1)
3.5
( ) : ( )
.
: .
:
. ,
, .
.
.
( ) :
. ,
.
29
: .
.
: ()
.
. .
.
: ` '
. ()
.
( ) :
.
-- (MTM) :
, -- .
: .
.
.
3.6
,
. .
.
.
. (
) ,
.
30
3.7
: .
, .
.
: .
( ) : ,
, /
.
: / ,
.
, .
:
, .
:
.
/ : ,
. .
( ) :
, ,
.
:
.
31
: ,
( ) .
: ,
. ,
.
-- : -- (ITM) ,
.
-- ,
( ),
-- (deep ITM)
, ITM
.
-- : -- (ATM) ,
.
--
. ( .)
--- : --- (OTM)
,
,
--- .
--- (deep OTM) .
-- .
( ) :
, - . ITM
ITM . OTM
Max[0, (St K)] ,
(K St) . K St
( ) .
:
. .
32
3.8
? .
.
. .
. .
, .
,
.
33
.
,
.
, `` ''
.
17 -
. " ''
.
.
.
. .
. -
. ,
.
,
. .
. 1636
.
, .
3.7 : 17
3.2
,
,
,
-
34
, .
,
() .
, "- " , " "
. ( )
.
3.9
,
. , .
.
.
- .
.
.
.
. :
, "" .
. ( )
.
, / .
35
:
.:
?
1.
3.
2.
4.
.: 2.
.: ?
1.
3.
2.
4.
.: 2.
.: __________ .
1.
3.
2.
4.
.: , 1.
.: __________ .
1.
3.
2.
4.
.: 2.
.: 100 . 400
. ____________ .
1.
3.
2.
4.
36
.: 2.
1. -- (ITM)
3. --- (OTM)
2. -- (ATM)
4.
.: 3.
.: . 176 . 18 .
() ?
1. . 196
3. . 187
2. . 204
4. . 194
.: . 18 . 176 + 18
. 194 . 4.
37
- 4
,
.
.
( )
.
4.1
. NSE
.
.
. .
.
, ,
.
.
,
`' ,
.
`' .
. .
. (
)
38
.
.
.
.
. ,
. .
4.2 (-)
- .
.
-
- .
4.2.1 :
. ()
() .
() , 2220
.
.
.
4.1 .
39
4.1
/ .
2220 .
. .
4.2.2 :
. ()
() . ,
2220 .
,
.
4.2 .
40
4.2
// . 2220
. .
.
4.3
. --
() .
, .
.
-- ,
:
r = ( )
T =
E = 2.71828
41
: . . 1150
11 .
( ) .
4.3.1
. ;
.
. .
:
() .
,
.
= .
.
.
4.3.2
-- ,
.
42
:
, .
10 ,
?
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
ABC Ltd. 15 . 20
.
4000 100 .
100 , 100*4000 =
. 4,00,000.
ABC Ltd. 7% , Rs.28,000
i.e. (4,00,000 * 0.07) .
ABC Ltd. . 140 , ABC Ltd.
200 i.e. (28,000/140) .
. . 4000
i.e. (200*20) . 15
45 .
.
100 .
.
4.3.3
.
F = Se
(r q)T
43
:
F =
S = ()
r =
q =
T = ( )
:
NSE . 10%
2% . 4000 ,
( ) ?
(0.1 0.02) X (60 / 365)
= 4000e
= . 4052.95
.
.
:
-
.
. (
) ( )
.
,
.
44
4.3
.
.
. 28
.
4.4
.
.
:
( ) .
,
.
= .
.
.
45
4.4.1
-- ,
.
.
.
:
XYZ , .
10
XYZ
?
1. XYZ . 228 .
0.10 X (60/365)
2. F = 228e
= . 231.90
4.4.2
. ,
.
:
XYZ , .
?
1.
XYZ 15 . 10
.
46
2.
XYZ . 140 .
3.
. .10 .
15 45
.
4.
=
0.1 X (60/365)
0.1 X (45/365)
10e
F = 140e
= Rs.132.20
4.5
.
. ,
. , ,
.
. ,
. .
. .
.
.
.
.
1 .
. 10
.
. (2)
47
20 . 0.75
7.5 .
.
.
.
.
.
. ,
.
4.5.1 : ,
- .
. 450 . 390 .
.
.
.
.
( ) . 390 . . 402 .
.
.
.
.
.
.
,
. ,
. ( 30 60
.)
!
48
. 10 , 1.25 .
. 12.50
.
: .
, .
- ( ) .
.
.
4.5.2 () : ,
,
. .
. 1000 ()
.
?
. 100 . 1 .
. 1010 52 . . 1
. 1000 .
.
.
. . 1000
. 1006 . .
1 . 100 , . 20,000 .
1010 .
( ) .
20,000 . 400 . 12 .
.
4.5.3 : ,
,
49
- ( ) .
. ?
,
.
.
. .
.
. . 240
( 100 ).
.
. 220 .
. . 20 .
. 2000 .
4.5.4 : : ,
.
.
.
. . 1000 . . 1025
.
.
1)
/ . 1000
.
2)
. 1025 .
3)
4)
, .
.
5)
. 1015 , .
50
6)
. 10 .
7)
. 15 . 10
.
8)
?
. -- .
.
.
4.5.5 : : ,
()
.
() .
? . . 1000
. 965
.
.
1) / . 1000 .
2)
3)
965 .
4)
() .
5)
. 975 . :
.
6)
. 10 .
7)
. 25
.10 .
. --- .
51
-- .
.
--
--- ,
.
.
4.6 ( - )
- - .
,
. (-) .
, .
- ,
- .
4.6.1 :
.
(St) : , 2220 .
. 4.4
- .
4.6.2 :
.
(St) : , 2220 .
. 4.5
- .
4.6.3 :
.
.
. .
( )
52
.
. 4.6 . 2250
. 86.60 () .
4.4 : 2220 -
/ . 2220
. , .
4.5 : 2220 -
/ . 2220
. . .
53
4.6 : -
2250
. - -- . 2250
. .
2250
.
4.6.4 - :
. .
, .
.
.
.
.
. 4.7
. 2250 . 86.60 (
( ) (-) .
54
4.7 : -
2250 / .
-- .
2250
.
, . 86.60
.
4.6.5 :
. /
.
. , .
.
.
4.8 2250 . 61.70 (
.) .
55
4.8:
2250 / .
-- . 2250
,
. .
2250 .
.
4.6.6 :
. .
/ .
.
.
. 4.9 2250
. 61.70 ( )
.
56
4.9 : -
2250 / .
-- .
2250
.
(
), . 61.70
.
4.7
,
.
.
, .
, ,
.
.
-
.
. .
57
.
-
.
- .
( ) . `r' 1n (1+r)
12 . 1n 1.12
0.1133 . 12 .
N( ) . N(d1)
.
.
( ) ,
Sigma Sigma .
250 .
X ; S T
4.8
.
. ,
( ) ,
.
4.8.1 :
.
58
.
.
.
.
.
. .
.
,
, ,
.
.
,
,
.
.
, .
.
4.8.2 : :
.
.
? .
1)
2)
- .
.
59
.
. .
.
.
. 4.1
.
?
. 1250
12
30 .
1) 1200 .
2) 1225 .
3) 1250 .
4) 1275 .
5) 1300 .
.
. 1200 --- , .
1275 ---
. 1300 --- .
50
.
. --
, . ---
, . 27.50
.
. ,
.
60
.
.
1230 1300 ,
. 70 .
. 5.20 .
?
. ---
--- .
-- .
4.1
1250 .
. 1200 -- . 1275
--- . 1300
--- 50
.
. ,
-- . ---
. 27.50 . 4.10
. 1300
-- 1250 -- .
1200 ----
50 . 4.11
.
1250
1200
1250
1250
1250
1250
1225
1250
1275
1300
(.)
80.10
63.65
49.45
37.50
27.50
61
(.)
18.15
26.50
37.00
49.80
64.80
4.11 1250 , --
--- . -- . 64.80
, --- . 18.15 .
4.8.3
: ,
?
.
.
?
:
1. ;
2.
.
.
.
.
,
.
.
4.10 -
.
1200 -- . 80.10 , 1300
--- . 27.50 .
62
4.11 -
.
1300 -- . 64.80 , 1200
--- . 18.15 .
? 4.2
.
?
. 1250 12
30 ,
:
1. 1200 .
2. 1225 .
3. 1250 .
4. 1275 .
5. 1300 .
. .
1200 --- , ,
1275 ---
63
, 1300 --- .
50
.
. -- ,
1300 ,
--- . 27.50
.
.
, .
,
.
1300 1250
. 1225
. 25 .
?
?
. --
, --- .
-- --
.
4.2
1250 .
. 1200 -- . 1275
--- . 1300
--- 50
. .
, ( ) --
1300 .
--- . 27.50
. 4.12 .
1300 -- 1250 --
64
. 1200 ----
50 .
. 4.13
.
1250
1250
1250
1250
1250
1200
1225
1250
1275
1300
(.)
(.)
80.10
63.65
49.45
37.50
27.50
18.15
26.50
37.00
49.80
64.80
4.12 (-)
.
-- . 80.10 , --- . 27.50
.
65
4.13
.
-- . 64.80 , ---
. 18.15 .
4.8.4 -
,
.
.
.
.
?
.
.
.
.
?
, .
66
4.14
/ .
. . 40 . 80 .
. 40 .
. 3800
4200 .
4200
. 4200 .
. 40 . 360 . ?
4200 . 3800
, , . 80 .
, .
, ,
. 4.3
/ . 4.14 .
:
1.
--- .
2.
-- (ITM) ---
(OTM)
67
3.
-- (ITM) .
. ,
, .
4.3
3800
4200 . (.
80) (. 40) (. 40) .
. , . 360 . 4200
,
.
3700
3750
3800
3850
3900
3950
4000
4050
4100
4150
4200
4250
4300
. 3800
0
0
0
+50
+100
+150
+200
+250
+300
+350
+400
+450
+500
. 4200
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
-50
-100
0
0
0
50
100
150
200
250
300
350
400
400
400
/
(.)
-40
-40
-40
+10
+60
+110
+160
+210
+260
+310
+360
+360
+360
4.8.5
.
.
.
68
.
.
?
.
?
.
. ,
.
. ?
,
.
.
. 4.4
/ . 4.15
.
:
1.
--- (OTM) .
2.
-- --- (OTM)
3.
-- (ITM) .
. .
. .
.
.
69
4.15
/ .
. . 150
. 50 . . 100 .
. .
3800 4200
. 4200
. . 400 ( 42003800) .
. 100 , . 300
. .
+100 -300 .
4.4
3800 4200
.
(. 150)
(. 50) . 100 .
. 300 . 4200
70
3700
. 4200 . 3800
0
0
0
3750
3800
3850
3900
3950
4000
4050
4100
4150
4200
4250
4300
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+50
+100
0
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
0
0
50
100
150
200
250
300
350
400
400
400
/
(.)
+100
+100
+100
+50
0
50
100
150
200
250
300
300
300
4.9
4.9.1 ( ) (Delta)
.
1 , ( )
(slope) .
0.5 () 1
0.5
50 . 4.16
.
71
4.16 slope
.
= C/S. - , = N(d1) .
.
4.9.2 ( ) (Gamma)
. , . 'S' ,
. ()
.
.
4.9.3 ( ) (Theta)
( ),
. " " ()
.
.
. 365
250 .
72
4.9.4
( ) Vega
.
.
.
4.9.5
( ) Rho
.
.
:
. 15 ,
. 2.40 . 100
. 25 2460 .
?
1. +6000
2. 4500
3. 3000
4. +2500
. . 2.40 .
100 , . 2400 .
, . 2460
. (2460 2400) * 100 .
(1)
. . 15 . 2.40
. 100 . 25
2450 , / ?
1. 7,000
3. +5,000
2. 5,000
4. +7,000
73
. , . 2.40 . 100
, . 2400 . ,
. 2450
. (2450 -2400) * 100 .
(2)
. 15 ,
. 2.40 . 100 .
25 2360 , ?
1. +6000
3. 3000
2. 4000
4. +2500
. , . 2.40 .
100 , . 2400 .
, . 2360
. (2400 2360) * 100
. (2).
. . 15 . 2.40
. 100 . 25
2350 , / ?
7,000
3. +5,000
5,000
4. +7,000
. , . 2.40 . 100
, . 2400 . ,
. 2350
. (2400 --2350) * 100 .
(3).
74
. _________.
1.
3.
2.
4.
. (1).
. .
,
?
1. 10
3.
2. 10
4.
. , 10
( 100 ), .
(2) .
. XYZ . 2.96
XYZ . XYZ . 271 ,
_______________ .
1. . 15,000
3. . 15,000
2. . 25,000
4. . 25,000
. . 2.96 , . 296
[2,96,000/(10*100)].
. (296 271) * 1000 = 25,000 .
(4) .
. ABC 20
. 3,04,000 . ABC . 134 ,
_____________ .
1. . 18,000
3. . 18,000
2. . 36,000
4. . 36,000
. . 3.04 . 152
75
[3,04,000/ (20*100)] .
. (152 134) * 2000 = 36,000 .
(2) .
. PQR . 1000
PQR 1030 . 0.4
?
1. 1.8 %
3. 2.0%
2. 1.3 %
4. 1.1%
. 1030/1000 = 3 % , 0.4 %
2.6 % . 1.3 . (2).
. . 2200 , 2260
. 15 .
2295 . ________ .
1. . 4,000
3. . 2,000
2. . 9,000
4.
. . 2200 .
2260 . 60
. 2240 . _________
.
1. 7,000
3. 4,000
2. 12,000
4. 6,000
. -- ,
. 60 * 100 = . 6000. (4).
76
- 5
( )
.
.
5.1
, NEAT F&O ( )
,
( ) .
,
.
F&O
.
, .
5.1.1
. ,
, .
1)
: .
.
ID ( ) .
( )
.
.
.
ID / .
ID .
77
.
2)
: NSCCL .
/ ()
.
3)
: ()
, .
.
4)
: -
,
.
78
5.1.2 ( )
NEAT F&O ,
. , ,
. () .
.
( ) ,
. .
()
.
79
5.1.3
F&O () -
. ,
.
1)
:
.
.
.
.
2)
: .
.
3)
: .
.
() .
1)
: TMID ( )
ID ID
( ),
( - ) .
2)
: () TMID ID ID
, / .
() TMID, ID ID ,
, .
() TMID ID ,
.
() TMID, ID ID /
, .
80
3)
:
.
4)
: () ID
.
.
() / ID
/
.
5)
: () ID
. .
() ID ID
.
6)
: .
5.1.4 -
.
1)
` ' .
2)
3)
-
.
4)
5)
6)
7)
.
81
8)
9)
10)
11)
12)
13)
5.1.5
. .
( )
( )
( )
. .
82
( )
:
() .
.
( IOC) : IOC
.
. : .
.
83
- :
.
( ) . 1027
( ) . 1030
. 1023 . 1027
.
1030
.
.
:
:
. (
. .
: -
.
: -
.
PRO : PRO .
Cli: Cli .
5.2
5.2.1
:
84
()
,
.
.
, .
.
. .
.
( ) .
, .
.
5.2.2
(MBP) (PT),
(OO), (AL), (SQ), (OS), (MM),
(MI), , , ,
. /
. (MBP) (MI)
.
85
1.
2.
(MBP) : ()
.
. [F6] .
.
(MI) : [F11] .
. ( ,
, , , (),
, .
, , , ,
. ,
.
, , ,
.
.
5.2.3
() ( ) .
``Pro'' `Cli' .
`Cli' .
` ' .
( ) .
.
.
86
5.2.4 / :
NEAT F&O . 5.3
/ .
.
`' () .
.
5.2.5
NSE
. 5.4 .
.
.
.
.
87
5.3 /
5.3
F&O :
1.
2.
3.
4.
88
5.4
5.3.1
NSE (Nifty), (CNX IT), (BANK Nifty),
(CNX Nifty Junior), 100 (CNX 100), 50 (Nifty
Midcap 50) 50 (Mini Nifty 50) , ,
. .
.
. 5.5
.
.
89
(NIFTY)
. .
( ).
,
.
: 100 .
2000 . 2,00,000 .
0.05 .
. 5 (0.05 * 100 )
.
5.1 .
5.5
.
, .
.
90
5.3.2
,
. ,
.
4-1-4 3 X 9 X 2 54
. . DATE
EXPIRY MONTH YEAR CALL/PUT AMERICAN/EUROPEAN STRIKE.
. 30 , 2005 2040
`30 June 2005 2040 CE'
.
( 28 June 2005 2004 CE)
.
.
. 0.05
. 5.2
.
5.1 :
(S&P CNX Nifty)
.
NFUTTDX NIFTY
50
( . 2 )
. 0.05
, ( ), ( )
( ) .
.
91
()
()
-- +1
.
5.2 :
(S&P CNX Nifty)
.
NOPTIDX NIFTY
50 ( .2 )
. 0.05
, ( ), (
) ( ) .
.
()
()
+1
. 10
.
92
. 5.3 5.4
.
,
.
2000
2040, 2030, 2010, 2000, 1990, 1980, 1970, 1960 .
4000
10 4-1-4 .
2020 4-1-4 , 2050
2060 .
1980 4-1-4
1940 1950 .
5.3
.50
> .50 - .250
> .250 - .500
> .500 - .1000
> .1000 - .2500
> .2500
2.5
5
10
20
30
50
93
(ITM-ATM-OTM)
3-1-3
3-1-3
3-1-3
3-1-3
3-1-3
3-1-3
5.4
2000
2001 4000
4001 6000
>6000
25
50
50
50
(ITM-ATM-OTM)
4-1-4
4-1-4
5-1-5
6-1-6
5.3.3
, 2001 . + 1
. ( )
, .
. 5.5
.
5.5 :
.
N FUTSTK
( . 2 )
. 0.05
, ( ), ( )
( ) .
.
94
()
()
-- +1
.
5.3.4
2001 .
.
( )
.
. ( )
. -- , -- -- .
5.6 .
5.6 :
N OPTSTK.____
. 0.05
( . 2 )
95
, ( ), (
) ( ) .
.
()
()
+1
+3
()
: 2008
. . 1 , 2008
( ) .
. . 3 , 2008
.
.
5.4
5.4.1
500
96
- . 1
.
(
) .
. 50 .
( )
.
-
( ) 20 .
()
. 500
.
5.4.2
80
() .
.
97
.
.
5.4.3
:1.
2.
(
) .
)
( )
.
:
. 1000 ;
,
( )
(
) .
.
)
, .
.
.
98
5.5
NSE F&O
2.5
.
[( ) x )] 2.5 . F&O
( )
. 1 0.002 . 1
. . -
0.05
. (
) . .
1 . 10 (0.0001%) F&O
.
:
. _________
.
1.
3.
2.
4.
. ,
.
(1).
. NSE F&O
.
1.
3.
2.
4.
. NSE F&O , ,
.
(4).
99
3.
2.
4.
. NSE ,
. (1).
. NSE F&O
_________
.
1.
1.5%
3.
2.0%
2.
1.0%
4.
2.5%
. (4).
. _________ .
1.
3.
2.
4.
. .
(2).
3.
( )
2. ( )
4.
. NEAT F&O ( ) .
(1).
3.
2.
4.
100
.
( ).
(2).
. 26 2250 . _________
.
1.
. 225,000
3.
. 450,000
2.
. 250,000
4.
. 200,000
. 100 . 2250
. 2,25,000 . (1).
. _________ .
1.
3.
2.
4.
. .
(2).
. _________ .
1.
3.
2.
4.
.
. .
(4).
101
- 6
. (NSCCL),
(F&O) ( ) . F&O
6.1
F&O NSCCL
.
6.1.1
F&O , ,
.
, -- ,
(TM) .
, .
() . -- ,
,
.
6.1.2
. F&O
.
:
1.
102
2.
3.
6.1
F&O .
:
200@1000 400@1010
6.2 /
F&O
:
(-0)
(-C)
A
B
400@1109 200@1000
(-0)
(-C)
600@1100 200@1099
6.2
(SC/TCCM/PCM)
. ()
. CM TM
. TM
103
() (
) . TM
.
Pro/Cli .
( ) .
(
) (TM)
.
6.1 6.4
() = 200 400 200
. `' = (O) (C) = 400 200 = 200
, 200 . `' =
(O) (C) = 600 200 = 400 , 400
.
200 (
) 600 ( ( ) =
800 .
200 .
200 .
400 . `'
200 . `'
200 . `' 400 .
`' 400 . `'
200 .
`' 600 .
(CM) ( )
400 + 400 + 600 = 1400 .
(CM) ,
- (TM) .
104
6.3
.
200@1000
()
400@1010
6.4
. .
A
B
6.3
.
. / ( )
. .
( )
. , .
(CM) /
--,
.
105
6.5
CM
TM
ABC
PQR
-1000
-1000
6.3.1
, -- (MTM) ,
,
.
MTM
-- . /
.
1.
2.
3.
()
.
6.6 MTM .
105 .
106
-- (MTM) ,
, MTM . - . (TM)
MTM
(CM) .
. -- -
- .
:
:
F ()
S
r ( ) (MIBOR)
T
e 2.71828
. .
6.6 MTM
MTM .
( . 100)
( . 105) .
MTM . 500 .
MTM . 200
. 100 100 . 102 .
. 200 .
. 500 MTM
. MTM . 1200 .
107
100@100
105
MTM
500
200@100
100@102
102
200
100@100
105
500
( )
1200
NSCCL
CM
. /
(CM)
.
. NSE F&O
.
NSE /
. / NSE
.
6.3.2 ()
, ,
,
.
108
.
.
.
() ,
()
? .
() .
(
.)
.
.
--
. ()
.
( ,
)
. (CM)
()
.
( )
-- .
.
--
.
109
( )
()
. NSE .
-- .
.
. NSCCL --
.
. -- TM/CM
NSCCL .
TM
-- .
. TM
- ,
.
NSCCL .
NSCCL
. NEAT F&O NSCCL
. /TM
-- .
.
( )
. (
, .)
( ) . NSCCL ,
.
.
NSCCL
. TM
NSCCL (CM)
.
110
--
. ( .)
, ,
-- ( )
. (
) --
NSCCL .
( ) (
) .
,
,
.
. - .
:
=
=
. NSCCL
(T + 2) .
.
NSCCL TM / / ,
(CM)
. ()
(CP) . CP CM NSCCL
. NSCCL CP CP .
TM CP
111
CP . CP
CM . ( , TM
CM ) NSE
() . CP CM
TM
(TM) (CM) . CP CM
CM
. FII ( )
. FII F&O
NSCCL
(CP) . CP NSCCL
F&O . FII
FD / (CP)
.
6.4
() .
- (//
) .
-- (ITM), -- (ATM) --- (OTM)
.
.
()
. , , ,
/-/ , , (),
/ , (SPNs)
.
.
- (
)
. /
,
.
112
1.
2.
()
3.
/ ()
,
. (
), .
6.5
NSCCL F&O ,
:
1.
.
(, ) .
2.
NSCCL CM
( ) . /
() . SPAN
-- (VaR) .
(CM) (TM) .
3.
( )
-- . T+1
.
4.
NSCCL CM
. CM ( )
() .
CM NSCCL
CM, NSCCL -- (MTM)
CM , (TM)
.
113
5.
CM (TM)
.
(CM) (TM)
( ) .
NSCCL
.
6.
,
. CM
CM
.
7.
F&O
.
(PRISM) . PRISM, SEBI
(SPAN Cr) )
.
6.5.1
NSCCL-SPAN
NSCCL-SPAN
.
,
--- (-)
.
99 VaR . SPAN
.
:
1.
2.
3. --( )
114
4.
5.
. SPAN
,
/ .
. SPAN NSCCL .
( ) .
SPAN
. SPAN
. , NSCCL
. SPAN
:
.
6.5.2
F&O :
: F&O NSCCL
(CM) / (TM)
.
(UPFront) . NSCCL NSE SPAN
.
.
.
:
.
.
115
:
.
.
(
) .
: NSCCL
.
NSCCL
.
6.6
.
.
.
.
NSCCL
.
.
- PRISM ( )
, ( ) .
/ .
NSCCL, SPAN (
) , .
6.6.1 SPAN
SPAN
. .
116
, -
.
( ) SPAN
.
:
1.
2. ( )
3.
. SPAN
16 () .
.
.
. ()
, , 11-00 12-30 ,
2-00 .
6.6.2
SPAN
SPAN ( ) NSCCL .
(risk arrays) .
SPAN
. SPAN
.
117
. SPAN
: .
SPAN
(
).
.
.
. ,
.
SPAN ,
:
1.
2.
SPAN :
1.
2.
6.7 16 . +1
118
-1 .
6.7
1
0
+1
2
0
-1
3
+1/3
+1
4
+1/3
-1
5
-1/3
+1
6
-1/3
-1
7
+2/3
+1
8
+2/3
-1
9
-2/3
+1
10
-2/3
-1
11
+1
+1
12
+1
-1
13
-1
+1
14
-1
-1
15
+2
0
16
-2
0
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
35
35
()
. t , t t-1 (
t 1 ) t rt .
0.94 .
SPAN
.
.
119
, SPAN
.
( ) . SPAN
.
( ) .
----
.
.
--- ,
.
( 15 16)
, .
,
35 .
SPAN 16
, 16 .
`` '' .
,
:
. .
,
.
SPAN
,
SPAN
120
( ).
,
.
SPAN
.
. SPAN
.
. 100 100
100 100
.
.
.
0.5
.
- --
.
--
. ----
SPAN , NSCCL
.
.
, . 50 .
20 , . 1000
, .
500 .
121
()
.
7.5 .
.
(
)
.
.
. - .
( +1 )
,
.
.
- +1
.
6.6.3
SPAN
:
1.
2.
. .
122
3.
SPAN SPAN
, - .
4.
= SPAN +
.
. _________ .
1.
3.
2.
()
4.
. (3).
. ?
1.
-- (ITM)
3.
-- (OTM)
2.
-- (ATM)
4. --
. (1).
. _________ .
1.
3.
2.
4.
. (3).
123
. .
1210 3000 1220 2400
. 1220
. . 100
_________ .
1.
. 60,000
3. . 3,00,000
2.
. 30,000
4. . 5,40,000
. (1).
3.
450
2. 800
4.
400
. (4).
3.
4.
+ 6000
+ 2000
. (4).
+ . 7,200
3.
- . 6,000
2.
+ . 8,000
4.
+ . 6,000
124
. . 6,000
.
(3).
. . 1200
1600 1220 1200 .
1221 .
?
1.
2700
3.
1500
2. 1200
. (4).
4.
400
.
: 1260 800 1255
1000 , 1260 1200 .
1.
900
3.
800
2.
1000
4.
2700
. . . 3940 , .
3898.60 . . 3800 .
3000 .
2000 . 3900 . 110
.
?
1.
2.
. 3,44,200 -
. 6,40,000 -
3.
4.
125
3,44,200 -
95,800 -
. 3000 . 1,24,200
[3000 * ( 3940 3898.60)]. .
2,20,000 . . 3,44,200
.
(3).
. 1 . . 20 . 200
400 . . . 240 ,
. 1 ?
1.
. 16,000 -
3.
. 8000 -
2.
. 8000 -
4.
. 16,000 -
. 400 , . 8000 .
. 16,000 [400 * (240 200)] .
. 8000 .
(2).
. _________
.
1.
(TIMS)
3.
2.
(SPAN)
4.
(PRISM)
. (2).
. _________
.
1.
(TIMS)
3.
2.
(SPAN)
4.
(PRISM)
126
. (4).
. SPAN
/
.
1.
2. ( )
. (2).
3.
4.
. SPAN _________ .
1.
3.
2.
4.
. (1)
127
7
(), ,
- .
7.1 () , 1956
()
.
. () 2() `'
.
1. , , ,
, , .
2.
3.
.
4.
5. .
6. .
`' :
, , ,
.
()
.
128
18
:
.
.
7.2 , 1992
,
() .
.
. :
.
, - .
.
.
, ,
, ,
.
() , 1956
.
129
7.3
. . .
24 . 11 , 1998
.
()
. () `'
.
1. . .
(), 1956 4
. /
/ 40
.
.
2. 50 .
3.
. . .
.
4.
/ . /
.
5. / .
.
/ . 300
. .
+
.
()
130
()
()
()
()
()
()
()
()
( )
()
30
6. .
.
7. ,
/ .
8. . . ` ' ( )
.
.
.
9. ,
.
7.3.1
.
.
, , , .
.
131
7.1
( . )
100
200
(IFSD) 2
125
275
(CSD) 3
25
25
1:
2 3 : (SCM, TM-CM) . 25 .
. 2 IFSD . 8 CSD .
7.2
( . )
NSE /SEBI
/
NSE /SEBI
/
300
300
(IFSD)
25
34
(CSD)
25
50
2.5
: PCM . 2
IFSD . 8 CSD .
132
7.3.2
7.1
7.2
.
CM F&O CM, WDM F&O .
CM F&O .
.
.
7.3.3 /
()
. , .
()
.
.
,
. ,
NEAT .
.
7.3.4
, ,
.
SEBI
133
:1. :
15 . 500
.
.
2. :
15 . 500 ,
.
.
3. :
. 500 (MWPL)
MWPL 20 . 300 ,
MWPL 10 . 150
, .
. 500 ( MWPL)
MWPL 20 MWPL 20
. 50 , .
, .
( )
( ) ,
.
134
( )
20 .
.
.
95
. /
.
.
( )
.
,
.
80
. ,
.
.
FII :
1. FII
. 500
15 .
135
.
2. FII
, FII
.
.
FII
:
1. ( , )
FII ( ).
2. ( , ) FII
, ,
( ).
FII , ,
()
.
FII .
.
(FII)
. , ,
.
FII
FII .
:
1.
:
)
. 500
15 , .
136
)
2.
3.
4.
:
)
. 500
15 ,
.
:
.
)
( , )
( ).
( , )
, ,
( ).
:
)
. 500 (MWPL)
MWPL 20 . 300 ,
MWPL 10 . 150
, .
. 500
,
MWPL 20 MWPL
20 . 50 , .
137
5.
7.3.5
:
FII -
. /
:
)
( )
( ) .
,
15 ,
( ) ()
/ .
/
,
.
/ ( )
,
, .
138
7.4
(, , , , , )
:
-
. --, -- - .
.
(
)
.
, , ,
/ .
, .
,
. , ,
/, , (), (),
, ,
.
.
,
:
: (
)
.
/ : /
.
() :
.
139
,
.
: - : ; : ( + )/
: - : ; /
: - :
*
*
*
*
:
:
:
: ( * ) + * ( + ) /( + )
/ / : ; : * (
+ ) /
( ) .
.
1. .
2. .
3.
.
4. .
1 4
,
.
140
. () .
.
7.5
7.5.1
()
. , ,
.
,
: .
1. / : /
/ /
.
2. :
.
3. :
.
4. : /
.
141
5. :
.
6. / :
.
.
7. :
.
8. :
.
9. :
( )
.
10. :
/ -
.
11. :
.
12. : /
.
- /
/
. /
.
. /
142
.
. /
.
.
-- / .
--
.
-- /
/ .
--
. / --
/ --
/ . ``
'' .
--
/ .
/
. ()
(--
)
. `` '' /
`` '' /
`` '' / .
(--
)
143
. --
,
. , ,
.
- .
, /
. / --
/ - / .
,
, , .
.
-
() / .
( ) .
()
. .
--
. , --
. .
,
.
144
, /
.
- -
.
,
.
7.5.2
/ /
.
.
/ .
` /
' . ` '
. / .
. `
' ` ' .
/ `
' ` ' .
145
/
/ /
` ' `
' / .
/ / / .
, / ` '
. ` '
` ' ` '
` ' ` ' .
/ ,
. `
' `
' . `
' ` ' ` '
.
/
.
`` '' ``
'' -
.
`` ''
.
` ' `
'
/
/ .
146
/ `
' ` '
( ) .
/ ()/
,
. /
` ' `
' .
/ ()/
,
.
, ` ' `
'
.
( )
.
.
,
( ) .
.
.
/
, / /
. /,
/
/ ,
/
. /
/ .
,
.
147
7.6
7.6.1 /
2005-06
.
43(5) , , ,
.
() .
() .
( ) .
. .
, 2005 43(5) ,
.
.
.
.
.
1961 .
7.6.2
(. 2), 2004
/
() .
, 2008 . 1 , 2008
.
148
()
0.017%
()
0.125%
()
0.017%
= . 3,00,000
2.
0.017 .
3,00,000 * 0.017% = . 51 .
:
.
. , 1992
.
1.
3.
2. 4.
. 4.
. __________ .
1. . .
2. ..
. 1.
3.
4.
149
. .
. 400 200
. __________ .
1.
200
3.
400
2.
200
4.
400
. 1.
. __________
.
1.
100
3.
75
2.
50
4.
25
. 2.
. / __________
.
1.
.300
3.
.500
2.
.250
4.
. 1.
. NSE F&O ?
1.
3.
2.
4.
. 4.
150
. F&O / ( )
.
1.
()
3.
2.
4.
(NCFM)
. 4.
. ?
1. ( )1956 3. () ,1947
2. , 1992
4. , 1956
. 1.
. ________ .
1.
2.
. 1.
: () __________
.
1. ( )
2. ( )
. 1.
. F&O _______
__________ .
1.
.3 , 50 .
3.
.3 , 80
2.
.5 , 50 .
4.
.5 , 10 .
. 1.
151
. __________ .
1.
.35
3.
.80
2.
.50
4.
.20
. 2.
. _________ .
1.
` -
'
3.
` -
'
2.
` -
4.
'
. 1.
152
/
/
.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10. Regulatory framework for financial derivatives in India by Dr. L. C. Gupta Committee
11. Risk containment in the derivatives market by Prof. J. R. Varma group
12. Rubinstein on derivatives by Mark Rubinstein
13. Rules, regulations and byelaws, (F &O segment) of NSE & NSCCL
14. Understanding futures markets by Robert W. Kolb
15. http://www.derivativesindia.com
16. http://www.derivatives-r-us.com
17. http://www.igidr.ac.in./~ajayshah
18. http://www.mof.nic.in
19. http://www.nseindia.com
20. http://www.rediff/money/derivatives
21. http://www.sebi.gov.in
153
()
1) _______ . [1 ]
()
()
()
()
()
2) . 75 . . 80 . 6
. ( ) ?
[1 ]
() . 1
() . 5
() . 2
() . 4
()
3) _________ .
[1 ]
()
()
()
()
()
4) _______ . [1 ]
()
()
()
()
()
154
5) _________ ?
[1 ]
()
()
()
()
()
6) , ______________ .
[3 ]
()
() ( )
()
()
()
7) ___________________
?
[2 ]
() ( )
() ( )
()
() --
()
8) 1.0 40 . 15
. 4,200
.
?
[2 ]
() 4,870
() 4,840
() 3,570
()
()
155
9) 2.50 ,
, ___________ .
[1 ]
()
()
()
()
()
10) 1 . 800 . 882
. 25 , . . 884
. 1
( ) ?
[2 ]
() .18,300 -
() .18,300 -
() .13,800 -
() .18,400 -
()
11) +1 ___________ .
[2 ]
()
()
()
() --
()
12) , ____________
.
[3 ]
() (NEAT)
()
()
()
()
156
13) ________________
.
[3 ]
()
()
()
()
()
14) ______________
()
()
()
()
()
15) _________ .
[3 ]
()
()
()
()
()
16) ____________
.
[2 ]
()
()
()
()
()
17) ______ .
()
()
157
[1 ]
()
()
()
18) ___________ ` ' . [1 ]
()
()
()
()
()
19) ________
.
[1 ]
()
()
()
()
()
20) _______.
[3 ]
() .
() .
.
()
21) __________ ( ) .
[2 ]
() --
() --
() -- --
() --
()
158
22) ?
[2 ]
()
()
()
()
()
23) (- )
___________ .
[2 ]
()
()
()
()
()
24) ___________ .
[1 ]
()
()
()
()
()
25) _______ .
() --
() --
() ---
()
()
159
[1 ]
26) 1 _______ .
[2 ]
()
() 50
() 50
()
()
27) __________
.
[1 ]
()
()
()
() -
()
28) . 30
0.05 . 4000
. _______ .
[1 ]
() 3,998
() 3,995
() 3,999.50
() 3,995.50
()
29) ________ - .
()
()
()
()
()
160
[1 ]
() . 4158
() . 4162
()
34) ?
[3 ]
()
()
() - -
()
()
35)
() ?
[1 ]
()
()
()
()
()
36) ____.
[2 ]
() .
() .
() -- .
() .
()
37) .
_____ .
[3 ]
()
()
()
()
()
162
38) _____________.
[1 ]
()
()
()
()
()
39) . .1,000 () 10
. ( ) ?
[2 ]
() 1,082.80
() 1008.35
() 1,085.15
() 1,099.40
()
40) . 43 . 1620 800
. 25 ( ) .1653
. 1655 .
? ?
[2 ]
() . .19,800 -
() - -
() . .18,900 -
() . .19,800 -
()
41)
?
[1 ]
() .
() .
() .
()
()
163
[1 ]
() 50
() 500
()
()
()
45) 12% , `' ______
.
[1 ]
() 0.1133
() 0.1398
() 1.1
() .
()
164
46) ` '
________ .
[1 ]
()
()
()
()
()
47) ___________.
[1 ]
() ,
() ,
() ,
() ,
()
48) ?
[3 ]
() ` '
()
()
()
()
49) (), _______ .
()
()
()
()
()
165
[2 ]
50) _____________.
[3 ]
()
()
()
()
()
51) . 10 - .
. 3,96,000 . . . 410
. _________. ( = 100)
[1 ]
() . 7,000 .
() . 7,000 .
() . 14,000 .
() . 14,000 .
()
52) ________________ `' .
() , / / .
() .
()
()
()
[1 ]
53) - ___________ .
[1 ]
() ()
() ()
() ()
() ()
()
166
54) , _______
.
[2 ]
() ()
()
() ()
() .
()
55) ________ .
[2 ]
()
()
()
()
()
56) . ________. [2 ]
()
()
()
()
()
57) ______________ ,
.
[1 ]
() -
()
()
()
()
167
58) ______ .
[2 ]
()
()
()
()
()
59) ___________ .
[2 ]
()
()
()
()
()
60) __________ .
[1 ]
()
()
()
() .
()
168
Answers :
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
169
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()
()