LOK-Studiegids - Die Ongelooflike Avonture Van Hanna Hoekom

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE
VAN HANNA HOEKOM

MARITA VAN DE VYVER
Letterkundeondersteuningskomitee (LOK)
Februarie 2009
Suzanne Bezuidenhout, Peggy Loxton
GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE
FEBRUARIE 2009
Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom - deur Marita van der Vyver
Studiegids saamgestel deur Suzanne Bezuidenhout
AFDELING A
1.
Inleiding
1.1
Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom as jeugroman
In die Verklarende Handwoordeboek van die Afrikaanse Taal omskryf Odendaal en Gouws
(2005: 945) die term roman as volg [] Verdigte prosaverhaal van betreklik groot lengte,
waarin aantal verbandhoudende episodes behandel word. Kortliks kan daar ges word
dat die roman gewoonlik denkbeeldige (verdigte) verhaal of storie is wat in prosavorm
geskryf word. In teenstelling met die posie, is die roman heelwat langer, volledige sinne
word gebruik en daar kom dikwels verskillende hoofstukke voor waarin die bogenoemde
verbandhoudende episodes en die verskillende gebeure in die roman behandel word.
Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom word as jeugroman beskou, met ander
woorde (in hierdie spesifieke geval) roman wat op tienerlesers gemik is. Om temas,
onderwerpe en ervarings waarmee hedendaagse tieners kan identifiseer in hierdie tipe
DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

2
FEBRUARIE 2009
roman te gebruik, is baie belangrik om die gebeure en karakters geloofwaardig te maak.

Die leser moet hom of haar as t ware kan inleef in die gebeure. Gevolglik word daar ook in
di jeugroman na aspekte verwys wat deel is van die tienerverwysingsraamwerk (dit
waarmee tieners vertroud is). Hanna is tienermeisie wat sukkel met dieselfde probleme
as ander tieners (sy is ontevrede met hoe sy lyk, sy kom nie altyd oor die weg met haar
gesin nie en sy het ook liefdesprobleme). Daar is ook ander aspekte waarmee moderne
tieners vertroud sal wees, dink byvoorbeeld aan Yann se liefde vir rockmusiek, verwysings
na televisiereekse soos Egoli en Roots, bekende aktrises soos Julia Roberts en Cameron
Diaz en selfs die taalgebruik. Hanna praat nie altyd suiwer en formele Afrikaans nie. Die
styl is meer informeel en Hanna gebruik dikwels Engelse woorde. Die leser kan hom- of
haarself byvoorbeeld vra: Indien Hanna net suiwer Afrikaans en moeilike woorde gebruik
het, sou sy geloofwaardige tiener wees? Hanna se taalgebruik, die probleme wat sy
ervaar asook gebeure en verwysings in die teks ( teks verwys na enige vorm van
kommunikasie, hetsy gesproke, geskrewe (Hanna Hoekom) of visuele kommunikasie) dra
daartoe by dat Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom besonder geloofwaardige
n relevante jeugroman vir tieners is. Natuurlik is dit ook baie lekker om op hierdie
ongelooflike leesavonture saam met Hanna te gaan!
1.2 Algemene opsomming met verwysing na opvallende temas
In onderhoud met Jaco Jacobs (2002: 6) oor Die ongelooflike avonture van Hanna
Hoekom s Marita van der Vyver dat hierdie jeugroman oor familie en verbeelding gaan,
sy s verder: Ons kan nie ons familie kies nie, maar verbeelding kan ons help om hulle te
verdra. Familieverhoudings, die kreatiewe gebruik van die verbeelding (soos byvoorbeeld
om stories te skep) asook die ontwikkeling van verdraagsaamheid en aanvaarding van
ander (n jouself) is van die belangrikste temas (sentrale boodskap of boodskappe in
teks) in Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom. Hanna s immers slf dat daar
twee aspekte is wat haar onderskei van gemiddeldheid: Haar vrugbare verbeelding (Van
der Vyver, 2002: 20)1 en haar ingewikkelde gesinslewe (21). Sy gee dus reeds vroeg in
die verhaal te kenne dat haar verbeelding en haar gesinslewe eienskappe is wat haar laat
uitstaan.
In hierdie jeugroman ontmoet die leser (wat ook gereeld in die roman deur die
hoofkarakter as liewe leser aangespreek word) die tienermeisie Hanna en haar
saamgestelde gesin. Hanna is die ek-verteller ( eerstepersoonsverteller wat gebeure slf
1
Bladsynommers verwys na die skooluitgawe van hierdie roman. Voorts sal net die bladsynommers
verskaf word indien daar na spesifike bladsye in die roman verwys word.

3
FEBRUARIE 2009
waarneem en ervaar en aan die leser oordra) uit wie se perspektief die verhaal vertel
word. Die verhaal
speel oor die loop van ongeveer drie weke tydens die
winterskoolvakansie af (26). Aan die begin van die verhaal is Hanna 14 en sy word 15
gedurende die vakansie. Tydens hierdie vakansie wat haar eksentrieke ma Mana en
stiefpa Beyers as wittebrood beskou, besoek die hele gesin (Hanna, haar ma, haar
stiefpa, haar halfbroer Tibo en haar twee stiefbroers Yann en Amos) Botterberg om in
verlate huis op verlate berg (25) vakansie te hou en mekaar beter te leer ken (25).
Hanna se beste vriendin Sharon sluit ook later by hulle aan vir die vakansie.
Die intrige (die intrige is verwikkelde situasie wat skrywer uitdink en waarop verhaal
gebaseer is, vergelyk NKV-woordelys 2003: 84) in die roman gaan hoofsaaklik oor die
gesinsvakansie en die verskeie gebeure wat plaasvind en konflik of botsing veroorsaak.
Konflik ontstaan reeds wanneer die kinders nie uitsien om op die vakansie te gaan nie.
Hanna beskou die idee as simpel verby (25), en verskeie onvoorsiene gaste besluit om
op te daag tydens die vakansie. Hanna se biologiese pa Gavin en Beyers se eksvrou
(Yann en Amos se ma) sluit by die gesin aan. Hanna en haar pa ( homoseksuele
modeontwerper), het nie goeie verhouding nie en sien mekaar selde. Hanna is
aanvanklik glad nie opgewonde oor haar pa se besluit om haar vyftiende verjaardag saam
met die res van die gesin te kom vier nie. Haar gevoelens oor haar pa kom duidelik na
vore in die volgende rels: En ek was vieslik ondankbaar toe Gavin uit Johannesburg laat
weet hy wil k my verjaardag saam met my kom vier. Ek meen, hyt nie een van die
vorige veertien verjaardae saam met my gevier nie. Vir wat wil hy n met my kom
bodder? (45). Beyers se eksvrou Margot Jordan (haar regte naam is eintlik Maria
Gertruida Johanna Jordaan) is baie aanstellerige en ydel aktrise uit Hollywood wat haar
kinders ook selde sien. Dit blyk in die verhaal dat sy ook nie goeie verhouding met haar
seuns het nie, veral nie met die sestienjarige Yann nie. Hy verwys onder andere na haar
le beloftes (107). Die onderlinge konflik tussen die verskillende gesinslede verhoog die
spanning. Verder ontwikkel daar ook romanse tussen Sharon en Yann- gebeurtenis
waaroor Hanna nie te gelukkig is nie. Spanning word verder gentensifeer (verhoog) deur
die feit dat dit al meer ren en dat die gesin moontlik op die verlate berg vasgekeer is met
Mana wat hoogswanger is. Uiteindelik bereik die verhaal hoogtepunt of klimaks
wanneer derde gas by die gesin aansluit. Mana se baba word onverwags tydens die
vakansie gebore. Hierdie krisis snoer al die karakters hegter saam, omdat hulle saam as
span moet werk. In die loop van die verhaal leer al die karakters mekaar tydens die
vakansie
wl
beter
ken.
Groter
begrip
vir
en
aanvaarding
persoonlikheidsverskille ontwikkel.

4
van
onderlinge
FEBRUARIE 2009
Naas die aanvaarding van komplekse en alternatiewe gesinslewe (in teenstelling met
wat Hanna as normale gesinslewe beskou) is die kreatiewe gebruik van verbeelding
(soos deurgaans uitgebeeld deur Hanna se skryf van onder andere kortverhaal,
speurverhaal en selfs gedig) ook sentrale tema in Die ongelooflike avonture van
Hanna Hoekom. Hanna is van mening dat haar vrugbare verbeelding haar van
middelmatigheid onderskei: Ek meen, ek wt ek het vrugbare verbeelding. Soms dink
ek dis die enigste ding aan my wat nie bloot gemiddeld is nie (20). Selfs haar Afrikaansonderwyseres juffrou Liebenberg is bendruk met Hanna se opstelle en wonderlike
verbeelding (20). Reeds aan die begin van die verhaal deel Hanna die leser mee dat sy
haar lewensverhaal met die woorde liewe leser wil begin. Hierdie aanspreekvorm kom
ook telkens in Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom voor en is suggestie
(aanduiding) dat Hanna reeds besig is om haar eie verhaal te skryf (let wel: Marieta van
der Vyfer is die skrywer van hierdie jeugroman en Hanna is karakter in Van der Vyver
se jeugroman wat ook haar eie roman wil skryf).
In die loop van die verhaal word die leser ook aan die fabelagtige Fabienne voorgestel.
Hanna skep Fabienne as karakter in haar verhale. In Hanna se verbeelding is en het
Fabienne alles wat Hanna nie is of het nie. Die denkbeeldige Fabienne het geen puisies
nie, geen gaping tussen haar voortande nie, sy is kunstig, gelukkig en kom uit
welgestelde, normale gesin. Volgens Hanna is Fabienne se lewe reguit lyn van geluk
(23). Dit is van belang om daarop te let dat Hanna Fabienne as haar alter ego skep, met
ander woorde as ander persoonlikheid of identiteit. Hanna verduidelik die ontstaan van
Fabienne as volg: Liewe leser, ek wil vir my lewe opmaak. Die lewe van amper
vyftienjarige meisie met eksotiese naam soos Fabienne. Sys ek, maar sys ook nie ek
nie. My alter ego, soos juffrou Liebenberg dit noem (20). Deur verhale oor Fabienne te
skryf, ontvlug Hanna van haar eie lewe met sy probleme na die ideale lewe van die
opgemaakte karakter Fabienne. In hierdie jeugroman word die skryfhandeling metode
van ontvlugting van die werklikheid. Deur te skryf, gaan Hanna as t ware op ongelooflike
verbeeldingsreise saam met Fabienne, byvoorbeeld as kunstenaar, op speurtog of na
hotel langs eksotiese strand. Hanna wil aanvanklik soos Fabienne wees en lewe
soos Fabienne sn h omdat sy ongelukkig en ontevrede is met hoe sy lyk (verl met haar
tande) en haar alternatiewe gesinslewe. Soos progressie en karakterontwikkeling
plaasvind, besef Hanna sy is tevrede met haarself en aanvaar sy haar unieke
gesinssituasie, gevolglik het sy nie meer die begeerte om lewe soos Fabienne sn te h
nie.

5
FEBRUARIE 2009
Tydens die vakansie leer die verskillende karakters mekaar wl beter ken en leer Hanna
om vrede te maak met haar gesinssituasie. Sy aanvaar dat haar gesinslewe anders is as
Fabienne s of Sharon s. Hanna ontwikkel dus as karakter. Hanna se verhouding met
haar gesin asook haar selfbeeld verbeter en sy het nie meer die behoefte om verhale oor
Fabienne te skryf om van haar eie lewe te ontsnap nie, soos Hanna dan ook s: Ek gaan
daardie roman skryf wat ek vir die koningin [Hanna se bynaam vir Margot] belowe het.
Maar ek gaan nie oor fabelagtige karakter soos Fabienne skryf nie. Ek het so gevoel
ek is vir altyd klaar met Fabienne en haar fantastiese tande. (Ek het ook so gevoel
juffrou Liebenberg sal vreeslik verlig wees om dit te hoor.) Ek gaan storie skryf oor
gemiddelde vaal meisiekind met onwaarskynlike ma en selfs meer onwaarskynlike pa
(183). Hanna s dat sy reeds die titel van die roman soos in visioen of droom kan sien:
Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom. Ware verhaal.
As die leser die titel van Hanna se toekomstige roman vergelyk met die titel van die roman
wat hulle lees, is dit duidelik dat die twee ooreenstem. Hanna wil ook haar roman oor
gemiddelde en vaal meisiekind met onwaarskynlike ouers skryf. Die leser weet dus dat
Hanna haar eie verhaal oor haar eie lewe wil skryf. Die ongelooflike avonture van Hanna
Hoekom kan beskou word as storie oor die skryf van storie (Hanna skryf egter in die
roman nie net een storie nie, maar ook psigologiese riller, kortverhaal, speurverhaal en
gedig). Marieta van der Vyver (Jacobs, 2002: 6) s dat Die ongelooflike avonture van
Hanna Hoekom deels gaan oor die krag van stories en sy verduidelik as volg die
struktuur (as storie/s binne storie) van di roman: Binne die hoofstorie van Hanna en
haar weird gesin is al die stories wat Hanna oor Fabienne skryf riller, speurverhaal,
kortverhaal, selfs gedig. Die beoordelaars van die Sanlam-prys het ges die boek het
post-modernistiese strekking, maar eintlik is die ding van stories binne storie mos maar
so oud soos die oudste stories wat ons ken. Die post-modernisme (of postmodernisme) is
denkrigting in onder andere die letterkunde, kuns en filosofie en een van die kenmerke
van die postmodernisme is metafiksie (fiksie of stories oor fiksie en die skryf daarvan). Die
ongelooflike avonture van Hanna Hoekom kan dus beskou word as metafiksionele
roman, omdat dit basies storie (fiksie) is oor die skryf van stories (fiksie).
2. Tyd
a) Verteltyd (die aantal bladsye): Van bl. 17 tot 184 in die skooluitgawe.
b) Vertelde tyd (die tydsverloop binne die roman): Ongeveer drie weke tydens die
winterskoolvakansie. Die roman verloop in chronologiese volgorde. Hoofstuk 1

6
FEBRUARIE 2009
begin die dag waarop die skool sluit en in die daaropvolgende hoofstukke word die
gebeure tydens die vakansie behandel. Hanna is aan die begin van die verhaal 14
en word tydens die vakansie 15 (102).
3. Ruimte
Daar word hoofsaaklik na twee konkrete ruimtes verwys. Beide hierdie ruimtes is in die
Wes-Kaap. Die eerste ruimte is Hanna-hulle se nuwe huis aan die gatkant van Tafelberg
(26). Die tweede ruimte is die vervalle huis op Botterberg waar die gesin vakansie hou.
Hanna is nie positief oor een van hierdie ruimtes nie. Sy beskryf die nuwe huis waarna
hulle getrek het nadat haar ma met Beyers getroud is as dubbelverdiepinghool (26).
Haar ontevredenheid oor die vakansie word beklemtoon as sy Botterberg Bitterberg
noem en s dat dit haar bitter vakansie op bitter berg is (63).
3.1 Hanna-hulle se nuwe huis

Hanna is glad nie bendruk met die nuwe huis waarin sy en haar nuwe gesin moet woon
nie. Volgens haar het skrywer (soos syself) stilte nodig om te kan skryf, maar in die
nuwe huis is daar te veel mense en lawaai om rustig te skryf: Te veel mense, te veel
diere, te veel rumoerigheid om my. Skrywer het stilte nodig! (26). Hanna beskou die
huis ook nie eintlik as nuwe huis nie, maar dubbelverdiepinghool aan die gatkant
van Tafelberg (26). Mana is kunstenaar en Beyers is akteur, gevolglik verdien hulle
nie vaste inkomste nie en moes hulle maar tevrede wees met die huis wat hulle kon
bekostig. Nie een van die gesinslede het van die huis gehou nie, maar ten minste was
daar vir amper almal eie slaapkamer. Tibo en Amos deel kamer en dit lyk of dit nie
altyd so n goeie idee is nie. In die roman word daar na hierdie kamer as Die Martelkamer
verwys, omdat dit die morsigste kamer in die huis is en omdat die twee tydens stryery
probeer om mekaar te verwurg of mekaar se ore af te byt (28).
Op bladsy 28 gee Hanna breedvoerige n besonder kritiese beskrywing van die nuwe
huis:
Dis nie nuut en gemaklik nie, dis nie oud en karaktervol nie, dis net
wel, grt. Dit lyk soos ou spoorweghuis wat te groot vir sy skoene
geword het. Growwe baksteenmure en staalraamvensters. Of liewer, dis
hoe die onderste verdieping lyk. Die boonste verdieping is later
bygelas, vuilwit mure met vensters van verskillende groottes, soos

7
FEBRUARIE 2009
lawwe strooihoed by vervelige winterjas. Spektakel van huis, met

lekkende dak en drie gekraakte vensters, waarin geen normale gesin
ooit sou wou woon nie. Dis waarom die eiendomsagent besluit het dis
presies die huis vir ons.
In die laaste gedeelte van die bogenoemde aanhaling s Hanna dat dit huis is waarin
geen normale gesin ooit sou wou woon nie. Die eiendomsagent beskou hierdie bygelaste
huis as die regte huis vir Hanna en haar gesin. Die huis verwys op simboliese vlak ook
na Hanna se gesin. Dit is nie tradisionele of normale gesinssituasie nie, net soos wat
die huis ook buitengewoon en anders is. Hanna het inderwaarheid ook bygelaste
gesin, omdat sy as gevolg van haar ma se troue met Beyers stiefpa en stiefbroers
bygekry het.
In teenstelling met hulle huis en gesin, skep Hanna die karakter Fabienne wat normale,
maar ook ideale huis en huisgesin het. Fabienne se pa is tandarts, haar ma is
tuinboukundige (alhoewel Hanna haar aanvanklik voorgestel het as tandartsassistent) en
Fabienne se suster Camille kan die heerlikste soetgoed maak. Fabienne-hulle se perfekte
huis verskil heeltemal van Hanna-hulle s, soos die leser kan aflei uit die beskrywing op
bladsy 29:
Die tandarts se huis is deur die stad se beste argitek ontwerp. Elke
venster pas by elke ander venster en die dak pas perfek by al die mure.
Die huis is modern en vol lig en glinsterend skoon. Amper soos
tandarts se spreekkamer. Met groot bosse blomme wat die ma met die
groenvingers elke oggend in die tuin pluk en in swaar glasvase
rangskik.
In teenstelling met Fabienne se ma wat groen vingers het en graag in die tuin werk, het
Hanna se ma glad nie groen vingers nie. In Hanna-hulle se tuin staan die onkruid
kuithoogte (28) en alhoewel Mana belowe het dat as die nuwe baba eers gebore is sy die
onkruid sal uittrek, vermoed Hanna dat hulle nooit werklik tuin sal h om van te praat nie
(28). Hanna beskryf Fabienne-hulle se tuin as n lushof (29) of paradys van tuin. In die
beskrywing van Hanna-hulle se huis en hoe dit kontrasteer (verskil van) met Fabiennehulle se huis, word Hanna se ontevredenheid met haar huislike omstandighede en
begeerte om gewone (of in Hanna se woorde normale) huis en gesin te h,
beklemtoon. Gedurende die vakansie vind daar egter geleidelike verandering plaas en

8
FEBRUARIE 2009
Hanna se ontevredenheid word vervang deur groter tevredenheid met haar huislike
omstandighede en haar unieke gesinssituasie.
3.2 Die vakansiehuis
Hanna dink die idee is verspot om vakansie te gaan hou in verlate huis op verlate
berg sodat die gesin mekaar beter kan leer ken (25). Wanneer die gesin by die huis op
Botterberg aankom, is Hanna nie meer so negatief soos sy aanvanklik was nie. Die mooi
natuurskoon bendruk haar en sy s dat alhoewel die huis nie haar voete onder haar
uitgeslaan het nie, het dit darem nie t onaardig gelyk nie (42). Al het die huis van buite
nie te onaangenaam gelyk nie, verander die prentjie toe hulle eers binne is. Die huis is
baie stowwerige, daar is spinnekoppe, die meubels ruik na muf en daar is geen elektrisiteit
nie. Yann beskryf die huis as dump (43). Omdat daar geen elektrisiteit is nie is die
gesin uitgelewer aan mekaar se geselskap: Ons was gisteraand uitgelewer aan mekaar
se geselskap. Sonder televisie, rekenaar, telefoon of enige van die ander moderne
masjiene wat ons gewoonlik so wonderlik teen mekaar beskerm (50). In hierdie ruimte
word die gesin letterlik nader aan mekaar gedwing, omdat hulle meer van mekaar sien en
daar nie moderne masjiene is wat afstand tussen hulle skep nie. Die gevolg is dat hulle
mekaar beter kan leer ken. Na aandete speel hulle byvoorbeeld speletjies en in die
oggende gaan stap hulle saam met Beyers en die honde. Tydens hierdie vakansie
spandeer die gesin gehaltetyd saam.
Hanna verander egter nie onmiddellik haar gevoel van ontevredenheid oor die vakansie
nie. Hanna wens sy kan haar vriendin Sharon Bester bel om vroer by hulle aan te sluit vir
die vakansie sodat haar ma hulle nie kan dwing om te maak asof hulle gesin uit vorige
eeu is nie (52). Dit kan dalk vir Hanna voel of hulle uit vorige eeu afkomstig is omdat
daar geen moderne tegnologie is nie, maar gedurende die vakansie kry sy die geleentheid
om haar skryftalent te ontwikkel. Die afwesigheid van moderne tegnologie lei daartoe dat
die gesin meer tyd saam kan spandeer omdat daar nie ander afleidings is of baie ander
aktiwiteite om te doen nie. Hanna kan daarom ook meer skryf. Haar verbeelding word
toevlug as sy verveeld of gefrustreed is tydens die vakansie en sy skryf van gedig tot
liefdesverhaal.
Die huis op Botterberg word ook ruimte waar konflik plaasvind. Wanneer Hanna
byvoorbeeld haar gedig skryf, ontdek Tibo en Amos dit in haar kamer en spot haar
daaroor. Hanna voel haar privaatheid is geskend en sy is woedend. Wanneer Amos
boonop s dat dit simpel ou versie is en nie enigiets belangriks nie is Hanna baie

9
FEBRUARIE 2009
ontsteld: Wie is julle om te besluit of dit belangrik is of nie? Dis k wat dit geskryf het! Vir
m is dit belangrik! (65). Beyers en selfs Yann is simaptiek teenoor Hanna. Sy is skoon
verbaas as die gewoonlik afsydige Yann hr kant kies deur te s dat Tibo en Amos geen
respek vir ander se privaatheid het nie en dat hy selfs met bietjie simpatie na haar kyk
(65). Beyers besluit dat Hanna straf vir die twee kleintjies mag uitdink en sy besluit dat
hulle die simpel ou versie paar honderd keer moet uitskryf (66). Alhoewel Tibo en
Amos se optrede gelei het tot konflik, het daar iets positief hieruit ontwikkel. Gedurende die
vakansie maak die gesin gereeld rympies op en praat in versrels. Die hele gesin lag
hieroor (selfs Hanna). Hanna merk ook op dat Yann die hardste lag en dat hy die hele dag
nie sy oorfone opgehad het om na sy musiek te luister nie (67). Dit is duidelik dat Hanna
en Yann wat aanvanklik nie baie entoesiasties oor die vakansie was nie, die vakansie al
meer begin geniet en dat die gesin mekaar al beter leer verstaan. Hanna s dan ook: Dis
wraggies vreemde vakansie di (67). Sy maak hierdie stelling omdat haar verwagting
dat die vakansie besonder onaangenaam gaan wees, besig is om te verdwyn. Die
vakansie is anders as wat sy haar aanvanklik voorgestel het en die moontlikheid bestaan
nou dat dit selfs lekker kan wees om tyd met haar vreemde of weird gesin tyd te spandeer.
Gedurende die vakansie is daar verskeie gaste wat by die huis op Botterberg opdaag.
Hierdie karakters se aankoms skep ook spanning in die roman. Spanning ontstaan nie net
as daar konflik of botsing tussen karakters is nie, maar ook wanneer daar sekere vrae is.
Lesers mag wonder wie hierdie karakters is? Watter rol hulle gaan speel in die verhaal;
gaan hulle die spanning verhoog of verlig? Die leser weet reeds dat Hanna uitsien na die
koms van haar beste vriendin Sharon, maar die leser weet ook dat Hanna nie baie uitsien
om haar homoseksuele pa Gavin en die aanstellerige Margot te sien nie. Vrae onstaan
dus oor hoe Hanna gaan reageer wanneer die laasgenoemde twee karakters hulle
opwagting maak.
Verdere spanning bou in hierdie ruimte op as gevolg van die aanhoudende ren. Die
aanhoudende ren het die pad onbegaanbaar gemaak, die huis op Botterberg is afgele
en nie naby hospitaal nie, daar is geen opvangs vir Beyers se selfoon nie en Mana is
hoogswanger. Wat sal gebeur indien Mana skielik moet kraam? Sal iemand hulle van die
berg kom red? Vrae soos hierdie boei lesers se aandag en ons wag in spanning om te
sien wat gaan gebeur.
Nuwe gaste wat die ruimte betree:
Hanna se beste vriendin, die mooi en welgestelde Sharon Bester.

10
FEBRUARIE 2009
Die queen, Margot Jordan. Margot Jordan is nie haar regte naam nie, maar die
Engelse verhoognaam wat sy as aktrise gebruik. Haar regte naam is Maria
Gertruida Johanna Jordaan. Margot is Yann en Amos se biologiese ma. Sy is
aktrise uit Hollywood in Amerika. Hanna verwys na haar as die queen omdat sy
haar soos verhewe koningin gedra en baie aanstellerig (sy wil graag indruk
maak en is gefokus op haar uiterlike voorkoms) is.
Gavin Taylor, Hanna se biologiese pa. Hy is homoseksuele modeontwerper uit

Johannesburg.
Baie spesiale en onverwagse gas maak ook haar opwagting, Hanna se sussie
Ditjie word gebore. Die gesin het die ongebore baba Ditjie genoem, omdat hulle
nog nie geweet het wat die geslag van die baba is nie en omdat Mana dink dit
sou seksisties of diskriminerend wees as hulle hy gebruik as dit sy is en
andersom (28). Ditjie is neutrale benaming, want dit dui nie geslag (manlik of
vroulik) aan nie. Mana en Beyers besluit om haar naam te gee wat met water
te doen het na aanleiding van die weersomstandighede waarin sy gebore is.
Hulle dink daaraan om haar Amanzi of Manzi te noem, omdat Amanzi Zoeloe is
vir water.
4. Karakterisering
4.1 Hanna
Hanna is die hoofkarakter in hierdie roman- lesers kan dit moontlik reeds uit die titel aflei:
Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom. Sy is tienermeisie (in die loop van die
verhaal verjaar sy en word 15) wat uit saamgestelde gesin kom. Haar ouers is geskei en
sy woon saam met haar ma en stiefpa. Sy het halfbroer Tibo en twee stiefbroers Yann
en Amos. Haar van is nie werklik Hoekom nie, maar dit is deel van haar bynaam. Haar
gesin noem haar Hanna Hoekom omdat sy so nuuskierig is en baie vrae vra. Mana s dat
haar eerste woord hoetom (sy kon nie die k s voor haar tweede verjaarsdag nie) was (44,
45).
Hanna het ook kreatiewe verbeelding. Sy wil baie graag skrywer word en skryf gereeld
verhale. Hanna wil veral haar eie lewensverhaal skryf, maar sy beskou haarself eintlik as
gemiddeld wat voorkoms, gewig, punte en gewildheid betref. Naas haar puisies en lelike
voete, hinder die gaping tussen haar voortande haar wl, maar haar ma s dat haar tande
karaktervol is (23). Daar is twee apekte wat Hanna uitsonder en wat haar lewe tog
interessant maak, haar verbeelding en haar ingewikkelde gesinslewe.

11
FEBRUARIE 2009
Soos reeds genoem, kom Hanna uit saamgestelde gesin. Haar ouers is geskei en haar
pa is homoseksuele modeontwerper. Hanna sien hom selde en praat eintlik net oor die
telefoon met hom. Haar ma is nie tradisionele huisvrou-of moederfiguur nie, maar
eksentrieke kunstenaar en hou byvoorbeeld daarvan dat Hanna haar op haar naam,
Mana, noem. Mana glo dis sleg vir mens se gesondheid om normaal te wees (17).
Hanna wil nie anders wees nie en begeer om normale gesin te h. In poging om
normale gesin te h, skep sy alter ego, Fabienne. Hanna skryf verhale oor Fabienne om
van haar eie werklikheid te ontvlug. Fabienne is mooi, kunstig en sy kom uit welgestelde
gesin. Bowenal beskou sy Fabienne se gesin as die ideale gesin waarvan sy graag sou
wou deel wees.
Tydens die vakansie leer Hanna haar gesin beter ken. Haar verhouding met haar pa
verbeter aansienlik. As Hanna sien hoeveel pret hy is en hoe vermaaklik hy is, is sy ook
nie meer skaam vir hom of bekommerd oor wat ander as gevolg van sy seksualiteit van
hom mag dink nie. Hanna het selfs bewondering vir hom, soos afgelei kan word uit die
volgende rels: Jy kan s wat jy wil van my peroksiedpa, besluit ek laat daardie nag, maar
n ding is waar: Hy wt van partytjie hou en Liewe leser, jy kan nie anders as om so
iemand te bewonder nie. Al is hy nie juis voorbeeldige pa nie (183). Sy aanvaar haar pa
soos hy is ten spyte van die feit dat hy nie noodwendig tipiese vaderfiguur is nie. Hanna
besef hy gee vir haar om (al het hy haar min gesien en al vervul hy nie die tradisionele
vaderlike rol nie) en dat hy selfs trots op haar is (182). Gavin se vaderlike trots en liefde vir
Hanna word ook beklemtoon as dit na vore kom hoe gelukkig hy was toe sy gebore is. Hy
vertel vir Hanna toe hy haar die eerste keer gesien het, het hy gedink sy is fantastiese
wese, pragtig en perfek (163).
Dit is nie net Hanna se verhouding met haar pa en ander gesinslede (veral Yann) wat
stelselmatig verbeter nie, haar selfbeeld verbeter ook. Sharon en Margot besluit om Hanna
met mooimaaksessie te bederf. Hulle grimeer haar, doen haar hare en sy dra die swart
trui wat sy as verjaardaggeskenk by Gavin gekry het. Mana, Gavin en selfs Yann is
bendruk met Hanna se nuwe voorkoms. Hanna s slf toe sy na die mooimaaksessie in
die spiel kyk dat sy soos iets anders as ou Hanna Hoekom met die lewelose muishare
(124) lyk. Haar selfbeeld verbeter in so mate dat sy nie meer Fabienne wil wees nie of
verhale oor Fabienne se fantastiese lewe wil skryf nie. Hanna wil haar eie verhaal oor
haarself en haar gesin skryf. Al voel sy gemiddeld en al is haar gesinslewe nie perfek nie,
aanvaar sy haarself en haar gesin. Hierdie aanvaarding word beklemtoon in die volgende
rels: Ek gaan daardie roman skryf wat ek vir die koningin belowe het. Maar ek gaan nie

12
FEBRUARIE 2009
oor fabelagtige skepsel soos Fabienne skryf nie. Ek het gevoel ek is vir altyd klaar met
Fabienne en haar fantastiese tande. [] Ek gaan storie skryf oor gemiddelde vaal
meisiekind met onwaarskynlike ma en selfs meer onwaarskynlike pa (183).
Hanna besluit ook dat haar hele gesin in haar boek sal wees, selfs die bedorwe Margot en
haar irriterende stiefbroer Yann (184). Hierdie karakters is deel van Hanna se lewe en sy
gaan hulle ook deel van haar boek maak. Hanna mag aanvanklik gedink het haar
alternatiewe gesinslewe is ingewikkeld, maar dit is te danke aan haar gesin en die gebeure
tydens hulle vakansie dat sy inspirasie vir haar boek kry. Teenoor Fabienne se normale
gesinslewe is Hanna se alternatiewe gesinslewe nie vervelig of voorspelbaar nie, maar
interessant juis omdat dit anders is. Die beoogde titel van Hanna se boek, Die ongelooflike
avonture van Hanna Hoekom. Ware verhaal, dui vir ons as lesers aan dat Hanna ware
verhaal wil skryf. Sy wil nie ideale gesinslewe opmaak nie en sy wil hulle nie in haar
verhaal verander om meer soos Fabienne se gesin te wees nie. Ten slotte kan die leser tot
die gevolgtrekking kom dat Hanna Hoekom tevrede is met haar gesin en dat sy hulle
(asook haarself) aanvaar net soos hulle is.
4.2 Tibo
Tibo is Hanna se agtjarige halfbroer, met ander woorde hulle het dieselfe ma, maar
verskillende pas. Na haar egskeiding van Gavin het Mana besluit sy wil nog baba h,
maar sy wou nie weer trou nie. Mana het besluit om proefbuisbaba te kry en gevolglik
ken Tibo nie sy regte pa nie. Toe hy klein was het Mana aan hom verduidelik dat sy pa
proefbuis op wit perd is (22) in plaas van die gewoonlike romantiese held of ridder op
wit perd. Dit blyk dat Tibo tog meer wil weet van sy regte pa, want hy vra Margot om met
behulp van haar Tarotkaart meer uit te vind oor sy regte pa (156). Alhoewel Tibo en Amos
gereeld baklei, is hulle ook goeie maats.
4.3 Mana
Mana Minnaar is Hanna en Tibo se ma. Na haar egskeiding van Gavin is sy getroud met
Beyers. Sy is nie stereotipe huisvrou of ma met verestoffer en voorskoot nie, maar
volgens Hanna meer onwaarskynlik as enige ma wat [sy] nog in storie tegekom het
(37). Mana is eksentrieke en verstrooide kunstenares. Sy dra bont klere wat dikwels nie
bymekaar pas nie, daar is soms vergete verfkwaste in haar hare en sy dra nie grimering
nie. Sy het ook alternatiewe denkwyses en sien niks daarmee verkeerd as seuns met
poppe speel of meisies rugby speel nie (17). Mana hou daarvan dat haar Hanna haar op

13
FEBRUARIE 2009
haar naam noem (17). As kunstenares word sy gereeld deur haar muse2 besoek (56).
Volgens die Griekse mitologie is muse een van die nege godinne van die kunste en
wetenskappe (Odendaal & Gouws, 2005: 737). In die konteks van die roman is Mana se
muse haar bron van kreatiewe inspirasie. Wanneer Mana se muse wel opdaag, vergeet sy
van alledaagse pligte soos honger kinders, vuil vloere [en] stapels skottelgoed (56). Dit
wil soms voorkom daar konflik is tussen Mana se rol as huisvrou en haar passie vir kuns.
Ten spyte van hierdie konflik gee sy steeds baie om vir haar gesin en is sy besorg oor
hulle. Tydens die vakansie spandeer sy ook meer tyd saam met haar gesin en bestee sy
nie al haar tyd en aandag aan haar kuns nie. Beyers herinner haar ook daaraan dat die
vakansie veronderstel is om wittebrood vir die hele gesin te wees en dat sy die een is
wat ges het dat hulle dinge sm moet doen (56).
4.4 Gavin
Hy is Hanna se biologiese pa. Gavin Taylor is flambojante en baie trendy (21) of
modebewuste karakter. Hy is homoseksuele (gay) modeontwerper uit Johannesburg met
peroksiedhare en hy dra soms grimering. Mana wou graag kind gehad het en toe vra sy
Gavin (haar eertydse woonstelmaat) om te help om Hanna te skep (21). Om haar familie
tevrede te stel, moes sy met Gavin trou. Dit was egter voorgee-troue of soos Hanna dit
stel speel-speel-troue (21-22) en Gavin en Mana is paar jaar later geskei. Hanna
sien Gavin selde (hy woon gewoonlik nie haar verjaardae by nie) en sy praat gewoonlik
net oor die foon met hom. Hy stuur geskenke vir haar, maar omdat hy haar nie so goed
ken nie is dit gewoonlik klere (byvoorbeeld uitspattige slangvelbroek of kort, glansende
swart hempie) waarvan sy nie hou nie en wat nie by haar persoonlikheid pas nie. Vir haar
vyftiende verjaardag kry sy wel geskenk van Gavin waarvan sy wl hou, naamlik duur
trui.
Alhoewel Hanna aanvanklik nogal skaam was vir Gavin en wat Sharon en haar ander
gesinslede van hom sou dink, is sy verbaas dat hulle van hom hou. Gavin bendruk die
groep met sy styl, humor, danspassies en kookvernuf. Hy is altyd reg vir partytjie en is
groot bron van pret en plesier tydens die vakansie. Gedurende die vakansie verstewig
Hanna se verhouding met haar pa en ontwikkel daar hegter band tussen hulle. Sy besef
dat hy miskien nie die voorbeeldigste pa is nie, maar sy verwyt hom nie hieroor nie en
aanvaar hom soos hy is. Hanna s selfs dat Gavin medalje verdien omdat hy daarin kon
slaag om die konsert te rel en Margot uit haar kamer te kry (139). Gedurende sy
Alhoewel die woord muse met hoofletter in die teks gespel word, is dit algemeen aanvaarbaar
dat dit met kleinletter gespel word (vergelyk die 2005-uitgawe van die HAT).
2

14
FEBRUARIE 2009
gesoebat om Margot uit haar kamer te kry, help hy Margot om beter oor haarself te voel (al
voel sy soos mislukking beide as aktrise en ma), hy moedig haar aan om haarself te
wees en op te hou om agter die masker van die aktrise Margot Jordan weg te kruip- sy is
immers Maria Gertruida Johanna Jordaan (140). Hanna luister hulle gesprek af en sy hoor
dat Gavin aan Margot s dat hy maar middelmatige modepop en wreldkampioen is as
dit kom by mislukte ouers (140). Gavin erken dat hy nie die beste pa is nie en op di wyse
word daar ook simpatie vir hom as karakter geskep. Hanna luister die gesprek af en sy
weet dus dat Gavin spyt is oor die beperkte rol wat hy in haar lewe gespeel het en dat hy
soos mislukte ouer voel. Hanna se aanvaarding van Gavin net soos hy is, word ook aan
die einde van die roman beklemtoon. Sy verwys na hom as my pa (184) en nie bloot na
hom as Gavin of my peroksiedpaof my trendy pa nie. Gavin is deel van Hanna en haar
lewe en sy erken dit sonder enige byvoeglike naawoorde wat dui op sy seksualiteit.
4.5 Beyers
Beyers Theron is Mana se nuwe man en Hanna se stiefpa. Sy eksvrou is Margot en hulle
het twee seuns Yann en Amos. Hy is akteur en het omtrent tien jaar gelede die
romantiese hoofrol in televisiereeks gespeel. Daar is nooit duidelikheid oor die naam van
hierdie reeks nie, want Hanna kan nie onthou of die naam Vergete bloeisels of Bloeisels
van vergeetelheid is nie en Beyers verwys spottenderwys na die reeks as Bloeiende
vergeetagtigheid. Beyers is nie die stereotipe kwaai stiefouer nie. Hanna beskryf hom in
baie positiewe terme: Beyers is my stiefpa. Ek sou graag wou s my bose stiefpa, maar
ek kan nie so openlik lieg nie, nie eens in storie nie. Hys die beste man wat my ma nog
ooit in haar lewe gehad het (19). Beyers en Mana het mekaar ontmoet toe hulle met hul
twee honde Pampoen (Mana se hond) en Patat (Beyers se hond) gaan stap het. Toe die
twee honde mekaar ruik, was dit liefde met die eerste snuif (36). Vir die twee eienaars
het hierdie ontmoeting ook tot liefde gelei en Mana en Beyers is getroud. Beyers moedig
Hanna ook met haar skryfwerk aan en hulle deel mekaar se belangstelling in literatuur.
Beyers lees byvoorbeeld graag gedigte uit die Groot Verseboek 2000 voor vir die gesin en
Hanna dink dat net Beyers haar satiriese (spottende) gedig tydens die konsert verstaan en
waardeer het (145-146).
4.6 Margot
Die aktrise Margot Jordan is Beyers se gewese vrou en Yann en Amos se ma. Sy woon
tans in Hollywood in Amerika waar sy probeer om beroemdheid as aktrise te verwerf. Sy
is baie aantreklike vrou met blonde hare, fietse (sexy) lyf en borste soos ballonne
(22). Margot is inderwaarheid sukkelende ouerige erobiese instruktrise (22). Beyers
beskryf haar as onmoontlike glamour queen (89). Al lid van die gesin wat aanvanklik

15
FEBRUARIE 2009
uitsien na die koms van Margot is Amos (92-94). Hanna is glad nie opgewonde oor Margot
se besoek nie, al ken sy haar nie eens nie. Sy verwys gedurig na Margot as koningin,
omdat die stories wat sy oor Margot gehoor het haar as bedorwe en aanstellerige aktrise
uit Hollywood skets. Tydens die besoek lyk dit of die stories oor Margot waar was, sy drink
geen tee of alkohol nie, sy eet geen vleis nie, sy wil gedurig oefen om haar fietse liggaam
te behou en sy doen geen werk in of om die huis nie.
Dit blyk dat Hanna eintlik bietjie jaloers is op Margot, veral as die seuns en Sharon aan
haar lippe hang oor al die stories van bekendes uit Hollywood wat sy vertel. Hanna se
jaloesie kom in die volgende rels duidelik na vore: Ek kan nie verstaan dat hulle al vier
so aan haar lippe hang nie. Okei, Yann en Amos is haar kinders, hulle kan seker verskoon
word. En Tibo wel, hys net agt jaar oud en mal oor enigiets wat uit Hollywood kom. Dis
my beste vriendin se oopmond-bewondering wat my wrewelrig maak (99). Hanna se
bitterheid teenoor Margot is duidelik wanneer sy aan Sharon s sy dink dat Margot heks
is wat haarself jonger toor (101). Margot se koms en Hanna se jaloesie en wrewel lei
daartoe dat Hanna eerder heksagtig in hr optrede is. Alhoewel Hanna s dat sy haar nie
(soos die ander) deur Margot sal laat betower nie, verander haar opinie van Morgot tog.
Margot gee onder andere vir Hanna geskenk ( Gap-oortrektrui) vir haar verjaardag, sy
en Sharon gee vir Hanna mooimaaksessie (sy s selfs Hanna lyk soos die aktrise Kate
Winslet) en Margot se hulp en ondervinding as verpleegster is van groot waarde tydens
die geboorte van die baba. Margot se hulp met die geboorte van die baba maak van haar
onverwagse heldin. Uiteindelik betower Margot tog vir Hanna en sy besef dat jy
persoon nie op sy of haar baadjie kan takseer nie (to judge a book by its cover). Wat
Hanna veral bendruk omtrent Margot is dat sy Hanna aanmoedig om haar roman te skryf
(180). Hanna besluit selfs dat sy in haar boek ook rol vir Margot sal gee om te speel: Ek
sal sorg dat daar vir Margot Jordan ook rol is om te speel. Fassinerende moederfiguur.
Iets tussen bose heks en goeie fee (183).
Tydens die vakansie besluit Margot ook om meer van haar seuns te sien. Nadat sy die TVreeks in Johannesburg geskiet het, belowe sy om by haar seuns in die Kaap te kom kuier.
Yann het Margot beskuldig van le beloftes in die verlede (107), maar Margot is van plan
om hom hierdie keer wl haar belofte na te kom: Di keer gaan ek my belofte hou, Yann
(181).
In die loop van die verhaal word daar ook interessante feite oor Margot onthul. Haar regte
naam is nie Margot Jordan nie, maar Maria Gertruida Johanna Jordaan (140), sy is eintlik

16
FEBRUARIE 2009
mislukte aktrise (140) en sy was eers verpleegster voordat sy aktrise geword het
(158).
Aan die einde van die roman blyk dit ook dat daar romanse tussen Margot en die
helikopterloods, Luke, ontwikkel. Hy nooi haar om die aand saam met hom te gaan eet
(179).
4.7 Yann
Yann is Hanna se aantreklike, sestienjarige stiefbroer. Hy luister graag na musiek, onder
andere Nirvana, Cake en Marilyn Manson.
Hanna vind Yann soms irriterend en
sarkasties. Dit wil voorkom asof hy maar min aandag aan haar skenk. Yann gee darem vir
haar verjaardag vir haar pen met n tiervelpatroon op die doppie om haar te help om
haar lewensverhaal te skryf, so hy is wl bewus van haar belangstelling om te skryf.
Hanna het bewondering vir hom, sy beskou om as cool en daar is die suggestie dat sy
selfs bietjie verlief op hom is. Hanna raak baie jaloers as sy sien Yann gee aandag aan
Sharon en dat hulle romanties in mekaar belangstel. Sy oorweeg dit selfs dat die
liefdesverhaal wat sy besig is om te skryf oor Fabienne en Jan (in di konteks
verteenwoordigend van Yann, veral as daar gelet word op die klankooreenkoms tussen die
name) ongelukkig moet eindig en dat Jan vir Anna (verteenwoordigend van Hanna) moet
kies bo die mooie Fabienne. Aan die einde van die liefdesverhaal doen Anna die eerbare
ding en kies Fabienne se vriendskap bo liefde. Dit is ook nie toevallig dat Jan baie herinner
aan haar stiefbroer Yann nie, let op die volgende beskrywing van Jan as vreeslike cool
ou met vreeslike blou o en lang swart wimpers (130). Hanna verspreek haar ook
tydens die skryf van die verhaal wat daarop dui dat Anna eintlik Hanna is: Hoe is dit
mntlik dat iemand soos Jan vir iemand soos Hanna, ek bedoel Anna, sou wou h as hy
iemand soos Fabienne kan kry. Die oplettende leser sou agtergekom het dat Hanna haar
ook vroer in die roman verspreek het: My enigste troos is dat Fabienne volgende
naweek opdaag. Kyk hoe verspreek ek my nou. Ek wou eintlik s my enigste troos is dat
Sharon volgende naweek opdaag (44). Hanna verbind die karakter van Fabienne ook aan
Sharon. Dit word toenemend duidelik dat die liefdesverhaal wat Hanna oor Fabienne en
Jan skryf eintlik gaan oor die romanse wat tussen Sharon en Yann ontwikkel. Dit lyk of
Sharon en Yann se romanse in positiewe rigting ontwikkel en die leser verneem in die
slot van die verhaal dat Sharon met haar kop teen Yann se skouer leun (183).
Yann het komplekse verhouding met sy ma omdat hy haar baie min sien, maar aan die
einde van die roman kom daar tog versoening tussen hom en sy ma. Hy beskou haar as

17
FEBRUARIE 2009
deel van sy nuwe familie en bied aan dat sy by hulle kan kom bly wanneer sy in die Kaap
is (181).
4.8 Amos
Amos is Yann se broer en Hanna se stiefbroer. Hy is ongeveer sewe of agt jaar oud
(Margot woon al tien jaar lank in Amerika en sy het die gesin verlaat toe Amos skaars drie
jaar oud was (100)). Hy lees Harry Potter-boeke en doen graag amateuragtige
toorkunsies (146).
4.9 Sharon
Sharon Bester is Hanna se beste vriendin. Sy is baie mooi (Margot meen sy lyk soos die
aktrise Julia Roberts) en kom uit welgestelde gesin. Hanna beskryf Sharon as volg:
Sharon is baie mooier as ek. Sy trek baie beter aan as ek. Haar gesin het baie meer geld
as myne. []. O ja, daars nog verskil tussen Hanna Hoekom en Sharon Bester. My vel
is die kleur van melk met titseltjie flou tee bygeskink. Sharon is helfte koffie, helfte melk.
Goeie koffie, moet ek seker bys. Duur koffie. Alles aan Sharon lyk duur (53). Hanna dink
dit is fantasties dat mense van kleur deesdae baie geld kan h, maar sy noem dat sy soms
nogal afgunstig na [haar] beste vriendin [kyk] (53). Hanna is nie noodwendig jaloers
omdat Sharon-hulle meer geld het nie, maar dat hulle luukshede soos steak of biefstuk
(53) kan bekostig, aangesien Hanna-hulle omtrent elke dag sop eet. In teenstelling met
Hanna se ouers, het Sharon se ouers beide beroepe met vaste salarisse. Jonathan Bester
is gewese politieke aktivis (174) en werk tans in die staatsdiens net onder minister (44)
en Ziona Bester werk vir versekeringsmaatskappy waar sy betrokke is by human
relations (44). Dit moet moontlik eerder human resources wees. Dit is afdeling in
maatskappy wat menslike hulpbronne behartig.
Sharon se hele familie is egter nie welgesteld nie. Haar ouma woon in die Karoo en het vir
lank nie spoeltoilet of behoorlike bad gehad nie. Sharon mis haar ouma en wil haar baie
graag gaan besoek, maar sy vermoed haar pa laat haar nie gaan nie omdat hy bang is sy
trek haar neus op vir die armoedige omstandighede (79). Dit lyk of Sharon se gesin ook
nie so perfek is soos wat Hanna aanvanklik gedink het. Wat Sharon se pa nie besef nie, is
dat hy sy dogter daarvan weerhou om haar ouma te sien omdat h eintlik skaam is vir sy
ma se verblyfsomstandighede. Sharon het net mooi herinneringe van haar ouma en haar
pa weerhou haar daarvan om nog meer herinneringe op te bou.

18
FEBRUARIE 2009
Ten spyte van die feit dat Hanna onseker was oor wat Sharon van die verwaarloosde
vakansiehuis en haar vreemde gesin sou dink, geniet Sharon die vakansie baie. Die
hoofrede hiervoor is die teenwoordigheid van Hanna se stiefbroer Yann. Daar ontwikkel
romanse tussen Yann en Sharon waaroor Hanna aanvanklik nie te gelukkig is nie. Hanna
voel jaloers en verraai, omdat sy dink Sharon verkies romanse en Yann bo hulle
vriendskap. Di romanse is vir Hanna bron van konflik. Sy voel vir oomblik amper bly
wanneer die Tarotkaarte nie iets positief oor romanse aandui nie en daarop dui dat Sharon
kosbare geskenk versmaai: Sharon wat my kosbare vriendskap versmaai, besluit ek
met so lekker warm gevoel van wrewel (155). Hanna voel tog bietjie jammer vir Sharon
(155). Sharon is na aan trane as gevolg van die negatiewe interpretasie van die kaarte en
Yann wat vies die vertrek verlaat het. Yann het die vertrek verlaat omdat hy kwaad was dat
die kaarte nie positief op hulle romanse gereflekteer het nie. Margot probeer vir Sharon
troos deur te s dat die antwoord op haar vrae in haar hart en nie in die kaarte is nie (155).
Met ander woorde, Sharon slf kan bepaal hoe die verhouding tussen haar en Yann sal
verloop. Wanneer Margot van Sharon afskeid neem, gee sy die volgende advies vir haar:
Moenie te ontstig [ontsteld] wees oor die kaarte nie. Hulle kn verkeerd wees (179).
Hierop antwoord Sharon dat Margot dan gesien het sy gaan wegvlieg (om betyds in
Johannesburg te wees vir die verfilming van die televisiereeks). Margot s vir Sharon dat
sy dit nie in die kaarte gesien het nie, maar in haar droom. Sy gee ook verdere
bemoedigende advies vir Sharon: Drome is baie meer betroubaar. Hou vas aan jou
drome, poplap (180). Sharon moet dus luister na die antwoorde in haar hart en haar
drome nastreef. Sy belowe om dit wl te doen (180).
Dit is ook te danke aan Sharon se ouers dat Hanna se gesin van die berg af gered word.
Haar ouers het gerel dat helikopter die gesin kom red (175-176).
4.10 Fabienne
Sy is Hanna se alter ego. Hanna skep as t ware ander persoonlikheid wat presies die
teenoorgestelde van haar is. Sy skep Fabienne as karakter in haar verhale. Fabienne is
baie mooi (Hanna verwys veral na haar fantastiese tande), sy is kunstig, kom uit
welgestelde gesin en sy en haar enigste suster, Camille, is baie geheg aan mekaar.
Aanvanklik bewonder Hanna Fabienne en haar gesin en droom daarvan om normale
gesin soos Fabienne s te h. Deur verhale oor die fabelagtige Fabienne te skryf, kan
Hanna met behulp van haar verbeelding ontvlug van haar eie omstandighede. Soos
Hanna se waardering vir en aanvaarding van haar alternatiewe gesinslewe ontwikkel, skryf
sy al minder oor Fabienne en haar gesin. Ten slotte s Hanna ook dat sy vir altyd klaar

19
FEBRUARIE 2009
met Fabienne en haar fantastiese tande [is] (183) en besluit sy om haar boek eerder oor
haarself en haar eie onwaarskynlike gesin te skryf.
5. Omslag
Op die omslag van die roman word stel tande (vals- of kunstande) wat roos aan die
stingel vasbyt, uitgebeeld. Hierdie uitbeelding verwys na een van Fabienne se skilderye
(71). Fabienne en haar pa het gesukkel om te kommunikeer, aangesien hy as tandarts net
oor sy belangstelling wou praat en Fabienne net oor haar belangstelling in kuns wou praat.
Sy wou graag iets vind waaroor hulle sm kon gesels en sy het besluit om tande te begin
skilder (71). Gevolglik kon hulle elke oggend geesdriftig gesels: Sy gesels oor h sy
skilder en haar pa gesels oor wt sy skilder (71). Die nuutgevonde vreugde was van korte
duur. Fabienne se skilderye word geprys en sy verwerf bekendheid, maar die pers beskou
die onderwerp van haar skilderye, tande, as belaglik en sien dit as bespottende en vol
ondermynende humor (71). Haar pa beskou tande natuurlik nie as belaglik nie en
alhoewel Fabienne s dat sy nie met haar pa se werk wou spot nie, glo niemand haar
eintlik nie. Ten spyte van haar goeie bedoeling om die kommunikasie tussen hulle te
verbeter, het dit die kommunikasie laat verbrokkel en sy ry nie meer saam met haar pa
skool toe nie (72).
Deur middel van die valstande en die roos op die omslag van die roman word die inligting
oor Fabienne en haar gesin betrek. Daar is ook ander betekenisse wat aan die valstande
en roos gekoppel kan word. Kan jy dink aan paar van hierdie moontlike betekenisse en
hoe dit van toepassing is op die roman? Verteenwoordig die valstande dalk die
opgemaakte stories wat Hanna vertel? Kan die valstande verwys na vals mense of mense
wat voorgee (dink aan karakter soos Margot)? Simboliseer die roos storie oor
romantiese liefde (dink aan die romanse tussen Fabienne en Jan of die romanse tussen
Sharon en Yann)? As die tande verteenwoordigend is van die stories wat Hanna vertel en
die roos is verteenwoordigend van iets positief en mooi, ontwikkel daar dalk iets positief of
mooi uit Hanna se stories en leer sy iets hieruit? Hanna het nie meer nodig om stories oor
die fantastiese Fabienne te skryf nie, maar sy besef in die loop van die vakansie dat dit die
moeite werd is om oor haar eie lewe en haar gesin te skryf (al is hulle ietwat vreemd en nie
perfek nie).
6. Resensie

20
FEBRUARIE 2009
Marlene Wiggill se resensie Word saam met Hanna deel van vreemde huisgesin
verskyn in Die Burger van 5 Mei 2003. In haar resensie dui sy van die belangrikste temas
in Van der Vyver se roman aan.
Let gerus op die volgende:
Stem jy saam met die stellings wat Wiggall maak?
Is daar stellings vaarvan jy verskil? Indien daar is, verduidelik waarom.
Kyk of jy die temas kan identifiseer waarna sy verwys.
Is daar ander temas of aspekte wat jy graag sou wou h sy in haar resensie moes
bespreek?
Die amper 15-jarige Hanna Minnaar beskou haarself as 'n "gemiddelde, vaal meisiekind" vasgevang
in 'n eksentrieke gesin: Haar ma, Mana, is 'n kunstenaar; haar pa, Gavin, is 'n gay klereontwerper
wat haar help "skep" het; haar broer, Tibo, is uit 'n proefbuis "vervaardig"; haar stiefpa, Beyers, is 'n
akteur; sy seuns is Yann (16 jaar oud en baie cool ) en Amos; en in die agtergrond is hul ma,
Margot Jordan, 'n sukkelende aktrise met 'n ongelooflike lyf wat in Amerika woon.
Die hele gesin, sowel as die twee honde, Pampoen en Patat, gaan saam met Beyers en die
hoogswanger Mana op hul uitgestelde "wittebrood" - in 'n geleende huis in die berge sonder enige
moderne geriewe. Sharon, Hanna se welgestelde vriendin, kuier ook saam, en Gavin laat weet dat
hy graag Hanna se verjaardagpartytjie wil bywoon. Tot Beyers en sy seuns se ontsteltenis laat weet
Margot dat sy ook vir 'n paar dae wil kom kuier. Saam met Margot kom 'n winterstorm en dae lange
ren wat die bergpaaie heeltemal onbegaanbaar maak.
Gedurende die noodgedwonge samesyn leer die karakters in die verhaal mekaar beter ken en Hanna
besef dat alles nie altyd is soos dit lyk nie. Gavin en Margot voel dat hulle van ouerskap 'n
mislukking gemaak het, Yann en Amos mis hul ma, Tibo wil graag meer omtrent sy biologiese pa
weet, Sharon smag na die warmte van 'n hegte gesinslewe en ook na die eenvoudige lewe van haar
ouma, en Hanna wil nie net doodgewoon wees nie. Tog leer almal om mekaar, selfs met
tekortkominge, te aanvaar, veral toe Margot haar staal in 'n krisis wys.
Hanna is van mening dat, benewens haar ingewikkelde gesinslewe, haar enigste onderskeidende
eienskap haar wonderlike verbeelding is. Dit wil sy graag omskep in wonderlike skryfkuns en sy
begin om stories te weef rondom 'n fabelagtige fiktiewe karakter, Fabienne. Fabienne is alles wat
Hanna nie is is nie: sy is mooi, kunstig, en het 'n normale gesinslewe. Parallel met die sentrale
verhaal loop Hanna se (soms absurde) verhale, en dis op hierdie sonderlinge wyse wat die leser
Hanna se karakterontwikkeling beleef. Hanna leer om van haarself te hou nes sy is, en ook om haar
gesinslede te aanvaar en te koester. Sy besluit om nie meer 'n roman te skryf oor 'n fabelagtige
skepsel soos Fabienne nie, maar eerder oor 'n "gemiddelde vaal meisiekind met 'n onwaarskynlike
ma en 'n selfs meer onwaarskynlike pa".
Dit kom voor asof Marita van der Vyver haar eie gesin as agtergrond vir die verhaal gebruik het,
want sy en haar seun, Danil, woon nou in Frankryk saam met haar man, Alain, sy twee seuns,
Thomas en Hugo, en hul dogter, Mia. Dit verklaar moontlik die deernis en begrip waarmee sy
hierdie verhaal geskryf het - nrens voel die leser dat daar valsheid voorkom nie. Die tema van die
saamgestelde gesin sal in meeste tienerlesers se smaak val omdat daar baie tieners is wat deel is van
so 'n gesin, of iemand ken wat deel is daarvan.
Die lewensgetroue uitbeelding van die karakters in Hanna Hoekom dra by tot die sukses van die
verhaal. Deur gebruik te maak van 'n ek-verteller weet die leser eerstehands wat Hanna ervaar en

21
FEBRUARIE 2009
hoe sy voel en kan goed met haar gedentifiseer word. Die verhaal ontvou en karakters ontwikkel in
goeie taalgebruik, meesleurende skryfstyl en realistiese dialoog. Van der Vyver beeld byvoorbeeld
die homoseksuele Gavin sonder stereotipering uit as 'n interessante en menslike karakter.
Dit is duidelik waarom hierdie jeugverhaal verlede jaar met die Goue Sanlamprys vir Jeuglektuur
bekroon is - dit is 'n kontemporre, lekkerlees-verhaal wat die leser met deernis en humor aan 'n
"alternatiewe" gesinslewe bekend stel. Dit kan beslis hoog aanbeveel word.
7. Vlugtige oorsig van hoofstukke en vrae

Hoofstuk 1: Fabienne se fantastiese tande
In die eerste hoofstuk maak die leser kennis met die hoofkarakter Hanna en haar gesin.
Hanna het komplekse gesinslewe (sy is deel van ietwat vreemde saamgestelde gesin)
en sy begeer normale gesinslewe. Sy beskou haar ingewikkelde gesinslewe en haar
kreatiewe verbeelding as die twee dinge wat haar onderskei. Buiten haar gesinslewe en
verbeelding, is alles omtrent Hanna gemiddeld of so-so (20). In hierdie hoofstuk vind die
leser ook uit van Hanna se begeerte om haar lewensverhaal te skryf, maar omdat sy haar
eie lewe grotendeels as gemiddeld beskou, skep sy die karakter Fabienne as alter ego
in haar verhale. Die fabelagtige Fabienne is presies die teenoorgestelde van Hanna. Sy is
mooi, kunstig en sy kom uit welgestelde, normale gesin. Die titel van hierdie hoofstuk
verwys na Fabienne en haar fantastiese tande (haar pa is ook tandarts). Hanna is veral
selfbewus oor die gaping tussen haar boonste tande. Sy wil graag draadjies dra, maar
haar ma Mana skop vas aangesien sy dink dit sal Hanna se tande karakterloos laat lyk
(23). Die hoofstuk eindig met Hanna wat die leser meedeel van haar ma se simpel idee
om vir die vakansie na verlate huis op verlate berg te gaan (25). Hanna se ma wil
graag h die gesin moet mekaar beter leer ken, alhoewel Hanna dink dit is verspotte
idee.
Vrae:
1.1 Watter troos en advies gee Beyers vir Hanna oor haar skryfwerk? (19) 3
1.2 Wie is juffrou Liebenberg en hoe beskryf sy Hanna se verbeelding? (20)
1.3 Waarvoor het Hanna haar verbeelding op laerskool gebruik? Is haar verbeelding op
horskool steeds hulpmiddel of nie? (21)
1.4 Watter beroep beoefen Fabienne se pa en hoe het Fabienne se ma hom ontmoet?
(23)
1.5 Waaroor wil Hanna skryf en waarom? (25)
Die bladsynommers in hakies dui aan op watter bladsy die antwoord gevind kan word.

22
FEBRUARIE 2009
1.6 Wat is Mana se nuutste verspotte plan en waarom beskou Hanna dit as verspot?
(25)
Hoofstuk 2: Pampoen en Patat hinder heks
In hierdie hoofstuk beskryf Hanna die gesin se nuwe huis. Die gesin het die huis gekoop
nadat Mana en Beyers getroud is en hulle meer ruimte vir die groot gesin nodig gehad het.
Dit is ongewone huis en nie een van die gesinslede hou juis daarvan nie. Hanna
kontrasteer byvoorbeeld haar gesin se huis en tuin met Fabienne-hulle se perfekte huis en
tuin. Die dag waarop die gesin met vakansie moet gaan, verloop gebeure nie vlot nie. Die
gesin is ongeorganiseerd en net Hanna het klaar ingepak. In die chaos raak die twee
honde Pampoen en Patat ook weg. Hanna kry die honde in buurvrou (die Heks van
Endor) se tuin waar hulle haar katte teen boom opgejaag het. Die heksagtige buurvrou
is glad nie ingenome met die honde se optrede nie en probeer hulle met haar pantoffels en
skoene verjaag. Dit is ook aan Pampoen en Patat te danke dat Mana en Beyers mekaar
ontmoet het. Elk het met hond gaan stap en toe die honde mekaar ruik, was dit liefde
met die eerste snuif (36) vir die honde. Die liefde het ook tussen Beyers en Mana geblom
en hulle het uiteindelik getrou als te danke aan die twee honde met die lagwekkende
name.
Vrae:
2.1 Waarom het Hanna nog altyd van die nat Kaapse winters gehou? Hou sy steeds
daarvan? (26)
2.2 Wie is Ditjie en verduidelik waarom hy of sy hierdie naam het? (28)
2.3.Waarom verwys die gesin na Tibo en Amos se kamer as Die Martelkamer? (28)
2.4. Gee beskrywing van Hanna-hulle se huis. Hoe verskil dit van Fabienne-hulle se
huis? (28-29)
2.5 Gee beskrywing van Pampoen en Patat ter verduideliking van hulle name. (36)
2.6. Hanna spoor Pampoen en Patat in die Heks van Endor se tuin op. Waarom noem
hulle haar so? (37)
Hoofstuk 3: Bloedvingers, suikervingers, groenvingers...
Hierdie hoofstuk begin met sielkundige riller oor Fabienne en haar gesin. Hanna
oorweeg dit om di verhaal Bloedige stillewe of Vervloekte verfkwas te noem. Fabienne
kry nagmerries oor die verfkwasvrou wat haar vertel dat haar perfekte gesin weet sy
hoort nie by hulle nie en dat sy van hulle ontslae moet raak om haarself te red (39).
Bloedvingers verwys na Fabienne se pa (hy is tandarts), suikervingers verwys na

23
FEBRUARIE 2009
Fabienne se suster Camille (sy kan besonderse nageregte maak) en groenvingers

verwys na Fabienne se ma (sy is tuinboukundige). Uiteindelik besluit Hanna sy wil nie
sielkundige riller skryf nie, want indien Fabienne haar gesin vermoor, sal sy in weeshuis
of malhuis beland (47). Hanna besluit om eerder speurverhaal te skryf. Dit sal meer
geskik wees, want sy is immers meisie wat te veel vrae vra (49). Naas die verhaal oor
Fabienne, gaan hierdie hoofstuk ook oor die gesin se aankoms by die vakansiehuis op
Botterberg. Die huis is verwaarloos en daar is geen elektrisiteit nie. Hanna hoor ook dat
Gavin by hulle gaan aansluit om haar verjaardag te kom vier en sy is glad nie bly oor
hierdie nuus nie.
Vrae:
3.1 Waarom beskryf Hanna die gesin se reis as nagmerrierit? (41)
3.2 Hoe lyk die huis op Botterberg? (42-43)
3.3 Na wie se koms sien Hanna baie uit? (44)
3.4 Hoekom noem Hanna se gesin haar Hanna Hoekom? (44-45)
3.5 Oor hoeveel dae word Hanna vyftien? (45)
3.6 Watter twee titels oorweeg Hanna vir haar speurverhaal? (49)
Hoofstuk 4: Fabienne verloor haar vader
Daar is geen elektrisiteit in die huis nie en die gesin moet self vir vermaak sorg. Hulle het
die eerste aand speletjie gespeel om mekaar se algemene kennis te toets, maar dit was
nie baie geslaagd nie, want die gesin het uiteenlopende belangstellings. Hanna wens sy
kon vir Saron bel om vroer te kom, want sy weet nie of sy die vakansie saam met haar
gesin gaan oorleef nie. Die kinders is ook nie te gretig om vroeg elke oggend saam met
Beyers te gaan stap nie. Yann s dat die vakansie vir hom eerder soos strafkamp voel
(53). Mana wil graag skilder, maar Beyers herinner haar dat dit gesinsvakansie is en dat
hulle dinge sm moet doen. Hanna skryf ook verder aan haar speurverhaal. Fabi enne se
vader verdwyn op geheimsinnige manier en sy moet die raaisel probeer oplos. Het
iemand hom ontvoer of het hy senu-ineenstorting gehad?
Vrae:
4.1 Hoekom is Hanna dankbaar dat sy in die een-en-twintigste eeu leef? (50)
4.2 Hoe verskil Hanna en Sharon van mekaar? (53)
4.3 Hoe en hoekom wil Beyers h die gesin moet van oortollige energie ontslae raak? (54)
4.4 Waarvan vergeet Mana as haar muse haar kom besoek? (56)
4.5 Waarom moet Fabienne haar pa belowe om die stillewe altyd naby haar te hou? (58)

24
FEBRUARIE 2009
Hoofstuk 5: Digterlike vryheid

Beyers vermaak die gesin deur gedigte voor te lees en Hanna besluit sy wil ook gedig
skryf. Tibo en Amos kry Hanna se gedig in die hande en terg haar daaroor. Sy is woedend
omdat hulle nie haar privaatheid gerespekteer het nie en selfs Yann het bietjie simpatie vir
haar. Beyers besluit dat Tibo en Amos les geleer moet word en hy s dat Hanna straf
vir die twee seuns mag uitdink. As straf moet hulle Hanna se gedig paar honderd keer
uitskryf. Beyers s ook dat indien Hanna weer gedig skryf, sal hy geerd voel as sy hom
toelaat om dit te lees. Hanna besluit egter dat sy nie meer digter wil word nie. Na paar
dae is die konflik vergete en die hele gesin maak verspotte rympies waarvoor almal lag,
slfs Hanna.
Vrae:
5.1 Hoe probeer Mana die gesin saamsnoer? (60)
5.2 Waarom verkies Yann dit om eerder na musiek as gedigte te luister? (61)
5.3 Wat is die titel van Hanna se gedig en waarom noem sy dit s? (63)
5.4.Hoekom dink Mana Tibo gaan advokaat word? (65)
Hoofstuk 6: A slice of life
Hanna tel die dae af tot Sharon opdaag. Die gesin speel steeds speletjies, onder andere
weergawe van Krabbel waar hulle onbeskofte woorde wat nie in die woordboek is nie
opmaak. Die gesin gaan satp ook elke oggend saam met Beyers, alhoewel Mana net die
eerste entjie saam met hulle stap en dan op seilstoeltjie gaan sit om te teken. Hanna is
steeds aan die skryf, maar die keer wil sy kortverhale skryf. Sy skryf kortverhaal oor
Fabienne en haar pa. In die kortverhaal is Fabienne se lewe nie meer so perfek nie en sy
en haar pa ondervind kommunikasieprobleme. Hierdie verhaal toon ook ooreenkomste
met Hanna se persoonlike verhouding met haar pa. Hanna en Gavin sukkel ook om te
kommunikeer en hulle het verskillende belangstellings. In hierdie hoofstuk vertel Hanna
ook meer van haar komplekse gesinslewe en verhouding met haar ouers. Uiteindelik daag
Sharon op. Hanna is aanvanklik onseker oor wat Sharon van haar gesin en die bouvallige
huis sal dink omdat Sharon gewoond is aan luuksueuse verblyf en geriewe. Sharon is
bendruk met die natuurskoon en baie opgewonde oor die vakansie, veral as sy vir Yann
sien. Hanna is ook verbaas om te hoor dat Sharon ouma het wat in eenvoudige huisie
in die Karoo woon. Sharon wil graag haar ouma gaan besoek, maar haar pa is bang sy
trek dalk haar neus vir haar ouma se eenvoudige bestaan op.

25
FEBRUARIE 2009
Vrae:
6.1 Waarom wil Hanna nie saam met Beyers en Yann kruideniersware gaan koop nie?
(68)
6.2 Waarom sien Hanna niks raak tydens die staptogte nie? (69)
6.3 Watter plan bedink Fabienne sodat sy en haar pa sm kan gesels? (71)
6.4. Van watter tipe kortverhale hou Beyers? (72)
6.5 Wanneer het Hanna besef haar ma verskil van ander mas? Hoe het sy dit
agtergekom? (73)
6.6 Waarom wil Sharon se ouma nie in die stad kom kuier nie? (79)
6.7 Wat onthou Sharon alles van haar ouma? (79)
Hoofstuk 7: Nuus uit die beskawing
Mana en Beyers vertel die kinders die nuus dat Margot (Yann en Amos) se ma vir paar
dae in Suid-Afrika is om televisiereeks te skiet en dat sy graag wil kom kuier. Amos is
baie opgewonde en senuweeagtig oor die koms van sy ma, maar Beyers en Yann maak
negatiewe opmerkings oor Margot. Hanna is ook nie positief oor die besoek van die
bedorwe aktrise uit Hollywood nie. Yann het meer aandag aan Sharon begin gee, maar die
nuus van sy ma se besoek het sy bui negatief benvloed. Waar hulle die oggend nog
grappies gemaak het tydens Mana se tekenklas, het hy homself nou onttrek en sien hy
Sharon nie meer raak nie. Hanna besluit om reisverhaal te skryf, maar daar is
probleem- sy het nog nooit oorsee gereis nie. As oplossing besluit sy om Fabienne
wreldreisiger te maak. Danksy haar wonderlike verbeelding kan Hanna reisverhaal
skryf.
Vrae:
7.1 Waarom ry Mana saam met Beyers dorp toe? (80)
7.2 Watter gedeeltes in die tydskrif het Hanna bestudeer en watter gedeeltes het Sharon
bestudeer? Waarom dink jy het elkeen van hulle di spesifieke gedeeltes bestudeer? (8182)
7.3 Watter nuus ontvang die gesin toe Beyers en Mana van die dorp af terugkom? (83)
7.4 Waarom is Margot in Suid-Afrika? (83)
7.5 Waarom was die gesin die oggend so vrolik? (86)
7.6 Wie was die enigste een wat talente getoon het tydens die tekenklas? (87)
7.7 Waarom wil Hanna nie saam met Sharon langs die koolstoof gaan sit nie? (90)
7.8 Wie van die gesin was nog nie oorsee nie? (90)

26
FEBRUARIE 2009
Hoofstuk 8: Hanna Hoekom word Hanna Heks

Amos is besonder angstig oor die koms van sy ma. Yann se sarkastiese opmerkings oor
Margot laat Amos in trane uitbars en Hanna moet hom troos. Met Margot se aankoms
begin dit baie hard te ren. Margot is beeldskoon en baie stylvol. Hanna beskryf haar as
stralende blonde koningin (95). Sy komplimenteer die hele gesin, maar Hanna is skepties
oor die komplimente en tree nogal onbeskof op (96). Alhoewel al die kinders aan haar
lippe hang en luister na haar stories oor bekendes uit Hollywood, is Hanna glad nie
bendruk nie. Hanna is veral wrewelrig omdat Sharon Margot s bewonder. Margot is baie
sjarmant en betower almal om haar, maar Hanna is vasberade dat sy haar nie deur Margot
sal laat betower nie.
Vrae:
8.1 Wie het eerste na buite gehardloop om Margot te gaan ontmoet? (93)
8.2 Wat antwoord Yann op Tibo se vraag oor waarvoor Margot wag om uit die motor te
klim? (93)
8.3 Watter kompliment gee Margot vir Hanna? (95-96)
8.4 Aan wie herinner Sharon vir Margo en hoekom? (98)
8.5 Waarom hou Hanna so min van Margot? (100)
8.6 Waarom s Sharon dat Margot nie heks kan wees nie? (101)
Hoofstuk 9: Die koms van die queen

Almal verras Hanna op haar vyftiende verjaardag met geskenke en ontbyt in die bed. Waar
Hanna gewoonlik net twee geskenke gekry het, kry sy hierdie jaar baie meer geskenke en
sy besef dat dit voordelig is om deel te wees van groot gesin. Almal gee vir Hanna
geskenke, selfs Margot en Yann. Gavin kom uiteindelik papnat en vol modder op
melodramatiese wyse by die huis aan. Sy motor het in die modder vasgeval en hy moes in
die gietende ren tot by die huis stap. Sharon dink Gavin is vermaaklik en Margot dink hy
is absolutely fabulous (112). Na spesiale verjaardagete en sjokoladekoek speel die
gesin speletjie en almal het baie pret. Op Sharon se vraag of Hanna darem haar
verjaardag geniet het, antwoord sy dat dit nie sleg was nie, maar eintlik het sy dit baie
geniet en glimlag sy van oor tot oor.
Vrae:
9.1 Watter geskenke ontvang Hanna vir haar verjaarsdag? (103-106)

27
FEBRUARIE 2009
9.2 Hanna vra elke jaar vir boek as geskenk, waarom het sy nie hierdie jaar vir iets gevra
nie? (105)
9.3 Hoekom gee Yann vir Hanna pen? (106)
9.4 Wie leen vir Gavin klere? (110)
9.5 Watter gesegde het Hanna en Sharon uitgebeeld en wat beteken dit? (113)
Hoofstuk 10: Die lewe is verhoog
As gevolg van al die opwindende gebeure het Hanna amper van Fabienne vergeet. Hanna
se lewe het egter nie skielik in sprokie verander nie, aangesien sy steeds vasgekeer [is]
in huis met lekkende dak op verlate berg (115). Sy is ook steeds gerriteer met
Margot se klagtes en spesifieke eetgewoontes (Margot eet geen rooivleis of koek nie en
drink net kookwater). Hanna erken darem ook dat Margot nie so aaklig is soos wat sy
aanvanklik gedink het nie. Yann en Beyers het saam met Gavin na sy motor gaan soek en
hulle het dit reggekry om die motor uit te sleep. Gavin het dadelik sy tas geneem en sy
modieuse klere gaan aantrek. Hanna oorweeg dit om toneelstuk te skryf oor klomp
vreemde karakters wat in huis vasgekeer is en dan word een vermoor (Margot is
natuurlik Hanna se eerste keuse). Sy besluit egter dat dit te outyds is en dat sy meer
moderne toneelstuk wil skryf. Beyers vertel vir Mana dat hulle vasgekeer is in die ren en
dat Gavin en Margot moontlik nie die volgende dag in die Kaap gaan kom nie. Gavin gee
vir Hanna duur swart trui vir haar verjaardag en sy hou di keer werklik van sy geskenk.
Hy besluit ook om die gesin te bederf met heerlike Franse maaltyd. Terwyl Gavin en sy
helpers (Tibo en Amos) besig is om die maaltyd voor te berei, besluit Margot en Sharon
om Hanna mooimaaksessie te gee as verassing vir haar pa. Almal is bendruk met
Hanna se nuwe voorkoms, veral Gavin. Na die heerlike ete stel Margot voor dat hulle
dans. Die romanse tussen Yann en Sharon ontwikkel verder en hulle dans die res van die
aand saam.
Vrae:
10.1 Hoekom dink Hanna weer aan Fabienne? (117)
10.2 Hoekom wil Beyers nie h die res van die gesin (veral Margot) mag weet dat hulle as
gevolg van die ren vasgekeer is nie? (120)
10.3 Wie bied aan om Gavin se helpers in die kombuis te wees en watter bydrae lewer
hulle twee tot die maaltyd? (122)
10.4 Wat is Gavin se reaksie toe hy Hanna na die mooimaaksessie sien? (125)
10.5 In wie se lyf moet Sharon probeer ritme kry? (128)

28
FEBRUARIE 2009
Hoofstuk 11: Liefde in die lug

In hierdie hoofstuk besluit Hanna sy wil liefdesverhaal skryf. Sy erken dat sy al paar
keer vlugtig (van korte duur) verlief was, maar gewoonlik op ouer seuns wat nie bewus
was van haar bestaan nie. Alhoewel Hanna tot dusver nie baie suksesvol op die gebied
van die liefde was nie en maar min romantiese ervarings gehad het, gebruik sy haar
verbeelding om liefdesverhaal te skryf. Sy skryf verhaal oor Sharon en Yann, maar
verander hulle name na Fabienne en Jan. Daar ontstaan liefdesdriehoek as beide
Fabienne en haar beste vriendin Anna (Hanna is eintlik Anna) verlief raak op Jan. Margot
is baie ontsteld as sy hoor dat sy moontlik haar vlug na Johannesburg gaan verpas omdat
hulle vasgekeer is op die berg. Sharon is natuurlik nie onsteld oor die nuus dat almal
vasgekeer is nie, want dit sal beteken dat sy meer tyd saam met Yann sal kan spandeer.
Gavin wil h die gesin moet die beste van slegte saak maak en stel voor dat die gesin
konsert hou. Elkeen moet item lewer en daar is pryse op die spel. Daar ontstaan ook
konflik tussen Hanna en Sharon. Hanna is jaloers en kwaad omdat Sharon tydens die
konsert item saam met Yann wil aanbied. Daar is ook interessante ontwikkeling in
Hanna se liefdesverhaal. Fabienne probeer Anna buite aksie stel (137), maar haar
gemene plan het nie die gewensde effek nie en Jan is baie besorg oor die beseerde Anna.
Vrae:
11.1 Van wie, vermoed Hanna, droom Sharon? (129)
11.2 Waar hou Fabienne en Anna vakansie? (130)
11.3 Wie red Jan van verdrinking? (130)
11.4 Waarom is Margot so ontsteld dat hulle vasgekeer is op die berg? (132)
11.5 Hoekom dink Gavin die konsert is goeie idee om Margot uit haar kamer te lok?
(136)
11.6 Watter planne bedink Fabienne uit jaloesie om Anna buite aksie te stel? (137)
Hoofstuk 12: Wat van ongelukkige einde?
Gavin blink uit as uitstekende organiseerder en hy kry dit selfs reg om Margot uit haar
kamer te lok vir die konsert. Hanna luister Gavin af as hy Margot soebat om uit haar kamer
te kom en in die proses kom Hanna agter dat beide Gavin en Margot soos mislukte ouers
voel. Margot erken ook aan Gavin dat sy mislukte aktrise is, maar hy oorreed haar om
aan die konsert deel te neem. Tibo en Amos is eerste aan die beurt en lewer lawwe
musiekvertoning. Daarna vermaak Mana en Beyers die gesin met liedjie van die Briels.
Hanna is verstom deur Gavin en Margot se fantasiese tango. Sy hoop heimlik dat Sharon
en Yann se item gaan misluk, maar sy s sy moet erken dat hulle skreeusnaakse item

29
FEBRUARIE 2009
gelewer het. Hanna besluit ook dat haar liefdesverhaal nie gelukkige einde gaan h nie.
Anna moet tussen haar vriendskap met Fabienne en haar liefde vir Jan kies. Sy kies
vriendskap bo liefde en die liefdesverhaal het hartverskeurende einde (144). Amos en
Tibo se ander item is glad nie suksesvol nie, maar ontaard in geveg. Hanna voel dat
haar item ook misluk het: My nommer is amper so groot flop soos Tibo en Amos s
(145). Alhoewel almal beleefd hande geklap het, het nie almal Hanna se satiriese gedig
verstaan nie. Beyers het Hanna wl toegejuig omdat hy oor baie kennis van gedigte beskik
en net soos Hanna in literatuur belangstel. Margot lewer uitstekende vertoning en haar
sangitem word as die beste aangewys. Hanna is s bendruk dat sy dink dat Margot regtig
eendag Oscar-toekenning kan wen.
Vrae:
12.1 Waarom dink Hanna dat Gavin medalje verdien? (139)
12.2 Wat is Margot se regte naam? (140)
12.3 Wat doen Beyers vir sy individuele item? (142)
12.4 Waarom spring Hanna-hulle Amos se toorkunsdemonstrasie vry en waarom is sy
dankbaar daarvoor? (146)
12.5 Wat ontvang Margot as prys? (147)
Hoofstuk 13: Konflik! Verraad! Jaloesie!
Toe Hanna wakker word, besef sy dat die ren uiteindelik opgehou het. Al het die ren
opgehou, beteken dit egter nie dat die rivier gesak het nie. Die gesin is steeds op die berg
vasgekeer. Mana besluit uit frustrasie om die huis se vloere te skrop (Beyers is baie
verbaas hieroor) terwyl Margot die kinders se vrae met behulp van haar Tarotkaarte
probeer beantwoord. Sharon is eerste aan die beurt en dit word duidelik dat sy hoop op
goeie nuus oor die romanse wat tussen haar en Yann ontwikkel. Die kaarte voorspel egter
nie dit waarop sy gehoop het nie en Yann vervies hom ook. Amos besluit hy wil nie meer
beurt h om sy vraag te vra nie, maar Tibo wil steeds sy beurt h. Hanna voel baie jammer
vir Tibo as dit blyk dat hy graag inligting oor sy pa wil bekom.
Vrae:
13.1 Watter tipe heldin dink Hanna het hulle nodig? (149)
13.2 Waarom dink Hanna sal Margot nie goeie heldin wees nie? (149)
13.3 Watter rol gaan Margot in die televisiereeks speel? (150)
13.4 Waarvoor s Margot gebruik sy die Tarotkaarte? (151)
13.5 Waar s Margot is die eintlike antwoorde? (155)

30
FEBRUARIE 2009
13.6 Vir wie anders (naas Sharon) voel Hanna jammer en waarom? (156)
Hoofstuk 14: Nog onverwagse gas
Die gesin voel bedruk (neerslagtig) en die water het steeds nie gesak nie. Mana probeer
die gesin opbeur deur pasta te kook in plaas van sop, maar haar poging slaag ook nie
daarin om die gesin beter te laat voel nie. Haar kraampyne begin onverwags. Die gesin
kan Mana nie na hospitaal neem nie, omdat hulle as gevolg van die baie ren op die
berg vasgekeer is. Gelukkig kom Margot tot die redding. Sy was vir vier jaar verpleegster
voor sy besluit het om aktrise te word. Die hele gesin is baie angstig en op hulle
senuwees oor die geboorte, maar uiteindelik word Hanna se sussie gebore. Hanna voel
onmiddellik dat daar band tussen haar en haar sussie is en sy wil nie h haar sussie
moet ooit seerkry nie.
Vrae:
14.1 Wat s Beyers vir Margot as sy s dat sy nog altyd dumb blonde (dom blondine)
was? (159)
14.2 Vir wie vra Margot om haar helpers te wees? (159)
14.3 Watter oplossing gee Margot vir die feit dat hulle nie kassetspeler in die huis het nie
(161)
14.4 Waarom dink Hanna het mens beste vriendin nodig? (164)
14.5 Hoe beskryf Hanna die gevoel om suster te h? (166)
Hoofstuk 15: Banieropskrif: Gesin op berg gered
Mana en Beyers besluit om die baba naam te gee wat met water te doen het. Hulle
oorweeg dit om haar Amanzi (dit is Zoeloe vir water) of Manzi te noem. Gavin s dat hy
van meer glansryke of eksotiese naam soos Aqua (Latyn vir water) hou. Hy s ook dat
hy vir Hanna naam met meer eksotiese klankie sou wou gee (169). Hanna is verstom
toe sy hoor dat een van die name wat hy sou voorstel Fabienne is. Sy s dat dit presies
die naam is wat sy vir haarself sou kies. Soos daar uit die titel van hierdie hoofstuk afgelei
kan word, word die gesin gered. Te danke aan Sharon se ouers word die gesin per
helikopter gered. Na die dramatiese redding wonder Hanna of die gesin dalk die koerant
sal haal en sy verbeel haar wat sy in so koerantberig sou skryf (174). Daar is egter nie plek
vir almal in die helikopter nie en Gavin en die kinders bly agter. Mana kan na hospitaal
geneem word en Margot kan betyds in Johannesburg wees vir die verfilming van die
televisiereeks. Sharon gee ook glad nie om om rukkie langer op die berg vasgekeer te
wees nie sy kan dan immers meer tyd saam met Yann spandeer.

31
FEBRUARIE 2009
Vrae:
15.1 Hoekom wil Mana en Beyers die baba naam gee wat met water te doen het? (167)
15.2 Na wie is Hanna vernoem? (169)
15.3 Watter goeie nuus vertel Yann vir Mana? (170)
15.4 Wat gebruik Yann as rooi vlag? (173)
15.5 Waarvoor dink Hanna sou Yann bekend wees? (174)
15.6 Hoe lyk Sharon se ouers vir Hanna toe hulle uit die helikopter klim? (174)
15.7 Wie is Luke? (177)
Hoofstuk 16: Vaarwel, fabelagtige Fabienne
Die helikopter maak gereed om te vertrek en Margot neem afskeid van Gavin en die
kinders. Margot vertel Gavin opgewonde dat Luke haar gevra het om die aand saam met
hom te gaan eet. Voor sy vertrek s sy iets mooi aan elkeen van die kinders. Margot s vir
Hanna dat sy roman wat die wreld gaan verower van haar verwag (180). Amos is
oorstelp van vreugde toe hy hoor dat sy ma in die Kaap wil kom kuier. Yann nooi Margot
uit om by hulle te kom bly as sy in die Kaap is en Margot belowe om hulle gou weer te
sien. Hanna belowe Margot dat sy binne tien jaar haar roman geskryf sal h en vir die
eerste keer glo Hanna dat sy regtig roman gaan publiseer. Hanna se houding jeens
Margot het ook verander en Sharon is verras as Hanna s dat sy Margot gaan mis. Gavin
help om die treurige atmosfeer na die afskeid te omskep in atmosfeer van pret en
plesier. Daar is nie einde aan Gavin se energie nie en hy vermaak die gesin steeds met
sy danspassies al is die res van hulle doodmoeg. Terwyl Hanna vir Gavin dophou, begin
idee in [haar] kop kook (183). Hanna besluit dat sy nie meer oor Fabienne gaan skryf
nie, maar oor haarself en haar onwaarskynlike gesin. Sy het ook reeds titel vir haar
roman in gedagte: Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom: Ware verhaal.
Vrae:
16.1 Watter advies gee Margot vir Sharon oor drome? (180)
16.2 Wat wou Margot as verrassing gehou het? (181)
16.3 Waarom s Margot moet Hanna opskud met die skryf van haar roman? (181)
16.4 Waar begin Hanna se beste idees? (183)
16.5 Watter rol gaan Margot in Hanna se roman speel? (183)

32
FEBRUARIE 2009
AFDELING B: ALGEMEEN
Hierdie afdeling bestaan uit:
1.
Beplanningsdokumente
2.
Litre essays
3.
Voorbeelde van toets-en eksamenvrae
4.
Kretiewe skryftake
TOEPASLIKE ASSESSERINGSTANDAARDE (KENNIS, VAARDIGHEDE EN WAARDES)
Alle genres
kennis van voorgeskrewe tekste (inhoud en betekenis)

herken en verduidelik hoe seleksie en weglaat van inligting betekenis benvloed
herken en verduidelik die impak figuurlike en retoriese taal, en n wye verskeidenheid
literre stylmiddels op die betekenis van n teks soos inversie, metafoor, vergelyking,
personifikasie, metonimia, klanknabootsing, simbool, hiperbool, kontras, sarkasme,
karikatuur (spot), ironie, satire, paradoks, antiklimaks en woordspeling
verduidelik die skrywer/verteller/karakter se standpunt/perspektief en gee
ondersteunende bewyse uit die teks
gee en motiveer, met oortuiging, persoonlike response op tekste
verduidelik die sosio-kulturele en politieke waardes, houdings en oortuigings soos
sienings oor geslag, klas, ouderdom, magsverhoudings, menseregte, inklusiwiteit en
omgewing
verduidelik die aard van partydigheid, vooroordeel en diskriminasie

33
FEBRUARIE 2009
beplan die skryfproses volgens n spesifieke doel, teikengroep en konteks

vind, ontsluit, selekteer, organiseer en integreer toepaslike inligting
ontwikkel en organiseer samehangende idees
toon die gebruik van gevorderde skryfstrategie en tegnieke
dink na oor, ontleed en evalueer eie werk en bied die finale produk aan
gebruik woorde korrek in n wye verskeidenheid tekste
gebruik goed gestruktureerde sinne betekenisvol en funksioneel
Afdeling C: Roman
verduidelik en interpreteer die ontwikkeling van intrige, subintrige, konflik en karakter

en die rol van die verteller
verduidelik en interpreteer boodskappe en temas en toon die verband met

geselekteerde uittreksels en die teks as geheel
interpreteer hoe agtergrond en milieu (ruimte) verband hou met karakter en/of tema
interpreteer stemming, tydsverloop, ironiese wendings en afloop
EN
gebeure of gebeurtenisse; motivering vir handeling; tyd

34
1. BEPLANNINGSDOKUMENTE
(Gebruik sleutelwoorde)
Koerantartikels
12.1.1 Deel idees, toon begrip van

konsepte, lewer kommentaar op
ervaring, verdedig standpunt
12.1.2 Beurtnemingskonvensies
12.1.4 Groepbesprekings
12.2.2 Organiseer inligting samehangend
12.2.1.4 lees vlot volgens doel en opdrag
12.2.1.5 som hoof en ondersteunende
gedagtes op
Die ongelooflike avonture

van Hanna Hoekom
Luidlees: Hoofstukke 1-2

MONDELING: Luidlees
12.2.2.1 vind toepaslike inligting

12.2.2.2 seleksie en weglaat van inligting
12.2.2.3 feite en menings
Gr 11
voorbeeldvraestelle
Onderrig van eksamenvaardighede by die

beantwoording van n begripstoets
Versjoernaal
GEDIG 1-Woonstelbewoner Sheila Cussons

Onderrig van verstegniese middele
Bespreking: kontekstuele vrae en antwoorde

Groepbespreking: stereotipes
Hoofstukke 1-2
Onderrig aan die hand van voorbeelde uit die

roman. Leerders identifiseer voorbeelde van KTB
in hoofstukke 1 - 2
Gebruik die teks in die handboek om te onderrig
en in te oefen.
12.2.4 hoofkenmerke van tekste

12.2.2.1 -10 verstegniese middele
12.2.4 hoofkenmerke van literre tekste

12.2.2.4 verduidelik gempliseerde
Betekenis
12.4.3 Kritiese taalbewustheid:
12.4.3.1 denotasie, konnotasie en
gmpliseerde betekenis
12.4.3.3 partydigheid en stereotipering
gevoels- en manipulerende taal
LEERAKTIWITEIT
ASSESSERIN
G
Taaknr
Siklus
/Week
Datum
GRAAD 12
F
or
m
In
fo
r
m
AFRIKAANS EAT
WERKSK EDULE: Kwartaal 1 2009
TEMA/KONTEKS/NKV-beginsel:
TYD
LU & AS
LOOM
ONDERRIG- EN
KOMMENTAAR
MONDELINGE Bespreking : GROEPWERK by

Posie

van Hanna Hoekom
Piekfyn ( enige
Taalhandboek)
35
FEBRUARIE 2009
12.3.1 beplan skryfproses

12.4.1.3 gebruik woordeboek
12.3.1.2 teikengroep
12.3.1.8 organiseer idees
12.4.1.1 spelpatrone
Woordeboeke
Beplan skryfproses:
Onderrig van skryftegnieke
Gee opdrag (verhalend/ beskrywend, ens.)
Taalhandboeke
Onderrig / hersiening: spelpatrone

Taaloefening
12.2.2.1-10 verstegniese middele

12.2.2.4.2 hoofkenmerke van tekste
Versjoernaal
GEDIG 2 Vrou langs die pad Louis Esterhuizen


12.2.1.6 lei betekenis van onbekende
woorde af
betekenis
12.1.4.Kritiese bewustheid van
Taalgebruik in mondelinge situasie
12.3.2 Eerste weergawe
12.4.1.3 Gebruik woordeboek

van Hanna Hoekom
Luidlees: Hoofstukke 3 4
Mondeling aanbieding: Stereotipes
Woordeboeke
Eerste weergawe
12.4.2.4 tydsvorme
12.4.2.12 punktuasie
12.4.2.7 sinsoorte
Taalhandboeke
Koerantberigte/
tydskrifartikels
Onderrig/ hersiening: sinsoorte, tydsvorme en

punktuasie
Taaloefening
12.2.2.4. hoofkenmerke van literre tekste

12.2.4.2 verteller, karakters
12.2.4.2 stemming en tydsverloop en
afloop
12.2.2.4.2 agtergrond en milieu

van Hanna Hoekom
Bespreking:kontekstuele vrae en antwoorde

Hoofstukke 3 - 4
Aktiwiteit: grafiese voorstelling van uitgebreide
gesin
Onderrig literre aspekte
36
12.4.3 woordeboekgebruik
12.4.1.3 lettergreepverdeling, klem,
uitspraak, woorddele
Taalhandboeke
FEBRUARIE 2009
Onderrig/ hersiening : Lettergreepverdeling,

klem,en uitspraak; volksetimologie , woorddele
(funksie en betekenis)
Taaloefening
MONDELING: Informele praat
12.1.1.1onvoorbereide respons
12.3.3 skryf opstel finale produk
SKRYF: Opstel (finale produk)

van Hanna Hoekom

(Voorbereiding vir Formele assessering:
Hoofstuk 1 4)
12.2.2.1 - 10 verstegniese middele
Versjoernaal
GEDIG 3 Melkkantien Elisabeth Eybers

Hersien kenmerke van Italiaanse sonnet
Voorbereiding vir Formele assessering
(TAAK 2 LETTERKUNDE TOETS: POSIE

EN ROMAN)
12.4.1.5 geslags- meervoudsvorme,

verkleining,
12.4.1.6 trappe van vergelyking, verbo ,
intensiewe vorm
Taalhandboeke

woorde af
betekenis

van Hanna Hoekom
Onderrig/ hersiening: geslag en

meervoudsvorme, verkleining, trappe van
vergelyking, verbo en intensiewe vorme
Taaloefening
Lees: Hoofstukke 5 7
3
gedagtes op
12.1.1.1onvoorbereide respons
MONDELING: informele praat
37
FEBRUARIE 2009
12.4.2 .1-3 identifiseer en gebruik

woordsoorte
Taalhandboeke
Onderrig/ hersiening: woordsoorte

Taaloefening

12.2.4.2 intrige, konflik, karakters
12.2.2.6.figuurlike en retoriese taal

van Hanna Hoekom

Hoofstukke 5 - 7

gedagtes op
Versjoernaal
GEDIG 4 So long Skipskop David Kramer

12.4.2.4 tydsvorme
Taalhandboeke
Onderrig/hersiening: tydsvorme
Taaloefening

12.2..4 hoofkenmerke van literre tekste
gedagtes op
Versjoernaal
GEDIG 5 Wetenskapmannetjies Antjie Krog

Luistertoets

woorde af
betekenis

van Hanna Hoekom
Lees:Hoofstukke 8 - 10

12.2.4.2 intrige, konflik, karakters
12.2.2.7 figuurlike en retoriese taal

van Hanna Hoekom
Versjoernaal

Hoofstukke 8 - 10
n Aktiwiteit ( LOK- gids)
GEDIG 6 Talle tonge Mathews Phosa

Onderrig van gempliseerde (verskuilde)
betekenis
Hersieningsoefening
TOETS 1: Begripstoets,/ Opsomming/ Taal
Koerantberig/
Tydskrifartikel
LU 2 en 4
(Sien kontrolelys)
Taalhandboeke
38
10
11
FEBRUARIE 2009

12.2.4. intrige, konflik, karakters

van Hanna Hoekom

Hoofstukke 8 - 10

woorde af
betekenis

van Hanna Hoekom
Lees:Hoofstukke 11 13
(Leerders moet in vakansie lees)
39
FEBRUARIE 2009
AFRIKAANS EAT
WERKSK EDULE: Kwartaal 2 2009
TEMA/KONTEKS/NKV-beginsel:
1& 2
ONDERRIG- EN
LEERAKTIWITEIT
LOOM
(Gebruik sleutelwoorde)

12.2.2 verduidelik die betekenis van n
verskeidenheid geskrewe tekste
12.3.1 beplanning, navorsing, en
toepassingsvaardighede vir
skryf en aanbied
12.3.2 geskikte woordkeuse en goeie
sinstruktuur
12.3.3 aanbied en onderhoud van eie
perspektiewe
12.4.3 kreatiewe bewustheid van taal

van Hanna Hoekom

Versjoernaal
Inform
LU & AS
Siklus
/Week
Datum
ASSESSERIN
G
Form
TYD
GRAAD 12
Taaknr
KOMMENTAAR

Hoofstukke 11 - 13
Onderrig / oefen die skryf van n literre essay
(roman en posie)
GEDIG 7: e-sonnet - Susan Smith
Besprekeing van gedig
Onderrig van kenmerke van sonnet
40
FEBRUARIE 2009

skryf en aanbied
sinstruktuur
perspektiewe

van Hanna Hoekom

Versjoernaal
GEDIG 8: My siel, Pa - Marie van Rensburg
Onderrrig van gepaste verstegniese middele
Voorbereiding vir klastoets: gedigte

woorde af
betekenis

van Hanna Hoekom

Versjoernaal
GEDIG 9: Life vannie jobless - Magmoed Martin
Luidlees: Hoofstukke 14-16
LETTERKUNDE: Literre essay

(Taak 6)
Luidlees: Hoofstukke 14 - 16
41

12.2.4.2 temas
4-6
7 - 10

skryf en aanbied
sinstruktuur
perspektiewe

skryf en aanbied
sinstruktuur
perspektiewe
FEBRUARIE 2009

van Hanna Hoekom
Versjoernaal
GEDIG 10: n klein beriggie - Vincent Olifant

Hoofstukke 14 - 16

Algemene bespreking

van Hanna Hoekom
HALFJAARLISE EKSAMEN
Letterkunde: (opstel/ kontekstueel)
10
42
FEBRUARIE 2009
SKOOL: HORSKOOL .........

AFRIKAANS EERSTE ADDISIONELE TAAL
ONDERWYSER: .....................................................
LESPLAN 2008
GRAAD: 12.......
TYDSDUUR: 5 periodes
TEMA: ................................................................................................................................................... DATUM: .............................

1. Los probleme op en neem besluite
8. Ontwikkel doeltreffende leervaardighede
2. Werk doeltreffend in 'n span of groep
9. Deelname as verantwoordelike burgers
3.
Werk
self
verantwoordelik
en
doeltreffend
10. Kultureel en esteties sensitief
KRITIEKE
4.
Versamel,
ontleed,
organiseer
inligting
11. Ondersoek onderwys- en
UITKOMSTE
ONTWIKKELINGS
5. Kommunikeer doeltreffend
beroepsmoontlikhede
= UITKOMSTE
6. Tegnologiese en omgewingsbewustheid
12. Ontwikkel
7. Besef die wreld is 'n stel verwante stelsels
entrepreneursgeleenthede
ASSESSERING
LUe
AssesseringsONDERRIG- EN LEERAKTIWITEITE
INTE(* Take van die
INSTRUMENT en WIE
BRONNE
ASSESSERINGSPROGRAM is in
ASe
GRASIE
assesseer
vetdruk.)
1. Lees hoofstukke 1 en 2.
2. Bespreek inhoud. Algemene
klasbespreking.
Luidlees
Matriks
3. Grafiese voorstelling van Hanna se
Die ongelooflike
(Opvoeder)
komplekse gesin
avonture van Hanna
4. Bespreking van stereotipes in die
Hoekom
Leerders beantwoord vrae oor in
Memorandum
roman in groepe.
LOK-gids
inhoud.
(Self)
Manna se pogings om stereotipes
by haar kinders te ontmoedig
Hoe Manna self in die verhaal as
n stereotipe uitgebeeld word of
Groepbespreking en terugvoer.
Matriks
nie
Hoofstuk 1 - 2
(Opvoeder)
Hanna
Hoekom
Word Gavin as n tipiese
homoseksuele persoon
voorgestel?
Wat van Margot en Hanna self?
43
Sien werkskedule week 2
5. Onderrig kritiese taalbewustheid:

Stereotipering, denotasie, konnotasie
en gempliseerde betekenis
Gebruik gepaste tekste vir
onderrig en oefeninge.
(grappies, strokiesprente, spotprente
ens)
6. Mondeling aanbieding
Leerders gaan stel vas hoe
stereotipes in die media
voorgestel word - televisie,
rolprente, advertensies
spotprente, strokies ens.
Hou n joernaal vir die week en
teken alle stereotipes op.
Doen n mondeling aanbieding
van jou bevindinge en doen
voorstelle aan die hand om
stereotipering hok te slaan.
FEBRUARIE 2009
Klastoets
Memorandum
(Maat)
Mondeling praatjie
LEERSTOORNISSE / VERRYKING:
Vinnige leerders lees verder aan Die avonture van Hanna Hoekom
Bykomende leesstof van Marieta van der Vyver aan sterker lesers
Ekstra aandag moet bestee word aan swakker leerders m.b.t.
verstegniese aspekte, beeldspraak en stylfigure.
Matriks
(Opvoeder)
LO
Piekfyn in Afrikaans
(enige ander
Taalhandboek)
Multimedia
REFLEKSIE:
44
2.
DIE LITERRE ESSAY ( TAAK 2 EN 6)
Die literre essay/opsteltipe vraag moet onderrig word aan die hand van die toepaslike
assesseringsstandaarde.
Leerders moet daaraan blootgestel word deur onderrig en inoefening.
Ten minste een van Taak 2 of taak 6 moet die Literre essay assesseer.
Liewe leser, ek wil vir my n lewe opmaak. Die lewe van n amper vyftienjarige met
n eksotiese naam soos Fabienne. Sys ek, maar sys ook nie ek nie My alter ego
1.
Bespreek in 250 300 woorde die bostaande aanhaling deur te verwys na die
verskille tussen Hanna en Fabienne deur te verwys na
redes waarom Hanna n alter-ego wil skep

die verskille tussen Hanna en Fabienne [AS 12.2.2.5; 12.2.2.8]
Bespreek die rol van die verteller in die roman. Skryf n paragraaf oor elk van die
volgende:
(250 300 woorde)
Wie is die verteller?
Watter soort verteller is dit?
Waarom word juis hierdie soort verteller gebruik?
Wie is die fokaliseerder, dit wil s, deur wie se o ons as lesers kyk? [AS
12.4.2]
36
3.
FEBRUARIE 2009
Die verhaal speel hom af in twee verskillende ruimtes.
Beskryf die twee ruimtes waarteen die verhaal afspeel

Bespreek Hanna se gesindheid ten opsigte van die ruimtes waarin sy haar
bevind.
Bespreek hoe die ruimtes bydrae Hanna se karakterontwikkeling. [AS
12.2.4.2]
BOTTERBERG
4.
Gedurende die vakansie is daar verskeie gaste wat opdaag by die vakansiehuis op
Botterberg en dit dra daartoe by om die spanning in die huis te verhoog.
Bespreek die stelling n 250 -300 woorde, deur te verwys na
die redes vir die spanning wat alreeds in die huis heers
hoe die spanning verhoog word deur elke nuwe gas se aankoms. [Lu
12.2.4.2]
5.
Manna probeer hard om polities korrek op te tree en om te probeer verhoed dat

haar kinders stereotipes word. Bespreek die stelling deur n paragraaf oor elk van
die volgende te skryf. (250 300 woorde)
6.
Waarom daar na die ongebore baba as Ditjie verwys word.

Hoe sekere stereotipes van stiefma /stiefpa in die roman afgebreek word.
Hoe Gavin se homoseksualiteit in die verhaal uitgebeeld word. [Lu 12.2.3]
Bespreek hoe die tema van aanvaarding bydra tot Hanna se karakterontwikkeling
in die roman. [Lu 12.2.4.2]
( Een van die temas in die roman is aanvaarding. Bespreek nou die tema deur te
verwys na : Hanna se verhouding met haar pa, Hanna se aanvaarding van haarself
en haar unieke gesin)
9.
FEBRUARIE 2009
Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom word as n jeugroman beskou, met
ander woorde, n roman wat op tienerlesers gemik is. [12.2.2.10]
Beskou jy die roman as n geslaagde jeugroman? Motiveer jou antwoord in n
opstel van 250 300 woorde.
Beskryf, in 250-300 woorde, hoe die koms van die volgende twee gaste die
stemming in die huis op die berg verander:
Gavin
Margot [Lu 21.2.4.2]
Wenke by die skryf van n literre ontleding

1.
Skryf in die teenwoordige tyd:

Voorbeeld: Barrie Hough se roman Skilpoppe speel af teen die agtergrond
van of Saul ontmoet weer, na jare, vir ou Sanna by Groot Eiland
2.
Hou jouself uit die ontleding.

Dus ni: Ek dink die dialoog van die hoofkarakter is oortuigend, want volgens
my is ni.
3.
Moenie die intrige opsom, d.w.s. die storie oorvertel nie.

Die literre opstel is n ontleding en verduideliking van jou mening.
4. Moenie bloot die mening van n kritikus herhaal nie.

Die literre opstel bied die kans om jou eie standpunt te formuleer.
Sorg net dat jy dit met aanhalings uit die teks kan bewys.
5. Moenie veralgemeen of gorrel nie.
Sorg dat jy die literre begrippe kan raaksien en in jou opstel kan gebruik, bv.
tema, ruimte, vertelperspektief, dramatiese ironie, ens.
6. Die skrywer teenoor die verteller.
Die skrywer is nie noodwendig die verteller (van die verhaal) of die spreker (in
die gedig) nie. Marita van der Vyver is die skrywer van Die ongelooflike
avonture van Hanna Hoekom, maar Hanna is die ek-verteller deur wie se o
die gebeure gesien word.
7. Baie belangrik: Gebruik die PIV-formule in elke paragraaf.
P Watter punt maak jy?
I
Illustreer dit m.b.v. n aanhaling of bewys uit die teks.
V
Verduidelik waarom jy die aanhaling gebruik het.
3.
FEBRUARIE 2009
KONTEKSTUELE VRAE
VRAAG 1
Lees die onderstaande uittreksels goed deur en beantwoord dan die vrae wat
daarop volg.
Fabienne sal nie prentjies nodig h om haar lewe te verduidelik nie.

Fabienne se lewe is n reguit lyn van geluk Fabienne se pa is n
gewone, normale man met n gewone normale werk.!
1.1 Kies die antwoord wat die beste pas

(Yann, Manna, Hanna) maak hierdie uitlating oor Fabienne se lewe..
(1)
1.2 Verduidelik, in twee volsinne, wie Fabienne is ?
(2)
1.3 Waarom sal die verteller in die aanhaling prentjies nodig het om haar lewe te
verduidelik?
(2)
1.4 Verduidelik hoe die verteller se pa, anders as Fabienne se pa, nie n doodgewone,
normale man is nie.
(2)
1.5 Noem twee dinge wat die verteller, volgens haar, anders maak as ander mense?
(2)
Dis erg genoeg dat ek die volgende drie weke in die boendoes moet
deurbring. Omtrent n uur van die naaste beskaafde dorp af. En dit net oor my
ma nog nooit n wittebrood gehad het nie.
1.6
Kies die antwoord wat die beste pas:

boendoes verwys na n
A
B
C
D
plaas
vakansie-oord
afgele plek
berg
1.7
S of die volgende stelling WAAR of ONWAAR is en gee n rede vir jou antwoord.
1.8
(1)
Die kinders was baie opgewonde oor die vakansie in die boendoes.
(2)
Waarom het Manna nog nooit n wittebrood gehad nie. Gee twee redes.
(2)
1.9
FEBRUARIE 2009
Pas die name in kolom A by die inligting in kolom B soos dit in die verhaal
afspeel.
Kolom A
Gavin
Manna
Beyers
Yann
Kolom B
n eksentrieke kunstenaar
n akteur
sestienjarige se stiefbroer
Gay modeontwerper
(4)
1.10
Skryf elke keer die ontbrekende woord teenoor die nommer van die vraag neer.
Hanna voel vasgekeer op n berg waar sy haar 1.10.1. verjaarsdag sal

moet deurbring. Dit was eintlik 1.10.2 se ide dat die hele gesin saam
op hulle 1.10.3.gaan. Sy kan nie wag dat haar beste vriendin,
1.10.4 . by hulle kom aansluit nie. Gavin gaan ook uit 1.10.5 .
kom om Hanna se verjaarsdag saam met hulle te kom vier. Die afwesigheid
van moderne 1.10.6 ..............lei daartoe dat die gesin baie tyd saam spandeer.
Vir Hanna bied dit ook die geleentheid om haar 1.10.7 ................. te ontwikkel.
Haar 1.10.8 ............ word haar toevlug as sy verveeld is tydens die vakansie
en sy skryf. Haar eerste skryfpoging was n sielkundige 1.10.9 ........... en
daarna het sy n 1.10.10 ................. aangepak.
(10)
Spektakel van n huis, met n lekkende dak en drie gekraakte vensters, waarin
geen normale gesin ooit sou wou woon nie.Dis waarom die eiendomsagent
besluit het dis presies die huis vir ons.
Maar dis so groot dat ons elkeen ons eie slaapkamer kon kry. Amper
elkeen. Tibo en Amos deel die morsigste vertrek in die huis en in hierdie huis
is dit nogal n prestasie wat ons die Martelkamer
noem.
1.11
Kies die antwoord wat die beste pas

Tibo se pa . . .
A
B
C
D
n proefbuis
Beyers
Gavin
onbekend
(1)
FEBRUARIE 2009
1.12
Verduidelik die verwantskap tussen Hanna en Tibo?
(2)
1.13
In watter opsig kan n mens s dat die huis simbolies van Hanna se gesin is?
(2)
1.14
Verduidelik waarom Tibo en Amos se kamer die Martelkamer genoem word.
(2)
/35/
Vraag 1 ( hoofstukke 1 4)
Memorandum van puntetoekenning
1.1.
Hanna
(1)
1.2.
Fabienne is n karakter in Hanna se verhale.

Hanna skep Fabienne as haar alter-ego, n ander persoonlikheid
wat alles het wat Hanna nie het nie.
Hanna het n komplekse gesinslewe sy is deel van
n vreemde saamgestelde gesin.
(2)
1.4.
Haar pa, Gavin, is n homoseksuele modeontwerper.
(2)
1.5.
Haar ingewikkelde gesinslewe enhaar wonderlike verbeelding.
(2)
1.6.
C afgele plek
(1)
1.7.
Onwaar. Hanna beskou die idee as simpel verby.
(2)
1.8
Die eerste keer was sy te naar en toe sy die tweede keer met
Beyers trou was daar nie geld vir n wittebrood nie.
(2)
Gavin gay modeontwerper

Manna eksentrieke kunstenaar
Beyers akteur
Yann sestienjarige stiefbroer
(4)
1.3.
1.9.1
1.9.2
1.9.3
1.9.4
1.10.1
1.10.2.
1.10.3
1.10.4
1.10.5
1.10.6
1.10.7
1.10.8
1.10.9
1.10.10
1.11
1.12
1.13
1.14
vyftiende
Manna
wittebrood
Sharon
Johannesburg
tegnologie
skryftalent
verbeelding
riller
speurverhaal
n proefbuis
Hy is Hanna se halfbroer, hulle het dieselfde ma, Manna,
maar verskillende pas
(2)
(10)
(1)
(2)
Hanna se gesin is nie n nornale gesinsituasie nie.Die huis is

net so buitengewoon en anders as wat Hanna se gesin is.
(2)
Die twee stry gedurig en dan probeer hulle mekaar verwurg of

mekaar se ore afbyt.
(2)
/35/
42
FEBRUARIE 2009
VRAAG 2
Lees die onderstaande uittreksel goed deur en beantwoord dan die vrae wat daarop volg.
Ek dog eers dis weer n nuwe grap. Maar ek sien dat Beyers sowaar deur die
Groot Verseboek 2000 sit en blaai.
Wie se idee is dit nou? Mompel Yann met n misnoegde uitdrukking.
Verstaan my mooi, Beyers kan n gedig lees dat jou klein tongetjie krul van
lekkerkry. Ek het hom al in aksie gesien, voor n saal vol mense wat aan sy lippe
hang, maar dis die nie die soort ding wat hy ooit by by die huis doen nie. Ons is
nie die soort gesin wat saam gedigte lees nie. Kry n mens nog sulke gesinne?
Mana dink blykbaar so.
2.1
2.2
2.3.1
Om saam gedigte te lees is een van Mana se pogings om die gesin saam te
snoer. Beskryf nou nog twee van Manna se ander pogings om die gesin as n
eenheid saam te snoer. (Antwoord in twee volsinne)
(2)
Elke lid van die gesien spreek sy misnoe oor sekere soort gedigte uit.
Hoe hanteer Beyers die gesin se versoeke oor die keuse van gedigte?
(1)
Kies die antwoord wat die beste pas

Yann wil nie na gedigte luister wat handel oor . . .
A
B
C
D
2.3.2
verlore liefde
die dood
politieke protes
hartseer dinge
(1)
Watter beeldspraak/stylfiguur tref ons aan in die volgende aanhaling?

So n swaar blou baksteen van n boek.
A
B
C
D
2.3.3
metafoor
vergelyking
personifikasie
oordrywing
(1)
Manna wil liewer nie na die nuwer gedigte luister nie, want dit is ...
A
B
C
D
te moeilik om te verstaan
vol vloekwoorde
vervelig
te droewig
(1)
43
FEBRUARIE 2009
En ek voel hoe n idee in my maag borrel. Dis waar al my idees altyd begin. In my
maag.
2.4
Watter idee het Hanna nou gekry?
(1)
2.5
Waarom dink Hanna dat dit makliker sal wees om gedigte te skryf?
(2)
2.6
Verduidelik, in 2-3 volsinne hoe Hanna se nuutste skryfpoging aanleiding gee tot
groot konflik in die gesin.
(3)
2.7
Watter positiewe gevolg kom daar uit die aanvanklike konflik?
(2)
Ek het besluit kortverhale is die antwoord. Meer woorde as n gedig, maar minder
as n riller of n speurverhaal.
2.8
Wat is die titel van Hanna se kortverhaal?
(1)
2.9
Waarom, dink jy, is Hanna so behep met tande? Verduidelik in TWEE volsinne (2)
2.10
Liewe Leser, ek was nie altyd 2.10.1 .............. met my ma nie. Toe gaan ek
2.10.2 ............. toe en kom met n skok agter dat ander mas 2.10.3
............ en nylonkouse dra, dat hulle na duur parfuum ruik , anders as
Manna wat meeste van die tyd na die 2.10.4 .........ruik waarmee sy haar
verfkwaste skoonmaak.
Manna is anders, sy is nie n 2.10.5 ........... huisvrou of ma met n verestoffer
en voorskoot nie. Sy verkies dat ons haar ons haar op haar naam noem
en wanneer haar 2.10.6 .......... haar besoek, vergeet sy van alledaagse
dinge soos honger kinders , vuil vloere en stapels skottelgoed.
Dis net my ma wat gedink het dis belangriker om oplaaiplek vir haar 2.10.7
........ te h as vir haar kind se maats. Toe my ma oorsee is om n 210.8
........ op n wit perd te gaan soek, het ek begin vermoed dat sy van n
ander planeet af kom.
(8)
2.11
S of die volgende stelling WAAR of ONWAAR is en gee n rede vir jou antwoord.
Sharon is gewoond aan verhitte vloere en verhitte handdoekrelings, aan

soveel warm water as wat sy wil gebruik net wanneer sy dit wil gebruik, aan
haar eie selfoon en haar eie rekenaar met haar eie e-posadres
2.11.1 Hanna is jaloers omdat Sharon-hulle meer geld het .
(2)
44
FEBRUARIE 2009
2.11.2 Sharon is ontsteld oor die gebrek aan geriewe in die vakansiehuis en
wil vroer huis toe gaan.
(2)
2.11.3 Sharon se pa is meer ontsteld as Sharon self wanneer hy hoor dat daar
geen selfoonopvangs by die huis op die berg is nie.
(2)
2.12
Pas die name in kolom A by die inligting in kolom B soos dit in die verhaal
voorkom.
2.12.1 Muse
2.12.2 debuutroman
2.12.3 genre
2.12.4 digterlike vryheid
om af te wyk van
tradisionele/aanvaarde
vorme
vorm vam letterkunde
Inspirasie vir n kustenaar
om iets te skep
skrywer se eerste roman
(4)
/35/
45
FEBRUARIE 2009
VRAAG 2 (HOOFSTUKKE 5-8)

MEMORANDUM VAN PUNTETOEKENNING
VRAAG 2
2.1
2.2
Die gesin moet elke aand saam speletjies speel.

Sy deel hulle op in werkspanne van gemengde gene
(2)
Hy ignoreer al hulle versoeke/voorskrifte en lees presies wat hy wil.

(1)
2.3.1
2.3.2
C politieke protes
A metafoor
(1)
(1)
2.3.3
B Vol vloekwoorde
(1)
2.4
Om die speurverhaal te laat vaar en liewer n digter te word.
(1)
2.5
n Gedig het nie n spannende storielyn of n geloofwaardige ontknoping nodig

nie.
(2)
Hanna is woedend wanneer die twee seuns, Tibo en Amos, haar gedig in die
hande kry en haar daaroor begin terg. Sy voel dat hulle nie haar privaathed
respekteer nie.
(3)
Die hele gesin maak verspotte rympies waaroor almal lag. Dit het dus gehelp
om hulle as gesin saam te snoer.
(2)
2.8
Stillewe met tande
(1)
2.9
Hanna het n gaping tussen haar voortande en haar ma weier om iets daaraan
te doen. Fabienne (en Sharon) se pragtige tande word vir Hanna simbool van
volmaaktheid.
(2)
2.6
2.7
2.10.1 ontevrede
2.10.2 kleuterskool
2.10.3 hohakskoene
2.10.4 paraffien
2.10.5 stereotipiese
2.10.6 muse
2.10.7 skilderye
2.10.8 proefbuis
(8)
2.11.1 Onwaar. Sy is nie noodwendig jaloers omdat hulle meer geld het nie,
maar op die luukshede wat die geld kan koop.
(2)
2.11.2 Onwaar. Dit laat haar eerder nostalgies terugdink aan haar ouma se
eenvoudige manier van leef op n klein Karoodorpie. (2)
46
FEBRUARIE 2009
2.11.3 Waar. Hy raak paniekbevange as hy ontdek dat hy nie kontak met Sharon
gaan h nie.
2.12.1
2.12.2
2.12.3
2.12.4
inspirasie vir n kunstenaar om iets te skep

skrywer se eerste roman
vorm van letterkunde
om af te wyk van tradisionele/ aanvaarde vorm
(4)
/35/
47
FEBRUARIE 2009
VRAAG 3
Lees die onderstaande uittreksels goed deur en beantwoord dan die vrae wat daarop volg.
3.1
VEELS GELUK, HANNA

Almal verras Hanna op haar vyftiende verjaarsdag met 3.1.1 en
geskenke in die bed. Sy kry hierdie jaar baie meer geskenke en voel soos
3.1.2 wat by die prins se bal beland het. Sharon verras haar met
n 3.1.3 .............. en allhoewel sy eers teleurgesteld is, kry haar nuuskierigheid
tog die oorhand.
Yann gee vir haar n 3.1.4 .......-pen om haar 3.1.5 ....... mee te skryf. Hanna
besef dat dit voordelig kan wees om deel van n groot 3.1.6 ......... te wees,
want dan kry jy baie geskenke.
Dit is die eerste keer dat Manna nie vir haar n boek as n geskenk gee nie,
maar 3.1.7 ......... vergoed daarvoor deur vir haar n bundel met 3.1.8 ............
se sonette te gee.
(8)
En nous dit tyd vir aksie, kondig Margot aan. Wie kom saam met my
draf?
In hierdie weer? vra Mana verskrik.
Ek raak heeltemal van my kop af as ek nie draf nie, s Margot met haar
tinkelende kristallaggie.
3.2
Kies die antwoord wat die beste pas.
3.2.1 Hanna is die enigste een wat nie heeltemal bendruk is met Margot nie, want
volgens haar is Margot ...
A
B
C
D
3.2.2
kunsmatig en oppervlakkig
nie juis intelligent nie
ligsinnig
selfsugtig.
(1)
Wanneer Margot besef dat sy weer nie kan gaan draf nie ...
A
B
C
D
doen sy arobiese oefeninge in die sitkamer

gaan sit sy dikmond in haar kamer
sit sy musiek op en begin dans
aanvaar sy dit maar gelate.
(1)
48
FEBRUARIE 2009
3.2.3 Margot bewys wel later dat sy nie heeltemal so selfsugtig is deur ...
A
B
C
D
3.3
enige iets te eet wat voorgesit word

te help met huishoudelike take
te aanvaar dat sy nie kan draf nie
vir Hanna n mooimaaksessie aan te bied.
S watter beelspraak of stylfiguur tref ons aan in ... tintellende kristallaggie

Klanknabootsing/metafoor
(1)
(1)
Liewe leser, daar het so baie dinge gebeur die afgelope

week dat amper van Fabienne vergeet het. Die koms van
die ren, die koms van die tweede queen.
3.4
3.5
Na wie verwys Hanna as die tweede queen? Verduidelik hoekom sy

hom/haar so noem.
(1)
Die koms van die nuwe gaste verhoog die spanning in die huis. Noem twee
ander dinge wat ook bydrae tot die spanning.
(2)
Waarom nie n liefdesverhaal nie? Noudat ek wakkerder is,

is, is die antwoord natuurlik duidelik. Ek was al n paar keer
vlugtig verlief.
Waarom voel Hanna dat sy wel n liefdesverhaal kan skryf al het sy min
ervaring op die gebied?
(2)
3.7
Wat is die tema van Hanna se liefdesverhaal?
(1)
3.8
Die hoofkarakters in Hanna se liefdesverhaal toon sterk ooreenkomste met

die werklikheid. Verduidelik kortliks.
(2)
3.6
3.9
S of die volgende stelling WAAR of ONWAAR is. Motiveer jou antwoord.
3.9.1 Daar onstaan konflik tussen Sharon en Hanna omdat hulle altwee
op Yann verlief is.
(2)
3.9.2 Sharon is nie baie ontsteld oor die nuus dat hulle op die berg
vasgekeer is nie.
(2)
49
3.10
FEBRUARIE 2009
Terwyl die gesin op die berg vasgekeer, rel Gavin n konsert om almal op te
beur. Pas die name in kolom A by die inligting in kolom B soos dit in die verhaal
afspeel.
Kolom A
3.10.1 Mana en Beyers
Kolom B
Twee rofstoeiers
3.10.2 Amos en Tibo
Sing oor iemand wat dolverlief is op n koei
3.10.3 Gavin
Sing twee liedjies van die Briels
3.10.4 Sharon en Yann
Dans n tango met Gavin
3.10.5 Margot
seremoniemeester
(5)
Ek gaan die roman skryf wat ek vir die koningin belowe het. Maar ek gaan nie oor
n fabelagtige skepsel soos Fabienne skryf nie. Ek het so n gevoel ek is klaar met
Fabienne en haar fantastiese tande.
3.11
Waaroor gaan die roman, volgens Hanna, handel?
3.12
Tot watter gevogtrekking kom die leser as jy die titel van Hanna se
toekomstige roman vergelyk met die titel van die roman wat hulle lees?
Aan die einde van die verhaal is dit duidelik dat Hanna vrede gemaak het met
haar unieke gesinsituasie en hulle aanvaar soos hulle is.
Verduidelik in 2 3 volsinne.
3.13
(1)
(2)
(3)
50
FEBRUARIE 2009
VRAAG 3 (HOOFSTUKKE 9 - )
MEMORANDUM VAN PUNTETOEKENNING
3.1.1
3.1.2
3.1.3
3.1.4
3.1.5
3.1.6
3.1.7
3.1.8
ontbyt
Aspoestertjie
grimeerstelletjie
tiervelpen
lewensverhaal
gesin
Beyers
Shakespeare
3.2.1 A
3.2.2 A
3.2.3 D
kunsmatig en oppervlakkig
doen sy arobiese oefeninge in die sitkamer
vir Hanna n mooimaksessie aan te bied
(8)
(3)
3.3
klanknabootsing / metafoor
(1)
3.4
Na Gavin.Hy is lief vir die dramatiese.
(2)
3.5
Dir ren al hoe meer en die gesin sit vasgekeer op die berg met
Hanna wat hoogswanger is.
(2)
3.6
Sy kan haar verbeelding gebruik.
(1)
3.7
Die klassieke liefdesdriehoek.
(1)
3.8
Die drie hoofkarakters Jan, Fabienne en Anna is duidelik gebaseer op

Yann, Sharon en Hanna.
(2)
3.9.1 Waar. Hanna is ontsteld as sy agterkom dan Yann romanties belangstel

in Sharon.
(2)
3.9.2 Onwaar. Sy hou daarvan, want nou kan sy meer tyd spandeer met Yann. (2)
3.10.1
3.10.2
3.10.3
3.10.4
3.10.5
Sing twee liedjies van die Briels

Twee rofstoeiers
seremoniemeester
sing oor iemand wat dolverlief op n koei is.
dans n tango met Gavin
(5)
3.11
Dit gaan handel oor n gemiddelde vaal meisiekind met n

onwaarskynlike ma en n selfs meer onwaarkynlike pa.
(2)
Dit is duidelik dat die twee ooreenstem. Die leser weet dus dat
Hanna haar eie verhaal oor haar eie lewe wil skryf.
(2)
Hanna s dat sy nou haar eie lewensverhaal gaan skryf. Sy gaan nie
meer n storie oor die fabelagtige Fabienne skryf nie. Sy het Fabienne
net as alter ego geskep om van haar eie lewe te ontsnap, nou het sy
Fabienne nie meer nodig nie.
(3)
3.12
3.13
/35/
51
FEBRUARIE 2009
4.
GENTEGREERDE TAKE
4.1
Die onderstaande resensie het in DIE BURGER van 10 November 2003 verskyn.
Lees aandagtig daardeur en skryf nou jou eie resensie oor een van die boeke op
jou leeslys.
Die Burger, Maandag 10 November 2003, p_ 05 Geniet jou blaaskans met 'n storie!-PSOBJECT 28 160 262 179 --.htm
Geniet jou blaaskans met 'n storie
Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom Marita van der Vyver Tafelberg R59,95 .
Wat kry jy as jy 'n amper 15-jarige meisie met hope verbeelding, 'n hoogswanger
kunstenaar en twee queens (die een 'n "aktrize" uit Los Angeles en die ander 'n skewe
ontwerper uit Johannesburg) in 'n vervalle huis op 'n berg vaskeer? 'n Baie interessante
storie, natuurlik!
Soos nt Hanna Hoekom hom kan vertel.
Hanna het haar bynaam gekry vanwe haar nuuskierigheid. Sy droom daarvan om eendag
'n grootse roman te skryf en gevolglik skep sy Fabienne, 'n alter ego met perfekte tande en
'n tandarts as pa. Hanna probeer verskillende genres aanpak: 'n sielkundige riller, 'n
speurverhaal, wetenskapfiksie en 'n liefdesverhaal. Uiteindelik besluit Hanna egter dat sy
nie oor 'n fabelagtige skepsel soos Fabienne wil skryf nie, maar "oor 'n gemiddelde, vaal
meisiekind met 'n onwaarskynlike ma en 'n selfs meer onwaarskynlike pa ".
Want sien, Hanna se Nuwe Gesin vergoed alles wat doodgewoon aan haarself is. Daar is
Mana, haar ma, wat verkies om op haar eerste naam genoem te word en haar kinders en
stiefkinders wil saamneem op haar wittebroodsvakansie (die vervalle huis op die berg).
Daar is Gavin, haar biologiese pa, wat eintlik 'n stem oor 'n telefoon is en oor die vermo
beskik om selfs 'n begrafnis in 'n partytjie te verander. Dan is daar nog haar halfbroer Tibo,
wat 'n proefbuis as pa het, asook haar stiefpa en sy twee seuns, Yann en Amos. Keer di
bont spul vas deur middel van 'n storm en 'n stygende rivier, en jy het al die bestanddele
vir 'n histeriese en paniekbevange produk. Moet net nie die twee honde, Pampoen en
Patat, vergeet nie!
Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom is in 2002 met die Goue Sanlam-prys vir
Jeuglektuur bekroon -- reeds 'n klinkklare bewys dat di boek beslis daarin sal slaag om te
vermaak en te inspireer. Maar Hanna se ongelooflike avonture is wrklik 'n ek-kan-ditnieneersit-nie-boek en die einde breek hopeloos te vinnig aan. Dit is heeltemal vry van die
clichs wattog so dikwels in jeugboeke voorkom . Hanna se ervarings is kleurryk ,
opwindend en onortodoks, want, soos Mana ges het, "die werklikheid is baie keer meer
onwaarskynlik as enige storie".
Gaan maak 'n draai in Hanna se wreld. Jy sal nooit weer dieselfde wees nie . . . Roeline
Daneel, Die Hor Meisieskool Bloemhof (18 jaar)
52
FEBRUARIE 2009
RIGLYNE:
Begin met n interessante en treffende inleiding
wat die leser prikkel om verder te lees.
Dui die Titel aan.
Bespreek die aanbieding en styl.
Moenie die verssingselement verraai nie.
Skryf aanbevelings neer wat vir die leser van waarde mag wees.
4.2
Die onderstaande berig het in Die Burger van 2007-09-25 verskyn. Lees ook
Hanna se beriggie, Gesin dramaties gered (p.169) en skryf dan n koerantberig van hoe jy
op die regte tyd op die regte plek was!
Path
-Published-DieBurgerWes-2007-09-25-BM-Texts-ifnoordhoek_xml
Creator
system Last Modified by system Print Chanal DieBurgerWes Edition SK Publication

Date 20070925 Section News Folio Page Ref 7 Book Source Methode.htm
Drie toeriste by Noordhoek gered

Ons was op die regte tyd op die regte plek
ilse Fredericks
KAAPSTAD. Twee broers en hul neef het die naweek drie Britse besoekers gered nadat
hulle deur n sleurstroom by Noordhoek se strand meegevoer is.
Die broers, mnre. David Evans van Noordhoek en Richard Evans van Randburg, en hul
neef mnr. Sean Evans, ook van Noordhoek, was Sondagmiddag op die strand toe hulle
opmerk die drie is in die moeilikheid.Luidens n verklaring van die Nasionale
Seereddingsinstituut (NSRI) het sterk sleurstrome mes. Esther Kelvey-Brown, Beth Hewitt,
mnr. Andrew Arnold en nege ander mense see-in getrek.
Die nege kon veilig terug strand toe kom, maar die ander drie is verder die water
ingesleur.Een van die nege, me. Lara Phillips, het n matige vorm van hipotermie
opgedoen.David, Sean en Richard het die drie te hulp gesnel.
Ek het geweet dat die sleurstroom baie sterk is en ons kon sien dat hulle reeds ver ingetrek
is.
Ons was op die regte tyd op die regte plek, het Sean ges.
David en Richard het gehelp om Hewitt en Arnold terug op die strand te kry, terwyl Sean
verder moes uitswem om Kelvey-Brown te help.Ek dink as ek 30 sekondes later by haar
uitgekom het, sou sy water begin sluk het.Ek het haar probeer kalmeer en haar kop bo
water probeer hou, het Sean ges.
Hy het haar aangemoedig en gehelp om uit die sleurstroom tot by rotse te swem waar
David-hulle gehelp het om haar veilig op die strand te kry.
Mnr. Ian Klopper, die NSRI se reddingshelikopter-kordineerder, het ges die drie en
Phillips het ligte wonde en matige vorme van hipotermie opgedoen en is hiervoor behandel.
Hulle het geen verdere behandeling benodig nie.
Die NSRI en mediese nooddienste het Sean, David en Richard se heldhaftige
reddingspoging geprys.
53
FEBRUARIE 2009
Mnr. Shaun Evans (links) en sy neefs mnre. Richard en David Evans het Sondag
drie Britse besoekers wat deur n sterk sleurstroom meegevoer is, gered. Foto:
FRANCOIS NEL
Mnr. Sean Evans en sy neefs mnre. Richard en David Evans het Sondag drie
Britse besoekers wat deur n sterk sleurstroom meegevoer is, gered. Foto:Francois
Nel
Bronnelys
Jacobs, J. 2002. Marita het kop vol stories. Volksblad, 11 November: 6.
Nasionale Kurrikulumverklaring: Afrikaans Eerste Addisionele Taal vir graad 10 12.
2003. Departement van Onderwys.
Odendal, F.F. & Gouws, R.F. 2005. Verklarende Handwoordeboek van die Afrikaanse
Taal. Kaapstad: Pearson Education South Africa.
Van der Vyver, M. 2008 (2002). Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom. Kaapstad:
Tafelberg.
Wiggill, M. 2003. Word saam met Hanna deel van vreemde huisgesin. Die Burger, 5 Mei:
9.
54

LOK-Studiegids - Die Ongelooflike Avonture Van Hanna Hoekom

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

LOK-Studiegids - Die Ongelooflike Avonture Van Hanna Hoekom

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE

VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

Die ongelooflike avonture van Hanna Hoekom as jeugroman

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

roman te gebruik, is baie belangrik om die gebeure en karakters geloofwaardig te maak.

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

3.1 Hanna-hulle se nuwe huis

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

lawwe strooihoed by vervelige winterjas. Spektakel van huis, met

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

Hanna se beste vriendin, die mooi en welgestelde Sharon Bester.

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

Gavin Taylor, Hanna se biologiese pa. Hy is homoseksuele modeontwerper uit

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

Hanna vind Yann soms irriterend en

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

Stem jy saam met die stellings wat Wiggall maak?

Is daar stellings vaarvan jy verskil? Indien daar is, verduidelik waarom.

Kyk of jy die temas kan identifiseer waarna sy verwys.

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

7. Vlugtige oorsig van hoofstukke en vrae

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

Fabienne se suster Camille (sy kan besonderse nageregte maak) en groenvingers

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM

GIDS: LETTERKUNDE ONDERSTEUNINGSKOMITEE

Hoofstuk 5: Digterlike vryheid

DIE ONGELOOFLIKE AVONTURE VAN HANNA HOEKOM