Ktln Yceltilmesi ya da ehvet yidir

HAXAN: ALAR BOYUNCA CADILIK

Antik Yunan dncesinin balangcnda varoluun neden ve nasllarn

aklayan temel kodlar sistemi genelde mitoloji, zelde Homerosun epik
iirleridir. Varoluun yapsna dair cevaplar Olympos danda aramaktan
vazgeip, kavrama abasn ilk defa gndelik hayatn somut gereklerine
yneltenler Sokrat ncesi doa dnrleri olmutur. Thales varl oluturan
z su olarak belirler, Anaksimenes hava olarak, Empedokles toprak olarak ve
Heraklitos ate olarak. Ben bu makalede ate elementini ele alacak ve
Benjamin Christensenin 1922 yapm Haxan: alar Boyunca Cadlk (Hxan:
Witchcraft Through The Ages) adl filmi zerinden Modern Uygarlk ile ate
temas arasndaki ilikiye dair tespitlerde bulunacam. Kullanacam
yorumlama ynteminin bilimsellik iddias tamadn, tespitlerimin tmyle
ahsi okumalarm sonucu edindiim izlenimlerden ileri geldiini nemle
belirtirim.

FLMN KONUSU VE YNTEM

Christensenin Haxan adl eseri klasik tr ayrm iinde korku filmi olarak
deerlendirilse de eserin yapm yl, konusu ve yntemi gz nne
alndnda, ynetmenin yalnzca elendirme amal bir korku filmi ekmenin
tesinde birtakm amalar gtt grlebilir.

Film ncelikle kendini bir belgesel yapm olarak ortaya koyar, altaki ksa
metinde Kltrel ve tarihsel perspektiften hareketli resimlerle yedi blmlk
bir sunum eklinde tanmlanr, ardndan ekrana yeni bir metin gelir ve
ynetmen tpk bir eitmen edasyla seyirciye dorudan hitap ederek
mistisizmin tarihine beraber gz atmay teklif eder.

lkel insann kavrayamad eyi cadlk ve byclkle aklamaya giritii

ifade edilir. Gerek bir belgesel film izlediimiz yanlgsn yaratmak amacyla
tarihi bir belge grnm verilmi szde el yazmalar ve resimler ekrana
getirilir. randa sebebi bilinmeyen hastalklara sebep olduuna inanlan
hayaletlerin izimleri, ilk alarda var olduuna inanlan kt ruhlarn

tasvirleri gayet rasyonel yorumlar eliinde, tm bunlarn gemite kalm

batl inanlar olduu vurgulanarak seyirciye gsterilir. Ayn zamanda, Eski
Msrdaki astronomi almalarndan da bahsedilir. Gkyznn elikten
yapldna ve dnyann stunlar stnde durduuna inandklar aklanr.
Buradaki vurgu bir kez daha ilkellikte ve batl inanllktadr.

lk alarn kt ruhlarndan Orta an eytanlarna gei yaplarak ayn

kuruntularn alar sonra farkl biimlerde devam ettii gsterilir. Ayn ekilde
Orta an astronomi bilgisinin de ilkelliine deinilir. Dnyay evrenin
merkezi sandklar aklanr. Dnyann zerinde katmanlar olduu ve en
dtaki katmanda tanrnn oturduu, yerkrenin merkezinde ise eytann
yaad eklinde bir evren algsnn hkim olduu anlatlr. Son olarak, Orta
an cehennem algsn temsil eden resimler zerinden lanetlenenlerin
bana ne tr ikenceler geldii detaylca izah edilir.

Benjamin-Christensen-Hxan

Buraya kadar seyirci, kendisiyle dorudan iletiim kuran anlatcy bir kltr
tarihisi sfatyla tanmakta ve onun nesnelliine gvenmektedir ancak film
Orta adaki ilkel inanlara ait ritelleri (tantmak amacyla olduu iddia
edilerek) sahnelemeye baladnda filmin tonu da kademeli olarak
deimeye, anlatc rasyonel karakterini kaybetmeye ve film, seyirciyi tm o
ilkel olarak belirlenmi inanlardan ve oklt grntlerden haz almas iin
kkrtmaya balar. Kadraja giderek daha tuhaf grntler, sprgeleri
stnde uan cadlar, insan kurban ayinleri, kadnlar kocalarnn yatandan
alan eytanlar girer. Gerek ve kurgu giderek birbirine karr, yle ki filmin
sonuna gelindiinde, filmin banda ortaya konulan grn tam tersi bir
sonuca ulalmtr. Balangta rasyonel bir bilim adam olan anlatc, filmin
sonunda eytann gerekliinin reklamn yapan oklt bir pazarlamacya
dnr.

Yntemin dehas, anlatdaki nesnelliin kademeli olarak znel olana ve

bilhassa znel olann kurgusal olandan duyduu hazza evrilmesinde yatar.
Elbette bu noktada anlatcnn drst davranmad, en bandan itibaren
planl bir biimde seyirciyi kandrmay amalad ortadadr ve seyirci bu
dzenbazl filmin ortalarnda bir yerde gayet ak olarak fark eder. te
yandan, film aldatcln o kadar detayl balantlar zerine kurar ki, bir
noktadan sonra kurgu bsbtn gereklikle kesimeye balar ve

aldatlmaktan duyulan haz, gerei renme arzusunun nne geer.

rnein, Orta ada eytann batan kararak delilie srkledii bir kadnn
lanetlenme krizleri tasvir edildikten sonra paralel kurgu gnmz modern
dnyasna gei yaparak histeri krizleri geiren bir kadn tasvir eder. Kadn
oyuncu ayndr, yalnzca kyafeti deimitir, Orta adaki cady gece yars
ziyaret eden eytan ise modern adaki histerik kadnn bastrlm arzularnn
nesnesi olan nl bir aktrn ya da arzulad bir tandnn hayali ziyaretine
dnr. Dahas batan kan cadyla histeri krizi geiren kadnn
semptomatolojisi de ayndr. Ynetmenin belli ki ok byk bir keyif alarak
tasarlam olduu bu sihirbazln amac seyircinin dnyay alglama
biimlerini saldrgan bir ekilde romantize etmektir.

sanatlog.com-sinema-sitesi

NESNELLK-ZNELLK ATIMASI ve TEKNSZN ROMANTZASYONU

Freudun Tekinsiz (Das Unheimliche / The Uncanny) adl makalesi

Haxandan yalnzca yl nce yaymlanmtr. Christensenn bu makaleden
ne lde beslendiine dair bir yorumda bulunamyorum ancak ortaya
koymu olduu bakma biimi Freudun Tekinsiz nosyonuyla birebir
rtmektedir. erii bir kenara brakrsak, yalnzca kullanlan yntem dahi
bu nosyonun ortaya kma koullarn karlamaktadr: Anlatcnn deiken ve
gvenilmez karakteri, mizansenin bilgi verme amacnn dna tap haz
vermeye ynelmesindeki saldrganlk ve hepsinden mhimi, seyredilenin ne
kadarnn gerek ne kadarnn kurgu olduunu ayrt etme noktasnda ortaya
kan mulaklk. Freud tekinsiz olann ne olduunu her eyden nce sz
konusu mulaklkla tanmlar. Kurgu olduunu bildiimiz bir balamdaki her
ey yalnzca korkutucu olarak kalr, tekinsiz olann ortaya kabilmesinin ilk
art korkutucu ve yabanc (unfamiliar) olann kurgunun snrlarn ap
okuyucu/seyircinin gnlk hayatn dntrmeye ynelmesidir. Gerek ve
kurgu arasndaki mulaklk Tekinsizin romantizasyonuyla sonulanr.

Benzer bir romantizasyonu on sekizinci yzyln son eyreinde Schlegel

Kardeler, Hlderlin, Schiller, Goethe, Novalis gibi isimlerle Almanyada
balayan, daha sonra Fransa ve ngiltereye srayan Romantizm akmnda
buluruz. Bilhassa Alman romantikleri Rnesans ve Aydnlanmann hmanist
ilkelerine, bilimsellie ve nesnellie kar karak dinlere, Orta a
efsanelerine, mitolojiye, ar duygulara, iire, geceye ve hayatn

estetikletirilmesi amacna hizmet edecek khnemi fikirlere kkl bir geri

dn gerekletirirler. Bu eskiye dnn ayrt edici zellii ise bunun
tersten bir dn olmasdr. Stendhalin deyimiyle, Romantizm, ykde
eytana daima fiyakal bir rol verilmesidir.

Goethenin Der Erlknig (Elder King/Elf King) balkl iiri (Schubert bu iir
iin bir Lied bestelemitir), gece yars at stnde babasnn srtna tutunarak
ormanda yolculuk eden bir ocuun grmekte olduu eytanlar tasvir eder.
ocuk korku iinde babasna etrafta grd eytanlardan bahseder, babas
ise gayet rasyonel yorumlar yaparak korkma, grdklerin yalnzca sisten
ibaret diye aklar. ocuk babasna eytanlarn kulana fsldadn, onu
ormann ilerine davet ettiini syler, babas ise o fsltlarn yalnzca
yapraklarn hrts olduu yantn verir. ocuk babasna eytanlarn ona
dokunduunu, onu incittiini syler, babas atn hzlandrr ve iftlie
vardklarnda olunun oktan lm olduunu grr.

iir, znel olanla (Oul/Romantizm) nesnel olann (Baba/Aydnlanma)

atmasn sahnelemektedir. Oulun alglamakta olduu dnya gizemle,
huuyla, hayranlkla ama bir o kadar da korkuyla ve tekinsizle dolu bir
dnyayken babann algs tmyle bilimsel gereklere dayanmaktadr.
Romantizmin kkeninde hayatn estetikletirilmesi amac yatar. Alelade
(mediocre) olandan uzaklama ve dnyay byl bir yer olarak alglama
arzusu vardr ve bu sebepten dolay Aydnlanma ile taban tabana zt bir
karakter ihtiva eder. Romantizm, modernliin en byk dmandr! Modernlik
kavramn, insan aklnn ve nesnelliin yegne ynetici mekanizma olarak
putlatrld tarihsel bir sre olan Modernlik anlamnda kullandmn altn
izme ihtiyac duyuyorum (Kilise, Rnesans, Aydnlanma, Kapitalizm). Bu
metinde bahsettiimiz modernliin edebiyattaki modernizm ile alakas yoktur.

En byk ateistlerden biri kabul edilen, ngiliz Romantizminin parlak ocuu

Lord Byron aslnda bir hayli dindar bir yazardr. Cain (Kabil) trajedisinde Eski
Ahitteki yaratl yksnn bakma biimini tam tersine evirir. Bir bakma
Kabili ilk romantik ilan eder. Yaratl Kabilin ve ylann gznden
yorumlayarak on sekizinci yzyln bilimsel atmosferinde modas oktan
gemi dini bakma biimlerini tersinden de olsa yeniden canlandrr.
Etiketlerle dnmeyi seven kimseler onu ateistten ziyade satanist olarak
tanmlasalard, bu ok daha isabetli bir tanmlama olurdu diye dnyorum.

Lacanc bir yorum yapacak olursak, tm bu tersine romantizasyonlarn altnda

yatan gizil sebep jouissance elde edebilmek iin gerekli olan fantasmea
kavuabilme abasdr. Modernlik, babann iktidarn, babann ereksiyonunu
garanti altna alr ve olu iktidarszla mahkm eder. Romantizm ise olun
hayal gc yardmyla ereksiyon olma abasdr. Buradaki znellik nesnellik
atmasn Ortodoksluk Heterodoksluk atmas olarak okumak da
mmkndr. eitlilie deer verdiini iddia eden Modernlik, aslnda nesnel
doas gerei Ortodoks, yani merkeziyeti, tektipletirici bir dzenle kar
karmza. Bireye yalnzca nesnelliin otoritesine teslim olduu takdirde
yaama hakk verilir ve bu u anlama gelir: Birey, sisteme adapte olabilmek
adna, ona yaama sevinci veren fantasmelarn kendi eliyle ykmak ve
yaamn toplum basks altnda iktidarszlk iinde geirmek zorundadr.

sanatlog.com-Hxan

Christensenn yapt da aslnda Romantik gelenein bilimsellik kisvesi

altnda devam ettirilmesinden baka bir ey deildir. ekmi olduu szde
belgesel, saldrmak iin dorudan bilimsel bir disiplin olan psikolojiyi hedef
alr. Psikolojik semptomlarn hemen hepsi Orta an oklt gstergeleriyle
aktrlarak romantize edilir. retilen fantasmen yalnzca iki saatlik bir
elence biimi olmann tesine geip seyircinin hayatna nfuz edebilmesi
iin sahneye Tekinsiz karlr.

MODERNLN ATEE KARI TUTUMU: CADI AVI

Bir kiiye art niyetlilik yaktrmak istediimiz zaman, onu tekinsiz olarak
tanmlarz.

(We also call a living person uncanny, usually when we ascribe evil motives to
him.)

Sigmund Freud

Haxann byk bir blmnde engizisyon mahkemeleri ve kilisenin kadnlara

kar tutumu gsterilir. Cadlkla sulanan kadnlarn maruz kald ikenceler

ve ikence aletleri en ince detaylarna dek tantlr. Din adamlarnn
ikiyzll, acmaszl ve cad olmakla sulamay kafaya koyduklar
kadnlar nasl da oyuna getirip eytana taptklarn itiraf ettirdikleri arpc bir
biimde sahnelenir. Bu rahatsz edici grntler film boyunca Tekinsizin
retilmesine hizmet ettii gibi, ayn zamanda ynetmenin modernlie ve
nesnellie saldrma drtsnn de bir parasdr.

lk alardan bu yana ate temas tm toplumlarda daima nemli bir yere

sahip olmutur. Ate, her eyden nce snmaktr. Prometheus, Zeus
tarafndan cezalandrlmak pahasna tanrlardan atei alar ve snsnlar diye
insanlara hediye eder. Yunann yan sra douda da randaki Zerdtlk gibi
atei ycelten birok kltr mevcuttur. Ate, ayn zamanda ehvettir.
Libidolarnn iddetiyle yaama sevinci dolup taan Bakkhalar su kenarnda
falan deil, atein etrafnda dans ederler. Geri Dionysos kltnde intikam
temas da bulunur ve bu bakmdan buradaki ehvet yaama sevinci vermenin
yan sra olumsuz bir karakter de barndrr fakat her hlkrda yaamn
nemli bir parasdr. Atein zaman ve mekna bal olarak eitli kltrlerde
olumlu olumsuz deerler yklendii ancak daima nem verildiini gryoruz.
te yandan, medeniyetler tarihinde atee en byk ilgiyi gsteren kltr,
kitapl dinlerden bakas deildir. Atei eytanla kiiletirerek onu tekinsizin
yaratcs konumuna ykseltmeleri olaanst bir dehann rndr. Pagan
mitlerinde ate temas sklkla kadnn libidosunu glendirme amacna
hizmet ederken, kitapl dinlerde ate, erkein libidosuyla ilgilenir. Atein
tekinsizletirilmesi ve kadnn yasak meyveye dntrlmesi iktidarsz
erkein libidosunu uyandracak olan en gl fantasme retir. ahsen pagan
olsun tek tanrl olsun tm dinlerin temelde aka hizmet etme amac
tadklarna inanmmdr. Peygamberler atein kullanm konusunda
ustalam kimselerdir. ehvet, yani ate olmazsa hayat olmaz, dolaysyla
retilen fantasme (kadnn eytani grlmesi) ile atein snmemesi salanr,
ayn zamanda atein fazla bymesi de sakncaldr nk kontrolden kp
tm orman iindeki canllarla birlikte kle evirebilir, bu noktada da bireyin
kendi zerindeki disiplinini salamak amacyla ahlak kurallar devreye girer.
zetle yle diyebiliriz: Tm peygamberler teknik olarak satanisttir ve
ehvetin, yaama sevincinin en byk savunuculardr, kurduklar dini
sistemler ise sz konusu yaama sevincini retecek olan fantasmelar olarak
okunmaldr. Gnmzde birok kadn haklar savunucusunun yanlgya
dt nokta burasdr. Sebeplerle sonular kartrrlar. Tek tanrl dinler
erkek egemen topluma geiin sebebi deildir, aksine erkein egemenlik
kurduu bir toplumda kadn erkein nefretinden koruma amacyla retilmi
fantastik bakma biimleridir. ktidarsz kalan erkek iddete ynelir, dolaysyla
dinler erkein iktidarszlna zm reterek (kadn eytani grmek erkein

libidosunu uyandrr) iddete eilimini azaltmaya alr. Fakat gerekle fantezi

arasndaki ayrm yapamayan ya da yapmak istemeyen erken Hristiyan
filozoflar kilise adnda merkeziyeti bir kurum icat ederek yaama sevincine
hizmet etmesi gereken ok deerli bir arac insanlar zerinde egemenlik
kurmak amacyla kullanmaya baladklarnda iler deiir. Dinlerin ahlak
kurallar bireyin kendi zerinde kuraca otoriteyi ngrr, oysa kilise koskoca
bir toplum zerinde otorite kurar.

Jean Baudrillard, batan karma zerine adl eserinde; erkein, kadnn

cinsel gcnn bykl altnda ezildiini, bu yzden kadndan korktuunu
ve kadnn karsnda gl olabilmek iin toplumsal kurumlar icat ederek onu
bastrmaya altn yazar.

Muazzez lmiye n Smerlerdeki bereket kltne dair almalarndan

Mezopotamyadaki kadnlarn birok alanda ynetici konumda bulunduklarn,
mabet fahielii yaparak insanlara cinsel bakmdan gnll olarak yardm
ettiklerini ve bu yzden kutsal kabul edilip byk sayg grdklerini biliyoruz.
Bir bakma, iktidarszlndan dolay hayata kar hn besleyen erkei eitip
besleyerek tekilerle uyumlu bir ekilde yaamasn salamaktadrlar.

Oysa modern dneme geldiimizde, kilisenin egemenlii altndaki Orta

ada kadnn konumu ncekinin tam tersine dner. Ruhban snf yalnzca
kendi iktidarn koruma altna alr ve dayatt acmasz kurallarla hem kadn
hem de alt snflara ait alan erkekleri hadm eder, libidolarn ellerinden alr,
onlar yaama sevinci duyamayan ruhsuz klelere dntrr. Modernlik,
atein biricik dmandr. Hadm edilen alt snflar ister istemez hayata
tutunabilmek iin alternatif fantasmelar retmek zorunda kalrlar ve sahneye
okltizm kar.

Elbette bu alternatif fantasmelar ruhban snfnn iktidar iin hayati bir tehdit
oluturur ve otoritenin devamn salamak uruna imha edilmeleri icap eder.
Orta an kt hretli cad avnn yegne sebebi budur. Alternatif
fantasmelar oklt ve pagan uygulamalar ierdii iin ve pagan mitleri de
ounlukla kadnn libidosunun gcne vurgu yapt iin sre, bahsi geen
cad avnn bilhassa kadnlar hedef almasyla sonulanr. Kald ki, Hristiyanlk
mitolojisinin kadn eytan tarafndan kolaylkla ele geirilen zayf cinsiyet
olarak grmesi de kadnlara kar taknlan acmasz tavrda ok byk bir rol
oynar. Yaama sevinci retmek amac tayan bir aracn yaama dman

kesilmesi, dinin elit bir kesimin elinde ynetim aracna dntrlmesinden

ileri gelir. Oysa bunun bir fantasme olduunun bilincinde olarak inanld
takdirde (iin kmaza girdii yer buras olsa gerek nk fantasme doas
gerei gereklik olarak alglanmak zorundadr, aksi takdirde ilevini yerine
getiremez) dini mitolojiler aslnda tm cinsel sorunlarn zmdr, en
azndan erkeinkilerin. Fransz air Charles Baudelaire edebiyat ktlktr
der. Kastettii ey, edebiyatn yaama sevinci retme amac taddr. Yunan
geleneinden kalma Aphroditei ya da Romallarn soylu Venusn
reddederek, kadn Hristiyanlktaki gibi eytani, ktcl karakteriyle grmeyi
yeler. Ancak ahlaklardan farkl olarak Baudelaire o ktle dman
kesilmez, aksine onun sadk klesi olur. Aada Ktlk ieklerinin (Les
Fleurs du Mal) ilk basksnda sansre urayp yasaklanm olan Vampirin
Metamorfozu adl iirinde bu bak asnn izleklerini yakalayabiliriz. nemli
olduuna inandm noktalar kaln yaz stiliyle vurguladm. (Franszcadan
eviri bana aittir.)

ilkay-atay-yazilari

VAMPRN METAMORFOZU

Kadn, dier yandan, korlar zerindeki bir ylan gibi kvrlarak,

Ve korsesinin metal kopas zerinden gslerini okayarak,

Miskle slanm u szckleri brakyor aksn ilek azndan:

Dudaklarm srlsklam, o en eski Bilincin yatanda

Kendini kaybetme biliminin srlarna vakfm.

Muzaffer gslerime den (erkeklerin) gzyalarn kuruluyorum,

Ve yallarn ocuklar gibi glmesini salyorum.

Beni rtsz, rlplak gren kii iin

Ayla, gnele, gklerle, yldzlarla yer deitiriyorum.

Deerli rencim, ehvetin hazlar zerine ihtisas yaparak rendim ki,

Korku veren kollarmda bir adam soluksuz braktm zaman,

Ya da vcudumu srklarna teslim ettiimde,

ekingen ya da azgn, krlgan ya da dayankl,

u ilteler zerinde heyecandan kendinden gemiken

Biare meleklerin hepsi de benim uruma seve seve lanetlenirler.

liimi tmyle emip kuruttuunda,

Ve ak ykl bir pck bahetmek iin

Tkenmi olarak dnp ona baktmda

Batan aa irinle kapl yap yap

Bir arap tulumundan baka bir ey gremedim.

Ani souk bir korkuyla iki gzm de kapadm,

Yeniden canl bir aydnla atmda,

Yan bamda, kan stoklar dolu bir manken yerine

Belli belirsiz titreyip duran bir kemik yn buldum,

Her biri de rzgrgl gibi slk sesi karyordu,

Ya da k gecelerinde rzgrn arpt

Bir yol tabelasnn demirinden gelen uultu.

Kadnn ylan gibi kvrlmas yaratl yksndeki ylan/eytanla dorudan

balant kurarak kadnn ktcl karakterini daha ilk msradan ortaya koyar.
Misk, en eski bilin ve ehvet benzeri ifadeler ise kadna Mezopotamyadaki
mabet fahieliine benzer bir nitelik kazandrr. En ilgin nokta ise kadnn
korku veren kollarnn olmasdr. Kadnn korku verici nitelii yalnzca kitapl
dinlerde sz konusudur, pagan mitlerde bylesi mistik, bylesi eytani bir
nitelie rastlanmaz. air, kadndan korktuunu itiraf eder ancak ktann
devamnda biare meleklerin (erkeklerin) kadn uruna seve seve
lanetleneceini ifade ederek bu eytani yaratn cinsel gcne duyduu
hayranl dile getirmekten de geri kalmaz. Ayrca kadn, insan aklnn

yceltildii antik dnem mitlerinde Aphrodite ya da Venus olarak dokunulmaz

soylu bir karaktere sahiptir, gzel ve erdemlidir ve cinselliinden ziyade esin
verici ynyle edebiyata dhil olmaktadr. Vens ehvet duymaz, cinselliini
yalnzca politik bir ara olarak kulland durumlar dnda pek de n plana
karmaz. Oysa Baudelairede kadn, irkin ve ehvetli olarak, erkein iliini
tmyle emip kurutan ehvet dolu bir iblis, bir vampir olarak belirir. aire esin
vermek yle dursun, aksine sahip olduu esini de tmyle emip yutar.
Kadnn sz konusu eytani nitelii airin ereksiyonu iin gerekli olan
fantasmedr ve yine ayn eytani nitelik verici deil, alc konumdadr.
Buradan mazoizme de gei yaplabilir ancak konunun fazla dalmasn
engellemek iin teet gemekle yetiniyorum. iirin sonundaki slk sesi ve
uultu ifadeleri ise airin kadnn cinsel gcnden kendini koruma abas
gibidir adeta. Kadnn aslnda gerek olmadn, yalnzca kendi aklnn
yaratt eytani bir hayal olduunu dnmeye abalamaktadr. air,
gzlerini kapatp aar ve kadnn olmas gereken yerde yalnzca bir slk sesi
ve uultu bulur. Baudelairede kadn uhrevi bir mistisizmden ziyade beeri bir
mistisizm araclyla tanmlanr. Her ne kadar Schopenhauer misali her eyin
kendi kafasnda olup bittiine inanmaya alsa da Baudelaire iirinde beden
daima n plandadr. Zaten kadn uruna seve seve lanetleneceini sylerken
bedene olan ilgisini aka dile getirmektedir. Bir yandan uhrevi olan zlerken
bir yandan beeri olan sevmek arasnda kalmaktan doan ahlaki bir
mazoizmden haz ald bile ne srlebilir. Bedene nem vermesi bakmdan
Hristiyanln ana akm yorumundan ayrlr.

Yeniden Christensena ve Haxana dnecek olursak, ynetmenin en nemli

eilimi, hayatn tm alanlarnn bilimsel bir nesnellikle yorumland iki sava
aras bunalml bir ada sradanlam, nesnelemi bir dnyay Tekinsiz
vastasyla romantize ederek bireye yaam sevebilmek iin ihtiya duyduu
cinsel gc geri verebilme abasdr. Elbette bunu saldrarak ve korkutarak
yapyor olmasnn gereklilii ve yol at hasarlar tartlabilir ancak temelde
bireyin arzularn ycelten romantik bir eylemdir ve bu ynyle olduka
deerlidir.

lkay Atay
ilkayatay87@gmail.com
- See more at: http://www.sanatlog.com/manset/kotulugun-yuceltilmesi-ya-dasehvet-iyidir/#sthash.7NzWsJ36.dpuf