You are on page 1of 80

Department of Education

Schools City Division


Cabanatuan City

LEARNING
MATERIAL
(FILIPINO)
GRADE 5

(Quarter 2)

Department of Education
Schools Division Office
Cabanatuan City

LEARNING MATERIAL
FILIPINO
GRADE 5
(Quarter 2)
Authors/Developers:
Ronelie P. Daniel
Master Teacher II

Emily Castillo
Teacher III

Quality Assurance:
Ramon R. De Leon, Ph.D.
EPS-I Filipino at MAPEH
Ever M. Samson
EPS-I LRMDS
Priscilla D. Sanchez, Ph.D.
Chief ES, Curriculum Implementation Division

_____________________________________________________

This Learning Material is a property of DepEd Schools Division Office of Cabanatuan City.
Outside of the public schools in this Division, no part of this Learning Material may be sold,
distributed or reproduced in any means without its explicit consent.

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT SYSTEM
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TALAAN NG NILALAMAN
Aralin 1 ........

Pagsunod sa Hakbang ng isang Gawain

........

Aralin 2 ........ Pagsulat ng Balangkas ng Binasang Teksto ........

Aralin 3 ........ Pagmamalalaki ng Sariling Wika ........


Aralin 4 ........

12

Pagbibigay ng Kahulugan ng mga Salitang Iisa ang


Baybay ngunit Magkaiba ang Diin

........ ........ ........

21

Aralin 5 ........

Pagbibigay ng Kahulugan ng Tambalang Salita ........

27

Aralin 6 ........

Paggamit ng Pang-uri sa Paglalarawan

35

Aralin 7........

Pagbibigay ng Mahahalagang Pangyayari


sa Nabasang Talaarawan ..

44

Aralin 8........ Pagbibigay ng Paksa sa Isang Talata

53

Aralin 9........ Pagtatala ng mga Mahahalagang Pangyayari


sa Napanood na Dokumentaryo .

60

Aralin 10........ Pagsulat ng Liham na Nagmumungkahi .

67

____________________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

ARALIN

Pagsunod sa Hakbang ng isang Gawain

Paano mo maipapakita ang pagiging masunurin?


Ano ang dapat tandaan sa pagbibigay ng panuto?
Ano ang kahalagahan sa pagsunod sa mga panuto

Tuklasin Mo
Upang lubos na maunawaan ang babasahing kwento, alamin natin ang
kahulugan ng ilang mga salita na ginamit dito. Hanapin sa Hanay B
ang salita o mga salitang tumutukoy sa Hanay A. Isulat ang mga pares
na salita sa kwaderno.

Hanay A

Hanay B

atipan

malaking barko

grado

uubusin

daong

huminto

lilipulin

lagyan ng bubong

sumadsad

palapag

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 1

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Alamin Mo
Basahin ang kwento.
Ang Kasunduan

Nilikha ng Diyos ang mundo at ang tao. Sa paglipas ng mga araw


dumami nang dumami ang mga tao sa daigdig. Nahilig sa kasamaan at
lumaganap sa lahat ng dako. Nakita ng Diyos ang kanilang kasamaan. Gayon
na lamang ang kaniyang pagsisisi sa paglalang ng tao at paglalagay sa kanila
sa mundo. Nagalit ang Diyos at kaniyang winika Lilipulin ko ang lahat ng
tao. Lilipulin ko rin ang lahat ng hayop at mga ibon. Nag-isip ang Diyos.
May isang nilalang na naging kalugud-lugod sa kaniya. Tama, wika niya,
si Noe. Napakabuting tao ni Noe. Tapat na maglingkod siya. Maliban kay
Noe, ang lahat ng taoy masasama at laganap ang karahasan kahit saan.
Tinawag ng Diyos si Noe at kaniyang sinabi, Noe, ikaw lamang ang
natitirang mabuti sa mundo. Umabot na sa sukdulan ang kasamaan ng mga
tao, kaya lilipulin ko silang lahat. Pakinggan mong mabuti at gawin ang lahat
ng iniuutos ko.
Ako poy inyong lingkod, Panginoon, ang lahat ng inyong sasabihin
ay aking susundin, sagot ni Noe.
Pumutol ka ng kahoy na sipres at gumawa ka ng isang daong na may
silid, pahiran mo ng alkitran ang loob at labas nito. Ang daong na gagawin
mo ay may haba na apatnaraat limampung talampakan at may taas na
apatnaput lima, may luwang na pitumput lima. Atipan mo ito at lagyan ng
bintana sa paligid. Gawin mong tatlong grado ang daong at lagyan mo ng
pintuan sa tagiliran. Palulubugin ko sa tubig ang buong daigdig at malilipol
ang lahat ng may buhay.
Isama mo ang iyong asawa at mga anak, pati mga asawa nila sa
daong. Magsakay ka ng pitong pares ng bawat uri ng malinis na hayop, ibon
at mga gumagapang sa lupa. Magsama ka rin ng isang pares ng bawat uri ng
di-malinis na hayop, ibon at mga gumagapang. Alagaan mong mabuti ang
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 2

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

mga ito at huwag pabayaang mamatay. Magdala ka ng lahat ng uri ng


pagkain para sa inyo na nasa daong, pagpapatuloy ng Diyos.
Noe.

Susunduin ko po lahat ng inyong utos, ang magalang na sagot ni

Nagsimulang bumuhos ang ulan. Patuloy na lumaki ang tubig sa


paglipas ng mga araw. Lumutang ang daong. Patuloy pang tumaas ang tubig
dahil sa walang tigil na pag-ulan sa loob ng apatnapung araw at apatnapung
gabi.

Nalipol ang bawat may buhay sa lupa. Namatay ang mga ibon, maamo
man o mailap, lahat ng gumagapang sa lupa at lahat ng tao, at mga hayop.
Maliban kay Noe at ang mga kasama niya sa daong.
Hindi nawaglit sa isipan ng Diyos si Noe at mga kasama sa daong.
Kaya pinaihip Niya ang hangin at nagsimulang humupa ang tubig. Untiunting bumaba ang tubig hanggang sumadsad ang daong sa Bundok ng
Ararat.
Pagkalipas ng apatnapung araw, binuksan ni Noe ang bintana ng
daong at pinalipad ang isang uwak ngunit itoy hindi na nagbalik. Pinalipad
niya ang isang kalapati para tingnan kung wala ng tubig. Pagbalik nito, may
tangay-tangay na sariwang dahoon ng olibo. Natiyak ni Noe na kati na ang
tubig.

Lumabas si Noe, ang kaniyang asawa, mga anak at manugang sa


daong. Nagtayo siya ng dambana para sa Diyos. Sinunog niya ang isa sa
bawat hayop bilang handog.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 3

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Akoy makikipagkasunduan sa inyo ngayon. Kailanman ay hindi ko


na lilipulin sa pamamagitan ng baha ang lahat ng may buhay. Palilitawin ko
sa mga ulap ang aking bahaghari bilang palatandaan ng aking
pakikipagkasunduan sa inyo. Tuwing magkakaroon ng ulap pagkatapos ng
ulan ay lilitaw ang bahaghari. Maaalala ninyo ang aking pangako sa inyo at
sa lahat ng hayop. Hindi ko na lilipulin sa pamamagitan ng baha ang lahat ng
may buhay, ang pagwawakas na salita ng Panginoon.
Hinango sa Filipino 6 Yaman ng Lahing Kayumanggi pp. 22-23

Sagutin ang sumusunod na mga tanong batay sa binasang kuwento.


1.
2.
3.
4.
5.
6.

Sino ang pangunahing tauhan sa kuwento?


Saan nahilig ang mga tao sa mundo?
Ano ang naging pasya ng Diyos sa kasamaan sa lupa?
Ano ang inuutos ng Diyos kay Noe?
Ilarawan si Noe?
Ano-ano ang pandiwang ginamit sa kuwento?
Gamitin ito sa sariling pangungusap.

Gawin Ninyo
A. Gagawin ng bawat pangkat ang mga panutong kanilang napili at
isusulat sa manila paper para sa pagpapakita sa kamag-aaral.
1. Pangkat 1 Gumuhit ng isang bilog. Isulat sa loob ng bilog ang
pangalan ng pangunahing tauhan sa kwento. Gumuhit ng
tatsulok sa ilalim ng bilog.
Isulat sa loob ng tatsulok ang
bilang ng titik na bumubuo sa pangalan ng tauhan.
Pangkat 2 Isulat huling buwan ng taon at ikulong sa kahon ang
unang titik nito.Bilugan naman ang huling titik.
Pangkat 3 Gumuhit ng isang paso na may halamang may tatlong
bulaklak at limang dahon. Lagyan ng kuwadro ang
iginuhit monglarawan at isulat ang buo mong pangalan
sa ilalim ng kuwadro.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 4

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

B. Ilarawan ang mga tauhan at tagpuan sa binasang


kuwento.Sumulat ng talata gamit ang pandiwa.
__________________________
___________________________
__________________________
__________________________

___________________________
____________________________
____________________________
____________________________

Gawin Mo
A.Basahin at piliin ang pandiwa sa pangungusap . Isulat sa papel ang
salitang-ugat, panlapi at ang nabuong pandiwa . Gawing tatlong kolum.

Ang Dakilang Lumpo


Tinawag na Dakilang Lumpo si Apolinario Mabini
. Kahit siya may kapansanan , marami siyang nagawa sa bayan .
Nagsilbing utak siya ng himagsikan . Iginalang siya ng mga Amerikano
dahil sa angking talino. Nanungkulan siya bilang tagapayo ni Pangulong
Aguinaldo . Dinakip siya ng mga kawal Amerikano at ipinatapon sa
Guam . Noong 1903, namatay siya sa sakit na kolera sa kaniyang bahay sa
Nagtahan , Maynila.

Salitang-ugat
dakip

Panlapi
-in

Nabuong Pandiwa
dinakip

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 5

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Isaisip Mo

Panuto
ay mga tagubilin sa pagsasagawa ng iniuutos na gawain.
maaaring pabigkas o nakasulat ang mga panuto.
makakatulong sa maayos, mabilis at wastong pagsasagawa ng
gawain ang pagsunod sa ibinigay na panuto.
ginagamit din ang mga salita tulad ng sa kanan ,sa kaliwa, sa
itaas o sa ibaba sa pagbibigay ng panuto.
Halimbawa: Ilagay ang kanang kamay sa kaliwang bahagi
dibdib habang inaawit ang Lupang Hinirang.

Isapuso Mo
Paano nakakatulong ang pagsunod sa mga panuto?

Isulat Mo
1. Sa tulong at gabay ng inyong guro, gawin at sagutin ang gawain.
2. Gumuhit ng isang malaking bilog.
3. Sa loob ng malaking bilog ay gumuhit naman ng isang maliit na
tatsulok.
4. Sa ibabaw ng tatsulok, gumuhit ng dalawang maliit na bilog.
5. Sa ilalim ng malaking bilog ay gumuhit ng dalawang parihaba.
6. Sa loob ng parihaba, isulat ang pangalan ng iyong kaibigan

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 6

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

ARALIN

Pagsulat ng Balangkas ng Binasang Teksto


Ano ang pandiwa?
Ano-ano ang panahunan ng pandiwa?
Paano maipagmamalaki ang mga Pilipino na bahagi ng kasaysayan
na ating bansa at ang kanilang kontribusyon sa ating bansa?

Tuklasin Mo
Celine , nakita mo na ba ang
napakagandang monumento ni Dr.
Jose Rizal sa Plasa ng Sta. Cruz,
Laguna?

Oo, nakita ko na iyon.Sino kaya


ang gumawa niyon?
Napakaganda, ano!

Si Guillermo Tolentino
Sino ba siya?
Halika, basahin natin
ang talambuhay niya.

Upang lubos na maunawaan ang babasahing usapan, alamin natin ang


kahulugan ng ilang mga salita at gamitin sa pangungusap.
1.

o g

___ ____ ____ ____ ____ ___ ____ ____


2.

m i

k o

l i

___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ____

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 7

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Alamin Mo
Ang Dakilang Iskultor

ERIC : Nakita mo na ba ang bantayog ni Andres Bonifacio sa Lungsod ng


Caloocan?
CELINE: Hindi pa.
ERIC: Alam mo ba kung sino ang gumawa ng bantayog na iyan?
CELINE: Hindi. Sino nga ba?
ERIC: Siya si Guillermo Tolentino, ang kilalang Prinsipe ng mga
Manlililok na Pilipino.
CELINE: Bakit siya tinawag na Prinsipe ng mga Manlililok na Pilipino?
ERIC: Ganito iyon. Bata pa man siya, mahusay na siyang lumilok
Pinangarap niyang makapag-aral sa Amerika at natupad ang
kaniyang pangarap. Dahil sa kaniyang kasipagan at kahusayan
sa sining, inirekomenda siya ng Pangulong Wilson sa isang
milyonaryong Amerikano, si Bernard Baruch na siyang tumustos
sa kaniyang pag-aaral sa Beaux Arts Institute. Pagkatapos niyang
makapag-aral sa Estados Unidos, bumalik siya sa Pilipinas at
nagtayo siya ng studio. Dito niya pinasimulan ang kaniyang mga
malikhaing gawa sa sining na nagbigay sa kaniya ng katawagang
Prinsipe ng mga Manlililok na Pilipino.
CELINE: Napakahusay palang lumilok ni Guillermo Tolentino.
ERIC: Bukod sa monumento ni Bonifacio sa Caloocan at sa Liwasang
Bonifacio, bungang

isip din ni Tolentino ang Oblation sa

Pamantasan ng Pilipinas. Naigawa rin niya ng busto sina Quezon,


Laurel, Roxas, at Magsaysay.

Sagutin ang mga tanong:


1. Papaano nakapag-aral sa Estados Unidos si Guillermo Tolentino?
2. Bakit siya tinawag na Prinsipe ng mga Manlililok na Pilipino?
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 8

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Gawin Ninyo
A.Salungguhitan ang mga pandiwang ginamit sa sanaysay. Isulat ang aspekto
o panahunan ng pandiwa.

Si Tandang Sora
Ang kasaysayan ng bansa ay hindi kailanman mawawaglit sa alaala. Isa si
Mechora Aquino sa nagbigay kaganapan sa isang kasaysayan. Si Melchora
Aquino ay kilala rin sa pangalang Tandang Sora.. Matanda na siya noong
sumiklab ang himagsikang pinamumunuan ni Andres Bonifacio.
Kinupkopniya ang mga Katipunero. Binigyan niya ng pagkain at tirahan ang
mga ito. Inalagaan niya ang mga may sakit at sugatan. Lahat ng dumudulog
sa munting tahanan ni Tandang Sora ay kanyang pinagyayaman, bata man o
matanda, babae man o lalaki. Nalaman ng mga Kastila ang kabutihan ni
Tandang Sora, kayat siya ay hinuli at ipinatapon sa pulo ng Marianas.
Bumalik lamang siya nang ang Pilipinas ay nasa pamamamhala na ng mga
Amerikano. Isa siyang matapang na Pilipino. Binabasang mga Pilipino ang
talambuhay niya at patuloy na babasahin. Babalikan ang isang panahong
makasaysayan ng bawat salinlahi.

B.Panoorin ang pelikulang Bonifacio:Ang Unang Pangulo.

https://www.youtube.com/watch?v=TYJ0WFDVQrk
https://www.youtube.com/watch?v=oY2szxw-Dr8

Pangkat 1-Gumawa ng maikling Tula tungkol sa kabayanihan ni


Gat. Andres Bonifacio.
Pangkat 2- Gumuhit ng mga nagawang kabayanihan ni Bonifacio.
Pangkat 3- Gumawa ng isang Rap tungkol sa pelikulang
napanood.
Pangkat 4- Iakto mo!Gumawa ng isang skit, pumili lamang ng isa
/dalawang eksena.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 9

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Gawin Mo
A .Punan ng wastong pandiwa ang patlang sa talataan. Isaalang-alang ang
ibat ibang aspekto ng mga pandiwa ayon sa pagkakaganapng kilos na
isinasaad sa bawat pangungusap.
Bago pa man (dating) __________ ang mga Espaol sa bansa,
ang ating mga ninuno ay may sariling wikang (gamit) __________. (Sabi)
__________ na ang Tagalog ang may pinakamayamang katangian sapagkat
nagtataglay ito ng mga katangian ng ibang wika sa daigdig. Kabilang na
ang Latin at Kastila. (Lagay) __________na ito ang dahilan kung bakit (pili)
_________ batayan ng Wikang Pambansang Tagalog. (Sikap) ___________
ng pamahalaan na (ganap) __________ ang pambansang wika. (Gamit)
__________ ito sa iba ibang Sangay. Patuloy itong (turo) ___________ sa
mga paaralan upang lalo itong mapagyaman.
A. Ibigay ang balangkas o paksa ng maikling teksto.
1.
Ang Pasong Tirad ay may taas na 4,500 talampakan at mula sa tuktok
nitoy madaling makikita ang buong kapaligiran at ang galaw ng mga
kalaban sa ibaba. Mahirap itong akyatin , kayat malakas ang loob ng mga
sundalong Pilipino na akyatin ito upang dito
nila labanan ang mga
sundalong Amerikano.
_______________________________________________________

Isaisip Mo

Ang pandiwa ay nagsasaad ng kilos o galaw.


Ang pagbabago ng anyo ng pandiwa ay nasa kanyang panahon kung
kailan ito naganap, nagaganap o magaganap.
1. Naganap o pangnagdaan natapos na o nagawa na ang kilos.
Halimbawa:
1. Binaril si Rizal sa Bagumbayan.
2. Sinulat sa damdaming makabayan ang tula.
2. Nagaganap o pangkasalukuyan kasalukuyang ginagawa ang
kilos.
Halimbawa:
1. Binabasa ang Noli at Fili ng mga Filipino.
2. Sinusulat ang kasaysayan ng bawat bayani

3. Magaganap o panghinaharap gagawin pa lamang ang kilos.


___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 10

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Halimbawa:
1. Babasahin pa ang mga aklat ni Rizal.
2. Isusulit ang bawat kasaysayan.

Ang salitang-ugat at panlapi kapag pinagsama ay makakabuo bg


pawatas. Ang pawata ay binabanghay sa tatlong aspekto ng pandiwa.
Halimbawa:

panlapi + salitang-ugat

pawatas

um

+ ulan

umulan

hin

+ basa

basahin

+ sulat

isulat

PawatasNaganapNagaganap Magaganap
umulan

umulan

basahin

binasa

umuulan
binabasa

uulan
babasahin

Ano ang pagbabalangkas? Paano ang pagsulat ng isang


balangkas sa anyong pangungusap o tekstong binasa? Ano ang
mga uri ng balangkas? Ang pagbabalangkas ay maayos na
pagtatala ng mga pangunahing kaisipan o paksa ayon sa
pagkakasunod-sunod sa isang katha, teksto, o seleksyon. May
dalawang uri ng balangkas: Papaksa- isinusulat ito sa anyong
parirala. Pangungusap- isinusulat sa buong pangungusap.

Isapuso Mo
Panuto: Humanap ng isang teksto na kapupulutan ng magandang
aral. Isulat ang balangkas na nakapaloob dito.

Isulat Mo
Panuto: Basahin mabuti ang teksto. Isulat sa kwaderno ang balangkas
nito sa papaksa o pangungusap.
Ang Pilipinas ay tirahan ng maraming Pilipinong may pagkakaiba ng
kultura at kalagayang panlipunan at pangkabuhayan. Isa sa mga ito ay
mgaIvatan na namumuhay ng iba sa marami sa atin . Dapat natin silang
pahalagahan at igalang dahil sila ay salamin ng ating kasaysayan.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 11

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

ARALIN

Pagmamalalaki ng Sariling Wika

3
Ano ang kaugnayan ng sanhi at bunga?
Ano-ano ang dapat tandaan sa pagsulat ng isang talambuhay?

Tuklasin Mo
Subukan mong baybayin ang mga sumusunod na salita at ibigay
ang kahulugan sa pormal na depinisyon.
1.
2.
3.
4.
5.

ahedres
punong-lungsod
nahalal
akademiko
katoliko

6. Gantimpala
7. ipinamalas
8. Iskolar
9. Unibersidad
10. Gobernador

Alamin Mo
JESSE ROBREDO: KILALANIN ANG BAGONG IDOLO

Ipinanganak si Jesse Manalastas Robredo noong 27


Mayo 1958 sa Lungsod ng Naga. Pangatlo siya sa limang magkakapatid na
dalawang lalaki at tatlong babae, nina Jose Chan Robredo Sr. at Marcelina
Manalastas. Purong Intsik si Lim Pay Co, ang lolo sa ama ni Robredo na
dumating
sa Pilipinas noong
pagpasong
ika-dalawampung
siglo.
Nakagawiang ng mga Intsik na nanirahan dito sa Pilipinas na magpalit ng
apelyido sa pagpapabinyag nila sa Katolisismo, at pinili ni Lim Pay Co ang
pangalan ng paring nagbinyag sa kanya kaya siya naging Juan Lim Robredo.
Kinuha naman ng ama ni Jesse ang gitnang pangalang Chan mula sa kanyang
ina na apelyido nito noong dalaga pa.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 12

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Nag-aral si Robredo sa Naga Parochial School, isang pribadong Katolikong


eskwalahan, kung saan nagsimulang mahasa ang kanyang talento at
paglalaro ng ahedres. Kilala ang kanyang paaralan sa pagtala ng pagkapanalo
sa taunang panlalawigang palaro ng ahedres at isa ang kapatid ni Jesse sa
mga nagwagi rito. Subali't nang si Jesse na ang lumaban, nakamit niya
lamang ang ikalawang gantimpala. Noong 1970, pumasok si Jesse sa Ateneo
de Naga, ang kaisa-isang Katolikong mataas na paaralan para sa mga lalaki sa
lungsod. Pinalalakad ito ng hesuwita kaya kilala sa pagpapairal ng disiplina
at kagalingang akademiko. Nang idineklara ni Ferdinand Marcos ang Batas
Militar noong 1972, nagpatawag ng pagpupulong ang institusyon at mga
tagapamahala nito para ipakita ang kanilang pagkadisgusto sa kasalukyang
pamahalaan.
Nagtapos si Jesse sa kanyang kursong Industrial Management Engineering
and Mechanical Engineering sa De La Salle University. Napili siya bilang Edward
Mason Fellow at kumuha ng Masters Degree in Public Administration sa John
F. Kennedy School of Government, Harvard University sa Cambridge,
Massachussets noong 1999. Taong 1985 nang matapos niya ang kanyang Masters
Degree in Business Administration sa Unibersidad ng Pilipinas bilang iskolar,
at ginawaran ng Graduate School and Faculty Organization para sa ipinamalas
na husay sa pag-aaral.
Bago pasukin ang paglilingkod sa publiko, namasukan muna si
Robredo sa Physical Distribution Technical Services Department, General Services
Division ng San Miguel Corp.. Sa loob ng anim na buwan, hinawakan niya
ang dalawa sa tatlong dibisyon at inilipat sa departamentong pinansyal sa
loob ng anim na buwan. Lumipat siya sa Magnolia at naatasan sa logistics
planning kasabay ng pagiging direktor ng physical distribution.
Pagkabalik niya sa Naga noong 1986, ginawa siyang Program
Director ng Bicol River Basin Development Program, isang ahensyang
nagpapalakad ng mga gawain sa pagpaplanong paunlarin ang tatlong
lalawigan ng rehiyon.
Noong 1988, naihalal siya bilang punong-lungsod ng Naga,
pinakabatang naging punong-lungsod sa Pilipinas sa gulang na dalawampu't
siyam. Mula sa matamlay na siyudad, nagawa niyang mapabilang ito
sa Most Improved Cities in Asia ng Asiaweek Magazine noong 1999.
Dahil sa kanyang mabisang pamumuno, naihalal siya bilang pangulo ng
Liga ng mga Punong-Lungsod ng Pilipinas noong 1995. Nang taong ding
iyon, pinamunuan niya ang Metro Naga Development Council. Naluklok din
siya bilang pinuno ng Regional Development Council ng Bikol mula 1992
hanggang 1998. Kasapi rin siya ng Partido Liberal ng Pilipinas.
Bilang pagkilala sa kanyang natatanging nagawa sa serbisyo publiko,
nakatanggap siya ng labing apat na gantimpala mula sa iba't ibang pagkilala
gaya ng Gantimpalang Ramon Magsaysay para sa Paglilingkod sa Gobyerno
noong 2000, Konrad Adenauer Medal of Excellence bilang Pinakanatatanging
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 13

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Punung-Lungsod ng Pilipinas noong 1998, Outstanding Young Persons of the


World (TOYP) Awardnoong 1990 at The Outstanding Young Men of the
Philippines (TOYM), at ang pinakaunang gantimpalang Dangal ng Bayan
ng Komisyon sa Serbisyong Sibil. Noong Marso 2008, ipinagkaloob kay
Robredo ang honorary Doctor of Humanities degree ng Far Eastern University ng
Maynila. Kabilang din siya sa mga board of trustees ng Synergeia Foundation
Inc., isang koalisyon ng mga indibidwal, institusyon, at mga
organisasyongnaglalayong mapagbuti ang kalidad ng edukasyon sa Pilipinas.
Kasama ang dating gobernador ng Isabela na si Grace Padaca at dating
gobernador ng Pampanga na si Ed Panlilio, pinangunahan nila ang kilusang
Kaya Natin! na naglalayong magkaroon ng tunay na pagbabago sa
pamumuno sa Pilipinas.
Noong 18 Agosto 2012, ay nakatakda siyang pumunta ng lungsod
ng Naga upang umuwi sa pamilya at personal na saksihan ang pagsali ng isa
niyang anak sa paligsahan sa paglalangoy. Sa kasamaang palad , nagkaroon
ng ng pagpalpak sa makina sa sinasakyang maliit na eroplano ni Robredo at
iba pa niyang kasama . Pilit itong pinalipad ng piloto upang madaliang
makalapag ngunit hindi na ito umabot at sa halip ay tuluyang bumagsak sa
dagat . Tatlong araw pa ang lumipas bago narekober ang bangkay ng
mahusay na lider.
Bilang pagbibigay-pugay sa magandang bagay na nagawa ni
Robredo, ang Agosto 18 ng bawat taon ay idineklara na bilang Araw ni Jesse
Robredo (Jesse Robredo Day) sa bias ng Republic Act 10669 na nilagdaan
noong Agosto 18, 2015 kasabay ng ikatlong anibersaryo ng kaniyang
pagkamatay.
Sanggunian: Bagwis 5 Pinagsanib na Wika at Pagbasa, pah.267-269
http://fil.wikipilipinas.org/index.php/Jesse_Robredo

Sagutin ang buong husay ang mga tanong sa ibaba.


1. Sino ang mga magulang ni Jesse Robredo? Pang-ilan siya sa
magkakapatid?
______________________________________________
2. Ano ang mga patunay na siya ay naging mahusay at mabuting pinuno
ng Lungsod ng Naga?
______________________________________________
3. Ano-anong parangal ang natanggap niya bilang pagkilala sa kanyang
natatanging mga nagawa.
______________________________________________
4. Sa paanong paraan niya ipinakita ang pagnanais na magkaroon ng
pagbabago sa Pilipinas?
______________________________________________
5. Anong katangian ni Jesse Robredo ang nais mong tularan?
Bakit?________________________________________
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 14

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Gawin Ninyo
A. Basahin ang talambuhay ng isang batang iskawt

Ang Bayaning Iskawt


Si Iskawt Aries Canoy Espinosa ay 13 taong gulang. Kasapi siya
saKawan Blg. 60 sa ilalim ng pamamahala ng Paaralang Elementarya ng
Rupagan, Lanao del Norte Council. Nabalita siya kaugnay ng isang
malungkot na pangyayari noong Enero 30, 1994.
Nangyari ito nang isang pangkat ng mga batang lalaki ang naglalaro ng
Granada. Walang kamalay-malay ang mga bata na ang pinaglalaruan nila ay
sumasabog. Ito ay ginagawa nilang parang bola ng basketbol na isinu-shoot
sa ring. Bumagsak ang Granada sa malapit sa ibang pangkat ng mga batang
naglalaro ng goma. Naroroon sa di kalayuan si Iskawt Espinosa. Mabilis
niyang sinigawan ang pangkat ng mga batang lalaki, Umalis kayo riyan,
puputok iyan! sabay takbo, papalapit sa Granada. Dumapa siya upang
takpan ito ng kanyang katawan. Halos nagkasabay ang kanyang pagdapa at
ang pagputok ng granada na siya niyang ikinamatay.
Ang mabilis na pagpapasya, pagmamalasakit sa kapwa, at mga
pagsasanay na natutuhan ni Iskawt Espinosa sa Scouting ang nakatulong
upang mailigtas ang maraming buhay.
Namatay siya nang wala sa panahon at lubhang napakataba pa upang
ialay ang kanyang buhay para sa kanyang mga kaibigan. Nagampanan niya
nang lubusan ang panunumpa at batas ng isang Iskawt na: Tulungan ang
kapwa sa lahat ng pagkakataon.
Isang pagpapakasakit sa sarili ang kanyang ginawa upang mabuhay
lamang ang kanyang kapwa na siyang pinakamahalagang kasabihan sa
larangan ng katapangan. Ito rin ang nagbibigay ng mahalagang katuparang
nauukol sa kasabihan ng mga Iskawt, ang LAGING HANDA. Iyan si
Iskawt Aris Canoy Espinosa, ang munting bayani.
B. Basahin ang mga pangungusap. Bilugan ang sanhi at salungguhitan
ang bunga. Gawin ito sa sagutang papel.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 15

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

1. Sumigaw siya ng malakas kung kayat nakalayo kaagad ang mga


batang naglalaro.
2. Dumapa siya sa granada kaya siya ang nasabugan nito.
3. Marami ang naligtas dahil sa kanyang ginawa.
4. Lahat ay humanga ng malaman nila ang kanyang kabayanihan.
5. Nagpatatag ng loob ni Arisang kanyang pagiging Iskawt.
C. Makinig/ Manood ng isang kuwento o pelikula tungkol sa buhay ng
iba pang dakilang Pilipino gaya ni Jesse Robredo na nagsilbing
huwaran sa paglilingkod nang lubos at totoo sa kapwa at sa bayan.
1. Bumuo ng pangkat ayon sa bilang ng klase.
2. Ilista ang mabubuting nagawa ng pangunahing tauhan sa
inyong napanood.
3. Ano ang inyong pagkakatulad sa kanya? Ano-ano ang maaari
mong gawin upang maging isa kang huwaran sa kapwa mo
kabataan? Ibahagi sa iyong kapangkat ang iyong sagot.

Gawin Mo
A. Itala ang mga hinihiling na impormasyon sa character profile batay sa
binasangtalambuhay ni Jesse Robredo.
PPangalan: JESSE ROBREDO
Kaarawan:
Kaarawan

Lugar ng Kapanganakan:
Tirahan:
Magulang:

Elementarya:
Sekundarya:
Kolehiyo:

Edukasyon

Edad:
Kasarian:

Mga Katangian
Hilig/Paborito:
Libangan:

Mga Nagawa:

B. Sumulat ng sarili mong talambuhay gamit ang mga impormasyong


itatala sa kahalintulad ng character profile.
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 16

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Rubrik sa Pagsulat ng Talambuhay


Napakahusay Mahusay

Katamtaman

Kailangan
pang

Mga
Pamantayan

paghusayan

Naglalaman ng mga
impormasyon
tungkol sa isang
taong kahangahanga.
Organisado at may
kaisahan ang mga
talata.
Magkakaugnay at
maayos ang
pagkakalahad ng mga
impormasyon at
pangyayari.
Nakagamit ng mga
salitang kilos o
pandiwa
Maayos at malinis
ang pagkakasulat

Isaisip Mo

Ang talambuhay ay salaysay ng buhay ng isang tao na


maaaring buhay pa o yumao na. Ito ay karaniwang naglalaman
ng mahahalagang impormasyon tungkol sa kanyang
pagkakakilanlan, edukasyon, propesyon at mga pinagdaanang
buhay. Marami sa mga talambuhay na iyong mababasa sa aklat
ay nagsasalaysay ng pinagdaanang hirap, pakikipagsapalaran ,
at pagtatagumpay sa piniling larangan ng mga kilalang tao. Sa
pagbabasa ng talambuhay ay makapupulot ka ng aral at
inspirasyon.
Sa pakikipag-usap , madalas tayong nagbibigay o naglalahad
ng sanhi at bunga . Layunin nitong ipakita na kaya nagana
pang isang pangyayari ay may dahilang nauna pa kaysa rito.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 17

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Sa gawaing ito, kailangan nating pag-aralan at tingnang mabuti


ang isang pangyayari.
Ang sanhi ay tumutukoy sa dahilan ng pagkalaganap ng
pangyayari o kilos. Ginagamitan ito ng mga panandang salita
gaya ng
dahil, sa, kasi, at sanhi ng.
Ang bungaaytumutukoy sa naging resulta o kinahinatnan
ng pangyayari o kilos. Ginagamitan ito ng panandang salita
gaya ng kaya, kayat at bunga ng.

Isapuso Mo
Isulat ang sanhi at bunga ng sitwasyong ipinapakita sa larawan.

1.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 18

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 19

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Isulat Mo
Markahan ang pahayag ngS kung ito ay sanhi at B kung bunga. Isulat
ito sa pangkat.
1. _________ Masama ang kanyang pakiramdam
_________ Umuwi siya nang maaga
2. _________ Pumasok siya nang maaga.
_________ Ayaw niyang mahuli sa klase.
3. _________ Lumalakad lang si Alex sa pagpasok sa paaralan.
_________ Malapit ang bahay nina Alex sa kanilang paaralan.
4. _________ Nasarapan si Chesca sa pagkain
_________ Maraming nakain si Chesca
5. _________ Mabait sa kanyang kapwa si Angie.
_________ Iginagalang si Angie ng marami

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 20

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

ARALIN

Pagbibigay ng Kahulugan ng mga Salitang Iisa ang


Baybay ngunit Magkaiba ang Diin

Paano ang tamang baybay sa mga salitang iisa ang baybay ngunit magkaiba
ang bigkas at kahulugan?
Paano nalampasan ni Job ang pagsubok sa kanya ng Diyos?
Paano ang pagbibigay ng wakas sa nabasang kuwento?

Tuklasin Mo
May mga salitang pareho ang baybay ngunit maaring pareho o dili kayay
magkaiba ang bigkas at magkaiba rin ang kahulugan . Makukuha ang
kahulugan nito ayon sa gamit.
Halimbawa:
1.Lobo-isang uri ng laruan

3. Abaekspresyon ng pagkagulat

-isang uri ng hayop


2.Sawa-ayaw na

- pag-aalipusta
4. Paso lalagyan ng halaman

-isang uri ng ahas

- daan o landas

Alamin Mo
Ang gintoy kumikinang kung nagdaraan sa pandayan.
Nagtagumpay sa Pagsubok
(Dula)

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 21

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Tagpuan: Sa isang baying malapit sa Palestina.


Maraming taon bago isinilang si Jesus
Mga Tauhan : - Job Pinakamayaman sa lupain ng Us, di kalayuan sa
Palestina.
-

Diyos
Satanas
Asawa ni Job
Kaibigan 1
Kaibigan 2

Unang Tagpo
TAGAPAGSALAYSAY: Si Job ang pinakamayaman sa lupain ng Us, di
kalayuan sa Palestina. Saan man siya bumaling ay natatanaw ang
marami niyang hayupan, bukirin at mga katulong . Isang araw ay may
kaunting salu-salo sa tahanan ni Job.
JOB: Mga anak nadagdagan na naman ang kawan natin ng isang libong
tupa.Purihin at pasalmatan din natin Siya sa pagkakaloob ng
mabubuting anak na mapagmahal sa magulang at tapat na kaibigan.
KAIBIGAN 1 : Ito pala ang lihim na tagumpay ni Job.
KAIBIGAN 2: May mabuting loob siya kaya naman pinagpapala ng Diyos
ang kanyang kabaitan.
TAGAPAGSALAYSAY: Nasisiyahan ang Diyos kay Job at ikinaiinis ito ni
Satanas.
TINIG NI SATANAS: Mabait lang si Job , pagkat pinagpapala mo siya.
Bayaan mong ligaliginn ko siya . Tingnan lang natin kung hindi ka niya
makalimutan.
TINIG NG DIYOS: Malaki ang tiwala ko kay Job. Sige bigyan mo siya ng
pagsubok.Huwag mo lamang kukunin ang kanyang buhay.
Ano kayang pagsubok ang ibibigay ni Satanas kay Job?
TAGAPAGSALAYSAY: Sinalakay ng mga tulisan ang mga pastulan ni Job.
Marami silang tinangay na tupa at marami ring katulong ang napatay.
Sumunod ay kidlat na ang pumuksa sa nalalabi niyang hayop at tauhan.
At pagkatapos ay isang buhawi ang nagwask ng kanyang tahanan na
kinaroroonanng kanyang mga anak.Namatay lahat ang mga anak ni Job.
JOB: Labis na ang kaapihang ito! Hindi na baleng mawala ang kayamanan ko
ngunit ang aking mga anak! Oh, Panginoon ko!Ngunit luwalhati ang
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 22

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

pangalan mo. Kayo po ang nagkaloob sa akin ng mga anak.Kayo rin po


ang bumawi . Sino ako upang magtanong ng inyong kalooban?
TINIG NG DIYOS: Nakita mo na? Tapat sa akin si Job. Hindi niya ako
itatakwil.
TINIG NI SATANAS: Bayaan mong bigyan ko siya ng karamdaman , lalaitin
ka niya.
TINIG NG DIYOS: Ikaw ang bahala. Huwag mo lamang kukunin ang
kanyang buhay.
TAGAPAGSALAYSAY: Tinubuan ng mga singaw ang buong katawan ni Job.
Pinandirihan siya ng mga tao at nawalan ng pag-asa ang kanyang asawa.
ASAWA: Nasaan ngayon ang pananalig mo sa Diyos? Bakit hindi mo Siya
sumpain ? Tingnan moa ng iyong kalagayan ngayon! Di hamak na
mabuti pa ang ikaw ay mamatay!
JOB : Bayaan mo na ako. Biyaya ito ng Maykapal. Diyos ang bahala sa
akin.
ASAWA: Nakalimutan ka na ng iyong Diyos! Tingnan moa ng ayos mo.
Namimilipit ka sa sakit at kirot na nadarama. Malupit pala ang Diyos mo!
TAGAPAGSALAYSAY: Minsay dinalaw siya ng mga kaibigan .
KAIBIGAN 1: Hindi bat makatarungan ka, Job? Bakit ka kaya nagkaganito?
JOB : Ewan ko ba!Sanay hindi na lang ako isinilang!
KAIBIGAN 1: Huwag mong sabihin iyan. Lahat ay nagkakasala at
pinagdurusa .
JOB: Hindi ko alam kung kalian at paano ako nagkasala . Kung anomang
naging pagkakasala ko , malabis naman yata ang singil na ito.
KAIBIGAN 1: Ang Panginooy may katarungan Job . Ikaw marahil ang may
pagkukulang . May lihim na kasalanang di mo inaamin sa Kaniya.
JOB : Wala akong nagagawang lihim na pagkakasala . Ang Diyos ang
nagbigay ng buhay. Siya rin ang kukuha ng ibinigay Niya. Hindi ako
pababayaan ng Diyos.
KAIBIGAN 2: Ang pagdurusa ay hindi lagging kaparusahan . Kadalasay
itoy paraan ng Diyos upang lalong tumibay ang isang tao.
TINIG NG DIYOS: Bakit kayo nangungusap ng mga bagay na di mo
nauunawaan ? Nasaan ka nang likhain ko ang lupa, ang mga araw at
gabi?Kaya ba ninyong magpakidlat ? Ang agila bay mauutusan
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 23

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

ninyong lumipad? Kinikilala ni Job ang karunungan ko sa mga bagay na


ito. Kaya kilalanin iyon sa lahat ng bagay upang akoy panaligan ninyo!
JOB : Patawad, Panginoon!Sarili ko lamang ang aking isinaalang-alang.
Kinikilala ko po ang Inyong kapangyarihan.
TAGAPAGSALAYSAY: Nagtagumapay si Job sa pagsubok . Kinalugdan siya
ng Diyos. Nawala ang kanyang karamdaman at di kalaunay nagkaanak
siya muli at nag-ibayo pa ang kanyang kayamanan.
Hiyas sa Pagbasa 5 , pah 122-124

Sagutin ang mga tanong.


1.
2.
3.
4.
5.

Sino si Job?
Ano ang lihim na tagumpay ni Job?
Ano-ano ang pagsubok na naranasan ni Job?
Paano nalampasan ni Job ang mga pagsubok?
Kung hindi nanalig si Job sa Diyos, ano kaya ang kaniyang naging
kalagayan?

Gawin Ninyo
A. Sabihin ang ngalan tauhan at ibigay ang katangian ng tauhan
mahihinuha mo sa mga sumusunod na pahayag nila.
1. Mga anak, purihin at pasalamatan natin ang Diyos sa kanyang mga
biyayang kaloob sa atin.
Tauhang nagsabi: ______________________________
Katangian: ____________________________________
2. Nasaan ngayon ang pananalig mo sa Diyos? Tingnan moa ng iyong
kalagayan. Di-hamak na mabuti pa ang ikaw ay mamatay?
Tauhang Nagsabi:______________________________
Katangian :____________________________________
3. Hindi bat makatarungan ka, Job ? Bakit ka nagkaganito?
Tauhang Nagsabi:_____________________________
Katangian :___________________________________
4. Ewan ko ba! Sanay hindi na lang ako isinilang.
Tauhang Nagsabi :____________________________
Katangian :___________________________________
5. Patawad, Panginoon! Sarili ko lamang ang aking isinasaalang-alang.
Kinikilala ko po ang Inyong kapangyarihan.
Tauhang Nagsabi:____________________________
Katangian : __________________________________
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 24

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

B. Basahin ang mga sitwasyon . Bigyan ito ng maaaring maging wakas.


1. Napakalakas ng ulan . Kailangang tawirinni Joey ang ilog dahil ang
dala niyang gamot ay dapat mainom ng kanyang may sakit na ina.
2. Sampung mag-aaral ang inaaasahang dadalo sa panayam ng mga
maggagamot . Hindi makakadalo si Vhia. Siyay may sakit. Nagkataon
pa naming siya ang magpapakilala sa panauhing tagapagsalita.
3. Bago ka sa inyong lugar ngayon. Lumikas ang maraming pamilya
dahil sa panganib sa baha. Kasama ang iyong pamilya sa binigyan ng
bahay sa resettlement areasa malayong baryo.Araw-araw , nakikita mo
ang maraming batang tulad mo ang may dalang mga gamit sa
pagtatanim.
4. Usong-uso sa inyong lugar ang tayaan ng ibat iba laro. Talagang ayaw
mong tumaya. Hindi mo gusto ang anomang bisyo . Bukod sa
masamang ugali para sa iyo ang pagsusugal , lagi mo pang naaalala
ang pangaral ng iyong mga magulang. Ngunit ng sunod-sunod na ang
nanalo sa iyong mga kaibigan, parang natutukso ka na ring tumaya.
5. Sa isang sangandaan, may mga guhit para tawiran ng mga tao . Berde
ang ilaw noon para sa mga sasakyan; pula para sa mga tatawid.
Tumawid ang mga kasama mong nakahinto nang makitang wala
naming sasakyang dumarating. Nag-iisip ka.

Gawin Mo
Maraming naging biktima ang bagyong Yolanda. Karamihan ay mga
nawalan ng bahay at namatayan ng mga mahal sa buhay. Magtalakayan sa
klase. Magbahagi ng sariling karanasan sa klase sa mga pangyayaring
nasaksihan sa panahon ng kalamidad.

Isaisip Mo
Sumulat ng pangungusap bilang sagot sa mga tanong na:
Ano ang natutuhan mo sa mga aralin sa linggong ito?
Matapos maisulat ang sagot sa tanong, salungguhitan ang
pandiwang ginamit.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 25

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Isapuso Mo
Paano mo mabibigyan ng angkop na wakas ang nabasang kuwento?

Isulat Mo
A. Magsanay sa wastong bigkas ng mga salitang nasa ibaba. Gamitin sa
pangungusap at isulat sakwaderno.
1. baga (kailangan sa paghinga)
6. saya ( tuwa)
2. baga (may ningas na uling)
7. aso (usok)
3. gabi (hindi araw)
8. pako ( halaman)
4. gabi (uri ng gulay)
9. paso (lipas na)
5. saya (mahabang damit)
10. bata (baro)

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 26

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

ARALIN

Pagbibigay ng Kahulugan ng Tambalang Salita

Anu-ano ang mga pangkalahatang sanggunian ang maaring gamitin sa


pagtatala ng impormasyon tungkol sa isyu?
Paano nadaragdagan ang iyong kaalaman?Ano-ano ang nagamit mong aklat
para rito?
Paano mahuhulaan ang maaring mangyari gamit ang dating karanasan?

Tuklasin Mo
Ang mga salita sa ibaba ay binubuo ng dalawang salitang pinagtambal.
Isulat ang salitang-ugat o pinagmulan ng salitang ito.
Tambalang Salita
1. sangandaan
2. punongkahoy
3. dapithapon
4. sawimpalad
5. kapitbahay

Mga Salitang Ugat


sanga

daan

Alamin Mo
Basahin ang balita
El Nio ngayong 2015 at 2016 ,sinlakas noong 1997-98, ayon sa PAGASA
Dapat seryosohin hindi lamang ng national government kundi pati ng
mga ordinaryo nating kababayan ang naka-ambang problema dulot ng El
Nino Phenomenon.
Yan ang naging babala ni Philippine Atmospheric Geophysical and
Astronomical Services Administration (PAGASA) Senior Weather
Specialist Annaliza Solis
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 27

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Sa panayam ng Radyo Inquirer, sinabi ng naturang Climatologist na posibleng


maranasan ng bansa ang Strong El Nino effect na naranasan din ng bansa noong
1997 hanggang 1998.
Base sa aming pag-aaral aabot sa 60% reduction sa ulan ang mararanasan ng
malaking bahagi ng Pilipinas umpisa sa huling apat na buwan ng 2015, ayon kay
Solis.
Tatamaan ng grabeng tag-init ang Hilagang bahagi ng Luzon particular na
ang mga lalawigan ng Ifugao, Cagayan, Ilocos, Isabela at La Union.
Sa Visayas Region ay mas mararamdaman ang epekto ng El Nino sa mga
lalawigan ng Bohol, Cebu, Samar at Leyte samantalang Sulu, Bukidnon at Misamis
Provinces naman sa Mindanao.
Ayon kay Solis, ang El Nino ay isang natural na weather occurrence na
nararanasan sa ibat-ibang bahagi ng mundo sa pamamagitan ng pag-init ng mga
tubig sa karagatan at mataas na air pressure.
Ipinaliwanag din ng naturang eksperto na habang mainit ang temperatura sa
isang partikular na panig ng mundo ay kakaibang lamig naman ang nararanasan sa
kabilang bahagi nito.
Ang dapat na paghandaan ng bawat isa ayon kay Solis ay ang inaasahang
kakapusan ng supply ng tubig dahil sa matinding init ng panahon.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 28

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Ngayon pa lamang ay dapat nang magtipid sa paggamit ng tubig ang bawat


isa sa atin dahil inaasahan ang epekto ng El Nino sa bansa hanggang sa ikawalang
bahagi ng 2016, ayon pa kay Solis.

Hango sa:
http://radyo.inquirer.net/5862/el-nino- ngayong2015-at-2016-sinlakas-noong-1997-98- ayon-sapag-asa#sthash.E87Xjx5V.dpuf

Sagutin ang mga tanong


1. Tungkol saan ang balita?
2. Anong paghahanda kaya ang dapat gawin ng pamahalaan sa ganitong
suliranin?
3. Ano ang maaaring mangyari sa kalagayang pangkabuhayan ng bansa
sa panahon ng El Nino?
4. Bilang mag-aaral, paano ka makakatulong upang maibsan ang labis na
init na ating nararanasan?
5. Anong uri ng aklat matatagpuan ang may kinalaman sa klima?

Ano ang makukuhang impormasyon sa bawat isang pangkalahatang


sanggunian? Basahin at alamin ang mga ito.
Pangkalahatang Sanggunian
Ang mga Pilipino ay mahilig magbasa at magsaliksik. Hindi tayo
tumitigil sa pagtuklas ng mga bagong kaalaman. Makakatulong ang mga
sanggunian sa bawat isa sa atin upang matugunan ang pagkauhaw natin sa
kaalaman.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 29

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Iba pang maaaring pagkunan ng impormasyon at kaalaman:

Internet Isang teknolohiyang


maaring pagkunan ng maraming
kaalaman sa tulong ng network ng
mga kompyuter sa buong mundo

Mapa Isang palapad na drowing


ng mundo o ng bahagi nito.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 30

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Globo Isang replika ng mundo

Gawin Ninyo
A. Basahin ang Alamat ng mga Tagalog at maghanda para sa pangkatang
gawain .

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 31

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Hango sa Yamang Filipino 5, pah 106-107

Pangkat I Piliin ang mga pandiwang ginamit sa alamat at ipakitang


kilos sa klase.
Pangkat II- Isalaysay muli ang alamat na binasa.
Pangkat III- Ipakita saVen Diagram ang pagkakahalintulad ng paraan ng
panliligaw sa mga kababaihan sa panahon ngayon.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 32

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Gawin Mo
Pagtugmain ang impormasyong hinahanap (Hanay A) sa angkop na aklat
(Hanay B).
Hanay A

Hanay B

1. Ipinakikita rito ang mga anyong-lupa


at anyong tubig na matatagpuan sa isang lugar.
2. Nagtataglay ng mga impormasyon tungkol sa mga
bagay-bagay at mga artikulo tungkol sa katotohanan.
3. Nagtataglay ng pinakahuling impormasyon
tungkol sa mga punto ng kawilihan, mga pangyayari sa
isang bansa, palakasan, relihiyon, pulitika at iba pa.
4. Pinagkukunan ng kahulugan, baybay o ispeling.
5. Isang teknolohiyang maaring pagkunan ng
maraming kaalaman sa tulong ng network ng
mga kompyuter sa buong mundo

a. diksyunaryo
b. atlas
c. internet

d. almanac
e. encyclopedia
f. mapa

Isaisip Mo
Ang tambalang salita ay dalawang magkaibang salita na pinagsama
upang makabuo ng bagong salita. Makatutulong ito sa pagbibigay-kahulugan
sa mabubuong tambalang salita.

May tambalang salitang nananatili ang kahulugan ng dalawang salitang


pinagtatambal. Ito ay ginagamitan ng gitling.Tinatawag itong tambalang
salitang may gitling o tambalang di-ganap.

Halimbawa :pamatid-uhaw

urong-sulong

May tambalang salitang nagkakaroon ng kahulugang iba sa isinasaad


ng mga salitang pinagtambal o pinagsama. Ito ay nagkakaroon ng ikatlong
kahulugan.

Halimbawa :

hampaslupa

sangandaan

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 33

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Isapuso Mo
Pagpapahalaga sa Aklat at Aklatan
Sa aklatan natitinggal ang yaman na siyang susi sa tagumpay
ng isang mag-aaral . Nakalimbag sa mga aklat ang ma impormasyonmga kaalaman , opinion o ideya mula sa mga dalubhasa at matatalinong
nilalang. Kailangan natin ito sa maraming paraan . Kailangan mo
lamang malaman kung paano ito gagamitin upang umunlad ang
kasanayan, lumalalim ang kaisipan , magkaroon ng tiwala sa sarili at
maging higit na handa sa mga suliranin ng buhay.

Isulat Mo
Basahin ang seleksyon . Tapusin ang pahayag na sinimulan sa ibaba.

Paano na , Leanne!
Nag-iisang anak si Leanne kaya nasusunod ang
kapritso niya. Hindi siya marunong ng mga gawaing bahay.
Sapagkat palaging may kasambahay na gumagawa nito para
sa kanya.
Isang araw, nagkaroon ng pagbaha sa lugar nila.
Nawasak ang kanilang tahanan at mga ari-arian . Nawalan ng
trabaho ang kanyang mga magulang. Umali sang kanilang mga
kasambahay.

1. Ang nag-iisang anak ay dapat na ___________________________.


2. Malaki ang nagagawa ng kasambahay sa isang mag-anak subalit
__________________________________.
3. Marami, kakaunti, o nag-iisa man ang anak ay mahalagang handa
sila sa ________________________________.
4. Mawalan man ng trabaho ang kanilang magulang ay ____________
5. Tutularan/Hindi ko tutularan si Leanne dahil___________________.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 34

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

ARALIN

Paggamit ng Pang-uri sa Paglalarawan ng


Pamayanang Kinabibilangan

Paano ginamit ang mga magagalang na pananalita sa pagsasabi ng


ideya sa
isang isyu?
Ano-ano ang mga salitang ginamit sa paglalarawan ng pamayanang
kinabibilangan?
Paano nabigyan ng kahulugan ang mga pamilyar at di-pamilyar na
salita?
Paano ka nakasulat ng isang pagsasalaysay?
Tuklasin Mo
A. May ibat-ibang magagalang na pananalitang ginagamit sa ibat-ibang
sitwasyon.
Tingnan ang mga larawan at alamin ang mga paggalang na isinasaad nito.
Ano-ano ang mga ito? Anong ugali ang ipinararating nito sa atin?
1.Pagbati
a. Magandang Umaga po!
b. Magandang Tanghali po!
c. Magandang Gabi po!
d. Magandang Araw po!
2. Paghingi ng Pahintulot
a. Maaari po ba...
b. Pwede po ba...

Gumagamit din ng magagalang na pananalita sa paghingi ng


paumanhin at pasasalamat.
Ang paghalik o pagmamano ay pagpakita rin ng paggalang bukod sa
paggamit ng mga magagalang na pananalita. Ang pagiging magalang ay isa
sa katangian ng mga Pilipino na dapat ipagmalaki.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 35

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Tandaan natin na sa pagbibigay o pagpapahayag ng ating ideya o


saloobin sa isang isyu at dapat ding gumamit tayo ng magagalang na
pananalita.
Halimbawa:
1. Opo,tama po ang kanyang sinabi.
2. Hindi po tama ang kanyang ginawa kaya dapat siyang iwasto.
Bakit mahalaga ang paggamit nito?
Sa anong paraan pa maipakikita ang pagiging magalang?
B. Ibigay ang kahulugan ng mga sumusunod sa pamamagitan ng pagpili sa
salitang
naglalarawan dito.
A

Waling-waling
ibong matatagpuan
lamang sa ituktok ng

Agila
isang uri ng magandang
bulaklak ng orkids

Sierra Madre
pinakamataas na bundok
sa Pilipinas

Bundok Apo

hili-hilera at mahahabang
bundok na makikita sa

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 36

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Basahin Mo
Alamin kung ano-ano ang mga salitang ginamit sa paglalarawan na nasa
talataan.
Ako at ang Aking Bayan
Mahal ko ang aking bayan. Tahanan ito ng mapagpalang kamay na
kumupkop at nagpalaki sa akin. Dito ako lumaki at nagkaisip. Ang aking
magagandang pangarap ay dito ko binuo.
Ang kanyang mahahabang hilera ng mga bundok o Bundok ng Sierra
Madre ay sagana sa malalaking punungkahoy at magagandang orkids na
pambihira sa buong mundo. Tahanan ito ng Waling-waling na tila dito
lamang makikita sa aking bayan. Ang mataas na Bundok ng Apo ay tinitirhan
ng pinakamalaking agila sa mundo. Kung ako ay nalulungkot, tinatanaw ko
ang kanyang luntiang lupain at ang dagat na kay lawak at kay lalim at
nakasusumpong ako ng katahimikan at kapayapaan ng kalooban.
Hindi ko maipagpapalit ang aking bayan anuman ang ganda at laki ng
bansang dayuhan. Maliit man ang aking bayan, dito ko natatagpuan ang
katahimikan ng aking buhay. Hindi ko hinahabol ang mabilis na takbo ng
araw. Hawak ko ang oras sa aking paggawa. May matatakbuhan ako sa oras
ng aking pangangailangan.
Tulad ko, mahalin din ninyo ito. Tulungan natin siyang umunlad at
makikita natin ang malaking pagbabago.
Hango sa Daluyan 5

Pagyamanin Natin
Gawin Ninyo
A. Sagutin ang mga tanong:
1. Mahal mo rin ba ang bayan mo tulad ko? Patunayan.
2. Paano inilarawan ang ating bayan? Isulat sa kahon ang mga salitang
naglalarawan sa ating bayan.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 37

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

B. Magpangkat sa apat.
Ilarawan ang pamayanan na inyong kinabibilangan at maghanda para
sa
pagtatanghal.
Pangkat I Gumawa ng maikling tula
Pangkat II Gumawa ng isang maikling awitin
Pangkat III Gumawa ng isang rap
Pangkat IV Gumawa ng isang iskit
Batayang Larawan
Ang Lungsod ng Cabanatuan

RUBRICS PARA SA PAGTATANGHAL

BATAYAN NAPAKAHUSA
Y

MAHUSAY

3. Istilo at
pamamaraan

Kinakitaan ng
ibat ibang istilo
at pamamaraan
ang pangkat

1. Nilalaman
at
organisasyon
ng mga
kaisipan
2. Kaugnayan
sa paksangaralin

4. Kaisahan
ng pangkat

Lubos na
naipahahayag ang
nilalaman o kaisipan
na nais iparating sa
manonood
Nakagamit ng 4
hanggang 5 salita
na kaugnay sa
paksang-aralin
Lubos na kinakitaan
ng paggamit ng ibat
ibang istilo at
pamamaraan ang
pangkat
Lubos na
nagpamalas ng
kaisahan ang bawat
miyembro ng
pangkat

Naipapahayag
ang nilalaman o
kaisipan na nais
iparating sa
manonood
Nakagamit ng 3
salita na kaugnay
sa paksang-aralin

Nagpamalas ng
kaisahan ang
bawat miyembro
sa pangkat

DI-GAANONG
MAHUSAY

Di-gaanong
naipapahayag ang
nilalaman o kaisipan na
nais iparating sa
manonood
Nakagamit ng 1
hanggang 2 salita na
kaugnay sa paksangdiwa
Di-gaanong kinakitaan
ng ibat ibang istilo at
pamamaraan ang
pangkat
Di-gaanong nagpamalas
ng kaisahan ng bawat
miyembro sa pangkat

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 38

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Ano ang tawag sa mga salitang ginamit ninyo sa paglalarawan sa


pamayanan ninyong kinabibilangan?
Gawin Mo
A. Basahin nang tahimik at sagutin ang mga tanong pagkatapos.
Ang mga Journal ni Tanya

Dyornal 4 / Journal 4
Ang pagbabasa ay ipinagpapatuloy ko upang matulungan ako sa aking
pagiging matatas sa wika. Tumutulong ito sa aking pagsasanay kapwa sa
pakikinig at pagsasalita. Nagpapatuloy ang problema ko sa aking pagbigkas
sa lahat ng mga pantig ng mga salita. Nagkakabuhul-buhol pa rin ang dila ko
sa pagbigkas ng mga pantig at hindi tama ang aking mga binibigyang-diin na
mga pantig. Sa pagsasanay, patuloy ako sa pagbasa sa ating aralin at leksiyon
sa gabi at inoorasan ko ang aking pagbasa. Gusto kong pagbutihin ang aking
kahusayang magsalita at makapagbasa nang may pagtitiwala sa aking
kakayahan.
Naging mas ambisyoso ako sa aking pagsulat. Ngunit nagpapatuloy ako
sa pagkakaroon ng problema sa tamang paggawa ng aking mga
pangungusap. Madalas na isinasalin ko ang mga salita nang literal at hindi
tama ang gamit ng salita at anyo nito. Ang aking problema ay hindi ko
napapansin ang ilang mga uri ng mga pangungusap at nagagamit ang
tamang padron nito. Maari kong makilala ang konstruksiyon ng mga
simpleng pangungusap, pero umaasa ako na matututo akong lumikha ng mas
komplikadong mga pangungusap na may saysay rin.
Ang pagsasalita ay nananatiling aking pinakamalaking problema sa wika.
Pakiramdam ko pa rin ay hindi ko mapanghawakan ang anumang mga
pakikipag-usap. Ang problema ko ay hindi ko matandaan ang bokabularyo
nang mabilis upang maayos na makabuo ng isang pangungusap. Masyadong
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 39

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

nahihiya akong sabihin ang kahit ano. Kahit na sinusubukan kong makipagusap tulad ng kung paano ang sa tingin ko na ito ay dapat na tunog,
namamali pa rin ako. Hinihikayat pa rin ako ng mga magulang ko na
makipag-usap sa wikang Filipino sa bahay. Sila lamang ang mga tao na hindi
ako nakakaramdam ng takot o hiya sa pagsasalita. Gusto kong magkaroon
nang higit na pagtitiwala nang sa gayon hindi ako napapahiya sa
pagsasalita.
Pakiramdam ko ay tunay na konektado ako sa aking kultura. Kung tungkol
sa kasaysayan, kultura o kaugalian ng mga Filipino, nasisiyahan ako sa pagaaral nang higit pa at marami pa tungkol sa aking mga kababayan. Palagi
akong nagpapasalamat sa aking pamilya para sa pagsasabuhay sa akin ng
kulturang Filipino. Pinasasalamatan ko na nagkaroon ako ng pagkakataon na
malaman ang aking kultura sa pamamagitan ng pag-aaral ng wika
sapaaralan. Umaasa ako na higit ko pang makikilala ang aking sarili habang
ako ay patuloy na natututo ng wikang Filipino.
Dyornal 5 / Journal 5
Ang kwarter ng Filipino ay nakatulong sa akin upang maitaas ang aking
kasanayan sa wika sa isang karagdagang kumpiyansa na antas. Patuloy
akong maingay sa pagbabasa dahil laging tumutulong ito sa akin sa
pagbigkas ng aking mga salita at sa pagiging matatas. Kahit na ako ay
maaaring mabagal, sa tingin ko mas konsistent ang aking kakayahan sa
pagpapahayag ng pantig na may tamang diin at paraan. Gayunman, mahaba
ang mga salita at maraming mga diin na natatakot pa rin akong bigkasin.
Ngunit ang patuloy na pagbabasa ng mga sanasay at mga aralin ay
nakakatulong sa akin na pagbutihin ang aking bokabularyo dahil
naghahanap ako ng mga salita na makakatulong sa akin na maunawaan ang
kahulugan. Kapag nauunawaan ko ang konteksto, tumutulong ito sa pagbasa
nang tama ng mga pangungusap at ng mga bantas.
Sa pagsulat, nagpapatuloy ako sa pagsisikap na makasulat ng aking mga
pangungusap. Sa palagay ko, may kumpiyansa na ako sa paggawa ng mga
pangungusap na pokus sa obheto at pokus sa aktor, at sinusubukan kong
gumawa ng mas komplikadong mga pangungusap. Dahil mahirap kong
makilala ang ibat ibang uri ng mga pangungusap, nakakalimutan kong
gamitin ang tamang panlapi para sa mga pandiwa. Pinag-aaralan ko ang mga
pangungusap at lumikha ako ng mga tsart para makita ko ang ibat-ibang
porma ng pandiwa para matulungan ako nito. Umaasa ako na mapapabuti
ang pagsulat ko.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 40

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Sa pagsasalita, may problema pa rin ako sa pagsasalita nang may


pagtitiwala. Palagi akong nakapokus sa pagtanda ng mga patakaran at
bokabularyo. Hindi ito nakakatulong sa akin kasi natatakot akong magsalita
na hindi naman dapat. Kapag nakikinig ako ng pagsasalita ng isang katutubo
sa wika, tumutulong ito na maitama ang aking pagbigkas at punto. Bilang
pagsasanay, ginagagad ko kung anong naririnig ko. Ang aking mga
magulang ay ipinagpapatuloy pa rin ang pakikipag-usap sa akin sa Filipino,
na pumupwersa sa akin na makapagpraktis at maitama ang aking sarili. Ang
pagtatamo ng tiwala sa pagsasalita ang aking prayoridad.
Gustung-gusto ko ang pag-aaral ng tungkol sa aking kultura. Mula sa mga
taal na kaugalian, kasaysayan, at modernong pang-araw-araw na buhay,
patuloy na nahahalina ako sa pag-alam ng tungkol sa mga tao at kultura. Ang
klaseng ito ay tumutulong sa akin na malaman ang tungkol sa aking
kasaysayan gaya ng pamilya ko, at ito ay tumutulong upang mapapanatali
ang aking kultura sa araw-araw na pamumuhay. Itong klase ang aking
inspirasyon sa paglalakbay sa Pilipinas sa darating na tag-init. Umaasa ako na
magagamit ko ang lahat ng natutunan ko sa wika at kultura at magkakaroon
ako ng isang hindi malilimutang karanasan.
Sipi mula sa Google

Mga Tanong :

1. Ano ang tinatawag na isang journal?


2. Tungkol saan ang nakatala sa journal?
3. Ano ang kaniyang ginawa sa ikaapat na araw ng kanyang journal?
4. Sa pagbabasa, pagsusulat, at pagsasalita?
5. Bakit sa palagay mo mahalaga sa kaniya ang matuto ng Filipino?
6. Anong ginawa niya sa day 5?
7. Ano ang kaniyang ginawa upang maresolba ang kaniyang mga
suliranin?
8. Ano-ano ang iyong mapapansin sa journal?
9. Bakit mahalaga na may petsang nakalagay sa journal?

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 41

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

B. Balikan ang Basahin Mo at mga tala sa Gawin Ninyo A.


Sumulat ng isang pagsasalaysay tungkol sa pamayanang inyong
kinabibilangan gamit ang mga pang-uri.
C. Kayo ay manonood ng isang documentary video mula sa YouTube tungkol
sa buhay ni
Boxing Champion Manny Pacman Pacquiaopero bago
manood alamin kung ano-ano ang mga dapat mong tandaan bago, habang at
pagkatapos manood.
Isulat sa kwaderno ang mga mahahalagang impormasyon sa
napanood na video.
Mga tanong na dapat sagutin matapos ang panonood.
1.Tungkol saan ang video na napanood?
2. Sa iyong palagay, bakit nagkaroon ng isang documentary film si
Manny
Pacquiao?
Isaisip Mo
Ano-ano ang natutuhan mo sa aralin?
Buuin ang mga pangungusap upang maitala ang mga natutuhan mo .
Sa pagsasalita
______________________________________________________
Sa paglalarawan ng pamayanang kinabibilangan
_______________________
Sa pagbabasa malalaman ang kahulugan ng mga salitang pamilyar at
di-pamilyar sa
_______________________________________________________
_______________________ ay isang talaan ng mga pansariling gawain,
mga repleksyon, mga naiisip at nadarama at kung anu-ano pa.
_____________________ ang mga impormasyon mula sa binasang
teksto upang makasulat ng isang pagsasalaysay.
Sa panonood dapat na
______________________________________________
Isapuso Mo
Sa ating natapos na aralin, paano mo napahalagahan ang Wika at Panitikan?

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 42

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Isulat Mo
Mula sa inyong mga itinalang mahahalagang impormasyon sa
napanood na documentary video, sumulat ng isang pagsasalaysay sa isang
malinis na papel.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 43

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

ARALIN

Pagpapamalas ng Kasiyahan sa mga


Nabasang Teksto

Ano ang paksang pangungusap?


Paano mo mailalarawan ang kilalang tao sa pamayanan?
Paano mo pinangkat ang mga salita?
Ano-ano ang mga mahahalagang pangyayaring nabasa sa talaarawan?
Paano mo nabigyan ng kahulugan ang mga bar graph
Paano mo isinulat ang mga idiktang talata?
Paano mo naipakita ang pag-unawa sa napanood na video clip?
Tuklasin Mo
A. Pakinggan at pag-aralan ito:
Si Patrick at ang Kanilang Kalakian

Maagang umuwi noon si Patrick mula sa paaralan sapagkat isisilong


pa niya ang nakasuga nilang kalabaw.
Walang tao noon sa kanilang bahay dahil bumaba ng bayan ang
kanyang tatay at nanay upang mamili ng gamit sa bahay para sa buong
sanlinggo. Sa kanyang paglalakad, naparaan siya sa isang grupo ng mga
kabataang naglalaro ng basketball. Inanyayahan siyang maglaro ng mga ito.
Nagpakatanggi-tanggi si Patrick dahil sa pag-aalalang mabilad sa init ang
nakasugang kalabaw. Pinilit siya nang pinilit ng kanyang mga kalaro.
Palibhasay hilig niya ang larong iyon, pumayag na rin siya. Mahigpitan ang
laban. Halos puro si Patrick ang umiiskor sa kanyang pangkat.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 44

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Natapos ang laro pagkaraan pagkatapos ng dalawang oras. Ika-12:00


ng tanghali noon. Matindi ang sikat ng araw. Bigla niyang naalala ang
nakasugang kalabaw. Tiyak na lawit na ang dila nito sa init. Patakbong
tinalunton ni Patrick ang landas pauwi. Hindi niya ininda ang pagod sa
matagal na pagtakbo. Pangamba at takot ang nararamdaman niya ngayon.
Nabanaagan na niya ang bubong ng kanilang bahay. Pilit niyang
idinidilat ang hilam sa pawis niyang mga mata. Sa wakas ay narrating na niya
ang bahay. Dali-dali niyang pinuntahan na pinagsugahan niya ng kalabaw.
Wal! Wala roon ang kalabaw. Wala rin ang bareta at lubid sa suga.
Napasalampak siya sa pilapil. Nakaramdam siya ng panghihina,pagod, at
takot. Pinilit niyang tumayo. Hinahanap niya ang kalabaw nang biglang may
mabigat at malaking kamay na pumatong sa kanyang balikat.Kasabay noon
ay narinig niya ang tinig na, Kumain ka na ba , Anak? Para siyang
nabunutan ng tinik sa lalamunan. Napayakap siya sa ama,at sabay silang
pumasok sa bahay.
Sagutin ang mga sumusunod:
- Anong ibig sabihin ng kalakian?
- Ano ang gawain ni Patrick?
- Bakit niya napabayaan ang kanyang tungkulin?
- Kung ikaw si Patrick matatakot ka ba sa iyong ginawa? Bakit?
- Paano gumaan ang pakiramdam ni Patrick?
- Ikaw, responsableng anak ka ba? Patunayan ang iyong sagot.
- Ano paksa ng talataang binasa?
B. May cellphone ka ba? Paano mo natutuhang gamitin ito? Marunong ka ba
sa computer? Makatutulong ba ito sayo?
Basahin Ninyo
Pagbabago
Malaon nang minimithi ng bawat Pilipino ang makitang maunlad at
maayos ang pamahalaan ang pagpapaunlad ng ibat ibang aspekto ng
pamumuhay.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 45

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Matatagpuan na sa Pilipinas ang mga teatro, museo, paaralang


pangmusika at pangsining, aklatan, at mga tindahang namamahagi ng
maunlad na sistema ng transportasyon at komunikasyon.
Matatagpuan din ang mga makabagong sasakyan tulad ng LRT at mga
kalsadang nag-uugnay sa mga pamayanan tulad ng mga fly-over, underpass
na dinaraanan ng mga sasakyan at overpass naman sa para sa mga tao. Ang
layunin nito ay upang mabigyan ng solusyon ang malubhang suliranin ng
trapiko. Halos lahat ng tahanan ay may serbisyo ng kuryente at tubig.
Ang mga kasangkpang kailangan sa araw-araw ay mga makabago na
rin tulad ng computer, floor polisher, CD/DVD, washing machine, at ang
teleponong ginagamit ay mayroon nang caller I.D. Dito malalaman ang
numero ng tumawag sa iyo. Kung ikaw ay nasa labas naman ng bahay o
kayay nasa loob ng sasakyan, maaari ka ring gumamit ng telepono sa
pamamagitan ng Fonkard plus. Tunay na malaganap na ang paggamit ng
telepono at cellphone sa bansa.
Sa paaralan ay marami na ring makikitang pagbabago na lalong
makatutulong sa mga mag-aarala tulad ng calculator na nagagamit sa
Mathematics, pag-aaral ng computer na nagagamit sa paggawa ng mga
proyekto at term paper, xerox machine na nagagamit sa pagkopya ng mga
nasaliksik na aralin.
Ganyan kabilis ang mga pagbabagong nagaganap sa bansang Pilipinas.
Pagsagot sa mga tanong
1. Bakit kailangan ang pagbabago sa isang bansa?
2. Anu-anong pagbabago mayroon sa Pilipinas?
3. Mahalaga ba ang mga ito sa iyo? Bakit?
4. Itala ang mga pagbabago sa inyong paaralan
Pagyamanin Natin
Gawin Ninyo
A. Pangkatang Gawain
Bilang mga
mag-aaral, ano-ano ang mga pangyayaring inyong
maibabahagi sa mga kamag-aaral na inyong nasaksihan, naobserbahan o
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 46

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

naranasan pagdating sa mabilis na pagbabago ng teknolohiya sa


inyong paligid. Itala ang mga pagbabago at iulat sa klase.
Pangkat I- Nasaksihan tungkol sa komunikasyon
Pangkat II- Naranasan tungkol sa medisina
Pangkat III- Nasaksihan tungkol sa pagpapatala at pagboto/botohan
Pangkat IV- Nasaksihan tungkol sa transportasyon
(RUBRICS SA PAG-UULAT)
Nilalaman:
Napakaayos ang pagkakalahad ng ulat at nagging
daan ito sa napakalinaw na pagkakaunawa sa ulat

Kasanayan:

Makikita ang lubos na kasanayan sa pag-uulat


maging paraan sa pagdadala ng sarili sa harapan ng
tagapakinig.

Kagamitan:

Maayos na nagamit at epektibo para sa pag-uulat.

Kooperasyon:
Bawat isa ay kakikitaan ng kooperasyon sa
ginawang pag-uulat na nagging daan para sa isang
napakaorganisadong talakayan.

B. Basahin at unawain ang maikling kuwento.

Mula sa maikling kuwento, ilarawan ninyo si Linda


1.
2.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 47

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

3.
4.
5.
C. Magbigay ng mga taong kilala sa inyong pamayanan. Gumamit ng
mga pang-uri sa paglalarawan sa kanila.
Mga Pangkat
Pangkat I

Pangalan ng Tao

Mga Paglalarawan

Pangkat II
Pangkat III
Pangkat IV

Gawin Mo
A. Pagpapangkat ng mga salita.
Ang kahulugan ng mga salita ay maaaring malaman sa pamamagitan ng
pagpapangkat o paggugrupo nito.
Bilugan ang salitang hindi kapangkat ng mga salita.
1. mga sasakyan bus, dyip, taksi, tren, gasoline
2. instrument sa pagtugtog byulin, gitara, organ, telebisyon, banduria
3. kagamitan sa pagluluto kutsilyo, pitsel, kaldero, sandok, kalan
4. gamit sa pagsasaka araro, kalabaw, lagari, kalaykay, asarol
5. bahagi ng halaman dahon, ugat, pataba, tangkay, bulaklak
Basahin ang pangkat ng mga salita sa bawat bilang. Isulat sa patlang
ang pamagat ng bawat pangkat.
1. __________________

4. ____________________

kasambahay

pagtitiis

dyanitor

pagtitipid

hardinero

pagsisikap

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 48

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

magbubukid

pagsisinop

barbero

pagtitiyaga

2. __________________

5. ____________________

komersyo

Musika

abogasya

Filipino

medisina

Araling Panlipunan

edukasyon

Math

inhinyerya

Science

3. ____________________

6. _____________________

tindahan

sinulid

patahian

bobina

panaderya

karayom

karinderya

pedal

sapaterya

medida

B. Basahin ang nakatalang talaarawan. Itala ang mga mahahalagang


impormasyon mula rito.
Agosto 4, 2016, Huwebes
Mahal kong Talaarawan,
Ngayong araw na ito ay naisagawa ko at ng aking mga kagrupo ang
aming proyekto na paggawa ng posters tungkol sa pagmamahal sa wika.
Masaya akong gumising kanina. Matapos kumain ay dali-dali akong
nagbihis upang maaga akong makarating sa paaralan.
Kumpleto na ang aming grupo nang ako ay dumating. Agad naming
sinimulan ang paggawa ng poster. Nakahilera ng tuwid ang mga panulat at
gamit pampirma na aming gagamitin. Parang nagsasabing handa na sila sa
anumang gawain. Bago pa man ang araw na ito ay naplano na namin an g
aming gagawin.
Nagsimula kaming gumawa ng poster. Walang humpay ang pagkilos ng
mga panulat at tuloy-tuloy ang pagkukulay ng mga brutsa. Naroon naman an
gaming guro upang pumatnubay sa amin. Ganyan nga lagyan ninyo ng
___________________________________________________________________________________________
makabuluhang mensahe ang inyong mga poster, ang payo ng aming guro.
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials

49

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Tuloy-tuloy ang aming paggawa hanggang sa makaramdam kami ng


gutom. Tanghali na pala, oras nan g pananghalian. Tiyak na ang haring araw ay
nakamasid sa aming ginawa. Matapos kumain ay itinuloy na naming ang
paggawa ng iba pang posters.
Nakasilip na ang buwan nang ako ay umuwi. Ngunit hindi man lamang
ako nakaramdam ng anumang bahid ng pagod.
Ganoon pala ang pakiramdam matapos mong gawin ang isang
makabuluhang Gawain.
Lily

Pagbibigay sa mahahalagang pangyayari sa nabasang talaarawan.


1. Ano-ano ang ginamit ng
pangkat ni Lily sa paggawa
ng poster?

2. Bakit pinalagyan ng guro


ng mensahe ang mga
posters?

________________________

________________________

________________________

________________________

3. Paano nakatulong ang


mga posters sa pag-abot ng
kanilang layunin?

4. Ano ang nadama nila


nang matapos ang
paggawa ng posters?

________________________

________________________

________________________

________________________

5. Kung ikawsi Lily,


makikiisa ka rin ba sa
paggawa ng posters? Bakit?
________________________
________________________

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 50

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

C. Punan ang grapiko ng hakbang at paraan na tugon sa sumusunod na mga


suliranin:

BASURA
Hakbang

Paraan

POLUSYON
Hakbang

Paraan

PAG-INIT NG DAIGDIG
Hakbang

Paraan

Masdan ang graph ng uri ng basurang itinatapon natin sa araw-araw na


umaabot sa 70 milyong tonelada. Ano ang ipinahihiwatig nito?

1. Anong basura ang may pinakamataas na porsiyento?


2. Alin sa mga basura ang may pinakamaliit ang porsiyento?
3. Anong mga basura ang may magkaparehong porsiyento?
4. Alin ang susunod na mataas ang porsiyento?
5. Ano ang dapat gawin para mapababa ang porsiyento ng mga basurang
itinatapon sa araw-araw?
D. Kunin ang inyong kuwaderno at isulat ang ididiktang mga salita ng guro
tungkol sa karagdagang kaalaman na dapat mong malaman tungkol sa bar
graph. Isulat ito nang may wastong baybay at tamang bantas.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 51

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Gumawa ng bar graph ng uri ng basurang itinatapon ninyo mula sa


sariling tahanan sa loob ng isang linggo. Ipakita sa klase ang inyong graph at
ilahad kung ano ang balak ninyong gawing solusyon tungkol dito.
E. Muli kayong manonood ng isang piling video clip na inihanda ng guro.
Pagkatapos ay sumulat ng buod nito at ibahagi sa klase.
Isaisip Mo
A. Punan ang mga bituin ng detalye na nagpapakita ng natutuhan mo sa mga
araling natalakay.

Isapuso Mo

Ngayong linggong ito, natutuhan ko na _____________________, kaya


naman isasapuso ko ang pagiging _____________________upang magawa ko
nang _________________________________ .
Paano mo naipamalas ang kasiyahan sa mga nabasang teksto?
Isulat Mo

Sumulat ng isang salaysay tungkol sa kilalang taong matulungin sa inyong


pamayanan. Gamitin ang mga kaalamang natutuhan mo sa linggong ito.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 52

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

ARALIN
ARALIN

88

Pagbibigay ng Paksa sa Isang Talata

Paano mo inilarawan ang mga magagandang tanawin?


Sa anong paraan mo naibigay ang kahulugan ng pamilyar at dipamilyar na mga salita?
Paano mo malalaman ang paksa ng isang talata?
Paano mo mabibigyang-kahulugan ang isang mapa?
Tuklasin Mo
A. Balikan ang kuwentong Si Patrick at ang Kanilang Kalakian
Muli itong pakinggan at pagkatapos ay gumawa ng pagsasalaysay.
Naisalaysay mo bang mabuti? Paano mo nagawang maisalaysay na muli ang
napakinggang kuwento? Bakit?
B. Nakapamasyal ka na ba sa ibat ibang lugar na maganda sa ating
pamayanan? Napuntahan mo na ba ang lugar na ito?

North Grove Cabanatuan City

Ilarawan ang magandang tanawing ito na matatagpuan sa Barangay


ng Valdefuente, Lungsod ng Cabanatuan. Itala ang mga salitang ginamit sa
paglalarawan sa lugar na ito.
Ano-anong magagandang lugar pa ang alam ninyo na maaaring
pasyalan sa ating pamayanan? Magbigay ng mga paglalarawan sa mga ito.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 53

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

C. Basahin ang maikling kuwento. Itala ang mga pang-uring ginamit sa


paglalarawan.
Nasaksihan ko ang pagbabago sa lugar na iyon ng San Roque. Datirati, ito ay magulo, maingay at walang disiplina ang mga tao. Hindi
natatapos ang araw na animoy asot pusa ang mga tao sa
pagbabangayan. Ngayon ay iba na. Makikita na ang mga batat
matatandang masayang-masaya sa paggawa ng ikabubuti ng lugar na ito.
Buong puso ang paglalaan nila ng panahon para maisagawa ang
maraming proyektong binuo ng kanilang mga pinuno. Payapa na ang
kanilang pamumuhay sa sama-samang paggawa. Maayos na maayos na
rin ang mga bagay-bagay na nagdudulot ng kasiyahan sa lahat.

Mahalagang malaman na ang pang-uri ay mga salitang ginagamit sa


paglalarawan sa tao, bagay, pook at pangyayari.

D. Ibigay ang kahulugan ng mga salita sa pamamagitan ng kayarian nito.

Kayarian ng Salita

Kahulugan

pagkabata
katiwasayan
minimithi
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 54

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Basahin Ninyo
A. Alinmang sanaysay o kuwento ay binubuo ng mga talataang may paksang
magkakaugnay. Bawat talataan ay may pangungusap na naglalahad ng
pangunahing paksa.
Ang paksa o pangunahing diwa ay ang bahaging pinag-uusap ano
pinakamahalagang ideya sa isang akda.
Basahin ang mga talataan. Isulat ang paksa ng bawat isa.

_______________________________________________________

________________________________________________________

_________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 55

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Pagyamanin Natin
Gawin Ninyo
A. Nakakita na ba kayo ng space shuttle? Ano ang itsura ng loob nito?
Isang sasakyang pangkalawakan ang Space Shuttle.
Ito ay sadyang idinisenyo na magpabalik-palik sa
kalawakan upang matulungan ang mga siyentista na
mapag-aralan ang mga nangyayari sa labas ng daigdig.
Minsan ay nagdadala rin ito ng astronauts mula sa
ibat ibang bansa upang upang magsagawa ng
eksperimento hinggil sa kalagayan ng ibang planeta.
Ginagawa ito ng mga siyentista upang matulungan
ang mga tao na maunawaan na ang mga
nangyayari sa ibang planeta ay may kinalaman din
sa mga nangyayari sa sarili nating daigdig.
Dalawa lamang sa tatlong bahagi ng space shuttle ang pwedeng
gamiting muli: ang orbiter space plane,kung saan namamalagi ang astronauts at
ang rocket boosters.
PaaaPPPP
Paano nga ba ginagamit
ang space shuttle?

Sagutin ang mga tanong batay sa natutuhan mula sa binasang teksto.


1. Ano ang space shuttle?
2. Paano ito naiiba sa iba pang sasakyang pangkalawakan?
3. Bakit ito ipinadadala sa kalawakan?
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 56

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

4. Sa iyong palagay, nakatutulong bas a mga tao ang pagpapadala ng


space shuttle sa kalawakan?
5. Kung ikaw ang mabibigyan ng pagkakataong magpalipad ng space
shuttle at pumili ng lugar na iyong pupuntahan, saan ka pupunta?
Bakit?
B. Paggamit ng Satellite Map o Virtual Map
Upang makabalik ang space shuttle sa kanyang pinagmulang lugar ay
kakailanganin ang isang mapa na tinatawag na satellite map. Sa tulong nito ay
makikita ng piloto kung saan ilalapag ang shuttle tulad ng space center sa
larawan.

C. Gamitin ang satellite map sa tulong ng Google Earth upang makita at


matukoy ang mga sumusunod na lokasyon:
Pangkatang Gawain
Pangkat I Cape Canaveral Shuttle Launch Site
Pangkat II Kennedy Center
Pangkat III NASA Command Center
Pangkat IV Strategic Air Command Museum
Gawin Mo
A. Basahin ang liham ng isang sundalong Hapon habang siya ay nasa
gitna ng digmaan.
Narito ang mga katanungang sasagutin matapos ang pagbasa sa liham.
1. Saan naroon si Ichizo?
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 57

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

2. Bakit mataas ang moral ng mga kasama ni Ichizo sa hukbo?


3. Bakit sinabi ni Ichizo na ang kanilang misyon ay misyong walang
balikan?
4. Bakit dapat ikarangal ni Ichizo ang mamatay sa pakikipaglaban?
5. Kung ikaw ang ina ni Ichizo, ano ang gagawin mo sa kanyang
habilin?
Mahal kong Inay,
Nawa ay nasa mabuti kayong kalagayan sa pagtanggap ng liham kong ito.
Napabilang po ako sa pangkat ng Shichisei na sinanay upang maihanda sa
mga biglaang pakikipaglaban. Kalahati sa aming hukbo ang ipadadala sa Okinawa
ngayon upang tambangan ang mga barko ng aming mga kalaban. Ang ibang tropa
ay mananatili sa loob ng kampo ng ilang araw samanatalang hinihintay nila ang utos
ng paglusob.
Kasalukuyang namamahinga an gaming batalyon sa isang lumang gusali sa
dating paaralan dito sa Kanoya. Mataas ang moral ng ng kasama kong sundalo dulot
ng sunod-sunod na pananagumpay ng mga pangkat na nauna na sa amin.
Pakiusap po Inay, huwag sana kayong lumuha para sa akin bagkus ay
ipagmalaki ninyo ako. Taas-noo kong haharapin ang kamatayan sa labanan sa
ngalan ng ating bayan.
Nang dumaan ang sinasakyan naming eroplano mula sa Korea patungong
Kyushu ay inusal ko ang isang taimtim na dalangin at pamamaalam sa inyo. Kayo
na po ang bahala kay Umeno at sa mga naiwan kong gamit. Gawin ninyo ang
inyong naisin sa mga ito matapos kong pagpanaw.
Hindi ko na nagawang sumulat nitong mga huling araw. Labis kong
ikatutuwa kung akoy maipapaalala ninyo sa ating mga kamag-anak at mga
kaibigan.
Patungo na kami sa isang mahalagang misyon, datapwat wala na itong
balikan. Sana ay naririto kayo at nasaksihan ang kasiglahan ng buong tropa habang
hinihintay namin ang hudyat n gaming paglisan.
Pakiusap Inay, sunugin po ninyo ang liham na ito at ang lahat ng mga
kasulatang may kinalaman sa akin.
Mahal na mahal ko kayo.
Ang inyong anak,

Ichizo
Mula sa Last Letter Home ni Ichizo Hayashi

Yamang Filipino 5
Batayan at Sanayang Aklat sa Filipino

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 58

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

B. Kung nabubuhay lamang si Ichizo sa kasalukuyang panahon ay hindi na

niya kakailanganing maghintay ng ilang buwan upang makapagpadala at


makatanggap ng sulat. Sa tulong ng e-mail ay magagawa na niyang
kumustahin at kuwentuhan ang ina ng lahat ng nangyayari anomang oras.

Isaisip Mo
Isulat sa iyong kuwaderno ang mga natutuhan mo sa linggong ito.
Isapuso Mo
Itala ang naibigan mong bahagi ng liham.
Naibigan

Damdamin
Dahilan

Di-naibigan

Paano mo naipamalas ang paggalang sa ideya, damdamin, at kultura


ng may-akda sa kuwentong nabasa?
Isulat Mo
Pumili ng kapareha sa klase. Kunin ang kanyang e-mail address. Bumuo
ng isang e-mail tungkol sa iyong natutuhan sa buong linggong ito at ipadala
sa kapareha. Kailangang sagutin din ito ng kapareha. Pag-usapan ang naging
sagutan sa e-mail sa klase.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 59

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

ARALIN

Pagtatala ng Mahahalagang Pangyayari sa


Napanood na Dokumentaryo

Paano mo inilarawan ang mga hayop na exotic


Ano-ano ang mga impormasyong nakuha ninyo mula sa binasang teksto?
Ano-ano ang mga ginagamit na sanggunian sa pagsasaliksik?
Tuklasin Mo
A. Paano ka magpapasalamat sa ating bansa?
Para sa iyo, ano ang kahulugan ng pagmamahal sa bayan?
Dapat bang magpasalamat sa bayan?
B. Ibigay ang kahulugan ng bawat salita ayon sa pagkakagamit nito sa
bawat pangungusap.
___________1. Ang lahat ng panahon ng isang ina ay kanyang
gingamit sa paglingap sa kanyang bagong silang na
anak.
___________2. Nagkaroon ng katiwasayan sa aming lugar maula nang
mahuli ang criminal na iyan.
___________3. Maraming biyaya ang bigay sa atin ng Diyos.
___________4. Ang mga kayamanang tinamasa natin ay mula sa sarili
nating paghihirap.
___________5. Ang maging sagana ang ating buhay ang tanging
minimithi
Basahin Mo

Sa iyong paglingap mula pagkabata,


Sa tahanang dulot at pag-aaruga;
Sa katiwasay ang ipinadarama
Aking pasasalamat tanggapin mo sana.

Ang bawat biyaya kong tinatamasa,


Utang ko sa iyo, bansang sinisinta;
Pangalawa sa Panginoon, ikaw ay pag-asa,
Sa buhay kong itoy, ikaw ang ligaya.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 60

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Inang Bansang iniirog,aking pangako,


Ikay mamahalin nang taos sa puso;
Walang minimithi, manatili laya mo,
Paglingkuran kang wagas ng bawat Pilipino.
Sagutin ang mga sumusunod na tanong:
1. Bakit nagpapasalamat sa Pilipinas ang may-akda?
2. Ano ang kanyang ipinangako sa Pilipinas?
3. Ano-ano ang mga damdaming ipinahihiwatig sa tula?
4. Nararapat bang ganito ang maging damdamin ng may-akda?
Pagyamanin Natin
Gawin Ninyo
A. Iugnay ang inyong binasa sa sa inyong karanasan.
1. Ano ang naidulot sa iyo ng Pilipinas?
2. Ano-ano ang nadarama mo para sa Pilipinas?
3. Paano mo maipamamalas ang mga damdaming ito?
4. Sumulat ng inyong awit o tula na nagsasaad ng pagmamahal mo rin
sa bayan kagaya ng sa may-akda.

B. Nakikinig at nanonood ba kayo ng balita sa radio o telebisyon? Ano-ano


ang mga balitang nakapukaw sa inyong pansin? Basahin ang isang latest na
balita.
Bahala na si Presidente diyan! Bato
By Betchai Julian August 4, 2016 7749
Share on Facebook Tweet on Twitter

Si Pangulong Rodrigo Duterte na lamang ang bahalang magbanggit kung


sinu-sino ang mga local chief executives na nagsisilbing protektor ng mga
drug lords at sangkot sa ilegal na droga.
Ito ang diretsahang inihayag kahapon ni Philippine National Police (PNP)
chief, Director General Ronald Bato dela Rosa, matapos aminin na tukoy na
rin nito ang mga local government officials na nasa likod ng mga malalaking
operasyon ng ilegal na droga sa bansa.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 61

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Ipinakita po sakin ni Pangulong Duterte ang listahan, mahaba po ang


listahan. Nakasulat ang pangalan ng mga local chief executives na protektor
ng mga drug lords pati mga sangkot sa pagtutulak ng ilegal na droga, wika
ni
Dela Rosa.
Sinabi ni Dela Rosa na sa haba ng listahan na ipinakita sa kanya ng
Pangulosa pagdalo nito sa cabinet meeting sa Malacaang, ay hindi
nito matukoy kung ilan talaga ang nasa watchlist ng Pangulo.
Si Pangulo na po ang bahalang mag-anunsyo kung sinu-sino ang mga
nasa listahan, dagdag pa ni Dela Rosa.

1. Tungkol saan ang balitang ito?


2. Ano ang ipinahihiwatig ng balitang ito na inyong nabasa?
3. Bukod sa pangyayaring ito, ano-ano pa ang mga pangyayaring
naobserbahan mo pa sa paligid matapos ang maibalita ito?
Gawin Mo
A. Bakit kailangang pangalagaan ang mga nilalang sa karagatan?

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 62

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Komunikasyon 5
Batayan at Sanayang Aklat sa Filipino

Ang iyong binasa ay isang tekstong pang-impormasyon (Tekstong


Informative). Anong uri ng babasahin ito?

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 63

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Ano-ano ang mga impormasyong nakuha ninyo mula sa binasang


teksto tungkol sa mga Butanding?

B. Magbigay ng mga salitang naglalarawan sa mga Butanding.


Gamitin ito sa pangungusap.

_____
_________

______

_______

_______

C. Paano nadaragdagan ang iyong kaalaman? Ano-ano ang mga ginamit


mong aklat para rito? Itala ang mga ensiklopedya na mayroon sa inyong
paaralan.
_________________________________________
_________________________________________
_________________________________________
__________________________________________

Magtungo sa silid-aklatan. Maghanap ng mga impormasyon tungkol sa mga


nakatalang paksa. Gumamit ng bullet sa pagtala sa iyong paksa. Mga
pariralaang itatala rito.
Paksa: Alamat
1. Naitala ko:

_____________________
_____________________
_____________________

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 64

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

2. Ginamit ko: ____________________edisyon ng ensiklopidya. Ginamit ko


ang volume/tema ____________________sa paghahanap ng impormasyon.
Paksa: Uri ng Sawa
1. Naitala ko:
___________________________
___________________________
___________________________
___________________________
2. Ginamit ko: ____________________edisyon ng ensiklopidya. Ginamit ko
ang volume/tema ____________________sa paghahanap ng impormasyon.
Subukang magbukas ng Internet. Itala ang dalawang paksa sa itaas sa
Search/Google. Itala ang iba pang karagdagang kaalaman sa bawat paksa sa
ibaba.

Alamat:
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Website: ______________________________________________________________

Sawa:
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Website: ______________________________________________________________

Global Warming:
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Website: ______________________________________________________________
D. Kayo ay muling manonood ng isang dokumentaryong inihanda ng inyong
guro. Alalahanin ang mga dapat tandaan bago manood, habang at
pagkatapos.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 65

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Itala ang mga mahahalagang pangyayari sa inyong pinanonood.


Isaisip Mo
Isa-isahin ang mga natutuhan mong aralin sa buong linggo. Itala ito sa ibaba.

Isapuso Mo
Sa natapos na aralin paano mo napahalagahan ang Wika at Panitikan?
Isulat Mo
Isulat mo nang maayos ang buod ng iyong napanood na dokumentaryo sa
isang papel.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 66

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

ARALIN

10

Pagsulat ng Liham na Nagbibigay ng


Mungkahi

Paano mo ginamit ang mga magagalang na pananalita?


Anong makabagong kagamitan ang iyong inilarawan?
Paano mo isinulat ang balangkas ng teksto?

Tuklasin Mo
A. Malaki ang naitutulong sa nagsasalita o sumusulat ng anumang
akda ng mga pang-uring magkasalungat. Dahil dito, nagiging kawili-wili ang
kanilang sinasabi o sinusulat at napapalawak ang mga ideyang kanilang
inilalahad.
Pumasok sa dampa ang mangangaso sa anyaya ni Mariang Makiling.
Tila batang sumunod ang mangangaso kay Maria Makiling. Wariy
hindi na maliit na dampa ang pinasok ng mangangaso. Mistula itong
malaking palasyo.
Maraming prutas at tinapay ang nasa mesa. May malalaking prutas,
mayroon ding maliliit. Ang mga tinapay ay gayundin.
Nakatapos nang kumain ang mangangaso. Busog siya bagamat kanikanina ay gutom ito. Nang siya ay pauwi na, binigyan siya ng isang basket
ng luya.
Dahil sa mabigat ang dala niyang luya, binawasan niya ito hanggang
maging magaan.
Masaya siya dahil marami at di-kaunting kuwento ang inilalaan niya

sa alam niyang malungkot na asawa.

Ano ang mga salitang magkasalungat?


Bakit mahalagang makilala ang mga ito?
Ano ang mga salitang magkakasalungat na ginamit sa talata?
Ano-ano ang kahulugan ng bawat isa?
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 67

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Ano ang natutuhan mo sa pagkilala sa mga salitang magkasalungat?


B. Isulat ang inaakala mong maaaring sumunod na naganap kung nangyari
ang sumusunod na mga bahagi:
1. Hindi pumasok ang mangangaso sa dampa ni Maria Makiling kahit
inaanyayahan na siya.
2. Kung bigla nalang pumasok sa dampa ang mangangaso kahit
walang pahintulot si Maria Makiling.
3. Tinanggihan ng mangangaso ang basket ng luya na bigay ni Maria
Makiling.
4. Hindi naman malungkot ang kanyang asawa pagdating sa
kanilang bahay.

Sa mga napapakinggan mong mga balita sa radio at telebisyon


ngayon,ibigay mo ang iyong hinuha kung ano ang mangyayari sa mga
taong gumagamit ng ipinagbabawal na gamot sa gitna ng masidhing
kampanya ng Pangulong RodrigoDigong Duterte na sumuko na.
Basahin Mo
A. Pagbibigay ng paglalarawan sa makabagong kagamitan. Basahin at
unawain ang seleksyon. Itala ang mga pang-uring ginamit dito.
Ang CellphoneKaibigan o Kaaway?
http://m.wol.jw.org/tl/wol/d/r27/lp-tg/102005094

Mga ilang taon pa lamang ang nakalilipas, parang hindi angkop na


tawaging mga mobile phone ang mga cellphone. Ang mga telepono ay
mobile lamang, o madaling dalhin, kung talagang malakas ka o mayroon
ka nito sa iyong sasakyan, yamang pagkabibigat ng mga batirya nito. Mas
malaki pa nga noon sa kahon ng sapatos ang mga teleponong ito, at libulibong dolyar ang halaga ng mga ito.
Sa ngayon, mayroon nang humigit-kumulang na 1.35 bilyong
cellphone. Sa ilang bansa, mahigit sa kalahati ng populasyon ang mayroon
nito. Ang karamihan ay kasya sa palad mo, at ipinamimigay pa nga nang
walang bayad kung minsan ang mga ito.* Ganito ang iniulat ng babasahin sa
Australia na The Bulletin: Ang mga cellphone na ito na ginagamit ngayon ay
halos kasindami na ng pinagsamang bilang ng mga TV at personal na mga
computer. Sa mahigit na 20 bansa, mas marami nang cellphone ngayon
kaysa sa de-kawad na mga telepono. Isang eksperto sa industriya ang
naglarawan sa mga cellphone hindi lamang bilang kahanga-hangang mga
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 68

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

tuklas sa teknolohiya kundi isang mahalagang pangyayari sa lipunan ng


tao.
Ano na ba ang epekto ng mga cellphone sa lipunan? Kaaway ba o
kaibigan ang mga ito?
Malaking Pakinabang sa Negosyo
Malaking pakinabang sa maraming negosyo ang
lumalagong bentahan ng mga cellphone. Isang malaking
kompanya ang nagsabi: Ang bentahan ng cellphone ang
may pinakamalaking pangkat ng mga mamimili ng
elektronikong kagamitan. Sa ibang salita, mas
maraming salapi ang ginugugol sa mga cellphone sa
ngayon kaysa sa anumang elektronikong kagamitan
noon.
Halimbawa, sa Australia, mahigit na 15 milyon sa 20 milyong
naninirahan doon ang may cellphone. Nakatawag nang 7.5 bilyong ulit sa
cellphone sa loob ng isang taon ang mga kostumer ng isa lamang sa
maraming kompanya ng telepono sa bansang iyon nitong kamakailan
lamang. Sa buong daigdig, bilyun-bilyong dolyar taun-taon ang kinikita ng
mga kompanya sa telekomunikasyon dahil sa mga cellphone. Kaya naman
madaling maunawaan kung bakit itinuturing na kaibigan ng malalaking
negosyo ang cellphone.
Ilang Di-magagandang Kalakaran
Mga Cellphone at Kanser
May
kontrobersiya
pa
rin
kung
nakapagdudulot nga ba ng kanser sa mga tao
ang mga radio frequency na lumalabas sa mga
cellphone at sa mga himpilan na nagpapadala
ng mga signal nito. Dahil daan-daang milyon katao ang gumagamit ng
kasangkapang ito, kahit maliit na porsiyento lamang ang magkaroon ng mga
suliranin sa kalusugan, magiging malaking banta ito sa kalusugan. Kaya
maraming malawak at makasiyensiyang mga pag-aaral ang nagsuri sa epekto
ng radyasyon ng cellphone sa buhy na mga himaymay (tissue). Anu-ano ang
naging mga konklusyon?
Naglabas ng report ang Independent Expert Group on Mobile Phones
(IEGMP) na nagsasabi: Naniniwala ang Expert Group, batay sa katibayang
makukuha ngayon, na hindi kailangang mag-alala ang pangkalahatang
populasyon tungkol sa paggamit ng mga cellphone. Iniulat din ng New
Scientist: Sa kabila ng nakatatakot na mga kuwento nitong nakalipas na mga
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 69

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

taon, ipinahihiwatig ng karamihan sa mga katibayan hanggang sa ngayon na


walang masasamang epekto sa kalusugan ang pagkahantad sa radio
frequency ng cellphone. Ang mga pag-aaral na nagpakitang may epekto ito
ay mahirap ulitin.
Dahil mayroon pa ring pag-aalinlangan sa epekto ng mga cellphone sa
kalusugan, milyun-milyong dolyar ang patuloy na ginugugol sa higit pang
pananaliksik. Hanggat wala pang nasusumpungang tiyak na kasagutan, ito
ang iminumungkahi ng IEGMP: Iklian lamang ang paggamit sa mga
[cellphone] hanggat maaari. Gumamit ng mga [cellphone] na may mababang
specific energy absorption rate (SAR) value. Gumamit ng mga cellphone na
may earphone o speakerphone o iba pang kagamitan kung napatunayang
nakapagpapababa ng SAR ang mga ito. Iminumungkahi rin ng Expert
Group na dapat hikayatin ang mga batang wala pang labing-anim na tang
gulang na huwag gumamit ng mga cellphone, yamang ang mga bata ay
mas madaling tablan ng anumang banta sa kalusugan na hindi pa
natutukoy dahil sa nadedebelop nilang sistema ng nerbiyo.
Bagaman batbat ng kontrobersiya, nagkakaroon ng malaking epekto
ang cellphone kapuwa sa ekonomiya at sa pakikisalamuha ng tao. Tulad ng
mga pinsan nitong elektronikoang TV at ang personal na computerang
cellphone ay maaaring maging kapuwa kapaki-pakinabang na alipin o
mahigpit na panginoon. Ang kapangyarihang malaman kung magiging
kaibigan ito o kaaway ay literal na nasa mga kamay ng gumagamit nito.
C. Basahin at unawain ang kuwento.
Magiting na Bayani
Maitim ang kulay ng balat, sarat ang
ilong at kulot ang buhok. Iyan ang mga
katangian ni Bitoy. Panganay siya sa tatlong
anak ni Aling Gracia. Ang kanyang dalawang
kapatid ay nagmana ng kulay sa kanyang
amain, ang pangalawang asawa ng ina.
Madalas niyang itanongsa kanyang ina
ang tunay niyang ama. Sinasabi lagi nito sa
kanya na Amerikano ang kanyang ama.
Namatay ito nang siya aykapapanganak pa
lamang. Ngunit kahit batid niyang amain lamang niya ang nakagisnang
amang si Mang Gusting ay tinawag din niya itong Tatay.
Tulad ng iba pang mga kapatid, pinag-aaral din siya ni Mang Gusting
at itinuturing na tunay na anak. Ngunit hindi niya maiwasan sa araw-araw
ang panunukso ng ibang mga bata.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 70

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Hoy, negro! Negro! sigaw ng mga bata.


Pinalalagpas na lamang ni Bitoy sa kabilang tainga ang panunudyong
iyon ngunit hindi rin maiwasang magmukmok siya sa isang sulok upang
palipasin ang sama ng loob.
ina.

Bitoy, anon a naman ang ipinagmumukmok mo riyan? tanong ng


Wala po, Inay, mahinang tugon ni Bitoy.
Narinig iyon ng ama-amahan kayat agad siya nitong aaluin.

Pabayaan mo na lang sila, Bitoy. Pagdating ng araw, mababago rin


ang tingin nila sa iyo, mahinang tugon nito sa kanya.
Doon na nagsimulang tumulo ang mga luha sa pisngi ni Bitoy sabay
yakap kay Mang Gusting.
Salamat po, Itay. Sana tigilan na nila ako sa katutukso,
Sa paaralan ay kilalang-kilala rin si Bitoy. Hindi man siya nangunguna
sa klase ay lagi naman siyang nangunguna sa mga gawaing pagtulong.
Ako na po ang magbubuhat nito, Bb. Cortez, wika niya sa guro.
Talagang maaasahan ka, Bitoy, sagot ng guro.
Namumukod-tangi rin ang laki at taas ni Bitoy kung ikukumpara sa
kanyang mga kamag-aral na kasing edad lamang niya. Palibhasay
nagmanasa tunay na ama na malakingbulas kayat nagagawa niyang
makapagbuhat ng mabibigat na bagay bukod pa sa maliksing pagkilos.
Isang araw, habang papauwi sa paaralan, ay naabutan niya ang
bunsong kapatid na umiiyak habang nakapalibot ditto ang ibang mga bata.
Kapatid mo negro. Tawagin mo ang kuya-kuyahan mo, para
ipagtanggol ka! sabi ng isang pilyong bata.
Lampa, lampa! tukso ng iba pa.
Hindi nakapagpigil si Bitoy sa kanyang naririnig. Ayaw niyang naapi
ang kanyang kapatid. Magkaiba man sila ng ama, iisa pa rin ang dugong naguugnay sa kanila. Hindi siya nag-aatubiling hamunin ng suntukan ang mga
batang maliliit. Nang magtakbuhan ang mga ito ay nilapitan naman niya ang
kapatid na patuloy pa rin sa pag-iyak.
Kuya, takot pala sila sa iyo, sabi ng kapatid sa gitna ng paghagulgol.
Sa susunod, huwag kang umiyak. Huwag mo na lamang silang
pansinin, wika niya sa kapatid.
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 71

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Sa ilang buwang lumipas, walng linggong di sumama ang loob ni


Bitoy dahil sa panunukso sa kanaya sinasabi nang tahasan ay sa mga kapatid
naman niya. Marami rin naman siyang kaibigan ngunit sadyang may mga
batang pilyo na hindi mabubuo ang araw nang hindi nag-aanyaya ng away.
Pagkibit-balikat na lamang ni Bitoy ang lahat. Lagi niyang isinasaisip ang
sinabi ng ina at ng amain.
Isang gabing mahimbing silang natutulog, malakas na sigaw ng mga
tao ang nagpagising kay Bitoy. Ginising niya ang kanyang mga kapatidpati
siAling Gracia at Mang Gusting. May sunog palang nagaganap. Bagamat
malayu-layo ito sa kanila ay naghanda pa rin ang mag-anak sa anumang
mangyayari. Paroot parito ang mga pamatay-sunog nang walang anu-anoy
lumabas ng bahay si Bitoy.
Tila kidlat na nagtungo si Bitoy sa kinagaganapan ng sunog. Doon ay
nakita niya ang isang inang umiiyak.
Diyos ko! ang anak ko, nasa loob pa! iyak nito.
Walang takot na sinuong ni Bitoy ang nasusunog na bahay. Sinubukan
siyang paigilan ng nahihintakutang inang si Aling Gracia na sumusunod pala
sa kanya.
Bitoy, lumabas ka riyan!
Ngunit dahil sa kaguluhang nangyayari ay hindi magkaringgan ang
mga tao, habang patuloy ang pagpuksa ng mga bumbero sa nag-aapoy na
mga kabahayan.
Ilang sandal pa ay lumabas ang batang lalaking may kalong na bata.
Bagamat may sunog nang kaunti sa braso ay malakas pa rin itong nakalabas.
ina.

Bitoy! Diyos kop o, bat ka sumugod sa loob? tanong ng nag-aalalang

Salamat po, Diyos ko! nailigtas mo ang anak ko, wika naman ng ina ng
batang nasagip ni Bitoy.
Hindi naglaon ay unti-unting humupa ang apoy. Nadala naman sa
malapit na pagamutan si Bitoy. Agad din siyang gumaling at sa kanyang paguwi ay ganoon na lamang ang kanyang pagkagulat nang salubungin ng mga
nagkakatuwaang kapitbahay.
Mabuhay ang magiting na bayani! sigaw ng lahat.
Sori, Bitoy sa panunukso namin sa iyo, wikang isang bata.
Wala
iyon.
Ang
mahalaga
kapwa,mapagkumbabang tugon ni Bitoy.

ay

nakatulong

ako

sa

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 72

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Hindi akalain ni Bitoy na ang nasagip niya ay kapatid ng isang batang


palaging nanunukso sa kanya. Waring napahiya ito at ang nagawa lamang ay
purihin si Bitoy.
Dahil sa ipinamalas na kabayanihan ni Bitoy ay ginawaran siya ng
parangal sa paaralan at maging sa pamayanang kanyangkinabibilangan. Siya
ay tinaguriang magiting na bayani
kayat marami siyang napahanga sa kanyang angking katapangan. Nang
tanggapin niya ang medalya ng kagitingan ay kasama niya ang ina at ang
ama-amahan na bumulong sa kanya: Di bat nabanggit ko sa iyo noon na
pagdating ng araw ay mababago rin ang tingin nila sa iyo? Ito na ang araw na
iyon, anak.
Sinuklian ito ni Bitoy ng isang matamis na ngiti ng tagumpay.
Pagyamanin Natin

Talindaw 6
Aklat sa Wika at Pagbasa

Gawin Ninyo
A. Pangkatang Gawain
Isulat ang pagkakasunud-sunod ng kuwento sa pamamagitan ng
pagsagot sa mga tanong.
1. Ilarawan ang anyo ni Bitoy
____________________________________________________________
2. Bakit naiiba si Bitoy sa kanyangmga kapatid?
____________________________________________________________
3. Ano ang hindi niya naiiwasan araw-araw?
____________________________________________________________
4. Ano ang turing ng amain kay Bitoy?
____________________________________________________________
5. Ano ang sinasabi ng kanyang ama-amahan kay Bitoy kapag siya ay
tinutukso ng ibang bata?
_____________________________________________________________
6. Bakit kilalang-kilala si Bitoy sa paaralan?
_____________________________________________________________
7. Paano nabago ang pagtingin kay Bitoy?
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 73

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

______________________________________________________________
8. Ano ang natanggap ni Bitoy na gantimpala sa kanyang
kabayanihan?
_____________________________________________________________
B.
Ang pagbabalangkas ay pag-aayos ngmga magkakaugnay na ideya o
kaalaman batay sa isang piling paraan. Kalimitan, nakahanay ang mga ideya
ayon sa kahalagahan o uri nito.
Ang balangkas ang tumutulong sa atin upang madali nating
maunawaan ang isang babasahin. Kapag may malinaw na organisasyon sa
pagkakaayos ngmga ideya ang isang akda , nagiging madali rin ang
pagbabasa at pag-unawa.Kalimitang may tiyak na kaayusan
ang
pagkakalahad ng mga kaisipan kaya madaling masundan ito ng mga
mambabasa.
Dalawa ang paraan ng pagbabalangkas. Maaaring papaksa o
pangungusap. Masmaikli ang papaksang balangkas dahil pawing paksa
lamang o susing salita ang siyang ginagamitna tanda para sa gagawing
talakay. Mas mahaba naman ang

pangungusap na balangkas dahil halos kumpleto na ang kaisipang


palulutangin sa bawat bahagi ng talakay. Mas may detalyeng kaisipan ang
pangungusap na balangkas kaysa papaksang balangkas.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 74

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Para sa inyong Pangkatang Gawain. Bumuo ng balangkas mula sa inyong


binasang teksto tungkol sa Magiting na Bayani
Pangkat I at III

- Papaksang Balangkas

Pangkat II at IV

-Pangungusap na Balangkas

Daluyan 5
Aklat sa Wika at Pagbasa

Gawin Mo
A. Ano ang karaniwang layunin ng isang liham sa patnugot? Bakit
mahalagang maging magalang sa pagsulat ng mga liham pangangalakal?
Pinagpasyahan ng pamunuan ng Barangay Valdefuente na ireklamo
ang daan patungo sa paaralan. Tuwing umuulan ay bumabaha na halos hindi
na matawid ng mga mag-aaral at iba pang mga taong nagdadaan dito. Ito
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 75

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

marahil ay bunga ng walang drainage na maayos at bitak-bitak na ang


semento dahil sa pagkakababad sa baha. Gumawa ng liham na patnugot sa
Kagawarang Bayan at Daan upang ireklamo ang pagkakagawa ng kalsada
at malagyan na rin ng drainage.

Barangay Valdefuente
Lungsod ng Cabanatuan
Ika-5 ng Agosto, 2016
Engr. Aldrin B. Daniel
Patnugot
Kagawaran ng Pangasiwaang-Bayan at Daan
Kgg. Aldrin B. Daniel:
Mapitagan pong ipinaaabot n gaming barangay na ang ipinagawang daan
patungo sa paaralan n gaming barangay ay palaging binabaha na nagging dahilan
ng pagkasira nito. Nahihirapan pong tumawid ang mga mag-aaral at iba pang kabarangay na nagdadaan po rito lalo na kapag panahon nan g tag-ulan.
Hinihiling po naming na kung maaari ay malagyan ng matibay na panambak
at malagyan ng maayos na drainage.
Umaasa po kami na mauunawaan ninyo ang aming mungkahing kahilingan
sa inyong tanggapan.
Lubos na gumagalang,
G. Edgardo B. Bautista Jr.
Kapitan ng Barangay
Sagutin ang mga tanong.
Sino ang pinadalhan ng liham?
Ano ang paksa ng liham?
Ano ang kanilang hiling?
Sino at saan nagsisilbi ang kapitan ng barangay?
B. Balikan ang liham:
Anu-ano ang bahagi ng liham na nagrereklamo? Paano isinusulat ang
liham na may layuning magreklamo/ mungkahi?Ano-anong bantas ang
ginamit?
___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 76

DepEd Division of Cabanatuan City


LEARNING RESOURCE MANAGEMENT AND DEVELOPMENT
___________________________________________________________________________________

Ang liham na nagrereklamo sa patnugot ay ginagamitan ng


mga sumusunod:
1. Pamuhatan
4. Katawan
2. Patunguhan

5. Bating Pangwakas

3. Bating Panimula

6. lagda

Ang bating panimula ay ginagamitan ng bantas na tutuldok sa


hulihan at kuwit naman sa hulihan ng bating pangwakas.
Isaisip Mo
Ano-ano ang iyong natutuhan sa buong linggong aralin?
Isapuso Mo
Nagustuhan mo ba ang mga tekstong batayan sa mga aralin sa
linggong ito?
Natandaan mob a ang mga mensaheng hatid ng mga ito?
Ano-ano ang mga maimumungkahi mo pang babasahin bilang
pagpapahalaga sa Wika at Panitikan?
Isulat Mo
Sumulat ng isang liham na nagbibigay ng mungkahi o reklamo sa inyong
barangay.

___________________________________________________________________________________________
Grade 5 Quarter 2 Learners Materials 77

You might also like