KATALOG VETINA IZ HIRURGIJE OSNOVE HIRURGLJE

- protumaiti specifinosti anamneze hirurkih bolesnika uopte

- izvesti kompletan kliniki pregled hirurkog bolesnika
- primeniti aseptine tehnike (priprema operativnog polja, pranje ruku, navlaeenje
sterilnih rukavica)
- uraditi i protumaiti rezultat digitalnog rektalnog pregleda
- uraditi digitalnu eksploraciju prirodnih otvora u hirurkog bolesnika
- formirati istoriju bolesti hirurkog bolenika
- primeniti numerike sisteme za procenu teine povreda
- izraunati vrednost trauma skora i revidiranog trauma skora kod povreenog
- izraunati vrednost Glasgow-koma skale kod povredenih
- izraunati vrednost skora teine povreda (ISS) kod povredenih
- odabrati prioritet u zbrinjavanju povredenih
- uraditi aseptienu pripremu rane za obradu (toaleta rane)
- odabrati pravilne antiseptike za toaletu i ispiranje rane
- pripremiti odredeni instrumentarijum za hirurku obradu rane
- pripremiti odgovarajui avni materijal za hirurki av rane
- izvesti hirurku obradu rane
- uraditi definitivnu hemostazu u rani
- primeniti av rane i odgovarajuu tehniku
- odrediti nain i izvesti antitetanusnu zatitu nakon obrade rane
- odabrati pravilan nain i izvesti previjanje sporo zarastajuih rana
- uraditi inciziju, evakuaciju i drenau lokalizovane gnojne hirurke infekcije
- uoeiti znake lokalizovane gnojne hirurke infekcije

- prepoznati oblik oka bolesnika prema kliniekim i labaratorijskim parametrima

- obezbediti i napraviti adekvatan venski pristup kod bolesnika u oku (venska
kanulacija)
- obezbediti kontrolu diureze instalacijom katetera u mokraenu beiku
- napraviti plan sheme inicijalne terapije pojedinih vrsta oka
- obezbediti adekvatnu oksigenaciju bolesnika u oku i odabrati najpravilniji oblik
- izraunati procent opeeene povrine tela (pravilo "9")
- primeniti testove za izraeunavanje dubine opekotine
- odrediti nain leenja opeeenog prema dobijenim kriterijumima
- primeniti inicijalnu intravensku terapiju teenostima kod termiekih povreda (terapijske
sheme)
- uraditi lokalnu obradu opekotine i smrzotine
- primeniti metode lokalnog tretmana opekotine
- izraunati dnevne potrebe hirurkih bolesnika za vodom, elektrolitima
- izraunati dnevne potrebe hirurkih bolesnika za mastima, belaneevinama i ugljenim
hidratima
- odabrati pravilan nain nutricije hirurkog bolesnika
- odrediti minimum funkcionalne i labaratorijske preoperativne dijagnostike za hirurkog
bolenika
- uraditi punkciju pleuralne duplje na tipinom mestu
- uraditi punkciju zgloba kolena
- uraditi aplikaciju gastriene sonde
- montirati sistem za lavau eluca i trajnu sukciju eluca
- primeniti sve elemente nege hirurkog bolenika

- odabrati nain i reim nege prirodnih otvora hirurkih bolesnika odabrati nain i reim
nege enterostoma u hirurgiji
- primeniti autotransfuziju i "anti-ok" pantalone kod povreenih za znacima unutranjih
krvarenja

ANESTEZIOLOGUA SA REANIMATOLOGLJOM
- protumaiti anestezioloke specifinosti anamneze hirurkih bolesnika
- izvesti prekordijalni udar u kardio-pulmonalno-cerebralnoj reanimaciji (KPCR)
- oceniti pravilnost poloaja bolesnika pri transportu, oceniti sam transport i potrebne
mere terapije pre i za vreme transporta
- izvesti vetako disanje metodom aktivne insuflacije
- izvesti tehniku oslobadanja i ienja vazdunih puteva u kardiopulmonalnoj
resuscitaciji
- primeniti spoljanju masau srca
- prepoznati znake uspene kardiopulmonalne resuscitacije
- odabrati pravilan redosled mehanikih procedura u kardiopulmonalnoj resuscitaciji i
objasniti ih
- odabrati medikamente i odrediti doze za kardiopulmonalnu resuscitaciju
- uraditi elektrinu defibrilaciju na osnovu EKG znakova akutnog zastoja srca
- izmeriti jainu postoperativnog bola i odrediti adekvatnu terapiju
- uraditi povrinsku (topiku) anesteziju za odreene medicinske radnje
- uraditi lokalnu infiltrativnu anesteziju za male operativne zahvate
- primeniti infuzionu terapiju (montiranje sistema, izbor vene, praenje toka)
- uraditi venepunkciju u cilju uzimanja uzoraka krvi
- proceniti indikacije za transfuziju i izvriti praktino transfuziju krvi
- proceniti osnovne biohemijske parametre (hemogram) i oderediti krvnu grupu

- oceniti uspenost i.v. nadoknade cirkulatornog volumena (kliniki znaci, hemodinamski

parametri, biohemijski parametri)

HIRURGIJA VRATA
- protumaiti specifinosti anamneze bolesnika sa hirurkim obolenjem vrata
- izvesti kompletan kliniki pregled vrata
- uoiti anomalije poloaja vrata, otekline i promene na koi
- ispitati uveanje limfnih lezda vrata palpacijom

HIRURGIJA DOJKE
- protumaiti specifinosti anamneze bolesnica sa promenama na dojci
- izvesti kompletan kliniki pregled dojke
- uoiti asimetriju i retrakciju koe i bradavica dojke
- palpatorno izdeferencirati tumorozne promene na dojci
- palpatomo utvrditi poveanje limfhih lezda u pazuhu i odrediti stadijum proirenosti
tumora dojke
HIRURGIJA JEDNJAKA I DUAFRAGME
- uoiti poremeaje u aktu gutanja
HIRURGIJA ENDOKRINIH LEZDA
- prepoznati uveanje titaste lezde i izvesti palpaciju

ABDOMINALNA HIRURGLJA
protumaiti specifinosti anamneze bolesnika sa abdominalnim hirurkim obolenjem
postaviti pacijenta u pravilan poloaj za preged abdomena
inspekcijom uoiti patoloke promene na koi (pigmentaciju, oiljke, venske crtee,
strije, znake distenzije trbuha)
uoiti znake pupane, femoralne i ingvinalne hernije, kao i hernije u oiljku

utvrditi palpacijom reponabilnost hernije

utvrditi veliinu, oblik, konzistenciju i osetljivost jetre
utvrditi veliinu, oblik, konzistenciju i osetljivost slezine
bimanuelnom palpacijom odrediti veliinu, poloaj, oblik, pokretljivost i osetljivost
bubrega sukusijom odrediti osetljivost lumbalne loe
uoiti i opisati vidljivo poveanje abdominalnih organa, pulzacije i peristaltike talase
izvesti auskultaciju trbuha i utvrditi frekvenciju i intenzitet peristaltike na nekoliko mesta
odrediti osetljivost trbuha povrnom palpacijom
dubokom palpacijom odrediti rezistenciju i utvrditi lokalizaciju, veliinu,
konzistenciju,mobilnost, pulzacije i osetljivost trbuha prepoznati ascites perkusijom i
undulacijom utvrditi inspekcijom patoloke promene anusa i paraanalne regije
uraditi digitorektalni pregled i opisati ampulu rektuma i eventualne patoloke promene
kod odraslih, odnosno malformacije kod dece
prepoznati sadraj ampule rektuma dobijen digitorektalnim pregledom na prstu rukavice
(sluz, gnoj, svea krv, melena, normalna stolica)
opisati tehniku plasiranja nazogastrine sonde i prepoznati dobijeni sadraj (eludani
sok, duodenalni sadraj, svea krv, hematizirani sadraj, miserrere) prepoznati urodene
anomalije trbunog zida kod dece

TORAKALNA HIRURGLJA
protumaiti specifinosti anamneze bolesnika sa povredom ili obolenjem iz oblasti
grudne hirurgije izvesti kompletan kliniki pregled grudnog koa izvesti pleuralnu
punkciju
prepoznati penumotoraks, prelome rebara i prelom sternuma klinikim i radiolokim
metodama
uoiti vee senke (infiltracije) plua na radiografijama
prepoznati oteano (stridorozno) disanje
prepoznati uroene anomalije grudnog koa kod dece

KARDIJALNA HIRURGIJA

protumaiti specifinosti anamneze kardiohirurkih bolesnika

izvesti kompletan kliniki pregled srca i velikih krvnih sudova
protumaiti tehniku i indikacije za punkciju perikarda
protumaiti kompletnu dijagnostiku bolesnika sa urodenim sranim manama
protumaiti kompletnu dijagnostiku bolesnika sa steenim valvularnim manama
protumaiti kompletnu dijagnostiku koronarnih bolesnika

VASKULARNA I TRANSPLANTACIONA HIRURGIJA

- izvriti opti i vaskularni pregled bolesnika sa sumnjom na neki vaskularni poremeaj
- uoiti i kategorisati ishemike trofike promene na ekstremitetima
- uoiti i kategorisati zastojne trofike promene na ekstremitetima
- uoiti i kategorisati edem na ekstremitetima
- prepoznati palpabilnu pulzirajuu masu u abdomenu i zatkolenoj jami
- izvriti uporednu palpaciju simetrinih delova tela j protumaiti rezultat
- izvriti palpaciju svih relevantnih perifernih pulseva i protumaeiti rezultat
- izvriti auskultaciju nad regijama vrata, nadkljunih jama, trbuha i preponskih jama i
protumaiti
- prepoznati flebitis vena povrnog venskog sistema
- prepoznati kliniki manifestni oblik flebotromboze ekstremiteta
- izvesti undulantni test po Schwartz-u kod refluksne bolesti vena donjih ekstremiteta
- izvesti Trenedeleburg-ov test kod sumnje na ostijalnu insuficijanciju venskih stabala
povrnog venskog sistema ekstremiteta

- uoiti insuficijenciju perforantnih vena kod refluksne bolesti vena donjih ekstremiteta
- izvesti Mayo-bandani test kao funkcionalni test za za duboki venski sistem
ekstremiteta
- postaviti pravilno elastini zavoj na ekstremitete
- izmeriti potrebne parametre za aplikaciju elastinih medicinskih bandaa (arape ili
zavoji) kod zastojne venske bolesti ekstremiteta i limfedema
- prepoznati akutnu arterijalnu okluziju na osnovu klinikih simptoma i znakova
- zaustaviti pristupano arterijasko i vensko krvarenje
- demonstrirati znaaj "stress"-testova u klinikoj dijagnostici obolenja vena i arterija
- prepoznati vaskularno bitne podatke o simptomima i znacima iz anamneze
- odabrati pravilan nain daljeg (postanamnestikog) ispitivanja vaskularnih bolesnika
- prepoznati klinike stadijume obliterativne arterijske bolesti
- protumaiti nalaz neinvazivne dijagnostike cirkulacije (doppler, ehoangiografija)
- protumaiti nalaz invazivne dijagnosatike cirkulacije (kontrasna angiografija)
- odabrati pravilan nain leenja okluzivne arterijalne bolesti nakon dijagnostike
- odabrati pravilan nain leenja dijabetinog stopala

PLASTINA I REKONSTRUKTIVNA HIRURGIJA

- protumaiti specifinosti anamneze bolesnika sa opekotinom
- izvesti kompletan kliniki pregled bolesnika sa opekotinom
- odrediti ekstenzitet opekotine
- odrediti dubinu opekotine
- izvriti primarnu hirurku obradu opekotine
- postaviti zavoj sa dermazinom na opeenu regiju

- prepoznati maligni melanom na osnovu klinikog pregleda

- utvrditi postojanje regionalnih metastatkih lezija
- prepoznati gnojne infekcije na dorzalnoj i palmarnoj strani ake i prstiju
- odrediti incizione linije na aci i prstima

NEUROHIRURGIJA
- protumaiti specifinosti neurohirurke anamneze
- izvriti opti i neuroloki pregled bolesnika sa ouvanom sveu
- izvriti neuroloki pregled bolesnika sa poremeenim stanjem svesti
- protumaiti nalaz nativnog snimka lobanje
- prepoznati vrstu kontrasne dijagnostike
- protumaiti CT mozga i kime
- izvriti pregled i opis deje lobanje
- izvriti merenje parametara lobanje
- prepoznati znake hidrocefalusa
- objasniti nain kontrole drenanog sistema mozga
- postaviti zavoj glave
- izvriti primarnu hirurku obradu rane poglavine
- izvriti pozicioniranje bolesnika za lumbalnu punkciju i odrediti mesto punkcije
- prepoznati znake preloma lobanje
- prepoznati likvoreju
- prepoznati kliniku sliku SAH
- objasniti postupke koje lekar opte prakse treba da izvri kod sumnje na SAH

- protumaiti znake intrakranijalne hipertenzije

- prepoznati fokalni neuroloki ispad
- izvriti pregled bolesnika sa lumbalnom radikulopatijom
- izvesti pregled bolesnika sa cervikalnom mijeloradikulopatijom
- rastumaiti simptome i znake kod lezija perifernih nerava

UROLOGIJA
- protumaiti specifinosti anamneze urolokih bolesnika
- izvesti kompletan uroloki kliniki pregled
- objasniti razlike u pojedinim simptomima urinarnog sindroma
- prepoznati specifinosti bola kod oboljenja urotrakta
- prepoznati znake urolitijaze na preglednom snimku urotrakta
- prepoznati normalni i patoloki radiogram ekskretorne urografije (IVU)
- uoiti krupnije ehogene senke na ehotomogramu bubrega i mokrane beike
- razlikovati cistu od tumorskog procesa na ehotomogramu
- izvriti ehosonografska merenja rezidualnog urina
- prepoznati promene sluznice mokrane beike tokom cistoskopije
- izvriti nekomplikovanu kateterizaciju mokrane beike
- izvriti digitorektalni tue i prepoznati razliku izmeu benigne hiperplazije i raka
prostate
- izvriti dijafonoskopiju hemiskrotuma
- objasniti morfoloke promene testisa otkrivene palpacijom
- prepoznati kriptorhizam testisa i razlikovati ga od ektopije testisa
- uoiti razliku izmedu skrotalne kile i hidrokele u dece

ORTOPEDIJA SA TRAUMATOLOGIJOM
- izvriti prikupljanje, sredivanje i analizu anamnestikih podataka ortopedskotraumatolokih bolesnika i doneti anamnezni zakljuak
- nabrojati bitne elemente klin.pregleda bolesnika sa povredom ili obolenjem
lokomotornog aparata
- utvrditi promene oblika, konzistencije, boje i toplote ekstremiteta
- izmeriti obim pokretljivosti zglobova ekstremiteta i prepoznati normalnu i patoloku
pokretljivost
- izmeriti obim pokretljivosti vratnog i torakolumbalnog segmenta kimenog stuba, te
prepoznati
normalnu i patoloku pokretljivost
- odrediti osovine ekstremiteta i prepoznati osovinska osdtupanja
- izvriti merenja duine i obima ekstremiteta i protumaiti rezultate merenja
- ispitati funkciju oslonca i hoda donjih ekstremiteta, te funkcije ake za gornji
ekstremitet i protumaiti rezultate
- odabrati metode pomone dijagnostike prilagodene kauzistici i adekvatno protumaiti
rezultate
- prepoznati uroene anomalije i steene deformitete lokomotornog aparata, kao i
klinike znake preloma kostiju i povreda zglobova
- prepoznati rane znake Volkmann-ove kontrakture i sindroma prednje tibijalne loe
- prepoznati rupturu i herniju miia
- izvriti punkciju inflamirane prepatelarne i olekranonske burze
- izvriti pregled kimenog stuba uz utvrivanje prisustva skoliotine i kifotine
deformacije, znakova kotanih traumatskih lezija i prisustva neurolokog deficita
- izvriti pregled zgloba kuka, prepoznati i opisati kliniku sliku kongenitalne
malformacije zgloba, traumatske luksacije, preloma vrata butne kosti i trohanterne regije

- izvriti pregled kolena, utvrditi prisustvo zglobnog izliva, proceniti stabilnost

ligamentarnog aparata, prisustvo oteeenja meniskusa i prepoznati znake kotanih lezija
patele i gornjeg okrajka tibije
- izvriti pregled skoenog zgloba i stopala, utvrditi postojanje kongenitalnih i steenih
deformiteta stopala, traumatskih kotanih lezija i rupture Ahilove tetive
- izvriti pregled zgloba ramena, prepoznati i opisati kliniku sliku ieaenja
akromioklavikularnog zgloba i zgloba ramena, utvrditi oteeenje rotatorne manete
ramena i traumatske kotane lezije gornjeg okrajka humerusa
- izvriti pregled lakta, prepoznati i opisati kliniku sliku ieaenja zgloba Iakta, prelome
olekranona i glavice radijusa, te suprakondilarne regije humerusa
- izvriu' pregled ruenog zgloba i ake, prepoznati i opisati kliniku sliku preloma donjeg
okrajka radijusa skafoidne kosti, perilunarnog ieaenja rueja, prelome metakarpalnih
kostiju i falangi prstiju ake
- postaviti transportnu i terapijsku imobilizaciju
- primeniti adekvatan tipski zavoj za previjanje pojedinig segmenata lokomotornog
aparata
- prepoznati uroene anomalije lokomotornog aparata kod dece
- prepoznati porodajne povrede kod deteta nakon poroaja
- uraditi osnovne klinike testove za prepoznavanje uroene displazije kuka kod dece
DEJA HIRURGIJA
Vetine iz domena deeije hirurgije su opisane u okviru kataloga vetina po anatomskim
regijama i odgovarajueim hirukim specijalnostima.
HIRURKA ONKOLOGUA
Vetine iz domena hirurke onkologije su opisane u okviru kataloga vetina po
anatomskim regijama i odgovarajuim hirurkim specijalnostima.
KATALOG ZNANJA IZ HIRURGIJE
OSNOVE HIRURGIJE
- obrazloiti temeljna naeela zatite od infekcije pri hirurkih zahvatima
- nabrojati i opisati metode sterilizacije

- nabrojati i opisati metode dezinfekcije i antisepse

- obrazloiti vanost osnosa hirurg - bolesnik
- objasniti elementarne principe kliniekog pregleda u hirurgiji
- definisati znaeaj neinvazivnih i invazivnih dijagnostiekih procedura u hirurgiji
- nabrojati najeee endoskopske procedure u himrgiji i odrediti njihov znaeaj
- odrediti znaeaj biopsije u hirurgiji
- prokomentarisati osnovne principe formiranja istorije bolesti hirurkog bolenika
- prokomentarisati vanost zakljueka (radna dijagnoza) u hirurkoj praksi
- nabrojati osnovne epidemioloke karakteristike povreivanja kod nas i u svetu
- objasniti sistem organizacije zbrinjavanja povredenih
- objasniti znaeaj i nain numeriekog procenjivanja teine povrede kod povreenog
- definisati naeela i metode prehospitalne stabilizacije povredenog
- definisati naeela i metode inicijalnog hospitalnog tretmana povreenog
- definisati prioritete u hospitalnom zbrinjavanju povreenih
- definisati prioritete u hospitalnom zbrinjavanju povredenih
- definisati ranu
- nabrojati razlieite klasifikacije rana
- opisati tok zaraivanja rana
- navesti einioce koji utieu na zaraivanje rana
- objasniti terminologiju i tehniku hirurke obrade rane
- navesti razliku izmedu primarnog i odloenog primarnog ava rane
- definisati sekunradni av rane
- opisati i nabrojati druge metode za zatvaranje zjapa rane

- nabrojati elemente opte terapije rane

- objasniti razliku izmeu sistemske i lokalne hirurke infekcije
- nabrojati i opisati sistemske hirurke infekcije
- obrazloiti znaeaj antibiotske terapije u tretmanu sistemskih hirurkih infekcija
- nabrojati i opisati lokalne hirurke infekcije
- nabrojati najeee uzroenike gnojnih infekcija u hirurgiji
- definisati principe tretmana lokalnih hirurkih infekcija
- opisati najeee intrahospitalne infekcije u hirurgiji
- defenisati i nabrojati najeee anaerobne infekcije u hirurgiji
- definisati profilaksu i leeenje tetanusa
- definisati ok
- nabrojati etioloke faktore koji mogu uzrokovati ok
- nabrojati i definisati pojedine vrste oka
- opisati kliniku sliku oka
- navesti principe terapijske sheme u inicijalnom tretmanu oka
- nabrojati i opisati termieke povrede
- objasniti poremeaj cirkulacije i formiranje edema kod opekotina
- objasniti pojam opekotinskog oka
- opisati nain evaluacije teine termieke povrede
- opisati principe prve pomoi kod termieke povrede
- definisati potrebu za inicijalnom terapijom teenostima kod termiekih' povreda
- opisati metode lokalnog zbrinjavanja termiekih povreda
- nabrojati najeee hidroelektrolitske poremeaje kod hirurkih bolesnika

- definisati osnovna naeela supstitucione terapije kod hirurkih bolesnika

- objasniti naela nutritivne podrke kod hirurkih bolesnika
- opisati naine nutricije hirurkih bolesnika
- objasniti znaaj, svrhu, i cilj preoperativne procene kod hirurkih bolesnika
- nabrojati osnovne parametre u preoperativnoj proceni kod hirurkih bolesnika
- definisati minimum preoperativnih funkcionalnih i labaratorijskih ispitivanja
- obrazloiti znaaj ASA - klasifikacije u preoperativnoj proceni bolesnika
- definisati znaaj hirurke terminologije
- objasniti razliku izmeu ablativne, reparatorne, impiantacione i transplantacione
hirurgije
- definisati i kategorisati najee postoperativne komplikacije
- nabrojati elemente multiorganske insuficijencije
- definisati principe prevencije i terapije postoperativnih komplikacije po organskim
sistemima
- opisati razliku u hirurkim karakteristikama benignih i malignih tumora uopte
- objasniti principe TNM - klasifikacije malignih tumora
- definisati alenteze u hirurgiji i njihov znaaj
- navesti najee koriene alenteze u hirurgiji
- definisati specifinosti pojedinih perioda u razvoju deteta (novorodene, odoje,
predkolsko dete, kolsko dete, pubertet) sa hirurkog aspekta
- nabrojati najeu kongenitalnu hirurku patologiju
- odrediti osnovne karakteristike hirurkog leenja uroenih anomalija kod dece
- opisati najee porodajne povrede kod deteta i nain njihovog inicijalnog tretmana
ANESTEZIOLOGLTA SA REANIMATOLOGLJOM

- objasniti razliku izmedu reanimacije i resuscitacije

- opisati uzroke kardiocirkulatornog aresta (akutni zastoj srca)
- nabrojati klinike i EKG znake akutnog zastoja srca
- nabrojati bazine principe kardio-pulmonalno-cerebralne reanimacije
- nabrojati redosled sekvenci mehanikih procedura u kardio-pulmonalno-cerebralnoj
reanimaciji
- navesti indikacije i objasniti tehniku elektrine defibrilacije
- nabrojati medikamente i odrediti dozu i nain njihovog davanja u tretmanu akutnog
zastoja srca
- objasniti fenomen produene resuscitacije
- definisati vreme kada treba obustaviti kardio-pulmonalno-cerebralnu reanimaciju
- definisati bol i odrediti razliku izmeu akutnog i hroninog bola
- objasniti znaaj terapije postoperativnog i postraumatskog bola
- nabrojati i opisati metode terapije bola
- objasniti razliku izmeu analgezije i anestezije
- obrazloiti znaaj premedikacije hirurkih bolesnika
- nabrojati i opisati pojedine vrste anestezije
- opisati razliku izmedu opte i regionalne anestezije
- nabrojati i opisati opte anestetike
- opisati vrste lokalne i regionalne anestezije
- nabrojati najee lokalne anestetike i objasniti mehanizam njihovog delovanja
HIRURGIJA VRATA
- definisati i opisati traume vrata
- opisati akutne i hronine inflamacije vratnog regiona

- nabrojati indikacje za traheotomiju i opisati njeno izvoenje

HIRURGLJA DOJKE
- nabrojati dijagnostike postupke i opisati kliniku sliku i leenje benignih tumora dojke
- nabrojati dijagnostike postupke i opisati kliniku sliku i leeenje malignih tumora dojke
- navesti dijagnostieke postupke i opisati kliniku sliku i leeenje inflamatornih bolesti
dojke
- definisati ginekomastiju
HIRURGIJA JEDNJAKA I DUAFRAGME
- definisati i opisati povrede jednjaka
- definisati i nabrojati divertikule jednjaka
- definisati i nabrojati benigne i maligne tumore jednjaka
- nabrojati osnovne principe leenja malignih tumora jednjaka
- definisati ahalaziju, opisati njenu kliniku sliku i navesti principe leenja
- opisati kliniku sliku, nabrojati uzroke i objasniti osnovne principe leenja povreda
dijafragme
- nabrojati dijafragmalne hernije, opisati njihovu kliniku sliku i principe leenja
- opisati kliniku sliku atrezija jednjaka i traheoezofagealnih komunikacija
HIRURGIJA ENDOKRINIH LEZDA
- definisati i opisati oboljenje titaste lezde, nabrojati tipove struma i indikacije za
operativno leeenje
- definisati i nabrojati terapijekse postupke kod tumora titaste lezde
- navesti postoperativne komplikacije posle operacija na titastoj lezdi
- opisati kliniku sliku i leeenje primarnog i sekundarnog hiperparatireoidizma

- opisati kliniku sliku, dijagnostiku i principe leenja benignih i malignih tumora

nadbubrega
- opisati kliniku sliku, dijagnostiku i principe leenja akutnog pankreatitisa
- opisati kliniku sliku, dijagnostiku i principe leenja hronienih panktreatitisa
- nabrojati pseudociste pankreasa, njihov znaeaj, najeee komplikacije, dijagnostiku i
principe leenja
- nabrojati mehanizme povreda guteraee, opisati klinike znake i principe hirurkog
leenja
- nabrojati tumore pankreasa (benigne i maligne), opisati njihovu kliniku sliku,
dijagnostiku i principe leenja
ABDOMINALNA HIRURGIJA
- navesti klasifikaciju povreda trbuha
- definisati i nabrojati zatvorene povrede trbuha
- definisati i nabrojati otvorene povrede trbuha
- definisati i uoeiti razliku izmeu penetrantnih i perforantnih povreda trbuha
- definisati kile i detaljno opisati ingvinalnu, femoralnu i postoperativnu kilu
- opisati klinike znake prirasle kile (hernia accreta)
- objasniti ta je ukljetena kila i opisati njenu kliniku sliku, komplikacije i leeenje
- definisati patologiju pupeanika kod dece
- opisati kliniku sliku, dijagnozu i leeenje hernija trbunog zida u dece
- opisati i nabrojati hirurku patologiju preponskog kanala kod dece
- opisati kliniku sliku, dijagnozu i nain leenja preponskih hernija u dece
- objasniti mesto i znaeaj taxis-a kod kila u dece
- definisati i opisati hirurku patologiju nesputenog testisa u skrotum kod dece
- definisati nain leenja i vreme kod nesputenog testisa kod dece

- opisati najeea akutna hirurka abdominalna obolenja kod dece

- definisati diferencijalnu dijagnozu abdominalnog bola kod dece
- opisati kliniku sliku i nain leenja hipertrofiene stenoze pilorusa kod dece
- navesti indikacije za urgentno i elektivno operativno leeenje u hirurgiji
- nabrojati vrste laparatomija
- definisati peritonitis, nabrojati najeee uzroke i objasniti patogenezu
- nabrojati najee uzroke, klinike znake i principe leenja lokalnog peritonitisa
- nabrojati dijagnostike postupke i objasniti principe leenja difuznog peritonitisa
- nabrojati i obrazloiti posebne forme peritonitisa
- definisati pojam akutnog abdomena
- nabrojati najee bolesti koje daju kliniku sliku akutnog abdomena
- opisati kliniku sliku i dijagnostiku akutnog abdomena
- opisati nastanak akutnog abdomena nakon povreda i objasniti najee uzroke
- definisati ileus i podeliti ga po uzrocima
- objasniti patofiziologiju ileusa
- objasniti razliku izmedu obstruktivnog i strangulacionog ileusa
- nabrojati uzronike mehanikog ileusa
- opisati klinike znake mehanikog ileusa i navesti principe leenja
- objasniti znaaj preoperativne pripreme bolesnika sa mehaniekim ileusom
- objasniti patofiziologiju paralitikog ileusa
- izloiti klinike znake i simptome, kao i osnove leenja paralitiekog ileusa
- opisati kliniku sliku neonatalnih intestinalnih obstrukcija
- nabrojati komplikacije ulkusa eluca i duodenuma, navesti indikacije za hirurko
leeenje i opisati najeee kasne komplikacije hirurkog leenja peptienog ulkusa

- nabrojati benigne tumore eluca i duodenuma i navesti indikacije za njihovo operativno

leeenje
- navesti mogua strana tela eluca, opisati njihovu kliniku sliku i mogunosti leenja
- opisati klinike znake krvarenja iz gornjih delova digestivnog trakta, nabrojati najeee
uzroke i navesti dijagnostieke postupke
- definisati rak eluca, opisati anamnezu i klinike znake u raznim fazama obolenja
- opisati puteve irenja i metastaziranja raka eluca
- objasniti naeela hirurkog leenja i prognozu Ieeenog i neleeenog raka eluca
- objasniti znaeaj aduvantnog leenja malignih tumora eluca
- nabrojati tumore tankog creva, opisati kliniku sliku i principe leenja
- definisati Peutz-Jeghers-ov sindrom i obrazloiti principe hirurkog leenja
- objasniti etiopatogenezu, patoloku morfologiju, kliniku sliku i znake akutnog
apendicitisa
- objasniti dijagnostieke postupke i leeenje akutnog apendicitisa
- navesti komplikacije apendicitisa
- opisati periapendikularni infiltrat i periapendikularni absces i navesti principe hirurkog
leenja
- nabrojati posebne kiinieke oblike akutnog apendicitisa (kod staraca i trudnica), objasniti
osobenosti i
principe leenja
- definisati i opisati karcionidne tumore
- nabrojati komplikacije, navesti indikacije i objasniti principe hirurkog leenja
ulceroznog kolitisa
- nabrojati komplikacije, navesti indikacije i objasniti principe hirurkog leenja Crohnove bolesti
- objasniti povezanost polipoze i karcinoma debelog creva

- nabrojati komplikacije divertikuloze debelog creva i objasniti principe njihovog

hirurkog leenja
- objasniti mehanizam nastanka, opisati kliniku sliku i principe Ieeenja torzije sigme
- navesti simptomatologiju karcinoma proksimalnog i distalnog dela debelog creva
- opisati i nabrojati komplikacije karcinoma debelog creva
- objasniti principe hirurkog leenja raka debelog creva
- objasniti znaeaj kontrolnih pregleda bolesnika posle operacije karcinoma debelog creva
- opisati znaeaj digitalnog pregleda rektuma
- nabrojati anorektalne inflamacije, izloiti njihovu kliniku sliku, dijagnostiku i leeenje
- definisati perianalne fistule, navesti dijagnostieke postupke i principe leenja
- opisati klinike manifestacije hemoroidalne bolsti i njene komplikacije
- navesti naine leenja hemoroidalne bolesti i njenih komplikacija
- definisati akutnu i hroninu analnu fisuru, izloiti njenu kliniku sliku, dijagnostiku i
leeenje
- objasniti etiopatogenezu i klasifikaciju prolapsa rektuma
- nabrojati i opisati kliniku sliku urodenih malformacija rektuma i anusa
- definisati pilonoidalni sinus, izloiti njegovu kliniku sliku, dijagnostiku i leeenje
- opisati kliniku sliku, dijagnostiku i principe leenja e'hinokoka jetre
- opisati kliniku sliku i principe leenja abscesa jetre - opisati klinike znake povrede
jetre, dijagnostiku i principe leenja nabrojati tumore jetre iopisati njihovu
simptomatologiju navesti dijagnostike postupke kod tumora jetre
opisati kliniku sliku holelitijaze, navesti dijagnostike postupke i principe leenja
navesti komplikacije holecistitisa i principe njihovog leenja
definisati bilijarni peritonitis, opisati njegovu kliniku sliku i leenje
definisati bilijarni ileus, opisati kliniku sliku i leenje

opisati kliniku sliku i komplikacije holedoholitijaze

navesti indikacje za hirurko i endoskopsko leenje holedoholitijaze
objasniti hirurki ikterus i diferencijalnu dijagnozu ikterusa
navesti oblike i simptome raka unih puteva
nabrojati indikacije za elektivnu splenektomiju
opisati mehanizme povreda slezine, kliniku sliku i principe leenja (konzervativnog i
hirurkog)
TORAKALNA HIRURGIJA
izloiti tehniku, znaenje i komplikacije dijagnostike punkcije grudnog koa
definisati vanije dijagnostike zahvate u oblasti hirurgije grudnog koa (bronhoskopija,
bronho
grafija, torakoskopija, medijastinoskopija, perkutana biopsija), opisati primenu i mogue
komplikacije
nabrojati indikacije za torakoskopiju
nabrojati indikacije za medijastinoskopiju
nabrojati indikacije za perkutanu iglenu biopsiju plua
izloiti znaenje pretraga plune funkcije sa torakalnu hirurgiju
opisati naine i sprovodenje poloajne drenae
opisati uticaj torakotomije na rad plua
nabrojati opte i posebne kontraindikacije za torakotomiju
izloiti znaaj respiratorne fizioterapije za spreavanje infekcije bronha i plua kod
torakotomije
nabrojati postoperativne komplikacije na pluima i pleuri nakon torakotomije
izloiti potrebu i znaenje drenae grudnog koa
opisati vrste i lokalizaciju povreda kotanog zida grudnog koa

objasniti uticaj povreda kotanog zida grudnog koa na mehaniku disanja

opisati leenje zatvorenih povreda grudnog koa
rastumaiti nastanak traumatskog zatvorenog odnosno otvorenog i ventilnog
pneumotoraksa
rastumaiti posebne karakteristike pneumotoraksa u novoroeneeta
izloiti uzroke traumatskog hematotoraksa
izloiti nain leenja traumatskog pneumotoraksa i hematotoraksa
povrede plua i bronha
nabrojati komplikacije kod leenja povreda grudnog koa, plua i bronha opisati
posledice penetrantnih povreda medijastinuma, njihovu dijagnozu i leenje opisati
klinike znake, dijagnostiku i leenje povreda dijafragme nabrojati najee urodene
mane (deformitete) prednjeg zida grudnog koa nabrojati najee tumore zida grudnog
koa
nabrojati uzroke i objasniti mehanizme nastanka pleuralnog empijema
opisati komplikacije i leenje pleuralnog empijema
navesti klinike znake, dijagnostiku i leenje tumora pleure
opisati klinike znake, etiologiju i leenje spontanog pneumotoraksa
opisati etiologiju, klinike znake, dijagnostiku i leenje bronhiektazija
izloiti kako nastaje pluni absces,
opisati komplikacije i leenje opisati nastanak i razvoj plune gangrene
opisati hirurko leenje plune tuberkuloze
nabrojati vrste benignih tumora plua, opisati klinike znake i leenje opisati klinike
znake karcinoma bronha
- opisati i obrazloiti principe hirurkog lecenja karcinoma bronha
- izloiti simptome, dijagnostiku i leenje plune ehinokokoze
- opisati klinike znake tumora medijastinuma

- opisati drenau medijastinuma

KARDLJALNA HIRURGLJA
- definisati uslove za operacije na otvorenom srcu, obrazloiti ektrakorporalnu
cirkulaciju, hipotermiju i kardioplegiju
- obrazloiti principe leenja konstriktivnog i eksudativnog perikarditisa, opisati drenau
perikarda i perikardioktomiju
- opisati zatvorene i otvorene povrede srca i velikih krvnih sudova, kao i dijagnostiku i
leenje tamponade perikarda
- nabrojati tumore srca, objasniti njihovu prirodu i mogunosti operativnog leenja
- opisati kongenitalne srane mane sa levo desnim antom
- objasniti cijanogene kongenitalne srane mane
- opisati uroene anomalije torakalne aorte
- opisati urodene mane zalistaka i izlaznog arterijskog trakta: aortnog i pulmonalnog
- opisati uroene mane mitralnog i trikuspidnog zaliska
- opisati steeene valvularne mane
- obrazloiti aneurizme i disekciju torakalne aorte uz objanjenje principa hirurkog
leenja
- definisati okluzivnu koronarnu bolest, opisati indikacije i metode hirurkog leenja
- obrazloiti kardiomiopatije i mogunosti njihovog hirurkog leenja, objasniti principe
transplantacije srca
VASKULARNA I TRANSPLANTACIONA HIRURGIJA
- opisati odlike isheminog ekstremiteta
- nabrojati osnovne dijagnostike postupke u vaskularnoj hirurgiji
- izneti i opisati najee hirurke zahvate na krvnim sudovima
- definisati subclavian steal sindroma
- opisati stadijume okluzivne hronine arteriopatije donjih ekstremiteta

- opisati topografski raspored opstruktivne lezije arterija donjih ekstremiteta

- definisati pojam Leriche-ovog sindroma
- nabrojati najee oblike kompresivnih vaskularnih sindroma
- objasniti znaaj profilaktikog pristupa u hirurkom leenju CVI
- nabrojati klinike znake CVI
- definisati morfologiju arterijalne aneurizme
- opisati najeee lokalizacije arterijskih aneurizmi
- opisati kliniku sliku aneurizme abdominalne arterije
- nabrojati vrste arteriovenskih aneurizmi i objasniti patofizioloke promene nastale usled
arteriovenske komunikacije
- nabrojati osnovne karakteristike idiopatskog M. Raynaud
- nabrojati najee vazospastine poremeaje
- nabrojati najcee uzroke patogene akutne okluzije arterija
- opisati est osnovnih simptoma akutne okluzije arterija ekstremiteta
- opisati razliku izmeu embolije i akutne tromboze
- definisati i opisati nastanak dijabetinog stopala
- nabrojati vrste tromboflebitisa
- opisati klinike stepene varikoznog sindroma donjih ekstremiteta
- opisati kliniku sliku flebotromboze donjih ekstremiteta i karlice
- objasniti nastanak plune embolije
- navesti patoanatomske oblike portne hipertenzije
- navesti osnovne principe transplantacije organa
ukazati na razlike u klinikoj slici kod tupih i otvorenih povreda krvnih sudova

navesti dijagnostike postupke kod tupih povreda krvnih sudova

objasniti mehanizam deceleracione povrede aorte i distribuciju ovih povreda
nabrojati komplikscije i posledice povreda krvnih sudova
navesti najee oblike visceralnih okluzivnih arteriopatija
PLASTINA I REKONSTRUKTIVNA HIRURGLJA
objasniti razloge za terapiju nadoknade tenosti kod opekotina
odrediti pribline koliine i vrste teenosti za nadoknadu u prvih 24 i 48 sati
nabrojati najvanije poremeaje vitalnih i metabolikih funkcija kod opekotina
objasniti razloge za operativno leenje opekotina
nabrojati osnovne vrste hirurkih intervencija kod opekotina
odrediti vreme za izvoenje operativne intervencije opekotina
nabrojati indikacije za estetske intervencije
objasniti upotrebu protetskog materijala u korekciji deformiteta (dojke, une koljke
nabrojati metode za pokrivanje defekata konog pokrivaea
objasniti dobre i loe osobine slobodnog konog transplantata
objasniti indikacije za primenu konih renjeva i tkivnih ekspandera
opisati osobine malignih epidermalnih tumora
opisati osobine malignih tumora mezenhimnog porekla
nabrojati benigne melanocitne tumore i objasniti displastini nevus sindrom
nabrojati najee kongenitalne malformacije na aci
objasniti posledice povreda fleksornih i ekstenzornih tetiva prstiju ake
nabrojati indikacije za replantaciju prstiju
NEUROHIRURGLJA

definisati kraniocerebralne povrede (KCP), objasniti koje su lake, a koje teke

opisati mehanizme povreivanje kod KCP
opisati pregled bolesnika sa povredom glave
definisati otvorene i zatvorene povrede glave
opisati povrede kostiju lobanje
nainiti podelu povreda mozga
definisati commotio cerebri
definisati contusio cerebri
definisati compresio cerebri i hematome mozga
opisati sklopetarne eksplozivne i druge rane lobanje
objasniti konzervativnu i operativnu terapiju KCP
opisati dijagnostike postupke kod KCP
opisati naine monitoringa intrakranijalnog pritiska
definisati kriterijume za dijagnostiku modane smrti
definisati cefalocelu
definisati spinocelu i spinu bifidu
definisati impressio basilaris i platibasiju
definisati uroeni hidrocefalus
podeliti hidricefaluse i objasniti njegove uzroke
navesti osnove hirurkog leenja hidrocefalusa
opisati UZ pregled lobanje kod dece
definisati intrakranijalnu hipertenziju
opisati neuroloke ispade i njihovu zavisnost od lokalizacije tumora CNS defmisati
modanu hernijaciju

- podeliti intrakranijalne tumore

- definisati edem mozga
- objasniti EEG i elektrokortikografiju
- objasniti elekstrodijagnostiku pomou evociranih potencijala
- navesti oftalmoloke preglede od znaaja za dijagnostku tumora CNS
- navesti ORL preglede oz znaaja za dijagnostiku tumora CNS
- navesti indikacije za operativno leenje tumora CNS
- nabrojati osnovne principe hirurkog leenja tumora CNS
- objasniti principe i efekte zrane terapije tumora CNS
- odrediti mesto citostatika u leenju tumora CNS
- nabrojati indikacije za operativno leenje intracerebralnih hematoma
- odrediti etioloke faktore u nastanku aneurizmi mozga
- definisati reoencefalografiju
- definisati transkranijalni dopler
- nabrojati indikacije za operativno leenje aneurizmi mozga
- objasniti znaaj vazospazma krvnih sudova mozga
- opisati khniku sliku AV malformacija
- opisati terapijske mogunosti kod AV malformacija
- navesti osnove hirurkog leenja diskinezija
- objasniti osnovne principe stereotaktine hirurgije
- definisati osnovne principe psihohirurgije
- navesti principe hirurgije epilepsija
- navesti principe hirurgije bola

- obrazloiti vrste, kliniku sliku i mogunosti leenja degenerativnih obolenja kimenog

stuba
- opisati simptome i znake kompresivne radikulopatije
- opisati kompresivnu cervikalnu radikulomijelopatiju
- nabrojati i opisati intramedularne ekspanzivne procese
- navesti i opisati ekstramedularne tumore
- navesti i opisati intramedularne tumore
- nabrojati metode dijagnostike spinalnih obolenja
- navesti indikacije za operativno leenje spinalnih obolenja
- navesti tipove operativnih intervencija u spinalnoj hirurgiji
- izvriti podelu lezija perifernih nerava
- navesti principe leenja povreda perifernih nerava
- obrazloiti EMG
- objasniti osnove standardne radioloke dijagnostike lobanje i kimenog stuba
- objasniti cerebralnu angiografiju
- objasniti mijelo i radikulografiju
- objasniti kompjuterizovanu tomografrju mozga i kimenog stuba
- objasniti principe dijagnostike magnetnom rezonancom
UROLOGLJA
- definisati mehanizme povreda organa urogenitalnog trakta
- nabrojati najznaajnije simptome povreda urogenitalnih organa
- odrediti hitnost dijagnostike i tretmana organa urogenitalnog trakta
- objasniti etiopatogenezu urolitijaze

- opisati kliniku sliku urolitijaze

- odrediti dijagnostike postupke urolitijaze
- objasniti principe tretmana bolesnika sa urolitijazom
- opisati kliniku sliku tumora bubrega
- navesti dijagnostike postupke i objasniti znaaj TNM klasifikacije tumora bubrega
- odrediti nain leenja tumora bubrega (prim. hirurkog i adjuvantnog imnunotretmana)
- rastumaiti etiologiju i epidemiologiju urotelijalnih tumora (pijelona, uretera, m.
beike)
- opisati simptomatologiju urotelijalnih tumora
- opisati znaaj hematurije
- navesti dijagnostike postupke i TNM podelu urotelijalnih tumora
- obrazloiti metode konzervativnog leenja urotelijalnih tumora
- obrazloiti principe hirurkog leenja urotelijalnih tumora
- opisati specifinosti promena skrotalnog sadraja u sluaju postojanja ekspanzivnih
procesa skrotuma (tumor, hidro-hematocela, orhiepididimitis)
- nabrojati vrste testikularnih tumora, njihovu dijagnozu i TNM klasifikaciju
- obrazloiti predlog protokola savremene hirurke, polihemio i radioterapije tumora
testisa
- definsati uzroke subvezikalne opstrukcije
- objasniti podelu na mehanike i dinamske zapreke oticanju urina
- objasniti retenciju urina
- obrazloiti znaaj pojedinih dijagnostikih metoda u proceni stepena subvezikalne
opstrukcije
- obrazloiti metode leenja subvezikalne opstrukcije
- nabrojati operativne metode leenja uveane prostate, skleroze vrata mokrane beike i
strikture uretre

- opisati kliniku sliku karcinoma prostate

- objasniti hormonsku povezanost karcinoma prostate i specijalnih aspekata
hormonoterapije
- odrediti dijagnostike postupke kod karcinoma prostate
- odrediti metode leenja karcinoma prostate
- objasniti etiopatogenezu i uzroke nastanka akutnog hemiskrotuma
- objasniti razlike izmedu zapaljenskih manifestacija, torzije testisa, povreda testisa i
akutne hematocele
- nabrojati metode leenja obolenja testisa
- nabrojati uzroke pojava sekundarnih formi (hirurkog) pijelonefrita
- navesti najznaajnije simptome i objasniti patofizioloke uzroke i posledice hronine
urinarne infekcije
- objasniti dijagnostike postupke kod pijelonefrita
- navesti principe leenja pijelonefrita
- navesti osnove dijagnostike specifinih procesa urotrakta
- navesti osnove terapije i duinu leenja TBC urogenitalnog trakta
- navesti mogue komplikacije kod TBC urotrakta
- objasniti znaaj i kliniku sliku varikocele
- opisati dijagnostiku varikocele
- opisati metode leenja varikocele
- objasniti normalne i patoloke vrednosti spermiograma
- navesti neurofizioloke i druge etioloke faktore i uzroke dinamikih smetnji
disfunkcije mokrenja
- definisati sfinktersko-detrusorske dissinergije
- objasniti simptomatologiju pojedinih vrsta disfunkcija mokrenja

- opisati dijagnostike procedure disfunkcija mokrenja

- objasniti znaeaj urodinamske studije
- razlikovati uzroke inkontinencije s posebnim osvrtom na stres inkontinenciju
- nabrojati endoskopske dijagnostike procedure u urologiji
- nabrojati metode endoskopske hirurgije u urologiji
- nabrojati indikacije, nain izvoenja i komplikacije endoskopske hirurgije u urologiji
- opisati metodu ureterorenoskopije
- opisati metodu perkutane hirurgije bubrega i bubrenih upljina
- nabrojati i naznaiti posledice kongenitalnih malformacija bubrega razvojne dobi
- objasniti patofizioloke mehanizme i posledice vezikoureteralnog refluksa
- navesti obstruktivne uropatije na nivou ureteropijelinog segmenta
- navesti dijagnostike procedure i metode nehirurkog i hirurkog leenja obstruktivnih
uropatija
- opisati simptomatologiju tumora bubrega deje dobi
- opisati simptomatologiju ostalih osnovnih tumora retroperitoneuma
- izloiti simptomatologiju, dijagnostiku i diferencijalnu dijagnostiku tumora bubrega i
retroperiteneuma deje dobi
- izloiti principe hirurkog i adjuvantnog poliohemio i zranog leenja tumora bubrega i
retroperitoneuma deeje dobi
- nabrojati metode hirurkog leenja obstruktivnih uropatija razvojne dobi i adultnih
pacijenata
- definisati parafimozu kod dece
ORTOPEDUA SA TRAUMATOLOGUOM
- nabrojati i objasniti primenu dijagnostiekih postupaka pri povredama i oboljenjima
lokomotornog aparata

- nabrojati i objasniti osnovne principe leenja povreda i oboljenja povreda lokomotornog

aparata
- definisati osnovne karakteristike degenerativnih obolenja zglobova (DOZ)
- objasniti etioloke faktore i patogenezu degenerativnih obolenja zglobova
- opisati kliniku sliku degenerativnih obolenja zglobova
- objasniti principe konzervativnog i operativnog leenja degenerativnih obolenja
zglobova
- definisati osnovne karakteristike artropatija
- objasniti etioloke faktore, patogenezu, kliniku sliku I terapiju artropatija
- objasniti etiologiju i patogenezu nespecifienih zapaljenskih promena kostiju i zglobova
- opisati kliniku sliku, evoluciju, dijagnostiku, diferencijalnu dijagnozu, terapiju i
komplikacije akutnog i hronienog osteomijelitisa
- opisati patogenezu, kJinieku sliku, dijagnostiku, diferencijalnu dijagnozu i terapiju
septienog artritisa
- opisati etiologiju, patogenezu kJinieku sliku,dijagnostiku, terapiju i komplikacije
osteoartikulame TBC
- opisati etiologiju, patogenezu, kliniku sliku, dijagnostiku, diferencijalnu dijagnozu,
terapiju i komplikacije reumatoidnog artrita
- pobrojati mere prevencije nastanka deformiteta kod zapaljenskih promena kostiju i
zglobova
- objasniti klasifikaciju i zajednieke karakteristike primarnih benignih i malignih kotanih
tumora
- opisati kliniku sliku, dijagnostiku, diferencijalnu dijagnozu i leeenje najeeih benignih
tumora kostiju (solitarna kotana cista, osteom, osteoid-osteom, osteohondrom,
gigantocelularni tumor)
- opisati kliniku sliku, dijagnostiku, diferencijalnu dijagnozu i terapiju najeeih
malignih kotanih tumora (osteosarkom, hondrosarkom, Ewing-ov sarkom)
- definisati kJinieke karakteristike sekundarnih kotanih tumora i opisati dijagnostiku,
diferencijalnu dijagnozu i terapiju (metastatki karcinom i drugi meta tumori).

- objasniti klasifikaciju, klinike karakteristike, dijagnostiku, diferencijalnu dijagnozu i

leeenje najeeeih tumora mekih tkiva lokomotornog aparata (fibrom, fibrosarkom, lipom,
liposarkom, lejomiosarkom, rabdomiosarkom, hemangiom, glomus tumor, angiosarkom,
Kaposiev sarkom, ganglion, schwannom)
- definisati pojmove naslednog, uroenog i kongenitalnog obolenja lokomotornog aparata
- objasniti moguenosti postnatalne dijagnostike lokomotornog aparata
- objasniti etiologiju, kliniku sliku, dijagnostiku i leeenje kongenitalnih anomalija
donjeg ekstremiteta (metatarsus varus, pes calcaneo-valgus, talus verticalis, pes
equinovaris, genu valgum- varum, coxa vara,
kongenitalna displazija kuka)
- opisati etiologiju, kliniku sliku, dijagnostiku i leeenje kongenitalnih anomalija gornjeg
ekstremiteta (manus vara-fissa, anomalije prstiju, kongenit. aplazija radjusa ili ulne,
svnostosis radioulnaris)
- opisati etiologiju, kliniku sliku, dijagnostiku i leeenje kongenitalnih anomalija
kiemenog stuba (spinalni disrafizam, torticollis, scoliosis congenitalis, kyphosis
congenitalis)
- opisati etiologiju, kliniku sliku, dijagnostiku i leeenje osteogenesis inperfecta,
arthrogryposis multiplex congenita i progresivne miine distrofije
- objasniti etiologiju i podelu steenih deformiteta lokomotornog aparata
- opisati kliniku sliku, dijagnostiku i terapiju steenih deformiteta donjeg ekstremiteta
(hallux valgus, hallux rigidus, pes planus, pes equinus, pes calcaneus, pes cavus, talalgia
plantaris, metatarsalgia, unguis incarnatus, digitus flexus, digitus malleus, clavus, crus
varum, tibia vara, kontraktura
kolena, ankiloza kolena, genu valgum-varum-recurvatum, genu laxum, kontraktura i
ankiloza kuka, coxa valga-vara, pseudoartroza frata femura i drugi postraumatski
deformiteti)
- objasniti kliniku sliku, dijagnostiku i terapiju steenih deformiteta gornjeg ekstremiteta
(poroajna oduzetost ramena i ruke, kontraktura ramena, kontraktura i anJdloza lakta,
cubitus
valgus- varus, sindrom karpalnog kanala, svnovitis runog zgloba, reumatska aka, drugi
postraumatski deformiteti ruku)

- objasniti kliniku sliku, dijagnostiku i terapiju steenih deformiteta kimenog stuba

(scoliosis, kyphosis, lordosis, spondylolysis, spondylolisthesis, deformiteti nakon
vertebralnih fraktura-dislokacija)
- nabrojati metode prevencije i leenja steenih deformiteta lokomotomog aparata
- opisati etiologiju, patogenezu, kliniku sliku, dijagnostiku diferencijalnu dijagnozu i
terapiju oteenja epifiza, epifiznih ploa i avaskularnih nekroza kostiju (M. Perthes, M.
Osgood-Schlatter, M. Kohler,M. Sever, M.Scheuermann, M. Kienbock, M. Freiberg,
avaskularna nekroza glave butne kosti, osteochondritis dissecans, epifizioliza glave
femura, M. Blount, Madelung-ov deformitet)
- definisati najee metabolika i diseminovana obolenja kostiju (rahitis, osteomalacija,
skorbut, osteoporoza, hiperparatireoidizam, hiper i hipopituitarizam, hipotireoidizam,
policistina fibrozna displazija, Paget-ova bolest) i opisati njihove klinike karakteristike,
dijagnostiku i terapiju
- opisati etiologiju, patogenezu, kliniku sliku, dijagnostiku i leenje najeih obolenja
miia, tetiva, tetivnih ovojnica, fascija i burzi (Volkmann-ova kontraktura, sindrome
prednje tibijalne loe,
miine hernije, teniski lakat, tendovaginitis, stiloiditis radii, kljocavi prst, cista
poplitealne jame i lateralnog meniska, Dipitrenova kontraktura)
- opisati etiologiju, patogenezu, kliniku sliku, dijagnostiku i leenje obolenja okolnih
struktura zgloba ramena (bolni sindrom ramena, akutna i hronina kalcifikacija tetive
supraspinatusa, povrede
rotatorne manetne ramena, subdeltoidni burzitis, adhezivni kapsulitis zgloba ramena)
- opisati etiologiju, patogenezu, kliniku sliku, dijagnostiku i leenje obolenja subkutanih
burzi (prepatelarni i infrapatelarni burzitis, burzitis semimembranozusa, olekranonski
burzitis)
- nabrojati vrste i opisati ortopedska pomagala
- navesti osnovne tipove povreda lokomotornog aparata i njihove klinike karakteristike
(kontuzije, distorzije, luksacije, frakture, frakture-dislokacije, rupture miia i tetiva)
- navesti osnovne odlike i klinike karakteristike preloma kostiju u odnosu na uzrok
(trauma, mikrotrauma, patoloki prelomi)
- opisati vrste dijafiznih preloma u odnosu na frakturnu liniju, dislokaciju i broj ulomaka i
tipove dislokacija

- navesti osnovne dijagnostike metode kod fraktura kostiju, distorzija i luksacija

zglobova (anamneza, klinika slika, RTG, dopunske pretrage)
- opisati osnovne principe i metode leenja preloma kostiju, distorzija i luksacija
zglobova
- opisati proces zarastanja preloma kosti
- opisati i navesti komplikacije zarastanja preloma kosti
- navesti komplikacije kod luksacija zglobova (inveterirane, recidivantne, habitualne
luksacije)
- navesti mehanizme povreivanja kimenog stuba, tipove povreda i metode dijagnostike
- opisati kliniku sliku povreda vratne kime, metode leenja i komplikacije
- opisati kliniku sliku povreda torakolumbalne kime i sakruma, metode leenja i
komplikacije
- opisati vrste i klinike slike neurolokih sindroma kod povreda kieme
- navesti mehanizme povredivanja, klasifikaciju i osnovne dijagnostike procedure kod
preloma karlice
- opisati kliniku sliku izolovanih povreda karlinih kostiju i kompleksnih nestabilnih
povreda karlinog prstena (Malgaigne -lezija)
- opisati osnovne principe i metode leenja povreda karlice
- navesti klasifikaciju iaenja zgloba kuka, opisati mehanizme povreivanja, kliniku
simptomatologiju i metode leenja
- opisati znaaj, uestalost, mehanizme povreivanja i klasifikaciju preloma vrata butne
kosti
- opisati klinike znake, dijagnostiku,metode leenja,prognozu i komplikacije preloma
vrata butne kosti
- opisati epidemiologiju, mehanizme povreivanja, klasifikaciju, kliniku
simptomatologiju i metode leenja trohanternih preloma
- navesti mehanizme nastanka, klinike znake, osnovne metode leenja i prognozu
preloma tela butne kosti

- opisati mehanizme povredivanja, kiasifikaciju, kliniku sliku, metode leenja i

komplikacije preloma donjeg okrajka nadkolenice
- opisati mehanizme povredivanja, kJiniku sliku, metode leenja i komplikacije preloma
aice kolena
- opisati mehanizme povredivanja, kJiniku sliku, tipove povreda, metode leenja i
komplikacije preloma gornjeg okrajka golenjae
- opisati mehanizme povreivanja ligamenata i meniskusa kolena, tipove povreda, naine
dijagnostike, klinike znake, metode leenja i komplikacije
- opisati mehanizme povreivanja i tipove preloma podkolenice, njihovu kliniku sliku,
metode lecenja i komplikacije
- opisati mehanizme povreeivanja i tipove preloma glenjeva, njihovu kliniku sliku,
metode leenja i
komplikacije
- opisati mehanizme povredivanja, tipove povreda kostiju i zglobova stopala, njihove
kJinike slike, metode leenja i komplikacije
- opisati mehanizme povreeivanja i tipove povreda kljune kosti, akromiokJavikularnog
zgloba, sternoklavikularnog zgloba i lopatice, njihove klinike slike, metode leenja i
komplikacije
- opisati mehanizme povreivanja i klasifikaciju iaenja zgloba ramena, njihove
klinike slike, metode leenja i komplikacije
- opisati mehanizme povredivanja i klasifikaciju preloma gornjeg okrajka nadlaktice,
njihove klinikc slike, metode leenja i komplikacije
- opisati mehanizme povreivanja i tipove preloma tela nadlaktice, njihove klinike slike,
metode leenja i komplikacije
- opisati mehanizme povreivanja i tipove preloma donjeg okrajka nadlaktice, gornjeg
okrajka bine i lakatne kosti, njihove klinike slike, metode leenja i komplikacije
- opisati mehanizme povreivanja i kJasifikaciju iaenja zgloba lakta, njihove klinike
slike, metode leenja i komplikacije
- opisati mehanizme povreivanja i tipove preloma kostiju podlaktice, njihovu kliniku
sliku, metode leenja i komplikacije

- opisati mehanizme povreivanja i tipove preloma donjeg okrajka radijusa, njihovu

kliniku sliku, metode leenja i komplikacije
- opisani mehanizme povredivanja i tipove povreda kostiju i zglobova ruja, doruja i
prstiju ake, njihove klinike slike, metode leenja i komplikacije
RATNA HIRURGIJA
- nabrojati metode sterilizacije i dezinfekcije primenjive u ratnim uslovima
- definisati principe ratne hirurke doktrine
- objasniti sistem organizacije zbrinjavanja povreenih i obolelih u ratnim uslovima
- definisati osnovne principe zbrinjavanja povredenih i obolelih u ratnim uslovima
- definisati i objasniti sadraj prve pomoi na mestu povreivanja u ratnim uslovima
- objasniti znaaj tiijae u uslovima prijema velikog broja povreenih i obolelih u ratnim
uslovima
- definisati kategorije povreenih i obolelih u okviru trijae (redove hitnosti)
- objasniti metode i principe evakuacije povredenih i obolelih u ratnim uslovima
- objasniti principe i ciljeve resuscitacije u ratnim uslovima
- nabrojati tipove otvorenih ratnih povreda
- objasniti morfologiju ratne rane u odnosu na balistika svojstva oruja
- nabrojati specifinosti u zaraivanju ratnih rana
- komentarisati specifinost.i hirurke obrade ratne rane
- nabrojati indikacije za primarni av kod ratnih rana
- ukazati na neke specifinosti opte terapije kod ratnih rana
- nabrojati najee komplikacije ratnih rana i opisati ih
- navesti mogue i najee infekcije ratnih rana
- opisati kliniku sliku akutne klostridijalne mionekroze (gasne gangrene) i nain leenja
- opisati prvu pomo i inicijalni tretman ranjenika u traumatskom oku

- opisati znaaj udruenih opekotinskih i drugih povreda u ratu

- objasniti naela prve pomoi i inicijalnog tretmana u uslovima masovnih opekotinskih
povreda
- komentarisati izbor anestetika i vrste anestezije u ratnim uslovima
- objasniti definiciju izolovanih, multiplih, udruenih i kombinovanih povreda u ratu
- definisati kliniku sliku i inicijalni tretman crush - sindroma
- definisati kliniku sliku i inicijalni tretman blast - povreda
DEJA HIRURGIJA
Znanja iz domena deje hirurgije su sadrana u okviru kataloga znanja po anatomskim
regijama i odgovarajuim hirurkim specijalnostima.
HIRURKA ONKOLOGIJA
Znanja iz domena hirurke onkologije su sadrana u okviru kataloga znanja po
anatomskim regijama i odgovarajuim hirurkim specijalnostima.