AMELYATHANELERDE LAMNER HAVA AKII LE DK MKROP KONSANTRASYONU

SALANMASI
GR
Ameliyathanelerdeki hava datm i ortamda gerekli hava artlarn salarken (s ve materyal
yklerini karlamak) ,temel amada ;mikroorganizma ve anestezik gaz konsantrasyonlarnn
snrlandrlmas ve dier materyallerin yklerinin ksmi koruma blgelerinde (ameliyat zonu ve tbbi
malzeme masas) azaltlmasn salamaktr.Ameliyat masas aydnlatmas bu blgede etkili bir rol
oynamaktadr.
Bu makale; ameliyathanelerde kullanlan laminer ak nitelerinin aerodinamik ve hijyenik testlerinin
DIN 4799/1/e uygun sonularn iermektedir.
INTRODUCTION
While maintaining the requisite indoor air conditions (removal of heat and material loads ),the air
distribution in operating theatres must also perform the essential task of limiting the air-borne germ
and anaesthetic gas concentration and other material loads in those zones requiring particular
protection (operating zone and instrument table) ; the operating theatre lighting used to illuminate the
incision area also plays a significant role in this area.
The following is a report on aerodynamic and hygienic tests on an air outlet for operating
theatres,which performed more effectively than the requirements of DIN 4799/1/.
Ameliyathanelerde mikrop ve parack konsantrasyonunu azaltmak iin , daha nceden iklimlendirilmi
hava ,son kullanm noktasnda HEPA filtrelerden geirilerek ortama verilir.
Hava datm sistemi ameliyathanedeki hava kalitesi iin nem tamaktadr.Bu ama dorultusunda
laminer ak salyacak veya ortamda en az trblans oluturacak hava datm cihazlar
gelitirilmitir.Hava datclar ortamdan daha dk scaklktaki havay ameliyat blgesine vererek
kirli havann egzost menfezlerine doru yerdeitirmesini salar ayrca ierdikleri HEPA filtreleri ile
mikrop ve partiklleri tutarak ameliyat blgesine verilmesini engeller.
Laminer ak,karekteristiinden tr herhangi bir engelle veya s fark ile karlat zaman
trblansa girmektedir.Bununla birlikte dk hzl hava verilmesi , bir yandan ameliyet zonunda souk
havann direk dmesini engellerken te yandan ak daha hassas yapar.
Laminer hava akn bozan d etkenler (engeller,havay ynlendiren cihazlar veya insanlar) temiz
havann oda havas ile karmasna neden olmakta ve ameliyet zonundaki mikrop ve partikl
konsantrasyonunu hzla arttrmaktadr.Hava akn bozan etkenler ise detayl olarak ;ameliyat yapan
ekibin fiziki ve termal etkileri ile ameliyathanedeki konumlar,tbbi cihazlar ve ameliyat malzemelerinin
konumlar , ameliyat masas lambas konumu ve termal etkisi olarak saylabilir.
Ameliyat gerekletiren ekibin ameliyat esnasndaki konumu ile ,ameliyat masas aydnlatmas hava
ak zonunda trblans olumasna neden olur.nsanlardan yaylan s ykleri azaltlamaz.Ameliyat
masas aydnlatmasnn ve tbbi cihazlarn hava aknda oluturduu trblans aerodinamik dizayn
iyiletirilerek azaltlabilir.
yiletirmedeki ama; kararl,laminer souk havann direk dmesine olanak vermiyen hava
akl,trblansa mmkn olduu kadar az sebebiyet veren ameliyat masas aydnlatmas ile kombine
olmu,mikrop ve partiklleri ameliyat zonundan deplase eden ameliyat sistemi elde etmektir.
DEY LAMNER AKILI HAVA VERCLER
ekil 1deki laminer ak nitesi ,dk trblansta hava ak salayabilen,dikdrtgen tipte
,paslanmaz elik veya frnlanm toz boyaldr.Bu cihazlar ayrca iki ayr balant kutusunda HEPA
filtrelere ve hava szdrmaz shut-off damper lere ,ince gzl laminer polyesterden oluan hava
datc n yzeye sahiptirler.

1. D Gvde
2. Hava Datm
Eleman
3. Filtre Kutusu
4. HEPA Filtre
5. Shut-Off Damper

ekil 1: Ameliyathanedeki Laminer Ak nitelerinin ematik Dizayn (Blntsz-Tek Paral Tip)

Laminer ak niteleri , ameliyat masas aydnlatma konumuna gre iki paral veya tek paral
olabilir.Eer aydnlatma ,laminer ak nitesinin zerine entegre edilirse laminer ak nitesi iki
paradan oluur.(Blntl tip).Eer aydnlatma nitenin dnda tercih edilir ise nite tek
paraldr.(Blntsz tip).
1. D Gvde
1a. D ereve
2. Hava Datm Eleman
3. Filtre Kutusu
4. HEPA Filtre
5. Kanal Balant Paras
6. Tavan Balant Profili
7. Ameliyat Masas Aydnlatma
Pasaj
8. Ameliyat Masas Aydnlatmas

ekil 2: Laminer Ak nitesi (Blntl ki Paral Tip)

ekil 3: Laminer Ak nitesi (Blntl ki Paral Tip)

ekil 4: Ameliyat Masas Aydnlatmas Entegre Edilmi Laminer Ak nitesi (Blntl ki Paral
Tip)

Standart laminer ak niteleri genilikleri ;1,4 mt,1,8 mt,2,2 mt,2,4 mt uzunluklar ;2,4 mt ve boyuta
bal ykseklikler ise 385 mm veya 405 mm dir.

ekil 5: Laminer Ak nitesi Boyutlar

1. Gvde
1a. ereve
1b. Perfore metal sac
2. Hava k eleman
3. Filtre gvdesi
4. HEPA filtre
5. Kanal Balant Paras
6. Tavan balant profili
6a. Son ereve
7. Aydnlatma montaj iin aklk
7a. Aydnlatma
8. Asma tavan
9. Shut-off damper
9a. Servomotor
10. D shut-off damper (opsiyonel)
10a. D servomotor
11. Szdrmazlk erevesi
11a. Test kanal
11b. Kuru szdrmazlk
12. Szdrmazlk lm noktas
13. Basn lm noktas
14. Basn kontakt noktas
15. Ask
16. Aydnlatma sisteminin tavana
balants
17. 10 nolu shut-off damper kullanr ise
gerekli olan gzetleme kapa

ekil 6: Laminer Ak nitesi Boyutlar

TEKNK VERLER
Boyutlar

mm
mm
mm
mm
mm
mm

2400
1400
385
160
787
635

2400
1800
385
160
787
787

2400
2200
405
180
940
787

2400
2400
405
180
940
940

Filtre Hcresi1)
Genilik
mm
Uzunluk
mm
Ykseklik mm
Hava Debisi

610
762
110
500-

762
762
110
640-

762
915
110
780-

915
915
110
860-

650
18002400

860
23003100

1050
28003800

1140
31004100

A
B
D
E
F
G

l/s
m/h

Hava k Hz2) u m/s

Filtre Hcresinin Basn
Kayb3) pt Pa

0.15-0.20
143

147

150

135

1) Her iki filtre hcresi boyutu; H14 snf, DIN EN 1822-1e uygun
2) AxB boyutuna bal
3) Kirlenmemi filtre hcresi balang basn kayb. Son basn kayb balang basn kaybnn iki
katna ktnda filtrelerin deitirilmesi tavsiye edilir..
Laminer ak nitelerinin n yzeyleri ,HEPA filtrelerin kolaylkla deitirilebilmesi ve gvdenin
dezenfeksiyonunun yaplabilmesi iin kolayca sklebilir yapdadr.Bu niteler tavanla ayn hizada
(ekil 7), tavann zerinde (ekil 8) veya ierisinde kalacak ekilde (ekil 9) monte edilebilirler.

ekil 7: Tavanla Ayn Hizada Monte Edilmi Laminer Ak nitesi Gvdesi

(8-asma tavan,6-tavan balant profili)

ekil 8: Tavan stne Monte Edilmi Laminer Ak nitesi Gvdesi

(8-asma tavan,6-tavan balant profili)

ekil 9: Tavan ine Monte Edilmi Laminer Ak nitesi Gvdesi

(8-asma tavan,6-tavan balant profili)
LAMNER AKI NTELERNN AEORODNAMK YAPILARI
Hava at mesafesi ierisinde , souk ve laminer havann hz, deyde aaya doru artmasna
ramen ,ak laminer kald srece konforsuzluk etkisi oluturmamaktadr.0,15m/sn hava k
hznda aa doru laminer ak dzgn olarak salanr.fleme havas scakl, ortam scaklnn
0,5 ila 4 K aasnda olmaldr.zotermal durumlarda veya lk fleme havasnda ak laminer deildir.
Ayrca ortam havas ile karacandan amaca ulalamaz.
Ameliyat masas evresinde temiz zon (clean zone) olarak adlandrlan laminer aka sahip blge
oluturulurken,bu blgenin ortam havas ile temasta bulunduu blgede ise fleme havas ile ortam
havas engellenemez bir ekilde karmakta ve Mixing Zone (Karm Zonu) olumaktadr.nk
ameliyat masas etrafnda herhangi bir asl perde vb.ekipman ile ayrma yaplamamaktadr.Ameliyat
zonunun 0,5 mt evresinde filtrelenmi ve partiklsz besleme havasnn saland kontrol edilmeli ve
mixing zonun bu blgede olmas engellenmelidir. Bununla beraber 1,4 mt geniliindeki laminer ak

nitesi kullanld takdirde ,ameliyat masasnn 0,5 mt evresinde filtrelenmi , partiklsz hava
salanmaktadr.Mixing Zone bu alann dnda kalmaktadr.

ekil 10: Laminer Ak nitesi Tarafndan Oluturulan Hava Ak rnei

AEORODNAMK TESTLER
Aeorodinamik test iin;laminer ak nitesi temizlik snf 10,000 olan temiz oda ierisine
yerletirildi.Temizlik snf 10,000 US FEDERAL STANDART 209Dde ft3(2,83168 x 10-2 m3) de
0,5 m apndaki tanecikler en fazla 10,000 adet bulunabilir anlamna gelmektedir.
Testlerde 1,4 mt geniliinde , 2,4 mt uzunluunda blntl (2 paral) ve ameliyat masas
aydnlatmas entegre edilmi laminer k nitesi kullanlmtr.
fleme havas scaklnn oda scaklndan dk olmasndan dolay; aerodinamik adan ,en az
deiiklik gsteren 1,4 mt geniliindeki laminer k nitesinin kullanlmas en uygunudur.1,4 mt
geniliindeki laminer ak nitesi kullanldnda ,akn,ameliyat masas zerindeki korunmu
zondaki etkisi ok kuvvetlidir.
fleme havasnn ameliyat masasna laminer akn,laminer ak nitelerinin ameliyat masas
aydnlatmasndan dolay paral olmas ve laminer k nitesi zerindeki aydnlatma engeller.
Laminer k nitesi 6,64 mt x 4,6 mt x 2,75 mt boyutlarndaki odann merkezine , tavanla ayn hizada
olacak ekilde yerletirilmitir.2000 mm x 350 mm x 850 mm boyutlarndaki ameliyathane masas
laminer k nitesinin altna yerletirilmitir.Egzost menfezleri ise demeden 300 mm yukarya
monte edilmitir.

ekil 11: Test Dzeni

Bu testde; hava k alanndaki hz dalm ,akn lamineritesi,ameliyat zonundaki parack says ve

ameliyat masas aydnlatmasnn ak zonundaki etkileri aratrlmtr.
Ameliyat masas aydnlatmas olarak testlerde BERCHTOLD TUTTLINGEN firmasnn imalat olan
CHROMOPHARE C570/570kullanlm,aydnlatma btn testlerde ak olarak tutulmutur .Lambann
maksimum yzey scakl 43C dir.
Hz lmek iin LAMBRECHT,Type 643
anemometre (scak telli) kullanlmtr.Parack
konsantrasyonu KRATEL (Partoscope A/R with isokinetic suction probe) optik parack sayc
tarafndan llmtr.
Ameliyat masasnn stndeki ve altndaki snm metal tel gliserin ile boyanmtr.Gliserin
buharlatnda , hava ak eklini gsteren beyaz duman olumaktadr.Bylelikle ak grnr
yaplarak nitel olarak deerlendirmek mmkn olmutur.
Hz lmleri sonucunda ortalama hava k hzndan maksimum %15 sapma grlmtr.
Ameliyat masas aydnlatmasnn yerleimi ve asna bal olarak , cerrahi mdahalenin yapld
alanda farkl ak karekteristikleri olumutur.Ameliyat masas aydnlatmas , laminer k nitesinin
dna yerletirildiinde , sadece aydnlatma tayc kollarnn hava k alannda olmas
durumunda,filtre edilmi fleme havasnn dz ve srekli bir akla ameliyat masas zerine akt
gzlenmitir.Lambann bu konumunda parack lmleri yapldnda ameliyat masas zerindeki
besleme havasnda standartlarnda altnda parack konsantrasyonuna rastlanmtr. Ba ve ayak
hizasnda parack saysnda artma gzlenmitir.Fakat US FEDERAL STANDART 209Dye gre
temizlik snf 100 salanmaktadr.

ekil 12: Ameliyat Blgesindeki Alanda Aydnlatma Olmad Durumdaki Ak rnei

Dier testlerde; ameliyat masasna 1.aydnlatma lambas ile beraber , hava ak blgesine 2.lamba
yerletirilmi ve lmler yaplmtr.lm sonucunda akn lamineritesinin bozulduu ve parack
konsantrasyonunun artt gzlenmitir.Bu etki lamba tamamen eimli olmadnda veya az eimli
olduunda artmtr.

ekil 13: Ameliyat blgesindeki alanda

aydnlatma olduundaki hava ak rnei

ekil 14: Ameliyat blgesindeki alanda iki

aydnlatma olduundaki hava ak rnei

Operasyon zonunda parack sayclardaki farklar hava akndaki 1 veya 2 den fazla eimli ameliyat
masas aydnlatmas olmas durumunda dierlerine nazaran daha dktr;
27 parack/ft3 , 0,5 m ve 29 parack/ft3 , 0,5 m bu farklar a azaldka artmaktadr.
Son olarak yaplan testlerde ise hava ak blgesinde, 2 adet aydnlatma lambasnn kullanlmas
parack konsantrasyonunun , 1 lambaya gre iki katndan daha fazla artmasna sebep olmutur.
Farkl a lar denendiinde u sonular elde edilmitir.
32 parack/ft3 , 0,5 m (Laminer ak nitesinin altnda 1 adet aydnlatma lambas mevcut)
78 parack/ft3 , 0,5 m (Laminer ak nitesinin altnda 2 adet aydnlatma lambas mevcut)
36 parack/ft3 , 0,5 m (Laminer ak nitesinin altnda 1 adet aydnlatma lambas mevcut)
74 parack/ft3 , 0,5 m (Laminer ak nitesinin altnda 2 adet aydnlatma lambas mevcut)
Aeorodinamik test sonularna gre , ameliyathane masas aydnlatmasnn yerleiminde u tavsiyeler
yaplabilir:
1)Ameliyat masas aydnlatmas hava akna kar en az direnci gsterebilmesi iin minimum alan
kaplyacak ekilde yerletirilmelidir.Lambann dik olarak yerletirilmesi cerrahi mdahalenin yapld
alandan uzakta olmay saladndan dolay avantajldr.
2)Ameliyat masas lambalar ; yerletirilirken hava ak blgesinde mmkn ise 1 adet lambann
bulunmas gerekmektedir.
3)Laminer ak nitesinin altna yerletirilmesi gereken ameliyathane lambas, direk ameliyat yaplan
blgenin zerinde olmamaldr.Bylelikle trblans olumas temiz blgede (clean zone)
engellenecektir.
Ameliyat lambasnn laminer ak nitesinin iine (ortasna) montaj edilebilmesi iin nite 2 paral
olarak imal edilir.Crosspiece (istavroz) in laminer ak nitesinin yzeyine monte edilmesi
crosspiece geniliince hava aknn kesilmesine yol amaktadr.
ekil 15dende grlebilecei zere bu durum crosspiece altndaki ksma, (hava aknn
olmamasndan kaynaklanan) indksiyonla ortam havasnn karmas grlmektedir.Bunu engellemek
iin crosspiece in d kenarlarna indksiyonu kesici iki kk kanatk konulmaktadr.Bu zm
hijyenik koullar gz nne alnd zaman pratik bir zm olarak kabul edilmemektedir.

ekil 15
Yukarda aklanan iki kk kanatk ile yaplan zmn,laminer ak nitesi fleme blgesi ile
ortam havas arasndaki basn farknn dengelenmesini ve ortam havasnn fleme havasna
karmasnn engelledii gzlemlenmitir.(ekil 16)

ekil 16
Crosspieces lerin kenarlarndan ortam havasnn indksiyonunu engellemek iin kullanlan 2 kk
kanatk,patente alnm bir zmdr.
Aerodinamik testler;laminer ak niteleri ve aratrmalar sonucunda dizayn edilen ameliyat masas
lambalarnn birleiminin , hava ak olarak ve ameliyat masas zerindeki parack konsantrasyonu
asndan iyi sonular elde edildiini gstermektedir.
Ameliyat masas lambasnn dk s yk , yksek aydnlatma verimi,hava szdrmazlna sahip
gvdesi hava aknda pozitif etki oluturmaktadr.
150 W aydnlatma kapasitesi ile (220 VA max.balant yk ile) 75,000 lux aydnlatma salanr.Yzey
scaklklar maksimum 43C olmak zere dk seviyelerde kalr ve bylelikle hava ak etkilenmez.
Aydnlatma lambasnn geometrisinin yannda aydnlatma yzeyi de hava akn etkiler.Hava aknn
herhangi bir bozulmaya rastlamadan lambann etrafnda sirkle edebilmesi iin lambada dzgn

yzeyler,mmkn olduu kadar az ve yumuatlm keler kullanlmaktadr.Ayrca bu dzenlemeler

aydnlatmann dezenfeksiyonu iinde nemli olmaktadr.
HJYENK TESTLER
Laminer k nitesinin hijyenik testi DIN 4799/1/e gre gerekletirilmitir.Testler LBECK
MEDICAL niversitesi hijyen enstits tarafndan ,AACHEN niversitesi kliniindeki ameliyathanede
yaplmtr.Ameliyathane lleri; 7,0 mt x 5,9 mt ,ykseklii 3mtdir. 2,4 mt x 1,8 mt ebatlarndaki
laminer k nitesi , tavanla ayn hizada olacak ekilde monte edilmitir.
2000 mm x 550 mm x 900 mm boyutundaki ameliyat masas, laminer ak nitesinin merkezine
gelecek ekilde yerletirilmitir.DIN 4799a uygun ameliyat masas aydnlatmas kullanlmtr.
Ameliyathane havalandrmasndaki egzost sistemi ksaca yledir:Dn havas ortamdaki yke bal
olmak zere deimekte fakat 25C-26Cdir.Egzost havas fleme havasnn maksimum %80i
mertebesindedir ve egzost havasnn 3 te 2si demeden ,geri kalan tavana yerletirilen
menfezlerden egzost edilmitir.
Laminer ak nitesi alan dndaki ,ortam hava scakl ile fleme havas scakl arasndaki fark 2
K dr.Mahal i yzey ortam scaklklar (duvar,deme,tavan) dn havas scaklna eit
olmaktadr.
Testler blntl (2 paral) ve blntsz (tek para) laminer k niteleri zerinde yaplmtr.

& =3000 W, Q& =1500 W).

lmler ; DIN4799 a gre iki s yk (kazanc) ile yaplmtr.( Q
Is yklerini simule edicek ekilde (gereini laboratuvar ortamnda temsil edecek ekilde) 8 adet
manken,2 adet lamba ,2 nite tbbi cihaz edeerleri bulunmaktadr (ekil 17).

ekil 17
Mankenlere yerletirilen tpler aracl ile toplam 0,28l/sn N2O odaya gnderilmitir.
12 adet lm noktas ameliyat masas ve cihazlarnn etrafnda tespit edilmitir. Gaz analiz cihaz her
bir deney iin yerletirilirken egzostun srekli olmas dikkate alnmtr.
Gaz konsantrasyonlar lmlerine ilave olarak ,scaklk ve hz lmleri de yaplmtr.
Test iin ameliyathanenin yerleimi ekil 18da , N2O lm noktalar ekil 19de ,scaklk ve hz
lm noktalar ekil 20de gsterilmitir.

ekil 18

ekil 19

ekil 20

1. Hasta
2. Cerrah
3. Ameliyat personeli
4. Ameliyat masas, 850 mm yksekliinde
5. Monitr, 1600mm yksekliinde
6. Anestezi Cihaz, 1200 mm yksekliinde
7. Tbbi cihaz masas, 1100 mm yksekliinde
8. Ameliyat masas aydnlatmas (Lamba alt yzeyi deme seviyesinden 2000mm yukarda)
LM CHAZLARI
Aadaki l cihazlar kullanlmtr.
-Deiken optik dalga uzunluklu,spectral infra-red gaz analiz cihaz ;Tip Miran 1A,Foxborro ,USA
imalat,CAST,USA tarafndan retilen donanm cihaz olan emme pompas ile.
-Hot-wire (Scak tel) anemometre ve rezistanl termometre ;Thermo-Air I,Schildknecht,SVRE
-IR Termometresi,Tip 320,Everest USA
-4 konduktr circuit,1/5 DIN scaklk lm nitesi,Tip Therm 5200,AMR imalat
-Hava hz,basn,basn farkllklar hassas lm cihaz,Tip 2295-2,AMR imalat
TEST PARAMETRELER
4 test yaplmtr.Testlerde mahaldeki s yk ve laminer ak nitesi tipi (Blntl,blntsz)
deitirilmitir.
Ana test parametreleri Tablo1de verilmitir.
.
Test no.
Hava k eleman
Uo
v
Q
m/s
K

W
1

3000

Blntl(iki paral)

0.15

1500

Blntl(iki paral)

0.15

3000

Blntsz(tek paral)

0.15

1500

Blntsz(tek paral)

0.15

Tablo 1: Test Parametreleri Uo=Hesaplanan hava k hz, v = hava ile fleme havas arasndaki
scaklk fark

10

HJYENK TESTLERN SONULARI

Tm testlerde DIN 1946 Blm 4e uygun olarak ;
s : Temiz blgedeki (protected zone) kontaminasyon (kirlilik) derecesi

: Havadaki izafi mikroorganizma konsantrasyonu , belirlenmitir.

ks

ks
kR
: Temiz blgedeki (protected zone) ortalama mikroorganizma konsantrasyonu

k R : Ameliyathanedeki ortalama mikroorganizma konsantrayonu (bu da dn havasndaki ortalama

mikroorganizma konsantrasyonuna tekabl etmektedir)
Ameliyathanedeki mikroorganizma konsantrasyonu yaplan testlerde N2O tarafndan simule
edilmesine ramen ,kirlilik derecesi aadaki formlden elde edilmitir.

s :

k i , s k i , Zu
k i , Ab k i , Zu

k i , s : Temiz blgedeki (protected zone) ortalama N2O konsantrasyonu

k i , Zu : fleme havasndaki ortalama N2O konsantrasyonu
k i , Ab : Dn havasndaki ortalama N2O konsantrasyonu
.

ks
k R V z* u
= s .
=
s =
kR
k * V.
zu
R&
.

k * : Ameliyathanedeki V z* u debisindeki ortalama mikroorganizma konsantrasyonu

R

V z* u : 667 lt/sn referans fleme hava debisi

.

V zu : Gerek fleme havas debisi (lt/sn)

DIN 1946/4/2 ye gre relativ mikroorganizma konsantrasyonu aadaki gibidir;
s 1 ; ok dk mikroorganizma konsantrasyonu istenen ameliyathanelerde

s 2/3 ; Ksmi olarak dk mikroorganizma konsantrasyonu istenen ameliyathanelerde

Deneylerdeki referans debi,gerek fleme havas debisiyle ayn olduunda sonu olarak
derecesi) ,

s (relativ mikroorganizma konsantrasyonu ) ile ayndr.

Test sonular Tablo 2 ve 3 de verilmitir.

Test
ekil 19daki lme noktalarna gre
No
AO
BO
CO
AI
BI
1
2
3
4

s (kirlilik

390
400
370
390

100
120
25
40

200
230
370
390

70
120
15
20

50
90
25
40

CI

AII

BII

CII

AIII

BIII

CIII

100
110
25
40

40
20
25
20

15
50
25
5

40
30
50
20

80
20
50
20

50
20
50
20

50
20
70
20

k , zu =70 ppm, k , Ab =500 ppm

Tablo 2: Temiz Blgedeki (Protected Zone) Ortalama N2O Konsantrasyonu, k , s (ppm)
Tablo 3 (Temiz blgedeki

s :

relativ mikroorganizma konsantrasyonu tablosu) kullanlarak deney

sonular okunabilir.Tablodaki deerler ortalama deerlerdir.rnein Test No 1de AI den CIIIe kadar
olan tm noktalarn aritmetik ortalamas ; s :0,13,Test No 2de s :0,10, Test No 3de s :0,09 ve Test
No 4de

s :0,05 dir.
11

Test
No

ekil 19daki lme noktalarna gre

AO

BO

CO

AI

BI

CI

AII

BII

CII

AIII

BIII

CIII

0,91

0,23

0,47

0,16

0,12

0,23

0,09

0,04

0,09

0,19

0,13

0,13

0,89

0,27

0,51

0,27

0,20

0,24

0,04

0,04

0,07

0,04

0,04

0,04

0,86

0,06

0,86

0,04

0,06

0,06

0,06

0,06

0,12

0,16

0,12

0,16

0,91

0,09

0,91

0,05

0,09

0,09

0,05

0,01

0,05

0,04

0,05

0,05

Tablo 3: Temiz Blgedeki (Protected Zone) Relativ Mikroorganizma Konsantrasyonu,

Yukardaki deerler gsteriyorki ksmi dk mikroorganizma konsantrasyonu snfnn (DIN 1946/4/2

s 2/3 ) yakalanmas iin gerekli olan s :0,67 deeri %93 tutturulmaktadr.
Hijyenik testler sonucunda laminer ak nitelerinde hava k hz yaklak 0,15 m/sn
olduunda,stabil ve laminer hava ak salanmaktadr.
Laminer ak blgesindeki bozulmalar ameliyat masas lambalarnn yatay yerletirilmesinden ,yukar
ynl hava aklarnn olumasndan ve ameliyathanedeki deplaseli hava aklarnn olmamasndan
kaynaklanmaktadr.
0,1-0,2 m/sn arasnda hava hzlar kullanldnda , ortalama hava hz deeri olarak kullanlan 0,4
m/sn hzda elde edilen hasta evresindeki tam ve ksmi ykler daha azdr.
Cerrahi operasyon geiren hastann zerine laminer ak nitesi tarafndan gnderilen havada
yaklak olarak 5CFU/m3 /3/4/ mikroorganizma konsantrasyonu kabul edilebilirken ,aseptic
ameliyathanede ki ortam havasnda ise mikroorganizma konsantrasyonu 100 ile 200 CFU/m3 arasnda
bulunmaktadr.
SONU
Laminer ak nitesi, u:0,15 m/sn k hznda ,dey ynde dk trblansl ve ok dzgn ak
karekteristiine sahip,deplase olan ak salamaktadr.
Aerodinamik testler gstermektedir ki ,ak alan iindeki ameliyat masas lambasnn etkisi lokal
olarak kalmaktadr.Test sonularna dayanlarak laminer ak nitesi altna yerletirilecek lambalar iin
tavsiyelerde bulunulabilinir.
DIN 4799a uygun hijyenik testler hava hz 0,15 m/sn iken, standart mikroorganizma konsantrasyon
deerlerinin %90 orannda karland grlmtr.
REFERANSLAR
1.DIN 4799 Room ventilation
Air distribution for operating theatres-Test June 1990
2.DIN 1946/4 Room ventilation
Ventilation plants in hospitals (VDI-Association of German Engineers ventilation
regulations),December 1989
3.Test Report on a double-unit air distribution system according to DIN 4799 (air distribution system
for operating theatres),Hygiene Institute at Lbeck Medical University, July 1992
4.Test Report on a single-unit air distribution system according to DIN 4799 (air distribution systems
for operating theatres,Hygiene Institute at Lbeck Medical University, July 1992
YAZARLAR HAKKINDA
Dipl.-Eng.F.Masuhr is a research engineer in the development department at KRANTZ Construction
Engineering,AACHEN ,GERMANY
Dipl.-Eng.R.Keller is a research assistant in the Hygiene Institude at Lbeck Medical
University,LUBECK,GERMANY
Dipl.-Phys.W.Eisele
is
product
manager
at
Berchtold
Medizin
Technik/Elektronik,TUTTLINGEN,GERMANY
EVREN HAKKINDA
Aylin GLPINAR;
1973 ylnda Gaziantepte dodu. 1995 (ubat) ylnda Gaziantep niversitesi Makine Mhendislii
blmnden mezun oldu. SAMKO ve TOKAR A. firmalarnda hakedi&kesin hesap , proje mhendisi
olarak alt.2002 ylndan itibaren EMO TEKNK TESSAT Malz.Taah.Tic.ve San.Ltd.tinde HVAC
departmannda Sistem zm ve Sat Mhendisi olarak almaktadr.

12