You are on page 1of 188

: ,

, . 5, ,
: 2010.

149037




( , 26. 2008.)

2010

ISSN 1452-7804
:
5 (2010) 1-188

() . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
: .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
: .
. : . . . . . . . . . . .
: : . . a ( I) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
: . . . . . . . . . . . . . . . . .
: 20. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
: . . . .
: . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. : () . . . . .
: XIX XX . . . . . . . . . .
:
: (1882-1945). .
: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6
7
17
30
42

46
104
111
125
141
145
151
167
183


: , 26. 2008. ,
( 149037). ( 26. 2006. , 24. 25. 2007. , 28. 2007.
, 30. 2008. ;
2007, 2008, 2009.
1, 2, 3 4.)
,
, , , ,
.
, . , , .

( 29. 25. 2009) .

:
. 5 (2010) 7-16

.

,
, - ,
.*
( ) . (=B) 64
( , . 1). (=H), , .
(=C) 43 ( ), (=W) 26 ( , , ).

, , , , ,
, . , . 14. .2
,
. , (),
. (. ). ,
( ) , , , .
(
, , ). .
( _______________
*
. 149037A ( ),
.
1
( : Werner
Jaeger, Two Rediscovered Works of Ancient Christian Literature: Gregory of Nyssa and Macarius, E. J.
Brill, Leiden, 1965, . 234-258) , . 2, 1998, . 6-57.
2
, , .

) De institutio Christiano3. 4, , ( ) 426. . 431. . ,


()
() . ,

. .5
. , . , . ,
, , , in medias res

. . (. 816) . (. 1641), (. 4274).
(. 7486),
(. 86102) (. 102103).
, .
.6 , , .7 , , _______________
3

. ,

,
(Johanes Quasten, Patrology vol. III, Spectrum Publishers,
Utrecht/Antwerp & The Newman Press, Westminster Maryland, 274) 390- 395-
. ( ) . . , , 2, 1988, 59-70.
4
(L. Villecourt, La date et lorigine des Homlies spiritualles attribues a Macaire, Comptes Rendus des sances de lAcadmie des Inscriptions et des Belles-Lettres, Paris, 1920, 29-53)
(H. Drrie, Symeon von Mesopotamien: Die berlieferung der messalianischen Makarius-Schriften, Texte und Untersuchungen 55, Heft 1, 1941) (H. R. Drobner, The Fathers
of the Church, Hendrickson Publishers, Massachusetts, 2007, 370-372). . .
, , 2, 1988, 71-78.
5

1926. 114
, ( )
: , , 1987, 6-103, 194-222 (
). , 229241. ( (105-139, 223-227)
- (141-191).
6
, , 7.
7
: . Ibidem.

. ,
, ( )
, ( ) .8
, ,
,

, ( ) . , , ,
1) , 2)
. , ,
().


. (
, ) , , , ()
. , , , . ,
, . , , , .
( ), .9 , , , , , .
.10 ? , .
( ) . , () . , : ,
, ; , .11 ,
() , ,
. .12
So far, so good. , , . , . , , , 1) , 2) .
/ ,
. , , ,
. . ,13 . .14 , , _______________
8

Op. cit., 9.
Op. cit., 17.
Homiliae, XII, 1; Patrologia graeca 34, 557B.
11
Op. cit. XII, 2; PG 34, 557B. XLVI, 3; PG 472B.
12
, 17.
13
Op. cit., 19.
9

10

10

.
15 ;
; .16 :
. ,
... ...
, [] .17 ,
,
. . (.
, - .) . . (
) . , . , ,18
, / .
, . , , () .
.
,
. .19
, ,
,
, , .20
de facto , ( ) ,
.21 , 22 .23
, , ,
, . , . . , ( ).24 , _______________
14

Op. cit., 21
Homiliae, XLVIII, 5, PG 34, 812B; V, 1-3, PG 34, 496A; VI, 5, PG 34, 521B; XI, 5, PG 34, 548BC.
, 19.
17
Op. cit., 21.
18
(Homiliae, XXVI, 2, PG 34, 664AB). :
(Op. cit., XLI,
1, PG 34, 768C) .
19
Op. cit., XLVII, 6, PG 34, 800B.
20
, 25.
21
Ibidem.
22
Ibidem.
23
Ibidem.
24
De anima et resurrectione, PG 46, 93B. ( )
(
, , , , ) , privatio. ,
, .
15
16

11

, privatio, (), , . ,
.25
26
.27 .
, ,
( )28 29, .30 ,
. .
, ,
.
, 31 .
.
.32 .33
( ), , . ?
. . , .34
, .35
. , ( )
, . , ,
. .36
,
, , , , .
: 37 , () ,
() .
_______________
25

, 27. Homiliae, II, 2, PG 34, 464D.


Homiliae, XV, 35, PG 34, 600A.
27
Op. cit., XI, 15, PG 34, 556C.
28
Op. cit., VII, 8, PG 34, 528B.
29
, 29.
30
Ibidem.
31
, 31.
32
Ibidem.
33
Ibidem.
34
De libertate mentis 3, PG 34, 937C.
35
Epistolae, II, PG 34 412AB.
36
, , , , , (), (, 31).
37
Epistolae, II, PG 34, 421D.
26

12

.
.38 . , ,
(
), . ,
.39 ,
, ,
( ). , , , ...40? .
., ., .
,
( ) .
, ,
, .
, ,
41 (
. .). , , par excellnce () .42 ? ,
.
, , ,
. , ,
() : ( ). ,
().
(. ) ( ) (). .
( ).43 (
), .44
, ,
( )45

.46 47 , _______________
38

, 33. Homiliae, XXVI, 23, PG 34, 689C.


, 33.
40
Ibidem.
41
Op. cit. 34.
42
Homiliae, XII, 8-9, PG 34, 561BC.
43
, 35.
44
Ibidem.
45
Homiliae, XXIV, 3, PG 34, 664D.
46
Op. cit., XV, 49, PG 34, 609B.
47
, 35.
39

13

, 48,
, . , , ,
.49 , , : ,
( ), ,
. , ( )
, . , .
. , ,
[] .50 :
, ....51
, ,
.
, ,
. , . ,
. ,
.
, , ,
.52 , . Je pense donc je suis, , . 53, (. ) et le diable est. , , ( Je pense)
.54 , , . , , , ,
( ).55

[ ] , [.] .56
, ( )
_______________
48

Homiliae, XV, 25, PG 34, 593A.


, 35. . Homiliae, VI, 5, PG 34, 521D.
, 38.
51
Op. cit., 37.
52
Op. cit., 40.
53
Op. cit., 41
54
Ibidem.
55
. .
56
, 42.
49
50

14

().57 , , , . ,
, . ,
, 58 . .
, ,
. (
) . , , , , , , , ,
.
. (
) , . ( 59 , . ),
- .60 , . , ,
, 61 . . ,
62 ( . .),
63 ( . .),
. , , , , , .
( )
(, ) ?
( ) ?
, . , , , .64
, . . , , . , ( )
, ()
. , ., 1) 65 , , 2) _______________
57

De libertate mentis, PG 34, 965D.


, 46.
Op. cit., 74.
60
Ibidem.
61
Op. cit., 78.
62
Ibidem.
63
Ibidem.
64
Op. cit., 96.
65
Op. cit., 13.
58
59

15

66 ( , , ). , . , . , .67 , , , (
).
. : ;
.68 , , , .
. (
) . , , . , .
( , , ).
. (. )
( ),
( ) , . , , , , ,
- , . (= ) , .69

. : . : . (. , ). :
. , , 70, . ( ). , (= )
71. , . ()
, ( ) () ( ). , .
. , , 72 , , _______________
66

Op. cit., 68.


Op. cit., 69.
Op. cit., 90 83. Homiliae, VI, 5, PG 34, 521B 521BC.
69
, 88.
70
Op. cit., 89.
71
Op. cit., 90.
72

. .
67
68

16

.73
74, . : ( )75.
.76
( ) 77, . .78
79, , 80,
81 , , .


. , ,
,
, , , , , . , .
, , ,
. , ,
, ( )
( )
. ,
. ,
, , ,
, .

_______________

case study
.
73
Op. cit., 91.
74
Ibidem.
75
De caritate 17, PG 34, 921D.
93-94.
76
, 103.
77
Homiliae, V, 4, PG 34, 497AB.
78
, 96.
79
Op. cit., 98.
80
Ibidem.
81
Op. cit. 99.

:
. 5 (2010) 17-29


.
.
, 61, PG 65.336D

1.
, .* , , : , . , , , , , ,
1. , , , .
,
, .
=
( ),
(. 1:14)2.
, ,
3.
_______________
*
. 149037A ( ),
.
1
, -
. :
( . : R. Funk, Language, Hermeneutic and the Word of God, New York:
Harper and Row 1966, 41).
2
. (Fr. John Breck, 1939-), , Scripture-in-Tradition (--), ,
: Scripture in Tradition, New York: St Vladimirs Seminary Press 2001, . 9-31. . (Theodore Stylianopoulos), , , . : Holy Scripture, Interpretation and Spiritual Cognition in St. Symeon the New Theologian, Greek Orthodox Theological Review
46 (2001) 4-34: 9-11.
3
,
:
. ,
, . ,

18

(1894-1979)4, . , ,
5.
2.
, 6.
, ,
, . (1920.) ,
, ,
,
. ,
, (1920-1921),
(1921-1943) (1954-1980), ,

7.
, ,
8.
_______________

, tabula rasa, , ,
. ( : R. Bultmann, Is Exegesis Without Presuppositions Possible?, : idem, Existence and Faith, New York 1960, 289-296:259; : idem, The Problem of Hermeneutics, :
Essays Philosophical and Theological, London: SCM 1955, 243-261).
4
()
, . . : (), , : . . , , 1980, 5-96.
5
= Apophthegmata patrum = : PG 65, 71-440. (. . , : 22000), : : 32008.
6
, , : J. A. McGuckin, Recent biblical hermeneutics in patristic perspective: the tradition of Orthodoxy, Greek Orthodox Theological Review 47 (2002) 295-326:
295-308. : W. Baird, History of New Testament Research, Minneapolis: Fortress Press, vol. 1
1992, vol. 2 2002.
7
-,
: 1 13-28, 2 117-128, 3 100-111, 4 57-64.
8
, : , I = . 1: , 1998; II = . 2: , 1998; III = . 3: ,
1998; , . 10, 2000;
. . , . 11-12, 2001; . , . 13, 2001;
. . . . . . I
II . . , . 14-16, 2002.
: . () (.), , 2004, 352-380.

19

, , , , , , , - , 9.
, :
: .
[ ].
.10

,
- .
, : .
, :
. .11

, ,
= , ,
. , , , ,
,
(1022) _______________
9
(
1979), , ,
(=, 529-535). , , ,
(, ) . ,
, , , , :
,
. [ ] ( . ), , , (
, 1923. , 534). , , , , (?) (=) (
) .
: ,
... [ ],
...
, - ... (. , , : idem, , 11-36, . 1
. 13).
10
, : . , , . 1 . 13.
11

. 22.
1929. (1935) . 1. 1979.
(5-9), :
, 30 , . . , . 20, 2008,
112-125. 1979. : .

20


12.
, , , ,
.
13,
14, , , ,

. .
,
.
3.
, - , , , ,
15. ,
.
,
: ,
? (. 10:17)16.
:
. , ,
,
, 17.
, ,
: ,
18.
(356). ,

: , _______________
12

: Stylianopoulos, . .
: , : , 44-50:47-50.
1978. , .
14
. : I-III, 1978-80.
15
529.
16
530.
17
, : ,
... (. 6).
18
529. , , ,
. ,
.
: , . 6. PG 91, 684; , 1,60.66. PG 90, 1108.1149-52. :
. , ,
, 43 (2008), . 18 . 2.
13

21

... . (. 19:21), 19. , . , , , , 20.


,
, , , 21.
1926.
. 22. (1921-1925.),
,
, , :
, . [: , , . ] 23.
, , ,
24, 25.
, :
;
, .26

, , ,
,
_______________
19

, , 2:26-7 (PG 26.841C).


. 19:21, - . 10:17. ,
.
20
, 18-20
(Vita Antonii, 2:25; PG 26 841B), (1916.) .
21
? . ?
( , , 89, : , 149).
22
,
1926. . . , .
, 1987, 6-103. ,
, -,
(229-238).
, : (229), : ( , 107-139) - (
, 143-191).
23
, : . . , , . . (.),
1980, 119-130:127. , 1920. 1921.
24
, . 19:22: []... ; .
25
:
. , ,
( , 125). , . , , , , ,
, . , ( , 126): , , : ... ,
. . , [ ]... ( , , 55).
26
, 122.

22


27. A , , , 28. , , , :
29.

? ?

.
4.
30.
31, . . ,

32. , : ?
(), (), 33. ,
, , , , ,
34 35. , , , ,
_______________
27

.
(aba, . ) , ,
( ba = ). ,
(. 6:9; . 11:2), , , (: G. Kittel, , TDNT I:5-6). , .
29
61 (PG 65.336D = 302).
30

. . , :
H. Lietzmann, The Era of the Church Fathers, transl. by B. L. Wolf, London 1951, 138, 153. , , : N. F. Marcos, La Biblia y los Origenes del Monaquismo,
Miscelnea Comilla 41 (1983) 383-396; L. Regnault, The Beatitudes in the Apophthegmata Patrum,
Eastern Churches Review 6 (1974) 23-43; L. Mortari, Vitta e Detti dei Padri Del Deserto, Rome 1975, 7-67.
31
,
( 1, PG65.145C = 116).
32
: D. Burton-Christie, Practice Makes Perfect: Interpretation of Scripture in the Apophthegmata
Patrum, Studia patristica 20 (1989), 213-218:213-4. :
The word in the desert, New York: Oxford University Press 1993.
33
(PG 65.136B = 105), ( 2, PG
65.88C = 58).
( 15, PG 65.113B = 82).
34
, (
40, PG 65.105C = 74).
28

23


36. ,
, , , .
: , ,
, , . .
, . , 37, , ,
.
:
: , , ... , ? : ,
, ; 38
.

? () ,
,
. ,
.
,
, ,
.
, :
, . , ; , .39
_______________
35
, ; . , ;
( 27, PG 65.329 = 294).
36
(<356.) , , . , , ,
(Ep. ad discipulos Antonii 5-20; : R. Draguet, Une lettre de Srapion de Thmuis aux disciples d'Antoine (A.D. 356) en version syriaque et armnienne, Le Muson 64
(1951): 125, : W. Harmless, Desert Christians. An Introduction to the Literature of Early
Monasticism, New York: Oxford University Press 2004, 74, . 1).
, (386.) (!) (PG 26, 835-978),
(Harmless, . , 99), , , .
37
( 11, PG 65.165B =
135), ( 10, PG
65.165B = 135). ,
:
( 3, PG 65.164BC = 133).
38
2, PG 65.128C = 97.
39
8, PG 65.321C-324 = 288.

24

, (),
() ,
(). ,
.
,
= .
, . regula vitae
:
, ,
40
.


. ,
,
. ,
.
, .
,
, :
, , : ! .
. 41

, , , .
, : = . :
, : , 42.
, .
.
, (=,
, ) .
:

.43
= :
, _______________
40

3, PG 65.132C = 101.
3, PG 65.156A = 125.
42
19, PG 65.81B = 51.
43
6, : ,
1 (1939), 40-53, : , 357-372:370.
41

25

, , .44

. :
, , , ,
(. 21:25)? ? :
? , ,
.45

, .
4.1.
, . , ,
--, --, (. . 5:39):
: , ,
, 46.

,
, :
, ,
, ; : , ! = .47
_______________
44
, 7.
. - ,
.
,
.
- : , ,
. .
: ? . ( 19, PG
65.81B = 51). , , , , ,
: He
, , ,
( , 6).
, . ( 3, PG65.188C = 398).
45
: . , ,
, 43 (2008), 17-29:26.
(1914-2009),
, .
46
, 8. , , , :
. , ; ,
, , : ,
... (. 7).
47
, 124.

26

, , , 48,
,
. , , -- --,
, ,
- .
4.2.

49.
:
, ,
, ,
, .
, .50

51,
:

[] , ... []
[ ],
.52

,
(XI .),
:

.


.53

, , , :
54.
_______________
48

, 5.
, , , ( 1980, 27-30):
,
, . ,
, , ,
(In Psalm. 119).
50
, , : I, 31. . , , (: PG57.13) (. 1921), (. 25-6).
51
: , 57:1-3 (PG25b.496C-D = , . , : 2003, 217-8); ,
9:23 (PG32.109A-D); , 27 (= ) 2 (PG36.13A-16B).
52
, ,
(), : , 26.
53
: Jerus. Sab. 33 (s. XI) fol. 189, : C. Baur, S. Jean Chrysostome et ses oeuvres dans lhistoire littraire, Universit de Louvain Recueil de
Travaux 18, Louvain: Bureaux du Recueil Paris: Fontemoing 1907, 34.
49

27

, ,
. .
, ,
, .
55, 56. ? 57, : , ,
58. , - ,
, .
_______________
54

[ , ] ( 22 3, PG60.679). :
[] [] , []
[ , ] (ibidem,
PG60.679). (. . 2:20),
[ ] ( XXXII 3, PG60.680).
55
Athens 211 fol. 172 (Mitchell,
The Heavenly Trumpet 503 [plate 2]).
56
, , . ,
, , ,
. , , ,
, , , : []. ! [
. , ] (: F. Halkin, Douze rcits
byzantins sur Saint Jean Chrysostome, Subsidia hagiographica 60, Brussels: Socit des Bollandistes, 1977,
142-148:147). , M. M. Mitchell (<394)
: (Ep. 143:1-2),
,
= (: The Heavenly Trumpet. John Chrysostom
and the Art of Pauline Interpretation, Hermeneutische Untersuchungen zur Theologie 40, Tbingen: Mohr
Siebeck 2000, . 7 . 35). , ,
.
57
, . (<392) ,
(<428/9), , Corpus Paulinum (: M.
G. Mara, Paul III. Commentaries on the Pauline Epistles, : Encyclopedia of Early Christianity, . E.
Ferguson, New York: Garland 1997, 2.658-659). , , , . ,
: ,
[
, ] ( XXV 1,
PG60.192).
58
Mitchell, The Heavenly Trumpet, 68.

28

, , ,
59.
, ,

, , 60.
, , . , 61, - 62. :

, [ ], , , .


.63


: ,
,
! [
] : , ? ,
. ,
: ! , , .64

, , ,
, . ,
,
.
,
. ,
, , . , _______________
59

Comp. 2: (PG47.389).

() , .
: . 45:7 3 (PG56 146).
61
: [ ] ,
, :
! ( , 27).
62
.
( 1921-25, : , 1980),
() (, 2008, 165-171).
63
In hoc apostoli dictum (2 Cor. 11:1) 1: Omnes equidem amo sanctos maxime vero beatum Paulum,
vas electionis, tubam caelestem, Christi pronubum. Id vero dixi, meumque erga illum amorem in medium
protuli, ut ejusdem vos participles efficerem. (PG51, 301).
PG. pronubus , , , (=).
64
,
(), : , 26.
60

29

= ,
, , , = .
5.
,
. , , . , ,
, .
-
, ,

.
,
. ,
,
. , , ,
, , 65.

_______________
65
. - : R. J.
Neuhaus (ed.), Biblical Interpretation in Crisis. The Ratzinger Conference on Bible and Church, Grand Rapids: Eerdmans 1989; C. E. Braaten, R. W. Jenson, (eds.), Reclaiming the Bible for the Church, Grand Rapids: Eerdmans 1995; B. S. Childs, Biblical Theology of the Old and New Testaments, Minneapolis: Fortress Press 1992; G. D. Fee, Gospel and Spirit: Issues in New Testament Hermeneutics, Peabody, MA: Hendrickson 1991; M. R. Mulholland, Jr., Shaped by the Word: The Power of Scripture in Spiritual Formation,
Nashville: The Upper Room 1985; J. A. Fitzmeyer, SJ, Scripture, the Soul of Theology, New York: Paulist
Press 1994; D. G. Bloesch, Holy Scripture, Revelation, Inspiration and Interpretation, Downers Grove, IL:
InterVarsity 1994.

:
. 5 (2010) 30-41


.
.
: , , , . , ,
.
, .*
: , , , ,
, .

.
. :
, , , ,
, , .
_______________
*
:
26. 2008.
. 149037A ( ),
. . , . : 1922 = , . , 1922 ( : ); [ 1967] 1922 = ,
, . , ,
1967, ( ) I 4177 ( 18. 1967. , .142); 1978 = ,
, , , 1978; 1986 = , , 1986; 1988 =
, , 1998; 2007 = ,
, 2007. : = ; = = PRAEFATIO, SANCTUS, NARRATIO INSTITUTIONIS,
ANAMNESIS, EPICLESIS, INTERCESSIO.

31


. ,
,
.

.1
- .
.2
, , , . . , ( ) ,
:
.3 , ,
, . :
, , :
. ,
, ;

...
, , ,
, .
, ...4


: . d intra ( !)

. Ad extra
.

, .5 , .
_______________
1
, ,
, 1978, 223232.
2
, 223224.
3
, 226.
4
, 227.
5
, 229.

32

, . , , .6

... ,
.
.7

, , . .
( )
. ,
. 8 .

.
: , , , , 9
.10
28. (1922. ) 84. ( 1978. ) . ,
. , , . ,
( ), , .
.
1.
.
. (= ). .
.11
, , .12
,
_______________
6

, 227228.
, 231.
8
, 228.
9
, 228.
10
, 228.
11
1978, , 14. 1922, , 19, [ 1967] 1922,
, 58, ....
12
, 230231.
7

33

, , .
: , ...13
.

.14
( -) 15, 1974. ,
.
- 16 .
... ... .17
( ) .18 , , .
.
.
, , .19 : , ,
; (, 1978,15) , , : , , ,
, , , ,
.(, 1978, 15)
,
, ,

20: (), () ()
21 .
. ( 92.
, , , . 93)
: 1.
_______________
13

, 19.
. , : 3 , ,
, , 2008, 43.
15
, III, , 2007,
4663.
16
, , 47.
17
, , 49.
18
, , 63.
19
1922, 19-20, [ 1967] 1922, 5960.
20
, 232.
21
, 232.
14

34

, ; , . [ : 2.
; . 3. , ,
. 4. . , . 5. .]
.22
. .23
.

. , . , : .24
. . , , : [ ] ...25
,
.26
() .27
Barberini gr. 336
( 790. )
.28
1978. , , .
, : . , , , , , ,
, .29
. .
30 .31
_______________
22
1978, , 20. 1922, , 24, [ 1967] 1922,
, 64.
23
1978, , 23. 1922, , 28, [ 1967] 1922, , 68.
24
, 229. ( 1922, , 33; [ 1967] 1922, , 74) (
[ 1967] 1922, , 85).
25
, 1978, , 35.
26
, 231.
. 1922, , 39 [ 1967] 1922, , 80.
27
. , , 239.
28
. , , 238239.
29
, 1978, , 36. , , ... [ 1967] 1922, , 81.
30
, 1978, , 4041. [ 1967] 1922, , 89.
31
, 1978, , 44. [ 1967] 1922, , 93.

35

. .
.
1922. :
. [] .
: [ ] .
: .
: [] .
: .
: [ ] .
: [ ] , .
: . 32

,
,
!33 1978. . ,
.34
. [ ] .
: .
: .
: ,
.
: . 35


,
... , ,
. , , . .36


.37 ( ) ,
, 15. 16. .
16667.38
_______________
32
1922, , 58. [ ] [ 1967] 1922, , 101.
33
. , , 238291.
34
. , , 238291. [ ].
35
1978, , 50.
36
, 231.
37
R. Taft, The Great Entrance: A History of the Transfer of Gifts and other Pre-anaphoral Rites, Vol.
II in: A History of Liturgy of St. John Chrysostom, sec. ed., Roma 1978.
38
R. Taft, , 198304.

36



, . ( !) : ...
, , ...39 ,
= .
,
, .40
:
,
( : ) ,

. ,

(...)
(...) ( 16. ) , ,
.41

. .
.

XIV XV .42
,
XVI
XVII 43 .

. 1646. , , : ( !) ... ...
_______________
39
1978, , 58.
( )... 1922, , 69, [ 1967] 1922, , 110.
40
1978, , 59. 1922. : , 1922, , 70.
, . [ 1967] 1922, , 111.
!
41
, 229230.
42
, : 2 , , , , 2007, 136. : .
, , 134148; 360372. , ,
. , .
43
, 142.

37

1655.
. , , 1602. .44

.
: : , , .
, , XV XVII .
XVI .45

XVI .46 -
80,47
: . , 1510. 1520. , , , .
27 : ... : ...
51. . ,
.48 , 1508. ;
, 151920. ( ,
, ); , , 151920. ; , , 1554.
, ,
XVI ( , , ).
2.
, ,
:
: .
: , , .49
_______________
44
. Meyendorff, Russia, Ritual and Reform: The Liturgical Reforms of Nikon in the 17th Century,
Crestwood New York, 1991, 189190.
45
, , 142. 15. : Meyendorff, , 190.
46
, , 1XVI . . 268.
47
:
XVI ( 80) , .
48
(XVI = 1519/20), , , , 253, 29;
, , 1519/20 ( 318), 27.
49
1978, , 119.

38

:
... . , ,
: (
)...

.50

,
XI ,
.51 , , , ,
, .52
. , .53
1526, 1602. . XVII
. 1620. ,54
1646. .55
, , , .56
, 1853.
.57
3.
:
, , .
, .
, .58

, ,
. ,
,
1676. , , .59 _______________
50

, 230.
Meyendorff, , 191. XVI (. , , , 2005, 129). 13.
(. . , , , 2002, 151).
52
, , 150.
53
, , 128129.
54
(1620), -, , 159.
55
(1646), , 227.
56
, , 152.
57
Op. cit., 153. , , 130.
58
1978, , 176.
59
. . , XVII , , 2004, 28.
51

39


, , , ,
.60 1767. , :
.61 . .
(
); ,
(= , . ) .62 (=) 63 .
64 , :
:
, ,
.65

66 .67 , , . , ,
XIV,68 XVXVII,69 XVI,70
XVI,71 XVI,72
( ) . , , .
... ...73
: ... ...74 _______________
60

, , , 28.
Ibid.
62
Ibid.
63
: (1620), -, ,
360; (1646), , 285-289.
; ,
.
64
, , 39.
65
Op. cit., 40.
66
Stefanos Alexopoulos, The Presanctified Liturgy in The Byzantine Rite: A Comparative Analysis of
its Origins, Evolution, and Structural Components A Dissertation. Submitted to the Graduate School of
the University of Notre Dame in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy, Notre Dame, Indiana, 2004, 297. ,
.
67
, , . (Stefanos Alexopoulos, , 299)
68
(XIV ), , , , 227, 107.
69
(XVXVII ), , , , 108, 64.
70
(XVI ), , , , 4, 130.
71
(XVI ), , , , 117, 61.
72
(XVI ), , , , 238, 77.
73
(XVI = 1519/20), , , , 253, 69.
74
, , 1519/20, ( 318), 66.
61

40

: ...
...75



.
. , ,
: , , . , ,
.
, , ,
76 : . , , .77
.
.78
, . , ,
-, ( /
79) ( ) , ,
.
.
, , ,
, , . ,
. , :

... ,
.
(1. 10:17)
. _______________
75

(XVI = 1554), , , , 261, 45.


1978, 27 et passim.
77
, 232. . .
1922, 73 [ 1967] 1922, 70.
78
. .
,
, . ( , 231232)
79
, 229.
76

41


...
. ,
. ...80

.
. .

81
( , , )
.82
. .
.83
. ,
.
. (
) . .
.84
Summary
Father Justin Popovics translations of liturgical texts emerged as the result of his, clearly defined, liturgical theology. Starting from the fact that Divine Liturgy is the source of both: theology
and spiritual life, he emphasises the importance of our spoken language in which the Liturgy is
served. Besides that, father Justin as a translator consistently respected internal sacral logic of
the rational service. While translating the service books, he simultaneously corrected and edited
the sacred texts, taking into account different sources stemming from Tradition (various liturgical manuscripts etc), treating them sinchronically and diachronically. All this is shown in my paper where I use the examples from Divine Liturgies of St. John Chrysostome, St. Basil the Great
and the Liturgy of Pre-sanctified Gifts.

_______________
80

J. D. Zizioulas, Eucharist and the Kingdom of God, part II, Sourozh 59, 1995, 3233.
, 230.
, 229230.
83
; , .
84
, ,
() , .
() ,
. ( 1978, , 48)
81
82

:
. 5 (2010) 42-45


() 18. IV 1879.
7. V 1956.* , , , , , . :
(1886-1887), (1887-1888), (1889-1890), , (1890-1898) , (1898-1900),
.
, . (1900-1904).
, ( ), ,
, . (1900)
(1902). , :
, .
,
1904-1906. , 1906.
.
, . ,
. , , , , .
. , ... , ,
,
_______________
*

:
26. 2008.
. 149037A ( ),
.

43

: , , , , , , : .
, ,
: , ;
, . . ,
, .
(1904-1914) ; , ,
, (1914).
, , , ,
(1907-1914).
(1912), (1910).
, .
(1914-1917),
(1917-1919),
(1919-1921) , ,
, (1921-1925). (1920),
, ,
, ,
. / (1925), ,
,
.
( 1925). : :
, ,
; , , , . , ,
.
, , .
(1936). , ;
, ,
, : , , .
, , ;

44

,
( : 12416, 12441 12442) . ,
; : , ,
, , , , , , .
: ? ( , 1898).

; ,
(1938)
;
, .
, ,
, .
;
(1936-1941),
, , , , ,
; . , , , ,
, .
, ,
,

. , . , , , , , , . , ,
. ; :
, , ,
_______________

,
. ,
, , . -,
, :
, ,
, , , .
, ,
1966. , , .

45

. , ,
, . , , , , . : , , ,
( ) ,
; , .
,
; , , . ,
, .
: ratio,
, .
, , ,
. , ; , , ,
,
. ,
, , , . , ;
, ;
, .

. , , ; ,
, : , , ...
, , / / ,
,
.

, ; ,
.

:
. 5 (2010) 46-103

:
. .
a ( I)
. .
(. . , . . , 1937)
Index librorum prohibitorum. (. .
, : , 1953)

1. o :
. (1) . .
(1936).
, . .
,
, ( : )
. finis verbum : ... , _______________

. 149037A ( ),
. : 1 2, 3 ( I = 1. o : ; 2. :
: ; 3. ; 3.1. , );
3 4 ( II = 3.2. : , . I:
; 3.3. ; 3.4. ; 4. : ). [*].
1
, . ( 1904. 1914.
). . , , , . ( [MC]= .1) , , a . Leksikon pisaca
Jugoslavije, [] 4, MNJ, Matica srpska, Novi Sad 1997, 61-62 (867) . , . ,
.

47

, [ , ] ! (.3 135)2. ,
a (
, 74 ). :
. 3.
(17.02.2010): 4
, .
, ,
. .
-
.
( ) ,
, (). , () ,
( , )
. versus
( ).
, , ( ), ,
5. ( )

1938 [1898] ( [
367]): , 6. , _______________
2

. , .
, 1950 . .
= . .3
3
135. (12? )
( ) 09.12.1950. ,
1953. . ,
, (
[ ]), , .
4
: 1. ( , , 73 ): . 12.441 = . .1; 2. ( ,
1951, 17, 8 ) = . .2 3. . ( , 1950, 135 ): . 12.416 = . .3. ,
. , , - .
5
= ( 5- , 26.12.2008. . : . 5). a ,

.
6
, 18041844, , 1972,
332, 334, 412 = . .

48

.
, 7 1932. 1942, 1945. .
, , .
. .

. , , . 18. 4.
1879. ( ) 7. 5.
1956. 8. (1890-1898) ([ 17949] 1898-1900)
. ,
(= , 168510), 1900. 1904. . , (.1 3) ().
, ...
11 ().
12 ( 13, ).
_______________
7
. , (1885-1968) ... (, ,
21.01.1938. [ 59]).
8

, , : 41/I.
9
, , , 1968, 107-113.
10
1870, .
. , 18141870, . .
(. ), 1879, 655 .
11
, , ? .
12

, ( ),
( , , ). ...
13
(19221927) a 1925. ( 19 , [ 1925] , ), . ( (: ) , (
). : ... ,
Dr- [] , , ,
, , .
, , . , - ,

, - ...,
. , 4 ( 1925) 187-196. ( -

49

, . : -
, 190414 ( . , 15). . 1904. . 16. (
17; 106.
[ ] , ). :
19. 20. .
, ,
18. (
) . , , . 1907. 1914. .
- ( 1906.19 20,
[1914-1917] 1917. 1919),
(1919-1921),
-
( 1920. 1924. 21). kraljevskog javnog profesora Sveuilita u Zagrebu. .
_______________


: , [a] a a [
]).
14
(= ) . ( . 1888-1912), , = .
i, 1905.
15
( ) .
16
: . . , . . , 1912. . . , - . . ,
3 (1982); , . . ,
, . 1997. . . , , . 1994.
(.), , , 2009, 785-786; . .
(. .), XIX-XX , , 1995, 585-586.
17
a, . ,
, ( ),
() - = .
18
, . . . , XII:2 (1937) 186.
19
: .,
(. 1890) 1907. .
20
(1910-1911).
21
, -
1920-1924, . (.),
, 2, , 2007, 221-238.

50

22 ( , , , ).
: ?, 1898;
( ; ; ; ; ; ; ); , 1900; 1904;
e , 1902; :
, 191323; , 192524; : , 193625;
. . . , 1937; . , 3 (1937) 44-45. , (Harald Hoeffding 18431934)26, , 1910 ( : 1926)27. - , :
, , 193728,
29; , 1938-193930. , , ( ).
, -
. _______________
22

Pavle V. Jefti, , Vladan L. Maksimovi, Leksikon pisaca Jugoslavije..., 61.


, : , , 1913, 116 .
24
, , , 1925, 140 .
25
. , : , , 1936, 512 .
= . . , , II:3 (1936) 181-193. . :
1. . 40.154; 2. . 40.539; 3. . 44.549; 4. . 50.422.
26
Harald Hoeffding, Geschichte der neueren Philosophie. Eine Darstellung der Geschichte der Philosophie von dem Ende der Renaissance bis zu unseren Tagen, 2 Bde., Reisland, Leipzig 1895-1896 (
Harald Hffding, Den nyere Filosofis Historie, 2 bind.
P. G. Philipsens Forlag, Kbenhavn 1894).
27
, , : . , , 1910, 311 .
28
. , , III:2 (1937) 8192; = . ,
, , 1937, 13 .
29
, , , 1912, 15 ; ,
, 1912, 15 ; , , 1912.
30
. , , IV (1938) I (103), II (167), III
(256), IV (341), V (410) + V (1939) VI (9), VII (91), VIII (163), IX (252), X (333).
: I/. 2 = ; ; ;
II/. 3 = ; ; ; ; ; III/. 4 = ; ;
IV/. 5. ; V/. 6 = + VI/. 1 = ; VII/. 2 = ; VIII/. 3 = ; IX/. 4 = ( ); ; /. 5 = ().
23

51

, ,
, , , , , . - , . ( ) , .
, ,
, ( [A.3 57]).
. , , . 18. 1. 1890.
( ) 22. 11. 1945. . (01.08.1909. 01.08.191031),
( 1911), 1911.
(
). ,
. 32 ()
14.07.1921. 33 (doctoris sanctae
theologiae), 34,
( 12). . , ,
192035. 1921. ( [ 145, 146]).
(1. = 1934: , , ; 2. = 1935: , , ;
3. = 1940: , , ).
( a , 18.02.1933. [ 55]).
(1919),
, I (1924) IV
_______________
31

, . ,
19201980, ( XXIV:1-2 [1980]), 1980,
145 = . .
32
, . , ,
[ , . 26], 2010. a
: (
1931) (1914), , (1912),
(1913), (1914) .
33
[!?] ( [. ,
19201980 ( XXIV 1-2
[1980]) 1980, 107] = . .
34
a ,
: (Nicolaus Cotlarciuc), (Basilius Tarnavschi), (Basilius Gheorghiu). : . ,
, . 12 = . (
- ).
35
1920. : : . 1, .1 (1. 1920)... (: ).

52

(1925) (
1925) 36 IV : 1926.
1932. . , 37
(
19.12.1932, 16.01.1933). ,
29.07.1939, . .
, 03.12.1942. ,
, (
5 ). . , (06.09.1945). 38 (= , )
.
: e ,
192539; , 193240; , 193841;
,
, : , 193942; (1938)43; (1936)44; .
. :
, 1908. , . _______________
36

:
.
37
10.03.1939. : . , . . ( 92-98).
38
?
39
. , , . ., 1925,
63 .
40
. , , , 1932, 150 .
(02.10.1932)
: ... ,
.
,
, ... ( 52).
41
. , , . I: , . , 1938, 530 = . ( .
). . : 1. 16048/8? /
. 791 ( 71 , 2009. .); 2. . 40.173 ( ) 3. . 50.577 (
).
42
. , , 3-4 (1938) 210-250.
43
. ,
, 9-11 (1938) 277-289.
44
. , ,
IIIIV (1936) 116-132.

53

,
. , ,
( 422). ,
( 505) ( 504, 505, 510, 529)
. = , ,
... , ,
,
, ... ( XII).
. , , (
, ,
, ,
).
.

, , . , ,
, (
),
, .
.
2. : .
, , ,
, , ... (= 1. 2. 3.
4. 5. 6. ). (=
1. 2. 3.
4. 5. 6. 7. ).
(1. 2. 3. , 4. , , 5. 6. 7. .
8. ). (1. , , 2. 3. 4.
).

54

(1. 2. 3. 4.
5. 6. 7.
).
(1. ). (1. 2. 3. 4.
6. , , ).
3. .
. , ,
- . , , . . , ,

, , ,
. .
.
.
. ,
22 (1936-1937), 23 (
= .3) (1950)45.
46 .
(),
, ,
. (1871-1941),
.
. 28.10.1936. , 27.05.1936 (. . 482).
, : (... )
47 (.3 7).
_______________
45
... . .
,
. ,
, . . . . - , :
. II, . 680. . . , , 1936
., (1936) 155 (152-155).
46
... . , , ... ( 184) ... ... () ... , , , , , ( ).
47
( )
, 1903. . ( ) - , -

55

. (1892-1967) (, )
( )
. , , ( 1960 [1987]) ... . ,
( )
.
= ,
(1936)48. ...
(1874-1937)49, 50. .
(.3 1-3). (1941) =
(1936), ...
[] 51.
(1894-198152) ( 1934) ( 1937),
= , . : : , , 1936, (1936)53. ,
... ..., (
), . : ... ... [] , ..., ... _______________

- = - ( .
= 279).
48
, ,
(09. IV 1936) 8. 9. 1936. . 8
: , . , ... XVII:1 ( 1936) 66.
: ,
, , []
(. , . ). a (. ) ... ..., [!], :
: ).
49
4 , 1925.
50
, , (05. VIII 1936).
51
, . , II:7 (1936) 5.
52
. Ljiljana Vuleti, ivot i misao Ksenije Atanasijevi, Beograd 2005.
, , , , , 2006.
53
: . : :
, , 1936, XXIV:9
(1936) 51-53.

56

54. . ,
. . , ,
55 ... ... ...56.

... , ... (.3 40). T (. 1886),

(). , ... ... ( !)
. 57. ,
. . .
, . , (, , ) 10.03.1939.
, ( ) . :
. , , . . . , 58, , ,
* ( 98).

, ,
.
.
, .
, - ( , () [
]).
. (1977). ... ... ( De Amicis) .

. (
_______________
54

. , : . , (1936) 154-155.
. c , (1937):
. []
, . , , III:2 (1939) 118.
56
. , , 11. VI 1936.
57
, . , IX, X (1937).
58
( 1918. ), , - : , 1925, 24 ; , . 1934/35 . . , 3-15.
55

57

, , = de amicis), , .
= . (1936) 59.
, (

De Amicis) :

... . .

, : , , , ( 7).

. =
. (1936)60. ,
, ...
. ,
61.

.
() . - . .
(1875-1951) = . (1936). , ( )
62 ( ), ( , ).
... ...,
,
... , ... ( ) 63...64. (,
... [
, . ]). _______________
59
. , : .
, (02. IV 1936) 7 = . . , ,
, [], . ,
, (= ),
[ 19511990], , ,
.
60
. , . , III:3 (1936) 57-60.
61
, . , 345,
2 (1936) 217-222; : , , 1 (1936) 52-63.
62
. , , [. .], 1934, 258-266; , , : . , , 1953.
63
. , , . 1897 (. 1899).
64
, . , 1-2 (1936).

58

a ( magnum opus)
. K
65.
,
. : dr nte Cikojevi (1871-1956), 193766 ( , ); , dr Vilim Keilbach (1908-1981) ... prikaz
mjestimice vanredno zoran i privlaan 1937. , , , ... esta i opirna ponavljanja koja briu prvi ( ) utisak,
neukusna mjesta, , ,
67 ( , , ).
, . , = : , (1936)68. (1875
1954). 69 ... , - ( 191370). , : .
.
* ( 223). ( ) , 71, (

[= ... . , ( 7)72], ... ). , , ... .
, , _______________
65

, , ,
. I . V ( 1929) [ . ]. Duan Nedeljkovi, Aperu de la philosophie contemporaine en Yougoslavie, Beograd 1934, 24.
66
Ante Cikojevi, Venac ivota Vladana L. Maksimovia, Nova revija nauci i vjeri XVI: 1 (Makarska 1937) 43-44.
67
Vilim Keilbach, Vladan Maksimovi, Venac ivota, Znanje i sloboda, Beograd, 1936, Bogoslovska smotra 25:2 (prosinac 1937) 215-219. ( M. , , : B. Keilbach, Venac
ivota Vladana Maksimovia, Bogoslovska smotra 8 [1937] 16-18 [?]).
... 120 .
68
, : , . , 1936, . 541, 150 , 3 (1936)
322-332 = . .
69
: : 1875-1954,
: , 1957.
70
, , , , 88 . 295 (1913) 81-85.
71
.
72
= : .
,
, . . , . .

59

. - , , ( ) .
, , . ,
.
3.1. , .
: ,
. (i, ii-v, vi-viii). , ,
. , ( ) , , , . : : 1 : : 2.
: (, ,
, ).
i. K ... (1 84-87)
19. 20. .
(1 86).
( ), ,
, (1 87). - : , (1 87-88).
,
[]. ,
, , []
, , []
().

. , , ( )
(). ,
. , ... ()

( ). , , , (
, , ,
).
:
-

60

*, (
) * *73,
, ( 98; 1 89-90).

, ...
* (). ...
,
74 ( ) , :
,
* , (). - , , ,
( ). , , - ,
, .
( )
, , ,
( ).
, 75.
, - , .
, , de profundis , ( ).
? _______________
73
()
(ad mixtum) , ( ) .
-
( ).
74
. , , IV (1938) I (103)...
, . ( ). , ( ):
.
: *
* ( 14). ( , , ,
,. V. Keilbach, . ., 215). : .
75
(, , )
( 1 2),
, : ...
, ( 77). ( ) .

61

( [ ])
- .
-
().
, ,
.
* []. ,
[]
,
*
(1 86).

, () - ( )
( 182),
... , ,
*,
* (1 86)76. , , , . ,
e (2 190),
(
,
). , , , (1 89). , ,
, ,
() , . , ,
. . -
, , (1 89) ( ) ( ),
.
... , , _______________
76

( , ) .
, , ( ): ... ,

a ; , a , .
John Cottingham, The Spiritual Dimension: Religion, Philosophy and Human Value, CUP, Cambridge
2005, 106.

62

. ( ) [] ,
...

*
77 , .. (
96; 1 89). 78 - , * - ,
* [] ,
, - , - * ( 97; 1 89).

, , ( [ 96,
97]) . ( 98)
. , , ... 79 (1 86]). , , ( ) (1 88). (, ), , (1 88).
, .
, ,
(2 196).
( ) ( ) (1 88). , , ( [1 89]).
, (
80 [1 89]), ( ... [1
89]) , ,
. (
_______________
77
,
( ). , .
78
, ( 9697), ( , , ). , , .
79
1 , .
, .
80
, : ,
, ( 3, 16).

63

81 [W. Stockums 1877-1956]),



( , ,
, , ):

, ,
,
(1 88; XII).

,
, , 82 , 23 , , : ( 1913). 1913.
... , ... ,
* 83. ( ,
84 []). , ..., ,
,
, , , . ( ) , ...
20.08.1935, : - ,
*, [] - ,
(, 1923 .85) []
( 16). (
[ 177; 1 92])
_______________
81
, : Dr. Wilhelm Stockums, Die Unvernderlichkeit des natralischen Sittengesetzes, Einleitung, Freiburg 1911, 1-10 ( = Wilhelm Stockums, Die
Unvernderlichkeit des natrlichen Sittengesetzes in der scholastischen Ethik eine ethisch-geschichtliche
Untersuchung, Freiburger theologische Studien: Hft. 4, Herder, Freibug im Bresigau 1911, 166 ). (
).
82
,
.
83
, : . . , , 1913 .,
295, . [565] 85.
84

: , , , 1922. :
- . : * .
: , * a , . ,
, IV:3 (1938) 171 . 2.
85
, ( 19 ), ,
1923, 187 = , , , 1997,
268 ( ). : Branislav Petronievics, Prinzipien der Erkenntnislehre. Prolegomena zur absoluten Metaphysik, Ernst Hoffman und Co., Berlin 1900, 134 cc.

64

, ... ... (1 90, 91).


, , , () , . , , ,
, .
- , , .
( , , ) ... * [ ]
...86 (1 90).
... ... (1 90). ,

, . ( sui generis, ). , ,
...: , .
(
[1 90]).
, , ,
, (
, ).
... . :
( - ) ... ,
*...87 (1 90).
, , . : ( ) , , - , ...
(1 91).


( ), ( [1 91]). :

_______________
86

, ,
(09. IV 1936) 8.
87
, ,
: ad
apologia vita mea.

65

- , ( )
, , (1 91). , ... 88
. : ( ) , .
i. , .
. [Nota.
- , , () .
argumentum ad hominem , , ( , a ,
89)].
(1 84-111)
( 174). ...

, , ( ...
175), () ? ( 175).
, ( ) ,
, . () , ... , ( - )
, 90 ,
_______________
88
.
89
, () (argumentum ad misericordiam) (argumentum ad autoritatem),
, ( )
(argumentum ad bacculum).
90
( )
nolens-volens ,
- ( ). , ( ) a
: (: 1922-1931 [ -
1934]), (: 1922-1945), -

66

... (
177). ( ) , ... ( ) .
...
. . *
, .. . ( ) -,
* ( 176-177).

. , ( ) ..., . (, ... :
, ). , , (-) : .
... (, ,
,
universalis). ( 176) ,
91. 92: ,
... (1913),
25 (1938). ,
...
, . ,
( ).
( 177),
( , ).

. (1 89, 175); (1 89, 176).
( 175) ( 175). , ,
_______________

(: 1921-1952 [1957]) (: ). , ,
. .
91
, , . , a (), , - .
92
, ( 177).

67

( , *93 [M
176]) ? ( 176).
( 176) , , ( 175) , ..., ...
, (sic )94 , [] , ,
95 ( 176). ,
, 96
... ,
: -
( ) ,
97. , modo Maksimovic
, ( ). ,

( ) (?) , , ...
[M 177 ] (
?!). , (1 90, 177, 8) ...
( 177).
i. , ,
, , , (
[, ]). _______________
93
, ,
. (, a ,
).
94
(
) ...
95
( [ ]).
96
, : , , ,
( ) = , . (.),
, 4, , 2009, 13-14 [ 7-56].
97
a
: , . ., 11, 15, 21, 30, 36, 37, 49-53 (
. 15 =
).

68

,
(2 190-206), ( ).
,
- , * , (2 191). * ().
. , (, )
- .
( ) . , , . , . , ( ... )
(, ),
( ), ..., , , ... : (
-) ,
( - [1 91]).

... ... ... ... ... 98 (2 191).
,
, , ,
. , - , . ( 333-346) ,
( )
( 346-389), 99.

:
_______________
98

.
, , ,
: ( ) . ( 492). ?
( , ). ,
a a ,
( ).
99

69

* , , ,
(2 200).

.
... ...
: ... 100 ... (2 191). , ,
. ( )
, . , ...
(2 191). : .
...
( 188) . ..., .
ii. K: , ... ,
.
, ( [. 2]).
(1854-1923)101, (1 91). ( )
( ). ,

(2 194). , ,
102
(1 94) : :
[] , (1 94; 37-39, 125).
, , _______________
100
: ( ... a ) (?) ... 1913. . , : 23
- , .
101
=
, ( ): . . , , 1921, 102,
120-127 = . ( = , , 1991) = Wilhelm Jerusalem, Einleitung in
die Philosophie [siebte bis zehnte Auflage], Vienna 1919-1923.
102
e ( )
e ( ): : [],
[] , (28); :
... (29). (
28 29, - (Diels-Kranz) 80, [A 22] 53. :
Miroslav Markovi, Filozofija Heraklita Mranog, Nolit, Beograd, Beograd 1983, 83-88.

70

(1 94). ,
: , .
(Henri-Louis Bergson 18591941103) . ... * ( ).
, , , , (1 91, 92).
22. 481. ... ( ), :
,
. [] , * * :
[] ,
. [] , ; [] , ( 28, 481; 1 92). ,
(B. Spinoza 1632-1677) 104.
(, 105
106).
_______________
103
(, a).
104
, , : ,
, (
7). ? (= mutatis mutandis) ?! , ( )?!.
105
excursus
( ): =
Marranos 1492.
. (conversos)
. .
-
, .
, ,
:
( [ ... 1923/25, (1927/29), = ]). , ,

.
: ,
[!] --- ( = secret [
P. Sloterdajk-: Kritik der Zynischen Vernunft 1983])...
: Clayton Crockett, Post-Modernism and its Secrets, Crosscurrents 52:4 (2003).
106
: , ( -

71

, , . , . 107
( ). , , . , ,
(
).
, (1 92).
,
: homo animalis-a ( ) homo moralis-a homo divinus-a.
, . , ,
. ,
, , ()
[ 2, 7] ( ). ( 269270), , ,
( ). , .
, , ,
, , .
( ):
, , . ,
- (1 93), ,
. : ...

, . : ignoramus et
ignorabimus (-108) ( 33). ( ) _______________

), 1 (1933) 31-45. .
107
= , , : . , , , 1932 = Henri
Bergon, LEvolution cratrice, Paris 1907.
108
, , (Emil du Bois-Reymond 18181896). 1880.
7 ,
: . , , , , , , ). 1, 2 5 : (= ignoramus et ignorabimus).

72

: ... ,
(, ) [] ... (). , ,
, .
:
, . .
causa sui et finis sui ( 34; 1 93) , . , .
( 35; 1 93).
: , , (1 94). , 109, : ... . [] ,
, , ... ( 298). !
,
110, (1 94).
. , , - , . ... 111 112, ..
113 .
_______________
109

, . , , 1847 = (.), [. 5], :


; : 2001.
110
. ...
.
111
(a
... ),
.
112
,
, a
.
113
,
.
. , : , ( 1911 = Life and Consciousness, The Hibbert Journal X [Oct. 1911] 24-44): - Henri Bergson,
LEnergie spirituelle: essais et confrences, Flix Alcan, Paris 1919; : , LEvolution
cratrice, Paris 1907. , , ...
. , ,
, : [] , ( 7). a
, ()

73

, []. (1 95).
. , ... , [] (, , , ) , , *... (1
96). , :
.
[] , [] ,
: (1 96).
iii. : , ... ( 79-150), . To je
( ) ( ).
. : ... *114 * , *, : (1 97).
: ( ) ...
... (1 97).
iv. : , ... ,
, ... ( 151-230). ,
(1 98;
154). , ... (
) , *
.
(1 98; 473).
- . ,
, : ... ,
, []
, * . ,
, * (1 98; 474-475). ,
... (1 98). , ,
, .
v. : ,
....
_______________

, ( ) , , , .
114
: .

74

... ( 231-292). , , .
, ( 256-259). , , (.. )
115 (, , ,
) (1 99).
( []
[ 259]). , , , : ... ( ), [] : , , ; : -, , , -, .) ( 260261). , , ,
.
,
...
, ,
, , ( 270 , 287). , , - .
: , ( ) ,
(
). ,
: -*116 *, ( 287). ( ) , ,
,
() :
,
.
, ,

, .

_______________
115
, , ,
(1898-1993) , a : , , , . : , ( ), 1- 2 (1967) 35-58.
116
: - ( 287)
, , , ,
, , . (1 99).

75

[]. , -,
, [].
: , [] . []
: (I .
4, 7, 8) ( 287).

iiv. . (= ), , ( 177).
(genus proximum) (differentia specifica) ( ,
) . , () , , ( 178), ( ).
... , (: 1. =
2. = : + , + ). ()
, , . , ,
... : ( ) (.
482)... , ,
... , , 117, 118 ; ( ) , a
, , , ... ( 178).
, ...,
a
: ... ... ( ) ( 178).

, , , , . , ,
( 178) - . ... ().
, : ... _______________
117
,
...:
( : ) : ... ... ( : ).
118
, ,
.

76

-, . -119
(). . - (-
1828-1891) . (. . 1866-1934 [
]).
(pro domo mea). ,
( , ,
). . in extenso:
120 [] , .
, .
, * ( 179). : 121 122 []
, , . ... ( 179).
, . ,
: ,
:
( 4, 13). ( ) homo, ,
: [] .... (179).
, ... .
123 .
...
124... ( 180). , ( ) , .
*
, , , ... * (). , . , , , _______________
119

= 178 :
... ( , , = 2 192).
120
... ... ?! ( ?...).
121
... ?! ( ?...).
122
... ... ?! ( ?...).
123
... ... ?! ,
(1 5, 19)?....
124
... ... ?!

77

*. * . * ... ? (). ?. , . :
( ) .

125 , ,
- .
(= ) . ... * ( 180). , ,
(1724-1804), , ,
, ignoramus et ignorabimus ().

( ) ... , . , , .
(, 126
, , ). , ,
(, ,
) , , ... , ,
, 127 128
129 ( 181). . ,
..., ...
: ?, : , . ,
().
= iiv. ,
, , IIV
( 18-293) . : ,
(2 191-192). ,
_______________
125
-
(. Barth 1886-1968) (Wort-Gottes-Theologie).
126
... ... ?!
127
... ... ?!
128
... ... ?!
129
... ... ?!

78

, . . , , 28 ( , ). nolensvolens ,
(, , ). , ,
( )
,
( 179).
, ,
, ,
*, * - (2 192).
(, , ) . ,
,
(2 192).
, () ,
.
, (= * ...
180),
( = 2 192-193). , 130
(1883-1975), ,
(P. Schanz 1841-1905131).
, , ,
, ... ,
132 (2 193). ...
... ().
(W. Wundt 1832-1920), (. Ebbinghaus 1850-1909),
_______________
130
Borislav Lorentz, Die Philosophie Andre-Marie Amperes, Berlin 1908. ( , ).
131
: Paul Schanz, Apologie des Christentums, Bd. I, Herder, Freiburg
1910, 567 (551-616) = . .
1887-1888, . :
.
132
, : , , 1926, 15 ( = , , , 1926, 382 ). , 1937 ., 10 (1922-1951 [1956]). , ( ) , : ,
, 4 (1936) 336-391. ( ,
1937 1, 2, 3-4 ) , ,
.

79

(H. Mnsterberg 1863-1916), (F. Jodl 1849-1914), (Th.


Ziehen 1862-1950) ... . * Hffdinga133 ().
, :
, , , . : () ( )134, : () . , .
,
, , ( ,
). ( ) ,
: ,
, ,
, , (
585). , (
[ ]).
( , = 2
1950, , ).
. .
() (reductio ad absurdum).
(= ,
), , : , (2 193). j ( ) , , , ( , , ): ... , ... (). , , .
, ,
,
. () , (
_______________
133
,
.
134
a , : , , , , ,
, .

80

, [ ]),
()
. , , ... ... ( 103),
.
, . ... , , ,
( 103; 2 194). , .
.

( 103; 2 194)135.
, ( = 1 1 2) .
() ,
,
, , 136. homo moralis homo divinis.
, homo animalisa (2 196),
... . [] homo
animalis, ,
.
- . , ,
. ...
( 39) , ,
:
...
*, .
. , (2 195).

.
. : () , () ()
. (,
, , :
, , _______________
135
.
136
: a , ,
. , , en
genrale ? = 2 ( ,
).

81

, , ...).
() : (2 195). ,
- ,
, .
... * (2
195). - ,
, , ,
( ,
, , ).
() : (), ,

( ).
(2 195). , ,
, .

: ... -, (2 195). , , ,
. ...
, -, ,
, * [] .
, , ,
[] * (2 196).

, ,
(V. Cathrein 1845-1931137)
; (F. Paulsen 1846-1908138)
-, , ,
* , , (2 195).
_______________
137
: V. Cathrein, Moralphilosophie, II Bd., Leipzig 1934, seite 5-12. ( = Victor Cathrein, Moralphilosophie. Eine wissenschaftliche Darlegung der
sittlichen, einschlielich der rechtlichen Ordnung, Bd. I: Allgemeine Moralphilosophie, Bd. II: Besondere
Moralphilosophie), Freiburg/Breisgau 1891). : 1934. : 1924 (6 Aufl.). - - , , : Stephan P. Leher, Fundamentalmoral. Eine Theorie christlichen Handelns, Innsbruck
2006, 4-18 (. : Beispiele fur Essenzphilosophie und Moral als Vernunftgesetz aus V. Cathrein, 7-9).
138
: Friedr. Paulsen, System der Ethic, I Bd, Stuttgart und Berlin 1921 (11 und
12 Auflage), 417-454. ( System der Ethik mit e. Umri d. Staats- und Gesellschaftslehre, Bd. I und Bd. I, W. Hertz, Berlin [1889] 1921).

82

() (-
) , , () ( ),
()
.
,
. , , (...
[ ]
[. 13]). A
, (2 197). (, ) , . , : , , ... . , * .
(). , : , (
[] ; []
).
,
, , : , , ... (
181). (1 98),
. :

(2 198). ( 181)
(: ) , , ,
. .
, , : ... ,
.
, , (
) (2 197).
: ( ) ,
( 464); : ( 465).
( )
, -

83

( ) ...
( )
()
( 2 197-198). , ( , )
. ...
139, c ()
... 140, Institutum philosophico-theologicum
superius Fratrum minorum in Makarska141.
, , ..., = 142.
- (Jean-Marie Guyau 1854-1888143).
(A. Dyroff 1866-1943144),
( = ).
( ..., [2 196]145),
.
(
[2 196]). ,
. (
[ 179])
(2 196-197). , , :
, ... .
. .
_______________
139
(
) ,
...
140
: . , Nova Revija. God. XVI br. 1, Makarska 1937. Str. 43-44.
contra Maksimovic (1, 2) ,
( ),
, , .
141
= Franjevaka visoka
Bogoslovija Makarska 1736-1986 (Spomenica), Makarska 1989.
142
= Jean-Marie Guyau, Morale dEpicure, 1878.
143
a (squisse dune morale sans obligation ni sanction 1884) (Irrligion de lavenir, 1886), ( ). :
. ( 489),
. , ... . ,
,
, , .
144
a : Adolf Dyroff, Religion und Moral, Berlin Bonn
1925, 75 ( Religion und Moral, F. Dmmlers, Berlin 1925).
145
, .

84

vi. : ,
... ... (2), ,
. , ,
, . , , (1 101). ,
...
(. = vi, vii, viii)
,
. ,

(. V) (. VI) ... ( , ,
). ( 293-355), . .
: . () (1 100)
. , , .
, ,
: , , , . []
, , , [].
,
* (, , )
146 , , ( 300; 1 100). ... ( ), ( ). , , (. viviii).
vii. :
, ... ,
... ,
: , . VI
( 357-429) ,
. VII ( 431-512) . . , , _______________
146

... ...?!

85

. ,
(1 101).
. :
(1 101), (1 103). : ...
*
, , , , , 147 (1 101). ... ( 371)
... , ,
,
, ,
... (1 102).

, ,
,
( ) , ,
* (1 101) ... ... ( 364).
, , , ... , (K. Jaspers 1883-1969)
. , ,
. (
, , : ;
... , , 148, ).
_______________
147
O . ,

( ). , (= Die Groen Philosophen, , Piper,
Mnchen 1957, 968 ss): , a (
. F. Nietzsche, Das Philosophenbuch: Theoretische Studien, 18721875 = F. Nie, Knjiga o filozofu, Grafos, Beograd 1984) : 1962. , ,
: Karl Jaspers, Socrates, Buddha, Confucius, Jesus, Harcourt Brace, New York 1962.
= die ma?geblichen Menschen: Sokrates, Buddha, Konfuzius, Jesus. , 1957.
17 , ... , ,
, , . : Karl Jaspers, Sokrat, Buda,
Konfucije, Isus, Zodijak, Vuk Karadi, Beograd, 1980.
148
, ,
, = Karl Jaspers, Die geistige Situation der Zeit, Berlin/Leipzig

86

, -
... . (- )
, , . , ( 366)

[] , ( 365-366; 1 102-103).
,
, (1
102). , ... , ,
(A.
Harnack 1851-1930) (traditio) , .
. ,
, -
, , ( )
(
[ () - , ()]).
..., .
, , ,
.
()
, , ... ... (1 103) ( , ), : ...
,
, (
236). _______________

1931 = , , : . , , 1987).
: , 1 (1932) 47-55 = 13.12.1931. , : , ( ) , , , . , a , ( )
:
- () .

87

, , , (1 103). ( ) (
, ):
,
-,
149 ( = 1 103) , ( = 1 103)
. ,
, , ( ,
= 1 104) , , ... ( 367).

() ,
( , ). ()
() , ... .
: , (1 105).
( 418-419), : ( )
, ,
, ( 11, 1)
( 418). ( )
( ),
, ...

(1 105). (
) - 150 ( ), , , , ,
... ,
_______________
149

... ...?!
- (. 1. a; 2. ; 3. ; 4. a, ),
, , ( a
). , -
a . : I. Howard Marshall (.), New Testament Interpretation: Essays on Principles and Methods, Paternoster Press, Carlisle 1992, 126.
150

88

151... (). , , , . : ( ) ( , , ).
. :
, ,
* ( ) ( 16, 11, 13-14;
: 24, 11, 25-26; 37-41). ( 24, 36-44, 45),
. , - , . []
(1 106). , : : ( 442).
: ,
(1 93, 259)
- ,
. (, , , , ). , ,
,
. ,
, , ,
, ... . , ...
-, -
... ( 371). , , .
( , , 152) ... , ,
: () -
* ( 371) , ,
153 (, _______________
151
. = ( . 1908. I,
. 340-358). = . , , . 1-4
(5), 1908, 1910.
152
.
153

89

[1 104]) , ();
: () ... , ,
, ,
, . , , ( 373) , ,
, - (1
105).
().
, (1882-1945154): , .
. ()
, stricto sensu - . , . ,
- -
(1 103);
, : ...
, ,
, (1 103). , ..., : -
, :
() :
- ( ).
viii. : , ... (= 431-512),
,
, ( ). : , ,
:
(1 107). ( ). , : ...
* (). , , ... ,
. , (, ) _______________


. , , .
154
,
(19221945), , (1882-1945),
, 165-170.
( 4, 1) . , , 1924, 25
5 ( = , . ,
1917).

90

( , ,
, ).
, , (
478). , , *
*
( []).
, ,

.
, , 155 (=
), ( , ,
509-510). ... : I.
*
, II.
*
( 504).

.
viviii. (. 1 100)
() ,
(= ),
. , , (-) (
[ 181]). . ,
... ( 300) 156 . , -, .

() () () .
, , ... ... ([ 182] , ,
...). ( , , , ). ...
, ,
().
... , , _______________
155

() = () - () = ....
156
(? ) ?
: , .

91

( ...
[]). ( )
( 183)
:
... *
[]
. .
* , *
, *
( 182).

:

, .
(
).

( , , ): ...

(
183). () (
157) , , ()
158 ( 183). , ( 370) ( 184) ... ... ( 184). , , -
, , , , - ().
, ,
? ().
, (451),
159.
( ), ()
( ).

(, , [
183]). , , _______________
157

( ): , , , , ,
(1 3, 16).
158
,
( [ 184]) , ... ( 183).
159

, - , : . , , 1995, 15-32.

92

...
( 183). , .
... (... ? [
185]) () . ,
. ... [ ] ,
( 184). [, ,
,
, , ,
(a )].
, - ( ), : ... ( 185).
.
, ( ).
,
, ... -
, , , . (, , []
, ). : (
185), : . ?.
. (
, ...). , ,
: .
.
, , ( ). , ,
( )
( ) , (
10, 9) ... *
... ( 185). , , (
) () - (). ... .
* ... (). , ,

93

-
() (1 105): ...
. ... ( 185).
, , ,
( 20, 8).
, , ( )
( 186)160. , , ,
( 186). , ... . :
, , ... . ,
, , ... ().
: , ( ) (
) (1 15, 35-57) ( 417-419). , , - (, , ).
, . , , ( 186).
, . *
, . . . , , ? ... ...
().
, , ... , *, . (). (
) ? , , . . ,
, , - , (
) . ,
( , ,
) ...
_______________
160
8. : 2. ... [
]: , e . 3. , [] 6. ( ) . 7. , , . 8. , , ( ), ,
* ( ); 9.
( 20, 6-9).

94

... . , , () . .
22. , , ,
.

(... ... ). , , ... ... ( 187), . :
?!, .
(1 110),
, , ( ...) , , () ... ( )
, ( 187).
() (= 1 107) . ( ,
, ), .
()
, ..., ,
,
, ... ... ( 187): , ...
* . () ()
( 504 = 1 108).
, .
, 1913. ( )
, 1936. ( ). ,
,
..., (, ... ... , 22 ).
: finis. , , , 161. , , , , _______________
161
, , .
. .
1950. , , .
... ( ).

95

(
, ,
[
162]). , , . - ( ). .
. . , ( 1913. .
1936. ), ,
. :
... . *

: . * ( 188).

,
... . ,
, ... , ...
, , .
..., , ...
. , ().
, ,
: () -, ()
, () , () , () () (
188). , , . . , ( ) . : , , ...
* (sic ) , . . ,
..., ... -* ... - ( 189). . , , . , pro domo mea, apologia vita mea:
, . , , ,
, ! (M 190).
_______________
162
Danilo Ki, as anatomije, Nolit, Beograd 1978. Dragan Jeremi, Narcis bez lica, Nolit, Beograd, 1981.

96

viviii.
. ,
, ,
, ... (
viviii). . .
. ...
. (= , 300) (,
, ). , - -,
(2 198). , ( )
( )
( ). , ( 300-303) .

. . , : , , , ,
, ( 5, 25) [] * ( 414). , , ( , , [ ,
...163]164). , ()
, ... * (2
198). () (,
_______________
163

(2 198-199), , : . .
, a . : .:
1) . 374 . : (. 10, 7),
. 10 . 7 : : , : ; 2)
(. 14, 36), e
22, 42; 3) [] . 231: ,
, . 85, 10,
... , : .
. ,
* . .
164
(.3)
.
(, ).

97

, ) (
- ) , .
()
() . ()
- . .
() , , ,
,
... * (2 199). ,
, (). (). ... ( ): .
.
in puncto ... ( 375-376) (2 199). : ,
?. : ( 383), ,
12 ( 376),

, 30 . ?:
(2 200). ()
( , , , ). : ... * ..., .
( 4,
15; 2 5, 21) ,
...
, ...
, , () .
(2 202) , , . , ,
().
.
, , (2 202). :
( ) , ( 10, 9) ...

98

* ... ( 185). : ( 185)


( , ... * ) ... , , ( - , 2 202).
: ...
. ... ( 185). - , , ( , ,
). ,
, , 165 ( ). ,

, , ( )
(mirage) .
, ( 20, 8166)

, ( 20, 9)
20, 8
. : . , , *
: ( ) , ( , 8) (2 203). , ,
(. =
) .
(= [ ]
[ ] . 9 [2 203]) . , , , - . , 1 105,
(2 203)
( ): . , , *
... (. I, 4). (
)
, .
_______________
165
,
(), , .
166
, , [ ], , * (
) ( 20, 8).

99

,
, ( ) , (2 203). , , * (2 203-204) .
, ( ) ( 18, 2-4) .
(
) () ...
(, , ).
, : ,
..., . :
, ...
(2 200).
: finis. ,
. , , (
): * *
. ...
(1 85). ( ...) :
[] ,
* 167 [].
... (2 204). ( ) .
. :
, , ( ) . []
..
, ,
[] (
*) [] * * []. ...

a [] *
* (1 109-110).

, (1
111), ... * -

_______________
167
, = ..., .

100

*. ,
, .
, , (, ) ( ):
* *, . ,
,
* , *,
o 168 (2 205).


, , (

= , , , ..., ). (2 205) , . ,
( [ 177, 189]), ( ).
( )
. , ,
:
. ,
*, , , (. XIV, 6) . *
* (2 205).

, ( ),
, ( ) . .
-
: ( ).
:
... , * (2 206).

1:
.

- , 1904 ( )
_______________
168

... .

101

: , ,
1913
, , 1925
: , , 1936
,
?, 1898
, 1900
e , 1902
169






,
1912, 1-15
, 1912, 1-15
, , 1912
, 1 (1936) 181-193
, 2 (1937) 81-92 (= , , 1937)
, IV (1938) I (103), II (167), III (256), IV (341), V
(410) + V (1939) VI (9), VII (91), VIII (163), IX (252), X (333)
,
. . . , 1937

, ., , 1910 (
: 1926)

, , 1932, 150 ;
, . I: , , 1938, XIV, 530 ;
, . ., 1925, 63 .
,
- ( .
[ . . , ]), 1, (. .) 1940, 189
;
, , (1938) 78-82;
, 9-11 (1938) 277-289;
, 3-4 (1938) 210-250;
_______________
169


( ) ,
, , :
(1898, 19091913); (1900); (19071914);
(1922); Val (1926); (1932); (1933); (19331939); (1937); (1952); ...

102

, ( 1938)
164-190.
, 2 (1937) 190-206.
, 2 (1936) 72-82;
, IIIIV
(1936) 116-132;
10 , 2-3, 4, 5 (1937)
93-100; 231-237; 304-310;
, . ., 1927, 61 ;
1924 ), (. .), 1924, 31 ; 16 .
,
- . ( ), I .
, 1939, 610. . . . , .
. , 2 (1940) 139-153.
. , , .
, 1939, 8 ;
. , . , 1 (1937) 84-111;
. , 2 (1937) 190-206.

, ,
, 1908.

2:
: - :
[, ., , , , 88 . 295 (1913) 81-85].
, ., . : :
, , 1936,
XXIV:9 (1936) 51-53.
, . ., : .
, (02. IV 1936) 7.
, . ., , (09. IV 1936) 8.
, , XVII:1 ( 1936) 66.
, . ., , 27.05.1936 (. . 482).
, . ., , 11. VI 1936.
, ., , (05. VIII 1936).
., . , I (1936).
, . , III:3 (1936) 57-60.
, ., . , II:7 (1936) 5.
, ., : . , (1936)
154-155.
, ., . , 1-2 (1936).

103

, : , ,
3 (1936) 322-332
, ., . , 345,
2 (1936) 217-222.
. . . - , :
. II, . 680. . . , ,
1936 ., (1936) 152-155.
Cikojevi, ., Venac ivota Vladana L. Maksimovia, Nova revija nauci i vjeri XVI: 1 (Makarska 1937) 43-44.
, ., . , IX, X (1937).
Keilbach, V., Vladan Maksimovi, Venac ivota, Znanje i sloboda, Beograd, 1936, Bogoslovska smotra 25:2 (prosinac 1937) 215-219.
, ., . , .
, 1 (1937) 84-111;
, . , 2 (1937) 190-206.
, . ., . . . , XII:2 (1937) 186.
, . , 3 (1937) 44-45.
, , 1950/1953.


= . ,
.3 = . , - = , 1950
= .
APC = Schanz, P., Apologie des Christentums, Freiburg 1910
= : , 1936
= .
= , ,
(09.04.1936) 8
1 = . , - ,
V:2 (- 1939) 151-160
2 = - , V:3
(- 1939) 230-239
= , . , 19201980, ( XXIV 1-2
[1980]), 1980, 145-148
= . . . , 1937
= , . I: , ( . ), 1938
=
1 = . , . ,
1 (1937) 84-111
2 = . , 2 (1937) 190-206
= 19201980
( XXIV 1-2 [1980]) 1980
= , ., , 1921
= , ., 18041844, 1972
= , : , , 3 (1936) 322-332

:
. 5 (2010) 104-110



() ,
,
.

. , - , .
-
17. 1899. , (
, ), ()
.1 1905. 1910.
1910.
1918. 1918/1919.
. 1920/1921.
() . 24. 1921. 29.
.2 , .
_______________

:
26. 2008.
. 149037A ( ),
. : , : : , . 3, : 2008, 7-15.
1
Curriculum vitae,
, 7. 1926. , . 327.
2
, 30. 1921. .
, . 317.

105

,
. : (E.
Sellin), (H. Gressmann), (B. Meiner), . (Ed. Meyer),
(A. von Harnack) .
. ,
. : (A.
Alt), (H. Haas), (H. Zimmern), (B. Landesberger), (R. Kittel), (H. Guthe), (A. Jeremias), (W. Nowack),
(E. Balla), (L. Gulkovitsch), (P. Fiebig) . 24. 1925. Schaufden
(Sisith) und Gebetsriemen (Tephillin) bei den Juden () , .
, , 18. 1925,
, , 4. 1926. . ,
1941. . ,
1945,
. 1945. , 1948. .
(1955),
.

. 4. . : , , , , , , : , , , .
1980. . .
***

.
. ,
(1925),
(1941)
. , , : , , ,
. ,
.
. , :
1. Mittelnchtliches Gebet, 1925 (F. Delitsch)

106

2. , VI (1925) 4, 60
3. , II (1927), 2, 8-91; 4, 259-270;
III (1928), 3, 161-168; 4, 241-251; IV (1929), 3, 189-203; 4, 271-284; V (1930), 1, 29-43; 2,
89-111.
4. , V (1930), 3, 169-179; 4, 271-277; VI (1931), 1, 1-25.
5. , VI (1931), 3, 173-190; 4, 255-268; VII (1932), 2, 142-154.
6. (), VIII (1933), 1, 1-30.
7. , , XI (1936), 2, 129-146; 4, 317-336; XII (1937),
2, 113-127; 3-4, 211-226; VIII (1938), 1, 3-14; 2, 89-98; 3-4, 181-193; XIV (1939), 1, 1-14;
2, 97-103; 3-4, 295-305.
8. - , 1939.
9. . 1, XV (1940), 3-4, 232-248.
10. . 2. 3, II (1951), 4988.
11. . 4, III (1952, 1954), 47-62.
12. , 1954.
13. Zu Psalm II 11-12 Vegilu-naphlu, Festschrift fr Dr. D. Hamilcar Alivisatos, Athen 1957.
14. , , 382, 1958,
2-3, -, , 153-170.

. .
1937,
, . ,
.

. . , ,
. .
;
.3 ,
. , . , .
.
,
. ; , . . .4
_______________
3
. . . 2. 3, II (1951) 5056, 62-71, 76-77.
4
. , 3/1930, 169-179.

107

,
( ) .
, ,
. - . .5 .
. ,
. . , - ,6 . , , .
, - .
, . ( )
, .
( ).

. (disches Lexikon, 1927), (Encyclopaedia Judaica, 1928).
, (Jacob Lewy)
T M (Wrterbuch zum Talmud und Midrasch, 1924). ,
, .7 .
.
- - . , , . - , -, - . ,8 .
_______________
5

Schaufden (Sisith) und Gebetsriemen (Tephillin) bei den Juden.



,
- (Dobschtz, Pedersen, Quick,
Ratschow, Eichrodt, Boman, Marsh ). .
7
. , .
: , , , . ( . , ,
494-495). .
8
. 2. 3, II (1951).
6

108

.9 , : , ,10 ,11 .12


- - . , , , .
, - ,

. , .
, - .
(Formgeschichtliche Methode) .13 () . .
, (Gattungen),
.
(Sitz im Leben) .14 , . , ,
- . ,
.
.

. - . ,
. . . , , .15
_______________
9

,
.
.
10
XI (1936), 2, 129-146; 4, 317-336; XII (1937), 2, 113-127; 3-4, 211-226; VIII (1938), 1,
3-14; 2, 89-98; 3-4, 181-193; XIV (1939), 1, 1-14; 2, 97-103; 3-4, 295-305.
11
II (1927), 2, 8-91; 4, 259-270; III (1928), 3, 161-168; 4, 241-251; IV (1929), 3, 189-203;
4, 271-284; V (1930), 1, 29-43; 2, 89-111.
12
V (1930), 3, 169-179; 4, 271-277; VI (1931), 1, 1-25.
13
H. Reventlow, Epochen der Bibelauslegung IV. Von der Aufklrung bis zum 20.
Jahrhundert, Mnchen 2001, 327-346.
14
Formgeschichtliche Methode U. Becker, Exegese des Alten Testaments, Mohr
Siebeck, Tbingen 2005, 98-114.
15
(),
1/1933, 1-30.

109

. ,
. , , . . ,
- , . ,
. , ,
- .
- .
.

, , .
() 19. , , ; . :
, ,
?
? , - . : -
, ?
.16
. ,

.
,
, , , (M. Noth), (W. Eichrodt), (G. von Rad), (O. Procksch), (J. Pedersen),
(S. Mowinckel), (W. Albright) . (, . , , )

.17 ,
. . , . - .
, , . , _______________
16
. A. Suelzer, Modern Old Testament Criticism, in: The Jerome Biblical Commentary (R. E.
Brown, J. A. Fitzmyer, R. E. Murphy), New Jersey, 1969, 602.
17
Ibidem.

110


. , - , .
, ,
, . , . .
.18 .19
, . , . ,
- ,20 . .
***

.
, , ,
- .
, , , . .

_______________
18

, , (. , 3/1930, 174-175).
19
-
2. 3. (. . 2. 3, 73.84). , , , (. . 1, 3-4/1940, 248).
20
.

:
. 5 (2010) 111-124


20.

, ,
, , ,
, , .1

, - 20. ,
(18841955).2
,3 _______________

. 149037 ( 20.
), .
1
[] , , : ,
, , 1918, 3.
2
, . ,
. : , ., : --, IV, -, , .., 1929, 662;
: , , , 1993, 277; [] , -, : 1-2 (1964) 9-20; [] , () 1922-1955, : , - 1996, 199-201; , () , : , 10 ( 2004) 255-269; , ()
, , 2005. ( ); . , ,
(1884-1955), : 3, 2006, 59-65; .
, , :
3, . , 67-107.
3
: [] , -, . , 9-10.

112

.
,4 , . ,
. ,
: , , , . , ,
.
1.
, .
.
, , , , ,
,5 .
, ,
. , ,
. , :
, , , .
1.1.

, . (),6
:
1. , 50 ( 51), : ,7 XI,
34, (1907), 170177.
2. , 120 ( 121), : , XI, 5, (1907), 289291.
3. , 133 ( 134), : , XI, 5, (1907), 291292.
_______________
4
: [] , -, . , 13-19.
5
: , 10.
6
1906-1908. : , 9.
7
.

20. 113

4. , 19 ( 20), : , XI, 5,
(1907), 292295.
5. , 20 ( 21), : , XI, 5,
(1907), 295297.
6. , 3, : , XI, 6,
(1907), 369371.
7. , 37 ( 38), : , XI, 6,
(1907), 371375.
8. , 62 ( 63), : , XII, 12,
(1907), 35.
9. , 87 ( 88), : , XII, 12,
(1907), 58.
10. , 102 ( 103), : , XII, 1
2, (1907), 812.
11. , 142 ( 143), : , XII, 1
2, (1907), 1214.
12. , 148, : , XII, 12, (1907), 1416.
13. , 149, : , XII, 12, (1907), 1619.
14. , 150, : , XII, 12, (1907), 1920.
15. , 91 ( 92), : , XII, 12,
(1907), 2024.
16. , 5, : , XII, 34, (1907), 145148.
17. , 89 ( 90), : , XII, 34,
(1907), 148153.
18. , 100 ( 101), : , XII, 34,
(1907), 153155.
19. , 16 ( 17), : , XII, 34,
(1907), 155159.
20. , 24 ( 25), : , XII, 34,
(1907), 159163.
21. , 53 ( 54), : , XII, 56,
(1907), 273275.
22. , 54 ( 55), : , XII, 56,
(1907), 275281.
23. , 90 ( 91), : , XII, 56,
(1907), 281284.
24. , 145 ( 146), : , XII, 56,
(1907), 284286.
25. , 33 ( 34), : , XII, 56,
(1907), 286289.
26. , 144 ( 145), : , XII, 56, (1907), 289292.
27. , 121 ( 122), : , XII, 56, (1907), 292294.
28. , 83 ( 84), : , XII, 56,
(1907), 294297.
29. , 84 ( 85), : , XII, 56,
(1907), 297299.
30. , 85 ( 86), : , XII, 56,
(1907), 299301.
31. , 103 ( 104), : , XII, 5
6, (1907), 302308.
32. , 140 ( 141), : , XII, 56, (1907), 308311.

114

33. , 141 ( 142), : , XII, 56, (1907), 312313.


34. , 129 ( 130), : , XII, 56, (1907), 313315.
35. , 116 ( 117), : , XII, 56, (1907), 315.
36. , 92 ( 93), : , XII, 56,
(1907), 315317.
37. , 122 ( 123), : , XII, 56, (1907), 317318.
38. , 4, : , XIII, 12, (1908), 35.
39. , 6, : , XIII, 12, (1908), 57.
40. , 12 ( 13), : , XIII, 12, (1908), 78.
41. , 30 ( 31), : , XIII, 12, (1908), 812.
42. , 101 ( 102), : , XIII, 12, (1908), 1217.
43. , 69 ( 70), : , XIII, 12, (1908), 1718.

, ,
, :

1. , : , -,
1922, 315.
2. , : , . , 1638.
3. , : , . , 4055.
4. , : , . , 5683.

,
, ,

:

1. , : , , 1942, 513.
2. , : , . , 1426.
3. [] , : , . , 2774.
4. , : , . , 86104.
5. , : , .
, 105121.
6. , : , . , 122242.
7. , : , . , 243249.
8. , : , . , 250257.
9. , : , . , 258272.
10. , : , . , 265272.

, ,
,
:
1. [ ...], :
1942, 46.

20. 115

2. [ ], :
1942, 158.
3. 1, 4653; :
, . , 385387.

1.2.
,
, , , , .
. , :

1. ,
, 1921.
2. 5., : ,
, , IX, IX, - (1936), 234.
3. 5., : . , 234.
4. 4., : . , 234.
5. 8., : . , 235.
6. 8., : . , 235.
7. 8. , :
1942, 119.
8. 4. , :
1942, 119.
9. 3., : . , 122.
10. 4., : . , 122.
11. 8. , : . , 123.
12. 6., : . , 123.
13. 1., : . , 123124.
14. 2., : . , 124.
15. 2., : . , 124.
16. 2., : . , 125.
17. 3., : . , 126.
18. 4., : . , 126.
19. 4., : . , 126.
20. 6., : . , 126127.
21. 6., : . , 127.
22. 7., : . , 127.
23. 7., : . , 128.
24. 8., : . , 129.
25. 1., : . , 132133.
26. 1., : . , 134.
27. 2., : . , 134.
28. 2., : . , 134.
29. 3., : . , 135.
30. 4., : . , 135.
31. 5., : . , 136.
32. 5., : . , 136.
33. 5., : . , 136137.
34. 5., : . , 137.
35. 5., : . , 138.
36. 6., : . , 138.
37. 6., : . , 138139.
38. 7., : . , 139.
39. 7., : . , 139.

116

40. 8., : . , 139140.


41. 8., : . , 140.
42. 8., : . , 140.
43. 8., : . , 140141.
44. , 8., : . , 141.
45. , : , . , 383.
46. , 5., : , . , 383384.
47. , : . , 384385.
48. , : . , 385.
49. , : . , 387.
50. [ ], : . , 388.

1.3.
,
, , , ,
, , . , :

1. 8. :
) 28, 1017; : , XVI, 2, (1909),
8384.
) 43, 2744,4; : , XVI, 2,
(1909), 8486.
) 9, 111; : , XVI, 2, (1909),
8689.
2. 14. :
) 15, 2216, 1; : , XVI, 2, (1909),
8991.
) 3, 1118; : , XVI, 2,
(1909), 9193.
) 60, 1115; : , XVI, 2,
(1909), 9395.
3. 14. :
) 5, 156, 3; : , XVI, 3,
(1909), 166169.
) 3, 19; : , XVI, 3, (1909), 169171.
) 4, 715; : , XVI, 3, (1909), 171173.
4. 26. :
) 63, 1564, 15. 8; : , XVI, 3, (1909), 173176.
) 2, 212; : , XVI, 3,
(1909), 176178.
) 4, 715; : , XVI, 3, (1909), 179.
5. 8. :
) 5, 1315; : , XVI, 4, (1909),
241242.
) 6, 2. 7. 1124; : , XVI, 4,
(1909), 242244.

20. 117

) 14, 720; : , XVI, 4,


(1909), 244248.
6. 21. :
) 40, 15. 910. 16. 3435; : , XVI, 4, (1909), 248250.
) 7, 518, 1. 37. 911; : , XVI, 4,
(1909), 250252.
) 43, 2744, 4; : , XVI, 4,
(1909), 252.
7. 6. :
) 10, 7. 6. 3, 1316. 8, 6. 3435. 4. 12. 14. 17. 59. 1. 23. 15, 4; :
, XVI, 5, (1909), 321324.
) 10, 3111, 12; : , XVI, 5,
(1909), 324327.
) 4, 715; : , XVI, 5,
(1909), 327.
8. 24. :
8.1. : 5, 24 ( 5, 13), : , XVI,
5, (1909), 328329.
8.2. : ( ) 3, 364, 4; : ,
XVI, 5, (1909), 330331.
8.3. : 7, 1016. 8, 14. 810; : , XVI,
5, (1909), 331335.
8.4. : 9, 67 ( 9, 56), : , XVI,
5, (1909), 335336.
8.5. :
) 1, 113; : , XVI, 5, (1909), 336
338.
) 24, 29. 1718; : , XVI, 5, (1909),
338341.
) 4, 67. 5, 24; : , XVI, 5,
(1909), 341342.
) 11, 110; : , XVII, 1,
(1910), 4346.
) ( ) 3, 364, 4; : , XVII, 1, (1910), 46.
) 2, 3136. 4445; : , XVII, 1, (1910), 4749.
) 9, 67 ( 9, 56), : , XVII, 1,
(1910), 49.
) 7, 1016. 8, 14. 810; : , XVII, 1,
(1910), 49.
9. 1. :
) 17, 17. 912. 14; : , XVII, 2,
(1910), 8184.
) 8, 2230; : , XVII, 2,
(1910), 8486.
) 10, 3111, 12; : , XVII, 2,
(1910), 86.
10. 5. :
10.1. : 35, 110; : , XVII, 2,
(1910), 8790.
10.2. : 1, 1620; : , XVII, 2,
(1910), 9091.

118

10.3. : 12, 36; : , XVII, 2,


(1910), 9192.
10.4. : 49, 815; : , XVII, 2,
(1910), 9293.
10.5. :
) 1, 113; : , XVII, 3, (1910), 179.
) 14, 1518. 2123. 2729; : , XVII, 3, (1910), 179181.
) 15, 2216, 1; : , XVII, 3, (1910), 181.
) 3, 78. 1517; : , XVII, 3,
(1910), 182184.
) 2, 614; : , XVII, 3,
(1910), 184186.
) 5, 914; : , XVII, 3,
(1910), 186188.
) 1, 1620; : , XVII, 3,
(1910), 188.
) 32, 110 ( 32, 211), : , XVII, 5,
(1910), 345348.
) 2, 510; : , XVII, 5, (1910), 348351.
) 6, 3640; : , XVII, 5, (1910),
351352.
) 18, 3039; : , XVII, 5,
(1910), 352353.
) 2, 1922; : , XVII, 5,
(1910), 353354.
) 49, 815; : , XVII, 5,
(1910), 354.
10.6. :
) 35, 110; : , XVII, 5,
(1910), 354.
) 55, 113; : , XVII, 5,
(1910), 354355.
) 12, 36; : , XVII, 5,
(1910), 356.
11. 14. (12.) :
) 10, 7. 6. 3, 1316. 8, 6. 3435. 4. 12. 14. 17. 59. 1, 23. 15, 4; :
, XVIII, 12, (1910), 161.
) 4, 7. 1617. 19. 20. 5, 17; : , XVIII, 12,
(1910), 161162.
) 10, 3132. 11, 2. 10, 2. 11, 7. 19. 13, 2. 9. 15, 2. 14, 33. 22, 12;
6, 1216. 7, 30. 8, 24. 78. 18. 21. 9, 15. 1011. 14; : ,
XVIII, 12, (1910),163167.
12. 30. :
) 8, 811. 1517; : , XVIII, 12, (1910), 167168.
) 10, 1421, : , XVIII, 12,
(1910), 168170.
) 3, 19; : , XVIII, 12,
(1910), 170.
13. 2. :
) 12, 51. 13, 13. 1012. 1416. 22. 29; 8, 16; () 12, 14. 6. 8; 8, 1617; : , XVIII, 12,
(1910), 170172.

20. 119

) 6, 112; : , XVIII, 12,


(1910), 172174.
) 19, 15. 12. 16. 1921; : , XVIII, 12, (1910), 174175.
14. 25. :
14.1. :
) 28, 1017; : , XVIII, 34,
(1910), 274.
) 43, 2744, 4; : , XVIII, 34, (1910), 274.
) 9, 111; : , XVIII, 34,
(1910), 274.
14.2. :
) 3, 18; : , XVIII, 34, (1910),
274277.
) 8, 2230; : , XVIII, 34,
(1910), 277.
15. 23. :
) 43, 914; : , XVIII, 34,
(1910), 277279.
) 3, 19; : , XVIII, 34,
(1910), 279.
) 4, 615; : , XVIII, 34,
(1910), 279.
16. 9. . 6. .
17. 21. :
) 8, 2223. 2730; : , XVIII, 34,
(1910), 279280.
) 61, 1011. 62, 15; : , XVIII, 34,
(1910), 280282.
) 60, 116; : , XVIII, 34,
(1910), 282284.
18. 15. .
23. .
19. 24. :
) 17, 1517. 19. 18, 1114. 21, 12. 48; : , XVIII, 6,
(1910), 512514.
) 13, 28. 1314. 1718. 21; : , XVIII, 6,
(1910), 514516.
) 40, 13. 9. 41, 1718. 45, 8. 48, 2021. 54, 1; : , XVIII, 6, (1910), 516517.
20. 29. :
) 1, 39; : , XVIII,
6, (1910), 517519.
) 1, 1319; : , XVIII, 6, (1910), 519520.
) 2, 1114; : , XVIII, 6, (1910), 520521.
21. 20. :
) 17, 124; : , XIX, 1,
(1911), 2225.
) 18, 1. 1740. 44. 42. 4549. 19, 116; : , XIX, 1, (1911), 2529.

120

) 19, 1921; 2, 1. 614; : ,


XIX, 1, (1911), 2930.
22. 6. :
) 24, 1218; : , XIX, 1, (1911), 30
31.
) 33, 1123. 34, 46. 8; : , XIX, 1,
(1911), 3233.
) 19, 39. 1113. 1516; : , XIX, 1,
(1911), 33.
23. 15. . 8. .
24. 29. :
)
24. .
) 3, 1. 23. 57. 12. 1718. 4, 46; : , XIX, 1,
(1911), 3435.
) 14. .
25. , ,
1925.
26. , 1928.
27. , : , 21, XI, 1. (14.) , (1930),
329330.
28. 4., :
1942, 119.
29. 4., : 1942, 120.
30. 4., : . , 120.
31. 2., : . , 120.
32. 4., : . , 121.
33. , : . , 121122.
34. 2., : . , 129130.
35. , : . , 141142.
36. , 1., : . , 142.
37. 5., : . , 142.
38. , 1942.

1.4.
:

1. , : , . , 1922, 8494.
2. 5., :
1942, 130.
3. 1., : . , 130.
4. 4., : . , 130131.
5. 5., : . ,131132.
6. 8., : . , 132.
7. , (333 340397), : 1943, 205206.
8. 6., : 1943, 79.

20. 121

9. [ ], : 1944, 62.

1.5.
,
:

1. ,
, : , . , 273340.
2. [],
- , :
, LIII, , (1972), 171184.

2.
- ,
. , . , ,
(18851968)
,
, , , ,
.8 ,
.9
2.1.

, .10 , ,
.
, ,
.11 ,
. , ,
.
_______________
8
[] , , : ,
. , 4.
9
, 4.
10
: 1 14, 40.
11
: , XIII, 1-2, (1908), 18-19.

122


,
. ,
,
.
, , , .
2.2.

,
, ,
.


. ,
, ,
.12
, , : , .13 , , ,14 . , .

, .
,
.
, . , , , , ,
: , , , ,
...15
2.3.

. _______________
12

[], , : , XVI, 2, (1909), 81.


: , 82.
14
: , 82.
15
, : , . , 52.
13

20. 123

,
;
,
(340397). , , :
, , .
, ,
: , , , . , ,
. :
,
, . , , ; , , , . , .
, . , , :
, .
. , , . . ,
. , , .
, , . , ,
16
. , , , !

2.4.
-
. , ,
,
.17
:
, , , , .18
, , ,
,
. , , .
:
;19
;20 ;21
_______________
16

, (333 340-397), . , 205-206.


: [],
- , 1, . , 171.
18
: , 1, 171.
19
,
, : , . , 273.
20
, 281.
21
, ( ), 298.
17

124

;22 ;23 !, ,
.24

,
(1 2, 7), 25 .
()
, ,
, . . 26

, 20.
. ,
. , - .27 , ,
,
, ,
, ( 4, 12).
,
,
20. .

_______________
22

, 301-302.
, 317. 321,
24
, , 327.
25
: 1 3, 9.
26
: 1 15, 58.
27
: 4, 23.
23

:
. 5 (2010) 125-140


: , 1952. ,
1975.
.

(1898-1993) 20. , . : , . , ,
. ,

. , , , , , , , , ,
, . , ,
, , , , ,
, , ,
, , .
,
1952.
, .1 _______________

() () : 19211991 (147039),
, .
1
: , , , II, ,
1989, 255-262; , 19451970, . I, 1945-1953, 2002,
223-226; , ()
, 2, 2000, 277-295; ,

126

, ,
.
, ,
,

.2
30. 1898. ,
, ,
. , , , .
23. 1916. 15. 1918.
, 200 .3
,
, 1919. .
. , 1919.
1923. :
, 1920/21. , 1921/22.
.
, , - - . , , , , . ,
( , , ).
_______________

19451952: , , , . 1, 2007,
145-169; Dragomir Bondi, Beogradski univerzitet 19441952, Beograd 2004, 128-132; ,
19441952, ..., 126-144.
2
: . , (30. I 1898 3. XI 1993), , 1993, . 1-2, 9-18; , , , 2. , 2006, 529-530; (), ( ), () .

,
, 18. 2008, .
3
, , . 30, . 11, . , ; , . , , --
, 12. 1952; . ,
, 27. 1951; . , . ., 9-10; . , , 529. 222 : ,
- (1914-1918), 1914
1954, , 2000, 10.

127

: ; ,
, .4

24. 1925. (XVIII ), .5
1925. ,
. 1925. , 1926.
, 1927.
. 1928. ,
, . 1929.
.
, 1931.
1938.
. .
1939. IV , , .6

. 1940.

_______________
4

, , . 30, . 11, , ; , , , - , 12. 1952; .


, . ., 10; . , , 529; , 18. 2008.
, . 1938.
(, , 1938). (1932) (1935).
5
, , . 30, . 11, , ; , , , , 14. 1950; . , . ., 10; . ,
, 529. , , , , .
6
, , . 30, . 11, , , ,
1925-1940; , , , 1925-1940, , 15. 1929, . IV , 20. 1938; . , . ., 10; . , , 529.
, 28. 1941.
: . . , .
, , , , , . , 12. 1941, , : ,
, , ,
, , ,
. (, , . 30, . 11, ,
).

128

( , 1936),
. ,
( 1937),
. 1940. 1941. , 1941. 1945.
.7

, . 1931-1932, ,
. 26. 1939. ,
.8
.9
, ,10 ,11 ( , , .)
(
, , , ,
, ).12
_______________
7

, , . 30, . 11, , ,
, 21. 1940; , , ,
, 3. 1954; . , . ., 10;
. , , 529; Milosav Janiijevi, Stvaralaka inteligencija meuratne Jugoslavije,
Beograd 1984, 286; 1936-1986,
1986, 76.
8
, , . 30, . 11, , ; , , , , 31. 1952; . , . ., 10; . , ,
529; 1863 1963, 1963, 203, 820; , 1967, 205-206; , 18041944, 1977, 365, 376, 379, 382, 392; Nikola Rot, Pedeset godina grupe za psihologiju, Psihologija, br. 4, 1978, 93; , , , 150 , 1990, 407. .
, , ,
, , .
9
, , , , 1939, . 121+4; . ,
, , , . 15, 1939, . 124.
10
. , , , , 1934, . 219+4;
11
. , , , ,
. 48, 1941, . 22 ( ,
).
12
, , , 5. 1952, . , 28. 1952; . , . ., 14-15. , 1929. 1941. 19 ,
(, , . 8, 4. 1940, 8; , , . 11, 25. 1940, 5; , , . 24, 25. 1940, 11) ( ,
, . I-X, 1937-38, -

129

. ,
, 10. 1945.
.
1947. - .
1950. ,
, .13 , , , ,
,
. ,
, ,
, ( ,
), . , 1952.
.
1952, , 40- VII VIII , .14
.
.

. , . , , ,
_______________

, . 7, 1939, 542-548). ,
(, , ,
, ), ( , , ),
, , ,
, ; , , ; ,
, ; ; ; , , ,
.
13
, , . 30, . 11, , , ,
10. 1945. 24. 1950, , 20. 1947,
, 17. 1949, , 14. 1947; , ,
, , 10. 1945. 24. 1950; . , . .,
11; . , , 529.
14
12. 1952. (), XV , IV , 12.
1952. , IV XV
.

130

,
. .
.
, , .15

23. 1952. ,
, ,

,

.
.16 , ,
, , .17
, , 25. 1952.
, 1952.
,
, ( ) .18
_______________
15

, , IV
, , . 585, 2. 1952, .
16
, , IV
, , . 585, 2. 1952, ; , XV , IV ,
23. 1952.

,
.
,
.
, ,
.

.
,
.
17
1952. , XV , IV , - 1952.
18
, , 25. 1952; ,
1952/53. , 10. 1953. 30. 1950. ,
. . : , . 1-2, 1980, 89-95.

131

,
.19
18. , .20 10. 1952.
, , . :
, ,

. ,
: , , ( , ).21
, ,
,
,
,
_______________
19
, , , 14. 1952, , 12. 1952, , 5. 1952. - , , , , , , , , ,
,
.

( , ,
. 9, 1946, 146-149, ; , , . 1, 31-34,
; , , . 2, 1952, 67-74; . , . ., 15; ,
, , 5. 1952).
20
, , 18 1952.
21
, , 10. 1952; ,
, , 28. 1952. . 13
, ,
. , , , . , , ,
.
, .
, .
,
.

132

.
,
,
, ,
. ,

, , . , , .
,

,
, .22
,
18. 1952.
. 15. 1952. 1. 1952. III 1. , 19. 1952. ,
, , ; 5.
1953. .23 , , ;

_______________
22
, ,
, 14. 1952; , ,
, . 1259, 14. 1952.
23
, , , , . 3407/1090,
18. 1952; , . 9159, 28. 1952; , . 19065, 19. 1952, ; , . 2548, 5. 1953; , ,
15. 1952; ,
1952/53. , 10. 1953. ,
1952. VIII-2 ,
, (, ,
, , , 5. 1952;
, . 7615, 2. 1952).

133

, , , .
. , . , 25. 30.
1953. , 20. 31. , , .
1954, . 1954.
, .
, 1954.
, .24
, , .
.
, . ,
, ,
. , . .
: , , , , , .

, ,
( , , , .).
,
, 1955. , , .25
_______________
24
, 1952/53, 10. 1953;
, , 9. 1953; ,
26. 1954;, 24. 1954; ,
1. 1955; ,
1953/54. 1954/55, 12. 1955; . , , ,
, 1954, . 200.
25
. , , I, 225; II, 141-147; , ,
1952-1955; , , 15. 1952, 3; , , , 5.
1954, 3. (1899-1980),
: , . 1-2,
1980, 23-26. ,
, 50- 60- .

134

1955.
, .
, , 1955. . ,
, ,
,
.

, ,

. 1934. ( , , , , , , , , ,
.),
. ,
( 1954. ), .26
, . 1934. 20
,
. . ,
, 1954. . ,
, .27
, , , , , .

, , ,
,
, ,
, , .28
_______________
26

, , , . 155, 1. 1955, 2.
,, . 162, 15. 1956, 2
28
. , . , , . 163, 1. 1956, 2.
, .
27

135

, . , .
1955.
. 1955.

17. . , . . .29 , 31. 1956. ,
,
, .

. , 14 , . , ; . ,
, . . ,
, .30

, . . , ,
. 60-
.31 , , , 1956. ,
1956/57. . ( ) .
(), ,
.32
_______________
29
, , 21. 1955; , 3. 1955; , 17. 1955.
, . , . ,
.
30
, , 31. 1956. 1956.
. II 2. ,
1. 1956. (, ,
, , . 1480, 21. 1956,
; , , 1. 1956).
31
, 1963/64, 1964. , ( , 18. 2008).
32
, , 13. 1956; , 1956/57, 30. 1957; ,
1958/59, 9. 1959; , 1963/64, 1965; , 1965/66, 18. 1966. 1960. -

136


, , , ,
. . 1956. 1957/58. ,
.33 1964.
- . , . . ,
IV,
( ), .34
, 1.
1965. .
,
41 , ,
. 18. 1965. , 1. 1966. .35
,
, , ,
.
, ,
. 1965/66. (-
1965.) ;
17-21. 1966. ,
; .36 1975.
77- .37
_______________

II 1. (, , ,
, . 3013, 21. 1960, ).
33
, , 13. 1956; , 1956/57, 30. 1957; ,
1957/58, 30. 1958.
34
, 1963/64, 1964.
,
. ,
-, , . (. , , II, 146).
35
, , , , , .
105344, 18. 1965, ; . , . ., 11; . , ,
529. 1- .
36
, 1965/66, 18. 1966;
, 1966/67, 30. 1967. , (,
, .), (, , .),
1961. . 1960, 1961, -

137

, ,
. 100
, ,
1952, .38 , 1954. , , , ,
.39

( ), , ,
.40 1956.
.
, 1958.
, ,
.41
,
, 1957. .42 -- : , , , , , ,
( , ,
), , .
1963. ,
, , _______________

1966. , 1975. ,
1993. . ( , 18. 2008; . , . ., 13; www.sanu.ac.rs.clanstvo).
37
. , . ., 11; . , , 529.
38
. , . ., 15-18.
39
. , , , , 1954,
. 99; , , III, 1954, 217229.
40
, , 1952, 67-74; , , 1953, 82-85; , , 1953,
129-130; , , 1954, 15-19; , , . 3, 1956, 52-54.
41
, , , . 9, 1956, 158-160; , , . 12, 1956, 209-211; , , 1958, 20-21; , ,
1958, 60-61. : . , . ., 15-16.
42
1957.
. , 1956/57, 30. 1957.

138

(, ),

, .43
60- , . 1960. , . 1961.
8.
,
. 1964.
1963. : , , , ,
; , ,
, .44
60-
.
, 1965. ( Kyrios ),
,
. (1972)
, , , .45
, 1965, , ,
. , 1967. , , 1971. ,
. _______________
43
, , . 1, 1957, 51-60; , , . 2, 1957, 93-102; , , . 1, 1958, 61-68; ,
, . 2, 1958, 81-87 ( . ); ,
, . 1-2, 1959, 128-139; , , . 1-2, 109-127; , , . 1-2, 1960, 46-57; , , . 1-2, 1963, 27-51;
, , . 1-2, 1964, 21-31.
44
. , , , , 1960, .
124; , , . 7-8, 1961, 194-200; , , .
1, 1964, 6-12; , , . 2, 1964, 45-52.
45
, , . 3, 1960, 101-103;
, , 1964, 34-39; , , . 1-2, 1965, 17-46 ( 1968); , , . 1-2,
1972, 56-68; . , . .,12, 16-17.

139

--- (, , ).46 60- 70 , ,


; ;

, ,
, , , (
,
, );
, , ,
, ?
---,
.47
, 60-
, , ,
, , .48
, , , .49
50- 80-
,50 70- , _______________
46
. , , I, II ( ), ,
, 1967, 307; , III, ( ),
, , 1972, 203. , , , 1934. 1939,
. : . , . ., 12, 16-17.
47
, , . 1-2, 1967, 35-58; ,
, . 11, 1968, 220-223; , , . 118, 1.
1972, 7-11; , , . 1-2, 1974, 49-66; (1883-1969),
, . 1-2, 1969, 195-203; ,
( . ), , . 1-2, 1975, 29-52; ?, , . 1-2, 1979, 2370; . , . ., 12, 16-17.
48
, , I, Symposion, , , 1964, 527; . , , II, Symposion,
, , 1965, 605 ( : Servepali Radhakrishnan, Indian Philosophy).
49
Studenitsa, Sabornost, 1955, series 3, 17, 257-260; Wahrheit und Wahrhafttigheit in der religisen
Erziehung, Ortodoxe Stimmen, 1964, 11, Nr. 45, Beilage, 12; Die Anachoreten der Ortodoxen Kirche Serbiens und ihre Botschaft an uns, Kyrios, 1965, V, 1, 13-23; Ortodoxie und Erziehung, Orthodoxe Stimmen,
1967, 14, Nr. 53, 22-24; Asceticism and Ascetics in the Serbian Orthodox Church, 1968, 26-33.
, , ,
.
1958. . : . , . ., 12-13, 16.
50
1957; 1967;
; , ,
1969; I
1970; 1972;

140

, , , ( 1971, 1972, 1974, 1978, 1980, 1981, 1982, 1983, 1984).


, 200 , , , , , , , , , , ,
, , , , , , , , , ., .51 1952. : , , ,

. ,
.52 ,
, , , , , .
3. 1993. , 96- . , ,
.
, , , , , ; ,
,
.
, ,
,
. , , , . ,
:
.53

_______________

1982; . . , . ., 15-17; , , . 54, 5. 1969, 6-7;


, , . 67, 1. 1970, 12-13; , ,
. 136, 15. 1972, 14; .
51
. , . ., 14, 17-18. .
52
, , , 14. 1952, , 12. 1952.
53
. , . ., 11; , 18. 2008.

:
. 5 (2010) 141-144

-

. 1. 1914. , , , . .
.
,
1936. .
. , .
1937. . , . ,
13. 1941. .
, .
. , , .
. , . ,
.
,
. ( ), (, , , , , , , )
. .
, - , . 15. 1954. .
_______________

. 149037A ( ),
.

142

1959. . 1952. . . 28.


1959. . .
.1 , 1960. .
1. 1977. , .
13 .
1960. . .2
1973. ,
,
.3 1979. 1988. .4
1982. .5
.
1988. 31. 1988. (, )
.
.6

. , . 29. 1964. 7
. . 26. 1965.

.8 ,

, .9 . .
_______________
1
, 9. 1959; . . 2879/.
616, 10. 1959. : . , (19141990) - , , XXXV (L), . 1-2, 1992, 97-102;
, - ,
, , 1996, 377-380.
2
, 21. 1960; . .
2927/.516, 13. 1960.
3
, 24. 1973; . . 1813/ . 459, 3. 1973.
4
, 12. 1979.
5
, 16. 1982.
6
, 25. 1988.
7
, 29. 1964.
8
, 26. 1965.
9
. . 2240/ . 580, 1. 1965; . . 3487/ . 732, 12. 1965.

143


: , ,
,10
, ; 650
.
.11
1979/80. 1980/81. .12
1988. .13
.
. IV II
1965. ;14 1966. ; 4. 20. 1968. IV (); 17.
15. V ().
. .
1968. , 10. 1988.
.
. 1979. 1982. .
1989.
.
. .
, , - , , . : 1219-1969, 750 , 1969;
_______________
10
60- :
,
; , ; . , ; , .
. , . (, 27. 1982).
11
1977. :
XVII XVIII ; 1982. : XIX ; 1988.
: ; 1990.
: .
12
. . 1352/ . 451, 13. 1980; , 9. 1980.
13
, 10. 1988.
14
. . 2857/ . 560, 1. 1965.

144

1920-1970, , 1971; , 1175-1975, , 1977; , , , 1981; , , 1986; , 1389-1989,


, 1989. , , , .
214 .15 19
, , , , ,
. .
: , , 1967; , ,
1971; - , , 1986;
, , 1988. .
:
- ,
, , , , ,
, , , , , .
.
27. 1990. . , .
.
.

_______________
15
. (1914-1990) , , , 1996, 381-394.

:
. 5 (2010) 145-150

. .

()


,
. , ,
(1 14, 40). . , ,

. , ,
. .
.

, ,
. (18851968)
(18961979),
,
. 1 , 2, () 3, , , .

, , . , ,
_______________

. 149037 ( ),
.
1
, , 1961. .
: , : , 1, 2007, . 29-37.
2
:
, : , 3, 2008, . 47-53.
3
, , IXII, 19721977.

146

, , .4

, , .
*
, ,

.
, ,
( ),
. , ( E , )5,
,
, , .6
par excellence .
, , . , .7
()
, ! , ,
,
.8 , _______________
4

, .
5
. , , 1987, . 170174.
6
,
. , , . , , : , ,
, , , () .
7
. ,
( )
, ,
. , , .
: . .
8
, ,
.
, ( 7). , ,
: ,

()

147

, .
,
9, , , - !
,
( 16, 19)
, .10
.
( , 24, 51) (
,
, : , ?
,
1, 1011) . , , 11 .
mysterium fidei.12 ,
(
= )
_______________

, .
. , , ,
.
9
( ),
. , ( )
,
(: 14, 16-17 15,26).
10
. (: Peregrinatio Aetheriae ad Loca Santa, XLIII, . , : , . 303-305;
: rijan Mandac, Egerija, Putopis, 43, Makarska 1999, . 233-235). , , .
.
11
, Aux Ephesiens XX, 2, SC 10, 90.
( ). : Panteleimon Rodopulos, The Sacramentary of Serapion, Thessaloniki
1967, . 125.
12
.

148

.
, ,
, : , ( ) , .13 , ,
. ,
,
( )
14, ( 6, 33, 5051, 58).
( 6, 41). ,
,
, ( 1, 1011).

. , 15 .16 ... , ...
... ,
, , . , ,
: :
, , ,
(
19,28).

.
( 1, 24).

, .
_______________
13

,
. .

, (Supplices te rogamus...).
: , , , - 22, 156-162.
14
. () ( )... , , ,
(), , . , , , 2, 36, 304.
15
. , , , 1978, . 567.
16

, . , .

()

149

, , , ( ,
4. ), , . . ,
. , . , ,
, ?
.17 , ,

.18
, . ( ( 20, 1923), ( 24, 1332), )
. , ,
( 2, 46). , ,
, , (
20, 7) (1 16, 2). , , .

. , , . , .19
? ? , . : ( 24, 3031).
, , , .
, _______________
17

, .
18
23. . , , :
, , 1986, . 52.
(. , ,
: , , 1979, . 100).
19
(Postsanctus).

150

.
. , ,
:
: , , , ,
, ....20 .21
, ,
.

, . ,
22 .23
,
, ... .24
_______________
20

.
, , , ,
. . , :
, 3, - 2008, . 462.
22
. , ,
, , , : ..., ..., ..., ..., ..., ...,
.
23
... , , (). , , ?
; , , ;
! , , ( 28,20);
. ? ? ; ! .
:
, (1 11,26). , ,
, . ,
, . :
, , , . ( 14, 15-16), : , , ,
, , . (
, , 1, 36, 296-298)
24
... , , , , () , , , ,
,
... (. , . , . 463).
21

:
. 5 (2010) 151-166

XIX XX
1.
XIX XX
.*
, . , , ,
XIX XX .
,
. , , , , ,
.
,
XVI ,
(1545-1563) 1. - , , 1774. 2.
3.
, . _______________
*
:
26. 2008.
. 149037A ( ),
.
1
Binsfeld Petrus, Enchiridion theologiae pastoralis et doctrinae necessariae sacerdotibus ... . Augustae Trevirorum, ex officina typ. Henrici Bock, 1599.
2
sip Bolotan, Pastoralni izazovi crkve u Hrvata, Kranska sadanjost, Zagreb 1992, . 27; B. Z.
agi, Pastoral upne zajednice, Kranska sadanjost, Zagreb 2001, . 11.
3
Franz Stephan Rautenstrauch, Entwurf zur Entwicklung der theologischen Schulen in der kaiserlichen
und kniglichen Erblanden, Wien 1776. Antoni Graf, Kritische Stellung des gegenwrtigen Zustandes der
praktischen Theologie, Tbingen 1841; Franz Xaver Arnold, Karl Rahner, Handbuch der Pastoraltheologie, Praktische Theologie der Kirche in ihrer Gegenwart, I-V, Freiburg-Basel-Wien 1970.

152

,
. , 4, , .
,
.
2.
5. , , , , ,
19. 1792.6 ,
, .7 ,
8. ,
, ,
, , , . _______________
4

. , , , , 1928, .
XII: , -
, 1794. ,

.
5
1. 1794. , . .
: 1. 1794.
. , , 5 III (1993) . 4. : ,
(1794-1920), 1984, . 29-32.
6
( ),
( ), (
) . 16/I 1792.
7
. 5 16: Jene Pflichten hingegen eines Pfarrers, welche ihm die politische Verfassung der Kirche und des Staates auflaen, wierd der Lehrer in Betref der Kirche, theils aus dem vorangefrten Buche theils aber aus deren allerhchsten Vorschriften, als da sind das Erluterungs-Rescript, das
Consistorial System, und andere allerhchter Resolutionen entnehmen, und nach denselben seine Candidaten unterrichten in welchem Verhltnisse sie, in ihrer knftigen Pfarre, zwischen ihnen und ihren mitteloder unmittelbaren geistlichen Vorgeseyten stehen.
8
. 5 16/ wie sie ferne verschiedene Pfarrs-protocolla, die obsorge ber die in ihren
knftigen Pfarre erfindliche Schule fhren.

XIX XX

153

() () , .
1798. .
9 10. . , , . , , .
. . ,
, . , ,
.
, , , . : 11, (1785-1833), (1777-1833), (1777-1837). , , . . ,
.
, , 12. ,
, ,
25 .
(1825-1826) , , . _______________
9
() 1774.
( ).
10
1790.
. , (1794-1920), . 35.
11
1768. , 1818. .
: . , 1898.
12

( 159/1808).

154

, 13.

. 14.
,
, 15.
, , . 8-9 .
, : , , 184316.
.
: , ,
, , , , .
, .
1836. 17.
18.
,
19. , ,

, .
, , 1874. _______________
13
. , (1794-1920), . 45: .
14
1832. ,
. 1836. 1838. 6. 1839.
.
223/1839.
15
. , - 1822-1877,
. , , 1983.
16
, 935/1854.
17
, . -
, 1895.
, . 8897.
18
, ,
. 132.
19
, ,
. 133.

XIX XX

155

, , 20. , . , , , .
, , . ,
, .
,

.
1863. 21.
34. , ,
. ,
.
22. . ;
.
25. 1897.
23.
.
,
, 24.
: .
.
;
, , Regula pastoralis . o , .
. .
,
_______________
20

, , 1874, . 9.
, .
.
22
http://www.rastko.rs/rastko-cg/povijest/bogoslovija1876.html 15. 09.
2009. ,
, 1876.
23
, (1794-1920), . 8586.
24
, (1794-1920), . 105.
21

156

. 25.
, , , ,
.
3.

. .
. , .26
, , . , , , .
:
...
,

, , . .
.27

: , , _______________
25

, (1794-1920), . 105: . . . , . , . .
( . ). . . . . .
. . . . (IV 5 ).
26
25. 1923.
. . 269, 23. 1923. .
1897/1898 121/1898.
27
, , , , 2007, . 567
568.

XIX XX

157

...28. , 7 ()
,
, 29. ,
30.
, . , :
o , , , , 31. 2.
1923.
6 32. , , .
, , ,
, .
, ,
33.

, . 1. 1923. je
34. 19. 1923. , ,
,
35.

_______________
28
. , , 1 (1930) .
73. , , : , . 1, 2007, .
177.
29
, . 269, 23.
1923. 7. 8. 9. 10. 14. 15. 16. 17. 18. 29. 30. , 1. 2. 1920. . ( ) ( ).
30
, . 9, . 269, 23. 1923. ,
, .
31
, . 8, . 269, 23. 1923.
32
2. 1923, . 100.
33
, . 32, . 269, 23. 1923.
34
1. 1923, . 121.
35
19. 1923, . 129.

158

36.
37. , 25. 192438. ,
. 30. 1924.
39.
,
(. )40. ,
41.
,
- .

. ,
42.
: , , , ,
43. , _______________
36
1920. ,
1923. .
37
19. 1923, . 128: ,
, ...
38
11. 1924, IV, .
186.
39
30. 1924, . 193, XII:
.
....
40
, .
41
: ,
, (1925) 543549; , ,
(1925) 549559, 560566; , ,
(1927) 270278; , , I (1928) 3441; .
, II (1929) 130139, III, 212225; ,
IV (1929) 303326.
42
, , (1925) 543549.
43
, (1927) XXXII, 270,
, . 1: . H.
Kempthorne, Pastoral life and work to-day, London 1920, . 271; S. Justine, Apolog. MPG LXVII, 427
.
, , .
, .

XIX XX

159

. , , ,
. 1924/5,
, 44.

1925/6, 1927/8,
1928/9.45 1925/6.
, : , , , , 46. , . 47. . :
1. ,
2. . ,
3. . I ,
4. . ,

48. 1927/8.
;
, 49.
1928/29. , ,
, . .,
50. .
( , ), , 51. , , , . , , ,
_______________
44

1924./5. . .
.
1925-1926. , . 1, .
47
1925-1926. , . 2, .
48
1925-1926. , . 3, .
49
1927-1928. , . 1, .
50
1928-1929. , . 1, .
51
1928-1929. , . 1, .
45
46

160

52.

. , , ;
.
53
. , . , ;
, 54. ,
, , 55. ,
56. : , ; . 57. , ,
,
.
58.
; ,
59.
.

60. _______________
52

, , II (1927), . 317.
1928-1929. , . 1, . II
40103.
54
. .
, .
,
.
, , II (1927), . 317.
55
, , . 10.
56
, , . 17.
57
, , . 34.
58
, , . 97.
59
( ), 4 (1929) 303326.
60
, . , 1926.
53

XIX XX

161

61.
29. 1931.
62.
3. 1931.
... 63,

. 1931/32, 12. 1932, : , , .
, .64 .
; , .


17. 1935. . 133 XXXIII 11. 1935,
, 65.
, . ,

. , ,
, . .
66, _______________
61
, , II (1927), . 317:
(),
( .). .
62
.
63
3. 1931, 31.
64
12. 1932, . 7879, 68.
65
17. 1935. . 133 XXXIII 11.
1935. , ,
V (XX), . 1-2 (1961), . 4.
66
, , 34 (1937)
312-316. .
: , . .

162

. , ,
, ?,
.
: ,

. , , , , 67. , ,
,
, 68.
.
:
69. 13. 1943. . 3. 1945. , , , 70.
8.
1945.
71.
, , , 72.
, 15. 194573. 28. 1945. _______________
67
, ?, 1919, . 2. .
,
.
68
, ?, 1919, . 2.
69

,
.
70
3. 1945, 52.
71
8. 1945.
72
, , 1-2
XX, 5 (1961), . 4.
73
15. 1945, 61. ,
, . 3. 1945, 3. 1945. , , 1-2 XX, 5 (1961), . 9, 41.

XIX XX

163

, - 74. , , 75. -
,
,
76. , ,

(1947)
, ,
.
77.
78. , . , 79.
, ,
. . ,
.

_______________
74
,
. 363, 29. 1945. .
75
28.
1945, , , : ,
, , .
76
, , V, 34 (1936); , , VI, 1 (1937); , VI, 2-3 (1937).
; : N. Kogan, Pestallozzis religise Haltung und die Rolle der Religion in seiner Pdagogik
VI, 4 (1937); M. T.-L. Penido, La conscience religiense, VI, 4 (1937).
77
, . 882, 19. 1947, , . 10,
78
, . 882, 19. 1947, , . 10: () . . - . .
. . . . . , .
. . . . . . .
. , . .
79
, . 882, 19. 1947, , . 10.

164

;
, ,
.
,
.
. :
80. ,
81, , 82. 83.
,

. ,
,
.

, .
, . :
, , ?84.
_______________
80

, , VII,
XXII (1963), . 10.
81
31. 1963,
VII, XXII (1963), . 9-15.
82
, , VII,
XXII (1963), . 11: , .
IV ,
. . ()
. . , . ... ( ),
oi i. , , .
, , ,
.
83
, , VII,
XXII (1963), . 11: .
84
, , 5, XLV
(1964), . 188.

XIX XX

165

85.
,
. , , 86. , , , . :
, , 87. , ,
88. ;
, , 89.
, , , , .
15. 1952. , 12. 1959. 90. In memoriam , , : ,
,
. ,
91. 1974. 1979. 92.
- 12. 1979.
, _______________
85
, , 5, XLV
(1964), . 188189: ,
, , .
86
, , 5, XLV
(1964), . 189
87
, , 5, XLV
(1964), . 189
88
, , 5, XLV
(1964), . 189: . , .
89
, , 5, XLV
(1964), . 189: . ? .
90
, ,
1-2 XX, 5 (1961), . 9.
91
In memoriam,
(18. VIII 1914 14. VIII 1994), 1-2, XXXVIII, LII (1994), 4.
92
In memoriam, (18. VIII 1914 14. VIII 1994), 1-2, XXXVIII, LII (1994),
5. . 330/341 19. 1979. . 30.
1979, . 327, 1.

166


1979/80 .93 1990. . ,
1996/97. - 1. 1997.
.
. 94. ; , - .95 .96
, ,
. 97.
, .

, , .

_______________
93

12. 1979, . 330, 3.


, , 2003.
95
, , 2003, . 2326.
96
, , 2003, . 111168.
97
, : , .
, 1970.
94

:
. 5 (2010) 167-182


:
(1882-1945)
.
, (1882-1945), . 1931. 1936.
. *


, . ,
1 2, , (, .),
.


. 1941. 3. ,
, .
: ,
, , ,
_______________
*
:
26. 2008.
. 149037A ( ),
.
1
. , (1945-1975). , , 1984; . , (1976-1985).
, , 1990; . , . ,
(1986-1991). , , 2004.
2
. , . , (1991-2000). ,
, 2006.
3
. , . 1941. . , , 2000, . 153-154.

168

, , , ,
(, , )4. 5,
6 ( ,
, ,
), .
29.
1882, 1945. , .
, . 1893. , . 1903. . ,
, , 1907. 1912. , . , ,
;
1913. , 7.
, , , , , , ,
. , 1914.
.
. 1914.
.
,
1908. , , .
(, 1886 , 1923),
. , , , , .
_______________
4

, 154.
.
. , . 25;
. . 1: 1920-1929; . 2;
1930-1939 ( )
6
. Bokov (ured.), Lksikon pisaca Jugoslavije. Novi Sad, Matica srpska, 1979, t. II, str. 78; . .
, - . , ,
1977, . 1, . 129-133. ,
.
.
1968. 1970. . , 1986.
7
( ). , 1913.
5

: (1882-1945)

169

1927. , . , ( ).
, 1915.
, XIX (1915-1916). , , , . 1920. , , . , , , ,
(1923), , , ,
, , , (
). 1927. ( ) .
, ,

. , ,
: , ( ,
, ), (
, 1937. , )8. 9 . , , : , ,
, , .
1. 1927. :
. 2. , . Dr ,
, . , , .
, , . . Dr ,
. , ,
. .
. 2 . . 4 . . Dr
, . .

_______________
8

. , ..., . 143-145.
29. 1927. : . ,
. , , 2008, .
XII, . 400.
9

170

( . 973 1.
1926), . 3694 28. 1927.
9. 1926. . . 15602 15.11.1926.
, . . 3912 12. 1927.
(50
).
, , 25. 1928. , , 2.500-3.000
( ).
. , , . 814 25. 1928. :
,
25. . . . -
, ,
2.500-3.000 .
, , ,
, .
:
27. . .
, . .

, ,
( 29. 1928), ,
, , :
, , 3000 ( ) , , , , , 1. , 7. , 3. .

30.

.
, , (
, )10,
. , :
_______________
10
. : . ,
. , , 2008, . XII, . 394-400.

: (1882-1945)

171

,
. 48. . 130
30. . . - .
, , (1. , 7. , 3. ) 3.000
.
.
, . , , , .
, , .

: . 2590 3. 1928,
. , . 2590 25. 1928,
, . , . ,
. 16.
.
1928/29. .
.
, 2. , ,
:
. .
, ;
, .
, ,
6 , ,
, .
, ,
; , , ,
: .

, . , .
1579 2. 1929. :
. , , . 6 . , , , . ,
, , , .
. , . .
, .
, , .
.

172

, . 4370 13. 1929, :


12.
. .
.



. . 33725/N
15. 1929.,
. Dr . , . . Dr , ,
. .

20. . (. 46334 5. 1929) , :


.
, . Dr , .


, , . 37287/N . Dr . 23. 1929. .


. 1929/30. , 26. 1930. 11.
. ,
,
. 3 4 1928. (. . 20),
,
(. . 28). ,
, 1931, , , ,
,
- _______________
11
Leksikonu pisaca
Jugoslavije, - (. . 6) 1927. .

: (1882-1945)

173

1936. 12.
,
,
13. , , , ,
(. . 32). .
, , .
1930. 1937.
. , , ,
,
, (, ) 1937. . , . 1938.
- .
. , , 1942. ,
, 1945. , .

: , , ,
, , , , . 10 , 4 , 14,
15. , , , , : ()16, ()17,
_______________
12

,
(. 6).
13
.
14
. , 1909; . . , 1909; ( ). , 1913;
. , 1917.
15
. , 1922; . , 1927; - . , 1928; . , 1931;
. , 1931; - .
, 1936 (1. ), 1946 (, ).
16
. , -,
1909, . 221-223.
17
: . , 1911. , 1912, . 3, . 254-294 []; . , 1912 ( ).

174

()18, ()19, ()20, ()21, ()22, ()23, ( )24, ()25, ()26, ()27, ()28.
(-, 1914),
(, 1917), , , (), Narodni listy (Praha), (Wien), , Kurijer
Warsszawski, Gomec (Warszawa)29, a
. _______________
18

genit. plural . , , 1937, . 3.


. , , 1923, . XII, . 7-8, . 1193-1199;
. 13, . 1, . 1275-1286; . , 1924, .
XVI, . 8, . 1102-1111; . , 1924,
. XVI, . 9; . , 1925, . XVII, . 3-4.
20
. , , 1925, . I,
. 1, . 250-253; . , 1925, . I,
. 8, . 293-296.
21
. , , 1927, . 129-147.
22
. , , 1932, . 1, . 49-52;
- . , 1933, . 2, . 105-114;
- . , 1933, . 2, , 610; II . . . , 1934, . 2, . 111-113.
23
. , , 1928, . 3, . 223-232;
. 4, . 280-312; . , 1928, . 3, . 42-52.
24
. ,
, 1933, . 1, . 7-14.
25
. , , 1930, . 42, . 666-667; . 43,
. 680-681; . 44, . 697-699; . 48, . 765-767; . 50, . 794-796; 1931, . 3, . 41-43;
. , 1930, . 39, . 610-612; . 40, . 632-633; . 41,
. 647-651; . 42, . 660-662; . 43, . 675-676; . 44, . 690-691; . 46, . 722-724; .
47, . 742-745; . 48, . 762-764; . 49, . 775-777; . 51, . 908-810; . 52, . 821-823;
1931, . 1-2, . 10-11; . 5, . 71-72; . 8, . 93-84; . , 1931, . 12, . 11; . , 1931, . 1-2, . 15-16; .
. , 1931, . 1-2, . 30-31;
. , 1931, . 4, . 52; . . . , 1931, .
7, . 99-100; . , 1931, . 7, . 106-107;
. , 1931, . 8, . 127-128;
. , 1931, . 10, . 155-156; . , 1931, . 11, . 172-173; . , 1931, . 12,
. 192-193; . , 1931, . 15-16, . 239-241; .
. , 1931, . 15.16, . 248-249 [];
. , 1931, . 17, . 269-270; . , 1931, . 19, . 299-300; . , 1931, . 20,
. 315-316.
26
. , , 1933,
. 1, . 3-14; . , 1933, .
3, . 132-135; . , 1933, . 1, . 280-286.
27
. , , 1935, . 8.
28
. , , 1939, . 190, . 514-519.
29
. Bokov (ured.), Lksikon pisaca Jugoslavije. Novi Sad, Matica srpska, 1979, t. II, str. 78.
19

: (1882-1945)

175

30,
31 ()32. - 33.
,
34,
35.
- .
.
1931. 36
37. , , .
, , , 38. , ,
, ,
. , ( ,
_______________
30
. , . . , , 1909, 69 . , 1909, 4, . 206-208. []
31
. , - . , 1928.
, , 1930, 2, . 164-167. [ ]
32
. . ., . , . , , 1931, .
34, . 4, . 316-317 []; ., . , . , , 1935, . 45, . 4, . 326. []
33
( . , , s. a., . 15 , , , s. a., . 20) ( . , 1934; . , 1958).
34
. , . , 1911.
35
. , , 1912, . 10, . 798.
36
. .
3. . , 1922, 63 . . .
. , 1930, VI + 94 . ;
: . . , ( . . . ), , 1939, 252 ; . . , .
( ). . . . ,
1940, 63 . . , . . , 1940, 370 .
37
. , . , 1883, 208 ; 2., . ,
1893, 96 .; 3., . , 1903, 96 .; 4. . , 1908, 96 .; . , . , 1903, 59 .; 2., . . , 1908; 3. . , 1922, 63 .; . , . II. O. , 1914, 276 .; . ,
. I. , ( ). , 1919, LVI + 512 . (, , ); . . ,
. , 1930, VI + 94 .
38
. , ..., . 153.

176


- - ).
(, , , ) ,
(,
,
, , ,
). (. 119-130) 11 ( , ,
, ,
, , ), .
115
, (. 3-13),
(. 13-33),
(. 35-99) (. 101-117). 39 ( - ), , ( , , , ,
).

, . .
(1876-1937), . . (1873-1939), . . (1866-1949) . .
(1864-1920),
(. . , . . , . . ) (. , , )40. ,
, . (), ,
, . , . , .
_______________
39
,
, , . : . ,
..., . 216-259.
40
. , . , 1913; . . , . , 1911; . , . , 1915; . .
, . , 1913; ,
. -, 1910; , . , 1925; . . ,
. , 1916; . . , . , 1911; . . , . , 1911; . , I (sic!). , 1919;
Lundell, Lrobok i ryska sprket. Stockholm, 1911.

: (1882-1945)

177

, 1910., 1917.
(, ). 41 :
, , ,
,
( , . 3, , . 13, , ,
, . 14-16).
, , , .
-
,
,
-, , - (. , . 18, 32, - , . 25-27). . ,

( ), , , . , , , (
. ). , ,
. (
, ,
).

. , - , ( , ): , , . _______________
41

. . . , XIX-XX . . 1. , 1963; . . , . , 1967; . . -, : . . . (.), . , 1996, . 219-224.

178

, .
, .
, ,
? , ; ,
, , ; , ; , , , ( , ).

(. -
. 27). , , (. 29 ' , ) ( ),
(. 88 ). ,
(. 6-8). , ,
1917., ; ( ,
. 8), .
, (.
, . 64; , .
107).
, (. 5).
,
, , - . , , , ,
, ( ) 42. ,
, ,
_______________
42
1921. ,
, ,
1923., ,
(4 , ). . . ,
. , ,
2006, . 1, . 177-180.

: (1882-1945)

179

43
. , ,
, , . 44
, ( , ), ( ), ,
( ,
, ), ( ). ,
, ( , 45, ), .

,
,
.
-
1936. .
, ,
, , 46 47. , . - , ,

,

,
-48.
_______________
43

. , . . 1: . 292 .; . 2: .
226 .; . 3: . 360 . , 1910; . , 1911; . , 1926.
44
. , ..., . 153.
45
. . , ..., . 143-145.
46
. , . , , . 170, 17. 1946, . 2-3.
47
. . .: . , . , . , . 7-8. , 1997, . 157-168.
48
. , . , . 2.

180


, , , , , -, . , , , , , , , , , , , , , , ,
49. , , : , , 1946. ,
( ),
, , ,
, .
, Talijansko-hrvatskog rjenika . : . ,
.
. <...>
50.
, - . . 51, . . . . -52 (
).
-
.
53, .
, ,
, , ( )
_______________
49

. , . , . 2.
. , . , . 3.
. . , - . , 1959.
52
R. F. Poljanec, S. M. Madatova-Poljanec, Rusko-hrvatskosrpski rjenik. Zagreb, 1962.
53
. , - . , 1891 (); . ,
-. , 1903; . ,
. , 1904; . , . III: . , 1910 (2. . 1911, 3. . 1926). ,
, 643 , . (1873),
2.321 (1883), , 1941.
(. . , ..., . 211-215).
50
51

: (1882-1945)

181

. . 54 ( ,
, , , , : 1935. , , 1940). , ,
,
, 55. , : ( , ) (. 9-10), (. 12),
(. 15-17), (17-29), (30-73) (75-1101). , , , , ( ), , , , (. ., ., ., ., .), (., ., ., ., ., ., ., ., ., ., ., .,
.), (.., ., ., ., ., ., ., ., .) (., ., ., .),
97 .
, (. , , , , , ; , ,
, ), (, , , , , ; , , , ). , , , . . 'Ribes grossularia, '; '(. pantomima, . , ,
) ;
'. , , . ',
, '; ' , '; ', , '; ' , ',
, .
' XV . .
, , . ,
, , , ,
'; . ' _______________
54
1863-66, , ,
, 1880-82. .
55
. , . [:] - . , 1936, . 6-7.

182

;
2. '. (. : '
'; ' '; '
'; ' '), ( , ' , ';
, ' , ';
' '). , . ' '; ', , '.
:
(. , , , , , ),
,
, , , ( ' '; ' ').
, - ,
,
, ,
, .
,
. , , ,
, - ,
, .

. , ,
, , ,
, , .
, .
:
- (1882-1945)
. , - (1882-1945),
.
(1931) - (1936) .

:
. 5 (2010) 183-187



:

.
(). *
: , ,
, , , .

18. ,
(1726-1731) - (1733-1737) , .1
1811. , 1884.
.
,
.2
1838. ,

. (1877-1880) .3
, , , .4
_______________
*
:
26. 2008.
. 149037A ( ),
.
1
.: . , - , 1908.
2
. -. , XIX XX . :
: , . , . 1, 2007, 251, 253.
3
. -. , , 253-255.
4
. , . , ( 150- ).- , 1999, . 1-2, 119-128.

184

.5 1838. , 1841. , .
1863. , 1905. , ,
, , 1920. .6 ,
.7

. , .
, . , 1921. ,
8 4 ,
.8 , 9 .10 , 1923. , ,
4 .11
22. 1923. . .12
: ,13 .14
16 , 16 3 ,
.15
. 16
_______________
5

. -. , , 255-277.
. , .- , 2006, .
1, 91-109.
7
. -. , , 257.
8
. , .- , 2006, . 1, 178.
9
. : ,
30. 1920.
10
... ,
. , 30. 1920.
11
. , , 179. , , . , 4 : , 19. 1923.
12
. , , 180.
13
, 11. 1924., 4. 1926. .
14
, 17. 1930., 17. 1932. .
15
, 17. 1930.
16
, 4. 1933.
6

185

. : . , : .17
1935. , 1938. 1945.
.18 1945.
. .19 , 24. 1947.
,20
. .21 , 1. 2.
2 .22 , , (
) ,
.
.23 ,
,
7 . - , .24 , .25
, , , ,26
.
1951.
. ,
,
: , , , .27
1952.
, _______________
17

, 16. 1940.
. , , 181-182.
19
, 18. 1945.
20
, 24. 1947.
21
, 3. 1947. .
14. 1949. : , 11. 1949.
22
, 16. 1947.
23
, 31. 1947.
24
, 15. 1948.
25
, 29. 1949.
26
, 4. 1950.
27
, 20. 1951.
18

186

,
,
. , .28 , .29
, , .30 12 .
,
4 .
7 : .31
,
, 1955. . , , . , .
1. 4 2. 2 .32

.33
, ( ,
) .34

1967. . , . 5 / . 63 31. 1967.
1967/68. , I
II , : , . I II . : - III , -
III , -
.35 , , (
). _______________
28

. , , 182.
, (. ), . 5.
, 15. 1952.
31
, 8. 1953.
32
. , , 182-183.
33
, 1. 1955.
34
, 9. 1955.
35
, 2. 1967.
29
30

187

, .36

1970. .37 I 4 II 2 . 1967. . II . , , 1955. .
1990.
. , , I 2
II 4 .38
.39

2000. , ,
4 2 .
2003. ,
I
3 , II . , - .40

. 2006.

I
2 (1+1) I 3 (1+2) II .41
- II 2 .42 2008/9. .
, , .

,
,
.
_______________
36

, 19. 1969.
: . ,
, 183-185.
38
, 5. 1991.
39
103 / . 157 3. 1997.
- .
40
, 4. 2003.
41
, 8. 2006.
42
.
37


149037

:
( , 26. 2008.)


2010.

500

CIP
,
2(497.11)19
:
: /
. - 2007, . 1. : , 2007-.
( : ). - 24 cm
ISSN 1452-7804 =
COBISS.SR-ID 137632780

You might also like