NEKI RIJEENI PRIMJERI IZ MEHANIKE FLUIDA

A) Bernoullijeva jednadba

A2
A1

h1 h2

v12 v22
p1 + gh1 + = p2 + gh2 +
2 2

Primjer: U prizemlju je neke zgrade tlak vode 400 kPa, a njezina brzina 1 m s-1.

a) Kolika je brzina vode na desetom katu koji je na visini 30 m, ako je tamo promjer
cijevi upola manji nego u prizemlju?
b) Koliki je tamo tlak vode?

a)
2
2
d d
v2 = 1 v1 = 1 1 ms-1
d2 d
1
2
v2 = 4 m s-1

b) v12 v22
p1 + gh1 + = p2 + gh2 +
2 2

p2 = p1 + g (h1 h2 ) +
2
(v 2
1 v22 )
v12 v22
p2 = p1 + g (h1 h2 ) +
2

( ) (4 m s )
2 -1 2
1 m s -1
= 4 10 Pa + 1000 kg m 9,81 m s-2 (0 30m) +
5 -3
2

p2 = 9,82 104 Pa
Zadatak 1: Povrina ireg dijela horizontalne cijevi je 40
cm2, a ueg 10 cm2. Svake sekunde kroz cijev protee 5
litara vode.
a) Kolika je brzina vode u uem i irem dijelu cijevi?
b) Kolika je razlika tlakova izmeu tih dijelova cijevi?
Rjeenje:
A1 = 40 cm2 = 0,0040 m2
A2 = 10 cm2 = 0,0010 m2
t=1s
V = 5 l = 0,005 m3
a)
V 0,005 m 3 V 0,005 m 3
v1 = = v2 = =
V = Avt A1t 0,0040 m 2 1 s A2t 0,0010 m 2 1 s

v1 = 1,25 m s-1 v2 = 5 m s-1

b)
v12 v22
p1 + = p2 +
2 2
v22 v12
p = p1 p2 =
2 2

p =
2
(v 2
2 v12 )

p = 11,7 kPa
 Zadatak 2: Kroz horizontalnu cijev promjera 5 cm struji
voda brzinom 20 cm s-1 pod tlakom 196 kPa. Na koji
promjer moramo suziti cijev da bi tlak pao na 195 kPa?
Rjeenje:
d1 = 5 cm d12 d 22
A1v1 = A2v2 v1 = v2
v1 = 20 cm s-1 = 0,20 m s-1 4 4
p1 = 196 kPa = 196103 Pa v1 0,20 m s -1
d 2 = d1 = 5 cm
p2 = 195 kPa = 195103 Pa v2 1,43 m s -1

d2 = ? d2 = 1,9 cm

v12 v22 2( p1 p2 ) + v12

p1 + = p2 + v2 =
2 2

2(196 103 Pa 195 103 Pa ) + 1000 kg m -3 (0,20 m s -1 ) 2 v2 = 1,43 m s-1

v2 =
1000 kg m -3
 Primjene Bernoullijeve jednadbe
Istjecanje tekuine kroz mali otvor

A1
v12 v 22
p1 + gh1 + = p 2 + gh2 +
h 2 2
A2 A1 >> A2 v1 << v2
h1
v1 0 , v2 v
h2
p1 = pa , p2 pa

v = 2 gh

Torricellijev zakon istjecanja

Venturijeva cijev za mjerenje brzine strujanja tekuine

v12 v 22
p1 + = p2 +
2 2 h
A1
v2 = v1 v1 v2
A2
A1 A2
2
v2
A1
p1 + 1
= p2 + v12
2 2 A2
p1 p2 = gh1 - gh2 = g(h1 h2) = gh
2( p1 p 2 )
v1 = 2 gh
A 2 v1 =
1 1
2
A2 A1
1
A2

Venturijeva cijev za mjerenje brzine strujanja plina

A1 A2
v1 v2

h
2( p1 p 2 )
v1 =
A 2
1 1
A2

2 t gh
v1 =
A 2
p1 p2 = tgh p 1 1
A2

Primjer: Kolika je brzina strujanja tekuine u horizontalnoj
cijevi (slika), ako je razlika visina stupaca tekuine u cjevicama
10 cm?

Rjeenje:
h = 10 cm = 0,10 m v 2
= gh
v=? 2
v = 2 gh = 2 9,81m s -2 0,10 m
v = 1, 40 m s-1
B) Ostalo:
Pazi, u slijedeem tekstu su stare mjerne jedinice!!!