PENGUJIAN,

PENGUKURAN DAN
PENILAIAN
NORDIN TAHIR
IPIP
KONSEP PENGUJIAN
satu prosedur yang sistematik untuk mengukur tingkah
laku seseorang terhadap pembelajarannya.
R.M Gagne : The Condition of Learning ; ... Cara yg
sistematik utk mengukur perubahan t.laku murid
proses ini melibatkan penggunaan alat pengukuran
(ujian)
Alat pengukuran utk mendapatkan maklumat ttg
pencapaian murid.
Murid perlu menyatakan secara eksplinsit spt menjawab
secara lisan, tulisan, demonstrasi, amali (perubahan
t.laku)
Alat : pemerhatian, ujian formal, ujian amali, praktikal
Proses : peringkat persediaan perlaksanaan
(pentadbiran) peperiksaan.
 Dalam Bilik Darjah Pengujian adalah :
mengukur perubahan t.laku murid berkaitan dgn aktiviti
pembelajaran murid.
kaedah lazim diguna untuk kesan pencapaian murid
secara formal dengan guna kertas dan pensil.
terdiri drp satu set soalan @ tugasan yang di mana
murid perlu beri satu set tindak balas.
mengukur ciri-ciri t.laku dlm masa terhad kepada
sebahagian aspek pembelajaran sahaja spt kognitif,
afektif atau psikomotor (KPA).

Tujuan pengujian adalah seperti berikut:

Mengesan hasil pembelajaran yang telah dicapai.
Mengesan kemajuan yang telah diperolehi tentang
pencapaian hasil-hasil pembelajaran yang lain.
Mengesan kesulitan-kesulitan/masalah-masalah yang
dihadapi oleh murid-murid.
TUJUAN PENGUJIAN
MENGESAN HASIL PEMBELAJARAN

MENGESAH KEMAJUAN YG TELAH DIPEROLEH

MENGESAN KESULITAN YG DIHADAPI

SEBAGAI PENGERAK (MM/GURU)

MENCARI PUNCA KELEMAHAN

MENDAPATKAN MAKLUM BALAS

KONSEP PENGUKURAN
Satu proses untuk menghasilakan nilai kuantitatif untuk
menentukan peringkat pencapaian dan kedudukan murid
dalam pembelajaran.
Dilakukan dgn guna ujian / peperiksaan bg dapatkan bukti
/ data dalam angka.
Mempunyai maksud lebih luas drp pengujian.
Pengukuran dlm P&P termasuk pengujian dgn
menggunakan 2 skala iaitu :
Skala Ordinal : tentukan kedudukan murid mengikut
markah
Skala Selang : unit markah (dgn nilai) diguna utk
tentukan kedudukan dan buat perbandingan antara
murid / kumpulan
 Alat pengukuran : ujian, skala kadar, senarai
semak, soal selidik, kod skor, dan lain-lain.
Maklumat digunakan untuk membuat interpretasi,
menetapkan keputusan dan pencapaian sesuatu
tujuan.
Pengukuran pendidikan : satu proses yg
menentukan kuantiti @ tingkat pembelajarn murid
dan keberkesanan pengajaran guru. Tujuan atau
fungsi pengukuran dapat dilihat dari dua aspek
iaitu pengajaran dan pentadbiran.
Dlm pengajaran, fungsi pengukuran adalah seperti berikut:
mengesan hasil-hasil pembelajaran yang diperolehi

mengesan jenis-jenis kemahiran yang diperolehi

mengesan kemajuan yg dicapai dlm aspek

pembelajaran yg lain.

Dari segi pentadbiran, fungsi pengukuran adalah

seperti berikut:
mendapatkan maklumat untuk pengaliran (streaming)
@ pengumpulan murid-murid.
mendapat maklumat untuk bimbingan.

mendapat maklumat tentang kecekapan guru.

mendapatkan maklumat utk rekod prestasi & rekod

profil utk makluman kpd murid dan ibu bapa
KONSEP PENILAIAN

proses memperolehi maklumat dan

menggunakannya untuk membuat pentafsiran
dan keputusan.

D. Stufflebeam ; Educational Evaluation and

Decision Making ; ... proses menentukan,
mendapat dan memberikan maklumat yg
berguna utk membuat pertimbangan dan
tindakan susulan
 Dalam pendidikan proses penilaian melibatkan :
perancangan rapi bg menilai perkara & objektif pbj

aktiviti penilaian termasuk analisis hasil pengukuran

kuantitatif & kualitatif t.laku MM dan buat pertimbangan
nilai terhadap tingkah laku itu.
penilaian ke atas murid adalah lebih drp pengukuran
atau pengujian dan mempunyai makna yang sangat
luas.

Dalam bilik darjah, penilaian adalah

Proses mengumpul maklumat ttg strategi / aktiviti P&P
Menganalisis / membuat keputusan dan merancang
tindakan sewajarnya.
proses yang sistematik utk dapatkan maklumat bagi
tentukan pencapaian sesuatu objektif & arah P&P.
 Penilaian melibatkan tiga langkah seperti
berikut :
mendapatkan maklumat melalui pengukuran

menetapkan suatu kriteria bagi pengukuran

membuat suatu pentaksiran (pertimbangan)

tentang hasil pengukuran.

Terdpt 2 jenis penilaian

Penilaian Formatif

Penilaian Sumatif
 Lima Peringkat Prosedur Penilaian

Peringkat Peringkat Peringkat

Persediaan Perlaksanaan Interpretasi
Ujian Dan pengukuran Dan tindakan

Peringkat
Peringkat
Pentadbiran
Analisis
Ujian
PERKAITAN PENILAIAN, PENGUKURAN & PENGUJIAN

PENILAIAN

PENGUKURAN

PENGUJIAN
 PERBEZAAN ANTARA
PENGUJIAN, PENGUKURAN
DAN PENILAIAN

Jadual di bawah
 Jenis/Ciri Pengujian Pengukuran Penilaian

Definisi Alat pengukuran Proses menentukan Proses menentukan

perubahan sesuatu peringkat perubahan tingkah
tingkah laku pencapaian dan laku dan membuat
kedudukan pelajar pertimbangan nilai

Tujuan Menentukan Untuk membuat Memberi maklumat

pencapaian pengelasan bagi tentang pencapaian
sesuatu pencapaian dan objektif pelajaran,
pembelajaran kedudukan dalam kaedah mengajar dan
pembelajaran kurikulum
Cara Pemerhatian atau Pelbagai cara Berdasarkan data
soalan-soalan mengumpul data kuantitatif dan
ujian kuantitatif penghuraian kualitatif
Masa Selepas pelajaran Selepas pelajaran Sebelum, semasa dan
selepas pelajaran
Bentuk Pemerhatian, ujian Selepas beberapa Sebelum,semasa dan
lisan dan bertulis pelajaran selepas satu atau
beberapa pelajaran
 Jenis/Ciri Pengujian Pengukuran Penilaian

Liputan Terhad pada Sesuatu peringkat Dari sesuatu

sesuatu kemahiran pembelajaran pembelajaran tertentu
atau pembelajaran ke seluruh kurikulum

Keputusan Menunjukkan Menunjukkan Menunjukkan

prestasi suatu pencapaian secara pencapaian
kemahiran atau relatif keseluruhan tetapi
penguasaan tidak semistinya
pembelajaran yang membayangkan
spesifik kebaikan seseorang
individu
Kegunaan Menenpatkan MM Pengelasan, Membaiki rancangan
dlm kumpulan yg pensijilan & mengajar, kurikulum,
sesuai penempatan pelajar pengesanan punca
dlm jurusan / utk kelemahan dan
penyelidikan membuat ramalan
Proses - Persediaan ujian - Proses pengujian - Proses pengukuran
Laksana - Pentadbiran - Merekod markah / - Proses penganalisis
- Pemeriksaan gred - Proses interpretasi
- Melapor
- Tindakan
KESIMPULAN

penilaian merupakan proses

perubahan tingkah laku murid
melalui pengukuran secara
kuantitatif dan juga berdasarkan
maklumat kualitatif.
TUJUAN PENGUJIAN DAN
PENILIAN DI SEKOLAH
1. Untuk mendapat maklum balas:
Meninjau sejauh mana objektif pelajaran telah
dicapai oleh murid
Menentukan kemajuan dan pencapaian murid dalam
pembelajaran
Memahami daya penyerapan murid dalam
pembelajaran
Memberi penjelasan kepada guru sama ada
pengejarannya berkesan atau tidak
Memberi gambaran kepada guru supaya mengambil
tindakan untuk membaiki pengajaran selanjutnya
2. Untuk membaiki kurikulum
Maklumat daripadan penilaian sangat penting untuk
meninjau semula objektif dan kurukulum sekolah
Mengubahsuai kurikulum mengikut kehendak
masyarakat, keperluan serta kemampuan murid-murid
Penilaian membantu pemilihan kandungan kursus dan
kaedah pengajaran

3. Sebagai penggerak:
Pengujian dapat menggerakkan murid belajar dengan
mendesak mereka belajar bersungguh untuk lulus
peperiksaan
Pengujian yang berdasarkan objektif-objektif
pendidikan dapat memaksa guru dan murid berusaha
mencapai objektif-objektif tersebut.
4. Untuk mengesan punca kelemahan:
Pengujian diagnostik dapat mengesan punca
kelemahan murid dalam pembelajaran
Maklumat pengujian ini membolehkan guru
menyediakan program pemulihan.

5. Untuk menempatkan murid-murid dalam jurusan

pendidikan:
Keputusan pengukuran sering digunakan sebagai
asas dan panduan untuk memilih pelajar ke jurusan-
jurusan pendidikan yang sesuai
Keputusan peperiksaan di negara kita dijadikan
asas untuk pemilihan ke Sekolah Asrama Penuh
Sebagai asas kepada pelajar memilih pekerjaan
kelak mengikut jurusan pendidikan.
6. Untuk pengelasan dan pensijilan:

Pelajar dapat dibahagikan kepada kumpulan atau

kelas mengikut keputusan ujian dan kebolehan
(KBSR mengamalkan pengajaran kumpulan).
Menentukan pencapaian pelajar dalam pelbagai
mata pelajaran dengan memberi markah atau gred
Membuat laporan tentang kemajuan pelajar kepada
ibu bapa dan prestasi sekolah kepada orang ramai
Memberi sijil kepada mereka yang berjaya dalam
peperiksaan mengikut prestasinya,
7. Untuk penyelidikan:
Mendapat maklum balas, maklumat atau data-data
untuk dianalisis dan membuat laporan

8. Ramalan:
Untuk meramalkan kejayaan pelajar pada masa
akan datang.
 TUJUAN PENGUJIAN DLM
KBSR / KBSM
Penggerak utk mendorong murid berusaha belajar
Menggerak MM membuat ulangkaji sebelum ujian
dijalankan
Sbg latihan utk bantu MM kukuhkan konsep @
kemahiran yg telah dipelajari
Keputusan ujian utk
tempatkan MM dlm kumpulan yg sesuai
diguna sbg rekod prestasi / rekod profik
Diguna utk membuat penilaian.
 TUJUAN PENILAIAN DLM
KBSR / KBSM
Mengesan perkembangan penguasaan murid dari segi
pengetahuan, kemahiran, penghayatan nilai murni,
jasmani dan sosial selaras dengan objektif pengajaran
dan pembelajaran.

Mengenal pasti kekuatan dan kelemahan murid dalam

pembelajaran untuk merancang aktiviti pengayaan
dan pemulihan.

Mengumpul maklumat ttg pencapaian murid selepas

aktiviti P&P utk buat pentafsiran & mengambil
tindakan susulan.
 Mengenal pasti keberkesanan pengajaran guru
supaya membolehkan guru membaiki pengajaran
selanjutnya.
Mengambil tindakan susulan untuk mengatasi
kelemahan dan meningkatkan lagi proses
pengajaran dan pembelajaran.
Tentukan pencapaian objektif pelajaran utk
merancang aktiviti P&P pd masa akan datang
Menentukan pencapaian murid dalam semua
matapelajaran dengan memberi markah dan gred
yang berkenaan.
Merekod keputusan pengujian dan penilaian itu
dalam Rekod Prestasi dan Rekod Profil murid untuk
dirujuk oleh pihak-pihak yang berkenaan.
Menilai keberkesanan perlaksanaan program baru
 PENILAIAN

OBJEKTIF PENGAJARAN
DAN PEMBELAJARAN

AKTIVITI PENGAJARAN AKTIVITI PEMBELAJARAN

Hubungan aktiviti penilaian dengan aktiviti dan objektif

pengajaran dan pembelajaran