LATIH TUBI SOALAN CORAK / POLA

TAHUN 5

MENYIASAT ALAM KEHIDUPAN

MIKROORGANISMA

1. Sekumpulan murid telah menjalankan satu penyiasatan ke atas sekeping roti. Roti
dibiarkan di atas meja selama 7 hari dan keputusan penyiasatan ditunjukkan dalam
Rajah 1

Hari Pertama Hari ke-3 Hari ke-5 Hari ke- 7

Rajah 1
Apakah pola perubahan pertumbuhan bilangan tompokan hitam apabila hari
bertambah?
_______________________________________________________________________

2. Jadual 1 menunjukkan bilangan pesakit yang menghidapi demam campak yang

direkodkan di sebuah klinik dalam masa seminggu.

Hari 1 2 3 4 5 6 7
Bilangan pesakit 2 3 5 8 12 17 23
Jadual 1

Apakah pola perubahan bilangan pesakit demam campak sepanjang tempoh kajian?
_______________________________________________________________________

80
3. Raja dan rakan-rakan menjalankan satu penyiasatan ke atas tiga adunan tepung P, Q
dan R. Setiap adunan mengandungi jumlah yis yang berbeza. Ketinggian adunan
selepas 10 minit diperhatikan. Jadual 2 di bawah menunjukkan keputusan penyiasatan
tersebut.

Adunan Ketinggian Adunan (cm)

Sebelum Selepas
penyiasatan penyiasatan
P 8 12
Q 8 16
R 8 20
Jadual 2
Apakah pola perubahan ketinggian adunan tepung apabila jumlah yis semakin
bertambah?
______________________________________________________________________

KEMANDIRIAN SPESIES
4. Carta palang dalam Rajah 2 menunjukkan bilangan telur yang dihasilkan oleh empat
jenis haiwan P, Q, R dan S.
Bilangan telur yang dihasilkan

Haiwan
P Q R S
Rajah 2

Apakah pola perubahan bilangan telur yang dihasilkan berdasarkan graff di atas?
_______________________________________________________________________

81
5. Siti dan rakan-rakan mengkaji tentang jarak biji benih dipencarkan oleh empat jenis
tumbuhan yang berbeza. Jadual 3 menunjukkan hasil pemerhatian mereka.

Jenis tumbuhan Jarak tumbuhan dipencarkan (m)

Kelapa 2000
Keembung 1
Lalang 500
Rambutan 1500

Jadual 3

Apakah corak perubahan mengenai jarak tumbuhan dipencarkan berdasarkan jadual?

_______________________________________________________________________
RANTAI MAKANAN DAN SIRATAN MAKANAN

6. Carta palang di dalam Rajah 3 menunjukkan empat jenis hidupan dalam satu habitat.
Hubungan makanan antara hidupan diperhatikan.
Bilangan hidupan

Jenis
P Q R S hidupan
Rajah 3

Apakah corak perubahan bilangan hidupan di dalam carta palang di atas.

_______________________________________________________________________

82
7. Siti menjalankan satu penyiasatan di dalam Taman Sains Sekolah. Siti memerhati
bilangan ulat beluncas dan bilangan burung dalam tempoh 5 minggu. Jadual 4 di
bawah merupakan catatan Siti sepanjang penyiasatannya.
Minggu penyiasatan 1 2 3 4 5
Bilangan ulat beluncas 40 34 29 14 5
Bilangan burung 5 7 9 11 13
Jadual 4
Apakah pola perubahan bilangan ulat beluncas sepanjang tempoh penyiasatan.
_______________________________________________________________________

Apakah corak perubahan bilangan burung sepanjang tempoh penyiasatan.

_______________________________________________________________________

8. Aleeya memerhati bilangan katak dan bilangan belalang dalam satu habitat selama 5
bulan. Carta palang dalam Rajah 4 menunjukkan keputusan pemerhatiannya.

Lalang belalang katak ular

Katak

Belalang
Bilangan

Bulan
Jan Feb Mac April Mei
Rajah 4

Apakah corak perubahan mengenai bilangan belalang sepanjang tempoh penyiasatan?

_______________________________________________________________________

Apakah pola perubahan mengenai bilangan katak sepanjang tempoh penyiasatan.

_______________________________________________________________________

83
 MENYIASAT ALAM FIZIKAL
TENAGA
9. Jadual 5 menunjukkan jumlah petroleum yang dihasilkan di Malaysia dari tahun 2005
hingga 2009.
Tahun 2005 2006 2007 2008 2009
Jumlah petroleum 550 600 650 700 750
Jadual 5
Apakah corak perubahan jumlah petroleum berdasarkan jadual di atas.
_______________________________________________________________________

10. Jenny mengkaji mengenai sumber tenaga elektrik seperti jadual di bawah.

Sumber tenaga Jumlah tenaga elektrik yang boleh dibekalkan

(voltan)
1.5

150

240

Jadual 6
Apakah pola perubahan jumlah tenaga elektrik yang boleh dibekalkan berdasarkan
jadual di atas.
_______________________________________________________________________

84
 ELEKTRIK
11. Azfar menjalankan satu penyiasatan untuk mengkaji kecerahan mentol dalam satu litar
selari dengan menggunakan bilangan sel kering yang berbeza. Jadual 7 di bawah
menunjukkan hasil pemerhatian Azfar.
Bilangan sel kering Kecerahan nyalaan mentol
1 Malap
2 Cerah
3 Sangat cerah
Jadual 7
Apakah pola perubahan kecerahan nyalaan mentol apabila bilangan sel kering semakin
berkurang?
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________

12. Lili memerhati kecerahan mentol dalam litar P, Q dan R yang mempunyai bilangan sel
kering yang sama dan jumlah mentol yang berbeza. Litar P mempunyai sebuah
mentol, litar Q mempunyai dua buah mentol dan litar R mempunyai tiga buah mentol.
Litar P, Q dan R disambung secara sesiri. Keputusan di catatkan di dalam Jadual 8 di
bawah.
Litar Kecerahan nyalaan mentol
P Sangat cerah
Q Cerah
R Malap
Jadual 8

Apakah corak perubahan kecerahan nyalaan mentol apabila jumlah mentol

bertambah?
_______________________________________________________________________

85
13.

Litar P Litar Q

Rajah 5

Sekumpulan murid mengkaji nyalaan mentol dalam dua buah litar yang berbeza. Litar P
disambungkan secara selari manakala litar Q disambungkan secara sesiri seperti Rajah
5 di atas. Kedua-dua litar mempunyai bilangan sel kering dan bilangan mentol yang
serupa. Jadual 9 menunjukkan hasil penyiasatan tersebut.

Litar P Q
Kecerahan nyalaan Sangat cerah Cerah
mentol

Jadual 9

Apakah pola perubahan kecerahan nyalaan mentol?

_______________________________________________________________________

86
 CAHAYA
14. Lina dan kawan-kawan menjalankan satu penyiasatan untuk menguji sifat bahan. 3
jenis bahan yang berbeza P, Q dan R dikenakan sinar cahaya. Keputusan penyiasatan
adalah seperti rajah 6 di bawah.

P Q R

Seluruh sinar Sebahagian Tiada sinar

cahaya dapat sinar cahaya cahaya dapat
menembusi dapat menembusi
bahan P menembusi bahan R
bahan Q

Rajah 6

Apakah corak perubahan jumlah cahaya yang dapat menembusi objek di dalam
penyiasatan di atas?
_______________________________________________________________________

87
15. Sekumpulan murid menjalankan satu penyisatan untuk mengkaji kedudukan objek dari
sumber cahaya dengan pembentukan saiz bayang- bayang seperti dalam Rajah 7.

Sumber Skrin
cahaya

Jarak A Jarak B
Rajah 7

Jadual 10 di bawah menunjukkan hasil keputusan penyiasatan mereka.

Jarak A (cm) Jarak B (cm) Ketinggian bayang-bayang yang

terhasil (cm)
30 10 10
20 10 20
10 10 30

Jadual 10

Apakah pola perubahan ketinggian bayang-bayang yang terhasil apabila Jarak A

semakin berkurang?
_______________________________________________________________________

88
16. Joshua mengkaji pembentukan bayang-bayang apabila objek berada pada kedudukan
berbeza seperti Rajah 8 di bawah.

Bayang-bayang

Sumber

cahaya P Q R

Objek

Skrin
Rajah 8

Jadual 11 di bawah menunjukkan hasil pemerhatian Joshua.

Kedudukan objek dari skrin Saiz bayang-bayang (cm)

P 4

Q 3

R 2

Jadual 11

Apakah pola perubahan saiz bayang-bayang yang terhasil apabila kedudukan objek dari
skrin semakin dekat?
_______________________________________________________________________

89
 HABA
17. Zaza dan Liza mengambil bacaan suhu air dalam sebuah bikar pada waktu yang
berbeza. Jadual 12 di bawah merupakan catatan yang dibuat oleh mereka.

Masa 8.00 pagi 11.00 pagi 12.00 tengah 2.00 petang

hari
Suhu air (C) 18 24 30 26

Jadual 12

Apakah pola perubahan suhu air sepanjang tempoh penyiasatan?

_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________

18. Tiga buah bekas yang berlainan jenis diisi dengan 250ml air yang mempunyai suhu
100C. Suhu air selepas 5 minit diperhatikan. Jadual 13 di bawah menunjukkan bacaan
suhu air selepas eksperimen.
Jenis bekas Suhu air selepas 5 minit (C)
Aluminium 60
Kaca 70
Plastik 80
Jadual 13

Apakah pola perubahan suhu air?

_______________________________________________________________________

90
19. Graf dalam Rajah 9 menunjukkan perubahan suhu air dalam tempoh 12 minit.
Suhu air (C)

100

80

60

40

20

Masa
2 4 6 8 10 12 (minit)

Rajah 9

Apakah pola perubahan suhu air dari minit ke 2 hingga ke 12.

_______________________________________________________________________

20. Amir memerhati suhu air didih yang dibiarkan di atas meja selama 10 minit. Suhu air
direkodkan setiap dua minit.

Masa (minit) 2 4 6 8 10
Suhu air (C) 90 80 70 60 50
Jadual 14
Apakah corak perubahan suhu air?
_______________________________________________________________________

91
21. Izni membiarkan seketul ais di atas meja di dalam sebuah bikar. Suhu ais di dalam bikar
dicatat setiap 4 minit.
Masa (minit) Suhu (C)
0 0
4 6
8 12
12 18
Jadual 15

Apakah pola perubahan perubahan suhu air dalam penyiasatan ini.

_______________________________________________________________________

22. Jadual 16 di bawah menunjukkan suhu air dalam sebuah bikar kaca yang diambil setiap
dua minit dalam masa 10 minit.

Masa (minit) 0 2 4 6 8 10

Suhu air (C) 24 29 34 39 36 33

Jadual 16

Apakah pola perubahan mengenai suhu air sepanjang tempoh penyiasatan?

_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________

92
23.
termometer
gabus
bulu

air panas

Kelalang P Kelalang Q

Rajah 10

Satu penyiasatan dijalankan dengan menggunakan radas dan bahan yang seperti pada
Rajah 10. Kelalang P dan Q diisi 250 ml air panas yang mempunyai suhu yang sama.
Keputusan yang diperoleh dicatat dalam Jadual 17.
Suhu air (C)
Bekas
0 minit 4 minit 8 minit 12 minit 16 minit
P 60 55 50 45 40
Q 60 60 60 58 58

Jadual 17

Apakah corak perubahan suhu air dalam bekas P?

_______________________________________________________________________

24. Jadual 18 menunjukkan hasil penyiasatan sekumpulan murid apabila air dipanaskan
dan disejukkan.
Aktiviti Pemanasan air Penyejukan air
Masa (minit) 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Suhu (C) 28 35 41 49 65 76 70 66 55 47 42

Jadual 18

Apakah pola perubahan semasa pemanasan air dijalankan?

_______________________________________________________________________

93
 Apakah pola perubahan semasa penyejukan air berlaku?
_______________________________________________________________________

Apakah corak perubahan suhu air sepanjang tempoh penyiasatan?

_______________________________________________________________________

25. Satu penyiasatan dijalankan seperti rajah di bawah.

belon

botol

air sejuk air panas

Botol P Botol Q

Rajah 12

Belon pada botol P tiada perubahan manakala belon pada Botol Q mengembang.

Apakah corak perubahan saiz belon apabila suhu air bertambah?

______________________________________________________________________

94
26. Dua buah kelalang kon yang mengandungi 250 ml air telah diuji. Kelalang kon P
dipanaskan di atas api manakala Kelalang kon Q disejukkan di dalam bekas berisi ais.
Aras air berwarna di dalam tiub diperhatikan selepas penyiasatan

Kelalang kon P Kelalang kon Q

Rajah 13

Pemerhatian : 1. Aras air bewarna dalam kelalang kon P meningkat

2. Aras air berwarna dalam kelalang kon Q menurun

Apakah corak perubahan aras air berwarna apabila suhu air berkurang?
______________________________________________________________________
MENYIASAT ALAM BAHAN
PEPEJAL, CECAIR, GAS
27. Nabila dan Wardina mengepam sebiji belon dengan menggunakan pam udara. Jadual
di bawah menunjukkan hasil penyiasatan mereka.

Bilangan kali udara dipam 1 2 3 4 5

Ukuran lilit belon (cm) 4 8 12 16 20
Jadual 19
Apakah pola perubahan ukuran lilit belon?
_______________________________________________________________________

95
28. Rajah 14 menunjukkan satu penyiasatan bagi mengkaji kitar air. Isipadu air yang
terkumpul di dalam bekas dicatatkan seperti jadual di bawah.

Jubin

Air didih

Penunu bunsen
bekas

Rajah 14
Hasil penyiasatan:
Masa pemanasan (minit) 5 10 15 20
Isipadu air yang terkumpul (ml) 2 8 14 20
Jadual 20
Apakah corak perubahan isipadu air yang terkumpul?
_______________________________________________________________________

96
29. Dua buah bikar yang serupa P dan Q berisi 250 ml air dibiarkan selama tiga jam. Bikar P

diletakkan di dalam almari manakala bikar Q diletakkan di bawah kipas di atas meja.

Jadual 21 di bawah menunjukkan isipadu air di dalam setiap bikar selepas tiga jam.

Bikar P Q
Isipadu air yang tinggal 130 100
(ml)

Jadual 21

Apakah pola perubahan isipadu air yang tinggal?

_______________________________________________________________________

97
30.

Rajah 15

Empat buah bekas yang berbeza J, K, L dan M diletakkan di bawah cahaya matahari
selama 4 jam. Setiap bekas diisi dengan 100ml air. Isipadu air yang tinggal adalah
seperti jadual di bawah.

Bekas Isipadu air yang tinggal (ml)

J 20
K 60
L 35
M 10

Jadual 22

Apakah corak perubahan isipadu air yang tinggal berdasarkan jasual di atas?
_______________________________________________________________________

98
31. Farah menjemur tiga helai tuala P, Q dan R yang sama jenis dalam keadaan yang
berbeza seperti Rajah 16 di bawah.

P Q R

Rajah 16

Pemerhatian : Tuala P kering dahulu diikuti dengan Tuala Q dan R.

Apakah pola perubahan masa yang diambil oleh tuala untuk mengering?
_______________________________________________________________________

99
 MENYIASAT BUMI DAN ALAM SEMESTA
BUMI, BULAN DAN MATAHARI
32. U

9.00 pagi 11.00 pagi 12.00 tengah hari 1.00 petang 3.00 petang

Rajah 17

Rajah menunjukkan bayang-bayang sebatang kayu yang dipacak di tengah padang dari
pukul 9.00 pagi hingga 3.00 petang.

Apakah pola perubahan panjang bayang-bayang dari jam 12.00 tengah hari hingga jam
3.00 petang?
______________________________________________________________________

33. Jadual di bawah merupakan satu penyiasatan yang dijalankan oleh Kasim di
sekolahnya. Kasim memerhatikan panjang bayang-bayang yang terhasil pada waktu
yang berbeza.
Masa 7.00 10.00 12.00 3.00 7.00
a.m. a.m. tgh p.m. p.m.
Panjang bayang-bayang (cm) 160 80 0 80 160
Jadual 25
Apakah pola perubahan panjang bayang-bayang pada sepanjang penyiasatan
dijalankan?
________________________________________________________________

100
34. Rajah di bawah menunjukkan perubahan bentuk bulan dalam fasa-fasa bulan.

Hari pertama Hari ke-3 Hari ke-7 Hari ke-10 Hari ke-15

Rajah 18

Apakah pola perubahan bentuk fasa bulan pada hari pertama hingga ke-15
________________________________________________________________

35. Jadual di bawah menunjukkan keputusan penyiasatan Alyaa dan rakan-rakan. Panjang
bayang-bayang objek diukur dan kedudukan bayang-bayang juga diperhatikan pada
masa yang berbeza dalam satu hari.

Masa Panjang (cm) Kedudukan

8.00 a.m. 30 Barat

11.00 a.m. 10 Barat

2.00 p.m. 10 Timur

6.00 p.m. 30 Timur

Jadual 27

Apakah pola perubahan panjang bayang-bayang ?

________________________________________________________________

101
 MENYIASAT DUNIA TEKNOLOGI
KEKUATAN DAN KESTABILAN BINAAN
36. Rajah 19 di bawah menunjukkan empat buah kotak P, Q, R dan S dengan ketinggian
yang sama. Kesemua kotak diletakkan di atas meja dan sebuah kipas dipasang
dihadapan kotak tersebut. Kotak P jatuh dahulu diikuti dengan kotak Q, R dan S.

P Q R S

Rajah 19

Apakah pola perubahan masa yang diambil oleh kotak untuk jatuh apabila ketinggian
kotak berkurang?
________________________________________________________________

102
37. Farah dan Aleeya menjalankan penyiasatan untuk menguji kestabilan empat biji gelas
seperti Rajah 20 di bawah:

P Q R S
Rajah 20
Pemerhatian:
1. Gelas Q paling stabil.
2. Gelas R paling tidak stabil

Apakah corak perubahan kestabilan gelas di dalam rajah di atas?.

________________________________________________________________

38. Rina menjalankan satu penyiasatan untuk mengkaji hubungan di antara luas tapak
dengan kestabillannya. Jadual 25 di bawah menunjukkan keputusan penyiasatannya.
Objek Luas tapak (cm) Masa diambil untuk objek
tumbang (saat)
P 2 3
Q 4 5
R 6 7

Jadual 28

Apakah pola perubahan masa yang diambil untuk objek tumbang ?

________________________________________________________________

103
39. Empat kadbod yang berlainan bentuk diletakkan di atas meja. Keempat-empat
kadbod mempunyai ketinggian yang sama. Sebuah kipas diletakkan di hadapan
kadbod tersebut dan pemerhatian dicatatkan di dalam jadual di bawah.

P Q R S

Rajah 21

Kadbod Kelajuan kipas bagi kadbod tumbang

P 4
Q 1
R 3
S 2

Jadual 29

Apakah pola perubahan kelajuan kipas bagi kadbod tumbang?

_______________________________________________________________________

104
40.

Ketinggian

P Q R S Menara
Rajah 22
Graf di atas menunjukkan ketinggian menara P, Q, R, dan S yang mempunyai bentuk
binaan yang serupa. Kesemuanya mempunyai keluasan tapak yang sama. Menara S
adalah yang paling stabil diikuti dengan Menara Q, P dan R.

Apakah pola ketinggian menara?

105
41.

P Q R
Rajah 23
Tiga buah model yang berbeza diletakkan buku sebagai bebanan di atasnya. Bilangan
buku yang boleh ditampung oleh setiap model diperhatikan. Jadual di bawah
merupakan hasil penyiasatan tersebut.
Model Bilangan buku yang boleh ditampung.
P 4
Q 12
R 8
Jadual 30

Apakah corak perubahan bilangan buku yang boleh ditampung?

_______________________________________________________________

42. Ah Tan dan Veloo membina tiga buah model yang sama ketinggian. Setiap model
diperbuat daripada jenis bahan yang berbeza. Ketiga-tiga model tersebut diuji
kekuatannya. Jadual di bawah merupakan hasil penyiasatan mereka.

Model Kertas Kayu Simen

Bilangan batu bata yang dapat 0 2 4
ditampung.
Jadual 31

Apakah pola perubahan bilangan batu bata yang dapat ditampung?

________________________________________________________________

106