You are on page 1of 50

Chuyn bi dng HS lp 5.

CHUYN 1:
SO SNH PHN S
A.Nhng kin thc cn nh:
1. Khi so snh hai phn s:
- C cng mu s: ta so snh hai t s, phn s no c t s ln hn th phn s ln hn.
- Khng cng mu s: th ta quy ng mu s ri so snh hai t s ca cc phn s quy ng
c.
2. Cc phng php khc:
- Nu hai phn s c cng t s th phn s no c mu s ln hn th phn s nh hn.
- So snh vi 1.
- So snh phn b vi 1 ca mi phn s:
+ Phn b vi n v ca phn s l hiu gia 1 v phn s .
+Trong hai phn s, phn s no c phn b ln hn th phn s nh hn v ngc li.
1 a c a c
1
-b d th b d
V d: So snh cc phn s sau bng cch thun tin nht.
2000 2001
2001 v 2002
Bc 1: (Tm phn b)
2000 1 2001 1
1
Ta c : 2001 2001 1- 2002 2002
Bc 2: (So snh phn b vi nhau, kt lun hai phn s cn so snh)
1 1 2000 2001

V 2001 2002 nn 2001 2002
* Ch : t A = Mu 1 - t 1
B = mu 2 - t 2
Cch so snh phn b c dng khi A = B. Nu trong trng hp A B ta c th s dng
tnh cht c bn ca phn s bin i a v 2 phn s mi c hiu gia mu s v t s ca hai
phn s bng nhau:
2000 2001
V d: 2001 v 2003 .
2000 2000 2 4000

+) Ta c: 2001 2001 2 4002
4000 2 2001 2

1 - 4002 4002 1- 2003 2003
2 2 4000 2001 2000 2001

+)V 4002 2003 nn 4002 2003 hay 2001 2003

- So snh phn hn vi 1 ca mi phn s:


+ Phn hn vi n v ca phn s l hiu ca phn s v 1.
+ Trong hai phn s, phn s no c phn hn ln hn th phn s ln hn.
a c a c
1 1thi
b d b d
2001 2002
V d: So snh: 2000 v 2001
Bc 1: Tm phn hn
2001 1 2002 1
1 1
Ta c: 2000 2000 2001 2001
Bc 2: So snh phn hn ca n v, kt lun hai phn s cn so snh.
Chuyn bi dng HS lp 5.
1 1 2001 2002

V 2000 2001 nn 2000 2001
* Ch : t C = t 1 - mu 1
D = t 2 - mu 2
Cch so snh phn hn c dng khi C = D. Nu trong trng hp C D ta c th s dng
tnh cht c bn ca phn s bin i a v hai phn s mi c hiu gia t s v mu s
ca hai phn s bng nhau.
2001 2003
V d: So snh hai phn s sau: 2000 v 2001
2001 2001 2 4002

Bc1: Ta c: 2000 2000 2 4000
4002 2 2003 2
1 1
4000 4000 2001 2001
2 2 4002 2003 2001 2003

Bc 2: V 4000 2001 nn 4000 2001 hay 2000 2001
-So snh qua mt phn s trung gian:
3 4
V d 1: So snh 5 v 9
Bc 1: Ta c:
3 3 1 4 4 1

5 6 2 9 8 2
3 1 4 3 4

Bc 2: V 5 2 9 nn 5 9
19 31
V d 2: So snh 60 v 90
Bc 1: Ta c:
19 20 1 31 30 1

60 60 3 90 90 3
19 1 31 19 31

Bc 2: V 60 3 90 nn 60 90
101 100
V d 3: So snh 100 v 101
101 100 101 100
1
V 100 101 nn 100 101
V d 4: So snh hai phn s bng cch nhanh nht.
40 41
57 v 55
Bi gii
40
+) Ta chn phn s trung gian l: 55
40 40 41

+) Ta c: 57 55 55

40 41

+) Vy 57 55
* Cch chn phn s trung gian:
- Trong mt s trng hp n gin, c th chn phn s trung gian l nhng phn s d tm
Chuyn bi dng HS lp 5.
1 1
, ,...
c nh: 1, 2 3 (v d 1, 2, 3) bng cch tm thng ca mu s v t s ca tng phn
s ri chn s t nhin nm gia hai thng va tm c. S t nhin chnh l mu s
ca phn s trung gian cn t s ca phn s trung gian chnh bng 1.
a c
- Trong trng hp tng qut: So snh hai phn s b v d (a, b, c, d khc 0)
a
- Nu a > c cn b < d (hoc a < c cn b > d) th ta c th chn phn s trung gian l d (hoc
c
b)
- Trong trng hp hiu ca t s ca phn s th nht vi t s ca phn s th hai v hiu
ca mu s phn s th nht vi mu s ca phn s th hai c mi quan h vi nhau v t s
1 2 4
, , ,...
(v d: gp 2 hoc 3ln,hay bng 2 3 5 ) th ta nhn c t s v mu s ca c hai
phn s ln mt s ln sao cho hiu gia hai t s v hiu gia hai mu s ca hai phn s l
nh nht. Sau ta tin hnh chn phn s trung gian nh trn.
15 70
V d: So snh hai phn s 23 v 117
15 15 5 75

Bc 1: Ta c: 23 23 5 115

70 75
Ta so snh 117 vi 115
70
Bc 2: Chn phn s trung gian l: 115
70 70 75 70 75 70 15

Bc 3: V 117 115 115 nn 117 115 hay 117 23
- a hai phn s v dng hn s so snh
- Khi thc hin php chia t s cho mu s ca hai phn s ta c cng thng th ta a hai
phn s cn so snh v dng hn s, ri so snh hai phn phn s ca hai hn s .
47 65
V d: So snh hai phn s sau: 15 v 21 .
47 2 65 2
3 3
Ta c: 15 15 21 21
2 2 2 2 47 65
3 3
V 15 21 nn 15 21 hay 15 21
- Khi thc hin php chia t s cho mu s, ta c hai thng khc nhau, ta cng a hai
phn s v hn s so snh.
41 23
V d: So snh 11 v 10
Ta c:
41 8 23 3
3 2
11 11 10 10
8 3 41 23
3 2
V 3 > 2 nn 11 10 hay 11 > 10
* Ch : Khi mu s ca hai phn s cng chia ht cho mt s t nhin ta c th nhn c hai
phn s vi s t nhin ri a kt qu va tm c v hn s ri so snh hai hn s
vi nhau
Chuyn bi dng HS lp 5.
47 65
V d: So snh 15 v 21 .
47 47 2 65 65 2
9 3 9
+) Ta c: 15 x 3 = 5 5 21 7 7
2 2 2 2 47 65
9 9
+) V 5 7 nn 5 7 hay 15 > 21
- Thc hin php chia hai phn s so snh
- Khi chia phn s th nht cho phn s th hai, nu thng tm c bng 1 th hai phn s
bng nhau; nu thng tm c ln hn 1 th phn s th nht ln hn phn s th hai;
nu thng tm c nh hn 1 th phn s th nht nh hn phn s th hai.
5 7
V d: So snh 9 v 10
5 7 50 5 7
1
Ta c: 9 : 10 = 63 Vy 9 < 10 .
a c c e a e
thi
b d v d f b f
- Rt gn phn s.

B.BI TP
1 , Khng quy ng t s v mu s hy so snh cc p/s sau :
12 1212 121212 24 2424 242424
a, 14 , 1414 v 141414 b, 35 , 3535 v 353535
ab abab ababab 123 123123 123123123
c, cd , cdcd v cdcdcd d, 145 , 145145 v 145145145
122436 12 22 224466
va va
e, 132639 13 f, 25 255075
2 .Khng quy ng t s v mu s hy so snh cc p/s sau : (so snh phn b)
1999 2003 1997 1995 a a 1
a ) 2000 v 2004 b) 2000 v 1998 c) a 1 v a 2
3. Khng quy ng t s v mu s hy so snh cc p/s sau : (so snh phn hn)
1995 2003 2003 1999 299 279
a ) 1994 v 2002 b) 2000 v 1996 c ) 295 v 275
4. Sp xp cc phn s sau theo th t tng dn
1 2 3 4 5 6 7 8 9
, , , , , , , , .
2 3 4 5 6 7 8 9 10
2 3
5. Vit 5 phn s khc nhau nm gia 2 ph s 5 v 5
Bi 6: So snh cc phn s sau bng cch hp l nht:
7 17 34 35
a) 11 v 23 d) 43 v 42
12 13 23 47
b) 48 v 47 e) 48 v 92
25 25 415 572
c) 30 v 49 g) 395 v 581
Bi 7: So snh cc phn s sau bng cch hp l nht:
Chuyn bi dng HS lp 5.
12 7 1998 1999
a) 17 v 15 d) 1999 v 2000
1999 12 1 1
b) 2001 v 11 e) a 1 v a 1
13 27 23 24
c) 27 v 41 g) 47 v 45

Bi 8: So snh cc phn s sau bng cch hp l nht:


15 5 3 17
a) 25 v 7 e) 8 v 49
13 27 43 29
b) 60 v 100 g) 47 v 35
1993 997 43 31
c) 1995 v 998 h) 49 v 35
47 29 16 15
d) 15 v 35 i) 27 v 29

Bi 9: So snh cc phn s sau bng cch hp l nht:


13 23 13 133
a) 15 v 25 d) 15 v 153
23 24 13 1333
b) 28 v 27 e) 15 v 1555
12 25
c) 25 v 49
Bi 10:
1 2 3 4 5 6 7 8 9
; ; ; ; ; ; ; ;
a) Sp xp cc phn s theo th t gim dn: 2 3 4 5 6 7 8 9 10

26 215 10 26 152
; ; ; ; .
b) Sp xp cc phn s theo th t tng dn: 15 253 10 11 253
5 1 3 2 4
; ; ; ; .
c) Sp xp cc phn s theo th t tng dn: 6 2 4 3 5

21 60 19
; ;
d) Sp xp cc phn s theo th t t ln n b: 25 81 29
15 6 3 12 2004
; ;1; ; ;
e) Sp xp cc phn s theo th t t ln n b: 6 14 5 15 1999
Bi 11: Tm phn s nh nht trong cc phn s sau:
1985 19 1983 31 1984 196 14 39 21 175
; ; ; ; ; ; ; ;
a) 1980 60 1981 30 1982 b) 189 45 37 60 175
Bi 12: Vit cc phn s sau di dng phn s thp phn ri xp theo th t t nh n ln:
11 9 7 600 19
; ; ; ;
20 10 25 1000 50
Bi 13: Tm phn s nh nht v phn s ln nht trong cc phn s sau:
12 77 135 13 231
; ; ; ;
49 18 100 47 123
Bi 14:
Chuyn bi dng HS lp 5.
1 3
a) Tm 6 phn s ti gin nm gia 5 v 8
b) Hy vit 5 phn s khc nhau nm gia hai phn s:
2 3 1995 1995
5 v 5 1997 v 1996
Bi 15: Hy tm 5 phn s c t s chia ht cho 5 v nm gia hai phn s:
999 1001 9 11
a. 1001 v 1003 b. 10 v 13
Bi 16: So snh phn s sau vi 1
34 34 1999 1999
a) 33 35 b) 1995 1995
198519851985 198719871987
c) 198619861986 198619861986
Bi 17: So snh
1 3 5 2 6 10 4 12 20 7 21 35 308
1 5 7 2 10 14 4 20 28 7 35 49 vi 708
Bi 18: So snh A v B, bit:
11 13 15 33 39 45 55 65 75 99 117 135
A = 13 15 17 39 45 51 65 75 85 117 135 153
1111
B = 1717
Bi 19: So snh cc phn s sau (n l s t nhin)
n 1 n 3 n n 1
a. ) ; b) ;
n2 n4 n3 n4
Bi 20: So snh phn s sau: (a l s t nhin, a khc 0)
a 1 a 3 a a 1
a) ; b) ;
a a2 a6 a7
1 1 1 1 1 1 1

Bi 21: Tng S = 2 3 4 5 6 7 8 c phi l s t nhin khng? V sao?
1 1 1 1 1 5
...
Bi 22: So snh 31 32 33 89 90 vi 6
Bi 23: Hy chng t rng:
7 1 1 1 1 1
... 1
12 41 42 43 79 80
Bi 24: So snh A v B bit:
2006 2007 2007 2006
A. B.
987654321 246813579 987654321 246813579
Bi 25: So snh M v N, bit:
2003 2004 2003 2004
M N
2004 2005 2004 2005
Bi 26: So snh A v B, bit:
432143214321 1231 1231 1231 1231
A. B.
999999999999 1997 1997 1997 199819982000
Bi 27: Cho phn s:
1 2 3 4 ... 9
M = 11 12 13 ... 19
Chuyn bi dng HS lp 5.
Hy bt mt s hng t s v mt s hng mu s sao cho gi tr phn s khng thay i.
CHUYN 2
BN PHP TNH VI PHN S
I. KIN THC CN GHI NH
1. Php cng phn s
1.1. Cch cng
* Hai phn s cng mu:
a c ac
(b 0)
b b b
* Hai phn s khc mu s:
- Quy ng mu s 2 phn s ri a v trng hp cng 2 phn s c cng mu s.
* Cng mt s t nhin vi mt phn s.
- Vit s t nhin thnh phn s c mu s bng mu s ca phn s cho.
- Cng hai t s v gi nguyn mu s.
V d:
3 8 3 11

2+ 4 4 4 4
1.2. Tnh cht c bn ca php cng
- Tnh cht giao hon:
a c c a

b d d b.
- Tnh cht kt hp:
a c m a c m

b d n b d n
- Tng ca mt phn s v s 0:
a a a
0 0
b b b
2. Php tr phn s
2.1. Cch tr
* Hai phn s cng mu:
a c ac

b b b
* Hai phn s khc mu s:
- Quy ng mu s 2 phn s ri a v trng hp tr 2 phn s cng mu s
b) Quy tc c bn:
- Mt tng 2 phn s tr i mt phn s:
a c m a c m c m

b d n b d n (Vi d n )
c a m a m

= d b n (Vi b n )
- Mt phn s tr i mt tng 2 phn s:
a c m a c m

b d n b d n
a m c

= b n d
- Mt phn s tr i s 0:
a a
0
b b
Chuyn bi dng HS lp 5.
3. Php nhn phn s
a c axc
x
3.1. Cch nhn: b d bxd
3.2. Tnh cht c bn ca php nhn:
- Tnh cht giao hon:
a c c a
x x
b d d b
- Tnh cht kt hp:
a c m a c m

b d n =b d n
- Mt tng 2 phn s nhn vi mt phn s:
a c m a m c m

b d n b n d n
- Mt hiu 2 phn s nhn vi mt phn s:
a c m a m c m

b d n b n d n
- Mt phn s nhn vi s 0:
a a
x0 0 x 0
b b
3.3. Ch :
- Thc hin php tr 2 phn s:
1 1 2 1 1 1 1 1 1

1 2 2 2 2 1x 2 Do : 1 2 1x 2
1 1 3 2 1 1 1 1 1

2 3 6 6 6 2 x3 Do : 2 3 2 x3
1 1 4 3 1 1 1 1 1

3 4 12 12 12 3 x 4 Do : 3 4 3 x 4
1 1 n 1 n 1 1 1 1

n n 1 n (n 1) n (n 1) n (n 1) Do : n n 1 n (n 1)
- Mun tm gi tr phn s ca mt s ta ly phn s nhn vi s .
1 1
6 3
V d: Tm 2 ca 6 ta ly: 2
1 1 1 1 1

Tm 2 ca 3 ta ly: 2 3 6
4. Php chia phn s
a c axd
:
4.1. Cch lm: b d bxc
4.2. Quy tc c bn:
- Tch ca 2 phn s chia cho mt phn s.
a c m a c m
x : x :
b d n b d n
- Mt phn s chia cho mt tch 2 phn s:
a c m a c m
: x : : .
b d n b d n
- Tng 2 phn s chia cho mt phn s:
a c m a m a m
: : :
b d n b n b n
Chuyn bi dng HS lp 5.
- Hiu 2 phn s chia cho mt phn s:
a c m a m c m
: : :
b d n b n d n
a
0 : 0.
- S 0 chia cho mt phn s: b
- Mun tm 1 s khi bit gi tr 1 phn s ca n ta ly gi tr chia cho phn s tng ng.
2
V d: Tm s hc sinh lp 5A bit 5 s hc sinh ca lp 5A l 10 em.
Bi gii
S hc sinh ca lp 5A l:
2
25
10 : 5 (em)
a c 0)
* Khi bit phn s b ca x bng d ca y (a, b, c, d
c a
:
- Mun tm t s gia x v y ta ly d b
a c
:
- Mun tm t s gia y v x ta ly b d
2 3
V d: Bit 5 s nam bng 4 s n. Tm t s gia nam v n.
Bi gii
3 2 15
:
T s gia nam v n l: 4 5 = 8 .
B. MT S DNG BI TON
Dng 1: Tnh nhiu phn s c t s bng nhau v mu s ca phn s lin sau gp mu s ca
phn s lin trc 2 ln.
1 1 1 1 1 1

V d: 2 4 8 16 32 64 .
Cch gii:
Cch 1:
1 1 1 1 1 1

Bc 1: t A = 2 4 8 16 32 64
1 1
1
Bc 2: Ta thy: 2 2
1 1 1

4 2 4
1 1 1

8 4 8
1 1 1 1 1 1 1
1 ...
Bc 3: Vy A = 2 2 4 4 8 32 64
1 1 1 1 1 1 1
1 ...
A= 2 2 4 4 8 32 64
1
A = 1 - 64
64 1 63

A = 64 64 64
Chuyn bi dng HS lp 5.
63
p s: 64 .
Cch 2:
1 1 1 1 1 1

Bc 1: t A = 2 4 8 16 32 64
Bc 2: Ta thy:
1 1
1
2 2
1 1 3 1
1
2 4 4 4
1 1 1 7 1
1
2 4 8 8 8
.
1 1 1 1 1 1

Bc 3: Vy A = 2 4 8 16 32 64
1 64 1 63

= 1 - 64 = 64 64 64
Dng 2: Tnh tng ca nhiu phn s c t s bng nhau v mu s ca phn s lin sau gp mu s
ca phn s lin trc n ln. (n > 1)
1 1 1 1 1 1

V d: A = 2 4 8 16 32 64
Cch gii:
Bc 1: Tnh A x n (n = 2)
1 1 1 1 1 1

Ta c: A x 2 = 2 x 2 4 8 16 32 64
2 2 2 2 2 2

= 2 4 8 16 32 64
1 1 1 1 1
1
= 2 4 8 16 32
Bc 2: Tnh A x n - A = A x (n - 1)
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1
Ax2-A= 2 4 8 16 32 2 4 8 16 32 64
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1
A x (2 - 1) = 2 4 8 16 32 - 2 4 8 16 32 64
1
A = 1 - 64
64 1 63

A = 64 64 64
5 5 5 5 5 5

V d 2: B = 2 6 18 54 162 486
Bc 1: Tnh B x n (n x 3)
5 5 5 5 5 5

B x 3 = 3 x 2 6 18 54 162 486

15 5 5 5 5 5

= 2 2 6 18 54 162
Bc 2: Tnh B x n - B
Chuyn bi dng HS lp 5.
15 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

Bx3 - B = 2 2 6 18 54 162 - 2 6 18 54 162 486
15 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

B x (3 - 1) = 2 2 6 18 54 162 - 2 6 18 54 162 486
15 5

Bx2= 2 486
3645 5
Bx2= 486
3640

Bx2 486
3640
:2
B = 486
1820

B 486
910

B 243

BI TP:Tnh nhanh
2 2 2 2 2 2 2

a) 3 6 12 24 48 96 192
1 1 1 1 1 1 1 1

b) 2 4 8 16 32 64 128 256
1 1 1 1 1 1
b1) S = 2 + 4 + 8 + 16 + 32 + 64
1 1 1 1 1 1
.
c) 3 9 27 81 243 729
3 3 3 3 3

d) 2 8 32 128 512
3 3 3 3

e) 3 + 5 25 125 625
1 1 1 1 1
....
g) 5 10 20 40 1280
1 1 1 1 1
...
h) 3 9 27 81 59049
Dng 3: Tnh tng ca nhiu phn s c t s l n (n > 0); mu s l tch ca 2 tha s c hiu bng
n v tha s th 2 ca mu phn s lin trc l tha s th nht ca mu phn s lin sau:
1 1 1 1

V d: A = 2 x 3 3 x 4 4 x 5 5 x 6
3 2 43 54 65

A = 2 x 3 3x4 4 x5 5 x6
3 2 4 3 5 4 6 5

= 2 x 3 2 x3 3x4 3x4 4 x5 4 x5 5 x6 5 x6
1 1 1 1 1 1 1 1

= 2 3 3 4 4 5 5 6
1 1 3 1 2 1

= 2 6 6 6 6 3
Chuyn bi dng HS lp 5.
V d:
3 3 3 3

B= 2 x 5 5 x 8 8 x 11 11 x 14
5 2 8 5 11 8 14 11
.
B= 2 x 5 5 x 8 8 x 11 11 x 14
5 2 8 5 11 8 14 11

B= 2 x5 2 x5 5 x 8 5 x 8 8 x 11 8 x 11 11 x 14 11 x 14
1 1 1 1 1 1 1 1

= 2 5 5 8 8 11 11 14
1 1 7 1 6 3

= 2 14 14 14 14 7

BI TP
Bi 1: Tnh nhanh:
4 4 4 4 4 4

a. 3 x 7 7 x 11 11 x 15 15 x 19 19 x 23 23 x 27
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
...
b. 3 x 5 5 x 7 7 x 9 9 x 11 11 x 13 13 x 15 1 x 2 2 x3 3 x 4 8 x 9 9 x 10
3 3 3 3 3 3 77 77 77 77
... ...
c. 1 x 2 2 x 3 3 x 4 4 x 5 5 x 6 9 x 10 2 x 9 9 x 16 16 x 23 93 x 100
4 4 4 4 7 7 7 7 7

d. 3 x 6 6 x 9 9 x 12 12 x 15 . 1 x 5 5 x 9 9 x 13 13 x 17 17 x 21
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
...
e. 2 6 12 20 30 42 110 g. 10 40 88 154 138 340
Bi 2: Cho tng:
4 4 4 664
S ...
3 7 7 11 1115 1995
a) Tm s hng cui cng ca dy S.
b) Tng S c bao nhiu s hng?
Bi 3: Tnh nhanh:
5 11 19 29 41 55 71 89

a) 6 12 20 30 42 56 72 90
b) Tnh tng ca 10 phn s trong php cng sau:
1 5 11 19 29 41 55 71 89 109

2 6 12 20 30 42 56 72 90 110
1 1 1 1 1 1
, , , , , ........
Bi 4: Cho dy s: 2 6 12 20 30 42
a) Hy tnh tng ca 10 s hng u tin ca dy s trn.
1
b) S 10200 c phi l mt s hng ca dy s trn khng? V sao?
Bi 5: Tnh nhanh:
1 1 1 1
...
1 2 1 2 3 1 2 3 4 1 2 3 4 ... 50
Bi 6: So snh S vi 2, bit rng:
1 1 1 1
S 1 ...
3 6 10 45
Chuyn bi dng HS lp 5.
Bi 7: Chng minh rng:
1 1 1 1 1 1 1 1 1
1
3 7 13 21 31 43 57 73 91
Bi 8: in du >,< hoc = vo trng:
1 1 1 1 1
S ...
4 9 16 25 1000 1
1993 19941994 abc mnpmnp 206 195195
Bi 9: Tnh a) 1994 19931993 b) mnp abcabc c) 195 206206

1 1 1 1 1
Bi 10:Tnh a) S = (1- 2 ) (1- 3 ) (1- 4 ) (1- 5 ) (1- 6 )
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

b) S= 7 8 9 10 11 12 14 15 18 22 24 28 30
Bi 11: .Tnh biu thc :
2004 2005 2006 6 6 1999 2000 2001 5 5
a) 2005 1997 4 2005 ; 504 2000 500 2000
2003 4 1998 2001 2002 2000 4 1995 2001 1995
b) 2002 2002 502 500 2002 ; 1995 495 1995 5 1995 3
72 : 2 574 286 2 64 72 36 2 24 3 18 4 12 6 168
c ) 4 4 8 12 20 ... 220 2 2 4 6 ... 512 1024
Bi 12:Tnh :
191919 888 171717 3737 7777 141414
a) 18 ( 212121 + 999 ) b , 27 ( 272727 + 3636 ) c, 3 ( 9999 + 272727 )
Bi 10: Tnh gi tr biu thc:
17 23 11 9
7 8,7 : 12,98 0,25 12,5.
a) 10 4 2 25
2 2 7 2 2 1 2 7
1 5 2 3 2
b) 24 5 9 17 c) 2 17 1 24 55 39 x2
1 1 3 11 3 1 1 7 4 3
: 1 2 1 1 :
d) 3 x 7 3 14 14 . e) 5 5 10 10 5 7
Bi 11: Tnh gi tr ca biu thc:
3 1 6 1 1 1 1 1 1
6 : 1 :
5 6 7 6 10 15 6 10 15
1 10 2 1 1 1 1 1 1
4 5 :
5 11 11
a) b) 2 3 4 5 4 6
1 1 1 1 1 1 3 1 7 17
:
6 10 15 6 10 15 15 4 20 49
1 1 1 1 1 1 1 2
: 5
c) 2 3 4 5 4 6 d) 3 5

5 1 7 1 1 1 1 1 1
5: 1 :
7 7 8 2 4 5 2 4 5
7 1 11 1 1 1 1 1 1
3 7 :
e) 6 2 12 g) 2 5 10 2 5 10
Chuyn bi dng HS lp 5.
36 9 34 2
: : 3
41 41 2 21 31
14 7 5 12 3
: : 2 : 2
21 21
h) i) 15 30
8 7 3 1 1 7
: 3 2
12 3 9 3 1 3 5 15

5 3 21 5 2 3 1 7 5
2 1 :
k) 8 4 24 l) 10 4 20 6
13 2 1 7 7 1 1
1 2 :2 4
m) 84 5 2 180 18 2 10

Bi 12: Tnh:
1 1
1
1 1
1 1
1 1
1 1
a) 2 b) 1 2
1 1
1 2
1 1
2 1
c) 3 d) 1 4
1
1
2
1
e) 2 3

Bi 13: Thc hin cc php tnh sau:


13 2 1 7 7 1 1 9 29 1 81 19 1
1 2 :2 4 1 1 11 8
84 5 2 180 18 2 10
a) 100 100 4 100 100 50
b)
1 1 9 13 8 1
70 528 : 7 18 16 9 : 11
2 2 10 20 9 4
Bi 14: Tm y:
3 1 2 1 7 4 1
3 : 2 1 1 :
4 4 5 4 2 5 5 2
1 3
1 y
2 4 = 64
Bi 15: Tm s t nhin n sao cho:
121 54 100 25
n :
27 11 21 126
Bi 16: Tm x l s t nhin bit:
x 60 6 x 7 12 x 2

a) 17 204 b) 33 11 c) 43 x 3
x 3 11 15 x 46
1 2
d) 5 7 e) x g) 26 16 52

CHUYN 3
CC BI TON V THM BT T S V MU S
A. KIN THC CN GHI NH
Chuyn bi dng HS lp 5.
1. Thm vo t s v bt mu s cng mt s t nhin khc 0 th tng ca t s v mu s ca 2
phn s khng i.
2. Bt t s v thm mu s cng mt s t nhin khc 0 th tng ca t s v mu s ca 2 phn
s khng i.
3.Cng thm hoc cng bt c t s v mu s cng mt s t nhin khc 0 th hiu ca t s v
mu s (hoc hiu ca mu s v t s) khng i.

B.BI TP
I . Bi tp thm bt c t v mu .
7
a ) Cho phn s 9 . Hy tm mt s n sao cho nu em t s tr i s t nhn n v em mu s cng
1
vi n th c mt ps mi sau khi rt gn bng bng 3 .
5
b) Cho phn s 7 . Hy tm mt s n sao cho nu em t s tr i s t nhn n v em mu s cng
1
vi n th c mt ps mi sau khi rt gn bng bng 3
5
c ) Cho phn s 59 . Hy tm mt s n sao cho nu em t s cng s t nhn n v em mu s tr n
th c mt ps mi sau khi rt gn bng bn (cc phn a,b,c,d c gii = tng t)
9
e) Cho p/s 34 hy tm s t nhin m sao cho khi em c t v mu ca p/s cho tr i m ta c
1
p/s mi. Rt gn p/s mi ta c p/s 6 .
43
g) Cho p/s 56 hy tm s t nhin m sao cho khi em c t v mu ca p/s cho tr i m ta c
3
p/s mi. Rt gn p/s mi ta c p/s 4 .
5
h) Cho p/s 35 hy tm s t nhin m sao cho khi em c t v mu ca p/s cho tr i m ta c
1
p/s mi .Rt gn p/s mi ta c p/s 11 .
II. Bi tp tm P/s khi thm bt vo t hoc mu:
a a 9
a) Cho p/s b nu rt gn b th c p/s 11 .nu thm vo t s 38 n v ri mi rt gn th c p/s
5 a
4 .Tm p/s b .
a a 3
b) Cho p/s b nu rt gn b th c p/s 7 .nu thm vo t s 15 n v ri mi rt gn th c p/s
36 a
49 .Tm p/s b .
a a 9
c) Cho p/s b nu rt gn b th c p/s 13 .nu thm vo t s 315 n v ri mi rt gn th c
27 a
p/s 32 .Tm p/s b .
Chuyn bi dng HS lp 5.
a a 3
d) Cho p/s b nu rt gn b th c p/s 7 .nu thm vo t s 70 n v ri mi rt gn th c p/s
3 a
2 .Tm p/s b
III . Cc bi tm p/s
7
a) Tm p/s bng p/s 10 m c t s nh hn mu s 2004 n v .
5
b) Tm p/s bng p/s 8 m c t s nh hn mu s 810 n v .
11
c ) Tm p/s bng p/s 16 m c t s nh hn mu s 915 n v .
a a 63 a
h) Cho p/s b c b- a = 25 .P/s b sau khi rt gn bng 68 . Tm p/s b ?
a a 5 a
i) Cho p/s b c b- a = 18 .P/s b sau khi rt gn bng 7 . Tm p/s b ?
a a 5 a
k) Cho p/s b c b + a = 112 .P/s b sau khi rt gn bng 9 . Tm p/s b ?
a a 4 a
n) Cho p/s b c b + a = 143 .P/s b sau khi rt gn bng 7 . Tm p/s b ?
CHUYN 4
MT S BI TON TNG, HIU - T
1. Ba bn A, B, C c 84 quyn sch, s sch ca A gp 2 ln ca B, s sch ca B gp 3 ln ca C
.Tm s sch ca 3 bn .
2. Ba lp nhn c 49 kg giy, lp 5a nht gp 4 ln 5b, lp 5c bng mt na lp 5a.Tm s giy ca
mi lp.
1
3 . Tui b gp 2 ln tui m, tui Lan bng 6 tui m. Tnh tui mi ngi (bit m v Lan c tng
s tui l 42)
1 1
4. S bng hoa ca A bng 2 s bng hoa ca B v bng 3 s bng hoa ca C. Tm s bng hoa
ca mi ngi.(bit s bng hoa ca A v C l 100 bng)
1
5. a) S cy ca 4 bng 3 s cy ca 4b s cy ca 4a gp 2 ln s cy ca 4c.Tm s cy ca mi
a

lp (3 lp trng c 603 cy)


1 2
6 Hng ,Cc ,.Chc , Mai gp 28 quyn truyn. Hng gp 7 s truyn v bng 3 ca Cc . Nu
Trc gp thm 1 quyn, Mai bt i 1 quyn th Trc gp 2 ln Mai. Tm s quyn truyn Mi bn .
1 1
7 .a) S ngi hc ting Nht bng 2 s ngi hc ting Hoa ,s ngi hc ting Hoa bng 3 s ngi
hc ting Anh . Tm s ngi hc mi loi .(Tng s ngi hc l108)
2
b) Cui hc k I , ba lp 5A , 5B v 5C nhn 177 quyn v pht thng cho hc sinh. Bit 3
3 4
s v lp 5A bng 5 s v lp 5B v bng 7 s v lp 5C . Hi mi lp c nhn bao nhiu
quyn v ?
Chuyn bi dng HS lp 5.
c) Bc Thun , Anh Tun v C Yn chia nhau mt s tin thng l 3.480.000 ng . Bit rng
3 4 5
5 s tin thng ca bc Thun bng 7 s tin thng ca Anh Tun; 9 s tin thng ca Anh
35
Tun bng 51 s tin thng ca C Yn. Hi mi ngi c thng bao nhiu tin ?
*****
8. Tng ca 2 s l 105 .Nu ly s ln chia cho s b c thng l 9 v d 5 .Tm 2 s .
9. Trong mt php chia c thng l 5 s d l 12 .Bit tng ca SBC v SC thng s v s d l
113.Tm SBC v SC
10. Khi thc hin mt php chia 2 s t nhin th c thng l 6, d 51.Tng ca SBC, SC thng
v s d l 969. Hy tm SBC v SC.
11. Khi ly s ln chia cho s b ta c thng l 9 d 5 .Bit tng ca s ln, s b, thng v s
d l 119.Tm 2 s .
*****
2 3
12. Hoi v Hin c tng s tin l 57000 ng mua sgk.Bit 3 s tin ca Hin bng 5 ca
Hoi .Hi mi bn c bao nhiu ng.
5 3
13. Lng B hn lng M 60 000 ng.Bit 6 lng M bng 4 lng B .Tnh lng B v M .
3 2 4
14 . a) Tng ca 3 s l 935 .bit 7 s th nht bng 5 s th 2 bng 9 s th 3.Tm 3 s .
2
b) Cui hc k I , ba lp 5A , 5B v 5C nhn 177 quyn v pht thng cho hc sinh. Bit 3
3 4
s v lp 5A bng 5 s v lp 5B v bng 7 s v lp 5C . Hi mi lp c nhn bao nhiu
quyn v ?

2
15.Tng s tui ca ng ,B ,M ti l 152 . bn tnh c tui mi ngi . Bit 3 tui M bng
2 3
5 tui B bng 7 tui ng.
4 1
16. Hng v Hu c tng s Tin l 65 000 ng sau khi Hng tiu 7 s tin ca mnh, Hu tiu 2
s tin ca mnh th s tin cn li ca 2 bn bng nhau. Tm s tin ca mi bn
2 4
17 . Hai tm vi di 176 m. Sau khi bn i 3 tm vi th nht v 7 tm vi th hai th 2 tm vi cn
li bng nhau.Tm di 2 tm vi lc u.
1 2
18. Mt ngi c 290 kg go Np v T sau khi bn 3 s go t v 7 s go np th s go cn li
bng nhau. Tm s go mi loi.
3 1 1
19 .Ba tm vi Xanh,Trng, di 108 m. Nu ct 7 tm vi Xanh, 5 tm vi Trng, 3 tm vi
th phn cn li di bng nhau.Tm chiu di mi tm.
2 3
20. Mt gi sch c 2 ngn, ngn 1 bng 3 ngn 3, ngn 2 bng 4 ngn 1. C 3 ngn c 64
quyn,Tm s sch mi ngn.
Chuyn bi dng HS lp 5.
2 3
21, Tng s tui ca 3 cha con l 85.Tui con gi bng 5 tui cha, tui con trai bng 4 tui con
gi.Tm tui mi ngi.
8 3
22. Ba lp c 115 hc sinh, Hc sinh lp 4 bng 9 hc sinh lp 4 , hc sinh lp 4 bng 4 hc sinh
b a c

lp 4b.Tm hc sinh mi lp.


3 4
23.Trong vn c 60 cy cam, chanh, bi S cy bi bng 4 s cy chanh, s cy chanh bng 5 s
cy cam. Tm s cy mi loi.
3
24. Ba bn c tt c 63 bng hoa s hoa ca bn A bng 4 s hoa ca bn B, s hoa ca bn C bng
7
6 s hoa ca bn A. Tm s hoa ca mi bn.
4
25. Ba trng c 74 hc sinh gii, hc sinh gii trng A bng 5 hc sinh gii trng B, hc sinh
5
gii trng C bng 6 trng A. Tm hc sinh gii mi trng.
*****
26. Mt gi sch c 2 ngn, s sch hin c ngn di gp 5 ln ngn trn nu chuyn 3 quyn t
ngn di ln ngn trnth s sch ngn di gp 4 ln ngn trn.Tm s sch mi ngn?
2
27. Trong lp ch c 2 loi hc sinh gii v kh. Cui hc k 1 s hc sinh gii bng 7 s hc sinh
1
kh. n cui nm 1 hc sinh kh vn ln hc sinh gii v th s hc sinh gii bng 3 s hc sinh
kh. Tm s hc sinh kh,gii .
1
28. Trong mt bui hp mt c gio nhn thy rng s hc sinh vng mt bng 5 s hc sinh c mt
1
,c cho mt hc sinh i gi lc ny c nhn thy s hc sinh vng mt bng 4 s hc sinh c
mt.Tm s hc sinh c lp.
3
29. T sch 5 c 2 ngn. S sch ngn trn bng 7 s sch ngn di. Nu chuyn 10 quyn t
a

1
ngn trn xung ngn di th ngn trn bng 2 ngn di.Tm s sch mi ngn.
5
30. Lp Av B i lao ng s cy lp A bng 9 s cy lp B, nu chuyn 10 cy ca lp A sang B
2
th s cy lp A bng 5 s cy lp B.Tm s cy mi lp .
*****
31. Nm nay tui Hoa gp 3 ln tui em Hu . Hai nm trc ,tui hoa gp 5 ln tui em Hu .Vy
Hoa v Hu nm nay bao nhiu tui
2
32. Nm nay tuu Tun gp 2 ln tui T . 5 nm na tui T bng 3 tui Tun .Tm tui mi
ngi.
1 1
33. Nm nay , Ti bng 4 tui ng .11 nm na ,tui ti bng 3 tui ng . Vy nm nay ng bao
nhiu tui .
Chuyn bi dng HS lp 5.
*****
3
34.Lp Av B nhn bn chi nh rng .Sau khi nhn th thy rng 4 s bn chi nh rng ca lp
1 3 1
B gp 3 ln 3 s bn chi ca lp A. 4 s bn chi ca lp B nhiu hn 3 s bn chi ca lp A 18
bn chi .Tm s bn chi ca mi lp .
3 1 3 2
35. 5 s cy ca A hn 3 s cy ca B l 20 cy v 5 s cy ca A gp 3 s cy ca B 3 ln.Tm s
cy ca mi lp .
3 1 3 2
36. 5 s cy ca A hn 3 s cy ca B l 2 ln v 5 s cy ca A hn 3 s cy ca Bl 54 cy.Tm
s cy ca mi lp .
1 2 3 1 3
37. 4 s cy ca A bng 3 ca 5 s cy ca B v 4 s cy ca Av 5 cy ca B l 25 cy .Tm s
cy mi bn.
2 3 3 2 3
38. 3 s cy ca A bng 4 ca 4 s cy ca B v 3 s cy ca Av 4 cy ca B l 42 cy .Tm s
cy mi
*****
39. Cho 4 s c tng l 396. Nu em s th nht cng vi 5, em s th Hai tr i 5, em s th ba
nhn vi 5 , em s th 4 chia cho 5 th c bn kt qu bng nhau .Tm 4 s .
40. Cho 4 s c tng l 45.Nu em s th nht cng vi 2 ,em s th Hai tr i 2 ,em s th ba
nhn vi 2 ,em s th 4 chia cho 2 th c bn kt qu bng nhau .Tm 4 s .
7
41. Khi 5 c 150 hc sinh .s hc sinh kh bng 15 s hc sinh ca khi ,s hc sinh gii bng 60%
s hc sinh kh.
a) Tm hc sinh t loi kh, gii ?
3 2
b) Tm hc sinh t TB v Y.(bit 5 hc sinh Y bng 3 hc sinh TB)
4
42. Bn bn c 110 bng hoa .S hoa ca T bng 11 s hoa ca bn bn, s hoa ca Hi bng 50%
s hoa ca T.
a) Tm s hoa ca T, Hi?
b) Tm s hoa ca Qun v Tun .(bit Qun hn Tun 10 bng)
43 . Hu, Mai, Hng c tng s cy l 17. S cy ca H v Hng hn Mai l 3 bng, ca H bng
2
3 ca Hng.Tm s cy mi bn?
1 1
44.a) Tng ca 2 s l 60 . Bit 2 s th nht hn 8 s th hai l 5 .Tm s th nht ,s th hai
45. Cho hai s c tng bng 104, bit s th nht km s th hai 4 n v. Hy tm hai s ?
1 2
46.Tng ca 2 s l 90. Bit 5 s th nht hn 5 s th hai l 6. Tm s th nht ,s th hai
2 1
47.Tng ca 2 s l 98 . Bit 3 s th nht hn 4 s th hai l 6. Tm s th nht ,s th hai.
48. Ba ch cng nhn chia tin thng nh sau.
S tin cu An v ca Ba l 200 00 ng
S tin ca Ba v Cc l 150 000 ng
S tin ca Cc v An l 220 000 ng.
Chuyn bi dng HS lp 5.
Hi mi ngi c bao nhiu tin .
49. Ba bn Cu, Long , Giang mua nhn v. Cu v Long mua 17 ci ,Long v Giang mua 20 ci
,Giang v Cu mua 23 ci. Hi mi ngi mua my ci .
50 Mt ngi mua 3 loi con tru, b, nga.Tru v b l 26 con, b v ngal 30 con, nga v tru
l 34 con. Tnh s con mi loi.
51.Lp 5a c 4 t tham gia trng cy.T 1, t 2 v t 3 trng c 120 cy.T 2, t 3 v t 4 trng
c 106 cy. T 1 v t 4 trng c 86 cy. Hi mi t trng c my cy.
52. Trong mt bui lao ng trng cy ,bn lp 5a,5b,5c,5d trng c 760 cy. Nu chuyn 50 cy
t lp 5A sang lp 5B, chuyn 70 cy t lp 5B sang lp 5C, chuyn 20 cy t lp 5C sang lp 5D,
chuyn 80 cy t lp 5D sang lp 5A th s cy ca bn lp bng nhau.Tm s cy ca mi lp.
53.Ba t ca lp 5a trng c 61 cy.T 1v t 2 trng hn t 2 v t 3 l 5 cy ,t 2 v t 3 hn
t1v 3 l 6 cy .Tm s cy mi t .
54. Ba t ca lp 5a trng c 335 cy.T 1v t 2 trng hn t 2 v t 3 l 10 cy ,t 2 v t 3 hn
t1v 3 l 15 cy .Tm s cy mi t .
*****
3
55. Hai khi 4, 5 gp c 436 kg ph liu. Sau khi hon thnh 4 k hoch ca mnh th c gio nhn
thy rng khi 5 gp nhiu hn khi 4 l 27 kg. Hi mi khi thu c bao nhiu kg .
3
56 . Hai khi 4, 5 gp c 84 kg ph liu. Sau khi hon thnh 4 k hoch ca mnh th c gio nhn
thy rng khi 5 gp nhiu hn khi 4 l 12 kg. Hi mi khi thu c bao nhiu kg .
3
57. Hai khi 4, 5 gp c 816 kg ph liu. Sau khi hon thnh 5 k hoch ca mnh th c gio nhn
thy rng khi 5 gp nhiu hn khi 4 l 60 kg. Hi mi khi thu c bao nhiu kg .
58. im bi thi mn ton hc k 1ca cc bn Hi, Dng , H , Bc l 4 s nguyn lin tip c tng
l 34. Hi mi bn c my im , bit rng Hi t im hn Dng v nhiu im hn H cn Bc t
im nht.
CHUYN 5
BI TON CNG VIC CHUNG
1: Cho hai vi nc cng chy vo mt ci h. Vi 1 chy y h sau 15 gi. Vi hai chy y h
1
sau 21 gi. Khi 3 h c nuc, ngui ta cho vi 2 chy vo h trong 5 gi ri cho tip vi 1 cng
chy vo. Tnh thi gian hai vi cng chy n khi y h?
1
2: Vi 1 chy trong 2 gi th y h. Vi 2 c sc chy bng 3 vi 1. Vi 3 tho ht h y nc
2
trong 4 gi. Nu 5 h c nc. M c 3 vi cng mt lc th sau bao lu h y(***)
3: Hai ngi lm chung mt cng vic th sau 5 gi s xong. Sau khi lm c 2 gi th ngi th
hai c vic phi ngh v ngui th nht phi lm thm 9 gi na mi xong. Hi nu lm ring th
mi ngi phi lm trong bao lu?(*)
4: Hai ngi lm chung cng vic th 7 gi s xong. Nhng ngi th c mi ch lm cng vi ngi
th hai trong 4 gi th ngh do ngi th th hai phi lm 9 gi na mi xong ch cn li. Hi
mi ngi lm ring th sau bao lu s xong?(*)
5: xy xong mt ci nh nhm I lm trong 15 ngy. Nhm II lm trong 20 ngy. Nhm III lm
3 2 2
trong 24 ngy. Ngi ch nh thu 4 nhm I ; 3 nhm II; 5 nhm III cng lm . Sau bao nhiu ngy
th xy xong nh?
6*: Ngi th nht cn 9 gi lm xong cng vic. Ngi th hai cn 15 gi lm xong cng
vic . Ngi ta ngi th nht lm trong 6 gi ri ngh cn ngi th hai lm tip cho n khi
xong cng vic. Hi ngi th hai cn phi lm trong bao lu?
Chuyn bi dng HS lp 5.
7: Bn Hong cn 10 ngy lm xong mt cng vic. Minh cn 15 ngy lm xong cng vic
. Bnh lm mt mnh cn s ngy gp 5 ln s ngy ca Hong, Minh cng lm xong cng
vic. Nu 3 ngi lm chung th sau bao lu s xong cng vic?
8: Mt b nui c khng c nc, khi m vi nc I; II; III th b y trong 72 giy. Khi m vi II;
III; IV th b y trong 90 giy. Khi m vi I v vi IV th b y trong 120 giy. Hi nu m 4 vi
cng mt lc th b y trong bao lu?
2
9: Bn bn nhn nhim v chuyn sch sang th vin. Trong 1 gi Hng chuyn c 7 s sch.
11 23 9
H chuyn c 40 s sch. Ton chuyn c 70 s sch. Th chuyn c 35 s sch. Bn bn
d nh lm trong 1 gi. Theo em sau 1 gi bn bn c chuyn xong s sch khng?
10: Hai bn A v B cng lm xong mt cng vic th sau 48 ngy s xong. Cng cng vic A
lm mt mnh trong 63 ngy sau B lm tip 28 ngy na th hon thnh. Hi A lm mt mnh th
sau bao nhiu ngay s ht ton b cng vic ?
1 1
11: C mt b nc, nu cho vi A chy vo b th sau 2 4 gi b y. Vi B cch y b 3 chiu
cao ca b. Nu b y nc, m vi B th sau 3 gi vi B khng chy na. Gi s b khng c
nc, m c hai vi cng mt lc th th sau bao lu b y?
12: Ngui th th nht lm xong mt cng vic trong 9 gi. Ngi th hai lm xong cng vic
trong 15 gi. Lc u ngi th nht lm trong mt thi gian ri ngh sau ngi th hai lm nt
cng vic cn li. Thi gian c hai ngi lm ht cng vic l 11 gi. Hi mi ngi lm trong my
gi.( **)
13: Hai ngi lm mt cng vic. Ngi th lm 10 gi xong. Ngi th hai lm 15 gi xong. Ngi
th I lm mt thi gian sau ngh v ngi th hai lm tip cho n lc xong. Bit tng thi gian hai
ngi lm l 11 gi. Tnh thi gian mi ngi lm?(**)
14: Hai ngi lm chung mt cng vic sau 12 ngy th xong. Ngi th nht lm trong 9 ngy ri
ngh ngi th hai lm 14 ngy na th xong.
a, Hi mi ngi lm ring sau bao lu s xong?
b, Hai ngi lm trong 1 ngy c bao nhiu % cng
15: Ba ngi lm chung mt cng vic. Ngi th nht lm xong trong 3 tun. Ngi th hai lm
xong mt cng vic gp 3 ln cng vic trong 8 tun. Ngi th ba lm xong mt cng vic gp 5
ln cng vic trong 12 tun. Hi ba ngi cng lm cng vic ban u xong trong bao nhiu gi?
Bit rng 1tun lm 45 gi?
16: Mt b nc ang cha th tch ca b. Ngi ta m c hai vi nc chy vo b. Trong mi
gi, vi th nht chy c b, vi th hai chy c b .
a/ Nu ch m mt mnh vi th nht th sau bao lu s y b ?
b/ Nu ch m mt mnh vi th hai th sau bao lu s y b ?
c/ Nu m c hai vi th sau bao lu y b ?
17: Mt ci b c ba vi nc : hai vi chy nc vo v mt vi tho nc ra khi b. Bit rng vi
th nht chy 8 gi th y b, vi th hai chy y b trong 6 gi, vi th ba tho 4 gi th b cn.
B dang cn nc, nu m c 3 vi cng mt lc th sau bao lu b s y nc ?(***)
18: Ba vi cng chy vo mt ci b khng c nc. Nu vi th nht v vi th hai cng chy
trong 9 gi th y b, nu vi th hai v vi th ba cng chy trong 5 gi th y b, nu vi th
nht v vi th ba cng chy trong 6 gi th y b. Hi nu ba vi cng chy th sau bao lu b
s y ?
19: Ba vi cng chy vo mt ci b. Nu vi I v vi II cng chy th 7 gi y b, vi th II v
vi th III cng chy th 10 gi y b, cn vi I v vi III cng chy th 8 gi y b. Hi nu ba
vi cng chy th sau bao lu b s y ?
20: Hai vi nc cng chy vo b sau 5 gi th y b. Sau khi cng chy 3gi vi mt ngng
chy, vi hai phi chy tip 6 gi mi y. Hi nu chy ring, mi vi chy trong my gi mi y
b?
Chuyn bi dng HS lp 5.
CHUYN 6
MT S BI TON HIU HIU
1. C10 xe ch go gm hai loi: loi mt xe ch c 45 t v loi mt xe ch c 32 t .tt c
ch c 398 t.Hi c bao nhiu xe mi loi .
2.C 8 st ng tt c 1120 qu va cam va qut. Mi st cam ng c 75 qu, mi st qut
ng c 179 qu .Hi mi st ng c bao nhiu qu
3. 680 hc sinh trng Hng Mc 2 i thm quan bng c 2 loi xe ,loi xe 60 ch ngi v loi xe 80
ch ngi .Hi c bao nhiu xe mi loi bit tt c c 10 xe .
4. C 22 quyn sch va vn va ton.sch ton c 150 trang ,sch vn c 132 trang .Tng s trang
ca 2 loi sch l 3120 trang .Hi mi loi c baonhiu quyn
*****
5 . C 15 t gm 3 loi: Loi 4 bnh ch c 5 tn
loi 6 bnh ch c 10 tn
loi 6 bnh ch c 8 tn.
15 xe ch c 121 tn hng v c tt c 84 bnh. Hi mi loi c bao nhiu xe.
6. C 15 t gm 3 loi: Loi 4 bnh ch c 5 tn
Loi 4 bnh ch c 6 tn
Loi 6 bnh ch c 8 tn.
15 xe ch c 93 tn hng v c tt c 70 bnh .Hi mi loi c bao nhiu xe.
7 . C 18 t gm 3 loi: Loi 4 bnh ch c 5 tn
loi 6 bnh ch c 6 tn
loi 8 bnh ch c 6 t . 18 xe ch c 101 tn hng v c tt c 106
bnh .Hi mi loi c bao nhiu xe
*****
8.An tham gia thi u c v u 20 vn. Mi vn thng c 10 im, mi vn b thua b tr i 15
im. Sau t thi An c 50 im . Hi An thng bao nhiu trn.
9.Ton tham gia thi u c v u 15 vn .Mi vn thng c 12 im,mi vn b thua b tr i
12 im. Sau t thi An c 36 im. Hi Ton thng bao nhiu trn.
10 . Quang tham gia thi u c v u 24 vn .Mi vn thng c 25 im, mi vn b thua b tr
25 im. Hi Quang thng bao nhiu trn
11 . Lp 5A c nm t i trng cy, s ngi mi t u bng nhau. Mi bn trng c 4 hoc 6 cy.
C lp trng c 220 cy. Hi c bao nhiu bn trng c 4 cy, bao nhiu bn trng c 6 cy .Bit
s hc sinh t hn 50 v ln hn 40.
12 . Lp 5B c 5 t i trng cy ,s ngi mi t u bng nhau .mi bn trng c 4 hoc 5 cy .C
lp trng c 220 cy .Hi c bao nhiu bn trng c 4 cy ,bao nhiu bn trng c 5 cy .
13 . Lp 5C i trng cy ,s ngi mi t u bng nhau .mi bn trng c 8 hoc 9 cy .C lp
trng c 180 cy .Hi c bao nhiu bn trng c 8 cy ,bao nhiu bn trng c 9 cy .Bit s hc
sinh tham gia l s chia ht cho 3
*****
14. Lp em mua 45 v xem gm 3 loi :loi 5000 ,loi 3000 ,loi 2000 ht tt c145000 Bit
s v 2000 gp i s v 3000 .Tm s v mi loi .
130 . Lp em mua 145 v xem gm 3 loi :loi 5000 ,loi 1000 ,loi 2000 ht tt c 315000
.Bit s v 2000 gp i s v 1000 .Tm s v mi loi .
15 . Lp em mua 48 gi ko gm 3 loi :loi 0,5 kg,loi 0,2kg,loi 0,1 kg khi lng 48 gi nng 9
kg .Hi mi loi c bao nhiu gi bit s gi 0,1 kg gp 3 ln s gi 0,3 kg .
*****
16. C gio chia ko tt cho cc chu .Nu c chia cho mi chu 4 ci ko th cn tha 7 ci .Nu c
chia cho mi chu 5 ci ko th cn thiu 5 ci ko .Hi
Lp mu gio c bao nhiu em?
Tm s ko c chia
Chuyn bi dng HS lp 5.
17 . C gio chia ko tt cho cc chu .Nu c chia cho mi chu 5 ci ko th cn tha 8 ci .Nu c
chia cho mi chu 7 ci ko th cn thiu 12 ci ko .Hi
a)Lp mu gio c bao nhiu em?
b)Tm s ko c chia
18 . C gio chia ko tt cho cc chu .Nu c chia cho mi chu 5 ci ko th cn tha 5 ci .Nu c
chia cho mi chu 7 ci ko th mt bn khng c .Hi
a)Lp mu gio c bao nhiu em?
b)Tm s ko c chia?
19 . Mt n v b i tp vt sng .Nu mi xung ch 16 ngi th cn tha 8 ngi phi i
chuyn th 2 .Nu mi xung ch 18 ngi th cn tha mt xung .
a)n v c bao nhiu ci xung ?
b)s ngi ca n v ?
1
20 .Mt trng t chc cho hc sinh i tham quan. Nu xp 7 s hc sinh vo mt xe th cn tha 4
1
ch. Nu xp 6 s hc sinh vo mt xe th cn mt 2 ch. Tm s hc sinh i tham quan.
1
21 .Mt trng t chc cho hc sinh i tham quan .Nu xp 5 s hc sinh vo mt xe th cn tha 4
1
ch .Nu xp 8 s hc sinh vo mt xe th cn thiu mt 5 ch. Tm s hc sinh i tham quan

CHUYN 7
MT S BI TON V T S PHN TRM
Bi 1: Mt ca hng c li 20% so vi gi bn. Hi ca hng c li bao nhiu phn trm (%)
so vi gi mua?
Bi 2: Gi bn mt my thu thanh l 425000 ng. Sau 2 ln gim gi lin tip, mi ln gim 10%
gi trc th gi bn ca my thu thanh cn bao nhiu ng?
Bi 3: Mt nng trng ngy u thu hoch c 20% tng din tch reo trng. Ngy th 2 thu
hoch c 40% din tch cn li. Ngy th 3 thu hoch c 40% din tch cn li sau 2 ngy. Hi
nng trng cn li my phn trm din tch cha c thu hoch?
Bi 4: Mt ngi mua 6 quyn sch cng loi v c gim 10% gi ba nn ch phi tr 729000
ng. Hi gi ba mi quyn sch l bao nhiu?
Bi 5: Mt ngi bn thc phm c li 25% theo gi bn. Ln 1 ngi bn 1kg ng v 1kg
go c 10500 ng. Ln 2 bn 1kg ng v 1kg u xanh c 19000 ng. Ln 3 bn 1kg u
xanh v 1kg go c 15500 ng. Hi gi mua 1kg mi loi ca hng l bao nhiu ng?
Bi 6: Lng nc trong ht ti l 16%, ngi ta ly 200kg ht ti em phi th khi lng gim
i 20kg. Tm t s phn lng nc trong ht phi?
Bi 7: Gi hoa thng tt tng 20% so vi thng 11, thng ging gi hoa li h hn 20%. Hi gi
hoa thng ging so vi gi hoa thng 11 th thng no r hn v r hn my phn trm?
Bi 8: Mt ca hng nhn ngy khai trng (ngy u tin m ca hng) h gi 15% gi nh
bn mi th hng ho. Tuy vy ca hng vn c li 29% mi loi hng ho. Hi nu khng h
gi th ca hng c li bao nhiu phn trm?
Bi 9: Mt ngi mua 11 thng bnh, mi thng 12 gi bnh, gi mua tt c l 396000 ng,
ngi y li mt s gi bnh cho gia nh n, s cn li em bn bt gi 4500 ng mt gi.
Tnh ra s tin bn bnh bng 125% s tin mua bnh. Hi ngi li my gi bnh cho gia
nh n?
Bi 10: Tnh din tch hnh ch nht, bit rng nu chiu di tng thm 20% s o chiu di, chiu
rng gim 20% s o chiu rng th din tch gim 30m2.
Bi 11: Trong nc bin cha 2,5% mui. ly 513kg mui th cn phi ly t di bin bao
nhiu lt nc lm bay hi? Bit 1 lt nc bin nng 1026kg.
Chuyn bi dng HS lp 5.
CHUYN 8
CC BI TON GII BNG PHNG PHP GI THIT TM
Bi 1: Va g va ch
B li cho trn
Ba mi su con
Mt trm chn chn.
Hi c bao nhiu con g? Bao nhiu con ch?
Bi 2: Lp c 32 bn tham gia lm k hoch nh bng xe ci tin v quang gnh. Xe ci
tin cn 4 ngi 1 xe, cn gnh th 2 bn khing 1 chic. Va xe ci tin va gnh
c 13 dng c. Hi c my xe ci tin, my quang gnh?
Bi 3: Rp Kim ng mt ti chiu phim bn c 500 v gm 2 loi: 3000 ng v 2000 ng. S
tin thu c l 1120000 ng. Hi mi loi c bao nhiu v?
Bi 4:
Qut ngon mi qu chia ba
Cam ngon mi qu chia ra lm mi
Mi ngi mt ming, trm ngi
C mi by qu khng nhiu chia.
Hi c bao nhiu qu cam, bao nhiu qu qut?
Bi 5: C 8 st ng tt c 1120 qu va cam va qut. Mt st cam ng c 75 qu, mt st
qut ng c 179 qu. Hi mi loi c bao nhiu qu?
Bi 6: Lp 5A i trng cy s ngi c chia thnh 3 t u nhau. Mi bn trng c 5 hoc 6 cy.
C lp trng c tt c 235 cy. Hi c bao nhiu bn trng c 5 cy, bao nhiu bn
trng c 6 cy?
Bi 7: Lp 5B i trng cy s ngi c chia thnh 5 t u nhau. Mi bn trng c 4 hoc 5 cy.
C lp trng c tt c 220 cy. Hi c bao nhiu bn trng c 4 cy, c bao nhiu bn
trng c 5 cy?
Bi 8: An tham gia u c v u 20 vn, mi vn thng c 10 im, mi vn thua mt 15
im. Sau t thi An c 50 im. Hi An thng bao nhiu vn?
Bi 9: Nu chia cho mi ngi 3,6kg qu to th cn tha 3,1kg. Nu chia cho mi ngi 4,1kg to
th cn thiu 3,9 kg. Hi c bao nhiu ngi c chia to? v khi lng to em chia?
Bi 10: Lp em mua 45 v i xem xic gm 3 loi: loi v 5000, loi v 3000, loi v 2000 ht
tt c l 145000. Bit s v 2000 gp i s v 3000. Hi mi loi c bao nhiu v?
Bi 11: Mt ca hng c 48 gi ko gm 3 loi: 0,5kg; 0,2kg; 0,1kg. Khi lng c 48 gi l 9kg.
Hi mi loi c bao nhiu gi? Bit s gi 0,1kg gp 3 ln gi 0,2kg.
Bi 12: Sau mt bui bn hng mt ca hng thu c 315 000 gm 3 loi: loi 5000, loi
2000, loi 1000. S t c 3 loi l 145 t. Tnh xem tin mi loi l bao nhiu? Bit s t
loi 2000 gp i s t loi 1000.
Bi 13: Mt lp hc c mt s gh bng, nu mi gh ngi 4 ngi th c 8 hc sinh thiu
gh, nu mi gh ngi 6 ngi th tha 12 ch ngi. Hi c bao nhiu hc sinh, c bao nhiu
gh bng?
Bi 14: Mt n v b i nu sang sng nu mi thuyn ch 20 ngi th cn tha 16 ngi, nu
mi thuyn ch 24 ngi th tha mt thuyn. Hi c bao nhiu thuyn v n v c bao
nhiu ngi?
Bi 15: M mua v mt s to, m bo b chia cho c nh. B chia mi ngi 5 qu th cui cng b
1
ch cn 3 qu. M bo b chia li. B chia cho mi ngi 4 qu th cui cng b nhn c 3
s to ban u. Hi m mua v bao nhiu qu to?
Bi 16: Bn An c mt s bi kim tra bn tnh rng: Nu c thm 5 im 10 v 3 im 9
na th im trung bnh ca tt c cc bi l 8. Nu thm 1 im 9 v 2 im 10 na th im
trung bnh ca tt c cc bi l 7,5. Hi bn An c my bi kim tra?
Chuyn bi dng HS lp 5.
3
Bi 17: Mt ngi lm c mt s sn phm. Tun u ngi bn ra 7 s sn phm vi gi
2
18000 ng mt sn phm th thu c 54000ng tin li. Tun sau ngi bn tip 3 s
sn phm cn li vi gi 20000 ng mt sn phm th thu c li l 80000ng tin li.
Hi ngi lm c bao nhiu sn phm v bn c bao nhiu sn phm?
5
Bi 18: Hm qua bc An bn 8 tm vi theo gi 20000 ng/m th c li 200000ng. Hm nay
bc bn phn cn li ca tm vi vi gi 18000 ng/m th c li 90000. Hi tm vi di
my mt?
4
Bi 19: Hm trc bc Nm bn 7 s o thun theo gi 9000 mt ci th li 200000ng. Hm sau
bc bn nt s o cn li vi gi 8800 mt ci th c li 120000ng. Hi bc Nm bn
bao nhiu chic o thun v bn c bao nhiu tin?
4
Bi 20: Mt ngi bun mt gi 7000ng mt qu. Ngi bn 5 s mt vi gi
10000 ng mt qu v ch cn li vi gi 9000ng mt qu. Bn xong c li tt c
560000ng. Hi s mt ngi bn bun?
Bi 21: Mt ca hng bn c 45 quyn sch tham kho gm ton 3, ton 4 v ton 5 c tt c
230000 ng.
- Sch ton 3 gi 4000 ng/cun. - Sch ton 4 gi 5000 ng/cun.
- Sch ton 5 gi 6000 ng/cun.
Tm s sch mi loi bn, bit s sch ton 5 bn bng trung bnh cng s sch ton 3
v ton 4 bn.
Bi 22: Ba bn Mai, Hng, o lm c tt c 680 bng hoa. Thi gian Hng dng lm hoa gp
3 ln thi gian Mai lm v tng s thi gian ca c 3 bn dng lm hoa ht tt c 45 pht.
Hi mi bn lm c bao nhiu bng hoa, bit rng c 1 pht th:
- Mai lm c 17 bng. - Hng lm c 15 bng.
- o lm c 12 bng.
CHUYN 9
CC BI TON GII BNG PHNG PHP KH V TH
Bi 1: Dng mua 5 ngi bt my v 3 quyn v ht 3800ng. Giang mua 3 ngi bt my v 3
quyn v ht 3000ng. Tnh gi tin 1 ci bt v 1 quyn v.
Bi 2: An mua 15 tp giy v 10 ci bt ht 31600ng. Bnh mua mt tp giy v mt ci bt nh
th ht 2640ng. Tnh gi tin 1 ci mi loi.
Bi 3: 5 qu trng g v 3 qu trng vt gi 5100ng. Bit gi tin 5 qu trng g t hn 2 qu
trng vt l 1600ng. Tnh gi tin 1 qu trng mi loi.
Bi 4: Ngi th nht mua 3,5m vi hoa v 4,3m vi la ht 40600ng. Ngi th 2 mua 1,4m v
3,5m vi ht 28700ng. Tnh gi tin mt mt vi hoa, mt mt vi la.
Bi 5: Gi tin 4 quyn sch nhiu hn gi tin 8 quyn v l 4000ng. Gi tin 12 quyn sch
nhiu hn gi tin 9 quyn v l 42000ng. Tnh gi tin mt quyn sch v gi tin mt
quyn v.
Bi 6: 4 con vt nng hn 6 con g 1kg. 3 con vt nh hn 10 con g 7,5kg. Hi mi con vt, mi con
g bao nhiu ki - l- gam?
1
Bi 7: ui con c nng 250g, u con c nng bng ui v 2 thn.Thn c nng bng u v ui.
Hi c nng bao nhiu gam?
Bi 8: 10 hp sa v 9 hp b gi 19.500. Tnh gi tin mi hp, bit 5 hp sa t bng 2 hp b.
Bi 9: An mua 5 bt my v Bnh mua 3 bt bi ht tt c 54000ng. Tm gi tm mi cy bt, bit
gi tin 1 cy bt my t hn 1 cy bt bi 10000ng.
Chuyn bi dng HS lp 5.
Bi 10: Mt ngi bn 3 loi chanh gm: 9kg chanh loi 1; 11kg chanh loi 2 v 7kg chanh loi 3 c
tt c 69200ng. Gi 1kg chanh loi 1 t hn 1kg chanh loi 2 l 800ng v t hn 1kg
chanh loi 3 l: 1200ng. Tnh gi tin mt kg chanh mi loi.
Bi 12: Mt st c th ng 14kg to hon 21kg mn. Ngi ta y st c to v mn. Tnh ra
st nng 18kg v gi tin c st l 300000ng. Em hy tnh 1kg to v 1kg mn. Bit
rng trong 18kg s tin to v mn bng nhau.
2 3
Bi 13: C n tru v n b c tt c 50 con. Bit rng nu em 5 s tru v 4 s b gp li th
c 27 con. Hi c bao nhiu con tru v con b?
Bi 14: C 1 can 10lt v mt ci can 20lt. Trong mi can ng mt s du, khng bit l bao
3
nhiu. Nu du t can ln sang can nh cho y th s du trong can ln bng 4 lng du
lc u ca n. Hi lc u mi can c bao nhiu lt du?
1 1 1 1
Bi 15: 3 s cam bng 5 s qut l 30 qu. 4 s cam v 2 s qut l 40 qu. Hi c bao nhiu
cam, bao nhiu qut?
2 4 5
Bi 16: Khi 5 mt trng tiu hc c 5 s hc sinh nam v 7 s hc sinh n l 140 bn. 6 s hc
9
sinh nam v 14 s hc sinh n l 35 bn. Hi khi 5 trng c bao nhiu bn nam, bao
nhiu bn n?
Bi 17: Thy Hiu trng n mt vn cy mua cy non v trng xung quanh trng. Ln th
nht thy mua 10 cy phng v 8 cy ip ht tt c 64000 ng. Ln th hai thy mua 7
cy phng v 4 cy ip ht tt c 40000 ng. Tnh gi tin 1 cy phng v 1 cy ip.
Bi 18: K v T em g ra ch i ly nga v b. H tnh rng c 85 con g th i c 1 con
nga v 1 con b, c 5 nga th i c 12 b. Sau khi i c mt s nga v b h
bn vi nhau:
- K ni: Nu ta i thm mt s nga na bng ng s nga ta i th ta s c 17
con c nga ln b, nhng nh th s g khng i .
- T ni: Nu ta i thm mt s b na bng ng s b hin c th chng nhng s c
19 con c nga ln b v s g em i cng va ht.
h bn u ng, em hy tnh xem K v T em bao nhiu con g ra ch?
Bi 19: i tuyn khi 5 d thi An ton giao thng c chia u thnh 6 nhm. Cc em d thi
u t c 10 im hoc 8 im. Tng s im ca c i l 160 im. Hi c bao nhiu
em t im 10 v bao nhiu em t im 8?

CHUYN 10
CC BI TON GII THEO PHNG PHP TNH NGC T CUI
Bi 1: Tm mt s bit rng s ln lt cng vi 1 ri nhn vi 2 c bao nhiu em chia cho 3
ri tr i 4 th c 5.
Bi 2: Tm mt s, bit rng s bt i 3,2 ri cng thm 4,5 th bng 6,9.
Bi 3: Tm mt s bit rng s nhn vi 4, c bao nhiu em cng vi 4 th c kt qu l
7744.
Bi 4: Tm mt s khi nhn s vi 1234579 th c mt s gm ton ch s 9.
Bi 5: Kin, Ho v Bnh c 24 quyn v. Nu Kin cho Ho mt s v bng s v Ho hin c.
Ho cho Bnh mt s v bng s v Bnh hin c ri Bnh li cho Kin mt s v bng s v
Kin hin c th s v ca 3 bn bng nhau. Hi lc u mi bn c bao nhiu quyn v?
Bi 6: An, Bnh, Chi v Dng mi ngi c mt s nhn v khc nhau. An cho 3 bn mnh mi bn
mt s nhn v nh mi bn hin c. Sau , Bnh li cho ba bn mnh mt s nhn v nh
Chuyn bi dng HS lp 5.
mi bn hin c, ri sau Chi, Dng cng lm nh vy. Cui cng mi bn c 16 nhn v.
Hi lc u mi bn c bao nhiu nhn v?
1 1
Bi 7: C 3 thng go, ly 3 s go thng A vo thng B, ri 4 s go hin c thng B
1
vo thng C. Sau , 10 s go c tt c thng C vo thng A th lc y s go mi
thng u bng 18kg. Hi lc u mi thng c bao nhiu ki - l - gam go?
Bi 8: Kin v Nhn cng chi nh sau: Nu Kin chuyn cho Nhn mt s bi ng bng s bi m
Nhn ang c, ri Nhn li chuyn cho Kin mt s bi ng bng s bi cn li ca Kin th
cui cng Nhn c 35 vin bi v Kin c 30 vin bi. Hi lc u mi bn c bao nhiu vin
bi?
1
Bi 9: Mt ngi bn mt s cam nh sau: ln u bn 2 tng s cam v thm 1 qu, ln th 2 bn
1 1
2 s cam cn li v thm 1 qu, ln th 3 bn 2 s cam cn li sau ln 2 v thm 1 qu,
cui cng cn li 10 qu. Hi ngi c tt c bao nhiu qu cam?
1
Bi 10: Mt ngi bn mt s trng nh sau: Ln u bn 2 tng s trng v thm 2 qu, ln 2 bn
1 1
2 s trng cn li v thm 2 qu, ln th 3 bn 2 s trng cn li sau khi bn ln 2 v thm
2 qu. Cui cng cn li 10 qu. Hi ngi c bao nhiu qu trng?
1
Bi 11: Lp 5A tham gia hc may, ngy th nht c 6 s hc sinh ca lp v 2 em tham gia, ngy
1 3
th 2 c 4 s cn li v 1 em tham gia, ngy th 3 c 5 s cn li sau 2 ngy v 5 em tham
1
gia, ngy th 4 c 3 s cn li sau 3 ngy v 1 em tham gia. Cui cng cn li 5 em cha
tham gia. Hi lp 5A c bao nhiu hc sinh?
Bi 12: Cc lp 4A, 4B, 4C chuyn gh t sn trng vo cc phng hc. C gio yu cu mi lp
1 1
phi chuyn 3 s gh. Lp 4A n sm nht v chuyn ng 3 s gh. Lp 4B n sau
1
tng cha c lp no chuyn gh nn ch chuyn ng 3 s gh cn li. Lp 4C n sau
1
cng tng cha c lp no chuyn gh nn ch chuyn ng 3 s gh l 20 gh. Hi lc u
trn sn trng c bao nhiu gh?
1
Bi 13: Ngi ta chia ko cho 9 em b. Em b th nht c 1 ci ko v 10 s ko cn li. Em th 2
1 1
nhn c 2 ci ko v 10 s ko cn li. Em th 3 nhn c 3 ci ko v 10 s ko cn
liCui cng s ko c chia ht v em b no cng nhn c s ko nh nhau. Hi lc
u c bao nhiu ci ko.
Bi 14: Em i hc v thy m li to cho 2 anh em, bn chia s to thnh 2 phn bng nhau
nhng thy tha ra 1 qu, em n lun qu ri ly i mt phn. Sau anh v khng bit l
em ly, bn chia s to cn li thnh 2 phn bng nhau v cng thy tha ra 1 qu, anh n
lun qu ri ly ra mt phn. Nh vy l em ly nhiu hn anh 6 qu to. Hi m
li cho 2 anh em my qu to?
Chuyn bi dng HS lp 5.
CHUYN 11
TRUNG BNH CNG
I.KIN THC CN GHI NH
1. Mun tm trung bnh cng ca nhiu s ta ly tng chia cho s cc s hng.
2. Mun tm tng cc s hng ta ly trung bnh cng nhn vi s cc s hng.
3. Trong dy s cch u:
- Nu s lng s hng l l th s hng chnh gia ca dy s chnh l s trung bnh
cng ca cc s hng.
- Mun tm s trung bnh cng trong dy s cch u ta ly gi tr ca mt cp chia cho 2
V d: Hy tm s trung bnh cng ca 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.
Bi gii
S trung bnh cng l : (1 + 9) : 2 = 5.
(Hoc dy s c 9 s hng lin tip t 1 n 9 nn s chnh gia chnh l s trung bnh
cng v l s 5).
4. Trong cc s, nu c mt s ln hn mc trung bnh cng ca cc s n n v th trung bnh cng
ca cc s bng tng ca cc s cn li cng vi n n v ri chia cho cc s hng cn li
.
1
V d: An c 20 vin bi, Bnh c s bi bng 2 s bi ca An. Chi c s bi hn mc trung bnh
cng ca ba bn l 6 vin bi. Hi Chi c bao nhiu vin bi?
Bi gii
1
S bi ca Bnh l : 20 x 2 = 10 (vin)
Nu Chi b 6 vin bi cho hai bn cn li ri chia u th s bi ca ba bn s bng nhau v
bng trung bnh cng ca c ba bn.
Vy trung bnh cng s bi ca ba bn l:
(20 + 10 + 6) : 2 = 18 (vin)
S bi ca Chi l:
18 + 6 = 24 (vin)
p s: 24 vin bi
5. Trong cc s, nu mt s km trung bnh cng ca cc s tn n v th trung bnh cng ca cc
s bng tng cc s cn li tr i n n v ri chia cho s lng cc s hng cn li.
V d: An c 20 nhn v, Bnh c 20 nhn v. Chi c s nhn v km trung bnh cng ca ba
bn l 6 nhn v. Hi Chi c bao nhiu nnh v?
Bi gii
Nu An v Bnh b cho Chi 6 vin bi ri chia u th s bi ca ba bn s bng nhau v bng
trung bnh cng ca c ba bn.
Vy s trung bnh cng ca ba bn l:
(20 + 20 - 6) : 2 = 17 (nhn v)
S nhn v ca Chi l:
17 - 6 = 12 (nhn v)
p s: 12 nhn v
6. Bi ton c thm mt s hng mc trung bnh cng ca tt c tng thm n n v, ta lm
nhsau:
Bc 1: Tnh tng ban u
Bc 2: Tnh trung bnh cng ca cc s cho
Bc 3: Tnh tng mi = (trung bnh cng ca cc s cho + n) x s lng cc s hng mi.
Bc 4: Tm s = tng mi - tng ban u
V d: Mt t trong 3 gi u, mi gi i c 40km, trong 3 gi sau, mi gi i c 50
km. Nu mun tng mc trung bnh cng mi gi tng thm 1km na th n gi th 7, t
cn i bao nhiu ki-l-mt na?
Chuyn bi dng HS lp 5.
Bi gii
Trong 6 gi u, trung bnh mi gi t i c:
(40 x 3 + 50 x 3 ) : 6 = 45 (km)
Qung ng t i trong 7 gi l :
(45 + 1) x 7 = 322 (km)
Gi th 7 t cn i l:
322 - (40 x 3 + 50 x 3) = 52 (km)
p s: 52km
II. BI TP
Bi 1: Tm s trung bnh cng ca cc s cch u nhau 4 n v : 3, 7, 11, ,95, 99, 103.
Bi 2: Tm s trung bnh cng ca cc s : 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18.
Em c cch no tnh nhanh s trung bnh cng ca cc s trn khng?
Bi 3: Trung bnh cng tui ca b, m, Bnh v Lan l 24 tui, trung bnh cng tui ca b. m v
1
Lan l 28 tui. Tm tui ca mi ngi, bit tui Bnh gp i tui Lan, tui Lan bng 6 tui
m.
Bi 4: C bn bn An, Bnh, Dng, Minh cng chi bi. Bit An c 18 vin bi, Bnh c 16 vin bi,
Dng c s bi bng trung bnh cng s bi ca An v Bnh. Minh c s bi bng trung bnh
cng s bi ca c bn bn. Hi Bn Minh c bao nhiu vin bi?
Bi 5: Hai ngi i xe my khi hnh cng mt lc t hai da im cch nhau 216km v i ngc
chiu nhau. H i sau 3 gi th gp nhau. Hi trung bnh mt gi mi ngi i i c bao
nhiu ki- l-mt?
Bi 6: Con ln v con ch nng 102kg, con ln v con b nng 231kg, con ch v con b nng
177kg. Hi trung bnh mi con nng bao nhiu ki-l-gam?
Bi 7: Tm s c ba ch s, bit trung bnh cng ba ch s ca s bng 6 v ch s hng trm
gp ba ch s hng chc, ch s hng chc km ch s hng n v l 2.
Bi 8: Ba s c trung bnh cng l 60. Tm ba s , bit nu vit thm mt ch s ch s 0 vo bn
1
phi s th nht th ta c s th hai v s th nht bng 4 s th ba.
Bi 9: Lp 5A v lp 5B trng c mt s cy, bit trung bnh cng s cy hai lp trng c
bng 235 cy v nu lp 5A trng thm 80 cy, lp 5B trng thm 40 cy th s cy hai lp
trng s bng nhau. Tm s cy mi lp trng .
Bi 10: Lp 5A, 5B, 5C trng cy. Bit trung bnh s cy 3 lp trng l 220 cy v nu lp 5A
trng bt i 30 cy, 5B trng thm 80 cy, 5B trng thm 40 cy th s cy 3 lp trng c
bng nhau. Tnh s cy mi lp trng.
Bi 11: Tm s trung bnh cng ca tt c cc s, mi s c 4 ch s 0, 2, 3, 4.
Bi 12: Vit c 18 bi, Nam c 16 bi, Ho c s bi bng trung bnh cng ca Vit v Nam, Bnh c
s bi km trung bnh cng ca 4 bn l 6 bi. Hi Bnh c bao nhiu bi?
Bi 13: Nhn dp khai ging, Mai mua 10 quyn v, Lan mua 12 quyn v, o mua s v bng
trung bnh cng ca 2 bn trn, Cc mua hn trung bnh cng ca c 3 bn l 4 quyn. Hi
Cc mua bao nhiu quyn v?
Bi 14: Tui trung bnh 11 cu th ca mt i bng l 22 tui . Nu khng k th mn th tui
trung bnh ca 10 cu th l 21 tui. Hi th mn bao nhiu tui?
Bi 15: Mt thng im c 20 ln kim tra, sau 10 ln kim tra bn An thy im trung bnh ca
mnh l 7 im. Hi cn 10 ln kim tra na bn An phi t c tt c bao nhiu im
im trung bnh ca thng l 8 im.
Bi 16: nh s trang ca mt quyn sch, trung bnh mi trang phi dng 2 ch s. Hi quyn
sch c bao nhiu trang?
Bi 17: a l s c 1 ch s, b l s c hai ch s, c l s c 3 ch s. Trung bnh cng ca 3 s l
369. Tm a, b, c.
Chuyn bi dng HS lp 5.
Bi 18: Hu xp c 10 bng hoa, Lan xp c 12 bng hoa, Hng xp c s bng hoa bng trung
bnh cng s bng hoa ca Hu v Lan. Phng c s bng hoa nhiu hn trung bnh cng s
hoa ca 3 bn trn l 6 bng hoa. Hi Phng xp c bao nhiu bng hoa?
Bi 19: Tui trung bnh ca 6 cu th trong i tuyn bng chuyn Vit Nam l 24 tui. Nu khng
tnh i trng th tui trung bnh ca 5 cu th cn li l 23. Tnh tui ca i trng.
Bi 20: Trong gii v ch bng th gii Mundial c i i bng ca mt nc m tui trung
bnh ca 11 cu th ra sn ln hn tui trung bnh ca 10 cu th (khng tnh th mn). Tnh
xem tui ca th mn nhiu hn tui trung bnh ca 11 cu th l bao nhiu?
Bi 21: C 4 i tham gia trng cy, bit i 1 v i 2 v i 3 trng c 1200 cy, i 3, i 4 v
i 2 trng c 1060 cy, i 1 v i 4 trng c 860 cy. Hi trung bnh mi i trng
c bao nhiu cy? Nu c thm i 5 phi trng c bao nhiu cy mc trung bnh
mi i tng thm 4 cy?
Bi 22: Mt i xe ti c 5 chic xe, trong c 2 xe A v B mi xe ch c 3 tn, 2 xe C v D ch
c 4 tn ri, cn xe E ch nhiu hn mc trung bnh ca ton i l 1 tn. Hy tnh xem xe
E ch c my tn?
11
Bi 23: Trung bnh cng ca ba phn s bng 3 . Nu tng phn s th nht ln 23 ln th trung
61 13
bnh cng bng 3 . Nu tng phn s th hai ln 7 ln th trung bnh cng bng 3 . Tm ba
phn s cho.
B. BI TON TM HAI S KHI BIT TNG V HIU CA HAI S
Bi 1: C mt hp bi xanh v mt hp bi , tng s bi ca 2 hp l 48 vin bi. Bit rng nu ly ra
hp bi 10 vin v ly ra hp bi xanh 2 vin th s bi cn li trong 2 hp bng nhau.
Tm s bi ca mi hp lc u.
Bi 2: Lan c nhiu hn Hng 12 quyn truyn nhi ng. Nu Hng mua thm 8 quyn v Lan mua
thm 2 quyn th 2 bn c tng cng 46 quyn. Hi mi bn c bao nhiu quyn truyn nhi
ng?
Bi 3: Hai hp bi c tng cng 115 vin, bit rng nu thm vo hp bi th nht 8 vin v hp th
hai 17 vin th 2 hp c s bi bng nhau. Hi mi hp c bao nhiu vin bi?
Bi 4: Tm hai s c hiu bng 129, bit rng nu ly s th nht cng vi s th hai ri cng vi
tng ca chng th c 2010.
Bi 5: Tm hai s chn c tng bng 216, bit gia chng c 5 s chn.
Bi 6: Tng s tui hin nay ca b, ca Hu v ca Hi l 80 tui. Cch y 2 nm, tui b hn
tng s tui ca Hu v Hi l 54 tui, Hu nhiu hn Hi 6 tui. Hi hin nay mi ngi
bao nhiu tui?
3
Bi 7: Hai i trng cy nhn k hoch trng tt c 872 cy. Sau khi mi i hon thnh 4 k
hoch ca mnh, i 1 trng nhiu hn s cy i 2 trng l 54 cy. Hi mi i nhn trng
theo k hoch l bao nhiu cy?

CHUYN 12
MT S BI TON GII THEO PHNG PHP GRAP - BIU VEN - IRICHLE -
SUY LUN LGIC
Chuyn bi dng HS lp 5.
Bi 1: Trong cuc thi u bng bn Ngy Hi kho Ph ng, cc cu th n d u bt tay nhau.
Ngi ta m c tt c 10 ci bt tay. Hi c my cu th d thi?
Bi 2: Cho mt hnh c 8 cnh. Hi hnh c bao nhiu ng cho? (ng cho l on thng
ni 2 nh khng cng thuc mt cnh).
Bi 3: Trong mt cuc hp c 10 ngi n d. H u bt tay nhau. Hi c tt c bao nhiu ci bt
tay, bit rng mi ngi ch bt tay nhau 1 ln?
Bi 4: i tuyn thi cu v thi c vua ca trng tiu hc A c 20 em, trong 12 em thi cu
v 13 em thi u c vua. Hi c bao nhiu em trong i tuyn thi u c 2 mn.
Bi 5: Trong mt hi ngh c 100 i biu tham d, mi i biu ni c 1 hoc 2 trong 3 th
ting: Nga, Anh hoc Php, c 39 i biu ch ni c ting Anh, 35 i biu ni c ting
Php, 8 i biu ni c c ting Anh v ting Nga. Hi c bao nhiu i biu ch ni c
ting Nga?
Bi 6: Mt lp c 26 hc sinh. Hy chng t rng trong mt thng c t nht 3 bn sinh nht.
Bi 7: Cho ln lt vo hp bt u vin bi , bi vng, bi xanh ri li bi , bi vng, bi xanh. Tip
tc theo th t cho n ht 30 vin bi. Khng nhn vo hp ly ra bt k mt s bi no ,
phi ly t nht bao nhiu vin bi chc chn rng trong cc vin bi ly ra bao gi cng 3
mu , vng, xanh.
Bi 8: Trong mt cuc thi ti Ton tui tui th c 51 bn tham d. Mi bn phi gii 5 bi: lut cho
im nh sau:
- Mi bi lm ng c 4 im.
- Mi bi lm sai hoc khng lm s b tr 1 im.
Hy chng t rng tm c 11 bn c s im bng nhau.
Bi 9: Trong k thi hc sinh gii, 4 bn: Giang, Dng, Linh, Thu t 4 gii nht, nh, ba, t, bit
rng:
a) Linh khng c gii nht nhng cng khng c gii cui cng.
b) Dng t gii nh. c) Giang khng t gii t.
Hi ngi no t gii g?
Bi 10: Nhn ngy rm trung thu, b chia cho 3 chu Dng, Kin, Hin mi chu mt th chi
m mnh thch: n ng sao, bng bay v trng. Dng khng thch chi trng, cn Kin
khng nhn bng bay v khng thch trng. Hi b chia cho ai nhng g?
Bi 11: Ba bn Dng, Nhung, Linh mc 3 mu o trng, xanh, hng, v c 3 cp tc cng mu y.
Bit rng ch c Dng l c mu o v mu cp tc l trng nhau, cn o v cp tc ca
Nhung u khng phi l mu trng, Linh cp tc mu xanh. Hy xc nh mu o v mu
cp tc cho tng bn.
Bi 12: Gia nh Lan c 5 ngi: ng ni, b, m, Lan v em Hong. Sng ch nht c nh thch i
xem xic nhng ch mua c 2 v.
1. Hong v Lan i. 4. M v Hong i.
2. B v m i. 5. Hong v b i.
3. ng v b i.
Cui cng mi ngi ng vi ngh ca Lan v theo ngh , mi ngh ca 4 ngi
cn li trong gia nh u c tho mn mt phn v b bc b mt phn. Bn hy cho bit
ai i xem xic hm ?
Bi 13: Bn, Hu, o, Mn v Vn ang ngi 2 hng gh u.
- Hu khng ngi sau o. - Vn ang ngi bn tri cnh o.
- Mn khng ngi trc Hu. - o ang ngi sau Mn.
Hi ai ngi cnh ai hng gh no?
Bi 14: Vi mt ci can 9 lt v mt can 4 lt, lm th no ong c 7 lt nc t mt b nc?
Bi 15: Vi mt can 7 lt v mt can 5 lt, lm th no ong c 4 lt nc t mt b?
1 1
Bi 16: Anh Long ung 3 cc c ph en v pha thm sa cho y cc. Sau li ung 6 cc c
Chuyn bi dng HS lp 5.
1
ph sa ri pha thm sa cho y cc, li ung tip 2 cc c ph sa ny ri pha thm
sa cho y cc. Cui cng ung ht cc c ph sa. Hi anh Long ung nhiu c ph hn
hay ung nhiu sa hn?
Bi 17: Mt trng tiu hc A tham gia Hi kho Ph ng, c 11 hc sinh t gii, trong c 6
em ginh t nht 2 gii, c 2 em ginh t nht 3 gii v c 2 em ginh mi ngi 4 gii. Hi
trng ginh c bao nhiu gii?

CHUYN 13
TON TNH TUI.

Bi 1: Nm nay Dng hn An 3 tui. Hi 2 nm na Dng s hn An bao nhiu tui.


Bi 2: Hin nay Ho hn An 5 tui. Hi 2 nm trc y Ho hn An bao nhiu tui.
Bi 3: Hin nay tng s tui ca 2 m con l 37 tui. Sang nm tng s tui ca hai m con l bao
nhiu?
Bi 4: Hin nay tng s tui ca 2 b con l 45 tui. Hi 3 nm na tng s tui ca 2 b con l bao
nhiu tui.
Bi 5: Hin nay tng s tui ca hai ng chu l 62 tui . Hi 2 nm trc 2 ng chu bao nhiu tui.
Bi 6: Hin nay Hu 4 tui, tui b gp 7 ln tui Hu. Hi 4 nm na tui b s gp my ln tui
Hu.
Bi 7: Hin nay b 36 tui v gp 4 ln tui Vit. Hi 6 nm trc tui b gp my ln tui Vit.
Bi 8: Hin nay, em 2 tui, b 32 tui. Hi my nm na tui b gp i tui em.
Bi 9: Hin nay, em 10 tui, anh 17 tui. Hi khi no tui anh gp i tui em.
Bi 10: Hin nay, em 4 tui, anh 10 tui. Hi khi no tui anh gp i tui em.
Bi 11: Hin nay con 10 tui, b gp 5 ln tui con. Hi c khi no tui b gp 6 ln tui con
khng?
Bi 12: Hin nay con 5 tui, b gp 9 ln tui con. Hi c khi no tui b gp 7 ln tui con khng?
Bi 13: Hin nay m 32 tui. Hi c khi no tui m gp 4 ln tui con. Bit hin nay con 8 tui.
Bi 14: Hin nay Hu 12 tui v km tui m 3 ln. Hi c khi no tui m gp 5 ln tui m
khng?
Bi 15: Hin nay cha 40 tui, gp 4 ln tui con. C lc no tui cha gp 6 ln tui con khng?
Bi 16: Hin nay m 36 tui v gp 3 ln tui con. Hi trc y my nm, tui m gp 7 ln tui
con.
Bi 17: Cha hin nay 45 tui. Trc y 1 nm tui cha va gp 4 ln tui con hin nay. Hi sau
bao nhiu nm tui cha s gp 3 ln tui con.
Bi 18: Cha hin nay 43 tui. Nu tnh sang nm th tui cha va gp 4 ln tui con hin nay. Hi
lc con my tui th tui cha gp 5 ln tui con. C bao gi tui cha gp 4 ln tui con khng? V
sao?
Bi 19: Hin nay m hn tng s tui ca 2 con l 15 tui. Hi 6 nm na m hn tng s tui ca 2
con l bao nhiu?
Bi 20: Hin nay m hn tng s tui ca 2 con l 20 tui. Hi 5 nm na m hn tng s tui ca 2
con l bao nhiu?
Bi 21: Tui Ba hn tng s tui ca An v Bnh 12 tui. Hi 5 nm na tui Ba hn tng s tui
ca An v Bnh bao nhiu tui?
Bi 22: Tui ca ng hn tng s tui ca m v Hng l 30 tui. Hi 7 nm na tui ng hn tng
s tui ca m v Hng bao nhiu?
Bi 23: Tng s tui ca Hi v Hng km s tui ca Lan l 13 tui . Hi 4 nm na tui ca Lan
hn tng s tui ca Hng v Hi bao nhiu tui.
Bi 24: Tng s tui ca 2 con km s tui ca b l 18 tui . Hi 3 nm na tng s tui ca 2 con
km s tui ca b l bao nhiu tui?
Chuyn bi dng HS lp 5.
Bi 25: Hin nay tui m hn tng s tui ca Lan v Hu l 12 tui . Hi bao nhiu nm na th
tui m ch cn hn tng s tuica Lan v Hu l 5 tui.
Bi 26: Hin nay tui m hn tng s tui ca Lan v Hu l 14 tui . Hi bao nhiu nm na th
tui m ch cn hn tng s tuica Lan v Hu l 7 tui.
Bi 26: Hin nay tui m hn tng s tui ca Lan v Hu l 12 tui . Hi bao nhiu nm na th
tui m ch cn hn tng s tuica Lan v Hu l 3 tui.
Bi 27: Hin nay tui ng hn tng s tui ca m v Lan l 21 tui. Hi bao nhiu nm na tui
ng ch cn hn tng s tui ca m v Lan l 15 tui.
Bi 28: Tui H sau y 7 nm gp 3 ln tui H trc y 3 nm. Tnh tui H hin nay.
Bi 29: Tui Ho sau y 2 nm gp 3 ln tui Ho trc y 4 nm. Tnh tui Ho hin nay.
1
3
Bi 30: Tui Lan trc y 2 nm bng tui Lan sau y 2 nm. Tnh tui Lan
Bi 31: Tng s tui ca 2 b con l 40 tui. Tui b gp 3 ln tui con. Hi b bao nhiu tui, con
bao nhiu tui. Khi no tui b gp 6 ln tui con.
Bi 32: Hin nay tui b gp 6 ln tui Hng. 3 nm na tng s tui ca 2 b con Hng l 41 tui.
Tnh tui mi ngi hin nay.
Bi 33: Tng s tui ca 2 m con l 30 tui . Sang nm tui m gp 3 ln tui con . Hi
a. Hin nay m bao nhiu tui .
1
b. C khi no tui em bng 6 tui m khng?
Bi 34: Nm nay, b ti v ti 63 tui. Nu tui cha chia lm 7 phn th tui con bng 2 phn .
Vy nm nay b ti bao nhiu tui.
1
Bi 35: Nm nay b ti 45 tui. 5 nm trc ch ti bng 5 tui b ti. Hi nm nay ch ti bao nhiu
tui.
1
Bi 36: Nm nay m ti 38 tui. Sang nm tui anh ti bng 3 tui m ti. Hi m ti sinh anh ti
khi m ti bao nhiu tui.
1
Bi 37: Nm nay m ti 38 tui. 2 nm na em ti bng 4 tui m ti. Vy nm nay em ti bao
nhiu tui.
Bi 38: ng nm nay hn B 56 tui, 4 nm na tui ng s gp 9 ln tui B. Hi hin nay ng bao
nhiu tui, B bao nhiu tui.
Bi 39: Tui anh tr i 3 ln s bng 2 ln tui em. Bit em 5 tui.
Bi 40: Nm nay Tng ln 6 tui. M hn 5 ln tui Tng l 3 tui . Hi m hn Tng bao nhiu
tui.
Bi 41: Tng s tui ca ng Dng , b Dng v Dng l 108 tui. Tng s tui ca ng Dng v b
Dng l 99 tui. Tng s tui ca Dng v b Dng l 44 tui. Tm tui mi ngi.
Bi 42: Tui con bao nhiu ngy th tui m c by nhiu tun. Tng s tui ca hai m con l 40
tui. Tm tui mi ngi.
Bi 43: Tng s tui ca b, ng, con l 120 tui . Tnh tui mi ngi bit tui con bao nhiu ngy
th tui b by nhiu tun, tui con bao nhiu thng th tui ng by nhiu nm.
Bi 44: Trong vn hoa c 2 ngi b v 2 ngi con.
a. Hi c my ngi v quan h gia h nh th no?
b. Bit rng tui h cng li va ng 100 tui , v ngi ln tui nht c bao nhiu nm th
tui ngi nh nht c by nhiu thng. Tui ngi trung bnh c bao nhiu tun th tui ngnh
nht c by nhiu ngy. Tnh tui mi ngi?
Bi 45: Tui ca chu c bao nhiu thng th tui ca ng c by nhiu nm. Tui ng hn tui
chu l 66 tui. Tm tui mi ngi?
I LNG.
Chuyn bi dng HS lp 5.
NGY THNG _ TIN VIT NAM _ THI GIAN.

Bi 1: ng 4 nm bn Lan mi sinh nht 1 ln. Em hy cho bit Lan sinh nht vo ngy no, thng
no?
Bi 2: Th nm tun ny l ngy 25/3. Hi th nm tun sau l ngy no?
Bi 3: Th su tun sau l ngy 3/4. Hi th su tun ny l ngy no?
Bi 4: Thng Hai ca 1 nm no c nm ngy Ch Nht. Hy cho bit cc ngy Ch Nht trong
thng Hai ca nm l ngy no?
Bi 5: Ngy 1 thng 3 nm 2007 l th nm. Hi ngy 1 thng 3 nm 2008 l th my?
Bi 6: Dng c 20 nghn ng gm 5 t giy bc. Hi c nhng loi tin no?
Bi 7: Minh c 9000 ng gm cc loi giy bc 1 nghn v 5 nghn. Hi mi loi c my t?
Bi 8: C 1 t 500 ng. Mun i 2 loi giy bc loi 1 nghn v loi 2000 ng, c bao nhiu
cch i?
1
Bi 9: C 2 kg ng v 1 cn hai a khng c qu cn. Mun ly ra 2 kg ng th lm th no?
Bi 10: C mt si dy di 3m 2dm. Mun ct ly 8dm m khng c thc o th lm th no
ct?
Bi 11: C 1 si dy dai 1m 2dm, khng c thc o trong tay lm th no ct ra 1 on dy di
4dm 5cm?

CHUYN 14
HNH HC
I. Kin thc cn ghi nh
1. Cc quy tc tnh ton vi hnh phng
1.1. Hnh ch nht
P = (a + b) x 2 a=P:2-b=S:b
a+b=P:2 b=P:2-a=S:a
S=axb
Trong : S l din tch; P l chu vi.; a l chiu di; b la chiu rng.
1.2. Hnh vung
P=ax4 a=P:4
S=axa
Trong : S l din tch; P l chu vi; a l cnh.
1.3. Hnh bnh hnh
P = (a + b) x 2 (a + b) = P : 2
a=P:2-b b=P:2-a
S=axh a=S:h
h=S:a
Trong : S l din tch; P l chu vi; a l cnh bn; b l cnh y; h l chiu cao.
1.4. Hnh thoi
P=ax4 a=P:4
S=mxn:2 mxn=2xS
m=2xS:n n=2xS:m
1.5. Hnh tam gic
S=axh:2 a=Sx2:h
h=Sx2:a
Trong : S l din tch; a l y; h l chiu cao.
1. 6. Hnh thang
S = (a + b) x h : 2 a=Sx2:h-b
b=Sx2:h-a h = S x 2 : (a + b)
Chuyn bi dng HS lp 5.
a+b=Sx2:h
Trong : S l din tch; a l y ln; b l y b; h l chiu cao.
1.7. Hnh trn
C = d x 3, 14 = r x 2 x 3,14 d = C : 3,14
r = C : (3,14 x 2) r=d:2
S = r x r x 3, 14 r x r = S : 3,14
2. Cc quy tc tnh ton vi hnh khi
2.1. Khi hp ch nht
P y = (a + b) x 2 S y = a x b
S xq = P y x c S tp = S xq + S y x 2
V=axbxc P y = S xq : c
S y = V : c
Trong : a l chiu di; b l chiu rng; c l chiu cao; P l chu vi; S l din tch; V l th
tch.
2.2. Khi lp phng
P y = a x 4 S y = a x a
S xq = a x a x 4 S tp = a x a x 6
V=axaxa
Trong : a l cnh; P l chu vi; S l din tch; V l th tch.
3. Quan h t l gia cc i lng hnh hc
3.1. Trong hnh ch nht
- Nu din tch hnh ch nht khng thay i th chiu di t l nghch vi chiu rng.
- Nu chiu di hnh ch nht khng thay i th din tch t l thun vi chiu rng
- Nu chiu rng hnh ch nht khng thay i th din tch t l thun vi chiu di.
3.2. Trong hnh vung
- Chu vi hnh vung t l vi cnh ca n
- Nu cnh hnh vung c gp ln n ln th din tch hnh vung c gp ln n x n ln (n >
1).
3.3. Trong hnh tam gic
- Nu hai hnh tam gic c y bng nhau th din tch ca chng t l thun vi chiu cao
tng ng.
- Nu hai hnh tam gic c chiu cao bng nhau th din tch t l thun vi y tng ng.
- Nu din tch tam gic khng thay i th y ca chng t l nghch vi chiu cao tng
ng.
3.4. Trong hnh trn: Chu vi hnh trn t l thun vi ng knh hoc bn knh ca n.
4. Quy tc cng tr din tch
4.1. Khi tch mt hnh bnh hnh thnh nhiu hnh nh th din tch hnh ban u bng tng din
tch cc hnh nh.
4.2. Nu hai hnh c din tch bng nhau m c mt phn chung th din tch hai phn cn li s
bng nhau.
4.3. Khi cng hoc tr cng mt din tch th 3 vo hai din tch bng nhau th ta vn c hai din
tch bng nhau.
II. BI TP
Bi 1: C mt ming ba hnh vung, cnh 24cm. Bn Ho ct ming ba dc theo mt cnh c
4
2 hnh ch nht m chu vi hnh ny bng 5 hnh kia. Tm di cc cnh ca hai hnh ch
nht ct c.
Bi 2: Nu ghp mt hnh ch nht v mt hnh vung c cnh bng chiu di hnh ch nht ta c
mt hnh ch nht mi c chu vi 26cm. Nu ghp hnh ch nht vi mt hnh vung c
cnh bng chiu rng hnh ch nht th ta c mt hnh ch nht mi c chu vi bng 22cm.
Tm chu vi hnh ch nht ban u.
Chuyn bi dng HS lp 5.
Bi 3: Mt hnh ch nht c chu vi gp 3,6 ln chiu di. Hi chu vi gp my ln chiu rng?
Bi 4: Mt hnh ch nht c chu vi tng ln 1,6 ln khi chiu di tng ln gp i cn chiu rng
khng i. Hi nu chiu di khng i, chiu rng tng ln gp i th chu vi gp ln bao
nhiu ln?
Bi 5: Mt ming ba hnh ch nht c chu vi 72cm. Ngi ta ct b i 4 hnh vung bng nhau 4
gc.
a) Tm chu vi ming ba cn li.
b) Nu phn chiu di cn li ca ming ba hn phn cn li ca chiu rng ming ba l
12cm th di cc cnh ca ming ba hnh ch nht ban u l bao nhiu xng - ti - mt?
Bi 6: Mt hnh ch nht c chiu di gp 3 ln chiu rng. Nu bt chiu di 3m, bt chiu rng
2m th c mt hnh ch nht mi c chu vi gp 10 ln chiu rng.Tnh din tch hnh ch
nht ban u.
Bi 7: Ba ln chu vi ca hnh ch nht bng 8 ln chiu di ca n. Nu tng chiu rng 8m, gim
chiu di 8m th hnh ch nht tr thnh hnh vung. Tm di mi cnh ca hnh ch nht
.
Bi 8: Cnh ca hnh vung ABCD bng ng cho ca hnh vung MNPQ. Hy chng t rng
1
din tch MNPQ bng 2 din tch ABCD.
Bi 9: Mt mnh vn hnh vung, gia ngi ta o mt ci ao cng hnh vung. Cnh ao cch
cnh vn 10m. Tnh cnh ao v cnh vn. Bit phn din tch tha l 600m2 .
Bi 10: trong mt mnh t hnh vung, ngi ta xy mt ci b cng hnh vung. Din tch phn
t cn li l 261m2. Tnh cnh ca mnh t, bit chu vi mnh t gp 5 ln chu vi b.
Bi 11: C 2 t giy hnh vung m s o cc cnh l s t nhin. em t t giy nh nm trn
trong t giy ln th din tch phn cn li khng b che ca t giy ln l 63cm2. Tnh cnh
mi t giy.
Bi 12: Cho mt hnh vung v mt hnh ch nht, bit cnh hnh vung hn chiu rng hnh ch
nht 7cm v km chiu di 4cm, din tch hnh vung hn din tch hnh ch nht l 10cm2.
Hy tnh cnh hnh vung.
Bi 13: Mt ming ba hnh vung cnh 24cm. Ct ming ba dc theo mt cnh ta c 2 hnh
4
ch nht c t s chu vi l 5 . Tm din tch mi hnh ch nht .
Bi 14: on thng MN chia hnh vung ABCD thnh 2 hnh ch nht ABMN v MNCD. Bit tng
v hiu chu vi 2 hnh ch nht l 1986cm v 170cm. Hy tnh din tch 2 hnh ch nht .
A B

M N

Bi 15: Mt vn trng hnh ch


D nht c chu vi gp 8 ln
C chiu rng ca n. Nu tng chiu rng
thm 2m v gim chiu di i 2m th din tch vn trng tng thm 144m2. Tnh din tch
vn trng trc khi m rng.
Bi 16: Mt hnh ch nht c chu vi l 200m. Nu tng mt cnh thm 5m, ng thi gim mt cnh
i 5m th ta c mt hnh ch nht mi. Bit din tch hnh ch nht c v mi hn km nhau
175m2. Hy tm cnh hnh ch nht ban u.
Chuyn bi dng HS lp 5.
Bi 17: Ngi ta mun m rng mt mnh vn hnh ch nht c din tch tng ln gp 3 ln.
Nhng chiu rng ch c th tng ln gp i nn phi tng thm chiu di, khi vn tr
thnh hnh vung. Hy tnh din tch mnh vn sau khi m rng, bit chu vi mnh vn ban
u l 42cm.
Bi 18: Hai hnh ch nht ABCD v AMNP c phn chung l hnh vung AMOD. Tm din tch
hnh vung AMOD, bit hai hnh ch nht ABCD v AMNP c din tch hn km nhau
120cm2 v c chu vi hn km nhau 20cm.

A M B

D C
O

P N 3
Bi 19: Hnh bnh hnh ABCD c cnh y AB = 15cm, chiu cao AH bng 5 cnh y. Tnh din
tch ca hnh bnh hnh .
2
Bi 20: Cho hnh thoi ABCD. Bit AC = 24cm v di ng BD bng 3 di ng cho AC.
Tnh din tch hnh thoi ABCD. B

A C

D
Bi 21: Mt hnh bnh hnh c chu vi l 420cm, c di cnh y gp i cnh kia v gp 4 ln
chiu cao. Tnh din tch hnh bnh hnh.
Bi 22: C mt ming t hnh bnh hnh cnh y bng 32m. ngi ta m rng ming t bng cch
tng cnh y thm 4m c ming t hnh bnh hnh mi c din tch hn din tch ming
t ban u l 56m2. Hi din tch ca ming t ban u l bao nhiu?
Bi 23: Hnh bnh hnh ABCD c cnh y AB = 6cm, BC = 4cm, vi M; N; P; Q ln lt l trung
im ca cc cnh AB; BC; AD; BC. Hi:
a) Hnh trn c tt c bao nhiu hnh bnh hnh?
b) Tng chu vi ca tt c hnh bnh hnh trn bng bao nhiu?
A M B

Q N
O
Chuyn bi dng HS lp 5.

3
Bi 24: Mt hnh thoi c tng di 2 ng cho bng 45cm, bit ng cho th nht bng 2
ng cho th hai. Hi hnh thoi c din tch bng bao nhiu?
Bi 25: Cho hnh vung ABCD c chu vi bng 80cm. M l trung im cnh AB; N l trung im
cnh BC.
a) Ni B vi N, D vi N ta c hnh bnh hnh MBND. Tnh din tch hnh bnh hnh .
b) Ni A vi N, ng thng AN ct DM ti I; ni C vi M, on thng CM ct on thng
BN ti K. Nu tn cc cp cnh song song c trong hnh t gic IMKN.
c) So snh din tch t gic IMKN vi tng din tch hai hnh tam gic AID v BCK.
Bi 26: Cho hnh thoi ABCD c din tch l 216cm2 v chu vi l 60cm. on thng MN chia hnh
thoi thnh 2 hnh bnh hnh AMND v MBCN (nh hnh v), bit di cnh MB hn di
cnh AM l 5cm. Tnh: A
a) Chu vi hnh bnh hnh MBCN. M
b) Din tch hnh bnh hnh AMND.
D B
N

C
Bi 27: Ngi ta ct hnh ch nht ABCD ri ghp thnh hnh bnh hnh MNCD (nh hnh v). Bit
hnh ch nht ABCD c chu vi l 220cm, chiu di hn chiu rng 30cm v bit di cnh
MD ca hnh bnh hnh MNCD l 50cm. Tnh chiu cao CH ca hnh bnh hnh .

A M B M B N
H

Bi 28: Hnh bnh hnh ABCD c chu vi l 100cm, nu gim di AB i 15cm, tng di cnh
AB thm 5cm ta c
D mt hnh thoi AEGHC(nh
D hnh v). Tnh diCcc cnh hnh thoi v
hnh bnh hnh.
A E 15cm B

5cmD
C
H G
Chuyn bi dng HS lp 5.
Bi 29: Mt ming t hnh tam gic c din tch l 288m2, y ca tam gic bng 32m. din tch
ming t tng thm 72m2 th phi tng cnh y thm bao nhiu mt?
Bi 30: Mt tam gic c din tch 559cm2. Nu tng cnh y thm 7cm th din tch tam gic tng
thm bao nhiu xng - ti mt vung? Bit cnh y ca tam gic bng 43cm.
Bi 31: Cho tam gic ABC c cnh AB = 50cm. Nu ko di cnh BC thm mt on CD = 30cm
th ta c tam gic ABD l tam gic cn vi AB = AD v tam gic ACD c chiu cao k t C
bng 18cm. Tnh din tch tam gic ABC, bit chu vi ca tam gic ABD bng 180cm.
Bi 32: Cho tam gic ABC, trn AC ly im M sao cho AM = MC. Hy so snh din tch hai tam
gic ABM v MBC.
Bi 33: Cho tam gic ABC, trn AC ly im D sao cho BD = 2 x DC. Hy so snh din tch tam
gic ABD vi din tch tam gic BDC v din tch tam gic ABC.
Bi 34: Cho tam gic ABC, D l im chnh gia cnh BC, E l im chnh gia cnh AC, AD v
BE ct nhau I. Hy so snh din tch hai tam gic IAE v IBD.
Bi 35: Cho tam gic ABC, trn cnh AB ly im D sao cho AD gp i BD. Trn cnh AC ly
im E sao cho AE gp i EC. Ni B vi E, C vi D, on BE ct CD G. Hy so snh
din tch tam gic GDB vi din tch tam gic GEC.
Bi 36: Cho tam gic ABC, trn cnh BC ly im D sao cho BD gp i DC. Ni A vi D, ly
im E bt k trn cnh AD. Ni EB v EC. Hy so snh din tch hai tam gic BAE v CAE.
Bi 37: Cho tam gic ABC, ng cao AH. Trn AH ly im D sao cho AD gp i DH. Bit BH =
4cm, BC = 12cm. Hy so snh din tch tam gic BCD vi din tch tam gic ABH.
Bi 38: Cho tam gic ABC, trn BC ly im D sao cho BD = DC. Trn AC ly im E
sao cho AE = EC. Ni DE, trn DE ly im M sao cho DM = ME. Hy tnh din
tch tam gic AME. Bit din tch tam gic ABC bng 180cm 2 .
Bi 39: Cho tam gic ABC, trn AB ly im M chnh gia, trn BC ly im N chnh gia, trn
CA ly im I chnh gia. Ni M vi N, N vi I v I vi M. So snh din tch tam gic
MNI vi din tch tam gic ABC.
1
Bi 40: Cho tam gic ABC, trn AB ly im M sao cho AM = 3 AB, trn AC ly im N sao cho
1 1
CN = 3 AC, trn BC ly im E sao cho BE = 3 BC. Ni AE v CM chng ct nhau I.
Ni BN ct AE P v ct CM D. Hy chng t:
SIPD = SAMI + SPED + SNDC
Bi 41: Cho tam gic ABC, trn BC ly 2 im M v N sao cho BM = MN = NC. T M k ng
song song vi AC, t N k ng song song vi AB, chng ct nhau ti E. Ni AE, BE, CE.
So snh din tch cc cp tam gic ABE vi AEC v BEC vi ABC.
Bi 42: Cho tam gic ABC, ngi ta ko di cnh CB v pha B mt on BM = CB, ko
di cnh BA v pha A mt on AN = BA, ko di cnh AC v pha C mt on
CP = AC. Ni MN, NP, PM. Hy so snh din tch tam gic MNP vi din tch
tam gic ABC.
Bi 43: Cho tam gic ABC, trn AB ly im D v E sao cho AD = DE = ED. Trn AC ly im M
v N sao cho AM = MN = NC. Hy so snh din tch t gic DMNE vi din tch tam gic
ABC.
Bi 44: Cho tam gic ABC, D l im chnh gia cnh BC. Trn cnh AD ly im E sao cho AE =
2 x ED. Ni B vi E v ko di ct AC G. Hy chng t G l im chnh ga cnh AC.
Bi 45: Cho tam gic ABC, c gc A vung vi AB = 3cm, AC = 4cm, BC = 5cm. Trn cnh AB
ly im M sao cho AM = 2cm, trn cnh AC ly im N sao cho AN = 1cm, trn cnh BC
ly im E sao cho BE = 2,5cm. Tm din tch tam gic MNE.
Chuyn bi dng HS lp 5.
Bi 46: Cho tam gic ABC, M l im trn cnh BC sao cho BM = 2 x MC. N l im trn cnh AC
sao cho CN = 3 x NA. AM ct BN ti O. Hy tnh din tch tam gic ABC, nu bit din tch
tam gic AOB = 20cm2.
Bi 47: Cho tam gic ABC c din tch l 360m2. E l im chnh gia ca BC. Ni AE, trn AE ly
im I chnh gia. Ni BI v ko di ct AC D. Tnh din tch tam gic AID.
1 1
Bi 48: Cho tam gic ABC c din tch l 72cm . Bit 12 cnh y BC bng 3 chiu cao AH h t
2

nh A xung y BC.
a) Hy tnh chiu cao AH v y BC.
b) T im M chnh gia cnh BC v ng song song vi AB ct AC N. Tnh din tch tam
gic MNC.
1
Bi 49: Cho tam gic ABC, trn AB ly im M sao cho AM = 3 AB. Trn AC ly im N sao cho
1
AN = 3 AC. Ni BN v CM, hai on thng ny ct nhau I.
a) So snh din tch hai tam gic AIB v AIC.
b) Tnh din tch tam gic ABC, bit din tch tam gic AIM l 45cm2.
1
Bi 50: Cho tam gic ABC, trn AC ly im N sao cho AN = 4 AC, trn BC ly im M sao cho
BM = MC. Ko di AB v MN ct nhau P.
a) Tnh din tch tam gic ABC, bit din tch tam gic APN bng 100cm2.
b) So snh PN v NM.
2
Bi 51: Cho tam gic ABC, trn AC ly im E sao cho CE = 3 CA, trn BC ly im D sao cho
1
CD = 3 CB. AD v BE ct nhau ti O.
a) So snh BO v OE.
b) Tnh din tch tam gic AOE, bit din tch tam gic BOD bng 800cm2.
Bi 52: Cho hnh bn, trong ABC l tam gic vung A, cnh AB = 30cm,
cnh AC = 40cm, cnh BC = 50cm. Bit BDEC l hnh thang c chiu
cao bng 6cm.
A
a) Tnh di 3 ng cao ca tam gic ABC.
b) Tnh din tch tam gic ADE.

D E
Bi 53: Cho tam gic ABC v hnh thang MNCB nh hnh v, bit BC bng 2 ln MN; BN ct CM
ti O, din tch tam gic ABC bng 120cm2. B C
a) M c l im chnh gia AB khng? V sao? A
b) Tnh din tch tam gic OMN.

M N
O

B C
Chuyn bi dng HS lp 5.
2
Bi 54: Cho tam gic ABC, trn BC ly im D sao cho CD = 5 BC. Ni AD, trn AD ly 2 im
M va N sao cho AM = MN = ND. Ni BM, CM, BN, CN.
a) Hy ch ra nhng tam gic c din tch bng nhau.
b) Bit din tch tam gic BND bng 30cm2. Tnh din tch tam gic ABC.
c) Ko di BN ct AC ti P. Hy so snh on thng AP v CP.
1
Bi 55: Cho tam gic ABC (nh hnh v), bit BM = MC, CN = 3 AC. Din
tch tam gic BNC bng 60cm2.
a) Tnh din tch cc tam gic BMN, ABM, ABC, ANM, ABM.
b) So snh BI v IN; AI v IN.
A

N
I
B M C
Bi 56: Cho tam gic ABC, trn cnh AB ly im D v E sao cho AD = DE = EB. Trn AC ly 2
im G v H sao cho AG = GH = HC. Ni D vi H, E vi G. DH ct EG ti O.
a) So snh din tch hai tam gic DEG v EGH.
b) Bit t gic BGHE l hnh thang. Gi K l trung im ca on thng EH. Ni K vi O
ko di ct DG ti I. So snh di on thng DI v IG.
Bi 57: Cho tam gic ABC c BC = 9m. Trn BC ly im D vi BD = 6m. Ni A vi D, trn AD
ly mt im E bt k. Ni E vi B, E vi C.
a) So snh hai tam gic AEB v DEC.
b) Tnh chiu cao EK ca tam gic EBD, bit chiu cao AH ca tam gic ABC l 7m v E l
im chnh gia ca AD.
Bi 58: Trn hnh v bn cho MB = MC, MP l chiu cao ca tam gic AMB, MQ l chiu cao ca
tam gic AMC v MP = 6cm, MQ = 3cm.
a) So snh AB v AC.
b) Tnh din tch tam gic ABC, bit: AB + AC = 21cm.

A
Q P

C tam gic vung ABC,


Bi 59: a)Tnh din tch hnh
B
Mvung ti A (nh hnh v), bit:
1 1
AB + AC = 12,5cm v 6 AC = 4 AB.
1
b) Trn BC ly im I sao cho BI nh hn 3 BC. Tm im K trn AC khi ni I vi K
1
c t gic ABIK c din tch bng 3 din tch tam gic ABC. Khi din tch t gic
ABIK l bao nhiu xng - ti - mt vung?

A
Chuyn bi dng HS lp 5.

Bi 60: Cho tam gic ABC c din tch l 450cm2. Ly M v N ln lt l im chnh gia ca cc
1
cnh BC v AB. Trn cnh AC ly im K sao cho AK = 3 AC. Cc on thng AM v NK
ct nhau ti E. Ni BE, CE (Nh hnh v).
a) So snh din tch tam gic ABE v din tch tam gic ACE.
b) Tnh din tch tam gic AEK. A

K
N E

Bi 61: Cho tam gic ABC, trn AC ly im N chnh B gia v trn ABMly im M chnh C gia. Trn
AC ko di ly im D sao cho CD = CN. Ni M vi N, M vi D, MD ct BC E.
a) Chng t rng MN song song vi BC.
b) So snh ME vi ED.
1 2
Bi 62: Cho tam gic ABC, trn AB ly AD = 3 AB, trn AC ly AE = 3 AC. Ni B vi E v C vi
D.
a) So snh din tch hai tam gic ADC v EBC.
b) So snh chiu cao DH ca tam gic BDC vi chiu cao EK ca tam gic BEC.
c) Cho bit din tch tam gic ABC l 360m2. Tnh din tch tam gic ADE.
Bi 63: Cho tam gic ABC c cnh BC di 6cm v im E chnh gia cnh AC.
a) Hy tm im H trn cnh BC sao cho EH chia tam gic ABC thnh hai phn m din
tch phn ny ln gp i din tch phn kia.
b) Tnh din tch tam gic AHC v din tch tam gic BHE, nu bit AH l chiu cao ca
tam gic ABC v AH = 3cm.
Bi 64: Cho tam gic ABC, M l trung im ca cnh AB; N l trung im ca cnh BC.
a) Chng t cc on thng MN, NP v PM chia tam gic ABC thnh 4 phn c din tch
bng nhau.
b) Bit rng AP, BN v CM ct nhau ti im O. Chng t rng on OA gp i on OP.
c) Gi I l mt im nm trn BC v on BI gp 3 ln on IC. Ngi ta ko di on NI
mt on IK bng on NI. Gi din tch tam gic ABC l a. Hy tnh din tch tam gic
BNK theo a.
Bi 65: Trung bnh cng hai y ca mt hnh thang bng 34m. Nu tng y b thm 12m th din
tch hnh thang tng thm 114m2. Hy tm din tch hnh thang ban u.
Bi 66: Cho hnh thang ABCD c y nh AB l 27cm, y ln CD l 48cm. Nu ko di y nh
thm 5cm th c din tch ca hnh thang tng
thm 40cm2. Tnh din tch hnh thang cho.
Bi 67: Cho mt hnh thang vung c y ln di 18m, chiu cao 6m. Nu ko di y b v mt
pha tr thnh hnh ch nht th din tch tng thm 12m2. Tm din tch ca hnh thang.
Bi 68: Cho hnh thang ABCD (nh hnh v). Hy so snh din tch ca hnh tam gic ACD viBCD,
din tch ca hnh tam gic AOD vi BOC.
A B
Chuyn bi dng HS lp 5.

Bi 69: Cho hnh thangABCD. im M l im chnh gia cc cnh BC, im E l im chnh gia
cnh AD. Hai on thng AM v BE ct nhau ti K, hai on thng MD v CE ct nhau ti
N. Hy so snh din tch cc hnh thang AAMCE, BMDE vi din tch hnh thang ABCD.
Bi 70: Cho hnh thang ABCD v 4 im chnh gia cc cnh l M, N, P, Q. Hy so snh din tch
hnh MNPQ vi din tch hnh thang ABCD.
Bi 71: Cho t gic ABCD. Trn AB ly im I chnh gia, trn CD ly im K chnh gia. Ni
I vi D v C, ni K vi A v B. Hy so snh din tch tam gic AKB v din tch tam gic
DIC vi din tch t gic ABCD.
Bi 72: Cho t gic ABCD. Trn cnh AB ly 2 im M v N sao cho AM = MN = NB, trn cnh
CD ly 2 im P v Q sao cho CP = PQ = QD. Hy so snh din tch t gic MNPQ vi din
tch t gic ABCD.
Bi 73: Cho hnh thang ABCD c y CD gp 3 ln y AB. Hai ng cho AC v BD ct nhau
O.
a) So snh cc on thng OB v OC; OA v OC.
b) Tnh din tch 2 tam gic OAD v DCO, bit din tch hnh thang ABCD bng 32cm2.
Bi 74: Cho hnh thang ABCD c y CD gp 3 ln y AB. Cc cnh bn AD v BC ko di ct
nhau ti P.
a) So snh cc on thng PA v PD; PB v PC.
b) Tnh din tch hnh thang ABCD, bit din tch tam gic PAB bng 4cm2.
Bi 75: Cho hnh thang ABCD, hai ng cho AB v CD ct nhau O. Qua O k ng thng song
song vi 2 y AB v CD, ct AD M v ct BC N. Bit din tch tam gic AOD bng
10,5cm2, din tch tam gic AOB bng 3,5cm2.
a) Tnh din tch hnh thang ABCD.
b) So snh OM v ON.
Bi 76: Cho hnh thang ABCD C din tch bng 600cm2.
Bit AM = MQ = QD; BN = NP = PC. Tnh din tch t gic MNPQ.
A B

M N
Q P

Bi 77: Cho hnh thang DABCD c y b AB = 14m, y ln CD C = 26m. Trn AD ly im chnh


gia M, trn BC ly im chnh gia N. Ni N vi M.
a) Chng t rng MN song song vi AB v CD.
b) Tnh din tch hnh thang ABCD, bit din tch tam gic NCD bng 78m2.
Bi 78: Cho t gic ABCD c din tch 90m2. Trn cnh AD ly 2 im M v N sao cho
1 1
AM = DN = 4 AD. Trn cnh BC ta ly 2 im P v Q sao cho BP = CQ = 4 BC.
Ni M vi P, N vi Q. Tnh din tch hnh t gic MPQN.
Bi 79: Cho t gic ABCD c din tch 928m2. Trn AB ly im M. Ni M vi C. T B k ng
thng song song vi MC gp DC ko di ti E. Ni A vi E. Trn AE ly im chnh gia I.
Ni I vi M, I vi D. Tm din tch t gic AMID.
Chuyn bi dng HS lp 5.
Bi 80: Cho hnh thang vung ABCD. Cnh AD vung gc vi 2 y AB v CD, AB = 30m, DC =
60m v AD = 40m. Trn BC ly im N. T N k NH thng gc vi DC v k NM thng gc
vi AD.
a) Cho NH = 10m, tnh on MN.
b) Trng hp N l im chnh gia ca BC, tnh din tch hnh AND.
Bi 81: Cho hnh bn, trong ABCD l hnh thang c din tch 450cm2; MD = MC; NA = NB;
AB = 2 x CD.
a Trong cc hnh tam gic c trn hnh v, tnh din tch ca hnh tam gic c din tch ln
nht.
b) Trong cc hnh t gic c trn hnh v, tnh din tch ca t gic c din tch nh nht.

D M C

Bi 82: Cho hnh vung ABCSD, trn AB ly im M sao cho AM = MB, trn BC ly im N sao
N DMN. Bit cnh hnhMvung bng 20cm.
cho BN = BC.ATnh din tch tam gic
Bi 83: Cho hnh vung ABCD c cnh bng 20cm. M l im chnh gia cnh BC, N l im
chnh gia cnh CD. on AM v BN ct nhau ti O.
a) Tnh din tch t gic AOND.
b) So snh din tch t gic NOMC vi din tch tam gic BOM.
Bi 84: Trn mt khung t hnh trn, ngi ta dnh mt khong t hnh vung c cnh l 8m
lm bn hoa (nh hnh v). Tm din tch khu t hnh trn.

Bi 85: Cho hnh v: Hy tnh din tch hnh trn bit ng cho hnh vung bng 4cm, bit hai
ng cho ca hnh vung vung gc vi nhau.

Bi 86: Cho hnh vung ABCD v ng trn tm O ng knh bng cnh vung v bng 2cm. Hy
tnh din tch phn gch cho bit A, B, C, D l tm cc ng trn cng bn knh vi ng
trn tm O.

Bi 87: Em hy tnh din tch phn gch cho trong hnh v bn.
Chuyn bi dng HS lp 5.

Bi 88: Hy tnh tng din tch bn mnh trng khuyt t m.

Bi 89: Hnh ch nht ABCD c cnh AD = 2cm. Hnh trn tm D bn knh DA v hnh trn tm C
bn knh CB c v tr nh hnh v. Hy tnh cnh CD bit din tch phn

1 bng din tch phn 2.


Bi 90: Cho hnh v bn. ABCD l hnh ch nht, AD = 5cm. Cc ng trn tm D v tm C cng
c bn knh r = AD ct cnh CD ti G v H.
1
a)Bit din tch hnh ch nht ABCD bng 2 din tch hnh trn tm D bn knh r. Hy so snh din
tch hnh 1 v din tch hnh 2.
b)Tnh di on GH.

1
Bi 90: Hy chng t rng din tch hnh trn nh bng 2 din tch hnh trn ln. BitABCD l

hnh vung.
Bi 91: Mt gia nh xy mt b nc ngm hnh ch nht di 2,4m; rng 1,3m; su 1,2m. Gi tin
cng xy l: 90000/m2. Tnh:
a) Tin cng xy b.
b) B cha c bao nhiu lt nc, bit thnh b dy 1,2 dm (1dm3 = 1lt).
Bi 92: Ngi ta qut vi mt hi trng di 16m, rng 10m, cao 4m. Hi trng c mt ca rng 8m,
cao 2,5m, v 3 bn ca mi ca rng 4m, cao 2,5m. Tin cng qut vi l1000/m2. Hi tin
cng qut vi l bao nhiu? (Khng qut trn)
Chuyn bi dng HS lp 5.
Bi 93: Mt gia nh c mt b nc ngm hnh lp phng, c s o cnh lng trong b l 1,5m. V
cha c h thng nc nn phi thu gnh nc. Hi tin cng gnh y b nc l bao nhiu?
Bit tin thu gnh nc l 5000/gnh v mi gnh nc l
40 lt nc.
Bi 94: Hai vt th c hnh lp phng v c cng mt cht liu nhng kch thc gp nhau 3 ln. Tng
khi lng ca hai vt th l 21kg. Tnh khi lng mi vt th.
Bi 95: Mt ngi th mc mua mt cy g di 6m, ng knh 0,6m vi gi tin l 1271700ng.
Tnh tin 1m3 ca cy g .
Bi 96: Bc th x bc mt khc g di 7m, c ng knh l 0,7m thnh mt khi g hnh
hp ch nht, y l hnh vung c ng cho bng ng knh ca khc g. Tnh:
a) Th tch ca khi g hnh hp ch nht ?
b) Th tch ca bn tm ba g bc ra?
Bi 97: Cho tam gic ABC. Trn cnh AB ly im M sao cho AM = 2 x MB, trn cnh AC ly
im N sao cho AN = NC.
a) So snh din tch tam gic AMN vi din tch tam gic ABC.
b) So snh din tch tam gic AMN vi din tch t gic MNCB.
1 2
c) Ni MC v NB chng ct nhau ti I v MI = 3 MC, NI = 3 IB. Tnh bin tch t gic
MNCB, bit din tch tam gic NIC bng 12 cm2.

N
M
12
I 2

B C

CHUYN 15
TON CHUYN NG
I. KIN THC CN GHI NH
1. Mi quan h gia qung ng (s), vn tc (v) v thi gian (t)
s
1.1. Vn tc: v = t
1.2. Qung ng: s = v x t
1.3. Thi gian: t = s : v
- Vi cng mt vn tc th qung ng v thi gian l 2 i lng t l thun vi nhau.
- Vi cng mt thi gian th qung ng v vn tc l 2 i lng t l thun vi nhau.
- Vi cng mt qung ng th vn tc v thi gian l 2 i lng t l nghch vi nhau.
2. Bi ton c mt ng t (ch c mt vt tham gia chuyn ng,v d: t, xe my, xe p, ngi i
b, xe la, )
2.1. Thi gian i = thi gian n - thi gian khi hnh - thi gian ngh (nu c).
2.2. Thi gian n = thi gian khi hnh + thi gian i + thi gian ngh (nu c).
2.3. Thi gian khi hnh = thi gian n - thi gian i - thi gian ngh (nu c).
3. Bi ton ng t chy ngc chiu
3.1. Thi gian gp nhau = qung ng : tng vn tc
3.2. Tng vn tc = qung ng : thi gian gp nhau
Chuyn bi dng HS lp 5.
3.3. Qung ng = thi gian gp nhau tng vn tc
4. Bi ton ng t chy cng chiu
4.1. Thi gian gp nhau = khong cch ban u : hiu vn tc
4.2. Hiu vn tc = khong cch ban u : thi gian gp nhau
4.3. Khong cch ban u = thi gian gp nhau hiu vn tc
5. Bi ton ng t trn dng nc
5.1. Vn tc xui dng = vn tc ca vt + vn tc dng nc
5.2. Vn tc ngc dng = vn tc ca vt - vn tc dng nc
5.3. Vn tc ca vt = (vn tc xui dng + vn tc ngc dng) : 2
5.4. Vn tc dng nc = (vn tc xui dng - vn tc ngc dng) : 2
6. ng t c chiu di ng k
6.1. on tu c chiu di bng l chy qua mt ct in
Thi gian chy qua ct in = l : vn tc on tu
6.2. on tu c chiu di l chy qua mt ci cu c chiu di d
Thi gian chy qua cu = (l + d) : vn tc on tu
6.3. on tu c chiu di l chy qua mt t ang chy ngc chiu (chiu di ca t l khng
ng k)
Thi gian i qua nhau = c qung ng : tng vn tc
6.4. on tu c chiu di l chy qua mt t chy cng chiu (chiu di t l khng ng k)
Thi gian i qua nhau = c qung ng: hiu vn tc
II. BI TP
Bi 1: Hai anh em cng hc mt trng. Anh i b n trng ht 30 pht. Em i b n trng ht 40
pht. Hi nu anh i hc sau 5 pht th s ui kp em ch no trn qung ng t nh n
trng?
Bi 2: Mt bui sng, nu An i hc lc 6 gi 30 pht th n trng lc 7 gi 15 pht. Hm nay, An
i khi nh c 400m th phi quay li nh ly quyn v qun. V th, lc An ti trng th
va ng 7 gi 30 pht. Hi trung bnh mi gi An i c bao nhiu ki - l - mt? (thi gian
ly v l khng ng k)
Bi 3: Mt t chy t tnh A n tnh B lc 16 gi. Nu chy mi gi 60km th t s n B lc
15 gi. Nu chy mi gi 40km th t s n B lc 17 gi.
a) Tnh xem 2 tnh A v B cch nhau bao nhiu ki - l - mt?
b) Hy tnh xem trung bnh mi gi t phi chy bao nhiu ki - l - mt n B ng 16
gi?
3
Bi 4: Mt t phi chy t A n B. Sau khi chy c 1 gi th t gim vn tc ch cn bng 5
vn tc ban u. V th, t n B chm mt 2 gi. Nu t A, sau khi chy c 1 gi, t
chy thm 50km na ri mi gim vn tc th t n B ch chm 1 gi 20 pht. Tnh qung
ng AB.
Bi 5: Mt t phi i t A qua B n C mt 8 gi. Thi gian i t A n B nhiu gp 3 ln i t B
n C v qung ng t A n B di hn qung ng t B n C l 130km. Bit rng, mun
i c ng thi gian nh t B n C t phi tng tc thm vn tc 5km mt gi. Hi
qung ng t A n C di bao nhiu ki - l - mt?
Bi 6: Cng mt lc, c mt t i t tnh A n tnh B vi vn tc 50 km/gi v mt xe my i t
tnh B n tnh A vi vn tc 30 km/gi. t v xe my gp nhau sau 2 gi 30 pht.
a) Tnh qung ng AB.
b) Khi t n B th xe my cn cch A bao nhiu ki - l - mt?
c) Tnh khong cch gia t v xe my sau khi cng i c 1 gi 30 pht.
Bi 7: T 2 tnh A v B cch nhau 396km, c 2 ngi khi hnh cng mt lc v i ngc chiu vi
nhau. Khi ngi th nht i c 216km th 2 ngi gp nhau. Lc h i ht mt s ngy
ng bng hiu ca s ki - l - mt m 2 ngi i c trong mt ngy. Hy tnh xem mi ngi
Chuyn bi dng HS lp 5.
i c bao nhiu ki - l - mt trong mt ngy? (vn tc ca mi ngi khng thay i trn
ng i).
Bi 8: Bin Ho cch Vng Tu 100km. Lc 8 gi sng mt s t i t Bin Ho n Vng Tu vi
vn tc 50 km/gi. Ti Vng Tu, xe ngh 45 pht ri quay tr v Bin Ho. Lc 8 gi 15
pht, mt chic xe p i t Bin Ho n Vng Tu vi vn tc 10 km/gi. Hi:
a) Hai xe gp nhau lc my gi?
b) Ch gp nhau cch Bin Ho bao nhiu ki - l - mt?
Bi 9: Hai anh em xut pht cng mt lc vch ch v chy ngc chiu nhau trn mt ng ua
vng quanh sn vn ng. Anh chy nhanh hn em v khi chy c 900m th gp em ln th
nht. H tip tc chy nh vy v gp nhau ln th hai, ln th ba. ng ln gp nhau th ba th
h dng li v thy dng li ng vch xut pht ban u. Tm vn tc ca mi ngi, bit
ngi em chy tt c mt 9 pht.
Bi 10: Mt t d kin i t A n B vi vn tc 45 km/gi n B lc 11 gi. Do tri ma, ng
trn, m bo an ton giao thng nn mi gi xe ch i c 35km v n B chm mt 30
pht so vi d kin. Tnh qung ng AB.
Bi 11: An v Bnh i b t A n B v bt u i cng mt lc. Trong na thi gian u ca mnh,
An i vi vn tc 5 km/gi, trong na thi gian sau ca mnh, An i vi vn tc 4 km/gi.
Trong na qung ng u ca mnh, Bnh i vi vn tc 4 km/gi v trong na qung ng
sau Bnh i vi vn tc 5 km/gi. Hi ai n B trc?
Bi 12: Hai ngi i xe p ngc chiu nhau cng khi hnh mt lc. Ngi th nht i t A, ngi th
2 i t B v i nhanh hn ngi th nht. H gp nhau cch A 6km v tip tc i khng ngh.
Sau khi gp nhau ngi th nht i ti B th quay tr li v ngi th 2 i n A cng quay tr
li. H gp nhau ln th 2 cch B 4km. Em hy tm xem qung ng
AB di bao nhiu ki - l - mt?
Bi 13: Mt ngi i b qua mt ci dc gm 2 on ln xung di bng nhau. Lc ln dc, anh i
vi vn tc 2 km/gi. Lc xung dc, anh i vi vn tc 6 km/gi. Thi gian ngi y ln dc
v xung dc ht tt c 50 pht 24 giy. Tm ng di t chn dc ln nh dc.
2
Bi 14: Mt chic t i qua mt ci o gm 2 on AB v BC. on AB di bng 3
on BC. t chy ln o theo on AB vi vn tc 30 km/gi v xung o theo on BC
vi vn tc 60 km/gi. Thi gian t i t A n C l 7 pht. Tm cc qung ng AB, BC.
Bi 15: Qung ng t A n B gm mt on ln dc v mt on xung dc. Mt ngi i t A
n B ht 21 pht, ri tr v t B n A ht 24 pht. Hy tnh on ng AB, bit rng vn
tc ngi khi ln dc l 2,5 km/gi v khi xung dc l 5 km/gi.
Bi 16: Mt ngi i b t A n B ri tr v A ht tt c 3 gi 41 pht. ng t A n B lc u l
xung dc, sau l ng nm ngang ri li ln dc. Hi qung ng nm ngang di bao
nhiu ki - l - mt? Bit rng vn tc khi ln dc l 4 km/gi, khi xung dc l 6 km/gi, khi
ng nm ngang l 5 km/gi v khong cch AB l 9km.
Bi 17: Mt on hc sinh i t A qua B n C cm tri. Sau khi on i qua on AB mt 2 gi
30 pht th h tng vn tc thm mi gi 1km n C ng quy nh. Tnh qung ng AC,
bit rng on AB di hn on BC l 0,5km v i on ng BC ht 2 gi.
Bi 18: Mt ngi i qung ng 63km. Lc u i b 5km/gi, lc sau i xe p vi vn tc
12km/gi. Tnh thi gian i xe p, i b.
Bi 19: Lc 7 gi sng, Hu khi hnh t Hc Mn n C Chi d nh vo lc 8 gi 30 pht. Nhng
2
i c 3 qung ng th gim vn tc mt
1
4 vn tc ban u. Hy tnh xem Hu n C Chi lc my gi?
Bi 20: Tnh A cch tnh B 200km, mt xe honda khi hnh t A n B, mt xe p my i
Chuyn bi dng HS lp 5.
t B n A. Hai xe cng khi hnh cng mt lc i ngc chiu nhau v gp nhau cch B
75km. Nu xe p my i trc 1 gi 12 pht th h s gp nhau cch B 97,5km. Tnh vn tc
mi xe.
Bi 21: Mt ngi i xe p vi vn tc 12 km/gi v mt t i vi vn tc 28 km/gi cng khi
hnh lc 6 gi t a im A n a im B. Sau o na gi mt xe my i vi vn tc 24
km/gi cng xut pht t A i n B. Hi trn ng AB vo lc my gi xe my ng
im chnh gia khong cch gia xe p v t?
Bi 22: Mt con ch ui mt con th cch xa n 17 bc ca ch. Con th cch hang n 80 bc
ca th. Khi th chy c 3 bc th ch chy c 1 bc. Mt bc ca ch bng 8 bc cu th.
Hi ch c bt c th khng?
Bi 23: Mt con chut kim n cch hang 30m. Bng trng thy mt con mo cch n 20m trn
cng ng chy v hang. Chut vi chy chn mi giy 5m, mo vi ui theo mi pht
480m. Hi mo c v c chut khng?
Bi 24: Mt chic tu thu c chiu di 15m chy ngc dng. Cng lc mt chic tu c chiu
di 20m chy xui dng vi vn tc gp ri vn tc ca tu ngc dng. Sau 4 pht th 2 chic
tu vt qua nhau. Tnh vn tc ca mi tu, bit rng khong cch gia hai tu l 165m.
Bi 25: Mt ca n chy trn khc sng t bn A n bn B khi xui dng ht 6 gi, khi ngc dng
ht 8 gi. Hy tnh khong cch AB, bit rng nc chy vi vn tc 5 km/gi.
Bi 26: Mt xe la di 150m chy vi vn tc 58,2 km/gi. Xe la gp mt ngi i b cng chiu
trn con ng song song vi ng st. Vn tc ca ngi i b l 4,2 km/gi. Tnh thi gian t
lc xe la gp ngi
i b n khi xe la vt qua khi ngi .
Bi 27: Mt xe la chy vi vn tc 32,4 km/gi. Mt xe Honda chy cng chiu trn con ng
song song vi ng st. T khi xe Honda ui kp toa ci n khi xe Honda vt khi xe la
mt 25 giy. Tnh chiu di xe la, bit vn tc xe Honda bng 54 km/gi.
Bi 28: Mt t gp mt xe la chy ngc chiu trn 2 on ng song song. Mt hnh khch trn
t thy t lc toa u v toa cui ca xe la qua khi mnh mt 7 giy. Tnh vn tc theo
gi ca xe la, bit rng xe la c chiu di 196m, vn tc t l 960 m/pht.
Bi 29: Mt xe la vt qua ci cu di 450m mt 45 giy, vt qua mt ct in mt 15 giy v vt
qua mt ngi i xe p cng chiu mt 25 giy. Tm vn tc ca
ngi i xe p.

CHUYN 16
TR CHI
Bi 1: Vnh v Phc chi cc tr chi ly cc ng xu t mt chng c 1999 ng xu. Vnh v Phc
ln lt chi, Vnh i trc. Trong mi lt, Vnh v Phc c th ly mt, hoc hai, hoc ba
ng xu. Ai ly ng xu cui cng l ngi y thua cuc. Hi Vnh nn ly bao nhiu ng xu
trong lt i u tin chc chn l ngi thng cuc?
Bi 2: Trn mt bn c 18 que dim. Hai ngi tham gia cuc chi. Mi ngi ln lt n phin mnh
ly ra mt s que dim. Mi ln, mi ngi ly ra khng qu 4 que. Ngi no ly c s que
cui cng th ngi thng. Nu bn bc trc, bn c chc chn thng c khng ?
Bi 3: Trn mt bn c 50 chic nhn v. Ton v Th chi mt tr chi nh sau: Hai bn ln lt ly
nhn v trn bn, mi lt ch c ly 1 hoc 2 nhn v, n lt ai m trn bn khng cn
nhn v ly th ngi thua. Bit rng lt u tin Ton ly 1 nhn v. Hy cho bit Ton
c th chc chn thng Th c khng ?
Bi 4: Trong mt ci hp c 10 vin bi v 5 vin bi xanh. Tng bc mi ln 2 vin bi b ra ngoi,
sau li b vo trong hp mt vin bi nu 2 vin bi c ly ra c mu ging nhau, b vo
Chuyn bi dng HS lp 5.
mt vin bi xanh nu 2 vin bi ly ra c mu khc nhau. Hi sau 14 Tng ly ra v b vo nh
th Th trong hp cn bao nhiu vin bi, mu sc ca chng nh th no?

Ht

You might also like