Professional Documents
Culture Documents
Mga Patalinghagang Pagpapahayag o Tayutay PDF
Mga Patalinghagang Pagpapahayag o Tayutay PDF
) Pagmamalabis(Hyperbole or
PAGPAPAHAYAG O TAYUTAY Exaggeration)-Lubhang pinalalabis o
pinakukulang ang tunay na kalagayan ng tao,
Ang patalinghagang pagpapahayag ay bagay atpangyayari.
sinasadyang paglayo sa paggamit ng
mgapangkaraniwang salita upang maging Mga halimbawa:
kaakit-akit, maharaya at mabisa
angpagpapahayag. Itoy nakapagdaragdag ng a.Pumutok ang kanyang ulosa dami ng
kagandahan sa isang katha, pasalita man o mga problema.
maging pasulat. Ang mga sumusunod ay mga
b.Nabali ang balak angni Liezel sa baku-bakong
uri ng patalinghagang pagpapahayag o tayutay:
daan.
1.) Pagtutulad(Simile)-Naghahambing sa
c.Nagliliyab ang mga matang galit na galit na
dalawang magkaibang tao, bagay at pangyayari.
lalaki.
Angpagpapahayag na ito y ginagamitan ng mga
pariralangkatulad ng, tulad ng,kapara ng, para d.Nadurog ang puso ni Celia sa makabagbag
ng,kagaya ng,at gaya ng. damdaming tagpong kanyang nasaksihan.
b. Ang kawangis niyay isang ibongnabalian ng a.Ngumiti ang bulaklak sa liwanag ng buwan.
pakpak.
b.Humahalak hak ang musika kayat sandaling
c. Si Lolitay katulad ng isang kandilang unti- nalimot niya ang kalungkutan.
unting nauupos.
c.Sumasayawang mga alonsa karagatan.
d. Si Rodel ay kagaya ng isang maiming
tupanang humingi ng tawad sa ina. d.Lumuluha ang liham na tinanggap ni Rosalie,
hindi niya napigilan ang mapaiyak.
2.) Pagwawangis(Metaphor)-Naghahambing
din ito tulad ng pagtutulad ngunit tiyakang 5.) Pagbibigay-aral(Parable, Fable,
naghahambing at hindi na gumagamit ng mga Allegory)-Sumasaklaw ito sa tatlong uri ng
pariralang katulad ng, tulad ng,kapara ng, para salaysay gaya ng mga sumusunod :
ng,kagayang at gaya ng. parabula,pabula at alegorya.Ang parabula ay
buhat sa banal na kasulatan, nagpapahayag ito
Mga halimbawa: ng katotohanano kayay may layuning magbigay
ng aral.
a. Ikaw ay tinik sa lalamunan ni Mercy.b. Ang
papuri ni Mario ay musika sa pandinig ni Leni. Halimbawa:
Namangha ang panganay na kapatid nang a. Dapat nating igalang ang puting buhok
dumating siya mula sa bukid. Nagalitsiya nang
gayon na lamang nang malaman niyang ang .b. Natanggap ni Ben ang hampas ng langit sa
kasayahan ay para sa kanyangmasamang mabibigat niyang kasalanan.
kapatid na bumalik. Buong pagdaramdam
c.Tatlong basi ang nainom ni Rico dahil sa
niyang hinarap ang ama atsinabing Naglilingkod
matinding uhaw.
ako sa inyo, sinusunod ko ang lahat ng inyong
utos at pangaral athindi ko kayo sinuway kahit d. Binato niya ng tinapay ang nagkasala sa
kalian. Ni isang guya ay hindi ninyo ako kanya.
ipinagpatay ngunitang aking masamang kapatid
ay hinandugan pa ninyo ng piging.Sumagot ang 8.) Paglilipat-lipat(Transferred Epithets)-
ama sa panganay niyang anak. Anak, ikaw ay Sa uring itoy inililipat sa mga bagay ang mga
laging nasa akingpiling at ang lahat ng akin ay pang-uring ginagamit lamang sa tao.
sayo. Nagsasaya tayo ngayon sapagkat ang
iyong namatay nak apatid ay muling nabuhay , Mga halimbawa:
ang nawala ay muling nakita.Ang pabula ay
a. Nagtago sa ulap ang mapanibughuing buwan.
katulad ng layunin ng parabula na magbigay ng
aral. Ang kaibahannito sa parabula ay mga b. Hinaganap ng magkakahoy ang
hayop ang gumaganap na binigayan ng mga mapaglingkod niyang gulok.
katangian ng tao.
c. Ang kahabag-habagna pamaypay ay nahulog
sa malalim na ilog.
6.) Pagpapalit-Saklaw(Synecdoche)-
Naisasagawa ang pagpapahayag dito sa d. Ang inulilang silid ay nalinis nang dumating si
pamamagitan ng pagbanggit sa bahaging Jenny mula sa Maynila.
9.) Paglumanay(Euphemism)-Tinutukoy dito maipahiwatig ang lalong makahulugang
sa lalong malumanay, magaganda at mabuting pagsang-ayon sa sinasabi ng salitang
pananalita ang tao, bagay at pangyayaring sumusunod.
karaniwan ay hindi naman pinag-uukulan ng
gayon. Mga halimbawa:
c. Ang babaeng naglalaro ng apoy ay d. Hindi ka nga makulit, ilang beses mo lang
humantong sa isang makabagbag-damdaming sinabing isama ka.
tagpo sa harap ng mga kapitbahay.
12.) Pagtatambis o Tambisan(Antithesis)-
d. Ang kaawa-awang dispalkador ay tumanggap Inilalahad dito ang isang bagay laban sa iba
ng mabigat na kamao ng kanyang niloko. namang bagay, binabanggit ang mga bagay na
nagkakasalungatan upang higit na maging
10.) Pag-uyam(Irony or Sarcasm)- mabisa ang pangingibabaw ng isang kaisipang
Ginagamitan ito ng mga salitang nangungutya natatangi.
sa tao o bagay sa pamamagitan ngmga salitang
tila kapuri-puri ngunit ang tunay na kahulugan
ay mauunawaan ayon sa paraan ng pagsasalita
ng isang tao.
Mga halimbawa:
Mga halimbawa:
a. Naranasan na ni Lito ang ibat ibang mukha ng
a. Tunay na magagalang ang ibang kabataan,
buhay. Narating na niya maraming pook,
umaalis ng bahay nang hindi nagpapaalam sa
malapit at malayo, naranasan niyang maging
mga magulang.
panginoon at alipin, maging maluho sa buhay at
b. Kay sipag mong mag-aral, palagi kang bagsak magdildil ng asin, dumugin ang mga kaibigan
sa mga pagsusulit. dahil sa kanyang salapi at layuan ng mga ito
nang siyay mamulubi. Anupat siyay taong hinog
c. Talagang mapagkakatiwalaan si Dennis, na sa karanasan kayat lubos na niyang
siya lamang ang pumasok sa kwarto ni Robertat nababatid ang liwanag at dilim ng buhay.
nawala na ang relo nito.
b. Ang batang si Rowenay napakahirap unawain,
d. Kahanga-hanga ang kahusayan mong hinahanap ang ina ngunit itinataboy kapag
sumayaw, panay ang tapak mo sa paa ng dumadating, inaantok daw siya ngunit ayaw
iyongkapareha. matulog, nagugutom daw ngunit ayaw kumain,
ayaw ng maingay ngunit ayaw rin ng tahimik
11.) Pagtanggi(Litotes)-Gumagamit ang dahil malulungkot daw siya
pagpapahayag ng salitang hindi upang
13.) Pagsalungat(Epigram)-Kahawig ito ng c. May babae kayang tatagal makisama sa isang
pagtatambis ngunit higit itong maikli kaysa lalaking tamad, sugarol, lasenggo at
pagtatambis.Magkasalungat ang kahulugan ng nambubugbog?
mga salitang pinag-uugnay sa uring ito.
d. Ang mga hayop bay may talinong katulad ng
Mga halimbawa: tao?
a. Ang ama ang nakasaya sa kanilang pamilya 16.) Pag-uulit(Alliteration)-Ang uring ito ay
gumagamit ng magkatulad na titik o pantig sa
b. Nasa kapangitan ni Belen ang kanyang simula ng dalawa o mahigit pang salitang
kagandahan. ginagamit sa isang pangungusap
c. Nasa katamaran ng tao ang pag-unlad .Mga halimbawa:
ng daigdig.
a. Napalayo siya at naligalig sa nagawa niyang
d. Namatay ang bayani upang mabuhay. napakabilis na pagpapasyang nakalikhang
pagkabalisa sa kanyang puso umiibig.
14.) Pagtawag(Apostrophe)-Kahawig ito ng
pagbibigay-katauhan. Ditoy ginagawa ang b. Lumingap si Rosy sa kapaligiran, lumakad ng
pakikipag-usap sa karaniwang bagay na tila ba ilang hakbang,lumingon sa
nakikipag-usap sa isang buhay na tao pinanggalingan at nagdudumaling lumabas sa
lu-
.Mga halimbawa:
mang gusaling mahabang panahon ding naging
a.Hangin, pumarito ka at pawiin ang matinding
bilangguan ng kanyang yayat na katawan.
init.
c. Hinahanap at hinihintay ng iyong ina ang
b.Panibugho,layuan mo kaming magsing-irog at
maituturing na himalang pagbabago sa iyong
nang kamiy magkaroon ng kapayapaan
katauhan sapagkat ikaw ay hinog na sa panahon
.c.Buwan,sumikat ka na at pawiin at ni sa hinagap ay hindi aakalaing malilihis ng
ang kadilimang lumulukob sa kapaligiran landas.
Propagation of sound
Acoustics
Main article: Acoustics
Acoustics is the interdisciplinary science that logarithmic decibel scale. The sound pressure
deals with the study of all mechanical waves in level (SPL) or Lp is defined as
gases, liquids, and solids including vibration,
where p is the root-mean-square sound
sound, ultrasound and infrasound. A scientist
who works in the field of acoustics is an pressure and is a reference sound
acoustician while someone working in the field pressure. Commonly used reference
of acoustics technology may be called an sound pressures, defined in the
acoustical or audio engineer. The application of
standard ANSIS1.1-1994, are 20 Pa in
acoustics can be seen in almost all aspects of
air and 1 Pa in water. Without a
modern society with the most obvious being the
audio and noise control industries. specified reference sound pressure, a
value expressed in decibels cannot
Noise
represent a sound pressure level.
Main article: Noise
Since the human ear does not have a
Noise is a term often used to refer to an flat spectral response, sound pressures
unwanted sound. In science and engineering, are often frequency weighted so that
noise is an undesirable component that obscures the measured level matches perceived
a wanted signal. levels more closely. The International
Sound pressure level Electrotechnical Commission (IEC) has
defined several weighting schemes. A-
Main article: weighting attempts to match the
response of the human ear to noise and
Sound pressure is the difference, in a given
A-weighted sound pressure levels are
medium, between average local pressure and
labeled dBA. C-weighting is used to
the pressure in the sound wave. A square of this
measure peak levels.
difference (i.e., a square of the deviation from
the equilibrium pressure) is usually averaged Equipment for dealing with sound
over time and/or space, and a square root of
Equipment for outputing or
this average provides a root mean square (RMS)
generating : musical instrument, sound
value. For example, 1 Pa RMS sound pressure
box, hearing
(94 dBSPL) in atmospheric air implies that the
phones, sonar systems, sound
actual pressure in the sound wave oscillates
reproduction, and broadcasting
between (1 atm Pa) and (1 atm
equipment. Many of these use electro-
Pa), that is between 101323.6 and 101326.4
acoustic transducers for
Pa. Such a tiny (relative to atmospheric)
input : microphones .
variation in air pressure at an audio frequency is
perceived as a deafeningsound, and can cause Sound measurement
hearing damage, according to the table below.
Decibel, Sone, mel, Phon, Hertz
As the human ear can detect sounds with a wide
Sound pressure level, Sound
range of amplitudes, sound pressure is often
pressure
measured as a level on a
Particle velocity, Acoustic velocity
Particle displacement, Particle medium at different temperatures. For example,
in air at 0C. it is approximately 1,089 ft per
amplitude, Particle acceleration
second, but at 20C. it is increased to about
Sound power, Acoustic 1,130 ft per second, or an increase of about 2 ft
power, Sound power level per second for every centigrade degree rise in
Sound energy flux temperature. Sound travels more slowly in gases
than in liquids, and more slowly in liquids than
Sound intensity, Acoustic in solids. Since the ability to conduct sound is
intensity, Sound intensity level dependent on the density of the medium, solids
Acoustic impedance, Sound are better conductors than liquids, liquids are
better conductors than gases.
impedance, Characteristic
impedance Sound waves can be reflected, refracted (or
bent), and absorbed as light waves can be. The
Speed of sound, Amplitude reflection of sound waves can result in
an echoan important factor in the acoustics of
sound theaters and auditoriums. A sound wave can be
reinforced with waves from a body having the
Characteristics of Sound Waves same frequency of vibration, but the
combination of waves of different frequencies of
Sounds are generally audible to the human ear if
vibration may produce "beats" or pulsations or
their frequency (number of vibrations per
may result in other forms of interference.
second) lies between 20 and 20,000 vibrations
per second, but the range varies considerably
with the individual. Sound waves with
frequencies less than those of audible waves are
called subsonic; those with frequencies above
the audible range are called ultrasonic
(see ultrasonics).
A sound wave is usually represented graphically
by a wavy, horizontal line; the upper part of the
wave (the crest) indicates a condensation and
the lower part (the trough) indicates a
rarefaction. This graph, however, is merely a
representation and is not an actual picture of a
wave. The length of a sound wave, or the
wavelength, is measured as the distance from
one point of greatest condensation to the next
following it or from any point on one wave to
the corresponding point on the next in a train of
waves. The wavelength depends upon the
velocity of sound in a given medium at a given
temperature and upon the frequency of
vibration. The wavelength of a sound can be
determined by dividing the numerical value for
the velocity of sound in the given medium at the
given temperature by the frequency of vibration.
For example, if the velocity of sound in air is
1,130 ft per second and the frequency of
vibration is 256, then the wave length is
approximately 4.4 ft.
The velocity of sound is not constant, however,
for it varies in different media and in the same