Writing Stage

Kapag may paksa na at may mga datos o ideya na ang manunulat, ang susunod ng lohikal na tanong ay
ang mga sumusunod: Paano ko sisimulan ang komposisyon? Paano ko aayusina ng katawan? Paano ko
wawakasan ang komposisyon?

Narito ang ilang kasagutan.

PAGSISIMULA

A. Gumamit ng isa o serye ng mga tanong retorikal.

B. Gumamit ng isang pangungusap na sukat makatawag pansin
C. Gumamit ng pambungad na pasalaysay
D. Gumamit ng salitaan (Dialogue)
E. Gumamit ng isang sipi
F. Banggitin ang kasaysayan o mga pangyayaring nasa likuran ng isang paksa.
G. Tahasang ipaliwanag ang suliraning ipaliliwanag
H. Gumamit ng salawikain o kawikaan.
I. Gumamit ng pasaklaw o panlahat na pahayag
J. Magsimula sa pamamagitan ng buod
K. Gumamit ng tuwirang sinabi
L. Maglarawan ng pook
M. Gumamit ng analohiya
N. Gumamit ng isang salitang makatatawag ng kuryosidad

PAGSASAAYOS NG KATAWAN

Sa pagbuo ng piakakatawan ng komposisyon, may iba’t-ibang paraang maaring gamitin sa paghahanay

ng mga kaisipan, alinsunod sa paksa, layunin at sa pinag-uukulan gaya ng mga ss:

A. Iayos ang mga datos nang pakronolohikal

B. Iayos ang mga datos nang palayo o palapit, pataas o pababa, papasok o palabas.
C. Iayos ang mga datos nang pasahol.
D. Iayos ang mga datos ng pasaklaw
E. Paghamabingin ang mga datos
F. Isa-isahin ang mga datos
G. Suriin ang mga datos

PAGWAWAKAS

Gaya rin naman ng simula, ang haba ng wakas ay dapat ibagay sa haba ng buong katha. Ang wakas ay
maaaring isang kabanata, isang talataan, isang pangungusap o isa lamang “pakiramdam sa pagsapit sa
katapusan ng akda” na nilikha ng mga panghuling salita. Ito’y magagawa sa iba’t-ibang oaraan, tulad ng
ss:

A. Ibuod ang paksa

B. Mag-iwan ng isa o ilang tanong
C. Mag-iwan ng hamon
D. Bumuo ng kongklusyon
E. Gumawa ng prediksyon
F. Magwakas sa angkop na sipi o kasabihan
G. Sariwain ang suliraning binangggit sa simula
H. Mag-iwan ng isang pahiwatig o simbolismo