Barri haaraan bara

Oromiyaa
gammachuu, nagaafi
badhaadhinaa akka
isiniif tau hawwina !

Bara
Bara 24
23 Lakk. 49
Lakk. 19 Bitootessa 8 bara
Onkololeessa 2008
2 bara 2010 Gatiin
Gatiin qar.qar.
2 1

Qulqullina barnootaa mirkaneessuuf Manneen kuma 140

xiyyeeffannoo addaan hojjetamaa jira
Barattoonni qeeesaaniirraa buqqaan kuma 87
barnootasaanii akka addaan hin kunne hojjetamaa jira
Masfiin Tasfaayeetiin
Naannoo Oromiyaatti barana qulqullina barnootaa
mirkaneessuuf xiyyeeffannoo addaan hojjetamaa
akka jiru Biiroon barnootaa Oromiyaa beeksise.
Biirichi barattoota sababa balaa uumamaafi nam-
tolcheetiin qeeesaanirraa buqqaan kuma 87
taan barnootasaanii akka addaan hin kunneefis
xiyyeeffannoon hojechaa akka jiru beeksiseera.
Hogganaan Biiroo Barnootaa Oromiyaa Dr. Tolaa
Bariisoo addatti akka ibsanitti, hojii baruufi barsiisuuu
bara barnootaa 2010 milkeessuuf qulqullina
barnootaa mirkaneessuurratti xiyyeeffannoo addaan
kennamee kan hojjetamu tauu dubbataniiru.
Kunis Paakeejii Mirkaneeffannaa Qulqullina
Barnootaa hojiirra oolchuufi hudhaawwan
qulqullina barnootaa gufachiisan maqsuun haala
dandaaamurratti qophii balaan taasifamuu eeruun.
Akka ibsa Dr. Tolaatti, naannichatti qulqullinni
barnootaa sadarkaa yaaddessaarra jira. Rakkoo
kanaaf sababa kan taan ammoo gahumsiifi
gara fuula 14tti
Waliigalteen
mallattaae
rakkoolee
tekinooloojiifi
sharafa biyya
alaatiin
mudatan kan
furudha
Kab. Obbo Abbaa Duulaa Gammaddaa Waliigalttichi wayita mallattaae
Keenyaa Biivereej Sheer Kaampaaniin Kaampaanii biiyya
Ingilizii 54 Capital jedhamu waliin waliigaltee mallatteesse
Kutaa qophiitiin hojjechuuf
Keenyaa Biivereej Sheer mallatteesse.
Kaampaaniin Kaampaanii biyya Bakka buaa kampaanicha waliin
alaa 54 Capital jedhamu waliin
ol irratti keemikaalli
farra bookee busaa
biifame
Masfin Tasfaayeetiin
Godina Qellem Wallaggaattii tatamsaina
busaa ittisuuf manneen jiraattotaa kuma
140 olirratti keemikaalli farra Bookee
Busaa biifamuu Waajjirri Eegumsa Fayyaa
Godinichaa beeksise.
Itti gaafatamaan Waajjirichaa Obbo
Solomoon Tafarraa akka ibsanitti, aanaalee
godinichaa 11 keessatti tatamsainni bookee
busaa kan jiru ittisuuf bara kana manneen
kuma 145 irratti keemikaalli farra bookee
busaa biifameera.
Akka Obbo Salamoon jedhanitti,Ummata
aanaalee godinichaa hunda keessa jiraatan
keessaa kuma 370 ol taan naannoo kana
keessa kan jiraatan yommuu tau, hojii hanga
yoonaatti hojjetameen namoonni kuma
317 taan dhibee kanarraa baraaramaniiru.
Ummanni tatamsaina dhibee kanaa akka
tooatu hojii balaan hojjetamaa tureera
jedhan.
Kana malees ummanni qulqullina
naannoosaa akka eeggatu, itti fayyadama
agoobariifi keemikaala bookee busaa irratti
hubannoo yeroo yeroon argatuun jijiiramni
dhufeera. Dhibichis gadi bueera. Hawaasni
Dr. Tolaa Bariisoo gara fuula 2tti
Dambiin deggersa IMX raggaee bahe
hojiitti hiikamuu qaba jedhame
Galaanaa Kumarraatiin
Sochii hoji dhabdummaa hirisuuf
taasifamaa jiru milkeessuuf Dambii
deggersa IMX raggae bahe qaamni
dhimmi ilaalu hundi hojiitti hiikuun
dirqamasaa bahuu akka qabu Ejensiin
Carraa Hojii Uumuufi Wabii Nyaata
Magaalotaa Oromiyaa beeksise.
Dambii deggersa IMX Lakk.192/2009
irra deebiin fooyyaee bae kun
manneen hojii mootummaa carraa
hojiifi gabaa Interpiraayizotaa
Maayikiroofi xixiqqaaf kennamuu
tibbana waliigaltee qaban Ejensiin Carraa Hojii
Uumuufi Wabii Nyaata Magaalotaa
Oromiyaatiif beeksisuun carraa
hojiifi gabaa bittaafi piroojektii
Gara fuula 2tti gara fuula 14tti Obbo Awwaluu Abdii

Fuulawwan keessaatti

Irreecha Malkaa Ateetee . . . Misoomni albuudaa . . . Oromiyaa barnootaan . . .

Qabeenya naannichaa eenyuyyuu ammaan lammii dorgomaa, ilaalchaafi
Waaqeffattoonni ammoo booda saamu akka hin qabne, karaa
naamusa gaarii horatee rakkoolee
waaqa kanaan isaan gahe seera qabeessa taeen faayidaa hawaasa
naannichaafi guddina dinagdee biyyaatiif hawaasaa hiikuuf gaumsa qabu
galateeffacha faarfachaa oolan. qofa ooluu akka qabu itti fufiinsaan oomishuuf
Fuula 5 Fuula 9 Fuula 13

Biyya sirna federaalawaa walqixxummaafi fayyadamummaa ummatootaa haqa qabeessa tae mirkaneesse ijaaraa jirtu-Itoophiyaa!
 Kallacha Oromiyaa Onkololeessa 2 bara 2010
2

Guddataa Dhaabasaa

Taphadhaa, Hiikaan jireenyaa maali inni?

Namni yammuu dhalatu maqaa hinqabu. Garuummoo, hafuura ni qaba. Gaafa

hin mukaaiinaa
Addana teessaaniiti
Finfinneedha yoo tae
Biyya abbaa keessaniiti
Biyya Oromoon walgaee
Fuunfatu tumaa bunaa
Biyya qajeelaa Dooyyoofi
Kan warra Tufaa munaa!
Birbirsa gooroofi Boolee
Isa amma fooqiin bareedaa
Coqorsatu irra ture
Dura loon keenyatu dheeda
Keessaa baqachuu miti egaa
Itti baqachuun gamnumaa
Magaalaa guddaa keenyarratti
Nus guddaa tauu qabnaa
Finfinneerraa hin godaannuu
Akka duriifi kaleessaa inni argaa
keenya jibbu
Haa godaanu maleessaa
Dachee keenya gadhiisnee
Maal eessatti baqannaa?
Magaalaa keenyarratti
Afaan keenyaan barannaa
Galmee seenaa gaafadhaa
Kan hin himne jiraaree
Mana barnootaa kana
Dhiiga Oromootu ijaaree
Finfinneetti hojjechuullee
An baayyee dhuman jaallaa
Garuu, manni barnootaa
Oromoo hin jiru
Mucaa koo eessan dhaqadhaa?
Jettanii yaaddauudhaan
Warri fagoo teessanii
Hara kunoo jigeera
Hundeen yaaddoo keessanii
Gara Finfinnee kottaa
Yoo barbaaddan hojjedhaa
Yoo barbaaddan daldalaa
Fulbaanatti ilmi keessan
Mana barnootaa galaa
Intlli keessanisi barnootaa
Afaan hin beekne hin xaxxuu
ABCD ishee malee
Minnoo-mindinnoo hin dhaqaxuu
Jedheen shaashaa godhee galee
Lataa Qanaii Aagaatiin
duu ammoo, maqaa qaba, hafuura garuu hinqabu.
Jireenyi hafuura qabaachuufi maqaa qabaachuu gidduu jirti. Jireenyi gaafiidha,
eenyullee deebisuu hin dandau, duuti ammoo deebiidha, eenyullee gaafachuu
hin dandau. Kanaafuu, hiikaa deebii jireenyakee hanga argatutti of hin dhiphisin.
Hiika jechoota hawaasa
Afaan
naannootiin dubbataman
Obboroo Ganama, Barii
Baakkuu Saa aannan hin qabne
Abbeeraa Obboleessa abbaa
Eessuma Obboleessa haadhaa
Guuza Daboo/ Jigii
Aantee Fira dhihoo
Surrii Walakkaa Sammuu
Lookoo Qajeeltuu/ Bareedduu
Wandaboo Uffata walirraan hodhamee uffatamu
Dhankaaka Saa maseena
Qarqaba Feumsa karaa lamaan walitti hidhamu
Azaa Dararuu/dhiphisuu
Tusii Bosona xiqqoo
Garoo Icciitii/ Maqoo/ waan dhoksaa
Lugna Sodaataa/dabeessa
Saahiba Hiriyyaa dhihoo/michuu
Soquu Barbaaduu
Abbuyyaa Eessuma obboleessa haadhaa
Bursa Uffata butute
Muummee iddoo kaumsaa
Kaasayee Taaddasaa
W/Dh/K/M/Aanaa Gololchaarraa

Waliigalteen mallattaae . . .
waliigalticha kan mallatteessan
walittiqabaan Koree Qindoomina
Abboota qabeenyaafi Mootumaa
Obbo Abbaa Duulaa Gammadaa
wayita mallatteessan haasawaa
taasisaniin, waliigalteen kun imala
kaampaanii Keenyaa milkeessuuf
ni gargaara jedhan.
Dhaabbanni biyya alaa kun sadarkaa
idila addunyaatti muuxannoofi
beekamtii kan qabu waan taeef
rakkoolee gama tekinooloojiifi
sharafa alaatiin mudachuu dandaan
furuun waarshaaleen Kaampaanii
Keenyaa jalatti ijaaraman saffisiisuuf
nu gargaarus jedhaniiru.
Naannoo Oromiyaatti haaromsaan
booda xiyyeeffannaa mootummaan
naannichaa kenneen Sosochiin
Warraaqasa diinagdee Oromoo
eegalamee akka jiru ni beekama. Kana
milkeessuufis, Kaampaaniiwwan
gurguddoon qaama warraaqsa kanaa
taan hundaauun hojiitti galuuf
aksiyoona gurguruun qarshii walitti
qabuun haal duree brbaachisu
guuttachuurratti argamu.
Keenyaa Biivereeji Sheer
Kaampaaniin qaama Warraaqsa
Dinagdee Oromoo haaromsaan booda
jalqabamanii jiran keessaa tokko yoo
tau, hanga gabaasni kun qindaaetti
namoota qooda kaampaanichaa
bitatan irraa qarshii miliiyoona 500
ol akka waliitti qabame ibsameera.
Gurgurtaan aksiyoonasaas
xumuramee kaffaltiin raawwatamaa
kan jiru yoo tau, namoonni qoodicha
bitatanii qooda isaanii hin galchin akka
galfataniifis waamicha dhihaatera.
Kaampaaniin Keenyaa Biivareej
qonnaan bultoota garbuu oomishaniin
walitti hidhamuun oomishaalee
dhugaatii alkoolirraa bilisa taan,
bishaan saamsame, oomishaalee
lallaafaa, cuunfaa, warshaa xaarmusii,
plaastikaa fi paakeejiingii, damee
ispoortiifi bashannanaas of keessaa
qaba.
Filannoon geggeessitoota boordii
Keenyaa Biivereeji Sheer Kaampaanii
kanaas yeroo dhiyootti akka
adeemsifamu ibsameera.
Haawwan fayyadamtoota agoobaraa taanii jiru
Manneen kuma 140 ol. . .
dhibee kanaan qabamullee mallattoo
dhukkubichaa waan bareef saaatii 24
keessatti dhaabbata fayyaa dhaqee qoricha
fayyadamaa jira. Knaafis qorichichi dhibee
busaa hanga keellaa fayyaatti gadi buee
hawaasni tajaajila siataa argataa jira
jedhaniiru.
Jiraattonni aanaalee Yemaalogii Walaliiiin
fi Daallee sadeenii dubbisne keessaa tokko
tokko yaada kennan, taaajila ittisa bookee
busaa argataniin dhibee bookee busaatiin
qabamuurraa baraaramuusaanii ibsani.
Hubannoo yeroo yeroon gama ogeessota
ekisteenshinii fayyaatiin argataniinis
qulqullina naannoosaanii sirnaan eeguun
ofirraa ittsnaa jirra jedhan.
Keemikaalli farra bookee busaa wayita raabsamu
Kana malees dhibichi akka tasaa yoosaan
qaballee saaatii 24 keessatti dhaabbilee
fayyaa isaanitti dhihoo jirutti deemuun
salphumaan yaalamaa akka jiranis ibsaniiru.
Ittisa taasifamaa jiruunis tatamsainni
dhibee bookee busaa hirataa waan dhufeef
namoonni tokko tokko Agoobara hidhatanii
akka fayyadamaa hin jirreefi keemikaalli
guyyaa biifamutti manasaanii cufatanii kan
deemanis jiru. Isaan kun ammoo dogoggora
akka tae hubatanii fuulduraaf akka
fayyadaman himaniiru.
Godinichaatti waggaa sadi dura Agoobarri
kuma 400 ol raabsamee tures ittisa
tatamsaina bookee busaatiif gahee olaanaa
akka qabus ibsaniiru.

Sirni federaalawaan heddummina keenyaan miidhage wabii haaromsa keenyaati!

Onkololeessa 2 bara 2010
Faaksii 011-554-18-14
Biiroo Dhimmoota Kominikeeshiinii Mootummaa Naannoo Oromiyaatiin maxxanfama
Qindeessaafi Gulaalaa Olaanaa
Gulaalaafi QopheessaaOlaanaa Yewubnesh Kabbadaa
Addunyaa Hayiluu
Damee Mulaatuu
Bil. 0115541807
Lakk.saan.pos.8741 E-mail kellechaoromiya@gmail.com Website:http://www.oromiacom.gov.et Face Book:kellecha Oromiya Finfinnee Oromiyaa
Dubbii Ijoo
Rakkoo qulqullina barnootaa sadarkaa
yaaddessaarra gahe furuuf hunduu
gaheesarraa eegamu bahuu qaba!
Baroonni madda qaroominaafi buuura misoomaati. Meeshaa milkaaina
misoomaa, nageenyaafi ijaarsa sirna dimookiraasiitis. Guddina hawaas-dinagdee
itti fufiinsa qabu saffisiisuun jiruufi jireenya ummataa fooyyessuu keessattis
barnoonni gahee murteessaa qaba. Haa tau malee, seenaa biyya keenyaa
sirnoota darbanii keessatti barnootaaf xiyyeeffannoon kennamaa waan hin turreef
hiyyummaafi boodatti hafummaaf akka saaxilamnu taee tureera.
Biyya keenyatti barnootaaf xiyyeeffannoon erga kennamee waggoottan kurnan
lama ol darbaniiru. Xiyyeefannaan kennamee hojiitti erga seenamee as qabatamaatti
jijjiiramni gama misoomaa, nageenyaafi ijaarsa sirna dimookiraasiitiin akka
galamaau gochuun dandaaameera. Guddina gama hundaan argame kana itti
fufsiisuufi galma akka biyyafi naannootti qabame milkeessuuf ammas barnootaaf
xiyyeeffannoon kennameee hojjetamaa jira.
Kunis, gahumsa barsiisotaafi hoggansa barnootaa fooyyessuuf tattaaffii hedduun
godhamee jira, itti fufiinsaanis hojjetamaa jira. Carraa barnootaa waliin gahuufis
dhaabbilee barnootaa bajata mootummaafi hirmaannaa ummataan babalachaa
jiraniin yeroo ammaa Oromiyaa keessatti manneen barnootaa 15, 728 keessatti
barattoonni mil.9 ol yeroo ammaa dirree barnootaarratti argamu.
Sochiiwwan hanga ammaatti godhamaniin keessattuu, carraa barnootaa
babalisuufi walgitinsa mirkaneessuun buaa gaariin galmaaee jira. Haatau
malee, gama qulqullina barnootaatiin ammallee hojii guddaatu nurraa eegama.
Sababnisaas, qulqullinni barnootaa kan ittiin madaalamu keessaa tokko qaphxii
barattootaati. Kun ammoo yoo ilaalamu sadarkaa gadi aanaarratti argama.
Rakkoo kanaaf sababa kan taan ammoo gahumsiifi dandeettiin barsiisotaa,
hira daree barnootaafi barataa istaandardiin olitti jiraachuu, hanqina kitaabolee
barnootaa, kenniinsi barnootaa daree dhuunfaa(1-4) ture hanqina qabaachuu,
rakkoon nageenyaa darbee darbee manneen barnootaa keessatti mudatu,
ogeessonniifi hoggansi barnootaa hojii duulaatiin qabamuun isaan ijoo tauu
adda baafameera. Kanarraa kan kaes qulqullinni barnootaa naannichaa sadarkaa
yaaddessaarratti akka argamu taee jira.
Rakkoo kana furuuf daree gadi aanaa(1-4) jiran keessatti barsiisota dandeettii
olaanaa qabaniin akka barsiifaman, daree dhuunfaa hanbisuu,hirmaannaa
hawaasaatiin hanqina daree furuun hira dareefi barataa haala istaandardii taaeen
akka tau gochuu, hanqina kitaabolee hanga dandaameen guutuuf kallattiin
kennamee hojetamaa jira. Keessumattuu, kitaabolee sadarkaa 1ffaa kutaa 1-4 akka
dhabaman taasifame jia tokko keessatti maxxansuun dhiheessuuf hojjetamaa jira.
Hanqina barsiisootaa furuufis barsiisonni hedduun qaxaramanii hojii kanarratti
akka bobaan taasifameera.
Barsiisonni lammiisaanii qaruuf kutannoofi xiiqiidhaan akka hojjetan leenjiin
hubannoo isaanii cimsu kennameefii jira. Sektarri barnootaa kana dura hojii
duulaatiin qabamuunsaa qulqullinni barnootaa akka gadi buu gahee taphachuun
irra gahamee kun bakka jirutti akka dhaabbatu taasifameera. Supparvaayizarootaafis
hubannoon kennamee ogeessonniifi hoggansi barnootaa sadarkaan jiran hojii
barnootaa qofarratti xiyyeeffachuun akka hojjetan taasifameera.
Gama biroon, rakkoo qulqullina barnootaa kana buuurarraa hiikuufi jijjiirama
itti fufiinsa qabu galmeessisuuf paakeejii mirkaneeffannaa qulqullina barnootaa
haala itti fufiinsa qabuuniifi bakka hundatti haala walfakkaatuun hojiirra oolchuu,
manneen barnootaa ilaalcha siyaasaafi amantiirraa bilisa gochuu, rakkoolee
ilaalchaa, dandeettiifi dhiyeessii waliin walqabatan buuurarraa hiikuurrattis
fuuleffatamee jira.
Kanaafuu, hojiin qulqullina barnootaa kun milkaauu kan dandau qooda
fudhannaa qaama hundaa kan barbaaduudha. Hojiin jalqabame kun itti fufiinsa
qabaatee qulqullina barnootaa naannichaa sadarkaa yaaddessaarra gahe furuuf
barattoonni maatiin barattootaa, walumaa galatti hawaasni mana barumsaa hundi
gaheesaanii bahuutu irraa eegama.
Sirni federaalawaan keenya buuura walqixxummaa, waldandauufi haaromsa keenyaati!
Kallacha Oromiyaa 3
Bara 1986 hundeeffame
Torbanitti al tokko guyyaa Kamisaa,
Hordoffii Toannaa Raabsaafi
Gurgurtaa
Leyiaawutiifi Dizaayinii Warqituu Ijjiguu
Beeksisa
Taaddalach Zarihun
Daraartuu Beekumaa
Ajandaa
Fuulli kun dhimmoota siyaasdinagdeefi hawaasummaarratti
dubbistoonni yaada bilisaa isaanii kan itti kennanidha. Fuula
kanarratti dhimmoonni bahan ejjennoo qophii Gaazeexaa keenyaa miti
Ummanni Oromoo tokkummaa
Itoophiyaatiif utubaadha
Ummanni Oromoo Itoophiyaa ijaaruufi birmadummaashee akka hin tuqamne
eeguufi kabachiisuu keessatti qooda olaanaa qaba. Biyya kana ijaaruu qofa
keessatti hirmaachuu qofa osoo hin taane birmadummaashee kabachiisuu
keessattillee Oromoon aarsaa guddaa kaffaleera. Tokkummaa Itoophiyaa ijaaruufi
birmadummaashee kabachiisuu keessatti Oromoon gaee inni gumaache guddaa
haatau malee, seenaan kun ol kaafamee akka hin dubbanne taasifamaa tureera.
Ummanni Oromoo gumaacha taasiseef leellifamuun osoo irra jiruu, seenaa
dogoggoraa tasumaa ummaticha hin ilaallanneefi maqaa xureessuun barreeffamee
irratti ololfamaa ture jira. Akkaataa seenaan Itoophiyaa itti barreeffamullee
dhugaarratti hundaauun madaallii eegee barraaee hin beeku. Waanti barraaee
seenaa biyyattii akka tau taasifamu fayidaa siyaasaaf kallattii ooluu dandauun
qofaa ture. Kanarraa kauudhaan ummata tokkummaa Itoophiyaa ijaaruufi eegsisuu
keessatti seenaa boonsaa qabu kana seenaasaa namoota biraafi barreessitootaan
mulqamee jira.
Ummanni Oromoo ijaarsa biyyattii keessatti abbaa seenaa boonsaa taee osoo
jiruu seenaa barreessitoonni Itoophiyaa dhugaafi haqa jiru barreessuurra jallisanii
barreessuuf qaaniin isaan hin daangessine tokko tokko, ummatichi ijaarsa biyya kanaa
keessatti akka waan seenaa hin qabnee taasifamee akka fudhatamu carraaqqiisaan
taasisan guddaadha.
Seenaa hojjetameefi ummata abbaa seenaa sanaa tae dhugaa jirurratti hundaauun
karaa abbaa mirgummaasaafi gumaacha isaa mulisuun barreessuun hafee kallattii
tajaajila siyaasaaf ooluun qofa barreeffameera. Haa tau malee, Ummanni Oromoo
ijaarsa tokkummaa Itoophiyaatiif sodaa taee hin ilaalamu ture..
Itiyoophiyaa haraaf Oromoon lafeensaa cabeera, dhiigasaa dhangalaeera, dueerasi.
Seenaan kun hundi dhokatee kan hirmaannaa hin qabneefi seenaa raawwate
raawwatamuusaayyuu quba hin qabne abbaa seenaa biyyattii tae. Gumaachi hagana
hin jedhamne taasisuun ofuma duwwaa abbaa seenaa of taasisuu Itiyoophiyummaa
Oromoo malee jechuun leellisuu caalaa wanti nama dhibu maaltu jira.
Seenaa barreessitoonni Itoophiyaafi mootonni waaee ummata Oromoo ilaalcha
dogoggoraafi jibbiinsa daangaa hin qabneen guutamuun dhugaa jiru dabsuuf hojiin
namoota kanneeniin hojjetamaa ture rakkoolee hara mulatan kana uumeera.
Kun akka jirutti taee, beektonni Oromoos ummanni Oromoo tokkummaa Itoophiyaafi
birmadummaashee eegsisuufi tiksuu keessatti gumaacha godhe olkaasanii ilaaluufi
warra dhugaa kana haalanitti agarsiisaa akka fudhatan gochaa hin turre. Inumaa
ummanni Oromoo ijaarsa biyyattii keessatti hirmaannaan taasisaa ture faayidaa akka
hin qabne godhanii fudhachuun dogoggora dogoggoraan sirreessuuf yaaliin taasisan
dubbiin caalmaatti akka walxaxu taasiseera.
Hayyoonni Oromoofi ummanni Oromoo ijaarsa biyyattii keessatti gumaacha guddaa
osoo hin goone taee, Itoophiyaan haraa kun ni jiraatti jedhamee yaaduun hin
dandaamu. Tokkummaafi walabummaashee eegsisuuf eenyuun olitti wareegama
bakka buiinsa hin qabne kaffaleera.Kanaafuu, ummanni Oromoo utubaa
Itoophiyaati. Umanni Oromoo wabii tokkummaa Itoophiyaati,
Ummanni Oromoo Itoophiyaa ijaaruurratti gatii guddaa kaffale kun egaa akkamitti
sodaa biyyattii taee akkamiin laalama? Gaaffiin Ummanni Oromoo kaasaa jiru
haqa, bilisummaafi walqixxummaan naaf haa kabajamu kan jedhudha malee,
biyya lafeesaa itti cabseefi dhiigasaa itti dhangalaase ijaaruufi birmadummaashee
tiksee eegee haraan gahe kana diiguuf aggaamaa akka jiru fakkeessanii kaasuun
sirrii miti. Gaaffii Ummata Oromoo deebisuun ammoo gaaffii ummata Itoophiyaa
deebisuudha waan taeef, walqixxummaa, haqummaafi bilisummaan kan itti
mirkanaae Itoophiyaan hunda keenyaaf kan barbaachiftu tauu hunduu hubachuun
murteessaadha. Xumureera Horaa Bulaa, Deebanaa.
Ibiraahim Qaasim Shaashamanneerraa

4
Beeksisa
Arsii
Obbo Hirphoo Saddeebboo Saayit Pilaanii
ykn qabiyyee lafaa maqaa isaaniitiin
galmaaee lakk. Galmeesaa 15232 kan
taeen Magaalaa Kofalee ganda 01 keessatti
naaf kennamewaan na jalaa badeef kan biraa
bakka buee naaf haa kennamu jedhanii
iyyataniiru. Kanaafuu ragaa kana namni
arge ykn sababa adda addaatiin kan harkatti
qabate yoo jiraate, guyyaa beeksiifni kun
bahee irraa kaasee guyyaa 20keesatti
waajjira keenyatti akka deebistan, yoo
deebisuu baattan kan biraa bakka buufee
kan kenninuuf tauu ni beeksiifna. WMM/
LafaaMagaalaa Kofalee.
Obbo Ayyaalneh Abbabaa waraqaan
qabiyyee Lafaa (Kaartaa) harka isaanii jiru
Lakk.Kaartaa 1544 tae ganda D/Boqqee
keessatti ballina iddoo 250M2 irratti
argamu Lakk. Iddoo ---- tajaajila iddoo
mana jireenyaa kan tae sadarkaa iddoo
2ffaa dheerina Gamoo G+0 kan tae waan
jalaa badeef kan biraa bakka buee akka
naaf kennamu jedhanii iyyataniiru.haaluma
kanaan faayila isaanii keessa dhoorki
kamiyyuu kan hin jirre waan taeef beeksifni
kun bahee guyyaa 30 qilleensarraa edda
oolee mormiin yoo hin jiraanne kaartaa kan
biraa bakka buufnee kan kenninuuf tauu
ni beeksifna.EMM/Lafaa/Bul/Magaalaa
Shaashamannee.
Obbo Muhaammad Abdlnuur waraqaan
qabiyyee Lafaa (Kaartaa) harka isaanii jiru
Lakk.Kaartaa 1416 tae ganda D/Boqqee
keessatti ballina iddoo 250M2 irratti
argamu Lakk. Iddoo ---- tajaajila iddoo
mana jireenyaa kan tae sadarkaa iddoo
3ffaa dheerina Gamoo G+0 kan tae waan
jalaa badeef kan biraa bakka buee akka
naaf kennamu jedhanii iyyataniiru.haaluma
kanaan faayila isaanii keessa dhoorki
kamiyyuu kan hin jirre waan taeef beeksifni
kun bahee guyyaa 30 qilleensarraa edda
oolee mormiin yoo hin jiraanne kaartaa kan
biraa bakka buufnee kan kenninuuf tauu
ni beeksifna.EMM/Lafaa/Bul/Magaalaa
Shaashamannee.
Aadde Ruuqiyaa Ibiraahiim waraqaan
qabiyyee Lafaa (Kaartaa) harka isaanii jiru
Lakk.Kaartaa 4958 tae ganda Araadaa
keessatti ballina iddoo 190M2 irratti
argamu Lakk. Iddoo EX318/08 tajaajila
iddoo mana jireenyaa kan tae sadarkaa
iddoo 2ffaa dheerina Gamoo G+0 kan tae
waan jalaa badeef kan biraa bakka buee
akka naaf kennamu jedhanii iyyataniiru.
haaluma kanaan faayila isaanii keessa
dhoorki kamiyyuu kan hin jirre waan taeef
beeksifni kun bahee guyyaa 30 qilleensarraa
edda oolee mormiin yoo hin jiraanne
kaartaa kan biraa bakka buufnee kan
kenninuuf tauu ni beeksifna.EMM/Lafaa/
Bul/Magaalaa Shaashamannee.
Obbo Baasaazzin Kaasenyi Dasee
Magaalaa Bishaan Gurraachaa ganda 02
keessa mana jireenyaa Lakk.Kaartaa.B/M/
B/G/0041/05 kaaree meetira 453M2 irraa
qaban keessaa kaaree meetira 200 hirisanii
Obbo Ababaawu Warquutti gurguratanii
jijjiirraa maqaa akka raawwatuuf waan nu
gaafataniif , qaamni mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti
Saboonni, sablammoonniifi ummatoonni misoomaafi nageenya biyyasaaniif wabiidha!
Kallacha Oromiyaa
akka dhiyaatu beeksisaa,yoo hin dhiyaatiin
jijjirraa maqaa kan raawwannuuf tauu
ni beeksifna. WMM/Lafaa Bul/Magaalaa
Bishaan Gurraachaa.
Aadde Shittaayee Isheetee Magaalaa
Bishaan Gurraachaa ganda 01 keessa
mana jireenyaa Lakk.Kaartaa.W/M/M/
L/M/0062/08 kaaree meetira 415M2 irraa
qaban keessaa kaaree meetira 250 hirisanii
Aadde Masarat Lammaatti gurguratanii
jijjiirraa maqaa akka raawwatuufwaan nu
gaafataniif , qaamni mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti
akka dhiyaatu beeksisaa,yoo hin dhiyaatiin
jijjiirraa maqaa kan raawwannuuf tauu
ni beeksifna. WMM/Lafaa Bul/Magaalaa
Bishaan Gurraachaa.
Aadde Fiqirtaa H/Maariyaam Magaalaa
Asallaa ganda 12 keessatti iddoo mana
jireenyaa argamu waraqaa ragaa abbaa
qabeenyumaa Lakk Kaartaa 11113/24/96
tae galmaaee naaf kenname waan naa
jalabadeef kan biraan akka naaf kennamu
jechuudhaan nu gaafataniiru kanaafuu
namni ragaa kana arge ykn sababaa adda
addaattin qabadheera jedhu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee kaase hanga
guyyaa 20tti yoo dhiyaachuu baate ragaa
abbaa qabiyyee Kan biraa kan kennamuuf
tauu isaa ni beeksifna. W/M/M/Lafaa
Magaalaa Asallaa.
Obbo Abbabaa A/Qaadir waraqaan
qabiyyee Lafaa (Kaartaa) harka isaanii jiru
Lakk.Kaartaa 13513 tae ganda Awaashoo
keessatti ballina iddoo 500M2 irratti
argamu Lakk. Iddoo 01A/088 tajaajila
iddoo mana jireenyaa kan tae sadarkaa
iddoo 2ffaa dheerina Gamoo G+0 kan tae
waan jalaa badeef kan biraa bakka buee
akka naaf kennamu jedhanii iyyataniiru.
haaluma kanaan faayila isaanii keessa
dhoorki kamiyyuu kan hin jirre waan taeef
beeksifni kun bahee guyyaa 30 qilleensarraa
edda oolee mormiin yoo hin jiraanne
kaartaa kan biraa bakka buufinee kan
kenninuuf tauu ni beeksifna.EMM/Lafaa/
Bul/Magaalaa Shaashamannee.
Aadde Alamnesh Taganuu Magaalaa
Bishaan Gurraachaa ganda 01 keessa
mana jireenyaa Lakk.Kaartaa.W/M/M/
L/M/00118/08 kaaree meetira 500M2 irraa
qaban keessaa kaaree meetira 160 hirisanii
Aadde Atarraaf Dajaniitti gurguratanii
jijjiirraa maqaa akka raawwatuuf waan nu
gaafataniif , qaamni mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti
akka dhiyaatu,yoo hin dhiyaatiin jijjirraa
maqaa kan raawwannuuf tauu ni beeksifna.
WMM/Lafaa Bul/Magaalaa Bishaan
Gurraachaa.
Himattoonni Aadde Sarkaalam Mahaarii
faaa N-3 B/Buutuun Aadde Alam Mahaarii
fi Himatamtoonni Yoodit Mahaari fi Yaareed
Mahaarii waaee dhaaltota duutuu Aadde
Almaaz Alamaayyoo jidduu falmii jiru
ilaalchisee himatamtoonni kun himatamuu
isaanii beekanii beellama gaafa 13/02/2010
saaatii 8:40irratti dhiyaatanii akka falmatan
manni murtii ajajeera.M/M/A/Magaalaa
Asallaa.
Onkololeessa 2 bara 2010
Caalbaasii
M/A/Mirga Waajjira Bulchiinsaa Magaalaa
Obbo Abulee Musxafaa Nagaheen marrasaa
Lakk.351718 tae maqaa isaaniitiin jiru
itayyaafi M/A/Idaa Waldaa dhuunfaa Magaalaa Roobee ganda Caffee Donsaa
Zawudinash Tasammaa fi Obbo Malkaa keessatti argamu waan na jalaa badeef kan
Midhaqisaa jidduu falmii jiru ilaalchisee biraa naaf haa kennamu jechuun iyyataniiru,
manni Magaalaa itayyaa maqaa M/A/ qaamni nagahee kana arge ykn sababa
Idootaatiin galmaaee jiru ballina manaa adda addaatiin qabadheera kan jedhu
12.20X5.00+3.10X3.00=70.3M2 tae yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
kaumsa Caalbaasii qarshii 126,540 gaafa 20keessattiWMML/Magaalaa Roobeetti
28/02/2010 saaatii dura waan gurguramuuf akka beeksiftan, kana yoo hin taane ragaa
namoonni dorgomtanii bitachuu barbaaddan biraa kan kennamuuf tauu ibsaa,beeksifni
dhiyaattanii dorgomuu kan dandeessan kun bahee yeroo jedhamee keessatti yoo
tauu ni beeksifna. M/M/O/G/Arsii. hin dhiyaatiin ragaan kun argamus kan hin
tajaajille tauu ni beeksifna.EMM/Lafaa
Bul/Magaalaa Roobee.
Baalee
Obbo Mahaammud Huseen Teessoo Aadde Yeshii Waldee mana jireenyaa
nagaheen miriitii lafaa mana jireenyaa Aanaa Agaarfaa Magaalaa Agaarfaa ganda
Lakk.404292 maqaa kiyyaan galmaee 01 keessaa qaban Aadde Natsaannat
naaf kenname na jalaa bade jedhanii waan Gululaatitti ni gurguradha waan jedhaniif,
iyyataniif namni ragaa kana arge ykn sababa kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
bultii 20dura yoo hin dhiyaatiin hayyamni
adda addaatiin kan qabatee yoo jiraate,
ni kennamaaf.DMM/Lafaa/Bul/Magaalaa
guyyaa beeksifni kun bahee kaasee guyyaa
Agaarfaa.
30 keessatti EMM/L/Magaalaa Gindhiiritti
ragaa qabatamaa akka dhiyeeffaattaan
Obbo Shaamiil Kadiir Ibraahim jiraataa
gafachaa, kana tauu baannan nagaheen
Mgaalaa gooroo kan taan Nagahee
isaanii kun kan bakka buuuf tauu ni
Lakk.779326 tae naaf kenname na jalaa
beeksifna. EMM/Lafaa Bul/Magaalaa
bade jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu
Gindhiir.
namni nagahee kan arge ykn sababa adda
addaattiin qabate yoo jiraate, beeksifni
Obbo Mahaammud Huseen Umar nagaheen
kun bahee guyyaa 20keessatti WMML/
miriitii lafaa mana jireenyaa Lakk.1320492
Magaalaa Goorootti akka dhiyeessitan , yoo
tae maqaa kiyyaan galmaee naaf kenname
na jalaa bade jedhanii waan iyyataniif namni hin dhiyeessine nagahee kun fudhatamaa
kan hin qabne tauu ni beeksifna. DMM/
ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin
Lafaa/Bulchiinsa Magaalaa Gooroo.
kan qabatee yoo jiraate, guyyaa beeksifni
kun bahee kaasee guyyaa 30 keessatti
Obbo Tewoodiroos H/Mikaaeel nagaheen
EMM/L/Magaalaa Gindhiiritti ragaa
miriitii lafaa mana jireenyaa Lakk.403602
qabatamaa akka dhiyeeffaattaan gafachaa,
tae maqaa kiyyaan galmaee naaf kenname
kana tauu baannan nagaheen isaanii kun
na jalaa bade jedhanii waan iyyataniif namni
kan bakka buuuf tauu ni beeksifna. EMM/
ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin
Lafaa Bul/Magaalaa Gindhiir.
kan qabate, yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun
bahee kaasee guyyaa 30keessatti EMM/L/
Aadde Adaanech Kabbadaa Badhaanee
Magaalaa Gindhiiritti ragaa qabatamaa
nagaheen miriitii lafaa mana jireenyaa
akka dhiyeeffaattaan gafachaa, kana tauu
Lakk.903200 maqaa kiyyaan galmaeenaaf
baannan nagaheen isaanii kun kan bakka
kenname na jalaa bade jedhanii waan
buuuf tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa Bul/
iyyataniif namni ragaa kana arge ykn sababa
Magaalaa Gindhiir.
adda addaatiin kan qabatee yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee kaasee guyyaa
30 keessatti EMM/L/Magaalaa Gindhiiritti Obbo Geetaahuun Dhufeeraa Damee
Nagaheen maqaa jijjiirraa Lakk.isaa 442892
ragaa qabatamaa akka dhiyeeffaattaan
taeefiKaartaa Lakk. Isaa 206/2003 tae
gafachaa, kana tauu baannan nagaheen
maqaa isaaniitiin Magaalaa Roobee ganda
isaanii kun kan bakka buuuf tauu ni
Caffee Donsaa keessatti naaf kenname waan
beeksifna. EMM/Lafaa Bul/Magaalaa
na jalaa badeef kan biraa naaf haa kennamu
Gindhiir.
jechuudhaan iyyataniiru, qaamni nagahee
kana arge ykn sababa adda addaatiin
Obbo Abdurii K/Huseen Sheekaa Nagaheen
qabadheera jedhu yoo jiraate, beeksifni kun
marrasaa Lakk.890085 taeefi Warraqaa
bahee guyyaa 20keessattiWMML/Magaalaa
ragaa Abbaa Qabeenyummaa (Sayit
Roobeetti akka beeksiftan, kana yoo hin
Pilaanii) Lakk.kaartaa 1673/2004 tae
taane ragaa biraa kan kennamuuf tauu
maqaa isaaniitiin jiru Magaalaa Roobee
ibsaa,beeksifni kun bahee yeroo jedhamee
ganda Caffee Donsaa keessatti argamu
keessatti yoo hin dhiyaatiin ragaan kun
waan na jalaa badeef kan biraa naaf haa
argamus kan hin tajaajille tauu ni beeksifna.
kennamu jechuun iyyataniiru, qaamni
WMM/Lafaa Bul/Magaalaa Roobee.
ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin
qabadheera kan jedhu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee guyyaa 20keessattiWMML/ Obbo Abbulee Tulluu Aanaa Gindhiir
Magaalaa D/Sabroo ganda 01 keessatti
Magaalaa Roobeetti akka beeksiftan, kana
Mana jireenyaa qaban Caalaa Tolasaatti
yoo hin taane ragaa biraa kan kennamuuf
ni gurguradha waan jedhaniif kan mormu
tauu ibsaa,beeksifni kun bahee yeroo
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
jedhamee keessatti yoo hin dhiyaatiin
20keessatti akka dhiyaatu, yoo dhiyaachuu
ragaan kun argamus kan hin tajaajille tauu
baate hayyamni kan kennamuuf tauu ni
ni beeksifna.EMM/Lafaa Bul/Magaalaa
beeksifna. EMM/Lafaa/B/Magaalaa/D/
Roobee.
Sabroo.
Onkololeessa 2 bara 2010
Irreecha Malkaa Ateetee
Malkaa Ateetee giddugala Oromiyaa
magaalaa Buraayyuu Haroo nam-tol-
chee Gafarsaatti argama. Irreessa malkaa
Ateeteetti irreeffatamuu erga eegalee
waggaa dheeraa lakkoofsiseera. Irreessi
Malkaa Ateetee Irreecha Hora Harsadiit-
ti aanee Irreecha kabajaman keessaa tok-
kodha. Irreechi Hora Harsadii Fulbaana
21 bara 2010 haala miidhagaafi haw-
wataa taeen kabajamee akkuma darbe,
Irreechi Malkaa Ateetees bakka umman-
ni miliyoonaan lakkaawwamu argametti
haala hoaafi nama boonsuun Fulbaana
28 bara 2010 kabajamee ooleera.
Guyyaa kana daandiin gara Malkaa
Ateetee geessu baayyina ummataafi
konkolaataan akka dhiphatetti oolte.
Irreeffattoonni toora tooraan sirboota
garaagaraan dhiichisaan lafa buqqisaa
gara Malkaa Ateeteetti yoo deeman
nama duubasaanii dhaabatee laaleef
guuta galaanaa fakkaatu. Uffanni aadaa
ummanni guyyaa kana uffachuun
faayomee irreeffannaaf dhufe hedduu
namatti tola. Keessumattuu uffatni aadaa
bara kana qeerroon Oromoo uffachuun
irreeffannaa dhufan hedduunsaa
bifa haaraan dizaayina haaraan kan
hojjetame waan taeef baayyee qalbii
nama hawata. Irreeffattoonni yaadaafi
qalbiin marga jiidhaa harkatti qabatanii
waaqasaanii faarfachaafi galateeffachaa
yoo deeman ummanni Oromoo sodaafi
kabaja waaqayyoof duudhaa durumaa
kaasee qabu harallee itti fufsiisaa
akka jiruufi dhaloonni haraa aadaasaa
guddisuufi beesisuuf fedhii guddaa akka
qabu agarsiisa.
Ummanni rakkoo tokko malee haala
aadaasaa calaqqisiisuun Irreeffatee
galuu akka dandau foolleen osoo
hin nuffiin qindoominaan seera
kabachiisuuf hojii hojjechaa oolaniin
ummanni sirboota adda addaa
dhaggeeffatamanii hin quufamne
sirbaa, kuun ammoo mare hoo jechaa
Malkaa buuun waaqa dukkana gannaa
keessaa Booqaa Birraatti isa ceesise
galateeffachuun jiruufi jireenyasaa fuula
duraafis milkaaiina hawwuuf akka
guutuuf imaanaa irra bulfachuun miira
Haaromsa gadi fageenyaa eegalleen injifannoowwan sirnichi argamsiise sadarkaa olaanaatti ni ceesifna!
Kallacha Oromiyaa
gammachuun guutameen irreeffatee
nagaan galuu dandaeera.
Sirna irreeffannaa raawwachuun dursa
sirna kadhannaatu abbaa malkaafi
abbootiin taasifame. Sirni kadhannaa
erga taasifamee booda abbaan Malkaa
irreefachuun malkaa saaqanii Abbootiin
Gadaa akkasumas irreeffattoonni
akkaatuma hangafummaafi
quxusummaan itti fufuun akkaataa haala
duudhaaafi adeemsa aadaa ummatichaa
eegeen hunduu marga jiidhaa ykn
abaaboo buqqifatanii bishaaniin
cuubanii ofitti facaasaa waaqa dukkana
gannaarraa gara barii birraatti isaan
baase galateeffachaa, saaa namaan nu
eegi, sanyii midhaaniif nagaafi suga nuu
kenni jechaa Irreeffatan. Waaqayyo
baranaaf isaan gahe bara egereen
akka isaan gahu abdiin waaqarra
bulfachaa Irreeffatu. Sirna irreeffannaa
yoo raawwatamu Abbootiin Gadaa
irreeffattoonni kuun gara manasaaniitti
yoo galan dargaggoonniifi namoonni
sirbuu barbaadan sirba itti fufuun sirbaan
bashannanaa oolaniiru. Sirboota aadaa
guyyaa kana sirbame keessaa muraasa
akka itti aanu kanatti laalla:
hooo gooro baheetan si eega
goororraan gooro gama
sirraa dheessu, narraa dheessiin dua
nama,
gaachana koo baattuu gooro baheetan si
eega,
hooo gooro baheetan si eega,
gaachana booyyeedha gooro baheetan si
eega,
hooo gooro baheetan si eega,
haasa ko hin yaaddu, gooro baheetan si
eega,
hooo gooro baheetan si eega,
haasa ijoolleedhaa gooro baheetan si
eega,
ani hin nyaadhu mulluu, gooro baheetan
si eega,
hooo gooro baheetan si eega,
mulluu gaafa soraa, gooro baheetan si
eega,
hooo gooro baheetan si eega,
nama beelessiti, gooro baheetan si eega,
hooo gooro baheetan si eega,
ani hin jaallu dabeessaa, gooro baheetan
si eega,
hooo gooro baheetan si eega,
hooo gooro baheetan si eega,
namarraa dheessiti, gooro baheetan si
eega,
hooo gooro baheetan si eega,
nama gadheessitii gooro baheetan si
eega fi kkf jechaa sirbaa oolan. Kunis
gaafa giitii narraa hin dheessiin sirraa
hin dheessuun waadaa walii galuufi
wal abdachiisuuf kan sirbamudha.
Waaqeffattoonni ammoo waaqa kanaan
isaan gahe galateeffacha faarfachaa
oolan.
Ummanni irreeffannaaf bahe gufuu tokko
malee aadaasaa callaqqisiisaa irreeffatee
akka galuuf naamusaafi nageenya
ummataa eegisuuf foolleefi Poolisiin
Oromiyaa waltauun hojii hojjetaniin
ayyaanichi akka miidhageefi hawwataa
taetti xumuramuu dandaeera.
Gumii Tokkummaa Abbootii Gadaa
Oromoofi Abbaan Gadaa Tuulamaa
Bayyanaa Sanbatoo ummanni Oromoo,
abbootii Gadaafi mootummaan
Naannoo Oromiyaa foolleefi poolisiin
Oromiyaa waliin qindoomanii akka
hojjetaniif kallattii abbootii Gadaafi
mootummaan kaaame hordofuun
hojiin hojjetamuusaatiif sirni kun
akkanatti haala miidhagina gonfateefi
nama hawwatuun milkaainaan
kabajamuunsaa itti boonneerra jedhan.
Irreechi duudhaasaa eeggatee jaalala,
gamtoominaafi tokkummaan akka
kabajamuuf ummanni Oromoo
ayyaanicharratti hirmaatan gumaachi
taasise kun duudhaa tasa hara argame
osoo hin taane durumaan ummatichi
horatee yeroo dheeraaf dagaagifachaafi
5
Abbabaa Ejjetaa
gabbifachaa duudhaa asiin gahe waan
taeef duudhaan kun akkanumatti itti
fufu akka qabu dhaamaniiru.
Naamusa qabaachuufi nageenya tiksuun
ummata Oromoof haaraa miti, kanaaf
fuula duras naamusummaan kun
haaluma kanaan cimee itti fufuu qaba
jedhaniiru.
Bakki Ardoota Jilaa kabajamuun
misoomuu akka qabu bara kana irratti
hojjechuuf karoorfatanii hojiitti galuuf
qophiirra jiru.
Deggarsa mootummaa malee hojiin
kun galma yaadame gahuu waan hin
dandeenyeef mootummaa waliin
mariachaafi deggaramaa kan hojjetamu
taa jedhan.
Sirna irreeffannaa Irreessa Malkaa
Ateetee kanarratti Irreeffattoonni
tokko tokko yaada nuu kennaniin
sirna kanarratti argamuunsaanii kan
isaan gammachiise tauu eeranii,
ummanni Oromoo gamtoomee
waldhaggeeffachuun nagayaan yoo
waliin dhaabbate irree jabaa akka
walii tauu dandau ayyaana kanarraa
hubanneerra jedhan.
Dargaggoonni Oromoo keessumattuu
duudhaa aadaafi seenaa abbootiifi
haadholii keenyarraa dhaalle
gabbifachuufi tikfachuurratti sochii
hara taasisaa jiran kan nama boonsu
waan taeef kana caalaa daran cimanii
tokkummaan itti fufiinsaan hojjechuun
murteessaadha jedhaniiru.
Magaalaan Buraayyuu jala
bultiiraa kaastee keessummumaa
ayyaaneffattootaan akka
kooommattetti dabarsite. Guyyaa
kana abbootiin Hoteelaafi namoonni
tajaajila nyaataafi dhugaatii akkasumas
kan biroo dhiyeessan keessummoota
sababa ayyaanaan dhufanirraa galiin
argatan guddaadha. Kun ammoo
guddina dinagdee keessatti qoodi
ayyaanichi qabu guddaa tauullee kan
mirkaneessudha. Nama bara dhufuu nu
haa taasisu.

6
Waldaa Gobaa Rayyaa Kajawaa waraqaa
ragaa abbaa qabeenyummaa/Saaayit
Pilaanii/ Lakk. Kaartaa isaa 259/2001 tae
maqaa isaaniitiin Magaalaa Roobee ganda
Baha Biiftuu keessatti nuuf kenname waan
nu jalaa badeef kan biraa nuuf haa kennamu
jechuudhaan iyyataniiru, qaamni ragaa kana
arge ykn sababa adda addaatiin qabadheera
jedhu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 20keessattiWMML/Magaalaa
Roobeetti akka beeksiftan, kana yoo hin
taane ragaa biraa kan kennamuuf tauu
ibsaa,beeksifni kun bahee yeroo jedhamee
keessatti yoo hin dhiyaatiin ragaan kun
argamus kan hin tajaajille tauu ni beeksifna.
WMM/Lafaa Bul/Magaalaa Roobee
Obbo Jamaal H/Ahimad Aanaa Gindhiir
Magaalaa D/Sabroo ganda 01 keessatti
Mana daldalaa qaban Obbo Abdurhamaan
Maamudootti ni gurguradha waan jedhaniif
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 20keessatti akka dhiyaatu, yoo
dhiyaachuu baate hayyamni kan kennamuuf
tauu ni beeksifna. WMM/Lafaa/B/
Magaalaa/D/Sabroo.
Obbo Birhaanuu Lammaa Gaarii Aanaa
Agaarfaa Magaalaa Alii ganda 01
keessatti Mana jireenyaa qaban Aadde
Saadiyaa H/Muhaammaditti ni gurguradha
waan jedhaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti
akka dhiyaatu, yoo dhiyaachuu baate
hayyamni kan kennamuuf tauu ni
beeksifna. WMM/Lafaa/B/Magaalaa/Alii.
Gujii
Aadde Wubiyyee Nigaatee Ayyalaa
B/B Obbo Muluuqan Kifilee Rattaa
qabeenyummaa isaanii kan tae
mana jireenyaa Lakk.Kaartaa.1161/
BMN/01/01/01 tae lafa kaaree meetira
240 irratti maqaa Aadde Wubiyyee Nigaate
Ayyalaatiin galmaaee beekamu ganda
03 keessatti Lakk.manaa--- tae Aadde
Eelsaabeet Mulgeetaatiif kenneeraaf waan
jedhaniif kan mormuu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee hanga guyyaa 20tti haadhiyaatu,
yoo hin dhiyaanne kennaan kun kan
mirkanaauuf tauu ni beeksifna. WMM/
Lafaa Magaalaa Nageellee.
Aadde Raaheel Birhaanuu Faxxanaa
mana jireenyaa Lakk.Ad/G01/091-10 tae
rammaddii tajaajila iddoo (zoning) mana
jireenyaa irratti Bulchiinsa Magaalaa
Adoolaa woyyuu ganda 01 keessatti argamu
lafa ballina kaareemeetira M2200 irratti
argamu Obbo Dassaalanyi Waldeetti waan
gurguraniif waliigalteen akka raggauuf
iyyannoo dhiyeefataniiru. Kanaafuu
jijjirraa maqaa waan raawwanuuf qaamni
mormu yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun
bahee jalqabee guyyaa 20 keessatti yoo hin
dhiyaatiin waliigaltee dhiyaate fudhannee
kan mirkanneesinuuf tauu ni beeksifna.
EMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Adoolaa
Woyyuu.
Iluu Abbaa Boor
ObboYoosiyaas Tashoomee mana jireenyaa
Magaalaa Mattuu ganda 02 keessatti Lakk.
galmee qabiyyee 800/02/2009 tae irratti
maqaa isaaniitiin galmaaee lafa ballinni
isaa 200M2 irratti argamu Obbo Assabee
Galaanitti ni gurguradha jedhaniiru.
Kanaafuu akkaataa labsii liizii lafa
Magaalaa Lakk. 721/2004tiin jijjiirraan
maqaa waan raawwannuuf kan mormu yoo
jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee irraa
eegalee guyyaa 20 keessatti haadhiyaatu.
EMM/Lafaa Magalaa Mattuu.
Maddota kira sassaabdummaa qabsoo keenyaan ni gogsina!
Kallacha Oromiyaa
Aadde Muluu Gabramadiin mana Magaalaa
Yaayyoo ganda 01 Zoonii LagaOboo
keessaa qaban Obbo Awwaluu Likkaasaatti
waan gurgurataniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee hanga guyyaa 20tti
DMMLM/A/Yaayyootti haa dhiyaatu.
DMM/Lafaa Magaalaa A/Yaayyoo.
Obbo Didhaa Daffaar mana Magaalaa
Yaayyoo ganda 01 Zoonii Biyyummaa
keessaa qaban Obbo Girmaa Huseenitti
waan gurgurataniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee hanga guyyaa 20tti
DMMLM/A/Yaayyootti haa dhiyaatu.
DMM/Lafaa Magaalaa/A/Yaayyoo
Aadde Ayyaantuu Firrisaa Tolasaa fi Obbo
Mokonnin Baqqaanaa Magaalaa Beddellee
ganda 02 keessatti mana jireenyaa maqaa
isaaniitiin argamu kaartaa Lakk.BL-1380/03
irratti galmaaee jiru Obbo Zarihuun
Ejersootti gurgurachuu barbaanna jedhanii
iyyataniiru.kanaafuu kan mormu ykn
mirga qabeenyaa kanarra kan qabu yoo
jiraate,guyyaa beeksifni kun bahee irraa
eeggale guyyaa 20gidduutti W/M/M/L/M/
Beddelletti dhiyaachuun akka beeksiftan
ibsaa,yoo hin dhiyaanne maqaa kan jijjiruuu
tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa Magaalaa
Beddeellee
Aadde Keeriyyaa Shaafii mana balbalaa
tokko Magaalaa Dambii keessaa qaban
Obbo A/Kamaal A/Garootti gurguradheera
jedhaniiru. kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee hanga bultii 21tti haa dhiyaatu.
Bul/Magaalaa Dambii.
Obbo Numeerii Jabaal mana balbalaa tokko
Magaalaa Dambii keessaa qaban Aadde
Asnaaqech Ambasseetti gurguradheera
jedhaniiru. kan mormu yoo jiraate,beeksifni
kun bahee hanga bultii 21tti haa dhiyaatu.
Bul/Magaalaa Dambii.
Aadde Zaaraa Tafarii mana balbalaa
tokko Magaalaa Dambii keessaa qaban
Obbo Shifaa A/Waarriitti gurguradheera
jedhaniiru. kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee hanga bultii 21tti haa dhiyaatu.
Bul/MagaalaaDambii.
Obbo Huseen A/Dikoo mana balbalaa
tokko Magaalaa Dambii keessaa qaban
Obbo Keeraddiin Kadiritti gurguradheera
jedhaniiru. kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee hanga bultii 21tti haa dhiyaatu.
Bul/Magaalaa Dambii.
Obbo Abduu A/Foggii mana balbalaa tokko
Magaalaa Dambii keessaa qaban Obbo
Naasir Ahimaditti gurguradheera jedhaniiru.
kan mormu yoo jiraate,beeksifni kun bahee
hanga bultii 21tti haa dhiyaatu.Bul/Magaalaa
Dambii
Obbo Huseen A/Dikoo mana balbalaa tokko
Magaalaa Dambii keessaa qaban Obbo
A/Nuuraa A/maccaatti gurguradheera
jedhaniiru. kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee hanga bultii 21tti haa dhiyaatu.
Bul/Magaalaa Dambii.
Obbo Waziir Jamaal mana balbalaa tokko
Magaalaa Dambii keessaa qaban Obbo
Jamaal A/Bulguutiif kenneeraaf jedhaniiru.
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee hanga bultii 21tti haa dhiyaatu.Bul/
Magaalaa Dambii
Obbo Miliyoon Alamuu Inquu fi Aadde
Ayinaalem Siyyuum Magaalaa Beddellee
ganda 02 keessatti mana jireenyaa maqaa
isaaniitiin argamu kaartaa Lakk.1341/2002
tae irratti galmaaee jiru Aadde Gannat
Mitikkuu Tarrafeetti gurgurachuu barbaanna
jedhanii iyyataniiru.kanaafuu kan mormu
ykn mirga qabeenyaa kanarra kan qabu yoo
jiraate,guyyaa beeksifni kun bahee irraa
eeggale guyyaa 20gidduutti W/M/M/L/M/
Beddelletti dhiyaachuun akka beeksiftan
ibsaa,yoo hin dhiyaanne jijjiirraan maqaa
kan raawwatamuuf tauu ni beeksifna.
EMM/Lafaa Magaalaa Beddeellee.
Aadde Gannat Balaay Maharii fi Obbo
Geetaachoo Wayyeessaa Magaalaa
Beddellee ganda 01 keessatti mana
jireenyaa maqaa isaaniitiin argamu Kaartaa
Lakk.L-0486/08 tae irratti galmaaee jiru
Obbo Mulgeetaa Deesisaatti gurgurachuu
barbaanna jedhanii iyyataniiru.kanaafuu
kan mormu ykn mirga qabeenyaa kanarra
kan qabu yoo jiraate,guyyaa beeksifni kun
bahee irraa eeggale guyyaa 20gidduutti
W/M/M/L/M/Beddelletti dhiyaachuun akka
beeksiftan ibsaa,yoo hin dhiyaanne jijjiirraa
maqaa kan raawwatamuuf tauu ni beeksifna.
EMM/Lafaa Magaalaa Beddeellee.
Obbo G/Maariyaam Dhugumaa Tokkoon
Magaalaa Beddellee ganda 02 keessatti
mana jireenyaa maqaa isaaniitiin jiru
kaartaa lakk.issaa L-0338/08 tae irratti
galmaaee argamu kaartaan orjinaalaa waan
na jalaa badeef kan biraa bakka buee
naaf haa kennamu jedhanii iyyataniiru.
Kanaafuu namni kaartaa kana arge ykn
sabab adda addaatii kan qabate yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti
W/M/M/L/M/Beddelletti dhiyaachuun
akka deebistan beeksisaa, kan hin deebisne
taanaan kaartaa biraa bakka buufnee kan
kenninuuf tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa
Magaalaa Beddeellee.
Obbo Tamam Kadiir mana jireenyaa
Magaalaa Soonxaa Zoonii Maaddii Biyyaa
Garee Fakkii Gaarii keessaa qaban lafa
kaaree meetira 380 tae Obbo Masfin
Jaallataatti gurguradheera jedhaniiru.
Kanaafuu Kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee guyyaa 20keessatti haadhiyaatu.
Bulchiinsaa Magaalaa Soonxaa.
Obbo Naasir Baahiruu mana Magaalaa
Yaayyoo ganda 01 Zoonii Beelaabaas
keessaa qaban Obbo Mollaa Sissaayitti
waan gurgurataniif kan mormu yoo
jiraate,beeksifni kun bahee hanga guyyaa
20tti DMMLM/A/Yaayyootti haa dhiyaatu.
DMM/Lafaa Magaalaa/A/Yaayyoo.
Obbo Wandimmaaganyi Tsadaaluu fi
Obbo Solomoon Tsadaaluu mana jireenyaa
Magaalaa Mattuu ganda 03 keessatti Lakk.
galmee qabiyyee 2212/03/2009 irratti maqaa
Obbo Wandiimmaaganyi Tsadaaluutiin
galmaaee lafa ballinni isaa 615M2 irratti
argamu Obbo Ayyenew Eeliyaasitti ni
gurguranna jedhaniiru.Kanaafuu akkaataa
labsii liizii lafa Magaalaa Lakk. 721/2004tiin
jijjiirraan maqaa waan raawwannuuf kan
mormu yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun
bahee irraa eegalee guyyaa 20 keessatti
haadhiyaatu. EMM/Lafaa Magaalaa Mattuu.
Jimmaa
Caalbaasii
Himannaa Raawwii Siviilii Malkaam
Waalellinyii fi Raawwii himatamaa Tamaam
A/Maccaa jidduu jiru ilaalchisee mana
Jireenyaa Magaala Jimmaa ganda Boosaa
Kittoo kessatti argamu Lakk.isaa 481 fi
ballinni isaa kaareemeetira 184.89 taeefi
qabiyyee waliigalaa kaaree meetira 312.5
irratti argamu idaa irraa bilisa tae, tilmaamni
gatii kaumsa isaa qarshii 330,945.25 taee
gaafa 24/2/2010 saaatii 3:00 --- 6:00tti
kan gurguramu tauu beektanii dhiyaattani
bitachuu kan dandeessan tauu manni murtii
Aanaa Magaalaa Jimmaa ajajeera. M/M/
Aanaa Magaalaa Jimmaa.
Obbo Tamaam A/Milkii Magaalaa Aggaaroo
ganda Tulluu Qiddilaa keessa ragaa Abbaa
qabeenyummaa kan hin sochone (kaartaa)
Lakk. isaa 385 galmaaee naaf kenname na
Onkololeessa 2 bara 2010
jalaa waan badeef namni kaartaa kana arge
ykn dhimma adda addaatiin qabadheera
kan jedhu yoo jraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu, kana
tau baannaan yeroo lammaffaaf waraqaa
ragaa abbaa qabeenyummaa hin sochoone
qophaaee kan kennamuf tau ni beeksifna.
WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Aggaaroo.
Shawaa
Obbo Warquu Dastaa Kaartaa iddoo
mana jireenyaa Lakk.Kaartaa isaa Mk-
193/2000tiin kaartaan maqaa isaaniitiin jiru
Orijinaalli galmee keessatti kan hin deebinee
waan taeef kaartaan maqaa isaaniitiin jiru
kun haqameera. Kanaafu,kaartaa iddoo mana
jireenyaa kana galmaaee kana Orjinaalli
isaa haqamee gara faayilaatti deebiuu osoo
qabuu waan hin deebineef namni kaartaa
kana sababa adda addaatiin qabattanii yoo
jiraattan kan haqame tauu isaa hubattanii,
guyyaa beeksifni kun bahee irraa kaasee
guyyaa 20keessatti WMMLM Magaalaa
Duukamitti akka deebistan ni beeksifna.
EMM/Lafaa Magaalaa Duukam.
Aadde Asaffuu Didhaa kaartaa Lakk.
isaa F/248/82 kan tae maqaa isaaniitiin
galmaaee Magaalaa Fiichee keessatti
kennameef waan na jalaa badeef kan biraa
bakka buee naaf haa kennamu jedhanii
iyyataniiru. Kanaafuu kaartaa kana namni
arge ykn sababa adda addaatiin kan harkatti
qabate yoo jiraate, guyyaa beeksiifni kun
bahee irraa kaasee guyyaa 20keesatti Ej/M/
M/L/M/Bul/Mag/Fiicheetti akka deebistan,
yoo deebisuu baattan kaartaan biraa kan
kenninuuf tauu ni beeksiifna. EMM/L/M/
Fiichee.
Aadde Maaazaa G/Sillaasee Nagahee
Lakk.isaa 1934487 tae maqaa Obbo Turaa
Sobbooqaatiin galmaaee kennameef waan
najalaa bade jedhaniif ragaa bade kan bakka
buee akka kenninuuf waajjira keenya
gaafataniiru. Kanaafuu namni mormu yoo
jiraate, ykn dhimmi kun na ilaalaa kan jedhu
beeksifni kun gaafa bahee kaasee hanga
guyyaa 30tti dhiyaachuu yoo baatee ragaa
bade kana bakka buufnee kan kenninuuf
tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa/Bul/
Magaalaa Buraayyuu.
Obbo Muhaammad Ahimad Nagahee Lakk.
isaa 049478 tae maqaa Aadde Mulunesh
Araarsaatiin galmaaeefi Kaartaa Lakk.
isaa Bur-120/93 tae maqaa isaaniitiin
kennameef waan najalaa bade jedhaniif
ragaa bade kan bakka buee akka kenninuuf
waajjira keenya gaafataniiru. Kanaafuu
namni mormu yoo jiraate, ykn dhimmi kun
na ilaalaa kan jedhu beeksifni kun gaafa
bahee kaasee hanga guyyaa 30tti dhiyaachuu
yoo baatee ragaa bade kana bakka buufnee
kan kenninuuf tauu ni beeksifna. EMM/
Lafaa/Bul/Magaalaa Buraayyuu.
Obbo Mahaammad Jaddid Kaartaa fi Pilaanii
Lakk. Isaa /334/97 taeen galmaaee
naaf kenname najalaa badeera jedhanii
iyyataniiru. kaartaa fi pilaanii kana namnii
idaadhaniis taee haala biroon qabadheera
jedhu yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun
bahee eegalee guyyaa 30keessatti tooftaa
kaminuu yoo beeksifachuu baate, ragaan
abbaan qabiyyee (kaartaan) biroo baafachuu
kan dandaan tauu ni beeksifna. EMM/
Lafaa Bul/Magaalaa Sabbataa.
Obbo Mahaammad Mahadiin Kaartaa fi
pilaanii Lakk./935/97 taeen galmaaee
naaf kenname najalaa badeera jedhanii
iyyataniiru. kaartaa fi pilaanii kana namnii
idaadhaniis taee haala biroon qabadheera
jedhu yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun
bahee eegalee guyyaa 30keessatti tooftaa
kaminuu yoo beeksifachuu baate, ragaan
abbaan qabiyyee (kaartaan) biroo baafachuu
kan dandaan tauu ni beeksifna. EMM/
Lafaa Bul/Magaalaa Sabbataa.
Onkololeessa 2 bara 2010 Kallacha Oromiyaa 7

Kaabineen Bulchiinsa Magaalaa Adaamaa Walgahii idilee guyyaa 30/08/2009, 03/09/2009fi 03/12/2009 adeemsiseen abbootii qabeenyaa
lafa investimeentiin fudhatanii akkataa waliigaltee seenaniin diqama isaanii osoo bahuun irra jiraatuu yeroo dheeaaf ijaarsa osoo hin
jalqabiin kan hafan ykn lafa tajaajila fudhataniif kan hin oolchiin waliigalteen isaanii cite lafti gara baankii lafaatti akka deebiu waan
murtaaeef waraqaan ragaa abbaa qabiyyummaa lakkoofsi isaa abbootii qabeenyaa maqaan isaanii armaan gaditti ibsamee jiru haqamuun
Obbo Sisaay Hayiluu Nagahee Lakk. isaa beekkamee guyyaa beeksifni kun Gaazexaa Kallacha Oromiyaarratti maxxanfamee baherraa eegalee qaamni kamiyyuu akka itti hin
isaa 606415 tae maqaa Aadde Loomii tajaajilamne /itti hin fayyadamne/ akkkasumas tajaajila akka ittiin hin kennine ni beeksifna. Projeektoota waliigalteen liizii /kiraa adaan
Baldaatiin galmaaeefi Kaartaa Lakk. cite lakkoofsi ragaan abbaa qabeenyummaa/kaartaa haqame/
isaa Bur/10485/03 tae maqaa isaaniitiin
Lakk. Maqaa Abbaa Qabeenyaa/Dhaab- Lakkoofsa Waraqa Ragaa Abbaa Qa- Gosa Piroojektii Ballina La-
kennameef waan najalaa bade jedhaniif
ragaa bade kan bakka buee akka kenninuuf
bata/ waliigalteen liizii Citee beenyummaafi Guyyaa Kenname faa (Hek)
waajjira keenya gaafataniiru. Kanaafuu Lakkoofsa Waraqaa Guyyaa Kenname
namni mormu yoo jiraate, ykn dhimmi Ragaa Abbaa Qa- (ALH)
kun na ilaalaa kan jedhu beeksifni kun beenyummaa
gaafa bahee kaasee hanga guyyaa 30tti 1 Abbaaynash Birraddaa 1944/2000 16/04/01 Hoteela 0.0466
dhiyaachuu yoo baatee ragaa bade kana
2 Mahaammad Taabit 2058/2000 15-04-00 Walmakaa 0.2000
bakka buufnee kan kenninuuf tauu ni
beeksifna. EMM/Lafaa/Bul/Magaalaa 3 Waldaa Kirstiyaana Dargaggota 8116/2001 14/02/01 Walmakaa 0.3715
Buraayyuu. Adaamaa
4 Soofiyaa A/Qaadiir 7046/2001 15/01/01 Oromo Cultural 0.1169
Obbo Girmaa Ejersaa Kaartaa Lakk. isaa Recreation
/34/89 tae maqaa isaaniitiin kennameef
5 Mahaleet Tsaggaayee 8044/2001 12/02/01 Guest House 0.0400
waan najalaa bade jedhaniif ragaa bade
kan bakka buee akka kenninuuf waajjira 6 Israaeel G/Sillaasee 2018/2000 08/04/00 Fuel Station 0.2500
keenya gaafataniiru. Kanaafuu namni 7 Qaasoo Hamdaa 344/99 14/12/99 Walmakaa 0.0556
mormu yoo jiraate, ykn dhimmi kun na 8 Muktaar Durrii 8429/2001 06/09/01 Recreation Pen- 0.6044
ilaalaa kan jedhu beeksifni kun gaafa bahee sion
kaasee hanga guyyaa 30tti dhiyaachuu yoo
baatee ragaa bade kana bakka buufnee kan 9 Tewodiroos Dassaalanyi 736128/98 09/01/98 Ceramic and 0.3
kenninuuf tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa/ Tiles Factory
Bul/Magaalaa Buraayyuu. 10 Xibabuu Fallaqaa 8442/2001 25/05/01 Walmakaa 0.1356
11 Tsaggaayee Tamasgeen 5838/95 16/08/07 Walmakaa 0.1
Iyyattuun Aadde Makkiyaa Warquu
abbaankoo Obbo Warquu Kabbadaa waan
12 Dr. Abdulhamidh Abdullaahii 40/4/2000 28/09/00 Medical Center 0.15
badeef murtiin badiinsaa naaf mirkanaaee 13 Tashii Gareeruu 215/99 26/10/99 Walmakaa 0.0625
dhaaltumaankoo naaf haa raawwatu 14 Sisaay Adafris 8168/2001 11/02/01 Walmakaa 0.002
jedhanii iyyataniiru. Kan mormu yoo
15 Goshimee Galaanee faaa 178/99 14/12/00 Walmakaa 0.0534
jiraate, beellam gaafa 30/02/2009 saaatii
4:00irratta akka dhiyaatu gaafachaa, 16 Taammiruu Wadaajoo 736717/97 02/04/99 Walmakaa 0.0874
kan hin dhiyaanne taanaan iyyattuuf 17 Geetaachoo Obbaa 739318/99 30/02/1999 Walmakaa 0.036
dhaaltummaan kan mirkanaauuf tauu ni 18 Kadiir Fatoo 1207/2000 12/07/05 Daldala 0.0816
beeksifna.M/M/A/Waacaalee Dhaddacha
Hariiroo Hawaasaa. 19 Hoteela Adaamaa Mokonnin 7080/2001 19/11/01 Hoteela 0.0736
20 Soofiyaa Fillee 10090/2001 30/11/01 Real Estate 0.3
Aadde Iteenesh Gammachuu Nagahee 21 Maaazaa Tasafaayee 737710/98 05/06/01 Daldala 0.1
mirrittii Lafa mana jireenyaa Lakk. isaa
22 Muhaammad Ahimad 59/99 25/08/99 Kilinika Jiddu- 0.24
2360498 tae Maqaa isaaniitiin galmaaee
galeesa
jiru akka jala bade karaa bakka buaa
isaanii dhiyaatanii na jalaa bade jedhanii 23 Shaawul Ayyalaa 8220/2001 17/02/02 Walmakaa 0.002
waan iyyataniif qaamni raga kana argine 24 Aniisaa Yuusuf ELEN21/1500/149 09/10/2003 M i s o o m a 18.33
ykn kiyya kan jedhu yoo jiraate, beeksifni Kudraafi Mudraa
kun bahee guyyaa 20keessatti WMM/Lafa
25 Nuuradiin Hasan 35/3/98 05/11/98 Oomisha injoor- 19.5
Magalaa Sulultaatti dhiyaachuun akka
rii (Strawberry
beesiftan, kun kan hintaanee taanaan ragaa
Farm)
biraa kan kenninuuf tauu ibsaa, beeksifni
kun bahee guyyaan isaa edda irraa darbee 26 Dhaabbata BWAP Export 3584/2002 01/06/02 Cafe and recre- 0.9129
booda ragaan kun yoo argamellee kan hin ation
hojjennee tauu ni beeksifna. WMM/Lafaa 27 Dhaabbata Hoteelaa IBEX 5544/95 02/12/07 Hoteela 0.6619
Bulchiinsa Magaalaa Sulultaa. Hubachiisa Lafti piroojektii Abbaa qabeenyaa Nuuraddiin Hasan (Lakk. 25 lakkoofsi tuqame kan kaartaa osoo hin taane lakk. Waliigaltee
kiraa tauu ni beeksifna. Waajjira MisoomaafiM/Lafaa Magaalaa Adaamaa.
Obbo Guutaa Barsiisaa Kaartaan mana
jireenyaa Lakk. isaa /01/3434/98 tae Himataan Kontiraaktera Waliigalaa saaatti ibsame kanatti qaamn argamtanii hanga guyyaa 20tti yoo dhiyaachuu baate
maqaa isaaniitiin galmaaee jiru na jalaa Laayikuum fi Himatamaa 1ffaa Gaameek caalbaasidhaan bitachuu kan dandeesan kan biraa hojjetamee kan kennamuuf tauu
Konstiraakshinii W.Dh.I.G.M 2ffaa Ab/ tauu manni Murtii ajajeera. M/M/O/G/A/ ni beeksifna. EMM/Lafaa Bul/Magaalaa
bade jedhanii karaa bakka buaa isaanii
Taayitaa Daandiiwwan Aanaa Barrak O/N/Finfinnee. Adaamaa.
dhiyaatanii waan iyyataaniif, namni ragaa
jidduu falmii hariiroo hawaasaa jiru
kana arge ykn kiyya kan jedhu yoo jiraate,
ilaalchisee Haimatamaa 1ffaa kana irratti Aadde Yeshiiargi H/Mikaaeel Nagahee Obbo Hasan Mahaammad Nagahee
beeksifni kun bahee guyyaa hojii 20
himataman falmii qarshii irratti dhiyeessuu mirrittii Lafa mana jireenyaa Lakk. isaa Lakk.isaa 431138 tae maqaa Gosaayee
keessatti WMM/Lafaa Magaalaa Sulultaatti
baree deebiisaa qabatee beellama gaafa 1852869 tae maqaa isaaniitiin galmaaee Ababayyootiin galmaaee kennameef
dhiyaachuun akka beeksiftan, kun kan hin 21/02/2010 saaatii 5:00irratti akka dhiyaatu jiru akka jala bade karaa bakka buaa waan najalaa bade jedhaniif ragaa bade kan
taane taanaan ragaa biraa kan kenninuuf gaafachaa,yoo dhiyaachuu baate falmii bakka buee akka kenninuuf waajjira keenya
isaanii dhiyaatanii waan iyyataniif qaamni
tauu ibsaa, beeksifni kun bahee guyyaan bakka hin jirretti kan itti fufu tauu manni gaafataniiru. Kanaafuu namni mormu yoo
ragaa kana argine ykn kiyya kan jedhu
isaa edda irra darbee boodaa ragaan kun murtii ajajeera.M/M/O/G/A/O/N/Finfinnee. yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa jiraate, ykn dhimmi kun na ilaalaa kan jedhu
yoo argamellee kan hin hojjanne tauu ni 20keessatti WMM/Lafa Magalaa Sulultaatti beeksifni kun gaafa bahee kaasee hanga
beeksifna. WMM/Lafaa Magaalaa Sulultaa.
Caalbaasii dhiyaachuun akka beesiftan, kun kan guyyaa 30tti dhiyaachuu yoo baatee ragaa
Raawwii himattuu Nigisee Margaafi hintaanee taanaan ragaa biraa kan kenninuuf bade kana bakka buufnee kan kenninuuf
QiddusWarqi Afar Injineringii Nagahee tauu ibsaa, beeksifni kun bahee guyyaan tauu ni beeksifna. EMM/Lafaa/Bul/
raawwii himataa Irkoo Sobbooqaa jidduu
Lakk.isaa 1936247 tae maqaa Dr/ falmii raawwachiisaa murtii jiru ilalchisee isaa edda irraa darbee booda ragaan kun Magaalaa Buraayyuu.
Dammaqaa Ayyalaafi Obbo Mulaatuu mna jireenyaa qorqoorroo baallee kudhan yoo argamellee kan hin hojjennee tauu
Mngistuu galmaaeefi Kaartaa Lakk. isaa uffatee mana kutaa tokko tae Bulchinsa ni beeksifna. WMM/Lafaa Bulchiinsa Aadde Roozaa Asaffaa Nagahee Lakk.
Bur inv/222/2000 tae maqaa isaaniitiin Magalaa Buraayyuu ganda gafarsaa naannoo Magaalaa Sulultaa. isaa1118588 tae maqaa isaaniitiin galmaaee
kennameef waan najalaa bade jedhaniif keesatti argamu kaaree meetirii 110 irratti kennameef waan najalaa bade jedhaniif
ragaa bade kan bakka buee akka kenninuuf qubatee argamu qabeneya raawwiidhaan Obbo Taaddaasaa Lammaa Magaalaa ragaa bade kan bakka buee akka kenninuuf
waajjira keenya gaafataniiru. Kanaafuu kan himatamaa tae kaartaa abbaa Adaamaa ganda 14 keessaa kaartaa waajjira keenya gaafataniiru. Kanaafuu
namni mormu yoo jiraate, ykn dhimmi kun qabeenyuummaa ibsu kan hin qabne tauu Lakk.10678/2002 taeen galmaaee naaf namni mormu yoo jiraate, ykn dhimmi kun
na ilaalaa kan jedhu beeksifni kun gaafa beeksisaa kaumsa caalbaasii qarshii 48,000 kenname waan na jalaa badeef kan biraa na ilaalaa kan jedhu beeksifni kun gaafa
bahee kaasee hanga guyyaa 30tti dhiyaachuu taeen gaafa a 04/03/2010 saaatii 3:00 irraa akka naaf kennamu jedhanii gaafataniiru. bahee kaasee hanga guyyaa 30tti dhiyaachuu
yoo baatee ragaa bade kana bakka buufnee kaasee hanga saaatii 7:00irratti Caalbaasii Kanaafuu namni ragaa kana sababa adda yoo baatee ragaa bade kana bakka buufnee
kan kenninuuf tauu ni beeksifna. EMM/ ifa taeen waan gurguramuuf namooni addaatiin qabadheera jedhu yoo jiraate, kan kenninuuf tauu ni beeksifna. EMM/
Lafaa/Bul/Magaalaa Buraayyuu. bitachuuf feedhii qaban iddoo , guyyaafi guyyaa beeksifni kun bahee irraa kaasee Lafaa/Bul/Magaalaa Buraayyuu.

Dargaggoonni ilaalcha misoomawaafi dimookiraatawaa qaban haaromsa keenyaaf murteessoodha!

 Kallacha Oromiyaa Onkololeessa 2 bara 2010
8

Damee Mulaatuu

Daashiraat Maanjihi
namicha gaara diigee
daandii saaqe

Namni kun maqaansaa Daashiraat Maanjihi jedhama. Daashiraat maqaan Hawaasa naannoo Dhaasiraat keessa jiraatu kun sababa gaara kanaan rakkoo
masoonsaa Nama Gaaraa The Mountain Man jedhamuuni kan beekamu. ALA adda addaaf saaxilamaa turaniiru. Dhaashiraatis sababa Gaara kanaan nama
bara 1934 Indiyaa naannoo Bihaar ganda Gehlaaur jedhamu keessatti dhalate. rakkoo haman isa mudate ture. Kanaaf gaara kana diiguuf murteeffate. Gaara kana
Qotee bulaadha. Ganduma bakka Gaaya jedhamu keessa jiraataa nama tureedha. diiguuf tumsa qaama kamiyyuu malee qophaasaa waggoota 22 oliif carraaqqii
taasiseen garuu milkaauu dandaeera.
Seenaan nama kanaa jedhamuun beekama.
Daashiraat gaara guddaa akkamiin diiguu dandae? Haala akkamiin gaara kana
Gaarri dhakaa gurguddaa tae hedduun waan naannoo sana tureef namootni
saaquu ykn jigsee karaa baasuu dandae? Seenaa namicha kanarraammoo maaltu
araddaa sanaa fageenya silaa akka qoosaatti deemuun magaalaa naannoo sanatti
baratama? Barruu kun seenaa namicha kanaafi buaa baii inni eenyuuf dabarse
dhihoo deemanii tajaajila garaa garaa argachuu malan daandii deheeraaf rakkisaa
jireenyakee keessatti muuxannoofi hubannoo tauu dandau akka ittaanu kanatti
taeenrakkachaa turaniiru. Qote bulaan kun garuu rakkoo ummata araddaa isaa
qindeessineerraa dubbisa gaarii!
furuuf gaara dhagaa naannoo Kiloomeetira tokko tae saaqee karaa baasuuf jecha
hojii matumaa waan hin dandaamne fakkaatutti seene.

Daashiraat Maanjihi qotee bulaa biyya Hindiiti.
Hindiyaa naannoo Bihaar ganda Gehlaaur meetira shanii furdatu kana soquun itti uruu nii
iddoo addaa ittiin beekamtu bakka Gaaya jedhamu
keessatti jiruufi jireenyasaa qonnaan geggeeffata.
Gandi kun gaarreniin kan daangeffamtedha.
Daashiraat maatii nama qabudha.
Haa tau malee ALA bara 1959tti haati warraasaa
dhukkuba akka tasaatiin qabamtee walaansa yaala
fayyaa dhabdee Addunyaa kanarraa duaan jalaa
boqotte.
Utuu gaarri sun gidduu araddaa sanaafi magaalaa
itti dhihoo jirtu gidduu hin jiru taee, mala
geejibaa kamiinuu haa tau ykn dugdattis baatee
haadha warraa isaa mana yaalaan nii gahata
ture. Garuu gaarri guddaan kun danqaraa hin
sochoone itti tauun, lubbuun haadhawarraasaa
isaa dargaggummaa jalaa dabarte. Karaa isaan irraa
imaluun gara buufata fayyaa itti dhihoo gahanii
fageenya kiilomeetira 50 irratti kan argamu waan
tureef haadha warraa isaa mana yaalaan gahachuun
itti ulfaatee haadhawarraasaa tajaajila yalaa utuu hin
argatin duan adda irraa baate.
Wayita kana Daashiraat gadda hamaa kana irraa
kauun waan yaadanno haadhamanaa isaaf tau
hojechuu eegale. Innis gaara dhagaa kaattaa
Kiilomeetira tokkoo ol asii ol fagaatu kana uree
daandii akka salphaatti gara magaalaa geessu
baasuu ture.
Yeroo sana jiraattota naannoosaas tae utuu akkam
kan dubbatu taeellee mootummaa isa dhagahu
akka hin jirre waan hubateef gaara kana diiguu kana
qofaa eegale. Meeshaalee sibiilaa hojjaa isaa kanatti
bobbauuf isa gargaaran bitachuuf reee tokkitti
qabu gabaatti geesse. Buttoo, Gasoo fi funyoo
(haada) bitatee gale.
Namootni hedduun maraataafi nama kaayyoo mataa
isaa hin qabne jechuun maqaa itti moggaasani.
Dashiraat garuu utuu cephuu namootaa hin
dhaggeeffatin, utuu jecha namaan mogolee of hin
laaffisin waggaa 22 guutuu gaara kana qofaa soqe.
Waggaa hamma kana booda ture kan fageenya KM
50 isa ture kan gara KM 10tti gadi buuse. Guyyaa
inni gaara dhagaa KM 1 asii ol fagaatuufi naannoo
gahe.
Abjuun isaas nii dhugoome. Erga milkaaina kana irraa
gahee booda maqaan isaa Nama gaara jedhamuun
beekamtii argate. Bara 2007 dhukkuba kaanseriin
qabamee utuu Hospitaala magaalaa New Delhi tti
yaalamuu lubbuun isaa addunyaa kanarraa boqotte.
Seenaa nama kanaa irraa waa hedduu baratama.
Dalagaa isa eegatu yeroo tokkotti hammana taa
jedhee safaruun kae miti. Tarkaanfii tokko yeroo
tokkotti fudhachaa, rakkoofi gufuu isa qunnamu
ammoo duraa duubaan of jalaa buqqisaa itti
deeme. Waaee dalagaa isa waan fixaan hin baane
fakkaatuufi waan hin dandaamne fakkaatu yaaduun
homaa buaa hin qabu. Sia tokkotti namni fiixaan
baasuun matumaa hin jiru. Inni guddaan tarkaanfii
xiqqoo ati galma kee sana gahuuf fudhattu dha.
Kanaafu duraandursa waan hojjechuu qabdu irratti
xiyyeeffachuun of eeggannoo cimaan fiixaan baasi.
Hamuma gufuun si quunnamu guddaa tae, gufuu
kana buqqistee gamatti ceuu irraa kabajni ati
argattu olaanaa taa.
Ulaagaalee gara milkaainaatti geessan keessaa
waan dirqama ooluu hin dandeenye Obsa.
Daashiraat gaara kana waggaa 22 guutu qote. Obsa
qabaachuun isaa akka miidhama, nuffii, mufachuufi
kasaaraa jireenya dhuunfaa isaa akka mochuu
dandau isa godhe.
Waan hin dandaamne Abjoodhu: Daashiraat abjuu
gaara dhagaa guddaafi cimaa buaa baiin guutame
diigee daandii baasuu abjoote. Karoora mataa isaa
baafachuun erga abjuu isaa fiixaan baafatee booda
abjuu isaa jiraate. Seenaan isaa waan hin dandaamutti
yaadame akka dandauun dandaamu barsiisa. Yoo
hojjechuu kan itti fuftu tae, waan kaleessaa kan
hin dandaamne fakkaatutti bor ammoo nii hiiqxa.
Ogeessi Xiinasammuu beekamaan Edmand Danken
Sayilar akka jedhutti, Yaadni tokko dhugoomuufi
dhugoomuu dhiisuun kan hundaau yaadichi
kan dandaamuufi hin dandaamne fakkaachuu
irratti osoo hin taane, fedhiin ati yaada sana
milkeessuuf qabdu hamma gahu irratti hundaaa
Daashiraat gaaricha jigsee daandii baasaa wayita jiru
Ilaalcha haala ulfaataa (Gaara jireenyaa) diiguuf kan itti deemtu yoo tae
ulfaatadha hin jedhin of fuldura dhaabdee. Kan akka ati kuftu si godhu
haala ulfaata dura kee sana osoo hin taane,ilaalcha ati haala ulfaata sanaaf
qabdu dha. Daashiraat akka milkaau kan isa godhe haala salphaa dura
isaa ture osoo hin taane ilaalcha inni ittiin haala ulfaatu sanatti deemedha.
Ilaalchi waan xiqqoo jijjirama guddaa fidu dha. Winston Churchil.
Yaada qajeelaa qabaadhu: Yaada qajeelaafi jechootni gaarii afaan kee
keessa bahan akka ati galma yaadde geessuuf gahee olaanaa taphatu.
Mahatama Gandiin akkas jedha, Yaadni kee waan jecha kee tauu malaniif
yaada kee qajeelaa godhi. Jechootni afaan keeti bahan waan amala siif
taaniif jechoota gaarii dubbachuu amaleeffadhu. Amalli kee waan bartee
siif taaniif amala gaarii qabaachuu offirraa hin dhiisin. Barteen kee waan
eenyummaa kee murteessaniif bartee qajeelaa qabaadhu. Eenyummaan
kee waan galma kee murteessuuf eenyummaa gaarii qabaadhu.
Namootni yaada addaa ati qabdu ilaaluun yoo maraataa qalbii hin qabne
siin jedhan Onneen kee akka si haaltuuf hin eeyyamin. Namootni tokko
tokko akka ati milkaainaan galtuuf jecha kakkaumsa si keessatti uumuuf si
jajuu,ol ol si kaasu, akkasumas fakkeenyumaa kee fudhatu. Yeroo Dashirat
Manji hojii isaa kana eegale garuu namni hunduu akka waan maraataa
taee fi akkuma Jaamboo jootee jedhe akka waan rimaa hin qabannerraa
daima eegee gaansuutti isa ilaalanii turani. Garuu afaanumti namoota isa
ceephaaa turee sanaatu karaa gabaaba inni baase dinqisiifachuutti utuu hin
jaallatin cea. Boquun kee akka cabu matumaa hin godhin. Harka laattee
teessee hin gomin. Karaa biraa soqi. Yoo yeroo aduun bahe hin kadhanne
tae waan bokaan roobeef hin kadhatin. Richard M. Niksan; Horaa Bulaa!
Kan barreessee Mousomi Saha Kumar.
kan hiike, Tamasgeen Axinaafuu, Shaambuurraa

Nageenya amansiisaa keenya itti fufsiisuu keessatti lammiin hundi nageenyaaf waardiyyaa haadhaabbatu!
Onkololeessa 2 bara 2010
Albuuda gati jabeessa Oromiyaa uumaan badhaase keessaa
Misoomni albuudaa faayidaa ummataaf
Oromiyaan qabeenya uumamaa hedduun
kan badhaatedha. Qabeenya uumamaa
Oromiyaan qabdu kunis kan argamuan
lafa irraafi lafa keessattidha. Akka
ragaan Biiroo Bishaan Albuudaafi
Inarjii Oromiyaarraa arganne mulisutti,
qabeenya uumamaa kana keessaa
albuudonni isa tokko. Albuudota
kunneenis bakka gurguddoo sadiitti
qoodamu. Isaanis, albuudota kabajamoo,
albuudoota ijaarsaafi albuudota
induustiriiti. Albuudawwan kabajamoo
kan jedhaman keessaa kanneen akka
Sookoo, Warqee, Tantalamiifi Emeraldfi
kanneen biroo fai. Balinaan kan
argamanis godina Boorana, Gujii, Gujii
lixaa, Wallagga lixaa, Qellem Wallaggaafi
Harargeetti.
Albuudota ijaarsaa kan jedhaman ammoo,
dhagaa gurraacha, sokoriyaa, Laayim
isotoonii, biyyeefi saddeeqafaa yoo taan
aanaalee naannichaa hedduu keessatti
kan argamanidha. Albuudonni ijaarsaa
kunneen guddina dinagdee biyyaatiif
gumaachan keessaa % 90 ol naannoo
Oromiyaarraa akka taedha kan himamu.
Albuudonni induustirii kan jedhaman
meeshaalee warshaa garaagaraatiif galtee
tauu dandaan kanneen akka Jiibsamii,
kileyifi kanneen biroo faadha.
Albuudawwan kanneen sirnaan yoo
misooman carraa hojii uumuufis
tae faayidaa hawaasaa garaagaraaf
ooluu dandau, Kana malees, guddina
dinagdeetiif qoodni gumaachu guddaadha.
Kanaaf akka gumaachu taasisuuf ammoo,
eeguu, kunuusuufi karaa seera qabeessaan
misoomsuun barbaachiisadha.
Naannoo Oromiyaatti albuudonni
kunneen eeguufi karaa seera qabeessa
tae qofaan misoomanii guddina
naannichaafi biyyaatiif caalmaatti akka
tumsu gochuun dhimma murteessaafi
xiyyeeffannaa barbaadudha. Sharafa
biyya alaa argamsiisuun guddina
dinagdeef gumaachuutti dabalataan hojii
barbaaddotaaf carraa hojii balaa uumuuf
qooda guddaa qabaata.
Gama kanaan Naannoo Oromiyaatti
hojiileen hojjetamaa turaniifi, hojjetamaa
jiraniin buaawwan argamaa jiranis
Misooma ariifachiisuuniifi nageenya eegsisuun hojii hundi dursa kennuufii qabudha!
Kallacha Oromiyaa
jajjabeessoodha.
Haatau malee, carraa balaa naannichi
qabu keessumaayyuu, albuudota jiran
sadarkaa barbaadamuun eeganiifi
misoomsanii guddina dinagdee
naannichaaf oolchuurratti qaawwa
balaan akka turedha biirichatti
Daarektarri Bulchiinsa Hojiiwwan
Aalbuudaa Dargaggoo Geetuu Birrinaa
kan himan. Keessumaa waggoota lamaan
dura kenniinsa hayyama hojii misooma
albuudaan walqabatee rakkoo balaatu
ture.
Labsii Heera Mootummaa Naannoo
Oromiyaa bara 1994 fooyyaee bahe
Keewwata 47 keewwata xiqqaa 1
C irratti akka ibsmee jirutti Seera
Mootummaan Federaalaa baasurratti
hundaauun lafaafi qabeenya uumamaa
naannichaa bulchuun aangoo mootummaa
naannichaaf kennamedha.
Kana malees, Labsii Mootummaa
naannichaa Lakk.163/2003tiin aangoo
Manneen hojii mootummaa naannichaa
beeksisuuf baheetiin Qabeenya bishaanii,
albuudaafi inarjii naannichaa bulchuu,
hojiirra oolchuu, qaamota karaa seera
qabeessaan misoomsuu barbaadaniif
hayyama seera qabeessa tae kennuu,
hayyama ture haaromsuu, barbaachisaa
taee yoo argames hayyamicha haquun
akkasumas taarifa murtaae guddina
dinagdeetiif oolu kaffalchiisuun aangoo
Biiroo Bishaan, Albuudaafi Inarjii
Oromiyaatiif kennamedha.
Dhugaan kun utuu jiruu garuu, waggoota
dheeraaf Ministeerri Albuudaa federaalaa
gidduu seenuun aangoo kana kan ofii
godhatee hayyama kennaafi bulchaa
ture. Ilaalchi kiraasassabdummaa kanaan
walqabatee tures baayyee hamaa akka
turedha Dargaggoo Geetuun kan dubbate.
Albuudawwan naannichaa toachuufis
tae bulchuun akkasumas galii irraa
argamu walitti qabuun rakkoo cimaa ture.
Kun ammoo, kiraasassaabdotaaf al
seerummaatiin qabeenya naannichaa
saamuun akka duroomaniif karra saaqee
ture. Ummanni naannoo kana jirus
qabeenyaafi qeeesaasaarraa akka buqqau
taasisuurra darbee faayidaa guddina
naannoofi biyyaa miidheera.
Mootummaan Naannoo Oromiyaa
haaromsaan booda aangoo heeraan
kennameefirratti hundaauun qabeenya
kana kiraasasaabdotarkaa deebisuun
faayidaa ummata naannichaafi guddina
dinagdeef akka ooluuf ejjennoofi kutannoo
cimaadhaan hojjechuu jalqabee jira.
Biiroon Bishaan, Albuudaafi Inarjii
Oromiyaas qabeenyi naannichaa
mootummaa naannootiin buluufi
toatamuu akka qabu kallattii
kennamerratti hundaauun hayyama
biirichaafi beekamtii naannichaatiin
alatati hayyamni federaalaan kennamu
akka hin qabne xalaadhaan dhaabsisuun
dandaamee jiraachuu Obbo Geetuun
himaniiru.
Qabeenya naannichaa eenyuyyuu ammaan
booda saamu akka hin qabne, karaa
seera qabeessa taeen faayidaa hawaasa
naannichaafi guddina dinagdee biyyaatiif
qofa ooluu akka qabu Waajjira Pirezidaantii
naannichaatiin kallattiin kennameen
hojjetamaa jira. Sadarkaa godinaafi
aanaaleettis beekamtii biirichaatiin alatti
eenyuyyuu keessummaauu akka hin
qabneefi qabeenyi naannichaa naannootiin
buluu akka qabu taee jira. Kanaanis,
ilaalchiifi fedhiin kiraasassaabdummaa
gama kanaan naannichatti hammaataa
ture hirachuu jalqabameera.
Ejjennoo kanaan hojiitti erga galamee
asis albuudawwan adda addaa kanneen
kana dura waan karaa seera qabeessa
taeen hojjetaman fakkeessuun irratti
hojjetamaa tures tarkaanfiin akka irratti
fudhatamu taeera. Qaamolee muraasni
abbaa qabeenyati ofiin jechuun maqaa
albuudaafi abbaa qabeenyummaatiin
faayidaa hawaasaafis tae guddina
dinagdeef buaa tokko utuu hin buusin
ummata naannichaa irraa buqqisuun
ofiif tti duroomaa turan tarkaanfii irratti
fudhachuun akka dhaabbatu taeera.
Albuudni kun kan mootummaafi ummataa
akka tau godhameera.
Akka fakkeenyaatti Shawaa Bahaafi
Lixaatti albuudawwan galtee warshaalee
simmintoo taan kan akka Koomicheefi
Soliyaa jedhaman irratti daragaggoonni
9
Galaanaa Kumarraa
Obbo Geetuu Birrinaa
hedduun gurmaaanii hojjechuun
fayyadamoo tauu jalqaban tarkaanfii
mootummaan naannoo Oromiyaa
fudhachuu eegalee keessaati.
Haaromsaan as lafa albuudawwan adda
addaa maaqaa abbaa qabeenyaatiin
maxxantoonni ummata irraa buqqisuun
ofiif qofa irratti duroomaa turan harkaa
deebisuun dargaggoonni hojii dhabeeyyiin
naannichaa kumni 83 taan irratti
gurmaauun carraa hojii uummachuun
irraa fayyaadamuu jalqabaniiru.
Saddarkaa naannootti yeroo ammaa
hayyamni hojiilee albuudota gurguddoo
400 oliif kennamee kan jiru yoo
tau, Aanaalee naannichaa hedduu
keessatti Waldaaleen IMX aadaan irratti
gurmaaanii hojjetanii waggaa lama
lamaan irraa guddachaa kan deeman
ammoo hedduutu jiru. Gama biraatiin
albuudawwan kanneenirraa bara bajataa
darbe keessatti naannichatti sharafa biyya
alaa Doolaarri Ameerikaa miliyoona 135
ol akka argameera.
Walumaagalatti, Albuudonni misoomaafi
guddina biyya tokkoof murteessoodha.
Qabeenya murteessaoo taan kana garuu
sirnaan itti hin fayyadamamu taanaan
miidhaa inni dinagdee biyyaarratti
qaqqabsiisuu dandau guddaadha.
Kanaaf, mootummaan albuudota kana
eeguufi kunuunsuu akkasumas sirnaan itti
fayyadamuun guddina dinagdee biyyaaf
akka gumaachu taasisuu qaba.
Hojiin Biiroon Bishaan, Albuudaafi
Inarjii Oromiyaatiin hojiileen gama
kanaan hojjetaman jajjabeessoo yoo
taanillee, carraa balaa naannichi qabuufi
murteessummaa hojichaa waliin yeroo
ilaalamau garuu fuula duratti hojii guddaan
hojjetamuu akka qabu kan agarsiisudha.
Kanaaf, Biirichi aangoo seeraaan
kennameefiin albuudawwan naannoo
Oromiyaa karaa seera qabeessa taeen
faayidaa ummataaf oolchuun irraa
eegama. Hundaa ol Mootummaan
naannoo Oromiyaa saamicha qabeenya
naannichaarratti geggeeffamaa ture
dhaabsisuuf kutannoo qabatamaan
agarsiisaa jiru daran cimsee itti fufuu qaba
jenna.

10
Aadde Maaazaa Abarraa Nagahee
Lakk.isaa 435426 tae maqaa isaaniitiin
galmaaee kennameef waan najalaa bade
jedhaniif ragaa bade kan bakka buee akka
kenninuuf waajjira keenya gaafataniiru.
Kanaafuu namni mormu yoo jiraate, ykn
dhimmi kun na ilaalaa kan jedhu beeksifni
kun gaafa bahee kaasee hanga guyyaa
30tti dhiyaachuu yoo baatee ragaa bade
kana bakka buufnee kan kenninuuf tauu
ni beeksifna. EMM/Lafaa/Bul/Magaalaa
Buraayyuu.
Obbo Addaamsheet Miliyoon Kaartaa
Orjinaalli Lakk.isaa MDKi-1612/2001
tae galmee keessatti kan hin deebine
gaafa guyyaa 27/05/05 balliina lafa
140 kan tae maqaa isaaniitiin galmaaee
jiru kaartaan hin deebine haqameera.
kanaafuu,kaartaa iddoo mana jireenyaa
isaanii kana Orjinaalii isaa haqamee
gara faayilaatti deebiuu osoo qabuu
waan hin deebineef namni kaartaa kana
arge ykn sababa adda addaan qabattanii
jirtan kan haqamee tauu isaa beektanii
guyyaa beeksifni kun bahee irraa kaasee
guyyaa 20keessatti WMMLM Magaalaa
Duukamitti akka deebistan ni beeksifna.
WMM/Lafaa Magaalaa Duukam.
Obbo Dirribaa Gabbisaa Kaartaa Orjinaalli
Lakk.isaa M/D/Ki-1885/2001tae galmee
keessatti kan hin deebinee gaafa guyyaa
2/04/01 dura hojjatamee ballina lafa
140 kan tae maqaa isaaniitiin galmaaee
jiru kaartaan hin deebinee haqameera.
kanaafuu,kaartaa iddoo mana jireenyaa
galmaaee kana Orjinaalii isaa haqamee
gara faayilaatti deebiuu osoo qabuu kan
hin deebine waan taeef namni kaartaa
kana arge ykn sababa adda addaan
qabatee jiru yoo jiraate,kan haqamee
tauu isaa beektanii guyyaa beeksifni kun
bahee irraa kaasee guyyaa 20keessatti
WMMLafaaMagaalaa Duukamitti akka
deebistan ni beeksifna. WMM/Lafaa
Magaalaa Duukam.
Obbo Balaachoo Ejersoo Nagahee Lakk.
isaa 1930236,1121515fi 1121508 tae
maqaa isaaniitiin galmaaee kennameef
waan najalaa bade jedhaniif ragaa bade
kan bakka buee akka kenninuuf waajjira
keenya gaafataniiru. Kanaafuu namni
mormu yoo jiraate, ykn dhimmi kun na
ilaalaa kan jedhu beeksifni kun gaafa bahee
kaasee hanga guyyaa 30tti dhiyaachuu
yoo baatee ragaa bade kana bakka buufnee
kan kenninuuf tauu ni beeksifna. EMM/
Lafaa/Bul/Magaalaa Buraayyuu.
Iyyattuun Meerobii Addunyaa fi
Himatamaan Addis W/Birhaan jidduu
falmii Dhirsaa fi Niitii jiru ilaalchisee
himatamaan kun himatamuu isaa
beekee beellama gaafa 21/2/2010 saaatii
3:00irratti dhiyaate akka deebii kennu
manni murtii ajajeera.M/M/Aanaa
Amboo.
Obbo Girmaa W/ Yoohannisitiif
Bakka jiranitti
Himattuun Aadde Shittaayee Guddisaa
fi waamamaa isin jidduu falmii jiru
ilaalchisee mana murtii kanatti himatamuu
keessan beektanii beellama gaafa
20/02/2010 saaatii 4:00tti dhaddacha
irratti dhiyaatanii akka falmataan taee,yoo
kan hin dhiyaanne tae kan bira darbamu
tauu ni beeksifna.M/M/Aanaa Walisoo
Garee Siviilii.
Heera mootummaa kabajuufi kabachiisuun dirqama lammiilee hundaati!
Kallacha Oromiyaa
Aadde Wasanee Bayyanaa nagahee
Lakk.448472,2482589 fi 448435 tae
maqaa kootiin muramee na jalaa bade
jedhanii WMMLM Magaalaa Duukamitti
waan iyyatataniif, namni nagahee kana
arge ykn sababa adda addaatiin qabate yoo
jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee irraa
kaasee guyyaa 20keessatti yoo dhiyaattanii
WMMLM Magaalaa Duukamitti gabaasa
gochuu baattan abbaa qabeenyaa kanaaf
tajaajila barbadaan nagahee kooppiidhaan
kan keessummeessinu tauu ni beeksifna.
WMM/Lafaa Magaalaa Duukam.
Aadde Alam Kaasee Nagahee Lakk.isaa
431394 tae maqaa Gaaddisee Gurmuutiin
galmaaee kennameef waan najalaa bade
jedhaniif ragaa bade kan bakka buee akka
kenninuuf waajjira keenya gaafataniiru.
Kanaafuu namni mormu yoo jiraate, ykn
dhimmi kun na ilaalaa kan jedhu beeksifni
kun gaafa bahee kaasee hanga guyyaa
30tti dhiyaachuu yoo baatee ragaa bade
kana bakka buufnee kan kenninuuf tauu
ni beeksifna. EMM/Lafaa/Bul/Magaalaa
Buraayyuu.
Aadde Balaayinesh Hundee Nagahee
Lakk.isaa 1128881 tae maqaa Aadde
Tsagannat Kabbadaatiin galmaae
kennameef waan najalaa bade jedhaniif
ragaa bade kan bakka buee akka
kenninuuf waajjira keenya gaafataniiru.
Kanaafuu namni mormu yoo jiraate, ykn
dhimmi kun na ilaalaa kan jedhu beeksifni
kun gaafa bahee kaasee hanga guyyaa
30tti dhiyaachuu yoo baatee ragaa bade
kana bakka buufnee kan kenninuuf tauu
ni beeksifna. EMM/Lafaa/Bul/Magaalaa
Buraayyuu.
Obbo Bargaa Abizaa Nagahee Lakk.
isaa1937165 tae maqaa isaaniitiin
galmaae kennameef waan najalaa bade
jedhaniif ragaa bade kan bakka buee akka
kenninuuf waajjira keenya gaafataniiru.
Kanaafuu namni mormu yoo jiraate, ykn
dhimmi kun na ilaalaa kan jedhu beeksifni
kun gaafa bahee kaasee hanga guyyaa
30tti dhiyaachuu yoo baatee ragaa bade
kana bakka buufnee kan kenninuuf tauu
ni beeksifna. EMM/Lafaa/Bul/Magaalaa
Buraayyuu.
Aadde Warqee Abdii Kanfadee Kaartaa fi
Pilaanii Lakk./5299/99 taeen galmaaee
naaf kenname najalaa badeera jedhanii
iyyataniiru. kaartaa fi pilaanii kana namnii
idaadhaniis taee haala biroon qabadheera
jedhu yoo jiraate, guyyaa beeksifni
kun bahee eegalee guyyaa 30keessatti
tooftaa kaminuu yoo beeksifachuu baate,
ragaan abbaan qabiyyee (kaartaan) biroo
baafachuu kan dandaan tauu ni beeksifna.
EMM/Lafaa Bul/Magaalaa Sabbataa.
Caalbaasii yeroo 3ffaaf bahe
Raawwiin himataa Obbo Basuufiqaadi
Warqaalammaawuufi Raawwii
Himatamtuun Haabtaam Bafiqaaduu
jidduu falmii raawwachisa murtii
jiru ilaalchisee qabeenyaa Raawwii
himatamtuu kanaa kan taee konkolaataa
Lakk.Gabatee 3-84559AA tae Lakk.
Shaansii AAKP34H8D7P0289 tae Lakk.
motoraa isaa 4GH1-040590 taeen kan
beekamu gatii olaanaa argameen gaafa
07/03/2010 saaatii 4:00--6:00tti caalbaasii
ifa taeen waan gurguuramuuf namoonni
konkolaataa kana caalbaasiidhaan
dorgomtanii bitaachuuf barbaaddan
iddoo konkolaataa kun dhaabbatee jiru
Qajeelcha poolisii GAONFtti qaaman
argamuun bitachuu kan dandeessan tauu
manni murtii ajajeera. M/M/Ol/Go/A/
O/N/Finfinnee.
Obbo Naardoos Geetaachoo waraqaa ragaa
mirkaneessa abbaa qabiyummaa maqaa
Aadde Sahaayilawaa Difaabbachootiin
galmaaee jiru Lakk. Kaartaa 33/91 tae
na jalaa badeera jedhanii iyyataniiru.
Kanaafuu waraqaa ragaa mirkanneessaa
abbaa qabiyummaa mana jireenyaa kana
namni arge ykn sababa adda addaatiin
qabatanii jiraatan beeksifni kun bahee
guyyaa 20 keessatti yoo dhiheessu
baatee ragaa biraa kan kenninuuf tauu ni
beeksifna. DMM/Lafaa Magaalaa Shanoo.
Obbo Likkiisaa Badhaadhaa Magaalaa
Walisoo ganda 03keessaatti kaartaan mana
jireenyaa qaban Lakk.Kaartaa W/8199/07
tae maqaa isaaniitiin galmaaee
beekamu waan na jalaa badeef kan biraa
bakka buee naaf haa kennamu jedhanii
iyyataniiru.Kanaafuu namni kaartaa kana
arge ykn sababa adda addaatiin kan qabate
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20keessatti yoo qabaate dhiyaachuu
baate kaartaa biraa kan kennamuuf tauu
ni beeksifna.WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa
Walisoo.
Obbo Lammaa Shuumii waraqaa raga
abbaa qabeenyummaa kaartaa Lakk.
195/99 fi pilaanii Lakk.205/3711 taeen
galmaaee Magaalaa Sandaafaa Bakkee
irraa naaf kenname waan na jalaa badeef
kan biraa naaf haa kennamu jechuun
iyyataniiru.kanaafuu waraqaa ragaa
abbaa qabiyyummaa kana namni arge
ykn sababa adda addaatiin kan qabate yoo
jiraate,guyyaa beeksifni kun bahee kaasee
guyyaa 30keessatti yoo hin dhiyaanne kan
biraa kan kennamuuf tauu ni beeksifna.
EMM/Lafa Magaalaa BMS Bakkee.
Himataan Obbo Baqqalaa Jiidhaa
fi himatamttoonni Obbo Dirribaa
Badhaadhaa faaa N-2 jidduu falmii
siviilii jiru ilaalchisee himatamaan Obbo
Dirribaa Badhaadhaa mana murtii kanatti
himatamuu isaa beekee beellama gaafa
9/02/2010 saaatii 4:00 irratti dhiyaate
deebii isaa akka kennu manni murtii
ajajeera.M/M/Aanaa Ejeree
Himataan Obbo Olijirraa Mokonninii fi
himatamttuun Aadde Reemaa Abarraa
jidduu falmii jiru ilaalchisee himatamttuun
kun mana murtii kanatti himatamuu ishee
beektee beellama gaafa 14/2/2020 saaatii
4:00 irratti akka dhiyaatu manni murtii
ajajeera. M/M/A/Magaalaa Buraayyuu.
Obbo Geetaahun Nabiitiif
Bakka jiranitti
Oliyyataan Dha/Hay/Chaayinaa CGCOC-
JV Proj/Hum/Qilleensa Adaamaa 2ffaa fi
Deebii kennaan isin jidduu falmii oliyyata
Siviilii jiru ilaalchisee falmii afaaniitiif
beellama gaafa 14/02/2010 saaatii 2:30
irratti akka dhiyaattan taee kan dhiyaanne
yoo tae falmii bakka isin hin jirretti kan
itti fufu tauu ni beekisafna. M/M/W/
Oromiyaa /Dh/Dh/Bahaa.
Caalbaasii
M/A/Mirgaa Obbo Kaasuu Bariheefi
M/A/Idaa Obbo Tashoomaa Wayyeessaa
jidduu falmii raawwachiisa murtii jiru
ilaalchisee mana Magaalaa Jimmaa
ganda 04 keessatti argamu Lakk.
Manaa 0591/99 kan tae gatii kaumsa
caalbaasii qarshii 380,373.09/100tiin
gaafa 09/03/2009 saaatii 3:00 --- 6:00tti
iddoo qabeenyichi argamutti Magaalaa
Jimaa ganda 04keessatti caalbaasii
ifaa taeen ni gurgurama. Kanaafuu
namoonni dorgomtanii bitachuu
barbaaddan iddoo,saaatiifi guyyaa asii
Onkololeessa 2 bara 2010
olitti ibsametti dhiyaattanii dorgomuun
bitachuu kan dandeessan tauu ni
beeksifna. M/M/O/G/A/Adaamaa.
Caalbaasii
M/A/Mirgaa Aadde Azeeb Tufaafi
M/A/Idaa ObboAlamaayyoo Mangistee
jidduu falmii raawwachiisa murtii jiru
ilaalchisee mana jireenyaa Magaalaa
Adaamaa ganda haaraa mana baruumsa
staar Akkaadaamii irraa 10M fagaatee
argamu maqaa obbo Alamaayyoo
Mangisteetiin galmaaee beekamu KM2
180 irratti qubate Lakk. manaa 4495/94
tae gatii kaumsa caalbaasii qarshii
1,237,224.01tiin gaafa 02/03/2009
saaatii 3:30 --- 6:30tti iddoo manichi
argamutti caalbaasii ifaa taeen waan
gurguramuuf namoonni dorgomtanii
bitachuu barbaaddan kauumsa
caalbaasii irraa 1/4 (25%) qarshii
dheedhii ykn cpo dhaan qabsiisuudhaan
qamaan iddoo qabeenyichi argamutti
dhiyaattani bitachuu ni dandeessu.
Kanaafuu namoonni dorgomtanii
bitachuu barbaaddan iddoo,saaatiifi
guyyaa asii olitti ibsametti dhiyaattanii
dorgomuun bitachuu kan dandeessan
tauu ni beeksifna. Odeeffannoo
Dabalataatiif Lakk. Bil.0911 92 55
95,0912223925,0962027710 M/M/A/
Adaamaa.
Wallagga
Obbo Tasfaayee Ayyaanaa mana
jireenyaa Magaalaa D/Dollo ganda
Dolloo keessaa qaban Lakk.Kaartaa
isaa 904/B/L/97 tae ballina Lafaa
120M2 irratti kan argamu Aadde
Walaliituu Asaffaatti gurgurachuuf
walii galaniiru. kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti
haa dhiyaatan. WMM/Lafaa Magaalaa
D/Dolloo.
Dhaaltota Namarraa Bultum N-2 kan
taan mana jireenyaa Magaalaa D/
Dollo Ganda Dolloo keessaa qaban
Lakk.Kaartaa isaa 9027/WMMLM/10
ballina Lafaa 600M2 irratti kan
argamu irraa ballina lafaa 300M2 kan
tae Obbo Tamasgeen Mulaatuutti
gurgurachuuf walii galaniiru. Kanaafuu
kan mormu yoo jiraate, beekisifin kun
bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
WMM/LafaaMagaalaa D/Dolloo.
Obbo Amanuu Galataa Sardaa mana
jireenyaa Magaalaa Najjoo ganda 02
keessatti kan argamu Lakk.Haaraa
02-2116 Lakk.durii ----Lakk.Kaartaa
3154/2009 kan tae Obbo Laggasee
Qalbeessaa Tuuchootti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee
kaasee guyyaa 20gidduutti akka
dhiyaatu ni beeksifna.WMM/Lafaa/
Bul/MagaalaaNajjoo.
Obbo Jaarraa Caalii Qanaaa mana
jireenyaa Magaalaa Najjoo ganda 02
keessatti kan argamu Lakk.Haaraa
02-2127 Lakk.durii ----Lakk.Kaartaa
1471/2008 kan tae Obbo Yaareed
Taammiruu Shifarraatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee
kaasee guyyaa 20gidduutti akka
dhiyaatu ni beeksifna.WMM/Lafaa/
Bul/MagaalaaNajjoo.
Onkololeessa 2 bara 2010
Obbo Badhaasaa Margaa Jireen mana
jireenyaa Magaalaa Najjoo ganda 02
keessatti kan argamu Lakk.Haaraa
02-2114 Lakk.durii ----Lakk.Kaartaa
3080/2009 kan tae Obbo Lammeessaa
Tarreessaa Cawwaaqaatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee
kaasee guyyaa 20gidduutti akka
dhiyaatu ni beeksifna.WMM/Lafaa/Bul/
Magaalaa Najjoo.
Obbo Adaam Aliikoo mana jireenyaa
Magaalaa D/Dollo ganda Yabaloo
keessaa qaban Lakk.Kaartaa 141/
WMMLM/07 tae ballina Lafaa 200M2
irratti kan argamu Obbo Mulgeetaa
Shifarraatti gurgurachuuf walii galaniiru.
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
WMMLafaaMagaalaa D/Dolloo.
Obbo Dirribaa Abdiisaa mana jireenyaa
Magaalaa D/Dollo ganda Dolloo keessaa
qaban Lakk.Kaartaa WLEN/ 4265/2003
tae ballina Lafaa 200M2 irratti kan
argamu Obbo Maariqoos Abdiisaatti
gurgurachuuf walii galaniiru. kan
mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu. WMM/
LafaaMagaalaa D/Dolloo.
Obbo Fiqiruu Caaqaa mana jireenyaa
G/W/Lixaa Magaalaa Gimbii
ganda 02 keessaatti argamu Lakk.
Kaartaa.02/0472/010 tae Obbo Naasiir
Mohaammaditti gurguurtaadhaan
dabarsuu waan barbaadaniif kan mormu
yoo jiraate, osoo maqaan hin jijjiiramiin
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti
akka dhiyaatu ni beeksifna. WMM/Lafaa
Bul/Magaalaa Gimbii.
Obbo Eebbisaa Tamasgeen mana
jireenyaa G/W/Lixaa Magaalaa
Gimbii ganda 02 keessaatti argamu
Lakk.Kaartaa.02/0002/2009 tae
Obbo Misgaanuu Taaddaseetti
gurguurtaadhaan dabarsuu waan
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
osoo maqaan hin jijjiiramiin beeksifni
kun bahee guyyaa 20gidduutti akka
dhiyaatu ni beeksifna. WMM/Lafaa Bul/
Magaalaa Gimbii.
Aadde Faantuu Taaddasee fi Taganyee
Tacaanee faaa mana jireenyaa Lakk.---
tae ganda Bubbee 02 keessatti argamu
Sigidatuu Indaashawuutti gurgurachuu
waan barbaadanif namni mormu yoo
jiraate, beeksifn kun bahee hangaa
guyyaa 10tti haa dhiyaatu. E/MM/Lafaa/
Bu/Magaalaa Bubbee.
Obbo Abdataa Dinbaashaa Mana
jireenyaa isaanii Lakk.isaa.1350 tae
Magaalaa Gullisoo ganda 02 keessaa
qaban Obbo Tasfaayee Dingataatti
gurgurachuu waan barbaadaaniif kan
mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.Bul/
MagaalaaGullisoo.
Obbo Wandimmuu Dhibbisaa mana
jireenyaa G/W/Lixaa Magaalaa
Gimbii ganda 01 keessaatti argamu
Lakk.Kaartaa 01/0454/09 tae Obbo
Axinaafuu Immiruutti gurgurtaadhaan
dabarsuu waan barbaadaniif kan mormu
yoo jiraate, osoo maqaan hin jijjiiramiin
Hedduminnaa keessummeessuun keenya yaaddoo bittinaau jalaa nubaraara!
Kallacha Oromiyaa
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti
akka dhiyaatu ni beeksifna. WMM/Lafaa
Bul/Magaalaa Gimbii
Obbo Dafaa Fufaa Leencoo mana
jireenyaa Magaalaa Najjoo ganda 03
keessatti argamu Lakk.manaa ---- Lakk.
mana duraanii 03-0154 lakk.kaartaa 49/
BMN 1993 kan tae kaartaan Orijinaalaa
na jalaa bade jechuudhaann iyyataniiru.
kanaafuu qaamni ykn dhaabbanni kaartaa
kana bifa kamiiniyyuu qabatee jiru ykn
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
yoo kan hin dhiyyaanne tae kaartaan
biroo hojjatamee kan kennamuuf tauu ni
beeksifna. WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa
Najjoo.
Aadde Amiinaa She/Indiris mana
qabeenyummaan isaa kan isaanii tae
mana jireenyaa lakk.kaartaa 352/008
tae ballina lafaa 200M2 irratti Go/
Qel/WA/Daallee Sadii Mag/Haroo
Sabbuu ganda 02 keessa qaban Obbo
Gammachuu Baqqalaatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa
21gidduutti ragaa isa deeggaru qabatee
WMMLMHaroo Sabbuutti akka dhiyaatu
jechaa, kan mormu yoo hin jiraanne
gurgurtaan kun kan raawwatuuf tauu
isaa ni beeksifna.WMM/LafaaMagaalaa
Haroo Sabbuu
Aadde Giidayee Girmaayee mana
qabeenyummaan isaa kan isaanii
tae mana jireenyaa lakk.kaartaa165/
MMLMHS/2009 tae ballina lafaa
200M2 irratti Go/Qel/W/A/Daallee Sadii
Mag/Haroo Sabbuu ganda 01 keessa
qaban Obbo Naggasuu Gammachuutti
gurgurachuu waan barbaadaniif kan
mormu yoo jiraate,beeksifni kun bahee
guyyaa 21gidduutti ragaa isa deeggaru
qabatee WMMLM Haroo Sabbuutti
akka dhiyaatu jechaa, kan mormu
yoo hin jiraanne gurgurtaan kun kan
raawwatuuf tauu isaa ni beeksifna.
WMM/LafaaMagaalaa Haroo Sabbuu
Dhaaltuu Aadde Nigaatuu Galataa kan
taan Aadde Beesheree Habtee mana
jireenyaa Magaalaa D/Dollo ganda
Dolloo keessatti argamu Lakk.Kaartaa
---- tae ballina lafaa 250M2 irratti maqaa
duutuu Aadde Nigaatuu Galataatiin
galmaaee beekamu gara maqaa isaaniitti
jijjiiachuu waan barbaadaniif kan mormu
yoo jiraate, beekisifin kun bahee guyyaa
20keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa
MagaalaaD/Dolloo.
Aadde Nafiisaa Huseen mana jireenyaa
Magaalaa D/Dolloo ganda Dolloo
keessaa qaban Kaartaa lakk.isaa 7003/
WMMLM/08 tae ballina lafaa 200M2
irratti kan argamu Obbo Dirribaa
Duulaatti gurgurachuuf walii galaniiru.
kanaafuu kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti
dhiyaatu.WMM/Lafaa Magaalaa D/
Dolloo.
Obbo Asaffaa Buushan mana jireenyaa
Magaalaa D/Dolloo ganda Dolloo
keessaa qaban Kaartaa lakk.isaa 9002/
WMMLM/09 tae ballina lafaa 240M2
irratti kan argamu Obbo Carraa Sanbatoo
gurgurachuuf walii galaniiru.kanaafuu
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20 keessatti dhiyaatu.
WMM/Lafaa Magaalaa D/Dolloo.
Obbo Mulugeetaa Shifarraa mana
daldalaa Magaalaa D/Dolloo ganda
Laaftoo keessaa qaban Kaartaa lakk.
isaa Bu/La/1192/2000 tae ballina
lafaa 20M2 irratti kan argamu Obbo
Maarqoos Namarraatti gurgurachuuf
walii galaniiru.kanaafuu kan mormu
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa
Magaalaa D/Dolloo.
Aadde Birqinesh Abdiisaa mana
jireenyaa Magaalaa D/Dolloo ganda
Laaftoo keessaa qaban Kaartaa lakk.
isaa 7013/WMMLM/08 tae ballina
lafaa 300M2 irratti kan argamu Aadde
Yoodiit Taaddaseetti gurgurachuuf
walii galaniiru.kanaafuu kan mormu
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20 keessatti dhiyaatu.WMM/Lafaa
Magaalaa D/Dolloo.
Dhaaltuu Obbo Warqinaa Lamuu kan
taan Aadde Dassituu Dhaabaa mana
jireenyaa Magaalaa D/Dollo ganda
Dolloo keessatti argamu Lakk.Kaartaa
---- tae ballina lafaa 216M2 irratti
maqaa duaa Obbo Warqinaa Lamuutiin
galmaaee beekamu gara maqaa
isaaniitti jijjiiachuu waan barbaadaniif
kan mormu yoo jiraate, beekisifin kun
bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
WMM/Lafaa MagaalaaD/Dolloo.
Obbo Hordofaa Waaccoo Magaalaa
Warrajirruu ganda 02 keessatti kan
argamu mana Lakk.isaa1648 tae
balinna lafaa --- lakk.kaartaa--- kan
tae Obbo Beekumaa Birhaanuutti
gurgurachuu waan barbaadaniif kan
mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
Bulchiinsa Magaalaa Warrajirruu.
Obbo Jireenyaa Ittafaa Magaalaa
Warrajirruu ganda 01 keessatti kan
argamu mana Lakk.isaa 376 tae
balinna lafaa --- lakk.kaartaa--- kan tae
Obbo Darrasee Asaffaatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20 keessatti haa dhiyaatu. Bulchiinsa
Magaalaa Warrajirruu.
Obbo Geetaanee Oljirraa fi Baaburee
Raggaasaa mana jireenyaa Lakk.-
-- tae ganda Bubbee 02 keessatti
argamu Obbo Ittaanaa Kabbadaatti
gurgurachuu waan barbaadanif namni
mormu yoo jiraate, beeksifn kun bahee
guyyaa hojii 10keessatti haa dhiyaatu.
E/MM/L/Bu/M/ Bubbee.
Aadde Almtsahaay Cokkol mana
jireenyaa Lakk isaa tae ganda
Bubbee 02 keessatti argamu Obbo
Baacaa Dhibbisaatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, beeksfini kun bahee guyyaa
10keessatti haa dhiyaatu.W/Bul/
Magaalaa Bubbee.
Obbo Caalii Beenyaa fiAadde Warqinesh
G/Yesuus mana jireenyaa Lakk isaa
tae ganda Bubbee 02 keessatti argamu
obbo Iskadaar Xaasootti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, beeksfini kun bahee guyyaa 10
keessatti haa dhiyaatu.W/Bul/Magaalaa
Bubbee.
11
Obbo Dassaalenyi Dhaabaa mana
qabeenyummaan isaa kan isaanii tae
mana jireenyaa lakk.kaartaa 118/
MMLM/09 tae ballina lafaa 200M2
Go/Qel/W/A/Daallee Sadii Mag/
Haroo Sabbuu ganda 01 keessa qaban
Gaaddisee Dhaabaatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa
21gidduutti ragaa isa deeggaru
qabatee WMMLM Haroo Sabbuutti
akka dhiyaatu jechaa kan mormu
yoo hin jiraanne gurgurtaan kun kan
raawwatuuf tauu isaa ni beeksifna.
WMM/Lafaa Magaalaa Haroo Sabbuu
Caalbaasii
M/A/Mirgaa Isheetee Araarsoo faaa
N-4 fi M/A/Idaa Mitikkee Araarsoo
jidduu falmii raawwii jiruuf murtiin
abbaa idaa kan itti murtaaee waan hin
kaffaleef mana jireenyaa Magaalaa
Naqamtee kutaa bulchiinsa bakka jamaa
keessatti argamu kaumsa caalbaasii
1ffaa qarshii 373,725.93tiin gaafa
25/02/2010 saaatii 3:30-6:30irratti
dorgomsifamee waan gurguramuuf
bitachuu kan barbaadu qaamaan
dhiyaatee dorgomee bitaachuu ni
dandaa.M/M/Ol/Go/W/Bahaa.
Caalbaasii
Rawwiin Himattuun Aadde Birqee
Nigaatuu fi Raawwiin Himatamaan
Fiqiruu Giraanyi gidduu falmii jiruuf
mana jireenyaa Magaalaa Naqamtee
ganda 07 keessatti kan argamu kaumsa
caalbaasii qarshii 150,000tiin gaafa
02/03/2010 saaatii 3:00 -- 6:30tti
caalbaasiin waan gurguramuuf
namoonni bitachuu barbaaddan bakka
qabeenyichaatti dhiyyatanii dorgomuu
kan dandeessan tauu Manni murtii
ni beeksifna.M/M/Aanaa Magaalaa
Naqamtee.
Obbo Abshiruu Tolasaa Sardaa mana
jireenyaa G/W/Lixaa Magaalaa Gimbii
ganda 03keessaatti argamu Lakk.
Kaartaa 03/047/2010 tae Aadde
Zaaraa Sayduutti gurgurtaadhaan
dabarsuu waan barbaadaniif kan
mormu yoo jiraate, osoo maqaan hin
jijjiiramiin beeksifni kun bahee guyyaa
20gidduutti akka dhiyaatu ni beeksifna.
WMM/Lafaa Bul/Magaalaa Gimbii.
Aadde Abinnat Ejersoo Fufaa mana
jireenyaa G/W/Lixaa Magaalaa Gimbii
ganda -- keessaatti argamu Lakk.Kaartaa
02/0146/09 tae Aadde Buzunesh
Ejersoo Fufaa fi Obbo Kirstoofoor
Kaareteritti gurgurtaadhaan dabarsuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, osoo maqaan hin jijjiiramiin
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti
akka dhiyaatu ni beeksifna. WMM/
Lafaa Bul/Magaalaa Gimbii.
Obbo Gammachiis Qannaa mana
jireenyaa Magaalaa D/Dolloo ganda
Yabaloo keessaa qaban Kaartaa lakk.
isaa 7660/WMMLM/09 tae ballina
lafaa 200M2 irratti kan argamu Obbo
Alamaayyoo Qanaaatti gurgurachuuf
walii galaniiru.kanaafuu kan mormu
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20 keessatti dhiyaatu.WMM/Lafaa
Magaalaa D/Dolloo.

12
Sirna kenniinsa murtii adabbii: sakattaa
seerota biyya keenyaa
(Kan darberraa kan itti fufe)
Sababoota addaa adabbii salpisan
Sababoonni adabbii salphisan addaa yeroo
jiraatan manni murtii buuura qajeelfama
adabbii keessa taaaniin osoo hin daangofne
adabbii salphisuu dandaa. Sababoonni
addaa adabbii salphisan garaagaraa kutaa
addaafi waliigalaa seera yakkaa keessatti
kaaamaniiru. Isaan kunis: mataasaa, fira
dhiyoo dhiigaa ykn gaaela ykn nama biraa
walitti dhufeenya cimaa waliin qabu adabbii
jalaa miliqsuuf jedhee yakka raawwate (kwt
83, 443, 806,446(b), 453,561), dhiisuufi
gaabbuu (kew-28-2), yakka raawwatamuu hin
dandeenye yaaluu (kew-29)fi kkf ilaaluun ni
dandaama.
Sababoonni addaa adabbii salphisan kunneen
yeroo jiran manni murtii akka itti fakkaatetti
adabbii salphisuu ykn akaakuu adabbii ykn
daanga adabbii gadi aanaa kutaa addaa
seerichaa keessatti yakkichaaf kaaameen
osoo hin daangaiin adabbii salphisuu
ykn hanga yakkamaa adabbiirraa bilisaan
geggeessuutti gahuu (kew- 83(2)) ni dandaa.
Taus, adabbii gadi aanaa kutaa waliigalaa
seerichaa keessatti kaaamee gadi tauu hin
dandau. Sababoota adabbii salphisan yookiin
cimsan seera yakkaa keessatti tumamaniin
alatti manni murtii sababa biraa gahaadha
jedhee yaade fudhachuun adabbii salphisuu
yookin cimsuu ni dandaa. Yeroo kana taasisu
sababa sana maaliif akka fudhate ibsuun
murtii isaa keessatti barreessuu qaba.
Adabbiiwwan hidhaan
alaa:sanadoota idiladdunyaafi
muuxannoo biyyoota muraasaa
Barbaachisummaa adabbiiwwan
hidhaan alaa
Adabbiin hidhaan alaa yakkamaan balleessaa
taasifame tokko mana sirreessaa akka turu
osoo hin dirqamiin tarkaanfiin sababa
balleessaasaatiif isa quunnamudha jechuun ni
dandaama. Adabbii hidhaan alaa jedhamuu
dandaa.
Sababni adabbiiwwan
barbaachisaniif
hidhaan
miidhaawwan
alaa
adabbii
hidhaatiin kan walqabatanidha. Adabbiiwwan
bifa kanaa adabbii hidhaa caalaa
yakkamtoota tokko tokkoof filannoo gaarii
tauu, haaromsaaf, walitti-heddummachuu
sirreeffamaa hambisuu, mirga namoomaa
sirreeffamtootaa kabachiisuu fi baasii
xiqqeessuuf filatamoo tauu kanneen jedhan
of keessatti hammata. Isaanis akkaataa itti
aanutti ilaalamu.
Fedhiifi haala yakkamaa ilaalcha
keessa kan galche tauu
Adabbiiwwan hidhaan alaa adabbii hidhaa
caala filatamoo kan isaan taasisu tokko
fedhiifi haala yakkamaa ilaalcha keessa
galchuu dandauusaaniiti. Yakkoota
sasalphoo namoota raawwataniif adabbii
hidhaa murteessuun barbaachisaa miti.
Kanaaf yakkoota bifa kanaatiif adabbii hidhaa
murteessuun yakkamaan akka haaromu
gochuu caala mana sirreessaa keessatti
namoota quunnamu irraa amala badaa akka
horatu kan taasisu akka tae qorannoowwan ni
agarsiisu. Keessattuu yakkamtoonni kunneen
dargaggoota yeroo taan, rakkoon kun caalaatti
yaachisaa taa. Kanaaf, adabbiiwwan hidhaan
Qormaatawwan qabsoo keessatti nu quunnaman hiikaa buaawwan Caamsaa 20 cimsinee itti fufsiifna!
Kallacha Oromiyaa
alaa namoota yakka salphaa raawwataniifi
dargaggootaaf daran barbaachisoodha.
Yakkamaa irra deddeebii hirisuu
Duubatti deebiamee seenaan yeroo ilaalamu
hidhaan mataasaa dandaee adabbii yakkaa
hin turre. Murtiin duaa ykn adabbiin
reebichaa qaama namaarratti murtaau hanga
raawwatamutti tursiisuuf qofadha namni
tokko hidhamee kan turu. Taus, namoota
yakka raawwatan manneen sirreessaa keessa
tursiisuun mataasaatiin baramaa dhufuun
bara 1970ootaa as adabbiin biroo caalaa
mala balinaan hojiirra oolu taeera. Bua
qabeessummaan adabbii hidhaa garuu yeroo
ammaa gaaffii keessa galeera. Qorannoowwan
akka agarsiisanitti adabbiiwwan hidhaan alaa
yakkamaan deebiee hojii yakkaa akka hin
raawwanne gargaaruurratti hidhaa caalaa
bua-qabeessadha. Yakkamtoonni hidhaan
adabaman kanneen filannoo biraatiin
adabaman caalaa yakkamaa irra deddeebii
tauuf carraa akka qaban ragaaleen ni
agarsiisu. Adabbiileen maallaqaa, adabbii
hidhaa daangessuufi adabbiin tajaajila
hawaasaa duraa duubaan sadarkaa itti-aanu
qabatu. Kunis kan tae adabbiiwwan kunneen
yakkamaan hawaasarraa osoo hin foamiin
akka sirreeffamu waan dandeessisaniifidha.
Akka qorannoowwan agarsiisanitti baayina
namoota adabbii hidhaa argatanii %10niin
dabaluun, yakki %2-4 qofaan akka hiratu
gargaara. Kana malees, adabbiin hidhaa
hariiroo maatiifi hawaasa jidduu jiru kan
diigu, gaeessota guddina hawaasaafi
dinagdee keessatti gahee olaanaa qaban kan
dhabamsiisudha. Kunis hawaasni nagaasaa
ofii akka hin tikfanne waan taasisuuf yakki
akka olkau taasisa.
Baayyina sirreeffamtootaa
hirisuu
Adabbiiwwan hidhaan alaa hojiirra oolchuun
lakkoofsa sirreeffamtootaa ni xiqqeessa.
Maloonni kunneen kan hojiirra oolan yoo
tae, yakkamtoonni mana sirreessaa galan
kanneen yakka cimaa raawwatan ykn kanneen
haala addaatiin galan qofa tau jechuudha.
Kunis hidhamtoonni badii cimaa raawwatan
qabinsaafi hordoffii fooyyaaa akka argatan
ni dandeessisa. Kanaaf, haaromsaafi kabaja
namoomaa sirreeffamaa mirkaneessuuf
filatamoodha.
Baasii qusachuu
Adabbii hidhaa raawwachiisuuf akka
addunyaatti waggaa waggaan maallaqni
$62.5 akka bahu ni tilmaamama. Baasiiwwan
kallattii adabbii hidhaa raawwachiisuuf
bahanis manneen sirreessaa ijaaruufi bulchuu,
qallabaafi kunuunsa sirreeffamaa yoo taan,
baasiiwwan alkallattii immoo manneen
sirreessaa dhukkuboota akka dhukkuba
sombaa, Eedsiifi kkf akka babalatan kan
taasisudha. Adabbiiwwan hidhaan alaa
adabbii hidhaa caalaa baasii qusachuurratti
bua-qabeessa akka taan qorannoowwan ni
agarsiisu. Fakkeenyaaf, muuxannoo Afrikaa
Kibbaa yoo ilaalle baasiin tajaajila hawaasaa
raawwachiisuuf nama tokkotti guyyaan
barbaachisu R9.54 yoo tau, kan adabbii
hidhaa raawwachiisuuf barbaachisu immoo
R80.82dha. Kunis kan tae tokko baayina
hojjetaa isaan barbaadaniitiini. Tajaajila
hawaasaa raawwachiisuuf baayinni hojjetaa
barbaachisuu reeshoon yeroo ibsamu 1:33
yoo tau kan adabbii hidhaa immoo 1:5 dha.
Akka muuxannoon biyyoota Awurooppaa
kanneen akka Ingilaandi, Weelsiifi Faransaayi
agarsiisutti adabbiiwwan hidhaan alaa keessaa
baasii olaanaa kan gaafatu elektirooniksiin
toachuudha. Taus, baasiin yakkamaa
tokkoof giddugaleessaan guyyaa tokkoof
elektirooniksiin hordofuuf barbaachisu
baasii adabbii hidhaa raawwachiisuuf
barbaachisurraa gartokkeen (%50) kan
hiratudha.
Adabbiiwwan hidhaan alaa:
hidhaan alaa keessaa yakkamaa beenyaa
sanadoota seeraa sadarkaa idil-
addunyaafi akka Afrikaatti jiran
Sanadoota sadarkaa idil-
addunyaatti jiran
Qajeeltoowwan Tookiyoo: qajeeltoowwan
Mootummoota gamtoomanii ulaagaa
isa xiqqaa adabbiiwwan hidhaan alaa
kaauuf bahe Qajeeltoowwan Tookiyoo
jedhamee beekama. Kaayyoleen buuuraa
qajeeltoowwan Tookiyoo, qajeeltoowwan
buuuraa tarkaanfiiwwan hidhaan alaa
jajjabeessan kaauufi eegumsa isa xiqqaa
namoota adabbiin hidhaan alaa itti murtaaeef
barbaachisu tumuudha. Qajeeltoo ulaagaa isa
hawaasni
nagaasaa
ofii akka hin
tikfanne waan
taasisuuf yakki
akka olkau
taasisa.
xiqqaa kaau kana keessatti adabbiiwwan
hidhaan alaa armaan gadii murtaauu akka
dandaan ibsamaniiru. Isaanis: adabbiiwwan
maallaqaa, dhaalamuu qabeenyaa, adabbii
daangessuu, ajaja tajaajila hawaasaa,
akeekkachiisa, gorsaafi ajiifannaa, haaldureen
gadi dhiisuu, mirgoota siiviilii daangessuu,
hordoffii, bakka itti argamee gabaasu ajajuu,
bakka jireenyaatti toachuufaadha. Kana
malees, yeroo barbaachisaa tae adabbiiwwan
kunneen walirratti murtaauu dandau.
Qajeeltoowwan Beejiingi
Sanadni qajeeltoowwan Beejiingi jedhamee
beekamu Yaaii Waliigalaa Mootummoota
Gamtootmaniitiin bara 1985 sanada
raggaasifamedha. Sanadichi bulchiinsa
haqa daaimman balleessitootaa ilaalchisee
qajeelfama kan kaaedha. Qajeeltoowwan
Beejiingi daaimman balleessaa yakkaa
raawwatan ajaja tajaajila hawaasaa akka
raawwatan cimsee kan akeekedha.
Sanadoota idil addunyaa biroo
Onkololeessa 2 bara 2010
Addunyaa Hayiluu
Sanadooota idiladdunyaa olitti caqasamaniin
alattis qajeelfamoonniifi konveenshiinonni
garaagaraa adabbiiwwan hidhaan alaa waliin
tumaalee walqabatan qaban ni jiru. Isaan
keessaa: Gaaydilaayinii furmaata miidhamaafi
yakkamaan bakka tokkotti dhufuun nama
badiin yakkaa irratti raawwatameef kennan.
Qajeeltoowwan buuuraafi Gaaydlaayinii
mirga furmaataafi beenyaa argachuu
miidhamtoota yakkaa wixinee waliigaltee
mirga haqa argachuu miidhamtoota yakkaafi
aangoo seeraan ala fayyadamuu faa caqasuun
ni dandaama. Sanadoonni kun adabbiiwwan
kaffalchiisuurratti kan xiyyeeffatanidha.
Sanadoota Gamtaa Awurooppaa
Awurooppaa keessatti adabbiiwwan hidhaan
alaa, adabbii hidhaa bakka buaa jiru.
Milkaainni kunis tattaaffii adabbiiwwan
kanneen hojiirra oolchuuf taasifamerraa
kan maddanidha. Sababni milkaaina kanaa
inni kan biraa adabbiiwwan gosa garaagaraa
kanneen waliin haala yeroo hin fudhanneefi
baasii-qusataa taeen hojiirra oolchuu
dandauudha. Taus, adabbiiwwan filannoo
kanneen hojiirra oolchuun walqabatee
rakkoon jiru tokkoon tokkoon adabbii
filannoo yeroo kam dursi kennameefii
hojiirra oolfamuu akka qaban qajeelfama
adabbii agarsiiisu dhabuudha. Kana malees,
adabbiiwwan kunneen yeroodhaa gara
yerootti fooyyainsa adda addaa keessa akka
darbu taeera. Kunis baasii kan qusatan, balaa
kan hirisaniifi yakkamtoota kan haaromsan
akka taan hojjetamaa tureera.
Hojiirra oolmaa adabbiiwwan hidhaan alaa
jabeessuufis Gamtaan Awurooppaa yaadota
gorsaafi furmaataa armaan gaditti agarsiifaman
baasaa tureera. Isaanis: yaada furmaataa
adabbii daangaeefi adabbiiwwan hidhaan
alaa biroo bara 1965 bahe, yaada furmaataa
adabbiiwwan hidhaan alaa murtaaan ilaallatu
bara 1976 bahe, yaada gorsaa tarkaanfiiwwan
sirreessaa hawaasaan hordofaman R -92,
yaada gorsaa addaa yakkamaa haaldureen
gadi dhiisuun walqabatu(R (2003), yaada
gorsaa hordoffii hojiirra oolmaa yaada gorsaa
(R (92)) tarkaanfiiwwan sirreessaa hawaasaan
hordofaman ilaalchisee bahe (R(2000)),
yaada gorsaa wal dhiphisuu bakka hidhaafi
heddummina sirreeffamaa ilaallatu (R (99))
kanneen jedhanidha.
Akka waliigalaatti, yaada Gamtaan
Awurooppaa adabbiiwwan hidhaan alaatiif
qabu akka itti aanutti gabaabsanii ibsuun ni
dandaama.
Adabbiin hidhaa kan murtaau filannoon
biraa kan dhabame yoo tae qofa tauu
akka qabu
Tarkaanfiiwwan sirreessaa hawaasaan
hordofaman haala mirga namoomaa
kabajaniin raawwachuu akka qabaatan
Tarkaanfiiwwan sirreessaa hawaasaan
hordofaman sirreeffamaa kan
haaromsaniifi fedhii miidhamaa yakkaas
kan jiddu-galeessa godhatan akka taan
Adabbiiwwan hidhaan alaa hojiirra
oolchuuf caasaaleen barbaachisan
dammaqinaan hojiitti galuun murteessaa
akka tae kanneen jedhanidha.Itti fufa
Milkii Makuriyaa,Inistiitiyuutii Leenjii
Ogeessota Qaamolee Haqaafi Qoannoo
Seeraa Oromiyaatiin
Onkololeessa 2 bara 2010
Oromiyaa barnootaan adda duree taasisuuf
Barnoonni meeshaa lammiin beekumsa
ittiin gonfatudha. Meeshaa gahumsaafi
naamusa qabaachuuf gargaarudhas.
Barnoonni lammii Ogummaa
gonfachiisuunis furtuu rakkoo lammiilee
kan taasisuudha. Gahumsa humna namaa
misoomsuun rakkoo biyyaa hiikuufi
guddina biyyaa saffisiisuufis meeshaa
gargaarudha. Kanaaf barnoonni jiruufi
jireenya dhala namaa keessattis tae,
guddina biyyaa keessattatti iddoo olaanaa
qaba kan jedhamuuf.
Akka barreefamoonni tokko tokko
mulisanitti ammoo, sababni biyyoota
addunyaa gidduutti garaa garummaa
jireenyaa, qabeenyaafi guddina uumamee
inni ijoon barnoota. Sababnisaa garaa
garummaa qabeenya humna namaa
barnootaafi leenjiin misoomerratti
hundaaa. Kunis hanga biyyi tokko
xiyyeeffannoo barnootaaf kennerratti kan
murtaau waan taeefi. Kanaaf biyyoonni
guddatanis tae, guddataa jiran barnootaaf
xiyyeeffannoo olaanaa kan kennaniif.
Itiyoophiyaanis biyyoota barnootaaf
xiyyeeffannoo kennanii hojjechaa
jiran keessaa tokko. Keessumaa duula
hiyyummaarratti taasisaa jirtu milkeessuuf
barnootaaf xiyyeeffannoo guddaatu
kennamee hojjetamaa jira. Guddina
diinagdee galmaa;aa jiruufis barnoonni
shoora guddaa akka qabu ragaaleen tokk
tokko ni mulisu. Kana malees multa
biyyattiin qabattee sochaaa jirtu keessattis
barnootaaf ammas xiyyeeffannoon
kennamee hojjetamaa jira.
Buuuruma kanaan, naannoo
Oromiyaattis xiyyeeffannaa guddaa
mootummaan hojii misooma barnootaaf
kenneen naannichatti buaalee hedduun
qabatamaan galmaaaniiru, galmaaaas
jiru. Magaalaafi baadiyyaatti lammiilee
miiliyoonaan lakkaaamaniif carraan
barnootaa uumamuunis dandaamee jira.
Naannichatti dheebuu barnootaa hawaasni
yeroo dheeraaf qabaachaa ture guutuuf
manneen barnootaa haala fooyyee
qabuun hawaasatti siqsuun baadiyyaafi
magaalaatti carraan barnootaa akka
uumamuuf mootummaan xiyyeeffannaa
kenneen hojiilee hudduun hojjetamaniiru.
Kana milkeessuufis manneen barnootaa
sadarkaa adda addaatti jiran hawaasatti
dhiyeenyaan akka babalatan taasisuun
dhimma dursu waan taeef gama kanaan
sochii balaan taasifamaa tureera,
taasifamaas jira.
Mootummaan naannichatti carraa
barnootaa lammii hundaan gauuf bara
baraan bajata guddaa ramaduuniifi
hawaasa hirmaachisuun xiyyeeefannaa
kennee hojjechaa jira. Buuuruma
kanaanis, sochii taasisfamaa jiruun
manneen barnootaa hawaasatti
dhiyeenyaan babalachaa dhufaniiru.
Kanaanis, jalqaba bara 1987 sadarkaa
hundatti waliigalaan baayyinni
barattootaa miiliyoona 1fi kuma 28fi 940
hin caalu ture. Waggoota darban keessatti
Aangoo mootummaa kan ummata ittiin tajaajilan qofa gochuuf ni hojjenna!
Kallacha Oromiyaa
tattaaffii mootummaafi hawaasa balaa
hirmaachisuun sochii taasifameen hanga
xumura bara barnootaa 2009tti dhaabbilee
barnootaa 15,515 keessatti barattoonni
mil.9 ol taan carraa barnootaa akka
argatan gochuun dandaaameera.
Carraa barnootaa faanas lammii
dorgomaa, ilaalchaafi naamusa gaarii
horatee rakkoolee hawaasaa hiikuuf
gaumsa qabu itti fufiinsaan oomishuuf
xiyyeeffannoon kennamee hojjetamaas
jira. Gama biroon barnoonni kennamu
qulqullinnisaa akka eegamuufis
xiyyeffannoon kennamee hojjetamaa
jita. Kana dhugoomsuufis, Paakeejiin
Mirkaneeffannaa Qulqullina Barnootaa
hojiirra akka oolu gochuun buaaleen
jajjabeessoon galmaaaa dhufanii jiru.
Haa tau malee iddoowwan tokko
tokkotti waggootta lamaan darban keessa
manneen barnootaa bakka ilaalchaafi
naamusa gaarii barataa itti qaramu tauu
hafee bakka ilaalchonni siyaasaa itti
calqqisan tauu mallattooleen tokko
tokko ni mulisu. Kunis qulqullina
barnootaa galma keewwame bira akka
hin geenyeef akka hudhaa tokkootti
ilaalamaa tureera. Qabxii barataafi
sadarkaa naannootti karoora gama kanaan
qabame milkoomsuufillee qormaata
taee ture. Haa tau malee rakkoo kana
furuuf mootummaafi hawaasni barnoota
tokkummaan hojii hojjetaniin bara
barnootaa darbetti milkaainni argamuu
dandaeera.
Rakkoon kun baranas lammata dirree
barnootaa keessa akka hin seennee
gochuuf hojiin hubannoo uumuu qophii
bara barnootaa kanaaf taasifame keessatti
dhimma ijoo taee irratti hojjetamaa jira.
Buuruma kanaan dhimmi hojii baruufi
barsiisuu dhimma hawaasa maraati
jechuun hojii hubannoo uumuu hawaasa
barnootaa sadarkaa sadarkaan jira waliin
akka uumamu taee jira. Kana malees
qulqullina barnootaa eegsisuun bara
barnootaa kanatti manneen barnootaa
keessaatti qulqullina barnootaa
mirkaneessuun lammii gaumsa qabu
horachuuf cinaatti Oromiyaa barnootaan
adda duree taasisuuf xiyyeeffannoon
hojjetamaa jira.
Kanaaf Biiroon Barnoota Oromiyaa
nageenyi manneen barnootaa eegamee,
qulqullina barnnootaa naannichaa akka
mirkanaauuf yeroo kamirrayyuu
caalaa xiyyeefannoon hojjachaa akka
jiru sadarkaa hogganaa Biirichaatti
Abbaan Adeemsa Hojii Dhimmoota
Kominikeeshinii Mootummaa Obbo
Efirem Tasammaa himaniiru.
Haaluma kanaan hojiin humna
raawwachisummaa cimsuu sadarkaa adda
addatti hojjatameen leenjiin akkaataa
bulchiinsa manneen barnootarraatti
suppervaayizarootaaf marsaa afuuriin,
Hoggantoota manneen barnootaaf
marsaa sadiin kennmuu Obbo Efirem
eeranii, leenjiin leenjiftootaa tokkon
tokkon manneen barnootaa irraa
suppervayizarootaaf hoggantoota
kuma 16 taaniif leenjiin kennameeras
jedhaniiru. Isaan kunneen ammoo gara
manneen barnoota isaan deebiuun
manneen barnoota naanichaa kuma 15
fi728 irraatti barsiisota manneen barnoota
hunda keessaa jiraniifi baayyinnisaanii
kuma 100 fi kuma 92f kennameera.
Gama biraatiin sababa lolaatiin manneen
barnootaa 49 mancaaniiraan kan kae
barattoonni kuma 22 fi 663 rakkoof
saaxilamaniifi sababa rakkoo daangaan
walitti buinsa uumameen manneen
barnootaa 195 taanii keessaatti rakkoon
baruufi barsiisuu mudateen barattoonni
kuma 65 f 228 barnootasaanirraa
akka addaan hin cinneef manneen
barnootaa sosochooo (mobile school)
fayyaadamuudhaan deggarsa dhabbilee
tola oltootaafi komishiinii Hoggansa
Soda Balaa waliin tauun qindoominaan
hojjechuun barsiisuuf qophiin
yuunivarsiitoonni naannoo Oromiya
xumuuramuu eeraniiru.
Lammiin barnootaf gae hundi gara mana
barumsaa akka deemuu galmeen mana
mana kan gaggeefame yoo tau, hanga
ammaatti karoora bara kana barttoota
milliyoona 9.4 barsiissuuf karoorfame
keessa barattoonni milliyoonni 9
taan bara barnootaa 2010 barachuuf
kan galmaaan taus kanneen hafanis
galmeerraa akka jiran himaniiru. Kunis
karoora bara kanaf qabame waliin
yommuu ilaalamu dhibbentaan % 85
rawwatamuu agarsiisa jedhaniiru.
Haaluma kanaan bara kana Fulbaana 18,
2010 eegalee naanicha keessatti haalli
baruufi barsiisuu kan eegalee jiru tauu
ibsaniiru.
Biiroon Barnoota Oromiyaa Manneen
barnootaa Magaalaa Finfinneetti
barsiisuuf hojii bara kana eegaleen
manneen barnnoota kutaalee
magaalichaaa afur keessaatti hojiin
baruuf barsiisuu akkuma kanneenii
Fulbaana 18 kana eegaleef barattooni
kuma 8,058 galmaaanii barachaa jiru
jedhaniiru.
Gama biraatiin Waldaa Misooma
Oromiyaa hojiilee buuura misoomaa
13
Wayyeessaa Xibbiquu
Suura Faayila keessaa
hojjetu cinaatti qulqullina barnootaa
naannichaa fooyyessuuf hojjechaan
buaa qabatamaan galamaaeera. Akka
fakkeenyaatti barattoota bara 2009
qormaata kutaa 10ffaa fudhatan 195
keessaa 191 qabxii 4 kan galmeesisana
yommuu tau isaan kanneen keessaa
ammo 183 gosa barnoota hundaan
A galmeessuu dandaaaniiru. Biiroon
Barnoota Oroomiyaas muuxannoo
manneen barnoota Waldaa Misooma
Oromiyaa kana babalisuuf hojii eegalee
akka jiru Obbo Efirem himaniiru. Hojicha
dhugoomsuufis hoggantoota kolleejjotaa,
Pirezidaantoota yuunifarsiitoota nannoo
Oromiyaa fi Hoggantoota waajjiralee
barnootaa godinaalee waliin haala
manneen barnnootaa moodeela taan
itti horachuun dandaamu irraattis
bareeffamni qorannoo dhiyyaatee
irraatti mariisifameera. jedhaniiru.
Marii taasifameerrattis,Kolleejjoonnii
barsiisoota naannoo Oromiyaafi
keessa jiran akkataa mannee barnoota
moodeela horachuu keessaatti deegaraa
taasisan irratti walii galameeras
jedhaniiru.
Walumaa galatti hojii baruufi barsiisuu
bara kanaa milkeessuu boqonnaa
qophiirratti hojiilee hedduun kan
hojjetaman kanneen tauus itti fufiinsaan
hawaasa barnootaa waliin hojjechuuf
kallattiin kaaameera. Rakkoowwan adda
baan irratti xiyyeeffachuunis hawaasa
hirmaachisuun furamaa kan deemamu
tauu eeruunis. Kana malees manneen
barnootaa siyaasa kamirratyyuu bilisa
taee barataa namuusaafi lammii gaarii
ijaaruurratti fulleffatamee kan hojjetamu
tauus dubbataniiru. Oromiyaa barnootaa
adda duree gochuuf qindoominni waldaa
Misooma Oromiyaa waliin tauun
hojjechuuf karoorfames abdachiisaadha
jedhaniiru. Sochii Oromiyaa barnootaan
adda duree taasisuuf hojjetamaa jiru
milkaauu kan dandauu hirmaannaan
qooda fudhatoota hundaa murteessaadha.
Kanaafuu hojii baruufi barsiisuu keessatti
kan hirmaatanis tae maatiin barataa
gaheesarraa eegamu bahachuu qabaan
dhaamsa keenya.
 Kallacha Oromiyaa Onkololeessa 2 bara 2010
14

Godinichatti namoonni waldaalee IMXn Dambiin

gurmaaanii cean Investimantiirratti bobbaaa jiru deggersa IMX. . .
Masfin Tasfaayeetiin
Godina Shawaa Kaabaatti namoonni
Waldaalee Interpiraayizoota Maayikiroofi
Xixiqqaan gurmaaanii hojii adda
addaarratti bobbaan investarummaatti
ceuun hojiilee Investimantii
garaagaraarratti bobbaanii hojjechaa akka
jiran Waajjirri Carraa Hojii Umuufi Wabii
Nyaataa Magaalota Godinichaa beeksise
Godinichatti bara darbe hojii dhabeeyyiin
kuma 46tti siqan waldaalee IMX 6,777n
gurmaaanii hojiilee adda addaarratti
bobbaanii hojjechaa akka jiran itti
aanaa itti gaafatamaan waajjirichaa obbo
Tasfaayee Taklamaaram ibsan. Kanneen
keessaa namoonni 1089 barattoota
dhaabbilee barnootaa olaanoorraa
eebbifamanidha jedhan. Hojii dhabeeyyii
gurmaaaniifis qar. Mil. 124 liqiin
kennameera. Waldaaleen IMX 40 taan
ammoo xixiqqaarraa gara jiddu galeessaatti
ceuun hojii Investimantii garaagaraarratti
bobbaaa akka jiran ibsan.
Waldaalee IMX waggoottan darban
gurmaaanii hojii adda addaarratti
bobbaanii hojjechaa turan keessaa
Waldaan Madda Salaalee isa tokko.
Waldaan kun miseensota namoota 10n
bara 2001 hojii huccuu hodhuurratti
gurmaae. Kaappitaalli inni yeroo sana
qabu qar. Kuma 60 qofa ture. Isayyuu
deggersa mootummaan mijeesseefiin
WALQO irraa liqiin argataniin hojii akka
eegalan miseensonni waldichaa dubbatan.
Yeroo ammaa dhuunfaa dhuunfaan jiruufi
jireenyasaanii fooyyeffachuu cinaatti
kappitaala qar. Mil. 10 ol horatanii qabu.
Miseensota waldichaafi gamoosaan ijaarratan
Miseensota Waldaa Madda Salaalee
keessaa Obbo Taammiraat Asaffaa,
Obbo Haabtaamuu Isheetuufi Obbo
Taganyi Zaruu akka ibsanitti osoo carraa
gurmaaanii hojjechuu kana hin argatani
dura ogummaa huccuu hodhuutiin
abbootii qabeenyaa jalatti faayidaa
xiqqoo aragatanii harkaa-afaanitti ittiin of
jiraachisaniin hojjechaa turan. Hubannoo
waldaa IMXn gurmaaanii of jijjiiruun
akka dandaamu erga hubatanii booda
isaanis mootummaarraa lafa km2 75
argachuun sheedii Ijaarratanii Maashina
huccuu hodhu lama qofaan hojii eegalan.
Hojii kanaanis milkaaanii miseensonni
hundinuu maashina horachuun, namoota
hedduufis carraa hojii uumuun bara 2004
irraa eegalee modeela tauun xixiqqaarraa
jiddu galeessatti cean. Yeroo ammaa
lafa km2 735 irratti gamoo jiddu gala
gabaa tokko qar. Mil. 7 oliin Ijaaruun
hojii Investimantii keessa galanii hojjetaa
jiru. Kana malees, jiddu gala gabaa kana
cinaatti lafa km2 200 irratti gamoo G+3
tajaajila adda addaatiif oolu tokko ijaaruuf
qophiirra jiru.
Waldichi fuuldura kana hojii
maanuufaakchariingiirratti bobbauuf
qophii xumuraa akka jirus miseensonni
haasofsiifne kunneen himaniiru. Waajjirri
Carraa Hojii Uumuufii Wabii Nyaataa
Magaalota Godinichaas kilaastaroota
Idustirii ijaaruun haala mijeessaa akka jiru
hubatameera.
mootummaan kamiyyuu IMXf oolchuu akka
qaban kan dirqisiisudha.
Haaluma kanaan qabiyyee dambichaafi
akkaataa hojiitti hiikuun dandaamurratti
Oggantoota sadarkaa naannoo, Godinaafi
Magaalota naannichaa waliin tibbana
Finfinnee Galma Giddu Gala Aadaa
Oromootti mariiatameera.
Marii kanarratti sirna itti gaafatamummaafi
seera qabeessummaa, hojimaata
ulaagaalee dorgommii caalbaasii, deggersa
dargaggootaaf godhamuu qabuufi iftoominni
walitti hidhamiinsa gabaa sirriin akkamiin
akka uumamu faaan dhimmoota fooyyainsa
dambichaa keessatti xiyyeeffannoo argatan
akka tae ibsameera.
Hojii Geggeessaa Olaanaan Ejensichaa
Obbo Awwaluu Abdii barreeffama Dambii
fooyyaee kana hirmaattotaaf wayita
dhiyeessan akka jedhanitti, Ejensichi carraa
hojii balinaan uumuu, qoodiinsa qabeenya
haqa qabeessa mirkaneessuu, hojii kanaan
buuura induustirii kaauufi dargaggoonni
hoji dhabeeyyiin naannoo baadiyaarra jiran
gara magaalaatti dhufanii hojii uummatanii
akka fayyadaman gochuurratti xiyyeeffatee
hojjechaa jiru milkeessuuf dambichi gahee
guddaa qaba jedhaniiru.
Kanaaf dambii deggersa IMX raggae bahe
qaamni dhimmi ilaalu hundi hojiitti hiikuun
dirqamasaa bahuu akka qabas jedhaniiru.
Hirmaattoonni maricharratti hirmaatan
tokko tokkos yaada kennaniin dambii irra
deebiin fooyyae kun rakkoolee hoji maata
sektarichaa keessatti hudhaa turan hiikuuf
kan dandeessisu tauu dubbatanii, dambifi
qajeelfama kanaan hojjechuuf qophii tauus
himaniiru..

Qulqullina barnootaa mirkaneessuuf. . .

dandeettin barsiisootaa hanqina qabaachuu,
hira daree barnootaafi barataa istaandardiin
olitti jiraachuu, hanqina kitaabolee barnootaa,
kenninsi barnootaa daree dhuunfaa(1-4) ture
hanqina qabaachuu, rakkoon nageenyaa darbee
darbee manneen barnootaa keessatti muudachuu,
ogeessonniifi hoggansi barnootaa hojii duulaatiin
qabamuun isaan ijoodha.
Rakkoo kana furuuf keessumattuu daree gadi
aanaa(1-4) jiran keessatti barsiisota dandeettii
olaanaa qabaniin akka barsiifaman, daree dhuunfaa
hanbisuu,hirmaannaa hawaasaatiin hanqina daree
furuun hira daree fi barataa haala istaandardii
taaeen akka tau gochuu, hanqina kitaabolee hanga
dandaameen guutuuf kallattiin kennamee hojetamaa
jira jedhan. Keessumattuu kitaabolee sadarkaa 1ffaa
kutaa 1-4 akka dhabaman taasifame jia tokko
keessatti maxxansuun dhiheessuuf hojjetamaa
jira. Hanqina barsiisootaa furuufis barsiisonni
hedduun qaxaramanii hojii kanarratti akka bobaan
taasifameera jedhan.
Barsiisonni lammiisaanii qarqaaruuf kutannoofi
xiiqiidhaan akka hojjetan leenjiin hubannoo isaanii
cimsu kennameefii jira. Sektarri barnootaa kana dura
hojii duulaatiin qabamuunsaa qulqullinni barnootaa
akka gadi buu gahee taphachuun irra gahamee
kun bakka jirutti akka dhaabbatu taasifameera.
Supparvaayizarootaafis hubannoon kennamee
ogeessonniifi hoggansi barnootaa sadarkaan jiran
hojii barnootaa qofarratti xiyyeeffachuun akka
hojjetan taasifameera.
Keessumaa dhiibbaawwan barattoonni akka
barnootasaanii sirnaan hin baranne taasisuu dandaan
keessaa ilaalcha siyaasaafi amantii buureeffatan
darbee darbee nageenyi manneen barnootaa
boorauudha jedhan Dr. Tolaan. Bara nageenyi
hin jirreefi barattoonni tasggabbiin hin barannetti
qabxiin barattootaa kan garees taee qormaata
biyyoolessaatiin gadi buaa tauusaa gamaagamaan
adda baheera. Kanaafuu nageenyi qulqullina
barnootaa eegsisuufi qabxii barattootaa guddisuu
keessatti murteessaa tauu hubachuun hawaasni
manneen barnootaafi maatiin barattootaa gaheesaanii
bahuu akka qaban Dr. Tolaan dhaamaniiru.
Hanqina daree barnootaa furuufis Pirojektiin
tokko mana barnootaa tokko keessatti akka
hojjetamu kallattii mootummaan kaaes hirmaannaa
ummataatiin hojiitti hiikamuu akka qabu Dr.
Tolaan eeranii, Dhaabbileen miti mootummaa
hojii barnootaa deeggaraa jiranis karoora sektarri
barnootaa qabate milkeessuuf tumsuu qabu
jedhaniiru.
Gama birootinis,lammilee sababa namtolcheefi
uumamaatiin qeeesaaniirraa buqqaaniin walqabatee
barattoonni kuma 87 taan barnootasaanii haala
itti fufuu dandaaniin xiyyeeffannoon kennamee
hojjetamaa jiras jedhaniiru Dr. Tolaan.
Barattoota sabama walitti buiinsa daangaa
Naannoo Sumaalee Itoophiyaafi Oromiyaa gidduutti
uumameen barnootasaanii akka addaan hin
kunne deeggarsi nyaataafi meeshaalee barnootaa
taasifamaafii akka kan jiru yoo tau, barattoota
kanneen keessaa kumni 22 ol sababa loolaatiin
qeeesaanirraa kan buqqaan tauu himaniiru.
Barattoonni buqqaan kunneen bakka maatiisaanii
waliin qubatanitti manneen barnootaa dhihoosaanii
jiru keessatti galmaaanii akka baratan taasifamaa
jiraachuu eeruun, lammiiwwan naannoo Sumaalee
Itiyoophiyaarraa buqqaanii dhufan afaan
Sumaaleetiin barachaa turan qubee Afaan Oromoo
shaakalanii ittiin akka baratan godhamaa jiras
jedhan Dr. Tolaan. Ragaa barnootaa kanneen hin
qabnes ragaa maatiisaaniifi kan barattootaa irratti
hundaauun qormaanni qophaaee adda baafamuun
kutaasaan gitanitti ramadamuun baratu jedhameera.
Kanaafuu rakkoo bara kana lammii keenya dhaqqabe
kana hawaasni tokkummaan deeggarsa jalqabe akka
itti fufan Dr. Tolaan gaafatameera.
Bara kana akka waliigalaatti barattoota mil. 9.3
barsiisuuf karooraan qabame keessaa hanga
ammaatti %90 galmaaanii barnoota jalqabaniiru.
Hanqinni pilaasmaa waliin walqabatee jirus bara
kana maqfamaa jira. Pilaazmawwan harka 70 taan
suphamanii akka hojjetan taasifameera.

Sirna heera mootummaa gabbisuuf mootummaafi ummanni waliin hojjechuusaanii ni cimsu!

Onkololeessa 2 bara 2010 Kallacha Oromiyaa 15

Gaaddisee Ittaanaa

Eenyu haa fuudhu? Keessummaa

Biyya tokko keessa dargaggoota sadiitu
jira ture. Dargaggoonni sadanuu intala
miidhagduu tokko fuudhaaf kadhatan.
Abbaan intalaas isin keessaa kan
beekumsaan hunda caalutu, intala kiyyaa
fuudhaa, jedhee itti himee ture.
Dargaggoonni sadanuu ulaagaa abbaan
intalaa kaae guutuun intala jallatan
dhuunfachuuf beekumsaan caalanii
argamuudhaaf gara barumsaatti deeman.
Waggoota muraasa boodas barumsasaanii
xumuranii deebian. Sadanuu ogummaa
addaaddaa baratanii. Inni tokko doktara
fayyaa, inni tokkommoo balaliisaa
xiyyaaraa, inni sadaffaan ogummaa hojii
bilbilaatiin eebbifaman.
Bakki jireenyaa mucayyoo dargaggoonni
sadannuu jallaachuun fuudhaaf gaafatan
jiraattu gammoojjii waan tureef, akkuma
carraa taee hoggaa dargaggoonni
ishii kadhatan sun barumsasaanii
xumuranii dhufanitti, boofaan hiddamtee
dhukkubsachaa turte. Yeroo kana
inni ogummaa hojii bilbilaa qabu sun
dhukkubsachuushee bilbila bilbilee gaafatee
dhagahee dargaggoota lamaan hafanitti
hime. kan xiyyaara oofuu beeku sun
xiyyaaraan dhaqee fidee gara mana yaalaa
geesse. Inni doktorri fayyaa sunimmoo
qoricha addaaddaa kennuudhaan yaalee
fayyise.
Erga dargaggoonni kunneen akuma ulaagaa
abbaan mucayyoo kaaeen ogummaa
horatanii deebianii booda abbaan mucayyoo
ogummaa barumsaa isaan argatan gaafachuu
jalqabe. Dargaggoonni kunneen sadanuus
Utuu isin tahee woo eenyu haa fuudhu jettu.
ogummaasaanii tooko tokkoon itti himan.
Mee bakkuma jirtanitti mariadhaa!
Madda:- Jildii Afoola Oromoo Waxabajjii bara 1995 maxxanfamerra kan fudhatame
Achumaanis waan intalasaanii mudateefi
lubbuushee baraaruuf waan raawwatan
wal duraa duubaan fuudhuun akka maluuf
hunduu himatan.
Inni ogummaa hojii bilbilaa qabu sun,
mucayyoon kun dhukkubsachuushee
bilbilee gafachuun jarreen lamaanuutti
himuun kan dua oolche ana waan taeef
anatu fuudhuunii qaba, jedhe. Inni xayyaara
balaliisuummoo dhukkubsachuushee
dhageenyaan hatattaamaan dhaqee osoon
mana yaalaan gahuu baadhee rakkisaa ture
kanaafuu kan dua oolcha ana waan taeef anatu
fuudhuunii qaba, jedhe. Inni sadaffaanis,
kan dursee dhukkubsachuushees dhgaes
tae kan fuudhee natty fide osoo ani yaalee
qoricha kenneefii hin fayyisne taee fayyisuu
hin dandaaan ture,aan dhagayes tae kan
fuudhee na biraan gahe osoon an fayyisuu
baadhee hin fayyisan turan, kanaafuu kan
fuudhuunii qabu anaa,jedhe.
Jaarsoliin biyyaa gocha lubbuu mucayyoo
baraaruufi falmii anatu fuudhaa abbaa
mucayyoo waliin taanii dhageeffachaa
turanis mariachuun murtii kennaniin;
inni ogummaa bilbilaa qabu bilbilaan
dhukkubsachuush dhagahee himuu baatee,
kan xayyaaraa balaliisus tae dooktorri ishee
gargaaruu hin dandaan turan. Kanaafuu
kan dura himee dua oolche sun haa fuudhu.
Inni xayyaara balaliisu mana yaalaan ishee
gahe waahila isa guddaa, inni dooktora
taee yaalee fayyise ammoo waahila ishee
isa xiqqaa haa tau. jedhanii murteessan
jedhama.
haxxee
Namicha tokkotu osoo karaa deemuu lafti itti dhiinaan mana jara
tokkootti goree akka isa bulchan gaafate.
Jarris, manni kan Waaqayyootii buli, jedhanii bushan. Isaanis irbaata
galgalaaf ittoo hindaaqqoo (lukkuu) qopheeffatanii turan. Haa tau
malee, keessummichi itti dhufnaan ittoo kan biraa qopheeffatanii isaa
duraa ammoo ol kaaanii irbaata dhiyeessan.
Keessummichaaf gorduuba akka bulu iddoo qopheessaniifii yoo jabbiin
isatti siqxe akka ofirraa rukutuuf ulee kennaniifii raffisan.
Kana booda niitiin keessummaan yoo ibsaa arge ni dammaqa jettee waan
yaaddeef osoo abidda hin bobeessiin kaatee gara ittoo sila keessee yoo
deemtu, keessummichi ittoon tolfame akka dhokfame waan dura bareef
hanga ishiin gara diinqaatti deebitutti lafa ciisuu kaee bakka ishiin kaate
deemee siise.
Yeroo ishiin buddeena ittoo hindaanqqootiin fiddu abbaa manaa
fakkaatee nyaachuutti kae ishiis afaan kaaee waliin nyaatan.
Erga nyaatanii fixanii booda malaan suuta jettee qodaa deebiftee bishaan
harkaa buufteefii hanga ishiin qodaa qixeessitee deebitutti namtichi
sireerraa kaee bakka ciisichasaa deemee rafe.
Haati manaa deebitee yeroo abbaa manaashee bira rafuuf jettu harkishii
itti jijiinaan, abbaan manaa, ititi ! maal inni natti jijiidhuu? jedhee
dubbate.
Maalinni ammaa? jedhee yoo abbaan manaa deebisee gaaftu, isa
amma nyaannee hoo? jettee deebiftee gaafatte. Lakkii anoo hin
nyaanne, gaafa jedhu,yeroo keessummicha bira dhaqxu duraanuu
ciisee waan hunda caqasaa waan tureef ulee duraan ittiin jabbii ofirraa
dhorki jedhan fudhatee niitii haleeluutti gaafa kau niitiin iyya kuttee
gadhiifte.
Namichi abbaa manaa kaee dubbiin ollaattis waan dhagaameef namichi
qabamee bulee jaarssatti dhiyaate.
Jaarsoliin yeroo dubbii gama lamaanuu dhagaan keessummaan jabbii
seee ofirraa rukutuu malee hamaaf akka hin raawwanne hubatamee
keessummichis bilisaa bahee haxxummaan ittoo hindaaqqoo isaan
dhoksanis nyaatee karaasaarra bue jedhama.

Yuuniyeenichiifi Dhaabbileen Magaalichaa Aanichatti qonnaan bultoonni

barattoota harka qalleeyyii 220f deggersa
meeshaalee barnootaa godhan
W.Dh.K.M.Aanaafi Magaalichaatiin
Yuuniyeeniin Qonnaan bultoota Booree
Baakkoofi Dhaabbileen Bulchiinsa
Magaalaa Sulultaa barana barattoota
harka qalleeyyii 220 taaniif qarshii
kuma 82 caaluun deggersa meeshaalee
barnootaa taasisuun ibsame.
Haaluma kanaan, Yuuniyeeniin
Qonnaan bultoota Booree Baakkoo bara
barnootaa kanatti kaayyoo hundaaeefiin
cinaatti gandoota aanichaa 32 keessatti
barattoota harka qalleeyyii 70 taaniif
deggersa qarshii kuma 35n meeshaalee
barnootaa akka barruulee, qalama,
uffata seeraa taasiseera, qarshiis
kenneeraaf jedhan Hoji Geggeessaan
Yuuniyeenichaa Obbo Ittafaa Sanbatoo.
Fuula durattis barattoota kanneen
akka pirojektiitti qabachuun waggaa
waggaan deggersa barbaachisu
taasisuuf Yuuniyeenichi waada galuuf
himaniiru.
Bifuma wal-fakkaatuun Dhaabbileen
garaagaraa 9 Magaalaa Sulultaa
barattoota magaalichaa hanga
gabaasni kun qindaaetti harka
qalleeyyii taan 150f qarshii kuma
57fi 118tti tilmaamamuun deggersa
taasisuu Itti Gaafatamtuun Waajjira
Dhimma Dubartootaafi Daaimmanii
Magaalichaa Aadde Dammee Eebbisaa
dubataniru.
Deggersi taaisifameef kunis, barruulee,
kophee, qalmaa, qarshiifi uffata seeraa
akka tae himaniiru.
Aadde Dammeen qaamolee deggersa
taasisan galateeffatanii, kunis
fakkeenyummaa gaarii kan qabuufi
hunduu akka itti hirmaatuuf karaa kan
saaqe waan taeef sochiin kun cimee
itti fufuu akka qabu dhaamaniiru.
kilaastaraan misiraafi shunburaa
facaasaa jiru
W/DH/K/ .aanichaatiin deegarsi qonnaan bultoonni
Godina Shawaa kaabaa aanaa aanichaaf taasifamaa jira jedhan
Alaltuuti qonnaan bultoonni Haaluma kanaan qonnaan bultoonni
kilaastaraan gurmaa anii oomisha aanichaa midhaan nyaataan of
shunburaafi misiraan balinaa dandaanii galii isaaniis akka
Oomishama Aanichatti bara kana dabalataniif bara kana shunburaafi
lafa heektara 3000 ol irratti misiraa lafa heektara 3000 fi 372
facaasuuf hojjatamaa akka jiru taurraatti oomishuuf karoorfamee
waajjirri Qonnaafi Qabeenya hojjetamaa akka jirus himaaniiru
Uumamaa aanichaa beekisise. . Qonnaan bultooni aanichaa tokko
Itti aanaan ittigaafatamaa waajjira tokkos akka jedhanitti bara
Qonnaafi Qabeenya uumamaa kana kan barootan kaanii caala
aanichaa obboo Tasfaayee Makkuu kilaastaraan gurmaauun misiraafi
oomishoota gabaarraatti baayinaan shunburaa facaasaa akka jiran
barbaadamaa taan misiraafi himuun oomishaafi oomishitummaa
shunburaa qonnaan bultoonni isaanii dachaan dabaluuf callaa
oomishuun irraa fayyadamoo akka guddiftuu kannee akka sanyii
taaniif bara kana Oomisha misiraafi filatamaa fi Xaaoo gosa adda addaa
shunburaa dachaan dabaluuf fayyadamaa jira jedhan.

Milkaainni gama misooma dinagdeetiin galmaae bulchiinsa gaarii mirkaneessuutiinis ni dabalama!

 Kallacha Oromiyaa Onkololeessa 2 bara 2010
16

Ibsaa Xurunaa

Xurunash Maaraatoonii Chiikaagoo

olaantummaan xumurte
Maaraatoonii Chiikaagoo atileetota hedduu
hirmaachisuun beekamuun shamarraniin
Xurunash Dibaabaa olaantummaan wayita
xumurtu, warra dhiirootaan Keeniyaanonni
milkaaaniiru.
Maaraatoonii Chiikaagoo baranaa kanarratti
falmiin Xurunashiifi Atileetii Keeniyaa gidduutti
daandii Chiikaagoorratti taasifamaa ture atileetii
injifatu tilmaamuuf rakkisaafi hawwataa ture.
Haa tau malee sabboontittiin intala Oromoo
Xurunash Dibaabaa atileetota isheen dorgoman
saffisaan gattee darbuun hanga xumura geessuutti
gahumsa kanaan dura ittiin beekamtu agarsiisuun
fageenyicha saatii 2 daqiiqaa 18 fi sakandii
31 injifatteetti. Injifachuusheetiinis badhaasa
doolaara Ameeriikaa kuma 100 argatteetti.
Biriigiid Koosgiin daqiqaa lamaan boodatti
hafuun saatii 2 daqiqaa 20 fi sakandii 22n
2ffaa, atileetiin Ameeriikaa Joordaan Haasay
saa 2 daqiiqaa 20 fi sakandii 57n /saaatiin
isheen galmeessifte kun seenaa maaraatoonii
dubartootaa Ameerikaatiin saaatii fooyyaaa isa
lammataa taee galmaaeeraaf/ sadarkaa 3ffaa
tauun xumuraniiru.
saaatii dhuunfaa kootii fooyyeeffachuu
karorfadheetan fiige jeteetti. Karoorrishees wal
dorgommii maaraatooniitiin saaatii kanaan dura
galmeessifte foyyeessuu akka tae eerteetti.
Innis wal dorgommii Maaraatoonii bara darbe
Landanitti saaatii 2, daqiiqaa 17 fi sakandii 56
fiiguun sadarkaa 2ffaan xumurte fooyyeeffachuudha.
Kana malees rikkardii maaraatoonii addunyaa
dubartootaa saaatii 2, daqiiqaa 15 fi sakandii 29
Paawulaa Raadkiliifiin bara 2002tti galmaaee jiru
foyyessuu akka barbaaddus himteetti.
Injifachuu kootiin gammachuun natti dhagaaame
guddaadha. Xumura Shaampiyoonaa Atileetiksii
Addunyaa Landanirraa eegalee qophii cimaa
taasisaan ture.
Kanaan dura wal dorgommiiwwan dirreerraa
hedduu injifadheera, gara sanatti kana booda
hin deebiu maaraatooniirratti xiyyeeffachuun
injifannoowwan hedduu galmeessisuun barbaadas
jetteetti.
Xurunash rikkardii fageenyichaa Raadikiliifiin qabame Maaraatoonii Chiikaagoo warra
fooyyessuuf karoorfatteetti dhiirootaatiinimmoo atileetonni Keeniyaa sadarkaa
Xumura wal dorgommichaan yaada kenniteen eenyuuniyyuu 1ffaa hanga 3ffaa jiru qabachuun olaantummaan
booda Xurunash Dibabaa dorgomuuf fiigaa hin turre, xumuraniiru.

Ijipt waggaa 28 booda, Iceland ammoo biyya xiqqoo

hirmannaa waancaa addunyaa bara 2018 mirkaneeffatan
Gareen biyaaleessaa Ijipt hirmaannaa
Waancaa addunyaa waggoota 28 booda
wayita mirkaneeffatu, gareen biyyaaleessaa
Iceland ammoo biyya baayina ummataa keessummeessuu dandaeera.
xiqqoo qabdu yeroo jalqabaaf hirmaatte ta-
ateetti.
Gareen biyyaaleessaa Ijipt gitasaa Koongoo
Biraazaavil waliin tapha tibbana taasiseen
goolii 2 fi 1n inifachuunidha hirmaannaa
waancaa addunyaa bara 2018 Raashaatti
adeemsifamurratti hirmaachuusaa kan
mirkaneeffate. Kunis erga Waancaa
Addunyaa bara 1990 Xaaliyaanitti qophaaee
hirmaannaa waancaa addunyaa akka samii
irraa fagatee ture gonfachiiseeraan.
Ramaddii shanaffaa jalatti ramadamtee
kan jirtu Ijipt osoo taphni tokko
hafuufii ramaddicha qabxii afuriin
dursuun darbuushee kan mirkaneeffatte.
Addababayiin Xaahiriir kanaan dura
hiriira mormii keessummeessaa ture amma
faallaasaa namoota gammachuun wal gahan
Qabxii galmaetti kan gammadan
Pirezidaantiin Ijipt Abdul Fattaah Al Sii-
sii taphattootasaanii gidduutti argamuun
gamachuu itti dhagaaame kan ibsatan yoo
tau, tokkoon tokkoon isaaniifis badhaasa
doolaara ameerikaa kennuuf waadaa gala-
niiru.
Pirezidaantichi badhaasa kana akka kennana
kan ifa taasisanis injifannichaan boda
leenjisaa garichaa Heektoor Kuupperiifi
taphattoota waliin wayita wal arganitti ture.
Pirezidaant Al Siisiin tasphattoota garee
biyaaleessaa isaaniitti heddu akka boonan
himanii, goolii ittiin garichi injifate lamaan
kan lakkoofsise dursaa taphattootaa
Dhaabbata Birihaaninnaa Salaamitti Maxxansame
garichaa Moohaammad Saalaan goota
keenya jedhaniiru.
Leenjisaa Heektoor Kuuppariis abjuu
koofi abjuu ummata biyyattii waan
dhugoomsitaniif galata guddaa qabdu
jedhaniiru.
Gareen biyyaaleessaa Ijipt waancaa Af-
riikaa yeroo 7 injifachuun seenaa boonsaa
qabaatus, waancaa Addunyaarratti garuu
yeroo lama qofa bara 1934 fi 1990 hirmaa-
chuu dandae.
Bifuma wal fakkaatuun Gareen kubbaa miil-
laa biyyaaleessaa Iceland biyya baayina
ummataa muraasa qabdu yeroo jalqabaatiif
waancaa addunyaarratti hirmaachuuf carraa
argatte taateetti.
Gareen biyyaaleessaa kun tapha gulaallii
10 taasise keessaa torbaan injifachuu dan-
daeera. Tapha gulaallii xumuraa ittiin
darbuusaanii mirkaneeffatanis Koosoovoo
waliin taasisuun goolii 2 fi 0n injifataniiru.
Iceland baayiinni ummatashee kuma 35
qofadha. Tapha waancaa Awurooppaa bara
2016 irratti gitasaa Ingiliziin kuffisuun wal-
akkaa xumuraaf qaqqabuun addunyaa kan
raajeeffachiisan gareen biyyaaleessaa Ice-
land kun ammammoo hirmannaa waan-
caa addunyaa bara 2018 mirkaneeffachuu
dandaaaniiru. Kunimmoo biyya jalqabaa
baayina ummataa miliyoona tokkoo gadi
qabdu waancaa addunyarratti hirmaachuu
dandeesse ishee taasiseera.
Gama biraatiinimmoo gareewwan bi-
yyaaleessaa seenaa kubbaa miillaa ad-
dunyaa keessatti maqaa qaban kanneen
akka Neezerlaand, Chiilii, Aljeeriyaa hir-
maannaa Waancaa Addunyaa bara 2018n
ala tauunsaanii ajaaibsiisaa taeera.