Jijjiirama

hundagaleessaaf
Odeeffannoo sirrii!

Bara 26 Lakk. 26 Caamsaa 1 bara 2011 Gatiin qar. 2

Manni Marichaa liqii qar. Bill.3.5 dargaggoota

hojii dhabeeyyiif oolu raggaase
Birihaanuu Tarrafaatiin
Manni Maree Intarpiraayizootaafi Inustirii Oromiyaa
walgahii idilee 2ffaasaa kaleessa Magaalaa Adaamaatti
geggeesseen rakkoo hojii dhabdummaa dargaggootaa
hiikuuf liqii qarshii Bil. 3.5 raggaaseera.
Marii Mana maree idilee 2ffaa misooma intarpiraayizii
fi industirii Oromiyaa gaggeeffamerratti pirezideentiin qaban furuun, sochi dinagdee naannoo keenyaa
itti aanaan Bulchiinsa Mootummaa Naannoo oromiyaa keessatti gahesanii akka bahaniifi gargaara jedhaniiru.
Obbo shimallis abdiisaa argamuun haasaa taasisaniin
Maallaqa liqiin kennamu kana dargagooni yoo fudhatan
dhimmi rakoo hoji dhabdummaa dargagootaa
aadaa liqeeffachuu fi qusachuu akka gabbifataniifi
furuu dhimmaa jijjirama akka biyyaati jalqabame
dhaabbilee liqeesitootaa waliin qindoominnisaanii
itti fufsiisuuti jedhan. Maalaqni dargagootaa liqiin
akka cimuufi kan kaayyeffatedha. Waggoottan darban
kennamu kun rakkoo dargaggooni gama dinagdeetiin
keessa dargagoota lakkoofsaan Gara fuula 14tti

Oromiyaatti mariin hariiroo obbolummaa

ummatootaa cimsu geggeeffame
Masfin Tasfaayeetiin hubannaa cimaa uumuun xumurame.
Mariin hariiroo Obbolummaa saboota Marii godinaalee,Magaalota,
sablammoota ummatootaa cimsu Aanaaleefi Gandoolee Oromiyaatti
oromiya sadarkaa adda addaatti tibbana Ebla 27-30/2011tti
guyyoota sadiif geggeeffamaa ture wal gaggeeffame kun Gara fuula 14tti

Aadde Mufariyaat Kaamiil

Kutaalee magaalaa Finfinnee shan keessatti
Namoota yakka lammiilee buqqaasuu, mirga piroojektoonni Aadaa Oromoo ijaaramuufi
Ibsaa Xurunaatiin
namoomaa sarbuufi malaammaltummaan Biiroon Aadaafi Turiizimii Oromiyaa
kutaalee bulchiinsa magaalaa Finfinnee shan
shakkamanirratti tarkaanfiin ni fudhatama jedhame keessatti piojektoota aadaa Oromoo adda
Masarat Amanaatiin akka buqqa’an mirgi namoomaa addaa ijaarsisuuf karoorfate keessaa sadansaa
akka sarbamu jalqabsiisuuf kontiraaktaroota waliin waliigaltee
Itti gaafatamtoota siiyaasaafi nageenyaa
hojii mallaatteesse. Gara fuula 14tti
akkasumas kanneen biroo lammiileen taasisuufi yakka Gara fuula 14tti

Nageenya eegsisuufi jijjiirama ittifufsiisuuf olaantummaa seeraa mirkaneessuun filannoo hin qabu!
 2 Kallacha Oromiyaa Caamsaa 1 bara 2011

Wayyeessaa Xibbiquu

M Falmii mo’achuun akkamiin

arii moo akkaataa
dhimmicharratti mormuutu
murteessaadha jettu? Yaada
namoota biroo falmuuf
haalli gaariin maaltu jira? Haala gaariitiin
marii/ falmii taasisuu ni dandeessuu?
Kanas ta’ee sana
akka danda’amu beektuu?
fi kan beekan qofatti hin gammannee,’’ himti, Kunis sababii bakka
waliin jireenya isiin waan hin beekneen ala yoo deemame caalaa kan baratamu
hawaasa tokko ta’eefiidha jetti. Namoonni lafa yaada haaraa simachuuf fedhii
keessatti yaada wali qabaatan hundaa waan haaratu baratamas jetti.
falmuu namootaa
irraa bilisa haalli itti Kanaafuu waan baratameen ala bahuun akka dandeettii kalaqummaa
ta’anu hin jiru, garuu horachuufi dhimmoota kallattii addaatiin ilaaluuf carraa akka kennu
ciminni dhimmichaa dubbatti.
adda addaa ta’u 7. Waan jedhamu hunda akka siif jedhameetti hin fudhatiin
ni mala malee
jedha Timaandiraa Falmiin kan hammeenyaan guutame ta’u hin qabaatu. Marii ykn
Haarkinees. falmii ijaaraa taasisuuf arrabsoo haasaa keessan keessaa balleessaa.
Falmiin ijaarsa Jonaataan Rooch, Ameerikaa Institiyuutii Biruuk kan Waashingitan
abbuumaafuu irraa akka jedheetti, marii fi falmii saayinsii bilisaa irraa waan tokko
gaarummaafi ykn lama barachu dandeenya. Dhaadannoon isaas ifa: ‘’Falmicha
bu’aa hedduu malee namticha irraa dhimma hin qabaatiin’’ kan jedhuudha.
qaba. Haata’u
8. Miiraan osoo hin taane yaadaan hogganamaa
malee dhimmi
barbaachisaafi yaada sana akkamiin yaadu akka danda’an hubachuuf yaali. Kunis Osoo hin dubbatin dura yaada dubaturraatti yaadi akka dhimma
murteessarratti akkamiin falmiin taasifamaa yaada kee si hin geeddarsiisu, si gargaara malee’’ jetteeti. dubbattuuf gumaattu mirkanneeffadhu. Arraba dheeressuu irraa of
kan jedhudha. 3. Waan namni gara biraa jedhe irra deebii’i qusadhuu, afuura galfadhuuti yaada bilchaataa falmiif of qopheessi.
Qajeelfama akkamiin falmii jal qabdoonni “Yeroo tokko tokkos waan jedhame sirriitti hubachu dhabuun wal Haala saayinitistoonni wal falman irraa waan baayyee barachu
falmii gaarii akka taasissaniidha ijoon diddeen yoo itti cimu ni jira,’’ jedha Kiris De Meyer. Garuu haalli dandeenyaa jetti Diboraah Fishar, Yunivarsitii Yeelitti Pirofeesara
dubbii. Attamiin haala gaariidhaan akka kun itti to’atamu jira. “Hanga inni eeyyeen kanan jechu barbaadee Astironomii kan taate.”Namoonni waan qabatanitti hin cichan, caalaa
falmuun danda’amu barachu barbaadduu? jedhutti waan namni siin falmaa jiru jechuu barbaade irra deebiite ijjennoo isaanii geeddaruuf qeequmsaa gaariif eddoo kennu male.’’
Akkas taanaan akkamiin haala gaariin falmuu si gargaara,’’ jedha Kiris.’’Irra deddebbiin akkasiis wal hubachu 9. Ilaalcha mataa keetiif shakkii qabaadhu
akka dandeeessu irratti gorsi muraasni akka dhabiinsa ni hambiisa.’’
armaan gadiitti kunooti. “Of shakkuu baradhu,’’ kan jedhu Joonaataan, ‘’akka sirrii taatee
4. Fedhiiwwan walitti bu’an jalqabumatti xiyyeeffannaa keessa ofitti amanu jechuunis dirqama ati sirriidha jechu miti. Tarii si
1. Namoonni kaan waan jedhan sirriitti galchaa dogongorsiisu danda’u malee.’’Kiler ‘’Tilmaama ofii keetii gaaffii
dhaggeeffadhu
Fakkeenyaaf ollaan sarara uffata irra hafatan, baargamoo irratti kaasuu jechuun ejjannoo ofiirratti qaawwa jiru hubachu
Wayita yaadni keenya akka nuuf dhagahamuu gamoosaanii haguuggee ykn mukarratti wal dhabu danda’u jechuudha,’’ jedheera.
yaalaa jirrutti, yaadawwan namoota kaanii pirofessarri Yunvarsitii UK Liiz Stoke..’’Waldhabdee kana dafanii 10. Yoo dogongorte ammoo fudhadhu
dhaga’u haalli itti didnu ni jira.Garuu waan hubachuun gaariidha,’’jetti. Kanaaf falli osoo dubbichi hin babal’atin
falmaa kee jechaa jiru dhagahuun siif bu’aa tarkaanfii irratti fudhachuudhas jetteeti. Kana malees, yeroo hunda Qaama falmii keessatti yeroo tokko tokko yeroo itti dogongorri
akka qabaatu hin dagatiin.’’Kunis tilmaama haala tasgabbaa’aa fi fuula gaariidhaan ollaatti deebii kennuun umamu ni jiraata.’’Ati falmicha dogongoraan kan mo’amte yoo ta’ees
yaadni namoota garee sanaa fudhatamaa dubbicha nagaan hiikuun murteessaadha. Kunis akka maraa aarii namoonni biraa itti fufuu qabaatu,’’ ‘’Kunis bilchinaa fi haamilee
miti, kuffifamu qabaata jedhurraa kan keessa bahuun waldhabdee umamee nagaan hiikamuuf karaa banas dhugaa kan gaafatuufi eenyumti keenya iyyuu dogongora akka
madduudha,’’ jetti Kileer Fooksi Daarektarri jetti. Osoo dura itti hin dubbatiin dhimma guddaa tokkichumaan hin raawwannee nutti dhagamu hin qabaatu.’’Diboraah Fishar: ‘’Miira
‘Academic of Ideas’ kan Landan keessaa. eegaliinis jedhama . kan ammaa kanarraa waan tokko akka barannuufi fooyyeessinuuf
qabaachu qabna.’’
Falmiin kamiiyyuu kallattii lama qabaata. 5. Waan irratti waliigaltu hubadhu
Kanaafuu yoo yaada nama siin falmu 11. Mo’ataa gara laafeessa ta’u barbaachisa
dhaggeeffatte beekumsaa fi yaada rimee Falmii fiixa bahiinsa qabu taasisuuf dursaan waan irratti falmitan
sirriitti hubachuun murteesadha. Kan waan bu’uura qabatamaa Dhumarrattis, attamiin falmicha akka mo’annee hubachuun nama
argachuun ejjannoo kee akka sirreeffattee
ta’eerratti kan walii hin gallee ta’e, dhugaatti falmii bu’a qabeessa mo’atameef gara laafummaa agarsiisu qabna.Mo’atamaa gaarii
falmiitu si dandeessisa malee si hin hubu.
irratti hirmaachu hin danda’ama. Wayita falmitan wal dhabdeen ta’un mataansaa waan tokko garuu mo’ataa gaarii ta’un ammoo
2. Yaada namoota biraa hubachuuf yaali yeroo uumamutti qajeelfamoota hordofamu qabaatan irratti hubannoo murteessaadha.
Falmii keessatti namoota kaan qabaachunis ni gargaara.
‘’Erga mo’anneen booda haalli itti nuti qaama kaan ilaallu baayyee
dhaggeeffachu qofa osoo hin taane waan Fakkeenyaaf, waan bituu barbaaddan osoo waliin hin galiin suuqii barbaachisaadha,’’ oggeessooni jedhanis jiru.
isaan jechu barbaadan hubachuun mataansaa dhaqxanii kan waan bitta irratti wal dhabdan yoo ta’e, wal dhabeen
barbaachisaadha. London Kolleejjii “Obsa jechuun namoota waliigaluu qofa waliin adeemu jechuu miti.
keessaan xumura hin qabaatu, kan barbaaddanis osoo hin argatiin
Kingiitti oggeessa narvii Kiris De Meyer Obsa jechuun nama dhugaatti yaadaan waliin hingallee waliin ta’uu
galgalaa’a jechuudha.
akka jedhuutti, ‘’namoonni ejjannoo jechuudha.’’
qabachuun ejjannoo sanaaf mormu’’ waan 6. Haala mijataa keessaa bahaa
“Kunis akka daandii tokko irra waliin jiraannu hubachuufi namoonni
ta’eef mariichi ‘’akkuma garaa garummaa hamii bakka hojiitti walitti dhufeenya gaarii qabaachurratti eksipartii waan itti amananii kamiifuu sagalee saanii haala wal qixa ta’een
qabaateefi waldhabdeen!’’ xumurama. yoo taatu, barattoonni kolleejjii akka marii ijaaraa qabaataniif kennuuf mirga qabaachuu kan mul’isuudha,’’ jedhu oggeessooni
Garuu ‘’Dursa maaliif akka namoonni kan gargaaraa jetti. Isheenis namoonni akka ‘’ gadii fageenyaan qoratanii damee kanaa.
Caamsaa 1 bara 2011 Kallacha Oromiyaa 3

Bara 1986 hundeeffame

Torbanitti al tokko guyyaa Kamisaa,

Faaksii 011-554-18-14
Biiroo Dhimmoota Kominikeeshiinii Mootummaa Naannoo Oromiyaatiin maxxanfama

Leyi’aawutiifi Dizaayinii Hordoffii To’annaa

Gulaalaafi QopheessaaOlaanaa Raabsaafi Gurgurtaa
Addunyaa Hayiluu Yewubnesh Kabbadaa Beeksisa
Bil. 0115541807 Taaddalach Zarihun Daraartuu Beekumaa

Lakk. Saan. Pos. 8741 E-mail kellechaoromiya@gmail.com Websaayitii :- www.kallachaoromiyaa.org Face Book:kellecha Oromiya Finfinnee Oromiyaa

Dubbii Ijoo Seenaa imala ijoollee . . .

biyyaatti deebi’uun hojii Afaan hiikuu hojjeta ture. Kanaanis wayita daandiin
baaburaa inni jalqabaa Jibuutiirraa- hanga Finfinneetti ijaarame keessa afaan
Walitti dhufeenyaafi tokkummaa hikuun tajaajilaa tureera.

ummatootaa cimsuun jijjiirama Berilee Bookoo - Intala Mootii

‘’Berileen intala mootii turte, bareedina ishee
eegalame ceesisuuf

U
mmanni Oromoo seenaasaa bara dheeraa keessatti duudhaalee gabbifatee
qabu keessaa inni tokko hammatummaadha. Duudhaan hammatummaa
ummanni Oromoo qabu yeroo nagaas ta’e yeroo kamiyyuu haalarratti
hundaa’ee kan hin jijjiiramneefi nama kamiyyuu ofitti qabuun
guddifachaafi moggaasaan Oromoomsee isa kaan ammoo ollummaa gaariin jaalalaan
waliin jiraachuun beekama. Duudhaan kunis ummata Oromoo Itoophiyaafi Afrikaa
Bahaatti ummata bal’aa taasisuusaarrayyu jaalalaafi tokkummaa ummatootaa cimsuun
ijaarsa biyyaa keessatti ga’ee inni qabu olaanaa taasisa. Jaalalaafi hammatummaa
ummanni Oromoo saboota biroof qaburraan kan ka’e sabaafi sablammoonni hedduun
Naannoo Oromiyaa keessa jiraatu. Sabaafi sablammootaafi ummatoota biyyattii
keessa jiran keessaa kan Oromiyaa keessa hin jiraanne hin jiru.
Haata’u malee, yeroo dhiyoo asitti shira qaamoleen harka ummataan ibidda
qabachuun ajandaa siyaasaasaanii galmaan ga’uuf xaxaniin naannoo Oromiyaa
keessaa iddoo tokko tokkotti ummanni nagaan jireenyasaa geggeeffataa jiru qeefi
qabeenyasaarraa buqqa’uun mudatee jira. Qaamonni yeroo dheeraaf ciqilee
ummataarra taa’anii qabeenyasaa saamuun kiisiisaanii guuttachaa turan jijjiirama
akka biyyaatti dhufeen faayidaan barame waan jalaa hafeef maallaqa saamameen
namoota qacaranii wal shakkiifi walitti bu’insi ummatoota gidduutti akka uumamu
halkaniifi guyyaa hojjechaa jiru. Ummanni aadaa waliin jireenyaa cimaa osoo hin
qabaanne akkaataa karoorfamee hojjetamaa jiruun miidhaan kanaa oliyyuu qaqqabuu
mala ture. Ummanni ajandaa walitti bu’insaa kana fashaleessuuf tattaaffiin taasisu
cimee itti fufuu qaba.
Sochii mootummaan walitti dhufeenya ummatootaa cimsuufi rakkoo kanaan
dura uumameen ummata buqqa’e qe’eesaatti deebisuuf taasisaa jirus ummanni
bira dhaabbachuutuu irraa eegama. Mootummaan Naannoo Oromiyaa walitti
dhufeenya ummatootaa cimsuuf hojjechaa jira. Walitti dhufeenya ummatoota ollaa
waliin jiru cimsuuf waltajjiin hariiroo obbolummaa ummata Amaaraa, Sumaaleefi
Beeniishaangul Gumuz waliin geggeeffame hariiroo ummatoonni kunneen waliin
qaban daran cimsa. Ummatoota naannolee biroo waliinis mariin wal fakkaataan
cimee itti fufuu qaba. Sabaafi sablammoota naannicha keessa jiraatan waliinis
hariiroo obbolummaa wagoota dheeraaf ture cimsuuf konfaransiin nageenyaa mata
duree “Nuti Tokko” jedhuun Oromiyaa guutuutti geggeeffamaa jira.
Konfaransii kanaan ummanni ajandaalee humnoonni faallaa jijjiiramaa ummatoota
walitti buusuuf bocan saaxiluun walitti dhufeenya waliin qaban daran cimsuuf
hirmaannaa ho’aa gochuu qabu. Kana malees, Mootummaan Naannoo Oromiyaa
qaamolee ummatoota gidduutti wal shakkiifi walitti bu’insa uumuun jijjiirama dhufe
gufachiisuufi biyya diiguuf socho’an araarama tokko malee tarkaanfii olaantummaa
seeraa mirkaneessuuf fudhatuuf ummanni tumsuutuu irra jiraata. Jijjiiramni eegalame
qabsoo ummataan kan dhufeefi deggersa ummata bal’aa kan qabu waan ta’eef shira
kamiinuu kan duubatti deebi’u yoo ta’uu baateyyuu gaaffiiwwan ummanni gama
misoomaafi bulchiinsa gaariin qabu saffisaan deebisuuf rakkoowwan nageenyaa
iddoo iddootti uumaman hambisuun mootummaan humna guutuun misoomarratti
xiyyeeffatee socho’uu akka danda’uuf ummanni Naannoo Oromiyaa mootummaa
cinaa hiriiruun nageenya mirkaneessuuf ga’eesaa akka ba’uu qaba.
jechaan ibsuun na dhiba,’’ jetti Dr. Shell.
Berilee Bookoo 1875tti dhalatte. Haatishee
Turungii jedhamti. Maqaa iddoo dhaloota ishee
haa beekuudhaa baattuyyuu, biyyi koo Laga
Gibeetti dhihaata jetti.
Abbaanshee abbaa qe’ee (chief) kan turan
yogguu tahu, guddinni lafa qonnaa qaban
naanna’anii xumuruuf guyyaa tokko fudhata.
Horii baayyees horsiisu, mana isaanii keessaaa
garba tokko qabu.
Gaaf tokko warri ‘Sidaamaa’ qe’ee isaanii tasa weeraruun, maatiisaanii hunda
fudhatan. Achiis mana ‘Sidaamaa’ tokkotti ji’a tokko erga tursisan booda gar
Daldalaa Guduruutti geessuun gurguran. Daldalaan kunis garboota hedduu qaba
ture.
Namtichi kunis Taajuraatti, daldaltoota Adaalitti gurgureen. Achiis ijoollee
durbaa 22 fi dhiiraa 28 waliin bidiruun galaanarra imala eegalan.
Imalli isaanii xumuramee qarqara galaanaa wayita gahuuf jedhan, bidiruun
Ingilaand dhukaasa itti bane. Akkuma taate bidiruusaanii gara lafatti olbaasanii
keessaa baqachuun daggalatti guyyoota lamaaf dhokatan.
Bosona baqatan keessaa qabamanii gara magaalaa Hodeidah jedhamtutti fiduun
gurguran. Namni Berilee bite Abba Grant jedhama. Innis doolaara 175’n bitee
bilisa baase. Gara giddugala mishinarii iddoo ijoolleen kaan jiranitti geesse.
Ijoollee garbummaa bilisa bahanii waliin jiraachaa turan- Liiban Bultumitti
heerumte. Abbaa manaasheefi ijoollee isaanii lama wajjin biyyatti deebi’an.
Liiban erga biyyattii deebi’ee booda galmee jechootaa Afaan Oromoo -Afaan
Ingiliizii irratti hirmaachuun dhugoomseera.
Barreessituun kitaaba kanaa Sandra Shell eenyu?
Kibba Afriikaa Zimbaabweetti kan dhalatte Saandraa Sheel (PhD), hojiishee kan
eegalte qorattuu mana kitaabaa keessaa tahuuni.
Yeroo ammaa jireenyashee Afriikaa Kibbaa, magaalaa Keeppi Taawonitti kan
godhatte hayyuun kun, kitaabota hedduullee barreessuun maxxansiteetti. Yeroo
ammaa Yunivarsiitii Rhodes keessa Senior Research Associate (Cory Library)
tahuun tajaajilaa jirti.
Akkuma lammiilee Afriikaa Kibbaa hedduu waa’ee Itoophiyaafi keessattuu
waa’ee ummata Oromoo waan hedduu waanin beeku hinturre kan jettu Saandiraan,
erga Mana kitaabaa Koorii keessatti waa’ee seenaa ijoollee kanaa dubbiste garuu,
waa’ee saba kanaa baruuf fedhii hedduu horatte.
Waa’ee eenyummaa ijoollee kanaa wantin beeku hinturre kan jettu Saandraan,
waa’eesaanii waahila koo gaafadhe jetti. Innis gabaabumatti seenaasaanii isheetti
hime. Ergasiis waggoota hedduuf xiyyeeffannoo qorannoo ishee dhimmuma
seenaa gabrummaa ijoollee Oromoo kanaa gooteetti. Itti fufa

Raawwii KGT 2ffaatiif tumsuudhaan haaromsa biyya keenyaa ni ariifachiifna!

 4 Kallacha Oromiyaa
Arsii
Obbo Mahaammaddiin Kadiir qabiyyee
Lafaa (Kaartaa) harka isaanii jiru Lakk.
Kaartaa isaa G-506 ta’e gaafa 07/11/2002
Magaalaa Shaashamannee ganda Aleeluu
keessatti kennameef ballinni iddoo
400M2 irratti argamu tajaajila iddoo mana
jireenyaa kan ta’e sadarkaa iddoo 2ffaa
Lakk.iddoo IS.S.A 38/10 Dheerina Gamoo
G+0 kan ta’e waan jalaa badeef kan biraa
bakka bu’ee akka naaf kennamu jedhanii
iyyataniiru.haaluma kanaan faayila isaanii
jira waan ta’eef beeksifni kun bahee guyyaa
20qilleensarraa edda oolee mormiin yoo hin
jiraanne kaartaa kan biraa bakka buufinee
kan kenninuuf ta’uu ni beeksifna.Waajjira
Bulchiinsaa Itti fayyadama Lafaa Magaalaa
Shaashamannee.
Obbo Mahaammaddiin Kadiir qabiyyee
Lafaa (Kaartaa) harka isaanii jiru Lakk.
Kaartaa isaa 5797 ta’e gaafa 16/02/2004
Magaalaa Shaashamannee ganda Aleeluu
keessatti kennameef ballinni iddoo
400M2 irratti argamu tajaajila iddoo
mana jireenyaa kan ta’e sadarkaa iddoo
2ffaa Lakk.iddoo 12/10 Dheerina Gamoo
G+0 kan ta’e waan jalaa badeef kan biraa
bakka bu’ee akka naaf kennamu jedhanii
iyyataniiru.haaluma kanaan faayila isaanii
jira waan ta’eef beeksifni kun bahee guyyaa
20qilleensarraa edda oolee mormiin yoo hin
jiraanne kaartaa kan biraa bakka buufinee
kan kenninuuf ta’uu ni beeksifna.Waajjira
Bulchiinsaa Itti fayyadama Lafaa Magaalaa
Shaashamannee.
Harargee
Aadde Yirgaduu Asfaawu W/Maariyaam
mana jireenyaa Magaalaa Ciroo Araddaa
01keessatti argamu waraqaan raga abbaa
qabeenyummaa Kaartaa Lakk.isaa 1/469/74
ta’een galmaa’ee naaf kenname waa na
jalaa badeef kan biraa bakka bu’ee naaf haa
kennamu jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu
kaartaa kana namni arge ykn sabab adda
addaatiin kan qabadheera jedhu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee eegalee guyyaa
20keessatti tooftaa kaminuu yoo beeksifachu
baate, ragaa abbaa qabiyyee kan biroo bakka
buufnee kan kenninuuf ta’uu ni beeksifna.
WMM/Lafaa /Bul /Magaalaa Ciroo.
Obbo Jamaykaa Muzammiil mana jireenyaa
Magaalaa Galamsoo Araddaa 02keessaa
qaban Lakk.Kaartaa isaa 0495/98 ta’een
galmaa’ee beekamu waan na jalaa badeef
kan biraa bakka bu’ee naaf haa kennamu
jedhanii gaafataniiru. Kanaafuu namni
ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin
kan qabate yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 15 keessatti yoo dhiyeessuu baatee
kaartaa kan biraa bakka buufnee kan
kenninuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/Lafaa
Magaalaa Galamsoo.
Naannoo kunuunsuudhaan jijjiirama haala qilleensaatiif baayyee saaxilamoo kan ta’an dubartootaafi daa’imman haabaraarru!
Aadde Yabaaleewarqi Baalchaa mana
Daldaalaa Magaalaa Gooroo ganda
01keessatti galmaa’ee beekamu ball’inni lafa
KM 250 irratti argamurraa addaan qoodanii
KM 100 Obbo Yaandiyyeeneh Kabbadeetti
gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20keessatti akka dhiyaatu,yoo hin dhiyanne
jijjiirran maqaa kun kan raawwatuuf ta’uu ni
beeksifna.WMM/Lafaa Magaalaa Gooroo.
Obbo Awwaluu Abdii Abdoo fayiliin
Magaalaa Gobbaa keessa qabu waan ja laa
badeef faayiliin haaraan naaf haa banamu
jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu namni faayilii
isaanii kana arge ykn sababa adda addaatiin
kan qabate yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 20keessatti yoo dhiyeessuu baattan
abbaa dhimmaa kanaaf faayilii haaraa kan
banamuuf ta’uu ni beeksifna. WMM/Lafaa
Magaalaa Gobbaa.
Aadde Hamziyyaa Aadam Kaduu mana
jireenyaa Aanaa Agaarfaa Magaalaa Alii
ganda 01 keessaa qaba Obbo Taaddasaa
Tashoomaa Sanbataatti gurgurachuu
Obbo Minaasee G/Yohaannis Magaalaa
Beddellee ganda 02keessaatti qabeenyaa hin
sochoone Ivastemeentii maqaa isaaniitiin
galmaa’ee argamu haadha warraa isaanii kan
ta’an Aadde Ya’innaatfaantaa Takkaallinyi
waliin kan horatani Lakk.Kaartaa isaa
4732/2011 ta’e lafa balli’inni isaa M2
500 irratti argamu Obbo Daamxoo Jiruu
Caalaatti gurgurachuu barbaanna jedhanii
iyyataniiru. kanaafuu kan mormu ykn mirga
qabeenyaa kanarraa kan qabu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee irraa eegalee
guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu. yoo hin
dhiyaanne ta’e jijjiirraa maqaa kanaa kan
raawwannuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/
Lafaa Magaalaa Beddellee.
Obbo Ashannaafii Mulaat Gabayyoo mana
jireenyaa Magaalaa Beddellee ganda
02keessaatti qabeenyaa hin sochoone Lakk.
Kaartaa isaa 1-0131/06 ta’een galmaa’ee
lafa ballina isaa M2 200irratti argamu karaa
bakka bu’aa isaanii Obbo Masfin Mulaatiitiin
Aadde Faaxumaa Immaammuutti
gurgurachuu barbaanna jedhanii iyyataniiru.
kanaafuu kan mormu ykn mirga qabeenyaa
kanarraa kan qabu yoo jiraate, guyyaa
beeksifni kun bahee irraa eegalee guyyaa
20keessatti haa dhiyaatu. yoo hin dhiyaanne
ta’e jijjiirraa maqaa kanaa kan raawwannuuf
ta’uu ni beeksifna. WMM/Lafaa Magaalaa
Beddellee.
Baalee
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee bultii 20 duraa yoo
hin dhiyaatiin heeyyamnii kan kennamuuf
ta’uu ni beeksifna.WMM/Lafaa Magaalaa
Agaarfaa.
Obbo Dajanee Tasfaayee Kabbadaa mana
jireenyaa Aanaa Agaarfaa Magaalaa Alii
ganda 01 keessaa qaba Obbo Taaddasaa
Kaasuu Kaaftimaritti gurgurachuu waan
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee bultii 20 duraa yoo
hin dhiyaatiin heeyyamnii kan kennamuuf
ta’uu ni beeksifna.WMM/Lafaa Magaalaa
Agaarfaa.
Obbo Mulaatuu Iddoosaa mana Daldaalaa
Magaalaa Gooroo ganda 01keessatti
galmaa’ee beekamu ball’inni lafa KM2.500
irratti argamu irraa qoodanii 140KM2
ta’e Obbo Jamaal Abdallaatiif kennuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee bultii 20 dura yoo hin
dhiyaatiin heeyyamni kan kennamuuf
ta’uu ni beeksifna. DMM/Lafaa Magaalaa
Gooroo.
Iluu Abbaa Boor
Iwunatee Qoroo mana jireenyaa balbala
tokko Aanaa Bachoo ganda 01 keessaatti
lafa balli’inni isaa M2300 irratti kan ijaarame
argamu Lakk.kaartaa isaa WBIL/109/2011 ta’e
Obbo Silshii Nuguseetti waan gurgurataniif
jijjiirraan maqaa nuuf haa raawwatu jedhanii
iyyataniiru.kan mormu yoo jiraate,beeksifni
kun bahee hanga guyyaa 20tti DMMLM/
Bachootti haa dhiyaatu. Yoo dhiyaachuu baate
jijjiirraa maqaa kan raawwannuuf ta’uu ni
beeksifna.DMM/Lafaa/Magaalaa Bachoo.
Iwunetee Qoroo mana jireenyaa balala tokko
Aanaa Bachoo ganda 01 keessaatti lafa
balli’inni M2 300 irratti kan ijaaramee Lakk.
kaartaa isaa WBIL/109/2011 ta’e Obbo
Silashii Nuguseetti waan gurgurataniif
kan mormu yoo jiraate,beeksifni kun bahee
hanga guyyaa 20tti DMMLM/Bachootti haa
dhiyaatu. DMM /Lafaa/Magaalaa Bachoo.
Obbo Mallasee Tafarraa mana Jireenyaa
Magaalaa Hurrumuu ganda 01 zoonii
Degbaasi keessatti lafa ballina isaa 200M2
irratti argamu Obbo Hasan Kadiriitiif
kenneera jedhanii iyyataniiru. kan mormu
yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee irraa
eegalee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
WDMM/LafaaMagaalaa Hurrumuu.
Aadde Ayyalech Warquu mana Jireenyaa
Magaalaa Hurrumuu zoonii Abdii Borii
ganda 01 keessatti lafa ballina isaa 200M2
irratti argamu Obbo Lijaalem Hiikkaatti
gurguradheera jedhanii iyyataniiru. kan
Caamsaa 1 bara 2011
Aadde Yeroom Malaakaa B/B Muhaammad
Kadiir mana jireenyaa Magaalaa Gooroo
ganda 01keessatti galmaa’ee beekamu
ball’ina lafa KM 216.6 irratti argamu
Obbo Jeeyilaan Kadiiritti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti akka
dhiyaatu,yoo hin dhiyanne jijjiirran maqaa
kun kan raawwatuuf ta’uu ni beeksifna.
WMM/Lafaa Magaalaa Gooroo.
M/Nur H/Sulxaan Hasee mana jireenyaa
Aanaa Agaarfaa Magaalaa Agaarfaa ganda
01 keessa qaban lafa balli’inni isaa 400M2
irratti aragmu Obbo A/Jawaad Jamaal
Umaritti gurgurachuu waan barbaadaniif
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
bultii 20 dura yoo hin dhiyaatiin heeyyamni
kan kennamuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/
Lafaa Magaalaa Agaarfaa.
mormu yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee
irraa eegalee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
WDMM/Lafaa Magaalaa Hurrumuu.
Aadde Nuuree Goosaa waan du’aniif mana
Magaalaa Beddellee ganda 02 keessaatti
argamu qabeenyaa hin sochoone maqaa
isaanittin galmaa jiru ball’ina lafaa 200M2
irratti argamu Obbo Muzayyin Guddataa
dhaaltummaa isaanii mana Murtiirraa waan
mirkaneeffataniif jijjiirran maqaa akka
raawwatuuf gaafataniiru. Kanaafuu kan
mormu ykn mirga qabeenyaa kanarraa kan
qabu yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee
irraa eegalee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
yoo hin dhiyaanne ta’e jijjiirraa maqaa kanaa
kan rawwannuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/
LafaaMagaalaa Beddellee.
Shee/Amzaa Muusaa fi Aadde Faaxee Sayid
mana Daldaalaa Magaalaa Beddellee ganda
02keessaatti qabeenyaa hin sochoone waliin
horatan Lakk.Kaartaa isaa B-4323/2007
ta’een galmaa’ee lafa ballina isaa M2
140irratti argamu karaa B/B isaani Obbo
Amaanu’eel B/Masqaliitiin Aadde Zeenaabaa
Mahaammaditti gurgurachuu barbaanna
jedhanii iyyataniiru. kanaafuu kan mormu
ykn mirga qabeenyaa kanarraa kan qabu
yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee irraa
eegalee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu. yoo
hin dhiyaanne ta’e jijjiirraa maqaa kanaa kan
raawwannuuf ta’uu ni beeksifna. WMM/Lafaa
Magaalaa Beddellee.
Caamsaa 1 bara 2011
M
Micciirraa
icciirraan
jaallatamaafi
dhangaa
olaanaa
ummata
biratti
qabudha.
Oromoo
sadarkaa
Micciirraan
yeroo jalqabaatiif ogummaa kalaqa
sammuu saba Oromootiin qophaa’e
jechuun ni danda’ama. Addunyaa
kanarratti nyaata micciirraa ummata
Oromootiin duratti sabni tokkollee
kan hin fayyadamiin akka ta’e
ragaaleen ni mirkaneessu.
Micciirraan midhaan Garbuu
akaa’anii bachoo qopheessuun
daakuu bachoo kana dhadhaa
bassaadhaan laaffisuu (bulleessuun)
kan qophaa’udha. Asirratti waanti
of eeggannoon raawwatamuu qabu
Garbuun yoo akaa’amu garmalee
dheedhii, garmalees, xurqoo ta’uu
hin qabu. Akaayiin bachoo yoo
dheedhateefi yoo garmalee bilchaates
mi’aa Micciirraa hanqisuun sadarkaa
Micciirraa gadi buusa. Daakuun
Bachoofi Dhadhaan akka wal
fudhatu sirriitti irra deddeebi’uun
sukkuumuun akka dhadhaafi bachoon
wal fudhatu ta’ee qophaa’e caalaatti
mi’aawuu mi’eessituun garaagaraa
itti dabalamuun barbaachisaadha.
Micciirraan erga qophaayee
booda qorii keessatti naqamee
kaa’ama. Nyaanni Micciirraa mi’aa
(dhandhamni)fi
Fooliinsaa osoo hin badiin yeroo
dheeraaf nyaata turuu danda’udha.
Micciirraan yoom qophaa’a,
nyaanni kun nyaata akka nyaata
biraa ganamaa galgala nyaatamu
osoo hin ta’iin gaafa kabajamaafi
yeroo sirnaa [guyyaa keessummaan
kabajaa namatti dhufeefi cidhaa]
dhiyaatudha. Fkn qophii cidhaarratti
Micciirraan ni nyaatama. Dubartii
deesseef micciiraa gumaachuuf,
keessummoota kabajamaaf iddoo
qophii ayyaanaarratti kennaa
kennuuf, yeroo imala dheeraa
deeman galaa godhachuuf faayidaa
guddaa kenna.
Nyaata Finiinaa
Hirmaannaan hawaasaa gurmaa’e milkaa’ina qabsoo farra malaammaltummaatiif murteessaadha!
Kallacha Oromiyaa
Nyaatawwaniifi meeshaalee
aadaa Oromoo Arsii
Nyaanni Finiinaa kun ummata Oromoo biratti nyaata
kabaja guddaa qabudha. Maqaan (moggaafamni) nyaata
kanaarraa faayidaan nyaata kanallee tilmaamuun ni
danda’ama. Finiina jechuun goota jajjabaa mo’ataa
jechuudha.
Nyaanni kun foon horii qacalee kichuurraa qophaa’a.
Akkasumas foon jaji’amee erga gogee booda Mooyyee
keessatti tumamee bullaa’ee bullaa’ee harcee ta’a.
Haarceen foonii kun gingilfamee ribuun addaan baya.
Adeemsa itti aanu keessatti foon bullaa’e kanaafi
daakuu bachoo walitti makuun dhadhaa bassaafi damma
tololaan walitti laaffisuudhaan irra deddeebi’amee
erga laaffisamee booda nyaanni Finiinaa kun ykn
qorii keessatti kaa’amee nyaataaf dhiyaata. Nyaanni
kun lafee cabde qurcuuf, qaama dulloome qoncoore
jiisee diriirsuuf, jabina lafee dugdaa cimsuufi amala
dargaggummaa gonfachiisuuf nyaata hunda caalaa
filatamudha. Finiina jechuun goota jajjaba irree qabeessa
jechuudha. Kanaafuu nyaata Finiinaa nyaachuun jaalala
gar lamee dabaluufis dawaadha.
Halaqanaa
Halaqanaan nyaata qorsoo (akaa’ii) Garbuu bachoo
midhaan Garbuurraa qophaaeefi dhadhaa irraa qophaa’a.
Garbuun irraa findigamee akaa’amee qorsoon qophaa’ee,
qorsoo qophaa’e kana harcee bachoo Garbuurraa
qophaa’e itti dabaluun dhadhaan walitti laaquudha.
Halaqanaa qopheessuuf harki irra caalaan qorsoo yoo
ta’u, harki muraasni harcee bachoo ta’a. Qorsoofi
bachoo kana walitti makanii dhadhaa bassameen walitti
jiisuun nyaata mi’aan isaa ajaa’iba ta’e arganna. Nyaanni
kun halaqanaa jedhama. Nyaanni halaqanaa mi’aan
gammachuu guddaa uumuun boqoo keenya lamaan
keessaa irra deeddeebi’ee nutti mi’aawa.
Halaqanaan akkuma mi’aasaa eeggatetti osoo
hin riicayiin yeroo dheeraaf turuu danda’a. Imala
dheeraa yoo deeman halaqanaa qopheeffachuun galaa
godhachuun ni danda’ama. Dubartii deesseef namoota
qaamni cabe yeroo gabaabaa keessatti jabina qaamaa
bakkatti deebisuufi qaama qurcuuf nyaanni halaqanaan
faayidaa ol-aanaa qaba.
Caccabsaa
Gosoota nyaataa beekamoofi saba Oromoo biratti
sadarkaa olaanaa qabaniifi jaallatamaa ta’an keessa
nyaanni Caccabsaa iddoo olaanaa qaba. Nyaanni
5
Abbabaa Ejjetaa
Caccabsaa kun aadaa Oromoo keessatti jaarraawwan
hedduurraa kaasee kan beekamu yoo ta’u, haalli itti
qophaa’u dursee harceen midhaan Qamadiifi hayisaarraa
haphiin (Qiixxaan) ni tolfama. Haphii kana tolchuuf
bukeessuun hin barbaachisu. Haphiin eelee sibiilaa ykn
eelee faaraa irratti hapheeffamee erga bilchaatee booda
haphii (Qiixxaa) qophaa’e kana xixinneessanii harkaan
cicciruun hangi barbaachisu erga qophaa’ee booda
qorii keessatti naqamee dhadhaa bassaadhaan walitti
laaffifama. Qorii keessatti dhadhaafi haphiin ciccirame
kun akka wal fudhatu irra deddeebi’amee fal’aanaan
laaqama ykn sukkuumama. Dhadhaafi caccabsaan
sirriitti wal fudhatuun erga mirkanaa’ee booda nyaataaf
dhiyaata. Nyaata caccabsaa kun yeroo baayyee kan
qophaa’u dubartii deesseef gumaachuu, qophii cidhaafi
ayyaana adda addaarratti kan dhiyaatudha. Nyaata
mi’aayaafi soorachuuf namatti tolu waan ta’eef nyaata
baayyee jaallatamaadha.
Meeshaalee aadaa Aanaa Siree (Arsii) aannan itti
ro’eessuuf tajaajilan
Aannan aadaa Oromoo keessatti iddoo olaanaa qaba.
Oromoonni yeroo sirna kabaja ayyaana garaagaraas ta’e
yeroo cidhaa aannan qabachuun sirnicha geggeeffata.
Kanumaan walqabatee meeshaaleen aadaa aannan
itti ro’eeffaman ykn kuufaman kunneen mi’oota
aadaa naannoo keenya keessatti argamanirraa kan
tolfamanidha. Aadaa Oromoo keessatti meeshaaleen
nyaataafi dhugaatii ittiin qabatan kunniin meeshaalee
dheedhii irraa tolfamanirratti hundaa’uun iddoolee 4tti
qoodanii ilaaluun ni danda’ama.Isaanis: meeshaalee
mukarraa tolfaman, supherraa tolfaman, meeshaalee
Wiixaafi Gaaleerraa tolfamaaniifi kan buqqeerraa
tolfamanidha
Meeshalee qabannaa nyaataafi dhugaatiif tajaajilan
kanneen tajaajila qabannaaf oolchuun duratti
meeshalee siileffaman kan supheerraa hojjetamaniifi
meeshaalee laaleffaman ykn qoraasaman jechuun iddoo
lamatti qooduun ni danda’ama. Ammaaf meeshaalee
laaleffaman (gurraacheffaman) qofa fudhannee adeemsa
tolfamasaaniirratti haa ibsinu. Meeshaalee laaleffaman
keessaa faaya aadaa Oromoo Arsii Siree kan ta’an isaan
gurguddoon : Orfoo (carfee), Baarree (Madaala), Idee
(Guddoofi Idee xiqqoo), Sabaree, Xuunxoo, Guchuma
jedhamuun beekamu.
Gara fuula 18tti
Meeshaaleen kunniin hundinuu
 6 Kallacha Oromiyaa
Gujii
Obbo Siyyum Birruu Daraaroo mana Jireenyaa
Lakk. isaa Ad/G0d-204-03 ta’e ramaddi
tajaajila iddoo (Zoning) mana jireenyaa
irrattii Bulchiinsa Magaalaa Adoolaa Woyyuu
ganda Oddaa Doolaa keessatti argamu Lakk.
Kaartaa isaa WMMLM 597/10 ta’e balli’inni
Lafaa 575.5M2 irratti kan argamu Aadde
Abinnat Siyyumitti waan gurgurataniif
walii galteen akka ragga’uuf iyyannoo
dhiyeeffataniiru.kanaafuu kan mormu
yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee
jalqabee guyyaa 20keessatti yoo dhiyaachuu
baate waliigaltee dhiyaate fudhannee kan
mirkaneessinuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/
Lafaa Magaalaa Adoolaa Woyyuu.
Obbo Mubaarak Muliyyeefi Aadde Fediloo
Mohaammad mana jireenyaa Lakk.isaa
Ad/GQE ta’e rammaddii tajaajila iddoo
(zoning) mana jireenyaa irratti Bulchiinsa
Magaalaa Adoolaa Woyyuu ganda Qilxaa
Eebbaa keessatti qabeenyaa hin sochoone
Lakk.Kaartaa isaa WMMLM 2345/11 ta’e
Lafa ball’ina kaareemeetira 500M2 irratti
argamu Waldaa Aamantaa Yeyihowaa
Misikiroochiitti waan gurgurataniif
waliigalteen akka ragga’uuf iyyannoo
dhiyeefataniiru. kanaafuu kan mormu
yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee
jalqabee guyyaa 20keessatti yoo dhiyaachuu
baate waliigaltee dhiyaate fudhannee kan
mirkaneessinuuf ta’uu ni beeksifna.W MM/
Lafaa Magaalaa Adoolaa Woyyuu.
Aadde Raqiiq Midhaagsoofi Taarikuu Gonfaa
mana jireenyaa Magaalaa Shaakkisoo ganda
Baantii Arbaa keessatti maqaa isaanittin
galmaa’ee Lakk. manaa -- ball’inni lafa
isaa 200M2 irratti kan argamu dabarsanii
Obbo Boonuu Roobeetti gurguradheera
jedhanii iyyannoo fi waliigaltee isaanii
wal-qabsiisanii waajjira keenyatti
dhiyeeffataniiru. Kanaafuu jijjiirraa maqaa
waan raawwannuuf kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee hanga guyyaa 20tti yoo
dhiyaachuu baate maqaa kan nanneesinuuf
ta’uu ni beeksifna.WMM/Lafaa Bulchiinsa
Magaalaa Shakkisoo.
Obbo Gazzaahenyi Sisaayi mana jireenyaa
Magaalaa Shaakkisoo ganda Bantii Arbaa
keessatti maqaa isaanittin galmaa’ee
Lakk. manaa -- ball’inni lafa isaa 200M2
irratti kan argamu dabarsanii Obbo
Markabuu Tsaggaayeetti gurguradheera
jedhanii iyyannoo fi waliigaltee isaanii
wal-qabsiisanii waajjira keenyatti
dhiyeeffataniiru. Kanaafuu jijjiirraa maqaa
waan raawwannuuf kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee hanga guyyaa 20tti yoo
dhiyaachuu baate maqaa kan nanneesinuuf
ta’uu ni beeksifna.WMM/Lafaa Bulchiinsa
Magaalaa Shakkisoo.
Obbo Shukurii Bakariifi Aadde Muhuboo
Mahaammad B/B Obbo Jundii Hajii Tusaa
Umar qabeenyummaa isaanii kan ta’e mana
jireenyaa Lakk.Kaartaa isaa 10118/2002
ta’e lafa kaaree meetira 666 irratti maqaa
isaaniitiin galmaa’ee ganda 03 keessatti
argamu Lakk.manaa ---- ta’e Aadde
Samiiraa Xahaatti gurguradheera waan
jedhaniif,kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee hanga guyyaa 20tti haa dhiyaatu,
yoo hin dhiyaanne gurgurtaan kun kan
mirkanaa’uuf ta’uu ni beeksifna. WMM/
Lafaa Magaalaa Nageellee.
Obbo Solomoon Bakkoo mana jireenyaa
Magaalaa Shaakkisoo ganda Baantii Arbaa
keessatti maqaa isaanitiin galmaa’ee Lakk.
manaa -- ball’inni lafa isaa 200M2 irratti
kan argamu dabarsanii Obbo Nugusee
Duubeetti gurguradheera jedhanii iyyannoo
fi waliigaltee isaanii wal-qabsiisanii waajjira
keenyatti dhiyeeffataniiru. Kanaafuu jijjiirraa
maqaa waan raawwannuuf kan mormu yoo
jiraate, beeksifni kun bahee hanga guyyaa
20tti yoo dhiyaachuu baate maqaa kan
nanneesinuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/
Lafaa Bulchiinsa Magaalaa Shakkisoo.
Aadde Xajjituu Barisoo mana jireenyaa
Magaalaa Shaakkisoo ganda Baantii Arbaa
keessatti maqaa isaanitiin galmaa’ee Lakk.
manaa -- ball’inni lafa isaa 200M2 irratti
kan argamu dabarsanii Obbo Nugusee
Duubeetti gurguradheera jedhanii iyyannoo
fi waliigaltee isaanii wal-qabsiisanii waajjira
keenyatti dhiyeeffataniiru. Kanaafuu jijjiirraa
maqaa waan raawwannuuf kan mormu yoo
jiraate, beeksifni kun bahee hanga guyyaa
20tti yoo dhiyaachuu baate maqaa kan
nanneesinuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/
Lafaa Bulchiinsa Magaalaa Shakkisoo.
Obbo Daawwiit Bakkoo mana jireenyaa
Magaalaa Shaakkisoo ganda Baantii Arbaa
keessatti maqaa isaanitiin galmaa’ee Lakk.
manaa -- ball’inni lafa isaa 200M2 irratti
kan argamu dabarsanii Obbo Nugusee
Duubeetti gurguradheera jedhanii iyyannoo
fi waliigaltee isaanii wal-qabsiisanii waajjira
keenyatti dhiyeeffataniiru. Kanaafuu jijjiirraa
maqaa waan raawwannuuf kan mormu yoo
jiraate, beeksifni kun bahee hanga guyyaa
20tti yoo dhiyaachuu baate maqaa kan
nanneesinuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/
Lafaa Bulchiinsa Magaalaa Shakkisoo.
Aadde Alamituu Waaree Duubee mana
daldaalaa Lakk.isaa Ad/God/114-07 ta’e
rammaddii tajaajila iddoo (zoning) mana
daldaalaa irratti Bulchiinsa Magaalaa
Adoolaa Woyyuu ganda odaa doolaa keessatti
qabeenyaa hin sochoone Lakk.Kaartaa
isaa WMMLM 1374/07 ta’e Lafa ball’ina
kaareemeetira 360M2 irratti argamu Aadde
Alfiyaa Jamaal Hasanitt waan gurgurataniif
waliigalteen akka ragga’uuf iyyannoo
dhiyeefataniiru. kanaafuu kan mormu
yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee
jalqabee guyyaa 20keessatti yoo dhiyaachuu
baate waliigaltee dhiyaate fudhannee kan
mirkaneessinuuf ta’uu ni beeksifna.W MM/
Lafaa Magaalaa Adoolaa Woyyuu.
Obbo Isaaq Yuusuuf Isaaq qabeenyummaa
isaanii kan ta’e mana jireenyaa Lakk.
Kaartaa isaa 1309/BMN/01/01/01 ta’e lafa
kaaree meetira 322 irratti ganda 03 keessatti
argamu Lakk.manaa ---- ta’e Hajii Duuba
Waariyootti gurugudheerra waan jedhaniif,
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
hanga guyyaa 20tti haa dhiyaatu,yoo hin
dhiyaanne gurgurtaan kun kan mirkanaa’uuf
ta’uu ni beeksifna.WMM/Lafaa Magaalaa
Nageellee.
Caamsaa 1 bara 2011
Caalbaasii Ijaarsaa
Manni Murtii Oláanaa Godina Gujii Lixaa Gamoo ijaarsaa waajjiraa gaggeessuuf
Baajata kan qabu yoo ta’u hojii ijaarsaa ibsi isaa gaditti himaamu raawwachuuf
dhaabbillee ijaarsaa ga’úmsa qabanii fi ulaagaa gaafatamu guutan caalbaasiin wal-
dorgomiisee qacaruu barbaada.
1- Waajjirichi dhaabbillee ijaarsaa ga’úmsa qabanii fi ulaaga armaan gaditti ibsaman
guutan sanada caalbaasii samsameen ijaarsaa waajjiiricha abbaa gamoo lamaa
(G+2) Godina Gujii Lixaatti Magaalaa Bulee Horaatti raawwachuuf Lakkofsa
bittaa “W/G/Z/H/C/O/-2019/001”tiin fedhii isaanii akka ibsatan affeeree jira.
1.1- Dorgomtoonni raga galmee sadarlaa “GC-5/BC-4”fi isaa ol taán ragaa galmee
minsteera misooma Magaalaafi Konstiraakshinii ykn Biiroo Konstiraakshinii
Oromiyaarraa kennameefii bara baajataa kanaaf haaromfame qabaachuu
qabu.
1.2- Eeyyuma daldaalaa bara baajatichaatiif haaromsame qabaachuu qaba.
1.3- Ragaa qulqullina gibiraa (tax clearance) fi ragaa galmee “VAT”abbaa
Taayitaa Galiiwwan Oromiyaa ykn immoo Abbaa Taayita Galiiwwanii fi
Gumuruukaa feederaalaarraa kennameef dhiyeeffachuu qabu.
2- Caalbaasichi akkaataa ulaagaa sirna dorgommii bittaa biyyooleessaatiin
(National competitive procedure) sanada caalbaasii keessatti ibsamuun ifatti
kan gaggeeffamu yommuu ta’u dhaabbilee ulaagaa gaafatamu guutan hundaaf
banaadha. Ulaagaa guutamuu qabuun walqabatee ibsi bal’áan sanada caalbaasii
bittaa hojii ijaarsaa kanaatiif qophaaé keessatti ni ibsama.
3- Dhaabbileen fedhii qabanii fi ulaagaa olitti ibsaman guutan kamiyyuu Waajjiraa
Maallaqaa fi Waltaínsa Diinagdee Godina Gujii Lixaarraa odeeffannoo walii gala
caalbasichaan walqabate argachuu fi sanada caalbasicha sakatta’uuf mirga kan
qaban yoo ta’ú sanada caalbaasii afaan ingiliffaatiin qophaayé qarshii hin deebine
500 kaffaluun ragaalee olitti lakkoofsa tokkoffaa irratti ibsaman iyyataa waliin
dhiyeefachuun bitachuu ni danda’ú.Teessoo:- Waajjira Mana Murtii Oláanaa
Gosina Gujii Lixaa Magaalaa Bulee Horaa Lakkoofsa bilbilaa 0464431240.
4- Deebinsii fi baninsi sanada caalbaasicha Waajjira Maallaqaa fi Diinagdee Godina
Gujii Lixaa teessoon isaa armaan olitti ibsametti kan gaggeeffamu ta’a.
1.1. Dorgomtoonni sanda caalbaasii qopheessan guyyaa beeksifni kun qilleensa irra
oolee irraa kaasee guyyoota walitti aanan 30booda guyyaa 31ffaa irratti ganama
sa’aatii 4 --- 5 tti galchuu kan qaban yoo ta’u guyyuma galchan waaree booda
dorgomtoonni ykn bakka buutonni isaanii bakka argamanitti sirni baniinsa kan
raawwatamu ta’úu beekuu qabu. Dorgomtoonni yeroo ibsame dabarsanii dhufan
fudhatama hin qaban.
1.2. Dorgomtoonni sanada caalbaasii qopheeffattan kan teekinikaa fi faayinaansi
orjinaalaa tokkoo fi koppiiwwan lama haala armaan gaditti itti aanee ibsamuun
saamsuun dhiyeessuu qabu. Sanada teekinikaa fi faayinaansii orjinaalaawwan
kopha kophaatti erga saamsanii booda bakka tokkotti “ORIGINAL DUCUMENT’
jedhuun saamsuu qabu. Koppiin sanada teekinikaa tokkoo fi koppiin sanada
faayinaansi tokko qopha qophaatti erga samsamanii boodaa bakka tokkotti
koppii tokkoffaa (copy one) jedhamanii qophaa’úu qabu, akkasumas koppiin
sanda teeknikaa fi faayinaansii kan lammaffaa kopha kophaatti erga samsamanii
booda bakka tokkotti (copy two) jedhamanii samsamuu qabu. Itti aansuunis
“copy one”fi “copy two”bakka tokkotti “copies”jedhamanii samsamuu qabu.
Dhumarattis sanadaaleen orgiinaala fi koppiiwwan hundi bakka tokkotti “Bid
Documents”jedhamani haadhoo tokkoon samsamuu qabu. Sanadni wabii
caalbaasii (bid security( kophaatti erga samsamee boodaa sanada teekiniikaa
orjiinaala waliin samsamuu qaba.
1.3. Sanada keessatti ragaa sobaa dhiyeessuu fi sanada faayinaansii sanada teekinikaa
keessatti mul’suun dorgomaa kamiyyuu battalaan caalbaasiin ala kan taasisu ta’á.
1.4. Sanadni saamsame dhiyaatee kamiyyuu samiin samsamuun mallattoo fi chaappaa
dorgomaa qabaachuu yoo baate fudhatama hin qabu.
5- Dorgomtoonni hundii ragaa wabii caalbaasii (bid security) qarshii 300,000
baayyina guyyaa sanada caalbaasii keessatti ibsameen haala “CPO”ykn
unconditional bank guarantee”ta’éen dhiyeessuu qabu.
6- Ijaarsi gamoo kanaa guyyaa wal-harkaa fuudhinsi iddoo ijaarsaa raawwatame
irraa kaasee guyyoota hojii 360 keessatti xumuramuu qaba.
7- Mannii Murtii Oláanaa Gosina Gujii Lixaa Caalbaasicha guutumaan guutuutti
haaquufis ta’ée fudhachuuf mirga guutuu qaba.Teessoo:- Mana Murtii Oláanaa
Godina Gujii Lixaa, Magaalaa Bulee Horaa ta’a. Odeeffannoo Dabalataatiif
Lakkoofsa bilbila:- 0464431240.Mana Murtii Oláanaa Godina Gujii Lixaa.
Caamsaa 1 bara 2011
Aadde Zubeedaa Kadiir Ahimad mana Jireenyaa
Magaalaa Adaamaa ganda Biiqqaa keessatti
argamu Lakk.Kaartaa isaa 10180/2001 ta’e maqaa
isaaniitiin galmaa’ee kennameef waan na jalaa
badeef kan biraa akka naaf kennamu jedhanii
iyyataniiru. Kanaafuu namni ykn dhaabbani kaartaa
kana arge ykn sababa adda addaatiin qabadheera
jedhu yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee
irraa kaasee guyyaa hojii 20 keessatti dhiyaachuu
gabaasa akka gootan ibsaa, guyyaa jedhamee kana
keessatti yoo dhiyaachuu baate ragaan kaartaa kan
biraa hojjetamee bakka buufnee kan kennanuuf
ta’uu ni beeksifna.Waajjira Bulchiinsaafi Itti
Fayyadama Lafa Magaalaa Adaamaa.
Aadde Zubeedaa Kadiir Ahimad mana Jaarmiyaa
Magaalaa Adaamaa ganda Biiqqaa keessatti
argamu Lakk.Kaartaa isaa 10179/2001 ta’e
maqaa isaaniitiin galmaa’ee kennameef waan
na jalaa badeef kan biraa akka naaf kennamu
jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu namni ykn
dhaabbani kaartaa kana arge ykn sababa adda
addaatiin qabadheera jedhu yoo jiraate, guyyaa
beeksifni kun bahee irraa kaasee guyyaa hojii 20
keessatti dhiyaachuu gabaasa akka gootan ibsaa,
guyyaa jedhamee kana keessatti yoo dhiyaachuu
baate ragaan kaartaa kan biraa hojjetamee bakka
buufnee kan kennanuuf ta’uu ni beeksifna.
Waajjira Bulchiinsaafi Itti Fayyadama Lafa
Magaalaa Adaamaa.
Obbo Ahimad Kaaliid Nagahee Lakk. isaa
374425 ta’een Magaalaa Sabbataa keessatti
galmaa’ee naaf kenname na jalaa badeera
jedhanii iyyataniiru. nagahee kana namni arge
ykn dhabbanni qabadheera jedhu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee eegalee guyyaa
30keessatti tooftaa kaminuu yoo beeksifachu
baate, kan biroo baafachuu kan danda’an ta’uu ni
beeksifna. EMM/Lafaa /Bul/Magaalaa Sabbataa.
Aadde Zabiibaa Abdulsalaam Nagahee Lakk.
isaa 316891 ta’een Magaalaa Sabbataa keessatti
galmaa’ee naaf kenname na jalaa badeera
jedhanii iyyataniiru. nagahee kana namni arge
ykn dhabbanni qabadheera jedhu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee eegalee guyyaa
30keessatti tooftaa kaminuu yoo beeksifachu
baate, kan biroo baafachuu kan danda’an ta’uu ni
beeksifna. EMM/Lafaa /Bul/Magaalaa Sabbataa.
Aadde Ayyaantuu Qadiidaa Nagahee Lakk.
isaa 46558 ta’een Magaalaa Sabbataa keessatti
galmaa’ee naaf kenname na jalaa badeera
jedhanii iyyataniiru. nagahee kana namni arge
ykn dhabbanni qabadheera jedhu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee eegalee guyyaa
30keessatti tooftaa kaminuu yoo beeksifachu
baate, kan biroo baafachuu kan danda’an ta’uu ni
beeksifna. EMM/Lafaa /Bul/Magaalaa Sabbataa.
Dargaggoonni ilaalcha misoomawaafi dimookiraatawaa qaban haaromsa keenyaaf murteessoodha!
Kallacha Oromiyaa
Shawaa
Aadde Xiruu Mangistuu Kaartaa mana
jireenyaa Lakk.isaa Sul/821/10 ta’e Magaalaa
Sulultaa Keessatti galmaa’ee naaf kenname na
jalaa badeera jedhanii qaamaan dhiyaatanii
iyyataniiru. Kanaafuu namni kaartaa kana arge
ykn kiyya jedhu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa hojii 20keessatti WMMM/ Lafa
Magaalaa Sulultaatti qaamaan dhiyaachuun akka
beeksiftan, kun kan hin taane taanaan ragaa biraa
kan kenninuuf ta’uu ibsaa,beeksifni kun bahee
guyyaan isaa edda irra darbeen booda ragaan
kun yoo argamellee kan hin hojjanne ta’uu ni
beeksifna. Waajjira Bulchiinsaafi Itti Fayyadama
Lafa Magaalaa Sulultaa.
Obbo Amaaree Tanaagariitiif
Bakka jiranitti
Ol’iyyattuun Aadde Ashaa Adamiifi deebii
kennaa isin jidduu falmii dhimma beenyaa
Lubbuu jiru ilaalchisee deebii kennaan kun mana
murtii kanatti waan barbaadamtaniif beellama
gaafa 11/10/2011 akka dhiyaattan manni murtii
ajajeera.M/M/W/Oromiyaa Dhaddacaha Bahaa.
Aadde Faasikaa Girmaatiif
Bakka jiranitti
Ol’iyyataan Obbo Ayyalaa Addaamuufi deebii
kennaa isin fa’aa Namoota –3 jidduu falmii siviilii
jiru ilaalchisee deebii kennaan kun mana murtii
kanatti waan barbaadamtaniif beellama gaafa
02/09/2011 sa’aatii 3:30irratti akka dhiyaattanii
falmattan manni murtii ajajeera.M/M/O/G/A/
Adaamaa.
Obbo Ifaa Huseeniitiif
Bakka jiranitti
Iyyattuun Aadde Zamzam Ahimadiifi deebii
kennaa isin jidduu falmii Hariiroo Hawaasaa
jiru ilaalchisee deebii kennaan kun mana murtii
kanatti waan barbaadamtaniif beellama gaafa
14/09/2011 akka dhiyaattanii falmattan manni
murtii ajajeera.M/M/W/Orimiyaa.
1ffaa Abbayyaa Beekumaatiif
2ffaa Tashoomaa Dajaneetiif
Bakka jiranitti
Himataan Amanaa Waaqjiraafi Himatamtoota
isin jidduu falmii Siviilii jiru ilaalchisee
himatamtoonni kun mana murtii kanatti
himatamuu keessan beektanii deebii keessan
qabattanii beellama gaafa 05/09/2011 sa’aatii
9;00 irratti akka dhiyaattanii falmattan manni
murtii ajajeera.M/M/A/Magaalaa Sabbataa.
7
Obbo Hamzaa Qaasimiitiif
Bakka jiranitti
Iyyattuun Aadde Haliimaa Yaahiyyaafi
Himatamaa isin jidduu waa’ee himannaa nikaaha
buusuu jiru ilaalchisee himatamaan kun mana
murtii kanatti himatamuusaa beekee beellama
gaafa 14/09/2011 akka dhiyaattanii falmattan
manni murtii ajajeera. M/M/Shar’aa Aanaa
Adaamaa.
Dhaabbata Bunnaa Fayinaanshaal Sarviis
I/G/I/Murtaa’eetiif
Bakka jiranitti
Himattoonni 1ffaa Asnaaqaa Tashoomaa 2ffaa
Tasfaayeee Itichaa fi Himatamaa isin jidduu falmii
Himannaa siviilii jiru ilaalchisee himatamtoonni
kun mana murtii kanatti himatamuu keessan
beektanii beellama gaafa 13/09/2011 waaree
dura akka dhiyaattanii falmattan manni murtii
ajajeera.M/M/W/Oromiyaa Dhaddacaha
Dhaabbii Bahaa.
Obbo Mizbayaa Ahimadiitiif
Bakka jiranitti
Himattuun Aadde Faaxumaa Abdiifi Himatamaa
isin jidduu waa’ee himannaa nikaaha buusuu jiru
ilaalchisee himatamaan kun mana murtii kanatti
himatamuu keessan beektanii beellama gaafa
29/09/2011 sa’aatii 4;00irratti akka dhiyaattanii
falmattan manni murtii ajajeera. M/M/Shar’aa
Aanaa Adaamaa.
Obbo Birhaanuu Damiseetiif
Bakka jiranitti
Iyyattuun Adde Ilfinesh Kumaafi waamamaa
isin jidduu falmii dhirsaafii niituu jiru ilaalchisee
waamamaan kun mana murtii kanatti himatamuu
keessan beektanii beellamaan dura dhiyaattanii
himannaa isinirratti dhiyaate karaa kutaa ofiseera
seeraa keenyaarraa fudhatanii beellama gaafa
01/09/2011 sa’aatii 5:00irratti deebii keessan
barreeffamaan akka kennattanii falmattan manni
murtii ajajeera. M/M/O/G/A/O/N/Finfinnee.
M/A/Mirgaa Obbo Miraaj Nuhoofi M/A/Idaa
Obbo Saadaam Filiphoos Pheexiroos jidduu
falmii siviilii raawwii murtii jiru ilaalchisee
himatamaan kun mana murtii kanatti himatamuu
keessan beektanii beellama gaafa 22/09/2011
sa’aatii 4;00 irratti bu’uura murtiin kennameen
akka raawwattanii dhiyaattan ta’ee sababa hin
raawwanneef yoo qabaattan dhiyaattanii akka
ibsitan manni murtii ajajeera.M /M/W/Oromiyaa
Dhaddacha Dhaabbii Bahaa.
 8 Kallacha Oromiyaa Caamsaa 1 bara 2011

Masarat Amanaa

Jireenya Pirezidaantii MFDRI duraanii Dr.

Nagaasoo Gidaadaarraa dhaloonni maal barata?
K
abajamaa Doktar guddachaafi bal’achaa
N a g a a s o o dhufetti ummataaf
G i d a a d a a jedhanii aarsaa kamiyyuu
Abbaasaanii Luba Gidaadaa hanga du’aatti kaffaluun
Soolaniifi haadhasaanii kabaja ta’uu amantaa
Aadde Dinsee Shooliirraa horatan.
Godina Qellem Wallaggaa
Yeroo barnootasaanii
aanaa Sayyoo Magaalaa Jarmanitti hordofaa
Dambidoollootti Qaammee turanittis kaayyoo
3 bara 1935 dhalatan. barachuusaanii maddiitti,
Abbaan Dr. Nagaasoo Luba gurmaa’insa siyaasaa
Gidaadaan mana kiristaanaa garaagaraa keessa
Makaana Iyyasuusii keessa seenuun qabsaa’uun
tajaajila lubummaa kennaa qabseessaniiru.
turan. Nama xinsammuu Dr.Nagaasoon adeemsa
jabaa qaban ta’uusaaniituu jedhamtutti daarikteera ta’uun ramadaman. Hojii siyaasaa ilmaan
dubbatama. gaggeessaan mana amantaa Makaanayyesuusii Oromoo keessatti shoora guddaa bahataniiru.
Dr. Nagaasoon akkuma abbaasaanii hudhaalee carraa barnootaa gara biyya Jarman, magaalaa Qorannoofi qu’annoo maalummaa, aadaafi seenaa
jireenyaa kamiyyuu kutannoofi murannoon keessa Firaankifartitti barnoota “Ethnography” hanga Phd Oromoorratti taasisaniiru. Kitaabaafi artikiloota
bahuun biyyasaaniif shoora olaanaa bahuu akka isaaniitti hordofan. Namni hoggansaaf uumame jornaalii barreessaniiru. Quuqama ummatasaaniif
danda’an waayiloonni hojiifiifi hiriyyoonni gitaa aantummaa uummataafi haqaaf cichee dhaabbatu Dr. qabaniin paartilee biroo wajjin ta’uun qabsaa’uun
waliin guddatan ni dubbatu. Nagaasoon sadarkaa Pirootookoolii olaanaarraa gadi qabseessaniiru.
bu’uun hanga buufata taaksiitti dabaree geejjibaa Kabajamoo Dr. Nagaasoo Gidaadaa bara 1983
Dr. Naagaasoo Gidaadaa Soolan wayita umriinsaanii
qabachuun guddummaan aantummaa ummataan wayita sirni Dargii burkutaa’etti turmaataafi jireenya
barnootaaf gahetti, bakkuma dhalootasaaniitti kan
malee eenyummaa dhuunfaa akka hin taane goota qannoo biyya Jarmanitti qaban, dhiisuun ummataafi
argamu Mana Barumsaa Beeteel sadarkaa 1ffaa
kutannoon agarsiisanidha. biyyasaanii tajaajiluuf gara Itoophiyaatti deebi’uun,
galan. Waggaa muraasa booda sababa abbaansaanii
hojii tajaajila afuuraaf gara Miizan Tafariitti waan Dr. Nagaasoo Gidaadaa Soolan wayita barataa ittigaafatamummaa Mootummaafi adaraa ummataa
deemaniif, Dr. Nagaasoon barnoota sadarkaa sadarkaa 1ffaa turanitti gocha qaamonni mootummaa fudhachuun gaggeessummaa adda addaarratti
tokkoffaasaanii achitti itti fufan. Barnoota sadarkaa yeroo sanii ummatarratti raawwatu ilaaluun hirmaataniiru. Bara 1987 wixinee heera mootummaa
2ffaa gara giddu gala biyyattiitti dhufuun Magaalaa yaadnisaanii gara kanatti akka hawatame yeroo Rippaabiliika Federaalawaa Dimookiraatawaa

Adaamaa Mana Barumsaa “Naazireet Baabil lubbuun jiranitti dhugaa bahaniiru. Darbees wayita Itoophiyaa bahu keessatti sadarkaa gaggeessummaan
barnootasaanii sadarkaa 2ffaa xumuranii boqonnaaf gaheesaanii bahaniiru. Itti fufuun Ministira Ministeera
Akkaadaamii” jedhamu keessatti hanga kutaa 11ffaatti
bakka dhalootasaanii Dambidoolloo jiranitti Beeksisaafi Ministira Ministeera Hojjetaafi
hordofan. Kutaa 12ffaa ykn Finfinnee mana barumsa
dorgomtootni siyaasaa filannoo paarlaamaaf dhiyaatan Hawaasummaa ta’uun tajaajilaniiru. Erga heerri
Qophaa’inaa Baadamaariyaamitti galuun qormaata
hidhamuu faana walqabateefi dabalataan yeroo FDRI mirkanaa’ee Pirezidaantii FDRI jalqabaa ta’uun
seensa Yuunivarsiitii fudhachuun 1ffaa bahuun
Yuunivarsiitii jiranis hacuuccaafi gidiraa ummatarra waggaa torbaaf biyyaafi ummatasaanii tajaajilaniiru.
Yuunivarsiitii Finfinnee seenan.
ga’u hubachuun barattoota akkasaanii wajjin hiriira Kabajamoon Dr.Nagaasoo Gidaadaa adeemsi
Bara 1963 barnoota seenaan digiriisaanii jalqabaa
mormii gurguddaa mootummaa Hayilasillaaseerratti jaarmiyaa siyaasaa isaan keessatti hirmaataa jiraniifi
fudhatan. Hojii mootummaatti kan seenan
gaggeessuu jalqaban. ejjennoon isaan dhuunfaan qaban waan wal dhiibeef
Wallagga Lixaa mana barumsaa Wangeelaawit
jaarmiyicha gadhiisuun Gara fuula 19tti
Makaanayyesuusii jala turte Laaloo Aayiraa Xiinxalliifi hubannoon siyaasaasaanii wayita
Qabeenyawwan bishaanii keenyaafi uumama naannoo haroowwanii haa kunuunsinu!
Caamsaa 1 bara 2011
H
awaasni hojiin misoomaa gara
garaa akka hojjatamuuf gaafii
bu’uuraaleen misoomaa akka
babaldhataniif kallattii gara garaatiin
kaasa. Mootummaanis miisooma
hawaasni irraa fayyadamuu danda’u
babaldhisuuf maddeewwan galii adda
addaa fayyadamuun misoomni hawaasa
bira akka gahu taasisa jira. Bu’uuraaleen
misoomaa yoo babaldhate hawaasni
misoomarratti bobba’ee guddina
dinagdee biyyattii keessatti gahee
isarraa eegamu bahata. Misoomni biyya
tokkoo milkaa’uu kan danda’u qabeenya
maallaqaas ta’ee akaakuun argamu karaa
iftoominaa qabuun faayidaa guddina
biyyaaf yoo hojiirra oole qofaadha.
Mootummaanis kanaaf bakkeewwan
misoomni hin babaldhannerratti
xiyyeeffatee bu’uuraalee misoomaa
babaldhisaa jira.
Mootummaan baajata xiqqaa qaba
waan ta’eef baajanni mootummaan
qabu xiqqaan kun hawwasa mara bira
karaa iftoomina qabuufi haqa qabeessa
ta’een akka gahuufi iddoo misoomni
baldhinaan itti hin diriirretti waliin gahuuf
xiyyeeffannoon hojjachaa jira. Hawaasni
dinagdeedhaan guddachuu kan danda’u
bu’uuraaleen misoomaa kan akka daandii
, Bishaan , Manneen Barnootaa, Buufanni
Fayyaa fi kanneen biroo akkaataa gaafii
uummataatiin yoo babaldhateedha.
Mootummaanis gaafii uummataa
kana jiddugaleessa godhachuudhaan
akkatuma humnasaatiitiin deebii
deebisaa jira. Misoomini babaldhatee
hawaasa fayyadamaa taasisuuf maalaqani
barbaachisaadha. Mootummaanis karoora
karoorfate raawwachuuf deeggarsaa
biyya alaa fi madden galii biyya
keessarraa baajata hojii misoomaatiif
ramadu yeroodhaa gara yerootti
dabalaa dhufuudhaan gaafii hawwaasni
misoomaaf qabu deebisaa jira. Hojiin
misoomaa iddoo hundatti hojjatamee
hawaasni marti qixa irraa fayyadamaa
akka ta’uuf mootummaan maddeen galii
gara garaarraa maallaqa biiliyoonaan
lakaa’amu ramadee bara kanaas hojii gara
garaa hojjachaa jira.
Fayyadamummaan uummataa kan
mirkanaa’uu danda’u hojiin misoomaa
cimee yoo hojjatameedha, kanaaf bara
kanas baajani qabame qarshii bil. 63.44
yoo ta’u madda faayinaansiitiin ammoo
sanduuqa mootummaa irraa qar. Bil.
58.49(92.25%) dha. Haaluma kanaan
madda alaarraa qar. Bil. 0.09 (% 0.14)
, galii keessaa manneen hojiirraa qar.
bil 2.79 (%4.39), Deeggarsa baajata
Barumsi naannoo hubannoo hawaasaa guddisuudhaaf shoora guddaa qaba!
Kallacha Oromiyaa
Waggaa waggaan dabalaa dhufuu
bajata Naannoo Oromiyaa
sagantaawwan galmawwan misooma
ittifufinsa qar. Bil.2.07(% 3.26)
argame. Deeggarsa baasii mootummaa
federaalaa irraa sagantaa galmoota
misooma itti fufiinsa (SDGS) osoo
hin dabalatiin qar. Bil.45.3 yoo
ta’u maalaqni kun uwwisa baajata
waliigalaa keessaa %71.42 ta’a.
Deeggarsi baajataa kun kan bara
baajataa 2010 waliin walbira qabamee
yammuu ilaalamu qar. Bil. 5.58
(%14.05 )niin caalmaa kan agarsiisu
dha.
Hojiin misoomaa kamiyyuu
hojjatamuu kan danda’u ummanni
faayidaa galii baree galii isarraa
eeggamu yeroodhaan yoo kaffaleedha.
Kun akka milkaa’uuf mootummaanis tooftawwan galiin ittiin
walitti qabamu baasee galiin idileefi manneen qopheessaarraa
akka walitti qabamu taasifamaa turee, yeroo ammaa sadarkaa
fooyyeerra gahee jira. Hubannoon hawaasni galii galchuuf qabu
gadii aanaa waan tureef waggoota dheeraadhaaf galiin naannichi
argatu gahaa hin turree hojii gama kanaan hojjatamurratti
xiyyeeffannoon hojjatamaa tureen bara 2002rraa eegalee galiin
idilee naannichaa karooraan ol sassabamaa jira. Haata’u malee
bara 2008 irraa eegalee hanga bara 2009 karoora galii naannoo
uwwisaa hin turre giddugaleessan %85 qofa ture.Kanarraa
ka’uudhaan bara 2010 galiin naannoo baajata labsame qarshii
bil. 11 ta’u tilmaamamee raawwii fooyya’ee qarshiin bil.
13.29tti akka guddatu ta’ee jira. Kanaaf baajanni idiilee bara
2011 qarshiin bil. 13.21 akka labsamu taasifamee jira. Galii
keessaa sassaabuuf karoorfame keessaa qar. Bil .1 kan Aanaalee
fi Bulchiinsa magaalotaa yoo ta’u kan hafu qar. Bil. 1.78 kan
manneen hojii sadarkaa naannootti argamaniidha.
Baajani galmaawwan misoomaa ittifufinsaa fi gargaasaa alaa
bara baajataa 2011 mootummaa federaalaarraa deeggarsa
galmaawwan misooma itti fufiinsaa qar. 2,067,600,000(%3.3)
argame . Waggoottan KGT 1ffaa keessa baajanni naannoo
Oromiyaa bara 2002 qarshii bil. 8.307 irraa hanga xumura KGT
2ffaa bara 2007tti gara qar. Bil.31.67tti guddatee jira . Waggoottan
KGT darban keessa baajani mootummaa naannichaa harka 21
guddatee jira. Baajanni bara hojii 2011 baajata naannichaa
bara 2010 waliin wal bira qabamee yoo ilaalamu 55.81 irraa
gara 63.44 daballii qarshii bil.7.40 taasifameen harka 13.61
ol guddachuu danda’ee jira. Deeggarsi baajata mootummaa
federaalaarraa argamu uwwisa waliigalaa bara baajataa 2008
%55.09 kan ture bara 2009 %61.13 , bara 2010 ti 72.47 fi bara
2011 %71.38 olguddatee jira . Galiin idilee naannoo bara 2008
%30.92 uwwisaa kan ture bara baajataa 2009ti %25.84 , bara
2010ti %19.71 fi bara 2011ti immoo %20..82 qofa kan uwwisu
ta’ee jira . Baajata bara kana naannichi qabate qarshii bil .
9
Birhaanuu Tarrafaa
63.44 keessaa qarshiin bil. 6.22 kan
hin qoodamne yeroo ta’u qarshiin
bil 57.22 keessaa (%40 Naannoo,
%60 Aanaalee fi Bul. Magalaa .)tiif
qoodame. Baajata qabame kana keessa
hojiiwwan bara baajataa 2011 keessa
sadarkaa adda addaatti hojjatamaniif
mootummaan madden galii gara
garaarraa baajata walitti qabee jira.
Haaluma kanaan baajata qoodamu
57,222,922,613.00(%90.54) keessaa
qarshiin 34,333,753,568.00(%60)
aanaalee fi Bul. Magaalotaatiif kan
deeggarame yeroo ta’u , kan hafe
qarshiin 22,889,169,045.00(%40)
sadarkaa naannootti qoodame .
Akkawaliigalaatti baajata hin
qoodamne dabalatee qarshiin 63,440,981,410.00keessaa,
qarshiin 36,103,950,595.00 sadarkaa Aanaalee fi Bul.
magaalotaatti , kan hafe qarshiin 27,337,092,985.00 ammoo
sadarkaa naannootti akka hojirra oolu taasifamee jira. Baajanni
sadarkaa naannootti qarshiin bil. 27,337,092,985.00 hafe
keessaa qarshiin bil. 12,285,819,305.(%46) marmaartuu ,
qarshiin 14,551,209,681.00 (%54) baajata SDGS fi gargaarsa
alaarraa kan argame kaappitaalaaf kan ramadame yoo ta’u
qarshiin . 500,000,000.00 of eeggannoof ramadamee jira.
Baajanni ramadame kunis manneen hojii akkataa ulfaatina hojii
isaaniitti yaada dhiyeessanii irratti mariyatamuun sagantaalee
fi pirojektootarratti xiyyeeffannoo kennuun ramaddiin
gaggeeffamee jira.
Mindaa fi baajata kaappitaalaa keessaa pirojektoota
adeemsifamaa jiraniif dursi kennamee baajanni akka qabamu
godhame . Guddina dinagdee naannichaa ittifufsiisuu fi
bu’uuraalee misoomaa fi tajaajilawwan hawaasummaa
babalisuuf sektaroota hiyyummaa hirdhisaniif xiyyeeffannaan
ol aanaan kennaameefii jira. Deeggarsi baajata SGDS kan bara
darbee irraa kaasee pirojektoota misoomaa agroo-industirii qofa
irratti kan oolu waan ta’eef pirojektoota kanaan dura sektaroota
biroo keessatti calqababan xumursiisuuf baajata idileen akka
qabamu ta’ee jira. Baajata akka naannootti akka bulu taasifame
27,337,029,985.00 keessaa qarshii 12,285,819,305.00 baajata
marmaartuu, 10,758,137,828 sektara dame dinagdeetiif ,
2,758,311,161.00 damee hawwasummaatiif , 1,034,760,692.00
damee bulchiinsaa fi tajaajila maraaf, 500,000,000.00 ittiin
of eeggannoof ramadame. Baajanni Mootummaa Naannoo
Oromiyaa dabalaa dhufus akkaataa fedhii misoomaa hawaasni
naannichaa qabuun walgitaa akka hin taane ifa. Hojii misoomaa
mootummaan hojjatu kan irraa fayyadamu hawaasa bal’aa
waan ta’eef hawwasni galii kaffaluus ta’ee hojii hojjatame
kununfachuu keessatti gaheesaa bahuu qaba jenna.
 10
Aadde Abboonesh Siyyumiitiif
Bakka jiranitti
Ol’iyyataan Obbo Yohaannis Adimaasuufi deebii
kennituun isin jidduu falmii jiru ilaalchisee deebii
kennituun kun mana murtii kanatti himatamuu
keessan beektanii beellama gaafa 12/09/2011
sa’aatii 5:00irratti dhiyaattanii falmii afaaniin
akka gaggeesitan beeksisaa, beellamarratti yoo
dhiyaachuu baattan bakka isin hin jirretti falmiin
kan itti fufu ta’uu manni murtii ajajeera. M/M
/O/G/Sh/Lixaa Dhaddacha Dhaabbii Geedoo.
Aadde Firaa’ol Shifarraatiif
Bakka jiranitti
Ol’iyyataan Obbo Dabalaa Gadaa fi deebii
kennituun isin jidduu falmii siviilii jiru
ilaalchisee ol’iyyataan deebii kennituu kana
teessooshiitiin barbaadee dhabeera jechuudhaan
waraqaa waamicha garagalcha komii dhiyaate
mana murtiitti waan deebisaniif isin deebii
kennituun oliyyata komii isinirratti dhiyaachuusaa
beektanii komii dhiyaate kana karaa ofiseera
seeraa garee waliigalteefi beenyaarraa beellama
dura dhiyaattanii edda fudhattanii booda falmii
afaaniitiif qophooftanii beellam gaafa 08/09/2011
sa’aatii 4:00irratti dhiyaattanii akka falmattam
ta’ee kan hin dhiyaanne taanaan mirgi falmii
afaanii keessan bira darbamee dhimmichi bakka
isin hin jirretti ilaalamee murtiin kan kennamu
ta’uu manni murtii ajajeera. M/M/O/G/Shawaa
Bahaa.
Aadde Kumalee Gurmeessaatiif
Bakka jiranitti
Ol’iyyataan Obbo Dirribsaa Araarsaa fi deebii
kennituun isin jidduu falmii tilmaama qabeenyaa
jiru ilaalchisee deebii kennituun kun oliyyanni
dhiyaate ni dhiyeessisa waan jedhameef deebii
kennituun kun kana beektee beellama gaafa
06/09/2011 sa’aatii 8:00irratti dhiyaate akka
falmattu beeksisaa, beellamarratti yoo dhiyaachuu
baattee bakka ishiin hin jirretti kan ilaalamu ta’uu
beektee dhiyaatte akka falmattu manni murtii
ajajeera.M/M/O/G/Shawaa Lixaa.
1ffaa Obbo Muktaar Ahimadiitiif
2ffaa Obbo Nuuroo H/Kattootiif
Bakka jiranitti
Himataan Waldaa Bilisummaa Hojii fe’uufi
buusuu itti gaafatamummaan isaa murtaa’eefi
Himatamttoa isin jidduu falmii siviilii jiru
ilaalchisee Himatamtoonni kun mana murtii
kanatti himatamuu keessan beektanii beellama
gaafa 08/09/2011 sa’aatii 4:00irratti dhiyaattanii
akka falmattan beeksisaa,beellamarratti yoo
dhiyaachuu baattan bakka isin hin jirretti falmiin
kan gaggeeffamu ta’uu beektanii dhiyaattanii
akka falmattan manni murtii ajajeera.M/M/O/
G/A/Adaamaa.
Lafawwan miidhaman xuxxuqqaarraa bilisa gochuudhaan deebi’anii akka dandamataniifi oomishitummaansaanii akka dabalu gochuun ni danda’ama!
Kallacha Oromiyaa
Obbo Sintaayyoo Alamuutiif
Bakka jiranitti
Himataan Alamii Alamuu fi Himatamaa
isin jidduu falmii Hariiroo Hawaasaa jiru
ilaalchisee Himatamaan kun mana murtii kanatti
himatamuusaa beekee deebiisaa barreeffamaan
qopheeffatee beellama gaafa 02/09/2011 sa’aatii
4:30irratti akka dhiyaatu beeksisaa,beellamarratti
kan hin dhiyaanne yoo ta’e deebiisaa barreeffamaan
dhiyeeffachuu akka hin barbaannetti lakkaa’amee
bakka isin hin jirretti falmiin kan dhaga’amu
ta’uu beektanii dhiyaattanii akka falmattan manni
murtii ajajeera.M/M/O/G/A/O/N/Finfinnee.
Obbo Taammiraat Taaddaseetiif
Bakka jiranitti
Himataan Obbo Adam Bushureefi Himatamaa
isin jidduu falmii siviilii jiru ilaalchisee
himatamaan kun mana murtii kanatti himatamuu
keessan beektanii beellama gaafa 23/09/2011
sa’aatii 3:00irratti akka dhiyaattan manni murtii
ajajeera.M/M/A/Magaalaa Buraayyuu.
Obbo Abdurahamaan Mohaammadiitiif
Bakka jiranitti
Himataan Dabarsa Manneenii Bulchiinsa
Magaalaa Sabbataa fi Himatamaa isin jidduu
falmii jiru ilaalchisee himatamaan kun dhiyaatanii
dhimma isaanii kan hin hordofanne yoo ta’e
bakka himatamaan kun hin jirretti falmiin kan itti
fufu ta’uu beektanii beellama gaafa 15/09/2011
sa’aatii 5:00irratti akka dhiyaattanii falamattan
manni murtii ajajeera. M/M/A/Sabbataa Awaas.
Aadde Hamalmaal Tashaalaatiif
Bakka jiranitti
Himataan Obbo Ashannaafii Mogosiifi
himatamtuu isin jidduu falmii Hariiroo Hawaasaa
jiru ilaalchisee himatamtuun kun mana murtii
kanatti himatamuushii beektee beellama gaafa
09/09/2011 sa’aatii 2:30irratti dhiyaattanii akka
falamattan manni murtii ajajeera.M/M/O/G/Sh/
Kibba Lixaa.
Caalbaasii
Murtii Abbaa Mirga Obbo Tolasaa Abboonehiifi
Murtii Abbaa Idaa Obbo Daawwit Tsaggaayee
fa’aa N--3 jidduu falmii dhimma raawwachisa
murtii jiru ilaalchisee, Konkolaataa Lakk.
Gabatee isaa ET-03-49727 Lakk. Shaansii
LZZ5ELNBX7N657596 Lakk.Motoraa
WD615.69*111 ta’e Siinootiraakiin qabeenyaa
raawwii himatamaa kanaa ta’e ka’umsa caalbaasii
qarshii 845969.85tiin gaafa 07/09/2011 sa’aatii
3:00 hanga 6:00tti bakka konkolaataan kun
argamu Aanaa Lumee Magaalaa Mojoo Naannoo
mooraa Poolisii Aanaa Lumeetti caalbaasiidhaan
waan gurguramuuf namni kamuu bitachuudhaaf
fedha qabdan qaamaan dhiyaattanii dorgomtanii
bitachuu kan dandeessan ta’uu Manni Murtii
ajajeera. M/M/W/Oromiyaa Dhaddacaha Bahaa.
Caamsaa 1 bara 2011
Aadde Sintaayyoo Geetaachootiif
Bakka jiranitti
Himataan Obbo Taaddasaa Z/Mikaa’eeliifi
himatamtuu isin jidduu falmii dhimma dhirsaafi
niitii jiru ilaalchisee Himatamtuun kun mana
murtii kanatti himatamuu keessan beektanii
beellama gaafa 19/09/2011 sa’aatii 4:00irratti
dhiyaattanii deebii isaanii kennachuudhaan
akka falmattan beeksisaa,beellamarratti yoo
dhiyaachuu baattan bakka isin hin jirretti falmiin
kan gaggeeffamu ta’uu beektanii dhiyaattanii
akka falmattan manni murtii ajajeera.M/M/A/
Ada’aa Bargaa Dhaddacaha Dhaabbii Magaalaa
Mugar.
Obbo Muhaammad Saanii Aliyyii Magaalaa
Adaamaa ganda hangaatuu (14) keessatti
waraqaa ragaa itti fayyadama qabiyyee Lakk.
kaartaa isaa 739569/99 ta’e Orjinaaliin isaa
waan na jalaa badeef qaamni kaartaa kana arge
ykn sababa adda addaatiin kan qabate yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti EMML
dhiyaachuudhaan akka beeksiftan ibsaa,guyyaa
kana keessatti dhiyaachuu baannaan komii
kanaan booda dhufu kan hin keessumeessineefi
abbaa qabiyyee kaartaa kana haquudhaan kan
biraa bakka buufnee kenninuuf ta’uu ni beeksifna.
EMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Adaamaa.
Waldaa Shariikummaa Hojii Daabboo
Tolchuu Wandimmuu,Abdiisaa fi Damee
Interpiraayizii Maayikirootiif
Bakka jiranitti
Himataan Waldaa Aksiyoona Liqaa fi Qusannaa
Oromiyaa Damee Bishooftuu himatamaa isin
jidduu falmii siviilii jiru ilaalchisee himataan
himatamaa kana teessoodhaan barbaadee dhabeera
jechuudhaan waraqaa waamicha garagalcha
himannaa isinirratti dhiyaate mana murtiitti waan
deebisaniif isin himatamaan himanni isinirratti
dhiyaachuusaa beektanii himannaa isinirratti
dhiyaate karaa ofiseera seeraa garee waliigalteefi
beenyaarraa beellama dura dhiyaattanii edda
fudhattanii booda deebii keessan barreeffamaan
qophooftanii beellam gaafa 08/09/2011 sa’aatii
5:00irratti dhiyaattanii akka falmattam ta’ee kan
hin dhiyaanne taanaan mirgi deebii kennachuu
keessan bira darbamee dhimmichi bakka isin
hin jirretti ilaalamee murtiin kan kennamu ta’uu
manni murtii ajajeera. M/M/O/G/Shawaa Bahaa.
Obbo HayilaSillaasee Mangashaatiif
Bakka jiranitti
Himataan Obbo Rataa Anbasee fa’aa N-6
fi himatamaan isin jidduu falmii siviilii jiru
ilaalichisee isin himatamtoonni kun mana murtii
kanatti himatamuu keessaa beektanii beellama
gaafa 06/09/2011 sa’aatii 5:00irratti dhiyaatanii
akka falmattan mana murtii ajajeera. M/M/O/Go/
Sh Bahaa.
Caamsaa 1 bara 2011
Aadde Amiinaa Muktaar Kaartaa mana jireenyaa
Lakk. isaa Sul/4560/2000 ta’eefi Nagahee
mirritii iddoo mana jireenyaa Lakk.isaa 240675
ta’e akkasumas Saayitii iddoo Mana jireenyaa
Lakk. B.30.P-6 ta’e maqaa isaaniitiin galmaa’ee
kennameef na jalaa bade jechuudhaan qaamaan
dhiyaatanii waan iyyataaniif,namni ragaalee kana
arge ykn kiyya jedhu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20keessatti WaajjiraBulchiinsa
fi Itti fayyadamaa Lafa Magaalaa Sulultaatti
qaamaan dhiyaachuun akka beeksiftan, kun
kan hin taane taanaan kaartaa biraa hojjannee
kan kenninuuf ta’uu ibsaa, beeksifni kun bahee
guyyaan isaa edda irra darbee booda ragaan
kun yoo argamellee kan hin hojjanne ta’uu ni
beeksifna. Waajjira Bulchiinsa fi itti fayyadama
Lafaa Magaalaa Sulultaa.
Waldaa Shariikummaa Hojii Waliigala Sibiilaa
Abeel, Roobeel fi Ayizaak Interpiraayizii
Maayikirootiif
Bakka jiranitti
Himataan Waldaa Aksiyoona Liqaa fi Qusannaa
Oromiyaa Damee Bishooftuu himatamaa isin
jidduu falmii siviilii jiru ilaalchisee himataan
himatamaa kana teessoodhaan barbaadee dhabeera
jechuudhaan waraqaa waamicha garagalcha
himannaa isinirratti dhiyaate mana murtiitti waan
deebisaniif isin himatamaan himanni isinirratti
dhiyaachuusaa beektanii himannaa isinirratti
dhiyaate karaa ofiseera seeraa garee waliigalteefi
beenyaarraa beellama dura dhiyaattanii edda
fudhattanii booda deebii keessan barreeffamaan
qophooftanii beellam gaafa 06/09/2011 sa’aatii
4:30irratti dhiyaattanii akka falmattam ta’ee kan
hin dhiyaanne taanaan mirgi deebii kennachuu
keessan bira darbamee dhimmichi bakka isin
hin jirretti ilaalamee murtiin kan kennamu ta’uu
manni murtii ajajeera. M/M/O/G/Shawaa Bahaa.
Himattuun Aadde Xuruu Naggasaafi deebii
kennitoonni Aadde Qananii Yaadasaa fa’aa N--11
jidduu falmii jiru ilaalchisee deebii kennitoonni
1ffaa Aadde Qananii Yaadasaa 2ffaa Aadde Kibbee
Baayyisaa 3ffaa Aadde Birqii Bultum 4ffaa Obbo
Tolasaa Galataa 6ffaa Obbo Shuumii Bookii isin
deebii kennitoonni kun mana murtii kanatti
himatamuu keessan beektanii beellama gaafa
07/09/2011 sa’aatii 3:30 irratti akka dhiyaattanii
falamattan manni murtii ajajeera.M/M/A/Jalduu.
Maddeen humnaa haaromfaman fayyadamuudhaan naannoo keenya faalamaafi dhumaa deemuu bosonaarraa haa eegnu!
Kallacha Oromiyaa
Maqaa Abbaa qabeenyaa Obbo Kadir Ayyaalawu
Lakk.Gabatee isaa 3-57868 OR Lakk.Libiree
-- Lakk.Motoraa 2L-4724794 Lakk. Shaansii
JT121LK2200026423 kan ta’e Libiree konkolaataa
waan na jalaa badeef kan biraa bakk bu’ee naaf
haa kennamu jedhanii iyyataniiru.haaluma kanaan
namni ragaa kana arge ykn dhimma gara biraatiin
qabadheen jira kan jedhu yoo jiraate, guyyaa
beeksifni kun bahee eegalee guyyaa 15 keessatti
akka nu beeksisuu ta’ee guyyaa jedhamee kana
keessatti yoo dhiyeessuu battaan iyyatadhaaf
Libiree gara biraa bakk buufnee kan kenninuuf
ta’uu ni beeksifna.Abbaa Taayitaa Geejjibaa Go/
A/O/N/Finfinnee.
Obbo Taaddasaa Muluu Kaartaa mana jireenyaa
Lakk. isaa Sul/01/2813/99 ta’eefi Nagahee mirritii
iddoo mana jireenyaa Lakk.isaa 1822552 ta’e
maqaa isaaniitiin galmaa’ee kennameef Mana
Galmee keessaa na jalaa bade jechuudhaan bakka
bu’aa isaanii kan ta’an Obbo Xuhaa Yaasiin
qaamaan dhiyaatanii waan iyyataaniif,namni
ragaalee kana arge ykn kiyya jedhu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti
WaajjiraBulchiinsa fi Itti fayyadamaa Lafa
Magaalaa Sulultaatti qaamaan dhiyaachuun akka
beeksiftan, kun kan hin taane taanaan kaartaa biraa
hojjannee kan kenninuuf ta’uu ibsaa, beeksifni
kun bahee guyyaan isaa edda irra darbee booda
ragaan kun yoo argamellee kan hin hojjanne ta’uu
ni beeksifna. Waajjira Bulchiinsa fi itti fayyadama
Lafaa Magaalaa Sulultaa.
Aadde Haannaa Girmaatiif
Bakka jiraniitti
Himataan Obbo Saamsoon Masfiiniifi
Himatamtuu isin jidduu kan jiru falmii dhirsaafi
niitii jiru ilaalchiise himatamtuun kun mana murtii
kanatti himatamtuu ishee beektee beellama gaafa
07/09/2011 sa’aatii 8:30irratti dhiyaattanii akka
falmattan mani murtii ajajeera. M/M/A/Magaalaa
Adaamaa.
Aadde Magartuu Tsaggaayeetiif
Bakka jiranitti
Oliyyataa Salamoon Kabbadaafi Deebii
kennituu isin jidduu falmii siivilii jiru ilaalchisee
himatamtuun kun mana murtii kanatti himatamuu
keessan beektanii beellama gaafa 08/09/2011
sa’attii 4:00 irratti dhihaatanii deebii akka
kennitanii falmattan manni murtii ajajeera.
M/M/W/Oromiyaa.
11
Caalbaasii
Murti Abbaa Mirgaa Aadde Muhabbaa Radiifi
Murtii Abbaa Idaa Obbo Radii Dalchoo
jidduu falmii raawwachisaa jiru ilaalchisee,
Mana jireenya Bulchiinsaa Magaalaa Wanjii
Shawaa Alamxeenaa ganda 01keessatti argamu
kaareemetira 238.35 irratti qubatee argamu gaafa
17/09/2011 sa’aatii 3:30 hanga 6:30tti caalbaasii
ifaa ta’ee waan gurguramuuf namoonni caalbaasii
kanarratti dorgomtanii bitachuu barbaaddan
ka’uumsa caalbaasii qarshii 135,375.38ta’ee
ka’umsa irraa ¼ qabsiisuudhaan iddoo manichi
argamutti qaamaan dhiyaattanii dorgomuu kan
dandeessan ta’uu Manni Murtii Aanaa Adaamaa
ni beeksisa. M/M/A/Adaamaa.
Obbo Shaafii Mammaazzeeniitiif
Bakka jiranitti
Iyyattuun Aadde Jamiilaa Abbaabiyyaafi
Waamamaa isin gidduu falmii dhirsaafi niitii jiru
ilaalchisee waamamaan kun Mana murtii kanatti
himatamuu keessan beektanii beellama gaafa
09/09/2011 sa’aatii 4:00 irrattti dhiyaatanii akka
falmatan manii murtii ajajeera. M/M/A/Magaalaa
Burraayyuu.
Obbo Makuriyaa Bayyanaa Baanjaawutiif
Bakka jiranitti
Himataan M/r Piingu’aan Cheeniifi himatamaan
isin jidu kan jiruu falmii sivilii ilaalchisee isin
himatamaan mana murtii kanatii himatamuu
keessan beektanii beellama gaafa 12/09/2011
sa’aatii 4:00irrastti dhiyaattanii akka falmattan
Manni Murtii ajajeera. M/M/Ol/Go/Addaa
Adaamaa.
Obbo Tolaa Shuumiitiif
Aadde Shawwitee Tashiteetiif
Bakka jiranitti
Ol’iyyataan Obbo Misbahaa Mahaammadiifi D/
Kennitoonni isin gidduu kan jiru falii Hariiroo
Hawaasaa jiru ilalchisee isin deebii kennitoonni
kun mana murtii kanatti himatamuu keessan
beektanii beellama gaafa 15/09/2011 sa’aatii
4:00irratti dhiyaattanii akka falmattan beeksisaa,
yoo dhiyaachuu baattan dhimmichi bakka isin
hin jirretti kan ilaalamu ta’uu manni murtii
ajajeera.M/M/Ol/Go/Addaa Adaamaa.
 12
A
bbaan Alangaa Waliigala
Oromiyaa Yakka seera Darbuun
hawaasa keessatti hojjetaman
Ittisuuf Olaantmmaa Seeraa dagaagsuun
murteessaa ta’uu dubbatu.
Akka addunyaatti yakka Seera darbuun
ammi isaa wal-haacaalu malee biyyoota
hedduu keessatti ni raawwatamu.
Olaantummaa seera biyya tokko keessatti
kabajamuu baannaan nageenyummaan
qabeenya biyya sanaaf yaaddoo guddaadha.
Biyya keenya keessatti sirnoota darban
keessatti rakkoon bulchiinsa gaariifi
olaantummaan seeraa utuu hin dabiin
akkaataa Uummanni barbaaduun mirga
lammiilee wal-qixa kabachiisaa hin turre.
Yeroo sanatti olaantummaa seeraa kabajuu
dhiisuun abbootiin taayitaa muraasa ta’an
karaa qaxxaamuraan ofii duroomuufi
hawaasni bal’aan akka jireenya gadadoo
keessa baroota dheeraa akka jiraatan
taasiseera.Biyyoota kamuu keessatti
olaantummaan Seeraa ifa ta’e jiraachuu
baannaan dagaagina biyyi tokko gama
diinagdeefi hawaasummaan jiran gara
boodaatti hanbisuun quucaraa deema
jechuun dubbatu Itti gaafatamaan abbaan
alangaa waliigala Oromiyaa Obbo
Tashoomaa Girmaa.
Abbaan alangaa waliigala Oromiyaa
mirgoota namoomaafi dimokiraasii heera
mootummaan beekamtii argatan heeraafi
seera isaaf kenname kabachiisuudhaaf
naannicha keessatti hojjetaa jira. Hojiileen
gurguddoo tarsiimo’aa ta’an irratti
xiyyeefatee tajaajila haqaa saffisa qabuufi
qulqullina qabu namootaaf tajaajila kennaa
jira jechuun dubbatu Obbo Tashoomaan.
Olaantummaan seeraa bakka maratti
kabajamuu baannaan kallattii maraan galiin
mootummaafi dhaabbilee garaagaraaf
barbaachisu hanga sassaabamuu qabu akka
hin sassaabamne taasisa. Olaantummaan
seeraa kabajamee yakkamaa seeraaf
dhiyeessaa yoo hin deemne. Bu’uuraaleen
misoomaa tajaajila Uummataaf gama
mootummaan hojjetaman akka saffissaan
raawwatamanii tajaajila ummataaf hin
oolee taasisuun uummata mootummaarratti
komataa taasisaa jira jechuun dubbatu.
Hojiileen raawwatamanis,qulqullina
akka hin qabaane gochuudhaan sirni
daldala ammayyaafi dorgomaa ta’e
Dhiibbaawwan bosonoota keenyarra jiru hir’isuuf qoraaniifi ijaarsaaf filannoowwan jiran faayidaarra haa oolchinu!
Kallacha Oromiyaa
Murtiin kennamu haqa qabeessa
akka ta’uuf hojjetamaa jira
Obbo Tashoomaa Girmaa
naannicha keessa akka hin jiraanne taasisuudhaan baballina
hojii invastimantii irratti gufuu ta’uu eeruun guddinni diinagdee
naannoo keenya keessatti akka hin baballanne taasisuun carraa
hojii gama invastimantiin jiran xiqqeessaa jiraachuu dubbatu
Obbo Tashoomaan.
Dhimmoota yakka seera darbuun hawaasa keessatti bakka
garaagaraatti raawwataman ittisuuf olaantummaan seeraa
kabachiisuufi hubannoo seeraa uummata keessatti guddisuuf
karaa hojiilee miidiyaafi kominikeeshiniin murteessaa ta’uu
dubbatu Obbo Tashoomaan
Bu’aafi faayidaa uummataa kabachiisuuf haala wal-fakkaataa ta’een
bakka maratti olaantummaa seeraa mirkaneessuuf qajeelfamootni
adda addaa ,Seerotni,labsiiwwan,qajeelfamoonniifi danbiiwwan
bahan karoora hojii bara 2011 keessatti hammachiisuun hojjetamaa
jiraniin bu’aan argamaa jiraachuu dubbataniiru.
Manni hojii abbaa alangaa waliigala Oromiyaa dhimmoota yakkaa
aangoo manneen murtii naannichaa ta’an ilaalchisee mootummaa
bakka bu’ee himata akka dhiheessuu,falmii barbaachisaa ta’e
akka gaggeessu, barbaarchisaa ta’ee yommuu argametti himata
akka kaasuufi murtiin manneen sadarkaa sadarkaan kennamu
dogoggora seeraas ta’e firii dubbii yoo qabaate hanga dhaddacha
ijjibbataatti falmii gaggeessuun murtii haqaa akka kennisiisuu
Caamsaa 1 bara 2011
Taammanaa Gammadaa
aangoon seeraan kennameefiin tajaajila kennaa jiraachuu
himaniiru Obbo Tashoomaan.
Abbaan alangaa waliigalaa Oromiyaa kaayyoo manni
hojichaa hundaa’e milkeessuuf raawwii hojii bara 2011
hanga kurmaana 3ffaa keessatti hojjetaman gamaggama
hojii taasisuun bakka ciminaafi hanqina hojii haqaarratti
qaban addaan baasuun hooggansa biiroo haqaa sadarkaa
sadarkaan jiraniif raawwiin hojii dhiyaatee hanqinaalee
jiran irratti hojjetamaa jiraachuu ifoomeera.
Malaamaltummaafi hojimaanni badaan biyyarraan ga’uu
danda’u karaa Miidiyaalee adda addaa fayyadamuun
olaantummaan seeraa bakka maratti kabajamuu dhiisuun
miidhaanni nama dhuunfaas ta’ee biyyarraan ga’uu
danda’u baayyee olaanaa ta’uu dubbataniiru.
Komiishiniin naamuusaafi farra malaammaltummaa
Oromiyaa qindoomina hojimaata badaa ittisuuf
Olaantummaa Seeraa kabachiisuu keessatti waliin
hojjetaa jiraachuu ibsameera. Madda malaammaltummaa
qorachuufi akkasumas namoota malaammaltummaadhaan
shakkaman qorachuun seeratti dhiyeessuun murtii haqa
qabeessa akka argatan taasisuun,qabeenya biyyaafi
mootummaa waliin eeguuf qindoominaan hojjechuun
murteessaa ta’uu dubbatameera.
Komiishinii naamuusaafi farra malaammaltummaa Oromiyaa irraa
hanga kurmaana 3ffaatti galmeewwan dhimmoota adda addaan,582
eeruun abbaa alangaaf kenname keessaa galmeewwan 264 Mana
murtiif dhiyaatee falmiirra jira.
galmeewwan 56 shakkamtoonni sababa garaagaraan lubbuun
isaanii waan darbeef falmiin himata isaanii kan addaan cite yoo
ta’u galmeewwan 257 himanni isaa qulullaa’aa jiraachuu ragaan
biiroo haqaarra arganne ni ibsa.
Walumaa galatti raawwiin hojii abbaan alangaa waliigala
Oromiyaa milkaa’ina hojii kanaaf qophaa’ummaafi kutannoon
ogeeyyii abbaa alangaa qindoomina qaamolee adda addaa waliin
kan raawwatamaa jira. dhimmi murteessaan abbaa dhimmaa
kan ta’e uummanni bal’aan qaamolee haqaa bakka garaagaraa
jiran waliin dhaabbatee tajaajila hojii haqaarratti qabsaa’uun
milkaa’ina egereetiif hojjechuun murteessaa ta’uu dubbataniiru.
Gama biraan gaaffii uummataa sadarkaan jiru deebisuuf
qindoominaan Mootummaa waliin haqa irratti hojjechuu
gaafata. Garuu godinaalee tokko tokko keessatti bakka nageenyi
waaraa jiraachuu dhabuun shakkamu keessatti raawwii hojii
gadi bu’aadha. Kanaaf olaantummaa seeraa mirkaneessuuf
qindoominni mootummaafi uummata murteessaadha.
Caamsaa 1 bara 2011
G
uyyaan kabaja Ayyaana
Fayyummaa Nagummaa
Ogummaa wagga waggaan Ebla
28 ALA kabajama. Kaayyoon
kanaja guyyaa kanaas Indaastiriiwwan
keessatti balaawwaniifi dhibeewwan
sababa hojiitiin walqabatee dhufuu
danda’an xiqqeessuufi hojjettoota balaa
adda addaatiif saaxilamanii lubbuusaanii
dhaban yaadachuufi. Akkasumas iyyisa
balaawwaniifi dhibeewwan sababii
hojiin walqabatee dhufuufi fayyummaafi
nagummaa ogummaa addunyaawaa
ta’e qaama mootummaa, waldaalee
hojjettootaafi hojjechiisaa gidduutti wal
hubannoo oomuufi.
Akka gabaasa dhaabbata Hojii Idilia
Addunyaa/ILO/ bara 2017tti balaafi
dhibeewwan sababa hojiitiin walqabatuun
hojjettoonni 350,000 fi miliyoona lamaa
ol ta’an walduraa duuban lubbuu isaanii
dhabaniiru. Baruma kana guyyaatti
namoonni 6,300 sababa hojiitii industirii
keessatti quunnamuun du’aan lubbuusaanii
dhabaniiru. Bara 2018 AlA namoonni 7600
guyyaatti lubbuun darbuusaanii ragaan ILO
kun ni agarsiisa. Sababa balaafi dhibee
kanaan walqabatuun akka Addunyaatti
guddinni dingdee %4 qisaasamuus
gabaasni kun ifoomseera. Qisaasama
kanaan Doolaara Ameerikaa tiriiliyoona 2.8
dhabamuus ibsa.
Guyyaan Kabaja Ayyaana Fayyummaafi
Nagummaa Ogummaa akka Addunyaatti
yeroo 19ffaaf, akka Biyya keenyaatti yeroo
16ffaaf fi kka Naannoo Oromiyaatti yeroo
9ffaaf Sirnoota garaagaraan Magaalaa
Adaamaatti kabajameera.
Guyyaan kun dhaadannoo “Walitti
dhufeenyi gaariin hojjetaafi hojjechiisaa
nageenya Industiriif bu’uura” jedhuun
kabajame. Sirna kanarratti, hoggantoonni
mootummaa sadarkaa adda addaatti
argaman, hojjettoonni Warshaalee
garaagaraarraa dhufaniifi bakka Abbootiin
qabeenya Warshaalee jiranitti Marii
Paanaaliin kabajame.
Kabaja guyyaa Ayyaana kanaarratti
barreeffamni Fayyummaafi Nagummaa
Ogummaa milkaa’ina hojii egereetiif
jedhu Ogeessa Biiroo dhimma Hojjetaafi
Hawaasummaatiin dhiyaateera.
Fayyummaafi Nagummaa Ogummaa
Inmdustiriiwwaniifi Investimentoota
biroo keessatti mirkaneessuun dhimma
Bulchiinsa gaarii mirkaneessuun dagaagina sirna dimookiraasiitiif bu’uura!
Kallacha Oromiyaa
Fayyummaafi
nagummaa ogummaa
xiyyeeffannoo olaanaa barbaadudha.
Mudannoo balaa tasaan hojjettoota du’aafi
Miidhama qaamaa garaagaraan isaan
mudataa jiru kan ittiin yaadatamuufi
Dabalataanis hubannoo Fayyummaafi
Nagummaa Ogummaa Adunyaa qaama
Mootummaa,Waldaaleen hojjechiisaafi
hojjetaa gidduu akka jiraatu gochuufi
jedhan Hoggantuun Biiroo Dhimma
Hojjetaafi Hawaasummaa Oromiyaa Adde
Fatiyaa Mahaammad.
Aadde Fatiyaan Milkaa’ina hojii kamiifuu
fi itti fufinsa dhaabbilee Indistiriiwwan
garaagaraa kamiifuu hojiin Fayyummaafi
Nagummaan Ogummaa hojjetaa
murteessaa ta’uu dubbatan.
Hojii egeree milkeessuuf Warshaalee
keessatti mirga hojjetaafi hojjechiisaa haala
danbiirra jiruun utuu hin dabsiin gara
hojiitti jijjiiruun Mirga fayyadamummaa
dargaggootaa humna Misoomaa ta’an
kabachiisuuf Biiroon dhimma Hojjetaafi
Hawaasummaa qindoominaan Warshaalee
waliin tokkummaan hojjetaa jiraachuus
ibsaniiru.
Qaroomina biyya tokkoo keessatti
guddinni Indistiriiwwanii isa tokkodha.
Indistiriiwwan keessatti hojjettootaaf dursa
utuu gara hojiitti hin bobbaasiin hubannoo
haala walii gala hojii kennamuu baannaan
Lubbuun namaafi Miidhaan qaamarratti
qaqqabuu danda’u guddaa ta’uu danda’a.
Bara kana akka naannoo keenyaatti Carraa
balaan kun itti dhufuu danda’u hanbisuuf
Warshaaleen dursa Ogeeyyiif yeroo adda
addaa itti fufinsaan Leenjii hubannoo hojiif
gargaaru kennuun karaa balaan kun ittiin
dhufu xiqqeessuuf hojjetamaa jiraachuu
dubbataniiru.
Balawwan Indistiriiwwan adda addaa
keessatti uumamaa jiran xiqqeessuuf
barnoota hojii duraa, Leenjiiwwan
hojiirraa kennamaa deemuufi Hojjettoonni
Ogummaa cimaa horachuun hojii
Warshaalee garaagaraarraa keessatti
dandeettii gonfachaa deemuun murteessaa
ta’uu dubbatu Aadde Fatiyaan.
Fayyummaafi Nagummaan Ogummaa heera
biyya keenyaa keessatti karaa madaalawaa
ta’een tumameera. Seera tumamee jiru
kana Warshaalee mara keessatti hojiirra
olchuun mirgi hojjetaa Warshaalee
keessatti kabajamee fedhiin Oomishaafi
Oomishtummaa yeroodhaa gara yerootti
akka dabaluuf hojjechuun murteessaa ta’uu
dubbataniiru.
Warshaalee tokko tokko keessatti bakka
balaan itti shakkamu ykn itti muudate tokko
battalumatti bakka rakkoo qaqqabsiise sana
sababa isaa Ogeessaan adda baasuun,humna
isaa yeroo yerootti safaraa deemuun
barbaachisaa ta’uu himaniiru.
Warshaalee keessatti rakkoo yeroo
garaagaraa bakka qaqabsiisan lammata
balaa dhufu hanbisuuf ka’umsa Meeshaa
balichaa beekuuf sababa isaa qorachuun
murteessaadha. Kanaaf Warshaalee mara
keessatti Meeshaaleen humni isaanii
sa’aatiin safaramaa deemuun murteessaa
ta’uu dhaamaniiru.
Naannoo keenya keessatti ijaaramuu
Investimentootaaf sababoonni gurguddoo
sadiitu(3)jiru. Isaanis Lafa,Humna namaafi
Qarshiidha. Isaan kana keessaa tokko yoo
jiraachuu baate Investimentichi carraa
eessayyu jiraachuun biyyaafi Lammiilee
tajaajiluu hin danda’u jedhu.
Biyya tokko keessatti Carraa jiraachuu
Warshaaleef qabxiiwwan Sadan(3) armaan
olitti eeraman isaan ijoodha. Kanaaf
isaan keessaa Fayyummaafi Nagummaan
Ogummaa iddoo olaanaa qabaachuu
dubbachuun abbootiin Warshaalee
garaagaraa naannoo keenyaa karaa Heerriifi
Seerri biyya keenyaa jedhuun faayidaafi
mirga Hojjetaa eeguun milkaa’ina
Warshichaati.
Hirmaattonni Warshaalee tokko tokko
irraa dhufan akka jedhanitti Warshaaleen
naannoo keenyaa guddina biyya keenyaa
keessatti iddoo guddaa qabaachuun isaanii
beekamaadha jedhanii, Dhaabbileen mirga
13
Masfin Tasfaayee
hojjetaa isaa karaa guutuun eeguufi Warshaa
keessa hojjetu irraa fayyadamoo taasisuuf
xiyyeeffannoo guddaa itti kennuun
rakkoolee hojjetaa qoraa jiran bu’uura irraa
hiikuun barbaachisaa ta’uu eeraniiru.
Rakkooleen baroota dheeraaf Warshaalee
keessatti mul’atan keessaa isaan ijoon haala
armaan gadiin ibsamu. Hojiileen Warshaalee
keessatti raawwatamaniifi Kaffaltiin
Mindaa ji’aa xiqqaachuun kan wal-simu
miti, Mana jireenya hojjettootaa isaaf
mijeessuu dhabuufi Bakka kaffaltii fooyyee
qabutti hojjetaa keessaa guddisuurra
biyyoota garaagaraarraa firoottansaanii
fiduun hojjechiisaa jiraachuu, hojjetaan
keessaa dhaabbaticha keessatti guddachuuf
akka carraa hin qabnetti komatan.
Indistiriiwwan keessatti kutaa balaan itti
shakkamu Ogeeyyii amala Indistirichaa
waliin wal-beekan yeroo yerootti to’atamaa
deemuun Indistirichi Oomisha barbaadamu
qofa Oomishuun kaayyoo hundeeffameef
tajaajila barbaadamu kennaa jiraachuusaa
madaalaa deemuun rakkoolee Fayyummaafi
Nagummaa Ogummaaf sababa amansiisaa
ta’an beekuun fala atatamaa kaayaa
deemuun murteessaa ta’uu dubbataniiru.
Warshaaleen martinuu rakkoolee
hawaasummaaf bara dheeraa saaxilamaa
jirru kana hubachuun dhaabbileen kun
quuqamni lammii itti dhaga’amee rakkoolee
jireenya keenyaafis ta’e itti fayyadama
yeroo hojii dhaabbatichaaf Mana jireenyaa
dhabuun qormaata ta’aa jiran jalaa akka nu
baraaru jechuun yaada isaanii ibsataniiru.
Industiriiwwan baayyee isaanii biratti
Danbiifi Seera biyyaa keenyaa cabsuun
mirga Hojjettootaa kabajuu dhiisuun gita
hojii kaffaltii Mindaa fooyy’aa qaban irratti
carraa Hojjetaa keessaaf kennamee itti
guddisuu dhiisuun carraa hojii biyyoota
biraaf kennuun seera cabsuudha jechuu
waan ta’eef mootummaan olaantummaa
seeraa mirkaneessuuf hojjechaa jiraachuu
Aadde Fatiyaan dubbataniiru.
 14 Kallacha Oromiyaa Caamsaa 1 bara 2011

Namoota yakka lammiilee . . . Oromiyaatti mariin hariiroo . . .

malaammaltummaatiin shakkamanirratti tarkaanfiin deggersa nyaataafi wantoota bu’uuraa biroo dhiyeessuufi duudhaalee gaggaarii waliin jireenya ummatoota
fudhachuuf hojjetamaa akka jiru ibsame. hojiin deebisanii dhaabuu hojjetama akka jirus Aadde walitti hidheefi tokkoomsee dhalootaa gara
Mufariyaat dubbataniiru. Kanaanis mootummaan dhalootaatti cehaa dhufe cimsachuuf kan isaan
Haaluma kanaan Ministirri Ministeera Nageenyaa
MFDRI Aadde Mufariyaat Kaamiil gabaasa raawwii federaalaa dhaabbiin midhaan kuntaala miliyoona gargaaru ta’uu marii kanarratti ibsameera.
karooraa mana hojiisaanii kan baatii 9 Mana Maree 1 fi kuma 745 dhibba saddeet kan raabsu yoo ta’u, Saboonni jijjiirama eegalame akka hin gufanne
Bakka Bu’oota Ummataatiif dhiyeessaniin akka kunis %60.3 mootummaa %39.6 tola ooltotaan kan Shira daldaaltoota siyaasaarraa eeggachuun
beeksisanitti Ministeerichi nageenya mirkaneessuun uwwifamedha jedhameera. bu’uura cimaa nageenyaa, misooma, guddinaa fi
waliigaltee biyyaalessaa uumuufi naannolee gidduutti Haata’u malee, buqqaatonni qe’eesaaniitti akka deebi’an badhaadhina waliinii mirkaneessuuf ejjennoon
guddina haqa qabeessa fiduu haalota dandeessisan mootummaan haala mijeessetti fayyadamanii amananii qabatameera.
hojii rifoormii hojjeteera. Gama olaantummaa seeraa warra deebi’anirratti bakka tokko tokkotti qaamonni Walitti bu’iinsii fi wal-buqqisuun shira
kabachiisuu, mirga lammiilee eegsisuutiinis amma shakkaman doorsisaafi reebicha garaagaraa akka irraan daldaaltota siyaasaa irraa kan madde malee
ammaatti miseensota kaabinee naannoorraa hanga gahaa jiranis ibsameera. bu’uura ummattootaa kan hin qabne ta’uurrattis
ooggansa gandaatti argaman kan lammiilee buqqisaniifi waliigalameera. Mootummaan dirree demokraasii
dararaa irraan ga’uun shakkaman 468 to’atamuusaanii Gama biroon Abbaan Alangaa federaalaa namoota
bal’isuu sababa jedhuun mirgi midiyaaleedhaaf
Aadde Mufariyaat Kaamiil ibsaniiru. yakka malaammaltummaa, mirga namoomaa sarbuufi
kenne gaarii ta’ullee, miidiyaaleen tokkoo tokko
aangoo seeraan ala fayyadamuun shakkamanirratti
Shakkamtoota 420 ammoo to’annaa seeraa jala oolchuuf sadarkaa mirga ofii itti shaakalan walaalurraa
himata banuusaa beeksiseera. Haaluma kanaan hojii
hojjetamaa jiraachuu Aadde Mufariyaat himanii, kan ka’e duudhaa waliin jireenyaa ummattootaa
geggeessaa odeeffannoofi nageenya biyyaalessaa
naannoleen shakkamtoota akka dabarsanii kennan booreessaa jiraachuu marii kanarratti ka’eera.
duraanii obbo Geetaachoo Asaffaa dabalatee namoota 25
obsaan ilaalaa turreerra; kana booda garuu mootummaa Waan ta’eefis mootummaan luugama itti gochuu
irratti himanni kan baname yoo ta’u, Geetaachoo Asaffaa
federaalaa waliin ta’uun shakkamtoota to’annaa jala qaba kan jedhus akka yaadaatti ka’eera. Gama
dabalatee namoonni sadii kan to’annoo jala hin oolledha.
oolchuuf bobbiin eegalameeras jedhan. Namoota yakkaan biraatiin, dirree demokraasii bal’ate keessatti
Geetachoo Asaffaa yakka suukanneessaa namoota maqaa paartileen siyaasaa ejjennoo siyaasaa qaban
hirmatamanii biyyaa ba’an to’atanii seeratti dhiyeessuuf
miseensa ABO, Ginboot 7 fi miseensa jaarmiyaa siyaasaa walabummaan akka tarkaanfachiisaniif mirgi hin
Intarpool waliin hojjetamaa jiraachuus eeraniiru.
kan biroon qabamanii mana hidhaa dhoksaafi lafa jalaatti daangofne kan kennameef ta’ullee, jaarmiyaalee
Lammiilee qe’eefi qabeenyasaaniirraa buqqa’aniif bakka seerri hin beeknetti hiraarsaa turuun ni yaadatama. gama tokkoon qabsoo karaa nagaa jechuun
Manni Marichaa liqii . . . gama biraatiin ammoo ummataafi ummata
waliin nyaachisaa oolanii fi ummatarratti yakka
heddu ta’an qarshii bil. 10 ol hawaasummaafi dingdee sektarooni 9 fi Yuunivarstoonni hojjetan irratti mootummaan ol’aantummaa seeraa
liqeessuun hojiitti galfamanis dargaggootaa furuuf yoomiyyuu Oromiyaa keessatti argaman kabachiisuu qaba yaada jedhus akka ejjennootti
amma barbaadame milkaa’uu hin caalaa xiyyeeffannoo olaanaa 15 qooda guddaa fudhataniiru qabatameera.
dandeene. Maddi rakkoo kanaas kennee hojjechaa jira kan jedhan jedhan. Rakkoo dargagootaa hojii
dargaggoonni industirii fi qonnarratti ammo Hoganaan Biiroo Misooma dhabeeyyii bu’uurarraa furuuf bara Eeenyummaa keenyaan alatti duudhaalee walitti
xiyyeeffachuurra tajaajilarratti Intarpirayiziifi Industirii Oromiyaa kanas tiraaktara 50, paampii 2000, hidhanii har’aan nu gahan qabna kan jedhan
xiyyeeffachaa turan. Qaamni hojiitti Obboo Xilahuun Warquuti. Ji’oottan cuucii mil.2 dhiyeesuuf hojjachaa hirmaattonni jijjiirama aarsaa qaamaa lubbuutiin
galchee hordofus amma barbaadame darban keessas dargaggoonni jirra jedhan obbo xilahuun. Bara argame ceesifachuu gahee hunda keenyati
hubannoo gahaa kennuun deeggarsa 1,134,441 intarpiraayizoota kana dargaggoota hoji dhabeeyyii jedhaniiru.
si’ataa kennaa akka hin turre Obbo 68,063n ijaaramanii hojiitti 5000,000 carraa hojii adda addaa Ummanni amantaan osoo wal-hin qoodiin
Shimallis ibsaniiru.
galuusaanii ibsanii, dargaggoota keessatti galchuuf hojjetmaaa akka manneen amantaa waliif ijaaru, ilmoo dhalee
Mootummaan rakkoo kana hojiitti galchuu keessatti jirus eeraniiru. guddifachaadhaan waliif laatu, afooshaadhaan
wal-utubee gaafa rakkoo waldhaqabu, gaafa
Kutaalee magaalaa Finfinnee gaddaa fi gammachuu gola walii lixee rakkoo fi
Kutaawwan magaalaa kunneenis /Tulluu ejersaatimmoo Mana keessummattimmoo gaaffii gammachuu walirraa qooddatu, daboo waliif bahee
kutaa bulchiinsa magaalaa Boolee, barumsaa Artii /Art School/ gamoo abbaa biyyummaa Oromoon human misoomaa waliif ta’u, yoo waldhabdeen
Lidataa ykn Caffee Aannaaniifi abbaa darbii shanii ijaarsiisuuf Finfinneerratti qabu mirkaneessuufi uumame akka duudhaa fi aadaa isaatti jaarsummaa
Qiirqoosi ykn Tulluu Ejersaati. waliigalichi kan taasifame. deebisuu keessaa qaama isa waliif taa’ee wal-araarsuun duudhaa eebbifamaa
tokkdha jedhaniiru. ummatoonni waliin gabbifatanidha.
Kutaa Bulchiinsa magaalaa Sirna waliggaltee hojii
Boolee Bulbulaatti Giddu Gala mallatteessuu giddu gaalaa aadaa Iijaarsisaas yeroo gababaa keessatti Keessumattuu,Ummanni Oromoo sirna
Qophiifi Leenjii Nyaata Aadaa Oromoootti tibbana taasifame kan jalqabamu yoo ta’u, kutaalee gadaasaatiin duudhaa saboota biroo ofitti qabee
Oromoo gamoo abbaa darbii kanarratti Oogganaan Biiroo magaalaa lamaan hafan keessattis haammachuu, fuudhaafi heerumaan dhiigaan
jahaa, kutaa magaalaa Lidataa / Aadaafi Turiiziimii Oromiyaa Dr. itti fufiinsaan kan raawwatmu ta’uu walitti hidhamee waliin jiraachaa ture amms,
Cafee Araaraatti giddu gala gabaafi Garramuu hulluuqaa ijaaramuun mirkaneessaniiru. Baajanni Ijaarsa borus cimsee kan itti fufu ta’uusaa hirmaattota
egziibiishiinii gamoo abbaa darbii pirojektii kanaa faayidaa kanaaf qabames qar. Mil. 700 ol saboota Oromiyaa keessa jiraniif irradeebiin
sagaliifi kutaa magaalaa Qiirqos hedduu qabaachuu eeranii, akka ta’e ibsameera. mirkaneessaniiru.

Sirna heera mootummaa gabbisuuf mootummaafi ummanni waliin hojjechuusaanii ni cimsu!

Caamsaa 1 bara 2011
Seenaa imala ijoollee Oromoo gurguramanii -
Itoophiyaa hanga Afriikaa Kibbaatti
G
anna hedduun dura dubartiin lammii Afriikaa
Kibbaa Saandiraa Sheel, Mana Kitaabaa Koorii
jedhamu keessa kaataaloogii/baafata wabii
irratti jecha ‘Ijoollee Oromoo’ jedhu argite.
Odeeffannoo jiranis deemtee dubbifte. Seenaa
daa’imman Oromoo gabrummaaf gurguramanii.
Ijoolleen kunniin eessa turan? Garam dhaqan? Horteen
isaanii jiruu?... Egaa akkasiin seenaan ijoollee kanaa
himamuu kan eegale.
Akka lakkoofsa warra Awurooppaa /ALA/ 1888 fi
1889tti humni galaanarraa Biriteen, doonii waraanaa
HMS Osprey jedhamtu gargaaramuun, bidiruuwwan
sadii garboota fe’uun gara Baha Giddugaleessaatti
geessuun gurguruuf turan to’annoo jala oolchuun,
garboota achi keessa turan bilisa baasan.
Lakkoofsi ijoollee Oromoo bidiruuwwan kanneen keessa
turanis 204 yogguu tahu, kanneen keessaa ijoolleen
Oromoo 64 gara wiirtuu mishinariitti geeffaman.
Garboota kanas iddoo Sheikh Ottman jedhamu kan biyya
Yamanitti argamutti geessan, achiis Afriikaa Kibbaatti.
Waggoota muraasaan boodas ijoollee kanneen keessaa
17 kan ta’an biyyatti deebi’aniiru.
Mishinaroonni Iskootish iddoo Sheekh Otmaan
jedhamutti argaman tokkoon tokkoon ijoollee Oromoo
64 kanneen waliin gaaffiifi deebii tolchan.
Ragaan gaaffiifi deebii kanaas haga Dr. Saandraan gaafa
sana argatutti, girgijjii (shelf) mana kitaabaa keessa
iddoo tokkotti awwaalamee ture.
Tarii seenaan ijoollee kanaa dhokatee hafa turee?
moo ammas seenaa ijoollee kanaa baruuf waggoota
100 ol eegna turre? Seenaan kun maal akka fakkaatu
barreessituu kana waliin turtii BBC Afaan Oromoo
taasisan kan armaan gadii fakkaata.
Dr. Saandraan dhamaatii waggoota hedduun booda
kitaaba matadureen isaa  Children of Hope: The
Odyssey of the Oromo Slaves from Ethiopia to South
Africa jedhu ji’oota muraasaan dura maxxansiifte.
Kitaabni kun kitaabota biroo kan seenaa gabrummaa
Afriikaa, keessattuu kan Baha Afriikaa seenessan
kaan irraa maaltu adda isa taasisa? Ijoolleen kun erga
qabamanii kaasee haga gurguramanii, bilisa ba’anitti
seenaa jiru nutti hima.
Bishoo Jaarsaa: gatii boqqolloon
gurguramte; barsiistuu taate
Dr. Saandiraa Sheel ijoollee jaalattu
keessaa Bishoo Jaarsaan ishee tokko.
‘’Wal-caalchisuuf natti ulfaatus,
cimina ishee hedduun dinqisifadha,’’
jetti.
Bishoon 1874 dhalatte*. Haatishee
Milkaa’inni gama misooma dinagdeetiin galmaa’e bulchiinsa gaarii mirkaneessuutiinis ni dabalama!
Kallacha Oromiyaa 15
Dingatii jedhamu turan. Abbaafi haatishee bara hamaa
‘Bara Baliyyaa’ jedhamuun beekamu keessa du’an.
Erga maatiinshee du’anii booda, garba maatiisaanii
nama ture bira jiraachuu eegalte.
Barichi hongee cimaan kan itti hammaate waan tureef,
mandara Gobbuu jedhamtu keessa nyaata akka bitaniif
namicha tokko waliin ergamte.
Erga iddoo gabaa gahanii booda namtichi gatii
boqqollodhaan gurguree deebi’e. Daldaltoonni Axaarii
jedhaman gabaadhaa ishee bitanii gara iddoo Warakallaa
jalatti argamtu Ancaarroo jedhamtutti geessuun daldalaa
biraatti gurguran.
Daldalaan kunis daldalaa biraa Adaalitti argamutti
gurgure. Innis Daawwee keessa bahuun Taajuraa
geesse. Taajuraan magaalaa qarqara galaanaa Jabuutiitti
argamtudha.
Ijoollee kaan wajjin Taajuraatti bidiruurra kaa’anii imala
erga jalqabanii booda sagalee dhukaasaa dhagahan.
Achis bilisa ba’anii gara Yamanitti geeffaman.
Boodarras ijoollee Oromoo kaan waliin, mishoinaroonni
Iskootlaand gara Afrikaa Kibbaatti fudhatanii, iddoo
jaarmiyaa Lovedale jedhamu keessa galchan.
Waggoota hedduun booda Lovedale keessatti barsiistuu
taate.
Achuma barataa kan ture Fredrich jedhamutti heerumte.
Isaanis walitti ijoollee 4 godhataniiru.
Ilmi intala Bishoo Neville Alexander jedhamu - namoota
bilisummaa Afriikaa Kibbaaf qabsaa’an keessaa maqaa
guddaa kan qabu ture.
Pireezidaantii duraanii biyyattii Nelsan Maandelaa gatuun fiigichatti kute. Garuu jarreen kana fiigichaan
waliin Odola Roobin irratti waggoota 10f hidhameellee jalaa bahuu hin dandeenye, reebanii qaqqaban.
ture. Ukkaamsanii caakkaatti galchan. Jarri kun gara iddoo
Goda Waraabessaa jedhamutti geessuun daldaltoota
Amma Neville lubbuun haa jiraatuu dhabu malee,
garbaatti gurguran.
Saandiraan isa waliin walargitee waahee akkawoosaa
haasa’uu isaanitti hedduu gammaddi. Achis daldaltoonni kunniin gara gabaa Billootti geessan,
kunis Goda Waraabeessaa irraa deemsa torban lamaati.
Tolasaa Wayyeessaa - barataa cimaa fi loltuu
Achii booda akkuma ijoollee kaanii daldaltoota
Bara 1877tti naannoo Jimmaa iddoo
Axaariitti gurgurame. Boodarras erga daldaltoota
Tibbee jedhamtutti dhalate. Haati
hedduutti gurguramee booda, iddoo qarqara galaanaa
isaa Hataatuu jedhamu. Abbaan
Araayitoo jedhamtutti bidiruun ceesisan. ‘’Tolasaan
isaa lafa qonnaa bal’aa qabu
barataa cimaa ture,’’ jetti Saandraan.
turan. Akkasumas qotiyyoo
digdamaafi hoolota 15 qabu Tolasaan Waraana Anglo-Boer kan bara 1899- 1902tti
turan. godhamerratti, gama Biriteen hiriiruun, konkolaachisaa
tahuun tajaajileera. Iddoo waraanaa turerraa gara
Gaaf tokko Tolasaan naannoo
jaarmiyaa itti guddate - Lovedale’tti waahee muuxannoo
qe’eesaaniitti taphachaa ture.
isaa xalayaa barreessaa turuu ni dubbatti Saandraan.
Namoonni sadii Tolasaatti siquun
‘’Fardatu nu jalaa bade. Wayi agartee?’’ jedhaniin. Waraanni, namni nama ajjeesuu, fardeen dhukaasanii
Innis fardicha akka argeefi garam akka deeme itti hime. ajjeesuun daran garaasaa hammeessaa akka ture
Wayita kana Tolasaan jarreen kana shakkeera. barreessaa ture.
Gara fuula 3tti
Battaluma uffatasaa gogaarraa hojjetame achumatti Achiin boodas Tolasaan gara
 16
Wallagga
Obbo Raggaasaa Dhaabaa Labataa
mana jireenyaa Magaalaa Najjoo
ganda 02 keessaa qaban Lakk.
haaraan 02-2216 Lakk durii---
Lakk.Kaartaa isaa 148/2005I.M.M
kan ta’e Obbo Dabalii Sobbooqaa
Jaallataatti gurgurachuu waan
barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, beeksifini kun bahee guyyaa
20keessatti haa dhiyaatu.W/M /M/
Lafaa/Bul/Magaalaa Najjoo.
Caalbaasii
R/Himattoota 1ffaa Tamasgeen
Taammiruu 2ffaa Tafarraa
Taammiruu 3 Masfin Taammiruu
ffaa
4ffaa Simmanyi Taammiruu 5ffaa
Alamituu Taammiruu 6ffaa Sannaayit
Taammiruu 7ffaa Aaddis Taammiruu
fa’aa N-7 fi R/Himatamaa
Tasfaayee Taammiruu jidduu falmii
raawwii jiru ilaalchisee Mana
jireenyaa Magaalaa Naqamtee
Kutaa Bulchiinsa Bakkaniisa Qasee
keesstti argamu Lakk. Kaartaasaa
397/97 ta’e ka’uumsa gatii
Caalbaasii qarshii 280,000tiin
gaafaa 01/10/2011 sa’aatii 3:30
--- 6:00tti waan gurguramuuf
namoonni bitaachuu barbaaddan
dhiyaattanii dorgomuudhaan
bitachuu kan dandeessan ta’uu
manni murtii ajajeera.M/M/A/
Magaalaa Naqamtee.
Obbo Sibaatuu Tashoomeetiif
Bakka Jiranitti
Himataan Ismaa’eel Hasaniifi
himatamaa isin gidduu falmii
tilmaama qarhii jiru ilaalchisee
himatamaan kun mana murtii kanatti
himatamuu keessan beektanii
beellama gaafa 09/09/2011 sa’aatii
3:30tti dhiyaattani akka falmattan
mani murtii ajajeera.M/M/Ol/Go/
Wallaggaa Bahaa.
Obbo Tolinaa Barkeessaa mana
dhuunfaa isaanii Magaalaa
Biilaa ganda Biilaa 01 keessaa
qaban Lakk.isaa -- kan ta’e Obbo
Tottoobaa Fufaatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
15 gidduutti haa dhiyaatu.WMM/
Lafaa/Bul/Magaalaa Biilaa.
Kallacha Oromiyaa
Obbo Saamu’eel Galataa mana dhuunfaa isaanii
Magaalaa Biilaa ganda Biilaa 02 keessaa qaban Lakk.isaa
-- kan ta’e Obbo Taammiruu Kumarraatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 15gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/
Bul/Magaalaa Biilaa.
Obbo Magarsaa Baayyisaa mana Magaalaa Warra-
jirruu ganda 01 keessa qaban Lakk. isaa 1337 ta’e
ball’inni Lafa 200M2 irratti argamu Obbo Margaa
Fiqaaduutti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu
yoo jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa
dhiyaatu. WMM/Lafa/Bul/Magaalaa Warra-jirruu.
Obbo Kabbadaa Booxxoo mana dhuunfaa isaanii
Magaalaa Biilaa ganda Biilaa 02 keessaa qaban Lakk.isaa
0377 kan ta’e Obo Daani’eel Kabbadaatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 15gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/
Bul/Magaalaa Biilaa.
Obbo Habiib Hasaan mana daldaalaa Magaalaa Qaaqee
ganda 01 keessaa qaban Lakk.isaa -- Lakk.Kaartaa
isaa 197/WMMLMO/99 ta’e ball’inni lafa 72M2 irratti
argamu Obbo Ahimad Bayyanaatti gurgurachuun maqaa
jijjiiruu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Qaaqee .
Obbo Gaaddisaa Taaddasaa mana Magaalaa Warra-
jirruu ganda 01 keessa qaban Lakk. isaa 1834 ta’e
ball’inni Lafa 200M2 irratti argamu Obbo Daawwit
Immiruutti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu
yoo jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa
dhiyaatu. WMM/Lafa/Bul/Magaalaa Warra-jirruu.
Caalibaasii yeroo 2ffaa
Obbo Yohaannis Disaasaa kan itti murteessifatan Aadde
Taaddalech Tashoomaa waan hin kaffalleef mana
jireenyaa ishee kan ta’e Magaalaa Baakkoo ganda
01 keessatti argamu caalbaasii 2ffaan gatii olaanaa
argameen gaafa 24/09/2011 sa’a 3:00 hanga sa’aatii
6:30tti wan gurguramuf namoonni bitachuu barbaadan
dhiyaatanii dorgomuun bitachuu kan dandeessan ta’uu
ni beeksifna.M/M/O/G/ W/Bahaa.
Obbo Isheetuu Iliyaas mana dalaalaa Magaalaa Gabaa
Roobii keessaa qaban ballina Lafaa kaareemeetir
3x4=12M2 irratti kan argamu Lakk.Kaartaa isaa 257/M
ta’e Obbo Abiyoot Abdiisaatti gurgurachuu waan
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20gidduutti haa dhiyaatu WMM/Lafaa /
Bul/Magaalaa Gabaa Roobii.
Aadde Almaaz Mulugeetaa mana jireenyaa Magaalaa
Gimbii ganda 04 keessatti argamu Lakk.Kaartaa
isaa 04/0906/2011 ta’e Obbo Waaqtolee Baacaatti
gurguurtaadhaan dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan
barbaadaniif osoo maqaan hin jijjiriin kan mormu yoo
jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa
dhiyaatu.W/M/M/Lafaa Bul/Magaalaa Gimbii.
Caamsaa 1 bara 2011
Obbo Takkaa Luungoo mana jireenyaa Magaalaa Gimbii
ganda 04keessatti argamu Lakk.Kaartaa isaa KMG-
04/162 ta’e Obbo Yaasiin Dhibbisaatti gurguurtaadhaan
dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan barbaadaniif osoo
maqaan hin jijjiriin kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.W/M /M/
Lafaa Bul/Magaalaa Gimbii.
Qaxalee Jooraa mana jireenyaa Magaalaa Qaaqee ganda
01 keessaa qaban Lakk.isaa -- Lakk.Kaartaa isaa 903/
MMLMQ/2010 ta’e ball’inni lafa 200M2 irratti argamu
Obbo Wandimmuu Raagaatti gurgurachuun maqaa
jijjiiruu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Qaaqee .
Obbo Gaaromaa Xilaahuun Abbabaa mana jireenyaa
Magaalaa Najjoo ganda 01 keessaa qaban Lakk.haaraan
01-1233 Lakk durii --- Lakk.Kaartaa isaa 2166/2009
kan ta’e Obbo Hirphaa Qajeelaatti gurgurachuu waan
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifini kun
bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WMM /Lafaa/
Bul/Magaalaa Najjoo.
Obbo Saalii Abiraar Adam mana jireenyaa Magaalaa
Gimbii ganda 02 keessatti argamu Lakk.manaa -- Kaartaa
Lakk. isaa Gimbii/5022/02/2007 ta’e orjinaalli isaa waan
na jalaa bade kan biraa bakka bu’ee naaf haa kennamu
jedhanii iyyataniiru. kanaafuu namni ragaa kana arge
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti
yoo dhiyeessuu baate kaartaa haaraa hojjannee bakka
buufnee kan kenninuuf ta’uu ni beeksifna. WMM/Lafaa/
Bul/Magaalaa Gimbii.
Aadde Hiwoot Masfin mana jireenyaa dhuunfaa isaanii
Magaalaa Biilaa ganda Biilaa 02 keessaa qaban Lakk.isaa
0123 kan ta’e Obbo Baacaa Mulgeetaatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 30 gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/
Bul/ Magaalaa Biilaa.
Obbo Yemaanee Naggasaa mana jireenyaa Magaalaa
Gullisoo ganda 02 keessaa qaban Lakk.kaartaa isaa
Bul/M/Gull/913/2011 ta’e ball’inni Lafa 200M2 irratti
argamu Obbo Abdii Gaaromaatti gurgurachuu waan
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu. WMM/Lafa /
Bul /Magaalaa Gullisoo.
Aadde Xajjituu Gannatii mana jireenyaa Lakk. isaa
1951 ta’e Magaalaa Gullisoo ganda 02keessaa qaban
Lakk.Kaartaa isaa Bul/M/Gull/915/2011 ta’e ball’inni
Lafa 200M2 irratti argamu Obbo Dabalaa Kabbadaatti
gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
WMM/Lafa /Bul/Magaalaa Gullisoo.
Caamsaa 1 bara 2011
Caalbaasii yeroo 1ffaa
R/Himataan Masarat Gaaddisaa fi R/Himatamaan
Maxxansa Hoomaa Yaayyaa giduu falmii raawwii
jiru ilaalchisee qarshii R/himatamaa kanatti
murtaa’ee turee R/Himataaf waan hin kaffaleef
qabeenyaa R/himatamaa kanaa kan ta’e Meeshaa
hojii maxxansaaf ooluu gosni isaa 760 Laminator
jedhmu bayyinni isaa tokko kan ta’e akkaataa
Kolleejjii Barnoota Ogummaafi Teekinikaa
Naqamtee tilmamee dhiyeessen waluma galatti
ka’umsa caalbaasii qarshii 160,000tiin gaafa
24/09/2011 sa’aatii 3:00 - 6:00 gidduutti caalbaasii
ni gurgurama kanaafuu namni bitachuu barbaaddan
guyyaafi sa’aatii jedhmeetti bakka meeshichii
argamuutti Magaalaa Naqamtee ganda 03 naannoo
Gamoo Oosaatti argamtanii dorgomuun bitachuu
kan dandeessan ta’uu manni murtii ajajeera. M/M/
Ol/Go/W/Bahaa.
Dhaalaa Obbo Ayyaanaa Nadhii Obbo Masarat
Laggasee Azzaj mana jireenyaa Magaalaa D/Dolloo
ganda Yabaloo keessatti argamu Lakk.Kaartaa isaa
-- ta’e ball’inni Lafaa isaa 1222M2 irratti maqaa
du’aa Obbo Ayyaanaa Nadhiitiin galmaa’ee kan
argamu gara maqaa isaanitti jijjiirachuu waan
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, guyyaa
beeksifin kun bahee jalqabee guyyaa 20 keessatti
haa dhiyaatu WMM/Lafaa Magaalaa D/Dolloo.
Haata’uu Caalii Aagaa mana jireenyaa Magaalaa
Najjoo ganda 04 keessaa qaban Lakk.haaraan 04-
1640 Lakk durii --- Lakk.Kaartaa isaa 2284/2011
kan ta’e Obbo Dassaalenyi Ittafaa Lubootti
gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, beeksifini kun bahee guyyaa 20keessatti haa
dhiyaatu.WMM /Lafaa/Bul/Magaalaa Najjoo.
Obbo Moosisaa Tarrafaa mana jireenyaa Magaalaa
Qaaqee ganda 02 keessaa qaban Lakk.isaa -- Lakk.
Kaartaa isaa 328/MMLMQ11 ta’e ball’inni lafa
275M2 irratti argamu Obbo Magarsaa Qana’aatti
gurgurachuun maqaa jijjiiruu waan barbaadaniif
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/
Magaalaa Qaaqee .
Aadde Warqinash Bilaattaa Ayyanaa mana jireenyaa
Magaalaa Najjoo ganda 03 keessaa qaban Lakk.
haaraan 03-0838 Lakk durii --- Lakk.Kaartaa isaa
2002/2009 kan ta’e Obbo Maatiwoos Hayiluu
Ayyaalaatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan
mormu yoo jiraate, beeksifini kun bahee guyyaa
20keessatti haa dhiyaatu.W MM/Lafaa/Bul/
Magaalaa Najjoo.
Obbo Dajanee Beekumaa Baayyisaa mana
jireenyaa Magaalaa Najjoo ganda 02keessaa
qaban Lakk.haaraan 02-2196 Lakk durii --- Lakk.
Kaartaa isaa 2297/2010 kan ta’e Obbo Dirribaa
Horaa Daakkootti gurgurachuu waan barbaadaniif
kan mormu yoo jiraate, beeksifini kun bahee
guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/
Magaalaa Najjoo.
Kallacha Oromiyaa
Obbo Amantee Teessoo Faradaa mana jireenyaa
Magaalaa Najjoo ganda 03keessaa qaban Lakk.
haaraan 03-1028 Lakk durii --- Lakk.Kaartaa
isaa 2906/2011 kan ta’e Abbabaa Obsi Riqituu tti
gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, beeksifini kun bahee guyyaa 20keessatti
haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Najjoo.
Obbo Taganyee Qananii Oljirraa mana jireenyaa
Magaalaa Najjoo ganda 03keessaa qaban Lakk.
haaraan 03-0133 Lakk durii --- Lakk.Kaartaa
isaa 920/2007 kan ta’e Obbo Balaay Qananii
Oljirraatiif kennuu waan barbaadaniif kan
mormu yoo jiraate, beeksifini kun bahee guyyaa
20keessatti haa dhiyaatu.WMM /Lafaa/Bul/
Magaalaa Najjoo.
B/sa Darajjee Zalaalam mana Magaalaa Warra-
jirruu ganda 01keessaa qaban Lakk. isaa 1276 ta’e
balli’inni Lafa 200M2 irratti argamu Obbo Dirribaa
Guddataatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan
mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20keessatti haa dhiyaatu. WMM/Lafa/Bul/
Magaalaa Warra-jirruu.
Aadde Gabaayee Asfaawu mana jireenyaa
Magaalaa Gidaamii ganda 02keessaa maqaa
isaaniitiin galmaa’ee qaban balli’inni lafa 200M2
irratti argamu Obbo Abiyoot Taammiruutti
gurgurachuu waan barbaadaniif osoo maqaan
hin jijjiriin kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu,
yoo dhiyaachuu baate jijjiirraa maqaa kana kan
raawwannuuf ta’uu ni beeksifna.W /M/M/Lafaa
Bul/Magaalaa Gidaamii.
Obbo Badhaadhaa Biyyoo mana jireenyaa
Magaalaa Gidaamii ganda 02keessaa maqaa
isaaniitiin galmaa’ee qabanLakk. Kaartaa isaa
GK/453/2011 ta’e balli’inni lafa isaa 58M2
irratti argamu Aadde Wadaajee Badhaadhaatti
gurgurachuu waan barbaadaniif osoo maqaan
hin jijjiriin kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu,
yoo dhiyaachuu baate jijjiirraa maqaa kana kan
raawwannuuf ta’uu ni beeksifna.W /M/M/Lafaa
Bul/Magaalaa Gidaamii.
Obbo Qixxeessaa Qannaa mana jireenyaa
Magaalaa Gidaamii ganda 02keessaa maqaa
isaaniitiin galmaa’ee qaban Lakk. isaa 972 Lakk.
Kaartaa isaa BL-06/86/03 ta’e balli’inni lafa
200M2 irratti argamu Obbo Abbuluu Daargeetti
gurgurachuu waan barbaadaniif osoo maqaan
hin jijjiriin kan mormu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu,
yoo dhiyaachuu baate jijjiirraa maqaa kana kan
raawwannuuf ta’uu ni beeksifna.W /M/M/Lafaa
Bul/Magaalaa Gidaamii.
17
Obbo Biiniyaam Warquu mana jireenyaa Magaalaa
D/Dolloo ganda Yabaloo keessatti argamu Lakk.
Kaartaa isaa 10997/WMMLM/11 ta’e ball’inni Lafaa
200M2 irratti kan argamu Obbo Waggaarii Xintiitti
gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate, guyyaa beeksifin kun bahee jalqabee guyyaa 20
keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafa Magaalaa D/Dolloo.
Obbo Awwaluu Faariis Yaasiin mana Magaalaa Yuubdoo
ganda 02keessaatti maqaa isaaniitiin galmaa’ee argamu
Obbo Tasfaa Hundeetti gurgurachuu waan barbaadaniif,
kan mormu yoo jiraate,beeksifni kun bahee guyya
20keessatti akka dhiyaatu gaafachaa, kan hin dhiyaanne
taannan jijjiirraa maqaa kana kan mirkaneessinuuf ta’uu
ni beeksifna. WMM/Lafaa Magaalaa Yuubdoo.
Obbo Baqqalaa Nyaaroo mana jireenyaa Magaalaa
Qaaqee ganda 02keessaa maqaa haadha wrraa isaaii
Idimee’aalem Baqaaluutiin galmaa’ee jiru abbaa
manummaa fi haadha manummaa mirkaneeffatanii gara
maqaa isaaniitti akka jijjiramuuf waan barbaadaniif
kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/Magaagaa
Qaaqee.
Obbo Daargee Mokonnin mana jireenyaa Magaalaa
Gimbii ganda 03 keessatti argamu Lakk.manaa --Lakk.
Kaartaa isaa KMG/EMMLM/03/1610/09 balli’inni
lafaa 129M2 ta’e Doo’ii Olii, Seefuu W/Maariyaam,
Addisuu W/Maariyaamiifi Qonjiit W/Maariyamitti
gurguurtaadhaan dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan
barbaadaniif osoo maqaan hin jijjiriin kan mormu yoo
jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa
dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Gimbii.
Obbo Gammachiis Baaaruu mana jireenyaa Magaalaa
Najjoo ganda 03 keessaa qaban Lakk.haaraan 03-
1040 Lakk durii--- Lakk.Kaartaa 2783/2010 ta’e Obbo
Taammiruu Waggaarii Dhugumaatti gurgurachuu waan
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifini kun
bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WMM /Lafaa/
Bul/ Magaalaa Najjoo.
Aadde Ilfinash Mokonnin Tuulii mana jireenyaa
Magaalaa Najjoo ganda 04keessaa qaban Lakk.haaraan
04-1643 Lakk durii--- Lakk.Kaartaa 2812/2010 ta’e
Obbo Tuujubaa Bultii Gammachuutti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifini
kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WMM /
Lafaa/Bul/ Magaalaa Najjoo.
Obbo Abaatee Baayyisaa mana jireenyaa Magaalaa
Gabaa Roobii keessaa qaban balli’inni Lafaa 202M2
irratti aragmu Aadde Masarat Daagimitti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifn kun
bahee guyyaa 20gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/
Bul/Magaalaa Gabaa Roobii.
Obbo Kumarraa Baayyataa Nadhii mana jireenyaa
Magaalaa Gimbii ganda 01 keessaa qaban Lakk. manaa
-- Lakk. Kaartaa isaa ካ/606/03/90 ta’e Oriijinaalli isaa
waan na jalaa badeef kan biraa bakka bu’ee naaf haa
kennamu jedhanii iyyataniiru. kanaafuu namni kaartaa
bade kana arge ykn sababa adda addaatiin kan qabate
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti
akka deebisu gaafachaa, yoo ta’uu baate kaartaa
haaraa hojjannee bakka buufnee kan kenninuuf ta’uu ni
beeksifna. WMM /Lafaa/Bul/Magaalaa Gimbii.
 18
Nyaatawwaniifi meeshaalee . . .
meeshaa aannanii ta’anii tajaajila kennuun alattis
faayaa aadaa Oromoo ta’uun ummata Oromoo
biratti kan filatamaniifi mallattoo eenyummaa
Oromoo kan ta’anidha.
Orfoo (Carfee)
Orfoon meeshaa wiixaa baqassaafi sutaarraa
hodhamudha. Orfoon meeshaa dubartiin Oromoo
mutaan hodhitee tajaajilaaf oolu yoo ta’u, Orfoo
miidhaginasaa guuttate hodhuuf garuu dandeettii
ogummaa dubartii Orfoo hodhituurratti hundaa’a.
Dubartii ogummaa hodhaa Orfoo qabdu malee
dubartiin hundi Orfoo hodhuu hin danda’an.
Orfoon aannan keessatti ro’eeffamee erga ititee
booda itittuu kana raasuun dhadhaafi areera
addaan bafachuuf gargaara. Gabaabamatti Orfoon
meshaa aannan keessatti raafamudha. Aannan
Orfoo keessatti al tokko raafamurraa dhadhaan
kg2 -4 argamuu ni danda’a.
Orfoon wixineerraa jalqabee hodhaan
naanneffamaa naanneffamaa adeemuun gara
jalaatiin qallatee dabaree hodhaan naanneffamaa
adeemun bal’achaa (dabalaa) adeema. Qixxee
dheerina Orfoorra yoo ga’ame ammoo gara
keessaatti qabamaa adeemuun xumurarratti afaan
Orfoo walitti dhufuun sadarkaansaa xumurama.
Adeemsa gara dhiphina irraa gara bal’inaatti
bal’ina irraa gara dhiphinaatti adeemamaa
hodhamu kana keessatti dandeettiifi ogummaan
dubartii Orfoo hodhituu sun murteessaadha.
Midhaaginni hodhaa Orfoollee dandeettiifi
ogummaa dubartii saniirratti hundaa’a.
Xumurarratti jalqaba Orfoorratti dhaabannaaf
akka ta’u miilli ittiin dhaabbaturratti hodhama.
Qadaada afaan Orfootiif kan ta’u kurreen addatti
hodhamtee afaan Orfootti qadaadamti.Orfoo
jechuun garaa bal’ata jechuudha.
Baarree
Aadaa Oromoo Arsii keessatti Baarreen
meeshaalee jaallatamaafi Oromoo biratti kabaja
olaanaa qabudha. Meeshaan kun kabajaafi
jaalala Oromoota Arsii biratti qabu ibsuun duratti
akkaataa Baarreen itti hojjetamu dursinee beekuun
barbaachisaadha
Baarreen meeshaa dubartiin hodhamu yoo ta’u,
Baarree hodhuuf wantoota barbaachisan keessaa
wiixaa baqassaa, gaalee kalaalaa, saraata, eegee
fardaa, mutaa, bishaan wiixaa itti jiifataniifi
wiixaa sutaafa’a. Baarreen wixineesaarraa kaasee
hodhaan naannoo wixinee irra marfamuudhaan
suuta suutaan gara alaatti bal’achaa adeema.
Bal’innisaa dabalaa dhufee qixxeerra yoo ga’ame
hodhaan gara keessaatti qabamaa adeemuun
mormi Baarree dheerachaa bareechaa adeemee
dhumarratti afaan Baarree walitti dhufuun
sadarkaa harka namaa qofa seensisuu irra yoo
ga’e hodhaansaa xumurama. Bal’inni afaansaa
hanga bal’ina afaan Orfoo hin bal’atu.
Kallacha Oromiyaa
Hodhaan Baarree yoo xumurame kurreensaa itti
hodhamee qadaadama. Hodhaansaa ogummaa
guddaafi mala faayaa hodhaa kan gaafatudha.
Baarreen ogummaa faaya hodhaa hunda caalaa
kan gaafatuufi kutannoo guddaa kan barbaadudha.
Baarreen dhaabannaaf akka tolutti battalasaarratti
miiltoon ni hodhamaaf. Miiltoon kun ka’umsa
wixinee Baarreerratti dhaabannaansaa hodhama.
Marsaan hodhaa miiltoo kun gara alaatti
bal’achaa adeemuun hanga dhaabannaaf mijaa’aa
ta’utti marsaan hodhaa naanneffamee hodhamuun
xumurama.
Idee,Sabareefi Xuunxoo
Meeshaalee dheedhiin Idee, Sabareefi Xuunxoon
irraa tolfaman meeshaalee dheedhii Baarreen irraa
hodhamu waliin wal fakkaata. Kana jechuun Iddee,
Sabareefi Xuunxoonis baqassaa wiixaa, baqassaa
Gaalee kalaalaafi sutaarraa hodhama. Akkuma
Baarree ykn madaalarratti iddoo walqixxeerratti
saraata eegee fardaatiin hodhamu Idee, Sabareefi
Xuunxoorratti saraataan hodhaman, saraata
ykn eegee fardaa itti makuun umrii dheerina
meeshaatiif gargaara.
Umrii dheeraafi miidhagina meeshaalee kanneeniif
baqassaa gaalee kalaalaarraa hodhuun baayyisee
filatamaadha. Meeshaaleen kunniin yeroo tokko
tokko baqassaa wiixaarraa kan hodhamaniifi
baqassaa gaalee kalaalaa salphaatti argachuun
waan hin danda’amneef malee caalaatti filatamaan
kalaalaa akka ta’e beekamuu qaba.
Guchuma
Guchumni meeshaa faayaa Oromoo ta’ee meeshaa
aannan ittiin qabatan ta’ee kan tajaajiludha.
Buqqee, baqassaa wiixaa ykn kalaalaa,
saraata fardaa, sutaa, mutaafi bishaanfa’aadha.
Guchuma hodhuuf buqqeen qabiyyee bal’aa
qabuufi Guchuma hodhuuf uumamaan mijataa
ta’e filatama. Buqqee filatame kana gara
buqqichi qallatee uumamerratti naannoosaa
mutaan uruudhaan irraa cabsamee afaan itti ba’a.
Afaan buqqee qarooramee erga wal qixxaatee
booda afaan Buqqeerratti kalaalaan (baqassaa
wiixaatiin) sutaan itti sutamaa hodhama.
Marsaan hodhaa irra deddeebi’uun dhumarratti
afaansaa walitti dhihaatee xumurama. Hundee
Buqqichaarratti miilli dhaabannaa Guchumaa
itti hodhamee xumurama. Kurreen Guchuma
hodhamee itti qadaadamuun qaamni guutuun
guchumaa argama.
Saamsaa
Meeshaalee tajaajila qabannaa aannaniitiif
gargaaran kunniin hundinuu meeshaalee
saamsamaniidha.Saamsaan gogaa loonii
kan rifeensi irraa luqqa’ee ykn gogaa
qilillaarraa tolfama.Gogaan qilillaa ta’e kana
albeen qaqallisanii baqassuudhaan teepha
qopheessuudha. Bal’inni baqassaa teephaa
Caamsaa 1 bara 2011
kun akkuma meeshaa ittiin saamsamu caalaa
bal’ate jechuudha. Saamsaan adeemsa mataasaa
kan qabuufi ogummaa kan gaafatudha. Teepha
babbaqaffame kana iddoo barbachisutti uranii
(baqassanii) qaawwa itti baasuun qaawwa
keessaan walitti diruun gogumaan saamsaa
raawwatama
Saamsaan meeshalee ittiin qabatanii socho’uuf
meeshaalee ol fannisuuf umrii meeshaalee
dheeressuuf, kurreefi meeshaaleen akka addaan
hin buqqaane walitti saamsuufi faaya adda
addaarratti hodhuun meeshaalee faayuuf gargaara
Laalessaa
Meeshaaleen armaan olitti ibsaman jechuunis
Orfoo, Baarree, Idee, Sabaree Xuunxoofi
guchumni hundisaaniituu meeshaalee
laaleffamanidha. Laalessuu jechuun meeshaalee
kanniin keessasaanii dhiiga loonitiin lolla’uun
irra deddeebi’anii qoraasumaan qoraasuudha.
Irra deddeebi’anii qoraasuun aarri qoraasumaa
keessa meeshaaleetti qabatee akka aannan
hodhaa keessa dabree hin coccobnetti qaawwa
hunda cufa.Qoraasumni akkuma liishoo
simintootti keessa meeshaatti qabata jechuudha.
Kun ammoo umriin meeshaalee dheeressuufi
aannan qodaatti naqame osoo hin qammanne
yeroo dheeraa akka turu gargaara. Dabalataanis
mi’aan aannanii dabalee hafuura mijaa’aa akka
qabaatu taasisa.
Meeshaaleen aannanii kunniin Orfoo qofa malee
hundisaaniituu saamsaasaaniirraatti elellaaniifi
wantoota bareedan hedduun midhaaginnisaanii
caalaatti dabalee bareedina ijaafi qalbii akka
godhatu taasifamu. Akkuma beekamutti
meeshaaleen akka Baarree Idee, Sabaree,
Xuunxoofi Guchumaa kunniin meeshaalee
dubartiin Oromoo tuutaan qabattee dhaqxu
waan ta’eef miidhaginnisaa hawataadha. Orfoon
elellaaniifi faaya adda addaatiin hin faayamtu.
Sababnisaas Orfoo qabatanii iddoo cidhaa hin
deemamu akkasumas Orfoon aannan ittiin
raasuuf lafarra waan gangalfamtuuf faayamuun
hin baarbachisu. Walumaagalatti aadaa
fuudhaafi heeruma Oromoo keessatti akkasumas
safuu Oromoo keessatti iddoo meeshaaleen
kunniin qaban gara fuula duraatti ibsuudhaaf
gabaabumatti Waddeessa Baarree haffolii
maarree harmaafi Xuunxoo, Ashilaan ayyaa
eegalee lamaa faffaayoon ayyaa faayaan galeefi
kkfn meeshaalee kanneeniin waan wal qabataniif
hawaasa Oromoo bal’aaf barreeffamaan
dhihaachuu qaba.
Waajjira Dhimmoota Kominikeeshiinii Aanaa
Sireetiin, Arsii
Caamsaa 1 bara 2011
Jireenya Pirezidaantii MFDRI . . .
ejjennoosaanii tarkaanfachiisuuf
murtee mataasaanii qabataniin
jireenya qannoo masaraa
mootummaa keessa jiruufi
kabajni dhuunfaa osoo isaan hin
jilbeeffachiisne ilaalchaafi adeemsa
itti amanan tarkaanfachiisuuf
nagahe jechuun aangoosaanii gadi
lakkisuun qabsoosaanii tokkorraa
itti fufaniiru. Yeroo kanatti
tooftaa qabsoo Itoophiyaarrattis
barreeffamoota qorannoofi qu’annoo
adda addaa siyaasaa idil-addunyaaf
dhiyeessaniiru.
Filannoo bara 1997 bakka dhalootasaanii Dambi
Doollootti dhuunfaan dorgomuun mo’atanii
mana maree bakka bu’oota uummataa seenuun
yaada fi ilaalcha uummata kanaaf ta’a jedhanii
amananirratti shoora bahuu danda’aniiru. Darbanis
paartilee morkattoota Madirak jedhamu seenuun
qabsaa’aniiru.
Dr. Nagaasoon ilaalcha bittinnaa’uun qabsaa’uurra
tokkummaan qabsaa’uu akka wayyu ejjennoo guddaa
qabu turan. Waltajjii adda addaarrattis lallabaniiru.
Yeroon fooyyee akka har’aa akka dhufus hawwaa
turan; isas arguu danda’aniiru jedhu namoonni
waa’eesaanii dubbatan.
Dr. Nagaasoon erga Pirezidaantummaasaanii gadi
lakkisanii rakkoo adda addaa keessa darabaniiru.
Garuu tajaajiltummaa ummataan alatti faayidaa
dhuunfaasaaniif osoo hin jilbeeffanne imala qabsoo
itti fufan. Yeroo kana mana jireenyaa dhuunfaa hin
qaban, konkolaataafi qabeenya dhuunfaas waan hin
qabneef rakkoo keessa turan. Mannisaaniis baaxiin
akka dhimmisu michoonnisaanii dhugaa bahu.
Miilasaaniifi geejjibaa ummataan/taaksii/ bakka
bakkatti socho’u. Yeroo jireenya akkasii keessa
jiraatanitti dhugaan isaan keessa jiru ittuu isaan cimse
malee onnee hin fuune.
Sochii siyaasaa keessatti jireenyisaanii waggoota 50
oliif fulla’e. Kaayyoofi ejjennoo itti amananiif goota
cichee dhaabbatudha.
Keessattu Waggoota 13 kabajaafi faayidaa maluuf
dhabuun erga turanii boodaa hoggansi ODP
haaraan beekkamtii fi xiyyeeffannoo kennuun bara
jireenyasaanii hafe akka kabajaafi faayidaa maluun
jiraatan murteessuun ni yaadatama.
Kabajamoo Dr. Nagaasoo Gidaadaa kanaan osoo
jiranii, rakkoo fayyaa isaan mudateef yaaliif biyya
Jarman Firaankifart deemanillee, Ebla 19 bara
Kallacha Oromiyaa
2011 dhalatanii waggaa 75tti addunyaa kanarraa
du’aan boqotaniiru. Sirni geggeessaasaanii
kabajaan bakka Hoggantootni Olaanoo
mootuummaa,ministeeronni,dippiloomaatonni,
firoonniifi maatiin argaminitti galma Barkumeetti erga
raawwatee, sirni awwaalchaa Wiingeetitti kan argamu
bakka awwaalchaa Pheexiroos wa Phaawuloos
Qulqulluu Finfinneetti argamutti Ebla 27 bara 2011
raawwateera. Guyyaan gaddaas akka biyyaaleessaatti
Mana Maree Bakka Bu’oota ummataan Ebla 28 bara
2011 labsamee alaabaan biyyattii akka biyyaalessaafi
biyyoota Imbaasiiwwaniifi Qonsiilonni biyyattii
argaman hundatti gadi siqee ooleera.
Dr. Nagaasoon nama bultii qabuufi ilma dhiiraa
tokkofi ilmaan dubaraa lama qaban turan. Firoottan,
waayiloonni hojiifi namootni dhiyeenyatti isaan
beekan waa’ee Dr. Nagaasoo maal jedhu?
Haati manaasaanii kan lammii Jarmanii taate: Ani
waggoota 35f abbaa mana koo Dr. Nagaasoo wajjiin
bultii horadhee jiraadhe, turtii kana keessatti akka
abbaa mana qofa osoo hin taanee akka hiriyaa garaafi
gorsaa koottan ilaala. Mul’anni inni siyaasa Itoophiyaa
keessatti qabu saba, sablammiifi uummatni Itoophiyaa
garaa garummaasaanii qabatanii tokkummaan akka
jiraataniidha. Bilisummaafi hirmaannaa haqa-
qabeessa akka qabaatan hawwuudha. Waan amanetti
cichuufi sababa yaadaafi amantaa siyaasaa qabuun
mudachuu malu kamiyyuu ofitti fudhachuuf qophii
ta’eedha” jedhu. Yeroo amma dhalootni hiree biyya
kanaa murteessuu danda’u akka uumames ni amanu
jedhani. Har’a reeffasaa awwaallullee leegaasiifi
ifaajjiinsaanii bara baraan jiraata jedhan.
Ilmisaanii Ibsaa Nagaasoo: Abbaan koo biyyasaa
Itoophiyaafi lammiisaa Itoophiyaanota akkuma
maatiisaa nuyitti jaallata. Jireenyasaa daran ummata
kanaaf jiraate.
Obbo Leencoo Lataa: Dr. Nagaasoo wajjiin guddanne,
barnootas waliin baranneerra, seenaansaafi seenaan
19
koo walfakkaata abbootiin keenya lachuu sababa
amantii hiraarfamaa turan. Garuu obsa guddaa qabu.
Kun har’a isa birattis na birattis ni mul’ata. Bara
tokko dhalanne; barichis bara beelaati. Hiriyyoota
hedduu hin qabnu ykn hin dhalanne ykn dhalataniitu
du’an ta’a- sababni beela waan ta’eef. Jireenyi Dr.
Nagaasoo dheeraafi jajallataa ture. Jireenya bu’aa
bayiin itti baay’atu jiraate.
Obbo Asiraat Xaasee: aniifi Dr. Nagaasoon kan wal
argine bara 1959 ture. Mana barumsaa Qophaa’inaa
Baadamaariyaam keessatti. Yeruma kana qabsoo
ummata Oromoofi aktiivistummaa siyaasaa seenee,
sochii Maccaafi Tuulamaa keessatti akka hirmaatu
nan beeka. Nama kutannoon ejjennoosaa ibsatudha.
Adda DimookiraatawaaWarraaqsa Ummatoota
Itoophiyaa keessaa erga bahee gidiraa adda addaa
keessa darbeera,kutannoofi obsaan as gahe.Warreen
Dr. Nagaasoo sababa ejjennoosaaf gidirsan osoo
bakka durii jiru ta’ee sirna awwaalchaa kanallee
akka malee xiqqeessu ture, garuu hin taane, isaan
osoo lubbuun jiranii kabaja dhaban, inni du’eeyyuu
argateera.
Pirezidaantii Ittaanaa Mootummaa Naannoo
Oromiyaa Obbo Shimallis Abdiisaa: Pirezidaantii
FDRI duraanii Kabajamoo Dr. Nagaasoo Gidaadaa
nama fedhiifi faayidaasaanii dhiisuun ummataaf
jiraachaa turuun fakkeenya dhalootaaf ta’anidha.
Nutis dhaloonni kun kutannoofi murannoo akkasii
kana duudhaa taasifanna jedhan. Dr. Nagaasoon goota
ilmaa aantummaa ummataafi haqaaf umriisaanii
guutuu jiraatanidha.
Dhaloonni har’aa kaayyoo, mul’ataafi galma
qabatanii ka’an rakkoofi hudhaalee kamiinuu osoo
hin daanga’iin, bakka kaayyeffatan gahuu akka
danda’amu karaa biraa aantummaa sabaaf jiraachuun
seenaan bara baraan akka yaadatamu Seenaa Dr.
Nagaasoo Gidaadaa Soolanirraa hubachuun ni
danda’ama. Horaa bulaa
 20 Kallacha Oromiyaa Caamsaa 1 bara 2011

Ibsaa Xurunaa

Eenyu
milkaa’a
laata?
P
iriimer Liigiin Ingiliiz bara kanaa
shaampiyoonummaaf morkiin taasifamu hedduu
deggertoota qalbii rarraaseera. Hanga tapha
xumuraattis eeguun dirqama ta’eera.
Yeroo taphni tokko hafaa jirutti kilaba kamti akka waancaa
fudhatu baruun hin dand’amane. Piriimer Liigiin Ingiliizii
kan hawwataa taasisus kana jedhu deggertoonniifi
leenjistoonni.
Shaampiyoonaan bara darbee Maanchister Siitiifi
Liiverpuul garaagarummaa qabxii tokkoo qofa
qabaachuunsaanii kilaboonni lamaanuu kaka’umsa
olaanaafi xiiqiin akka taphatan isaan taasiseera. Qixa
ba’uunis ta’e injifatamuun waan eegamu miti.
Garaagarummaa qabxii amma jiruufi morkiin kilabootaa
sadarkaa hundatti jiranii tilmaamaafi kan nama rakkisu
ta’uniifi kilaboonni hundi cimina qabaahuunsaanii liigicha
jaallatamaafi dursanii tilmaamuuf ulfaataa taasiseera.
Leenjisaan Maanchester Siitii Peep Gaardiyoolaa Piriimer
Liigiin Ingiliiz “liigii dorgomuudhaaf hundaa ol cimaa
ta’edha” jedhan.
Gareen isaa Liiverpuul waliin waancaa Liigichaa harka
galfachuudhaaf kokkeetti walqabaa jiru. Gaardiyoolaan
liigota baayyee kan akka Ispeeniifi Jarman keessatti
leenjisaa ta’uun morkattootasaanii garaagarummaa qabxii
bal’aatiin caaluun yeroo hedduu shaampiyoonaa ta’uu
danda’aniiru.
Tapha xumuraa dirreesaatiin aa kilaba Biraayitan waliin
taphachuun yoo
mo’ate Piriimer Liigii Ingiliiz yeroo lamaffaatiif walitti
aansuun injifachuun rikkardii kanaan dura Maanchister
Yuunaayitidiin qabamee jiru ni qooddatu.
Biraayitan tibba darbe Arsenaal waliin taphachuun morkii
cimaa taasiseen qixa ba’uun arsenaaliin hirmaannaa
Shaampiyonsi Liigiin ala gochuunsaa ni yaadatama.
Siitii waliinimmoo dirree ofiirratti taphachuunsaa
siitiitti ulfaachuu danda’a jedhamus sadarkaa Siitiifi
Arsenaal irratti argaman bal’aa ta’uunsaafi carraa
shaampiyoonummaa dabarsanii kennuu jedhamee hin
eegamu.
“Ciminiaafi tapha ulfaataa kilabichi taasise yeroo ilaallu,
shakkii tokko malee taphichi ulfaataa akka ta’u beeknus
injifannee shaampiyoonummaa keenya mirkaneeffachuuf
qophidha” jedhaniiru”.
Maanchester Siitiifi Liiverpuul shaampiyoonaa ta’uudhaaf
wal sarduutti jiru. Gareen lamaanuugaraagarummaa qabxii
tokkoon wal duraa duubaan injifatamuu ykn qabxii gatuu
tokkoosaanii eeguutti jiru. Piriimiyeer Liigii Ingiliziin
olaantummaan qabachuun yeroo 13 shaampiyoonaa ta’uu
kan danda’e Maanchister Yunaayitid bara kana carraa
hirmaannaa Shaampiyoonsi Liigii osoo hin argatiin
hafeera. Ligii awurooppaa keessatti kan hirmaatu ta’a.
Arsenaal ammoo carraa afraffaa ta’ee xumuruu kan of
harkaa baase taphoota gara xumuraa kana taasiserratti
haala salphaa ta’eef hin eegamneen injifatamuufi qabxii
gatuusaatiinidha.
Leenjisaan garichaaal Unaayi Emirii carraa afraffaan
xumuruu dhabuu erga baraniin booda, carraa nuti
ammatti qabnuYurooppaa Liigiirratti xiyyeeffachuu qofa
jedhaniiru.
Bara dhufu Shaampiyoonsi Liigii Awurooppaa keessa
taphachuudhaaf carraan hafte Yurooppaa Liigii mo’achuun
yoo danda’an qofaadha.
“Baayyee akka cimaa ta’u ni beekna garuu amma
xiyyeeffannaan keenya Yurooppaa Liigiirratti qofa ta’a,”
jedhan Emiriin.
“Carraa Yurooppaa Liigiin shaampiyoonaa ta’uu harkaa
qabnutti fayyadamuun Shaampiyonsi Liigiitti deebi’uuf
waan dandeenyu hunda ni goona.
Sadarkaan sadaffaafi afraffaa amma Chelsii ykn
Tootinhaam harka galteetti. Qabxii amma jiruun Chelsiin
71, Tootinhaam ammoo 70 qabatanii duraafi duubaan
sadaffaafi afraffaa qabataniiru. Tapha dhumaa hafteen tarii
waanti jijjiiramu yoo jiraate sadarkaa wal jijjiiruu qofa
ta’a.
Amma rakkoo qabxii keessa kan gale Maanchester
Yunaayitidi. Taaphoota shanan darban keessaa tokkollee
osoo hin mo’iin sadarkaa ja’affaarra taa’uuf dirqamaniiru.
Guyyaan dhumaa Piriimer Liigii Ingilizi kan bara
kanaa Dilbata dhufu gaafa Caamsaa 12 ta’a. Arsenaal
Barnilee waliin taphata. Garuu yoo mo’atanis akka carraa
Tootinhaam mo’ameef goolii sadetti argachuun cimaa
waan ta’eef jijjiiramni hin jiraatu.

Raajii kubbaa miilaa

L
iver puul dirreessaarratti garee Liyooneel Meesii baarseloonaa
keessummeessuun waan hin dandaa’amneisa fakkaatu, waan xumurame
isa fakkaatufi gaara fakkaatee durasaa dhaabbate garagalchuun irraa
aanuun qabxii torbee darbe 3 I 0n itiin injifatame garagalchuun 4 fi 0n irra
aanuun tapha waancaaf darbeera.

Abdii Liiver puul du’ee turetti lubbuu horuun, abdii ifaa waancaaf taphachuu
Baarsaammoo duukkaneesseera Uggum Kubbaa Miilaa!
Dhaabbata Birihaaninnaa Salaamitti Maxxansame