Professional Documents
Culture Documents
hundagaleessaaf
Odeeffannoo
sirrii!
Wayyeessaa Xibbiquu
Faaksii 011-554-18-14
Biiroo Dhimmoota Kominikeeshiinii Mootummaa Naannoo Oromiyaatiin maxxanfama
Lakk. Saan. Pos. 8741 E-mail kellechaoromiya@gmail.com Websaayitii :- www.kallachaoromiyaa.org Face Book:kellecha Oromiya Finfinnee Oromiyaa
Q “Mari’ataan gowwaa
onni bu’uura guddina dinagdee Naannoo Oromiyaafi biyyattiiti.
Baayyina ummata naannoo Oromiyaas ta’e kan biyyattii keessaa garri
caalu sektara kanarratti bobba’uun jiruufi jireenyasaa geggeeffataa
jira. Sharafni biyyattiin al ergiirraa argattus sektaruma kanarraa kan
argamudha. Industiriiwwan akka naannoottis ta’e akka biyyaatti bibbiqilaa jiraniif hin qabu”
S
maddi meesha dheedhiisaanii sektara qonnaati.
irna dimokiraasii keessatti mareen iddoo guddaa qaba. Sababisaa mareetu rakkoo hiika.
Waan kana ta’eef Karoora Guddinaafi Tiraanisfoormeeshiinii tokkoffaa keessattis
Adeemsa kana keessatti waan lamatu jira. Isaanis dhaggeeffachuufi yoo barbaachisaa
ta’e kan lammaffaa yeroo ammaa hojiirra oolaa jiru keessatti kallattiiwwan bu’uuraa ta’e yeroo barbaachisaa ta’etti yaada furmaataa dubbachuudha. Biyyootni qarooman
kaa’aman keessaa waggoota shanan baroota KGT-II keessattis qonni madda guddina mareetti amanu, sababnisaa mari’achuun, dubbatanii wal-amansiisuun akka ibsituu
dinagdee naannoo Oromiyaa isa olaanaa ta’ee kan itti fufu ta’uu kan ibsudha. qaroominaatti ilaalama. Aadaan dubbii kamiinuu mareedhaan fixuu haalaan beekamaadha.
Sababnisaas sektarichi saffinaan akka guddatu taasisuudhaan naannichi midhaan Biyya jireenyi maree irratti hundaa’u keessatti, maatiin mareetti amana, Mootummaaniifi
nyaataatiin akka of danda’u gochuuf galmi kaa’ame akka milkaa’uuf, galteewwan lammileenis mareetti amanu. Adeemsa kana keessatti wal-jajjabeessuun, wal-qeequun,
induustirii bal’inaan dhiheessuuf, al ergii bu’aalee qonnaa guddisuudhaan hanqina yaada deggeruun, yaada-yaadaan kuffisuun baay’ee iddoo ol’aanaa qaba. Bakka yaad-
sharafa biyya ala hambisuuf gaheen sektarichaa murteessaa waan ta’eefi. rimeen dhimmoota kamiiniyyuu mariidhaan hiikuuf akka meeshaatti lakkaa’amutti wal-
dhaggeeffachuun iddoo guddaa qabaata.
Jecha biraatiin guddina dinagdeefi hawaasummaa ummata naannichaa karaa
Mari’achuu keessa yaadi nama tokkoo qofti ol-aantummaa(domination)hin qabaatu. Qabxileen
amansiisaa ta’een mirkaneessuun kan danda’amu jijjiirama gabbisaa damee mareedhaaf dhiyaatan kamiyyuu hin tuffataman. Mootummaatu lammilee wajjin mari’ata,
dinagdee kana keessatti dhufuuni. Jijjiiramaafi guddina barbaadamu kana fiduuf yaadaa fi qeeqa lammilee akka galteetti fudhata. Yaadasaas sodaa tokko malee mareedhaf
ammoo tekinooloojiiwwan qonnaa fooyya’oo ta’aniifi callaa guddiftuu akkaataa dhiyeessa. Kanaan biyyi guddatti. Jiruu fi jireenya Afriikaa keessatti waanti dhabame hin jiru.
ogummaarratti hundaa’een fayyadamuun murteessaadha. Paakeejii guutuu Leecalloon uumamaa hedduminaan jiru. Uummata aadaa boonsaa qabutu Afriikaa keessa jiraata.
mootummaan dhiheessu osoo hin harcaasiin itti fayyadamuus barbaachisa. Garuummoo akkaataan uumama saba kanaaf haalli inni amma keessa jiraatu wal-hin simu. Wal-
baqataa dha.
Kana malees, muuxannoowwan gaggaarii sektaricha keessatti bakka garaagaraatti
Uummatni Afriikaa keessa jiraatu baay’inaan Uummata waan ta’uuf itti gaafatamummaa
argaman akkaatuma agiroo ikooloojii naannoorratti hundaa’uun bakka hundattial
fudhatu miti. Waan xiqqaatti gammada, waan xiqqoo mufata. Waan gaarii ta’e qofa barbaada.
takkaan babal’isuun hojiirra oolchuunis dhimma xiyyeeffannoo argachuu qabudha. Sababa(reasoning) dhaaf gurrasaa hin kennu. Dhimmi rakkoowwan mariidhaan hiikuu hagas
Naannoo Oromiyaatti waggoottan darban keessa qonnaan bultoonniifi horsiifatanii mara fudhatama hin qabu. Anatu siif beekaatu baay’ata. Yaada nama biraa dhaggeeffachuu
bultoonni mala qonnaa ammayyaa hojiirra oolchuuniifi aadaa hojii barmaataan irra yaada ofii qofa dhiibbaadhaan akka fudhataniif dhamaana, Biyya lafaa kun bu’aa yaadaati,
ture fooyyeffatanii cimanii hojjechuun qabeenyaa guddaa horatanii gara abbaa Bu’aa wal-nyaatiinsa yaadaatis. Biyya mari’achuun iddoo qabutti yaadolee hedduun karaa marii
qabeenyummaatti ce’an horatamanii jiru. waan burqaniif san keessatti yaadoleen biyya fayyadan hedduutu jiraata. Faayidaan mari’achuu
kana sana jedhee salphaatti dubbannee fixuuf yeroo nurraa fudhata.
Qonnaan/horsiifatanii bultoonni warra naannoosaaniitii moodeela ta’anirraa
Mari’achuutu rakkoo hiika, mari’achuutu nama wal-qixxeessa, yoo mari’achuun jiraate namni
muuxannoo fudhachuun haala walfakkaataa jiru keessatti oomishaafi yaadasaa bilisaan ibsata. Namni yaadasaa bilisaan ibsatu ammoo ofitti amanamummaa qabaaata.
oomishtummaasaanii guddifachuutuu irraa eegama. Kanaaf ammoo ijaaramni Namni ofitti amanamummaa qabu ammoo jireenya mataa isaas ta’e jireenya biyyaa salphaatti
raayyaa misoomaa jiru daran cimuunsaa guddaa gargaara. fooyyessa.Ijaarsa sirna dimokiraasii yeroo jennu, dhimmisaa waa’ee waan biraa osoo hin taane
Kana malees, tattaaffiin qonnaan/ horsiifatanii bultoonni taasisan leenjii ogummaatiin ykn gamoo dhimmi waa’ee dimokiraasii keessatti dubbatamuu ijaaruu miti. Dhimmisa uummata
waa’ee dhimmi biyyaasaarratti aangessuu jechuudha. Mirga dubbachuu, mirga waan feete
deggeramuu qabu. Gama kanaan qonnaa Arfaasaafi Gannaa Naannoo Oromiyaa deggeruu ykn mormuu, mirga qeequu ykn deggeruu babal’isuu jechuu dha.
milkeessuuf boqonnaa qophii keessatti leenjiin sadarkaa sadarkaan qonnaan/
Biyya kana keessatti kanneen armaan olitti tarreeffame faayidaa irra oolmaan isaanii hagas mara
horsiifatanii bultootaaf kenname callaa karoorfame argachuuf galtee tokko. Hojiin quubsaa miti, Hubadhaa hanga dheengaddaatti, hanga gaafa muddama cimaa keessa galluutti,
deggersaafi hordoffiis itti fufinsaan taasifamuu qaba. mootummaa fi lammileen rakkoowwan mareedhaan hiikuun haa hafuutii akka qaama adda
Hojjetoonni misoomaa baadiyyaas qotee/horsiifatee bulaa keessa oolanii buluun addaatiif morkataa waliitti ilaalamaa yeroo isaan wal-ilaalantu ture. Mootummaan hawaasatti
deggersa barbaachisu gochuun akkuma baratame dirqama lammummaasaanii dhiyaatee hin mariisisu, uummannis rakkoo jiru mootummaatti dhiyaatee dubbachuu caalaa,
rakkoowwan gara garaa akka ajandaa biraatti fudhachuun madda jeequmsaa gochaa ture.
ba’uutuu irraa eegama. Qotee bulaan midhaanota gabaarratti barbaadamaniifi gatii
guddaa baasanirratti xiyyeeffatee oomishuun fayyadamaa akka ta’uufis hojiin Haalli amma jiru garuu abdii namatti hora, Gurri mootummaa saaqamaa jira, uummannis afaan
banatee mootummaa waliin dubbachaa jira. Kunis haalota mijaa’aa mootummaan rakkoowwan
hojjetamaa jiru daran cimee itti fufuu qaba.
darban irraa barachuun hawaasa waliin walitti dhiyaatee rakkoo furuuf kutannoo inni agarsiisaa
Gama dhiheessii xaa’oofi callaa guddistuutiinis karoorri qabame sirriitti hojiirra ooluu jiruudha. Gaaffii barbaadame gaafachuun, wal-qeequun, wal-sirreessuun jiraachuun kan
qaba. Kanaaf ammoo sektaroonni hojii kana keessaa qooda qaban hundi qindoominaan danda’amu yoo mootummaafi hawaasi walii galee dhimmi biyya irratti mari’atee dha. Kanaafuu
hojjechuun gaheesaanii bahuu qabu. Dhaabbileen qo’annoofi qorannoo kanneen mootummaa fi Uummanni dhimmi biyyaa irratti yoo mari’atan, nageenyi waarawaan,misooma
amansiisaafi sirni bulchiinsa gaarii haalaan mirkaneessuu keessatti ga’ee guddaa taphata.
akka Inistiitiyuutii Qorannoo Qonnaa Oromiyaa, Intarpiraayizii Sanyii Filatamaa
Mari’ataan gowwaa hinqabu jedhama mitiiree?
Oromiyaafi kanneen biroos gumaata guddaatuu irraa eegama. Hunduu qindoomee
Hiikaa Margaatiin Finfinneerraa
waltumsee hojjechuun galma bara oomishaa kanaaf kaa’ame bira ga’uuf haatumsu.
Arsii Gujii
Aadde Itaafarraawu Kaaseefi Aadde Adaanechi Megisoot Aadde Baliyyuu Lammaa mana jireenyaa Magaalaa
Obbo Idiris Alii Nuuruu Magaalaa Bishaan Gurraachaa
mana jireenyaa Magaalaa Shaakkisoo ganda 02keessatti Shaakkisoo ganda 03 keessatti maqaa 1ffaa Aadde
ganda 01 keessa mana jireenyaa Lakk.Kaartaa isaa Malkaamsiraa Lammaa 2ffaa obbo Daamxoo Lammaa 3ffaa
maqaa Obbo Tasfaayee Taaddaseetiin galmaa’ee argamu
WMMLM/0066/10 ta’e kaaree meetira 200M2 irraa qaban Lakk. manaa --- ta’e dabarsanii Obbo Jamaal Goobanaatti Obbo Nugusee Lammaatiin galmaa’ee jiru ball’inni lafa
Obbo Daani’eel Mokonninitti gurguratanii jijjiirraa maqaa gurguradheera jedhanii iyyannoo fi waliigaltee isaanii wal- isaa 391M2 ta’e irratti kan argamu bakka bu’ummaadhaan
akka raawwatuuf waan nu gaafataniif, kan mormu yoo jiraate, qabsiisanii waajjira keenyatti dhiyeeffataniiru. Kanaafuu dabarsanii Obbo Taasfaayee Bokkuleetti gurguradheera
beeksifni kun bahee guyyaa 20gidduutti akka dhiyaatu,yoo jijjiirraa maqaa waan raawwannuuf kan mormu yoo jiraate, jedhanii iyyannoo fi waliigaltee isaanii wal-qabsiisanii
hin dhiyaatiin jijjiirraa maqaa kan raawwannuuf ta’uu ni beeksifni kun bahee hanga guyyaa 20tti yoo dhiyaachuu waajjira keenyatti dhiyeeffataniiru.Kanaafuu jijjiirraa maqaa
beeksifna. WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Bishaan Gurraachaa. baate maqaa kan nannesinuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/ waan raawwannuuf kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20keessatti yoo dhiyaachuu baate maqaa kan
Lafaa Bulchiinsa Magaalaa Shakkisoo.
nanneesinuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/Lafaa Bulchiinsa
Caalbaasii Magaalaa Shakkisoo.
M/A/Mirgaa Aadde Radi’eet Alamuu fi M/A/Idaa In/r Aadde Mattaasabiyaa Laataa mana jireenyaa Lakk.isaa Ad/
Mollaallinyi Dammaqaa jidduu falmii murtii raawwachiisa Gol/088/03 ta’e rammaddii tajaajila iddoo (zoning) mana
Aadde Hiruut Zagayyee mana jireenyaa Magaalaa Shaakkisoo
jiru ilaalchisee mana jireenyaa iddoo KM 105 irratti Magaalaa jireenyaa irratti Bulchiinsa Magaalaa Adoolaa woyyuu ganda 03 keessatti maqaa isaaniitiin galmaa’ee argamu
ganda 01 keessatti argamu qabeenyaa hin sochoone Lafa
Asallaa ganda haliilaa keessatti argamu qabeenyummaan ball’inni lafa isaa 400M2 ta’e irratti kan argamu dabarsanii
ball’inni kaareemeetira 200M2 irratti argamu Lakk.Kaartaa Obbo Daawwiit Neetootti gurguradheera jedhanii iyyannoo
isaa kan waliinii kan ta’e caalbaasiidhaan akka gurguramu
isaa 46/2009 ta’e Shonkoree Qilxaatti waan gurguraniif fi waliigaltee isaanii wal-qabsiisanii waajjira keenyatti
waan ajajameef gatiin manichaa ka’uumsa caalbaasii birrii waliigalteen akka ragga’uuf iyyannoo dhiyeefataniiru. dhiyeeffataniiru.Kanaafuu jijjiirraa maqaa waan raawwannuuf
422,604.00tiin gaafa 15/09/2010 sa’aatii 4:00--- 8:00tti Kanaafuu jijjirraa maqaa waan raawwanuuf qaamni kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti
caalbaasiin akka gurguramu manni murtii ajajeera.kanaafuu mormu yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee jalqabee yoo dhiyaachuu baate maqaa kan nanneesinuuf ta’uu ni
namoonni dorgomtanii bitachuu barbaaddan iddoo qabeenyi guyyaa 20keessatti yoo hin dhiyaatiin waliigaltee dhiyaate beeksifna.WMM/Lafaa Bulchiinsa Magaalaa Shakkisoo.
argamutti dhiyaachuudhaan bitachuu kan dandeessan ta’uu fudhannee kan mirkanneesinuuf ta’uu ni beeksifna. EMM/
Manni Murtii ajajeera. M/M/A/Xiyoo. Lafaa/Bul/Magaalaa Adoolaa Woyyuu. Obbo Masfin Yoohanistiin mana jireenyaa Magaalaa
Shaakkisoo ganda 03 keessatti maqaa isaaniitiin galmaa’ee
Aja/100 Walduu Taaddasaa waraqaan qabiyyee Lafaa Caalbaasii Lakk.manaa 383 ta’e ball’inni lafa isaa 420M2 ta’e irratti
(Kaartaa) harka isaanii jiru Lakk.Kaartaa isaa 6070 ta’e ganda R/Abbaa Mirgaa Obbo Irkoo Asaffaa R/Abbaa Idaa argamu dabarsanii Aadde Muluushawaa Boggaaleetti
Shimallis Mokonnin jidduu falmii raawwii jiru ilaalchisee gurguradheera jedhanii iyyannoofiwaliigaltee isaanii wal-
Awaashoo keessatti ball’ina iddoo 200M2 irratti argamu Lakk.
mana jireenyaa tokkoofii saarviisii lama qabu Lakk. isaa qabsiisanii waajjira keenyatti dhiyeeffataniiru.Kanaafuu
Iddoo 804/01 tajaajila iddoo mana jireenyaa kan ta’e sadarkaa jijjiirraa maqaa waan raawwannuuf kan mormu yoo jiraate,
iddoo 2ffaa Dheerina Gamoo G+0 kan ta’e waan jalaa badeef 143 ta’e Magaalaa Nageellee ganda 02 keessatti lafa
karee meetira 218 irratti qubatee aragamu sababa idaaa beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti yoo dhiyaachuu baate
kan biraa bakka bu’ee akka naaf kennamu jedhanii iyyataniiru. maqaa kan nanneesinuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/Lafaa
birriin irraa barbaadamuuf ka’uumsa caalbaasii birrii
haaluma kanaan faayila isaanii keessa dhoorki kamiyyuu Bulchiinsa Magaalaa Shakkisoo.
332,904.5godhachuudhaan gaafa 06/09/2010 sa’aatii 4:00-
kan hin jirre waan ta’eef beeksifni kun bahee guyyaa 30 -- 6:20tti caalbaasiin akka gurguramu manni murtii ajajeera.
qilleensarraa edda oolee mormiin yoo hin jiraanne kaartaa kan Aadde Adaanech Kiflee Baayyuu mana jireenyaa Lakk.
kanaafuu namoonni dorgomtanii bitachuu barbaaddan
biraa bakka buufinee kan kenninuuf ta’uu ni beeksifna.EMM/ isaa B56-110 ta’e rammaddii tajaajila iddoo (zoning) mana
iddoo qabeenyi argamutti dhiyaachuudhaan bitachuu kan
jireenyaa irratti Bulchiinsa Magaalaa Adoolaa woyyuu ganda
Lafaa/Bul/Magaalaa Shaashamannee. dandeessan ta’uu Manni Murtii ajajeera. M/M/O/G/Gujii. 03 keessatti argamu Lafa ball’inni isaa kaareemeetira 300
irratti argamu Lakk.Kaartaa WMMLM 562/10 ta’e Obbo
Aadde Qalamaa Baqqalaatiif Obbo Fitsum Taaddalee mana jireenyaa Magaalaa Sayid Indiroo Hasanitti waan gurguraniif waliigalteen akka
Bakka Jiranitti Shaakkisoo ganda 03 keessatti maqaa isaaniitiin galmaa’ee ragga’uuf iyyannoo dhiyeefataniiru. Kanaafuu jijjirraa maqaa
Himataan Obbo Tamasgeen Kabbadaa fi Himatamtuu isin jiru dabarsanii Aadde Fiqirtee Isheetuutti gurguradheera waan raawwanuuf qaamni mormu yoo jiraate, guyyaa beeksifni
jidduu kan jiru falmii dhirsaafi niitii jiru ilaalchisee isin jedhanii iyyannoo fi waliigaltee isaanii wal-qabsiisanii kun bahee jalqabee guyyaa 20keessatti yoo hin dhiyaatiin
himatamtuun mana murtii kanatti himatamuu keessan beektanii waajjira keenyatti dhiyeeffataniiru.Kanaafuu jijjiirraa maqaa waliigaltee dhiyaate fudhannee kan mirkanneesinuuf ta’uu ni
beellama gaafa 26/08/2010 sa’aatii 4:00irratti deebii keessan waan raawwannuuf kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun beeksifna. EMM/Lafaa /Bul/Magaalaa Adoolaa Woyyuu.
bahee guyyaa 20keessatti yoo dhiyaachuu baate maqaa kan
qabattanii akka dhiyaattanii gaafachaa, kan hin dhiyaanne
nanneesinuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/Lafaa Bulchiinsa Aadde Natsaannat Huseen Xaahir mana Daldalaa Lakk.
taanaan dhimmichi bakka isin hin jirretti kan ilaalamu ta’uu
Magaalaa Shakkisoo. isaa Ad/G01/114-13 ta’e rammaddii tajaajila iddoo (zoning)
manni murtii ajajeera. M/M/A/Leemmuufi Bilbiloo. mana jireenyaa irratti Bulchiinsa Magaalaa Adoolaa woyyuu
Obbo Malaakuu Tsiggee mana jireenyaa Magaalaa ganda 01 keessatti argamu Lafa ball’inni isaa kaareemeetira
Aadde Gannat Tasfaayee Magaalaa Asallaa ganda 02keessatti Shaakkisoo ganda 03 keessatti maqaa isaaniitiin galmaa’ee 400 irratti argamu Lakk.Kaartaa WMMLM 425/10 ta’e Obbo
iddoo mana jireenyaa mirkinaa’eefii qaban waraqaan ragaa argamu ball’inni lafa isaa 261.3M2 ta’e irratti kan argamu Taakkalaa Uddoo Waaqootti waan gurguraniif waliigalteen
abbaa qabeenyummaa Lakk. Kaartaa isaa 44/1643/81 ta’een dabarsanii Obbo Yooseef Gaararrootti gurguradheera akka ragga’uuf iyyannoo dhiyeefataniiru. Kanaafuu jijjirraa
galmaa’ee naaf kennameef waan na jalaa badeef kan biraa jedhanii iyyannoo fi waliigaltee isaanii wal-qabsiisanii maqaa waan raawwanuuf qaamni mormu yoo jiraate, guyyaa
akka naaf kennamuu jechuudhaan nu gaafataniiru.Kanaafuu waajjira keenyatti dhiyeeffataniiru.Kanaafuu jijjiirraa maqaa beeksifni kun bahee jalqabee guyyaa 20keessatti yoo hin
waan raawwannuuf kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun dhiyaatiin waliigaltee dhiyaate fudhannee kan mirkanneesinu
namni ragaa kana arge ykn sababaa adda addaatiin qabadheera
ta’uu ni beeksifna. EMM/Lafaa /Bul/Magaalaa Adoolaa
jedhu yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee irraa kaasee bahee guyyaa 20keessatti yoo dhiyaachuu baate maqaa kan
Woyyuu.
guyyaa 20keessatti yoo dhiyaachuu baate ragaa abbaa nanneesinuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/Lafaa Bulchiinsa
qabiyyee kan biraa kan kennamuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/ Magaalaa Shakkisoo.
Aadde Azimaraa Alamuu Waldee mana jireenyaa Lakk.
Lafaa Magaalaa Asallaa. isaa Ad/G01/135 ta’e rammaddii tajaajila iddoo (zoning)
Aadde Baliyyuu Lammaa mana Daldalaa Magaalaa mana jireenyaa irratti Bulchiinsa Magaalaa Adoolaa woyyuu
Shaakkisoo ganda 03 keessatti maqaa Aadde Malkaamsiraa ganda 01 keessatti argamu Lafa ball’inni isaa kaareemeetira
Obbo Wandimmuu Tafarraa Indiris mana jireenyaa Magaalaa Lammaatti galmaa’ee jiru ball’inni lafa isaa 345M2 ta’e
Bishaan Gurraachaa ganda 01 keessa qaban Lakk. Kaartaa 311(M2 )irratti argamu Lakk.Kaartaa WMMLM 443/10 ta’e
irratti kan argamu dabarsanii Obbo Taasfaayee Bokkuleetti Obbo Wandimaaganyi Zallaqaa Zarfuutti waan gurguraniif
isaa WMMLM/0068/09 ta’e Kaareemeetira 160 irratti gurguradheera jedhanii iyyannoo fi waliigaltee isaanii wal- waliigalteen akka ragga’uuf iyyannoo dhiyeefataniiru.
argamu Obbo Asiraat Dibbee Dogaadootti gurgurachuun qabsiisanii waajjira keenyatti dhiyeeffataniiru.Kanaafuu Kanaafuu jijjirraa maqaa waan raawwanuuf qaamni mormu
jijiiraan maqaa akka raawwannuuf waan nu gaafataniif kan jijjiirraa maqaa waan raawwannuuf kan mormu yoo jiraate, yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahee jalqabee guyyaa
mormu yoo jiraate,beeksifni kun bahee bultii 20 duraa yoo beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti yoo dhiyaachuu 20keessatti yoo hin dhiyaatiin waliigaltee dhiyaate fudhannee
hin dhiyaatiin heeyyamni kan kennamuuf ta’uu ni beeksifna. baate maqaa kan nanneesinuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/ kan mirkanneesinuuf ta’uu ni beeksifna. EMM/Lafaa /Bul/
WMM/Lafaa Magaalaa Bishaan Gurraacha. Lafaa Bulchiinsa Magaalaa Shakkisoo. Magaalaa Adoolaa Woyyuu.
Naannoo kunuunsuudhaan jijjiirama haala qilleensaatiif baayyee saaxilamoo kan ta’an dubartootaafi daa’imman haabaraarru!
Ebla 18 bara 2010 Kallacha Oromiyaa 5
Abbabaa Ejjetaa
S
irnoota darban keessa ummanni
Damee Mulaatuu
Hayilee Fidaa Wallagga bahaa magaalaa Arjootti ture kun barattootaan guuttame, kitaabonni haaraa
dhalatee Naqamtetti guddate. Hayileen barnoota dhufan battalumatti gurguramanii dhumu ture.
sadarkaa tokkoffaa mana barumsaa Arjootti yoo baratu,
Baayyee osoo hin turin Hayileen Dargiin biratti
sadarkaa giddu galeessa (kutaa 5-8) ammoo Naqamtee
qofa odoo hin taane hogganaa Dargii Mangistuu
mana brumsaa sadarkaa lammaffaa Hayila Sillaasee I
jedhamutti barate. Barnootasaa ittuma fufuun, sadarkaa Hayilamaariyam biratti beekkame, Dargiin yeroo sana
lammaffaa Finfinnee mana barumsa Jeneraal Wiingeetitti deeggartoota siivilii fi gorsaa Maarkisizim-Leeninizimii
barate qaphxii olaanadhaan xumure. Kana booda barbaada ture. Muddee 1975, barreessan Dargii kutaa
barsiisaa ta’ee qacaramuun Harargee LIxaa Dadaritti Biiroo Dhimma Ijaarsa Uummataa kan Yeroo (kan
waggaa tokko barsiisaa ta’ee qacarame. Ingiliffaan POMOA jedhamu) dhaabe, Hayilee Fidaas
hogganaa godhe. Kaayyon POMOA Dargiin deeggarsa Ottaways akka jedhanitti:
Bara 1961tti, Hayileen Yuunivarsiitii Finfinnee galee ummata biratti akka argatu gochuu qofa odoo hin taane Beektonni Itoophiyaa hunduu Maarkisizim-
barnoota ji’ooloojii baratee qaphxii guddaadhan siviloota bitaa warra kaan dhqqabuu ture. Leeninizimii keessa of galchuuf dirqaman.
eebbifame. Dr Hayileen barata cimaa ture; barnoota
sadarkaa lammaffaa A kudhanii fi B lamaan xumure. Hogganaa kutaa kanaa ta’ee osoo jiruutti kan Dr Hayileen Barreessitoonni kun pirofeesaroota
Yuunivarsiititti ammoo qaphxii 4.0 fiduudhan barata Sagantaa Warraaqsa Dimokiraatawaa Biyyoolessaa kan yuunivarsiitii kan mormii siyaasaa kanaan
kabajaa erga eebbifamee booda, achuma Yuunivarsitii qopheesse, dookimentin kunis dhaadhannoo Itiopiya baayyee jaanja’anii fi hubachuuf jecha
Finfinneetti, muummee Ji’ooloojitti gargaaraa eebbifamaa Tikdem (Itoophiyaan haa dursitu) jedhu kan Dargiin kitaabota duriii hedduu dubbisani arganiiru.
ta’ee akka barsiisaatti qacarame. Yuunivarsiitii Finfinnee akka kallattiitti itti fayyadamaa ture garuu kan ifa hin Barattoonni yuunivarsiitii waggaa sadaffaa
keessatti erga waggaa tokko barsiisee boodas barumsa turin bakka bu’e. Tokkummaa warraaqsa hojjattootaa, fi afraffaa barruu Addis Zamanirra jiranii fi
digirii lammaffaaf Awurooppaagara Faransaayiin qonnaan-bulaa fi burjaa xixiqqaa tarkaanfataatin, paamfiletii dhoksaan maxxanfaman hiikanii
deemuun barumsa Ji’oofiiziksii, itti aansee waggaa fiiwudaalizimii, impeeriyaalizimii fi kaappitaalizimiin nuu kennan garuu mormiin dhaabota siyaasaa
lamaaf ammoo Soshooloojii baratee eebbifame. barbadaa’anii dhumarratti Rippabiliika Dimokiraatawaa adda addaa gidduu jiru maal akka ta’e hubachuu
Ummataa Itoophiyaa uummame. Mangistuun Warraaqsa akka hin dandeenye dubbatu. Hoggantoonni
Dr. Haayileen mootummaa Hayilasillaasee waan
Dimokiraatawaa Biyyoolessaa fudhatamee hojiirra hojii hiikaa Ejensii Oduu Itoophiyaa keessatti
balaaleffatuuf sochii tokkummaa barattoota Itoophiyaa
hooluusaa hiriira Ebla 20, 1976 irratti beeksise. hojjatan hiikaa dhaamsota mootummaa kan
kan Awurooppaa keessatti hirmaachaa ture. Kanaaf
‘paaspootii’fi carraa barnoota alaasaa jalaa haqame. Haa ta’u malee, POMOAn mormitoota siivilii wajjin tiyoorin guuttaman kan Biiroo Siyaasaarraa
Sababa kanaaf biyyatti deebi’uu waan hin dandeenyeef, walqunnamtii uumuu dadhabe. Namoota Duula irratti dhufan akka hin hubanne dubbatu.
wagga lamaaf mana barumsaa Faransaay tokkotti hirmaatan kan hojii baadiyyaatti irratti ramadaman Haala kana keessatti, Hayilee Fidaa walitti hidhata
qacaramee barsiisaa ture. Ittii aansee, paaspoortii dhiisanii gara magaalaatti deebi’anii wajjin mormitoonni Dargii wajjin qabu cimse. Hagayya 1975, Hayileen
dhoksaadhan imbaasin Itoophiyaa kan Jarmanii Dhaabaa Warraaqsaa Ummattoota Itophiyaa (kan Sisaay Haptee kan Koree Dhimma Siyaasaa Dargii ture
keenneefin gara Jarmanii deemee, Yuunivarsiitii Ingiliffaan EPRP jedhamu) deeggaran; kunis lakkoofsa wajjiin rakkoo Eertiraa keessa jirurratti biyyoota Arabaa
Hambargitti waggaa lamaaf barsiise. Amajjii 1975 erga miseensotasa fi dhiibbaa inni uumu dabale. MEISON ja’a wajjin mari’achuuf bobba’e.
Warraaqsi dhoo’ee booda gara Itoophiyaatti deebi’e. Dargii yoo deeggaru, EPRPn Dargiin sochii uummataa
humna waraanatin akka ukkaamse dubbachuun Jechaan kan wal moo’uu dadhaban mormitoonni kun
Dr. Haayileen yeroo Firaansaay turetti, Aayidoloojii
balaaleffate. Karaan sooshaalistii inni qajeelton gara tarkaanfii humnaatti ce’an. Namni jalqaba tarkaanfin
sirna Sooshaalizimii ‘Maarkisizimii Sooviyeetii fudhatee
miseensa Paartii Koministii Faransaayillee ta’ee ture. mootummaa uummataa kan dhugaa hundeessuf irratti fudhatame Tiyoodor Baqqalaa yoo ta’u gaafa
qabsaawuu itti fufuu malee Dargii isa nama hacuucu Gurraandhala 25 1977 ajjeefame. Tiyoodor Baqqalaa
Waamicha Dargiin Itoophiyaanonni baratan gara biyya akka hin fudhanne ifoomsan. miseensa MEISON fi hogganaa Tokkummaa Hojjattoota
isaanitti deebi’anii akka tajaajilan godhe fudhachuun, Guutuu-Itoophiyaa ture. Kun jalqaba Goolii Diimaa ture,
Hayileen bara 1975 keessa gara biyyaatti deebi’e. Shoora Dargiin Warraaqsa Itoophiyaa too’achuu
yeroo kanas namoonni dhibbatamatti lakkaawwaman
Nagadee Goobazee, kan achuma Firaansitti barachaa keessatti tabachuu qabu irratti garaagarummaa
yoo du’an moo’amuu EPRPtin xumurame. Namoonni
ture wajjin naannoo Yuunivarsiitii Finfinneetti hadhaawaa qabaataniyyuu, MEISON fi EPRP “sagantaa
goolii kana jalaa ba’an Finfinneedhaa gara Tulluu
“mana kitaabaa tarkaanfataa” bane; kunis kitaabota walfakkaatu baasan”. Akka Ottaways, kan mormii kana
Asiimbatti baqatan.
Maarkisizim-Leeninizimii lammii biyyaattiitif ijaan arge jedhutti, “Itoophiyaanonni hedduun, warrumti
dhiyeessuf ture. Manni kitaabaa dulloomaafi dadhabaa baratanillee hubachuu hin dandeenye”. itti fufa
Qabeenyawwan bishaanii keenyaafi uumama naannoo haroowwanii haa kunuunsinu!
Ebla 18 bara 2010 Kallacha Oromiyaa 9
Galaanaa Kumarraa
M
(Kan darberraa kan ittifufe) irratti qaqqabsiisaa jiru maqsuuf waldaalee IMX quunnamu
ootummaan naannoo Oromiyaa bu’aa olaanaa misoomni sochii gama kanaan jalqabame furuuf lafa hektaara kuma
daandii hawaasaaf buusu hubachuun sektarichaaf ciminaan karaa qindaa’aa ta’eefi 12.1 kennameera, walitti
xiyyeeffannaa kennee hojjetaa turee jira. Haalumaa itti gaafatamummaa hordofsiisuun hidhamiinsa gabaa qar.
kanaan, sagantaa waliin gahinsa daandii baadiyyaatiin cimee kan ittifufuu qabudha. bil.1.82 argamsiisuu
daandiin km. 319 (%32) cirracha kan uffate yommuu ta’u, riqaalee Gama raabsaa meeshaalee danda’u uumuuniifi
bulan 83 keessaa ammoo 14 kan xumuramaniiru, 48 ammoo sadarkaa bu’uuraatiin ji’oottan jahan darban interpiraayizoota
adda addaa irratti kan argamanidha. keessatti sukkaara kuntaala kuma 21,599(61.5%)ta’aniif
Bifuma walfakkaatuun, gama piroojeektoota kaappitaalaatiin 306.3(%60.4), qamadii kuntaala ammoo tajaajilli qabiinsa
ji’oottan ja’an darban keessatti daandii km. 67 hojjechuuf karoorfamee kuma 709(%94.), daakuu qamadii herregaa kennameera.
daandiin km. 36.3(%54.3) akkasumas qorannoofi dizaayiniin giddu kuntaala kuma 459.5(%84) Gama dhiyeessii
galeessaan %23.2 raawwachuuf karoorfamee %6.2 raawwatameera. akkasumas Zayita nyaataa liitiraa faayinaansitiin liqii idilee
Gama bulchiinsaafi qabeenya daanditiin daandiin km 1,536(%67) mil.39.3(%78) raabsamee jira. qar. mil.375.9fi liqii
suphuun danda’ameera. Hanqinaalee meeshaalee bu’uuraa fandii dargaggootaa qar.
irratti mul’atu furuuf hanga
Hojiileen gama sagantaa waliin gahiinsa daandii baadiyyaatiin mil.732.4 waliigala liqii
naannichaaf kennamaa ture irratti
hojjetaman akkaataa barbaadameen suphamuu dhabuun manca’aa hanga ta’e akka dabalamu kan
Yaa’iichi wayita geggeeffame qar. bil. 1.1 kan kenname
waan jiraniif fuula duratti uummata hirmaachiisuun kunuunsuu, yommuu ta’u, qusannaan
taasifame ta’us, sababoota walxaxoo ta’aniin fedhiifi dhiyeessiin
riqaalee gurguddoo osoo hin xumuramiin hafan xumuruu, hojiilee waliigalaa qar.bil. 2.5 quusachuunis danda’amee jira. Deggersa
wal-simuu dhabuun isaa rakkoo bulchiinsa gaarii ta’ee itti fufaa waan
raawwiin isaanii harkifateefi hudhaalee kanaan walqabatanii jiran faayinaansii godhame keessatti iddoo baayyeetti dhiyeessa liqii
jiruuf, ammaas rakkoon kun akka hiikamuuf qaama dhimmi ilaalu
hiikuun gaaffii uummataa deebisuun dhimma xiyyeeffannoon waliin qindoominaan hojjechuu barbaachisa. irrattis ta’e liqii kennamu deebsiisuu irratti hojiin hojjetamaa ture
hojjetamuu qabudha. quubsaa hin turre. Kanaafis, rakkoolee faayinaansii waldaalee IMX
Gama misooma gabaatiin, carraa gabaa bal’aa uumameen uummanni qunnamaa jiran furuu keessatti dhiibbaa of danda’e kan uumaa jiru
Tajaajila geejjibaa babal’isuun qaqqabamummaa isaa mirkaneessuuf akka irraa fayyadamu gochuuf odeeffannoo gabaa oomishaalee garaa
sarara bobbii haaraa 42 (%75) banuun sararaa bobbii waliigalaa waan ta’eef, yeroo hafe keessatti qindoominaan hojjechuun rakkoolee
garaa buufataalee 64 irraa ragaalee gosa adda addaa walitti qabuun kanneen hiikuun barbaachiisaadha.
sagantaa waliin gahiinsa daandii baadiyyaa dabalatee 3,258 kan xinxalamaa ture yommuu ta’u, ji’oottan ja’an darban keessatti
irraan ga’uun danda’meera. Gama birootiin, tajaajilli geejjibaa oomishaaleen garaa garaa sharafa biyya alaa argamsiisuu danda’an Sochooftoota IMX haaraafi buleeyyii 364,106 ta’aniif sadarkaa
mijaa’aafi nageenyi isaa mirkanaa’e akka jiraatu gochuuf hawaasni gabaaf akka dhiyaatan taasifameera. ogummaa irraa ka’uun qaawwa addaan bahe irratti tajaajila
balaa tiraafikaa irraa akka of-baraaru hojiin hubannoo uumuu ekisteenshinii induustirii kennuuf karoorfamee, 166,861’f
bal’inaan hojjetamaa kan ture yoo ta’u, ga’uumsa konkoolaataafi Walumaagalatti, milkaa’ina guddina hawaas-dinagdee fiduuf
kennameera.Teekinooloojiiwwan oomishaafi oomishitummaa
konkoolaachiisaa mirkaneessuu irrattittis xiyyeeffachuun hojjetamaa hojii hojjetamaa jiru keessatti hojiin gabaa oomisha qonnaa karaa
dabaluu danda’an akka fayyadaman taasisuun gabaa irratti dorgomaa
tureera. tasgabba’aafi haqa qabeessa ta’een sirna qabaatee geggeeffamuun
murteessaa yommuu ta’u, hanga yoonaatti hojiin gama kanaan akka ta’an gochuufis teekinoloojiiwwan bu’a qabeessummaan isaanii
Kanaanis, gama gahumsaa konkoolaataa mirkaneessuutiin raawwatame bal’aadha. Ta’uus, carraa gabaa bal’aa uumuun qonnaan mirkanaa’e 117 fakkaatoo isaanii qopheessuun waldaalee IMX’f akka
istaandardii leenjii qormaataa fooyyessuun moosaajii qormaata bulaafi horsiisee bulaan oomisha isaa gatii madaalawaa ta’een akka ce’an taasifameera.
konkolaachisummaatti karaa tuttuqqaa namaa irraa bilisa ta’een gurguru gochuu irratti hojiin hojjetame sadarkaa barbaadamuun Humna namaa hojitti bobba’uu dandeettii isaa madaalliin
hojiirra oolchuun, konkolaachistoota 35,884 haayyama akka argatan karaa tarsiimaawaafi qindoomina mirkaneesseen raawwatamee jira mirkaneessuuf sirna madaallii ga’umsa ogummaa bu’aa irratti
kan taasifame yoo ta’u,dhaabbileen leenjii 98 istaandardii kaa’ame jedhamee fudhachuuf kan rakkisudha. Waan ta’eefis, yeroo hafe xiyyeeffate hojiirraa oolchuuf kan hojjetamaa ture yommuu ta’u,
guutanii argamaniifiis hayyamni isaanii haroomfameera. keessatti qaamoleen hojii kana irratti ga’ee qaban hunduu karaa ji’oottan ja’an darban keessatti leenjifamtoota adda addaa, ogeessoota
Akka waliigalaatti gama nageenya tiraafikaa mirkaneessuutiin qindoomina qabuun xiyyeeffatanii caalmaan hojjechuun kan irraa induustirii, sochooftoota IMX,qonnaan bultootaafi horsiisee bultoota
hojii bal’aan kan hojjetame ta’us, balaan tiraafikaa yeroo yeroon eegamu ta’uu ciminaan hubachiifameera. akkasumas leenjistoota dabalatee waliigalaan 56,143 madaaluun %59
uumamu lubbuu lammilee hedduu dhabamsiisuu bira darbee, rakkoo Hojiin Misooma Maayikiroofi Xixiqqaa rakkoo hojii dhabdummaa kan ta’’an akka ga’ooman taasifameera.
hawaasummaafi dinagdee ta’aa waan jiruuf hirmaannaa qaamolee naannicha keessatti mul’atu hiikuu bira darbee, dargaggoonni Barnoota Leenjii Ogummaafi Teekinikaatiin, humnni namaa
hundaa dabalatee qindoominaan hojjechuun jijjiirama hunda qabeessa guddina dinagdee galmaa’u keessatti karaa haqa qabeessa ta’een
ta’e fiduun dhimma yeroon itti kennamuu hin qabne ta’uun hubatamee gahumsaan horatameefi gabaarratti dorgomaa ta’e akka jiraatuufi
akka fayyadaman taasisuu keessatti hiikoo guddaa waan qabuuf, bara teekinooloojiiwwan oomishaafi oomishitummaa dabaluu danda’an
ciminaan hojjechuun barbaachisaadha. kana keessattis hojii kanaaf xiyyeeffannaa adda kennuun carraa hojii dhiyeessuu irratti xiyyeeffachuun hojjetamaa tureera. Humna namaa
Gama daldalaafi misooma gabaatiin sirna galmeessaafi hayyama waliigalaa bara kana uumuuf karoorfame mil.1 keessa %75 carraa hojii dinagdeen naannichaa barbaadu gara hojiittii galchuun misooma
teekinooloojiin deeggarame hojiirra oolchuun, galmeessa daldalaa dhaabbii akka ta’u kallattiin kaa’amee hojitti galamee jira. Haaluma saffisisuuf gama misooma leenjifamtootaatiin simannaa idileetiin
haaraa 61,985 kennuuf karoorfamee 29,079(%47) akkasumas hayyama kanaan, sochii ji’oottan ja’an darban keessatti taasifamaa tureeniis leenjifamtoota haaraafi buleeyyii 158,313(%102) simachuun
hojii daldalaa haaraa 73,330 kennuuf karoorfamee 34,475(%46) carraan hojii dhaabbii 252,333(%67.3) kan uumame yommuu ta’u,
leenjifamaa jiru.
raawwateera. Hayyama 66,258(%63) haaressuuniis danda’ameera. carraan hojii yeroo 179,582(%160) uumuun waliigalaan karoora ji’a
Gama birootiin, kenniinsi tajaajilaa si’ataafi ga’uumsa qabu akka ja’aaf qabame keessaa %86 milkeessuun danda’ameera. Riifoormii lafa magaalaa hojiirra olchuun sirna bulchiinsa lafa
jiraatu taasisuuf moosaajii galmeessaafi hayyama hojii daldalaa toora magaalaa kiraa sassaabdummaaf saaxilamee jiru sirreessuuf hojiin
Keessumattuu, barattoota barumsa injinariingiin eebbifaman hojii
irraa/Online Trade Registration and Lisencing Sytem/ akka biyyaatti bal’aan hojjetameera. Lafa magaalaa sirnaan bulchuun misooma
koonistiraakshinii irratti akka bobba’an taasifamuun isaa dargaggoota
misoome fayyadamuun akka naannoo Oromiyaatti wiirtuulee 126 barbaadameef oolchuuf inveentara qabiyyee lafaa geggeessuun
kanaaf carraa hojii uumuu caalaa humna raawwachiisummaa
irratti tajaajilli kennamaa jira. koonistiraakshiinii naannichaa cimsuuf hojiin eegalame jalqabbii murteessaa waan ta’eef ji’oottan ja’an darban keessatti hojiileen
Daldalli naannichattti geggeeffamu kamiyyuu seera qabeessa akka gaariidha jechuun ni danda’ama. Sochii taasifamaa ture keessatti ragaa gurmeessuufi tekinooloojiin deggeruu raawwatamaa kan ture
ta’uufi iftoomina akka qabaatu gochuuf dhaabbiilee daldalaa adda humna barateef dursa kennuun interpiraayizoota oomishaa qulqulluufi yoo ta’es, hojiin kun haala qabatamaa baayyina magaaloota qabnuun
addaa irratti to’annaa geggeeffamaa tureen, dhaabilee daldalaa 60,398 gabaa irratti dorgomaa ta’e oomishuu danda’u uumuun sektarri kun saffinni ittiin deemamaa jiru quubsaa kan hin taaneefi yeroo hafe
seeraan ala ta’anii argaman irratti tarkaanfiin bulchiinsaafi seeraa madda abbootii qabeenya misoomawaa akka ta’u gochuuf hojiin keessatti dhimma xiyyeeffannaan irratti hojjetamaa deemuu qabudha.
kan fudhatame yommuu ta’u, safartuuleefi madaalli 73,727 irratti hojjetame gaariidha. Ta’uus, baay’inaafi fedhii eebbifamtoota carraa Sochiiwwan inveestimantii naannoo Oromiyaan walqabatee, rakkoo
sakkatta’insa geggeessuun warra sirrii hin taane tajaajila ala akka ta’an kana hinargatiinii wal-bira qabamee yommuu ilaalamu ammallee nageenyaan walqabsiisuun hololli kiraa sassaabdonni afarsan bal’aa
taasifameera. hojiin hojjetame hanqina waan qabuuf fuula duratti dhimma yoo ta’es, ji’oottan ja’an darban keessatti piroojektoota haaraa 167
Rakkoo daldala seeran alaa xiqqeessuuf tattaaffii taasifamaa tureenis xiyyeeffannoon hojjetamuu qabudha. kaappitaala qar. bil 5.3 galmeessisan simachuun lafti hekt.4,595.8
bu’aalee gurguddoon galmaa’aa jiru. Haaluma kanaan, ji’oottan jahan Sochooftonni IMX’s yeroo gabaaba keessatti hojii isaaniin bu’a murtaa’ee jira. Gama birootiin ammoo, raawwii hojiirra oolmaa
darban keessatti qindoomina qaamoleen garaa garaa taasisaniin daldala qabeessa akka ta’an gochuun interpiraayizoota gabaa irratti dorgomaa inveestimantii geggeeffameen lafa maqaa inveestamantiin waggaa
seeraan alaafi kontiroobaandii irraa qabeenyi qarshii mil. 172.17 ta’u ta’an uumuuf mootummaan naannoo Oromiyaa paakeejii deggersaa dheeraaf qabamee tureefi lafa seeraan ala caalmaan qabamee ture
mootummaaf galii akka ta’u taasifameera.Wal-quunnamtii(net-work) bifa adda addaatiin dhiyeessuuf socho’aa tureera. Haalumaa kanaan, irratti tarkaanfii fudhatameen waliigaltee addaan kutuun lafti hekt.
kiraasassaabdotaa kukkutuun miidhaa kontiroobaandiin dinagdee ji’oottan ja’an darban keessatti rakkoo iddoo oomishaafi gurgurtaa 3,295.3 baankii lafaatti akka deebi’u taasifameera.
Lafawwan miidhaman xuxxuqqaarraa bilisa gochuudhaan deebi’anii akka dandamataniifi oomishitummaansaanii akka dabalu gochuun ni danda’ama!
Ebla 18 bara 2010 Kallacha Oromiyaa 11
Obbo Abuluu Mokonnin mana jireenyaa Lakk.isaa 847 ta’e Obbo Xilaayee Abbabee mana jireenyaa Lakk.isaa –
Magaalaa Qellem keessa qaban Obbo Sayid Iliyaasiitti ta’e ganda bubbee 02 keessaa qaban Obbo Lammii
gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, Tsagaayeetti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu
beeksifin kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu. WMM/ yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 10gidduutti haa
Wallagga
Lafaa Magaalaa Qellem.
dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/ Magaalaa Bubbee.
Obbo Jaafar Tsaggaayee mana jireenya Lakk.isaa 846 ta’e
Aadde Gannat Qaqqabaa Magaalaa Innaangoo ganda 02 Obbo Tasfaa Bukunaa mana jireenyaa Magaalaa
Magaalaa Qellem keessa qaban Obbo Naggaa Darajjeetti
keessaa mana dhuunfaa isaanii Lakk.isaa 0990 ta’e dabarsanii Aayiraa ganda 02 keessa qaban Lakk. isaa kan duraanii
gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
Aadde Fatiyaa Ahimaaditti gugurachuu waan barbaadaniif kan -- Lakk.haaraan 0191ta’e Obbo Addaamuu Bantiitti
beeksifin kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu. WMM/
mormu yoo jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa
Lafaa Magaalaa Qellem. gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormuu yoo
dhihaatu. Mana Qopheessaa Magaalaa Innaangoo.
jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa
Obbo Ballinaa Waaqtol mana Magaalaa warra-jirruu dhiyaatu. EMM/Lafa/Bul/Magaalaa Aayiraa.
Obbo Eeliyaas Dureessoo mana jireenyaa Lakk.isaa – ta’e ganda
ganda 01 keessa qaban Lakk. isaa 944 ta’e Lakk. Kaartaa
bubbee 02 keessaa qaban Obbo Rattaa Wadaajootti gurgurachuu
– ta’e ball’inni Lafa 200M2 irraa qaban Obbo Maatiwoos
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee Aadde Alamituu Dhaabaa Dangalaa mana jireenyaa
Waaqjiraatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormuu yoo
guyyaa 10gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/ Magaalaa jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
Magaalaa Gimbii ganda 03 keessatti argamu Lakk.
Bubbee. EMM/Lafa/Bul/Magaalaa Warra-jirruu. manaa – Lakk. Kaartaa KMG/EMMLM/550/2007 ta’e
Aadde Xaayituu Mokonniniifi Taammiruu Tarrafaatiif
Aadde Taddalech Taganyee mana dhuufaa isaanii Magaalaa Obbo Daani’eel Nagaasaa mana jireenyaa Magaalaa D/Dolloo kennaadhaan dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan
biilaa ganda Biilaa 01 keessa qaban Lakk.isaa 1016 ta’e ganda Dolloo keessatti argamu Lakk.Kaartaa isaa 6748/ barbaadaniif osoo maqaan hin jijjiriin kan mormu yoo
gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, WMMLM/07 ta’e ball’inni Lafaa 200 M2 irratti kan argamu jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa
beeksifni kun bahee guyyaa i5 gidduutti haa dhiyaatu.WMM/ Obbo Qabeessaa Asaffaatti gurgurachuu waan barbaadaniif
Lafaa/Bul/ Magaalaa Biilaa.
dhiyaatu.WMM/Lafaa/ Bul/Magaalaa Gimbii.
kan mormu yoo jiraate, guyyaa beeksifin kun bahee jalqabee
guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa Magaalaa D/
Aadde Algaanesh Laggasee mana jireenyaa Magaalaa D/Dolloo Aadde Sanbatee Birhaanuu mana jireenyaa Magaalaa
Dolloo.
ganda Yabaloo keessatti argamu Lakk.Kaartaa isaa 7365/ Najjoo ganda 02 keessaa qaban Lakk.haaraan 02-
EMMLM/09 ta’e ball’inni Lafaa 200 M2 irratti kan argamu Obbo Miratee Tarrafaa mana jireenya Lakk.isaa – ta’e Magaalaa 2202 Lakk durii--- Lakk.Kaartaa 2411/2010 ta’e Obbo
Obbo Anbawu Boginootti gurgurachuu waan barbaadaniif kan Gidaamii keessa qaban gurgurachuu waan barbaadaniif kan Kumarraa AmanuuNagaasaatti gurgurachuu waan
mormu yoo jiraate, guyyaa beeksifin kun bahee jalqabee guyyaa mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifini kun
20 keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa Magaalaa D/Dolloo. haa dhiyaatu.WMM/Lafaa Magaalaa Gidaamii. bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.EMM/Lafaa/
Bul/ Magaalaa Najjoo.
Obbo Margoo Daggafaa mana jireenyaa Magaalaa Haroo Aadde Warqituu Fidaa mana jireenyaa Lakk.isaa – ta’e
Sabbuu ganda 02 keessatti argamu Lakk.Kaartaa isaa 288/ Magaalaa Gidaamii keessa qaban gurgurachuu waan
MMLMHS/2010 ta’e ball’inni Lafaa 216 M2 irratti kan argamu
Obbo Lalisaa Margaa mana dhuufaa isaanii Magaalaa
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
Obbo Shamsuu Aliyyiitti gurgurachuu waan barbaadaniif kan biilaa ganda Biilaa 01 keessa qaban Lakk.isaa--- ta’e
guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa Magaalaa
mormu yoo jiraate, guyyaa beekisifni kun bahee jalqabee Obbo Taammiraat Margaatiif kennuu waan barbaadaniif
Gidaamii.
guyyaa 21kessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
Haroo Sabbuu . Obbo Abbuluu Daargee mana jireenya Lakk.isaa – ta’e 15gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/ Magaalaa
Magaalaa Gidaamii keessa qaban gurgurachuu waan Biilaa.
Obbo Taaddasaa Olaanaa mana jireenyaa Magaalaa Gimbii barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
ganda 04 keessatti argamu Lakk.manaa-- Lakk. Kaartaa guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa Magaalaa Aadde Ammayee Dabalii Magaalaa Goorii gandaa 02
04/0462/2010 ta’e Obbo Daawwit Nigaatuutti gurgurtaadhaan Gidaamii. keessatti mana servisii Lakk. 511 ta’e mucaa isaanii
dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan barbaadaniif osoo maqaa
Obbo Jambaree Tarreessaatiif kennuu waan barbaadaniif
hin jijjiriin kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa Obbo Maaramaa Aagaa mana jireenyaa Magaalaa Gullisoo
20keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Gimbii.
kan mormu yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun bahe
ganda 01 keessa qaban Lakk. isaa 1633 ta’e Lakk. Kaartaa
kaasee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WM/Lafaa/Bul/
isaa 775/2010 ta’e ball’inni Lafaa 200M2 irraa qaban Obbo
Obbo Tolaa Eebbaa mana jireenyaa Mgaalaa Gabaa Roobii SanyiiSanbataatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu Magaalaa Goorii.
Lakk. Kaartaa issa – ta’e ballina Lafaa kaareemeetir 10x30=300 yoo jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa
irratti argamu Obbo Birhaanuu Tarrafaatti gurgurachuu waan dhiyaatu. EMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Gullisoo. Obbo Caalaa Fiqaaduu mana dhuufaa isaanii Magaalaa
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifn kun bahee guyyaa Innaangoo ganda 02 keessa qaban Lakk.isaa -- ta’e Obbo
20 gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/ Magaalaa Gabaa Obbo Lammii Naadoo mana jireenyaa Magaalaa Gimbii Mitikkuu Kabbadeetti gurgurachuu waan barbaadaniif
Roobii. ganda 02 keessatti argamu Lakk. Kaartaa isaa G/ kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
EMMLM/02/822/2008 ta’e Aadde Mabraat Kabbadeetti 15 gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/ Magaalaa
Obbo Warquu Qannoo mana jireenyaa Magaalaa Gullisoo ganda gurgurtaadhaan dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan Innaagoo.
02 keessa qaban Lakk. isaa -- ta’e Lakk. Kaartaa isaa B/M/ barbaadaniif osoo maqaan hin jijjiriin kan mormu yoo jiraate,
Gu/771/2010 ta’e ball’inni Lafaa 230M2 irraa qaban Obbo beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WMM/
Ayyaanaa Abarraatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu Lafaa/Bul/Magaalaa Gimbii. Obbo Fiqaaduu Mitikkuutiif
yoo jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu. Bakka Jirtanitti
EMM/Lafa/Bul/Magaalaa Gullisoo. Komaandar Darajjee Baayisaa mana jireenyaa Magaalaa Himataan Waajjira Barnootaa Aanaa Jimmaa Arjoo
Gimbii ganda 02 keessatti argamu Lakk.manaa – Lakk. fi Himatamaa isin jidduu falmii Hariiroo Hawaasaa
Aadde Ababaa Yohaannis mana jireenyaa Magaalaa D/ Kaartaa K.M.G.102,02,2005 ta’e Aadde Daraatuu Hayiluutti jiru ilaalchisee isin mana murtii kanatti waan
Dolloo ganda Yabaloo keessatti argamu Lakk.Kaartaa isaa gurgurtaadhaan dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan barbaadamtaniif beellama gaafa 25/08/2010 sa’aatii
WLEN4604/2003 ta’e ball’inni Lafaa 492 M2 irratti kan argamu barbaadaniif osoo maqaan hin jijjiriin kan mormu yoo jiraate, 4:30 irratti dhiyaattani akka falmattan gaafachaa, yoo
Obbo Abbaas Muzeyyiniitti gurgurachuu waan barbaadaniif kan beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WMM/ kan hin dhiyaanne ta’e dhimmichi bakka isin hin jirretti
mormu yoo jiraate, guyyaa beeksifin kun bahee jalqabee guyyaa Lafaa/Bul/Magaalaa Gimbii.
falmiin kan itti fufu ta’uu manni murtii ajajaeera.M/M/
20 keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafa Magaalaa D/Dolloo.
Obbo Raggaasaa Ayyaanaa mana jireenyaa Magaalaa D/
A/J/Arjoo.
Obbo Gizaawu Taaddasaa mana jireenyaa Mgaalaa Gabaa Dolloo ganda Biiftuu keessatti argamu Lakk.Kaartaa isaa
Roobii Lakk. Kaartaaisaa ---- ta’e ballina Lafaa kaareemeetir 10267/WMMLM/2010 ta’e ball’inni Lafaa 288 M2 irratti kan Obbo Nagaash Angachaatiif(Bakka bu’aan Obbo
10x20=200 ta’e Obbo Iyyoob Tashoomaatti gurgurachuu waan argamu Obbo Taammiraat Raggaasaa fi Obbo Gammachuu Nugusee Wayyeessaa)
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa Raggaasaatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu Bakka Jiranitti
20 gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/ Magaalaa Gabaa yoo jiraate, guyyaa beeksifin kun bahee jalqabee guyyaa Himataan Obbo Taammiruu Tasfaayee fi Himtamaa isin
Roobii. 20keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafa Magaalaa D/Dolloo. jidduu wal-falmii jiru ilaalchisee isin himatamaan mana
murtii kantti himatamuu keessan beekanii beellamaan
Obbo Bashuraa Baayyisaa Likkaasaa mana jireenyaa Aadde Dassaatuu Qamuxaa mana jireenyaa Magaalaa
dura himannaa isinirratti dhiyaatee karaa mana galmee
Magaalaa Gimbii ganda 01 keessatti argamu Lakk. Kaartaa Qaaqee ganda 01 keessatti argamu Lakk. Kaartaa isaa 588/
WMMWQ/2010 ta’e lafa M2 409 Obbo Raamataa Qana’aatii
fudhatanii beellama gaafa 22/08/2010 sa’aatii 3:00irratti
isaa 01/0399/2010 ta’e Obbo Mul’ataa Roobaa Kitilaatti
waan gurgurtaadhaan dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan deebii keessan qabattanii dhiyaattanii akka falmattan
gurgurtaadhaan dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan barbaadaniif
osoo maqaan hin jijjiriin kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun barbaadaniif osoo maqaan hin jijjiriin kan mormu yoo jiraate, manani murtii yoo ajaju, beellamarratti yoo dhiyaachuu
bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/ beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WMM/ baattan bakka isin hin jirretti falmiin kan itti fufu ta’uu
Magaalaa Gimbii. Lafaa/Bul/Magaalaa Qaaqee. manni murtii ajajeera.M/M/Aanaa Magaalaa Naqamtee.
Maddeen humnaa haaromfaman fayyadamuudhaan naannoo keenya faalamaafi dhumaa deemuu bosonaarraa haa eegnu!
12 Kallacha Oromiyaa Ebla 18 bara 2010
Addunyaa Hayiluu
Dhiibbaawwan bosonoota keenyarra jiru hir’isuuf qoraaniifi ijaarsaaf filannoowwan jiran faayidaarra haa oolchinu!
Ebla 18 bara 2010 Kallacha Oromiyaa 13
Masfin Tasfaayee
D
argaggoonni sochii haawaas-dinagdeefi
siyaasaa biyyaafi naannoo isaanii keessatti
gahee isaanii akka bahan gochuuf leenjiifi
hojiiwwan hubannoo ummuu kan hojjetamaa
turan yommuu ta’u, waltajjiiwwaniifi taateewwan
dargaggootaa sadarkaa sadarkaan qopheessuun
dhimmoota yeroo, haala dargaggootaa biyyaafi
naannoo keenyaa gidduugaleessaa godhatan
irratti dargaggoota mil. 3 oli hirmaachisuun
danda’ameera.
Gama biraatiin, hojiiwwan misoomaa hawaasaafi
tajaajila lamummaa irratti dargaggoota tola
ooltummaa sagantaa yeroo gannaafi bonaatiin
5,591,375 hirmaachisuun hojii tola-ooltummaa
qarshii mil. 100 oli kan gumaachan yommuu
ta’u, kanumaan walqabatees ummata rakkoo
hawaasummaatiif saaxilamaniifi maatii harka
qalleeyyeiin akka of-danda’aniif deeggarsii tola
oltummaa garaa garaa taasifamee qaamoleen
hawaasaa kun hojii irratti akka bobba’an taasiisuu
irrattiis hojiin bal’aan hojjetameera.
Dargaggoonni lammii gaarii fi egeree biyaa isaanii ittifufinsaan cimsuu karaa karoora ummata biraan gahuuf hojii bal’aan hojjatamaa
ta’anii akka ijaarsa hawaasa dinagdeefi nageenya tarsiima’aafi qindoomina qaamolee hundaa jira. Haaluma kanaan, hojiin maqaalee ganamaa
naannoo keenyaa keesatyti hrmaatanii ofii hammateen hojiileen eegalaman gara fuulduraattiis magalootaa, adabaabayyiiwwanfi dogoggora
isaaniifiis fayyadamaa aakka ta’an gochuuf xiyyeeffannaan cimee kan ittifufuu ta’a. barreeffamoota barjaalee (taappeellaa) xinxaluun
gidduugaleessoonni dargaggootaa kalaqaafi bakkeewwan garaa garatti akkasireeffaman
oogummaawwanii akka ta’an hojiiwwan Misooma naannoo keenya keessatti babal’achaa
jiruun walqabatee, walitti dhufeenya hojjetaafi taaifmaa jira.
eegalaman akkuma jirutti ta’ee fedhii gama kanaan
jiru kara tarsiima’aa taa’een qindoominaan irratti hojjechiisaa jidduutti jiru cimee nageenya industirii Sirni Gadaa Oromoo bakka dagatamee jiru hundatti
hojjechuun barbaachisaa ta’a. karaa mirkanneessuu danda’uun hudhaaleen hojin deebisanii cimsuufi ijaaruu bal’inaan kan
nageenya induustirii irratti mul’atu hiikkatee hojjatamaa jiru yommuu ta’u ayyaanni irreechaa
Mootummaan naannoo Oromiyaa guddina akka
hawaasni naannoo keenyaa fayyadamaa akka bara 2010s nagaan duudhaafi safuu ganamaa
biyyaatti galmaa’u irraa fayyadamuummaa
ta’aniif hojiileen jajjabeessoon jalqabamanii jiran eegee karaa ho’ina qabuufi tokkummaa Oromoo
dubartootaan mirkaneessuuf paakeejii misoomaafi
cimanii kan ittifufuu qabaniidha. agarsiiseen kabajamee jira.
jijjiiramaa gama hundaan hojirra oolchuuf hojiileen
bal’aa ta’an hojjetamaa turaniiru. Haaluma kanaan, Gochoonni seeran ala lammiiwwan keenya biyya Gama birootiin, ji’oottan jahaan darban kana
rakoolee bulchiinsa gaarii dubartootaa qunnaman alaafi biyya keessatti naannessuufi godaansisuun keessatti ogummaa artii Oromoo babal’isufi
keessaa dhimma mirgaafi haqa isaanii kabachisee walqabatee rakkoolee ejeensiiwwan garaa garaa beeksisuuf ogeessoota guddina ogummichaaf
tajaajilli gorsa seeraa dubartoota 12,732 (%96.6 seeran alummaafi badiin raawwatan hubatamee bu’aa olaanaa rgamsiisan beekamtii kennuun
ta’aniif kennamameera. Bifuma walfakkaatuun, tarkaanfiileen kan fudhataman yommuu ta’u hamilee isaanii jajjabeessuufiis hojin eegalame
poolisoota dubartootaa aanaalee 332 irraa tajaajila gama kanaan kennamu irrattiis dargagoonni kana akka jalqabbii gaariitti fudatamee ittifufinsaan
filatamaniif leenjiin ogummaa yakka dubartootaafi ijaaramanii akak hojetaniis taasifamee jria. hojjetamuu qabuudha.
daa’immanii qulqulleessuuf gargaaru kan kename Mootummaan misoomaafi dagaagina seenaa, Haata’u malee, hojii yeroodhaa gara yerootti
yommuu ta’u, hirmaannaa isaan gaggeessummaa aadaa, afaan, artiifi hambaalee ummataa Oromootiif raawwatamaa dhufeen dhangala’iinsi turistii biyya
irratti qaban cimsuufiis dubartoota 8,634 (%89.4) xiyyeeffannaa guddaa kennee hojjachaa jira. keessaafi alaa dabalaa kan jiru yoo ta’es, ammallee
ta’aniif leenjiin dandeettii raawwachiisuummaa Hambaalee aadaafi uumamaa kunuunsuu, qabeenya naannoon keenya gama kanan qabdu
kennamee jira. misomsuufi beeksisuun faayidaa ummataatiif akka duguuganii hojechuun walqabatee dhimmoota
Walumaagalaan, fayyadamummaa dubartootaa oolan taasisuu akkasumas qorannoofi qo’annoo ittifufinsaafi qaamolee ilaallatu hirmaachiseen
mirkaneessuuf hojin humna raawwachiisummaa seenaa, aadaafi afaanii gaggeessuun maxxansiisuun hojjetamu qabudha.
Gaaddisee Ittaanaa
Adurreen
yakkarratti
hirmaatte
to’atamte
B
ineensonni manaa hamtuufi hattuu namarra ifoomseera. Akka poolisiin biyyattii ibsetti, Adurreen kun yakkamtoota mana sirreesaa keessaa
eeguun beekamu. Addunyaa kanaratti mormaafi laphee Adurreetti bilbila soochootuu jiraniif meeshaalee garaa garaa mana sirreessatti
bineesonni akka saree hojii yakka ittisuu hammaan xiqqaa taate hidhuun gara mana hidhaa deddeebisuun kan argaman ta’uun qorannoon
keessatti gumaacha guddaa qabu. Nama gargaarsa hidhamtoota seeraa jala jiraniif akka geessan taasisu. taasifameenis bira gahameera.
barbaadu iddoo namni hin agarre jalatti kufee ykn Tibba darbe kana Adurroota leenji’anii gocha kana Malli aduroota kana leenjifamuun barbaachiseefi,
dhokatee jirus barbaadanii arguun Sareen hojii dalagaa turte keessaa tokko viidiyoo nageenyaa waardiyyoota mana sirreessaa keessaa hojjetaniif
ajaa’ibsiisaa dalaguun beekamti. Adurreen ammoo mana hidhichaatiin saaxilamtee to’annaa jala ooluu mataa’a kennuurra filatamaadha jedhameera.
mana keessatti bineensota nama miidhan qabeenya ministeerri Haqaa biyyattii beeksiseera. Adurree Waggoottan lamaan darbantiis, Koostaarikaatti
saamaiif qoricha. kana eegadoonni mana sirreesichaa yeroo qabanii alaatti kookeyaniifi maariwaanaa giraama 14 ta’u
Haa ta’u malee oduun tibba darbe Kostaarikaatii ilaalan bilbila sochootuu chaarjariifi dhagaa bilbilaa yeroo gara mana sirreessatti galchitu qabamtee
dhagahaame kanaan faallaadha. Koostirikaatti akka ta’e mirkaneessanii jiru. Adurreen kunis, turte jechuun fbcn Oditay centeral wabeeffachuun
namoonni Adurree gocha yaakkaaf leenjifatanii torbaan lama keessatti yeroo lama meeshaalee gabaaseera.
dhimma itta bahaa akka jiran poolisiin biyyattii kanneen waliin qabamuushee eegadoonni himaniiru.
Ibsaa Xurunaa
D
Wayyeessaa Xibbiquun
orgommiin tapha guutuu
Oromiyaa marsaan 24ffaa
Eebla 14 eegalee guyyoota 15f
turu magaalaa Bishooftuttii
bakka keessummoonni kabajaafi
Ispoortesitoonni hedduun argamanitti
sirna ho’aadhaan eegalamee geggeeffamaa
jira.
Sirna baniinsa tapha guutuu Oromiyaa
kanarratti keessummaa kabajaa ta’uun
kan jalqabsiisan Pireezidaantii ittaantuun
bulchiinsa Mootummaa Naannoo
Oromiyaa Aadde Xayibaa Hasan akka
jedhanitti, tapha guutuu Oromiyaa baranaa
adda kan godhu, yeroo ummanni Oromoo
gaaffiisaa bara dheeraa itti argachaa tureefi
jiruutti akkasumas daandii injifannoo
ol’aanaa eegallatti ta’uudha.
Kanamalees wayita dargaggoota amala
gaariifi naamusa gaarii qaban horachuun
himaannaafi fayyadamummaasaanii daran
mirkaneessuuf yeroo kamiyyuu caalaa
xiyyeeffannoon hojjetamaa jirutti ta’uus
dubbataniiru.
Dargaggoonnifi ispoortessitoonni turtii
guyyoota kudha shanii keessattis naamusa
gaariifi tasgabbiin hirmaachuu akka qaban sirna Gadaa keessatti umrii sadarkaa ispoortii eeguun hirmaachuu akka Tapha guutuu Oromiyaa 24ffaa torban
dhaamaniiru. ijoollummaarraa kaasee sirnaan qabaniif himaniiru Dr. Milkeessaan. lamaaf turu kanarratti Godinaalee
Hogganaan Biiroo Dhimma Dargaggotaafi raawwachuun beekama. Sirna baniinsa kanarraatti jilli 20fi Bulchiinsa Magaalootaa 19
Ispoortii Oromiyaa Dr.Milkeessaa Tapha guutuu Oromiyaa keessatti ispoorteessitootaa godinaalee haala ispoorteessitoota 4000 ol ta’aniin gosa
Miidhagaa gamasaaniitiin, Ispoortiin dargaggoonni guutuu Oromiyaarraa midhagaa ta’een agarsiisa aadaa godinaalee ispoortii 20n ni dorgoma jiru.
Oromoof aadaa dha. Oromoon ispoortii walitti qabaman karaa nagayaafi naamusa Oromiyaan saganticha midhagsaniiru.