Jijjiirama

hundagaleessaaf
Odeeffannoo
sirrii!

Bara 25 Lakk. 23 Ebla 11 bara 2010 Gatiin qar. 2

Caffeen Yaa’ii Idilee 7ffaa waggaa 3ffaa bara hojii 5ffaa taa’een;
• Gabaasa raawwii qaama raawwachiistuu
mootummaa naannichaa,
• Labsiiwwan OBN hundeessuuf baheefi Bulchiinsa
faayinaansii MNO fi
• Muudama aangawoota garaagaraa raggaaseera.

Afyaa’ii Caffee Oromiyaa Obbo Isheetuu Dassee fi Pir. Lammaa Magarsaa

“Injifannoon gama siyaasaatiin argame dinagdeen deggaramuu qaba”

Masfin tasfaayeetiin naannichaa, labsiiwwan Oromiyaa Yaa’ii kanarratti Injifannoon gama Pirezidaanti Lammaan gabaasa dhiheesan keessatti
Biroodkaasti Neetworkii hundeessuuf siyaasaatiin argame dinagdeen yaa’iin yeroosaa eeggate Caffeef dhihaachuu kan
Caffeen yaa’ii idileesaa 7 , ffaa
baheefi Bulchiinsa faayinaansii deggaramuu akka qabu Pirezidaantiin dhabeef rakkoo akka biyyaatti mudateen ta’uu eeranii,
waggaa 3ffaa bara hojii 5ffaa, Adaamaa
Mootummaa Naannoo Oromiyaa Bulchiinsa Mootummaa Naannoo mootummaan naannoo Oromiyaa ji’oottan jahan
galma Caffeetti Ebla 6-7/2010
akkasumas Muudama aangawoota Oromiyaa Obboo Lammaa Magarsaa darbanitti naannolee ollaa naannichaa waliin jireenya
taa’een gabaasa raawwii qaama
garaa garaa raggaaseera. himan. hawaasaa bu’uura cimaa irratti ijaaruf xiyyeeffannoon
raawwachiistuu mootummaa
gara fuula 14tti

Oromiyaatti gatiin aannanii gadi “Geggeessaan naamusaan

bu’aadha jedhame hojii oogganuu qaba”
Abbabaa Ejjetaatiin gaggeesserratti. Galaanaa Kumarraafi Abbabaa Ejjetaatiin
Biiroon Daldalaafi Misooma Qonnaan bultoonniifi namoonni aannan oomishuun gabaaf Geggeessaan naamusaan fakkeenya ta’uun hojiisaa oogganuun fedhiifi
Gabaa Oromiyaa gatiin dhiyeessan waldaaleefi yuuniyeenotaan gurmaa’uun haala faayidaa ummataa kabachiisuuf hojjechuu akka qabu Komiishiiniin
aannanii gadi bu’aa ta’uun gara fuula 14tti Naamusaafi Farra Malaammaltummaa Naannoo Oromiyaa hubachiise.
oomishtoota aannaniirratti
dhiibbaa uumaa akka jiru Komiishiinichi kana kan hubachiise Geggeessummaa naamusaawaafi
qorannoo gaggeesseen adda ittisa malaammaltumma jedhurratti geggeessitoota manneen hojii
baasuusaa beeksise. sadarkaa biiroo, misensota koree dhaabbii Caffee Oromiyaa akkasumas
godinaafi magaalotarraa hirmaattota bakka bu’anii argamaniif leenjii
Biirichi kana kan beeksise,
magaalaa Adaamaatti tibbana kennerratti.
bu’aa qorannoo oomisha,
qulqullinaafi sirna gabaa Leenjichis kan xiyyeeffate maalummaa naamusaa, naamusa
aannanii naannichaa geggeessummaa, geggeessaa naamusaawaa ta’uun maal jechuu
ammayyaa’aa taasisuuf akka ta’e, qajeeltoo naamusa geggeessummaa, amaloota naamusa
qorannoo gaggeesserratti geggeessummaa, hudhaalee naamusa geggeessummaafi naamusa
qooda fudhattoota waliin geggeessummaafi ittisa malaammaltummaa irratti ture.
magaalaa Adaamaa Galma
Leenjii kana kan kennan Yuunivarsiitii Finfinnee Koollejjii Biizinasiifi
Abbaa Gadaatti marii gara fuula 15tti
Oomisha Aannanii gabaaf dhiyaate
Biyya sirna federaalawaa walqixxummaafi fayyadamummaa ummatootaa haqa qabeessa ta’e mirkaneesse ijaaraa jirtu- Itoophiyaa

2
Bulchiinsa gaarii mirkaneessuf
Bulchiinsi gaariin biyya tokko keessatti akka dhugoomuuf
mootumman gahee irraa eegamu bahuun ummata waliin
qindoominaan hojjechuu qaba. Kun sirna dimookiraasii
wabumma qabu mirkaneessuun mirgaafi faayidaaleen
seeraan lammiileef kennaman akka hojiirra hin
oolleef wantoonni gufuu ta’an akka dhabamsiifamaniif
hojjechuun barbaachisaadha.
Dhimma kanarratti dhaabbileefi qaamoleen adda addaa
hiikkaawwan garaagaraas itti kennaniiru . Isaan keessaa
muraasasaanii akka armaan gadiitti ibsamaniiru.
Dhaabbata Mootummoota gamtoomaniitti jaarmiyaan
misoomaa A.L.A.tti hiika kenneen bulchiinsa gaarii
jechuun “Sirna mootummaa diimookiraatawaa
ta’e keessatti haala hojimaanni mootummaa
hirmaachisummaa, iftoominaafi ittigaafatamummaa
qabu akkasumas ol`aantummaa seeraarratti hundaa’uun
dhimma hawaasaafi qabeenya ummanni irraa fayyadamaa
ta`e mirkaneessudha” jedheera.
Gama birootiin Baankiin Addunyaa bara 1994, “Bulchiinsi
gaariin tajaajila mootummaan kennamu keessatti
hirmaannaa ummataa guddisuun, fedhii hawaasaarratti
hundaa`uun misooma ariifachiisaafi ittifufinsa qabu
dhugoomsuufi ijaarsa sirna dimookiraasii mirkaneessuun
hojii ijoo waan ta`eef hiixatanii kan bira gahamu miti”
jechuun lafa kaa’eera.
Dhabbata Mootummoota Gamtoomaniitti Komiishiiniin
ol’aanaan mirga namoomaa (UNHCHR ) murtii lakkoofsa
200/64 bara 2001 A.L.A dabarseen “Bulchiinsi gaariin
guddina dinagdeefi misooma dhala namaa ittifufinsa
qabuuf haala mijataa kan uumudha”jechuun kaa’eera.
Mana cimaa ijaaruf utubaan gaariin barbaachisaa
akka ta’e, bulchiinsa gaarii mirkaneessuu keessatti
gaheen mootummaa, ummataafi waldaalee hawaasaas
Leenjiin sosochii qonnaa gannaafi arfaasaa kennamaa jira
Ibsaa Xurunaatiin
Leenjiin sosochii qonna arfasaafi gannaa godinaalee
Oromiyaa garaagaraa keessatti qonnaan bultoota
maraaf marsaa marsaan kennamaa akka jiru Biiroon
Qonna Oromiyaa beeksise.
Bu’uuruma kanaan oomishaafi oomishtummaa qonnaa
dabaluuf qonnaan bulaan hojii beekumsarratti hundaa’e
akka raawwatuuf leenjiin sosochii qophii qonna
arfaasaafi gannaa godinaalee Shawaa Bahaa, Arsiifi
Baaleetti qonnaan bultoota maraaf kennamaa jira.
Leenjichi sadarkaa godina Shawaa Bahaatti
marsaa duraatiin gaggeessitoota, ogeessota,
suupparvaayizarootafi ogeessota SMS ykn leenjii
leenjistootaatiin namoonni 1430 leenji’aniiru. Warri
leenji’an kunneenimmoo sadarkaa aanaafi gandaatti
gadi bu’uun qonnaan bulaa maraaf kennamaa akka
jiru itti aanaa Bulchaafi itti gaafatamaan Waajjira
Qonnaafi Qabeenya Uumamaafi Godinaa Obbo Gosaa
Tsaggaayee himaniiru.
Biqiltuuwwan dhaabuufi kunuunsuun biyya gammoojjummaarraa baraaruudha!
Kallacha Oromiyaa Ebla 11 bara 2010
Wayyeesaa Xibbiquu
ol’aanaadha. birmadummaa ummataa kan mirkanaa’u ummanni
hirmaannaa kallattii yoo taasise qofadh.Ummanni
Utubaalee sadan bulchiinsa gaarii kan jedhaman
tajaajila barbaachisaa ta`ee argachuuf ulaagaalee guutuu
qaamolee mootummaa (seera baastuu,seera hiiktuufi
qaban guutuun waantota bulchiinsa badaaf karaa banan
seera raawwachiiftuu) ummataafi waldaalee hawaasaa
adda baasuun sodaa tokko malee miira abbummaatiin
garaagaraa kanneen akka waldaalee dargaggootaa,
hirmaachuun barbaachisaadha.
dubartootaa, qaamaa miidhamtootaafi kanneen kana
fakkaatanfaadha. Haaluma wal fakkaatuun hirmaannaan waldaalee
hawaasaa, kanneen waldaa dargaggootaa, abbootii
Mootummaan biyya bulchuu tokko bulchiinsi gaarii akka
qabeenyaa, qaamaa miidhamtootaa, barbaachisaa waan
mirkanaa’uuf sirna hojimaataa yeroo yeroon sakatta`uun,
ta`eef, haala qindaa’aa ta’een ijaaramuuf hawaasaaf
fooyyessuu, to’annoofi hordoffii geggeessuun kenninsa
tajaajiluun milkaa’ina ykn galama ga’insa bulchiinsa
tajaajila mana hojii ifaa, si’ataafi al loogummaarraa
gaarii dhugoomsuun misooma biyyaa gara fuula duraatti
bilisa gochuuf hirmaannaan ummataa akka cimuuf
tarkaanfachiisuu keessatti gahee guddaa qaba.
sirna diriirsuun hojii ijoodha.
Tajaajilawwan mootummaan waliin gahuu hin
Kana malees, hojjetoonni mana hojii tokko imaanaasaaniif
dandeenye adda baasuufirratti hojjechuun rakkoowwan
kenname fiixaan bahuuf, miira tajaajiltummaa ummataa
bulchiinsa gaarii waan hir’suuf akka utubaa tokkootti
gonfachuun dhimma murteessaafi bu’uuraati. Dandeettiifi
kan tajaajiludha. Kana malees, dhaabbileen misoomaa
ga’umsa ofii cimsuun,miira ittigaafatamummaatiin
garaagaraa mootummaafi ummata bira dhaabbachuun
ummata tajaajiluunis irraa eegan.
misooma biyyattii saffisiisuu bira darbee bulchiinsi
Sektaroonni mootummaa hawaasaa tajaajila kennaniif gaariin akka mirkanaa’u taasisuuti irraa eegama.
waltajjiiwwan adda addaa uumuun hirmaannaasaanii
Walumaagalatti, biyya tokko keessatti bulchiinsa gaarii
guddisuun, mootummaan, gosaafi sadarkaa tajaajila
lafa qabsiisuuf mootummaa, ummataafi waldaaleen
ummataaf kennuu qabu ifatti akka beekaniif hubannoo
hawaasaa walitti hidhaminsa cimaa akka qaban
gahaa ta’e akka argatan gochuun hojiirra eegamudha.
barreeffamoonni adda addaa ragaa bahaniiru.Kanaaf,
Kana malees, qajeeltoowwan bulchiinsa gaarii keessatti bulchiinsa gaarii mirkaneessuun gahee mootumma qofaa
kaa’aman beekuun lammiin kamiyyuu bifa gurmaa’eefi osoo hin taane gahee lammiilee hundaa ta’uu hubachuun
dhuunfaadhaan qophii karooraa, raawwiifi gamaaggamaa barbaachisaadha.
keessatti hirmaannaa guutuu taasisuu qabu. Sababnisaas
Kana jechuun, ummanni bifa guutuu ta’een hirmaannaa
hirmannaan ummataa kutannoofi miira abbummaa isaan
yoo taasise itti quufinsi hawaasaa ni dabala,bulchiinsa
keessatti waan uumuuf gaarii ta`a.
gaarii mirkaneessuufis utubaaleen sadan qindoominaan
Kanaaf, hojii hundaa keessatti ummata hirmaachisuun hojjechuun murteessadha.
dhimma filannoo abbootii aangoorratti hundaa’uu osoo
Dhaabbataa Abbagaar ummataa Waajjiraa Damee
hin ta’iin, dhimma bu’uuraa Heera Mootummaa FDRI
Oromiyaatiin.
keeyyata 8(3) mirkaneessuudha. Ol’aantummaa seeraafi
Qindeessaan Ejensii Tiraanisfoormeeshiinii Qonnaa
Oromiyaa Obbo Abbabaa Dirribaa gamasaaniitiin qonna
naannichaa ammayyeessuun gahee inni guddina biyyaa
keessatti qabu dhugoomsuuf dhiheessii tekinooloojii
qonnaa guutuun deggaruu, keemiikaala dhiheessuu,
callaa guddiftuufi sanyii filatamaa haala barbaadameen
dhiheessuu xiyyeeffannaa olaanaan raawwatamaa jira
jedhaniiru.
Haaluma walfakkaatuun Godina Arsiiti marsaa duraan
leenjii leenjistootaan gaggeessitotaafi ogeessota
qonnaa sadarkaa sadarkaan jiran 4115 guyyoota
shaniif leenji’aanii kan xumuran yoo ta’u, isaanimmoo
sadarkaa gandaafi aanaatti qonnaan bulaa adda
dureerraa kaasee sadarkaa sadarkaan qonaan bulaa
mara leenjisuu eegalanii jiru. gadi bu’uun qonnaan bulaa mara sadarkaa sadarkaan leenjsuuf
qophin barbaadamu hundi xumuramuufi yeroo ammaa qonnaan
Itti Aanaan Ogganaa Waajjira Qonnaafi Qabeenya bultoonni adda duree 84,372 lenjii fudhachaa jiran.Itti ansunis
Uumamaa Godina Arsii Obbo Addunyaa Qorichoo qonnaan bultoota 318,678,dargaggota 90,000,dubartoota
Gaggeessitoonniifi ogeessonni qonna marsaa duraan 164,974 ta’aniif leenjin sosochii sadarkaadhaan keennamaa jira
leenji’aan kunneenimmoo sadarkaa aanaafi gandaatti jedhani. gara fuula 14tti
 Ebla 11 bara 2010 Kallacha Oromiyaa
Torbanitti al tokko guyyaa Kamisaa,
Faaksii 011-554-18-14
Biiroo Dhimmoota Kominikeeshiinii Mootummaa Naannoo Oromiyaatiin maxxanfama
Qindeessaafi Gulaalaa Olaanaa
Gulaalaafi QopheessaaOlaanaa Yewubnesh Kabbadaa
Addunyaa Hayiluu
Damee Mulaatuu
Bil. 0115541807
Lakk. Saan. Pos. 8741 E-mail kellechaoromiya@gmail.com Website : http://www.kallachaoromiyaa.org Face Book:kellecha Oromiya Finfinnee Oromiyaa
Dubbii Ijoo
Injifannoo arganne kunuunfachaa
kan caaluuf haa tumsinu
Naannoo Oromiyaatti waggoota muraasa darban keessa ummanni naannichaa
keessumattuu dargaggoonni gaaffilee dimookiraasii, hirmaannaafi wal-qixa
fayyadamaa haqa qabeeyyii ta’an kaasuudhaan qabsoo itti fufinsa qabu geggeessaa
turaniiru, geggeessaas jiru. Qabsoon ummanni geggeesse kunis, mootummaan Naannoo
Oromiyaafi Dhaabbanni Dimookiraatawaa Ummata Oromoo dhaabbatanii akka of
ilaalan, keessoosaanii sakatta’uun hanqinoota jiran adda baasuun furuuf haaromsa gadi
fageenyaa akka gegeessaniif ka’umsa ta’eera.
Qabsoo haaromsa gadi fageenyaa keessatti geggeeffamaa tureenis Dhaabbanni
Dimookiraatawaa Ummata Oromoo akka dhaabaattis ta’e ummanni Oromoo injifannoo
cululuqaa gonfataniiru. Waltajjiiwwan garaagaraarratti dhugaan mo’ataa,yaanni
ofittummaa, of jaallattummaafi malaammalchitootaa mo’amaa dhufeera. Yaadawwan
ce’ooniifi ummata bal’aaf bu’aa qaban fudhatama argachaa jiru. Walitti dhufeenyi
ummatoota ummata Oromoofi ummatoota biyyattii kanneen biroo waliin Oromiyaa
keessa jiraataniifi ollaasaa gidduu jiru akka cimu, rakkooleen turan maddisaanii
hubatamee akka furamuuf hojiin gama mootummaa Naannoo Oromiyaatiin hojjetamaa
jiru firii gaarii argamsiisaa jira.
Hundaa ol ammoo yeroo ammaa yeroo biyyi kun rakkoo keessa galtee jirtu keessatti
ummanni Itoophiyaa hundi amantaaniifi itti gaafatamummaan ummata Oromootti
kenne bu’aa qabsoo ummatichaafi Dhaabbata Dimookiraatawaa Ummata Oromoorraa
bu’aa argame ta’uunsaa sirriitti hubatamuu qaba. Itti gaafatamummaafi amaanaa
ummata biyyattii kanas gahumsaan bahuun dirqama lammummaafi seenaati. Wal
tumsuufi wal dhaggeeffachuun xiiqii guddaadhaan hunduu gaheesaa gumaachuutuu
irraa eegama.
Haaromsi gadi fageenyaa erga geggeeffamuu jalqabee asitti gama hojiilee
misoomaatiinis piroojektoonni garaagaraa baroota dheeraaf ijaarsisaanii harkifataa ture
miira yeroo hin qabnuutiin hatattamaan akka xumuraman taasisuun tajaajila ummataaf
akka oolan godhameera, kaanis itti fufinsaan hojjetamaa jira.
Injifannoowwan argaman eeggachaa injifannoo caaluuf galtee godhachuun
karoorawwan misoomaa, dimookiraasiifi nageenyaa karoorfamanii jiran
hojiitti hiikuuf kutannoon hojjechuun barbaachisaadha. Yeroo ammaa Karoorri
GuddinaafiTiraanisfoormeeshiiniilammaffaan walakkeeffamaa jira. Qaama karoora
waggaa shanii kan ta’e karoora bara 2010 xumuruufis ji’oota muraasatuu hafee jira.
Caffeen Mootummaa Naannoo Oromiyaas raawwii karoora bara kanaa kan ji’oota ja’an
darbanii walgahii idilee tibbana Adaamaatti taa’een gamaaggameera. Milkaa’inoonni
argaman akkuma jiranitti ta’ee karoora bara kanaaf qabames ta’e akka waliigalaatti
KGT_II milkeessuuf humnootiin misoomaa hundi fuulasaanii gara misoomaatti
deeffachuun injifannoo argamaa jiru guutuu taasisuutuu isaanirraa eegama.
Misoomni bu’uura waan hundaati. Kanaaf misooma jalqabame daran cimsanii itti
fufsiisuun dhimma xiyyeeffannoo hundaa gaafatudha. Hiyyummaa baatanii addunyaa
har’aa wajjiin tarkaanfachuun hin danda’amu. Hiyyummaa mo’achuun biyya ofii
keessatti jireenya hiika qabu jiraachuufis ta’e akka biyyaatti waltajjii idiladdunyaarratti
ofirratti amantaa qabaachuuf jabaatanii hojjechuun barbaachisaadha. Qabeenya
muraasa jiru haala bu’aqabeessa ta’een faayidaarra oolchuunis dirqama ta’a. Yeroofi
qabeenyi qisaasamu jiraachuu hin qabu. Karoorawwan guddinaa mootummaan
baase yeroo qabamaniif keessatti hojiitti hiikamuu qabu. Kanaaf ammoo humnootiin
misoomaa hundi qindoominaan hojjechuu qabu.
Raawwii KGT 2ffaatiif tumsuudhaan haaromsa biyya keenyaa ni ariifachiifna!
3
Bara 1986 hundeeffame
Hordoffii To’annaa Raabsaafi
Gurgurtaa
Leyi’aawutiifi Dizaayinii
Beeksisa
Taaddalach Zarihun
Daraartuu Beekumaa
Ajandaa
Fuulli kun dhimmoota siyaas–dinagdeefi hawaasummaarratti
dubbistoonni yaada bilisaa isaanii kan itti kennanidha. Fuula
kanarratti dhimmoonni bahan ejjennoo qophii Gaazeexaa keenyaa miti
“Mari’ataan gowwaa hin qabu”
Sirna dimokiraasii keessatti mareen iddoo guddaa qaba. Sababisaa mareetu rakkoo hiika.
Adeemsa kana keessatti waan lamatu jira. Isaanis dhaggeeffachuufi yoo barbaachisaa ta’e yeroo
barbaachisaa ta’etti yaada furmaataa dubbachuudha. Biyyootni qarooman mareetti amanu,
sababnisaa mari’achuun, dubbatanii wal-amansiisuun akka ibsituu qaroominaatti ilaalama.
Aadaan dubbii kamiinuu mareedhaan fixuu haalaan beekamaadha.
Biyya jireenyi maree irratti hundaa’u keessatti, maatiin mareetti amana, Mootummaaniifi
lammileenis mareetti amanu. Adeemsa kana keessatti wal-jajjabeessuun, wal-qeequun,
yaada deggeruun, yaada-yaadaan kuffisuun baay’ee iddoo ol’aanaa qaba. Bakka yaad-rimeen
dhimmoota kamiiniyyuu mariidhaan hiikuuf akka meeshaatti lakkaa’amutti wal-dhaggeeffachuun
iddoo guddaa qabaata.
Mari’achuu keessa yaadi nama tokkoo qofti ol-aantummaa(domination)hin qabaatu. Qabxileen
mareedhaaf dhiyaatan kamiyyuu hin tuffataman. Mootummaatu lammilee wajjin mari’ata, yaadaa
fi qeeqa lammilee akka galteetti fudhata. Yaadasaas sodaa tokko malee mareedhaf dhiyeessa.
Kanaan biyyi guddatti. Jiruu fi jireenya Afriikaa keessatti waanti dhabame hin jiru. Leecalloon
uumamaa hedduminaan jiru. Uummata aadaa boonsaa qabutu Afriikaa keessa jiraata. Garuummoo
akkaataan uumama saba kanaaf haalli inni amma keessa jiraatu wal-hin simu. Wal-baqataa dha.
Uummatni Afriikaa keessa jiraatu baay’inaan Uummata waan ta’uuf itti gaafatamummaa
fudhatu miti. Waan xiqqaatti gammada, waan xiqqoo mufata. Waan gaarii ta’e qofa barbaada.
Sababa(reasoning) dhaaf gurrasaa hin kennu. Dhimmi rakkoowwan mariidhaan hiikuu hagas
mara fudhatama hin qabu. Anatu siif beekaatu baay’ata. Yaada nama biraa dhaggeeffachuu irra
yaada ofii qofa dhiibbaadhaan akka fudhataniif dhamaana, Biyya lafaa kun bu’aa yaadaati, Bu’aa
wal-nyaatiinsa yaadaatis. Biyya mari’achuun iddoo qabutti yaadolee hedduun karaa marii waan
burqaniif san keessatti yaadoleen biyya fayyadan hedduutu jiraata. Faayidaan mari’achuu kana
sana jedhee salphaatti dubbannee fixuuf yeroo nurraa fudhata.
Mari’achuutu rakkoo hiika, mari’achuutu nama wal-qixxeessa, yoo mari’achuun jiraate namni
yaadasaa bilisaan ibsata. Namni yaadasaa bilisaan ibsatu ammoo ofitti amanamummaa qabaaata.
Namni ofitti amanamummaa qabu ammoo jireenya mataa isaas ta’e jireenya biyyaa salphaatti
fooyyessa.Ijaarsa sirna dimokiraasii yeroo jennu, dhimmisaa waa’ee waan biraa osoo hin taane
ykn gamoo dhimmi waa’ee dimokiraasii keessatti dubbatamuu ijaaruu miti. Dhimmisa uummata
waa’ee dhimmi biyyaasaarratti aangessuu jechuudha. Mirga dubbachuu, mirga waan feete
deggeruu ykn mormuu, mirga qeequu ykn deggeruu babal’isuu jechuu dha.
Biyya kana keessatti kanneen armaan olitti tarreeffame faayidaa irra oolmaan isaanii hagas mara
quubsaa miti, Hubadhaa hanga dheengaddaatti, hanga gaafa muddama cimaa keessa galluutti,
mootummaa fi lammileen rakkoowwan mareedhaan hiikuun haa hafuutii akka qaama adda
addaatiif morkataa waliitti ilaalamaa yeroo isaan wal-ilaalantu ture. Mootummaan hawaasatti
dhiyaatee hin mariisisu, uummannis rakkoo jiru mootummaatti dhiyaatee dubbachuu caalaa,
rakkoowwan gara garaa akka ajandaa biraatti fudhachuun madda jeequmsaa gochaa ture.
Haalli amma jiru garuu abdii namatti hora, Gurri mootummaa saaqamaa jira, uummannis afaan
banatee mootummaa waliin dubbachaa jira. Kunis haalota mijaa’aa mootummaan rakkoowwan
darban irraa barachuun hawaasa waliin walitti dhiyaatee rakkoo furuuf kutannoo inni agarsiisaa
jiruudha. Gaaffii barbaadame gaafachuun, wal-qeequun, wal-sirreessuun jiraachuun kan
danda’amu yoo mootummaafi hawaasi walii galee dhimmi biyya irratti mari’atee dha. Kanaafuu
mootummaa fi Uummanni dhimmi biyyaa irratti yoo mari’atan, nageenyi waarawaan,misooma
amansiisaafi sirni bulchiinsa gaarii haalaan mirkaneessuu keessatti ga’ee guddaa taphata.
Mari’ataan gowwaa hinqabu jedhama mitiiree?
Hiikaa Margaatiin Finfinneerraa

4
Arsii
Obbo Naanneesaa Jiloo Magaalaa Boqojjii
Ganda 01 keessaa kan ta’an waraqaa raga abbaa
qabeenyumaa(Saayitii)Lakk.kaartaa isaa 3270/115/98
ta’e galmaa’ee naaf kennamee waan naa jalaa badeef
kan biraan akka naaf kennamuu jechuun gafaataniiru.
kanaafuu namni ragaa kana sababaa adda addaatiin
qabadheera jedhu yoo jiraate guyyaa beeksifni kun
bahee kaase guyyaa 20 keessatti EMMLM/Boqojjiitti
akka dhiyeessitan, yoo dhiyeessuu baattan ragaa
abbaa qabiyyee bira kan kenninuuf ta’uu ni beeksifna.
EMMLM/Bul/Magaalaa Boqojjii.
Beeksisa Caalbaasii Ifaa irra deebi’e bahe
Waldaa Aksiyoona Addis Faanaa Daldala
Shaqaxaalee,Hoteelotaa Waliigala Mootummaa
Naannoo Oromiyaatti Magaalaa Shashamannee
keessatti iddoo isaaf kenname irratti Gamoo hanga G+7
kan ta’e tajaajiloota adda addaa kan oolu ijaaramuuf
qophii irratti argama.
Kanaafuu Ogeessi:-
1. Diizaayinii Estiraakcharaalii
2. Dizaayinii arkitakichaaraalii
3. Diizaayinii Eeleektirikaalii
4. Hojiiwwan Saaniteeshinii fi
5. Qorannoo biyyoo xumuree dhiyeessuu kan
danda’u hayyama daldalaa bara bajatichaatti
kan haaraa’ee,heeyyama Ogummaa fi Waraqaa
eenyummaa qabatee dhiyaachuun guyyaa
beeksifni kun Gazeexaa Kallacha Oromiyaa irratti
Maxxanfamee bahee irraa eegalee guyyootii hojii 15
walitti aanaanii jiran keessatti Suuqii Addis Faanaa
Magaalaa Shashamanneetti argamuun Qar.500.00
kaffaluun sanada caalbaasicha fuudhachu ni
danda’u.
6. Sanada caalbaasichaa saanduqa caalbaasii suuqii
(madabirri) Addis Faanaa Shaashamanneetti
qophaa’e keessa hanga guyyaa 16ffaa irratti ganama
sa’aatii 4:00 irratti cufamee guyyaadhuma kanatti
bakka dorgoomtoonni caalbaasichaa ykn bakka
bu’oonni isaanii argamanitti ni banama.
7. Dhaabbaticha caalbaasicha gar-tokkees ta’e
guutummaan guutuutti haquuf mirgi kubbaaniyichaa
kan eegame dha.
8. Odeeffannoo dabalataaf
9. Suuqii Shaashamannee
10. Lakk.bilbilaa:-046-110-40-25 kan malees Waajjira
ol’aanaa
Lakk.bilbilaa:-011-111-06-61 ykn 011-156-47-61 irratti
bilbilu ni dandeessu.
Waldaa Aksiyoona Addis Faanaa Daldalaa
Shaqaxaalee,Hoteelotaa Waliigalaa
Obbo Aschaalawu Silaashiitiif
Bakka Jiranitti
Iyyattuun Aadde Ballaxuu Beenyaa fi Wamamaan
isiin jidduu kan jiru falmii dhirsaa fi niitii ilaalchisee
Wamamaan kun guyyaa 11/8/2005 ganama mana bahee
hanga ammatti waan dhabameef yoo kan jiru ta’ee mana
Naannoo kunuunsuudhaan juijjiirama haala qilleensaatiif baayyee saaxilamoo kan ta’an dubartootaafi daa’imman haabaraarru!
Kallacha Oromiyaa
murtii kanatti himatamuu isaa beekee beellama gaafa
03/09/2010 sa’aatii 3:00 irratti akka dhiyaatu,yoo kan
hin dhiyyanee ta’ee himanni bakka isin hin jirretti kan
itti fufu ta’uu manni murtii ajajeera.M/M/A/Magaalaa
Asallaa
Baalee
Obbo AbdulJibriil Hasan waraqaa Abbaa
Qabeenyummaa Lakk.kaartaa isaa 543/2001 ta’e maqaa
isaaniitiin Magaalaa Roobee ganda Odaa Roobee
keessatti argamu na jalaa bade jedhanii iyyataniiru.
kanaafuu qaamni nagahee kana arge ykn sababa adda
addaatiin qabadheera kan jedhu yoo jiraate, beeksifni
kun bahee guyyaa 20keessatti WMML/Magaalaa
Roobeetti akka beeksiftan, kana yoo hin taane ragaa
biraa kan kennamuuf ta’uu ibsaa,beeksifni kun bahee
yeroo jedhame keessatti yoo hin dhiyaatiin ragaan kun
argamus kan hin tajaajille ta’uu ni beeksifna. EMM/
Lafaa/Bul/Magaalaa Roobee.
Sh/Ahmad Jeylaan Sh/Muhaammad nagaheen miriitii
lafaa mana jireenyaa Lakk.402525 maqaa kiyyaan
galma’ee naaf kenname na jalaa bade jedhanii waan
iyyataniif, namni ragaa kana arge ykn sababa adda
addaatiin kan qabatee yoo jiraate, guyyaa beeksifni kun
bahee kaasee guyyaa 30 keessatti EMM/L/Magaalaa
Gindhiiritti ragaa qabatamaa akka dhiyeeffaattaan
gafachaa, kana ta’uu baannan nagaheen isaanii kun
kan bakka bu’uuf ta’uu ni beeksifna. EMM/Lafaa Bul/
Magaalaa Gindhiir
Gujii
Obbo Taaddasaa Bayeechaa mana daldalaa Lakk.isaa
B108-1778 ta’e rammaddii tajaajila iddoo (zoning)
mana daldalaa irratti Bulchiinsa Magaalaa Adoolaa
woyyuu ganda 03 keessatti qabeenyaa hin sochoone
Lakk.kaartaa WMMLM 735/08 ta’e Lafa ball’inna
kareemeetira 400M2 irratti argamu Aadde Gishuu
Fiqaaduutti waan gurguraniif waliigalteen akka
ragga’uuf iyyannoo dhiyeefataniiru. Kanaafuu jijjirraa
maqaa waan raawwanuuf qaamni mormu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee jalqabee guyyaa 20keessatti
yoo hin dhiyaatiin waliigaltee dhiyaate fudhannee kan
mirkanneesinu ta’uu ni beeksifna. EMM/Lafaa /Bul/
Magaalaa Adoolaa Woyyuu.
Aadde Tayyechi Alloo mana jireenyaa Lakk.isaa AD/
G03/019/04 ta’e rammaddii tajaajila iddoo (zoning)
mana daldalaa irratti Bulchiinsa Magaalaa Adoolaa
woyyuu ganda 01 keessatti qabeenyaa hin sochoone
Lakk.kaartaa WMMLM 187/05 ta’e Lafa ball’inna
kareemeetira 475.7M2 irratti argamu Obbo Zanaabaa
Simeetti waan gurguraniif waliigalteen akka ragga’uuf
iyyannoo dhiyeefataniiru. Kanaafuu jijjirraa maqaa
waan raawwanuuf qaamni mormu yoo jiraate, guyyaa
beeksifni kun bahee jalqabee guyyaa 20keessatti yoo
hin dhiyaatiin waliigaltee dhiyaate fudhannee kan
mirkanneesinu ta’uu ni beeksifna. EMM/Lafaa /Bul/
Magaalaa Adoolaa Woyyuu.
Ebla 11 bara 2010
Iluu Abbaa Boor
Obbo Abdulqaadiir Kamaaliifi Aadde Masnoosheet
Shimallis mana jireenyaa Magaalaa Beddellee ganda
02 keessaa qaban qabeenyaa hin sochoone maqaa
isaaniitiin galmaa’ee jiru Lakk.kaartaa isaa 1379/2002
kan ta’e Aadde Birqiisaa Ahimad Gamteessaa waan
gurguraataniif jijjiirran maqaa akka raawwatuuf
iyyataniiru.kanaafuu kan mormu ykn mirga qabeenyaa
kanarraa kan qabu yoo jiraate,guyyaa beeksifni kun
bahee irraa eegalee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
yoo hin dhiyaanne ta’e jijjiirraa maqaa kanaa kan
rawwannuuf ta’uu ni beeksifna.DMM/Lafaa Magaalaa
Beddellee.
Obbo Jamaal Siraajii fi Tigist Chiloot Magaalaa Mattuu
ganda 02 keessatti mana maqaa isaaniitiin galmaa’ee
Lakk. galmee qabiyyee Kaartaa isaa 420/02/2008 ta’e
Lafa ball’inni isaa 200M2 irratti argamu Aadde Zaaraa
Alahamiinitti gurgurachuu waan barbaadaniif akkaataa
Labsii Liizii lafa Magaalaa Lakk.721/2004tiin jijjiirraa
maqaa waan raawwatuuf kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahe guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.
EMM/Lafaa Magaalaa Mattuu.
Aadde Imawayish Alamuu Magaalaa Mattuu ganda
03 keessatti mana maqaa isaaniitiin galmaa’ee Lakk.
galmee qabiyyee Kaartaa isaa 2512/03/2010 ta’e Lafa
ball’inni isaa 200M2 irratti argamu Aadde Mihret
Adinewutti gurgurachuu waan barbaadaniif akkaataa
Labsii Liizii lafa Magaalaa Lakk.721/2004tiin jijjiirraa
maqaa waan raawwatuuf kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahe guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.
EMM/Lafaa Magaalaa Mattuu.
Zawuduu Taayyee Magaalaa Beddellee ganda 02
keessaatti qabeenyaa hin sochoone maqaa isaaniitiin
galmaa’ee jiru waraqaa abbaa qabeenyummaa Lakk.
kaartaa isaa L-0260/2007 ta’e waan na jalaa badeef kan
biraa naaf haa kennamu jechuun iyyataniiru.kanaafuu
kan arge ykn sababa adda addaatiin harkatti qabatee yoo
jiraate,guyyaa beeksifni kun bahee irraa eegalee guyyaa
20keessatti haa dhiyaatu. yoo hin dhiyaanne ta’e kaartaa
kan biroo kan laanuuf ta’uu ni beeksifna.DMM/Lafaa
Magaalaa Beddellee.
Obbo Kibrat Kaasaa mana MagaalaaYaayyoo ganda
01 zonii Guddinaa keessaa qaban Sayid Yimaamitti
waan gurguraniif kan mormu yoo jiraate beeksifni kun
bahee hanga guyyaa 20tti DMMLM A/Yaayyootti haa
dhiyaatu.DMMLM/Aanaa Yaayyoo.
Shawaa
Iyyataan Obbo Efreem Tasfaayee Saayit Pilaanii mana
jireenyaa Lakk.kaartaa isaa T/B/4896/2000 waan jalaa
badeef,namni qabatee jiru beeksifni kun bahee guyyaa
20keessatti WMMLM/T/Bollootti akka dhiyeessu
ibsaa,kan mormuu hin dhiyaanee taanan kan biro
kan kennamuuf ta’uu ni beeksifna. W/M/M/L/M/Tu/
Boolloo.
 Ebla 11 bara 2010
Raawwii hojii
damee aadaa
ji’ootan ja’an
darbanii
(Yaa’ii idilee 7ffaa bara hojii
5ffaa waggaa 3ffaa Caffeef kan
dhiyaate)
Bara kana ji’oottan jahan darbanitti hojii
gama Biiroo Aadaafi Turizimii Oromiyaatiin
hojjetame ilaalchisee gabaasni yaa’ii
Caffeerratti dhiyaate haala itti aanu kanaan
kan dhiyaatu ta’a.
Mootummaan naannoo misoomaafi
dagaagina seenaa, aadaa, afaan, artiifi
hambaalee ummata Oromootiif
xiyyeeffannaa guddaa kennee hojjachaa
jira. Hambaalee aadaafi uumamaa ummata
keenyaa kunuunsuufi bakka gahumsa turistii
akka ta’an adda baasuu, misoomsuufi
beeksisuun faayidaa ummataatiif akka
oolan taasisameera. Akkasumas qorannoofi
qo’annoo seenaa, aadaafi afaanii gaggessuun
maxxansiisuun ummata biraan gahuuf hojii
bal’aan hojjatamaa jira.
Haaluma kanaan, hojiin Maqalee ganamaa
magaaloota keessatti iddoo garaagaraatti
sirnoota darban keessa jijjiiramnii turan
maqaa Oromoon duraan waamutti deebisuu,
addabaabayyiiwwanis maqaa Oromoon
moggaasuu. Akkasumas dogoggora
barreeffamoota barjaalee (Taappeellaa)
xinxaluun bakkeewwan garaa garaatti akka
sireeffaman taasifamaa jira.
Sirni Gadaa Oromooo bakka dagatamee jiru
hundatti hojiin deebisanii cimsuufi ijaaruu
bal’inaan kan hojjatamaa jiru yommuu
ta’u, ayyaanni irreechaa bara 2010 nagaan
duudhaafi safuu ganamaa eegee karaa ho’ina
qabuufi tokkummaa Oromoo agarsiiseen
kabajameera.
Gama birootiin, ji’oottaan jahaan darban
kana keessatti ogummaa artii Oromoo
babal’isuufi beeksisuuf ogeessota guddina
ogummichaaf bu’aa olaanaa argamsiisan
beekamitii kennuun hamilee isaanii
jajjabessuufis hojiin eegalame kan akka
jalqabbii gaariitti fudhatamee ittifufinsaan
hojetamuu qabudha.
Haata’u malee, hojii yeroodhaa gara yerootti
raawwatamaa dhufeen dhangala’iinsi turistii
biyya keessaafi alaa dabalaa kan jiru yoo ta’es,
ammallee qabeenya naannoon keenyaa gama
kanaan qabdu duguuganii hojjechuun wal
qabatee dhimmoota ittifufinsaafi qaamolee
ilaallatu hirmaachiseen hojjetamuu qabudha.
Hirmaannaan hawaasaa gurmaa’e milkaa’ina qabsoo farra malaammaltummaatiif murteessaadha!
Kallacha Oromiyaa
Kora qorannoo Oromoo marsaa 3ffaa
Bara 1999 kan hundaa’e Yunivarsiitiin
Wallaggaa erga inistiyuutii qorannoo Oromoo
hundeessee Oromoofi afaan Oromoo
guddisuuf hojiitti galee bubbuleera.
Kanumarraa ka’uun Yuunivarsiitiin Wallaggaa
Yuunivarsiitii Jimmaa waliin ta’uudhaan kora
afaan, ogummaa, duudhaafi seenaa Oromoo
marsaa sadaffaa kana tibbana qopheesseera.
Korri qorannaa Oromoo marsaa 3ffaa kunis
Yuunvarsiitii Wallaggaa mooraa Naqamteetti
kan gaggeeffame.
Kora kanarrattis Abbootiin Gadaa, hayyoota
Yunivarsiitiiwan biyya keessaafi alaa
akkasumas qaamolee dhimmi ilaallatu kan
hirmaachisedha. kora kanarrattis qorannoowan
47 dhiyaataniiru.
Waltajjichi mata duree Afaan, seenaa, Aartiifi
duudhaalee Oromoo, akkasumas carraaleefi
danqaalee jiranirratti fuulleffachuun kan
gaggeeffamaa ture yemmuu ta’u, dhumarratti
hirmaattootaan mariin irratti gaggeeffameera.
Dhiibbaa ukkaamsaa siyaasaan afaan
Oromoorra gahaa tureen afaan Oromoo
afaan barreeffamaa osoo hin ta’iin baroota
dheeraadhaaf turuu kan yaadachiisan
pirezedaantiin Yunivarsiitiin Wallaggaa Dr.
Eebbaa Miijanaa har’a garuu guddina aadaa,
seenaafi duudhaa Oromootiif haala mijataa
uumuu qabna jedhaniiru.
Kanaafuu koreen Idil Addunyaa asii kun
waa’ee afaan Oromoo afaan Oromootiin Aartii
Oromoo, seenaa Oromoo, aadaa Oromoorratti
mari’achuun hojii kana daran fuula duratti
tarkaanfachiisa jennee amannaa jedhan.
Haala mijataan og-barruu aadaafi aartii
Oromoof jiraachuu akka qabus kaasaniiru.
Dhalootaa dhalootatti dabarsuufis seenaan
funaanamee taa’uun akka irra jiraatu
hubachiisan.
Korri Idil Addunyaa kunis rakkoolee kanaan
dura qorataa turan maksuu keessatti bakka
guddaa kan qabu ta’uu himan.
Inistiyuutiin qorannoo Oromoo hanga kana
jajjabaachuun jijjiirama argamsiisuunsaa nama
onnachiisa, bu’aa caaluuf ciminaan hojjetamuu
qaba kan jedhan ammoo pirzedaantii
Yunivarsiitii Jimmaa Pirofeeser Fiqiree
Lammeessaati.
Konfireensii Idil Addunyaa qorannoo Oromoo
isa jalqabaa yemmuu qopheessinus osoo
walirraa hin citiin waggaa waggaan qophaa’a
yaanni jedhu akka har’aa kanatti cimaa hin
turre jedhan. Malli goonni tokko booree
baafachuuf tarkaanfiisaa tokko jedhee akkuma
jalqabu nutis har’a tokko jennee sadi jechuuf
milkaa’uusaanii himan.
Miseensi Boordii Yunivarsiitii Wallaggaafi
bulchaan Godina Wallagga Bahaa Obbo
Biraanuu Baqqalaa hayyoonni Oromoo hojii
mootummaan Naannoo Oromoo afaan Oromoo
afaan hojii Federaalaa gochuuf jalqabe
qorannoofi qu’annoon deeggaruuf tumsa
gochuutu sinirraa eegamaa jechuun hayyoonni
caalmaatti itti yaaduun tumsa gochuu akka
qaban waamicha godhaniiru.
Afaan sabni bal’aan dubbatu afaan Oromoo
qorachuudhaan heenyummaa ummata Oromoo
calaqisiisuufi Addunyaatti beeksisuun imaanaa
ummata keenyaa hubachuudhaan korri kun kan
qophoo’e ta’uusaa kan walnama gaafachiisuu
miti.
Mootummaa Naannoo Oromiyaas ta’ee
Yunivarsiitonni Oromiyaa keessa jiran afaan
Oromoo afaan hojii Federaalaa gochuudhaaf
hojjetamuurratti kan argamu ta’uu dubbatan.
Hayyuufi qorataan jiruufi jireenya ummata
Oromoo Dr. Gammachuu Magarsaa afaan
Oromoo bu’aa ba’ii hedduu keessa darbee
har’arra gahuusaa kaasanii, qubee isin har’a
akka qoosaatti barattan kana nuti dur alkan
dukkana keessa dhokannee barannee jedhan.
Dukkana keessaa ifatti akka bahuuf qabsoo
gootonni Oromoo kan akka Sheek Bakirii
Saaphaloo, Abbuu Bakar Muusaa fa’itu
lubbuusaanii itti kennee har’a firii kana akka
dhandhamannu nu taasise jedhan.
Daarektaroonni Inistiyuutii Qorannoo Oromoo
Dr. Alamuu Waaggaariifi Dr. Tashoomaa
Ejerees sadarkaa qorannoowan isaanii irra
5
Abbabaa Ejjetaa
gahan hirmaattootaaf ibsaniiru.
Pirofeeser Efireem Isaaq waggoottan shantama
dura Oromiyaarraa bahan. Bara isaanii kanas
qorannoo afaaniirratti dabarsan. Pirofeeser
Efireem Yunivatsiitii Ameerikaa Arvaarditti
kan barsiisaa jiranis. Kora kanarratti waraqaa
qorannoo dhiyeessaniinis waggaa kuma
kudhaniin dura afaanonni kanneen akka
Gi’iizii, Afaan Amaaraafi Afaan Oromoo tokko
turan. Adeemsa keessa ammuma dhalla namaa
walhoraa deemee gargar walirraa fagaachaa
deemu afaanota mataasaa uummachaa
waan deemeef afaanonni kun uumamuu
akka danda’an qorannoosaanii kanaan adda
baasuusaanii himu Pirofeeser Efireem.
Bu’uura amantaalee kaanii Isilaama,
kiristaanaafi kan biroos yoo ilaalle bu’uurrisaa
waaqa tokkicha isa jedhudha. ummanni
amantiilee kuneenitti amanu hunduu waaqa
tokkichatti amanu. Amantiin akkanaa kunis
mono test religen(amantii waaqa tokkoo) kan
jedhamu. kanaaf amantiileen kun walta’uun
akka walfudhatan pirofeeser Tasammaan
qorannoosaanii kanaan adda baafachuusaanii
himu.
Abbootiin Gadaa Bayyanaa Sanbatoo,
Kuraa Jaarsoofi akkasumas Dr. Nagaasoo
Gidaadaa waa’ee kora qorannoo Oromoo
kanarratti yaada kennaniin hayyoonni keenya
Yunivarsiitii keessatti qorannoofi qu’annoo
taasisanii afaan Oromoo Addunyaarratti akka
beekamu tattaaffiin gochaa jiran baayyee kan
namatti toludha jedhan.
Qorannoon kun aadaa ummatichaa sababoota
garaagaraan laafaa jiru deebi’ee akka gabbatu
gochuu keessatti bu’aa olaanaa qabaachuusaa
himan. Akkasumas eenyummaan Oromoo
dhalootaa dhalootatti akka darbu taasisuuf
bu’aan inni qabu guddaadha jedhaniiru.
Dhumarrattis qorannoofi qu’annoo dhiyaatan
kanarratti hirmaattootaan marii gaggeeffameen
rakkoowwan qorannoo kanarratti mul’atan
irratti yaadni mana keessaa ka’ee erga
mari’atameen booda fuula duraaf kallattiin
furmaataa kaawwameera.

6
Caalbaasii
Ejensiin Galmeessa ragaa Bu’uura
Hawaasummaa Oromiyaa Loogoo fi
Faaruu Caalbasiidhaan dorgomsiisee
hojjechiisuu barbaada.
Ulaagaalee dorgomichaaf
barbaachisan
1. Dorgomtoonni caalbasicharratti
hirmaatan roga Ogummaa
caalbaasichaaf gaafatameen
eeyyama daldaalaa seera qabeessa
haaromsanii kan qaban,gibira bara
kanaa kan kanfalan,Vaatii kan ittiin
galmaa’anii fi sartifikeeta Lakk.
Tiinii (TIN No) kan dhiyeeffachuu
danda’an waajjira galii walitti
qaburraa ragaa qulqullinaa
dhiyeeffachuu kan danda’an.
2. Caalbaasichi guyyaa beeksifni kun
Gaazexaa Kallacha Oromiyarratti
maxxanfamee bahee kaasee
guyyoota hojii 15 walitti aananii
jiranitti sanada caalbaasicha Waajjira
Ejensiin Galmeessa Ragaa Bu’uura
Hawaasummaa Oromiyaa Finfinnee
Kutaa Magaalaa qirqoos naannoo
saar beet Gamoo Adams Piviloyoon
darbii 4ffaa Lakk.kutaa 8 irraa
qarshii hin deebine 60 kaffaluun
bitatanii sanduuqa caalbaasii kanaaf
qophaa’etti galchuu kan danda’an
yoo ta’u,caalbaasichi guyyaa
15ffaatti ganama sa’aatii 4:00 irratti
saamsamee guyyuma kanatti sa’aatii
4:30irratti bakka dorgomtoonni ykn
bakka bu’oonni isaanii argamanitti
ni banama.Guyyaan kun guyyaa
sanbataa fi ayyaanaa yoo ta’e guyyaa
hojii itti aanee jirutti yeroo eerame
keessatti saamsamee ni banama.
3. Kabachisa caalbaasii CPO %2 kan
deebi’u baankii seera qabeessa
qabu irra maqaa Ejensii keenyaan
barreessisuun saamsuun dokumeentii
sanada caalbaasii keessa galchuu
qabu.
4. Sanadni faayinaansii fi
teekinikaa,qofaa qofaatti qophaa’anii
Orijinaalaa fi footoo koppiin tokko
tokko walitti qabamanii poostaa
guddaatti gagaadhaan samsamanii
maqaan dhaabbata isaanii irratti
barreeffamee chappeeffamuun
dhiyaachuu qaba.
5. Ejensiin Galmeessa Ragaalee
Bu’uura hawaasummaa Oromiyaa
filannoo biraa yoo argate caalbaasii
kana guutumaan guutuutti ykn
walaakkaadhaan haquuf mirga qaba.
6. Ejensichi hojicha otoo hin fudhatiin
dura tarkaanfii sirreeffamaa yeroo
barbaachisaa ta’etti fudhachuuf
mirga ni qaba.
7. Dorgomtoonni gatii dorgomaan biroo
dhiyeesse irratti hundaawuun gatii
yoo dhiyeessan fudhatama hin qabu.
Odeeffannoo dabalataaf:-Lakk.
Akkaataan qabinsaafi dhabamsiisa balfaa gogaa naannoo biratti fudhatama qabu aadaa keenya haa ta’u! !
Kallacha Oromiyaa
bilbila 0113690707 Ejensii Galmeessa Ragaa Bu’uuraa
Hawaasummaa Oromiyaa.
Daaruu Treediingi P.L.C kan ta’e Kaartaa fi Pilaaniin Lakk.
isaa L/202/97 ta’een galmaa’ee naaf kenname waan na jalaa
badeef kan biraa bakka bu’ee naaf haa kennamu jedhanii
iyyataniiru. Kanaafuu Kaartaa fi Pilaanii kana namni arge ykn
idaadhaniis ta’ee haala biroon qabadheera kan jedhu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee eegalee guyyaa 30keessatti tooftaa
kaminuu yoo beeksifachu baate, ragaa abbaa qabiyyee biroo
baafachuu kan danda’an ta’uu ni beeksifna. EMM/Lafaa /Bul/
Magaalaa Sabbataa.
Obbo Hayiluu Roobaa Kaartaa mana jireenyaa Lakk.isaa
ሱ/35/91 ta’e maqaa isaaniitiin galmaa’ee kannameef waan na
jalaa badeef kan biraa bakka bu’ee naaf haa kennamu jedhanii
qaamaan dhiyaatanii iyyataniiru. Kanaafuu namni kaartaa kana
arge ykn sababa adda addaatiin kan qabtee jiru yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa hojii 20 keessatti WMM/Lafaa
Magaalaa Sulultaatti dhiyaachuun akka beeksiftan gaafachaa,
kun kan hin tanee tanaan ragaa biraa bakka buufnee kan
kenninuuf ta’uu in beeksifna. WMM/Lafaa Magaalaa Sulultaa.
Aadde Tsiggeeradaa Hayiluu Nagahee Lakk.isaa 1119643 ta’e
maqaa isaaniitiin galmaa’ee kennameef waan na jalaa bade
jedhaniif ragaa bade kan bakka bu’ee akka kenninuuf waajjira
keenya gaafataniiru. Kanaafuu namni mormu yoo jiraate, ykn
dhimmi kun na ilaalaa kan jedhu beeksifni kun gaafa bahee
kaasee guyyaa 30keessatti dhiyaachuu yoo baatee ragaa bade
kana bakka buufnee kan kenninuuf ta’uu ni beeksifna. EMM/
Lafaa/Bul/Magaalaa Buraayyuu.
Aadde Itaalam Aagumaa Nagaheewwan Lakk.isaa
2356395,2561968 ta’ee fi 103730 ta’e akkasumas Kaartaa
Lakk. isaa BMK/876/09 ta’eefi Pilaanii fi Saayit pilaanii Lakk.
isaa BMK/876/09 ta’e waan na jalaa badeef kan biraa bakka
bu’ee akka naaf kennamu jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu
qaamni ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin harkaatti
qabaate yoo jiraate beeksifni kun bahee guyyaa 15 keessatti kan
hin deebifne ykn sababicha waajjirichaaf kan hin ibsine yoo
ta’e ragaawwan armaan olitti ibsame kun akka jalaa badetti
hubatamee kan biroo bakka bu’ee kan kennamuuf ta’uu ni
beeksifna. WMM/Lafaa Magaalaa Kolooboo.
Obbo Geetaachewu Sammuufi Aadde
Amalawarqi Guuliichitiif
Bakka Jiranitti
Iyyattuun Aadde Irgoo Laggasaa Ajjuunaa fi waamamtoota isin
gidduu murtii badiinsaa jiru ilaalchisee isin waamamtoonni
bakka jirtanii otoo murtiin badiinsaa isinirratti hin kennamiin
dura beellama gaafa 18/08/2010 sa’aatii 3:30 irratti akka
dhiyaattan gaafachaa, kan hin dhiyaanne yoo ta’e iyyattuuf
murtiin badiinsaa kan kennamuuf ta’uu ni beeksifna. M/M/
Aanaa Adaamaa.
Obbo Abdiisaa Tamsgeen mana jireenyaa Magaalaa Maqii
ganda 03 keessatti kan argamu Kaartaa Lakk.isaa 500/03/
መቂ/90 pilaaniifi Nagahee mirriitii Lakk. isaa 753106 kan ta’e
maqaa kootiin galmaa’e naaf kennamee waan na jalaa badeef
haftee jiruun akka dhimmi kiyya naaf hojjatamu jedhanii
iyyataniiru. Kanaafuu namni ragaa kana arge ykn sababa adda
addaatiin kan qabate yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20 keessatti akka deebisuuf yoo ta’uu baate ragaa hafteen kan
keessumeessinu ta’uu ni beeksifna.DMM/Lafaa Magaalaa
Maqii.
Obbo Taarraqenyi Balaay mana jireenyaa Magaalaa Maqii
ganda 03 keessatti kan argamu Kaartaa Lakk.isaa 554/71,
pilaaniifi Nagahee mirriitii Lakk. isaa 0051385 kan ta’e maqaa
kootiin galmaa’e naaf kennamee waan na jalaa badeef haftee
Ebla 11 bara 2010
jiruun akka dhimmi kiyya naaf hojjatamu jedhanii iyyataniiru.
Kanaafuu namni ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin kan
qabate yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti akka
deebisuuf yoo ta’uu baate ragaa hafteen kan keessumeessinu
ta’uu ni beeksifna.DMM/Lafaa Magaalaa Maqii.
Aadde Iyyaruus Hayiluu mana jireenyaa Magaalaa Maqii ganda
03 keessatti kan argamu Lakk.Nagahee mirriitii Lakk. isaa
670500 kan ta’e maqaa kootiin galmaa’e naaf kennamee waan
na jalaa badeef haftee jiruun akka dhimmi kiyya naaf hojjatamu
jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu namni ragaa kana arge ykn
sababa adda addaatiin kan qabate yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20 keessatti akka deebisuuf yoo ta’uu baate ragaa
hafteen kan keessumeessinu ta’uu ni beeksifna.DMM/Lafaa
Magaalaa Maqii.
Aadde Mabiraatee Barsisoo mana jireenyaa Magaalaa Maqii
ganda 03 keessatti kan argamu Lakk.kaartaa 874/03/መቂ/94 fi
Lakk. Nagahee isaa 471983 kan ta’e maqaa kootiin galmaa’e
naaf kennamee waan na jalaa badeef haftee jiruun akka dhimmi
kiyya naaf hojjatamu jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu namni
ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin kan qabate yoo
jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti akka deebisuuf
yoo ta’uu baate ragaa hafteen kan keessumeessinu ta’uu ni
beeksifna.DMM/Lafaa Magaalaa Maqii.
Aadde Ayinaalam Hawaas mana jireenyaa Magaalaa Maqii
ganda 03 keessatti kan argamu Lakk.kaartaa 873/03/መቂ/94 fi
Lakk.Nagahee isaa 471982 kan ta’e maqaa kootiin galmaa’e
naaf kennamee waan na jalaa badeef haftee jiruun akka dhimmi
kiyya naaf hojjatamu jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu namni
ragaa kana arge ykn sababa adda addaatiin kan qabate yoo
jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti akka deebisuuf
yoo ta’uu baate ragaa hafteen kan keessumeessinu ta’uu ni
beeksifna.DMM/Lafaa Magaalaa Maqii.
Obbo Tasfuu Wajii mana jireenyaa Magaalaa Maqii ganda
01 keessatti kan argamu Lakk. Nagahee mirriitii Lakk. isaa
1538878 kan ta’e maqaa kootiin galmaa’e naaf kennamee waan
na jalaa badeef haftee jiruun akka dhimmi kiyya naaf hojjatamu
jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu namni ragaa kana arge ykn
sababa adda addaatiin kan qabate yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20 keessatti akka deebisuuf yoo ta’uu baate ragaa
hafteen kan keessumeessinu ta’uu ni beeksifna.DMM/Lafaa
Magaalaa Maqii
Aadde Qalamuwaa Sahaalee mana jireenyaa Magaalaa
Maqii ganda 01 keessatti kan argamu Lakk. Kaartaa 129/
meki/96,Pilaaniifi Nagahee mirriitii Lakk. isaa 751450 kan ta’e
maqaa kootiin galmaa’e naaf kennamee waan na jalaa badeef
haftee jiruun akka dhimmi kiyya naaf hojjatamu jedhanii
iyyataniiru. Kanaafuu namni ragaa kana arge ykn sababa adda
addaatiin kan qabate yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20 keessatti akka deebisuuf yoo ta’uu baate ragaa hafteen kan
keessumeessinu ta’uu ni beeksifna.DMM/Lafaa Magaalaa
Maqii
Iyyattuun Aadde Immabeet Abarraa Saayit Pilaanii mana
jireenyaa Lakk.kaartaa isaa T/B/5397/2001 waan jalaa
badeef,namni qabatee jiru beeksifni kun bahee guyyaa
20keessatti WMMLM/T/Bollootti akka dhiyeessu ibsaa,kan
mormuu hin dhiyaanee taanan kan biro kan kennamuuf ta’uu ni
beeksifna. W/M/M/L/M/Tu/Boolloo.
Obbo Ayyalaa Baqqalaa Nagahee mirritii Lakk.isaa 375255
ta’e maqaa isaaniitiin galmaa’ee jiru na jalaa bade jechuudhaan
waan iyyataaniif,namni ragaheen kana arge ykn kiyya jedhu yoo
jiraate beeksifni kun bahee guyyaa hojii 20 keessatti WMM/
Lafaa Magaalaa Sulultaatti dhiyaachuun akka beeksiftan kun
kan hin tanee tanaan koppii goonee kan kenninuuf ta’uu in
beeksifna. WMM/Lafaa Magaalaa Sulultaa.
Ebla 11 bara 2010
Obbo Asaffaa Gabruu Bulchiinsa
Magaalaa Galaan ganda Galaan
keessatti lafa mana jireenyaa qaban
Nagahee Lakk.isaa 2440278 ta’e maqaa
isaaniitiin kennameef orjinaalli na jalaa
bade jedhanii iyyataniiru.Kanaafuu
namni Nagahee armaan olitti tuqamee
kana arge ykn sababa adda addaatiin
qabadheera jedhu, guyyaa beeksifni kun
bahee eegalee guyyaa 20 keessatti qaama
dhimmi ilaaluuf akka deebisu, yoo kun
ta’uu baate kan duraanii akka badetti
tilmaamee footoo kooppiin orjinaalaa
kan kennamuuf ta’uu ni beeksifna. EMM/
Lafaa Bulchiinsa Magaalaa Galaan.
Aadde Laxifaa A/Jabaal Bulchiinsa
Magaalaa Galaan ganda Galaan keessatti
lafa mana jireenyaa fudhatanii Nagahee
kafaltii duraa Lakk.isaa 205500 ta’e
maqaa isaaniitiin kennameef orjinaalli na
jalaa bade jedhanii iyyataniiru.Kanaafuu
namni Nagahee armaan olitti tuqamee
kana arge ykn sababa adda addaatiin
qabadheera jedhu, guyyaa beeksifni kun
bahee eegalee guyyaa 20 keessatti qaama
dhimmi ilaaluuf akka deebisu, yoo kun
ta’uu baate kan duraanii akka badetti
tilmaamee footoo kooppiin orjinaalaa
kan kennamuuf ta’uu ni beeksifna. EMM/
Lafaa Bulchiinsa Magaalaa Galaan.
Obbo Habtimariyam Asiras Nagahee
mirritii Lakk.isaa 2361670 ta’e maqaa
isaaniitiin galmaa’ee jiru na jalaa bade
jechuudhaan waan iyyataaniif,namni
ragaheen kana arge ykn kiyya jedhu
yoo jiraate beeksifni kun bahee guyyaa
hojii 20 keessatti WMM/Lafaa Magaalaa
Sulultaatti dhiyaachuun akka beeksiftan
kun kan hin tanee tanaan koppii goonee
kan kenninuuf ta’uu in beeksifna. WMM/
Lafaa Magaalaa Sulultaa.
Ibsituu Abdusalaam mana jireenyaa
Magaalaa Adaamaa Ganda Irreechaa
keessaa Lakk.kaartaa 736434/98 ta’e
maqaa kootiin galmaa’e naaf kenname
waan na jalaa badeef kan biraan akka
naaf kennamuu jechuun nu gafaataniiru.
kanaafuu namni ykn dhaabbanni kaartaa
kana sababaa adda addaatiin qabadheera
jedhu yoo jiraate guyyaa beeksifni kun
bahee kaasee guyyaa 20keessatti yoo
dhiyaachuu baate kaartaan bira kan
kennamuuf ta’uu ni beeksifna. WMM/
Lafaa/Bul/Magaalaa Adaamaa.
Ibsituu Abdusalaam mana jireenyaa
Magaalaa Adaamaa Ganda biqqaa
keessaa Lakk.kaartaa 1407/72 ta’e
maqaa kootiin galmaa’e naaf kenname
waan na jalaa badeef kan biraan akka
naaf kennamuu jechuun nu gafaataniiru.
kanaafuu namni ykn dhaabbanni kaartaa
kana sababaa adda addaatiin qabadheera
jedhu yoo jiraate guyyaa beeksifni kun
Dargaggoonni ilaalcha misoomawaafi dimookiraatawaa qaban haaromsa keenyaaf murteessoodha!
Kallacha Oromiyaa
bahee kaasee guyyaa 20keessatti yoo dhiyaachuu baate
kaartaan bira kan kennamuuf ta’uu ni beeksifna. WMM/Lafaa/
Bul/Magaalaa Adaamaa.
Caalbaasii
Iyyataan Obbo Mokonnin Taaddasaa fi Waamamtuun Aadde
Sarkaalam Tasfaayee jidduu kan jiru falmii siviilii ilaalchisee
manni murtii Aanaa Magaalaa Bishooftuu mana jireenyaa
Magaalaa Bishooftuu ganda 01 naannoo jenseesiitti argamu
lafa karee Meetira 105 ta’e irratti kan ijaarsi isaa eegalame
maqaa waamamtuutiin galmaa’ee jiru tilmaama ka’umsaa
caalbaasii Qar.152,570.7 ta’een gaafa 20/08/2010 sa’aatii 3:00-
6:00tti caalbaasiidhaan waan gurguramuuf namoonni bitachuu
barbaaddan iddoo fi sa’aatii jedhamee kanatti argamtanii
ka’umsa tilmaama caalbaasichaa Qar.1/4 qabatanii dhiyaattanii
akka bitattan Manni murtii ajajeera.M/M/A/Magaalaa
Bishooftuu
Indaayiqar Wadahuwaalaa idirii ragaa abbaa qabeenyummaa
Lakk. Kaartaa isaa 2/አ/718/79 ta’e maqaa isaaniitiin galmaa’ee
Magaalaa Mojoo ganda 02 keessatti kennameef najalaa bade
jedhanii iyyataniiru. Kanaafuu waraqaa ragaa kana namni
idaadhaanis ta’ee haala biroon qabadheera jedhu yoo jiraate,
guyyaa beeksifni kun bahee eegalee guyyaa 20 keessatti tooftaa
kaminuu yoo beeksifachuu baate ragaan abbaa qabbiyee
(kaartaan) biroo hojjatamee kan kennamuuf ta’uu ni beeksifna.
EMM/Lafaa Magaalaa Mojoo.
Obbo Tolaa Ahimad fi Obbo
Abdulmannaan Kamaalitiif
Bakka Jiranitti
Himattuun Aadde Sablaa Rashaad fi himatamtoonni isiin
jidduu kan jiru falmii siviilii ilaalchisee himatamaan kun mana
murtii kanatti himatamuu keessan beektanii gaafa 22/08/2010
sa’aatii 4:00 irratti dhiyaattanii akka falmattan ni beeksifna.M/
M/O/G/A/Adaamaa
Obbo Reediwaan Muktaaritiif
Bakka Jiranitti
Himattuun Aadde Kadijaa Kadiir fi himatamaan isiin jidduu
kan jiru falmii siviilii ilaalchisee himatamaan kun mana murtii
kanatti himatamuu keessan beektanii gaafa 15/08/2010 sa’aatii
3:30 irratti dhiyaattanii akka falmattan ni beeksifna.M/M/O/
G/A/Adaamaa
Walfalmii Ol’iyyataa Salamoon Alamuu fi D/kennaan Ribqaa
Mogoos gidduutti falmii gaggeefamaa ture ilaalchisee M/
iyyattoonni Burkukaan Caalaa fi Magarsaa Lammaa sababa
mormii dhiyeessaniif galmee cufamee ture irra deebi’ee
socho’ee ilaalamaa waan jiruuf Ol’iyyaataan galmeen
deebi’ee socho’uu beekee beellama gaafa 22/08/2010 sa’aatii
8:00 irratti akka dhiyaatu manni murtii ajajeera.M/M/O/G/A/
O/N/Finfinnee
Caalbaasii
M/A/Mirgaa Obbo Addunyaa Asfaawu fi M/A/Idaa
Aadde Ayyaan Alii jidduu kan jiru waa’ee dhimma falmii
raawwachiisaa murtii ilaalchisee qabeenya M/A/Idaa kan
ta’ee mana jireenyaa Magaalaa Burraayyuu ganda Gafaarsaa
Naannoo keessatti argamu Lakk.kaartaa 2697/98 ta’een
beekamu maqaa Obbo Muktaar Muhammaditiin galmaa’ee
jiru ka’umsa caalbaasii qar.272,310.60’n gaafa 25/08/2010
sa’aatii 3:00-6:00tti caalbaasii ifa ta’een akka gurguramu
ajajameera.Kanaafuu namni bitachuu barbaduu yoo jiraate
guyyaafi sa’aatii armaan olitti ibsametti argamuudhaan
calbaasichaa dorgomuudhaan qabeenyaa jedhamee kana akka
bitattan manni murtii ajajeera.M/M/Ol/Go/Sh/Ba/Dh/Dh/
Batuu
7
Caalbaasii
Dhimmi Falmii Raawwii himattuu Aadde Alam Fayyisaa fi
Raawwii himatamtoonni Obbo Habtagarbeel Dirribaa fa’aa
N-3 jidduu falmii siviilii jiruuf mana jireenyaa keessoo
kutaa sadii tilmaama qarshii 170,535.94 mana sarvisii
tilmaama qar.159,822 qabeenyummaan isaa kan M/A/Idaa
ykn raawwii himatamaa 1ffaa Obbo Habtagarbeel Dirribaa
fi raawwii himattuu kan ta’e Aanaa Walmaraa ganda Galgal
Kuyyuu keessatti argamu lafa KM2 160 irra qubatee kan jiru
Lakk.kaartaa WBLEN/030/2002 ta’ee ka’umsa caalbaasii
tilmaama qar.520,634.94/100’n gaafa 10/09/2010 sa’aatii
3:30 – 6:30tti waan caalbaasiin gurguramuuf namoonni
bitachuu barbaddan bakka qabeenyaan kun argamutti
qaamaan argamuun dorgomtanii akka bitachuu dandeessan
manni murtii ni beeksisa.M/M/A/Walmaraa Garee
Dhaddacha Siviilii
Obbo Taarraqanyi Mootummaatiif
Bakka Jiranitti
Himattuun Eelsaabeet Hayiluu fi Wamamaan isin jidduu
falmii dhirsaa fi niitii jiru ilaalchisee wamamaan kun beellama
isaatti dhiyaachuu hin dandeenye,kanaafuu waamamaan
kun mana murtii kanatti himatamuu isaa beekee beellama
gaafa 15/08/2010 sa’aatii 3:00 irratti akka dhiyaatu,kan hin
dhiyaanne yoo ta’ee,falmiin bakka inni hin jirretti kan itti fufuu
ta’uu manni murtii ajajeera.M/M/Aanaa Amboo.
Obbo Darajjee Seefuu Waraqaan ragaa abbaa qabeenyummaa
maqaa isaaniitiin Magaalaa Baatuu ganda 02 keessatti
qabeenyummaa iddoo mana jireenya Lakk. Kaartaa ዝ/303/82
ta’een naaf kenname waan na jalaa badeef kan biraa bakka
bu’ee akka naaf kennamu jedhanii gaafataniiru. kanaafuu
ragaa kana namni arge ykn sababa adda addaatiin kan qabate
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti yoo hin
dhiyaanne kan biraa kan kennamuuf ta’uu ni beeksifna.WMM/
Lafaa Magaalaa Baatuu.
Aadde Atsaduu Hayiluu Shixilaa Waraqaa ragaa Abbaa
qabeenyummaa Lakk.kaartaa.BMI 00426/08 ta’een galmaa’ee
Magaalaa Incinnii irraa naaf kennamee waan najalaa badeef
kan biraa bakka bu’ee naaf haa kennamu jechuun iyyataniiru.
Kanaafuu kaartaa haaraa hojjenne kennuun dura namni ykn
Dhaabbanni kaartaa ibsamee kana arge ykn sababa adda
addaatiin qabaate yoo jiraate,beeksifni kun gaafa bahee
kaasee guyyaa hojii 20keessatti yoo DMMLM/Bul/Magaalaa
Incinnitti Biiroo Lakk.3tti raga isaa qabatee akka dhiyaatu
ibsaa,kun ta’uu baannan abbaa dhimmaa kanaaf kaartaa haaraa
hojjenne kan kenninuuf ta’uu ni beeksifna. EMM/Lafaa/Bul/
Magaalaa Incinnii.
Obbo Getaachoo Caalaa mana jireenyaa Magaalaa Adaamaa
Ganda Hangaatuu keessaa Lakk.kaartaa 637/2000 ta’e maqaa
isaaniitiin galmaa’e jiru waan na jalaa badeef kan biraan akka
naaf kennamuu jechuun nu gafaataniiru.kanaafuu namni ykn
dhaabbanni kaartaa kana sababaa adda addaatiin qabadheera
jedhu yoo jiraate guyyaa beeksifni kun bahee kaasee guyyaa
20keessatti yoo dhiyaachuu baate kaartaan bira kan kennamuuf
ta’uu ni beeksifna. WMM/Lafaa/Bul.Magaalaa Adaamaa.
Obbo Dajanee Kabbadaatiif
Bakka Jiranitti
Himattuun Aadde Gaaddisee Abbabaa fi himatamaan
isin jidduu falmii tilmaama Baargamoo jiru ilaalchisee
himatamaan kun mana murtii kanatti himatamuu keessan
beektanii beellama gaafa 16/08/2010 sa’aatii 4:00 irratti
dhiyaatanii akka falmatan manni murtii ajajeera.M/M/
Aanaa Sulultaa

8
Taamil Naduu: Kutaa
bulchiinsa biyyaa
Indiyaa madda Anniisaa
haaromfamuun
beekamte
Taamil Naduun kutaa bulchiinsa
naannoo Indiyaa gara kibbaatti biyya
argamtudha. Naannoon kun kutaa
bulchiinsa naannoo biyya Indiyaa
11 keessaa tokko. Naannoo kunneen
keessaas diinagdeen sadarkaa
2 fi baayyina ummataan ammoo
ffaa
sadarkaa 3ffaarratti argamti. Qabaanya
uumamaanis naannoo badhaateefi
iddoowwan hawata tuurizimii
uumamaafi namtolchee hedduunis ni
naannoo beekamtudha. Humna madda
anniisaa maddisiisuu guddaa naannoo
qabdudhas.
Naannoon kun akkuma naannolee
biyyattii kaanii fedhii humna
maddeen anniisaa guuttachuuf humna
haayidirooliikiifi cileetti dhimma bahaa
wayita turtetti fedhiifi dhiyeessiin
walsimuu dhabuun guddinasheerratti
dhiibbaa uumaa tureera. Waggoottan
dhiyaa as garuu manna anniisaa
haaromfamaa bubbeefi misooma
paarkii soolaariitti misoomsuun
fedhii madda anniisaashee guuttachuu
cinaatti faalama qilleensaa hir’isuu
keessatti gaheeshee gumaachuurratti
argamti.
Taamiil Naaduu madda anniisaa
bubbeetiin qofa Indiyaa keessa
anniisaa %38 maddisiifti. Walumaa
galatti maddeen humna maddisiisan
gara garaarraa bara 2014tti anniisaa
huna ibsaa MW 20,716 maddisiisuun
naannolee biyyattii keessaa sadarkaa
duraarratti argamti. Madda anniisaa
haaromfuun Indiyaan tarree biyyoota
Addunrraatti beekaman keessaa
tokko ta’uu akka taatuufillee Taamiil
Qabeenyawwan bishaanii keenyaafi uumama naannoo haroowwanii haa kunuunsinu!
Kallacha Oromiyaa
Naaduu shoora guddaa gumaachiteetti.
Bu’uuruma kanaan maddi anniisaa
haaromfamaan Bitootessa bara 2018
madda anniisaa bubbeefi misooma
soolaarii yoo ta’an humna bubbeefi
soolaariirraa GW 3 maddisiisuu
dandeesseetti.
MG 500 naannoo paarkii industiriitti
soolaarii dhaabuunis, naannoowwan
warshaaleefi naannoo naannotti
maddeen humna ibsaa soolaariifi
bubbeetiin kan ijaaruun rakkoo humna
ibsaa ture furuun diinagdeeshee
guddisuu keessatti gahee akka taphatu
taasifteetti. Paarkii soolaarii guguddaa
maddaa anniisaa guddaa ta’an ijaaruun
humna ibsaafi tajaajila anniisaa garaaf
oolaachun Addunyaarratti madda
anniisaa haarofamaan biyyoota
beekaman sagal keessaa tokko ta’uus
dandeesseetti.
Carraa maddeen humna ibsaa
maddiisiisan garaa garaa fayyadamuun
humna anniisaa haaromfamaa humna
bubbeefi paarkii soolaarii qofa bara
2018tiitti qofa MW 10 maddisiisuun
dandeesseetti. Walumaa galatti humna
anniisaa soolaarii qofaan GW 22 bara
2017fi 2018tti maddisiin Indiyaan
Addunyaarraa biyyootta madda annisaa
soolaariin beekaman Denmaarkiifi
Swiidiinitti aantee argamti.
Dhiyeenya kana Inistiitiyutiin
diinagdee annisaafi xiinxala
maallaqaa ykn IDAXM (‘Institute
of Energy Economics and Financial
Analysis’) qorannoo geggeesseen
akka beeksisetti, Taamiil Naduun hojii
misooma madda anniisaa haaromfamaa
Ebla 11 bara 2010
Damee Mulaatuu
Anniisaa haaromfamaa humna bubbeefi paarkii soolaarii Taamil Naduu
hojjechaa jirtu kanaan milkaa’aa biyya haala rakkisaan bahaa ture akka
jirtuufi hunuunsa naanoo keessattillee hambisullee gabaasni kun eerera. Haa
gahee guddaa akka gumaacgaa jirtu ta’u malee annisaaf cilee baayyinaan
ifoomseera. Akka qorannoo kanaatti fayyadamutu ta’uu gabaasni kun eeree
Taamiil Naaduu bara 2027’tti humna karoora ittifayyadama cilee hi’isuuf
ishee barbaachisuu keessaa walakkaa hojjechuu akka qabdullee ibseera.
ol kan ta’u teekinooloojiiwwan faalama Kanamalees dandeetti oomishaa kana
irraa bilisa akka fayyadamtullee irra gahuuf Taamiil Naaduu damee
ragaara. bulchiinsa humna ishee haaromsuu
akka qabdus ibsameera.
Akka gabaasa kanaatti biyyi kun
kutaan bulchiinsa naannoo kun humna Maddeen anniisaa haromfamaa
qiilleensa irraa maddisiifamuun kunneen faalama qilleensaarraa bilisa
adduunyaa beekamtu eereera. kan ta’edha. Gama biraan Tamili
Biyyaatiin wayita amma humna Naduun biyyoota naannoo bulchiinsa
qilleensaa irraa - gigaawaatii (GW) Indiyaa keessaa madda annisaaf
7.85 maddisiisti. Kunis kan biyyoota cilee fayadamuun ni beekamti.
akka Denmaarkii fi Siwiidinii kan Ittiiyyeeffannoo madda anniisaa
caalu akka ta’es ibsameera. haromfamaa misooma humna bubbeefi
paarkii soolaariibabal’isuun piroojektii
Kanamalees oomishni anniisaa falama
misoma cilee geggeessitu haquun
hin qabne irraa argamu kunis waggoota
gara madda anniisaa haromfamaatti
kudhan dhufan keessatti akka dachaan
fulleffatteetti.
dabaluu fi kan aduu irra maddisifamus
dachaa ja’a dabaluun GW 13.5’tti Walumaa galatti Taamili Naduu
ol guddachuu ni danda’a jechuun madden anniisaa haaromfaa
gabaasni kun tilmameera. fayyadamuun fedhii anniisaa humna
ibsaa ishee guttachuu bira dabartee
Yoo kun kan dhugoomu ta’e anniisaan
madda galii guddaa irraa argachuun
Taamiil Naaduu madda faalama hin
guddina diinagdeeshee keessatti maddi
qabne irra argattu gara %67’tti ol
anniisaa haaromfamaan gahee guddaa
guddachuun, baasii tajaajila kanaaf
gumaachaarratti argama.
 Ebla 11 bara 2010
Raawwii hojii damee sektara dinagdee
ji’oota jahan darbanii
(Yaa’ii idilee 7ffaa bara hojii 5ffaa
waggaa 3ffaa Caffeef kan dhiyaate)
Dinagdee uummata keenyaa karaa
amansiisaata’een milkeessuuf hojii
hojjetamaajiru keessatti gaheen qonni
qabu ol’aanaa ta’uun ni beekkama. Hojii
sektara kanaa gahumsaan milkeessuuf
ijaaramni qonnaa fi horsiiseebulaakaraa
kenna tajaajila ekisteenshiniif mijatuun
hojiin ijaarsa dandeettii kennamaa kanture
yoota’ees, qindoominniifi gurmaa’insi
sektaraalee gidduutti jiru laafaa ta’uun
hubatamee tajaajila kennamu guutuu
taasisuuf hojimaataan sirreessuuf
hojjetamaa jira.
Hojii qonna arfaasaa bara oomisha
2009/2010 lafa hektaara 643.4(%72)
qotamerraa oomishni kun. Mil.9.5
(%80.5(kan argame yommuu ta’u, sababa
roobni arfaasaa yeroo roobuu qabu irra ji’a
tokkoo oliif duubatti harkifateen raawwii
karooraa keenyaa irratti dhiibbaa taasisuun
hubatameera.
Haaluma walfakkaatuun, misooma
qonna gannaa bara oomishaa 2009/2010
ilaalchisees, lafa hek. Mil. 6.06 (%100.8)
qotamee midhaan gosa adda addaatiin
uwwifamerraa hanga ammaatti sassaabbiin
oomisha midhaanii guutummaatti kan
hinxumuramiin yoota’ellee, hojii boqonnaa
qophii qonna gannaaf taasifameefi haala
qilleensaa yeroo qonna gannaa bakka
hedduutti mija’aa tureen, tilmaama
oomisha godinaalee irraa argameen
oomishni kunt. mil. 178.7 (%97) ni argama
jedhamee eegama.
Oomishaafi oomishtummaa qonna itti
fufinsaan akka guddatuuf carraawwan
misoomaaf jiran hunda fayyadamuun
qonnaa keenya hirkattummaa roobaa
jalaa baasuuf xiyyeeffannoo ol’aanaa
misooma jallisiif kennamee hojjetamaa
jiruun, misooma jallisii marsaa lamaan
lafahek Mil.1.96 misoomsuun oomisha
kunt. mil 256.4 oomishuuf karoorfamee,
hojiimarsaa tokkoffaatti seenamee jiruun,
hanga kunrmaana 2ffaa bara kanaatti
lafahek. kuma 905.9(%80) misoome irraa
oomisha kuntaala mil.25.9(%64) ta’u
assaabamee jira.
Raawwii misooma jallisii keenya kana
caalaa fooyyessuuf deddeebi’iidhaan
dhimmoota hudhaa ta’aniifi ammallee
xiyyeeffannoo barbaadan qabeenya
misooma jallisiif qabnu duguugnee
misoomsuu dhabuu, filannoowwan
bishaanii jiran hundatti fayyadamuun
Barumsi naannoo hubannoo hawaasaa guddisuudhaaf shoora guddaa qaba!
Kallacha Oromiyaa
Hirmaattota yaa’ichaa keessaa
hanqina qabaachuu, calla guddistuu fi
teekinooloojiiwwan jallisii sadarkaa
barbaadamuun dhiyeessuufi kan dhiyaates
haala barbaadamuun fayyadamuu dhabuu,
deggersa ogummaa gahumsa qabu kennuu
dhabuufi walitti hidhaminsa gabaa
oomisha jallisii amansiisaa ta’e diriirsuu
dhabuun hudhaawwan gudguddoo
dhiibaa geessisaa jira waanta’eef, rakkoo
kana hiikuunfayyadamummaa hawaasaa
guddisuuf tumsa qaama hundaa kan
gaafatuudha.
Dhiibbaawwan qabeenya uumamaa irratti
dabalaa dhufeen rakkoolee gama kanaan
qaqqabu dandamachuuf ummanni bal’aan
naannoo keenyaa hojii misooma sululaa
irratti ijaaramee hojjechaa jiraachuun ni
beekama. Haaluma kanaan, bara kanas
hanga kurmaana 2ffaatti sanyii biqiltuu
mukaa gosa adda addaa faca’u kuntala
1,652.4 kan qopha’e yommuu ta’u, daangaa
gosa adda addaa km kuma 889.8 hojjechuuf
karoorfamee, raawwii hanga kurmaana
lammaffaatti jiruun kan kuma 55.5 qofa
raawwatamee jira. Haata’umalee,sochiin
hojii misooma sululaa bara kanaa karaa
walfakkaa taata’een raawwatamuu
dhabuun kan mul’atu waanta’eef, yeroo
hafe keessatti sirreessuun tumsa qaama
hundaa kangaafatu ta’uun hubatamee
hudhaalee kana irratti jiran jijjiiruun
murteessaa ta’a.
Babal’ina induustiriifi sochiiwwan
misoomaa adda addaa naannoo keenya
keessatti dabalaa dhufeen faalama
naannoo irra gahuu danda’u hir’isuuf,
hojii misoomaafi eegumsa naannoo
mirkaneessuuf hojjetamaa jiruun,
warshaaleefi piroojeektoota misoomaa
adda addaa irratti to’annaafi hordoffii
geggeeffameen, piroojeektoota kanneen
naannoo faalan 651 irratti tarkaanfiin
sirreeffamaa of eeggannoo hanga cufuutti
fudhatamee jira.
Bara kana sababa n alaauumamaa fi nam-
tolcheen godinaalee muraasa keessatti
namoota hanqina midhaan nyaataafi
rakkoolee hawaasummaatiif saaxilaman
mil. 4.5f deggersiiwwan barbaachisoo
ta’an gama mootummaa naannoo,
hawaasa bal’aa mootummaa Federaalaafi
mitimootummaawwan adda addaatiin
taasifameefii jira.
Walumaagalatti hawaasa balaawwan
uumamaanis ta’e namtolcheen bara kana
keessatti qe’eefi qabeenya isaaniiirraa
buqqa’an deebisanii dhaabuu keessatti
qabeenya qabaniinista’e yaadaan sochii
qaamoleen hawaasa garagaraa taasisan kan
fakkeenyummaa guddaa qabu waanta’eef
carraa kanaan dinqisiifannaafi galatan
qabu ibsaa, deggesi kun cimee akka ittifufu
waamichaakoon dhiyeessa.
Hojii misoomaafi gabaa bunaa ilaalchisee,
Daarektara of-danda’een misooma
irraa eegalee hanga sirna gabaa bunaa
ammayya’aa ta’e diriirsuun hojiirra
oolchuuf hojii hojjetamaa tureen buufata
biqiltuu mootummaafi dhuunfaa irratti
sanyii bunaa kg.kuma 611.4 faca’e keessaa
biqiltuun bunaabil. 1.6(%73) ta’u biqilee
dhaabbii bara 2010tiif kunuunfamaa jira.
Tilmaama oomsiha bunaa bara kana
9
Galaanaa Kumarraa
godinaalee irraasassaabameenis oomishni
bunaa waliigalaan toonii kuma 574.7 ni
argama jedhamee kan eegamu yommuu
ta’u, hanga kurmaana 2ffaa bara kanaattis
bunni tooniin kuma 66.2 (buna miicamaa
toonii 17.2fi bunagogaatoonii 49) gabaa
giddu galeessaaf dhiyaateera.
Qabeenyi beeladaa jiruufi jireenya
horsiisee bulaafi qonnaan bulaa jijjiiruurra
darbee dinagdee biyyaa guddisuu keessatti
gumaacha ol’aanaa kan qabu yommuu
ta’u, misoomaa isaa fooyyessuufi
ammayyeessuun bu’aa gama kanaan
argamu caalmaatti babal’isuun dhimma
xiyyeeffannaa barbaaduudha.
Haaluma kanaan, sanyii loon oomisha
aannaanii fooyyeessuuf hanga kurmaana
2ffaa bara kanaatti tajaajila mala namaan
loon diiqalomsuu loon kuma 276.15’f
kennuuf karoorfamee, loon kuma
85.2(%30.8) ta’aniif kennameera. Bifuma
walfakkatuun, lukkuu sanyii fooyya’oo
umurii ji’a sadii kuma 919.12(%60)fi cuucii
sanyii fooniifi killee umurii guyyaa tokkoo
mil.1.25(%60) dhiyaateeraabsameejira.
Bu’a qabeessummaa qabeenya beeladaa
guddisuun fayyadamummaa argamu
fooyyessuuf eegumsi fayyaa beeladaa
bakka guddaa kan qabu yommuu ta’u,
talaalliin ittisa dhibee gosa adda addaa
beeladoota mil. 32(%92)fitajaajilli yaalaa
dhibee adda addaa immoo beeladoota mil.
28 (%87) ta’aniif kennameefii jira.
Gama birootiin, misoomaafi
fayyadamummaa naannoo horsiisee
bulaa karaa saffinaafi tarsiima’aa ta’een
ariifachiisuufi jireenya uummata kanaa
jijjiiruuf dhiibbaa jijjiirama qilleensaa
ittifufinsaan deddeebi’ee mul’ataa jiru
dandamachuuf, piroojeektonni bishaanii
jalqabamanii raawwiin isaanii harkifataa
ture ariitiidhaan xumursiisuun dhimma
xiyyeeffannoo addaa gaafatudha.
Misooma induustirii bu’uurri isaa guddina
misooma qonnaa ta’e babal’isuuf kallattii
qabamee jiru milkeessuu keessatti gaheen
waldaan hojii gamtaan qabu ol’aanaa
yommuu ta’u,faayidaa gurma’insa
waldaalee hojii gamtaan argamu hawaasa
sadarkaanjiru hunda biratti qaqqabamaa
taasisuuf gandi tokko waldaa bu’uuraa
tokko qabaachuu akka qabu sochii
taasifamaa tureen, bara kana waldaaleen
hojiigamtaa gosa adda addaa 137
haarawaa ijaaramaniin miseensota haaraa
kuma 330.7 horachuun danda’ameera. Itti
fufa…

10
Obbo Huseen Kadiiritiif
Bakka Jiranitti
Himataan Obbo Guutamaa Badhaasaa fi
himatamaan isin jidduu falmii siviilii jiru
ilaalchisee himatamaan kun mana murtii
kanatti himatamuu keessan beektanii
beellama gaafa 22/08/2010 sa’aatii
3:15 irratti akka dhiyaatan manni murtii
ajajeera.M/M/A/Magaalaa Adaamaa
Obbo Balaay Tasfaayeetiif
Bakka Jiranitti Aadde Mitikkee Guutaatiif
Ol’iyyataan Ajjamaa Dhaqqabaa fi D/ Bakka Jiranitti
kennaan isin jidduu falmii jiru ilaalchisee
D/kennaan kun mana murtii kanatti
himatamuu keessan beektanii beellama
gaafa 16/08/2010 sa’aatii 8:30 irratti
akka dhiyaatan manni murtii ajajeera.M/
M/O/G/A/O/N/Finfinnee
Aadde Birtukan Geetachoo Magaalaa
Walisoo ganda 02 keessaatti ragaa mana
jireenyaa Kaartaa fi pilaanii Lakk.Kaartaa
isaa W/5546/2000 ta’e maqaa isaaniitiin
galmaa’ee beekamu waan na jalaa badeef
kan biraa bakka bu’ee naaf haa kennamu
jedhanii iyyataniiru.Kanaafuu namni
raga kana arge ykn sababa adda addaatiin
kan qabate yoo jiraate, beeksifni kun
bahee guyyaa 20keessatti yoo qabaate
dhiyaachuu baate kaartaa fi pilaanii
manaa haaraa kan kennamuuf ta’uu ni
beeksifna. WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa
Walisoo.
Zabiidar Asaffaa Magaalaa Walisoo
ganda 01 keessaatti ragaa mana jireenyaa
Kaartaa Lakk.Kaartaa isaa W/4546/2000
ta’e maqaa isaaniitiin galmaa’ee
beekamu waan na jalaa badeef kan biraa
bakka bu’ee naaf haa kennamu jedhanii
iyyataniiru.Kanaafuu namni raga kana
arge ykn sababa adda addaatiin kan qabate
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20keessatti yoo qabaate dhiyaachuu
baate kaartaa fi pilaanii manaa haaraa kan
kennamuuf ta’uu ni beeksifna. WMM/
Lafaa/Bul/Magaalaa Walisoo.
Obbo Nugusuu Fallaqaa Nagaheen Lakk.
isaa 558728 ta’e na jalaa bade jedhanii
WMML/Magaalaa Duukamitti waan
iyyataniif Nagahee iddoo mana jireenyaa
isaanii kana namni arge ykn sababa adda
addaatiin kan qabate yoo jiraate, guyyaa
beeksifni kun bahee irraa kaasee guyyaa
20keessatti yoo dhiyaattanii gabaasa
gochuu baattan abbaa qabeenyaa kanaaf
tajajilaa barbadan nagahee koppiidhaan
kan keessummeessinu ta’uu ni beeksifna.
WMM/Lafaa Magaalaa Duukam.
Iyyaattonni Obbo Zarihuun Qibaatuu fi
Aadde Dastaa Qibaatuu kan jedhaman
Akawoo isaanii kan ta’an Aadde
Alamaayyoo Zariir waan du’aaniif mana
Lafawwan miidhaman xuxxuqqaarraa bilisa gochuudhan deebi’anii akka dandamataniifi oomishitummaansaanii akka dabalu gochuun ni danda’am!
Kallacha Oromiyaa
jireenyaa Magaalaa T/Bolloo ganda 01 keessatti argamuu
dhaluudhaaf dhaltummaa mirkaneeffachuuf nu gaafataniiru.
kanaafuu kan mormu yoo jiraate guyyaa beeksifni kun bahee
kaasee hanga guyyaa 20tti haa dhiyaatu. W/M/M/L/M/Tu/
Boolloo.
Obbo Alamaayyoo Abajjee Nagahee Lakk.isaa 049631 fi 429292
ta’e maqaa isaaniitiin galmaa’ee kennameef waan najalaa bade
jedhaniif ragaa bade kan bakka bu’ee akka kenninuuf waajjira
keenya gaafataniiru. Kanaafuu namni mormu yoo jiraate, ykn
dhimmi kun na ilaalaa kan jedhu beeksifni kun gaafa bahee
kaasee hanga guyyaa 30keessatti dhiyaachuu yoo baatee ragaa
bade kana bakka buufnee kan kenninuuf ta’uu ni beeksifna.
EMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Buraayyuu.
Himataan Obbo Gonfaa Nagaash fi himatamttuun isin gidduu
falmii waa’ee tilmaama qarshii jiru ilaalchisee himatamttuun
kun mana murtii kanatti himatamuu ishee beektee beellama
gaafa 12/08/2010 sa’aatii 8:00 irratti akka dhiyaattu manni
murtii ajajeera.M/M/Aanaa Walmaraa Garee Dhaddacha Siviilii
Caalbaasii
M/A/Mirgaa Dawwii Qumbii fi M/A/Idaa Birbisaa Bajigaa
jidduu falmii jiru ilaalchisee mana seera qabeessa ta’e KM2 200
irratti argamu ka’umsaa caalbaasii qarshii 162.172 ta’een gaafa
27/08/2010 sa’aatii 3:00--6:00tti waan gurguramuuf namoonni
dorgomtanii bitachuu barbadaan ka’uumsaa caalbaasii (CPON)
¼ qabsisuudhaan iddoo,sa’aatii fi guyyaa ibsametti dhiyattanii
bitaachuu kan dandeessan ta’uu ni beeksifna.M/M/Aanaa
Adaamaa.
Wallagga
Obbo Takkalanyi Tamanee Magaalaa Innaangoo ganda 01
keessaa mana dhuunfaa isaanii Lakk.0310 ta’e Aadde Yenenesh
Zallaqaa waliin qaban dabarsanii Obbo Amsaluu Waqjiraatti
gugurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,beeksifni
kun bahee hanga guyyaa 20 keessatti haadhihaatu. Mana
Qopheessaa Magaalaa Innaangoo
Aadde Kabbabuush Mammoo Magaalaa Innaangoo ganda 02
keessaa mana dhuunfaa isaanii Lakk.--- ta’e Obbo Damisee
Bultii waliin qaban dabarsanii Obbo Midhaksaa Damaaraatti
gugurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,beeksifni
kun bahee hanga guyyaa 20 keessatti haadhihaatu. Mana
Qopheessaa Magaalaa Innaangoo
Aadde Daraartuu Margaa Ittafaa Mana jireenyaa Magaalaa
Najjoo ganda 04 keessaa qaban Lakk.Haaraan 04-1454 Lakk
durii --Lakk.Kaartaa 2189/2010 ta’e Aadde Kulaanii Tolasaa
Ambayyatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo
jiraate beeksifini kun ba’ee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.
EMM/Lafaa Bul Magaaaa Najjoo.
Aadde Beeteliheem G/Mikaa’el mana daldalaa Magaalaa
Gimbii ganda 01 keessatti argamu Lakk.Kaartaa KMG/
EMMLM/01/1144/2009 ta’e Aadde Mihirat Adimaasuutti
gurguurtaadhaan dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan
barbaadaniif osoo maqaan hin jijjiriin kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.W/M/M/
Lafaa Bul/Magaalaa Gimbii.
Aadde Xajjituu Ittafaa mana jireenyaa Magaalaa Gimbii
ganda 01 keessatti argamu Lakk.Kaartaa 01/0549/2010 ta’e
Obbo Xurunaa Gamtaatti gurguurtaadhaan dabarsanii maqaa
jijjiirrachuu waan barbaadaniif osoo maqaan hin jijjiriin kan
mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa
dhiyaatu.W/M/M/Lafaa Bul/Magaalaa Gimbii.
Ebla 11 bara 2010
Aadde Fatilawarq Eejjetaa fi Hannaa Asaffaa mana daldalaa
Magaalaa Gimbii ganda 02 keessatti argamu Lakk.Kaartaa
02/0410/2010 Lakk.manaa--- ta’e Obbo Abaadir Ibiraahiimitti
gurguurtaadhaan dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan
barbaadaniif osoo maqaan hin jijjiriin kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.W/M/M/
Lafaa Bul/Magaalaa Gimbii.
Aadde Boggaalech Abdiisaa mana jireenyaa Magaalaa Gimbii
ganda 04 keessatti argamu Lakk.Kaartaa 04/0459/09 Lakk.
manaa--- ta’e Obbo Fiqiruu Abaateetti gurguurtaadhaan
dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan barbaadaniif osoo maqaan
hin jijjiriin kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa
20keessatti haa dhiyaatu.W/M/M/Lafaa Bul/Magaalaa Gimbii.
Aadde Qannubish Zaarihuun mana jireenyaa Lakk.isaa – ta’e
ganda bubbee 02 keessaa qaban Jimmaa Safuutti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 10gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/ Magaalaa
Bubbee.
Obbo Baacaa Dhibbisaa fi Gabaayee Naggasaa mana jireenyaa
Lakk.isaa – ta’e ganda bubbee 02 keessaa qaban Aadde
Feeneet Azzaachoo fi Caaltuu Lammeessaatti gurgurachuu
waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 10gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/ Magaalaa
Bubbee.
Waldaa Guutuu Wangeelaa Bubbee mana jireenyaa Lakk.isaa
– ta’e ganda bubbee 02 keessaatti argamu Waldaan guutuu
Waangelaa carraa kuppoonii itti buuse ture carraa 1ffaa Obbo
Yoonnatta Olaaniitti waan baheef gara maqaa abbaa carraa
kanaatti jijjiruuf kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
guyyaa 10gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/ Magaalaa
Bubbee.
Obbo Beekamaa Dabaloo kan jedhaman mana dhuunfaa
isaanii Magaalaa Q/Kaarraa ganda 02 keessatti argamu Lakk.
isaa P.1174 fi Lakk.kaartaa 313WMMLMQ/K/2010 kan ta’e
Waginash Dhinaatti waan gurgurataniif jijjiirraan maqaa
ragga’uuf nu gaafataniiru.kanaafuu kan mormu yoo jiraate,
beeksifni kun bahee hanga guyyaa 20tti kan hin dhiyaanne
yoo ta’e jijjiirraan maqaa kan raawwatuuf ta’uu ni beeksifna.
DMM/Lafaa Magaalaa Q/Kaarraa.
Caalbaasii
Rawwiin Himataan Tamasgeen Gurmeessaa fi Rawwiin
himatamaa Kabbadee Taraquu gidduu walii falmii
rawwachiisaa jiru fi mana jireenyaa Magaalaa Naqamtee kutaa
Bulchiinsaa Calalaqii keessatti kan argamu ka’umsa caalbaasii
tilmaama qarshii 350,000 ta’een gaafa 04/09/2010 ganama
keessaa sa’aatii 3:00-6:30tti caalbaasiin waan gurguramuuf
namoonni bitachuu barbadanii qaamaan bakka qabeenyichaatti
argamuun dhiyaattanii kan dorgomuu dandeessan ta’uu manni
murtii ajajeera.M/M/Magaalaa Naqamtee
Inspeektar Mokonnon Tasfaayeetiif
Bakka Jiranitti
Himataan Wajjira Mana Qopheessaa Bulchiinsa Magaalaa
Naqamtee fi himatamaan isin jidduu himataa galii gafachuun
waan dhiyeessaniif mana murtii kanatti himatamuu keessan
beektanii beellama gaafa 17/8/2010 sa’aatii 4:00 irratti akka
dhiyaatan manni murtii ajajeera.M/M/O/G/Wallagga Bahaa
Obbo Mitikkuu Firrisaa Mana jireenyaa Lakk.isaa--- G/Q/
Wallaggaa Magaalaa Gidaamii keessa qaban gurgurachuu
waan barbaadanif kan mormu yoo jiraate beeksifin kun bahee
guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu. WMM/Lafaa Magaalaa
Gidaamii.
Ebla 11 bara 2010 Kallacha Oromiyaa 11

guyyaa beeksifin kun bahee jalqabee guyyaa 20 keessatti haa Obbo Gammachuu Toliinaatti gurgurachuu waan barbaadaniif
dhiyaatu.WMM/Lafa Magaalaa D/Dolloo. kan mormu yoo jiraate, guyyaa beeksifin kun bahee jalqabee
guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafa Magaalaa D/
Obbo Waltajjii Lataa mana jireenyaa Magaalaa D/Dolloo ganda Dolloo.
Obbo Mariid Zawudee fa’aa N-4 mana
Biiftuu keessatti argamu Lakk.Kaartaa 10124/WMMLM/2010
jireenyaa Magaalaa Gimbii ganda
ta’e ball’inni Lafaa 200M2 irratti kan argamu Obbo Dassaalenyi Obbo Baahiruu Nagaash mana jireenyaa Magaalaa D/
03 keessatti argamu Lakk.Kaartaa
Amsaaluutti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu Dolloo ganda Yabaloo keessatti argamu Lakk.Kaartaa 10268/
03/0553/2010 Lakk.manaa--- ta’e Aadde
yoo jiraate, guyyaa beeksifin kun bahee jalqabee guyyaa 20 WMMLMta’e ball’inni Lafaa 200M2 irratti kan argamu Obbo
Alamtsahaay Ittafaatti gurguurtaadhaan
keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafa Magaalaa D/Dolloo. Daagim Baaciruutti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu
dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan
yoo jiraate, guyyaa beeksifin kun bahee jalqabee guyyaa 20
barbaadaniif osoo maqaan hin jijjiriin kan
Dhaaltota Obbo Takkaliny Kabbadee kan ta’an Yisihaaq keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafa Magaalaa D/Dolloo.
mormu yoo jiraate, beeksifni kun bahee
Takkaliny, Eebbisee Takkaliny, Ararsee Takkaliny fi Roobeeraa
guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.W/
Takkaliny mana jireenyaa Magaalaa D/Dolloo ganda Dolloo Obbo Habtamuu Birratuu Magaalaa Goorii gandaa 01 keessatti
M/M/Lafaa Bul/Magaalaa Gimbii.
keessatti argamu Lakk.Kaartaa isaa –ta’e ball’inni Lafaa 200M2 mana servisii Lakk. -- ta’e Obbo Faaris Kadiritti gurgurachuu
irratti kan argamu maqaa du’aa Obbo Takkaliny Kabbadeetiin waan barbaadaniif kan mormu yoo jirate, guyyaa beeksifni kun
Obbo Bantii Ayyaanaa Mana jireenyaa
galmaa’ee beekamu gara maqaa isaaniitti jijjiirachuu waan bahee kaasee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WM/Lafaa/Bul/
Mgaalaa Gabaa Roobii Lakk. Kaartaa –
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, guyyaa beekisfni kun Magaalaa Goorii.
ball’ina Lafaa kareemeetira 10x20=200
bahee jalqabee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa
ta’e Obbo Miratuu Amaanuutti
Magaalaa D/Dolloo. Aadde Maskaraam Ayyalee mana jireenyaa Magaalaa D/
gurgurachuu waan barbaadaniif kan
Dolloo ganda Laaftoo keessatti argamu Lakk.Kaartaa 9017/
mormu yoo jiraate, beeksifn kun ba’ee
Obbo Taarikuu Gabree mana jireenyaa Magaalaa Aayiraa WMMLM/2010 ta’e ball’inni Lafaa 200M2 irratti kan argamu
guyyaa 20 gidduutti haa dhiyaatu . WMM/
ganda 01 keessa qaban Lakk. isaa kan duraanii 393/82 Lakk. Obbo Saamu’eel Kabbadaatti gurgurachuu waan barbaadaniif
Lafaa Bul/ Magaalaa Gabaa Roobii.
haaraan --- ta’e Obbo Saamu’el Hambisaatti gurgurachuu kan mormu yoo jiraate, guyyaa beeksifin kun bahee jalqabee
waan barbaadaniif kan mormuu yoo jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.WMM/Lafa Magaalaa D/
Obbo Iliyaas Shamakoo Mana jireenyaa
guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu. EMM/Lafa/Bul/Magaalaa Dolloo.
Magaalaa Gabaa Roobii Lakk. Kaartaa –
Aayiraa.
ball’ina Lafaa kareemeetira 10x20=200
Obbo Tamasgeen Mijanaa mana dhufaa isaanii ganda Biilaa
ta’e Obbo Gammachuu Shifarraatti
Obbo Taarikuu Gabree mana jireenyaa Magaalaa Aayiraa 01 keessa qaban Lakk.isaa – ta’e Obbo Bultumaa Birassaatti
gurgurachuu waan barbaadaniif kan
ganda 01 keessa qaban Lakk. isaa kan duraanii 1645/2001 gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
mormu yoo jiraate, beeksifn kun ba’ee
Lakk.haaraan --- ta’e Obbo Saamu’el Hambisaatti gurgurachuu beeksifni kun bahee guyyaa 26/8/2010gidduutti haa dhiyaatu.
guyyaa 20 gidduutti haa dhiyaatu . WMM/
waan barbaadaniif kan mormuu yoo jiraate,beeksifni kun bahee WMM/Lafaa/Bul/ Magaalaa Biilaa.
Lafaa Bul/ Magaalaa Gabaa Roobii.
guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu. EMM/Lafa/Bul/Magaalaa
Aayiraa. Aadde Faazigee Tasfaa mana jireenyaa Magaalaa Gimbii ganda
Aadde Gizewarq suruur mana jireenyaa
04 keessatti argamu Lakk manaa -- Lakk. Kaartaa 04/0461/2010
Magaalaa Gimbii ganda 04 keessatti
Obbo Taarikuu Gabree mana jireenyaa Magaalaa Aayiraa ta’e Obbo Darajjee Haayileetti gurguurtaadhaan dabarsanii
argamu Lakk. Kaartaa Kar/004/1876/99
ganda 01 keessa qaban Lakk. isaa kan duraanii 1435/95 Lakk. maqaa jijjiirrachuu waan barbaadaniif osoo maqaan hin jijjiriin
ta’e Ayyaat Muddinitti gurguurtaadhaan
haaraan --- ta’e Obbo Saamu’el Hambisaatti gurgurachuu kan mormu yoo jiraate, beeksifni kun ba’ee guyyaa 20 keessatti
dabarsanii maqaa jijjiirrachuu waan
waan barbaadaniif kan mormuu yoo jiraate,beeksifni kun bahee haa dhiyaatu.W/M/M/Lafaa Bul/Magaalaa Gimbii.
barbaadaniif osoo maqaan hin jijjiriin kan
guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu. EMM/Lafa/Bul/Magaalaa
mormu yoo jiraate, beeksifni kun ba’ee
Aayiraa. Obbo Caalii Badhasaa mana jireenyaa Magaalaa Gullisoo
guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.W/
ganda 01 keessa qaban Lakk. isaa 1730 ta’e Obbo Mulunaa
M/M/Lafaa Bul/Magaalaa Gimbii.
Obbo Habtaamuu Asaffaa mana jireenyaa Magaalaa Aayiraa Nagarootti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo
ganda 01 keessa qaban Lakk. isaa kan duraanii 1015/88 Lakk. jiraate,beeksifni kun bahee guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu.
Obbo Birhaanuu Aagaa mana jireenyaa
haaraan --- ta’e Obbo Solomoon Indaaluutti gurgurachuu waan EMM/Lafa/Bul/Magaalaa Gullisoo.
Magaalaa D/Dolloo ganda Biiftuu
barbaadaniif kan mormuu yoo jiraate,beeksifni kun bahee
keessatti argamu Lakk.Kaartaa 7687/
guyyaa 20keessatti haa dhiyaatu. EMM/Lafa/Bul/Magaalaa Obbo Gammadaa Tamasgeen mana jireenyaa Lakk.isaa – ta’e
EMMLM/09 ta’e ball’inni Lafaa 493
Aayiraa. ganda bubbee 02 keessaa qaban Obbo Indaalaa Baayisaatti
M2 irratti kan argamu Obbo Caalaa
gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,beeksifni
Anbasseetti gurgurachuu waan
Aadde Mitikkee Shifarraa mana jireenyaa Magaalaa Qaaqee kun bahee guyyaa 10gidduutti haa dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,
ganda 01 keessaa qaban Lakk.Kaartaa isaa 551/WMMLMQ/2010 Magaalaa Bubbee.
guyyaa beeksifin kun bahee jalqabee
ta’e ball’inni lafaa 650M2 irratti argamu Xiintii Baanjeetti
guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.WMM/
gurgurachuun maqaa jijjiirraa waan barbaadaniif kan mormu Obbo Abbabawu Alaminee Magaalaa Innaangoo ganda 02
Lafa Magaalaa D/Dolloo.
yoo jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 20 keessatti haa keessaa mana dhuunfaa isaanii Lakk.--- ta’e Aadde Sintaayyoo
dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/Magaalaa Qaaqee. Mokonnin waliin qaban dabarsanii Aadde Tsiyoon Rattaatti
Aadde Hiruut Birhaanuu mana jireenyaa
gugurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,beeksifni
Magaalaa D/Dolloo ganda Yabaloo
Obbo Ittafaa Indaaluu mana dhufaa isaanii Magaalaa ganda kun bahee hanga guyyaa 20 keessatti haadhihaatu. Mana
keessatti argamu Lakk.Kaartaa 7117/
Biilaa 02 keessa qaban Lakk.kan hin qabne Aadde Abarrash Qopheessaa Magaalaa Innaangoo
EMMLM/08 ta’e ball’inni Lafaa 200M2
Yaadasaatti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo
irratti kan argamu Obbo Tsaggaayee
jiraate, beeksifni kun bahee guyyaa 02/8/2010gidduutti haa Beeksisa Caalbaasii 1ffaa
Malkaatti gurgurachuu waan barbaadaniif
dhiyaatu.WMM/Lafaa/Bul/ Magaalaa Biilaa. R/Himattuu Eebbisee Guuttaataa N-3 fi R/Himatamaa Amsaaluu
kan mormu yoo jiraate, guyyaa beeksifin
kun bahee jalqabee guyyaa 20 keessatti Waldee gidduu himataa raawwii jiruuf,sababa idaa haadhoo
Obbo Ifaa Lammessaa Koonnoo mana jireenyaa Magaalaa qarshii 957,382.18 raawwiin himatamaa irraa barbadamuuf
haa dhiyaatu.WMM/Lafa Magaalaa D/
Najjoo ganda01 keessaa qaban Lakk.haaraan 01-1218 Lakk mana Magaalaa Gimbii ganda 02 keessaatti argamu ka’umsa
Dolloo.
durii -- Lakk.Kaartaa 1039/2009 ta’e Obbo Saamu’el Nagaasaa caalbaasii ifaan qarshii 369,569.76 ta’een gaafa 10/09/2010
Sadiitti gurgurachuu waan barbaadaniif kan mormu yoo jiraate, sa’aatii 3:30 - 6:30tti waan gurguramuuf namoonni bitachuu
Obbo Badhaasaa Waltajjii mana
beeksifini kun bahee guyyaa 20 keessatti haa dhiyaatu.EMM/ barbaaddan dhiyaattanii dorgoomu akka dandeessan Manni
jireenyaa Magaalaa D/Dolloo ganda
Lafaa/Bul/Magaalaa Najjoo. Murtii ni beeksisa.Hub. Mo’ataan caalbaasii battala mo’ateetti
Yabaloo keessatti argamu Lakk.Kaartaa
10282/ EMMLM/2010 ta’e ball’inni kabachiisaa caalbaasii %25 akka qabsiisu, kaffaltii hafu
Obbo Waaggaarii Asaffaa mana jireenyaa Magaalaa D/ immoo ennaa wal-harka fuudhiinsii taasifamu kan raawwatu
Lafaa 200M2 irratti kan argamu Obbo
Dolloo ganda Dolloo keessatti argamu Lakk.Kaartaa 8059/ ta’a.M/M/O/G/Wallagga Lixaa.
Isaayyaas Taasisaatti gurgurachuu waan
EMMLM/09 ta’e ball’inni Lafaa 200M2 irratti kan argamu
barbaadaniif kan mormu yoo jiraate,

Maddeen humnaa haaromfaman fayyadamuudhaan naannoo keenya faalamaafi dhumaa deemuu bosonaarraa haa eegnu!

12
Rakkoolee kenninsa murtii keessatti
mul’atan:xiinxala
Rakkoolee kenninsa murtii dhimmoota hariiroo hawaasaa aangoo duraatiin ilaalaman keessatti mul’atan
(Kan darberraa kan itti fufe)
Himannaafi deebii
fooyyessuun walqabatee
rakkoolee mul’atan
Sakatta’a dhimmoota manneen murtii
keessatti taasifameen himannaafi deebii
fooyyessuun walqabatee rakkooleen
mul’atan ni jiru. Rakkoolee mul’atan
keessaa, gaaffiin himannaa fooyyessu
himataan, himatmaan sadarkaa falmii
kamirrattuu yommuu dhihaatu sababa
gahaa maleefi maaltuu fooyyaa’u akka
qabu osoo adda hin bahiin duuchaadhumatti
hayyama kennuu ykn immoo sababa
osoo hin ibsiin ykn sababa gahaa malee
dhorkuu ni mul’ata. Fkn. “Dhimma
falmii dhaalaa tokkorratti himattoonni
seerummaan gaafannu nu jalaa harca’eera;
himanni keenya dogoggora waan qabuuf
akka fooyyeffannu nuuf haa hayyamamu
jedhanii kan gaafatan ta’ullee manni
murtii himannaan himattoonni dhiyeessan
dogoggora kan hin qabnedha jechuun
kufaa gochuun alatti sababa himannoo
fooyyeffachuu dhorkeef waanti ibse
hin jiru. Haata’uutii iyyannaa dhiyaate
keessatti mirgi himattoonni gaafatan
adda kukkutame kan dhiyaatu yoo ta’e,
booddee himannaa haaraa hundeessuu
dhiyeeffachuu kan hin dandeenye waan
ta’eef ajajni manni murtii kenne rakkoo
qabaachuusaa kan namatti agarsiisudha.
Daataan af-gaaffiirraa argames himannaafi
deebii fooyyessuun walqabatee rakkooleen
jiraachuu agarsiisa. Akkuma olitti kaafnetti
sababa himannaafi deebiin dhiyaatu
qulqullina hin qabneef abbootiin seeraa
duuchumatti himannaan akka fooyya’u
haalli itti ajajan ni jira.
Falmii afaaniitiin
walqabatee rakkoolee
mul’atan
Daataan sakatta’a dhimmoota manneen
murtii keessaa argame akka agarsiisutti
falmii afaaniitiin walqabatee rakkoolee
bal’aatu mul’ata. Gaafa falmii afaanii
dhagahuuf baallamame jirurratti
ijoo dubbii qabachuun falmii afaanii
dhagahuufi falmiin afaanii erga dhaghamee
boodas ijoo dubbii ragaan itti dhagahamu
Dhiibbaawwan bosonoota keenyarra jiru hi’isuuf qoraaniifi ijaarsaaf filannoowwan jiran faayidaarra haa oolchinu!
Kallacha Oromiyaa
daataa
jechuun ijoo dubbii qabachuu, himannaafi
deebii walfalmitoonni barreeffamaan
dhiyeeffatanii jiran irra deebiin
gaafa falmii afaanii galmee keessatti
galmeessuu (gargalchuu), guyyaa deebii
himatamtootaa fuudhuuf baallamamerratti
deebiin himatamtootaa erga fuudhamee
booda kallattiidhaan baallamni osoo hin
kennamiin falmii afaanii dhagahuu, gaafa
falmiin afaanii geggeeffamu qabxiilee
falmii keessatti ka’an mormii duraafi falmii
ijoo keessatti dhimmoota qulqullaa’uu
qaban hunda qulqulleessuu osoo qabanii
guyyaan falmii afaanii guyyaa lama akka
ta’etti fudhachuun mormii duraarratti
qofa xiyyeeffachuun falmii afaanii
geggeessuufi falmii haadhootiif immoo
guyyaa biraatti baallamuu, bu’uura seera
maatii labsii lakk.69/1995fi 83/1996
kwt.101 fi 105tiin gaafa falmii afaanii
walfalmitoonni gaa’elasaanii keessa akka
turan taasisuuf gorsa kennuufii akka
qabu yoo waliigaluu dhaban jaarsota
isaan filatanitti erguu akka qabu, ammas
yoo waliigaluu dhaban murtii diiggaa
gaa’elaa osoo hin kenniin dura yeroo
yaalii kennuu akka qabu tumamee kan jiru
ta’ullee manni murtii adeemsa kana osoo
hin hordofiin murtii gaafa falmii afaanii
dhagahuuf baallamamee jirurratti murtii
diiggaa gaa’eelaa kennuu.
Daataan af-gaaffiirraa argames falmii
afaaniitiin walqabatee rakkooleen
bal’inaan kan mul’atan ta’u agarsiisa.
Gaafa dhagaha duraa abbaan seeraa durse
galmee qorachuun qabxiilee bitaafi mirgi
wal amananiifi wal waakkatan, akkasumas
qabxii ifa hin taane adda baasuun qophaa’e
dhiyaachuu dhabuufi dhaddacharratti
walfalmitootaan maal jetta? jechuun
waan wal falmitoonni dubbatan hunda
galmeessuun ni mul’ata.
Falmii afaanii keessatti rakkoolee
mul’ataniif maddiisaa daataa dhimmoota
sakatta’amniifi af-gaaffiirraa akka
hubatamutti, abbootiin seeraa, seera
deemsa falmii hariiroo hawaasaarratti
hubannoo wal fakkaataa ta’e qabaachuu
dhabuufi addatti immoo kaayyoo guyyaa
falmii afaanii adda baasanii hubachuu
dhabuu, xiyyeeffannoo itti kennanii
hojjachuu dhabuufi baayyina hojii (muffii).
Mormii sadarkaa duraan
walqabatee rakkoolee
mul’atan
Rakkooleen gama mormii sadarkaa duraan
walqabatanii mul’atan bifa adda addaatiin
kan ibsaman yoo ta’an, isaanis mormiilee
sadarkaa duraa ka’anirratti jala murtii
osoo itti hin kenniin bira darbuufi falmii
haadhoo keessa seenu, mormii sadarkaa
duraa himatamaan dhiyeeffaterratti
himataan deebiisaa afaaniin deebisuu akka
qabu tumaa SDFHH kwt.245(1) jalatti
ibsame kan jiru ta’ullee faallaa kanaatiin
sababa
himannaafi
deebiin dhiyaatu
qulqullina hin
qabneef abbootiin
seeraa duuchumatti
himannaan akka
fooyya’u haalli itti
ajajan ni jira.
barreeffamaan akka dhiyaatu taasisuufi
fuudhuu, mormii sadarkaa duraarratti
yaada himataafi himatamaa guyyaa adda
addaarratti fuudhuu, mormii sadarkaa
duraa ka’urratti jalmurtii kennuuf ragaa
dhagahuu kan barbaachisu yoo ta’e, ragaa
dhagahuun jalmurtii kennuurra ijoo dubbii
falmii haadhoo waliin qulqulleessuufi
bakka tokkotti murtii kennuun ni mul’atu.
Daataan af-gaaffiirraa argames rakkooleen
kunniin jiraachuu agarsiisa. Dabalataan,
mormii sadarkaa duraafi falmii ijoo walitti
makanii oofuu (mormii duraarrattiifi falmii
ijoorratti bakka tokkootti ragaa dhagahuu,
bakka tokkotti murtii itti kennuu), mormii
duraa dhiyaate ragaa rogummaa qabuun
sirriiti qulqulleessuu dhabuu, mormiin
sadarkaa duraa deebii keessatti iddoo itti
Ebla 11 bara 2010
Addunyaa Hayiluu
ibsamuu qabutti ibsuu dhabuu.
Maddi rakkoolee mormii sadarkaa
duraatiin walqabatanii jiran kunniin
rakkoo hubannoofi dandeettii (yaadrimee
mormii duraa sirnaan hubachuu dhabuu)
xiyyeeffannoo itti kennanii hojjechuu
dhabuu (maal na dhibe)fi falmiitti
osoo hin seeniin dura galmee keessaa
qoratanii dhiyaachuu dhabuu, jalmurtiin
yoo kenname kallattii abbaan murtichaa
barbaadutti deemuu dhiisuu waan maluuf,
ta’e jedhanii jalmurtii kennuu dhiisuufa’i.
Ijoo dubbiitiin walqabatee
rakkoolee mul’atan
Daataan sakatta’a dhimmoota ijoo
dubbiitiin walqabatee rakkoon bal’aa
qabatama hojii keessa kan jiru ta’uusaa
agarsiisu. Kanneen armaan gadii warreen
ijoodha.
§ Ijoo dubbii qabamuu
qabu ykn ijoo dubbii
rogummaa qabu
qabachuu dhabuu
Falmii qabeenyaa dhirsaafi niitii tokkorratti
himatamaan qabeenya falmiif ka’umsa ta’e
himattuu osoo hin fuudhiin dura horate
qabaachuusaa falmuusaatiin manni murtii
ijoo dubbii ”Qabeenyi falmii keessa jiru
kan eenyu akka ta’e ragaan haa dhiyaatu”
jechuun qabateera. Rakkoon dhimma kana
keessatti mul’ate seera maatii naannoo
Oromiyaa labsii lakk.69/1995 fi 83/1996
kwt 78 fi 113 falmii qabeenya jaarsaafi
jaartiin wal qabatee qabeenyi dhirsaa
fi niitii kan waliinii akka ta’eetti kan
tilmaamamu fi gareen qabeenyi kiyya
jedhu ragaa isaa dhiyeeffate hubachiisuun
fudhachuu akka qabu ka’ee kan jiru yoo
ta’u faallaa kanaatiin fayyadamummaa
tilmaama seeraa himattuun qabdu haala
miidhuun qabamu isaatti.
Barreeffama qorannoo Tafarii
Baqqalaafi Angeessaa Itichaa mata
duree “Kenninsaafi Barreessa Murtii
Manneen Murtii Oromiyaa: Xiinxala
Rakkoolee Seeraafi Hojimaataa”
jedhuun Inistiitiyuutii Leenjii Ogeessota
Qaamolee Haqaafi Qorannoo Seeraa
Oromiyaaf Caamsaa bara 2009
dhiheessan keessaa kan fudhatame.
 Ebla 11 bara 2010
Raawwii hojiilee damee hawaasummaa
naannoo Oromiyaa ji’oota ja’an darbanii
Gabaasni raawwii hojii ji’oota jahan
darbanii dameelee hojii hawaasummaa,
dinagdeefi siyaasaa yaa’iin idilee 7ffaa,
bara hojii 5ffaa , waggaa 3ffaa Caffee
Oromiyaa Ebla 6-7/2010 Adaamatti
geggeeffamerratti dhihaaterratti
mar’atameera. Gabaasa dhihaate keessaa
kan damee hawaasummaa akka itti aanutti
qindeessineerra.
Barnoonni meeshaa ammayyaa sirna
dimookiraasiifi bulchiinsa gaarii
dagaagsuun misooma ariifataafi itti fufinsa
qabu fiduun jijjiirama guddina biyyaafi
addunyaa milkeessuu keessatti shoora
ol’aanaa qaba. Mootummaan naannoo
keenyaas barnoota walgitinsaafi qulqullina
qabu lammiilee hundaan gahuuf hojii
bal’aa hojjechaa jira.
Haaluma kanaan, carraa barnootaa
qaqqabamaa ta’e lammiilee hunda biraan
geessisuuf sochii taasifamaa jiruun,
dhaabbilee barnootaa sadarkaa 1ffaa (1-8)
14,476, sadarkaa 2ffaa (9-10) 1,091 fi kan
qophaa’inaa (11-12) 370 irraan gahuun
danda’ameera.
Bara 2010 kanatti dhaabbilee barnootaa
kanneen keessattis carraa barnootaa
walgitinsa qabu babal’isuun daa’imman
umriinsaanii barnootaaf gahan carraa
barnootaa akka seenanii barataniif sochii
taasifamaa tureen, daa’imman 1,269,931
ta’an sagantaa idilee duraan, kanneen
umrii waggaa torba kutaa tokkoffaa
simataman 1,051,942fi kutaa 1 -12tti
barattoonni 8,72,422 barnootasaanii kan
hordofaa jiranidha.
Haata’u malee, lammiileen hundi carraa
barnootaa akka argataniif sochiin gama
hundaan taasifamaa jiru bal’aa yoo ta’es,
ammallee qopnnaan bulaafi horsiisee bulaa
keenya gama carraa barnootaa ga’eessotaa
gocha irratti xiyyeeffate fi akkasumas
barnoota fedhii addaan walqabatee
rawwiin jiru hanqina bal’aa kan qabu waan
ta’eef dhimma kana bu’uuraan jijjiiruf
tumsi qaamolee hundaafi kabajamotoota
misensoota caffee kanaan taasifamuu
qabuus iddoo olaana akan qabu ta’a.
Manneen barnootaa Afaan Oromootiin
barsiisan magalaa Finfinnee keessatti
banamanii hoji barnootaa kan eegalanii
jiran yommuu ta’u manneen barnootaa
kana keessattis hirmaannaa barattoota
idileen dura umrii waggaa 4-6, 1,332fi
Bulchiinsa gaarii mirkaneessuun dagaagina sirna dimookiraasiitiif bu’uura!
Kallacha Oromiyaa
kan sadarkaa 1ffaa kuta (1-8), 4,513
simatamanii barnootasaanii hordofaa
jiru. Haala qabatamaa bara kana simannaa
irratti hubatameen, hawaasni Oromoo
bal’aa ta’e magaalaa Finfinnee keessatti
qooqasaatiin daa’immansaa barsiifachuuf
fedhiin bal’aa ta’e akka jiru kan hubatame
waan ta’eef yeroowwan itti aanan keessatti
qaama dhimmi ilaalu waliin hojiin gama
kanaan hojjetamuu qabu bal’aa akka
ta’e hubatamee xiyyeeffannaan kan itti
adeemamuu qabu ta’a.
Walumaagalaan, gama tokkoon sochiin
lammiilee keenya bal’aa ta’aniif carraa
barnootaa akak argatan taasifamaa jiru
kan nama jajjabessu yoo ta’ees, gama
birootiin immoo galteewwan barnootaaf
barbaachisan hunda sadarkaa eegamuun
guutamee quqlullina barnootaa keenya
mirkaneessuu irratti hojiin bal’aa ta’ee
aka nu eeggatu qamni hunduu hubatee
milkaa’ina gama kanaan taasifamuuf
gumaacha eegamu bahachuun diqama
lamii hundaa akak ta’e hubatamuu qaba.
Gama sektara fayyaatin tajaajila fayyaa
qulqullina qabu, qaqqabamaa ta’eefi
hawaasa giddugaleessa godhate akka
kennamuuf hojiin bal’aan raawwatamaa
tureera. Haaluma kanaan, gama du’aatii
haadholiifi daa’immanii hir’isuuf
hojiiwwan gurguddoo akka naannootti
hojjetamaa jiraniin; dubartoota tajaajila
karoora maatii argachuu qaban keessaa 2.5
ol (%75) kan ta’an tajaajila argataniiru.
Haadholeen hordoffii dahumsa duraafi
dahumsa booda argatniis karoora
ji’oottan jahan qabame irraa walduraa
duubaan % 100fi %83 raawatee jira.
Bifuma walfakkaatuun, haadholeen
tajajaila dahumsaa dhaabbilee fayyaa
keessatti argatan %67 yoo ta’an raawiin
kun sababa raayyaan misooma dame
dubartootaa harcaatii bal’aa qabuuf
sochiin gama kanaan taasifame quubsaa
ta’ee hin mul’atu. Rakkoo kana hiikuufis
yeroo ammaa raayyaa kana cimsuuf
xiyyeeffannaan addaa kenname sochii
bal’aan biiroo dhimma dubartootaafi
daa’immanii akkasumas sektaroota
dhimmi ilaallatu waliin hojiin qindoominaa
eegalamee jira.
Hojiiwwan gama dhibamaafi du’aatii
daa’immanii xiqqeessuu kessatti
hojjatmeen walqabatee, dhibeewwan
talaalliin ittifamuu danda’an xiqqeessuuf
Hirmaattota yaa’ichaa keessaa
talaalliin farra dhibeewwan shaniifi dhibee
gifiraa walduraa duuban %97 fi %90
yoo ta’u daa’imman talaallii guutuu kan
dhibeewwan 10 argatan %86 irra gahee
jira.
Dhibeewwan daddarboo kan aka HIV,
TB fi busaa to’achuuf hojiin hirmaannaa
hawaasaatiin deeggarame hojjetamaa
turee jira. Kanaanis namoota dhibee
TBn qabamuu ni danda’u jedhamanii
tilmaaman 32,603 keessa; %65 addaan
baasuun tajaajila yaalii aka argatan
taasifamee jira. Jijiirama qilleensaatiin
walqabatee dhibeen busaa akak hawaasa
irratti rakkoo hin geessifneef hojiin
hirmaannaadhaan naannoo mana jireenyaa
qulqulleessuu, biiffaa keemikaalaa
gaggeeessuufi saaphana siree raabsuun
haaluma karoorfameen hojjetamee kan
jiru yoo ta’u hanga ammaatti weerarri
busaa naannoo keenyaa keessatti akkahin
uumamnee gochuuniis danda’amee jira.
Facaatiin HIV/AIDs yeroo amaa
kana bifa haaraan olk’aa waan jiruuf
hubannaan hawaasaa sadarkaan jiru akka
fooyya’uuf sochin dadamaqinaa bal’inaan
gaggeeffamaa jira. Kana bu’uureeffachuun
namoota caalmaatti saaxilamoo ta’an
2,615,526 dhiiga isaanii qorachiisuuf
karoorfamee keessaa %62 kan qoratamanii
jiran yommuu ta’u, kanneen keessaa
namoota 7,545 dhiiga isaanii keessatti
vaayirasiin HIV argamee tajaajila qorichaa
farraa HIV akka argatan ta’ee jira.
13
Masfin Tasfaayee
Gama birootin, dhaabbilee fayyaa keessatit
kenniinsa tajajaila fayyaa fooyya’aa
ta’e kennuuf riifoormiwwan adda addaa
hojiirra olchun dhiyeessiin qoricha,
meeshaalee yaalaa, akkasumas tajaajila
ambuulaansii fooyyessuun itti quufinsa
hawaasaa dabaluuf hojjetamaa jira.
Haata’u malee, ammas kenninnsa tajaajila
fayyaa haala fedhii hawaasaa keenya
guutuu danda’uun kennuu irratti hanqinni
waan jiruuf xiyyeeffannaa addaatiin kan
hojjetamuu qabu ta’a.
Tajaajila fayyaa walgitiinsa qabuufi
hawaasa harka qalleeyyiif wabii fayyaa
kan ta’e, inshuraansi fayyaa hawaasaa
aanaalee 198 keesatit hojiirra oolaa kan
jiru yommuu ta’u hanga ammaatti aanaalee
kanneen keessatti abbaa warraa %31 kan
ta’an miseensa inshuraansii yoo ta’an
namoonni mil. 1 ol ta’anis dhaabbilee
fayyaa keessatti tajaajila argatanii jru.
Raawwiin kun harcaatii bal’aa kan qabu
waan ta’eef bu’aa inni hawaasa keenyaaf
qabu ilaalcha keessa galchuun gaggeessan
sadarkaan jiru hundi xiyyeeffannaa addaa
itti kennuun barbachisaa ta’a.
Dhaabbilee fayyda iddoo hundatti
qaqqabamaa taasisuuf bara kana keessa
buufataalee fayyaa 67 hojii kan eegalan
yoo ta’u hospotaalota yeroo dheeraaf
ijaarsi isaanii harkifachaa ture12 xumuruun
tajaajila akka eegalan gochuudhaan rakkoo
bulchiinsa gaarii mul’atu akka hiikamuuf
hojjetamaa jira.

14
hojjechaa tureera jedhan. Bu’uuruma
kanaan hojii gama kanaan hojjetameen
Naannoo Amaraa, Kibbaa fi Beenishaangul
Gumuz waliin walitti bu’iinsa daangaa
darbee darbee umaamu furuuf hojii
guddaan hojjetameera jedhaniiru.
Rakkoo daangaa naannoo Somaalee
waliin jiru bu’uura mallatteeffameen
hiikuuf sochiirra osoo jirruu, fedhii
dhuunfaasaanii eegsiisuuf warreen shira
xaxaniin ummanni naannolee lamaanii
waggaa dheeraaf waliin jiraachaa turan
kumni 200 fi kumni 25 fi 728, daangaa
irraa ammoo namoonni kuma 400 fi kuma
84 fi 994 walumaagalatti lammiileen
kumni 700 fi kumni 10 fi 662 qa’ee fi
qabeenya isaanii irraa buqqa’an deebisanii
dhaabuus hojii xiyyeeffannoo mootummaa
naannichaa ture jedhan.
Walumaagalatti gama hawaasummaa,
siyaasafi dinaagdeetin hojiin eegalame
gaarii ta’us, gama hoggansa haaromsaatiin
kutannoon fayyadamummaa hawaasaa
mirkaneessuuf hanqinni guddaan waan
jiruuf, yeroo itti aanuutti hanqina kana
furuuf xiyyeeffaannoon hojjetama
jedhaniiru Pirezdaanti Lammaan.
Mootummaan Naannoo Oromiyaa
rakkoolee nageenyaafi balaawwan
uumamaa ummata naannichaa
muudateen hojii karoora guddinaafi
tiraanisfoormeeshinii keessatti karoorfate
haala barbaadamuun raawwachuu
baatus rakkinuma keessatti hojiileen
gama hundaan hojjetaman gaarii ta’uu
gabaasicha keessatti ibsameera..
Oromiyaatti gatiin aannanii. . .
gabaa aannanii mijeeffachuu dhabuufi
kan gurmayaanii turanis rakkoo adda
addaatiin sakaalamanii cimuu dhabuun ni
jira. Gatii gabaa aannanii ofii murteessuu
waan hin dandeenyeefis oomisha
isaaniirraa fayyadamaa ta’uunsaanii hafee
daldaltoonni dhuunfaa akka barbaadanitti
gabaa murteessuun ofii duroomaa kan
jiran ta’uu qoranichi ifa godheera.
Rakkoo gabaan cinaattis nyaata saawwan
aannanii gahaafi madaalawaa ta’e haala
barbaadamuun naannoo qonnaan bulaatti
argamuu dhabuufi olka’uun gurgurtaa
aannaniirraa galii argamuun kan wal hin
madaalle ta’uun rakkoo oomishitoonni
qaban ammeessuusaa qorannoon kun
agarsiiseera.
Gatiin aannanii gadi bu’aa ta’uunsaa
qonnaan bultoonni sanyii saawwan
Sirna heera mootummaa gabbisuuf mootummaafi ummanni waliin hojjechuusaanii ni cimsu!
Kallacha Oromiyaa
Caffeen Yaa’ii Idilee. . .
Adde Mahaabuubaa Adam
Rakkoolee siyaasaa muudatan bu’aa
qabsoo ummataafi mootummaa
naanichaatiin injifannoon keessaa baanus
injifannoo gama kanaan argame dinagdeen
deggaruun murteessadha jedhan Obbo
Lammaan.
Injifannoo siyaasaan arganneen cidha
keessa turuun kisaaraa fida kan jedhan
Obbo Lammaan, miira yeroo hin
qabnuutiin rakkoowwan gurguddoo jarraa
tokkoo oliif nurra ture furuuf tokkummaa
keenya daran cimsachaa fuulduratti
tarkaanfachuun murteessadha jedhaniiru.
Gabaasa dhihaaterratti miseensonni Caffee
yaadaafi gaaffii adda addaa dhiheessuun
aanga’oota sektaroota ilaallatuun deebiin
itti kennamee gabaasichi sagalee guutuun
mirkaneesseera.
Caffeen Oromiyaa Wixinee Labsii
Oromiyaa Biroodkaastingii Neetwoork/
OBN/ Mootummaa Naannoo Oromiyaa
hundeessuuf bahee fi Wixinee Labsii
aannanii fooyya’oo bituun horsiisuufi
baay’isuu irratti fedhiin qaban gadi
buusuusaalee qorannoo kanaan kan adda
bahe ta’uu ka’eera.
Rakkoo kanaafis qindoominni sektaroota
oomishaafi gabaa aannanii irratti hojjatan
laafaa ta’uu, sirna gabaa aannanii
ammayyaa ta’e diriiruu dhabuu, cancalli
gabaa aannanii dheerachuu, gatiin
aannanii qaamolee bitaniifi daldaltootaan
murtaa’uu, to’annoon seeraa daldala
seeraan alaa aannanii dhabamuufi
warshaaleen aannan qindeessan
naannicha keessatti argaman humna
isaanii guutuudhaan hojjechuu dhabuun
rakkooleen oomisha, qulqullinaafi
gabaa aannanii yeroo amma mudachaa
jiruuf sababa guddaa ta’uusaa qorannoo
gaggeeffameen adda baheera.
Obbo Dasaa Bulchaa
Obbo Addisuu Araggaa
Bulchiinsa Faayinaansii Mootummaa
Naannoo Oromiyaa Lakka. 156/2002
fooyyessuuf bahe gadifageenyaan erga
irratti mari’atee booda sagalee guutuun
ragaaseera.
Kana malees Muudama qaamolee adda
addaas kan ragaasise yoo ta’u, Adde
Mahaabuubaa Adam Itti Aantuu Af-
Hogganaan Biirichaa obbo Gammachiis
Malaakuun qonnaan bulaan oomisha
aannanii irratti bobbahuun hojjechaa jiru
waan dhamaatii isaa kan madaale akka
argatuuf, sirna gabaa mijataa uumuuf
qaamolee qooda fudhattoota waliin
hojjechaa jirraa jedhan.
Itti gaafatamtuu itti aantuun Eejensii
Babal’ina Waldaalee Hojii Gamtaa
Oromiyaa Aadde Masarat Asaffaa
gamasaaniitii akka dubbatanitti
Waldaaleen bu’uuraa aannan
dhiyeessuurratti gurmaa’an hedduun
yeroo ammaa sababa adda addaatiin kan
diigaman ta’uufi kan jiranis laafaa waan
ta’aniif rakkoo jiru kana furuuf irra deebiin
ijaaruufi warra laafan ammoo cimsuurratti
hojjechuu barbaachisa. Kanaafis yeroon
osoo itti hin kennamiin irratti ni hojjetama
jedhaniiru.
Ebla 11 bara 2010
Obbo Mahaammad Nuuree
Obbo Warquu Gaachanaa
yaa’ii, Obbo Dasaa Bulchaa fi Obbo
Mahaammad Nuuree Walduraa duuban
Pirzidaantii fi Itti aanaa Pirezidaantii
Mana Murtii Waliigala Oromiyaa, Obbo
Addisuu Araggaa Walitti qabaa Koree
Boordii OBN fi Obbo Warquu Gaachanaa
Daarktara Olaanaa OBN taasisuun
muudamasaanii raggaseera.
Leenjiin sosochii. . .
Godina Baaleettis aanaalee 18tti
gaggeessitoota, ogeessoota qonnaa,
hojjettoota misooma baadiyyaa,
supparvaayizarootaafi caasaa gandaatti
leenjiin leenjistootaa namoota 2,441
leenjiin keennameera. Leenjiin sosochii
qonnaan bulaa kun sadarkaa gandaatti
keennamu kan itti fufu yoo ta’u 10/08/2010
irraa kaasee qonnaan bultoota hundaaf
leenjiin ni keennama.
Leenjii kanaanis qonnaan bultoota
adda duree 45,411,qonnaan bultoota
giddugaleessaa,106,620,qonnaan bultoota
harka qalleeyyii 51,928 akkasumas
dargaggoota 28,464 fi dubartoota 25,000
ta’aniif leenjiin sosochii qonna arfaasaafi
qonna gannaa akka keennamuuf Itti Aanaan
Ogganaa Waajjira Qonnaafi Qabeenya
Uumamaa Obba Daawud Abdurrii
ibsaniiru.
Ebla 11 bara 2010 Kallacha Oromiyaa 15

Gaaddisee Ittaanaa

Tekinooloojii fuula namaa adda baasu

Addunyaa kanarratti yeroo ammaa faraanjootaa 2020tti miiliyoona 570
yakki haalaan babal’achaa jira. Yakki qabaachuf karoorfachuu ibsameera.
raawwatamu ammoo tekinooloojiin
Kunis Chaayinaa kaameraa tokkoon
deggeramuun daran hammeesseera.
lammilee lama to’achuu dandeesiisa
Rakkoo kana furuufis tekinooloojiin
jedhan.Biyyattiin teekinooloojii nama
deggeramuu murteessaa ta’ee jira.
fuulan adda baasu erga fayyadamtee
Odeessi gama Chaayinaaraa waggoota lamaan darbanitti
argame akka ibsutti, sirna to’annoo  yakkamtoota kuma lamaa ol seera jala
fooyyeessuuf maalummaa namaa oolchitee jirti.
fuulan adda baasuuf teekinooloojii
Bu’aan meeshichaa dhibbeentaa 99.8
haaraa kalaqxeetti. Teekinooloojii
kan mirkanaa’e yoo ta’u, haalafi iddoo
kanaan ummata chaayinaa biiliyoona
kamittuu fayyadamuuf mijatadha
1.4 sakondii tokko keessatti akkasumas
jedhameera.
ummata adunyaa sakondii lama keessatti
beekuun ni danda’ama jedhameera.   Chaayinaan meeshaa nam- tolcheen
nageenya ishee eeggachuun biyya
Chaayinaan yeroo ammaa kana
jalqabaa ishii godha jedhame.
Yeroo ammaa kanatti kaameraan to’annoo mil.170 hojiiraa oolaniiru
kaameraa too’annoo miiliyoona 170
Kanaanis waggaa darbe Chaayinaan damee kanaatti namoota bobba’aniif fbcn fossbytes.com wabeeffachuun
hojiirra oolchaa kan jirtu yoo ta’u, bara
Ameerikaa dhibbeentaa shan caalun heeyyama kennitee jirti jechuun gabaaseera.

Misirroo kopheefi karabaatiin warqii

Biyyoota garaa garaatti namoonni guyyaa
gaa’ilaa isaanii adda gochuufi bareedanii
mul’achuuf gochoota garaa garaa karaa adda
ta’een yeroo fayyadamantu mul’ata.
Lammiin biyya Paakistaan Saalmaan Shaahidi
jedhamu gocha sirna gaa’ilaa isaarratti
raawwate biyyarra darbee adunyaaf oduu ijoo
ta’ee jira.
Odeeffannoon gara biyya Paakistaanii
dhaga’ame akka ibsuutti Saalman Shaahidii
guyyaa gaa’ilasaa kopheefi karabaataa
warqiirraa hojjetame gatiin isaanii baay’ee
qaalii ta’e uffachuun sirnicha raawwateera.
Missirroon kun uffata guyyaa gaa’ilaasaa
uffate kanaaf baasii Ruupii Paakistaan kuma
63 baasee jira jedhame.
Saalman Shaahidiin kopheen guyyaa kana
Misirrichi uffata guyyaa Cidhasaaf ammoo Ruupii
Paakstyaan kuma 63 baaseera.
uffate warqii giraama 320 irraa kan hojjetame
yoo ta’u, kophee qofaaf Ruupii Paakistaan kuma
17 baasee jira.
Haala uffata isaa kan gaafatame Saalman “ yeroo
baay’ee kophee warqii irraa hojjetame uffachuf
fedhii guddaan qaba ture” jedheera.
“Namoonni baay’een warqii mormaa yookaan
mataa isaanii irratti kaawwachuun fayyadamu,
ani garuu qabeenyi hundaa gadi ta’uu fi
miila keenyaa gadi ta’uu muul’isuufan kana
raawwadhe” jechuun dubbate.
Haalli uffata Saalman erga miidiyaa hawaasan
gadi lakkifamee namootni baay’een erga inni
warqii uffatee haati warraa isaa maal uffatti
jechuun dubbachaa jirujechuun fbcn www.ndtv.
com wabeeffachuun gabaaseera.

Geggeessaan naamusaan. . .
Ikoonoomiksiitti Barsiisaafi gorsaa misoomaafi
bulchiinsa gaarii Dr.Faantaa Maandafiroo akka
jedhanitti, malaammaltummaafi hojimaanni badaan
jireenyi lammiilee guyyaa guyyaan akka jeeqamu
taasisa jedhan. Kanarras darbee jireesaanii akka
quucaru, kenninsa tajaajila mootummaarratti ummanni
amantaa akka hin qabaanne godha biyyas gara kallattii
hin taaneetti geessa jedhan.
Komiishiinarri Komiishiinii Naamusaafi Farra
Malaammaltummaa Naannoo Oromiyaa Komiishiinar
Abbabaa Kabbadaa leenjichi naamusa dagaagsuun
yakki malaammaltummaa akka hin raawwatamne
ittisuuf naamusni waan hundaaf murteessaawaan
ta’eef geggeessaan sadarkaan jiru naamusaan hojiisaa
oogganuu qaba jedhan.
Sammuu haarome, amala jijjiirameefi miira tokkoomeen
naamusa hojjetootaa dagaagsuufi dhaloota egeree
naamusa gonfate uumuun yakka malaammaltummaa
faayidaa ummataa miidhu ittisuuf kutannoon hojjechuu
akka qabanis dhaamaniiru. Olaantummaa seeraa
kabajuufi kabachiisuunis xiyyeeffannaa argachuu qabas
jedhaniiru.
Gama biraan, Komiishiinichi bajanni deggersa sagantaa
ULGDP’tiin magaalota naannoo Oromiyaa 11 keessatti
ramadamee jiru qisaasama malee hojiiwwan misoomaa
magaalota keessatti hojjetaman saffinaan hojjetamanii
tajaajila ummataaf akka oolaniif hojjechaa jira.
Kana hordofuufis magaalota kanneen keessatti gamtaan
farra malaamaltummaa hundaa’ee hojiitti galee jira.
Gamtaan kunis, Abbootii Gadaa, abbootii amantaa,
qondaalota naamusaa, seekteroota mootummaafi
qaamolee hawaasaa garaagaraa kan hammatedha.
Qaamoleen kunneen hubannoo ga’aa qabaatanii
deggersi maallaqaa sagantaa kanaan argamu qisaasama
malee misooma magaalotaaf saffisiisuuf akka oolu
hordofuufi hojiira oolchuurratti faayidaa barbaadamuuf
ooluusaa hordofuutu akka eegamu Komiishinarri
Itti aanaan Komiishinichaafi Daarektarri ittisa yakka
Malaammaltummaa Obbo Mul’isaa Abdiisaa himaniiru.

Milkaa’inni gama misooma dinagdeetiin galmaa’e bulchiinsa gaarii mirkaneessuutiinis ni dabalama!

 Kallacha Oromiyaa Ebla 11 bara 2010
16

Ibsaa Xurunaa

“Taphattoonii Itoophiyaa waltajjiiwwan addunyaarratti mul’achuuf

jabaatanii hojjechuu qabu” Roonaaldiinihoo Goochoo
Kubbaa miilaa hammayyaa keessatti
taphattoota dandeettiifi gahumsa olaanaa
agarsiisuun laphee hawaasa addunyaa
keessaa bakka guddaa qabatan addunyaan
keenya horatteefi adda durummaan
kanneen eeraman keessaa Roonaaldiinihoo
Goochoo Di’aasiis Mooriyeeraa tokkodha.
Roonaaldiinihoon dandeettii addaa kubbaa
waliin dirreerratti agarsiisuun taphattoota
faallaasaa hiriiruun taphatanitti yaaddoofi
matta dhukkubii ture. Daawattoonni
ammoo kan garee faallaas dabalatee
booji’amoo dandeettiisaatii turani.
Garee biyyaaleessaa Biraaziil akkasumas
kilaboota kubbaa miilaa addunyaa keenyaa
bebbeekamoo ta’an Gireemiwoo, PSG,
Baarseloonaa,… waliin injifannoowwan
kanneen akka Waancaa Addunyaa,
Shaampiyoonsi Liigii Awurooppaa,
kilaboota addunyaafi liigiwwan biyya
keessaa gonfachuu danda’eera.
Badhaasa taphataa cimaa addunyaa
jedhamuus yeroo lama gonfateera.
Baalandi’ooris si’a tokko kan injifate
taphataan kun ambaasaaddara Heeniiken
ta’uun tibba darbee waancaa abbaa
gurra guddaa ykn Shaampiyoonsi Liigii
Awurooppaa qabachuun Itoophiyaatti
guyyoota lamaaf turtii taasisuun
deebi’eera.
Wayita kanattis aangawoota mootummaa,
deggertootaafi dinqisiifattoota isaa waliin
wal argeera. Miidiyaalee biyya keessaafi
alaa waliinis turtii taasisuun muuxannoo
kan qoode yoo ta’u, istaadiyoomii
Abbabaa Biqilaa Finfinneetti dargaggoota
waliin kubbaa miilaa taphateera.
Turtii miidiyaalee waliin taasiseenis
deggersa abbaafi obboleessasaatiin
jabaatee hojjehuun taphataa addunyaarratti
jaallatamuufi milkaa’aa ta’uu danda’usaa
eereera. Taphattoonni sadarkaa addunyaatti
beekamanii jiran kanneen akka Liyooneel
Meesiifaa icitiin milkaa’inasaanii
osoo gara kilabotaa hin dhufiin dura
sadarkaa gadiirraa kaasanii cimanii
hojjechuusaaniitiin akka ta’e dubbateera.
Itoophiyaanis taphattoota ciccimoo
horachuu kan isheen dandeessu yoo
sadarkaa gadiirraa kaasee leenjiifi
shaakalliin sadarkaasa eeggate jiraate
waan ta’eef sadarkaa gandaafi manneen
barnootaarraa qabee irratti hojjetamuu
akka qabu himeera.
Itoophiyaa maqaa atileetotashee
ciccimoon akka beekus eeree, gama
kubbaa miilaatiinis biyyaattiin akka
beekamtuuf taphattoonni biyyattis
sadarkaa addunyaatti beekamuuf cimanii
hojjechuu qabu jedheera.
Mandara xiqqoo namoonni jireenya
giddu galeessaafi harka qalleeyyiin
jiraatan keessatti dhalatee kan
guddate Roonaaldiinihoon, taphataa
kubbaa miilaa ta’uuf abbaan isaa Roonaaldiinihoo Staadiyoomii Abbabaa Biqilaatti
daa’imummaasaatiin gara istaadiyoomiitti
Roonaaldiinihoo Goochoo Di’aasiis Itoophiyaatti dhufuunis deggertootafi
geessuufi akkanni mandara keessatti
Mooriyeeraadha. Har’a mandaraa xiqqoo jaallatoota isaa harka walitti dhoofsisuun
kubba taphatu jajjabeessaa turani
kanarra darbuun addunyaa guutummaa muuxannoo qabus qoodee deebi’eera.
umuriisaa daa’imummaa waggaa 9tti
keessatti nama jallatamaafi beekamtii
du’aan dhabus deggarsa obboleessasaa Dargaggoonniifi qaamoleen ispoortii
guddaa qabudha.
angafaa Roobeertoo Aasiisiifi jabaatee biyattii ooggananis Itoophiyaan akkuma
hojjechuusaatiin sadarkaa amma jirurra Roonaaldiinihoon yeroo kamiyyuu kolfi atileetota ciccimoo horachuun sadarkaa
gahuu danda’eera. fuulasaarraa kan hin dhabamnedha. addunyaarratti beekamte, kubbaa miilaanis
Dandeettiin kubbaa miilaa inni dirree taphattoota beekaman horachuuf sadarkaa
Magaalaa xiqqoo Biraaaziil Poortoo
keessatti agarsiisu deggertoota garee gadiirraa kaasee qindoominaan hojjechuu
Aleegiree jedhamtuufi ummanni mil. 1.5
masaanuullee osoo hin hafiin dhaabbatanii qabu.
hin caalle keessa jiraatan keessatti namni
akka harka rukutaniif taasisaa ture, gara
beekamaa sadarkaa durarratti eeramu

Qormaanni kubbaa miilaa biyyattii ammas itti fufeera

Kubbaan miilaa Itoophiyaa qormaatawwan hanqina
gaggeessumaafi itti gafatamumaa fedreeshinii Kubbaa
miilaa biyyattiifi namoota dhuunfaa muraasaan yeroo
amma kana sadarkaa yaddeessaa ta’erra gahaa jira.
Federeeshinichi wayita filannoo pirezidaantumaafi
koree hojiraawachiiftuu filachuuf umrii yeroo waggaa
tokkotti siquu fudhachuun wal dhabdeen gidduusaatti
uumamee jiru fala hin argatiin jirutti rakkoo biraaf
saaxilamee jira.
Kubbaa miilaa biyyattii sadatkaa pirojektotaafi manen
barnootaarratti osoo hin xiyyeffatiin taphattootuma
argan walitti qabuun kilaba ykn gareedha jedhamee
gabaasa sobaatiin adeemsifamaa jiruun sadarkaa
Afrikaatti hojii adabbiif federeeshinicha saaxili
raawwatameera.
Gareen biyyaaleessaa guddaattootaa umrii waggaa
17 gadii shaampiyoonaa “CECAFA” biyyoonni
bahaafi giddu galeessa Afriikaa irratti irmaatanirratti
hirmaachuuf gitasaa Soomaaliyaa wajjin ramadamuun
tapha marsaa jalqabaa taasisuun goolii 3 fi 1n
injifachuu danda’eera.
Haa ta’u malee taphichaan booda federeeshiiniin
kubbaa miilaa biyyooleessaa Somaaliyaa taphattoonni
Itoophiyaan hiriirsite sadii umriinsaanii kan jedhameen
ol waan ta’eef naaf haa qulqullaa’u jechuunxalayaan
gaafatanirratti hundaa’uun qaamni shaampiyoonicha
olaantumaan gaggeessu “CECAF”n Itoophiyaarratti
Dhaabbata Birihaaninnaa Salaamitti Maxxansame
adabbii doolaara Ameerikaa kuma 5 irratti dabarseera.
Adabbii maallaqa kanaan alattis qabxiin ittiin injifatte
haqamee Somaaliyaan 3 fi 0n akka mootetti galmaa’uu
akka qabus murtaa’eera. Federeeshiniin Kubaa Miilaa
Itoophiyaas murtoon irratti fudhatame kun sirrii miti
jechuun ol iyannooosaa kan dhiheeffate yoo ta’u,
deebiin yeroo gababaa keessatti kan kennamu ta’a.
Itoophiyaan umrii ispoorteessitootaan wal qabatee
bara darbes shaampiyoonaa atileetiksii addunyaa gud-
dattootaa umrii waggaa 17 gadii Morookootti adeem-
sifamerrattis atileetota umrii eerameen olii qabattee
dhihaachuusheetiin miidiyaalee addunyaa biratti gab-
aasni qoosaa irratti hojetamuunsaa niyaadatama.