Professional Documents
Culture Documents
DEPARTAMENTO DE GALEGO
UNIDADE 7
CAMBRA:
APUPO:
CHIFRE:
CAMBADELA:
SEAREIRO:
BANCADA:
MANIOTAS:
ADESTRADOR:
CANASTRA:
XUTE:
2.- Colocar os pronomes persoais no lugar axeitado para que o enunciado teña sentido.
1. Se ... conta... a min (mo) eu non ... vou... revelar a Xan (llo). Por que ... digo... (cho)? Pois porque
...apetece... (me).
2. ...dixen ...(te ou che), ...dígo... (te ou che) e ...direi... (te ou che) que ... amo... (te ou che), que ...
amei... (te ou che) e ... amarei ... (te ou che) para o resto dos meus días, miña parruliña!
3. ... contaron... (me) que ... puxeras... moi leda (te ou che) cando ... dixeron... (te ou che) que ... tocara... a
lotaría do Nadal (te ou che), ... tocou... pouco (te ou che), mais algo ... tocou... (te ou che).
4. Mi madriña, ... saíu... a burra capada (te ou che) ... dixo...(lle) a nai ao fillo cando ... entregou... o boletín
de notas falsificado (lle).
5. As redes sociais ... son... moito máis bonitas (te ou che) se ... pos... na nosa lingua (as).
6. Non ... vaias... (te ou che), rianxeira, que ... vas... marear (te ou che). Di a cantiga que tanto ... gusta
... (te ou che).
7. ... vou... comer... a bicos (te ou che), ... díxo... o pai ao seu bebeciño (lle)
8. A profesora ... mandou ... saír da clase (a) para que ... calmase... (se). Ela... fixo... (o) e ...calmou...
axiña (se)
9. ... vexo ... moi ben de saúde (a), María, ...nóta... ben (selle) que ... coida... decote (se).
10. A nós ... gustan... as películas (nos) nas que non ... hai ... malos malísimos (che ou te)
-Ti es ese que andas coa teima de atopar unha muller que se chame Isolda?
-Si, señor.
-Pois en Venta de Baños hai unha viúda con ese nome.
-Nova ou vella?
-Qué sei eu! Coido que é churreira.
Tanto tiña metido no seu maxín o noso Tristán a novela famosa, que non puido dubidar de que aquela
Isolda de Venta de Baños fose nova e fermosa.
UNIDADE 8.-
ENLEAR:
SALIENTAR:
ENGADIR:
MATINAR:
XULGAR:
DICIR SA ESPIONAXE
VANTAXE PERSOAL EMPREGO
AZO:
ENXURRADA:
ARROMBAR:
GORENTAR:
REMORSO:
4.-Completa con B ou V:
–Mo__e ese sofá de __im__io que lle teño que pasar a __asoira ao chan do __estíbulo.
Sesoír:3ª sing.pret.imperfecto:
Crer: 3ª pl.futuro:
Sentir: 2ª sing.presente:
Atraer:1ª pl.presente:
7.- Subliña os complementos directos das seguintes oracións e indica que tipo de unidade desempeña a
función de CD.
b) Unha frase substantiva, unha frase preposicional, unha frase adxectiva e un pronome persoal átono.
c) Unha frase nominal, unha frase substantiva, unha frase preposicional, unha oración e o pronome
persoal átono.
b) Unha frase substantiva, unha frase preposicional, unha frase adxectiva e un pronome persoal átono.
c) Unha frase nominal, unha frase substantiva, unha frase preposicional, unha oración e o pronome
persoal átono.
d) Unha frase preposicional, unha frase substantiva, unha frase adxectiva, unha oración, o pronome
persoal átono e unha frase preposicional.
d) Unha frase preposicional, unha frase substantiva, unha frase adxectiva, unha oración, o pronome
persoal átono e unha frase preposicional.
10. Substitúe o pronome átono de complemento directo das seguintes oracións por un enunciado do
tipo que se indica entre parénteses.
11.-
PAMPÍN
Non sei se é nome ou alcume. Chámanlle Pampín. Se é nome propiamente, segundo os documentos, é
tamén alcume, nome feito por nós, por todos nós... Un nós de moita largueza, no que caben rafegas de
vento mariñeiro, disputas de gavotas arremuiñadas, escumas e ondas a correr pola area... É un mozote un
pouco fazuleiro, ancho e duro. Vai sempre cunha caniña pequena e ben arrefeitada como unha batuta. Vai
pola ribeira facendo moitos relanzos. E coa caniña mil estremonías. A un neno deulle dous croques tan
suaves, tan cheos de maxia, que o neno tivo unha súpeta e calada surrisa, e deixou de xogar un intre. A
outro quitoulle a boina e fíxoa xirar na punta da cana. De seguida devolveulla e seguiu asubiando non sei
que. Repara en todas as cousas, failles cariños ás pedras, e se algún sueste ou calquera outra prenda cae
dunha balconada, Pampín é sempre o que avisa.
Hai un pouco estaban dúas lanchas demasiado xuntas a bater. Pampín foi nunha gamela a desapartalas.
Onte –avenlle moitos días– axudou a turrar da rede. Pasaba por alí, e axudou. Cando chegou o cope,
Pampín divirtiuse moito poñendo medo a un neno cun cangrexo. Despois reparou nunha cunchiña
pequerrecha que fora copiando os ceos de moitas matinadas, colleuna e foise. Non se lembrou de cobrar o
quiñón. Certo é que despois volveu e apañou algúns peixiños que quedaran na area. Agora disque ten
mentes de ir navegar. Poida que si. Levará a súa caniña e irá petando amorosamente con ela nas cousas do
mundo. E cando, de volta, desembarque no peirao asubiando ou facendo que asubía, choutará pola ribeira
a noticia, inxel, estourante, lucinte: —¡Veu Pampín!
2.- Escribe un enunciado coas seguintes palabras, no que se vexa claramente o seu significado.
– Chacinaría:
– Molete:
– Chícharos:
– Cachelos:
– Cabaciña:
– Porros:
– Pasarían moitos anos antes de que volvese acontecer outro feito coma aquel.
– Puñan as carteiras enriba da mesa e saían correndo a xogar.
– Eu non _____ [espir, 1ª sg., pres. ind.] ao rapaz, se queres lo [espir, 1ª sg., pres. ind.) os dous xuntos.
5.-Conxuga o pretérito perfecto dos seguintes verbos irregulares e marca as súas raíces:
DAR-SER-PODER-SABER-DICIR-VER-VIR-ESTAR
6.-Conxuga o presente de subxuntivo dos seguintes verbos irregulares:
DAR-CABER-ESTAR-SER-PODER
7. Identifica se teñen ou non complemento indirecto as seguintes oracións. Ten en conta que non todas
teñen CI.
Non CI Si CI
9.-Completa con n ou ñ:
SI…ALAR CA…O…AZO ENXE…OSO DA…ADO COMPO…ENTE XARDI…ERÍA ESTRA…EZA DESENGA…AR
CO…ECEMENTO CA…AVAL
ALBA…ELERÍA ENDEMO…ADO
10.- Identifica os seguintes recursos literarios:
UNIDADE 10
TRAPALLEIRO:
3. Subliña os complementos circunstanciais das seguintes oracións e indica de que tipo son.
– Fomos onte pola mañá de excursión.
1. Vou deixar o coche no aparcadoiro, que onte houbéronmo roubar; xa tiña a fechadura un pouco forzada.
Cando acabe de pagar a casa, hei de mercar unha praza de garaxe porque quero durmir tranquilo e non ter
que andar con preocupacións.
2. Este mes andan a recoller os pexegos. Segundo a televisión, está para mudar o tempo e hai que darse
présa.
3. Debe vivir aquí un gaiteiro. Sempre está ensaiando e deberías chamarlle a atención para que non volva a
tocar a esas horas da noite.
4. A miña curmá anda para ter un neno. Non ficaba embarazada desde que se puxo a traballar na tenda, e
agora volverá pedir a baixa.
5. Puido morrer no accidente e desde entón deu en beber como unha esponxa. Como non deixe de visitar
tanto os bares vai acabar con cirrose.
6. Cando rompa a ferver a auga, bótalle as nabizas, que xa han estar medio cocidas noutra pota; báixaslle o
lume e, cando remate de ferver, tornas a botarlle máis auga.
7. Boteime a correr detrás del, xa o estaba collendo cando escorreguei e houben caer.
8. Breixo segue sendo un lacazán; leva facendo que traballa moito tempo, porque di que non dá atopado
un oficio á súa medida.
9. Ti vai andando diante, que eu xa che levo camiñado moito e estou desfeito.
10. Andas dicindo por aí moitas falsidades. Estás a xogar con pólvora e vaste queimar.
Nunca tuvera enemigos, pero o contratempo que sufrirá había uns meses indicaba ben ás claras que a
odiaban. E ela, incapaz ata daquela de sentir rencor soubo que, si aínda tiña forzas para seguir adiante,
debíallo ao inimaxinable pracer da venganza.
Día e noite vixiaban a garida do asesino. Tumbada na cama, axudada dos prismáticos, vía perfectamente
todo o que ocurría naquel sinestro edificio de en frente. Antes non adoitaba meter o fuciño na vida dos
demais, pero nun corto espazo de tempo, tamén as persoas coma ela podían sofrer transformacións
inexplicables.
Tomaba notas a diario incluíndo sempre rigurosos dibuxos do que observaba. Si alguna noite conseguía
dormir un par de horas, espertaba irritada polo seu descuido…Non deixaba que nada interrumpise a súa
única ocupación. A venganza é un prato que se sirve frío.
8.-Observa a repetición de varias palabras ao longo deste texto. Para evitar que se repitan, substitúeas
por expresións equivalentes(sinónimos, pronomes persoais, adverbios)
Para saber quen somos os raposos hai que escoitar o que din os raposos e, ben o sabedes, os raposos non
temos boa prensa; nunca tivemos boa prensa os raposos. Aos raposos chámannos furafollas, periquiños,
sete mentiras, trasgos e como do que fomos os raposos ao que somos os raposos hai leria para nunca
acabar, e aínda nos queda aos raposos moita máis guerra que dar, convén, se vos parece, que me
prestedes atención, que escoitedes e aprendades, que no que nos pasou aos raposos está o fermento do
que nos vai pasar aos raposos.
9.-Reescribe este texto suprimindo todos os puntos que poidas e substituíndoos polos elementos de
cohesión oportunos:
Fóra , na rúa, a carón dun xardín con camelia, falo co seu home. Dime que tal. Eu dígolle que hai que estar
preparado. E el ausente: Claro, cando non come é que…
Chámase O’ Mero. Apodo mariñeiro. Dime que engordou de súbito, dun día para outro, despois de deixar o
mar. Como se o inchase un aire. Que antes era delgado e fibroso. De coiro curtido.
PLANCHA DESTORNILLADOR
3.-Subliña os adverbios e as locucións adverbiais que atopes nas seguintes oracións e indica de que clase
son:
-Chegará a tempo? Quizais si, pois a súa casa está mesmo aí ao lado.
-Ese é un bo traballo para Rafa, non ves que está de bo humor en todo momento?
5.-Completa cada oración cunha forma en voz pasiva do verbo que se indica:
a)Dirías que este poema está formado por estrofas? Por que?
c) O texto é :
-un caligrama
Xustifica a resposta.
d)Que é un caligrama?
UNIDADE 12.-
4.-Substitúe o subliñado por unha preposición: perante, durante, sen, mediante, agás, canda, onda,
segundo, malia.
-Chegou ao mesmo tempo ca nós e pasou alí a tarde enteira, no mesmo sitio ca Isabel.
-Ninguén conseguiu entrar a non ser ti! Pero foi por medio da túa tía.
-A pesar de atrasarse un pouco, aínda puido firmar o contrato estando diante o notario.
-Desde o punto de vista de André, é mellor quedar privados de recreo ao longo de todo o mes.
5.-Subliña as contraccións nas que haxa algunha preposición e indica por que palabras está formada cada
unha:
Nestas vacacións, polas tardes, penso ir á Praia cos amigos. Alí xuntarémonos cuns rapaces que xa
coñecemos doutros anos e aproveitaremos o tempo ao máximo. Diso esttou segura! Dalgúns non sei nada
dende hai tempo, pero acórdome ben deles. E moito tempo, pero acórdome ben deles. E moito levo
pensado nalgún! Si, naquel tan guapo; dese lémbrome máis. Pero dentro duns días…
8.-Completa con CC ou C:
CON –CT-/-T-:
10.-Transforma os seguintes enunciados para dotalos de cohesión textual. Indica ao lado que tipo de
mecanismos utilizaches:
a) Chegou a súa casa , despois pasou pola cociña, despois subiu ao segundo andar e despois meteuse na
cama a ler un libro.
b) Nas ciudades antigas, Roma incluída, as rúas non levaban nome e carecían de numeración. O feito de
que as rúas non levasen nome e carecesen de numeración suponía grandes dificultades para orientarse,
especialmente para orientarse nas ciudades importantes e nas ciudades que tiñan un plano irregular.