EĞİLME MOMENTİNİN YENİDEN DAĞILIM İLKESİ

Bir taşıyıcı sistem yeterli güvenliğe sahip olmalı ve aynı zamanda ekonomik olarak
boyutlandırılmalıdır.
Kesitlerde güç tükenmesi değerinde moment sabit kalırken kesit eğriliği artar. Bu durumdaki
birbirine yakın kesitlerde mevcut bir eğilme momenti etkisinde dönme meydana gelir. Bu
dönmenin, momentin en büyük olduğu kesitte yoğunlaşmış bir şekilde meydana gelmesi kabulü
PLASTİK MAFSAL oluşumu olarak adlandırılır.
Plastik mafsallar sayesinde taşıma gücüne henüz ulaşmayan diğer kesitlere moment
aktarılmaktadır. Betonarmede kesitten kesite moment aktarabilme yeteneğine MOMENT UYUMU
ya da MOMENTLERİN YENİDEN DAĞILIMI denilmektedir.
Burada hem malzemenin plastik davranışından yararlanılmakta hem de hiperstatik taşıyıcı
sistemde kapasitesine erişen kesitlerin şekil değiştirerek daha az zorlanan kesitlerin taşıyıcılığa
katılması sağlanmaktadır.
TS500 yönetmeliğine göre; Çerçeve kirişleri ile sürekli kiriş ve döşemelerde, yapının doğrusal
elastik davrandığı varsayımına dayalı bir çözümleme sonucunda bulunan MESNET
MOMENTLERİ aşağıda belirtilen oranlarda değiştirilebilir. Ancak, bu durumda, AÇIKLIK
MOMENTLERİ de denge koşulunu sağlayacak biçimde yeniden hesaplanmalıdır.
ρ :Kirişte çekme donatısı oranı
ρ‘:Kirişte basınç donatısı oranı
ρb :Kirişte dengeli donatı oranı olmak üzere;
(ρ-ρ') ≤ 0,4 ρb ise, en fazla %15
0,4 ρb < (ρ-ρ') ≤ 0,6 ρb ise, en fazla %10
Moment diyagramında yapılan bu tür değişiklikle boyutlamada bazı kesitlerde büyük donatı
yoğunlaşmalarının önüne geçmek ve donatı miktarında ekonomi sağlamak mümkündür. Özellikle
hareketli yükün sabit yüke göre büyük olduğu durumlarda ekonomi önemli olabilir.

Programda - TS500 Yeniden Dağılım maddesini uygula- satırının işaretlenmesi durumunda kiriş
mesnetlerinde Denklem 6.14 te verilen şartların sağlanıp sağlanmadığı kontrol edilir. Şartlar
sağlanıyorsa mesnet momentleri ve buna bağlı olarak açıklık momentleri otomatik hesaplanır.
Taşıyıcı elemanlarda moment taşıma kapasitesine ulaşıldığı andan itibaren plastik mafsal oluşumu
söz konusudur. Yeniden dağılımın uygulanması ile mesnetteki plastik mafsal oluşumu(moment taşıma
kapasitesi) bir miktar azaltılmış olur. Buna karşılık açıklıktaki moment taşıma kapasitesi de artmış
olur.

Sayın Uğur Ersoy-Güney Özcebe'nin Betonarme kitabında 2.10 Moment ve Kuvvet Uyumu (Sayfa
126,127,128,129,130) bölümünde konu hakkında daha detaylı bilgi elde edilebilir.