You are on page 1of 70

1

Οδυσσέας Γκιλής
Επιμέλεια συγκέντρωσης, ταξινόμησης και αξιοποίησης υλικού

Κωνσταντίνος
Σιμωνίδης

Αντιγραφέας-πλαστογράφος

Θεσσαλονίκη 2017
2
3

Περιεχόμενα

Κωνσταντίνος Σιμωνίδης. Ο άνδρας με τα πολλά προσωπεία. ....................................... 4


Σπύρου Μοσκόβου ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ. 06/03/2011 Ο παραχαράκτης της ελληνικής
ιστορίας. ............................................................................................................................ 6
Η Οδύσσεια του πλαστογράφου Κωνσταντίνου Σιμωνίδη. Βιβλιονετ ........................... 10
Η Οδύσσεια του πλαστογράφου Κωνσταντίνου Σιμωνίδη. "Η" Online 11/12/2012. .. 12
O Κεφαλλήνας Εύλυρος ο Πυλαρεύς. 22- 2013 Σιμωνίδης- Γεωγραφικά. ..................... 12
Ο δύτης των νιπτήρων. Διερμηνεύς των Ιερογλυφικών γραμμάτων. Ιαν. 25, 2014 από
Δύτης των νιπτήρων. ....................................................................................................... 19
«Επιστήμη Πεπλανημένη. Μια ιδιοφυΐα εξαπατά την Ευρώπη.» N .............................. 24
22-2013. Ένας αλλιώτικος θαμώνας βιβλιοθηκών: Voltitses.blogspot.gr/2013............ 33
Το διαβάσαμε από το: Ποῦ βρίσκονται τά ἀρχαῖα Ἑλληνικά χειρόγραφα; Τὸ βιβλίοντοῦ
Ἀγγέλου Σακκέτου. .......................................................................................................... 35
Bookia. Για το βιβλίο και τον αναγνώστη. http://www.livepedia.gr .............................. 35
Ιστορία Ι. Μ. Αγίου Παύλου. http://agioros.tripod.com/Pavlou.htm ............................. 37
Εύλυρος ο Πυλαρεύς ή το χρονικό μιας φιλολογικής απάτης... eliaswords.blogspot.gr/2011.
................................................................................................................................................. 38
Αποσπάσματα από βιβλία. ............................................................................................. 47
Constantinos Simonides .................................................................................................. 53
Βιβλιοθήκη Κέντρου πληροφόρησης. Κωνσταντίνος Σιμωνίδης ................................. 66
Ευρετήριο ................................................................................................................................ 67
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ, από Είλυρος ο Πηλαρευς σελ 37, παραπάνω ............................................ 68
4

Υπάρχει στο Ίντερνετ, σχετική με τους αντιγραφείς εργασία μου.


ΓΚΙΛΗΣ-ΟΔΥΣΣΕΑΣ. Περί αντιγράφων, αντιγραφέων, αντιγραφών και
μικρογράφων.Θεσσαλονίκη.
Ανθολόγηση, συγκέντρωση, σταχυολόγηση, κειμένων, άρθρων που
αναφέρονται στον «αντιγραφέα», «πλαστογράφο» Κωνσταντίνο
Σιμωνίδη.

Κωνσταντίνος Σιμωνίδης. Ο άνδρας με τα πολλά προσωπεία.

X.K. Τεγόπουλος Εκδόσεις Α.Ε. Ε-Νετ. Έντυπη Έκδοση


Ελευθεροτυπία, Σάββατο 29 Ιουνίου 2013 Κωνσταντίνος Σιμωνίδης.
Ο άνδρας με τα πολλά προσωπεία.
Γράφει ο ΡΙΝΤΙΓΚΕΡ ΣΑΠΕΡ* ειδικά για το ένθετο Βιβλιοθήκη
Φορά μαύρα ρούχα. Οχι το λιγδιασμένο μοναχικό ράσο που φτάνει μέχρι
τους αστραγάλους ούτε το μαύρο καπέλο, αλλά κοστούμι που εκπέμπει
εκκλησιαστική αυστηρότητα.
Ενας άνδρας τριάντα έως σαράντα ετών: από κοντά το παρουσιαστικό
του έχει κάτι το ασκητικά ατημέλητο ή απλώς την αμεριμνησία ενός
λογίου, αλλά ο στόχος είναι να εμπνέει σεβασμό. Ενας ξένος που
καλλιεργεί την αποξένωση, σταλμένος από ανώτερες σφαίρες, κάποιος
που εμπορεύεται παλαιά χειρόγραφα, που πουλά ιστορία, που επινοεί
την Ιστορία.
Λονδίνο, Φλεβάρης του 1853. Ο Ελληνας Κωνσταντίνος Σιμωνίδης
κατευθύνεται στο Βρετανικό Μουσείο, τότε ένα από τα μεγαλύτερα
εργοτάξια στον κόσμο· οι συλλογές του πλήθαιναν με τρομακτική
ταχύτητα. Οταν εγκαινιάστηκε το 1753, το Βρετανικό Μουσείο είχε συν
τοις άλλοις στην κατοχή του περισσότερα από 40.000 παλαιά βιβλία και
5

χειρόγραφα. Ενας Μολώχ. Ο Σιμωνίδης έρχεται σε επαφή με τον σερ


Φρέντερικ Μάντεν (Frederick Madden), διευθυντή του τομέα
χειρογράφων, ο οποίος απορρίπτει την πρώτη σειρά αρχαίων κειμένων
που του προσφέρεται και αφορούσε μάλλον χειρόγραφα του Ησιόδου
και του Ομήρου.
Κατόπιν εμφανίσεως του Σιμωνίδη στη «Βασιλική Φιλολογική
Εταιρεία» οι Βρετανοί δείχνουν να πείθονται αμέσως για την ποιότητα
και την αυθεντικότητα του υλικού. Δεν είναι παράδοξο: ο Σιμωνίδης
βάζει το χέρι βαθιά μέσα στη βαλίτσα του και τους προσφέρει γνήσια
χειρόγραφα, στο βαθμό που ο ίδιος -και κάθε άλλος εκείνη την εποχή-
μπορεί να το ισχυριστεί αυτό με βεβαιότητα. Ο σερ Φρέντερικ Μάντεν
αγοράζει. Ενα χρονικό του 10ου αιώνα, αντίγραφα κειμένων της Καινής
Διαθήκης του 13ου και μια συλλογή γεωγραφικών κειμένων του 15ου
αιώνα. Η τιμή αγοράς ανέρχεται στις 46 λίρες. Τον καιρό εκείνο ένας
τζέντελμαν ζούσε αξιοπρεπέστατα με 600 λίρες το χρόνο.
Αυτό το βρετανικό επεισόδιο λαμβάνει χώρα κατά την πιο επιτυχή
περίοδο στη ζωή του Σιμωνίδη. Στη Γηραιά Αλβιώνα συναντά
λαίμαργους συλλέκτες που δέχονται με ενθουσιασμό ό,τι τους
προσφέρει. Το εμπόριο αρχαιοτήτων ανθεί. Ολες οι πόρτες ανοίγουν για
τον εκκεντρικό άνδρα. Ο Κωνσταντίνος Σιμωνίδης δεν είναι
συνηθισμένος πλαστογράφος ούτε κοινός απατεώνας. Δεν τον νοιάζουν
τα υλικά αγαθά αλλά η δόξα - και οι φλογερές καλλιτεχνικές και
συγγραφικές του φιλοδοξίες: είναι ένας καλλιτέχνης της γραφής, που
νιώθει οικεία σε όλες τις εποχές, από την αρχαία Αίγυπτο μέχρι το
Βυζάντιο. Είναι φαινόμενο, ένας άνδρας με πολλά προσωπεία. Μόνο δύο
φωτογραφίες του έχουν σωθεί. Αραγε, δείχνουν τον ίδιο άνθρωπο;
«Εγώ είναι κάποιος άλλος»
Η «Οδύσσεια του πλαστογράφου» είναι η πρώτη βιογραφία αυτού του
φαντάσματος. Το 2011 κυκλοφόρησε το βιβλίο μου στη Γερμανία, το
2012 ακολούθησε η ελληνική έκδοση και πριν από λίγες εβδομάδες η
ιταλική. Η αρχή και το τέλος παραμένουν ένα αίνιγμα. Γεννήθηκε το
1820 στην Υδρα ή το 1824 στη Σύμη; Πέθανε το 1874 στην
Αλεξάνδρεια, την πόλη του Κωνσταντίνου Καβάφη, ή το 1890 στη
βόρεια Ελλάδα; Είναι βέβαιο ότι το 1848 εμφανίζεται στην Αθήνα, την
πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.
Επιδίδεται σε τολμηρά φιλολογικά και εκδοτικά εγχειρήματα, υποδύεται
τον πατριώτη, τον ενεργό επιστήμονα που ανακαλύπτει ελληνικούς
6

θησαυρούς. Θέλει να δώσει μια ταυτότητα στη χώρα του, η οποία


οικοδομείται από φίλιες δυνάμεις του Βορρά. Γράφει λοιπόν τη
«Συμαΐδα», ένα βιβλίο με άφθονες τεχνολογικές και φιλοσοφικές
εκπλήξεις. Αν πιστέψουμε τον Σιμωνίδη (και τότε όλοι ήθελαν να τον
πιστέψουν), ατμόπλοια και τηλεσκόπια υπήρχαν από την ύστερη
αρχαιότητα. Ουτοπίες, όπως στα μυθιστορήματα του Ιουλίου Βερν.
Ο Σιμωνίδης ήταν ο μεγαλύτερος πλαστογράφος του 19ου αιώνα.
Κίνητρά του, τα προσωπεία του: ο Ελληνας, ο άνθρωπος της Εκκλησίας,
ο ανιχνευτής, ο ιστορικός, ο χαρισματικός αντιγραφέας. Μπορούμε να
μάθουμε πολλά από το βίο του. Οι απατεώνες που γεννά ο φτωχός Νότος
της Ευρώπης είναι ευπρόσδεκτοι στον πλούσιο Βορρά. Ο Σιμωνίδης
περιπλανιέται ως εξωτικός καλλιτέχνης στις μητροπόλεις:
Κωνσταντινούπολη, Παρίσι, Λονδίνο, Λειψία· εκεί συλλαμβάνεται.
«Εγώ είναι κάποιος άλλος», έλεγε ο Αρθούρος Ρεμπό, ο Γάλλος ποιητής.
Το ζήτημα της ταυτότητας απασχολεί αδιάκοπα τη λογοτεχνία του 20ού
αιώνα. Ο Σιμωνίδης παράγει και προσφέρει όχι ιστορίες, αλλά Ιστορία.
Εμπορεύεται την πρώτη ύλη από την οποία δημιουργήθηκε ο κόσμος
στον οποίο εξακολουθούμε να ζούμε σήμερα - η Ευρώπη. Η ήπειρός μας
διαμορφώθηκε εξαρχής από φαντασιοκοπίες. Εν πάση περιπτώσει, είναι
αναπόφευκτες. Οι ελληνικές θεατρικές μάσκες της αρχαιότητας δεν
απέκρυπταν τίποτε, μάλιστα υπηρετούσαν τον τονισμό και την
αποσαφήνιση. Το προσωπείο μαγνητίζει τα βλέμματα.
Ο Σιμωνίδης με γοήτευε εδώ και πολύ καιρό. Η ζωή του μας δείχνει ότι
δεν στέκει μόνο το παρελθόν σε εύθραυστες βάσεις, αλλά και αυτό που
ονομάζουμε παρόν· δίχως άλλο και το μέλλον. Αυτό που, ας ελπίσουμε,
βιώνουμε ως μετάβαση, η κρίση, ήταν το πεπρωμένο του. Τον όπλισε με
ασύλληπτη φαντασία, θράσος και ελεύθερη βούληση.
* Ο Ρίντιγκερ Σάπερ (γεν.1959) είναι αρχισυντάκτης του πολιτιστικού
τμήματος της εφημερίδας «Tagespiegel» του Βερολίνου, για την οποία
εργάζεται από το 1999. Πρωτύτερα ήταν απεσταλμένος της εφημερίδας
«Suddeutsche Zeitung» στο Βερολίνο για μία δεκαετία. Νεφέλη Σελ.
259-

Σπύρου Μοσκόβου ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ. 06/03/2011 Ο


παραχαράκτης της ελληνικής ιστορίας.
7

Πώς ο πλαστογράφος χειρογράφων του 19ου αιώνα Κωνσταντίνος


Σιμωνίδης πουλούσε ή χάριζε υποτιθέμενα χειρόγραφα ελλήνων
συγγραφέων που είχε αντιγράψει ο ίδιος και παπύρους εντελώς
ανύπαρκτων συγγραφέων που είχε επινοήσει μόνος του
Για τον δαιμόνιο και δεινό πλαστογράφο χειρογράφων του 19ου αιώνα
Κωνσταντίνο Σιμωνίδη δεν έχουν γραφεί πολλά στα ελληνικά, μόνο
λίγα και τελεσίδικα, σαν να ντρεπόμαστε κάπως γι΄ αυτόν τον
ευφάνταστο παραχαράκτη της πνευματικής ιστορίας του έθνους.
Ξέρουμε ότι γεννήθηκε στη Σύμη το 1820, ότι μελέτησε την τέχνη των
χειρογράφων στο Αγιον Ορος, ότι πυροδότησε διαμάχες σημαντικών
λογίων της εποχής του πότε πουλώντας και πότε χαρίζοντας στη Γαλλία,
στην Αγγλία και στη Γερμανία υποτιθέμενα χειρόγραφα ελλήνων
συγγραφέων που είχε αντιγράψει ο ίδιος ή παπύρους εντελώς
ανύπαρκτων συγγραφέων που είχε επινοήσει μόνος του. Είχε
συγκρουσθεί ακόμη και με τον περίφημο γερμανό θεολόγο και κριτικό
της Βίβλου Κωνσταντίνο Τίσεντορφ. Σώζεται μόνο μία φωτογραφία του,
μια λεπτή σιλουέτα με ισχνό πρόσωπο, έντονο βλέμμα και άφθονα
σπαστά μαλλιά, ένα αινιγματικό φάντασμα του 19ου αιώνα. Και στο
σχετικό λήμμα μεγάλης ελληνικής εγκυκλοπαίδειας μια αναδρομική
καταδίκη: «Από νεαρή κιόλας ηλικία έδωσε δείγματα της ροπής του προς
τη διαστροφή,αφού αποπειράθηκε να φονεύσει τους γονείς του».
Τη μερική αποκατάσταση του Σιμωνίδη ανέλαβε ο γερμανός
δημοσιογράφος και θεατρικός κριτικός Ρύντιγκερ Σάπερ, λάτρης της
Ελλάδας και φίλος του Αγίου Ορους. Η βιογραφία του Σιμωνίδη με
τίτλο «Η οδύσσεια του πλαστογράφου» κυκλοφόρησε αυτές τις μέρες και
διαπνέεται από μια συγκρατημένη συμπάθεια για τον σκοτεινό ήρωα.
Τον περιγράφει ως τέκνο του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων που
διακατεχόταν από τη δίψα να δώσει στο νεαρό έθνος του πνευματική
υπόσταση. Ακόμη και με αμφίβολα μέσα. «Για μένα είναι μια υπόθεση
εσωτερικής δικαιοσύνης» μας είπε ο συγγραφέας. «Και ο καθηγητής
Τίσεντορφ έκανε τις λοβιτούρες του για να πάρει στα χέρια του και να
αξιοποιήσει τον Σιναϊτικό Κώδικα,το παλιότερο χειρόγραφο της Αγίας
Γραφής. Απλά στη ζυγαριά η έντιμη πλευρά του είναι λίγο πιο βαριά,ενώ
του Σιμωνίδη λίγο πιο ελαφριά.Η σύμπτωση και η αδικία παίζουν μεγάλο
ρόλο για όσους κρίνονται άξιοι και όσους θεωρούνται τελικά ανάξιοι για
τις δέλτους της Ιστορίας.Επιχειρώ μια πιο δίκαιη και λίγο πιο
συναρπαστική ανακατανομή αυτών των ρόλων».
Συναρπαστική ήταν ολόκληρη η εποχή στην οποία έζησε και έδρασε ο
Σιμωνίδης. Μυθομανής και μεγαλομανής δεν ήταν μόνον ο ίδιος, αλλά
ολόκληρος ο 19ος αιώνας με την πρωτοφανή ορμητικότητά του, με την
ακάθεκτη κατάκτηση του εσωτερικού και του εξωτερικού κόσμου.
Εκβιομηχάνιση και αποικιοκρατία από τη μία, βυθομέτρηση του
παρελθόντος από την άλλη, σύμφωνα με το σχήμα ότι όποιος κατέχει το
8

παρελθόν κατέχει και το παρόν. Σε μια τέτοια εποχή συχνά η ενέργεια


υποκαθιστά την ηθική. Με τον τρόπο του πλαστογράφου, σαν
παραστρατημένος καλλιτέχνης, ο Σιμωνίδης προσπαθούσε να καλύψει
το τεράστιο κενό μεταξύ της ελληνικής αρχαιότητας και του
αναδυόμενου νέου ελληνικού έθνους. Το 1848 είχε εκδώσει το έργο
«Συμαΐς», στο οποίο μεταξύ πολλών άλλων ισχυριζόταν ότι στην πατρίδα
του τη Σύμη ο πολύς πλην ανύπαρκτος Περίστρατος ο Ρόδιος είχε
εφεύρει μια πρώιμη μορφή της τυπογραφίας. Οπως σε προηγούμενο
σύγγραμμά του ισχυριζόταν ότι κάποιος, επίσης ανύπαρκτος,
Πανσέληνος είχε αναπτύξει την ηλιογραφία, μόνο και μόνο για να μην
έχουν οι Γάλλοι την πρωτιά στην ανακάλυψη της φωτογραφίας! Νήπια
έθνη, παίγνια με χίμαιρες, συμπαθητικές φαντασιοκοπίες. «Ο
Σιμωνίδης», μας είπε ο Σάπερ, «υπηρετούσε την υπόθεση της
αναγέννησης ενός έθνους με μεγάλο παρελθόν και δύσκολο παρόν.Στην
ουσία οι Ελληνες έπρεπε να εφεύρουν από την αρχή τον εαυτό τους και το
έκαναν μέσω του αρχαίου πολιτισμού και των κειμένων,αλλά και με τη
βοήθεια των Αγγλων και των Γερμανών.Ο Σιμωνίδης πήρε μέρος σαν
καλλιτέχνης σ΄ αυτή την εκ νέου ανακάλυψη.Μην ξεχνάμε ότι και οι
Γερμανοί είναι ένα όψιμο έθνος που ανακάλυψε τον εαυτό του από την
αρχή και καθόρισε το στίγμα του μέσα από μια σειρά αρχαίων γερμανικών
μύθων».
Μετά την αποκατάσταση του γενικού πλαισίου δεν απομένει παρά μια
ερμηνεία και για τη ροπή του ήρωα προς την απάτη. Και φυσικά μια
εξήγηση για την απόπειρα δολοφονίας του πατέρα του και της μητριάς
του με αρσένιο, όταν ήταν μόλις 12 ή 13 ετών. Ο Σάπερ διαισθάνεται
κάποιο παιδικό τραύμα που θα μπορούσε να εξηγήσει όλη τη μετέπειτα
ψυχοσύνθεση του Σιμωνίδη και στρέφει την προσοχή του στις τακτικές
επισκέψεις του «θείου» Βενέδικτου στο πατρικό του Κωνσταντίνου. Ο
Βενέδικτος ήταν κατά τα άλλα ένας άγιος άνθρωπος, φίλος της
οικογένειας, που αργότερα πήρε τον Κωνσταντίνο μαζί του στο Αγιον
Ορος. Μήπως όμως ο Βενέδικτος έμπαινε τις νύχτες στο δωμάτιο του
αγοριού με ανήκουστες απαιτήσεις; «Υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα στη
βιογραφία του Σιμωνίδη,δεν υπάρχουν στοιχεία για τη σεξουαλικότητα
στην ιδιωτική του ζωή» λέει ο Σάπερ. «Δεν είχε παντρευτεί,υπάρχουν
ενδείξεις ότι είχε κλίση στους άνδρες,αλλά οπωσδήποτε βρισκόμαστε στον
19ο αιώνα και μιλάμε για φοβερά ταμπού.Με την ελευθερία που παρέχει η
συμπάθεια στον ήρωα προσπάθησα να δείξω ότι εδώ ενδέχεται να έχουμε
μια περίπτωση σεξουαλικής κακοποίησης, είναι μια εύλογη υπόθεση
εργασίας».

Πλαστά του Σιμωνίδη κυκλοφορούν και σήμερα σε δημοπρασίες

Η πραγματική εργασία του Κωνσταντίνου Σιμωνίδη αφορούσε την


9

αντιγραφή χειρογράφων με πάθος και τελειομανία.Στους υποψήφιους


πελάτες του παρουσίαζε πάντα ένα πάκο με ανάμεικτα
χειρόγραφα,γνήσια και Πλαστά.
Ακόμη και σήμερα εμφανίζονται κατά διαστήματα σε δημοπρασίες
«έργα» του.Αλλά και τη διαφορά ανάμεσα στο πρωτότυπο και στο
αντίγραφο θα πρέπει να τη δούμε στο πλαίσιο της εποχής του.«Οι έννοιες
“πρωτότυπο” και “αντίγραφο”, όπως τις καταλαβαίνουμε σήμερα, είναι
σχετικά καινούργιες»,λέει ο Σάπερ, «διαμορφώθηκαν την εποχή που
έζησε ο Σιμωνίδης. Από την Αρχαιότητα ως τον 19ο αιώνα υπήρχε μια
ελευθεριάζουσα ενασχόληση με τα αρχαία κείμενα και τις πηγές, τα
ξανάγραφαν, τα συμπλήρωναν, τα μετέφραζαν ελεύθερα, υπήρχε τότε
ακόμη ρευστότητα και φαντασία. Η έννοια του πρωτοτύπου με τη
σημερινή έννοια διαμορφώνεται βαθμιαία τον 19ο αιώνα με τα πρώτα
ψήγματα των πνευματικών δικαιωμάτων, τον συγγραφέα που εισπράττει
αμοιβή, τους εκδοτικούς οίκους που ελέγχουν. Και σχετικοποιείται πάλι
σήμερα, στην εποχή του Διαδικτύου και του copy and paste, όπου πάρα
πολλοί χρήστες έχουν πια πρόσβαση στα ντοκουμέντα».
Ντοκουμέντα για τον θάνατο του Κωνσταντίνου Σιμωνίδη δεν
Αthenaeum». Ή ίσως και να πέθανε 23 χρόνια αργότερα,το 1890,σε
κάποια μικρή πόλη της Αλβανίας, όπως έγραψαν τότε οι «Τimes» του
Λονδίνου.Αλλά μήπως η ίδια εφημερίδα δεν κυκλοφόρησε στις 22
Φεβρουαρίου 2008 με τον τίτλο «Ο Σιμωνίδης ξαναχτυπά»; Αλλά,για να
είμαστε ειλικρινείς,αυτό το ύστατο υπάρχουν.Μόνο αγγελίες στον Τύπο
της εποχής.Ισως να πέθανε στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1867 στην
Αλεξάνδρεια,όπου ζούσε τα τελευταία χρόνια της ζωής του πουλώντας
χειρόγραφα στους πρώτους «τουρίστες»,όπως έγραψε λίγο μετά το
αγγλικό περιοδικό «Τhe δημοσίευμα εννοούσε ότι ο γνωστός ιταλός
ελληνιστής Λουτσιάνο Κάνφορα θεωρούσε αντίγραφο του Σιμωνίδη ένα
πανάκριβο χειρόγραφο του αρχαίου γεωγράφου Αρτεμίδωρου που είχε
αγοράσει τράπεζα του Τουρίνου αντί 2,6 εκατ. ευρώ!
10

Η Οδύσσεια του πλαστογράφου Κωνσταντίνου Σιμωνίδη. Βιβλιονετ

Η περιπετειώδης ιστορία του Έλληνα που ξεγέλασε την Ευρώπη και


παράλληλα εφηύρε την αρχαιότητα. Rüdiger Schaper μετάφραση:
Νατάσα Σεχίδου Νεφέλη, 2012

Βρισκόμαστε στην αρχή του 19ου αιώνα, η Ελλάδα αγωνίζεται για την
ελευθερία της. Σε ένα νησί του Αιγαίου έρχεται στη ζωή ο
Κωνσταντίνος Σιμωνίδης. Εξόριστος στον Άθω εξαιτίας μιας απόπειρας
δηλητηρίασης, μαθαίνει την τέχνη της επεξεργασίας παλαιών
χειρογράφων. Από κει ξεκινάει η οδύσσειά του: Αθήνα,
Κωνσταντινούπολη, Παρίσι, Λιψία, Λονδίνο - ο μυστηριώδης Έλληνας
εμφανίζεται παντού και προσφέρει έργα που ξυπνούν τον πόθο σε κάθε
συλλέκτη. Από πού προέρχεται όμως η πραμάτεια του; Είναι τα πολύτιμα
έργα που προσφέρει αυθεντικά; Μόνιμος συνοδός του Σιμωνίδη: το χάος
- ένα διεθνές σκάνδαλο, φυλακή, μια πλαστή βιογραφία και νεφελώδεις
συνθήκες θανάτου.

Η πραγματική ιστορία ενός μεγαλοφυούς πλαστογράφου, που


εξακολουθεί και σήμερα να συναρπάζει.
11

"Όποτε εμφανίζεται το όνομά του, τρόμος απλώνεται ανάμεσα στους


συλλέκτες και τους επιμελητές των μουσείων. Έχει κατασκευάσει και
μας έχει κληροδοτήσει εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες αρχαία τεκμήρια,
διασταυρώνοντας το παλαιό με το καινούριο, μέχρις ότου γίνουν
αγνώριστα. Ο Σιμωνίδης ήταν καλλιτέχνης που δημιούργησε ένα δικό
του σύμπαν από σκοτεινή ύλη, ανοίγοντας μαύρες τρύπες στις καλύτερες
συλλογές του κόσμου. Τα έργα του μοιάζουν με τοξικά δάνεια βρόμικων
τραπεζικών ισολογισμών. Είναι βόμβες χρόνου, αντιύλη σε έναν κόσμο
όπου βασιλεύουν η απληστία και η επιστήμη, αφοσιωμένες στο φετίχ του
αυθεντικού. Με τον ενθουσιασμό και τη δύναμη της πειθούς που
διαθέτει, σε άλλους καιρούς θα γινόταν τραπεζικός επενδυτής, ένας
Μάντοφ της αρχαιολογίας και του εμπορίου τέχνης. Τα χειρόγραφά του
τινάζουν επιστημονικές έννοιες στον αέρα, κάνουν ακαδημίες και
μουσεία να τρέμουν συθέμελα. Επιπλώνει, διακοσμεί και ζωντανεύει τον
θαμμένο χώρο στον οποίο εισβάλλουν οι σύγχρονοί του με μεγάλη
απληστία και περιέργεια."

Κριτικές - Παρουσιάσεις
Rüdiger Schaper, Ο άνδρας με τα πολλά προσωπεία, "Ελευθεροτυπία",
29.6.2013
Αριστοτέλης Σαΐνης, Η δύναμη της πλαστότητας, "Εφημερίδα των
Συντακτών", 6.4.2013
Γιώργος Βαϊλάκης, Η ιστορία της πλαστογραφίας..., "Ημερησία",
15.3.2013
Κατερίνα Σχινά, Ο πλαστογράφος που ξεγέλασε την Ευρώπη, "Η
Καθημερινή"/ "Τέχνες και Γράμματα", 18.11.2012
Νικήτας Σινιόσογλου, Η πλαστογραφία ως άσκηση ελευθερίας!, "The
Athens Review of Books", τχ. 35, Δεκέμβριος 2012
Όλγα Σελλά, Κ. Σιμωνίδης, ο άνθρωπος «μυστήριο», "Η Καθημερινή",
10.11.2012
Πρόσωπα, ιδέες, απόπειρες, "Το Βήμα"/ "Βιβλία", 16.12.2012
Σάκης Μαλαβάκης, Ο φαντομάς της αρχαιολογίας, "Τα Νέα"/
"Βιβλιοδρόμιο", 1.12.2012
Χαρίκλεια Δημακοπούλου, Κωνσταντίνος Σιμωνίδης, "Εστία", 23.2.2013
12

Η Οδύσσεια του πλαστογράφου Κωνσταντίνου Σιμωνίδη. "Η" Online 11/12/2012.

Σάπερ Ρίντιγκερ, εκδ.Νεφέλη.

Ο Σιμωνίδης ήταν ένα πραγματικό φαινόμενο πλαστογράφου που με την


πολυσχιδή και παγκόσμια δράση του κατόρθωσε να διασπείρει τόσα πολλά
fake αριστουργήματα στην αγορά τής τέχνης ώστε να κάνει τελικά άνω
κάτω το χρηματιστήριό της. Μέχρι πρόσφατα γίνονται πλειστηριασμοί
έργων που θεωρούνται κλασσικά ( βλ.Πικάσο ) αλλά την τελευταία στιγμή
ανακαλύπτεται ότι είναι του δαιμόνιου Ελληνα, τη ζωή και το έργο του
οποίου, όπως και τις περιπλανήσεις του στον κόσμο, καταγράφει ο
συγγραφέας στο βιβλίο του. Αναμφίβολα μια ξεχωριστή φιγούρα στον
χώρο τής τέχνης, ένας αντιγραφέας - καλλιτέχνης τής αντιγραφής.

O Κεφαλλήνας Εύλυρος ο Πυλαρεύς. 22- 2013 Σιμωνίδης- Γεωγραφικά.

Ο μέγας γεωγράφος Εύλυρος ο Πυλαρεύς γεννήθηκε, σύμφωνα με τους


επίδοξους βιογράφους του, το 376 μ.Χ. στην κωμόπολη των Πυλάρων της
Κεφαλληνίας, τη σημερινή Πύλαρο δηλαδή.

Ο πατέρας του λεγόταν Ερμόλαος και η μητέρα του Ελπινίκη.


Σπούδασε στην Απολλωνιάδα Σχολή της Σύμης, μετέβη στην
Κωνσταντινούπολη απ’ όπου, κατόπιν διαταγής του ίδιου του Βυζαντινού
Αυτοκράτορα, που επανειλημμένα τον είχε τιμήσει, ταξίδεψε για οκτώ
χρόνια σε ολόκληρη την Ασία, συγγράφοντας τα περιώνυμα «ΕΘΝΙΚΑ»
του, έργο αποτελούμενο από εικοσιτέσσερα βιβλία.

Γύρισε στην Κωνσταντινούπολη, απ’ όπου, όντας ανήσυχο κεφαλονίτικο


πνεύμα, έφυγε μετά το θάνατο του Αυτοκράτορα, και ταξίδεψε για
εικοσιτρία ακόμη χρόνια σε Ασία, Αραβία, Λιβύη, Αίγυπτο, Ευρώπη και
νησιά. Ύστερα, επέστρεψε στην Κεφαλονιά, όπου, μέχρι το θάνατό του σε
βαθιά γεράματα το 484 μ.Χ. έγραψε το δεύτερο μνημειώδες έργο του, τα
«ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ», αποτελούμενο από τριάντα δύο βιβλία.

Ένα πολύ μικρό μέρος απ’ αυτό το ογκώδες έργο του Ευλύρου
δημοσιεύθηκε το 1850 (Αθήνα: τύποις Φ. Καραμπίνου – Κ. Βάφα), σε ένα
μικρό φυλλάδιο που έφερε τον τίτλο «Γεωγραφικά τε και Νομικά την
Κεφαλληνίαν αφορώντα, αποσπασθέντα τα μεν εκ των ΕΘΝΙΚΩΝ, τα δε
εκ των ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ Ευλύρου Κεφαλλήνος του Πυλαρέως […]
δημοσιευθέντα πρώτον ήδη υπό Κ. Σιμωνίδου». Το φυλλάδιο αυτό,
13

αποτελούμενο από ιε+29 σελίδες, σώζεται σε δύο αντίτυπα στην


Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη Αργοστολίου…

Ας μην σπεύσουν, προς Θεού, οι ιστορικοί και οι φιλόλογοι να


ανατρέξουν στις πηγές τους. Ας μη σπεύσουν οι δήμαρχοι και οι τοπικοί
άρχοντες να ονομάσουν δρόμους και να στήσουν ανδριάντες του μεγάλου
αυτού τέκνου της Κεφαλληνίας. Δε θα βρουν τον Εύλυρο σε καμμία
γραμματολογία.

Γιατί ο μέγας γεωγράφος Εύλυρος ο Πυλαρεύς αποτελεί, όπως


τουλάχιστον έχει δείξει η μέχρι τώρα φιλολογική έρευνα, ένα κεφάλαιο, ή
αν θέλετε ένα από τα προσωπεία της μεγαλύτερης φιλολογικής απάτης που
συνέβη στα ελληνικά γράμματα του 19ου αιώνα, και προκάλεσε σάλο στην
αναπτυσσόμενη πνευματική ζωή του νεοπαγούς ελληνικού κράτους.

Η ιστορία που θ’ ακολουθήσει, και στην οποία χαριτωμένα, πλην διόλου


αθώα, όπως θα δούμε εμπλέκεται η Κεφαλονιά και ειδικότερα η Πύλαρος,
έχει ως εξής: Πίσω από τον Εύλυρο, και όχι μόνο απ’ αυτόν, βρίσκεται ο
διαβόητος πλαστογράφος χειρογράφων του 19ου αιώνα Κωνσταντίνος
Σιμωνίδης: Μια σατανικώς ευφυής φυσιογνωμία, που έκανε άνω-κάτω
όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά και ολόκληρη τη φιλολογική Ευρώπη του
καιρού του.

Ο Σιμωνίδης γεννήθηκε το 1820 στη Σύμη των Δωδεκανήσων. Από


μικρός έδειξε τις περίεργες ροπές του, όταν αποπειράθηκε να
δηλητηριάσει τους γονείς του. Λίγο αργότερα εγκατέλειψε το νησί και
κατέφυγε στο Άγιον Όρος, περί το 1845, στο πλευρό κάποιου γέροντα
μοναχού. Εκεί, έχοντας από μικρό παιδί κλίση στη ζωγραφική, έμαθε να
διαβάζει, να αντιγράφει, και, όπως αποδείχτηκε, να απομιμείται παλιά
χειρόγραφα, τέχνες τις οποίες αποφάσισε να εκμεταλλευθεί δεόντως
επιστρέφοντας στα εγκόσμια.

Με μια αγκαλιά υποτιθέμενα άγνωστα χειρόγραφα και αντιγραφές


χειρογράφων (ορισμένες ενδεχομένως γνήσιες) υπό μάλης, περιόδευσε
ανά τα κυριότερα πνευματικά κέντρα του ελληνισμού, και παρουσίαζε
στους κατά τόπους λογίους τα έργα αυτά ως δήθεν ανακαλύψεις
κολοσσιαίων διαστάσεων, εξηγώντας την απίστευτη τύχη του με τον εξής,
απίστευτο επίσης, τρόπο: Ισχυρίστηκε ότι, πηγαίνοντας στο Άγιον Όρος,
πληροφορήθηκε την ύπαρξη παλαιών χειρογράφων. Προκειμένου να
αποκτήσει πρόσβαση σ’ αυτά, μεθόδευσε τον ορισμό του ως
αντικαταστάτη του Γραμματέα του Κοινού. Όταν ανέλαβε τα καθήκοντά
του, κατά τον ίδιο πάντα, ανακάλυψε ένα κουτί με πολλές κλειδαριές, το
οποίο περιείχε τον «Τράγο», έναν τεράστιο κύλινδρο μεμβράνης, που
περιελάμβανε πάμπολλα άγνωστα χειρόγραφα. Κατόρθωσε να
14

παραβιάσει το κιβώτιο, να αντιγράψει όσα χειρόγραφα μπορούσε και να


επιστρέψει το πρωτότυπο στη θέση του.

Ο Σιμωνίδης κατόρθωσε να ξεγελάσει πολλούς και επιφανείς λογίους


της εποχής του με τις τρομακτικές αυτές δήθεν ανακαλύψεις του. Ακόμη
και οι σημαντικότεροι επικριτές του φθάνουν στο σημείο να παραδεχθούν
ότι ενδέχεται ορισμένα από τα χειρόγραφα που κατά καιρούς δημοσίευε
ή ισχυριζόταν ότι κατείχε να ήταν γνήσια αντίγραφα. Ωστόσο, φαίνεται
πως ακόμη και σ’ εκείνα που ήταν γνήσια, ο Σιμωνίδης παρενέβαλλε
αποσπάσματα δικής του εμπνεύσεως και συνθέσεως, ή, τις περισσότερες
φορές, επινοούσε και συνέθετε Πλαστές δήθεν αντιγραφές ή χειρόγραφα
γνωστών ή επινοημένων από τον ίδιο συγγραφέων, και προσπαθούσε να
τα πουλήσει, συχνά επιτυχώς. Το 1849, εκδίδει στην Αθήνα τη ναυαρχίδα
των πλαστογραφιών του, την «Συμαϊδα», την ιστορία της «Απολλωνιάδος
Σχολής» της Σύμης, που φέρεται να είχε γράψει ο χιώτης ιερομόναχος
Μελέτιος. Όπως αποδείχθηκε από την κριτική της εποχής του, η «Συμαϊς»
ήταν απλώς μια προσπάθεια να προσδώσει ο Σιμωνίδης αρχαίο κλέος
στον τόπο καταγωγής του, αφού, όπως φαίνεται, ουδέποτε πρέπει να
υπήρξε τέτοια σχολή, τέτοιο χειρόγραφο ή τέτοιος συγγραφέας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Σιμωνίδης είχε βρει στην αρχή υποστήριξη


από κάποια έντυπα της εποχής, που έσπευσαν να επιδείξουν την αμέριστη
υπεράσπισή τους προς αυτό που εκ πρώτης όψεως φαινόταν η φιλολογική
ανακάλυψη του αιώνος. Ο «Αιών», η «Ελπίς» και η «Μνημοσύνη»
τάχθηκαν υπέρ του, αλλά δεν άργησε να έρθει και η αυστηρή κριτική από
έντυπα όπως η «Νέα Ελλάς» και η «Πανδώρα». Οι αντιπαραθέσεις του
Σιμωνίδη με όσους τόλμησαν να ασκήσουν κριτική εναντίον του ήταν
οξύτατε.

Μετά την αποκάλυψη της απάτης, στην οποία πρωτοστάτησε ο


Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής και το περιοδικό «Πανδώρα», αλλά και ο
Ανδρέας Μουστοξύδης, ο Σιμωνίδης φεύγει για τη Γερμανία, όπου
κατορθώνει να ξεγελάσει τον φημισμένο παλαιογράφο της εποχής
Tischendorf, πουλώντας του δήθεν «χειρόγραφο» του «Ουρανίου». Όταν
το ποιόν του αποκαλύφθηκε και εκεί, από τον πρώην φίλο του και
μετέπειτα Επίσκοπο Σύρου Αλέξανδρο Λυκούργο, έφυγε για τη Ρωσία, κι
έπειτα για την Αγγλία, όπου επιδόθηκε εκ νέου στην προσφιλή του
τακτική, κατάφερε να αποσπάσει αρκετά χρήματα από επιφανείς
ομογενείς, και τελικά αποκαλύφθηκε ξανά, ενώ είχε εν τω μεταξύ πετύχει
να εκδοθεί ακόμη και μελέτη υπέρ του (1860)! Τα τελευταία χρόνια της
ζωής του τα πέρασε στην Αλεξάνδρεια, πουλώντας χειρόγραφα σε
περιηγητές, και προσπαθώντας μάταια να χειροτονηθεί επίσκοπος
Αιθιοπίας, μέχρι το θάνατό του, το 1867.
15

Ο Βουτυράς απαριθμεί 43 εκδόσεις με την υπογραφή του Σιμωνίδη,


που έχουν αφετηρία το 1842 στη Μόσχα (από Πανεπιστήμιο της οποίας ο
Σιμωνίδης ισχυριζόταν ότι είχε αποκτήσει διδακτορικό δίπλωμα), και
τέλος το 1865 στο Λονδίνο. Τα περισσότερα από τα έργα του έχουν
χαρακτηριστεί ως προϊόν της λαβυρινθώδους φαντασίας του, ενώ κάποια
από αυτά είναι απαντήσεις στους επικριτές του. Είναι χαρακτηριστικό ότι
ο Σιμωνίδης, παρά τις επανειλημμένες προς αυτόν οχλήσεις, δεν
επεδείκνυε ποτέ προς απόδειξη των ισχυρισμών του τα δημοσιευόμενα
από αυτόν χειρόγραφα, ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, έδειχνε μερικές μόνο
σελίδες, ενώ ο Σπ. Λάμπρος φαίνεται πως είχε ξεκινήσει να γράφει μια
μονογραφία για την υπόθεση Σιμωνίδη, έχοντας διαπιστώσει τη
σπουδαιότητα του θέματος.

Ας επιστρέψουμε όμως στον Εύλυρο… Ο Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής,


την ίδια χρονιά (1850) της δημοσίευσης του φυλλαδίου των
«Γεωγραφικών τε και Νομικών[…]» του Ευλύρου, αναφέρεται σε μια
προδημοσίευση περικοπής χειρογράφου του Ευλύρου στον αριθμό 504 της
«Ελπίδος» από λόγιο της εποχής που υπέγραφε με το ψευδώνυμο
«Ευθύφρων», ο οποίος φαίνεται πως ήταν πεπεισμένος για τη γνησιότητα
του χειρογράφου, αφού, όπως ανέφερε, ο Σιμωνίδης του είχε δείξει τρεις
σελίδες από αυτό, και μάλιστα του είχε διαβάσει κάποια αποσπάσματα. Ο
«Ευθύφρων» κατά τον Ραγκαβή, θεωρούσε ως απόδειξη της γνησιότητας
το γεγονός ότι ο Σιμωνίδης δυσκολευόταν κατά την ανάγνωση, πράγμα
που σήμαινε (για τον «Ευθύφρονα») ότι μάλλον η γραφή δεν ήταν δική
του

Κατά τον Σιμωνίδη, ολόκληρο το χειρόγραφο που είχε στα χέρια του
αποτελείτο από τουλάχιστον πεντακόσια φύλλα, και ο αντιγραφέας του
ήταν κάποιος Νικηφόρος Δαιδάλου και Ευφροσύνης εκ Κερκύρας. Ο
Ραγκαβής δεν δυσκολεύεται καθόλου να κάνει «φύλλο και φτερό» τα
συγκεκριμένα αποσπάσματα του Ευλύρου, καθώς και τις πλουσιότατες
γραμματολογικές παραπομπές του Σιμωνίδη, ο οποίος, κατά το Ραγκαβή,
με μαεστρία κατασκεύαζε, εκτός από τα χειρόγραφα, και
αλληλοδιαπλεκόμενες βιβλιογραφικές παραπομπές: Σε όλους τους
ευφάνταστους τίτλους και συγγραφείς του, σε όλες τις πλαστογραφημένες
εκδόσεις του, υπήρχαν παραπομπές από τη μία στην άλλη, έτσι ώστε να
κατασκευάζεται ένα τέλειο δίκτυο μιας εκ πρώτης όψεως εντυπωσιακής
αλληλοτεκμηρίωσης, που στην πραγματικότητα ήταν όχι απλά απολύτως
ανύπαρκτη (ή έστω με κάποια ελάχιστα ψήγματα αλήθειας) αλλά και
απολύτως κατασκευασμένη.

Ο Ραγκαβής καταλήγει ότι πρόκειται για «καρύκη ωνθυλευμένη με


ονόματα», συμπεραίνοντας ότι ο Σιμωνίδης ανακάτεψε γνήσια
16

τοπωνύμια και στοιχεία (ίσως από τον Στέφανο τον Βυζάντιο) με


παράδοξα ονόματα δικής του επινοήσεως, και, χρησιμοποιώντας μια
γλώσσα που εκ πρώτης όψεως θα μπορούσε να θυμίζει την εποχή του
Ευλύρου (ενώ στην πραγματικότητα ήταν μια γλώσσα τεχνητή και γεμάτη
σολοικισμούς και βαρβαρισμούς), κατασκεύασε ολόκληρο το χειρόγραφο.
Πρόκειται για μια «θαυματοποιία» που, όπως λέει, ήταν δυνατόν να
ολοκληρωθεί μέσα σε μια εβδομάδα. Θεωρεί δε τη γλώσσα του κειμένου
ως βασική αιτία απόδειξης της πλαστότητας. Και, ολοκληρώνοντας την
ανασκευή του στον επόμενο τόμο της «Πανδώρας», καταλήγει ότι ο
Εύλυρος είναι 100% κατασκευασμένος – τόσο ο ίδιος όσο και το
χειρόγραφό του.

Ο Σιμωνίδης όμως δεν φαίνεται να το βάζει κάτω τόσο εύκολα, αφού


με το φυλλάδιό του «Γεωγραφικά τε και Νομικά την Κεφαλληνίαν
αφορώντα», και ενώ μαίνεται ο σάλος εναντίον του, απευθύνεται, σ’ έναν
μακροσκελέστατο πρόλογο (σ. α΄- ις΄ του φυλλαδίου), στους συντάκτες
των Κεφαλληνιακών εφημερίδων – που είχαν μόλις πριν ένα χρόνο αρχίσει
να εκδίδονται στο αγγλοκρατούμενο νησί, μετά την παροχή του
δικαιώματος ελευθεροτυπίας από την Προστασία – και μάλιστα στον Ηλία
Ζερβό Ιακωβάτο, εκδότη του «Φιλελεύθερου».

Αφού ο Σιμωνίδης διπλωματικά δηλώνει τη συμπαράστασή του στον


αγώνα για την αποτίναξη του αγγλικού ζυγού, προσπαθεί, με
ομολογουμένως πολύ έξυπνο τρόπο, αφ’ ενός να διαψεύσει τους επικριτές
του για την ανυπαρξία του Ευλύρου (παραθέτοντας σωρεία
ψευδοπαραπομπών), και αφ’ ετέρου να εξασφαλίσει χορηγούς για την
μελλοντική έκδοση του μεγαλειώδους έργου του Κεφαλλήνος γεωγράφου
(του οποίου έργου το εν λόγω φυλλάδιο αποτελεί απλώς ένα δείγμα). Στις
σελίδες 28-29 των «Γεωγραφικών τε και Νομικών», ο Σιμωνίδης πετάει
το γάντι (και τείνει την χείρα της ελεημοσύνης) προαναγγέλλοντας την
έκδοση των «Εθνικών» του Ευλύρου και ζητώντας την προεγγραφή
συνδρομητών. Έκδοση που δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

Ο Σιμωνίδης επιλέγει να δημοσιεύσει αποσπάσματα από τα


«ΕΘΝΙΚΑ» του Ευλύρου, που αφορούν την Κεφαλονιά (σελ. 1-23 του
φυλλαδίου), ενώ στη συνέχεια παραθέτει ένα απόσπασμα από τα
«ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ» που επιγράφεται «Νομικά ή Δίκαιον Κεφαλληνιακόν»
(σ. 24-27 του φυλλαδίου), παραθέτοντας ουκ ολίγες λεπτομέρειες περί των
σχετικών «χειρογράφων».

Τα δύο αποσπάσματα είναι εξίσου απολαυστικά (έως και …σπαρταριστά)


και μας δίνουν ένα πρώτης τάξεως παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο
εργαζόταν ο Σιμωνίδης, το alter ego του Ευλύρου.
17

Τα «ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΚΑ» (απόσπασμα εκ των Εθνικών) περιέχουν


αλφαβητικά ταξινομημένα πάρα πολλά τοπωνύμια και μυθολογικά-
πραγματολογικά στοιχεία που όντως συναντώνται στην Κεφαλονιά μέχρι
και σήμερα (π.χ. αναφορές στον Αίνο, την Πάλη, την Πυλάρα –αλίμονο αν
ο Εύλυρος δεν αναφερόταν στον τόπο καταγωγής του, έστω και σε τρίτο
πρόσωπο(!) -, τους Πρόννους, τη Σάμη, την Πάνορμο κλπ.) που θα
μπορούσαν να πείσουν τον ανυποψίαστο αναγνώστη για την ενδεχόμενη
γνησιότητα του κειμένου, ως ονόματα και μόνον, αφού είναι μάταιο και
ατελέσφορο ν’ αποτολμήσει κανείς ακόμη και να ελέγξει τη γνησιότητα –
μυθολογική ή γεωγραφική- του περιεχομένου εκάστου λήμματος.

Ανάμεσα στα κάποια φαινομενικά γνήσια στοιχεία όμως θα συναντήσει


κανείς ένα συνονθύλευμα από τοπωνύμια τόσο παράδοξα και
πρωτάκουστα, που εισάγουν σε λήμματα με περιεχόμενο τόσο απίθανο,
που είναι πραγματικά να θαυμάζει κανείς τον συγγραφέα για τη μαεστρία
του να επινοεί και να συνθέτει τέτοιους λεκτικούς και νοηματικούς
λαβυρίνθους. Η σύγχυση που προκαλείται στον αναγνώστη που
αποπειράται να εμβαθύνει είναι τέτοια που κάνει τον έλεγχο της
γνησιότητας ή ακόμη και της λογικής των λημμάτων αδύνατο, αν όχι
περιττό. Η γλώσσα του δε, θυμίζει περισσότερο αυτήν του Λογιώτατου
στη «Βαβυλωνία του Βυζάντιου» ή των ηρώων των «Κορακιστικών» του
Ιακωβάκη Ρίζου-Νερουλού.

Αξίζει να αναφέρουμε μερικά τέτοια τοπωνύμια: Δίπλα στο λήμμα


«Κράνοι» υπάρχει το λήμμα «Κτεινοκέρδαλος»– πρόκειται για «παράλιον
πόλισμα» κοντά στη Σάμη. Το λιμάνι «Ομβριμόθυμος», η ακτή
«Χείμετλον», το άλσος «Γιγαντοδέντωρ», το όρος «Γλαδάμων», είναι
μερικά χαρακτηριστικά τέτοια δείγματα γραφής.

Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην πόλη «Πικρογάμια» και τη


δραματική ιστορία της ονοματοδοσίας της: Κατά τον Εύλυρο-Σιμωνίδη
πήρε το όνομά της από την άτυχη Τηλεβοϊδα, Πέμπτη στη σειρά γυναίκα
του Χρυσίππου, ο οποίος ήταν «Πρίαπος το αιδοίον», και ως εκ τούτου,
μετά την πρώτη νύχτα του γάμου έμενε κατ’ εξακολούθησιν χήρος. Η
Τηλεβοϊδα τη γλίτωσε μεν κατά τη δοκιμασία της πρώτης νύχτας, ωστόσο
είχε την ατυχία να ερωτευτεί τον Ευρυμέδοντα, αδελφικό φίλο του
Χρυσίππου.

Ο τελευταίος, τους έπιασε, κατά το συνήθως συμβαίνον «στα πράσα»,


και, αφού σκότωσε τον Ευρυμέδοντα, βασάνισε με φρικτό τρόπο και
θανάτωσε τη μοιχαλίδα. Οι θρήνοι του πατέρα της, που απεγνωσμένα
ζητούσε τη σορό της κόρης του, μαλάκωσαν την καρδιά του Χρυσίππου,
που ονόμασε την πόλη «Πικρογάμια» και εις μνήμην της Τηλεβοϊδας
18

θεσμοθέτησε και ειδική γιορτή ονόματι «Πικρογάμια». Σε αντίστοιχα


τραυματικά γεγονότα στηρίχτηκε και η ονοματοδοσία μιας άλλης πόλης,
της «Μυχιοτόκης». Σε όλες τις περιπτώσεις που ο Εύλυρος-Σιμωνίδης
επιλέγει να γίνει πιο αναλυτικός, δεν φείδεται αναλόγων «μυθολογικών»
ή «ιστορικών» λεπτομερειών.

Στα «ΝΟΜΙΚΑ (΄Η ΔΙΚΑΙΟΝ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΚΟΝ)», που


καταλαμβάνουν, όπως είπαμε, πολύ μικρό μέρος του φυλλαδίου, γίνεται
πολύ πιο συνοπτικός (προς το τέλος, η έμπνευση φαίνεται να στερεύει,
ακόμη και για τον καλύτερο πλαστογράφο). Ας μην θεωρήσουμε όμως ότι
τα «Νομικά» στερούνται πρωτοτυπίας. Στην πραγματικότητα δεν
πρόκειται για παράθεση κανόνων δικαίου, αλλά για παράθεση
τελετουργιών (οι περισσότερες από τις οποίες περιλαμβάνουν και
αιματηρές θυσίες ζώων, κατά προτίμηση πτηνών).

Το γονιμοποιητικό – σεξουαλικό – παγανιστικό στοιχείο είναι εκείνο


που κυριαρχεί στις περισσότερες από τις περιγραφόμενες «τελετές», με
αποκορύφωμα τα «Γαμαστόλεμα». Για να μη νομίζετε ότι και οι άλλες
τελετές των Κεφαλλήνων στερούνταν πρωτοτύπων ονομάτων,
παραθέτουμε μερικές: «Τοξοδάμνεια», «Ομβριμόθυμα», «Βαρυμάχεια»,
«Σελασφόρα», και, τέλος, μια γιορτή που προσιδιάζει απολύτως στο ύφος
του Ευλύρου-Σιμωνίδη: Τα «Μηκώνια και Αλλοπρόσαλλα».

Μπορεί εμείς, σήμερα, ελαφρά τη καρδία, να αντιμετωπίζουμε με


χιούμορ την περίπτωση του Σιμωνίδη – ωστόσο το φαινόμενο της
φιλολογικής πλαστογραφίας δεν είναι κάτι σπάνιο στην επιστήμη. Ο
Melvil Dewey, δημιουργός του ταξινομικού συστήματος που
χρησιμοποιούν οι περισσότερες βιβλιοθήκες παγκοσμίως, έχει προβλέψει
μια ειδική ταξινομική κατηγορία γι’ αυτού του είδους τα έργα. Επιπλέον,
στη σημερινή εποχή γνωρίζει άνθηση ένα είδος (δεδηλωμένης εκ των
προτέρων και ως εκ τούτου αθώας) απομίμησης επιστημονικοφανών
μελετών, βιογραφιών ή ταινιών ντοκυμανταίρ, ένα είδος τεχνηέντως
συγκεκαλυμμένης παρωδίας (το επονομαζόμενο “mockumentary” – ας
θυμηθούμε τις δύο συνέχειες της πρόσφατης ψευδο-ντοκυμαντέρ ταινίας
“The Blair Witch Project”), ή το πρόσφατο Ανθολόγιο (ανύπαρκτων)
Ρώσων Πεζογράφων, πίσω από το οποίο βρίσκονταν κείμενα του Φίλιππου
Δρακονταειδή. Ωστόσο, όλα αυτά τα είδη είναι δεδηλωμένα fiction
(ουσιαστικά ένα κινηματογραφικό ή φιλολογικό παιχνίδι), προβάλλονται
ως τέτοια και δεν έχουν πρόθεση να εξαπατήσουν (Όλη η λογοτεχνία,
άλλωστε, όπως και η τέχνη, είναι ένα μεγάλο αληθινό ψέμα). Ο Σιμωνίδης
είχε σίγουρα τα φόντα για μεγάλη καριέρα στον τομέα αυτό – επέλεξε
όμως το δρόμο της απάτης.
19

Ίσως δεν θα μάθουμε ποτέ αν οι τρεις σελίδες του Ευλύρου που ο


«Ευθύφρων» της «Ελπίδος» ισχυριζόταν πως είχε δει ήταν αληθινές, αν
δηλαδή υπάρχει έστω και μια ελαφρά υπόνοια υπέρ της ύπαρξης του
Ευλύρου. Το πιο πιθανό, και με βάση τα σημερινά δεδομένα, είναι ότι ο
Εύλυρος ήταν 100% απάτη – όσο κι αν το αντίθετο θα μας κολάκευε. Και
τώρα που καταλήξαμε σε μια κάποια «δικανική πεποίθηση», μπορούμε να
χαμογελάσουμε σκεπτόμενοι πως σε 50, 100, 200, μπορεί ν’
αποκαλυφθούν αίφνης τα 500 φύλλα των χειρογράφων του Ευλύρου και
οι αναγνώστες του μέλλοντος να γελούν μ’ αυτό εδώ το κείμενο όπως ο
γράφων γέλασε μ’ εκείνο το φθαρμένο φυλλαδιάκι του 1850…

Πρωτοδημοσιεύτηκε στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ Κεφαλλονιάς – Ιθάκης. 2003,


σελ. 69-73

Ο δύτης των νιπτήρων. Διερμηνεύς των Ιερογλυφικών γραμμάτων. Ιαν. 25, 2014 από
Δύτης των νιπτήρων.

Κωνσταντίνος Σιμωνίδης, ίσως ο μεγαλύτερος πλαστογράφος του


19ου αιώνα. Γεννημένος γύρω στο 1820 στη Σύμη, έζησε στο Άγιο Όρος
απ’ όπου βγήκε εξοπλισμένος με διάφορα σπανιότατα χειρόγραφα, μια
πολύ καλή γνώση της αρχαίας και βυζαντινής γλώσσας και
παλαιογραφίας, και το απίστευτο θράσος των είκοσι χρόνων του: τόσο
ώστε να αρχίσει την καριέρα του, το 1849, με μια απίθανη δημοσίευση
ενός έργου του 13ου αιώνα, σχετικού με την πατρίδα του τη Σύμη, και
ψεύτικου από την αρχή ως το τέλος. Είναι η
(πηγή)
Συμαΐς, η ιστορία της ανύπαρκτης Απολλωνιάδος σχολής, ιδρυθείσας τω
377 έτει μ. Χ., όπου εφευρέθησαν τα πάντα –και προηγείται ως
προλεγόμενο μια εξίσου ανύπαρκτη ιστορία της Σύμης, όπου φιγουράρει
ακόμα και μια «πελασγική επιγραφή» με τη μεταγραφή και τη
μετάφρασή της (δείτε την εδώ, στη σελ. 15). Υπάρχουν εφευρέσεις,
μάχες, ίντριγκες, ό,τι μπορεί να βάλει ανθρώπου νους –ένα βιβλίο που
αξίζει να επανεκδοθεί και να διαβάζεται τις μακριές νύχτες του χειμώνα,
καταπώς λένε. Εκατόν ογδόντα σελίδες φαντασίας, χώρια τα
προλεγόμενα, όχι αστεία. Να, για παράδειγμα, η
μυστηριώδης αποδημία του οικιστή της Σύμης Γλαύκου, «τω 1364 Π.Χ.»
(σελ. ιβ’-ιγ΄):
…ενδεδυμένος στολήν πάντη τερατώδη, εκ δερμάτων δελφίνων
κατασκευασμένην, και αγιάσας τους ιερείς και τον λαόν τους εν των ναώ
δια του αίματος της θυσίας, απήλθε την τρίαιναν φέρων εις χείρας…
20

[Α]φού δε επλησίασαν εις την θάλασσαν, ο μεν Γλαύκος εισήλθεν εντός


αυτής και λαβών ύδωρ δια της χειρός, ερράντισε το πλήθος επτάκις… Ο
Γλαύκος, πλέων επί της θαλάσσης, αφανής εγένετο από των οφθαλμών
του πλήθους.
Και μερικές από τις καταπληκτικές εφευρέσεις των διδασκάλων της
Απολλωνιάδος: ο Σεβαστινός χάρτης, το χαρτί δηλαδή, έργο του ίδιου
εκείνου Σεβαστού του Συμαίου που απέπλευσε δια Ρόδον με τρεις εκ των
συναδελφών του, άνευ ιστών και κοπών, αλλά δι’ υδραργύρου και
ατμού· το θαυμαστό αυτό πλοίο ως άροτρον γεωργού διέσχιζε την
θάλασσαν, και τείχη θαλάσσια υψούντο εξ ενός και άλλου μέρους· το δε
σκάφος ως κεραυνός ριπτόμενον, και κατά των ανέμων αντιτασσόμενον,
εν ροπή (sic) οφθαλμού ελιμενίζετο, όπου ο κυβερνήτης ήθελε (σελ. 18).
Και όχι μόνο: από σύμπωσιν τινά των καυστικών υλών οδηγούμενος,
επενόησε την κατασκόπευσιν των μακράν αυτού ευρισκομένων
αντικειμένων, δια μείζονος σύριγγος και κρυστάλλων κυκλοειδών, ό και
τηλεσκόπιον επωνόμασεν. Μάλιστα ο Σεβαστός αυτός έγινε θύμα των
εφευρέσεών του, κατακαείς υπό ηλιακών ακτίνων, ότε εζήτει δια
πειραματικής εργασίας να εξυχνιάση εις τι συνίσταται η του ηλίου
καύσις (όλο το παράξενο πείραμα στις σελ. 21-22). Οι Συμαίοι φαίνεται
να είχαν ιδιαίτερες επιδόσεις στα ναυτιλιακά, καθώς οι απίστευτες
εφευρέσεις πλοίων αντάξιων του Ροβύρου του Κατακτητή επανέρχονται
διαρκώς στο βιβλίο, όπως για παράδειγμα το σκάφος που και την
θάλασσαν διέσχιζε και την γην, και την θάλασσαν έπλεε, και την ξηράν
διέτρεχεν (σελ. 103). Ας πούμε και δυο λόγια για τον Ιωάννη τον
Δημητρίου, ο οποίος ανακάλυψε τρόπον απίστευτον, του μεταβάλλειν τα
μάρμαρα εις ύλην ρευστήν (σελ. 117).
Ίσως δεν είναι τυχαίο, μπορεί να πει κανείς, ότι μεγάλο μέρος των
θαυμάτων της Απολλωνιάδος αφορούν τη ζωγραφική: πίνακες τόσο
τεχνικά φτιαγμένοι, που τους έπαιρνες για αληθινούς. Σαν τις
πλαστογραφίες του ίδιου του Σιμωνίδη δηλαδή. Ο οποίος, στο τέλος
των Προλεγομένων του, ξιφουλκεί εναντίον όσων υπαινίσσονται τέτοιες
κακοήθειες, απευθυνόμενος σε κανέναν άλλο παρά στον εαυτό του:
Ησύχασον τώρα και καταφρόνει αυτούς, διότι οι λόγοι αυτών φθόνου
όζουσι και αμαθίας· αντίγραφε, δημοσίευε και ο καιρός πλησιάζει, ίνα
επ’ αυτών επιπέσης ως πέλεκυς. Τα δε συγγράμματα ημών τα παρ’ υμών
δημοσιευόμενα [φωνάζουν τόσοι άλλοι συγγραφείς ανέκδοτοι, ους
ηυτύχησα να έχω επί τοις κοίτης μου] δικαιούσαι να οικειοποιηθής, διότι
κατά το λέγειν των λογίων υμών συ ο συγγραφεύς και ουχί ημείς, και
21

γέλα εις την ασύγγνωστον ανοησίαν αυτών […] Συ διερμηνεύς των


Ιερογλυφικών γραμμάτων, και των Πελασγικών, συ Ιατρός, Γεωγράφος,
Ιστορικός, Αρχαιολόγος, Νομικός, κτλ. […] Προς δε τους ειπόντας
καθηγητάς έξεστι Σιμωνίδη αναγινώσκειν τα δυσανάγνωστα και
κατανοείν τα ακατανόητα ευχαρίστησον, και ειπέ αυτοίς· λοιπόν καλόν
έστιν υμίν μαθητεύσαι παρά τω Σιμωνίδη· πρόσθες δε και το, τω μεν
Σιμωνίδη έξεστι ταύτα, τοις δε δοκησισόφοις έξεστιν φαυλουργείν,
προδίδειν τα πάτρια, και τα πάντα ποιείν, την του έθνους εξαλλοτρίωσιν
μηχανώμενοι σκαιώς οι πέπονες χάριν των εχθρών αυτού.
Δεν θυμάμαι να έχω ξανασυναντήσει τον ωραίο υβριστικό χαρακτηρισμό
πέπονες να εκτοξεύεται με τόση σοβαρότητα. Παρόμοιας φύσης και
επινοητικότητας, η ιστορία και περιγραφή της Αιγύπτου γραμμένη από
κάποιον Ουράνιο: τόσο, που ξεγελά ακόμα και τον πολύ Βίλχελμ
Ντίντορφ, ο οποίος την εκδίδει με το όνομά του, και νάτην, απολαύστε
την: Uranii Alexandrini de regibus Aegyptiorum libri tres, Οξφόρδη
1856. Κάπως μικρότερο, δεκατέσσερις σελίδες, αλλά οπωσδήποτε πιο
καλοφτιαγμένο (εδώ η αποκάλυψη της απάτης από άλλο ένα πατριωτάκι,
τον Αλέξανδρο Λυκούργο, με λεπτομερέστατη περιγραφή της ζωής και
των έργων του ήρωά μας). Ας αρκεστούμε να παραθέσουμε ένα
απόσπασμα με χαρακτηριστικά «αιγυπτιακά» ονόματα (αν και δεν είναι
όλα επινόηση του Σιμωνίδη, θαρρώ, όπως καταλαβαίνει κανείς
διαβάζοντας τον πρόλογο του Ντίντορφ):
…ούτος δε γήμας Σχάμμην την θυγατέρα Λαφώθ την πρεσβυτέραν, του
τας πόλεις Αράβων τας τρεις τας ωγυγίας και ήκιστα επιμάχους, Βόστραν
τε και Λεχάραν, και Θούρχθην, καταστρέψαντος, Χνεμάχοθιν εγέννησε
και Μάσχουφιν και Σφθάχεφιν […] Ήσαν δε οι μεν ηγεμόνες του
στρατού οίδε, Άπις, Μνέφις, Χνούφις, Φρέσωθις, Άνουβις, Θώχεμ,
Χαρωούρης, Ραφώχ, Ύσσανθις, Ούχαμφις, Μάρσαφις, Σατεθθώ,
Ταχόμμης, Πετεσεφώ, Ανουκεμμώ, Παιτνούφις, Θώθουσχις, Πετενσέτις,
Σαβέκωθ, Σχόνις, Σόνεφις, Πνέφχθης, Χαπεμώ, Θένις, Χάρχης,
Θμεράχομμις, Τχόφη, Χάρσουρις, Θούπφεχις, Νεφθυραμμώ, Αμανθώ,
Τοχουνέονις, Αμόχεμφις, Πίσσουσφις, Σμούθης, Χέπφης, οι πάντες εξ
και τριάκοντα.
Αναρωτιέμαι με ποιο μηχανισμό φανταζόταν όλα αυτά τα ονόματα (και
αντιπαρέρχομαι τον πειρασμό να πω ότι ο Ανουκεμμώ μου θυμίζει την
Ανούκ Αιμέ, που άλλωστε ως γνωστόν έζησε αρκετά μετά τον
Σιμωνίδη: ούτε καν στη Συμαΐδα δεν αναφέρεται εφεύρεση της
χρονομηχανής…)· μου θυμίζουν παρόμοιες ιστορίες φανταστικών
22

πόλεων που έγραφα μικρός, και στις οποίες εμφανιζόταν για παράδειγμα
ο βασιλιάς Αίβυσος, όνομα που δεν είναι παρά η επιγραφή ΣΩΣΙΒΙΑ
(από κάποιο φέρι-μποτ) διαβασμένη ανάποδα.
(πηγή)
Και άλλα, και άλλα. Δεν υπήρξε μόνο απατεώνας, πούλησε και εξέδωσε
και γνήσια χειρόγραφα. Το 1862 φαίνεται να έκανε και τη μεγάλη
ανατροπή, αφού δήλωσε ότι ο περίφημος Σιναϊτικός κώδικας, που είχε
κλέψει και δημοσιεύσει ο μεγάλος του αντίπαλος Τίσεντορφ, δεν ήταν
παρά μια δική του πλαστογραφία. Ισχυρισμός που αντικρούστηκε κλπ.
κλπ., αλλά τι ευφυής, τι απροσδόκητος! Αυτός ο Μπόρχες πριν τον
Μπόρχες, ο επινοητής δικών του κόσμων, προσπάθησε σα να λέμε να
βγάλει πλαστό και τον κόσμο τον ίδιο.
Ας μη γράψω περισσότερες λεπτομέρειες. Αυτό είναι το λήμμα της
αγγλικής βίκι (ελληνικό δεν υπάρχει!), μπορείτε δε να διαβάσετε και ένα
σχετικό βιβλίο, δυστυχώς αρκετά απογοητευτικό (Γερμανός που γράφει
σε γαλλικό στυλ: πολύ φιοριτούρα, ασκήσεις λογοτεχνικότητας, ευρεία
χρήση ιστορικού ενεστώτα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, υπέρ το δέον
προσπάθεια να γεμιστούν τα κενά: αρχίζει με ένα επεισόδιο σεξουαλικής
κακοποίησης ανηλίκου ίσα για να είναι στη μόδα, χωρίς καμία
τεκμηρίωση, και τελειώνει με την υπόθεση ότι αυτό που σε μια επιστολή
του ο Σιμωνίδης αναφέρει ως «Αλβανία» θα μπορούσε να είναι τα
Μετέωρα…).
Από τον ΨευδοΑρτεμίδωρο (πηγή)
Αξίζει όμως να διαβάσετε αυτή την πολύ ωραία βιβλιοπαρουσίαση, όπου
εκτίθενται πολύ καλύτερα τα συναρπαστικά γεγονότα της ζωής του
Σιμωνίδη. Εδώ και ένα άρθρο που συνοψίζει το ζήτημα του πλαστού (;)
Αρτεμίδωρου, για το οποίο (ελπίζω) περισσότερα στα σχόλια.
Ισλάμ Αχούν. Ο ομόλογος του Σιμωνίδη στην Κεντρική Ασία:
Ουιγούρος από το Χοτάν, στο κινεζικό Τουρκεστάν ή Σινκιάνγκ, άρχισε
το 1895 να προσφέρει για πούλημα, μαζί με έναν συνέταιρό του, αρχαία
χειρόγραφα στους διάφορους Άγγλους και Ρώσους πρόξενους της
περιοχής. Τα χειρόγραφα προκάλεσαν εξαιρετική σύγχυση στον
ανερχόμενο κλάδο των ασιανολόγων: οι διάφορες γραφές που
εφεύρισκαν οι δύο συνέταιροι έμοιαζαν άλλοτε με ινδικά, άλλοτε με
κινέζικα, άλλοτε με ουιγουρικά ρουνικά, μέχρι που είχαν ενσωματώσει
και κυριλλικά στοιχεία προς μεγάλη απορία των μελετητών. Οι
αθεόφοβοι, μάλιστα, όταν αυξήθηκε η ζήτηση για χειρόγραφα είχαν
23

φτιάξει ξύλινα τυπογραφικά στοιχεία, πάλι από ανύπαρκτες γραφές, για


να αυξήσουν την παραγωγή. Αλλά να, όσες αμφισβητήσεις προέκυπταν
σκόνταφταν στο πολύ ευρωπαϊκό ερώτημα:
Πώς γίνεται ο Ισλάμ Αχούν και οι σχετικά αγράμματοι συνεργάτες του να
πιστωθούν με την όχι λίγη επινοητικότητα που θα απαιτούσε η κατασκευή
αυτών των γραφών;
(Hoernle, A. F. Rudolf (1899). «A collection of Antiquities from Central
Asia, Part I.». Journal of the Asiatic Society of Bengal: 62 –από βίκι).
Εκείνος που τελικά τον υποψιάστηκε ήταν ο σπουδαίος Αυρήλιος Στάιν,
μια και στα τόσα χειρόγραφα που ο ίδιος ανακάλυψε στις θαμμένες
πόλεις του Ταρίμ δεν συνάντησε ούτε ένα με τις παράξενες γραφές που
ανακάλυπτε ο Ισλάμ Αχούν. Τον συνάντησε λοιπόν και τον ανάγκασε
τελικά να του αποκαλύψει την απάτη. Ο Στάιν χαρακτηρίζει τον Ισλάμ a
very clever rascal, with a good deal of humour -αυτό μπορεί να το
φανταστεί κανείς άλλωστε. Μεταξύ των άλλων δραστηριοτήτων του, μία
θυμίζει τους τυχοδιώκτες στον Άνθρωπο που θα γινόταν βασιλιάς του
Κίπλινγκ: μεταμφιεζόταν σε Άγγλο πράκτορα που έψαχνε τάχα για
παράνομους σκλάβους, ώστε να εκβιάζει τους ντόπιους.
Μετά την, ας πούμε, ανάκρισή του από τον Στάιν, ο Ισλάμ Αχούν του
ζήτησε να τον πάρει μαζί του στην Ευρώπη. Τι να σκεφτόταν άραγε; Να
ετοίμαζε μια καριέρα στο Βερολίνο και το Λονδίνο εφάμιλλη του
Σιμωνίδη, σαράντα χρόνια πριν; Εν πάση περιπτώσει ο Στάιν αρνήθηκε·
και δεν ξέρουμε τίποτε άλλο για τον Ισλάμ Αχούν.
Έχουμε όμως τη φωτογραφία του, και μπορούμε να δούμε τις δικές του
τουλάχιστον πλαστογραφίες.
Κλείνοντας, ας μην αφήσουμε να εννοηθεί ότι μόνο τριτοκοσμικοί
Βαλκάνιοι και Κεντρασιάτες προσπαθούσαν να ξεγελάσουν την, χμ,
επιστημονική κοινότητα. Να για παράδειγμα ο άνθρωπος του Πίλτντάουν
(να μείνει η Αλβιών χωρίς προϊστορικό άνθρωπο; Never!) και ένα σωρό
άλλα. Επιτρέψτε μου όμως να προτιμάω τον Ισλάμ Αχούν, τον επινοητή
των γραφών, και ακόμα περισσότερο τον Σιμωνίδη, τον επινοητή
κόσμων.
Υ.Γ. Κάντε τον κόπο να δείτε και τη συνεισφορά του φίλου Alfred E.
Newman σχετικά με άλλον ένα καταπληκτικό πλαστογράφο, τον
Πρίγκηπα Ροδοκανάκι. Εδώ το κείμενο, και εδώ μια φωτογραφία. Α! και
εδώ το magnum opus του, η (ψευδο)ιστορία των Ιουστινιάνηδων της
Χίου.
24

«Επιστήμη Πεπλανημένη. Μια ιδιοφυΐα εξαπατά την Ευρώπη.» N

Συμπόσιο:
«Επιστήμη Πεπλανημένη. Μια ιδιοφυΐα εξαπατά την Ευρώπη.
Συμπόσιο με αφορμή τη συμπλήρωση των 194 χρόνων
από τη γέννηση του Κωνσταντίνου Σιμωνίδη»

13 -14 Νοεμβρίου 2014

Παράλληλη έκθεση
12 Νοεμβρίου – 12 Δεκεμβρίου 2014
Εγκαίνια: Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2014, ώρα 20:00
Campus der Universität Wien, Dr-Karl-Lueger-Ring 1, 1010 Wien
Η παραπλάνηση και η εξαπάτηση της επιστήμης, τα ζητήματα
αναγνώρισης του «αυθεντικού» και του «πλαστού», με αντιπροσωπευτικό
παράδειγμα τις πλαστογραφίες του Κωνσταντίνου Σιμωνίδη, είναι οι
κύριοι θεματικοί άξονες γύρω από τους οποίους θα κινηθεί το συμπόσιο
που διοργανώνει το Ινστιτούτο Βυζαντινών & Νεοελληνικών Σπουδών
του Πανεπιστημίου της Βιέννης. Το συμπόσιο θα πραγματοποιηθεί από τις
13 Νοεμβρίου 2014 έως τις 14 Νοεμβρίου 2014, στην Aula am Campus
der Universität Wien, Hof 1 και θα συνοδεύεται από εικαστική έκθεση
(Εγκαίνια: Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2014, 20:00, Institut für
Kunstgeschichte, Hof 9).
O Κωνσταντίνος Σιμωνίδης χαρακτηρίστηκε ως ο πιο επιδέξιος και
θρασύς πλαστογράφος παλαιών χειρογράφων του 19ου αιώνα. Έφτασε
μάλιστα στο σημείο να πλαστογραφήσει ως και την ίδια του τη ζωή. Ο
ίδιος δηλώνει πως γεννήθηκε τον Νοέμβριο του 1820 ή, όπως αναφέρει
αλλού το 1823, πάνω στο πολεμικό πλοίο του πατέρα του Σίμωνα από τα
Στάγειρα, ενώ αγκυροβολούσε στο λιμάνι της Ύδρας. Καθώς η μητέρα του
καταγόταν από τη Σύμη, βαφτίστηκε εκεί λίγες μέρες αργότερα, παρουσία
του αγωνιστή Ανδρέα Μιαούλη (1769-1835). Έχασε νωρίς τους γονείς του
κι έτσι μαθήτευσε στο ορφανοτροφείο του Καποδίστρια στην Αίγινα, με
δάσκαλο τον Νεόφυτο Δούκα (1760-1845), ενώ αργότερα έμαθε τις
τυπογραφικές τέχνες κοντά στον Ανδρέα Κορομηλά (1811-1858) στην
Αθήνα, και ζωγραφική και καλλιγραφία στο Άγιο Όρος. Εκεί έκανε τα
πρώτα του βήματα στη μίμηση και την αντιγραφή γραφικών χαρακτήρων,
αλλά και τις πρώτες του μεγάλες «ανακαλύψεις» αρχαίων και παντελώς
25

άγνωστων χειρογράφων, τα οποία θα προσπαθήσει να προωθήσει ως


αυθεντικά σε ευυπόληπτους επιστήμονες, εκδίδοντας δείγματα ως το τέλος
της ζωής του. Πέθανε από λέπρα το 1867 στην Αλεξάνδρεια ή το 1890 στα
Μετέωρα. Όπως παρατήρησε ο Alexander von Humboldt: «Ο
Κωνσταντίνος Σιμωνίδης αποτελεί ένα ζωντανό αίνιγμα και έναν άλυτο
γόρδιο δεσμό».
Στο συμπόσιο συμμετέχουν οι εξής ομιλητές: Friederike Berger
(Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Λειψίας), Luciano Bossina (Πανεπιστήμιο
Πάδοβας), Λίλια Διαμαντοπούλου (Πανεπιστήμιο Βιέννης), Christian
Gastgeber (Αυστριακή Ακαδημία των Επιστημών, Βιέννη), Jürgen
Hammerstaedt (Πανεπιστήμιο Κολωνίας), Μαριλίζα Μητσού (EHESS,
Παρίσι), Andreas E. Müller (Πανεπιστήμιο Βιέννης), Άννα Μυκονιάτη
(ΚΜΣΤ, Θεσσαλονίκη), Pasquale Massimo Pinto (Πανεπιστήμιο Μπάρι),
Robert Sablatnig (Πολυτεχνείο Βιέννης), Manfred Schreiner (Ακαδημία
Καλών Τεχνών Βιέννης), Νικήτας Σινιόσoγλου (Πανεπιστήμιο Αθηνών),
Wolfgang Speyer (Πανεπιστήμιο Σάλτσμπουργκ), Birgit Wagner
(Πανεπιστήμιο Βιέννης).
Διοργάνωση: Andreas E. Müller, Λίλια Διαμαντοπούλου και Christian
Gastgeber. Μετά το πέρας του συμποσίου πρόκειται να εκδοθούν τα
πρακτικά των εργασιών.
Έκθεση
Το συμπόσιο συνοδεύεται από έκθεση που βασίζεται στη θρυλική ζωή και
το έργο του Κωνσταντίνου Σιμωνίδη, εστιάζοντας σε σημαντικούς
σταθμούς και σε εκδόσεις, όπως η Συμαΐς (1849), η Ερμηνεία των
ζωγράφων (1853), ο Σιναϊτικός κώδικας, η αποκρυπτογράφηση των
Ιερογλυφικών και το παλίμψηστο του Ποιμένος του Ερμά, τμήμα του
οποίου βρίσκεται σήμερα στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Βιέννης (ÖNB).
Ακόμη, ανοίγεται ένα παράθυρο στο σήμερα, καθώς συμμετέχουν και
σύγχρονοι καλλιτέχνες από την Ελλάδα. Οι οκτώ καλλιτέχνες που
παίρνουν μέρος στην έκθεση κλήθηκαν να μετουσιώσουν σε εικαστικό
έργο το ερέθισμα που προκαλούν η μυθιστορηματική ζωή του
πλαστογράφου, τα έργα του αλλά και γενικότερα η διαχείριση των εννοιών
πλαστό-αυθεντικό στην τέχνη. Ως αποτέλεσμα, προκύπτει μια έκθεση με
εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους έργα τόσο ως προς το ύφος όσο και ως
προς την αφορμή, αφού ο κάθε καλλιτέχνης αποτυπώνει την ιδιαίτερη
αίσθηση που του δημιουργεί το έργο και αποδίδει την ερμηνεία του.
Συμμετέχουν οι εξής καλλιτέχνες: Ελεάννα Κουμαριανού, Αλέξανδρος
Μαγκανιώτης, Βιργινία Μαστρογιαννάκη, Βασιλική Μάττα, Αντώνης
Μιχαηλίδης, Έλενα Προβατά, Γιώργος Τσεριώνης και Βασίλης
26

Ζωγράφος, ενώ την επιμέλεια της έκθεσης έχουν ο Andreas E. Müller


(Πανεπιστήμιο Βιέννης), η Λίλια Διαμαντοπούλου (Πανεπιστήμιο
Βιέννης) και η Άννα Μυκονιάτη (ΚΜΣΤ, Θεσσαλονίκη).
Η έκθεση θα διαρκέσει ως τις 12 Δεκεμβρίου 2014 και είναι ανοιχτή στο
κοινό, με ελεύθερη είσοδο, στις ώρες λειτουργίας του Ινστιτούτου
Ιστορίας της Τέχνης, Universität Wien (Hof 9, Δευτέρα-Πέμπτη, 9.00-
18.00; Παρασκευή, 9.00-17.00).
Ο Σιμωνίδης του Rüdiger Schaper, στις εκδόσεις Νεφέλη

Η πλαστογραφία ως άσκηση ελευθερίας!


Από τον ΝΙΚΗΤΑ ΣΙΝΙΟΣΟΓΛΟΥ
Rüdiger Schaper, Η Οδύσσεια του πλαστογράφου Κωνσταντίνου
Σιμωνίδη. Η περιπετειώδης ιστορία του Έλληνα που ξεγέλασε την Ευρώπη
και παράλληλα εφηύρε την Αρχαιότητα, μετάφραση Νατάσα Σεχίδου,
Νεφέλη, Αθήνα 2012, σελ. 259
Ο συγγραφέας του βιβλίου σημειώνει κάπου πως μνημείο του
Κωνσταντίνου Σιμωνίδη δεν υπάρχει πουθενά στην Ελλάδα.
Ολοκληρώνοντας την ανάγνωση αναρωτιέται κανείς μήπως υπάρχει κάτι
εγωιστικό εκ μέρους μιας πολιτείας που αναγνωρίζει τα τέκνα της
αναλόγως του σεβασμού που της έδειξαν και της βούλησής τους να
συμβιβαστούν με αυτήν.
27

Άραγε, γιατί αφιερώνονται προτομές και αγάλματα μόνο σε όσους


υποτίθεται πως έδρασαν με γνώμονα τη μια ή την άλλη κοινωνικά
αποδεκτή ή πολιτικά ορθή αλήθεια; Ενδεχομένως αναγνώριση αξίζουν
και όσοι χλεύασαν κατάμουτρα τις αλήθειες. Διότι ο Κωνσταντίνος
Σιμωνίδης, ο πλέον αλλόκοτος και ικανός πλαστογράφος αρχαίων
κειμένων που γνώρισε η Ιστορία, οπωσδήποτε εκκεντρικός
προβοκάτορας και αδίστακτος τυχοδιώκτης, ενδεχομένως φαντασιοκόπος
και μυθομανής, υπήρξε κάτι περισσότερο από ιδιοφυής τσαρλατάνος ή
εγκληματίας με την τεχνική νομική έννοια. Τα κίνητρά του δεν
περιορίζονται στην παθολογική ανάγκη να σαμποτάρει την ακαδημαϊκή
κοινότητα, να χλευάσει τη σεβάσμια επιστήμη της Κλασικής Φιλολογίας
ή να εξαπατήσει και να απορρίψει την εξουσία και κάθε αυθεντία. Το
έργο του Σιμωνίδη απορρέει από μια αχαλίνωτη ανατρεπτική
δημιουργικότητα που έθεσε τεχνική, γνώσεις και ταλέντο στη δούλεψή
της. Η δημιουργικότητα αυτή δεν γνώρισε όρια, δεν περιορίστηκε σε
κείμενα, παλίμψηστα ή επιστολές: εν τέλει κυρίευσε την ταυτότητα του
πλαστογράφου ως ιστορικού προσώπου.
Δυο πράγματα πλαστογραφούσε ο Κωνσταντίνος Σιμωνίδης: αρχαίες ή
βυζαντινές πηγές και την ίδια του τη ζωή. Αφενός, δρούσε ως ιός στο
λειτουργικό σύστημα της Φιλολογίας, υπονομεύοντας συστηματικά την
λατρεία του αυθεντικού και δηλητηριάζοντας την εμμονή της νεώτερης
Ευρώπης με το γνήσιο και την ανακάλυψη «αληθινής», πρωτότυπης
γνώσης. Αφετέρου, πέτυχε να διασχίσει σαν φάντασμα ή σκιά το
προσκήνιο αρνούμενος να αφομοιωθεί ή έστω κάπως να ενταχθεί, ζώντας
για να παίξει, να σαρκάσει και να ξεγελάσει τους στιβαρούς φιλόλογους
που τον αμφισβήτησαν, κατασκευάζοντας διαρκώς το παρελθόν του,
επινοώντας ακόμη και τον βιογράφο του. Στην πορεία ο άνθρωπος αυτός
συνέθεσε μερικά από τα πιο αλλόκοτα βιβλία όλων των εποχών.
Ο Σιμωνίδης γεννήθηκε γύρω στα 1820 στη Σύμη. Μεταξύ 1836 και
1840 βρίσκεται στον Άθω, όπου φαίνεται πως απέκτησε πρόσβαση σε
μια κρυμμένη βιβλιοθήκη της Μονής Παντελεήμονος, μια μοναδική πηγή
κυλίνδρων και αρχαίων χειρογράφων. Στον Άθω αναπτύσσει ένα
ασυνήθιστο ταλέντο στην καλλιγραφία και παλαιογραφία, μαθαίνει να
πειραματίζεται με αρχαίους παπύρους, να κατασκευάζει μελάνη σε
καθαρά οργανική βάση και ειδικούς κονδυλοφόρους, αλλά και να
επεμβαίνει στα βαθύτερα στρώματα των παλιμψήστων αντιστρέφοντας
τη συνηθισμένη πρακτική. Η θητεία στις επίσημες και απόκρυφες
βιβλιοθήκες του Άθω οδηγεί σε μια εκπληκτική για την εποχή
εγκυκλοπαιδική αρχαιογνωσία, τέτοια που αργότερα θα εντυπωσιάσει
28

και θα παραπλανήσει κορυφαίους φιλολόγους της φωτισμένης Εσπερίας.


Η καλλιγραφία, η εμμονή στη λεπτομέρεια και η φιλολογική κατάρτιση
υπηρετούν ήδη ό,τι οι φιλόλογοι θεωρούν κατεξοχήν τσαρλατανισμό και
απάτη: τη δημιουργία νέων κειμένων σε αρχαίες περγαμηνές. Μεταξύ
1840 και 1848 εικάζεται πως περιπλανήθηκε στο Αιγαίο, στην Κύπρο,
στο Σινά, στη Βαβυλώνα και τη Δαμασκό, την Αλεξάνδρεια και αλλού. Ο
ίδιος ισχυριζόταν ότι απέκτησε πτυχία φιλοσοφίας από Πανεπιστήμια
στη Μόσχα και στην Οδησσό, ότι υπήρξε προστατευόμενος μιας εύπορης
κυρίας της ανώτερης δυνατής κοινωνικής τάξης και άλλα πολλά. Όμως
τίποτα δεν είναι βέβαιο στη ζωή ενός ανθρώπου που φαίνεται να επινοεί
τις σπουδές, τους φίλους και προστάτες, τις αυθεντίες που αργότερα
εμφανίζει ως εγγυητές της γνησιότητας του έργου του. Άλλωστε, ο ίδιος
ισχυριζόταν πως καταγόταν από τα Στάγειρα και ότι ήταν απόγονος του
Αριστοτέλη.
Στα 1848 τον βρίσκουμε στην Αθήνα. Ο Σιμωνίδης εκδίδει ένα χαμένο
έργο του 13ου αιώνα που αποδίδει σε κάποιο μοναχό Μελέτιο από τη
Χίο. Ο τίτλος είναι Συμαΐς, Ιστορία της Απολλωνιάδος Σχολής και, όπως
σημειώνει ο Ρύντιγκερ Σάπερ, πρόκειται για «ένα βιβλίο που δεν έχει
ξαναδεί ο κόσμος» (σ. 124). Το κείμενο τεκμηριώνει την δράση μιας
άγνωστης ομάδας φιλοσόφων, μαθηματικών και μηχανικών κατά την
ύστερη αρχαιότητα. Είναι μια προσεκτικά φτιαγμένη ψευδοϊστορία ή
εναλλακτική ιστορία με παραπομπές και επιστημονική φόρμα. Ο
Σεβαστός από τη Σύμη εφηύρε το χαρτί και το τηλεσκόπιο, ο
Περίστρατος ο Ρόδιος την τυπογραφία, ο μηχανικός Εύδυπος ένα
ταχύπλοο. Εφευρέσεις που θυμίζουν Ντα Βίντσι και Ιούλιο Βερν
συνδυάζονται με παγανιστικές τελετές και σεξουαλικά όργια. Ο
Σιμωνίδης βρίσκεται μπροστά από την εποχή του: Ο συνδυασμός
φανταστικής τεχνολογίας και ιστορικού μυθιστορήματος είναι τυπικός
του cyberpunk, υποείδους της επιστημονικής φαντασίας με
αφοσιωμένους οπαδούς στη Μεγάλη Βρετανία και τις Ηνωμένες
Πολιτείες. Δεν έχω αμφιβολία ότι ο Σιμωνίδης πρέπει να θεωρηθεί
πρόδρομός του, τουλάχιστον όσο ο Βερν. Ακολουθεί ένα έργο
γεωγραφίας του 4ου ή 5ου αιώνα. Συγγραφέας κάποιος Εύλυρος και
θέμα η Κεφαλονιά. Εδώ ο πλαστογράφος-εκδότης είναι πιο
συγκρατημένος, «σε ένα σημείο όμως ξεσπά το επινοητικό του μένος.
Πρόκειται για την προέλευση της (φανταστικής) πόλης με το όνομα
Πικρογαμία, κυριολεκτικά: πικρός γάμος.» (σ. 129).
Ο Σιμωνίδης επιχειρεί μια ανερυθρίαστη άρση της βίας του ιστορικού
χρόνου, η ζωή του γίνεται μια φιλολογική βλασφημία με φιλοσοφικές
29

προεκτάσεις. Παίζει με τις χρονολογίες και τα τοπωνύμια, συνδέει το


Βυζαντινό παρελθόν με το παρόν. Τοποθετεί τον Βυζαντινό ζωγράφο
Μανουήλ Πανσέληνο (14ος αιώνας) στον πέμπτο αιώνα και ισχυρίζεται
ότι αυτός εφηύρε την ηλιοτυπία, τεχνική αγιογραφίας που βασιζόταν
στην ηλιακή ακτινοβολία. Άρα η ηλιογραφία, ο πρόδρομος της
φωτογραφίας, δεν αποτελεί γαλλική εφεύρεση του 19ου αιώνα αλλά
βυζαντινή, προϊόν της νεοπλατωνικής θεολογίας του φωτός που διακρίνει
τη βυζαντινή αγιογραφία. Η πλαστογραφία ως δημιουργία γρήγορα
αποκτά πολιτική διάσταση. Ο Σιμωνίδης υπήρξε εχθρός του Ραγκαβή
(του οποίου την υπογραφή πλαστογραφεί για να εμφανίσει εαυτόν θύμα
εκβιασμού), εθνικιστής και γερμανοφοβικός σε μια περίοδο που η
Ελλάδα αναζητά ταυτότητα.
Μουστοξύδης, Κουμανούδης και άλλοι αποκαλύπτουν τις «απάτες»
του Σιμωνίδη αλλά σημειώνουν κάτι ασυνήθιστο: ο πλαστογράφος
αυτός έχει τέτοιες ικανότητες που θα περίμενε κανείς ότι θα
ακολουθούσε άλλου είδους καριέρα. Είναι τόσο καλός και με τέτοια
κατάρτιση που θα μπορούσε να γίνει κορυφαίος φιλόλογος ή
παλαιογράφος. Πράγματι, φαίνεται πως κατά καιρούς ο Σιμωνίδης
υπήρξε εκδότης αρχαίων κειμένων με συνέπεια, ό,τι ονομάζουμε σήμερα
ακαδημαϊκόν ήθος. Εκδήλωσε μάλιστα την επιθυμία να επιμεληθεί την
έκδοση των Απάντων του Γρηγορίου Παλαμά και του Σχολάριου. Θα
μπορούσε να το είχε πράξει. Προτίμησε όμως να ακολουθήσει τον
επικίνδυνο δρόμο της πλαστογραφίας και της προβοκάτσιας. Η επιστήμη
της φιλολογίας δεν ήταν αρκετή, τα κλασικά και βυζαντινά κείμενα πολύ
λίγα για να κορέσουν τη δημιουργικότητά του. Είναι ίσως κρίμα, ότι δεν
συνδύασε τα δύο του ενδιαφέροντα, τη βυζαντινή φιλοσοφία με τη
δημιουργική πλαστογραφία. Θα είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον μια
πραγματεία περί Θαβωρείου φωτός διασκευασμένη και «πειραγμένη»
στα πρότυπα της Συμαΐδος.
Ξεκινά μια περίοδος διαρκών μετακινήσεων. Ο Σιμωνίδης εμφανίζεται
σε Κωνσταντινούπολη, Παρίσι, Λονδίνο, Οξφόρδη, Λειψία, πάντοτε
κάτοχος αρχαίων κυλίνδρων και περγαμηνών. Όπου και αν πήγε, η
προσωπική δημιουργικότητα επιτέθηκε απρόκλητα και σαρκαστικά στην
επιστήμη της Φιλολογίας με όπλο τα κατεξοχήν φιλολογικά εργαλεία:
την παλαιογραφία, την επεξεργασία του παλίμψηστου, την επιμέλεια και
έκδοση αρχαίων κειμένων, την αντιστοίχηση έργων και αρχαίων
συγγραφέων που γνωρίζουμε μόνον από Βυζαντινούς λεξικογράφους. Ο
Σιμωνίδης αναμιγνύει γνήσια με πλαστογραφημένα χειρόγραφα,
ισχυρίζεται ότι κατέχει υλικό από τη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, από
30

το Σινά, την Αντιόχεια και φυσικά τον Άθω. Χρησιμοποιεί γνήσιους


παπύρους για να συνθέσει κείμενα που αποδίδει σε σκοτεινούς
συγγραφείς, φτιάχνει συμπιλήματα με πυρήνα τον Στράβωνα και τον
Στέφανο Βυζάντιο σε «μια τεχνητή γλώσσα, κατασκευασμένη από
δάνεια της αρχαίας ελληνικής, νησιώτικες διαλέκτους, καθαρή φαντασία
και μοντέρνους σχηματισμούς λέξεων». Πλαστογραφεί Αισχύλο, Όμηρο,
αποσπάσματα του Ζαρατούστρα, εφευρίσκει φιλοσόφους της ύστερης
αρχαιότητας. Συνθέτει το ελληνικό «πρωτότυπο» του Ποιμένος του
Ερμά, έργο γνωστό έως τότε μόνο από λατινική μετάφραση, οπότε και
τον κατηγορούν ανοικτά για αντίστροφη μετάφραση από τα λατινικά.
Στο Παρίσι βέβαια στραβοπατά. Κατασκευάζει μια συστατική επιστολή
του Sainte-Beuve προκειμένου να εισχωρήσει στους κατάλληλους
κύκλους, αλλά βάζει λάθος υπογραφή: St. Beuve. Στο Λονδίνο πάλι
γνωρίζει δόξες. Εξαπατά το Βρετανικό Μουσείο και τον μανιακό,
ακόρεστο συλλέκτη βιβλίων Σερ Τόμας Φίλιπς (πολύ καλές οι σελίδες
του Σάπερ για τον «παπυρομανή» βιβλιοθήρα). Στη Λειψία παρουσιάζει
ένα «παλίμψηστο 70 φύλλων του Ουρανίου με την ιστορία των
αιγυπτίων βασιλέων», αξιοποιώντας δημιουργικά την αναφορά του
λεξικογράφου Στέφανου Βυζάντιου. Το έργο περιέχει μια φανταστική
ιστορία της Αιγύπτου με «ατελείωτες γενεαλογίες και δυναστικές
δολοφονίες, εκστρατείες και μυστικιστικές αφηγήσεις για ζώα» (σ. 177).
Ο κορυφαίος φιλόλογος Καρλ Βίλχελμ Ντίντορφ παρασύρεται και
προχωρεί σε έκδοση του κειμένου. Πυροδοτείται διαμάχη μεταξύ
Ντίντορφ και Κόνσταντιν φον Τίσεντορφ με τη συμμετοχή του
Αλεξάντερ φον Χούμπολτ. Η απάτη αποκαλύπτεται και ο Σιμωνίδης
προφυλακίζεται για δεκαεπτά μέρες. Η υπερασπιστική του γραμμή είναι
όντως απολαυστική (σ. 182). Όμως ο Σιμωνίδης δεν ξεχνά τους εχθρούς.
Στα 1862 ο Guardian δημοσιεύει επιστολή του με την οποία ευθαρσώς
αναλαμβάνει την πατρότητα του Σιναϊτικού Κώδικα, της σπουδαίας
ανακάλυψης του Τίσεντορφ. «Μεγαλειώδης επίθεση, μια αφοπλιστική
ομολογία. Ο άνθρωπος που κατηγορείται διαρκώς για πλαστογραφία
εκφράζεται δημόσια και ομολογεί ότι αυτός συνέγραψε το ιερό κείμενο
για το οποίο μιλά τώρα όλος ο κόσμος» (σ. 226). Ακολουθεί σειρά
επιστολών σε εφημερίδες, αναστάτωση, ανησυχία.
Ξένο σώμα σε αξιοσέβαστους και κοινωνικά πανίσχυρους οργανισμούς
παραγωγής γνώσης και αλήθειας, ο Σιμωνίδης έχει ανάγκη από
συμμάχους. Στα 1859 εκδίδεται στο Μπράιτον μια βιογραφία του στα
υφολογικά πρότυπα βίων αγίων διά χειρός Charles Stewart. «Τσαρλς
Στιούαρτ και Κωνσταντίνος Σιμωνίδης, στα αγγλικά. Τα ίδια αρχικά:
31

C.S. Το Biographical Memoir αποδεικνύεται αυτοβιογραφία» (σ. 213).


Φαίνεται πως ο Σιμωνίδης δημοσίευσε με άλλο όνομα μια υπεράσπιση
του εαυτού του. Πλαστογράφησε ακόμη και τον βιογράφο του. Υπάρχει
και συνέχεια. Ο Σιμωνίδης εμφανίζεται να απαντά δημοσίως στον
βιογράφο Τσαρλς Στιούαρτ με επιστολή και προτεινόμενα errata που
δημοσιεύονται στον Guardian.
Πιστός στο πνεύμα του έργου του ο Κωνσταντίνος Σιμωνίδης
πλαστογράφησε τον θάνατό του. Επιστολή κάποιου Δημήτριου
Ροδοκανάκη ενημερώνει πως ο Κωνσταντίνος Σιμωνίδης πέθανε από
λέπρα στην Αλεξάνδρεια στα 1867. Ο Σάπερ θεωρεί πως ο Σιμωνίδης
απλώς επέλεξε να ανακηρύξει εαυτόν νεκρό και προκρίνει μια άλλη
εκδοχή που συμφωνεί με την αναγγελία θανάτου στους Times του
Λονδίνου. Σύμφωνα με αυτήν ο πλαστογράφος πέθανε σε μια μικρή
πόλη της Αλβανίας στα 1890. Ωστόσο, το έργο του εξακολουθεί να
προκαλεί διχογνωμίες μεταξύ φιλολόγων και ειδικών. Πρόσφατα ο
Λουτσιάνο Κάνφορα δημοσίευσε δύο βιβλία για τον διαβόητο πάπυρο
του Αρτεμίδωρου του Εφέσιου, ένα από τα αρχαιότερα έργα γεωγραφίας,
ανιχνεύοντας τον δάκτυλον του μεγάλου πλαστογράφου.[1] Η
εξαντλητική πραγμάτευση του ζητήματος από τον Κάνφορα είναι
τεκμήριο της ικανότητας του Σιμωνίδη να συγχέει τα όρια αυθεντικού
και πλαστού δημιουργώντας υβριδικές μορφές κειμένων. Αυτές μπορεί
να είναι σκανδαλώδεις, είναι όμως συνάμα πρωτοποριακές.
Στην περίπτωση του Σιμωνίδη η αυθαιρεσία της πλαστογραφίας είναι
άσκηση ελευθερίας.
Η σύγκρουση του Σιμωνίδη με τον Τίσεντορφ και τον Ραγκαβή είναι
επίθεση του περιθωρίου εναντίον του ακαδημαϊκού και κοινωνικού
κατεστημένου, του αλλόκοτου εναντίον της κανονικότητας, της
βούλησης για εξαίρεση εναντίον της ανάγκης για τάξη και σύστημα. O
Σάπερ υποψιάζεται κάτι όταν κάνει μια ωραία σύγκριση με τον γερμανό
ντανταϊστή ποιητή, ζωγράφο και τυπογράφο Κουρτ Σβίτερς (σ. 130).
Ωστόσο, ειδικά η γειτνίαση λογοτεχνίας και εγκληματικής δράσης, η
επιθυμία για την ταυτόχρονη υπέρβαση ιστορικού χρόνου, κειμένων και
εξουσίας, φέρνει τον Σιμωνίδη πιο κοντά στις ανησυχίες και πρακτικές
των καταστασιακών (situationistes) αναρχικών και καλλιτεχνών, στην
απόπειρά τους για κάτι «καλύτερο από την ποίηση ή την τέχνη», όπως το
έθεσε ο Γκυ Ντεμπόρ σχολιάζοντας τη σχέση καλλιτέχνη και βίας,
φαντασίας και ανατροπής.[2]
32

Ο πλαστογράφος Κωνσταντίνος Σιμωνίδης αξίζει να αναγνωριστεί


ως αναρχικός, καταστασιακός και ουτοπιστής, ένας άνθρωπος αλλόκοτος
με την φροϋδική έννοια (das Unheimliche), που επέλεξε την κατά
μέτωπον σύγκρουση με τους θηρευτές του γνήσιου και τους εθισμένους
στην αυθεντικότητα της ιστορίας, ζητώντας κάτι (κατά τη γνώμη του)
καλύτερο και ισχυρότερο από την επιστημονική ανασύσταση της
ιστορίας: την προσωπική παραγωγή του ιστορικού χρόνου, του γνήσιου
και αυθεντικού.
Η πρώτη τούτη βιογραφική προσέγγιση του αινιγματικού Σιμωνίδη
διαβάζεται ευχάριστα, έχει νεύρο, χιούμορ και αγάπη. Δεν πρόκειται για
επιστημονική διατριβή, παραπομπές απουσιάζουν και πολλές από τις
ψυχογραφικές κρίσεις και συνειρμικές παρεκβάσεις του συγγραφέα
ενδέχεται να κουράσουν. Κάποιες βέβαια είναι εξαιρετικά εύστοχες. Ο
Σάπερ αντιλαμβάνεται πως η έννοια της απάτης είναι σχετική. Ο τρόπος
με τον οποίο ο επιστήμονας Τίσεντορφ απέκτησε τον Σιναϊτικό Κώδικα
ενδέχεται να συνιστά και αυτός απάτη (σ. 191), διαφορετικού όμως
είδους από ό,τι οι δημιουργικές απάτες του πλαστογράφου Σιμωνίδη.
Όμορφη η έκδοση του βιβλίου και προσεκτική η μετάφραση και
επιμέλεια. Θα ήταν ίσως καλή ιδέα η προσθήκη ενός επίμετρου με
φωτογραφίες σιμωνιδικών φύλλων και ορισμένων αποσπασμάτων από
την Συμαΐδα και την φανταστική (αυτο)βιογραφία του πρωτοπόρου
Έλληνα.
______________________________________
[1] Luciano Canfora, Il papiro di Artemidoro, Μπάρι 2008 και Il viaggio
di Artemidoro. Vita e avventure di un grande esploratore dell’antichità,
Μιλάνο 2010.
[2] Guy Debord, Panégyrique 1.II, Παρίσι 1989.
2011 Booksreview.gr

Πλαστές Αρχαιότητες / Άννα Μυκονιάτη by Anna Mykoniati - issuu 6


Φεβ 2014 - Καθώς τα Πλαστά και οι πλαστογράφοι διαχρονικά κινούνται
παράνομα και, .... Δημιουργός του είναι κάποιος άλλος που αντιγράφει ή
μιμείται το ύφος, ..... λόγος με αφορμή το πλαστό αντίγραφο της που έκανε
ο Κ. Σιμωνίδης.
Η αρχή της νεοελληνικής λογοτεχνίας | Arnold van Gemert - Academia
...Ένας πλαστογράφος, ο Κωνσταντίνος Σιμωνίδης, στην Αθήνα (1847-
33

1850) 39 .... 30 ARNOLD VAN GEMERT λιέργης ήταν ο γιος του


γνωστού αντιγραφέα και ... Η αρχή της νεοελληνικής λογοτεχνίας.
Μαριλίζα Μήτσου σελ. 39.

22-2013. Ένας αλλιώτικος θαμώνας βιβλιοθηκών: Voltitses.blogspot.gr/2013

Είναι βραδάκι, βάρδια στο γραφείο, λίγος κόσμος, ησυχία, το φως


υποχωρεί στον ερχομό του σκοταδιού, όπως σε εκείνη την εικόνα μιας
νεαρής γυναίκας με μακριά σκούρα ίσια μαλλιά που ανεμίζει ένα μαύρο
πέπλο στο ουράνιο πέρασμά της. Μας σκεπάζει, μας αγκαλιάζει, κατά
κάποιο τρόπο μας προστατεύει. Έτσι έρχεται η νύχτα, όχι γιατί αλλάζουν
οι θέσεις των πλανητών και των δορυφόρων του ηλιακού μας συστήματος
με την διαρκή σταθερή και αδιόρατη κίνηση που μας επιτρέπει να
στεκόμαστε όρθιοι στην επιφάνεια της στρογγυλής γης. Καθόμαστε, «για
πες τι νέα;». Τι νέα να ειπωθούν τώρα; Η γκρίνια και η μιζέρια εδώ και
καιρό τώρα περισσεύουν. Έχουν καταντήσει μια αδιέξοδη επανάληψη που
έχει χάσει και τον εκτονωτικό της χαρακτήρα. Τα προσωπικά είναι
προσωπικά, έχουν την στιγμή τους. Η καθημερινότητα μοιρασμένη άρα
ήδη γνωστή και σχολιασμένη. Τι νέα τώρα; Νέα είναι το βιβλίο που έχω
μισοδιαβασμένο δεν ξέρω το τέλος, δεν έχω την ιστορία ολόκληρη. Μα
δεν πειράζει, «πες». Είναι Η Οδύσσεια του πλαστογράφου Κωνσταντίνου
Σιμωνίδη: η περιπετειώδης ιστορία του Έλληνα που ξεγέλασε την Ευρώπη
και παράλληλα εφηύρε την Αρχαιότητα, του Rudiger Schaper, σε
μετάφραση Νατάσας Σεχίδου (εκδόσεις Νεφέλη, Οκτώβριος 2012, 260
σ.). Ο Κωνσταντίνος Σιμωνίδης υπαρκτό πρόσωπο γεννημένο την
δεύτερη δεκαετία του 19ου αιώνα ή στην Σύμη ή στην Ύδρα, δεν είναι
γνωστό με βεβαιότητα. Όπως πολλά δεν είναι γνωστά για αυτόν. Σαν το
πέπλο της νύχτας να σκέπασε και τα δικά του περάσματα. Γεγονός που
δίνει την ευκαιρία στον συγγραφέα να υποθέτει, να χρησιμοποιεί την
φαντασία του προκειμένου να συμπληρώσει τα κενά που άφησε η
προσεκτική και επίμονη έρευνά του.
Ένα βιβλιοβιβλίο με τα όλα του, μιλά για χειρόγραφα (δεν έχει σημασία
αν είναι αυθεντικά εξάλλου το ζήτημα της αυθεντικότητας τοποθετείται σε
άλλες διαστάσεις, την ιστορική και την φιλοσοφική), για βιβλιοθήκες (εδώ
κυρίως μοναστηριακές, του Αγίου Όρους, της Μονής του Σινά) που
κατείχαν και έσωσαν πολύτιμα τεκμήρια από τις οποίες κλέβονται,
αρπάζονται, ή και αγοράζονται, δανείζονται. Αναφέρεται στην αναζήτηση
των πηγών του παρελθόντος για να ανασυσταθεί με τους όρους της
34

σύγχρονης επιστήμης, για το ενδιαφέρον περί τα φιλολογικά, περί τα


θεολογικά. Εκεί στο Όρος η κρυψώνα είναι εντυπωσιακό θέαμα, κύλινδροι
περγαμηνών, έγγραφα, σχέδια, κατάλογοι, μέσα σε καλάθια και
τσουκάλια, φύρδην μίγδην στο χώμα, στοίβες, μούχλα. Βιβλιοθήκες που
επιθυμούν να δημιουργήσουν πολύτιμες συλλογές, όπως του Βρετανικού
Μουσείου (παράλληλα με την απόκτηση αρχαιοτήτων), της Οξφόρδης.
Αναφέρεται σε βιβλιοσυλλέκτες που κατά κανόνα εντοπίζουν,
συγκεντρώνουν, φυλούν αλλά δεν διαβάζουν απαραιτήτως «Έχουν βιβλία
και τα βιβλία τους κατέχουν» (σ. 164-165). Η εκπαίδευση του Σιμωνίδη
στα μοναστήρια στην αντιγραφή, την επεξεργασία των υλικών, τα
κείμενα. Οι πλαστογραφίες του γίνονται αντικείμενο πολεμικής,
δημιουργίας στρατοπέδων υποστηρικτών και πολεμίων. Ο Τύπος
ασχολείται με το θέμα, η αντιπαράθεση γίνεται μέσα από τις στήλες των
εφημερίδων που δημοσιεύουν επιστολές ειδικών, εμπειρογνωμόνων,
σχόλια και θέσεις των εκδοτών. Ο Σιμωνίδης ηττάται κατά κράτος, στην
Αθήνα, την Γερμανία, την Αγγλία, αποχωρεί από την σκηνή αφού έχει
διαθέσει πολλά χειρόγραφα, αυθεντικά και Πλαστά δικά του
δημιουργήματα. Υπερασπιστής των έργων του διατύπωνε ότι αν το
ζητούμενο ήταν η αλήθεια και μόνο η αλήθεια, δεν θα έπρεπε να
τυπώνονται ούτε ο Όμηρος ούτε ο Ηρόδοτος, καθώς «ως γνωστόν
περιέχουν πολλές αναλήθειες». Δήλωση αληθινή γιατί η πραγματικότητα
και η αλήθεια κυκλοφορούν σφιχτά μαζί με άλλες ιδιότητες, όπως για
παράδειγμα τις προσωπικές εντυπώσεις, τις ζωηρές αισθήσεις, τις
αντιλήψεις και τις προϋπάρχουσες απόψεις, τα μυστήρια κίνητρα και ένα
σωρό τέτοιας τάξης πράγματα που όλα μαζί φτιάχνουν πραγματικότητες,
ανάλογα με την γωνία του φωτός που πέφτει πάνω τους. Όμως το αίτημα
της υψηλής επιστημονικότητας και της σοβαρότητας ήταν πιεστικό τον
19ο αιώνα. Οι επιστήμες του ανθρώπου έπρεπε να αποκτήσουν εργαλεία,
μεθόδους και κριτήρια αντίστοιχα των θετικών επιστημών. Η ιστορία του
Σιμωνίδη είναι μια αφήγηση με πολλαπλές αναζητήσεις, της ζωής και
διαδρομής του, της σκέψης του μέσα στην ρευστότητα της εποχής του, της
διάκρισης μεταξύ σοβαρότητας και μη, της αλήθειας, της γνησιότητας,
των παγωμένων ορίων μεταξύ του αληθούς και ψευδούς. «Από τη ζωή και
το έργο του μαθαίνουμε πώς γίνεται η Ιστορία, επειδή η Ιστορία είναι
πάντοτε κάτι κατασκευασμένο, ηθελημένο, καταπιεσμένο, υπερτονισμένο,
κατευθυνόμενο. Υπάρχει πολλή αλήθεια στις πλαστογραφίες» (σ. 253),
υποστηρίζει ο συγγραφέας που έχει καταγαπήσει τον Έλληνα
πλαστογράφο.
35

Το διαβάσαμε από το: Ποῦ βρίσκονται τά ἀρχαῖα Ἑλληνικά χειρόγραφα; Τὸ


βιβλίοντοῦ Ἀγγέλου Σακκέτου.

Τι γίνεται, όμως, σήμερα;


Κυρίες και Κύριοι, σε μια εποχή που οι ανθέλληνες ανασκευάζουν την
ιστορία για να σβήσουν από τον πολιτιστικό χάρτη λαούς όπως η Ελλάδα,
δεν είναι τυχαίο ότι βάζουν ανθρώπους και μάλιστα όπως κάποιον του
παρελθόντος αιώνος ονόματι Κωνσταντίνο Σιμωνίδη να πλαστογράφηση
χειρόγραφα του Ομήρου για ν’ ανατρέψουν μία ολόκληρη ιστορία ή
γράφοντας μια δήθεν χαμένη τραγωδία του Ευριπίδη για ν’ αναστάτωση
τους μελετητές (15). Ακούγοντας κάποιο γύναιο να λέει από τηλεοράσεως
ότι: «Γουστάρω να καλιαρντέψω μ’ αυτούς που γράφουν τα πύρινα άρθρα
για την τηλεόραση» (16) πολύ φοβάμαι μήπως έρχεται ο θάνατος των
διανοουμένων (17). Ρωτάω, λοιπόν, όλους εσάς τους καλόπιστους φίλους
της «Ελληνικής Αγωγής» και του «Ιδεοθεάτρου»:

Bookia. Για το βιβλίο και τον αναγνώστη. http://www.livepedia.gr

Στην αρχή του άρθρου μνημονεύεται ο Κωνσταντίνος Ροδοκανάκης.


Ποιος ήταν; Σε μια ιστορική μελέτη βιογραφείται ως εξής: "Εκ του
μεγάλου οίκου των Ροδοκανάκηδων, εγεννήθη εν Χίω περί το 1630 και
εξεπαιδεύθη εν Οξφόρδη, ένθα και εξέδωκε έργα τινά εκ των πολλών
τα οποία συνέγραψε και ων μέρος σώζονται εν τω Βρετανικώ
Μουσείω, ο Κωνσταντίνος Ροδοκανάκης. Αι περί αυτού ολίγαι
ειδήσεις φέρουσιν αυτόν ως οπαδόν της βασιλικής οικογενείας των
Στιουαρτών. Φαίνεται ότι τα πλείστα των φιλολογικών αυτού έργων
συνέθεσε καθ' ον χρόνον εσπούδαζεν εν τω εν λόγω πανεπιστημίω, εκ
τούτων δ' εισί γνωστά διάφορα ποιήματα ελληνικά προς τον Βασιλέα
της Αγγλίας Κάρολον Β' (1647- 1688) εκδοθέντα εν Οξφόρδη τω 1668,
"Αναμνήσεις Ιστορικαί" εις τέσσερα βιβλία. Το σύγγραμμα τούτο
διετείνετο ότι είχεν ο περιώνυμος πλαστογράφος Κωνσταντίνος
Σιμωνίδης, λέγων ότι περιέχει τα μετά την Άλωσιν δεινά του ημετέρου
έθνους"… Ο Δημήτριος Ροδοκανάκης, που έγραψε το άρθρο για την
πρώτη ελληνική εκκλησία στο Λονδίνο και για τον πρόγονό του Κ.
Ροδοκανάκη, ήταν γιος εμπόρου από τη Σύρα. Ο πατέρας του τον έστειλε
περίπου το 1860 στο Μάντσεστερ κοντά σε άλλους εμπόρους, αλλά εδώ
είχε την κακή τύχη να γνωρίσει τον καταπληκτικό πλαστογράφο
Κωνσταντίνο Σιμωνίδη. Ο Σιμωνίδης (1820- 1867) γεννήθηκε στη Σύμη,
αλλά την εγκατέλειψε πολύ νέος, αφού προσπάθησε να δηλητηριάσει τους
36

γονείς του. Ήταν ένας διαβολεμένος άνθρωπος. Το πάθος του ήταν να


διαβάζει και μέσα σε ελάχιστα χρόνια πέρασαν από τα χέρια του
εκατοντάδες βιβλία, από τα οποία μάθαινε απέξω τα περισσότερα
κεφάλαια. Κατέφυγε στο Άγιον Όρος, πήγε σ' όλα τα μοναστήρια και
αποκεί αρχίζει η σταδιοδρομία του ως πλαστογράφου. Έμαθε ν' αντιγράφει
με καταπληκτική τελειότητα τα παλαιά χειρόγραφα. Κατόπιν έκοβε τα
άγραφα φύλλα των περγαμηνών και εκεί έγραφε οτιδήποτε ήθελε να
πλαστογραφήσει. Με τα κλεμμένα αληθινά χειρόγραφα και τα δικά του
τα Πλαστά, άρχισε να κάνει εμπόριο χειρογράφων, αφού βέβαια
εγκατέλειψε το Άγίον Όρος. Πήγε στη Γερμανία, τη Ρωσία, την Αίγυπτο
και ξαναγύρισε στην Ελλάδα. Είχε αναστατώσει τον επιστημονικό κόσμο
με τους "θησαυρούς" που τους αγόραζαν τα διάφορα μουσεία όσο κι όσο.
Κόντεψε να τρελάνει τους σοφούς επιστήμονες- ερευνητές, που έβλεπαν
από τη μια μέρα στην άλλη ν' ανατρέπονται ιστορικές αλήθειες ή να
προστίθενται άλλες, τελείως άγνωστες ως τότε. Το πιο περίεργο είναι ότι
ο Σιμωνίδης εξέδωσε έργα βυζαντινών συγγραφέων, αλλά ανάμεσά τους
έβαζε και κεφάλαια που είχε γράψει ο ίδιος. Μέχρι και η Εθνική
Βιβλιοθήκη στην Αθήνα αγόρασε Πλαστά χειρόγραφα του Σιμωνίδη και
μάλιστα με θυσίες αφού τα οικονομικά της μέσα ήταν πολύ πενιχρά… Τις
απάτες του Σιμωνίδη πρώτη αποκάλυψε το 1848 η εφημερίς "Νέας
Ελλάς" και εν συνεχεία το περιοδικό "Πανδώρα" του 1851. Δεν
μπορούσε πλέον να σταθεί στην Ελλάδα. Πήγε στη Γερμανία και μετά
στην Αγγλία. Εκεί ακριβώς γνώρισε και το Δημήτριο Ροδοκανάκη, αυτόν
που έγραψε το άρθρο για την πρώτη ελληνική εκκλησία στο Λονδίνο. Ο
Ροδοκανάκης γοητεύτηκε από τη γνωριμία του Σιμωνίδη και φυσικά
πίστεψε τη δική του εκδοχή, ότι δηλαδή αυτά που γράφτηκαν στην Ελλάδα
εις βάρος του, ξεκινούσαν από τη ζήλια διαφόρων διανοουμένων. Ο
Σιμωνίδης, διαβολεμένος καθώς ήταν, βρήκε αμέσως το ευαίσθητο
σημείο του Ροδοκανάκη που ήταν τρομερά φιλόδοξος και φαντασμένος.
Τον έπεισε ότι είναι ο νόμιμος κληρονόμος του αυτοκρατορικού τίτλου
του Βυζαντίου και απ' ευθείας απόγονος του Κ. Ροδοκανάκη, που ήταν
ιατρός του Άγγλου βασιλιά Καρόλου του Β'… Αποδώ και πέρα ο
Ροδοκανάκης όχι μόνον συνεργάζεται στενά με το Σιμωνίδη, όχι μόνον
αυτοτιτλοφορείται πρίγκιψ, αλλά ετοιμάζει πλέον μόνος του απίθανες
γενεαλογίες ανυπάρκτων προγόνων του και συγγράφει το έργο της ζωής
του, έναν πολυτελέστατο τόμο που κατόρθωσε να τον εκδώσει το 1900.
Το έργο του είναι επιβλητικότατο. Πενήντα εκατοστά μακρύ και σαράντα
περίπου σε φάρδος, είναι ένα βιβλίο τυπωμένο σε πανάκριβο χαρτί με 1005
σελίδες, μόλις μπορεί να το σηκώσει ένας άνθρωπος. Τίτλος:
"Ιουστινιάναι- Χίος. Υπό του πρίγκιπος Δημητρίου Ροδοκανάκη. Εν
37

Σύρω, τύποις Ρενιέρη Πρίντεζη. 1900". Για να καταλάβει κανείς περί


ποίας εκδόσεως πρόκειται, πρέπει να πούμε ότι το 1900, κάθε αντίτυπο
στοίχιζε 500 φράγκα. Βρίθει ανακριβειών, αφού στη βιβλιογραφία του
παραπέμπει τον αναγνώστη σε ανύπαρκτα βιβλία, όπως το απέδειξε με
ατράνταχτα στοιχεία ο διάσημος νεοελληνιστής Αιμίλιος Λεγκράν στη
διατριβή του "Dossier Rhodacanakis. Etude critique de bibliographie
et d' histoire litteraire, Paris". Σ' αυτή τη διατριβή ο Λεγκράν, που είχε
διαβάσει διάφορα προηγούμενα βιβλία και μελέτες του Δ. Ροδοκανάκη,
αποδεικνύει ότι τουλάχιστον είκοσι τέσσερα βιβλία που αναφέρει ο
Ροδοκανάκης ως πηγές του, δεν υπάρχουν σε καμιά βιβλιοθήκη του
κόσμου, διότι απλούστατα ουδέποτε εκδόθηκαν.

Ιστορία Ι. Μ. Αγίου Παύλου. http://agioros.tripod.com/Pavlou.htm

Παρεκκλήσια

Η Μονή Αγίου Παύλου διαθέτει εννέα παρεκκλήσια μέσα στο


μοναστηριακό της συγκρότημα. Τα δύο βρίσκονται μέσα στο Kαθολικό
της: στο δεξί μέρος είναι των Aγίου Παύλου του κτήτορος και Aγίου
Γερασίμου KεφαλληνίαςΣτο αριστερό μέρος είναι του Aγίου Γεωργίου
του Tροπαιοφόρου. Στις πτέρυγες της μονής βρίσκονται τα υπόλοιπα επτά.
Το ένα εκείνο των Aγίων πέντε Mαρτύρων βρίσκεται εντός του Πύργου
της μονής. Ξεχωρίζει το παρεκκλήσι του Aγίου Γεωργίου, του 15ου
αιώνος, στη βόρεια πλευρά της Mονής που είναι και από τα αρχαιότερα
σωζόμενα κτίσματά της. Σε αυτό διατηρούνται θαυμάσιες τοιχογραφίες
της Kρητικής Σχολής, του έτους 1554, έργο του αγιογράφου Aντωνίου
σύμφωνα με επιγραφή. Τη χρονολογία της επιγραφής αυτής την αλλοίωσε
το 1431 ο γνωστός πλαστογράφος Σιμωνίδης στα μέσα του 19ου αιώνα.
Χαρακτηριστικά τους η λεπτότητα των γραμμών, η διαύγεια των
χρωμάτων ,η ασκητικότητα του ύφους και η εν γένει απλότητα.
Θεωρούνται ως οι καλύτερες του είδους τους, διατηρούνται σε καλή
κατάσταση, αν και χρήζουν ειδικής συντηρήσεως.
Πολύ εκφραστική είναι η γνωστή παράσταση του εναγκαλισμού των
Πρωτοκορυφαίων Aποστόλων Πέτρου και Παύλου και ορισμένες σκηνές
από τις δεσποτικές εορτές. Τα υπόλοιπα είναι του Aγίου Aνθίμου
Nικομηδείας, του Aγίου Γερασίμου, του Aγίου Nικολάου, του Aγίου
Γρηγορίου του Θεολόγου και των Aγίων Kωνσταντίνου και Eλένης.
Eξωθεν της μονής υπάρχουν άλλα επτά παρεκκλήσια, μεταξύ των οποίων,
38

του Aγίου Tρύφωνος στους κήπους, του Aγίου Δημητρίου στον αρσανά,
της Mεταμορφώσεως του Σωτήρος στο δασονομείο του βουνού .
Ε
ύ
λ
Ύστερα,
υ επέστρεψε στην Κεφαλονιά, όπου, μέχρι το θάνατό του σε βαθιά
γεράματα
ρ το 484 μ.Χ. έγραψε το δεύτερο μνημειώδες έργο του, τα
ο
«ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ», αποτελούμενο από τριάντα δύο βιβλία. Ένα πολύ μικρό
ς
μέρος απ’ αυτό το ογκώδες έργο του Ευλύρου δημοσιεύθηκε το 1850
(Αθήνα: τύποις Φ. Καραμπίνου – Κ. Βάφα), σε ένα μικρό φυλλάδιο που
οέφερε τον τίτλο «Γεωγραφικά τε και Νομικά την Κεφαλληνίαν αφορώντα,
αποσπασθέντα τα μεν εκ των ΕΘΝΙΚΩΝ, τα δε εκ των ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ
Π
Ευλύρου
υ Κεφαλλήνος του Πυλαρέως [...] δημοσιευθέντα πρώτον ήδη
υπό
λ Κ. Σιμωνίδου». Το φυλλάδιο αυτό, αποτελούμενο από ιε+29 σελίδες,
α
σώζεται σε δύο αντίτυπα στην Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη Αργοστολίου...
ρ
Η
ε ιστορία που θ’ ακολουθήσει, και στην οποία χαριτωμένα, πλην
ύ
διόλου αθώα, όπως θα δούμε εμπλέκεται η Κεφαλονιά και
ς
ειδικότερα η Πύλαρος, έχει ως εξής: Πίσω από τον Εύλυρο, και όχι
ή
μόνο απ’ αυτόν, βρίσκεται ο διαβόητος πλαστογράφος
χειρογράφων
τ του 19ου αιώνα Κωνσταντίνος Σιμωνίδηςi[3]:
οΜια σατανικώς ευφυής φυσιογνωμία, που έκανε άνω-κάτω όχι μόνο

την
χ Ελλάδα, αλλά και ολόκληρη τη φιλολογική Ευρώπη του καιρού
ρ
του.
ο
ν
ι Ο Σιμωνίδης γεννήθηκε το 1820 στη Σύμη των
κ
Δωδεκανήσων. Από μικρός έδειξε τις περίεργες ροπές του, όταν
ό
αποπειράθηκε να δηλητηριάσει τους γονείς του. Λίγο αργότερα
μ
εγκατέλειψε το νησί και κατέφυγε στο Άγιον Όρος, περί το 1845,
ι
στο πλευρό κάποιου γέροντα μοναχού. Εκεί, έχοντας από μικρό
α
ς
παιδί κλίση στη ζωγραφική, έμαθε να διαβάζει, να αντιγράφει, και,
όπως αποδείχτηκε, να απομιμείται παλιά χειρόγραφα, τέχνες τις
φ
οποίες
ι αποφάσισε να εκμεταλλευθεί δεόντως επιστρέφοντας στα
λ
εγκόσμια.
ο
λ
ο
γ
ι
39

Με μια αγκαλιά υποτιθέμενα άγνωστα χειρόγραφα και


αντιγραφές χειρογράφων (ορισμένες ενδεχομένως γνήσιες) υπό
μάλης, περιόδευσε ανά τα κυριότερα πνευματικά κέντρα του
ελληνισμού, και παρουσίαζε στους κατά τόπους λογίους τα έργα
αυτά ως δήθεν ανακαλύψεις κολοσσιαίων διαστάσεων, εξηγώντας
την απίστευτη τύχη του με τον εξής, απίστευτο επίσης, τρόποii[4]:
Ισχυρίστηκε ότι, πηγαίνοντας στο Άγιον Όρος, πληροφορήθηκε την
ύπαρξη παλαιών χειρογράφων. Προκειμένου να αποκτήσει
πρόσβαση σ’ αυτά, μεθόδευσε τον ορισμό του ως αντικαταστάτη του
Γραμματέα του Κοινού. Όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του, κατά τον
ίδιο πάντα, ανακάλυψε ένα κουτί με πολλές κλειδαριές, το οποίο
περιείχε τον «Τράγο», έναν τεράστιο κύλινδρο μεμβράνης, που
περιελάμβανε πάμπολλα άγνωστα χειρόγραφα. Κατόρθωσε να
παραβιάσει το κιβώτιο, να αντιγράψει όσα χειρόγραφα μπορούσε
και να επιστρέψει το πρωτότυπο στη θέση του.

Ο Σιμωνίδης κατόρθωσε να ξεγελάσει πολλούς και επιφανείς


λογίους της εποχής του με τις τρομακτικές αυτές δήθεν
ανακαλύψεις του. Ακόμη και οι σημαντικότεροι επικριτές του
φθάνουν στο σημείο να παραδεχθούν ότι ενδέχεται ορισμένα από
τα χειρόγραφα που κατά καιρούς δημοσίευε ή ισχυριζόταν ότι
κατείχε να ήταν γνήσια αντίγραφα. Ωστόσο, φαίνεται πως ακόμη
και σ’ εκείνα που ήταν γνήσια, ο Σιμωνίδης παρενέβαλλε
αποσπάσματα δικής του εμπνεύσεως και συνθέσεως, ή, τις
περισσότερες φορές, επινοούσε και συνέθετε Πλαστές δήθεν
αντιγραφές ή χειρόγραφα γνωστών ή επινοημένων από τον ίδιο
συγγραφέων, και προσπαθούσε να τα πουλήσει, συχνά επιτυχώς. Το
1849, εκδίδει στην Αθήνα τη ναυαρχίδα των πλαστογραφιών του,
την «Συμαϊδαiii[5]», την ιστορία της «Απολλωνιάδος Σχολής» της
40

Σύμης, που φέρεται να είχε γράψει ο χιώτης ιερομόναχος Μελέτιος.


Όπως αποδείχθηκε από την κριτική της εποχής του, η «Συμαϊς»
ήταν απλώς μια προσπάθεια να προσδώσει ο Σιμωνίδης αρχαίο
κλέος στον τόπο καταγωγής του, αφού, όπως φαίνεται, ουδέποτε
πρέπει να υπήρξε τέτοια σχολή, τέτοιο χειρόγραφο ή τέτοιος
συγγραφέαςiv[6].

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Σιμωνίδης είχε βρει στην αρχή


υποστήριξη από κάποια έντυπα της εποχής, που έσπευσαν να
επιδείξουν την αμέριστη υπεράσπισή τους προς αυτό που εκ πρώτης
όψεως φαινόταν η φιλολογική ανακάλυψη του αιώνος. Ο «Αιών», η
«Ελπίς» και η «Μνημοσύνη» τάχθηκαν υπέρ του, αλλά δεν άργησε
να έρθει και η αυστηρή κριτική από έντυπα όπως η «Νέα Ελλάς»
και η «Πανδώρα». Οι αντιπαραθέσεις του Σιμωνίδη με όσους
τόλμησαν να ασκήσουν κριτική εναντίον του ήταν οξύτατεςv[7].
Μετά την αποκάλυψη της απάτης, στην οποία πρωτοστάτησε ο
Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής και το περιοδικό «Πανδώρα»vi[8],
αλλά και ο Ανδρέας Μουστοξύδης, ο Σιμωνίδης φεύγει για τη
Γερμανία, όπου κατορθώνει να ξεγελάσει τον φημισμένο
παλαιογράφο της εποχής Tischendorf, πουλώντας του δήθεν
«χειρόγραφο» του «Ουρανίου». Όταν το ποιόν του αποκαλύφθηκε
και εκεί, από τον πρώην φίλο του και μετέπειτα Επίσκοπο Σύρου
Αλέξανδρο Λυκούργο, έφυγε για τη Ρωσία, κι έπειτα για την Αγγλία,
όπου επιδόθηκε εκ νέου στην προσφιλή του τακτική, κατάφερε να
αποσπάσει αρκετά χρήματα από επιφανείς ομογενείς, και τελικά
αποκαλύφθηκε ξανά, ενώ είχε εν τω μεταξύ πετύχει να εκδοθεί
ακόμη και μελέτη υπέρ του (1860)vii[9]! Τα τελευταία χρόνια της
ζωής του τα πέρασε στην Αλεξάνδρεια, πουλώντας χειρόγραφα σε
41

περιηγητές, και προσπαθώντας μάταια να χειροτονηθεί επίσκοπος


Αιθιοπίας, μέχρι το θάνατό του, το 1867.

Ο Βουτυράςviii[10] απαριθμεί 43 εκδόσεις με την υπογραφή


του Σιμωνίδη, που έχουν αφετηρία το 1842 στη Μόσχα (από
Πανεπιστήμιο της οποίας ο Σιμωνίδης ισχυριζόταν ότι είχε
αποκτήσει διδακτορικό δίπλωμα), και τέλος το 1865 στο Λονδίνο.
Τα περισσότερα από τα έργα του έχουν χαρακτηριστεί ως προϊόν
της λαβυρινθώδους φαντασίας του, ενώ κάποια από αυτά είναι
απαντήσεις στους επικριτές του. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο
Σιμωνίδης, παρά τις επανειλημμένες προς αυτόν οχλήσεις, δεν
επεδείκνυε ποτέ προς απόδειξη των ισχυρισμών του τα
δημοσιευόμενα από αυτόν χειρόγραφα, ή, σε ορισμένες
περιπτώσεις, έδειχνε μερικές μόνο σελίδες, ενώ ο Σπ. Λάμπροςix[11]
φαίνεται πως είχε ξεκινήσει να γράφει μια μονογραφία για την
υπόθεση Σιμωνίδη, έχοντας διαπιστώσει τη σπουδαιότητα του
θέματος.

Ας επιστρέψουμε όμως στον Εύλυρο... Ο Αλέξανδρος Ρίζος


Ραγκαβήςx[12], την ίδια χρονιά (1850) της δημοσίευσης του
φυλλαδίου των «Γεωγραφικών τε και Νομικών[...]» του Ευλύρου,
αναφέρεται σε μια προδημοσίευση περικοπής χειρογράφου του
Ευλύρου στον αριθμό 504 της «Ελπίδος» από λόγιο της εποχής που
υπέγραφε με το ψευδώνυμο «Ευθύφρων», ο οποίος φαίνεται πως
ήταν πεπεισμένος για τη γνησιότητα του χειρογράφου, αφού, όπως
ανέφερε, ο Σιμωνίδης του είχε δείξει τρεις σελίδες από αυτό, και
μάλιστα του είχε διαβάσει κάποια αποσπάσματα. Ο «Ευθύφρων»
κατά τον Ραγκαβή, θεωρούσε ως απόδειξη της γνησιότητας το
γεγονός ότι ο Σιμωνίδης δυσκολευόταν κατά την ανάγνωση,
πράγμα που σήμαινε (για τον «Ευθύφρονα») ότι μάλλον η γραφή
42

δεν ήταν δική του. Κατά τον Σιμωνίδη, ολόκληρο το χειρόγραφο


που είχε στα χέρια του αποτελείτο από τουλάχιστον πεντακόσια
φύλλα, και ο αντιγραφέας του ήταν κάποιος Νικηφόρος Δαιδάλου
και Ευφροσύνης εκ Κερκύρας. Ο Ραγκαβής δεν δυσκολεύεται
καθόλου να κάνει «φύλλο και φτερό» τα συγκεκριμένα
αποσπάσματα του Ευλύρου, καθώς και τις πλουσιότατες
γραμματολογικές παραπομπές του Σιμωνίδη, ο οποίος, κατά το
Ραγκαβή, με μαεστρία κατασκεύαζε, εκτός από τα χειρόγραφα,
και αλληλοδιαπλεκόμενες βιβλιογραφικές παραπομπές: Σε όλους
τους ευφάνταστους τίτλους και συγγραφείς του, σε όλες τις
πλαστογραφημένες εκδόσεις του, υπήρχαν παραπομπές από τη μία
στην άλλη, έτσι ώστε να κατασκευάζεται ένα τέλειο δίκτυο μιας εκ
πρώτης όψεως εντυπωσιακής αλληλοτεκμηρίωσης, που στην
πραγματικότητα ήταν όχι απλά απολύτως ανύπαρκτη (ή έστω με
κάποια ελάχιστα ψήγματα αλήθειας) αλλά και απολύτως
κατασκευασμένη.

Ο Ραγκαβής καταλήγει ότι πρόκειται για «καρύκη


ωνθυλευμένη με ονόματα», συμπεραίνοντας ότι ο Σιμωνίδης
ανακάτεψε γνήσια τοπωνύμια και στοιχεία (ίσως από τον Στέφανο
τον Βυζάντιο) με παράδοξα ονόματα δικής του επινοήσεως, και,
χρησιμοποιώντας μια γλώσσα που εκ πρώτης όψεως θα μπορούσε
να θυμίζει την εποχή του Ευλύρου (ενώ στην πραγματικότητα ήταν
μια γλώσσα τεχνητή και γεμάτη σολοικισμούς και βαρβαρισμούς),
κατασκεύασε ολόκληρο το χειρόγραφο. Πρόκειται για μια
«θαυματοποιία» που, όπως λέει, ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί
μέσα σε μια εβδομάδα. Θεωρεί δε τη γλώσσα του κειμένου ως
βασική αιτία απόδειξης της πλαστότητας. Και, ολοκληρώνοντας την
ανασκευή του στον επόμενο τόμο της «Πανδώρας»xi[13],
43

καταλήγει ότι ο Εύλυρος είναι 100% κατασκευασμένος – τόσο ο


ίδιος όσο και το χειρόγραφό του.

Ο Σιμωνίδης όμως δεν φαίνεται να το βάζει κάτω τόσο


εύκολα, αφού με το φυλλάδιό του «Γεωγραφικά τε και Νομικά την
Κεφαλληνίαν αφορώντα», και ενώ μαίνεται ο σάλος εναντίον του,
απευθύνεται, σ’ έναν μακροσκελέστατο πρόλογο (σ. α΄- ις΄ του
φυλλαδίου), στους συντάκτες των Κεφαλληνιακών εφημερίδων -
που είχαν μόλις πριν ένα χρόνο αρχίσει να εκδίδονται στο
αγγλοκρατούμενο νησί, μετά την παροχή του δικαιώματος
ελευθεροτυπίας από την Προστασία – και μάλιστα στον Ηλία Ζερβό
Ιακωβάτο, εκδότη του «Φιλελεύθερου». Αφού ο Σιμωνίδης
διπλωματικά δηλώνει τη συμπαράστασή του στον αγώνα για την
αποτίναξη του αγγλικού ζυγού, προσπαθεί, με ομολογουμένως πολύ
έξυπνο τρόπο, αφ’ ενός να διαψεύσει τους επικριτές του για την
ανυπαρξία του Ευλύρου (παραθέτοντας σωρεία
ψευδοπαραπομπών), και αφ’ ετέρου να εξασφαλίσει χορηγούς για
την μελλοντική έκδοση του μεγαλειώδους έργου του Κεφαλλήνος
γεωγράφου (του οποίου έργου το εν λόγω φυλλάδιο αποτελεί απλώς
ένα δείγμα). Στις σελίδες 28-29 των «Γεωγραφικών τε και
Νομικών», ο Σιμωνίδης πετάει το γάντι (και τείνει την χείρα της
ελεημοσύνης) προαναγγέλλοντας την έκδοση των «Εθνικών» του
Ευλύρου και ζητώντας την προεγγραφή συνδρομητών. Έκδοση που
δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

Ο Σιμωνίδης επιλέγει να δημοσιεύσει αποσπάσματα από τα


«ΕΘΝΙΚΑ» του Ευλύρου, που αφορούν την Κεφαλονιά (σελ. 1-23
του φυλλαδίου), ενώ στη συνέχεια παραθέτει ένα απόσπασμα από
τα «ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ» που επιγράφεται «Νομικά ή Δίκαιον
44

Κεφαλληνιακόν» (σ. 24-27 του φυλλαδίου), παραθέτοντας ουκ


ολίγες λεπτομέρειες περί των σχετικών «χειρογράφων».

Τα δύο αποσπάσματα είναι εξίσου απολαυστικά (έως και


...σπαρταριστά) και μας δίνουν ένα πρώτης τάξεως παράδειγμα του
τρόπου με τον οποίο εργαζόταν ο Σιμωνίδης, το alter ego του
Ευλύρου.

Τα «ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΚΑ» (απόσπασμα εκ των Εθνικών)


περιέχουν αλφαβητικά ταξινομημένα πάρα πολλά τοπωνύμια και
μυθολογικά-πραγματολογικά στοιχεία που όντως συναντώνται
στην Κεφαλονιά μέχρι και σήμερα (π.χ. αναφορές στον Αίνο, την
Πάλη, την Πυλάρα –αλίμονο αν ο Εύλυρος δεν αναφερόταν στον
τόπο καταγωγής του, έστω και σε τρίτο πρόσωπο(!) -, τους
Πρόννους, τη Σάμη, την Πάνορμο κλπ.) που θα μπορούσαν να
πείσουν τον ανυποψίαστο αναγνώστη για την ενδεχόμενη
γνησιότητα του κειμένου, ως ονόματα και μόνον, αφού είναι μάταιο
και ατελέσφορο ν’ αποτολμήσει κανείς ακόμη και να ελέγξει τη
γνησιότητα –μυθολογική ή γεωγραφική- του περιεχομένου εκάστου
λήμματος. Ανάμεσα στα κάποια φαινομενικά γνήσια στοιχεία όμως
θα συναντήσει κανείς ένα συνονθύλευμα από τοπωνύμια τόσο
παράδοξα και πρωτάκουστα, που εισάγουν σε λήμματα με
περιεχόμενο τόσο απίθανο, που είναι πραγματικά να θαυμάζει
κανείς τον συγγραφέα για τη μαεστρία του να επινοεί και να
συνθέτει τέτοιους λεκτικούς και νοηματικούς λαβυρίνθους. Η
σύγχυση που προκαλείται στον αναγνώστη που αποπειράται να
εμβαθύνει είναι τέτοια που κάνει τον έλεγχο της γνησιότητας ή
ακόμη και της λογικής των λημμάτων αδύνατο, αν όχι περιττό. Η
γλώσσα του δε, θυμίζει περισσότερο αυτήν του Λογιώτατου στη
45

«Βαβυλωνία του Βυζάντιου» ή των ηρώων των «Κορακιστικών» του


Ιακωβάκη Ρίζου-Νερουλού.

Αξίζει να αναφέρουμε μερικά τέτοια τοπωνύμια: Δίπλα στο


λήμμα «Κράνοι» υπάρχει το λήμμα «Κτεινοκέρδαλος»xii[14] –
πρόκειται για «παράλιον πόλισμα» κοντά στη Σάμη. Το λιμάνι
«Ομβριμόθυμος»xiii[15], η ακτή «Χείμετλον», το άλσος
«Γιγαντοδέντωρ», το όρος «Γλαδάμων»xiv[16], είναι μερικά
χαρακτηριστικά τέτοια δείγματα γραφής.

Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην πόλη


«Πικρογάμια»xv[17] και τη δραματική ιστορία της ονοματοδοσίας
της: Κατά τον Εύλυρο-Σιμωνίδη πήρε το όνομά της από την άτυχη
Τηλεβοϊδα, Πέμπτη στη σειρά γυναίκα του Χρυσίππου, ο οποίος
ήταν «Πρίαπος το αιδοίον», και ως εκ τούτου, μετά την πρώτη
νύχτα του γάμου έμενε κατ’ εξακολούθησιν χήρος. Η Τηλεβοϊδα τη
γλίτωσε μεν κατά τη δοκιμασία της πρώτης νύχτας, ωστόσο είχε την
ατυχία να ερωτευτεί τον Ευρυμέδοντα, αδελφικό φίλο του
Χρυσίππου. Ο τελευταίος, τους έπιασε, κατά το συνήθως συμβαίνον
«στα πράσα», και, αφού σκότωσε τον Ευρυμέδοντα, βασάνισε με
φρικτό τρόπο και θανάτωσε τη μοιχαλίδα. Οι θρήνοι του πατέρα
της, που απεγνωσμένα ζητούσε τη σορό της κόρης του, μαλάκωσαν
την καρδιά του Χρυσίππου, που ονόμασε την πόλη «Πικρογάμια»
και εις μνήμην της Τηλεβοϊδας θεσμοθέτησε και ειδική γιορτή
ονόματι «Πικρογάμια». Σε αντίστοιχα τραυματικά γεγονότα
στηρίχτηκε και η ονοματοδοσία μιας άλλης πόλης, της
«Μυχιοτόκηςxvi[18]». Σε όλες τις περιπτώσεις που ο Εύλυρος-
Σιμωνίδης επιλέγει να γίνει πιο αναλυτικός, δεν φείδεται
αναλόγων «μυθολογικών» ή «ιστορικών» λεπτομερειών.
46

Στα «ΝΟΜΙΚΑ (΄Η ΔΙΚΑΙΟΝ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΚΟΝ)», που


καταλαμβάνουν, όπως είπαμε, πολύ μικρό μέρος του φυλλαδίου,
γίνεται πολύ πιο συνοπτικός (προς το τέλος, η έμπνευση φαίνεται
να στερεύει, ακόμη και για τον καλύτερο πλαστογράφο). Ας μην
θεωρήσουμε όμως ότι τα «Νομικά» στερούνται πρωτοτυπίας. Στην
πραγματικότητα δεν πρόκειται για παράθεση κανόνων δικαίου,
αλλά για παράθεση τελετουργιών (οι περισσότερες από τις οποίες
περιλαμβάνουν και αιματηρές θυσίες ζώων, κατά προτίμηση
πτηνών). Το γονιμοποιητικό – σεξουαλικό – παγανιστικό στοιχείο
είναι εκείνο που κυριαρχεί στις περισσότερες από τις
περιγραφόμενες «τελετές», με αποκορύφωμα τα «Γαμαστόλεμα».
Για να μη νομίζετε ότι και οι άλλες τελετές των Κεφαλλήνων
στερούνταν πρωτοτύπων ονομάτων, παραθέτουμε μερικές:
«Τοξοδάμνεια», «Ομβριμόθυμα», «Βαρυμάχεια», «Σελασφόρα»,
και, τέλος, μια γιορτή που προσιδιάζει απολύτως στο ύφος του
Ευλύρου-Σιμωνίδη: Τα «Μηκώνια και Αλλοπρόσαλλα».

Μπορεί εμείς, σήμερα, ελαφρά τη καρδία, να


αντιμετωπίζουμε με χιούμορ την περίπτωση του Σιμωνίδη –
ωστόσο το φαινόμενο της φιλολογικής πλαστογραφίας δεν είναι
κάτι σπάνιο στην επιστήμη. Ο Melvil Dewey, δημιουργός του
ταξινομικού συστήματος που χρησιμοποιούν οι περισσότερες
βιβλιοθήκες παγκοσμίως, έχει προβλέψει μια ειδική ταξινομική
κατηγορία γι’ αυτού του είδους τα έργα. Επιπλέον, στη σημερινή
εποχή γνωρίζει άνθηση ένα είδος (δεδηλωμένης εκ των προτέρων
και ως εκ τούτου αθώας) απομίμησης επιστημονικοφανών μελετών,
βιογραφιών ή ταινιών ντοκυμανταίρ, ένα είδος τεχνηέντως
συγκεκαλυμμένης παρωδίας (το επονομαζόμενο “mockumentary” –
ας θυμηθούμε τις δύο συνέχειες της πρόσφατης ψευδο-
47

ντοκυμαντέρ ταινίας “The Blair Witch Project”), ή το πρόσφατο


Ανθολόγιο (ανύπαρκτων) Ρώσων Πεζογράφων, πίσω από το οποίο
βρίσκονταν κείμενα του Φίλιππου Δρακονταειδή. Ωστόσο, όλα αυτά
τα είδη είναι δεδηλωμένα fiction (ουσιαστικά ένα κινηματογραφικό
ή φιλολογικό παιχνίδι), προβάλλονται ως τέτοια και δεν έχουν
πρόθεση να εξαπατήσουν (Όλη η λογοτεχνία, άλλωστε, όπως και η
τέχνη, είναι ένα μεγάλο αληθινό ψέμα). Ο Σιμωνίδης είχε σίγουρα
τα φόντα για μεγάλη καριέρα στον τομέα αυτό – επέλεξε όμως το
δρόμο της απάτης.

Ίσως δεν θα μάθουμε ποτέ αν οι τρεις σελίδες του Ευλύρου


που ο «Ευθύφρων» της «Ελπίδος» ισχυριζόταν πως είχε δει ήταν
αληθινές, αν δηλαδή υπάρχει έστω και μια ελαφρά υπόνοια υπέρ
της ύπαρξης του Ευλύρου. Το πιο πιθανό, και με βάση τα σημερινά
δεδομένα, είναι ότι ο Εύλυρος ήταν 100% απάτη – όσο κι αν το
αντίθετο θα μας κολάκευε. Και τώρα που καταλήξαμε σε μια κάποια
«δικανική πεποίθηση», μπορούμε να χαμογελάσουμε σκεπτόμενοι
πως σε 50, 100, 200, μπορεί ν’ αποκαλυφθούν αίφνης τα 500 φύλλα
των χειρογράφων του Ευλύρου και οι αναγνώστες του μέλλοντος
να γελούν μ’ αυτό εδώ το κείμενο όπως ο γράφων γέλασε μ’ εκείνο
το φθαρμένο φυλλαδιάκι του 1850...

Αποσπάσματα από βιβλία.

(De)kata - Τόμος 7 - Σελίδα 197 2006 - Κωνσταντίνος Σιμωνίδης


(Κεφαλλήν, Ι824-98) γέμισε τα μουσεία της Ευρώπης με Πλαστά κείμενα
αρχαίων ελλήνων συγγραφέων. Δυστυχώς τα γλυπτά που φυγαδεύτηκαν
είναι αυθεντικά. □ Φεστιβάλ Βιβλίου με Οδυσσέα Ελύτη και συζητήσεις ...
6-13 : Frederici Jacobs animadversiones in epigrammata Anthologiae
...1814 - - Κωνσταντίνος. 1b, LΙΙΙ. Αnathem. Βyzan. ΧΧΧΙΙ. 3. συν
Κωνσταντίνω υίi. Sic enim Vat. C. non Κωνστκντίω, quod Εν. dedit. In
48

Εp. ap. Reisk, p. ... Ιn Vat, C. eft Σιμωνίδης, φuod in Σιμωνίδη erat
mutandum, ut legitur in Τoetzae Chil Ι. 636. - lin. 9.
Anecdota Graeca - Τόμοι 1-3 - Σελίδα 1169 1814 - - Σιμωνίδης δε ο από
της Χίου έτερα δύο εφεύρε γράμματα, το ή και το ω. ... οιον δάκω δακών
δακινδάκις δάνη δάκομεν Η 147 Κωνσταντίνος ό λάσκαρις λακώδη ε: τω
μουλιερέωμοστεκαι του αντιβασιλέως νήσου της οικελίας εί, πράττειν
(nitti - αυτό ...
Christianikē grammatologia ...: Prōtē periodos, perilamvanousa tous
...Geōrgios I. Derbos - 1903 -
Diavazontas to parelthon ston Engonopoulo: logotechnia kai historia
...Dēmētrēs Vlachodēmos - 2006 - ... 159 Σαββίδης Γ. Π. 173 Σαββόπουλος
Διονύσης 134 Σάθας Κωνσταντίνος 30, 33, 57, 64, 65, 70, 78, 79, 85, 117,
121, 122, ... Κυριάκος 49 Σιμωνίδης Κωνσταντίνος 117 Σινάν Σιορόκας
Γεώργιος 64 Σισιλιάνος Δημήτριος 258 ...
Ekklēsiastikē alētheia - Τόμος 28 - Σελίδα 183 1904 - Η οδυσσεία του
πλαστογράφου Κωνσταντίνου Σιμωνίδη: η περιπετειώδης ...
Ekklēsiastikos Pharos - Τόμος 5 - Σελίδα 160 1910 - Της συγγραφής του
Διονυσίου αναζητούμενης μετ' επιμονής υπό των εν Εσπερία, ό
πολυβόητος πλαστογράφος Κωνσταντίνος Σιμωνίδης, εν "Αθω
διατριβών καθ' δν χρό- νον (1839) ό ΟίάΓΟΠ επεσκέφθη το "Αγιον "Ορος
προς άναζήτησιν ...
Eleutheroudakē synchronos enkyklopaideia meta plērous lexikou tēs
...Kōstas Eleutheroudakēs - 197? - Α.Σ.Α. Σιμωνίδης (Κωνσταντίνος).
Διάσημος άπατεών (1820 -1867). Έγεννήθη εν Σύμυ και πιέθανεν εν
Αλεξάνδρεια. Πειραθείς να δηλητηρίασα τ< ΰ; γονεϊς του κα'ι
ανακαλυφθείς, κατέφυγεν εις 'Αγιον "Ορος, όπου έπεδόθη είς μελετάς και
δη είς ...
Epetēris Hetaireias Vyzantinōn spoudōn - Τόμος 31 - Σελίδα 266 Hetaireia
Byzantinon Spoudōn, Athens - 1962 - Σίλβεστρος άρχιεπ. Χαλδίας, ΚΘ
95. σιλίγνιον - σιλιγνίτης άρτος, ΙΖ 7. Σιλιστρίας έπισκοπή, ΚΓ 451. σίλφη,
είδος άκατίου, ΚΑ 24-25. Σιλωάμ, ΙΑ 67, 68. Σίμων ό ζηλωτής, Κ Η 100.
σιμωνία, ΙΖ 302. Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος, ΚΓ 717 κ.έ. Σίμωνος ...
Ephēmeris tēs Kybernēseōs tu Basileiu tēs Hellados: 1861 - Σελίδα 146
1861 - - Οι εν Στεφανουπόλει της Τρανσιλβανίας(Αυσρίας) Σωτήριος
Μάντζου - - - - Διαμάντης Αρσενίου - - - "Ιωάννης Αλεξίου Κωνσταντίνος
49

Εμμανουήλ ... Φίλιππος Δημητρίου - Ελένη Ζούρουγλου . - Κωνστ. Ν.


Σιμωνίδης Δ. Γεωργιάδης • .
Ermēneia tēs zōgrafikēs technēs: Kai ai kuriai autēs anekdotoi ...Dionysios
(of Fourna), Athanasios Papadopoulos-Kerameus - 1909 - Η συγγραφή τού
Διονυσίου πέπρωτο νά κιβδηλευθή έντας χερσι τού διαβοήτου
πλαστογράφου Κωνσταντίνου ... Κωνσταντίνος Σιμωνίδης εύρεν εις
"Αθων όρος, κατά το, αωμ' [=1840), Μαρτίου εί, και αντέγραψε" τών εν
Αθω τού Didron ...
Friederici Jacobs Animadversiones in Epigrammata Anthologiae Gracae
...1814 - - Κωνσταντίνος. Ιb. LΙΙΙ. Αnathem. Βyzan. ΧΧΧΙΙ. 3. συν
Κωνσταντίνω υίι. . Sic enim Vat. C. non Κωνσταντίω, φuod Βr, dedit. ...
64ο. ό πρόσηξέ σοι Κωνσταντίνος. ... C. eft Σιμωνίδης, φuod in Σιμωνίδη
erat mutandum, ut legitur in Τechae Chil. Ι. 636.
Hē kathēmerinē zōē tōn Hellēnōn stēn Tourkokratia - Σελίδα 76 Iōannēs
M. Chatzēphōtēs - 2002 - Ο διαβόητος πλαστογράφος Κωνσταντίνος
Σιμωνίδης ενέπαιξε πολλούς από αυτούς πουλώντας τους Πλαστά
χειρόγραφα. Το έργο τους όμως δυσχεράνθηκε από την αντίσταση που
προέβαλαν ευπαίδευτοι και φιλογενείς πατριάρχες, ηγούμενοι ...
Hē paideia epi Tourkokratias: hellenika scholeia apo tēs halōseōs
...Tryphōnos E. Evangelidēs - 1936 - Ο δέ περιβόητος πλαστογράφος
Κωνσταντίνος Σιμωνίδης λέγει εν … ότι και ο Άνθιμος Γαζής έν αύτη
έσπούδασε προ τοΰ 1780 ! Μετ' αύτόν έδίδαξεν δ Ιωάννης Καλοδουκίδης
(Μίγλης) τοΰ οποίου ό υιός .Συμεών διδάσκαλος ων έν ...
Hestia - Τόμοι 35-36 - Σελίδα 405 Paulos Diomedes - 1893 -
Hidryma Meletōn Chersonēsou Tou Haimou - Τόμος 91 - Σελίδα 248 1966
- 3, 131, 132, 144, 178 σημ. 2. Βλ. καΐ δίοϊΐϊα ΣιμΕας ό Ρόδιος 168
Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος 177 Σίξτος ο Ε', πάπας 59 σημ. 2 Σισιλιάνος,
Δημ. 65 σημ. 1 Σουλάκ, Μουσταφά 41 Σουμμαρίπας, Χρουσής 118 σημ.
2, 214 στίχ. 11 Σοψολέων 16 σημ.
Hierosolymitikē bibliothēkē: hētoi katalogos tōn en tais ...Jerusalem.
Patriarchikē Bibliothēkē, Athanasios Papadopoulos-Kerameus - 1899 -
Τούτο δέ τὸ πονημάτιον ἐξ έτέρων τινῶν άντιγράφων ἐξέδωκε τύποις ό
περιβόητος πλαστογράφος Κωνσταντίνος ύ Σιμωνίδης. επιγράφας αὐτὸ
ούτω· «Νικολάου τοῦ όιγιωτάτου ἐπισκόπου Μεθώνης λόγος πρὸς τούς
Λατίνους περὶ τοῦ ...
Hierosolymitikē Vivliothēkē, ētoi Katalogos tōn en tais ...1899 -
50

Hierosolymitikē Vivliothēkē: ētoi, Katalogos tōn en tais ...Athanasios


Papadopoulos-Kerameus - 1963 - Κωνσταντίνος μέγας πιττάρης και
μέγας ποκόβνικος.-89. Κωνσταντίνος τος.-29, Κωνσταντίνος ζ ο
Πορφυρογέννη354, 419. "Ρεσινός.-460. Κωνσταντίνος Ρωμανός.-476.
Κωνσταντίνος Σιμωνίδης. - 41. Κωνσταντίνος Τριανταφύλλου,
διδάσκαλος ...
Historia tes chiou - Τόμος 3 - Σελίδα 455 Georgios Zolotas - 1926 - Το
σύγγραμμα, τούτο διετείνετο δτιείχεν ό περιώνυμος πλαστογράφος
Κωνσταντίνος Σιμωνίδης, λέγων δτι περιέχει τά μετά την αλωτιν δεινά
του ημετέρου έθνους. Ό Σκριβέλιος εις το λεξικόν του τον αναφέρει εις το
τέλος, ώς συγγραφέα μιας ...
Historia tou Hellēnikou ethnous: apo tōn archaiotatōn chronōn mechri
...Kōnstantinos Paparrēgopoulos, Paulos Karolidēs - 1925 - Σεραντάπηχοι.
θεοφύλακτος και Κωνσταντίνος, πατρίκιοι, σύ/νγενεΐς ΚΙρήνης της
αθηναίας, Γβ 93, 141. Σεραπεϊον , Σέραπις ... ΣιμπΧίχιος, πάπας, Γα 26.
ΣιμπΧίχιος, φιλόσοφος τοΰ Ε' αιώνος· αποδημία αύτού πρός Χοσρόην, Γα
133. Σιμωνίδης ...
Hodoiporika tēs Rōmiosynēs - Σελίδα 126 Iōannēs M. Chatzēphōtēs - 2001
- .. που έδρασε στον περασμένο αιώνα, ο Κωνσταντίνος Σιμωνίδης από
τη Σύμη της Δωδεκανήσου, ισχυριζόταν ότι η καταγωγή του ήταν
Μοναχός καβαλάρης Αγιορείτης μοναχός Χαρακτικά Ε. Παπαδημητρίου
από τα Στάγειρα! 126.
Hoi hepta asteres tēs Apokalypseōs: ētoi, Historia, ereipia, mnēmeia
...Geōrgios Lampakēs - 1909 - ... Δημήτριος Πετράντης "Ιωάννης
Μπάστας "Ιάκωβος Μπάστας Κωνσταντίνος Κρικρής Προκόπιος
Κλεούδης Γεράσιμος ... Θεοδόσιος Κ. Σιμωνίδης, Σακελλάριος
'Αρχιερατ. "Επίτροποι Καστελλορίζου Δημογεροντία "Ορθ. Κοιν.
Καστελλορίζου ...
Lexikon historias kai geogrphias bialambanon perilēpsin tēs ...90 -
Makarios, Theodōros kai Nikēphoros hoi Melissēnoi (Melissourgoi)
...Iōannēs K. Chasiōtēs - 1966 - , 131, 132, 144, 178 σημ. 2. Βλ. καί θίοϊΐία
Σιμίας ό Ρόδιος 168 Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος 177 Σίξτος Λ Ε', πάπας 59
σημ. 2 Σισιλιάνος, Δημ. 65 σημ. 1 Σουλάκ, Μουσταφά 41 Σουμμαρίπας,
Χρουσής 118 σημ. 2, 214 στίχ. 11 Σοφολέων 16 σημ.
Makarios, Theodōros ke Nikiphoros - Σελίδα 248 J. K. Chasiōtis - 1966 -
3, 131, 132, 144, 178 σημ. 2. Βλ. καί βίοϊΐία Σιμίας ό Ρόδιος 168
Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος 177 Σίξτος ό Ε', πάπας 59 σημ. 2 Σισιλιάνος,
51

Δημ. 65 σημ. 1 Σουλάκ, Μουσταφα 41 Σουμμαρίπας, Χρουσής 118 σημ.


2, 214 στίχ. 11 Σοφολέων 16 σημ.
Makedonikes politeies kai oikogeneies, 1750-1930: Germanoi kai
...Polychronēs Kyprianou Enepekidēs - 1984 - ... περασμένου αιώνα πρός
μιά μεγάλη δυτική βιβλιοθήκη πού τοΰ είχε δώσει μάλιστα τήν έντολή νά
«τ' άγορά- σει». ' Ο δέ Κωνσταντίνος Σιμωνίδης — ή αύθεντική αύτή
μεγαλοφυΐα στούς κύκλους των φιλομούσων άπατεώνων τοΰ 19ου
αίώνα ...
Nea estia - Τεύχη 1739-1740 - Σελίδα 684 2001 - Παράδειγμα δεινοϋ
πλαστογράφου στά νεότερα χρόνια είναι ό Κωνσταντίνος Σιμωνίδης άπό
τή Σύμη. Φιλολογική ιδιοφυΐα, πού κατόρθωσε νά έξαπατήσει ακόμη καί
τόν σπουδαίο Τίσσεντορφ, τόν έκδοτη της Παλαιάς Διαθήκης καί, στήν
αρχή ...
Neoellenike philologia - Σελίδα 234 1868 - Γεώργιος Ρόδιος, ομοίως
διδάσκαλος. Σίμων Σιμωνίδης διδάσκαλος της ελληνικής εν Ρωσσία
(1595). ΕΙ.λίας Ανδρέου Κρής, διατρίβων εν Παρισίοις μετέφρασε τώ
1556 τον Ανακρέοντα ('). Κωνσταντίνος Ζερβός Κρής διατρίβων εν
Παταβίω ().
Neos Hellēnomnēmōn - Τόμοι 1-21 - Σελίδα 203 Spyridōn Paulou
Lampros - 1930 - ... Κυκανδήλης, Κύριλλος Λαυρεώτης, Κύρκος,
Κωνσταντίνος έκ Γαβερνων Καλαβρίας, Κων)τϊνος ίερευς Ίίπειρώτης, ...
Σαγκταμαύρας Ίωάννης, Σγουρομάλλης Ματθαίος, Σερβόπουλος
'Ιωάννης, Σέργιος, Σίλβεστρος, Σιμωνίδης, Σκούρτης ...
Palaiologeia kai Peloponēsiaka: En Athenais, epitropē ekdoseōs tōn
...Spyridōn Paulou Lampros - 1972 - ΈρρΙχος 253. Παπαδόπουλος
Κβραμιύς 269. Πολίτης Νικόλαος 215. Ροροβ Ν. 27, 41, 49. Χίοίτα 221,
232 Σαχιλλιων Ιωάννης 211, 218- &•Λ>»ίΛΑί Αλφρέδος 211, 213, 214.
Σιμωνίδης Κωνσταντίνος 40, 354. Τα/ιΙ Ίάχωβος 221, 282, ...
Patrologia: - Σελίδα 58 Demetrios Simou Mpalanos - 1930 - Τό έλληνικύν
χειρόγραφον τοΰ Ποιμένος ευρε τό πρώτον εν τή μονή τοΰ αγίου
Γρηγορίου έν "Αθωνι δ περιβόητος έκ Σύμης άπατεών καΐ πλαστογράφος
Κωνσταντίνος Σιμωνίδης (5) κατά τό 1855. Ό κώδιξ ούτος, πυκνότατα
γεγραμμένος και ...
Quinze ans de bibliographie historique en Grèce (1950-1964) Basilikon
Hidryma Ereunōn. Kentron Neoellēnikōn Ereunōn – 1966.
52

Spyr. P. Lamprou Miktai selides, met' eikonōn kai hennea parenthetōn


...Spyridōn Paulou Lampros - 1905 - ... Δαγέρρου. Ό ίΰτυχί)ς δέ κάτοχος
τών τοιούτων πολυτίμων χειρογράφων, ό θησαυροφύλαζ της βιβλιοθήκης
έκείνης τών άγνωστων συγγραφέων, εν οίς έξεϊχον τα ονόματα τοϋ
Εύλύρου και τοϋ Ουρανίου, ητο ό Συμαϊος Κωνσταντίνος Σιμωνίδης ...
Stephanos A. Koumanoudēs (1818-1899): schediasma viographias Sophia
Matthaiou - 1999 - Τή δεινότητά του επέδειξε κα\ στήν αποκάλυψη τής
πλαστότητας των χειρογράφων πού είχε προσκομίσει πρός άγοράν ό
Κωνσταντίνος Σιμωνίδης τό 1848. Τήν ύπόθεση ανακίνησε ό ϊδιος ό
Κουμανούδης προτείνοντας τήν ϊδρυση επιτροπής γιά ...
Syngramma periodikon - Τόμος 8 - Σελίδα 347 Hellēnikos Philologikos
Syllogos (Kosṭanṭinīye) - 1874 - - Εν δε Βουκουρεστίω Μ. Ξανθός, Γ. Κ.
Σούτζος, Κ. Σιμωνίδης, Λ. Καλεντέρογλους, Κ. Δερούσης, Α.
Τσερλέντης, Γ. Γερμάνης ... Θεαγένης Χ. Δαλλαπόρτας, Κωνσταντίνος
Ζαμπάτης, Ν. Λαμπάκης Αδελφοί Ταρλά, Αριστείδης Τραυλός, "Εγ, δε
Βιέννη ...
Syngramma periodikon - Τόμος 8,Σελίδες 269-641 - Σελίδα 347
Hellēnikos Philologikos Syllogos (Istanbul, Turkey) - 1874 - - "Εν δε
Βουκουρεστίω Μ. Ξανθός, Γ. Κ. Σούτζος, Κ. Σιμωνίδης, Λ.
Καλεντέρογλου, Κ. Δερούσης, Α. Τσερλέντης, Γ. Γερμάνης, ... Διονύσιος
Λουκάτος, Νικόλαος Φαλλιέρος, Θεαγένης Χ. Δαλλαπόρτας,
Κωνσταντίνος Ζαμπάτης, Ν. Λαμπάκης : Ταρλα, ...
Theodosii Canones. Editoris Annotatio Critica. Indices: 3 - Σελίδα 1169
1821 - Σιμωνίδης δε ό άπό τής Χίου έτερα δύο εφεύρε γράμματα, τό ή καί
τό ώ. ... ύπερτίμου και προέδρου τών φιλοσόφων κυρού Μιχαήλου τού,
Φελλούς ήχοί πολιτικοί πρός τόν βασιλέα κύριον Κωνσταντίνον τόν
Μονομάχον περί γραμματικής. Μελέτω ...
Theologia - Τόμος 1 - Σελίδα 52 1923 - Ο διαβόητος δηλ. έπι
πλαστογραφία χειρογράφων Κωνσταντίνος Σιμωνίδης" έπώλησεν εις
τον καθηγητήν Dindorf, άντι 2.000 ταλλήρων, ο παλίμψηστον
πλαστογραφηθέν ύπ' αυτού, εξ 70 φύλλων, περιέχον δήθεν την υπό τούς
Στεφάνου ...
To Hagion Oros: Athōnikē politeia, historia, technē, zōē - Σελίδα 482
Panagiōtēs Kōnstantinu Chrēstu - 1987 - Σίλβεστρος, πατριάρχης '
Αλεξανδρείας, 204 έ, 222. Σιμωνίδης Κωνσταντίνος, 414. Σιμωνόπετρα,
72, 154, 223, 228, 285, 289. Σισώη, Μονή, Κυρού, 72. Σκαμανδρηνού,
53

Μονή, 72. σκήτη, σκήτες, 30, 340. Σκληθριά, Μονή, 72. Σκορόδων Μονή,
72.
Tomos Kōnstantinou Harmenopoulou, epi tē hexakosietēridi tēs
...Kōnstantinos Harmenopoulos, Gēorgios Michaēlidēs-Nouaros - 1952 -
Ό Συμαΐο; Κωνσταντίνος Σιμωνίδης υπήρξε δεινό; πλαστογράφος. 2. Βλ.
Κ. Λ ιι ο (1 ο ι> ν ι ιί> τ ο υ, «Θεοδόσιος Ζυγομαλά;». (Απόσπασμα έκ τής
«θεολογίας». Τήν σχετικήν προς τόν θεοδόσιον Ζυγομαλαν βιβλιογραφίαν
συνεκέν- τρο>σε σχεδόν ...
Vizantiĭskiĭ vremennik. [Reimpression anastatique] 1975 - ...
Κωνσταντίνος Σιμωνίδης, όστις καΐ περί της θέσεως ταύτης παράδοξα
λίαν καί άπιστα πάνυ έμυθεύσατο, ώς ήν αύτω σύνηθες (μέτιθι «Συμαίδος»
σελ. 59, 104, 105). Συνεπλήρωσα δέ κατ' έμήν εϊκασίαν καί, ώς ελπίζω,
ούχί άνεπιτυχώς τά ...
Αλληλογραφια: 1822-1860 - Σελίδα 1008 Andreas Mustoxydēs, Emilio De
Tipaldo, Dēmētrēs Arvanitakēs - 2005 - ... 866 Ρούσης Κωνσταντίνος 157
Ρουσσώ Ζάν-Ζάκ 300 Ρωμανός Ιωάννης 29, 44, 105, 108, 813 Ρώμας
Γεώργιος 353, 365 ... 585, 761 Σιμωνίδης Κωνσταντίνος 796 Σισιλιάνος
Αντώνιος 563 Σισιλιάνος Μιχαήλ 563 Σκάλα (Κεφαλλονιά) 733, 737, ...
Ιστορία του ελληνικού έθνους - Τόμος α΄: Κωνσταντίνος
Παπαρρηγόπουλος - 2014 - Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος ... αυτός ό
άθλητής έκείνος έκόμισεν έπι τών ώμων αυτού εις τόν ώρισμένον αυτώ
τόπον, και ό μέγας ποιητης Σιμωνίδης έπέγραψεν έπ' αυτού, Μίλωνος τόδ'
άγαλμα καλού καλόν, ός ποτ Πίση επτάκι νικήσας,ές ...
Κωνσταντίνος 'Ρεσινός. — 460. Κωνσταντίνος 'Ρωμανός.— -476.
Κωνσταντίνος Σιμωνίδης. — 41. Κωνσταντίνος Τριαντάφυλλου,
διδάσκαλος. — 286. Κωνσταντίνος έκ Τρ — 306, 503. ίκκης ιερεύς.
Κωνσταντίνος Τυπάλδος. - - 191. Κωνσταντίνος ...
Οδυσσέας Γκιλής. Σχετικά με τα Μη σωζόμενα κλασικά έργα…Μέρος 1ο.
ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΓΚΙΛΗΣ Επιμέλεια συγκέντρωσης υλικού Σχετικά με τα Μη
σωζόμενα κλασικά έργα… Μέρος 1ο Θεσσαλονίκη...

Constantinos Simonides
54

A Classical Dictionary of Biography, Mythology and Geography: Based


...Sir William Smith - 1891 -
A Critical Dictionary of English Literature and British and American
...1870 - Memoir of Constantino Simonides; with a Brief Defence of the
Authenticity of his Manuscripts, Lon., 1859, 8vo. Reviewed in Lon.
Athen., 1859, ii. 848. The learned refused to believe in “the authenticity of
his manuscripts." Simonides, b. at ...
A Critical Dictionary of English Literature and British and American
...Samuel Austin Allibone - 1881 -
A Critical Dictionary of English Literature and British and American
...Samuel Austin Allibone, John Foster Kirk - 1897 -
A Critical Dictionary of English Literature and British and American
...Samuel Austin Allibone - 1899 -
A Critical Dictionary of English Literature, and British and ...1870 - -
Trans. Fund.) Stewart, Charles. Memoir of Constantino ... Simonides, b. at
Hydra, Greece, 1824, d. "of the leprosy" at Alexandria, ... James and Jude,
Ac, Edited, Ac. by C. Simonides, Ph.D., Triibner A Co., 1861, fob, £1 lie.
6d. ; Bibliorum Codex ...
A Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology: Oarses-
Zygia Sir William Smith - 1876 - - 60 (B.C. 540) as a contemporary of the
lyric poet Simonides. According to Suidas, he ... They have, in fact, been
included in all the chief collections of the lyric and gnomic poets, from that
of Constantino Lascaris, Venet. 1494, 1495, 4to., down ...
A guide to Roman history from the earliest period to the close of
...Ebenezer Cobham Brewer - 1857 - - ... Simonides . . . . . 174 Shrills?
252 SIRIS, battle of .... 285 Slaves . 80-82, 59, 80, 81, 841 Constantino's
laws 489 dormitories of . . 840 dress of .... 228 enlisted . . . . 898 Slaves
(continued.) female 841 Hadrian's laws . 421 Social war 819 ...
A Select Library of Nicene and Post-Nicene Fathers of the Christian
...Philip Schaff, Henry Wace - 1991 - Simonides, Constant. Panegyric of
that holy and apostolic heaven-crowned King Constantine the Great.
London, 1854. 8°. Smith, W. Browning. Constantine. In Enc. Brit. 6
(1878), 298-301. Solikov, I. I. Moscow, 1810. In Russian. Stapfer, Edm.
A Select Library of the Nicene and Post-Nicene Fathers of the ...1952 -
SEVESTRE. Dict patrol. I. (1861), 1137–1148. Simonides, CoNSTANT.
Panegyric of that holy and apostolic heaven-crowned King Constantine the
55

Great. London, 1854, 8°. SMITH, W. Browning. Constantine. In Enc. Brit.


6 (1878), 298–301.
ABM - Τόμος 13,Τεύχος 2 - Σελίδα 325 1982 - 1246-7. bibliog. Relates
the history of a controversy which raged in the 1860s as to whether Louis
Daguerre was the true inventor of the daguerreotype process or whether, as
Constantino Simonides maintained, the basic formula was copied ...
American Publishers' Circular and Literary Gazette 1856 - - Such an
excuse, however, cannot possibly be extended to the unprincipled Greek,
Simonides, whose forgeries have been executed with all imaginable talent
and skill, but with a direct view to money-making. Constantino Simonides
is now ...
Anthologiae Graecae a Constantino Cephala conditae libri tres: duo
...Constantinus Cephalas, Johannes Jens, Johann Jacob Reiske - 1754 - -
... cum file pondüs talentorum quinqtiaginta & paulo plus habuerííj nifi in
XVI. his talentis Vitium íuípiceris, cujus ego tarnen juítam cauflàm non
video ; ñeque enim conftabeum» de quo Simonides, tripodem Apollini
Delphico fuiilè dedicatum.
Antike Mythen: Medien, Transformationen und Konstruktionen Ueli Dill,
Christine Walde - 2009 - - Constantinos Macris, “Becoming Divine by
Imitating Pythagoras?”, Mètis, n. s. 4 (2006) 297–329. Merkelbach ...
Martin L. West, “Iambics in Simonides, Bacchylides and Pindar”, ZPE 37
(1980) 137–155. West (1982). – Martin L. West, Greek ...
Bibliographical collections and notes on early English literature ...William
Carew Hazlitt - 1903 - ... And now Philosophically prepared and purified
By Constantino Bhodocanaces, Grecian of the Isl of Chios, and one of his
... The straunge and wonderfull adnentures of Do Simonides, a gentilman
Spaniarde : Con- teinyngveriepleasaunte ...
Byzantinische Zeitschrift: Bibliographische Notizen und kleinere ...1893 -
Schwerlich ist nun (líese Schrift des Nikolaos die von Simonides
gemeinte. ... Schlufs enthalten war, von Charles Stewart, einem Organ des
Simonides, veröffentlichten „Biographical memoir of Constantino
Simonides Dr. Th. of Stageira with a ...
Catalogue - Τεύχη 187-199 - Σελίδα 587 Bernard Quaritch (Firm) - 1899 -

Catalogues of Items for Auction by Messrs. Sotheby, Wilkinson & ...1850


-
56

Congressional Serial Set - Σελίδα 64 1951 - _ Semerdjidcs, Constantinos.-


Sfyrides, Pericles. _ Simitcek, Panagiotis Simonides, Constantine Simos,
Michael --- Stasinopulos, Alex . . Stavrakoglou, Panayiotis Stravrinos,
George Stefa, Kleni Stefas, George - Stephanidou, Mary. Stronghili ...
Congressional series of United States public documents - Σελίδα 64 1951
- Sarfati, I soak Saroglou, Vasilitsa Scarlatides, Alkia Semerdjides,
Constantinos.. Sfyrides, Pericles Simitcek.Panagiotis Simonides,
Constantine Simos, Michael.. Stasinopulos, Alex. _ Stavrakoglou,
Panayiotis.... Stravrinos, George Stefa, Eleni ...
Corpus cultus Cybelae attidisque (CCCA) 3 - Σελίδα 3 Maarten Jozef
Vermaseren - 1977 - I. 5: Simonides is the dedicator and not the forger
Constantinos Simonides (1824-1867), as Botti supposed. Date: third
century B.C. during the reign of Ptolemy Philadelphus. Canopus 3. Bluish
marble slab (H. 0.34, W. 0.175, D. 0.10) from ...
Corpus Cultus Cybelae Attidisque (CCCA): Aegyptus, Africa, Hispania,
...Maarten Jozef Vermaseren - 1986 - 5: Simonides is the dedicator and not
the forger Constantinos Simonides (1824-1867), as Botti supposed. Date:
third century B.C. during the reign of Ptolemy Philadelphus. Canopus 3.
Bluish marble slab (H. 0.34, W. 0.175, D. 0.10) from ...
Die dichter des hellenischen alterthums in einer organischen auswahl
...Karl Friedrich Borberg - 1842 - - Constantinos, Philippos, Alerios,
Theodoros, M. Holobolos, M. Philos 945. Fabel: Hesiodos 231. 193. ...
Simonides von Amorgos 272. Tyrtäos 234. Phokylides 239. — Solon ...
Theognis 244, Simonides von Keos 264. Euripides 257. Ion 258.
Divine Essence and Divine Energies: Ecumenical Reflections on the
...Constantinos Athanasopoulos, Christoph Schneider - 2013 - -
Ecumenical Reflections on the Presence of God Constantinos
Athanasopoulos, Christoph Schneider ... analogical epistemology in the
Metaphysics Θ and Aristotle's discussion of Simonides' dictum in
Metaphysics A) that the action that has not ...
Fac-similes of Certain Portions of the Gospel of St. Matthew, and of
...Kōnstantinos Simōnidēs - 1862 - ... Confirmatory Fac-similes of the
Same Portions of Holy Scripture from Papyri and Parchment Mss. in the
Monasteries of Mount Athos, of St. Catherine on Mount Sinai, of St. Sabba
in Palestine, and Other Sources Kōnstantinos Simōnidēs.
Fakes and Forgers of Classical Literature: Ergo decipiatur! - Σελίδα 296
Javier Martínez - 2014 - ... 9 simias of Rhodes 207–217 Simonides 170,
57

215 Simonides,constantinos 60–70 See also artemidorus' papyrus


Forgeries 60–63 Life of 59–60 101–104 197n12, n13 uranius' Historia
Aegyptiae 60–61 smith, adam 1 socrates xxi, 43–57, 74, ...
Fr. Aug. Wolf's Vorlesungen über die Alterthumswissenschaft, ...Christian
Wilhelm Friedrich A. Wolf, J D Gürtler - 1831 - - Die Byzantiner, von
Constantinos Ma- gnnfl bis ¡inf die Eroberung топ Constantinopel oder
von 324 nach Christus bis auf ... Anacreon. Simonides. Pindarus.
BaíBébylideg. Çorîntiâi !3Iyro. Fraxilla.Ав-jte. Laeus. 11 jlMeíimippiú„s4
Tii^-áOa.
Geoponika ; geoponicorum sive de re rustica libri XX ; antea ...1781 - -
Epicharmus et Sophronха} dixerunt, Simonides xeet. 2s. Plura habet
Athen. Lib. 3. р. ios. NЕЕРН. Neque vero diferunt xгеде, поitraea саттаris
Varronis et Columellae. Неусh. Кхайев; тв. рv3e2s xxpi}xs, vbi vid, VV.
DD. Idem Квад; наедя, я тд ...
Greece, Ancient and Modern: Lectures Delivered Before the Lowell
...Cornelius Conway Felton - 1877 - Simonides, I. 227, 446. Account of,
and extracts from his poems, 157 — 159, 281. His poems used in schools,
429. Ode on Thermopylae, II. 117. Simonides, Constantino, slanders Dr.
King, II. 490. Slavery, II. 20-51. Permanence of, 21. Spartan ...
Greece, Ancient and Modern: Third course: Constitutions and orators
...Cornelius Conway Felton - 1867 - Shepherds, I. 324, 325. Shoes, I. 380,
385. Simonides, I. 227, 446. Account of, and extracts from his poems, 157
— 159, 281. His poems used in schools, 429. Ode on Thermopylae II. 117.
Simonides, Constantino, slanders Dr. King, II. 490.
Greek Immigrant Chronicles: The Alpha and Omega - Σελίδα 82 Nicholas
V. Karas - 1989 - Evangeline and her husband Stavros, Constantino
Vangos, and Vaios Karas came from Kastraki, Thessaly. ... As an epitaph,
Simonides a poet of that time, wrote, "O stranger, notify the
Lakedemonians that we lie here obedient to their laws.
Harper's book of facts: a classified encyclopaedia of the history of
...Charlton Thomas Lewis - 1906 - Ancient Classics o f Various Times,
botlt Greek and Latin. — Constantino L. Philip Simonides (1824-67), one
of the ablest literary Impostors ever known, succeeded In Belling several
of his MSS. In England. Germany, Greece, and Egypt.
Herodotus: the fourth, fifth, and sixth books - Τόμος 2 - Σελίδα 181
Reginald Walter Macan - 1895 - (3) Another distich, prima facie another
epigram, is ascribed to Simonides, though its authenticity is doubtful
58

(Bergk, iii.4 p. ... 480) that Sozomenus and Nicephorus are wrong in
asserting that the statue of Pan, carried by Constantino to his.
Historical commentaries on the state of Christianity during the ...Johann
Lorenz Mosheim, J. Murdock - 1853 - - being a translation of "The
commentaries on the affairs of the Christians before the time of
Constantine the Great" by John Laurence von ... Baptism, deferred long,
by Constantino, and by many others. II. ... resurrection of, denied by
Simonides.
Historisch-Politisch-Geographischer Atlas der gantzen Welt; Oder ...1744
- - Der alte Nahme findet sich in dem Constantino Porphyrogenito Amogo
geschrieben. ... Strabo versichert, auf dieser Insulsey der Poete Simonides,
der sich durch seine Jambische Verse so bes - kannt gemacht hat, gebohren
worden.
Hyper tes ton Hellenon nosou 2000 -
Ik̲h̲wanu-ṣ-safā: Or Brothers of Purity - Σελίδα 82 1869 - - Simonides).
Square 12mo. pp. 24, sewed. 1865. 1. Simonides. — 'EirurroXifiaia 7re/)l
Upoy\v<puc5>v ypa/A/MZT&v 8to- rpt/Jc. (A brief Dissertation on
Hieroglyphic Letters. By Constantino Simonides, Ph. D.) 8vo. pp. 58,
sewed. 1863. 2*. 6d.
Il papiro di Artemidoro e un saggio del nuovo papiro Luciano Canfora,
Luciano Bossina - 2008 - The Literary Churchman: A Critical Record of
Religious Publications 1857 - - ... ex Fragmenti Grascis Lipsiensibus,
instituta qusstione de vero ejus Textus Fonte, auctore Constantino
Tisehendorf. ... He states that the moment he saw the Uranius he
pronounced it a forgery, hut that Simonides, in the case of Hermas, had ...
Kopie und Fälschung - Σελίδα 93 Christian Gastgeber, Österreichische
Nationalbibliothek. Papyrussammlung - 2001 - Kaum ein Fälscher machte
um sich selbst einen größeren Rummel als der Grieche Konstantinos
Simonides; bekannt wurde er einem größeren Gelehrtenkreis im
Zusammenhang mit der Entdeckung einer alttestamentlichen Handschrift,
des ...
Larcher's Notes on Herodotus: Historical and Critical Comments on ...
Pierre-Henri Larcher, William Desborough Cooley - 1844 - - M. Brunck,
in his Analecta, has collected all that remain of the verses attributed to
Simonides. ... M. Reiske', in his Anthologia of Constantino Cephalas,
expressly denies the correctness of this date, and tries to prove, by two
inscriptions of the ...
59

Medieval and modern Greek poetry: an anthology Constantine Athanasius


Trypanis - 1951 -
MIT's Technology Review - Τόμος 75 - Σελίδα 81 1972 - By January, a
determined effort by Con- stantine B. Simonides, Vice President of M.I.T.,
Paul E. Johnson, Associate ... Joint Advisory Committee on Institute-Wide
Affairs was relatively simple for Constantino B. Simonides, Vice
President, and ...
Mundus vult decipi: estudios interdisciplinares sobre falsificación ...2012
- Despite recent attempts of identification, his life remains a mystery and
his works, seemingly contradictory, still exert considerable interest and
fascination. Only a great nineteenth-century forger, Constantine
Simonides, was able to shed some ...
National Encyclopedia: An Abridged Library and Universal Reference
...Leo de Colange - 1896 - It was invented by the Greeks in the reign of the
third Constantine, and was used with destructive effects (if we may ... of
but 16 letters; 4 more are said to have been invented by Palamedes in the
Trojan war, and 4 by Simonides, of Ceos. As the ...
Nineteenth Century Readers' Guide to Periodical Literature 1890-1899
...1944 -
Noctes Ambrosianæ - Τόμος 3 - Σελίδα 6 John Wilson, James Hogg, John
Gibson Lockhart - 1866 - - The Aweh- Duko Constantino was older than
his brother Nicholas, and Czar de facto on the death of the childless
Alexander. ... I.vg,— an ear— M. * Simonides, the Greek philosopher,
who excelled in lyric poetry 6 NOCTES AMBROSIAILE.
Notes and Queries - Σελίδα 389 1869 - - Perhaps this same individual,
under some other name, may make his appearance as a witness in favour
of all that he produced under the name of Constantino Simonides: just as
he appealed to, and also to Charles ...
Patrologiae cursus completus, seu, Bibliotheca universalis, integra, ...1889
-
Patrologiae cursus completus: ... omnium ss. patrum, doctorum, ...1894 -
trimetrorum libros ΙΙ, De Iphigenia unum. Simonides. Ηic imp. Joviani
temporibus vixit, et philosophus clarissimus fuit. ... 684) Sopater,
Αpamensis, sophista et philosophus, discipulus Jamblichi, interfectus a
Constantino, gentilium addictum ...
60

Patrologiae cursus completus: seu bibliotheca universalis, integra,


...Jacques-Paul Migne - 1889 - ... 256. ltem a cothis. 1, ses Α izericho. 1,
606. Ab Alarico. ibid. ferræmotu, lv 522. komanus lLecapenus cum
constantino vn.... Simonides quas litteras, hierosolymorum ...
Patrologie cursus completus, seu bibliotheca...omnium SS. patrum, ...1865
- - ... vel Simeon Hierosolymltanus epìscopiis, 216. Slmon (двора, 252.
Simonides, 115. Sinetus Castrensis ... Synodus Мента coacta a
Constantino l. 8. Synodus Niciena, 281'. (lonstantinopolitanmöt) l.
Ephesina, 511». Altern tûphesina, 517.
Q. Horatius Flaccus. Recensuit atque interpretatus est Jo. Caspar ...1843 -
- ... dissua- dere ; sed , ni magnopere fallor, tactus aliquando cogitatione
irialo- rum, quae Romanis i a m tunc in- flixisset translatio ilia imperii,
quam exsecutus est demum Constantinos, hanc epavzaotav poetice exorna-
vit. ... Simonides Fragm.
Reports and Documents - Τόμος 6 - Σελίδα 64 United States. Congress -
1951 - Semerdjides, Constantinos - Sfyrides, Pericles---- - Simitcek,
Panagiotis- - Simonides, Constantine- - Simos, Michael ----- -
Stasinopulos, Alex---- - Stavrakoglou, Panayiotis-- - Stravrinos, George---
- - Stefa, Eleni----- - Stephanidou, Mary- ...
Second Catalogue of the Library of the Peabody Institute of the City
...Johns Hopkins University. Peabody Institute. Library - 1904 -
Six Lectures on the Text of the New Testament and the Ancient ...Frederick
Henry Ambrose Scrivener - 1875 - - ... to themselves : the eye in this case
outstrips the slower conclusions of reason and of science. Some of you may
be hearing for the first time of the single visit paid to Oxford by that
Constantino Simonides of whom we have already spoken.
Slovakia and the Slovaks: A Concise Encyclopedia - Σελίδα 355 Milan
Strhan, David P. Daniel - 1994 - ... (books for worship, the works by
Cyril— Constantino, Methodius, Gorazd and Kle- ment) and literature
written in Latin, ... sermons (D. Krman, Jr., E. Mlynarovych, J. Simonides,
J. Abrahamffy, S. Dubniczay, B. Smrtnik, A. Macay, S. Pi$6ek, ...
Standard encyclopedia: a summary of universal knowledge, with ...Leo de
Colange - 1899 - ... in the reign of the third Constantino, and was used with
destructive effects (If we may believe tho extraordinary accounts ... d. c. ;
Simonides, another writer of lyrical pieces; Pindar, who composed odes; j-
Eschylus, Sophocles, and Euripides, ...
61

Supplementum linguae latinae, seu Dictionarium abstrusorum ...Robert


Constantin, Rouillé - 1573 - - Sic Simonides apud Athenxu in цМор^реа
ct7rè ^urt&5<«<7a(p«»£W.Horatius.Purpureo bibit ore nectar. Oris
vinculum, vide Nodus lingua?. Oris tífomw,impudentia:os duriífimurn , &
os ferreum dicic Cicero. Senecalibro z. de vica: tranquilízate ...
Text und Karten des Ptolemäus. - Leipzig: Koehler 1938. VIII, 128 ...Paul
Schnabel - 1938 - Im Jahre 1853 verkaufte der Grieche Konstantinos
Simonides an das Britische Museum 21 Blätter einer Handschrift, von
denen 8 Blätter Buch VII und den Anfang von Buch VIII mit zwei Karten
von Ptolemäus' „Geographie" enthielten.
The Academy - Τόμος 34 - Σελίδα 69 1888 - It is now more than thirty
years since Constantino Simonides surprised the learned world with the
MS. leaves which he had brought from the library of a monastery on Mount
Athos, containing a considerable portion hitherto unknown of the ...
The American Presbyterian and Theological Review 1863 - - The most
remarkable literary novelty of the day is the claim of the notorious
Constantino Simonides that he himself wrote this famous codex, in 1839,
at the solicitation of "the venerable Benedict", his worthy " uncle ".
Simonides, as usual, gives ...
The Anatomy of Melancholy - Σελίδα 392 Robert Burton - 1986 - ... or
Constantino's donation be of force ; what comets or new stars signify,
whether the earth stand or move, there be a ... that he will not take notice
of it ; he repines at rich men's wealth, brave hangings, dainty fare, as 1
Simonides objecteth to ...
The Anatomy of Melancholy ... in Three Partitions with Their Several
...Robert Burton - 1924 - ... he inquires not after colonies or new
discoveries ; whether Peter were at Rome, or Constantino's donation be of
force; ... will not take notice of it; he repines at rich men's wealth, brave
hangings, dainty fare, as 'Simonides ohjecteth to Hiero, ...
The Anatomy of Melancholy: What it Is, with All the Kinds, Causes,
...Robert Burton - 1863 - - ... he inquires not after colonies or new
discoveries; whether Peterwere at Rome, or Constantino's donation be of
force; ... as 'Simonides objecteth to Hiero, he hath all the pleasures of the
world, kiw lectis eburneis dormit, vinum phialis bilrit, ...
The Athenaeum: Journal of Literature, Science and the Fine Arts 1856 - -
SIMON IDES. THE following facts concerning Simonides are taken from
a literary Hue-and~Cry published in l853. ... The Armenians at
62

Constantino le, bein men of literary taste, offered to buy his S., an to
publish it with an Armenian translation.
The Bible dictionary - Σελίδα 456 1875 -
The Catholic Encyclopedia: An International Work of Reference on the
...Charles Herbermann - 1909 -
The Encyclopaedia Britannica ...: A Dictionary of Arts, Sciences and
...1898 -
The Expositor - Σελίδα 76 Samuel Cox, Sir William Robertson Nicoll,
James Moffatt - 1889 -
The Journal of Sacred Literature - Τόμος 3 - Σελίδα 492 1863 - - It may
be also known to you that the skilful palaiographist Constantino Leonidas
Photios Simonides has astonished those who are interested in this matter
by putting forward a claim to the authorship of the Codex, which Dr.
Tischeu- dorf is now ...
The Journal of Sacred Literature and Biblical Record - Σελίδα 226 1863 -
- The chronological errors of the biographers of Simonides, the synoptic
narratives ... 1 have preserved it carefully till now, and it contains the
following presentation note: — 'To Constantine Simonides, the young
Stelokopes, good and ...
The Journal of Sacred Literature and Biblical Record John Kitto, Henry
Burgess, Benjamin Harris Cowper - 1856 - - Dindorf has published part
of the scroll of " pure Simonides," under the title of " Uranii Alexandrini
De Regibus ... The third is a work of the Emperor Constantino, collected
from various histories, giving an account of the picture of our Lord
which ...
The Journal of sacred literature, ed. by J. Kitto. [Continued as] ... John
Kitto - 1863 - - It may be also known to you that the skilful palaeographist
Constantino Xeonidas Photios Simonides has astonished those who are
interested in this matter by putting forward a claim to the authorship of the
Codex, which Dr. Teschendorf is ...
The Journal of Theological Studies - Τόμος 10 - Σελίδα 142 1909 - There
is something to be said for the monks' tradition that Minas Minoides
abstracted the missing folio, although Prof. Lambros of Athens is satisfied
that they confused him with the famous forger and discoverer, Constantino
Simonides.
63

The Living Age ... - Τόμος 49 - Σελίδα 230 1856 - - The following further
account of the exploits of Simonides we extract from the Athenseum of
the 23d Feb. ... that his work gave. among the rest, a translation of an
inscription on an E ptain figure which belonged to a M. CayoIyat
Constantino 10.
The London Review and Weekly Journal of Politics, Literature, Art, &
...1862 - - ... will Mr. Fergusson say to this dato of the edifice he has
constantly asserted to be positively of the time of Constantino ? ... It was
at once suspected that the Mayer MSS. published by M. Simonides were
forgeries, but tho originals have been ...
The National Encyclopedia: A Compendium of Universial Information,
...1873 - It was invented by the Greeks In the reign of the third Constantino,
and was used with destructive effects (if we may ... of but hi letters; 4 more
are said to have been invented by Palaniedes In the Trojan war, and 4 by
Simonides, of Ceos.
The National Magazine: Devoted to Literature, Art, and Religion Abel
Stevens, James Floy - 1856 - - M. Constantino Simonides has been
arrested in Leipsic, on the charge of having sold to the King of Prussia, for
two thousand thalers, a manuscript which he pretended contained three
books of Uranius on the most ancient epoch of the history ...
The New Brunswick Review - Τόμος 1 - Σελίδα 481 1855 - The Panegyric
of that Holy, Apostolic, and Heaven- crowned King, Constantino the
Great." Composed by his head Logothetes, Constantine Acropoliti. Copied
from MSS., and now first published by Constantine Simonides. London :
Longman ...
The New Werner Twentieth Century Edition of the Encyclopaedia ...1906
- Constantine, revival under, 99. Constantinople, founding of ...
Simonides, 124. Slavery ... It denoted the church which included the
patriarchates of Antioch, Alexandria Jerusalem, and Constantino le, and
their dependencies. The ecclesiastical ...
The periplus of Hannon [ed. and tr. by K. Simonides.]. - Σελίδα 43
Kōnstandinos Simōnidēs - 1864 - - Kōnstandinos Simōnidēs. written
against him ... In each case of accusation the verdict of impartial men has
been " not proven," and Simonides has gone his way. No sooner has he
been crushed ... By Constantino Simonides, Ph.D. David N'uit.
The Periplus of Hannon: King of the Karchedonians, Concerning the
...Konstantinos Simonides - 1864 -
64

The Poetical Works of Felicia Hemans: Complete in One Volume, with a


...Felicia Dorothea Browne Hemans - 1856 - - And thou, O last and noblest
Constantino I " The distress and fall of the last Constantino are more
glorious than the long prosperity ... The inscription composed by
Simonides for the Spartan monument in the pass of Thennopyle has been
thus ...
The Saturday Review of Politics, Literature, Science and Art 1875 - - The
author tells the whole story of Constantino Simonides, partly in his first,
partly in his second lecture, when he is discussing the genuineness of the
Codex Sinaiticus. The pretensions of this impostor to be the writer of the
Codex are shown ...
The Saturday Review of Politics, Literature, Science, Art, and Finance
1875 - - The author tells the whole story of Constantine Simonides, partly
in his first, partly in his second lecture, when he is discussing the
genuinenexss of the Codex Sinaiticus. The pretensions of this im tor t.o be
the writer of the Codex are shown up ...
The Spartans: An Epic History Paul Cartledge - 2012 - - ... ref2,ref3,ref 4
Pyrrhic (dance) ref1 Rhigas, Constantinos ref 1 Rome ref1 Sacred Bandref
1,ref 2 Salamis, Battle ofref 1, ref 2, ... ref 3, ref 4, ref 5 Sappho ref1 Scione
ref1 Scythians ref1 Serpent Column ref1 Sicily ref 1, ref 2 Simonides ref
1, ref 2,
The Spectator - Τόμος 37 - Σελίδα 70 1864 - -... Was the Codex Sinaiticus
written by Constantino Simonides?" This " ingenious person," as Mr.
Scrivener terms him, has asserted that he wrote the Codex Sinaiticus with
his own hands twenty- four years ago, without the wish, or design, or, ...
The Story of the Manuscripts - Σελίδα 99 George Edmands Merrill - 1881
-
The Sunday at Home - Τόμος 26 - Σελίδα 486 1879 - While touching on
tho date of this codex, wo may recall to our readers tho impudent claim set
up by Constantino Simonides, whoso forgeries of Crock manuscripts
have made his nanio so notorious, as its real scribe, lie declared that ho
had ...
The Tradition of the Minor Greek Geographers - Τεύχος 14 - Σελίδα 83
Aubrey Diller - 1952 - 252. "Die Heidelberger Handschrift der
Paradoxographen", Neue Heidelberger Jahrbucher 1 (1891) 227-237
(dated 1881), reprinted ibid. 590-603. Describes codex A, distinguishes its
seven parts. 253. Konstantinos Simonides 1815-1890.
65

The Travels of a Hindoo to Various Parts of Bengal and Upper India


Bholanauth Chunder - 1869 - - Edited by Dr. Const Simonides). Square
12mo. pp. 24, sewed. 1865. If. Simonides. — 'Eirioro Xipuiia irepl
lepoy\v<f>uca>v ypa/t/usrw Smirpifit. (A brief Dissertation on
Hieroglyphic Letters. By Constantine Simonides, Ph. D.) 8vo. pp.
The Vishnu Purana - Σελίδα 82 1868 - - Simonides). Square 12mo. pp.
24, sewed. 1865. Is. Simonides. — 'EnTicrTo\l/j,ata irepl lepoyXvtpiK&v
ypafifiarcov Sia- Tpijit. (A brief Dissertation on Hieroglyphic Letters. By
Constantine Simonides, Ph. D.) 8vo. pp. 58, sowed. 1863. 2s.
The Westminster Review - Τόμος 67 - Σελίδα 569 1857 - - ... of Hermas,
one as yet unedited ; together with the Greek Hermas, edited by
Tischendorf from the transcript of Simonides. ... ex Fragmentis Greecis
Lipsiensibus, instituta qusestione de vero ejus textus fonte, auctore
Constantino Tischendorf.
Third course: Constitutions and orators of Greece. Fourth course:
...Cornelius Conway Felton - 1867 - - Shepherds, I. 324, 325. Shoes, I.
380, 385. Simonides, I. 227, 446. Account of, and extracts from his poems,
157 — 159, 281. His poems used in schools, 429. Ode on Thermopylre, II.
117. Simonides, Constantino, slanders Dr. King, II. 490.
Thyroid and Heart Failure: From Pathophysiology to Clinics - Σελίδα 1
Giorgio Iervasi, Alessandro Pingitore - 2009 - - ... Regional Medical
Center, Seattle, WA, United States Constantinos Pantos, MD, PhD 1
Department of Pharmacology, ... Pisa, Italy Warner S. Simonides, PhD VU
University Medical Center Amsterdam, Institute for Cardiovascular
Research, ...
Trübner's American and Oriental Literary Record 1865 - - Simonides.
Square 12mo. pp. 24, sewed. 1>. EniSTOAIMAIA nEPI IEPOrAT^IKHN
TPAMMATflN AIATP1BH. A brief dissertation on Hieroglyphic Letters
by Constantine Simonides, Ph. D. 8vo. pp. 58, sewed. 2». Gd....
Wissenschaftlicher Jahresbericht über die morgenländischen Studien 1871
- - Mai 1864; Constantinos Simonides gest. ebendaselbst imOctober 1867,
und H. J. F. Parrat, gest. am 7. April 1866 zu Bruntrut im Canton Bern,
dieser letztere ein ganz ehrlicher Abenteurer der Entzifferungskunst, durch
welche er besonders ...
Wissenschaftlicher Jahresbericht über die morgenländischen Studien
Deutsche Morgenländische Gesellschaft - 1868 -
66

Zeitschrift der Deutschen Morgenländischen Gesellschaft 1870 - - Mai


1864; Constantinos Simonides gest. ebendaselbst im October 1867, und
II. J. F. Parrat, gest. am 7. April 1866 zu Bruntroi im Canton Bern, dieser
letztere ein ganz ehrlicher Abeuteorer der Entzifferungskunst, durch
welche er besonders ...
Βιβλιοθήκη Κέντρου πληροφόρησης. Κωνσταντίνος Σιμωνίδης

O Κωνσταντίνος Σιμωνίδης ήταν παλαιογράφος, έμπορος εικόνων,


πολυμαθής, γνώστης των χειρογράφων και εκπληκτικός καλλιγράφος.
Σύμφωνα με πολλούς παλαιογράφους, ήταν ο πιο εύστροφος
παραχαράκτης του δέκατου ένατου αιώνα. Παρέχεται από τη Wikipedia
Ueber die Echtheit des Uranius: Archaeologische Abhandlungen από
Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος, Έκδοση 1856
Άλλοι συγγραφείς; “...Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος, 1820-1867...”
Άλλοι συγγραφείς: '; “...Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος, 1820-1867...”The
Periplus of Hannon, king of the Karchedonians : concerning the Lybian
parts of the earth beyond the Pillars of Herakles, which he dedicated to
Kronos, the greatest god and to a... από Hanno Έκδοση 1864
Γεωγραφικά τε και νομικά την Κεφαλληνίαν αφορώντα : Αποσπασθέντα
τα μεν εκ των Εθνικών τα δε εκ των Ανθρωπίνων Ευλύρου Κεφαλλήνος
του Πυλάρεως. Φέρουσι δε τα μεν, ταύτην την επιγρα... από Σιμωνίδης,
Κωνσταντίνος, 1820-1867 Έκδοση 1850
Γεωγραφικά τε και νομικά την Κεφαλλινίαν αφορώντα: αποσπασθέντα
τα μεν εκ των εθνικών τα δε εκ των ανθρωπίνων Ευλύρου Κεφαλλήνος
του Πυλαρέως... από Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος, Έκδοση 1850
Η Προς τους εξ Εβραίων πιστούς επιστολή του αποστολικού πατρός
ημών Βαρνάβα από Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος, Έκδοση 1843
Η Προς τους εξ Εβραίων πιστούς επιστολή του αποστολικού πατρός
ημών Βαρνάβα / από Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος, 1820-1867 Έκδοση
1843
Λείψανα ιστορικά : Α.' Ο Θηβαικός κώδηξ διαλαμβάνων περί των της
Λιβυκής Καρχηδόνος είκοσι και δύο πρώτων δυναστών έστι δε
γεγραμμένος εφ ενός τεμαχίου Αιγυπτιακού παπύρου ασαχαμ (... Έκδοση
1864
67

Νικολάου του Αγιωτάτου Επισκόπου Μεθώνης λόγος προς τους


Λατίνους περί του Αγίου Πμεύματος ότι εκ του Πατρός ου μην και του
Υιού εκπορεύεται.... από Νικόλαος, Επίσκοπος Μεθώνης, 12ος αι.
Έκδοση 1858
Ο Κ. Γκούμανος φιλολογών, ως κριτικός, περί αρχαίων χειρογράφων
από Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος Έκδοση 2007
Προαγγελία της ανεκδότου Βυζαντίδος από Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος
Έκδοση 2007
Συμαϊς : ή, Ιστορία της εν Σύμηι Απολλωνιάδος Σχολής, ιδίως δε της
αγιογραφικής καθέδρας και πρόδρομος των ανεκδότων ελληνικών
χειρογράφων ... /... από Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος, 1820-1867
Έκδοση 1849
Της ανεκδότου Βυζαντίδος από Σιμωνίδης, Κωνσταντίνος
Έκδοση 2007
Φιλολογικά. Εκ της ανεκδότου Πελασγικής ιστορίας από Σιμωνίδης,
Κωνσταντίνος Έκδοση 2007

Ευρετήριο

Constantine Simonides, 62, 65 αντιγράφων, 4


Constantino Simonides, 55, 58, 63 Βιβλιοθήκες, 34
Guardian, 30, 31 βιογραφία, 5, 7, 10, 30, 32, 68
manuscript, 63 βιογραφία του Σιμωνίδη, 7
manuscripts, 54, 64 Βρετανικό Μουσείο, 4, 30
monastery, 61 Βρετανικού Μουσείου, 34
Mount Athos, 56, 61 Βρετανοί, 5
Simonides, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, Γερμανία, 5, 7, 14, 34, 36, 40
61, 62, 63, 64, 65, 66 ΓΚΙΛΗΣ, 4, 53
Αγιον Ορος, 7 γνήσια, 5, 9, 14, 15, 17, 22, 29, 39, 42, 44
Άγιον Όρος, 13, 36, 38, 39 γνήσιου, 32
Αγίου Όρους, 33 εισπράττει αμοιβή, 9
άγνωστα χειρόγραφα, 13, 39 εμπορεύεται, 4
Άθω, 10, 27, 30 Εξόριστος, 10
αντιγραφέας, 6, 12, 15, 42 Εύλυρος, 12, 13, 16, 17, 18, 19, 28, 38,
αντιγραφές, 13, 14, 39 43, 44, 45, 47
αντιγραφέων, 4 ευφυής φυσιογνωμία, 13, 38
αντιγραφή, 9, 24, 34 Ησιόδου, 5
αντίγραφο, 9, 32 ιστορία του Σιμωνίδη, 34
αντιγραφών, 4 Καινής Διαθήκης, 5
68

Κωνσταντίνος Σιμωνίδης, 52 πλαστότητας, 11, 16, 42, 52


μικρογράφων, 4 πουλώντας, 7, 14, 40, 49
μοναστήρια, 34, 36 Πυλαρεύς, 12, 13, 38
Μονής του Σινά, 33 Πυλάρων, 12
Ντίντορφ, 21, 30 Ροδοκανάκη, 31, 35
ξεγέλασε, 10, 11, 26, 33 Ρύντιγκερ Σάπερ, 7, 28
Ομήρου, 5, 35 Σιμωνίδη, 4, 5, 6, 7, 10, 12, 14, 15, 17, 18,
Οξφόρδης, 34 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 29, 31, 32,
παλαιογράφος, 29, 66 33, 34, 35, 40, 41, 42, 45, 46, 48, 49, 69
παλαιών χειρογράφων, 13, 39 Σιμωνίδης, 1, 4, 5, 6, 7, 10, 11, 12, 13, 14,
παραχαράκτης, 6, 66 15, 16, 18, 19, 22, 24, 26, 27, 28, 29, 30,
περιπλανήθηκε, 28 31, 32, 33, 34, 35, 37, 38, 39, 40, 41, 42,
Πλαστά, 8, 32, 34, 36, 47, 49 43, 44, 45, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 66,
Πλαστές, 14, 32, 39 67
πλαστή, 10 Σιμωνίδης εξέδωσε έργα, 36
πλαστογραφία, 11, 22, 26, 29, 30, 52 Σιμωνίδης, διαβολεμένος, 36
πλαστογραφίες, 20, 23, 24, 34 Σιμωνίδου, 12, 38, 68
πλαστογραφιών, 14, 40 συγγραφέα, 9, 17, 32, 33, 44, 50
πλαστογράφο, 4, 7, 18, 23, 34, 35, 46 Φρέντερικ Μάντεν (Frederick Madden),, 5
πλαστογράφος, 1, 5, 6, 7, 11, 13, 19, 24, χειρόγραφα, 4, 5, 7, 13, 14, 15, 19, 22, 23,
27, 28, 29, 31, 32, 35, 37, 38, 48, 49, 50, 29, 33, 35, 36, 38, 39, 41, 42, 49
51, 53 χειρόγραφο, 7, 14, 15, 16, 40, 42
πλαστογράφου, 5, 7, 10, 12, 25, 26, 27, 31, χειρογράφων, 5, 7, 10, 13, 16, 19, 24, 27,
32, 33, 36, 48, 49, 51 36, 38, 39, 44, 47, 52, 66, 67, 69

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ, από Είλυρος ο Πηλαρευς σελ 37, παραπάνω

xvii[1] Βλ. τη διθυραμβική βιογραφία του Ευλύρου από τον Ανδρέα


Χ. Καλογηρά στο «Η Κεφαλληνία ή Κεφαλονιά», Αθήναι: χ.ο., 1954,
σελ. 37-39, που ουσιαστικά μεταφράζει τη «βιογραφία» του
Ευλύρου από τον «Νικηφόρο Κερκυραίο» (βλ. τις σελ. η΄ επ. της
έκδοσης αποσπασμάτων «Γεωγραφικά τε και Νομικά την
Κεφαλληνίαν αφορώντα, αποσπασθέντα τα μεν εκ των ΕΘΝΙΚΩΝ,
τα Δε εκ των ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ Ευλύρου Κεφαλλήνος του Πυλαρέως
[...] δημοσιευθέντα πρώτον ήδη υπό Κ. Σιμωνίδου», Αθήναι, 1850.

xviii[2] Ο εξαιρετικά προσεκτικός Ηλίας Τσιτσέλης, βιογραφεί στον


πρώτο τόμο των «Κεφαλληνιακών Συμμίκτων» του (Αθήναι, 1904,
σελ. 140-142) τον Εύλυρο, παρουσιάζοντας ουσιαστικά το ιστορικό
της απάτης εν συντομία.

Δημοσιεύτηκε 13th June 2011 από τον χρήστη Elias Toumasatos


69

i[3] Βλ. Βιογραφία του Κωνσταντίνου Σιμωνίδη από τον Τρ. Ε.


Ευαγγελίδη στο οικείο λήμμα της «Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας»
(Δρανδάκη), Τόμ. ΚΑ΄, σελ. 853, καθώς και στον Ζ τόμο του «Λεξικού
Ιστορίας και Γεωγραφίας» του Σ. Ι. Βουτυρά, Κων/πολη 1889, σ. 580-
582.

ii[4] Βλ. τη γλαφυρότατη σχετική εξιστόρηση στην σχετική με τις


φιλολογικές απάτες του Σιμωνίδη μελέτη του Α.Ρ. Ραγκαβή, που
δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στο περιοδικό ΠΑΝΔΩΡΑ.

iii[5] «Συμαϊς ή Ιστορία της εν Σύμη Απολλωνιάδος Σχολής, ιδίως Δε της


αγιογραφικής καθέδρας και πρόδρομος των ανεκδότων ελληνικών
χειρογράφων, [...] συγγραφείσα υπό Μελετίου ιερομονάχου του εκ
Χίου[...]» Αθήνησι, 1849.

iv[6] Βλ. αναλυτική κριτική για τη γνησιότητα της «Συμαϊδος» από τον
Αλέξανδρο Ρίζο Ραγκαβή στο περιοδικό «ΠΑΝΔΩΡΑ» τόμος Β,
Αθήνησι 1851, σελ. 595-601.

v[7] Είναι χαρακτηριστική η ειρωνεία με την οποία αντιμετωπίζει τους


επικριτές του στον πρόλογο αλλά και στο τέλος κάθε υποκεφαλαίου του
φυλλαδίου «Γεωγραφικά τε και Νομικά [...]» (ο.π.) του Ευλύρου,
διερωτώμενος, αν είναι δυνατόν όλα αυτά θα μπορούσε να τα επινοήσει
και να τα γράψει ο ίδιος. (βλ. ενδεικτικά σ. 23, 27 του φυλλαδίου).

vi[8] Βλέπε την αναλυτική κρίση στα άρθρα του Α.Ρ. Ραγκαβή στην
«Πανδώρα» τόμος Α(1850) σελ. 551-555, 565-573 και τόμος Β (1851),
σελ. 595-602.

vii[9] Η μελέτη αυτή, από τον Charles Stewart, είναι ενδεχόμενο να


γράφτηκε κι αυτή καθ’ υπαγόρευσιν του Σιμωνίδη.

viii[10] Βλ. αναλυτικό κατάλογο των εκδόσεων του Σιμωνίδη στον


Βουτυρά, ο.π., σελ. 582-583.

ix[11] Βλ. το κεφάλαιο «Σιμωνίδεια» στο περιοδικό «ΝΕΟΣ


ΕΛΛΗΝΟΜΝΗΜΩΝ» των καταλοίπων του Σπ. Λάμπρου (τόμος ΙΖ,
1923, σ. 40-52) και τις σχετικές αναφορές του στον τόμο Δ (1907) σελ.
249 επ. του ίδιου περιοδικού, καθώς και τις εκεί παραπομπές.

x[12] Βλ. ΠΑΝΔΩΡΑ, τ. Α (1850) σ. 568-570.


70

xi[13] Βλ. ΠΑΝΔΩΡΑ, τ. Β (1851), σ. 602.

xii[14] Βλ. Ευλύρου «Γεωγραφικά τε και Νομικά [...]»(ο.π.) σ. 29

xiii[15] Βλ. Ευλύρου, ο.π., σ. 14.

xiv[16] Βλ. Ευλύρου, ο.π., σ. 5

xv[17] Βλ. Ευλύρου, ο.π. σ. 14.

xvi[18] Βλ. Ευλύρου, ο.π., σ. 13.

Πρωτοδημοσιεύτηκε στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ Κεφαλλονιάς - Ιθάκης. 2003, σελ.


69-73

You might also like