You are on page 1of 96

USHTRIME

[LËNDA “FURNIZIM ME UJË – KANALIZIME”]

Për Kurset e Vitit të Tretë

të Programeve të Studimit – NDËRTIM dhe HIDROTEKNIKË

Diploma BACHELOR

Pedagogu i ushtrimeve të lëndës

MSc. Inxh. Alket KUMARAKU

e-mail: alket.kumaraku@fin.edu.al
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Hyrje

Lënda “Furnizim me Ujë – Kanalizime” është pjesë e programeve të studimit Ndërtim


dhe Hidroteknikë, në vitin e tretë të studimeve për diplomën BACHELOR.
Kjo lëndë e zhvilluar në programet e studimit Ndërtim dhe Hidroteknikë është pjesë e
lëndëve të formimit profesional të studentit në ciklin e parë 3 – vjeçar të studimeve.
Lënda “Furnizim me Ujë – Kanalizime” i jep studentit të Ndërtimit dhe të Hidroteknikës
njohuri të përgjithshme për sistemet e furnizimit me ujë dhe kanalizimeve brenda dhe jashtë
ndërtesave.
Në këtë lëndë, studenti merr njohuri për elementët e sistemeve të sipërpërmendura si
dhe zhvillon llogaritjet hidraulike bazë për elementët e sistemit të furnizimit me ujë dhe
kanalizimeve brenda dhe jashtë ndërtesave.
Bazuar në programin e lëndës së “Furnizim me Ujë – Kanalizime”, zhvillohen edhe
ushtrimet në të cilat konkretizohen veprimet dhe llogaritjet hidraulike të sistemeve të furnizimit
me ujë dhe kanalizimeve të shpjeguara në këtë lëndë.
Më poshtë do të jepen ushtrimet e zhvilluara në lëndën e “Furnizim me Ujë –
Kanalizime”, sipas programit të kësaj lënde.
Mirëpresim nga studentët dhe lexuesit e këtij materiali, sugjerimet përkatëse për
ushtrimet e mëposhtme.

JU FALEMNDERIT!

Ushtrime Faqja 1 nga 1


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Ushtrime

(Furnizimi me ujë)

I. PRURJET KARAKTERISTIKE TË PËRDORUESVE TË NDRYSHËM

Në një qendër të banuar me 182 000 banorë, ndodhen dy ndërmarrje industriale,

nga të cilat, njëra e zhvillon veprimtarinë e vet prodhuese me një turn, kurse tjetra me

dy turne.

Në ndërmarrjen e parë punojnë 650 punonjës dhe në të prodhohen 15 tonë material

në ditë, kurse tek ndërmarrja e dytë punojnë 480 punonjës në turnin e parë dhe 320

punonjës në turnin e dytë. Për proçesin e prodhimit në ndërmarrjen e dytë, kërkohen

15 l/sek ujë në turnin e parë dhe 10 l/sek ujë në turnin e dytë. Gjithashtu, në këtë

ndërmarrje kryhet dhe larja në dushe e një pjese të punonjësve dhe përkatësisht

kryhen 45 larje në turnin e parë dhe 35 larje në turnin e dytë, me një kohëzgjatje të

larjeve për rreth 45 minuta (0.75 orë) në secilin turn.

Në qendrën e banuar ndodhen dhe disa lulishte me një sipërfaqe totale prej 6 ha, të

cilat ujiten dy herë në ditë me nga 3 orë ujitje në secilin rast.

Të përcaktohen prurjet karakteristike të ujit Q dmax, Qomes, Qomax, qsmax për secilin nga

përdoruesit e tij, si dhe kërkesa për ujë e të gjithë qendrës së banuar, kur humbjet e

prurjeve të ujit në sistemin e furnizimit me ujë, parashikohet të jenë 20% e kërkesës

për ujë të qendrës së banuar.

Ushtrime Faqja 1 nga 6


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Zgjidhja e ushtrimit

 POPULLSIA

Për këtë përdorues, në bazë të kushteve teknike pranojmë:


- normën maksimale të përdorimit të ujit, n1= 135 litra/ban x ditë
- koefiçientin orar të jonjëtrajtshmërisë së përdorimit të ujit Ko1= 1.4.

N  n1 182000 135
 24570 m
3
Qmaks
d
 
1000 1000 ditë
d
Qmaks N  n1 182000  135 3
o
Qmes     1023.75 m
t 1000  t 1000  24 orë
N  n1  K o1 182000  135  1.4 3
o
Qmaks  Qmes
o
 K o1    1433.25 m
1000  t 1000  24 orë
o
Qmaks  1000 N  n1  K o1 182000  135  1.4
s
q maks     398.1 l
3600 t  3600 24  3600 sek

 NDËRMARRJET

a) Ndërmarrja e parë
Në këtë ndërmarrje punohet me një turn, me kohë pune tpunës = 8 orë. Për këtë
ndërmarrje do të kryhet llogaritja e kërkesës për ujë, për dy kategoritë e mëposhtme të
përdorimit të ujit:
i) Nevoja komunale, për të cilën në bazë të kushteve teknike të projektimit pranojmë:
- normën maksimale të përdorimit të ujit, n2 = 50 litra/pun x ditë
- koefiçientin orar të jonjëtrajtshmërisë së përdorimit të ujit Ko2=1.5.

Np n
Q
d
 2  650  50  32.50 m 3
maks 1000 1000 ditë

Qmaks
d
N p  n2 650  50
 4.06 m
3
Qmes
o
  
t punës 1000  t punës 1000  8 orë

N p  n2  K o 2 650  50 1.5
 6.09 m
3
Qmaks
o
 Qmes
o
 Ko2  
1000  t punës 1000  8 orë

Qmaks
o
1000 N p  n2  K o 2 650  50  1.5
qmaks
s
    1.70 l
3600 t punës  3600 8  3600 sek

Ushtrime Faqja 2 nga 6


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

ii) Nevoja teknologjike, për të cilën në bazë të kushteve teknike të projektimit


pranojmë:
- normën maksimale të përdorimit të ujit, n3 = 14 m3/ton.

 P  n3  15  14  210 m
3
Qmaks
d

ditë
Qmaks
d
P  n3 15  14
 26.25 m
3
Qmes
o
  
t punës t punës 8 orë

P  n3 15  14  1
 26.25 m
3
Qmaks
o
 Qmes
o
 K o3   K o3 
t punës 8 orë

Qmaks
o
 1000 P  n3  K o 3  1000 15  14  1  1000 l
qmaks
s
    7.29
3600 t punës  3600 8  3600 sek

Kërkesa për ujë e të gjithë ndërmarrjes së parë jepet më poshtë:

q sek  qmax,
sek
 qmax,
sek
 1.70  7.29  9.00 l
sek , N 1 Kom Tek
sek

b) Ndërmarrja e dytë
Në këtë ndërmarrje punohet me dy turne me kohe pune për secilin turn, tpunës = 8 orë.
Për këtë ndërmarrje do të llogaritet kërkesa për ujë, për të dyja turnet, për të tre
kategoritë e mëposhtme të përdorimit të ujit:
i) Nevoja komunale, për të cilën në bazë të kushteve teknike të projektimit pranojmë:
- normën maksimale të përdorimit të ujit, n4 = 60 litra/pun x ditë
- koefiçientin orar të jonjëtrajtshmërisë së përdorimit të ujit, Ko4 = 3.

( N 1  N 2 )  n 4 (480  320)  60 3
d
Qmaks    48 m
1000 1000 ditë

d
Qmaks ( N1  N 2 )  n 4 (480  320)  60 3
o
Qmes     3.00 m
2  t punës 1000  2  t punës 1000  2  8 orë

N1  n 4  K o 4 480  60  3 3
oI
Qmaks oI
 Qmes  K o4    10.80 m
1000  t punës 1000  8 orë
(l log aritet sipas kërkesës për ujë të ndërresës me numër më të madh punonjësis h)

o
sek Qmaks  1000 N 1  n 4  K o 4 480  60  3
q maks     3.00 l / sek
3600 3600  t punës 3600  8

Ushtrime Faqja 3 nga 6


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

ii) Nevoja teknologjike, për të cilën kërkesa për ujë në turnin e parë është q1 = 15 l/sek
dhe kërkesa për ujë në turnin e dytë është q2 = 10 l/sek.

sek
q maks  15 l / sek

1 1000 m 3 3
o
Qmaks  15   54 m sepse K o5  1.
1 3600 orë orë

1 1
d
Qmaks  q1  q 2   1000  t punës  15  10  1000  8  720 m 3
1 1 ditë
3600 3600

d
Qmaks 720 3
o
Qmes    45 m
2 x t punës 2 x 8 orë

iii) Nevoja për dushe, me një normë të larjes n5 = 60 litra/larje dhe me kohë të përdorimit
të dusheve në secilin turn tlarje = 45 minuta = 0.75 orë.

( D1  D2 )  n6 (45  35)  60
 4.80 m
3
Qmaks
d
 
1000 1000 ditë

Qmax
d
( D  D2 )  n6 (45  35)  60
 3.20 m
3
Qmes
o
  1 
2  t larjes 1000  2  t larjes 1000  2  0.75 orë

D1  n6  K o 6 45  60  1
 3.60 m
3
Qmaks
oI
 Qmes
oI
 K o6  
1000  t larjes 1000  0.75 orë
(l log aritet sipas kërkesës për ujë të ndërresës me numër më të madh larjesh )

Qmaks
oI
 1000 D1  n6  K o 6 45  40  1
q maks
sek
    1.00 l / sek
3600 3600  t larjes 3600  0.75

Kërkesa për ujë e të gjithë ndërmarrjes së dytë jepet më poshtë:

q sek  qmax,
sek
 qmax,
sek
 qmax,
sek
 (3.00  15  1) l  19.00 l
sek , N 1 Kom Tek Dushe
sek sek

Kërkesa për ujë e të dyja ndërmarrjeve jepet më poshtë:

q N  q N 1  q N 2  (9.00  19.00) l  28.00 l


sek sek
Ushtrime Faqja 4 nga 6
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

 LULISHTJA (SIPËRFAQJA E GJELBËRUAR)

Për këtë përdorues, në bazë të kushteve teknike, do të pranojmë:


- normën maksimale të përdorimit të ujit për ujitje, n7 = 17 l/m2 x ditë.

F  n7  10000 6  17  10000
 1020 m
3
Qmaks
d
 
1000 1000 ditë

Qmaks
d
F  n7  10000 6  17  10000
 170 m
3
Qmes
o
  
2  t ujitjes 1000  2  t ujitjes 1000  2  3 orë
F  n7  10000 6  17  10000
 1  170 m
3
Qmaks
o
 Qmes
o
 Ko  Ko 
1000  2  t ujitjes 1000  2  3 orë

Qmaks
o
 1000 F  n7  10000 6  17  10000
q maks
sek
   Ko   1  47.23  47.30 l / sek
3600 3600  2  t ujitjes 3600  2  3

Ushtrime Faqja 5 nga 6


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

 KËRKESA PËR UJË E TË GJITHË QENDRËS SË BANUAR.

Në përcaktimin e kërkesës totale të ujit të kërkuar nga e gjithë qendra e


banuar merren parasysh edhe humbjet e prurjeve të ujit të kërkuar, në sistemin e
furnizimit me ujë të qendrës së banuar, pra në linjën (at) e jashtme dhe në rrjetin (et)
shpërndarës (e) të ujësjellësit.
Humbjet e prurjeve të ujit në linjën (at) e jashtme të ujësjellësit, për përmasimin
e të cilit përdoret prurja maksimale ditore e qendrës së banuar, pranohen me një vlerë
3 – 5 % të prurjeve maksimale ditore të të gjithë përdoruesve të qendrës së banuar.
Humbjet e prurjeve të ujit në rrjetin (et) shpërndarës (e) të ujësjellësit, për
përmasimin e të cilit përdoret prurja maksimale në sekondë e qendrës së banuar,
pranohen me një vlerë 15 – 17 % të prurjeve maksimale në sekondë, të të gjithë
përdoruesve të qendrës së banuar.
Kështu, nga sa u tha më sipër, humbjet e prurjeve të ujit në sistemin e furnizimit
me ujë, pranohen me vlerën 20 % të kërkesës për ujë të të gjithë qendrës së banuar
(ditore ose në sekondë). Duke pasur parasysh këto humbje të prurjeve të ujit, vlerat e
prurjeve të ujit që duhet të nxirren (prodhohen) në burimet e ujit, jepen si më poshtë:

 Prurja maksimale ditore e qendrës së banuar

Qmax
d totale
 1.20  Qmax
d popullsia
 Qmax
d Ndërmarrje
 Qmax
d sip . gjelbëruar

 1.20  24570  32.50  210  48  720  4.80  1020 m


3
Qmax
d totale

ditë

 31926.36 m  32000 m
3 3
Qmax
d totale

ditë ditë

 Prurja maksimale në sekondë e qendrës së banuar

sek
q max totale

sek
 1.20  q max popullsia sek
 q max Ndërmarrje sek
 q max sip . gjelbëruar

sek
q max totale
 1.20  398.1  1.70  7.30  3.00  15  1.00  47.23 litra
sek

sek
q max totale
 568.02 litra  570 litra
sekondë sekondë

Ushtrime Faqja 6 nga 6


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Ushtrime
(Furnizimi me ujë)

IV. Llogaritja e Vëllimit të Rezervuarit


Sistemi i furnizimit me ujë të një qendre të banuar përbëhet nga linja(t) e jashtme dhe nga rrjeti
shpërndarës. Në linjën e jashtme përcillet ujë nga vepra e marrjes drejt rrjetit shpërndarës me një prurje
konstante (të pandryshueshme) gjatë gjithë ditës, kurse në rrjetin shpërndarës përcillet ujë sipas kërkesave
të përdoruesve të qendrës së banuar, e cila ndryshon sipas një grafiku të caktuar me minimumet dhe
maksimumet e tij. Rregullimin e prurjes konstante që furnizohet nga vepra e marrjes me kërkesën e
ndryshueshme për ujë të përdoruesve të qendrës së banuar e bën një element ndërmjetës i këtyre dy
pjesëve, që është rezervuari rregullues i qendrës së banuar.
Prurja konstante e dhënë nga vepra e marrjes jepet me njësi , dhe ka vlerën

. Kurse përdorimi i ujit jepet në tabelën e mëposhtme, sipas

një grafiku të përdorimeve të ujit në periudha të mëparshme dhe në qendra të ngjashme të banuara.

Intervali Dhënia Intervali Dhënia


Kërkesa për ujë Kërkesa për ujë
Kohor e njëtrajtshme Kohor e njëtrajtshme
[në ] [në ]
[orë] [në ] [orë] [në ]
0-1 4.17 3.35 12-13 4.17 4.60
1-2 4.17 3.25 13-14 4.17 4.55
2-3 4.16 3.30 14-15 4.16 4.75
3-4 4.17 3.20 15-16 4.17 4.70
4-5 4.17 3.25 16-17 4.17 4.65
5-6 4.16 3.40 17-18 4.16 4.35
6-7 4.17 3.85 18-19 4.17 4.40
7-8 4.17 4.45 19-20 4.17 4.30
8-9 4.16 5.20 20-21 4.16 4.30
9-10 4.17 5.05 21-22 4.17 4.20
10-11 4.17 4.85 22-23 4.17 3.75
11-12 4.16 4.60 23-24 4.16 3.70

Të llogaritet vëllimi i rezervuarit të qendrës së banuar, i cili përbëhet nga vëllimet e mëposhtme:
- Vëllimi rregullues, i cili shërben për rregullimin e prurjes nga vepra e marrjes (e
pandryshueshme) me prurjen e kërkuar nga përdoruesit e qendrës së banuar (e ndryshueshme
sipas një grafiku të përcaktuar)

Ushtrime Faqja 1 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

- Vëllimi i zjarrit, i cili shërben për furnizimin me ujë të hidranteve të shuarjes së zjarrit, për një
kohëzgjatje të shuarjes së zjarrit t = 4 orë me një prurje qzj=10 [litra/sek]
- Vëllimi rezervë, i cili zëvendëson prurjen e furnizuar nga vepra e marrjes, për shkak të
ndërprerjes së furnizimit të rezervuarit nga difektet në linjën e jashtme dhe merret sa 1/4 e dy
vëllimeve të mësipërme për kërkesë maksimale të ujit nga përdoruesit e qendrës së banuar.

Ushtrime Faqja 2 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Zhvillimi i llogaritjeve

Rezervuari rregullues nga vetë emri ka funksionin kryesor, rregullimin e prurjes që vjen nga vepra e marrjes
me prurjen e kërkuar nga përdoruesit e qendrës së banuar (funksioni tjetër i tij është sigurimi i presionit të
nevojshëm në rrjetin shpërndarës). Vëllimi rregullues i këtij rezervuari dhe për pasojë edhe vëllimi total i
rezervuarit do të llogaritet me dy mënyra:

a) Mënyra analitike
b) Mënyra Grafike

a) Mënyra analitike e llogaritjes së vëllimit rregullues

Llogaritja me anë të kësaj mënyre ka të bëjë me gjetjen e vëllimit rregullues të rezervuarit nëpërmjet
llogaritjeve në tabelë. Në këtë tabelë pasqyrohet sasia e ujit që hyn ose del nga rezervuari në intervale të
ndryshme kohore gjatë ditës si dhe vëllimi i ujit që ndodhet në rezervuar në një çsta të caktuar të ditës. Më
poshtë jepet tabela e sipërpërmendur:

A B C D
Intervali REZERVUARI
Dhënia e njëtrajtshme Kërkesa për ujë
kohor Hyrje Dalje Mbetja
[në ] [në ]
[orë] [në ] [në ] [në ]
0 -- 1 4,17 3,35 0,82 0,82
1 -- 2 4,17 3,25 0,92 1,74
2 -- 3 4,16 3,3 0,86 2,60
3 -- 4 4,17 3,2 0,97 3,57
4 -- 5 4,17 3,25 0,92 4,49
5 -- 6 4,16 3,4 0,76 5,25
6 -- 7 4,17 3,85 0,32 5,57
7 -- 8 4,17 4,45 -0,28 5,29
8 -- 9 4,16 5,2 -1,04 4,25
9 -- 10 4,17 5,05 -0,88 3,37
10 -- 11 4,17 4,85 -0,68 2,69
11 -- 12 4,16 4,6 -0,44 2,25
12 -- 13 4,17 4,6 -0,43 1,82
13 -- 14 4,17 4,55 -0,38 1,44
14 -- 15 4,16 4,75 -0,59 0,85
15 -- 16 4,17 4,7 -0,53 0,32
16 -- 17 4,17 4,65 -0,48 -0,16
17 -- 18 4,16 4,35 -0,19 -0,35
18 -- 19 4,17 4,4 -0,23 -0,58
19 -- 20 4,17 4,3 -0,13 -0,71
20 -- 21 4,16 4,3 -0,14 -0,85
21 -- 22 4,17 4,2 -0,03 -0,88
22 -- 23 4,17 3,75 0,42 -0,46
23 -- 24 4,16 3,7 0,46 0,00

Ushtrime Faqja 3 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Tabela e mësipërme ndërtohet sipas hapave të mëposhtëm:

- Vendosen vlerat e dhënies së njëtrajtshme dhe të kërkesës për ujë në kolonat përkatëse B dhe C
- Zhvillohet llogaritja e diferencës së vlerave të Dhënies së ujit me vlerat e Kërkesës për ujë (B – C ose
Dh – K).
Në rast se diferenca del pozitive, kjo do të thotë që vjen më shumë ujë nga vepra e marrjes sesa
kërkohet nga qendra e banuar dhe uji do të rezervohet (hyjë) në rezervuar. Për këtë arsye vlerat
pozitive të diferencës shënohen tek kolona e Hyrjes në Rezervuar.
Në rast se diferenca del negative, kjo do të thotë që vjen më pak ujë nga vepra e marrjes sesa
kërkohet nga qendra e banuar dhe uji do të dalë nga rezervuari. Për këtë arsye vlerat negative të
diferencës shënohen tek kolona e Daljes në Rezervuar.
- Pas kësaj zhvillohen llogaritjet në kolonën e Mbetjeve, e cila përfaqëson sasinë e ujit që ndodhet në
rezervuar në një moment të caktuar (p.sh. në orën 2.00 sasia e ujit që ndodhet në rezevuar është
1.74 ). Llogaritjet zhvillohen duke mbledhur algjebrikisht vlerën e ndodhur në rezervuar në
intervalin paraardhës me sasinë e ujit që hyn (vlera nga kolona e Hyrjes) ose del (vlera nga kolona e
Daljes) nga rezervuari.
Vihet re se në një pjesë të mirë të intervaleve kohore ka vlera negative të Mbetjes së ujit në rezervuar, vlera
të cilat nuk kanë kuptim, sepse nuk ka vëllime negative të ujit. Kjo ndodh sepse intervali kohor kur mbetja
është 0 (zero) nuk është në orën 0.00 (ose 24.00) siç e kemi pranuar, por në orën 22.00. Në këtë interval
kohor duhet të fillonte llogaritja e vëllimit të ujit që hyn dhe del nga rezervuari dhe ecuria apo luhatja e
nivelit (vëllimit) të ujit në rezervuar.

Vëllimi rregullues i rezervuarit gjendet me shprehjen emëposhtme:

Vrreg 
ab
100
 Qmax  
ditore
m3 (A)

Ku :
a - është vlera më e madhe e sasisë së ujit që ndodhet në rezervuar (me shenjë pozitive), në kolonën e
Mbetjeve, e cila ka vlerën a = 5.57
b – është vlera më e vogël e sasisë së ujit që ndodhet në rezervuar (me shenjë negative) ), në kolonën e
Mbetjeve, e cila ka vlerën b = - 0.88
– sasia totale e ujit që kërkohet nga qendra e banuar me 182 000 banorë, e cila ka vlerën

Zëvendësojmë vlerat e mësipërme në shprehjen A dhe kemi:

5.57   0.88
Vrreg   32000  2064 m 3  2070 m³
100

Vëllimi i ujit për shuarjen e zjarreve do të llogaritet si më poshtë:


1
VZJ  q ZJ  t ZJ  10  4  1000  144 m 3  150 m³
1
3600

Vëllimi i ujit si rezervë për të mbuluar kohën e difekteve në linjën e jashtme llogaritet si më poshtë:

Ushtrime Faqja 4 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

1 1
Vrez( a var i )  (VRREG  VZJ )  (2070  150)  555 m³
4 4

Vëllimi i Rezervuarit të qendrës së banuar llogaritet me shprehjen e mëposhtme:

VREZERVUARI  VRREG  VZJ  V AVARI  2070  150  555  2775 m³

b) Mënyra grafike e llogaritjes së vëllimit rregullues

Llogaritja e vëllimit të rezervuarit me anë të kësaj mënyre është më e shpejtë dhe kryhet me ndihmën e
grafikut të Dhënies dhe Përdorimit të Ujit në funksion të kohës. Kjo mënyrë ndihmon në llogaritjen e
shpejtë të vëllimit rregullues por ka shkallë saktësie më të ulët se mënyra analitike (me tabelë).
Para se të llogarisim vëllimin rregulles dhe më pas vëllimet e tjera të rezervuarit, duhen ndërtuar Grafikët e
Dhënies dhe të Përdorimit të Ujit në funksion të kohës. Ndërtimi i grafikut kryhet me ndihmën e tabelës së
mëposhtme, në të cilën llogariten vlerat progresive (shumore) të Dhëies dhe të Kërkesës për Ujë gjatë
gjithë 24 orëshit të një dite.

A B C D E
Dhënia e njëtrajtshme Kërkesa Progresive
Intervali kohor Dhënia e njëtrajtshme Kërkesa për ujë
Progresive për Ujë
[orë] [në ] [në ]
[në ] [në ]
0 -- 1 4,17 3,35 4,17 3,35
1 -- 2 4,17 3,25 8,34 6,60
2 -- 3 4,16 3,30 12,50 9,90
3 -- 4 4,17 3,20 16,67 13,10
4 -- 5 4,17 3,25 20,84 16,35
5 -- 6 4,16 3,40 25,00 19,75
6 -- 7 4,17 3,85 29,17 23,60
7 -- 8 4,17 4,45 33,34 28,05
8 -- 9 4,16 5,20 37,50 33,25
9 -- 10 4,17 5,05 41,67 38,30
10 -- 11 4,17 4,85 45,84 43,15
11 -- 12 4,16 4,60 50,00 47,75
12 -- 13 4,17 4,60 54,17 52,35
13 -- 14 4,17 4,55 58,34 56,90
14 -- 15 4,16 4,75 62,50 61,65
15 -- 16 4,17 4,70 66,67 66,35
16 -- 17 4,17 4,65 70,84 71,00
17 -- 18 4,16 4,35 75,00 75,35
18 -- 19 4,17 4,40 79,17 79,75
19 -- 20 4,17 4,30 83,34 84,05
20 -- 21 4,16 4,30 87,50 88,35
21 -- 22 4,17 4,20 91,67 92,55
22 -- 23 4,17 3,75 95,84 96,30
23 -- 24 4,16 3,70 100,00 100,00

Ushtrime Faqja 5 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Me anën e vlerave të kolonave D dhe E ndërtohen grafikët e mëposhtëm të Dhënies dhe të Përdorimit të
Ujit:

GRAFIKU I DHËNIES DHE I PËRDORIMIT TË UJIT


120.00

100.00 100.00
b 92.55
DHËNIA - PËRDORIMI (% Qmax Ditore)

91.05
80.00

60.00

40.00
29.17

a
20.00
23.67

0.00
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

DHËNIA E UJIT

KOHA (ORË) PËRDORIMI I UJIT

Vëllimi rregullues i rezervuarit gjendet me shprehjen emëposhtme:

Vrreg 
ab
100
ditore
 Qmax m3   (A)

Ku :

a – është disniveli maksimal midis grafikëve, kur dhënia e ujit është më e madhe sesa përdorimi i tij, e cila
ka vlerën a = 5.50
b – është disniveli maksimal midis grafikëve kur dhënia e ujit është më e vogël sesa përdorimi i tij, e cila ka
vlerën b = - 1.50

Zëvendësojmë vlerat e mësipërme në shprehjen A dhe kemi:

5.50   1.50
Vrreg   32000  2240 m 3
100

Ushtrime Faqja 6 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Vëllimi i ujit për shuarjen e zjarreve do të llogaritet si më poshtë:


1
VZJ  q ZJ  t ZJ  10  4  1000  144 m 3  150 m³
1
3600

Vëllimi i ujit si rezervë për të mbuluar kohën e difekteve në linjën e jashtme llogaritet si më poshtë:

1 1
Vrez( a var i )  (VRREG  VZJ )  (2240  150)  597.5 m³  600 m³
4 4

Vëllimi i Rezervuarit të qendrës së banuar llogaritet me shprehjen e mëposhtme:

VREZERVUARI  VRREG  VZJ  V AVARI  2240  150  600  2990 m³

Vëllimi Standart i Rezervuarit pranohet : Vrez = 3 000 m3

Ushtrime Faqja 7 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Ushtrime

(Furnizimi me ujë)

III. RRJETET SHPËRNDARËSE TË UJËSJELLËSIT

III.1. SKEMA E RRJETIT TË HAPUR ME PRURJE TË PËRQENDRUAR

Në figurën e mëposhtme jepet rrjeti i hapur shpërndarës i një zone të qendrës së


banuar.
Në rrjetin shpërndarës të mëposhtëm nuk shpërndahet ujë përgjatë linjave të
tij, por kemi dhënie të ujit në mënyrë të përqendruar, në disa nga nyjet e rrjetit.
Përkatësisht, jepet ujë në nyjat 3, 4 dhe 6, ku përkatësisht kemi një shkollë, e cila
kërkon prurjen q3 = 3 l/sek, një lulishte, e cila kërkon prurjen q 4 = 5 l/sek dhe një
ndërmarrje, e cila kërkon prurjen q 6 = 8 l/sek.
Të gjenden prurjet llogaritëse të linjave të rrjetit shpërndarës të mëposhtme, si
dhe të ndërtohet grafiku i prurjeve llogaritëse të linjave 1 – 2 – 4 – 5– 6.

Nga Rezervuari

1 q4

LULISHTE

2 4

5
q3

SHKOLLË

3 q6

NDËRMARRJE
6

Ushtrime Faqja 1 nga 2


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Zhvillimi i Ushtrimit

Rrjeti i hapur me prurje të përqendruara llogaritet duke ndjekur hapat e mëposhtëm,


për përcaktimin e pjesëve llogaritëse të këtij rrjeti si dhe prurjet llogaritëse të këtyre
linjave.

- Përcaktimi i pjesëve llogaritëse, të cilat janë ato pjesë (apo linja) të rrjetit
midis dy nyjave në të cilat prurja nuk ndryshon :
Pjesët llogaritëse të rrjetit tonë shpërndarës jepen më poshtë:
1 – 2; 2–3; 2 – 4 dhe 4 – 5 – 6.
- Prurjet llogaritëse të pjesëve llogaritëse të rrjetit shpërndarës, llogariten duke
pasur parasysh prurjet që kalojnë nëpër linjat e këtij rrjeti për të shkuar në
destinacionin e tyre. Prurjet llogaritëse të secilës pjesë llogaritëse jepen më poshtë:
56
ql4log  q6  qNd / je  8  l sek 
4
ql2log  q4  q6  qLul  qNd / je  5  8  13  l sek 
3
ql2log  q3  qLul  qShk  3  l sek 
ql1log2  q3  q4  q6  qShk  qLul  qNd / je  3  5  8  16  l sek 
Bazuar në vlerat e prurjeve llogaritëse të linjave të rrjetit shpërndarës, ndërtohet
grafiku i prurjeve llogaritëse në linjat 1 – 2 – 4 – 5 – 6, e cila paraqitet në figurën e
mëposhtme.
Nga Rezervuari

1 q4

LULISHTE

2 4

5
q3

SHKOLLË

3 q6
PRURJA

NDËRMARRJE
6
q3 = 3 l/sek
q4 = 5 l/sek
q1-2 = 16 l/sek q6 = 8 l/sek

GJATËSIA
1 2 4 5 6

Ushtrime Faqja 2 nga 2


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Ushtrime

(Furnizimi me ujë)

III. RRJETET SHPËRNDARËSE TË UJËSJELLËSIT

III.2. SKEMA E RRJETIT TË HAPUR ME PRURJE TË PËRQENDRUAR DHE TË

NJËTRAJTSHME

Në figurën e mëposhtme jepet rrjeti i hapur shpërndarës i qendrës së banuar me


182 000 banorë.
Në rrjetin shpërndarës të mëposhtëm jepen gjatësitë e linjave të rrjetit si dhe
topografia e zonës, në të cilën është trasuar ky rrjet.
Të projektohet rrjeti i hapur shpërndarës i dhënë më poshtë, kur prurja e
kërkuar nga përdoruesit e qendrës së banuar është Q = 570 l/sek, kurse prurjet e
përqendruara të ndërmarrjes së parë, ndërmarrjes së dytë, dhe të lulishtes janë
përkatësisht:
q4 = qN1 = 9.00 l/sek, q7 = qN2 = 19.00 l/sek dhe q11 = qL = 47.30 l/sek.
Gjatë projektimit të rrjetit të hapur shpërndarës duhet pasur parasysh se linjat R – 1
dhe 3 – 4 nuk japin ujë në mënyrë të njëtrajtshëm sikurse linjat e tjera.
Shënim: Projektimi i rrjetit të hapur shpërndarës ka të bëjë me llogaritjen e prurjeve
llogaritëse, përmasimin e tubacioneve të linjave të rrjetit, gjetjen e kuotës së
vendosjes së rezervuarit si dhe me verifikimin e presioneve të ujit në nyjat e rrjetit
shpërndarës.
Rezervuari

q4
105
0 4
618
1
490 0 3
43 6
2
380 620
5
q7
490

640
450

9 7
q11
350

460
5
44

470
10
11
4 40 8
480

5
43

0 12
43

5 0
42 42
5
41

Ushtrime Faqja 1 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Zhvillimi i Ushtrimit

Rrjeti i hapur shpërndarës i qendrës së banuar të paraqitur më sipër projektohet duke


ndjekur proçedurën e mëposhtme;
- Përcaktimi i pjesëve llogaritëse, të cilat janë ato pjesë (apo linja) të rrjetit
midis dy nyjave në të cilat prurja nuk ndryshon :
Pjesët llogaritëse të rrjetit tonë shpërndarës jepen më poshtë:

R-1 me gjatësi l = 1050 m


1-2 me gjatësi l = 490 m
2-3 me gjatësi l = 430 m
3-4 me gjatësi l = 618 m
2-5 me gjatësi l = 380 m
5-6 me gjatësi l = 620 m
5-7 me gjatësi l = 640 m
7-8 me gjatësi l = 460 m
2-9-10 me gjatësi l = 840 m
10-11 me gjatësi l = 470 m
10-12 me gjatësi l = 480 m

 Llogaritja e prurjes specifike (prurja që jepet nga linjat e rrjetit në 1 (një) m


gjatësi të tij) :
Prurja specifike gjendet me anën e shprehjes së mëposhtme:
Q   q pi  l sek 
q0 
 li  
ku: Q – është prurja totale e kërkuar nga përdoruesit e qendrës së banuar
(në rastin tonë Q = 570 l/sek)
qpi – janë prurjet e përqendruara të përdoruesve të tjerë të
ndryshëm nga popullsia (në rastin tonë prurjet e kërkuara nga dy ndërmarrjet dhe
lulishtja, përkatësisht:
q4 = qN1 = 9.00 l/sek, q7 = qN2 = 19.00 l/sek dhe q11 = qL = 47.30 l/sek).
li – janë gjatësitë e linjave, në të cilat bëhet shpërndarja e ujit në mënyrë
të njëtrajtshme (l1-2, l2-3, l2-5, l5-6, l5-7, l7-8, l2-9-10, l10-11, l10-12,) duke mos marrë parasysh
linjat që nuk shpërndajnë ujë gjatë gjatësisë së tyre (l R-1 dhe l3-4).
Ushtrime Faqja 2 nga 10
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Nga të dhënat e mësipërme rezulton:


Q  q4  q7  q11 
q0  
l12  l23  l25  l56  l57  l78  l2910  l1011  l1012

570  9  19  47.3 l
  0.10285
490  430  380  620  640  460  840  470  480 sek  ml 

 Llogaritja e prurjeve rrugore të pjesëve llogaritëse, të cilat janë prurjet që


shpërndahen nga një pjesë llogaritëse e rrjetit shpërndarës:
Prurjet rrugore qa-b rr të pjesëve llogaritëse a-b llogariten me shprehjen e
mëposhtme:

qrra b  q0  l a b
ku : qa-b rr - është prurja rrugore e pjesës llogaritëse a-b
la-b - është gjatësia e pjesës llogaritëse a-b
Nga sa u paraqit më lart kemi vlerat e mëposhtme të prurjeve rrugore:

PJESA R 1 qrrR 1  q0  l R 1  0.00 l


sek
PJESA 1  2 q1rr 2  q0  l1 2  0.10285  490  50.40 l
sek
PJESA 2  3 qrr23  q0  l23  0.10285  430  44.20 l
sek
PJESA 3  4 qrr3 4  q0  l3 4  0.00 l
sek
PJESA 2  5 qrr25  q0  l25  0.10285  380  39.10 l
sek
PJESA 5  6 qrr56  q0  l56  0.10285  620  63.80 l
sek
PJESA 5  7 qrr57  q0  l57  0.10285  640  65.80 l
sek
PJESA 7  8 qrr7 8  q0  l7 8  0.10285  460  47.30 l
sek
PJESA 2  9  10 qrr2910  q0  l2910  0.10285  840  86.40 l
sek
PJESA 10  11 q10 11
 q0  l1011  0.10285  470  48.30 l
rr sek
PJESA 10  12 q10 12
 q0  l1012  0.10285  480  49.40 l
rr sek
Kontrolli i saktësisë së prurjeve rrugore të mësipërme kryhet me anë të shprehjeve të
mëposhtme:
 qrr  Q   q pi  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr 
i 12 23 25 56 5 7 7 8 2910 1011 1012

 50.40  44.20  39.10  63.80  65.80  47.30  86.40  48.30  49.40  494.70 l
sek

Ushtrime Faqja 3 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III
 Llogaritja e prurjeve llogaritëse të linjave të rrjetit të hapur, të cilat janë
prurje që shërbejnë për përmasimin e tubacioneve të linjave të rrjetit shpërndarës.
Prurjet llogaritëse qa-b llog të secilës pjesë llogaritëse të rrjetit, gjenden nëpërmjet
shprehjes së mëposhtme :
b
qlalog  0.56  qrra b  qtra b
ku : qa-b llog - është prurja llogaritëse e pjesës llogaritëse a - b
qtr - është prurja tranzite, e cila kalon nëpër pjesën llogaritëse a-b, dhe
shpërndahet në pjesët llogaritëse pas kësaj linje duke e filluar shpërndarjen që nga
nyja fundore (në rastin tonë nyja b) e linjës në shqyrtim (në rastin tonë linja apo pjesa
llogaritëse a-b).
Bazuar në shprehjen e paraqitur më sipër llogariten prurjet llogaritëse të pjesëve
llogaritëse të rrjetit shpërndarës të ujësjellësit :
PJESA 10  12 ql10log12  0.56  q10 12
 qtr1012  0.56  49.40  0  27.60 l
rr
sek

PJESA 10  11 ql10log11  0.56  q10 11


 qtr1011  0.56  q10 11
 q11  0.56  48.30  47.30  74.40 l
rr rr
sek

PJESA 2  9  10 910
ql2log  0.56  qrr2910  qtr2910  0.56  qrr2910  (q10
rr
11
 q10
rr
12
 q11) 
 0.56  86.40  (48.30  49.40  47.30)  193.40 l
sek

PJESA 7  8 8
ql7log  0.56  qrr78  qtr78  0.56  47.30  0  26.50 l
sek

PJESA 5  7 7
ql5log  0.56  qrr57  qtr57  0.56  qrr57  (qrr78  q7 )  0.56  65.80  (47.30  19)  103.20 l
sek

PJESA 5  6 6
ql5log  0.56  qrr56  0.56  63.80  35.70 l
sek

PJESA 2  5 5
ql2log  0.56  qrr25  qtr25  0.56  qrr25  (qrr56  qrr57  qrr78  q7 ) 
 0.56  39.10  (63.80  65.80  47.30  19)  217.80 l
sek

PJESA 3  4 4
ql3log  0.56  qrr34  qtr34  0.56  qrr34  q4  0.56  0.00  9.00  9.00 l
sek

PJESA 2  3 3
ql2log  0.56  qrr23  qtr23  0.56  qrr23  q4  0.56  44.20  9.00  33.80 l
sek

PJESA 1  2 2
ql1log  0.56  q1rr2  qtr12  0.56  q1rr2  (qrr23  qrr25  qrr56  qrr57  qrr78  qrr2910  q10
rr
11
 q10
rr
12
 q4  q7  q11)
 0.56  50.40  (44.20  39.10  63.80  65.80  47.30  86.40  48.30  49.40  9.00  19.00  47.30)  547.80 l
sek

PJESA R  1 qlRlog1  0.56  qrrR1  qtrR1  0.56  qrrR1  (q1rr2  qrr23  qrr25  qrr56  qrr57  qrr78  qrr2910  q10
rr
11
 q10
rr
12
 q4  q7  q11)
 0.56  0.00  (50.4  44.2  39.1  63.8  65.8  47.3  86.4  48.3  49.4  9.0  19.0  47.3)  570.0 l
sek

Ushtrime Faqja 4 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

 Përmasimi i tubacioneve të linjave të rrjetit shpërndarës dhe përcaktimi i


humbjeve hidraulike të tyre

Përmasimi i tubacioneve të linjave të rrjetit shpërndarës kryhet duke u bazuar në


prurjet llogaritëse që kalojnë në to si dhe në vlerat e mëposhtme të shpejtësisë
ekonomike:
  100  300 mm  v  0.50  1.00 m
sek
  325  600 mm  v  0.80  1.50 m
sek
  600 mm  v  1.00  2.00 m
sek

Siç u përmend edhe më sipër, nëpërmjet vlerave të shpejtësive ekonomike të çdo


intervali diametrash dhe prurjeve llogaritëse të çdo pjese llogaritëse të rrjetit
shpërndarës përcaktohen në tabelat e tubacioneve prej çeliku, diametrat, shpejtësitë
e rrjedhjeve si dhe pjerrësitë hidraulike të çdo pjese llogaritëse, për të përcaktuar
humbjet hidraulike të energjisë në çdo pjesë llogaritëse. Të gjitha këto vlera
paraqiten në tabelën e mëposhtme:
Gjatësia L
llogaritëse

Prurja llogaritëse Shpejtësia Pjerrësia Hidraulike Humbjet Hidraulike


Diametri
Pjesa

m m
[m]

q a b
l log litra sek  d [mm] v m sek  i hw  i  L [m]

R–1 1050 570.00 600 2.01 0.00734 7.71


1–2 490 547.80 600 1.94 0.00679 3.33
2–3 430 33.80 225 0.85 0.00488 2.10
3–4 618 9.00 125 0.73 0.00787 4.86
2–5 380 217.80 450 1.37 0.00498 1.89
5–6 620 35.70 225 0.90 0.00548 3.40
5–7 640 103.20 325 1.24 0.00634 4.06
7–8 460 26.50 200 0.85 0.00555 2.55
2 – 9 – 10 840 193.40 450 1.22 0.00393 3.30
10 – 11 470 74.40 325 0.89 0.00329 1.55
10 – 12 480 27.60 200 0.87 0.00603 2.89

Me vlerat e mësipërme të humbjeve hidraulike të energjisë së çdo pjese llogaritëse


mund të llogarisim kuotën e kërkuar të tabanit të rezervuarit të qendrës së banuar.

Ushtrime Faqja 5 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

 Llogaritja e kuotës së tabanit të rezervuarit

Kuota e tabanit të rezervuarit të qendrës së banuar gjendet me anën e shprehjes së


mëposhtme:

Tab. Re z.  H l .e.   X  hwR X

Ku: TAB.REZ . - kuota e tabanit të rezervuarit e kërkuar nga nyja X, për të siguruar
presionin minimal të punës në këtë nyjë
 X - kuota gjeodezike e nyjës X të rrjetit shpërndarës, të cilës i llogaritet kuota e
tabanit të rezervuarit
hwR X - humbjet hidraulike të energjisë së linjave, në të cilat kalon uji për të
shkuar nga rezervuari R deri tek nyja X.

Për të gjetur kuotën e tabanit të rezervuarit, i cili do të furnizojë me ujë të gjitha nyjat
e rrjetit shpërndarës me prurjen e kërkuar dhe presionin e duhur duhet të përcaktohet
paraprakisht, lartësia e lirë ekonomike e presionit të ujit Hle, për të gjithë qendrën e
banuar. Lartësia e lirë ekonomike përcaktohet në varësi të lartësisë më të madhe të
ndërtesave në qendrën e banuar. Në rastin tonë ndërtesa më e lartë do të pranohet 6
– katëshe, kështu që lartësia e lirë ekonomike do të jetë, Hle = 30 m (në të cilën
përfshihen, lartësia e ndërtesës, humbjet hidraulike në sistemin e brendshëm të
furnizimit me ujë si dhe presioni i punës në pajisjen hidraulike më të lartë).
Humbjet hidraulike të energjisë në linjën nga rezervuari tek nyja 1 janë të llogaritura
në tabelën e mësipërme.
Llogariten kuotat e tabanit të rezervuarit të kërkuara nga çdo nyjë e rrjetit, për të
siguruar presionin minimal të punës, nëpërmjet shprehjes së sipërpërmendur (në
rastin e shumë nyjave, mund të zgjidhen për gjetjen e kuotës së tabanit të rezervuarit
a) nyjat me kuota më të larta, b) nyjat me largësi më të mëdha ose c) nyjat të cilat i
kanë të dy faktorët në vlera të mëdha ose të konsiderueshme).

Ushtrime Faqja 6 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

NYJA 1
1Tab.Re z .  1  H l .e.  hwR1  436  30  7.71  473.71 m
NYJA 2
 Tab
2
. Re z .
  2  H l .e.  hwR2   2  H l .e.  (hwR1  hw12 )  429.60  30  (7.71  3.33)  470.64 m
NYJA 3
 Tab
3
. Re z .
  3  H l .e.  hwR3   3  H l .e.  (hwR1  hw12  hw23 )  430.00  30  (7.71  3.33  2.10)  473.14 m
NYJA 4
 Tab
4
. Re z .
  4  H l .e.  hwR4   4  H l .e.  (hwR1  hw12  hw23  hw34 )
 432.00  30  (7.71  3.33  2.10  4.86)  480.00 m
NYJA 5
 Tab
5
. Re z .
  5  H l .e.  hwR5   5  H l .e.  (hwR1  hw12  hw25 )  426.40  30  (7.71  3.33  1.89)  469.33 m
NYJA 6
 Tab
6
. Re z .
  6  H l .e.  hwR6   6  H l .e.  (hwR1  hw12  hw25  hw56 )
 425.00  30  (7.71  3.33  1.89  3.40)  471.33 m
NYJA 7
 Tab
7
. Re z .
  7  H l .e.  hwR7   7  H l .e.  (hwR1  hw12  hw25  hw57 )
 417.80  30  (7.71  3.33  1.89  4.06)  464.79 m
NYJA 8
 Tab
8
. Re z .
  8  H l .e.  hwR8   8  H l .e.  (hwR1  hw12  hw25  hw57  hw78 )
 415.00  30  (7.71  3.33  1.89  4.06  2.55)  464.54 m
NYJA 9
 Tab
9
. Re z .
  9  H l .e.  hwR9   9  H l .e.  (hwR1  hw12  hw29 )  429.20  30  (7.71  3.33  1.93)  472.17 m
hw29  i2910  L29  0.00393 490  1.93 m
NYJA 10
10Tab.Re z .  10  H l .e.  hwR10  10  H l .e.  (hwR1  hw12  hw2910 )  425.00  30  (7.71  3.33  3.30)  469.34 m
NYJA 11
11Tab.Re z .  11  H l .e.  hwR11  11  H l .e.  (hwR1  hw12  hw2910  hw1011 )
 420.00  30  (7.71  3.33  3.30  1.55)  465.89 m
NYJA 12
11Tab.Re z .  11  H l .e.  hwR11  11  H l .e.  (hwR1  hw12  hw2910  hw1011 )
 420.00  30  (7.71  3.33  3.30  2.89)  467.23 m

Nga llogaritjet e mësipërme del se nyja më e disfavorshme e rrjetit, e cila e kërkon


kuotën e tabanit të rezervuarit më lart se të gjitha nyjet e tjera është nyja 4, me kuotë
të tabanit të rezervuarit  4
Tab. Re z .
 480.00 m .

Kuota e tabanit të rezervuarit të rrjetit shpërndarës të qendrës së banuar


do të jetë  QENDR. BANUAR
TAB. REZ
 480.00 m .

Ushtrime Faqja 7 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

 Llogaritja e presioneve në nyjet e rrjetit shpërndarës dhe paraqitja grafike e tyre


Pas llogaritjes së kuotës së tabanit të rezervuarit duhen përcaktuar presionet në nyjet
e rrjetit shpërndarës, të cilat krijohen nga niveli i ujit në rezervuarin e qendrës së
banuar. Presionet e ujit në nyjet e rrjetit shpërndarës llogariten për rastin më të
disfavorshëm të nivelit të ujit në rezervuar, pra për rastin kur niveli i ujit është minimal
(në rastin tonë pranohet kuota e tabanit të rezervuarit si nivel minimal i ujit në
rezervuar). Presionet e ujit në nyjet e rrjetit shpërndarës gjenden me shprehjen:

H X  Tab. Re z .   X  hwR X
Ku: H X - presioni i gjetur i nyjës X të rrjetit shpërndarës

TAB.REZ . - kuota e tabanit të rezervuarit e kërkuar nga nyja X, për të siguruar

presionin minimal të punës në këtë nyjë


 X - kuota gjeodezike e nyjës X të rrjetit, të cilës i llogaritet kuota e tabanit të
rezervuarit
hwR X - humbjet hidraulike të energjisë së linjave, në të cilat kalon uji për të
shkuar nga rezervuari R deri tek nyja X.
Llogaritja e presioneve të ujit në nyjat e rrjetit shpërndarës paraqitet më poshtë

NYJA 1
H 1   Tab. Re z .   1  hwR 1  480.00  436  7.71  36.29 m

NYJA 2
H 2  Tab.Re z .   2  hwR2  Tab.Re z .   2  (hwR1  hw12 )  480.00  429.60  (7.71  3.33)  39.36 m
NYJA 3
H 3  Tab.Re z .   3  hwR3  Tab.Re z .   3  (hwR1  hw12  hw23 )  480.00  430.00  (7.71  3.33  2.10)  36.86 m
NYJA 4
H 4   Tab.Re z .   4  hwR4   Tab.Re z .   4  (hwR1  hw12  hw23  hw34 ) 
 480.00  432.00  (7.71  3.33  2.10  4.86)  30.00 m

NYJA 5
H 5   Tab.Re z .   5  hwR5   Tab.Re z .   5  (hwR1  hw12  hw25 ) 
 480.00  426.40  (7.71  3.33  1.89)  40.67 m

NYJA 6
H 6   Tab.Re z .   6  hwR6   Tab.Re z .   6  (hwR1  hw12  hw25  hw56 ) 
 480.00  425.00  (7.71  3.33  1.89  3.40)  38.67 m

NYJA 7
H 7   Tab.Re z .   7  hwR7   Tab.Re z .   7  (hwR1  hw12  hw25  hw57 ) 
 480.00  417.80  (7.71  3.33  1.89  4.06)  45.21 m
Ushtrime Faqja 8 nga 10
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III
NYJA 8
H 8   Tab.Re z .   8  hwR8   Tab.Re z .   8  (hwR1  hw12  hw25  hw57  hw78 ) 
 480.00  415.00  (7.71  3.33  1.89  4.06  2.55)  45.46 m

NYJA 9
H 9   Tab.Re z .   9  hwR9   Tab.Re z .   9  (hwR1  hw12  hw29 )  480.00  429.20  (7.71 3.33  1.93)  37.83 m
hw29  i2910  L29  0.00393 490  1.93 m
NYJA 10
H 10   Tab.Re z .  10  hwR10   Tab.Re z .  10  (hwR1  hw12  hw2910 ) 
 480.00  425.00  (7.71  3.33  3.30)  40.66 m

NYJA 11
H 11   Tab.Re z .  11  hwR11   Tab.Re z .  11  (hwR1  hw12  hw2910  hw1011 ) 
 480.00  420.00  (7.71  3.33  3.30  1.55)  44.11 m

NYJA 12
H 12   Tab.Re z .  12  hwR12   Tab.Re z .  12  (hwR1  hw12  hw2910  hw1012 ) 
 480.00  420.00  (7.71  3.33  3.30  2.89)  42.77 m

Nga llogaritjet e mësipërme vihet re se presionet e ujit në rrjetin shpërndarës kanë


vlera në intervalin H = 30 m deri në H = 45.46 m, pra mbi presionin minimal të
paracaktuar Hle = 30 m. Nga këto vlera të presioneve nxirret përfundimi se kuota e
tabanit të rezervuarit është zgjedhur drejt.
Një shprehje tjetër për llogaritjen e presioneve të ujit në nyjat e rrjetit shpërndarës
duke u nisur nga pika më e disfavorshme (të cilës i njihet presioni; me vlerën e
lartësisë së lirë ekonomike, e cila në rastin tonë është H le = 30 m), jepet më poshtë:

Za + Ha = Zb + Hb + hwa-b
për çdo dy nyje a dhe b kur uji shkon nga a në b, ku:
Za – është kuota e nyjes a të rrjetit shpërndarës
Ha – është presioni i ujit në nyjen a të rrjetit shpërndarës
Zb – është kuota e nyjes b të rrjetit shpërndarës
Hb – është presioni i ujit në nyjen b të rrjetit shpërndarës
hwa-b – janë humbjet hidraulike të energjisë së rrjedhjes së ujit kur uji shkon nga nyja
a në nyjen b të rrjetit shpërndarës.
Në bazë të rezultateve të marra më sipër ndërtohet grafiku i presioneve të ujit në
nyjat e rrjetit shpërndarës.

Ushtrime Faqja 9 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

PARAQITJA GRAFIKE
E PRESIONEVE TË UJIT NË NYJAT E RRJETIT SHPËRNDARËS

Rezervuari

30
m
36 4

36
,29

,86
m

38
,67
39

m
,36
1 3 6

40
,67
2

45
5
37

,21
,83

m
m

9 7
40

44
,66

,11
m

45
,46
m
10 11
8
42
,77
m

12

Ushtrime Faqja 10 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Ushtrime

(Furnizimi me ujë)

III. RRJETET SHPËRNDARËSE TË UJËSJELLËSIT

III.3. SKEMA E RRJETIT TË MBYLLUR ME PRURJE TË PËRQENDRUAR DHE TË

NJËTRAJTSHME

Në figurën e mëposhtme jepet rrjeti i mbyllur shpërndarës i një qendre të


banuar.
Ky rrjet shpërndarës është rrjet i mbyllur me 4 unaza, ku çdo linjë e tij jep ujë në
mënyrë të njëtrajtshme.
Prurja e kërkuar nga rrjeti shpërndarës i kësaj qendre të banuar është prurja Q
= 570 l/sek, kurse prurjet e përqendruara që jepen në nyjat 3, 5 dhe 7, janë
përkatësisht prurjet e ndërmarrjes së parë, ndërmarrjes së dytë, dhe të lulishtes, me
Rezervuari vlerat; q3 = qN1 = 9.00
l/sek, q5 = qN2 = 19.00 l/sek dhe
q7 = qL = 47.30 l/sek.
Në figurën e mëposhtme
të rrjetit shpërndarës jepen
gjatësitë e linjave të rrjetit si
m
520

980
dhe topografia e zonës, në të
cilën është trasuar ky rrjet.
Të projektohet rrjeti i
1
m
mbyllur shpërndarës i qendrës
3 60
2
42
5m së banuar me 182 000 banorë.
975 Shënim: Projektimi i rrjetit të
4 mbyllur shpërndarës ka të bëjë
me llogaritjen e prurjeve
47
0
m

q3
m
440

0m
4 5 970
llogaritëse të linjave të rrjetit
41

q5 shpërndarës, përmasimin e
0m

3 tubacioneve të linjave të këtij


9
5
m 46 965 rrjeti, gjetjen e kuotës së
38 0 5
vendosjes së rezervuarit si dhe
27

m
0

0m
m

34
me verifikimin e presioneve të
q7 960
8 31
0m
ujit në nyjat e rrjetit
m 6
380 955 shpërndarës.
950
7 94
5
94
0

Ushtrime Faqja 1 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Zhvillimi i Ushtrimit

Rrjeti i mbyllur shpërndarës i qendrës së banuar të paraqitur më sipër projektohet


duke ndjekur proçedurën e mëposhtme;
- Përcaktimi i pjesëve llogaritëse, të cilat janë ato pjesë (apo linja) të rrjetit
midis dy nyjave në të cilat prurja nuk ndryshon :
Pjesët llogaritëse të rrjetit tonë shpërndarës jepen më poshtë:

R–1 me gjatësi l = 520 m


1–2 me gjatësi l = 360 m
2–3 me gjatësi l = 470 m
3–4 me gjatësi l = 450 m
4–1 me gjatësi l = 425 m
4–5 me gjatësi l = 410 m
5–6 me gjatësi l = 340 m
6–3 me gjatësi l = 460 m
6–7 me gjatësi l = 380 m
7–8 me gjatësi l = 310 m
8–3 me gjatësi l = 385 m
8–9 me gjatësi l = 270 m
9–2 me gjatësi l = 440 m

 Llogaritja e prurjes specifike (prurja që jepet nga linjat e rrjetit në 1 (një) m


gjatësi të tij) :
Prurja specifike gjendet me anën e shprehjes së mëposhtme:

q0 
Q   q pi
 li
 l sek 

ku: Q – është prurja totale e kërkuar nga përdoruesit e qendrës së banuar


(në rastin tonë Q = 570 l/sek)

Ushtrime Faqja 2 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

qpi – janë prurjet e përqendruara të përdoruesve të tjerë të


ndryshëm nga popullsia (në rastin tonë prurjet e kërkuara nga dy ndërmarrjet dhe
lulishtja, përkatësisht:
q3 = qN1 = 9.00 l/sek, q5 = qN2 = 19.00 l/sek dhe q7 = qL = 47.30 l/sek).
li – janë gjatësitë e linjave, në të cilat bëhet shpërndarja e ujit në mënyrë
të njëtrajtshme (l1-2, l2-3, l3-4, l4-1, l4-5, l5-6, l6-3, l6-7, l7-8, l8-3, l8-9, l9-2) duke mos marrë
parasysh linjën R – 1, e cila nuk shpërndan ujë gjatë gjatësisë së saj.
Nga të dhënat e mësipërme rezulton:
Q  q3  q5  q7 
q0  
l1 2  l2 3  l3 4  l4 1  l4 5  l56  l6 3  l6 7  l7 8  l83  l89  l9  2

570  9  19  47.3 l
  0.10526
360  470  450  425  410  340  460  380  310  385  270  440 sek  ml

 Llogaritja e prurjeve rrugore të pjesëve llogaritëse, të cilat janë prurjet që


shpërndahen nga një pjesë llogaritëse e rrjetit të mbyllur shpërndarës:
Prurjet rrugore qa-b rr të pjesëve llogaritëse a-b llogariten me shprehjen e
mëposhtme:

qrra b  q0  l a b

ku : qa-b rr - është prurja rrugore e pjesës llogaritëse a-b


la-b - është gjatësia e pjesës llogaritëse a-b
Nga sa u paraqit më lart kemi vlerat e mëposhtme të prurjeve rrugore:
PJESA R  1 qrrR1  q0  l R1  0.00 l
sek

PJESA 1  2 qrr12  q0  l12  0.10526 360  37.90 l


sek

PJESA 2  3 qrr23  q0  l23  0.10526 470  49.50 l


sek

PJESA 3  4 qrr34  q0  l34  0.10526 450  47.40 l


sek

PJESA 4  1 qrr41  q0  l41  0.10526 425  44.70 l


sek

PJESA 4  5 qrr45  q0  l45  0.10526 410  43.20 l


sek

PJESA 5  6 qrr56  q0  l56  0.10526 340  35.80 l


sek

PJESA 6  3 qrr63  q0  l63  0.10526 460  48.40 l


sek

Ushtrime Faqja 3 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

PJESA 6  7 qrr67  q0  l67  0.10526 380  40.00 l


sek

PJESA 7  8 qrr78  q0  l78  0.10526 310  32.60 l


sek

PJESA 8  3 qrr83  q0  l83  0.10526 385  40.50 l


sek

PJESA 8  9 qrr89  q0  l89  0.10526 270  28.40 l


sek

PJESA 9  2 qrr92  q0  l92  0.10526 440  46.30 l


sek

Kontrolli i saktësisë së prurjeve rrugore të mësipërme kryhet me anë të shprehjeve të


mëposhtme:
 qrr  Q   q pi  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr  qrr  
i 12 23 34 41 45 56 63 67 78 83 89 9 2

 37.90  49.50  47.40  44.70  43.20  35.80  48.40  40.00  32.60  40.50  28.40  46.30  494.70 l
sek

 Llogaritja e prurjeve nyjore të rrjetit të mbyllur shpërndarës, të cilat


përfaqësojnë prurjet rrugore të linjave që kanë njërin skaj në atë nyje dhe
prurjen e përqendruar të asaj nyje, nëse ajo ka. Nëpërmjet këtyre prurjeve
gjenden prurjet paraprake llogaritëse duke ndjekur një proçedurë të caktuar

(do të paraqitet në hapat e mëpasshme). Prurjet nyjore Qnyjore , llogariten me


a

anën e shprehjes:

  qrrug   qpërqendrua
1
Qnyjore
a
 a x a
r
2

ku : Qnyjore
a
- prurja nyjore e nyjes a, e cila përfshin gjysmën e prurjeve rrugore të
linjave që kanë njërin skaj në nyjen a, si dhe prurjen e përqendruar të nyjes a, nëse
ajo ka.
qrra  x - prurja rrugore e cila shpërndahet nga linja a-x, me njërin skaj në nyjen a
të rrjetit shpërndarës.
q përqendrua
a
r - prurja e përqendruar e nyjes a në shqyrtim, nëse kjo nyje ka prurje

të përqendruar.
Bazuar në shprehjen e paraqitur më sipër llogariten prurjet nyjore të nyjave të rrjetit
të mbyllur shpërndarës të furnizimit me ujë :

Ushtrime Faqja 4 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

NYJA _ 1
1 1
Q1ny j   (q1rr-2  q1rr-4 )  q1p   (37.90  44.70)  0  41.30 l/sek
2 2
NYJA _ 2
1 1
Q 2ny j   (q rr2-1  q rr2-3  q rr2-9 )   (37.90  49.50  46.30)  66.85 l/sek
2 2
NYJA _ 3
1 1
Q 3ny j 
 (q 3rr-2  q 3rr-4  q 3rr-6  q 3rr-8 )  q 3p   (49.50  47.40  48.40  40.50)  9.00  101.90 l/sek
2 2
NYJA _ 4
1 1
Q 4ny j   (q rr4-1  q rr4-3  q rr4-5 )   (44.70  47.40  43.20)  67.65 l/sek
2 2
NYJA _ 5
1 1
Q 5ny j  rr
 (q 5- rr 5
4  q 5-6 )  q p   (43.20  35.80)  19.00  58.50 l/sek
2 2
NYJA _ 6
1 1
Q 6ny j   (q 6rr-5  q 6rr-3  q 6rr-7 )   (35.80  48.40  40.00)  62.10 l/sek
2 2
NYJA _ 7
1 1
Q 7ny j   (q 7rr-6  q 7rr-8 )  q 7p   (40.00  32.60)  47.30  83.60 l/sek
2 2
NYJA _ 8
1 1
Q 8ny j  rr
 (q 8- rr rr
7  q 8-3  q 8-9 )   (32.60  40.50  28.40)  50.75 l/sek
2 2
NYJA _ 9
1 1
Q 8ny j   (q 9rr-8  q 9rr-2  q 8-
rr
9)   (28.40  46.30)  37.35 l/sek
2 2
Bazuar në vlerat e prurjeve nyjore të mësipërme, kryejmë kontrollin e këtyre prurjeve.
Shuma e prurjeve nyjore duhet të jetë e barabartë me prurjen maksimale që vjen nga
rezervuari për në qendrën e banuar, meqenëse në llogaritjen e vlerave të prurjeve
nyjore janë përfshirë të gjitha prurjet rrugore dhe të përqendruara të linjave dhe
nyjeve të rrjetit shpërndarës të qendrës së banuar. Nga kjo, kemi:

 Q nyj  Q nyj  Q nyj  Q nyj  Q nyj  Q nyj  Q nyj  Q nyj  Q nyj  Q nyj 
a 1 2 3 4 5 6 7 8 9

 41.30  66.85  101.90  67.65  58.50  62.10  83.60  50.75  37.35  570.00  Q  570.00 l/sek

Ushtrime Faqja 5 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

 Përcaktimi i prurjeve llogaritëse, përmasimi i linjave dhe humbjet hidraulike


të rrjetit shpërndarës

a. Përcaktimi i prurjeve paraprake llogaritëse ql lo g , të linjave të rrjetit


par

shpërndarës, të cilat shërbejnë për përmasimin e tubacioneve të linjave të rrjetit


shpërndarës. Quhen prurje paraprake llogaritëse sepse janë prurje të supozuara në
bazë të një proçedure të shpërndarjes apo të gjetjes së tyre. Kjo proçedurë e gjetjes
së prurjes paraprake llogaritëse jepet në vazhdim:
- Së pari, vizatohet rrjeti i mbyllur shpërndarës i qendrës së banuar, duke
paraqitur në të vetëm emërtimet e nyjeve dhe prurjet nyjore (vlerat e prurjeve nyjore),
të paraqitura me shigjeta dalëse nga nyjet e rrjetit.
- Së dyti, përcaktohet kahu pozitiv i rrjedhjes së ujit në secilën prej unazave të
rrjetit shpërndarës, të emërtuara si në figurë; I, II, III dhe IV. Në rastin tonë kahu
pozitiv është kahu orar i rrjedhjes së ujit në çdo unazë.
- Së treti, përcaktohen drejtimet e supozuara të rrjedhjes së ujit nëpër linjat e
rrjetit shpërndarës, duke pasur parasysh se uji rrjedh me drejtim nga nyja hyrëse në
rrjet (me kuotë më të lartë të vijës së energjisë) për në nyjet më të largëta të rrjetit
ose në nyjat me kuotë më të ulët të vijës së energjisë. Bazuar në sa më sipër
vizatojmë drejtimet e rrjedhjeve në secilën prej linjave të rrjetit tonë shpërndarës. Nga
figura, del se nyja në të cilën takohen rrymat e linjave të rrjetit është nyja 7.
- Së katërti, gjenden prurjet paraprake llogaritëse, duke u bazuar tek parimi i
ekuilibrit të nyjes, sipas të cilit, "shuma e prurjeve që hyjnë në nyje është e barabartë
me shumën e prurjeve që dalin nga nyja” -  q ahyrëse   q adalëse . Gjetja e prurjeve

paraprake llogaritëse fillon nga nyja në të cilën takohen rrymat e linjave të rrjetit,
meqenëse në shprehjen e ekuilibrit të kësaj nyjeje ka vetëm një të panjohur (prurja
ose prurjet hyrëse). Në rastin tonë gjetja e prurjeve paraprake llogaritëse fillohet nga
nyja 7, meqenëse vetëm në këtë nyje ka takim të rrymave të ujit në linjat e rrjetit
shpërndarës.
Më poshtë paraqitet skema e rrjetit shpërndarës të mbyllur (unazor), në të cilin
paraqiten prurjet nyjore dhe prurjet paraprake llogaritëse, të nxjerra sipas proçedurës
së sipërpërmendur:

Ushtrime Faqja 6 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Rezervuari

sek
7 0 l/
Q=5
Qnyj,1
41.30 l/sek

Qnyj,2
66.85 l/sek
05 l/sek 1
252. 27
6.6
5 Qnyj,4

I
l/s
2 ek 67.65 l/sek

+ 4
93
.5
k
l/se

0
l/s

ek
ek
70

Qnyj,3 l/s

II
.40
91.

101.90 l/sek 93

11
IV

5.6
Qnyj,9

0
37.35 l/sek

l/s
Qnyj,5

ek
+
58.50 l/sek

9 Qnyj,8 00
l/s
ek 3
45 +
III
. .0
40
54

50.75 l/sek 0
.3

l/s
5
5

ek Qnyj,6 k
/se
l/s

62.10 l/sek l
ek

.10
57

8 43
.60
+
Qnyj,7
l/se 83.60 l/sek ek
0 l/s 6
k 40.0

b. Përmasimi i linjave, korrigjimi i prurjeve llogaritëse dhe humbjet


hidraulike
Pas gjetjes së prurjeve paraprake llogaritëse të secilës prej linjave të rrjetit
shpërndarës, duhet të bëhet përmasimi i tubacioneve të linjave të rrjetit dhe më pas
të kryhet korrigjimi i këtyre prurjeve paraprake llogaritëse.
Korrigjimi i prurjeve paraprake llogaritëse kryhet nëpërmjet ekuilibrimit të
humbjeve hidraulike në linjat e secilës unazë. Kjo nënkupton, që shuma e humbjeve
hidraulike në secilën prej unazave duhet të jetë zero (0) në të njëjtin cikël llogaritjesh.
Korrigjimi i këtyre prurjeve paraprake llogaritëse dhe dhe humbjet e gjeneruara
prej tyre kryhet nëpërmjet një proçedure tentativash përafrimi, të cilat vazhdojnë
Ushtrime Faqja 7 nga 16
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

derisa shuma e humbjeve hidraulike në secilën prej unazave (në të njëjtin cikël
llogaritjesh) të jetë zero (0), ose të jetë më e vogël se një vlerë e paracaktuar e
shumës së humbjeve (në rastin tonë, që të kemi prurje mjaftueshmërisht të
sakta, duhet që shuma e humbjeve hidraulike të gjeneruara nga këto prurje, në
të gjitha unazat, në të njëjtin hap llogaritjeje, të jetë ≤ 0.15 m, ). Kur arrihet kjo
atëhere mund të themi se prurjet që kanë gjeneruar humbjet e sipërpërmendura,
shuma e të cilave është më e vogël se vlera e paracaktuar, atëherë mund të themi se
prurjet llogaritëse janë mjaftueshmërisht të sakta.
- Përmasimi i tubacioneve të linjave të rrjetit shpërndarës kryhet duke u bazuar
në prurjet llogaritëse që kalojnë në to si dhe në vlerat e mëposhtme të shpejtësisë
ekonomike:

  100  300 mm  v  0.50  1.00 m


sek
  325  600 mm  v  0.80  1.50 m
sek
  600 mm  v  1.00  2.00 m
sek
Siç u përmend edhe më sipër, nëpërmjet vlerave të shpejtësive ekonomike të
çdo intervali diametrash dhe prurjeve llogaritëse të çdo pjese llogaritëse të rrjetit
shpërndarës përcaktohen në tabelat e tubacioneve prej çeliku, diametrat e çdo pjese
llogaritëse të rrjetit. Bazuar në vlerat e diametrave gjenden në tabelat e koefiçentëve
S0 (ose A), vlerat e rezistencës specifike të tubacionit të çdo linje. Pas kësaj, gjendet
rezistenca e çdo tubacioni të pjesëve llogaritëse nëpërmjet prodhimit të vlerës S 0 me
gjatësinë L të vet linjës (ose pjesës llogaritëse). Më tej gjendet prodhimi S x q, si dhe
humbjet hidraulike hw = S x q² [m], për secilën nga pjesët llogaritëse. Pas verifikimit
të shumës së humbjeve në secilën unazë, vazhdohet ose jo me korrigjimin e prurjeve
(siç u përshkrua më sipër). Korrigjimi i prurjeve llogaritëse do të kryhet në të gjitha
linjat e të gjitha unazave të rrjetit edhe nëse shuma e humbjeve del më e madhe se
vlera limit në të paktën një prej unazave të këtij rrjeti shpërndarës.
Me vlerat e humbjeve hidraulike të çdo pjese llogaritëse në tentativën e fundit
mund të llogarisim kuotën e kërkuar të tabanit të rezervuarit të qendrës së banuar.
Shenjat e vlerave të humbjeve hidraulike të çdo pjese llogaritëse (ose çdo
linje) përfaqësojnë përputhshmërinë ose jo, të drejtimit të rrjedhjes në tubacionet e
linjave me kahun pozitiv të unazës në të cilat shqyrtohen këto pjesë llogaritëse. Këto
shenja nxirren nga figura e paraqitur më poshtë por e ndërtuar sipas hapave të
mësipërm.

Ushtrime Faqja 8 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Kurse shenjat e prurjeve korrigjuese q të kolonës së emërtuar “Unazë”,


gjenden në varësi të shenjës së shumës së humbjeve në unazën në shqyrtim (ose
nga shenja e prurjes korrigjuese të llogaritur). Sipas kësaj, nëse shuma e humbjeve
hidrulike në një unazë ka shenjën “+”, atëherë shuma e humbjeve hidraulike të
linjave me shenjë “+” është më e madhe se shuma e humbjeve hidraulike të linjave
me shenjë “-”. Prandaj, që të ekuilibrohen humbjet (d.m.th. që shuma e tyre të shkojë
drejt zeros (0)), duhet që të ulen vlerat e humbjeve në linjat me shenjën “+”, dhe të
ngrihen vlerat e humbjeve në linjat me shenjën “-“ (dhe anasjellas, kur shuma e
humbjeve hidraulike në një unazë ka shenjën “-“..........). Meqenëse, parametri S tek
shprehja e humbjeve hidraulike është në varësi të parametrave fizikë të tubacionit
dhe për pasojë është konstante, atëherë parametri i cili ndryshon në këtë rast është
prurja q. Prandaj, në arsyetimin e mësipërm, për ulur vlerat e humbjeve në linjat me
shenjën “+”, duhet të zbresim prurjet korrigjuese në këto linja (  q ), dhe për të
ngritur vlerat e e humbjeve në linjat me shenjën “-“, duhet të shtojmë prurjet
korrigjuese në këto linja (  q ).
Në të njëjtën mënyrë arsyetohet edhe për rastin kur shuma e humbjeve
hidraulike në unazë ka shenjën “-“.
Këto arsyetime bëhen për të gjitha unazat.

Ushtrime Faqja 9 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Prurjet Llogaritëse Humbjet


Pjesët Gjatësia Shpejtësia Diametri
paraprake qllog So S = So* l Prodhimi S * q Hidraulike
llogaritëse L [m] V [m/sek] D [mm] 2
[l/sek] hw=S*q [m]
1-2 360 252.05 1.29 500 0.0000000622 0.000022392 0.0056439036 -1.42
2-3 470 93.50 1.13 325 0.000000609 0.00028623 0.026762505 -2.50
3-4 450 93.40 1.12 325 0.000000609 0.00027405 0.02559627 2.39
4-1 425 276.65 1.42 500 0.0000000622 0.000026435 0.00731324275 2.02
∑Sxq= 0.06531592135 Δh = 0.49
Δq = Δh / (2 x Σ Sq) = 0.49 / (2 x 0.06531592135) = 3.74
2-3 470 93.50 1.13 325 0.000000609 0.00028623 0.026762505 2.50
3-8 385 40.00 0.81 250 0.00000258 0.0009933 0.039732 1.59
8-9 270 54.35 0.77 300 0.000000939 0.00025353 0.0137793555 -0.75
9-2 440 91.70 1.11 325 0.000000609 0.00026796 0.024571932 -2.25
∑Sxq= 0.1048457925 Δh = 1.09
Δq = Δh / (2 x Σ Sq) = 1.09 / (2 x 0.1048457925) = 5.20
3-6 460 45.00 0.76 275 0.00000153 0.0007038 0.031671 1.43
6-7 380 40.00 0.81 250 0.00000258 0.0009804 0.039216 1.57
7-8 310 43.60 0.89 250 0.00000258 0.0007998 0.03487128 -1.52
8-3 385 40.00 0.81 250 0.00000258 0.0009933 0.039732 -1.59
∑Sxq= 0.14549028 Δh = -0.12
Δq = Δh / (2 x Σ Sq) = -0.12 / (2 x 0.14549028) = - 0.40
3-4 450 93.40 1.12 325 0.000000609 0.00027405 0.02559627 -2.39
4-5 410 115.60 1.21 350 0.000000408 0.00016728 0.019337568 2.24
5-6 340 57.10 0.81 300 0.000000939 0.00031926 0.018229746 1.04
6-3 460 45.00 0.76 275 0.00000153 0.0007038 0.031671 -1.43
∑Sxq= 0.094834584 Δh = -0.54
Δq = Δh / (2 x Σ Sq) = -0.54 / (2 x 0.094834584) = - 2.84

Ushtrime Faqja 10 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Prurja Korrigjuese Δq Humbjet Prurja Korrigjuese Δq Humbjet


Prurja e Prurja e
Hidraulike Hidraulike
Korrigjuar Prodhimi S * q1 2 Korrigjuar Prodhimi S * q2 2
Unaza Fqinje Totale hw=S*q1 Unaza Fqinje Totale hw=S*q2
q1 q2
[m] [m]
3.74 3.74 255.79 0.005727649680 -1.47 1.15 1.15 256.94 0.005753400480 -1.48
3.74 -5.20 -1.46 92.04 0.026344609200 -2.42 1.15 -0.91 0.24 92.28 0.026413304400 -2.44
-3.74 -2.84 -6.58 86.82 0.023793021000 2.07 -1.15 0.83 -0.32 86.50 0.023705325000 2.05
-3.74 -3.74 272.91 0.007214375850 1.97 -1.15 -1.15 271.76 0.007183975600 1.95
∑Sxq= 0.063079655730 Δh = 0.14 ∑Sxq= 0.063056005480 Δh = 0.09
Δq = Δh / (2 x Σ Sq) = 0.14 / (2 x 0.063079655730) = 1.15
-5.20 3.74 -1.46 92.04 0.026344609200 2.42 -0.91 1.15 0.24 92.28 0.026413304400 2.44
-5.20 -0.40 -5.60 34.40 0.034169520000 1.18 -0.91 0.75 -0.16 34.24 0.034010592000 1.16
5.20 5.20 59.55 0.015097711500 -0.90 0.91 0.91 60.46 0.015328423800 -0.93
5.20 5.20 96.90 0.025965324000 -2.52 0.91 0.91 97.81 0.026209167600 -2.56
∑Sxq= 0.10157716470 Δh = 0.19 ∑Sxq= 0.101961487800 Δh = 0.11
Δq = Δh / (2 x Σ Sq) = 0.19 / (2 x 0.10157716470) = 0.91

0.40 -2.84 -2.44 42.56 0.029953728000 1.27 -0.75 0.83 0.08 42.64 0.030010032000 1.28
0.40 0.40 40.40 0.039608160000 1.60 -0.75 -0.75 39.65 0.038872860000 1.54
-0.40 -0.40 43.20 0.034551360000 -1.49 0.75 0.75 43.95 0.035151210000 -1.54
-0.40 -5.20 -5.60 34.40 0.034169520000 -1.18 0.75 -0.91 -0.16 34.24 0.034010592000 -1.16
∑Sxq= 0.13828276800 Δh = 0.21 ∑Sxq= 0.138044694000 Δh = 0.11
Δq = Δh / (2 x Σ Sq) = 0.21 / (2 x 0.13828276800) = 0.75
-2.84 -3.74 -6.58 86.82 0.023793021000 -2.07 0.83 -1.15 -0.32 86.50 0.023705325000 -2.05
2.84 2.84 118.44 0.019812643200 2.35 -0.83 -0.83 117.61 0.019673800800 2.31
2.84 2.84 59.94 0.019136444400 1.15 -0.83 -0.83 59.11 0.018871458600 1.12
-2.84 0.40 -2.44 42.56 0.029953728000 -1.27 0.83 -0.75 0.08 42.64 0.030010032000 -1.28
∑Sxq= 0.09269583660 Δh = 0.15 ∑Sxq= 0.092260616400 Δh = 0.10
Δq = Δh / (2 x Σ Sq) = 0.15 / (2 x 0.09269583660) = 0.83

Ushtrime Faqja 11 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Siç u përmend edhe më parë, nëpërmjet tabelës së mësipërme u korrigjuan


prurjet paraprake llogaritëse për të gjetur prurjet e sakta (ose mjaftueshmërisht të
sakta). Me anën e vlerave të prurjeve u gjendën edhe humbjet e energjisë për çdo
linjë. Kështu, për të gjetur kuotën e tabanit të rezervuarit do të përdoren si të dhëna,
humbjet hidraulike të shkaktuara nga prurjet e korrigjuara në ciklin e fundit,
meqenëse këto prurje janë mjaftueshmërisht të sakta (brenda nivelit të saktësisë së
caktuar më parë). Humbjet hidraulike të energjisë së rrjedhjeve në linjat e rrjetit tonë
shpërndarës janë gjithmonë më të mëdha se zero (shenjat “-“, nuk përfaqësojnë
vlerën por mospërputhshmërinë e kahut pozitiv të rrjedhjes në unazë me drejtimin e
rrjedhjes në tubacionin ku shfaqet kjo humbje hidraulike.

 Llogaritja e kuotës së tabanit të rezervuarit

Kuota e tabanit të rezervuarit të qendrës së banuar gjendet me anën e shprehjes së


mëposhtme:

Tab. Re z.  H l .e.   X  hwR X

Ku: TAB.REZ . - kuota e tabanit të rezervuarit e kërkuar nga nyja X, për të siguruar
presionin minimal të punës në këtë nyjë
 X - kuota gjeodezike e nyjës X të rrjetit shpërndarës, të cilës i llogaritet kuota e
tabanit të rezervuarit
hwR X - humbjet hidraulike të energjisë së linjave, në të cilat kalon uji për të
shkuar nga rezervuari R deri tek nyja X.

Për të gjetur kuotën e tabanit të rezervuarit, i cili do të furnizojë me ujë të


gjitha nyjat e rrjetit shpërndarës me prurjen e kërkuar dhe presionin e duhur, duhet të
përcaktohet paraprakisht, lartësia e lirë ekonomike e presionit të ujit Hle, për të gjithë
qendrën e banuar. Lartësia e lirë ekonomike përcaktohet në varësi të lartësisë më të
madhe të ndërtesave në qendrën e banuar. Në rastin tonë ndërtesa më e lartë do të
pranohet 6 – katëshe, kështu që lartësia e lirë ekonomike do të jetë, Hle = 30 m (në
të cilën përfshihen, lartësia e ndërtesës, humbjet hidraulike në sistemin e brendshëm
të furnizimit me ujë si dhe presioni i punës në pajisjen hidraulike më të lartë).

Ushtrime Faqja 12 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Humbjet hidraulike të energjisë në linjën nga rezervuari tek nyja do të


llogariten me anë të formulës së mëposhtme:
hw = i x L [m]
Ku: iR-1 = pjerrësia hidraulike e rrjedhjes në linjën R – 1 [m/m]
LR-1 = 520 [m] gjatësia e linjës R – 1
Pjerrësia hidraulike e linjës R – 1 gjendet me ndihmën e tabelës së
tubacioneve prej çeliku, duke pasur si kriter prurjen llogaritëse të linjës R – 1,

qlRlog1  560 l
sek dhe shpejtësinë ekonomike sipas diametrit të tubacionit
vek = f(Diametri).
Nga sa u tha më sipër kemi nga tabela vlerën e mëposhtme të pjerrësisë
hidraulike: iR-1 = 0.00709 m/m.
Humbja e energjisë në linjën R – 1 rezulton hwR-1 = 0.00709 x 520 = 3.69 m
Më pas llogariten kuotat e tabanit të rezervuarit të kërkuara nga çdo nyjë e
rrjetit, për të siguruar presionin minimal të punës, nëpërmjet shprehjes së
sipërpërmendur (në rastin e shumë nyjave, mund të zgjidhen për gjetjen e kuotës së
tabanit të rezervuarit;
a) nyjat me kuota më të larta,
b) nyjat me largësi më të mëdha ose
c) nyjat të cilat i kanë të dy faktorët në vlera të mëdha ose të konsiderueshme.
NYJA _ 1
1Tab . Re z.  1  H l .e.  hwR1  967.00  30.00  3.69  1000.69 m

NYJA 2
 2Tab.Re z .   2  H l .e.  hwR2   2  H l .e.  (hwR1  hw12 )  965.00  30.00  (3.69  1.48)  1000.17 m

NYJA 3
 3Tab.Re z .   3  H l .e.  hwR3   3  H l .e.  (hwR1  hw12  hw23 )  957.50  30.00  (3.69  1.48  2.44)  995.11 m
NYJA 4
 4Tab.Re z .   4  H l .e.  hwR4   4  H l .e.  (hwR1  hw14 )  970.00  30.00  (3.69  1.95)  1005.64m

NYJA 5
 5Tab.Re z .   5  H l .e.  hwR5   5  H l .e.  (hwR1  hw14  hw45 )  965.00  30.00  (3.69  1.95  2.31)  1002.95m
NYJA 6
 6Tab.Re z .   6  H l .e.  hwR6   6  H l .e.  (hwR1  hw14  hw45  hw56 ) 
 955.00  30.00  (3.69  1.95  2.31  1.12)  994.07m

NYJA 7
 7Tab.Re z .   7  H l .e.  hwR7   7  H l .e.  (hwR1  hw12  hw23  hw36  hw67 ) 
 942.00  30.00  (3.69  1.48  2.44  1.28  1.54)  982.43m

Ushtrime Faqja 13 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

NYJA 8
 8Tab.Re z .   8  H l .e.  hwR8   8  H l .e.  (hwR1  hw12  hw23  hw38 ) 
 944.00  30.00  (3.69  1.48  2.44  1.16)  982.77m
NYJA 9
 9Tab.Re z .   9  H l .e.  hwR9   9  H l .e.  (hwR1  hw12  hw29 )  950.00  30.00  (3.69  1.48  2.56)  987.73 m

Nga llogaritjet e mësipërme del se nyja më e disfavorshme e rrjetit, e cila e kërkon


kuotën e tabanit të rezervuarit më lart se të gjitha nyjet e tjera është nyja 4, me kuotë
të tabanit të rezervuarit Tab
4
. Re z .
 1005.64 m .

Kuota e tabanit të rezervuarit të rrjetit shpërndarës të qendrës së banuar


do të jetë TAB
QENDR. BANUAR
. REZ
 1005.70 m .

 Llogaritja e presioneve në nyjet e rrjetit shpërndarës dhe paraqitja grafike e tyre


Pas llogaritjes së kuotës së tabanit të rezervuarit duhen përcaktuar presionet në nyjet
e rrjetit shpërndarës, të cilat krijohen nga niveli i ujit në rezervuarin e qendrës së
banuar. Presionet e ujit në nyjet e rrjetit shpërndarës llogariten për rastin më të
disfavorshëm të nivelit të ujit në rezervuar, pra për rastin kur niveli i ujit është minimal
(në rastin tonë pranohet kuota e tabanit të rezervuarit si nivel minimal i ujit në
rezervuar). Presionet e ujit në nyjet e rrjetit shpërndarës gjenden me shprehjen:

H X  Tab. Re z .   X  hwR X
Ku: H X - presioni i gjetur i nyjës X të rrjetit shpërndarës

TAB.REZ . - kuota e tabanit të rezervuarit e kërkuar nga nyja X, për të siguruar

presionin minimal të punës në këtë nyjë


 X - kuota gjeodezike e nyjës X të rrjetit, të cilës i llogaritet kuota e tabanit të
rezervuarit
hwR X - humbjet hidraulike të energjisë së linjave, në të cilat kalon uji për të
shkuar nga rezervuari R deri tek nyja X.
Llogaritja e presioneve të ujit në nyjat e rrjetit shpërndarës paraqitet më poshtë

NYJA 1
H 1  Tab.Re z .  1  hwR1  1005.70  967  3.69  35.01 m

Ushtrime Faqja 14 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

NYJA 2
H 2  Tab.Re z .   2  hwR2  Tab.Re z .   2  (hwR1  hw12 )  1005.70  965  (3.69  1.48)  35.53 m
NYJA 3
H 3  Tab.Re z .   3  hwR3  Tab.Re z .   3  (hwR1  hw12  hw23 )  1005.70  957.50  (3.69  1.48  2.44)  40.59 m
NYJA 4
H 4  Tab.Re z .   4  hwR4  Tab.Re z .   4  (hwR1  hw14 )  1005.70  970  (3.69  1.95)  30.06 m

NYJA 5
H 5  Tab.Re z .   5  hwR5  Tab.Re z .   5  (hwR1  hw14  hw45 )  1005.70  965  (3.69  1.95  2.31)  32.75 m
NYJA 6
H 6   Tab.Re z .   6  hwR6   Tab.Re z .   6  (hwR1  hw14  hw45  hw56 ) 
 1005.70  955  (3.69  1.95  2.31  1.12)  41.63 m

NYJA 7
H 7   Tab.Re z .   7  hwR7   Tab.Re z .   7  (hwR1  hw12  hw23  hw36  hw67 ) 
 1005.70  942  (3.69  1.48  2.44  1.28  1.54)  53.27 m

NYJA 8
H 8   Tab.Re z .   8  hwR8   Tab.Re z .   8  (hwR1  hw12  hw23  hw38 ) 
 1005.70  944  (3.69  1.48  2.44  1.16)  52.93 m

NYJA 9
H 9  Tab.Re z .   9  hwR9  Tab.Re z .   9  (hwR1  hw12  hw29 )  1005.70  950  (3.69  1.48  2.56)  47.97 m

Nga llogaritjet e mësipërme vihet re se presionet e ujit në rrjetin shpërndarës kanë


vlera në intervalin H = 30.06 m deri në H = 53.27 m, pra mbi presionin minimal të
paracaktuar Hle = 30 m. Nga këto vlera të presioneve nxirret përfundimi se kuota e
tabanit të rezervuarit është zgjedhur drejt.
Një shprehje tjetër për llogaritjen e presioneve të ujit në nyjat e rrjetit shpërndarës
duke u nisur nga pika më e disfavorshme (të cilës i njihet presioni; me vlerën e
lartësisë së lirë ekonomike, e cila në rastin tonë është H le = 30 m), jepet më poshtë:

Za + Ha = Zb + Hb + hwa-b
për çdo dy nyje a dhe b kur uji shkon nga a në b, ku:
Za – është kuota e nyjes a të rrjetit shpërndarës
Ha – është presioni i ujit në nyjen a të rrjetit shpërndarës
Zb – është kuota e nyjes b të rrjetit shpërndarës
Hb – është presioni i ujit në nyjen b të rrjetit shpërndarës
hwa-b – janë humbjet hidraulike të energjisë së rrjedhjes së ujit kur uji shkon nga nyja
a në nyjen b të rrjetit shpërndarës.
Në bazë të rezultateve të marra më sipër ndërtohet grafiku i presioneve të ujit në
nyjat e rrjetit shpërndarës.

Ushtrime Faqja 15 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

PARAQITJA GRAFIKE
E PRESIONEVE TË UJIT NË NYJAT E RRJETIT SHPËRNDARËS

Rezervuari

35,01 m
35,53 m

1
30,06 m

4
40,59 m
47,97 m

32,75 m

3
9
52,93 m

5
41,63 m
53,27 m

8
6

Ushtrime Faqja 16 nga 16


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Ushtrime

(Furnizimi me ujë)

IV. LINJAT E JASHTME TË UJËSJELLËSIT

Linjë e jashtme në një sistem ujësjellësi quhet ajo pjesë e tij, e cila përcjell ujin nga
pika ujëmarrëse (e cila mund të jetë burim, lumë, liqen, pus etj.) e deri tek rezervuari
rregullues i prurjes për në rrjetin shpërndarës. N.q.s. do të jenë dy apo më tepër linja
ujësjellësi atëherë bashkësia e gjithë këtyre linjave quhet rrjet i jashtëm i ujësjellësit. Në
këtë pjesë vendosen impiantet e mundshme të ngritjes mekanike të ujit si dhe ato të
pastrimit paraprak të tij. Mund të vendosen në fillim të rrjetit të jashtëm (apo linjës së
jashtme), ose në një pozicion çfarëdo të tij, ku të krijohet mundësia më e mirë.
Këto linja (ose rrjete) sipas mënyrës së sjelljes së ujit janë dy llojesh :
 Me vetërrjedhje
 Me ngritje mekanike
Linja (ose rrjeti) e jashtme me vetërrjedhje, ndërtohet atëhere kur kuota e pikës
ujëmarrëse e zotëron kuotën e nivelit maksimal të rezervuarit shpërndarës, i cili siç e
pamë ndodhet në një kuotë të përcaktuar nga pika më e disfavorshme e rrjetit . Në këtë
rast ai projektohet i tillë që të shfrytëzohet i gjithë disniveli burim – rezervuar, në formën e
humbjeve hidraulike.
Linja (ose rrjeti ) e jashtme me ngritje mekanike, ndërtohet atëherë kur kuota e
pikës ujëmarrëse (burim, lumë, liqen) është nën kuotën e nivelit maksimal të ujit në
rezervuar.
Në këtë rast linja apo rrjeti i jashtëm projektohet duke pasur parasysh kohën e
punës së pompave dhe prurja që përcillet nga ato.

Ushtrime Faqja 1 nga 8


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

 Linja e jashtme me vetërrjedhje (rasti me një diametër)

Në figurën e mëposhtme jepet linja e jashtme e furnizimit me ujë të një rezervuari


rregullues me kuotë të tabanit 243.00 m dhe që e merr ujin nga një burim me kuotë 264.00
m, I cili ndodhet në një largësi l = 3335.2 m. Të përmasohet kjo linjë e prurjes së ujit duke
ditur se prurja që ajo përcjell do të jetë 95 l/sek dhe lartësia e ujit në rezervuar do të jetë
h=3.00 m. Lartësia e ujit në burim është 1.00 m.

Burimi 264

Rezervuari 243
Linja e jashtme

Qendra e banuar

Rrjeti shpërndarës

Zhvillimi i ushtrimit

Zgjidhja e këtij rasti, pra përmasimi i linjës së jashtme të ujësjellësit ka të bëjë me gjetjen e
diametrit të kësaj linje. Për këtë gjejmë fillimisht disnivelin burim – rezervuar që duhet të
zotërojë burimi dhe që duhet harxhuar në formë humbjeje n.q.s. energjia në dispozicion
nuk na shërben për ndonjë qëllim tjetër. Disniveli është :

hw   burim   tab 
rez h0  264.00  (243.00  3.00)  18m

Pas kësaj gjejmë pjerrrësinë hidraulike që fiton rrjedhja për shkak të lëvizjes. Ajo gjendet si
më poshtë:
hw 18
i   0.00537m / m
l 33352
Kështu nga tabela në libër shohim se kjo pjerrësi hidraulike për prurjen 95 l/sek krijohet në
tubacionin me diametër d = 325 mm.
Pra linja e jashtme në rastin tonë do të përmasohet me diametër 325 mm.
Ushtrime Faqja 2 nga 8
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

 Linja e jashtme me vetërrjedhje (rasti me dy diametra)

Në figurën e më poshtme jepet linja e jashtme me vetërrjedhje, e cila përcjell ujin


nga burimi me kuotë 372 m në rezervuarin rregullues me kuotë të tabanit 284 m dhe me h 0
= 4.00 m. Largësia e përcjelljes së ujit është L = 2876 m dhe duhet të përcillet prurja e
kërkuar nga qendra e banuar duke mbuluar dhe humbjet e ujit, prurje kjo, që në rastin
tonë, të qendrës së banuar prej 182 000 banorësh është q = 560 l/sek.

Vepra e marrjes
372

Linja e jashtme 284


Rezervuari

Rrjeti shpërndarës

Ushtrime Faqja 3 nga 8


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Zhvillimi i Ushtrimit

Meqenëse linja është me vetërjedhje dhe kemi një disnivel burim – rezervuar
atëherë duhet të projektojmë linjën e jashtme me qëllim që të shfrytëzojmë të tërë këtë
disnivel, pra e tërë kjo energji është e panevojshme që të ruhet dhe duhet ta harxhojmë në
formë humbjeje. Vlera e saj është si më poshtë :
burim tab
hw = –( rez + h0) = 372 – (284+4) = 84 m
Rasti që pranuam është për rezervuarin plot, I cili konsiderohet dhe si rasti më I
disfavorshëm, sepse krijohet diferencë më e vogël midis nivelit ujëdhënës (në burim) dhe
atij ujëpritës (në rezervuar).
Pjerrësia hidraulike e linjës del nga shprehja e humbjeve gjatësore për shkak të
fërkimit :
hw 84
hw  i  L  i    0.0292m / m
L 2876
Në tabelën e pjerrësive dhe të shpejtësive shohim se kujt diametri i përket pjerrësia
që na rezulton me prurjen që kërkon qendra e banuar. Nga tabela shohim se të dy
diametrat që I përkasin prurjes prej 560 l/sek, i kanë pjerrësitë më të vogla se rezultati që
kemi marrë.
Për këtë arsye zgjedhim që sjellja e ujit të bëhet me dy linja paralele me të njëjtën
gjatësi dhe të njëjtat karakteristika. Prurja e secilës prej linjave të jetë q= 280 l/sek dhe
gjejmë diametrin sërish nga tabelat. Kjo vlerë nuk gjendet në tabelë por ndodhet midis
vlerave të pjerrësisë i 1 = 0.02172 m/m dhe pjerrësisë i 2 = 0.03145 m/m respektivisht të
diametrave
d1 = 375 mm dhe d2 = 350 mm.
Kështu, në rastin tonë linjat e jashtme do të jenë në dy pjesë me gjatësi të
ndryshme L1 dhe L2 që kanë gjithashtu diametrat d1 dhe d2 ndër të cilët në fillim të linjës
vendoset tubacioni me diametër më të madh, pra tubacioni me diametër d 1 = 375 mm.
Por, për të përcaktuar gjatësitë e pjesëve me gjatësi L 1 dhe L2 duhet që të zgjidhim
L1  L 2  L
sistemin e mëposhtëm :
i1 L1  i 2 L 2  hw

Nga zgjidhja e këtij sistemi dhe duke ditur vlerat e pjerrësive si dhe të gjatësisë
totale e humbjes kemi këto vlera të gjatësive të pjesëve :
L1 = 663.00 m (375mm) dhe L2 = 2213.00 m (350mm)

Ushtrime Faqja 4 nga 8


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

 Linja e jashtme me ngritje mekanike

Në këtë rast do të shqyrtojmë linjën e jashtme me ngritje mekanike, pra ngritja e ujit
deri në kuotën e nevojshme kryhet me anën e një stacioni pompimi.
Qendra e banuar të cilës duhet ti sigurohet furnizimi me ujë kërkon një prurje ditore
Q = 32 000 m3/ditë. Për këtë pompat do të pranohen se punojnë me një kohë t = 20 orë në
ditë.
a) Të përmasohet linja e jashtme e ujësjellësit me ngritje mekanike kur dimë se :

- Pompa e thith ujin në një vaskë grumbullimi kuota e sipërfaqes së të cilës është 146.00
m dhe niveli dinamik (niveli i ujit në vaskë, gjatë punës së pompave) është 3.00 m nën
kuotën e sipërfaqes
- Kuota e tabanit të rezervuarit është 284.00 m dhe lartësia e ujit në të është 4.00 m
- Gjatësia e tubit të thithjes është l th = 10.00 m dhe gjatësia e tubit të dërgimit l d = 860.00
m
- Rrjeti aktual i shpërndarjes klasifikohet si vepër e kategorisë së dytë, ku lejohet fare pak
ndërprerja e ujit dhe si i tillë ka 2 (dy) pompa në punë dhe 1 (një) rezervë

b) Të gjendet kuota e aksit të pompës dhe të përcaktohet nëse stacioni është i thelluar
apo jo.

Rezervuari

Tubacioni i dërgimit

Impianti i ngritjes
mekanike
Tubacioni
i thithjes

Vaska e
thithjes së ujit

Ushtrime Faqja 5 nga 8


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Zhvillimi i Ushtrimit

Linja e jashtme në rastin tonë përbëhet nga dy pompa me tubat përkatës të thithjes dhe
nga tubi I dërgimit, I cili është I përbashkët për të dyja pompat.
Në tubacionin e thithjes kemi një filtër me kundravalvol dhe një bërryl me kënd 90°.
Në tubacionin e dërgimit kemi një kundravalvol dhe një saraçineskë e cila është plotësisht
e hapur.
Fillimisht përcaktojmë prurjen që do të përcjellin pompat :

ditore
Qmax 1000 32000 1000
q l log    444.4l / sek
t  3600 20  3600

Pra gjatë 20 orëve pompat duhet të përcjellin prurjen q llog = 444.4 l/sek dhe meqë janë dy
pompa pra n= 2, atëherë secila prej tyre përcjell prurjen :

q l log 444.4
qp    222.2l / sek
n 2

Pompat duhet të ngrejnë ujin në lartësinë më të madhe që krijohet dhe kjo situatë quhet
rasti më I disfavorshëm. Pra kuotat respektive të ujit në rezervuar dhe në vaskën
grumbulluese krijojnë diferencën më të madhe të mundshme, e cila krijohet për :
- nivel maksimal të ujit në rezervuar
- nivel minimal të ujit në vaskën grumbulluese
Kështu lartësia e kolonës së ujit që duhet të ngrejë pompa është :

H p  H gj  hw
H gj  ( tab
rez  h0 )  ( vas. grum.  hniv.din. )  ( 284  4)  (146  3)  145m
siprfaqe

hw  hw th  hw drg

Për të gjetur humbjet në thithje dhe në dërgim, duhet të kemi parasysh se kemi humbje
gjatësore dhe humbje lokale. Këto janë në varësi të diametrit dhe të pjerrësisë hidraulike
të rrjedhjes së ujit. Përcaktimi I tyre bëhet duke u bazuar në shpejtësitë e rekomanduara të
lëvizjes së ujit si në thithje ashtu dhe në dërgim.
Shohim humbjet në të dyja anët e pompës, në thithje dhe në dërgim :
- Proçesi i thithjes së ujit nga pompa
Ushtrime Faqja 6 nga 8
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III
Tubacioni i thithjes, i cili vendoset para pompës fillon me pjesën e zhytur në ujë e cila ka
një filtër të pajisur me një kundravalvol. Kjo e fundit shërben për të shmangur boshatisjen
e tubacionit të thithjes në mënyrë që të mos ketë probleme gjatë punës së pompës. Si
pasojë në filtrin e pajisur me kundravalvol kemi humbje të cilat janë humbje të quajtura
humbje lokale. Koefiçienti i llogaritjes së këtyre humbjeve në filtër është Kf = 10. Pranojmë
që tubacioni ka një kthesë ose bërryl 90°, në të cilën kemi humbje lokale apo të vendit me
koefiçient Kb = 0.98.
Gjithashtu duhet të kemi parasysh që kemi dy pompa dhe secila prej tyre në thithje merr
prurjen q = 222.2 l/sek. Për përcaktimin e humbjeve veprojmë si më poshtë :

 
 
v  1.401m / sek
q  222.2l / sek   
 i  0.0051795 
 
 d  450mm 

Të dhënat e mësipërme i gjejmë në tabelat në fund të librit të teorisë si në përmasimin e


tubacioneve në rrjetet shpërndarëse. Përcaktojmë humbjet në tubacionin e thithjes :

hw th  hw gjat
th
 hwvend
th

th
hw gjat  ith  l th  0.0051795 10  0.052m
2
v2 v2 1.4012 1.4012
th
hwvend   Ki   (K f  K b )   (10  0.98)   10.98   1.098m
i 1 2g 2g 2  9.81 2  9.81
hw  (0.052  1.098)m  1.15m
th

- Proçesi i dërgimit të ujit nga pompat


Tubacioni I dërgimit të ujit nga pompatështë I përbashkët për të dyja pompat dhe për
secilën nga pompat (pjesa e tubacioneve para bashkimit në një të vetëm) ka një
kundravalvol (valvol njëdrejtimshe) e cila shërben për të mbajtur kolonën e ujit që të mos
“godasë” në pompë kur ndalohet puna e saj dhe një saraçineskë e cila vendoset pas
kundravalvolës. Kundravalvola është me një hapje maksimale të saj me një kënd 70° dhe
ka koefiçientin e humbjes Kv = 1.7, kurse saraçineska parashikohet të jetë e hapur
plotësisht dhe koefiçienti I saj I humbjes do të jetë Ks = 0.0 (nërast se do të parashikohej
një hapje e pjeshme e saraçineskës atëherë do të vendosnim koefiçientët përkatës). Për
të përdorur vlerat e koefiçientëve të humbjeve si në thithje dhe në dërgim janë shfrytëzuar
tabelat e koefiçientëve të humbjeve nëpër aksesorët e linjave të ujësjellësit në librin
“Hidraulika e përgjithshme” në faqet 169 – 172.
Ushtrime Faqja 7 nga 8
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Për të përcaktuar humbjet në tubacionin e dërgimit veprojmë si më poshtë :

 
 
v  2.262m / sek 
q  444.4l / sek  
 i  0.0118088 
 
 d  500mm 

Të dhënat e mësipërme i gjejmë në të njëjtën mënyrë si në rastin e parë. Gjejmë humbjet :

hw d  hwgj
d
 hwvend
d

d
hwgj  id  l d  0.0118088  860  10.16m
2
v2 v2 2.262 2
d
hwvend   Ki   ( K v  K sar )   (1.7  0.0)   0.44m
i 1 2g 2g 2  9.81
hw  (10.16  0.44)m  10.60m
d

Kështu, lartësia që duhet për të ngritur ujin është :

2
H p  H gj   hwi
i 1

H p  H gj  (hw th  hw d )
H p  145  (1.15  10.60)m  156.75m

Pra duhet të gjejmë nëpër katalogje pompën me karakteristikat e mëposhtme :

 q  222.2l / sek
 H p  156.75m

Dhet q ë të kemi parasysh se diferenca e kuotës së pompës me kuotën e m=nivelit


minimal dinamik në pusin apo rezervuarin e thithjes duhet të jetë jo më tepër se 7.0m.
Kështu, në rastin tonë e pranojmë kuotën e vendosjes së pompës 5m mbi nivelin minimal
dinamik të ujit në vaskën e grumbullimit të tij.
Do të kemi pompën në kuotën 143.00+ 5.00 = 148.00 m

Ushtrime Faqja 8 nga 8


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Ushtrime
(Furnizimi me ujë)

V. Sistemi i Furnizimit me Ujë të ndërtesës së banimit

1. Rasti me një aparat ujëmatës në hyrje të ndërtesës

Të projektohet sistemi i furnizimit me ujë të ftohtë të një ndërtese banimi 5-katëshe (me
4_kate banimi dhe 1 kat përdhe) kur jepen:
 Planimetria e katit përdhe dhe e katit tip të banimit të ndërtesës.
 Pika e lidhjes, e cila ndodhet 7.00 m larg nga faqja e përparme e fasadës dhe në
thellësinë h = 1.0 m nga niveli i tokës së sistemuar.
 Kuota 0.00 e katit përdhe, e cia është 50 cm mbi nivelin e tokës
 Lartësitë e kateve të ndërtesës, rreth 3.10 m të larta
 Presioni i lirë në pikën e lidhjes, me vlerë Hlirë = 32.75 m,
meqenëse pika e lidhjes së sistemit të furnizimit me ujë të ndërtesës është në nyjen 5 të rrjetit të
mbyllur të llogaritur në ushtrimin e mëparshëm.

Në projektimin e sistemit të furnizimit me ujë të ndërtesës kryhet trasimi në planimetri i këtij


sistemi, ndërtimi i aksonometrisë dhe llogaritja e parametrave hidraulikë dhe gjeometrikë të
sistemit (prurja llogaritëse, humbjet hidraulike, presioni, diametri i tubacioneve).

Ushtrime Faqja 1 nga 12


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

PLANIMETRIA E KATIT PËRDHE


Planimetria e katit përdhe
Sh.1 : 50

Sistemi hidrosanitar në ndërtesë


Programi i Studimit: Ndërtim, Hidro - Kursi III
Pedagogu i lëndës : Alket KUMARAKU

PLANIMETRIA E KATIT TIP

Planimetria e katit tip


Sh.1 : 50

Sistemi hidrosanitar në ndërtesë


Programi i Studimit: Ndërtim, Hidro - Kursi III
Pedagogu i lëndës : Alket KUMARAKU

Ushtrime Faqja 2 nga 12


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Zhvillim i Ushtrimit

Projektimi i sistemit të furnizimit me ujë në ndërtesa fillon me përcaktimin e tipit të sistemit të


furnizimit me ujë, pozicionimin e pajisjeve hidrosanitare sipas kushteve dhe kritereve përkatëse
hapësinore dhe funksionale të tyre. Për të projektuar sistemin e brendshëm të furnizimit me ujë
ndjekim hapat e mëposhtëm:

1. Pozicionimi i pajisjeve hidrosanitare

Projektimi i sistemit hidrosanitar të furnizimit me ujë të ndërtesës, fillon me pozicionimin e


pajisjeve sanitare në të cilat do të përdoret ky ujë. Por paraprakisht duhen parë se ku janë
pozicionuar puset vertikale të vendosjes së kolonave të shkarkimit dhe pozicioni i kolonës së
furnizimit me ujë. Pusi vertikal i shkarkimit jepet nga arkitektura në qoshe të banjës në murin
perimetral të ndërtesës. Ky pus vertikal jepet me përmasa të saj 20 x 20 cm e mbuluar me mur tulle
me përmasa rreth 12 cm.
Pajisjet sanitare të vendosura në nyjet sanitare banjë janë; klozeta (WC) me përmasa në plan 68 x
40 cm, bideja (BD) me përmasa në plan 55 x 40 cm, larësja e duarve (LD) me përmasa në plan 66 x
50 cm, pllaka e dushit (DU) me përmasa në plan 90 x 90 cm, larësja e pjatave (LP) me përmasa në
plan 120 (90) x 60 cm dhe larësja automatike e rrobave (LA) me përmasa në plan 60 x 60 cm.
Këto pajisje vendosen në nyjet sanitare përkatëse, të tilla që pajisja më pranë kolonës së shkarkimit
të jetë klozeta (me largësi nga pllaka e murit rreth 25 cm dhe hapësirë para saj rreth 55 cm) dhe me
radhë më tej të vendosen; bideja, e cila rekomandohet në krah të klozetës në largësi rreth 20 cm
me hapësirë para saj rreth 55 cm. Në murin përballë këtyre dy pajisjeve është vendosur larësja e
duarve (nga ana e derës) me largësi minimale nga muret dhe pajisjet e tjera rreth 20 cm dhe
hapësirë para saj rreth 70 cm dhe pllaka e dushit në qoshen e murit pranë dritares (boileri i ujit të
ngrohtë i cili nuk trajtohet në këtë lëndë, duhet pozicionuar në një hapësirë të lirë nga pajisjet
minimumi rreth 60 cm nga buza e pllakës së dushit; në rastin tonë mund të të vendoset pas derës
së banjës). Lavatriçja është një pajisje tjetër e cila është vendosur jashtë nyjes sanitare banjë me
hapësira anësore dhe pas saj rreth 10 – 15 cm (para saj një hapësirë e lirë rreth 70 cm), ku të ketë
mundësi të montohen saraçineska e furnizimit me ujë dhe pika e shkarkimit. Në anën tjetër të
murit të banjës ku janë vendosur WC dhe BD, e cila është hapësira e nyjes së këndit të gatimit,
vendoset larësja e pjatave (LP).
Ushtrime Faqja 3 nga 12
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

2. Trasimi i linjave të sistemit hidrosanitar të furnizimit me ujë në

planimetritë e ndërtesës

Trasimi i linjave të sistemit të furnizimit me ujë të ftohtë të ndërtesës bëhet në të gjitha katet e
ndërtesës.Këto tubacione trasohen pjesërisht në mur dhe pjesërisht në dyshemetë e kateve
përkatëse. Trasimi i këtyre tubacioneve bëhet si më poshtë:
- Në planimetrinë e katit përdhe trasohen tubacionet e linjave duke filluar që nga puseta e
pikës së lidhjes së sistemit hidrosanitar me rrjetin shpërndarës të ujësjellësit në largësinë rreth 10
m nga fasada e përparme e ndërtesës. Pas kësaj trasohet tubacioni i magjistralit kryesor i cili
vendoset fillimisht në tokë në thellësinë 1 m nga niveli i tokës së sistemuar deri tek hyrja e
ndërtesës (themeli i ndërtesës). Në këtë pikë ky tubacion del në sipërfaqe dhe trasohet në
dyshemenë e nyjes sanitare deri tek muri i hyrjes ku në tubacion (siç shihet edhe nga figura)
vendoset aparati i përbashkët ujëmatës dhe saraçineska kryesore e kontrollit të prurjes në
ndërtesë. Të dyja këto vendosen në një kuti ose hapësirë brenda në mur dhe aksi i tubacionit apo i
pajisjeve duhet të jetë në lartësinë 50 – 70 cm nga dyshemeja e hapësirës ku ndodhen. Më tej
magjistrali vazhdon nëpër mur dhe del nga muri në dyshemenë e katit përdhe dhe trasohet nëpër
dyshemenë e këtij kati deri tek pozicioni i kolonave të furnizimit me ujë të të dy grupeve (vertikale)
të nyjeve sanitare banjë dhe kuzhinë. Në këtë planimetri shënohet edhe emërtimi i kolonave të
furnizimit me ujë si në figurën përkatëse dhe pas llogaritjeve hidraulike dhe përmasimit të
tubacioneve të sistemit vendosen edhe diametrat e çdo pjese llogaritëse (sipas llogaritjeve që do të
zhvillohen në hapat e mëposhtëm).
- Në planimetrinë e katit tip trasohen tubacionet e degëzimeve nga kolonat e furnizimit me
ujë për në pajisjet hidrosanitare në nyjet sanitare. Këto tubacione të degëzimeve trasohen nëpër
murin e nyjes sanitare deri në pajisjen e fundit të kësaj nyjeje sanitare. Ky tubacion vendoset në
lartësinë 65 – 70 cm nga dyshemeja. Nga ky tubacion dalin të gjitha degëzimet e pikave të
furnizimit me ujë të pajisjeve sanitare, lartësitë e të cilave nga dyshemeja e mbaruar (nga pllakat e
dyshemesë) jepen si më poshtë:
 Kaseta e shkarkimit të Klozetës (WC) – 0.30 – 0.40 m
 Bideja (BD) – 0.25 – 0.30 m
 Larësja e duarve (LD) – 0.65 – 0.70 m
 Grupi i Dushit (DU) – 1.10 m (ose Vaska e larjes (VA) – 0.50 – 0.60 m)

Ushtrime Faqja 4 nga 12


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

 Larësja e pjatave (LP) – 0.65 – 0.70 m


 Larësja automatike e rrobave (LA) – 0.65 – 0.70 m
 Larësja automatike e enëve (LS) – 0.65 – 0.70 m
Në këtë planimetri shënohet edhe emërtimi i kolonave të furnizimit me ujë si në figurën përkatëse
dhe pas llogaritjeve hidraulike dhe përmasimit të tubacioneve të sistemit vendosen edhe diametrat
e çdo pjese llogaritëse (sipas llogaritjeve që do të zhvillohen në hapat e mëposhtëm).
Më poshtë paraqiten planimetritë e kateve të ndërtesës në të cilat jepen edhe tubacionet e pjesëve
përkatëse të sistemit të furnizimit me ujë sipas shpjegimeve të dhëna më sipër.

Ushtrime Faqja 5 nga 12


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

PLANIMETRIA E SISTEMIT HIDROSANITAR TË FURNIZIMIT ME UJË NË KATIN PËRDHE


Planimetria e katit Përdhe
(Sistemet hidrosanitare të furnizimit me ujë)
Sh.1 : 50

Tubacioni Kryesor (Magjistrali) Tubacioni Kryesor (Magjistrali)


i Furnizimit me Ujë Ø 25 mm Tubacioni Kryesor (Magjistrali) i Furnizimit me Ujë Ø 25 mm
i Furnizimit me Ujë Ø 32 mm

K.U.1 K.U.2
Kolona e Furnizimit me Ujë Kolona e Furnizimit me Ujë

Aparati Ujëmatës Ø 112"

1
Saraçineska Kryesore Ø 1 2"
Tubacioni Kryesor (Magjistrali)
i Furnizimit me Ujë Ø 32 mm

Kutia e aparatit ujëmatës

Tubacioni i Rrjetit Shpërndarës


të Furnizimit me Ujë

Pika A
e Lidhjes me Rrjetin Shpërndarës

Sistemi hidrosanitar në ndërtesë


Programi i Studimit: Ndërtim, Hidro - Kursi III
Pedagogu i lëndës : Alket KUMARAKU

PLANIMETRIA E SISTEMIT HIDROSANITAR TË FURNIZIMIT ME UJË NË KATIN TIP

Planimetria e katit Tip


(Sistemet hidrosanitare të furnizimit me ujë)
Sh.1 : 50

K.U.1 K.U.2
Kolona e Furnizimit me Ujë Kolona e Furnizimit me Ujë
Tub çeliku Ø 3 4" PN 10 bar

Tub çeliku Ø 3 4" PN 10 bar

BO BO
80 Ltrs 80 Ltrs

Tub çeliku Ø 1 2" PN 10 bar Tub çeliku Ø 12" PN 10 bar


Tub çeliku Ø 12" PN 10 bar

Tub çeliku Ø 12" PN 10 bar

Tub çeliku Ø 12" PN 10 bar Tub çeliku Ø 12" PN 10 bar

Sistemi hidrosanitar në ndërtesë


Programi i Studimit: Ndërtim, Hidro - Kursi III
Pedagogu i lëndës : Alket KUMARAKU

Ushtrime Faqja 6 nga 12


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

3. Aksonometria e sistemit hidrosanitar të Furnizimit me ujë

Aksonometria e sistemit hidrosanitar të ndërtesës ndërtohet sipas një dimetrie të caktuar (me
rregullat e dimetrisë për gjatësitë e tubacioneve) duke u bazuar në planimetrinë e sistemit
hidrosanitar të furnizimit me ujë të paraqitur në planimetrinë e katit përdhe dhe në planimetrinë e
katit tip të ndërtesës. Vizatohen elementët e këtij sistemi hidrosanitar të furnizimit me ujë duke
filluar nga pika e lidhjes A, e deri tek aparati më i largët. Në këtë aksonometri vizatohen duke filluar
nga pika e lidhjes A, tubacioni i magjistralit kryesor (në të cilin paraqitet edhe saraçineska kryesore
dhe aparati kryesor ujëmatës i ndërtesës) nëpër tokë në thellësinë -1 m nga niveli i tokës së
sistemuar; del përafërsisht në sipërfaqen e tokës, deri në thellësinë -0.10 m dhe futet në hyrjen e
ndërtesës (me kuotë dyshemeje -0.50 m, m.q.n.s. lartësia e xokolit është hxokoli = 0.50 m) deri tek
pozicioni i kutisë së aparatit ujëmatës, ku ky tub futet në mur dhe ngrihet deri në lartësinë 0.70 m
mbi nivelin e dyshemesë së hyrjes së ndërtesës. Pas kutisë së aparatit ujëmatës, ky tubacion
trasohet nëpër mur në këtë nivel deri sa të arrihet në hapësirën e katit përdhe, i cili ka kuotë të
dyshemesë ± 0.00 m (50 cm më lart se dyshemeja e hyrjes së ndërtesës). Në këtë pikë tubacioni i
magjistralit ulet rreth 20 cm (derisa të jetë në nivelin e dyshemesë) dhe trasohet deri tek pozicioni i
kolonave në dyshemenë e katit përdhe (me kuotë 0.00 m), në pozicion të tillë, që të jetë në të
njëjtën vertikale (brenda nyjes sanitare) , nga kati përdhe e deri në katin më të lartë.
Pas kësaj vizatohet kolona vertikale e sistemit të furnizimit me ujë duke filluar nga dyshemeja e
katit përdhe, deri në katin më të lartë (brenda nyjeve sanitare). Në katin më të lartë kolona
vizatohet deri në lartësinë 70 cm mbi pllakat e dyshemesë, meqenëse kjo është lartësia e pranuar e
trasimit të tubacioneve në nyjet sanitare. Më pas, në çdo kat, vizatohen tubacionet e furnizimit me
ujë të nyjeve sanitare duke filluar nga kolona e deri tek pajisja më e largët. Ky tubacion, trasohet në
muret e nyjeve sanitare në lartësinë 70 cm nga pllakat e dyshemesë. Në këtë tubacion paraqiten
edhe degëzimet e tubacioneve të furnizimit me ujë të çdo pajisjeje hidrosanitare, të cilat vizatohen
deri në lartësinë e marrjes së ujit të çdo pajisjeje (të paraqitura më poshtë). Pikat e furnizimit me
ujë të çdo pajisjeje hidrosanitare jepen me një vijë të shkurtër që përfundon me një shenjë
treguese në formë rrethi.
Lartësitë e pikave të furnizimit me ujë të pajisjeve, nga pllaka e dyshemesë, jepen si më poshtë:
- Klozeta – WC – 30 – 40 cm
- Bideja – BD – 25 – 30 cm

Ushtrime Faqja 7 nga 12


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

- Larësja e duarve – LD – 60 – 70 cm
- Grupi i dushit – DU – 110 cm (vaska e larjes – VA – 60 cm)
- Larësja automatike e rrobave (lavatriçja) – LA – 60 – 70 cm
- Larësja e pjatave (ose enëve) – LP – 60 – 70 cm (Larësja automatike e enëve ose lavastovilie
– LS – 60 – 70 cm)

Skema Aksonometrike
e Sistemit Hidrosanitar të Furnizimit me Ujë

kati IV
kati IV H = 310 cm

7
LA Tub Çeliku i Zinkuar
Tub Çeliku i Zinkuar Ø 19 mm LA
DU Ø 19 mm DU
3 LD 6 LP LP LD
1 Tub Çeliku i Zinkuar
Ø 13 mm
Tub Çeliku i Zinkuar
Ø 13 mm 5 Tub Çeliku i Zinkuar Ø 19 mm
Tub Çeliku i Zinkuar Tub Çeliku i Zinkuar
BD kati III
Ø 13 mm Ø 13 mm

2 4 BD kati III
WC H = 310 cm

WC
Tub Çeliku i Zinkuar Tub Çeliku i Zinkuar Ø 19 mm
Ø 13 mm
LA 8
DU
LD LP

Tub Çeliku i Zinkuar Ø 25 mm


kati II
Tub Çeliku i Zinkuar Ø 25 mm
BD kati II H = 310 cm

WC

LA 9
LA
DU DU
LD LP LP LD

Tub Çeliku i Zinkuar Ø 25 mm

BD kati I
BD kati I
WC H = 310 cm

WC
Tub Çeliku i Zinkuar Ø 25 mm

LA 10
DU
LD LP

Tub Çeliku i Zinkuar Ø 25 mm Tub Çeliku i Zinkuar Ø 25 mm

BD kati kati
11
Tubacioni Kryesor (Magjistrali) Ø 25 mm Tubacioni Kryesor (Magjistrali) Ø 25 mm H = 310 cm
përdhe përdhe
WC

Tubacioni Kryesor (Magjistrali) Ø 32 mm

1
Aparat ujëmatës Ø 1 2"
K.U.1 K.U.2
70 cm

1
Saraçineska Kryesore Ø 1 2"
Tubacioni Kryesor (Magjistrali) Ø 32 mm
Aparati Ujëmatës Ø 112"

Tubacioni Kryesor (Magjistrali) Ø 32 mm

100 cm 11/4"

Kutia e aparatit ujëmatës

Pika e lidhjes A
Rrjeti Shpërndarës i Furnizimit me Ujë

Sistemi hidrosanitar në ndërtesë


Programi i Studimit: Ndërtim, Hidro - Kursi III
Pedagogu i lëndës : Alket KUMARAKU

SKEMA AKSONOMETRIKE E SISTEMIT HIDROSANITAR TË FURNIZIMIT ME UJË


Ushtrime Faqja 8 nga 12
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

4. Llogaritjet hidraulike dhe përmasimi i sistemit hidrosanitar të furnizimit


me ujë
Pas ndërtimit të sistemit hidrosanitar të furnizimit me ujë të ndërtesës do të kryhen llogaritjet e
parametrave gjeometrikë dhe hidraulikë të këtij sistemi, siç janë: diametrat, humbjet hidraulike,
prurjet llogaritëse dhe presioni i nevojshëm në hyrje të ndërtesës (në pikën e lidhjes së sistemit
hidrosanitar të furnizimit me ujë).
Për kryerjen e llogaritjeve të parametrave hidraulike dhe gjeometrike të këtij sistemi duhet që
paraprakisht të kryhet ndarja e sistemit në pjesë llogaritëse. Pjesë llogaritëse quhet pjesa e sistemit
(tubacioni), e cila ndodhet midis dy nyjave degëzuese dhe ku prurja nuk ndryshon. Në rastin tonë
fillohet emërtimi i nyjeve ndarëse të pjesëve llogaritëse nga kati më i lartë (nga pajisja më e largët).
Emërtimi i linjave mund të mos përputhet me drejtimin e rrjedhjes së ujit në sistemin e furnizimit
me ujë të ndërtesës.
Kështu, duke filluar nga Larësja e Duarve (LD), emërtojmë pjesët llogaritëse deri tek nyja e lidhjes
me rrjetin shpërndarës të qendrës së banuar, 1-2-3-4- .... –A.
Bazuar në sa u tha më sipër kryejmë llogaritjet hidraulike në tabelëne mëposhtme. Këto llogaritje
hidraulike do të kryhen duke u bazuar tek koncepti i ekuivalentit “S” të çdo pajisjeje.
Në tabelën e mëposhtme, shënohen në kolonën e parë, pjesët llogaritëse dhe më pas për secilën
nga pjesët llogaritëse, shënojmë:
- gjatësinë e pjesëve llogaritëse të sistemit të furnizimit me ujë
- numrin e pajisjeve hidrosanitare që furnizohen me ujë nga tubacioni i pjesës llogaritëse në
shqyrtim
- shumën e ekuivalentëve të çdo pjesë llogaritëse; të llogaritur me shumën e ekuivalentëve të
pajisjeve që furnizohen me ujë nga kjo pjesë llogaritëse
- prurjen llogaritëse të gjetur nga tabela përkatëse, në funksion të shumës së ekuivalentëve
(qllog = f [SK])
- diametrin e pjesës llogaritëse, në funksion të prurjes llogaritëse qllog dhe shpejtësisë
ekonomike (vek = 0.75 – 1.50 m/sek), pra d = f [qllog, vek] në tabelat e tubacioneve prej çeliku
të zinkuar
- shpejtësinë dhe pjerrësinë hidraulike përkatëse të gjetur po në të njëjtën tabelë të
tubacioneve prej çeliku të zinkuar në kolonat përkatëse të tabelës

Ushtrime Faqja 9 nga 12


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

- humbjet hidraulike të pjesës llogaritëse të llogaritura me shprehjen hw = i x l [m], në


kolonën e fundit të tabelës
Më poshtë, paraqesim tabelën me të dhënat dhe vlerat e sipërpërmendura:
PAJISJET HIDROSANITARE Shuma e Humbjet
Pjesa Gjatësia L Prurja q Diametri Shpejtësia Pjerrësia
Llogaritëse (m)
WC BD LD DU LA LP Ekuivalentëve
[l/sek] D [mm] v [m/sek] i [m/m]
hw=i xl
[S0=0.50] [S0 =0.35] [S0 =0.33] [S0=0.67] [S0 =1.00] [S0=1.00] Sk [m]
1 -- 2 1.35 - - 1 - - - 0.33 0.18 13 (1/2") 1.36 0.273 0.37
2 -- 3 1.30 - - - 1 - - 0.67 0.18 13 (1/2") 1.36 0.273 0.35
2 -- 4 3.80 - - 1 1 - - 1.00 0.18 13 (1/2") 1.36 0.273 1.04
4 -- 5 0.80 1 - 1 1 - - 1.50 0.22 13 (1/2") 1.66 0.413 0.33
5 -- 6 0.70 1 1 1 1 - - 1.85 0.24 13 (1/2") 1.81 0.489 0.34
6 -- 7 1.25 1 1 1 1 - 1 2.85 0.29 19 (3/4") 1.02 0.132 0.17
7 -- 8 3.30 1 1 1 1 1 1 3.85 0.35 19 (3/4") 1.23 0.191 0.63
8 -- 9 3.10 2 2 2 2 2 2 7.70 0.53 25 (1") 1.08 0.116 0.36
9 -- 10 3.10 3 3 3 3 3 3 11.55 0.61 25 (1") 1.24 0.153 0.47
10 -- 11 9.80 4 4 4 4 4 4 15.40 0.71 25 (1") 1.45 0.208 2.04
11 -- A 19.50 8 8 8 8 8 8 30.80 1.01 32 (1 ¼") 1.26 0.030 0.59

Nga tabela e mësipërme shihet se një nga parametrat kryesorë të pikës së lidhjes A, e cila është
prurja llogaritëse e kërkuar nga sistemi i furnizimit me ujë të ndërtesës ka vlerën q = 1.01 l/sek. Një
parametër tjetër i domosdoshëm është edhe presioni i nevojshëm Hn në pikën e lidhjes.

Presioni i nevojshëm në pikën e lidhjes duhet të përballojë lartësinë gjeometrike të pajisjes më të


disfavorshme kundrejt pikës së lidhjes, humbjet hidraulike në linjat e sistemit të furnizimit me ujë
nëpër të cilat kalon uji për tek pika më e disfavorshme, humbjet në aparatin ujëmatës si dhe
presionin e punës së aparatit më të disfavorshëm. Të gjitha këto jepen nëpërmjet shprehjes së
mëposhtme:
Hn = hgj + hh+hu+ hp [m] [1]

ku :
- Hn [m] – vlera e presionit minimal të nevojshëm në pikën e lidhjes së sistemit të furnizimit
me ujë
- hgj [m] - lartësia gjeometrike e aparatit hidrosanitar më të disfavorshëm nga pika e lidhjes
- hh [m] - humbjet hidraulike në sistemin hidrosanitar të furnizimit me ujë, në të cilat
përfshihen, humbjet gjatësore si pasojë e fërkimit të rrjedhjes së ujit me tubacionet e
sistemit (shuma e humbjeve hidraulike të linjave nëpër të cilat kalon uji kur vjen nga pika e
lidhjes A për tek pika më e disfavorshme), si dhe humbjet e vendit në linjat e
sipërpërmendura, të cilat pranohen sa 10 – 15 % e humbjeve gjatësore të këtyre linjave.

Ushtrime Faqja 10 nga


12
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

- hu [m] - humbjet e vendit të shkaktuara nga kalimi i ujit në aparatin ujëmatës (të cilat nuk
duhet të jenë më tepër se 2.5 m)
- hp [m]– presioni i punës së pajisjes hidrosanitare më të disfavorshme, e cila në rastin tonë
është hp = 2 m.
Për të kryer llogaritjet për vlerën e presionit të nevojshëm në hyrje të ndërtesës, duhet gjetur
pajisja më e disfavorshme, mbi të dhënat e të cilës gjendet parametri i sipërpërmendur. Pajisja më
e disfavorshme mund të jetë pajisja më e lartë ose pajisja më e largët, pra pajisja që kërkon
presionin më të lartë në pikën e lidhjes për të pasur presionin minimal të punës hp = 2 m. Në rastin
tonë është Dushi (DU) në lartësinë rreth 2 m mbi dyshemenë e katit më të lartë, m.q.n.s. lartësia
dhe humbjet hidraulike të linjave nga pika e lidhjes A për tek dushi janë më të mëdha se lartësia
dhe humbjet hidraulike të linjave nga pika e lidhjes A deri tek Larësja e Duarve.
Bazuar në sa u tha më sipër dhe duke zëvendësuar vlerat përkatëse kryhen llogaritjet e shprehjes
Hn = hgj + hh+hu+ hp [m] [1], për gjetjen e presionit të nevojshëm në pikën e lidhjes A.

hgj = hgërmimit + hxokol + nr.kate * hkati + hDU = 1 + 0.50 + 4 x 3.10 + 2 = 15.90 m


hh = 1.15 x Σ (hwA-3) = 1.15 x 6.32 = 7.28 ≈ 7.30 m

Përveç këtyre ka humbje hidraulike edhe në aparatin ujëmatës në hyrje të ndërtesës, vlera e
tëcilave nuk duhet të jetë më e lartë se 2.5 m. Për këtë duhet zgjedhur lloji dhe diametri i aparatit
matës i tillë që humbjet të jenë më të vogla se 2.5 m për prurjen e kërkuar nga sistemi hidrosanitar
i furnizimit me ujë. Në varësi të numrit të rubinetave gjendet diametri i aparatit kryesor ujëmatës
dap.ujëmatës = f [nr. rubineta]. Meqenëse në ndërtesën në fjalë janë 48 rubineta atëherë diametri i
aparatit ujëmatës do të jetë 1 ½ ”. Në varësi të diametrit të aparatit ujëmatës gjendet në tabelën
përkatëse, vlera e rezistencës hidraulike të ujëmatësit S = f[dap.ujëmatës = 1 ½ “] = 0.82:
Gjenden humbjet hidraulike në aparatin ujëmatës nëpërmjet shprehjes së mëposhtme:

hu = S x q² [m]

hu = 0.82 x 1.01² = 0.84 ≈ 0.90 m


Duke pasur parasysh edhe vlerën e presionit të punës në pajisjen më të disfavorshme hp = 2
m, gjejmë nëpërmjet zëvendësimit të termave të shprehjes [1], presionin e nevojshëm në pikën e
lidhjes A:

Ushtrime Faqja 11 nga


12
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Hn = hgj + hh+hu+ hp = 15.90 + 7.30 + 0.90 + 2


Hn = 26.10 m
Nga llogaritjet e kryera më sipër, vihet re se parametrat hidraulikë dhe gjeometrikë të
sistemit hidrosanitar të furnizimit me ujë të ndërtesës në pikën e lidhjes A me rrjetin shpërndarës,
janë:
- Prurja llogaritëse e kërkuar : qllog = 1.01 l/sek
- Presioni i nevojshëm Hn në pikën e lidhjes A: Hn = 26.10 m
- Diametri i tubacionit në pikën e lidhjes A: d=1¼“

Nga të dhënat jepet se pika e lidhjes A së sistemit hidrosanitar të ndërtesës ndodhet në nyjen 5 të
rrjetit të mbyllur shpërndarës, presioni i lirë i ujit të të cilit është presioni i disponueshëm H L,5 =
32.75 m.
Meqenëse, presioni i nevojshëm në pikën e lidhjes është Hn = 26.10 m < HL,5 = 32.75 m, që

është presioni i disponueshëm në nyjen 5 të rrjetit shpërndarës, atëherë mund të themi se sistemi
hidrosanitar i furnizimit me ujë të ndërtesës, furnizohet me prurjen e kërkuar dhe presionin e
nevojshëm nga rrjeti i mbyllur shpërndarës i qendrës së banuar, pa pasur nevojë për impiant me
ngritje mekanike në hyrje të ndërtesës.

Ushtrime Faqja 12 nga


12
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Ushtrime
(Shkarkimi i Ujrave të Ndotura)

VI. Sistemi i Kanalizimit të Ujrave të Ndotura të ndërtesës së banimit

Të projektohet sistemi i kanalizimit të ujrave të ndotura të një ndërtese banimi 5-katëshe


(me 4_kate banimi dhe 1 kat përdhe) kur jepen:
 Planimetria e katit përdhe dhe e katit tip të banimit të ndërtesës.
 Pajisjet hidrosanitare në nyjat sanitare banjë dhe kuzhinë të vendosura si në
ushtrimin e mëparshëm (të projektimit të sistemit të furnizimit me ujë)
 Kuota 0.00 e katit përdhe, e cia është 50 cm mbi nivelin e tokës
 Lartësitë e kateve të ndërtesës, rreth 3.10 m të larta
Në projektimin e sistemit të kanalizimit të ujrave të ndotura të ndërtesës kryhet trasimi në
planimetri i këtij sistemi, ndërtimi i aksonometrisë dhe parametrat hidraulikë dhe gjeometrikë të
sistemit (prurja llogaritëse, diametri i tubacioneve, pjerrësia e vendosjes së tyre).

Ushtrime Faqja 1 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

PLANIMETRIA E KATIT PËRDHE


Planimetria e katit përdhe
Sh.1 : 50

Sistemi hidrosanitar në ndërtesë


Programi i Studimit: Ndërtim, Hidro - Kursi III
Pedagogu i lëndës : Alket KUMARAKU

PLANIMETRIA E KATIT TIP

Planimetria e katit tip


Sh.1 : 50

Sistemi hidrosanitar në ndërtesë


Programi i Studimit: Ndërtim, Hidro - Kursi III
Pedagogu i lëndës : Alket KUMARAKU

Ushtrime Faqja 2 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Zhvillim i Ushtrimit

Projektimi i sistemit të shkarkimeve të ujrave të përdorura në ndërtesa fillon me përcaktimin e


tipit të sistemit të kanalizimit të këtyre ujrave dhe më pas me pozicionimin e pajisjeve
hidrosanitare sipas kushteve dhe kritereve përkatëse hapësinore dhe funksionale të tyre. Për të
projektuar sistemin hidrosanitar të kanalizimit të ujrave të përdorura ndiqen hapat e mëposhtëm:

1. Pozicionimi i pajisjeve hidrosanitare

Pozicionimi i pajisjeve hidrosanitare në nyjet sanitare do të kryhet njësoj si tek projektimi i sistemit
të furnizimit me ujë, sipas të cilës, grupimi i pajisjeve duhet të jetë i tillë që të respektohen
largësitë midis pajisjeve dhe hapësirat funksionale përreth pajisjeve. Duhet theksuar se, përveç
pozicionimit të pajisjeve në mënyrë të tillë që të respektohet largësia midis tyre duhet pasur
parasysh edhe largësia maksimale e pajisjeve hidrosanitare nga kolona e shkarkimit. Në vijim të
kësaj duhet shtuar se largësia maksimale e pajisjeve nga kolona e shkarkimit duhet të jetë më e
vogël ose e barabartë me 4.0 metra.
Në rast se ka pajisje të cilat janë më larg se 4.0 metra nga kolona e shkarkimit, atëherë mund të
shihet mundësia nga ana teknike dhe ekonomike, e vendosjes së një kolone tjetër shkarkimi pranë
këtyre pajisjeve, gjithmonë me kushtet e sipërpërmendura.

2. Trasimi i linjave të sistemit hidrosanitar të shkarkimit të ujrave të

përdorura në planimetritë e ndërtesës

Trasimi i linjave të sistemit të shkarkimit të ujrave të përdorura të ndërtesës bëhet në të gjitha


katet e ndërtesës. Këto tubacione trasohen pjesërisht në mur dhe pjesërisht në dyshemetë e
kateve përkatëse në varësi të pozicionimit të nyjeve sanitare dhe të pajisjeve hidrosanitare brenda
tyre. Duhet pasur parasysh që tubacionet e të dyja sistemeve të mos mbivendosen me njëra –
tjetrën, sepse mbivendosja e tyre rrit trashësinë e shtresës mbushëse dhe për pasojë edhe të
ngarkesës mbi soletën e kateve përkatëse. Trasimi i këtyre tubacioneve bëhet si më poshtë:
- Në planimetrinë e katit përdhe vendosen kolonat e shkarkimeve apo kanalizimeve të ujrave

Ushtrime Faqja 3 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

të përdorura në puset teknike përkatëse si dhe trasohen tubacionet e derdhjes (kolektori) duke
filluar nga pozicioni i kolonave të shkarkimit të ujrave të përdorura deri tek puseta e lidhjes me
rrjetin e oborrit të sistemit të kanalizimeve të ujrave të përdorura jashtë ndërtesës.
Ky tubacion kalon nëpër themelet e ndërtesës apo nëpër murin e bodrumit të ndërtesës në
thellësinë h = 0.70 + D [m], të koritës së poshtme të tubit nga kuota e tokës së sistemuar. Ky
tubacion trasohet deri tek puseta e lidhjes me pjerrësi minimale p = 2%. Puseta e lidhjes me rrjetin
e kanalizimeve të oborrit ndërtohet në largësinë 2.50 – 3.00 metra të faqes së jashtme të saj nga
fasada e ndërtesës (ose nga pjesa apo elementi strukturor më i jashtëm i ndërtesës).
[Shënim: N.q.s. ndërtesa është me kat nëntokë (kati bodrum) atëherë tubacionet e derdhjes që
fillojnë nga kolona dhe vazhdojnë deri tek puseta e lidhjes me pjerrësinë e sipërpërmendur,
instalohen nën tavanin e bodrumit deri tek muri perimetral apo i jashtëm i bodrumit, dhe kapen
me stafa apo fasheta në mënyrë të tillë që të kenë pjerrësinë minimale p = 2 %. Jashtë ndërtesës
këto tubacione shtrohen në të njëjtën mënyrë si në rastin pa bodrum].
Gjithashtu, në këtë planimetri shënohet edhe emërtimi i kolonave të shkarkimit apo kanalizimit të
ujrave të përdorura si në figurën përkatëse dhe pas llogaritjeve hidraulike dhe përmasimit të
tubacioneve të sistemit vendosen edhe diametrat e çdo pjese të sistemit të kanalizimeve të
ndërtesës (sipas llogaritjeve që do të jepen në hapat e mëposhtëm).
- Në planimetrinë e katit tip trasohen tubacionet e sistemit të kanalizimit duke filluar nga
piletat apo sifonet e pajisjeve hidrosanitare e deri tek kolona(t) e sistemit të kanalizimeve të cilat
janë elementë (tubacione) vertikalë të sistemit të kanalizimeve. Këto tubacione shtrohen
pjesërisht në mur (kryesisht tubacionet vertikale pas sifoneve të pajisjeve hidrosanitare) dhe
pjesërisht në dysheme (tubacionet me pjerrësi të caktuar pothuajse horizontale).
Kështu, fillimisht vendosen apo trasohen tubacionet e lidhjes nga sifonet i pajisjeve hidrosanitare e
deri tek tubacioni i dërgimit në dyshemenë e nyjes sanitare. Tubacioni i dërgimit i cili shërben për
përcjelljen e ujrave nga tubat e lidhjes e deri tek kolona trasohet në dyshemenë e nyjes sanitare
deri tek kolona e shkarkimit me pjerrësinë minimale p = 2 %. Bashkimi os elidhja e tubacioneve
me njëri – tjetrin do të bëhet me kthesa (bërryla dhe degëzime) 45°. Tubacionet e përshkruara më
sipër trasohen të tillë që të bëhet rruga më e shkurtër nga pajisjet e deri tek kolona e shkarkimit
dhe me sa më pak khtesa 45° (mundësisht 1 ose 2 kthesa). Lartësitë e pikave të shkarkimit të
pajisjeve sanitare ( të vendosura në muret e nyjeve sanitare) nga dyshemeja e mbaruar (nga
pllakat e dyshemesë) janë si më poshtë:

Ushtrime Faqja 4 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

 Klozeta (WC) – 0.18 – 0.19 m (klozeta me dalje anësore)


 Bideja (BD) – 0.15 – 0.20 m
 Larësja e duarve (LD) – 0.45 – 0.50 m
 Grupi i Dushit (DU) ose Vaska e larjes (VA) – në nivelin e dyshemesë
 Larësja e pjatave (LP) – 0.45 – 0.50 m
 Larësja automatike e rrobave (LA) – 0.50 m
 Larësja automatike e enëve (LS) – 0.50 m
Në këtë planimetri shënohet edhe emërtimi i kolonave të shkarkimit apo kanalizimit të ujrave të
përdorura si në figurën përkatëse dhe pas llogaritjeve hidraulike dhe përmasimit të tubacioneve të
sistemit vendosen edhe diametrat e çdo pjese të sistemit të kanalizimeve të ndërtesës (sipas
llogaritjeve që do të zhvillohen në hapat e mëposhtëm).
Më poshtë paraqiten planimetritë e kateve të ndërtesës në të cilat jepen edhe tubacionet e
pjesëve përkatëse të sistemit të shkarkimeve apo kanalizimeve të ujrave të përdorura sipas
shpjegimeve të dhëna më sipër.

Ushtrime Faqja 5 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

PLANIMETRIA E SISTEMIT HIDROSANITAR TË KANALIZIMIT TË UJRAVE NË KATIN PËRDHE


Planimetria e katit Përdhe
(Sistemet hidrosanitare të kanalizimit të ujrave të përdorura)
Sh.1 : 50

K.K.1 K.K.2
Kolona e Kanalizimit Kolona e Kanalizimit
të Ujrave të Përdorura të Ujrave të Përdorura

TUB Plastik Dj 125 mm TUB Plastik Dj 125 mm


pjerrësia p = 0.02 m/m pjerrësia p = 0.02 m/m

TUB Plastik Dj 200 mm për në rrjetin rrugor


të shkarkimeve të ujrave të përdorura
Pusetë Lidhëse 80 x 80 cm Pusetë Lidhëse 80 x 80 cm pjerrësia p = 0.02 m/m

Sistemi hidrosanitar në ndërtesë


EN 124 C 250 EN 124 C 250

Programi i Studimit: Ndërtim, Hidro - Kursi III


Pedagogu i lëndës : Alket KUMARAKU

PLANIMETRIA E SISTEMIT HIDROSANITAR TË KANALIZIMIT TË UJRAVE NË KATIN TIP

Planimetria e katit Tip


(Sistemet hidrosanitare të kanalizimit të ujrave të përdorura)
Sh.1 : 50
Tub Plastik Dj 50 mm

Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.01 m/m

p = 0.01 m/m

Tub Plastik Dj 40 mm Tub Plastik Dj 40 mm


p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

Tub Plastik Dj 40 mm Tub Plastik Dj 40 mm


p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

Tub Dj 50 mm Tub Dj 50 mm
p=0.02-0.035 m/m p=0.02-0.035 m/m
Piletë Piletë
Dj 50 mm Dj 50 mm

Tub Dj 50 mm Tub Dj 50 mm
p=0.02-0.035 m/m p=0.02-0.035 m/m
Tub Plastik Dj 50 mm

Tub Plastik Dj 50 mm

Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm


p = 0.02 - 0.035 m/m

p = 0.02 - 0.035 m/m

p = 0.02 - 0.035 m/m Tub Plastik Dj 110 mm Tub Plastik Dj 110 mm p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.01 - 0.02 m/m p = 0.01 - 0.02 m/m

K.K.1 K.K.2
Kolona e Kanalizimit Kolona e Kanalizimit
të Ujrave të Përdorura të Ujrave të Përdorura

Sistemi hidrosanitar në ndërtesë


Programi i Studimit: Ndërtim, Hidro - Kursi III
Pedagogu i lëndës : Alket KUMARAKU

Ushtrime Faqja 6 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

3. Skema aksonometrike e sistemit hidrosanitar të shkarkimeve të ujrave të

përdorura

Aksonometria e sistemit hidrosanitar të shkarkimit të ujrave të përdorura të ndërtesës


ndërtohet sipas një dimetrie të caktuar (me rregullat e dimetrisë për gjatësitë e tubacioneve) duke
u bazuar në planimetrinë e sistemit hidrosanitar të shkarkimit të ujrave të përdorura të ndërtesës
të paraqitura në planimetrinë e katit përdhe dhe në planimetrinë e katit tip të ndërtesës.
Elementët e këtij sistemi hidrosanitar të shkarkimit të ujrave të përdorura, vizatohen duke filluar
me kolonën(at) e shkarkimit të cilat janë elementë vertikalë që fillojnë nga dyshemeja e katit
përdhe (më saktë nga kuota 0.70+ D [m] nën tokën e sistemuar) e deri në tarracën e ndërtesës. Ky
tubacion zgjatet mbi tarracën e ndërtesës me lartësinë 70 – 100 cm nëse kjo tarracë nuk është e
shfrytëzueshme (në rastin e tarracave të shfrytëzueshme, kolona ngrihet deri në lartësinë 2.00 –
2.20 m mbi nivelin e tarracës). Pas kolonës vizatohet tubacioni i derdhjes dhe më pas paraqiten
tubacionet e dërgimit dhe të lidhjes në nyjet sanitare që shkarkohen në këtë kolonë. Tubacionet e
lidhjes dhe të dërgimit vizatohen sipas dimetrisë së sipërpërmendur. Në aksonometrinë e
tubacioneve të shkarkimeve brenda nyjesa sanitare paraqiten me radhë duke filluar nga kolona e
shkarkimit, tubacioni i dërgimit, tubacionet e lidhjes të vendosura në dysheme, si dhe pjesa
vertikale e tubacioneve të lidhjes për çdo pajisje dhe mbaron me paraqitjen skematike të sifonit të
pajisjeve hidrosanitare. Duhet theksuar se tubacionet e dërgimit në çdo kat lidhen me kolonën në
nivelin e dyshemesë kurse tubi i lidhjes së WC lidhet me kolonën në lartësinë rreth 15 cm mbi
dyshemenë.
Në skemën aksonometrike të sistemit hidrosanitar të shkarkimeve të ujrave të përdorura
shënohet emërtimi i kolonave të shkarkimit si dhe emërtimet (simbolet) e pajisjeve hidrosanitare
në vendndodhjen e tyre. Gjithashtu, pas llogaritjeve hidraulike, shënohet edhe diametri i çdo
tubacioni të sistemit të shkarkimeve si dhe pjerrësia normale e këtyre tubacioneve.

Ushtrime Faqja 7 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Skema Aksonometrike e Sistemit Hidrosanitar


të Shkarkimit të Ujrave të Përdorura

h = 100 cm h = 100 cm

LA LA

Kolona e Shkarkimit
Tub Plastik Dj 110 mm Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.01 m/m
LD
LP
LD Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm LD
p = 0.01 m/m p = 0.01 m/m

kati IV Tub Plastik Dj 50 mm


kati IV
p = 0.02 - 0.035 m/m
BD Tub Plastik Dj 50 mm
BD Tub Plastik Dj 40 mm p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m H = 310 cm
Tub Plastik Dj 40 mm PILETË Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 40 mm
Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm PILETË
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

WC WC
DU Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm
DU
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

Tub Plastik Dj 50 mm
Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m Tub Plastik Dj 110 mm
Tub Plastik Dj 110 mm
p = 0.01 - 0.02 m/m
p = 0.01 - 0.02 m/m

Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm


p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

LA LA

Kolona e Shkarkimit
Tub Plastik Dj 110 mm Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.01 m/m
LD
LP
LD Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm LD
p = 0.01 m/m p = 0.01 m/m

kati III Tub Plastik Dj 50 mm


kati III
p = 0.02 - 0.035 m/m
BD Tub Plastik Dj 50 mm
BD Tub Plastik Dj 40 mm p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m H = 310 cm
Tub Plastik Dj 40 mm PILETË Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 40 mm
Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm PILETË
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

WC WC
DU Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm
DU
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

Tub Plastik Dj 50 mm
Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
Tub Plastik Dj 110 mm
Tub Plastik Dj 110 mm
p = 0.01 - 0.02 m/m
p = 0.01 - 0.02 m/m

Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm


p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

LA LA

Kolona e Shkarkimit
Tub Plastik Dj 110 mm Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.01 m/m
LD
LP
LD Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm LD
p = 0.01 m/m p = 0.01 m/m

kati II Tub Plastik Dj 50 mm


kati II
p = 0.02 - 0.035 m/m
BD Tub Plastik Dj 50 mm
BD Tub Plastik Dj 40 mm p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m H = 310 cm
Tub Plastik Dj 40 mm PILETË Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 40 mm
Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm PILETË
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

WC WC
DU Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm
DU
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

Tub Plastik Dj 50 mm
Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m Tub Plastik Dj 110 mm
Tub Plastik Dj 110 mm
p = 0.01 - 0.02 m/m
p = 0.01 - 0.02 m/m

Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm


p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

LA LA

Kolona e Shkarkimit
Tub Plastik Dj 110 mm Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.01 m/m
LD
LP
LD Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm LD
p = 0.01 m/m p = 0.01 m/m

kati I Tub Plastik Dj 50 mm


kati I
p = 0.02 - 0.035 m/m
BD Tub Plastik Dj 50 mm
BD Tub Plastik Dj 40 mm p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m H = 310 cm
Tub Plastik Dj 40 mm PILETË Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 40 mm
Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm PILETË
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

WC WC
DU Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm
DU
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

Tub Plastik Dj 50 mm
Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m Tub Plastik Dj 110 mm
Tub Plastik Dj 110 mm
p = 0.01 - 0.02 m/m
p = 0.01 - 0.02 m/m

Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm


p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m

kati kati
përdhe përdhe
H = 310 cm

Kolona e Shkarkimit
Tub Plastik Dj 110 mm

Tub Plastik Dj 125 mm Tub Plastik Dj 125 mm


pjerrësia p = 0.02 m/m pjerrësia p = 0.02 m/m

K.K.1 K.K.2

Sistemi hidrosanitar në ndërtesë


Programi i Studimit: Ndërtim, Hidro - Kursi III
Pedagogu i lëndës : Alket KUMARAKU

SKEMA AKSONOMETRIKE E SISTEMIT HIDROSANITAR TË SHKARKIMIT TË UJRAVE TË PËRDORURA

Ushtrime Faqja 8 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

4. Llogaritjet hidraulike dhe përmasimi i sistemit hidrosanitar të

shkarkimeve të ujrave të përdorura

Pas ndërtimit të sistemit hidrosanitar të shkarkimit të ujrave të përdorura të ndërtesës do të


kryhen llogaritjet e parametrave gjeometrikë dhe hidraulikë të këtij sistemi, siç janë: diametrat,
prurjet llogaritëse dhe pjerrësia e tubacioneve të çdo pjese të sistemit hidrosanitar të shkarkimit.
Për kryerjen e llogaritjeve të parametrave hidraulike dhe gjeometrike të këtij sistemi duhet që
paraprakisht, të kryhet ndarja e sistemit në pjesë llogaritëse. Pjesë llogaritëse quhet pjesa e
sistemit (tubi apo bashkësia e tubave), e cila ndodhet midis dy degëzimeve (bragave) që bashkojnë
tubat e lidhjes të pajisjeve hidrosanitare dhe ku prurja nuk ndryshon.
Bazuar në sa u tha më sipër, kryhen llogaritjet hidraulike të kolonave të shkarkimit të ujrave të
përdorura. Këto llogaritje hidraulike do të kryhen duke u bazuar tek koncepti i ekuivalentit “Na” të
çdo pajisjeje.
Në tabelën e mëposhtme, në të cilën do të paraqiten llogaritjet për kolonat e shkarkimit, do të
jepen gjithashtu edhe parametrat hidraulikë dhe gjeometrikë të tubave të lidhjes së çdo pajisjeje
hidrosanitare. Në tabelë, për çdo pajisje dhe për kolonat do të jepen apo llogariten parametrat
hidraulike dhe gjeometrike të tyre, që janë:
- Ekuivalenti apo shuma e ekuivalentëve të çdo pjese llogaritëse; të llogaritur me shumën e
ekuivalentëve të pajisjeve që shkarkojnë në këtë pjesë llogaritëse
- prurjen e çdo pajisjeje apo prurjen llogaritëse të gjetur nga tabela përkatëse, në funksion të
shumës së ekuivalentëve (qllog = f [Na]). Prurja e llogaritur konsiderohet se shkarkohet me
vlerë të plotë në fillim të pjesës llogaritëse.
- diametrin e pjesës llogaritëse, në funksion të prurjes llogaritëse qllog dhe
- pjerrësitë normale të tubacioneve të lidhjes dhe të dërgimit në nyjen sanitare

Ushtrime Faqja 9 nga 10


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Diametri i Ekuivalentët Prurja q Pjerrësia minimale Pjerrësia normale


Emërtimi i Pajisjes
tubave Dj [mm] Na [l/sek] im [m/m] in [m/m]

Klozeta (WC) 90 - 110 5.00 1.63 0.012 0.020


Larësja e Duarve (LD) 40 0.50 0.17 0.025 0.035
Bideja (BD) 40 0.50 0.17 0.025 0.035
Lavatricja (LA) 50 1.50 0.50 0.012 0.020
Dushi (DU) 50 1.50 0.50 0.025 0.035
Larësja e Pjatave (LP) 40 1.00 0.33 0.025 0.035
Pileta (PL) 50 1.50 0.50 0.025 0.035
Tubi i Dërgimit (LA, DU,
50 6.5 1.29 0.025 0.035
BD, LP, LD)
Kolona KK I (WC, BD,
LD, DU, LA, LD, PL)
110 46 1.73 ∞ (vertikale) ∞ (vertikale)
Kolona KK II (WC, BD,
LD, DU, LA, LD, PL)
110 46 1.73 ∞ (vertikale) ∞ (vertikale)
Tubi i Derdhjes së KK I 125 46 1.73 0.010 0.015
Tubi i Derdhjes së KK II 125 46 1.73 0.010 0.015
Alternativë me Dushin
Vaska 50 2 0.67 0.020 0.030

Tabela e llogaritjeve të parametrave hidraulikë dhe gjeometrikë të sistemit të shkarkimit të ujrave


të përdorura.

Ushtrime Faqja 10 nga


10
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Ushtrime

(Kanalizimet e ujrave të përdorura)

VII. Prurjet karakteristike të ujrave të përdorura

1. Përcaktimi i normës së shkarkimit të ujrave të zeza dhe koefiçientët orarë të

jonjëtrajtshmërisë

Sistemi i furnizimit me ujë të qendrës së banuar, nëpërmjet edhe sistemit


hidrosanitar të furnizimit me ujë përcjell prurjen e kërkuar të ujit në aparatet hidrosanitare.
Uji i përdorur në nyjet sanitare shkarkohet në rrjetin e oborrit dhe më pas në rrjetin rrugor
dhe kolektorët kryesorë e kanalizimeve të ujrave të përdorura nëpërmjet sistemit
hidrosanitar të kanalizimeve të ujrave të përdorura. Por jo e gjithë sasia e ujit të përdorur
shkarkohet në sistemin e kanalizimeve të ujrave të përdorura. Një pjesë e tij largohet
nëpërmjet avullimit nga dyshemetë, enët apo materialet e lara me ujin e furnizuar; nga
ujitja e bimëve, nga gatimi etj. pra jo nëpërmjet sistemit të kanalizimeve të ujrave të
përdorura. Kjo sasi e ujrave të përdorura të larguara nëpërmjet avullimit apo mënyrave të
tjera, vlerësohet të jetë në masën 20 % të sasisë së ujit të furnizuar nga sistemi i furnizimit
me ujë.
Duke pasur parasysh të gjithë faktorët e sipërpërmendur vlerësohet se sasia e ujit
të përdorur është sa 80% e sasisë së ujit të furnizuar nga sistemi i furnizimit me ujë. Nga
ky arsyetim nxirret përfundimi se normat e përdorimit të ujit për secilin nga përdorimet e
ujit janë sa 80% e normave të furnizimit me ujë për këto përdorime.
Por, përveç normave të përdorimit të ujit duhet të përcaktohet qartë edhe regjimi i
shkarkimit të ujrave të përdorura. Pra duhet përcaktuar regjimi i shkarkimit të ujrave të
përdorura në ditë të ndryshme por edhe gjatë orëve të një dite. Me regjim të shkarkimit të
ujrave të përdorura do të kuptohet ecuria e shkarkimit të këtyre ujrave gjatë ditëve të vitit si
dhe gjatë orëve të ditës.
Nga sa u tha më sipër, kjo ecuri luhatet gjatë gjithë vitit meqenëse përdorimi i ujrave
gjatë stinës së verës është më i lartë sesa në dimër dhe për këtë arsye edhe shkarkimi i
ujrave të përdorura në sistemin e kanalizimeve do të jetë më i madh në periudhën e
Ushtrime Faqja 1 nga 7
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III
nxehtë të vitit (gjatë verës). Gjithashtu, kjo ecuri e përdorimit të ujit luhatet edhe gjatë
gjithë ditës rreth një vlere mesatare, duke arritur maksimumet dhe minimumet gjatë 24 –
orëve.
Luhatjet e përdorimit të ujit gjatë vitit dhe gjatë ditës janë më të vogla në qendrat e
mëdha urbane dhe më të theksuara në qytetet apo në qendrat e e vogla të banuara.
Pra, shkarkimi i ujrave të përdorura bëhet në mënyrë jo të njëtrajtshme.
Kjo jonjëtrajtshmëri e shkarkimit të ujrave të përdorura merret parasysh nëpërmjet
koefiçientëve ditorë dhe orarë të jonjëtrajtshmërisë së shkarkimit të ujit. Kështu, raporti i
d d
prurjes maksimale ditore Qmax me prurjen mesatare ditore Qmes , shpreh koefiçientin ditor të
ditore
Qmaks
jonjëtrajtshmërisë së shkarkimit të ujit që shënohet me Kd ( K d  ditore
). Por, siç e
Qmes
përmendëm edhe më lart edhe gjatë ditës ka jonjëtrajtshmëri të shkarkimit të ujit dhe
o o
raporti i prurjes maksimale orare Qmax me prurjen mesatare orare Qmes , shpreh koefiçientin
orare
Qmaks
orar të jonjëtrajtshmërisë së shkarkimit të ujit që shënohet me K o ( K o  orare
).
Qmes
Koefiçentët e sipërpërmendur lidhen me njëri – tjetrin nëpërmjet relacionit të
mëposhtëm K d  K o  K p , ku termi i tretë i cili gjendet me prodhimin e vlerës së koefiçentit

ditor me vlerën e koefiçentit orar të jonjëtrajtshmërisë së përdorimit të ujit, quhet koefiçenti


i përgjithshëm i jonjëtrajtshmërisë së përdorimit të ujit dhe shënohet me K p.
Me normat e shkarkimit të ujit dhe koefiçentët e jonjëtrajtshmërisë së shkarkimit të
ujit, të përmendura më sipër kryhen llogaritjet e prurjeve karakteristike të përdorimeve të
ujit nga çdo përdorues.

Ushtrime Faqja 2 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

2. Llogaritja e prurjeve karakteristike të përdoruesve të qendrës së banuar

Në qendrën e banuar me 182 000 banorë, ndodhen dy ndërmarrje industriale, nga

të cilat, njëra e zhvillon veprimtarinë e vet prodhuese me një turn, kurse tjetra me dy

turne.

Në ndërmarrjen e parë punojnë 650 punonjës dhe në të prodhohen 15 tonë material

në ditë, kurse tek ndërmarrja e dytë punojnë 480 punonjës në turnin e parë dhe 320

punonjës në turnin e dytë. Në ndërmarrjen e dytë nga proçesi i prodhimit shkarkohen

15 l/sek ujë në turnin e parë dhe 10 l/sek ujë në turnin e dytë. Gjithashtu, në këtë

ndërmarrje kryhet dhe larja në dushe e një pjese të punonjësve dhe përkatësisht

kryhen 45 larje në turnin e parë dhe 35 larje në turnin e dytë, me një kohëzgjatje të

larjeve për rreth 45 minuta (0.75 orë) në secilin turn.

Në qendrën e banuar ndodhen dhe disa lulishte me një sipërfaqe totale prej 6 ha, të

cilat ujiten dy herë në ditë me nga 3 orë ujitje në secilin rast.

Të përcaktohen prurjet karakteristike të shkarkimit të ujrave të përdorura

Qdmes, Qdmaks, Qomes, Qomaks, qsekmaks për secilin nga përdoruesit e tij.

Ushtrime Faqja 3 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Zgjidhja e ushtrimit

 POPULLSIA

Për këtë përdorues, në bazë të kushteve teknike pranojmë:


- normën maksimale të përdorimit të ujit, n1= 110 litra/ban x ditë
- koefiçientin ditor dhe orar të jonjëtrajtshmërisë së përdorimit të ujit, përkatësisht
Kd1= 1.5, Ko1= 1.4

d N  n1 182000  110
Qmes    20020m 3 / ditë
1000 1000

d d N  n1  K d 1 182000  110  1.5


Qmax  Qmes  K d1    30030m 3 / ditë
1000 1000

d
Qmes N  n1 182000  110 3
o
Qmes     834.17 m
t t  1000 24  1000 orë

N  n1  K d 1  K o1 182000  110  1.5  1.4 3


o
Qmax o
 Qmes  K o1    1751.75 m
t  1000 24  1000 orë

N  n1  K d 1  K o1 182000  110  1.5  1.4


s
q max    486.60 l
t  3600 24  3600 sek

 NDËRMARRJET

a) Ndërmarrja e parë
Në këtë ndërmarrje punohet me një turn, me kohë pune tpunës = 8 orë. Për këtë
ndërmarrje do të kryhet llogaritja e prurjeve karakteristike të shkarkimit, për dy
kategoritë e mëposhtme të përdorimit të ujit:
i) Nevoja komunale, për të cilën në bazë të kushteve teknike të projektimit pranojmë:
- normën maksimale të përdorimit të ujit, n2 = 40 litra/pun x ditë
- koefiçientin orar të jonjëtrajtshmërisë së përdorimit të ujit Ko2=1.5.

Ushtrime Faqja 4 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

N p  n2 650  40 3
d
Qmes d
 Qmax   26 m (meqenëse K d 2  1.00)
1000 1000 ditë
N p  n2 650  40 3
o
Qmes    3.25 m
t  1000 8  1000 orë
N p  n2  K d 2  K o 2 650  40  1.0  1.5 3
o
Qmax o
 Qmes  K d 2  K o2    4.88 m
t  1000 8  1000 ore
Q  1000 N p  n2  K d 2  K o 2 650  40  1.0  1.5
o
sek
q max  max    1.35 l
3600 t  3600 8  3600 sek

ii) Nevoja teknologjike, për të cilën në bazë të kushteve teknike të projektimit


pranojmë:
- normën maksimale të përdorimit të ujit, n3 = 14 m3/ton.
3
d
Qmes  Qmax
d
 P  n3  15  14  210 m (meqenëse K d 2  1.00)
ditë
P  n3 15  14 3
o
Qmes  Qmax
o
   26.50 m (meqenëse K d 2  1.00; K o 2  1.00)
t 8 orë
P  n5  K d 3  K o3 15  14  1  1  1000
sek
q max    7.29 l
t  3600 8  3600 sek

Prurja e shkarkimeve të ujrave të ndotura të të gjithë ndërmarrjes së parë jepet më poshtë:

q sek  qmax, l
Kom  q max,Tek  1.35  7.29  8.64  9.00
sek sek
N1 sek

b) Ndërmarrja e dytë
Në këtë ndërmarrje punohet me dy turne me kohe pune për secilin turn, tpunës = 8 orë.
Për këtë ndërmarrje do të llogaritet prurja e shkarkimit të ujrave të përdorura, për të dyja
turnet, për të tre kategoritë e mëposhtme të përdorimit të ujit:
i) Nevoja komunale, për të cilën në bazë të kushteve teknike të projektimit pranojmë:
- normën maksimale të përdorimit të ujit, n4 = 50 litra/pun x ditë
- koefiçientin ditor dhe orar të jonjëtrajtshmërisë së përdorimit të ujit, Kd4 = 2, Ko4 = 3.
( N1  N 2 )  n4 (480  320)  50 3
d
Qmes    40 m
1000 1000 ditë
( N  N 2 )  n4  K d 4 (480  320)  50  2.00 3
d
Qmax  1   80 m
1000 1000 ditë
Qd ( N  N 2 )  n2 (480  320)  50 3
o
Qmes  mes  1   2.5 m
2t 2  t  1000 2  8  1000 orë
N  n  K d 4  K o 4 480  50  2.0  3.0 3
oI
Qmax  Qmes
oI
 K d 4  K o4  1 4   18.00 m
t  1000 8  1000 orë
Q oI  1000 N1  n4  K d 4  K o 4 480  50  2.0  3.0
sekI
q max  max    5.00 l
3600 t  3600 8  3600 sek

Ushtrime Faqja 5 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

ii) Nevoja teknologjike, për të cilën kërkesa për ujë në turnin e parë është q1 = 15 l/sek
dhe kërkesa për ujë në turnin e dytë është q2 = 10 l/sek.
sekI
q max  15 l
sek
1 m3 1 m3
Q q
oI sekI
 1000  15  1000  54 m
3
max max
1 orë 1 orë orë
3600 3600
1 m3 1 m3
 q1  q 2   1000  t  15  10  1000 3
d ( I  II )
Qmax d ( I  II )
 Qmes  8  720 m
1 orë 1 orë ditë
3600 3600
Q d ( I  II ) 720 3
o ( I  II )
Qmes  mes   45 m
2t 28 orë

iii) Nevoja për dushe, me një normë të larjes n5 = 50 litra/larje dhe me kohë të përdorimit
të dusheve në secilin turn tlarje = 45 minuta = 0.75 orë.
( D1  D2 )  n5 (45  35)  50 3
d ( I  II )
Qmes    4 m
1000 1000 ditë
( D  D2 )  n5  K d 5 (45  35)  50  1.00 3
d ( I  II )
Qmax  1   4 m
1000 1000 ditë
d ( I  II )
Q ( D  D2 )  n5 (45  35)  50 3
o ( I  II )
Qmes  mes  1   2.67 m
2t 2  t  1000 2  0.75  1000 orë
D  n  K d 5  K o 5 45  50  1.0  1.0 3
oI
Qmax  Qmes oI
 K d 4  K o4  1 5   3.00 m
t  1000 0.75  1000 orë
Q oI  1000 D1  n5  K d 5  K o 5 480  50  2.0  3.0
sekI
q max  max    0.83 l
3600 t  3600 0.75  3600 sek
Prurja e shkarkimeve të ujrave të ndotura të të gjithë ndërmarrjes së dytë jepet më poshtë:

q sek  qmax, l
Kom  q max,Tek  q max, Dush  5.00  15.00  0.83  20.83  21
sek sek sek
N1 sek

Ushtrime Faqja 6 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

d Q.B. d Q.B.
 PRURJA MAKSIMALE DITORE Qmaks DHE NË SEKONDË q maks

E SHKARKIMIT TË UJRAVE TË PËRDORURA TË TË GJITHË QENDRËS SË BANUAR.

Në përcaktimin e prurjes totale të ujit të shkarkuar nga e gjithë qendra e


banuar merren parasysh prurjet e ujrave të përdorura me të njëjtat cilësi ose me cilësi
të përafërta. Kështu, në rastin tonë mund të mos merren parasysh ujrat e shkarkuara
nga proçesi i prodhimit nëse ato do të kishin përmbajtje kimike, etj. Meqenëse nuk
kemi specifikuar llojin e industrisë, atëherë në rastin tonë, në sasinë e prurjes totale të
shkarkuar në sistemin e kanalizimeve të qendrës së banuar do të përfshihen të gjitha
ujrat e shkarkuara të llogaritura më sipër.
Bazuar në sa u tha më sipër dhe nëpërmjet shprehjeve të mëposhtme, jepen
vlerat e prurjeve të shkarkimit të ujrave të përdorura të sipërpërmendura :

 Prurja maksimale ditore e qendrës së banuar


d Q. B.
Qmaks  Qmaks
d Popullsia
 Qmaks
d NdërmarrjaI
 Qmaks
d NdërmarrjaII

3
d Q. B.
Qmax  30030  236  804  31070 m
ditë

 Prurja maksimale në sekondë e qendrës së banuar

d Q. B.
q maks  q maks
d Popullsia
 q maks
d NdërmarrjaI
 q maks
d NdërmarrjaII

d Q. B .
q max  486.60  9  21  516.60 l
sek

Ushtrime Faqja 7 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Ushtrime

(Kanalizimet e ujrave të përdorura)

VIII. Llogaritja Hidraulike e Rrjetit Rrugor të Kanalizimeve

Në figurën e mëposhtme, paraqitet qendra e banuar me 182 000 banorë. Në këtë


figurë janë paraqitur blloqet e banimit të kësaj qendre të banuar si dhe topografia e zonës në
të cilën ndodhet kjo qendër e banuar. Në planimetrinë e qendrës së banuar paraqiten edhe dy
ndërmarrjet industriale të saj.
Popullsia e kësaj qendre të banuar e shkarkon ujin e përdorur në rrjetin rrugor të
kanalizimeve me një normë mesatare të shkarkimit të ujit n = 110 litra/banor x ditë.
Ndërmarrja industriale në të cilën punohet me një turn ndodhet në pikën A të
planimetrisë së qendrës së banuar duke shkarkuar në rrjetin rrugor prurjen maksimale
qN1 = 9 litra/sek, kurse ndërmarrja industriale në të cilën punohet me 2 turne ndodhet
në pikën B të planimetrisë së qendrës së banuar duke shkarkuar në rrjetin rrugor prurjen
maksimale qN2 = 21 litra/sek.
Të kryhet trasimi i linjave të rrjetit rrugor të kanalizimeve si dhe të gjenden prurjet
llogaritëse të linjave apo pjesëve llogaritëse të rrjetit rrugor të kanalizimeve të qendrës së
banuar.
550 548 546
544
542
A (Nd/ja 1)

56 ha
28 ha 36 ha 540

538

60 ha
36 ha 44 ha

(Nd/ja 2) B

Ushtrime Faqja 1 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

Zgjidhja e ushtrimit

Zgjidhja e ushtrimit të mësipërm, ka të bëjë me trasimin e sistemit të kanalizimeve,


llogaritja e prurjeve që do të përcillen nga linjat e sistemit, e diametrave dhe e kuotave të
elementëve përbërës të sistemit. Në këtë ushtrim do të kryejmë llogaritjet hidraulike të rrjetit
rrugor të kanalizimeve duke gjetur prurjet llogaritëse të linjave të rrjetit. Për kryerjen e
llogaritjeve të sipërpërmendura do të ndiqen hapat e mëposhtëm:

1. Trasimi i linjave të rrjetit rrugor të kanalizimeve

Rrjeti rrugor i kanalizimeve të qendrës së banuar trasohet në mënyrë të tillë që të


mbledhë dhe të përcjellë për në kolektorin kryesor ujrat e përdorura që vijnë nga rrjetet e
kuartallave. Ky rrjet trasohet i tillë që ujrat e përdorura të kuartallave të derdhen me
vetërrjedhje në linjat e rrjetit rrugor të kanalizimeve.
Fillimisht, ndahen blloqet e banimit (në formë katërkëndore) nëpërmjet një diagonaleje
në dy sipërfaqe të tilla që ujrat e përdorura të dalin nga ato sipërfaqe me vetërrjedhje në të
paktën një prej drejtimeve (brinjëve të tyre), për në linjat e rrjetit rrugor të kanalizimit
(praktikisht diagonalja e saktë është pingul ose pothuajse pingul me izohipset).
Bazuar në sa u tha mësipër ndahen blloqet e banimit dhe trasohen linjat e rrjetit rrugor
si në figurën e mëposhtme. Këto linja bashkohen me njëra tjetrën në mënyrë të tillë që uji të
largohet me vetërrjedhje për në pikën përfundimtare (impianti i pastrimit të ujrave të përdorura
etj.), si dhe të mos formohen unaza në këtë rrjet. Rrjeti i kanalizimeve është rrjet i hapur dhe
në çdo pikë fillimi, kthese, bashkimi, vendosen puseta (të cilat në rastin tonë do të paraqiten
me rrathë).
Ky rrjet ndahet në pjesë llogaritëse, të cilat janë linjat e ndodhura midis dy nyjave
ndarëse të paraqitura me puseta. Në rastin tonë çdo linjë apo tubacion do të jetë pjesë
llogaritëse e veçantë, meqenëse pusetat e paraqitura shërbejnë për bashkimin e linjave dhe
për pasojë kemi ndryshim të prurjeve para dhe pas këtyre pusetave. Pjesët llogaritëse të
skemës së qendrës së banuar jepen si më poshtë:
1 - 3, 2 - 3, 3 - 4, 4 - 5, 4 - 6, 6 - 7, 6 - 13, 8 - 10, 9 - 10, 10 - 11, 11 - 12, 11 - 13

dhe 13 - I.P.U.P.

Ushtrime Faqja 2 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

550 548 546


544 542
A (Nd/ja 1)
7
5
1 28 ha

18 ha
14 ha
56 ha
28 ha 36 ha
18 ha 28 ha 540
14 ha

6
2 3 4 538

9 12 30 ha

18 ha
22 ha
60 ha
36 ha 44 ha
18 ha 22 ha 30 ha

Impianti i Pastrimit të
Ujrave të Përdorura

8 10 11 13
(Nd/ja 2) B

NDARJA E BLLOQEVE TË BANIMIT

DHE TRASIMI I LINJAVE TË RRJETIT TË KANALIZIMEVE

Ushtrime Faqja 3 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

2. Llogaritja e prurjeve të rrjetit rrugor të kanalizimit

2.1. Llogaritja e prurjes specifike q0

Prurja specifike është prurja që shkarkohet nga një njësi e blloqeve të banimit. Gjendet me
l 
shprehjen e mëposhtme dhe ka njësi
 sek  ha  :

d n 700  110
q0    0.8912  l 
t  3600 24  3600 
 sek  ha 

ku:
d – dendësia e popullsisë, e cila gjendet me : d 
N
S 

182000 banorë
260 ha
 700 banorë ha
n = 110  l , norma mesatare e shkarkimit të ujrave të përdorura në rrjet
 ban  ditë 
t = 24 orë, koha e shkarkimit të ujrave të përdorura nga banesat

2.2. Llogaritja e prurjes rrugore q rra b

Prurja rrugore q rra b është prurja që shkarkohet në një pjesë llogaritëse të rrjetit të kanalizimit
nga sipërfaqja përkatëse e banimit Përcaktimi i prurjes rrugore - qrr, e cila është prurja që
shkarkon një sipërfaqe e caktuar në një linjë të rrjetit të kanalizimit. Gjendet me shprehjen:

qrrab  q0  S ab  l sek 


ku:

 sek - është prurja rrugore e ujrave të përdorura që shkarkohet nga sipërfaqet e


qrra  b l

banimit

q0  l  - është prurja specifike e shkarkuar nga një njësi e sipërfaqes së banimit


 sek  ha 

S [ha] – sipërfaqja e banimit e cila derdh ujrat e përdorura në linjën (pjesën llogaritëse) a-b të
rrjetit të kanalizimit
Bazuar në sa u përmend më sipër llogariten prurjet rrugore të pjesëve llogaritëse të rrjetit:

Ushtrime Faqja 4 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

q1rr3  q 0  F13  0.8912 l  sek  ha 14 ha  12.48  l sek 


q rr23  q0  F23  0.8912 l  sek  ha 14 ha  12.48  l sek 
q rr34  q0  F34  0.8912 l  sek  ha18 ha  16.04  l sek 
q rr45  q0  F45  0.8912 l  sek  ha18 ha  16.04  l sek 
q rr46  q0  F46  0.8912 l  sek  ha 28 ha  24.95  l sek 
q rr67  q0  F67  0.8912 l  sek  ha 28 ha  24.95  l sek 
q rr810  q0  F810  0.8912 l  sek  ha18 ha  16.04  l sek 
q rr910  q0  F910  0.8912 l  sek  ha18 ha  16.04  l sek 
q10
rr
11
 q0  F1011  0.8912 l  sek  ha 22 ha  19.61  l sek 
q11
rr
12
 q0  F1112  0.8912 l  sek  ha 22 ha  19.61  l sek 
q rr613  q0  F613  0.8912 l  sek  ha 30 ha  26.74  l sek 
q11
rr
13
 q0  F1113  0.8912 l  sek  ha 30 ha  26.74  l sek 
q13
rr
 I .P.U .P.
 .............................................................  0.00  l sek 

Ushtrime Faqja 5 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III

b
2.3. Llogaritja e prurjes llogaritëse qlalog

Tubacioni i një pjese llogaritëse a-b përcjell jo vetëm ujrat e përdorura të sipërfaqes që
shkarkon në këtë pjesë llogaritëse, por edhe ujrat e shkarkuara nga sipërfaqet e tjera në
pjesët llogaritëse paraardhëse, prurjet rrugore të të cilave tranzitojnë në pjesën llogaritëse në
shqyrtim.
Nga sa u tha më sipër, prurja llogaritëse e një pjese llogaritëse çfarëdo, përbëhet nga shuma
e prurjeve rrugore që kalojnë në këtë pjesë llogaritëse (kjo shumë përfshin prurjen rrugore të
vet pjesës llogaritëse si dhe shumën e prurjeve rrugore të linjave paraardhëse që tranzitojnë
në këtë pjesë llogaritëse) me prurjen (t) e përqendruar (a) që tranziton (jnë) në këtë pjesë
llogaritëse. Kjo prurje llogaritëse gjendet me shprehjen e mëposhtme:

b
qlalog  K p  (qrrab   qrrtranzite ,ab )  q tranzite
perq
,a b
 l sek 
b
ku qlalog - është prurja llogaritëse e pjesës llogaritëse a-b

K p  është koefiçenti i përgjithshëm i jonjëtrajtshmërisë së shkarkimit të ujrave të

përdorura të pjesës llogaritëse a-b, e cila gjendet në funksion të shumës së prurjeve rrugore

që kalojnë në këtë pjesë llogaritëse, pra K p  f (qrrab   qrrtranzite ,ab )

qrra b - është prurja rrugore e pjesës llogaritëse a-b

qrrtranzite ,ab - është prurja rrugore tranzite në pjesën llogaritëse a-b


,a b
q tranzite
perq - është prurja e përqendruar tranzite në pjesën llogaritëse a-b

Bazuar në shprehjen e sipërpërmendur, gjenden prurjet llogaritëse të çdo pjese


llogaritëse të rrjetit të kanalizimeve, të cilat jepen si më poshtë:

3
ql1log  K p  q1rr3  q tranzite
perq
,13
 2.050  12.48  0  25.58  l sek 
3
ql2log  K p  q rr23  q tranzite
perq
, 2 3
 2.050  12.48  0  25.58  l sek 

Ushtrime Faqja 6 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III
4
ql3log  K p  (q rr34  q1rr3  q rr23 )  q tranzite
perq
, 3 4
 1.845  12.48  12.48  16.04  0  75.64  l sek 
5
ql4log  K p  q rr45  q tranzite
perq
, 4 5
 1.993  16.04  9  40.97  l sek 
6
ql4log  K p  (q 1rr3  q rr23  q rr34  q rr45  q rr46 )  q tranzite
perq
, 46

 1.72  12.48  12.48  16.04  16.04  24.95  9  150.02  l sek 


7
ql6log  K p  q rr67  q tranzite
perq
,67
 1.934  24.95  0  48.26  l sek 
13
ql6log  K p  (q1rr3  q rr23  q rr34  q rr45  q rr46  q rr67  q rr613 )  q tranzite
perq
, 613

 1.652  12.48  12.48  16.04  16.04  24.95  24.95  26.74  9  229.84  l sek 
10
ql8log  K p  q rr810  q tranzite
perq
,810
 1.993  16.04  21  52.97  l sek 
10
ql9log  K p  q rr910  q tranzite
perq
,9 10
 1.993  16.04  0  31.97  l sek 
ql10log11  K p  (q rr810  q rr910  q10
rr
11
)  q tranzite
perq
,10 11
 1.796  16.04  16.04  19.61  21  113.83  l sek 
ql11log12  K p  q11
rr
12
 q tranzite
perq
,1112
 1.969  19.61  0  38.61  l sek 
ql11log13  K p  (q rr810  q rr910  q10
rr
11
 q11
rr
12
 q11
rr
13
)  q tranzite
perq
,1113

 1.691  16.04  16.04  19.61  19.61  26.74  21  186.77  l sek 


ql13log I .P.  K p  (q1rr3  q rr23  q rr34  q rr45  q rr46  q rr67  q rr613  q rr810  q rr910  q10
rr
11
 q11
rr
12
 q11
rr
13
)  q tranzite
perq
,13 I . P.

 1.57  12.48  12.48  16.04  16.04  24.95  24.95  26.74  16.04  16.04  19.61  19.61  26.74  9  21 

 393.79  l sek 
Me prurjet llogaritëse të gjetura më sipër përmasohen tubacionet e linjave të pjesëve
llogaritëse të rrjetit të kanalizimeve, sipas kritereve të kushteve teknike të projektimit.

Ushtrime Faqja 7 nga 7


Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU

You might also like