Professional Documents
Culture Documents
Diploma BACHELOR
e-mail: alket.kumaraku@fin.edu.al
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III
Hyrje
JU FALEMNDERIT!
Ushtrime
(Furnizimi me ujë)
nga të cilat, njëra e zhvillon veprimtarinë e vet prodhuese me një turn, kurse tjetra me
dy turne.
në ditë, kurse tek ndërmarrja e dytë punojnë 480 punonjës në turnin e parë dhe 320
15 l/sek ujë në turnin e parë dhe 10 l/sek ujë në turnin e dytë. Gjithashtu, në këtë
ndërmarrje kryhet dhe larja në dushe e një pjese të punonjësve dhe përkatësisht
kryhen 45 larje në turnin e parë dhe 35 larje në turnin e dytë, me një kohëzgjatje të
Në qendrën e banuar ndodhen dhe disa lulishte me një sipërfaqe totale prej 6 ha, të
Të përcaktohen prurjet karakteristike të ujit Q dmax, Qomes, Qomax, qsmax për secilin nga
përdoruesit e tij, si dhe kërkesa për ujë e të gjithë qendrës së banuar, kur humbjet e
Zgjidhja e ushtrimit
POPULLSIA
N n1 182000 135
24570 m
3
Qmaks
d
1000 1000 ditë
d
Qmaks N n1 182000 135 3
o
Qmes 1023.75 m
t 1000 t 1000 24 orë
N n1 K o1 182000 135 1.4 3
o
Qmaks Qmes
o
K o1 1433.25 m
1000 t 1000 24 orë
o
Qmaks 1000 N n1 K o1 182000 135 1.4
s
q maks 398.1 l
3600 t 3600 24 3600 sek
NDËRMARRJET
a) Ndërmarrja e parë
Në këtë ndërmarrje punohet me një turn, me kohë pune tpunës = 8 orë. Për këtë
ndërmarrje do të kryhet llogaritja e kërkesës për ujë, për dy kategoritë e mëposhtme të
përdorimit të ujit:
i) Nevoja komunale, për të cilën në bazë të kushteve teknike të projektimit pranojmë:
- normën maksimale të përdorimit të ujit, n2 = 50 litra/pun x ditë
- koefiçientin orar të jonjëtrajtshmërisë së përdorimit të ujit Ko2=1.5.
Np n
Q
d
2 650 50 32.50 m 3
maks 1000 1000 ditë
Qmaks
d
N p n2 650 50
4.06 m
3
Qmes
o
t punës 1000 t punës 1000 8 orë
N p n2 K o 2 650 50 1.5
6.09 m
3
Qmaks
o
Qmes
o
Ko2
1000 t punës 1000 8 orë
Qmaks
o
1000 N p n2 K o 2 650 50 1.5
qmaks
s
1.70 l
3600 t punës 3600 8 3600 sek
P n3 15 14 210 m
3
Qmaks
d
ditë
Qmaks
d
P n3 15 14
26.25 m
3
Qmes
o
t punës t punës 8 orë
P n3 15 14 1
26.25 m
3
Qmaks
o
Qmes
o
K o3 K o3
t punës 8 orë
Qmaks
o
1000 P n3 K o 3 1000 15 14 1 1000 l
qmaks
s
7.29
3600 t punës 3600 8 3600 sek
q sek qmax,
sek
qmax,
sek
1.70 7.29 9.00 l
sek , N 1 Kom Tek
sek
b) Ndërmarrja e dytë
Në këtë ndërmarrje punohet me dy turne me kohe pune për secilin turn, tpunës = 8 orë.
Për këtë ndërmarrje do të llogaritet kërkesa për ujë, për të dyja turnet, për të tre
kategoritë e mëposhtme të përdorimit të ujit:
i) Nevoja komunale, për të cilën në bazë të kushteve teknike të projektimit pranojmë:
- normën maksimale të përdorimit të ujit, n4 = 60 litra/pun x ditë
- koefiçientin orar të jonjëtrajtshmërisë së përdorimit të ujit, Ko4 = 3.
( N 1 N 2 ) n 4 (480 320) 60 3
d
Qmaks 48 m
1000 1000 ditë
d
Qmaks ( N1 N 2 ) n 4 (480 320) 60 3
o
Qmes 3.00 m
2 t punës 1000 2 t punës 1000 2 8 orë
N1 n 4 K o 4 480 60 3 3
oI
Qmaks oI
Qmes K o4 10.80 m
1000 t punës 1000 8 orë
(l log aritet sipas kërkesës për ujë të ndërresës me numër më të madh punonjësis h)
o
sek Qmaks 1000 N 1 n 4 K o 4 480 60 3
q maks 3.00 l / sek
3600 3600 t punës 3600 8
ii) Nevoja teknologjike, për të cilën kërkesa për ujë në turnin e parë është q1 = 15 l/sek
dhe kërkesa për ujë në turnin e dytë është q2 = 10 l/sek.
sek
q maks 15 l / sek
1 1000 m 3 3
o
Qmaks 15 54 m sepse K o5 1.
1 3600 orë orë
1 1
d
Qmaks q1 q 2 1000 t punës 15 10 1000 8 720 m 3
1 1 ditë
3600 3600
d
Qmaks 720 3
o
Qmes 45 m
2 x t punës 2 x 8 orë
iii) Nevoja për dushe, me një normë të larjes n5 = 60 litra/larje dhe me kohë të përdorimit
të dusheve në secilin turn tlarje = 45 minuta = 0.75 orë.
( D1 D2 ) n6 (45 35) 60
4.80 m
3
Qmaks
d
1000 1000 ditë
Qmax
d
( D D2 ) n6 (45 35) 60
3.20 m
3
Qmes
o
1
2 t larjes 1000 2 t larjes 1000 2 0.75 orë
D1 n6 K o 6 45 60 1
3.60 m
3
Qmaks
oI
Qmes
oI
K o6
1000 t larjes 1000 0.75 orë
(l log aritet sipas kërkesës për ujë të ndërresës me numër më të madh larjesh )
Qmaks
oI
1000 D1 n6 K o 6 45 40 1
q maks
sek
1.00 l / sek
3600 3600 t larjes 3600 0.75
q sek qmax,
sek
qmax,
sek
qmax,
sek
(3.00 15 1) l 19.00 l
sek , N 1 Kom Tek Dushe
sek sek
F n7 10000 6 17 10000
1020 m
3
Qmaks
d
1000 1000 ditë
Qmaks
d
F n7 10000 6 17 10000
170 m
3
Qmes
o
2 t ujitjes 1000 2 t ujitjes 1000 2 3 orë
F n7 10000 6 17 10000
1 170 m
3
Qmaks
o
Qmes
o
Ko Ko
1000 2 t ujitjes 1000 2 3 orë
Qmaks
o
1000 F n7 10000 6 17 10000
q maks
sek
Ko 1 47.23 47.30 l / sek
3600 3600 2 t ujitjes 3600 2 3
Qmax
d totale
1.20 Qmax
d popullsia
Qmax
d Ndërmarrje
Qmax
d sip . gjelbëruar
ditë
31926.36 m 32000 m
3 3
Qmax
d totale
ditë ditë
sek
q max totale
sek
1.20 q max popullsia sek
q max Ndërmarrje sek
q max sip . gjelbëruar
sek
q max totale
1.20 398.1 1.70 7.30 3.00 15 1.00 47.23 litra
sek
sek
q max totale
568.02 litra 570 litra
sekondë sekondë
Ushtrime
(Furnizimi me ujë)
një grafiku të përdorimeve të ujit në periudha të mëparshme dhe në qendra të ngjashme të banuara.
Të llogaritet vëllimi i rezervuarit të qendrës së banuar, i cili përbëhet nga vëllimet e mëposhtme:
- Vëllimi rregullues, i cili shërben për rregullimin e prurjes nga vepra e marrjes (e
pandryshueshme) me prurjen e kërkuar nga përdoruesit e qendrës së banuar (e ndryshueshme
sipas një grafiku të përcaktuar)
- Vëllimi i zjarrit, i cili shërben për furnizimin me ujë të hidranteve të shuarjes së zjarrit, për një
kohëzgjatje të shuarjes së zjarrit t = 4 orë me një prurje qzj=10 [litra/sek]
- Vëllimi rezervë, i cili zëvendëson prurjen e furnizuar nga vepra e marrjes, për shkak të
ndërprerjes së furnizimit të rezervuarit nga difektet në linjën e jashtme dhe merret sa 1/4 e dy
vëllimeve të mësipërme për kërkesë maksimale të ujit nga përdoruesit e qendrës së banuar.
Zhvillimi i llogaritjeve
Rezervuari rregullues nga vetë emri ka funksionin kryesor, rregullimin e prurjes që vjen nga vepra e marrjes
me prurjen e kërkuar nga përdoruesit e qendrës së banuar (funksioni tjetër i tij është sigurimi i presionit të
nevojshëm në rrjetin shpërndarës). Vëllimi rregullues i këtij rezervuari dhe për pasojë edhe vëllimi total i
rezervuarit do të llogaritet me dy mënyra:
a) Mënyra analitike
b) Mënyra Grafike
Llogaritja me anë të kësaj mënyre ka të bëjë me gjetjen e vëllimit rregullues të rezervuarit nëpërmjet
llogaritjeve në tabelë. Në këtë tabelë pasqyrohet sasia e ujit që hyn ose del nga rezervuari në intervale të
ndryshme kohore gjatë ditës si dhe vëllimi i ujit që ndodhet në rezervuar në një çsta të caktuar të ditës. Më
poshtë jepet tabela e sipërpërmendur:
A B C D
Intervali REZERVUARI
Dhënia e njëtrajtshme Kërkesa për ujë
kohor Hyrje Dalje Mbetja
[në ] [në ]
[orë] [në ] [në ] [në ]
0 -- 1 4,17 3,35 0,82 0,82
1 -- 2 4,17 3,25 0,92 1,74
2 -- 3 4,16 3,3 0,86 2,60
3 -- 4 4,17 3,2 0,97 3,57
4 -- 5 4,17 3,25 0,92 4,49
5 -- 6 4,16 3,4 0,76 5,25
6 -- 7 4,17 3,85 0,32 5,57
7 -- 8 4,17 4,45 -0,28 5,29
8 -- 9 4,16 5,2 -1,04 4,25
9 -- 10 4,17 5,05 -0,88 3,37
10 -- 11 4,17 4,85 -0,68 2,69
11 -- 12 4,16 4,6 -0,44 2,25
12 -- 13 4,17 4,6 -0,43 1,82
13 -- 14 4,17 4,55 -0,38 1,44
14 -- 15 4,16 4,75 -0,59 0,85
15 -- 16 4,17 4,7 -0,53 0,32
16 -- 17 4,17 4,65 -0,48 -0,16
17 -- 18 4,16 4,35 -0,19 -0,35
18 -- 19 4,17 4,4 -0,23 -0,58
19 -- 20 4,17 4,3 -0,13 -0,71
20 -- 21 4,16 4,3 -0,14 -0,85
21 -- 22 4,17 4,2 -0,03 -0,88
22 -- 23 4,17 3,75 0,42 -0,46
23 -- 24 4,16 3,7 0,46 0,00
- Vendosen vlerat e dhënies së njëtrajtshme dhe të kërkesës për ujë në kolonat përkatëse B dhe C
- Zhvillohet llogaritja e diferencës së vlerave të Dhënies së ujit me vlerat e Kërkesës për ujë (B – C ose
Dh – K).
Në rast se diferenca del pozitive, kjo do të thotë që vjen më shumë ujë nga vepra e marrjes sesa
kërkohet nga qendra e banuar dhe uji do të rezervohet (hyjë) në rezervuar. Për këtë arsye vlerat
pozitive të diferencës shënohen tek kolona e Hyrjes në Rezervuar.
Në rast se diferenca del negative, kjo do të thotë që vjen më pak ujë nga vepra e marrjes sesa
kërkohet nga qendra e banuar dhe uji do të dalë nga rezervuari. Për këtë arsye vlerat negative të
diferencës shënohen tek kolona e Daljes në Rezervuar.
- Pas kësaj zhvillohen llogaritjet në kolonën e Mbetjeve, e cila përfaqëson sasinë e ujit që ndodhet në
rezervuar në një moment të caktuar (p.sh. në orën 2.00 sasia e ujit që ndodhet në rezevuar është
1.74 ). Llogaritjet zhvillohen duke mbledhur algjebrikisht vlerën e ndodhur në rezervuar në
intervalin paraardhës me sasinë e ujit që hyn (vlera nga kolona e Hyrjes) ose del (vlera nga kolona e
Daljes) nga rezervuari.
Vihet re se në një pjesë të mirë të intervaleve kohore ka vlera negative të Mbetjes së ujit në rezervuar, vlera
të cilat nuk kanë kuptim, sepse nuk ka vëllime negative të ujit. Kjo ndodh sepse intervali kohor kur mbetja
është 0 (zero) nuk është në orën 0.00 (ose 24.00) siç e kemi pranuar, por në orën 22.00. Në këtë interval
kohor duhet të fillonte llogaritja e vëllimit të ujit që hyn dhe del nga rezervuari dhe ecuria apo luhatja e
nivelit (vëllimit) të ujit në rezervuar.
Vrreg
ab
100
Qmax
ditore
m3 (A)
Ku :
a - është vlera më e madhe e sasisë së ujit që ndodhet në rezervuar (me shenjë pozitive), në kolonën e
Mbetjeve, e cila ka vlerën a = 5.57
b – është vlera më e vogël e sasisë së ujit që ndodhet në rezervuar (me shenjë negative) ), në kolonën e
Mbetjeve, e cila ka vlerën b = - 0.88
– sasia totale e ujit që kërkohet nga qendra e banuar me 182 000 banorë, e cila ka vlerën
5.57 0.88
Vrreg 32000 2064 m 3 2070 m³
100
Vëllimi i ujit si rezervë për të mbuluar kohën e difekteve në linjën e jashtme llogaritet si më poshtë:
1 1
Vrez( a var i ) (VRREG VZJ ) (2070 150) 555 m³
4 4
Llogaritja e vëllimit të rezervuarit me anë të kësaj mënyre është më e shpejtë dhe kryhet me ndihmën e
grafikut të Dhënies dhe Përdorimit të Ujit në funksion të kohës. Kjo mënyrë ndihmon në llogaritjen e
shpejtë të vëllimit rregullues por ka shkallë saktësie më të ulët se mënyra analitike (me tabelë).
Para se të llogarisim vëllimin rregulles dhe më pas vëllimet e tjera të rezervuarit, duhen ndërtuar Grafikët e
Dhënies dhe të Përdorimit të Ujit në funksion të kohës. Ndërtimi i grafikut kryhet me ndihmën e tabelës së
mëposhtme, në të cilën llogariten vlerat progresive (shumore) të Dhëies dhe të Kërkesës për Ujë gjatë
gjithë 24 orëshit të një dite.
A B C D E
Dhënia e njëtrajtshme Kërkesa Progresive
Intervali kohor Dhënia e njëtrajtshme Kërkesa për ujë
Progresive për Ujë
[orë] [në ] [në ]
[në ] [në ]
0 -- 1 4,17 3,35 4,17 3,35
1 -- 2 4,17 3,25 8,34 6,60
2 -- 3 4,16 3,30 12,50 9,90
3 -- 4 4,17 3,20 16,67 13,10
4 -- 5 4,17 3,25 20,84 16,35
5 -- 6 4,16 3,40 25,00 19,75
6 -- 7 4,17 3,85 29,17 23,60
7 -- 8 4,17 4,45 33,34 28,05
8 -- 9 4,16 5,20 37,50 33,25
9 -- 10 4,17 5,05 41,67 38,30
10 -- 11 4,17 4,85 45,84 43,15
11 -- 12 4,16 4,60 50,00 47,75
12 -- 13 4,17 4,60 54,17 52,35
13 -- 14 4,17 4,55 58,34 56,90
14 -- 15 4,16 4,75 62,50 61,65
15 -- 16 4,17 4,70 66,67 66,35
16 -- 17 4,17 4,65 70,84 71,00
17 -- 18 4,16 4,35 75,00 75,35
18 -- 19 4,17 4,40 79,17 79,75
19 -- 20 4,17 4,30 83,34 84,05
20 -- 21 4,16 4,30 87,50 88,35
21 -- 22 4,17 4,20 91,67 92,55
22 -- 23 4,17 3,75 95,84 96,30
23 -- 24 4,16 3,70 100,00 100,00
Me anën e vlerave të kolonave D dhe E ndërtohen grafikët e mëposhtëm të Dhënies dhe të Përdorimit të
Ujit:
100.00 100.00
b 92.55
DHËNIA - PËRDORIMI (% Qmax Ditore)
91.05
80.00
60.00
40.00
29.17
a
20.00
23.67
0.00
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
DHËNIA E UJIT
Vrreg
ab
100
ditore
Qmax m3 (A)
Ku :
a – është disniveli maksimal midis grafikëve, kur dhënia e ujit është më e madhe sesa përdorimi i tij, e cila
ka vlerën a = 5.50
b – është disniveli maksimal midis grafikëve kur dhënia e ujit është më e vogël sesa përdorimi i tij, e cila ka
vlerën b = - 1.50
5.50 1.50
Vrreg 32000 2240 m 3
100
Vëllimi i ujit si rezervë për të mbuluar kohën e difekteve në linjën e jashtme llogaritet si më poshtë:
1 1
Vrez( a var i ) (VRREG VZJ ) (2240 150) 597.5 m³ 600 m³
4 4
Ushtrime
(Furnizimi me ujë)
Nga Rezervuari
1 q4
LULISHTE
2 4
5
q3
SHKOLLË
3 q6
NDËRMARRJE
6
Zhvillimi i Ushtrimit
- Përcaktimi i pjesëve llogaritëse, të cilat janë ato pjesë (apo linja) të rrjetit
midis dy nyjave në të cilat prurja nuk ndryshon :
Pjesët llogaritëse të rrjetit tonë shpërndarës jepen më poshtë:
1 – 2; 2–3; 2 – 4 dhe 4 – 5 – 6.
- Prurjet llogaritëse të pjesëve llogaritëse të rrjetit shpërndarës, llogariten duke
pasur parasysh prurjet që kalojnë nëpër linjat e këtij rrjeti për të shkuar në
destinacionin e tyre. Prurjet llogaritëse të secilës pjesë llogaritëse jepen më poshtë:
56
ql4log q6 qNd / je 8 l sek
4
ql2log q4 q6 qLul qNd / je 5 8 13 l sek
3
ql2log q3 qLul qShk 3 l sek
ql1log2 q3 q4 q6 qShk qLul qNd / je 3 5 8 16 l sek
Bazuar në vlerat e prurjeve llogaritëse të linjave të rrjetit shpërndarës, ndërtohet
grafiku i prurjeve llogaritëse në linjat 1 – 2 – 4 – 5 – 6, e cila paraqitet në figurën e
mëposhtme.
Nga Rezervuari
1 q4
LULISHTE
2 4
5
q3
SHKOLLË
3 q6
PRURJA
NDËRMARRJE
6
q3 = 3 l/sek
q4 = 5 l/sek
q1-2 = 16 l/sek q6 = 8 l/sek
GJATËSIA
1 2 4 5 6
Ushtrime
(Furnizimi me ujë)
NJËTRAJTSHME
q4
105
0 4
618
1
490 0 3
43 6
2
380 620
5
q7
490
640
450
9 7
q11
350
460
5
44
470
10
11
4 40 8
480
5
43
0 12
43
5 0
42 42
5
41
Zhvillimi i Ushtrimit
570 9 19 47.3 l
0.10285
490 430 380 620 640 460 840 470 480 sek ml
qrra b q0 l a b
ku : qa-b rr - është prurja rrugore e pjesës llogaritëse a-b
la-b - është gjatësia e pjesës llogaritëse a-b
Nga sa u paraqit më lart kemi vlerat e mëposhtme të prurjeve rrugore:
50.40 44.20 39.10 63.80 65.80 47.30 86.40 48.30 49.40 494.70 l
sek
PJESA 2 9 10 910
ql2log 0.56 qrr2910 qtr2910 0.56 qrr2910 (q10
rr
11
q10
rr
12
q11)
0.56 86.40 (48.30 49.40 47.30) 193.40 l
sek
PJESA 7 8 8
ql7log 0.56 qrr78 qtr78 0.56 47.30 0 26.50 l
sek
PJESA 5 7 7
ql5log 0.56 qrr57 qtr57 0.56 qrr57 (qrr78 q7 ) 0.56 65.80 (47.30 19) 103.20 l
sek
PJESA 5 6 6
ql5log 0.56 qrr56 0.56 63.80 35.70 l
sek
PJESA 2 5 5
ql2log 0.56 qrr25 qtr25 0.56 qrr25 (qrr56 qrr57 qrr78 q7 )
0.56 39.10 (63.80 65.80 47.30 19) 217.80 l
sek
PJESA 3 4 4
ql3log 0.56 qrr34 qtr34 0.56 qrr34 q4 0.56 0.00 9.00 9.00 l
sek
PJESA 2 3 3
ql2log 0.56 qrr23 qtr23 0.56 qrr23 q4 0.56 44.20 9.00 33.80 l
sek
PJESA 1 2 2
ql1log 0.56 q1rr2 qtr12 0.56 q1rr2 (qrr23 qrr25 qrr56 qrr57 qrr78 qrr2910 q10
rr
11
q10
rr
12
q4 q7 q11)
0.56 50.40 (44.20 39.10 63.80 65.80 47.30 86.40 48.30 49.40 9.00 19.00 47.30) 547.80 l
sek
PJESA R 1 qlRlog1 0.56 qrrR1 qtrR1 0.56 qrrR1 (q1rr2 qrr23 qrr25 qrr56 qrr57 qrr78 qrr2910 q10
rr
11
q10
rr
12
q4 q7 q11)
0.56 0.00 (50.4 44.2 39.1 63.8 65.8 47.3 86.4 48.3 49.4 9.0 19.0 47.3) 570.0 l
sek
m m
[m]
q a b
l log litra sek d [mm] v m sek i hw i L [m]
Ku: TAB.REZ . - kuota e tabanit të rezervuarit e kërkuar nga nyja X, për të siguruar
presionin minimal të punës në këtë nyjë
X - kuota gjeodezike e nyjës X të rrjetit shpërndarës, të cilës i llogaritet kuota e
tabanit të rezervuarit
hwR X - humbjet hidraulike të energjisë së linjave, në të cilat kalon uji për të
shkuar nga rezervuari R deri tek nyja X.
Për të gjetur kuotën e tabanit të rezervuarit, i cili do të furnizojë me ujë të gjitha nyjat
e rrjetit shpërndarës me prurjen e kërkuar dhe presionin e duhur duhet të përcaktohet
paraprakisht, lartësia e lirë ekonomike e presionit të ujit Hle, për të gjithë qendrën e
banuar. Lartësia e lirë ekonomike përcaktohet në varësi të lartësisë më të madhe të
ndërtesave në qendrën e banuar. Në rastin tonë ndërtesa më e lartë do të pranohet 6
– katëshe, kështu që lartësia e lirë ekonomike do të jetë, Hle = 30 m (në të cilën
përfshihen, lartësia e ndërtesës, humbjet hidraulike në sistemin e brendshëm të
furnizimit me ujë si dhe presioni i punës në pajisjen hidraulike më të lartë).
Humbjet hidraulike të energjisë në linjën nga rezervuari tek nyja 1 janë të llogaritura
në tabelën e mësipërme.
Llogariten kuotat e tabanit të rezervuarit të kërkuara nga çdo nyjë e rrjetit, për të
siguruar presionin minimal të punës, nëpërmjet shprehjes së sipërpërmendur (në
rastin e shumë nyjave, mund të zgjidhen për gjetjen e kuotës së tabanit të rezervuarit
a) nyjat me kuota më të larta, b) nyjat me largësi më të mëdha ose c) nyjat të cilat i
kanë të dy faktorët në vlera të mëdha ose të konsiderueshme).
NYJA 1
1Tab.Re z . 1 H l .e. hwR1 436 30 7.71 473.71 m
NYJA 2
Tab
2
. Re z .
2 H l .e. hwR2 2 H l .e. (hwR1 hw12 ) 429.60 30 (7.71 3.33) 470.64 m
NYJA 3
Tab
3
. Re z .
3 H l .e. hwR3 3 H l .e. (hwR1 hw12 hw23 ) 430.00 30 (7.71 3.33 2.10) 473.14 m
NYJA 4
Tab
4
. Re z .
4 H l .e. hwR4 4 H l .e. (hwR1 hw12 hw23 hw34 )
432.00 30 (7.71 3.33 2.10 4.86) 480.00 m
NYJA 5
Tab
5
. Re z .
5 H l .e. hwR5 5 H l .e. (hwR1 hw12 hw25 ) 426.40 30 (7.71 3.33 1.89) 469.33 m
NYJA 6
Tab
6
. Re z .
6 H l .e. hwR6 6 H l .e. (hwR1 hw12 hw25 hw56 )
425.00 30 (7.71 3.33 1.89 3.40) 471.33 m
NYJA 7
Tab
7
. Re z .
7 H l .e. hwR7 7 H l .e. (hwR1 hw12 hw25 hw57 )
417.80 30 (7.71 3.33 1.89 4.06) 464.79 m
NYJA 8
Tab
8
. Re z .
8 H l .e. hwR8 8 H l .e. (hwR1 hw12 hw25 hw57 hw78 )
415.00 30 (7.71 3.33 1.89 4.06 2.55) 464.54 m
NYJA 9
Tab
9
. Re z .
9 H l .e. hwR9 9 H l .e. (hwR1 hw12 hw29 ) 429.20 30 (7.71 3.33 1.93) 472.17 m
hw29 i2910 L29 0.00393 490 1.93 m
NYJA 10
10Tab.Re z . 10 H l .e. hwR10 10 H l .e. (hwR1 hw12 hw2910 ) 425.00 30 (7.71 3.33 3.30) 469.34 m
NYJA 11
11Tab.Re z . 11 H l .e. hwR11 11 H l .e. (hwR1 hw12 hw2910 hw1011 )
420.00 30 (7.71 3.33 3.30 1.55) 465.89 m
NYJA 12
11Tab.Re z . 11 H l .e. hwR11 11 H l .e. (hwR1 hw12 hw2910 hw1011 )
420.00 30 (7.71 3.33 3.30 2.89) 467.23 m
H X Tab. Re z . X hwR X
Ku: H X - presioni i gjetur i nyjës X të rrjetit shpërndarës
NYJA 1
H 1 Tab. Re z . 1 hwR 1 480.00 436 7.71 36.29 m
NYJA 2
H 2 Tab.Re z . 2 hwR2 Tab.Re z . 2 (hwR1 hw12 ) 480.00 429.60 (7.71 3.33) 39.36 m
NYJA 3
H 3 Tab.Re z . 3 hwR3 Tab.Re z . 3 (hwR1 hw12 hw23 ) 480.00 430.00 (7.71 3.33 2.10) 36.86 m
NYJA 4
H 4 Tab.Re z . 4 hwR4 Tab.Re z . 4 (hwR1 hw12 hw23 hw34 )
480.00 432.00 (7.71 3.33 2.10 4.86) 30.00 m
NYJA 5
H 5 Tab.Re z . 5 hwR5 Tab.Re z . 5 (hwR1 hw12 hw25 )
480.00 426.40 (7.71 3.33 1.89) 40.67 m
NYJA 6
H 6 Tab.Re z . 6 hwR6 Tab.Re z . 6 (hwR1 hw12 hw25 hw56 )
480.00 425.00 (7.71 3.33 1.89 3.40) 38.67 m
NYJA 7
H 7 Tab.Re z . 7 hwR7 Tab.Re z . 7 (hwR1 hw12 hw25 hw57 )
480.00 417.80 (7.71 3.33 1.89 4.06) 45.21 m
Ushtrime Faqja 8 nga 10
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III
NYJA 8
H 8 Tab.Re z . 8 hwR8 Tab.Re z . 8 (hwR1 hw12 hw25 hw57 hw78 )
480.00 415.00 (7.71 3.33 1.89 4.06 2.55) 45.46 m
NYJA 9
H 9 Tab.Re z . 9 hwR9 Tab.Re z . 9 (hwR1 hw12 hw29 ) 480.00 429.20 (7.71 3.33 1.93) 37.83 m
hw29 i2910 L29 0.00393 490 1.93 m
NYJA 10
H 10 Tab.Re z . 10 hwR10 Tab.Re z . 10 (hwR1 hw12 hw2910 )
480.00 425.00 (7.71 3.33 3.30) 40.66 m
NYJA 11
H 11 Tab.Re z . 11 hwR11 Tab.Re z . 11 (hwR1 hw12 hw2910 hw1011 )
480.00 420.00 (7.71 3.33 3.30 1.55) 44.11 m
NYJA 12
H 12 Tab.Re z . 12 hwR12 Tab.Re z . 12 (hwR1 hw12 hw2910 hw1012 )
480.00 420.00 (7.71 3.33 3.30 2.89) 42.77 m
Za + Ha = Zb + Hb + hwa-b
për çdo dy nyje a dhe b kur uji shkon nga a në b, ku:
Za – është kuota e nyjes a të rrjetit shpërndarës
Ha – është presioni i ujit në nyjen a të rrjetit shpërndarës
Zb – është kuota e nyjes b të rrjetit shpërndarës
Hb – është presioni i ujit në nyjen b të rrjetit shpërndarës
hwa-b – janë humbjet hidraulike të energjisë së rrjedhjes së ujit kur uji shkon nga nyja
a në nyjen b të rrjetit shpërndarës.
Në bazë të rezultateve të marra më sipër ndërtohet grafiku i presioneve të ujit në
nyjat e rrjetit shpërndarës.
PARAQITJA GRAFIKE
E PRESIONEVE TË UJIT NË NYJAT E RRJETIT SHPËRNDARËS
Rezervuari
30
m
36 4
36
,29
,86
m
38
,67
39
m
,36
1 3 6
40
,67
2
45
5
37
,21
,83
m
m
9 7
40
44
,66
,11
m
45
,46
m
10 11
8
42
,77
m
12
Ushtrime
(Furnizimi me ujë)
NJËTRAJTSHME
980
dhe topografia e zonës, në të
cilën është trasuar ky rrjet.
Të projektohet rrjeti i
1
m
mbyllur shpërndarës i qendrës
3 60
2
42
5m së banuar me 182 000 banorë.
975 Shënim: Projektimi i rrjetit të
4 mbyllur shpërndarës ka të bëjë
me llogaritjen e prurjeve
47
0
m
q3
m
440
0m
4 5 970
llogaritëse të linjave të rrjetit
41
q5 shpërndarës, përmasimin e
0m
m
0
0m
m
34
me verifikimin e presioneve të
q7 960
8 31
0m
ujit në nyjat e rrjetit
m 6
380 955 shpërndarës.
950
7 94
5
94
0
Zhvillimi i Ushtrimit
q0
Q q pi
li
l sek
570 9 19 47.3 l
0.10526
360 470 450 425 410 340 460 380 310 385 270 440 sek ml
qrra b q0 l a b
37.90 49.50 47.40 44.70 43.20 35.80 48.40 40.00 32.60 40.50 28.40 46.30 494.70 l
sek
anën e shprehjes:
qrrug qpërqendrua
1
Qnyjore
a
a x a
r
2
ku : Qnyjore
a
- prurja nyjore e nyjes a, e cila përfshin gjysmën e prurjeve rrugore të
linjave që kanë njërin skaj në nyjen a, si dhe prurjen e përqendruar të nyjes a, nëse
ajo ka.
qrra x - prurja rrugore e cila shpërndahet nga linja a-x, me njërin skaj në nyjen a
të rrjetit shpërndarës.
q përqendrua
a
r - prurja e përqendruar e nyjes a në shqyrtim, nëse kjo nyje ka prurje
të përqendruar.
Bazuar në shprehjen e paraqitur më sipër llogariten prurjet nyjore të nyjave të rrjetit
të mbyllur shpërndarës të furnizimit me ujë :
NYJA _ 1
1 1
Q1ny j (q1rr-2 q1rr-4 ) q1p (37.90 44.70) 0 41.30 l/sek
2 2
NYJA _ 2
1 1
Q 2ny j (q rr2-1 q rr2-3 q rr2-9 ) (37.90 49.50 46.30) 66.85 l/sek
2 2
NYJA _ 3
1 1
Q 3ny j
(q 3rr-2 q 3rr-4 q 3rr-6 q 3rr-8 ) q 3p (49.50 47.40 48.40 40.50) 9.00 101.90 l/sek
2 2
NYJA _ 4
1 1
Q 4ny j (q rr4-1 q rr4-3 q rr4-5 ) (44.70 47.40 43.20) 67.65 l/sek
2 2
NYJA _ 5
1 1
Q 5ny j rr
(q 5- rr 5
4 q 5-6 ) q p (43.20 35.80) 19.00 58.50 l/sek
2 2
NYJA _ 6
1 1
Q 6ny j (q 6rr-5 q 6rr-3 q 6rr-7 ) (35.80 48.40 40.00) 62.10 l/sek
2 2
NYJA _ 7
1 1
Q 7ny j (q 7rr-6 q 7rr-8 ) q 7p (40.00 32.60) 47.30 83.60 l/sek
2 2
NYJA _ 8
1 1
Q 8ny j rr
(q 8- rr rr
7 q 8-3 q 8-9 ) (32.60 40.50 28.40) 50.75 l/sek
2 2
NYJA _ 9
1 1
Q 8ny j (q 9rr-8 q 9rr-2 q 8-
rr
9) (28.40 46.30) 37.35 l/sek
2 2
Bazuar në vlerat e prurjeve nyjore të mësipërme, kryejmë kontrollin e këtyre prurjeve.
Shuma e prurjeve nyjore duhet të jetë e barabartë me prurjen maksimale që vjen nga
rezervuari për në qendrën e banuar, meqenëse në llogaritjen e vlerave të prurjeve
nyjore janë përfshirë të gjitha prurjet rrugore dhe të përqendruara të linjave dhe
nyjeve të rrjetit shpërndarës të qendrës së banuar. Nga kjo, kemi:
Q nyj Q nyj Q nyj Q nyj Q nyj Q nyj Q nyj Q nyj Q nyj Q nyj
a 1 2 3 4 5 6 7 8 9
41.30 66.85 101.90 67.65 58.50 62.10 83.60 50.75 37.35 570.00 Q 570.00 l/sek
paraprake llogaritëse fillon nga nyja në të cilën takohen rrymat e linjave të rrjetit,
meqenëse në shprehjen e ekuilibrit të kësaj nyjeje ka vetëm një të panjohur (prurja
ose prurjet hyrëse). Në rastin tonë gjetja e prurjeve paraprake llogaritëse fillohet nga
nyja 7, meqenëse vetëm në këtë nyje ka takim të rrymave të ujit në linjat e rrjetit
shpërndarës.
Më poshtë paraqitet skema e rrjetit shpërndarës të mbyllur (unazor), në të cilin
paraqiten prurjet nyjore dhe prurjet paraprake llogaritëse, të nxjerra sipas proçedurës
së sipërpërmendur:
Rezervuari
sek
7 0 l/
Q=5
Qnyj,1
41.30 l/sek
Qnyj,2
66.85 l/sek
05 l/sek 1
252. 27
6.6
5 Qnyj,4
I
l/s
2 ek 67.65 l/sek
+ 4
93
.5
k
l/se
0
l/s
ek
ek
70
Qnyj,3 l/s
II
.40
91.
101.90 l/sek 93
11
IV
5.6
Qnyj,9
0
37.35 l/sek
l/s
Qnyj,5
ek
+
58.50 l/sek
9 Qnyj,8 00
l/s
ek 3
45 +
III
. .0
40
54
50.75 l/sek 0
.3
l/s
5
5
ek Qnyj,6 k
/se
l/s
62.10 l/sek l
ek
.10
57
8 43
.60
+
Qnyj,7
l/se 83.60 l/sek ek
0 l/s 6
k 40.0
derisa shuma e humbjeve hidraulike në secilën prej unazave (në të njëjtin cikël
llogaritjesh) të jetë zero (0), ose të jetë më e vogël se një vlerë e paracaktuar e
shumës së humbjeve (në rastin tonë, që të kemi prurje mjaftueshmërisht të
sakta, duhet që shuma e humbjeve hidraulike të gjeneruara nga këto prurje, në
të gjitha unazat, në të njëjtin hap llogaritjeje, të jetë ≤ 0.15 m, ). Kur arrihet kjo
atëhere mund të themi se prurjet që kanë gjeneruar humbjet e sipërpërmendura,
shuma e të cilave është më e vogël se vlera e paracaktuar, atëherë mund të themi se
prurjet llogaritëse janë mjaftueshmërisht të sakta.
- Përmasimi i tubacioneve të linjave të rrjetit shpërndarës kryhet duke u bazuar
në prurjet llogaritëse që kalojnë në to si dhe në vlerat e mëposhtme të shpejtësisë
ekonomike:
0.40 -2.84 -2.44 42.56 0.029953728000 1.27 -0.75 0.83 0.08 42.64 0.030010032000 1.28
0.40 0.40 40.40 0.039608160000 1.60 -0.75 -0.75 39.65 0.038872860000 1.54
-0.40 -0.40 43.20 0.034551360000 -1.49 0.75 0.75 43.95 0.035151210000 -1.54
-0.40 -5.20 -5.60 34.40 0.034169520000 -1.18 0.75 -0.91 -0.16 34.24 0.034010592000 -1.16
∑Sxq= 0.13828276800 Δh = 0.21 ∑Sxq= 0.138044694000 Δh = 0.11
Δq = Δh / (2 x Σ Sq) = 0.21 / (2 x 0.13828276800) = 0.75
-2.84 -3.74 -6.58 86.82 0.023793021000 -2.07 0.83 -1.15 -0.32 86.50 0.023705325000 -2.05
2.84 2.84 118.44 0.019812643200 2.35 -0.83 -0.83 117.61 0.019673800800 2.31
2.84 2.84 59.94 0.019136444400 1.15 -0.83 -0.83 59.11 0.018871458600 1.12
-2.84 0.40 -2.44 42.56 0.029953728000 -1.27 0.83 -0.75 0.08 42.64 0.030010032000 -1.28
∑Sxq= 0.09269583660 Δh = 0.15 ∑Sxq= 0.092260616400 Δh = 0.10
Δq = Δh / (2 x Σ Sq) = 0.15 / (2 x 0.09269583660) = 0.83
Ku: TAB.REZ . - kuota e tabanit të rezervuarit e kërkuar nga nyja X, për të siguruar
presionin minimal të punës në këtë nyjë
X - kuota gjeodezike e nyjës X të rrjetit shpërndarës, të cilës i llogaritet kuota e
tabanit të rezervuarit
hwR X - humbjet hidraulike të energjisë së linjave, në të cilat kalon uji për të
shkuar nga rezervuari R deri tek nyja X.
qlRlog1 560 l
sek dhe shpejtësinë ekonomike sipas diametrit të tubacionit
vek = f(Diametri).
Nga sa u tha më sipër kemi nga tabela vlerën e mëposhtme të pjerrësisë
hidraulike: iR-1 = 0.00709 m/m.
Humbja e energjisë në linjën R – 1 rezulton hwR-1 = 0.00709 x 520 = 3.69 m
Më pas llogariten kuotat e tabanit të rezervuarit të kërkuara nga çdo nyjë e
rrjetit, për të siguruar presionin minimal të punës, nëpërmjet shprehjes së
sipërpërmendur (në rastin e shumë nyjave, mund të zgjidhen për gjetjen e kuotës së
tabanit të rezervuarit;
a) nyjat me kuota më të larta,
b) nyjat me largësi më të mëdha ose
c) nyjat të cilat i kanë të dy faktorët në vlera të mëdha ose të konsiderueshme.
NYJA _ 1
1Tab . Re z. 1 H l .e. hwR1 967.00 30.00 3.69 1000.69 m
NYJA 2
2Tab.Re z . 2 H l .e. hwR2 2 H l .e. (hwR1 hw12 ) 965.00 30.00 (3.69 1.48) 1000.17 m
NYJA 3
3Tab.Re z . 3 H l .e. hwR3 3 H l .e. (hwR1 hw12 hw23 ) 957.50 30.00 (3.69 1.48 2.44) 995.11 m
NYJA 4
4Tab.Re z . 4 H l .e. hwR4 4 H l .e. (hwR1 hw14 ) 970.00 30.00 (3.69 1.95) 1005.64m
NYJA 5
5Tab.Re z . 5 H l .e. hwR5 5 H l .e. (hwR1 hw14 hw45 ) 965.00 30.00 (3.69 1.95 2.31) 1002.95m
NYJA 6
6Tab.Re z . 6 H l .e. hwR6 6 H l .e. (hwR1 hw14 hw45 hw56 )
955.00 30.00 (3.69 1.95 2.31 1.12) 994.07m
NYJA 7
7Tab.Re z . 7 H l .e. hwR7 7 H l .e. (hwR1 hw12 hw23 hw36 hw67 )
942.00 30.00 (3.69 1.48 2.44 1.28 1.54) 982.43m
NYJA 8
8Tab.Re z . 8 H l .e. hwR8 8 H l .e. (hwR1 hw12 hw23 hw38 )
944.00 30.00 (3.69 1.48 2.44 1.16) 982.77m
NYJA 9
9Tab.Re z . 9 H l .e. hwR9 9 H l .e. (hwR1 hw12 hw29 ) 950.00 30.00 (3.69 1.48 2.56) 987.73 m
H X Tab. Re z . X hwR X
Ku: H X - presioni i gjetur i nyjës X të rrjetit shpërndarës
NYJA 1
H 1 Tab.Re z . 1 hwR1 1005.70 967 3.69 35.01 m
NYJA 2
H 2 Tab.Re z . 2 hwR2 Tab.Re z . 2 (hwR1 hw12 ) 1005.70 965 (3.69 1.48) 35.53 m
NYJA 3
H 3 Tab.Re z . 3 hwR3 Tab.Re z . 3 (hwR1 hw12 hw23 ) 1005.70 957.50 (3.69 1.48 2.44) 40.59 m
NYJA 4
H 4 Tab.Re z . 4 hwR4 Tab.Re z . 4 (hwR1 hw14 ) 1005.70 970 (3.69 1.95) 30.06 m
NYJA 5
H 5 Tab.Re z . 5 hwR5 Tab.Re z . 5 (hwR1 hw14 hw45 ) 1005.70 965 (3.69 1.95 2.31) 32.75 m
NYJA 6
H 6 Tab.Re z . 6 hwR6 Tab.Re z . 6 (hwR1 hw14 hw45 hw56 )
1005.70 955 (3.69 1.95 2.31 1.12) 41.63 m
NYJA 7
H 7 Tab.Re z . 7 hwR7 Tab.Re z . 7 (hwR1 hw12 hw23 hw36 hw67 )
1005.70 942 (3.69 1.48 2.44 1.28 1.54) 53.27 m
NYJA 8
H 8 Tab.Re z . 8 hwR8 Tab.Re z . 8 (hwR1 hw12 hw23 hw38 )
1005.70 944 (3.69 1.48 2.44 1.16) 52.93 m
NYJA 9
H 9 Tab.Re z . 9 hwR9 Tab.Re z . 9 (hwR1 hw12 hw29 ) 1005.70 950 (3.69 1.48 2.56) 47.97 m
Za + Ha = Zb + Hb + hwa-b
për çdo dy nyje a dhe b kur uji shkon nga a në b, ku:
Za – është kuota e nyjes a të rrjetit shpërndarës
Ha – është presioni i ujit në nyjen a të rrjetit shpërndarës
Zb – është kuota e nyjes b të rrjetit shpërndarës
Hb – është presioni i ujit në nyjen b të rrjetit shpërndarës
hwa-b – janë humbjet hidraulike të energjisë së rrjedhjes së ujit kur uji shkon nga nyja
a në nyjen b të rrjetit shpërndarës.
Në bazë të rezultateve të marra më sipër ndërtohet grafiku i presioneve të ujit në
nyjat e rrjetit shpërndarës.
PARAQITJA GRAFIKE
E PRESIONEVE TË UJIT NË NYJAT E RRJETIT SHPËRNDARËS
Rezervuari
35,01 m
35,53 m
1
30,06 m
4
40,59 m
47,97 m
32,75 m
3
9
52,93 m
5
41,63 m
53,27 m
8
6
Ushtrime
(Furnizimi me ujë)
Linjë e jashtme në një sistem ujësjellësi quhet ajo pjesë e tij, e cila përcjell ujin nga
pika ujëmarrëse (e cila mund të jetë burim, lumë, liqen, pus etj.) e deri tek rezervuari
rregullues i prurjes për në rrjetin shpërndarës. N.q.s. do të jenë dy apo më tepër linja
ujësjellësi atëherë bashkësia e gjithë këtyre linjave quhet rrjet i jashtëm i ujësjellësit. Në
këtë pjesë vendosen impiantet e mundshme të ngritjes mekanike të ujit si dhe ato të
pastrimit paraprak të tij. Mund të vendosen në fillim të rrjetit të jashtëm (apo linjës së
jashtme), ose në një pozicion çfarëdo të tij, ku të krijohet mundësia më e mirë.
Këto linja (ose rrjete) sipas mënyrës së sjelljes së ujit janë dy llojesh :
Me vetërrjedhje
Me ngritje mekanike
Linja (ose rrjeti) e jashtme me vetërrjedhje, ndërtohet atëhere kur kuota e pikës
ujëmarrëse e zotëron kuotën e nivelit maksimal të rezervuarit shpërndarës, i cili siç e
pamë ndodhet në një kuotë të përcaktuar nga pika më e disfavorshme e rrjetit . Në këtë
rast ai projektohet i tillë që të shfrytëzohet i gjithë disniveli burim – rezervuar, në formën e
humbjeve hidraulike.
Linja (ose rrjeti ) e jashtme me ngritje mekanike, ndërtohet atëherë kur kuota e
pikës ujëmarrëse (burim, lumë, liqen) është nën kuotën e nivelit maksimal të ujit në
rezervuar.
Në këtë rast linja apo rrjeti i jashtëm projektohet duke pasur parasysh kohën e
punës së pompave dhe prurja që përcillet nga ato.
Burimi 264
Rezervuari 243
Linja e jashtme
Qendra e banuar
Rrjeti shpërndarës
Zhvillimi i ushtrimit
Zgjidhja e këtij rasti, pra përmasimi i linjës së jashtme të ujësjellësit ka të bëjë me gjetjen e
diametrit të kësaj linje. Për këtë gjejmë fillimisht disnivelin burim – rezervuar që duhet të
zotërojë burimi dhe që duhet harxhuar në formë humbjeje n.q.s. energjia në dispozicion
nuk na shërben për ndonjë qëllim tjetër. Disniveli është :
hw burim tab
rez h0 264.00 (243.00 3.00) 18m
Pas kësaj gjejmë pjerrrësinë hidraulike që fiton rrjedhja për shkak të lëvizjes. Ajo gjendet si
më poshtë:
hw 18
i 0.00537m / m
l 33352
Kështu nga tabela në libër shohim se kjo pjerrësi hidraulike për prurjen 95 l/sek krijohet në
tubacionin me diametër d = 325 mm.
Pra linja e jashtme në rastin tonë do të përmasohet me diametër 325 mm.
Ushtrime Faqja 2 nga 8
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III
Vepra e marrjes
372
Rrjeti shpërndarës
Zhvillimi i Ushtrimit
Meqenëse linja është me vetërjedhje dhe kemi një disnivel burim – rezervuar
atëherë duhet të projektojmë linjën e jashtme me qëllim që të shfrytëzojmë të tërë këtë
disnivel, pra e tërë kjo energji është e panevojshme që të ruhet dhe duhet ta harxhojmë në
formë humbjeje. Vlera e saj është si më poshtë :
burim tab
hw = –( rez + h0) = 372 – (284+4) = 84 m
Rasti që pranuam është për rezervuarin plot, I cili konsiderohet dhe si rasti më I
disfavorshëm, sepse krijohet diferencë më e vogël midis nivelit ujëdhënës (në burim) dhe
atij ujëpritës (në rezervuar).
Pjerrësia hidraulike e linjës del nga shprehja e humbjeve gjatësore për shkak të
fërkimit :
hw 84
hw i L i 0.0292m / m
L 2876
Në tabelën e pjerrësive dhe të shpejtësive shohim se kujt diametri i përket pjerrësia
që na rezulton me prurjen që kërkon qendra e banuar. Nga tabela shohim se të dy
diametrat që I përkasin prurjes prej 560 l/sek, i kanë pjerrësitë më të vogla se rezultati që
kemi marrë.
Për këtë arsye zgjedhim që sjellja e ujit të bëhet me dy linja paralele me të njëjtën
gjatësi dhe të njëjtat karakteristika. Prurja e secilës prej linjave të jetë q= 280 l/sek dhe
gjejmë diametrin sërish nga tabelat. Kjo vlerë nuk gjendet në tabelë por ndodhet midis
vlerave të pjerrësisë i 1 = 0.02172 m/m dhe pjerrësisë i 2 = 0.03145 m/m respektivisht të
diametrave
d1 = 375 mm dhe d2 = 350 mm.
Kështu, në rastin tonë linjat e jashtme do të jenë në dy pjesë me gjatësi të
ndryshme L1 dhe L2 që kanë gjithashtu diametrat d1 dhe d2 ndër të cilët në fillim të linjës
vendoset tubacioni me diametër më të madh, pra tubacioni me diametër d 1 = 375 mm.
Por, për të përcaktuar gjatësitë e pjesëve me gjatësi L 1 dhe L2 duhet që të zgjidhim
L1 L 2 L
sistemin e mëposhtëm :
i1 L1 i 2 L 2 hw
Nga zgjidhja e këtij sistemi dhe duke ditur vlerat e pjerrësive si dhe të gjatësisë
totale e humbjes kemi këto vlera të gjatësive të pjesëve :
L1 = 663.00 m (375mm) dhe L2 = 2213.00 m (350mm)
Në këtë rast do të shqyrtojmë linjën e jashtme me ngritje mekanike, pra ngritja e ujit
deri në kuotën e nevojshme kryhet me anën e një stacioni pompimi.
Qendra e banuar të cilës duhet ti sigurohet furnizimi me ujë kërkon një prurje ditore
Q = 32 000 m3/ditë. Për këtë pompat do të pranohen se punojnë me një kohë t = 20 orë në
ditë.
a) Të përmasohet linja e jashtme e ujësjellësit me ngritje mekanike kur dimë se :
- Pompa e thith ujin në një vaskë grumbullimi kuota e sipërfaqes së të cilës është 146.00
m dhe niveli dinamik (niveli i ujit në vaskë, gjatë punës së pompave) është 3.00 m nën
kuotën e sipërfaqes
- Kuota e tabanit të rezervuarit është 284.00 m dhe lartësia e ujit në të është 4.00 m
- Gjatësia e tubit të thithjes është l th = 10.00 m dhe gjatësia e tubit të dërgimit l d = 860.00
m
- Rrjeti aktual i shpërndarjes klasifikohet si vepër e kategorisë së dytë, ku lejohet fare pak
ndërprerja e ujit dhe si i tillë ka 2 (dy) pompa në punë dhe 1 (një) rezervë
b) Të gjendet kuota e aksit të pompës dhe të përcaktohet nëse stacioni është i thelluar
apo jo.
Rezervuari
Tubacioni i dërgimit
Impianti i ngritjes
mekanike
Tubacioni
i thithjes
Vaska e
thithjes së ujit
Zhvillimi i Ushtrimit
Linja e jashtme në rastin tonë përbëhet nga dy pompa me tubat përkatës të thithjes dhe
nga tubi I dërgimit, I cili është I përbashkët për të dyja pompat.
Në tubacionin e thithjes kemi një filtër me kundravalvol dhe një bërryl me kënd 90°.
Në tubacionin e dërgimit kemi një kundravalvol dhe një saraçineskë e cila është plotësisht
e hapur.
Fillimisht përcaktojmë prurjen që do të përcjellin pompat :
ditore
Qmax 1000 32000 1000
q l log 444.4l / sek
t 3600 20 3600
Pra gjatë 20 orëve pompat duhet të përcjellin prurjen q llog = 444.4 l/sek dhe meqë janë dy
pompa pra n= 2, atëherë secila prej tyre përcjell prurjen :
q l log 444.4
qp 222.2l / sek
n 2
Pompat duhet të ngrejnë ujin në lartësinë më të madhe që krijohet dhe kjo situatë quhet
rasti më I disfavorshëm. Pra kuotat respektive të ujit në rezervuar dhe në vaskën
grumbulluese krijojnë diferencën më të madhe të mundshme, e cila krijohet për :
- nivel maksimal të ujit në rezervuar
- nivel minimal të ujit në vaskën grumbulluese
Kështu lartësia e kolonës së ujit që duhet të ngrejë pompa është :
H p H gj hw
H gj ( tab
rez h0 ) ( vas. grum. hniv.din. ) ( 284 4) (146 3) 145m
siprfaqe
hw hw th hw drg
Për të gjetur humbjet në thithje dhe në dërgim, duhet të kemi parasysh se kemi humbje
gjatësore dhe humbje lokale. Këto janë në varësi të diametrit dhe të pjerrësisë hidraulike
të rrjedhjes së ujit. Përcaktimi I tyre bëhet duke u bazuar në shpejtësitë e rekomanduara të
lëvizjes së ujit si në thithje ashtu dhe në dërgim.
Shohim humbjet në të dyja anët e pompës, në thithje dhe në dërgim :
- Proçesi i thithjes së ujit nga pompa
Ushtrime Faqja 6 nga 8
Lënda: “Furnizim me ujë-Kanalizime”
Pedagogu i lëndës:Alket KUMARAKU
Universiteti Politeknik
Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit Programi i Studimit Ndërtim, Hidroteknikë
Departamenti i Hidraulikës dhe Hidroteknikës Kursi III
Tubacioni i thithjes, i cili vendoset para pompës fillon me pjesën e zhytur në ujë e cila ka
një filtër të pajisur me një kundravalvol. Kjo e fundit shërben për të shmangur boshatisjen
e tubacionit të thithjes në mënyrë që të mos ketë probleme gjatë punës së pompës. Si
pasojë në filtrin e pajisur me kundravalvol kemi humbje të cilat janë humbje të quajtura
humbje lokale. Koefiçienti i llogaritjes së këtyre humbjeve në filtër është Kf = 10. Pranojmë
që tubacioni ka një kthesë ose bërryl 90°, në të cilën kemi humbje lokale apo të vendit me
koefiçient Kb = 0.98.
Gjithashtu duhet të kemi parasysh që kemi dy pompa dhe secila prej tyre në thithje merr
prurjen q = 222.2 l/sek. Për përcaktimin e humbjeve veprojmë si më poshtë :
v 1.401m / sek
q 222.2l / sek
i 0.0051795
d 450mm
hw th hw gjat
th
hwvend
th
th
hw gjat ith l th 0.0051795 10 0.052m
2
v2 v2 1.4012 1.4012
th
hwvend Ki (K f K b ) (10 0.98) 10.98 1.098m
i 1 2g 2g 2 9.81 2 9.81
hw (0.052 1.098)m 1.15m
th
v 2.262m / sek
q 444.4l / sek
i 0.0118088
d 500mm
hw d hwgj
d
hwvend
d
d
hwgj id l d 0.0118088 860 10.16m
2
v2 v2 2.262 2
d
hwvend Ki ( K v K sar ) (1.7 0.0) 0.44m
i 1 2g 2g 2 9.81
hw (10.16 0.44)m 10.60m
d
2
H p H gj hwi
i 1
H p H gj (hw th hw d )
H p 145 (1.15 10.60)m 156.75m
q 222.2l / sek
H p 156.75m
Ushtrime
(Furnizimi me ujë)
Të projektohet sistemi i furnizimit me ujë të ftohtë të një ndërtese banimi 5-katëshe (me
4_kate banimi dhe 1 kat përdhe) kur jepen:
Planimetria e katit përdhe dhe e katit tip të banimit të ndërtesës.
Pika e lidhjes, e cila ndodhet 7.00 m larg nga faqja e përparme e fasadës dhe në
thellësinë h = 1.0 m nga niveli i tokës së sistemuar.
Kuota 0.00 e katit përdhe, e cia është 50 cm mbi nivelin e tokës
Lartësitë e kateve të ndërtesës, rreth 3.10 m të larta
Presioni i lirë në pikën e lidhjes, me vlerë Hlirë = 32.75 m,
meqenëse pika e lidhjes së sistemit të furnizimit me ujë të ndërtesës është në nyjen 5 të rrjetit të
mbyllur të llogaritur në ushtrimin e mëparshëm.
Zhvillim i Ushtrimit
planimetritë e ndërtesës
Trasimi i linjave të sistemit të furnizimit me ujë të ftohtë të ndërtesës bëhet në të gjitha katet e
ndërtesës.Këto tubacione trasohen pjesërisht në mur dhe pjesërisht në dyshemetë e kateve
përkatëse. Trasimi i këtyre tubacioneve bëhet si më poshtë:
- Në planimetrinë e katit përdhe trasohen tubacionet e linjave duke filluar që nga puseta e
pikës së lidhjes së sistemit hidrosanitar me rrjetin shpërndarës të ujësjellësit në largësinë rreth 10
m nga fasada e përparme e ndërtesës. Pas kësaj trasohet tubacioni i magjistralit kryesor i cili
vendoset fillimisht në tokë në thellësinë 1 m nga niveli i tokës së sistemuar deri tek hyrja e
ndërtesës (themeli i ndërtesës). Në këtë pikë ky tubacion del në sipërfaqe dhe trasohet në
dyshemenë e nyjes sanitare deri tek muri i hyrjes ku në tubacion (siç shihet edhe nga figura)
vendoset aparati i përbashkët ujëmatës dhe saraçineska kryesore e kontrollit të prurjes në
ndërtesë. Të dyja këto vendosen në një kuti ose hapësirë brenda në mur dhe aksi i tubacionit apo i
pajisjeve duhet të jetë në lartësinë 50 – 70 cm nga dyshemeja e hapësirës ku ndodhen. Më tej
magjistrali vazhdon nëpër mur dhe del nga muri në dyshemenë e katit përdhe dhe trasohet nëpër
dyshemenë e këtij kati deri tek pozicioni i kolonave të furnizimit me ujë të të dy grupeve (vertikale)
të nyjeve sanitare banjë dhe kuzhinë. Në këtë planimetri shënohet edhe emërtimi i kolonave të
furnizimit me ujë si në figurën përkatëse dhe pas llogaritjeve hidraulike dhe përmasimit të
tubacioneve të sistemit vendosen edhe diametrat e çdo pjese llogaritëse (sipas llogaritjeve që do të
zhvillohen në hapat e mëposhtëm).
- Në planimetrinë e katit tip trasohen tubacionet e degëzimeve nga kolonat e furnizimit me
ujë për në pajisjet hidrosanitare në nyjet sanitare. Këto tubacione të degëzimeve trasohen nëpër
murin e nyjes sanitare deri në pajisjen e fundit të kësaj nyjeje sanitare. Ky tubacion vendoset në
lartësinë 65 – 70 cm nga dyshemeja. Nga ky tubacion dalin të gjitha degëzimet e pikave të
furnizimit me ujë të pajisjeve sanitare, lartësitë e të cilave nga dyshemeja e mbaruar (nga pllakat e
dyshemesë) jepen si më poshtë:
Kaseta e shkarkimit të Klozetës (WC) – 0.30 – 0.40 m
Bideja (BD) – 0.25 – 0.30 m
Larësja e duarve (LD) – 0.65 – 0.70 m
Grupi i Dushit (DU) – 1.10 m (ose Vaska e larjes (VA) – 0.50 – 0.60 m)
K.U.1 K.U.2
Kolona e Furnizimit me Ujë Kolona e Furnizimit me Ujë
1
Saraçineska Kryesore Ø 1 2"
Tubacioni Kryesor (Magjistrali)
i Furnizimit me Ujë Ø 32 mm
Pika A
e Lidhjes me Rrjetin Shpërndarës
K.U.1 K.U.2
Kolona e Furnizimit me Ujë Kolona e Furnizimit me Ujë
Tub çeliku Ø 3 4" PN 10 bar
BO BO
80 Ltrs 80 Ltrs
Aksonometria e sistemit hidrosanitar të ndërtesës ndërtohet sipas një dimetrie të caktuar (me
rregullat e dimetrisë për gjatësitë e tubacioneve) duke u bazuar në planimetrinë e sistemit
hidrosanitar të furnizimit me ujë të paraqitur në planimetrinë e katit përdhe dhe në planimetrinë e
katit tip të ndërtesës. Vizatohen elementët e këtij sistemi hidrosanitar të furnizimit me ujë duke
filluar nga pika e lidhjes A, e deri tek aparati më i largët. Në këtë aksonometri vizatohen duke filluar
nga pika e lidhjes A, tubacioni i magjistralit kryesor (në të cilin paraqitet edhe saraçineska kryesore
dhe aparati kryesor ujëmatës i ndërtesës) nëpër tokë në thellësinë -1 m nga niveli i tokës së
sistemuar; del përafërsisht në sipërfaqen e tokës, deri në thellësinë -0.10 m dhe futet në hyrjen e
ndërtesës (me kuotë dyshemeje -0.50 m, m.q.n.s. lartësia e xokolit është hxokoli = 0.50 m) deri tek
pozicioni i kutisë së aparatit ujëmatës, ku ky tub futet në mur dhe ngrihet deri në lartësinë 0.70 m
mbi nivelin e dyshemesë së hyrjes së ndërtesës. Pas kutisë së aparatit ujëmatës, ky tubacion
trasohet nëpër mur në këtë nivel deri sa të arrihet në hapësirën e katit përdhe, i cili ka kuotë të
dyshemesë ± 0.00 m (50 cm më lart se dyshemeja e hyrjes së ndërtesës). Në këtë pikë tubacioni i
magjistralit ulet rreth 20 cm (derisa të jetë në nivelin e dyshemesë) dhe trasohet deri tek pozicioni i
kolonave në dyshemenë e katit përdhe (me kuotë 0.00 m), në pozicion të tillë, që të jetë në të
njëjtën vertikale (brenda nyjes sanitare) , nga kati përdhe e deri në katin më të lartë.
Pas kësaj vizatohet kolona vertikale e sistemit të furnizimit me ujë duke filluar nga dyshemeja e
katit përdhe, deri në katin më të lartë (brenda nyjeve sanitare). Në katin më të lartë kolona
vizatohet deri në lartësinë 70 cm mbi pllakat e dyshemesë, meqenëse kjo është lartësia e pranuar e
trasimit të tubacioneve në nyjet sanitare. Më pas, në çdo kat, vizatohen tubacionet e furnizimit me
ujë të nyjeve sanitare duke filluar nga kolona e deri tek pajisja më e largët. Ky tubacion, trasohet në
muret e nyjeve sanitare në lartësinë 70 cm nga pllakat e dyshemesë. Në këtë tubacion paraqiten
edhe degëzimet e tubacioneve të furnizimit me ujë të çdo pajisjeje hidrosanitare, të cilat vizatohen
deri në lartësinë e marrjes së ujit të çdo pajisjeje (të paraqitura më poshtë). Pikat e furnizimit me
ujë të çdo pajisjeje hidrosanitare jepen me një vijë të shkurtër që përfundon me një shenjë
treguese në formë rrethi.
Lartësitë e pikave të furnizimit me ujë të pajisjeve, nga pllaka e dyshemesë, jepen si më poshtë:
- Klozeta – WC – 30 – 40 cm
- Bideja – BD – 25 – 30 cm
- Larësja e duarve – LD – 60 – 70 cm
- Grupi i dushit – DU – 110 cm (vaska e larjes – VA – 60 cm)
- Larësja automatike e rrobave (lavatriçja) – LA – 60 – 70 cm
- Larësja e pjatave (ose enëve) – LP – 60 – 70 cm (Larësja automatike e enëve ose lavastovilie
– LS – 60 – 70 cm)
Skema Aksonometrike
e Sistemit Hidrosanitar të Furnizimit me Ujë
kati IV
kati IV H = 310 cm
7
LA Tub Çeliku i Zinkuar
Tub Çeliku i Zinkuar Ø 19 mm LA
DU Ø 19 mm DU
3 LD 6 LP LP LD
1 Tub Çeliku i Zinkuar
Ø 13 mm
Tub Çeliku i Zinkuar
Ø 13 mm 5 Tub Çeliku i Zinkuar Ø 19 mm
Tub Çeliku i Zinkuar Tub Çeliku i Zinkuar
BD kati III
Ø 13 mm Ø 13 mm
2 4 BD kati III
WC H = 310 cm
WC
Tub Çeliku i Zinkuar Tub Çeliku i Zinkuar Ø 19 mm
Ø 13 mm
LA 8
DU
LD LP
WC
LA 9
LA
DU DU
LD LP LP LD
BD kati I
BD kati I
WC H = 310 cm
WC
Tub Çeliku i Zinkuar Ø 25 mm
LA 10
DU
LD LP
BD kati kati
11
Tubacioni Kryesor (Magjistrali) Ø 25 mm Tubacioni Kryesor (Magjistrali) Ø 25 mm H = 310 cm
përdhe përdhe
WC
1
Aparat ujëmatës Ø 1 2"
K.U.1 K.U.2
70 cm
1
Saraçineska Kryesore Ø 1 2"
Tubacioni Kryesor (Magjistrali) Ø 32 mm
Aparati Ujëmatës Ø 112"
100 cm 11/4"
Pika e lidhjes A
Rrjeti Shpërndarës i Furnizimit me Ujë
Nga tabela e mësipërme shihet se një nga parametrat kryesorë të pikës së lidhjes A, e cila është
prurja llogaritëse e kërkuar nga sistemi i furnizimit me ujë të ndërtesës ka vlerën q = 1.01 l/sek. Një
parametër tjetër i domosdoshëm është edhe presioni i nevojshëm Hn në pikën e lidhjes.
ku :
- Hn [m] – vlera e presionit minimal të nevojshëm në pikën e lidhjes së sistemit të furnizimit
me ujë
- hgj [m] - lartësia gjeometrike e aparatit hidrosanitar më të disfavorshëm nga pika e lidhjes
- hh [m] - humbjet hidraulike në sistemin hidrosanitar të furnizimit me ujë, në të cilat
përfshihen, humbjet gjatësore si pasojë e fërkimit të rrjedhjes së ujit me tubacionet e
sistemit (shuma e humbjeve hidraulike të linjave nëpër të cilat kalon uji kur vjen nga pika e
lidhjes A për tek pika më e disfavorshme), si dhe humbjet e vendit në linjat e
sipërpërmendura, të cilat pranohen sa 10 – 15 % e humbjeve gjatësore të këtyre linjave.
- hu [m] - humbjet e vendit të shkaktuara nga kalimi i ujit në aparatin ujëmatës (të cilat nuk
duhet të jenë më tepër se 2.5 m)
- hp [m]– presioni i punës së pajisjes hidrosanitare më të disfavorshme, e cila në rastin tonë
është hp = 2 m.
Për të kryer llogaritjet për vlerën e presionit të nevojshëm në hyrje të ndërtesës, duhet gjetur
pajisja më e disfavorshme, mbi të dhënat e të cilës gjendet parametri i sipërpërmendur. Pajisja më
e disfavorshme mund të jetë pajisja më e lartë ose pajisja më e largët, pra pajisja që kërkon
presionin më të lartë në pikën e lidhjes për të pasur presionin minimal të punës hp = 2 m. Në rastin
tonë është Dushi (DU) në lartësinë rreth 2 m mbi dyshemenë e katit më të lartë, m.q.n.s. lartësia
dhe humbjet hidraulike të linjave nga pika e lidhjes A për tek dushi janë më të mëdha se lartësia
dhe humbjet hidraulike të linjave nga pika e lidhjes A deri tek Larësja e Duarve.
Bazuar në sa u tha më sipër dhe duke zëvendësuar vlerat përkatëse kryhen llogaritjet e shprehjes
Hn = hgj + hh+hu+ hp [m] [1], për gjetjen e presionit të nevojshëm në pikën e lidhjes A.
Përveç këtyre ka humbje hidraulike edhe në aparatin ujëmatës në hyrje të ndërtesës, vlera e
tëcilave nuk duhet të jetë më e lartë se 2.5 m. Për këtë duhet zgjedhur lloji dhe diametri i aparatit
matës i tillë që humbjet të jenë më të vogla se 2.5 m për prurjen e kërkuar nga sistemi hidrosanitar
i furnizimit me ujë. Në varësi të numrit të rubinetave gjendet diametri i aparatit kryesor ujëmatës
dap.ujëmatës = f [nr. rubineta]. Meqenëse në ndërtesën në fjalë janë 48 rubineta atëherë diametri i
aparatit ujëmatës do të jetë 1 ½ ”. Në varësi të diametrit të aparatit ujëmatës gjendet në tabelën
përkatëse, vlera e rezistencës hidraulike të ujëmatësit S = f[dap.ujëmatës = 1 ½ “] = 0.82:
Gjenden humbjet hidraulike në aparatin ujëmatës nëpërmjet shprehjes së mëposhtme:
hu = S x q² [m]
Nga të dhënat jepet se pika e lidhjes A së sistemit hidrosanitar të ndërtesës ndodhet në nyjen 5 të
rrjetit të mbyllur shpërndarës, presioni i lirë i ujit të të cilit është presioni i disponueshëm H L,5 =
32.75 m.
Meqenëse, presioni i nevojshëm në pikën e lidhjes është Hn = 26.10 m < HL,5 = 32.75 m, që
është presioni i disponueshëm në nyjen 5 të rrjetit shpërndarës, atëherë mund të themi se sistemi
hidrosanitar i furnizimit me ujë të ndërtesës, furnizohet me prurjen e kërkuar dhe presionin e
nevojshëm nga rrjeti i mbyllur shpërndarës i qendrës së banuar, pa pasur nevojë për impiant me
ngritje mekanike në hyrje të ndërtesës.
Ushtrime
(Shkarkimi i Ujrave të Ndotura)
Zhvillim i Ushtrimit
Pozicionimi i pajisjeve hidrosanitare në nyjet sanitare do të kryhet njësoj si tek projektimi i sistemit
të furnizimit me ujë, sipas të cilës, grupimi i pajisjeve duhet të jetë i tillë që të respektohen
largësitë midis pajisjeve dhe hapësirat funksionale përreth pajisjeve. Duhet theksuar se, përveç
pozicionimit të pajisjeve në mënyrë të tillë që të respektohet largësia midis tyre duhet pasur
parasysh edhe largësia maksimale e pajisjeve hidrosanitare nga kolona e shkarkimit. Në vijim të
kësaj duhet shtuar se largësia maksimale e pajisjeve nga kolona e shkarkimit duhet të jetë më e
vogël ose e barabartë me 4.0 metra.
Në rast se ka pajisje të cilat janë më larg se 4.0 metra nga kolona e shkarkimit, atëherë mund të
shihet mundësia nga ana teknike dhe ekonomike, e vendosjes së një kolone tjetër shkarkimi pranë
këtyre pajisjeve, gjithmonë me kushtet e sipërpërmendura.
të përdorura në puset teknike përkatëse si dhe trasohen tubacionet e derdhjes (kolektori) duke
filluar nga pozicioni i kolonave të shkarkimit të ujrave të përdorura deri tek puseta e lidhjes me
rrjetin e oborrit të sistemit të kanalizimeve të ujrave të përdorura jashtë ndërtesës.
Ky tubacion kalon nëpër themelet e ndërtesës apo nëpër murin e bodrumit të ndërtesës në
thellësinë h = 0.70 + D [m], të koritës së poshtme të tubit nga kuota e tokës së sistemuar. Ky
tubacion trasohet deri tek puseta e lidhjes me pjerrësi minimale p = 2%. Puseta e lidhjes me rrjetin
e kanalizimeve të oborrit ndërtohet në largësinë 2.50 – 3.00 metra të faqes së jashtme të saj nga
fasada e ndërtesës (ose nga pjesa apo elementi strukturor më i jashtëm i ndërtesës).
[Shënim: N.q.s. ndërtesa është me kat nëntokë (kati bodrum) atëherë tubacionet e derdhjes që
fillojnë nga kolona dhe vazhdojnë deri tek puseta e lidhjes me pjerrësinë e sipërpërmendur,
instalohen nën tavanin e bodrumit deri tek muri perimetral apo i jashtëm i bodrumit, dhe kapen
me stafa apo fasheta në mënyrë të tillë që të kenë pjerrësinë minimale p = 2 %. Jashtë ndërtesës
këto tubacione shtrohen në të njëjtën mënyrë si në rastin pa bodrum].
Gjithashtu, në këtë planimetri shënohet edhe emërtimi i kolonave të shkarkimit apo kanalizimit të
ujrave të përdorura si në figurën përkatëse dhe pas llogaritjeve hidraulike dhe përmasimit të
tubacioneve të sistemit vendosen edhe diametrat e çdo pjese të sistemit të kanalizimeve të
ndërtesës (sipas llogaritjeve që do të jepen në hapat e mëposhtëm).
- Në planimetrinë e katit tip trasohen tubacionet e sistemit të kanalizimit duke filluar nga
piletat apo sifonet e pajisjeve hidrosanitare e deri tek kolona(t) e sistemit të kanalizimeve të cilat
janë elementë (tubacione) vertikalë të sistemit të kanalizimeve. Këto tubacione shtrohen
pjesërisht në mur (kryesisht tubacionet vertikale pas sifoneve të pajisjeve hidrosanitare) dhe
pjesërisht në dysheme (tubacionet me pjerrësi të caktuar pothuajse horizontale).
Kështu, fillimisht vendosen apo trasohen tubacionet e lidhjes nga sifonet i pajisjeve hidrosanitare e
deri tek tubacioni i dërgimit në dyshemenë e nyjes sanitare. Tubacioni i dërgimit i cili shërben për
përcjelljen e ujrave nga tubat e lidhjes e deri tek kolona trasohet në dyshemenë e nyjes sanitare
deri tek kolona e shkarkimit me pjerrësinë minimale p = 2 %. Bashkimi os elidhja e tubacioneve
me njëri – tjetrin do të bëhet me kthesa (bërryla dhe degëzime) 45°. Tubacionet e përshkruara më
sipër trasohen të tillë që të bëhet rruga më e shkurtër nga pajisjet e deri tek kolona e shkarkimit
dhe me sa më pak khtesa 45° (mundësisht 1 ose 2 kthesa). Lartësitë e pikave të shkarkimit të
pajisjeve sanitare ( të vendosura në muret e nyjeve sanitare) nga dyshemeja e mbaruar (nga
pllakat e dyshemesë) janë si më poshtë:
K.K.1 K.K.2
Kolona e Kanalizimit Kolona e Kanalizimit
të Ujrave të Përdorura të Ujrave të Përdorura
Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.01 m/m
p = 0.01 m/m
Tub Dj 50 mm Tub Dj 50 mm
p=0.02-0.035 m/m p=0.02-0.035 m/m
Piletë Piletë
Dj 50 mm Dj 50 mm
Tub Dj 50 mm Tub Dj 50 mm
p=0.02-0.035 m/m p=0.02-0.035 m/m
Tub Plastik Dj 50 mm
Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.02 - 0.035 m/m Tub Plastik Dj 110 mm Tub Plastik Dj 110 mm p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.01 - 0.02 m/m p = 0.01 - 0.02 m/m
K.K.1 K.K.2
Kolona e Kanalizimit Kolona e Kanalizimit
të Ujrave të Përdorura të Ujrave të Përdorura
përdorura
h = 100 cm h = 100 cm
LA LA
Kolona e Shkarkimit
Tub Plastik Dj 110 mm Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.01 m/m
LD
LP
LD Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm LD
p = 0.01 m/m p = 0.01 m/m
WC WC
DU Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm
DU
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
Tub Plastik Dj 50 mm
Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m Tub Plastik Dj 110 mm
Tub Plastik Dj 110 mm
p = 0.01 - 0.02 m/m
p = 0.01 - 0.02 m/m
LA LA
Kolona e Shkarkimit
Tub Plastik Dj 110 mm Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.01 m/m
LD
LP
LD Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm LD
p = 0.01 m/m p = 0.01 m/m
WC WC
DU Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm
DU
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
Tub Plastik Dj 50 mm
Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
Tub Plastik Dj 110 mm
Tub Plastik Dj 110 mm
p = 0.01 - 0.02 m/m
p = 0.01 - 0.02 m/m
LA LA
Kolona e Shkarkimit
Tub Plastik Dj 110 mm Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.01 m/m
LD
LP
LD Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm LD
p = 0.01 m/m p = 0.01 m/m
WC WC
DU Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm
DU
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
Tub Plastik Dj 50 mm
Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m Tub Plastik Dj 110 mm
Tub Plastik Dj 110 mm
p = 0.01 - 0.02 m/m
p = 0.01 - 0.02 m/m
LA LA
Kolona e Shkarkimit
Tub Plastik Dj 110 mm Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.01 m/m
LD
LP
LD Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm LD
p = 0.01 m/m p = 0.01 m/m
WC WC
DU Tub Plastik Dj 50 mm Tub Plastik Dj 50 mm
DU
p = 0.02 - 0.035 m/m p = 0.02 - 0.035 m/m
Tub Plastik Dj 50 mm
Tub Plastik Dj 50 mm
p = 0.02 - 0.035 m/m
p = 0.02 - 0.035 m/m Tub Plastik Dj 110 mm
Tub Plastik Dj 110 mm
p = 0.01 - 0.02 m/m
p = 0.01 - 0.02 m/m
kati kati
përdhe përdhe
H = 310 cm
Kolona e Shkarkimit
Tub Plastik Dj 110 mm
K.K.1 K.K.2
Ushtrime
jonjëtrajtshmërisë
të cilat, njëra e zhvillon veprimtarinë e vet prodhuese me një turn, kurse tjetra me dy
turne.
në ditë, kurse tek ndërmarrja e dytë punojnë 480 punonjës në turnin e parë dhe 320
15 l/sek ujë në turnin e parë dhe 10 l/sek ujë në turnin e dytë. Gjithashtu, në këtë
ndërmarrje kryhet dhe larja në dushe e një pjese të punonjësve dhe përkatësisht
kryhen 45 larje në turnin e parë dhe 35 larje në turnin e dytë, me një kohëzgjatje të
Në qendrën e banuar ndodhen dhe disa lulishte me një sipërfaqe totale prej 6 ha, të
Qdmes, Qdmaks, Qomes, Qomaks, qsekmaks për secilin nga përdoruesit e tij.
Zgjidhja e ushtrimit
POPULLSIA
d N n1 182000 110
Qmes 20020m 3 / ditë
1000 1000
d
Qmes N n1 182000 110 3
o
Qmes 834.17 m
t t 1000 24 1000 orë
NDËRMARRJET
a) Ndërmarrja e parë
Në këtë ndërmarrje punohet me një turn, me kohë pune tpunës = 8 orë. Për këtë
ndërmarrje do të kryhet llogaritja e prurjeve karakteristike të shkarkimit, për dy
kategoritë e mëposhtme të përdorimit të ujit:
i) Nevoja komunale, për të cilën në bazë të kushteve teknike të projektimit pranojmë:
- normën maksimale të përdorimit të ujit, n2 = 40 litra/pun x ditë
- koefiçientin orar të jonjëtrajtshmërisë së përdorimit të ujit Ko2=1.5.
N p n2 650 40 3
d
Qmes d
Qmax 26 m (meqenëse K d 2 1.00)
1000 1000 ditë
N p n2 650 40 3
o
Qmes 3.25 m
t 1000 8 1000 orë
N p n2 K d 2 K o 2 650 40 1.0 1.5 3
o
Qmax o
Qmes K d 2 K o2 4.88 m
t 1000 8 1000 ore
Q 1000 N p n2 K d 2 K o 2 650 40 1.0 1.5
o
sek
q max max 1.35 l
3600 t 3600 8 3600 sek
q sek qmax, l
Kom q max,Tek 1.35 7.29 8.64 9.00
sek sek
N1 sek
b) Ndërmarrja e dytë
Në këtë ndërmarrje punohet me dy turne me kohe pune për secilin turn, tpunës = 8 orë.
Për këtë ndërmarrje do të llogaritet prurja e shkarkimit të ujrave të përdorura, për të dyja
turnet, për të tre kategoritë e mëposhtme të përdorimit të ujit:
i) Nevoja komunale, për të cilën në bazë të kushteve teknike të projektimit pranojmë:
- normën maksimale të përdorimit të ujit, n4 = 50 litra/pun x ditë
- koefiçientin ditor dhe orar të jonjëtrajtshmërisë së përdorimit të ujit, Kd4 = 2, Ko4 = 3.
( N1 N 2 ) n4 (480 320) 50 3
d
Qmes 40 m
1000 1000 ditë
( N N 2 ) n4 K d 4 (480 320) 50 2.00 3
d
Qmax 1 80 m
1000 1000 ditë
Qd ( N N 2 ) n2 (480 320) 50 3
o
Qmes mes 1 2.5 m
2t 2 t 1000 2 8 1000 orë
N n K d 4 K o 4 480 50 2.0 3.0 3
oI
Qmax Qmes
oI
K d 4 K o4 1 4 18.00 m
t 1000 8 1000 orë
Q oI 1000 N1 n4 K d 4 K o 4 480 50 2.0 3.0
sekI
q max max 5.00 l
3600 t 3600 8 3600 sek
ii) Nevoja teknologjike, për të cilën kërkesa për ujë në turnin e parë është q1 = 15 l/sek
dhe kërkesa për ujë në turnin e dytë është q2 = 10 l/sek.
sekI
q max 15 l
sek
1 m3 1 m3
Q q
oI sekI
1000 15 1000 54 m
3
max max
1 orë 1 orë orë
3600 3600
1 m3 1 m3
q1 q 2 1000 t 15 10 1000 3
d ( I II )
Qmax d ( I II )
Qmes 8 720 m
1 orë 1 orë ditë
3600 3600
Q d ( I II ) 720 3
o ( I II )
Qmes mes 45 m
2t 28 orë
iii) Nevoja për dushe, me një normë të larjes n5 = 50 litra/larje dhe me kohë të përdorimit
të dusheve në secilin turn tlarje = 45 minuta = 0.75 orë.
( D1 D2 ) n5 (45 35) 50 3
d ( I II )
Qmes 4 m
1000 1000 ditë
( D D2 ) n5 K d 5 (45 35) 50 1.00 3
d ( I II )
Qmax 1 4 m
1000 1000 ditë
d ( I II )
Q ( D D2 ) n5 (45 35) 50 3
o ( I II )
Qmes mes 1 2.67 m
2t 2 t 1000 2 0.75 1000 orë
D n K d 5 K o 5 45 50 1.0 1.0 3
oI
Qmax Qmes oI
K d 4 K o4 1 5 3.00 m
t 1000 0.75 1000 orë
Q oI 1000 D1 n5 K d 5 K o 5 480 50 2.0 3.0
sekI
q max max 0.83 l
3600 t 3600 0.75 3600 sek
Prurja e shkarkimeve të ujrave të ndotura të të gjithë ndërmarrjes së dytë jepet më poshtë:
q sek qmax, l
Kom q max,Tek q max, Dush 5.00 15.00 0.83 20.83 21
sek sek sek
N1 sek
d Q.B. d Q.B.
PRURJA MAKSIMALE DITORE Qmaks DHE NË SEKONDË q maks
3
d Q. B.
Qmax 30030 236 804 31070 m
ditë
d Q. B.
q maks q maks
d Popullsia
q maks
d NdërmarrjaI
q maks
d NdërmarrjaII
d Q. B .
q max 486.60 9 21 516.60 l
sek
Ushtrime
56 ha
28 ha 36 ha 540
538
60 ha
36 ha 44 ha
(Nd/ja 2) B
Zgjidhja e ushtrimit
dhe 13 - I.P.U.P.
18 ha
14 ha
56 ha
28 ha 36 ha
18 ha 28 ha 540
14 ha
6
2 3 4 538
9 12 30 ha
18 ha
22 ha
60 ha
36 ha 44 ha
18 ha 22 ha 30 ha
Impianti i Pastrimit të
Ujrave të Përdorura
8 10 11 13
(Nd/ja 2) B
Prurja specifike është prurja që shkarkohet nga një njësi e blloqeve të banimit. Gjendet me
l
shprehjen e mëposhtme dhe ka njësi
sek ha :
d n 700 110
q0 0.8912 l
t 3600 24 3600
sek ha
ku:
d – dendësia e popullsisë, e cila gjendet me : d
N
S
182000 banorë
260 ha
700 banorë ha
n = 110 l , norma mesatare e shkarkimit të ujrave të përdorura në rrjet
ban ditë
t = 24 orë, koha e shkarkimit të ujrave të përdorura nga banesat
Prurja rrugore q rra b është prurja që shkarkohet në një pjesë llogaritëse të rrjetit të kanalizimit
nga sipërfaqja përkatëse e banimit Përcaktimi i prurjes rrugore - qrr, e cila është prurja që
shkarkon një sipërfaqe e caktuar në një linjë të rrjetit të kanalizimit. Gjendet me shprehjen:
banimit
S [ha] – sipërfaqja e banimit e cila derdh ujrat e përdorura në linjën (pjesën llogaritëse) a-b të
rrjetit të kanalizimit
Bazuar në sa u përmend më sipër llogariten prurjet rrugore të pjesëve llogaritëse të rrjetit:
b
2.3. Llogaritja e prurjes llogaritëse qlalog
Tubacioni i një pjese llogaritëse a-b përcjell jo vetëm ujrat e përdorura të sipërfaqes që
shkarkon në këtë pjesë llogaritëse, por edhe ujrat e shkarkuara nga sipërfaqet e tjera në
pjesët llogaritëse paraardhëse, prurjet rrugore të të cilave tranzitojnë në pjesën llogaritëse në
shqyrtim.
Nga sa u tha më sipër, prurja llogaritëse e një pjese llogaritëse çfarëdo, përbëhet nga shuma
e prurjeve rrugore që kalojnë në këtë pjesë llogaritëse (kjo shumë përfshin prurjen rrugore të
vet pjesës llogaritëse si dhe shumën e prurjeve rrugore të linjave paraardhëse që tranzitojnë
në këtë pjesë llogaritëse) me prurjen (t) e përqendruar (a) që tranziton (jnë) në këtë pjesë
llogaritëse. Kjo prurje llogaritëse gjendet me shprehjen e mëposhtme:
b
qlalog K p (qrrab qrrtranzite ,ab ) q tranzite
perq
,a b
l sek
b
ku qlalog - është prurja llogaritëse e pjesës llogaritëse a-b
përdorura të pjesës llogaritëse a-b, e cila gjendet në funksion të shumës së prurjeve rrugore
3
ql1log K p q1rr3 q tranzite
perq
,13
2.050 12.48 0 25.58 l sek
3
ql2log K p q rr23 q tranzite
perq
, 2 3
2.050 12.48 0 25.58 l sek
1.652 12.48 12.48 16.04 16.04 24.95 24.95 26.74 9 229.84 l sek
10
ql8log K p q rr810 q tranzite
perq
,810
1.993 16.04 21 52.97 l sek
10
ql9log K p q rr910 q tranzite
perq
,9 10
1.993 16.04 0 31.97 l sek
ql10log11 K p (q rr810 q rr910 q10
rr
11
) q tranzite
perq
,10 11
1.796 16.04 16.04 19.61 21 113.83 l sek
ql11log12 K p q11
rr
12
q tranzite
perq
,1112
1.969 19.61 0 38.61 l sek
ql11log13 K p (q rr810 q rr910 q10
rr
11
q11
rr
12
q11
rr
13
) q tranzite
perq
,1113
1.57 12.48 12.48 16.04 16.04 24.95 24.95 26.74 16.04 16.04 19.61 19.61 26.74 9 21
393.79 l sek
Me prurjet llogaritëse të gjetura më sipër përmasohen tubacionet e linjave të pjesëve
llogaritëse të rrjetit të kanalizimeve, sipas kritereve të kushteve teknike të projektimit.