dr. P.L.M.

Kerkhof

Woordenboek geneeskunde en biomedische

wetenschappen E-N/N-E
dr. P.L.M. Kerkhof

Woordenboek geneeskunde
en biomedische
wetenschappen E-N/N-E

Houten, 2016
Dit woordenboek is ook verkrijgbaar als app voor iPhone/iPad.

Eerste druk, Elsevier/Bunge, Maarssen 1999

Tweede, ongewijzigde druk, Elsevier gezondheidszorg, Maarssen 2001
Derde, herziene druk, eerste en tweede oplage, Elsevier gezondheidszorg, Maarssen 2003 en 2006
De eerste tot en met de derde druk verscheen onder de titel: Woordenboek geneeskunde E-N/N-E
Vierde, herziene druk, eerste en tweede oplage, Elsevier gezondheidszorg, Maarssen 2006 en 2007
Vijfde, herziene en uitgebreide druk, Reed Business Education, Amsterdam 2012
Zesde (ongewijzigde) druk, Bohn Stafleu van Loghum, Houten 2016

ISBN 978-90-368-1614-4 ISBN 978-90-368-1615-1 (eBook)

DOI 10.1007/978-90-368-1615-1

© 2016 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media BV

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen
in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige
wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of opnamen, hetzij op enige andere
manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16b
Auteurswet j° het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij het Besluit van 23 au-
gustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde
vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp).
Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en
andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te wenden.

Samensteller(s) en uitgever zijn zich volledig bewust van hun taak een betrouwbare uitgave
te verzorgen. Niettemin kunnen zij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor drukfouten en
andere onjuistheden die eventueel in deze uitgave voorkomen.

NUR 470, 872

Basisvormgeving omslag en binnenwerk: Martin Majoor, Arnhem

Bohn Stafleu van Loghum

Het Spoor 2
Postbus 246
3990 GA Houten

www.bsl.nl
Voorwoord

Dit woordenboek is bedoeld voor degenen die op het gebied van de biomedische wetenschappen
Engelstalige leerboeken en tijdschriften ter hand nemen, dan wel gerelateerde manuscripten
verzorgen voor Engelstalige uitgaven.
Gekozen is voor een praktische en bondige opzet. Als zulks bij een bepaald trefwoord gewenst leek,
dan is evenwel een regel met beknopte informatie (zoals uitleg, doorverwijzing, eponiem, antoniem)
toegevoegd. De opgenomen lemmata zijn geselecteerd uit het gegevensbestand van Medwise1,
dat een afspiegeling is van het taalgebruik binnen diverse medische disciplines. Tevens zijn termen
opgenomen die betrekking hebben op gebieden als medische besliskunde, technologie en statistiek.
Daarnaast heeft de samensteller profijt gehad van zijn ruime ervaringen als universitair docent en als
redactielid van het tijdschrift IEEE Transactions on Biomedical Engineering.
Wij beseffen terdege dat het vertalen van een tekst meer inhoudt dan het opzoeken van
individuele woorden. Een juist begrip begint evenwel bij een zorgvuldige woordkeuze. Een
additioneel probleem in de geneeskunde wordt gevormd door de complexiteit van het taalgebruik
met een professionele richting (met termen die veelal zijn afgeleid uit het Grieks of Latijn) en
lekentaal (zoals de overigens onjuiste aanduiding ‘aderverkalking’), naast obsolete naamgevingen
(zoals ‘positieve reductie’).
Onlangs is de interpretatie van semikwantitatieve termen in de geneeskunde wederom aan de orde
gesteld2. In verband daarmee is een overzicht gemaakt van de Amerikaanse gegevens die beschikbaar
zijn3. Dit resulteerde in een tabel die elders is afgedrukt in dit boek.
Het succes van voorgaande edities van dit vertaalwoordenboek vormde een voortdurende
stimulans om het corpus selectief uit te breiden op geleide van recente ontwikkelingen. Nieuwe
aandachtsgebieden betreffen vooral de medische informatica, de moleculaire biologie en de genetica.
Op het laatstgenoemde terrein ontving ik veel hulp van collega dr. B.W. Knol.
De uitgever ben ik erkentelijk voor het vertrouwen en de vrijheid die mij werd gegund bij het
samenstellen van een substantieel herziene editie. Gaarne wil ik ook danken voor de vanzelfsprekende
en prettige manier van samenwerken.
Tot slot wil ik verwijzen naar ‘Korte aanwijzingen voor de gebruikers’ die enkele korte maar
belangrijke richtlijnen vermelden. Voor het optimaal hanteren van dit vertaalwoordenboek is het
nuttig om hiervan kennis te nemen. Evenals voorheen vernemen wij graag suggesties van een
ongetwijfeld pluriforme gebruikersgroep.

Maarssen, najaar 1999

Dr. P.L.M. Kerkhof
1 P.L.M. Kerkhof e.a. ‘Evaluatie van klinisch-pathologische conferenties met behulp van een programma voor ‘computer-

ondersteunde’ diagnose’. Ned. Tijdschr. Geneeskd. 1990, 134:1552-1556.

2 P.L.M. Kerkhof, J.J. Duivenvoorden en A.A. Stokhof: ‘De invloed van de formulering van informatie over bijwerkingen op

interpretaties door patiënten en op gemelde bijwerkingen’ (Letter to the Editor). Ned. Tijdschr. Geneeskd. 1996, 140:1000.
3 P.L.M. Kerkhof: ‘Knowledge base systems and medical terminology’. Automedica 1992, 14:47-54.
6 Voorwoord

Voorwoord bij de derde druk

De vlotte opeenvolging van herdrukken van dit woordenboek verschaft mij een goede gelegenheid
diverse zeer gewenste aanvullingen plus enkele correcties te verdisconteren in de huidige editie.
De spectaculaire ontwikkeling van de biomedische wetenschappen in de afgelopen jaren
impliceert immers de behoefte aan een brede(re) aanpak bij de selectie van lemmata. Daar waar de
eerste uitgave voornamelijk was gebaseerd op het Medwise-bestand (dat vanwege verwijzing naar
de ICD het gehele spectrum van de klinische geneeskunde omvat), heeft thans een uitbreiding
plaatsgevonden in de richting van moleculaire biologie en klinische fysica.
Iedere samensteller van een woordenboek zal zich evenwel genoodzaakt zien om ten aanzien van
de uitgebreidheid een zekere selectieve matiging in acht te nemen; een vertaalwoordenboek is nu
eenmaal geen gedetailleerd anatomieboek, en evenmin een universeel handboek voor geavanceerd
DNA-onderzoek. En uiteindelijk zal de uitgave ook nog hanteerbaar moeten blijven. Om de
gebruiker, gelet op deze noodzakelijke beperkingen, toch in voorkomende gevallen behulpzaam
te kunnen zijn, is aan het einde van dit werk een bibliografie toegevoegd, verwijzend zowel naar
klassieke publicaties, alsook naar pagina’s op internet met een schier eindeloze rijkdom aan
relevante informatie.
Dankbaar ben ik voor de suggesties van de zijde van diverse collegae, alsmede voor de productieve
belangstelling vanuit mijn naaste omgeving. Ik verneem eveneens graag voorstellen van de zijde
van de gebruiker teneinde de toepasbaarheid van deze vertaalhulp zo mogelijk te verhogen.

Bree, najaar 2002

Dr. P.L.M. Kerkhof

Voorwoord bij de vierde druk

Vertalen is een fascinerende bezigheid. In zijn boek Confieso que he vivido vergelijkt de diplomaat
en dichter Pablo Neruda (Nobelprijs Literatuur in 1971) een vertaling met het ‘overschenken’ van
woorden in een andere taal, daarbij verwijzend naar een wijnsoort die tijdens het decanteren elders
op aarde zingt en geurt. Het begrip ‘taalspel’ werd door de hedendaagse filosoof Richard Rorty
geïntroduceerd met de bedoeling traditionele denkbeelden nieuwe wegen tot ontplooiing te bieden.
En Rainer Maria Rilke was van mening dat een goede vertaling het toppunt is van begrijpen. Deze
drie karakteriseringen zullen niet steeds associaties oproepen wanneer de te vertalen materie het
biomedische vakgebied betreft4. De zoektocht naar een passende weergave bij het vertalen van
een tekst blijft een creatieve en enigszins subjectieve5 activiteit. Het is daarom een verrijkende
ontdekkingsreis om nieuwe termen zoals bioart, cepstrum, professional patient, reassortant virus, resel,
salami slicing en dergelijke in lapidaire stijl te vertalen of een heldere omschrijving aan te reiken.
Gedreven door bovenstaande uitdagingen en gevoed door de wekelijkse edities van The New
England Journal of Medicine en Science is het bestand wederom uitgebreid, en wel met circa
2.500 lemmata. Niet alleen zijn termen afkomstig uit bijvoorbeeld de medisch-biologische
nanowetenschappen, audiologie en de geneeskundig-juridische praktijk toegevoegd, maar ook
werd aandacht geschonken aan gedetailleerde doorverwijzingen naar en vanuit het oorspronkelijke
bestand. Deze productieve combinatie resulteerde in een wezenlijke verruiming van de presentatie
en nodigde uit tot het formuleren van een titel die een passende afspiegeling is van de huidige
inhoud: Woordenboek geneeskunde en biomedische wetenschappen.
Acroniemen6 en afkortingen gingen in aantal zodanig toenemen dat digitale opslag op een cd-rom
gewenst was. Deze techniek maakte het tevens mogelijk verwijzingen naar relevante websites

4 G. Flores, Language barriers to health care in the United States. New Engl. J. Med. 2006, 355:229-231.
5 J.F. Bruzzi, The words count – radiology and medical linguistics. New Engl. J. Med. 2006, 354:665-667.
6 M.B. Stanbrook e.a., Acronym-named randomized trials in medicine – the ART in medicine study. New Engl. J. Med. 2006,

355:101-102.
Voorwoord 7

(URL’s) op te nemen. Hoewel de editie zoals thans verschenen op cd-rom in vele opzichten ruimer
van opzet is dan de gedrukte versie, valt te verwachten dat dit product nog aanzienlijk zal groeien.

Bree, zomer 2006

Dr. P.L.M. Kerkhof

Voorwoord bij de vijfde druk

De belangstelling voor het boek samen met een exponentiële groei van de terminologie binnen
de biomedische wetenschappen stellen mij in de gelegenheid ruim 2.500 lemmata toe te voegen.
Hierbij krijgen verwijzingen naar gerelateerde zoektermen, antoniemen en synoniemen wederom
uitdrukkelijke aandacht. In een vertaalwoordenboek is het immers te prefereren om op relevante
wijze te attenderen; lange opsommingen bij één bepaalde zoekterm zijn elders, althans in
lexicologisch opzicht, wellicht zinvol. Een dergelijke praktische keuze impliceert tevens een
werkbare oplossing voor het dilemma van samengestelde begrippen zoals burr cell.

Het aantal acroniemen en afkortingen zoals vastgelegd op de bijgeleverde cd-rom is inmiddels

verdubbeld. Slechts een fractie daarvan staat vermeld in het gedrukte woordenboek.

Amsterdam, 2012
Dr. P.L.M. Kerkhof
Aanwijzingen voor de gebruiker

De procedure gevolgd bij de totstandkoming van het onderhavige vertaalwoordenboek heeft enkele
typische consequenties voor het hanteren van dit naslagwerk.
1 Primair is de keuze gemaakt om Engelse woorden afkomstig uit het bestand van Medwise
te vertalen naar het Nederlands. Waar de Nederlandse aanduiding (nagenoeg) identiek is aan de
Engelse, is volstaan met de notatie ‘id.’. Bijvoorbeeld: anemia is vertaald als ‘bloedarmoede, id.’.
Daarbij wordt aangenomen dat de gebruiker bekend is met de Nederlandse spelling (in dit geval
‘anemie’).
2 Via tekstmanipulatie door een computer is vervolgens de Nederlands-Engelse lijst met vertalingen
verkregen. Ook hier wordt de notatie ‘id.’ gebezigd, in geval van nagenoeg gelijkblijvende spelling.
Deze inversieprocedure brengt met zich mee dat in het verlengde van het voorgaande voorbeeld de
ingang ‘bloedarmoede’ wel, maar ‘anemie’ niet wordt aangetroffen. Bij raadplegen van de Engelse
ingang wordt evenwel alsnog een bevestiging verkregen aangaande de veronderstelde (doorgaans
triviale) vertaling van een dergelijke term.
3 Eponiemen zijn uitsluitend ondergebracht bij de Engelse lijst. Men dient echter te beseffen
dat eponiemen behalve een zekere charme, ook een ‘couleur locale’ kunnen vertegenwoordigen:
Plummer-Vinson, Paterson-Kelly en Waldenström-Kjellberg verwijzen naar hetzelfde syndroom,
en zijn gangbare eponiemen in respectievelijk de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en de
Scandinavische landen.

Uit praktische overwegingen werd gekozen voor de Amerikaanse spelling, mede omdat deze
goeddeels aansluit bij de gangbare leerboeken en eenvoudiger in gebruik lijkt te zijn. Dit impliceert
onder andere dat de ‘diftong’ is weggelaten (dus anemia in plaats van anaemia), en dat de spelling
beter aansluit bij de fonetische weergave, bijvoorbeeld fiber in plaats van fibre). Omdat de Britse
spelling zich niet altijd laat begrijpen met behulp van enkele vuistregels, wordt de gebruiker in die
vertaalsituaties aangeraden relevante bronnen te raadplegen. Op twee manieren verwijzen wij echter
expliciet naar de Britse spelling.
1 Op de bijgevoegde lijst zijn frequent voorkomende termen paarsgewijs in het Amerikaans
en het Brits genoteerd. Degene die de Britse schrijfwijze prefereert, dient echter alert te blijven:
bijvoorbeeld enerzijds ‘leucocyte’ maar anderzijds ‘leukaemia’, en het adjectief ‘humoral’ bij
‘humour’.
2 Indien reeds de eerste of tweede letter van het woord verschilt, dan zijn om het gebruikersgemak
te verhogen wel beide ingangen opgenomen in de lijst (bijvoorbeeld edema en oedema, cesarean en
caesarean, celiac en coeliac).
De bijgevoegde tabel omvat een overzicht van de numerieke interpretatie van semi-kwantitatieve
termen, zoals die blijkt uit analyses uitgevoerd binnen het Angelsaksische taalgebied.
10 Korte aanwijzingen voor de gebruikers

Veelvoorkomende woorden met Amerikaanse vs. Britse spellingwijze en woordkeuze

Amerikaans Brits
anemia anaemia
celiac coeliac
center centre
cesarean caesarean
color colour
defense defence
dentin dentine
diarrhea diarrhoea
draft draught
edema oedema
epinephrine adrenaline
esophagus oesophagus
estrogen oestrogen
feces faeces
fetor foetor
fiber fibre
gray grey
hemolysis haemolysis
humor humour (cf. humoral)
labeled labelled
labor labour
leukemia leukaemia
leukocyte leucocyte
mold mould
neuron neurone
norepinephrine noradrenaline
program programme
signaling signalling
titer titre
tumor tumour
vigor vigour

Afkortingen
a. arteria (slagader)
abbr. afkorting (abbreviation)
abn. abnormaal
adj. adjectief
afh. afhankelijk
afw. afwijking
Ag. antigeen
a.g.v. als gevolg van
Am. Amerikaans
anat. anatomie
assoc. associated
B. Belgisch, Vlaams
bact. bacteriologie
Br. Brits
bv. bijvoorbeeld
card. cardiologie
Korte aanwijzingen voor de gebruikers 11

cf. vergelijk met (confer)

cong. aangeboren (congenital)
c.q. respectievelijk (casu quo)
def. deficiëntie
degen. degeneratie(f)
derm. dermatologie
d.m.v. door middel van
Du. Duits
E. Engelstalige toelichting
e.g. bijvoorbeeld (exempli gratia)
ery. erytrocyt
Fr. Frans
Gr. Grieks
i.c. in dit geval (in casu)
id. idem (ditto)
i.e. dat wil zeggen (id est)
inf. infectie
i.h.a. in het algemeen
i.h.b. in het bijzonder
i.med. interne geneeskunde
insuff. insufficiëntie
It. Italiaans
i.t.t. in tegenstelling tot
L. Latijn
M. morbus
m. musculus
m.b.t. met betrekking tot
m.b.v. met behulp van
m.n. met name
m.u.v. met uitzondering van
N. Nederlandstalige toelichting
n. nervus
n.a.v. naar aanleiding van
N.B. nota bene
nl. namelijk
no. nummer
obs. obsoleet
obst. verloskunde
o.i.v. onder invloed van
oogh. oogheelkunde
path. pathologie, pathologisch
pl. meervoud (plural)
psy. klinische psychologie
radiol. radiologie
sl. volkstaal (‘slang’ in Amerika)
syndr. syndroom
stat. statistiek
tandh. tandheelkunde
tech. techniek (betreffend)
t.g.v. ten gevolge van
vet. veterinair
v. vena (ader)
vs. ten opzichte van (versus)
X-foto röntgenfoto
12 Korte aanwijzingen voor de gebruikers

Numerieke interpretatie van semi-kwantitatieve termen

Medische teksten zijn doorspekt met aanduidingen als: ‘vaak een bepaalde bijwerking’, ‘soms een bep.
complicatie’, ‘bijna nooit lethaal’ etc. Deze tabel vertaalt (vage) woorden in concrete getallen.
Frequentie en waarschijnlijkheid zijn uitgedrukt in percentages.

always 99 sometimes 33
certain 95 not certain 33
almost certain 90 not unreasonable 32
almost always 89 possible 27
very likely 85 occasionally 21
normally 81 doubtful 20
expected 73 unlikely 14
usually 71 improbable 13
probable 65 infrequently 12
likely 63 rarely 5
common 61 never 3
often 59 almost never 2
frequent 56
From: A. Kong, G.O. Barnett, F. Mosteller and C. Youtz, How medical professionals evaluate expressions of probability, N. Engl. J. Med.,
315, 740-744 (1986).
Engels-Nederlands

P. L. M. Kerkhof, Woordenboek geneeskunde en biomedische wetenschappen E-N/N-E, DOI 10.1007/978-90-368-1615-1_1, © 2016 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media BV
15
a
a.p. (abbr.) actiepotentiaal E (=action potential; cf. SFAP)
A.P. (abbr.) samengestelde actiepotentiaal E (=compound
action potential; cf. MUAP)
A4M (abbr.) E (=American Academy of Anti-Aging Medicine)
aa (abbr.1) E (=amino acid)
aa (abbr.2) E (=aminoacyl)
AAA (abbr.) E (=abdominal aortic aneurysm; cf. TAAA)
AAAAI (abbr.) E (=American Academy of Allergy, Asthma and
Immunology)
AAAS (abbr.) E (=American Association for the Advancement of
Science)
aac (abbr.) E (=aminoglycoside acetyltransferase gene)
AAC (abbr.) E (=augmentative and alternative communication)
aad (abbr.) E (=aminoglycoside adenylyltransferase gene)
Aagenaes’ syndrome syndroom met galstuwing en lymfoedeem
AAMC (abbr.) E (=Association of American Medical Colleges)
AAMI (abbr.) E (=Association for the Advancement of Medical
Instrumentation)
AAMM (abbr.) E (=active appearance motion model; cf. ASC,
VWMS, WMA)
aAPC (abbr.) E (=artificial antigen presenting cell; cf. APC)
AARC (abbr.) E (=American Association for Respiratory Care)
Aaron’s beard dermatose veroorzaakt door het kruid
Hypericum
Aarskog-Scott syndrome congenitaal faciodigitogenitaal
syndroom
Aase (-Smith) syndrome congenitale anemie plus trifalangeale duim
AAT (abbr.) E (=alpha-1-antitrypsin)
AAV (abbr.) E (=adeno-associated virus; a small non-enveloped
parvovirus containing a single-stranded DNA genome)
ab initio molecular dynamics modelsimulaties betreffende
interacties tussen atomen en moleculen op quantum-chemisch
niveau, id. E (highest level of MD representation)
abacterial bacterievrij, id.
Abadie’s sign spasme van m. levator palpebrae superior
E (cf. Basedow)
abarticulation dislocatie van gewricht
abasia toestand waarbij lopen onmogelijk is t.g.v.
coördinatiegebrek
abatement verzwakking/afname van pijn/klacht
ABC (abbr.1) E (=airway-breathing-circulation)
ABC (abbr.2) E (=ATP Binding Cassette; cf. ABCA1, ABCR)
ABC (abbr.3) E (=absorbing boundary condition)
ABCA1 (abbr.) E (=ATP-binding cassette transporter A1; cf. ABC,
ABCR)
ABCD (abbr.) E (=Asymmetry, Border irregularity, Color
variegation, Diameter > 0.6 cm; used as criteria for melanoma)
abciximab fragment van monoklonaal antilichaam dat werkt
als remmer van bloedplaatjes glycoproteïne IIb/IIIa, id.
ABCR (abbr.) E (=ATP-Binding Cassette transporter that is Retina
specific; cf. ABCA1)
abdomen buik, onderbuik, abdomen (L.), gaster (Gr.), lapara
(Gr.) E (cf. acute abdomen, burst abdomen, doughy abdomen,
gaseous abdomen, protuberant abdomen, nonrigid abdomen)
abdomen, lower ~ onderbuik, hypogastrium
abdomen, upper ~ bovenbuik, epigastrium
abdominal angina mesenteriële arterie-syndroom, id.
abdominal bruit geruis dat hoorbaar is in het buikgebied
abdominal bulging opgezette buik, uitpuilende buik
abdominal cramp buikkramp
abdominal crisis plotselinge verergering van buikklachten
abdominal discomfort onaangenaam gevoel in de buik
abdominal distress buikpijn die uitputting veroorzaakt
abdominal dropsy ascites, vochtophoping in de buik
abdominal epilepsy paroxismale buikpijn via hersenneuronen
E (=visceral epilepsy)
a.p. – abl
abdominal fullness opgeblazen/vol gevoel in de buik
abdominal linen buikband
abdominal migraine (syndrome) migraineaanval met
misselijkheid en braken
Engels-Nederlands
abdominal muscle buikspier
abdominal pain buikpijn
abdominal press(ure increase) buikpers, prelum abdominale
abdominal purpura purpura van Henoch N (in
maagdarmkanaal)
abdominal reflex reflex van de buikwand
abdominal respiration buikademhaling, frenische ademhaling
E (cf. electrophrenic respiration)
abdominal rigidity, boardlike ~ plankharde buik E (cf. nonrigid
abdomen)
abdominal spasm buikspasme
abdominal straining aanspannen van de buikspieren
abdominal striae streepvormige huidatrofie op de buik
abdominal surgery buikoperatie
abdominal tenderness gevoeligheid van de buik bij aanraking
abdominal thrill trilling voelbaar in het buikgebied
abdominal typhus buiktyfus
abdominal vein dilatation opgezette buikvenen
abdominal viscera ingewanden van de buik
abdominal wall buikwand
abdominocentesis punctie van de buik, id.
abdominopelvic buik en bekken betreffend
abdominoplasty wegsnijden van vet en huid in het buikgebied
om cosmetische reden, id. E (=tummy tuck)
abdominoscopy inwendig buikonderzoek E (=peritoneoscopy)
abducent nerve hersenzenuw VI, n. abducens
abduct, to ~ ledemaat bewegen in een richting weg van de
lichaamsas, id. E (cf. adduct)
abduction beweging van het abduceren (1); ontvoering (2)
E (cf. adduction; cf. rape, ravishment)
Abercrombie’s syndrome amyloïde degeneratie N (m.n. zware
ketens)
Aberhalden-Kaufmann-Lignac syndrome stapelingsziekte m.b.t.
cystine
Abernethy’s sarcoma bepaald type vetgezwel van de romp
aberrant goiter schildkliervergroting door extra klier
aberrant organ c.q. tissue orgaan c.q. weefsel op abnormale
plaats
Abeshouse’s triad congenitaal syndroom met cysten van de
bijnieren
Abessinian louse-borne typhus vlektyfus veroorzaakt door een
bepaald type teken
abetalipoproteinemia acanthocytose, Bassen-Kornzweig-
syndroom
abeyant latent
ABI (abbr.) E (=ankle-brachial index, i.e. the ratio of ankle to
brachial blood pressures; cf. TBI, PBI)
Abigail Alliance belangenvereniging van patiënten die ijveren
voor het beschikbaar stellen van geneesmiddelen die nog
in een onderzoeksfase verkeren E (named after Abigail
Burroughs who died in 2001 after she failed to qualify; cf. IND)
ability-orientation gerichtheid op de eigen prestaties en
bagatelliseren van eigen fouten
abionarce inactiviteit door verdoving
abionergy achteruitgang bij gebrekkige weerstand
E (=abiotrophy)
ABL (abbr.) E (=Abelson murine leukemia virus, an oncogene on
chromosome # 9; cf. BCR, FTK)
ablactation spenen (1); borstvoeding ontwennen (2)
E (=weaning)
Ablakov test krachtsontwikkeling gemeten bij het
omhoogspringen vanuit half-gehurkte positie
ablastin antilichaam dat reproductie van parasieten inhibeert
ablatio (e.g., of retina) loslating (bv. van netvlies) E (cf. ablation,
RCA)
abl – ACh
ablation verwijdering N (m.n. door wegsnijden)
able-bodied zonder beperkende fysieke tekortkomingen
abluminal van het lumen verwijderd
ABMS (abbr.) E (=American Board of Medical Specialists)
ABMT (abbr.) E (=autologous bone marror transplantation;
cf. PBPT)
abnerval in een richting weggaand van de zenuw
E (=abneural)
abnormal innervation syndrome paradoxale gelaatsbewegingen, id.
aborad in een richting verwijderd van de mond E (=aboral)
abortifacient abortus veroorzakend (1); geneesmiddel of
hulpmiddel dat een abortus induceert (2)
abortion zwangerschapsafbreking, miskraam, id.
abortion, illegal ~ criminele abortus
abortion-on-demand recht van een vrouw op abortus gedurende
de beginperiode van de zwangerschap
abortive onvolkomen ontwikkeld (1); aborterend (2) E (e.g.,
abortive pellagra or abortive poliomyelitis)
abortive plague pestis minor, abortieve pest
abortus fever brucellose
ABP (abbr.) E (=arterial blood pressure; cf. BP)
ABP1 (abbr.) E (=auxin-binding protein 1)
ABPA (abbr.) E (=allergic bronchopulmonary aspergillosis;
cf. bronchoaspergillosis)
ABR (abbr.) E (=auditory brainstem response; cf. audiometry, BIC)
Abraham, to sham ~ simuleren van ziekte of toevallen
Abrami’s disease hemolytische geelzucht N (verworven type)
abrasion afgeschaafde plek huid of slijmvlies E (=skin
abrasion)
abrasive schuurmiddel (1); wrijving veroorzakend, stroef
gedrag vertonend, weinig flexibel (2) E (cf. borderline
personality disorder)
abreaction catharsis, rust na emotionele herbeleving
Abrikossoff’s tumor/myoblastoma myoblastoom bestaande uit
granulatiecellen
Abrikossov → Abrikossoff
abscess etterbuil, abces N (cf. verzakkingsabces)
abscess, cold ~ abces zonder ontstekingsverschijnselen
E (=tuberculous abscess)
abscess, milk ~ mamma-abces tijdens lactatieperiode
abscissa horizontale as, abscis E (cf. ordinate)
abscopal effect reactie geproduceerd na bestraling en gelegen
buiten het primaire gebied
absence kortdurend bewustzijnsverlies, petit mal (F), id. (1);
afwezigheid (2); gebrek (3) E (cf. transient loss of consciousness)
absence due to sickness ziekteverzuim
absinth(e) addiction verslaving aan absint (likeur)
absolute accommodation accommodatie met ieder oog
afzonderlijk
absolute glaucoma (obs.) blind oog a.g.v. hoge intraoculaire druk
absorbable resorbeerbaar E (cf. catgut)
absorben antigeen dat antilichamen verwijdert door absorptie
abstinence onthouding, id. E (cf. rhythm method)
abstract samenvatting van een voordracht/publicatie
(1); onbenoemd, theoretisch, id. (2)
Abt-Letterer-Siwe disease acute progressieve histiocytose X
abulia willoosheid, gebrek aan wilskracht, id.
E (=aboulia)
abuse misbruik E (cf. misusage, battered child syndrome, assault
and battery, drug abuse, child abuse, laxative abuse)
ac (abbr.) voor de maaltijd E (=before the meal); L (=ante
cibum; cf. pc)
AC (abbr.1) wisselstroom E (=alternating current)
AC (abbr.2) E (=anterior chamber; cf. PC)
AC (abbr.3) E (=air conduction)
acalculous zonder steenvorming
acanth(r)ocytosis acanthocyten in het bloed E (=Bassen-
Kornzweig syndrome)
acantha doornvormig uitsteeksel van een wervel
16
acanthocyte, acanthrocyte erytrocyt met doornachtige
uitsteeksels E (=spur cell)
acantholysis integriteitsverlies van stratum spinosum
acanthoma huidgezwel vanuit stratum spinosum, id.
acanthosis hypertrofie van stratum spinosum, id.
acariasis, acaridiasis, acari(n)osis mijteninfestatie leidend tot
ziekte, id. E (cf. scabies)
acarodermatitis dermatitis door beten van mijten E (barley itch,
grain itch, straw itch, swamp itch)
acaryote kernloos, cel zonder kern of nucleolus E (=akaryote,
akaryocyte; cf. megakaryocyte)
acatalasia afwezigheid van catalase, morbus Takahara
ACB (abbr.) bep. stof die voorkomt bij bestraling van
levensmiddelen en waarvan de genotoxiciteit niet is
bewezen E (=2-alkylcyclobutanone)
ACC (abbr.) E (=American College of Cardiology; cf. AHA)
accelerated AV-conduction versnelde atrioventriculaire
geleiding
accelerated expulsion partus praecipitatus, snelle uitdrijving
accelerated hypertension maligne hypertensie
acceleration, cardiac ~ versnelling van de beweging van de
hartwand (1); toename van de hartfrequentie (2)
E (cf. lusitropy, inotropy, endocardial wall, adrenergic or vagal
stimulation)
accelerometer versnellingsmeter
access device toegangssysteem
accessible toegankelijk, ontvankelijk E (cf. susceptible,
susceptance)
accessory nerve hersenzenuw XI, nervus accessorius
accessory nipple polythelie, hyperthelie E (=supernumerary nipple)
accessory organs (e.g., of eye or uterus) adnexa (bv. van oog of
uterus) N (i.h.a. als adnexa uteri; dus tubae en ovaria)
accessory sinus of nose neusbijholte E (=paranasal sinus)
accessory spleen syndrome syndroom waarbij nieren boventallig
voorkomen in combinatie met hart- en longafwijkingen
accident ongeval, id. E (cf. automobile accident, cerebrovascular
accident, industrial accident, near accident)
accident benefit uitkering bij ongeval
accident department ongevallenafdeling
accident proneness ongevalsneiging
accidental abortion miskraam E (=miscarriage, spontaneous
abortion)
accidental hemorrhage (obst.) plotselinge loslating van de
placenta L (=abruptio placentae)
acclimation adaptatie tijdens het leven aan experimenteel
geïnduceerde veranderingen van het klimaat
acclimatization adaptatie tijdens het leven aan natuurlijke
veranderingen van het klimaat
accommodative squint scheelzien bij het instellen van de afstand
accouchement kraambedperiode
accoucheur obstetricus, vroedvrouw
accoucheur´s hand positie van de hand bij tetanus of
spierdystrofie
accreta placenta achtergebleven placenta
accretions on teeth tandaanslag, tandsteen
accumulation ophoping, stapeling, id.
accustoming gewenning
ACD (abbr.) E (=anterior chamber depth)
ACE (abbr.) E (=angiotensin converting enzyme)
acedia ziekelijke toestand met apathie en depressie
acellular zone celloze zone
acetabulum heupkom, id. E (cf. protrusion of acetabulum,
wandering acetabulum)
Acetest test om ketonurie vast te stellen
acetoacetate acetylazijnzuur (-zout)
acetosal → acetylsalicylic acid
acetylsalicylic acid pijnstillend en koortswerend middel
N (salicylatengroep; bv. aspirine, aspro, sinaspril)
ACh (abbr.) bepaald type transmitterstof, id. E (=acetylcholine)
17
achalasia relaxatiestoornis van gladde spieren, id.
N (als afwijking voorkomend in het maag-darmkanaal)
Achard’s syndrome variant van het syndroom van Marfan
N (met mandibulofaciale dysostose)
Achard-Thiers syndrome diabetes met hirsutisme E (=diabetic
bearded women syndrome)
ache pijn N (met plaatselijk en continu karakter)
Achenbach’s syndrome paroxismaal hematoom van de hand
achievement age leeftijd op basis van opleidingscapaciteit
E (age of a person expressed as the chronologic age of a normal
person showing the same proficiency in study)
Achilles (tendon) reflex → ankle jerk
achillodynia drukpijnlijkheid bij aanhechting van achillespees
aan calcaneus, id.
achlorhydria (gastric ~) anaciditeit i.e. pH > 6, id. E (cf. acidity)
acholia ontbreken van galsecretie, id.
achondroplasia kraakbeenontwikkelingsstoornis, id.
L (=chondrodystrophia fetalis, osteosclerosis congenita)
ACHOO (abbr.) fenomeen van onbedwingbaar niezen bij
overgang naar fel (zon)licht E (=Autosomal dominant
Compelling Helio-Ophthalmic Outburst)
Achoo syndrome niesreflex op basis van stimulatie door
(zon)licht
achor melkkorst op het hoofd, crusta lactea (1); een groep
puistjes (2)
achoresis capaciteitsvermindering van een orgaan
Achor-Smith syndrome hypokaliëmie met voedingsdeficiëntie
achrestic anemia macrocytaire bloedarmoede L (=anaemia
perniciosa); N (=macrocytaire perniceuze vorm)
achroma afwezigheid van normale pigmentatie, albinisme
achromatic moeilijk kleurbaar E (pertains to a cell structure)
achromatop(s)ia kleurenblindheid, id.
achromia (Jeanselme), parasitic ~ verkleuring van de huid bij
dermatomycose
achromia unguium leukonychia (mycotica), id.
achromia, congenital ~ albinisme
achromic skin leukodermie
achylia, achylosis afwezigheid van maagsap, apepsie, id.
acid cell pariëtale cel van de maag E (=oxyntic cell)
acid maltase alfaglucosidase, zure maltase
acid phosphatase zure fosfatase
acid, carbonic ~ kooldioxide, koolzuur, CO2
acid-base equilibrium zuur-base-evenwicht
acidemia zuurgraadverhoging van het bloed, acidose
acid-fast zuurvast, moeilijk te ontkleuren met zuur
acidic zuur E (cf. basic)
acidification verlaging van de pH → Ham-test
acidified serum lysis test Ham-test
acidity zuurgehalte, id. E (cf. hyperacidity)
acidocytopenia eosinopenie, id. E (=acidopenia)
acidophilic culture kweek in zuur milieu
acidophilic staining kleurend met zure kleurstoffen
acidosis zuurvergiftiging, verstoord zuur-base-evenwicht
acid-proof zuurbestendig, zuurvast E (=acid-fast)
aciduria toestand waarbij de zuurgraad van de urine
verhoogd is
acinar klierblaasje betreffend, acinus betreffend E (=acinic)
acinar shadow (radiol.) opaciteit (4-8 mm) corresponderend met
acinus
acinus klierblaasje, id.
ACIP (abbr.) E (=Advisory Committee on Immunization
Practices)
Acipen® erytromycine
aCL (abbr.) E (=anticardiolipin)
ACL (abbr.) E (=anterior cruciate ligament)
acladiosis (of skin) dermatomycose met ulcera veroorzaakt door
Acladium castellani
ACLS (abbr.) E (=advanced cardiac life support)
acne talgklierontsteking, comedo, id.
ach – act
acne agminata/scrofulosorum huidtuberculose, scrofuloderma
acne artificialis talgklierontsteking door uitwendige irritatie
acneiform, acnelike gelijkend op acne vulgaris
acnitis, primary ~ tuberculosis papulonecrotica
Engels-Nederlands
acomia kaalheid op het hoofd, haarloos zijn
aconitase enzym dat stereospecifieke isomerisatie van citraat
naar isocitraat katalyseert E (=aconitate hydratase)
acoria vraatzucht, gulzigheid, onverzadigbare eetlust
E (=gluttony)
Acosta’s disease anoxie door verblijf op grote hoogte
acousma auditieve hallucinatie, id.
acoustic (nerve) neurinoma brughoektumor
acoustic apparatus gehoororgaan
acoustic levitation toepassing van intense geluidsgolven om een
ondergedompeld lichaam te laten zweven
acoustic microscope instrument voor het afbeelden van
oppervlaktecontouren via gefocusseerde geluidsbundels
acoustic paralysis sensineurale doofheid, perceptiedoofheid
acoustooptics technologie waarbij (laser)licht wordt gebroken
door ultrageluid, akoesto-optica
ACP (abbr.) E (=American College of Physicians)
acquired hypodontia gemutileerd gebit
acra ledematen, extremiteiten
acral ledematen betreffend
acremoniosis schimmelinfectie veroorzaakt door Acremonium
acridine id. N (kleurstof die ‘frameshift’-mutatie
veroorzaakt)
acrisia onzekerheid over de aard van een ziekte
acrocephalopolydactylous dysplasia Elejalde syndroom
acrocephalosyndactylism deformiteit met punthoofd en
syndactylie
acrocephaly punthoofd, torenschedel, id.
acrochordon gesteelde wrat E (=pedunculated skin tag)
acrokeratosis hyperkeratose van handen en voeten
acromastitis tepelontsteking, thelitis
acromegaly (of skin) hyperplasie van kin en handen en voeten
E (=acromegalia of skin)
acromelalgia erytromelalgie, id. E (=red neuralgia; cf. (Weir-)
Mitchell’s disease)
acromelia korte botten van handen en voeten in verhouding
tot de ledematen
acromesomelic dysplasia zeldzame erfelijke progressieve
skeletaandoening, gekarakteriseerd door verkorte
beenderen E (causing short-limb dwarfism, cf. acromelia,
mesomelia)
acromion schoudertop, id.
acroosteolysis osteolyse van falangen van hand en voet
acropachyderma huidverdikking op gezicht en extremiteiten
acroparesthesia ongewone gevoelssensatie aan de ledematen
acrophase tijdstip waarop de cosinusfunctie een maximum
bereikt E (cf. chronobiometry, circadian rhythmicity, MESOR)
acrophobia hoogtevrees, id. E (=fear of heights)
acrosomal cap membraneus zakje (met hyaluronzuur) aan het
uiteinde van de zaadcel
ACS (abbr.1) E (=acute coronary syndrome)
ACS (abbr.2) E (=American College of Surgeons)
ACSM (abbr.) E (=American College of Sports Medicine)
ACT (abbr.) E (=activated clotting time)
act up, to ~ opspelen
ACTH (abbr.) corticotropine E (=adrenocorticotropic hormone);
N (uit hypofysevoorkwab)
acting in (psy.) ageren binnen de psychoanalytische situatie
E (cf. rapid acting, slow reacting)
acting out (psy.) afreageren van emoties op de omgeving (1);
afreageren van psychische conflicten (2) N (ageren buiten de
psychoanalytische situatie)
actinic fotochemisch, id.
actinin, alpha ~ bepaald eiwit (90 kDa) dat actinefilamenten
met elkaar verbindt
act – adh
actinomycosis ontsteking veroorzaakt door Actinomycetes, id.
actinophytosis streptothrichosis (obs.) E (cf. actinomycosis)
action potential, compound ~ samengestelde actiepotentiaal
E (cf. a.p. and A.P.)
active electrode tastelektrode E (=exploring electrode)
active immunization immunisatie door toediening van antigeen
active transport verplaatsing van ionen door de celmembraan
tegen een concentratiegradiënt, id.
activities of daily living algemene dagelijkse
levensverrichtingen E (cf. ADL)
activity marker indicator voor activiteit (van een proces)
activity, physical ~ lichaamsbeweging
actual lesion feitelijke beschadiging
actuarial table levenstafel
acuity, mental ~ scherpheid van geest
acuity, sensory ~ onderscheidingsvermogen van de tastzin
acuity, visual ~ gezichtsscherpte
acuminate hair growth puntvormig uitlopende haargroei
acupressure bepaald massagetherapie d.m.v. drukuitoefening
met de vinger
acusis totale doofheid die niet kan worden verholpen
E (=akusis)
acute scherp, scherpzinnig (1); dringend, actueel (2)
E (cf. peracute)
acute abdomen acute buik(aandoening)
acute angle hoek kleiner dan 90 graden (geometrie)
acute phase protein C-reactief proteïne, bepaald eiwit afkomstig
uit de lever N (bij een systemische reactie op beschadiging of
infectie)
acute phase reaction multifactoriële humorale respons n.a.v.
een besmetting door een micro-organisme
N (leidend tot verandering in plasmaconcentratie van
bepaalde glycoproteïnen en het verschijnen van mediatoren
zoals endogene pyrogenen)
acute rheumatic fever acuut reuma N (N.B. deze aandoening is
chronisch)
acute vessel closure bloedvatafsluiting a.g.v. complicatie
E (term is used only to refer to a complication of PTCA, due to
acute thrombosis and sometimes dissection)
ACVBP (abbr.) E (=doxorubicin, cyclophosphamide, vindesine,
bleomycin, and prednisone; cf. CHOP)
ACVS (abbr.) E (=auto-covariance sequence)
AD (abbr.1) rechteroor L (=auris dextra)
AD (abbr.2) E (=autosomal dominant; cf. AR)
ad lib naar behoefte L (=ad libitum)
ADA (abbr.) E (=adenosine deaminase)
Adair-Dighton syndrome osteogenesis imperfecta
Adam (sl.) ecstacy, MDMA
adamantine tandglazuur betreffend E (=pertaining to enamel
of teeth)
adamantino(blasto)ma ameloblastoom van de bovenkaak
Adams-Oliver syndrome dominant erfelijke afwijking waarbij
benen en vingers ontbreken met laesies van schedel en
hoofdhuid
Adams-Stokes(-Morgagni) syndrome syncope met
atrioventriculaire blokkade
adaptation, phenotypic ~ verandering van het levend organisme
o.i.v. een uitwendige kracht via het adaptief verminderen van
de fysiologische belasting E (=nongenetic adaptation)
adaptive control niet-lineair besturingssysteem dat de
parameters kan aanpassen aan veranderingen in de
omgeving E (cf. control)
adaptive filter filter dat zich voortdurend aanpast teneinde
optimaal te functioneren bij wisselende omstandigheden
ADAS (abbr.) E (=Alzheimer’s disease assessment scale)
ADCA (abbr.) E (=autosomal dominant cerebellar ataxia)
ADCC (abbr.) E (=antibody-dependent cell-mediated cytotoxicity)
addiction verslaving
Addison(-Biermer) anemia pernicieuze anemie
18
Addison’s disease insufficiëntie van de bijnierschors, id.
E (=primary adrenal insufficiency)
Addison’s keloid sclerodermahaard, morphaea
Addison’s melanoderma hypofunctie van de bijnierschors
Addison-Gull disease xanthoma, xanthelasma
additional diagnostics aanvullende/bijkomende diagnostiek
additive toevoeging (bv. in voedingsproducten)
additivity additieve geneffecten N (geneffecten anders dan
interactie-effecten; deze beide factoren bepalen samen met de
omgevingsinvloeden het fenotype)
addressin een bep. eiwit dat zekere moleculen doelgericht
aanstuurt E (cf. PNAd, MAd)
adducin calmoduline-geassocieerd eiwit
adduct, to ~ ledemaat bewegen in de richting van de hoofdas
van het lichaam E (cf. abduct)
adduction beweging van het adduceren E (cf. abduction)
ADE (abbr.) E (=adverse drug effect/event)
Aden ague/fever dengue, knokkelkoorts
adenalgia klierpijn
adenitis klierontsteking, id.
adenoacanthoma maligniteit van een klier
E (=adenocarcinoma)
adenocancroid klierkanker, maligniteit van een klier
E (=adenocarcinoma)
adenocarcinoma klierkanker, id.
adenochoiradelogia koningskwaad
adenofibroma fibroadenoom, id. N (benigne tumor van
klierweefselelementen en bindweefsel)
adenohypophysis voorste deel van de hypofyse, id.
E (cf. neurohypophysis)
adenoid neusamandel L (=tonsilla pharyngea); N (eventueel
met hyperplasie)
adenoid facies gezicht met open mond en recidiverende
rhinitis
adenoid tissue bindweefsel waarin lymfoïde cellen voorkomen
adenoiditis (neus-)amandelontsteking, tonsillitis, ontsteking
van tonsilla pharyngea
adenoma [pl. adenomata] tumor van klierepitheel, id.
E (cf. adenovillous polyp)
adenomatosis klierhyperplasie, id.
adenomatosis, pulmonary ~ carcinoom van alveolaircellen, id.
adenomatous goiter struma door adenoom, adenomateus
struma E (=adenomatous thyroid cyst)
adenomatous polyps papillomatosehamartoom
E (cf. adenovillous polyp)
adenomatous thyroid cyst adenomateus struma
E (=adenomatous goiter)
adenomyomatosis divertikels van de galblaas
adenomyometritis endometriosis
adenopathy klierziekte, id.
adenophlegmon flegmoneuze ontsteking van klieren
adenosis (goedaardige) woekering van een klier, id.
adenosquamous klier- en plaveiselepitheel betreffend
adenovillous polyp poliep uitgaande van colonslijmvlies
E (=villous adenoma, papillary adenoma of large intestine;
cf. adenomatous polyps)
adenyl(ate) cyclase (obs.) enzym dat de reactie tussen ATP en
(cAMP + pyrofosfaat) catalyseert E (=adenylyl cyclase)
adenylylation proces waarbij een 5’-adenylylgroep van ATP
wordt overgebracht om een fosfodiesterbinding te maken
met een eiwit
adequate therapeutic measures afdoende
behandelingsmaatregelen
ADH (abbr.) vasopressine, adiuretine, id. E (=antidiuretic
hormone)
adherence, immune ~ aanhechtend karakter van antigeen-
antilichaam-complex wanneer complement wordt gebonden
adherens junction L (=zonula adhaerens); E (=cell-cell
attachment)
19
adherent leukoma leucoma adhaerens, wit cornealitteken
adherent placenta achtergebleven placenta
adherent prepuce voorhuidverkleving, phimosis
adhesion vergroeiing, verkleving, streng, adhesie E (cf. focal
adhesion, vitreoretinal, CAM, DC-SIGN, FAK, LAD)
adhesive arachnoiditis vergroeiing van zachte en harde
hersenvlies
adhesive plaster hechtpleister
adiadochokinesis onvermogen om snelle repetitieve
bewegingen met een wisselend patroon correct uit te voeren
Adie(-Holmes) syndrome tonische pupil-reactie, pupillotonie
N (=familiaire hereditaire areflexie)
Adie-Critchley syndrome motorische afwijking met geforceerde
grijpreflex en in het rond tasten (veroorzaakt door een tumor
in de frontaalkwab)
ADIFAB (abbr.) bep. fluorescentie-merker E (=acrylodated
intestinal fatty acid binding protein)
ADIP (abbr.) E (=autosomal dominant with incomplete
penetrance)
adipocere transformation of fetus ontbinding van foetus tot
wasachtige stof
adipocyte vetcel, id. E (=fat cell; cf. ghost cell)
adipocytokine eiwit afkomstig uit vetweefsel dat een rol speelt
bij het metabolisme, id.
adiponecrosis (neonatorum) subcutane vetnecrose
(bij pasgeborenen)
adiponectin bep. biomarker voor hartfalen, id. E (provides
prognostic information and enhances risk stratification)
adiposa/adiposis dolorosa adiposalgie, pijn in onderhuids vet
E (cf. Dercum’s disease)
adipose tissue vetweefsel E (cf. BAT)
adipose woman gezette/dikke vrouw E (cf. pudgy woman)
adiposis tuberosa simplex adiposalgie met nodulaire
vetdegeneratie E (cf. Anders’ disease)
adiposity vetzucht, obesitas, adipositas
adiposogenital syndrome L (=dystrophia adiposogenitalis);
E (=Froehlich’s syndrome)
adipsin bepaald eiwit afgeleid van vetweefsel en een rol
spelend bij obesitasgeassocieerde diabetes E (=ASP;
cf. resistin)
adjust, to ~ aanpassen N (verwijst naar een incidenteel proces)
adjustment (of spine) therapeutische handeling waarbij de
gewrichten van ruggenwervels worden rechtgezet
E (cf. chiropractor)
adjustment reaction aanpassingsreactie, adaptatiereactie
adjuvant ondersteunend (hulp)middel, adjuvans
ADL (abbr.) E (=activities of daily living; cf. BADL, IADL)
ADMA (abbr.) E (=asymmetric dimethylarginine; cf. angiostatin,
MOF)
administer, to ~ toedienen
administration toediening(svorm)
admission for check-up opname voor nacontrole
E (cf. emergency admission)
admittance gemak waarmee energieoverdracht binnen een
systeem kan plaatsvinden, admittantie E (cf. conductance,
impedance, susceptance)
admixture of venous blood bijmengsel van zuurstofarm bloed
adnexal tenderness slingerpijn
adnexitis salpingo-oophoritis, id.
adolescence nubiliteit, jongelingsjaren, id. N (vanaf
geslachtsrijpe leeftijd i.e. tussen 17 en 22 jaar)
ADP (abbr.) E (=afterdepolarization; cf. EAD, AHP)
adrenal bijnier (1); bijnier betreffend (2) E (=suprarenal gland;
cf. relative adrenal insufficiency)
adrenal (gland) bijnier E (=suprarenal body; cf. critical
illness-related corticosteroid insufficiency)
adrenal apoplexy uitgebreide hemorragie in de bijnier
adrenal cortex bijnierschors
adrenal virilism adrenogenitaal syndroom
adh – aff
adrenalitis bijnierontsteking
adrenarche, early/precocious ~ vroegtijdige hyperfunctie van de
bijnierschors
adrenergic sympathisch, m.b.t. de sympaticus, adrenerg
Engels-Nederlands
adrenitis bijnierontsteking E (=adrenalitis)
adrenoceptor receptor m.b.t. het adrenerge systeem
adrenocortical syndrome insufficiëntie van de bijnier(schors)
adrenocorticosteroid corticosteroïd
adrenogenital syndrome vermannelijkingssyndroom, adrenaal
virilisme, virilisatie door de bijnier
adrenoleukodystrophy hersendegeneratie met bijnierstoornis
E (cf. Schilder’s disease)
adrenomyeloneuropathy neuromyelopathie met
bijnierstoornis E (cf. Schilder’s disease)
Adson’s maneuver palpatie van a. radialis bij extensie van nek
E (thoracic outlet syndrome)
adterminal in de richting van het uiteinde E (refers to a nerve
ending, muscular insertion, or distant margin of a structure)
adulterant, drug ~ vervalsend bijmengsel van verslavende
middelen E (e.g., methamphetamine or strychnine;
cf. nonspecialty prescription drug)
adulteration vervalsende toevoeging van een bepaalde
component aan een voedingsmiddel
adultery overspel, ontrouw binnen het huwelijk
advanced age gevorderde/oudere leeftijd, bejaard
advanced stage vergevorderd stadium
advancement (heelk.) losmaken en elders hechten van een
spier/pees
advection transport door horizontale beweging van lucht, id.
adventitious sounds bijgeluiden, bijkomende klanken
adverse patient occurrence ongewenste gebeurtenis met nadelig
gevolg voor de patiënt E (cf. APO)
adverse reaction nadelige bijwerking
ADV-GP (abbr.) E (=adenovirus expressing Ebola glycoprotein)
ADV-NP (abbr.) E (=adenovirus expressing Ebola nuclear protein)
adynamia, hereditary/periodic ~ familiaire hypokaliëmische
paralyse
adynamic ileus/intestine paralyse van de darmmusculatuur,
id. E (cf. dynamic)
AED (abbr.) E (=automatic external defibrillator; cf. AICD, PAD)
aerobic aeroob, aanwezigheid van lucht vereisend
aerobics verzamelnaam voor systeem van lichaamsoefeningen
(waaronder heftig dansen) veelal uitgevoerd in groepsverband
ter bevordering van de gezondheid
aerodigestive tract organen en weefsels van ademhalingswegen
en bovenste spijsverteringskanaal
aeroembolism luchtembolie N (in de bloedsomloop)
aeromedicine luchtvaartgeneeskunde E (=aviation medicine)
aerophagia (habitueel) slikken van lucht, id.
aerophilous lucht vereisend voor geschikte groei
aerophore draagbaar beademingsapparaat gevuld met
gecomprimeerde lucht
aerosol nevel ontstaan door verstuiving
Aertrycke enteritis darmontsteking door Salmonella Aertrycke
aeruginous koperroestkleurig → Pseudomonas
aestivation (Br.) zomerslaap E (cf. estivation)
aetiology (Br.) → etiology (Am.)
AF (abbr.) E (=atrial fibrillation)
AFA (abbr.) E (=acromegaloid facial appearance)
AFB (abbr.) E (=acid-fast bacillus)
afebrile koortsvrij, id.
affect emotioneel gevoel
affect, to ~ aansteken, aantasten, beïnvloeden
affected organ orgaan dat is aangetast (door ziekte)
affection genegenheid (1); aandoening, ziekte (2)
affective state gemoedstoestand
afferent impulse signaal in de richting van het CZS
afferent loop syndrome aanvoerende darmlis-syndroom
affinity verwantschap (1); gerichte aantrekking (2)
aff – air
affluence, disease of ~ welvaartsziekte E (also called Western
disease)
affluxion vloeiing
aflibercept bep. eiwit bestaande uit segmenten van
extracellulaire domeinen van endotheliale groeifactor
receptoren E (so-called VEGF trap; functions as a soluble decoy
receptor and binds to pro-angiogenic VEGFR1 and VEGFR2)
AFM (abbr.) E (=atomic force microscope; cf. CLSM, FLIM,
NSOM, SPM, STM)
AFP (abbr.) E (=alpha-fetoprotein)
AFP-type of amyloidosis amyloïdose t.g.v. afzetting van
prealbumine
African eyeworm disease Afrikaanse oogwormziekte E (=loiasis)
African sleeping sickness Afrikaanse slaapziekte door
Trypanosoma
African tick typhus vlektyfus door teken
afterbirth nageboorte E (=secundines)
afterbrain achterhersenen, metencephalon met
myelencephalon E (=hindbrain)
aftercare nazorg
aftercataract nastaar, secundair cataract
afterglow resolutiefase (bij seksuele activiteit)
afterimage nabeeld N (visuele indruk na het verdwijnen
van de stimulus)
afterlife leven na de dood
afterload nabelasting N (van een spier, bv. de hartspier;
bij benadering de gemiddelde aortadruk in het geval van
linkerventrikel)
afterloading of a radiation source radioactieve stralingsbron
bijvullen E (cf. brachytherapy)
afternoon fever koortspiek ’s middags (bij tuberculose)
afterpain nawee
afterpotential napotentiaal N (a.g.v. de toename van de
kaliumpermeabiliteit)
aftertaste nasmaak E (cf. ageusia, distaste, pedestrian taste)
AFU (abbr.) E (=arbitrary fluorescence unit)
Afzelius’ syndrome erythema chronicum migrans)
AGA (abbr.) passend bij de duur van de zwangerschap
E (=appropriate for gestational age; cf. GA)
agalactia borstvoedingsstoornis, lactatiestoornis, id.
aganglionic waarbij ganglioncellen ontbreken
N (cf. pseudoganglion)
age of consent leeftijd waarop iemand geacht wordt
oordeelkundig te zijn
aged oud, bejaard
ageing → aging
agenesia aplasie (1); onvruchtbaarheid (2)
agenesis afwezigheid van een orgaan door een aanleggebrek
agent handelend persoon (1); werkzame stof (2)
Agent Orange dioxine E (=dioxin)
age-related macular degeneration, dry ~ uitgebreide atrofie van
pigmentepitheel en fotoreceptoren van de retina
E (=geographic atrophy)
age-related macular degeneration, wet ~ neovascularisatie van
choroidea
ageusia verlies van smaakzin E (cf. distaste, pedestrian taste)
aggregability aggregatieneiging E (cf. syllectromy)
agility behendigheid, vlugheid van handelen, snelle
wendbaarheid bij sporten
aging veroudering(sproces) (1); ouder wordend (2) E (=ageing;
cf. chaperonopathy)
agitation opgewondenheid, rusteloosheid
agnail fijt E (=whitlow, felon)
agnosia, finger ~ onvermogen om eigen vinger aan te wijzen
agonizing pain folterende pijn
agony doodsstrijd, angst, id.
agoraphobia pleinvrees, id. E (always preceded by or in the
presence of panic; cf. panic disorder)
agouti wildkleur (fenotype) E (cf. AgRP)
20
AGPAT (abbr.) E (=1-acylglycerol-3-phophate O-acyltransferase)
agranulocytic angina primaire granulocytopenie
agraphia onvermogen om gedachten op te schrijven
N (verwijst naar disfunctie van symboolhantering)
agreement contract, overeenkomst E (cf. informed consent,
reconsent)
agressive explosion woedereactie, agressieve uitbarsting
agretope gebied van een antigeen dat met een MHC-molecule
reageert
agrin groeifactor die acetylcholinegevoelige receptoren
groepeert rond de eindplaat
AgRP (abbr.) E (=agouti-related peptide; cf. NPY)
agrypnia (nerveuze vorm van) slapeloosheid
ague koorts met rillingen en transpireren bij een actieve
periode van malaria (1); elke vorm van koorts gekenmerkt
door aanvallen met rillingen (2)
ague-cake spleen miltvergroting bij malaria tropica
agyria lissencefalie, id. E (reduced convolutions of the
cerebral cortex)
AHA (abbr.1) E (=American Hospital Association)
AHA (abbr.2) Amerikaanse ‘Hartstichting’ E (=American Heart
Association; cf. ACC)
AHF (abbr.) stollingsfactor VIII, id. E (=antihemophilic factor)
AHI (abbr.) E (=apnea hypopnea index)
AH-interval periode vanaf het begin van de eerste snelle atrium
deflectie in het ECG en de His bundel deflectie E (essentially
equivalent to the AV nodal conduction time; usually 55-130 ms)
AHP (abbr.1) E (=after-hyperpolarization; cf. EAD, EDHF, ADP)
AHP (abbr.2) E (=association health plan)
AHR (abbr.) E (=airway hyperresponsivity; cf. GSNOR)
Ahumada-Del Castillo syndrome → Argonz-Del Castillo
AI (abbr.) kunstmatige intelligentie E (=artificial intelligence)
AIB (abbr.) E (=aminoisobutyrate)
AICAR (abbr.) E (=5-aminoimidazole-4-carboxamide riboside;
a compound that increases lipid oxidation; cf.IL-6)
Aicardi syndrome congenitale cerebroretinale aandoening met
o.a. spasmen, scoliose, agenese van het corpus callosum,
beperkte geestelijke ontwikkeling en hypsaritmie van EEG
E (X-linked mutational event that carries 91% lethality in first
year of life)
AICD (abbr.1) E (=automatic implantable cardioverter/
defibrillator; cf. AED, PAD, DFT, ECD)
AICD (abbr.2) E (=activation-induced cell death; cf. apoptosis)
AICF (abbr.) E (=adaptive impulse correlated filter)
aid hulpmiddel, hulp E (cf. unassisted)
AIDS (abbr.) verworven immunodeficiëntie syndr., id.
E (=acquired immune deficiency syndrome; cf. slim disease)
ailing ongesteld, ziekelijk (1); kwaal (2)
ailment kwaal, (kortdurende en milde) ziekte E (cf. disease,
disorder, illness)
ailurophobia ziekelijke vrees voor katten, id.
AIMBE (abbr.) E (=American Institute of Medical and Biological
Engineering)
AIMS (abbr.) E (=abnormal involuntary movement scale)
Ainhum (disease) spontane dactylolysis
air (radiol.) ingeademde atmosferische lucht E (N.B. use the
word ‘gas’ in all other cases)
air cell (of the lung) alveolus (pulmonum)
air diffuser ventilatierooster voor luchttoevoer in een brede
bundel (cf. air register) E (cf. air register)
air doll (seks)opblaaspop E (=love doll, sex doll)
air dose geabsorbeerde stralingsdosis voor een weefsel
omgeven door lucht
air embolism luchtembolie
air humidity luchtvochtigheid
air hunger ademnood m.b.t. inspiratie en expiratie
air pollution luchtverontreiniging
air register ventilatierooster voor luchttoevoer in een smalle
bundel E (cf. air diffuser)
21
air sac alveolus van de long
air space ruimte gevuld met lucht
air trapping afsluiting van kleine luchtwegen
air travel vliegreis, reis door de lucht
air traveler luchtreiziger, vliegpassagier
airblast concussion schok door luchtdruk bij een ontploffing
airborne aangevoerd door de lucht
airconditioning device luchtbehandelingsapparaat
aircontrast (met) lucht als contrastmiddel
air-fluidized met kunstmatige luchtstroom N (cf. decubitus)
airfoil optimaal aerodynamisch draagvlak
airplane sickness luchtziekte N (d.w.z. een bepaalde kinetose)
airway luchtweg E (cf. reactive airways dysfunction)
AJ (abbr.) E (=adherens junction; cf. tight junction,
gap junction)
AKA (abbr.) E (=above knee amputation)
Akaike criterion test om het minimaal aantal parameters
te bepalen bij de modelbeschrijving van experimentele
gegevens E (cf. BIC)
akaryocyte kernloze cel E (=acaryote)
akathisia toestand van bewegingsonrust en angst, id.
E (=kathisophobia)
Akelaitis variant variant m.b.t. de ziekte van Pick
akinesia bewegingsarmoede, id.
AKR (abbr.) E (=air kerma rate; cf. reference air kerma rate)
Akureyri disease neuromyasthenia epidemica E (=Iceland
disease)
ALA (abbr.) E (=aminolevulinic acid)
alacrima, congenital ~ aangeboren afwezigheid van het
traankanaal
alacrity levendigheid, opgewektheid
alactosis intolerantie m.b.t. lactose
Alagille’s syndrome congenitale afwijking op basis van
arteriohepatische dysplasie met cholestase en a. pulmonalis
stenose
alagna cell (bepaald type) reuzencel in de long →
E (morbilli)
Alajouanine syndrome n. facialis plus n. abducens parese en
klompvoet → E (Foix-Alajouanine syndrome)
alalia onvermogen om betekenisvol te articuleren tijdens het
spreken
alanine aminopropionzuur, id.
alaninemia verhoging van alaninegehalte in het bloed
alar flutter neusvleugelen
alarm treatment plaswekkerbehandeling E (in nocturnal
enuresis)
alaryngeal speaker slokdarmspreker
alaryngeal speech/voice slokdarmspraak E (=esophageal speech/
voice)
alastrim kafferpokken, id. E (cf. variola minor)
ALAT (abbr.) SGPT (obs.), id. E (=alanine aminotransferase)
alba alloy tandamalgaam, amalgaam voor gebit
Albarran’s disease colibacillurie, bacteriurie met E. coli
Albers-Schönberg disease osteopetrosis (congenitale vorm)
E (=marble bone disease)
Albert’s syndrome bursitis bij achillespees
albiduria uitscheiden van bleke urine
Albini’s nodule knobbeltje op atrioventriculaire klep
N (voorkomend bij pasgeborenen)
albinism(us) pigmentvormingsstoornis, id. E (=leukasmus,
congenital leukoderma)
Albright(-Martin)(-Bantam) disease pseudohypoparathyreoïdie
Albright(-McCune)(-Sternberg) syndrome osteitis fibrosa
disseminata
albumen het wit van een ei (1); albumine (2)
albumin-globulin ratio albumineglobulineverhouding
N (albumen (obs.) = urine-eiwit i.e. albumine of globuline)
albumose proteose, propepton, id.
Alcock’s canal kanaal van Alcock L (=canalis pudendalis)
air – all
alcoholic brain disease encefalopathie door alcoholmisbruik
E (cf. dram shop)
alcoholic fatty liver vetlever door alcoholgebruik
alcoholic hyalin Mallorylichaampje
Engels-Nederlands
alcoholic liver cirrhosis cirrose van Laennec E (cf. teetotaler)
Alder(-Reilly) syndrome/anomaly granulatieanomalie van leukocyt
aldosterone overproduction, aldosteronism hyperaldosteronisme
E (cf. Conn’s syndrome (primary type)/Bartter’s syndrome)
Aldren E → (Parsonage-Aldren-Turner syndrome)
Aldrich(-Wiskott) syndrome eczeem-trombopenie complex
Aleppo boil Aleppo-buil E (=leishmaniasis cutanea)
Alexander’s syndrome autosomaal recessieve aandoening
waarbij protrombineniveau verlaagd is (idiopatisch)
alexia leesblindheid, id.
alexipharmic profylactisch (middel)
ALF (abbr.1) E (=Animal Liberation Front; cf. PETA)
ALF (abbr.2) E (=airway lining fluid)
algid cholera cholera (in het tweede stadium) N (N.B. algid =
‘huiverig’)
algoneurodystrophy botatrofie met neurocirculatoire pijn →
(Sudeck’s syndrome)
aliasing introductie van onechte frequentiecomponenten
N (a.g.v. te geringe bemonstering); E (cf. Nyquist-frequency)
Alibert(-Bazin) disease mycosis fungoides
Alibert’s keloid litteken met sterke hypertrofie, keloïd
Alibert’s mentagra sycosis simplex
Alice-in-wonderland syndrome depersonalisatiesyndroom, id.
alienation vervreemding E (cf. depersonalization)
alienist psychiater
alimentary canal/tract deel van spijsverteringssysteem bestaande
uit slokdarm en maag plus dunne en dikke darm
aliphatic acyclische koolwaterstofverbinding(en) betreffend,
id. N (i.e. aangaande een chemische stof afgeleid van
vet en gekarakteriseerd door een openketenstructuur met
koolwaterstoffen)
aliquot hoeveelheid onderzoeksmateriaal (dat representatief is
voor het geheel) N (m.n. voor chemische analyse)
alive levend, in leven (1); levendig (2)
alive and kicking springlevend E (cf. frisky)
ALK (abbr.) E (=anaplastic lymphoma kinase)
alkaline phosphatase alkalische fosfatase E (cf. PLAP)
alkaptonuria homogentisinezuur in de urine, id.
alkylating proces waarbij hydroxylwaterstof wordt omgezet in
een alkyl-groep
alkyne koolwaterstof met een drievoudige C-C-binding, id.
ALL (abbr.) E (=acute lymphocytic/lymphoblastic leukemia)
allantoin kristallijne stof C4H6N4O3, id. E (cf. gout,
uricase, XO)
Allen → Van Allen amyloid
Allen test bloedstroom testen in de huid van de hand
N (betreft een door inspanning geïnduceerde hyperemie na
occlusie)
Allen-Hines syndrome extreem oedeem van de benen door
ophoping van vet en vloeistof bij vrouwen
Allen-Masters syndrome verscheuring van het ligamentum
latum
allergic alveolitis (extrinsic ~) overgevoeligheidspneumonitis, id.
allergic purpura purpura nervosa, anafylactische purpura
allergic salute met de handpalm langs de neus omhoogwrijven
bij persoon met atopische constitutie
allergy overgevoeligheid, hyperergie, allergie
E (=hypersensitivity)
allescheriosis mycose door Allescheria boydii E (=petriellidosis)
alleviate, to verzachten, verlichting brengen
Allgrove’s syndrome combinatie van achalasie en gestoorde
traanvorming bij de ziekte van Allison E (=triple-A syndrome)
alliesthesia gevoelsverandering m.b.t. een perifere stimulus
a.g.v. stimulatie van interne sensoren E (positive type indicates
a change to a more pleasurable sensation)
all – AME
alligator (forceps) getande klem E (=toothed forceps)
alligator skin disease harlekijnfoetus, icthyosis congenita
E (=harlequin fetus, collodion baby)
Allis forceps tang voor het vasthouden van weefsel
Allison’s syndrome botdemineralisatie door immobilisatie
allo-anamnesis heteroanamnese, id. E (cf. auto-anamnesis)
allodynia toestand van pijnsensatie bij een stimulus die
gewoonlijk niet als pijnlijk wordt ervaren
allogeneic allogeen N (genetisch ongelijke individuen van
dezelfde species betreffend)
allogeneic inhibition schade aan cellen veroorzaakt door in vitro
contact met genetisch ongelijke cellen
allograft transplantaat (van een lid van dezelfde soort)
E (cf. rejection)
allometry relatie tussen grootte en groeisnelheid, id. N (betreft
de ontwikkeling van delen van eenzelfde organisme, dan wel een
vergelijking tussen verschillende individuen)
all-or-none/-nothing phenomenon alles-of-niets wet N (in de
neurofysiologie)
allostasis verschijnsel waarbij het fysiologische instelpunt
verandert door adaptieve processen n.a.v. chronische
belasting E (cf. addiction, homeostasis)
allosteric eigenschappen van moleculen betreffend die
samenhangen met hun ruimtelijke oriëntatie, id.
alloy legering, alliage E (cadmium; amalgam/alba alloy;
cf. nitinol)
Almeida’s disease blastomycose N (Zuid-Amerikaanse variant)
alopecia kaalheid na haaruitval, calvities, id.
alopecia areata area Celsi, ronde kale plekken, id.
E (cf. ophiasis)
alopecia, cicatricial ~ acne/folliculitis decalvans
alopecia, congenital ~ oligotrichia congenita, alopecia adnata/
congenitalis, id. E (=congenital hypotrichosis)
alopecia, infantile pressure ~ babykaalheid
Alpers’ disease/syndrome hersenschorsdegeneratie
(bij kinderen) E (=progressive poliodystrophy)
alpha angle hoek tussen gezichtsas en optische as
alpha chain disease spijsverteringsziekte i.v.m. IgA E (heavy
chain disease, monoclonal gammopathy)
alpha error fout van de eerste soort E (=type I error)
alpha particle heliumkern
alpha rhythm 10 Hz-oscillatie in EEG van wakkere ontspannen
volwassene met gesloten ogen
alpha-adrenergic (blockade) alfa-adrenerge (blokkade)
alpha-glucosidase zure maltase
alphahemolytic Streptococcus Streptococcus mitis, id.
N (deze veroorzaakt incomplete hemolyse)
alphalipoprotein high-density E → (high-density, HDL)
alphamethylparatyrosine metyrosine N (is een remmer van de
catecholamine-synthese)
alpha-thalassemia hemoglobinopathie van alfaketen, id.
alpha-tocopherol vitamine E
alphavirus virus uit de familie van Togavirus E (=group A
arbovirus (obs.))
alphos witte huidvlekken (bij psoriasis)
Alpine sickness bergziekte, Alpenziekte
Alport’s syndrome nefropathie met hematurie en doofheid
ALPS (abbr.) E (=autoimmune lymphoproliferative
syndrome)
ALS (abbr.1) E (=amyotrophic lateral sclerosis)
ALS (abbr.2) E (=acetolactate synthase)
Alström’s syndrome congenitale afwijking met retinitis
pigmentosa, doofheid, obesitas en diabetes mellitus
ALT (abbr.1) E (=alanine aminotransferase)
ALT (abbr.2) E (=argon laser trabeculoplasty)
alternans → pulsus alternans
alternating current wisselstroom E (abbr. AC; cf. direct current)
altitude anoxia (high ~) anoxie door grote hoogte,
hypobaropathie E (cf. mountain sickness)
22
altruistic donation orgaandonatie die niet gekoppeld is aan een
specifieke receptor E (cf. bridge donor)
alumina aluminiumoxide, safier, korund, robijn N (gebruikt
als componenten voor kunstheupgewricht)
aluminosis pneumoconiose door aluminium
aluminum (Am.) aluminium
Alvarez syndrome cerebrale ischemie van tijdelijke aard
alveolar capillary block syndrome alveolair capillair blok
alveolar hydatid disease echinococcose van de lever
alveolar pore verbinding tussen longblaasjes E (=pore of Kohn)
alveolar proteinosis (pulmonary ~) pulmonale alveolaire proteïnose
alveolarization (radiol.) zichtbaar maken van kleine
luchtwegen E (correct term: bronchiolar opacification/filling)
alveolus, dental ~ tandkas
alveolus, pulmonary ~ longblaasje
alymphocytosis tekort aan lymfocyten in het bloed
N (impliceert gecombineerde immuundeficiëntie)
alymphoplasia ontwikkelingsstoornis m.b.t. lymfocyten
Alzheimer’s (disease with) dementia ziekte van Alzheimer met
dementie
Alzheimer’s disease/sclerosis ziekte van Alzheimer N (zonder
dementie)
am (abbr.) voormiddags L (=ante meridiem); E (cf. pm)
AM (abbr.) E (=alveolar macrophage)
AMA (abbr.1) Amerikaanse vereniging voor geneeskunde
E (=American Medical Association);
N (met hoofdkantoor in Chicago)
ama (abbr.2) E (=against medical advice)
AMA (abbr.3) E (=antimitochondrial antibody)
amarillic typhus (obs.) gele koorts
amastigote flagelloze stadium bij Leishmania
amaurosis blindheid (aan beide ogen)
amaurosis fugax blindheid door arteriële afsluiting
N (van tijdelijke aard)
amaurotic cat eye glioma retinae
amaurotic idiocy ziekte van Tay-Sachs
amber barnsteen E (cf. succinic acid)
Amber alert oproep via een regionaal waarschuwingssysteem
bij vermissing van een kind, id.
ambidextrous handigheid links en rechts evengoed
ambient temperature omgevingstemperatuur
ambiguity (genital ~) dubbelzinnigheid (m.b.t. het geslacht)
ambilevous onhandig in het gebruik van beide handen
ambisexual biseksueel
ambisinistrous onhandig in het gebruik van beide handen
ambivert individu zonder uitgesproken introverte en
extroverte karakteristieken E (cf. seclusiveness of child,
extraversion, wimp)
amblutomania wasdwang N (neurotische dwang om zich steeds
te wassen)
amblyopia slecht zien N (zonder anatomische afwijking)
amblyopia ex anopsia lui oog N (leidend tot scheelzien)
ambrosia ejaculatie bij de vrouw, id. E (term often used in
esoteric tradition; cf. squirting, gushing)
ambu bag apparaat voor handmatige beademing via een
masker door ritmisch op een ballon te knijpen E (provides
positive pressure ventilation during emergency situation)
ambulance ziekenauto, ziekenwagen (B.), id.
ambulance service ambulancedienst E (cf. rescue operation,
MICU)
ambulance train hospitaaltrein
ambulatory care ambulante zorg
ambulatory plague pestis minor, ambulatoire pest
AMD (abbr.) vaak voorkomende vorm van irreversibel
visusverlies met drusen, disruptie of atrofie van
retinapigment en choroïdale neovascularisatie E (=age-related
macula degeneration; cf. typical AMD, fibulins 3 and 5)
AME (abbr.) E (=apparent mineralocorticoid excess; cf. PHA type
I, ASDN, Liddle syndrome)
23
ameba [pl. amebae, amebas] amoebe, protozoon
amebic granuloma of intestines colongranuloom veroorzaakt door
amoeben
ameboma colongranuloom veroorzaakt door amoeben, id.
amelia ontbreken van een of meer ledematen
N (als congenitale misvorming)
ameloblastoma → adamantinoma
amelogenesis imperfecta stoornis in de glazuurvorming
N (met bruine tanden)
amelogenin eiwit dat de organische matrix van glazuur vormt,
id.
Amendola’s syndrome Braziliaanse pemphigus
amenorrhea menstruatie afwezig in de fertiele periode, id.
amentia ernstige geestelijke achteruitgang
American histoplasmosis histoplasmose veroorzaakt door
H. capsulatum E (cf. buckshot)
American mountain tick fever tekenkoorts E (=Colorado tick fever)
American spotted fever rickettsiose door Amerikaanse
hondenteek E (=Rocky mountain spotted fever)
ametrous zonder uterus
AMI (abbr.) acuut hartinfarct E (=acute myocardial infarction)
amino acid anemia aminozuurdeficiëntie leidend tot anemie
amino benzene aniline, id.
aminoacidemia aanwezigheid van te veel aminozuren in het
bloed, id.
aminoaciduria aanwezigheid van te veel aminozuren in de
urine, id. E (cf. Hartnup, LPI, PIA)
aminolevulinic acid aminolevulinezuur
aminophylline eufylline, theofylline-ethyleendiamine
AML (abbr.) E (=acute myelogenous/myeloid leukemia; cf. APL)
Ammon’s horn ammonshoorn L (=pes hippocampi)
ammonia ammoniak
ammonotelic betrekking hebbend op de uitscheiding van
ammoniak
amnesia geheugenverlies, id.
amnestic (confabulatory) syndrome amnestisch syndroom t.g.v.
alcohol E (cf. dram shop)
amniocentesis (uteruspunctie t.b.v.) vruchtwateronderzoek,
id. E (=amniotic fluid test, AFT)
amnion vruchtvlies, eivlies, lamsvlies, vruchtzakmembraan,
id.
amniotic band amnionstreng
amniotic fluid vruchtwater, amnionvloeistof
amoeboid motion verplaatsing van fagocyten via
vormverandering waarbij cytoplasma overgaat naar tijdelijke
schijnvoetjes, id.
amoral zedeloos, amoreel, zonder zedelijk gevoel
amorphous matrix vormloze grondsubstantie
amotio retinae netvliesloslating, ablatio retinae E (=detachment
of retina)
AMP (abbr.) E (=adenosine monophosphate; cf. AMPK)
AMPA (abbr.) E (=alpha-Amino-3-hydroxy-5-Methylisoxazole-
4-Propionic Acid)
amphiboles magnesiumsilicaat E (cf. asbestosis)
amphibolia ziektestadium met onduidelijke prognose
amphophilic amfoteer, met base en zuur reagerend
amphoric bronchial breath sounds ademgeruis met resonantie in
de bronchus
AMPK (abbr.) E (=AMP-activated protein kinase)
amplicon PCR-product
amplification versterking E (cf. gene amplification)
amplitude uitslag van de registratie bij een meting
N (N.B. polsdruk=amplitudoverschil m.b.t.
arteriële druk)
Ampola syndrome zeldzame genetische aandoening met
mentale retardatie, faciale anomalie, korte gestalte, convulsies
en afwijkingen van vingers en tenen
ampulla ampul
amputee persoon met geamputeerde ledemaat
ame – And
AMS (abbr.1) E (=atypical measles syndrome)
AMS (abbr.2) E (=acute mountain sickness)
Amsler grid coördinatenstelsel voor maculaonderzoek
E (→ metamorphopsia)
Engels-Nederlands
amyelencephalus afwezigheid van ruggenmerg en hersenen
amygdala tonsil (1); corpus amygdaloideum, amandelvormige
kern van neuronen in limbisch systeem, structuur in het
cerebellum (2)
amygdalic acid amandelzuur
amygdalolith amandelsteen, tonsilloliet, id.
amylin amyline E (=IAPP)
amyloidosis AFP-type → AFP
amyloidosis AL-type primaire amyloïdose
amyostasia spiertrillingen N (m.n. bij ataxie)
amyotrophy spieratrofie met zwakte en pijn, id. E (cf. diabetic
amyotrophy)
ANA (abbr.1) E (=antinuclear antibody)
ANA (abbr.2) E (=American Neurological Association)
ANA (abbr.3) E (=American Nurses Association)
anabolic steroid synthetisch geslachtshormoon met anabole
eigenschappen, id.
anaemia (Br.) bloedarmoede, te laag hemoglobine, id.
E (cf. anemia)
anagen eerste groeifase van haarfollikel
anagenous phase eerste stadium van haargroeicyclus
E (followed by catagenous and telogenous phases)
anal anus betreffend, id.
anal skin tag marisca N (perianaal fibropapilloom dat vaatrijk is;
cf. acrochordon)
analgesia pijnbestrijding (1); ongevoeligheid voor pijnprikkels
(2)
analgesic, analgetic pijnstillend (middel) E (=antalgic;
cf. hyperalgesia)
analgia pijnloosheid
analysand persoon die psychoanalyse ondergaat
analysis of variance spreidingsanalyse
analyzability analyseerbaarheid
anamnestic response herkenningsmechanisme van antilichaam
na eerder contact met hetzelfde antigeen E (=secondary
immune response)
anancasm dwanggedachte, dwangvoorstelling, id.
anankastic personality disorder obsessief-compulsieve
persoonlijkheidsstoornis E (cf. obsessive-compulsive
neurosis)
anaptyxis uitwas, uitgroeisel E (=excrescence)
anasarca gegeneraliseerd subcutaan oedeem, id.
anatomy ontleedkunde, id. E (cf. cellular anatomy, gross
anatomy)
ANC (abbr.) E (=adaptive noise canceling; cf. NRF, SNR, WGN)
ANCA (abbr.) E (=antineutrophil cytoplasmic antibody;
cf. p-ANCA)
Ancell’s syndrome tulbandtumor, cylindromatose
ancestry afstamming, voorouders
anchor gen ankergen N (gen dat bij diverse zoogdiersoorten tot
expressie komt en bovendien fungeert als herkenningspunt voor
evolutionair geconserveerde chromosoomsegmenten)
anchored protein eiwit dat covalent gebonden is aan
membraancomponenten
anchoring filaments strengen (bestaande uit drie soorten
eiwitten met disulfidebindingen) die hechten aan de
basaalmembraan E (cf. kalinin, epiligrin)
ancillary investigations aanvullend onderzoek
ancylostomiasis tunnelwormziekte, mijnwormziekte, id.
Andermann’s syndrome perifere neuropathie op basis van
agenesie van het corpus callosum E (severe inherited type;
caused by mutation in KCC3; OMIM # 218000)
Anders’ disease adiposis tuberosa simplex
Andersen’s disease spierglycogenose type IV
Andersen’s syndrome mucoviscidosis met coeliakie
And – Ang
Andersen-Tawil syndrome aangeboren hartritmestoornis met
o.a. hypokalemische paralyse, micrognathie E (=LQT7
syndrome, an autosomal dominant disorder due to KCNJ2
mutation on 17q23)
Anderson-Fabry disease angiokeratoma corporis diffusum
Andes disease bergziekte N (chronische variant); E (=Monge
disease)
Andrade (amyloid) polyneuropathy neuropathie door bepaald type
amyloïd) N (in enkele families van Portugese afkomst)
Andrews’ (Barber) disease pustulosis palmoplantaris
androblastoma tumor van Sertoli-cellen
androglottia virilisatie van de larynx E (change towards
masculine voice due to hormonal effect; cf. gravidic laryngopathy)
android manachtig, gelijkend op een man
andropause climacterium bij de man, fysiologische
achteruitgang vanaf het vijftigste jaar, id. E (cf. menopause,
hypogonadism)
androsperm (sl.) sperma dat Y-chromosoom bevat
E (cf. gynosperm)
anechoic materiaaleigenschap betreffend die een acoustische
echo dempt
anejaculation afwezigheid van zaadlozing
anelectrode anode
anemia (Am.) bloedarmoede, te laag hemoglobine, id.
E (cf. Cooley anemia, goat’s milk anemia, hypocupremia,
iron-deficiency anemia, panel)
anepia onvermogen om te spreken
anergia/anergy (nagenoeg) totaal verlies van psychische
activiteit (1); ontbreken van afweer (2) E (cf. mental depression,
anhedonia, bereavement, dysthymia)
anesthesia gevoelloosheid (1); narcose, verdoving (2)
E (cf. analgesia, etherize, PCA, saddle anesthesia, spinal -
epidural - infiltration - conduction anesthesia types)
anesthesia, riding breeches ~ caudasyndroom
Anesthesin ethylaminobenzoaatpreparaat
anesthetic verdovend (middel), anestheticum
anesthetist narcotiseur, anesthesist
aneuploid met een chromosoomaantal dat geen veelvoud is
van het haploïde aantal
aneurin thiamine, vitamine B1, aneurine
ANF (abbr.1) E (=atrial natriuretic factor; =ANP)
ANF (abbr.2) E (=anti-nuclear factor)
ANFH (abbr.) E (=avascular necrosis of the femoral head)
ANG (abbr.) E (=angiotensin)
angel dust (sl.) fencyclidine E (=PCP, an illegal hallucinogenic
drug)
Angelman syndrome bep. genetische aandoening met
neurologische afwijkingen E (characterized by severe mental
retardation, absence of speech, a wide based gait with arms flexed
at the elbows, paroxysms of laughter, characteristic facial features,
epileptic seizures, and typical EEG abnormalities)
Angelucci’s syndrome voorjaarscatarre, allergische conjunctivitis
in het voorjaar
anger boosheid
angiitis vaatwandontsteking, angitis, id. E (cf. vasculitis)
angina keelontsteking, tonsillitis met ontsteking van de ring
van Waldeyer
angina (pectoris) hartkramp, hartbeklemming, stenocardie,
id. E (=anginal syndrome; cf. cerebral angina, preinfarction,
demand angina, supply angina, fixed-threshold angina, nocturnal
angina)
angina pectoris hartkramp, stenocardie, id. E (cf. Prinzmetal’s
angina, cardiophobia)
angina, abdominal ~ → abdominal angina
angina, Ludwig’s ~ mondbodemflegmone, angina van
Ludwig E (=submaxillary/submandibular cellulitis)
angina, monocytic ~ keelontsteking bij Pfeiffer,
monocytenangina
angina, simple ~ angina acuta, angina simplex
24
anginal syndrome stenocardie, angina pectoris E (=angina
pectoris; cf. cerebral angina, preinfarction, demand angina,
supply angina, fixed-threshold angina, nocturnal angina)
anginose angineus, gekarakteriseerd door angina
angiocentric rondom bloedvat(en) geconcentreerd
angiocholecystitis vaatontsteking in galblaas en galgang
angioectasis vaatverwijding, angiëctasie
E (cf. pterygolymphangiectasis, telangiectasia)
angioedema → angioneurotic edema
angioendothelioma hemangio-endothelioom
angioendotheliomatosis intravasculaire lymfomatose
angiofollicular lymph node hyperplasia lymfeklierhamartoom,
reuzenlymfoom E (=Castleman lymphoma)
angiogenin eiwit (14 kDa) als groeifactor zonder proliferatie
van endotheelcellen
angiogram radiografie van een (bloed)vat met gebruik van
contrastmiddel
angioid streaks (of chorioidea) op bloedvat gelijkende strepen in
het netvlies → pseudoxanthoma elasticum
angioimmunoblastic lymphadenopathy lymfadenopathie met
dysgammaglobulinemie
angioinvasive growth ingroeien van bloedvaten
angioleiomyoma vasculair/vaatrijk leiomyoom
angiolipoma vaatrijk vetgezwel, id.
angioma serpiginosum teleangiëctasie van onbekende
oorsprong E (=essential telangiectasia; cf. angioma senile)
angioma simplex wijnvlek, vaatgezwel, naevus flammeus
angiomyolipoma vasculair myolipoom N (een bepaald
hamartoom)
angiomyoneuroma glomustumor, glomangioom
angioneurotic edema Quincke oedeem, id.
N (door angioneurose)
angioplasty plastische chirurgie van (bloed)vaten,
dotterbehandeling E (opening up narrowed arteries; cf. balloon
catheter, excimer, PTCA)
angiorrhexis ruptuur van een bloedvat
angiosarcoma of lung, sclerosing ~ intravasculaire
bronchioalveolaire tumor
angiospasm vaatkramp, id.
angiostatic anti-angiogenetisch, id.
angiostatin endogene antagonist van angiogenese, id.
E (cf. ADMA)
angiostrongyliasis eosinofiele meningitis
angiostrongylus vasorum longworm N (hondenparasiet)
angiotensin angiotonine, angiotensine, hypertensine
E (cf. ACE)
angiotensinogen glycoproteïne (60 kDa) dat belangrijkste
substraat vormt voor renine
angiotribe angiotriptor, tang voor angiotripsie
angiotrophic voeding van bloedvaten betreffend
angle board (radiol.) klein hellend vlak om het hoofd te
positioneren E (cf. kyphotic angle)
angle closure glaucoma kamerhoekblokglaucoom E (=closed
angle glaucoma)
angle head centrifugekop met gaten voor buisjes die onder een
bepaalde hoek roteren
angle of aberration deviatiehoek
angle of anterior (eye) chamber kamerhoek (van het oog),
oogkamerhoek
angle of aperture openingshoek
angle of incidence invalshoek E (cf. incidence)
angle of Ludwig manubriosternale hoek E (=angle of
Louis=(manubrio)sternal angle)
angle of pubis hoek tussen os pubis en symfyse
angle tumor brughoektumor
angle, costovertebral ~ hoek tussen onderste rib en wervel
angle, plane ~ vlakke hoek E (cf. phase angle, solid angle,
kyphotic angle)
Anglesey leg kunstbeen van massief hout
25
angry back phenomenon vals positieve huidreacties bij epicutane
test uitgevoerd tijdens een actieve aanval van eczeem
E (=excited skin syndrome)
angst (Du.) bevreesdheid voor het onbekende, id.
E (=rhetorical term for anxiety)
angular hoekvormig, hoek betreffend, angulair
angular cheilitis mondhoekontsteking, perlèche (Fr.), angulus
infectiosus (L.)
angulation lisvorming, hoekige vorm N (vorming van
obstructieve bocht)
anhedonia verlies van belangstelling en genoegen betreffende
nagenoeg alle bezigheden E (cf. adjustement disorder,
bereavement, mental depression, dysthymia)
anhidrosis ontbreken van zweetafscheiding, id.
anhydrosis ontbreken van zweetafscheiding, id.
anilism vergiftiging door aniline, anilisme
anility bakerpraatje
animal caretaker dierverzorger, proefdierverzorger
animal experiment (proef)dierexperiment
animal health gezondheidszorg voor dieren
animal liberation movement/front dierenbevrijdingsfront
animal model proefdiermodel
animal protein dierlijk eiwit
animal rights/protection (organization) dierenbescherming(s)-
(organisatie)
animal surrogate proefdier vervangend hulpmiddel
bedoeld voor onderzoek N (omvattende een systeem met
vloeistofcirculatie om metabolisme en effecten van een farmacon
na te bootsen, waarbij e.e.a. is gebaseerd op gelijkenis met
fysiologisch werkend weefsel)
animal technician dierverzorger, biotechnicus
animal technologist zoölogisch analist/laborant
animal welfare officer proefdierdeskundige E (cf. PETA)
anion ion met negatieve lading, id. E (cf. cation)
anion gap acidosis hyperchloremische metabole acidose
anisakiasis haringwormziekte, id. E (=herring-worm disease)
anisochromia kleurongelijkheid van erytrocyten, id.
anisocoria ongelijkheid van pupildiameters, id.
anisotropic met verschillende materiaaleigenschappen in
verschillende richtingen, id.
anistreplase anisoylatie van plasminogen streptokinase
activatorcomplex E (=APSAC, a thrombolytic)
anisuria afwisselend oligurie en polyurie
Anitschkow’s myocyte hartspiercel met een bepaalde celkern
E (→ acute rheumatic fever)
ankle enkel, malleolus (lateralis/medialis)
ankle binder ondersteuning ten behoeve van compressie en
immobilisatie van de enkel
ankle bone sprongbeen, talus, astragalus
ankle brachial systolic index systolische enkel-armindex
ankle clonus voetclonus N (bij drukuitoefening op de zool);
E (cf. ankle jerk)
ankle distortion inversietrauma E (cf. distortion of the wrist)
ankle drop aandoening waarbij dorsale flexie van de voet
onmogelijk is E (cf. footdrop)
ankle jerk reflexbeweging van de voet N (bij bekloppen van de
achillespees)
ankle joint enkelgewricht, articulatio talocruralis, bovenste
spronggewricht
ankle sprain verstuikte enkel, verzwikking van de enkel,
enkeldistorsie
anklet enkelkousje ter ondersteuning E (cf. stockinette)
ankyloglossia kortheid van de tongriem, id. E (=tongue-tie)
ankylosed elbows verstijfde ellebogen
ankylosing spondylitis ziekte van Bechterew
ankylosis fusie van articulerende botten leidend tot
gewrichtsverstijving, benige verbinding tussen tandwortel
en alveolair bot, id. E (cf. syndesmosis, synchondrosis,
synostosis)
ang – ant
ankylostoma → ancylostoma
ankylotomy tongriemsnede, id.
ankyrin eiwitcomponent van het cytoskelet van de erytrocyt
E (cf. spectrin)
Engels-Nederlands
ankyrin-B syndrome LQT syndroom type 4 E (linked with
defective intracellular calcium ion regulation)
Anlage (Du.) embryonale oorsprong/ontwerp E (=primordium)
ANLL (abbr.) E (=acute nonlymphocytic leukemia)
ANN (abbr.) E (=artificial neural network; cf. FNN, DNN)
anneal proces in de moleculaire genetica om hybride
nucleïnezuurmoleculen te maken E (cf. sequencing, Sanger
technique)
annealing hybridisatie
annexin bepaald eiwit dat fosfolipiden bindt in
aanwezigheid van calcium E (cf. calpactin, endonexin,
lipocortin, synexin)
annoyer storingsprikkel
annual jaarlijks (voorkomend)
annuity clause lijfrenteclausule
annular ringvormig
annuloaortic ectasia ringvormige vergroting van de aorta
E (cf. aneurysm, aortectasia)
annuloplasty chirurgische ingreep waarbij de ring van een
hartklep wordt verkleind, id.
annulorrhaphy hechting van een hernia
anodal block hyperpolarisatie van een vezel a.g.v. een stroom
bij de anode N (dit voorkomt dat actiepotentialen dat gebied
zullen passeren)
anodontia tandeloosheid, id.
anodyne pijnverlichtend of ontspannend (middel)
anogenital anus en geslachtsdelen betreffend, id.
anomalous afwijkend van normaal, anomaal
anomia amnestische afasie N (onvermogen om objecten te
benoemen of in schrift dan wel woord te herkennen)
anomic aphasia geheugenverlies betreffende woorden (1);
onvermogen objecten te benoemen (2) E (=amnesic aphasia)
anonymous marker locus met onbekende geninhoud
E (cf. informative marker)
anopheline malaria(mug) betreffend
anopsia opwaarts strabisme, hypertropie (1); enkelzijdig
gezichtsverlies (2)
anorchia, anorchism, anorchidism agenesie van testis,
anorchie
anorectal syndrome, genito ~ lymphogranuloma venereum
anorectic met sterk verminderde eetlust E (cf. anorexia)
anorexia ontbreken van eetlust, sterk gereduceerde eetlust, id.
anosmia afwezigheid van reukvermogen, id.
anosognosia ontkennen ziek te zijn, id. E (often seen in stroke
victims and in persons with Alzheimer, schizophrenia and bipolar
illness; cf. malingering, Anton’s syndrome)
anotia agenesie van de oren, anotie
ANOVA speciale vorm van lineaire regressieanalyse
E (=ANalysis Of VAriance; cf. MANOVA)
anoxic overwear syndrome conjunctivitis en corneabeschadiging
a.g.v. het gebruik van zachte contactlenzen E (=contact lens
reaction)
ANP (abbr.) E (=atrial natriuretic peptide; =ANF)
ANS (abbr.) E (=autonomic nervous system)
ansa of Henle lus van Henle
ansa of Reil ansa peduncularis
ansa of Vieussens bepaalde zenuw rond a. subclavia
anserine methylcarnosine (1); onnozel (2)
anserine skin kippenvel L (=cutis anserina)
ANSI (abbr.) E (=American National Standards Institute)
answers syndrome, approximate ~ tangentiële antwoorden
verschaffen
antacid zuurbindend middel, antacidum
antalg(es)ic pijn verminderend, verlichtend, antalgisch
E (=analgetic)
ant – APA
antalgic gait gewijzigde manier van lopen N (teneinde
de pijnsensatie bij de belasting van het aangedane been te
verminderen)
antebrachial onderarm betreffend E (cf. forearm)
antecedent precursor (1); voorafgaand (2)
antecubital elleboog (voorzijde) betreffend
antefebrile voorafgaande aan koortsperiode
anteflexion voorwaartse buiging van de top van een orgaan
anteflexion of uterus vooroverligging van de baarmoeder
E (cf. retroflexion of uterus)
antegrade voorwaarts bewegend E (cf. retrograde)
antepartum voorafgaande aan de geboorte, id. E (=ante
partum)
anterior voorzijde betreffend, anterieur N (soms in de betekenis
van ‘ventraal’)
anterior chamber of eye voorkamer van oog
anterior cord syndrome voorstrengsyndroom E (cf. spinal injury)
anterior epiglottis strotklepje N (nl. voorzijde daarvan)
anterior pituitary adenohypofyse
anterior tibial (compartment) syndrome ontsteking van de tibialis
spiergroep
anterosuperior escape ernstige instabiliteit van de spiermanchet
in de schouder waarbij de humeruskop soms naar voren
glijdt E (cf. pseudoparalysis of shoulder)
anthelix kromming tegenover de buitenste oorschelprand
E (=antihelix)
Anthony’s fire, Saint ~ erysipelas, wondroos, antoniusvuur
anthrax miltvuur, id.
antiacid (maag)zuurremmer, antacidum E (=antacid)
antianemia drug anemiebestrijdend geneesmiddel
antibechic hoestbedarend middel
antibody antilichaam, antistof E (cf. enhancement antibody)
anticholinergic parasympaticolytisch, id.
anticoagulant bloedstolling remmend (middel),
bloedverdunner E (cf. coagulability, INR, procoagulant)
anticodon nucleotidetriplet op tRNA dat bindt met
complementaire codon op mRNA E (cf. codon)
anticonvulsant middel tegen epileptische aanval
antidepressant antidepressivum, antidepressiepil
E (cf. tricyclic antidepressant)
antidiuretic hormone vasopressine, id. E (=ADH)
antidote tegengif, antidotum
antiendomysial antibody specifiek antichaam dat in het geval van
IgA suggestief is voor coeliakie
antigen lichaamsvreemde stof, id. E (cf. sequestered antigen)
antigenic determinant structureel deel van het oppervlak van
een antigeen dat de specificiteit bepaalt bij de reactie met een
antilichaam E (=epitope)
antigenicity antigene potentie
antiglycophorin monoklonaal antilichaam tegen CD34
anti-Hebbian learning inhiberende adaptatie N (in een neuraal
netwerk)
antihelix kromming tegenover de buitenste oorschelprand
E (=anthelix)
antihemophilic factor stollingsfactor VIII E (cf. AHF)
antiinflammatory ontstekingsremmend
antimicrobic antibacterieel
antimicrosomal antibodies tegen microsomen gerichte
antilichamen
antimongolian, antimongoloid met tegenovergesteld kenmerk
t.o.v. Down-syndroom
antimonial antimonig, antimonium bevattend
antinuclear factor antinucleaire factor E (=ANF)
antinucleolin monoklonaal antilichaam tegen C23, id.
E (C23=nucleolin)
antioxidant chemische stof die na toevoeging de oxidatie van
een andere stof vertraagt/inhibeert
antiplasmin plasmineremmer, id.
antiplatelet destructief voor bloedplaatjes
26
antiport transporteiwit dat tegelijkertijd twee stoffen in
tegenovergestelde richting vervoert E (cf. uniport, symport)
antipruritic jeukwerend
antipyretic koortswerend(e stof)
antisense iedere DNA of RNA keten waarvan de basenreeks
complementair is aan het transcriptie-RNA
antisense RNA enkelstrengig RNA E (cf. sense strand)
antisepsis (wond)behandeling met kiemdodende stoffen en
kiemvrije middelen, id. E (cf. asepsis)
antiserotonin serotonineantagonist
antiserum serum met bepaalde antistof(fen), id.
antisocial asociaal, amoreel, dyssociaal
antisocial personality disorder persoonlijkheidsstoornis waarbij
de rechten van anderen worden genegeerd via bedrog en
manipulatie E (cf. avoidant personality disorder)
antispasmodic krampbedarend middel, spasmolyticum
antistreptolysin streptolysineantistof, id.
antithrombin trombine-inactivator
antithromboplastin tromboplastineremmer
antitoxin tegengif, id. (1); toxine-antistof, antilichaam van een
toxine, id. (2)
antitrypsin trypsineantistof, id.
antitussive hoestmiddel, middel tegen het hoesten,
hoestbedarend (middel)
antitussive action hoestdemping
antivenin antitoxine geproduceerd uit een vergif afkomstig
van een dier E (cf. venom)
Antley-Blixer syndrome congenitale osteodysgenese en fracturen
van de pijpbeenderen
Anton(-Babinski) syndrome hemiasomatognosie, unilaterale
asomatoagnosie N (=halfzijdig bewustzijnsverlies)
Anton’s syndrome visuele nosoagnosie, anosocognosie
Anton-Vogt’s syndrome congenitale chorea
antral antrum/holte/kamer betreffend
antrum of Highmore sinus maxillaris
anuclear, anucleate zonder celkern
anulus annulus, id.
anury (vet.) afwezigheid van een staart
anvil aambeeld N (van het oor)
anxiety angst, angstigheid, angstgevoel (1); bezorgdheid,
ongerustheid (2) E (cf. fear, separation anxiety, GAD, MDD,
DESNOS, PTSD)
anxiety disorder angststoornis E (cf. panic disorder)
anxiety disorder, generalized ~ ziektetoestand waarbij voor een
periode van meer dan zes maanden angst bestaat en de
patiënt zich allerlei zorgen maakt, gepaard gaande met
rusteloosheid, vermoeidheid, concentratiestoornissen,
slaapproblemen en geïrriteerdheid E (cf. GAD)
anxiety neurosis angstneurose
anxiety psychosis angstpsychose
anxiolytic medicament dat de angst doet verminderen,
kalmerend middel, id. E (cf. sedative, emollient, downer,
tranquilizer)
anxious angstig (1); verlangend (2)
AOFAS (abbr.) E (=American orthopaedic foot and ankle society)
aortic arch aortaboog
aortic body glomus aorticum
aortic incompetence regurgitatie bij de aortaklep
aortic knob/knuckle (radiol.) aortaboog gezien vanaf frontale X-foto
aortic regurgitation terugstroming van bloed door aorta(klep), id.
aortic valve aortaklep
aorticopulmonary window verbinding ter hoogte van aorta en
a. pulmonalis
AP (abbr.) E (=anteroposterior)
APA (abbr.) E (=antiparietal cell antibody)
APAAP (abbr.) E (=alkaline phosphatase monoclonal anti-alkaline
phosphatase)
APACHE (abbr.) E (=acute physiology and chronic health
evaluation)
27
apallic syndrome decerebratie na langdurige anoxie van de
hersenen
apathetic onverschillig, lusteloos, apathisch
apathetic thyroid storm/crisis thyrotoxicose met spierzwakte
en aritmie en decompensatio cordis E (cf. thyroid/
thyrotoxic crisis)
apatite bepaalde calciumfosfaatverbinding, id.
APC (abbr.1) E (=adenopharyngeal conjunctival)
APC (abbr.2) E (=aspirin plus phenacetin plus caffeine)
APC (abbr.3) E (=atrial premature contraction)
APC (abbr.4) E (=antigen presenting cell; cf. aAPC)
APC (abbr.5) E (=adenomatous polyposis coli; cf. FAP)
APCA (abbr.) E (=antiparietal cell antibodies)
APD (abbr.1) E (=action potential duration)
APD (abbr.2) E (=avalanche photodiode)
apellous zonder huid, zonder voorhuid
aperient (stof) met een mild laxerend vermogen
Apert-Gallais syndrome adrenogenitaal syndroom
apex (cordis) hartpunt, apex (L.) E (cf. apical ballooning)
apex (root ~) wortelpunt
apex of lung longtop
apex/apical beat puntstoot van het hart, ictus cordis
E (cf. subapical)
apexcardiography noninvasieve methode om de puntstoot van
het hart te registreren
APG (abbr.) E (=Ambulatory Patient Group)
Apgar score indicator voor conditie van pasgeborene, id.
E (=appearance, pulse, grimace, activity, respiration)
aphakic eye oog zonder lens E (cf. pseudophakic eye)
aphasia spraakstoornis t.g.v. hersenbeschadiging, id.
E (cf. auditory aphasia, paraphasia)
aphasia, amnesic ~ geheugenverlies betreffende woorden, id.
(1); onvermogen objecten te benoemen (2) E (=anomic/
nominal aphasia)
aphasia, conduction ~ spraakgebrek waarbij woorden worden
herhaald of overgeslagen E (=associative aphasia)
aphasia, motor ~ afasie van Broca, id. E (=ataxic aphasia,
expressive aphasia)
aphasia, nominal ~ amnestische afasie
aphasic afatisch, afasie betreffend E (cf. paraphasia)
apheresis afnemen van bloed gevolgd door scheiding van
cellen en plasma met reïnfusie, aferese
aphonia stemverlies, onvermogen om klank voort te brengen
aphtha, lingual/cachectic ~ tongblaar
aphthae (oral ~) recidiverende zweertjes in de mond N (wit
met rode hof); E (termed aphthous stomatitis if with multiple
occurrence)
aphthous angina herpangina, vesiculaire faryngitis
aphthous fever mond- en klauwzeer, epizoötische aphthae
E (=foot/hoof and mouth disease, epidemic stomatitis)
aphthous pharyngitis herpangina, vesiculaire faryngitis
aphthous stomatitis zweertjes in de mond N (wit met rode hof);
E (=oral aphthae)
apical ballooning uitbollen van de hartpunt E (cf. tako-tsubo
cardiomyopathy)
apical dental/tooth abscess tandwortelabces, periapicaal abces
apical systolic murmur hartgeruis tijdens systole m.n. bij de apex
aPKC (abbr.) E (=atypical protein kinase C; cf. PKC, PKA)
APL (abbr.1) E (=altered peptide ligand; experimental drug against
multiple sclerosis)
APL (abbr.2) E (=acute promyelocytic leukemia; cf. AML)
aplastic crisis toestand waarbij erythroblasten plotseling
verdwenen zijn uit het merg
apnea (Am.) (tijdelijke) ademstilstand, apneu E (for at least
10 s; cf. hypopnea)
apneic spell aanval van adem inhouden E (=breath-holding spell)
apnoea (Br.) (tijdelijke) ademstilstand, apneu E (=apnea
(Am.), cf. Ondine’s curse)
APO (abbr.) E (=adverse patient occurrence)
apa – aqu
APOBEC (abbr.) bep. groep cytidine deaminases met antivirale
eigenschappen E (=apolipoprotein B mRNA-editing enzyme,
catalytic polypeptide-like)
apocrine miliaria ziekte van Fox-Fordyce
Engels-Nederlands
apoenzyme inactief eiwit zonder cofactor, id.
Apollo’s conjunctivitis/disease epidemische hemorragische
conjunctivitis
aponeurosis peesvlies, bindweefselvlies rond spier
apoplectic pancreatitis hemorragische alvleesklierontsteking
apoplexia bulbaris bloeding in de medulla oblongata
apoplexy beroerte, hersenbloeding, attaque (Fr.), id. (1);
extravasatie van bloed in een orgaan (2) E (ad 1: cerebral; ad 2
see: adrenal, cerebral, pituitary and adrenal types)
apoprotein eiwit zonder cofactor, apoenzym E (cf. prosthetic
group)
apoptosis geprogrammeerde celdood, niet-pathologische
vorm van celdood, id. E (cf. necrosis, AICD, caspase,
FADD, TNF)
apoptotic bodies membraangebonden fragmenten ontstaan
a.g.v. niet-pathologische celdood
apostema abces
APP (abbr.) E (=amyloid precursor protein)
apparent death schijndood
appendage → epiploic/testicular appendage
appendicitis ontsteking van het aanhangsel van de blindedarm,
id. E (cf. white appendectomy)
appendicolith steen in de appendix, id.
appendicular muscle spier van een ledemaat
appestat verondersteld gebied in de hersenen dat de eetlust
reguleert
appetite, depraved ~ bedorven eetlust E (cf. voracious appetite)
appetite, poor ~ slechte eetlust
applanation tonometry (Goldmann) meting (op indirecte wijze)
van de intraoculaire druk N (nl. door gedoseerde lokale
afplatting van de oogbol)
apple jelly nodule nodulus van de huid met appelsiroopkleur
N (bij lupus vulgaris)
Applebaum’s disease idiopathische hemochromatose
application aanwending, id. (1); toepassing (2)
application form aanvraagformulier, aanmeldingsformulier
application on the skin aanbrengen op de huid N (met name
van zalf)
apposition bijstelling
apposition suture huidhechting E (=coaptation suture)
apprehension gewaarwording (1); bewuste vrees (2)
apprehensive bezorgd, bevreesd
approximate answers syndrome omzeilendeantwoordencomplex
N (op basis van hysterie)
apraxia gestoord vermogen om voorwerpen correct te
gebruiken, id. E (cf. ocular apraxia)
apron schort E (cf. lead apron)
aprosody (ernstig) verlies van intonatie E (=hypoprosody;
cf. dysprosody)
aprt (abbr.) E (=adenine phosphoribosyltransferase; cf. mutation)
APS (abbr.) E (=American Physiological Society)
aptamer korte polymeer van DNA of RNA die specifiek bindt
aan bep. doelwitmoleculen E (cf. riboswitch)
APTT (abbr.) E (=activated partial thromboplastin time)
aptyalia → asialia
APUD-cells (abbr.) cellen met neurosecretoire granula
E (=amine precursor uptake and decarboxylation)
apurinic acid DNA-derivaat zonder purinebasen
AQ (abbr.) E (=achievement quotient)
AQP (abbr.) E (=aquaporin)
aquatic leeches bloedzuigers levend in het water
E (hirudiniasis)
aqueduct of Sylvius aqueductus cerebri, id. E (ventricular or
Sylvian aqueduct)
aqueous humor kamerwater, kamervocht N (in het oog)
aqu – art
aqueous veins watervenen N (gevuld met oogkamerwater)
aquiline nose haviksneus, arendsneus, nasus aduncus (L.)
AR (abbr.1) E (=autoregression)
AR (abbr.2) E (=autosomal recessive; cf. AD)
arachnodactyly spinnenkopvingers, id.
arachnoid cyst congenitale afwijking van hersenen
of ruggenmerg bestaande uit een cyste binnen het
spinnenwebvlies gevuld met vloeistof E (can be relatively
asymptomatic or present with insidious symptoms such as
headache, seizures, ataxia, hemiparesis, ADHD)
arachnoid membrane spinnenwebvlies, arachnoidea, meninx
serosa (obs.) E (cf. mater, meninx)
Aran → Duchenne-Aran myelopathic atrophy
Arantius’ body knobbeltje op de rand van de semilunair-
kleppen E (=Bianchi’s nodule)
arbitrary unit willekeurig gekozen meeteenheid
N (d.w.z. zonder verwijzing naar een theorie of conventie)
arbo (abbr.) E (=arthropod borne)
arbo(r)virus arbovirus
arborization (heart) block geleidingsstoornis m.b.t.
de His-bundel, id.
arborizing vessels (bloed)vaten die een vertakkingsboom
vormen E (N.B. arborization=collection of branches)
ARC (abbr.1) E (=American Red Cross)
ARC (abbr.2) E (=AIDS related complex)
arch support steunzool E (cf. insole, fallen arches)
arch syndrome, aortic ~ arteriitis van de arcus aortae/aortaboog
arch, costal ~ ribboog
archenteron oerdarm, primitieve darm, id. E (=primitive gut)
Archer’s syndrome supravalvulaire aortastenose
arciform boogvormig
arcuate scotoma Bjerrum/Seidelscotoom
arcuate uterus baarmoeder met ingedeukte fundus
arcuate(d) boogvormig
arcus senilis gerontoxon, id.
arc-welders’ (photo)keratitis/syndrome las(sers)ogen,
lasserskeratitis
arc-welders’ lung lasserslong, pneumoconiose a.g.v. lassen
ARD (abbr.) E (=acute respiratory disease)
ARDF (abbr.) E (=Alternatives Research and Development
Foundation; cf. AWA)
ARDS (abbr.) shock long, longinsufficiëntie na trauma
E (=adult respiratory distress syndrome)
area ratio verhouding tussen (combinaties van) doorsneden
N (zoals bij vertakkende bloedvaten);
E (cf. bifurcation, parent vessel)
areflexia het ontbreken van reflexen, id.
areola [pl. areolae] gekleurde zone rond een centrum
N (i.h.b. de tepelhof)
areolar keratitis keratitis in gebied rondom de pupil
ARF (abbr.1) E (=alternate-reading-frame protein)
ARF (abbr.2) E (=acute renal failure)
Argonz-Del Castillo syndrome nonpuerperale galactorroe en
amenorroe E (cf. Ahumada-Del Castillo syndrome)
Argyll-Robertson pupil/syndrome pupilstijfheid van neurogene
oorsprong
argyria, argyriasis, argyrism verkleuring van huid en mucosa
door zilver
argyrophil impregneerbaar met zilver
argyrosis verkleuring van huid en mucosa door zilver
arhinencephaly (obs.) holoprosencefalie
Arias-Stella phenomenon/reaction endometriumafwijking met
actief chorionweefsel tijdens de vroege zwangerschap
ariboflavinosis vitamine B2-deficiëntie, id.
Arlt syndrome trachoom
ARM (abbr.1) E (=anesthesia-resistant memory; cf. LTM)
ARM (abbr.2) E (=Armadillo motif; cf. SAM)
ARMA (abbr.) E (=autoregressive moving average)
Armenian disease amyloïdose N (bepaalde vorm)
28
armpit oksel(holte), axilla
Armstrong’s disease lymfocytaire choriomeningitis, LCM
Arnason syndrome amyloïdose VI
Arndt-Gottron syndrome lichen fibromucinodosis
Arneth count frequentieverdeling van het aantal neutrofiele
lobjes bij leukocyten E (cf. PMN, hypersegmentation)
Arnold-Chiari obstruction/syndrome cerebellomedullaire
misvormingen, id. E (cf. spina bifida)
ARNT (abbr.) E (=aryl hydrocarbon receptor nuclear translocator)
aromatase deficiency syndrome virilisatie gedurende de
zwangerschap door afwezigheid van placentale aromatase
E (CYP19A1 involved; OMIM 107910)
aromatic benzeenring betreffend (1); geurig (2)
arousal (serene) opwinding, wekbaarheid E (cf. agitation,
carezza, commotion, excitement, vigilance)
ARP (abbr.1) E (=atrial refractory period)
ARP (abbr.2) E (=absolute refractory period; cf. RRP)
array rangschikking van gelijksoortige gegevens/elektrodes
arrectores pilorum L (=musculi arrectores pilorum); N (gladde
spiertjes rond haarfollikels; cf. kippenvel)
arrest plotseling stoppen van proces of functie E (e.g., cardiac
arrest, pulmonary arrest, secondary arrest)
arrest of growth groeistilstand E (cf. growth arrest line)
arrest, pulmonary ~ ademstilstand
arrest, respiratory ~ ademstilstand
arrestin retinaleiwit N (fungeert als cofactor)
arrhenoblastoma of ovary ovariumtumor met viriliserend effect,
arrenoblastoom E (=androblastoma)
arrhythmia (cardiac ~) aritmie (van het hart) E (cf. RSA)
arrhythmogenic aritmie veroorzakend
Arrillaga-Ayerza syndrome pulmonale arteriosclerose met
hypertensie
ARS (abbr.) E (=autonomously replicating sequence)
arse aars, anus E (cf. enterobiasis, seatworm, stoma)
arsenate zout van arseenzuur, arsenaat
arseniasis arsenicumvergiftiging, ‘rattenkruit’, vergiftiging
door arseen/arsenicum
arsenic intoxication arsenicumvergiftiging, ‘rattenkruit’,
vergiftiging door arseen/arsenicum
arsenical (drug) arsenicum bevattend (preparaat)
arsenism arsenicisme, arsenicose
arsine (gas) arseenwaterstof N (N.B. dit is een uitermate toxisch
gas)
arsphenamine salvarsan, arsenobenzol N (vroeger gebruikt tegen
syfilis en framboesia)
artemisinin actieve component uit Chinees kruid qinghao bij
gebruik tegen malaria
arterial line permanente toegang tot een slagader N (bv. via
een katheter)
arterial occlusion arteriële vaatafsluiting/-vernauwing
arteriogenesis remodeleren van reeds bestaande arteriolaire
collaterale netwerken in de vorm van grotere bloedvaten
arteriogram röntgenfoto van slagader(s) met contrast
arteriography röntgenfotografie van slagader(s) N (vervaardigd
door selectieve injectie van contrastmiddel)
arteriopathy aandoening van slagaderen N (elk type)
arteriosclerosis systeemziekte van slagaderen, id.
N (gekenmerkt door verdikking en verharding van de vaatwand)
arteriosclerotic dementia/psychosis dementie op basis van
arteriosclerose N (m.n. bij multipele herseninfarcten)
arteriovenous fistula/shunt fistel/anastomose van arterie
en vene
arteritis arteriitis, ontsteking van slagaderwand
arteritis deformans chronische endarteritis met kalkinfiltratie
artery slagader, id. E (cf. clipping, vein, vessel)
arthralgia gewrichtspijn, id. E (=joint pain)
arthrectomy gewrichtsresectie, gewrichtsverwijdering;
(partiële) verwijdering van een gewricht, id.
arthrifluent abscess purulente ontsteking vanuit een gewricht
29
arthritis gewrichtsontsteking, id. E (cf. erosive arthritis)
arthritis urica jicht(artritis), podagra E (=uratic arthritis, gout)
arthrocele gewrichtszwelling
arthrodesis, surgical ~ spondylodese N (permanente
immobilisatie van een gewricht)
arthrogryposis buigcontractuur van een gewricht, id.
arthrolith gewrichtssteentje, calcificatie in gewricht, id.
E (cf. arthrophyte)
arthromyoneuropathy bep. Golfoorlog syndroom gepaard
gaande met myalgie, artralgie, tintelingen en spierzwakte
E (cf. CFS, MCS, PTSD)
arthroophthalmopathy, hereditary ~ Stickler-syndroom
N (congenitale aandoening van gewrichten en ogen)
arthropathy gewrichtsaandoening, id. N (elk type)
arthropericarditica, steatorrhea ~ ziekte van Whipple
E (=idiopathic steatorrhea)
arthrophyte gewrichtsmuis, gewrichtslichaampje, mus
articularis/articulorum (L.), corpus liberum (L.), id.
E (loose body of joint; cf. arthrolith)
arthroplasty plastische chirurgie van een gewricht
arthropod geleedpotig (organisme)
arthroscopy endoscopisch onderzoek van een gewricht, id.
E (=arthroendoscopy, joint endoscopy)
Arthus’ reaction/phenomenon vasculitis na lokale
antigeeninjectie N (=Arthus’ fenomeen)
articular gewricht betreffend, articulair E (cf. biarticular)
articular disc meniscus
articulation gewricht, verbinding(splaats) tussen botten of
tussen bot en kraakbeen E (cf. joint)
artifact artefact, verschijnsel dat op onnatuurlijke wijze
aanwezig is E (=artefact)
artificial airway kunstmatig aangelegde luchtwegverbinding
E (cf. acute epiglottitis)
artificial insemination kunstmatige inseminatie
artificial intelligence kunstmatige intelligentie E (cf. AI)
artificial kidney kunstnier N (t.b.v. dialyse)
artificial respiration kunstmatige beademing door mens/toestel
artificial ventilation/oxygen supply zuurstoftoediening m.b.v. een
apparaat
aryepiglottic fold plooi van arytenoïd en epiglottis
E (=arytenoepiglottic) → epiglottitis
aryl- (as prefix) aromatisch radicaal betreffend
N (bv. arylsulfatase)
arytenoid cartilage bekervormig kraakbeen, stelkraakbeen
N (piramidevormig kraakbeen in de larynx)
arytenoidea, plica ~ pars intercartilaginea glottidis
arytenoids kamvormig kraakbeen achter larynx
AS (abbr.) linkeroor =auris sinistra (L.)
as if personality (psy.) alsof-persoonlijkheid
ASA (abbr.1) aspirine E (=acetylsalicylic acid)
ASA (abbr.2) E (=atrial septal aneurysm)
ASA (abbr.3) E (=aspartate semialdehyde)
ASA (abbr.4) E (=American Stroke Association)
ASA (abbr.5) E (=American Society of Anesthesiologists)
ASAT (abbr.) SGOT (obs.), id. E (=aspartate aminotransferase)
asbestos steenvlas, amiant, asbest
asbestosis longziekte door inademen van asbestvezels,
asbestose
Asboe-Hansen’s disease incontinentia pigmenti N (congenitale
pigmentafwijking van de huid)
ASC (abbr.1) E (=Alternative Starling Curve)
ASC (abbr.2) E (=AAMM shape coefficient; cf. WMA)
ascariasis, ascaridiasis, ascaridosis spoelwormbesmetting/-
infestatie, id. N (intestinale helminthiasis nl. door Ascaris
lumbricoides)
Ascaris pneumonia longontsteking door spoelworm Ascaris
ascending (spinal) paralysis acute infectieuze polyneuritis
ascending aorta aorta ascendens
ascending infection opstijgende infectie
art – ass
ascertainment complex van mechanismen dat ertoe leidt
dat een verschijnsel/ziekte onder de aandacht van een
onderzoeker komt
Aschheim-Zondek test (obs.) bepaald type zwangerschapstest, id.
Engels-Nederlands
Aschoff nodule reumatisch granuloom in vaatwand E (acute
rheumatic fever)
ascites, (abdominal ~) buikwaterzucht, oedeem in de buik, id.
N (vochtophoping in de buikholte); E (cf. hygroma)
ascites, cardiac ~ hartdecompensatie met stuwing
ascites, mixed ~ portale hypertensie met daarbij een secundair
proces zoals maligniteit of infectie
Ascomycetes bepaalde klasse schimmels die ascus vormen
E (→ blastomycosis)
ascorbic acid vitamine C, ascorbinezuur
ascus hyphen bij zwammen waaruit sporen worden gevormd
ASCVD (abbr.) arteriosclerose van hart en vaten E
(=arteriosclerotic cardiovascular disease)
ASD (abbr.) opening van boezemtussenschot/atriumseptum
E (=atrial septum defect)
ASDN (abbr.) E (=aldosterone-sensitive distal nephron; cf. SGK)
Aselli(o)’s glands mesenteriale lymfklieren N (op een bepaalde
plaats)
asepsis kiemvrije toestand, aseptiek, asepsie, id.
aseptic meningitis (syndrome) virus meningitis
aseptic necrosis weefseldood t.g.v. niet-infectieus proces
asexual geslachtloos, id.
asexualization castratie
ashen color of skin grauwgrijze kleur van de huid
Asherman’s syndrome amenorrhoea t.g.v. intra-uteriene
adhesies
ASHG (abbr.) E (=American Society of Human Genetics)
ashing verassen
Ashkenazy jews Hoogduitse joden → E (Gaucher’s disease)
asialia afwezigheid van speekselsecretie, asialie E (=aptyalia,
aptyalism)
Asian desert leishmaniasis huidleishmaniasis met ulceratie
Asian flu/influenza Aziatische griep
Asiatic cholera infectieziekte veroorzaakt door Vibrio comma
Askanazy’s syndrome perichondritis van oor en neus
ASL (abbr.) E (=American Sign Language)
ASO (abbr.) E (=antisense oligonucleotide)
ASO (abbr.) titer antistreptolysine O N (standaardeenheden);
E (=antistreptolysin-O; cf. AST)
asocial personality antisociale/asociale persoonlijkheid
E (cf. as if personality)
ASP (abbr.) E (=acylation stimulatory protein=adipsin)
aspartate asparaginaat → SGOT/ASAT
Asperger´s disorder bepaalde vorm van autisme N (met meestal
normaal IQ maar kwetsbaar bij gebrek aan stimulansen)
aspergillosis mycose door Aspergillus, id. E (cf. ABPA)
Aspergillus pathogene schimmel N (bepaald type)
ASPET (abbr.) E (=American Society for Pharmacology and
Experimental Therapeutics)
asphyxiation verstikking N (door zuurstof te onthouden)
aspirate, to ~ afzuigen, aspireren
aspiration biopsy biopt verkregen door opzuigen E (cf. needle
biopsy)
aspiration of food verslikking E (=choking; cf. cynanche,
suffocation)
aspiration pneumonia verslikpneumonie E (cf. tsunami)
aspirin aspirine, acetylsalicylzuur E (→ NSAID’s)
aspirotomy afzuigen (van stukjes foetaal weefsel) N (bij
electieve abortus m.n. in de periode van de 13e-16e week)
ass (sl.) achterwerk, zitvlak, achterste, billenwerk
E (cf. gluteal region, backside, seat, bottom, buttocks, behind,
bum, prat)
ass hole (sl.) aars, anus (1); dwaas persoon (2) E (cf. arse,
enterobiasis, seatworm, stoma)
assailant aanrander
Ass – atr
Assam fever leishmaniasis N (bepaald type)
assault (criminal ~) aanranding E (=violation; cf. indecent assault,
rape, ravishment, abduction, sexual assault)
assault and battery mishandeling E (cf. indecent assault, rape,
ravishment, abduction)
assaultive aanvallend N (met lichamelijk geweld)
assay bepaling N (van m.n. de aanwezigheid van een stof)
assessment report beoordelingsrapport
assisted reproduction het verkrijgen van nakomelingen met
behulp van een biomedische techniek E (cf. IVF, reproductive
tourism)
assisted suicide hulp bij zelfdoding
Assmann’s focus longtuberculose met vroeg infiltraat, id.
association (abbr.: assn) organisatie, vereniging, stichting
E (e.g., American Association for the Advancement of Science)
association cortex associatieveld
AST (abbr.) antistreptolysinetiter E (=antistreptolysin titer;
cf. ASO)
A-state tijdelijke angsttoestand uitgelokt door een bepaalde
situatie
asteatosis (cutis) talgklierstoornis met droge huid, id. →
xerosis cutis
astereognosis tastblindheid, stereoagnosis, id. N (onvermogen
iets te herkennen via de tastzin)
asterixis coördinatiegebrek m.b.t. motoriek, id. E (in liver
disease also termed: liver flap, flapping tremor)
asternal → ribs
asteroid bodies stervormige structuren op basis van eiwit
E (sarcoidosis)
asteroid hyalitis kristallijne ontsteking van corpus vitreum
E (=asteroid vitreous bodies)
asthenia krachteloosheid N (lichamelijk/mentaal)
asthenia, neurocirculatory ~ hartvaatneurose, hartneurose, id.
asthenopia visuele stoornis met pijn in de ogen, id.
asthma, bronchial ~ asthma bronchiale, CARA E (cf. reactive
airways dysfunction, asthmatic croup, colliers’ asthma, grinders’
asthma, miners’ asthma, red cedar asthma, sequoiosis asthma,
stonemasons’ asthma)
asthma, cardiac ~ asthma cardiale, longoedeem met
hartfalen N (longstuwing secundair aan linksdecompensatie)
asthma, catamenial ~ asthma-aanval samenhangend met de
menstruatie
asthmatic croup luchtwegobstructie door
larynxvernauwing
astigmatism, astigmia cilinderafwijking, asferische
brekingsafwijking van ooglens, id.
astringent middel tegen diarree (1); lokaal vaatvernauwend en
bloedstelpend middel (2) N (adstringerend medicament)
astringent compresses samentrekkend drukverband
N (cf. pelotte)
astrocyte gliacel met uitlopers in stervorm
astrocytoma glioom op basis van astrocyten
astrovirus RNA-virus N (bepaald type met gastroenteritis);
E (Marin County agent)
Astrup test bloed(gas)analyse, id.
ASVD (abbr.) E (=atherosclerotic vascular disease)
asylum dysentery bepaald type bacillaire dysenterie
N (m.n. voorkomend in inrichtingen of gestichten voor zieken)
asymmetric beiderzijds maar met ongelijke omvang, id.
E (cf. diabetic amyotrophy)
asymmetric crying facies cardiofaciaal syndroom, ‘huilen met
een scheve mond’, hypoplasie van de mm. depressores labii
inferioris
asymptomatic symptoomloos, klachtenvrij, id.
asyneresis lokale hypokinesie E (cf. syneresis)
asynergia, asynergy ongecoördineerde spieractiviteit
asystole incidenteel ontbreken van een (ventriculaire) systole,
id. E (cf. crosstalk)
AT (abbr.) E (=angiotensin)
30
at random aselect, zonder voorkeur
atactic/ataxic → ataxia
atactilia verlies van de tastzin E (=loss of sense of touch)
atavism overerving van een karakteristieke eigenschap van
verre voorouders, id. E (e.g., polythelia)
ataxia ongecoördineerde beweging t.g.v. een ziekte van het
centrale zenuwstelsel, id. E (cf. gait, optic ataxia);
N (in afwezigheid van parese, spasme of apraxie)
ATC (abbr.) E (=anhydrotetracyclin; cf. IPTG)
atelectasis onvolledige expansie van long(kwab), id.
E (cf. rounded atelectasis)
ateleiosis, ateliosis dwerggroei, id. N (hypofysair type)
atelomyelia onvolkomen ontwikkeling van het ruggenmerg
ATF (abbr.) E (=activating transcription factor)
ATG (abbr.) antistof tegen thymocyten bij de mens
E (=antihuman thymocyte globulin)
athanogene anti-apoptotisch eiwit E (cf. BAG1)
athelia tepels afwezig (als congenitale afwijking), id.
atherectomy mechanische verwijdering van een atheroom
m.b.v. een kathetertechniek
atheroma vetafzetting tegen wand van arterie, id.
atherosclerosis degeneratie van de wand van grote vaten, id.
N (m.n. door veranderingen van de intima a.g.v. atheromen);
E (cf. MBL)
athetoid cerebral paresis onwillekeurige bewegingen a.g.v.
parese E (=Vogt’s disease)
athetosis dystonie met draaiende vingerbeweging, id.
athlete’s foot voetschimmel, zwemmerseczeem,
badkamereczeem, tinea pedis (epidermophytica)
athlete’s heart sporthart, atletenhart E (pathologic enlargement
of the heart due to overexertion; cf. effort syndrome, soldier’s heart,
FHCM)
athletic performance sportprestatie E cf. ergogenic)
athrepsia ondervoeding door calorisch tekort, id.
E (=marasmus)
ATLL (abbr.) E (=adult T-Cell lymphoma-leukemia)
ATLS (abbr.) E (=advanced trauma life support)
atmospheric pollution luchtverontreiniging
atmospheric pyrexia zonnesteek, warmtestuwing, thermoplegie
ATN (abbr.) E (=acute tubular necrosis)
atomizer instrument voor toediening als aerosol
E (cf. nebulizer)
atomy scharminkel, wandelend geraamte
atonia, atonicity spierspanningsverlies, spierslapte,
tonusgebrek, atonie E (=atony)
atonic, atonied spierslapte betreffend, atonisch
atony spierspanningsverlies, tonusgebrek, spierslapte, id.
E (=atonia, atonicity)
atopic (neuro-)dermatitis constitutioneel eczeem
atopic syndrome trias van eczeem met astma en hooikoorts
atopy overgevoeligheid met erfelijke component
atopy patch test huidplakproef
ATPase (abbr.) E (=adenosine triphosphatase)
A-trait persoonlijkheidskenmerk met predispositie voor angst
tijdens spanningen
atraumatic suture material hechtmateriaal waarbij naald en draad
aan elkaar gekit zijn E (cf. nontraumatic)
atresia afwezigheid van normale opening, id.
atretic atresie betreffend
atrial atrium betreffend, hartboezem betreffend, atriaal
E (cf. arterial)
atrial focus pacemakercentrum in het atrium
atriodigital dysplasia → Holt-Oram syndrome
atrioventricular atrium en ventrikel betreffend
atrioventricular valve AV-klep N (tricuspidalis of mitralis)
atrium boezem, hartboezem, voorhof, voorkamer, id.
E (cf. auricle)
atrophic spots, white ~ atrophie blanche (van Milian)
(=capillaritis alba)
31
atrophied geatrofieerd
atrophoderma huidatrofie
atrophy verschrompeling van cellen/weefsels, id. E (=wasting)
atrophy of villi darmvlokkenatrofie E (=villous atrophy)
atrophy, linear ~ striae cutis distensae (L.)
atropine (parasympaticolytisch) alkaloïd, id.
E (=belladonna)
ATS (abbr.) E (=American Thoracic Society)
attachment hechting, gehechtheid (1); verbinding, aanhechting
(2) E (cf. avoidant & resistant attachment)
attachment of a muscle aanhechting van spier, spierkop
attachment parenting natuurlijk ouderschap
attachment stage hechtingsfase
attack (of a disease) aanval (van een ziekte) E (cf. panic attack,
heart attack, epileptic attack, salaam attack, MAC, TIA)
attack, drop ~ spiertonusverlies, plotselinge cataplexie
E (=sudden fall)
attack-free aanvalsvrij
attempted suicide zelfmoordpoging, poging tot zelfdoding
N (cf. balanssuïcide); L (=tentamen suicidii)
attendance, daily ~ dagelijkse visite
attendance, medical ~ geneeskundige verzorging E (cf. care,
lying-in period, sanitation)
attendance, poor ~ magere opkomst E (cf. mass screening)
attendant, hospital ~ ziekenhuisbediende
attending physician dienstdoende arts (met staffunctie)
E (cf. physician on duty)
attention deficit/hyperactivity disorder aandachtstekortstoornis
met hyperactiviteit
attention span maximaal aantal onderwerpen dat men kan
onthouden na kortdurende observatie
attenuated action verzwakte werking N (m.n. van virus of vaccin)
attic koepelholte, recessus epitympanicus, atticus
attitude postuur (1); geesteshouding (2)
attitude of fetus ligging van foetus in de uterus
attitudinized theatraal, met poserende houding E (=dandy)
attl (abbr.) E (=recombination site)
attributable fraction attributieve proportie
attrition slijtage door gebruik, attritie (tandheelkunde)
attrition of gums terugtrekkend tandvlees
atypia atypie, afwijking van normale toestand
atypical atypisch
atypical hyperplasia dysplasie
atypical pneumonia viruspneumonie
AU (abbr.) E (=arbitrary unit)
AUB (abbr.) E (=abnormal uterine bleeding)
audible tinnitus objectief vastgesteld oorsuizen
audiology kennis betreffende werking en afwijkingen van het
gehoor, id.
audit intercollegiale toetsing E (=medical audit)
auditing controle op juistheid van invoergegevens bij een
groot bestand E (=monitoring; cf. DSMB, on-site auditing,
coordinating center)
auditive organ gehoororgaan
auditory aphasia onvermogen om gesproken woorden te
begrijpen
auditory apparatus/organ gehoororgaan
auditory association vermogen om een geluid en de
bijbehorende bron te identificeren
auditory attention vermogen om gedurende langere tijd
aandacht te schenken aan geluidssignalen (i.h.b. spraak)
auditory blending vermogen om geïsoleerde fonemen samen te
stellen in de vorm van woorden
auditory canal gehoorgang
auditory hallucination gehoorshallucinatie
auditory placode structuur van het ectoderm waaruit zich het
oor ontwikkelt
Audry’s syndrome acropachydermie N (=huidverdikking m.n.
van tenen)
atr – aut
Auerbach plexus plexus myentericus, id.
augmentation index percentage van de polsdruk dat wordt
toegeschreven aan vroegtijdige golfreflectie, id.
augmented leads versterkte afleidingen
Engels-Nederlands
Aujeszky’s disease infectieuze bulbaire paralyse, id.
N (pseudorabies bij dieren)
aural oor betreffend (1); aura betreffend (2)
aureole stralenkrans, halo, lichtkrans, id.
auricle hartoor (1); oorschelp (2) N (N.B. niet vertalen als
‘hartboezem’)
auricular oor/hartoor betreffend
auristillae oordruppels E (=ear drops)
aurotherapy chrysotherapie, id. N (behandeling met
goudpreparaat)
auscultation, direct/immediate ~ beluisteren zonder instrument
E (cf. mediate auscultation)
Auspitz sign teken van de ‘bloedige dauw’, petechiae bij
geringe opperhuidlaesie psoriasis
austenite ijzercarbide, cementiet, id. N (bepaald roestvrij staal
voor implantatie)
Austin-Flint murmur presystolisch hartgeruis N (bij aortaklep
regurgitatie)
Australian antigen hepatitis B-antigeen E (=hepatitis-associated
antigen)
Australian blight oedema angioneurotica
Australian lift methode om zware patiënt op te tillen
N (nl. rustend op de schouders van twee dragers)
Australian Q-fever Q-koorts
Australian X-disease Australische (arbo-)encefalitis
autacoid enige vorm van fysiologisch actieve interne
secretie
autaptic neuron zenuwcel met het vermogen om zelf synapsen
te vormen E (cf. netrin, synapse)
author schrijver, auteur
authority gezaghebbend instituut/persoon, id.
N (=vergelijkbaar met ‘overheidsinstantie’); E (cf. notified body)
authority, health ~ gezondheidsinstelling, gezondheidsinstantie
authorization machtiging, toestemming, permissie, id.
auto-anamnesis voorgeschiedenis van een ziekte N (zoals
gepresenteerd door de patiënt zelf)
autoantibody signature een moleculaire vingerafdruk van
autoantilichamen geproduceerd bij een ziektetoestand E (this
is an example of a biomarker)
autoantigen stof voorkomend in de weefsels van een individu
waarvoor deze zelf immunologisch gevoelig is
autoclaving sterilisatie door gebruik van stoom onder hoge
druk, id.
autocrine signaling proces waarbij een cel reageert op een stof
die het zelf produceert E (cf. growth factor that is unregulated
in a tumor cell)
autoeczemization eczeemuitbreiding vanuit een focus
autoerythrocyte sensitization purpura en pijnlijke hematomen
op basis van autoimmunisatie door erytrocyt
E (=Gardener-Diamond syndrome)
autographism dermografisme, autografie
autoimmune hepatitis plasmacel hepatitis, id.
autoinduced zelf teweeggebracht
autokinesis spontane/vrijwillige beweging
autologous afgeleid van het subject zelf
automatic spontaan, onwillekeurig
automatism, command ~ automatisme op bevel
automobile accident auto-ongeluk, verkeersongeluk met een
auto E (cf. car crash)
automutilation zelfverwonding, zelfverminking, id.
E (cf. self-harm)
autonomic bladder neurogene blaas
autonomic nervous system vegetatief zenuwstelsel, id.
E (cf. somatic nervous system)
autopsy obductie, sectie, id.
aut – bac
autoreceptor receptor die de afgifte van een neurotransmitter
reguleert
autoscopy (indruk van) zelfwaarneming vanuit een verwijderd
perspectief E (cf. disembodiment, out-of-body experience)
autosomal betreffende een niet-geslachtsgebonden
chromosoom, id. E (cf. AD, AR, ADIP)
autosplenectomy miltverkleining a.g.v. infarcering
autotopagnosia onvermogen om eigen lichaamsdeel te
herkennen of selectief te bewegen E (caused by parietal lobe
lesion; cf. prosopagnosia)
autumn catarrh hooikoorts opkomend in de herfst, id.
auxanography uitzoeken van het meest geschikte groeimedium
voor een bacterie, id.
auxanology wetenschap aangaande de groei
auxesis groei i.h.b. door toename van celgrootte
E (cf. hypertrophy)
auxin plantenhormoon dat de groeirichting bepaalt, id.
E (=indole-3-acetic acid; cf. ABP1)
av (abbr.) E (=average)
AV (abbr.) E (=arteriovenous; note that A-V (abbr.) often means
atrioventricular)
AV dissociation aritmie waarbij elektrische activatie van atrium
en ventrikel onafhankelijk verlopen terwijl ventriculair ritme
hoger is E (cf. EMD)
A-V-block atrioventriculaire blokkade E (=atrioventricular
block)
AVC (abbr.) E (=aortic valve closure)
Avellis’ syndrome verlamming van larynx en verhemelte
avermectin natuurlijk voorkomend middel tegen parasieten
N (geproduceerd door Streptomyces avermitilis)
aversion therapy vorm van gedragstherapie gebaseerd op
deconditioneren
aversive motivation gedrag dat is gericht op ontlopen
of agressie
aVF, aVL, aVR E (=augmented leads of peripheral
electrocardiogram; referring to left foot, left arm and right arm,
respectively)
AVM (abbr.) E (=arteriovenous malformation)
AVMA (abbr.) E (=American Veterinary Medical Association)
avoidant attachment vermijdende gehechtheid E (cf. resistant
attachment)
avoidant personality (disorder) ontwijkende
persoonlijkheid(sstoornis) E (cf. as if personality, social phobia)
AVP (abbr.1) E (=arginine vasopressin; cf. LVP)
AVP (abbr.2) E (=antiviral protein)
AVRT (abbr.) E (=atrial ventricular re-entry tachycardia)
avulsion afrukking, afscheuring, id.
AWA (abbr.) E (animal welfare act; cf. ARDF)
awareness of heart beat bewust opmerken van de hartslag
E (hypoglycemia unawareness)
awkward onhandig (1); vervelend (2)
Axenfeld’s anomaly/syndrome congenitale dysgenesie van iris en
cornea E (cf. Morax-Axenfeld, Rieger anomaly/syndrome)
Axenfeld-Schuerenberg syndrome congenitale cyclische
oculomotor paralyse
axenic kiemvrij E (=germfree)
axial lichaamsas(richting) betreffend, id.
axilla oksel, okselholte, id. E (=armpit)
axis as (1); draaier, tweede cervicale wervel (2)
E (cf. cerebrospinal axis)
axis deviation asdraaiing, asafwijking N (in ECG)
axon hillock/hilus axonheuvel, neurietheuvel
axonal transport vervoer van eiwitten vanuit het perikaryon
distaal door het axon
axoneme bundel microtubuli met bijbehorende eiwitten in
cilia of flagella
axonopathy ziekte(leer) m.b.t. neurieten
Ayerza’s disease/syndrome primaire pulmonale hypertensie
N (met a. pulmonalis sclerose; cf. Arrillaga-Ayerza)
32
ayurveda traditionele Indiase gezondheidsleer, id.
azar → kala-azar
azathioprine immunosuppressivum behorend tot de
thiopurines met mutagene werking o.i.v. UVA
AZF (abbr.) E (=azoospermia factor)
azide chemische verbinding met een N3-groep
azimuth dimension zijdelingse richting t.o.v. het vlak waarin
met ultrageluid wordt gemeten
azodyes kleurstoffen met azoverbindingen
Azorean neurologic disease autosomaal dominante
spinocerebellaire degeneratie E (=Machado disease)
azotemia uremie, id.
AZT (abbr.) E (=azidothymidine)
azygos lobe longlobje bij de apex van de rechterlong
azygous ongepaard
b
Baader’s syndrome erythema multiforme exudativum, id.
E (dermatostomatitis, Stevens-Johnson syndrome)
Baastrup’s syndrome osteoarthrosis interspinalis E (=kissing
spine)
babbling wauwelen, babbelen van kleine kinderen
E (prelinguistic verbal conduct by infants; cf. to coo, gibberish,
glossolalia)
babe (sl.) aantrekkelijke vrouw It (cf. fica, fichissimo)
Babes-Ernst bodies/granules metachromatische korrels
babesia bloedamoebe, piroplasma → pirosoma, theileria
babesiosis babesiose, piroplasmose, texaskoorts
N (infectieziekte a.g.v. de parasiet babesia)
Babington’s disease hemorragische teleangiectasie
N (cf. familiaire hemorragische teleangiectasie)
Babinski platysma sign platysma trekt niet samen als de mond
wordt geopend
Babinski toe sign dorsiflexie van de grote teen (d.w.z. een
abnormale zoolreflex) N (en tevens spreiding van andere tenen
bij prikkeling van de voetzool)
Babinski trunk-thigh sign heffing van been aan de verlamde
zijde N (wanneer de patiënt overeind komt zonder de armen te
gebruiken)
Babinski(-Vaquez) syndrome cardiovasculaire syfilis
Babinski-Froehlich syndrome adiposogenitale dystrofie
Babinski-Nageotte syndrome contralaterale hemiplegie
N (bij partiële occlusie van a. vertebralis)
baby care babyverzorging E (cf. kangaroo baby care)
baby changing luierverwisselaar
baby Doe pasgeborene met ernstige handicap die op verzoek
van de ouders in 1982 verstierf door onthouding van voedsel
en behandeling
baby food zuigelingenvoeding
baby teeth melktanden E (=milk teeth)
baby’s (napkin) dermatitis luierdermatitis E (diaper rash)
BAC (abbr.1) E (=bronchoalveolar carcinoma)
BAC (abbr.2) E (=bacterial artificial chromosome; cf. transgenic
mouse)
BACH (abbr.) E (=BRCA1-Associated Carboxyl-terminal Helicase)
bacillary bacil betreffend, bacillair
bacillemia bacillemie N (=aanwezigheid van bacillen in het bloed)
bacilliform bacilvorm vertonend, id.
bacillosis infectie met bacillen
bacillosis, coli ~ infectie met E. coli bacillen, id.
bacillus [pl. bacilli] bacil
33
back cross kruising van een F1-hybride met een van de
ouders
back of head achterhoofd, occiput (L.) E (cf. foramen
(occipitale) magnum, sinciput)
back paddle rugplaat N (als kathode); E (cf. paddle electrode)
back pain rugpijn E (=backache; cf. lumbago)
back stroke rugslag (zwemmen)
back to normal (to be ~) geheel de oude (zijn)
backache rugklachten, rugpijn
backbone ruggengraat, wervelkolom(1); wilskracht (2)
backed food gebakken voedsel, bereid voedsel
backed tongue tong (die droog en bruin is) bij buiktyfus
backflow regurgitatie, terugstroming E (cf. reflux)
background achtergrond N (bv. op röntgenfoto)
backing-up terugstromen
backknee genu recurvatum N (achterwaarts doorbuigend
kniegewricht)
backscatter achterwaartse verstrooiing
backside achterwerk, zitvlak, achterste, billenwerk
E (cf. gluteal region, seat, bottom, buttocks, behind, bum, ass, prat)
backward achterwaarts
backward failure (of the heart) onvermogen veneus aanbod weg te
pompen E (cf. forward failure of the heart)
backwardness achterlijkheid (1); krachtsverlies (2)
backwash ileitis gedilateerde aspect van ileum betrokkenheid
bij colitis ulcerosa (radiol.)
bacteremia aanwezigheid van bacteriën in het bloed, id.
E (cf. sepsis)
bacterial bacterieel
bactericide bacteriedodend agens, id.
bacterid(e), pustular ~ ziekte van Andrews, id.
bacteriologist microbioloog, id.
bacteriophage bacteriofaag
bacterium [pl. bacteria] bacterie
bacteriumlike bacterieachtig
bacteriuria, bacteruria bacteriën in urine, bacteriurie
bacteroid bacterieachtig (1); vervormde bacterie (2)
Bacteroides staafvormige bacteriën N (bepaald geslacht)
bad breath slechte adem, ademlucht die vies ruikt, fetor
ex ore
bad trip acute intoxicatie N (met psychisch gevolg)
BADL (abbr.) E (=basic activities of daily life)
Baehr-Schiffrin disease trombohemolytische purpura
Baelz’s disease E (=cheilitis glandularis apostematosa)
BAEP (abbr.) E (=brain stem auditory evoked potential;
cf. SEP, VEP)
Baerensprung’s syndrome E (=eczema marginatum);
N (bepaalde dermatofytose)
BAF (abbr.) E (=B-cell activating factor; LAF; LEM; EP; catabolin;
mononuclear cell factor)
BAF-A1 (abbr.) E (=bafilomycin-A1)
bag zak (1); draagtas (2) E (cf. ambu bag, bean bag, ice bag,
Barnes’ bag, Politzer bag, testicular bag)
BAG (abbr.) E (=B-cell lymphoma 2-associated athanogene;
cf. cochaperone)
bag of waters uitpuilende liquor van het amnion
bag ventilation manuele beademing m.b.v. een rubberen zak
E (cf. ambu bag)
bag, Rathke’s ~ zakje van Rathke E (cf. Rathke’s pouch)
BAG1 (abbr.) E (=BCL2-associated athanogene 1)
bagasse ampas, uitgeperst suikerriet
bagassosis alveolitis (extrinsiek) a.g.v. ampas, id.
Baghdad boil huidleishmaniasis → cutane leishmaniasis
BAHA (abbr.) E (=bone-anchored hearing aid)
Bairnsdale ulcer mycobacterieel ulcus E (=Buruli ulcer)
bait aantrekkingsplaats (o.a. betreffende een antilichaam)
baker leg X-been L (=genu valgum)
Baker’s cyst synoviale cyste van de knieholte
baker’s itch bakkersjeuk, broodeczeem
bac – bam
Bakerloo syndrome seksuele stimulatie door in een
grote menigte tegen het lichaam van iemand van het
tegenovergestelde geslacht te wrijven E (=frotteurism;
cf. paraphilia)
Engels-Nederlands
bakery eczema broodeczeem, bakkerseczeem
baking soda natriumbicarbonaat
Bakwin-Krida syndrome craniometafyseale dysplasie
BAL (abbr.1) dimercaprol E (=British anti-lewisite);
N (dit is een middel tegen oorlogsgas)
BAL (abbr.2) E (=bronchoalveolar lavage)
balaclava (helmet) bivakmuts N (ragaden in het gezicht m.u.v.
het gebied rond neus en mond)
balance evenwicht (1); balans, weegschaal (2)
E (cf. equilibrium)
balanced evenwichtig, uitgebalanceerd
balanitis ontsteking van de glans penis, id.
balanoposthitis ontsteking van eikel en voorhuid, id.
balantidial dysentery → balantidiasis
balantidiasis, balantidiosis infectie veroorzaakt door
Balantidium, id.
balbuties stotteren, id.
bald kaal, onbehaard N (m.b.t. het hoofd); E (cf. alopecia)
bald tongue (Sandwith) glazige tong, gladde atrofische tong
baldness kaalheid van het hoofd N (m.n. bij mannen)
Baldy-Webster operation aanhechting van uterus aan de
achterwand
Balfour’s disease chloroom
Balint’s syndrome psychische paralyse van visuele fixatie
E (cf. simultanagnosia, optic ataxia, ocular apraxia)
Balkan grippe rickettsiose verwant aan Q-koorts E (query fever)
Balkan nephritis Balkan-nefropathie N (endemische nierziekte)
ball of thumb duimbal
ball valve kogelventiel
ball-and-socket joint kogelgewricht
Ballantyne(-Runge) syndrome maternaal hydropssyndroom in
combinatie met foetale hydrops E (cf. mirror syndrome,
HELLP syndrome)
balled-up (sl.) verward, klungelig
ballocks (sl.) kloten (1); idioot (2)
balloon dilator/catheter ballondilatator
N (=verwijdingsinstrument); E (cf. kissing balloon technique)
balloon juice (sl.) luidruchtige maar inhoudloze taal(gebruik)
balloon mitral → floppy valve
balloon pump (for counterpulsation) ballonpomp (voor
contrapulsatie) N (afname van nabelasting van het hart en
toename coronairperfusie)
balloon-head (sl.) onnozel persoon
ballooning (out) uitpuilen E (cf. degeneration, transient left
ventricular apical ballooning)
balloon-tip catheter katheter met een opblaasbaar balonnetje
aan de tip N (wordt gebuikt om arteriële embolus of trombus uit
grote vaten te verwijderen); E (=Fogarty catheter)
ballottement dansen van foetus tegen palperende hand
N (i.h.a. beweging van harde delen in een vloeistof)
balls (sl.) testikels, testes, teelballen (1); moed, durf, lef (2);
onzin (3) E (cf. blue balls, guts)
balm balsem
balneotherapy behandeling van ziekten d.m.v. baden, id.
Balo’s disease concentrische sclerose van de hersenen, id.
(→ encephalitis periaxialis concentrica)
bals, balsam balsem
Balser’s necrosis vetweefselnecrose N (door hydrolyse
van lipase)
BALT (abbr.) E (=bronchus-associated lymphoid tissue; cf. GALT,
MALT)
Bamberger(-Marie) disease hypertrofisch-pulmonale
osteoartropathie
bamboo hair trichorrhexis invaginata E (cf. Netherton’s
syndrome)
bam – bas
bamboo spine demineralisatie van ruggenwervels N (zoals
zichtbaar op een X-foto); (→ ankylosing spondylitis)
band streng, lint, koord, band (1); zwachtel (2); ligament (3)
E (cf. amniotic band, moderator band, ventricular band)
band (anat.) chorda, ligament, ligamentum, vinculum, id.
E (cf. fillet)
band cell jonge neutrofiel met ongesegmenteerde celkern
E (=immature neutrophil, nonsegmented neutrophil, band
neutrophil, band neutrophil)
band form (leukocyte) ongesegmenteerde leukocyt
band keratopathy bandvormige keratopathie (oogh.)
band neutrophil jonge neutrofiele cel met ongesegmenteerde
kern E (=band cell)
bandage zwachtel, verband, verbandgaas, id.
bandage, capeline ~ hoofdverband, stompverband
bandage, compression ~ drukverband N (cf. pelotte,
samentrekkend drukverband)
bandage, elastic ~ elastisch verband
bandage, instant ~ snelverband
banded chromosome chromosoom met een patroon van
gekleurde banden N (gebruikt bij het determineren van
chromosomen)
bandemia (sl.) verhoogd aantal ongesegmenteerde leukocyten
in het bloed
banding bandvorming (1); (partieel) afbinden (2) N (ad 1: bij
biochemische techniek; ad 2: bv. van een bloedvat)
Bandl’s (contraction) ring contractiering van uterus N (op een
bepaald niveau)
bandlike rim bandvormige rand (radiol.)
band-shaped opacity bandvormige keratitis
bandwidth bandbreedte
Banff classification semikwantitatieve schaal voor
histopathologische beoordeling van biopten na
niertransplantatie
Bang’s disease brucellose door brucella abortus, id.
Bangkok hemorrhagic fever bepaald type hemorragische koorts
door muggenbeet
Bannwarth syndrome lymfocytaire meningoradiculitis, id.
E (Lyme disease, radiculitis, meningoradiculitis)
Bantam-Albright-Martin disease pseudohypoparathyreoïdie
Banti’s syndrome portale levercirrose met anemie
Bantu cardiomyopathy cardiomyopathie door
hemochromatose N (m.n. door ondervoeding secundair aan
overdosis ijzer)
Banzi virus flavivirus N (bepaald type virus in Afrika)
BAPTA (abbr.) E (1,2-bis-(2-aminophenoxy) ethane-N,N,N’,
N’-tetraacetic acid, a calcium chelator)
bar staaf (1); eenheid van druk (2)
bar diagram staafdiagram
baragnosis abarognosis, gevoelsverlies m.b.t. gewicht- en
drukverschillen
barb (sl.) barbituraat
Barbados leg roosbeen (Suriname), oentoet (Maleisie)
N → filariasis
barbed-wire sickness ziektebeeld waarbij een psychotische
gevangene zelfdoding zoekt door schrikdraad aan te raken
N (vooral tijdens Eerste Wereldoorlog; cf. V. Frankl)
barber’s chair sign sensorisch teken bij flexie van de nek
N (bij snelle beweging van kin naar sternum)
Barber’s disease pustulosis palmoplantaris
Barber’s itch tinea barbae N (dermatofytose van de baard)
barbiturate barbituurzuur
barcoo rot tropische zweer door C. diphtheriae
E (desert sore)
Bardet-Biedl syndrome obesitas met polydactylie en retardatie
Bard-Pic syndrome pancreaskopcarcinoom
bare bloot, ontkleed, zuiver, louter E (cf. nacked, nude)
bare, to ~ ontbloten, blootleggen E (cf. to undress)
bare-boned broodmager
34
bariatric surgery verkleining van de maag in combinatie met
het aanleggen van een verbinding (Roux-tak) tussen dunne
darm en bovenste deel van de maag E (=gastric bypass=
Roux-en-Y gastric bypass)
bariatrics tak van de geneeskunde die zich bezighoudt met de
behandeling van overgewicht
barium enema bariumpap (klisteerspuit), coloninloop
barium lung disease pneumoconiose a.g.v. barium
barium meal röntgencontrast met bariumpap
bark → maple bark
Barkan membrane membraan van Barkan (oogh.)
barking cough blafhoest E (essential aspect of croup)
barley gerst N (cf. moutverwerkersalveolitis)
Barlow’s syndrome prolaps van de mitralisklep
Barlow-Moeller syndrome scheurbuik E (scurvy)
Barnes’ bag liervormige rubberzak N (t.b.v. cervixdilatatie)
barometer-maker’s disease chronische kwikvergiftiging,
mercurialisme
barometric pressure luchtdruk
baron Von Muenchausen syndrome raadselachtige cliënt in het
medisch circuit N (met bizarre pathologie ‘zonder’
organisch lijden); E (cf. professional patient, factitious
disorder)
barosinusitis, barotitis aero-otitis, barotitis, aerosinusitis
barotrauma ontsteking t.g.v. drukverschil N (niet-infectieus
proces, zoals pneumothorax, pneumomediastinum, subcutaan
emfyseem of pneumatokèle > 2 cm); E (cf. scuba diving)
Barr body geslachtschromatine, Barrlichaampje N (bepaalde
structuur op het X-chromosoom)
Barraquer’s syndrome progressieve lipodystrofie
barrel chest tonvormige borstkas
barrel teeth tonvormige tanden
Barre-Lieou syndrome cervicocraniaal syndroom
Barrett’s syndrome chronisch peptisch ulcus van de
oesofagus
barrier scheiding(sstructuur), obstakel, id.
E (cf. hematoencephalic barrier)
barrier cream beschermende huidcrème
barrier housing geïsoleerde huisvesting van dieren teneinde ze
te beschermen tegen besmetting van buiten
E (cf. containment housing)
barrier nursing verpleging met isolatie van de patiënt
N (bedoeld om verspreiding van de infectie te voorkomen)
barrier, blood-brain ~ bloed-hersenbarrière
Barsony-Polgar syndrome kurkentrekkerslokdarm,
kurkentrekkeroesofagus
Bartholin’s gland glandula vestibularis major E (=greater
vestibular glands; cf. glands of Littre)
bartholinitis ontsteking van Bartholin-klier N (=adenitis
vulvovaginalis)
Bartonella genus van de familie Bartonellaceae, id.
bartonellosis infectieziekte door Bartonella, id.
Bart-Pumphrey syndrome knokkelkussentjessyndroom E (=knuckle
pads syndrome)
Bartter’s syndrome hyperaldosteronisme (extrarenaal type)
E (cf. pseudo-Conn syndrome)
basal op rustniveau, id. E (cf. basic, basilar, basilic)
basal body centriole N (die de basis vormt van een cilium of
flagella)
basal cell basaalcel
basal ganglia corpus striatum, id.
basal laminar drusen talrijke kleine ronde en uniforme
drusen E (=cuticular drusen)
basal layer zona basalis
basal membrane basaalmembraan
basal metabolic rate basaal metabolisme E (cf. BMR)
basal narcosis premedicatie bij narcose, basisnarcose
basal skull fracture schedelbasisfractuur E (cf. base of skull,
basicranial, skull fracture)
35
basal temperature basale temperatuur E (cf. BTC)
basalioma basale cellencarcinoom, epithelioom, carcinoma
basocellulare)
Basan’s ectodermal dysplasia congenitale ectodermale dysplasie
base of skull schedelbasis E (cf. basicranial)
base pair basenpaar, stikstofhoudende componenten in DNA
met zwakke bindingen E (cf. helix)
base sequence volgorde van nucleotidebasen in een
DNA-molecule
baseball finger (Am.) distorsie van interfalangeaal gewricht
E (=mallet finger)
Basedow’s syndrome syndroom t.g.v. hyperthyreoïdie
baseline uitgangsniveau, basislijn
baseline value uitgangswaarde
basement membrane basilemma, basaalmembraan
E (cf. basilar membrane)
baseosis alkalose
Basex syndrome acrokeratosis paraneoplastica
bashful bladder onvermogen om instantaan te urineren
N (nl. wanneer andere persoon in nabijheid is)
bashing het pesten van (individuen uit) minderheden
basic basisch (1); fundamenteel (2) E (cf. acidic, basal, basilar,
basilic)
basic instincts primordiale gevoelens
basic research fundamenteel onderzoek
basic sciences basiswetenschappen
basic trust oervertrouwen, basisvertrouwen, basaal
vertrouwen E (cf. distrust, lack of trust)
basicranial schedelbasis betreffend
basilar basis betreffend N (bv. longbasis)
basilar membrane membraan in het binnenoor E (cf. basement
membrane)
basilic vein koningsader L (=vena basilica)
basion middelpunt van de voorste begrenzing van het
foramen magnum E (cf. nasion, prosthion)
basiphobia vrees om te wandelen
basket cell korfcel, schakelcel gelegen vóór de Purkinje-cellen
E (cf. granule cell)
basocellular carcinoma basalioma, basaalcelcarcinoom
basolateral infarction infarct aan laterale deel van de hartbasis
basophil basofiele cel/leukocyt
basophilism, pituitary ~ syndroom van Cushing
Basrah belly reizigersdiarree N (dysenterie); E (travelers
diarrhea)
Bassen-Kornzweig syndrome abetalipoproteïnemie, acanthocytose
Bassoe syndrome hypogonadisme (bij vrouwen ovarium
agenese, bij mannen Klinefelter) gecombineerd met
congenitale spierdystrofie en infantiel cataract E (gene
involved unknown; OMIM 254000)
bat vleermuis (1); prostituee (sl.) (2)
BAT (abbr.) E (=brown adipose tissue)
bat ears flaporen
bat-blind nagenoeg blind
batch charge, groep met gelijke behandeling
Batchelor plaster gipsverband voor abductie van beide benen
Bateman’s (senile) purpura senile (niet-trombopenische) purpura
Bateman’s disease molluscum contagiosum
bath treatment badbehandeling E (as a psychiatric therapy)
bath, alternating ~ wisselbad
bath-house (sl.) seksclub voor homoseksuelen
bathing trunk nevus zwembroeknaevus, naevus pellineus
bathmotropism effect op exciteerbaarheid van spierweefsel
bathyesthesia dieptesensibiliteit (bij spier/pees)
Batista procedure partiële ventriculectomie, id.
Batson’s plexus venennetwerk in wervelkolom
E (=vertebral-venous system)
Batten-Mayou disease dystrofie van de retina bij bepaalde
lipidose N (m.n. bij cerebroretinale lipidosen)
Batten-Turner myopathy bepaalde variant van myopathie
bas – bea
battered baby syndrome (jong) kind met complex van
onnatuurlijke wonden N (vaak opname in diverse klinieken);
E (cf. Muenchausen syndrome)
battered child syndrome kindermishandelingssyndroom
Engels-Nederlands
battery accu, batterij (1); ongewenste intimiteit bij onderzoek
of behandeling (2) E (cf. assault and battery)
Battey disease bepaald type longziekte door mycobacterie
N (tuberculoseachtige aandoening van de longen)
battle fatigue posttraumatisch stress-syndroom
Battle’s sign zwelling en hematoom achter het oor (optredend
na een bep. schedeltrauma)
battledore placenta placenta met marginale insertie
N (nl. navelstreng hecht aan rand van de chorionplaat)
Batunin-Jolkin demodicidosis E (=acariasis); N (bepaald type
mijtenziekte)
baud rate transmissiesnelheid van digitale gegevens
Bauer’s operation afbinden van insufficiënte v. poplitea
Bauhini’s valve id. E (=valva ileocaecalis)
Baumgarten-Cruveilhier syndrome bepaald type levercirrose, id.
bauru ulcer cutane Amerikaanse leishmaniasis
bay laurierboom (1); baai, inham (2)
bay sore cutane leishmaniasis door L. mexicana
Bayes’ rule/theorem regel van Bayes N (fundamenteel
theorema in de besliskunde ter bepaling van de inverse van een
voorwaardelijke waarschijnlijkheid)
Bayesian information criterion test om het minimaal aantal
parameters te bepalen bij de modelbeschrijving van
experimentele gegevens
Bayle’s disease dementia paralytica bij neurolues
Bazex’s syndrome basale cellen carcinoom met folliculaire
atrophoderma, hypotrichose en gelokaliseerde anhidrose
E (=Bazex-Dupré-Christol syndrome; an X-linked dominant
disorder)
Bazin’s disease primaire vorm van tuberculose → erythema
induratum
BBB (abbr.) E (=blood-brain barrier)
BCA (abbr.) E (=bicinchominic acid)
BCAR (abbr.) E (=breast cancer anti-estrogen resistance
protein)
BCG (abbr.) vaccin tegen tuberculose, id. E (=bacillus
Calmette-Guerin)
BCGF (abbr.) E (=B-cell growth factor)
BCI (abbr.) E (=brain-computer interface; cf. BMI)
BCL (abbr.) E (=B-cell lymphoma)
bcl-2 bep. eiwit dat apoptose afremt
BCNU (abbr.) carmustine E (=1,3-bis (2-chloroethyl)-1-
nitrosourea)
BCR (abbr.1) E (=breakpoint cluster region; cf. ABL, FTK)
BCR (abbr.2) E (=B cell receptor; cf. TCR)
BCVA (abbr.) E (=best corrected visual acuity)
BDM (abbr.) E (=butanedione monoxime)
BDNF (abbr.) E (=brain-derived neurotrophic factor)
BE (abbr.) base-overschot E (=base excess)
beach ear zwemmersoor → otitis media
bead parel N (bv. bij implantatie in een orgaan t.b.v.
röntgendetectie)
beaded hair monilethrix
beaded string parelketting (radiol.)
beading parelvorming (radiol.) N (optredend a.g.v. multipele
stricturen)
beak(-like) snavel(vormig) N (bv. m.b.t. vernauwing)
beaked nose snavelneus E (→ M. Cowden)
beaker cell bekercel E (=chalice cell)
beal conjunctivitis bindvliesontsteking door adenovirus
Beals syndrome autosomaal dominante aandoening met o.a.
scoliose, Marfan-achtig voorkomen, arachnodactylie
beam shaping het gebruik van speciale blokken, wiggen
en compensatoren om een stralingsbundel bepaalde
geometrische verhoudingen te geven
bea – ber
bean bag kussen dat zich plooit naar de contouren van de
patiënt omdat het is gevuld met duizenden kleine plastic
balletjes
bean pole (sl.) mager individu, ‘wandelend geraamte’
bean pot diepe optische schijf E (cf. excavation)
bean, castor ~ ricinisme
bean, fava ~ favisme N (cf. anemie)
bear hugger een (overigens omstreden) apparaat dat via een
wegwerpdeken warme lucht aanvoert naar een patiënt op de
operatietafel
beard baard E (cf. keirophobia)
Beard’s disease uitputtingsneurose, neurasthenie
bearded women syndrome adrenogenitaal syndroom, id.
(Achard-Thiers syndrome)
beard-splitter (sl.) penis (1); hoerenloper (2)
bearing down (obst.) uitdrijfpijnen bij bevalling N (in fase 2)
bearing down sensation neerdrukkend gevoel N (bv. bij
urethrocele)
Bearn-Kunkel(-Slater) syndrome plasmacel hepatitis
beat slag, hartslag
beat, premature ~ vroegtijdige hartslag, extrasystole
beat-knee prepatellaire bursitis, mijnwerkersknie
E (=housemaid’s knee)
Beau’s lines nagelgroeven N (dwarsstrepen op vingernagels na
slopende ziekte)
beauty spot lentigo N (m.n. in het gelaat)
Beaver-breather respirator met beurtelings positieve druk
Bechterew’s disease id. E (=spondylitis ankylosa)
Beck’s syndrome occlusie van anterieure spinale arterie
N (afsluiting van bepaalde precerebrale arterie)
Becker muscular dystrophy spierziekte waarbij dystrofine afwezig is
bed bed (1); vaatbed (2); nagelbed (3)
bed sore doorligplek, decubitus E (=pressure sore)
bed wetting bedplassen, bedwateren, enuresis
bedbug (biter) bedwants, wandluis L (Cimicidae, Cimex)
bedfast aan het bed gekluisterd N (figuurlijk)
Bednar’s aphthae ulcera bij palatum van baby
bed-pan ondersteek(-pan), urinaal
bedrest bedrust
bedrid(-den) bedlegerig
bedside naast het ziekbed E (e.g., bedside teaching, bedside
testing)
Bedsonia Chlamydia N (bepaalde intracellulaire
micro-organismen)
bee(wax) bij(enwas)
beef rundvlees
beef hands rauwvleeshanden N (dermatopolyneuritis a.g.v. kwik)
beefy tongue glossitis superficialis bij vitaminedeficiëntie
beeper pieper (om op te roepen), oproepapparaat
beer binging doorzakken bij het drinken van bier, bier zuipen
beer drinkers’ heart hartvergroting bij bierdrinkers
N (alcoholische cardiomyopathie)
Beer’s knife instrument met driehoekig snijvlak
N (t.b.v. cataractoperatie)
beeturia roodkleuring van de urine a.g.v. rode bieten
Beevor’s sign navel gaat (a.g.v. reflexmatige
buikspiercontractie) in craniale richting bij liggende patiënt
(met uitval onder T9) die hoofd opheft
Begbie’s disease exophthalme struma
behavior gedrag(spatroon) E (cf. aversion therapy)
behavior, risky ~ risicogedrag
behavioral change gedragsverandering
behavioral genetics gedragsgenetica
Behçet’s syndrome oculo(bucco)urogenitaal syndroom, id.
E (rare and mostly found along the Silk Road, e.g., in Turkey)
beheading onthoofding
behind achterwerk, zitvlak, achterste, billenwerk E (cf. gluteal
region, backside, seat, bottom, buttocks, bum, ass, prat)
Behr’s disease seniele degeneratie van macula lutea
36
Behr’s syndrome opticus atrofie-ataxie-syndroom
BEI (abbr.) E (=bioelectric impedance)
Beigel’s disease witte piedra, piedra alba
bejel endemische syfilis
belching boeren, boer laten, oprisping, ructus
E (cf. eructation)
bell clapper axiale rotatie van de zaadstreng E (cf. manual
detorsion)
Bell staging stadiëring volgens Bell N (m.b.t. necrotische
enterocolitis)
Bell’s palsy aangezichtsverlamming, facialis paralyse
Bell’s spasm ontsteking van ganglion geniculatum
belladonna atropine, id.
belli, isospora ~ bep. variant van coccidiosis enteritis
bellied dikbuikig E (cf. belly)
belligerent strijdlustig, rebels
Bellocq’s cannula/sound kromme buis voor tamponneren van
het neusgat
bellows longen (1); blaasbalg (2)
belly buik, buikspek (1); spierbuik (2) E (cf. bound-belly, muscle
belly, pot-belly, swag belly)
belly button navel, umbilicus
belonoid naaldvormig E (cf. wire electrode, spicule)
below-knee prosthesis onderbeenprothese
Belsey esophagogastroplasty operatie bij Barrett-syndroom
BEM (abbr.) E (=boundary element method)
Bence-Jones protein Bence-Jones eiwit N (paraproteïne →
M. Kahler)
bench investigator onderzoeker in laboratorium N (die basis legt
voor nieuwe klinische toepassingen)
bending of back bone ziekte van Pott N (vervorming van
ruggenwervels bij tuberculose)
bends myalgie en artralgie bij acute drukdaling E (cf. caisson
disease)
Benedict’s reagent (or test) suikerreactie van Benedict
N (disacharide deficiëntie-test)
Benedikt’s syndrome mesencefalische paralyse L (diplegia
spastica infantilis)
benefit voordeel, genot, weldaad (1); uitkering (2)
N (cf. accident benefit, child benefit, death benefit, time-to-benefit)
Benerva aneurinum, vitamine B1
Bengal monkey rhesusaap, macaca mulatta
bengal syndrome miltvergroting a.g.v. immunologische
afwijking
benign neoplasm goedaardige tumor, onschuldig gezwel
E (cf. malignant)
benny (sl.) amfetamine
Bensaude lipomatosis → Madelung’s disease
Benson’s disease E (=asteroid hyalitis); N (=stervormige
ontsteking van het corpus vitreum)
bent nose misvorming van neus(beentjes)
bentonite test vlokkentest m.b.t. reumafactor
benumbed verstijfd, verkleumd
Benz → Mercedes Benz sign
benzene benzeen
benzidine bloedsporen aantonende chemische stof
N (m.b.t. fecesonderzoek)
benzodiazepine farmacon met dempend effect op CZS
N (verzamelnaam voor deze stoffen met gelijke structuur)
benzoic acid benzoëzuur
benzol benzeen E (=benzene)
benzolism vergiftiging door benzeen
bequeathing a body een lichaam afstaan (voor de medische
wetenschap)
BER (abbr.) E (=basic electrical rhythm)
Berardinelli-Seip syndrome autosomaal recessieve aandoening
met gegeneraliseerde lipodystrofie en o.a. diabetes
Berbera type of treponema veroorzaker van febris recurrens
bereaved nabestaanden
37
bereaved support group rouwgroep
bereavement zwaar (emotioneel) verlies, sterfgeval
E (cf. adjustement disorder, anhedonia, mental depression,
dysthymia)
Berger’s disease IgA nefropathie
Bergeron’s disease hystero-epilepsie
Bergmann’s syndrome, (von ~) hernia diafragmatica
beriberi avitaminose B1, thiaminedeficiëntie
Berkson’s fallacy gevaren voor onjuiste conclusies bij analyse
van ziekenhuisarchieven
Berlin’s disease/edema contusie van de oogbol, traumatisch
netvliesoedeem
Berloque dermatitis fotodermatitis na contact met bepaalde olie
Berloque hyperpigmentation fototoxiciteit a.g.v citrusvruchten of
selderij
Bernard-Horner syndrome autonome perifere neuropathie
Bernard-Sergent syndrome acute adrenocorticale insufficiëntie
Bernard-Soulier disease erfelijke trombopathie door kwalitatieve
afwijking E (patients have defect/deficiency in the GP Ib-IX
complex; cf. filamin)
Bernhardt-Roth syndrome meralgia paraesthetica N (=paresthesie
van dijbeen a.g.v. compressie van de n. cutaneus femoris lateralis)
Bernheim’s syndrome congestie bij hartfalen
Berry aneurysm subarachnoïdaal aneurysma met ruptuur
BERT (abbr.) E (=Background Equivalent Radiation Time)
bertielliasis infectie door hondenlintworm
Bertini’s column schors tussen nierpiramiden
Bertolotti’s syndrome sacralisatie van de vijfde lumbale wervel
berylliosis pneumoconiose a.g.v. berylliumdamp
Besnier (-Boeck) disease sarcoïdose, id.
Besnier’s prurigo atopisch eczeem
Best’s disease vitelliforme dystrofie E (=vitelliform macular
dystrophy linked to mutation in the bestrophin-1 gene); L (fundus
flavimaculatus)
bestiality zoöfilie
beta cell insuline afscheidende cel uit pancreas
beta error fout van de tweede soort E (=type II error)
betablocker bèta-adrenerge antagonist, id.
betalipoproteinemia geconjugeerd plasma-eiwit met lipide
betamicroglobulin polypeptide uit lichte keten van antigeen
betatron machine bij radiotherapie met megavolt behandeling
betel(-nut) pruim (om te kauwen), arecanoot
N (cf. sirihpruimen)
Betz cell piramidecel in de motorcortex
Beurmann-Gougerot disease sporotrichose
bevel schuine rand E (cf. needle in venipuncture)
bezoar voedselmassa samengebald in de maag
Bezold’s abscess mastoïde abces
bFGF (abbr.) E (=basic fibroblast growth factor; cf. FGF)
BFP (abbr.) E (=blue fluorescent protein; cf. GFP, CFP, FRET, YFP)
BFU (abbr.) E (=burst-forming units; cf. CFU)
BGD (abbr.) fibrofolliculoma met trichodiscoma en
acrochordon E (=Birt-Hogg-Dubé syndrome; cf. HLRCC,
TSC, RCC)
bhang mild cannabispreparaat
Bianchi’s syndrome afasie met apraxie en alexie
N (functiestoornis m.b.t. symboolhantering)
biarticular twee gewrichten betreffend
biarticular muscle spier die twee gewrichten overspant
E (cf. monarticular muscle)
bias vertekening, vertekend beeld, onzuiverheid van
methode/analyse N (met onbedoeld richtinggevend effect op
eindresultaat); E (cf. intentional bias, publication bias, selection
bias, lead-time bias, length bias, hindsight bias)
bias, intentional ~ bewuste manipulatie
biased met ongewenst richtinggevend effect
biatrial beide atria betreffend
biatriatum tweevoudig atrium vertonend
biaural beide oren betreffend E (cf. monaural)
ber – Bil
bibasilar beiderzijds de basis betreffend N (bv. de longbasis)
bibliotherapy gebruik van boeken en ander leesmateriaal ter
ondersteuning van de therapie, id.
BIC (abbr.1) E (=binaural interaction component; cf. ITD)
Engels-Nederlands
BIC (abbr.2) E (=Bayesian information criterion=Schwarz;
cf. Akaike)
bicarbonate bicarbonaat E (=carbonic acid)
biceps tweehoofdig(e spier)
Bichat’s fat ball vetklomp van Bichat E (=sucking pad, corpus
adiposum buccae)
bichloride chloorzout met twee chlooratomen
biconcavity twee concave oppervlakken vertonend
bicornuate (e.g., of uterus) tweehoornig (bv. van baarmoeder)
bicoudate dubbel gebogen (katheter)
bicuculline blokker van de receptor voor GABA type A
bicuspid valve tweepuntige klep, bicuspide(klep)
bicycle ergometry fietsergometrie
bid (abbr.) tweemaal daags L (=bis in die)
bidomain equations twee mathematische expressies die
ionenstromen tussen intra- en extracellulaire ruimten
beschrijven E (widely used for simulation of electrical activity in
cardiac muscle)
Biedl-Bardet syndrome diëncefaloretinale degeneratie
E (Laurence-Moon syndrome)
Bielschowsky(-Jansky) disease amaurotische familiaire idiotie
Biemond’s syndrome obesitas met polydactylie en retardatie
Bierbeck granule bepaald intracytoplasmatisch insluitlichaam
E (eosinophilic granuloma of lung)
Biermer’s anemia/disease pernicieuze anemie
Biernacki’s sign diepe pijnsensatie neemt af bij
drukverhoging N (nl. drukuitoefening in ulnaire gebied)
Biett’s disease discoïde lupus erythematosus
bifascicular block dubbel bundeltakblok
bifid gespleten, gekliefd in twee delen E (e.g., bifid kidney,
bifid uterus, bifid scrotum, lingua bifida, spina bifida, nose)
bifid pulse → bisferiens
bifurcation tweesprong, vertakking in twee elementen
E (cf. crotch)
bifurcation prosthesis broekoperatie
big spleen syndrome splenomegaliesyndroom,
hypersplenisme
big toe grote teen
bigeminy koppeling van twee hartslagen met vervolgens een
pauze, pulsus bigeminus
biglandular twee klieren betreffend
Bignami → Marchiafava
bigonial beide onderkaakshoeken verbindend E (cf. gonion)
bilateral tweezijdig, bilateraal E (cf. contralateral, dextral,
hemilateral,sinistral, unilateral)
bilayer dubbellaag
bile (bladder) gal(blaas)
bile acid therapy galzuurmedicatie
bile duct galgang
bile salt galzout
bilestained met gal gekleurd
bilharziasis schistosomiasis, id. N (infectie door in het bloed
levende trematoden)
biliary colic galkoliek
biliary cyst galblaascyste
biliary tract galgangen, galsysteem
bilious gal betreffend
bilious hemoglobinuric fever malaria hemoglobinurie,
zwartwaterkoorts
bilirubin rode galkleurstof, id.
biliuria gal(zure zouten) in de urine, id.
billiard ball testis orchitis bij tertiaire syfilis
billion (Am.) miljard E (Br.: milliard)
Billroth cords structuren in de rode pulpa van de milt rond de
sinusoïden E (=splenic cords)
bil – bir
bilobate met twee kwabben
bilocular met twee compartimenten/kamers
bimanual bimanueel, beide handen gebruikend
bimodal tweevormig, tweetoppig, id.
bimonthly tweemaandelijks
binary variable dichotome variabele
binaural oren beiderzijds betreffend
binder sluitlaken
binding bindend vermogen N (bv. van chemische stoffen)
binding site bindingsplaats
Binet-Simon scale test om de relatieve ontwikkeling van
intelligentie bij kinderen te kwantificeren
Bing → Taussig-Bing syndrome
binge drinking dwangmatig overmatig gebruik van alcoholische
dranken E (cf. holiday heart syndrome)
binge eating afwijking waarbij (zonder hongergevoel)
minimaal tweemaal per week extreem veel wordt gegeten,
hetgeen leidt tot obesitas E (cf. gluttony, beer binging)
binge-purge syndrome bulemie E (cf. forced feeding)
Bing-Horton syndrome migraine op basis van
histaminewerking E (=histamine cephalgia)
binocular ogen beiderzijds betreffend
Binswanger’s disease/dementia subcorticale encefalopathie
binucleated cell tweekernige cel
bioart een kunstvorm gebaseerd op biologische
verschijningsvormen
bio-assay biologische testmethode, bepaling van biologisch effect
bioautography analytische techniek waarbij organische
verbindingen worden gescheiden door chromatografie en
geïdentificeerd via effecten op micro-organismen
biochip experimenteel geïntegreerd circuit bestaande uit
biochemische stoffen E (=DNA microarray; applied in studies
of gene expression and detecting SNP; cf. lab-on-a-chip)
bioclean nagenoeg vrij van schadelijke micro-organismen
biocompatibility acceptatie van een kunstmatig implantaat door
het lichaam, id.
biocontainment inperking alsmede preventie van de
verbreiding van potentieel gevaarlijke biologische stoffen
biocontrol bestrijding van ongedierte door ingrijpen in de
ecologische status E (=biological control)
biodefense verdediging tegen biologische wapens E (cf. BWC)
biodegradable afbreekbaar via biologische processen
bioenergetics bestudering van energieomzetting in levende
systemen, id.
bioengineering vakgebied dat technische verworvenheden
toepast op levende systemen of modellen daarvan
Bioerck(-Thorson) syndrome maligne carcinoïd
biofouling vervuiling door biologisch materiaal E (refers
to undesirable accumulation of microorganisms on artificial
surfaces)
biogenesis voortkomen van levende organismen uit andere
organismen E (=biogeny)
biogenetics gentechnologie E (cf. genetic engineering)
biogenic voortkomend uit de activiteit van levende
organismen E (e.g., fermentation)
biogenic amine iedere neurotransmitter met basisformule
R-NH2 N (bv. dopamine, (nor)adrenaline, serotonine,
histamine)
biogroups onderverdeling volgens biologisch kenmerk
biohazard elk gevaar voor levende organismen (1); pathogeen
zoals gebruikt bij biologisch onderzoek (2); bedreiging van de
gezondheid door zulk pathogeen (3)
biologic therapy behandelingsmethode van kanker waarbij een
stof wordt ingezet die specifiek aangrijpt op het plaatselijk
ontregelde celdelingsproces E (=targeted therapy)
biological control bestrijding van ongedierte door ingrijpen in
de ecologische status E (=biocontrol)
biological fixation hechtmethode met ingroei van weefsel in
poriën van een implantaat ter bevordering van stabilisatie
38
biological material stof die door een biologisch systeem zelf
wordt geproduceerd, id.
biolysis desintegratie van organisch materiaal door toedoen
van levende micro-organismen
biomarker indicator voor een biochemisch proces E (see e.g.,
autoantibody signature)
biomaterial systemisch en farmacologisch inerte synthetische
stof ontworpen voor implantatie in een levend systeem, id.
biomedical engineering biomedische techniek/technologie
biometry berekening van de vermoedelijke duur van een
mensenleven (1); biostatistiek (2)
biomimetics technologie ontwikkeld op basis van voorbeelden
uit de natuur
bionic met normale functie maar bekrachtigd door
elektronische hulpmiddelen en mechanische onderdelen
E (e.g., a bionic hand)
bionic system kunstmatig hulpmiddel voor de functionele
vervanging van een fysiologisch werkend systeem en
dat derhalve in staat is de statische en dynamische
karakteristieken ervan na te bootsen E (cf. native system)
bionics bestudering van de wijzen waarop mensen en dieren
taken uitvoeren alsmede de toepassing van deze bevindingen
voor technische doeleinden
biopanning iteratief proces waarbij zuivering op basis van
affiniteit wordt benut bij de identificatie en isolatie van
bacteriofagen E (cf. immunopanning)
biophotonics wetenschap betreffende ultrazwakke
fotonemissie door levende systemen, id.
biopsy weefselonderzoek bij levend organisme, id.
biopsy (specimen) biopt
bioreactor fermentatievat voor de productie van levende
organismen E (as bacteria or yeast)
Biork’s syndrome → Thorson-Biork syndrome
biosafety elke activiteit die gericht is op beveiliging tegen
ongewenste biologische materialen en infectieuze agentia
E (cf. food safety)
biosafety cabinet besloten werkplek met speciale afzuigkap
t.b.v. biologische experimenten
biosensor meetapparaat voor een biochemisch(e)/biologisch(e)
signaal/grootheid
biosynthesis aanmaak van complexe verbinding in het
lichaam
Biot’s respiration onregelmatige (spasmodische) ademhaling
E (hypoventilation)
biotechnology gebruik van levende organismen bij de
vervaardiging van geneesmiddelen of voor de beheersing van
het milieu
bioterror terreur(dreiging) op basis van biologische wapens
biotic leven of levende wezens betreffend
biotin bepaald onderdeel van het vitamine B-complex
biotransformation omzetting in metabolieten, netto-effect van
biochemische reacties op een geneesmiddel, id.
biotron beheerste laboratoriumomgeving ontworpen voor
de productie van uniforme organismen voor experimentele
doeleinden
biotype groep genetisch identieke organismen
biparietal wandbeenderen beiderzijds betreffend
bipennate tweevoudig gevederd E (cf. unipennate)
biphasic tweefasisch, met twee fasen, id.
bipolar tweepolig, met twee polen E (=dipolar)
bipolar current pattern stroompatroon tussen één paar
elektroden E (cf. distributed current, unipolar)
bipolar disorder affectiestoornis gekenmerkt door manisch-
depressieve aanvallen
Bipp (abbr.) preparaat voor wondbehandeling (obs.)
E (=Bismuth iodoform paraffin paste)
BIR (abbr.1) E (=break-induced replication)
BIR (abbr.2) E (=baculovirus IAP repeat)
biramous met twee vertakkingen, dichotoom
39
Birbeck granule bepaald type insluitsel in histiocyt
bird face vogelgezicht E (=birdlike facies)
bird fancier’s disease/lung duivenmelkerslong,
duivenhoudersziekte
bird flu vogelpest
Bird’s disease hyperoxalurie, oxaalzuur in urine
E (→ cf. oxaluria)
bird’s nest of cerebellum nidis avis N (fossa tussen uvula en
biventrale hersenkwab)
birdshot calcification hagelpatroon van calcificaties kenmerkend
voor histoplasmose E (=buckshot calcification)
birdshot chorioretinopathy roomkleurige vlekken in en
onder de retina a.g.v. granulomateuze veranderingen met
depigmentatie E (strongly associated with HLA-A29)
birefringence dubbele breking, breking die dubbel is
Birnberg bow bepaald intra-uterien anticonceptiemiddel
birth canal baringskanaal
birth certificate geboortebewijs
birth control geboorteregeling E (cf. contraception, family
planning)
birth defect geboorteafwijking
birth injury geboortetrauma
birth order effect effect van de rangorde volgens het
geboortejaar
birth palsy hersenbeschadiging tijdens de geboorte
N (a.g.v. hypoxie of cerebrale bloeding → Erb’s palsy)
birth parent biologische ouder E (=biological parent;
cf. attachment parenting)
birth weight geboortegewicht
birthing geboorte(proces)
birthmark moedervlek
Birt-Hogg-Dubé syndrome benigne aandoening van de
haarfollikels en vaak in combinatie met een niertumor
E (due to mutation of FLCN gene that produces folliculin)
bis tweemaal
bisalbuminemia anomalie met twee albuminecomponenten, id.
bisferiens tweemaal kloppend E (=bifid pulse; cf. dicrotic)
Biskra button huidleishmaniasis
Bismarck brown anilinekleuring N (t.b.v. microscopie)
bistoury chirurgisch mes, lang bistouri
bit maat voor de zuiverheid van allel-distributie bij iedere
nucleotidepositie (1); binair getal (2) E (number 2 represents a
homozygous position)
bite beet E (cf. cross bite)
bitemporal slaapbeenderen beiderzijds betreffend
biting of tongue tongbijten E (cf. grand mal epilepsy)
Bitot spot gele (droge) vlek op cornea, Bitot vlek
E (avitaminosis A, xerophthalmia)
bitter maagbitter, extract dat eetlust verhoogt
Bittner’s experiment virusoverdracht via moedermelk bij muis
bituberous diameter (obst.) afstand tussen beide zitbeenknobbels
bivalent tweewaardig E (cf. quadrivalent)
bivalirudin synthetisch polypeptide analogon van hirudine
E (cf. lepirudin)
bivariate twee onafhankelijke variabelen betreffend
E (cf. multivariate)
biventricular beide ventrikels betreffend, met twee ventrikels
bizarre QRS-complex onherkenbaar QRS-complex
Bjerrum scotoma (arcuatum) boogscotoom, boogvormige uitval
van het gezichtsveld, id.
Bjure-Laurell syndrome orthostatische tachycardie
BKA (abbr.) E (=below the knee amputation)
BL (abbr.) E (=Burkitt’s lymphoma)
bla (abbr.) E (=beta-lactamase)
black beetle kakkerlak E (=cockroach)
black blood kleurverschil in een afbeelding t.g.v. een
wegstromingseffect E (=flow void; cf. bright blood in MRI)
black box hypothetisch model voor technisch-functionele
analyse E (cf. bioengineering, input-output relations)
Bir – bla
black cardiac disease hypertensie van pulmonaal arterie
black death (obs.) zwarte dood, pest
black disease infectieuze necrotische hepatitis
black dot tinea trichofytische tinea
Engels-Nederlands
black draught laxeerdrankje
black eye blauw oog, periorbitaal hematoom
N (a.g.v. trauma); E (cf. conjunctival redness, pink eye)
black eyed zwartogig
black fly krieuwelmugje, kriebelmugje
black heel (plantaire) pseudochromhidrose
black lung pneumoconiose bij mijnwerkers
black piedra dermatomycose van het behaarde hoofd a.g.v.
piedra
black spot (of Fuchs) maculadegeneratie (bij myopie)
N (pigmentophoping)
black sudan stain zwarte sudankleuring
black tongue beslagen tong, zwarte haartong, aanslag op de
tong, lingua villosa nigra
black vomit/vomitus braaksel met zwart bloed uit de maag
Blackfan-Diamond anemia/syndrome congenitale hypoplastische
anemie, id.
blackhead mee-eter, (zwarte open type) comedo
E (cf. whitehead, acne vulgaris)
blacking-out syncope, flauwte E (cf. gray-out, TLOC)
blackout bewusteloosheid van tijdelijke aard
blacks negers, zwarten E (cf. whites)
black-tar heroin bep. vorm van heroïne uit Mexico en veelal
leidend tot infectie met Clostridium
blackwater elk ziektebeeld gekenmerkt door de productie van
donkere urine door snelle afbraak van rode bloedcellen
blackwater (fever) zwartwaterkoorts E (severe form of malaria
with kidney damage)
bladder blaas (1); blaar (2)
bladder abscess blaasabces
bladder carcinoma blaaskanker
bladder dome blaaskoepel
bladder mucosa blaasslijmvlies
bladder neck blaashals
bladder sphincter sluitspier van de blaas
bladder surgery operatie aan de blaas
bladder wall blaaswand
blade lemmet, mesje, scalpel(mesje)
blade-bone schouderblad, scapula E (=shoulder blade;
cf. infrascapular)
bladelike bladvormig
blain zwelling op basis van een ontstekingsreactie
Blakemore tube → Sengstaken
Blalock’s operation anastomose van a. pulmonalis naar aortatak
Blalock-Taussig shunt anastomose tussen a. subclavia en
a. pulmonalis
blanching bleken, verbleken
blanching reaction → Schultz-Charlton test
Blanco’s disease pinta N (dermatose nl. een vlekkige
niet-venerische treponematose)
bland zacht, mild
bland diet dieetvoeding (zonder ingrediënten die kunnen
irriteren), ‘zacht voedsel’ E (cf. veganism, weight reduction diet)
bland necrosis weefseldood t.g.v. een niet-infectieus proces
Blandin-Nuehn gland E (=glandula lingualis anterior)
blanking period, ventricular ~ uitschakelen van de ventriculaire
tastelectrode gedurende een bep. periode van de hartcyclus
E (cf. crosstalk)
BLAST (abbr.) E (=Basic Local Alignment Search Tool;
cf. www.ncbi.nlm.nih.gov/BLAST)
blast cell kiemcel, moedercel
blast cell leukemia kiemcelleukemie
blast injury letsel a.g.v. plotselinge luchtdrukverhoging
blast transformation overgang van kleine lymfocyten naar
lymfoblasten zoals geïnduceerd door een mitogeen
bla – blo
blastema ongedifferentieerd weefsel, blasteem
blastocyst cavity blastulaholte, blastocyste holte
blastoderm kiemschijf, id. E (=germ disc)
blastodisk kiemschijf, blastoderm N (bepaalde structuur
in de eicel)
blastogenesis kiemontwikkeling, id.
Blastomyces spruitzwam, id. N (dit is een bepaalde schimmel)
blastomycosis besmetting door Blastomyces, id.
blaze current elektrische impuls a.g.v. mechanische prikkel
BLC (abbr.) E (=B-lymphocyte chemoattractant; cf. FDC, CXCR5)
bleb blaar (1); luchtbel (2) E (cf. blister, familial nuchal bleb
syndrome)
blebbistatin een myosine II inhibitor E (cf. BDM)
bleed to death doodbloeden E (cf. exsanguination)
bleeder hemofiliepatiënt E (=hemophiliac)
bleeder’s disease hemofilie, bloederziekte
bleeding bloeding, hemorragie E (cf. catastrophic bleeding,
contact bleeding, fetomaternal bleeding, gastroesophageal
laceration bleedings, intermenstrual bleeding, intra-alveolar
bleeding, menstrual bleeding, nosebleed, rebleeding, secondary
bleeding, vaginal bleeding, withdrawal bleeding)
bleeding tendency bloedingsneiging
bleeding time bloedingstijd
blennoid lijkend op slijm
blennorrhea afscheiding van slijm/etter, id.
blepharitis ooglidontsteking, id.
blepharochalasis dermatolysis palpebrarum, id.
blepharoconjunctivitis ontsteking van ooglid en conjunctiva, id.
blepharophimosis oogspleetvernauwing, blefarostenose, id.
blepharoptosis ptosis van ooglid E (=ptosis of eyelid)
blepharospasm ooglidkramp, id.
Blessig’s cyst microcystoïde degeneratie van de retina, id.
E (cf. Iwanoff’s retinal edema)
BLI (abbr.) E (=bioluminescence imaging; cf. luciferase)
blighted myocardium myocard dat op irreversibele wijze is
beschadigd E (cf. explosive cell swelling; reversible ischemic injury)
blighted ovum windei E (=dropsical ovum)
blind gutter blinde goot, geul E (cf. atresia)
blind loop syndrome blinde lis-syndroom E (=stagnant loop
syndrome)
blind pouch divertikel
blind spot blinde vlek, discus n. optici, papilla optica E (=optic
disc, optic nerve head; cf. choked disc, optic cup, optic pit, tilted
disc); N (doorgang van n. opticus door de retina)
blind worm hazelworm
blindness blindheid E (cf. bat-blind)
blindness, legal ~ centrale visuscherpte van minder dan 20/200
in het beste oog (na correctie) zodat patiënt in aanmerking
komt voor bepaalde financiële tegemoetkomingen
E (=statutory blindness)
blink rate knipperfrequentie
blink reflex knipperreflex E (cf. menace reflex)
blinker oogklep, paropion (1); oog (sl.) (2)
blinking (of eyelid) knipperen (van het ooglid)
blister blaar (1); trekpleister (2)
blister cell erytrocyt bij bepaalde vorm van
microangiopathie N (erytrocyt met onregelmatige vorm;
cf. sikkelcel)
blister fever herpes simplex labialis
blister pack doordrukstrip
blistering blaasvorming in de epidermis
blistering plaster trekpleister
BLM gen waarvan een mutatie leidt tot het syndroom van
Bloom E (cf. helicase)
bloating opzwellen, opblazen
Bloch-Sulzberger syndrome/disease melanoblastose
E (=incontinentia pigmenti)
block blokkade E (cf. anodal block, collision block, digital block)
blockage blokkade, opstopping
40
blockbuster drug kaskraker, geneesmiddel dat een
verkoopomzet van 1 miljard dollar overtreft
blocking factor humoraal antilichaam (of antilichaam-
antigeencomplex) dat werkt als een niet-cytotoxisch
antilichaam E (=enhancement antibody; cf. deblocking
antibody)
blond(e) blond, bleek (1); blondine (2)
blood bloed (1); vooraanstaand studentenleider (2), ‘ketchup’
(3) E (cf. barrier, black blood, bright blood, CBC, cord blood,
occult blood, sludging blood, spitting blood, (admixture of) venous
blood, whole blood, hematoma, hemostasis, hemoptysis)
blood bank bloedbank
blood borne bloedovergedragen, aangevoerd door het bloed
E (cf. hematogenous)
blood chemistry bloedchemie N (o.a. bloedgasanalyse;
cf. Astrup)
blood doping procedure waarbij een atleet eigen bloed krijgt
toegediend teneinde voor een competitie de capaciteit van het
zuurstoftransport te laten toenemen E (cf. ergolytic)
blood dyscrasia elk type afwijking van bloedcel/beenmerg
E (=dysemia, hematodyscrasia)
blood flow bloedstroom(snelheid) E (cf. skimming flow)
blood glucose bloedglucose N (bloedsuiker is een onjuiste term)
blood group bloedgroep
blood grouping bloedgroepbepaling
blood island bloedeilandje
blood letting aderlating, venasectie
blood line afstamming volgens opeenvolgende generaties
E (cf. arterial/venous line)
blood pressure bloeddruk, tensie E (cf. hypertension,
hypotension)
blood pressure control regulatie van de bloeddruk
blood relationship bloedverwantschap E (=consanguinity;
cf. relatives)
blood sample bloedmonster
blood sludging klontering van bloedcellen, intravasculaire
agglutinatie
blood smear bloeduitstrijkje
blood spitting bloedspuwen, hemoptysis, hemoptoe
blood stream bloedstroom
blood sucker bloedzuiger E (=leech)
blood sugar level glucosespiegel van het bloed
blood test bloedonderzoek
blood thinning bloedverdunning, anticoagulatie
blood transfusion bloedtransfusie
blood transfusion medicine bloedtransfusiegeneeskunde
E (cf. hemovigilance)
blood type bloedgroep
blood velocity stroomsnelheid van het bloed
blood vessel bloedvat N (i.e. arterie of vene)
blood volume bloedvolume N (totaal circulerend)
blood, central ~ bloed uit het pulmonale veneuze systeem
Bloodgood’s disease mastopathie met solitaire cyste E (=blue
domed cyst)
bloodshot eye roodheid van het oog E (due to dilated blood
vessels)
bloodstained bevlekt met bloed, bloedsporen vertonend
bloody bloederig, vermengd met bloed E (cf. invasive)
Bloom(-Machacek)(-Torre) syndrome chromosomale afwijking met
verhoogd kankerrisico
blotchy puistig, vlekkig
blotting het overbrengen en laten uitvloeien van DNA- of
RNA-fragmenten op een nitrocellulosefilter E (cf. Northern/
Southern blot)
Blount(-Barber) syndrome E (=tibia vera)
blow job (sl.) stimuleren van het mannelijk lid met de mond,
pijpen (sl.) L (=fellatio, coitus oralis)
blow out fracture oogkasbodemfractuur E (=orbital floor
fracture)
41
BLS (abbr.) E (=bare lymphocyte syndrome)
blue asphyxia asfyxie tijdens de geboorte N (milde vorm);
E (cf. asphyxia pallida)
blue baby morbus caeruleus N (cyanose bij pasgeborene t.g.v.
hart- of longafwijking)
blue balls (sl.) bekkenpijnsyndroom bij de man E (=male pelvic
congestion syndrome; cf. purple vagina)
blue bloater cyanose en hartziekte bij longobstructie
E (cf. pink puffer)
blue cohosh → cohosh
blue devils delirium tremens
blue diaper syndrome absorptiestoornis van tryptofaan
blue disease of Chillos valley bepaalde variant van pinta
N (niet-venerische treponematose)
blue dome cyst bepaald type cyste in mamma
blue line gingivalijn a.g.v. loodintoxicatie
blue nevus naevus caeruleus
blue pus etter uit een wond waarin P. pyocyanea
blue sclera bepaald type congenitale afwijking van de
sclera N (mesenchymziekte met osteogenesis imperfecta en
doofheid)
blue stone kopersulfaatneerslag
blue toe syndrome microembolie van de teen E (acute peripheral
ischemia due to small-vessel occlusion; cf. venous gangrene)
blue, out of the ~ uit het niets (komend), uit de lucht vallend
E (cf. code blue, methylene blue, ceroid storage disease)
bluish blauwkleurig
Blumberg’s sign loslaatpijn, teken van Blumberg → peritonitis
Blumer’s rectal shelf plaatvorm in rectum a.g.v. weefselingroei
blunt surgery opereren zonder mes
blunt(-edged) stomp, zonder scherpe rand
blunting afstompend
blur vlek, smet, nevelachtigheid
blurred beneveld, doezelig, beslagen, wazig
blush blos, blozen E (cf. venous blush)
blush grade, myocardial ~ angiografische aanwijzing voor de
mate van myocardiale reperfusie E (scale 0 through 3)
bluxism hoofdpijn a.g.v. het op elkaar klemmen van de
tanden
BM (abbr.) kandidaat in de geneeskunde (acad. graad)
E (=Bachelor of Medicine; cf. MD, PhD)
BMA (abbr.) Britse vereniging voor geneeskunde E (=British
Medical Association)
BMC (abbr.) mineraalgehalte van het bot E (=Bone Mineral
Content)
BMD (abbr.) E (=bone mineral density; cf. DXA)
BME (abbr.) E (=biomedical engineering)
BMH (abbr.) bepaald type hypergammaglobulinemie
E (=benign monoclonal hypergammaglobulinemia)
BMI (abbr.1) E (=body mass index; calculated as body weight
in kg divided by the square of body height in m; cf. obese,
overweight; MET)
BMI (abbr.2) E (=brain-machine interface; cf. BCI)
BMM (abbr.) E (=bone marrow-derived macrophage)
BMP (abbr.1) E (=bone morphogenetic protein)
BMP (abbr.2) E (=basic metabolic panel, i.e., electrolytes plus
creatinine and glucose)
BMPR (abbr.) E (=bone morphogenetic protein receptor)
BMR (abbr.) basaalmetabolisme, grondstofwisseling
E (=basal metabolic rate)
BMT (abbr.) E (=bone marrow transplantation)
BNCT (abbr.) E (=boron neutron capture therapy; method for
irradiating a tumor target, while avoiding healthy surrounding
tissue)
BNF (abbr.) E (=British National Formulary)
board certified ingeschreven in een register N (bv. van artsen)
board member raadslid, bestuurslid
boardlike abdominal rigidity plankharde buik
Boas’ sign hyperesthesie van de rug bij cholecystitis
BLS – bon
Bochdalek’s foramen hiatus pleuroperitonealis N (cf. hernia
diafragmatica)
Bockhart’s impetigo folliculitis superficialis
Bodansky unit activiteitseenheid m.b.t. fosfatase E (cf. alkaline
Engels-Nederlands
(acid) phosphatase)
Bode plot diagram van amplitudo versus frequentie bij een
overdrachtsfunctie, id.
Bodechtel-Guttmann disease subacute scleroserende
panencefalitis
Boder-Sedgwick syndrome corticostriatospinale degeneratie
bodice onderlijfje, keursje E (=camisole, underbodice,
undergarment)
bodily lichamelijk E (=corporeal, corporal, somatic)
bodily harm, inflicted ~ toegebracht letsel
body materie, massa, lichaam, soma (Gr.), corpus (L.) (1);
romp (2); instantie (3) E (cf. basal body, dead body, notified
body)
body build lichaamsbouw
body cavity lichaamsholte
body contouring lipolyse, liposuctie E (=suction lipectomy,
fat suction, lipoplasty)
body dysmorphia psychische stoornis waarbij de patiënt
amputatie van een lichaamsdeel nastreeft omdat dit als
oneigen wordt beschouwd
body fluid lichaamsvocht Am (=humor, cf. fluid)
body hair lichaamsbeharing
body height lichaamslengte
body image lichaamsschema N (in de neurologie)
body louse lichaamsluis
body mass lichaamsgewicht, lichaamsmassa E (cf. BMI)
body orifice lichaamsopening
body surface area lichaamsoppervlak in m2 N (gebruikt om
maten en gewichten van organen te vergelijken)
body temperature lichaamstemperatuur
body weight lichaamsmassa
body, foreign ~ vreemd lichaam, corpus alienum
body, inclusion ~ insluitlichaam
bodypacker bolletjesslikker E (also termed: mule, stuffer,
swallower)
Boeck-Besnier disease sarcoïdose, id.
Boerhaave’s syndrome ‘spontane’ slokdarmruptuur
Bogaert’s sclerosing leuko-encephalitis subacute scleroserende
leukoencefalitis E (cf. RPLS)
boggy moerassig, drassig, sponzig
Bogorad’s syndrome krokodillentranensyndroom
E (cf. crocodile tears, paroxysmal (unilateral) lacrimation)
Bohn’s nodules epitheelparels, Epstein parels N (epitheelcellen
op verhemelte van pasgeborene)
BOI (abbr.) E (=burden of illness)
boil buil, furunkel
boil, tropical ~ cutane leishmaniasis
BOLD (abbr.) E (=blood oxygen level detection; cf. fMRI)
boloney (Am.) onzin, zotteklap, lariekoek E (=nonsense, rubbish;
cf. balls, eyewash)
bolster suture ontspanningshechting
bolus een grote ronde pil E (cf. pilule)
bolus injection snelle inspuiting van een bepaalde stof in een
keer
bon jour drop druppel vocht uit urethra bij opstaan
N (kenmerkend voor gonorroe; druiper)
bonding hechtgedrag E (between parent and child)
bonding agent nontraumatisch hechtmiddel, e.g., huidlijm
bone bot, been, os (L.) E (cf. cancellous bone, cortical bone,
ossification, osteonic bone, sieve bone, wavy bone)
bone abscess botabces
bone absorption opname van een bepaalde stof in botweefsel
bone age skeletleeftijd, botleeftijd
bone bank botbank
bone chips beenschilfers N (cf. recalcificatie)
bon – BPI
bone conducting implant beengeleidingsimplantaat
bone cortex schors van het bot
bone cyst beencyste, botcyste E (cf. unicameral)
bone deformity botmisvorming
bone destruction botafbraak
bone formation botvorming
bone fracture botbreuk
bone grafting bottransplantatie
bone growth skeletrijping
bone marrow beenmerg
bone marrow aspiration/biopsy beenmergpunctie
bone matrix botmatrix
bone maturation botrijping
bone metastasis botmetastase
bone morphogenic protein botgroeibevorderend eiwit
bone necrosis botnecrose
bone necrosis, avascular ~ aseptische botnecrose (obs.), id.
bone pain botpijn
bone remodeling botveranderingen a.g.v. chronisch gewijzigd
belastingspatroon
bone scissors botschaartje
bone shaft schacht van een bot
bone shears grote botschaar
bone spur calcaneusspoor, hielspoor
bone stock botbed
bone substitute botvervangend materiaal
bone tissue botweefsel
bonelet botje E (=ossicle)
bone-seeking botzoekend
bonesetter chiropractor
Bonferroni procedure formule om de waarschijnlijkheid (p)
van de nulhypothese te corrigeren wanneer een aantal (k)
vergelijkingen is gemaakt N (waarbij de nieuwe p = p maal k)
Bonnevie-Turner → XO-syndrome
bony orbita benige oogkas E (cf. blow out fracture)
bony pelvis benig bekken
bony spur exostose E (cf. carpal boss)
bony tissue bot, been
BOO (abbr.) E (=bladder outlet obstruction)
book electrodes elektrische contacten aangebracht in groefjes
gesneden in een blok van isolerend materiaal
Book’s syndrome canities, poliosis, vroeg grijs haar
BOOP (abbr.) E (=bronchiolitis obliterans and organizing
pneumonia)
boosted cell response versterkte celrespons
booster dose (therapy) stootkuur
booster injection rappelinjectie
booting (sl.) herhaaldelijk inspuiten en opzuigen bij
intraveneuze injectie E (may increase risk of abscess)
boot-shaped ventricle laarsvormige hartkamer
bootstrap technique (stat.) bep. numerieke methode bij de
berekening van de standaardfout E (method is based on
randomly resampling (with replacement) the original data, thus
generating additional (surrogate) data)
borborygmus darmgeruis, darmgerommel
borderline grensgeval (situatie) E (cf. ruffled border)
Bordetella pertussis kinkhoest
boredom verveling
bore-out syndrome vermoeidheidsverschijnselen a.g.v.
permanente verveling E (cf. ergophobia)
boring pain zeurende pijn E (=nagging pain)
Borna’s disease bepaald type virusencefalitis
borne overgedragen, overgebracht
Bornholm disease E (=myalgia epidemica; epidemic pleurodynia)
borreliosis febris recurrens, borreliose E (cf. Lyme disease)
Borrmann classification stadiëring volgens Borrmann bij
maagkanker
bosom vrouwenborsten, boezem, mammae
boss ronde verhevenheid E (cf. carpal boss, frontal bossing)
42
bosselated bedekt met ronde uitsteeksels, bedekt met bultjes
bossing ontstaan van knobbels
bossing of the cranium knobbels op voorhoofdsbot en pariëtaal
bot N (bij kind a.g.v. rachitis of chronische anemie)
Bostock’s catarrh hooikoorts E (=hay fever)
Boston exanthem enterovirusziekte van CZS
bot fly, horse ~ paardenhorzel
Botalli’s duct ductus arteriosus, id.
both beide(n)
bothriocephalus diphyllobothrium, lintworm
botrocetin bep. modulator betrokken bij de Von Willebrand
factor E (cf. ristocetin)
botryoid druiventrosvormig
bottle nose drankneus, pimpelneus, alcoholische
rhinophyma E (=whisky nose, hammer nose)
botuliform worstvormig
botulism vergiftiging door botuline uit vlees, id.
E (cf. black-tar heroin, skin popping)
bouba mucocutane leishmaniasis
Bouchard’s disease acute atonische maagdilatatie
Bouchard’s nodes knobbeltjes rond het proximale
interfalangeale gewricht bij osteoartritis
Bouchet’s disease leptospirosis mitis
bouffée (de chaleur) (Fr.) opstijging van bloed naar het hoofd
N (cf. ‘vapeur’ bij vrouwen in menopauze)
bougie zetpil (1); flexibel instrument om in een
lichaamskanaal in te brengen voor onderzoek of
behandeling (2)
Bouillaud’s disease reumatische endocarditis
boundary condition randvoorwaarde
bound-belly hardlijvig, met obstipatie
bounding pulse vergrote polsdruk bij bepaalde ziektetoestand
E (‘water-hammer pulse’ is extreme variant)
Bouquet fever dengue, knokkelkoorts
Bourneville → Pringle (-Bourneville) syndrome)
boussarole (Haiti) pinta, id.
boutonneuse, fièvre ~ Afrikaanse tekenkoorts
boutonnière deformity vingermisvorming a.g.v. ruptuur van
een pees N (nl. van de extensor die aanhecht aan de middelste
falanx)
boutonnière malformation knoopsgatmisvorming
bouts aanvallen (van ziekteverschijnselen)
Bouveret-Hoffmann syndrome paroxismale tachycardie
(niet nader gespecificeerd)
Bovie (apparatus) elektrocauter, elektrocoagulator
bow legs O-benen, sabelbenen, genu varum (L.) E (cf. knock
knees, spindle-legs)
Bowditch staircase relatie kracht-frequentie bij stimulatie
van de hartspier, relatie sterkte-duur bij prikkeling van de
hartspier
bowel habits ontlastingspatroon, defecatiegewoonte
bowel sounds darmgeruisen a.g.v. peristaltiek
bowel, large ~ dikke darm E (cf. gay bowel)
bowel, small ~ dunne darm
Bowen’s disease intradermaal epithelioom, id. E (cf. psoriasis,
dermatitis)
Bowman’s membrane lamina limitans anterior
Boyd’s dysentery shigellose (groep C)
Bozemanii → Legionnaires’ disease
Bozzolo → Kahler’s disease
bp (abbr.) E (=base pair; cf. Mbp)
BP (abbr.) bloeddruk, tensie E (=blood pressure; cf. ABP)
BPA (abbr.) E (=burst promoting activity=IL-3 with CD123 as
receptor)
BPD (abbr.) E (=biparietal diameter)
BPE (abbr.) E (=benign prostatic enlargement)
BPF (abbr.) E (=bandpass filter)
BPH (abbr.) E (=benign prostatic hypertrophy)
BPI (abbr.) E (=bactericidal permeability-increasing protein)
43
Bq (abbr.) E (=becquerel; unit of radioactivity; curie is obsolete
unit; cf. Gy)
bra beha, BH E (cf. uplift bra)
brace beugel, draagband (voor steun en vorm), orthese
E (=orthesis, orthosis; cf. splint, Hare traction, Meek
brace)
brachial armvormig, arm betreffend
brachium (L.) arm, bovenste extremiteit
brachydactyly korte vingers, id. E (cf. syndactyly, polydactyly,
symphalangism)
brachymorphism gedaante met korte romp E (Marchesani
syndrome)
brachytherapy inwendige stralingsbehandeling, id.
E (cf. afterloading, teletherapy)
brachyury T-box transcriptie factor
Bradbury-Eggleston syndrome chronische orthostatische
hypotensie E (=postural syncope)
Bradford frame stretchbed t.b.v. immobilisatie
Bradley’s disease epidemisch braken
bradycardia bradycardie N (abnormaal langzame hartfrequentie
en pols)
bradycinesia, bradykinesia beweging die abnormaal langzaam
is, id.
bradykinin bradykinine N (krachtige vasodilator; een kinine
bestaande uit aminozuren)
bradymetabolic koudbloedig E (=cold-blooded)
bradypnea ademhaling die abnormaal langzaam is, id.
bradytocia geboorte die langzaam verloopt
Bragard test druktoename in de rug (ter hoogte van L5) bij
beweging N (nl. bij dorsiflexie van de voet)
Bragg fort → Bragg fever
Brailsford’s disease bepaald type kyfose met dystrofie
Brailsford-Morquio disease/syndrome mucopolysacharidose
type IV
brain abscess hersenabces
brain concussion hersenschudding
brain contusion stomp hersenletsel met hersenbeschadiging
E (cf. contusion, concussion)
brain damage hersenbeschadiging
brain death hersendood E (irreversible loss of all functions of the
entire brain, including the brain stem)
brain edema hersenoedeem E (=brain swelling)
brain fever meningitis
brain infarction herseninfarct
brain injury hersenletsel
brain injury, mild traumatic ~ hersenschudding
brain mass hersenmassa
brain metastasis uitzaaiing naar de hersenen
brain nerve hersenzenuw
brain sarcoma hersensarcoom
brain stem hersenstam, truncus encephali (L.) E (=brainstem;
its connotation has undergone several rather arbitrary
modifications; cf. pons)
brain styling het veraangenamen van de life style d.m.v.
het gebruik van psychotrope middelen E (cf. life style
enhancement, tweak)
brain swelling hersenoedeem E (=brain edema)
brain trauma hersenletsel
brain tumor hersengezwel, hersentumor N (cf. brughoektumor,
tulbandtumor, schijngezwel in de hersenen)
brain washing hersenspoeling, menticide
Brain’s syndrome exophthalmus en ophthalmoplegia externa
braincase neurocranium, hersenschedel, cranium cerebrale
(L.) N (cf. schedelbeenderen, schedeldak)
brain-dead patient hersendode patiënt
brains hersenen
brake (fluid) rem(vloeistof)
bran bath zemelenbad
bran tea zemelwater
Bq – bre
branch tak, zijtak, vertakking E (cf. area ratio, daughter vessel,
parent vessel, arborizing, vessel, bifurcation, tributary)
branch varicosities spartaderen in zijtakken van v. saphena
E (cf. truncal varices)
Engels-Nederlands
branched vertakt, zijtakken vertonend E (cf. biramous)
branched chain oxoacid aciduria esdoornstroopziekte E (cf. maple
syrup disease)
brancher deficiency amylopectinose
branchial arch kieuwboog E (five pairs of mesenchymal - later
cartilaginous - arches of the fetus in the region of the neck;
cf. BOR)
branching vertakkend
Brandt’s syndrome acrodermatitis enteropathica, id.
Branham’s bradycardic response hartfrequentiedaling bij
bloeddrukmeting N (nl. bij occlusie van bloedvaten in het been
t.g.v. een manchet)
brash (water) branderigheid in de maag, ‘het zuur’
E (=waterbrash)
brass-founders ague kopergieterskoorts
brassy eye oogontsteking bij koperbewerkers E (=chalkitis)
Braunula katheter met invoernaald voor een vene, id.
Braunwald’s sign polsdrukafname na een premature slag
Bravais-Jacksonian epilepsy focale partiële epilepsie
E (Kojevnikoff syndrome)
brawny induration weefselverdikking en -verharding
brawny scleritis vlezige ontsteking van de harde oogrok
Braxton Hicks’ contraction langzame uteruscontractie bij een
zwangere N (pijnloos en spontaan optredend vanaf eerste trimester)
Braziers’ disease koperslagersziekte
Brazilian blastomycosis paracoccidioidomycose
Brazilian leishmaniasis mucocutane leishmaniasis
Brazilian spotted fever rickettsiose overgebracht door een teek
BRB (abbr.) E (=blood-retina barrier)
BRCA (abbr.) E (=breast cancer gene; cf. BACH, BRCT)
BRCT (abbr.) E (=BRCA1 carboxyl-terminal)
BRD2 (abbr.) E (=bromodomain-containing protein 2)
bread-and-butter pericarditis fibrineuze ontsteking van het
hartzakje
breadth breedte
break breuk (1); onderbreking, pauze (2) E (cf. outbreak)
breakbone fever knokkelkoorts, dengue
breakdown afbraak E (cf. nervous breakdown)
break-even point kritisch afzetpunt E (cf. cut-off point)
breakthrough (bleeding) doorbraak(bloeding) E (cf. withdrawal
bleeding)
breast borst, vrouwenborst, mamma E (cf. chicken breast)
breast band borstband van een vrouw, corset
L (strophium)
breast bone borstbeen, sternum
breast carcinoma borstklierkanker, borstkanker,
mammacarcinoom E (=breast cancer, mammary carcinoma;
cf. BRCA)
breast density proportie mammaweefsel dat stroma of
klierweefsel alsmede hyperplasie van ductus bevat
E (on mammographic screening)
breast enlargement mammavergroting, borstvergroting
breast feeding borstvoeding
breast lesion mammografische afwijking
breast mass mammatumor
breast pain pijn in een borst E (=mammalgia; cf. chest pain)
breast, pendulous ~ hangborst, mastoptose
breath adem(teug)
breath holding spell driftaanval met inhouding van de adem
N (m.n. bij een kind)
breath odor geur van de uitgeademde lucht
breath sound ademhalingsgeluid
breathalyzer apparaat om blaasproef uit te voeren
breather ontluchtingsopening
breathing ademhaling E (cf. difficulty in breathing)
bre – bro
breathing pain pijn samenhangend met de ademhaling
breathlessness ademnood, benauwdheid, kortademigheid
Breck feeder kunstspeen N (om melk toe te dienen met
extra druk)
Breda’s disease bepaald type framboesia
breech delivery stuitbevalling, stuitgeboorte
breech presentation stuitligging
breeches, riding ~ rijbroek N (cf. caudasyndroom)
breeder (sl.) hetero(seksueel) N (term afkomstig van
homoseksuelen); E (cf. frit, gonif, left-handed, maricon, queer,
twink)
breeders fokkers E (cf. pigeon breeders’ disease/lung)
breeding fokken, veredelen (1); opvoeding (2)
brefeldin antibioticum dat translocatie van eiwitten van ER
naar Golgiapparaat inhibeert
bregma kruin, schedelkruin, naadverbinding bij fontanel,
bregma (Gr.)
brei (suspension) bepaalde weefselsuspensie in een isotoon
medium E (used chiefly as a culture for certain viruses; cf. pulp,
slush preparation)
Breisky’s disease kraurosis vulvae
Brennemann’s syndrome acute mesenteriale lymfadenitis
Brenner’s tumor fibro-epithelioom van ovarium
Breslow thickness breslowdikte E (cf. melanoma)
BRET (abbr.) E (=bioluminescent resonance energy transfer;
cf. CRET, LRET)
Bretonneau’s disease difterische maligne angina
Breus’ mole mola-zwangerschap (cf. mola hydatidosa)
brevicollis korte hals vertonend, id. E (Klippel-Feil syndrome)
bride’s cold verkoudheid van een recent gehuwde vrouw
E (cf. cold, head cold)
bridge donor donor die een orgaan afstaat zodra een passend
orgaan beschikbaar is voor een gekoppelde ontvanger
E (cf. altruistic donor)
bridge of the nose neusrug, dorsum nasi [L.]
bridge of Varolius pons (Varolii), brug van het cerebellum
bridging overbrugging, dwarsverbinding (vormend)
E (cf. myocardial bridge)
bridging therapy vervanging van heparine door warfarine voor
en na een ingreep
brief reactive psychosis kortdurende reactieve psychose
bright blood kleurverschil in een afbeelding t.g.v. het
instromen van bloed E (cf. black blood in MRI)
bright border zoom van een trilhaarcel
Bright’s disease ieder type nierziekte met albuminurie en
verhoogde bloeddruk
bright-red helderrood
Brill(-Zinsser) disease recidiverende vlektyfus
Brill-Symmers’ disease macrofolliculair lymfoom
Brinton’s disease maag met stijve wand a.g.v. scirrhus
E (=‘leather bottle stomach’)
Brion-Kayser disease paratyfus
Brissaud (-Meige) syndrome infantiele vorm van myxoedeem
E (=Brissaud’s infantilism)
Brissaud’s motor-verbal tic motorisch-verbale stoornis
bristle cell borstelcel, trilhaarcel (in het oor)
bristling of hairs kippenvel, pilo-erectie E (stinging bristle)
brittle vergankelijk (1); broos (2)
brittle bones osteogenesis imperfecta, fragilitas ossium
brittle diabetes labiele diabetes N (d.w.z. moeilijk instelbaar)
brittle nail brosse nagel
BRM (abbr.) E (=biological response modifier)
broad (fish) tapeworm brede lintworm (van vissen)
broad betalipoproteinemia bepaalde vorm van hyperlipidemia
E (cf. floating betalipoproteinemia)
broad ligament ligamentum latum
broad street pneumonia legionellosis E (=veterans disease)
Broadbent’s sign terugtrekking van de elfde en twaalfde rib
N (toegeschreven aan adhesies tussen hart en diafragma)
44
broadened complex verbreed complex
Broca’s area regio subcallosa
Broca’s center spraakcentrum E (=speech center)
Brock’s syndrome middenkwabsyndroom N (atelectase met
pneumonitis)
Brocq’s disease atopische (diffuse) neurodermatitis
Brocq-Duhring disease dermatitis herpetiformis
Broders classification histologische indeling in vier klassen voor
epidermoïd en adenocarcinoom van de cervix
Brodie’s abscess etterige lokale osteomyelitis
Brodie’s disease cystosarcoma phylloides N (d.w.z. een bepaalde
mastopathie)
broken line streepjeslijn E (=dash line; cf. dotted line)
bromhidrosis secretie van stinkend zweet, id. E (=osmidrosis)
brominebenzyl radicaal van broom en koolwaterstof
bromocriptine hormoonremmer m.b.t. prolactinesecretie
bronch(i)ogenic uitgaande van de bronchus
bronchial bronchus betreffend
bronchial asthma asthma bronchiale E (cf. asthmatic croup,
colliers’ asthma, grinders’ asthma, miners’ asthma, red cedar
asthma, sequoiosis asthma, stonemasons’ asthma)
bronchial breathing bronchiaal ademen
bronchiectasis bronch(i)ectasie, bronchiëctase
bronchiolar bronchiolus betreffend E (cf. bronchial)
bronchiole bronchiolus
bronchiolectasia verwijding van een bronchiolus, id.
N (honingraatlong)
bronchiolitis ontsteking van bronchioli, id. E (cf. BOOP)
bronchitis bronchusontsteking, id.
bronchitis, chronic ~ (Br.) → emphysema (Am.)
bronchoalveolitis bronchopneumonie E (cf. BAC)
bronchoaspergillosis bronchusbesmetting door Aspergillus
E (cf. ABPA)
bronchocentric granulomatosis bronch(iol)us met granuloom en
exsudaat
bronchoconstriction samentrekking van de bronchus
bronchocutaneous bronchus en huid betreffend
bronchodilation bronchusverwijding
bronchography röntgenfotografie van de longen
N (met contrastmiddel in de bronchi)
broncholith longsteentje, calculus bronchialis, pneumoliet, id.
broncholithiasis aandoening a.g.v. longsteentje/bronchussteen/
broncholiet
bronchomoniliasis candida-infectie van bronchi
bronchomycosis schimmelziekte van bronchi
bronchonocardiosis nocardiose van bronchus
bronchopleural bronchus en pleura(holte) betreffend
bronchopneumonia longontsteking uitgaande van bronchi(oli)
bronchopulmonary bronchi en longen betreffend
bronchopulmonary segment longkwabdeel begrensd door
bindweefsel
bronchorrhagia bloeding vanuit de bronchi
bronchoscopy endoscopisch onderzoek van de bronchi
bronchospasm spasme van de bronchi, id.
bronchospirochetosis spirochetose van de bronchi
bronchostenosis vernauwing van een bronchus
bronchus luchtpijp in de long, id. E (cf. tracheal bronchus)
bronchus apicalis bronchus naar de linker longtop
bronchus obstruction afsluiting van een bronchus
brontophobia vrees voor donder(slag)
bronze diabetes hemochromatose
bronze(d) disease (tuberculous type) tuberculeuze vorm
van M. Addison
bronzed skin bronsziekte, melasma suprarenale N (dit is
abnormale huidpigmentatie; cf. M. Addison)
brood capsules blaasjes aan binnenkant van cysticercus
Brooke’s disease/tumor trichoepithelioma, trichoma
E (=epithelioma adenoides cysticum)
broth bouillon N (t.b.v. kweek)
45
brow wenkbrauw (1); voorhoofd, sinciput (2)
brow ache voorhoofdspijn
brow ague migraine
brow presentation voorhoofdsligging, kruinligging
brown arcs bruine boogjes N (in het nagelbed bij uremie)
brown atrophy bruine atrofie N (a.g.v. lipofuscine)
brown bowel syndrome ceroïdose (van de darm)
brown induration bruine induratie N (a.g.v. hemosiderine)
brown lung vlaswerkersziekte, byssinosis
Brown noise stochastische ruiscomponent E (cf. white noise,
noise, SNR)
brown recluse spider Loxosceles reclusa, bruine kluizenaarsspin
brown tumor tandvleesuitwas, epulis, uitwas van gingiva
Brown(-Horton) disease reuscellenarteriitis E (cf. arteritis
temporalis, giant cell arteritis)
Brown(-Paterson) syndrome sideropenische dysfagie
E (cf. Paterson-Kelly-Brown-/Plummer-Vinson-syndrome)
Brown’s tendon mechanisch strabisme a.g.v. een peesafwijking
Brown-Denny neuropathy (erfelijke) sensorische neuropathie
Brown-Hopp stain kleuring volgens Brown-Hopp
N (cf. kattenkrabkoorts)
Brown-Sanger syndrome cerebellaire degeneratie
Brown-Sequard syndrome spastische spinale monoplegie
BRS (abbr.) E (=baroreflex sensitivity)
brt (abbr.) E (=Bordetella reverse transcriptase)
brucellosis infectieziekte door Brucella, id.
Bruch’s disease teken vlektyfus
Brudzinski sign flexie van knie en heup bij het heffen van het
hoofd N (meningitis)
Brug’s filariasis filaria N (infectie door een bepaalde draadworm)
Brugsch’s syndrome acropachydermie
bruise, bruising blauwe plek (1); kneuzing, buil (2)
E (cf. hematoma, extravasation, periorbital bruising)
bruit geruis, murmur E (cf. souffle, heart sound,
phonocardiography)
brumptomyia bepaald type zandvlieg, id.
brunescens cataract staar bij oudere mensen
E (cf. chaperonopathy)
Brunner’s glands glandulae duodenales E (=duodenal glands)
brush border borstelzoom N (van de nier); E (cf. Hartnup, NBB)
brush burn schaafwond
Brushfield’s spots witte puntjes a.g.v. depigmentaties verspreid
rond de iris N (m.n. bij syndroom van Down)
brushlike borstelvormig N (bv. van bloedvaten)
Bruton’s disease agammaglobulinemie N (waarbij de B-cel
deficiënt is)
bruxism tandenknarsen E (cf. grinding of teeth)
Bryant’s triangle bekkendriehoek N (die abnormaal is bij
heupdislocatie)
BSA (abbr.1) E (=body surface area)
BSA (abbr.2) E (=bovine serum albumin)
BSCL (abbr.) E (=Berardinelli-Seip Congenital Dystrophy)
BSE (abbr.) E (=bovine spongiform encephalopathy; cf. TSE,
CJD, MCD)
BSO (abbr.) E (=bilateral salpingo-oophorectomy)
BSP (abbr.) bromosulfaleïne E (=bromsulphthalein)
BSPM (abbr.) E (=body surface potential mapping)
BSR (abbr.) bezinkingssnelheid van bloed, BSE E (=blood
sedimentation rate; cf. ESR)
BSS (abbr.) E (=blind source separation)
BTC (abbr.) basale temperatuurcurve E (=basal temperature
curve)
BTL (abbr.) E (=bilateral tubal ligation)
bubble trap bellenvanger
bubbly lung syndrome longfibrose bij prematuren
bubo [pl. buboes] lymfadenitis
bubonic plague builenpest, bubonenpest
bubonocele zwelling in de lies a.g.v. hernia, id.
bubonulus knobbeltje bij lymphogranuloma venereum
bro – bul
bucardia vergroot hart met ernstige hypertrofie
buccal mond betreffend N (i.h.b. de binnenkant van de wang)
buccal smear likproef, chromatinetest bij wangslijmvlies
Buchanan’s disease juveniele osteochondrose van crista iliaca
Engels-Nederlands
Buchem’s syndrome (Van ~) hyperostosis corticalis generalisata
E (characterized by hyperostosis, a protruding chin, a high
forehead, and facial nerve palsy; cf. sclerosteosis)
Buchman’s disease juveniele osteochondrose
Buck’s fascia (Am.) bindweefselvlies in de penis E (=Camper’s
fascia)
bucket handle fracture scheur van kraakbeen van de meniscus
bucket handle lesion hengselscheur N (cf. meniscus)
buckling kronkelen, zich ombuigen
buckling surgery, scleral ~ ingreep waarbij een schildje of gordel
op de harde oogrok wordt genaaid teneinde glasvochttractie
te verminderen E (cf. retinopexy, vitrectomy, vitreous traction)
buckshot (hagelpatroon van) verkalkingen van klieren en
longweefsel na pulmonale histoplasmose E (cf. American
histoplasmosis, Darling’s disease, birdshot)
Budd-Chiari syndrome trombose van vena hepatica
budding endofytie, klieringroei, bourgeonnement
E (=gemmation)
buddy taping immobilisatie door omwikkelen samen met
naaste teen/vinger
budgerigar-fanciers’ disease/lung vogelfokkerslong,
grasparkietlong
buds knopjes waaruit een groeiproces ontstaat
Buedinger-Ludloff-Laewen syndrome recidiverend derangement
van de knie
Buerger(-Winiwarter) disease tromboangiitis obliterans
Buerger-Gruetz disease hyperlipidemie N (groep D)
buffalo hump/neck bizonnek E (moderate kyphosis with heavy fat
pad on neck; cf. Cushing)
buffer action bufferwerking
buffy coat leukocyten op gecentrifugeerd bloed E (=leukocytic
cream, yellow layer)
bug (Am.) insect (1); kever (2); programmeerfout bij
computer (3)
buggery copulatie met een dier (1); anale seks door een man
(2) E (often equivalent to sodomy)
Bugnet method bepaald type oefentherapie bij revalidatie
building sickness ziektebeeld veroorzaakt door blootstelling aan
verontreinigingen en ziektekiemen binnen een afgesloten
gebouw E (=sick building syndrome)
build-up in EEG diffuus patroon van monofasische langzame
golven in het EEG tijdens hyperventilatie
bulb, bulbus (L.) bol (1); lamp, gloeilamp (2); oogbol (3)
N (ook: medulla oblongata)
bulbar medulla oblongata betreffend, bulbair (1); oogbol
betreffend (2)
bulbar nucleus nucleus in het verlengde merg
bulbar paralysis, asthenic ~ myasthenia gravis
pseudoparalytica E (=Goldflam-Erb disease)
bulbitis ontsteking van bulbus urethrae
bulbous gezwollen, bolvormig vergroot, bolachtig
E (cf. bulbar, bullous)
bulemia, bulimia, bulimy geeuwhonger, boulemie, bulimie,
hyperfagie E (cf. binge-purse syndrome)
bulge, to ~ uitpuilen, uitstulpen E (cf. disc bulging)
bulging fontanels vergroeiingsstoornis van schedelbeenderen
bulimarexia habituele verstoring van eetgedrag met aanvallen
van veel eten gevolgd door braken of gebruik van laxantia
E (bulimia nervosa, cf. bulemia)
bulk vezelrijke plantaardige componenten
E (=fiber, roughage)
bulkforming agent zwelmiddel
bulky volumineus, omvangrijk
bulky uterus hypertrofie van de baarmoeder
bull dog skin verdikte hoofdhuid E (cf. acromegaly)
bul – Cac
bull neck bizonnek, stierennek N (typisch voor nasofaryngeale
difterie)
bull neck dikke nek a.g.v. spierhypertrofie of opgezette
lymfklieren
bull’s eye tweedimensionale kleurenweergave van een
driedimensionaal beeld (1); macula-afwijking in de vorm van
een koeienoog (2)
Bull’s regime maagsonde om uremie te behandelen
bulla huidblaasje > 5 mm, id. E (cf. bullous, bulbar, bulbous)
bulldog forceps arterietang, arterieklem
Buller’s shield pleister met glaasje als oogbescherming
bullet wound schotwond
bullis syndrome bepaald type rickettsiose door teek E (=lone
star fever)
bullous huidblaasje betreffend E (=bullate; cf. bulbous, bulbar)
bullying agressieve uitbarsting, woedereactie
bum (sl.) achterwerk, achterste, zitvlak, billenwerk
E (cf. gluteal region, backside, buttocks, seat, bottom, behind, butt,
ass, prat)
bun knot(je), haarknot
BUN (abbr.) azotemie, uremie E (=blood urea nitrogen)
bundle (branch block) bundel(takblok)
bundle of Kent syndrome anomale atrioventriculaire excitatie
bunion eeltknobbel bij gewricht van de grote teen → hallux
valgus
Bunnell, Paul ~ (test) heterofiele agglutininetest, id.
N (cf. ziekte van Pfeiffer)
Bunsen burner gasbrander met regelbare luchttoevoer, id.
bunyamwera fever (bepaald type) groep c virale koorts
buoyancy drijfvermogen, opwaartse druk van een vloeistof
buphthalmos koeienoog E (cf. hydrophthalmia)
bupivacaine (bepaald type) lokaal anestheticum
bur tandartsboor E (=burr drill)
burden of disease ziektedruk E (cf. tumor burden)
burdwan fever leishmaniasis
buret(te) maatglas met een kraan aan de onderkant, id.
Burgess method bepaald type onderbeenamputatie
N (bij perifere vaatziekten)
buried roots achtergebleven tandwortels
Burkitt lymphoma tumor van lymfoïde weefsel
N (lymfoblastisch); E (cf. BL)
Burkittlike lymphoma lymfoom gelijkend op Burkitt-type
Burmese ringworm tinea imbricata
burn brandwond, ustus (L.), litteken van brandwond
Burnet-Derrick disease Q-koorts N (door Coxiella Burnetii)
Burnett’s syndrome melk-alkalisyndroom
Burnier’s syndrome hypofysaire dwerggroei
burning brandend, gloeiend (1); verbranding (2)
N (bv. brandend van pijn; cf. brandwond)
burning feet syndrome kampvoeten N (met ’s nachts
paresthesieën, door deficiëntie van vitamine B-complex)
burning tongue glossodynia, glossalgie
burnout overspannen(heid), surmenage N (stoornis die
wordt gekenmerkt door gevoelens van uitputting van lichaam,
geest en ziel)
burnt lime ongebluste kalk E (=caustic lime)
burp boer, ructus, oprisping E (cf. charge-burping theory)
burr botfrees E (cf. trephination)
burr cell doornappelcel, echinocyt, erytrocyt met gekartelde
rand E (=echinocyte; e.g., in Gasser’s syndrome)
burr drill tandartsboor E (=bur)
burried suture diepe hechting
burrow gangetje/holletje (met mijt) in de huid
bursa zakvormige holte, id. N (bv. bij gewricht)
bursitis slijmbeursontsteking, bursaontsteking, id. E (=bursal
synovitis; cf. Albert’s syndrome, housemaid’s knee, miners’ elbow
and knee, nun’s knee, students’ elbow, Pellegrini-Stieda syndrome,
Tornwaldt’s disease)
burst impulstrein
46
burst abdomen buik die ‘op springen staat’
burst neuron zenuwcel met elektrische ontlading
E (cf. saccade)
bursting fracture barstfractuur E (cf. crush injury,
tuft fracture)
bursting pain barstende pijn
buruli ulcer boeroeli-zweer N (a.g.v. mycobacterie)
Bury’s disease erythema elevatum diutinum
Buschke-Löwenstein tumor condyloma giganteum
E (cf. Busse-Buschke disease)
Bush teas (sl.) pyrrolizidine alkaloïden
Busquet’s disease osteoperiostitis
Busse-Buschke disease cryptococcose
bust boezem (van een vrouw)
bute (sl.) fenylbutazon
Butler-Albright syndrome hyperchloremische nefropathie met
acidose
butt (Am.) achterwerk, zitvlak, achterste, billenwerk
E (cf. gluteal region, backside, seat, bottom, buttocks, behind,
bum, ass, prat, goofy-butt)
butter yaws framboesia met multipele papillomata
butterfly (appearance) (uiterlijk van een) vlinder(figuur)
E (cf. rash)
butterfly bandage zwaluwstaartje N (m.b.t. verbandmiddelen)
butterfly diagram grafische weergave van opeenvolgende
momentopnames van de bodemkrachtvector
buttock bil, natis E (cf. gluteal region, backside, seat, bottom,
buttocks, behind, bum, ass, butt)
button hole deformity boordenknoopmisvorming
buttonhole hand boutonnièremisvorming, knoopsgatmisvorming
buttonlike knoopvormig
buzzing gegons, geroezemoes E (cf. ringing in the ears,
tinnitus, sonitus)
b-VAD (abbr.) E (=biotinylated valyl-alanyl-aspartic acid
(O-methyl)-fluoro-methylketone; cf. zVAD)
Bvg (abbr.) E (=Bordetella virulent; cf. brt)
BW (abbr.) lichaamsgewicht E (=body weight)
Bwamba fever koorts door een bepaald virus (en overgebracht
door een mug)
BWC (abbr.) E (=Biological and Toxin Weapons Convention)
Byler’s disease (familiaire) intrahepatische cholestasis
bypass omleiding N (bv. m.b.t. kransslagader)
Byrom → E (cf. Wilson-Byrom syndrome)
byssinosis vlaswerkersziekte, id. E (=brown lung)
bystander effect verschijnsel waarbij tijdens radioactieve
bestraling niet alleen doelwitcellen maar ook omringende
gezonde cellen worden getroffen
Bywaters’ syndrome anurie a.g.v. trauma met daarbij
nierdecompensatie
c
cabbage (sl.) vagina
CABG (abbr.) E (=coronary artery bypass grafting)
cable plug steker (van een kabel)
cable socket contrasteker (van een kabel)
cable theory representatie van een cilindrische vezel als een
elektrisch netwerk van weerstanden en capaciteiten, id.
Cabot ring afwijking van de celkernmembraan bij de
erytrocyt N (voorkomend bij ernstige anemie)
CAC (abbr.) E (=coronary artery calcification)
Cacchione → DeSanctis-Cacchione syndrome
47
cachectic krachteloos, zwak, id.
cachectin recombinant humaan tumornecrosefactor alpha
E (a 35 kDa dimer; cf. TNF)
cachet capsule (met geneesmiddel)
cachexia uittering, zwakte met ondervoeding, id.
cachinnation hysterisch lachen
cachou tablet om een frisse adem te bevorderen
cack-hand (sl.) linkerhand
cacotrophy ondervoedingstoestand
CAD (abbr.) coronaire hartziekte E (=coronary artery disease)
cadaver lijk, kadaver E (cf. HBCD)
cadence aantal stappen per minuut, cadans, loopritme
E (cf. stride, gait)
cadherin receptoreiwit m.b.t. calciumion-afhankelijke
homofiele adhesie E (cf. selectin, integrin)
caduceus gevleugelde staf met kronkelende slang(en) E (used
as symbol of the medical profession)
caesarean → cesarean
cafe-au-lait spot naevus spilus, bepaald type pigmentvlek
E (occurring with neurofibromatosis and Albright’s syndrome)
caffeine coffeïne, id.
Caffey’s disease/syndrome infantiele corticale
hyperostose
CAGE (abbr.2) E (=Can you cut down on your drinking, Annoyed
when asked to stop drinking, Guilty about drinking, Eye-opener
drink needed when you get up in the morning; a questionnaire for
alcohol dependence)
CAGE (abbr.3) E (=cap analysis gene expression)
CAGE (abbr.1) E (=chymostatin sensitive angiotensin II generating
enzyme)
cage, rib ~ ribbenkast
CAI (abbr.) E (=codon adaptation index)
Cain complex rivaliteit tussen kinderen uit een gezin
caisson disease decompressieziekte, onderdrukziekte,
duikersziekte, id.
cake kidney vergroeiing van beide nieren
caked breast harde borst a.g.v. melkafvoerblokkade
calabar swelling lokaal oedeem bij loa-loa infectie
calamite (sl.) kind-slachtoffer van homoseksuele handeling
calamity syndrome alarmerende angsttoestand met
vervreemdingsverschijnselen
calbindin intestinaal calciumbindend eiwit
calcaneal hiel betreffend
calcaneal spur hielspoor, calcaneusspoor E (=bone spur,
heel spur)
calcaneal tendon achillespees
calcaneonavicular calcaneus en os naviculare betreffend
calcaneum, calcaneus hielbeen, id.
calcar spoor, kleine uitwas van bot, spina (L.) E (=spur)
calcareous kalkhoudend, kalk bevattend
calcareous infiltration calcificatie E (cf. calcinosis)
calcarine complex hippocampus minor
calciferol vitamine D2, ergocalciferol
calcific kalkvormend
calcification kalkzoutafzetting (in weefsel), id. E (cf. eggshell
calcification)
calcification, dystrophic ~ calcificatie van een tumor a.g.v.
ischemie
calcification, metastatic ~ verkalking geassocieerd met
hypercalciëmie E (without previous degenerative or necrotizing
changes in tissue)
calcified verkalkt
calcilytic stof die de werking van een calcium-sensing receptor
blokkeert N (met toepassing bij osteoporose)
calcimimetic stof die de werking van calcium op de
calcium-sensing receptor nabootst E (e.g., cinacalcet)
calcineurin calmodulinafhankelijke fosfatase
calcinosis afzetting van kalkzouten, kalkjicht, id. E (cf.
chondrocalcinosis, nephrocalcinosis, Verse’s disease, calcification)
cac – cal
calciosome celorgaan dat intracellulair niveau van calcium
regelt via accumulatie en afgifte
calcipenia tekort aan calcium in het lichaam
calcitonin thyr(e)ocalcitonine, id. E (cf. CT)
Engels-Nederlands
calcitriol (actieve vorm van) vitamine D
(= 1,25-dihydroxycholecalciferol)
calcium sparks synchrone afgifte van intracellulair calcium
door groepjes RyR2 E (cf. calstabin2)
calciuria urine met daarin calcium, id.
calculous steen(tje) betreffend
calculous anuria anurie door steenvorming
calculous pyelonephritis pyelonefritis door nierstenen
calculus (L.) [pl. calculi] steen(tje), concrement, id.
calculus, biliary ~ galsteen
caldesmon eiwit (70-80 kDa) dat geassocieerd is met actine
calefacient warm aanvoelend
calenture hevige koorts met delier voorkomend in tropische
gebieden
calf [pl. calves] kuit (van het been), sura (L.), kneme (Gr.)
E (cf. sural)
calf cramp kuitkramp
calf’s teeth melktanden
caliber diameter (van een opening)
caliceal kelk/calyx betreffend E (=calyceal)
caliectasis nierkelkverwijding
California disease coccidioidomycose van de long
California encephalitis virusencefalitis overgebracht door een mug
caligo (obs.) verzwakte visus
caligo cornea lenstroebeling met verzwakte visus
calipers passer (om diameter te bepalen) E (=callipers)
calisthenics tak van sport waarbij het uithoudingsvermogen
van spieren wordt geoefend
calix calyx E (cf. caliceal, calyceal)
Calkins sign handgreep bij het actief leiden van de nageboorte
CALL (abbr.) E (=common (or null cell) acute lymphoblastic
leukemia)
call, to be on ~ wachtdienst hebben
CALLA (abbr.) E (=common acute lymphoid/lymphoblastic
leukemia antigen)
Call-Exner bodies follikels met eosinofiel materiaal in
granulosacel ovariumtumor
callosity eelt(knobbel), verhoornde huid, tylositas, id.
E (=callus; cf. bunion)
callosum, corpus ~ hersenbalk, commissura maxima
callous verhard, voorzien van eelt
callus (L.) eelt(knobbel) (1); botmateriaal afgezet rond een
breukplaats (2) E (=callosity, poroma, tyloma; cf. bunion);
L (cf. clavus)
calm(ness) kalm(te)
calmodulin bepaald intracellulair eiwit dat calciumion bindt,
id. E (cf. tropomodulin)
calomel kwikchloruur, mercurochloride, id. E (cf. SCE)
calor warmte
caloric irrigation warmwatertest voor het labyrinth van het oor
om vestibulaire neuritis te beoordelen
caloric malnutrition ondervoeding door calorietekort
calorie-limited diet caloriebeperkend dieet E (=calory-limited
diet)
calorific de omzetting in warmte betreffend
calpactin E (=annexin II)
calpain door calcium-ion geactiveerde cysteïne protease, id.
E (14 independent genes encode members of this superfamily;
cf. LGMD type 2A)
calpainopathy afwijking gebaseerd op verstoring van de
werking van calpaine N (speelt wellicht een rol bij ontstaan van
o.a. diabetes, cataract, LGMD en Alzheimer)
calphostin een proteïne kinase C inhibitor, id.
calstabin2 kanaal-stabiliserend eiwit dat de activiteit van RyR2
reguleert
cal – cap
calvaria, calvarium schedeldak E (=skullcap)
calvarial hyperostosis botwoekering bij het schedeldak
Calve(-Perthes) disease osteochondrose van femurkop
calvities kaalhoofdigheid
calyceal diverticle of kidney nierkelkdivertikel E (cf. caliceal)
calyx [pl. calyces] kelk, kelkvormig(e) orgaan/holte, id.
E (=calix)
CAM (abbr.) E (=calcium dependent cell adhesion molecule;
cf. ICAM, VCAM)
camalote sign (radiol.) echinococcus cyste (blijkens de schaduw
op de X-foto)
cambium teeltweefsel, deelweefsel, laterale meristeem,
groeilaag tussen bast en hout (1); binnenste laag van het
periost (2)
cambium layer laag van mesenchymcellen
cambium, interfascicular ~ groeiweefsel dat ontstaat tussen
vaatbundels
cameleon Ca2+ indicator gebaseerd op calmodulin en GFP
mutanten
cameloid cell elliptocyt
Cameroon fever bepaald type malaria
camisole onderlijfje E (=bodice, underbodice)
cAMP (abbr.) E (=cyclic adenosine monophosphate; cf. SCARP)
camp eyes amblyopie i.v.m. de voeding
Campanacci → Jaffe
Campbell de Morgan spot angioma senile
camper kampeerder
camphor kamfer
campomelic dysplasia ernstige aangeboren aandoening
met gonadale dysgenesie en skeletmisvormingen a.g.v.
translocatie in chromosoom 9p
camptodactyly gampsodactylie, campylodactylie,
flexiecontractuur van interfalangeale gewricht van
vinger(s), id.
Camurati-Engelmann disease congenitale sclerose van de diafyse
Canada → Cronkhite-Canada syndrome
canal of Hering galcapillair
canal, carotid ~ kanaal van de a. carotis interna
canal, haversian ~ vaatkanaal in bot, Havers kanaal
canal, intervertebral ~ tussenwervelkanaal
canal, nasolacrimal ~ neustraankanaal
canal, pulp ~ tandwortelkanaal
Canale-Smith syndrome autoimmuun lymphoproliferatief
syndroom E (=ALPS)
canaliculi biliferi afvoergangen bij ductus interlobularis
canaliculitis (lacrimal ~) ontsteking van traanklierbuisje
canaliculus kanaaltje
Canavan’s disease spongieuze degeneratie van het
zenuwstelsel N (bepaalde vorm van leukodystrofie)
cancellate(d), cancellous spongieus E (=spongy)
cancellous bone bot met rasterstructuur, spongieus bot
E (=porous /spongy /trabecular bone; cf. cortical bone,
osteonic)
cancer maligne tumor, carcinoom, id. E (cf. breast cancer,
interval cancer)
cancer genome verzameling van uniek DNA dat correspondeert
met een specifieke vorm van kanker E (cf. caretakers of
genome integrity)
cancer immunomics techniek waarbij een bacteriofaag-weergave
bibliotheek wordt gecombineerd met een microarray van
eiwitten
cancer, green ~ chloroleukemie
cancer, oat cell ~ havercelcarcinoom
cancerous kwaadaardig, maligne E (refers to a tumor;
cf. precancerous)
cancrum oris stomatitis gangraenosa, noma
Candida infection candidiasis, id.
candidiasis mycose door Candida, moniliasis, id.
candidiasis of mouth mondspruw, orale spruw
48
candy striper een jongere die vrijwilligerswerk in een
ziekenhuis uitvoert
cane wandelstok
canicola fever leptospirose
canine hond betreffend
canine (tooth) hoektand
canister trommel, bus(je)
canities (diffuse) grijskleuring van het haar E (cf. poliosis,
piebalding)
canker mondulcus, mondslijmvlieszweer
canker rash roodvonk, scarlatina
canker sore aften (in de mond) E (=aphthous stomatitis)
cannabinosis pneumopatie bij inhalatie van cannabis, id.
cannabis hennep(plant) E (=hemp; cf. bhang)
canned food voedsel in blik, ingeblikt voedsel
cannibalism mensenvlees nuttigen, id.
cannula canule E (=canula)
CANS (abbr.) E (=complaints of arm, neck and/or shoulder;
cf. RSI)
canthitis ooghoekontsteking
canthus ooghoek, id. E (cf. epicanthus)
Canton fever bepaald type vlektyfus
cap pet, muts, baret, hoofdbedekking, top, kap (1);
kunstmatige (tand)kroon (2) E (cf. acrosomal cap, capping
procedure, knee cap, surgical cap)
CAP (abbr.) E (=College of American Pathologists)
cap site gebied bij het 5’ uiteinde van een mRNA-molecule
E (=RNA cap; cf. poly A)
capacitation verschijnsel waarbij spermatozoa geschikt
worden gemaakt om een ovum te bevruchten, id.
E (cf. incapacitation)
capacitor condensator, capaciteit N (in de elektronica)
capacity, residual ~ restvolume van de long bij expiratie in rust
capacity, vital ~ het maximale volume lucht dat met kracht uit
de long kan worden geblazen
CAPD (abbr.1) E (=continuous ambulatory peritoneal dialysis)
CAPD (abbr.2) E (=central auditory processing disorder)
capeline bandage hoofdverband, stompverband
capillariasis besmetting door Capillaria, id. N (bepaalde
intestinale helminthiasis)
capillaritis ontsteking van capillair(en)
capillary fragility het ontsnappen van rode bloedcellen via de
capillaire wand E (cf. purpura)
capillary hemangioma naevoïde vasculaire afwijking
E (=capillary nevus, hemangioma simplex, arterial
hemangioma)
capillary hemorrhage bloeding t.g.v. beschadigde capillairen
capillary refill time capillaire vullingstijd na leegdrukken
capistrum kinverband, zwachtel om schedel en onderkaak (1);
knieverband (2) E (cf. extraoral appliance, splint, guard, head
dressing)
capital het hoofd betreffend
capitium hoofdverband
cAPK (abbr.) E (=cyclic AMP-dependent protein kinase)
Caplan(-Colinet) syndrome reumatoïde pneumoconiose,
silicoartrose N (associatie tussen seropositieve reumatoïde
artritis en progressieve longfibrose)
caplet ovaalvormig tablet met een speciale buitenlaag die het
doorslikken vergemakkelijkt
capping (immunol.) ophoping van antigenen aan een pool van
het celoppervlak E (proposed mechanism of B cell activation)
capping procedure kroon (op een kies) plaatsen
capric acid bepaald type ranzig vetzuur uit boter
E (=decanoic acid)
capricious wispelturig, grillig, nukkig
caproic acid bepaald type vetzuur afkomstig uit melk
E (=hexanoic acid)
capsid proteïnemantel rond virionkern, id.
capsitis capsulitis
49
capsomer deel uit proteïnemantel van een virion, id.
capsula, capsule kapsel, bekleding door bindweefsel rond een
orgaan of gewricht, id. (1); cachet, capsule, omhulsel van
geneesmiddel of sensor (2) E (cf. brood capsule, decapsulation,
encapsulated, extracapsular, intracapsular, pseudocapsule,
subcapsular, Tenon’s capsula, envelope, encasement, integument,
pia mater, dura mater, meninx)
capsular cataract kapselstaar
capsular space ruimte van Bowman N (in de nier)
capsule endoscopy diagnostische beeldvorming van duodenum
m.b.v. een doorgeslikte capsule met minicamera
capsule, internal ~ capsula interna (L.) N (band witte stof in de
hersenen)
capsulitis kapselontsteking, id. E (=capsitis; cf. tenonitis)
capsulitis, adhesive (shoulder) ~ periartritis humeroscapularis,
idiopathische stijve schouder E (=frozen shoulder)
capsuloma nierkapseltumor
capture (card.) aansturing van het hartritme door een ectopisch
focus of een externe stimulus
caput femoris (L.) femurkop
caput medusae blauwe tint rond navel, id. N (a.g.v. gedilateerde
venen)
caput of pancreas pancreaskop E (=head of pancreas)
CaR (abbr.) E (=calcium-sensing receptor)
CAR (abbr.) syndrome E (=cancer-associated retinopathy
syndrome)
car crash auto-ongeluk
car driver autobestuurder
car sickness wagenziekte, reisziekte
Carapata’s disease febris recurrens
carate pinta
carbapenem chemische stof met een bètalactamsysteem
waarin het zwavelatoom is vervangen door koolstof, id.
carbohydrate koolhydraat E (cf. hydrocarbon)
carboloading het nuttigen van grote hoeveelheden
koolhydraten enkele dagen voorafgaand aan een inspannende
sportactiviteit
carbon koolstof N (chemisch element no.6)
carbon dioxide kooldioxide
carbon monoxide kolendamp, koolmonoxide
carbonate koolzuurzout, id.
carbonated koolzuurhoudend
carbonic koolzuur betreffend
carbonic acid koolzuur H2CO3
carbonyl divalent radicaal, id. CO
carboxyl monovalent radicaal, id. COOH
carbuncle negenoog, karbonkel, id. N (conglomeraat furunkels,
puist met stafylokokken)
carbuncle, malignant ~ maligne anthrax L (=pustula maligna)
carcass lijk, geraamte, karkas E (=carcase)
carcinogen kankerverwekkende stof, id.
carcinogenic kankerverwekkend
carcinoid darmepitheeltumor, id. N (bepaald type
apudoom)
carcinoid syndrome trias van flush en diarree met falen van het
rechterventrikel, id. E (=carcinoidosis)
carcinoid, bronchial ~ bepaald type longadenoom
E (cf. cylindroma)
carcinoma maligne tumor, kanker, id.
carcinoma, squamous (cell) ~ plaveiselcelcarcinoom
carcinomatosis ontwikkeling van multipele carcinomata,
carcinose
carcinomatous carcinoom betreffend
carcinoplacental protein placentahormoon dat ectopisch wordt
geproduceerd door snel delende tumorcellen
carcinosarcoma tumor met carcinoom- en
sarcoomcomponent E (=sarcoma epitheloides, sarcocarcinoma)
CARD (abbr.) E (=caspase activation and recruitment domain;
cf. IBD, Nod)
cap – car
cardia maagingang, ostium cardiacum, pars cardiaca
ventriculi, id. N (plaats waar slokdarm uitmondt in de maag)
cardiac abnormality hartafwijking
cardiac arrest hartstilstand
Engels-Nederlands
cardiac assist device toestel ter ondersteuning van de
hartfunctie
cardiac asthma longoedeem met hartdecompensatie
E (cf. bronchial asthma)
cardiac ballet dysritmie met series extrasystoles
cardiac cirrhosis interstitiële ontsteking van het hart
cardiac death hartdood, hartverlamming E (irreversible
cessation of circulatory and respiratory function)
cardiac decompensation decompensatie van het hart, zwak hart
cardiac drug hartmiddel, cardiacum, geneesmiddel voor
het hart
cardiac enlargement hartvergroting, cardiomegalie
cardiac failure hartfalen
cardiac filling vulling van het hart
cardiac function hartfunctie
cardiac jelly hartgelei
cardiac lesion hartbeschadiging
cardiac liver levercirrose
cardiac massage hartmassage E (cf. resuscitation)
cardiac murmur hartgeruis
cardiac neurosis hartneurose, neurocirculatoire asthenie
cardiac orifice cardio-oesofageale overgang van de maag
cardiac output hartminuutvolume N (=HMV); E (=CO as abbr.)
cardiac prosthesis kunstklep E (=artificial valve)
cardiac region hartstreek
cardiac resynchronization therapy elektrische aansturing
teneinde de synchronie tussen LV vrije wand en septum te
herstellen E (cf. CRT, NYHA class III or IV, dyssynchronous
contraction, biventricular pacing)
cardiac syndrome X ziekte waarbij pijn op de borst voorkomt,
lijkend op angina pectoris, ondanks aanwezigheid van
normale kransslagaderen, id.
cardiac tamponade harttamponade
cardiac-limb syndrome dysplasie van atrium en vingers
E (=Holt-Oram syndrome)
cardinal ligament ligamentum latum bij de hechting aan de
cervix
cardinal sign hoofdkenmerk (van een ziektebeeld),
voornaamste ziekteteken
cardinality aantal elementen in een verzameling
cardiocutaneous syndrome anomalie van hart, huid en
binnenoor E (=Leopard syndrome)
cardioesophageal verbinding van maag en slokdarm betreffend
cardiogenic hartontwikkeling betreffend (1); door het hart
veroorzaakt (2)
cardiogenic shock cardiale/cardiogene shock E (syndrome
resulting from some abnormal cardiac function related to rhythm
disturbance, valve dysfunction or pump failure)
cardiolipin difosfatidylglycerol, id. N (component uit
mitochondria en celmembraan van een bacterie)
cardiomegaly hartvergroting, id.
cardiomelic syndrome ventriculoradiale dysplasie
cardiometer (obs.) instrument om het uitwendige hartvolume
te meten
cardiomyocyte hartspiercel
cardiomyopathy subacute/chronische hartspierziekte, id.
E (cf. Bantu, hypertrophic/ischemic/restrictive/stress
cardiomyopathy, takotsubo)
cardiomyoplasty, (dynamic ~) wikkelhart, id.
cardiopathy elk type hartziekte, id.
cardiophobia hartfobie, cardiofobie N (i.e. vrees om een
hartkwaal te krijgen)
cardiophrenia phrenocardie, neurasthenie en hartklachten
cardioplegia tot stilstand brengen van de hartcontractie d.m.v.
een bepaalde vloeistof of door onderkoeling, id.
car – cas
cardioptosis hartverzakking, lage stand van het hart, id.
cardiopulmonary arrest stilstand van hart en ademhaling
cardiorenal hart en nieren betreffend
cardiorespiratory hart en ademhaling betreffend
cardiospasm spasme van maagsfincter
cardiothoracic ratio hart-longverhouding
cardiotocography (obst.) registratie van uteruscontracties en
foetale hartslag, id.
cardiovascular hart en bloedvaten betreffend
cardioversion defibrillatie (van het atrium), cardioconversie,
elektroconversie, id. E (pulse is synchronized with R-wave;
cf. DCCV, ECD, DFT, AICD, ICD, thumpversion)
carditis hartspierontsteking, myocarditis E (cf. pancarditis,
pericarditis, endocarditis)
care verzorging, zorg E (cf. aftercare, ambulatory care, baby
care, child care (center), community care, day care center,
day care surgery, due professional care, (mental) health care
(practitioner), home care, kangaroo, maternal care,
neurocritical care, stepped care, terminal care, transmural
care, pervasive health care, intensive care, extended care,
shared care)
care for the dying stervensbegeleiding
care, primary ~ eerstelijns gezondheidszorg
careful nauwkeurig (1); voorzichtig (2)
caregiver verzorger, zorgverlener E (an adult who cares for a
child)
caretakers of genome integrity genen die een gebrek aan
overeenkomst in het genoom kunnen repareren
E (bv. MSH2 and MLH1)
carezza (It.) liefkozing, (langdurige) streling E (cf. arousal)
caries tandbederf, tandwolf (obs.), id.
carina randvormige structuur, structuur met een rand
carinate kielvormig, carina betreffend
Carini’s syndrome ichthyosis congenita
cariogenic tanden aantastend
cariogenicity tandbederf veroorzakend proces E (cf. tooth
decay)
carious teeth carieuze gebitselementen N (rotte kiezen/tanden)
carmustine nitroso-ureumderivaat N (cytostaticum);
E (=BCNU)
carnal knowledge of geslachtelijke gemeenschap met
E (cf. karnal bunt)
carneous mole vleesmola, mola carnosa
Carnett’s sign test om lokale pijnlijkheid van de buikwand te
beoordelen
Carney syndrome autosomaal dominante vorm van myxoom
in het hart met huidpigmentaties en vaak endocriene
tumoren E (cf. LAMB and NAME)
Carni’s syndrome autosomaal recessieve vorm van
gastrointestinale atresie met aplasia cutis (vnl. van schedel)
carnivores vleesetende dieren, id.
carnosine bèta-alanyl-histidine N (bestanddeel van skeletspier)
Caroli’s disease segmentale zakvormige galgangverwijding
carotene provitamine A, carotine, id.
carotenosis, carotinosis caroteenophoping, aurantiasis, id.
carotid body/gland L (=glomus caroticum)
carotid body/sinus syndrome syncope a.g.v. sterke
baroreflexrespons van de sinus caroticus E (=Charcot-
Weiss-Baker syndrome, carotid sinus reflex)
carotin caroteen E (=carotene)
carotinoderma geelkleuring van de huid bij carotenemie
carotodynia pijn in het carotisgebied
carpal bones handwortelbeentjes, ossa carpi
carpal boss exostose bij de handrug N (cf. ganglion)
carpal joint polsgewricht
carpal tunnel syndrome neuropathie met excitatietoestand van
de n. medianus a.g.v. compressie E (cf. entrapment)
Carpenter’s syndrome acroencephalopolysyndactylie E (=ACPS
type II)
50
carpopedal spasm spasme van hand/voet/duim,
tonische kramp van handen en voeten, id. E (seen in
hypoparathyroidism and hyperventilation)
carpoptosis afhangende pols E (=wrist drop)
carpule ampul N (volgens recept gevuld)
carpus (L.) handwortel, pols
carrier drager N (van ziekte/agens); E (cf. valve carrier, gene
carrier, germ carrier, vehicle)
carrier cell fagocyt
carrier wave draaggolf
carriership dragerschap
Carrion’s disease bartonellose
CARS (abbr.) E (=coherent anti-Stokes Raman scattering)
cart wagentje N (om patiënt/apparatuur te verrijden)
CART (abbr.) E (=cocaine- and amphetamine-stimulated transcript
peptide)
Carteaud → syndrome Gougerot-Carteaud
Carter’s (Asiatic) relapsing fever febris recurrens door luizen
cartilage kraakbeen E (cf. arytenoid cartilage, cuneiform
cartilage, semilunar cartilage, thyroid cartilage)
cartilage, articular ~ gewrichtsknobbel
cartilaginous kraakbeen bevattend
cartilaginous node kraakbenige knobbel in wervellichaam
geassocieerd met laesie van eindplaat E (=Schmorl’s node)
caruncle vlezige uitwas, lel
Carvajal syndrome complex met o.a. recesssieve keratosis
palmoplantaris en ARVC E (cf. Naxos disease)
CAS (abbr.) E (=complex adaptive system; cf. GST)
Casals’ necklace halsband/collier van Casal
cascade stomach maagdelen met trapsgewijze overgangen
N (=zandloperstrictuur van de maag)
case fatality rate percentage ziektegevallen met noodlottige
afloop
case finding opsporing E (cf. contact tracing)
case history (individuele) ziektegeschiedenis, casus (L.)
case of emergency spoedgeval
case report status, geschreven verslag van ziektegeval
case, custodial ~ patiënt die onder toezicht is gesteld
case, index ~ (primaire) proefpersoon, propositus (1);
kwartierdrager, probandus (2) N (degene die uitgangspunt
vormt voor een onderzoek)
case, trial ~ lenzendoos, brillendoos N (t.b.v. optometrie)
caseating verkazend
caseation verkazing E (=caseous necrosis)
case-control bepaald type retrospectieve patiëntenanalyse
N (epidemiologie van patiënten met een bepaalde ziekte t.o.v.
controles)
case-crossover method bepaalde epidemiologische
onderzoektechniek N (waarbij risicoschatting wordt gemaakt
m.b.t. tijdelijke blootstelling aan een bedreigende factor)
casein caseïne N (dit is een bepaald fosfoproteïne in melk)
case-mix patiëntensamenstelling m.b.t. de verdeling van de
diverse diagnosen N (onderverdeling van populatie op basis van
het spectrum van diagnosen)
caseous bronchitis tuberculeuze bronchitis
caseous necrosis verkazing, tuberculeus weefselversterf
E (=caseation)
Casoni skin test urticariële reactie bij Echinococcus
caspase gespecialiseerd cysteïne-proteïnase dat een rol speelt
bij apoptose als onderdeel van een enzymcascade
CaSR (abbr.) E (=calcium-sensing receptor)
Cassidy(-Scholte) syndrome maligne carcinoïd (syndroom)
Cassirer’s syndrome acrocyanosis
cast (1) cilinder (1); gipsverband (2) N (ad 1: in de urine; ad 2:
i.h.a. een afgietsel van een anatomische structuur)
Castellani’s disease bronchospirochetosis, bronchitis door
bepaalde spirocheten
Castillo → Argonz-Del Castillo
casting gietmal maken (1); gietstuk (2)
51
casting technician gipsmeester
Castle’s factor intrinsieke factor N (glycoproteïne m.b.t. de
absorptie van vitamine B12)
Castleman’s lymphoma/tumor hyperplasie van mediastinale
lymfklier
castor bean wonderboom, ricinus(boom)
castor oil wonderolie
castration orchi(d)ectomie, id.
casualties slachtoffers, doden en/of gewonden
casualty (persoonlijk) ongeval (1); slachtoffer (2)
casualty department afdeling voor eerste hulp
CAT (abbr.1) E (=computerized axial tomography; cf. CT-scan)
CAT (abbr.2) E (=chloramphenicol acetyl transferase)
cat box DNA-gebied dat de basenreeks GCCAAT bevat
E (affects the expression of genes)
cat cry syndrome cri-du-chat-syndroom, Lejeunesyndroom
cat eye retinoblastoom, glioma retinae
cat’s ear oor dat is opgerold/dubbelgevouwen
catabolin B-cel activerende factor E (=BAF)
catabolism weefselafbraak, katabolisme
cataclysmic pain pijn die in het begin het heftigst is
catalase enzym dat waterstofperoxide splitst, id.
catalepsy spierverstijving in ledematen met daarbij mutisme,
etalagepophouding, flexibilitas cerea (L.), katalepsie
E (especially in catatonic schizophrenia)
catamenia menstruatie E (cf. curse, eumenorrhea, menacme,
menotoxin, paramenstrum)
catamenial samenhangend met de menstruatie E (cf. asthma)
catamite schandknaap
cataplexy plotseling en tijdelijk verlies van spiertonus
cataract grijze staar, staar, lenstroebeling, id.
E (cf. chaperonopathy, crystallin, aftercataract, brunescens
cataract, capsular cataract, cortical cataract, cupuliform
cataract, fakolytic cataract, heat-ray cataract, lamellar cataract,
morgagnian cataract, nuclear cataract, secondary cataract,
snowflake cataract, sunflower cataract, zonular cataract)
cataract, punctate ~ stippelstaar
cataractogenic lenstroebeling bevorderend
catarrh slijmvliesontsteking met afscheiding, catarre
catastrophe, cerebral ~ acute cerebrovasculaire aandoening
catastrophic bleeding noodlottige bloeding
catatonia schizofrenie met retardatie en stupor, katatonie
cat-bite fever kattenbeetkoorts, besmettelijke ziekte
veroorzaakt door Pasteurella multocida na een kattenbeet
catenins bepaalde eiwitten in cytosol die interactie vertonen
met cadherin E (cf. vinculin)
catenulate kettingvorm vertonend
caterpillar cell histiocyt in het hart
catgut resorbeerbaar hechtmateriaal E (=absorbable suture)
cath lab (sl.) katheterisatiekamer
catharsis reiniging, purgering, id. (1); het afreageren (2)
cathartic purgeermiddel, catharticum
catheter sonde, katheter E (cf. conductance catheter)
catheterization sonde/katheter inbrengen
cathexis (psy.) bezetting (via een energetische component), id.
E (energy invested in a person or action)
cathodic negatieve elektrode betreffend
cation ion met positieve lading, kation E (cf. anion)
cationic elektropositiviteit betreffend
cat-scratch disease/fever kattenkrabziekte, benigne
lymforeticulose
Caucasian blanke E (evasive term for “white”, and a historical
misnomer)
caucasian race blanke ras N (m.n. uit Europa)
cauda (L.) staart, staartachtig aanhangsel
cauda equina bepaalde spinale zenuwwortels, id.
N (ruggenmerguiteinde)
caudal staart(einde/-richting) betreffend
caudal nucleus nucleus oculomotorius
cas – CBM
caudate nucleus staartkern, nucleus caudatus N (grijze
substantie in corpus striatum)
caul over face met de helm geboren
cauliflower ear (deformity) bloemkooloor E (=prizefighter ear;
Engels-Nederlands
cf. otohematoma)
causa ignota, e ~ (L.) van onbekende oorsprong
causalgia neuralgie gekenmerkt door brandende pijn langs
bepaalde zenuwen E (usually in the arms)
causality oorzakelijkheid
causative oorzakelijk, veroorzakend
caustic bijtmiddel, causticum, cauterium (1); bijtend, etsend (2)
E (cf. lime)
caustic soda natronloog
caustic solution loog
cauterization bijtend/warm instrument toepassen
E (electrocautery/electrocoagulation)
cautious voorzichtig, omzichtig
caval occlusion afsluiting van de vena cava
caval vein vena cava, holle ader E (cf. cavogram)
cavalry bone ruiterbeentje, cavaleristenosteoom E (=rider’s
bone)
Cavare’s disease familiaire hypokaliëmische paralyse
cave opgepast, let op (1); grot (2)
cave-in injury open wond naar lichaamsholte
cave-in suffocation verstikking door insluiting
caveola kleine invaginatie in de celmembraan en van belang
bij signaaltransductie
caveolin eiwit dat een rol speelt bij de vorming van een
caveola E (CAV3=caveolin-3=M-caveolin is muscle specific)
caverniloquy laag stemgeluid bij auscultatie a.g.v. een caverne
cavernitis ontsteking van zwellichaam, ontsteking van corpus
cavernosum E (=cavernositis)
cavernoma hemangioom, angioom met bloedgevulde holten, id.
cavernous holte betreffend, caverneus
cavernous hemagioma of liver levercavernoom
cavernous sinus sinus cavernosus N (onregelmatig gevormde
veneuze ruimte bij sfenoïd)
cavernous tissue zwelweefsel
cavitary holte(n) bevattend/betreffend
cavitation holtevorming
cavities gaatjes (in de tanden)
cavity holte, holle ruimte E (cf. cleavage cavity, medullary
cavity, orbital cavity)
cavity, hemal ~ coeloom(holte)
cavity, mastoid ~ antrum mastoideum
cavity, nasal ~ neusholte
cavity, oral ~ mondholte, mond E (=cavity of mouth)
cavity, peritoneal ~ peritoneale ruimte
cavity, pleural ~ pleuraholte, pleurale ruimte
cavity, serous ~ holte begrensd door sereuze vliezen
CAVK (abbr.) E (=computer assisted video keratometer)
cavogram angiogram van de vena cava E (=cavagram)
cavosurface oppervlakte van een holte (1); oppervlakte van een
gebitselement (2)
cavotricuspid isthmus doorgang tussen vena cava inferior en
de annulus van de tricuspidalis E (common target for AF
ablation)
cavum (L.) holte
cavus (L.) hol
cayennepepper rood-bruine kleur
Cazenave’s lupus discoïde vorm van lupus erythematodes
CB (abbr.) E (=cannabinoid receptor)
CBC (abbr.1) E (=complete blood count)
CBC (abbr.2) E (=catheter balloon commissurotomy)
CBCL (abbr.) E (=Child Behavior Check List)
CBF (abbr.1) E (=cerebral blood flow)
CBF (abbr.2) E (=coronary blood flow)
Cbl (abbr.) E (=Casitas B-lineage lymphoma proto-oncogene)
CBM (abbr.) E (=CARMA1-Bc110-MALT1)
CBR – cen
CBRN (abbr.) E (=chemical, biological, radiological or nuclear)
CBS (abbr.) E (=carbonate-buffered saline; cf. PBS, PB)
CC (abbr.) E (=chief complaint)
CC chemokines peptides met twee aangrenzende N-terminale
cysteïne residuen E (they range from CCL1 through CCL28)
CCA (abbr.) E (=cell culture analog)
CCC (abbr.1) E (=color cell compression; cf. DCT, DWT, JPEG, PCT )
CCC (abbr.2) E (=copyright clearance center)
CCCP (abbr.) E (=carbonyl cyanide m-chlorophenylhydrazone)
CCD (abbr.1) E (=charge-coupled device)
CCD (abbr.2) E (=cortical collecting duct; cf. MCD)
CCE (abbr.) E (=capacitative calcium ion entry)
CCK (abbr.) E (=cholecystokinin - a satiety hormone)
CCL (abbr.) E (=chemokine ligand)
CCL-2 (abbr.) E (=macrophage chemoattractant protein)
CCNU (abbr.) E (=chloroethylcyclohexylnitrosourea=lomustine)
CCP (abbr.) E (=complement control protein. Identical to sushi
domain or SCR)
CCR (abbr.) E (=corresponding chemokine receptor, cf. LPS)
CCR5 (abbr) bep. oppervlaktereceptor op CD4 cellen
CCT (abbr.) E (=chaperonin-containing tailless complex
polypeptide=TCP)
CCU (abbr.) hartbewakingsafdeling E (=coronary/critical care
unit; cf. ICU)
CCVM (abbr.) E (=congenital cardiovascular malformation)
CD (abbr.1) E (=communicable disease)
CD (abbr.2) E (=cluster of differentiation; a nomenclature system for
surface antigens of leukocytes; types run from 1 up to 247 or higher)
CD (abbr.3) E (=circular dichroism)
CD22 pan-B-cel merkstof
CD4 bep. 62 kD glycoproteïne dat op een T lymfocyt fungeert
als antigeen E (also termed T4 antigen)
CD4 cell circulerende CD4+ T lymfocyt met een ‘helper’
fenotype E (in AIDS patients a crude indicator of immune
status and susceptibility to Karposi or NHL)
CD40 bepaald B-cel antigeen
CD95 see Fas (abbr.)
CDAI (abbr.) E (=Crohn’s disease activity index)
CDC (abbr.) E (=Centers for Disease Control - in Atlanta, USA;
previously called ‘Communicable Disease Center’; cf. ECDC)
CDCP (abbr.) E (=Centers for Disease Control and Prevention)
CDCx (abbr.) E (cell division cycle gene, where x is a number
assigned by protein classification, e.g., CDC1=fission yeast gene)
CDLE (abbr.) E (=chronic/cutaneous discoid lupus erythematodes;
cf. SCLE)
CDMI (abbr.) E (=color Doppler myocardial imaging; cf. TDI)
cDNA (abbr.) E (=complementary DNA)
CDP (abbr.) E (=cytidine 5´-diphosphate; cf. CMP, CTP)
CDR (abbr.1) E (=clinical dementia rating)
CDR (abbr.2) hypervariabele regio van antistoffen of
T-celreceptoren E (=complementarity-determining region;
cf. framework region)
CDx (abbr.) E (=cluster determinant, where x is a number assigned
by antigen classification; numbers run from 1 through 247, e.g.,
CD10=CALLA)
CE (abbr.) E (=contrast enhanced; cf. Gd, DTPA, MRI)
CEA (abbr.1) E (=carcino-embryonic antigen)
CEA (abbr.2) E (=cost effectiveness analysis)
cecal caecum/blindedarm betreffend
cecitis caecitis, caecumontsteking
ceco- caecum betreffend (1); blindheid of blinde vlek
betreffend (2) Gr. (cf. typhlos); E (cf. macula, paracecal,
cecocentral)
cecocentral scotoma scotoom gerelateerd aan de blinde vlek
en/of de papillomaculaire vezelbundel E (=angioscotoma;
cf. paracecal)
cecostomy operatief aangelegde verbinding van caecum naar
huid
cecum blindedarm, caecum
52
CED (abbr.) E (=caspase-8 deficiency)
cedar asthma, red ~ rode ceder(hout) astma
ceiling effect niveau waarbij het maximale effect van een
geneesmiddel wordt bereikt doch waarboven de bijwerkingen
blijven toenemen
celestin’s tube slang om oesofagus open te houden
N (bij slokdarmcarcinoom)
celiac (Am.) buikholte betreffend E (cf. coeliac)
celiac compression compressie van de a. coeliaca
celiac disease/infantilism coeliakie (met infantilisme), gluten
enteropathie
celiac sprue → sprue
celiopathy buikaandoening N (elk type)
cell body cellichaam, soma
cell center centromeer
cell culture celkweek
cell division celdeling E (cf. meiosis, mitosis)
cell fusion celversmelting
cell junction celverbinding bij aangrenzende membranen
cell line(age) cellijn
cell line, established/permanent ~ cellijn met groei zonder
contactinhibitie
cell mediated immunity immuunrespons via T-lymfocyten en
macrofagen, id.
cell proliferation woekering door celvermeerdering
cell renewal vervanging van cellen door nieuwe van hetzelfde
type E (e.g., in hematopoietic tissue, epidermis, and mucous
membranes)
cell sap cytosol
cell strain celstam N (met behoud van eigenschappen van de
primaire cel); E (cf. cell line)
cell surface receptor specifieke bindingsplaats op de
celmembraan
cell swelling intracellulair oedeem E (cf. explosive cell swelling)
cell therapy injectie van celmateriaal zoals gebezigd bij
alternatieve geneeskunde
cell wall celwand
cell-cell attachment zonula adhaerens
cello scrotum fictieve aandoening zoals beschreven in het
British Medical Journal in 1974 E (in 2009 the authors
admitted the hoax which was their reaction to an earlier paper on
guitar nipple)
cellular anatomy celleer, cytologie E (cf. gross anatomy)
cellular atypia cytologische manifestatie van de aanwezigheid
van cellen met abnormale activiteit
cellular hypersensitivity reaction vertraagde
overgevoeligheidsreactie
cellular immunity immuunrespons via T-lymfocyten, id.
E (=cell mediated immunity; cf. humoral immunity)
cellular isoforms cellen die aan elkaar gerelateerd zijn tijdens
de ontwikkeling N (bv. chondrocyten en osteoblasten)
cellular oncogen(e) cellulair gen dat verantwoordelijk is voor
maligne transformatie E (=proto-oncogene; cf. immortalizing
oncogene)
cellularity massaverhouding van cellen t.o.v. vezels
cellulite lokale vetafzetting E (mainly in the thighs and
buttocks)
cellulitis huidflegmone, diffuse ontsteking van los
bindweefsel, id. E (cf. dissecting cellulitis)
cellulocutaneous form of plague pest gecompliceerd door
huidnecrose
cement ondersteunende/verbindende substantie
cementoblastoma woekering van cementvormende cellen, id.
center, germinal ~ kiemcentrum E (cf. GCK; Br. centre)
centimorgan equivalent van 1% kans op
recombinantvorming E (=cM; cf. morgan)
central ataxia ataxie bij laesie in centrum van cerebellum
central cord syndrome centraalmergsyndroom E (cf. spinal
injury)
53
central core disease myopathie met afwijking van centrale kern
central executive (psy.) centrale uitvoerende instantie
central ligament filum terminale
central nervous system centraal zenuwstelsel, CZS
E (=CNS)
central pattern generator neurale netwerken in het ruggenmerg
die vaak voorkomende vormen van gecoördineerde locomotie
aansturen
central positional nystagmus centralepositienystagmus
central sulcus fissuur van Rolando
central vein vena centralis E (cf. blood, central ~)
Centre (Br.) for Monitoring of Adverse Reactions to Drugs Bureau
Bijwerkingen Geneesmiddelen E (cf. Am. center)
centrilobular centraal deel van een (lever)kwab betreffend
N (nl. rond de vena centralis)
centripetal obesity adipositas bij Cushing, ‘sneeuwpopfiguur’
E (=adrenocortical obesity)
centrocyte cel met korrels die op hematoxyline kleuren
centrocytic lymphoma (obs.) mantelcellymfoom E (=mantle-zone
lymphoma)
CEP (abbr.) E (=congenital erythropoietic porphyria)
cephal(al)gia hoofdpijn, pijn in het hoofd
cephalic hoofd betreffend
cephalic phase begin van de neurale en hormonale reflexen die
de gastro-intestinale functies vanuit de hersenen sturen
cephalic tetanus tetanus beperkt tot hoofd- en halsspieren
E (=head tetanus, paralytic tetanus, cerebral tetanus)
cephalocervical hoofd en hals betreffend
cephalopelvic m.b.t. foetaal hoofd en pelvis van moeder
E (disproportion, CPD)
cephalosporin (bepaalde) groep van breedspectrumantibiotica,
id.
cephalotripsy verbrijzelen van het fetale hoofd
cephamycin een cefalosporine met een 7-alpha-methoxy
zijketen die hydrolyse door klasse A en klasse D
bètalactamases blokkeert, id.
CEPO (abbr.) E (=carbamylated erythropoietin)
cepstrum Fourier getransformeerde van de logarithme van het
autospectrum E (word formed by a reattachement/anagram of
the letters of spectrum)
ceramide bepaalde groep sfingolipide, id.
cercaria larvestadium van trematode parasiet
cerclage (Fr.) cirkelvormige band, id. N (t.b.v. fixatie/afsluiting)
cereals voedingsmiddelen bereid uit graan
cerebellar kleine hersenen betreffend, id.
cerebellar artery syndrome, posterior ~ oblongatasyndroom
E (=Wallenberg’s syndrome)
cerebellar ataxia ataxie bij afwijking van de kleine hersenen, id.
cerebellar ataxia and hypogonadotropic hypogonadism autosomaal
recessief hypogonadisme gecombineerd met eunuchoïde
skeletkenmerken en ataxie E (=LHRH deficiency and ataxia
syndrome; OMIM %212840)
cerebellar ataxia with hypergonadotropic hypogonadism syndrome
secundaire amenorrhea a.g.v. hypergonadotroop
hypogonadisme gecombineerd met ataxie, sensorineurale
doofheid plus vestibulaire hypofunctie E (gene involved
unknown; OMIM 605672)
cerebellar peduncles zenuwbundels van cerebellum →
hersenstam
cerebellomedullary malformation syndrome defecten van de neurale
buis en m.b.t. het cerebellum
cerebellopontine angle hoek tussen cerebellum en pons
N (brughoektumor)
cerebellum kleine hersenen, id.
cerebral grote hersenen betreffend, id. E (cf. CBF,
dextrocerebral, hepatocerebral intoxication, intracerebral, insult,
lakes, mal, meninges, mollities, Pick’s atrophy, precerebral,
pseudotumor, stroke, ventriculitis, sinistrocerebral)
cerebral apoplexy hersenbloeding, beroerte, attaque (Fr.), CVA
cen – cer
cerebral artery hersenslagader, arteria cerebralis E (cf. cranial
artery, watershed infarction)
cerebral ataxia ataxie door afwijking in de grote hersenen, id.
cerebral blood flow hersendoorbloeding N (cf. hersenbloeding)
Engels-Nederlands
cerebral cortex hersenschors E (cf. Alpers’ disease, cortical
atrophy, corticostriatospinal, paralytic dementia, Pick’s cerebral
atrophy, temporal lobe)
cerebral death hersendood
cerebral edema hersenoedeem
cerebral gigantism abn. hersen- en schedelgroei bij kind
E (=Sotos’ syndrome)
cerebral hemisphere hersenhelft
cerebral hemorrhage hersenbloeding
cerebral ischemia ischemie van de hersenen
cerebral leukodystrophy hersendegeneratie met bijnierstoornis
E (=adrenoleukodystrophy)
cerebral lipidosis (familial ~) vetstapeling in hersenen
N (genetisch bepaald)
cerebral meninges hersenvliezen
cerebral palsy motorische afwijking a.g.v. hersenbeschadiging
cerebral paralysis hersenverlamming N (verlamming t.g.v.
hersenletsel)
cerebral paresis → athetoid cerebral paresis
cerebral pseudotumor schijngezwel in de hersenen
cerebral sclerosis hersensclerose
cerebral stroke beroerte, apoplexie E (=stroke, apoplexy, CVA)
cerebral T wave inversie van de T-golf in het ECG bij
subaranoïdale bloeding
cerebral thrombosis hersentrombose, trombose van
hersenarterie
cerebral thrombosis (of superior sagittal sinus) kraamhoofd
cerebral tumor gezwel in de grote hersenen E (cf. brain tumor)
cerebritis hersenweefselontsteking, id. E (=encephalitis)
cerebrohepatorenal syndrome degradatiesyndroom van lange
keten vetzuren E (=Zellweger’s syndrome)
cerebromedullary tube neuraalbuis
cerebroretinal lipidosis vetstapeling in cerebrum en retina
cerebrospinal axis centraal zenuwstelsel E (=neuraxis)
cerebrospinal fluid ruggenmergvloeistof, liquor
(cerebrospinalis), hersenvocht E (=CSF)
cerebrotendinous xanthomatosis dihydrocholesterol afzetting in
CZS N (met xanthomata in huid-longen-pezen)
cerebrovascular accident beroerte, apoplexie, attaque (Fr.), id.
E (=CVA)
cerebrum grote hersenen, id.
ceroid storage disease histiocyten met blauwe
cytoplasmakorrels E (=sea-blue histiocyte syndrome)
ceroidosis stapeling van lipofuscine (in de darm), id.
E (=brown bowel syndrome)
ceroplasty het vervaardigen van anatomische modellen m.b.v.
(bijen)was
certificate, health ~ gezondheidsverklaring
certificate, medical ~ doktersattest E (=doctor’s certificate;
cf. birth certificate, sick certification)
certified milk koemelk met maximaal 10000 bacteriën per mL
E (cf. unprocessed milk, fortified milk)
ceruloplasmin alfaglobuline t.b.v. kopertransport
cerumen oorwas, id.
cervical hals/baarmoederhals/tandhals betreffend E (cf. neck
of tooth)
cervical artery halsslagader
cervical canal baarmoederhalskanaal
cervical dilatation (full ~) (volledige) ontsluiting (obst.)
E (cf. partograph, cervicograph)
cervical esophagus oesofagusdeel gelegen in halsgebied
cervical hostility ongeschiktheid van het cervixslijm voor
migratie van spermatozoa
cervical plexus compression compressie van n. glossopharyngeus
cervical region halsstreek
cer – CHD
cervical rib syndrome halsribsyndroom
cervical spine halswervelkolom
cervicalgia nekpijn, trachelodynia, cervicodynia
cervicitis ontsteking van cervix uteri, id.
cervicobrachial syndrome compressie van plexus brachialis
cervicocolpitis ontsteking van cervix uteri en vagina
cervicocranial syndrome syndroom m.b.t. achterste cervicale
sympathicus
cervicofacial hals en gezicht betreffend
cervicograph grafiek van ontsluiting vs. tijd
cervicooculoacoustic syndrome brevicollis met oog- en
ooraandoeningen E (=Wildervanck’s syndrome)
cervicothoracic ganglion ganglion stellatum E (=stellate ganglion)
cervicovesical fistula fistel tussen baarmoederhals en blaas
cervix hals (1); baarmoederhals (2) E (cf. incompetent cervix,
lipping cervix)
cervix carcinoma baarmoederhalskanker
cervix dysplasia cervicale intra-epitheliale neoplasie, id.
cervix uteri baarmoederhals E (cf. incompetent cervix)
cesarean delivery geboorte via een keizersnede
E (cf. perimortem)
cesarean section keizersnede, sectio caesarea E (=cesarian
section, C-section)
cessation of menstruation ophouden van de menstruatie(cyclus)
cesspool of the lung stortplaats voor afval in de long
CEST (abbr.) E (=chemical-exchange saturation transfer; cf. MRS)
Cestan → Raymond-Cestan
Cestan’s paralysis lateraal oblongatasyndroom
CETP (abbr.) E (=cholesteryl-ester-transfer protein)
cetuximab monoklonaal antilichaam dat specifiek de EGFR
blokkeert
CEU (abbr.) E (=contrast-enhanced ultrasound)
CF (abbr.) mucoviscidose E (=cystic fibrosis)
CFA (abbr.) E (=complete Freund’s adjuvant=FCA)
CFB (abbr.) E (=Cytophaga-Flavobacterium-Bacteroides)
CFLI (abbr.) E (=c-fof-like immunoreactivity - a marker of
neuronal activation)
c-fos E (a short-lived transcription factor that is a member of the
activator protein-1 family)
CFP (abbr.) E (=cyan fluorescent protein; cf. GFP, BFP, FRET,
RFP, YFP)
CFR (abbr.) E (=coronary flow reserve; cf. FFR)
CFS (abbr.) E (=chronic fatigue syndrome)
CFTR (abbr.) E (=cystic fibrosis transmembrane conductance
regulator)
CFU (abbr.) E (=colony-forming units; cf. BFU)
CG (abbr.) E (=chorionic gonadotropin)
CGA (abbr.) E (=catabolite gene activator)
CGH (abbr.) E (=comparative genomic hybridization; cf. FISH,
ROMA)
CGI (abbr.) E (=clinical global impression scale; cf. PANSS)
CGRP (abbr.) E (=calcitonin gene-related peptide)
CH50 (abbr.) E (=total hemolytic complement)
Chabert’s disease emfysemateuze anthrax
chacaleh melalgie door voedingsstoornis E (=burning feet)
CHAD (abbr.) E (=cold hemagglutinin disease)
Chadwick’s sign blauwkleuring van vaginawand bij gravida
N (in tweede helft van eerste trimester veroorzaakt door veneuze
vulling)
Chagas’ disease trypanosomiasis
Chagres fever malaria maligna
chain keten, ketting, reeks E (alpha chain disease, nuclear
chain, branched chain, food chain, mu-chain, very-long-chain)
chain, light ~ lichte keten
chairman, chairperson voorzitter (van vergadering/sessie)
E (cf. president)
chalasia relaxatie van een opening E (cf. achalasia)
chalazion cyste van Meibomklier, id.
chalcosis koperafzetting in weefsel, id.
54
chalice cell bekercel
chalkstone (kalk in) jichtknobbel
chalone stof die groei/activiteit inhibeert en specifiek is voor
een bepaald celtype, id. E (=colyone)
chamber, cardiac ~ hartkamer, ventrikel
chancre sjanker, primair affect van syfilis
chancriform syndrome coccidioïdomycose van de huid
chancroid ulcus molle, zachte sjanker
chancroidal phimosis preputiumvernauwing bij ulcus molle
Chandler syndrome atrofie van de iris met oedeem van cornea
Chandler’s disease osteochondritis dissecans van de heup
change of life menopauze, climacterium
change of voice stemverandering
changeling wisselkind, een kind dat verwisseld is met een
ander (1); wisselvallig individu (2)
change-over, to ~ overschakelen, omschakelen
channel kanaal, doorgang, gang
channel ulcer pylorus ulcus
channelopathy kanalopathie
chaos toestand die een niet-periodiek signaal produceert dat
sterk afhankelijk is van de beginomstandigheden, id.
E (cf. noise, fractal, ANC, WGN)
chap kloof, spleet (1); kerel, vent (2)
chaperones, molecular ~ bepaalde 70 kDa eiwitten die tijdens
het opvouwen interactie vertonen met polypeptiden
E (cf. cochaperone, hsp, stress protein)
chaperonin hitteschokproteïne van de klasse 60 kDa
E (=Cpn; cf. hsp)
chaperonopathy ziektetoestand a.g.v. een onregelmatigheid bij
een chaperone-eiwit E (manifestations depend on the domain
or function that is impaired or abolished; cf. aging, HSF)
chapping skin gekloofde/gesprongen huid, ragaden
character wezen, aard, persoonlijkheid (psy.) (1); leesteken (2);
personage (3) E (cf. OCR)
character, depressive ~ neerslachtig karakter
characteristic kenmerkend, id.
Charbon’s disease miltvuur, anthrax
Charcot’s disease tabes dorsalis
Charcot’s fever koorts bij choledocholithiasis
Charcot’s syndrome claudicatio intermittens
E (cf. pseudoclaudication)
Charcot-Marie-Tooth disease/syndrome neurogene spieratrofie van
peroneus
Charcot-Weiss-Baker syndrome syndroom met syncope bij
hypertensieve sinus caroticus E (=carotid sinus syndrome)
charge time tijd die nodig is om een capaciteit op te laden
E (cf. sense time)
charge-burping theory principe waarbij de eerste fase van een
stimulus bij bifasische defibrillatie een maximale lading geeft
bij minimale energie
Charlevoix’s disease neuropathie op basis van agenesie van het
corpus callosum
charley horse spierkramp in een (dij)been E (from overuse,
contusion injury or strain)
Charlouis’ disease (obs.) framboesia, yaws
Charlton → Schultz-Charlton
Charrière scale schaalverdeling bij katheters E (=French scale;
3 units = 1 mm)
Charrin’s disease pyogene infectie met productie van blauwe pus
chart grafiek, kaart, grafische voorstelling E (cf. distance
acuity chart, medical chart, pie chart, strip chart)
chastity kuisheid, reinheid, ingetogenheid
E (cf. defloration)
chaudepisse (Fr.) brandend gevoel bij urineren
Chaudhry → Gorlin-Chaudhry
Chauffard-Still syndrome juveniele reumatoïde artritis
Chaussiers areola geïndureerd gebied rond anthraxpustel
CHD (abbr.1) hartziekte t.g.v. afwijking van de
kransslagaderen E (=coronary heart disease)
55
CHD (abbr.2) aangeboren hartafwijking E (=congenital heart
disease)
Cheadle(-Moeller)(-Barlow) disease scheurbuik bij kinderen
check digit controlecijfer
check-up controle, nacontrole, vervolgonderzoek
Chediak-Higashi anomaly/disease congenitaal vergrote
peroxidasekorrels
cheek wang, koon
cheek biting bijten op wang en lip
cheek bone jukbeen, zygoma
cheerfulness vrolijkheid, opgewektheid
cheese itch bepaalde vorm van acariasis N (contactdermatitis
door Acaridae mijten)
cheese washers’ lung kaaswasserslong N (variant van allergische
alveolitis)
cheilitis lipontsteking, id. E (cf. angular cheilitis)
cheilodynia lippijn
cheiloschisis hazenlip, lipspleet, id.
cheilosis fissuren van lippen en mondhoeken, id.
cheiralgia pijn in de hand, id.
cheiropompholyx eczema dyshidroticum van de hand
chelate heterocyclische structuur met metaalion
chelating agent chelatiemiddel, chelatiepreparaat N (organische
verbinding die metaalionen kan binden)
cheloid hypertrofisch litteken, keloïd
chemical injury beschadiging door een chemische stof
chemicapacitor sensor die veranderingen in diëlektrische
eigenschappen vaststelt E (cf. MDL, SWNT)
cheminosis ziekte veroorzaakt door een chemische verbinding
Chemke syndrome Walker-Warburg syndroom
chemodectoma gezwel van een chemoreceptor, id.
chemokine bep. cytokine met chemotactische werking o.a.
betreffende immunologisch actieve cellen, id. E (examples:
CCL-2, and macrophage inflammatory protein 1-alpha; cf. CC,
CCR, CXC)
chemonucleolysis injectie van een bepaald enzym in de nucleus
pulposis
chemoprophylaxis voorkomen van ziekte door toediening van
een chemisch middel
chemoradiation combinatie van chemotherapie en
bestraling
chemosis (conjunctival ~) oedeem van de conjunctiva
chemosurgery het toepassen van chemische stoffen om ziek of
ongewenst weefsel te vernietigen
chemotaxin elke stof die chemotaxis veroorzaakt
chemotaxis beweging o.i.v. een chemische stimulus, id.
chemotherapy chemokuur E (cf. metronomic chemotherapy)
Chenais → Raymond
cherry red spot myoclonus syndrome → sialodosis
cherry red spots endoscopisch beeld bij graad IV varices in
de oesofagus (1); choroid als rood cirkelvlak zichtbaar via de
fovea centralis bij de ziekte van Tay-Sachs (2)
cherry-red kersrood
cherubism fibreuze kaakdysplasie, id.
chest borst, borstkas, thorax, pectus (L.)
chest binder wikkelband rond de thorax ter voorkoming van
verplaatsing van hechtingen na een operatie
chest injury borstletsel
chest leads precordiale afleidingen, thoraxafleidingen (van het
ECG) E (cf. limb leads, peripheral leads)
chest pain pijn op de borst E (cf. mammalgia, breast pain,
pleuritic pain)
chest trauma borstletsel, borstverwonding
chest wall borst(kas)wand
Chester’s disease xanthomatose
chewing kauwen (1); (tabak) pruimen (2); onduidelijk spreken (3)
Cheyne-Stokes respiration ademdiepte die wisselt N (met soms
apnoe); E (cf. CSR)
CHF (abbr.1) E (=congestive heart failure)
CHD – chi
CHF (abbr.2) falen van het hart a.g.v. een probleem met de aa.
coronariae E (=coronary heart failure)
Chiari’s syndrome vena hepatica trombose
Chiari-Frommel syndrome lactatie met postpartum atrofie van
Engels-Nederlands
uterus
chiasm(a) overkruising, kruispunt, X-vormige kruising,
chiasma opticum
chiasmal, chiasmatic, chiasmic chiasma opticum betreffend
Chicago disease Noord-Amerikaanse blastomycose
chick embryo kuikenembryo
chicken breast kippenborst E (=pigeon breast)
chicken raiser’s disease kippenfokkers (long)ziekte
chicken-pox waterpokken, varicella
chiclero ulcer leishmaniasis cutanea
chief cell polygonale parathyroïde cel E (=principal cell)
chigger herfstjeuk N (door bepaalde larve van een mijt)
chignon schimmelziekte door Trichosporon N (=ziekte van
Beigel); E (tinea blanca)
chigoe disease infestatie met zandvlo
chikungunya (fever) dengueachtige ziekte door alfavirus
Chilaiditi’s syndrome klachtencomplex a.g.v. subfrenische
verplaatsing van colon E (=subphrenic interposition syndrome)
chilblained hands winterhanden
chilblains koubulten, perniones
child (day) care center (Am.) kinderdagverblijf
E (cf. day nursery)
child abuse ontucht met minderjarige(n), kindermishandeling
N (psychologisch, emotioneel en seksueel misbruik)
child benefit kinderbijslag
child care kinderopvang E (cf. nursery)
child directed speech taalgebruik conform het niveau van
het kind N (communicatie met korte zinnen, hoge stem, veel
expressiviteit, duidelijke uitspraak, afgebakende pauzes)
child health clinic consultatiebureau
child neglect kinderverwaarlozing
childbearing zwangerschap en baringsproces
childbearing age vruchtbare leeftijdsperiode
childbed kraambed(periode), puerperium
childbed fever kraamvrouwenkoorts, kraambedsepsis
E (=puerperal fever)
childbirth bevalling, baringsproces E (=parturition, delivery;
cf. birthing, prepartal, bradytocia, labor)
childhood kinderjaren (1); kindsheid (2)
childhood celiac sprue coeliakie
childhood disease kinderziekte E (growing pains)
childless kinderloos
childproof veiligheidswaarborg t.b.v. kind(eren)
Child-Pugh score schaalverdeling om prognose bij chronische
leverziekte te bepalen
children’s doctor (Br.) kinderarts E (cf. pediatrician)
chill rilling, koude rilling (bij koorts) E (cf. shaking chill,
windchill)
chilliness rillerigheid
chilly kil, koel
chilomastigiasis darmziekte door de parasiet Chilomastix
chimeric retrovirus een recombinant retrovirus waarvan
de structurele eiwitten afgeleid zijn van twee of meer
verschillende virussen
chimerism toestand waarbij cellen afgeleid van verschillende
zygoten naast elkaar aanwezig zijn
chin kin, mentum
chin reflex masseterreflex, mandibulaire reflex
chin, double ~ onderkin
chinch (Am.) wandluis
chinese dysentery bepaald type shigellose
Chinese-restaurant syndrome hoofdpijn of transpireren als reactie
op natriumglutamaat E (additive sometimes used in chinese food)
chink spleet, fissuur
chink, glottal ~ stemspleet
chi – cho
chinrest kinsteun(tje)
chip splinter (1); geïntegreerde schakeling (2)
E (in electronics: IC=integrated circuit)
CHIP (abbr.) E (=Children’s Health Insurance Program)
ChIP (abbr.) E (=chromatin immunoprecipitation)
chiral molecule waarvan de configuratie niet identiek is aan
het eigen spiegelbeeld
chiropractor behandelaar van de ruggengraat, id.
E (=bone setter)
chitosan een gedeeltelijk gedeacetyleerd chitine E (it forms a
strong tissue adhesive after UV irradiation)
chitterlings dunne darm (bij dieren)
chlamydial keratoconjunctivitis trachoom
chloasma hyperpigmentatie van huiddelen, melasma, id.
chlorated carbohydrate koolhydraat met toegevoegd chloraat
chlorethyl monochloorethaan, chloorethyl N (een bepaald
vluchtig narcoticum)
chloride tweevoudige samenstelling van chloor, id.
chlorine chloor (1); lichtgroen (2)
chloroacetophenone traangas, id.
chloroform trichloormethaan, id.
chloroleukemia sarcoom bestaande uit granulocyten, chloroom,
id. E (=green cancer)
chloroma leukosarcomatose, chloroleukemie, id.
chloromyeloma chloroom in het beenmerg, id.
chlorophyll bladgroen, chlorofyl
chloropicrin traangas dat braken kan veroorzaken
chloroquine synthetisch chinolinepreparaat
chlorosis pallor bij hypochrome anemie, id.
N (=‘groene ziekte’)
chlorosis, Egyptian ~ /miners ~ ancylostomiasis, mijnwormziekte
chlorotic anemia chlorose, id.
CHO (abbr.) E (=Chinese Hamster Ovary)
choana achterste neusholte
chocolate cyst teercyste, endometriose van ovarium
choice, drug of het aangewezen geneesmiddel
choked disk stuwingspapil, papiloedeem E (=papilledema;
cf. pseudopapilledema)
choking on food (gevaar van) verstikking doordat voedsel in de
luchtpijp vastzit E (cf. Heimlich maneuver)
choking sensation verstikkingsgevoel E (cf. cynanche,
suffocation)
cholangiocarcinoma carcinoom van de intrahepatische galgang
cholangiography röntgenfilmopnames van galgangen, id.
cholangiohepatitis hepatitis met ontsteking van galwegen, id.
cholangiohepatoma gemengd carcinoom m.b.t. galgang en
hepatocyten
cholangiole galcapillair, terminaal element van galgangsysteem
cholangiolitic hepatitis leverontsteking met cholestasis
E (=cholestatic hepatitis)
cholangiolitis ontsteking van galcapillairen/cholangiolen
cholangioma levertumor uitgaande van ductuscellen, id.
cholangitis galgangontsteking, id.
cholecalciferol vitamine D3, id.
cholecystectomy galblaasverwijdering door een operatie, id.
cholecystitis galblaasontsteking, id.
cholecystoduodenostomy opening maken tussen galblaas en
duodenum
cholecystography röntgenonderzoek van de galblaas, id.
cholecystokinin duodenumhormoon met effect op de
galblaascontractie
cholecystostomy galblaasdrainage, id.
choledochal ductus choledochus betreffend
choledocholithiasis (aanwezigheid van) galstenen in de ductus
choledochus, id.
cholelithiasis aanwezigheid van galstenen, id.
cholemesis galbraken, id.
cholemia gal(pigment) in bloed (1); icterus (2)
cholemic gallstones galstenen
56
cholemic nephrosis nierziekte in combinatie met enig ander
type leveraandoening
cholera, pancreatic/endocrine ~ waterige diarree met
achloorhydrie E (=Verner-Morrison syndr.)
choleriform gelijkend op cholera
cholerine relatief milde vorm van cholera
cholestasis galretentie en -ophoping, galstuwing, id.
cholesteatoma parelgezwel, margaritoom, id. N (gezwel van
epitheliale structuur met cholesterolparels)
cholesterin granuloma cholesterol granuloom van middenoor
cholestero(lo)sis cholesterolafzetting in weefsels, id.
cholestosis gestose met cholestatische hepatose
cholinergic acetylcholine gemedieerd, id.
choluria gal(zouten) in de urine, id.
chondritis kraakbeenontsteking, id.
chondroblastoma epifysaire kraakbeentumor, Codman tumor
chondrocalcinosis calcificatie van gewrichtsoppervlak, id.
N (erfelijke ‘pseudojicht’)
chondrocyte kraakbeencel
chondrodysplasia kraakbeenontwikkelingsstoornis,
dyschondroplasie, id.
chondrodystrophy enchondrale verbeningsstoornis, id.
chondroectodermal kraakbeen en ectoderm betreffend, id.
chondroma benigne kraakbeentumor
chondromalacia kraakbeenverweking, id.
chondromatosis vorming van meervoudige chondromen
chondrone mechanische eenheid van kraakbeen, chondron
N (bestaande uit een groep cellen met hun kapsels)
chondropathy elk type kraakbeenziekte
chondrosarcoma sarcoom met kraakbeencomponenten, id.
chondrosis degeneratie of ontstekingsvrije
ontwikkelingsverandering van kraakbeen, id.
E (cf. intervertebral chondrosis)
CHOP (abbr.) E (=cyclophosphamide plus hydroxyurea
(doxorubicin) plus oncovin (vincristine) plus prednisone;
cf. ACVBP, RCHOP)
Chopart amputation gedeeltelijke amputatie van de voet
chord conductance relatieve membraanconductantie
E (=transference)
chorda (L.) [pl. chordae] koord, pees E (=chord, cord)
chorditis stembandontsteking, id. E (cf. vocal cord)
chordoid sarcoma myxoïde chondrosarcoom
chordoma strenggezwel, id.
chordotomy operatieve doorsnijding van een zenuwbaan,
id. N (m.b.t. vezels in het ruggenmerg)
chorea zenuwziekte met onwillekeurige bewegingen
chorea, electric ~ myoklone vorm van epidemische
encefalitis E (=Guertin’s disease)
choreoathetosis choreatische en athetotische hyperkinesie
chorioadenoma adenoom van chorion
chorioamnionitis bacteriële ontsteking van chorion en amnion
chorioangioma hemangiomateuze tumor van de placenta, id.
E (=hydatidiform mole)
choriocarcinoma carcinoom van chorionepitheel, id.
E (=chorioepithelioma, chorioma)
chorioepithelioma choriocarcinoom, id.
chorioid choroid, vaatvlies
chorioma choriocarcinoom
choriomeningitis ontsteking van meninx en plexus choroideus
chorion dooierzakomhulling, id.
chorionic plate chorion, chorionplaat
chorionic villi chorionvlokken
chorionicity het aantal dooierzakomhullingen
chorionitis scleroderma
chorioretinal cicatrix/scar litteken van choroidea en retina, id.
chorioretinitis ontsteking van choroïd en retina, id.
choristoma weefsel (met normale histologie) op afwijkende
plaats
choroid(ea) vaatvlies N (tussen retina en sclera); E (=chorioid)
57
choroidal atrophy vaatvliesatrofie, atrofie van choroidea
choroideum, glomus ~ vergroting van de choroïd plexus
choroiditis vaatvliesontsteking, id.
choroidoretinitis chorioretinitis, id.
CHR (abbr.) E (=cytokine-binding homology region)
Christian’s syndrome chronische histiocytose-X
Christian-Weber disease nodulaire nonsuppuratieve panniculitis
Christmas disease congenitale factor IX-deficiëntie
chrom(h)idrosis gekleurde zweetsecretie, chrom(h)idrosis
chromaffin body paraganglion
chromaffin cell feochromocyt, chroomaffiene cel
N (in bijniermerg)
chromaffinoma feochromocytoom
chromaffinomatosis feochromocytoom met
schildkliercarcinoom
chromat(in)olysis of nerve cell verdwijnen van Nissl-lichaampjes
N (door schadelijke inwerking op het neuron)
chromat(in)olysis of nucleus desintegratie van chromatine in de
celkern
chromate chroomzuurzout, id.
chromatin karyoplasma, chromoplasma, id.
chromatin remodeling fundamenteeel epigenetisch mechanisme
bij genexpressie in vertebraten
chromium chroom N (chemisch element no. 24)
chromogranin bep. biomarker voor hartfalen, id. E (provides
prognostic information and enhances risk stratification)
chromogranin C secretogranine II, id. E (cf. granin)
chromomycosis chromoblastomycose, id.
chromonychia verkleuring van de nagels E (cf. green nails)
chromophobic cell moeilijk kleurbare cel
chromophore fotopigment in de retina
chromophytosis huidverkleuring door een bepaalde schimmel,
pityriasis versicolor, tinea versicolor
chromosomal aberration/anomaly chromosoomafwijking
chromosome kernlis, id.
chronaxia, chronaxie, chronaxy tijdsduur van een elektrische
stimulus vereist om excitatie te veroorzaken bij een sterkte
van tweemaal de rheobase, id. E (cf. rheobase, strength-
duration curve)
chronic fibrous thyroiditis struma fibrosa
chronic progressive hereditary chorea chorea van Huntington
CHRS (abbr.) E (=cerebrohepatorenal syndrome)
Churg-Strauss syndrome allergische granulomatose met angiitis
Chvostek’s sign hypercontractie van gezichtsspieren
N (bij tetanie tijdens aantikken van de wang bij de n. facialis)
chylangioma lymfvatgezwel in darmgebied, id.
chyle chylus, inhoud van lymf(e)vat van de darm
chylocele breukzak met chylusinhoud, id.
chylopericardium chyluseffusie in hartzakje, id.
chyloperitoneum chyluseffusie in peritoneale holte, id.
chylothorax chyluseffusie in pleurale holte, id.
chylous chylus bevattend/betreffend
chyluria chylus in de urine, id.
chyme spijsbrij in de maag, chymus
Ci (abbr.) E (=curie)
CI (abbr.) E (=confidence interval)
CIC (abbr.) E (=clean intermittent (self-) catheterization)
cicatricial alopecia acne/folliculitis decalvans
cicatricial keloid vals keloïd
cicatrix (L.) [pl. cicatrices] litteken van bindweefsel, id.
N (optredend bij wondgenezing)
cicatrix, vicious ~ litteken dat leidt tot misvorming
cicatrization bindweefselvorming bij wondgenezing, id.
CICR (abbr.) E (=calcium-induced calcium release)
CIDP (abbr.) E (=chronic inflammatory demyelinating
polyneuropathy)
CIF (abbr.) E (=cloning inhibitory factor)
CIHR (abbr.) E (=Canadian Institutes of Health Research; cf. NIH)
CIK (abbr.) E (=cytokine induced killer)
cho – cit
cilia wimpers, ooghaartjes E (cf. cilium)
ciliary oog betreffend, oogwimper betreffend
ciliary body corpus ciliare, tunica vasculosa oculi N (bestaande
uit orbicularis en m. ciliaris)
Engels-Nederlands
ciliary nerves zenuwtakken van het ganglion ciliare
ciliated voorzien van trilharen
ciliated cell trilhaarcel
cilium (L.) [pl. cilia] trilhaar E (cf. flagellum, cilia)
Cimex (lectularius) (gewone) bedwants, id.
cimicosis huidjeuk veroorzaakt door een beet van Cimex, id.
CIN (abbr.2) E (=contrast-induced nephropathy)
CIN (abbr.1) E (=cervical intraepithelial neoplasia)
cinacalcet een calcimimeticum dat de secretie van PTH
verlaagt
cineangiography röntgenfilmtechniek t.b.v. de visualisatie van
bloedvaten
cingulum gordel (1); sluitlaken (2)
cionitis uvulitis
ciotomy (obs.) excisie van de huig, uvulotomie, kiotomie
E (cf. fasciotomy)
circadian rhythm dag- en nachtritme,24-uursritme E (cf. diel)
circannual jaarritme betreffend, circannueel E (=circannean)
circinate ringvormig
circine herpes dermatofytose van de romp, herpes circinatus
circle, defensive ~ simultane maar antagonistische ziekten
circuit inductiekring, kringloop, stroomkring
circular rond, cirkelvormig
circulating enzyme enzym dat aanwezig is in de bloedsomloop
circulating volume bloedvolume aanwezig in de circulatie
circulation bloedsomloop (1); doorbloeding (2) E (cf. blood flow,
circulatory system, tissue perfusion, run-off, skimming flow)
circulatory collapse hypovolemische shock, collaps, flauwte
E (=hypovolemic shock; cf. syncope, nervous collapse)
circulus senilis arcus senilis
circumcision besnijdenis, id. (1); wegsnijden rond een bep.
anatomische structuur (2) E (cf. clitoridectomy, infibulation,
peritomy, peritectomy, Sunna)
circumduction cirkelbeweging van oog/ledemaat
circumference omtrek
circumference, abdominal ~ buikomtrek E (cf. girth)
circumflex gebogen (1); arteria circumflexa (2)
circumlocution vaagheden vertellen, praten met omhalen
circumoral cyanosis periorale cyanose, ‘maskertje’
circumscribed omschreven, begrensd, beperkt
circumvallata, placenta ~ nageboorte die omgeven is door een
richel
cirrhosis interstitiële ontsteking van een orgaan, id.
N (vaak wordt de lever bedoeld)
cirrhosis, biliary ~ levercirrose door chronische galretentie
cirrhosis, portal ~ levercirrose met portale circulatieblok
cirrhotic liver lever die door cirrose is aangetast
cirsoid aneurysm spataderachtig aneurysma E (in Dieulafoy’s
vascular malformation)
CIS (abbr.1) E (=carcinoma in situ)
CIS (abbr.2) E (=continuous interleaved sampling. Applied in
cochlear implants)
CIS (abbr.3) E (=common insertion site)
cis-regulation toegenomen transcriptie via een geactiveerd
DNA-responsief element E (cf. trans-regulation)
cistern, quadrigeminal ~ holte die uit vier delen bestaat
cisternal fluid liquor uit de cisterna magna N (doorgaans
verkregen door suboccipitale punctie)
cistron structuurgen, DNA-segment dat codeert voor een
bepaald eiwit E (cf. operon)
CIT (abbr.) E (=constraint-induced therapy; cf. TMS)
citrate citroenzuurzout
citric acid citroenzuur E (cf. Krebs cycle)
citrulline alfa-aminozuur uit meloen, id.
cittosis pica
Ciu – cli
Ciuffini-Pancoast tumor carcinoom van de longapex
Civatte’s disease poikilodermie
CJD (abbr.) E (=Creutzfeldt-Jakob disease; cf. vCJD, TSE,
BSE, MCD)
c-jun E (a short-lived transcription factor that is a member of the
activator protein-1 family)
CK (abbr.) E (=creatine (phospho)kinase; N.B. abbr. CPK is
obsolete)
CLA (abbr.) E (=cutaneous lymphocyte-associated antigen -
a skin-homing receptor)
clade genetische classificatie op basis van genomen met
overeenkomstig kernmateriaal E (pattern of nucleic acid
sequence similarity)
cladistics vertakkingsschema voor de indeling van phyla en
species
cladogram schema voor geografische identificatie van bepaalde
genomen
clam diggers’ itch dermatitis veroorzaakt door Sciistosoma
clam(my) klam (aanvoelend)
clamp klem, afsluitklem E (cf. current clamp, voltage clamp)
clamp loader → RFC, sliding clamp
clamp suture agrafe hechting
clamp, mosquito ~ kleine arterieklem
clamp, towel ~ doekklem
clams actinomycose N (bij vee)
clanging spraak waarbij voornamelijk klanken de woordkeuze
bepalen E (common in manic episodes and schizophrenia;
cf. punning)
clap (sl.) druiper, gonorroe E (often expressed as ‘the clap’)
Clara cell bronchiolaire epitheelcel zonder cilia
E (cf. uteroglobin)
Clark oxygen electrode elektrode die wordt gebruikt om de
zuurstofspanning te bepalen E (cf. Whalen electrode)
Clarke’s column nucleus dorsalis tussen C8 en L3
Clarke-Hadfield syndrome pancreatisch infantilisme
clasp-knife phenomenon/rigidity bewegingsverzet gevolgd
door meegeven N (bv. ‘knipmes’-beweging bij de ziekte van
Parkinson)
classic hypersomatotropism abnormale afgifte van groeihormoon
door de hypofyse
classical migraine klassieke migraine
classical pathway klassieke route
classification indeling, id.
classified information (Am.) vertrouwelijke informatie
clastic demonteerbaar anatomisch model betreffend
clastothrix brosheid van haren, trichorrhexis nodosa
clathrin eiwit t.b.v. de membraan van een synapsblaasje
Claude(-Loyez) syndrome laesie van rubrospinale cerebrale
streng E (=inferior red nucleus syndrome)
claudication, intermittent ~ angina cruris, dysbasia
intermittens E (cf. pseudoclaudication, ABI)
claudication, intestinal ~ angina abdominalis
claudin bep. membraaneiwit dat werkzaam is bij de zonula
occludens E (multigene family encoding four-transmembrane
domain protein components of tight junctions; cf. occludin)
claustrophobia opsluitingsvrees, id.
claustrum afsluiting (1); bepaalde laag spoelcellen in de
hersenen, id. (2)
clavicle sleutelbeen, clavicula
clavus (L.) likdoorn, eksteroog, id. E (=corn, heloma);
L (cf. callus)
claw cell schakelcel gelegen vóór de Purkinjecellen
E (=granule cell; cf. fatty granule cell, basket cell)
claw foot klauwvoet, atrofie en vervorming van de voet
F (pied-en-griffe)
claw hand klauwhand E (cf. lobster-claw hand); F (main-en-
griffe)
clawback scheme inhaalregeling
clay eating klei eten N (als geperverteerde uiting); L (cf. pica)
58
clay-colored stools stopverfkleurige ontlasting
ClC (abbr.) E (=Chloride Channel; cf. Dent’s disease)
clean(li)ness zindelijkheid
clean-catch urine gewassen midstroom urine
cleansing reinigen, zuiveren E (cf. bioclean)
clear duidelijk, helder
clear cell parafolliculaire cel, C-cel
clear cell (of parathyroid gland) bijschildkliercel met veel
cytoplasma E (cf. wasserhelle cell)
clear cell tumor epitheelkanker bestaande uit cellen die
glycogeen bevatten E (=mesonephroid tumor)
clear the throat, to ~ schrapen van de keel
clearance klaring, bewegingsruimte, speling E (cf. medical
clearance, renal clearance, urea clearance, MCR, CCC-2)
cleavage klieving, klievingsdeling
cleavage cavity blastokèle
cleavage cell blastomeer
cleaved cell lymphoma lymfoom waarin cellen met
delingskernen E (cf. noncleaved)
cleft spleet, barst, kloof
cleft hand, congenital ~ kreefteschaarhand, gespleten hand
cleft lip hazenlip, cheiloschisis, lipspleet
cleft palate gespleten verhemelte, palatoschisis
cleft spine open rug, gespleten wervelkolom
clefting spleetvorming E (cf. cheiloschisis, palatoschisis,
retinoschisis)
Clejat → Petges-Clejat
clenching of jaws op elkaar klemmen van kaken
clerckship co-assistentschap E (cf. internship)
clergyman’s sore throat leraarsziekte, stemheesheid (door
overmatig gebruik) E (cf. septic sore throat)
click klik N (bij auscultatie)
clicking kliksen N (klakkend geluid bv. bij communicatie met
dieren)
clicking sound scherpe klank N (bij auscultatie)
client centered therapy cliënt als middelpunt (bij therapie)
Clifford’s syndrome overdragen zwangerschap, postmaturitas
climacteric overgangsjaren betreffend
climatic bubo zwelling bij lymphogranuloma venereum
climbing stairs trappen lopen/klimmen
clinging aanhankelijk of kleverig (gedrag), vastklampen
clinic kliniek E (cf. child health clinic, daytime clinic, infirmary,
policlinic, polyclinic, outpatient memory clinic)
clinic, well-child ~ consultatiebureau E (=child health clinic)
clinical klinisch (relevant) E (cf. trial)
clinical features klinische kenmerken/tekenen, lichamelijke
bevindingen E (cf. signs, symptoms)
clinical governance bestuursoverleg m.b.t. kwaliteitsbewaking
in de kliniek
clinical picture beeld n.a.v. fysische diagnostiek
clinician clinicus
clinocephalism zadelhoofd, clinocefalie E (=saddle head)
clinodactyly abn. oriëntatie van de pinkvinger N (bij syndroom
van Down)
clinoid process bedvormig uitsteeksel bij sfenoïd
clinomania ziekelijke neiging om in bed te verblijven,
Oblomov syndroom
CLIO (abbr.) E (=cross-linked iron oxide; cf. MION, SPIO)
clip suture agrafe hechting
clipping an artery afklemmen van een slagader
clithrophobia ziekelijke vrees om ingesloten te worden
clition middelste deel van de voorste begrenzing van de
clivus E (cf. clivus)
clitoridectomy (rituele) verwijdering van de clitoris, id.
E (cf. infibulation, female/Sunna circumcision)
clitoris, clit (sl.) kittelaar, klit (sl.), id.
clivus hellend beenvlak tussen sella turcica en foramen
magnum, id. N (gevormd door os sphenoidale en basale deel van
os occipitale); E (cf. clition)
59
CLL (abbr.) E (=chronic lymphocytic leukemia)
cloaca embryonale gastro-urogenitale holte, id.
clogged nose verstopte neusholte
clogging verstopt raken, klonteren, stollen
clomid farmacon dat de vruchtbaarheid bevordert door de
follikels in het ovarium te stimuleren
clonal cellijn betreffend E (cf. oligoclonal, monoclonal,
polyclonal, cell line)
clonality marker index voor het vermogen om een cellijn te
vormen
clone kloon, cellijn E (cf. forbidden clone)
clonic clonus betreffend
cloning klonen E (cf. positional cloning, therapeutic cloning,
SCNT)
cloning, reproductive ~ het vervaardigen van een kopie van een
levend wezen E (cf. therapeutic cloning)
clonus ritmisch spasme, id. N (met afwisselend contractie en
relaxatie)
clopidogrel bepaald thienopyridinederivaat, id. N (gebruikt bij
antistollingstherapie)
close supervision nauwkeurige controle/toezicht
closed angle → angle closure glaucoma
closed loop gesloten kring/lus
closed loop system gesloten circuit/systeem
close-packed position verzamelde stand N (van een gewricht);
E (cf. loose position)
closing dynamics dynamica gedurende het sluiten van
hartkleppen
Closs → Danbolt-Closs
closure of cardiac septum sluiting van harttussenschot
E (cf. premature closure)
clot (bloed)stolsel, (bloed)klont, klonter E (cf. embolus,
thrombus)
cloth laken, doek, lap
clothes kleren, kleding
clothes louse kleerluis
clothing kleding
clotting stollen, klonteren
cloud baby gezond lijkende baby als besmettingsbron
N (omdat het kind toch met bacteriën/virussen besmet is)
clouded state benevelde toestand, semicoma
clouded state epilepsy psychotische reactie bij epilepsieaanval
clouding of consciousness oriëntatie, perceptie en bewustzijn
gestoord E (=mental fog)
cloudy fluid troebele vloeistof
Clouston’s syndrome hidrotische ectodermale dysplasie
CLSI (abbr.) E (=Clinical and Laboratory Standards
Institute)
club drugs verzamelnaam voor middelen als GHB, ecstasy en
ketamine
club hand klomphand
clubbing trommelstokvingers, hippocratisme E (=clubbed
fingers)
clubfoot klompvoet
club-shaped knotsvormig
clump groepje, brokje
clumping of cells groepjesvorming/agglutinatie van cellen
clumpsy gait onhandige/plompe manier van lopen
clumsiness onhandigheid, plompheid, lompheid
clunes (L.) billen, id.
cluster groep
cluster headache unilaterale migraineachtige neuralgie,
Hortonse neuralgie (obs.)
clutter (signal) ongewenste vaste signaalcomponent afkomstig
van stationaire voorwerpen buiten het aandachtsgebied
E (cf. ultrasound)
cluttering stotteren, lawaai maken
Clutton’s joints synovitis/hydrartrose bij congenitale syfilis
clyers actinomycose
CLL – coc
clyster lavement, clysma E (=enema)
CMC (abbr.) E (=critical micelle concentration)
CME (abbr.) postacademisch geneeskundig onderwijs
E (=continuing medical education)
Engels-Nederlands
CMI (abbr.) E (=cell-mediated immunity)
CMIT (abbr.) E (=current medical information and terminology)
CML (abbr.) E (=chronic myelogenous leukemia)
CMOS (abbr.) E (=complementary metal oxide semiconductor)
CMP (abbr.) E (=cytidine 5’-monophosphate; cf. CDP, CTP)
CMS (abbr.) E (=Center for Medicare and Medicaid Services)
CMV (abbr.1) E (=cytomegalovirus)
CMV (abbr.2) E (=controlled mechanical ventilation)
CNDI (abbr.) E (=congenital nephrogenic diabetes insipidus)
CNF (abbr.) E (=congenital nephrotic syndrome of the
Finnish type)
CNM (abbr.) E (=Certified Nurse-Midwife)
CNR (abbr.) E (=complex natural resonance; used in microwave
imaging)
CNS (abbr.1) centraal zenuwstelsel, CZS E (=central nervous
system)
CNS (abbr.2) E (=conserved noncoding sequence)
CNSLD (abbr.) CARA E (=chronic nonspecific lung disease)
CNTF (abbr.) E (=ciliary neurotrophic factor)
CNV (abbr.) E (=contingent negative variation)
CO (abbr.) E (=cardiac output)
CoA (abbr.) E (=coenzyme A)
coagulability stollend vermogen E (cf. congelation,
hypercoagulability, lability)
coagulation bloedstolling, stolselvorming, id.
coagulation time stollingstijd
coagulopathy stollingsstoornis, id.
coalescence vergroeiing, fusie van weefsels, id.
coalescent samensmeltend, samengroeiend
coapt (1) (nauw) sluiten, samenvoegen E (cf. non-coapting
leaflet)
coapt (2) adhesie veroorzaken, sluiten (bij wonden), genezen
van botfractuur
coaptation of a segment samentrekken van (darm)segment
coaptation suture huidhechting E (=apposition suture)
coarctation strictuur/vernauwing van een vat, id.
coarse hair grof haar
coarse skin ruwe huid
coarse structure grofkorrelige/grofvezelige structuur
coarse-graining procedure om de eigenschappen van een
geheel biosysteem te doorgronden zonder de noodzaak om
alle details te beschrijven of zelfs te begrijpen
coarsening verruwing
coat mantel, schil, laagje, vlies E (cf. buffy coat, fuzzy coat)
coated pit eiwitomhulsel van het blaasje dat ontstaat na
receptorgemedieerde endocytose E (cf. clathrin)
coated tablet dragee
coated tongue beslagen tong
coating bedekkend laagje, bekleding, omhulsel
Coats’ disease E (=retinitis exsudativa externa)
Cobb angle scloliosehoek volgens Cobb
cobblestone appearance met het uiterlijk van een ronde kei, met
een straatkei-uiterlijk E (Crohn)
COC (abbr.1) E (=cyclic olefin copolymer; used in biochips)
COC (abbr.2) E (=calcifying odontogenic cyst)
coccal kogelbacterie gelijkend/betreffend
coccidial Coccidium betreffend, veroorzaakt door Coccidium
coccidioidomycosis woestijnkoorts, id. E (=desert fever, San
Joaquin Valley fever)
coccidiosis infectie door Coccidia organisme, id.
N (darmziekte door een protozoon)
coccobacillary cell celvariant tussen coccus en bacil
coccoid bacillus coccus gelijkende bacil
coccus (pl. cocci) kogelbacterie, kok, bolvormige bacterie
coccygeal body glomus/corpus coccygeum
coc – col
coccyx stuitbeen, staartbeen, koekoeksbeen, os coccygis (L.)
cochaperone biochemische component die een complex vormt
met een chaperone
Cochin-China anguilluliasis strongyloidiasis
Cochin-China diarrhea tropische steatorroe
Cochin-China ulcer cutane leishmaniasis
cochlea slakkenhuis, id. N (deel van het binnenoor)
cochlear nerve gehoorzenuw
cochlear vertigo cochleaire actieve ziekte van Menière
cock (sl.) penis, fallus, mannelijk lid, tentum E (cf. stopcock)
cock eye (sl.) scheeloog
cock walk hanentred, klapvoet E (=steppage gait)
Cock’s peculiar tumor geïnfecteerde open talgcyste
Cockayne’s disease/syndrome autosomaal recessieve aandoening
met o.a. microcefalie, kyfose, doofheid en dwerggroei
Cockayne-Weber syndrome epidermolysis bullosa
cockcomb-like vegetation hanekamachtige vegetatie
cocked-up toe hallux rigidus, onbuigzame grote teen
cock-eyed scheel
cockroach kakkerlak E (=black beetle)
cocktail combinatie van medicamenten
COD (abbr.) E (=chemical oxygen demand)
code blue een medische urgentie voor acute hulpverlening
waarbij een paramedicus wordt ingezet bij hartstilstand
codeine morfine monomethylester, id.
coding region DNA-gebied met opeenvolgende
nucleotidebasen die voor een bepaald aminozuur coderen
coding triplet codon
Codman’s triangle (radiol.) teken van bottumor met driehoekig
periost E (=reactive triangle, reactive lipping)
Codman’s tumor benigne chondroblastoom
codocyte schietschijfcel E (=target cell)
codon serie van drie aangrenzende nucleotiden in het
mRNA-molecule, id. E (=coding triplet; cf. anticodon)
cods (sl.) testikels, testes, teelballen
coeliac (Br.) → celiac
coelom ventrale lichaamsholte, id.
coenurosis hersenziekte veroorzaakt door een larve van
Coenurus, id.
COEPS (abbr.) E (=cortically originating extrapyramidal system;
cf. EPS)
cofactor bijkomend en vereist element t.b.v. het uitvoeren van
een functie
coffee workers’ lung koffieverwerkerslong N (vorm van
extrinsieke allergische alveolitis)
coffee-ground vomit braaksel met bloed en verteerd eten
cofferdam rubberdam, id.
COG (abbr.1) E (=center of gravity)
COG (abbr.2) E (=cluster of orthologous groups)
Cogan’s syndrome niet-luetische interstitiële keratitis plus
vestibulaire klachten en soms insufficiëntie van de aortaklep
cognate (bloed)verwant, vermaagschapt, geparenteerd
cognition intuïtie (1); bewuste waarneming (2)
cognitive death persisterende vegetatieve toestand E (=PVS)
cog-wheel pattern tandradpatroon
cog-wheel respiration ademhaling met onderbreking van
inspiratie E (=wavy respiration)
cog-wheel rigidity/sign beweging met schokken en aarzelingen
coherence therapy therapeutische modaliteit bestaande uit
fosfor, calcitonine en calcium E (used to attenuate
post-menopausal bone loss when estrogen is contraindicated)
cohort groep individuen uit eenzelfde leeftijdsgroep en met
overeenkomstige voorgeschiedenis, id.
cohosh, blue ~ (genees)krachtig kruid, waarvan bekend is dat
het weeën kan opwekken, naast bedreigende vasoconstrictie
bij de foetus L. (=Caulophyllum thalictroides); E (cf. Inca tea)
coil spoel, spiraal, helix, (intra-uterien) spiraaltje E (cf. shim coil)
coiling hair krulhaar a.g.v. een eiwitbindingsafwijking
E (=corkscrew hair)
60
coiling of umbilical cord navelstrengdraaiing
coin lesion solitaire (ronde) schaduw op X-foto
coincident (with) gelijktijdig (optredend met)
coition, coitus geslachtelijke gemeenschap, coïtus
E (cf. buggery, intercourse, sexual traffic, transactional sexual
intercourse)
COLD (abbr.) E (=chronic obstructive lung disease)
cold (common ~) (banale) verkoudheid, rhinitissyndroom
E (cf. bride’s cold, grippy cold, head cold)
cold abscess abces zonder ontstekingsverschijnselen
E (=tuberculous abscess)
cold agglutinin agglutinine werkend bij lage temperatuur
cold cream koelzalf
cold freckle lentigo
cold nodule knobbel die weinig radiojodium bindt
cold reactive reagerend bij lage temperatuur
cold sense warmtegevoel, temperatuurzin, thermesthesie,
sensus algoris (L.)
cold sensitivity bacteriemutatie bij lage temperatuur (1);
gevoeligheid voor koude (2)
cold shock late fase bij septische shock N (niet meer te
behandelen met vloeistofsuppletie)
cold sore herpes simplex van de mond/lip E (=fever blister,
oral herpes)
cold sweat angstzweet
cold, June ~ hooikoorts E (N.B. this is a popular name for hayfever)
cold-ischemia time tijdsverloop tussen werving van
donororgaan en transplantatie
cold-water thirst koudwaterdorst N (bij Boerhaave-syndroom)
colectomy uitsnijding van (een deel van) het colon, id.
E (cf. colotomy)
colibacillosis infectie door Escherichia coli
colic acute voorbijgaande buikpijn, koliek E (cf. colonic)
colicky koliekachtig
Colinet → Caplan-Colinet
colitis dikkedarmontsteking, id. E (cf. IBD, UC)
colitis gravis ernstige vorm van colitis ulcerosa
collaborative study ringonderzoek
collagen scleroproteïne in bindweefsel, id. E (cf. gelatin)
collagenosis degeneratieziekte van bindweefsel, id.
collagenous collageen betreffend/bevattend
collapse, to ~ bezwijken, instorten, ineenzakken (1);
flauwvallen (2) E (cf. circulatory collapse, nervous collapse,
syncope, noninsufflation of fallopian tube)
collapse, vertebral ~ wervellichaam met ingezakt dak
collar kraag, boord, halsband, halskraag
collar bone sleutelbeen, clavicula
collar button abscess boordenknoopabces
collateral parallel lopende route, id. N (m.b.t. zenuw of
bloedvat)
collecting tubules verzamelbuisjes
college kleine universiteit (1); academie, genootschap (2)
E (cf. ACC)
Colles’ fracture distale radiusfractuur
Collet(-Sicard) syndrome idiopatische glossopharyngeale
neuralgie
collicular een verhevenheid betreffend
colliculus, caudal /cranial ~ verhevenheid op de lamina tecti van
de middenhersenen
colliculus, superior ~ neuronen die verbonden zijn met retinale
receptoren en gelegen in de dorsale middenhersenen met
projecties op dopaminerge neuronen
colliers’ asthma/lung mijnwerkerslong/pneumoconiose
colliers’ phthisis tuberculeuze fibrose van de long
collimator lichtvizier, id. N (deel van apparaat dat de breedte
van de stralenbundel instelbaar maakt)
Collins → Treacher-Collins
collision block (technique) annihilatie van actiepotentialen bij
simultane stimulatie van proximale en distale vezels
61
collodion baby ichthyosis sebacea, exfoliatio neonatorum
E (cf. ichthyosis)
colloid toestand tussen oplossing en emulsie, id.
colloid goiter late stadium van diffuse hyperplasie van de
schildklier N (waarbij acini gevuld zijn met colloïd)
colloidal gold test test voor globulinebepaling in liquor
E (=Lange’s test, gold-sol test)
collum (L.) hals, halsvormig deel/verbindingsstuk
collunarium (L.) neusdouche, neusspoeling, neusbad, id.
collutory mondwater, mondspoeling, gorgeldrank,
gargarisma E (=mouthwash, gargle)
collyrium oogspoelwater, oogwater, oogspoeling, id.
E (=eyewash)
coloboma fissuur/defect/spleet (i.h.b.) van een oogdeel, id.
E (cf. optic disc coloboma, retinochoroidal coloboma, coloboma
choroideae, coloboma iridis, coloboma lentis, coloboma maculae
luteae, coloboma retinae)
colon dikke darm, id. E (cf. pericolic)
colonic bacteria darmbacteriën
colonization kolonisatie
colonoscopy endoscopisch onderzoek van colon, id.
E (=coloscopy)
colony groep organismen, id. E (cf. CFU, CSF)
color blindness kleurenblindheid E (cf. colour (Br.),
deuteranopia)
color sense kleurzin, sensus chromaticus (L.)
color vision kleurenzien E (cf. colour (Br.), chromophore)
Colorado tick fever bep. Type tekenkoorts N (virusziekte
overgebracht door teken)
coloration kleuring, kleur
colored urine (donker) gekleurde urine Br (cf. coloured)
colostomy het aanleggen van een colonfistel, id.
E (cf. palliative colostomy)
colotomy insnijden van het colon, id. E (cf. colectomy)
colovesical colon en urineblaas betreffend
colpitis ontsteking van vaginaslijmvlies, vaginitis, id.
colpocele hernia van de vagina, id.
colpocephaly zeldzame aangeboren hersenafwijking met
vergroting van de occipitale hoornen van de ventrikels
E (=vesiculocephaly; with microcephaly and mental retardation,
as well as possible motor abnormalities, muscle spasms, and
seizures; cf. hydrocephalus)
colpocystitis vagina- met blaasontsteking, id.
colporrhexis ruptuur van de vaginawand, id.
colposcopy optisch onderzoek van de vaginawand, id.
columella, nasal ~ distale deel van neustussenschot, id.
E (cf. nasal septum)
column zuil, kolom, zuilvormige structuur
columnar cell epitheelcel met bepaalde afmetingen
E (=cylindric cell)
columnar epithelium cilinderepitheel
columning ondersteuning van een uterusprolaps d.m.v.
tampons
colyone stof die groei/activiteit inhibeert en specifiek is voor
een bepaald celtype, id. E (=chalone)
colypeptic (obs.) antidigestief, spijsvertering remmend
coma diepe bewusteloosheid, id. E (cf. blackout, fainting,
qualm, TIA, unconsciousness)
coma vigil gevoelloosheid met delier en sufheid
coma, myxedema ~ bewustzijnsstoornis bij myxoedeem
comatose comateus, lethargisch
combat fatigue gevechtsmoeheid N (als acute reactie op
psychische stress)
comedo [pl. comedones] meeëter, id. N (ingedroogde prop bij een
talgklier in de huid)
comedomastitis ontsteking van melkgangen bij mamma, id.
comfort troost (1); gemak, comfort (2)
comfort woman troostmeisje
comforting suicide troostende zelfdoding
col – com
comminuted fracture verbrijzelde botbreuk, botbreuk
met splinters tussen beide botstukken, splinterbreuk,
versplinteringsbreuk E (cf. fracture)
commissure verbinding(sweefsel), id.
Engels-Nederlands
commissurotomy operatie waarbij een klepvernauwing wordt
opgeheven, id.
common bile duct extrahepatisch galafvoergang, ductus
choledochus
common carotid artery carotis communis
common cold (banale) verkoudheid
commotion of the brain hersenschudding, commotio cerebri
E (=concussion of the brain)
communicable disease overdraagbare ziekte
communicating verbinding onderhoudend, communicerend
communication verbinding, verbindingsroute N (bv. m.b.t. een
vloeistof)
community acquired disease een ziekte die ‘thuis’ is opgelopen
E (cf. nosocomial)
community care wijkverpleging
community medicine sociale geneeskunde, maatschappelijke
gezondheidszorg
comorbidity bijkomende ziekte(n)/morbiditeit
compact bone tissue compact been/bot E (=dense bone tissue,
solid bone)
compact layer zona compacta
companion animals gezelschapsdieren E (cf. pets, domestic
animals)
company physician bedrijfsarts
comparative physiology vergelijkende fysiologie
compartment syndrome loge-syndroom, id. E (cf. anterior tibial
(compartment) syndrome)
compassionate use gebruik van een niet-geregistreerd
geneesmiddel in een schrijnend geval E (use of an
unauthorized medicinal product; cf. last resort)
compensatory mood swings, brief ~ stemmingswisselingen
competitive verdringend
complaint, chief/principal ~ eerste klacht op basis waarvan een
patiënt hulp zoekt
complement bepaald type eiwitcomplex in normaal serum, id.
complementary DNA enkelstrengig DNA dat wordt
gesynthetiseerd vanuit RNA E (by reverse transcriptase and it is
complementary to an mRNA coding region)
complete abortion abortus met uitdrijving van placenta
complete blindness volledige blindheid E (cf. statutory
blindness)
complete heart block totaal hartblok
complex, anomalous ~ abnormaal ECG-complex
complex, symptom ~ syndroom, id.
complexion gelaatskleur en aspecten van de aangezichtshuid
(1); aanzien, voorkomen (2)
compliance of therapy therapietrouw N (het correct opvolgen van
de therapeutische voorschriften); E (cf. noncompliance)
compliance, ventricular ~ rekbaarheid van de hartspier in het
ventrikel
complicated ingewikkeld, gecompliceerd E (cf. fracture)
complicating action complicerende werking
complication ongunstige wending bij ziekte, id.
complication rate percentage complicaties
composite monster monstrum met delen van meer dan één
individu
composite shadow (radiol.) schaduwcomplex van een ruimte
gevuld met gas
composition samenstelling, mengsel
compound (chemische) verbinding, samenstelling
compound action potential samengestelde actiepotentiaal
E (A.P. as abbr.)
compound presentation complexe liggingsafwijking N (van foetus)
compound Q trichosanthine N (bepaald antiviraal medicament
afkomstig uit een plant)
com – con
comprehension bevattingsvermogen, begrip
comprehensive integraal, uitgebreid
compress drukverband, id. N (cf. pelotte)
compressed air disease caissonziekte
compression samendrukking, id. E (cf. bandage, decompression,
Froin’s syndrome, impingement, Pancoast syndrome, meralgia
paresthetica)
compression stocking steunkous, (elastische) drukkous
E (cf. varix, venous ulcer)
compulsive dwangmatig, id.
compulsory admission gedwongen opname
Compulsory Health Insurance Act Ziekenfondswet
compulsory treatment dwangbehandeling
computational physiology toepassing van fysische en medisch-
technische principes op de leer van de levensverrichtingen
computer-assisted diagnosis computerondersteunde diagnose
COMT (abbr.) E (=catechol-O-methyltransferase) N (enzym dat
o.a. dopamine omzet)
ConA (abbr.) E (=concanavalin A - used to study in vitro
lymphocyte proliferation; cf. PHA, PWM)
Concato’s disease polyserositis van pericard
concave nail holle nagel, lepeltjesnagel
concealed accessory pathway alternatieve geleidingsroute die
alleen retrograde activatie van ventrikel naar atrium toelaat
concealed hemorrhage indirecte bloeding
concentration aandachtsvermogen (1); samenstelling (2); relatieve
toename van een stof door eliminatie van een andere (3)
concentration difficulty aandachtsproblematiek
concentric contraction spierverkorting tijdens contractie
E (cf. eccentric contraction)
concentric scotoma ringscotoom E (cf. cecocentral)
concentric work positieve arbeid N (d.w.z. energieleverend proces)
conception (obst.) bevruchting, ontvangenis, id.
E (cf. fertilization)
conception (psy.) voorstelling, begripsvoorstelling
conceptus bevruchtingsproduct
concha (L.) [pl. conchae] schelpvormige structuur
concha of auricle oorschelp
conchae, nasal ~ neusschelpen
concomitant begeleidend, samengaand
concrement steen, knobbel E (=concretion)
concrescence samengroeisel, verklitting
concretion steen, knobbel, verharde massa, verkalkte massa
E (=concrement)
concurrence samenloop, snijpunt, het gecombineerd
voorkomen
concurrent gelijktijdig (optredend) E (cf. current, intercurrent,
recurrent)
concussion schok, schudding
concussion of the brain hersenschudding
condensation pathologische verharding
condensed milk ingedikte melk
condensin eiwitcomplex dat segregatie van chromosomen
aanstuurt
condom condoom, kapotje E (cf. cytherean shield, English coat,
fingerstall, rubber)
conductance catheter katheter met elektroden om segmentaal
volume te bepalen in een elektrisch geleidend medium, id.
E (cf. admittance, chord conductance, rheocardiography,
impedance, susceptance)
conduction geleiding N (bv. van een elektrische prikkel);
E (cf. air conduction, aphasia, nerve conduction, motor
conduction, osteoconduction, signal conduction)
conduction anesthesia geleidingsanesthesie
conductive geleidend N (m.b.t. geluid/elektriciteit)
conductive deafness geleidingsdoofheid
conduit bloedvatenstam
condyle gewrichtsknobbel, condylus
condyloid joint condylgewricht E (=ellipsoidal joint)
62
condyloma (Gr.) [pl. condylomata] vijgwrat E (cf. verruca, fig wart)
cone kegeltje E (in the retina; cf. rod)
cone biopsy kegel(vormige) biopsie
cone syndrome, medullary ~ syndroom t.g.v. een laesie van de
conus terminalis
conenosis ziekte door bloedzuigers
cones, retinal ~ kegeltjes van het netvlies
confabulation verzinsel, verhaal dat verzonnen is
confection medicinaal preparaat bestaande uit suiker met
honing en siroop
confer immunity, to ~ immuniteit opleveren/meebrengen
confidence interval betrouwbaarheidsinterval E (cf. reliability)
confinement kraambed(periode) E (cf. EDC)
confirm a finding, to ~ bevestigen van een bevinding
conflict of interest belangenstrijd, belangentegenstelling,
toestand van strijdige belangen N (cf. geestesconflict)
confluence samenvloeiing
conformation hogere orde beschrijving van een eiwitstructuur
met benoeming van de ruimtelijke relaties tussen
aminozuurketens
confounding niet-bewijzend, niet-discriminerend, weerlegbaar (1);
vertekenend, verwarrend, obscuur (2)
confounding variable verstorende variabele
confused verbijsterd, verward
confusion verwarring, verwardheid E (cf. mental confusion)
congelation bevriezing van weefsel (1); coagulatie (2)
E (cf. coagulability)
congener (chemische) stof die veel lijkt op een andere
congenic betrekking hebbend op dieren die genetisch van
elkaar verschillen op een bepaald locus
congenital aangeboren, id.
congenital myotonic dystrophy type I autosomaal dominante
aandoening met o.a. polyhydramnion, talipes en
ventriculomegalie E (caused by a triplet repeat expansion
(CTG) in non-coding region of the myotonin gene at 19q13.3)
congested overvol, verstopt, opgehoopt, gestuwd
congestion stuwing, abn. bloedophoping, id.
congestion, nasal ~ neusverstopping, verstopte neus
congestion, pulmonary ~ longstuwing
congestive veroorzaakt door stuwing, congestief
congestive heart failure hartfalen geassocieerd met stuwing
congius inhoudsmaat (van 3,78 liter) E (=gallon)
conglobate opgehoopt tot een bolvormige massa
conglomerate opeenhoping, id.
conglomeration verzameling, bundeling
conglutination (1) adhesie van de randen van een wond,
wondsluiting
conglutination (2) agglutinatie van
antigeenantilichaamcomplementcomplex
conical cornea keratoconus
conization excisie van kegelvormig stuk weefsel, id.
conjoined twins aaneengegroeide tweelingen
conjugata/conjugate diameter bekkendiameter bij de vrouw
N (gemeten in voor-achterwaartse richting)
conjugate paarsgewijs, gepaard
conjugate deviation (of eyes) afwijking van de oogstand
N (parallel en symmetrisch)
conjugated bilirubin gekoppelde/directe bilirubine, id.
conjugation versmelting van gameten
conjunctiva bindvlies (van het oog), (tunica) conjunctiva
E (cf. injection)
conjunctival redness rood oog E (cf. black eye, pink eye)
conjunctivitis rood oog, pericorneale roodheid,
bindvliesontsteking (van het oog), id. N (vaak tweezijdig);
E (cf. beal conjunctivitis, Apollo’s conjunctivitis, follicular
conjunctivitis, Koch-Weeks conjunctivitis, Newcastle’s
conjunctivitis, Parinaud’s conjunctivitis, pink eye,
pseudomembranous conjunctivitis, trachoma inclusion
conjunctivitis, rhinoconjunctivitis)
63
conjunctivitis vernalis voorjaarsconjunctivitis, voorjaarscatarrhe,
conjunctivitis aestivalis E (=vernal/spring/allergic
conjunctivitis)
conjunctivourethrosynovial syndrome ziekte van Reiter
Conn(-Louis) syndrome primair aldosteronisme
connatal aangeboren, congenitaal
connect in parallel, to ~ parallel schakelen
connectin eiwit in dwarsgestreepte spier dat verantwoordelijk
is voor passieve spierspanning E (=titin)
connective verbindend
connective tissue bindweefsel E (cf. tissue)
connector (tech.) aansluiting, aansluitpunt E (cf. bayonet,
mains, power line, BNC, USB, VGA, HDMI)
connexin een 30 kDa eiwit dat onderdeel is van een gap
junction, en van belang is bij intercellulaire communicatie, id.
connexon (helft van) een transmembraankanaal gevormd
door zes identieke eiwitten (genaamd connexines) E (cf. gap
junction)
conniventes, valvulae ~ transversale slijmvliesplooien in de
darm
conoid kegelvormig
Conor and Bruch’s disease teken vlektyfus, fièvre boutonneuse
conotoxin bep. peptide dat de flux van natriumionen inhibeert
door het natriumkanaal te blokkeren
Conradi(-Huenermann) disease/syndrome chondrodysplasia
calcificans congenita
consanguinity bloedverwantschap, id. E (=blood relationship;
cf. relatives)
conscience bewustzijn E (cf. stings of conscience, conscious)
conscience, double ~ splijting van het bewustzijn
conscious animal wakker dier, niet-verdoofd dier
consciousness bewustzijn E (cf. preconscious)
consecutive stages opeenvolgende stadia
consensus sequence kwalificatie van een nucleotidenreeks
gelokaliseerd op het regulerend deel van een gen en die
specifiek bindt aan een gegeven transcriptiefactor
consent, informed ~ toestemming met voorafgaande uitleg
E (cf. agreement, reconsent)
consequence gevolg(trekking) (1); belang (2)
conservative therapy therapie met behoud van weefsel en
functie
conserve, to ~ behouden van een goede staat E (cf. to preserve)
consistency samenhang, samenstelling, stabiliteit
consolation troost
consolidation vaste vorm krijgen (1); het scheppen van orde (2)
constant pain voortdurende pijn
constipation obstipatie, hardlijvigheid E (cf. obstipation)
constituent bestanddeel
constitution gestel(dheid), lichaamseigenschappen, id.
constraint randconditie, beperkende voorwaarde
constricted lesion beperkte beschadiging
constricted vessel samengetrokken/vernauwd bloedvat
constricting pain beklemmende pijn
constriction samentrekking, id.
constriction, sense of ~ beklemmend gevoel
constrictive pericarditis insnoering van het hart bij
pericardontsteking N (a.g.v. fibrineuze verdikking van het
pericard)
constrictor muscle, pharyngeal ~ constrictor pharyngis medius spier
construct insertie van een verzameling DNA-sequenties in
een vector die voor expressie zorgt; vormsel, creatie, id.
E (cf. transgenic animal, Tg)
consultation intercollegiaal overleg, raadpleging E (cf. curbside)
consultation without appointment inloopspreekuur
consulting room spreekkamer
consummation (of marriage) huwelijksgemeenschap E (cf. coitus,
intercourse, sexual traffic)
consumption verbruik (1); voedselopname (2); longtuberculose
(obs.) (3) E (cf. oxygen consumption, luxus consumption)
con – con
consumptive coagulopathy verbruikscoagulopathie, id.
N (verhoogde stollingsneiging door depletie van
componenten)
contact bleeding contactbloeding E (cf. spotting after
Engels-Nederlands
intercourse)
contact dermatitis eczeem door huidcontact met allergeen
contact inhibition groeibegrenzing bij onderling contact
N (zoals dit optreedt bij normale cellen)
contact lens contactlens
contact metastasis entmetastase
contact tracing contactopsporing E (cf. case finding)
contact, indirect/mediate ~ contact met mogelijk besmette
voorwerpen
contactant stof die allergie induceert bij contact met huid of
slijmvlies
contactant allergeen dat via direct contact met huid of mucosa
typische verschijnselen van overgevoeligheid oproept
contagion risk besmettingsrisico
contagious disease besmettelijke ziekte
contagious pustular dermatitis schapenpokken, ecthyma
contagiosum (L.) E (=orf)
contagiousness besmettelijkheid E (=infectiousness)
containment housing geïsoleerde huisvesting om mogelijke
besmetting naar de omgeving te voorkomen E (cf. barrier
housing)
contaminated food besmet voedsel
contamination besmetting van dode stof, verontreiniging
E (cf. infection)
contamination risk besmettingsrisico
content inhoud, gehalte
contig groep cellijnen die overlappende regio’s van een
genoom representeren
contiguous sites aangrenzende/omliggende gebieden
contingency table kruistabel
contingent variable intermediaire variabele
continuous pain ononderbroken pijn
contortion verdraaiing, verrekking
contour aftekening, begrenzing, omtrek
contraception anticonceptie E (cf. emergency contraception,
Pearl Index)
contraceptive voorbehoedsmiddel, anticonceptiemiddel
E (cf. oral contraceptive)
contraceptive injection prikpil, depot-progestativum
contraceptive method geboorteregelingsmethode E (cf. family
planning)
contract a disease, to ~ oplopen van een ziekte
contracted bladder samengetrokken urineblaas
contractility inotropie, id.
contraction verkorting van een spier, samentrekking, id.
N (systole indien m.b.t. de hartspier); E (cf. idiomuscular
contraction)
contracture abnormale verkortingstoestand, id.
contraindicated gecontraïndiceerd
contralateral tegenovergestelde zijde betreffend, id.
E (cf. bilateral, hemilateral, laterality, unilateral)
contrast bath wisselbad E (hot/cold immersion therapy)
contrast medium contrastmiddel
contrecoup letsel aan tegenovergestelde zijde, id. N (t.o.v. de
plaats waar eerste contact plaatsvond)
control button bedieningsknop
control circuit bedieningscircuit
control group vergelijkingsgroep (als referentie)
control of epidemics epidemiebestrijding
control(ing) system systeem dat stuurt, regelsysteem
E (for long-term adjustments; cf. adaptive control, to adjust)
control, sphincter ~ beheersen van de sluitspierfunctie
control, to ~ regelen, besturen, beïnvloeden N (verwijst steeds
naar langdurig proces; anders ‘to adjust’)
controlled study onderzoek uitgevoerd t.o.v. een controlegroep
con – cor
controlled substance bepaalde (genees)middelen waarvan het
gebruik en bezit bij wet worden vastgesteld
controlled system systeem dat wordt gestuurd E (cf. control
system)
contuse, to ~ kneuzen
contusion kneuzing E (=contused wound; cf. concussion, brain
contusion)
conus (L.) [pl. coni] kegel (1); staphyloma bij myopie (2)
E (cf. cone)
convalescence herstelstadium na ziekte/operatie,
reconvalescentie, id. E (cf. mend)
convection transport van massa voortkomend uit de stroming
van een vloeistof, id.
convergence samenkomst bij/naar een punt, id.
convergence, negative ~ divergentie
conversational therapy gesprekstherapie E (cf. conservative
therapy, bibliotherapy)
conversion (psy.) overdracht, conversie
conversion (tech.) omzetting, id. N (m.b.t. eenhedenstelsel of
(chemisch/elektrisch) proces)
converting enzyme enzym dat chemische omzetting induceert
N (bv. bij angiotensine of protrombine)
convexity bolheid, bolvormige kromming, id.
convoluted tubule gekronkeld nierkanaal L (=tubulus contortus)
convolutions of the brain hersenwindingen
convulsion stuip(trekking), id. N (krampachtige en onvrijwillige
spiercontractie)
convulsive seizure stuip, toeval, convulsieve aanval
E (cf. seizure)
coo, to ~ kirren E (cf. babbling, gibberish, drivel, munching)
cooing vocalisatie
Cooley anemia/thalassemia erythroblastische anemie
E (beta-thalassemia major; cf. MCV, RDW)
cooling afkoeling
coolness koelte, het ‘koud’ aanvoelen
Coombs’ test antiglobulinereactie m.b.t. bloed
Cooper’s disease mastodynie N (neuralgie van mamma zonder
anatomische afwijking)
coordinating center hoofdkantoor dat gegevens verzamelt
van een klinisch onderzoek dat in meerdere centra wordt
uitgevoerd E (cf. trial)
cootie (sl.) lichaamsluis, klein ongedierte, onsmakelijke
ziektekiem
COPD (abbr.) E (=chronic obstructive pulmonary disease)
coping hanteren van stress(situaties)
copious sputum overvloedig sputum
copper line donkere kopersulfaatstreep bij het tandvlees
copper wire artery netvliesarterie met brede reflectie
N (koperdraadfenomeen)
coprolalia vieze woorden gebruiken, id. N (m.n. betreffende
ontlasting)
coprolith dreksteen, fecoliet, id.
coprostasis fecesophoping in de darmen
copy (origineel) exemplaar (1); kopie (2)
cor triatriatum hart met drie atria, id.
coracoid process ravenbekuitsteeksel aan schouderblad, id.
coral stone koraalachtige niersteen
Corbus’s disease gangreneuze balanitis
cord streng, koord, snoer, band E (=chord; cf. vocal cord,
splenic cord)
cord blood navelstrengbloed
cord presentation (obst.) situatie met navelstreng voor het
voorliggend deel
cord sign (radiol.) thrombus die als een hyperintens signaal
zichtbaar is op een CT-scan
Cord’s angiopathy spontane bloeding van corpus vitreum
E (=Eales’ disease)
cordal band betreffend N (m.n. betreffende de stemband)
cordate hartvormig
64
cordiform hartvormig
corditis zaadstrengontsteking
cordlike mass draderige massa
core knowledge (psy.) basiskennis
core temperature kerntemperatuur, centrale
lichaamstemperatuur E (=deep body temperature (obs.))
corectopia pupil op abnormale plaats in het oog, id.
corium (L.) lederhuid, dermis
corkscrew esophagus kronkel-/kurkentrekkeroesofagus
N (door dyskinesie van de slokdarm)
corkscrew hair krulhaar a.g.v. eiwitbindingsafwijking
E (=coiling hair)
corkscrew vein (radiol.) gekronkelde ader
Corlett’s pyosis impetigo
corn (Am.) maïs (1); whisky (2); clavus, eelt (3) E (cf. hard corn)
corn (Br.) graan, tarwe E (cf. hard corn)
corn plaster likdoornpleister
corn starch zetmeel N (gemaakt uit maïs)
corn, (hard ~) clavus, likdoorn, eksteroog E (=heloma, conical
callosity; cf. seed corn)
cornea hoornvlies, id.
corneal grafting hoornvliestransplantatie
corneal reflex, direct ~ knipperen van ipsilaterale ooglid
N (bij aanraking van de cornea)
corneous hoornachtig
corner of mouth mondhoek
cornification verhoorning, omzetting in hoornsubstantie
cornified verhoornd E (=keratinized)
corn-solvent likdoorntinctuur
corollary discharge interne terugkoppeling in cerebellum t.b.v.
motoriek E (=internal feedback)
corona virus RNA-virus met kransvormig omhulsel, id.
N (m.n. voorkomend bij luchtweginfecties)
coronal plane frontale vlak
coronal sulcus of prepuce groeve achter de glans penis
coronal suture kroonnaad N (van fontanel); E (cf. hourglass
head)
coronary artery kransslagader, id.
coronary care unit hartbewakingsafdeling E (=CCU)
coronary heart disease hartziekte a.g.v. een afwijking van een of
meer kransslagaderen E (cf. ischemic cardiomyopathy)
coronary occlusion afsluiting van een kransslagader
E (cf. jeopardized myocardium; wavefront phenomenon; salvaged
myocardium; reperfusion)
coronary steal bloed elders onttrekken t.b.v. de doorstroming
van de coronairen
coronary vessel kransvat
coroner plaatselijke lijkschouwer
coronin eiwit (55 kDa) dat zich bindt aan actine
corporal lichaam betreffend
corporeal lichamelijk, stoffelijk E (cf. extracorporeal)
corpse lijk
corpus (L.) → body, glomus
corpus alienum (L.) lichaamsvreemd voorwerp, vreemd lichaam
corpus striatum syndrome juveniel parkinsonisme
corpuscule lichaampje, bloedlichaampje
correct, to ~ corrigeren
corrective surgery functieverbetering door operatie
correspondence (retinal ~) onderlinge afstemming van beide
ogen
Corrigan’s line/sign donkere kopersulfaatstreep bij tandvlees
E (=copper line)
Corrigan’s pulse snelle stijging van de druk in de carotis
gevolgd door een abrupte daling E (cf. water hammer pulse)
corroborant versterkend (middel)
corrosive aantastend/invretend/bijtend (middel), id.
E (cf. caustic, fretting, wear)
cortactin bep. actine filament bindingseiwit E (a target of
multiple kinases and related to the cytoskeleton)
65
cortex (L.) [pl. cortices] schors, buitenste laag, id.
cortex, optical ~ optische schors
Corti’s organ zintuigepitheel van cochlea
cortical atrophy hersenschorsatrofie
cortical bone compact botweefsel N (in schacht van
pijpbeenderen); E (cf. cancellous bone)
cortical cataract troebeling van de lensschors
cortical tension contractiekracht per lengte-eenheid op
leukocytoppervlak
corticobulbar tract zenuwvezels lopend van de cortex naar de
motorische kern
corticospinal tract piramidebaan, tractus pyramidalis
corticosteroid steroïd uit de bijnierschors, id. E (cf. critical
illness-related corticosteroid insufficiency)
corticostriatospinal hersenschorsprojecties betreffend
N (verlopend via corpus striatum naar ruggenmerg)
corticotrop(h)in adrenocorticotropine, id.
cortisol hydrocortison, id.
cortisone bijnierschorshormoon m.b.t. glucose, id.
corybantism delier met hallucinaties
coryza neusverkoudheid, neuscatarre, id.
cos site bepaald uiteinde van gekliefd DNA-fragment
E (sticky end of phage lambda; cf. cosmid)
cosinor (analysis) kleinste kwadraten benadering van een
tijdserie met gebruik van een cosinusfunctie van bekende
periode E (cf. chronobiometry, circadian rhythmicity, MESOR)
cosmetic schoonheids-(middel), id.
cosmid plasmidevector die een deel van gekliefd DNA-
fragment van de faag lambda omvat E (used for cloning large
DNA fragments; cf. cos site, plasmid)
costa (L.) [pl. costae] rib, id.
costal (junction) syndrome chondrodynia costosternalis
E (=Tietze’s syndrome)
Costen’s complex/syndrome temporomandibulaire artrose
costiveness hardlijvigheid, obstipatie
costochondral junction rib-ribkraakbeenovergang
costochondritis ribkraakbeenontsteking met pijn,
chondrodynia costosternalis E (=Tietze’s disease)
costoclavicular syndrome halsribsyndroom N (door aandoening
van plexus brachialis)
costophrenic sinus/sulcus phrenicocostale ruimte,
middenrifribruimte
costosternal ribben en borstbeen betreffend
costovertebral ribben en wervellichamen betreffend
costovertebral angle nierloge
costovertebral angle pain pijn bij onderste rib en lumbale
wervel N (slagpijn in nierloge)
cosyntropin test bep. methode om de functie van de bijnieren
te beoordelen
cot baby baby in (normale) wieg E (cf. incubator baby)
cot death wiegendood E (=crib death)
Cotard’s syndrome paranoia met nihilistische waanideeën
F (délire de négation)
cotinine metaboliet van nicotine
cotton (sl.) amfetamine
cotton wool exudate/spots wattenachtig ischemisch retina-infarct
cotton wool swab wattenstokje
Cotungo’s disease ischias
cotyledons lobben van de placenta
cotyloid cavity/fossa heupkom, acetabulum E (cf. protrusion of
acetabulum, wandering acetabulum)
cougar (sl.) oudere vrouw met een aanzienlijk jongere man als
partner E (cf. toy boy)
cough hoest, kuch, tussis (L.) E (cf. barking cough, croupy
cough, dry cough, graveyard cough, hacking cough, hiccough,
irritative cough, metallic cough, nonproductive cough, pertussis,
productive cough, smoker’s cough, tickling cough, whooping
cough, World Trade Center cough)
cough drop hoesttabletje
cor – CPR
cough headache hoesthoofdpijn, Valsalva-manoevre hoofdpijn
(obs.) N (hoofdpijn bij hoge veneuze druk in het hoofd)
cough medicine hoestmiddel
cough, innocent ~ onbetekenende hoest E (cf. tickling cough)
Engels-Nederlands
coughing hoesten
Councilman’s body hyaliene cytoplasma-insluitsel bij de lever
counseling raadgeving, advisering N (professionele begeleiding
van een persoon)
counseling program begeleidingsprogramma E (cf. genetic
counseling)
count telling (1); aantal (2)
countercurrent tegenstroom E (cf. exchanger)
counterforce strap beugelband, ‘brace’
counterproductive, to be ~ averechts effect hebben
counterpulsation pulsatie opgewekt in omgekeerde richting
counterregulation tegenregulatie
countershock defibrillatie, cardioversie E (cf. AICD, AED,
PAD, thumpversion)
coup de fouet (Fr.) plotselinge hevige pijn door ruptuur van de
m. plantaris N (cf. zweepslag); E (‘stroke of the whip’)
coupled events gekoppelde gebeurtenissen, d.w.z. voorvallen
die via directe interactie gesynchroniseerd zijn
E (cf. entrainment, free run)
COUP-TF (abbr.) E (=chicken ovalbumin upstream promotor
transcription factor; cf. orphan receptor)
course beloop, verloop (1); kuur (2); cursus, serie colleges (3)
E (cf. cure, curse)
couvade mannenkraambed, een rituele parallelbevalling bij de
vader van een pasgeborene, id. E (primitive custom in certain
cultures)
couvelaire uterus apoplexia uteroplacentalis
covariance kruisvariantie, id.
covariate covariabele
cover letter aanbiedingsbrief, begeleidend schrijven
cover sheet pagina met informatie als inleiding op het feitelijk
bericht (1); afdekblad (2) N (ad (1): gebruikt bij communicatie
per fax om zender en ontvanger te specificeren)
cover sheet, laminated ~ saunazitdoek, gelamineerd afdekblad
coverglass dekglaasje
covering omhulsel E (=integument)
coving welving vormen
cow milk koemelk, koeienmelk
Cowden’s disease multipele hamartoom-syndroom
Cowper’s gland glandulae bulbo-urethrales
cowperitis Cowper klieren-ontsteking
cowpox (abortive ~) koepokken, vaccinia
COX (abbr.) E (=cyclo-oxygenase; cf. LOX)
coxa (L.) [pl. coxae] heup, heupgewricht E (=innominate bone;
cf. resurfacing hip prosthesis)
coxal joint heupgewricht
coxalgia heuppijn, id.
coxarthrosis artrose van heupgewricht, id. E (cf. resurfacing hip
prosthesis)
coxitis ontsteking van heupgewricht, id.
coxodynia heuppijn
CPA (abbr.) E (=cyclopiazonic acid; inhibitor of SERCA;
cf. thapsigargin)
CPD (abbr.) E (=cephalopelvic disproportion)
CPE (abbr.1) E (=constant phase element)
CPE (abbr.2) E (=cardiogenic pulmonary edema)
C-peptide fragment van pro-insuline E (=connecting peptide;
cf. insulinoma, CRP)
CPK (obs.) E (=CK)
cpm (abbr.) E (=counts per minute)
Cpn (abbr.) E (=chaperonin; cf. CCT, TCP, HSF)
CPOE (abbr.) E (=computerized physician order-entry)
CPP (abbr.) E (=cerebral perfusion pressure)
CPPB (abbr.) E (=continuous positive pressure breathing)
CPR (abbr.1) reanimatie E (=cardiopulmonary resuscitation)
CPR – cri
CPR (abbr.2) E (=computerized patient record)
CPRI (abbr.) E (=Computerized Patient Record Institute)
cps (abbr.) Hertz, aantal cycli per seconde E (=cycles per
second)
CPS (abbr.) E (=capsular polysaccharide; cf. GBS)
CPT (abbr.) E (=Current Procedural Terminology)
CPVA (abbr.) E (=circumferential pulmonary vein ablation)
CR (abbr.) E (=calorie restriction; cf. longevity, ERC)
crab krab, kreeft
crabs schaamluizen
CRAC (abbr.) E (=Ca release-activated Ca)
crack gekraak (1); fissuur (2)
crack (sl.) cocaïne alkaloïde
crack house koffieshop, zaak waar cocaïne wordt verhandeld
cracking skin barstende huid, scheurende huid N (huid waarin
fissuren ontstaan)
crackle krakend/knetterend/knappend geruis
crackle, coarse ~ grove crepitatie E (=low pitched crackle)
crackle, fine ~ fijne crepitatie E (=high pitched crackle)
crackling rales krakende rhonchi
cracks of the nipple tepelkloven
cradle wieg (1); spalk (2) E (cf. brace, orthosis, splint)
cradle cap melkschurft, crusta lactea N (seborroea op het hoofd
van een zuigeling)
craigiasis darmziekte door infectie met Craiga
cramp kramp, pijnlijke spiercontractie
cramping pain pijnkramp
cramplike lijkend op een kramp
crampy abdominal pain buikkramp
cranberry veenbes E (seems to protect against bacteriuria)
cranial schedel betreffend
cranial artery extrameningeale arterie E (cf. cerebral artery)
cranial bones schedelbeenderen, ossa cranii cerebrale
cranial nerve hersenzenuw
craniobuccal schedel en mond betreffend
craniofacial schedel en gelaat betreffend
craniohypophyseal xanthoma cholesterol in botten rond de
hypofyse E (=Schueller-Christian disease/histiocytosis)
craniopagus tweelingmonstrum met vergroeide schedel
craniopharyngeal duct embryonale verbinding bij adenohypofyse
craniopharyngioma tumor van zakje van Rathke, hypofysetumor
craniorachischisis spleten bij schedel en wervelkolom, id.
craniosacral parasympatisch
craniosynostosis vroegtijdige sluiting van schedelnaden
craniotabes schedelverweking bij kinderen N (m.n. bij
rachitis)
craniotomy operatieve schedelopening, cefalotomie, id.
crash migraine migraine-variant N (bepaald type door
mechanisch trauma)
crash, to ~ (sl.) onaangename gewaarwordingen ervaren
wanneer een ‘drug’ uitgewerkt raakt
crater kratervormige holte N (m.n. bij ulcus)
craving ziekelijke begeerte
CRC (abbr.) E (=colorectal cancer; cf. FAP)
CRE (abbr.) E (=cAMP Response/Regulatory Element; its
consensus sequence is TGACGTCA; cf. forskolin, TRE, SSRE)
creaking joint knappend/krakend/crepiterend gewricht
creaky voice hees en aangeblazen stem
cream crème, zalf (1); room (2) E (cf. leukocytic cream)
crease vouw, plooi
creatine methyl-guanidine-azijnzuur, id. N (aminozuur
voorkomend in spierweefsel)
creatinine anhydride (als afbraakproduct) van creatine, id.
creatorrhea onverteerde spiervezels in de ontlasting
CREB (abbr.) E (=calcium ion/cAMP response element binding
protein)
creeping kruipend, migrans
creeping eruption huideruptie door kruipende larven
L (cf. larva migrans cutanea)
66
cremaster muscle balzakspier
cremasteric reflex dij-balzakreflex, id. N (optrekken van scrotum
aan de zijde waar over de driehoek van Scarpa wordt gewreven)
crenated tongue gekartelde tong
crenation of erythrocyte getand oppervlak van rode bloedcel
creotoxism vleesvergiftiging, creatotoxisme
crepitant rale knetterende rhonchus E (=crepitus)
crepitation knetterend geluid E (cf. crackle)
crepitation, inducible ~ wasbordfenomeen E (pressure pain near
patella)
crepitus crepitatie (1); knetterende rhonchus (2)
crescentic macule halvemaanvormige macula
CREST (abbr.) E (=CRST-syndrome with Esophageal changes)
crest, iliac ~ darmbeenkam, crista iliaca
CRET (abbr.) E (=chemiluminescent resonance energy transfer;
cf. BRET, LRET)
cretin patiënt lijdend aan cretinisme
cretinism kropziekte, hypothyreoïdie, id.
cretinism, pituitary ~ hypofysaire dwerggroei
Creutzfeldt-Jakob disease/syndrome subacute spongioforme
encefalopathie
Creveld → Ellis-van Creveld
crevice, gingival ~ subgingivale ruimte N (spleet tussen tandvlees
en tandoppervlak)
CRF (abbr.) E (=corticotropin releasing factor)
CRH (abbr.) E (=corticotrop(h)in (ACTH)-releasing hormone)
CRI (abbr.) E (=chronic renal insufficiency; cf. ESRD)
cri du Douglas pijnkreet bij toucher van cavum Douglasi
N (optredend bij extra-uteriene zwangerschap)
crib death wiegendood
cribriform bone zeefbeen, os ethmoidale
cribriform hymen zeefvormig maagdenvlies als congenitale
afwijking
cribrosa, lamina ~ mediane beenplaat van etmoïd/zeefbeen
cricoarytenoid cricoïd en arytenoïd kraakbeen betreffend
cricoid ringvormig kraakbeen, cartilago cricoidea N (onderste
deel van strottenhoofd)
cricothyrotomy incisie door het kraakbeen van cricoïd en
thyroïd E (= thyrocricotomy, cricothyroidotomy, inferior
laryngotomy, intercricothyrotomy, coniotomy or emergency airway
puncture)
cri-du-chat (Fr.) → cat cry syndrome
Crigler-Najjar disease/syndrome congenitale hyperbilirubinurie
Crile → Hazard-Crile
Crile forceps arterieklem
crimean hemorrhagic fever Krim hemorragische koorts
criminal abortion illegale vruchtafdrijving E (=illegal abortion)
criminal conversation overspel
criminal tendency misdadige neiging
criminality misdadigheid, criminaliteit E (cf. delinquency)
crimp gekronkelde samentrekking van collageenvezels in een
pees tijdens onbelaste toestand
crinkly rimpelend, kronkelend
crippled kreupel E (cf. lame)
crippling disease verminkende ziekte
crises, hypertensive ~ aanvalsgewijze bloeddrukverhoging
crisis paroxismale verergering van symptomen, paroxysmus, id.
crisis, aplastic ~ toestand waarbij erythroblasten verdwijnen uit
het beenmerg N (verschijnsel is plotseling en tijdelijk van aard)
crisis, emotional ~ emotionele aanval
crisis, hemolytic ~ hemolytische anemia met erythropenie
crisis, thyrotoxic ~ acute verergering van thyreotoxicose
crit (sl.) hematocriet
criterion [pl. criteria] maatstaf, criterium
critical condition instabiele toestand met abnormale
levenstekenen en ongunstige indicatoren
critical illness-related corticosteroid insufficiency falen van
bijnierfunctie gedurende perioden van toegenomen stress
E (=relative adrenal insufficiency)
67
criticality toestand van een systeem waarbij ruimtelijke
en/of tijdsafhankelijke karakteristieken invariant zijn voor
schaling E (cf. fractal)
cRNA (abbr.) E (=complementary RNA)
crocked (sl.) invalide
Crocq’s disease acrocyanose
Crohn’s disease enteritis /ileitis regionalis, id. E (cf. sitophobia)
cromoglycate cromoglicinezuur
Cronbach’s alpha (stat.) associatiegraad tussen meetgrootheden
crone (sl.) vrouw in de postmenopauze
Cronkhite-Canada syndrome algemene gastro-intestinale
polyposis
Crooke-Apert-Gallais syndrome ziekte van Cushing
crooked nasal septum scheefstand van neusseptum
crops of nodules verzameling knobbeltjes
cross bite kruisbeet
cross bridge model model op basis van kruisbruggen
N (bij spiercontractie)
cross eyed scheel kijkend
cross matching kruisproef
cross pin dwarspen
cross reaction kruisreactie, interactie van antigenen
cross section doorsnede, dwarssnede E (cf. transverse section)
cross sectional area oppervlak van doorsnede
N (als oppervlaktemaat)
cross sheet quaternary structure vouwbladstructuur
E (cf. amyloidosis)
cross-bridge kruisbrug
Crosse encephalitis, La ~ Californiavirusencefalitis
N (door muggen overgebracht)
crossfoot klompvoet, talipes varus
crossing over overkruising, kruising van homologe
chromosoomsegmenten
cross-over design testprocedure waarbij de volgorde van
interventies wordt gevarieerd om mogelijke tijdsafhankelijke
effecten te elimineren
crossover tendinitis peesontsteking bij adductor longus en
extensor pollicis brevis E (in rowers; type of overuse injury)
cross-striation dwarsstreping
crosstalk overspraak E (cf. unipolar pacemaker, blanking period,
ventricular asystole)
crotch kruis (van het lichaam), kruis van een broek
E (=bifurcation of the body)
crotchet haak E (surgical instrument used after cephalotripsy)
crouch gait gebukte looppas
croup (obs.) difterie E (cf. laryngotracheitis, spasmodic croup)
croup (syndrome) kroep, afsluiting van de luchtweg in de
keel E (refers to a number of respiratory illnesses that are
characterized by varying degrees of inspiratory stridor, barking
cough, and hoarseness due to obstruction in the region of the
larynx)
croup, bacterial ~ laryngotracheobronchitis (1);
laryngotracheobronchopneumonitis (2) E (infiltrated tracheal
wall with ulceration, pseudomembranes, and microabscesses)
croup, bronchial ~ laryngotracheobronchitis E (=croupous
bronchitis)
croup, false/spasmodic ~ pseudocroup E (sudden nighttime
onset of inspiratory stridor with noninflammatory edema in the
subglottic region)
croupous angina, benign ~ vesiculaire faryngitis, herpangina
croupous bronchitis laryngotracheobronchitis E (=bronchial
croup)
croupy cough rauwe/kroepeuze hoest
Crouzon’s disease craniofaciale dysostose
crow´s feet kraaienpoten E (=eye wrinkles)
Crow-Fukase syndrome polyneuropathie met endocrinopathie
enz. E (=POEMS)
crowing, child ~ kraaiend ademhalingsgeluid N (m.n. bij
laryngismus stridulus)
cri – cry
crown kruin (1); kroon (van gebitselement) (2)
crowning (of head) zichtbaar worden van het kindshoofd bij de
geboorte
crown-rump length kop-stuitlengte
Engels-Nederlands
CRP (abbr.1) E (=cross-reacting protein)
CRP (abbr.2) E (=C-reactive protein)
CRPS (abbr.) E (=complex regional pain syndrome)
CRST (abbr.) pulmonale sclerodermie E (=Calcinosis plus
Raynaud plus Sclerodactyly plus Telangiectasia; cf. CREST)
CRT (abbr.) E (=cathode ray tube)
Cruchet’s disease encephalitis lethargica
cruciate ligament kruisband
cruising (sl.) meervoudige anonieme (homo)seksuele
contacten (onderhoudend)
crumpet (sl.) mokkel
crunch, Hamman’s ~ knarsend xiphosternaal geluid
crunching sound knarsend geluid
crural been betreffend
crural ulcer onderbeenzweer, open been, beenzweer, ulcus
cruris venosum (L.) E (=stasis ulcer)
crush injury verbrijzelend letsel E (cf. tuft fracture, bursting
fracture)
crush syndrome nierinsufficiëntie na uitgebreid trauma (met
compressiesyndroom) E (rhabdomyolysis-induced acute kidney
injury)
crushing verpletterend N (cf. drukkende pijn)
crust korst(je)
crusta (L.) korst (1); deel van crus cerebri (2)
crustaceae schaaldieren
crustation korst(vorming)
crusted omkorst, omgeven door een korst
crutch kruk N (als ondersteuning bij het lopen)
crutch paralysis verlamming van de plexus brachialis,
krukverlamming
Cruveilhier’s disease progressieve spinale spieratrofie
Cruveilhier-Baumgarten cirrhosis/disease genezen gele leveratrofie
Cruz-Chagas disease trypanosomiasis
CRVO (abbr.) E (=central retinal vein occlusion)
cry, weak ~ zacht gehuil
crying huilen, schreien, schreeuwen E (cf. asymmetric crying
facies, pathologic(al) crying)
cryogenic met afkoeling tot lage temperatuur, id.
cryoglobulin globuline dat kristalliseert bij lage temperatuur
cryopyrin-associated periodic syndrome spectrum van complexen
bestaande uit zeldzame erfelijke ontstekingen geassocieerd
met overproductie van interleukin-1 E (=CAPS)
cryosupernatant cryoprecipitaat-arm plasma
cryosurgery operatief toegepaste weefseldestructie door
extreme koude, id.
cryotherapy therapeutisch gebruik van lage temperatuur, id.
crypt gewelf, holte, id.
cryptitis slijmvliesontsteking van anuscrypten
cryptococcosis schimmelinfectie door Cryptococcus, id.
cryptogen(et)ic met obscure/twijfelachtige oorsprong
cryptomenorrhea menstruatieonderdrukking
cryptopatch klein groepje hematopoietische cellen gelegen in
crypten van de darm
cryptophthalmos congenitale volledige adhesie van de oogleden
cryptorchi(di)sm testisretentie in de buikholte, id.
cryptorchid man bij wie de testes niet zijn ingedaald
cryptosporidiosis dunnedarmontsteking bij een bepaalde
immuunstoornis
crystal kristal
crystallin onderdeel van een familie van homologe
wateroplosbare eiwitten die onderdeel zijn van de ooglens
E (cf. cataract, chaperonopathy)
crystalline kristallijn(e stof)
crystalline lens lens, ooglens
crystallized memory langetermijngeheugen
cry – cus
crystalloid kristallijne stof, kristalliet, niet-colloïd
crystalluria urinekristallen met irritatie van de nier
CS (abbr.) E (=chorionic somatomammatropin; cf. PL)
CSA (abbr.) E (=cross-sectional area)
CSD (abbr.) E (=cat-scratch disease)
C-section keizersnede
CSF (abbr.1) ruggenmergvloeistof, liquor E (=cerebrospinal
fluid)
CSF (abbr.2) E (=colony stimulating factor; cf. G-CSF, GM-CSF)
CSIF (abbr.) E (=cytokine synthesis inhibiting factor)
CSII (abbr.) E (=continuous subcutaneous insulin infusion)
Csillag’s disease lichen sclerosus et atrophicus
CSLM (abbr.) E (=confocal laser scanning microscopy; cf. AFM,
FLIM, NSOM, SPM, STM)
CSLO (abbr.) E (=confocal scanning laser ophthalmoscope)
CSP (abbr.) E (=certified safety professional)
CSR (abbr.) E (=Cheyne-Stokes respiration)
CSS (abbr.) E (=carotid sinus syndrome)
CT (abbr.) E (=calcitonin)
CT-1 (abbr.) E (=cardiotrophin-1)
CTA (abbr.) E (=Committee on Thrombolytic Agents)
CTACK (abbr.) E (=cutaneous T-cell-attracting chemokine)
CTD (abbr.) E (=cumulative trauma disorder; this term used in
USA is identical to RSI, OCD and WRULD)
ctenocephalides vlooiengeslacht N (m.n. bij vleeseters)
CTFC (abbr.) E (=corrected TIMI frame count; cf. TIMI)
CTI (abbr.) E (=cavotricuspid isthmus)
CTL (abbr.) E (=cytotoxic T lymphocyte)
CTP (abbr.) E (=cytidine 5’-triphosphate; cf. CMP, CDP)
CT-scan (abbr.) E (=computed tomography scan; cf. EBCT)
CTX (abbr.) E (=conotoxin)
CTX-M (abbr.) bètalactamase familie met het vermogen om
cefotaxime te hydrolyseren E (=cefotaxime; cf. IMP, OXA)
Cuban itch E (=alastrim, variola minor)
cubane cluster homometallisch cluster verkregen door een
metaalion toe te voegen aan [3Fe-4S]
cubic(al) kubusvormig (1); derde macht (van een getal) (2)
cubicle werkruimte (1); kamertje op slaapzaal (2)
cubit lengtemaat die de afstand aangeeft van de elleboog tot
de top van de middelvinger
cubital elleboog betreffend E (cf. antecubital)
cubitus onderarm E (cf. decubitus)
cuboidal gelijkend op een kubus
cuboidal cell epitheelcel met vierkante vorm
cuckold hoorndrager, cocu, cornard, koekoek
cuff manchet, bandvormige structuur E (cf. rotator cuff)
cuff pressure bloeddruk bepaald met de manchetmethode
cuffing manchetvorming rondom een structuur
N (bv. leukocyten rondom een bloedvat bij bepaalde infecties)
cul-de-sac (Fr.) blind eindigende ruimte
culdocentesis transvaginale punctie van cavum douglasi
culdoscopy onderzoek van de bekkenorganen bij de vrouw met
een endoscoop ingebracht via incisie van de fornix posterior
van de vagina, id.
culicide bestrijdingsmiddel tegen muggen
culicosis insectensteek
Cullen’s sign blauwkleuring rond de navel
N (bij hemoperitoneum en bij acute pancreatitis)
cullion (sl., obs.) testikel (1); schurk (2)
culls (sl., obs.) testes, testikels
culprit lesion stenose in kransslagader die primair
verantwoordelijk is voor de ischemische klachten van de
hartpatiënt
cultural bias culturele benadeling
culture kweek, id. E (cf. brei suspension)
culture of life politiek-ethisch standpunt waarbij het
beschermen van het leven voorrang heeft E (as opposed to
culture of liberty)
culture, pure ~ reincultuur
68
Cummings and Cottels hypomelanosis (idiopathische)
druppel-hypomelanose
cumulative incidence verhouding tussen het aantal nieuwe
ziektegevallen en het aantal deelnemers van het bestudeerde
cohort gedurende een nader gespecificeerde tijdsduur, id.
N (deze proportie kan leeftijdsafhankelijk zijn)
cuneiform wigvormig
cuneiform cartilage kraakbeen bij plica aryepiglottica
cuniculatum, carcinoma ~ wratachtige vorm van een carcinoom
op de voetzool
cuniculus schurftgang in de huid E (cf. itch mite)
cunt (sl.) vagina, vulva, kut (sl.), vrouwelijke schaamte (1);
liederlijke vrouw (2) L (cunnus); It (cf. fica, fichissimo)
CUP (abbr.) E (=Carcinoma of an Unknown Primary site)
cupping vorming van bekervormige depressie N (bv. bij
glaucoom of bij ziekten van botuiteinden)
cupping-glass laatkop
cupula koepel(tje), kapsel
cupuliform cataract subcapsulair concaaf cataract
curative genezend, geneeskrachtig, id.
curbside (consultation) leek die terloops een arts aanspreekt
aangaande een of ander klinisch probleem (1); arts die een
collega uit een ander specialisme medisch advies vraagt (2)
curd wrongel, geklonterd materiaal
cure kuur (1); genezing (2); geneesmiddel (3)
cured genezen (verklaard)
curet(te) lepelvormig instrument, id.
curettage behandeling met curette, id.
curettement curettage
Curie temperature temperatuur waarbij een bepaalde stof
overgaat van ferromagnetisch naar paramagnetisch, id.
CURL (abbr.) E (=Compartment of Uncoupling of Receptor and
Ligand)
curling esophagus kurkentrekker-/kronkeloesofagus
curly-haired gekruld haar, met krullen
currant van rubberachtige substantie
current stroom (1); tegenwoordig, huidig (2) E (cf. blaze
current, concurrent, countercurrent, current of injury, direct
current, intercurrent, leakage current, recurrent)
current clamp situatie waarbij stroomsterkte constant wordt
gehouden
current of injury elektrische stroom a.g.v. beschadiging van
exciteerbaar weefsel E (=demarcation current; cf. leakage
current)
curriculum onderwijssysteem, studieprogramma
Curschmann(-Batten)-Steinert disease/syndrome autosomaal
dominante aandoening met o.a. cataract, cardiomyopathie en
distale myotone dystrofie
curse menstruatie (1); vloek, vervloeking (2)
E (cf. dysmenorrhea, menotoxin, paramenstrum)
cursive epilepsy (obs.) focale epilepsie met verwarde motoriek
E (=procursive epilepsy)
cursor een teken dat de huidige positie aanduidt N (m.n. op
het beeldscherm van een computer)
curtainlike images metamorfopsie
Curtis → Fitz-Hugh
curvature kromming, bocht, curvatuur
curvature of stomach, small ~ kleine (binnenste) curvatuur van
de maag
curve kromme N (lijn bij grafische afbeelding)
curve of Carus kromming van 90 graden bij het
geboortekanaal
curved gebogen, gekromd
curvilinear krom(lijnig) E (cf. nonlinear)
Cushing’s disease basofiel adenoom van hypofysevoorkwab, id.
Cushing’s syndrome adenoom van bijnierschors, id.
cushingoid appearance (klinisch) beeld bij een afwijking van
bijnierschorshormoon E (with ‘moon face’, hypertension,
kyphosis, fat deposition)
69
cushion, endocardial ~ endocardkussen, verhogingen van het
atrioventriculaire kanaal N (voorkomend bij het embryonale
hart)
cushioning beschermen met (stoot)kussen
cusp(is) slip van een hartklep, cuspis (L.) E (cf. bicuspid,
tricuspid, leaflet)
cuspid hoektand (1); met één slip (2)
custodial case patiënt die onder toezicht is gesteld
custody voogdij(schap), hoederecht (B.) E (cf. guardian)
cusum cumulatieve som
cut snede, snijwond E (cf. incised wound)
cut (sl.) versneden E (i.e. diluted illicit drug e.g., with dextrose;
cf. drug adulterant)
cutaneomandibular polyoncosis basale-celnaevussyndroom
cutaneous huid betreffend, cutaan
cutdown incisie in de huid t.b.v. een venapunctie E (=venous
cutdown)
cuticle opperhuid, epidermis (1); nagelriem (2)
cuticular drusen talrijke kleine ronde en uniforme drusen
E (=basal laminar drusen)
cuticularization epithelialisatie
cutis (L.) huid, derma
cut-off point afsnijpunt, afkappunt N (gekozen waarde om bv.
positieve en negatieve resultaten te scheiden)
cutting edge of knife scherpe zijde van een mes
CV (abbr.1) E (=coefficient of variation; i.e. variability normalized
by the mean)
CV (abbr.2) E (=conduction velocity)
CVA (abbr.) E (=cerebrovascular accident)
CVD (abbr.) E (=cardiovascular disease; cf. CAD, CHD)
CVP (abbr.1) E (=cyclophosphamide plus vincristine /vinblastine
plus prednisone)
CVP (abbr.2) centraal veneuze druk E (=central venous pressure;
cf. MAP, CCP, ICP)
CVR (abbr.) E (=coronary vascular resistance)
CVS (abbr.1) E (=cardiovascular system)
CVS (abbr.2) E (=chorionic villus sampling)
CWD (abbr.) E (=chronic wasting disease; cf. TSE, RML, prion)
CWP (abbr.) E (=capillary wedge pressure)
Cx (abbr.) E (=connexin)
CXC chemokines subgroep van leukocyt-aantrekkende
chemokines met verschillend aminozuur tussen de twee
N-terminale cysteïne residuen
CXCL8 (abbr.) E (=neutrophil-attracting chemokine interleukin-8;
cf. psoriasis)
CXCR5 (abbr.) chemokinereceptor voor BLC gelegen op de
B-lymfocyt
cyanocobalamin vitamine B12 N (inactieve vorm), id.
cyanosed cyanotisch, lijdend aan blauwzucht
cyanosis blauwzucht, id. N (door hoge concentratie gereduceerd
hemoglobine)
cyanosis, idiopathic paroxysmal digital ~ ziekte van Raynaud
E (=primary paroxysmal digital cyanosis)
cyanotic cyanotisch
cyasma huidpigmentatie bij zwangere
cyberknife precisieapparatuur waardoor een robotarm al
corrigerend het te bestralen weefsel bereikt
cycle cyclus
cyclic periodiek, cyclisch
cyclical vomiting habitueel braken
cyclin activator/regulator van de celcyclus
cyclitic membrane ontstoken weefsellaag dwars over pupil
cyclitis ontsteking van het corpus ciliare, id. N (in de praktijk
vaak iridocyclitis)
cyclohexane hexamethyleen, id.
cycloid psychose met vrolijkheid en depressies N (sterke
stemmingswisselingen)
cyclophoria neiging tot oogbolrotatie in voor-achterwaartse
richting
cus – cyt
cycloplegia accommodatieparalyse door beïnvloeding van de
m. ciliaris, id.
cycloplegic cycloplegie veroorzakend (middel), mydriaticum,
cycloplegicum E (e.g., atropine)
Engels-Nederlands
cyclops monstrum met een oog, cycloop
cyclospasm accommodatiekramp
cyclosporine ciclosporine
cyclothymia stemmingsafwijking met afwisselend triomf en
ontmoediging E (oscillating high and low moods; cf. MDI)
cyclotropia oogbolrotatie in voor-achterwaartse richting
cyesis normale zwangerschap, id.
cylinder, axon ~ zenuwceluitloper, neuriet, ascilinder
cylindric cell → columnar cell
cylindric(al) dilatation cilindrische verwijding
cylindroid urinecilinder (1); cilindervormig (2)
cylindroma tulbandtumor
cynanche keelpijn met dreigende verstikking
cynosure aantrekkingspunt
CYP (abbr.) E (=cytochrome P enzyme; involved in drug
metabolism)
Cyprus fever brucellose
Cyriax’s syndrome plotselinge pijn aan een rib bij abnormale
beweging E (=slipping rib syndrome)
cyst holte bekleed met epitheel, cyste N (doorgaans gevuld
met vloeistof); E (cf. bone cyst, chocolate cyst, thyroglossal cyst,
spinoglenoid notch cyst)
cyst, bone ~ botcyste
cyst, hydatid ~ echinococcus cyste
cyst, milk ~ galactocele N (cystische verwijding in borstklier)
cystadenocarcinoma carcinomateus cystadenoom
cystadenoma cystische tumor overgaand in adenoom
cystectomy blaasexcisie (1); verwijdering van een cyste (2)
cystic cysteus, cystisch (1); cysten bevattend (2); urine- of
galblaas betreffend (3)
cystic cystitis blaasontsteking met kleine cysten
cystic duct ductus cysticus, galblaasafvoergang
cystic fibrosis (of pancreas) mucoviscidose, cystische
pancreasfibrose, taaislijmziekte
cystic hygroma cysteus lymfangioom van de hals
N (=hygroma cysticum colli)
cystic medial necrosis degeneratie van de media van de aorta
cystic ovary ovariumcyste
cystic tumor tumor met holtes
cysticerciasis, cysticercosis infestatie met cestode Cysticercus, id.
cystinosis (malignant ~) ziekte met cystineafzetting in RES
cystinuria cystinegehalte verhoogd in de urine, id.
cystitis (urine)blaasontsteking, id. E (cf. cystic cystitis)
cystitis, prostatic ~ prostatocystitis N (ontsteking van prostaat en
urineblaas)
cystocele herniatie van urineblaas in vagina
cystography röntgenonderzoek van urineblaas
cystoid cyste gelijkend
cystoma cysteuze tumor, id.
cystometrography blaasvolume en -druk registreren
cystometry blaascapaciteit en -druk meten, id.
cystoscopy urinewegonderzoek met endoscoop, id.
cytherean shield (obs.) condoom
cytochemical chemie van cellen betreffend
cytogenetic chromosomen en genen betreffend, id.
cytokine release syndrome acute aandoening met o.a. hypotensie,
koorts, ademnood en mogelijk meervoudig orgaanfalen
E (a common immediate complication occurring with the use of
anti-T cell antibody infusions such as ATG and OKT3)
cytokines boodschappereiwitten E (include monokines and
lymphokines; cf. adipocytokine, CHR, CIK, CSIF, GRO, SOCS)
cytology celleer, id.
cytomegalic inclusion disease speekselklier-virusziekte, cytomegalie
cytomegaly pathologische celvergroting
cytometry bloedcellen tellen, id.
cyt – day
cytomycosis (reticuloendothelial ~) histoplasmose
cytopathic pathologische celverandering betreffend
cytophotometry celonderzoek d.m.v. lichtdoorval, id.
cytoplasm celplasma, id.
cytoplasmic betreffende het protoplasma buiten de celkern
cytoprotectant stof die schadelijke (bij)werking van
chemotherapie op gezond weefsel tegengaat E (e.g., Mesnex)
cytoreductive surgery operatief verwijderen van een groot deel
van een maligne gezwel E (=debulking operation)
cytoskeleton vormondersteunende structuur van eiwitten
binnen de cel, id. E (cf. integrin)
cytosol(ic) oplosbaar deel van cytoplasma (betreffend) E (=cell
sap)
cytostatic celgroei en -vermeerdering belemmerend
cytotoxic met het effect van celvergiftiging, id.
Czechoslowakian encephalitis Centraal-Europese encefalitis
Czerny’s disease recidiverende hydrartrose van de knie
d
D and C (abbr.) E (=dilatation and curettage)
Da Costa’s syndrome neurocirculatoire asthenie
Daae(-Finsen) disease epidemische pleurodynie E (=Bornholm
disease)
dab, to ~ deppen, betten E (cf. to pat dry)
DAB389IL-2 (abbr.) E (=interleukin-2 fused to truncated diphtheria
toxin - alleviates psoriasis)
Dabney’s grip epidemische pleurodynie
dacry(o)adenitis traanklierontsteking, id.
dacryocystitis traanzakontsteking, id.
dacryocystocele traanzakverwijding, lacrimale mucokèle
dacryocystorhinostomy opening maken van traanzak naar
neusholte, id.
dacryolith traansteen, steen in traanbuis, id.
dacryoma zwelling a.g.v. een verstopping van het
traankanaal
dacryops tranend oog N (door traanklierverwijding)
dacryosialadenopathy, atrophic ~ keratoconjunctivitis sicca
dacryostenosis vernauwing van traankanaal, id.
dactylitis vingerontsteking, teenontsteking, id.
dactylolysis vingerverlies, teenverlies, id. N (ook: chirurgisch
opheffen van syndactylie)
dADP (abbr.) E (=deoxyadenosine diphosphate)
DAG (abbr.) E (=diacylglycerol)
dagger dolk (1); kruisteken (2) N (kruisteken als typografisch
symbool t.b.v. voetnoot)
Dagnini → Scaglietti-Dagnini syndrome
daily dagelijks
daily hassles kleine (dagelijkse en op den duur) irriterende
gebeurtenissen
daily urine 24-uurs urineproductie E (cf. diuresis)
dairy farm fever melkerskoorts
dairy product zuivelproduct
Dalkon shield intra-uterien anticonceptiemiddel, Dalkon
schildje E (cf. IUD)
Dalrymple sign sclera zichtbaar boven iris N (aanwijzing voor
exophthalmus)
Dalton massaeenheid voor atomen en moleculen, id.
N (massa van waterstofatoom)
daltonism rood-groenblindheid, id.
DALY (abbr.) E (=disability adjusted life years; cf. EDSS, QALY,
YOLS)
70
DAM (abbr.) E (=2,3-butanedione monoxime; this is an
electromechanical uncoupling agent)
damage schade, beschadiging
Dameshek’s syndrome erythroblastische anemie
Damkhöler number dimensieloze reactiesnelheidscoëfficiënt
N (afh. van o.a. vaatdiameter en diffusiecoëfficiënt in
bloed)
damp vocht(igheid), mijngas
dAMP (abbr.) E (=deoxyadenosine monophosphate)
damp climate vochtig klimaat
DAN (abbr.) E (=diabetic autonomic neuropathy)
Da-Nang lung shocklong
Dana-Putnam syndrome subacute sclerose met pernicieuze anemie
Danbolt(-Closs) syndrome acrodermatitis enteropathica
dancer’s fracture fractuur van het proximale deel van het vijfde
middenvoetsbeen
dancing eye opsoclonus
dander, human ~ roos, haarschilfers
dandruff roos (bij hoofdharen), haarroos, pityriasis capitis
E (=scurf, seborrhea sicca, scall)
dandy fever knokkelkoorts, dengue
Dane particle compleet virion van hepatitis B-virus
dangerous gevaarlijk
dangle foot voet met onmogelijke dorsale flexie E (=footdrop)
Danielssen’s disease lepra tuberculoides
dank ongezond/onaangenaam vochtig E (cf. weeping, moist,
damp, humid)
Danlos → Ehlers-Danlos syndrome
Danon’s disease multisysteem-variant van stapelingsziekte van
glycogeen E (cf. Fabry and Pompe, LAMP-2 mutation)
DAPI (abbr.) E (=4’,6diamidine-2-phenylindole; a staining
agent)
Darier’s disease bep. huidaandoening met blaarvorming
en verstoorde intercellulaire adhesie door ontregelde
calciumpomp E (=keratosis follicularis; cf. ENaC)
Darier-Roussy sarcoid subcutane nodulaire sarcoïdose
dark (colored) urine donkere urine
dark number omvang van ongeregistreerde criminaliteit
darkening of skin donker worden van de huid
darkfield microscopy donkerveld microscopie E (=dark-ground
microscopy)
Darling’s disease histoplasmose E (cf. buckshot)
dartre huiduitslag (bij herpes simplex)
Darwin’s nodule tuberculum auriculae, knobbeltje van Darwin
dash(ed) line streepjeslijn E (cf. dotted line)
dashed area gearceerd gebied
data gegevens, feitenmateriaal N (het Engelse woord wordt
doorgaans als enkelvoud gehanteerd)
data processing gegevensverwerking E (cf. on-line)
date-rape drug stof die bijdraagt tot onbeheerst seksueel gedrag
bij afspraakjes die een sociaal oogmerk hebben
E (flunitrazepam, rohypnol; cf. club drugs, GHB,
sexual assault)
dATP (abbr.) E (=deoxyadenosine triphosphate)
dauer bij levende organismen een bep. rustperiode tijdens de
diapause en optredend a.g.v. receptormutatie
daughter cyst cyste die zich ontwikkelt uit een andere
daughter vessel bloedvat bij een vertakking E (cf. area ratio,
branch, arborizing, parent vessel, bifurcation)
Davidson’s anemia refractaire anemie
Davies’ disease/syndrome endomyocardiale fibrose
Davies-Colley syndrome recidiverende luxatie van
ribkraakbeen E (=slipping rib)
Dawson’s encephalitis encefalitis met bepaalde
insluitlichaampjes
DAX (abbr.) E (=Duplicated in Adrenal hypoplasia congenita on
the X-chromosome)
day blindness dagblindheid, moeilijk zien bij fel licht
E (=hemeralopia)
71
day care center dagbehandelingscentrum
day care surgery dagverpleging
day nursery (Br.) kinderdagverblijf
day terror angstaanval overdag bij een kind, pavor diurnus
(L.) E (cf. night terror)
days at risk blootstellingsdagen E (cf. wet days)
daytime clinic dagkliniek
daytime sleepiness slaperigheid overdag
daytime, during (the) ~ overdag E (=in the daytime)
db (abbr.) E (=dibutyryl)
DBD (abbr.) E (=DNA-binding domain)
DBP (abbr.) E (=diastolic blood pressure)
DBS (abbr.) E (=deep-brain stimulation; cf. Parkinson)
DC (abbr.1) gelijkstroom E (=direct current; cf. AC)
DC (abbr.2) bekkeningangdiameter E (=diagonal conjugate)
DC (abbr.3) E (=dendritic cell; cf. DC)
DCC (abbr.) E (=dosage compensation complex)
DC-SIGN (abbr.) E (=dendritic cell–specific intercellular adhesion
molecule-3 grabbing nonintegrin)
DCT (abbr.) E (=discrete cosine transform; cf. CCC, DWT,
JPEG, PCT)
Dcytb (abbr.) E (=duodenal ferric reductase)
DDA (abbr.) E (=discrete dipole approximation)
DDAVP (abbr.) E (=desmopressin)
DDD (abbr.1) E (=defined daily dosis)
DDD (abbr.2) E (=dual-chamber cardiac pacing)
DDDR (abbr.) E (=dual-chamber rate-modulated pacing;
cf. DVI, VDD)
DDP (abbr.) E (=diaminedichloroplatinum)
DDS (abbr.) Dapsone E (=diaminodiphenylsulphone)
DDT (abbr.) chlorophenotaan, bepaald insecticide, id.
E (=dichloro-diphenyl-trichloro-ethane)
DEA (abbr.) E (=Drug Enforcement Administration /Agency;
cf. FDA, MAUDE)
dead body lijk
dead ear totale doofheid
dead limb slapende ledemaat
deadline sluitingsdatum N (voor aanmelding)
DEAE (abbr.) E (=diethylaminoethyl)
deaf and dumb people doofstommen
deafness doofheid E (cf. central/conductive/nerve/neural/
noise-induced/word deafness)
dean decaan (van een faculteit)
death dood, mors (L.), exitus letalis (L.) E (cf. apoptosis,
apparent death, black death, crib death, cerebral death, near
death, brain death, cognitive death, excess death rate, impending
death, maternal death, sleep death, sudden death)
death benefit geldbedrag dat toekomt aan een begunstigde op
grond van een overlijdensverzekering
death certificate overlijdensverklaring, doodsoorzaakverklaring
death imprint aanduiding voor psychische belasting en strijd
van een persoon die (soms als enkeling) een dodelijke
situatie heeft overleefd
debilitated verzwakt, gehinderd, geïnvalideerd
debilitating uitputtend, krachtenrovend
debility krachtsverlies (1); achterlijkheid (2)
debility, nervous ~ neurasthenie
deblock, to ~ vrijmaken, vrijgeven, deblokkeren
deblocking antibody antilichaam dat in staat is om een inhiberend
effect te negeren en daardoor immunologische afbraak van
maligne cellen mogelijk te maken E (cf. blocking factor)
Debove’s disease miltvergroting, splenomegalie
Debre → Fanconi-Debre
debridement (Fr.) wondtoilet, wondexcisie, id. N (avitaal en
lichaamsvreemd materiaal verwijderen)
debris (Fr.) afvalmateriaal (van weefsel) E (cf. detritus, waste
product)
debulking operation operatief verwijderen van een groot deel
van een maligne gezwel E (=cytoreductive surgery)
day – def
DEC (abbr.) ministerie van milieu en natuurbehoud
E (=Department of Environmental Conservation)
decade periode van tien jaar, id.
decalcification ontkalking, id.
Engels-Nederlands
decalvant kaalmakend
decapsulation kapselverwijdering, ontkapseling, id.
(cf. capsule, envelope)
decarboxylation carboxylgroep verwijderen, id.
decay decompositie, verval, vergaan van weefsel N (m.n. ook
t.a.v. tandbederf)
decay, senile ~ seniele aftakeling
deceased person overledene
decerebrate, to ~ hersenen verwijderen, id.
decerebration onthersening, id.
decibel eenheid van geluidssterkte, id.
decidua membraneuze bekleding van uterus, id. N (wordt
afgestoten bij geboorte of bij menstruatie)
decidual cast uterusbekleding die is afgestoten
deciduous tooth melktand
decision besluit, beschikking, beslissing (1); beslistheid (2)
decision analysis besliskunde
decision making besluitvorming
decision tree beslisboom
decline remissie/afname van een ziekte
decompensation compensatie die faalt, id.
decompression sickness onderdrukziekte, caissonziekte,
duikersziekte, id.
decortication cortexverwijdering, schorsverwijdering N (i.h.a.
oppervlaktelaag van een orgaan weghalen)
decoy lokmiddel, lokaas, lokvogel
decoy cell goedaardige exfoliatieve epitheelcel gekenmerkt
door kernverval, komeetcel
decreased verlaagd, verminderd, afgenomen
decrustation het loslaten van korsten
decubitus (position), dorsal ~ rugligging(shouding)
E (cf. recumbent position)
decubitus (position), lateral ~ zijligging E (=lateral recumbency;
cf. ventral decubitus, dorsal decubitus)
decubitus (position), ventral ~ buikligging(shouding)
E (cf. prone)
decubitus (ulcer) bedzweer, drukzweer, doorligplek, id. E (=bed
sore; cf. decubitus angina, ventral decubitus, dorsal decubitus,
cubitus)
decussation kruisend verloop, id. (1); chiasma (2)
DED (abbr.) E (=death-effector domain; cf. CARD)
dedifferentiation verlies van een deel van van de specialistische
capaciteiten van een cel E (cf. lineage, poorly differentiated,
undifferentiated)
deep breathing diep zuchten
deep reflex spierbeweging met spastisch karakter E (=jerk)
deep tissue injury druk-gerelateerde beschadiging van
subcutaanweefsel bij een intacte huid E (cf. decubitus,
pressure sore, high resiliency flat foam cushion)
deep transverse arrest (obst.) diepe dwarsstand
deepening of voice stem die lager wordt, stem die donkerder
klinkt
deepseated vesicles diepliggende/verankerde blaasjes
deerly fly fever tularemie
DEET (abbr.) E (=N,N-diethyl-3-methylbenzamide; an efficient
insect repellent)
defatigation spiervermoeidheid, zenuwvermoeidheid
default (value/setting) waarde/instelling die bij verstek is
verondersteld N (d.w.z. indien niet anderszins door gebruiker
gespecificeerd)
defecation ontlasting, stoelgang, id.
defecation habits ontlastingsgewoonten, defecatiepatroon
defect tekort, gebrek, vitium (L.), stoornis, tekortkoming (1);
abnormale opening (2) E (cf. birth -, filling -, learning -,
protan -, septum -, speech -, visual -, walking -)
def – Dem
defect in skull schedel(dak)defect, craniumopening
defect, conduction ~ geleidingsstoornis
defect, congenital ~ aangeboren afwijking
defective onvolledig, ontoereikend
defective closure sluitingsdefect
defective concentration gestoord aandachtsvermogen
defective development ontwikkelingsgebrek
defective healing genezing die slecht/gebrekkig verloopt
defective teeth abrasie, afgesleten tanden
defeminization syndrome virilisatiesyndroom
defense (Am.) mechanism afweermechanisme,
verdedigingsmechanisme E (cf. psychodynamics, circle,
defensive-, coping); defence (Br.) mechanism)
defensin elke klasse van cytotoxische peptiden voorkomend in
neutrofiele cellen N (bezitten brede antibiotische activiteit tegen
bacterie, fungus en virus)
deferent afvoerend, wegvoerend E (cf. afferent, deferent duct)
deferred uitgesteld E (cf. delayed, retarded)
defervescence daling van de lichaamstemperatuur naar
normale waarde
defibrillation elektroconversie (van ventrikel), id.
E (cf. cardioversion, countershock, shockable rhythm, AED,
AICD, PAD, thumpversion, charge-burping theory)
defibrination fibrineverwijdering, id.
defibrination syndrome gedissemineerde intravasale stolling
deficiency tekort, gebrek, tekortkoming, onvolwaardigheid, id.
deficiency, dietary ~ voedingstekort a.g.v. dieet
deficient, mentally ~ zwakzinnig
deficit tekort, id.
deflection uitslag (in een bepaalde richting) (1); strekking (2);
achteroverbuigen van het hoofd bij de geboorte (3)
defloration ontmaagding, id. E (cf. chastity)
deformation misvorming, vervorming E (cf. malformation)
deformed vervormd, scheefgegroeid
deforming misvormend, vervormend E (cf. mutilating)
deformity misvorming, vervorming E (cf. malformation)
degenerated ontaard, id. N (kwalitatieve teruggang)
degeneration ontaarding, daling van ontwikkelingsniveau
E (cf. feathery degeneration)
degeneration, ballooning ~ degeneratie met vooraf celzwelling
degeneration, cystic ~ degeneratie geassocieerd met
cystevorming
degeneration, hyaline ~ vervanging door amorf homogeen
materiaal E (=vitreous degeneration)
degeneration, hydropic ~ → hydropic
degeneration, mucoid/myxomatous ~ bindweefselafwijking met
gelatinekarakter N (door ophoping van glycosaminoglycans)
degeneration, renal amyloid ~ (obs.) amyloïdose van de nier
degeneration, vacuolar ~ → vacuolar
degenerative joint disease osteoartritis, osteoartrose
degenerin bep. gen dat bij mutatie kan leiden tot neuronale
degeneratie, id. E (cf. ENaC)
degloving intraorale toegang tot de neusholten via een
chirurgische ingreep E (cf. midfacial degloving)
degloving injury verwonding aan hand of voet met totale avulsie
van huid en subcutaan weefsel
deglutible inslikbaar E (cf. cynanche, suffocation)
deglutition slikken, slikproces, slikbeweging E (=swallowing;
cf. choking)
Degos(-Koehlmeier) syndrome trombose van arteriolen in huid
en darmen
degradation afbreken van chemische verbinding
degree graad, rang, stand
degree of freedom vrijheidsgraad (stat.) E (cf. variance)
dehiscence het uiteenwijken van wondranden, id.
Dehli belly reizigersdiarree
dehydration wateronttrekking uit weefsel, uitdrogen
N (negatieve vochtbalans)
dehydration fever dorstkoorts
72
dehydrocholesterol provitamine D3, id.
dehydrogenase enzym bij overdracht van H-ionen, id.
deidentified data set verzameling patiëntengegevens na
verwijdering van persoonlijke kenmerken zoals naam,
postcode, geboortedatum etc. E (cf. privacy rule)
deinfibulation ingreep waarbij infibulatie ongedaan wordt
gemaakt E (cf. clitoridectomy, female circumcision)
deinstinctualization neutralisering (psy.) E (cf. primeval instinct,
basic instincts)
Dejerine(-Sottas) disease hypertrofische neuropathie
Dejerine-Klumpke syndrome plexus brachialis-verlamming
Dejerine-Roussy syndrome thalamussyndroom
Del Castillo’s syndrome kiemcel-aplasie en infertiliteit bij man
delamination splitsing van een cellaag in enkele parallelle
lagen tijdens gastrulatie
delay uitstel, uitsteltijd, oponthoud, vertraging
delayed puberty puberteit die verlaat optreedt L (=pubertas
tarda)
delayed response vertraagde (overgevoeligheids)reactie
Deleage’s disease dystrophia myotonica
deleterious schadelijk, verderfelijk, ongunstig
deletion of a chromosome verlies van (genetisch deel op)
chromosoom
Delille → Renon-Delille
delinquency criminaliteit, misdadigheid, id. E (cf. hands-off
delict)
deliquescence vloeibaar worden door opname van water
N (hygroscopisch vochtig/vloeibaar worden)
deliration waanzin, woestheid
delirium psychische stoornis met verwarring, id.
deliver, to ~ (obst.) bevallen, parteren E (cf. breech delivery, home
delivery)
deliveries (tech.) goederen, bestellingen, afleveringen
delivery (obst.) bevalling, partus, uitdrijving van kind
E (cf. cesarean delivery)
delivery room verloskamer
delle deukje, kuiltje, indeuking N (o.a. bij erytrocyt en bij
molluscum contagiosum)
delomorphous cell pariëtale cel, kliercel van maagwand
delta (abbr.) E (=deletion derivative)
delta wave deltagolf N (in EEG)
deltoid (muscle) deltoideusspier
deltoid ligament mediale enkelband
delts (sl.) deltoideusspieren E (informal expression)
delusion (paranoid ~) waan(idee), waanvoorstelling
delusion of persecution achtervolgingswaan
delusion, systematized ~ gesystematiseerde waandenkbeelden
delusory bedrieglijk, misleidend
demand behoefte E (cf. oxygen demand)
demand angina ischemie van de hartspier a.g.v. toegenomen
zuurstofbehoefte
demand pacemaker, on ~ op (fysiologisch) verzoek reagerende
hartstimulator N (vuurt alleen als bepaalde tijdsduur wordt
overschreden); E (cf. VVIR)
demarcation begrenzing, afgrenzing, afbakening, id. N (i.h.a.
grens tussen vitaal en necrotisch weefsel)
demarcation current elektrische stroom a.g.v. beschadiging van
exciteerbaar weefsel E (=current of injury; cf. leakage current)
dematin eiwit (4.9 kDa) van een erytrocyt
demeanor (Am.) gedrag, wijze van zich presenteren,
vóórkomen van een persoon, de indruk die iemand maakt
E (cf. demeanour (Br.))
dementia zwakzinnigheid, geesteszwakte, id. N (i.h.a. lagere
verstandelijke vermogens op oudere leeftijd)
dementia, senile ~ lage geestelijke vermogens bij ouderen
demineralization verlies van zouten, ontkalking, id.
Demirhan syndrome genitale anomalie met acromesomelic
chondrodysplasie E (gene 23 BMPR1B involved; OMIM #
609441)
73
Demodex folliculorum (infestation) Acarina/mijt in haarzakje
demolition vernietiging, afbraak
demyelin(iz)ation verdwijnen van de mergschede van een
zenuw, id.
denaturation verlies van natuurlijke eigenschappen
dendric dendriet betreffend
dendrimers chemische structuur bestaande uit symmetrisch
vertakte macromoleculen
dendrite zenuwceluitloper, id.
dendritic boomvormig (vertakt), dendriet betreffend E (cf. pDC)
dendritic cell bep. cellen met uitlopers die circulerende lymfocyten
in contact brengen met antigenen E (=DC; cf. pDC)
dendritic spine dendrietuitsteeksel met synaps
dendrogram diagram gebruikt bij clusteranalyse van o.a.
relatieve genexpressie E (the position is determined by the level
of similarity between cases)
denervation zenuwverbinding verbreken, id.
dengue (fever) knokkelkoorts, id. E (=breakbone fever)
denial ontkenning, dissimulatie, loochening
denier dissimulant
Denker operation tumorverwijdering via een incisie in de
omslagplooi van de mondholte E (midfacial degloving)
Denny-Brown neuropathy erfelijke sensorische neuropathie
denominator noemer (van een breuk)
dens (L.) [pl. dentes] tand, kies
dense dicht (van samenstelling)
dense body structuureiwit in gladde spiercel
dense bone tissue compact been/bot E (=compact bone tissue,
dense bone)
dense deposit disease membranoproliferatieve
glomerulonefritis type II E (cf. mesangiocapillary)
dense fibers compacte vezels
density dichtheid, soortelijk gewicht
density of population bevolkingsdichtheid
Dent´s disease X-chromosoom gebonden niersteenziekte
E (cf. CIC)
dental tanden betreffend, gebit betreffend (1); tandheelkundig (2)
dental cyst cyste die vastzit aan de tandwortel
E (cf. dentigerous cyst)
dental floss tandzijde
dental hygienist mondhygiënist(e)
dental malpractice onjuiste of onvolledige tandheelkundige
zorg door een beroepsbeoefenaar
dental root tandwortel
dental woodstick tandenstoker E (=toothpick)
dentalgia kiespijn, tandpijn, odontalgie
dentate getand, tandvormig
dentate nucleus zenuwcellen in corpus medullare, id.
dentifrice tandreiniger
dentigerous cyst krooncyste, follikelcyste E (cf. dental cyst)
dentin (Am.), dentine (Br.) tandbeen, ivoor, dentine
dentinogenesis tandbeenvorming
dentist tandarts
dentistry tandheelkunde
dentition doorbreken van tanden, tanden krijgen
dentoalveolar tandkas betreffend E (cf. alveolus)
dentofacial gebit en gelaat betreffend, id.
denture sore mouth mondbranden
dentures kunstgebit
Denys-Drash syndrome bep. autosomaal recessieve progressieve
glomerulopathie E (OMIM # 194080; cf. Frasier)
deodorize, to ~ stank verdrijven, reukloos maken
deorphaning program biotechnologisch onderzoek naar stoffen
die interactie vertonen met receptoren waarvoor nog geen
endogeen ligans bekend is E (cf. orphan receptor)
DEP (abbr.) E (=dielectrophoresis; cf. DFGE, PAGE, PFGE)
department afdeling (1); vakgroep (2) E (cf. casualty
department)
departmental nurse hoofdverpleegster
Dem – der
dependence afhankelijkheid, hulpbehoevendheid
dependent personality afhankelijke persoonlijkheid
depersonalization zelfvervreemding, de buitenwereld als
vreemd of onwerkelijk ervaren, id. E (cf. alienation, autoscopy,
Engels-Nederlands
disembodiment, out-of-body experience)
depigmentation pigmentverlies, id.
depigmented zonder pigment
depilatory ontharingsmiddel, epileermiddel
depleted uranium verarmd uranium
depletion leeg raken, onttrekken, verbruiken, id.
depletion of potassium kaliumverlies, kaliumdepletie
deploy, to ~ ontvouwen, ontplooien, id.
Depo-Provera prikpil, depot-progestativum E (=contraceptive
injection)
deposit(ion) afzetting, neerslag, sediment E (cf. dense deposit
disease)
depot stapelplaats, bewaarplaats, magazijn, id.
depraved verdorven, misvormd E (cf. appetite)
depressed ingedeukt (1); neerslachtig (2)
depressed mood gedrukte stemming E (cf. anhedonia,
dysthymia)
depressed respiration adem(halings)depressie
depression indeuking (1); neerslachtigheid, (mentale)
depressie (2) E (cf. mental depression, dysthymia, MDD)
depression of tongue binnenwaartse verplaatsing van de tong
E (cf. inflected)
deprivation onthouding, verlies, beroving, tekort, gebrek, id.
depth dose stralingsdosis op een bepaalde diepte in het
weefsel ten opzichte van een referentiepunt in de bundel
E (cf. exit dose)
depth of breath ademdiepte
derange, to ~ verstoren, functiestoornis opleveren
derangement disfunctie (1); geestesafwijking (2)
Derbyshire neck struma
Dercum’s disease lipomatosis/adiposis dolorosa) N (pijn door
vetophoping binnen een bindweefselstructuur)
derealization de buitenwereld als vreemd of onwerkelijk
ervaren
derivative afgeleide (chemische stof), derivaat E (cf. PPD, delta
as deletion derivative)
derivative, first ~ eerste afgeleide (bij differentiaalrekening)
derma huid, cutis, corium, id.
dermabrasion frezen van huid, afschaven van huid, id.
E (cf. planing)
Dermacentor (een bepaald) tekengeslacht
dermal huid betreffend, id.
dermatitis eczeem, huidontsteking, id.
dermatoarthritis artritis met geassocieerde huiduitslag
dermatochalasis cutis laxa N (slappe huid door vroeg verlies van
elasticiteit)
dermatofibroma fibroom van huid, fibreus huidgezwel,
histiocytoom, id.
dermatoglyph huidlijn, huidplooi, huidlijst, id.
dermatoglyphics handlijnkunde, id.
dermatographic urticaria urticaria factitia N (verschijnsel dat een
rode huidstreep optreedt na het aanbrengen van een kras)
dermatology leer van de huidziekten, id.
dermatome segmentaal huidveld (1); mes gebruikt voor
chirurgie van de huid (2)
dermatomucosomyositis huid- en slijmvlies- en
spierontsteking N (bij polymyositis)
dermatomycosis epidermomycose, ziekte door huidschimmel, id.
N (ringworm indien op de romp)
dermatomyositis huid- en spierontsteking, id. N (vorm van
collageenziekte)
dermatopathic lymphadenopathy benigne lymfekliervergroting
door lokale expansie
dermatophyte N (elk type huidschimmel)
dermatophytid dermatomycose met secundaire huiduitslag
der – dex
dermatophytosis dermatomycose door dermatofyten, id.
dermatopolyneuritis acrodynie, id.
dermatorrhexis het scheuren van capillairen in de huid, id.
E (=Ehlers-Danlos syndrome)
dermatosclerosis scleroderma, id.
dermatosis huidziekte, id. E (cf. ergodermatosis, genodermatosis,
light-induced dermatosis, psychodermatosis)
dermatostomatitis erythema multiforme exudativum
E (=Stevens-Johnson syndrome)
dermis lederhuid, huid, id.
dermoid huidachtig (1); dermoïdcyste (2)
dermoid cyst teratoom met huidbestanddelen, id.
deroofing operatieve verwijdering van het dak van een
anatomische structuur
derotation osteotomy operatie waarbij men een gebroken
pijpbeen in gedeeltelijk geroteerde stand laat helen
Derrick-Burnet disease Q-koorts
DES (abbr.) E (=diethylstilbestrol)
Desanctis-Cacchione syndrome xeroderma pigmentosum met
mentale afwijking
desaturation afnemen van de verzadiging(sgraad)
Descemet’s membrane lamina elastica posterior corneae, id.
descemetocele keratokèle, id. N (hernia van
Descemet-membraan)
descending dalend, afdalend, indalend, descendens
descensus (L.) indaling, uitzakking
descent afstammeling (1); afstammend (2)
desensitization ongevoelig maken voor een bepaald antigeen, id.
E (cf. down-regulation)
desensitize, to ~ desensibiliseren E (cf. hypersensitization)
desert fever/rheumatism coccidioïdomycose van de long,
woestijnkoorts E (cf. dessert)
desert sore tropisch huidulcus
desertion, child ~ verlating/verwaarlozing van een kind
desetope dat gedeelte van klasse II MHC-molecule dat
interactie vertoont met het antigeen, id.
desiccation droogmaken, uitdrogen, id.
desickling sikkelceleigenschap ongedaan maken
N (experimentele behandelingsmethode m.b.v.
radiofrequentiegolven)
design ontwerp, proefopzet E (cf. cross-over design, intelligent
design)
designer vagina (sl.) cosmetische reconstrucie van vagina
en/of labia
desired effect beoogde effect
desmin eiwit in de periferie van de Z-lijn bij spiervezels, id.
desmocalmin bepaald eiwit (240 kDa) aanwezig in een
desmosoom
desmocollins bepaalde transmembraaneiwitten (110-120 kDa)
desmodynia pijn in ligament(en), id.
desmogelin I bepaald transmembraaneiwit (150 kDa) dat
geassocieerd is met de aanhechting tussen cellen onderling
desmoglein-3 immunologisch doelwit voor behandeling van
pemphigus vulgaris
desmoid fibreus (1); fibroma (2)
desmoma fibroom
desmoplakins bepaalde eiwitten (210-285 kDa) geassocieerd
met de organisatie van filamenten
desmoplastic adhesies vormend/veroorzakend, id.
desmosis bindweefselziekte
desmosomal plaque bepaalde cytoplasmatische structuur
bestaande uit drie lagen met o.a. plakoglobine en
desmoplakines
desmosome macula adhaerens, id. N (structuur die een
brug vormt tussen twee cellen; fungeert als mediator bij
calciumion-afhankelijke cel-celadhesie)
desmoyokin bepaald eiwit (680 kDa) aanwezig in een
desmosoom
desoxycorticosteroid steroïd van de bijnierschors E (=DOCA)
74
desperate wanhopig, hopeloos
despondency moedeloosheid, neerslachtigheid
desquamate, to ~ afschilferen, id.
desquamating schilferend
desquamation afschilfering, id.
desquamative met afschilfering
dessert nagerecht, id. E (cf. desert)
destruction verwoesting, verdelging, vernietiging
destruction of cartilage afbraak van kraakbeen
destruction, platelet ~ aantasting van bloedplaatje
destructive lesion laesie met daarbij het afsterven van
aangedaan weefsel
desynchronization, internal ~ ontkoppeling van ritmes binnen
een organisme (met daarbij de expressie van wisselende
cycli) E (cf. coupled events, entrainment, free run, Zeitgeber)
detached retina losgelaten netvlies, netvliesloslating
E (cf. ablatio)
detachment loslating
detail person (Am.) artsenbezoeker E (=detailer, pharmaceutical
sales representative)
detailing educatieve activiteit namens een farmaceutisch
bedrijf
detect, to ~ vaststellen, waarnemen, id.
detection by a test bepaling/vaststelling via een test
detergent wasmiddel, reiniger, detergens
deterioration verslechtering, achteruitgang N (toename van de
ernst van een afwijking)
deterioration of personality negatieve persoonlijkheidsverandering
deterioration, mental ~ aftakeling van geestelijke
vermogens
detorsion het opheffen van een torsie, id. E (cf. torsion of testis,
bell clapper)
detoxi(fi)cation ontgifting, toxische werking verwijderen
detoxicating function ontgiftende werking
detrended fluctuation analysis indicator voor correlatie-
eigenschap in nonstationaire tijdreeks gebaseerd op
berekening van een schalingsexponent d.m.v. MRMSA bij
Brownse ruis
detritus restmateriaal bij degeneratie, id. E (cf. debris, waste
product)
detubation verwijderen van een buis E (cf. intubation,
extubation)
detumescence het afnemen van zwelling, het proces van
verslappen, slinken, detumescentie E (cf. antonym ‘erection’)
deutan individu met rood-groenblindheid E (cf. protan)
deuteranopia blindheid voor groen-rood, id. E (cf. color
blindness)
Deutschländer’s disease tumor van de metatarsale botstukken
devascularization obstructie van aanvoerende vaten N (leidend
tot verminderde bloeddoorstroming)
devastating verwoestend
development ontwikkeling
developmental arrest ontwikkelingsstilstand
developmental biology ontwikkelingsbiologie E (cf. evolutionary
developmental biology)
Devergie’s disease pityriasis rubra pilaris
deviation afwijking, id.
deviation of nasal septum scheefstand van neus(tussenschot)
Devic’s disease neuromyelitis optica
devil’s grip epidemische pleurodynie E (=Bornholm disease)
dew itch huiduitslag met jeuk veroorzaakt door Uncinaria
E (=ground itch)
DEXA (abbr.) E (=Dual Energy X-ray Absorptiometry)
dextrad naar de rechterzijde (gericht)
dextral rechterzijde betreffend E (cf. bilateral, lateral, sinistral,
contralateral)
dextrality voorkeur voor rechtszijdig gebruik E (cf. laterality)
dextraposition verdringing naar rechts, dextropositie
dextrocardia hart dat rechts in de thorax zit, id.
75
dextrocerebral rechter (grote) hersenhelft betreffend
dextrorotatory rechtsdraaiend (m.b.t. polarisatie)
E (cf. racemic, levorotatory)
dextrose druivensuiker, rechtsdraaiende glucose, id.
E (=grape sugar)
DF (abbr.) bacteremia postsplenectomie sepsis E (=dysgonic
fermenter bacteremia)
df (abbr., stat.) E (=degree of freedom)
dfr (abbr.) E (=dihydrofolate reductase gene)
DFT (abbr.) E (=defibrillation threshold; cf. countershock, ECD)
DFTD (abbr.) E (=devil facial tumor disease)
DGAT (abbr.) E (=diacylglycerol O-acyltransferase)
DGR (abbr.) E (=diversity-generating retroelement; cf. TR, Bvg, brt)
DHA (abbr.) een stof die vasorelaxatie induceert
E (=docosahexaenoic acid; cf. EPA)
DHCC (abbr.) E (=dihydroxycholecalciferol)
DHE (abbr.) E (=dihydroergotamine)
DHEA (abbr.) E (=dihydroepiandrosterone)
DHF (abbr.1) hemorragische koorts door muggen E (=dengue
hemorrhagic fever)
DHF (abbr.2) E (=diastolic heart failure)
DHFR (abbr.) E (=dihydrofolate reductase)
DHHS (abbr.) E (=Department of Health and Human Services)
dhobie itch E (=tinea cruris)
DHT (abbr.) E (=dihydrotestosterone)
DI (abbr.) E (=diabetes insipidus)
diabenese chloorpropamide
diabetes insipidus endocriene afwijking a.g.v. een
nierprobleem, id.
diabetes mellitus suikerziekte, id. E (cf. IDDM, bronze diabetes)
diabetes specialist nurse diabetesverpleegkundige
diabetic amyotrophy perifere motorische neuropathie bij
diabetes met i.h.a. pijnlijke spierzwakte in de bekkengordel
en dijbenen E (=asymmetric diabetic neuropathy; proximal
neuropathy of diabetes; cf. DAN)
diabetic bearded woman syndrome diabetes met hirsutisme
N (bij vrouwen, als adrenogenitale aandoening)
diabetic neuropathy zenuwlijden i.v.m. suikerziekte, id.
E (cf. DAN)
diagnose, to ~ diagnose stellen, diagnosticeren
diagnosis diagnose, vaststelling van een aandoening
E (cf. premature closure)
diagnosis by exclusion verlegenheidsdiagnose E (=exognosis)
diagnosis, therapeutic test for ~ therapeutische diagnose,
diagnose ex iuvantibus
diagnostic bewijzend voor de diagnose, id.
diagnostic accuracy precisie van de resultaten van een
diagnostische test ten aanzien van de werkelijke klinische
toestand E (as reflected by high sensitivity, high specificity, high
positive and negative predictive values)
diagnostic entrepeneur wetenschapper die zich inzet om
hanteerbare klinische criteria te formuleren E (as e.g., in
fibromyalgia)
diagnostic false negative rate percentage diagnostisch vals
negatieve uitkomsten
diagnostic imaging beeldvormende diagnostiek
diagnostic overkill gebruik van overmatig aantal of
overlappende testen
diagnostic procedure cruciaal onderzoek voor het stellen
van een diagnose N (veelal betreft dit een invasieve
onderzoeksmethode)
diagnostic yield diagnostische opbrengst
diagonal conjugate bekkeningangdiameter in voor-
achterwaartse richting E (=DC)
dialysis selectieve diffusie door membraan, id. N (scheiden
van stoffen over een semipermeabele membraan); E (cf. peritoneal
dialysis, CAPD)
diamond skin disease erysipelas i.v.m. Streptococcus
pyogenes E (=swine erysipelas)
dex – die
Diamond-Blackfan anemia/syndrome congenitale hypoplastische
anemie
Diamond-Gardener syndrome overgevoeligheid voor
auto-erytrocyt
Engels-Nederlands
diapause periode van fysiologisch opgelegde winterslaap, id.
E (cf. dauer)
diaper rash luiereczeem E (cf. blue diaper syndrome; red diaper
syndrome)
diaphanous doorschijnend, doorzichtig, id. E (=translucent,
translucid)
diaphoresis N (in sterke mate) zweten/transpireren
diaphoretic transpiratie bevorderend(e stof)
diaphragm middenrif, id. E (cf. slit diaphragm)
diaphragm, contraceptive ~ schedepessarium E (cf. Pearl Index)
diaphragma sellae hypofysedak, tentorium hypophysis, id.
diaphragmatic outlines contouren van het middenrif
diaphragmitis middenrifontsteking, id.
diaphyseal schacht (van pijpbeen) betreffend
diaphysis schacht van pijpbeen, id.
diaphysitis ontsteking van de schacht van een pijpbeen, id.
diarrhea buikloop, id. E (cf. nervous diarrhea)
diarthrosis synoviaal gewricht
diascopy onderzoek met een diascoop (1); doorlichten (2)
diastase amylase, id. N (enzym dat zetmeel omzet in maltose,
pancreas-amylase)
diastasis of bones uiteenwijken van beenderen
diastasis of muscle uiteenwijken van spieren N (bv. diastase van
de m. recti abdominales)
diastasis of the heart tijdsinterval vlak voor de hartcontractie, id.
diastasuria amylasurie
diastematomyelia diplomyelie, diastematoschisis, id.
N (aangeboren splijting van het ruggenmerg)
diastereomer optisch actieve isomeer die geen
spiegelbeeldvorm heeft
diastogram tijdserie afgeleid van opeenvolgende waarden van
de diastolische bloeddruk E (cf. systogram)
diastolic (ventriculaire) relaxatie(fase) betreffend E (refers to
the contraction cycle of the ventricle, unless stated otherwise)
diastolic (blood) pressure onderdruk, diastolische bloeddruk
E (refers to arterial pressure, unless stated otherwise)
diastolic heart failure hartfalen bij gestoorde diastolische
functie E (often with EF>50%)
diathermic diathermisch, met elektromagnetische
inductiewarmte N (met betrekking tot warmtepermeabiliteit)
diathesis aanleg voor een ziekte op basis van de constitutie,
id. N (predispositie op grond van inwendige factoren)
diathesis, thrombotic ~ stollingsneiging
Diaz’s disease juveniele osteochondrose van talus
DIC (abbr.) E (=disseminated intravascular coagulation)
dicentric met twee centromeren
dicephalus monstrum met twee hoofden, bicephalus
dichromatopsia kleurenblindheid m.u.v. twee grondkleuren
dichuchwa niet-venerische syfilis
dick (sl.) penis (1); politieagent (2); detective (3)
Dick test test m.b.t. immuniteit voor roodvonk
dicrotic notch dicrotisme, incisuur van de arteriële drukgolf
N (letterlijk: dubbel slaand)
didelphia, didelphys dubbele uterus
didymitis orchitis
die of a heart attack, to ~ overlijden aan een hartaanval
diel gewone dagcyclus betreffend, 24-uursperiode
betreffend E (cf. diurnal, circadian)
diencephalic autonomic epilepsy epileptische aanvallen bij
thalamustumor E (=Penfield’s syndrome)
diencephalon tussenhersenen, id. E (rear part of forebrain
including hypothalamus and epithalamus)
diet voedingspatroon, voedingsvoorschrift, dieet(voeding)
E (cf. bland diet, weight reduction diet,
veganism)
die – dis
dietary kuur bij een dieet (1); voedsel betreffend (2)
dietary advice voedingsadvies
dietary fiber ballaststof (in voedsel), voedingsvezel
dietary indiscretion onverstandige keuze bij maaltijden
dietetic voedings/dieet afhankelijk/betreffend
diethylamide LSD
diethylstilbestrol stilboestrol, DES, id.
dietician dietist(e) E (=dietitian)
Dietl’s crisis pijnaanval a.g.v. niertorsie E (=incarceration
syndrome)
Dieudonne’s growth medium voedingsbodem voor
cholera-vibrio’s
Dieulafoy’s vascular malformation abnormale in de submucosa
van de maag uitmondende arterie waarvan een bloeding
fatale gevolgen kan hebben, id.
DIF (abbr.) E (=differentiation inducing factor)
differential count bloedbeeld (qua aantallen cellen)
differentiate, to ~ onderscheid maken (1); complex worden (2)
differentiation ontwikkeling naar een meer gespecialiseerde
vorm E (cf. dedifferentiation, undifferentiated)
difficult urination moeilijk kunnen plassen
difficulty in breathing moeizaam ademhalen
difficulty of mastication kauwprobleem
diffuse verspreid, verstrooid, diffuus E (cf. focal)
diffuse ganglion zwelling van peesschede en gewricht
N (cf. pseudoganglion)
diffuse junction synaptische overgang in gladde spier
diffusion thermodynamisch proces waarbij moleculen in een
oplossing bewegen van een gebied met hoge naar een gebied
met lage concentratie, id. E (cf. facilitated diffusion)
digastric tweebuikig, biventer
digenic digeen
DiGeorge’s syndrome velocardiofaciaal syndroom N (hypoplasie
van de thymus)
digest, to ~ verteren
digestion spijsvertering, vertering, id.
digestive vertering betreffend, vertering stimulerend (middel),
id. E (cf. peptic)
digestive tract spijsverteringsorganen, maag-darmkanaal
Dighton → Adair-Dighton syndrome
digit vinger, teen (1); geheel getal kleiner dan tien (2)
N (ad (2): cijfers nul tot en met negen)
digital vinger betreffend (1); digitaal (2) N (in elektronica/
wiskunde: digitaal i.t.t. analoog)
digital block analgesie van de n. digitalis
digital subtraction beeldanalyse via wiskundige vergelijking van
gesuperponeerde opnames, id. → DSA
digitalis vingerhoedskruid, id.
digitate gevingerd, met vingervormige uitsteeksels
digitonin verzepingsproduct van digitalis E (cf. saponification)
dihydrate met twee hydroxylgroepen
diktyoma epitheeltumor van embryonaal retinaweefsel
dilatation verwijding, oprekking, id. E (cf. dilation, inodilation)
dilatation, bronchial ~ bronchiëctasie, bronchusverwijding
dilated eyes opengesperde ogen
dilation verwijdingsproces, vergrotingsproces
E (cf. dilatation, inodilation)
dilator verwijdingsinstrument, dilatator
dilution verdunning (van chemische samenstelling)
dilutional thrombocytopenia purpura na bloedtransfusie
dim dof, vaag, schemerig, beslagen
dimension afmeting, omvang (1); dimensie (2)
dimer samenstelling van twee gelijke moleculen, id.
dimercaprol → BAL
dimethylaminoazobenzene botergeel N (carcinogene stof die
vroeger aan olie werd toegevoegd)
diminish, to ~ verminderen, verzwakken, afnemen
diminution afname, vermindering
Dimitri-Sturge-Weber disease encefalocutane angiomatose
76
dimorphic, dimorphous met twee verschillende vormen, id.
dimpled gerimpeld, een kuiltje vertonend
dimpling intrekking (van de huid van mamma)
N (bij maligne tumor)
dimyaric met twee adductoren
Dingwall → Neill
diopter meterlens, dioptrie
dioxide oxide met twee zuurstofatomen, id.
dipetalonemiasis besmetting door (een bepaald type)
draadworm, id.
diphasic met twee fasen, bifasisch, id. N (met twee
componenten/ontwikkelingsstadia)
diphtheria, diphtheritis difterie, infectie door Corynebacterium
diphteriae
diphtherial, diphtheri(ti)c difterie betreffend
diphtheritic cynanche larynx/laryngotracheitis difterie
E (cf. cynanche)
diphtheritic malignant angina keeldifterie, difterische
membraneuze angina
diphtheroid difterie gelijkend, difteroïd
diphyllobothriasis besmetting door vislintworm, id.
diplacusis het dubbel horen van een toon, id. N (enkele
stimulus als twee verschillende tonen horen)
diplegia dubbelzijdige verlamming, id.
diploë spongieuze laag tussen twee zonae compactae
diplomyelia spleet in lengterichting van het ruggenmerg
diplopia dubbelzien, id. E (cf. Hertwig-Magendie syndrome)
diplopia, binocular ~ dubbelzien dat verdwijnt wanneer één oog
wordt afgedekt N (o.a. mogelijk bij CVA)
dipping, morning ~ astmaverergering ’s ochtends rond vier uur
dipsomania drankzucht, kwartaaldrinken, id.
diptera tweevleugeligen, id. N (orde van insecten zoals vlieg en
mug)
dipylidiasis besmetting door een (bepaald geslacht)
lintworm
directed to gericht op, aangewezen op
direction voorschrift, aanwijzing
directional microphone richtmicrofoon
Dirichlet window rechthoekig doorlaatfilter E (cf. adaptive filter,
Hamming window)
dirty needle hepatitis hepatitis B
disability invaliditeit, onbekwaamheid, onvermogen,
handicap E (cf. DALY, EDSS)
Disability Insurance Act Wet op de
Arbeidsongeschikheidsverzekering
disabled invalide
disablement invaliditeit
disabling invalidiserend
disabling condition beperkende aandoening E (cf. constraint)
disappear, to ~ verdwijnen
disappointment teleurstelling
disarray verstoord patroon, foute rangschikking,
onregelmatrige rangschikking
disaster management rampenbestrijding
disc (obs.) schijf E (cf. disk, optical disc, slipped disc)
disc bulging uitpuilen van het volledige wervellichaam
E (cf. herniation of disc)
disc degeneration degeneratie van de tussenwervelschijf
E (=intercorporal chondrosis)
disc, intervertebral ~ tussenwervelschijf N (discus
intervertebralis)
discharge afvloed, ontlediging, vloeiing (1); ontlading (2)
N (bv. bij pus in holte); E (cf. corollary discharge)
discharge pattern ontladingspatroon
discharge, nose ~ snot, uitloop van neus
E (=nasal mucus)
disciform schijfvormig, id.
disciplinary committee tuchtcommissie
disciplinary committee ruling tuchtrechtuitspraak
77
discission (iatrogene) splijting, insnijding, id. N (incideren van
bv. een cataract)
discitis infectieuze of steriele ontsteking van een
tussenwervelschijf, id.
disclosure openbaring, onthulling E (cf. premature closure,
right of non-disclosure)
discogenic (optredend) t.g.v. disfunctie van een
tussenwervelschijf
discoid schijfvormig, id.
discoloration verkleuring, verkleurde plek
discolored verkleurd
discomfort ongerief, ongemak, onbehaaglijk gevoel,
pijnlijkheid E (cf. misgiving, qualm)
discomfort of perineum ongemak in gebied van bilnaad
discomfort, bladder ~ onaangenaam gevoel in de blaas
discomfort, epigastric ~ vervelend gevoel in de bovenbuik
discomfort, visual ~ visueel ongemak
discrete afzonderlijk (waarneembaar), id.
discrimination onderscheiding (van eigenschappen), id.
disease ziekte (die lang duurt en ernstig is) E (cf. ailment,
disorder, illness)
disease control ziektebestrijding
disease profile beschrijving van ziektebeeld N (karakterisering
van ziektebeeld)
disease, spectral ~ spectraalziekte E (infections that can manifest
in several forms, probably reflecting differences in the immune
response of the host)
disembodiment gewaarwording waarbij het eigen zelf zich
buiten het lichaam bevindt E (cf. derealization, out-of-body
experience)
disengagement (obst.) vrijkomen van voorliggende kindsdeel
E (cf. engagement)
disfigured misvormd, ontsierd, bedorven
DISH (abbr.) E (=diffuse idiopathic skeletal hyperostosis)
dishlike schaalvormig E (cf. jelly dish)
disinfection kiemneutraliserende actie, desinfectie
disinfestation ongediertebestrijding, id.
disinhibited saccades ontremde onwillekeurige
oogbewegingen N (bij opsoclonus)
disintegration ontbinding, uiteenvallen, verval, id.
disintegrin bep. type metalloproteinase-achtig molecule bij
membraan E (cf. ASVD, TNF, atherosclerosis)
disinterest desinteresse, gebrek aan belangstelling E (cf. child
neglect, supervised neglect)
disk schijf E (cf. disc, blastodisk, choked-, hair-, optic-,
herniated-, intercalated-, lumbar- , ruptured-, slipped disk)
dislocation ontwrichting, luxatie, verplaatsing, id.
E (cf. abarticulation)
dislodger, ureteral stone ~ dormiakatheter
dislodging losraking
dismutase, superoxide ~ enzym dat zuurstof vormt uit
superoxide
dismutation biologisch proces waarbij gelijktijdig oxidatie en
reductie optreden
disomy overerving van beide haploïde chromosomen van één
ouder (i.e. vader of moeder) E (cf. UPD)
disorder aandoening, stoornis
disordered rhythm ongeordend ritme
disorganization structuurverlies, desorganisatie
disorganized ongestructureerd, in de war gemaakt
disorientation verward m.b.t. plaats/tijd, desoriëntatie
dispelling, sleep ~ slaapverdrijvend
dispensatory farmacologisch formularium E (cf. BNF,
formulary)
disperse, to ~ verspreiden, verstrooien, id.
dispersion, measure of ~ spreidingsmaat
dispersive electrode terugvoerpad, indifferente elektrode met
groot contactoppervlak, dispersieve elektrode E (e.g., in
ablation with catheter technique)
dis – DIT
displaced misplaatst, verplaatst, verschoven
displacement (psy.) verschuiving, impulsoverdracht (van de
ene uitingsvorm naar een andere) E (cf. retrodisplacement,
transference neurosis)
Engels-Nederlands
displacement transducer verplaatsingsopnemer
displeasure ongenoegen
disposable wegwerpartikel (1); beschikbaar gesteld in wegwerp
uitvoering (2)
disposal of the dead lijkbezorging
disposition afwikkeling
disproportion wanverhouding, onevenredigheid, id.
E (cf. CPD)
disruption scheuring, scheiding, kloof, id.
disruptive belastend (voor de integriteit), verwoestend, id.
dissatisfaction onvoldaanheid, ontevredenheid
E (cf. displeasure)
Disse’s space ruimte tussen leversinusoïden, id.
dissect, to ~ klieven (1); ontleden, seceren (2)
dissecting aneurysm aneurysma dissecans
dissecting cellulitis of the scalp perifolliculitis capitis abscedens
et suffodiens
dissecting-room snijzaal, ontleedkamer
dissection sectie, ontleding, lijkopening
disseminated uitgezaaid, verstrooid, uitgebreid, id.
dissemination uitbreiding, verspreiding, id.
dissociation opsplitsing, verdeling, incoherentie, id.
N (scheiding van gekoppelde functies)
dissolution uiteenvallen, vervloeien, oplossen
dissolve, to ~ oplossen in vloeistof E (cf. plasmin)
distal verwijderd (van het hart), verwijderd van de oorsprong,
id. E (cf. distant, lower nephron, proximal, TNM)
distal check ligament ligamentum accessorium
distance acuity chart letterkaart
distant sound geluid dat ver verwijderd klinkt
distaste aversie, afkeer, tegenzin E (cf. aftertaste, ageusia,
taste)
distended opgezet, uitgerekt, uitgezet E (e.g., distended vein,
distended abdomen)
distended vein vene die is opgezet
distension, distention vergroting, uitrekking, opzwelling (1);
omvang (2)
distichia(sis) aanwezigheid van oogharen/wimpers in dubbele
rij, id. E (cf. lymphedema distichiasis syndrome)
distillation destillatie E (cf. oil, moonshine liquor)
distinct apart waarneembaar, gescheiden
distomiasis trematodeninfectie
distomolar kies die boventallig is, id.
distortion verzwikking, verdraaiing, verstuiking
distortion of neck hals met distorsieletsels E (=whiplash injury)
distortion of the wrist ligamentair polsletsel E (cf. ankle
distortion)
distractibility vermogen om te worden afgeleid N (bv. huilen
stopt wanneer een kind speelgoed krijgt)
distress nood(toestand), benardheid, droefheid, verdriet,
kwelling E (cf. abdominal/fetal/gastric/maternal/respiratory
distress, IRDS, traumatic stress, PTSD)
distributed current stroompatroon tussen meer dan twee
elektroden E (cf. bipolar current pattern)
districhiasis groeien van twee haren uit een follikel
distrust wantrouwen E (cf. basic trust, lack of trust)
disturbance verstoring
disturbance of agility stoornis van de vaardigheid
disturbance of gait looppas die gestoord is
disturbance, mental ~ geestesstoornis
disturbance, motor ~ verstoring van de motoriek
disturbance, sleep ~ slaapstoornis E (=disturbed sleep)
disturbances of bowels darmen die van streek zijn
disuse atrophy inactiviteitsatrofie
DIT (abbr.) E (=diiodotyrosine)
Dit – dor
Ditthomska’s syndrome spanningshoofdpijn
ditto idem
diuresis urine-uitscheiding, urineproductie, id.
diuretic plaspil, plasmiddel, urinedrijvend middel, diureticum
(1); diuretisch werkend (2) E (cf. loop diuretic)
diurnal overdag (1); dagelijks (2) E (cf. diel)
divagation incoherente spraak
divergent uiteenlopend, uiteenwijkend, divergerend
diverticle of esophagus, pulsion ~ slokdarmuitstulping a.g.v. druk
van binnen E (cf. traction diverticulum)
diverticular divertikel betreffend
diverticular disease diverticulose met ontstekingen N (en geeft
dan aanleiding tot duidelijke klachten)
diverticulitis divertikelontsteking, id.
diverticulosis ziekte met divertikels van darmslijmvlies
diverticulum uitstulping met zakvorm, divertikel
division, cell ~ celdeling
division, indirect cell ~ mitose
division, maturation ~ meiose
Dix-Hallpike neurolabyrinthitis vestibulaire neuronitis
dizygotic twin twee-eiige tweeling E (=fraternal twin)
dizziness duizeligheid, onzeker ruimtelijk gevoel
E (cf. vertigo)
DJD (abbr.) E (=degenerative joint disease)
DKA (abbr.) E (=diabetes with ketoacidosis)
DLBCL (abbr.) E (=diffuse large-B-cell lymphoma)
DLC (abbr.) E (=diffuse large cell, cf. DMC, NHL)
DLCO (abbr.) E (=single-breath carbon monoxide diffusing
capacity)
Dlg (abbr.) E (=Disc-large tumor supressor; cf. PSD-95, ZO-1,
PDZ, MAGUK)
DLP (abbr.) E (=digital light processor; contains over 700000
addressable and moveable mirrors applied to initiate DNA
synthesis)
DLS (abbr.) E (=dynamic light scattering)
DM (abbr.) E (=diabetes mellitus; cf. PNDM, MODY, T1DM,
IDDM)
DMAG (abbr.) E (=2-dimethylamino geldanamycin; cf. GA)
DMC (abbr.) E (=diffuse mixed cell; cf. NHL, DLC)
DMEM (abbr.) E (=Dulbecco’s modified Eagle’s medium; cf. MEM
(abbr.))
DMF (abbr.) E (=N.N-dimethylformamide; cf. SWNT)
dmin (abbr.) E (=double minute; karyotyping term)
DML (abbr.) E (=diffuse mixed lymphoma; cf. DUL)
DMMP (abbr.) E (=dimethylmethylphosphonate; cf. sarin)
DMSO (abbr.) E (=dimethyl sulfoxide, cf. zVAD)
DMT1 (abbr.) E (=divalent metal transporter 1)
DNA (abbr.) desoxiribonucleïnezuur E (=deoxyribonucleic acid;
cf. recombinant DNA, rDNA, fingerprinting, primer)
DNA blotting techniek om te bepalen of een cel een bepaald
gen in zijn kern bevat E (=Southern blotting)
DNA chip (DNA-) microarray
DNA ligase bepaald enzym dat op covalente wijze twee
fragmenten DNA verbindt
DNA polymerase bepaald enzym dat een complementaire
DNA-streng synthetiseert, id. E (common use in DNA
sequencing and amplification)
DNase (abbr.) E (=deoxyribonuclease)
DNC (abbr.) E (=dilation and curettage)
DNDi (abbr.) E (=Drugs for Neglected Diseases initiative)
DNMT (abbr.) E (=DNA methyltransferase)
DNN (abbr.) E (=dynamic neural network; cf. FNN)
DNP (abbr.) E (=2,4-dinitrophenyl)
DNR (abbr.) E (=do not resuscitate)
DNS (abbr.) E (=dysplastic nevus syndrome)
dNTP (abbr.) E (=deoxynucleotide triphosphate)
DOA (abbr.) E (=dead on arrival)
Doan-Wiseman syndrome primaire neutropenie i.v.m. een
aandoening van de milt E (=hypersplenic neutropenia)
78
DOC (abbr.) E (=deoxycorticosterone)
DOCA (abbr.) E (=deoxycorticosterone acetate)
docking protein receptor voor SRP
doctor dokter (1); doctor, gepromoveerd persoon (2)
E (cf. MD c.q. PhD)
DOE (abbr.1) E (=Department of Energy)
DOE (abbr.2) E (=dyspnea on exertion)
Doehle-Heller aortitis aortitis t.g.v. syfilis
DOF (abbr.) E (=degree of freedom)
dog bite hondenbeet
dog tick Dermacentor variabilis
dogfever zandvliegkoorts
DOI (abbr.) E (=depth-of-interaction; cf. scintillation)
dolichocephaly langhoofdigheid, id. N (relatief grote anterior/
posterior diameter van de schedel)
dolichocolon colon dat abnormaal lang is, id.
E (cf. macrocolon, megacolon)
doll’s eye manoeuvre rondkijken met evenredige
hoofddraaiing N (in plaats van (tevens) de ogen te bewegen)
dolor (L.) [pl. dolores] smart, pijn, id. E (cf. adiposa dolorosa)
dome-shaped koepelvormig E (cf. blue dome)
domestic animal huisdier
domestic violence huiselijk geweld E (cf. child abuse)
dominant overheersend, id.
domotics integratie van technologie en diensten binnen een
woning ten behoeve van de optimalisatie van wooncomfort
en veiligheid, id. E (=home automation, smart home);
N (domotica, bv. personenalarmering, klimaatbeheersing)
Don Juanism abnormaal en onbeteugeld seksueel verlangen bij
de man E (=satyriasis; cf. nymphomania)
don, to ~ opzetten, aantrekken E (cf. surgical cap)
Donath-Landsteiner antibody bifasisch IgG autoantilichaam,
id. E (cf. paroxysmal cold hemoglobinuria)
donation, nondirected ~ orgaandonatie die niet gekoppeld is aan
een specifieke receptor E (=altruistic donation)
Donohue’s syndrome endocriene disfunctie van pijnappelklier,
vaak met type 2 diabetes en dermatologische problemen
E (=leprechaunism; sometimes as Donahue)
donor schenker, id. E (cf. HBCD, receptor); N (i.h.b.
bloeddonor, orgaandonor)
donor reneging belofte van donatie niet inlossen E (cf. bridge
donor)
donor, altruistic ~ orgaandonor die niet gekoppeld is aan een
specifieke receptor E (initiates a coupled donor-recipient chain)
donor, bridge ~ donor die een orgaan afstaat zodra een passend
orgaan beschikbaar is voor een gekoppelde ontvanger
E (i.e. paired donation and reception)
donovanosis granuloma venereum
DOPA (abbr.) dioxyfenylalanine, id.
E (=3-3,4-dihydroxyphenylalanine; cf. levodopa)
dopamine intermediair van noradrenalinesynthese, id.
E (for molecular imaging probe see FESP)
DOPC (abbr.) E (=dioleolylphosphatidylcholine)
doping gebruik van stimulantia/wekaminen N (bedoeld om
fysieke prestatie te verhogen, doch vaak verboden); E (cf. blood
doping, ergogenic, ergolytic)
doppler shift frequentieverschuiving, id. N (a.g.v.
Doppler-effect en t.b.v. snelheidsbepaling)
DOPS (abbr.) chronische obstructieve longziekte E (=diffuse
obstructive pulmonary syndrome)
dorsal rugzijde betreffend, id. E (cf. ventral; tabes dorsalis,
decubitus position)
dorsalgia pijn in het bovenste gedeelte van de rug
E (=orchidectomy)
dorsiflexion dorsale flexie, rugwaartse buiging, id.
dorsolateral van achteren en opzij, id.
dorsolumbar rug ter hoogte van de lendenen betreffend, id.
dorsoplantar (radiol.) gaande van de voetrug in de richting van
de voetzool E (cf. plantodorsal)
79
dorsovolar (radiol.) van de handrug gaande in de richting van de
handpalm E (cf. volodorsal)
dorsum (L.) [pl. dorsa] rug, rugzijde
DOS (abbr.) E (=diversity-oriented synthesis; refers to molecular
skeleton)
dosage dosering, dosis bepalen en instellen
dose dosis N (hoeveelheid per tijdseenheid/tijdstip); E (cf. air
dose)
dotlike stipjesachtig E (cf. quantum dot)
DOTS (abbr.) E (=directly observed treatment with short-course)
dotted line stippellijn E (cf. dash line, broken line)
dotter → PTCA
double Dutch method combinatie van oraal contraceptivum met
condoomgebruik
double monster dubbelmonster
double-contoured met dubbele omtrek
double-jointed met uitzonderlijk flexibele gewrichten
double-stranded dubbelstrengs
doubling time verdubbelingstijd N (tijd waarin een gezwel qua
volume verdubbelt)
douche bag spuit met los mondstuk voor vloeistofinjectie
E (e.g., for vaginal lavage and for enemas)
doughy abdomen deegachtige buik (bij palpatie)
Douglas’ pouch excavatio recto-uterina, Douglas’ cul-de-sac
douloureux → tic
dowager’s hump kyfose bij een bejaarde
Down’s syndrome trisomie 21, mongolisme, id.
downer (sl.) kalmeermiddel
Downey cell atypische lymfocyt E (=Turk cell, virocyte)
downgrading immunoreaction immuunrespons die afneemt
E (cf. upgrading)
downgrading leprosy lepra met afnemende immunoreactiviteit
down-growth, epithelial ~ ingroei van epitheel in de voorste
oogkamer
down-hill transport bergafwaarts transport N (in de richting van
de gradiënt)
down-regulation, downregulation reduceren van de activiteit van
receptoren aan het celoppervlak, met lagere expressie
E (cf. up-regulation)
downslope dalende flank, neergaande flank E (=downstroke;
cf. upstroke)
down-stream in de richting van de gradiënt N (letterlijk:
stroomafwaarts)
Doyne’s honeycomb retinal dystrophy vroege vorm van
maculadegeneratie op basis van een mutatie in het fibuline
3 gen E (=malattia leventinese)
DP (abbr.) E (=double-positive; cf. SP)
DPG (abbr.) E (=2,3-diphosphoglyceraldehyde)
dpm (abbr.) E (=disintegrations per minute)
DPN(H) (abbr.) E (=diphosphopyridine nucleotide (reduced form);
cf. NAD)
DPP (abbr.) E (=dipeptidyl peptidase; an enzyme that degrades
GLP)
DPT (abbr.) E (=diphenylthiourea)
DR (abbr.) retinitis diabetica E (=diabetic retinopathy)
dracunculiasis besmetting door (een bepaalde) draadworm,
dracontiasis E (=guinea worm infection, dracontiasis,
dracunculosis)
draft (Am.) tocht, zuigwind (1); drank, potio (2) E (=draught;
cf. vent-hole)
dragging sensation zeurend gevoel, slepend gevoel E (cf. toe drag)
drag-queen (sl.) homoseksuele man die graag vrouwenkleren
draagt
drain afvloedsysteem N (slangetje dat bij vochtophoping tijdelijk
in een holte wordt geplaatst)
drainage afvloeien, afvoeren van vocht, id.
draining area/site afvoergebied
dram drachma, drachme N (oud medicinaal gewicht van drie
scrupels overeenkomend met 3,84 gram)
dor – dro
dram shop winkel waar illegaal alcoholische drank wordt
verkocht
drape afdekmateriaal, doek, hoes
drape, fenestrated ~ afdekdoek met een venster
Engels-Nederlands
drape, sterile ~ afdekdoek
draught (Br.) → draft
draw blood, to ~ bloed afnemen, bloed trekken (B.)
drawback of a method nadeel van een methode
drawn face strak gezicht
drawn up knees opgetrokken knieën
DRE (abbr.) E (=digital rectal exam)
dream explication/interpretation oneiromantie, droomuitlegging,
droomduiding
dream work droomarbeid
dream, apparent ~ manifeste droominhoud
Dreier’s syndrome juveniele reumatoïde artritis
Dreifuss → Emery-Dreifuss dystrophy
drenching sweats doordrenkt van het zweet, baden in het
zweet E (=drenched with sweat)
drepanocyte sikkelcel E (=sickle cell)
Dresbach’s syndrome erfelijke elliptocytose
dressing wondbedekking, verband(middelen) E (cf. bandage,
umbilical binder, emergency dressing, heel dressing, wound
dressing, head dressing)
Dressler’s syndrome postmyocard infarct syndroom
DRG (abbr.1) E (=diagnosis related group)
DRG (abbr.2) E (=Division of Research Grants)
DRG (abbr.3) E (=dorsal root ganglion)
dribbling druppelen van urine, urineverlies
dried crust ingedroogde korst, verdroogde korst
drift (tech.) het verschuiven van de basislijn, id.
N (bij meetapparatuur); E (=zero shift; cf. drive)
drill boor(gereedschap)
drink, soft ~ frisdrank
drinking water drinkwater E (=potable water; cf. tap water)
drip druppelinfuus, infuus dat langzaam maar continu
loopt E (cf. piggyback)
drive interne gesteldheid die leidt tot een specifieke
verhoogde biologische activiteit
drive (psy.) drift, driftimpuls E (two types: libido and
aggression)
drivel, to ~ wauwelen (1); kwijlen (2)
driver bestuurder van voertuig (1); software die computer laat
communiceren met perifere apparatuur (2)
driving ban rijverbod
DRM (abbr.) E (=detergent resistant membrane)
dromomania ziekelijk verlangen om vaak te reizen
drooling kwijlen, druipen (1); uiten van flauwe praat (2)
drooping hangerig, mismoedig zijn
drop druppel (1); daling (2)
drop attack kataplexie, niet-epileptisch vallen E (=drop
seizure)
droplet druppeltje
drop-out, dropout vroegtijdige eenzijdige beëindiging van
de behandeling door de cliënt en tegen het advies van de
behandelaar E (cf. relapse rate)
dropped dead ogenblikkelijke dood, mors subita
dropped heart beat hartslag die wordt overgeslagen N (a.g.v.
geleidingsblok)
dropped nucleus achterblijven van lensresten in de
glasvochtruimte (na faco-emulsificatie)
dropper druppelflacon, druppelaar, druppelpipet,
druppelbuisje
dropping beat uitvallen van een ventriculaire contractie a.g.v.
een A-V geleidingsstoornis
dropping foot hangende voet N (extreme extensie door paralyse
van de flexoren)
dropping hand hangende hand N (door paralyse van de
extensoren)
dro – Dup
droppings uitwerpselen, excrementen, mest N (feces van
dieren)
dropsical waterzuchtig, opgeblazen, gezwollen
dropsical ovum windei
dropsy waterzucht, hydrops, oedeem
dropsy of belly ascites E (=abdominal dropsy, ascites)
dropsy, nutritional ~ voedingsoedeem
dropsy, ovarian ~ ovariumcyste
drowned lung (obs.) long gevuld met exsudaat maar zonder lucht
drowning verdrinking, dood door onderdompeling
E (cf. near-drowning)
drowsiness sufheid, slaperigheid, doezeligheid
DRT (abbr.) E (=dermis regeneration template; a graft copolymer of
type I collagen and chondroitin-6-sulfate; cf. MRT, NRT)
drug geneesmiddel (1); verslavend middel (2) E (cf. illegal drug,
adulterant drug, nonspecialty prescription drug, rape drug; cf. IDU)
drug abuse misbruik van geneesmiddelen i.h.b. van
verdovende middelen/‘drugs’
drug fever geneesmiddelenkoorts
drug intake (individueel) geneesmiddelengebruik
drug sales(wo)man artsenbezoek(st)er
drug surveillance geneesmiddelenbewaking
drug, illicit ~ verslavingsmiddel, illegale /‘drugs’ E (cf.
adulterant drug, cut)
druggist apotheker
drug-induced a.g.v. geneesmiddel(bij)werking
drugs, illegal ~ verdovende middelen, ‘drugs’ E (cf. IDU)
drugstore apotheek E (cf. officinal, pharmacy)
drum (membrane) trommel(vlies)
drumhead trommelvlies, membrana tympani
drumstick appendage lichaampje bij de kern van een leukocyt
N (met diameter van 0,5 mm, bevat
geslachtschromatine)
drumstick fingers trommelstokvingers E (=clubbed fingers,
clubbing)
drunkenness dronkenschap E (=pathological alcohol
intoxication; cf. dram shop)
drusen glazige uitwassen bestaande uit afzettingen (van
eiwitten en lipiden) en gelegen tussen de membraan van
Bruch en het retinale pigmentepitheel E (cf. AMD, radial
drusen, cuticular drusen)
dry cough kuchhoest, nonproductieve hoest, id.
dry mucosa droog slijmvlies
dry socket tandkas die na extractie slecht geneest
dry sputum droog/niet-productief sputum
dry tap punctie zonder materiaal bij aspiratie
dry(ness of) skin droge huid
dryness of mouth droge mond
DSA (abbr.) digitale analysemethode van röntgenbeeld
E (=digital subtraction angiography)
DSB (abbr.) E (=double-strand break; cf. DNA)
DSM (abbr.) E (=Diagnostic and Statistical Manual of mental
disorders)
DSMB (abbr.) E (=Data Safety Monitoring Board)
DSPS (abbr.) E (=delayed sleep phase syndrome)
dsRNA (abbr.) E (=double-stranded RNA; cf. RNAi)
DSS (abbr.) E (=dengue shock syndrome)
DTN (abbr.) E (=dystrobrevin; cf. LGMD)
DTP (abbr.) E (=diptheria-tetanus-pertussis)
DTPA (abbr.) E (=diethylenetriaminepentaacetic acid,
C14H23O10N3; cf. MRI, Gd)
DTR (abbr.) E (=deep tendon reflex)
DTT (abbr.) E (=dithiothreitol, a reducing agent)
dual pregnancy tweelingzwangerschap
Duane (retraction) syndrome terugtrekking van het oog door
spierafwijking E (=Duane-Stilling-Tuerk syndrome)
Dubini’s disease autosomaal recessieve kinderziekte met
paroxismale spierspasmen m.n. in de schoudergordel
L (cf. chorea electrica)
80
Dubin-Johnson disease/syndrome afwijkende bilirubine met
zwarte lever en icterus
DuBois area totaal lichaamsoppervlak van een mens N (berekend
met de hoogte-gewichtformule van DuBois); E (cf. BSA)
Dubois’ abscess/disease pseudocysten van thymus bij lues
congenita
Dubreuihl’s melanosis melanosis precancerosa
Duchenne’s disease locomotore ataxie bij tabes dorsalis
Duchenne’s paralysis/syndrome progressieve bulbairparalyse
E (=labioglossolaryngeal paralysis)
Duchenne-Aran myelopathic atrophy progressieve spieratrofie
Duchenne-Griesinger disease spierdystrofie met
pseudohypertrofie
duck waddle eendengang, waggelende looppas
Ducrey’s chancre/disease zachte sjanker, ulcus molle
duct gang, buis, kanaal, vat, ductus N (cf. ductus cysticus,
ductus deferens, vasitis)
duct, biliary ~ galgang
duct, deferent ~ zaadleider, id. E (cf. vasitis)
duct, pancreatic ~ afvoerbuis van alvleesklier, id.
duct, paraurethral ~ buis van Skene, id.
ductal ductus betreffend
ductless zonder afvoergang(en)
ducts, seminal ~ zaadkanaaltjes, tubuli seminiferi
due professional care zorgvuldigheidsbeginsel
due-date vervaldatum (1); dag van ontvangst (2) N (accent ligt
op het beginpunt van een nieuwe fase)
Duhring(-Brocq) disease dermatitis herpetiformis
Dukes classification stageringssysteem voor colorectale
tumoren E (=Kirklin-Dukes)
Dukes(-Filatov) disease vierde ziekte
DUL (abbr.) E (=diffuse undifferentiated lymphoma; cf. DML)
Dulbecco’s medium → DMEM (abbr.), MEM (abbr.)
dull dof, gedempt N (bv. bij percussie)
dullness dofheid, gedempt geluid
dullness, cardiac ~ hartdemping N (gedempte percussietoon in de
hartstreek)
dumb stom, sprakeloos
dumb ague malaria zonder duidelijke symptomen
dumbbell halter(vorm)
dumbbell tumor paraspinal neuroblastoom dat zich uitbreidt
door het foramen intervertebrale (1); (elke) tumor met een
centrale constrictie (2) E (cf. carcinoid iceberg lesion)
DUMBELS (abbr.) E (=diarrhea, urination, miosis, bronchospasm,
emesis, lacrimation, salivation; cf. organophosphate poisoning)
dumbness afasie van Broca E (=condition of being mute)
dumdum fever kala-azar, viscerale leishmaniasis
dumping syndrome syndroom met o.a. hypoglycemie na
maagresectie E (=postgastrectomy syndrome; cf. HAAF)
duodenal orifice of stomach maagpoort, pylorus
duodenal ulcer ulcus duodeni, ulcus pepticum van duodenum
duodenitis ontsteking van de twaalfvingerige darm, id.
duodenoscopy endoscopisch onderzoek van duodenum, id.
E (often equivalent to gastroscopy; cf. capsule endoscopy)
duodenum twaalfvingerige darm, id.
Duplay’s disease periartritis van de schouderstreek
duplex dubbel, tweevoudig, id.
duplex kidney nier met bubbel syteem van nierbekkens en
nierkelken
duplex ultrasonography combinatie van real-time en Doppler
ultrageluidsmetingen
duplex uterus baarmoeder met dubbel lumen
duplicate publication dubbelpublicatie
duplication verdubbeling, dubbel aanwezig (zijn) N (m.n. bij
genetica als er een dubbel chromosoom(deel) is)
Dupre’s disease/syndrome meningisme, nekstijfheid
Dupuytren’s contraction/disease spiercontractie bij aponeurosis
palmaris N (geassocieerd met schrompelen van aponeurosis
palmaris)
81
dura mater (L.) pachymeninx, harde hersenvlies/moedervlies,
meninx fibrosa (obs.), id. E (cf. arachnoid mater, mater, pia
mater, meninx)
dural dura mater betreffend
Durand-Nicolas-Favre disease zwelling bij lymphogranuloma
venereum E (=climatic bubo)
duration duur, tijdsduur
duration of survival overlevingsduur
Duroziez murmur geluid als van een pistoolschot, hoorbaar over
de a. femoralis bij regurgitatie van de aortaklep
Duroziez’s disease congenitale mitralisstenose
dusky donkergekleurd, zwart, schemerig
dust stof, stuifmeel, poeder E (cf. angel dust, nuclear dust,
sawdust)
dust cell alveolaire macrofaag
dustlike stoffig, huisstofachtig
dusty stoffig
Dutch cap pessarium occlusivum
Dutton’s disease trypanosomiasis
Dutton’s relapsing fever febris recurrens door teken
overgebracht
duty cycle cyclusduur, omlooptijd
duty of professional confidentiality beroepsgeheim
duty, to be on ~ dienst hebben E (cf. to be on call)
DVC (abbr.) E (=dorsal vagal complex)
DVI (abbr.) E (=atrioventricular sequential pacing; cf. DDDR, VDD)
DVM (abbr.) dierenarts E (=doctor of veterinary medicine)
DVT (abbr.) E (=deep vein thrombosis)
dwarfin SMA-eiwit E (see also SMAD)
dwarfism dwerggroei
dweller, city ~ stadsbewoner, stedeling
DWT (abbr.) E (=discrete wavelet transform; cf. CCC, DCT,
JPEG, PCT )
DX (abbr.) diagnose E (=diagnosis)
DXA (abbr.) E (=Dual-energy Xray Absorption/Absorptiometry;
cf. BMD)
Dy (abbr.) E (=dysprosium; a paramagnetic substance)
dye kleurstof
dying back effect perifere neuropathie van distale zenuwen op
basis van metabole of toxische etiologie
Dyke-Young anemia/syndrome macrocytaire hemolytische anemie
dynamic functioneel E (cf. adynamic ileus, cardiomyoplasty,
graciloplasty, photodynamic, DLS, DNN)
dynamic endurance uithoudingsvermogen bij repetitieve
inspanning E (cf. static endurance)
dynamics leer van de oorzaken van bewegingen, dynamica
E (cf. closing dynamics, hemodynamics, molecular dynamics,
ab initio molecular dynamics, pharmacodynamics)
dynamics (psy.) bepaling van de wijze waarop emotionele
stoornissen verlopen E (cf. psychodynamics)
dynamite (sl.) heroïne van goede kwaliteit
dynamogenesis krachtsontwikkeling i.h.b. van spieren
dynein ATP-ase geassocieerd met microtubulus E (cf. kinesin,
FIONA)
dysacousis slechthorendheid, id. E (cf. auditory recruitment,
hearing loss)
dysarthria uitspraakstoornis, slechte articulatie bij het spreken,
id. E (due to poor muscular control; cf. dyslalia, dysglossia)
dysautonomia autonome perifere neuropathie E (cf. DAN)
dysbetalipoproteinemia hyperlipoproteïnemie type III
dyscalculia rekenstoornis a.g.v. een hersenafwijking
dyschezia defecatie die pijnlijk verloopt, id.
dyschondroplasia enchondromatose, chondrodystrofie, id.
N (stoornis m.b.t. ontwikkeling van kraakbeen)
dyschromatopsia afwijking van het onderscheidingsvermogen
m.b.t. kleuren
dyschromia pigmentatiestoornis van de huid, id.
dyscrasia slechte conditie/samenstelling, id. N (m.n. gestoorde
samenstelling m.b.t. bloed)
dur – dys
dysdiadochokinesia ontregelde beweging van antagonisten
dysentery darmontsteking met waterige feces, id.
dyserythropoietic anemia anemie door de vorming van
abnormale erytrocyten
Engels-Nederlands
dysesthesia gevoelsstoornis, id.
dysferlin gen (met locatie 2p13) dat gerelateerd is aan LGMD
type 2B E (gene symbol is DYSF; alias is FER1L1; cf. fer-1)
dysfunction functiestoornis, het verkeerd functioneren
E (cf. reactive airways)
dysfunction of bladder blaasfunctie die gestoord is
dysfunctional voiding verkeerd mictiepatroon N (kan leiden tot
herhaalde urineweginfecties)
dysgammaglobulinemia afwijking van gammaglobulines, id.
dysgenesis ontwikkeling met tekortkoming(en), id.
dysgenesis, ovarian ~ aandoening waarbij een
geslachtschromosoom ontbreekt N (nl. 45 XO);
E (=Turner’s syndrome)
dysgenics studie van de factoren die genetische degeneratie
veroorzaken in een populatie of species
dysgerminoma kiemceltumor, id.
dysglossia spraakstoornis a.g.v. afwijking aan lip, palatum of
tong, id.
dysgonic moeilijk groeiende bacteriekweek
dysgonic fermenter bacteremia postsplenectomie sepsis
dyshem(at)opoiesis stoornis van de bloedaanmaak, id.
dyshidrosis, dysidrosis zweetstoornis (1); pompholyx (2)
N (ad 2: blaarvorming op handpalmen en voetzolen)
dyshormonogenic goiter struma door afwijking van
schildklierhormoon
dysinsulinism abnormale insulineproductie, id.
dyskeratosis verhoorningsstoornis, id.
dyskerin component van actieve telomerase, id. E (a nucleolar
protein of 58 kD)
dyskinesia bewegingsstoornis, id.
dyslalia stamelen, spraakstoornis m.b.t. articulatie, id. E (due
to improper use of speech organ; cf. dysarthria, dysglossia)
dyslexia woordblindheid, leesstoornis, id. N (lezen abnormaal
vermoeiend c.q. met interpretatiestoornis)
dysmaturity rijping die onvoldoende is, dysmaturitas
dysmenorrhea menstruatie die pijnlijk is, id.
dysmetria coördinatiestoornis van spieren, id. N (afstand
verkeerd schatten en daardoor misgrijpen)
dysmorphic misvormd
dysmorphism misvorming, dysmorfie, dysmorfose
dysmotility gestoord bewegingsvermogen
dysnomia gedeeltelijke afasie voor namen
dysodia functie-afwijking van een zangstem
dysostosis ossificatiestoornis van foetaal kraakbeen
dyspareunia coïtus die pijnlijk verloopt, id.
dyspepsia verteringsstoornis, id.
dyspepsia, functional ~ verteringsstoornis van een type dat niet
is te herleiden tot een ulcus
dysphagia slikstoornis, id. E (cf. odynophagia)
dysphagocytosis fagocytosestoornis
dysphasia stoornis van symboolhantering bij de taal N (lichte
vorm van afasie)
dysphasic spraakstoornis/dysfasie betreffend
dysphonia probleem bij stemvorming, id. N (moeilijk geluid
kunnen voortbrengen en zich uitend als schorheid)
dysphoria toestand van ontevredenheid met angst en
rusteloosheid
dysphrasia spraakstoornis door verstandelijk gebrek
dyspigmentation pigmentatiestoornis, id.
dyspituitarism gestoorde activiteit van hypofyse, id.
E (cf. hyper-/hypopituitarism)
dysplasia ontwikkeling die abnormaal is, id. E (cf. campomelic
dysplasia, chondrodysplasia, osteoonychodysplasia, fibrodysplasia,
epidermodysplasia, ventriculoradial, oculodentodigital dysplasia,
acromesomelic dysplasia, optic disc dysplasia)
dys – ecl
dysplastic dysplasie betreffend
dyspnea (Am.) luchthonger, ademnood, dyspnoe(a)
N (i.h.a. moeizame ademhaling)
dyspnoea (Br.) ademnood, dyspnoe(a)
dysporia afvloedstoornis E (cf. Glanzmann’s dysporia)
dyspraxia verlies van bewegingscoördinatie, id.
dyspraxia syndrome onhandigheidssyndroom
dysprosody milde vorm van verlies van intonatie
E (cf. aprosody)
dysproteinemia stoornis van plasmaeiwitsamenstelling
dysraphicus, status ~ sluitingsstoornis van neurale buis, id.
dysrhythmia elk type ritmestoornis, id.
dyssebacia talgklierstoornis, id. N (d.w.z. abnormaal vettige
seborrhea)
dyssocial personality amorele persoonlijkheid
dyssplenism functiestoornis van de milt, id.
E (cf. hypersplenism)
dyssynchronous contraction verstoring van het contractiepatroon
a.g.v. regionale vertraging van de elektrische activatie
E (cf. synchronous, resynchronization therapy)
dyssynergia coördinatiestoornis bij spierwerking
dysthymia zwaarmoedigheid, langdurige geestelijke nood, id.
E (symptoms are similar to those of major depression but last
longer and are milder; cf. anhedonia)
dystocia abnormaal baringsproces, dystokie E (cf. eutocia,
shoulder dystocia)
dystonia spierspanning die afwijkend is, id.
dystopia positie die verkeerd is, id.
dystopic misplaatst, verplaatst, id.
dystrophia, dystrophy groeistoornis door voedingsgebrek, id.
dystrophic calcification calcificatie van een tumor a.g.v. ischemie
dystrophin dystrofine N (eiwit dat is geassocieerd met het
sarcolemma; komt in mindere mate ook voor in de nier, long,
placenta en hersenen)
dysuria pijnlijke mictie E (cf. pollakiuria, strangury)
e
e.c.i. (L.) oorzaak onbekend, id. L (=e causa ignota);
E (cf. FUO)
E2 (abbr.) E (=estradiol)
EAD (abbr.) E (=early afterdepolarization; cf. ADP, AHP)
EAE (abbr.) E (=experimental autoimmune encephalitis)
eag (abbr.) E (=ether-a-go-go; cf. HERG, LQT, potassium
channel)
Eagle’s medium → DMEM (abbr.), MEM (abbr.)
Eales’ disease/syndrome bloedingen in retina en glasvocht
EAMBES (abbr.) E (=European Alliance for Medical and Biological
Engineering and Science)
ear canal gehoorgang E (cf. dead ear)
ear drops oordruppels
ear drum teat L (=prominentia malleolaris)
ear flap oorlel
ear pain oorpijn
ear, internal ~ binnenoor, labyrint E (=inner ear)
ear, middle ~ middenoor
earache oorpijn, otalgie, otagra
ear-appliance gehoorapparaat
eardrum trommelvlies E (=tympanic membrane)
earlobe oorschelp, pinna
early gastric cancer oppervlakkig groeiend maagcarcinoom
early riser kortslaper, matineus persoon
82
earplug oordopje
earwax oorsmeer, cerumen E (cf. plug of earwax)
eat, to ~ eten (1); wegvreten, aanvreten (2)
eating disorder eetstoornis, eetproblemen E (cf. binge eating,
bulimia)
eating habits eetgewoontes E (cf. postprandial)
Eaton agent Mycoplasma pneumoniae E (=PPLO)
Eaton-Lambert syndrome myastheen syndroom
EBCT (abbr.) E (=electron-beam computed tomography;
cf. CT-scan)
Eberth’s disease buiktyfus E (=typhoid fever)
EBM (abbr.) E (=evidence-based medicine)
EBNA (abbr.) E (=Ebstein-Barr-virus nuclear antigen)
Ebola disease/fever ziekte door bepaald RNA-virus E (=green
monkey disease, Marburg virus disease)
EBP (abbr.1) E (=enhancer binding protein)
EBP (abbr.2) E (=ezrin binding protein)
Ebstein’s anomaly/syndrome tricuspidalisklep in rechterventrikel
Ebstein’s disease diabetes mellitus met nierafwijkingen
ebullism luchtembolie bij extreem lage atmosferische druk
zoals op grote hoogte, id.
eburnation botverandering in ivoorachtige massa
EBV → EB-virus
EB-virus Epstein-Barr-virus, EBV (abbr.)
EC (abbr.1) E (=Enzyme Commission; concerned with
nomenclature)
EC (abbr.2) E (=emergency contraception)
ecbolic weeënopwekkend (middel), medicament dat het
geboorteproces bevordert door verhoogde uteruscontracties
E (cf. Inca tea, induction of labor, tocolysis)
ECC (abbr.) E (=extracorporeal circulation)
eccentric excentrisch
eccentric contraction stijging van de spierspanning terwijl de
spierlengte toeneemt E (cf. concentric contraction)
eccentric work negatieve arbeid N (d.w.z. energieverbruikend)
ecchymosis bloeduitstortinkje, blauw plekje, id. N (kleine
bloeding meestal in huid of slijmvlies)
ecchymotic proptosis of orbital region bloeduitstorting bij de ogen
(vaak a.g.v. schedelbasisfractuur of neuroblastoom)
E (=periorbital bruising, raccoon eyes)
eccrine exocrien (1); zweet betreffend (2)
ECD (abbr.) E (=external cardioverter/defibrillator; cf. DFT)
ECDC (abbr.) E (=European Center for Disease prevention and
Control; cf. CDC)
ecdysiasm ziekelijke neiging zich te ontkleden teneinde
seksuele lust bij anderen op te wekken E (cf. paraphilia)
ECE (abbr.) E (=endothelin converting enzyme)
ECF (abbr.) E (=extracellular fluid; cf. ICF)
ECG (abbr.) registratie van elektrische hartactiviteit
E (=electrocardiogram; cf. cerebral T wave)
echinococcosis, echinococciasis hydatide ziekte, hydatidose, id.
echinococcotomy uitsnijden van hydatidecyste, id.
echinococcus blaasworm, id. N (larven vormen cysten in
organen)
echinocyte doornappelcel, erytrocyt met kartelmembraan,
id. E (=burr cell, crenocyte, crenated erythrocyte)
echinorhynchiasis bepaalde intestinale helminthiasis
echinostoma darmparasiet van de klasse Trematoda, id.
echinostomiasis trematodeninfectie door Echinostoma
ECHO (abbr.) E (=enteric cytopathic human orphan)
echocardiography ultrasoon hartonderzoek, id.
echography onderzoek via echo van ultrageluid, id.
echolalia, echophrasia automatisch woorden herhalen, id.
echopraxia bewegingen van een ander nabootsen, id.
N (zonder eigen wilsinvloed nadoen)
echoscopy ultrageluidonderzoek, id.
echovirus N (bepaald type) enterovirus, id.
eclampsia stuipen met coma bij zwangerschap, id.
N (met hypertensie en albuminurie)
83
eclamptic toxemia bloedvergiftiging bij eclampsie
ECM (abbr.1) E (=erythema chronicum migrans)
ECM (abbr.2) E (=extracellular matrix)
ECoG (abbr.) E (=electrocorticogram)
Economo’s disease, von ~ encephalitis lethargica
economy class syndrome trombosebeen a.g.v. een lange vliegreis
ecoulement (Fr.) purulente uitvloeiing
ECS (abbr.) E (=extracellular space)
ecstacy, liquid ~ bep. barbituraat, nl. gamma-hydroxybutyraat
ecstasy bepaald amfetaminederivaat, XTC, id. E (cf. MDMA)
ECT (abbr.) elektroshocktherapie E (=electroconvulsive therapy)
ectasia verwijding, uitzetting, distentie, id.
ectasia, tubular ~ medullaire sponsnier
ectatic ectasie betreffend
ecthyma puisten met etter in de huid, id. E (cf. orf)
ectocervix (obs.) portio van de baarmoederhals N (vaginaal deel
van de cervix)
ectoderm buitenste kiemblad, id.
ectodermosis ontwikkelingsstoornis van ectoderm, id.
ectogenesis het proces van leven voortbrengen in een
kunstmatige omgeving
ectogenous voortgebracht buiten het organisme
ectomorphic overheersd door ectodermale kenmerken
N (ongeveer gelijk aan leptosoom)
ectoparasite parasiet levend op (huid van) gastheer, id.
ectopia, ectopy abnormale verplaatsing van een orgaan, id.
N (congenitaal verkeerd geplaatst en tot ontwikkeling
gekomen)
ectopic geplaatst buiten normale positie, id.
ectopic testis abnormaal gelegen zaadbal, id.
ectromelia onderontwikkeling van pijpbeenderen N (kan in
een of meer ledematen voorkomen)
ectropion omstulping van slijmvlies, id. N (m.n. van ooglid)
ECU (abbr.) E (=emergency care unit)
eczema huidziekte met jeuk en roodheid, id. E (cf. dermatitis)
eczema madidans nattend eczeem
eczema, asteatotic ~ craquelé eczeem
eczema-thrombocytopenia syndrome dermatitis met
immunodeficiëntie en bloedingen E (=Wiskott-Aldrich
syndrome)
eczematid(e) eczeem a.g.v. immunologische reactie, id.
N (bij eczeem elders)
eczematoid dermatitis/reaction eczeem
eczematous eczeem betreffend, eczemateus
ED50 (abbr.) E (=median effective dose)
EDC (abbr.) E (=expected date of confinement)
EDD (abbr.1) datum waarop de zwangere uitgerekend is
E (=expected date of delivery)
EDD (abbr.2) E (=end-diastolic diameter)
EDD (abbr.3) E (=endothelium-dependent dilation)
Eddowes’ syndrome mesenchymale ziekte met afwijkingen van
de osteogenese
eddy sounds roffeltonen bij hartgeruis
Edelmann’s cell kinetocyt
edema (Am.) vochtophoping in interstitium, oedeem
E (cf. solid edema, anasarca, ascites); Br (oedema)
edema (of legs), familial ~ hereditair trofoedeem
edema fluid oedeemvocht
edema of optic disk oedeem en hyperemie van blinde vlek,
papiloedeem E (cf. choked disc, optic cup, optic pit, tilted disc)
edema, ankle ~ enkeloedeem, gezwollen enkels
edema, generalized ~ gegeneraliseerd oedeem
edema, malignant ~ gasoedeem, gasgangreen, koudvuur
edema, periorbital ~ periorbitaal oedeem E (cf. periorbital
bruising)
edematous oedeem betreffend, oedemateus
edematous state toestand waarbij oedeem voorkomt
E (e.g., heart failure, nephrotic syndrome)
edematous throat keel die opgezet is
ecl – egg
edentia afwezigheid van tanden, tandeloosheid
edentulous tandeloos
edge rand, begrenzing
EDHF (abbr.) E (=endothelium-derived hyperpolarizing factor;
Engels-Nederlands
cf. AHP)
EDI (abbr.) E (=electronic data interchange)
editing redigeren, redactie voeren
editorial redactioneel artikel E (cf. tutorial)
editorial board redactieraad
editor-in-chief hoofdredacteur
EDL (abbr.1) E (=extensor digitorum longus)
EDL (abbr.2) E (=end-diastolic length)
EDL (abbr.3) E (=electron-dense layer)
EDP (abbr.1) E (=end-diastolic pressure)
EDP (abbr.2) E (=endosomal releasing peptide)
EDRF (abbr.) E (=endothelium derived relaxing factor; cf. NO)
Edsall’s disease hittekrampen
EDSS (abbr.) E (=expanded disability status scale; cf. DALY,
QALY, YOLS)
EDTA (abbr.) E (=ethylenediaminetetraacetic acid)
EDV (abbr.) vullingsvolume van ventrikel van het hart
E (=end-diastolic volume)
Edwards’ syndrome trisomie 18
EECP (abbr.) E (=enhanced external counterpulsation)
EEG (abbr.) registratie van elektrische hersenactie
E (=electroencephalogram)
EENT (abbr.) E (=eye, ear, nose, throat; cf. ENT)
Eerola syndrome neurodegeneratief ziektebeeld dat wordt
gekarakteriseerd door autosomaal recessieve progressieve
cerebellaire ataxie en dystrofie van de macula, id.
EEV (abbr.) E (=elastic equilibrium volume)
EF (abbr.1) E (=ejection fraction)
EF (abbr.2) E (=elongation factor)
EFEMP1 (abbr.) fibuline 3 gen E (=EGF-containing fibulin-like
extracellular matrix protein 1;cf. radial drusen)
effacement (obst.) verstrijken van de cervix uteri
N (bij ontsluiting)
effect, masking ~ maskering
effectiveness effectiviteit N (de mate waarin resultaat wordt
geboekt)
effemination verkrijgen van vrouwelijke karakteristieken
efferent afvoerend, id. N (uit het centrum wegvoerend)
effervescent tablet bruistablet
efflorescence huidaandoening, huidreliëfverandering
N (elke vorm van huid- of slijmvliesafwijking)
effluvium haaruitval, atrichie, calvities, id. (1); uitstoot van gas
(2) Gr (cf. alopecia)
effort (krachts)inspanning (1); poging (2)
effort headache inspanningshoofdpijn
effort syndrome (obs.) neurocirculatoire asthenie, hartneurose
E (pathologic enlargement of the heart due to overexertion;
cf. athlete’s heart, soldier’s heart)
effusion uitstorting van vocht, effusie N (ontsnappen van vocht
in weefsel)
effusion, chylous ~ lekkage van chylus
effusive-constrictive pericarditis zeldzaam syndroom betreffende
het hartzakje met gelijktijdige tamponade en constrictie
EF-slope snelheid waarmee de mitralisklep sluit
N (bij echocardiografie)
EF-Tu (abbr.) E (=elongation factor Tu related to GTPase)
EGF (abbr.) epidermale groeifactor E (=epidermal growth factor;
cf. PDGF, RTK)
EGFP (abbr.) E (=enhanced green fluorescent protein; cf. BFP,
CFP, GFP, FRET, YFP)
EGFR (abbr.) E (=epidermal growth factor receptor)
EGG (abbr.) E (=electroglottography)
egg yolk eierdooier
eggshell calcification (radiol.) verkalking aan de rand van
lymfknopen N (typisch voorkomend bij silicose)
egg – ell
eggshell nails hapalonychie N (abn. dunne en weke nagels)
ego(broncho)phony geluid dat mekkerend klinkt
egotism zelfvergoding, id. N (overmatig persoonlijkheidsgevoel
zonder hebzuchtigheid)
EGR (abbr.) E (=erythrocyte glutathione reductase; cf. GSTM)
EGTA (abbr.) E (=ethyleneglycol-bis-(beta-aminoethyl ether)-
N,N,N’,N’-tetraacetic acid)
egyptian grain disease trachoom
egyptian splenomegaly intestinale schistosomiasis
EHA (abbr.) E (=European Hematology Association)
Ehlers-Danlos syndrome fibrodysplasia hyperelastica
EHNA (abbr.) E (=erythro-9-(2-hydroxy-3-nonyl) adenine)
Eichstedt’s disease E (=pityriasis/tinea versicolor)
eicosanoid stofwisselingsproduct van arachidonzuur, id.
N (bv. prostaglandine, prostacycline, thromboxaan, leukotriene)
eIF4G1 (abbr.) E (=eukaryotic translation initiation factor 4
gamma 1)
Eisenmenger’s complex/syndrome ventriculair septumdefect met
pulmonale hypertensie en kortademigheid bij inspanning
EITB (abbr.) E (=enzyme-linked immunoelectrotransfer blot)
ejaculate sperma, zaadmengsel, ejaculaat
ejaculation zaadlozing, id. E (cf. ambrosia)
ejaculatory duct deel van ductus deferens gelegen in de
prostaat
EJC (abbr.) E (=exon junction complex)
ejection uitstoot, uitdrijving, uitwerpen, id.
ejection fraction ejectiefractie E (cf. ESV, HFpEF, HFrEF,
LAFI); N (verhouding van slagvolume en vullingsvolume van het
ventrikel)
ejection sound/click uitdrijvingstoon
Ekbom’s syndrome anxietas tibialis E (=restless legs syndrome)
EKC (abbr.) E (=epidemic keratoconjunctivitis)
EKG → ECG
elaborate bewerkelijk, ingewikkeld, nauwgezet
elaborate, to ~ nader uitwerken (1); uitscheiden (2)
N (cf. afscheiding)
elaboration afgifte van een stof
ELAM (abbr.) E (=endothelial leukocyte adhesion molecule)
elastance elastantie E (cf. Ea, Emax, ESPVR); N (verhouding
van druk en volume als functie van de tijd)
elastase enzym dat elastisch weefsel oplost
elastic fiber elastische bindweefselvezel E (=yellow fiber)
elastic tissue bindweefsel met veel elastische vezels
E (=fibroelastic tissue)
elasticity rekbaarheid, id. E (cf. deformation, resilience)
elasticity loss elasticiteitsverlies
elastin (fibrillair) scleroproteïne, elastine
elastography beeldvormende techniek waarbij noninvasief
viscoelastische eigenschappen van weefsel worden
bepaald
elastoma pseudoxanthoma elasticum, id. N (hyperplasie van
elastische vezels in de huid met gele verkleuring)
elastomer rubberachtig materiaal dat sterk rekbaar is, id.
elastosis degeneratie van elastisch weefsel, id.
ELB (abbr.) E (=endosteal laminar bone)
elbow elleboog, cubitus (L.) E (cf. ankylosed elbows, golf elbow,
tennis elbow, students’ elbow, miners’ elbow, olecranon, pulled
elbow, little league elbow)
elbow bone ellepijpshoofd, olecranon
elbow jerk elleboogreflex
elderly (people) ouderen, bejaarden
elective voorkeur tonend (1); facultatief (2) N (plaatsvindend
na selectie dan wel desgewenst)
elective mutism weigering om onder vrijwel alle
omstandigheden te praten N (bij overigens normaal
spraakvermogen)
electric chorea myoklone vorm van epidemische encefalitis
E (cf. encephalitis lethargica, Dubini’s disease)
electrical (heart) axis hartas N (van vectorcardiogram)
84
electrical storm herhaald voorkomende periodes van
ventriculaire fibrillatie
electrocautery coagulator gebruiken, id. N (door elektriciteit/
hitte coaguleren van weefsel)
electrochemotherapy chemotherapie tijdens tijdelijke
permeabiliteitsverandering van de membraan
electrocoagulation diathermie van weefsel, id.
electrodesiccation toepassing van elektrische stroom teneinde
kankerweefsel te vernietigen en bloeding onder controle te
houden
electrodiagnosis elk type klinisch onderzoek naar het
functioneren van spieren of perifere zenuwen
electroexcision uitsnijding d.m.v. elektrische stroom
E (=electrocision)
electrolysis elektrisch destrueren, id. N (door stroom weefsels
vernietigen)
electromyography elektrische activiteit van een spier meten,
id. E (=EMG)
electron microscope elektronenmicroscoop N (gebruik van
elektronenbundel i.p.v. lichtbundel om object te bestuderen)
electronic nose multisensor systeem voor medische
diagnostiek en gebaseerd op patroonherkenning
E (cf. biosensor, microfluidic system)
electronystagmography nystagmusregistratie m.b.v. elektroden
electropermeabilization verandering in membraanpermeabiliteit
wanneer een cel wordt blootgesteld aan een extern elektrisch
veld
electrophrenic respiration inductie van ademhaling door
elektrische stimulatie van de n. phrenicus
electroporation methode voor transfectie van cellen die
gebruikmaakt van een elektrisch veld om de toegang van
DNA tot cellen te beïnvloeden
electroretinography actiepotentialen van de retina registreren
E (=ERG)
electroshock met een therapeutische bedoeling elektrische
stroom naar de hersenen sturen
electrosurgery elektrochirurgie
electrotaxis beweging van een cel o.i.v. een elektrische
gradiënt E (=galvanotaxis; cf. PIP3, PTEN)
electrotonic potential passieve verandering van de
membraanpotentiaal N (wordt niet actief voortgeleid)
electuary pastavorm van een geneesmiddel, electuarium
N (bereiding waarbij een poeder met honing of stroop wordt
verwerkt tot een pasta)
eleidin eiwit afgeleid van keratohyaline, eleïdine N (aanwezig
in cellen van stratum lucidum)
Elejalde syndrome autosomaal recessieve aandoening met
hydramnion en navelstrengbreuk
Elek test detectie van toxine bij difterie
elephant man’s disease Proteussyndroom N (aanvankelijk dacht
men aan een extreme variant van neurofibromatose; verwijst naar
Joseph Merrick in 1885 beschreven door Sir Frederick Treves)
elephant skin ruwe huid
elephantiasis subcutaan oedeem door lymfobstructie, id.
elevated verhoogd, toegenomen N (bv. m.b.t.
lichaamstemperatuur)
elevation verhoging (1); verhevenheid (2)
elevator lift (1); hefboom bij kiesextractie (2)
eleventh brain nerve id. L (=n. accessorius)
ELF (abbr.) E (=extremely low frequency)
elicit, to ~ uitlokken, opwekken
eliminate, to ~ verwijderen, afzonderen, id.
elimination verwijdering, id.
ELISA (abbr.) E (=Enzyme-Linked ImmunoSorbent Assay)
elision weglaten van fonemen of morfemen bij het spreken
Elizabethan collar kunststof kap rond de hals van een dier
N (als preventie tegen automutilatie)
elkoplasty plastische chirurgie bij de behandeling van een ulcus
ellipsoidal joint condylgewricht E (=condyloid joint)
85
elliptocyt ovalocyt, id.
elliptocytosis aanwezigheid van ovale erytrocyten en anemie,
ovalocytose, id.
Ellison-Zollinger syndrome hypersecretie door maag- en
eilandceltumor
Ellis-Van Creveld disease/syndrome chondro-ectodermale dysplasie
Ellsworth-Howard test reactie op inspuiting van parathormoon
ELN (abbr.) E (=electronic laboratory notebook)
Eloesser flap pleurale ruimte verbinden met een open sinus
d.m.v. weefseltransplantatie
elongate, to ~ lang maken, verlengen, id.
elongin bep. aminozuur dat betrokken is bij de regulatie van
RNA polymerase II E (cf. EF)
eloquence welbespraaktheid, welsprekendheid
E (cf. glibness)
Elsberg syndrome acute urineretentie na virale infectie
Elschnig’s bodies/pearls celproliferatie in lenskapsel van het
oog N (na cataractextractie)
eluate vloeistof op de bodem van een scheidingskolom,
uitloop N (bij chromatografische techniek)
elusive ulcer pijnlijke en hardnekkige blaaszweer
E (=Hunner’s ulcer)
elute, to ~ uitwassen, steeds verder verdunnen
EM (abbr.1) E (=electron microscope /microscopic; cf. SEM, TEM)
EM (abbr.2) E (=electromagnetic)
emaciated uitgemergeld, krachteloos
emaciation sterke vermagering door ondervoeding
embadomoniasis darmziekte door infectie met Embadomonas
embarrassment gestoord functioneren a.g.v. een ziekteproces
(1); verlegenheid (2)
EMBL (abbr.) E (=European Molecular Biology Laboratory)
EMBO (abbr.) E (=European Molecular Biology Organization)
embolic embolie betreffend
embolism embolie
embolism, arterial ~ arteriële embolie N (vaste prop die arterie
afsluit; cf. thrombus)
embolization embolusvorming, embolisatie
embolus vaatprop, stolsel in de bloedbaan, id.
embolus, cerebral ~ hersenembolie
emboly wegduwen of ingroeien van een embryonaal deel
m.b.t. een ander
embrocate, to ~ vochtig maken en inwrijven met een
smeermiddel
embryo vrucht, bevruchte eicel, id.
embryo transfer/transplant overbrengen van een ontwikkelend
embryo vanuit de uterus naar een draagmoeder
embryocardia hart(tonen) zoals deze voorkomen bij de foetale
toestand N (‘pendelritme’ van het hart)
embryoid body structuur ontstaan uit een aggregaat van
embryonale stamcellen
embryoma tumor met embryonale elementen, teratoom
embryonal, embryonic embryo betreffend
embryonated bevrucht, een embryo bevattend
embryonic germ cell stamcel afkomstig van primordiale kiemcel
embryopathy afwijking van een embryo door inwerking
op de moeder, id. N (ontstaan in eerste trimester van de
zwangerschap)
EMC (abbr.) E (=encephalomyocarditis)
EMD (abbr.) E (=electromechanical dissociation)
EMEA (abbr.) E (=European Medicines Agency)
emergency spoedeisend geval, noodtoestand (1); acute opname
(2)
emergency admission spoedopname
emergency call noodnummer
emergency contraception farmacologische vorm van
anticonceptie binnen 72 uur E (=EC, e.g., levonorgestrel
tablets)
emergency department afdeling voor spoedeisende hulp
emergency dressing noodverband
ell – ena
emergency medicine spoedeisende geneeskunde
E (cf. extrication, triage)
emergent triage-categorie betreffende potentieel
levensbedreigend letsel
Engels-Nederlands
emergent surgery spoedoperatie E (=emergency operation)
emergicenter inloopfaciliteit voor de behandeling van kleine
ongevallen E (cf. surgicenter, urgicenter)
Emerson pump pomp om lucht uit pleuraholte te halen
N (systeem van hoge flow bij lage druk)
Emery-Dreifuss dystrophy spierdystrofie van bekkengordel
emesis braken, overgeven, braaksel, id. E (=vomiting;
cf. hyperemesis)
emetic braakmiddel E (=puke)
EMF (abbr.1) anti-perniciosafactor E (=erythrocyte maturation
factor)
EMF (abbr.2) E (=electromagnetic field)
EMG (abbr.) elektromyogram E (=electromyogram; cf. EEG,
ENG)
eminence uitsteeksel, verhevenheid, id.
emission lozing, uitstoot (1); zaadlozing (2)
emmenia menstruatie, perioden, regels, menses,
maandstonden
emmetropia normaal zien (qua brekingseigenschappen), id.
N (visus optimaal zonder correctie)
emollient verzachtend middel, kalmerend middel
emotion ontroering, gemoedsbeweging, id.
emotional ontroerend, het gevoel betreffend, id.
emotional exhaustion syndrome surmenage E (=burnout)
emotional support animal dier met een sociaal-ondersteunende
functie E (cf. service animal)
emotional syncope flauwvallen a.g.v. een psychologische
belasting E (provoked e.g., by the sight of blood or a needle;
cf. TLOC)
emphysema aanwezigheid van lucht in overmaat in de longen,
emfyseem
emphysema (Am.) E (=chronic bronchitis (Br.; confusing
nomenclature, obs.))
emphysema of lung longemfyseem
emphysema, subcutaneous ~ subcutaan emfyseem
emphysematous emfyseem betreffend, emfysemateus
empty calorie calorie zonder voedingswaarde van betekenis
empty nest syndrome depressieve toestand zoals door sommige
ouders wordt ervaren wanneer opgegroeide kinderen het
huis verlaten
empty sella (syndrome) arachnoïdale uitbreiding naar sella
emptying ontlediging, lediging
empyema pusophoping in een bestaande holte, id.
EMR (abbr.) E (=endoscopic mucosal resection)
EMS (abbr.) E (=ethyl methanesulfate; induces mutagenesis;
cf. degenerin)
EMSA (abbr.) E (=electrophoretic mobility shift assay; cf. PFGE)
EMT (abbr.) E (=emergency medical technician)
EMTALA (abbr.) E (=Emergency Medical Treatment and Labor
Act)
emulsion schudmengsel van vloeistoffen, id. N (in elkaar
onoplosbare stoffen fijn verdeeld laten mengen)
Emx2 (abbr.) E (=empty-sphericles homeobox gene 2; cf. Lhx9)
ENA (abbr.) E (=Extractable Nuclear Antigen)
enabling technology ondersteunende technologie
ENaC (abbr.) E (=epithelial sodium channel; cf. ASDN)
enamel nodule/pearl glazuurparel E (cf. nanoid enamel)
enamel of teeth (tand)glazuur, email (obs.) N (harde laag over
het tandbeen)
enameloma glazuurparel, emailparel van tand E (=enamel
pearl)
enanthem rood slijmvlies, uitslag op het slijmvlies
E (cf. exanthem)
enanthesis huiduitslag t.g.v. een interne ziekte
enanthrope ziektebron gelegen binnen het eigen lichaam
ena – eng
enantiomorph spiegelbeeldvorm van een chemische
verbinding, id.
encapsulated ingekapseld, afgekapseld
encapsulation afkapseling, inkapseling
encasement omhulsel, bedekking, inkapseling
encephalin endomorfine, encefaline N (=endogeen morfine)
encephalitic encefalitis betreffend
encephalitis hersenontsteking, id.
encephalitogenic hersenontsteking veroorzakend, id.
encephalization cerebrale aansturing van motorische
mechanismen in het ruggenmerg E (cf. spinal shock)
encephalocele hersenprolaps, uitstulping van hersenen E (may
be transsphenoidal)
encephalography radiografie van de hersenen
encephalomalacia hersenverweking, id. N (door necrose en
vervloeiing)
encephalomyelitis hersen- en ruggenmergontsteking, id.
E (cf. myalgic encephalomyelitis)
encephalomyelocele open rug, id. N (herniatie van hersenen en
ruggenmerg en vliezen)
encephalomyelopathy ziekte van hersenen en ruggenmerg, id.
encephalomyocarditis virusziekte van spieren en CZS, id.
N (waarbij zowel hart- als skeletspieren zijn aangedaan)
encephalopathy (elk type) hersenaandoening, id.
E (=cephalopathy, cerebropathy, encephalosis)
encephalotrigeminal angiomatosis encefalocutane angiomatose
enchondromatosis kraakbeencellen met hamartie, id.
N (dyschondroplasie)
encopresis incontinentie voor feces, id.
encounter group therapy gesprekstherapie (in een groep)
N (onder leiding van bv. een psycholoog)
encroach on, to ~ inbreuk maken op
encroachment inbreuk op integriteit
encyesis normale zwangerschap
encysted ingesloten in cyste/holte, afgekapseld
encystement opsluiting in holte/cyste N (cf. afkapselen)
endaortitis ontsteking van de intima van de aorta, id.
endarterectomy verwijdering van een plaque uit het lumen van
een arterie, id.
endarteritis ontsteking van de binnenwand van een
slagader, id.
endaural binnen het oor gelegen
endbrain telencefalon, eindhersenen
endcapillary eindcapillair
endeictic symptomatisch
endemic binnen een bep. gebied voorkomend, endemisch
E (cf. epidemic, pandemic)
endemic goiter endemisch struma
endemic hemoptysis paragonimiasis, pulmonale distomiasis
E (=parasitic hemoptysis)
endergonic energieverbruikend proces betreffend
E (in a biochemical reaction; cf. exergonic)
endinspiratory op het einde van de inspiratie, id.
endoblast celkern
endobronchial aan de binnenkant van bronchi, id.
endocardiac intracardiaal
endocardial endocard(ium) betreffend
endocarditis ontsteking van hartbinnenwand, id.
E (cf. Bouillaud’s disease, myoendocarditis, Loeffler’s endocarditis,
verrucous endocarditis)
endocervicitis slijmvliesontsteking van de baarmoederhals, id.
endocervix, primary neoplasm of ~ baarmoederhalskanker, id.
endocranial in de schedel(holte), id.
endocrine hormonaal (1); inwendig secernerend (2)
endocrine gland klier met inwendige secretie, id.
endocrinopathy (elk type) ziekte door een hormonale stoornis
endoderm entoderm, entoblast, binnenste kiemblad
E (=entoderm)
endodermal sinus tumor dooierzaktumor
86
end-of-life decision beslissing rond het levenseinde
endogamy inteelt, id.
endogenic, endogenous ontstaan binnenin het organisme, id.
endoilluminator chirurgisch instrument waarmee het
inwendige operatiegebied (m.n. de oogbol) wordt verlicht via
glasvezels
endoleak persisterende vulling van een aneurysma
endolymph(a) vloeistof in vliezige labyrint, id.
endolymphangitis ontsteking van de binnenste laag van een
lymfvat
endometrial endometrium betreffend
endometrioid endometrium gelijkend
endometrioma gezwel van baarmoederslijmvlies, id.
endometriosis (aanwezigheid van) baarmoederslijmvlies op
een abnormale plaats, id.
endometritis baarmoederslijmvliesontsteking, id.
endometrium baarmoederslijmvlies, tunica mucosa uteri (L.), id.
endomyocarditis myocard- en endocardontsteking
endomyometritis endometrium- en myometriumontsteking
E (=metroendometritis)
endomysium bindweefselmantel rond skeletspiercel
endonexin E (=annexin IV)
endonuclease splitsingsenzym van polynucleotide, id.
E (cf. restriction enzyme)
endopeptidase protease, proteïnase, id. E (=proteinase)
endophlebitis inwendige aderontsteking, intimaontsteking van
een vene, id.
endophthalmia binnenste oogontsteking, id. N (meestal is uvea
aangetast)
endophthalmitis binnenste oogontsteking, id.
endoprosthesis inwendig implantaat, prothese die
geïmplanteerd is, id. E (cf. stent)
endorphin natuurlijke pijnstiller, id. E (=endogenous
morphine-like substance)
endoscopic met behulp van een endoscoop, id.
endoscopy bekijken van inwendige holtes, id.
E (cf. arthroscopy, bronchoscopy, capsule endocopy, colonoscopy,
duodenoscopy, gastroscopy, joint endoscopy, mediastinoscopy,
nasoendoscopy, panendoscope, proctoscopy)
endosome blaasje met glad oppervlak aanwezig in bepaalde
cellen, id. E (=receptosome)
endospore spore gevormd in de cel, gonidospore, id.
endothelial endotheel betreffend
endothelioma tumor uitgaande van endotheel, id.
endotheliosis endotheelproliferatie, id.
endothelium binnenbekleding gevormd door een cellaag, id.
N (betreft hart, bloedvaten en lichaamsholten)
endothermy warmteproductie (in rust) bij afwezigheid van
spieractiviteit
endotoxemia endotoxinen in circulerend bloed, id.
endotoxin in bacteriecel aanwezig toxine, id.
endotracheal gelokaliseerd in de luchtpijp, id.
endovascular graft vasculaire endoprothese E (cf. stent)
endplate motorische eindplaat E (=motor endplate)
endplate lesion kraakbenige knobbel in wervellichaam
geassocieerd met laesie van de eindplaat E (=Schmorl’s node)
endstage eindstadium
endstage renal disease chronisch uremisch syndroom
E (=ESRD)
endurable draaglijk E (cf. unbearable)
endurance uithoudingsvermogen E (cf. stamina, static
endurance, dynamic endurance)
endurance performance duurprestatie
enema lavement, klisteer, klysma
energid celkern in een embryo van een insect
ENG (abbr.1) E (=electronystagmography)
ENG (abbr.2) E (=electroneurogram; cf. EMG)
engagement (obst.) indalen N (voorliggend deel daalt in in het
kleine bekken)
87
Engelmann’s disease sclerose van diaphyse N (osteopathia
hyperostotica multiplex infantilis)
Engel-Von Recklinghausen syndrome osteitis fibrosa cystica
N (hyperplasie van bijschildklier)
English coat (obs., sl.) condoom
Engman’s disease infectieuze dermatitis
engorged opgezwollen, gestuwd N (d.w.z. opgeblazen met
vloeistof i.h.b. met bloed)
engorgement stuwing, vaattekening, lokale congestie
engraftment het bereiken van een veilig aantal circulerende
rijpe bloedcellen na beenmergtransplantatie
enhancement verhoging, vermeerdering, vergroting (1);
verschijnsel waarbij tumorcellen beter blijken te overleven
na immunisatie tegen tumorcelantigenen (2) E (cf. oxygen
enhancement ratio, image enhancement)
enhancement (immunol.) toename van de overlevingsduur van een
transplantaat door antistoffen die hechten aan allo-antigenen
van donorweefsel dan wel deze maskeren
enhancement antibody humoraal antilichaam (of antilichaam-
antigeencomplex) dat werkt als een niet-cytotoxisch
antilichaam E (=blocking factor)
enhancer versterker, d.w.z. regulerende DNA-reeks die in
cis de genexpressie m.b.t. een specifiek trans-eiwit doet
toenemen E (cf. promoter, reporter gene, silencer)
enhancer sequence DNA-reeks die de hoeveelheid RNA
gesynthetiseerd vanuit DNA doet toenemen
enkephalin endorfine, id. N (endogeen morfine)
enkephalinase → neprilysin
ENL (abbr.) E (=erythema nodosum leprosum)
enlarged vergroot, uitgebreid E (cf. cardiomegaly, organomegaly,
splenomegaly, hepatomegaly)
enlarged prostate prostaat die vergroot is
enlarged veins opgezette aderen
enlargement vergroting, vermeerdering, uitvergroting
E (cf. hypertrophy, hyperplasia)
enolase enzym betrokken bij glycogeenafbraak in spieren
enology wetenschap omtrent wijn
enophthalmos diepliggende oogbol, id.
eNOS (abbr.) E (=endothelial nitric oxide synthase; cf. iNOS, nNOS)
enostosis beenweefselgezwel binnen een bot, id.
E (cf. osteoma)
ENT (abbr.) KNO E (=ear-nose-throat)
Entamoeba amoebe in de darm, darmparasiet, id.
entanglement kluwen, verstrengeling, streng E (cf. cord,
funicle, strand)
enteral aanwezig binnen de dunne darm, id.
enteric dunne darm betreffend
enteric fever typhus abdominalis, tyfeuze koorts
enteritis darmontsteking, id. N (m.n. van de dunne darm;
cf. colitis)
enteroarticular syndrome ziekte van Reiter
enterobiasis aarsmade-infectie, oxyuriasis, id. N (door
Enterobius vermicularis)
enterocele ingewandsbreuk (met daarin darminhoud), id.
enterococcus streptokok in het maag-darmkanaal, id.
enterocolitis darmontsteking m.b.t. dikke en dunne darm
E (cf. gay bowel)
enteroenterostomy anastomose tussen twee darmdelen, id.
enterogenous ontstaan in de darmen
enteroglucagon intestinaal glucagonachtig peptide
E (e.g., glicentin, oxyntomodulin)
enterolith darmsteen, dreksteen, darmconcrement, id.
enteropathogenic darmziekte verwekkend, id.
enteropathy ingewandsziekte, (elk type) darmziekte, id.
E (cf. protein losing enteropathy)
enteroptosis verzakking van ingewanden, id.
enterospasm darmkramp, id. N (cf. koliek)
enterostomy stoma/darmfistel aanleggen via de buikwand
N (kunstmatige uitmonding van de darm)
Eng – epi
enterotoxin toxine geproduceerd door een darmbacterie
enterovesical fistula darm-blaasfistel
enterovirus darmvirus, id.
enthesis aanhechting via een insertie E (cf. Sharpey’s fibers)
Engels-Nederlands
enthesitis ontsteking van een insertie
enthesopathy ziekte m.b.t. aanhechting van een pees, id.
enthesophyte osteofyt ter plaatse van een insertie
entoptic phenomenon spontane gezichtsindruk op het
netvlies E (cf. photopsia, vitreous floaters)
entrainment aansturing van fase en cyclusduur van het ene
ritme door een ander ritme E (cf. free run, coupled events)
entrance ingang, toegang, binnenkomst, inmonding N (vaak
wordt bedoeld de ‘porte d’entree’)
entrapment beklemming, inklemming, compressie, het
verstrikt zijn E (cf. carpal tunnel syndrome)
entrapment point pseudoganglion
entropion instulping, inversie, binnenwaartse draai
N (m.n. van ooglid)
entropy mate van wanorde van een thermodynamisch
systeem, id.
enucleation verwijdering van de oogbol, id. N (i.h.a.
verwijdering van een structuur uit steunweefsels)
enuresis bedplassen, incontinentie van urine, id.
envelope, complex ~ omhullende (curve/signaal) zoals
omschreven in complexe vorm E (cf. capsule, encasement,
nuclear envelope)
envenomation injectie van een giftig materiaal door een beet of
anderszins
environment omgeving, milieu
environmental complexity diversiteit en intensiteit van
omgevingsstimuli zoals relevant voor een gegeven organisme
environmental factor omgevingsfactor
enzootic endemisch bij dieren, id.
enzymatic gemedieerd door enzym(en), id.
enzyme biologische katalysator, id. E (cf. restriction enzyme)
enzymopathy ziekte a.g.v. gestoorde enzymwerking
EORTC (abbr.) E (=European Organisation for Research and
Treatment of Cancer)
eosin tetrabroomfluoresceïne, eosine N (roze kleurstof t.b.v.
een weefselpreparaat)
eosinopenia tekort aan eosinofielen in het bloed, id.
eosinophil leukocyt kleurend met eosine, id.
eosinophilia eosinofielen in overmaat aanwezig, id.
eosinophilia, tropical ~ tropische eosinofilie bij longziekte
E (=Weingarten’s syndrome)
eosinophilic, eosinophilous gemakkelijk kleurend met eosine,
id. E (cf. esophagitis)
eosinophiluria eosinofielen in de urine
EP (abbr.1) E (=endogenous pyrogen; BAF; LAF; LEM)
EP (abbr.2) E (=evoked potential; cf. VEP, ERP)
EP (abbr.3) E (=electrophysiologic)
EPA (abbr.1) (Amerikaans) agentschap voor bescherming van
het milieu E (=Environmental Protection Agency)
EPA (abbr.2) een stof die vasorelaxatie induceert
E (=eicosapentaenoic acid; cf. DHA)
epactal beenstukje in de schedelnaden (1); boventallig (2)
E (cf. wormian bone; supernumerary)
EPC (abbr.) E (=endothelial precursor cell)
ependyma vlies van hersenventrikels en ruggenmerg, id.
ependymoma tumor uitgaande van ependymcellen, id.
ephebology bestudering van aspecten van de puberteit
ephedrine efedrine N (sympathicomimeticum m.b.t.
pulmonologie)
ephelis (Gr.) [pl. ephelides] (zomer)sproet, id. E (=freckle)
epiboly groepsgewijze beweging van epitheellagen waarbij de
binnenste lagen van het embryo worden omsloten
epicanthic fold, epicanthus huidplooi over de mediale ooghoek, id.
epicardial aan de buitenzijde van de hartspiermassa
epicondylar tendinitis tennisarm, tenniselleboog, brei-arm
epi – era
epicondylitis, lateral ~ tennisarm, tenniselleboog
E (=epicondylar tendinitis)
epicondylitis, medial ~ golferselleboog, id.
epicranium weefsels die de schedel bedekken, id.
epicritic neuronen betreffend die reageren op kleine
veranderingen in tast of temperatuur
epidemic epidemie (1); epidemisch voorkomend (2)
E (cf. explosive epidemic, herd effect, pandemic)
epidemic parotitis bof, id.
epidermal opperhuid betreffend, id.
epidermis opperhuid, id.
epidermization vorming van opperhuid, id.
epidermoid opperhuid gelijkend
epidermoid cyst atheroomcyste (obs.), keratine cyste, id.
E (=epidermoidoma; cf. cholesteatoma)
epidermolysis loslating van de opperhuid, keratolyse, id.
epidermomycosis dermatomycose, id.
Epidermophyton huidschimmel die actief is in de hoornhuid, id.
epididymis bijbal, id. E (cf. testis, scrotum)
epididymitis bijbalontsteking, id.
epididymo-orchitis bijbal- en zaadbalontsteking, id.
epidural gelegen buiten het harde hersenvlies E (=extradural)
epidural anesthesia epiduraalanesthesie E (deposition of a local
anesthetic agent into the extradural space within the vertebral
canal)
epigain onbewuste ziektewinst bij emotionele crisis
E (cf. gain of a disease experience)
epigastric het midden van de bovenbuik betreffend
epigastric mass bovenbuiksmassa, id.
epigastrium bovenbuik, regio epigastrica
epigenetic change wijziging van fenotype door een verandering
van een niet-genetisch biochemisch proces N (door externe
factoren die van invloed kunnen zijn op het erfelijk materiaal in
de cel); E (cf. chromatin remodeling)
epigenetics onderdeel van de erfelijkheidsleer dat betrekking
heeft op genoomveranderingen die niet optreden t.g.v.
mutatie E (cf. chromatin remodeling)
epigenomic betreffende veranderingen in de regulatie van
activiteit bij genexpressie E (without alteration of genetic
structure)
epiglottiditis, epiglottitis ontsteking van strotklepje, id.
epiglottis strotklepje, id.
epilation haarverwijdering, ontharing, id.
epilepsy vallende ziekte, id. E (cf. abdominal epilepsy)
epileptic epilepsie betreffend (1); epilepticus, lijder aan
epilepsie (2)
epileptic attack insult, aanval van epilepsie
epileptiform epilepsie gelijkend, id. E (=epileptoid; cf. ET, EV)
epileptology wetenschap die zich bekommert om bestudering
en behandeling van patiënten met epileptische aanvallen
epiligrin complex van drie eiwitten gehecht aan de
basaalmembraan E (cf. anchoring filaments)
epiloia tubereuze sclerose, id.
epimenorrhagia menstruatie die abnormaal overvloedig is
epimenorrhea menstruatie die abnormaal frequent is
epimer stereoisomeer met slechts op één punt een
verschillende configuratie
epinephrine (Am.) adrenaline, id. E (=adrenalin (Br.);
cf. nephrin)
epinosic gain ziektewinst
epiphora tranenvloed, id. N (t.g.v. een belemmering van de
natuurlijke afvloed)
epiphyseal epifyse betreffend E (rarely spelled as epiphysial)
epiphysis eindstuk van pijpbeen, epifyse (1); pijnappelklier,
corpus pineale, epiphysis cerebri (2) N (cf. diafyse, metafyse)
epiphysitis ontsteking van het eindstuk van een pijpbeen
epiplocele breuk die omentum bevat, id. E (=omental hernia)
epiploic appendages (of intestine) aanhangsels van het
peritoneum bij het colon, id.
88
episcleral buiten (op) de sclera van het oog
episcleritis ontsteking van buitenste lagen van de sclera
episioplasty vulvaplastiek, id.
episiorraphy hechting in vulvagebied, id. E (cf. colporrhexis)
episiostenosis vulvaire stenose, id. N (vernauwing in vaginale
opening)
episiotomy inknippen, id. N (om inscheuren en/of foetale nood
te verminderen)
episode tijdsduur, periode, id.
episodic kortdurende aanval betreffend, id.
episomes genetische sequenties die in stabiele vorm
voorkomen buiten een chromosoom
epispadias urethra die dorsaal uitmondt, id.
epistasis verschijnsel dat een bep. mutatie verschillende
fenotypes kan opleveren in afhankelijkheid van de genetische
achtergrond, epistasie E (this effect is based on nonadditive
interactions of alleles); N (niet-reciproque interactie van genen op
verschillende loci)
epistasy zenuwstoornis (1); bloedstelping (2)
epistaxis bloedneus, neusbloeding, id. E (cf. Kiesselbach area)
epithelial epitheel betreffend
epithelioid epitheelachtig
epithelioid cell gemodificeerde macrofaag in een granuloom
epithelioma tumor m.b.t. epitheelcel, id.
epitheliomatosis ziekte met multipele epitheliomata
epitheliopathy afwijking van retinapigment N (elk type)
epithelium dekweefsel, deklaag van cellen, id.
epithelium of bladder blaasepitheel
epithelization huidvorming over aangetaste huid, id.
epitope structureel deel van het oppervlak van een
antigeen dat de specificiteit bepaalt bij de reactie met een
antilichaam E (=antigenic determinant)
epitope (immunol.) antigene determinant die in staat is om
antilichaamvorming te veroorzaken, id. E (cf. hapten,
paratope)
epituberculosis niet-tuberculeuze ontsteking rond een haard
epitympanum koepelholte, id.
epizoonosis huidziekte door de parasiet van een dier, id.
epizootic epidemisch onder dieren, id.
EPO (abbr.) E (=erythropoietin; cf. CEPO)
epoch naar eigen inzicht gekozen registratieperiode
N (bv. bij een elektro-encefalogram)
epoophoron bij-eierstok, parovarium, id. N (restant van
embryonale oerniergang)
EPR (abbr.) E (=electron paramagnetic resonance; cf. MRI)
EPS (abbr.1) E (=expressed prostatic secretion)
EPS (abbr.2) E (=extrapyramidal syndrome; cf. COEPS)
epsin adapter-eiwit dat de werking van clathrine bevordert,
id. E (cf. GPCR, hepsin)
EPSP (abbr.) E (=excitatory post-synaptic potential; cf. IPSP)
EPSS (abbr.) E (=E-point septal separation)
Epstein’s nephrosis/syndrome nefrose
Epstein’s pearl (mouth) dermoïdcyste van de mond
EPT (abbr.1) E (=endoscopic papillotomy)
EPT (abbr.2) E (=equivalent phaco time)
epulis tandvleesgezwel, id. E (cf. Neumann’s syndrome)
epulosis littekenvorming E (=cicatrization, scarring;
cf. ulegyria)
eq (abbr.) E (=equivalent)
Eq (abbr.) E (=equation)
equilibrium evenwicht
equina, cauda ~ paardenstaart, ruggenmerguiteinde, id.
equine paard betreffend, id.
equinovalgus (pes ~) klompvoet E (=valgus club foot); L (talipes
equinovalgus)
equinovarus klompvoet, id.
ER (abbr.1) E (=endoplasmic reticulum)
ER (abbr.2) E (=emergency room; cf. OR)
eradicate, to ~ uitroeien
89
Erb(-Duchenne) palsy/paralysis brachialisverlamming bij de
pasgeborene
Erb’s disease pseudohypertrofische spierdystrofie
Erb-Goldflam disease/syndrome myasthenia gravis
pseudoparalytica E (=asthenic bulbar paralysis)
ERC (abbr.1) E (=European Research Council)
ERC (abbr.2) E (=extrachromosomal circle of rDNA; cf. CR)
ERCP (abbr.) E (=endoscopic retrograde
cholangiopancreaticography)
ERD (abbr.) E (=event-related desynchronization; cf. ERS)
Erdheim’s syndrome macrospondylitis met acromegalie
ERE (abbr.) E (=estrogen responsive element; cf. GRE, TRE)
erectile dysfunction erectiestoornis E (cf. Leriche syndrome, PBI)
erection oprichting, opzwelling, id.
erethism ziekelijke prikkelbaarheid, id.
ERG (abbr.) E (=electroretinogram)
ergasiology objectieve psychobiologie
ergocalciferol calciferol, vitamine D2, id.
ergodermatosis beroepsdermatose
ergogenic prestatiebevorderend E (cf. athletic performance)
ergogenic aids middelen die het menselijk prestatievermogen
bevorderen E (cf. endergonic, exergonic)
ergolytic stof/factor met nadelig effect op fysieke prestatie
E (cf. athletic performance, doping, exergonic)
ergometry arbeidsprestatie meten, id. N (vaak implicerend het
d.m.v. een fietsergometer bepalen van de maximale belasting)
ergophobia ziekelijke afkeer van werken E (cf. bore-out
syndrome)
ergot moederkoorn N (alkaloïdsubstraat)
ergotism vergiftiging met moederkoorn, id.
ergotized → rye
ERICE (abbr.) E (=a FLICE-activatable caspase)
Erichsen’s disease ziekte-imitatie met psychische afwijking
E (=railway spine)
ERK (abbr.) E (=extracellular signal-regulated kinase; cf. pERK,
MAPK)
Erlacher-Blount syndrome tibia vara
ERO (abbr.) E (=effective regurgitant orifice)
eroded verweerd, afgesleten, geërodeerd
erosion epitheelverlies bij slijmvlies, id.
erosive arthritis psoriasis arthropathica N (psoriasis met
reumatoïde artritis)
ERP (abbr.) E (=event-related potential; cf. ICA, EP)
ERPF (abbr.) E (=effective renal plasma flow)
error vergissing, fout, stoornis E (cf. inborn error, type I error,
alpha error, beta error, error of execution, error of planning,
random error, sampling error, SE, SEM)
error of execution een voorgeschreven (be)handeling niet
(volledig) uitvoeren volgens de eigenlijke bedoeling
E (cf. frivolous (malpractice) claim, dignitary injury, pain and
suffering damage, tort litigation)
error of planning een onjuist plan uitvoeren bij het nastreven
van een bepaald doel E (cf. malpractice)
error signal foutsignaal E (cf. feedback)
ERS (abbr.1) E (=event-related synchronization; cf. ERD)
ERS (abbr.2) E (=European Respiratory Society)
eructation oprisping, ructus E (cf. sour eructation)
eruption uitbraak, doorbraak (1); huiduitslag (2) E (cf. creeping
eruption, skin eruption)
eruptive gepaard gaande met (huid)uitslag, id.
erysipel(at)oid erysipelasziekte veroorzaakt door Erysipelothrix
erysipelas wondroos, antoniusvuur, belroos, id.
N (streptokokkeninfectie van de huid)
erythema roodheid van de huid, id. N (door (lokale) stuwing in
capillairen)
erythematodes, lupus ~ collageenziekte met huidontsteking, id.
erythematopapulous eruption huiduitslag met roodheid en
papels, id.
erythematosquamous rood en schilferend, id.
Erb – eso
erythematous met eigenschappen van erytheem
erythrasma schimmelinfectie van lies en oksel, id.
N (door Nocardia minutissima)
erythredema (polyneuropathy) acrodynie
Engels-Nederlands
erythremia polycythemia vera, id.
erythremic myelosis neoplastische stoornis van de
bloedaanmaak E (cf. erythroleukemia)
erythrism abnormale roodheid van haren
erythroblast onrijpe erytrocyt, id.
erythroblastopenia afname van de aanmaak van erytrocyten,
id. E (cf. Dameshek’s syndrome)
erythroblastosis (aanwezigheid van) erytroblasten in het bloed, id.
erythrocyanosis (crurum) perniosis aan onderbenen, id.
N (blauw-rode gezwollen plekken op de huid)
erythrocyte rode bloedcel, rood bloedlichaampje, id.
E (=red blood cell; cf. packed red cell, red cell screening)
erythrocytosis aantal erytrocyten abnormaal hoog, id.
erythrocyturia urine met daarin rode bloedcellen,
microscopische hematurie, id.
erythroderma huid die rood is over een groot gebied
erythrodontia rode verkleuring van de tanden N (bij een
bepaalde stoornis van het porfyrinemetabolisme)
erythrogenic toxin exotoxine bij bepaalde Streptococcus
pyogenes N (veroorzaakt rode huid bij roodvonk)
erythroid roodgekleurd, rossig, id.
erythroleukemia bloeddyscrasie met atypische blasten
erythromelalgia neuritis met pijnlijke en rode ledematen,
acromelalgie, id. E (=red neuralgia; cf. (Weir-) Mitchell’s
disease)
erythrophagocytosis fagocytose van erytrocyten, id.
erythroplasia erythemateuze papels op slijmvlies, id.
erythropoiesis aanmaak van erytrocyten, id.
erythropoietin hormoon dat erytrocytenaanmaak bevordert,
id. E (cf. CEPO)
erythrosis, facial ~ couperose, id.
ES (abbr.) E (=embryonic stem; refers to mouse stem cells
originating from early embryonic tissue and capable of developing
into any of the adult cell types; cf. SCF)
ESAP (abbr.) E (=etoposide plus cisplatin plus cytarabine plus
dexamethasone)
ESBL (abbr.) E (=extended-spectrum beta-lactamase)
ESC (abbr.) E (=European Society of Cardiology)
escape ontsnapping (1); vlucht uit de werkelijkheid (2)
N (ad 1 m.n. gehanteerd bij een ectopische hartslag);
E (cf. anterosuperior escape)
escape mutant bep. type microorganisme dat door mutatie
ongevoelig is voor therapie t.o.v. de gangbare variant
escape rhythm idioventriculair ritme N (vanuit een ectopisch
focus)
escape, nasal ~ ronkend geluid bij het spreken E (=nasal
emission)
escape, ventricular ~ ectopisch ventriculair focus als gangmaker
eschar korst na aantasting van de huid, id.
Escobar syndrome prenatale myasthenie door disruptie van de
foetale gamma-subunit m.b.t. de acetylcholine receptor
E (cf. lethal multiple pterygium syndrome)
escutcheon begrenzingspatroon van schaamhaar E (has shape
of triangle in normale female; diamond-shaped in normal man;
term derived from heraldic shield with coat of arms)
eserine physostigmine, id.
esophageal speech/voice slokdarmspraak E (=alaryngeal speech/
voice)
esophageal transition overgang van de slokdarm
esophageal varix spatader in de slokdarm
esophagitis slokdarmontsteking, id.
esophagitis, eosinophilic ~ ziektebeeld met trachealisering van de
slokdarm en > 20 eosinofiele granulocyten per gezichtsveld
in biopt, id. N (m.n. bij kinderen met voedselimpactie en
slikstoornissen als klachten)
eso – exc
esophagobronchial slokdarm en bronchus betreffend
E (=bronchoesophageal)
esophagocele hernia van de slokdarm, id.
esophagogram röntgenfoto van de slokdarm
esophagoscopy inwendig bekijken van de slokdarm, id.
esophagostomiasis slokdarminfectie door nematoden
N (nematoden van het geslacht Oesophagostomum)
esophagotracheal gebied van slokdarm en luchtpijp betreffend
esophagus slokdarm, oesofagus
esophoria latent strabismus convergens, id.
esotropia scheelzien, strabismus convergens, id.
ESP (abbr.1) E (=end-systolic pressure)
ESP (abbr.2) telepathie E (=extrasensory perception)
espundia leishmaniasis N (Zuid-Amerikaanse variant)
ESR (abbr.) bezinkingssnelheid van bloed, BSE E (=erythrocyte
sedimentation rate)
ESRD (abbr.) E (=end-stage renal disease)
essential niet (duidelijk) geassocieerd met een onderliggend
ziektebeeld E (e.g., essential hypertension; cf. primary,
idiopathic)
EST (abbr.1) E (=expressed sequence tag. Applied as gene-grabbing
tool; cf. CPR)
EST (abbr.2) E (=exercise stress test)
establish a diagnosis, to ~ het stellen van een diagnose
established tumor toedienen van een groeiremmende (test)stof
nadat de geïmplanteerde tumor tekenen van groei is gaan
vertonen
ester chemische verbinding van zuur-alcohol, id.
esterase enzym dat hydrolyse bevordert, id.
esthesioneuroblastoma neuroblastoom in reukorgaan
esthiomene elephantiasis genitoanorectalis, id. N (resttoestand
na lymphogranuloma inguinale)
estivation (Am.) zomerslaap E (cf. aestivation)
estivo-autumnal fever/malaria malaria falciparum
estradiol oestradiol
estrogen oestrogeen
estrogenic oestrus producerende stof
ESV (abbr.) residuaal volume van het ventrikel van het hart
E (=end-systolic volume)
ESWL (abbr.) E (=extracorporeal shock wave lithotripsy)
ET (abbr.1) E (=endothelin; cf. TE)
ET (abbr.2) E (=epileptiform transient)
ETAF (abbr.) E (=Epidermal cell derived Thymocyte Activating
Factor)
ETC (abbr.) E (=electron transport chain)
ethanolaminuria aminoethanol in de urine, id.
etherize, to ~ anesthesie toedienen in de vorm van verdampte
ether
ethmoid (bone) zeefbeen, id. E (=sieve bone)
ethmoiditis zeefbeenontsteking, sinusitis ethmoidalis, id.
ethyliodoacetate ethyljoodacetaat N (een bepaald traangas)
etiocholanolone (een bepaalde) androgene 17-ketosteroïde
stof
etiologic (Am.) oorzakelijk m.b.t. ziekte, id. E (aetiologic (Br.);
cf. actinic, essential, iatrogenic, idiopathic, primary)
etiology (Am.) leer van de ziekteoorzaken, id. E (aetiology (Br.))
ETO (abbr.) E (=eight twenty-one; cf. AML)
etretinate vitamine A-ester, etretinaat N (Tigason® o.a. bij
psoriasis)
ETS (abbr.) rookoverlast voor de directe omgeving
E (=environmental tobacco smoke)
eubolism toestand van normaal metabolisme
euglycemia toestand van een glucosegehalte in het bloed
gelegen binnen de referentiewaarden
eukaryotic de normale cel met echte celkern betreffend, id.
E (=eucaryotic)
Eulenburg’s disease(, Von ~) normokalemische periodieke
paralyse L (=paramyotonia congenita; also incorrectly as
Eulenberg); E (=Thomsen’s disease)
90
eumenorrhea normale menstruatie, id. E (cf. curse, menotoxin,
paramenstrum)
eumetabolism normale stofwisseling
eunuch man die gecastreerd is, castraat, id.
EUP (abbr.) extra-uterine zwangerschap, EUG E (=extrauterine
pregnancy)
euphor(et)ic met overdreven opgewektheid, eufoor
European bat lyssavirus vleermuisrabiësvirus
eutherian mammals alle zoogdieren (uitgezonderd buideldieren,
mierenegel en vogelbekdier)
euthyroid sick syndrome geheel van veranderingen in de functies
van hypofyse en schildklier optredend bij ziekte of operatie
euthyroidism toestand met normale schildklier, id. E (cf. silent
thyroiditis, subacute thyroiditis, woody thyroiditis)
eutocia normale bevalling, id.
euvolemia toestand van normaal volume betreffende de
extracellulaire vloeistof
euvolemic hyponatremia verstoring van natriumionbalans bij
normaal vloeistofvolume E (cf. SIADH, hypothyroidism,
adrenal insufficiency, and pulmonary disorders)
euvolumic cell cel met een normaal volume
euvolumic patient persoon met normaal longvolume bij
afwijkend ademhalingspatroon E (cf. hyperinflation, PEEP,
COPD)
EV (abbr.) E (=epileptiform event)
evacuation ontlediging(sproces) (1); ontlasting (2)
evagination uitstulping, id.
evaluate, to ~ waarde schatten, beoordelen, id.
E (cf. assessment report)
evaluation onderzoek, beoordeling, id. E (cf. Medicines
Evaluation Board)
Evan’s syndrome thrombocytopenische purpura
evanescent vluchtig, voorbijgaand, onstabiel
Eve (sl.) ecstacy, MDEA
event recorder door patiënt activeerbaar apparaat voor
registratie van aritmie E (cf. Holter)
eventration uitstulping van de ingewanden uit de buikholte
eventual uiteindelijk
eversion draaiing naar buiten, kering naar buiten
everted buitenwaarts gedraaid
evidence bewijs(materiaal), aanwijzingen, id.
evisceration verwijderen van de (buik)ingewanden
E (=exenteration)
evoked potential reactiepotentiaal E (cf. BAEP, SEP, VEP,
VECP)
evolutionary developmental biology deelgebied binnen de biologie
dat een vergelijking maakt tussen de ontwikkelingsprocessen
van verschillende diersoorten
evolving of an infarction het zich ontwikkelen van een infarct
Ewart’s sign percussie gedempt en bronchiaal ademen
N (bij pericardiaal exsudaat)
Ewing sarcoma/tumor maligne bottumor bij jeugdigen
Ewing test test om autonome effecten op het cardiovasculaire
systeem te bestuderen
exacerbating verslechterend, bergafwaarts gaand
exacerbation verslechtering, verergering, id.
exaggerated overdreven, met te sterke werking
exam(ination) onderzoek, test E (cf. physical examination)
exanthem subitum roseola infantum, zesde ziekte, id.
exanthem with meningitis, epidemic ~ enterovirusziekte van CZS
exanthem(a) uitslag van de huid, huiduitslag, id.
exanthem, lichenoid psoriasiform ~ parapsoriasis lichenoides
exanthematous gepaard gaande met exantheem, id.
excavated uitgehold, verdiept, uitgediept, id. E (cf. pectus
excavatum, morning glory disc anomaly)
excavation, atrophic ~ uitholling van de blinde vlek van het
oog E (=cupping of optic disk; cf. bean pot excavation, choked
disc, optic cup, optic pit, tilted disc)
exceed, to ~ overschrijden, overtreffen E (cf. excess)
91
Exceptional Medical Expenses Act Algemene Wet Bijzondere
Ziektekosten N (=AWBZ)
excess overmaat, surplus, overschot
excess death rate oversterfte
excessive overdreven, buitensporig
exchange uitwisseling E (cf. gas exchange)
exchange transfusion wisseltransfusie, doorspoelingstransfusie,
exsanguinatie-transfusie
exchanger wisselaar E (cf. countercurrent, heat exchanger)
excimer → eximer
excipient elke farmacologisch inerte hulpstof
excision uitsnijding, operatieve verwijdering (1); fase in
ontwikkelingsproces van mRNA’s waarbij introns worden
verwijderd (2) E (cf. ligation)
excitability prikkelbaarheid, stimuleerbaarheid
excitation stimulering, prikkeling, id. N (bv. van zenuw/spier)
excited opgewonden, geprikkeld, gestimuleerd N (psychisch
opgejaagd; fysiek geprikkeld)
excited skin syndrome vals positieve huidreacties bij epicutane
test uitgevoerd tijdens actieve aanval van eczeem E (=angry
back phenomenon)
excitement opwinding, excitatie
excitometabolic met toename van de metabole activiteit
excitotoxicity beschadiging van neuronen a.g.v. overstimulatie
van receptoren E (largely mediated by an excessive influx of
calcium into neurons triggered by the activation of glutamate
receptors)
excochleation uitlepelen van een holte, curetteren
excoriation ontvellen, schaafwond, id. N (verlies van de
opperhuid tot stratum papillare)
excrescence uitwas, uitgroeiing die abnormaal is E (cf. spongy
excrescence)
excreta uitscheidingsproducten, uitwerpselen, id.
excreted uitgescheiden N (cf. afscheiding)
excreting afscheidend
excretion uitscheiding(sproduct)
excretory duct afvoerbuis N (van een orgaan/klier)
excruciating pain folterende pijn, martelende pijn
excursion of the chest uitzetting van de thorax N (m.b.t. de
ademhalingsbeweging)
executive physical uitgebreid periodiek medisch onderzoek voor
hogere functionarissen E (broadened testing under the false
assumption that more is better)
exenteration, total pelvic ~ radicale hysterectomie plus
cystectomie en abdominoperineale resectie van het rectum
exercise oefening, (lichamelijke) inspanning
exercise pill geneesmiddel dat de contractiele eigenschappen
van spiervezels beïnvloed op een wijze zoals bij fysieke
inspanning
exercise, physical ~ lichaamsbeweging
exergonic energieleverend proces betreffend E (in a
biochemical reaction; cf. endergonic, ergogenic, ergolytic)
exert, to ~ uitoefenen
exertion krachtige inspanning
exertional dyspnea ademnood bij inspanning Fr. (=dyspnée d’effort)
exfetation extra-uteriene zwangerschap
exfoliation afschilfering, vervelling, id. N (loslaten van
huidlagen in de vorm van schilfers)
exfoliation syndrome afwijking waarbij o.a. het voorste deel van
het lenskapsel bedekt is met wit pluizig materiaal
E (=pseudoexfoliation of lens, pseudoexfoliation
syndrome)
exfoliative schilferig
exhalation uitademing, verdamping
exhaust valve uitlaatklep
exhaust, to ~ uitputten (1); uitpompen (2)
exhaustion uitputting N (door ziekte of overmatige inspanning)
exhibit, to ~ toedienen (1); vertonen, tentoonstellen (2)
N (ad 1: als een remedie)
Exc – exp
eximer, excimer E (=excited dimer; cf. laser)
exit uitgang (1); dood (2)
exit dose stralingsdosis op de plaats waar de as van de bundel
het lichaam verlaat E (cf. depth dose)
Engels-Nederlands
exit site of catheter katheterpoort
exocervix (obs.) portio van de baarmoederhals N (vaginaal deel
van de cervix)
exocrine uitscheidend naar buiten, id.
exocytosis proces waarbij de inhoud van intracellulaire
vesikels wordt uitgescheiden via fusie van de
vesikelmembraan met de celmembraan
exoerythrocytic stage stadium gelegen buiten het directe contact
met erytrocyten N (m.b.t. malaria parasiet)
exogenous komend van buiten, exogeen
exognosis verlegenheidsdiagnose
exomphalos navelbreuk, hernia umbilicalis, id.
exon (abbr.) regio van DNA-genoom met transcriptie naar
mRNA, id. E (=EXpression regiON; cf. intron)
exonic indel zeldzame genoomverandering op basis van
insertie/deletie
exonuclease enzym dat het afsplitsen van een enkel nucleotide
katalyseert
exopeptidase peptidase dat werkzaam is bij N- of
C-terminus
exophoria latent strabismus divergens, id.
exophthalmic goiter struma met exoftalmus
exophthalmos oogbol naar voren, ogen die uitpuilen
exophytic buitenwaarts groeiend
exostosis beenspoor, botwoekering, benige uitwas N (een aan
de oppervlakte uitgroeiend stuk bot); E (cf. carpal boss)
exotropia strabismus divergens, id.
expansion uitzetting, uitbreiding, toename, id. N (m.b.t.
oppervlak of inhoud); E (cf. infarct expansion)
expectancy, life ~ levensverwachting
expected date (obst.) datum waarop de zwangere uitgerekend
is E (cf. EDD)
expecting, to be ~ in blijde verwachting zijn
expectoration ophoesten, sputum opgeven uit luchtwegen
expel, to ~ uitstoten, uitdrijven
expensive duur, kostbaar
experience rating systeem waarbij de hoogte van de
verzekeringspremie afhangt van het aantal vorderingen in
voorgaande jaren
experimental proefondervindelijk, id.
experimental animal proefdier
experiments on animals Act wet op de dierproeven
experiments on animals Decree dierproevenbesluit
expert system systeem dat berust op kunstmatige intelligentie
en dat helpt bij een besluitvorming
expiration uitademing, id.
expiration date vervaldatum, verloopdatum E (laatste tijdstip
van geldigheid)
expiratory tijdens de uitademing
expire, to ~ uitademen (1); vervallen, verlopen, ongeldig
worden (2)
explant, to ~ overplanten in voedingsbodem, enten
exploratory surgery kijkoperatie E (cf. laparotomy)
exploring electrode tastelektrode, actieve elektrode
explosion ontploffing, uitbarsting, id.
explosive cell swelling verschijnsel waarbij reperfusie van
een ischemisch gebied resulteert in versnelde necrose met
intracellulair oedeem E (cf. reversible ischemic injury)
explosive epidemic epidemie die plotseling en hevig is
expose, to ~ blootstellen
exposure belichting, blootstelling
exposure treatment open wondbehandeling
expression gezichtsuitdrukking (1); uiting (2) N (in genetica:
graad waarin de dominante factor aanwezig blijkt te zijn);
E (cf. gene expression)
exp – ezr
expression, stable ~ uiting van een nieuw gen dat overgedragen
is naar cellen en geïntegreerd in chromosomen van de
doelwitcel
expression, transient ~ uiting van een nieuw gen dat
is overgedragen naar een doelwitcel maar aldaar
extrachromosomale replicatie ondergaat
expressionless face maskergelaat, uitdrukkingsloos gezicht
expulsion uitstoting, uitdrijving E (cf. accelerated expulsion)
exsanguination verbloeding, bloed onttrekken/aftappen, id.
E (cf. extrication)
exscind, to ~ uitsnijden, afsnijden
exstrophy extroversie, omstulping, ectropia N (bv. van
urineblaas)
extended arms gestrekte armen
extended care algemene verzorging voor herstellenden en
gehandicapten die geen ziekenhuisopname vereisen
extended-spectrum beta-lactamase bacterium superbacterie
E (cf. ESBL)
extender hulpstof gebruikt om het volume te vergroten
E (e.g., as bulk in food)
extensibility rekbaarheid
extension strekking (1); uitbreiding (2); verlenging (3)
E (cf. hyperextension, infarct extension, superextension)
extension cable verlengsnoer E (cf. connector, mains, power
line)
extensive uitgebreid, uitgestrekt, omvangrijk
extensor strekker, strekspier, id.
extent omvang, uitgebreidheid
exteriorize, to ~ (op chirurgische wijze) buiten het lichaam
brengen
external uitwendig (gelegen), buitenste, id.
external acoustic meatus uitwendige gehooropening
external ear uitwendig oor
external muscles of the eye externe oogspieren
extirpation wegnemen van orgaan(deel), uitroeiing
extraadrenal gelegen buiten de bijnier, id.
extracapsular gelegen buiten het kapsel, id.
extracellular gelegen buiten de cel, id.
extracorporeal buiten het lichaam E (cf. ECC)
extract aftreksel, id. N (van organische stof)
extracting forceps kiezentang
extraction kunstverlossing (1); het trekken van een kies (2)
E (cf. vacuum extraction)
extradural gelegen buiten de hersenvliezen, id. E (=epidural)
extrahepatic gelegen buiten de lever, id.
extraluminal buiten het lumen
extramedullary gelegen buiten het merg, id.
extramembranous buiten de membraan gelegen
extraneural gelegen buiten de zenuw
extranodal gelegen buiten de lymfklier
extraocular gelegen buiten de oogbol
extraperitoneal gelegen buiten het buikvlies
extraprostatic gelegen buiten de prostaat
extrapulmonary gelegen buiten de long
extrapyramidal gelegen buiten de piramidebaan E (cf. EPS,
COEPS)
extrarenal gelegen buiten de nier, id.
extrasystole premature hartslag, id. E (cf. asystole)
extrathoracic buiten de borstkas, extrathoracaal
extrauterine buitenbaarmoederlijk, gelegen buiten de
baarmoeder, id. E (cf. fallopian)
extravaginal buiten de vagina, id.
extravasal, extravascular gelegen buiten het bloedvat
extravasation of blood uittreden van bloed naar het weefsel
extravasation of urine het weglekken van urine uit urinewegen
extraversion of uterus prolaps van de uterus E (=extroversion)
extremity ledemaat, arm, been, extremiteit
92
extremity, lower ~ been, onderste ledemaat
extremity, upper ~ arm, bovenste ledemaat
extrication bevrijding van een bekneld slachtoffer
E (cf. emergency medicine, exsanguination)
extrinsic van buitenaf komend, id. N (d.w.z. de oorsprong ligt
buiten het lichaam)
extrophy binnenstebuiten kering E (=exstrophy)
extroversion of uterus prolaps van de uterus E (=extraversion)
extrude, to ~ uitpersen, verdrijven, uitstoten
extrusion of lacrimal gland lacrimale mucokèle
extrusion, vitreous ~ prolaps van glasvocht
extubate, to ~ verwijderen van een slang of canule, id.
E (cf. intubation, detubation)
exudate (troebel) ontstekingsvocht, exsudaat N (let op de
spelling: in het Engels ontbreekt de ‘s’)
exudation uittreden van ontstekingsvocht, exsudatie
exudative exsudatief, ontstekingsvocht betreffend
exude, to ~ sijpelen, nattend zijn, door kleine openingen naar
buiten komen E (cf. ichor, oozing, weeping)
eye oog, oculus (L.), ophthalmos (Gr.) E (cf. blinker, brassy
eye, black eye, bull’s eye, camp eyes, cat eye, cock-eyed, cross-eyed,
dancing eye, owl eyes, pink eye, raccoon eyes, spring eye, sticky eye,
mope-eyed, phakic eye)
eye (sl.) privédetective (1); televisiescherm (2) E (cf. eyes)
eye balling met timmermansoog beoordelen N (e.g., van
echocardiogram)
eye bank corneabank
eye blinking knipogen (1); knipperen met de ogen (2)
eye chamber oogkamer E (cf. intraocular fluid)
eye complaints oogklachten
eye cream oogzalf
eye cup oogbeker
eye dancing onregelmatige en herhaalde oogbewegingen
E (=dancing eye, opsoclonus)
eye flap oogklep, paropion E (cf. blinker)
eye muscle oogspier
eye muscles/movements, (motor) control of ~ oogmotoriek
E (cf. doll’s eye manoeuvre)
eye ointment oogzalf
eye pain oogpijn
eye preserving treatment oogsparende behandeling
eye sight gezichtsvermogen, visus
eye signs objectief waarneembare visusproblemen
eye wrinkles rimpels bij het oog, kraaienpoten
eyeball oogbol E (cf. oculogyria)
eyebrow wenkbrauw, supercilium
eyeground oogfundus
eye-hole (sl.) vagina
eyelashes wimpers, ooghaartjes E (cf. flicker an eyelash)
eyelid ooglid
eyelift cosmetische blefaroplastie E (=eye tuck)
eye-mouth gap discrepantie tussen werkelijke calorische
opname en verrichte inspanning en anderzijds de rapportage
door de patiënt met eetproblemen E (cf. diet, obesity)
eye-opener (sl.) penis (1); borrel bij het opstaan (2)
eyepiece oculair
eyes (sl.) borsten E (cf. she’s got a nice pair of eyes)
eyestrain gespannen ogen
eye-tooth hoektand, oogtand
eyewash oogwater, oogspoelwater, collyrium E (=collyrium)
eyewash (sl.) vleierij (1); flauwekul, kletspraat (2) E (cf. balls,
boloney)
eyewear hulpmiddelen om het zicht te verbeteren of de ogen
te beschermen
eyeworm disease of Africa loiasis van het ooglid
ezrin eiwit (80 kDa) met regulerende functie en voorkomend
in microvilli
93
f Fahr-Volhard disease maligne nefrosclerose
FA (abbr.) E (=fluorescein angiography)
Fab (abbr.) fragment van IgG immunoglobuline
E (=antigen-binding fragment)
FAB (abbr.) classification E (=‘French-American-British’
morphology system for leukemia)
Faber’s anemia/syndrome hypochrome/pernicieuze anemie
FABP (abbr.) E (=fatty acid binding protein)
Fabre → Martorell-Fabre syndrome
Fabry’s disease angiokeratoma corporis diffusum
FAC (abbr.) E (=fluorouracil plus doxorubicin and
cyclophosphamide; cf. TAC)
FACC (abbr.) E (=Fellow of the American College of Cardiology)
face gelaat, gezicht E (cf. expressionless face)
face lifting huidplooien in het gelaat operatief opheffen
face presentation aangezichtsligging
face validity rechtsgeldigheid op basis van initieel onderzoek
face-down posture houding met neerhangend gezicht
E (cf. ‘pulseless disease’)
facet glad oppervlak bij een botverbinding, gewrichtsvlak
E (cf. osteophyte, exostosis)
facet cell bep. cel in het urotheel E (=umbrella cell; cf.
uroplakin III)
facial (nerve) neuralgia aangezichtspijn E (=trigeminal neuralgia)
facial expression gelaatsuitdrukking
facial flushing blos, blozen E (cf. mitral facies, hotdog headache)
facial muscle gelaatsspier
facial nerve hersenzenuw VII, nervus facialis
facial obesity pafferig gezicht E (cf. centripetal obesity)
facial palsy/paralysis verlamming van n. facialis
facies uiterlijk van het gezicht, aangezicht, id.
E (cf. asymmetric crying facies)
facilitated diffusion passief transport door de celmembraan dat
wordt bevorderd door een bepaald overdrachteiwit
FACS (abbr.) E (=fluorescence-activated cell sorter; cf. flow
cytometry)
FACT (abbr.) E (=Functional Assessment of Cancer
Therapy)
factitial hypoglycemia te laag bloedsuikergehalte door stiekem
gebruik van insuline of door een middel dat de secretie van
insuline stimuleert E (=factitious hypoglycemia;
cf. secretagogue, surreptitious use)
factitial, factitious kunstmatig, onnatuurlijk
factitious diarrhea door patiënt gerapporteerde buikloop zonder
aanwijsbare oorzaak E (often due to surreptitious abuse of e.g.,
laxatives; measure stool osmolality as an objective test for the
diagnosis when dilution with water is suspected)
factitious disorder geveinsde ziekte(toestand), onecht
ziektebeeld E (cf. professional patient, baron Von Muenchausen
syndrome, peregrinating patient)
factor → intrinsic factor, TGF, PDGF, EDRF, EGF, FGF, IGF,
transcription factor
factorial faculteit N (in de wiskunde/statistiek, bv.
5!=1×2×3×4×5=120)
faculty member staflid van universiteit
FAD (abbr.1) E (=flavin adenine dinucleotide)
FAD (abbr.2) E (=familial Alzheimer’s disease)
FADD (abbr.) E (=Fas associated death domain; cf. FLAME,
FLICE, FLIP)
fade on pressure, to ~ verbleken bij het uitoefenen van druk
FAE (abbr.) E (=follicle-associated epithelium)
faecal, faeces (Br.) → fecal, feces (Am.)
FAF (abbr.) E (=Fas associated factor)
Faget sign relatieve bradycardie
Fahraeus effect verschijnsel waarbij hematocriet in een
microvat afneemt
FA – far
failed induction of abortion mislukte inleiding van een abortus
failure functiestoornis, mislukking, gebrek, falen E (cf. heart
failure, fear of failure, renal failure, vision failure)
Engels-Nederlands
failure to thrive niet gedijen, klein van stuk blijven E (=FTT)
failure, backward (heart) ~ hart dat veneus aanbod slechts
gedeeltelijk wegpompt
failure, gonadal ~ functiestoornis van geslachtsklier(en)
faint syncope E (cf. TLOC)
fainting flauwvallen, syncope, flauwte E (cf. blackout, coma,
qualm, TIA, unconsciousness)
fainting spell flauwte(aanval)
faintness uitputting, verzwakking
fair complexion zachte huid (in het gezicht)
fair skinned met blanke huid
fair-haired blond, met blonde haren
fairly tamelijk, zo goed als
faith healer gebedsgenezer(es)
FAK (abbr.) E (=focal adhesion kinase)
fakolytic cataract overrijp cataract
falciform hymen sikkelvormig maagdenvlies E (=lunar hymen,
crescentic hymen)
fall herfst, najaar (1); afname, daling (2)
fallen arches doorgezakte voeten
falling tendency valneiging, neiging om te vallen
fallopian pregnancy buitenbaarmoederlijke zwangerschap
E (cf. extrauterine)
fallopian tube eileider, tuba uterina (L.) E (cf. noninsufflation of
fallopian tube, nonpatent fallopian tube, tenderness)
false aneurysm pseudoaneurysma N (met ruptuur van de
vaatwand)
false belief overtuiging die niet overeenkomt met de realiteit
false cyst pseudocyste
false keloid hypertrofisch litteken
false labor pain valse weeën N (zonder partus, i.h.b. zonder
verandering van de baarmoederhals)
false negative rate percentage valsnegatieven
false position scheve verhouding
false positive rate waarschijnlijkheid dat resultaat van test
positief zal zijn wanneer de bijbehorende ziekte afwezig is
E (=100 minus sensitivity percentage)
false pregnancy schijnzwangerschap, pseudograviditeit,
gravitas nervosa (L.) E (=pseudocyesis)
false ribs → ribs
falx (L.) sikkelvormige structuur
familial nuchal bleb syndrome autosomaal recessieve aandoening
met o.a. verhoogd alpha-foetoproteïne in amnionvloeistof
familial polyposis familiair voorkomende poliepenvorming
familiar with vertrouwd met
family balancing het in evenwicht brengen van het aantal
jongens en meisjes in een gezin door eicelmanipulatie
family doctor huisarts
family history familieanamnese
family planning op rationele wijze binnen het gezin
anticonceptie hanteren E (cf. natural family planning)
family practice huisartspraktijk
family tree stamboom
famine edema hongeroedeem
FANA (abbr.) E (=fluorescent antinuclear antibody)
Fanconi(-de Toni)(Debre) syndrome aminodiabetes
Fanconi’s anemia congenitale pancytopenie
fanning out waaiervormig verspreiden
Fano factor variantie van het gebeurtenisnummer gedeeld
door het gemiddelde E (indicates the degree of event clustering
or anticlustering in a point process)
FAP (abbr.1) E (=Fas associated phosphatase)
FAP (abbr.2) E (=familial adenomatous polyposis; cf. CRC)
far point vertepunt L (=punctum remotum)
faradize, to ~ spier of zenuw stimuleren met wisselspanning
Far – Fei
Farber(-Uzmann) disease/syndrome gedissemineerde
lipogranulomatose
farcin, farcy malleus
farmers’ lung boerenlong
farmers’ skin ruwe huid N (a.g.v. klimaatinvloeden)
FAS (abbr.) E (=fatty acid synthase)
Fas (abbr.) bep. receptor op de plasmamembraan die een
binding maakt met een bijbehorend fasligand E (=member of
TNF receptor family; promotes apoptosis. Also known as CD95 or
APO-1; cf. FADD)
fascia bindweefselvlies, peesvlies, aponeurosis, id.
fascial fascie betreffend E (cf. facial)
fascicular bundelvormig, gebundeld
fasciculation spontane contractie van kleine spierbundels, id.
fasciitis fascieontsteking
fascioliasis leverbotinfectie
fasciolop(sia)sis intestinale distomiasis
fasciotomy operatieve insnijding tot het niveau van de fascie,
id. E (e.g., to relieve pressure and restore neurovascular function)
FASEB (abbr.) E (=Federation of American Societies for
Experimental Biology)
fast → acid-fast
FAST (abbr.) E (=functional assessment staging; cf. GDS, NPI,
MMSE, SIB)
fast activity (of EEG) elektrische activiteit (van de hersenen) met
een frequentie boven de 13 Hz
fast food maaltijd uit een snackbar E (cf. junk food)
fast pulse snelle pols(frequentie), tachycardie
fastidious (bact.) m.b.t. specifieke voedingseisen
fastigium hoogtepunt van koorts of ziektebeeld (1); apex van de
vierde hersenventrikel (2)
fasting glucose nuchtere glucosespiegel
fasting value nuchterwaarde
fat cell vetcel, zegelringcel, adipocyt N (bindweefselcel met
vetvacuole)
fat embolism vetembolie
fat necrosis vetnecrose E (cf. ghost cell)
fat pad vetkwab, vetkussen(tje)
fat suction liposuctie E (=body contouring, suction lipectomy,
lipoplasty)
fat tissue vetweefsel
fatal noodlottig, dodelijk, fataal
fatal familial insomnia prionziekte met puntmutatie in codon
178 van het gen voor het prioneiwit E (cf. scrapie, kuru,
Creutzfeldt-Jakob)
fatality rate percentage dodelijke (on)gevallen
fatigability snelle/gemakkelijke vermoeibaarheid
E (cf. defatigation, indefatigability)
fatigue vermoeidheid E (cf. overfatigued)
fatigue syndrome, chronic ~ myalgische encefalomyelitis, id.
E (=chronic Epstein-Barr virus)
fatigue, muscle ~ spiervermoeidheid E (cf. leg-weary)
fats, neutral ~ vetten die gezuiverd zijn
fatty acid (free ~) vetzuur (vrij ~) E (cf. FFA, myristic acid,
palmitic acid, palmitoleic acid)
fatty degeneration vettige verandering
fatty degeneration of liver leververvetting
fatty granule cell microgliacel met vetvacuole E (cf. granule cell)
fatty infiltration vetophoping in cel/weefsel E (=adipose
infiltration)
fatty liver vetlever
fatty necrosis vetnecrose E (cf. ghost cell)
fatty tissue vetweefsel
fatty tumor lipoom, vetweefselgezwel
fatuous dwaas, sullig, dom
fauces keelingang, oropharynx E (cf. glossopalatine arch,
pharyngopalatine arch)
faulty posture verkeerde houding
fava bean toxicity overgevoeligheid voor tuinbonen, favisme
94
favism fabisme, favisme
favorable prognosis gunstige prognose E (cf. poor prognosis)
Favre-Racouchot disease elastoidosis cutanea nodularis
favus hoofdzeer, id. E (tinea favosa); N (gele korsten op het
hoofd)
favus with scutulae witkop N (schotelvormige korsten bij tinea
capitis)
FBGC (abbr.) E (=foreign body giant cell)
FBS (abbr.1) E (=fasting blood sugar)
FBS (abbr.2) E (=fetal bovine serum)
FC (abbr.) E (=fibrous cap; cf. ASVD, atherosclerosis)
FCA (abbr.) E (=Freund’s complete adjuvant=CFA)
FCMD (abbr.) E (=Fukuyama congenital muscular dystrophy;
cf. fukutin)
FCR (abbr.1) E (=crystalizable region of antibody receptor)
FCR (abbr.2) E (=flexor carpi radialis)
FCS (abbr.1) E (=fetal calf serum)
FCS (abbr.2) E (=fluorescence correlation spectroscopy)
FCTC (abbr.) E (=Framework Convention on Tobacco Control)
FDA (abbr.) E (=Food and Drug Administration; cf. DEA,
MAUDE)
FDC (abbr.) E (=follicular dendritic cell; cf. BLC)
FDG (abbr.) E (=2-deoxy-2-fluoro-D-deoxyglucose; imaging probe
used to monitor glucose metabolism)
FDP (abbr.) E (=fibrin degradation product; cf. fibrin split)
FDR (abbr.) E (=false discovery rate; cf. FP, FN, TP)
FDTD (abbr.) E (=finite-difference time-domain)
fear of vrees voor E (cf. anxiety)
fear of failure faalangst, hamartofobie
fear of heights hoogtevrees
feathery degeneration gezwollen levercel gevuld met gal
feathery pattern vederachtig patroon
feature kenmerk, karakteristiek, hoofdpunt E (cf. clinical
features)
febricula vluchtige koortsaanval
febrific koortsverwekkend, gekenmerkt door koorts
febrile koortsend
febrile convulsion koortsstuip, koortsconvulsie
fecal (Am.) uitwerpselen betreffend, fecaal E (cf. faecal (Br.))
fecal retention obstipatie, ophouden van de ontlasting
N (cf. defecatieangst)
fecalith darmconcrement, dreksteen, coproliet, fecoliet
feces (Am.) ontlasting, uitwerpselen, id. E (faeces (Br.);
cf. impacted feces, stools)
fecundability bevruchtingskans
Fede’s disease ulceren van de tongriem met daarbij
granulatievorming E (=frenal ulcer)
feeble-minded zwakzinnig
feebleness zwakheid, krachteloosheid
feed voeding(sbeurt) van een baby E (cf. infant nutrition,
supplementary feeding)
feed forward control anticiperende besturing
feedback terugmelding, terugkoppeling
feedback, internal ~ interne terugkoppeling in cerebellum t.b.v.
motoriek E (=corollary discharge)
feedback, negative ~ tegenkoppeling
feeder cellaag die bestaat uit bindweefselcellen waarop
embryonale stamcellen dienen te groeien teneinde
pluripotent te blijven
feeding voeding E (cf. breast feeding, tube feeding)
feeding problem voedingsprobleem
feeding tube voedingssonde E (cf. nasal tube)
feeling gevoel, sensatie (1); meelevend, emotioneel (2)
feeling of fullness vol gevoel
feeling of terror/fear angstgevoel
Feer’s disease acrodynie, dermatopolyneuritis
FEF (abbr.) E (=forced expiratory flow)
feign an illness, to ~ veinzen van ziekte, simuleren van ziekte
Feigticher → Ullrich
95
feint schijnbeweging E (cf. menace)
FELASA (abbr.) E (=Federation of European Laboratory Animal
Science Associations)
felching (sl.) perversiteit waarbij semen wordt opgezogen uit
een lichaamsopening
Felix → Weil-Felix test
fellation coitus ex ore (L.), irrumatio, id.
fellow in cardiology arts-assistent bij afdeling cardiologie
fellow of a specialty society lid van een vereniging voor
specialisten
fellow, research ~ onderzoeksmedewerker
felon fijt, paronychia, abces van vetkussentje van distale
falanx E (=agnail, whitlow, paronychia)
Felty’s syndrome reumatoïde artritis en splenomegalie
FEM (abbr.) E (=finite element method)
female vrouw (1); vrouwelijk (2)
female adnexa tubae en ovaria
female circumcision (rituele) besnijdenis bij de vrouw
E (cf. infibulation, deinfibulation, clitoridectomy, Sunna circumcision)
female gonads ovaria
female suffering vrouwenleed
female urogenital sinus embryonaal stadium van vestibulum
vaginae
feminine habitus vrouwelijk uiterlijk
feminization, testicular ~ androgeenongevoeligheidssyndroom
femoral dij(been) betreffend
femoral head femurkop
femoral hernia dijbreuk, merokèle, hernia femoralis
femoral neck fracture collumfractuur, fractuur van femurhals
femoral triangle trigonum femorale (L.), driehoek van Scarpa
E (cf. cremasteric reflex)
femorocele dijbreuk, merokèle, hernia femoralis E (=femoral
hernia; cf. inguinal hernia)
femur (L.) [pl. femora] bovenbeen, dijbeen, dij, id. E (=thigh
bone)
fending off afweer (psy.) E (cf. defense)
Fendt → Spiegler-Fendt sarcoid
fenestrate gevensterd, met venstervormige openingen
fenestrated drape afdekdoek met een venster
Fenwick’s disease gastritis met atrofie van mucosa E (=atrophic
gastritis)
FEP (abbr.) E (=free erythrocytic porphyrin)
fer-1 (abbr.) C. elegans spermatogenese factor E (cf. dysferlin)
Ferguson-Smith epithelioma schilferend epithelioom
FERM (abbr.) E (=4.1(f)-ezrin-radixin-moesin)
fermentation gisting o.i.v. enzym, id. E (cf. bioreactor)
Fernandez reaction vertraagde overgevoeligheid bij lepromin
Fernell’s disease aneurysma van de aorta
ferning varenpatroon van brandwonden op de huid a.g.v.
blikseminslag E (cf. lightning injury, side flash, Lichtenberg’s
flowers, secondary arrest, step voltage)
ferning (obst.) palmbladvorm van gedroogd cervixslijm
E (=Fern pattern)
ferox, prurigo ~ huidziekte met jeuk N (ernstige variant)
ferric ferri, driewaardig ijzer bevattend
Ferriman-Gallwey scale schaalverdeling t.b.v. de indeling van de
ernst van hirsutisme
ferritin (een bepaald) ijzer-eiwitcomplex, id.
ferroportin component die verantwoordelijk is voor het
transporteren van ijzerbestanddelen van de enterocyten naar
de circulatie
ferruginous ijzerhoudend (1); roestkleurig (2)
fertile eunuch syndrome endocriene afwijking door
choriongonadotrofine E (=Pasqualini’s syndrome)
fertility vruchtbaarheid, id. E (cf. wet days)
fertility awareness anticonceptie op basis van de
temperatuurmethode E (=natural family planning)
fertilization bevruchting, conceptie, id.
fertilizer (chemical ~) kunstmest
fei – FFI
fes een Fujinamisarcoomvirusoncogeen van de kip dat
codeert voor een 92 kDa nonreceptor tyrosine kinase
E (the homolog for the cat is: fps; cf. fur)
FES (abbr.) E (=functional electrical stimulation)
Engels-Nederlands
FESP (abbr.) E (=3-(2-fluoroethyl)spiperone; imaging probe used to
monitor dopamine receptors)
festination de loopsnelheid progressief verhogen
fetal distress foetale nood
fetal membranes foetale membranen N (d.w.z. chorion met
amnion en placenta)
fetal movement kindsbeweging, beweging van de foetus
E (cf. quickening)
fetal period periode vanaf de vierde zwangerschapsmaand
fetal position met een lichaamshouding die lijkt op de typische
ligging van de foetus
fetation ontwikkeling van de foetus
fetid (Am.) stinkend, fetide E (cf. fetor, saburra)
fetology medisch subspecialisme betreffende de ontwikkeling
van de foetus, id.
fetomaternal bleeding lekkage van foetaal bloed naar de moeder
fetopelvic disproportion benig bekken dat nauw is t.o.v. de foetus
fetoplacental foetus en placenta betreffend
fetoprotein eiwit voorkomend bij het embryo, id. E (cf. AFP)
fetor stank E (cf. saburra)
fetus foetus, fetus N (zo genoemd vanaf de vierde maand na de
bevruchting)
FEV (abbr.) E (=forced expiratory volume)
fever koorts, (temperatuur)verhoging, febris (L.) E (cf. abortus
fever, crimean hemorrhagic fever, Cyprus fever, dairy farm fever,
dandy fever, deerly fly fever, dehydration fever, dengue fever, desert
fever, dogfever, drug fever, dumdum fever, Dutton’s relapsing fever,
Ebola fever, enteric fever, estivo-autumnal fever, five-day fever, fort
Bragg fever, glandular fever, haverhill fever, hay fever, hematuric
bilious fever, hospital fever, intermittent fever, jail fever, jungle
yellow fever, Junin virus hemorrhagic fever, Katayama fever,
kedani fever, Karelian fever, Kenya fever, Koch’s relapsing fever,
Korean hemorrhagic fever, Lassa fever, lone star fever, Malta
fever, Marseille fever, marsh fever, mayaro fever, mediterranean
fever, mianeh fever, miasmatic fever, milk fever, Monday
fever, mountain fever, mud fever, Neapolitan fever, new world
spotted fever, Nine mile (creek) fever, North Asian tick-borne
fever, Novy’s relapsing fever, Obermeier’s relapsing fever, Omsk
hemorrhagic fever, Oropouche fever, pappataci fever, paratyphoid
fever, parrot fever, Pel-Ebstein fever, periodic fever, petechial
fever, pharyngoconjunctival fever, phlebotomus fever, Polish-
Russian intermittent fever, pretibial fever, puerperal fever, putrid
fever, Q-fever, Quaranfil tick fever, quartan fever, Queensland
(coastal) fever, Queensland seven-day fever, query fever, quintan
fever, rabbit fever, rat-bite fever, relapsing fever, remittent fever,
rheumatic fever, Rocky mountain spotted fever, Ross river fever,
San Joaquin-Valley fever, sandfly fever, Sao Paulo fever, scarlet
fever, seven-day fever, ship fever, snail fever, solar fever, spirillary
fever, splenic fever, spotted fever, spring fever, subtertian fever, sun
fever, swamp fever, sweating fever, sylvatic yellow fever, Tahyna
fever, Thailand hemorrhagic fever, three-day fever, tick (bite) fever,
trench fever, typhogastric fever, typhoid fever, uveoparotid fever,
valley fever, Wesselsbron fever, West-Nile fever, Whitmore’s fever,
Wolhynian fever, yellow fever, Sennetsu fever, defervescence)
fever blister koortsuitslag, blaasje op de lip bij herpes simplex
E (=cold sore, oral herpes)
fever of undetermined/unknown origin koorts e causa ignota
E (cf. FUO)
fever, miliary ~ sudamina, miliaria
feverish koortsachtig, met lichte koorts
FFA (abbr.) E (=free fatty acids; cf. trans fatty acid)
FFAT (abbr.) bep. motif dat zich richt op het endoplasmatisch
reticulum E (=two phenylalanines in an acidic tract)
FFF (abbr.) E (=field-flow fractionation)
FFI (abbr.) E (=fatal familial insomnia)
FFP – fil
FFP (abbr.) E (=fresh frozen plasma)
FFR (abbr.) E (=fractional flow reserve; cf. CFR)
FFT (abbr.) E (=fast Fourier transform; cf. FTIR)
FGF (abbr.) E (=fibroblast growth factor; cf. bFGF, EGF, FGF,
NGF, PDGF)
FH (abbr.1) E (=family history)
FH (abbr.2) E (=fumarate hydratase; cf. RCC)
FHA (abbr.) E (=family history of asthma)
FHC(M) (abbr.) E (=familial hypertrophic cardiomyopathy)
FHM (abbr.) E (=familial hemiplegic migraine)
FHR (abbr.) hartfrequentie van de foetus E (=fetal heart rate)
FIA (abbr.) E (=fluorescent immunoassay)
fiber (Am.) vezel (1); zenuwvezel (2); spiervezel (3) E (cf. fibre
(Br.), transilient fiber, skinned fiber, dense fibers)
fiber glass glasvezel E (cf. fiberoptics, endoilluminator)
fiber, muscle ~ spiervezel
fiber, nerve ~ zenuwvezel
fiber, U ~ zenuwvezel die hersenwindingen verbindt
E (=transilient fiber)
fiberoptic met behulp van glasvezel(s)
fiberoptics transmissietechniek d.m.v. glasvezels
fiber-rich diet vezelrijk dieet
fiberscope instrument om inwendige structuren te bekijken
fibrate stof die cholesterol en triglycerides in het bloed
verlaagt, id. E (class of amphipathic carboxylic acids)
fibre (Br.) → fiber
fibril vezel die dun is, filament, id.
fibrillar(y) bestaande uit dunne vezels
fibrillation individuele contracties van spiervezels
fibrillation potentials elektrische spanningen t.g.v. spontane
ontladingen van gedenerveerde skeletspiervezels
fibrin vezelstof, fibrine
fibrin coagulum fibrineprop
fibrin split product fibrinogeendegradatieproduct,
afbraakproduct van fibrinematrix E (cf. FDP)
fibrin stabilizing factor stollingsfactor XIII E (=FSF)
fibrinogen stollingsfactor I, id.
fibrinoid fibrineachtig acellulair materiaal, id. N (m.n. in de
vaatwand bij necrotiserende vasculitis)
fibrinolysin plasmine, enzym voor splitsing van fibrine
fibrinolysis enzymatische fibrinesplitsing, id.
fibrinolytic fibrineoplossende stof, fibrinolyticum
fibrinopurulent fibrineneerslag en pusvorming gevend
fibrinous fibrine bevattend, fibrineus E (cf. fibroid, fibrous,
serofibrinous)
fibroadenoma adenoom met fibrine
fibroadenosis aandoening met pijnlijke knobbeltjes in mamma
fibroblast onrijpe vezelproducerende cel, id.
N (ongedifferentieerde bindweefselcel)
fibroblastic fibroblast betreffend/gelijkend, id.
fibroblastoma tumor uitgaande van fibroblasten
fibrocaseous fibreus en necrotisch verkazend
fibrocavitary met abcesholten omgeven door fibrose
N (karakteristiek voor longtuberculose)
fibrocellular growth vezelrijke en celrijke groei
fibrocystic fibreus en tegelijk cysteus E (the term ‘fibrocystic
changes’ replaces the obsolete ‘fibrocystic disease of the breast’)
fibrocystic disease/pancreas mucoviscidose, fibrosis cystica
fibrodysplasia myositis ossificans progressiva
fibroelastosis proliferatie van elastisch bindweefsel
fibroelastosis, endocardial ~ ventrikelhypertrofie en verhard
endocard
fibroepithelioma tumor van bindweefsel en epitheel, id.
E (cf. Brenner’s tumor)
fibro-fatty tissue vezelig vetweefsel
fibrogenic bindweefselvormend E (=fibroplastic)
fibroid fibroom (1); vezelachtig, gelijkend op een
vezelstructuur (2) E (cf. fibrous, fibrinous)
fibroid tumor of uterus vleesboom, uterusmyoom
96
fibroleiomyoma (of uterus) vleesboom, uterusmyoom
fibrolipoma vezelrijk lipoom
fibroma goedaardig bindweefselgezwel, id.
fibroma molle week fibroom (met veel bindweefsel)
E (=soft lipoma)
fibroma thecocellulare xanthomatodes thecoom
fibromatosis woekering van bindweefselgezwellen, id.
N (met vorming van multipele fibromen)
fibromatous fibroom betreffend
fibromuscular bindweefsel en spierweefsel betreffend
fibromyoma myoom met bindweefselelementen, id.
fibromyositis bindweefsel- en spierweefselontsteking
fibronectin extracellulair matrixeiwit E (cf. vitronectin,
laminin)
fibroplasia bindweefselvorming, id.
fibrosarcoma vezelrijk sarcoom, id.
fibrosclerosis gevorderde fibrose met veel collageen
fibroscopic endoscopisch middels glasvezeltechniek
fibrosing fibroserend
fibrosis bindweefselwoekering, verbindweefseling, fibrose
fibrosis, cystic ~ cystische pancreasfibrose, mucoviscidose,
taaislijmziekte
fibrositis bindweefselontsteking N (i.h.b. van fascie en bij reuma)
fibrothorax fibrose van pleuraholte E (=pachypleuritis)
fibrotic lung long met bindweefselwoekering
fibrous vezelig, bestaande uit vezels, fibreus E (cf. fiber,
fibroid, fibrinous, goiter)
fibrous bone vezelrijk bot E (=wavy bone)
fibrous dysplasia (of bone) afwijking van botvormend
mesenchym N (met vervanging door bindweefsel)
fibrous thyroiditis E (=struma fibrosa)
fibrous tissue bindweefsel, vezelrijk weefsel
fibroxanthoma xanthoma rijk aan bindweefsel
fibula kuitbeen, id. E (cf. peroneal)
fibulin 3 gen waarbij een mutatie van Arg345Trp leidt tot
maculadegeneratie E (cf. Doyne’s honeycomb retinal
dystrophy)
fibulin 5 een bep. mutatie van dit gen kan leiden tot cutis laxa
fibulins familie van zes verschillende extracellulaire
matrixeiwitten die een rol spelen bij de vorming en
stabilisatie van bep. supramoleculaire complexen
ficosis sycosis
FID (abbr.) E (=free induction decay)
Fiedler’s disease leptospirose
Fiedler’s syndrome acute myocarditis
field block anesthesia veldblokanesthesie
field of vision gezichtsveld E (=visual field)
field survey transversaal onderzoek van de bevolking
fiery serpent infection dracontiasis
Fiessinger-Leroy(-Reiter) syndrome ziekte van Reiter
Fiessinger-Rendu syndrome syndroom met ernstige erythema
multiforme-achtige huiderupties op extremiteiten en laesies
van de mucosa plus hemorragische korstvorming op de
lippen met tevens koorts, hoofdpijn en arthralgie
E (=Stevens-Johnson syndrome; cf. erythema multiforme
exudativum major/minor)
fifth disease (eruptive ~) vijfde ziekte E (=erythema infectiosum)
fifth disease, venereal ~ geslachtsziekte door bep. Chlamydia
L (=lymphogranuloma venereum)
fifth toe kleine teen
fig wart condylomata acuminata E (cf. verruca)
fighting a disease bestrijden van een ziekte
FIGLU (abbr.) E (=formiminoglutamic acid)
FIGO (abbr.) E (International Federation of Obstetrics and
Gynecology)
filaceous dradentrekkend (1); draadvormig (2) E (=filamentous)
filaggrin immunologisch doelwit voor behandeling van
rheumatoïde artritis E (a protein made by keratinocytes)
filament draadvormig element, id
97
filamentary keratitis draadvormige corneaontsteking
filamentous dradentrekkend (1); draadvormig (2) E (=filaceous)
filamin eiwit (250 kDa) dat actine bindt in een bloedplaatje
E (=ABP-280)
filariasis, filarial infestation infestatie door draadworm, id.
filariform Filariae gelijkend
Filatoff/Filatov/Filatow’s disease mononucleosis infectiosa
file document dat in computergeheugen wordt opgeslagen
filiform draadachtig, draadvormig, id.
fillet band, verband, hoofdband
filling defect vullingsprobleem
filling volume of the ventricle einddiastolisch volume van het
ventrikel E (cf. preload)
film vlies, dunne laag, laagje, id.
filterable virus filtreerbaar virus
filthy person vervuild persoon
filtration zuiveringsproces, scheidingsproces
fimbria (L.) [pl. fimbriae] franje, uitloper, id.
fimbriated hymen gerafeld maagdenvlies
fimbrin eiwit (68 kDa) gehecht aan actine en voorkomend in
microvilli E (=plastin)
fin (abbr.) E (=fragilis invertible; cf. fix)
final prediction error methode voor de selectie van de orde van
autoregressiemodellen E (cf. Akaike Information Criterion)
fine hair dunne haren E (cf. beaded hair, kinky hair)
fine motor activity nauwkeurige bewegingsactiviteit
fine particular matter fijnstof E (diameter smaller than
2.5 micron)
fine spray aerosol
finemesh(ed) fijnmazig
fine-needle aspiration biopsy cytologische punctie
finger agnosia onvermogen om de vinger te herkennen
E (cf. Gerstmann syndrome)
finger cot spalk voor een vinger E (cf. frog splint)
finger, zinc ~ → zinc finger
fingerbreadth vingerbreedte
fingernail nagel van de vinger
fingerprinting, DNA ~ DNA-vingerafdruk N (techniek voor bv.
het identificeren van ouders van een individu met behulp van
DNA-kenmerken van die ouders)
fingerstall vingercondoom, gummisluifje voor vinger
fingertip vingertop
finite element analysis onderzoeksmethode waarbij een
structuur in een zeer groot aantal elementjes wordt
opgedeeld met daarna toepassing van de wetten van de
mechanica
Finkeldey → Warthin-Finkeldey cell
Finsen → Daae-Finsen disease
FIONA (abbr.) E (=fluorescence imaging with one nanometer
accuracy)
FIR (abbr.) E (=finite impulse response)
firing rate vuurfrequentie E (e.g., of action potentials)
firm tumor stevig (aanvoelend) gezwel E (cf. stony)
firmness vastheid, hardheid
first degree eerstegraads N (cf. eerstelijns)
first pass eerste passage N (vóór recirculatie)
first-aid room verbandkamer
FISH (abbr.) E (=fluorescent in-situ hybridization; cf. CGH)
fish (sl.) heteroseksuele vrouw E (mainly lesbian use)
fish baby harlekijnfoetus E (=ichthyosis congenita)
fish handlers’ disease erysipeloid
fish skin disease ichthyosis vulgaris/simplex/nitida, pityriasis
vulgaris
Fisher’s syndrome gedissemineerde
encefalomyeloradiculopathie
fishing expedition min of meer ongericht doch uitgebreid
zoeken naar gegevens E (term used in epidemiology)
FISP (abbr.) E (=fast imaging with steady precession)
fission splijting, splitsing, segmentatie
fil – fla
fissure spleet, gleuf, kloof
fissured lips gekloofde/gesprongen lippen
fissures of nipple tepelkloven
fist fucking (sl.) vuistpenetratie
Engels-Nederlands
fist, to ~ slaan met de vuist
fisting vuistneuken E (cf. paraphilia)
fistula pijpzweer, stoma, fistel
fistula from suture thread draadfistel N (a.g.v. niet-resorbeerbaar
hechtmateriaal)
fistulous duct fistelgang
fit convulsie, toeval E (cf. rum fits, uncinate fit)
fit, apoplectic ~ beroerte
fit, epileptic ~ aanval van epilepsie
fit, fainting ~ flauwvallen
fit, hysterical ~ conversiehysterie
fit, newborn ~ stuip van pasgeborene
FITC (abbr.) E (=fluorescein isothiocyanate; cf. MNP, MAGIC)
Fitz’s syndrome acute hemorragische pancreatitis
Fitz-Hugh and Curtis syndrome perihepatitis door
gonokokken
five-day fever loopgravenkoorts
fix (abbr.) E (=fragilis inversion crossover; cf. fin)
fixed drug eruption geneesmiddelovergevoeligheid
E (=dermatitis medicamentosa; dermatitis due to drugs)
fixed smile starre glimlach
fixed splitting splijting van de tweede harttoon a.g.v. vertraging
van de pulmonale component
fixed tumor gezwel dat vastzit N (aan onderlaag)
fixed-threshold angina ischemie van de hartspier a.g.v.
toegenomen zuurstofbehoefte E (=demand angina;
cf. variable-threshold angina)
FKN (abbr.) E (=fractalkine=FK)
FKRP (abbr.) E (=fukutin-related protein)
flabby week, slap
flaccid slap, week, zacht
flaccid paralysis verlamming met afwijking van spiertonus en
reflexen N (a.g.v. denervatie)
flaccidity slapte, afwezigheid van spiertonus E (cf. weakness)
flag sign witte band van hoofdhaar N (als indicator van
ondervoeding in kwashiorkor)
flagellate zweepdiertje, id.
flagellin hoofdcomponent van het voortbewegingssysteem bij
bep. bacterie E (recognized by TLR5 and leads to production of
cytokines and NO)
flagellum zweepdraad, zweephaar, flagel, id. E (cf. amastigote,
axoneme, basal body, nonflagellar, promastigote, kinetoplast);
L (cf. cilium)
flail chest fladderthorax N (t.g.v. fractuur van rib/sternum)
flail joint paralytisch fladdergewricht
FLAIR (abbr.) E (=(fast) fluid-attenuated inversion recovery;
cf. MRI)
Flajani(-Basedow) disease/syndrome struma met exoftalmus
flaky vlokkig, schilferachtig
FLAME (abbr.) E (=FADD-like anti-apoptotic molecule; also
known as FLIP)
flame cell plasmacel die bolvormige deeltjes met glycoproteïne
bevat E (=Mott cell)
flank pain pijn in de zij/flank, flankpijn
flap huidlap
flapping tremor fladderachtige tremor, asterixis N (o.a. bij
levercoma)
flappy appearance of skin huid met weinig onderhuids
bindweefsel N (m.n. bij pernicieuze anemie)
flare wal van rode huid rond infectiehaard
flaring-up opvlammen N (van een ziekte)
FlAsH (abbr.) E (=fluorescein-based arsenical hairpin binder)
FLASH (abbr.) E (=fast low-angle shot; cf. MRI)
flashback (phenomenon) herbeleving/hallucinatie die
terugkeert E (=flashback hallucinosis)
fla – foc
flashover blikseminslag waarbij de elektrische stroom
voornamelijk buiten het lichaam om afvloeit E (cf. lightning
injury, side flash, Lichtenberg’s flowers, secondary arrest, step voltage)
flask flacon, kolf, flesje
flat bones platte beenderen E (cf. long bones)
flat foot platvoet, pes planus (L.) E (=splay foot)
flat sound dof geluid
flat swelling vlakke zwelling
Flatau → Schilder-Flatau disease
flatness to percussion kort en hoogfrequent geluid bij percussie
flattened afgevlakt
flattening afvlakking, afplatten
flatulence winderigheid, id. N (met opgezette buik)
flatus wind, gas uit de maag, id.
flaw scheur, breuk, barst, zwakke plek (1); (methodologische)
fout (2)
flax dressers’ disease vlaswerkersziekte
flea vlo
fleck spikkel, vlek
fleeting blindness amaurosis fugax, scotoma scintillans
Fleischer(-Kayser) ring corneapigmentatie
Fleischner’s disease ontsteking van bot en kraakbeen van de
middelste vingerkootjes
flesh vlees (van de huid) E (cf. proud flesh, meat, live flesh)
flesh colored vleeskleurig
flesh wound oppervlakkige verwonding
fleshy mole vleesmola
flex, to ~ hard aanvoelen van een spier tijdens contractie
flexible buigzaam, buigbaar
flexion buiging, bocht, gebogen toestand
Flexner-Boyd dysentery dysenterie door Shigella groep C
flexor buigspier
flexural dermatitis/eczema eczeem m.n. in de huidplooien
flexure kromming, buiging, bocht
FLICE (abbr.) E (=FADD-like ICE; cf. ERICE)
flicker an eyelash, not ~ geen spier vertrekken
flight phase zweeffase (bij het lopen) E (cf. stance phase, swing
phase)
FLIM (abbr.) E (=fluorescence lifetime imaging microscopy;
cf. AFM, CLSM, FLIM, NSOM, STM)
flinging movement trappende beweging
FLIP (abbr.) E (=FLICE inhibitory protein. Also known as FLAME-1)
flit (sl.) homoseksuele man met vrouwelijke trekken
E (cf. breeder, calamite, bath-house, frit)
floating kidney beweeglijke nier
floating teeth verhoogde mobiliteit van gebitselementen
floccillation doelloos aan de kleren of het beddengoed plukken
floccose vlokkig, wollig
floccular vlokkig
flocculation uitvlokking
flock worker’s lung bepaalde interstitiële longziekte bij personen
die fijngesneden nylonvezels verwerken
flooding with saline uitspoelen met fysiologische (zout)
oplossing
floor bodem (1); verdieping, zaal (2) E (cf. mouth floor, orbital
floor, pelvic floor)
floor cell (obs.) cellichaam van gehoorcel (van Corti)
floppy infant syndrome spierzwakte en hypotonie bij kind
N (voorkomend bij diverse ziektebeelden)
floppy valve syndrome prolaps van de mitralisklep met daarbij
regurgitatie
flora, intestinal ~ darmflora E (cf. oral flora)
florid skin lesion helderrode huidlaesie
florid tuberculosis hevige tuberculose
flotation drijfvermogen E (increases when swimmer inhales and
the lungs are filled with air)
flotation (tech.) (cytologische) methode om vaste stoffen te
scheiden in een vloeistof E (used to isolate e.g., hookworm eggs
and cancer cells)
98
flour bloem (van meel)
flow stroomsterkte, doorstroming (1); bloedstroom,
doorbloeding (2) E (cf. blood flow, run-off, skimming flow)
flow chart stroomdiagram N (gebruikt bij schematische weergave
van processen)
flow motion patroon van eb en vloed tijdens stroming van
bloed in haarvaten
flow void kleurverschil in een afbeelding a.g.v.
wegstromingseffect E (=black blood; cf. bright blood in MRI)
flower cell neoplastische lymfoïde cel met prominente
meerlobbige celkern E (cf. lobation)
FLT3 (abbr.) E (=Fms-like tyrosine kinase 3)
flu griep, influenza E (cf. yuppie flu)
fluctuant swelling zwelling die fluctueert
fluctuating schommelend, op en neer gaand
fluctuation of abscess meebewegen van etterbuil bij aanraken, id.
fluency welbespraaktheid
fluffy layer dun wittig laagje na het centrifugeren van bloed
N (bestaande uit leukocyten en thrombocyten);
E (cf. buffy coat)
fluffy periostitis (radiol.) donzig uitziende beenvliesontsteking
fluid vloeistof, vocht (1); vloeibaar, vloeiend (2)
E (cf. air-fluidized, amniotic fluid, body fluid, CSF, cisternal
fluid, cloudy fluid, ECF, edema fluid, humor, ICF, interstitial
fluid, intraocular fluid, lacrimal fluid, microfluidic system,
newtonian fluid, peritoneal fluid, seminal fluid, stasis fluid)
fluid loss vochtverlies
fluid ounce inhoudsmaat (29,57 ml.)
fluid restriction vochtbeperking
fluke zuigworm, bot, parasitaire trematode E (cf. liver flukes)
flulike illness griepachtig ziektebeeld
fluor vloed, menstruatie (1); vloeispaat (2) E (cf. curse,
menotoxin, paramenstrum)
fluor albus te veel (vaginale) afscheiding
fluorescein resorcinolphthaleine, id. E (cf. FA)
fluoride binaire fluorverbinding
fluorine fluor N (chemisch element no. 9)
fluoroquinolone nieuwe antibacteriële stof tegen
Mycobacterium tuberculosis E (interacts with DNA gyrase and
DNA topoisomerase)
fluoroscopy doorlichten
fluorosis tandvlekziekte, zebratanden, fluorose
N (tandafwijking door fluorvergiftiging)
flush (of skin) plotselinge roodheid van de huid
flush syndrome carcinoïdsyndroom
flush, to ~ doorspoelen
flushes opvliegers E (cf. hot flush)
flushing (of face) overmatig blozen
flutter fladderen, hartwoelen E (cf. alar flutter)
flux vloeiing, vloed, afscheiding, fluxus
flux, bloody/serosanguineous ~ dysenterie
fly [pl. flies] vlieg
fMCG (abbr.) E (=fetal magnetocardiogram)
FMEA (abbr.) E (=Failure Mode and Effect Analysis)
fMEG (abbr.) E (=fetal magnetoencephalogram)
fMRI (abbr.) E (=functional magnetic resonance imaging;
cf. BOLD, EPR)
FMRP (abbr.) E (=fragile X mental retardation protein)
fms (abbr.) E (=furfuryl methyl sulphide)
FMT (abbr.) E (=fluorescence-mediated tomography)
FN (abbr.) E (=false negative; cf. FP, TP, FDR)
FNAB (abbr.) cytologische punctie E (=fine-needle aspiration
biopsy)
FNN (abbr.) E (=fuzzy neural network; cf. DNN)
FNP (abbr.) E (=family nurse practitioner)
foam cell schuimcel, xanthoomcel N (histiocyt met vacuolen)
foamy sputum fluim, schuimig sputum
FOBT (abbr.) E (=fecal occult blood test)
focal haardvormig, focus betreffend
99
focal adhesion regio van de celplasmamembraan
E (cf. integrin)
focal spot gebied op de anode waar de röntgenstralen worden
gegenereerd
focus (L.) [pl. foci] haard (van ziekteproces) (1); brandpunt
(tech.) (2) E (cf. Assmann’s focus, atrial focus, perifocal)
focus of infection besmettingshaard E (=nidus)
fodrin niet-erythroïde spectrine E (cf. spectrin)
foetid (Br.) stinkend, fetide
foetor (Br.) → fetor (Am.)
foetor ex naso (L.) onwelriekende geur afkomstig uit de neus
N (cf. corpus alienum of dentogene sinusitus)
foetus (Br.) → fetus (Am.)
fog mist, sluier, troebeling
fog, mental ~ toestand waarbij oriëntatie, perceptie en
bewustzijn gestoord zijn
Fogarty catheter katheter met een opblaasbaar balonnetje aan
de tip N (wordt gebruikt om arteriële embolus of trombus uit
grote vaten te verwijderen); E (=balloon-tip catheter)
Foix-Alajouanine syndrome subacute necrotiserende myelopathie
folate zout van foliumzuur
fold duplicatuur, plooi, omslag
fold, vocal ~ stemband, plica vocalis E (=vocal cord/band;
cf. chorditis)
Foley catheter blaaskatheter met ballon
foliaceous bladvormig
folic acid foliumzuur, pteroylmonoglutaminezuur
folinic acid leukovorine, foliniumzuur
follicle haarzakje (1); klierblaasje (2)
follicular conjunctivitis bindvliesontsteking met rode blaasjes
follicular cyst cyste van Graafse follikel
follicular keratosis prikpatroon, verhoorning van huidfollikels
follicular lymphoma lymfoom met cellen in groepjes
E (=nodular lymphoma; cf. IPI)
follicular mucinosis alopecia mucinosa
follicular rash blaasjesvormige huiduitslag
folliculitis haarfollikelontsteking, id.
folliculosis (aandoening met) sterke ontwikkeling van
lymffollikels
Folling’s disease fenylketonurie
follow through phase doorzwaaifase E (refers to throwing away
movement of arm)
follow-up voortzetting van een onderzoek, nacontrole,
vervolgstudie
fomes anorganische structuur/stof met daarin
micro-organismen E (=fomite)
fomite (L.) [pl. fomites] anorganische stof met daarin
micro-organismen E (=fomes)
FONA (abbr.) E (=fault or near accident; cf. ISIPS)
fondaparinux bep. antistollingsmiddel E (synthetic
pentasaccharide)
Fong’s syndrome erfelijke osteo-onychodysplasie
fontanel(le) schedelnaad, fonticulus, id.
food chain voedselketen
food safety voedselveiligheid
food(stuff) voeding(sstof), nutriënt E (cf. baby food, baked food,
canned food, fast food, fried food, home made food, junk food, sea
food, seasoned food, solid food)
foot [pl. feet] voet (anat.), pes (L.) (1); lengtemaat nl. een
(Engelse) voet ~ 30 cm (2) E (cf. athlete’s foot, claw foot,
clubfoot, dropping foot, dangle foot, madura foot, march foot,
hand-foot syndrome, splay foot, trench foot, high arch foot, hollow
foot, longitudinal arch of foot, mossy foot, immersion foot)
footdrop aandoening waarbij dorsale flexie van de voet
onmogelijk is N (a.g.v. spierverlamming); E (=drop foot, ankle
drop, dangle foot)
footfall pattern beenbelastingsdiagram N (het patroon van
grondcontact tijdens het lopen)
foramen (occipitale) magnum achterhoofdsgat
foc – for
foramen of Bochdalek trigonum lumbocostale E (cf. median,
lateral, interventricular)
foramen of Winslow (=foramen epiploicum) E (=epiploic
foramen)
Engels-Nederlands
foramen, optic ~ canalis opticus E (=optic canal)
Forbes’ disease ziekte a.g.v. glycogeenstapeling
Forbes-Albright syndrome amenorroe en lactatie bij
hypofysetumor
forbidden clone kloon van immunocompetente cellen die
tijdens het foetale leven onderdrukt is maar bij volwassenen
weer actief kan worden N (de hypothese is dat dit proces op
latere leeftijd een auto-immuunziekte kan veroorzaken)
force of morbidity intensiteit waarmee ziekte optreedt
force plate krachtenplatform N (om richting en grootte van
bodemkrachten te meten tijdens de loopbeweging); E (cf. ground
reaction force)
force platform krachtenplatform, apparaat om bodemkracht te
meten E (=forceplate)
force, excessive ~ buitensporig geweld E (cf. gray)
forced gedwongen, dwangmatig, nadrukkelijk uitgevoerd
forced feeding gedwongen toediening van voedsel (1);
dwangmatig zich overeten als onderdeel van een psychische
stoornis (2) E (cf. parenteral, binge)
forceful krachtig
force-length relationship kracht-lengte relatie
forceps pincet, tang, klem E (cf. bulldog/gouge/hemostatic/lid/
mosquito /tissue forceps)
forceps delivery tangverlossing
forceps major vezels van callosum naar occipitaalkwab
forceps minor vezels van callosum naar hemisferen
forceps, obstetrical ~ verlostang
Fordyce’s disease ectopische talgklieren (in de mond)
Fordyce-Fox disease apocriene miliaria
forearm onderarm, voorarm L (=antebrachium); E (=cubitus)
forebrain voorhersenen, prosencephalon
foreclusion (psy.) verwerping (bij psychose) E (=foreclosure);
Du (Verwerfung), Fr (forclusion)
forefinger wijsvinger, index, digitus II, demonstratorius (L.)
E (=index finger)
foregut voordarm E (=headgut)
forehead voorhoofd, sinciput (L.) E (cf. narrow forehead, frontal
bone)
foreign body corpus alienum (L.), vreemd lichaam
E (cf. FBGC)
foreleg onderbeen N (kuitbeen plus scheenbeen); E (cf. thigh
bone, femur, below-knee prosthesis)
forelimbs voorste ledematen
forelock voorlok, voorhaar
foreman (obs.) wijsvinger, demonstratorius (L.), voorste
vinger E (=fore-finger, trigger finger, scite finger, toucher)
foremilk voormelk, colostrum, biest
forensic medicine gerechtelijke geneeskunde E (=medical
jurisprudence)
foreskin voorhuid, preputium
forewater voorste baarmoederholte bij de baring
forgetful vergeetachtig
forgo feeding and dehydration, to ~ versterven
forgo life-sustaining treatment afzien van levensverlengende
behandeling
formation vorming
forme fruste (Fr.) atypische vorm van een ziekte, onvolledig
ontwikkelde vorm van een ziekte
formication gevoel dat insecten in de huid kruipen
E (cf. Tinel’s sign)
formula milk babymelk met bepaalde samenstelling N (t.b.v.
flesvoeding); E (cf. Jongkees’s formula, infant formula milk)
formulary boek met een overzicht van geneesmiddelen en hun
gebruiksvoorschriften E (cf. BNF, dispensatory)
fornication ontucht, overspel E (cf. child abuse)
for – fre
fornix (L.) [pl. fornices] gewelf, koepel, dak, id.
Forscheimer spot rode maculae op het verhemelte bij rode
hond
forskolin diterpeen die direct adenylylcyclase activeert
fort Bragg fever leptospirose
fortified milk melk verrijkt met vitaminen E (cf. certified milk,
unprocessed milk, skim milk)
fortnightly halfmaandelijks
forward (heart) failure hart met pompcapaciteit kleiner dan
orgaanbehoefte
forward problem/transform bewerking die het bronsignaal
vertaalt naar oppervlakteverschijnselen E (cf. inverse problem/
transform, feed forward control)
fossa groeve, kuil, uitholling
fossa, cranial ~ schedelgroeve
fossa, piriform ~ recessus piriformis
Foster-Kennedy syndrome homolaterale opticusatrofie en
contralaterale stuwingspapil in combinatie met anosmie
N (a.g.v. tumor van de frontaalkwab of een meningioom vanuit
het reukcentrum)
Fothergill’s disease trigeminus neuralgie (1); roodvonk (2)
foudroyant beginnend in een plotselinge en ernstige vorm
foul breath vieze adem, slechte adem, onaangename adem
foulage (Fr.) bep. massagetechniek bij spieren
foundation stichting E (cf. association)
founder transgene nakomeling
founder effect resultaat van het onderzoeken van een kleine
en geïsoleerde subgroep waarin slechts een deel van de
geneverzameling van de voorouders aanwezig is E (for
example Tay-Sachs disease in jews or the Basque mutation of
calpain-3)
four corners virus bep. Hantavirus dat pulmonaal syndroom
veroorzaakt N (Spaanse naam is: Sin Nombre virus)
four d’s E (=dysmenorrhea and dyspareunia and dysuria and
dyschezia)
four D’s dermatitis met diarrea en dementie gevolgd door de
dood E (refers to manifestations in pellagra; cf. three D’s)
four-by-four gaasje van 10 cm bij 10 cm E (cf. gauze)
fourchette (Fr.) slijmvliesplooi N (m.n. bij labia majora)
Fourier transform algoritme dat een signaal representeert in het
frequentiedomein, id. E (cf. wavelet theory, FTIR)
Fournier’s disease idiopatisch gangreen van scrotum
FOV (abbr.) E (=field of view; cf. MRI)
fovea (L.) [pl. foveae] kuil, groef E (e.g., central fovea of retina)
foveate met een kuil, voorzien van groeven
foveation putjesvorming
Foville’s syndrome alternerende hemiplegie bij ponslaesie
fowl plague pseudovogelpest
Fox(-Fordyce) disease apocriene miliaria, pseudocolloïd
Fox’s impetigo impetigo contagiosa
FOXO (abbr.) E (=forkhead box O. This refers to transcription
factors; cf. insulin, PKB)
foxy methoxy (sl.) bep. verslavend middel
E (=5-methoxydiisopropyltryptamine; cf. LSD, MDMA)
FP (abbr.) E (=false positive; cf. FN, TP, FDR)
FPA (abbr.) E (=fibrinopeptide-A)
FPLD (abbr.) E (=familial partial lipodystrophy; cf. PPAR)
fractal representatie van onregelmatige patronen door
identificatie van zich herhalende details op steeds kleiner
niveau, id.
fractalkine chemokine met als receptor CX3CR1
fraction proportie, fractie (1); bestanddeel gescheiden van een
chemisch mengsel (2) E (cf. attributable fraction)
fractionated deelsgewijs, in porties verdeeld
fractionation, chemical ~ scheiding van een mengsel of
oplossing in afzonderlijke bestanddelen
fractionation, therapeutic ~ methode om maximaal
radiotherapeutisch effect te verkrijgen door stralingsdoses
over een aantal dagen te spreiden
100
fracture botbreuk, beenbreuk, breuk, id. E (cf. bone fracture,
bursting fracture, dancer’s fracture, comminuted fracture, femoral
neck fracture, greenstick fracture, Galeazzi fracture, hangman’s
fracture, Monteggia fracture, outlet strut fracture, pelvic fracture,
Pott’s fracture, pseudofracture, tripod fracture, tuft fracture, hernia)
fracture, complicated ~ botbreuk met beschadiging van ander
weefsel E (lesion of artery, nerve or joint; cf. comminuted
fracture)
fracture, compound ~ botbreuk met open wond
fracture, open ~ gecompliceerde botbreuk
Fraenkel line (white ~) metafyse met hoge stralingsdichtheid
N (radiologisch teken van scheurbuik)
fragile broos, breekbaar, zwak, kwetsbaar
fragile skin tere huid
fragile X chromosome X-chromosoom met zwakke lange arm
N (impliceert mentale afwijkingen)
fragility, capillary ~ neiging tot ruptureren van capillairwand
E (cf. osmotic fragility)
fragility, erythrocyte ~ neiging tot hemolyse van rode
bloedcellen E (distinguish mechanical and osmotic types)
fragmentation splintervorming, versplintering
fragments of torsion dystonia fragmentarische torsiedystonie
fragmin eiwit (42 kDa) dat geassocieerd is met actine
E (cf. severin)
frailty geringe belastbaarheid, kwetsbaarheid
frambesia framboesia
frambesioma framboesia met multipele papillomata
frame constructie t.b.v. ondersteuning en vormbehoud
(1); (optisch) beeld, beeldprojectie (2); kader/venster met
informatie (3) E (cf. ARF, Bradford frame, CTFC, fps, walking
frame)
frameshift mutation mutatie a.g.v. een leesraamverschuiving
E (cf. acridine)
framework region deel van V-gebied van antistoffen gelegen
tussen de hypervariabele regio’s E (cf. CDR, FCTC)
Franceschetti’s syndrome mandibulofaciale dysostose
Francis triad combinatie van astma, neuspoliep en
salicylovergevoeligheid
Francis’ disease tularemie
frank overduidelijk, uitgesproken
Frankl-Hochwart’s disease polyneuritis cerebralis menieriformis
Franklin’s disease (bepaalde) zware keten paraproteïnemie
E (=gamma heavy-chain disease)
FRAP (abbr.) E (=fluorescence recovery after photobleaching)
Fraser’s syndrome cryptophthalmos en syndactylie
Frasier syndrome aangeboren combinatie van gonadale
disgenesie en nefrotisch syndroom a.g.v. genmutatie
E (cf. streak gonads, mixed gonadal dysgenesis)
frataxin mitochondriaal matrix eiwit dat ijzer bindt E (this
chaperone is deficient in the genetic disorder called Friedreich’s
ataxia)
fraternal twin → twin, fraternal ~
fra-X chromosome X-chromosoom met zwakke lange arm
E (=fragile X chromosome)
frayed margin rand met rafels
FRC (abbr.) E (=functional residual capacity)
FRCP (abbr.) E (=Fellow of the Royal College of Physicians)
frdA (abbr.) gen op chromosoom 9 dat codeert voor het eiwit
frataxin. Mutatie van dit gen leidt tot Friedreich ataxia
E (=fumarate reductase sububit A; cf. frataxin)
freckle sproet, zomersproet, ephelis N (ontstaan o.i.v.
zonlicht)
free medical sample artsenmonster
free run expressie van een ritme zonder aansturing uit de
omgeving E (a non-entrained rhythm; cf. coupled events,
Zeitgeber)
freebasing roken van cocaïne hydrochloride opgenomen in ether
free-body diagram statische analyse van een voorwerp m.b.v.
krachtvectoren
101
freerider persoon die zich onttrekt aan gangbare
verplichtingen maar wel profiteert van collectieve
voorzieningen
freeze-cleave method vries-breektechniek E (=freeze (fracture)
etch method)
freeze-drying vriesdrogen E (=lyophilization)
freezing fase van acuut bewegingsloos verstarren (bij een
Parkinson patiënt) (1); stilzetten van een frame uit een
bewegende serie beelden (2) E (cf. immobile, fixed)
Frei’s disease tropische bubo
fremitus trillend geluid
frenal ulcer ulceren van de tongriem met daarbij
granulatievorming E (=Fede’s disease)
French eenheid voor de maat van een katheter (0,335 mm.)
E (refers to outside diameter)
French disease vroege syfilis, lues I
French measles rode hond
frenulum teugeltje, toompje, bandje, id.
frenum of the tongue tongriem E (=lingual frenum)
FREP (abbr.) bep. hemolymf polypeptides
E (=fibrinogen-related proteins)
frequency (urinary ~) frequente aandrang tot urineren
E (=frequent urination)
frequency, angular ~ hoekfrequentie, frequentie
vermenigvuldigd met 2 p
freshwater zoetwater E (cf. blackwater, brashwater, forewater,
hindwater, tap water, waterbrash)
FRET (abbr.) E (=fluorescent resonance energy transfer; cf. CFP,
YFP)
fretfulness kribbigheid
fretting slijtage tussen twee oppervlakken met oscillerende
relatieve beweging van geringe amplitudo E (cf. caustic,
corrosive, wear)
Freudian slip veelbetekenende verspreking, ‘Fehlleistung’
Freund’s complete adjuvant emulsie van waterig antigeen in olie
dat dode Mycobacterium tuberculosis bevat E (cf. CFA, FCA)
Frey syndrome auriculotemporale syndroom
N (cf. parotistumor)
friable brokkelig, bros, breekbaar
fricative schuringsklank, id.
friction wrijven, schuren E (cf. rub)
friction burn schaafwond
friction dermatitis eczeem door trauma a.g.v. wrijving
friction rub wrijfgeruis E (cf. crackle)
frictionless consonant spraakgeluid dat primair bestaat uit
beweging van een articulator E (=glide)
Friderichsen-Waterhouse disease/syndrome meningokokkensepsis
met o.a. meningitis
fried food gebakken voedsel
Friedlaender, bacillus ~ Klebsiella pneumoniae
Friedreich’s ataxia/sclerosis spinocerebellaire ataxie
E (cf. frataxin)
Friedreich’s disease/myoclonia progressieve myoclonische
epilepsie
frigidity geringe seksuele prikkelbaarheid, id.
frisky levendig, dartel E (cf. alive and kicking)
frit (sl.) homoseksueel E (cf. breeder, calamite, bath-house, flit)
frivolous (malpractice) claim ongegrond verzoek tot
schadevergoeding E (=frivolous litigation; cf. pain and suffering
damage)
frizzled receptor voor het zoogdier homoloog van het wingless
gen (Wnt)
Froehlich’s disease/syndrome adiposogenitale dystrofie
frog splint spalk bedoeld om een vinger in een gefixeerde
positie te houden E (cf. finger cot, brace, orthosis)
Froin’s syndrome compressiesyndroom van het ruggenmerg
E (=Nonne-Froin syndrome)
Frommel’s disease lactatie met postpartumatrofie van de
uterus E (=Chiari-Frommel syndrome)
fre – fun
frondlike varenbladachtig
frontal bone voorhoofdsbeen
frontal bossing knobbels op voorhoofdsbot en pariëtaal bot
N (bij kind a.g.v. rachitis of chronische anemie)
Engels-Nederlands
frontal headache hoofdpijn gelokaliseerd in het voorhoofd
frontal lobe syndrome manifestaties bij laesie van de
frontaalkwab
frontal sinusitis voorhoofdsholteontsteking
frontal squama voorhoofdsbeen
frost on skin, uremic ~ berijpte huid door ureumkristallen
E (=urea frost)
frostbite bevriezing (van lichaamsdeel)
frosted glass matglas
frothing at lips schuim op de lippen N (bij schuimbekken)
frothy sputum schuimig sputum
frottage (Fr.) seksueel contact door wrijven van een erogene
zone van een partner
frotteurism seksuele stimulatie door in een grote menigte
tegen het lichaam van iemand van het tegenovergestelde
geslacht te wrijven, id. E (=Bakerloo syndrome; cf. paraphilia)
frown lines rimpels aan het voorhoofd E (cf. glabella)
frozen pelvis uterusfixatie aan pelvis bij een bepaald
pathologisch proces E (=hardened pelvis)
frozen red cells erytrocyten gemengd met glycerol t.b.v.
transfusie E (cf. packed red cells, washed red cells, whole blood)
frozen shoulder periarthritis humeroscapularis, idiopathische
stijve schouder, capsulitis adhaesiva E (=adhesive capsulitis)
frozen-section weefselcoupe verkregen na bevriezing,
vriescoupe
FRP (abbr.) E (=fusion regulatory protein; FRP1=CD98)
fructose vruchtensuiker, levulose
fruitless naam van een gen dat bij fruitvliegen van belang is
bij vruchtbaarheid en voortplanting
frustration teleurstelling, id.
frying fat frituurvet E (cf. FFA, PUFA, shortenings, trans fatty
acid)
Fryns syndrome hypergonadotroop hypogonadisme
gecombineerd met craniofaciaal dysmorfie, diabetes mellitus,
intellectuele beperkingen en epilepsie
FSD (abbr.) E (=female sexual dysfunction; cf. HSDD)
FSF (abbr.) E (=fibrin stabilizing factor)
FSH (abbr.) E (=follicle-stimulating hormone)
FSP (abbr.) E (=fibrin split products)
FTA (abbr.) E (=fluorescent treponemal antibody)
FTI (abbr.) E (=free thryroxine index)
FTIR (abbr.) E (=Fourier transform infrared)
FTK (abbr.) E (=fusion tyrosine kinase, e.g., BCR/ABL)
FTT (abbr.) E (=failure to thrive)
Fuchs’ black spot maligne myopie
Fuchs’ corneal dystrophy endotheliale corneadystrofie
fucosidosis afwijking van de afbraak van glycoproteïne door
een enzymdeficiëntie
fugax (L.), fugacious vluchtig, voorbijgaand
fugue (Fr.) zwerfdrang, vagabondage
Fukase → Crown-Fukase syndrome
fukutin bep. gen met een daaraan gerelateerd eiwit als
onderdeel van het Golgi-complex E (cf. FCMD, FKRP, MEB,
Walker-Warburg syndrome)
fulcrum draaipunt/scharnierpunt van een hefboom
fulguration elektrocoagulatie m.b.v. vonken, id.
full-blown uitgesproken, met alle kenmerken van
full-fledged volledig ontwikkeld, in uitgesproken vorm
aanwezig
fullness volheid, volledigheid
fulminant course plotseling en heftig verloop
fulminating foudroyant, hevig en snel verlopend
fume damp, uitwaseming
function disorder functiestoornis
functional disorder functionele afwijking E (cf. dyspepsia)
fun – gan
fund raising subsidie(s) verwerven
fundoscopy, funduscopy oogspiegelonderzoek, funduscopie
E (cf. ophthalmoscope)
fundus bodem, basis
fungal schimmel betreffend
fungating tumor gezwel met zwamachtig karakter
fungemia schimmel(s) in het circulerend bloed
fungus (L.) [pl. fungi] zwam, schimmel, fungusachtig vormsel
funic souffle geluid van bloed stromend door de navelstreng
funicle streng, funiculus
funiculitis zaadstrengontsteking
funiculus spermaticus zaadstreng, id.
funnel breast/chest trechterborst, pectus excavatum
funnel pelvis trechterbekken
funneling trechtervorming
funny bone telefoonknobbeltje, elektrisch botje
FUO (abbr.) febris e causa ignota) E (=fever of unknown/
undetermined origin)
fur beslag op tong (1); bont, pels, vacht (2)
fur (abbr.) zoogdiergen dat codeert voor furine
E (=fes upstream region)
furfur huidschilfer, roos
furfuraceous lijkend op roos/zemelen
furin Golgi-geassocieerd endoprotease waarvan de synthese
wordt geregeld door fur genen
furred tongue tongbeslag eventueel met hypertrofie E (=coated
tongue)
furrow groeve, sulcus
furrowed tongue tong die gerimpeld is, lingua plicata
E (=fissured tongue)
furrowing of face rimpels in het gezicht
Furst → Ostrum-Furst syndrome
Fürstner’s disease pseudospastische paralyse
furuncle bloedzweer, steenpuist, id.
furunculosis (toestand met) steenpuisten in grote aantallen, id.
fuse, to ~ versmelten, samensmelten, vergroeien
fusiform spoelvormig
fusion verkleving, versmelting, samensmelting
E (cf. reversible fusion)
fusospirillosis faryngitis door fusospirocheten
fusospirochetal door spoelvormige bacil en spirocheet
FUTON (abbr.) E (=full text on the net; cf. bias, NAA)
fuzzy coat glycocalyx
FVC (abbr.1) E (=flow-volume curve)
FVC (abbr.2) E (=forced vital capacity)
FWHM (abbr.) E (=full-width at half-maximum)
FX (abbr.) E (=fracture)
g
G6PD (abbr.) E (=glucose-6-phosphate dehydrogenase)
GA (abbr.1) een benzoquinon ansamycine antibioticum
E (=geldanamycin; has potential utility in cancer chemotherapy;
cf. DMAG)
GA (abbr.2) E (=gestational age; cf. AGA)
GAA (abbr.) E (=acid alpha-1,4-glucosidase; the recessively
inherited deficiency leads to Pompe’s disease)
GABA (abbr.) E (=gamma-aminobutyric acid; cf. GHB)
GAD (abbr.) E (=glutamic acid decarboxylase; cf. DM)
gafsa boil dermale leishmaniasis
gag mondsperder
GAG (abbr.) E (=glycosaminoglycan; cf. Mikic number, GBM)
102
gag reflex kokhals, faryngeale reflex
gagging kokhalzen
gain of a new procedure voordeel van nieuwe
behandelingsmethode
gain of an apparatus versterkingsfactor van een apparaat
gain of weight gewichtstoename
gain, epinosic ~ ziektewinst E (cf. epigain)
Gaisboeck’s disease/syndrome polycythemia hypertonica
gait gang, pas, manier van lopen E (cf. crouch, stride, steppage,
swaying, waddling, shuffling, antalgic gait; MFC)
gait, atactic ~ dronkenmansgang
gaiter area onderste een derde deel van het been,
slobkousgebied E (cf. lipodermatosclerosis)
gal (sl.) meisje, jonge vrouw E (=girl)
galactoma melkcyste in borstklier
galactophoritis melkgangontsteking, infectie van melkgang
galactorrhea polygalactie, abnormale melkafscheiding,
tepeluitvloed, id.
galactosemia syndrome hypogonadisme met hepatomegalie,
cataract en intellectuele beperkingen E (GALT gene involved;
OMIM 230400)
galacturia chylurie, id.
Galeazzi fracture fractuur van het distale derde deel van de
radius met dislocatie van de ulna E (cf. Monteggia fracture)
galectin 3 bep. biomarker voor hartfalen, id. E (provides
prognostic information and enhances risk stratification)
gallbladder galblaas, vesica fellea
gallbladder, porcelain ~ → porcelain gallbladder
gallium gallium, chemisch element no. 31
gallop rhythm galopritme (van het hart) E (cf. summation
gallop)
gallstone galsteen, choleliet, calceus felleus E (cf. silent
gallstones)
GALT (abbr.) E (=gut-associated lymphoid tissue; cf. MALT)
galvanotaxis migratie van cellen onder invloed van een
elektrisch veld E (=electrotaxis; cf. PIP3, PTEN; using this
mechanism, keratocytes may guide wound closure)
gamasidosis copraschurft, huiduitslag bij aandoening door
copramijt
gambian trypanosomiasis Gambiaanse slaapziekte
gambling, pathologic ~ gokken om geld N (op een ziekelijke
manier)
gamete geslachtscel, gameet N (eicel of spermatozoön)
gamma nail gammapen
gamma radiosurgery gammabestraling
gammacism klanken g en k incorrect uitspreken
gammaglobulin immunoglobuline N (g-fractie)
gamma-GT (abbr.) gamma-glutamyl-transferase, id.
E (=gamma-glutamyl-transpeptidase)
gamma-SM (abbr.) E (=gamma-seminoprotein)
gammopathy gammaglobulinopathie, id.
Gamna’s disease miltvergroting door siderose
Gamstrop’s disease adynamia episodica hereditaria
Gandy-Nanta disease miltvergroting door siderose
ganglial ganglion betreffend E (cf. basal ganglia)
ganglion (Gr.) [pl. ganglia, ganglions] neuronengroep buiten het
CZS (1); cystische tumor van een pees/peesvlies (2)
E (cf. nucleus, diffuse ganglion, spinoglenoid notch cyst);
N (cf. pseudoganglion)
ganglion of joint cysteuze zwelling van gewricht
ganglionated ganglia bevattend
ganglionervous het sympathisch zenuwstelsel betreffend
ganglioneuroma tumor van een ganglioncel, id.
ganglionic ganglion betreffend
ganglionitis ontsteking van spinale ganglion, id.
ganglionneuroblastoma tumor van neuroblasten en
ganglioncellen E (=gangliosympathicoblastoma)
gangliosidosis N (bepaald type) lipidose van het cerebrum, id.
gangosa ulcus van farynx, neus en gelaat, rhinitis mutilans, id.
103
gangrene necrose met vascularisatieverlies, id. E (cf. gas
gangrene, mortification, noma, necrotic pneumonia, Pott’s
gangrene, sloughing phagedena, venous gangrene)
gangrenous gangreneus
gangrenous enteritis darmontsteking met aanzienlijke necrose
ganja(h) bepaalde vorm van marihuana
gannister disease pneumoconiose door silicosestenen
N (als beroepsziekte)
Ganser’s syndrome hysterisch dissociatieve reactie E (=prison
psychosis)
gantry onderstel van een CT-scanner inclusief
beeldvormingsapparatuur
gantry system stellage gebruikt bij apparatuur voor
beeldvorming of bestraling voor zover als deze eenheid
beweegbaar is rond het bed waarop de patiënt ligt
E (cf. CT-scan)
GAP (abbr.) E (=growth-associated protein)
gap (sl.) mond (1); vulva (2)
gap junction verbindingsplaats tussen cellen met als kenmerk
een gunstige elektrische koppeling E (=nexus; cf. connexon,
tight junction)
gaper (sl.) vulva
Gardener-Diamond syndrome auto-erytrocytsensitisatie
Gardner’s syndrome multipele polypose
gargle gorgeldrankje E (=mouthwash)
gargle, to ~ gorgelen E (cf. mouthwash, collutory)
garlic knoflook
garments gewaad
Garre’s disease/osteitis osteomyelitis sicca
Garrod’s knuckle pads nodulaire fasciitis
garrulousness wijdlopige praatjes, praatziekte E (=logorrhea)
Gartner’s duct rudiment van oernierbuis (van Wolff)
L (=ductus epoophori longitudinalis)
gas gas, gasvormige toestand van een vloeistof (1); benzine
(Am.), gasoline (2) E (cf. blood gas, chloropicrin, flatus, inspired
gas, marsh gas, nitrogen monoxide, sarin, shale gas,
sweet gas)
GAS (abbr.) E (=general adaptation syndrome)
gas cyst cyste gevuld met gas N (meestal a.g.v. een bacterieel
proces)
gas exchange gaswisseling
gas formation gasontwikkeling
gas gangrene myonecrose door Clostridium, koudvuur, id.
gas pains gaspijn
gas permeable lens zuurstofdoorlatende lens
gas, chloride ~ chloorgas
gas, liquid ~ vloeibaar gas E (cf. LPG)
gaseous gasachtig, vluchtig
gaseous abdomen buik gevuld met gas
gasp, to ~ snakken naar adem, hijgend ademhalen
gasping (respiration) snakkende oppervlakkige ademhaling
N (met insufficiënte ademteugen)
gasps, to breathe in ~ gierend ademhalen E (cf. stridor, wheeze)
Gasser’s syndrome hemolytisch-uremisch syndroom
gasserian ganglion zenuwknoop bij radix van hersenzenuw V
gastrectomy totale maagverwijdering, id. E (cf. gastric
resection)
gastric acid maagzuur
gastric bypass (surgery) verkleining van de maag in combinatie
met het aanleggen van een verbinding (Roux-tak) tussen
dunne darm en bovenste deel van de maag
gastric carcinoma maagkanker
gastric complaints maagklachten E (cf. discomfort, epigastric)
gastric contents maaginhoud
gastric distress maagklachten
gastric emptying maaglediging
gastric flu buikgriep
gastric juice maagsap
gastric lavage maagspoeling
gan – gaw
gastric mucosa maagslijmvlies
gastric pacing elektrostimulatie van het antrum van de maag
hetgeen leidt tot vertraagde maaglediging
gastric parietal cell pariëtale cel, kliercel van maagwand
Engels-Nederlands
E (=delomorphous cell)
gastric ptosis gastroptose, maagverzakking
gastric resection partiële maagverwijdering, id.
E (cf. gastrectomy)
gastric suction maag leegpompen
gastric ulcer maagzweer, ulcus ventriculi E (=peptic ulcer of
stomach)
gastrin maaghormoon, gastrine E (a member of the incretins
family)
gastrinoma pancreastumor die gastrine afscheidt, id
gastritis maagontsteking, id.
gastrocarcinoma maagkanker E (=gastric carcinoma)
gastrocardiac syndrome hernia diafragmatica E (=thoracic
stomach)
gastrocnemic muscle kuitspier
gastrocolic omentum grote buiknet, omentum majus
gastrocystoma enterogene cyste van het ruggenmerg
gastrodynia maagpijn E (=pain in stomach)
gastroenteritis maag- en darmontsteking, id. E (cf. zymotic,
Vesikari scale)
gastro-enteritis by virus buikgriep
gastroepiploic maag en omentum majus betreffend
gastroesophageal laceration bleedings Mallory-Weisssyndroom
gastroesophageal reflux terugstromen van maaginhoud naar
oesofagus
gastrogavage maagsonde N (t.b.v. kunstmatige voeding);
E (=gavage)
gastrointestinal maag en darm betreffend, id.
gastrojejunostomy tussen maag en jejunum een anastomose
aanleggen
gastroparesis bepaalde vorm van zenuwbeschadiging met
nadelige gevolgen voor de maagspier en de spijsvertering, id.
gastropexy maagfixatie aan de buikwand via een operatie
gastroplasty plastische maagoperatie
gastroptosis maagverplaatsing naar beneden, id.
gastroscopy endoscopie van het inwendige van de maag, id.
E (often equivalent to duodenoscopy)
gastrotomy incideren van de maag, id.
gastrulation ontwikkelingsproces waarbij ectoderm, mesoderm
en endoderm worden gevormd E (cf. germ layer)
GATA (abbr.) familie van transcriptie factoren E (they belong to
zinc-finger proteins)
gate control poortcontrole N (voor ionen bij membranen)
gated SPECT toepassing van foton-emissie tomografie waarbij
telkens op vergelijkbare momenten tijdens de RR-cyclus
opnames worden gemaakt E (cf. multigated)
gatekeeping poortwachtersfunctie N (van de huisarts bij
doorverwijzing naar specialist)
gateway drug stemmingsveranderende stof die op zichzelf
geen afhankelijkheid induceert maar wel leidt tot het gebruik
van (andere) verslavende middelen
gating poortschakeling betreffend E (cf. voltage gated, ligand
gated)
gating-out fysiologisch proces waarbij irrelevante informatie
wordt genegeerd E (=sensory gating)
Gaucher’s disease/hepatomegaly glucocerebroside
stapelingsziekte
gauge meter, niveaumeter, maatstok, maat
Gaussian distribution normale verdeling, id.
gauze gaasje, verbandgaasje, depper E (cf. four-by-four,
tampon)
gavage maagsonde
GAVI (abbr.) E (=Global Alliance for Vaccines and
Immunization)
gawk dom (1); links (2)
gay – ger
gay (sl.) (mannelijke) homoseksueel, nicht (sl.) E (cf. frit,
gonif, left-handed, maricon, queer, twink)
gay bowel bepaalde vorm van enterocolitis N (m.n. bij
mannelijke homoseksuelen)
gaze starende blik, starre blik E (cf. eye, vision, ocular)
GBM (abbr.) E (=glomerular basement membrane)
GBP (abbr.) E (=guanylate-binding protein)
GBS (abbr.) E (=group B Streptococcus; cf. CPS)
GC (abbr.1) E (=gas chromatography)
GC (abbr.2) E (=gustatory cortex)
GCK (abbr.) E (=germinal center kinase)
G-CSF (abbr.) E (=granulocyte colony-stimulating factor;
cf. GM-CSF)
Gd (abbr.) E (=gadolinium; cf. DTPA, MRI)
GDD (abbr.) E (=glaucoma drainage device)
GDH (abbr.) E (=glutamate dehydrogenase)
GDM (abbr.) E (=gestational diabetes mellitus)
GDP (abbr.) E (=guanosine diphosphate)
GDS (abbr.) E (=global deterioration scale; cf. FAST, MMSE,
NPI, SIB)
GE (abbr.) E (=genome equivalent)
GEE (abbr.) E (=general estimating equation)
Gee(-Herter-Heubner-Thaysen) disease niet-tropische spruw
geed up (sl.) kreupel (1); onder invloed van verslavende
middelen (2) E (especially a beggar; cf. crippled, lame)
gelasmus hysterische lach
gelatin gedenatureerde vorm van collageen, id.
gelatinases een van de vier klassen uit de MMP-familie, id.
gelatinous geleiachtig
Gelineau’s syndrome narcolepsie, regelmatige slaapaanvallen
gelling gewrichtsstijfheid na een periode van rust (m.n. bij
reuma)
gelosis (obs.) harde zwelling N (m.n. in spierweefsel)
gelsolin eiwit (90 kDa) dat geassocieerd is met actine en
gevoelig is voor calcium
gemistocyte protoplasmatische astrocyt
gemistocytoma astrocytoomcellen met eosinofiele stof
E (=gemistocytic astrocytoma)
gemmation voortplanting via de vorming van een
uitstulping E (cf. budding)
gen, gene locus op een chromosoom met een erfelijk kenmerk;
transcribeerbare DNA-fragmenten corresponderend met een
bep. product E (cf. reporter gen, transforming gen)
genal kaak betreffend
gender geslacht, sekse, bepaaldheid op basis van geslacht
N (de combinatie van sociale en culturele kenmerken van een
sekse)
gender identity innerlijke overtuiging een man of een vrouw
te zijn
gender verification geslachtsbepaling (via biochemische
methode) E (cf. buccal smear, Barr test, PCR)
gene amplification actieve toename van het aantal van een
specifiek gen d.m.v. een bepaalde techniek
gene augmentation bepaald protocol bij gentherapie waarbij
een kopie van een nieuw gen wordt geïntroduceerd in het
genoom van de gast N (wordt o.a. gebruikt bij patiënten met
bepaalde aangeboren deficiëntieziekten)
gene bank → library, gene ~
gene carrier gendrager
gene expression proces waarbij de code van een gen is vertaald
in celstructuren
gene flow redistributie van allelen binnen grote populaties
N (resulterend in geleidelijke verandering van genfrequentie);
E (=migration)
gene mapping het in kaart brengen van relatieve posities van
genen op een DNA-molecule
gene regulation besturing van de expressie van genen
in eukaryoten tijdens de fasen van transcriptie en
posttranscriptie
104
gene targeting methode om selectief op een chromosoom de
nucleotidevolgorde van een gen te veranderen
gene therapy introductie van een recombinant gen in een
somatische cel van een patiënt E (treatment by in vivo
synthesis of a missing or defective gene product)
gene transfer introductie van ‘vreemd’ DNA of gensequenties
in somatische cellen van een gastheer N (bedoeld als
therapeutische interventie dan wel voor onderzoek naar
genexpressie en genregulatie)
General Exceptional Medical Expenses Act Algemene Wet
Bijzondere Ziektekosten N (=AWBZ)
general practice huisartsgeneeskunde
general practitioner huisarts E (cf. GP)
generalized (Am.) algemeen voorkomend, systemisch Br
(cf. generalised)
generalized intellectual impairment afname van het cognitieve
functioneren waarbij het primaire tekort het geheugen voor
abstract materiaal betreft
generation voortplanting (1); productie (2)
generic name stofnaam, soortnaam, generieke naam
E (cf. proprietary name)
genetic algorithm optimalisering bij een rekenmodel gebaseerd
op mechanismen die bekend zijn uit de evolutieleer van
Darwin
genetic counseling erfelijkheidsvoorlichting E (cf. counseling)
genetic engineering genetische modificatie, gentechnologie,
proces waarbij DNA-fragmenten van het ene organisme
gekoppeld worden aan een chromosoom van een ander
organisme E (=biogenetics; cf. reverse genetics)
genetics erfelijkheidsleer, id.
genial kin betreffend E (cf. mental)
genic gen betreffend, gen gelijkend, voortkomend uit een gen
geniculate body corpus geniculatum
genital ambiguity onzekerheid m.b.t. het geslacht
genital organs geslachtsorganen, genitalia E (=genitals,
reproductive organs)
genitalia geslachtsorganen, id.
genitals geslachtsorganen, genitalia E (=reproductive organs)
genitoanorectal geslachtsorganen, anus en rectum
betreffend E (cf. anorectal)
genitourinary tract urogenitale tractus
genodermatosis huidziekte die genetisch is bepaald, id. E (e.g.,
albinism, xeroderma pigmentosum, Rombo, Bazex, and Gorlin’s
syndromes)
genome erfelijke factoren omvat in een haploïde set;
verzamelnaam voor alle genetische materiaal in een cel, id.
E (cf. cancer genome, caretakers of genome integrity)
genotype erfelijke constitutie, id. E (cf. phenotype, isologous)
genotyping systematisch onderzoek naar het DNA-profiel met
de bedoeling merkers op te sporen
Gensoul’s disease angina van Ludwig
genu recurvatum kniegewricht dat naar achteren doorbuigt
genu valgum X-been, bakkersbeen
genu varum O-been, sabelbeen
geode verwijde lymfruimte
geographic atrophy uitgebreide atrofie van pigmentepitheel
en fotoreceptoren van de retina E (=dry age-related macular
degeneration)
geographic tongue landkaarttong N (=glossitis exfoliativa
marginata)
geographic ulcer ulcus van cornea door herpes simplex
geophagy het eten van grond of klei E (cf. pica)
geotrichosis infectie door het schimmeltype Geotrichum
candidum
GERD (abbr.) E (=gastro-esophageal reflux disease)
geripause periode na de menopause
Gerlach’s network fibreuze structuur in de grijze stof
Gerlier’s disease epidemische vertigo
germ cell kiemcel, gonocyt, gameet
105
germ cell tumor ongedifferentieerde tumor met cellen afgeleid
van ectoderm/mesoderm/endoderm E (cf. dysgerminoma,
teratoma, choriocarcinoma, gynandroblastoma, gonadoblastoma)
germ disc kiemschijf, blastoderm
germ layer kiemblad
germ line kiembaan
german measles rode hond, rubella
germane to verwant aan, verband houdend met
germ-carrier bacillendrager
germfree kiemvrij E (=axenic)
germicidal kiemdodend, antiseptisch, id.
germinal center/follicle reactiecentrum van lymffollikel
E (=reaction center; cf. GCK)
germinal epithelium kiemepitheel, epithelium germinale
germinoma maligne extragonadale kiemceltumor
E (cf. seminoma in male and dysgerminoma in female)
gerontic de laatste levensfase betreffend
gerontoxon arcus senilis, id.
Gerstmann’s syndrome combinatie van vingeragnosie,
acalculie en agrafie N (als disfunctie van symboolhantering en
veroorzaakt door hersenbeschadiging)
Gerstmann-Sträussler-Scheinker syndrome prionachtig ziektebeeld
met spongiforme encephalopatie
gerund vorm van een Engels werkwoord dat eindigt op ing en
gebruikt wordt als zelfstandignaamwoord E (e.g., as in saying
that playing is fun)
gestagen progestageen
gestation zwangerschap E (cf. midgestation)
gestational age duur van de zwangerschap gerekend vanaf de
eerste dag van de laatste normale menstruatieperiode
E (=GA; cf. AGA)
gestational carrier draagmoeder E (=surrogate mother)
gestational diabetes zwangerschapsdiabetes
gestational period zwangerschapsduur
gesture language gebarentaal E (cf. sign language)
GF (abbr.) E (=germ-free)
GFP (abbr.) E (=green fluorescent protein; cf. BFP, CFP, EGFP,
FRET, YFP)
GFR (abbr.) E (=glomerular filtration rate; cf. tuft)
GGT (abbr.) E (=gamma-glutamyl transferase)
GH (abbr.) E (=growth hormone=somatotropin)
GHB (abbr.) E (=gamma-hydroxybutyric acid; cf. date-rape drug,
GABA)
ghon tubercle primair tuberculeus complex
ghost cell spookcel, vetcel zonder kern met een membraan die
niet gevoelig is voor lipolytische enzymen
ghost vessels (of cornea) vaatschimmen (van hoornvlies)
ghoul hand monsterhand N (als uiting van hyperkeratose bij
framboesia)
ghrelin bep. hormoon dat de voedselopname doet toenemen,
eetlusthormoon N (speelt een rol bij de regulatie van het
lichaamsgewicht op lange termijn)
GHRF (abbr.) E (=growth hormone releasing factor)
GI (abbr.) maag en darm betreffend E (=gastro-intestinal)
giant cell reuscel, Langhanscel E (cf. FBGC)
giant cell tumor chondroblastoom
giant urticaria angioneurotisch oedeem, reuzenurticaria
E (=Quincke oedeem)
giant urticaria, hereditary ~ hereditair angioneurotisch oedeem
giardiasis lambliasis, id. E (=giardial enteritis, Giardia lamblia
infestation)
gibberish brabbeltaal, onsamenhangend en onverstaanbaar
taalgebruik
Gibert’s disease pityriasis rosea
giddiness duizeligheid, licht in het hoofd
Gieson’s stain, van ~ collageen selectieve kleuringsmethode
gigantism reuzengroei, id.
Gilbert’s cholemia/disease familiaire niet-hemolytische icterus
Gilchrist’s disease Noord-Amerikaanse blastomycose
ger – gli
Gilford(-Hutchinson) disease/syndrome progeria
Gilles de la Tourette disease motorisch-verbale tic
Gillespie’s syndrome dysplasia oculodentodigitalis
Gilmour → Horton-Gilmour
Engels-Nederlands
gingiva tandvlees, id.
gingival line tandzoom
gingivitis tandvleesontsteking, id. E (cf. Plaut-Vincent)
gingivosis desquamatieve tandvleesontsteking
gingivostomatitis tandvlees- en mondslijmvliesontsteking
ginglymus scharniergewricht E (=hinge joint)
Gini coefficient bep. statistische maat voor dispersie E (used to
calculate income inequality)
GIP (abbr.) E (=gastrin-inhibiting polypeptide; cf. incretin)
girdle gordel E (cf. pelvic/pectoral/limb/ shoulder girdle)
girth omvang van een omtrek, maat m.b.t. de omtrek
E (cf. circumference)
GIST (abbr.) E (=gastrointestinal stromal tumor)
Gitelman’s syndrome hypokalemische alkalose a.g.v. verhoogde
activiteit van het renine-angiotensine systeem E (inherited
disease due to mutation of NKCC2 and NCC; OMIM # 263800)
gitter cell honingraatcel met vetkorrels, neutrofiele cel
give-and-take (psy.) op evenwichtige wijze communicatie in
twee richtingen onderhouden E (cf. turn-taking)
GLA (abbr.) E (=alpha-galactosidase; the X-linked deficiency of this
lysosomal hydrolase leads to Fabry’s disease)
glabella voorhoofdsvlak, ruimte tussen de wenkbrauwen, id.
gland klier, glandula
glanders malleus, kwade droes
glands, cervical ~ halsklieren
glandular fever mononucleosis infectiosa, klierkoorts
glandular tissue klierweefsel
glans (penis) eikel, id.
Glanzmann’s dysphoria mucoviscidose met coeliakie
glass slide objectglaasje E (=slide)
glassblowers’ disease cataract door warmtestraling E (=heat-ray
cataract)
glasses bril E (=pair of glasses)
glasspox (obs.) E (=alastrim) (1); varicella (2)
glassy glazig, glasachtig
glassy-lung disease cardiorespiratoir syndroom van de
pasgeborene
glatiramer bep. immunomodulator die wordt gebruikt om
symptomen van multiple sclerose te verminderen
glaucoma groene staar, id. E (cf. GDD)
glaucomatocyclitic crisis glaucoomaanval bij uveïtis
glaucomatous flecks subcapsulaire troebelingen
glazed tongue glazige tong, gladde atrofische tong
GLC (abbr.) E (=gas liquid chromatography; cf. HPLC)
Gleason grading system systeem bij de stratificatie van de
histologische kenmerken van prostaatkanker E (based on five
degrees of glandular differentiation; max. score is 10; cf. PSA)
Gleason score waarde overeenkomend met de som van de
twee meest voorkomende histologische types volgens het
betreffende gradatiesysteem
gleet chronische urethritis a.g.v. gonorroe (1); etter (2)
glenohumeral joint schoudergewricht
glenoid cavity ondiep kommetje in het schouderblad dat dient
als articulatie voor de humeruskop
glia neuroglia, steunweefsel van zenuwstelsel E (cf. stroma)
gliadin gluten-eiwit (uit tarwemeel), id.
glial steunweefsel van het zenuwstelsel betreffend
glibness glad van tong zijn, een vlotte babbel hebben
E (cf. eloquence)
glicentin bep. intestinaal glucagonachtig peptide
E (cf. enteroglucagon)
glide diftong (1); spraakgeluid dat primair bestaat uit
beweging van een articulator (2) E (cf. frictionless consonant)
gliding joint arthrodia, articulatio plana, vlak gewricht
glioblastoma glioom, gezwel van gliacellen E (cf. EGFR, PTEN)
gli – Gol
glioma neurogliatumor, id.
glioma retinae retinoblastoom, glioomachtige retinatumor
gliomatosis neurogliawoekering
gliosis neurogliahyperplasie, id.
glistening glinsteren, glimmen, nitidus
global dysfunction of the heart functieafwijking voorkomend in
het gehele hart E (cf. regional; cardiomyopathy)
globe bol, oogbol E (eye globe)
globoid cell bolvormige cel
globoside (bepaalde) glycosfingolipoïde stof, id.
globular bolvormig
globule bolvormig deeltje N (m.n. in het bloed)
globulin (bepaald) eiwit dat niet oplost in water, id.
globus bol, bolvormige massa
glomangioma glomustumor, angiomyoneuroom
glomerular glomerulus betreffend E (cf. tuft)
glomerulitis ontsteking van nierglomeruli, id.
glomerulonephritis nierontsteking en glomerulusontsteking
glomerulosclerosis nefrosclerose, id.
glomus kluwen van arteriolen en zenuwen, id.
glomus jugulare paraganglion in fossa jugularis, id.
gloss nadere verklaring van een woord of uitdrukking (1);
herformulering van de telegramstijl van een peuter (2);
valse interpretatie (3)
glossal betreffende de tong
glossal atrophy atrofie van tongpapillen, kale tong
glossalgia tong die pijnlijk is, glossagra, id.
glossitis tongontsteking, id.
glossocele tongzwelling en het uitsteken van de tong
glossodynia pijnlijke tong, glossalgie
glossograph apparaat bedoeld om tijdens het spreken de
bewegingen van de tong te registreren
glossolalia onverstaanbare woordkeuze die klaarblijkelijk wel
betekenis heeft voor de spreker zelf
glossopalatine arch voorste gedeelte van de keel E (cf. fauces,
pharyngopalatine arch)
glossopharyngeal nerve hersenzenuw IX, id.
glossoptosis tong die naar achteren en beneden is weggezakt, id.
glossoschisis vorkvormige tong a.g.v. ontwikkelingsstoornis
E (=diglossia, bifid tongue, forked tongue)
glossy fingers/skin atrophoderma neuriticum N (pijnlijke huid
a.g.v. een afwijking van zenuwvezels)
glottal betreffende het stemapparaat
glottic betreffende de tong (1); betreffende het stemapparaat (2)
glottis stemapparaat (in de larynx), id. E (cf. EGG, epiglottis,
vocal cord, glottal, glottic)
glottis edema stembandoedeem, stemspleetoedeem
E (cf. EGG, chorditis, voval cord)
glove (operatie)handschoen
glove-and-stocking hypesthesia ongevoeligheid van handen en
voeten bij perifere neuropathie
GLP (abbr.1) E (=good laboratory practice; cf. GMP)
GLP (abbr.2) E (=glucagon-like peptide; cf. incretin)
GLP-1 (abbr.) E (=glucagon-like peptide 1 - a satiety peptide)
GLT1 (abbr.) E (=glutamate transporter related to amyotrophic
lateral sclerosis)
glucagon pancreashormoon, id.
glucagonoma eilandceltumor met secretie van glucagon
E (=alpha cell tumor)
glucan homopolysacharide dat een eenheid D-glucose
bevat E(cf. mannan)
glucocortic(oster)oid bijnierschorshormoon, corticosteroïd
gluconeogenesis vorming van glucose uit aminozuren of
vetzuren, id. E (cf. PEP-CK)
glucose suiker, druivensuiker, dextrose, id. E (cf. blood glucose)
glucosidase glucosiden splitsend enzym
glucosuria suikergehalte in urine abnormaal hoog, id.
E (=glycosuria)
glucuronide retinametaboliet N (die wordt uitgescheiden)
106
glue ear syndrome lijmoor, otitis media serosa
glue sniffing lijm snuiven
GLUT (abbr.) E (=glucose transporter)
glutamine (bepaald) aminozuur uit plantensap
gluteal region achterwerk, billengebied, zitvlak L (=regio
gluteae)
gluten graankleefstof, id.
gluten free diet dieet zonder gluten
gluttony vraatzucht, gulzigheid, onverzadigbare eetlust
E (=acoria)
glycan polysacharide E (cf. glucan)
glycemic glucose(niveau) betreffend, id. E (cf. euglycemia,
hyperglycemia, hypoglycemia, HAAF)
glyceric aciduria oxalosis, afwijking van oxaalzuurmetabolisme
glycerin, glycerol glycerol, id.
glycin glycocol, glycine
glycobiologist biomedisch specialist of het gebied van
koolhydraten
glycogen dierlijk zetmeel, glycogeen N (koolhydraat zoals
opgeslagen in dierlijke weefsels)
glycogen storage disease stapelingsziekte van dierlijk
zetmeel
glycogenosis koolhydraatstapelingsziekte, id. E (=glycogen
storage disease)
glycolipid vetzuur met koolhydraat en alcohol, id.
glycolytic enzyme suikerafbrekend enzym
glyconutrient (supplement) voedingscomponent waarvan
wordt aangenomen/beweerd/vastgesteld dat het een
geneeskrachtige werking bezit
glycophorin bepaald glycoproteïne van de erytrocytmembraan
glycoprotein N (elk type) suiker-eiwitverbinding, id.
glycorrachia suiker in de liquor, glucorachie
glycosuria glucosegehalte in urine abnormaal hoog, id.
glycosylation substitutie door glycosylgroep
glycosylome verzamelnaam voor alle glycosyl in een cel, id.
GMC (abbr.) E (=General Medical Council)
GM-CSF (abbr.) E (=granulocyte-macrophage-colony stimulating
factor)
GMO (abbr.) E (=genetically modified organism)
GMP (abbr.1) E (=good manufacturing practice; cf. GLP)
GMP (abbr.2) E (=guanosine 5’-monophosphate)
GMP (abbr.3) E (=granulocyte-macrophage progenitor)
gnat kriebelmug E (=midge; cf. mosquito, culicide)
gnathitis kaakontsteking
gnawing knagen, knabbelen
gnotobiotes dieren die volledig kiemvrij zijn dan wel een
gedefinieerd micro-organisme bevatten
GnRH (abbr.) E (=gonadotrophin releasing hormone)
goat’s milk anemia geitenmelkanemie
goblet cell bekercel E (=beaker cell, chalice cell)
goggles beschermbril E (cf. eyewear)
goiter (Am.); goitre (Br.) kropgezwel, krop, struma E (cf. colloid
goiter)
goiter, fibrous ~ E (=struma fibrosa)
goitrogen krop-producerende stof
goitrous struma-achtig
goitrous cretinism cretinisme met struma
gold curve → colloidal gold test
gold, radioactive ~ goudisotoop die 960 keV bètastraling en
412 keV gammastraling uitzendt
Goldberg(-Maxwell)(-Morris) syndrome
androgeenongevoeligheidssyndroom
Goldblatt’s hypertension/kidney hoge bloeddruk a.g.v. a. renalis
stenose
Goldenhar syndrome zeldzame craniofaciale afwijking bij
kinderen van Golfoorlog veteranen E (external features are ear
abnormalities, such as microtia, anotia, and preauricular tags)
Goldflam-Erb disease/syndrome E (=myasthenia gravis
pseudoparalytica); E (=asthenic bulbar paralysis)
107
Goldscheider’s disease E (=epidermolysis bullosa)
Goldstein’s disease familiaire hemorragische telangiëctasie
Gole → Touraine-Solente-Gole syndrome
golf elbow mediale epicondylitis
Golgi organ rekreceptor in pees, lichaampje van Golgi
Goltz-Gorlin syndrome hypoplasie van de huid
gomer (sl.) ongewenste ziekenhuisklant
gomphiasis loszittende tanden
gomphosis spijkergewricht, id.
GON (abbr.) E (=glaucomatous optic neuropathy)
gonadal geslachtsklier betreffend E (cf. failure, gonadal ~)
gonadoliberine (obs.) GnRH
gonadorelin hormoon uit hypothalamus dat afgifte van FSH
en LH stimuleert
gonadotrophin hormoon dat groei en functie van gonaden
bevordert, id. E (=gonadotropin)
gonadotropic met geslachtsklierstimulerend effect
gonads geslachtsklieren, gonaden E (cf. female/male gonads)
gonagra jicht in de knie
gonalgia pijn in de knie, id.
gonarthrosis arthrosis deformans van het kniegewricht, id.
gongylonemiasis worminfectie met Gongylonema
gonif (sl.) homoseksueel
gonion hoek van de onderkaak, id. E (cf. bigonial)
goniosynechiae synechiae van de voorkamer van het oog
goniotomy operatieve opening van de oogkamerhoek, id.
gonoblennorrhea blenorrea a.g.v. gonorroe
gonorrhea druiper, id.
Goodall’s disease epidemisch braken
Goodpasture’s syndrome glomerulonefritis en longbloeding
goof ball (sl.) marihuana (1); excentriek persoon (2); slaappil (3)
goofball (sl.) pil die barbituraat of kalmeermiddel bevat
goofy-butt (sl.) marihuanasigaret
goose flesh kippenvel, cutis anserina
goosecoid homeodomein transcriptiefactor met expressie in
de dorsale rand van de blastopore E (name is derived from
the two Drosophila homedomain proteins to which its domain is
similar: gooseberry and bicoid; cf. GSCL)
Gopalan’s syndrome paresthesie van de voeten a.g.v. een
voedingsdeficiëntie E (=burning feet)
gopher programmatuur om de weg te vinden door internet
E (cf. WAIS)
Gordh needle naald met rubberen diafragma
N (t.b.v. meervoudige intraveneuze injecties)
Gordon’s disease exsudatieve enteropathie
gork (sl.) persoon die ernstig lichamelijk of geestelijk
gehandicapt is
Gorlin’s syndrome basale cellen-naevussyndroom E (autosomal
dominant, with basal-cell carcinoma, palmoplantar pits,
odontogenic keratocysts, bifid ribs, frontal bossing, and CNS defects)
Gorlin-Chaudhry-Moss syndrome craniofaciale dysostose
gossypiboma (technische term voor) een in het lichaam
achtergebleven verbandgaasje
gossypol pigment uit de katoenplant dat bij de man wordt
gebruikt als anticonceptiemiddel
gouge forceps knabbeltang
Gougerot(-Blum) syndrome lichenoïde dermatitis met purpura
Gougerot(-Houwer)-Sjoegren syndrome keratoconjunctivitis sicca
Gougerot-Carteaud disease/syndrome papillomatose met melanose
goulash (sl.) onjuiste informatie
Gouley’s syndrome constrictieve pericarditis
goundou osteoplastische periostitis van de neus
gout jicht E (cf. urate, uricase, XO)
gouty jichtig, gezwollen
governance, clinical ~ bestuursoverleg m.b.t. kwaliteitsbewaking
in de kliniek
gow (sl.) opium (1); elk narcoticum (2)
Gowers’ muscular dystrophy autosomaal dominant distale
spieratrofie E (=Kugelberg-Welander disease)
Gol – gra
Gowers’ syndrome vasovagale aanval
Gowers-Paton-Kennedy syndrome papiloedeem enz. a.g.v. een
hersentumor
GP (abbr.) huisarts E (=general practitioner)
Engels-Nederlands
GPA (abbr.) E (=grade-point average)
GPCR (abbr.) E (=G protein-coupled receptor; cf. GRK)
GPI (abbr.1) E (=glycosylphosphatidylinositol; cf. PLAP, PrP)
GPI (abbr.2) E (=gingival-periodontal index)
GPL (abbr.) E (=IgG phospholipid)
G-protein (abbr.) E (=guanine nucleotide-binding regulatory
protein; cf. RGS)
GPT (abbr.) E (=glutamate-pyruvate transaminase)
Graafian follicle tertiaire follikel, id.
graciloplasty, dynamic ~ transpositie van de m. gracilis naar de
anus met implantatie van stimuluselektrodes N (creatie van
een neosfincter ter behandeling van fecale incontinentie)
grade graad, niveau, kwaliteitsklasse E (cf. antegrade,
orthograde, upgrade, retrograde)
grade, high ~ hooggradig
grade, low ~ laaggradig
Gradenigo syndrome rotsbeenosteomyelitis en
zenuwverlamming
gradient verval, verschil tussen hoog en laag, id.
gradual geleidelijk (verlopend)
graduate (student) doctoraal student
Graefe’s sign, von ~ ooglid volgt bij omlaagzien niet de
beweging van de oogbol
Graesbeck → Imerslund(-Graesbeck) syndrome
Gräfenberg ring bepaald intra-uterien anticonceptiemiddel
graft transplantaat E (cf. allograft, bone graft, corneal grafting,
endovascular graft, resurfacing with skin graft, vein graft)
graft-versus-host reaction transplantaat produceert lymfocyten
die reageren op antigenen van de immunodeficiënte
gastheer N (leidt tot hepatosplenomegalie, lymfocytopenie,
huiduitslag en diarree)
Graham-Steell murmur/sound hoogfrequente ruis bij bepaalde
hartafwijking
grain graan, graankorrel, korrel (1); kleinste gewichtseenheid
in de Angelsaksische landen (2) E (ad 2: equal to 0.002285
ounce or 0.0648 gram)
grain itch jeukende dermatitis a.g.v. een plantenmijt
gramicidin A bepaald antibioticum N (peptide van 15
aminozuren dat permeabiliteit van membraan kan veranderen)
gram-negative niet kleurend op de Gram-methode, id.
gram-positive kleurend met de Gram-methode, id.
grand mal epilepsieaanval met bewustzijnsverlies
grand round, medical ~ zaalvisite
granin bep. prohormoon, id. E (cf. chromogranin,
secretogranin)
grant subsidie, financiële ondersteuning
Grantham distance maat voor onderlinge ongelijkheid van
aminozuren E (on basis of composition, polarity, and molecular
volume)
granular korrelig, korrelachtig, granuleus
granular leukocyte segmentkernige cel E (e.g., basophil,
neutrophil, eosinophil)
granularity korreligheid
granulation korrelvorming, id.
granule cell schakelcel gelegen vóór de Purkinje-cellen
E (=claw cell; cf. fatty granule cell, basket cell)
granulocytary sarcoma chloroleukemie
granulocyte leukocyt met korrels in het protoplasma, id. E (i.e.
neutrophil, basophil, eosinophil)
granulocytic leukemia leukemie met vnl. segmentkernige
cellen E (=neutrophilic leukemia)
granulocytic leukemia, acute ~ leukemie met een overmaat
myeloblasten E (=myeloblastic leukemia)
granulocytopenia granulocytentekort in het bloed, id.
granulocytopoiesis aanmaak van granulocyten, leukopoëse, id.
gra – gro
granulocytosis granulocytenoverschot, leukocytose, id.
granuloma massa vnl. bestaande uit histiocyten, id.
E (cf. inflammatory pseudotumor; plasma cell granuloma)
granuloma inguinale donovanosis N (bepaalde geslachtsziekte),
id. E (cf. lymphogranuloma inguinale)
granulomatosis multipele granulomenvorming
granulomatous enteritis enteritis regionalis
granulomatous tissue granuloom
granulopenia granulocytopenie
granulopoiesis granulocytenvorming en -ontwikkeling
granulosa cell follikelcel (van ovarium), id.
granulosis korrelvorming, id.
granulovacuolar inclusion insluitsel in de vacuole van granula
grape sugar druivensuiker, dextrose
grapefruit juice pompelmoessap E (interferes with systemic
bioavailability of terfenadine)
graphesthesia gevoelsmatige herkenning van op de huid
geschreven letter of cijfer, id.
graphite fibrosis of lung grafietfibrose van de long
graphospasm schrijverskramp
GRAS (abbr.) E (=generally recognized as safe)
grasp(ing) reflex → reflex, grasp(ing) ~
grass orphan kind dat tijdelijk door ouders verlaten is
grass widow (sl.) ongehuwde moeder
grating tralievorming E (cf. lp)
grave disease ernstige ziekte
grave robbing lijkroof E (in previous centuries it was prohibited
to transport a body from one place to another for the purpose of
dissection; nowadays there is discussion if this also applies to an
aborted fetus)
gravel (urinary ~) urinewegsteentjes
Graves’ disease struma met exoftalmus
graveyard begraafplaats
graveyard cough rochelhoest
gravid zwanger
gravid phase zwangerschapsfase
gravida zwangere vrouw, id. E (cf. primigravida)
gravidic laryngopathy stemverlaging en schorheid tijdens de
zwangerschap, laryngopathia gravidarum
gravidocardiac hartziekte tijdens zwangerschap betreffend
graving irrationeel verlangen naar E (cf. salt graving)
gravitation zwaartekracht
gravity zwaarte(kracht), gewicht (1); ernst (2)
Grawitz’s granules korreltjes in erytrocyten bij loodvergiftiging
Grawitz’s tumor hypernefroom
gray (radiol.) eenheidsmaat voor ioniserende straling, id.
E (equal to 100 rad; cf. Gy)
gray matter grijze stof, substantia grisea E (consists of nerve
cells and unmyelinated axons; cf. grey, white matter)
gray syndrome chloramphenicolvergiftiging bij neonaat
graying grijs worden/maken E (cf. grey)
grayness, premature hair ~ canities, vroege vergrijzing van het haar
gray-out het plotseling even grijs worden voor de ogen
N (milde vorm van syncope)
graze schram, schaafwond, schampschot
GRE (abbr.) E (=glucocorticoid responsive element; cf. TRE, ERE)
grease smeer, vet
great toe hallux, grote teen
greater omentum omentum majus E (=gastrocolic omentum)
greediness gulzigheid, hebzuchtigheid
green cancer chloroleukemie
green monkey disease ziekte van Marburg
green nails groen gekleurde nagels E (a form of chromonychia
caused by Pseudomonas aeruginosa)
Greenfield’s disease metachromatische leukodystrofie
greens (sl.) coïtus, copulatie
greensickness chlorose
greenstick fracture incomplete fractuur van een botstuk
N (nl. laesie aan de convexe zijde)
108
Greig’s syndrome hypertelorisme van het oog
Greppi → Rietti-Greppi-Michelli anemia/syndrome
grey (Br.) grijs E (cf. gray)
Grey Turner’ sign lokale gebiedjes met huidverkleuring op de
buik bij retroperitoneale bloeding
GRF (abbr.) E (=gene regulation function)
GRG (abbr.) E (=genetic risk group)
grid raster, coördinatenstelsel
grief verdriet, smart, droefheid
Griesinger’s disease tunnelwormziekte met anemie en
duodenitis E (=tunnel anemia)
grimace grijns, gemaaktheid, bep. gelaatsuitdrukking, id.
E (cf. Apgar)
grin grijns
grind, to ~ slijpen, schuren, malen E (cf. teeth grinding)
grinders’ asthma/lung/disease pneumoconiose door bepaalde
silicaten
grinders’ phthisis tuberculeuze fibrose van de long
grippe (obs.) griep, influenza
grippe, intestinal ~ darmklachten bij influenza
E (cf. gastro-enteritis by virus, summer grippe)
gripping pains snijdende pijn
grippy cold influenza met bovensteluchtweginfectie
Grisel’s disease/syndrome torticollis nasopharyngealis,
contractuur van hals/nek E (=nasopharyngeal torticollis)
gristle kraakbeen N (hyalien)
grittiness of eyes prikkende ogen
Gritti-Stokes amputation amputatie boven de knie
gritty korrelig, zanderig
GRK (abbr.) E (=GPCR kinase)
GRO (abbr.) E (=growth-related cytokine)
groan, to ~ kermen
groaning murmur hartgeruis met muzikale bijklank
N (onschuldige midsystolische souffle bij kinderen)
groaning respiration steunende ademhaling
grocers’ itch eczeem van de handen a.g.v. de suikermijt
Groenblad-Strandberg syndrome pseudoxanthoma elasticum
groin lies L (=inguen); E (cf. inguinal)
groin hit (sl.) drugsinjectie in de vena femoralis E (cf. shooting
gallery, street doctor, needle licking, pocket shot)
grommet trommelvliesbuisje, ‘buisje’ in het oor
E (=ventilation tube)
grooming vertrouwenwekkend benaderen van een kind met
als doel seksueel contact N (tegenwwordig vaak via digitale
sociale media; cf. kinderlokker)
groove groef, gleuf, spleet E (cf. sign of the groove)
groove sign afwezigheid van huidfibrose in het traject
waar zich venen bevinden N (kenmerk van eosinofiele
fasciitis)
groove, neural ~ neurale buis
gropagram evaluation het analyseren van een specifieke
laboratoriumtest na het uitvoeren van een breed repertoire
grope, to ~ (in het rond) tasten E (cf. grasping reflex)
Grosfeld → Hermans-Grosfeld-Spaas disease
gross grof, dik (1); macroscopisch (2)
gross anatomy macroscopische anatomie E (cf. cellular
anatomy)
gross pathology macroscopische pathologie
ground glass matglas
ground itch jeuk (bij mijnwormziekte)
ground reaction force bodemkracht E (cf. force platform,
forceplate)
grouping classificatie, groepering, groepsindeling
growing pains groeipijn, groeistuipen
growth groei, wasdom, rijping E (cf. arrest of growth,
developoment, gigantism, neoplasm, ingrowth, bone growth,
down-growth, length growth, outgrowth, overgrowth)
growth arrest line teken van botgroeistilstand (radiol.)
E (=Harris’ line)
109
growth differentiation factor 15 bep. biomarker voor hartfalen,
id. E (provides prognostic information and enhances risk
stratification)
growth factor groeifactor E (cf. NGF, IGF, FGF)
growth hormone groeihormoon E (cf. hGH, somatotropin)
growth rate of population bevolkingsgroei
growth recession groeivertraging E (cf. rate of growth)
growth retardation groeivertraging
growth, adenoid ~ adenoïd hypertrofie/hyperplasie
GRP (abbr.) E (=gastrin releasing peptide)
Gruby’s disease tinea tonsurans
gruel gruwel, dunne pap
grumbling stomach knorrende maag
grume klonter N (bloed)
grunt, to ~ brommen, knorren
GSD (abbr.) E (=glycogen storage disease; cf. GAA, GLA, LAMP)
GSH (abbr.) E (=gamma-glutamylcysteinglycine; reduced
glutathione; cf. GSTM)
GSK (abbr.) E (=glycogen synthetase kinase)
GSL (abbr.) E (=glycosphingolipid)
GSNOR (abbr.) E (=S-nitrosoglutathione reductase)
GSO (abbr.) E (=gadolinium oxyorthosilicate; cf. LGSO)
GST (abbr.1) E (=general systems theory; cf. CAS)
GST (abbr.2) E (=glutathione S-transferase)
GSTM (abbr.) E (=glutathione S-transferase M)
GT (abbr.) E (=glutamyl transpeptidase)
GTH (abbr.) E (=gonadotropic hormone)
GTP (abbr.) E (=guanosine triphosphate)
GTT (abbr.) E (=glucose tolerance test)
Gtt. (abbr.) druppels E (=guttae, drops)
guaiac positive bloed in de feces N (bij occult bloed)
guanylate guanosine monofosfaat, GMP
E (=guanosine-5’-phosphate; guanylic acid)
guardian voogd E (cf. custody)
guarding spierverzet tijdens palpatie
gubernaculum (L.) bindweefselstreng, id.
Gubler → Millard-Gubler(-Foville) paralysis
Guertin’s disease myoklone vorm van epidemische
encefalitis E (=electric chorea, Dubini’s syndrome)
Guglielmo’s disease/syndrome, Di ~ erytremie en erytroleukemie
guide wire mandrijn, voerdraad
guideline(s) standaard, richtlijn(en)
Guillain-Barre disease/syndrome acute infectieuze polyneuritis
guilt schuld (1); misdaad (2)
guinea pig proefkonijn (1); cavia (2); dokter (sl.) (3)
N (cf. proefpersoon)
guinea worm medinaworm
Guinon’s disease motorisch-verbale tic
guitar nipple unilaterale traumatische mastitis (zoals
beschreven in het British Medical Journal van 27 april 1974)
E (cf. cello scrotum)
Gulf syndrome complex van klachten bij soldaten die betrokken
waren bij de Golfoorlogen E (cf. traumatic stress, PTSD)
Gull’s disease schildklieratrofie met myxoedeem
gullet slokdarm, oesofagus (1); keel (2)
gum(s) tandvlees, gingiva E (cf. attrition)
gumboil zwerend tandvlees
gumma granuloom bij syfilis stadium III, id.
gummatous gumma gelijkend/betreffend
Gunn → Marcus-Gunn syndrome
Gunn’s syndrome ptosis van het ooglid i.v.m. de
kaakbeweging E (=jaw-winking syndrome, Marcus-Gunn
syndrome)
gurgling sounds rochelgeluiden
GUS (abbr.) E (=glucuronidase)
gushing (sl.) sproeien, spuiten, vrouwelijk equivalent van
ejaculatie E (=squirting; cf. ambrosia)
gustation smaakzin
gustatory sense smaakzin E (cf. GC)
gro – Hag
GUSTO (abbr.) E (=Global Utilization of Streptokinase and t-PA
for Occluded Coronary Arteries trial)
gut darm
gut feeling onderbuikgevoel
Engels-Nederlands
Gutmann → Michaelis-Gutmann body
guts, to have ~ (sl.) moedig zijn
guttate parapsoriasis pityriasis lichenoides chronica
guttate(d) gespikkeld, druppelvormig
gutter goot, geul
guttering snijden van gootjes in het bot N (bij osteomyelitis
van Garre)
Guttmann → Bodechtel-Guttmann disease
guttural keel betreffend
GVHD (abbr.) E (=graft-versus-host disease)
Gy (abbr.) E (=gray; this is an SI unit of radiation energy
absorption and equals 100 Rad; cf. Bq)
gymnosperm zaadplanten behorend tot de onderafdeling der
naaktzadigen, id. N (de rijpe zaden zijn niet omgeven door een
vruchtblad. Naaldbomen vormen een voorbeeld)
gynandromorph persoon met morfologische kenmerken van
beide geslachten
gynecomastia borstontwikkeling (bij de man), id.
gyniatrics behandeling van vrouwenziekten
gynosperm (sl.) sperma dat X-chromosoom bevat
E (cf. androsperm)
gyppi tummi reizigersdiarree
gyrate kringvormig, slingerend, gewonden, ringvormig
gyromagnetic ratio intrinsieke eigenschap van een atoomkern
die de Larmorfrequentie bepaalt E (cf. MRI, precession,
Larmor frequency)
gyrus (L.) [pl. gyri] hersenwinding, id.
h
H disease ziekte van Hartnup
HA (abbr.1) E (=hydroxyapatite)
HA (abbr.2) E (=hemagglutinin; cf. CHAD, HAI)
HAA (abbr.) Australiëantigeen E (=hepatitis-associated antigen)
HAAF (abbr.) E (=hypoglycemia-associated autonomic failure)
HAART (abbr.) E (=highly active anti-retroviral therapy)
Habermann’s disease polymorfe huiduitslag met bloedingen
habits, bowel ~ ontlastingsgewoonte, defecatiepatroon
habits, sexual ~ seksueel gedrag
habitual abortion abortus die telkens spontaan optreedt
habitual drinker gewoontedrinker
habitual vomiting braken als gewoonteverschijnsel, id.
habituation gewenning, gedrag op basis van gewoonte
habitus (L.) lichaamshouding (1); gewoonte (2)
HACCP (abbr.) E (=hazard analysis critical control points)
hacking cough kuchhoest
HAD (abbr.) E (=HIV-associated dementia)
Hadfield-Clarke syndrome pancreatisch infantilisme
HAE (abbr.) (Am.) E (=hereditary angioneurotic edema;
cf. HANO)
haemo- (Br.) zie hemo- (Am.)
Haff disease myoglobinurie bij arseenintoxicatie, id.
E (=toxic myoglobinuria)
hag teeth tanden die wijd uit elkaar staan
Hageman factor defect/disease stollingsstoornis m.b.t. factor XII
Haglund’s disease osteochondrosis os tibiale externum
Haglund-Laewen-Freund syndrome chondritis van patella na
trauma
Hag – has
Hagner’s disease hypertrofische pulmonale osteoartropathie
HAI (abbr.) E (=hemagglutinin inhibition; cf. CHAD, HA)
Hailey-Hailey disease benigne familiaire chronische
pemphigus E (due to a mutation in the calcium pump ATP2C1;
cf. ENaC)
hair cell trilhaarcel (in het binnenoor) E (=bristle cell)
hair disk tumor trichodiscoom E (=trichodiscoma)
hair follicle haarbalg, haarfollikel, folliculus pili
hair lacquer haarlak
hair loss haaruitval, effluvium E (cf. alopecia, baldness)
hair plucker iemand die z’n haren dwangmatig uittrekt
E (cf. trichotillomania)
hair tonic haargroeimiddel
hair, facial ~ beharing in het gezicht
hairball trichobezoar
hair-buried ear (sl.) vagina
hair-divider (sl.) penis E (cf. beard-splitter, cock, dick, eye-opener)
haired behaard
hairless haarloos, zonder haren E (cf. alopecia, nude mouse,
hirsuties)
hairless women syndrome androgeenongevoeligheidssyndroom
hairline haargrens
hairs haren, hoofdharen, thrix (Gr.), crinis (L.) E (cf. bamboo
hair, beaded hair, body hair, fine hair, kinky hair, knotted hair,
lank-haired, matted hair, multihaired, nodose hair, pony tail,
pubic hair, sparse hair, steely hair, stiff hair, ringed hair)
hairy black tongue zwarte haartong L (=lingua villosa nigra)
hairy cell leukemia leukemie met infiltratie door bepaalde
cellen E (=leukemic reticuloendotheliosis)
Halberstaedter-Prowazek body (obs.) insluitsel in cel van
conjunctivaepitheel E (=trachoma body)
Halbertsma → Hoeve-Halbertsma-Waardenburg syndrome,
Van der ~
half life halfwaardetijd
half value layer dikte van een specifiek materiaal dat de
stralingsflux halveert
halitosis ademlucht die vies ruikt, fetor ex ore
halitus ademlucht die is uitgeademd, id. E (cf. lead breath)
Halleri → tripus Halleri
Hallerman-Streiff syndrome oculomandibulaire dyscefalie en
haarverlies
Hallervorden-Spatz disease/syndrome pigmentdegeneratie van
globus pallidus
Hallopeau’s disease lichen sclerosis et atrophicus
Hallpike → Dix-Hallpike neurolabyrinthitis
Hall-Stone ring bepaald intra-uterien anticonceptiemiddel
hallucination zinsbegoocheling, zinsbedrog, id.
hallucinogen hallucinatie-inducerende stof, id.
hallucinosis hallucinatie-ervaring
hallux grote teen, id.
halo cirkelvormige structuur, id.
halothane halotaan
HAMA (abbr.) E (=human antimouse antibody)
hamartin bep. tumor suppressor E (cf. TSC, tuberin)
hamartoblastoma maligne tumor van embryonaal weefsel
hamartoma tumor ontstaan uit hamartie, id.
E (cf. hemagioma)
hamartoma, endobronchial lipomatous ~ endobronchiaal lipoom
hamartophobia faalangst, id.
hamartosis ontwikkeling van multipele hamartomen
hamate os hamatum E (=unciform bone)
Hamman’s disease/syndrome spontaan mediastinaal emfyseem
Hamman-Rich syndrome diffuse interstitiële longfibrose
hammer toe hamerteen, digitus malleus
Hamming window bepaalde bandfilter dat eerste orde zijbanden
onderdrukt E (cf. Dirichlet window, adaptive filter)
hamstring muscles spieren aan achterzijde van het dijbeen
Ham-test test op hemolytische anemie
hand injury chart handletselkaart
110
hand-foot syndrome pijn van handen en voeten bij
sikkelanemie N (komt voor bij kleine kinderen)
handicap lichamelijke/geestelijke beperking
handling infected tissues omgaan met besmet weefselmateriaal
hands in lap handen in de zij
hands-off delict (seksueel) vergrijp waarbij geen fysiek contact
is tussen dader en slachtoffer
hands-on delict (seksueel) vergrijp waarbij fysiek contact
bestaat tussen pleger en slachtoffer N (cf. aanranding)
hang nail dwangnagel, nij(d)nagel N (vaak voorkomend bij
nagelbijters)
hanging ophanging E (cf. beheading)
hangman’s fracture beulsfractuur N (=traumatische
spondylolisthesis van wervel CII)
hangover (due to alcohol) (alcoholische) kater E (cf. dram shop)
HANO (abbr.) (Br.) E (=hereditary angioneurotic oedema; cf. HAE)
Hanot-Chauffard(-Troisier) syndrome diabetes bronze
Hansen’s disease lepra
hantavirus pulmonary syndrome soms letaal verlopend respiratoir
ziektebeeld a.g.v. contact met een besmet knaagdier
HAO (abbr.) (Br.) E (=hereditary angio-oedema; cf. HANO, HAE)
haplotype enkelvoudige allelen E (cf. genotype, phenotype)
hapten(e) immunologische component van antigeen, id.
haptoglobin globuline dat vrij hemoglobine bindt, id.
Harada’s disease → Vogt-Koyanagi-Harada syndrome
harassment, (sexual) ~ ongewenste intimiteit N (van seksuele aard)
Harbitz → Raeder-Harbitz syndrome
HARD (abbr.) E (=hydrocephalus plus agyria and retina dysplasia
syndrome=Walker-Warburg syndrome)
hard chancre primaire genitale laesie bij syfilis E (=hunterian
chancre, true chancre)
hard tissue gecalcificeerd weefsel E (cf. soft tissue)
hard water syndrome syndroom bij hypercalciëmie
hardened pelvis → frozen pelvis
hardening verharding
hardiness bestendigheid tegen stress
Hare traction (splint) draagbare spalk voor lineaire tractie
toegepast op het been E (cf. splint, brace, orthosis)
Hare’s syndrome carcinoom van de longapex
harelip hazenlip E (=cleft lip)
Harkavy’s syndrome granulomatose van Wegener plus andere
afwijkingen
harlequin color change syndrome lichaamshelften die rood c.q.
bleek zijn N (bij pasgeborene en afhankelijk van
zwaartekracht)
harlequin fetus harlekijnfoetus, ichthyosis bij foetus
E (=ichthyosis congenita (gravis), fish baby, cutis testacea)
Harley’s disease intermitterende hemoglobinurie
harm, to ~ letsel toebrengen, schade berokkenen
harmaline bep. inhibitor van monoamine-oxidase
harmful schadelijk, nadelig
harmine bep. inhibitor van monoamine-oxidase
harmless onschadelijk, zonder schadelijke gevolgen,
onschuldig, mild E (cf. innocent, innocuous)
Harris’ line botgroeistilstand (radiografisch teken) E (=growth
arrest line)
Harris’ syndrome organisch hyperinsulinisme
harsh murmur scherpe ruis
Hart’s disease/syndrome pellagra en cerebellaire ataxie
Hartmann’s solution elektrolyten bevattende infuusvloeistof
N (genoemd naar Amerikaanse arts)
Hartnup’s disease congenitale afwijking van tryptofaan
metabolisme N (met aminozuur in urine, pellagra en
cerebellaire ataxie); E (=H disease; cf. PIA, NBB)
has (abbr.) E (=heart and soul; cf. gene, mutant, LPM)
Hashimoto’s disease/struma E (=struma lymphomatosa)
Hassall-Henle bodies cornea ‘wratten’ door bepaalde afzetting, id.
hassles, daily ~ dagelijkse beslommeringen met op den duur
irriterend karakter
111
HAT (abbr.1) E (=histone acetyltransferase; cf. PPAR)
HAT (abbr.2) E (=hypoxanthine, aminopterin, thymidine;
a medium to select hybrid cells)
HAT (abbr.3) E (=heteromeric amino acid transporter;
SLC3=HSHAT=heavy subunit HAT; SLC7=LSHAT=light
subunit HAT)
haunch bone darmbeen, os ilium
Hauser → Kaspar-Hauser experiment; Rokitansky-Kuster-
Hauser syndrome
haustral colonuitstulping(en) betreffend
HAV (abbr.) E (=hepatitis A virus)
haverhill fever rattenbeetziekte
Haversian canals vaatkanalen in botten, Haverse kanalen
Haversian system osteon
hawk nose haviksneus, arendsneus, nasus aduncus (L.)
hawking de keel schrapen door krachtig uitademen,
rochelen E (cf. screatus)
hawkinsin ongebruikelijke metaboliet van tyrosine
hawkinsinuria autosomaal dominante vorm van tyrosinurie
met o.a. hawkinsin in de urine
hay (sl.) marihuana
hay fever hooikoorts
Hayem-Faber syndrome anemie door achloorhydrie
Hayem-Widal syndrome verworven hemolytische icterus
Haygarth’s nodosities articulaire knobbels bij reuma
Hay-Wells syndrome associatie van ankyloblefaron, ectodermale
defecten en spleetvorming E (=AEC syndrome; OMIM
106260)
hazard gevaar, risico
Hazard-Crile tumor neoplasma van de schildklier
haze nevel, waas, zweem
haz-mat gevaarlijke stoffen E (=hazardous materials)
hazy wazig, nevelig
HB, Hb (abbr.) E (=hemoglobin)
HBCD (abbr.) E (=heart-beating cadaver donor)
HBO (abbr.) E (=hyperbaric oxygen)
HBSS (abbr.) E (=Hanks’ balanced salt solution)
HBV (abbr.) E (=hepatitis B virus)
HCA (abbr.) E (=hydroxycarbonate apatite)
HCC (abbr.) lindaan E (=hexachlorocyclohexane)
HCFA (abbr.) E (=Health Care Financing Administration)
HCG (abbr.) E (=human chorionic gonadotrophin)
HCl (abbr.) waterstofchloride E (=hydrogen chloride)
HCM (abbr.) E (=hypertrophic cardiomyopathy)
HCS (abbr.) E (=human chorionic somatomammotropin)
Hct (abbr.) hematocriet E (=hematocrit)
HCV (abbr.) E (=hepatitis C virus)
HD (abbr.) E (=hydroxydecanoate)
HDAC (abbr.) E (=histone deacetylase complex)
HDL (abbr.) E (=high density lipoprotein)
HE (abbr.) E (=hematoxylin-eosin)
head hoofd, kop, caput (L.) E (cf. angle head)
head cap kernkapje N (van spermatozoön)
head cold neusverkoudheid, hoofdverkoudheid,
hersenverkoudheid
head doctor (sl.) psychiater
head dressing verband rond het hoofd E (cf. emergency dressing,
capitium, headgear)
head injury hoofdverwonding, hoofdletsel, trauma capitis
head lamp voorhoofdslamp, hoofdlamp E (cf. penlight,
speculum)
head lice hoofdluizen E (cf. louse)
head of femur femurkop, caput ossis femoris (L.)
head sister (Am.) hoofdverpleegster
head start voorsprong
headache hoofdpijn E (cf. bluxism, cough headache, frontal
headache, hemicrania, migraine, sick headache, spinal headache,
television headache, thunderclap headache)
headache, exertional ~ inspanningshoofdpijn
HAT – hea
headache, hypnic ~ slaaphoofdpijn, nachtelijke/hypnische
hoofdpijn
headache, new daily persistent ~ bilaterale primaire hoofdpijn
met fotofobie en fonofobie
Engels-Nederlands
headache, stabbing ~ stekende hoofdpijn
head-banging hoofd steeds stoten tegen het bed enz.
N (bij jonge kinderen)
header tekst met standaardinformatie zoals weergegeven
boven iedere pagina van eenzelfde document
headgear hulpmiddel om van buitenaf tractie uit te oefenen
op kaak en gebit E (cf. extraoral appliance, splint, guard)
headgut voordarm
head-nodding tremor van het hoofd geassocieerd met bv.
spasmus nutans of congenitale nystagmus E (cf. Musset)
headrest hoofdsteun(tje), hoofdkussen E (cf. Philadelphia collar)
headscarve hoofddoek
HEAL (abbr.) E (=Health Education Assets Library;
see www.healcentral.org)
heal, to ~ helen, genezen
healed genezen
healing genezing(sproces) E (cf. primary and secondary
healing)
health gezondheid
health care gezondheidszorg E (also spelled as ‘healthcare’;
cf. participatory healthcare)
Health Care Insurance Act Zorgverzekeringswet
health care practitioner hulpverlener in de gezondheidszorg
Health Council Gezondheidsraad
health insurance ziekte(kosten)verzekering
health outcome uitkomstmaat van gezondheid N (in relatie tot
de kwaliteit van de zorg)
health resort gezondheidsoord E (cf. wellness)
health service gezondheidsdienst
health services research gezondheidszorgonderzoek
health status gezondheidstoestand
health survey transversaal gezondheidsonderzoek
health visiting thuiszorg E (cf. home care, house call)
health, public ~ volksgezondheid
hearing horen E (cf. audiology, ENT)
hearing acuity gehoorscherpte
hearing aid hoorhulpmiddel E (cf. BAHA)
hearing impaired gehoorgestoord E (cf. impaired hearing)
hearing loss gehoorverlies E (cf. auditory recruitment,
dysacousis)
heart hart, cor (L.), kardia (Gr.) E (cf. cardiac, sick at heart)
heart attack hartaanval, hartinfarct E (cf. AMI, pending
myocardial infarction)
heart block blokkade van atrioventriculaire impuls
heart disease hartkwaal
heart failure falen van de hartfunctie E (cf. forward failure,
backward failure, HFpEF)
heart foundation hartstichting
heart loop hartkromming
heart murmur hartgeruis
heart muscle hartspier
heart neurosis hartvaatneurose
heart rate hartfrequentie E (=HR; cf. FHR, HRT, HRV)
heart rate turbulence versnelling en daaropvolgende vertraging
van het sinusritme na een VPB E (=HRT)
heart sac pericard(ium), hartzakje E (=pericardium; cf. IPP)
heart sound harttoon N (cf. vaattoon)
heart transplant patient patiënt m.b.t. een harttransplantatie
heart tube hartbuis
heart, ischemic ~ hart dat (gedeeltelijk) ischemisch is
heartbeat hartslag
heartburn zuurbranden, pyrosis, hartwater N (zuur in de
maag)
heart-hand syndrome handmisvorming met ASD en
geleidingsafwijking E (=Holt-Oram syndrome)
hea – hem
heat warmte, hitte, gloed, calor (L.), thermon/thermos
(Gr.) E (cf. maintenance heat, prickly heat, recovery heat)
heat content enthalpie
heat exchanger warmtewisselaar
heat intolerance warmte niet (goed) kunnen verdragen
heat rash huiduitslag door warmte E (=prickly heat)
heat shock protein bep. intracellulair eiwit dat fungeert als
chaperone E (=stress protein)
heat stroke zonnesteek, bevanging door de warmte
heath heide, heideveld
Heather index N (een door L.W. Heather voorgestelde index
om de hartfunctie te beoordelen op basis van de elektrische
thoraximpedantie)
heating verwarming
heating blanket warmtedeken
heat-labile thermolabiel
heatmap display methode om resultaten van analyse via
microarray te visualiseren
heat-ray cataract cataract door warmtestraling E (=glassblowers’
disease)
heat-spot zomersproet
heave (parasternal ~) ribben die omhooggaan bij elke
hartslag N (wijst i.h.a. op vergroting van rechterventrikel)
heaving impulse heffende ictus E (cf. PMI)
heavy airless lung long die zwaar is en geen lucht bevat
heavy chain zware keten
heavy metals zware metalen
Heba agent Legionella Micdadei
hebephrenia (obs.) bep. vorm van schizofrenie E (now termed
disorganized schizophrenia)
Heberden’s disease/nodes verdikking aan interfalangeaal
gewricht
Heberden’s syndrome angina pectoris
Hebra’s disease dermatitis exfoliativa
Hedinger’s syndrome intestinale carcinoïd tumor
heel hiel, calx (L.), pterna (Gr.) E (cf. instep)
heel bone calcaneus, hielbeen E (cf. bone spur)
heel dressing wondbedekker voor de hiel N (m.n. bij de
diabetische voetwond)
heel of the hand muis van de hand
heel spur hielspoor, calcaneusspoor E (=bone spur, calcaneal
spur)
heel strike, lateral ~ landen op de buitenzijde van de hiel
Heerfordt’s disease uveoparotitis (bij sarcoïdose)
Hegar’s sign (obs., obst.) bevindingen bij bimanuele palpatie van
isthmus bij 6 weken
Hegglin → May-Hegglin anomaly/syndrome
height lengte, hoogte N (van het lichaam); E (cf. body height)
Heimlich maneuver handgreep waarbij de hulpverlener achter
de patiënt staat en met zijn vuisten krachtig het epigastrium
comprimeert, id. E (choking on food)
Heine-Medin disease kinderverlamming, acute poliomyelitis
Heinz’s body/granule bepaald type cytoplasma-insluitsel
bij erytrocyt N (bij patiënt met abn. hemoglobine of
enzymdeficiëntie)
heir erfgenaam E (cf. testator)
HEK (abbr.) E (=human embryonic kidney; refers to cell line)
HEL (abbr.) E (=human erythroleukemia)
HeLa cell eerste cellijn gekweekt van cervixkanker
helcoid gelijkend op een ulcus
helcosis zweervorming
helical, helicine spiraalvormig
helicase bep. enzym dat betrokken is bij DNA-replicatie
helicoid spoelvormig, spiraalvormig
heliotherapy behandeling van een ziekte d.m.v. zonlicht
heliotrope rash huiduitslag rond het oog bij dermatomyositis
helix buitenste rand van de oorschelp, id. E (cf. antihelix)
Heller’s syndrome/disease desintegratiepsychose bij kinderen
Heller-Doehle disease luetische aortitis
112
HELLP syndrome E (Hemolysis with Elevated Liver enzyme levels
and Low Platelet count in pregnancy; cf. mirror syndrome)
helmet cell erytrocyt met helmvorm E (=schizocyte; cf. molding
helmet therapy)
Helmeyer-Schoener disease chronische erythremie
helminthiasis wormziekte van de ingewanden, id.
E (=helminthic disease)
heloma (durum) clavus, likdoorn, eksteroog E (=hard corn;
cf. callosity)
helpful nuttig (1); hulpvaardig (2)
hemadsorption antiglobuline-antigeen binden aan erytrocyt
hemagglutination agglutinatie van erytrocyten, id.
hemagglutinin antilichaam dat hemagglutinatie geeft
E (=HA; cf. CHAD, HAI)
hemal bloed betreffend, bloedvat betreffend
hemangioameloblastoma ameloblastisch hemangioom
hemangioblastoma mesodermale tumor uitgaande van een
vaatbed
hemangioendothelioma neoplasma van endotheelcellen rond
vaten
hemangioendotheliomatosis intravasculaire lymfomatose
hemangioma angioom uitgaande van bloedvaten, id.
E (cf. lymphangioma)
hemangioma of liver levercavernoom
hemangioma, strawberry ~ aardbeihemangioom, hemangioma
fructuosum
hemangiopericytoma vasculaire tumor uitgaande van pericyten
hemangiosarcoma maligne vaattumor
hemarthros(is) gewrichtsbloeding
hematemesis braken van bloed, haematemesis
hematic bloed betreffend (1); als geneesmiddel aangrijpend op
het bloed (2) E (cf. hematinic)
hematidrosis hemidrosis, hemihyperhidrosis
hematinemia aanwezigheid van haem in circulerend bloed, id.
hematinic kwaliteit van bloed verbeterend (1); een stof die de
kwaliteit van bloed verbetert (2)
hematobilia bloeding in de galgangen
hematocele bloeduitstorting in bestaande holte, id.
E (cf. hematoma)
hematochezia ontlasting die bloed bevat
hematochyluria bloed en chylus in de urine
hematocolpos bloedophoping in de vagina, id. L (cf. hymen
imperforatus)
hematocornea hoornvliesbloeding
hematoencephalic barrier bloed-hersenbarrière
hematogenic hematopoietisch (1); hematogeen (2)
hematogenous door bloed geproduceerd/verspreid E (cf. blood
borne)
hematologic hematologie (onderzoek) betreffend, id.
hematoma bloeduitstorting in weefsel, id. E (cf. hematocele)
hematometra menstruatiebloed dat zich ophoopt in de
uterus E (cf. curse, menotoxin, paramenstrum)
hematomyelia bloeding in de grijze stof van het ruggenmerg, id.
hematophagous levend van bloed(zuigen)
hematopoiesis bloedvorming, id.
hematopoietic bloedvorming betreffend, id.
hematoporphyrin hemoglobineafbraakproduct zonder ijzer
hematoporphyrinuria hematoporfyrine in de urine
hematorrhachis bloeding in subarachnoïdale ruimte van het
ruggenmerg
hematorrhachis, internal ~ hematomyelie
E (cf. Minor-Oppenheim syndrome)
hematorrhea overvloedig bloedverlies, verbloeding
E (=hemorrhea)
hematosalpinx bloedophoping in tuba uterina
hematospermia bloed in semen, hemospermie
hematuria bloedwateren, bloed in de urine, id.
hematuric bilious fever zwartwaterkoorts, malaria
hemoglobinurie
113
heme ferroprotoporfyrine IX, haem E (=reduced hematin;
cf. prosthetic group, hemoglobin, myoglobin)
hemeralopia dagblindheid, nyctalopie N (is niet hetzelfde als het
Nederlandse hemeralopie!)
hemianencephaly bij de geboorte ontbreken van een hersenhelft
hemianesthesia gevoelloosheid aan een zijde van het lichaam
hemianopia gezichtsvelduitval m.b.t. een halve zijde
hemiasomatognosia lichaamsgevoel dat enkelzijdig afwezig is
hemiatrophy enkelzijdige atrofie, id.
hemiazygos vein linkerazygos
hemiballism enkelzijdige schudkramp, id.
hemiblock, cardiac ~ halfzijdige blokkade van impuls over het
hart
hemic bloed betreffend E (=hematic)
hemicentin fibuline 6
hemicephaly bij de geboorte ontbreken van een hersenhelft
hemicrania hoofdpijn die eenzijdig is
hemidesmosome gebiedje (0,4 μm) op de basale celmembraan
van epitheel- en mesenchymcellen dat een rol speelt bij
hechting aan de basale lamina E (cf. desmosome)
hemidiaphragm diafragmahelft
hemifacial het gezicht aan een zijde aantastend
hemihypesthesia gevoeligheid die aan een zijde lager is
hemilateral de helft van één zijde betreffend, id.
E (cf. bilateral, unilateral, contralateral)
hemimelia ontwikkelingsanomalie m.b.t. een ledemaat
N (m.n. het distale deel is daarbij verkort)
heminephrectomy partiële nierverwijdering via een operatie
hemiparaplegia enkelzijdige verlamming van een onderhelft
hemiparesis verlamming van een zijde van het lichaam, id.
E (=hemiplegia)
hemiplegia verlamming aan een lichaamshelft, id.
hemiplegia Avellis type → Avellis
hemiplegic migraine migraine met hemiplegie maar zonder
aura
hemispheric(al) halve bolvorm betreffend
hemithorax holte aan een zijde van het mediastinum
hemivertebra ruggenwervel die voor de helft aanwezig is
hemizygous m.b.t. de situatie van een gen dat ongepaard is
hemochromatosis metabole afwijking met ijzerafzetting, id.
hemoconcentration bloedindikking, id.
hemocytoblast bloedcel afgeleid uit embryonaal mesenchym,
stamcel in het beenmerg, id. E (=hemoblast; cf. stem cell)
hemodynamic bloedstroming betreffend
hemodynamics stromingsleer van het bloed
E (cf. hemorheology)
hemofuscin pigment zonder ijzer afkomstig van Hb, id.
hemoglobin f bepaald type hemoglobine met hoge
zuurstofaffiniteit E (=fetal hemoglobin)
hemoglobin M disease hemoglobine met aminozuursubstitutie
hemoglobinuria hemoglobine in de urine, id. E (cf. hematuria)
hemoglobinuric nephrosis tubulaire nefrose E (=tubular
nephrosis)
hemolytic anemia anemie met snelle afbraak van erytrocyten
hemometakinesia ischemie door bloedonttrekking
hemometra bloedophoping in de uterus
hemopericardium bloeduitstorting in pericardholte, id.
hemoperitoneum bloeduitstorting in buikholte, id.
hemophagocyte cel die bloedlichaampjes vernietigt
hemophilia bloederziekte, id. Br (haemophilia)
hemophiliac hemofiliepatiënt, bloeder, lijder aan bloederziekte
hemophthalmos bloeding in oog/orbita, id.
hemopneumothorax borstholte gevuld met bloed en lucht
hemopoiesis bloedaanmaak, hematopoëse, hemopoëse
hemoptysis bloedspuwing, hemoptoe E (cf. endemic
hemoptysis)
hemorheology hemorreologie N (leer van vaatwandkenmerken
en stroming van bloedcomponenten)
hemorrhage bloeding, id. N (cf. nabloeding, neusbloeding)
hem – hep
hemorrhage, internal ~ inwendige bloeding
hemorrhage, petechial ~ petechieën n.a.v. een puntvormige
huidbloeding
hemorrhagic dermatitis eczeem met bloedingen
Engels-Nederlands
hemorrhagic diathesis bloedingsneiging, id.
hemorrhagic diseases bloedingsziekten
hemorrhagic necrosis weefselversterf gepaard met bloedverlies
hemorrhagic polymyositis spierontsteking met bloeding en
dermatitis
hemorrhoidal plexus vaatplexus bij het rectum L (=plexus
venosus rectalis)
hemorrhoidectomy aambeienextirpatie, id.
hemorrhoids aambeien, id.
hemosalpinx hematosalpinx
hemosiderinuria hemosiderine-uitscheiding via de urine
hemosiderosis overmatige ijzerafzetting in weefsels
hemospermia bloed in semen, hematospermie
hemostasis bloedstelping, bloeding stoppen, bloedstilling,
stypsis, id. (1); stilstand van bloed (2) E (cf. coagulation,
epistasy)
hemostat kocher, vaatklem
hemostatic forceps arterieklem
hemothorax pleuraholte gevuld met bloed, id.
N (=haemopleura)
hemovigilance registratie en analyse van
transfusiebijwerkingen, id.
hemp hennep(plant) E (=cannabis; cf. bhang)
HEMS (abbr.) E (=helicopter emergency medical services;
cf. MMT)
Hench-Rosenberg syndrome palindroom reuma
Henderson-Jones disease osteochondromatose
Henle loop lis van Henle N (afvoerkanaaltje uit nierglomerulus)
Henoch(-Schönlein) disease/purpura allergische purpura
henpu(y)e goundou, periostitis van de neus, anakhre
heparin heparine
heparinization stolling van bloed tegengaan met heparine
heparitinuria heparansulfaat in de urine
hepatic lever betreffend
hepatic artery L (=arteria hepatica)
hepatic duct L (=ductus hepaticus)
hepatic peliosis leverlobjes met bloedingen a.g.v. stuwing
hepatic torsion leververdraaiing, torsie van de lever
hepatic vein vena hepatica
hepatitis leverontsteking
hepatitis type A, viral ~ hepatitis infectiosa, id. E (=infectious
hepatitis)
hepatitis type B, viral ~ serumhepatitis, id.
hepatitis, anicteric ~ hepatitis zonder geelzucht
hepatitis, non-A-non-B ~ hepatitis C, id. E (=NANB hepatitis)
hepatization of lung hepatisatie van de long
hepato-adrenal syndrome verstoring van de bijnierfunctie in
samenhang met leverproblemen
hepatoblastoma leverhamartoom
hepatocellular levercellen betreffend, id.
hepatocerebral intoxication lever- en hersenvergiftiging
hepatocyte levercel, id.
hepatojugular reflux verhoogde jugularisdruk N (bij congestieve
hartaandoeningen)
hepatolenticular lever en ooglens betreffend
hepatoma levergezwel uitgaande van levercellen, id.
hepatomegaly leververgroting, id.
hepatomegaly, pulsatile ~ kenmerk van zuivere constrictieve
pericarditis
hepatopexy lever(kwab)fixatie d.m.v. een operatie
hepatopleural lever en pleura betreffend
hepatoptosis leververplaatsing naar beneden
hepatorenal syndrome nierziekte in combinatie met enig type
leveraandoening E (=bile nephrosis, cholemic nephrosis)
hepatosis N (elk type) functiestoornis van de lever
hep – hid
hepatosplenomegaly lever- en miltvergroting, id.
hepatotoxin toxine dat levercellen aantast
hepcidin ijzer-gereguleerd acute-fase eiwit bestaande uit
25 aminozuren, id.
HEPES (abbr.) E (=4-(2-hydroxyethyl)-1piperazine- ethanesulfonic
acid; a buffer used for cell cultures and in chromatography)
hepsin component van plasmamembraan van hepatocyt
E (cf. epsin)
herbal medicine kruidengeneeskunde
herbivore planten etend dier
Hercules → infant Hercules
herculin gen dat het ontstaan van spierweefsel determineert
E (cf. myogenin)
herd effect epidemiologische aanduiding voor het voordeel
dat niet-gevaccineerden ontlenen aan degenen die wel zijn
gevaccineerd
hereditary erfelijk, overdraagbaar van ouder op kind
heredity erfelijkheid
heredosyphilis congenitale syfilis
HERG (abbr.) E (=human-eag-related gene; cf. eag, LQT,
potassium channel)
Hermans-Grosveld-Spaas disease basale cellen-naevussyndroom
hermaphrodi(ti)sm gonaden van beider sekse in een persoon, id.
hernia repair, (inguinal ~) liesbreukoperatie, herniorafie
hernia(tion) breuk, uitstulping door een zwakke plek in de
wand, id. E (cf. femoral hernia, inguinal hernia, intravertebral
disc hernia, Littre hernia, obturator hernia, paraesophageal
hernia, rolling diaphragmatic hernia, rectovaginal hernia,
spigelian hernia, fracture)
hernia, sliding ~ glijbreuk
hernial orifice breukpoort
herniated disk syndrome rugklachten t.g.v. HNP E (cf. ruptured
disk)
herniation herniavorming, id.
herniorrhaphy liesbreukoperatie, herniorafie E (with suture of
abdomnal wall)
herniotomy breukoperatie
heroinism heroïneverslaving E (cf. black-tar heroin)
herpangina vesiculaire faryngitis E (=herpetic angina, benign
croupous angina)
herpes simplex herpes febrilis, id.
herpes tonsurans tinea tonsurans, id.
herpes zoster gordelroos, id.
herpesvirus viraal agens leidend tot herpes simplex E (cf. HHV)
herpetic lip koortslip, herpes labialis E (by herpes simplex
recidivans)
herpetiform herpes gelijkend
Herrick’s syndrome hemoglobine S-ziekte
herring-worm disease haringwormziekte, anisakiasis
E (cf. red herring)
Hers’ disease glycogenose VI
Herter → Gee
Hertwig-Magendie syndrome verticaal strabisme, bepaalde
oogbewegingsafwijking E (=skew deviation syndrome, vertical
diplopia)
Herxheimer reaction opvlammen van syfilis bij
antisyfilistherapie E (cf. Pick-Herxheimer)
hES (abbr.) E (=human embryonic stem)
hesitancy (urinary ~) urineren dat druppelsgewijs verloopt
hesitant aarzelend, besluiteloos
HET (abbr.) E (=heterozygosity index; cf. informative marker)
heterochromia kleurverschillen waar normaal één kleur is
heterogenetic geslachtsloze voortplanting betreffend
heterogenic, heterogeneous zonder uniformiteit qua structuur
E (cf. homogeneous/homogenic, heterogenous)
heterogenous met oorsprong elders (buiten lichaam)
heterologous met een andere genetische constitutie,
soortvreemd, xenogeen, xenoloog, id. (1); bestaande uit een
voor die locatie abnormaal weefseltype (2) E (cf. homologous)
114
heterologous enzyme enzym uit een vreemde cel die in een
gastcel tot expressie komt
heteronymous tegenovergesteld(e zijde betreffend), id.
heterophil neutrofiele cel met fijne korrels
heterophoria gezichtsasafwijking wanneer het andere oog
bedekt is
heterophyiasis darmparasiet Heterophyes-infectie, id.
heteroplasty chirurgisch herstel van een laesie m.b.v. weefsel
afkomstig van een ander persoon
heteroreceptor receptor die de afgifte van een niet-eigen
neurotransmitters inhibeert
heterosis overdominantie
heterotopia verplaatst zijn van een orgaan(deel), ectopie, id. (1);
neuropathologische verplaatsing van de grijze stof (2)
N (aanwezigheid op een atypische plaats)
heterotopic ectopisch
heterotrimer combinatie van verschillende subunits van het
G-eiwit
heterotrophic voedselbehoefte m.b.t. bepaalde groeifactoren
N (m.n. organische voedingsstof behoevend)
heterotropia strabisme, id.
heterotypic aggregate interactie tussen bloedplaatjes en
leukocyten E (cf. homotypic)
heterozygosity toestand van allelen die verschillen binnen
eenzelfde chromosoom E (cf. HET, LOH)
heterozygote bastaard, id. N (individu met verschillende allelen
voor een kenmerk)
heterozygous m.b.t. heterozygoot (zijn)
Heubner’s disease glutenenteropathie E (cf. Gee-Heubner)
Heurteloup’s leech laatkop, cucurbitula
HEV (abbr.1) E (=hepatitis E virus)
HEV (abbr.2) E (=high-endothelial venules; cf. SLC)
hexachlorcyclohexane lindaan, gammexaan
Heyd’s syndrome nierfalen bij ernstige leverziekte E (=bile
nephrosis, hepatorenal syndrome)
HF (abbr.) E (=heart failure; cf. diastolic and systolic types)
HFOV (abbr.) E (=high frequency oscillatory ventilation)
HFSP (abbr.) E (=human frontier science program)
Hgb (abbr.) E (=hemoglobin, HB, Hb)
HGDP (abbr.) E (=human genome diversity project)
hGH (abbr.) E (=human growth hormone)
HGP (abbr.) E (=human genome project)
HGT (abbr.) E (=horizontal gene transfer)
HH (abbr.) E (=Hodgkin-Huxley; common model to describe
membrane potential)
HHHO (abbr.) syndrome syndroom met bepaalde
ontwikkelingsstoornissen bij pasgeborene E (=Hypotonia
with Hypomentia and Hypogonadism and Obesity)
HHM (abbr.) E (=humoral hypercalcemia of malignancy)
HHMI (abbr.) E (=Howard Hughes Medical Institute)
HHV (abbr.) E (=human herpesvirus)
HI (abbr.) E (=hemagglutination inhibition)
HIAA (abbr.1) bepaald tryptofaanmetaboliet in urine
E (=5-hydroxyindoleacetic acid)
HIAA (abbr.2) E (=Health Insurance Association of America)
hiatal sliding herniaglijbreuk van oesofagus, hiatusbreuk
N (waar slokdarm door middenrif gaat)
hiatus spleet, opening, id.
Hib (abbr.) E (=Haemophilus influenzae type B)
hibernating myocardium gestoorde contractie van het hart
tijdens chronisch verlaagde doorstroming E (cf. stunned
myocardium)
hibernoma lipoom bij de heup met veelvlakkige cellen
hiccough, hiccup hik, singultus
Hickey-Hare test test voor diabetes insipidus
Hicks → Braxton-Hicks’ contraction
hide and seek kiekeboe(spel), verstoppertje
hidebound skin huid die strak vastzit aan de subcutis N (zoals
bij scleroderma)
115
hides huiden N (van dieren)
hidradenitis zweetklierontsteking, id.
hidrocystoma zweetkliertumor, id.
hidrosis zweten (1); zweetklierziekte (2)
hidrotic zweet(klier) betreffend
hiemalis, pruritus ~ winterjeuk, id.
hierarchical clustering berekeningsmethode waarbij gebruik
wordt gemaakt van overeenkomsten tussen groepen van
genen E (cf. dendrogram)
HIF (abbr.) E (=hypoxia-inducible factor; a particular
transcription factor)
HIF-PH (abbr.) E (=HIF-alpha prolyl hydroxlase; possibly an
oxygen sensing enzyme)
Higashi → Chediak-Higashi anomaly/disease
high altitude disease hoogteziekte, bergziekte E (=mountain
sickness)
high arch foot talonaviculaire synostose
high chordotomy zenuwdoorsnijding hoog in het
ruggenmerg
high flow priapism onvrijwillige erectie a.g.v. trauma in
bekkenregio
high flow-low pressure pump pomp met grote volumestroom en
lage druk
high grade lymphoma lymfoom van hoge maligniteitsgraad
high output (cardiac) failure/disease hartprobleem bij pompen van
groot volume
high residue met veel onverteerbare bestanddelen
high responder individu dat met een sterke immuunrespons
reageert op een specifiek antigeen
high voltage hoge elektrische spanning/voltage
high-fiber diet vezelrijk dieet
Highmore → antrum
high-normal blood pressure licht verhoogde bloeddruk
N (waarbij de systolische druk tussen 130 en 139 mmHg ligt
en/of de diastolische druk 85 tot 89 mmHg bedraagt)
high-pitched met toonhoogten in het hoge gebied
E (cf. low-pitched)
high-risk group risicogroep N (cf. risicogedrag)
high-risk patient risicopatiënt N (cf. risicogedrag)
high-stepping gait hoog optrekken van heup en knie bij het
lopen N (bij verlamde dorsiflexie van de voet)
hilar hilus betreffend
Hildenbrand’s disease vlektyfus
Hilger’s syndrome pijn in het carotisgebied E (=carotodynia)
hill diarrhea (obs.) tropische spruw E (=tropical diarrhea)
Hilliard’s lupus tuberculose van huid/subcutis
hillock, axon ~ axonheuvel
hilus poort, ingang, hilum
hilus of lung longpoort, id.
hindbrain achterhersenen, metencephalon E (=afterbrain)
hindgut einddarm
hindsight bias vertekend beeld dat blijkt uit wijsheid achteraf
hindwater (obst.) achterste baarmoederholte bij de baring
E (cf. forewater)
hinge joint scharniergewricht, ginglymus
Hinton test vlokkentest voor de diagnose van syfilis
hiochic acid → mevalonic acid
hip (sl.) afkorting voor hypochondrie
hip bone heupbeen, os coxae (L.) (1); ilium (2) E (cf. snapping
hip, innominate bone; cf. mushrooming hip)
hip girdle bekkengordel
hip score heupscore N (bv. volgens Harris)
hip screw heupschroef
HIPAA (abbr.) E (=Health Insurance Portability and
Accountability Act of 1996; cf. privacy rule)
Hippel (-Lindau) disease, von ~ retinocerebrale angiomatose
E (=VHL; cf. chaperonopathy, pVHL)
hippocampus (major) limbisch systeem met zetel in het
cerebrum, id.
hid – HNF
hippus abn. pupilcontractie en -verwijding N (optredend
onafhankelijk van lichtintensiteit)
hippy hepatitis (obs.) hepatitis B
HIR (abbr.) E (=histamine receptor)
Engels-Nederlands
Hirschfeld’s disease acute diabetes mellitus
Hirschsprung’s disease/megacolon congenitaal megacolon
Hirsh suppressor mutant tryptophanyl tRNA E (can suppress the
termination of protein synthesis)
hirsuties overmatige haargroei, hypertrichosis
hirsutism beharing i.h.b. bij vrouwen op abn. plaatsen, id.
hirudin stollingwerende component uit mondsecreet van een
bloedzuiger, id. E (cf. lepirudin, bivalirudin)
hirudiniasis ziekte door de beet van een bloedzuiger
HIS (abbr.) ziekenhuisinformatiesysteem E (=hospital
information system)
hisactophilin eiwit (17 kDa) dat nucleatie en polymerisatie van
actine reguleert E (cf. ponticulin, talin, profilin)
Hiss-Russell dysentery dysenterie door Shigella groep B
histamine bepaald histidinemetaboliet, id.
histamine-fast niet reagerend op toegediend histamine
histidase leverenzym m.b.t. histidine, id.
histidine phosphate fosfohistidine, id.
histidinemia ziekte door histidine ammonialyase deficiëntie
histiocyte macrofaag uit RES, id.
histiocytic lymphoma lymfoom met veel histiocyten
histiocytoma (fibrous ~) (fibreus) gezwel uitgaande van
histiocyten, dermatofibroom
histiocytosis X ziekte met proliferatie van lymfocyten
N (verzamelnaam voor een aantal ziektebeelden)
histiocytosis, lipid ~ (obs.) ziekte van Niemann-Pick
histiocytosis, malignant ~ maligne reticulose
histocompatibility mate van overeenkomst bij weefseltypering
histologic(al) weefselleer betreffend, id.
histology weefselleer, id.
histomorphologic examination weefselstudie op basis van
vormkenmerken
histone bep. sterk basische eiwitten in het chromatine die
rechtstreeks zijn gebonden aan DNA, id.
E (cf. nonhistone)
histopathology weefselleer m.b.t. afwijkingen/ziekten
history voorgeschiedenis (van de patiënt)
history taking anamnese afnemen
histospots vaatvliesontsteking door histoplasmose
histotoxic hypoxia toestand waarbij de zuurstofopname in
weefsel beperkt is
histrionic personality theatrale persoonlijkheid E (cf. as if
personality)
His-Werner disease loopgravenkoorts
hit, second ~ tweede mutatie E (as described by Knudson)
HIV (abbr.) E (=Human Immunodeficiency Virus; cf. HAART,
HAD, NRTI, NNRTI, SIV)
hives urticaria
HJ (abbr.) E (=Holliday junction)
HLA (abbr.) E (=human lymphocyte antigen; histocompatibility
locus Ag)
HLRCC (abbr.) E (=hereditary leiomyomatosis plus renal cell
carcinoma; cf. RCC, TSC, BHD)
HME (abbr.) E (=heat and moisture exchanger)
HMG (abbr.) E (=high mobility group; cf. chromosome organization)
HMG-CoA (abbr.) E (=3-hydroxy-3-methylglutaryl coenzyme A;
cf. statin)
HMO (abbr.) E (=health maintenance organization; cf. PPO)
HMPV (abbr.) E (=human metapneumovirus)
HMS (abbr.) E (=Harvard Medical School)
hMSC (abbr.) E (=human mesenchymal stem cell; cf. HSC, MSC)
HMSN (abbr.) E (=hereditary motor and sensory neuropathy)
HMW (abbr.) E (=high molecular weight)
HNE (abbr.) E (=4-hydroxynonenal)
HNF (abbr.) E (=hepatocyte nuclear factor)
HNP – hos
HNP (abbr.) hernia nuclei pulposi E (=herniated nucleus
pulposus)
HNPCC (abbr.) E (=hereditary nonpoliposis colon cancer)
hnRNA (abbr.) E (=heteronuclear RNA)
hoarding (psy.) verzameldwang
hoarse hees, schor, dysfoon
hoarseness schorheid, schorre stem, heesheid
hobnail cell celtype voorkomend bij bepaald adenocarcinoom
van het ovarium N (met grote celkern en weinig cytoplasma)
hobnail liver lever met nodulaire cirrose
HOCM (abbr.) E (=hypertrophic obstructive cardiomyopathy)
Hodgkin’s disease lymfogranulomatose, id.
Hodgson’s disease aneurysma van proximale aorta met ruptuur
hodi-potsy E (=tinea versicolor)
Hoeve-Halbertsma-Waardenburg syndroom, Van der ~ L (=ptosis
epicanthus)
Hoffa(-Kastert) disease/syndrome E (=liposynovitis prepatellaris)
Hoffmann’s sign plotse flexie van de middelvinger leidt tot
extensie van het distale interfalangeale gewricht en flexie van
de duim E (a reflex test which verifies the presence or absence of
problems in the corticospinal tract)
Hoffmann’s syndrome myopathie-myxoedeem
E (cf. Bouveret-Hoffmann, Werdnig-Hoffmann)
Hogben number identificatienummer
Hoigne’s syndrome embolie en toxicose na penicilline i.v.
holandric een erfelijke trek betreffend die alleen bij mannen
voorkomt E (usually refers to traits carried by Y chromosome;
cf. hologynic)
holes of papil gaten van de oogpapil
holiday heart syndrome optreden van atriumfibrillatie bij
langdurig overmatig alcoholgebruik E (cf. binge drinking)
Hollaender-Simons syndrome progressieve lipodystrofie
Hollenhorst’s (retinal) plaque micro-embolie in een bloedvat van
de retina
hollow foot holvoet, cavusmisvorming van de voet
Holmes’ syndrome visuele desoriëntatie
holoendemic in sterke mate endemisch
hologynic een erfelijke trek betreffend die alleen bij vrouwen
voorkomt E (cf. holandric)
holon concept gebruikt om in de systeemleer een functionele
eenheid aan te duiden
holoprosencephaly hersenaandoening waarbij de aanleg van de
voorhersenen ontbreekt E (=arhinencephaly; with anosmia,
cleft lip or cleft palate, synophthalmia proboscis or cyclopia)
holosystolic volledige (duur van de) systole betreffend
holter monitor registratieapparaat dat de patiënt meedraagt
Holt-Oram syndrome ASD met hartgeleidingsafwijking en
handmisvorming
Homans’ sign pijn als de benen omhoog zijn en optredend bij
bekkenembolie E (cf. DTV)
home care thuiszorg E (cf. shared care, transmural care)
home delivery thuisbevalling
home for the elderly bejaardentehuis
home made food voedsel dat thuis bereid is, huisbereide
maaltijd
homeobox DNA-gebiedje van 180 baseparen op een gen
E (its peptide product is referred to as homeodomain)
homeosis transformatie van een lichaamsonderdeel naar een
ander E (may be caused by mutations in homeotic (Hox) genes)
homing het fenomeen dat circulerende lymfocyten naar het
specifieke thuisfront worden gedirigeerd en aldaar passende
antigenen herkennen
homing receptor bep. glycoproteïne op de plasmamembraan
van een T-lymfocyt dat hechtingswisselwerking vertoont met
selectines (zoals ELAM)
homocysteine homocystine N (een aminozuurmetaboliet)
homogeneous uniform qua structuur/eigenschappen, id.
homogentisic acid hydrochinonazijnzuur, homogentisinezuur
homolateral ipsilateraal, id. E (cf. bilateral, contralateral)
116
homologous ontwikkeling gelijk maar met een andere functie
homonymous met overeenkomstige onderlinge relatie
homophilia homosexualiteit, id.
homotransplantation allotransplantatie, id. E (allograft)
homotypic aggregate interactie tussen bloedplaatjes onderling
E (cf. heterotypic)
homovanillic acid metaboliet van dopa(mine) en
noradrenaline E (=3-methoxy-4-hydroxymandelic acid)
homozygote individu met identieke allelenparen
E (cf. heterozygote)
homozygous aangaande het homozygoot zijn
E (cf. heterozygous)
honey (sl.) sperma
honeycomb lung longcysten, honingraatlong
honeymoon cystitis/pyelitis blaasontsteking bij een vrouw na
coïtus
honeypot (sl.) vagina
Hong Kong ear otitis externa (t.g.v. schimmel/mijt)
E (=tropical ear)
HOOD (abbr.) erfelijke dysplasie van nagel en bot
E (=hereditary osteo-onychodysplasia)
hooded penis penis cucullatus
hooding (obst.) hoeding
hook effect verschijnsel waarbij een extreem hoog prolactine
niveau leidt tot een oneigenlijk lage testwaarde E (perform
multiple dilutions of the blood sample to avoid this error)
hooked nose haviksneus, arendsneus, nasus aduncus (L.)
E (=hook nose, hawk nose, aquiline nose)
hooklets klauwachtige structuren van lintworm
hookworm (disease) mijnworm(ziekte)
hoop stress spanning bij botbelasting in de tangentiële
richting en loodrecht op de lange as van het bot
E (cf. radial stress)
hopelessness hopeloosheid
hophead (sl., obs.) narcoticaverslaafde N (i.h.b. opium)
Hoppe-Goldflam syndrome myasthenia gravis
pseudoparalytica
hordeolum, external ~ strontje, weeroog, stijg, id.
horizontal transmission overdracht tussen gastheren van
dezelfde generatie E (cf. vertical transmission)
hormonal diarrhea diarree bij vipoom
hormonal, hormonic hormonaal
horn (cutaneous ~) huidhoorn
horn, anterior ~ voorhoorn
Horner’s syndrome miosis en ptosis door sympaticuslaesie
Horner’s teeth snijtanden met horizontale groeven
hornet horzel E (=horse fly)
horny layer hoornlaag L (=stratum corneum)
horseshoe kidney hoefijzernier L (=ren arcuatus)
horseshoe tear scheur in de vorm van een hoefijzer
E (characteristic for rhegmatogenous retinal detachment)
Horton’s disease temporale arteriitis E (=Horton-Gilmour
syndrome)
Horton’s headache herhaalde pijnaanval rond een oog
E (=cluster/histamine headache, migrainous neuralgia)
HOS (abbr.) E (=higher order statistics)
hoselike colon (radiol.) waterslangpatroon van het colon
N (m.n. bij colitis ulcerosa)
hospice zorgfaciliteit voor terminaal zieken, id.
hospital ziekenhuis E (cf. infirmary, policlinic, polyclinic)
hospital fever vlektyfus
hospital mortality ziekenhuissterfte
hospital pharmacy ziekenhuisapotheek E (cf. polypharmacy)
hospital stay verblijf in het ziekenhuis
hospital-addiction syndrome ziekelijke drang tot herhaalde
opname E (=Baron von Muenchausen syndr.)
hospitalist arts die gespecialiseerd is in
ziekenhuisgeneeskunde
hospitalization ziekenhuisverblijf(sduur)
117
hospitalize, to ~ opnemen in een ziekenhuis voor
behandeling E (cf. admission)
host gastheer, acceptor, ontvanger, hospes (L.)
E (cf. recipient)
hostility vijandigheid E (cf. cervical hostility)
hot air (sl.) gratuite praat
hot baby (sl.) bepaald type hartstochtelijke vrouw
hot flush opvlieging, vapeur Fr (cf. bouffée)
hot nodule (radiol.) schildklieradenoom volgens isotopenstudie
hot potato speech praten als met een hete aardappel in de
mond E (muffled voice in spastic dysarthria due to bilateral
upper motor neuron lesion)
hot potato voice stemgeluid alsof de spreker een hete aardappel
in de mond heeft E (with peritonsillitis, peritonsillar cellulitis,
and abcess, collectively known as quinsy)
hot spot plaats waar radioactiviteit verhoogd is
hot tempered opvliegend
hotdog headache pulserende hoofdpijn met blozen a.g.v. het
eten van voedsel dat behandeld is met nitriet
hot-water bottle bedkruik
hound (psy., abbr.) E (=homely, old, ugly, nonsuccessful, dull;
cf. yavis)
Hounsfield unit (radiol.) schaaldeel bij signaalverlies N (waarbij
lucht = -1000, water = 0 en massief bot = 1000)
hourglass contraction zandlopercontractie N (m.b.t. uterus)
hourglass head hoofd waarbij de kroonnaad is ingedeukt
house call huisbezoek, visite
household language taal die thuis gesproken wordt E (and not
being the standard regional language)
household mite huisstofmijt
housemaid’s knee chronische prepatellaire bursitis,
mijnwerkersknie E (=beat-knee)
Houwer → Gougerot(-Houwer)-Sjoegren syndrome
Howard → Ellsworth-Howard test
Howel-Evans syndrome eeltvorming, tylosis
Howell-Jolly bodies basofiele insluitsels in een erytrocyt
E (=chromatin particles)
HPA (abbr.) E (=hypothalamic-pituitary-adrenal)
hpf (abbr.) E (=hours postfertilization)
HPF (abbr.1) E (=hepatic plasma flow)
HPF (abbr.2) E (=heparin-precipitable fraction)
HPL (abbr.) E (=human placental lactogen)
HPLC (abbr.) E (=high performance/pressure liquid
chromatography)
HPP (abbr.) E (=human pancreatic polypeptide)
HPRL (abbr.) prolactine
HPV (abbr.) E (=Human Papilloma Virus)
HQA (abbr.) E (=Hospital Quality Alliance)
HR (abbr.) hartfrequentie E (=heart rate)
HRE (abbr.) E (=hormone response element; cf. ERE, GRE)
HRMS (abbr.) E (=high-resolution mass spectroscopy; cf. LCMS)
Hrs (abbr.) E (=hepatocyte growth factor-regulated tyrosine kinase
substrate)
HRT (abbr.1) E (=hormone replacement therapy)
HRT (abbr.2) E (=heart rate turbulence)
HRV (abbr.1) E (=heart rate variability)
HRV (abbr.2) E (=human rotavirus; cf. Vesikari scale)
HS (abbr.) E (=herpes simplex)
HSA (abbr.1) E (=health savings account)
HSA (abbr.2) E (=Health Science Administrator)
HSC (abbr.) E (=hematopoietic stem cell; cf. MSC)
HSCT (abbr.) E (=hematopoietic stem-cell transplantation)
HSDD (abbr.) E (=hypoactive sexual desire disorder; cf. FSD)
HSF (abbr.) E (=heat-shock factor)
HSO (abbr.) E (=Homeland Security Organization)
hsp (abbr.) hitteschokproteïne E (=heat shock protein; =stress
protein=chaperone; note that not all hsp’s are chaperones)
HSV (abbr.) E (=herpes simplex virus)
HT (abbr.) E (=hydroxytryptamine)
hos – hya
HTLV (abbr.) E (=human T-cell lymphotrophic virus)
HTLV-iii (abbr.) AIDS-virus E (=human T-cell leukemia virus,
type iii)
HTS (abbr.) E (=high-throughput screening)
Engels-Nederlands
http (abbr.) E (=hypertext transport protocol)
HU (abbr.) E (=Hounsfield unit)
Huchard’s disease persisterende arteriële hypertensie
Hudson-Staehli lines hemosiderine aan de voorzijde van de
cornea N (als normaal verschijnsel bij veroudering)
hue tint, kleur (1); bijtint (2)
Huenermann → Conradi-Huenermann disease/syndrome
Huerthle cell grote eosinofiele cel uit de schildklier
Huet → Pelger-Huet anomaly/syndrome
Hugh → Fitz-Hugh and Curtis syndrome
Huguier’s disease uterusfibroom
hum brom, brommend geluid bij 50 of 60 Hz E (=sixty-cycle
hum; absent in battery powered appliances; cf. noise, venous hum)
human infection infectie bij de mens
human tissue weefsel afkomstig van een mens
humeral humerus betreffend
humeral joint schoudergewricht
humeroscapular humerus en scapula betreffend
humerus opperarmbeen, id.
humid vochtig, nattig E (cf. weeping, moist, damp, dank,
deliquescence)
humidification bevochtiging
humidifier bevochtiger, luchtbevochtigingsapparaat
humidifier disease luchtbevochtigersziekte
humidity vochtigheid
humor (Am.) lichaamsvocht (1); luim, gril, humor (2) E (=body
fluid; cf. humoral, liquid, fluid, liquor, vitreous humor); Br
(humour)
humor, vitreous ~ glasvocht E (cf. syneresis)
humoral lichaamsvocht betreffend Br. (cf. humour)
humour (Br.) lichaamsvocht (1); luim, gril, humor (2) Am
(humor)
hump bult, bochel E (buffalo hump, dowager’s hump)
humpback bochel, gebochelde
hunchback kyfose (1); persoon met kyfose (2)
hung-up reflex verminderde reflex a.g.v. perifere neuropathie
bij hypothyreoïdie
Hunner’s ulcer pijnlijke en hardnekkige zweer in de blaas
E (=elusive ulcer)
Hunskaar measure maat voor de ernst van urine-incontinentie
Hunt’s ataxia/syndrome dyssynergia cerebellaris myoclonica
Hunt’s neuralgia/syndrome herpesinfectie van corpus
geniculatum E (=Ramsay-Hunt syndrome)
Hunter(-Hurler) syndrome mucopolysacharidose type II
Hunter’s glossitis glottitis geassocieerd met pernicieuze
anemie E (=atrophic glossitis)
hunterian chancre genitale syfilis N (primair affect)
Huntington’s chorea/disease progressieve chorea met athetosis
Huntley → Wiskott-Aldrich syndrome
Huppert’s disease multipele myeloom
Hurler(-Hunter) disease/syndrome mucopolysacharidose type II
Hutchinson’s disease E (cf. prurigo estivalis) (1); L (=angioma
serpiginosum) (2); L (=cheiropompholyx) (3)
Hutchinson’s teeth/incisors misvormde tanden bij congenitale
syfilis
HUVEC (abbr.) E (=human umbilical vein endothelial cell)
HVA (abbr.) E (=homovanillic acid)
HV-interval tijdsduur tussen begin van de H-deflectie tot de
aanvang van de ventriculaire depolarisatie geregistreerd in
enige afleiding E (reflects conduction through His-Purkinje
system; normal range 35-60 ms)
HVJ (abbr.) E (=hemagglutinating virus of Japan)
Hx (abbr.) voorgeschiedenis, anamnese E (=history)
hyalin hyaliene, product van amyloïddegeneratie
hyaline glazig, helder, doorschijnend, hyalien
hya – hyp
hyaline membrane disease (of newborn) cardiorespiratoir
syndroom van pasgeborene E (=glassy-lung disease)
hyalinization glazig worden van weefsel bij atrofie, id.
E (=hyalinosis)
hyalinized gehyaliniseerd
hyalinosis hyaliene degeneratie, id.
hyaluronic acid hyaluronzuur
hybrid dier waarvan de ouders behoren tot ongelijke species, id.
hybridization methode om specifiek mRNA op te sporen
hybridoma (plasmacytoma) growth factor interferon bèta-2
hybridoma cell cel ontstaan uit fusie van myeloomcel en
B-lymfocyt N (resulterend in de afgifte van monoklonale
antilichamen)
hydatid cyst blaasworminfectie met cystestructuur
hydatid mole blaasmola, mola hydatidosa,
druiventroszwangerschap
hydatid sand hechtingsorganen van blaasworm in een cyste
hydatidiform mole, malignant ~ mola invasiva,
chorionepithelioom
hydatidosis blaasworminfestatie
hydramnios vruchtwatervorming met meer dan twee liter, id.
hydrarthrosis vochtophoping in gewricht, id.
hydrocalycosis nierkelkverwijding met urineophoping
hydrocarbon koolwaterstof E (cf. hypoxia-inducible factor
1-beta)
hydrocele vochtophoping in tunica vaginalis cyste
N (=waterbreuk)
hydrocephalus waterhoofd, id.
hydrocyanic acid blauwzuur, cyaanwaterstofzuur, HCN
E (=Prussic acid)
hydroencephalocele herniatie van hersenweefsel in een
ventrikel
hydrogen waterstof
hydrolyze, to ~ splitsen van een chemische stof d.m.v. water
hydromeningocele hersenvliezen met vocht die uitstulpen
hydromyelia ruggenmergkanaalverwijding met vocht, id.
hydromyelocele vochtzakhernia van ruggenmerg
hydronephrosis waternier, hydronefrose
hydronephrosis of pregnancy rechtszijdige waternier met behoud
van de normale nierfunctie tijdens zwangerschap
E (=physiologic hydroureter)
hydrophobia rabies, watervrees
hydrophobic waterafstotend
hydropic degeneration wateropname bij reversibele
celdegeneratie E (=vacuolar degeneration)
hydropneumothorax pleuraholte gevuld met vocht en lucht
hydrops vochtophoping in bestaande holte (cf. ascites)
hydrorachis wervelkanaal waarin vochtophoping, id.
hydrotherapy medische behandeling d.m.v. water, id.
hydrothorax pleuraholte gevuld met steriel vocht
hydroureter verwijding van de ureter door vloeistof, id.
hydroureter, physiologic ~ rechtszijdige waternier tijdens de
zwangerschap met behoud van normale nierfunctie
E (=hydronephrosis of pregnancy)
hydroxyindoleacetic acid tryptofaanmetaboliet E (cf. HIAA)
hydroxyl radical scavenger hydroxylradicaalvanger
hydroxytryptamine, 5- ~ serotonine E (=5-HT)
hygiene hypothesis postulaat waarbij een omgeving met hoge
incidentie van infectieziekten beschermt tegen allergische en
auto-immuunziekten
hygiene, industrial ~ arbeidshygiëne
hygiene, oral/dental ~ mondhygiëne
hygiene, personal ~ lichaamsverzorging
hygiene, sexual ~ intieme lichaamsverzorging
hygroma watergezwel, vloeistofophoping in holte
E (cf. ascites)
hygroma colli lymphangioma cavernosum
Hyland test test om LE-cel aan te tonen
hymen maagdenvlies, id.
118
hymen, imperforate ~ hymen imperforatus (L.)
E (cf. hematocolpos)
hymenolep(ias)is infestatie met dwerglintworm
hymenology wetenschap omtrent membranen
E (cf. defloration)
hypalgesia pijngevoel dat verminderd is, id.
hype opwinding (1); (sl.) naald voor subcutane injectie (2)
E (=hypodermic needle; cf. hypo)
hyperabduction maximale humerus abductie
hyperacidity zuurgraad die te zuur is, id.
hyperactivity activiteit die te hoog is
hyperacusia, hyperacusis gehoorscherpte die abn. hoog is, id.
hyperaldosteronism aldosteronisme, id.
hyperalgesia overgevoeligheid van zenuwuiteinden na een
beschadiging N (bv. verhoogde pijnsensatie bij douchen met
warm water na zonnebaden)
hyperalimentation overvoeding, id.
hyperammoniemia ammoniakoverschot in het bloed, id.
hyperandrogenism overmatige androgenenafscheiding
hyperbaria ziekte door luchtdruk die zeer hoog is
hyperbetalipoproteinemia hoog betalipoproteïnegehalte in het
bloed
hyperbilirubinemia bilirubineoverschot in het bloed, id.
hypercalcemia calcium te hoog in het bloed, hypercalciëmie
E (cf. HHM)
hypercalci(n)uria calcium te hoog in urine, hypercalciurie
hypercapnia kooldioxideoverschot in bloed, id.
hypercarotenemia caroteengehalte in bloed abn. verhoogd
E (=hypercarotenosis)
hypercatabolism katabolisme dat abn. verhoogd is
hypercellular bone marrow beenmerg met abn. hoog aantal cellen
hypercellularity cellenaantal abn. verhoogd
hypercementosis cementhyperplasie, id. N (bij tandwortel)
hyperchloremia chloriden in overmaat in het bloed, id.
hyperchloremic acidosis renale tubulus acidose
hyperchlorhydria chloorwaterstof in overmaat in het maagsap, id.
hypercholester(ol)emia cholesterol in overmaat in het bloed, id.
hyperchrom(at)ic skin sterk gekleurde huid N (m.n. bij pinta)
hyperchromasia kleurbaarheid die verhoogd is, id.
hyperchromatic nucleus celkern met verhoogde kleurbaarheid
hyperchromatism kleurbaarheid die sterk verhoogd is
N (ook: uitzonderlijk sterke pigmentatie)
hyperchylomicronemia chylomicronen in overmaat in het bloed
hypercoagulability bloedstollingsneiging die abn. hoog is
hypercoagulable state gemakkelijk stolbare toestand
hypercomplementemia complementoverschot in het bloed
hypercontraction contractie die overmatig sterk is
hyperdense met dichtheid die hoger is dan normaal
hyperekplexia van schrik verstijven, id. E (=startle disease)
hyperemesis braken in overmatige zin, id.
hyperemia (lokaal aanwezig), bloedsurplus, id.
hyperendemic in sterke mate endemisch E (=holoendemic)
hypereosinophilia eosinofiele leukocyten in overmaat
aanwezig E (=eosinophilia)
hypereosinophilic syndrome eosinofilie van het bloed
N (kan gevolgen hebben voor hart/long)
hyperesthesia overgevoeligheid, id.
hyperesthetic overgevoeligheid betreffend
hyperextension overmatig strekken E (=superextension)
hyperfibrinolysis fibrinolyse die sterk is verhoogd
hyperfunction functioneren op een abn. hoog niveau, id.
hypergammaglobulinemia gammaglobulines in bloed verhoogd, id.
hyperglobulinemia globulineniveau in het bloed abn. verhoogd, id.
hyperglycemia glucosegehalte in bloed abn. verhoogd, id.
hyperglycemic coma coma t.g.v. hyperglycemie, id.
hyperglycemic hyperosmolar nonketotic syndrome hyperosmolair
coma (obs.), coma diabeticum met excessieve hyperglycemie, id.
E (=HHNS; cf. DKA)
hyperglyceridemia glyceride in overmaat in het bloed, id.
119
hyperglycinemia glycine-niveau in bloed abn. verhoogd, id.
N (glycine=aminoazijnzuur)
hyperheparinemia heparine in plasma hoger dan normaal
hyperhormonism hormoonsecretie die abn. verhoogd is
hyperhydration overhydratie, id.
hyperidrosis/hyperhidrosis zweetafscheiding abn. verhoogd
hyperimmune serum immuunstoffen in overmaat in serum
hyperinfection superinfectie, herhaalde infectie, id.
hyperinflation longontplooiing die abn. sterk is, id.
E (cf. euvolumic patient)
hyperinsulinism insulinesecretie abn. verhoogd, id.
hyperirritability prikkelbaarheid abn. verhoogd
hyperkalemia kalium in overmaat in het bloed, hyperkaliëmie
hyperkeratinization sterke hoornstofontwikkeling in de huid
hyperkeratosis corneahypertrofie (1); verdikking van de
hoornlaag van de huid
hyperkeratosis senilis huidhoorn bij bejaarden
hyperkeratotic skin abn. sterk verhoornde huid
hyperkinesia motorische functie abn. verhoogd, id.
N (=hypermotiliteit, overmatige bewegingsdrang)
hyperkinetic syndrome hart dat overmatig contraheert N (d.w.z.
eindsystolisch volume is abn. klein)
hyperlip(id)emia lipiden in overmaat in het bloed, id.
hyperlipemic splenomegaly miltvergroting a.g.v. abn. veel lipiden
hyperlipoproteinemia lipoproteïnen in overmaat in het bloed, id.
hyperlucent meer dan normaal doorschijnend
hypermagnesemia magnesiumgehalte in bloed abn. hoog
hypermature newborn overdragen pasgeborene
hypermenorrhea overmatig sterke menstruatiebloeding
E (cf. curse, eumenorrhea, menotoxin, paramenstrum)
hypermetabolism abn. verhoogd metabolisme
hypermetropia verziendheid E (cf. myopia, emmetropia)
hypermnesia toestand gekenmerkt door een uitzonderlijk
precies geheugen
hypermobility syndrome (marfanoid ~) collageenziekte met
hydroxylysinedef.
hypermotility beweeglijkheid die abn. is, id.
hypernasal voice uitzonderlijk nasale stem E (=hypernasality)
hypernatremia natriumgehalte in het bloed abn. verhoogd
hypernephroma (obs.) tumor uitgaande van de bijnierschors
E (=Grawitz’s tumor)
hypernutrition overvoeding met nadelige effecten
hyperopia verziendheid
hyperornithinemia ornithine in overmaat a.g.v. een metabole
afwijking
hyperosmolality osmolaliteit groter dan normaal, id.
hyperosmolarity osmolaire concentratie abn. verhoogd, id.
hyperosteogenesis bothypertrofie E (=hyperostosis)
hyperostosis overmatige groei van botweefsel, id.
hyperovaria(nism), hyperovarism ovariumactiviteit abn. verhoogd
hyperoxaluria oxalaat in overmaat in de urine
hyperparathyroidism bijschildklieractiviteit abn. verhoogd
E (cf. parathyromatosis)
hyperperistalsis peristaltiek die abn. verhoogd is
N (=hyperperistaltiek)
hyperphenylalaninemia fenylalanine in overmaat in het bloed
hyperphonesis versterking van geluidsniveau bij auscultatie/
percussie E (cf. hypophonesis)
hyperphoria oogasafwijking aan een zijde en naar boven, id.
hyperphosphatemia fosfatenoverschot in het bloed, id.
hyperpiesis essentiële hypertensie
hyperpigmentation pigment in overmaat aanwezig, id.
hyperplasia proces waarbij het cellenaantal vermeerdert, id.
E (cf. atypical hyperplasia, hypertrophy)
hyperplasia, angiofollicular ~ reuzenlymfoom,
lymfklierhamartoom
hyperplasia, erythroid ~ hyperplasie van erytrocyt(voorloper)
hyperplastic hyperplasie betreffend
hyperpnea abn. toename van ademfrequentie en -diepte
hyp – hyp
hyperprebetalipoproteinemia VLDL-concentratie abn. verhoogd
hyperpyrexia uitzonderlijk hoge koorts
hyperreflexia reflexen die in overdreven mate optreden
hyperresonance resonantie die groter is dan normaal
Engels-Nederlands
hyperrhinophonia hyperrhinolalie, rhinolalia aperta
N (resonantiestoornis van de stem)
hypersecretory met afscheiding die overmatig is
hypersegmentation verdeling in abn. veel segmenten
hypersensitive overgevoelig
hypersensitivity overgevoeligheid
hypersensitization abn. gevoelige toestand opwekken
E (cf. desensitize)
hypersomatotropism acromegalie
hypersomnia ziekelijk overdreven veel slapen, id.
hypersplenia, hypersplenism ziekte door hyperfunctie van de milt
hyperstreamline visualisatie van een tensorveld d.m.v. drie
orthogonale eigenvectoren
hypertelorism afstand tussen twee organen die abn. groot is, id.
hypertension bloeddruk die verhoogd is, id. E (cf. Goldblatt,
white coat hypertension, Huchard’s disease, office hypertension,
masked hypertension)
hypertension of pregnancy zwangerschapshypertensie
hypertension, diastolic ~ diastolische bloeddruk abn. verhoogd, id.
hypertension, essential/primary ~ hypertensie e causa ignota, id.
hypertensive te hoge bloeddruk betreffend
hypertensive crisis hypertensie die plotseling verergert, id.
hypertensive encephalopathy hersendisfunctie a.g.v. acute
hypertensie
hyperthecosis (of ovary) ovariumcelwoekering met daarbij
hormoonproductie
hyperthelia tepels die boventallig aanwezig zijn, id.
E (=polythelia)
hyperthermia, hyperthermy temperatuur flink boven normaal, id.
hyperthrombocytemia bloedplaatjes in overmaat in het bloed
N (=thrombocytose)
hyperthymia emotionaliteit op een overdreven niveau
hyperthyroidism schildklier met abn. verhoogde werking
E (=hyperthyreosis, hyperthyrosis)
hypertonia, hypertonicity tonus die abn. verhoogd is, id.
hypertonic dehydration uitdroging door abn. osmotische druk
hypertonic labor weeënstorm, hypertone weeën E (cf. ecbolic)
hypertonic saline hypertone zoutoplossing
hypertonicity toestand van hypertoon zijn
hypertrichosis, hypertrichiasis haargroei die overmatig is, id.
hypertrophied gehypertrofieerd
hypertrophy celvergroting zonder toename van het aantal
E (cf. auxesis)
hypertropia oogasafwijking naar boven en eenzijdig, id.
hypertyrosinemia tyrosinegehalte in het bloed abn. verhoogd
hyperuricemia urinezuur in overmaat in het bloed, id.
E (cf. gout, uricase, XO)
hyperuricosuria uitscheiding van >800 mg uraat per dag via de
urine E (may lead to uric acid stone formation; cf. gout)
hypervascular met abn. sterke vascularisatie
hyperventilation ademhaling die abn. krachtig is, id.
hyperviscosity stroperigheid die abn. sterk is, id.
E (cf. Waldenström’s syndrome)
hypervitaminosis vitamineovermaat leidend tot ziekte, id
hypervolemia circulerend bloedvolume dat abn. hoog is, id.
N (overvulling van het vaatstelsel)
hypesthesia abn. verminderd(e) gevoel(igheid), id.
E (=hypoesthesia; cf. glove-and-stocking)
hypha schimmelfilament met netwerk daarbij E (=mycelial
thread)
hyphem(i)a bloeding in voorste oogkamer, hyphaema
hypnalgia pijn gedurende de slaap, id.
hypnic jerks onschuldige spierschokken in de benen tijdens
het in slaap vallen
hypnotic slaapmiddel (1); hypnose betreffend (2)
hyp – IC50
hypo (sl.) spuit voor subcutane injectie E (=hypodermic syringe;
cf. hype)
hypoadrenalism functiestoornis van de bijnier
hypocalcification onvolledige verkalking N (m.b.t. een tand)
hypocalciuria calcium in urine abn. verlaagd, id.
hypocapnia kooldioxide in bloed verlaagd, id.
hypocatalasemia catalasegehalte in het bloed abn. verlaagd
hypochloremic alkalosis alkalose met verlaagd chloorgehalte
E (cf. hyperchloremic acidosis)
hypocholesteremia cholesterolgehalte in bloed verminderd
hypochondria zwaarmoedigheid, angst m.b.t. gezondheid
hypochondriacal neurosis zwaarmoedige neurose
hypochondrium bovenbuik(gebied), id.
hypocupremia anemie door deficiëntie van koper
hypodense met abnormaal lage dichtheid
hypodermic onderhuids (middel)
hypodermic needle naald voor subcutane injectie E (cf. hype)
hypodipsia dorstgevoel dat abn. verlaagd is, id.
hypodontia tandeloosheid die partieel is
hypoesthesia zie hypesthesia
hypoferremia tekort aan ijzer in het bloed, hyposideremie, id.
hypoferritinemia tekort aan ferritine in het bloed
hypofibrinogenemia fibrinogeentekort in het bloed, id.
hypogammaglobulinemia gammaglobuline in het bloed abn.
verlaagd, id.
hypogastrium onderbuik E (=lower abdomen)
hypogenitalism geslachtsonrijpheid door gonadendeficiëntie
hypoglossal nerve hersenzenuw XII, id.
hypoglycemia unawareness syndroom van gebrekkige
glucose-tegenregulatie dan wel hypoglycemie zonder
waarschuwingssignalen E (cf. factitial hypoglycemia)
hypoglycemic encephalopathy hersendisfunctie a.g.v.
hypoglycemie E (cf. HAAF)
hypoglycorrhachia abnormaal laag suikergehalte in liquor
hypogonadism gonaden met functiestoornis, id.
hypogonadotropic gonadotrofinedeficiëntie betreffend, id.
hypohidrosis, hypoidrosis zweetafscheiding abn. verlaagd
hypokinesia bewegingsactiviteit die abn. verlaagd is
E (cf. asyneresis)
hypomania manie van een milde vorm
hypomastia geringe borstontwikkeling
hypomochlion draaipunt van het foetale hoofd rond symfyse
hypoperfusion bloeddoorstroming die abn. laag is
hypopharyngeal onderste deel van de farynx betreffend
E (cf. Zenker’s diverticulum)
hypophonesis afname van geluidsniveau bij auscultatie/
percussie E (cf. hyperphonesis)
hypophonia spreken met (abnormaal) laag volume
E (low volume speech)
hypophosphatasia alkalische fosfatase-deficiëntie
hypophyseal hypofyse betreffend
hypophysectomy hypofyse-extirpatie, id.
hypophysis hypofyse, hersenaanhangsel E (=pituitary)
hypopiesis hypotensie, abn. lage bloeddruk
hypopituitarism pijnappelklier met verlaagde activiteit
hypoplasia orgaan met onvolledige ontwikkeling, id.
hypoplastic m.b.t. een orgaan met partiële ontwikkeling
hypopnea verminderde ademhaling gedurende minstens 10 s
met daarbij een zuurstofdesaturatie van minimaal 4%, id.
hypopotassemia hypokaliëmie
hypoprosody verlies van melodieuze aspecten van de spraak
hypoproteinosis eiwittekort door eiwitarm dieet
hypoprothrombinemia prothrombinegehalte verlaagd
E (=prothrombinopenia)
hypopyon voorste oogkamer gevuld met pus, id.
hyporeflexia reflexen die verminderd/verzwakt zijn
hyposmia reukscherpte die verminderd is
hypospadias urethra die ventraal uitmondt, id.
hypospermatogenesis afname van zaadcelproductie
120
hyposphagma brilhematoom, hematoom onder het ooglid, id.
hypostasis neerslag a.g.v. een geringe bloedstroom, id.
hypostatica, dermatitis ~ eczema cruris (L.) E (=stasis eczema)
hyposthenuria verminderde osmolaliteit van de urine
hyposuprarenalism (obs.) bijnierfunctiestoornis
E (=hypoadrenalism)
hypotension bloeddruk die abn. laag is, id. E (cf. orthostatic/
postural hypotension)
hypothalamus onderheuvel, tussenhersendeel met
hormoonafgifte, id. E (cf. VMN)
hypothenar pinkmuis, muis van de pink E (cf. thenar)
hypothermia onderkoeling, id. E (=hypothermy)
hypothermia, accidental ~ onbedoelde daling van de
kerntemperatuur beneden 35 graden Celsius
hypothermia, mild ~ koeling
hypothrombinemia trombinevermindering in het bloed
hypothyroidism schildklier met verminderde functie, id.
hypothyroidism, iodine ~ jodiumhypothyreoïdie
N (d.w.z. hypothyreoïdie a.g.v. toedienen van jodide)
hypotonia kracht/spanning die abn. is afgenomen
hypotonicity hypotone toestand
hypotrichosis beharing die (partieel) afwezig is, id.
E (cf. alopecia)
hypotropia oogas met eenzijdige afwijking naar beneden, id.
hypoventilation luchtvolume in longen lager dan normaal
hypovolemia circulerend bloedvolume abn. laag, id.
hypoxemia zuurstofverzadiging in het bloed verlaagd
hypoxia zuurstofgehalte/-toevoer abn. verlaagd
hypoxia-inducible factor 1-beta aryl koolwaterstof receptor
nucleaire translocator E (=ARNT; cf. CD30)
hypoxic injury laag zuurstofaanbod leidend tot weefselschade
hypsarrhythmia in het EEG abnormale pieken en langzame
golven vanuit meervoudige foci bij hoge voltages, id.
hysteralgia baarmoederpijn, hysterodynie, id.
hysterectomy uterusextirpatie, id. E (cf. myomectomy, TAH,
VUE, AUE, SUA)
hysteria hysterie, psychoneurose met bepaalde kenmerken
hysteriac patiënt lijdend aan hysterie
hysterical personality hysterische persoonlijkheid
hysteroepilepsy hysterie met epileptiforme convulsies
hysterography uterusonderzoek m.b.v. radiografie, id.
hysteroptosis baarmoederverzakking, id.
hysteroscopy baarmoeder(hals)onderzoek met endoscoop
hysterotomy keizersnede, baarmoeder incideren
i
i.m. E (=intramuscular)
IABP (abbr.) E (=intra-aortic balloon pump)
IADL (abbr.) E (=instrumental activities of daily living; cf. ADL,
BADL)
IAP (abbr.) E (=inhibitor of apoptosis protein)
IAPP (abbr.) E (=islet amyloid polypeptide; cf. amylin)
IAT (abbr.) E (=intra-operative autologous transfusion)
iatrogenic door medisch handelen veroorzaakt, id.
iatrogeny abn. toestand geïnduceerd door een arts bij een
patiënt door verkeerde behandeling
IBC (abbr.) E (=integron-associated beta-lactamase)
IBD (abbr.) E (=inflammatory bowel disease; cf. CARD, UC)
IBS (abbr.) E (=integrated backscatter; cf. IMT, TDI)
ic (abbr.) E (=intracoronary; cf. iv, im, ip)
IC50 E (=50 percent inhibitory concentration)
121
ICA (abbr.) E (=independent component analysis;
cf. PCA, SVD)
ICAM (abbr.) E (=intercellular cell adhesion molecule;
ICAM-1=CD54; cf. LFA)
ICC (abbr.) E (=interclass correlation coefficient)
ICD (abbr.2) E (=implantable cardioverter-defibrillator; cf. AED,
AICD, PAD)
ICD-10 (abbr.) E (=International Classification of Diseases, tenth
revision)
ice ijs, bevroren water
ICE (abbr.1) E (=intracardiac echocardiography)
ICE (abbr.2) E (=interleukin-1-beta converting enzyme)
ice (sl.) metamfetamine om te roken
ice bag zak met ijs toegepast om lokale pijn en zwelling te
verminderen E (=ice pack)
ice cream consumptie-ijs E (cf. cream)
ice cream headache bifrontale hoofdpijn bij het nuttigen van
koude gerechten of dranken
Iceland disease epidemische neuromyasthenie E (=Akureyri
disease)
I-cell immunocyt
ICER (abbr.) E (=inducible cAMP early repressor; cf. circadian
rhythm)
ICF (abbr.1) E (=Immunodeficiency-Centromeric instability Facial
anomalies syndrome; caused by defect of DNMT type 3b)
ICF (abbr.2) E (=intracellular fluid; cf. ECF)
ICG (abbr.) E (=impedance cardiography)
ichor waterig vocht dat uit een wond treedt E (cf. exudation,
sanies, oozing)
ICHT (abbr.) E (=intermittent combined hormone therapy)
ichthyosiform erythroderma harlekijnfoetus
ichthyosis geschubde huid door verhoorningsafwijking, id.
E (cf. harlequin fetus, collodion baby)
ichthyotoxism voedselvergiftiging t.g.v. schaaldieren
ICIDH (abbr.) E (=International Classification of Impairments,
Disabilities and Handicaps)
ICMJE (abbr.) E (=International Committee of Medical Journal
Editors)
ICOH (abbr.) E (=International Committee for Occupational
Health; cf. NIOSH)
ICP (abbr.) E (=intracranial pressure; cf. CCP)
ICPC (abbr.) E (=International Classification of Primary Care;
cf. ICD)
ics (abbr.) tussenribsruimte, intercostaalruimte E (=intercostal
space)
ICSH (abbr.) E (=interstitial cell-stimulating hormone)
ICSI (abbr.) E (=intracytoplasmic sperm injection)
icteric patient patiënt met geelzucht
icterohemorrhagic leptospirosis icterus i.v.m. hemorragische
spirocheten N (=ziekte van Weil)
icterus geelzucht, id. E (cf. obstructive jaundice, yellow jaundice,
kernicterus, spirochetal)
ictus puntstoot van het hart E (cf. heaving impulse, PMI)
ictus solaris zonnesteek
ICU (abbr.) bewakingseenheid E (=intensive care unit)
ID (abbr.1) E (=identification)
ID (abbr.2) E (=intelligent design)
IDDM (abbr.) E (=insulin-dependent diabetes mellitus; cf. PNDM,
MODY, T1DM)
ideation ideeënvorming E (cf. suicidality, BSS)
identical twin identieke tweeling E (cf. syngeneic)
idiocy idiotie, IQ < 21
idioglossia spraakstoornis met incorrecte uitspraak
idiomuscular contraction plaatselijke contractie van beschadigd
spierweefsel E (=mounding, myoedema)
idiopathic cryptogeen, essentieel, id. E (=essential, primary;
cf. actinic, iatrogenic, secondary)
idiosyncrasy overgevoeligheid voor een bepaalde prikkel of
ervaring, hebbelijkheden E (cf. susceptibilities)
ICA – imb
idiot savant (Fr.) iemand met een zeer zwakke begaafdheid
maar met opmerkelijke capaciteiten op een bepaald gebied
idiotype antigeen dat een unieke antigene component vormt
van een antilichaammolecule E (cf. allotype)
Engels-Nederlands
id-reaction (due to bacteria) huiduitslag vanuit infectiehaard
E (=dermatophytid reaction)
IDS (abbr.) E (=Ixodes Dammini spirochete)
IDU (abbr.) E (=injecting drug user)
IED (abbr.) E (=intraoperative epithelial defect (oogh.))
IEEE (abbr.) E (=Institute of Electrical and Electronics Engineers)
IEL (abbr.) E (=intraepithelial lymphocyte - mostly CD8+ T cells;
cf. LPL)
IFAP (abbr.) E (=intermediate filament associated proteins)
IFN (abbr.) E (=interferon)
Igepal niet-ionisch detergens
IGF (abbr.) E (=insulin-like growth factor)
IgH (abbr.) E (=immunoglobulin heavy chain, also listed as IGH,
and involved in gene translocation)
ignoratio elenchi de relevante feiten over het hoofd zien
E (a logical fallacy implying ignorance of the issue; cf. red herring)
IgSF (abbr.) E (=immunoglobulin superfamily)
IHC (abbr.1) E (=inner hair cell; cf. stereocilia, OHC, pRb)
IHC (abbr.2) E (=immunohistochemical)
IHHS (abbr.) E (=idiopathic hyperkinetic heart syndrome)
IHP (abbr.) E (=individual health profile)
IHS (abbr.) E (=International Headache Society)
IHSS (abbr.) E (=idiopathic hypertrophic subaortic stenosis)
IKK (abbr.) E (=inhibitor of nuclear factor kappa-B kinase; cf. IRF)
IL (abbr.) E (=interleukin; cf. myokine)
IL-2 (abbr.) proleukine E (=interleukin-2)
ileac ileus betreffend, ileum betreffend E (cf. iliac)
ileal (conduit) stoma ileostoma
ileitis ileumontsteking, id.
ileocecal ileum en caecum betreffend
ileocolitis ileum- en colonontsteking
ileocolitis, regional ~ enteritis regionalis van dunne en dikke darm
ileorectal ileum en rectum verbindend/betreffend
ileotyphus typhus abdominalis
ileum (L.) [pl. ilia] darm(gedeelte tussen jejunum en caecum)
ileus darmkronkel, darmobstructie, id. E (cf. neurogenic ileus,
POI)
ileus, paralytic ~ adynamische ileus
ILF (abbr.) E (=isolated lymphoid follicle)
iliac darmbeen betreffend E (cf. ileac)
iliac crest bekkenkam, crista iliaca
iliofemoral ilium en femur betreffend
iliopectineal bursitis ontstoken bursa iliopectinea
iliopsoas darmbeen en lendenen betreffend
ilium darmbeen, os ilium E (=haunch bone)
ILL (abbr.) E (=interlibrary loan)
ill-defined beroerd gedefinieerd, slecht omschreven, slordig
gedefinieerd
illegal onwettig, onrechtmatig E (cf. illegal abortion, illegal
drugs)
illicit drug verslavend middel
illness ziekte die kort duurt en niet ernstig is E (cf. disease)
IM (abbr.) E (=intramuscular)
IMA (abbr.) E (=internal mammary artery)
image enhancement beeldverbetering E (cf. picture
enhancement)
image plane doorsnede bij een afbeeldingstechniek E (=slice)
image skeletonization beeldbewerkingstechniek resulterend in
een lijnvormige representatie door het topologische midden
van de beschouwde structuur
imaging beeldvorming, afbeelding(smethode) E (cf. MRI,
molecular imaging)
imbalance gebrek aan evenwicht(ig functioneren)
imbecility zwakzinnigheid, (in matige tot ernstige vorm), IQ < 50
imbedded/imbedding device implantaat
imb – imp
imbibition doordrenken met een vloeistof, id.
imbibition, cholesterol ~ cholesterolose van galblaas
N (=aardbeigalblaas)
Imerslund(-Graesbeck) syndrome anemie a.g.v. vitamine B12
malabsorptie
IMF (abbr.) E (=inspiratory muscle fatigue)
imidazole, iminazole radicaal voorkomend in histidine
imino acid organisch zuur met een NH-groep N (bv. proline en
hydroxyproline)
immature onrijp, onvolwassen
immaturity (obst.) onvoldragen zwangerschap N (i.e.
geboortegewicht minder dan 2500 g. of een zwangerschapsduur
kleiner dan 37 weken)
immaturity, sexual ~ geslachtsonrijpheid
imminent dreigend
immobile onbeweeglijk, bewegingsloos, gefixeerd, star
E (cf. ankle binder, arthrodesis, Bradford frame, splint-bandage,
buddy taping, freezing)
immobility syndrome arthrogryposis, onbeweeglijkheid
N (blijvende buigcontractuur van een
gewricht)
immortalization genetische transformatie van een celtype naar
een cellijn die voortdurend prolifereert
immortalizing oncogene gen dat bij transfectie een primaire cel
het vermogen geeft om onbeperkt in een cultuur te groeien
immotile cilia syndrome mucoviscidose
immune adherence aanhechtend karakter van antigeen-
antilichaamcomplex wanneer complement wordt gebonden
immune system organen en cellen die immuunreactie(s)
vertonen
immunitis chronische ontsteking van lymfklieren
(leidend tot fibrose) E (this process causes reduced response to
anti-HIV drugs)
immunity onvatbaarheid, id.
immunization immuun maken, id.
immunized geïmmuniseerd
immunoblast cel die antistof maakt, id. N (obsolete naam:
reticulumcel)
immunoblastic lymphoma lymfoom van cellen met basofiel
cytoplasma
immunoblastic sarcoma reticulosarcoom
immunochemistry chemie van het immuunsysteem en de
immuunreacties
immunocompetent immunologisch kunnen reageren op
antigeen
immunocompromized met verlaagde immunocompetentie
immunocyte lymfoïde cel die vorming van een antilichaam via
een antigeen kan induceren
immunodeficiency deficiënte aanmaak van immuunstoffen
immunodiagnostics immuunreacties t.b.v. diagnostiek
E (ELISA, serodiagnosis)
immunodiffusion diffusie van antigeen en antistof in een gel
immunoediting selectie van verschillende tumorcellen die
bestand zijn tegen het toezicht op het functioneren van
het immuunsysteem E (a process consisting of three phases:
elimination (cancer immunosurveillance), equilibrium, and
escape)
immunoelectrophoresis elektroforetische verplaatsing van
antigeen of antilichamen gevolgd door immunodiffusie
immunofluorescence antigeenidentificatie met een bepaalde
markeringsstof N (nl. met antistoffen die fluorescentie kunnen
geven)
immunogen molecule of verzameling moleculen met het
vermogen om een reactie van het immuunsysteem op te
roepen
immunoglobulin antistof bij een bepaald gammaglobuline, id.
immunologic immuunreactie(s) betreffend
immunologic resistance weerstand tegen een ziekte verlopend
via het immuunsysteem E (cf. surveillance)
122
immunopanning immunologisch selectieproces waarbij bep.
cellen worden geïsoleerd E (cf. biopanning)
immunopathogenesis etiologie verklaren via de principes van de
immunologie, id.
immunoproliferation proliferatie van immunocompetente
cellen
immunoreaction antwoord van immuunsysteem (door reactie
tussen antigeen en antilichaam) E (=immune response)
immunoregulation regulatie via het immuunsysteem, id.
immunosorbent onoplosbare vorm van antigeen/antilichaam
E (=immunoadsorbent)
immunosuppressant stof die immuunreacties onderdrukt
E (=immunosuppressive drug)
immunosuppression immuunreacties onderdrukken
immunotherapy immuniteit opwekken als vorm van therapie
immunovasculitis vaatontsteking t.g.v. immuunreacties
IMP (abbr.1) E (=intramyocardial pressure)
IMP (abbr.2) E (=inosine monophosphate; cf. UMP)
IMP (abbr.3) bètalactamase familie met het vermogen om
imipenem te hydrolyseren E (=imipenem; cf. CTX-M, OXA)
impacted feces fecoliet, coproliet, enteroliet
impacted kidney calculus ingesloten niersteen
impacted shoulders dystocie van de schoudergordel
N (ingeklemde schouders van foetus tijdens de bevalling)
impaction klem zitten, vastgeklemd zijn
impaired aangetast, beschadigd, aangedaan
impaired conduction geleidingsstoornis
impaired development gestoorde ontwikkeling
impaired function disfunctie
impaired growth groeistoornis
impaired hearing slechthorendheid, hardhorendheid
impaired metabolism stofwisseling die gestoord is
impaired movement gestoorde beweging
impaired reflex verzwakte reflex
impaired speech spraakgebrek E (=speech defect)
impalement paalverwonding, letsel door steek
impalpable niet-palpabel, onvoelbaar, niet tastbaar
impedance weerstand die frequentieafhankelijk is
E (cf. resistance, admittance, conductance)
impeller agitator die wordt gebruikt voor het mengen van de
inhoud van een bioreactor N (vaak een roterende component)
impending death naderende dood
impending rupture dreigende ruptuur E (cf. pending)
imperceptible onmerkbaar, onttrokken aan de waarneming
imperfect onvolkomen, onvoltooid
imperforate zonder normale opening E (cf. hymen)
impetiginization secundaire infectie van een huidlaesie, id.
impetiginous impetigo betreffend
impetigo bacteriële huidontsteking met pustels, id.
impetigo contagiosa/vulgaris krentenbaard, id.
impingement fysiek contact, (mechanische) beroering,
inklemming
impingement syndrome passagesyndroom N (bv. van de
schouder; cf. pijnboog, periarthritis scapulo-humeralis)
impingement, subacromial ~ schouderpijn a.g.v. wrijving onder
het acromion, inklemmingssyndroom van de schouder
E (cf. painful arc; DD: glenohumeral instability, cervical radiculitis,
calcific tendinitis, adhesive capsulitis, degenerative joint disease,
isolated acromioclavicular osteoarthrosis, and nerve compression)
implant alloprothese, transplantaat, implantaat
implantation innesteling (1); inbrengen in het lichaam (2)
E (cf. nonimplantation, preimplantation)
implantation metastasis entmetastase
implantation window periode van optimale receptiviteit van het
endometrium N (tijdens de luteale fase)
implanted embryo ingenesteld embryo
impotence impotentie
impregnation bevruchting van een ovum (1); verzadiging (2)
impression indruk, mening (1); indeuking, inkeping, nis (2)
123
impression tray (tandh.) afdruklepel N (mondlepel voor boven- of
onderkaak)
imprinting (1) vorm van epigenetische regulatie waarbij een
kopie van een gen permanent inactief wordt gemaakt
E (phenotypic expression of a gene depending on paternal or
maternal origin)
imprinting (2) vorm van leren die beperkt is tot bepaalde
kritische of gevoelige tijdvakken in het leven
imprinting disorder inprentingsstoornis
improper onjuist, ongeschikt
impulse prikkel, drijfveer (1); stoot (2) E (cf. pulse, afferent
impulse, heaving impulse)
IMRT (abbr.) E (=intensity modulated radiotherapy)
IMT (abbr.) E (=intima-medial thickness; cf. IBS)
in silico (L.) (verkregen) door toepassing van
computersimulatie L (cf. in vivo, in vitro, in situ)
inability to raise arms onvermogen om armen op te tillen
inactivated onwerkzaam gemaakt
inactive passief, niet werkzaam
inactivity, physical ~ gebrek aan lichaamsbeweging
N (cf. lichaamsbeweging)
inanition uitputting door ondervoeding
inapparent infection subklinische infectie
inappropriate ACTH secretion overmaat ACTH met
bijnierhyperplasie E (=Cushing syndrome)
inappropriate ADH secretion syndrome hyponatriëmie a.g.v.
abnormale ADH-secretie E (=Schwartz-Bartter syndrome)
inattentiveness onoplettendheid
inborn error of metabolism aangeboren stofwisselingsziekte
inbred population inteeltbevolking
inbreeding inteelt E (cf. line breeding)
Inca tea kruidendrankje waarvan bekend is dat het o.a. weeën
opwekt E (cf. cohosh)
incapacitation diskwalificering, ongeschiktheid
E (cf. capacitation)
incarcerated hernia beklemde breuk
incarceration insluiting, klem zitten
incarceration syndrome pijnaanval a.g.v. niertorsie E (=Dietl’s
crisis)
incidence (rate) aantal nieuwe gevallen van een ziekte, id.
N (gerelateerd aan bepaalde populatiegrootte en tijdsduur);
E (cf. angle of incidence, cumulative incidence, prevalence)
incidentaloma neologisme voor een gezwel dat bij toeval wordt
geconstateerd terwijl het onderzoek zich richt op een andere
afwijking E (found in 7% of all patients over 60 years, and often
in adrenal gland)
incineration verbranding tot as, crematie
incipient atrophy beginnende atrofie
incised wound snijwond E (=cut)
incision snede, insnijding N (cf. bikinisnede)
incisor (tooth) snijtand
inclination gerichtheid
inclusion insluiting, opsluiting
inclusion body insluitsel
incomitancy oogassen die niet gelijkelijk volgen
incompatible onverenigbaar, tegenstrijdig
incompetence, aortic ~ regurgitatie bij de aortaklep
incompetent wilsonbekwaam
incompetent cervix insufficiëntie van cervix uteri E (i.e. cervical
dilation without contractions between weeks 16 and 28)
incompetent valve lekkende klep
incomplete abortion embryo-uitdrijving m.u.v. chorion en
decidua
inconclusive niet-diagnostisch N (wat betreft de interpretatie)
incontinence urine/feces niet kunnen ophouden, id.
E (cf. graciloplasty)
inconvenience ongerief, ongemak
incoordinate movements bewegingen die niet harmonisch
verlopen
imp – inf
incoordination (motor ~) deels ongerichte spieractiviteit
incretin insulinotrope stof afkomstig uit de gastrointestinale
tractus E (examples are GLP, gastrin,GIP and PHM)
incubator baby baby in couveuse, couveusebaby E (cf. cot baby)
Engels-Nederlands
incurable ongeneeslijk
incus aambeeld, id.
IND (abbr.) E (=investigational new drug; cf. Abigail Alliance)
indecent assault zedendelict E (cf. assault and battery, rape,
ravishment)
indecisiveness besluiteloosheid
indefatigability onvermoeibaarheid
indel insertie en deletie in een chromosoom
N (een porte-manteauwoord)
indel, exonic ~ zeldzame genoomverandering op basis van
insertie/deletie
indentation indeuking, uittanding
indented nucleus kern met inkepingen
indeterminate onbepaald, vaag
index (finger) wijsvinger
index case patiënt die uitgangspunt vormt voor een
stamboomonderzoek E (=proband, propositus)
index finger wijsvinger, demonstratorius (L.), digitus II, id.
E (=fore-finger, trigger finger, scite finger, toucher)
index of suspicion mate van verdenking
index vessel bloedvat met een vernauwing van minstens 50%
India rubber man/skin cutis hyperelastica E (=Ehlers-Danlos
syndrome)
indicanuria indican in overmaat in urine E (=glaucosuria,
Oasthouse urine disease)
indifferent electrode referentie-elektrode
indigenous population inheemse bevolking
indigestion spijsverteringsstoornis, dyspepsie
indirect zijdelings E (cf. lateral, concealed hemorrhage,
peripheral vision, transregulation)
indiscriminate zonder voorkeur voor een enige subklasse
N (van een populatie)
indolent course traag verloop N (van een ziekte)
indolent tumor gezwel met lage graad van maligniteit
induced birth N ingeleide bevalling (met farmaca)
inducible enzyme enzym dat alleen wordt gesynthetiseerd in
aanwezigheid van een substraat dat fungeert als inductor
inducible gene gen dat alleen tot expressie komt in
aanwezigheid van een specifieke metaboliet (inducer)
induction immunotherapy versterkte immunosuppressie door
gebruik van antilymfocyten antilichamen
induction of labor opwekken van weeën
indurated hard, verhard, geïndureerd
induration verharding, id.
industrial accident/injury bedrijfsongeval
industrial anthrax pulmonale/respiratoire anthrax
industrial hygiene arbeidshygiëne
indwelling catheter verblijfkatheter, cathéter à demeure (Fr.)
inebriation alcoholintoxicatie
inebriety dronkenschap, roes
inelastic elasticiteit missend
inequality of pupils ongelijke (grootte van de) pupillen
inert indifferent, inactief, niet-werkzaam, krachteloos, traag, id.
N (cf. werkzame stof); E (cf. actinic, caustic, superactivity)
inertia of urinary bladder hypotonie van de blaas
inertia, uterine ~ uteruscontractie die niet effectief is
inevitable abortion abortus incipiens
inexplicable onverklaarbaar
infancy kinderjaren N (tot de leeftijd van 2 jaar)
infant zuigeling, baby, klein kind N (tot 2 jaar);
E (cf. newborn, term infant, preterm infant)
infant formula milk opvolgmelk E (cf. supplementary feeding)
infant Hercules babyjongetje met spierhypertrofie N (m.n. bij
Duchenne-spierdystrofie)
infant mortality babysterfte
inf – inj
infant nutrition zuigelingenvoeding
infant welfare center consultatiebureau
infantile kinderleeftijd betreffend (1); kinds, kinderlijk, id. (2)
N (leeftijd tot twee jaar)
infantile cramp bliksemkramp
infantile eczema berg, kindereczeem op het hoofd
infantile paralysis kinderverlamming, polio, poliomyelitis
infantilism kinderlijke eigenschappen bij volwassene
infarct infarctgebied, id. E (cf. infarction)
infarct expansion dilatatie en dunner worden van een
necrotisch segment van het hart enkele uren tot dagen na een
coronaire occlusie E (cf. remodeling)
infarct extension toename van de infarctgrootte N (zonder dat
daarbij dilatatie en dunner worden van de hartwand optreden)
infarct size infarctgrootte
infarct, hemorrhagic ~ infarct met bloedverlies E (=red infarct)
infarction vorming van een infarct (1); necrose door
bloedvatobstructie, infarct (2) E (cf. watershed infarction)
infarction of cerebrum herseninfarct
infarction, silent ~ infarct zonder karakteristieke klachten,
subklinisch infarct E (cf. watershed infarction)
infaustus (L.) ongunstig, id. E (cf. poor prognosis)
infection besmetting van een levend organisme, id. E (cf. site
of infection, contamination, focus of infection, nidus)
infection rate besmettingsgraad
infection, disseminated ~ uitgezaaide infectie
infection, embryonal ~ infectie van embryo, embryonale infectie
infection, fungal ~ schimmelinfectie
infection, genital ~ infectie van geslachtsorganen
infection, pyogenic ~ infectie met ettervorming
infection, secondary ~ complicerende (tweede) infectie, id.
infection, superimposed ~ gesuperponeerde infectie
infection, systemic ~ gegeneraliseerde infectie
infection, urinary ~ urineweginfectie
infectious onderhevig aan overdracht door infectie
infectious hepatitis hepatitis type A
infectiousness besmettelijkheid E (=contagiousness)
infective besmettelijk
infectivity besmettelijkheid
inference engine redeneermechanisme N (m.b.t. kunstmatige
intelligentie)
inferior surface onderlaag
inferiority complex minderwaardigheidscomplex
inferolateral onder en opzij gelegen
inferoposterior onder en naar achteren gelegen
infertility (irreversibele) onvruchtbaarheid, id.
E (cf. unfecundability)
infestation invasie door geleedpotigen, infestatie
E (cf. infection)
infibulation samenhechting van de schaamlippen, id.
E (cf. female circumcision, deinfibulation, mutilation)
infiltrate, lymphoid ~ adenoïde infiltraat
infiltrate, to ~ doordringen, binnendringen
infiltrating ingroeiend
infiltration binnendringen in een weefsel, id. E (cf. calcareous
infiltration)
infiltration anesthesia (local ~) infiltratie-anesthesie
infiltration, lymphocytic ~ infiltratie door lymfocyten
infirmary verpleeghuis, ziekenhuis, ziekenzaal E (cf. ward)
inflamed ontstoken
inflammasome multiproteïne complex met sleutelrol bij
aangeboren immuniteit E (participates in production of
pro-inflammatory cytokines interleukin-I-beta and interleukin-I8)
inflammation ontsteking(sreactie)
inflammation, eosinophilic ~ ontsteking met veel eosinofielen
inflammation, respiratory ~ luchtwegontsteking
inflammatory bowel disease darmziekte met
ontstekingsproces N (bv. colitis ulcerosa of ziekte van Crohn)
inflammatory pseudotumor → pseudotumor
124
inflammatory reaction ontstekingsreactie
inflected binnenwaarts gekromd
infliximab bep. anti-TNF antilichaam
influence invloed, beïnvloeding
influenza griep, id.
influenzal pleurisy pleuritis door influenza
influenza-like disease griepachtig ziektebeeld
influx instroom N (van materie); E (cf. efflux)
infolded ingevouwen
informative marker polymorfe merker die gebruikt kan worden
om genetische verschillen tussen individuen vast te stellen
E (cf. anonymous marker, HET)
informed consent → consent
infraction schending, breuk, inbreuk E (cf. infarction)
infrapatellar beneden de knieschijf E (cf. nail-patella syndrome,
rotula, whirl bone, beat-knee, jumper’s knee, knee cap, runner’s knee)
infrared tympanic thermometer
trommelvliesinfraroodthermometer
infrascapular onder het schouderblad
infundibular trechtervormig
infusion infuus, baxter (B.)
ingested blood syndrome haematemesis en melaena bij
pasgeborene N (t.g.v. ingeslikt moederlijk bloed)
ingestion of food voedselopname
ingrown nail ingegroeide nagel, unguis incarnatus (L.)
ingrowth ingroei, naar binnen groeien
inguinal lies betreffend E (cf. groin)
inguinal hernia liesbreuk, ‘breuk’
inguinale → granuloma
INH (abbr.) antituberculeus agens E (=isonicotinic acid
hydrazide=isoniazid)
inhalant gasvormige stof die via de luchtweg binnenkomt
inhalation inademing, id.
inhaled irritant ingeademd irritans
inhaler instrument voor toediening van een aerosol, inhalator
inherit, to ~ erfelijk zijn, erven, overerven
inheritance overerving
inhibition remming, remmende werking, id. E (cf. allogeneic
inhibition, anti-Hebbian learning)
inhibitor remmer, stof die werking onderdrukt
inhibitory action onderdrukkende werking
inhospital mortality ziekenhuissterfte E (also as: in-hospital/
hospital mortality)
inion protuberantia occipitalis externa, id. N (gebruikt als
referentiepunt bij bepalen van schedelomvang)
iniops monstrum met twee gezichten en incompleet
achterhoofd
initial phase beginfase
initially aanvankelijk, in het begin
initiating dose inleidende dosis N (cf. onderhoudsdosering,
aanvangsdosis)
initiative, lack of ~ gebrek aan initiatief
inject, to ~ inspuiten, injiceren
injection injectie (1); injectievloeistof (2)
injection, conjunctival ~ vaattekening op het bindvlies van het
oog
injectisome organel dat bij een bacterieel pathogeen
verantwoordelijk is voor het injiceren van effectoreiwitten
E (=needle complex)
injury letsel, beschadiging, verwonding E (cf. blast injury,
brain injury, cave-in injury, deep tissue injury, lethal reperfusion
injury, NAIS, personal injury, reversible ischemic injury, shock
injury, spinal injury, stabbing)
injury of the (lateral) ligament(s) of the ankle enkelbandletsel
injury related to power take-off aftakasletsel
injury, abdominal ~ buikletsel, verwonding in het buikgebied
injury, cellular ~ celbeschadiging
injury, diffuse axonal ~ trauma capitis met ernstige axonale
beschadigingen N (bij schuin op de schedel inwerkende kracht)
125
injury, dignitary ~ niet-lichamelijk letsel of schade
E (e.g., emotional injury such as in a breach of informed consent;
cf. pain and suffering damage)
injury, reperfusion ~ schadelijke gevolgen van reperfusie
van een ischemisch weefsel E (due to free radicals, calcium
overloading or loss of sarcolemmal phospholipids)
in-kneed X-been, genu valgum (L.)
inlay inlegzool (1); ruimtelijke correctie van een tanddefect (2)
inlet toegang, ingang E (cf. outlet, pelvic inlet)
innate aangeboren
inner cell mass blastula, kiemblaasje (bij amfibie)
N (deze cellen zijn pluripotent; cf. blastocyste)
inner ear binnenoor, labyrint E (=internal ear; composed of
semicircular ducts, vestibule, and cochlea)
innervation zenuwvoorziening, id.
innocent onschuldig, onschadelijk
innocuous onschadelijk
innominate naamloos
innominate artery (obs.) truncus brachiochephalicus E (branches
into right common carotid and right subclavian)
innominate bone (obs.) heupbeen, coxa, os coxae N (fusie van
ilium-ischium-pubis)
inoculate, to ~ inenten, vaccineren
inoculated geënt
inoculation reaction inentingsreactie
inoculum effect toegenomen weerstand bij hogere aantallen
testbacteriën
inodilation combinatie van positief inotrope therapie en
vasodilatatietherapie
inoperable chirurgisch niet behandelbaar, id.
inorganic anorganisch
iNOS (abbr.) E (=inducible nitric oxide synthase ; cf. eNOS,
nNOS)
inotropy contractiliteit, id.
inpatient opgenomen patiënt E (cf. IP, OP, outpatient)
input-output relationship invoer-uitvoerrelatie
INR (abbr.) E (=international normalized ratio; cf. anticoagulant
therapy)
insanity krankzinnigheid, verstandsverbijstering E (cf. sanity)
insemination zaad inbrengen t.b.v. bevruchting, id.
insensibility gevoelloosheid, bewusteloosheid
insensitive to ongevoelig voor
insensitivity ongevoeligheid
insertion aanhechting (1); inbrengen (2) E (cf. intubation)
insidious sluipend, verraderlijk
insobriety onmatigheid
insolation blootstelling aan zonnestralen (1); zonnesteek (2)
insole binnenzool E (cf. arch support)
insolence onbeschaamdheid
insomnia slapeloosheid, agrypnia, id. E (cf. fatal familial
insomnia, wakeful)
insonification instralen van (ultra)geluidsgolven
Inspectorate for Health Care Inspectie voor de Gezondheidszorg
inspiration inademing, inspiratie N (i.t.t. uitademing/
expiratie)
inspiratory muscle fatigue vermoeidheid van
ademhalingsspieren
inspissated ingedikt, minder vloeibaar
inspissated bile syndrome ingediktgalsyndroom
N (bij pasgeborene)
instability onevenwichtigheid, onbestendigheid, id.
E (cf. lability)
instable labiel, onstabiel, wankel, onbestendig
E (cf. equilibrium, MSI, unstable angina, unsteady)
installment emptying blaaslediging die schijnbaar compleet
is N (maar wordt gevolgd door nadruppelen)
instep wreef (van de voet), regio dorsalis pedis (L.)
instillation indruppelen, druppelvormige toediening
institute a therapy, to ~ instellen van een therapie
inj – int
Institutional Review Board commissie bestaande uit
onderzoekers en ethici die de belangen veilig stellen van
deelnemers aan een klinisch onderzoek E (=IRB;
cf. informed consent)
Engels-Nederlands
instrument table cover overzettafelsloop
instrumentation gebruik/plaatsing van instrumenten
insufficiency tekortkoming, mankement, disfunctie, id.
N (m.b.t. klepwerking wordt regurgitatie bedoeld)
insufficiency, aortic ~ regurgitatie bij de aorta N (bij de
aanduiding klepinsufficiëntie wordt meestal regurgitatie bedoeld)
insufficient onvoldoende (functionerend), id.
insufflation opblazen, inblazen met gas/lucht
insulator isolator, isolerend materiaal
insulin pancreashormoon dat glucoseniveau verlaagt, insuline
insulin resistance suboptimale hypoglycemie naar aanleiding
van een stoornis van het insulinemetabolisme
insulin shock ineenstorten door een overdosis insuline
insulinoma adenoom van pancreaseilandjes, id.
insuloma nesidioblastoom, id. N (adenoom van eilandjes van
Langerhans)
insult belediging (1); toeval (2); trauma (3)
insult, cerebral ~ toeval E (=vascular/cerebrovascular insult)
intact ongeschonden, gaaf, id.
intake inname, opname, opneming N (bv. van voedsel)
intake of fluid vochtinname
integral protein eiwitmolecule waarvan de polypeptideketen
de lipide dubbellaag van de membraan overspant
E (cf. peripheral protein)
integration insertie van overgedragen DNA-sequenties in
chromosomen van een doelwitcel
integrin molecule dat hecht aan celoppervlak
E (cf. cytoskeleton, selectin, cadherin)
integron een bep. DNA-eenheid die een gen bevat voor een
plaatsspecifiek integrase alsmede een recombinatieplaats
integument omhulsel, mater (L.) E (cf. arachnoid mater, pia
mater, dura mater, capsule, encasement)
intellect denk- en begripsvermogen, id.
intellectual capacity verstandelijk vermogen
intelligence intelligentie N (ook: inlichtingen, nieuws)
intelligent design beweging met een anti-evolutieleer waarbij
een opperwezen wordt verondersteld die alle leven vorm
geeft E (=ID; often considered as a pseudoscience)
intense pain hevige pijn
intense pulsed light system flitslamp
intensity alveolitis, high ~ acute sarcoïdose van de long
intensive care unit bewakingseenheid E (cf. ICU)
intention agglutinatie van wondranden tijdens
genezingsproces E (cf. tremor, second intention)
intentional bias bewuste manipulatie E (cf. selection bias)
intentional injury opzettelijk toegebracht letsel E (cf. asault,
suicide)
intentional suicide balanssuïcide
interactome kaart met overzicht van eiwit-eiwit interacties
interalveolar septum tussenschot van alveolus
interarticular gelegen tussen gewrichtseinden, id.
interatrial septum atriumseptum
intercalary cell bepaald type ‘oude’ cel met donkere kern in de
eileider E (=peg cell)
intercalate period tussenliggende periode
intercalated disk glansstreep N (bij hartspiercellen)
intercalated duct schakelstuk N (van een klier)
intercapillary glomerulosclerosis diabetische glomerulosclerose
intercarpal joint polsgewricht
intercept afsnijpunt, id. N (bij assenstelsel)
intercorporal chondrosis degeneratie van tussenwervelschijf
intercostal space tussenribsruimte, id. E (abbr. ics)
intercourse (sexual ~) geslachtsgemeenschap E (cf. buggery,
copulation, sexual traffic, transactional sexual intercourse)
intercrural gelegen tussen de benen
int – int
intercurrent bijkomend, tussenkomend (1); onregelmatig
(2) N (m.b.t. het gelijktijdig aanwezig zijn van twee ziektes);
E (cf. concurrent, recurrent)
interdigital tussen twee vingers/tenen
interference aantasting, wisselwerking, beïnvloeding
interferon eiwit dat vrijkomt uit cellen en fungeert als
afweerstof tegen een virus, id. E (cf. IFN)
interfibrillar(y) gelegen tussen fibrillen
intergluteal cleft bilnaad E (cf. perineum)
interior inwendig (1); het inwendige (2)
interlacing fibers vezels die met elkaar verweven zijn
interleukin-2 lymfokine m.b.t. de T-cel E (=T-cell growth factor,
cf. IL-2)
interlobar gelegen tussen lobben
interlobular gelegen tussen lobjes
intermediate acting middellang werkend E (cf. rapid acting,
slow reacting)
intermediate coronary syndrome instabiele angina E (=unstable
angina)
intermediate host tussengastheer
intermenstrual bleeding doorbraakbloeding E (=spotting;
cf. curse, menotoxin, paramenstrum)
intermenstrual pain middenpijn, ‘Mittelschmerz’
E (cf. eumenorrhea, LMP, PMS, curse, menotoxin,
paramenstrum)
intermittent claudication (with interrupted walking) etalagebenen
E (cf. pseudoclaudication)
intermittent fever wisselkoorts, koorts met tussenpozen
internal inwendig
internal medicine geneeskunde N (d.w.z. alle ‘klinische’ vakken)
internal use, for ~ voor inwendig gebruik
internship (inwonend) co-assistentschap E (cf. resident)
internuclear ophthalmoplegia/paralysis oftalmoplegie door laesie
van retinakern
internuncial cell interneuron
interosseous gelegen tussen twee botten, id.
interrupted sleep onderbroken nachtrust
interscapular tussen de schouderbladen E (cf. infrascapular,
intrascapular)
intersex hermafrodiet
interstice tussenruimte, interstitium E (cf. interstitial)
interstitial tussenweefsel betreffend, id.
interstitial cell Leydig cel
interstitial fluid weefselvocht
intertriginous intertrigo gelijkend/betreffend
intertriginous eczema/dermatitis smetten
intertrigo erytheem door wrijven van de huid, ‘smetten’, id.
N (m.n. daar waar huidgedeelten elkaar raken)
intertwined umbilical cord omstrengeling van de navelstreng
intervaginal gelegen tussen omhulsels/scheden
interval tussenpoze, id. E (cf. confidence interval)
interval cancer carcinoom dat manifest wordt tussen twee
reguliere bevolkingsonderzoeken
intervention ingreep, tussenkomst, id.
interventricular foramen foramen van Munro
interventricular septum ventrikelseptum
intervertebral gelegen tussen twee wervels, id.
intervertebral chondrosis degeneratie van de tussenwervelschijf
E (=disc degeneration, intercorporal chondrosis)
intestinal darmen betreffend
intestinal gas flatus, wind, lozing van darmgas E (cf. ructus)
intestinal hemorrhage darmbloeding
intestinal loop darmlus
intestinal lymphoma lymfoom in de darmen E (cf. IPSID)
intestinal obstruction darmobstructie
intestinal perforation perforatie van de darmwand
intestinal sounds darmgeluiden, gerochel in de darmen
intestinal wall darmwand
intestine darm E (cf. small and large bowel)
126
intestine, large ~ dikke darm
intestine, small ~ dunne darm
intestines ingewanden E (cf. small and large bowel, visceral
organ)
intima binnenste bekleding van een bloedvat, id.
intimal intima betreffend
intimate contact nauw contact
intl (abbr.) E (=site-specific integrase gene)
intoeing het naar binnen gekeerd zijn van de voeten/tenen
E (=pigeon toes)
intolerable behavior grensoverschrijdend gedrag
intolerance onverdraagbaarheid, onverdraagzaamheid
intolerance to light licht niet (goed) kunnen verdragen
intolerance, cold ~ koude niet (goed) kunnen verdragen
E (cf. heat intolerance)
intonation stemmodulatie, prosodie, id. E (=prosody, melody of
speech; cf. aprosody, dysprosody)
intoxicated water water dat verontreinigd is met gifstof
intoxication vergiftiging (1); dronkenschap (2)
intra-abdominal pressure druk in de buik
intra-alveolar bleeding bloeding in de alveoli
intra-amniotic infection infectie binnen het amnion
intra-articular binnen het gewricht
intraauricular gelegen binnen het atrium
intrabronchiolar binnen de bronchiole
intracanicular binnen de kanaaltjes
intracapsular binnen het kapsel
intracardiac binnen het hart
intracellular binnen de cel, id.
intracerebral binnen het cerebrum, id.
intracranial binnen de schedel, id.
intractable pain hardnekkige pijn N (chronische pijn zonder
duidelijk perifeer substraat)
intracutaneous binnen de huid, id.
intracytoplasmic binnen het cytoplasma, id.
intradermal binnen de huid, id.
intraductal binnen een kliergang, id.
intraepidermal binnen de epidermis, id.
intraepithelial binnen het epitheel, id.
intraerythrocytic binnen de rode bloedcel
intraesophageal binnen de slokdarm
intrahepatic gelegen binnen de lever, id.
intralaryngeal hematoma bloeduitstorting binnen de larynx
intralesional gelegen binnen het gebied met de aandoening,
intralaesionaal
intraligamentory gelegen tussen het ligament(um latum)
intraligamentous in een band (gelegen)
intraluminal binnen het lumen van een buis
intramural binnen de wanden, id. N (van een orgaan)
intramuscular binnen de spiermassa, id.
intranuclear gelegen in de kern, id.
intraocular in het oog, id.
intraocular fluid kamerwater, humor aquosus (L.)
intraocular pressure oogdruk
intraoral binnen de mond
intraosseal, intraosseous gelegen binnen het bot
intraparenchymatous binnen het parenchym, id.
intrapartum tijdens de bevalling
intraperitoneal binnen het buikvlies, id.
intrapulmonary (gelegen) binnen de long
intrascapular binnen het schouderblad E (cf. interscapular,
infrascapular)
intrascleral binnen de sclera, id.
intraspinal in het ruggenmerg
intrasplenic in de milt
intrathecal binnen de theca, id.
intrathoracic binnen de borstkas, id.
intratumoral gelegen binnen een/de tumor
intrauterine in de baarmoeder, id.
127
intravascular intravasaal, binnen een bloedvat
intravenous binnen een ader, id.
intraventricular binnen een ventrikel, id.
intravertebral disc hernia kraakbenige knobbel in wervellichaam
geassocieerd met laesie van eindplaat E (=Schmorl’s node)
intravesical binnen de blaas
intrinsic eczema allergisch eczeem
intrinsic factor glycoproteïne m.b.t. vitamine B12 E (=Castle’s
factor)
introducer catheter inbrengkatheter
introitus ingang van een holte/ruimte, id.
intron niet-coderende regio van een gen, id. E (cf. exon)
intubation het inbrengen van een buis, id. E (cf. insertion,
detubation, tracheotomy)
intumescent opzwellend E (cf. detumescence)
intussusception invaginatie, instulping van een darmgedeelte
inunction insmering, inwrijving (1); huidzalf (2)
invade, to ~ binnendringen
invaginating instulpend
invagination instulping, id.
invalidism invaliditeit
invasion binnendringen, id. N (van micro-organismen)
invasive investigation bloedig onderzoek, id. N (i.t.t.
non-invasief)
invasive thyroiditis fibreuze thyreoiditis
inverse myasthenia syndrome bronchuscarcinoom met
myasthenia E (=Eaton-Lambert syndrome)
inverse problem/transform bewerking die
oppervlakteverschijnselen vertaalt naar gedrag van het
bronsignaal E (cf. forward problem/transform)
inverse square law omgekeerde kwadraatwet N (aangevend dat
de stralingsdichtheid afneemt met het kwadraat van de afstand)
inversion omkering, id.
inversion injury of ankle supinatieletsel van de enkel
inverted T-wave omgekeerde T-golf
invertin sacharase, invertase
investigations, ancillary ~ aanvullend/bijkomend onderzoek
involuntary onwillekeurig, onvrijwillig
involuntary muscle gladde spier
involution retrograde verandering van een lichaam(sdeel)
involutional overgangsjaren betreffend
involvement betrokkenheid
iodide jodium in covalente combinatie E (=binary compound
of iodine)
iodine jodium
IOL (abbr.) E (=intraocular lens)
IOM (abbr.) E (=Institute of Medicine)
ionic channel ionkanaal N (van een membraan)
ionizing radiation ionizerende straling
ionomycin een ionofoor antibioticum geproduceerd door
de bacterie Streptomyces conglobatus, id. E (used in research
to raise the intracellular level of calcium ions and as a tool to
understand its transport across biological membranes)
ionophore stof die membraantransport van een bep. ion
faciliteert, id. E (examples are ionomycin, valinomycin, and
amphotericin which are lipophilic antibiotics)
iontophoresis transdermale toedieningsvorm met behulp van
een elektrisch veld
IOP (abbr.) oogdruk, id. E (=intraocular pressure)
IOSS (abbr.) E (=Integrative and Organ Systems Sciences)
ip (abbr.) E (=intraperitoneal; cf. iv, im, ic)
IP (abbr.1) E (=inpatient; cf. OP)
IP (abbr.2) E (=immunoprecipitation)
IP3 (abbr.) E (=inositol 1,4,5-triphosphate)
IPAH (abbr.) E (=idiopathic pulmonary arterial hypertension;
cf. PPH)
IPC (abbr.) E (=ischemic preconditioning)
IPEX (abbr.) E (=Immune dysregulation, Polyendocrinopathy,
Enteropathy, X-linked syndrome)
int – irr
IPF (abbr.) E (=idiopathic pulmonary fibrosis)
IPG (abbr.) E (=impedance plethysmography)
IPI (abbr.) E (=international prognostic index; cf. follicular
lymphoma)
Engels-Nederlands
IPN (abbr.) E (=inflammatory polyradiculoneuropathy)
IPP (abbr.) E (=intrapericardial pressure)
IPPB (abbr.) E (=intermittent positive pressure breathing)
IPSID (abbr.) gegeneraliseerd lymfoom van de dunne darm
E (=immunoproliferative small intestinal disease)
ipsilateral homolateraal, id. E (cf. bilateral, contralateral)
IPSP (abbr.) E (=inhibitory post-synaptic potential; cf. EPSP)
IPSS (abbr.1) E (=international prostate symptom score;
cf. WHOPSS)
IPSS (abbr.2) E (=international prognostic scoring system; refers to
leukemia)
IPTG (abbr.) E (=isopropyl-beta-D-thiogalactopyranoside; cf. ATC)
IQ (abbr.) intelligentiequotiënt E (=intelligence quotient)
IQR (abbr.) E (=interquartile range)
IR (abbr.1) E (=infrared; cf. FTIR)
IR (abbr.2) E (=inverted repeat; cf. genetic encoding region)
IRA (abbr.) E (=individual retirement account; cf. HSA)
IRAK (abbr.) E (=interleukin-1-receptor-associated kinase)
IRAS (abbr.) E (=Institute for Risk Assessment Sciences)
irascible opvliegend, heetgebakerd
IRB (abbr.) E (=Institutional Review Board)
IRCH (abbr.) vetzuchtsyndroom van zwangerschap
E (=idiopathic recurrent cholestatic hepatosis)
IRDS (abbr.) hyaliene membranen-ziekte E (=idiopathic
respiratory distress syndrome)
IRE (abbr.) E (=iron responsive element; cf. IRP)
IRES (abbr.) E (=internal ribosomal entry site)
IRF (abbr.) E (=interferon regulatory factor; cf. IKK)
iridauxesis iris bombans, irisverdikking
iridectomy gedeeltelijke irisexcisie, id.
irideremia afwezigheid van de iris, aniridie, id.
iridocyclitis ontsteking van iris en corpus ciliare, id.
iridoschisis irissplijting N (in twee lagen)
irinotecan semisynthetisch camptothecine dat topoisomerase
I inhibeert
iris regenboogvlies, id.
iris bombe windkussen iris
iritis irisontsteking, id.
iron administration ijzertoediening, staalpillen geven
iron binding capacity ijzerbindingscapaciteit E (cf. anemia)
iron-deficiency anemia ijzergebreksanemie, ferriprieve
anemie E (cf. pagophagia)
IRP (abbr.) E (=iron regulatory protein; cf. IRE)
irradiation bestraling N (met warmte/licht/radioactieve stof);
E (cf. total body irradiation)
irregular pulse onregelmatige pols(golf)
irregular shedding endometriumafstoting duurt langer dan een
week
irrelevant thesis de relevante feiten over het hoofd zien
E (a logical fallacy implying ignorance of the issue; cf. red herring)
irrespective of zonder acht te slaan op, ongeacht
irreversible onomkeerbaar, onherstelbaar, id.
irrigation spoelen N (van wond/lichaamsholte)
irritability (mental ~) toestand van erg prikkelbaar zijn
irritability of tissue prikkelbaarheid van weefsel E (=excitability
of tissue)
irritability, meningeal ~ prikkelbaarheid van de hersenvliezen
N (door meningitis of hersenbloeding)
irritable colon/bowel syndrome prikkelbaredarmsyndroom,
prikkelbaar/spastisch colon, enterospasme
irritant irriterend (1); prikkelende stof (2)
irritant gastritis allergische ontsteking van de maag
irritation prikkeling, id.
irritation, peritoneal ~ prikkeling van het buikvlies
irritative cough prikkelhoest
IRS – Jac
IRS (abbr.) E (=insulin receptor substrate)
Irukandji syndrome syndroom met ondraaglijke pijn na de
steek door een bep. kwal E (pain starts in sacral area, later
diaphoresis, headache, nausea, hypertension, and tachycardia)
IS (abbr.1) E (=insertion sequence)
IS (abbr.2) E (=immunostimulatory; cf. ODN)
Isaacs’ syndrome myokymia, onwillekeurige spiercontractie
E (=live flesh, kymatism)
Isambert’s disease tuberculose van larynx en farynx
ischemia bloedtekort door toevoerbeperking, id. E (cf. cerebral
ischemia, cold-ischemia, reversible ischemic injury; stuttering
ischemia; ischemic cardiomyopathy; silent ischemia)
ischemic bone necrosis avasculaire botnecrose
ischemic cardiomyopathy vorm van hartfalen en dilatatie
in verband met coronaire vaatziekte E (cf. hibernating
myocardium; stunned myocardium; remodeling)
ischiadic nerve n. ischiadicus E (=sciatic nerve)
ischial, ischiatic zitbeen/ischium betreffend
ischiorectal zitbeen en rectum betreffend, id.
ischomenia (obs.) onderdrukte menstruatiebloeding
E (cf. curse, menotoxin, paramenstrum)
ischuria het achterblijven van urine
ISDN (abbr.) E (=isosorbide dinitrate)
Iselin’s disease osteochondrose van metatarsale V
Ishak (fibrosis) score schaalverdeling (0-6) die wordt gebruikt
bij de bepaling van de mate van fibrose bij leverziekte
ISHLT (abbr.) E (=International Society for Heart and Lung
Transplantation)
ISIPS (abbr.) E (=International Sharps Injury Prevention Society;
cf. needlestick related injury; cf. FONA)
Island disease vlektyfus door mijten overgebracht E (=scrub
typhus)
island disease eilandziekte E (e.g., Kumlinge encephalitis,
Tangier disease, Bornholm disease, Naxos disease)
island plaster/dressing eilandpleister
islets of Langerhans eilandjes van Langerhans N (in pancreas)
isobestic point punt waarbij de absorptie van twee stoffen
gelijk is
isodense met gelijke (optische) dichtheid
isodensity met gelijkheid van de optische dichtheid
isodose curve traject waarop alle punten een gelijke
stralingsdosis ontvangen
isoflavone fytoestrogeen
isoforms moleculen/cellen die aan elkaar gerelateerd zijn
tijdens de ontwikkeling van mesodermale cellijnen
isoinertial betrekking hebbend op een contractie bij constante
belasting E (cf. isotonic)
isolated cases op zichzelf staande gevallen
isolation afzondering, id.
isologous gekenmerkt door een identiek genotype, isoloog
E (cf. heterologous)
isometric met een lengte die gelijk is/blijft, id. E (cf. isotonic)
isophote lijn van gelijke lichtintensiteit
isopleth traject waarbij slagvolume constant blijft
isopter curve die in het gezichtsveld de gebieden met
identieke gezichtsscherpte aangeeft, id.
isosporiasis, isosporosis coccidiose door infectie met Isospora
isosthenuria osmolaliteit van de urine constant houden, id.
isotonic met een spanning die gelijk is/blijft, id.
E (cf. isometric, isoinertial)
isotope atoom met een afwijkend aantal neutronen bij een
vast aantal protonen, id.
isotopomer isomeer van een metaboliet die verschillende
isotooppatronen bevat
ISP (abbr.) E (=inflammation-sensitive protein)
isthmian pregnancy tubaire zwangerschap N (nl. gelokaliseerd in
isthmus van tuba uterina)
isthmolysis uiteenwijken van de isthmus van het pars
interarticularis E (=spondylolysis)
128
isthmus doorgang die nauw is, id.
ITAM (abbr.) E (=immunoreceptor tyrosine-based activation motif)
itch jeuk, pruritus, cnesmos (1); schurft (2) E (=pruritus;
cf. Baker/barley/cheese/clam/digger’s/Cuban/dew/grocer’s/ground/
grain/lumbermen’s/malabar/norwegian/poultrymen’s/sarcoptic/
scrub/seven year/straw/swamp/swimmer’s/winter/jock itch)
itch mite schurftmijt L (=Sarcoptes scabiei; cf. cuniculus)
itching jeukend, jeuk E (cf. prurigo)
itchy jeukerig, schurftig
itchy eyes jeuk in de ogen
itchy skin toestand waarbij de jeukdrempel van de huid
verlaagd is
ITD (abbr.) E (=interaural time delay; cf. BIC)
ITIM (abbr.) E (=immunoreceptor tyrosine-based inhibitory motif)
ITK (abbr.) bep. tyrosine kinase E (=inducible T-cell kinase;
cf. RLK, T-bet)
ITO (abbr.) E (=indium tin oxide)
ITP (abbr.) E (=immune thrombocytopenic purpura)
Itsenko’s syndrome syndroom van Cushing E (=pituitary
basophilism)
ITT (abbr.) E (=intention to treat)
IU (abbr.) 2,4 nanogram/ml N (aanwezig in het lichaam);
E (=international unit)
IUBMB (abbr.) E (=International Union of Biochemistry and
Molecular Biology)
IUD (abbr.) spiraaltje, contraceptivum ingebracht in de
uterus E (=IUCD=intrauterine contraceptive device; cf. coil,
Pearl Index)
IUGR (abbr.) E (=intrauterine growth retardation)
iv (abbr.) intraveneus E (=intravenous)
IVC (abbr.) E (=inferior vena cava; cf. SVC)
IVCT (abbr.) E (=in vitro contracture test)
Ivemark’s syndrome asplenie met daarbij een congenitale
hartziekte
ivermectin semisynthetisch avermectine N (middel tegen
parasieten)
IVF (abbr.) E (=in vitro fertilization)
IVL (abbr.1) E (=intravascular lymphoma)
IVL (abbr.2) E (=intravenous leiomyomatosis)
ivory bones osteopetrosis
ivory vertebrae sclerotische eindfase van het bot bij M. Paget
IVP (abbr.) E (=intravenous pyelogram)
IVRT (abbr.) E (=isovolumic relaxation time; is abnormal when
< 60 or > 105 ms)
IVUS (abbr.) E (=intravascular ultrasound)
Ivy League top tien van de Amerikaanse universiteiten
Iwanow’s cyst microcystoïde retinadegeneratie
ixodic teek betreffend
j
Jaccoud’s syndrome chronische postreumatoïde arthropathie
E (=chronic Jaccoud’s nodular fibrositis)
jacket borstkorset
jack-knife position knipmeshouding N (van patiënt tijdens een
operatie)
Jackson’s membrane/veil adhesies over het caecum met daarbij
darmobstructie
Jackson’s paralysis/syndrome paralyse van hersenzenuw X plus
XI en XII
Jacksonian epilepsy/seizures focale stuiptrekking met uitbreiding
van het proces
129
Jacob’s ulcer basaalceltumor van het ooglid met necrose
Jacquet’s dermatitis luiereczeem
jactitation woelen van een zieke (1); zenuwtrekking (2)
E (cf. restlessness)
Jadassohn-Lewandowski syndrome aangeboren abnormale
nagelverdikking
Jadassohn-Pellizzari syndrome erythemateuze anetodermie
Jaffe-Lichtenstein(-Uehlinger) syndrome fibroserende botdysplasie
Jahnke’s syndrome encefalocutane angiomatose
jail fever vlektyfus
JAK (abbr.) E (=janus activating kinase, Janus kinase)
Jakob-Creutzfeldt disease/syndrome subacute spongioforme
encefalopathie
Jaksch(-Luzet) disease/syndrome pseudoleukemie bij kinderen
JAMA (abbr.) E (=Journal of the American Medical Association)
janeway lesion huidlaesie met maculair/nodulair aspect
N (m.n. op handpalmen en voetzolen bij bacteriële endocarditis)
Jannetta procedure microvasculaire decompressie
Jansen’s disease dysostose van metafyse
Jansky-Bielschowsky disease erfelijke amaurotische idiotie
Jarisch-Herxheimer reaction opvlammen van syfilis bij de
behandeling
Jatzkewitz → Sandhof-Jatzkewitz disease
jaundice geelzucht, icterus E (cf. kernicterus, obstructive
jaundice, yellow jaundice, spirochetal)
Javal keratometer instrument om corneakromming te meten
jaw kaak N (mandibula c.q. maxilla; cf. snapping jaw)
jaw jerk/reflex kaakreflex
jaw-blinking paradoxale gelaatsbewegingen
jaw-winking phenomenon/syndrome ptosis van het ooglid i.v.m.
kaakbeweging E (=Gunn’s syndrome)
JCAHO (abbr.) E (=Joint Commission on Accreditation of
Healthcare Organizations)
jealousy jaloersheid, afgunst
jeff (sl). ephedron E (=ketone product of methamphetamine)
Jeghers → Peutz-Jeghers disease/syndrome
jejunal jejunum betreffend
jejunal syndrome hypoglycemie enz. na gastrectomie
E (=postgastrectomy syndrome)
jejunitis ontsteking van jejunum, id.
jejunum nuchtere darm, id.
jelly pasta, gelei, gelatine E (cf. cardiac jelly, petroleum
jelly)
jelly dish petrischaal
jelly fish kwal E (cf. Irukandji syndrome)
Jensen’s disease juxtapapillaire chorioretinitis
jeopardize, to ~ in gevaar brengen
jeopardized myocardium ischemisch deel van de hartspier dat bij
uitblijven van reperfusie necrotisch dreigt te worden
E (cf. reversible ischemic injury)
jerk spierbeweging met spastisch karakter, diepe reflex (1);
misdadiger, etterbak, nietsnut (2) E (cf. ankle jerk, elbow jerk,
hypnic jerks, jaw jerk)
jerk, knee ~ kniepeesreflex
jerking movement schokkende beweging
jerking off (sl.) masturberen
jerky hortend, met horten en stoten
Jervell syndrome autosomaal recessief ziektebeeld met
hartproblemen en verlies van gehoorzin
Jeryl-Lynn strain bepaalde virusstam gebruikt t.b.v.
bofvaccinatie
Jessner’s disease ymphocytoma benigna cutis
jet lag syndrome dagritmeverstoring a.g.v. een aanzienlijk
tijdsverschil
jet lesion vaatwandbeschadiging a.g.v. de bloedstroom
jet nebulizer jetvernevelaar
Jeune’s disease/syndrome dystrofie van de thorax met daarbij het
optreden van verstikking E (=asphyxiating thoracic dystrophy)
jiffy momentje, zeer kort tijdsbestek, een ‘flits’
Jac – Jun
jigger disease zandvlooienbesmetting
jimmy legs voortdurende drang tot beenbewegingen
E (=restless legs syndrome)
jitter legs drang om voortdurend benen te bewegen
Engels-Nederlands
E (=restless legs syndrome)
jitteriness syndrome patroon van bijwerkingen bestaande uit
angstklachten, paniekaanvallen en nervositeit E (when using
tricyclic antidepressants)
jitters storm, woeste uitbarsting van signalen N (bv. bij de
registratie van het EMG); E (cf. shimmer)
JNK (abbr.) E (=c-Jun NH2-terminal kinase)
Joaquin → San Joaquin-Valley fever
Job’s syndrome (obs.) chronische granulomateuze bloedziekte,
hyper-IgE syndroom
jock itch tinea cruris, eczema marginatum
N (schimmelinfectie aan de binnenzijde van het dijbeen)
Jod-Basedow phenomenon jodium-geïnduceerde
hyperthyreoïdie
Joffroy’s sign afwezigheid van voorhoofdsrimpels bij het kijken
naar omhoog N (beschouwd als teken van thyrotoxicose)
Johnson-Stevens disease erythema multiforme exudativum
joinder voeging E (procedure contained within criminal
proceedings which allows a victim to recover damages from an
offender)
joint gewricht, articulatio (L.) E (cf. plane joint, synovial joint,
gliding joint, pivot joint, saddle joint, degenerative joint disease,
loose-packed position)
joint cartilage gewrichtskraakbeen
joint endoscopy artroscopie
joint pain gewrichtspijn
joint space narrowing gewrichtsspleetversmalling
joint swelling gewrichtszwelling
joint tenderness gevoeligheid van een gewricht
joint, Charcot ~ neurogene gewrichtsaandoening N (bv. bij
tabes dorsalis)
joint, dislocated ~ geluxeerd gewricht
joint, false ~ pseudartrose
joint, ganglion of ~ cysteuze gewrichtszwelling
joint, rigidity of ~ gewrichtsstijfheid
Jolly → Howell-Jolly bodies
Jones → Bence-Jones protein
Jongkees’s formula rekenvoorschrift gebruikt bij de
warmwatertest om unilateraal perifeer vestibulair verlies vast
te stellen
Jordan’s anomaly vetbolletjes in het cytoplasma van
monocyten
Josephs-Diamond-Blackfan anemia congenitale aplastische anemie
journal (vak)tijdschrift
JPEG (abbr.) E (=joint photographic experts group; cf. CCC, DCT,
DWT, PCT )
Juengling’s disease sarcoïdose
Juergens → Von Willebrand-Juergens syndrome
jugal bone jukbeen, zygoma
jugular foramen syndrome verlamming a.g.v.
piramidebaanlaesie E (=Vernet’s paralysis)
jugular vein halsader, vena jugularis
jugular vein engorgement tekening van de vena jugularis
N (door overvulling zoals bij falen van rechterventrikel)
juice sap E (cf. gastric juice, pancreatic juice)
jumpers’ knee chondromalacie van de patella, apexitis
patellae N (bij een bepaalde sport); E (=runners’ knee)
jun bepaalde celkern oncogen
junction overgang, verbinding E (cf. diffuse junction, gap
junction, tight junction, septate junction)
junction nevus naevuscellen tussen dermis en epidermis
junctional nevus, inactive ~ levervlekken
jungle yellow fever boskoorts, sylvatische gele koorts
Junin virus hemorrhagic fever hemorragische koorts door
arenavirus
jun – ker
junk food rommelvoedsel E (cf. fast food)
jute spinner’s melanosis melasma bij een bepaalde beroepsgroep
Jutras → Roy-Jutras syndrome
juveniles jongeren, jeugd
juxta-articular gewrichtsomgeving betreffend
juxtacortical schorsomgeving betreffend
juxtafollicular follikelomgeving betreffend
juxtaglomerular glomerulusomgeving betreffend
juxtamedullary mergomgeving betreffend
k
Kabuki make-up syndrome dwerggroei, met abn. facies, scoliose,
mentale retardatie
Kahler (-Bozzolo) disease/syndrome myelomatose, multipel
myeloom, plasmocytoom, id.
kainate bepaalde glutamaatagonist E (cf. quisqualate)
kakergasia somatisch/psychisch matig functioneren
kakke beriberi, ziekte door vitamine B1-gebrek
kala-azar (Indian, infantile ~) leishmaniasis visceralis
kalinin complex van drie eiwitten gehecht aan de
basaalmembraan E (cf. anchoring filaments)
Kalischer-Weber syndrome → Sturge(-Kalischer)-Weber(-Dimitri)
syndrome
Kallmann’s syndrome hypogonadotroop hypogonadisme met
anosmie
kangaroo baby care kangoeroezorg
Kanner’s syndrome infantiel autisme
Kantor’s sign (radiol.) snoerpatroon van de darm op een
X-foto E (=string sign e.g., in Crohn’s disease)
Kanula’s syndrome oedeem van labia, vulva en cervix
N (bij langdurige baring m.n. in de tropen)
kaolinosis pneumoconiose door kaolinedeeltjes
Kaposi’s (varicelliform) eruption eczema herpeticum, id.
Kaposi’s lichen (ruber) moniliformis lichen ruber moniliformis
E (=papular mucinosis)
Kaposi’s lichen ruber lichen ruber acuminatus
Kaposi’s sarcoma multipele idiopatisch hemorragisch sarcoom
Kaposi’s vaccinia vaccinia generalisata
Karelian fever artralgie met huiduitslag door Sindbis virus
N (benaming in Rusland; in Zweden Ockelbo disease en in
Finland Pogosta disease)
karnal bunt ziekte van tarwe veroorzaakt door Neovossia
indica E (=partial bunt, new bunt; cf. smut)
Karnofsky performance scale/status classificatiesysteem voor m.n.
kankerpatiënten op basis van ziektegevoel, vereiste medische
begeleiding en prognose op korte termijn N (schaalverdeling
van 100 = normaal tot 0 = dood)
karoshi (Japanse naam voor de) dodelijke gevolgen van
overwerk N (meestal hartstilstand, CVA of suïcide)
Kartagener’s syndrome/triad trias van sinusitis, bronchiëctasie en
situs inversus
karyokinesis kerndeling
karyolysis degeneratie waarbij de celkern zwelt en geleidelijk
zijn chromatine verliest, id.
karyoplasm kernplasma, nucleoplasma, id. N (i.e. het
protoplasma van de celkern)
karyorrhexis fragmentatie van de celkern, id.
karyotyping indeling van chromosomen in paren
Kasabach-Merritt syndrome capillair hemangioom met
trombopenie
Kaschin-Beck disease endemische polyartritis
130
Kaspar Hauser experiment proefopstelling waarbij het individu
totaal wordt geïsoleerd t.o.v. soortgenoten
Kast’s syndrome dyschondroplasie met hemangiomen
N (=chondroom met caverneuze hemangiomen)
Katayama syndrome infectie door schistosomen met daarbij
wekenlang koorts, huidafwijkingen en eosinofilie
Katayama’s disease or fever Aziatische schistosomiasis/
bilharziasis, id.
kathisophobia acathisia, akathisia, id. N (toestand van
bewegingsonrust en angst)
Kauffman-White classification indeling van salmonella via
agglutinatie
Kaufmann → Aberhalden-Kaufmann-Lignac syndrome
Kawasaki’s disease mucocutane lymfkliersyndroom met koorts
Kayser-Fleischer ring pseudosclerose van de cornea
Kaznelson’s syndrome aangeboren hypoplastische anemie
kDa (abbr.) E (=kilo Daltons)
Kearns-Sayre syndrome neuromusculopathie met
mitochondriale afwijkingen
kedani fever vlektyfus overgebracht door mijten, id.
N (Japanse mijtenkoorts)
KEGG (abbr.) E (=Kyoto encyclopedia of genes and genomes)
Kehr’s sign hyperesthesie van de huid van de linkerschouder bij
prikkeling van het middenrif E (e.g., due to rupture of spleen)
keirophobia scheerangst
Keith(-Flack) node sinusknoop, sinoatriale knoop, id.
Kelly → Paterson(-Brown)(-Kelly) syndrome
keloid fibroom, id. N (meestal in litteken);
E (=cheloid)
keloid cornea litteken van cornea
keloid, cicatricial ~ vals keloïd
keloidal blastomycosis lobomycose, ziekte van Lobo, id.
Kennedy syndrome spinobulbaire spieratrofie met mutatie in
het androgeen receptor gen E (cf. Foster-Kennedy)
Kenny’s method (bepaalde) behandeling van
kinderverlamming N (door rug en ledematen te wrijven met
warme vochtige doek)
Kent, bundle of ~ bundel van His, id.
Kenya fever Kenyase vlektyfus veroorzaakt door teken
kerasin thesaurismosis kerasinestapeling, ziekte van Gaucher
keratectasia uitpuilen van de cornea, id.
keratic hoornachtig
keratic pannus of the cornea corneatroebeling met
neovascularisatie
keratin cyst hoornstofcyste, id.
keratinization ontwikkeling van hoorn in weefsel, id. (1);
vorming van gebiedjes zonder celkern (2)
keratinized verhoornd E (=cornified)
keratinized carcinoma cell maligne plaveiselcel die oranje kleurt
met Papanicolaoukleuring
keratinized cells door hoornstof bedekte cellen
keratinizing metaplasia verhoornende omvorming van cellen
keratitis hoornvliesontsteking, id.
keratoacanthoma molluscum sebaceum, id.
keratocele hernia van de cornea i.c. Descemet membraan
keratoconjunctivitis ontsteking van cornea en conjunctiva
keratoconjunctivitis sicca droge keratoconjunctivitis
N (met gestoorde traansecretie)
keratoconus kegelvormige uitstulping van de cornea, id.
keratocyst verhoornde cyste in de kaak, id.
keratoderma, keratodermia verharding van de huid door een
hoornlaag, id.
keratoglobus bolvormige uitstulping van de cornea, id.
N (N.B. congenitaal type is megalocornea)
keratohemia haematocornea, bloedafzetting in cornea
keratohyaline hoorn-hyalinesubstantie in de huid, id.
keratolysis afschilferen, vervellen, epidermolysis, id. (1); ziekte
met regelmatige periodes van vervellen (2)
keratolytic stof die de hoornlaag losmaakt, id.
131
keratoma hoorngezwel, hypertrofie van de hoornlaag, id.
keratomalacia verweking en versterf van de hoornlaag, id.
keratometer instrument m.b.t. bepaling van de
corneakromming, id.
keratomileusis chirurgische correctie van een
lichtbrekingsafwijking door aanpassing van de vorm van een
diepe laag van de cornea, id. E (cf. LASIK)
keratomycosis (nigricans) schimmelziekte van de cornea, id.
keratopathy hoornvliesaandoening, id. N (niet-infectieus)
keratopathy, bullous ~ secundair oedeem van de cornea, id.
E (=bullous keratitis)
keratoplasty, penetrating ~ hoornvliestransplantatie, id.
keratosis hoornvorming, verhoorning van de huid, id.
keratotic crust verhoornde/keratotische korst
keraunographic markings varenpatroon van brandwonden op
de huid a.g.v. blikseminslag E (cf. lightning injury, side flash,
Lichtenberg’s flowers, secondary arrest, step voltage)
keraunoparalysis verlammingsverschijnselen in een extremiteit
a.g.v. blikseminslag, id. E (cf. lightning injury, side flash,
flashover, Lichtenberg’s flowers)
Kerckring folds plicae circulares, duodenumringplooien
kerion (celsi) trichophytia profunda
Kerley (B) lines horizontale lijnen bij de long op een X-foto
N (oedeem van intralobulaire septa als teken van congestief
hartfalen)
kernicterus kernicterus N (neurale afwijkingen in baby a.g.v.
hyperbilirubinemie)
Kernig sign contractuur van flexoren van de benen, id.
N (bij meningitis)
Keshan disease cardiomyopathie door seleniumgebrek
ketoacidosis acidose met ophoping van ketonlichamen, id.
ketoaciduria hoge zuurgraad van de urine door ketonen
ketogenic ketonvormend
ketone (body) keton(lichaam)
ketonemia ketonlichamen in het bloed, id.
ketonuria ketonen in de urine, acetonurie, id.
ketosis ketonen in overmaat in het lichaam, id.
Keutel syndrome zeldzame autosomaal recessieve genetische
aandoening met diffuse calcificatie van kraakbeen, hypoplasie
van het middengedeelte van het aangezicht, perifere
pulmonalis stenose, gehoorverlies, korte distale falangen en
milde mentale retardatie
key metabolite sleutelmetaboliet
KF (abbr.) E (=Klenow fragment)
kidney nier, ren (L.), nephros (Gr.) E (cf. artificial kidney,
cake kidney, floating kidney, horseshoe kidney, impacted kidney
calculus, red contracted kidney, sclerosis of kidney, senile atrophy
of kidney, shield kidney, sponge kidney, trifid kidney, tubular
necrosis of kidney, wandering kidney, white kidney)
kidney bed nierloge
kidney failure nierfalen
kidney involvement aandoening waarbij nier betrokken is
kidney, clump ~ klompnier, ren informis
kidney, gouty ~ jicht nefropathie
kidney, horseshoe ~ hoefijzernier, ren arcuatus
kidney, of the same ~ van dezelfde aard
kidney, single functional ~ mononier
Kienböck’s disease traumatische syringomyelie (1);
osteochondrose van os lunatum (2)
Kiesselbach’s area or triangle vaatrijk gebied in neusseptum waar
de huid erg dun is, locus Kiesselbachi N (en dus gevoelig voor
perforatie en neusbloeding)
Kikuchi’s disease histiocytaire necrotiserende
lymfeklierontsteking
killer cell, natural ~ lymfocyt die direct tumorcel doodt E (=large
granular lymphocyte)
kilobase lengte-eenheid voor DNA of RNA overeenkomend
met 1000 nucleotiden
KIM (abbr.) E (=kinase interaction motif)
ker – Kli
Kimmelstiel(-Wilson) disease/syndrome intercapillaire
glomerulosclerosis
Kimura’s disease bepaalde chronische inflammatoire
aandoening met angiolymfoïde proliferatie in de weke delen
Engels-Nederlands
(hoofd-halsgebied) en perifere eosinofilie
kinase enzym dat als katalysator fungeert, id.
Kindergarten effect besmettelijke vorm van apoptose
Kindler’s syndrome genodermatose met epidemolysis bullosa en
poikiloderma congenitale
kindling neurologisch beeld met blijvende verandering van
hersenfunctie a.g.v. herhaalde focale elektrische stimulatie
kindred verwantschap, (groep van) verwanten (1); verwant
(zijnde) (2)
kinematics bewegingsleer, beschrijving van beweging zonder
verwijzing naar de daarbij betrokken krachten E (cf. kinetics)
kinemia hoeveelheid bloed gepompt door het hart
kinesalgia pijn veroorzaakt door beweging
kinesin ATP-ase geassocieerd met microtubulus E (cf. dynein,
actin, FIONA)
kinesthesia positiegewaarwording m.b.t. lichaam
kinetics studie betreffende kracht-moment-massaversnelling
E (cf. kinematics)
kinetochore gespecialiseerd chromosoomgebied nabij
centromeer
kinetoplast DNA-houdende granula gelegen in een
mitochondrion en geassocieerd met flagellae, id.
kinetoplastid parasitaire ziekte bij de mens veroozaakt door
protozoa met kinetoplasten E (including Chagas disease,
leishmaniasis, and sleeping sickness)
king’s evil scrofulose, koningskwaad
E (cf. adenochoiradelogia)
kink, ileal/Lane’s ~ obstructie van dunne darm door een kink
kink, kinking kronkel, kink, afknikken
kinky hair kroeshaar E (Menkes’ syndrome)
kinless zonder familieleden
Kinnier-Wilson disease → Wilson’s disease/syndrome
Kinsbourne’s syndrome myoclone encefalopathie E (=dancing
eyes syndrome with myoclonic ataxia)
kiotomy, kionotomy (obs.) excisie van de huig, uvulotomie, id.
E (cf. ciotomy, staphylectomy)
KIR (abbr.1) E (=potassium channel that inwardly rectifies)
KIR (abbr.2) E (=killer immunoglobulin-like receptor)
Kirkland’s disease acute keelontsteking met regionale
lymfadenitis
Kirklin → Dukes’ staging
Kirschner wire draad aangebracht in bot t.b.v. tractie
kiss of life mond-op-mond(/neus)beademing
kiss-and-run theory postulaat dat een blaasje met
neurotransmitter gedurende korte tijd fuseert met de
plasmamembraan E (=reversible fusion; cf. endocytosis)
kissing balloon technique procedure ontworpen voor percutane
dilatatie bij bifurcaties E (=two-balloon technique)
kissing bugs roofwantsen, Reduviidae E (cf. Chagas disease)
kissing disease mononucleosis infectiosa, M. Pfeiffer
kissing nodules c.q. ulcers tegenoverliggende noduli c.q. zweren
kissing spine → Baastrup’s syndrome
kisting Cofferdam
Kitahara → Masuda’s syndrome
kiting (sl.) vorm van fraude waarbij nullen worden toegevoegd
aan een recept of een rekening van de apotheker
Kjellberg → Waldenström-Kjellberg syndrome
Klatskin tumor intrahepatisch cholangiocarcinoom, proximale
galwegcarcinoom N (in gebied van hilus)
Klauder’s syndrome erythema multiforme exudativum
Klebs’ disease glomerulonefritis
Klein-Waardenburg syndrome ptosis-epicanthus syndroom, id.
N (a.g.v. stoornis in aromatische aminozuur metabolisme)
KLH (abbr.) E (=keyhole limpet hemocyanin; a helper protein)
Kline’s test serumtest voor syfilis
Kli – kym
Klinefelter(-Reifenstein-Albright) syndrome hypogonadisme bij man
met chromosoomafwijking E (=XXY-syndrome)
klinotropic action verandering in de snelheid van
spanningstoename tijdens een spiercontractie
Klionsky → Sweeley-Klionsky disease
Klippel-Feil anomaly/deformity/syndrome aangeboren
halswervelsynostose E (=brevicollis)
Klippel-Feldstein syndrome N (bepaald type) aangeboren
skeletdysplasie
Klippel-Trenaunay(-Weber) syndrome naevus
osteohypertrophicus E (=hemangiectatic hypertrophy)
klotho (glycoprotein) circulerend hormoon dat bindt aan
receptor van het celoppervlak en IGF-1 onderdrukt
E (may function as antiaging hormone)
Kluever-Bucy(-Terzian) syndrome syndroom na
temporaalkwabbenverwijdering E (=temporal lobectomy
behavior)
Klumpke (-Dejerine) palsy or paralysis verlamming van de plexus
brachialis
knapsack paralysis/palsy bep. neuropathie bij een compressie
a.g.v. het langdurig dragen van een zware rugzak
E (cf. radial nerve palsy, Rieder’s syndrome)
knee cap patella, knieschijf (1); kniebeschermer (2)
E (cf. infrapatellar, nail-patella syndrome, rotula, whirl bone,
beat-knee, jumper’s knee, runner’s knee)
knee drawn up opgetrokken knie
knee jerk/phenomenon/reflex kniepeesreflex
kneeling knielen E (cf. in-kneed, knock-knees)
Kniest’s disease spondylo-epifysaire botdysplasie
knife, Beer’s ~ mes voor incisie van cornea
knifegrinders’ rot tuberculeuze fibrose van de long
Knight’s disease perianale infectie door een schaafwond
N (bv. bij paardrijden)
knob, aortic ~ aorta-aanleg
knock-knees X-benen, genu valgum (L.) E (cf. bow leg,
in-kneed)
knock-out mouse muis waarbij een gen is verwijderd dan wel
geïnactiveerd
Knodell (necroinflammatory) score getalsmatig
beoordelingssysteem voor histologische activiteit bij
asymptomatische chronisch actieve hepatitis
knot of umbilical cord knoop in de navelstreng
knotted hair, knotting of hair split, gespleten haar, trichonodosis
knotting of intestines ineenknoping van de darm, darmknopen
knowledge engineering kennis vergaren bij experts t.b.v.
kunstmatige intelligente
known fact vaststaand feit
knuckle pads (Garrod’s) knokkelkussentjes, tylositas articuli)
N (huidverdikkingen op vingergewrichten)
Koch’s infection longtuberculose
Koch’s relapsing fever febris recurrens
kocher (forceps) arterieklem, id. E (=soft clamp)
Koch-Weeks conjunctivitis conjunctivitis door H. aegypticus, id.
Koebner’s disease erfelijke epidermolysis bullosa
Koebner’s phenomenon verschijnsel waarbij fysieke stimulatie
ter plaatse leidt tot manifestatie van psoriasis
Koehler-Pellegrini-Stieda syndrome calcificatie van kniegewricht
Koehlmeier → Degos-Koehlmeier syndrome
Koenig’s disease L (=osteochondritis dissecans);
N (osteochondrolyse)
Koenig’s syndrome atonie van het colon
koilonychia lepeltjesnagels, id. E (=spoon nails)
Kojewnikow/Kojewnikoff’s epilepsy epilepsia partialis continua
Kommerell’s diverticle zwelling van aorta descendens N (nl. bij
oorsprong van aberrante rechter a. subclavia)
Koningsmark-Hollander-Berlin syndrome doofheid met atopisch
eczeem-syndroom
koniophthisis tuberculeuze longfibrose
Koplik spots witte vlekjes in de mond met rode basis
132
Kopp’s or thymic asthma laryngismus stridulus, asthma
thymicum
Korean hemorrhagic fever hemorragische nefrosonefritis
Kornzweig → Bassen-Kornzweig syndrome
Korotkoff sounds vaattonen, id. N (cf. harttonen)
Korsakoff/Korsakow (-Wernicke) syndrome amnestisch syndroom, id.
Kostmann’s disease/syndrome erfelijke agranulocytose bij
kinderen
Koyanagi → Vogt-Koyanagi(-Harada) syndrome
kPa (abbr.) id., 1 kPa = 7,5 mmHg E (=kiloPascal, unit of
pressure)
KPC (abbr.) E (=Klebsiella pneumoniae carbapenemase)
Krabbe’s disease leukodystrofie
Krabbe’s syndrome aangeboren spierhypoplasie (1);
cutaneocerebraal angioom (2)
Kraepelin-Morel disease schizofrenie E (=Morel-Kraepelin
disease)
kraurosis of penis balanitis xerotica obliterans, id. N (genitale
variant van lichen sclerosus bij de man)
kraurosis of vulva droogheid en schrompeling van vulvamucosa
Krause’s corpuscle zenuwuiteinde in huid en slijmvlies dat
reageert op de stimulus koude
Krebs cycle citroenzuurcyclus E (=tricarboxylic cycle, citric acid
cycle)
kreotoxism vleesvergiftiging, creatotoxisme, id.
Kreyberg stain kleuring op intracytoplasmatisch mucine
kriging optimale predictie via interpolatie E (named after the
engineer D.G. Krige)
kringle domain drielussige disulfide-gebonden eiwitdomein
E (resembling the shape of a classic Danish pastry);
N (‘krakeling’)
Krukenberg’s spindle pigmentatie aan de achterzijde van de
cornea, id.
Krukenberg’s tumor ovariummetastase, id.
KSHV (abbr.) E (=Kaposi sarcoma-associated herpes virus)
KTS (abbr.) E (=amino acid triplet consisting of lysine, threonine
and serine)
Kuemmell’s disease/spondylitis ankyloserende vertebrale
hyperostose
Kuestner’s sign handgreep m.b.t. het vastzitten van de placenta
Kufs’s(-Mayer) disease/syndrome gangliosiden lipidose
N (bij volwassenen)
Kugelberg-Welander disease spinale spieratrofie
Kuhn → Mounier-Kuhn syndrome
Kuhnt-Junius degeneration/disease (seniele) maculadegeneratie
Kulchitsky cell carcinoma maligne carcinoïd van de darm
Kumlinge disease bep. virale encefalitis, overgebracht door
teken E (voorkomend op het Finse eiland Kumlinge)
Kundrat’s disease lymfosarcoom
Kunjin virus een genetisch stabiel flavivirus verwant aan het
West Nijl virus
Kunkel → Bearn-Kunkel(-Slater) syndrome
KUNV (abbr.) E (=Kunjin virus; a flavivirus closely related to
WNV)
Kupffer cell sarcoma primair leversarcoom
Kupffer cells fagocyterende stercellen van Kupffer
kurtosis mate van gepiektheid bij een statistische verdeling
kuru koeroe, id. E (is example of slow-virus infection)
Kussmaul’s disease polyarteritis nodosa
Kuster → Rokitansky-Kuster-Hauser syndrome
Kutz-Wachtel phenomenon hoog-voltage equifasische (R=S)
complexen in mid-precordiale ECG-afleidingen
KvAP een voltage-afhankelijk kalium-kanaal
Kveim(-Siltzbach) test detectiemethode bij sarcoïdose, reactie
van Kveim
kwashiorkor pellagra infantilis endemica, id.
kymatism onwillekeurige spiercontractie, myokymia E (=live
flesh, Isaac’s syndrome)
kymograph (obs.) trommel met roet t.b.v. registratie, id.
133
kyphoscoliosis kyfose en scoliose voorkomend in combinatie, id.
kyphosis bochel, achterwaartse kromming van de rug
kyphotic angle kyfotische knik
Kyrle’s disease hyperkeratosis follicularis penetrans
l
LA (abbr.) linkeratrium E (=left atrium)
labeled voorzien van een (stof die dient als) markering
E (=tagged)
labia (majora c.q. minora) schaamlippen (grote c.q. kleine), id.
N (vaak nader aangeduid als labia pudendi)
labial herpes herpes (simplex) van de lip, koortslip
labialism spraakgebrek m.b.t. lipklanken
lability, emotional ~ affectlabiliteit, id. E (cf. instability,
coagulability)
labiomancy liplezen
labium (L.) [pl. labia] lip (1); schaamlip (2)
lab-on-a-chip microchip voorzien van techniek om
specifieke analyse van een monster uit te voeren
E (cf. MEMS, taxel)
labor (Am.) bevalling, baring, partus (1); arbeid, werk (2)
E (=childbirth, delivery, parturition); Br (labour)
labor pain barenswee, wee
labor room verloskamer
labor, long ~ langdurige bevalling
laboratory animal science proefdierkunde
laboratory diagnosis diagnose (puur) gesteld op
laboratoriumgegevens
laboratory medicine klinische pathologie N (vs. pathoanatomie;
omvat hematologie, klinische chemie, microbiologie enz.)
laboratory staining kleuringsmethode bij
laboratoriumonderzoek
labored breathing ademnood mogelijk leidend tot
hyperventilatie
labored speech spraak die ernstig is bemoeilijkt
labour (Br.) bevalling, baring, partus (1); arbeid, werk (2)
Am (labor)
labrum rand, lip, wal, ring
labyrinth binnenoor, id. N (omvattende: vestibulum, cochlea en
drie semicirculaire kanalen)
labyrinthitis id. L (=otitis interna)
LAC (abbr.) E (=lupus anticoagulans)
lacerated wound rijtwond
laceration verscheuring, wond ontstaan door een scheur
E (cf. tangential laceration)
laceration, perineal ~ inscheuring (van perineum bij de
geboorte)
lack of appetite eetlustgebrek
lack of initiative lusteloosheid, gebrek aan initiatieven
lack of relaxation te weinig ontspanning
lack of security te weinig geborgenheid
lack of selfesteem eigenwaardegebrek, tekort aan zelfachting
lack of trust vertrouwensgebrek E (cf. basic trust, distrust)
lacquer, hair ~ haarlak
lacrimal apparatus traanklier met bijbehorende structuren
lacrimal duct traankanaal
lacrimal fluid traanvocht
lacrimal gland traanklier
lacrimal point traanpunt, punctum lacrimale
lacrimal sac traanzak
lacrimation traanafscheiding, id.
kyp – lam
lacrimonasal (duct) stenosis vernauwing van ductus
nasolacrimalis E (=nasolacrimal stenosis)
lacrimose huilerig E (=lachrymose)
lactate melkzuurzout
Engels-Nederlands
lactation melkafscheiding, borstvoeding geven, id.
lacteal melk betreffend E (=lactic)
lacteals chylusvaten L (=vasa chylifera)
lactescence melkachtigheid E (=milkiness)
lactic acid melkzuur, zuursel
lacticemia acidose door melkzuur
lactifuge melksecretie-onderdrukkende stof
lactin melksuiker, lactose E (=lactose)
Lactobacillus bacil die van koolhydraat o.a. melkzuur maakt
lactogen → HPL
lactone aromatische vloeistof afgeleid uit melkzuur
lactose melksuiker, saccharum lactis, id. E (=lactin)
lactulose disacharide van galactose en fructose, id.
N (als synthetisch product)
lacunae formation holtenvorming
lacunar skull schedelafwijking met meningokèle N (bij een
kind)
lacunar stage lacunaire fase N (bij embryo)
LAD (abbr.) E (=left anterior descending coronary artery)
LAD (abbr.) syndrome E (=leukocyte adhesion deficiency)
Laennec’s cirrhosis atrofische levercirrose, id.
LAF (abbr.) E (=lymphocyte activating factor; BAF; LEM; EP)
Lafora body insluitsels van mucopolysacharidezuur
Lafora’s disease progressieve myoclonische epilepsie
lag of upper lid on gazing down Von Graefeteken
lag tooth verstandskies
lag, anaphase ~ vertraagde chromosoombeweging bij mitose
Lagleyze-von Hippel disease retinocerebrale angiomatose
lagophthalmos hazenoog, onvermogen oogleden te sluiten
Lahore sore cutane leishmaniasis
lait → cafe-au-lait spot
laity lekenpubliek, niet-experts
LAK (abbr.) E (=lymphokine-activated killer)
lakes, venous (cerebral) ~ veneuze sinus van cerebrum
Laki-Lorand factor fibrinestabiliserende factor, id.
LAM (abbr.) E (=lymphangioleiomyomatosis)
LAMB (abbr.) syndrome E (syndrome with lentigines, atrial
myxoma, and blue nevi; cf. NAME)
Lambert → Eaton-Lambert syndrome
lambliasis giardiasis, id.
lame kreupel, gebrekkig E (cf. crippled, geed up)
lame back kyfose met bewegingsbeperkingen van de rug
lamellar bone compact of spongieus bot E (cf. fibrous bone,
dentine, cement)
lamellar cataract zonulair cataract
lamellar cell bindweefselcel
lamin gespecialiseerd type filamenteiwit N (dit vormt een
laagje dat het binnenste van de kernmembraan bekleedt)
lamina cribrosa anatomische structuur met de vorm van een
geperforeerde plaat, mediane beenplaat van zeefbeen, id.
lamina propria (mucosae) bindweefsellaag van een slijmvlies, id.
E (cf. LPL)
lamina, elastic ~ Descemetmembraan
laminar bestaande uit laagjes E (=lamellar, laminated;
cf. plexiform bone, basal laminar drusen)
laminar bone lamelleus bot E (=plexiform bone)
laminated (blood) clot gelaagd (bloed)stolsel, lamellenstructuur
laminated cover sheet saunazitdoek, gelamineerd afdekblad
lamination gelaagde bouw (1); (bepaalde) embryotomie (2)
laminectomy verwijdering van wervelbogen bij het
ruggenmerg
laminin bepaald extracellulair matrixeiwit E (cf. fibronectin)
laminography röntgentechniek t.b.v. dwarsdoorsneden
E (=laminagraphy)
lamp → slit lamp, Wood lamp
LAM – lau
LAMP (abbr.) E (=lysosome-associated membrane protein)
lamprophonia helderheid van het stemgeluid
Lamy → Maroteaux-Lamy syndrome
Lancereaux’s diabetes diabetes mellitus met sterke vermagering
land leeches bloedzuigers levend op het land E (cf. aquatic
leech, limnatis nilotica)
Landing’s disease gangliosidose N (type GM1)
Landouzy-Dejerine dystrophy facioscapulaire en humerus
spieratrofie
Landry’s disease or paralysis acute infectieuze polyneuritis
E (=Landry-Guillain-Bare/Guillain-Barre syndrome)
Langat’s encephalitis encefalitis t.g.v. virus, id. N (overgebracht
door teken)
Langdon-Down syndrome → Down syndrome
Lange (Cornelia de ~) syndrome congenitale dwerggroei en
mentale retardatie
Lange curve colloïdale goudreactie, goudsolreactie bij syfilis
Langerhans cell epidermiscel (1); eilandjescel (2)
Langerhans islets eilandjes van Langerhans
langerin bep. eiwit afkomstig uit Langerhans cellen N (vormt
een barrière tegen binnendringen van hiv)
Langevin approach beschrijving van de systeemdynamica via
deterministische differentiaalvergelijkingen met superpositie
van stochastische termen (i.v.m. ruisbronnen)
Langhans cell trofoblastcel van chorionvlok, id.
Langhans giant cell reuzencel van Langhans N (in tuberkel)
Langhans’ layer cytotrofoblast
language abolition sensibele afasie N (als disfunctie van
symboolhantering); E (cf. mathetic function of language)
lank-haired sluikharig
Lannois → Gradenigo syndrome
lanugo dons, donshaar, wolhaar, id.
LAO (abbr.) E (=left anterior oblique)
lap schoot E (cf. hands in lap)
LAP (abbr.1) E (=left atrial pressure)
LAP (abbr.2) E (=leucine aminopeptidase)
LAP (abbr.3) E (=leukocyte alkaline phosphatase)
laparoscopy inwendig buikholteonderzoek, id.
laparotomy buiksnede, buikopening, id.
lapse into coma, to ~ in coma geraken
lapsus (psy.) faalhandeling Du (Fehlleistung)
lapsus linguae verspreking
lardacein degeneration (bepaald type) amyloïde degeneratie
lardaceous liver amyloïdlever
lardaceous spleen spekmilt
large cell nucleus nucleus ambiguus
large for dates groot (van foetus) voor de betreffende
zwangerschapsduur
large waxy liver amyloïd van de lever
lariat introns in het celkerngebied na het
verwijderingsproces E (=lasso; cf. intron)
Larmor frequency hoeksnelheid bij precessiebeweging
E (cf. precession, MRI)
Laron syndrome primaire vorm van ongevoeligheid voor
groeihormoon E (cf. IGF)
Larrey-Weil disease → Weil’s disease
Larsen’s syndrome afgevlakt gezicht met arm/been-dislocaties
Larsen-Johansson disease juveniele osteopathie van de patella
Larsson → Sjoegren-Larsson
larva (L.) [pl. larvae] larve, wormstadium van insect
larva migrans, cutaneous ~ huideruptie door kruipende larven, id.
E (=creeping eruption)
larva migrans, visceral ~ visceraal migrerende larven-syndroom
laryngeal syncope strottenhoofdaanval
L (=ictus laryngis)
laryngismus stemspleetkramp, id. N (i.h.a. van de larynx)
laryngismus, diphtheritic ~ difterie van de larynx
laryngitis strottenhoofdontsteking, id. E (mostly of viral origin;
cf. subglottic laryngitis)
134
laryngitis, atrophic ~ laryngitis sicca (L.), id. N (chronische
ontsteking van de larynx leidend tot mucosa-atrofie)
laryngopharyngitis ontsteking van larynx en pharynx, id.
laryngopharynx mesopharynx en hypopharynx, id.
N (i.e. onderste deel van de keelholte)
laryngoplegia laryngoparalyse N (d.w.z. verlamming van spieren
in het strottenhoofd)
laryngospasm glottiskramp, spastische kramp in larynx
E (cf. EGG)
laryngotracheitis ontsteking van larynx en trachea, id.
E (cf. croup, laryngeal diphtheria)
laryngotracheobronchitis ontsteking van larynx, trachea en
bronchus
larynx strottenhoofd N (omvattende kraakbeen, ligamenten,
spieren en mucosa)
lascivious wellustig, wulps, zinnelijk, geil, lascief E (cf. lewd,
sensuality)
laser (abbr.) E (=Light Amplification by Stimulated Emission of
Radiation; cf. excimer)
laser retinopexy correctie van netvliesloslating via
chorioretinale adhesies geïnduceerd door laserstralen
E (cf. reattachment)
laser therapy behandeling met laserstralen, id.
laser vaporization laserverdamping
LASIK (abbr.) E (=laser-assisted in situ keratomileusis)
Lassa fever Lassa-koorts N (door virus)
Lassar’s paste zalf met zinkoxide en salicylzuur
Lasseur-Graham-Little syndrome lichen planopilaris
lassitude uitputting N (anders dan door fysieke bezigheid;
vermoeidheid, gelatenheid, matheid, traagheid)
lasso → lariat
last resort ultimum refugium (L.), laatste optie/toevlucht
E (cf. compassionate use)
LAT (abbr.) E (=lysine-ε-aminotransferase)
Latapi → Lucio-Latapi form of leprosy
Latarget’s nerve kraaienpootje, id. L (=plexus hypogastricus)
Latarjet’s vein vena prepylorica
late luteal phase dysphoric disorder (obs.) premenstrueel syndroom
late onset disease ziekte die op latere leeftijd begint N (versus
de vroege vorm); E (e.g., late onset SLE vs. neonatal lupus
syndrome)
late potential golf in het signaal-gemiddelde ECG die
geassocieerd is met ventriculaire aritmie na een hartinfarct
late riser langslaper E (cf. early riser)
latency period periode tussen stimulus en reactie, id.
latent vs. manifest onzichtbaar vs. geprononceerd aanwezig
lateral zijdelings, id. E (cf. basolateral, bilateral, unilateral,
hemilateral, collateral, contralateral, dorsolateral, inferolateral,
indirect, azimuth dimension)
lateral epicondylitis tennisarm, tenniselleboog, id.
lateral foramen foramen van Luschka
lateral gaze zijwaarts/opzij staren
lateral recumbency zijligging E (=lateral decubitus position)
lateral shift of retina evenwijdige verschuiving van de retina
lateral sulcus Sylvius-groeve, sulcus lateralis cerebri (L.)
E (=Sylvian fissure)
laterality voorkeur voor het gebruik van een orgaan of
ledemaat aan een bepaalde zijde E (=lateral dominance)
lateralization eenzijdige oriëntatie van een functie
lathyrism ziekte a.g.v. voeding met peulvruchten
latins Latijns-Amerikanen
LATS (abbr.) E (=long-acting thyroid stimulator)
lats (sl.) latissimus dorsi-spieren
lattice cornea dystrophy tralievormige/gittrige corneadystrofie
lattice degeneration of retina slakkenspoor/traliedegeneratie van
de retina E (typically causing retinal breaks and subsequent
detachment of retina)
laughing gas stikstofoxydule, lachgas E (=nitrous oxide;
cf. pathologic(al) laughing)
135
Launois’ syndrome gigantisme door hypofyseaandoening
Launois-Bensaude lipomatosis lipomateuze zwellingen
N (m.n. in de hals)
Launois-Cleret syndrome adiposogenitale dystrofie door
hypofyseafwijking
Laurens-Moon(-Bardet)(-Biedl) syndrome polydactylie en vetzucht
met psychische afwijking
lavage, bronchoalveolar ~ spoelen van bronchi en alveoli
Lawford’s syndrome encefalocutane angiomatose
lawn tennis leg zweepslag bij tennisspeler N (plotselinge
spierpijn, zgn. ‘coup de fouet’)
Lawrence-Seip syndrome associatie van acanthosis nigricans met
o.a. gegeneraliseerde afwezigheid van subcutaan vet
lax ligament gerekt ligament, ligament dat slap is
lax skin slappe huid, cutis laxa (senilis)
laxative abuse laxantiamisbruik
lay out a corpse, to ~ afleggen
layer laag, zona E (cf. compact layer; yellow layer, fluffy layer;
diploë)
lazarine leprosy lazarine lepra E (=reactive borderline tuberculoid
leprosy)
lb.ap. (abbr.) E (=apothecaries’ pound)
LBBB (abbr.) linkerbundeltakblok E (=left bundle branch block)
LBD (abbr.) E (=ligand-binding domain)
LBP (abbr.) E (=low back pain)
LCAT (abbr.) E (=lecithin cholesterol acyltransferase; cf. Norum’s
disease)
LCF (abbr.) E (=lymphocyte chemoattractant factor)
LCM (abbr.1) E (=lymphocytic choriomeningitis; cf. Armstrong’s
disease)
LCM (abbr.2) E (=laser capture microdissection)
LCMS (abbr.) E (=liquid chromatography-mass spectroscopy;
cf. HRMS)
LD (abbr.) E (=linkage-disequilibrium; cf. SNP)
LD-50 (abbr.) dosis die in 50% van de gevallen lethaal is
E (=median lethal dose)
LDH (abbr.) E (=lactate dehydrogenase)
LDL (abbr.) E (=low-density lipoprotein)
LDQ (abbr.) E (=Leeds dyspepsia questionaire; cf. NDI)
LDV (abbr.) E (=laser Doppler velocimetry)
lead lood (1); afleiding(splaats) (2) E (cf. augmented leads, limb
leads)
lead apron loodschort
lead breath halitus saturninus, loodadem
lead compounds loodzouten
lead SNP E (the SNP with the lowest false-positive-report
probability)
leaded apron loodschort
leader pees
lead-pipe contraction flexibilitas cerea
lead-time bias schijnbare toename van de overlevingskans
a.g.v. het langere interval na het stellen van de diagnose op
basis van screening in vergelijking met vaststelling zodra
symptomen zich aandienen E (cf. overdiagnosis, length bias)
leaflet slip, blaadje, folium (L.) N (van hartklep)
Leage → Papillon-Leage syndrome
leakage current lekstroom E (cf. current of injury)
leakage of amniotic fluid gebroken vliezen
lean body mass vetloze/vetvrije lichaamsgewicht
leaning leunen, schuine stand innemen
learning defects leermoeilijkheden
least squares method (stat.) kleinste kwadraten-methode
leather bottle stomach linitis plastica, scirrhus maagcarcinoom
leave-one-out cross-validation waardebepaling van een
methode waarbij telkens één monster wordt genegeerd
bij de formulering van een model gebaseerd op de overige
monsters
Leber’s congenital amaurosis congenitale blindheid door
retinadystrofie
Lau – len
Leber’s optic atrophy erfelijke atrofie van n. opticus
LE-cell leukocyt met door LE aangetaste kernen E (=lupus
erythematodes)
lecherous wellustig, wulps, zinnelijk, geil, lascief
Engels-Nederlands
lectin component van adhesiemolecule E (cf. selectin)
lectin, Ulex europaeus ~ bep. endotheelcel merker gebruikt bij
lymfomen
LED (abbr.) E (=light emitting diode)
Leder → Miescher-Leder syndrome
leech bloedzuiger E (land leeches, water leeches)
leech, artificial/Heurteloup’s ~ bekerglasmethode om bloed op te
zuigen, laatkop, zuigglas, cucurbitula
Leede → Rumpel-Leede sign/test
LEF/TCF (abbr.) E (=lymphoidc enhancer factor/T-cell factor)
left azygos vein L (=vena hemiazygos)
left bundle branch linkerbundeltak E (cf. LBBB)
left shift (of leukocytes) linksverschuiving N (d.w.z. relatief veel
jonge leukocyten)
left-handed (sl.) homoseksueel (1); onwettig (2)
left-handedness linkshandigheid
left-sided appendicitis diverticulitis van colon descendens
left-sided paralysis linkszijdige verlamming
leg speed beensnelheid N (m.n. van belang bij sprinters tijdens
wielrennen; optimum rond 110 omwentelingen per minuut)
legal abortion abortus arte provocatus (medicinalis)
legend drug (obs.) geneesmiddel dat alleen op recept
verkrijgbaar is E (cf. prescription drug, OTC)
Legionella pneumonia veteranenziekte, legionellose
legionnaires’ disease pneumonie door Legionella, legionellose
legs, baker ~ X-benen, genu valgum (L.) E (=in-kneed, knock-
knees)
legs, bandy/bow ~ O-benen, sabelbenen, genu varum (L.)
E (cf. spindle-legs)
legs, tropical ~ oedeem bij bootreiziger N (van de benen, in de
tropen); E (=deck legs)
leguminous plants peulvruchten
leg-weary moe in de benen
Leichtenstern → Struempell-Leichtenstern encephalitis
Leigh’s disease or syndrome necrotiserende encefalomyelopathie
Leiner’s disease erythroderma desquamativum
leiofibromyoma fibroom met veel glad spierweefsel, id.
leiomyoma of uterus vleesboom, id. E (cf. MRgFUS, UAE)
leiomyomatosis, diffuse esophageal ~ multipele leiomyomata in
slokdarm
leiomyosarcoma maligne tumor van glad spierweefsel, id.
leishmaniasis leishmaniose, id. N (onderscheidt cutane en
viscerale vorm)
leishmanoid, dermal ~ huideruptie na deels genezen kala-azar
Lejeune’s syndrome cri du chat-syndroom
Leloir’s disease L (=lupus erythematodes (discoides)); E (cf. LE)
LEM (abbr.) E (=leukocyte endogenous mediator; BAF; LAF; EP)
Lemierre’s syndrome necrobacillose, (bepaalde)
bloedvergiftiging
LEMS (abbr.) E (=Lambert-Eaton myasthenic syndrome)
Lenegre’s disease idiopatische sinusbradycardie
length bias mogelijkheid dat relatief langzaam groeiende
tumoren die in het beginstadium klachtenvrij zijn, eerder
worden gedetecteerd bij screening E (cf. overdiagnosis,
lead-time bias)
length growth lengtegroei
Lennert lymphoma T-cel lymfoom met vnl. epitheloïdcellen
N (meestal nodulair en gelokaliseerd in huid of botweefsel, met
een relatief gunstige prognose)
Lennox-Gastaut syndrome vorm van secundaire gegeneraliseerde
epilepsie
lens dislocation ectopia lentis, lentoptosis, facokèle
lens placode structuur op ectoderm waaruit zich het oog
ontwikkelt
lens vesicle lensblaasje N (bij embryo)
len – leu
lens, artificial/prosthetic ~ namaaklens N (i.p.v. de natuurlijke
lens; te onderscheiden van de contactlens die op het oog drijft)
lenticular lens betreffend
lenticular degeneration or syndrome pseudosclerose van de cornea
lentigines E (this is plural of lentigo)
lentiginosis sproeten in veelvoud op de huid aanwezig, id.
lentigo (benign/juvenile ~) melaninevlekje op huid, sproet,
lentigo simplex (L.) E (=cold freckle, beauty spot, not related to
UV-light)
lentigo, malignant ~ premaligne melanose, melanosis
circumscripta praecancerosa E (=Hutchinson freckle;
cf. melanoma)
lentigo, senile ~ levervlek, lentigo solaris, lentigo senilis
leonine face/facies leeuwengezicht
leonine leprosy lepravariant met leeuwengezicht
leontiasis ossium hyperostose van de schedel, megalocefalie
LEOPARD syndrome anomalie van hart, huid en binnenoor
E (=Lentigines (multiple), Electrocardiographic abnormalities,
Ocular hypertelorism, Pulmonary stenosis, Abnormalities of
genitalia, Retardation of growth, and sensorineural Deafness);
cardiocutaneous syndrome)
leopard-skin pattern bep. patroon van hypopigmentaties op de
huid
Leopold-Levi syndrome paroxysmale schildklierinstabiliteit
leotropic spiraalsgewijs rechts-links verlopend
Leper’s syndrome psychologische aspecten van genitale HS
lepers (obs.) melaatsen, lijders aan lepra
lepirudin recombinant hirudine E (cf. bivalirudin)
lepothrix (tinea ~) trichomycose in oksel en schaamstreek
lepra cell macrofaag gevuld met leprabacillen, id.
lepra, Willan’s ~ psoriasis
leprechaunism endocriene disfunctie van pijnappelklier
leproma granulatiegezwel bij lepra, id.
lepromatous leishmaniasis cutane Ethiopische leishmaniasis
lepromatous leprosy lepra m.b.t. ontregelde functie van T-cel
E (cf. tuberculoid leprosy)
lepromin suspensie van lepromateus weefsel, id.
N (vervaardigd t.b.v. huidtest)
leprosy lepra, melaatsheid, ziekte van Hansen, akkerziekte
leprosy, Asturian/Italian/Lombardy ~ pellagra
leprous choroiditis lepreuze ontsteking van het vaatvlies van
het oog
leptin hormoon dat informatie over de voedingstoestand
doorgeeft aan de hypothalamus, id. E (cf. binge-eating)
leptocyte dunne hypochrome erytrocyt E (=‘wafer’ cell)
leptocytosis schietschijfcellen in het bloed, id. E (=target-oval
cell anemia)
leptomeningioma tumor van zachte hersen- of ruggenmergvlies
leptomeningitis ontsteking van weke hersenvliezen, id.
leptospiral hemorrhagic icterus leptospirosis icterohaemorrhagica
leptospirosis grippotyphosa modderkoorts, id. E (=mud fever)
leptus dermatitis trombiculiasis, infestatie door mijten
Leriche’s disease posttraumatische osteoporose N (=atrofie van
Sudeck)
Leriche’s syndrome occlusie van aorta bij iliacale bifurcatie
leidend tot perifeer vaatlijden E (in males possibly erectile
dysfunction; cf. PBI)
Lermoyez’s syndrome oorsuizen met doofheid en later vertigo
Leroy → Fiessinger-Leroy(-Reiter) syndrome
LES (abbr.) E (=Lambert-Eaton syndrome)
les(bian) lesbienne, pot (sl.) E (cf. fish)
lesbianism homosexualiteit tussen vrouwen, id. E (cf. gay)
Lesch-Nyhan syndrome bep. stofwisselingsziekte N (m.b.t.
HG-PRT-ase deficiëntie)
Leser-Tulot syndrome wratkeratose van de huid bij een bepaalde
maligniteit
lesion beschadiging, letsel, laesie N (structurele/functionele
verandering door ziekte/trauma; cf. dwarslaesie); E (cf. culprit
lesion, janeway lesion, intralesional)
136
lesion, skin ~ huidaandoening, affect
lesser lips (of the pudendum) labia minora, kleine schaamlippen
lesser omentum omentum minus E (cf. greater omentum)
LET (abbr.) E (=linear energy transfer)
let (blood), to ~ aderlaten, venasectie uitvoeren
let down stroming van borstmelk E (milk ejection reflex)
let down reflex, (milk ~) toeschietreflex N (bij lactatie)
lethal dodelijk, fataal, letaal
lethal multiple pterygium syndrome autosomaal recessieve
aandoening met o.a. multipele vleugelvliezen,
camptodactylie, gelaatsafwijkingen, hypoplastische longen en
hart, cystische hygroma en skeletafwijkingen met akinesie
E (linked to mutation in the CHRNG gene for the gamma
subunit of the acetylcholine receptor; cf. Escobar)
lethal reperfusion injury theorie dat in bepaalde gevallen een
ischemisch gebied op paradoxale wijze necrotisch wordt
tijdens reperfusie E (cf. stuttering ischemia)
lethality percentage gevallen met dodelijke afloop
E (cf. morbidity)
lethargia, lethargy slaapzucht t.g.v. ziekte, id.
Letterer-Siwe syndrome, (Abt ~) acute progressieve histiocytose X
leucine aminopeptidase enzym m.b.t. de N-terminale groep van
peptiden
leucine induced hypoglycemia hypoglycemie bij falende
gluconeogenese E (cf. HAAF)
leucine zipper eiwitreeks van hydrofobe aminozuurresiduen
in structuur van alfahelix E (involved in dimerization and
commonly found in transcription factors and oncogenes)
leucinosis, leucinuria leucine in de urine, leucinose
leuco- (Br.) → leuko- (Am.) E (N.B. British spelling is
‘leukaemia’ - not ‘leucaemia’)
leukasmus leukoderma, lokaal albinisme, vitiligo
leukemia woekering van witte bloedcellen, id. E (British
spelling is ‘leukaemia’ and NOT ‘leucaemia’)
leukemia, aleukemic ~ leukemie met beenmergafwijkingen
leukemia, monocytic ~ leukemie met veel monocyten/
monoblasten
leukemogenic leidend tot leukemie
leukemoid reaction leukemieachtig bloedbeeld als reactie
N (zoals bv. bij miliaire tuberculose)
leukocoria pupil die wit is a.g.v. lichtreflectie E (=leukokoria)
leukocyte, hyaline ~ monocyt, mononucleaire leukocyt
E (cf. leucocyte (Br.))
leukocyte, transitional ~ monocyt, mononucleaire leukocyt
leukocytic cream leukocyten op gecentrifugeerd bloed
E (=buffy coat)
leukocytic infiltration infiltraat bestaande uit leukocyten
leukocytoclastic vasculitis immunovasculitis met fragmentatie van
celkernen in polymorfonucleaire cellen E (cf. nuclear dust)
leukocytopenia aantal leukocyten te laag, id. E (=leukopenia)
leukocytosis leukocyten qua aantal verhoogd, id. E (=WBC
increased)
leukoderm(i)a vitiligo, locaal huidpigmentverlies
leukodystrophy degeneratie van de substantia alba cerebri
leukodystrophy, metachromatic ~ leukodystrofie met stapeling van
sulfatide
leukoedema of mouth/tongue mondslijmvlies met verdikking en
oedeem
leukoencephalitis ontsteking van substantia alba cerebri
leukoencephalopathy demyeliniserende aandoening van de witte
hersensubstantie, id. E (cf. RPLS)
leukoencephalopathy with vanishing white matter
syndrome hypogonadisme gecombineerd met encephalopathie
en leukodystrofie E (genes EIF2B2, EIF2B4, EIF2B5 involved;
OMIM # 603896)
leukokeratosis (obs.) leukoplakie, id. N (ontsteking van slijmvlies
met witte plekken)
leukokraurosis (of vulva) verschrompeling en indroging van de
vulva, id. L (=kraurosis vulvae)
137
leukolymphosarcoma lymfosarcoomcelleukemie
leukoma leukosarcoom N (ook: witte corneatroebeling)
leukoma (cornea) witte troebeling van de cornea
leukonychia witte nagelverkleuring, id.
leukopathia leukoderma
leukopathia unguium leuconychia
leukopenia leukocyten qua aantal te laag, id.
E (=leukocytopenia, WBC decreased)
leukoplakia slijmvliesontsteking met witte vlekken, id.
leukoplakia vulvae klinische benaming voor hyperkeratotische
witte vlekken op epitheel van de schaamspleet, id.
leukoplakia, oral hairy ~ harige leukoplakie N (witte laesie op tong
of wangslijmvlies bij AIDS patiënt); E (due to Epstein-Barr virus;
risk of malignant change)
leukorrhea, (vaginal ~) witte vloed, te veel afscheiding, id.
L (=fluor albus)
leukotrienes eicosanoïdintermediairen bij een ontsteking of
allergische reactie, id. E (=LT)
leupeptin inhibitor van calpaïne, id.
Lev → Miller-White-Lev disease
Levaditi method kleuringstechniek t.b.v. spirocheten, id.
LeVeen shunt anastomose voor drainage van ascitesvocht
level niveau, numerieke waarde N (bv. concentratie);
E (cf. peak level, trough (plasma) level)
level of evidence bewijsniveau
Leventhal → Stein-Leventhal syndrome
leverage hefboomwerking
Levi’s syndrome hypofysaire dwerggroei E (=Lorain-Levi
syndrome)
levirate huwelijk met de kinderloze weduwe van een broer, id.
levodopa L-vorm van DOPA N (gebruikt bij de behandeling van
de ziekte van Parkinson)
levorotatory linksdraaiend (m.b.t. polarisatie) E (cf. racemic,
dextrorotatory)
levulosuria fructose in de urine, fructosurie E (=fructosuria)
Levy-Hollister syndrome lacrimo-auriculo-dento-digitale
syndroom
Levy-Roussy syndrome ataxie en scoliose met peroneusatrofie
Lewandowski’s disease primaire huidtuberculose
Lewandowski-Lutz disease epidermodysplasia verruciformis
lewd ontuchtig E (cf. lascivious)
Lewis triple response roodheid en warmte met pijn van de
huid N (lokale huidreactie door vasodilatatie)
Leyden’s disease habitueel/persisterend braken E (=periodic
vomiting)
Leyden-Moebius dystrophy pelvifemorale spierdystrofie
E (=limb-girdle muscular dystrophy)
Leydig-Sertoli cell tumor tumor van interstitiële cellen in testis
LFA (abbr.) bep. adhesiemolecule (CD11a-CD18) dat bindt aan
ICAM-1, ICAM-2 en ICAM-3 E (=leukocyte-function-associated
antigen)
LGL (abbr.) E (=large granular lymphocyte; = NKC)
LGMD (abbr.) E (=limb-girdle muscular dystrophy; cf. calpain)
LGN (abbr.) E (=lateral geniculate nucleus)
LGSO (abbr.) E (=lutetium-gadolinium oxyorthosilicate)
LGV (abbr.) E (=lymphogranuloma venereum)
LHC (abbr.) E (=Langerhans cell)
LHRH (abbr.) E (=luteinizing hormone-releasing hormone)
(=GnRH, gonadotrophin releasing hormone)
Lhx9 (abbr.) E (=Lim homeobox 9; cf. Emx2)
liaison nurse transmuraal verpleegkundige
Libman-Sachs disease/syndrome lupus erythematodes
disseminatus
library (gene ~) verzameling gekloonde DNA-fragmenten
afkomstig van een enkel individu en omvattende alle
basenreeksen die het genoom karakteriseren E (=gene bank)
licensed practical nurse verpleegkundige A/B E (=LPN)
lichen huidziekte met vervloeiende papels, id.
lichen planus dermatose met platte polygonale papels
leu – lig
lichen simplex circumscriptus lokale neurodermatitis
lichenification huidverdikking met verharding, id.
N (vergroving van het reliëf van de huid)
lichenoides tuberculosis huidtuberculose gelijkend op lichen, id.
Engels-Nederlands
Lichtenberg’s flowers/figures bliksemfiguren N (vertakkende
patronen van oppervlakkige huidverbrandingen bij ongeval t.g.v.
blikseminslag)
Lichtheim’s disease or syndrome pernicieuze anemie met
subacute sclerose
LICI (abbr.) E (=long-interval intracortical inhibition)
licorice zoethout, drop, glycyrrhiza glabra
lid (eye ~) ooglid, palpebra
lid forceps ooglidhouder
lid lag, nervous ~ achterblijven (retractie) van een ooglid
lid retraction Dalrymple-teken
lid retractor ooglepel
lid stare Stellwag-teken, weinig knipperen E (=infrequent
blinking)
Liddle’s syndrome pseudohyperaldosteronisme E (=inappropriate
excessive renal sodium conservation; cf. ASDN, AME, SGK, PHA
type I)
lie (of fetus) ligging (van de foetus) E (=presentation)
Lieberkuehn’s crypts/glands glandulae intestinales, id.
E (=intestinal crypts)
lien migrans wandelende milt, lien mobilis E (=wandering
spleen)
lientery feces met onverteerde voedselresten, id.
Lieou → Barre-Lieou syndrome
Lieutaud’s body trigonum vesicae urinae
LIF (abbr.) E (=leukemia inhibitory factor)
life annuity (insurance) lijfrente(verzekering)
life event levensgebeurtenis N (van zodanig ingrijpende aard
dat extra aanpassing van het individu vereist is)
life insurance levensverzekering E (cf. mortgage with life
assurance)
life sciences levenswetenschappen, biomedische
wetenschappen
life style enhancement verbetering van de kwaliteit van leven via
psychotrope middelen E (cf. brain styling, tweak)
life sustaining treatment levensverlengend handelen
life table (stat.) levenstafel
life, half ~ halfwaardetijd
life-jacket zwemvest
lifeless levenloos (1); lusteloos (2)
lifelong protection levenslange bescherming
lifesaving (Am.) levensreddend (Br. life-saving)
life-shortening levensbekortend
life-style levensstijl
life-terminating act levensbeëindigend handelen
life-threatening complication levensbedreigende complicatie
lifetime (duration) treatment behandeling voor de volledige
levensduur
LIFR (abbr.) E (=leukemia inhibitory factor receptor)
Li-Fraumeni syndrome zeldzame autosomaal dominant erfelijke
afwijking waarbij de kans op kanker sterk verhoogd is E (in
particular breast cancer, brain tumors, acute leukemia, soft tissue
sarcomas, bone sarcomas, and adrenal cortical carcinoma)
lifting a leg optrekken van een been
ligament weefselband, gewrichtsband, id. N (i.h.a. een
verbinding tussen twee botten; cf. pees); E (cf. periligamentous)
ligament of the ankle enkelband E (cf. anterior talofibular
ligament, posterior talofibular ligament, calcaneofibular
ligament)
ligament, broad ~ ligamentum latum
ligament, cruciate ~ kruisband, id.
ligament, crural ~ ligament van Poupart
ligament, round ~ ligamentum teres uteri
ligament, suspensory ~ ligament van Lockwood N (ophangband
bij oogbol)
lig – lip
ligaments, vocal ~ ware stembanden E (cf. vocal cord, chorditis)
ligand elk ion of molecule dat aangrijpt op een bepaalde
bindingsplaats, id.
ligand gated ionkanaal dat wordt gestuurd door liganden
E (cf. voltage gated; cf. VDCC)
ligate, to ~ afbinden, verbinden
ligation proces waarbij exons worden gekoppeld
E (cf. excision)
ligation of an artery afbinding van een slagader
ligature, provisional ~ ligatuur die tijdelijk is aangebracht
light chain lichte keten
light reflex lichtreflex, reflexactie n.a.v. licht E (cf. reduced
reflex)
lightening indaling N (voorafgaand aan de geboorte)
light-eyed met lichtgekleurde ogen
light-for-dates (infant) ondergewicht t.o.v. zwangerschapsduur
light-headedness lichtzinnigheid, licht in het hoofd zijn, ijlen,
duizeligheid, vertigo E (cf. fainting, syncope)
light-induced dermatosis zonlicht/licht-geïnduceerde huidziekte
lightning injury letsel a.g.v. bliksemongeval E (cf. side
flash, flashover, Lichtenberg’s flowers, secondary arrest,
keraunoparalysis)
lightning movement myoclonus, spierschok
lightning syndrome kampvoeten E (=burning feet syndrome)
lightning, sheet ~ spastische spierbeweging bij neurosyfilis
Lightwood-Albright syndrome niertubulus acidose
Lignac’s disease cystinose, aminodiabetes E (=Lignac(-de Toni)
(-Fanconi)(-Debre) syndrome)
ligneous phlegmon flegmone van de hals E (=Reclus’ disease)
ligneous thyroiditis invasieve fibreuze thyreoiditis
ligneous typhlitis fibreuze appendicitis
liking smaak, voorliefde, opwinding, lust
lilac colored ring lilagekleurde ring N (bij sclerodermie)
limb ledemaat, extremiteit N (d.w.z. arm of been)
limb leads extremiteitsafleidingen N (bij het ECG);
N (cf. chest leads)
limb, descending ~ dalende been/tak N (bv. van Starlingcurve)
limbal (1) limbus betreffend N (overgang tussen cornea en
conjunctiva)
limbal (2) rand betreffend E (cf. perilimbal)
limb-girdle bekkengordel (1); schoudergordel (2) E (pelvic
girdle c.q. shoulder girdle)
limbic encephalitis encefalitis van het limbisch systeem
limbic lobe gyrus fornicatus
limbs, upper c.q. lower ~ armen c.q. benen, bovenste c.q.
onderste ledematen
limbus rand, zoom
limbus luteus macula lutea
limbus vertebra wervellichaam met ongefuseerde marginale ring
lime kalk (1); lijm (2); limoen (3) E (cf. burnt lime, slack lime)
lime, caustic ~ ongebluste kalk E (=burnt lime)
limen drempel(waarde) E (cf. subliminal)
limestone kalksteen, calciumcarbonaat
liminal stimulus drempelwaarde-excitatie
limit, lower ~ ondergrens E (cf. upper limit)
limitation of motion bewegingsbeperking
limited motor function bewegingsbeperking(en) door
functiestoornis
limnatis nilotica N (bepaald type) bloedzuiger in water
E (internal hirudiniasis)
limping, to limp mank lopen, kreupel zijn
Lindau → Von Hippel-Lindau syndrome
line breeding lijnteelt E (cf. inbreeding)
line of action werklijn E (cf. moment of a force, torque)
line of sight gezichtsas E (cf. pupillary axis, visual axis)
linea nigra pigmentatie van linea alba bij een zwangere
linea semilunaris lijn van Spigelius, id.
lineage cellenreeks bestaande uit alle differentiatiestadia
leidend tot een bepaald rijp celtype E (cf. dedifferentiation)
138
linear rechtlijnig, lineair E (cf. curvilinear, nonlinear, atrophy,
LET, LISA, NSSP)
linear neurodermatitis lichen striatus E (=linear lichenoid
eruption)
liner bep. polyethyleen laag N (zoals o.a. gebruikt bij plaatsing
van een heupkop); E (cf. resurfacing hip prosthesis)
lines, Kerley ~ → Kerley (B) lines
LINGO-1 (abbr.) E (=leucine-rich -repeat and immunoglobulin-
domain-containing neurite outgrowth inhibitor receptor-
interacting protein 1; cf. Nogo)
lingua bifida gespleten tong N (als congenitale afwijking);
E (=diglossia, bifid tongue, forked tongue)
lingua nigra villosa zwarte haartong
lingua typhosa (droge en bruine) tong bij buiktyfus E (=backed
tongue)
lingua, geographical ~ landkaarttong, glossitis areata
lingual betreffende de tong (1); gelegen bij de tong (2)
lingual bone tongbeen, os hyoideum, hyoïd
lingual nerve tongzenuw
lingual thyroid anomale locatie van de schildklier in het gebied
van de tongbasis
lingual tonsil tongamandel, tonsilla lingualis (L.) E (sessile
structure extending from foramen cecum to epiglottis;
cf. Blandin-Nuehn gland); N (cf. keelamandel, neusamandel)
linguatulosis besmetting door tongwormen
linguiform tongvormig
linguiform lobe kwabbetje van Riedel N (een soms voorkomend
aanhangsel van rechterleverkwab)
linguistic homogamy overeenkomstige partnerkeuze
die wordt bepaald door de onderlinge taalkundige
communicatiemogelijkheden
lingula tongvormig uitsteeksel N (bv. van de long)
lingular tongvormige uitloper betreffend
liniment smeersel, wrijfmiddel
lining of epithelial cells bekleding met epitheelcellen
linitis maagwandontsteking E (specifically the perivascular
tissue)
linitis plastica scirrhus bij maagkanker, id.
linkage verstrengeling
linkage disequilibrium verstoring waarbij de combinatie
van twee genen in een populatie vaker voorkomt dan te
verwachten op grond van de individuele aanwezigheid van de
betreffende genen
linkage of genes koppeling van genen
linked, sex ~ gekoppeld aan het geslachtschromosoom
linker kort en zichzelf aanvullend oligomeer met stompe
uiteinden
lint as allergen pluisje/pluksel als allergene stof
lintin hydrofiel verbandgaas
lip lip (1); schaamlip (2) E (cf. lower lip, upper lip)
lip pits putjes in lipslijmvlies
lip spell blauwe lippen als teken van cyanose
lip, cleft ~ hazenlip, cheiloschisis, labium leporinum
lip, greater/major ~ grote schaamlip E (=labium majus)
lip, lesser/minor ~ kleine schaamlip E (=labium minus)
lipemia retinalis hyperlipidemie blijkens afwijkingen aan
retinavaten N (nl. witte vaattekening bij aderen en slagaderen
van de retina)
lipiduria lipiden in de urine
lipochrome (bepaald type) carotinoïd, plantenkleurstof, id.
lipochrome histiocytosis, familial ~ afwijking van neutrofielen
m.b.t. het celmetabolisme
lipocortin E (=annexin I)
lipodermatosclerosis induratie van huid en onderhuids vet, id.
E (cf. venous stasis ulcer)
lipodystrophy, intestinal ~ darmziekte met vetresorptiestoornis, id.
E (=Whipple’s disease)
lipofection afgifte van antisense oligonucleotides aan cellen
d.m.v. elektropositieve liposomen
139
lipofuscin ouderdomspigment, id. E (brown atrophy)
lipoid dermato-arthritis gewrichtsontsteking met huid- en
vetafwijkingen
lipoid nephrosis glomerulonefropathie met minimale
veranderingen E (=minimal-change nephrotic syndrome)
lipoidosis, symmetric ~ vethals van Madelung
lipolytic activity vetsplitsende werking, id.
lipoma vetweefselgezwel, id.
lipomatosis dolorosa vetweefsel dat lokaal verdikt en pijnlijk is
lipomelanotic reticulosis lymfklierhyperplasie met
stapelingsafwijking N (huidafwijking met ophoping van
pigment en lipoïd)
lipomyohemangioma angiomyolipoom, hamartoom van vaten
en lipiden
lipophages cellen die vet of lipoïd opnemen, id.
lipophagic intestinal granulomatosis ziekte van Whipple
lipoplexes liposoom-DNA complexen
lipopolysaccharide component van gramnegatieve celwand,
id. E (cf. endotoxin)
lipoprotein verbinding van lipiden en eiwitten, id.
liposome bolvormig lipidedeeltje gesuspendeerd in een
waterig medium, id.
liposynovitis prepatellaris lipomateuze degeneratie gelegen voor
de patella E → (cf. Hoffa-Kastert syndrome)
Lippes loop intra-uteriene anticonceptielus, id.
lipping cervix eversie van de baarmoederhals
lipping spine/vertebra spondylartrose L (=arthrosis deformans
spinae); N (uitsteekselvorming bij ruggenwervels)
Lipsitch → Rytand-Lipsitch syndrome
lipuria urine waarin vet/olie voorkomt, id.
liquefaction vloeibaar makend proces, vervloeiing, id.
liquid vloeistof E (cf. ecstacy, gas, fluid, GLC, humor, liquor,
LPG, nitrogen, paraffin, TLV)
liquid E (sl.) jargon voor GHB, metamfetamine of ecstasy
E (cf. club drugs)
liquid, golden ~ waterstofperoxide
liquor vloeistof (1); alcoholhoudende drank, sterkedrank
(2) N (cf. liquor cerebrospinalis, moonshine liquor, liquid)
LIS (abbr.) E (=lateral internal sphincterotomy)
LISA (abbr.) E (=linearly increasing startup angles; cf. MRI)
Lisch nodules gepigmenteerd hamartoom van de iris
Lisfranc (joint) injury tarsometatarsaal letsel
lisping lispelen, sigmatismus, blaesitas
Lissauer’s marginal zone dorsolaterale bundel/tractus
Lissauer’s paralysis N (progressief verlopend) verlamming bij
neurolues
lissencephalia, lissencephaly verstreken hersenwindingen,
agyrie, id. E (=Miller-Dieker syndrome)
lissive spierontspannend met behoud van functie
lissothrichous sluik haar dragend
listerellose, listeriose, listeriosis listeriose
listless hangerig, lusteloos, loom, onverschillig
literature search literatuuronderzoek
lithiasis steenvorming, steenziekte, id. E (cf. amygdalolith,
appendicolith, arthrolith, broncholith, cholelithiasis, coprolith,
dacryolith, enterolith, fecalith, lithopedion, microlithiasis,
nephrolith, odontolith, omphalolith, otolith, pancreatolithiasis,
phlebolith, ptyalolithiasis, rhinolith, sialodocholithiasis, sterco(ro)
lith, urolithiasis)
lithopedion versteende foetus, osteopaedion, id.
lithotomy position steensnedehouding, id.
lithotripsy vergruizing van een steen, id. E (cf. shock wave)
lithotripter steenvergruizer
litigation, medical malpractice ~ juridische procesvoering bij
(vermeend) geneeskundig falen E (cf. frivolous (malpractice)
claim, dignitary injury, pain and suffering damage, tort
litigation)
litmus paper lakmoespapier
litter brancard E (=stretcher)
lip – lob
Little → Lasseur-Graham-Little syndrome
little finger (sl.) penis
little league elbow osteochondrosis van humerus, mediale
epicondylitis
Engels-Nederlands
little stroke syndrome intermitterende cerebrale ischemie
E (cf. TIA)
Little’s disease cerebrale spastische paralyse van ledematen
samen met mentale tekortkomingen
littoral cell macrofaag die gehecht is aan de binnenbekleding
van een vasculaire sinus
Littre (diverticular) hernia breuk die divertikel van Meckel
bevat
Littre’s glands glandulae urethrales E (=lesser vestibular glands;
cf. Bartholin)
live attenuated virus levend maar verzwakt virus
live birth geboorte van een levend kind
live expectancy levensverwachting
live flesh spiertrillingen in het gezicht E (=facial myokymia)
liveborn levend geboren
livedo reticularis netvormige blauwe verkleuring van de huid
N (optredend a.g.v. passieve stuwing)
liver lever, hepar (Gr.) E (cf. cirrhosis, alcoholic fatty liver,
cardiac liver, cavernous hemagioma of liver, fatty degeneration
of liver, hemangioma of liver, hobnail liver, lardaceous liver,
large waxy liver, nutmeg liver, obstetric liver necrosis, oliguric
liver failure, oriental liver fluke disease,Pick’s liver syndrome,
steatosis of liver, torpid liver, waxy liver, yellow atrophy of
liver)
liver bud leveraanleg N (bij embryo)
liver congestion leverstuwing E (cf. milk-livered)
liver flap asterixis, tremor bij het aannemen van een
houding E (=flapping tremor)
liver flukes leverbot E (cf. oriental liver fluke disease)
liver spots huidpigmentatie, chloasma, levervlekken
N (bruine vlekken op de huid, melasma)
liver, to have a ~ prikkelbaar zijn E (cf. milk-livered)
livestock vee, levende have
livid blauwachtig-zwart verkleurd
lividity toestand waarbij een asgrauw lichtschijnsel van de
huid aanwezig is
living will persoonlijk document waarin betrokkene aangeeft
geen levensverlengende ingrepen te wensen in geval van een
terminaal ziektebeeld
LIX (abbr.) E (=lipopolysaccharide-induced CXC chemokine)
lixivia wasmiddelen voor lichaamsverzorging E (=body
washes)
Lloyd’s syndrome multipele endocriene neoplasie
LLQ (abbr.) E (=lower left quadrant)
LMN (abbr.) E (=lower motor neuron)
LMP (abbr.) E (=last menstrual period)
LM-PCR (abbr.) E (=ligation-mediated PCR)
LMS (abbr.) E (=least mean squares)
ln (abbr.) E (=natural logarithm)
LN (abbr.) E (=lymph node; cf. mLN)
LNA (abbr.) E (=locked nucleic acid; cf. RNA)
L-NAME (abbr.) E (=Nw-nitro-L-arginine methyl ester; cf. ADMA,
angiostatin, NOS)
LNGFR (abbr.) E (=low-affinity nerve growth factor receptor)
load axis belastingsas
load, loading belasting E (cf. preload, afterload)
loaded (sl.) dronken
loading test belastingsproef
loa-loa, loasis, loiasis filariasis loa
lobar pneumonia kroepeuze pneumonie N (ontsteking van een
volledige longkwab)
lobation lobvormigheid E (cf. flower cell)
lobe kwab, lob
lobe, frontal ~ voorhoofdskwab N (van de grote hersenen)
lobe, occipital ~ achterhoofdskwab
lob – LPC
lobe, temporal ~ slaapkwab van de grote hersenen
lobectomy excisie van een kwab van een orgaan
E (cf. lobotomy)
lobectomy behavior, temporal ~ syndroom na verwijdering van de
temporaalkwab E (=Kluever-Bucy syndrome)
Lobo’s disease keloïdale blastomycose E (=Jorge Lobo’s disease,
first described in Brazil in 1931)
lobomycosis keloïdale blastomycose, id.
lobotomy leukotomie, doorsnijden van een hersenzenuw
E (cf. lobectomy)
Lobstein’s disease bep. vorm van osteogenesis imperfecta
E (=brittle bones and blue sclera)
lobster-claw hand kreeftenschaarhand E (cf. claw hand)
lobular kwabbetje/lobje/lobulus betreffend
lobulated bestaande uit lobuli
lobulation lobvorming, verdeling in kwabben
localized beperkt tot een bepaald gebied
lochia kraamvloed, wondafscheiding na baring
locked twins verhaakte gemelli
locked-in syndrome complex waarbij het bewustzijn normaal
is maar met communicatieafwijking N (bv. tetraplegie met
afonie enz.)
lock-finger vinger met fibreuze ankylose
locking joint gewricht dat ‘op slot’ staat
lockjaw kaakklem N (zoals bij tetanus/trismus); E (due to
spasm of masseters)
locomotion voortbeweging, eigen verplaatsing
locomotor apparatus/system bewegingsapparaat
E (cf. orthopedics)
locomotor ataxia, progressive ~ ataxie die manifest wordt bij
bewegingen N (met name bij neurosyfilis)
loculation verdeling in kleine holtes
locus (of a gene) plaats van een bep. gen op het chromosoom,
id.
locus ceruleus neuronengroep in vierde ventrikel N (is sterk
gepigmenteerd)
lod score logaritme van de risicoschatting (m.b.t. genetische
verbinding) E (=log (odds) = log (P(linkage)/
P(non-linkage)))
lodging of an embolus vastlopen van een embolus
Loeffler’s endocarditis endocarditis parietalis fibroplastica
Loeffler’s eosinophilia/syndrome allergische pneumonie met
eosinofilie
Loefgren’s syndrome sarcoïdose N (milde variant)
Loewenstein-Jensen culture voedingsbodem t.b.v
tuberkelbacil, id.
Loeys-Dietz syndrome aandoening met o.a. hypertelorisme,
gespleten uvula, sterk gekronkelde slagaderen en
aneurysmata
log (abbr.) E (=logarithm ; cf. ln)
logistic regression logistische regressie
logon sinusgolf gemoduleerd door een Gaussische functie
logorrhea wijdlopige praatjes, praatziekte E (=garrulousness)
LOH (abbr.) E (=loss of heterozygosity)
loin lende(stuk), deel tussen thorax en bekken
loins lendenen (1); schaamstreek (2)
Lombardy leprosy pellagra
lone star fever rickettsiose overgebracht door teken
lonely troosteloos (1); eenzaam (2)
lonesome eenzaam, verlaten
long bone pijpbeen, os longum
longeval langlevend
longevity lange levensduur, lang leven E (cf. seniority, senile,
CR, ERC)
longitudinal arch of foot arcus pedis longitudinalis
loop lis, lus E (cf. heart loop, wire loop)
loop diuretic lisdiureticum
loop recorder registratie-apparaatje voor ECG dat onderhuids
wordt geplaatst E (used e.g., to trace syncopal events)
140
loose (-packed) position losse stand N (onbelaste toestand van een
gewricht); E (cf. close-packed position)
loose (vertebral) facet loszittend glijvlak van een wervel
loose connective tissue losmazig bindweefsel
loose stools diarree
loosening loslating
Looser → Milkman-Looser syndrome
lop ear (deformity) hangoor (misvorming)
Lorain(-Levi) disease/syndrome hypofysaire dwerggroei
Lorand → Laki-Lorand factor
lordosis holle rug, id.
Lorenzo’s oil een soort wonderolie bij demyelinisatie, id.
E (=mix of oleic acid and erucic acid; cf. ALD, moly)
loss of pulse polsgolf afwezig, polsgolf die niet meer
waarneembaar is
loss of vigor krachtsverlies
lotion vloeistof met daarin geneesmiddel, id.
N (voor uitwendig gebruik)
Lou Gehrig’s disease ALS (abbr.1)
Louis E → Saint Louis
Louis-Bar’s syndrome teleangiëctatische ataxie
louping ill encefalitis door arbovirus B
louse [pl. lice] luis
louse, body ~ lichaamsluis
louse, pubic ~ schaamluis, ‘platje’, platluis
louse-borne overgebracht door luizen
lousiness luizeninfestatie, pediculosis
love handles (sl.) bilaterale vetophopingen in de flanken bij
oudere mannen
low back pain spit, lumbago N (pijn in het lumbosacrale gebied
met eventuele uitstraling in de benen)
low calorie caloriearm E (cf. weight reduction diet)
low fat diet vetarm dieet
low flow state toestand van geringe (bloed)doorstroming
low pressure system lagedruksysteem
low reflow geringe afname van bloeddoorstroming in een
postischemisch gebied t.o.v. de normaalwaarde E (=vascular
stunning; cf. reflow)
low responder individu dat met een zwakke immuunrespons
reageert op een specifiek antigeen
low spirits neerslachtigheid
low vision slechtziendheid
low weight ondergewicht
Lowe(-Terrey-MacLachlan) syndrome oculocerebrorenale dystrofie
lower abdominal pain onderbuikspijn
lower extremity been, onderste extremiteit
lower jaw bones onderkaaksbeenderen
lower leg onderbeen E (cf. below-knee prosthesis)
lower lip onderlip
lower motor neuron disease (bepaalde) ziekte m.b.t. de
motorische voorhoorncellen
lower nephron distale tubulus
lower respiratory tract onderste luchtwegen
lower uterine segment onderste uterussegment, ‘OUS’
low-invasive weinig invasief E (cf. minimal invasive)
low-pitched met toonhoogten in het lage gebied
lowset ears lage implant van de oren
low-spirited neerslachtig
LOX (abbr.) E (=lipoxygenase; cf. COX)
loxoscelism systemische reactie 24-48 uur na een beet door
een bruine kluizenaarsspin
loxotic schuin staand, hellend
lozenge zuigtablet, hoesttablet, trochiscus
lp (abbr.) E (=line pair; cf. grating)
Lp (abbr.) E (=lipoprotein; cf. LDL)
LP (abbr.) E (=lumbar puncture)
LPA (abbr.) E (=left pulmonary artery; cf. LUPA)
LPCVD (abbr.) E (=low-pressure chemical vapor deposition;
cf. PECVD)
141
LPF (abbr.) E (=low-pass filter)
LPG (abbr.) autogas, vloeibaar gemaakt propaangas E (=liquid
petrol gas, C3H8)
LPI (abbr.) hyperdibasische aminoacidurie type 2, familiale
eiwitintolerantie E (=lysinuric protein intolerance)
LPL (abbr.) E (=lamina propria T lymphocyte; cf. IEL)
LPM (abbr.) E (=lateral plate mesoderm)
LPN (abbr.) verpleegkundige A of B E (=licenced practical nurse)
LPS (abbr.) E (=lipopolysaccharide)
LQT (abbr.) E (=long-QT syndrome=LQTS; cf. eag, ECG, HERG,
potassium channel)
LRET (abbr.) E (=luminescence resonance energy transfer;
cf. CRET, BRET)
LRF (abbr.) E (=luteinizing hormone releasing factor)
LRG (abbr.1) E (=leucine-rich alpha-2 glycoprotein; the first three
aminoacids of this peptide are leucine, arginine and glycine)
LRG (abbr.2) E (=Ligand Receptor G-protein complex)
LRR (abbr.) E (=leucine-rich repeat; cf. PRR, TLR)
LSD (abbr.1) E (=lysergic acid diethylamide)
LSD (abbr.2) E (=least significant digit)
LSGB (abbr.) E (=left stellate ganglionic blockade)
LSO (abbr.) E (=lutetium oxyorthosilicate; cf. APD)
LSRO (abbr.) E (=Life Sciences Research Office)
LSS (abbr.) E (=local signal subspace)
LTA (abbr.1) E (=lymphocyte-transforming activity)
LTA (abbr.2) E (=lipoteichoic acid; a cell wall component of
grampos. bacteria)
LTA (abbr.3) E (=light-transmission aggregometry; cf. clumping of
platelets)
LTBI (abbr.) E (=latent tuberculosis infection)
LTG (abbr., obs.) E (=low-tension glaucoma=NTG)
LTi (abbr.) E (=lymphoid tissue-inducer)
LTM (abbr.) E (=long-term memory; cf. ARM)
LTR (abbr.) E (=long terminal repeat)
lubb-dupp brr-tub N (dit is een fonetische weergave van eerste en
tweede harttoon)
lubricant smeermiddel, glijmiddel
lubricin glycoproteïne (160 kDa) dat als gewrichtssmeer
fungeert
Lucas-Championniere disease fibrineuze bronchitis
Lucey-Driscoll syndrome icterus neonatorum t.g.v. late
conjugatie
lucidity helderheid van geest, id.
luciferase enzym dat de bioluminescentiereactie katalyseert
E (cf. molecular imaging, BLI, PSA, RLU)
lucifugal licht vermijdend E (cf. photophobia)
Lucio-Latapi form of leprosy lepromateuze lepra
Ludwig’s angina/disease flegmone van de mondbodem, id.
E (=Gensoul’s disease)
lues syfilis, lues venerea E (cf. siti, syphilis)
Luetcher’s syndrome uitdroging, dehydratie
luetic meningitis syfilitische hersenvliesontsteking
LUF (abbr.) E (=luteinized unruptured follicle)
lukewarm lauw, op lichaamstemperatuur
lumbago lendenpijn, lumbaalpijn, spit, id.
lumbalgia pijn in de lumbaalstreek, lumbago
lumbar disk herniation hernia nuclei pulposi
lumbar pain spit, lumbago, lendenpijn
lumbar puncture ruggenmergprik, lumbale punctie
lumbar vertebral syndrome lumbosacrale neuritis
lumbermen’s itch trombidiosis, trombiculiasis N (besmetting
met mijten van het geslacht Trombicula)
lumbodynia lendenpijn, spit, lumbago, myalgia lumbalis
E (=low back pain)
lumbosacral lendenen en heiligbeen betreffend
lumbricoides regenworm gelijkend
lumen (L.) [pl. lumina] doorgang van buis (1); (bepaalde) eenheid
van lichtsterkte (2)
luminal membrane membraan aan de zijde van het lumen
LPF – lyi
luminance helderheid
luminotherapy behandeling met (kunstmatig) daglicht, id.
lump knobbel, gezwel, (vlees)klomp, massa
lumpectomy chirurgische verwijdering van een knobbel
Engels-Nederlands
N (eventueel inclusief omgevend weefsel);
E (cf. mastectomy)
lumpy yaw actinomycose van de huid
lunacy krankzinnigheid
lunate (bone) maanvormig been, os lunatum E (=semilunar
bone)
lunatic krankzinnig
Lundborg → Unverricht(-Lundborg)
lung bud longknop N (bij embryo)
lung edema longoedeem
lung hilus longpoort, hilum pulmonis N (plaats van
samenkomst van bronchi en bloedvaten in de long)
lung lavage longspoeling
lung root (radiol.) hilum van de long
lung shadow schaduw op de long(en)
lung, honeycomb/saccular ~ honingraatlong
lung, vanishing ~ L (=emphysema bullosum)
lunula maantje N (van de nagel)
LUPA (abbr.) E (=left upper pulmonary artery; cf. LPA)
lupoid hepatitis auto-immuun hepatitis, id.
lupoma huidknobbeltje leidend tot lupus
lupus (vulgaris) huidtuberculose, id.
LUQ (abbr.) E (=left upper quadrant; cf. abdomen)
lurching walk slingerende wandelgang
Luschka’s tonsil keelamandel N (cf. neusamandel, tongamandel)
lusitropy relaxatievermogen E (cf. inotropy, contractility)
luster doorschijning, opheldering, schittering E (cf. pearly
luster)
lustful wellustig, wulps, zinnelijk, geil, lascief
E (cf. provocative look)
lutein cyst cyste van corpus luteum, id.
Lutembacher’s disease/syndrome atriumseptumdefect met
mitraalstenose
luteoma theca-celtumor, luteoom, xanthofibroma
thecocellulare
luteoplacental shift intact blijven van het corpus luteum tot 10
weken na het begin van de zwangerschap
luteotrop(h)ic vorming van het corpus luteum stimulerend
LUTS (abbr.) E (=lower urinary tract symptoms)
N (cf. plasklachten)
Lutz-Miescher disease elastosis perforans serpiginosa
Lutz-Splendore-de Almeida disease Braziliaanse blastomycose
luxated by medication teweeggebracht door een geneesmiddel
luxation of (eye) lens verschuiving van ooglens naar kapsel, id.
luxation of patella ontwrichting/dislocatie van patella, id.
luxury food genotmiddel
luxury perfusion hyperemie die sterker is dan verwacht
N (nl. sterker dan op basis van veranderde metabole behoeften)
luxus consumption voedselopname die overmatig is
LV (abbr.) linkerventrikel E (=left ventricle)
LVA (abbr.) E (=left vertebral artery; cf. RVA)
LVAD (abbr.) E (=left ventricular assist device)
LVAS (abbr.) E (=left ventricular assist system)
LVEDV (abbr.) vullingsvolume van linkerventrikel E (=left
ventricular end diastolic volume; ‘preload’)
LVOT (abbr.) E (=left ventricular outflow tract)
LVP (abbr.) E (=lysine vasopressin; cf. AVP)
lyase enzym voor additie met dubbele binding
lycomania, lycanthropy drogbeeld waarbij een patiënt meent zelf
een wolf te zijn, id.
Lyell’s disease/syndrome toxische necrolyse van de opperhuid
E (=drug-induced scalded skin syndrome)
lying-in hospital kraamkliniek
lying-in period kraamverzorgingsperiode
lying-in visit kraambezoek
Lym – mac
Lyme disease borreliose, id.
lymph node lymfklier, lymphonodus, watervaatklier
lymph vessel lymfvat
lymphadenitis lymfeklierontsteking E (cf. Kikuchi’s disease)
lymphadenitis colli with edema burgemeestershals
N (bij difterie)
lymphadenoma lymfoom, lymfekliergezwel, id.
E (=lymphoma)
lymphadenoma, multiple ~ ziekte van Hodgkin
lymphadenosis, acute mononucleosis infectiosa, klierkoorts
lymphangiography röntgenopname van lymfvaten
met contrast
lymphangioma angioom uitgaande van lymfvaten, id.
E (cf. hemangioma)
lymphangiomatosis watergezwel, hygroom
lymphangion segment van een lymfevat gelegen tussen twee
klepsystemen
lymphangitic carcinomatosis lymphangitis carcinomatosa
lymphangitis lymfvatontsteking, id.
lymphatic lymf/lymfvat/lymfklier betreffend
lymphatics lymfvaten(systeem)
lymphatism hyperplasie van lymfatische organen
lymphedema lymfoedeem, lymfatisch oedeem
lymphedema distichiasis syndrome autosomaal dominante
aandoening met o.a. lymfoedeem aan handen en voeten,
gespleten verhemelte, arachnoïdale cysten E (caused by
four-nucleotide duplication at position 1093 in the FOXC2
gene)
lymphoblastoma lymfoom met veel lymfoblasten, id.
lymphocyte, large granular ~ lymfocyt die direct tumorcel
doodt E (=NKC)
lymphocytic cachexia lymfocyten qua aantal te weinig
lymphocytic thyroiditis struma lymphomatosa
lymphocytoma lymfoom met vnl. rijpe lymfocyten, id.
lymphocytosis lymfocyten in bloed qua aantal hoog, id.
lymphogenic metastasis lymfogene uitzaaiing
lymphogenous lymfproducerend
lymphogranuloma inguinale geslachtsziekte door bepaalde
Chlamydia, id. E (cf. granuloma inguinale)
lymphoid lymf gelijkend (1); adenoïd (2)
lymphokine lymfocytintermediair bij ontsteking
E (cf. MIF, LTA, transfer factor, lymphotoxin, cytokine,
monokine)
lymphoma lymfklierzwelling (1); maligne tumor van
lymfatisch systeem (2) E (cf. nodular lymphoma; cf. NHL)
lymphomatoid granulomatosis angiocentrisch lymfoom van long
en CZS
lymphomatosis, intravascular ~ angio-endotheliomatose
lymphonodular lymfknoop betreffend
lymphoplasmacytic lymphoma (obs.) Waldenström’s
macroglobulinemie
lymphoproliferative m.b.t. uitbreiding van lymfoïde weefsel
lymphorrhagia, lymphorrhea lymfvloed uit beschadigd lymfvat, id.
Lynch syndrome erfelijke vorm van kanker in colon of rectum,
evenwel zonder polyposis coli E (due to germ-line mutations
in the DNA mismatch-repair genes MLH1, MSH2, MSH6, and
PMS2)
Lynn → Jeryl-Lynn strain
lyonization proces waarbij een X-chromosoom bij een
vrouwelijk zoogdier inactief wordt gemaakt
lyophilization vriesdrogen E (=freeze-drying)
lysate celmateriaal verkregen na ruptuur van membraan,
id. E (=cell lysate)
lysergic acid lysergeenzuur N (dit is een bepaald
alkaloïd)
lysis oplossing van celmateriaal E (cf. tumor lysis syndrome)
lysogeny, lysogenicity productie van lysinen (1); symbiose van
een bacterie met een macrofaag (2)
lyssa hondsdolheid, rabies, id.
142
m
M cell gespecialiseerde epitheelcel in de darmen met als
functie het transport van antigenen uit het lumen naar de
follikel E (cf. FAE)
M2A (abbr.) E (=mouth-to-anus; code name for capsule endoscopy
device)
MAb (abbr.) E (=monoclonal antibody)
MAC (abbr.1) E (=membrane attack complex)
MAC (abbr.2) E (=minimum alveolar anesthetic concentration)
MAC (abbr.3) hoogst toegestane dosis die bij een gezond
individu bij 40 uur blootstelling per week de gezondheid niet
aantast E (=maximal acceptable concentration)
MAC (abbr.4) E (=Mycobacterium avium complex)
MACD (abbr.) E (=medium chain acyl-coenzyme A
dehydrogenase)
MACE (abbr.) E (=major adverse clinical events)
maceration verweking, id. N (van weefsel, bv. door autolyse)
machinery murmur tunnelruis, machinekamergeluid
mAChR (abbr.) E (=mucarinic acetylcholine receptor)
machupo virus Boliviaanse hemorragische koortsvirus
Mackenrodt’s ligament ligamentum latum bij hechting aan
cervix E (=cardinal ligament)
MacLachlan → Lowe-Terrey-MacLachlan syndrome
MacLean-Maxwell disease bepaalde chronische aandoening van
calcaneus
MacLeod’s syndrome enkelzijdig bulleus longemfyseem
E (=abnormal transradiancy of one lung)
macro (tech.) schema van vooraf gedefinieerde functies of
opdrachten, id. E (cf. software)
macroadenoma groot adenoom, id.
macroch(e)ilia slurflip, id. N (permanente zwelling van de lippen)
macrocolon colon met abnormaal grote lengte, id.
E (=macrocoly)
macrocyte grote erytrocyt, id. E (cf. microcyte)
macrocytic macrocyt betreffend
macrocytosis aanwezigheid in bloed van erytrocyten die
abnormaal groot zijn, id.
macrodactylia vergroting van vingers/tenen, megalodactylie
E (=macrodactylism)
macrodontia abnormale grootte van gebitselementen
macrofollicular lymphoma lymfoom van grote follikels
E (=Brill-Symmer’s disease)
macrogenitosomia forse groei m.n. van genitalia
macroglobulin globuline met hoge moleculaire massa, id.
macroglobulinemia macroglobulinen in het bloed
E (cf. Waldenström’s syndrome)
macroglossia tonghypertrofie, lingua vituli, id.
macrogyria abnormaal grote hersenwindingen, id.
macrolide bepaald antibioticum, id. N (met remming van de
eiwitsynthese)
macromolecule reuzenmolecule, id.
macronutrient essentiële voedingscomponent die in grote
hoeveelheid nodig is
macrophage mononucleaire fagocyt, id.
macropsia visuele beeldvergroting, id.
macrostomia mond die uitzonderlijk groot is
macrotia oorschelp die abnormaal groot is, id.
MACS (abbr.) E (=magnetic cell sorting)
macula lutea fovea centralis, gele vlek E (cf. cecocentral,
paracecal, ceco-)
macula/macule vlek(je), huidvlek
macular vlekkig, maculeus E (cf. age-related macular
degeneration)
maculopapular maculair en papulair
maculopapule papel ontstaan op een macula
maculopathy aandoening van macula retinae E (cf. age-related
macular degeneration, Stargardt’s disease)
143
mad gek, krankzinnig (1); boos (2)
MAd (abbr.) E (=mucosal addressin; cf. PNAd)
madarosis verlies van wimpers/wenkbrauwharen
Madelung’s disease N (bepaald type) lipomatosis
madura foot mycetoma, maduravoet
maduromycosis, actinomycotic ~ actinomycotisch mycetoom
Maffucci’s syndrome dyschondroplasie met hemangiomata
Magath → Horton-Magath
Magendie’s foramen opening in pia van het dak van het vierde
ventrikel
magenta fuchsine, rode kleur(stof)
maggot made, wormvormig larvestadium van insect
N (cf. aarsmade)
MAGIC (abbr.) E (=magnetism-based interaction capture;
cf. MNP, FITC)
Magitot’s disease osteoperiostitis van de tandkas
magnetic stimulation magnetostimulatie
magnification vergroting
MAGUK (abbr.) E (=membrane-associated guanylate kinase;
protein family, like PSD-95, use multiple domains to cluster ion
channels, receptors, adhesion molecules and cytosolic signaling
proteins at synapses, cellular junctions, and polarized membrane
domains; cf. PDZ)
maidenhead maagdelijkheid, ongereptheid E (=maidenhood,
virginity)
maim mutilerende verwonding
main bronchus hoofdbronchus
mains netspanning E (cf. power supply, connector)
maintenance dose onderhoudsdosering N (cf. aanvangsdosis)
maintenance heat aanspanningswarmte E (cf. recovery heat)
maize maïs E (Am.: corn)
Majocchi’s disease purpura annularis telangiectodes
Majocchi’s granuloma knobbeltjes op onderbeen N (door
Trichophyton rubrum-infectie)
majority meerderjarigheid (1); meerderheid (2)
make-belief play (psy.) verbeeldingsspel N (naaste ontwikkeling
waarin kinderen uitdagende activiteiten proberen en nieuwe
competenties verwerven)
mal, cerebral ~ epileptische aanval
mal, grand ~ epilepsie
malabar itch infectie veroorzaakt door Trichophyton tinea
malabsorption voedselopnamestoornis, resorptiestoornis
malacology deelgebied van de zoölogie dat zich richt op
weekdieren
malacopeous verzachtend, verslappend
malacophonous met zachte stem E (cf. alaryngeal, androglottia,
change of voice, creaky, deepening, esophageal, hypernasal,
muffled, pinched, thin voice, pitched tone)
malacoplakia/malakoplakia slijmvliesverweking van de
bekledende membraan in een hol orgaan, id. N (m.n. bij
blaas, colon, nierbekken, ureter, urethra)
malacosteon beenverweking, osteomalacie
maladie de Roger (Fr.) ventrikelseptumdefect zonder cyanose
malady ziekte, morbus E (cf. ailment, illness, disease, disorder)
malaise algemeen ziektegevoel/ziekzijn, algemene
ziektetoestand, id.
malalignment of the legs afwijking van het evenwijdige verloop
van de benen E (e.g., genu valgum causing retropatellar
chondropathy)
malar wang betreffend (1); jukbeen (2)
malaria, cerebral ~ malaria falciparum met delier/coma
malaria, hemolytic ~ zwartwaterkoorts
Malassez’s disease cyste van de testis
malattia leventinese vroege vorm van maculadegeneratie op
basis van een mutatie in het fibuline 3 gen E (=Doyne’s
honeycomb retinal dystrophy)
malayan filariasis Maleise filariasis
male man (1); man betreffend (2)
male gonads testikels, testes
mad – mam
male nurse ziekenbroeder, verpleger, broeder
male predominance overwegend bij mannen
male siblings broers E (term ‘brothers’ is preferred)
male urogenital tract urogenitaal systeem van de man
Engels-Nederlands
male-killers bacteriën die mannelijke nakomelingen
(van insecten) doden tijdens de embryogenese
male-to-male van man op man (gaand)
malformation misvorming
malfunction disfunctie, verkeerd functioneren
Malgaigne’s bulges lies met geringe uitbochtigen
Malherbe’s calcifying epithelioma subcutaan pilomatrixoma
Malibu disease hyperplastische fibroserende granulomata aan
de benen bij surfers E (=surfer’s knots)
malic acid appelzuur
malignancy kwaadaardigheid, maligniteit
malignant maligne, met virulentietoename
malignant hypertension essentiële hoge bloeddruk
malignant pustule miltvuur, anthrax
malinger(ing) ziektesimulatie N (met een bepaald doel);
E (cf. professional patient, Anton’s syndrome, Münchausen
syndrome, nosomania)
malleability vermogen van een tipkatheter om de gewenste
vorm aan te nemen
mallet finger hamervinger E (due to rupture of tendon)
malleus hamer (van gehoor) (1); kwade droes (2)
Mallory’s body hyalinevormsel (1); scarlatinavormsel (2)
N (hyaline in levercel bij alcoholische hepatitis)
Mallory-Weiss syndrome gastro-oesofageale laceratie en bloeding
MALLS (abbr.) E (=multiangle laser-light scattering; used for size
analysis)
malnourished ondervoed
malnutrition voedingsziekte, ziekte a.g.v. voeding
malocclusion onvolledig aansluiten van gebitshelften
malodor stank, vieze geur, onaangename lucht
malodorous breath vies riekende adem
Malouf syndrome spontane 46,XX primaire
ovariuminsufficiëntie gecombineerd met congestieve
cardiomyopathie E (gene involved is unknown; OMIM 212112)
malpighian body/corpuscle nierglomerulus
malpighian layer stratum germinativum van de epidermis
malposition aanwezigheid op een abnormale plaats
malposition of fetus verkeerde ligging van de foetus
malpractice verkeerde/schadelijke behandeling N (d.w.z.
onjuist op ethische, medische of juridische basis)
malpresentation verkeerde ligging van de foetus E (=faulty fetal
presentation)
malrotation abnormale draaiing, pathologische draaiing
MALT (abbr.) verzamelnaam voor extranodale aggregaten van
lymfoïd weefsel E (=mucosa-associated lymphoid tissue;
cf. BALT, GALT, NHL, SALT)
malt workers’ lung moutverwerkersalveolitis
Malta fever brucellose, maltakoorts
maltase d-glucosidase, id.
maltosuria moutsuiker in de urine
malum coxae senilis arthrosis deformans van heupgewricht
E (cf. resurfacing hip prosthesis)
mamilla tepel E (=mammilla; cf. mammillitis)
mamillary bodies corpora mamillaria N (bepaalde uitstulpingen
aan de hersenbasis)
mamma borst, vrouwenborst, id.
mammal zoogdier
mammalgia pijn in een borst E (=breast pain; cf. chest pain)
mammalian zoogdier(en) betreffend
mammalogy zoogdierkunde
mammary borstklier betreffend E (cf. mammary artery,
submammary)
mammary carcinoma borstklierkanker, borstkanker,
mammacarcinoom
mammillitis tepelontsteking E (=thelitis, mamillitis)
mam – Mar
mammitis borst(klier)ontsteking, mastitis
mammographic surveillance herhalingsmammografie
mammoplasia ontwikkeling van borstweefsel
management (therapeutic ~) behandelingsstrategie
Manchester classification borstkanker stadia I-IV
mandible onderkaak(sbeen), mandibula
mandibular gland speekselklier achter kaakhoek
mandibulofacial onderkaak en aangezichtsbotten betreffend
mandrin mandrijn, geleidedraad voor een katheter
maneuver handeling (1); handgreep (obst.) (2)
manganese mangaan
mange schurft, scabies
mango fly horzel
mangrove horzel (1); vloedbos (2)
mania waanzin, manie
manic manie betreffend, manisch
manifest duidelijk aanwezig, id.
manifestation waarneembaar verschijnsel, id.
manifold spruitstuk
manifold hose duikerslang
mannan homopolysacharide dat een eenheid mannose
bevat E(cf. glucan)
mannitol manniet, id.
mannose moutsuiker
mannosidase hydrolyse-enzym van mannose-glycoside
mannosidosis stoornis van mannitolmetabolisme, id.
manometry drukmeting van gas/vloeistof, id.
MANOVA speciale vorm van regressieanalyse met meer dan
een onafhankelijke variabele E (=Multivariate ANalysis Of
VAriance; cf. ANOVA)
Manson’s disease schistosomiasis
Manson’s pyosis L (=pemphigus contagiosus)
Mansonella ozzardi filaroïde nematode
mantle field mantelveld
mantle-zone lymphoma mantelcellymfoom, centrocytic
lymphoma (obs.) E (cf. MCL)
Mantoux reaction tuberculinereactie, id. N (na intracutane
injectie)
manual handleiding (1); manueel (2)
manual alphabet vingeralfabet
manubriosternal joint gewricht tussen manubrium en
borstbeen E (=synchondrosis manubriosternalis)
manufacturer fabrikant
MAO (abbr.) E (=monoamine oxidase)
MAP (abbr.1) gemiddelde arteriële bloeddruk E (=mean arterial
pressure; cf. CVP)
MAP (abbr.2) E (=minimum audible pressure)
MAPK (abbr.) E (=mitogen-activated protein kinase = ERK)
maple bark-strippers’ lung esdoornbaststripperslong N (alveolitis
door Aspergillus clavatus)
maple syrup disease/syndrome esdoornstroopziekte
mapping in kaart brengen van bepaalde gegevens E (cf. gene
mapping, BSPM)
mapping of words woorden relateren aan een onderliggend
concept
mapping, bit ~ overeenstemming op binair niveau E (used in
pattern matching)
mapping, cognitive ~ vermogen om indrukken uit de omgeven
te structureren
Marable’s syndrome compressie van de a. coeliaca
marantic marasmus kenmerkend/begeleidend, id.
marasmic marantisch E (=marantic)
marasmus progressief krachtsverlies met atrofie
marble bones osteopetrosis, marmerbotziekte
marble skin bleekheid van de huid
Marburg disease hemorragische koorts door rhabdovirus
E (=green monkey disease)
march foot gesloten marcheerbreuk van de voet
march hemoglobinuria mars-hemoglobinurie
144
March’s disease exophthalmische struma, M. Basedow
E (=Marsh’s disease)
Marchesani(-Weill) syndrome brachymorfisme en ectopia lentis
Marchiafava(-Bignami) disease/syndrome corpus callosum-
degeneratie
Marchiafava-Micheli syndrome paroxismale nachtelijke
hemoglobinurie
MARCKS (abbr.) E (=myristoylated alanine-rich C kinase
substrate)
Marcus-Gunn syndrome kaakkliksyndroom E (=jaw winking
syndrome)
Marfan’s disease paraplegie bij aangeboren syfilis
Marfan’s syndrome bindweefselafwijking met o.a.
arachnodactylie
marge (sl.) homoseksuele vrouw met de passieve rol
margin rand, margo
marginal rand betreffend (1); ondergeschikt (2)
marginal (stat.) randtotaal
marginal sinus randsinus
marginal sinus hemorrhage/rupture randvenebloeding
maricon (sl.) homoseksuele man
Marie’s cerebellar ataxia aangeboren erfelijke cerebellaire ataxie
Marie’s syndrome acromegalie
Marie-Bamberger disease/syndrome hypertrofische
osteoarthropathie
Marie-Charcot-Tooth disease familiaire neuropathische
spieratrofie
Marie-Struempell arthritis/disease L (=spondylitis ankylosa)
marihuana haschisch, gedroogde hennep, cannabis
Marin County agent astrovirus met stervorm N (veroorzaakt
gastro-enteritis)
Marinesco-Sjoegren syndrome hypogonadisme gecombineerd
met cerebellaire ataxie, congenitaal cataract, retardatie en
trichothiodystrofie E (gene SIL1 involved; OMIM #248800)
Marion’s disease obstructie van de blaashals
Mariotte’s spot blinde vlek
Marjolin’s ulcer plaveiselcelcarcinoom in zweer/litteken
N (maligne verandering van een chronisch ulcus)
marked opvallend, merkbaar, opmerkelijk
marked by edema gekenmerkt door oedeem
marker merker, markeringsmiddel, stof met een
kenmerkende factor E (cf. anonymous marker, informative
marker)
Markus-Adie → Adie-Holmes syndrome
Maroteaux-Lamy syndrome mucopolysacharidose type VI
Maroteaux-Malamut syndrome acrodysostosis E (=PNM
syndrome)
marrow canal pulpkanaal, canalis radicis dentis (L.)
E (cf. medullary cavity)
marrow cavity mergholte, cavitas medullaris (L.)
marrow, spinal ~ ruggenmerg E (cf. bone marrow)
MARSA (abbr.) E (=methicillin-aminoglycoside resistant S. aureus;
cf. MRSA, VRSA)
Marseille fever mediterrane tekenkoorts
marsh fever moeraskoorts, congestieve vorm van malaria
marsh gas methaan(gas) E (=methylhydride)
Marshall’s ectodermal dysplasia hidrotische dysplasie van het
ectoderm
Marshall-Smith syndrome zeldzame congenitale aandoening met
versnelde botrijping, breed voorhoofd, smalle kin, bollende
ogen, ademhalingsmoeilijkheden en mentale retardatie
N (waarschijnlijk een osteochondrodysplasie; wereldwijd
33 gevallen beschreven)
marsupialization buidelvorming bij een van tevoren gesloten holte
Martin’s disease periosteale artritis van de voet N (vaak
voorkomend bij langeafstandslopers)
Martin-Albright syndrome pseudohypoparathyroïdisme
Martorell-Fabre syndrome aortaboogsyndroom E (=‘pulseless’
disease)
145
masculine mannelijk(e) geslacht/eigenschap betreffend
masculinization virilisatie
maser (acronym) E (=microwave amplification by stimulated
emission of radiation)
mask face maskergelaat
mask of pregnancy chloasma gravidarum
mask, surgical ~ mondkapje
masked gemaskeerd, verborgen
masked hypertension zelfmeting levert een hogere bloeddruk
dan bepaling door een arts, omgekeerde wittejasseneffect, id.
masking effect tijdelijke behandeling van een infectieus proces
met antibiotica kan de klachten van een tweede
niet-vermoede infectie aanvankelijk onderdrukken
masklike face maskerachtig gelaat
mass massa, knobbel, gezwel E (cf. body mass)
mass screening (systematisch) bevolkingsonderzoek
E (cf. attendance, field survey, interval cancer)
massage, auditory ~ massage van het trommelvlies
masseter kauwspier, id.
Masshoff type of ileocecal lymphadenitis pseudotuberculose door
Pasteurella
massive compact, zwaar, groots, massief
Massumi → Prinzmetal-Massumi syndrome
MAST (abbr.) E (=military antishock trouser)
mast cell mestcel, mastocyt
mast cell disease mastocytose
mast cell leukemia leukemische fase van gegeneraliseerde
mastocytose E (=malignant mastocytose)
mastalgia borstpijn, pijn in mamma E (cf. chest pain)
mastectomy borstamputatie, id. E (cf. lumpectomy, radical
mastectomy)
master copy origineel (van een document) E (cf. copy)
Masters-Allen → Allen-Masters syndrome
mastication kauwen van voedsel, kauwactiviteit, id.
mastitis borst(klier)ontsteking, id.
mastocyte mestcel
mastocytoma mestceltumor, neoplasma van mestcellen, id.
mastocytosis urticaria pigmentosa, id.
mastocytosis, malignant ~ leukemische fase van
gegeneraliseerde mastocytose E (=mast cell leukemia)
mastocytosis, systemic ~ gegeneraliseerde mestcel proliferatie
mastodynia pijn in mamma, mastalgie, id.
mastoid tepelvormig (1); processus mastoideus (2)
mastoid cells holle ruimtes in het mastoïd, id.
mastoiditis ontsteking van mastoïd antrum en mastoïdcel
mastopathy borstklieraandoening, id. N (elk type)
mastopexy operatieve fixatie van een hangborst, id.
mastoplasia borstweefselhyperplasie, id.
mastoptosis hangborst, mamma pendulans, id. E (=pendulous
breast)
masturbation seksuele zelfbevrediging, id.
Masuda’s syndrome L (=chorioretinitis centralis serosa)
match, to ~ vergelijken op kenmerken, passend zijn/maken
matched filter numeriek signaalfilter met als criterium de
maximalisatie van de signaal-ruisverhouding E (cf. SNR,
Wiener filter, adaptive filter)
mate gezel, maat, kameraad
mater (L.) beschermende bekleding/vlies van centrale
zenuwstelsel E (cf. arachnoid mater, dura mater, pia mater,
integument, meninx)
materia medica farmacologie
material bestanddeel, grondstof, bouwstof, id.
maternal moederlijk, van moederszijde
maternal care kraamzorg
maternal death/mortality moedersterfte
maternal distress trias ketonurie, oligurie en tachycardie
maternal mortality rate kraamvrouwensterftecijfer
maternal strength lichamelijke conditie van de moeder
maternal-fetal transfusion transfusie van moeder naar kind/foetus
mas – MCP
maternity moederschap
maternity leave zwangerschapsverlof
maternity nurse kraamverpleegster
maternity unit kraamkliniek
Engels-Nederlands
maternity visit kraamvisite
mathetic function of language taalgebruik bij het verkennen van
de wereld
Mathieu’s disease Leptospira hemorragische icterus
matrix grondsubstantie, basismateriaal, id. (1); uterus (2)
matted hair verwarde haren, haarkluwen
matter stof, materie E (→ white matter, gray matter)
mattress suture matrashechting E (=quilt(ed) suture)
maturation rijping(sproces), rijpwording(sproces)
maturation division rijpingsdeling
mature rijp, volledig ontwikkeld
mature neutrophil rijpe neutrofiel met gesegmenteerde
celkern E (=segmented cell)
maturity, sexual ~ geslachtsrijpheid, puberteit
MAUDE (abbr.) E (=Manufacturer And User facility Device
Experience; cf. DEA, FDA)
Mauriac’s disease erythema nodosum syphiliticum
Maxcy’s disease murine (endemische) vlektyfus
maxilla bovenkaaksbeen, id.
maxilla, inferior ~ mandibula, onderkaaksbeen
maxillary sinus sinus maxillaris
maxillofacial skeleton aangezichtsskelet
Maxwell → Goldberg(-Maxwell)(-Morris) syndrome
May (-Hegglin) anomaly/syndrome bepaalde genetische afwijking
van leukocyten
mayaro fever bepaalde virusziekte door een mug overgebracht
Maydl’s hernia strangulatievariant van twee darmlissen
Mayer-Rokitansky syndrome aangeboren afwezigheid van vagina
en uterus
Mayou → Batten-Mayou disease
maze surgery/procedure hartoperatie waarbij door het selectief
induceren van littekenweefsel een soort doolhof wordt
aangelegd ter bestrijding van chronisch atriumfibrilleren
MB (abbr.) E (=bachelor of medicine; cf. MD, MSc, PhD)
MBC (abbr.) E (=maximum breathing capacity)
MbCO (abbr.) E (=carbon monoxided myoglobin)
MBD (abbr.1) E (=minimal brain dysfunction)
MBD (abbr.2) E (=methyl-binding domain; these proteins form the
link with histone modification enzymes)
MBL (abbr.) E (=mannose-binding lectin; cf. atherosclerosis, SLE)
MbO2 (abbr.) E (=oxymyoglobin)
Mbp (abbr.) E (=megabase pair; cf. bp)
MBP (abbr.1) E (=myelin basic protein)
MBP (abbr.2) E (=maltose-binding protein)
MC (abbr.) E (=mesangial cell; cf. ROCC, SOCC, VOCC)
MC4R (abbr.) E (=melanocortin 4 receptor)
MCA (abbr.) E (=monocyte chemotactic activity)
MCAD (abbr.) E (=medium-chain acyl-CoA dehydrogenase)
McArdle (-Schmid-Pearson) syndrome glycogenose type V
MCAT (abbr.) E (=Medical College Admission Test)
McBurney point drukpijnlijk punt bij acute appendicitis
E (cf. ASIS)
McBurney’s incision wisselsnede N (m.n. bij appendectomie)
McCune-Albright syndrome osteitis fibrosa disseminata
MCD (abbr.1) E (=mad cow disease; cf. TSE, CJD, BSE)
MCD (abbr.2) E (=medullary collecting duct; cf. CCD)
MCG (abbr.) E (=magnetocardiogram; cf. fMCG)
MCGF (abbr.) E (=mast cell growth factor)
MCH (abbr.) E (=mean corpuscular hemoglobin)
MCHC (abbr.) E (=mean corpuscular hemoglobin concentration)
MCL (abbr.1) E (=mantle cell lymphoma; cf. MZL)
MCL (abbr.2) E (=medial collateral ligament)
MCLS (abbr.) E (=mucocutaneous lymph gland syndrome)
MCP (abbr.1) E (=monocyte chemoattractant protein; cf. LCF)
MCP (abbr.2) E (=metacarpophalangeal)
MCR – med
MCR (abbr.) E (=metabolic clearance rate)
MCr (abbr.) E (=melanocortin receptor)
MCT (abbr.1) E (=medullary carcinoma of thyroid)
MCT (abbr.2) E (=medium-chain triglyceride)
MCT (abbr.3) E (=monocarboxylate-hydrogen ion symporter;
cf. NHE, NBC)
MCTD (abbr.) E (=mixed connective tissue disease)
MCV (abbr.) E (=mean corpuscular volume)
MD (abbr.1) arts, dokter [niet gepromoveerd] E (=medical
doctor; cf. Ph.D.)
MD (abbr.2) E (=megaDalton; cf. kDa)
MDA (abbr.) E (=malondialdehyde)
MDC (abbr.) E (=macrophage-derived chemokine=CCL22 with
CCR4 as receptor)
MDCK (abbr.) E (=Madin-Darby canine kidney; a model cell line
used in studies of cellular polarization)
MDF (abbr.) E (=myocardial depressant factor)
MDI (abbr.1) E (=metered-dose inhaler)
MDI (abbr.2) E (=manic-depressive illness; cf. cyclothymia)
MDL (abbr.) E (=minimal detectable level; cf. ppb)
MDMA (abbr.) XTC, ecstasy E (=3,4-methylene
dioxymethamphetamine; cf. speed)
MDP (abbr.) E (=muramyl dipeptide; cf. LRR)
MDR (abbr.) E (=multidrug resistance)
ME (abbr.) E (=myalgic encephalomyelitis)
MEA (abbr.) E (=multiple endocrine adenomatosis; cf. MEN)
meadow dermatitis eczeem door contact met weidegras
Meadow’s syndrome nagebootste ziekte van een kind waar de
eigen ouder de hand in heeft E (=Münchhausen by proxy;
cf. Polle’s syndrome)
meal maaltijd (1); meel (2)
meals-on-wheels tafeltje-dek-je N (warme maaltijd-service voor
hulpbehoevenden)
mean square (stat.) som van de kwadraten gedeeld door het
aantal vrijheidsgraden
measles mazelen, rubeola
measles, German ~ rubella, rode hond
measles, hemorrhagic ~ blauwe mazelen
measure maat (1); maatregel (2)
measurement meting, bepaling N (m.b.t. meting)
meat (dierlijk) vlees (om te consumeren) (1); vruchtvlees (2)
E (cf. flesh, undercooked)
meat substitute vleesvervanger
meatitis ontsteking van een uitmonding
meatotomy insnijding van een opening of doorgang
E (=porotomy)
meatus opening, doorgang, uitmonding
meatus, auditory ~ gehoorgang
meatus, external auditory ~ buitenste gehoorgang
MEB (abbr.) E (=muscle-eye-brain disease)
mechanic(al) werktuigkundig, bewegingsafhankelijk, id.
mechanical irritation prikkeling door ruw/frequent aanraken
mechanical jaundice stuwingsicterus E (=obstructive jaundice)
mechanical ventilation beademing m.b.v. een apparaat
E (cf. CMV, HFOV)
mechanism of action werkingsmechanisme
mechanism, defense ~ verdedigingsmechanisme
mechanobiology vakgebied dat de interactie tussen
mechanische signalen en biologische processen in cellen en
weefsels bestudeert
Meckel’s diverticulum ileumaanhangsel, id.
meconium darmpek, kindspek, eerste ontlasting, id.
meconium plug syndrome congenitale fecessteen
MED (abbr.1) E (=minimal effective dose)
MED (abbr.2) E (=minimal erythema dose; cf. UVA)
medaillon rode macula die zich perifeer uitbreidt
MedDRA (abbr.) E (=Medical Dictionary for Regulatory Activities)
media middelste laag van de arteriewand, id. L (=tunica media)
media thickening verdikking van de tunica media
146
medial media betreffend (1); middelste (2)
median bar urethra-afsluiting door sfinctersclerose
median foramen foramen van Magendie
median line middellijn E (cf. midline)
median nerve n. medianus (L.) N (sensibele tak uit de plexus
brachialis)
median nerve block analgesie van de n. medianus
mediastinal shift mediastinumverschuiving
mediastinopericarditis ontsteking van mediastinum en pericard
mediastinoscopy endoscopisch onderzoek van mediastinum, id.
mediate auscultation beluisteren met een instrument
E (cf. auscultation)
mediated by (verlopend) door tussenkomst van
mediated immunity, cell ~ cellulaire immuniteit
medic arts, medicus (1); arts in opleiding (2) E (cf. paramedic)
medicable geneeslijk, vatbaar voor behandeling
medical audit intercollegiale toetsing
medical chart (medisch) dossier
medical clearance verklaring waaruit blijkt dat de patiënt geen
(verdere) medische behandeling behoeft
medical examiner van overheidswege aangestelde lijkschouwer
(1); bedrijfsarts (2); verzekeringsarts (3)
medical file medisch dossier E (cf. seizure)
medical insurance card zorgpas
medical journal vaktijdschrift m.b.t. de geneeskunde
medical physicist klinisch fysicus E (cf. QMP, SMP)
medical qualifying exam artsexamen
medical records medisch dossier
medical representative artsenbezoeker
medical school faculteit der geneeskunde
medical scientist onderzoeker op medisch gebied E (cf. clinician)
medical services geneeskundige hulpverlening
medical student geneeskundestudent
medical therapy/management/treatment medicamenteuze
behandeling E (cf. surgical treatment/management)
medicament geneesmiddel, medicijn, id.
medicamentous dermatitis geneesmiddelendermatitis
E (=drug-induced dermatitis)
medication medicament (1); toediening van medicijn (2)
E (cf. supervised taking of medication, luxated by medication)
medication, nonprescription ~ handverkoopartikel E (cf. legend
drug, OTC)
medicine geneeskunde (1); geneesmiddel (2) N (m.n. interne
geneeskunde; cf. medicijn in de zin van geneesmiddel);
E (cf. nonspecialty prescription drug)
medicine, community ~ maatschappelijke gezondheidszorg
medicine, flat of the curve ~ verschijnsel dat in de geneeskunde
steeds meer geld wordt uitgegeven terwijl de behaalde
voordelen relatief verkleinen
medicine, forensic ~ gerechtelijke geneeskunde
medicine, legal ~ jurisprudentie m.b.t. geneeskunde
E (adj.: medicolegal)
medicine, occupational ~ bedrijfsgezondheidszorg
Medicines Evaluation Board College ter Beoordeling van
Geneesmiddelen
medicolegal → medicine, legal ~
Medin’s disease poliomyelitis
mediolobular centrale lob betreffend
mediterranean disease/syndrome thalassemie N (anemie met
hemoglobinopathie)
mediterranean fever Middellandse Zeekoorts, bepaalde
brucellose
mediterranean fever, familial ~ amyloïdose N (bepaald type)
medium voedingsbodem, kweekmedium
medium-chain middellange keten
MEDLARS (abbr.) E (=MEDical Literature Analysis and Retrieval
System)
medulla merg (1); beenmerg (2)
medulla oblongata verlengde merg E (cf. bulbar)
147
medulla, suprarenal ~ bijniermerg
medullar(y) merg betreffend
medullary cavity mergholte, cavitas medullaris (L.)
E (cf. cerebellomedullary, cerebromedullary tube, cone syndrome,
extramedullary)
medullated myelineschede bevattend, merg bevattend
medullated fiber merghoudende vezel, gemyeliniseerde vezel
medullispinal ruggenmerg betreffend
medullitis myelitis (1); osteomyelitis (2)
medulloblastoma hersentumor bestaande uit medulloblasten
medullosis (obs.) leukemie
medusae, caput ~ venentekening bij navel, cirsomphalos
N (a.g.v. dilatatie van huidvenen)
Meek brace draagband ter ondersteuning bij een
sleutelbeenfractuur
Meekeren-Ehlers-Danlos syndrome dystrophia mesodermalis
congenita E (=the India rubber man)
Mees’ lines strepen op de vingernagels a.g.v.
groeionderbreking N (bij arsenicumvergiftiging)
Meesmann’s dystrophy erfelijke epitheliale corneadystrofie
MEF (abbr.1) E (=myocyte-specific enhancer-binding factor)
MEF (abbr.2) E (=maximal expiratory flow)
mefenamic acid (bepaalde) pijnstiller met ontstekingsremming
MEG (abbr.) E (=magnetoencephalography; cf. fMEG, EEG)
megabase DNA-lengte van 1 miljoen nucleotiden
megabladder permanente overrekking van de blaas
megacolon, megacoly overmatige uitzetting van het colon
megaduodenum duodenumvergroting (met obstructie)
E (cf. megaloduodenum)
megaesophagus oesophagusdilatatie met spierhypertrofie
megakaryocyte thrombocytvoorloper met gelobde kern
megalerythema erytheem met huidzwelling, id. N (soms wordt
bedoeld: erythema infectiosum, vijfde ziekte)
megaloappendix congenitale appendixvergroting
megaloblastic anemia anemie met megaloblasten in beenmerg
megaloblastoid lijkend op megaloblastische rijping
megalocornea abnormale congenitale corneavergroting
megaloduodenum aangeboren duodenumvergroting
E (cf. megaduodenum)
megalogastria, congenital ~ aangeboren maagvergroting
megalopapilla verzamelnaam voor oogafwijkingen met een grote
uitgeholde blinde vlek zonder een overige anomalie
E (cf. morning glory disc anomaly, papillorenal syndrome)
megalophthalmos koeienoog, ossenoog, buphthalmos
megalopsia macropsie
megalosplenia miltvergroting
megaloureter uretervergroting
megaseme Broca orbitale index groter dan 89
megaureter uretervergroting
megrim migraine (1); duizeligheid (2)
meibomian cyst chalazion
meibomian stye hordeolum internum (L.)
Meige(-Milroy) disease erfelijk chronisch oedeem
Meigs’ syndrome ascites en hydrothorax bij ovariumfibroom
Meinicke’s flocculation test uitvlokkingsreactie m.b.t. syfilis
meiosis reductiedeling, celdeling m.b.t. gameten E (cf. mitosis)
MEK (abbr.) E (=mitogen-activated protein kinase)
melancholia zwaarmoedigheid, zwartgalligheid, id.
melanin pigment (in huid en haren), id.
melanocarcinoma melanoom, id.
melanocyte epidermiscel die melanine synthetiseert
melanoderm(i)a sterke melaninepigmentatie van huid
melanoderma, Addison’s ~ huidafwijking bij hypofunctie van de
bijnierschors
melanodontia, infantile ~ caries met verkleuring bij melktanden
melanoma pigmentkanker, pigmentgezwel, gezwel bestaande
uit pigmentcellen, id. E (=malignant melanoma)
melanoma, nodular ~ melanoom gekenmerkt door verticale
groeicomponent, id.
med – men
melanoma, subungual ~ acrolentigineus melanoom, id.
melanoma, superficial spreading ~ melanoom gekenmerkt door
horizontale groeifase E (cf. ABCD, lentigo maligna)
melanomatosis ziektebeeld met talloze melanomata
Engels-Nederlands
melanophage histiocyt met gefagocyteerd melanine
melanoplakia pigmentvlekken op mondslijmvlies
melanosis aandoening met pigmentafzetting, id.
melanosome granule met melanine
melanotic freckle melanosis precancerosa van Dubreuihl
melanuria uitscheiden van donkere urine, id.
MELAS (abbr.) E (=Mitochondrial myopathy, Encephalopathy,
Lactic Acidosis, and Strokelike episodes)
melasma donkere huidpigmentatie, id. E (e.g., chloasma
gravidarum)
Meleda’s disease keratosis palmoplantaris transgrediens
melena (Am.) feces met bloedpigmenten, id. Br (melaena)
melioidosis kwade droes, malleus, pseudomalleus, id.
melitagra eczeem met honingraatkorsten
melitensis, febris ~ maltakoorts, brucellose N (bepaald type)
Melkersson(-Rosenthal) syndrome zwelling van lippen en facialis
paralyse
mellitus → diabetes
Melnick-Fraser syndrome branchio-oto-renaal syndrome
E (=BOR; cf. BOF, BOU)
melotia wangoor, oorschelp die verplaatst is
MELS (abbr.) E (=molecularly engineered layered structure;
cf. catalyst)
MEM (abbr.) E (=Eagle’s minimum essential medium)
membrane vliesvormig omhulsel, id. E (cf. plasma membrane,
nictitating, capsule, integument, meninx, mater)
membrane voltage clamp situatie waarbij de membraanspanning
constant wordt gehouden
membrane, abdominal ~ peritoneum
membrane, hyaline ~ heldere membraan N (m.n. in de long)
membrane, hymenal/virginal ~ hymen, maagdenvlies
membrane-bending modulus intrinsieke membraanweerstand bij
krommingsverandering
membranes (obst.) vliezen
membranes, birth ~ amnion en placenta
membranitis, fetal ~ ontsteking van vruchtvlies
membranous angina diphtheria difterie van de farynx
memory geheugen, herinnering E (cf. recall, crystallized
memory, rote memory, screen memory, sensory register, skin
memory, ARM, LTM, SMA, SMP)
MEMRI (abbr.) E (=manganese-enhanced MRI)
MEMS (abbr.) E (=microelectromechanical system;
cf. lab-on-a-chip, taxel)
menace reaction/reflex dreigreflex, knipperen als reactie op een
bedreigende (schijn)beweging
menacme levensperiode met daarin menstruaties
E (cf. eumenorrhea)
menadione vitamine K, prothrombinogeenvitamine
menarche begin van de menstruele periode, id.
Mende’s syndrome ptosis-epicanthus
Mendelson’s syndrome pneumonie door aspiratie van
maaginhoud N (veelal a.g.v. chirurgische procedure)
Menetrier’s disease/syndrome benigne hypertrofische gastritis
Mengo encephalitis virusziekte van centraal zenuwstelsel
MEN-I (abbr.) E (=multiple endocrine neoplasia type I)
Meniere’s disease/syndrome cochleaire en vestibulaire
stoornissen N (aanvallen van duizeligheid bij beweging)
MEN-II schildklier- en bijniermergcarcinoom E (=Sipple’s
syndrome)
menin eiwit dat een rol speelt bij zwangerschapsdiabetes
E (an endocrine tumor suppressor and transcriptional
regulator)
meningeal irritation meningeale prikkeling N (door meningitis
of bloeding; met hoofdpijn en stijve nek)
meninges, cerebral ~ hersenvliezen
men – mes
meninges, spinal ~ ruggenmergvliezen
meningioma hersenvliestumor, id.
meningism(us) (niet-infectieus) meningitisachtig beeld, id.
N (zonder afwijkingen van liquor)
meningitis [pl. meningitides] hersenvliesontsteking, id.
meningocele hersenvliezen die herniëren, id.
meningococcal (lepto-)meningitis nekkramp, id. L (=meningitis
(cerebrospinalis) epidemica)
meningococcemia, acute fulminating ~ Waterhouse-Friderichsen
syndroom
meningococcus meningokok E (cf. Neisseria meningitidis)
meningoencephalitis hersenvlies- en hersenontsteking, id.
meningo-eruptive syndrome meningitis door echovirus
meningomyelitis ruggenmerg- en ruggenmergvliesontsteking
meningomyelocele hersenvliezen en ruggenmerg die herniëren
meningoradiculitis ontsteking van ruggenmergvlies en -wortel
meningothelioma meningioom
meningovascular syphilis neurosyfilis met vaataandoeningen
N (lues van hersenvliezen en bijbehorende
vaten)
meninx (Gr.) [pl. meninges] vlies, hersenvlies, ruggenmergvlies,
id. E (cf. arachnoid mater, dura mater, pia mater, leptomeninx,
pachymeninx, membrane)
meninx fibrosa (obs.) dura mater
meninx serosa (obs.) arachnoidea
meniscocytosis sikkelcelanemie
meniscus halvemaanvormig kraakbeenstuk, id.
Menkes’ (glutamic acid) syndrome kroeshaar syndroom E (=kinky-
hair disease, steely hair disease)
Menkes’ disease ketoacidurie met vertakte ketens E (=maple
syrup disease)
menolipsis tijdelijk overslaan van de menstruatie
menometrorrhagia abnormale neiging tot uterusbloeding
E (cf. metrorrhagia)
menopausal women vrouwen in de menopauze
menopause climacterium bij de vrouw, id. E (hormonal
transition from last menstrual period to about 65 years;
premature if before the age of 40 years; cf. andropause, geripause)
menorrhagia abnormaal sterke/langdurige menstruatie
menorrhalgia menstruatiepijn, id.
menoschesis menostasis, uitblijven van menstruatie
menostasis het uitblijven van menstruatie, id.
menostaxis verlengde menstruatieperiode
menotoxin vermeende onreine stof in menstruatiebloed
E (cf. LMP, PMS, curse, paramenstrum)
MENS (abbr.) E (=multiple endocrine neoplasia syndrome)
menses ongesteldheid, menstruatie, id.
menstrual bleeding menstruatie(bloeding) E (cf. LMP, curse,
menacme, eumenorrhea, menotoxin, paramenstrum)
menstruation ongesteldheid, id. E (cf. vicarious menstruation,
paramenstrum)
mensuration meetproces, handeling van het meten
mentagra sycosis, haarfollikelontsteking met pus
mental geestelijk, verstandelijk, psychisch (1); kin betreffend
(2) E (cf. genial)
mental acuity → acuity
mental age intelligentieleeftijd
mental capacity geestelijke vermogens
mental concentration disorder aandachtsconcentratiestoornis
mental conflict onenigheid, geschil, geestesconflict
mental confusion desoriëntatietoestand, geestesverwarring
mental deficiency zwakzinnigheid
mental depression neerslachtigheid, depressief gedrag
E (cf. dysthymia)
mental deterioration geestelijke achteruitgang
mental development geestelijke ontwikkeling
mental health (care) geestelijke gezondheid(szorg) E (cf. health
care)
mental impairment geestelijke tekortkoming/afwijking
148
mental lability wankelmoedigheid
mental retardation vertraagde geestelijke ontwikkeling
mental rigidity starheid van geest, oogkleppen dragen
mental status geestelijke toestand
mentalization waarnemen en uitwisselen van
geestestoestanden zoals verlangens en plannen, id.
mentation geestestoestand, psychische activiteit,
geesteswerkzaamheid
MEP (abbr.) E (=motor-evoked potential; cf. TMS)
meprobamate bep. tranquilizer N (bepaald type; een bitter wit
poeder)
MER (abbr.) E (=methanol extraction residue)
meralgia pijn in dij(been)
meralgia paresthetica drukneuropathie a.g.v. compressie van
de n. cutaneus femoris lateralis, id. N (gevoelsstoornis aan
buitenzijde van dijbeen)
mercaptan thioalcohol, id.
Mercedes Benz sign galsteen met gas als stervorm (radiol.)
MERCI (abbr.) E (=mechanical embolus removal in cerebral
ischemia)
mercurial compound kwikhoudende substantie
mercurialism chronische kwikvergiftiging
E (=barometer-maker’s disease)
mercy killing (sl.) euthanasie
merit waarde, betekenis, verdienste N (in niet-materiële zin)
Merkel cell tastcel die codeert voor lichte aanraking van de
huid, tastlichaampje van Merkel
mermaid, sirenomelus ~ zeemeermin, meermin
merogones fragmenten van een ovum
merosmia reukstoornis m.b.t. bepaalde geuren, id.
merozoite schizogonieproduct van plasmodium
MERRF (abbr.) E (=Myoclonic Epilepsy and Ragged Red Fiber
myopathy)
Merritt → Kasabach-Merritt syndrome
merycism psychosomatische aandoening bij peuters die
voedsel gaan herkauwen E (=pondering)
Merzbacher-Pelizaeus disease diffuse cerebrale sclerose
mesangiocapillary mesangium en capillairen betreffend
mesangiocapillary glomerulonephritis membranoproliferatieve
glomerulonefritis type I E (cf. dense deposit disease)
mesangium steunmembraan voor glomeruluscapillair
mesencephalon middenhersenen, id.
mesenchyme embryonaal bindweefsel in mesoderm, id.
E (cf. MSC)
mesenteric mesenterium betreffend
mesenteric saponification mesenteriale verzeping
N (cf. adipocere, lijkvet)
mesenteritis ontsteking van mesenterium
mesentery darmvlies, darmscheil, buikvliesduplicatuur, id.
mesh matje N (dienend als kunstmatige onderlaag bij
wondgenezing, vaak van polypropyleen)
MeSH (acronym) (bepaalde) thesaurus van medische
terminologie E (=Medical Subject Headings)
meshwork netwerk, structuur met mazen
mesiodens rudimentaire boventallige tand in de mediane
structuur van de maxilla
mesmerize, to ~ hypnotiseren
mesoatrial shunt veneuze omleiding naar rechteratrium
N (m.n. als behandeling bij syndroom van
Budd-Chiari)
mesoderm, splanchnic ~ binnenste laag van het middelste
kiemblad E (cf. LPM)
mesodermal mesoderm betreffend
mesologist hulpverlener die reguliere medische kennis
integreert met acupunctuur, ayurveda en homeopathie,
mesoloog
mesomelia korte botten van onderarm en onderbeen in
verhouding tot de bovendelen van de ledematen
mesometrium (obs.) tunica muscularis uteri
149
mesomorph gespierd persoon
mesomorphy lichaamsbouw met dominantie van mesoderm
mesonephron oernier, Wolffse lichaam
mesopharynx mondgedeelte van de farynx
mesorchium buikvliesplooi die de testes vasthoudt
mesosalpinx peritoneumduplicatuur waarin eileider
mesoscopic scale lengteschaal waarbij men redelijkerwijs
materiaaleigenschappen kan karakteriseren E (at this level
it is useful to discuss averages such as density, charge, and
temperature)
mesothelioma tumor uitgaande van mesotheelcellen
mesothelium epitheel dat sereuze vliezen bekleedt
N (ontstaan uit mesoderm)
mesovarium ligamentum latum-deel dat ovarium fixeert
messenger RNA boodschapper-RNA
MET (abbr.) E (=metabolic equivalent of task; one unit equals
a level of oxygen consumption of 3.5 mL per kg body weight per
minute)
meta-analysis metanalyse N (analyse van diverse studies die
overeenkomstige onderzoeken en populaties omvatten)
metabolic engineering doelgerichte modificatie van de cellulaire
stofwisseling
metabolic network systeem van biochemische reacties
verlopend via gedeelde substraten en allosterische effectoren
metabolic syndrome combinatie (3/5) van risicofactoren
betreffende heupomvang > 120 cm, triglyceriden >150 mg/dL,
HDL < 45 mg/dL, bloeddruk > 130/85 mmHg, glucose
>110 mg/dL E (cf. BMR, bradymetabolic, eumetabolism,
excitometabolic, hypermetabolic; cf. WHO, NCEP, NHANES)
metabolism stofwisseling, energiehuishouding, id.
E (cf. BMR, bradymetabolic, eumetabolism, excitometabolic,
hypermetabolic)
metabolite stofwisselingstussenproduct, metaboliet E (cf. key
metabolite)
metacarpal (bone) middenhandsbeen
metacarpus middenhand, id.
metachromasia kleuring die afhangt van het weefseltype, id.
metachromatic leukodystrophy sudanofiele leukodystrofie
metachromic metachromatisch E (=metachromatic)
metachronous optredend binnen verschillende periodes, niet
gelijktijdig
metacognition denken over het denken E (cf. theory of mind)
metagonimiasis besmetting door Metagonimus yokogawai
metaherpes hoornvliesontsteking door herpes
E (=metaherpetic keratitis)
metallic cough blikkerig geluid bij hoesten
metallosis ziekte a.g.v. metaaldeeltjes
metamorphopsia vormmisvorming bij visuele waarneming
metamorphosis structuurverandering, vormverandering
metamyelocyte (bepaalde) segmentkernige leukocyt
metaphysis groeischijf van pijpbeen
metaplasia omvorming van het ene weefseltype naar het
andere
metapneumovirus bep. RNA-virus dat acute onderste
luchtweginfectie veroorzaakt N (in 2001 voor het eerst
geïsoleerd)
metastasis dochtergezwel, bijgezwel, uitzaaiing, uitbreiding
van een ziekteproces, id. E (cf. brain metastasis, lymphogenic
metastasis, remote metastasis)
metastasis, implantation ~ entmetastase
metastatic verspreiding van ziekteproces betreffend,
gemetastaseerd, uitgezaaid
metatarsal middenvoetsbeen (betreffend)
metatarsalgia pijn in middenvoet
metatarsophalangeal middenvoetsbeen en kootje betreffend
metatarsus middenvoetsbeen
metathesis reaction proces waarbij twee moleculen atomen of
atoomgroepen uitwisselen
meta-vinculin spierspecifieke isovorm van vinculine
mes – MIB
metempsychosis zielsverhuizing
metencephalon deel van de achterhersenen dat pons en
cerebellum omvat
meteorism buik die opgeblazen is, tympanie
Engels-Nederlands
methamphetamine id. N (bepaald type) wekamine
methane moerasgas, mijngas, methaan
methanol methylalcohol, id.
met-Hb (abbr.) E (=methemoglobin)
methemalbumin verbinding van albumine en haem, id.
methionine aminozuur dat zwavel bevat, id.
methotrexate bepaalde antineoplastische stof, id.
methylcellulose methylester van cellulose, id.
methylene blue (bepaalde) kleurstof, id.
methylmalonic acid methylmalleïnezuur L (=acidum
citraconicum)
methylphenidate (bepaald) psychomotor stimulans
methylprednisolone bepaald glucogeen adrenocorticosteroïd
methyltestosterone oraal effectieve vorm van testosteron
methylthiouracil bepaalde schildklierinhibitor
methylxanthine xanthinederivaat
methysergide bepaald antiserotonine
met-Mb (abbr.) E (=metmyoglobin)
metopic suture verbindingsnaad van beide
voorhoofdsbeenderen
metralgia uteruspijn E (=hysteralgia)
metritis elk type baarmoederwandontsteking
metronomic chemotherapy toedienen van chemotherapeutica
zonder (langdurige) onderbrekingen E (in contrast to MTD
approach)
metropathia elk type ziekte van baarmoeder
metroperitonitis baarmoeder- en peritoneumontsteking
metrorrhagia tussenbloeding, bloeding vanuit de baarmoeder,
id. N (zonder samenhang met de menstruatie);
E (cf. menometrorrhagia)
metrorrhexis uterusruptuur, scheuring van baarmoeder
metrosalpingitis baarmoeder- en eileiderontsteking, id.
metrostaxis langzaam bloedverlies vanuit de uterus
metrovaginitis ontsteking van baarmoeder en schede
metyrosine inhibitor van catecholamine synthese
mevalonic acid enzym voor de biosynthese van cholesterol
E (=hiochic acid)
Mexican flu/influenza varkensgriep, Mexicaanse griep E (=swine
flu; H1N1 virus)
Meyenburg → Von Meyenburg’s complex
Meyer-Betz disease idiopathische/familiaire myoglobinurie
Meyer-Schwickerath syndrome dysplasia oculodentodigitalis
MFC (abbr.1) E (=medial frontal cortex)
MFC (abbr.2) E (=minimum foot clearance; cf. gait)
MGH (abbr.) E (=Massachusetts General Hospital)
MGluR (abbr.) E (=metabotropic glutamate receptor)
MGMT (abbr.) E (=O6-methylguanine-DNA methyltransferase)
MGUS (abbr.) E (=monoclonal gammopathy of undetermined
significance)
MHC (abbr.1) E (=major histocompatibility complex)
MHC (abbr.2) E (=myosin heavy chain)
MHV (abbr.) E (=murine herpes virus)
MI (abbr.) myocard infarct, hartaanval, hartinfarct
E (=myocardial infarction; cf. AMI, pending myocardial
infarction)
mianeh fever febris recurrens veroorzaakt door teken
N (in Iran)
miasma (Gr.) ongezonde uitwaseming, infectieuze damp
E (until the middle of the 19th century it was widely believed that
a noxious form of bad air caused diseases such as cholera, black
death and malaria)
miasmatic fever bepaald type malaria E (cf. paludal)
Mibelli’s disease hyperkeratosis eccentrica, porokeratosis
MIBG (abbr.) E (=metaiodobenzylguanidine; cf. scintigraphy)
MIBI (abbr.) E (=sestamibi; cf. Tc)
MIC – Mik
MIC (abbr.1) concentratie van een chemotherapeuticum dat in
vitro volledige onderdrukking van de groei bewerkstelligt
E (=minimal inhibition concentration;
cf. metronomic chemotherapy)
MIC (abbr.2) E (=MHC class I chain-related protein)
mice → mouse
micelle kleinste levenseenheid, bioblast, id. E (cf. CMC)
Michaelis-Gutmann body klein bolletje met calcium en ijzer
Micheli → Marchiafava-Micheli syndrome; Rietti-Greppi-
Micheli syndrome)
Michotte’s syndrome osteoarthrosis interspinalis E (=‘kissing
spine’)
microabscess klein abces N (slechts met microscoop zichtbaar)
microadenoma adenoom met kleine afmetingen, id.
microaerophilic het beste groeiend bij weinig zuurstof
microalbuminuria microscopische hoeveelheid albumine in de
urine
microaneurysm klein aneurysma van bloedvaatje N (m.n. in
de retina)
microangiopathy ziekte van kleine bloedvaten, id.
microarray matrix bestaande uit kleine DNA-elementen t.b.v.
onderzoek, id. E (also called DNA chip)
microbe micro-organisme, bacterie
microbiome naamgeving voor het totale genoom dat wordt
gevormd door de darmbacteriën, id.
microcalcification microscopisch kleine verkalking
microcephaly hoofd dat relatief klein is, id.
microcheilia lippen die abnormaal klein zijn, id.
micrococcus individuele kleine bacterie
microcolon colon dat abnormaal klein is
microcoria permanent verkleinde pupilgrootte, id.
microcornea hoornvlies dat abnormaal klein is, id.
microcyst kleine cyste N (die alleen met microscoop te zien is)
microcyte zeer kleine erytrocyt E (=micro-erythrocyte;
cf. macrocyte)
microcytic anemia anemie i.v.m. abnormaal kleine erytrocyten
microdontia tanden die abnormaal klein zijn
microembolus embolus van microscopische afmetingen
microencephaly hersenen die abnormaal klein zijn
microfluidic system biosensor waarbij een kleine
hoeveelheid lichaamsvocht wordt geanalyseerd, a.h.w. een
minilaboratorium in een chip E (cf. biosensor, electronic
nose)
microgastria maag die abnormaal klein is N (als congenitale
afwijking)
microgliocyte gliacel die klein is, microgliacel, id.
microglioma lymfoom van centraal zenuwstelsel, lymfoom van
B-cel
microglossia tong die abnormaal klein is N (als congenitale
afwijking)
micrognathia onderkaak die abnormaal klein is
microgyria hersenwindingen die abnormaal
klein zijn, id.
microhematuria geringe hematurie, id. N (zichtbaar met
microscoop)
microinfarct infarct t.g.v. occlusie van een klein vat
microinjection injectie die wordt uitgevoerd onder een
microscoop
microlithiasis gruisvorming in een orgaan
micronodular met kleine knobbeltjes
micronutrients essentiële voedingselementen die in kleine
hoeveelheden vereist zijn
microorganism microscopisch klein organisme, id.
micropapular met kleine papels
microphakia lens van het oog die abnormaal klein is
microphallus penis die abnormaal klein is, id.
microphthalmia oogbol die abnormaal klein is
micropsia waarnemingsafwijking N (waarbij objecten kleiner
lijken)
150
micropump pompje dat onder de huid wordt aangebracht
en moet zorgen voor een gedoseerde toediening van een
medicament
microsatellite korte herhalingsreeks van DNA
microsphere deeltje dat kleiner is dan een erytrocyt N (veelal
gebruikt t.b.v. radioactieve markering)
microsporosis schimmelaandoening van behaarde hoofd
microstomia mond die abnormaal klein is N (als congenitale
afwijking)
microsurgery chirurgie met gebruik van microscoop
microtia oorschelp die abnormaal klein is, id.
microvascular capillaire vaatbed betreffend
microvillus uitloper van celoppervlak
microwave imaging karakterisering van weefsel met gebruik van
microgolven en op basis van diëlektrische eigenschappen
E (e.g., in breast tumors)
micturition urineren, plassen
micturition reflex blaasreflex
midabdominal halverwege de buik
mid-arm muscle area afgeleide grootheid bij de schatting van de
vetvrije lichaamsmassa als functie van spiermassa
E (cf. skin fold)
midbrain middenhersenen, mesencephalon E (located between
forebrain and hindbrain)
MIDD (abbr.) E (=maternally inherited diabetes and deafness)
middiastolic halverwege de diastole
middilated pupil pupil die half openstaat
middle aortic syndrome segmentale hypoplasie van abdominale
aorta
middle ear middenoor
middle ear effusion otitis media serosa
middle lobe syndrome, lung ~ middenkwabsyndroom
middle-aged van/op middelbare leeftijd
mid-face middengedeelte van het aangezicht
midfacial degloving chirurgische opening vanuit het vestibulum
oris teneinde tumor uit neusholte te verwijderen
E (cf. Denker operation)
midge kriebelmugje E (=gnat; cf. mosquito, culicide)
midgestation halverwege de zwangerschap
midget dwerg, lilliputter
midgut middendarm
midline middellijn
midline granuloma polymorfe reticulose met vasculitis
midpregnancy drop (of blood pressure) bloeddrukdaling
halverwege de zwangerschap
midsystolic halverwege de systole
midthoracic halverwege de borstkas
midwife vroedvrouw
mien houding, manier van doen, vóórkomen
Miescher(-Leder) syndrome granulomatosis disciformis
E (cf. Lutz-Miescher)
Mietens(-Weber) syndrome syndroom met oogafwijkingen en
abnormale skeletspieren
MIF (abbr.) E (=migration inhibition factor)
MIG (abbr.) E (=monokine induced by interferon gamma)
MIGET (abbr.) E (=multiple inert gas elimination technique)
migraine episodische en unilaterale hoofdpijn
E (cf. abdominal migraine)
migrans (L.) migrerend, verplaatsend E (larva migrans,
erythema migrans)
migrant worker gastarbeider
migrate, to ~ zwerven, rondtrekken, verhuizen
migrating abscess verzakkingsabces, abscessus congestionis (L.)
migration redistributie van allelen binnen grote populaties
E (=gene flow)
migratory verspringend
Mikic number verhouding van twee karakteristieke tijdsduren
bij koeling van het waterig medium van een collageen-GAG
suspensie E (cf. GAG, PGA, PGL)
151
Mikity → Wilson-Mikity syndrome
Mikulicz’s disease/syndrome sarcoïdose met daarbij droge mond
en verminderde tranenvloed
mild zacht, zachtaardig, onschuldig, zwak E (cf. fulminant,
infavorable, infaustus, poor)
Milian atrophia blanche atrofische plekken van de huid
miliaria sudamina, eruptie van kleine papels en vesikels nabij
zweetklieren E (=miliary fever; cf. apocrine miliaria)
miliaria rubra warmte-uitslag, tropische rodehond,
apenpokken E (=prickly heat)
miliary gierstekorrelachtig, miliair E (cf. miliary fever)
military physician legerarts
milium (L.) [pl. milia] retentiecyste, (kleine en epidermale cyste)
milium palpebrae retentiecyste van de smeerklier van de
oogharen
milk crust melkschurft, korst op het hoofd van een zuigeling
L (=crusta lactea)
milk cyst cysteuze verwijding in de borstklier
milk duct melkgang, ductus lactiferus
milk ejection reflex toeschietreflex bij lactatie
milk fever koorts optredend tijdens het begin van de lactatie
E (due to infection)
milk glass matglas, opaalglas
milk leg phlegmasia alba dolens N (=gezwollen bleek
ledemaat)
milk poisoning melkalkalisyndroom
milk sickness ziekte bij de mens a.g.v. consumptie van melk
afkomstig van vee dat giftige gewassen heeft gegeten
milk spots vlekjes bij adhesieve pericarditis
milk, infant formula ~ opvolgmelk E (cf. certified milk, fortified milk)
milkers’ nodes melkerspokken, pseudokoepokken
milk-livered bang, angstig
Milkman(-Looser) syndrome botverweking met
periostverdikkingen
milky melkachtig
milky urine chylurie
Millard-Gubler(-Foville) paralysis alternerend abducens-facialis
hemiplegie
Miller-Dieker syndrome agyrie, lissencefalie
Miller-White-Lev disease VSD en pulmonalisklepaplasie
Milles’ syndrome encefalocutane angiomatose
Mills’ disease (obs.) progressieve ascenderende hemiplegie
millstone makers’ phthysis tuberculeuze longfibrose
Milroy’s disease chronisch erfelijk oedeem a.g.v. lymfobstructie
MIM (abbr.) E (=Medelian Inheritance in Man; a number for each
condition listed in the McKusick catalog)
mimotope reeks van aminozuren (of andere
chemische eenheden) die specifiek binden aan een
antigenbindingsplaats
Minamata disease neurologische afwijking met paresthesie,
ataxie en visusstoornis
mincing steps trippelpasjes
mindfulness based cognitive therapy aandachtsgerichte cognitieve
therapie E (cf. ACT, MBSR)
mineral anorganische homogene stof, id.
mineralocorticosteroid corticosteroïd met retentie van natrium
miners’ asthma/lung mijnwerkerspneumoconiose
miners’ elbow and knee bursitis van elleboog en knie
mini stroke voorbijgaande cerebrale ischemie E (lay term for
TIA; cf. PRIND)
minimal brain dysfunction gedragsafwijking bij kind met
hyperactiviteit
minimal invasive surgery sleutelgattechniek, d.w.z. opererend
vanuit een kleine opening in de huid, id. E (cf. MIS,
low-invasive)
minimal residual disease recidief van een tumor na behandeling,
op basis van een ondetecteerbaar kleine hoeveelheid
achtergebleven tumorcellen
Minkowski-Chauffard syndrome erfelijke sferocytose
Mik – mit
minor klein, gering, ondergeschikt, kleiner (1); minderjarig,
onvolwassen (2) E (cf. immature, adolescent, juvenile)
Minor’s disease familiaire idiopathische tremor
minority minderjarigheid (1); minderheid (2)
Engels-Nederlands
Minor-Oppenheim syndrome centrale hematomyelie, internal
hematorrhachis
Minot’s disease hemorragische ziekte bij een pasgeborene
Minot-Von Willebrand disease/syndrome angiohemofilie
minute gering, nietig (1); minuut (2)
MION (abbr.) E (=monocrystalline iron-oxide nanoparticle;
cf. CLIO, SPIO)
miosis (of pupil) pupilcontractie die abnormaal sterk is
E (=myosis)
miotic pupilcontractie bevorderend (middel)
MIP (abbr.1) E (=medial intraparietal area; cf. PMd, PRR)
MIP (abbr.2) E (=macrophage inflammatory protein)
MIR (abbr.) E (=modulator of immune recognition)
miracle baby extreem prematuur geboren baby die dankzij
geavanceerde begeleiding overleeft
miracle drug wondermiddel E (=panacea, cure-all)
miRISC (abbr.) E (=microRNA incorporated into a silencing
complex)
mirror syndrome zeldzaam ziektecomplex tijdens
zwangerschap gelijkend op hydrops foetalis in combinatie
met maternaal oedeem E (=triple edema syndrome, Ballantyne
syndrome; cf. preeclampsia, HELLP syndrome)
MIS (abbr.1) E (=muellerian inhibiting substance; cf. SRY, SF)
MIS (abbr.2) E (=minimal invasive surgery)
miscarriage miskraam, spontane abortus B (misval)
miscellaneous gemengd, veelzijdig, diverse
misconduct, scientific ~ het verzinnen, vervalsen of plagiëren
van gegevens tijdens het verwerven, verwerken, ordenen
of rapporteren van wetenschappelijk materiaal E (refers to
fabrication, falsification and plagiarism)
misform, to ~ mismaken, misvormen, verminken
misgiving angstig voorgevoel, gevoel van onbehagen
misidentification of persons onjuiste herkenning van personen
mismatch gebrek aan overeenkomst, wanverhouding
E (cf. match, vaccine mismatch, transplantation)
missed abortion abortus met vrucht die meer dan vier weken
dood is E (retained conceptus)
missed cases ziektegevallen die onopgemerkt blijven
missed delivery/labor vruchtdood na 22e week N (intra-uterine
dood van de vrucht)
missed period amenorroe
missense mutation mutatie waarbij een aminozuur in een
genproduct is veranderd, met gevolgen die variëren tussen
onbeduidend en lethaal
mist nevel, waas
misusage misbruik, mishandeling E (cf. abuse, battered child
syndrome, assault and battery)
MIT (abbr.1) E (=Massachusetts Institute of Technology)
MIT (abbr.2) E (=monoiodotyrosine)
Mitchell’s disease erytromelalgie, acromelalgie
E (=red neuralgia)
mite mijt
mitigate, to ~ verzachten, verlichten, matigen, lenigen
E (=to palliate)
mitigation klachtenvermindering
mito (sl.) aandoening a.g.v. een mitochondriaal defect
E (e.g., LHON, MELAS, MERRF)
mitochondrion mitochondrium
mitogen mitose-inducerende stof, mitogeen
mitosis somatische kerndeling, celdeling, id. E (cf. meiosis)
mitotic figures kerndelingsfiguren
mitral cell tweede-orde neuron dat een integrerende rol speelt
bij de smaak
mitral facies blozend gelaat bij mitralisstenose
mitral stenosis vernauwing van de mitralisklep
mit – mon
mitral valve mitralisklep, bicuspidalisklep
Mitsuda reaction leprominetest
Mittelschmerz (Du.) middenpijn E (cf. eumenorrhea, LMP, PMS,
curse, menotoxin, paramenstrum)
mixed cellularity gemengdcelligheid
mixed gonadal dysgenesis raadselachtig syndroom met gonadale
asymmetrie en mogelijk veroorzaakt door een X-gekoppeld
molecule zoals DAX1 E (cf. Frasier syndrome)
mixed nerve zenuwbundel met afferente en efferente vezels
MLC (abbr.1) E (=myosin light chain)
MLC (abbr.2) E (=mixed lymphocyte culture)
MLCK (abbr.) E (=myosin light chain kinase)
MLD (abbr.) E (=metachromatic leukodystrophy)
MLE (abbr.) E (=maximum likelihood estimator)
MLF (abbr.) E (=myeloid leukemia factor)
Mljet’s disease L (=keratosis palmoplantaris transgrediens);
E (=mal de Meleda)
MLL (abbr.) E (=mixed-lineage leukemia)
mLN (abbr.) E (=mesenteric lymph node; cf. LN)
MLPA (abbr.) E (=multiplex ligation-dependent probe
amplification)
MLST (abbr.) E (=multilocus sequence typing)
MMN (abbr.) E (=multiple mucosal neuroma)
MMP (abbr.) E (=matrix metalloproteinase; cf. gelatinases,
stromelysins)
MMR (abbr.) E (=measles-mumps-rubella)
MMSE (abbr.) E (=mini-mental state examination; cf. FAST, SIB,
GDS, NPI)
MMT (abbr.) E (=mobile medical team; cf. HEMS)
MMTV (abbr.) E (=mouse mammary tumor virus)
MNP (abbr.) E (=superparamagnetic nanoparticle; cf. MAGIC,
FITC)
MNS (abbr.) E (=median nerve stimulation)
MnSOD (abbr.) E (=manganese superoxide dismutase)
mobbing het treiteren, pesterijen op het werk N (leidt tot stress
en ziekteverzuim)
mobile beweeglijk
mobility beweeglijkheid E (cf. motility)
Mobitz (AV) heart block tweedegraads atrioventriculair blok
modality geselecteerde therapeutische aanpak
mode wijze, manier van functioneren, methode
model, experimental ~ proefdiermodel E (cf. remodelling)
modeling (Am.) modelvorming E (cf. modelling (Br.))
moderate gematigd, mild
moderator band plooi voor zenuwbundel in ventrikel, trabecula
septomarginalis
modicum vleugje
modify, to ~ veranderen, wijzigen
MODY (abbr.) E (=maturity-onset diabetes of the young)
Moebius’ disease ophthalmoplegische migraine
Moebius’ syndrome L (=polyneuritis cranialis)
Moeller → Barlow-Moeller syndrome
Moenckeberg’s disease mediasclerose van een arterie
moesin bepaald eiwit geassocieerd met focale adhesies
E (cf. radixin, ezrin)
MOF (abbr.) E (=multiorgan failure; cf. ADMA)
MOG (abbr.) E (=myelin oligodendrocyte glycoprotein)
mogul sign (radiol.) scherp omschreven begrenzing op een
röntgenfoto
Mohr’s syndrome acrocephalosyndactylie type IV
Mohs scale tienpuntsschaalverdeling voor de hardheid van
materialen N (m.b.t. biomaterialen, waarbij diamant = 10 en
talk = 1)
moiety helft, deel, aandeel
moist(y) nattig, vochtig, klam
moisture vocht, vochtigheid
mola invasiva mola hydatidosa maligna
molar mola betreffend (1); kies betreffend (2)
molar tooth kies
152
molars maaltanden, blijvende kiezen, kiezen
mold, to ~ vormgeven (1); beschimmelen (2) E (cf. mould)
molding afgietsel maken, kneden naar bepaalde vorm
molding helmet therapy helmtherapie E (cf. plagiocephaly)
molding of head (obst.) vervorming van foetale hoofd, moulage
N (bij de geboorte)
molds schimmels (1); afgietsels (2)
moldy beschimmeld Br (mouldy)
mole misvormd embryo, mola (1); moedervlek (2)
E (cf. carneous mole, hydatid mole, skin mole, pigmented mole)
molecular dynamics deterministische modelsimulatie van
microscopische, dynamische interacties tussen eiwitten
teneinde fysiologische functies te doorgronden, id.
E (cf. ab initio molecular dynamics)
molecular imaging noninvasieve en tevens kwantitatieve
techniek voor beeldvorming van specifieke macromoleculen
en biologische processen in levende organismen
E (for imaging probes see e.g., FDG and FESP; cf. RLU)
molecular isoforms moleculen die aan elkaar gerelateerd zijn
tijdens de ontwikkeling N (bv. de opeenvolging van embryonaal
hemoglobine, foetaal hemoglobine en volwassen
hemoglobine)
molestation, sexual ~ gedwongen seksueel contact zonder
coïtus E (cf. rape, assault, carnal knowledge)
molimen, molimina (menstrual) maandelijkse
menstruatiebloeding E (cf. LMP, eumenorrhea, menacme,
curse, menotoxin, paramenstrum)
Moll’s gland kleine klier bij de rand van het ooglid
Mollaret’s meningitis kattenkrabziekte E (=benign recurrent
endothelioleukocytic meningitis)
molle → ulcus molle
mollities (cerebral, cerebellar ~) hersenverweking
mollities ossium beenverweking, osteomalacie
molly-dooker (sl.) linkshandig persoon N (m.n. in Australië)
moly bep. mythisch heelkruid
monarticular muscle spier die een enkel gewricht overspant
E (cf. biarticular muscle)
monaural een oor betreffend E (cf. biaural)
Monday fever pneumopathie door inhalatie van een bepaalde stof
Mondor’s disease tromboflebitis van subcutane venen in het
anterolaterale gebied van borst of buik
Monge’s disease chronische anoxie door grote hoogte
E (cf. mountain sickness)
mongolian (pigmented) spot mongolenvlek N (blauwe vlek boven
sacrum bij mongoloïde baby)
mongolism mongoloïde idiotie, id.
moniliasis (obs.) candidiasis, id.
moniliform parelachtig, parelsnoerachtig
monitor beeldscherm
monitor, to ~ vervolgen van een proces, toezien op
monitoring controle op juistheid van invoergegevens bij een
groot bestand E (=auditing; cf. on-site auditing, DSMB, IRB,
coordinating center)
monoarthritis enkelvoudige gewrichtsontsteking
monoarticular een enkel gewricht betreffend
monobactam monocyclisch bètalactam
monoblast voorloper van monocyt, id.
monoblastoma neoplastische monocyten-proliferatie
monochromatism volledige kleurenblindheid
monoclonal een enkele cellijn betreffend, id.
monocular een enkel oog betreffend
monocyte mononucleaire leukocyt, id.
monocytic monocyt betreffend
monocytic leukemia neoplastische monocyten-proliferatie
E (=monocytoma, monoblastoma)
monocytoma neoplastische monocyten proliferatie
monocytosis monocyten in overmaat (aanwezig) in het bloed, id.
monokine boodschappereiwit afkomstig uit macrofaag en
monocyt E (cf. cytokine, lymphokine)
153
monomelic een enkele ledemaat aantastend
monomorphic eenvormig (voorkomend), enkelvoudig
E (cf. polymorphic)
monomorphous cellen van eenzelfde type bevattend
mononeuritis enkelvoudige zenuwontsteking, id.
mononeuritis multiplex afzonderlijke zenuwontstekingen
mononeuropathy enkelvoudige zenuwaandoening
mononuclear phagocyte macrofaag
mononucleosis, infectious ~ klierkoorts, ziekte van Pfeiffer, id.
monoparesis verlamming van een enkel deel, id.
monophonic met één enkelvoudige toon
monoplegia verlamming van slechts een ledemaat, id.
monorch(id)ism toestand met één ingedaalde testis
monosaccharide enkelvoudige suiker, id.
monosomy toestand met enkelvoudig chromosoom
monostotic een enkel bot aantastend
monosymptomatic een enkel symptoom vertonend
monotherapy behandeling met een enkel preparaat
E (opposite of combination treatment)
monotonous eentonig, id.
monovalent eenwaardig, enkelwaardig, id.
monovular eeneiig
monozygotic twins eeneiige tweelingen, id.
monster, monstrosity misgeboorte, foetus die misvormd is, id.
Monteggia fracture fractuur van de ulna met dislocatie van de
radiuskop E (cf. Galeazzi fracture)
Montenegro’s skin reaction intracutane reactie m.b.t.
leishmaniasis
Montezuma’s revenge (sl.) reizigersdiarree E (e.g., visitors to
Mexico)
Montgomery’s gland talgklier in tepelhof
Montgomery’s tubercle borstknobbeltje tijdens de
zwangerschap
mood stemming, humeur
mood stabilizer stemmingsstabilisator
moodiness humeurigheid, zwaarmoedigheid
moon face vollemaansgezicht
moonshine liquor imitatie van alcoholische drank door
toevoeging van methanol of ethyleenglycol E (=illicit liquor;
a distilled spirit made in an unlicensed still)
Mooren’s ulcer ulcus rodens van cornea
Mooser-Neill body Rickettsia mooseri
mope-eyed bijziende
moral entrepreneurs hoeders van de goede zeden
moral panic zedenangst
Morax-Axenfeld diplobacillus Haemophilus duplex
morbid ziek(elijk) (1); ziekte betreffend (2)
morbidity ziektecijfer (1); ziektetoestand (2) E (cf. lethality,
mortality)
morbific ziekte veroorzakend
morbilli mazelen
morbilliform mazelenachtig
morbilloid mazelen N (milde vorm)
Morel-Kraepelin disease dementia praecox
Morel-Moore syndrome hyperostosis frontalis interna
Morgagni(-Stewart-Morel) syndrome hyperostosis frontalis
interna
Morgagni’s appendage/cyst/hydatid appendix testis
Morgagni’s foramen trigonum sternocostale
Morgagni-Adams-Stokes syndrome syncope met hartblok
morgagnian cataract cataract met vloeistof en harde kern
morgan standaard-eenheid van de afstand tusen twee
loci op een genenkaart (1); eenheid van genetische
recombinatiefrequentie (2) E (cf. centimorgan)
Morgan’s spot, de ~ E (=angioma senile); L (=naevus senilis)
morgue (Fr.) gebouw waar men lijken ter identificatie neerlegt, id.
moria ziekelijke neiging om grappen te maken
moribund stervend, zieltogend
morning dipping astmaverergering ’s ochtends rond 4 uur
mon – mot
morning glory disc anomaly aangeboren trechtervormige
uitholling van de achterste oogfundus met inbegrip van de
blinde vlek E (usually unilateral; the pattern resembles the
morning glory flower; cf. PHACE, optic disc coloboma)
Engels-Nederlands
morning sickness ochtendmisselijkheid (1); startstijfheid (2)
morning urine ochtendurine
morning-after pill voorkomen van zwangerschap door hoge
dosis estrogeen E (=postcoital pill)
Moro reflex omarmende reflexbeweging van een pasgeborene
moron zwakzinnige, idioot
morphea, morphoea sclerodermahaard, id.
morpheme kleinste betekenisvolle eenheid bij een taal
morphine bepaald opiumalkaloïd, id.
morphology vormleer m.b.t. organische structuren, id.
Morquio disease autosomaal recessieve aandoening met
o.a. subcutaan oedeem, bilaterale pleurale effusie, ascites,
hydramnion E (=MPS IVA; defect in N-acetylgalactosamine-
6-sulfatase causing increased amniotic fluid keratin sulfate)
Morquio-Brailsford disease mucopolysacharidose type IV
Morris’ syndrome androgeenongevoeligheidssyndroom
Morrison → Verner-Morrison syndrome
Morsier syndrome dysplasie van septum pellucidum en
n. opticus hypoplasie E (=septo-optic dyplasia)
morsus beet
mortality rate sterftecijfer E (cf. moribund, lethality)
Mortensen’s syndrome hemorragische thrombocythemie
mortgage with life assurance levenhypotheek E (cf. life insurance)
mortification gangreen (1); zelfkastijding (2)
mortification versterf E (cf. gangrene)
mortify, to ~ aantasten door gangreen, necrotisch worden
mortise joint enkelgewricht E (=articulatio talocruralis)
Morton’s disease/neuralgia/syndrome/neuroma pijn in de voet door
druk op een zenuw
mortuary rouwcentrum
Morvan’s disease syringomyelie
mosaic bone bot met histologisch beeld van Paget
N (bij osteitis deformans)
mosaic(ism) chromosoomvariëteit bij gelijke zygoot
mosaicism, revertant ~ atypisch fenotype a.g.v. re-expressie
van een deficiënt eiwit E (when an inherited disease-causing
mutation is spontaneously corrected, followed by expansion of the
reverted cell)
Moschcowitz’s syndrome trombotische/trombocytopenische
purpura
moslem moslim E (=muslim)
mosquito muskiet, mug
mosquito forceps kleine arterieklem E (cf. hemostatic forceps)
Moss → Gorlin-Chaudhry-Moss syndrome
mossy cell neurogliacel met veel uitlopers
mossy fiber veelvuldig vertakte zenuwvezel in de cerebellaire
cortex
mossy foot chromoblastomycose
moth-eaten aangevreten als door motten
mother cell cel die zich deelt in nieuwe cellen
mother tongue moedertaal, landstaal, eigen taal
E (cf. household language)
mother yaw primaire laesie bij framboesia
motherhood moederschap
motif bepaalde sequentie van een DNA-structuur
motile beweeglijk
motility bewegingscapaciteit, vermogen tot bewegen
E (cf. amoeboid motion, mobility)
motion sickness kinetose, bewegingsziekte, reisziekte
motoneuron → motor neuron
motor cell motorische cel
motor conduction geleiding langs motorische vezel
motor disturbance verstoring van de motorische functie
motor dysfunction verkeerde motorische functie
motor endplate motorische eindplaat
mot – muc
motor imbalance verstoord evenwicht bij paarsgewijs
samenwerkende spieren
motor impairment gestoorde motoriek
motor incoordination ongecoördineerde motoriek
motor nerve motorische zenuw
motor neuron motorische zenuwcel E (=motoneuron; cf. PMN)
motor nucleus groep van motorische zenuwcellen
motor paralysis verlamming van de motoriek
motor retardation vertraagde ontwikkeling van de motoriek
motor seizure myoclonische kramp, plotselinge spierkramp
motor unit spiervezelgroep met innervatie vanuit een
neuron E (=muscle unit)
motor urgency detrusor-incontinentie
motorial motorisch, beweging veroorzakend
Mott cell plasmacel die bolvormige deeltjes met glycoproteïne
bevat E (=flame cell)
mottled gevlekt, gespikkeld, gestippeld
mottled enamel zebratanden, fluorose
mottled skin plaatselijke huidvlekken E (=mottling)
mottled teeth fluorose, witte vlekken in tandglazuur
mottling (radiol.) onscherp vlekjespatroon op longfoto
E (cf. skin mottling)
mould (Br.) → mold
mounding plaatselijke contractie van beschadigd
spierweefsel E (=idiomuscular contraction, myoedema)
Mounier-Kuhn syndrome bronchiëctasie met sinusitis van
ethmoïd E (=tracheobronchomegaly)
mount, to ~ monteren, preparaat gereed maken
mountain fever tekenkoorts (1); rickettsiose door een teek (2)
mountain sickness hoogteziekte, bergziekte, hypobaropathie
E (=high altitude disease)
mourning reaction rouwreactie
mouse [pl. mice] muis
mouth (sl.) vulva
mouth breathing ademhalen via de mond
mouth floor mondbodem
mouth of uterus baarmoedermond, portio vaginalis (cervicis),
orificium externum uteri, os uteri externum, ostium uteri
(externum), orificium uteri externi (L.) E (vaginal opening of
the uterus)
mouth-to-mouth respiration mond-op-mondbeademing
mouthwash mondwater, mondspoeling, spoeldrank,
gorgeldrankje E (=gargle, collutory)
movable beweegbaar, beweeglijk
movement pain bewegingspijn E (cf. flinging movement)
mover, prime ~ agonist(spier)
Moya Moya disease mojamoja, beeld bij vaatvernauwing van de
carotis
moyamoya disease hypoplasie van beide interne halsslagaders
zonder daarbij ook nog geassocieerde risicofactoren
moyamoya syndrome hypoplasie van unilaterale interne
halsslagader met daarbij ook nog andere welomschreven
afwijkingen
Mozer’s disease myelosclerose
MP (abbr.) E (=matching pursuit)
MPA (abbr.) E (=microscopic polyangiitis)
MPC (abbr.) E (=model predictive controller)
MPE (abbr.) E (=maximum permissible exposure; The level of laser
radiation to which a person may be exposed without hazardous
effect or adverse biological changes in the eye or skin. MPE is
expressed in terms of either radiant exposure (joules/cm2) or
irradiance (watts/cm2); cf. NHZ)
MPL (abbr.) E (=IgM phospholipid)
MPM (abbr.) E (=multiphoton microscopy)
MPN (abbr.) E (=most-probable number procedure; cf. DEC)
MPS (abbr.1) E (=mononuclear phagocyte system)
MPS (abbr.2) E (=mucopolysaccharidosis; cf. Morquio, Sly disease)
MPT (abbr.) E (=mitochondrial permeability transition)
MRC (abbr.) E (=Medical Research Council - in Britain)
154
MRCA (abbr.) E (=MultiResistent Acinetobacter)
MRD (abbr.) E (=minimal residual disease)
MRFIT (abbr.) E (=multiple risk factor intervention trial)
mRFP (abbr.) E (=monomeric red fluorescent protein; cf. RFP,
CFP, YFP)
MRgFUS (abbr.) E (=magnetic resonance imaging-guided focused
ultrasound surgery; cf. leiomyoma)
MRI (abbr.) beeldvorming middels kernspinresonantie
E (=magnetic resonance imaging; obsolete name: NMR; cf. fMRI,
EPR, DTPA, MEMRI)
mRNA (abbr.) E (=messenger RNA)
MRS (abbr.) E (=magnetic resonance spectroscopy; cf. CEST)
MRSA (abbr.) E (=methicillin-resistant S. aureus; cf. MARSA,
MSSA, VRSA)
MRT (abbr.) E (=meniscus regeneration template;
a graft copolymer of type I collagen and an unspecified
glycosaminoglycan; cf. DRT, NRT)
MS (abbr.1) E (=multiple sclerosis; cf. APL)
MS (abbr.2) E (=morphine sulfate)
MSc (abbr.) E (=master of science; cf. MB, MD, PhD)
MSC (abbr.) E (=mesenchymal stem cell; cf. HSC, hMSC)
MS-Dos (abbr.) E (=Microsoft® disk operating system)
MSH (abbr.) E (=melanocyte stimulating hormone)
MSI (abbr.1) E (=magnetic source imaging)
MSI (abbr.2) E (=microsatellite instability)
MSMC (abbr.) E (=myometrial smooth muscle cell)
MSNA (abbr.) E (=muscle sympathetic nerve activity; cf. RSNA)
MSSA (abbr.) E (=methicillin-susceptible S. aureus; cf. MARSA,
MRSA)
MTA (abbr.) E (=medical technology assessment); N (evaluatie of
beoordeling van medische technologieën)
MTBF (abbr.) E (=mean time between failures)
MTHF (abbr.) E (=methyltetrahydrofolate)
MTHFR (abbr.) E (=methylenetetrahydrofolate reductase)
mTOR (abbr.) E (=mammalian target of rapamycin)
MTP (abbr.) E (=metatarsophalangeal)
MTS (abbr.) E (=multicell tumor spheroid)
MTV (abbr.) E (=mamma tumor virus)
MUAP (abbr.) E (=motor unit action potential)
Mucha-Habermann disease parapsoriasis varioliformis,
pityriasis lichenoides et varioliformis acuta E (=acute guttate
parapsoriasis, Wise’s disease)
mu-chain zware keten van IgM E (cf. heavy-chain disease)
muciferous slijm bevattend, slijm afscheidend
mucin slijmstof, mucine
mucinase proteolytisch enzym m.b.t. mucine
mucinosis abnormale mucineafzetting in de huid
mucinosis, follicular ~ L (=alopecia mucinosa)
mucinosis, papular ~ lichen ruber moniliformis
mucinous mucine bevattend
Muckle-Wells syndrome zeldzaam erfelijk syndroom met
urticaria, doofheid en amyloidose E (cf. cryopyrin-associated
periodic syndrome)
mucocele holteverwijding a.g.v. slijmophoping, id.
mucocutaneous slijmvlies en huid betreffend
mucoepidermoid tumor tumor van slijmcellen en
epitheelcellen N (m.n. in speekselklieren)
mucoid degeneration/softening myxoomachtige degeneratie
mucoid otitis media blauw trommelvlies-syndroom
mucolipidosis bepaalde aangeboren metabole stoornis
E (=lipomucopolysaccharidosis)
mucopeptide peptide afgeleid van mucoproteïne
mucoperiosteum slijmvlies dat direct grenst aan het
periost
mucopolysaccharidosis stapelingsziekte m.b.t. bepaalde
stoffen E (cf. Hurler, Hunter, Sanfilippo, Morquio, Scheie)
mucopurulent slijm en etter bevattend
mucormycosis schimmelinfectie van de long veroorzaakt door
Mucor
155
mucosa slijmvlies, id. E (cf. mucus)
mucosa of mouth mondslijmvlies
mucosal lesion slijmvliesbeschadiging
mucosal neuroma syndrome (multiple ~) feochromocytoom met
schildkliercarcinoom E (=MMN syndrome)
mucosanguineous slijm en bloed bevattend
mucositis slijmvliesontsteking
mucous slijmerig, slijm betreffend/afscheidend
mucous colitis slijmvliesaandoening van colon
mucous membrane slijmvlies
mucoviscidosis taaislijmziekte, cystische pancreasfibrose, id.
L (=fibrosis cystica); E (=cystic fibrosis)
mucus slijm E (cf. mucosa, nasal mucus, sputum, saliva)
mud fever modderkoorts
Mueller’s muscle circulaire vezels van de oogspier
muellerian duct ductus paramesonephricus
Muenchausen → baron Von Muenchausen syndrome
Muenchausen by proxy syndroom waarbij een ouder
(doorgaans via misleiding) het eigen kind benadeelt door
het herhaaldelijk en onnodig in het medisch circuit te laten
opnemen E (hinterland of child abuse)
Muenchmeyer’s disease/syndrome exostosis luxurians
MUFA (abbr.) E (=monounsaturated fatty acid; cf. FFA, PUFA,
SFA)
muffled voice gedempte stem E (cf. hoarse)
muffler (sl.) sjaal
muffling demping N (van geluid)
MUGA (abbr.) E (=multigated acquisition)
mulberry moerbeziekleurig
mule spinners’ cancer plaveiselcelcarcinoom van scrotum
veroorzaakt door olie
multi unit smooth muscle individueel geïnnerveerde gladde
spiervezel E (cf. single unit smooth muscle)
multi-action alles in een, met meervoudige werking
multicentric met diverse centra
multiclonal diverse cellijnen betreffend
multiconditional met diverse voorwaarden
multifactorial via diverse factoren
multifocal met diverse centra
multiform veelvormig
multigated meervoudige opnames gedurende een hartcyclus
betreffend E (=multiple gated acquisition; cf. MUGA, gated
SPECT)
multigravida vrouw die drie of meer zwangerschappen had
multihaired met diverse haren
multilobar meerlobbig
multilobed nucleus meerlobbige celkern
multilobular met diverse lobjes
multilocular veelkamerig, met diverse holten
multinodular met diverse knobbels
multinucleated meerkernig, veelkernig
multipara vrouw met meer dan twee voldragen
zwangerschappen
multiparous multipara betreffend
multipennate meervoudig gevederd
multiple veelvoudig, veelsoortig
multiple chemical sensitivity meervoudige chemische
sensitiviteit, volledig allergiesyndroom, omgevingsziekte
E (=MCS)
multiple idiopathic hemorrhagic sarcoma sarcoom van Kaposi
multiple myeloma myelomatose, myeloma multiplex, id.
(=morbus Kahler)
multiple neurofibroma neurofibromatose
multiple partners wisselende partners E (cf. promiscuity)
multiple sclerosis sclerosis multiplex, id. N (pleksgewijze
verharding van hersenen en ruggenmerg)
multiple sensory deficit syndroom met evenwichtsstoornis en
ontregelde propioceptieve sensibiliteit N (a.g.v. minder goed
functioneren van de zintuigen)
muc – mus
multiplication vermenigvuldiging
multiply, to ~ (zich) vermenigvuldigen
multipotential cell cel die zich goed kan differentiëren
multisegmental opgebouwd uit diverse segmenten
Engels-Nederlands
multisystem disease ziekte m.b.t. diverse orgaansystemen
multivariate meer dan een onafhankelijke variabele
betreffend E (cf. bivariate)
mummification uitdrogen en verschrompelen van weefsel
mummified myocardium gebied van het myocard dat gedurende
een lange tijd dode myocyten bevat t.g.v. vertraagde
fagocytose N (dit verschijnsel treedt bv. op bij toediening van
corticosteroïden kort na een infarct)
mummying bedekken van het lichaam m.u.v. het hoofd
mumps bof, parotitis epidemica
mumps orchitis bof orchitis, betrokkenheid van de testis bij de bof
mumu filariasis van zaadstreng
Munchausen → baron Von Muenchausen syndrome
munching voorstadium van kauwen, knabbelen N (evenwel
zonder laterale verplaatsing van spijs door beweging met de tong)
Munch-Peterson encephalomyelitis encefalomyelitis met laesies in
hersenen E (=Redlich’s encephalomyelitis)
Munro microabscess spongiform microabces bij talgklier
mural wand (van een orgaan) betreffend, wandstandig
E (cf. transmural)
murine muis betreffend, rat betreffend
murmur ruisgeluid, geruis (1); hartgeruis (2); vaatgeruis (3);
ademgeruis (4) E (cf. apical systolic murmur, Austin-Flint
murmur, bruit, cardiac murmur, cardiac murmur, Duroziez
murmur, Graham-Steell murmur, harsh murmur, machinery
murmur, nun’s murmur, Still’s murmur, to-and-fro murmur,
twanging string murmur, vibratory string murmur, rale, wheeze)
murmur, groaning ~ ejectiegeruis met muzikale bijklank
E (=vibratory string murmur)
Murphy’s sign ademprobleem bij palpatie van onderste rib
murrain (vee)pest
Murray valley encephalitis Australische encefalitis N (door virus)
murren (obs.) (vee)pest
Murri’s syndrome preseniele vorm van ataxia cerebellaris
muscle atrophy spieratrofie
muscle belly spierbuik
muscle contraction spiercontractie E (cf. idiomuscular
contraction)
muscle cramp spierkramp
muscle diastasis het uiteenwijken van spieren
muscle fatigue spiervermoeidheid E (cf. endurance, Piper
rhythm)
muscle fiber spiervezel, myocyt
muscle flap spierlap
muscle guarding spierverzet tijdens palpatie
muscle head spierhoofd
muscle pain spierpijn
muscle spindle spierspoel(tje)
muscle stiffness spierstijfheid
muscle tenderness spiergevoeligheid bij aanraking
muscle tone spierspanning, spiertonus
muscle tremor onvrijwillige spierbeving
muscle twitch enkelvoudige spiercontractie
muscle unit spiervezelgroep met innervatie vanuit een
neuron E (=motor unit)
muscle wasting spieratrofie E (=atrophy of muscle)
muscle weakness spierzwakte
muscle, heart ~ hartspier E (cf. visceral muscle)
Muscle-Eye-Brain Disease autosomaal recessieve aandoening
met hypotone spierzwakte en oogafwijkingen E (associated
with homozygous mutations in POMGnT1)
muscular defense spierverzet tijdens palpatie F (=defense
musculaire)
muscular ridge spierbalk (je) E (cf. pectinate muscles)
muscular rigidity spierstijfheid
mus – myo
muscular spasm spierspasme
muscular system spierstelsel
muscularization voorzien (zijn) van spierweefsel
musculature spierstelsel, id.
musculofascial spierfascie betreffend
musculoskeletal skeletmusculatuur betreffend
musculoskeletal system bewegingsapparaat
musculoskeletal tissue botweefsel plus kraakbeen en pezen
mushroom pickers’ lung paddestoelenlong N (vorm van
extrinsieke alveolitis)
mushrooming (radiol.) verschijnen van benige uitwassen bij
osteochondromata
mushrooming hip derangement van heupgewricht
E (cf. resurfacing hip prosthesis)
music therapy muziektherapie
musicogenic epilepsy epilepsie geïnduceerd door klanken
E (=musicolepsy)
muslim moslim, mohammedaan
Musset sign, de ~ knikkende hoofdbewegingen synchroon met
de hartslag bij regurgitatie van de aortaklep E (cf. nodding of
the head)
musty onfris, schimmelig, muf
mutant erfelijk zuivere variant, id.
mutation sprongvariatie m.b.t. erfelijk kenmerk, id.
E (cf. premutation, second hit, frameshift, missense, ponit and
silent mutation)
mutilation beschadiging qua vorm, verminking
E (cf. automutilation, infibulation)
mutism stomheid, onvermogen om te spreken E (cf. elective
mutism)
MVA (abbr.) E (=motor vehicle accident)
MVC (abbr.) E (=maximal voluntary contraction)
MVO2 (abbr.) E (=myocardial oxygen consumption)
MVP (abbr.1) E (=mitral valve prolapse)
MVP (abbr.2) E (=major vault protein)
MVPS (abbr.1) E (=mitral valve prolapse syndrome)
MVPS (abbr.2) E (=medical volume performance standard)
MW (abbr.) E (=molecular weight; cf. kDa)
My (abbr.) E (=myopia)
Mya’s disease congenitale dilatatie van het colon
myalgia spierpijn, id.
myalgic encephalomyelitis chronische vermoeidheidsyndroom
E (=Yuppie flu; cf. ME)
myasthenia spierzwakte met snelle vermoeibaarheid
myasthenic crisis spierzwakte met ademhalingsverlamming
N (bij ernstige myasthenia gravis)
myasthenic facies uitdrukkingsloos gezicht
mycelial thread schimmelfilament met daarbij een netwerk
mycelium (L.) [pl. mycelia] thallus van schimmel met filamenten
mycetoma, actinomycotic ~ actinomycose van subcutis, id.
N (door Nocardia soorten)
mycetoma, mycotic ~ maduromycose N (door Ascomycetes en
Deuteromycetes; cf. maduravoet)
mycobacterium balnei disease zwembadgranuloom,
zwembadlupus N (door mycobacterie)
mycosis ziekte veroorzaakt door een schimmel, id.
mycosis fungoides reticulose van de huid met microabcessen
mycotic schimmelziekte betreffend
mycotoxin toxine aanwezig in schimmel, id.
mydriasis verwijding van de pupil, cycloplegie, id.
mydriatic pupilverwijdende stof, cycloplegicum, cycloplegie
veroorzakend (middel), mydriaticum
myelin merghoudende stof in zenuwschede, id.
E (cf. unmyelinated/amyelinated/amyelinic fiber)
myelin sheath mergschede
myelinated merghoudend, gemyeliniseerd
myelination myelinisatie E (cf. unmyelinated fiber)
myelinoclasis, acute perivascular ~ acute gedissemineerde
encefalitis
156
myelinolysis demyelinisatie, myelineafbraak E (=myelinoclasis)
myelitis ruggenmergontsteking (1); osteomyelitis (2)
E (cf. neuroencephalomyelopathy, transverse myelitis)
myeloblast beenmergcel N (cel die myelocyt en leukocyt vormt)
myeloblastic leukemia leukemie met overmaat myeloblasten
E (=acute granulocytic leukemia)
myelocele ruggenmerghernia door een opening in de
wervelkolom, id.
myelocystocele cysteuze ruggenmerghernia door een opening
in wervels
myelocyte granulocytvoorloper, beenmergcel, id.
E (cf. myeloid cell)
myelocytic leukemia leukemie met overmaat granulocyten
E (=granulocytic leukemia)
myelodysplastic syndrome preleukemie, id.
myeloencephalitis ruggenmerg- en hersenontsteking, id.
myelofibrosis vervanging van beenmerg door bindweefsel,
osteomyelofibrose, id. E (cf. osteomyelosclerosis)
myelogenic, myelogenous geproduceerd in het beenmerg
myelogenous leukemia leukemie met overmaat granulocyten
E (=myelocytic leukemia)
myelography radiografie van het ruggenmerg
myeloid beenmerg betreffend, id. (1); ruggenmerg betreffend,
id. (2)
myeloid antigen antigen aanwezig op oppervlakte van leukocyt
met myeloïde differentiatie
myeloid cell cel die lijkt op beenmergcel maar niet afkomstig is
van beenmerg E (cf. TREM)
myeloid leukemia leukemie met overmaat granulocyten
E (=granulocytic leukemia)
myeloid tissue beenmerg E (cf. TREM)
myelolipoma tumor met bloedvormend weefsel en vetweefsel
myeloma tumor bestaande uit beenmergcellen
myeloma cell plasmacel die beenmergcel verdringt
myeloma, multiple ~ plasmacelneoplasma met Bence-Jones
eiwit E (=plasma cell myeloma, myelomatosis, Morbus Kahler)
myelomalacia pathologische verweking van het ruggenmerg
myelomatosis multipele aanwezigheid van myelomen
myelomeningocele spina bifida met uitpuilende meninges
myelomonocytic leukemia leukemie met myeloblasten en
monocyten
myelopathy ziekte van het ruggenmerg, id.
myeloperoxidase peroxidase in leukocyten, id.
myelophthisic anemia anemie met onrijpe erytrocyten en
granulocyten E (=leukoerythroblastic anemia)
myelophthisis functiestoornis van het beenmerg (1); atrofie van
het ruggenmerg (2)
myelopoiesis beenmergontwikkeling (1); myelocytenvorming,
vorming van beenmergcel (2)
myeloproliferative beenmergproliferatie vertonend
myelosclerosis ruggenmergsclerose (1); beenmergsclerose (2)
myelosis tumorvorming van het ruggenmerg (1);
myelocytenproliferatie (2)
myelosis, erythremic ~ hyperplasie van beenmergcellen
myelosuppression onderdrukking van de functie van het
beenmerg
myelotoxic met toxische werking op het beenmerg
myenteric plexus plexus van Auerbach
MYH (abbr.) E (=myosin heavy chain)
myiasis infestatie door vliegenlarven, id.
myoblastoma spiergezwel door myoblastachtige cellen
myocardial hartspier betreffend, id.
myocardial bridge band van myocardiaal weefsel gelegen op een
segment van een epicardiale kransslagader E (a congenital
abnormality typically in a midsegment of the LAD)
myocardial hibernation chronische contractiele disfunctie bij
coronarialijden a.g.v. langdurig perfusietekort E (restoration
of myocardial blood flow results in recovery of function;
cf. stunned myocardium, CAD)
157
myocardial infarction hartinfarct, hartaanval E (cf. stuttering
myocardial infarction)
myocardial ischemia ischemie van de hartspier E (cf. stuttering
ischemia)
myocardiopathy aandoening van de hartspier
myocarditis hartspierontsteking, id.
myocardium hartspier(massa), myocard E (cf. hibernating;
stunned myocardium; mummified myocardium; blighted
myocardium; salvaged myocardium; jeopardized myocardium,
spongiform myocardium)
myocardosis elke ziekte van de hartspier voorzover die niet
wordt veroorzaakt door een ontstekingsproces, id.
myoclonia aandoening met spierkrampen
myoclonus spiercontractie die schoksgewijs gebeurt
myocyte spiercel, spierweefselcel, id. E (=muscle fiber)
myoD gen dat het ontstaan van spierweefsel determineert
E (cf. myogenin, herculin)
myoedema plaatselijke contractie van beschadigd
spierweefsel E (=idiomuscular contraction, mounding)
myoendocarditis myocarditis plus endocarditis
myoepithelial epitheliale gladde spiercel betreffend
myofibril spierfibril, id.
myofibrosis spierdegeneratie waarbij spierweefsel wordt
vervangen door bindweefsel, id.
myofibrositis fibromyositis
myogenic ontstaan in spierweefsel, id.
myogenic response vasoconstrictie als reactie op verhoogde
transmurale druk
myogenin gen dat het ontstaan van spierweefsel determineert
myoglob(ul)inuria spierhemoglobine in de urine, id. E (cf. Haff
disease)
myoglobinemia spierhemoglobine in het bloed
myointimal proliferation overvloedige groei van gladde
spiercellen in de wand van een bloedvat
myokine een cytokine geproduceerd en afgegeven door
skeletspiervezels tijdens het contractieproces E (=interleukin
IL-6)
myokymia herhaalde golven van spiertrekkingen
myokymia, facial ~ spiertrillingen in het gezicht E (=live flesh)
myoma spierweefseltumor
myoma of uterus vleesboom L (=myoma uteri)
myomectomy myoom wegsnijden E (replaces hysterectomy in
case of uterine fibroid tumors)
myomesin eiwit geassocieerd met de M-lijn
myometritis ontsteking van de spierwand van de baarmoeder
myometrium spierwand van de baarmoeder, id.
myonecrosis necrose van spierweefsel N (vaak door Clostridia)
myopathy N (elk type) spierziekte; E (cf. central core disease)
myopericarditis ontsteking van epicard en hartzakje
myopia bijziendheid, id. E (cf. hypermetropia, emmetropia)
myopotential elektrische spanning afkomstig van een spier
myosis pupilcontractie die abnormaal sterk is E (=miosis)
myositis ontsteking van spierweefsel van het skelet
myositis, multiple ~ polymyositis, dermatomyositis
myotactic tastzin bij spier betreffend
myotatic reflex spierrekkingsreflex, proprioceptieve reflex, id.
myotilin gen op chromosoom 5q31 dat codeert voor een eiwit
in sarcomeren E (cf. LGMD type A)
myotomy spier(weefsel) doorsnijden
myotonia spierspasme, spiertonus die verhoogd is
myotonia, atrophica/dystrophica ~ progressieve spierstijfheid met
atrofie
myotonic dystrophy spierspasme met progressieve dystrofie
myotubular myopathy spierziekte a.g.v. afwijking van
spiertubulus
myringa trommelvlies
myringitis trommelvliesontsteking, id.
myringotomy doorprikken van het trommelvlies, id.
myrosinase β-thioglucoside glucohydrolase, id.
myo – nan
myxedema zwelling van de huid met mucineafzetting N (vaak
voorkomend bij hypothyreoïdie)
myxoid slijmachtig
myxolipoma myoom met lipoom
Engels-Nederlands
myxoma tumor bestaande uit slijmsubstantie, id.
myxomatous degeneration myxoomachtige degeneratie, id.
E (=mucoid degeneration, mucoid softening)
myxopoiesis slijmproductie
MZBCL (abbr.) E (=marginal zone B-cell lymphoma)
MZL (abbr.) E (=marginal-zone B-cell lymphoma; cf. MCL)
n
N/A (abbr.) E (=not applicable)
NAA (abbr.) E (=no abstract available; cf. bias, FUTON)
nabothian cysts/glands cysten in follikels van Naboth
N (in de cervix)
nacreous paarlemoerachtig E (descriptive term for bacterial
colonies)
NADH (abbr.) E (=nicotinamide adenine dinucleotide, reduced form)
NADPH (abbr.) E (=nicotinamide adenine dinucleotide
phosphate)
Naegele’s rule regel om bevallingsdatum vast te stellen
N (i.e. laatste menstruatiedatum plus 9 maanden en 7 dagen)
naevus (Br.) moedervlek, huidgezwel met pigmentatie, id.
E (cf. nevus (Am.))
Naga sore ulcus tropicum N (bepaalde vorm)
Nageotte → Babinski-Nageotte syndrome
nail bed nagelbed, lectulus unguis E (=nail matrix; cf. yellow
nail syndrome)
nail biting nagelbijten
nail fold nagelriem
nail plate nagel E (=nail; cf. chromonychia)
nail rim nagelriem E (=cuticle)
nailing pen plaatsen bij een botfractuur
nail-patella syndrome autosomaal dominant nefrotisch
syndroom met dysplasie van nagels en botten
E (=osteoonychodysplasia; OMIM # 161200)
nails, rough ~ wasbordnagels
NAIS (abbr.) E (=non-accidental injury syndrome)
naive niet eerder onderworpen aan een wetenschappelijk
experiment
Najjar → Crigler-Najjar disease/syndrome
naked eye blote oog N (d.w.z. zonder gebruik van optische
hulpmiddelen)
naked-eye inspection onderzoek met het blote oog
N (i.e. zonder visuele hulpmiddelen)
NAME (abbr.) syndrome E (syndrome with nevi, atrial myxoma,
myxoid neurofibroma, and ephelides; cf. LAMB)
Nance-Insley syndrome chondrodystrofie met sensorineurale
doofheid E (=otospondylomegaepiphyseal dysplasia,
Nance-Sweeney chondrodysplasia, OSMED)
NANDA (abbr.) E (=North American Nursing Diagnosis
Association)
nanism, nanosomia dwerggroei, id.
nanog bep. transcriptiefactor van stamcellen
nanoid enamel glazuurlaag die dunner is dan normaal
E (=dwarfed enamel)
nanomachine onderdeel van een organel met afmetingen van
enkele nanometers
nanomedicine toepassing van nanotechnologie t.b.v. preventie,
diagnostiek en behandeling
nap – nec
nape (of the neck) hals, nucha E (=back of the neck)
naphthalene teerkamfer, id. E (=cytochrome P450IA1)
napkin erythema/rash luierdermatitis, luiereczeem
E (cf. sanitary napkin)
NAPS (abbr.) E (=National Auxiliary Publications Service)
narcissist narcist E (cf. rage)
narcolepsy slaapneiging die onbedwingbaar is, id.
naris (L.) [pl. nares] neusgat
narrow forehead smal voorhoofd
narrow pelvic plane kleine apertuur, apertuur van het kleine
bekken
narrowing of artery vernauwing van een slagader
narrowing of joint space gewrichtsspleetversmalling
nasal bifidity mediane neusspleet E (=bifid nose)
nasal bridge neusrug, neusbrug, dorsum nasi E (cf. saddle
nose)
nasal cavities neusholten
nasal conchae neusschelpen, conchae nasales E (distinguish
middle, superior and supreme types)
nasal congestion neusverstopping
nasal douche neusdouche, neusbad, neusspoeling,
collunarium (L.)
nasal mask neusmasker
nasal mucosa neusslijmvlies
nasal mucus snot, uitloop van de neus
nasal obstruction neusverstopping
nasal polyps polyposis nasi
nasal reflex niesreflex
nasal tube neussonde
nasal twang nasale bijklank N (bij het spreken)
nasal vestibulum neusholte N (nl. deel tot limen nasi)
nascent ontluikend, opkomend, ontstaand, geboren worden
nasion middelpunt van de beennaad tussen voorhoofdsbeen
en neusbeen, id. E (cf. basion, prosthion)
nasoendoscopy neusendoscopie
nasogastric feeding tube maagsonde E (cf. Bull’s regime, Ryle’s
tube, gavage)
nasogastric suction maag leegpompen met een slang via de
neus
nasolabial fold/groove/sulcus huidplooi tussen neusvleugel en
mondhoek
nasolacrimal duct neus-traankanaal, ductus nasolacrimalis (L.)
nasopharyngolaryngoscope instrument om bovenste luchtwegen
en farynx te onderzoeken E (cf. rhinoscope)
nasopharyngoscope instrument om via neus of mond de
nasofarynx te onderzoeken E (cf. rhinoscope)
nasopharynx neuskeelholte
natal geboorte betreffend (1); nates betreffend (2)
Natal boil cutane leishmaniasis
natal teeth melktanden, melkgebit, dentes decidui
natality geboortecijfer N (aantal geboorten per tijdseenheid bv.
per jaar)
natatio (L.) zwemmen, drijven
nates billen, clunes, id. E (cf. gluteal region)
National Health Council Gezondheidsraad
native onveranderd, onbewerkt, natief
natural course gebruikelijk verloop N (van een ziekte)
natural family planning anticonceptie op basis van de
temperatuurmethode E (cf. family planning)
natural killer cell lymfocyt die meteen een tumorcel kan doden
nature of a complication aard van een complicatie
nausea misselijkheid, walging, id. E (cf. qualm)
navel umbilicus, navel
navel string navelstreng E (=umbilical cord)
navicular bone (of hand/foot) bootvormig botje (van hand/
voet), id.
Naxos disease bep. zeldzame autosomaal recessieve
genodermatose met ARVC E (with RV dilated cardiomyopathy,
woolly hair and palmoplantar keratoderma)
158
NBB (abbr.) E (=neutral brush border; cf. Hartnup, PIA)
NBC (abbr.) E (=sodium-bicarbonate cotransporter; cf. NHE)
NBD (abbr.) E (=nucleotide-binding domain)
NBF (abbr.) E (=nucleotide binding fold)
NBME (abbr.) E (=National Board of Medical Examiners)
NBS (abbr.1) E (=Nijmegen chromosomal breakage syndrome)
NBS (abbr.2) E (=N-bromosuccinimide)
NBT (abbr.) E (=nitroblue tetrazolium; cf. XTT)
NCBI (abbr.) E (=National Center for Biotechnology Information;
cf. NLM)
NCCT (abbr.) E (=sodium-chloride cotransporter; cf. NKCC)
NCEP (abbr.) E (=National Cholesterol Education Program)
NCHS (abbr.) E (=National Center for Health Statistics)
NCI (abbr.) E (=National Cancer Institute)
NCIC (abbr.) E (=National Cancer Institute of Canada)
NCO (abbr.) E (=non-crossover)
NCTR (abbr.) E (=National Center for Toxicological Research)
NCX (abbr.) E (=sodium ion-calcium ion exchanger; NHE, NBC)
NDE (abbr.) E (=near-death experience)
NDI (abbr.) E (=Nepean dyspepsia index; cf. LDQ)
NDV (abbr.) E (=NewCastle disease virus)
Nd-YAG (abbr.) E (=Neodymium coated Yttrium Argon Garnet;
cf. laser)
NE (abbr.) E (=nuclear envelope)
Neapolitan fever brucellose, Middellandse Zee-koorts
near accident bijna-ongeluk N (cf. bijna-doodervaring)
near death bijna dodelijk ongeval
near point nabijheidspunt (oogh.)
near-death experience bijna-doodervaring
near-drowning minstens 24 uur overleven na ademstilstand bij
onderdompeling
nearest-neighbor analysis zoekmethode betreffende de
expressiepatronen van genen waarbij de relatieve nabijheid
van soortgelijke genen als criterium geldt
nearsightedness bijziendheid
Nebecourt’s syndrome diabetes met dwerggroei en genitale
afwijkingen
nebula corneatroebeling (1); urinetroebeling (2)
nebulin eiwit in sarcomeer met modulerende functie E (cf. titin)
nebulized verneveld, nevelvormig
nebulizer vernevelaar E (cf. jet nebulizer)
necatoriasis ancylostomiasis, mijnwormziekte, id.
neck hals, nucha (L.) E (cf. buffalo neck, bull neck, wry neck,
webbed neck, cervical)
neck face syndrome tijdelijk complex van orofaryngeale
spasmen, spraakstoornis, tachycardie en hypertensie
E (after start of chlorpromazine therapy)
neck of tooth tandhals
neck pain halspijn, nekpijn
neck veins halsvenen, aderen in de hals
neck, ricked ~ dislocatie van een nekwervel
necklace of Casal collier van Casal N (bij pellagra)
necrobacillosis bepaald bloedvergiftigingssyndroom, id.
E (=Lemierre’s syndrome, postanginal septicemia)
necrobiosis lipoidica diabeticorum degeneratie van huidweefsel bij
diabeten E (=Oppenheim-Urbach syndrome)
necrolysis weefselversterf met vervloeiing, id.
necropsy findings obductiebevindingen
necrosis plaatselijk weefselversterf, id. E (cf. apoptosis, AICD)
necrotic pneumonia longgangreen, gangreneuze pneumonie,
id. N (longontsteking met necrose)
necrotizing (membranous) enterocolitis darmnecrose, gangreen
van de darm
necrotizing angiitis periarteriitis/polyarteriitis nodosa
necrotizing pulmonary granulomatosis ziekte van Wegener
necrotizing vasculitis vaatontsteking met necrose
E (→ Wegener, Churg-Strauss, periarteriitis nodosa)
nectin een op immunoglobuline gelijkend adhesiemolecule,
id. E (cf. AJ)
159
needle naald, spicula (L.) E (cf. dirty needle hepatitis,
fine-needle, Gordh needle, hypodermic needle, pins and needles
sensation, touch needle)
needle biopsy aspiratiebiopsie
needle complex organel dat bij een bacterieel pathogeen
verantwoordelijk is voor het injiceren van effectoreiwitten
E (=injectisome)
needle core biopsy (dikke)naaldbiopsie
needle electrode naaldelektrode E (cf. surface electrode)
needle holder naaldvoerder
needle licking likken van injectienaald om het spuiten te
vergemakkelijken E (cf. shooting gallery, street doctor)
needle, blood collecting ~ bloedpunctienaald
needle, exploring ~ proefpunctienaald E (cf. touch needle)
needles → pins and needles sensation
needlestick related injury prikaccident E (cf. ISIPS, FONA)
needling puncteren met een naald E (cf. Gordh needle)
Neelsen → Ziehl-Neelsen stain
NEFA (abbr.) E (=nonesterified fatty acids)
negative → false negative rate, gram-negative
negative predictive value waarschijnlijkheid dat ziekte afwezig is
wanneer de test negatief is
negative pressure onderdruk N (relatieve druk op een bepaalde
plaats)
negative remodeling afname van de doorsnede van de
tunica media van een bloedvat a.g.v. een aanpassing bij
beschadiging
Negri inclusion bodies eosinofiele cytoplasmatische insluitsels
E (→ rabies)
negro [pl. negroes] kleurling, neger E (=black)
negro lethargy Afrikaanse trypanosomiasis
NEI (abbr.) E (=National Eye Institute)
Neill-Dingwall syndrome doofheid met dwerggroei en retina-
atrofie E (cf. Cockayne’s syndrome)
Neisser staining kleuringsmethode voor volutine, id.
E (→ diphtheria)
Neisseria gonorrhoeae gonokok, id.
Nelaton’s line lijn tussen spina iliaca superior anterior en tuber
ischiadicum
Nelson’s syndrome hypofysetumor met ACTH-productie
nemaline myopathy spierziekte met nemalinelichaampjes
N (suggestief voor een overschot aan
tropomyosine)
nematode ronde worm, id.
neoadjuvant therapy pre-operatieve behandeling met
chemotherapie en bestraling N (voorafgaand aan resectie)
neointima nieuwe binnenlaag van een bloedvat, id.
neonatal mortality sterftecijfer m.b.t. eerste levensmaand
E (=neonatal death rate)
neonatal period eerste levensmaand van een baby
neonatal transmission overdracht naar de foetus
neonate pasgeborene, id. E (=newborn, i.e. infant up to four
weeks)
neoplasm, primary ~ nieuwvorming, gezwel, (maligne) tumor
neoplastic angioendotheliosis hemangio-endotheliomatose
neostriatum het fylogenetisch jongste deel van het corpus
striatum (gevormd door nucleus caudatus en putamen), id.
neovascularization nieuwvorming van (bloed)vaten, id.
nephelometry bepaling van de concentratie van deeltjes in een
suspensie m.b.v. een suspensiemeter
nephrectomy nierverwijdering via een operatie, id.
nephrin bep. eiwit in de glomerulaire podocyten van de nier
nephritic abscess nierabces
nephritic calculus niersteen, nefroliet
nephritis nierontsteking, id. E (cf. tubulointerstitial nephritis)
nephritogenic nierontsteking veroorzakend
nephroblastoma nierteratoom, id. E (=Wilms’ tumor)
nephrocalcinosis calciumafzetting in nieren met daarbij
nierstenen
nee – neu
nephrogenic diabetes insipidus vasopressineresistente diabetes
insipidus
nephrogram röntgenfoto van de nier, id.
nephrolith(iasis) niersteen(ziekte/lijden), id. E (cf. staghorn
Engels-Nederlands
nephrolithiasis)
nephrolithotomy insnijden van een nier om een steen te
verwijderen
nephroma nier(weefsel)tumor, nefroom N (Wilms’ tumor is
embryonaal nefroom)
nephron, lower ~ distale tubulus N (van nier)
nephropathy (elk type) nierziekte, id.
nephroptosis nierverzakking, id. L (=ren mobilis)
nephrosclerosis niersclerose, glomerulosclerose, id.
nephrosis nefrotisch syndroom, nefrose E (cf. lipoid
nephrosis)
nephrosis, bile ~ hepatorenaal syndroom
nephrotic syndrome niersyndroom met trias van kenmerken,
id. N (i.e. oedeem met proteïnurie en hypoalbuminemie);
E (cf. CNF)
nephrotoxicity giftige uitwerking op nierweefsel, id.
nephroureterectomy verwijdering van een nier met (een deel
van de) ureter
neprilysin enkefalinase
Nernst potential elektrochemische potentiaal voor een bepaald
ion, id.
nerve bulb motorische eindplaat
nerve cell neuron, zenuwcel
nerve conduction impulsgeleiding langs een zenuwvezel
nerve deafness centrale doofheid E (cf. cochlear nerve)
nerve fiber zenuwvezel
nerve head, optic ~ papilla optica
nerve palsy zenuwverlamming
nerve root zenuwwortel, wortel van een zenuw
nerve root neuritis radiculitis
nerve tract zenuwbaan, bundel zenuwvezels
nerve, medullate ~ merghoudende/gemyeliniseerde zenuwvezel
nerve, optic ~ hersenzenuw II, nervus opticus
nerve, sciatic ~ nervus ischiadicus
nerves zenuwen (1); moed, durf, geestkracht (2)
nerves, cranial ~ hersenzenuwen, id. L (=nn. cerebrales)
nerves, cutaneous ~ huidzenuwen, id.
nervosity zenuwachtigheid, de ‘zenuwen’
nervous collapse/breakdown zenuwinzinking, (psychische)
inzinking E (cf. circulatory collapse, syncope)
nervous diarrhea psychogene diarree
nervous system zenuwstelsel
nervous tension, nervousness zenuwachtigheid, nerveusheid,
nervositeit E (=nerves)
nesidioblastosis hyperplasie van bètacellen van de eilandjes van
Langerhans in alvleesklier, id. E (cf. NIPHS)
nestin ectodermale merker
net knot karyosoom, valse nucleolus
Netherton’s syndrome trichorrhexis invaginata E (=bamboo
spine)
netrin voorstadium van een synaps E (cf. autaptic neuron)
netting netwerk, camouflagenet
nettle rash netelroos, urticaria
Nettleship’s disease urticaria pigmentosa, cutane
mastocytose E (mastocytosis)
network reticulum, rete
Neu-Laxova syndrome autosomaal recessieve aandoening met
o.a. microcephalie, intrauteriene groeibeperking, akinesie,
CNS-afwijkingen, proptose, hypertelorisme, micrognathia,
afgeplatte neus en gapende mond
Neumann’s syndrome (1) congenitale epulis
Neumann’s syndrome (2) pemphigus vegetans
Neumann’s syndrome (3) familiaire dementie
neural achromasia ontkleuring van zenuwen
neural crest neuraallijst
neu – NFF
neural deafness perceptiedoofheid, sensineurale doofheid
neural folds neurale plooien
neural plate neurale plaat
neural tube neuraalbuis
neuralgia zenuwpijn N (zonder uitvalsverschijnselen);
E (cf. red neuralgia)
neuralgiform gelijkend op zenuwpijn
neurasthenia uitputtingsneurose, zenuwzwakte, id.
neuraxis axon (1); centraal zenuwstelsel (2)
neurenteric cyst gastrocystoom
neurilemma(l sheath) schede van Schwann, primitieve schede, id.
neurilemoma, acoustic ~ brughoektumor
neurinoma, acoustic ~ brughoektumor
neurite axon, ascilinder, neuriet
neuritic borderline leprosy dimorfe lepra, id.
neuritis zenuwontsteking met organisch aspect
neuritis, optic ~ oogzenuwontsteking
neuro-avitaminosis zenuwstoornis door vitaminegebrek
neuroblastoma N (maligne) neuroblastentumor, id.
neuroblastoma, olfactory ~ neuroblastoom van neusholten
neurocage ontwikkelomgeving van paryleen voor de groei van
een netwerk van neuronen E (cf. neurowell)
neurocardiogenic syncope vasovagale syncope E (cf. TLOC)
neurocentral joint gewricht tussen corpus en arcus vertebrae
neurocirculatory asthenia hartvaatneurose, hartneurose, id.
neurocritical care medische zorg voor levensbedreigende
ziektebeelden bij neurologische afwijkingen
neurocutaneous disorder neuropathie van de huid
neurocysticercosis cysticercose van de hersenen
neurodermatitis infantum dauwworm, eczema seborrhoicum
infantum
neurodermatitis, disseminated ~ atopisch eczeem
neuroectoderm neuro-epitheel dat hersenen vormt, id.
neuroencephalomyelopathy myelitis met n. opticus neuritis
neuroendocrine zenuwstelsel en hormoonwerking betreffend
neurofibril zenuwuitloper, id.
neurofibrillary tangles cytoplasmatische vezeltjes in zenuwcel
E (also known as ‘tombstone’ of neurons in Alzheimer’s
disease)
neurofibroma benigne tumor van zenuwschede, id.
neurofibroma, multiple ~ neurofibromatose
N (Von Recklinghausen)
neurofibrosarcoma tumor uitgaande van een Schwann-cel
neurogenesis productie van nieuwe zenuwcellen E (notably in
hippocampus)
neurogenic arthropathy artropathie bij neurologische ziekte
neurogenic bladder neurogene (verslapte) blaas
neurogenic ileus paralytische ileus
neuroglia gliacellen
neuroglycopenia chronische hypoglycemie die dermate ernstig
is dat de hersenfunctie wordt bedreigd
neurohemal organ functionele eenheid bestaande uit een
neuron met neurosecretie en een bijbehorend bloedvat
neurohypophysis hypofyseachterkwab, id.
neurolabyrinthitis (Dix and Hallpike) vestibulaire neuronitis
neuroleptic (agens dat een beeld induceert) met symptomen
lijkend op die welke voorkomen bij afwijkingen van het
zenuwstelsel
neuroleptic malignant syndrome idiopathische reactie op een
dopamine agonist, maligne neuroleptische syndroom
E (cf. serotonin syndrome)
neurologic degeneration functieverlies van zenuwstelsel
neurolues syfilis van het centraal zenuwstelsel
neurolysin enzym dat neurotensine afbreekt
neuroma zenuwgezwel, id.
neuromuscular zenuw en spier betreffend
neuromyal neuromusculair
neuromyasthenia, epidemic ~ epidemische spierzwakte en
neurologische afwijking E (=Akureyri’s disease)
160
neuromyelitis myelitis met neuritis E (cf. ascending
neuromyelitis)
neuromyopathy (elk type) zenuwspierziekte, id.
neuron ganglioncel, zenuwcel, id. Br (neurone)
neuronal degeneration achteruitgang van de functie van
neuronen
neuronitis zenuwcelontsteking E (cf. ascending neuronitis/
vestibular neuronitis)
neuropapillitis oogzenuwontsteking, neuritis optica
neuroparalytic zenuwverlamming betreffend
neuropathic constitution predispositie voor zenuwziekte(n), id.
neuropathic peroneal muscle atrophy neurogene spieratrofie van
de peroneus
neuropathic wasting atrofie t.g.v. neurologische aandoening
neuropathy zenuwziekte (van niet-infectieuze aard)
neuropathy, diabetic ~ → diabetic amyotrophy
neuropathy, sensory ~ aandoening van zintuigcellen
neuropeptide Y veelvoorkomend tyrosine-rijk eiwit,
voornamelijk in hypothalamus en limbisch systeem, id.
E (=NPY)
neurophagia destructie van zenuwcellen door fagocytose
neuroprotection nieuwe ontwikkeling binnen de
neurowetenschappen gericht op preventie van secundaire
schade na een primair neurologisch insult
neuroretinitis ontsteking van n. opticus en retina, id.
neurosarcoidosis polyneuropathie bij sarcoïdose
neurosensory zintuigzenuw betreffend
neurosis neurose, bep. psychische aandoening met angst
waarbij het contact met de werkelijkheid behouden blijft
E (cf. anxiety neurosis, aponeurosis, transference neuroses,
trophoneurosis, war neurosis)
neurosis, cardiac/cardiovascular ~ hartneurose, hartvaatneurose
N (=neurocirculatoire asthenie)
neurosurgery chirurgie m.b.t. het zenuwstelsel
neurosyphilis neurolues
neurotic neuroticus (1); neurotisch (2)
neurotoxin zenuwgif, id.
neurotransmitter boodschappermolecule (voor zenuwcel)
neurotropic virus virus met voorkeur voor zenuwweefsel
neurovascular zenuw en bloedvat betreffend, id.
neurowell siliconenputjes waarin zenuwcellen kunnen groeien
en hun axonen een netwerk vormen E (cf. neurocage)
neurulation vorming van de neurale plaat in het vroege
embryo, id.
neutral fats gezuiverde vetten
neutropenia neutrofiele leukocyten qua aantal laag
E (=neutrocytopenia)
neutrophilia neutrofiele leukocyten in aantal verhoogd
nevoid syndrome, multiple ~ basale cellen-naevussyndroom
nevus (Am.) moedervlek, huidgezwel met pigment,
naevus Br (naevus)
nevus cell nevus naevus naevocellularis, melanocyt naevus
nevus flammeus vuurvlek, naevus vinosus, id. E (=port-wine
mark/stain)
nevus, anemic ~ naevus anemicus N (witte huidvlek a.g.v. lokale
hypoplasie van bloedvaten)
new world spotted fever rickettsiose uit ‘spotted fever’ groep
newborn pasgeborene, neonaat
Newcastle’s conjunctivitis/disease pseudovogelpest
newtonian fluid vloeistof waarvan de viscositeit onafhankelijk is
van de stroomsnelheid, id.
nexin eiwit dat een rol speelt bij de bindingen tussen
microtubuli in een axonema
nexus verbindingsplaats tussen cellen met als kenmerk een
gunstige elektrische koppeling E (=gap junction)
Nezelof’s syndrome pure alymfocytose
NF (abbr.) E (=nuclear factor; cf. IKK)
NFAT (abbr.) E (=nuclear factor of activated T-cells)
NFFF (abbr.) E (=near-field to far-field)
161
NG2 (abbr.) E (=neuron-glia antigen 2)
NGF (abbr.) E (=nerve growth factor; cf. LNGFR, FGF, EGF,
PDGF)
NGO (abbr.) E (=non-governmental organization)
NGU (abbr.) E (=nongonococcal urethritis)
NHBCD (abbr.) E (=non-heart-beating cadaver donor)
NHE (abbr.) E (=sodium/hydrogen [proton] exchanger; cf. NBC,
NCCT)
NHEJ (abbr.) E (=nonhomologous end-joining)
NHGRI (abbr.) E (=National Human Genome Research Institute)
NHL (abbr.) maligne lymfoom, kwaadaardige monoklonale
woekering van lymfocyten E (=non-Hodgkin lymphoma;
cf. CD-markers, MALT)
NHLBI (abbr.) E (=National Heart, Lung and Blood Institute)
NHS (abbr.) E (=National Health Service)
NHZ (abbr.) E (=Nominal Hazard Zone)
NIA (abbr.) E (=National Institute on Aging)
niacin vitamine B3 E (=nicotinic acid)
NIAID (abbr.) E (=National Institute of Allergy and Infectious
Diseases)
NIAMS (abbr.) E (=National Institute of Arthritis and
Musculoskeletal and Skin Diseases; cf. NIH)
NIC (abbr.) E (=Nursing Interventions Classification)
niche (biol.) deel van een orgaan waar zich ongedifferentieerde
stamcelpopulaties bevinden
niche (radiol.) nis
nick breuk in keten van DNA- of RNA-molecule
Nicolas-Favre disease L (=lymphogranuloma venereum);
E (=climatic bubo)
nicotinic acid nicotinezuur
nictitating membrane derde ooglid
NIDA (abbr.) E (=National Institute on Drug Abuse)
nidation innesteling, id. N (van bevruchte zygoot)
NIDCR (abbr.) E (=National Institute of Dental and Craniofacial
Research)
NIDDK (abbr.) E (=National Institute of Diabetes and Digestive
and Kidney Diseases)
NIDDM (abbr.) E (=non-insulin-dependent diabetes mellitus;
cf. PNDM, MODY, T1DM)
nidus (L.) [pl. nidi] haard (van ziekteproces) (1); nest (2)
E (cf. focus of infection)
NIEHS (abbr.) E (=National Institute of Environmental Health
Sciences)
Niemann-Pick disease sfyngomyeline stapelingsziekte
night blindness nachtblindheid, nyctalopie
night pain/cry pijn(kreet) tijdens slaap door heupafwijking
night sweat(s)/sweating nachtelijk transpireren
night terror nachtelijke angst tijdens de slaap, pavor nocturnus
(L.) N (niet geassocieerd met een droom); E (cf. day terror)
nightmare nachtmerrie
NIGMS (abbr.) E (=National Institute of General Medical
Sciences)
NIH (abbr.) E (=National Institutes of Health - Bethesda,
Maryland, USA; cf. CIHR)
NIHSS (abbr.) E (=National Institutes of Health Stroke Scale)
Nikolsky’s phenomenon acantholyse door wrijven van de huid
nil niets, nihil
Nil disease glomerulonefropathie met minimale
veranderingen E (=lipoid nephrosis)
nil lesion toestand van normale (epi)dermis
NIMH (abbr.) E (=National Institute of Mental Health)
NIMR (abbr.) E (=National Institute for Medical Research - in
Britain)
NINDS (abbr.) E (=National Institute of Neurological Diseases
and Stroke)
Nine mile (creek) fever Q-koorts
nintendinitis (sl.) acute tendinitis van de infraspinatus
E (repetitive strain injury related to extensive playing with the
video game Nintendo)
NG2 – noc
ninth brain nerve nervus glossopharyngeus
NIOSH (abbr.) E (=National Institute for Occupational Safety and
Health; cf. ICOH)
NIPHS (abbr.) E (=noninsulinoma pancreatogenous hypoglycemia
Engels-Nederlands
syndrome)
nippers nijptang E (cf. rongeur)
nipple tepel, mamilla, papilla mammaria E (cf. guitar nipple,
accessory nipple, supernumerary nipple)
nipple retraction intrekking van de tepel
nipple shield tepelhoedje
NIR (abbr.) E (=near-infrared; cf. UV)
NIRF (abbr.) E (=near-infrared fluorochrome)
NIRS (abbr.) E (=near infra-red spectroscopy)
Nisbet’s chancre bubonuli na ulcus molle
Nissen’s fundoplication maagoperatie volgens Nissen bij reflux
Nissl bodies chromofiele lichaampjes in zenuwcel, id.
niter kaliumnitraat
nitinol legering van nikkel en titanium E (as used in stents)
niton radon
nitrate zout van salpeterzuur, id. E (cf. ISDN)
nitric acid salpeterzuur, HNO3 E (cf. nitrous acid)
nitric oxide stikstofoxide, stikstofmonoxide, NO N (gasvormige
neurotransmitter; cf. stikstofperoxide)
nitrile verbinding die de functionele groep -CN bevat
nitrite zout van HNO2
nitroblue nitroblauw E (cf. NBT-test)
nitrogen (liquid ~) (vloeibare) stikstof, azote (obs.)
nitrogen dioxide stikstofperoxide, stikstofdioxide, NO2-gas
nitrogen monoxide stikstofoxidule, lachgas (N2O)
nitrogen mustard stikstofmosterdgas
nitrogenase complex bacterieel enzymsysteem voor de reductie
van N2 tot ammoniak E (is a reversible complex of two
metalloproteins)
nitrogenous stikstof bevattend
nitroglycerin nitrobaat
nitroso- prefix verwijzend naar de functionele groep -NO
nitrous acid HNO2 E (cf. nitric acid)
nitrous oxide lachgas, stikstofoxidule
nitrovasodilator nitraatverbinding die wordt gebruikt bij de
behandeling van angina E (they possess a nitrate ester bond)
nits neten, eieren van de hoofdluis
NK (abbr.1) E (=natural killer)
NK (abbr.2) E (=neurokinin)
NKA (abbr.) E (=no known allergies)
NKCC (abbr.) E (=Na+K-2Cl cotransporter; cf. NCCT)
NKSF (abbr.) E (=natural killer cell stimulatory factor)
NKT (abbr.) E (=natural killer T)
NLM (abbr.) E (=National Library of Medicine (in Bethesda,
Maryland, USA))
NLS (abbr.) E (=nuclear localization sequence; cf. TMD)
NMD (abbr.) E (=nonsense-mediated decay)
NMDA (abbr.) E (=N-methyl-D-aspartate)
NMR (abbr.) kernspinresonantie, id. E (=nuclear magnetic
resonance; cf. MRI)
NMV (abbr.) E (=net magnetization vector; cf. MRI)
NN (abbr.) E (=neural network; cf. ANN, DNN, FNN)
NNIN (abbr.) E (=National Nanotechnology Infrastructure
Network)
nNOS (abbr.) E (=neuronal nitric oxide synthase; cf. eNOS,
iNOS)
NNRTI (abbr.) E (=nonnucleoside reverse-transcriptase inhibitor;
cf. HIV)
NO (abbr.) E (=nitric oxide; cf. EDRF, eNOS, iNOS, nNOS)
no reflow phenomenon significante reductie van de voorwaartse
coronaire bloedstroom zonder enige blijk van obstructie
E (linked with distal microembolization and microvascular injury
after PCI)
nocardial mycetoma mycose van subcutis veroorzaakt door
Nocardia
noc – non
nocardiosis (Am.) infectieziekte veroorzaakt door Nocardia, id.
Br (=nocardiasis)
nocebo een negatief placebo-effect (bij mensen die vermoeden
een placebo te ontvangen) E (due to negative suggestibility)
noctambulism slaapwandelen
nocturia urine-uitscheiding ’s nachts verhoogd E (=nycturia)
nocturnal angina angina decubitus, nachtelijke angina
nocturnal dyspnea, paroxysmal ~ asthma cardiale
nocturnal enuresis bedplassen N (gedurende de slaap)
NOD (abbr.) E (=nonobese diabetic)
Nod (abbr.) E (=nucleotide-binding oligomerization domain;
Nod1=CARD4 and Nod2=CARD15)
nodal rhythm atrioventriculair ritme, nodaal ritme E (cf. sinus
rhythm)
nodding of head knikkebollen, knikkende hoofdbewegingen
E (cf. Musset)
node knoop, knobbel, nodus E (AV-node, Heberden, lymph,
Osler, Schmorl, sinus)
nodoc anticodon
nodose hair monilethrix E (=beaded hair)
nodosum → amnion/erythema nodosum
nodular knobbelig, nodulair
nodular breaking of the hair clastothrix L (=trichorrhexis nodosa)
nodular lymphoma lymfoom met cellen in groepjes
E (=follicular lymphoma; cf. IPI)
nodular struma struma nodosa
nodular vasculitis (niet-tuberculeus) erythema induratum
nodularity vorming van knobbels
nodulation vorming/aanwezigheid van nodi
nodule knobbeltje, kleine nodus E (cf. sister Mary Joseph’s
nodule)
noggin eiwit dat werkt als een endogene inductor voor
zenuwweefsel (1); gen dat correspondeert met een antagonist
van een morfogenetisch boteiwit (2)
Nogo (abbr.) E (=neurite outgrowth inhibitor; cf. LINGO-1)
noise (white ~) ruis (bestaande uit alle frequenties)
E (cf. chaos, hum, murmur, noy, random walk, SNR, WGN,
ANC)
noise, pink ~ 1/f ruis N (energie-inhoud is gelijk voor elk octaaf)
noise-induced deafness lawaaidoofheid, keteldoofheid
noma waterkanker, gangreneuze stomatitis, id.
non compos mentis geestelijke vermogens afwezig, id.
nonabsorbable suture material niet-resorbeerbaar hechtmateriaal
nonacceptance of transplantation niet aanslaan van
transplantaat E (cf. rejection)
non-A-non-B hepatitis hepatitis C-type, id.
noncardiac niet-cardiaal
noncaucasians oosterlingen, mensen uit de Oriënt
E (=orientals)
noncleaved cell cel zonder delingskern/segmentatie
E (cf. cleaved cell)
non-coapting leaflet het niet (goed) aansluiten van een hartklep
noncolicky koliekvrij
noncommunicating hydrocephalus obstructieve hydrocephalus
noncompaction, myocardial ~ bep. aangeboren hartafwijking
E (due to disorder of endomyocardial embryogenesis)
noncompliance onvoldoende therapietrouw
nondisjunction niet scheiden van chromosomen bij meiose
nonedematous oedeemvrij
nonengagement of head niet indalen van het hoofd N (van de
foetus)
nonflagellar T3S system injectisoom en bijbehorende
substraten E (cf. pathogenicity island)
nonflocculating (radiol.) niet vervlokkend
nonfluent speech langzaam en slecht spreken N (met moeite
tien woorden per minuut produceren)
nongenetic adaptation verandering van het levend organisme
o.i.v. een uitwendige kracht via het adaptief verminderen van
de fysiologische belasting E (=phenotypic adaptation)
162
nonhistone nuclear proteins heterogene groep structuureiwitten
van de celkern E (they include many enzymes and transcription
factors which selectively bind to DNA fragments and govern gene
expression)
nonhomogeneous heterogeen
nonhomozygote heterozygoot, id.
nonimplantation niet innestelen N (van ovum)
noninfectious granulomatous angiitis angitis van het centraal
zenuwstelsel
noninflammatory niet gebaseerd op een ontstekingsproces
N (d.w.z. door degeneratieve of neoplastische verandering)
noninsufflation of fallopian tube infertiliteit t.g.v.
tubaire collaps
noninsulinoma pancreatogenous hypoglycemia
syndrome postprandiale neuroglycopenische
hyperinsulinemische hypoglycemie met nesidioblastose
noninvasive onbloedig, integriteit onaangetast latend
nonlinear niet rechtlijnig, gekromd E (cf. curvilinear, linear,
LET, LISA, NSSP)
nonmaleficence het niet-schaden principe L (=primum non
nocere)
nonmotile bacillus bacil zonder vermogen tot eigen beweging
Nonne-Milroy-Meige syndrome congenitaal lymfoedeem van de
benen E (cf. lymphedema distichiasis syndrome)
nonorganic anorganisch
nonovulation anovulatie, zonder ovulatie
nonparametric pattern recognition patroonherkenningsmethode
die geen voorafgaande kennis maar alleen een omvangrijke
verzameling gegevens vereist
nonpatent fallopian tube tubaire blokkade, tubaire stenose
nonpedunculated ongesteeld, zonder steel
nonphysiological onfysiologisch, voorbij de normale functie
nonpitting edema oedeem zonder putjesvorming
nonpregnant woman vrouw die niet zwanger is
nonprescription drug geneesmiddel dat zonder recept
verkrijgbaar is E (=over-the-counter drug)
nonproductive cough droge hoest E (=dry cough)
nonprotein nitrogen stikstofcomponenten m.u.v. bloedeiwit
nonpruritic jeukvrij, jeukloos
nonpuerperal buiten de periode direct na geboorte
nonreacting pupils lichtstijve pupillen
nonreactive to light lichtstijf, niet reagerend op licht
nonrigid abdomen soepele buik E (cf. abdominal rigidity)
nonseasonal seizoensonafhankelijk E (cf. seasonal)
nonsegmented neutrophil jonge neutrofiel met
ongesegmenteerde celkern E (=band cell, immature
neutrophil)
nonsense mutation mutatie waarbij een nieuw stop-codon
wordt gegenereerd
nonsentient material materiaal dat bij contact geen zichtbare
pijn impliceert
nonseptate ongedeeld, zonder verdeling door septa
nonsexual aseksueel
nonspecialty prescription drug locopreparaat E (cf. orphan drug,
illegal drug, adulterant drug)
nonspecific aspecifiek
nonspherocytic hemolytic anemia favisme, fabisme
E (cf. spherocyte)
nonspore forming bacillus bacil die geen sporen vormt
nonstaining ongevoelig voor kleurtechniek
nonsteroidal zonder steroïden E (NSAID’s)
nonsyncopal attack bewustzijnsverlies van voorbijgaande
aard E (due to trauma, metabolic disturbance or seizure;
cf. TLOC)
nontender ongevoelig, pijnloos
nontoxic struma niet-toxisch struma
nontraumatic atraumatisch (1); niet t.g.v. trauma (2)
E (=atraumatic)
nontropical sprue coeliakie, glutenenteropathie, spruw
163
nonvenereal disease ziekte anders dan m.b.t. geslachtsverkeer
nonwhite kleurling, niet-blanke
Noonan → pseudo-Turner syndrome
NORD (abbr.) E (=National Organization of Rare Diseases)
nordic scabies scabies crustosa, scabies norvegica
norepinephrine (Am.) noradrenaline, id. E (=noradrenalin (Br.);
cf. nephrin)
normoblast kernhoudende erytrocyt, id.
normotension bloeddruk normaal
norovirus Norwalk-gelijkend virus E (may cause the syndrome
called winter vomiting disease)
Norrie’s disease congenitale oculo-acoustico-cerebrale
degeneratie
North American blastomycosis primaire pulmonale
blastomycose E (=Gilchrist’s disease)
North Asian tick-borne fever Siberische/Noord-Aziatische
tekenkoorts
Northern blotting techniek om te bepalen of een specifiek
mRNA in het cytoplasma van een bepaalde cel is
opgehoopt E (=RNA blotting)
Norum’s disease deficiëntie van lecithine-cholesterol-acyltransferase
E (cf. LCAT)
norwegian itch scabies crustosa
NOS (abbr.) E (=nitric oxide synthase; cf. ADMA, eNOS, iNOS,
nNOS, L-NAME, tetrahydrobiopterin)
nose (sl.) penis
nose bleeding bloedneus, neusbloeding E (=nosebleed, epistaxis)
nose deformity neusmisvorming
nose drops neusdruppels
nose job (sl.) rhinoplastie, esthetische neusoperatie
E (cf. bridge of the nose)
nose, bifid ~ mediane neusspleet
nosebleed bloedneus, neusbloeding, epistaxis
nosoagnosia gebrek aan inzicht omtrent het eigen ziektebeeld
a.g.v. een hersenaandoening E (cf. Anton’s syndrome)
nosocomial opgelopen in het ziekenhuis/verpleeghuis
N (infecties betreffend)
nosography systematische beschrijving van ziektebeelden
nosology classificatie van ziektebeelden E (cf. epinosic gain)
nosomania ongefundeerde obsessie aan een bep. ziekte
te lijden, id. E (cf. malingering, Münchausen syndrome,
professional patient, factitious disorder)
nostras, poradenitis ~ venerische lymfklierontsteking met etter
en fistels L (=lymphogranuloma venereum)
nostril neusgat
nostrum geneesmiddel dat met valse of overdreven belofte
wordt aangeprezen E (=quack medicine)
notalgia rugpijn
notch schouder(vormig patroon)
notch filter frequentiefilter dat het ingangssignaal in een smal
gebied volledig onderdrukt E (cf. Wiener filter)
notch, aortic (pressure) ~ incisuur van de arteriële drukgolf
E (=dicrotic notch)
notch, supraclavicular ~ incisura scapulae
notch, suprasternal ~ incisura jugularis
notched lip gespleten lip
notched nuclei getande celkernen
notching schoudervorming, inkeping N (van signaal)
notching nose gekerfde neuspunt
note, percussion ~ toon voortgebracht bij percussie
Nothnagel’s syndrome oftalmoplegie met cerebellaire ataxie
Nothnagel’s vasomotor acroparesthesia vasomotorische perifere
paresthesie
notifiable disease aangifteplichtige ziekte
notified body aangemelde instantie
notochord chorda dorsalis (L.), notochorda N (embryonale
centrale as zich ontwikkelende tot de latere nuclei pulposi)
notochordal process chorda-uitsteeksel
Novy’s relapsing fever L (=febris recurrens); N (door teken)
non – nuc
noxious schadelijk, giftig E (cf. miasma, obnoxious)
noy subjectieve maat voor de waargenomen hoeveelheid
ruis E (cf. noise)
nozzle mondstuk, tuit
Engels-Nederlands
NP (abbr.) E (=nurse practitioner; cf. FNP, GP, PA)
NPH (abbr.) E (=neutral protamine Hagedorn; cf. insulin)
NPI (abbr.) E (=neuropsychiatric inventory; cf. FAST, GDS,
MMSE, SIB)
NPM (abbr.) E (=nucleophosmin; cf. AML)
NPN (abbr.) stikstofcomponenten m.u.v. bloedeiwit
E (=nonprotein nitrogen)
NPO (abbr.) L (=nil per os); E (nothing by mouth)
NPV (abbr.) E (=negative predictive value; cf. PPV)
NPY (abbr.) E (=neuropeptide Y)
NRC (abbr.) E (=National Research Council)
NRF (abbr.) E (=noise reduction factor; cf. ANC, SNR)
NRI (abbr.) E (=norepinephrine-reuptake inhibitor; cf. SRI, SSRI)
NRT (abbr.) E (=nerve regeneration template; cf. DRT, MRT)
NRTI (abbr.) E (=nucleoside reverse-transcriptase inhibitor; cf.
HIV, NNRTI)
NS (abbr.) E (=not significant)
NSAID (acronym) E (=nonsteroidal anti-inflammatory drug)
NSC (abbr.) E (=nonselective cation channel; cf. SAC)
NSCLC (abbr.) E (=non-small cell lung cancer)
NSD (abbr.) E (=normal standard dose)
NSDL (abbr.) E (=National Science Digital Library; cf. NLM)
NSF (abbr.) E (=National Science Foundation)
NSIAD (abbr.) E (=nephrogenic syndrome of inappropriate
antidiuresis; cf. SIADH)
NSOM (abbr.) E (=near-field scanning optical microscopy;
cf. AFM, CLSM, FLIM, SPM, STM)
NSR (abbr.) E (=normal sinus rhythm; cf. RSA)
NSSP (abbr.) E (=nonlinear state-space projection)
NSU (abbr.) E (=nonspecific urethritis)
nt (abbr.) E (=nucleotide)
NTA (abbr.) E (=nitrilotriacetic acid)
NTG (abbr.1) E (=nitroglycerin)
NTG (abbr.2) E (=normal tension glaucoma; cf. LTG)
NTM (abbr.) E (=nontuberculous mycobacteria)
NTP (abbr.) E (=5’-nucleotidase, nucleoside triphosphate)
NTS (abbr.) E (=nucleus of the tractus solitarius)
nubility huwbaarheid
nucha nek E (cf. familial nuchal bleb syndrome, neck, nape)
nuchal hitch (of arm) liggingsafwijking van foetus met arm om
de nek E (cf. translucency)
nuchal muscle nekspier N (cf. halsspier)
nuchal rigidity nekstijfheid E (=stiff neck)
nuchal translucency verhoogde hoeveelheid vocht in het foetale
nekgebied E (ultrasonic finding suggesting fetal chromosomal
abnormalities)
Nuck’s canal processus vaginalis peritonei
nuclear kern betreffend E (cf. anuclear, antinuclear,
internuclear, intranuclear, perinuclear, seminuclear)
nuclear (power) plant kern(energie)centrale
nuclear bag verdikking met kernen in spierspoeltje
nuclear bag fiber kernzakvezeltje N (cf. spierspoel)
nuclear cataract kernstaar, cataracta nuclearis
nuclear chain fiber kernkettingvezeltje
E (cf. muscle spindle)
nuclear division kerndeling
nuclear dust leukocytoclasie E (fragmented nuclei in
polymorphonuclears)
nuclear envelope kernomhulsel N (bestaande uit de complexe
architectuur van de kernmembraan plus de geassocieerde
structuren); E (cf. NE)
nuclear imaging beeldvorming m.b.v. een radioactieve
merkstof E (cf. scintigraphy, Tc)
nuclear lamina laagje van de binnenste celkernmembraan
E (layer is composed of A and B type lamins)
nuc – obl
nuclear layer of retina kernhoudende laag van de retina
nuclear membrane celkernmembraan
nuclear plate equatoriale plaat tijdens celdeling
nuclear receptors superfamilie van receptoren voor talloze
fysiologisch actieve verbindingen E (when activated they form
dimers, bind DNA, and activate transcription of certain target
genes)
nuclear transfer techniek waarbij een somatische celkern
wordt ingebracht in een oöcyt zonder kern N (techniek wordt
gebruikt om te kloneren); E (cf. somatic cell nuclear transfer)
nucleated cell kernhoudende cel
nucleation kernvormingsproces, nucleatie
nucleic acid nucleïnezuur
nucleocytoplasmic celkern en cytoplasma betreffend
nucleolin C23 antigen in de nucleolus, id.
nucleophosmin een bep. multifunctioneel fosfoproteïne in
de celkern, id. E (=NPM; mutation of this gene may cause a
subtype of AML)
nucleoplasm kernplasma, karyoplasma, id. N (i.e. het
protoplasma van de celkern)
nucleoside verbinding waarbij een pentose gehecht is aan een
purine- of pyrimidinebase, id.
nucleosome onderdeel van chromatine ter grootte van 7 nm
en bestaande uit een octameercomplex van twee histonen
omgeven door 146 baseparen DNA E (cf. solenoid)
nucleotide fosforzuurester van nucleoside
nucleotideome verzamelnaam voor alle nucleotides in een cel, id.
nucleus celkern, karyon (1); groepje zenuwcellichamen
gelegen in het CZS (2) E (cf. anuclear) (ad 2: cf. APTN,
DMNX, bulbar nucleus, EW, HVM, INC, LGN, MGN, NRC,
NTS, PB(N), PVN, red nucleus, SCN, STN, TRN, VIM, VMN,
VPM, ganglion)
nucleus of vagus nucleus ambiguus
nucleus vestibularis eindkern van n. vestibulocochlearis
nucleus, bulbar ~ nucleus in medulla oblongata
nude mouse bep. haarloze muis geboren met congenitale
afwezigheid van de zwezerik E (=nu nu mouse)
NUG (abbr.) E (=necrotizing ulcerative gingivitis)
null type of leukemia E (common type leukemia)
nulligravida vrouw die nooit zwanger is geweest, id.
nullipara vrouw die nooit een kind heeft gebaard, id.
E (cf. nulligravida)
nulliparity situatie van geen kind te hebben gebaard
numbness gevoelloosheid bij aanraking
numerator teller (van een breuk)
nummular dermatitis/eczema kokkeneczeem, dermatitis
nummularis
nun’s murmur bromtolgeruis, anemisch hartgeruis
nuns’ knee bursitis van de knie
nuRD (abbr.) E (=nucleosome remodeling)
nurse verpleegster E (cf. LPN, NP, RN, male nurse, NANDA,
NIC, practice nurse (Br.), UNLS)
nurse one’s illness, to ~ uitzieken
nurse practitioner verpleegster die bevoegd is om eenvoudige
kwaaltjes te diagnosticeren en behandelen E (=NP; cf. FNP,
GP, PA, practice nurse)
nurse, wet ~ voedster, min
nursery neonatologie (verpleeg)afdeling, kinderkamer (1);
crèche, kinderdagverblijf (2)
nursery school peuterklas E (cf. day nursery)
nursing verpleging van zieke (1); borstvoeding geven, zogen
van kind (2)
nursing bottle zuigfles
nursing home (facility) verpleeghuis, verpleeginrichting
nursing home physician verpleeghuisarts
nut (sl.) testis (1); domoor (2)
nutation (1) hoofdbewegingen (die schokkend en toevallig zijn)
nutation (2) verandering van de oriëntatiehoek van een
spinvector E (in MRI due to an RF-signal)
164
nutmeg liver nootmuskaatlever
nutraceutical (food/supplement) voedingsmiddel waarvan
wordt aangenomen/beweerd/vastgesteld dat het een
geneeskrachtige werking bezit
nutrient voedingsstof, id. E (cf. macronutrient, micronutrient,
RDA)
nutrient artery slagader die pijpbeen bedient
nutrient foramen doorgang in het beenmerg voor een slagader
nutrigenomics wetenschap die zich bezighoudt met de relatie
tussen dieet en genoom
nutritional deficiencies voedingstekorten E (cf. infant nutrition)
nutritional status voedingstoestand E (cf. cacotrophy)
NYAS (abbr.) E (=New York Academy of Sciences; cf. PNAS)
nyctalopia nachtblindheid E (=night blindness)
nycturia nycturie, urineren m.n. ’s nachts E (=nocturia)
NYHA (abbr.) classification indeling van hartpatiënten in vier
groepen op basis van pompfunctie E (=New York Heart
Association)
Nyhan → Lesch-Nyhan syndrome
nymphae labia minora
nymphal stage larvestadium van insecten
nymphitis ontsteking van labia minora
nymphomania abnormaal en onbeteugeld seksueel verlangen
bij de vrouw, manziekte E (cf. satyriasis)
Nyquist frequency laagst toegestane bemonsteringsfrequentie
van een signaal, id. E (cf. aliasing)
nystagmus oogbeving, oogbolsiddering, oogsiddering, id.
o
oasthouse (urine) disease eesthuisurineziekte N (stoornis van
aromatisch aminozuur-metabolisme)
oat cell carcinoma havercel (long)carcinoom E (=small cell
anaplastic cancer; cf. NSCLC)
oath of Hippocrates eed van Hippocrates
oath of secrecy zwijgplicht E (cf. pledge of secrecy)
Obal’s syndrome voedingsamblyopie E (=camp eyes)
obduction sectie, autopsie
Obermeier’s relapsing fever febris recurrens N (Europese
variant)
obese dik, zwaarlijvig E (with BMI > 30.0 kg/m2)
obesity vetzucht, obesitas, adipositas E (cf. facial obesity,
centripetal obesity)
obesity paradox niet-beredeneerbare constatering dat de
prognose van hartfalen bij lage ejectiefractie gunstiger is bij
een hoge lichaamsmassa
obesity, severe ~ overgewicht met BMI > 35 kg/m2
E (cf. centripetal obesity)
object voorwerp E (cf. transitional object)
objectives of an investigation doelstellingen van een studie
obligate noodzakelijk(erwijs), niet-facultatief
oblique lie (before labor) dwarsligging/schouderligging
E (in utero)
oblique neck scheve nek
obliterans dichtgroeiend en verschrompelend → bronchiolitis,
pericarditis, thromboangiitis, BOOP
obliterating pulmonary endarteritis endarteriitis van de long door
dichtgroeien
obliteration of a lumen schrompelen en dichtgroeien van een
holte
obliterative vascular disease vaataandoening resulterend in
destructie van de bloedvaten
165
oblongata verlengde merg, medulla oblongata
obnoxious aanstotelijk (1); onaangenaam (2) E (cf. noxious)
Obrinsky’s syndrome aangeboren buikspierdeficiëntie
obscuration verduistering, scotoom, id. E (cf. arcuate,
paracecal, cecocentral, Seidel scotoma)
obscure cardiomyopathy of Africa duistere Afrikaanse
cardiomyopathie
observance naleving (van regels/richtlijnen)
observation waarneming met bijbehorende constatering
observation for acute complications toezicht houden op acute
complicaties
observe signs for rupture, to ~ opletten m.b.t. tekenen voor een
ruptuur
obsessive personality bezetene, bezeten persoonlijkheid
obsessive-compulsive dwangmatig, anancastisch, id.
E (cf. anankastic personality disorder)
obsessive-compulsive neurosis dwangneurose
obstetric liver necrosis levernecrose tijdens de zwangerschap
obstetrics verloskunde, obstetrie E (tocology)
obstinacy hardnekkigheid, koppigheid
obstinate constipation hardnekkige obstipatie E (=obstipation,
intractable constipation)
obstipation hardnekkige vorm van obstipatie
E (cf. constipation)
obstructed labor indaling blijft uit bij goede contractie
obstruction icterus afsluitingsicterus E (=obstructive jaundice,
mechanical jaundice)
obstruction ileus mechanische darmobstructie
obstruction of intestines darmafsluiting, mechanische ileus
E (=bowel obstruction, intestinal obstruction)
obstruction of nose neusverstopping, verstopte neus E (=nasal
obstruction)
obstructive jaundice stuwingsicterus E (=mechanical jaundice)
obtundation sufheid, versuftheid
obtunded versuft
obturator schijf/plaat die een opening afsluit
obturator hernia hernia door foramen obturatum
Occam → Ockham’s razor
occasional(ly) incidenteel, af en toe
occipital achterhoofd betreffend
occipital bone achterhoofdsbeen, os occipitale
occipitoposterior position achterhoofdsligging N (kindsligging
met achterhoofd naar achteren)
occipitosacral position (obst.) hoge rechtstand met achterhoofd
aan achterkant
occludin bep. 65 kDa membraaneiwit dat werkzaam is bij de
epitheliale zonula occludens E (multigene family encoding
four-transmembrane domain protein components of tight
junctions; cf. claudin)
occlusal attrition afslijting van kauwvlakken van kiezen
E (=occlusal teeth wear)
occlusion of venous branch afsluiting van veneuze tak
occlusion, dental ~ beetrelatie N (verhoudingen tussen
kauwvlakken van kiezen)
occult blood in feces (aanwezigheid van) chemisch bepaald
bloed in de ontlasting E (=guaiac positive stools; cf. FOBT)
occupational acne eruptie van puistjes a.g.v. een beroep
occupational disease beroepsziekte
occupational health arbeidsgeneeskunde
occupational medicine bedrijfsgezondheidszorg
occupational risk beroepsrisico N (t.a.v. ziekten); E (cf. PEL,
OSHA)
occupational therapy bezigheidstherapie, arbeidstherapie
E (=OT)
OCD (abbr.1) E (=occupational cervicobrachial disorder; this
term is used in Japan and Sweden, and identical to RSI, CTD,
WRULD)
OCD (abbr.2) E (=obsessive-compulsive disorder)
ocellate(d) met oogvormige vlekken
obl – odo
ochlophobia ziekelijke vrees voor mensenmenigten
ochronosis pigmentafzetting t.g.v. tyrosine, id.
Ochsner-Sherran treatment conservatieve therapie bij
appendicitis N (bepaald type behandelingsmaatregelen)
Engels-Nederlands
Ockham’s razor diagnostisch principe waarbij een enkele ziekte
alle waargenomen verschijnselen verklaart E (=Occam’s razor)
OCR (abbr.) E (=optical character recognition)
OCT (abbr.1) E (=oxytocin challenge test)
OCT (abbr.2) E (=optical coherence tomography)
OCTN (abbr.) E (=organic cation transporter)
octogenarian patiënt die ouder is dan 80 jaar
ocular oogglas van een kijker, oculair (1); het oog betreffend (2)
E (cf. eyepiece)
ocular apraxia stoornis bij het uitlezen van het gezichtsveld
E (cf. Balint’s syndrome)
ocular cleft coloboma, coloboom
ocular clonus trekkingen van de oogspieren
ocular cup oogbeker E (cf. optic cup)
ocular globe oogbol E (=ocular bulb)
ocular hypertension intraoculaire drukverhoging
ocular movement oogbeweging E (cf. VOG)
ocular muscle oogspier
ocular myopathy oogspierdystrofie
ocular pain oogpijn, pijn in het oog E (=eye pain)
ocular palsy/paralysis verlamming van de oogbewegingen
ocular paresis blikparese
ocular proptosis exophthalmus, proptosis bulbi
E (cf. ecchymotic proptosis of orbital region)
ocular speculum ooglidhouder, ecarteur, tenaculum
ocular symptoms oogklachten
oculist oogarts, arts die oogziekten behandelt
oculoarticular → Reiter’s disease
oculoauriculovertebral → Goldenhar’s syndrome
oculocephalic reflex reflexmatige beweging van de oogbol bij
plotselinge rotatie van het hoofd E (measured to evaluate
vestibular pathologies in dizziness)
oculocerebrorenal → Lowe’s syndrome
oculocraniosomatic → Kearns-Sayre syndrome
oculocutaneous syndrome → Vogt-Koyanagi(-Harada)
syndrome
oculodentodigital dysplasia → Gillespie’s syndrome
oculo-ectodermal syndrome combination of aplasia cutis
congenita, epibulbar dermoids, and macrocephaly
oculoglandular tularemia tularemie met primair conjunctivitis
oculogyria rotatielimiet van de oogbol
oculogyric disturbance deviatie van de oogbeweging
oculomotor nerve hersenzenuw III L (=n. oculomotorius);
E (=third cranial nerve)
oculopharyngeal muscular dystrophy erfelijke oogaandoening
met op latere leeftijd ptosis en dysfagie a.g.v. een mutatie op
chromosoom 14q11 E (cf. Taylor’s syndrome, PABPN1)
oculourethroarticular → Reiter’s disease
OD (abbr.1) rechteroog L (=oculus dexter)
OD (abbr.2) overdosis E (=overdose)
OD (abbr.3) E (=optical density)
OD (abbr.4) E (=Doctor of Optometry)
ODD (abbr.) E (=oxygen-dependent degradation)
Oddi’s sphincter m. sphincter ampullae hepatopancreaticae
odds (stat.) verhoudingsgetal berekend via P/(1-P) E (where P
is the probability of an event)
odds ratio risicoschatting berekend met (1-Pj).Pi/(1-Pi).Pj
N (waarbij Pi en Pj de kans op respectievelijk gebeurtenis i en j)
Odelberg’s disease juveniele osteochondrose van het bekken
ODN (abbr.) E (=oligodeoxynucleotide; cf. IS)
odontalgia kiespijn, tandpijn, id.
odontexesis polijsten en reinigen van de tanden
N (handelingen verricht door of namens een tandarts)
odontoclasis tandbreuk, breken van een tand/kies
N (t.g.v. trauma)
odo – on-l
odontolith tandsteen, tandaanslag, id. E (=dental calculus,
tartar)
odontologist tandarts E (=dentist)
odor (Am.), offensive ~ geur die onaangenaam/kwalijk is
Br (odour)
odynophagia slikpijn (tijdens het eten), dysfagie, id.
E (cf. dysphagia)
OE (abbr.) E (=opto-electronic)
OEA (abbr.) E (=oleylethanolamide - a fatty acid)
oedema (Br.) oedeem Am (edema)
oenology (Br.) wetenschap omtrent wijn
oenomania (Br.) delirium tremens
OER (abbr.) E (=oxygen enhancement ratio)
oesophagus (Br.) slokdarm, id. Am (esophagus)
oestriasis myiasis door besmetting met Oestrus ovis
E (=estriasis)
off-effect spanningspiek in ERG als het licht uitgaat
offensive smell onaangename geur, stank
office (doctor’s ~) spreekkamer, kantoor van een dokter
office blood pressure measurement spreekkamerbloeddrukmeting
office hypertension hoge bloeddruk bij bepaalde patiënten en
alleen voorkomend tijdens doktersbezoek E (=white coat
hypertension)
office visit spreekuurbezoek
officinal geneeskrachtig (1); aanwezig in een apotheek (2)
offset potential compensatiespanning
offspring nakomeling(en), nakomelingschap
Ogawa serotype bepaald serotype van cholerabacterie
Ogilvie’s syndrome sympaticotonische colonobstructie
ogive grafiek van cumulatieve verdeling, ogief
Oguchi’s (retina) disease erfelijke nachtblindheid
Ohara’s disease tularemie, id.
OHC (abbr.) E (=outer hair cell; cf. stereocilia, IHC, pRb)
OHRP (abbr.) E (=Office of Human Research Protections)
oidiomycosis meningitis Candida meningitis (obs.), id.
oil, distilled ~ etherische olie, oleum volatile
oil, fish ~ traan(olie)
oil, mineral ~ vloeibare koolwaterstoffen van petroleum
oil, vegetable ~ plantaardig(e) olie/vet
ointment zalf(je), smeersel
ointment, eye ~ oogzalf E (=eye cream)
OKT3 (abbr.) bepaald monoclonaal antilichaam gebruikt als
immunosuppressivum bij transplantatie
OLB (abbr.) E (=open lung biopsy)
olecranarthritis ontsteking van het ellebooggewricht, olenitis, id.
olecranon ellepijpshoofd, boveneind van de ulna, id.
oleic acid oliezuur
olfactory aura voorbijgaande geurhallucinatie in beginstadium
van epileptische aanval E (cf. uncinate fit)
olfactory loss reukverlies, verlies van de reukzin
olfactory nerve hersenzenuw I, n. olfactorius E (=first brain
nerve)
olfactory neuroblastoma esthesioneuroblastoom, id.
olfactory placode structuur van het ectoderm waaruit zich de
neus ontwikkelt
oligemia (radiol.) bloedflow verlaagd blijkens de grootte van de
vaatdiameter
oligidria zweetafscheiding onvoldoende E (=oligohydrosis)
oligo(zoo)spermia spermatozoa in semen qua aantal gering
oligoarthritis gewrichtsontsteking op weinig plaatsen
oligoarticular enkele gewrichten betreffend, id.
oligoclonal banding bandvorming t.g.v. enkele cellijnen
E (cf. monoclonal, polyclonal)
oligocythemia bloedcellen in aantal verlaagd, id.
oligodendrocyte oligodendrogliacel, id.
oligodontia tanden en kiezen in aantal te gering, id.
N (voorkomend als aangeboren afwijking)
oligohydramnios vruchtwater qua volume te gering, id.
oligohydrosis zweetafscheiding tekort, oligohidrosis
166
oligomenorrhea menstruatie met gering bloedverlies N (dan
wel optredend met grote tijdsintervallen)
oligonucleotide korte polymeer van DNA of RNA, id. N (wordt
gesynthetiseerd om studies uit te voeren naar genexpressie en
genfunctie)
oligophrenia zwakzinnigheid, mentale deficiëntie, id.
N (verzamelnaam voor idiotie, imbeciliteit en debiliteit)
oliguria urine-uitscheiding qua volume te laag, id. N (d.w.z.
tussen 100 en 400 ml. per etmaal)
oliguric liver failure leverziekte door vasoconstrictie in de nier
olisthesis verplaatsing N (van een wervel); E (=slipping)
olivary body olijfvormige zwelling bij het verlengde merg
E (=oliva, olive)
Oliver-Cardarelli sign pulsatie van trachea bij aorta-aneurysma
olivopontocerebellar trias van oliva, pons en cerebellum
betreffend, id.
Ollier’s disease chondrodysplasie, dyschondroplasie
Olszewski → Steele-Richardson-Olszewski syndrome
omalgia schouderpijn, id. E (cf. scapulalgia, scapulodynia)
omen voorteken, aanwijzing dat iets volgt
Omenn’s syndrome eczemateuze huidafwijkingen met
lymfadenopathie en immuundeficiënties bij pasgeborene
E (a missense mutation of at least one RAG allele; variant of SCID)
omentum buikvliesplooi, peritoneumplooi, id.
OMIM (abbr.) E (=Online Mendelian Inheritance in Man)
ominous onheilspellend (1); voorspellend (2)
omitis schouderontsteking
omphalitis navelontsteking, id.
omphalocele navelstrengbreuk, exomphalos, id.
omphalolith navelsteen E (=omphalith, omphalokeratolith,
umbilical stone; cf. umbilical cholesteatoma, melanoma)
omphalomesenteric duct → umbilical duct
omphalorrhagia in newborn navelbloeding bij pasgeborene, id.
Omsk hemorrhagic fever hemorragische koorts veroorzaakt
door antropoden
oncocyte epitheelcel gekarakteriseerd door aanwezigheid
van veel mitochondria, id. N (voorkomend in schildklier,
bijschildklier, speekselklieren, alsmede in benigne en maligne
gezwellen in diverse organen)
oncocytic tumor maligne tumor bestaande uit
mitochondriarijke cellen E (=oncocytoma)
oncofetal antigen genproduct dat tot expressie komt gedurende
de foetale ontwikkeling, maar dat (bij volwassenen) ook door
bepaalde kankercellen geproduceerd kan worden
E (cf. AFP, CEA)
oncogen(e) gen dat actief de maligne celgroei bevordert
E (=transforming gen; cf. immortalizing oncogene)
oncogenetic vormingsproces en productie van tumoren/
neoplasmata betreffend
oncogenic stimulus kanker/tumor verwekkende prikkel
oncogenic virus RNA-virus dat tumoren veroorzaakt
oncogenous swelling zwelling t.g.v./vanuit een tumor
oncolysis destructie van (maligne) tumorcellen, id.
oncoma tumor
oncoprotective beschermend tegen (het ontstaan van) kanker
E (cf. neuroprotection)
oncosis formatie van multipele tumoren
oncosphere coracidium, lintwormlarve, id.
oncotic pressure colloïd-osmotische druk van een vloeistof
oncovin vincristine, id.
Ondine’s curse centraal apneusyndroom
oneirophrenia schizofrenie met amnesie en hallucinatie
one-sided test enkelzijdige toets N (in de statistiek)
onion-peel appearance schilstructuur, (voorkomend in)
concentrische lagen
Onishi → Takayasu(-Onishi) disease
on-line data processing gegevensverwerking die rechtstreeks
plaatsvindt N (d.w.z. van signaalbron onmiddellijk naar
analyseapparaat)
167
Ono’s symptom/sign hoesten optredend onmiddellijk na
slikken N (suggestief voor broncho-oesofageale fistel)
on-site auditing vergelijken van originele patiëntengegevens
met de verstrekte informatie op invulformulieren bij een
klinisch onderzoek E (cf. trial, auditing, DSMB, IRB)
onychauxis nagelhypertrofie, verdikte nagelplaat
onychia nagelbedontsteking, onychitis
onychia lateralis → paronychia
onychocryptosis dwangnagel, nij(d)nagel, unguis incarnatus, id.
E (=hang nail)
onychodermal band (of Terry) bepaalde dwarsverlopende zone van
de nagelplaat
onychogryposis ramshoornnagel N (klauwachtige verkromming
van de nagels)
onycholysis nagelloslating, scheiding van nagelbed
onychomycosis schimmelnagel, kalknagel a.g.v. schimmel,
dermatofytische onychia, tinea unguium E (=onychia
parasitica)
onychophagia nagelbijten, id. E (=nail biting)
onychorrhexis longitudinale streepjes op het nageloppervlak
N (vaak voorkomend bij mensen ouder dan 30 jaar)
onychotrophia, onychotrophy voeding van de nagels
oophoritis ovariumontsteking, id.
oozing nattend, dragend (van een wond), sijpelend,
haemostaxis E (=weeping; cf. exude, ichor)
OP (abbr.) E (=outpatient; cf. IP)
opacification of lens vertroebeling van de ooglens, cataract
opacity (radiol.) schaduw, opaciteit
opacity of cornea corneatroebeling
opacity of lens cataract, lenstroebeling
opaque ondoorschijnend, weinig licht doorlatend
OPC (abbr.) E (=oligodendrocyte precursor cell)
OPD (abbr.) E (=outpatient department)
open angle glaucoma open kamerhoekglaucoom
open chest preparation open thorax diermodel
open label run-in study procedure waarbij evaluatie van een
geneesmiddel afhangt van de voorselectie waarbij alleen
mensen meedoen die de stof verdragen
open reading frame → ORF
open-heart surgery operatie aan het geëxposeerde hart met
gebruik van een hart-longmachine
opening of stomach, anterior ~ pylorus, sphincter van de
maag
opening snap (of mitral valve) hartgeluid (met een hoge toon) na
de tweede harttoon
open-lung biopsy thoraxopening t.b.v. een biopt
operating point werkpunt E (cf. line of action)
operating room operatiekamer, OK E (abbr. OR)
operative trauma trauma ondergaan tijdens de operatie
operon systeem van erfelijke eenheden op een chromosoom, id.
E (cf. cistron)
OPG (abbr.) E (=osteoprotegerin)
ophiasis alopecia areata, pelade (Fr.), haaruitval met
geslingerde haargrens, id. L (cf. effluvium)
ophthalmia oogontsteking, oftalmie
ophthalmic oog betreffend
ophthalmic migraine migraine met voorbijgaande
visusstoornis
ophthalmicus, herpes zoster ~ dermatitis van ooglid door herpes
zoster
ophthalmocele exophthalmus
ophthalmologist oogarts
ophthalmology oogheelkunde, id.
ophthalmoneuromyelitis gedissemineerde myelitis met neuritis
van de n. opticus E (Devic’s disease)
ophthalmoparesis, external ~ paralyse van de extraoculaire
spieren
ophthalmopathy N (ieder type) oogziekte
ophthalmophthisis oogbolschrompeling, phthisis bulbi
Ono – opt
ophthalmoplegia, internal c.q. external ~ oogspierverlamming
(interne c.q. externe)
ophthalmoplegic migraine migraine met oogspierverlamming
ophthalmoptosis uitpuilen van het oog, exophthalmus
Engels-Nederlands
ophthalmoscopy oogspiegelonderzoek, funduscopie, id.
opiate opiumhoudende stof, id. N (een pijnstillend en
slaapverwekkend middel)
opisthorchiasis leverbotbesmetting, id.
opisthotonos, opisthotonus tetanische kramp van de rugspieren,
boogstand van de rug, id. Fr.(=arc de cercle)
Opitz’s disease chronische stuwingssplenomegalie
Oppenheim → Ziehen-Oppenheim disease
Oppenheimer’s disease amyotonia congenita, myatonia
congenita
Oppenheim-Urbach disease/syndrome necrobiosis lipoidica
diabeticorum
opportunistic infection gelegenheidsinfectie, id. N (door
micro-organismen die normaal weinig pathogeen zijn)
opposite side contralateraal
opposition verzet, tegenstand (1); plaatsing van duim tegenover
vingers van dezelfde hand (2)
oppression (of the heart) benauwdheid i.v.m. het hart,
beklemdheid (in de hartstreek)
OPS (abbr.) E (=organic psychic syndrome)
opsin opsine N (een eiwit van rhodopsine)
opsoclonia, opsoclonus onregelmatige en herhaalde
oogbewegingen E (=eye dancing); N (bv. als paraneoplastisch
verschijnsel)
opsonin opsonine N (antilichaam dat fagocytose
vergemakkelijkt)
opsonize, to ~ behandelen met opsoninen, ‘lekker maken’
optic (nerve head) pit congenitale anomalie gekarakteriseerd
door een focale depressie van het temporale deel van de
blinde vlek E (autosomal dominant transmission; 85% is
unilateral, frequency 1 to 11,000; some 50% develop non-
rhegmatogenous serous macular detachments)
optic ataxia gestoorde oogbeweging E (cf. Balint’s syndrome)
optic atrophy secundaire atrofie van discus n. optici
E (=atrophy of optic nerve; cf. Leber/Behr optic atrophy)
optic canal canalis opticus, foramen opticum E (=optic
foramen; opening in the apex of the orbital roof where the optic
nerve enters)
optic chiasm(a) chiasma opticum N (kruising van
oogzenuwen)
optic cup uitholling in discus n. optici N (onderscheid
fysiologische en glaucomateuze vorm)
optic disc /disk blinde vlek, discus n. optici, papilla optica
E (=optic papilla, blind (Mariotte’s) spot, optic nerve head;
cf. choked disc, optic cup, optic pit, tilted disc)
optic disk coloboma unilaterale of bilaterale uitholling van de
blinde vlek met segmentale hypoplasie van de
n. opticus E (dysembryogenesis with inadequate development
of inferior retinal ganglion cells; linked to mutation of the PAX6
gene; cf. morning glory disc anomaly)
optic disk dysplasia verzamelnaam voor alle opmerkelijk
deformaties van de blinde vlek voor zover niet elders
ingedeeld E (cf. optic disc coloboma, morning glory disc,
peripapillary staphyloma, megalopapilla, optic pit)
optic disk pigmentation, congenital ~ aangeboren afwijking
waarbij melanine is afgezet op de voorzijde van of binnen de
lamina cribrosa zodat de blinde vlek grijs lijkt E (note that
many other reasons for a (transient and rather innocent) gray
optic disc exist, especially in children; cf. melanocytoma)
optic glioma glioom van het oog
optic nerve hersenzenuw II, n. opticus
optic nerve head blinde vlek, discus n. optici, papilla optica
E (=optic disc, blind spot, optic papilla; cf. choked disc, optic cup,
optic pit, tilted disc)
optic neuritis oogzenuwontsteking
opt – OSI
optic papilla blinde vlek (in het oog), discus n. optici, papilla
optica E (=optic disk, blind (Mariotte’s) spot, optic nerve head;
cf. choked disc, optic cup, optic pit, tilted disc)
optic stalk oogsteel N (waaruit n. opticus ontstaat)
optic strut benige kam bij het wiggebeen E (separates the optic
canal from the superior orbital fissure)
optic tract gezichtsbaan, tractus opticus N (het deel tussen
chiasma opticum en corpus geniculatum)
optical cortex optische schors
optical field gezichtsveld
opticist oogarts, oogheelkundig arts
opticokinetics → optokinetics
optode fotogevoelige sensor, id.
optokinetics oogbewegingen, instelbewegingen van het oog
E (=opticokinetics)
OR (abbr.1) E (=odds ratio)
OR (abbr.2) operatiekamer, OK E (=operating room; cf. ER)
ora tears retinascheur bij insertie van ora serrata
orad in de richting van de mond E (cf. aborad)
Orai protein component bij de calcium-ion geactiveerde route
van membraankanalen E (activation through store-operated
channels; cf. PMCA)
oral in de richting van de mond
oral cavity mondholte
oral contraceptive anticonceptiepil, de ‘pil’ E (cf. Pearl Index)
oral drug per os toe te dienen geneesmiddel
oral flora mondflora
oral hygiene mondhygiëne
oral infection mondinfectie
oral malodor fetor ex ore, halitosis, ‘slechte adem’
oral mucosa mondslijmvlies
oral route via de mond
oral scraping schraapsel uit de mond/farynx
oral surgery kaakchirurgie
Oram → Holt-Oram syndrome
orange peel sinaasappelhuid met oedeem Fr (=peau d’orange)
orbicular circulair, rond
orbicular bone gehoorbeentje L (=os orbiculare)
orbit(a) oogkas, orbita oculi (L.) E (=orbital cavity; cf. blow out
fracture)
orbital floor fracture fractuur van de bodem van de oogkas,
oogkasbodemfractuur
orbital granuloma granuloom/pseudotumor van de oogkas
ORC (abbr.) E (=origin recognition complex; cf. OCR)
orchi(d)ectomy testis chirurgisch verwijderen, id.
orchialgia pijn in de testis, id.
orchioblastoma dooierzaktumor
orchiopexy orchidopexie, orchiopexie
orchitis testisontsteking E (=didymitis)
orderly ziekenbroeder, zaalknecht
ordinate verticale as in een grafiek, ordinaat, y-as N (langs
deze as staat de grootheid die afhankelijk is; cf. abscis)
orf schapenpokken, ecthyma contagiosum
ORF (abbr.) E (=open reading frame; cf. pORF)
ORF438 (abbr.) E (=Open Reading Frame consisting of 438 base
pairs)
ORFeome een overzicht van alle open-reading frames
organ procurement orgaanwerving E (for transplantation;
cf. slush preparation)
organ, target ~ effector, doelwitorgaan
organelle celorgaan, id.
organic disease somatische aandoening
organic dust stofdeeltjes komend van levend organisme
organizing pneumonia → bronchiolitis
organogenetic period periode waarin organen worden aangelegd
organomegaly orgaanvergroting E (cf. cardiomegaly,
hepatomegaly, splenomegaly, acromegaly)
organosilane bep. stof die onderling celcontact verhindert
E (opposite of cell adhesion)
168
orgone levensenergie op basis van de trias werk, kennis en
liefde, id. E (cf. theory of W. Reich)
ORI (abbr.) E (=Office of Research Integrity; cf. OSI, RCR)
ori (abbr.) E (=origin of replication)
oriental bedbug bedwants cimicose
oriental bilharziasis Aziatische schistosomiasis E (=oriental
schistosomiasis)
oriental liver fluke disease oosterse leverbotziekte,
clonorchiasis E (cf. liver flukes)
oriental sore oosterse zweer, cutane leishmaniasis
ORIF (abbr.) E (=open reduction and internal fixation)
orifice opening, inmonding, uitmonding, ostium E (cf. body
orifice, cardiac orifice, hernial orifice, vesicourethral orifice)
orificium cardiacum cardio-oesofageale overgang van de maag
E (=cardiac orifice)
Ormond’s disease or syndrome ureterobstructie N (niet door een
steen/knik; door idiopathische retroperitoneale fibrose)
ornithine alfa-delta-diamino-valeriaanzuur, id. →
hyperornithinemia
ornithosis vogelziekte, id. N (door een bepaald virus);
E (cf. psittacosis)
orodigitofacial mond en vingers en gelaat betreffend
E (Papillon-Leage syndrome)
orofacial dyskinesia pijn bij beweging van mond en gezicht, id.
oronasal mond en neus betreffend
oropharyngeal tularemia pharyngotonsillitis door tularemie
Oropouche fever viruskoorts N (overgebracht door een bepaalde
mug)
orotic aciduria urine met orotidylzuur N (bij stoornis in
biosynthese van pyrimidine)
orotidine 5’-phosphoric acid orotidylzuur
orphan wees(kind) E (cf. grass orphan)
orphan disease ziekte met een prevalentie van minder dan
200.000 in de VS
orphan drug weesgeneesmiddel N (geneesmiddel dat wordt
gebruikt bij ziekten die slechts sporadisch voorkomen)
orphan receptor celcomponent lijkend op een receptor
waarvoor geen endogeen ligans is geïdentificeerd
E (cf. COUP-TF)
orthesis orthopedisch beugelapparaat voor ondersteuning of
functieverbetering, id. E (=brace, orthosis)
orthoergic contact eczema eczeem door summatie van toxische
stimuli
orthograde transport beweging van macromoleculen vanuit het
cellichaam door het axon E (=axoplasmic transport)
orthologs overeenkomstige soorten van receptoren N (echter
per species geringe verschillen vertonend)
orthopantomogram panoramische röntgenfoto van de kaak, id.
orthopedics heelkunde m.b.t. bewegingsapparaat, id.
orthopnea kortademigheid m.n. in liggende positie, id.
E (cf. dyspnea)
orthosis externe mechanische ondersteuning van een deel van
het lichaam, beugel E (=orthesis, brace)
orthostatic rechtopstaande houding betreffend, id.
E (e.g., orthostatic hypotension/nystagmus/proteinuria)
orthotopic transplantation transplantaat aangebracht op de
normale plaats
Ortner’s syndrome mitralisstenose en n. recurrens-paralyse
Ortolani’s sign heupluxatietest, handgreep van Ortolani
OS (abbr.) linkeroog L (=oculus sinister; cf. OD, OU)
OSA (abbr.) E (=obstructive sleep apnea)
OSAS (abbr.) E (=obstructive sleep apnea syndrome; cf. SAS)
Osborne wave J-golf in het ECG
OSBP (abbr.) E (=oxysterol-binding protein)
oscillopsia trilling van het gezichtsbeeld
Osgood-Schlatter disease osteochondrose van tuberositas tibiae
OSHA (abbr.) E (=Occupational Safety and Health
Administration; cf. PEL)
OSI (abbr.) E (=Office of Scientific Integrity; cf. ORI, RCR)
169
Osler → Rendu-Osler-Weber syndrome; Vaquez(-Osler)
disease
Osler node pijnlijk knobbeltje op hand/voet N (voorkomend bij
bepaalde vorm van endocarditis)
osmidrosis transpiratie met onaangename geur, id.
E (=bromhidrosis)
osmophobia ziekelijke vrees voor geurprikkels, id.
osmoregulation aanpassing van de osmotische druk, id.
N (bv. tijdens de zwangerschap)
osmosis diffusie van water(oplosbare stoffen) door een
selectief permeabele membraan, id. E (cf. facilitated
diffusion)
osmotic fragility gevoeligheid van rode bloedcellen voor
hemolyse wanneer blootgesteld aan hypotone zoutoplossing
osmotic process diffusie van water(oplosbare deeltjes), id.
E (e.g., osmotic diuresis/ery fragility/hemolysis/pressure)
OSP (abbr.) E (=osteopontin)
ossein collageen in botweefsel
osseous botweefsel of been betreffend, ossaal E (e.g., osseous
deformity/destruction/fusion/porosis)
osseous tissue bot, been E (=bone)
ossicle gehoorbeentje E (cf. malleus, incus, stapes, bonelet)
ossification verbening, beenvorming, beenvormend proces,
id. E (cf. cancellous bone, cortical bone, osteonic bone, wavy
bone)
ossium, mollities ~ beenverweking, osteomalacie
ostalgia botpijn
osteatotic dermatitis E (=asteatosis (cutis)); N (afscheiding van
huidsmeer onvoldoende)
osteitis beenweefselontsteking, ostitis
osteitis deformans botziekte van Paget, id.
osteitis due to yaws ostitis bij framboesia
osteitis fibrosa cystica botziekte van Von Recklinghausen
osteoarthritis ontsteking van botuiteinden bij een gewricht
osteoarthropathy elk type ziekte van gewrichten en botten
E (cf. pulmonary hypertrophic osteoarthropathy)
osteoarthrosis gewrichtsaandoening zonder ontsteking
osteoarticular beenderen en gewrichten betreffend
osteocalcin specifiek eiwit betrokken bij botmineralisatie
osteochondritis kraakbeen- en botweefselontsteking, id.
osteochondrodystrophy (familial ~) aanmaakstoornis van bot en
kraakbeen, id. E (cf. lipochondrodystrophy)
osteochondroma menggezwel van osteoom en chondroom,
id. E (cf. mushrooming)
osteoclasis operatief een beenstuk breken, id. (1); verhoogde
osteoclastenactiviteit, botafbraak (2) E (cf. osteolysis)
osteoconduction stimulatie van osteoblasten om de groei van
bottrabekels te veroorzaken
osteocopic pain botpijn N (m.n. bij syfilis)
osteodystrophy, azotemic/renal ~ renale dwerggroei/rachitis, id.
osteodystrophy, congenital ~ aangeboren groeistoornis van
botweefsel
osteoectasia doorbuigen van beenderen E (in particular of the
bones of the leg)
osteogenesis imperfecta broosheid van bot door inadequate
beenvorming, fragilitas ossium (L.) N (bepaald type)
osteopsathyrose; E (cf. brittle bones, Adair-Dighton syndrome,
Vrolik’s disease, Lobstein’s disease)
osteogenic sarcoma Paget-sarcoom
osteohypertrophic nevus flammeus congenitale wijnvlek met
hypertrofie
osteoid seam niet-gemineraliseerde band bij botaanmaak
N (bestaande uit botmatrix en lijkend op een
gaasje)
osteoid tissue beenweefsel dat nog niet is verkalkt
osteoinduction stimulatie van osteoblasten om botweefsel te
produceren
osteolysis osteoclastenwerking, decalcificatie, id.
osteoma beenweefselgezwel, id.
Osl – oto
osteomalacia, osteomalacosis verweking van bot, beenverweking,
id.
osteomatosis veelvuldig voorkomen van osteomata
osteomyelitis beenmergontsteking, id. N (flegmoneus)
Engels-Nederlands
osteomyelitis, hemorrhagic ~ ostitis fibrosa cystica
osteomyelosclerosis benige uitwassen in het beenmerg, id.
osteon botcel, osteocyt, id. N (bestaande uit haverse kanaal
met concentrische collageenlagen ingebed in kristallen van
hydroxyapatiet)
osteonecrosis avasculaire botnecrose
osteonectin gefosforyleerd glycoproteïne uit osteoblast
osteoonychodysplasia, hereditary ~ nagelpatellasyndroom, id.
E (=nail-patella syndrome)
osteopenia beencellen qua aantal te gering N (in de radiologie:
reductie van de dichtheid van botweefsel)
osteopetrosis marmerbeenziekte, id. E (=marble bones,
Albers-Schönberg disease)
osteophyte botwoekering bij gewrichtsvlak, osteofyt
E (cf. exostosis)
osteopoikilosis botaandoening met sclerotische foci, id.
E (=osteopathia condensans disseminata)
osteopontin eiwit (38 kDa) met krachtige chemotactische
factor
osteoporosis resorptiestoornis van het skelet, id.
osteoprogenator cell precursor van osteoclast
osteoprotegerin bep. biomarker voor hartfalen, id. E (provides
prognostic information and enhances risk stratification; =OPG)
osteopsathyrosis osteogenesis imperfecta, abnormale
breekbaarheid van de beenderen, id.
osteosclerosis botverharding, eburnatio, id.
osteosuture fixatie van botfragmenten met hechtingen of
draden
osteotomy botverwijdering (door beitelen/snijden/zagen),
id. E (cf. change-over)
Osterreicher-Turner syndrome erfelijke dysplasie van nagel en bot
ostitis → osteitis
ostomate stomapatiënt
ostomy chirurgische procedure bedoeld om een kunstmatige
opening voor drainage aan te leggen
Ostrum-Furst syndrome combinatie van de syndromen van
Klippel-Feil en Sprengel E (=Sprengel deformity with
platybasia and cervical synostosis)
OT (abbr.1) E (=occupational therapy)
OT (abbr.2) E (=oxytocin)
OT (abbr.3) E (=optical topography; cf. fMRI)
Ota ring bepaald intra-uterien anticonceptiemiddel
otalgia oorpijn, otagra, otalgie, otodynie E (=otodynia, earache,
pain in the ear)
OTC (abbr.1) handverkoop E (=over-the-counter)
OTC (abbr.2) E (=ornithine transcarbamoylase)
othematoma oorschelphematoom, hematoma auris, id.
otic oor betreffend
oticodinia draaiduizeligheid door ooraandoening
otitic oorontsteking betreffend
otitic hydrocephalus oorontsteking met obstructief waterhoofd
otitis oorontsteking, id.
otitis media middenoorontsteking, id.
otoconia gehoorzand, statoconia, id.
otodynia oorpijn, otalgie, otodynie
otogenic brain abscess hersenabces uitgaande van het oor
otohematoma hematoom van het externe oor (a.g.v. trauma)
E (cf. cauliflower ear deformity)
otolith kalkhoudende prop in het binnenoor, id.
otomycosis schimmelinfectie van het oor, id.
otopalatodigital syndrome ontwikkelingsafwijking met gelaat- en
botafwijkingen E (cf. Taybi’s syndrome)
otorhinolaryngology keel-, neus- en oorheelkunde, KNO
E (=ENT)
otorrhagia oorbloeding, id.
oto – Paa
otorrhea loopoor, oorvloed, id.
otoscope oorspiegel, id.
otospongiosis otosclerose, id.
Otto’s disease bekken van Otto E (osteoarthrosis)
OU (abbr.) beide ogen L (=oculi utrique; cf. OD, OS)
ounce → oz.
outbreak epidemie, uitbreken van een ziekte
N (cf. zweetuitbraak)
outbreak of lesions (on skin) uitslag (op de huid), exanthema
E (=rash, eruption, exanthem)
outcome of an investigation resultaat van een onderzoek
outcroppings from skin efflorescenties
outcross uitteelt, hybridenteelt E (cf. inbreeding)
outflow uitstroming, afvloeiing
outflow tract of the ventricle uitgangstraject van het ventrikel
N (aorta voor linker-, en a. pulmonalis voor rechterventrikel)
outgrowth uitwas, uitgroeiing
outlay transplantaat voor het oppervlak van een orgaan
outlet strut fracture breuk van de uitstroombeugel E (cf. optic
strut)
outlet, thoracic ~ bovenste thoraxapertuur
outlier uitbijter N (in een grafiek; cf. buitenbeentje)
outlook vooruitzicht(en), prognose
outnumber, to ~ overtreffen in aantal
out-of-body experience korte subjectieve periode van een
gewaarwording waarbij het eigen zelf als gelegen buiten het
lichaam wordt ervaren E (cf. autoscopy, disembodiment)
outpatient poliklinische patiënt E (cf. inpatient)
outpatient memory clinic geheugenpolikliniek
outpatient(s’) clinic/department polikliniek
outpocketing uitstulping, evaginatie
output failure (of the heart) hartminuutvolume te laag m.b.t. de
eisen van de periferie E (forward failure)
output, cardiac ~ hartminuutvolume N (hoeveelheid bloed per
minuut gepompt door een ventrikel)
outrage aanranding, gewelddaad
OVA (abbr.) E (=ovalbumin allergen; cf. AHR, ALF)
ovalocyte erytrocyt met ovale vorm, id. E (=elliptocyte,
oval cell)
ovarian failure functiestoornis van het ovarium
ovarian vein thrombosis vena-ovaricatrombose
ovary [pl. ovaries] eierstok, vrouwelijke kiemklier, ovarium
overactivity werkzaamheid groter dan normaal, id.
overbite overbeet N (scheve relatie tussen boven- en
ondersnijtanden)
overdiagnosis het middels gevoelige detectiemethodes
vaststellen van een beginnende aandoening die irrelevant
is tegen de achtergrond van overige pathologie bij dezelfde
patiënt
overdose te grote hoeveelheid stof/straling
overexposure blootstelling te lang/sterk
overfatigued oververmoeid
overflow overloop, ontsnappen van een vloeistof
overgrowth hyperplasie, hypertrofie, woekering E (cf. fibrosis,
exostosis, leukemia, proliferation)
overindulgence toegeeflijkheid groter dan normaal
overinflation opblazen tot boven de fysiologische grens
overlap (vasculitis) syndrome necrotiserende vasculitis met
fibrose
overlap syndrome situatie waarbij bepaalde karakteristieken van
twee verschillende ziektebeelden voor beide van toepassing
zijn N (bv. reumatoïde artritis en polymyositis)
overlapping toe ruiterteen
overload overbelasting, belasting te groot
overnight nachtelijk, in een nacht, ’s nachts
overproduction aanmaak boven de fysiologische grens, id.
overriding gekruist gaan van twee botstukken/vaten
overshoot voorbijschieten aan beoogd doel
oversight verziendheid, oververziendheid
170
overstimulation stimulatie boven de fysiologische grens
over-the-counter sales handverkoop, verkoop zonder (noodzaak
van) een recept E (=OTC, nonprescription sales, legend drug)
overuse injury letsel a.g.v. overbelasting E (cf. charley horse,
crossover tendinitis)
overwear syndrome, anoxic ~ conjunctivitis en
corneabeschadiging a.g.v. het gebruik van zachte
contactlenzen
overweight overgewicht, obesitas, adipositas E (25.0 < BMI <
29.9 kg/m2; cf. obese, adipositas)
oviduct eileider, tuba uterina
ovulation eisprong, id.
ovum [pl. ova] eicel, id. E (cf. blighted ovum, dropsical ovum)
owl eyes uilenogen, intranucleaire insluitsels
N (bij cytomegalie)
Owren’s disease/syndrome parahemofilie A, id.
OWR-syndrome hereditaire hemorragische teleangiectasie
E (=Osler-Weber-Rendu)
OXA (abbr.) bètalactamase familie met het vermogen om
oxacilline te hydrolyseren E (=oxacillin; cf. IMP, CTX-M)
oxidase enzym m.b.t oxidatie, id.
oxidation oxidatie E (cf. antioxidant)
oxidative phosphorylation vorming van hoogenergetisch ATP
m.b.v. zuurstof
oxidative stress overmaat van vrije zuurstofradicalen
oxide oxide
OXM (abbr.) E (=oxyntomodulin - a satiety peptide)
oxycephaly torenschedel
oxygen consumption zuurstofverbruik
oxygen demand/requirement zuurstofbehoefte
oxygen enhancement ratio verhouding van de stralingsdosis
onder anoxische condities t.o.v. de situatie bij volledige
oxygenatie teneinde eenzelfde effect te bereiken E (=OER)
oxygen supply zuurstofleverantie, aanbod van zuurstof
oxygenation zuurstofverzadiging, id.
oxygenator kunstlong, id.
oxyntic cell delomorfe cel, pariëtale cel van de maag
N (zoutzuur producerende eosinofiele dekcel van de
maagklieren)
oxyntomodulin bep. intestinaal glucagonachtig peptide
E (cf. enteroglucagon)
oxytocic geboorteproces versnellend (middel)
E (=parturifacient)
oxyuriasis enterobiasis, id. (obs.)
oyster ovary ovarium met hypertrofie en oedeem
oyster shuckers’ keratitis hoornvliesontsteking bij oesterpellers
oz. (abbr.) 28,35 g N (N.B. bij apothekers 31,1 g); E (=ounce)
ozena atrofische laryngitis, ozaena N (rhinitis door Klebsiella
ozaenae en gaat gepaard met snot met walgelijke geur)
p
p (abbr.) E (refers to short arm of chromosome: karyotyping term;
cf. q)
Pa N (=Pascal, als eenheid van druk; 1 kPa = 1000 Pa =
7,5 mmHg)
PA (abbr.1) E (=pulmonary artery)
PA (abbr.2) E (=plasminogen activator; cf. t-PA, rt-PA)
PA (abbr.3) E (=physician assistant; cf. NP, FNP)
Paas’ disease familiaire ziekte met skeletmisvormingen
N (waaronder coxa valga, scoliose,
spondylose)
171
PABA (abbr.) E (=para-aminobenzoic acid)
PAC (abbr.) E (=premature atrial complex; cf. ECG, PVC)
paced breathing ademen op geleide van een extern gedicteerd
ritme
pacefollower elke cel in exciteerbaar weefsel die adequaat op
een stimulus reageert
pacemaker gangmaker, id. N (bv. voor het hart; maak
onderscheid tussen intrinsieke en artificiële type); E (cf. VVIR)
pacemaker spike vertikale deflectie in het ECG samenhangend
met de stimulus van de gangmaker
pacemaker syndrome complicatie bij geïmplanteerde pacemaker
tijdens verlies van AV-synchronisatie E (resulting in vertigo,
syncope, dyspnea, weakness, postural hypotension etc.)
pachyderm(i)a abnormale huidverdikking, id.
pachydermoperiostosis huidverdikking geassocieerd met
periostose E (=pachydermoperiostitis)
pachyglossia abn. dikke tong, hypertrofie van de tong,
macroglossie, id. E (=macroglossia)
pachygyria hersenwindingen die breed en vlak zijn (cf. Aicardi
syndrome)
pachymeningitis ontsteking van dura mater, id.
pachymetry diktemeting
pachyonychia abnormale nagelverdikking, id.
pachyvaginitis vaginaontsteking met wandverdikking, id.
pacifier fopspeen
pacing elektrisch stimuleren van m.n. de hartspier
E (cf. gastric pacing, paced breathing)
package insert bijsluiter
packed red cells erytrocyten gescheiden van plasma
E (cf. whole blood, red cell screening)
paclitaxel bepaalde antineoplastische stof die celdeling remt, id.
PACNS (abbr.) E (=primary angiitis of central nervous system)
PACS (abbr.) E (=picture archiving and communication system)
pad kussen(tje) E (cf. pressure pad)
PAD (abbr.) E (=public access defibrillator; cf. AED)
pad electrode metalen elektrode bedekt met een gaasje
N (bevestigd m.b.v. een band voor de meting van
hersenactiviteit)
paddle (electrode) plaatelektrode E (cf. defibrillation, back
paddle)
paediatrician (Br.) kinderarts
PAF (abbr.1) mediator bij onmiddellijke
overgevoeligheidsreactie E (=platelet activating factor)
PAF (abbr.2) E (=paroxysmal atrial fibrillation)
PAGE (abbr.) bep. analyse bij de zuiverheidscontrole van
eiwitten E (=polyacrylamide gel electrophoresis; cf. DFGE,
PFGE)
Paget’s cell afwijkende differentiatie van een epidermale
stamcel N (histochemische kleuring wijst op intracellulaire
mucopolysachariden)
Paget’s disease (of bone) osteitis deformans
Paget’s disease (of breast) carcinoom van de tepel
Paget-Schrötter syndrome trombose van vena axillaris/
subclavia
Pagon syndrome Walker-Warburg syndroom E (associated with
homozygous mutations in gene encoding POMT1)
pagophagia ziekelijk verlangen om op ijs te kauwen, id.
E (cf. iron-deficiency anemia, pica)
PAI (abbr.) E (=plasminogen activator inhibitor)
pain and suffering damage aandeel van de niet-economische
schade bij onjuiste behandeling(smethode)
pain exacerbated by movement schudpijn, bewegingspijn
E (in peritonitis, hepatic metastases and appendicitis; cf. adnexal
pain, undulation pain)
pain management behandeling van pijn, pijnbestrijding
pain of uterine ligaments opstootpijn
pain on percussion kloppijn E (cf. tenderness)
pain relief pijnverlichting
pain stimulus pijnprikkel E (cf. analgesia)
PAB – pan
pain, flank ~ flankpijn E (sensation of discomfort, distress, or
agony in the part of the body below the rib and above the ilium)
pain, nagging ~ zeurende pijn
pain, referred ~ afgeleide pijn, weerpijn
Engels-Nederlands
painful pijnlijk E (cf. chest pain, intractable pain, pleuritic pain,
writhing, CRPS)
painful arc pijnboog bij elevatie in exorotatie en/of endorotatie
van de arm N (van de schouder)
painful breathing pijnlijke ademhaling E (cf. pleuritic pain)
painful swallowing slikpijn
pain-killer pijnstillend middel
painless pijnloos
PA-interval interval tussen aanvang van de P golf in het
oppervlakte ECG en de lage rechteratrium deflectie gemeten
in de His afleiding E (corresponds to the intra-atrial conduction
time, but has little clinical value; normal range
20-50 ms)
paired test gepaarde toets
palate gehemelte, verhemelte, palatum
palatine glands slijmklieren bij verhemelte E (=staphyline
glands)
palatine tonsil keelamandel, verhemelteamandel, id.
E (=faucial tonsil)
palatoschisis gehemeltespleet, gespleten verhemelte, palatum
fissum, id.
pale face bleek gezicht
paleness, cutaneous ~ bleekheid (van de huid) E (=pallor)
palilalia uitspraakstoornis met versnellende maar steeds
onduidelijker woordherhaling E (=paliphrasia; cf. Parkinson’s
disease, pseudobulbar palsy)
palinal achterwaarts
palindromic terugkerend, recidiverend, id.
palisade palissade
palliate, to ~ verzachten, verlichten, matigen, lenigen
palliation verlichten van symptomen, id. N (als therapie)
palliative colostomy ontlastend stoma aanleggen
pallidal globus pallidus betreffend
pallidin eiwit 4.2 van de erytrocyt
pallidum globus pallidus
pallium grijze stof die hersenhemisferen bedekt
pallor bleekzucht, geen huidkleur vertonend, bleekheid
palm handpalm, palm
palmar palmair, handpalm betreffend E (cf. plantar)
palmar erythema rode handpalmen
palmoplantaris handpalmen en voetzolen betreffend
palpable voelbaar, betastbaar, tastbaar, id. E (cf. impalpable)
palpation betasting met de hand t.b.v. onderzoek
palpebra (L.) [pl. palpebrae] ooglid, id.
palpebral edema oedeem van het ooglid
palpitation hartklopping, cardiopalmus, id.
palpography bepaling van lokale vaateigenschappen door
deformatie m.b.v. intraluminale drukverandering, id.
E (cf. perturbation)
palsy paralyse, verlamming E (cf. Bell’s palsy, birth palsy,
cerebral palsy, Erb’s palsy, facial palsy, Klumpke palsy, knapsack
palsy, nerve palsy, ocular palsy, pseudobulbar palsy, radial nerve
palsy, scrivener’s palsy, shaking palsy, ulnar nerve palsy, wasting
palsy)
palsy, cranial nerve ~ hersenzenuwverlamming
palsy, motor ~ bewegingsverlamming
Paltauf-Sternberg disease ziekte van Hodgkin
paludal malaria betreffend
paludrin een middel tegen malaria, id. E (trademark for
proguanil hydrochloride)
PAM (abbr.) E (=penicillin aluminum monostearate)
pampiniform plexus wijnrankvormige adervlecht
PAN (abbr.) E (=polyarteritis nodosa)
panacea wondermiddel, id.
panaritium fijt E (=whitlow, agnail, felon)
pan – par
panaritium, periungual ~ nagelwalontsteking, paronychia, omloop
panarteritis periarteriitis nodosa
p-ANCA (abbr.) E (=perinuclear ANCA)
pancake heart (radiol.) N (bepaald type) hartschaduwafwijking
pancarditis algehele hartspierontsteking, id.
Pancoast(-Tobias) syndrome compressie van bepaalde zenuwen
bij longcarcinoom
pancreas alvleesklier, id.
pancreatic cholera waterige diarree N (bij vipoom)
pancreatic infantilism mucoviscidose en coeliakie met vitamine
A-deficiëntie
pancreatic juice pancreassap
pancreaticoduodenal pancreas en duodenum betreffend
pancreatolithiasis stenen in ductus/parenchym van pancreas
pancytopenia bloedcellen qua aantal abnormaal verlaagd, id.
pandemic epidemie die uitgebreid is, id.
panel groep van relevante parameters voor
laboratoriumonderzoek N (bv. bij de evaluatie van anemie)
panencephalitis → sclerosing
panendoscope cystoscoop die wijde blik geeft op de blaas
Paneth cell eosinofiele gegranuleerde epitheelcel in de crypten
van Lieberkühn, id.
pang plotselinge pijn, scheut, steek
panhematopenia, primary splenic ~ hypersplenisme met
bloedceleliminatie
panhypopituitarism hypofyse-insufficiëntie
panic attack paniekaanval E (with > 4 out of the series:
tachycardia, trembling, choking, fainting, dizziness, fear,
derealization, fear of dying, losing control, urge to escape, dry
mouth)
panic attack, subthreshold ~ beperkte (subpathologische)
paniekaanval E (=limited symptom panic attack; characterized
by less than 4 findings)
panic disorder paniekstoornis E (paroxysmal, often sudden
and unprovoked in contrast to anxiety; selectively responsive to
imipramine)
panic state paniektoestand E (cf. moral panic)
panlobular emphysema longemfyseem dat alle lobben betreft
panmural wand in zijn totaliteit betreffend
panmyelopathy algemene beenmergaplasie, id.
E (=panmyelophthisis)
panmyelosis proliferatie van alle beenmergcellen, id.
Panner disease epifyseale necrose van de distale kop van
humerus
panniculitis onderhuidse vetlaag-ontsteking, id.
panniculus subcutane weefsellaag, id.
pannus cornea-afwijking (1); gewrichtsexsudaat (2)
panophthalmitis oogontsteking m.b.t. alle lagen, id.
pansinusitis ontsteking van neusbijholten, id.
PANSS (abbr.) E (=positive and negative syndrome scale; cf. CGI,
schizophrenia)
pansystolic gedurende de volledige systole, id.
pantalgia pijn over het gehele lichaam
panting ademhaling die snel en oppervlakkig is
panuveitis ontsteking van tunica vasculosa bulbi
E (=inflammation of complete uveal tract)
PAOP (abbr.) E (=pulmonary artery occlusion pressure)
PAP (abbr.) E (=prostatic acid phosphatase)
pap(anicolaou) smear uitstrijkje met kleuring op kankercellen
paper artikel (1); voordracht (2) N (ad 1: i.c. een publicatie)
papil sclerosis nierpapilverharding
papilla (L.) [pl. papillae] verhevenheid, papil
papilla, (optic ~) blinde vlek (van het oog), discus n. optici, papilla
optica E (=optic disk; cf. choked disk, optic cup, optic pit, tilted disc)
papillary muscle papillairspier
papillation bedekt zijn met papillen
papilledema oedeem en hyperemie van de blinde vlek, id.
E (cf. choked disk; papilloedema (Br.);
cf. pseudopapilledema)
172
papilliferous met wratten bedekt
papillitis papilontsteking N (m.n. verwijzend naar ‘blinde vlek’
van het oog)
papilloma benigne epitheeltumor, id. E (cf. adenomatous
polyps, butter yaws, frambesioma)
papilloma, inverted ~ papilloma inversum N (kan overgaan in
plaveiselcelcarcinoom)
papillomacular bundle maculabundel E (cf. cecocentral
scotoma)
papillomatosis ontwikkeling van multipele papillomata
papillomatous papilvorming vertonend, papillomateus
Papillon-Leage syndrome orodigitofaciale dysostose
papillorenal syndrome centrale uitholling vande blinde vlek
en atrofie van de centrale retinavaten in combinatie met
interstitiële nierfibrose E (previously termed renal-coloboma
syndrome; also called the uncoloboma)
papova (abbr.) bepaalde DNA-virus groep E (=PApilloma +
POlyoma + VAcuolating agent)
pappataci fever zandvliegkoorts E (=sandfly fever)
PAPS (abbr.) E (=phosphor adenosine phosphosulfate)
papular papel betreffend, papuleus
papular mucinosis lichen ruber moniliformis
papule papel, knobbeltje in de huid, papula
papulonecrotic papel die in het centrum verweekt
papulopustular papels en pustels betreffend
papulosis, malignant ~ endangiitis van huid, darmen en
hersenen E (=Degos’ disease)
papulosquamous papels en schilfers betreffend
papulovesicular papels en blaasjes betreffend, id.
papyraceous fetus verdroogde foetus, id.
PAR (abbr.) E (=population attributable risk)
para-aminosalicylic acid N (bepaald type) tuberculostaticum, id.
paracecal scotoma defect van het gezichtsveld bij de blinde
vlek E (cf. cecocentral)
paracentesis punctie van een holte t.b.v. aspiratie, id.
paracentral scotoma centraal scotoom E (=centrocecal scotoma)
paracervical block anesthesie van cervix bij autonome plexus
E (=uterosacral block)
paracoccidio(ido)mycosis Zuid-Amerikaanse blastomycose, id.
paracorporeal geplaatst tegen de buitenkant van het lichaam
paracrine signaling signaaloverdracht middels een
extracellulaire stof vanuit een cel naar een bepaalde
doelwitcel E (neurotransmitters and neurohormones are
examples)
paracusis elke abnormaliteit van de gehoorzin, id.
paracyesis extra-uteriene zwangerschap
paradentosis periodontose, tandwortelvliesdegeneratie
paradigm bij beeldvorming de aanduiding voor een stelsel van
omstandigheden en hun volgorde bij een fMRI-opname
paradoxical movement paradoxale beweging
paraesophageal hernia hernia van de maag via de slokdarm naar
de thorax E (=rolling diaphragmatic hernia)
paraffin, liquid ~ medicinale paraffine
parafollicular buiten de follikels (gelegen), id.
paragammacism onjuiste uitspraak van de letters g en k, id.
paraganglioma tumor van paraganglionweefsel, id.
paraganglion groep van chroomaffiene cellen, id.
parageusia verandering van smaakzin, id.
paraglossa zwelling van de tong
paragonimiasis zuigworminfectie door Paragonimus, id.
paragranuloma of Hodgkin (lichte vorm van)
lymfogranulomatose, id.
parahemophilia deficiëntie van stollingsfactor V
parakeratosis hoornlaagafwijking, id.
paralanguage begeleidende kenmerken van taalgebruik zoals
mimiek, klemtoon en volume E (cf. paralinguistics)
paralinguistics de studie van begeleidende kenmerken van
taalgebruik zoals mimiek, klemtoon en volume
E (cf. paralanguage)
173
parallax schijnbare visuele verplaatsing van een object
wanneer het door beide ogen afzonderlijk wordt bekeken
E (cf. vergence)
paralogism valse redenering, id.
paralogous betrekking hebbend op een eiwitproduct dat wordt
gecodeerd op verschillende loci
paralyse, to ~ verlammen
paralysis volledig krachtsverlies, verlamming, id.
E (cf. infantile paralysis, hemiplegia, paresis, keraunoparalysis)
paralysis of conjugate upward gaze verlamming van
geconjugeerde blik
paralytic verlamd persoon (1); paralytisch (2)
paralytic dementia hersenschorsdegeneratie met
spierkrachtverlies N (a.g.v. voorafgaande syfilis)
paralytic ileus adynamische ileus
paramedic hulpverlener die is opgeleid om een arts te helpen of
te vervangen bij de eerste hulp, ambulancier (B.) E (cf. medic)
paramenstrum sterke toename van libido bij een vrouw zoals
deze manifest kan zijn halverwege de menstruatieperiode
parametrismus pijnlijk spasme van het ligamentum latum
paramolar tand/kies die overtollig is, paramolaris
paramyloidosis primaire amyloïdose
paramyotonia afwijking van de spierspanning, id.
paranasal sinus neusbijholte
paranemin bindingseiwit van filamenten bij hartspieren
E (cf. synemin)
paraneoplasia verschijnselen geassocieerd met neoplasma(ta)
parangi framboesia
paranoia waandenkbeelden, id. N (i.h.b. achtervolgingswaan,
grootheidswaan)
paranoid waanzinnig, id.
paraparesis verlamming die gedeeltelijk is, id.
N (m.n. betreffende de benen)
parapharyngeal farynxgebied betreffend
paraphasia gestoorde taalbevatting N (vorm van incomplete
afasie)
paraphernalia, drug ~ toebehoren in gebruik bij drugspuiters
E (cf. shooting gallery, street doctor, needle licking)
paraphilia seksuele perversie, seksueel afwijkende handeling,
id. E (cf. Bakerloo syndrome, ecdysiasm, exhibitionism, felching,
fellation, pedophilia, fisting, rimming, sexual sadism, urolagnia,
saliromania)
paraphimosis Spaanse kraag, id.
paraphrenia paranoia (1); paraphrenitis (2)
paraplegia verlamming van de helft van het lichaam, id.
E (cf. hemiparaplegia, Marfan)
paraproteinemia abnormale immunoglobuline(n) in het bloed, id.
parapsoriasis huidziekte lijkend op psoriasis, id.
E (cf. Mucha-Habermann disease)
pararenal pseudocyst urinoom
parasagittal naast de mediaanlijn
parascarlatina L (=exanthema subitum)
parasigmatism lispelen, sigmatismus, blaesitas
parasitic(al) parasitair
parasitosis ziekte door infestatie met parasieten
parasomnia slaapstoornis, id. E (e.g., somnambulism, enuresis,
nocturnal seizure)
paraspadias urethra-uitmonding aan een zijkant van de penis
parasympathetic parasympathisch E (=craniosacral)
parathormone bijschildklierhormoon, parathyrine, id.
parathyroid (gland) bijschildklier
parathyroid hormone para(t)hormoon, parathyrine, PTH
parathyromatosis aandoening met hormonaal actief ectopisch
bijschildklierweefsel, id.
parathyroprival tetany tetanie(syndroom) door hypocalciëmie
N (bij afwezigheid van de schildklier)
paratonia regulatiestoornis m.b.t. spiertonus, id.
paratope plaats van een antistofmolecule waar een antichaam
hecht E (cf. epitope)
par – par
paratracheal luchtpijp begeleidend/omgevend
paratrachoma conjunctivitis lijkend op trachoom, id.
paratyphoid (fever) paratyfus E (=paratyphus)
paraumbilical hernia hernia bij de navel
Engels-Nederlands
paraurethral glands glandulae urethrales E (=Skene’s gland)
paravaccinia koepokken, id.
paravertebral bij de wervel(s) gelegen, id. E (often equivalent to
retroperitoneal)
paraxial naast/langs een as, id.
parchment skin atrophoderma pigmentosum van Crocker
N (huid gelijkend op ‘perkamentpapier’)
parenchyma parenchym, functionele orgaanelementen
parenchymatous parenchymateus E (=parenchymal)
parent vessel bloedvat dat zich vertakt E (cf. area ratio, daughter
vessel, bifurcation)
parental guidance onder toezicht van ouders E (cf. attachment
parenting)
parenteral niet via het maag darmkanaal verlopend, id.
E (notably referring to intravenous administration of nutrients;
cf. forced feeding)
parents ouders E (cf. attachment parenting, birth parent,
single-parent family, planned parenthood, single parent)
paresis krachtsvermindering, verlamming die partieel is, id.
E (cf. hemiplegia, quadriplegia, ocular paresis)
paridrosis enig type afwijking m.b.t. transpiratie, parahidrosis, id.
parietal wandstandig, wand van orgaan/holte betreffend, id.
parietal bone wandbeen
parietal cell delomorfe cel, id. E (=oxyntic cell)
parietal pleura borstvlies, pariëtaal blad van pleura
Parinaud’s conjunctivitis granulomateuze conjunctivitis met
ulcus E (=Parinaud’s oculoglandular syndrome)
Parinaud’s ophthalmoplegia/syndrome oculomotorsyndroom
E (=paralysis of conjugate upward gaze)
parity pariteit, aantal baringen van een vrouw E (cf. nullipara,
multipara)
Parkes Weber and Dimitri syndrome encefalocutane angiomatose
Parkinson’s disease/syndrome complex van extrapiramidale
stoornissen E (=parkinsonism, parkinsonian syndrome;
cf. DBS)
parodontitis peridontitis (obs.), id.
paronychia omloop, nagelwalontsteking, id.
parosmia reukzinstoornis, parosmie
paroti(di)tis, epidemic/infectious ~ bof, parotitis epidemica
parotid bij het oor
parotid gland oorspeekselklier, glandula parotidea
parovarian ovariumgebied betreffend E (=paroophoric)
paroxysm aanval, tijdelijke verergering, id.
paroxysmal passagère, voorbijgaand, aanvalsgewijs, id.
E (cf. PND)
parrot fever papegaaienziekte
Parrot’s disease luetische osteochondritis
Parry’s disease exoftalme struma
Parry-Romberg syndrome progressieve hemiatrofie van het
gezicht
pars plana annulus/orbiculus ciliaris N (cirkelzone tussen
corona ciliaris en ora serrata)
Parsonage-Aldren-Turner syndrome neuralgische amyotrofie
partial gedeeltelijk, partieel
participatory healthcare patiënt als partner
E (cf. health care)
particle (extreem klein) deeltje, partikel E (cf. prion)
parturient patiënt tijdens het baringsproces
parturient canal geboortekanaal
parturifacient geboorteproces versnellend (middel)
E (=oxytocic)
parturition baring(sproces), bevalling, geboorte, partus (L.)
E (=childbirth, delivery; cf. birthing, prepartal, bradytocia)
parylene biocompatibele doorzichtige kunststof geschikt voor
de groei van neuronen E (cf. neurocage)
PAS – PDS
PAS (abbr.) kleuring met perjoodzuur E (=periodic-acid Schiff)
PAS(A) (abbr.) E (=para-aminosalicylic acid)
PASMC (abbr.) E (=pulmonary artery smooth muscle cell;
cf. SMC)
pass per rectum, to ~ uitscheiden met de feces
pass water, to ~ plassen, urineren
Passavant’s ridge uitpuiling van het zacht verhemelte, wal van
Passavant
passer of cyst iemand die een cyste doorgeeft aan een ander
passing-out syncope, flauwte E (cf. TLOC)
passivation verkrijgen van weerstand tegen corrosie door het
aanbrengen van een bepaalde oppervlaktelaag
passive smoking onvrijwillig inademen van tabaksrook
afkomstig van anderen, id.
Passow’s symptom complex status dysraphicus met facialisparese
pasteurellosis infectie met Pasteurella
pastille tabletje bestaande uit een geneesmiddel plus een
smaakmakende stof E (cf. troche)
past-pointing het aanwijzen met de vinger gaat aan het doel
voorbij N (als teken van cerebellaire ataxie)
pasty stools deegachtige ontlasting
PAT (abbr.) E (=paroxysmal atrial tachycardia)
pat dry, to ~ deppen, droogdeppen
patagium (L.) vlieghuid
Patau’s syndrome trisomie D1
patch electrode glascapillair (1 mm) dat aanhecht aan een
membraan d.m.v. zuigkracht
patch test lapjesproef N (als allergietest)
patches plekjes, stukjes, gebiedjes E (cf. shagreen patches)
patching redistributie van antigene componenten
patchy pleksgewijs voorkomend
patella knieschijf, id. E (cf. infrapatellar, nail-patella syndrome,
rotula, whirl bone, beat-knee, jumper’s knee, knee cap, runner’s
knee)
patellar reflex kniepeesreflex E (=knee jerk)
patellar tendon ligamentum patellae
patent openstaand, geopend, nog niet gesloten
patent medicine geneesmiddel met merknaam N (al dan niet
op recept verkrijgbaar)
paternity vaderschap E (=fatherhood)
Paterson(-Brown)(-Kelly) syndrome dysfagie door ijzergebrek
pathergic granulomatosis (obs.) ziekte van Wegener
pathergy allergietoestand m.b.t. diverse antigenen
pathoanatomic ziektekundige ontleedkunde betreffend, id.
pathogen ziekteverwekkend/ziekmakend organisme
pathogen-free kiemvrij
pathogenic ziekmakend, ziekteverwekkend
pathogenicity island een gencluster dat codeert voor een
injectisoom en de bijbehorende translocators E (cf. plasmid)
pathognomonic kenmerkend voor een bepaalde ziekte, id.
pathologic(al) ziekte betreffend/veroorzakend
N (ook: ziekteleer betreffend)
pathologic(al) crying dwanghuilen
pathologic(al) laughing dwanglachen
pathology ziekteleer, id.
pathonym naamgeving ontleend aan de (initialen van de)
eerste patiënt die in de literatuur is beschreven
pathway route, circuit, pad
patient centered non-directief
patient history anamnese
patient information bijsluiter
Paton → Gowers-Paton-Kennedy syndrome
pattern patroon, model E (cf. footfall pattern)
patterned wound wond met de contouren van het veroorzakend
voorwerp
patulous wijd uiteengespreid
pauciarticular weinig gewrichten betreffend
paucicellular gering aantal cellen omvattend
Paul → Bunnell, Paul - (test)
174
Pautrier’s microabscess atypische T-lymfocyten voorkomend in
groepjes N (in huid bij mycosis fungoides)
paving stone retina perifere retinadegeneratie
pavor extreme schrikreactie, heftige gemoedsbeweging,
siddering, angstbeving E (cf. terrors)
Pavy’s disease orthostatische proteïnurie
paxillin COOH-uiteinde (68 kDa) van alpha-actinine
Paxton’s disease tinea blanca N (besmetting door Trichosporon)
Payr’s disease/syndrome buikpijn linksboven t.g.v. de
colonknik E (=splenic flexure syndrome)
Payr’s sign pijngevoeligheid bij druk op de voetrand
N (als vroeg verschijnsel bij veneuze trombose)
PB (abbr.) E (=phosphate buffer; cf. PBS)
PBEF (abbr.) E (=pre-B cell colony-enhancing factor; now called
visfatin)
PBI (abbr.1) E (=protein-bound iodine)
PBI (abbr.2) E (=penile-brachial index; cf. ABI, erectile
dysfunction)
PBL (abbr.1) E (=Problem Based Learning)
PBL (abbr.2) E (=peripheral blood leukocyte)
PBMC (abbr.) E (=peripheral blood mononuclear cell)
PBPK (abbr.) E (=physiologically based pharmacokinetic model)
PBPT (abbr.) E (=peripheral blood progenitor transplantation;
cf. ABMT)
PBS (abbr.) E (=phosphate-buffered saline; cf. CBS, PB)
PC (abbr.) E (=posterior chamber; cf. AC)
pc (abbr.) na de maaltijd L (=post cibum; cf. ac)
PCA (abbr.1) E (=patient-controlled analgesia/anesthesia)
PCA (abbr.2) E (=principal component analysis; cf. AAMM,
ICA)
PCA (abbr.3) E (=physician’s comparability allowance)
PCB (abbr.) E (=polychlorinated biphenyl)
PCC (abbr.) E (=protein-conducting channel)
PCG (abbr.) E (=phonocardiogram)
PCI (abbr.) E (=percutaneous coronary intervention; rescue
PCI=emergency intervention; cf. PTCA, stenting)
PCL (abbr.) E (=posterior cruciate ligament)
PCMRI (abbr.) E (=phase contrast MRI)
PCNA (abbr.) E (=proliferating cell nuclear antigen; cf. RFC)
PCP (abbr.1) E (=phencyclidine; formerly an i.v. anesthetic but now
an illegal drug; cf. angel dust)
PCP (abbr.2) E (=Pneumocystis carinii pneumonia)
PCR (abbr.) E (=polymerase chain reaction; cf. LM-PCR, qRT)
PCr (abbr.) E (=phosphocreatine)
PCT (abbr.1) E (=prothrombin consumption test)
PCT (abbr.2) E (=principal components transform; cf. CCC, DCT,
JPEG, PCT, RGB)
PCTA (abbr.) E (=percutaneous transluminal angioplasty)
PCV (abbr.) E (=packed cell volume)
PD (abbr.1) E (=probability of detection)
PD (abbr.2) E (=phosphodiester; cf. ODN, PTO)
PDA (abbr.1) E (=patent ductus arteriosus)
PDA (abbr.2) E (=personal digital assistant)
pDC (abbr.) E (=plasmacytoid dendritic cell; cf. DC)
PDC (abbr.) E (=pyruvate dehydrogenase complex)
PDE (abbr.1) E (=phosphodiesterase)
PDE (abbr.2) E (=partial differential equation)
pdf (abbr.1) E (=power density function)
pdf (abbr.2) E (=portable document format)
PDG (abbr.) E (=phosphate-dependent glutaminase; cf. PIG)
PDGF (abbr.) plaatjesgroeifactor E (=platelet-derived growth
factor; cf. EGF, RTK)
PDK (abbr.1) E (=pyruvate dehydrogenase kinase)
PDK (abbr.2) E (=phosphoinositide-dependent protein kinase;
cf. SGK)
PDM (abbr.) E (=power detection method)
PDMS (abbr.) E (=patient data management system)
PDQ (abbr.) E (=Physician Data Query)
PDSA (abbr.) E (=pyridyl disulfide acrylate)
175
PDT (abbr.) E (=photodynamic therapy; cf. photomedicine,
choroidal neovascularization in AMD)
PDZ (abbr.) E (the name PDZ derives from three proteins that
contain repeats of this domain: mammalian Postsynaptic density
protein (PSD-95), Drosophila disc large tumor suppressor (Dlg)
and the mammalian tight junction Zonula occludens protein
(ZO-1); cf. MAGUK)
PE (abbr.1) E (=physical examination)
PE (abbr.2) E (=phycoerythrin)
PEA (abbr.1) E (=peak endocardial acceleration)
PEA (abbr.2) E (=pulseless electrical activity)
PEAA (abbr.) E (=poly-ethylacrylic acid; cf PPAA)
peak flow maximale stroomsnelheid E (=PF)
peak flow, expiratory ~ piekstroom bij expiratie
peak level piekniveau E (cf. upper limit)
peak plasma level topspiegel N (cf. dalspiegel)
peaking fever piekende koorts
pearl kleine capsule met geneesmiddel
Pearl Index grootheid die aangeeft wat de relatieve effectiviteit
is van anticonceptiemiddelen N (uitgedrukt als aantal
zwangerschappen per 100 jaar)
pearly luster doorschijning als bij een parel N (bv. afwezig bij
acute laryngitis)
pearly tumors groepje dermoïd en epidermoïd cysten
Pearson → McArdle(-Schmid-Pearson) syndrome
peasize mass massa/knobbel ter grootte van een erwt
peau d’orange (Fr.) sinaasappelhuid met oedeem N (als teken
van lokale obstructie van lymfvaten)
PECAM (abbr.) E (=platelet endothelial cell adhesion molecule)
pecs (sl.) borstspieren E (cf. pectoral muscles)
pectenosis stenose van het anale kanaal a.g.v. een inelastische
weefselring, id.
pectinate kamvormig E (cf. pennate)
pectinate line grens van plaveisel- en cilinderepitheel
N (bij de anus)
pectinate muscles spierbalkjes uitgaande van de crista
terminalis in rechteratrium
pectineal muscle schaambeenkamspier
pectoral borstkas betreffend (1); m.b.t. de borstspier (2)
pectoral arch/girdle schoudergordel
pectoral muscle borstspier E (cf. pecs)
pectoral respiration borstademhaling
pectorals geneesmiddelen tegen kwalen in de borst
pectoriloquy voortgeleiding van stemgeluid via de borstwand
pectus excavatum trechterborst N (met sterk ingetrokken
sternum)
PECVD (abbr.) E (=plasma-enhanced chemical vapor deposition;
cf. LPCVD)
pedal edema oedeem aan de voet(en)
pedatrophia marasmus van een zuigeling bij ondervoeding
pedestrian taste platvloerse smaak E (cf. aftertaste, ageusia,
paraphilia)
pediatric hospital kinderziekenhuis E (cf. childhood disease)
pediatrician (Am.) kinderarts E (cf. children’s doctor)
pediatrics kindergeneeskunde
pedicle steel, voetje, gesteelde structuur
pediculosis infestatie van de huid door luizen, id.
pediculosis pubis infestatie met schaamluis
pediculus capitis hoofdluis
peduncle verbindingssteel, streng E (cf. restiform body,
cerebellar peduncle)
peduncular streng betreffend
pedunculated voorzien van een steel
pedunculated skin tag penseelwrat N (cf. acrochordon, marisca)
peekaboo kiekeboe
peel, orange ~ sinaasappelhuid (met oedeem) Fr (=peau
d’orange)
peel, pleural ~ inelastische membraan rond de long a.g.v.
empyeem N (resulteert in inkapseling van de long)
PDT – pel
peeling (of epidermis) vervellen, afschilferen, keratolyse,
epidermolysis
peenash rhinitis veroorzaakt door infestatie van bep.
insectenlarven in de neusholte E (in tropical areas)
Engels-Nederlands
PEEP (abbr.) onderdruk tegengaan bij de uitademing
E (=positive end-expiratory pressure)
peer collaboration (psy.) samenwerking met leeftijdgenoten
peer review (objectieve) beoordeling door een vakdeskundige
peevish knorrig, ergerlijk
PEFR (abbr.) E (=peak expiratory flow rate)
peg ronde structuur, cirkelvorm
PEG (abbr.) E (=poly-ethylene glycol; cf. pegylated)
peg cell bepaald type ‘oude’ cel met donkere kern in de
eileider E (=intercalary cell)
peg leg houten been
pegged tooth syfilistand E (=Hutchinson’s tooth)
PEG-OB (abbr.) E (=pegylated recombinant human leptin)
peg-shaped teeth pinvormige (konische) tanden E (=conical teeth)
pegylated molecule met toegevoegd polyethyleenglycol E (this
addition promotes slow release of a protein; cf. PEG)
PEI (abbr.) E (=preejection interval)
PEL (abbr.) E (=permissible exposure limit; cf. OSHA)
Pel’s crisis hevige oogklachten bij tabes dorsalis
pelade haaruitval, alopecia areata
peladophobia ziekelijke vrees voor kaalheid E (cf. bald)
pelage behaarde lichaamshuid
pelagism zeeziekte
Pel-Ebstein disease ziekte van Hodgkin
Pel-Ebstein fever koortslijn met een golvend patroon
Pelger-Huet anomaly/syndrome toename van bandvormige
neutrofielen N (linksverschuiving met ongesegmenteerde
neutrofielen)
peliosis bloeduitstortinkje, purpura, id.
peliosis hepatis aanwezigheid van bloedgevulde cysten in de
lever
peliosis rheumatica purpura rheumatica
pelipathy bekkenpijn
Pelizaeus-Merzbacher disease chronische infantiele cerebrale
sclerose
pella (Gr.) huid, cutis
pellagra syndroom door avitaminose van het B-complex
N (met dermatitis, diarree, anorexie, malaise enz.)
pellagrin pellagrapatiënt
pellagroid pellagra gelijkend, id.
Pellegrini-Stieda syndrome bursitis van het ligamentum
collaterale van tibia
pellet korreltje, propje, pilletje
pellicle vliesje, velletje N (op een vloeistof)
pellicula epidermis
pellicular vliezig
Pellizzi’s syndrome disfunctie van de hypofyse met ataxie enz.
pelote (Fr.) drukkussentje, pelotte E (=pressure pad;
cf. compress, bandage, splenium)
pelvic cavity bekkenholte
pelvic congestion syndrome bandenpijnsyndroom,
bekkenpijnsyndroom, pelvisch pijnsyndroom, pelipathia
vegetativa (L.) E (cf. blue balls)
pelvic floor bekkenbodem
pelvic fracture bekkenbreuk
pelvic girdle bekkengordel
pelvic infection ontsteking in het (vrouwelijke) bekken
E (=PID, pelvic inflammatory disease)
pelvic inlet bovengrens van de bekkenholte, bekkeningang
pelvic muscles bekkenspieren
pelvic organs bekkenorganen
pelvic outlet bekkenuitgang
pelvic pain bekkenpijn
pelvifemoral muscle dystrophy spierdystrofie van de
bekkengordel E (=Leyden-Moebius dystrophy)
pel – per
pelvimetry bepaling van bekkendiameter en -capaciteit
pelviperitonitis buikvliesontsteking in het bekken
N (=pelveoperitonitis)
pelvis pyelum, nierbekken (1); bekken van de romp (2)
E (cf. tipping pelvis)
pelvis, bony ~ bekkenbeenderen N (i.e. heiligbeen, darmbeen,
schaambeen en zitbeen)
pelvis, frozen/hardened ~ → frozen pelvis
pelvis, renal ~ pyelum, nierbekken, pelvis renalis N (cf. bekken
van romp)
pemphigoid parapemphigus, id.
pemphigus vesiculobulleuze huidziekte, id. E (cf. wildfire
pemphigus)
Pena-Shokeir syndrome autosomaal recessieve aandoening
met o.a. multipele ankylose, hypoplasie van de long en
gezichtsdysmorfie
pending myocardial infarction dreigend hartinfarct
Pendred’s syndrome familiair struma met doofstomheid
pendulous shape hangende vorm E (cf. mastoptosis)
penetrance overdrachtspercentage van fenotypisch kenmerk,
id. E (cf. expression, ADIP)
penetrating wound doorborende verwonding
penetration of skin binnendringen in de huid
Penfield’s syndrome paroxismale hypertonie bij een
hersentumor E (=diencephalic autonomic epilepsy)
penicillin fast penicillinevast N (d.w.z. resistent tegen penicilline)
penile swelling zwelling van de penis
penis roede (obs.), fallus, mannelijk lid, virga (L.), tentum
(L.), id. E (cf. cock, beard-splitter, dick, eye-opener, little finger,
nose, phallus)
penis envy penisnijd
penitis penisontsteking, id.
penlight lampje (met batterij) in de vorm van een pen
E (cf. head lamp)
pennate gevederd, geveerd E (cf. bipennate, unipennate,
multipennate, striated muscle, pectinate)
pentad vijftal N (kenmerken/symptomen)
pentalogy of Fallot tetralogie van Fallot met ASD, id.
pentastomiasis larveninfectie veroorzaakt door pentastomide
penta-X syndrome aanwezigheid van vijf X-chromosomen
E (=penta-X chromosomal aberration)
pentosuria pentose in de urine, id.
penultimate voorlaatste N (element betreffend)
penumbra straling naast de onmiddellijke stralingsbundel
N (treedt op a.g.v. verstrooiing en onvolledige
collimatie)
pep pill medicament dat een stimulerende stof bevat, id.
N (met name amfetamine)
PEP-CK (abbr.) E (=phosphoenolpyruvate carboxykinase; the
PEP-CK gene codes for the rate-limiting step in
gluconeogenesis)
Pepper’s syndrome levermetastase bij een bijnierneuroblastoom
pepsin pepsine N (eiwitsplitsend enzym in het maagsap)
peptibody peptide-achtig antilichaam
peptic spijsvertering betreffend (1); pepsine betreffend (2)
E (cf. colypeptic, digestive)
peptic ulcer ulcus pepticum
peptidase protease N (groep enzymen die eiwitbindingen
hydrolyseert)
peptide aminozuurverbinding, id.
peptide, C ~ bep. fragment van pro-insuline E (cf. insulinoma)
peptidyl transferase intrinsieke activiteit van grote ribosomale
eenheid die aanmaak van verbindingen tussen aminozuren
catalyseert
peptone pepton, eiwitsplitsingsproduct
perabduction syndrome hyperabductie van de
pectoralisspieren E (=Wright hyperabduction syndrome)
peracute stormachtig, zeer acuut, id.
perception bewuste waarneming, id.
176
perceptive deafness (obs.) sensineurale doofheid, id.
N (a.g.v. disfunctie van orgaan van Corti/ganglioncellen)
perceptive faculty waarnemingsvermogen
perceptual illusion waarnemingsillusie
perchlornaphthalin acne acne veroorzaakt door
perchloornaftaline E (=chlorphenol acne, perna disease)
percussion beklopping, id.
percussionary pain kloppijn E (cf. tenderness)
percutaneous transdermaal, percutaan, via de huid
peregrinating patient zwervende/rondtrekkende patiënt
E (cf. baron Von Muenchausen, factitious disorder)
perforated ulcer doorgebroken zweer N (in de richting van een
lichaamsholte)
perforating abscess verzakkingsabces, abscessus
congestionis (L.)
perforating canal Volkmann-kanaal
perforating injury doorborende verwonding
perforation gat, doorbraak, perforatie
performance prestatie, arbeidsniveau, capaciteitsniveau
perfrication inwrijven van een zalf
perfuse, to ~ perfunderen, doorstromen N (met bloed)
perfusion doorstroming, id. N (van een vaatbed);
E (cf. reperfusion; reversible ischemic injury, luxury perfusion, CPP)
perfusion disorder doorbloedingsstoornis
perganol farmacon dat FSH bevat en de vruchtbaarheid
bevordert E (cf. wet days)
peri(o)dontium wortelvlies van een tand, desmodontium, id.
periadenitis ontsteking van weefsel rondom een klier, id.
periapical inflammation tandworteltopontsteking
periappendic(e)al abscess abces gelegen rondom de appendix
periaqueductal gelegen rondom de aqueductus cerebri
periarteritis nodosa polyarteriitis/panarteriitis nodosa, id.
periarticular gewrichtsomgeving betreffend, id.
periauricular ooromgeving betreffend
peribronchial bronchusomgeving betreffend, id.
peribronchitis bronchitis van een longkwab met rondom
verdikking
pericardi(o)centesis pericard(ium)punctie, id.
pericardial pericard(ium) betreffend E (cf. IPP)
pericardiectomy operatieve verwijdering van het hartzakje, id.
pericarditis pericardontsteking, id. E (cf. bread-and-butter
pericarditis, mediastino-, pleuro-, myo-, pneumo-, constrictive and
effusive types)
pericarditis, calculous ~ pantserhart
pericardium hart(e)zakje, pericard(ium)
pericholangitis periangiocholitis, id. N (ontsteking van de
omgeving van de galgangen)
perichondrium kraakbeenvlies, id.
pericolic colonomgeving betreffend
pericranial periost van de schedel betreffend
pericyte stercel, contractiele cel rondom een capillair
peridesmic rondom een ligament/band (gelegen)
E (=periligamentous)
perifocal focusomgeving betreffend
perifollicular haarfollikelomgeving betreffend, id.
perigastritis ontsteking van de peritoneale maagbekleding
periglandular klieromgeving betreffend, id.
perihepatitis leverkapselontsteking, id.
perihilar hilusomgeving betreffend, id.
periligamentous rondom een band (gelegen) E (=peridesmic)
perilimbal corneaomtrek betreffend
perilobular lobulusomgeving betreffend, id.
perilous levensgevaarlijk
perimetritis perimetriumontsteking, id. N (ontsteking van
peritoneumdeel rondom uterus)
perimetry testen van de contour van het gezichtsveld, id.
perimortem rond de periode van overlijden, perimortale
periode E (cesarean delivery of fetus within 5 minutes if mother
has cardiac arrest)
177
perinatal geboortetijdperk betreffend, id. N (vanaf de 29ste
zwangerschapsweek tot 1-4 weken na geboorte)
perineal bilnaad betreffend
perineotomy episiotomie
perinephric cyst urinoom, pseudohydronefrose E (cf. perirenal)
perineum bilnaad, id.
perineural zenuwomgeving betreffend, id.
perineurial zenuwschede betreffend
perinuclear celkernomgeving betreffend, id.
period stadium, tijdperk, (cyclus)duur, id. E (cf. refractory,
latency, incubation, gestational)
period of communicability besmettelijke periode
periodic acid perjoodzuur
periodic disease (familial ~) amyloïdose
periodic fever amyloïdose
periodontal het ophangapparaat van het gebitselement
betreffend, id.
periodontitis parodontitus, id.
periodontosis degeneratie van het parodontium, paradentose
(obs.), id.
periods, (menstrual/monthly ~) menses, menstruatie(periode)
E (cf. LMP, curse, eumenorrhea, menacme, menotoxin,
paramenstrum)
perionyxis nagelwalontsteking, id. E (=perionychia)
perioperative mortality sterfte(cijfer) rond de operatieperiode
perioral mondgebied betreffend E (=circumoral)
periorbital oogkasomgeving betreffend, id.
periorbital bruising bloeduitstorting bij de ogen (vaak a.g.v.
schedelbasisfractuur of neuroblastoom) E (=ecchymotic
proptosis of orbital region, raccoon eyes)
periosteal beenvlies betreffend, periostaal
peripapillary gebied van de discus n. optici betreffend
peripapillary staphyloma zeldzame (meestal unilaterale)
anomalie met een diepe uitholling van de fundus rond
de blinde vlek E (relatively normal optic disc and no glial
or vascular abnormalities; cf. morning glory disc anomaly,
papillorenal syndrome)
peripartal (optredend) rond de geboorte
peripheral cyanosis acrocyanose
peripheral protein membraaneiwit dat geen deel uitmaakt van
de lipide dubbellaag E (cf. integral protein)
peripheral vision perifeer zien, indirect zien N (d.w.z. met een
deel van het netvlies dat buiten de macula ligt)
periphery omtrek, randzone, periferie
periportal omgeving van de vena porta betreffend
perirectal rectumomgeving betreffend
perirenal abscess abces in de buurt van een nier
E (=perinephric)
perisellar gebied van de sella turcica betreffend
peristalsis contractiele golfbeweging, peristaltiek
peritectomy wegsnijden rond een bep. anatomische structuur,
circumcisie, id.
perithelial cell stercel E (=pericyte)
peritomy besnijdenis, circumcisie, id.
peritoneal dialysis buikspoelen, id. N (vloeistofuitwisseling via
katheter in peritoneaalholte bij nierfalen)
peritoneal fluid peritoneale vloeistof
peritoneoscopy inwendig buikonderzoek E (=abdominoscopy)
peritoneum buikvlies, id. E (cf. CAPD)
peritonitis buikvliesontsteking, id.
peritonsillar keelamandelenomgeving betreffend, id.
peritubal tubaomgeving betreffend, peritubair E (d.w.z. tuba
uterina of tuba auditiva)
periumbilical navelgebied betreffend, id.
perivaginitis ontsteking van het gebied rondom de vagina, id.
E (=pericolpitis)
perivascular rondom bloedvat(en), id.
perivenous paraveneus, naast een ader
periventricular hersenventrikelomgeving betreffend
per – PES
pERK (abbr.) E (=phosphorylated ERK)
PERL (abbr.) E (=pupils equal and react to light; cf. PERRLA
(abbr.))
perlecan een heparansulfaat proteoglycans component van
Engels-Nederlands
de basaalmembraan E (cf. neuromuscular synaps, Schwartz-
Jampel syndrome)
perlèche (Fr.) mondhoekragaden veroorzaakt door Candida
L (=angulus infectiosus); E (=angular cheilitis)
Perlmann’s tumor benigne meerlobbige niertumor
permanent deformity blijvende misvorming
permeability doordringbaarheid, doorgankelijkheid, id.
permittivity parameter (ε) voor de grootte van het
dipoolmoment van een stof geïnduceerd door een elektrisch
veld, id.
permutation verwisseling van elementen (stat.)
E (cf. premutation)
perna disease acne door perchloornaftaline E (=chlorinated
naphthalene)
pernicious schadelijk, verderfelijk, kwaadaardig
pernio(sis) [pl. perniones] winterhanden, wintervoeten, id.
peroneal fibula betreffend E (=fibular)
peroneal nerve peroneuszenuw
peroral per os, via de mond, peroraal
Peroutka’s sneeze niesreflex op basis van stimulatie door
(zon)licht
peroxisome microlichaampje in een cel met catalase
Perrault syndrome spontane 46,XX primaire
ovariuminsufficiëntie gecombineerd met doofheid E (gene
involved is unknown; OMIM %233400)
Perrin-Ferraton disease knappend heupgewricht, coxa saltans
E (=snapping hip)
PERRLA (abbr.) E (=Pupils Equal Round and React to Light and
Accommodation; cf. PERL (abbr.))
perseveration volhouden N (van een bepaalde gedachte/
uitspraak)
persistence koppigheid, volharding
persistent structure blijvende structuur
personal arrest lijfsdwang
personal injury letselschade E (physical injury related to crime or
neglect; cf. shock injury)
personal physician lijfarts
personality persoonlijkheid, karakter, individualiteit (1);
persoon met een bijzonder karakter (2) E (cf. anankastic
personality, as if personality, antisocial personality, asocial
personality, avoidant personality, borderline personality,
dependent personality, deterioration of personality, dyssocial
personality, histrionic personality, hysterical personality, obsessive
personality)
personality disorder persoonlijkheidsstoornis
E (cf. obsessive-compulsive)
personalized medicine preventie, detectie en behandeling van
ziekte zoals volgens hedendaagse inzichten afgestemd op de
individuele patiënt
personnel personeel, medewerkers
perspiration zweet, transpiratie
Perthes’ disease osteochondrose van de femurkop
perturbation (opgelegde) verstoring, id. E (cf. palpography)
pertussis kinkhoest, id. E (=whooping cough)
peruvian wart verruca peruviana N (bep. (eruptieve vorm van)
bartonellose)
pervasive health care breed technologisch spectrum van
efficiënte zorg gebaseerd op telegeneeskunde
perversion verdorvenheid, afwijking van normaal, id.
E (cf. pica, clay eating, fellation, paraphilia)
PES (abbr.) E (=programmed electrical stimulation)
pes equinus spitsvoet
pes planus platvoet E (=flat foot, splay foot)
pes valgus knikvoet, id.
PESS (abbr.) E (=primary empty sella syndrome; sella syndrome)
pes – phe
pessary pessarium E (also termed diaphragm)
pest plaag (1); schadelijk dier (2)
pestilence epidemie van een ernstige besmettelijke ziekte
pests ongedierte
PET (abbr.) E (=positron emission tomography)
PETA (abbr.) E (=People for the Ethical Treatment of Animals)
petechia (L.) [pl. petechiae] puntvormige huidbloeding, id.
petechial fever nekkramp, meningokokken meningitis
petechial typhus vlektyfus
Peters’ anomaly congenitaal cornealeukoom
Peterson → Munch-Peterson encephalomyelitis
Petges-Clejat syndrome poikilodermatomyositis
Petit’s disease hernia lumbalis
petrify, to ~ verstenen
petroclinoid ligament ligament van Gruber
petroleum jelly vaseline
petrosal rotsbeen betreffend
petrosal bone rotsbeen L (=os petrosum)
petrositis rotsbeenontsteking, id.
petrosphenoid ligament ligament van Gruber
petrous bone rotsbeen
pets huisdieren, lievelingsdieren N (m.n. hond, kat, konijn,
hamster enz.)
Peutz-Jeghers disease/syndrome maag-darmpoliepen en
pigmentatie bij de mond
Peyer’s patches plaques van Peyer N (lymffollikels in (sub)
mucosa van dunne darm); E (=PP)
peyote mescaline
Peyronie’s disease induratio penis plastica
PF (abbr.) E (=peak flow)
PF4 (abbr.) E (=platelet factor 4)
Pfannenstiel incision bikinisnede, id.
Pfannenstiel’s syndrome icterus neonatorum
PFC (abbr.) E (=perfluorocarbon; cf. TLV)
Pfeiffer’s disease id. mononucleosis infectiosa
PFGE (abbr.) E (=pulsed-field gel electrophoresis; cf. PAGE)
PFO (abbr.) E (=patent foramen ovale)
PFT (abbr.) E (=pulmonary function test)
PG (abbr.) E (=prostaglandin)
PGA (abbr.) E (=polyglycolic acid; cf. DRT)
PGC (abbr.1) E (=PPAR gamma coactivator)
PGC (abbr.2) E (=primordial germ cell)
PGD (abbr.1) E (=phosphogluconate dehydrogenase)
PGD (abbr.2) E (=preimplantation genetic diagnosis)
PGE (abbr.) E (=prostaglandin E)
PGF (abbr.) E (=plerocercoid growth factor)
PGL (abbr.) E (=polyglactin-910; cf. DRT)
PGSR (abbr.) E (=psychogalvanic skin response)
PH (abbr.) E (=pleckstrin homology domain)
Ph.D. (abbr.) academische graad van een gepromoveerd
persoon E (=doctor of philosophy; cf. MD, thesis)
PHA (abbr.1) E (=phytohemagglutinin - a mitogen; cf. PWM,
ConA)
PHA (abbr.2) E (=pseudohypoaldosteronism; type I is PHAI)
phacocele hernia van ooglens, lentoptosis, facokèle
phacoemulsification emulsievorming en aspiratie van een
cataract m.b.v. ultrageluid
phacoerysis lensextractie d.m.v. zuigkracht
phacomalacia lensverweking, id.
phage bacteriofaag, faag
phage display techniek waarbij bacteriofagen worden
gemanipuleerd teneinde te fuseren met een vreemd eiwit
phagedena necrotiserend proces, phagedaena
phagedenic ulcer invretend ulcus
phage-protein microarray lysaat van bacteriofaag met expressie
van verscheidene peptide-fusie eiwitten en gepresenteerd in
de vorm van een matrix
phagocyte fagocyterende cel, id. E (cf. mononuclear phagocyte)
phagocytic cell fagocyterende cel
178
phagocytose, to ~ fagocyteren
phagocytosis endocytose, fagocytose
phagosome cytoplasmablaasje met fagocytoseproduct
phakic eye oog met een normale lens E (cf. microphakia,
spherophakia, pseudophakic eye, aphakic eye)
phakoma lensachtige massa/tumor, facoom
phakomatosis facomen aan huid, ogen en CZS, facomatose
phalanx (Gr.) [pl. phalanges] vingerkootje, teenkootje, falanx
phallus penis, mannelijk lid, piemel, roede (obs.), pik (sl.),
id. E (cf. cock, beard-splitter, dick, eye-opener, little finger, nose)
phantom limb (syndrome) fantoomsensaties E (=pseudesthesia)
pharmacal farmacie/apotheek betreffend
pharmaceutical farmacon (betreffend), geneesmiddel
(betreffend) (1); farmacie betreffend (2)
pharmacist apotheker
pharmacodynamics studie aangaande de biochemische
en fysiologische effecten van geneesmiddelen en hun
werkingsmechanismen, id.
pharmacogenetics vakgebied betreffende de farmacologische
bestudering van patiënt-gebonden factoren zoals bepaald
door de individuele genetische variabiliteit, id.
pharmacogenomics vakgebied betreffende de farmacologische
bestudering van de individuele variabiliteit in de respons van
een geneesmiddel als functie van de genen die coderen voor
een bijbehorend enzym, id.
pharmacokinetics studie aangaande biodistributie, afscheiding
en biotransformatie van geneesmiddelen, id.
pharmacologic farmacologie betreffend
pharmacology farmacologie
pharmacophore chemische structuur van een geneesmiddel dat
verantwoordelijk is voor het therapeutisch effect
pharmacovigilance geneesmiddelenbewaking
pharmacy apotheek E (cf. officinal, polypharmacy, hospital
pharmacy)
pharyngeal arches kieuwbogen
pharyngeal cleft kieuwspleet
pharyngeal gut kieuwdarm
pharyngeal pouch syndrome afwezigheid van thymus en
bijschildklier E (=di George’s syndrome)
pharyngeal pouches kieuwzakjes
pharyngitis keelontsteking
pharyngitis, diphtheric ~ keeldifterie
pharyngitis, septic ~ streptokokkenfaryngitis
pharyngitis, vesicular ~ herpangina, vesiculaire faryngitis
pharyngoconjunctival fever virale ontsteking van farynx en
conjunctiva E (=viral pharyngoconjunctivitis)
pharyngoesophageal keelholte en slokdarm betreffend
pharyngopalatine arch achterste gedeelte van de keel
E (cf. fauces, glossopalatine arch)
pharyngoscopy farynxonderzoek m.b.v. een instrument
pharyngotonsillitis farynx- en tonsillenontsteking
pharynx keelholte, farynx
phase stadium, fase E (cf. acute-phase reaction, cephalic phase)
phase angle fasehoek
phase shift faseverschuiving
phasic receptor receptor die telkens slechts gedurende een
korte periode kan worden gestimuleerd
PHB (abbr.) E (=poly ß-hydroxybutyric acid)
PHBQ (abbr.) E (=post hospitalization behavior questionnaire)
phenobarbital barbituraat N (als hypnoticum en sedativum)
phenol carbolzuur, fenol
phenomenon [pl. phenomena] verschijnsel N (typisch voor een
bepaalde toestand)
phenomenon, wavefront ~ → wavefront phenomenon
phenotype uiterlijke expressie van erfelijkheid, id.
E (cf. phenotypic adaptation)
phenylketonuria fenylketonurie
pheochromoblastoma maligne feochromocytoom
pheochromocyte chroomaffiene cel, feochromocyt
179
pheochromocytoma chroomaffiene bijniermergtumor, id.
PHI (abbr.) E (=phosphohexose isomerase)
Philadelphia collar kraagvormige ondersteuning ter voorkoming
van flexie, extensie en rotatie van het hoofd-hals-gebied
philtrum verticale groef tussen bovenlip en neus
phimosis voorhuidvernauwing, id. E (cf. paraphimosis)
phlebitis aderontsteking, id. E (cf. endophlebitis)
phlebitis of femoral vein aderontsteking van v. femoralis, id.
L (=phlegmasia alba dolens)
phlebography röntgenonderzoek van aderen met
contrast(middel)
phlebolith verharde massa in een ader
phlebosclerosis verdikking en verharding van de aderwand, id.
phlebostatic axis niveau van het rechteratrium bij de
achteroverliggende patiënt
phlebothrombosis thrombus in een ader zonder daarbij
wandontsteking E (cf. thrombophlebitis)
phlebotomus fever zandvliegkoorts
phlebotomy aderlating, venasectie, id.
phlegm slijm, mucus E (cf. expectoration)
phlegmon cellulitis, flegmone
phlegmonous flegmone vormend, flegmoneus
phlyctenosis huidziekte met etterige blaasjes, id.
phlyctenule etterblaasje bij oog, kleine flycteen
phlyctenulosis pustels op cornea/conjunctiva, id.
PHM (abbr.) E (=peptide histidine methionine; cf. incretin)
PHN (abbr.1) E (=postherpetic neuralgia)
PHN (abbr.2) E (=public health nurse)
phobia vrees, fobie E (cf. fear, acrophobia, agoraphobia,
basiphobia, hydrophobia, ergophobia, clithrophobia)
phobia, social ~ chronische affectieve aandoening die manifest
wordt bij contacten met anderen E (=social anxiety disorder,
SocAD; strong comorbidity of panic disorder; cf. avoidant
personality disorder)
phobophobia angstvrees, ziekelijke vrees voor de eigen fobieën
Phocas’ disease cystadenoom van mamma E (=Reclus’ disease)
phocomelia ontbreken van arm/been als congenitale afwijking
phonagnosia onvermogen om vertrouwde stemmen te
herkennen
phonation productie/vorming van stemgeluid
phoneme klank als herkenbaar onderdeel van een gesproken
woord, id.
phonophobia ziekelijke vrees voor geluidsprikkels, id.
phosgene oorlogsgas
phosphatase fosfatase
phosphatase, acid ~ zure fosfatase
phosphate fosfaat
phosphatic stone fosfaatsteen
phosphatide vetzuurester van gefosforyleerde alcohol
phosphaturic response toename van excretie van fosfaat in de
urine door inhiberende werking van parathormoon
phosphene lichtpuntje dat wordt waargenomen bij elektrische
stimulatie van het optisch systeem
phosphohexose isomerase glucosefosfaatisomerase N (indicator
voor mammacarcinoom)
phospholamban regelend eiwit met modulerend effect
op de activiteit van de calciumopnamepomp in het
sarcoplasmatisch reticulum
phospholipid fosfor bevattend vetzuur, fosfolipide
N (bv. cardiolipine, lecithine, cefaline, sfingomyeline)
phosphor(us) fosfor
phosphorhidrosis lichtgevende zweetuitscheiding
phosphorylase fosforylase N (enzym uit de transferasegroep)
phosphorylation introductie van een fosfaatgroep in een
molecule E (cf. oxidative)
photism visuele sensatie veroorzaakt door prikkeling van een
ander zintuig, id.
photoaging huidbeschadiging door langdurige blootstelling
aan zonlicht
phe – PI3K
photoaging verouderingsproces o.i.v. zonlicht
photochemotherapy behandeling door een fotochemisch
proces E (cf. metronomic chemotherapy)
photochromogen organisme dat kleurstof vormt bij licht
Engels-Nederlands
photodamage schade aan DNA o.i.v. zonlicht
photodermatitis huidafwijking o.i.v. licht, lichtdermatose
photoimmunology wetenschap die zich bezighoudt met de
relatie tussen ultraviolet licht en het immuunsysteem
photokeratitis corneaontsteking o.i.v. fel licht
N (bv. lasserskeratitis, sneeuwblindheid)
photomedicine toepassing van geavanceerde technieken met
licht bij diagnose en therapie E (cf. OCT, IR, PDT, UV)
photophobia lichtschuwheid, fotofobie E (cf. lucifugal)
photopsia/photopsy retina-afwijking met flitsverschijnselen, id.
photosensitive lichtgevoelig, fotosensibel
photosensory epilepsy epilepsie a.g.v. lichtstimulus E (=photic
epilepsy)
phototherapy lichtbehandeling, id.
phototoxicity toxische werking o.i.v. licht, id.
phox (abbr.) E (=phosphoinositide-binding module;
see intracellular signaling)
PHR (abbr.) E (=Prague hypertensive rat; cf. WKY, SHR)
phrenic middenrif betreffend (1); m.b.t. de geest/denken (2)
E (cf. hebephrenia, oligophrenia, PMN)
phrenic nerve middenrifzenuw L (=n. phrenicus)
phrenicotomy doorsnijding van n. phrenicus, id. E (to induce
unilateral paralysis of the diaphragm)
phrenoplegia middenrifverlamming
phrenoptosia abn. neerwaarts buigen van het middenrif
phrenotropic verlopend via de hersenen of het denken
PhRMA (abbr.) E (=Pharmaceutical Research and Manufacturers
of America)
PHS (abbr.) E (=Physician’s Health Study)
phthisis tuberculose (1); atrofie (2)
phthisis bulbi verschrompeling van de oogbol
phycomycosis mucormycose
physaliferous cell cel met een vacuole die gevuld is met
mucine E (characteristic of chordoma)
physalopteriasis besmetting met een bepaalde parasitaire worm
physical capacity fysieke vermogens
physical deterioration achteruitgang van de lichamelijke conditie
physical effort fysieke inspanning/prestatie
physical examination lichamelijk onderzoek E (cf. executive
physical)
physical health lichamelijke gezondheid
physical inactivity bewegingsarmoede
physical therapy oefentherapie, fysiotherapie
physician arts, medicus, dokter E (cf. MD, PhD, clinician,
hospitalist, personal physician)
physician assistant huisartsondersteuner, klinisch assistent
van een specialist E (=PA; cf. NP); N (in de wandelgang ook
genaamd minidokter)
physiognomy gezichtsanalyse m.b.t. karakter en psyche
physiologic(al) normaal werkend i.t.t. pathologisch (1);
de fysiologie betreffend (2)
physiology leer der levensverrichtingen, id.
physiotherapist fysiotherapeut, kinesist (B.)
physiotherapy oefentherapie, id.
physique lichaamstoestand, lichamelijke conditie E (condition
of the body)
phytanic acid vetzuur dat zich ophoopt in perifere zenuwen
E (=tetramethylhexadecenoid acid)
phytic acid meso-inosiethexafosforzuur
phytobezoar bezoar bestaande uit plantaardige vezels
PI (abbr.1) E (=phosphatidyl inositol)
PI (abbr.2) E (=phosphoinositide)
PI (abbr.3) E (=principal investigator)
PI3K (abbr.) E (=phosphatidylinositol 3-OH kinase; cf. IRS,
PDGF)
PIA – Pir
PIA (abbr.) E (=primary inherited aminoaciduria)
pia mater (L.) binnenste vlies van hersenen en ruggenmerg
E (cf. arachnoid mater, dura mater, meninx)
pian framboesia tropica
piano playing neurologisch beeld waarbij voortdurend de
vingers worden bewogen teneinde de positie ervan te
bepalen E (cf. Dejerine-Sottas syndrome)
pianoma framboesioom, id. N (multipele papillomata bij
framboesia)
piar(r)hemia lipemie, piaremie
Pic → Bard-Pic syndrome
pica eetlust m.b.t. onmogelijke dingen, id. E (cf. geophagy)
PICC (abbr.) E (=peripherally inserted central catheter)
Pick → Niemann-Pick disease
Pick’s cerebral atrophy/disease atrofie van de frontale
hersenschors
Pick’s lipid histiocytosis fosfatidenstapeling in schuimcellen
E (=Pick-Niemann disease)
Pick’s liver/pericardium syndrome pseudolevercirrose bij
pericarditis
Pick-Herxheimer syndrome diffuse idiopatische huidatrofie
picking, nose ~ neuspeuteren
Pickwick(ian) syndrome cardiopulmonaire steatosis
picorna E (=pico-RNA)
picture enhancement beeldversterking E (cf. image
enhancement)
PID (abbr.) E (=pelvic inflammatory disease)
pie chart sectordiagram
PIE (abbr.) longinfiltraat met eosinofilie E (=pulmonary
infiltrate with eosinophilia)
piebalding grijs-witgekleurd plukje hoofdharen
piecemeal stuksgewijs, stukje bij beetje N (geleidelijk
verlopend)
piedra dermatomycose met knobbelige hoofdharen
piercing pain stekende pijn
Pierre Marie(-Bamberger) syndrome hypertrofische
long-osteoarthropathie
Pierre Mauriac’s syndrome syndroom met diabetes, dwerggroei
en obesitas N (a.g.v. endocriene disfunctie)
Pierre Robin deformity/syndrome microgenie plus glossoptose
Pierson’s disease/osteochondrosis osteochondrose van symphysis
pubis
Pierson’s syndrome autosomaal recessieve en letale vorm
van nefrotisch syndroom met mesangiale sclerose en
microcorie E (OMIM # 150325)
pig met lood omhuld vaatje dat wordt gebruikt om een
radioactieve bron via een katheter in een bloedvat te brengen
PIG (abbr.) E (=phosphate-independent glutaminase; cf. PDG)
pig bel disease enteritis necroticans
pig tail catheter varkensstaartkatheter N (katheter met gekruld
uiteinde t.b.v. positioneren)
pigeon breast/chest kippenborst, pectus carinatum E (=chicken
breast)
pigeon breeders’ disease/lung duivenmelkerslong E (=pigeon
fanciers’ lung)
pigeon-toe O-teen, hallux varus N (uitstaande grote teen)
piggyback neveninfuus E (cf. drip)
pigment kleurstof, id.
pigment cell bindweefselcel met pigment, chromatofoor
pigment nevus levervlek, id.
pigment, respiratory ~ bloedpigment, bloedkleurstof
N (chemische component in het bloed die zuurstof kan
transporteren)
pigmental, pigmentary pigment betreffend
pigmentary degeneration (of retina) retinitis pigmentosa,
pigmentdegeneratie N (vlekvormige pigmentafzettingen a.g.v.
degeneratie)
pigmentary liver cirrhosis pigmentcirrose van de lever bij
hemochromatose
180
pigmentation pigmentvorming, pigmentafzetting, id.
pigmented gepigmenteerd
pigmented mole melanocytische naevus E (cf. mole)
PIH (abbr.) prolactine inhiberende factor E (=prolactin
inhibiting hormone)
PIKK (abbr.) E (=phosphatidyl-inositol 3-kinase-like protein
kinase)
piles aambeien
pill geneesmiddel, pil E (cf. exercise pill)
pill in the pocket voorschrijven van een eenmalige dosering
voor gebruik indien nodig
pill roller hand/tremor tremor van de hand
pillar cell gehoorcel (van Corti)
pillars of fauces slijmvliesplooien t.h.v. de keel
piloerection kippenvel, id.
pilonidal haarnest bevattend
pilonidal cyst/sinus haarnetcyste, sinus coccygealis, cyste met
haarnesten
pilot study proefonderzoek m.b.t. haalbaarheid
pilule klein pilletje E (cf. bolus)
pimple puist(je)
pin pen (voor botfractuur) (1); stift (voor een tand) (2);
speld (3)
PIN (abbr.) E (=prostatic intraepithelial (or intraductal)
neoplasia)
pin tooth kegeltand N (betreft meestal een extra tand)
pinched face spichtig gezicht
pinched voice benepen stem
pinching knijpen N (in de huid)
pineal body/gland pijnappelklier, epifyse N (cf. hypofyse);
L (=corpus pineale)
pinealoblastoma maligne epifysetumor E (=pineoblastoma)
pinealocyte melatonineproducerende cel uit epifyse, id.
pinealoma epifysetumor, id.
pineocytoma epifysetumor N (met onzeker gedrag)
pinguecula corneavlek met gele kleur E (=pinguicula)
pink disease acrodynie, dermatopolyneuritis
pink eye conjunctivitis epidemica E (by adenovirus; cf. black
eye, conjunctival redness)
pink macule rose-rode macula
pink puffer dyspnoe(a) bij longstuwing E (patient has normal
oxygenation; cf. blue bloater)
Pinkus’ disease zeldzame huidaandoening met kleine papels
en schilfering (vaak op penis) E (=lichen nitidus)
pinna oorschelp, auricula, id.
pinocytosis opname van een extern vloeistofdeeltje door een
cel via insnoering, id.
pin-point pupil zeer nauwe pupil N (zoals bij heroïneoverdosis)
pinpoint vesicles speldenpuntgrote blaasjes
pins and needles sensation spelden- en naaldenprikgevoel
N (=tintelingen, paresthesie)
pinselhaare trichostasis spinulosa
pinta niet-venerische treponematose, id.
pintid erythemateuze huidafwijking bij pinta, pintide
pinworm draadworm
PIP (abbr.) E (=proximal interphalangeal joint)
PIP2 (abbr.) E (=phosphatidylinositol 4,5-biphosphate)
PIP3 (abbr.) E (=phosphatidylinositol 3,4,5-triphosphate; cf. PI3K)
pipecolatemia (aanwezigheid van) proline met een
methylgroep in het bloed E (=pipecolic acid;
piperidine-2-carboxyl acid)
Piper rhythm afname (t.g.v. spiervermoeidheid) van de
dominante oscillatie van het oppervlakte-EMG bij maximale
vrijwillige contracties
piranha bep. biodetergens E (consisting of H2SO4 + H2O2 +
H2O)
piriform sclerosis of ilium peervormige sclerose van het
darmbeen, id.
Pirogoff amputation gedeeltelijke amputatie van de voet
181
PISA (abbr.) E (=proximal isovelocity surface area)
pisiform bone erwtvormig botje N (van de pols)
Piskacek’s sign asymmetrische uterusvergroting
pit kuiltje E (cf. coated pit)
pit, anal ~ proctodeum N (bep. instulping van het ectoderm)
pitched tone, high ~ hoogfrequente toon N (frequentiegebied dat
meest manifest is; hier in het hoge gebied)
pithecoid aapachtig, id.
pitting edema putjesoedeem, kuiltjesoedeem N (oedeem
waarbij ingedrukt kuiltje enige tijd blijft); E (cf. tenting)
pitting lip (congenital ~) aangeboren putjes in lipslijmvlies
pitting of nails putjesnagels
pituitary (gland) hypofyse L (=hypophysis cerebri);
N (cf. neurohypofyse, adenohypofyse, epifyse, hypothalamus)
pituitary adenoma hypofyseadenoom E (in women mostly
microademomas; in males usually macroadenomas)
pituitary apoplexy bloeding bij een hypofysetumor met
hemorragische necrose
pituitary snuff-takers’ disease alveolitis bij snuiven van
hypofysehormoon
pituitary, anterior ~ adenohypofyse, hypofysevoorkwab
pituitary, posterior ~ neurohypofyse, hypofyseachterkwab
pityriasis dermatose met een bepaalde schilfering, id.
pivot joint draaigewricht, radgewricht, articulatio trochoidea
E (=trochoid joint)
pixel beeldelement, id. N (standaardeenheid waaruit een
plaatje is opgebouwd); E (cf. voxel, resel)
PK (abbr.1) E (=pyruvate kinase)
PK (abbr.2) E (=proteinase kinase)
PKA (abbr.) E (=protein kinase A; cf. PKC)
PKB (abbr.) E (=protein kinase B, also called c-Akt)
PKC (abbr.) E (=protein kinase C; cf. aPKC, PKA)
PKI (abbr.) E (=pseudosubstrate inhibitor peptide)
PKU (abbr.) fenylketonurie E (=phenylketonuria)
PL (abbr.) E (=placental lactogen; cf. CS)
placenta moederkoek, nageboorte, id.
placentitis placentaontsteking, id.
placode verhevenheden op het ectoderm waaruit zich
zintuigorganen ontwikkelen, id. E (cf. auditory, lens and
olfactory types)
PLAGA (abbr.) E (=copolymer of Poly-Lactic Acid and
poly-Glycolic Acid)
plagiocephaly schedelmisvorming met asymmetrische
afplatting, id. N (a.g.v. ongelijkmatige verbening van de naden)
plague pest E (cf. plaque)
plague, pneumonic ~ longpest
plain radiograph conventionele röntgenfoto
plaintiff klachtindiener, klager, aanklager, eiser
plait, polish ~ hoofdluizen
plakoglobin bepaald eiwit (83 kDa) geassocieerd met de zonula
adhaerens en desmosomen E (also known as gamma-catenin)
plane joint vlakke gewrichtsverbinding
planing schaven van de huid E (cf. debramasion)
planned parenthood gezinsplanning
planocellular carcinoma parelkanker
planocyte zwerfcel, id.
plantar voetzool betreffend, plantair
plantars voetzolen
plantodorsal (radiol.) gaande van de voetzool in de richting van
de voetrug E (cf. dorsoplantar)
PLAP (abbr.) E (=placental alkaline phosphatase; this is a
GPI-anchored protein)
plaque aanslag, plek met een bepaalde neerslag, id.
plasm(a), (blood ~) bloedwei, (bloed)plasma E (cf. serum;
plasmic; trapped plasma)
plasma cell plasmacel E (cf. inflammatory pseudotumor; plasma
cell granuloma)
plasma membrane celmembraan E (=cell membrane)
plasmacyte plasmacel
PIS – ple
plasmacytic leukemia plasmacellenleukemie
plasmacytoid lymphoma plasmacytoom
plasmacytoma lymfkliertumor met bepaalde plasmacellen
plasmacytosis plasmacellen in het bloed, plasmocytose
Engels-Nederlands
plasmalogen een bepaald fosfolipide uit bloedplaatjes, id.
plasmapheresis toediening van (eigen) bewerkt bloed, id.
plasmasome nucleolus, plasmosoom
plasmic plasma betreffend E (=plasmatic)
plasmid natuurlijk voorkomend circulair DNA-molecule dat
replicatie vertoont in bacteriën die zodanig kunnen worden
veranderd dat ze als vector fungeren, id. E (cf. promoter,
reporter gene, enhancer)
plasmin bepaald proteolytisch enzym, id. E (with particular
ability to dissolve a fibrin clot)
plasminogen inactieve plasmineprecursor, id.
plasminogen activator protease die een peptidebinding in
plasminogen klieft en het converteert naar plasmine N (komt
voor in secreet van getransformeerde cellen)
plaster pleisterstrip
plaster bandage gipsverband
plaster cast gipskorset
plaster knife gipsmes
plaster ulcer gipszweer
plaster, adhesive ~ hechtpleister
plastic surgery plastische chirurgie
plasticity vervormbaarheid, kneedbaarheid,
capaciteitsverandering, id. E (the potential to adjust to varying
conditions)
plasticizer weekmaker
plastin eiwit (68 kDa) gehecht aan actine en voorkomend in
microvilli E (=fimbrin)
plasty plastiek
plate plaat (1); petrischaal (2) E (cf. LPM)
plateau vlakke top in een curve, id.
platelet bloedplaatje, thrombocyt
platelet-activating factor mediator bij de onmiddellijke
overgevoeligheidsreactie E (=PAF)
platelike/platter atelectasis longvolumeafname volgens
aanwezigheid van een vlakke schaduw
platinum platina
platybasia basilaire impressie N (omhooggedrukt os occipitale
als congenitale anomalie)
platyonychia nagels die ongewelfd (plat) zijn, id.
platypelloid pelvis bekken dat licht is afgeplat, id.
platypnea kortademigheid tijdens staande houding, id.
platyspondylia afplatting van het wervellichaam, id.
Plaut-Vincent angina angina ulceromembranacea, ernstige vorm
van gingivitis ulcerosa E (often early sign of HIV infection)
PLC (abbr.) E (=phospholipase C)
pleasure principle lustprincipe
pleat platte plooi
pleat, to ~ plooien
plectin bepaald cytoplasmatisch eiwit geassocieerd met
desmosoomfilamenten
pledge of secrecy geheimhoudingsplicht E (cf. oath of secrecy)
pleioproteus syndrome Proteus syndroom
pleiotropic het vermogen bezittend om diverse soorten
responsen te leveren N (kan betrekking hebben op cellen,
eiwitten of genen)
pleiotropy of a gene manifestatie van een gen in meer dan een
eigenschap, id.
pleocytosis cellen qua aantal abnormaal verhoogd, id.
N (m.b.t. aantal lymfocyten in liquor); E (cf. polycytosis)
pleomorphic veelvormig voorkomend, pleomorf
pleonemia (radiol.) bloedstroomtoename in longvaten
plessor reflexhamer E (=plexor)
plethora bloedvolume abnormaal hoog, polyaemia, id.
plethoric facies pafferig gezicht
pleura ribbenvlies, id. N (d.w.z. borstvlies plus longvlies)
ple – poi
pleural peel → peel
pleuralgia pleurapijn, pijn in de zij
pleurisy pleuraontsteking, pleuritis
pleuritic pleuritis betreffend, pleuritisch
pleuritic pain pijn op de borst die vastzit aan de ademhaling en
meer gelokaliseerd is
pleuritis pleuraontsteking, id.
pleurobronchitis bronchi- en pleuraontsteking
pleurodynia pijn aan de intercostale spieren, id.
pleurodynia, epidemic/viral ~ ziekte van Bornholm
pleuropericarditis pleuritis en pericarditis
pleuropneumonialike organism Eaton agens
pleuropulmonary pleura en longen betreffend
plexiform plexus gelijkend, id.
plexiform bone lamelleus bot E (=laminar bone)
plexiform lesion of arteriole focale proliferatie van endotheel bij
klein longvat met myofibroblasten, gladde spiercellen en
bindweefselmatrix
plexogenic pulmonary hypertension vasoconstrictie van kleine
longarteriën
plexopathy aandoening van een plexus, id. N (meestal
enkelzijdig)
plexopathy, diabetic lumbosacral ~ diabetische plexopathie
plexor reflexhamer E (=plessor)
plexus netwerk, id. N (m.n. van venen of zenuwen)
plexus, choroid ~ ependym dat hersenventrikels bekleedt
plexus, solar/hypogastric ~ kraaienpootje L (=plexus
hypogastricus)
PlGF (abbr.) E (=placental growth factor; an angiogenic factor)
plica plooi, id.
plica polonica hoofdluizen
PLL (abbr.) E (=poly-L-lysine)
PLM (abbr.) E (=periodic leg movement)
plombage voormalige chirurgische procedure bij de
behandeling van tuberculose
plop → tumor plop
PLoS (abbr.) E (=Public Library of Science)
PLP (abbr.1) E (=parathyroid hormone-like protein)
PLP (abbr.2) E (=proteolipid protein)
plug prop, massa die een obstructie veroorzaakt E (cf. cable
plug, earplug)
plug of earwax cerumenprop
plug, mucous ~ slijmprop
plugging verstoppen, dichtstoppen, tamponneren
plumber’s helper resuscitation (obs.) actieve compressie-decompressie
bij reanimatie E (cf. CPR)
plumbism chronische lood(zout)vergiftiging
Plummer’s disease toxisch nodulair struma
Plummer-Vinson syndrome dysfagie door ijzergebrek
plump vlezig, gevuld, dik, mollig
pluriglandular diverse klieren betreffend, id.
pluripara multipara, id.
pluripotent diverse realisatiemogelijkheden bezittend, id.
E (cf. pleiotropic)
PMCA (abbr.) E (=plasma-membrane Ca2+ ATPase)
PMd (abbr.) E (=dorsal premotor cortex; cf. MIP, PRR)
PMF (abbr.) E (=progressive massive fibrosis)
PMI (abbr.) E (=point of maximum impulse; cf. ictus)
PMID (abbr.) E (=PubMed IDentifier - a record control number
assigned by NLM)
PML (abbr.1) E (=progressive multifocal leukoencephalopathy;
cf. RPLS)
PML (abbr.2) E (=promyelocytic leukemia)
PMN (abbr.1) E (=phrenic motor neuron)
PMN (abbr.2) E (=polymorphonuclear leukocyte)
PMS (abbr.) E (=premenstrual syndrome)
PMS(G) (abbr.) E (=pregnant mare’s serum (gonadotropin))
PMT (abbr.) E (=photomultiplier tube; cf. TRS)
PNA (abbr.) E (=peptide nucleic acid; cf. RNA)
182
PNAd (abbr.) E (=peripheral node addressin; cf. MAd)
PNAS (abbr.) E (=Proceedings of the National Academy of
Sciences; cf. NYAS)
PND (abbr.1) E (=paroxysmal nocturnal dyspnea)
PND (abbr.2) E (=postnatal depression)
PND60 (abbr.) E (=postnatal day 60)
PNDM (abbr.) E (=permanent neonatal diabetes mellitus)
pneumathemia N (elk type) luchtembolie
pneumatic ademhaling betreffend (1); m.b.t. de lucht (2)
pneumatocele gasgevulde ruimte in long/huid, id.
pneumatosis aanwezigheid van lucht/gas op een abnormale
plaats, id.
pneumaturia urine met daarin belletjes afkomstig van
gas/lucht, id.
pneumectomy longweefselextirpatie, id.
pneumococcemia pneumokokkensepsis E (cf. SOFA)
pneumoconiosis longziekte door inhalatie van een stof, id.
pneumocystis carinii pneumonia pneumocystose
pneumocystosis pneumonie veroorzaakt door P. carinii
pneumocyte longcel, pneumocyt, pneumonocyt
pneumoencephalography radiografie van schedelinhoud m.b.v.
lucht
pneumoenteritis enteritis geassocieerd met pneumonie
pneumography radiografie m.b.v. gas als contrast(middel)
(1); longonderzoek m.b.t. de anatomie (2) E (ad 1:
pneumoradiography)
pneumomediastinum mediastinumweefsel waarin lucht/gas
pneumomycosis longweefsel met schimmelinfectie, id.
pneumonectomy longextirpatie, id.
pneumonia longontsteking, id.
pneumonia, (organizing) interstitial ~ diffuse longfibrose
pneumonic long betreffend (1); m.b.t. pneumonie (2)
pneumonitis lokale longweefselontsteking
pneumopathy N (elk type) longziekte, pneumo(no)pathie
pneumopericarditis pericarditis met luchtophoping
pneumoperitoneum peritoneale holte met daarin gas
N (=aeroperitoneum)
pneumopyopericardium pericardholte met gas en lucht
pneumorenal syndrome syndroom van Goodpasture
pneumosinus dilatans opbollen van de paranasale sinussen
waardoor het optisch kanaal een tunnel lijkt E (usually
associated with an adjacent optic nerve sheath meningioma)
pneumothorax klaplong, pleuraholte met daarin gas, id.
pneumoventriculography pneumo-encefalografie
PNGase (abbr.) E (=peptide :N-glycosidase)
PNH (abbr.) E (=paroxysmal nocturnal hemoglobinuria)
PNM (abbr.) syndrome E (peripheral dysostosis plus nasal
hypoplasia and mental retardation)
PNS (abbr.) E (=peripheral nervous system)
POAG (abbr.) E (=primary open angle glaucoma)
pock (mark) pokkenlitteken
pocket zak(je), holte, saccus, recessus
pocket monster seizure epileptische aanvallen bij kinderen die
kijken naar een tekenfilm van Pokemon
pocket shot (sl.) drugsinjectie in de vena jugularis
E (cf. shooting gallery, street doctor, needle licking, groin hit)
podagra jicht van de grote teen, id.
podalgia voetpijn, id.
podocyte epitheliale cel aan de buitenzijde van capillairen in
de glomerulus, id.
POEMS (abbr.) syndroom van Takatsuki E (=Polyneuropathy
plus Organomegaly plus Endocrinopathy plus M-protein and
Skin abnormalities)
Pogosta disease artralgie met huiduitslag door Sindbis virus
N (benaming in Finland; cf. Karelian disease)
POI (abbr.) E (=postoperative ileus)
poikilocyte erytrocyt met abnormale vorm, id.
poikilocytosis (aanwezigheid van) erytrocyten met een
abnormale vorm in het bloed, id.
183
poikiloderma huid met abnormale pigmentatie en atrofie, id.
poikilodermatomyositis collageenziekte van huid en spieren,
id. N (met locaal pigmentaties en depigmentaties)
point A denkbeeldig punt in het paracervicaal weefsel,
2 cm lateraal van het cervixkanaal en 2 cm boven het os
cervicis E (point B is 3 cm lateral to point A)
point mutation puntmutatie E (refers to a single base change in
DNA)
pointing (of an abscess) doorbraakplaats (van een abces)
Poiseuille’s law relatie tussen stroomsterkte en drukgradiënt
in een ronde buis E (=Hagen-Poiseuille equation)
poison giftige stof, vergift
poisoning vergiftiging, intoxicatie
poker back/spine stijf geworden wervelkolom E (=bamboo
spine, rigid spine)
Polgar → Barsony-Polgar syndrome
policlinic stedelijk ziekenhuis E (cf. polyclinic)
polioencephalitis ontsteking van de grijze stof in de hersenen
polioencephalopathy ziekte van de grijze stof in de hersenen
poliomyelitis kinderverlamming, polio, id. N (virale ontsteking
van de grijze stof in het ruggenmerg)
poliosis (lokale) grijsheid van het hoofdhaar, id.
E (cf. canities)
Polish plait hoofdluizen, plica polonica
polished rice gepelde rijst
Polish-Russian intermittent fever loopgravenkoorts
Politzer bag luchtdouche van Politzer voor het middenoor
politzerization lucht inblazen in het middenoor E (=Politzer
bag inflation of the middle ear)
pollakiuria urinelozing in kleine porties en vaker dan eenmaal
per uur, pollakisurie E (cf. dysuria, strangury)
Polle’s syndrome syndroom van Münchhausen-e-proximo
E (cf. Meadow’s syndrome)
pollen [pl. pollens] stuifmeel, id. E (cf. pollinosis)
pollex (L.) duim
pollicization vervangen/maken van een duim, pollicisatie
pollinosis hooikoorts, allergiereactie op pollen E (=pollenosis)
Pollitt’s syndrome trichothiodystrofie
Pollitzer’s disease hidradenitis suppurativa
pollution verontreiniging N (van lucht/water/grond)
pollution, atmospheric ~ luchtverontreiniging
poly(A) tail gemodificeerd exon (als AAAAA) aan het einde van
mRNA E (cf. RNA-cap)
polyalgia pijn die overal in het lichaam voorkomt
polyarteritis (nodosa) periarteriitis nodosa, id.
polyarthritis gewrichtsontsteking op meer plaatsen, id.
polyarticular diverse gewrichten betreffend, id.
E (cf. monarticular)
polychondritis multipele kraakbeenontsteking, id.
polychromasia polychromatofilie
polychromatophilia abnormaal grote kleurbaarheid van
bloedcellen
polyclinic algemeen ziekenhuis E (cf. policlinic)
polyclonal veel cellijnen betreffend
polycystic ovary ovarium met diverse follikelcysten
polycythemia erytrocyten qua aantal abnormaal toegenomen
in het bloed
polycytosis abn. groot aantal cellen in het bloed
E (cf. pleocytosis)
polydactyly vingers/tenen boventallig aanwezig
polydipsia dorst die overmatig is
polyendocrine adenomatosis ziekte van Wermer
polygalactia melksecretie die excessief is, id.
polyglandular diverse klieren betreffend
polyglobulia (obs.) polycythemie, hyperglobulie
polygonal veelhoekig, id.
polyhedral cell veelvlakkige cel
polyhydramnios vruchtwater meer dan 2 liter, hydramnion, id.
polymastia borstklieren die boventallig zijn, id.
poi – Pom
polymenorrhea menstruatie die abnormaal vaak optreedt
E (cf. LMP, curse, menotoxin, paramenstrum)
polymerization chemische samenstelling van monomeren, id.
polymicrobic diverse micro-organismen betreffend
Engels-Nederlands
polymicrogyria cerebrale windingen die qua aantal en gezien
de geringe omvang abnormaal zijn
polymorphic polymorfisme als kenmerk vertonend
E (=polymorphous)
polymorphonuclear segmentkernige leukocyt E (=PMN,
polymorph)
polymorphous veelvormig, pleomorf, id.
polymorphs →polymorphonuclear, PMN
polymyalgia spierpijn op diverse plaatsen tegelijk, id.
polymyositis spierontsteking op diverse plaatsen, id.
polymyxin antibioticum uit Bacillus polymyxa
polynesic multifocaal voorkomend N (i.h.b. van ontstekingen
of infecties)
polyneuritis diverse perifere zenuwontstekingen, id.
N (=neuritis multiplex)
polyneuropathy meervoudige zenuwaandoening, id. E (cf. DAN)
polynuclear polymorfonucleaire cel
polynucleotide kinase bepaald enzym dat een fosfaat toevoegt
aan het 5’-einde van enkelstrengig-DNA
polyoncosis aanwezigheid van multipele tumoren
polyonychia nagels die boventallig aanwezig zijn
polyopia meervoudige beeldvorming van een object
polyorch(id)ism toestand met aanwezigheid van meer dan twee
testes
polyostotic diverse botten aantastend, id.
polyotia oor(aanhangsel) dat boventallig is, id.
polyp poliep, goedaardige slijmvliestumor
polyp, adenomatous ~ poliep met maligne degeneratie
polypectomy chirurgische poliepverwijdering
polypeptide verbinding bestaande uit diverse aminozuren,
proteïne, id.
polyphagia vraatzucht, id.
polypharmacy het gelijktijdige gebruik van diverse
geneesmiddelen, id.
polyphasic meerfasisch
polyplexes polymeer-DNA complexen
polyploidy situatie met meer dan twee homologe
chromosomen
polypoid tumor poliepachtig gezwel
polyposia vochtopname die gedurende lange tijd abnormaal
hoog is
polyposis poliepenvorming in grote aantallen
polyradiculoneuropathy polyneuritis van spinale zenuw(wortels)
polysaccharide koolhydraat bestaande uit meer dan vier
enkelvoudige suikers, id.
polysarcia vetzucht, id.
polyserositis polyorrhymenitis N (ontsteking van diverse sereuze
vliezen)
polysomnography registratie van diverse fysiologische
grootheden tijdens de slaap, id.
polyspectrum hogere-orde spectrum
polysplenia syndrome complex waarbij nieren boventallig zijn
plus hart- en longafwijkingen E (=accessory spleen)
polythelia tepels die boventallig aanwezig zijn
polytrichia haargroei die overmatig is E (=hypertrichiasis,
hypertrichosis)
polyunguia nagels die boventallig aanwezig zijn
polyunsaturated fatty acid meervoudig onverzadigd vetzuur
E (=PUFA)
polyuria urine-uitscheiding sterk verhoogd, id.
POM (abbr.) E (=parameter optimization method)
POMC (abbr.) E (=pro-opiomelanocortin; cf. alpha-MSH)
POMP (abbr.) E (=prednisone, oncovin, methotrexate, and
6-mercaptopurin)
Pompe’s disease glycogenose type II
pom – Pou
pompholyx dyshidrotisch eczeem, id.
pomum adami adamsappel E (=thyroid cartilage)
Poncet’s disease tuberculeuze reumatiek
pondering psychosomatische aandoening bij peuters die
voedsel gaan herkauwen E (=merycism)
ponos infantiele kala-azar
pons (varolii) brug, deel van de hersenstam, id. N (gelegen
tussen verlengde merg en mesencephalon)
Pontiac’s disease extrapulmonale vorm van veteranenziekte
ponticulin eiwit (17 kDa) dat nucleatie en polymerisatie van
actine reguleert E (cf. hisactophilin)
pontine brug/pons betreffend E (=varolian)
pontine angle tumor brughoektumor
ponytail (hair style) paardenstaart (als haardracht)
pooling of blood samenstromen van bloed N (naar één plaats);
E (cf. venous pooling)
poor hygiene gebrekkige hygiëne
poor prognosis ongunstige/slechte/infauste prognose
poorly differentiated weinig gedifferentieerd
pop (sl.) frisdrank, prik, prikdrank, mineraalwater
Popeye arm onevenredige verzwakking van diverse
spiergroepen bij bepaald ziektebeeld
E (in fascioscapulohumeral dystrophy where the deltoids and wrist
flexor muscles are spared)
popliteal space knieholte
poppers (sl.) amylnitriet-houdende stoffen E (may cause
hemolytic anemia in G6PD-deficient person)
popping sound knallend geluid
popping, skin ~ subcutane of intramusculaire injectie
E (sometimes in drug-users who lack viable veins)
population bevolking(sgroep) E (cf. growth rate)
poradenitis lymfklierontsteking met etter en fistels
porcelain gallbladder galblaas met calcificaties, kalkgalblaas,
porseleingalblaas
pore opening met een kleine diameter, porie
porencephaly holtevorming in hersenweefsel, id.
E (=porencephalia)
pORF (abbr.) E (=expression plasmid of ORF)
porin een 30 kD spanningsgestuurd membraankanaal bij een
gramnegatieve bacterie E (serves as a diffusion pathway for
molecules > 1 kD; cf. aquaporin, voltage gated)
pork varkensvlees
porocephaliasis infectie met Porocephalus parasiet
porokeratosis hoornlaaghypertrofie met later atrofie
poroma eelt, callus (L.) E (=callosity, tyloma; cf. bunion)
porosis callusvorming bij gefractureerd bot, id.
porotomy insnijding van een opening of doorgang
E (=meatotomy)
porous poreus
porous bone spongieus bot E (=cancellous bone, spongy bone,
trabecular bone)
porphyr(in)uria porfyrinen in overmaat in urine, id.
porphyria porfyrie N (metabole stoornis m.b.t. porfyrine met
stapeling in weefsels)
porphyrin porfyrine
porridge pap, havermeelpap
port wine mark/nevus/stain vuurvlek, wijnvlek, naevus vinosus/
flammeus
portable infusion pump draagbaar infuuspompje
portacaval vena porta en vena cava betreffend N (d.w.z. vena
cava inferior)
portal system poortaderstelsel
portal vein vena porta
portio (L.) [pl. portiones] orgaandeel
portio vaginalis baarmoedermond
portosystemic shunt portocavale verbinding
Posada-Wernicke disease coccidioïdomycose
position of a joint stand van een gewricht E (cf. close-packed
position, loose position)
184
position sense plaatsgevoel
positional nystagmus positienystagmus
posology deelgebied van de farmacologie dat de bepaling van
doses betreft
postanal repair achterste reef-plastiek
postanginal septicemia necrobacillose
postauricular swelling zwelling achter het oor
postcardiotomy na/t.g.v. een openhartoperatie
postcoital douche spoelen van de vagina met bv. water na de
coïtus N (weinig effectieve manier van anticonceptie)
postcricoid web sideropenische dysfagie
postdoctoral na de promotie N (tot doctor; dus niet: na het
behalen van de doctorandusgraad)
postemetic rupture of esophagus braken met slokdarmruptuur
N (=Boerhaave syndroom)
postencephalitic syndrome gedrag dat gestoord is na encefalitis
posterior cord syndrome achterstrengsyndroom E (cf. spinal
injury)
posterior pituitary neurohypofyse
posterior pole achterpool
posterobasal achter zowel als beneden, id.
posterolateral achter en opzij, id.
posterosuperior achter zowel als boven
postgastrectomy syndrome hypoglycemie enz. na gastrectomie
E (=dumping syndrome; cf. HAAF)
posthepatic achter de lever, id.
posthepatitic optredend na/a.g.v. hepatitis
postimmunization jaundice hepatitis B
postmortem postmortaal, optredend na de dood
postnatal optredend na de geboorte, id.
postoperative na de operatie, id.
postpartum postpartaal, na de geboorte (optredend)
postpartum hemorrhage nabloeding bij partus, postpartum
fluxus
postperfusion syndrome postcardiotomiesyndroom
postprandial (optredend) na de maaltijd, id. E (cf. PPL)
postsplenectomy toestand na miltverwijdering
postural hypotension orthostatische hypotensie
posture houding, lichaamsstand E (cf. face-down posture, faulty
posture)
postvaccinal na vaccinatie
postvaccinial na vaccinia, na koepokken
potable water drinkwater E (=drinking water; cf. tap water)
Potain’s disease longoedeem
Potain’s syndrome maagverwijding met tevens dyspepsie
potassium kalium E (cf. hyperkalemia)
potassium hydroxide (15%) kaliloog, KOH N (=oplossing van
kaliumhydroxide in water t.b.v. testdoeleinden)
pot-belly dikke buik, dikbuik
potential vermogen, mogelijkheid, id. (1); mogelijk (2)
E (cf. fibrillation potentials, evoked potential)
potential difference elektrisch spanningsverschil
potentiate, to ~ krachtiger maken, werking versterken
E (cf. to opsonize)
Pott’s disease werveltuberculose
Pott’s fracture fibulabreuk met verschuiving van de enkel
Pott’s gangrene gangraena senilis
Pott’s puffy tumor osteomyelitis van de schedel door etter
Potter’s disease/syndrome congenitale dysplasie van nieren en
gelaat
Potter’s facies gezichtsafwijking in combinatie met een
nierafwijking E (=renal agenesis facies)
potters’ asthma/lung (obs.) silicose en tuberculose met
ademnood
Potts shunt verbinding tussen aorta descendens en linker
a. pulmonalis E (cf. Waterston shunt)
pouch zakje, uitstulping, holte, plooi
pouch, blind ~ divertikel
Poulet’s disease reumatische osteoperiostitis
185
poultice pap (op wond)
poultrymen’s itch dermatitis door Dermanyssus N (d.w.z. door
mijt die bij pluimvee voorkomt)
Pourbaix diagram grafische weergave van de relatie tussen
elektrische potentiaal en pH voor een bepaald materiaal
pout the lips, to ~ tuiten van de lippen, pruilen
Powassan’s encephalitis virale encefalitis overgebracht door een
teek
powder poeder
power kracht, vermogen
power cord netsnoer E (cf. mains, connector, extension cable)
power failure stroomuitval, stroomstoornis
power line elektrische leiding, netsnoer
power of a clinical trial onderscheidingsvermogen van
vergelijkend klinisch onderzoek
power supply voedingsbron m.b.t. elektriciteit
pox (obs.) pokken
poxvirus pokkenvirus
PP (abbr.) -factor nicotinamide, component van vitamine B
E (=pellagra preventing)
PP (abbr.1) E (=pyrophosphate)
PP (abbr.2) E (=pulse pressure)
PP (abbr.3) E (=Peyer’s patch)
PPAA (abbr.) E (=poly-propyl acrylic acid; cf. PEAA)
PPAR (abbr.) E (=peroxisome proliferator-activated receptor;
cf. PGC, RXR, TZD, FPLD)
ppb (abbr.) E (=parts per billion; cf. ppm, MDL)
PPD (abbr.) E (=purified protein derivative)
PPG (abbr.) E (=photoplethysmograph)
PPH (abbr.) E (=primary/plexogenic pulmonary hypertension;
cf. IPAH, SPH)
PPL (abbr.) E (=postprandial lipemia)
PPLO (abbr.) Eaton agens E (=pleuropneumonialike organism)
ppm (abbr.) aantal per miljoen E (=parts per million; cf. ppb,
MDL)
PPO (abbr.1) E (=2,5-diphenyloxazole)
PPO (abbr.2) E (=preferred provider organization; cf. HMO)
ppt (abbr.) E (=precipitate)
PPTS (abbr.) E (=pyridinium p-toluene sulfonate)
PPV (abbr.) E (=positive predictive value; cf. NPV)
PRA (abbr.1) E (=panel reactive antibody test)
PRA (abbr.2) E (=plasma renin activity)
practice nurse (Br.) doktersassistente
practitioner medicus practicus, praktiserend arts E (cf. general
practitioner, physician, FNP, GP, NP, MD, PhD, VP)
Prader(-Labhart)-Willi(-Fanconi) syndrome hypogenitale dystrofie
met diabetes
prancing lopen ‘met de neus in de wind’
prandial maaltijd betreffend E (cf. postprandial)
prat fall (sl.) vallen op het stuitje E (cf. gluteal region, backside,
bottom, buttocks, behind, bum, ass)
Prausnitz-Kuestner reaction intracutane test N (om een antistof
aan te tonen)
pRb (abbr.) E (=retinoblastoma protein; cf. stereocilia, IHC,
OHC)
preauricular voor het oor gesitueerd
prebetalipoproteinemia hyperprebetalipoproteïnemie, VLDL
verhoogd
preblastomatous melanosis melanosis precancerosa van
Dubreuihl
precancerous voorafgaande aan kankerontwikkeling
E (cf. cancerous)
precapillary gelegen voor het capillaire vaatbed
precaution, to observe ~ voorzorg(smaatregel) in acht nemen
precerebral artery arteria cerebri anterior
precession magnetisatiebeweging rond een opgelegd
magneetveld E (cf. Larmor, gyromagnetic ratio, MRI)
precipitate neerslag, bezinksel
precipitate labor partus praecipitatus, snelle baring
pou – pre
precipitate, to ~ verhaasten (1); bezinken, neerslaan (2)
precipitated by emotion versneld (ziekteproces) t.g.v. emotie
precipitating factor bevorderende factor N (m.b.t. een
ziekteproces)
Engels-Nederlands
precipitation bezinkingsproces
precipitin antilichaam bij kunstmatige immunisatie
preclinical marker indicator voor aanstaande
ziekteverschijnselen
precocious praecox, vroeg rijp, vroeg wijs
precoma coma voorstadium
preconscious voorbewust(e) N (datgene wat geen deel uitmaakt
van het actuele bewustzijn)
precordia, precordium borstwand(deel) gelegen voor het hart
precordial leads thoracale ECG-afleidingen E (cf. limb leads)
precordial thump stomp of bons op de borst van een slachtoffer
met hartstilstand als primitief alternatief voor cardioversie
E (=thumpversion)
precursor voorloper N (bij een bepaald chemisch proces)
predictor voorspellend(e) reagens/test
predilection site voorkeursplaats
predispose, to ~ vatbaar maken, predisponeren
predisposed to a disease, being ~ aanleg hebben voor een ziekte
prednisolone synthetisch hydrocortison-derivaat
prednisone prednison
predominance of leukocytes overwicht van (aantal) witte
bloedcellen
predominantly in men overwegend bij mannen (voorkomend)
preductal coarctation (of aorta) aortavernauwing voor ductus
arteriosus
preeclampsia toxemie in het late stadium van de
zwangerschap, id. N (met hypertensie, albuminurie en
oedeem); E (cf. mirror syndrome)
preemie (baby) prematuur geboren kind E (=preterm)
preexisting pre-existent, reeds bestaand
preferred therapy voorkeurstherapie
pregenual gelegen voor de genu van het corpus callosum
E (cf. Brodmann area, MDD, pACC, sACC)
pregnancy zwangerschap, graviditeit E (cf. hydronephrosis
of pregnancy, dual pregnancy, encyesis, pseudocyesis, spurious
pregnancy, false pregnancy, isthmian)
pregnancy management beleid rond zwangerschap
pregnant woman zwangere vrouw, gravida
preimmunization kunstmatige immunisatie bij een jong kind
preimplantation genetic diagnosis techniek om reeds in het
acht-cellig stadium vast te stellen of een embryo een
specifieke genetische mutatie vertoont E (cf. PGD)
preinfarction angina/syndrome angina intermedia, ischemisch
hart
Preiser’s disease epifysenecrose van os naviculare
preleukemia dysmyelopoietisch syndroom E (=preleukemic
syndrome)
preload vullingsvolume, voorbelasting E (cf. afterload, EDV)
premature vroegtijdig, id. E (cf. grayness, prepartal, VPB)
premature birth vroeggeboorte
premature closure het stellen van een definitieve diagnose op
basis van onvolledige bevestiging door de feiten N (hetgeen
gepaard kan gaan met zekere risico’s)
premature ovarian failure menopauze praecox N (i.e. menopauze
vóór het 40ste jaar)
prematurity vroeggeboorte N (met een gewicht minder dan
2500 g)
premed bepaald studieprogramma voorafgaande aan
de geneeskundeopleiding (1); student die een dergelijk
programma volgt (2)
premenopausal voorafgaand aan de menopauze
premenstrual voorafgaande aan de menstruatie E (cf. LMP,
PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
premenstrual dysphoric disorder premenstrueel syndroom
premolar valse kies, premolair
pre – pri
premutation grensgeval van een toestand met meer
dan het gebruikelijke aantal herhalingsreeksen van
nucleotidengroepen E (cf. mutation)
premycosis stage voorstadium van mycosis fungoides
N (met alle klinische en histologische kenmerken)
premycotic parapsoriasis lichen variegatus, poikiloderma
vasculare atrophicans, parakeratosis variegata
prenatal diagnosis diagnose voorafgaande aan de geboorte
preop (sl.) preoperatief
prep room (sl.) voorbereidingskamer bij een grotere
chirurgische ingreep
preparation toebereidsel, preparaat N (in de zin van stukje
weefsel, dan wel medicament); E (cf. open chest preparation,
slush preparation)
prepartal vóór de geboorte (optredend) E (cf. premature)
preprorenin translatieproduct van renine-mRNA
prepuce voorhuid, preputium
presby(a)cusis ouderdomsslechthorendheid, hardhorigheid bij
bejaarden, presbyacusis
presbyesophagus degeneratie van de motorische functie van de
slokdarm N (optredend bij veroudering)
presbyophrenia desoriëntatie en verzinsels bij de ouderdom
presbyophrenic psychosis ouderdomswaanzin
presbyopia verziendheid, accommodatieverlies, id. N (van het
ouderdomstype)
preschool age kleuterschoolleeftijd
pre-school child kind (in de leeftijd van 1-4 jaar)
prescription recept, behandelingsvoorschrift E (cf. legend drug,
OTC)
prescription drug geneesmiddel op recept E (cf. over-the-counter,
nonprescription, nonspecialty prescription drug)
presenile voorafgaand aan het senium(stadium)
presentation (of fetus) ligging (van de foetus) E (cf. breech
presentation, compound presentation)
presentation, slide ~ voordracht met dia’s, diapresentatie
presenting feature klacht/teken als aanleiding voor een
consult
presenting part (obst.) voorliggend kindsdeel N (voelbaar bij
vaginaal onderzoek)
preservation of an organ bewaren en in conditie houden van een
orgaan
preservation of function behoud van functie
preservation of life lijfsbehoud
preservative conserveermiddel
president voorzitter N (van vereniging/groep);
E (cf. chairman/chairperson)
prespondylolisthesis ontwikkelingsdefect van
ruggenmergstreng N (predisponerend tot verplaatsing van
wervelkolom)
press, to ~ persen (bij bevalling), druk uitoefenen
pressing pain drukkende pijn
pressor vasoconstrictor
pressor effect bloeddrukverhoging via vasoactiviteit
pressure atrophy, local ~ usuur
pressure head overdruk binnen een fysisch systeem
N (d.w.z. op een plaats t.o.v. een andere)
pressure pad pelotte E (cf. compress, bandage, splenium)
pressure pain drukpijn E (=pain with pressure)
pressure point drukpunt, punt waar druk wordt uitgeoefend
pressure sensation gevoel van druk, zwaar gevoel
pressure sore doorligplek, decubitus
pressure transducer drukopnemer, sensor voor drukmeting
pressure, pulse ~ polsdruk N (=systolische minus diastolische
waarde); E (=PP)
pressure, tenderness on ~ drukgevoeligheid
pressurize, to ~ op druk brengen
preterm (infant) te vroeg geboren kind, prematuur kind
E (=preemie)
preterm birth vroeggeboorte E (cf. prematurity, preemie)
186
preterminal premortaal, voorafgaand aan het levenseinde
preternatural tegennatuurlijk
pretibial fever leptospirose met pretibiale huiduitslag E (=Fort
Bragg fever)
prevalence aantal ziektegevallen van een bepaalde soort
N (in bepaalde populatie en tijdsbestek; cf. incidentie)
prevalent diseases heersende ziekten
preverbal period voortaligheid
prevertebral voor het wervellichaam gelegen
previable ongeschikt voor extra-uterien leven E (cf. viable)
previous diseases voorafgaande ziekten
PRF (abbr.) E (=pulse repetition frequency; cf. laser)
priapism blijvende erectie van de penis, id. E (cf. high flow
priapism)
Pribnow box sequentie van basen waar RNA-synthese
begint
pricking doorprikken
prickle cell stekelcel
prickle layer stratum spinosum, stekelcellenlaag
prickling sensation kriebelig gevoel
prickly heat miliaria rubra, huiduitslag door warmte, tropische
rodehond, apenpokken E (=miliaria rubra, heat rash)
primal scene oerscene
primary care eerstelijnsgezondheidszorg
primary granule celelement dat paars-blauw kleurt met
Wright-Giemsa E (=azurophilic granule)
primary healing hereniging van botstukken zonder
callusvorming E (cf. secondary healing, callus)
primary ovarian insufficiency menopauze praecox E (=premature
ovarian failure)
primary structure aaneenschakeling van aminozuurzijketens in
een eiwit, id.
primase enzym (RNA-polymerase) bij bacteriecel dat zorgt
voor synthese van RNA
prime mover agonist(spier) N (spiergroep die de belangrijkste
bijdrage levert aan de beweging van een gewricht)
prime number priemgetal
primer, DNA ~ kort fragment van enkelstrengig DNA
N (oligonucleotide bestaande uit ongeveer 20 baseparen, dat
fungeert als starter bij de polymerasekettingreactie)
primeval instinct oerinstinct E (cf. basic instincts)
primigravida vrouw die voor het eerst zwanger is, id.
priming (immunol.) de eerste sensibilisatie van een cel m.b.t.
een specifiek antigeen
priming volume standaard vullingsvolume van een systeem
E (cf. repriming)
primitive weinig evolutie vertonend, voorkomend in een
vroege vorm
primitive cell stamcel E (=stem cell; cf. MSC)
primitive erythroblast megaloblastische kernhoudende cel die
ontstaat in de eerste maanden van het prenatale leven
primitive gut oerdarm, primitieve darm E (=archenteron)
primitive streak primitiefstreep
primordial embryonaal, oer-, id.
primordial principle oerbeginsel
primordium embryonale oorsprong E (=anlage)
princeps belangrijke arterie, hoofdstam van arterieel
vaatbed
principal cell polygonale parathyroïde cel E (=chief cell)
PRIND (abbr.) E (=prolonged reversible ischemic neurologic deficit;
cf. TIA)
Pringle(-Bourneville) disease epiloia, tubereuze hersensclerose
E (=tuberous sclerosis)
Prinzmetal’s angina variantvorm van angina pectoris
Prinzmetal-Massumi syndrome pijn op de voorste borstwand
prion bepaald infectieus deeltje, id. E (cf. kuru,
Creutzfeldt-Jakob; =proteinaceous infectious particle)
prison psychosis hysterisch dissociatieve reactie E (=Ganser’s
syndrome)
187
privacy rule wettelijke maatregel in de VS, van kracht sedert
april 2003, inhoudende dat gegevens van een patiënt zonder
toestemming van betrokkene niet gebruikt mogen worden
voor wetenschappelijk onderzoek E (cf. IRB, DHHS, HIPAA,
selection bias, deidentified data set)
private speech (psy.) taalgebruik van kinderen dat tot zichzelf
gericht is
privy /private parts schaamdelen, geslachtsdelen
prizefighter ear oormisvorming bij trauma, bloemkooloor
PRK (abbr.) E (=photorefractive keratectomy)
PRKAG (abbr.) E (=protein kinase gamma-2)
PRL (abbr.) E (=prolactin)
prn (abbr.) toedienen indien nodig L (=pro re nata)
proaptotic protein bep. eiwit (afkomstig uit mitochondrion of
proteasoom) dat een der caspases kan activeren E (examples
are Smac/Diablo and Omi/HtrA2)
probability value overschrijdingskans E (=p-value)
proband patiënt die uitgangspunt vormt voor een
stamboomonderzoek E (=propositus, index case)
probang slokdarmsonde
probe sonde (1); meetkop (2); stuk DNA of RNA dat
radioactief wordt gemaakt teneinde celaanmaak te
onderzoeken (3) E (cf. dopamine, vitrector probe)
probing sonderen, afzoeken, aftasten
procedure handgreep, methode, werkwijze
proceedings verslagen N (van een wetenschappelijke
bijeenkomst)
process uitsteeksel (1); werkwijze (2)
processing of data verwerken/bewerken van gegevens
processionary caterpillar eikenprocessierups L (Thaumetopoea
processionea); E (cf. caterpillar cell)
procidentia prolapstoestand
proclivity neiging, overhelling E (e.g., to impaired fibrinolytic
activity)
procoagulant bloedstolling bevorderend E (cf.anticoagulant)
proconvertin stollingsfactor VII, id.
procreation N (geslachtelijk) voortplanting
proctalgia rectale pijn, pijn in de endeldarm, id.
proctitis endeldarmontsteking, id.
proctocele hernia-uitstulping van het rectum
proctocolitis ontsteking van rectum en colon, id.
proctoptosis rectumprolaps, id.
proctoscopy endoscopisch onderzoek van het rectum
N (=rectoscopie)
procurement of organ werving van orgaan(donor)
N (t.b.v. transplantatie)
prodromal, prodromic als voorteken optredend E (=proemial)
prodrome voorbode van een ziekte
prodrug chemische stof die in het lichaam wordt omgezet in
een actief farmacon
produce, to ~ teweegbrengen
productive cough slijm voortbrengende hoest E (cf. dry cough,
expectoration)
professional impairment onvermogen van een medewerker
in de gezondheidszorg om adequate hulp te verlenen a.g.v.
eigen fysieke of mentale beperking
professional patient iemand die er a.h.w. zijn beroep van
maakt om een overigens controversieel lichamelijk gebrek
voortdurend te benadrukken teneinde daarvoor (financiële)
compensatie te verwerven E (cf. whiplash, mental depression,
malinger, factitious disorder, nosomania)
professional worker beroepskracht
Profichet’s disease/syndrome kalkafzetting rond gewrichten met
ulcera
profilin eiwit (12-15 kDa) dat nucleatie en polymerisatie van
actine reguleert E (cf. hisactophilin, ponticulin, talin)
profundus (L.) diep, id. E (cf. kerion)
profuse discharge overvloedige afscheiding
progenial voorvaderlijk
pri – pro
progenitor stamvader, voorvader
progeny nageslacht, nakomelingen, kroost
progeria (syndrome) seniel complex bij jongeren, id.
progestational agent progestageen
Engels-Nederlands
progesterone progesteron, progestine
progestin progestageen
proglottid lintwormsegment, proglottis, proglottide
prognathism gezicht met uitstekende kin, prognathie
E (cf. retrognathia)
prognostication bepalen van de prognose E (cf. IPI)
prognosticator indicator voor de prognose
progress(ion) vooruitgang (1); achteruitgang (bij een
ziekteproces) (2)
progressive systemic sclerosis sclerodermie (1); acrosclerose (2)
proinflammatory ontsteking(sproces) bevorderend
proinsulin biosynthetische voorloper van insuline, id.
proiotia seksuele vroegrijpheid
projectile vomiting projectielbraken, explosief braken
projecting tumor vooruitstekend gezwel
prokaryocyte onrijpe rode bloedcel, id. N (tussenvorm van
karyoblast en karyocyt)
prokaryosis toestand van een cel waarbij het kernmateriaal
zich in het protoplasma bevindt
prokinetic agent stof die de motiliteit bevordert, id.
prolactin mammotropine, mammogeen, prolactine; cf. PRL
prolactinoma hypofyseadenoom dat prolactine vormt
prolapse verzakking, prolaps(us), uitzakking
prolapse of umbilical cord voorliggende navelstreng
prolate uitgerekt
proliferating woekerend, prolifererend
proliferation ongeregelde celvermeerdering, id.
proliferative, proliferous woekering kenmerkend/veroorzakend
proligerous nakomelingen producerend
prolinemia proline in het bloed, id.
prolonged conduction time verlengde geleidingstijd
prolonged irritation langdurige prikkeling
prolonged lying position langdurig liggen
promastigote flagellaatstadium van Trypanosoma, id.
prominating auricle puntoor
prominence, prominency verhevenheid, uitsteeksel
promiscuity wisselend geslachtelijk verkeer E (cf. multiple
partners)
promontory uitsteeksel (1); promontorium (2)
promoter gebied op een gen dat RNA-polymerase bindt en
gentranscriptie initieert E (cf. enhancer, reporter gene)
promoting factor bevorderende factor
prompt aansporende aanwijzing, inblazing
promyelocyte myelocytvoorstadium, id. N (stadium na
myeloblast)
pronate, to ~ proneren
pronation injury of ankle mediaal enkelbandletsel
prone position buikligging, vooroverliggen E (cf. supine,
phlebostatic axis, decubitus position)
prone to infections vatbaar/gevoelig voor infecties
pronounce dead, to ~ dood verklaren
pronounced uitgesproken E (cf. full-fledged)
proofs drukproeven
propane dimethylmethaan, id.
propellant drijfgas
prophylactic measure voorzorgsmaatregel
prophylaxis ziektepreventie, id.
proportional to evenredig met/aan
propositus patiënt die uitgangspunt vormt voor een
stamboomonderzoek E (=proband, index case)
proprietary name (gepatenteerde) merknaam E (cf. patent
medicine)
propriospinal neuron interneuron gelegen buiten de segmenten
van de voorste ledematen
proptometry bepalen van de ernst van exophthalmus
pro – pse
proptosis verplaatsing van een orgaan naar voren/beneden
E (cf. ecchymotic proptosis of orbital region)
proptosis, thyroid ~ krop, schildkliervergroting, struma
propulsion neiging voorover te vallen
prosector voorsnijder, ontleedkundige
prosencephalon voorhersenen, id. E (=forebrain)
prosody intonatie, stemmodulatie, id. E (=melody of speech;
cf. aprosody, dysprosody)
prosopagnosia onvermogen om vertrouwde gezichten te
herkennen E (cf. autotopagnosia)
prostate voorstaanderklier, id. E (cf. BPH, Gleason score, PSA)
prostatic calculus prostaatsteen
prostatic urethra urethra ter hoogte van de prostaat L (=pars
prostatica urethrae masculinae)
prostatism prostaataandoening, id. E (cf. LUTS)
prostatocystitis prostaat- en blaasontsteking, id.
prostatosis niet-bacteriële prostatitis E (cf. EPS, VB)
prosthesis prothese N (bv. kunstledemaat, kunstgebit, hartklep);
E (cf. below-knee prosthesis, endoprosthesis, resurfacing hip
prosthesis)
prosthetic group chemische component die bepaalde eiwitten
nodig hebben om biologisch werkzaam te kunnen zijn
E (cf. apoprotein, heme)
prosthetic valve kunstklep, artificiële hartklep E (cf. valve
carrier)
prosthion laagste en tevens voorste punt van het tandvlees
tussen de middelste snijtanden van de bovenkaak
E (cf. nasion, basion)
prostrating illness afmattende ziekte
prostration uitputting, fysieke machteloosheid
prostration, nervous ~ zenuwzwakte, uitputtingsneurose
prostration, senile ~ aftakeling bij ouderdom
prosty (sl.) prostituee
protan defect roodblindheid, protanopsie E (=protanopsia)
protean veranderlijk, onbestendig
protease peptidase N (groep enzymen die eiwitbindingen
hydrolyseert)
proteasome complex van multikatalytisch endopeptidase
E (a large (about 2 MDa) protease which regulates protein
function via proteolysis)
protection from bescherming tegen
protective reflex afweerreflex
protein eiwit, proteïne E (cf. stress protein, integral protein,
peripheral protein, anchored protein, clathrin, textured vegetable
protein)
protein bound eiwitgebonden
protein starvation chronische eiwitonthouding uit het voedsel
protein, G ~ (abbr.) E (=guanine nucleotide-binding regulatory
protein)
proteinase endopeptidase, id. N (enzym dat eiwit splitst)
proteinemia hyperproteïnemie, id.
protein-losing enteropathy eiwitverlies bij darmwandaandoening
proteinosis eiwitophoping in weefsel(s), id.
proteinuria eiwitgehalte in urine te hoog, id. N (dit is niet
noodzakelijkerwijs albuminurie)
proteoglycan bindweefselcomponent bestaande uit 5% eiwit en
95% koolhydraten
proteolytic toxin eiwitsplitsend toxine
proteomics vakgebied omvattende de bestudering van
genexpressie en eiwitregulatie
proteonome verzamelnaam voor alle eiwitten in een cel, id.
Proteus syndrome zeldzaam aangeboren complex van
afwijkingen waaronder gigantisme, lipomatose, vasculaire
misvormingen en macrocefalie E (=pleioproteus syndrome;
refers to the Elephant Man, originally thought to have
neurofibromatosis)
prothrombin stollingsfactor II, protrombine
protocoproporphyria porphyria variegata
proton pump inhibitor protonpompremmer
188
proto-oncogen(e) cellulair gen dat verantwoordelijk is voor
maligne transformatie E (=cellular oncogene; cf. immortalizing
oncogene)
protoplasmic celinhoud betreffend
protoporphyria ziekte door overschot aan protoporfyrine
protozoal, protozoan protozoair, Protozoa betreffend
protozoon (Gr.) [pl. protozoa] eencellig dierlijk organisme, id.
protracted disease slepende ziekte, langdurige ziekte,
aandoening met geprotraheerd verloop
protraction voorwaartse beweging in een transversaal vlak
E (cf. retraction)
protruded tongue uitgestoken tong
protrusion deel dat uitpuilt, uitpuilend deel E (cf. extrusion,
trusion)
protrusion of acetabulum heupkom die intrapelvisch uitpuilt
E (cf. resurfacing hip prosthesis)
protuberant abdomen gezwollen buik
protuberant lips puilende lippen
proud flesh (obs.) oedemateus granulatieweefsel N (wild vlees
bij een wond; poliep in uterus)
provisional voorlopig, tijdelijk
provocative action stimulerende werking
provocative look wulpse blik
provoke, to ~ uitlokken, provoceren, prikkelen
Prower → Stuart’s disease
proximal dichtbij het referentiepunt, proximaal E (cf. distal,
distant)
proximal neuropathy of diabetes → diabetic amyotrophy
proximus muscle (obs.) m. semispinalis capitis N (oude
naamgeving vermeld in Gray’s Anatomy van 1901)
proxy → Muenchausen by proxy
PrP (abbr.) E (=prion protein, cf. TSE, GPI)
PRPA (abbr.) E (=Pain Relief Promotion Act of 1999)
PRR (abbr.1) E (=parietal reach region; cf. MIP, PMd)
PRR (abbr.2) E (=pattern recognition receptor)
PRSW (abbr.) E (=preload recruitable stroke work; cf. SW)
prune belly syndrome buik die vooruitsteekt en gerimpeld is
N (als aangeboren afwijking bij kind; =Obrinsky syndr.)
pruning elimineren van irrelevante vertakking(en) van een
beslisboom N (bij besliskunde)
pruning sign (radiol.) dilatatie van proximale a. pulmonalis
pruriginous prurigo gelijkend
prurigo huidziekte met kleine jeukende papels
prurigo estivalis zomerprurigo
pruritic jeukend
pruritus jeuk, knidosis, prurigo, id. E (=itch; cf. Baker/
barley/cheese/clam digger’s/Cuban/dew/grocer’s/ground/grain/
lumbermen’s/malabar/norwegian/poultrymen’s/sarcoptic/scrub/
seven year/straw/swamp/swimmer’s/winter/jock itch)
Prussic acid blauwzuur, cyaanwaterstofzuur
PS (abbr.) E (=phosphatidylserine)
PSA (abbr.) E (=prostate-specific antigen; cf. luciferase, Gleason
score)
PSA density ratio van PSA-niveau en volume van de prostaat
psammoma tumor met granulatiemateriaal, id.
N (=acervuloma)
Psaume → Papillon-Leage syndrome
PSC (abbr.) E (=postsynaptic current)
PSD (abbr.1) E (=power spectrum density)
PSD (abbr.2) E (=post-synaptic density; a protein, cf. MAGUK,
PDZ, ZO-1)
PSD-95 humaan gen dat codeert voor een lid van de
membraan-geassocieerde MAGUK-familie
E (heteromultimerizes with DLG2 and affects a NMDA receptor
as well as potassium channel clusters; =DLG4)
psellism stotteren
PSEN (abbr.) E (=presenilin)
pseudarthrosis, pseudoarthrosis vals gewricht, neartrose, id.
pseudesthesia fantoompijn aan een ledemaat
189
pseudoacanthosis nigricans acanthosis nigricansachtige
huidziekte N (zonder aanwijzingen voor endocriene/maligne
aandoening)
pseudoaneurysm vals aneurysma
pseudoaphakia schijnbare lenstroebeling, pseudocataract
E (may be chemical or radiation induced;
cf. aphakic eye)
pseudoappendicitis ileitis regionalis met acute klachten
pseudoarthrosis pseudarthrosis pseudobulbar palsy/paralysis
motorische verlamming anders dan door een laesie
N (dus anders dan door hersenbeschadiging)
pseudocapsule kapsel dat schijnbaar aanwezig is
pseudocavity (radiol.) schaduwcomplex van een ruimte gevuld
met gas E (=composite shadow, spurious cavity)
pseudocholera melioidosis, malleus, kwade droes
pseudocholinesterase enzym dat butyrylcholine hydrolyseert
N (en wel sneller dan hydrolyse van acetylcholine)
pseudochylous ascites melkachtige ascites zonder lipiden
pseudocirrhosis levercirrose a.g.v. pericarditis, id.
pseudoclaudication paresthetisch ongemak van de benen dat
ook bij stilstand kan optreden en veroorzaakt wordt door
spinale stenose E (cf. claudication)
pseudocolloid of lips (obs.) papels door apocriene
talgklierafwijking E (=Fordyce-Fox disease)
pseudocowpox paravaccinia, pseudokoepokken
pseudocroup laryngismus stridulus, pseudokroep
pseudo-Cushing syndrome obesitas door overeten zoals bij Cushing
pseudocyesis schijnzwangerschap, pseudograviditeit, gravitas
nervosa (L.), id. E (=false pregnancy)
pseudocyst op een cyste gelijkende uitgezette ruimte
pseudocyst, pararenal ~ urinoom, pseudohydronefrose
E (=perinephric cyst)
pseudodementia apathie lijkend op dementie, id. N (zonder
intelligentieverlies)
pseudoexfoliation schilferachtige afzetting van materiaal
pseudoexfoliation of lens afwijking waarbij o.a. het voorste deel
van het lenskapsel bedekt is met wit pluizig materiaal
E (=(pseudo)exfoliation syndrome)
pseudoexophthalmos schijnbaar uitpuilen van het oog
N (bepaald door anatomische verhoudingen)
pseudofolliculitis ingegreoide haren, pili incarnati, id.
pseudofracture (radiol.) periostverdikking en botvorming na een
breuk
pseudoglanders melioïdose
pseudoglioma exsudaat van glasachtig lichaam
N (gelijkend op glioom)
pseudogout aandoening met depositie van calcium-pyrofosfaat
pseudohemophilia, type A trombopenische purpura
pseudohemophilia, type B bloedziekte met factor VII-deficiëntie
pseudohermaphroditism tegenstrijdigheid van gonaden en
morfologie
pseudo-Hurler’s disease mucolipoïdose type III
pseudohydronephrosis urinoom
pseudohypertrophy volumetoename met functieverlies, id.
pseudohypoparathyroidism hypoparathyreoïdie zonder
hormoondeficiëntie
pseudoleukemia leukemieachtig beeld zonder bloedafwijkingen
pseudologia fantastica (L.) pathologisch liegen
E (as in Muenchausen’s syndrome)
pseudolymphoma lymfkliervergroting die niet maligne is
N (maar wel op een lymfoom lijkt)
pseudomalignant tumor tumor met weinig histologische
afwijkingen
pseudomalleus melioidosis
pseudomelanosis pigmentatie van weefsel na de dood
pseudomembrane exsudaatlaagje op het slijmvlies, id.
pseudomembranous conjunctivitis difterie van de conjunctiva
pseudomembranous enterocolitis hemorragische colitis door een
toxine
pse – pso
pseudomucinous (ovary) cyst paramucine van een ovariumtumor
pseudomyotonia (EMG) hoogfrequente ontlading zoals bij
myotonie
pseudomyxoma peritonei slijmbuik, slijmmassa binnen
Engels-Nederlands
peritoneum
pseudomyxovirus bepaalde Paramyxoviridae subgroep
pseudoneuritis of optic nerve pseudostuwingspapil,
pseudopapillitis N (congenitale anomalie van papilla
n. opticus)
pseudopapilledema pseudopapillitis, id. E (cf. choked disc,
papilledema)
pseudopapillitis pseudostuwingspapil, pseudopapiloedeem
N (promineren van de blinde vlek)
pseudoparalysis spierkrachtverlies zonder verlamming, id.
pseudoparalysis of shoulder instabiliteit van spiermanchet en
humeruskop waarbij contractie van m. deltoideus ineffectief
is bij het optillen van de arm E (cf. anterosuperior escape)
pseudopelade alopecia atrophicans/cicatrisata N (haaruitval
met kleine witte littekens)
pseudophakic eye oog met een intraoculaire kunstlens
E (cf. pseudoaphakia)
pseudopolyp slijmvlieshypertrofie lijkend op een poliep
pseudopolyposis pseudopoliepen in het colon a.g.v. een
ontsteking
pseudoporencephaly hersenafwijking zonder
intelligentiestoornis
pseudopregnancy schijnzwangerschap, pseudograviditeit,
gravitas nervosa (L.)
pseudopterygium littekenpterygium N (na corneaontsteking)
pseudoptosis schijnbare ooglidspleetverkleining
pseudorabies neurose met rabiesverschijnselen
E (=Aujesky’s disease)
pseudoretinitis pigmentosa luetische chorioretinitis
pseudosarcomatous fibromatosis nodulaire fasciitis
pseudoscarlatina huiduitslag als bij roodvonk N (echter zonder
streptokokken)
pseudosclerosis of brain subacute spongiforme encefalopathie
E (=Jakob’s pseudosclerosis)
pseudosclerosis of Westphal hepatolenticulaire degeneratie
pseudospectacle manifestatie van xanthoma palpebrarum in de
vorm van een brillenglas
pseudosyphilis ammoniakdermatitis, erythema papulosum
pseudotabes polyneuritis simulerende ziekte N (=neurotabes)
pseudotabes, diabetic ~ perifere neuropathie a.g.v. diabetes
pseudotrichiasis polymyositis, dermatomyositis
E (=pseudotrichinosis)
pseudotuberculosis (obs.) actinomycose van de long
N (i.h.a. iedere tuberculoseachtige ziekte)
pseudotumor, cerebral ~ schijngezwel met paresen en braken, id.
pseudotumor, inflammatory ~ reactieve longmassa a.g.v. een
pneumonie E (=plasma cell granuloma)
pseudo-Turner’s syndrome syndroom van Noonan N (syndroom
van Ullrich-Turner zonder chromosoomafwijkingen)
pseudovaccinia melkerspokken, paravaccinia
E (=pseudocowpox)
pseudovasculogenesis aberrante cytotrofoblastinvasie
pseudoxanthoma elasticum huidziekte met papels bij de
gewrichten, id. N (=Groenblad-Strandberg syndr.)
PSG (abbr.) E (=polysomnography)
PSGL (abbr.) E (=P-selectin glycoprotein ligand;
cf. thrombophagocytosis)
PSIC (abbr.) E (=percentage signal intensity increase; cf. MRI, SI)
psilosis haaruitval (1); tropische spruw (2)
psittacosis papegaaienziekte, id. N (door Chl. psittaci)
PSMA (abbr.) E (=prostate-specific membrane antigen)
psoas muscle lendespier, m. psoas
psoas sign kramp bij m. psoas als men een been optrekt
psoitis ontsteking van m. psoas, id.
psora psoriasis (1); scabies (2)
pso – pul
psoriasiform psoriasisachtig, id.
psoriasis huidziekte met schilferende papels, id.
E (cf. PSORS, RUNX1, LFA)
psorospermiasis keratosis follicularis E (=psorospermosis)
PSORS (abbr.) E (=psoriasis-susceptibility locus)
PSP (abbr.) fenolrood t.b.v. nierfunctieproef
E (=phenolsulfonphthalein)
PSS (abbr.) E (=progressive systemic sclerosis)
PSSA (abbr.) E (=phosphorylation site-specific antibody)
PSTH (abbr.) E (=poststimulus-time histogram)
psychalgia psychisch geïnduceerde pijn, id. N (bv. bij angst of
depressie)
psychiatric clearance verklaring waaruit blijkt dat de patiënt
geen (verdere) psychiatrische behandeling behoeft
psychodermatosis psychogene huidziekte
psychodynamics krachtenverhoudingen van driften, strevingen,
idealen, angsten en afweermechanismen E (cf. drive, libido,
aggression)
psychogenic psychogeen
psychohistory poging om psychoanalyse te benutten bij
geschiedschrijving
psychologic(al) psychologisch E (cf. metempsychosis)
psychomotor de motoriek bij hersenactiviteit betreffend
N (=psychomotorisch)
psychoneurosis (obs.) neurose
psychopath(ic) psychopaat
psychosensory waarnemen en interpreteren van stimuli
psychosyndrome hersendisfunctiecomplex N (bv. delerium,
dementie, hallucinatie)
psychotropic (drug) psychofarmacon E (cf. tranquilizer)
PT (abbr.1) E (=physical therapy)
PT (abbr.2) E (=prothrombin time; cf. PTT)
PTA (abbr.) E (=posttraumatic amnesia)
PTB (abbr.) E (=phosphotyrosine binding domain)
PTC (abbr.1) E (=plasma thromboplastin component)
PTC (abbr.2) familiaire chromaffinomatose
E (=pheochromocytoma with thyroid medulla carcinoma)
PTCA (abbr.) ‘dotteren’ E (=percutaneous transluminal coronary
angioplasty)
PTEN (abbr.) E (=phosphatase and tensin homologue deleted
in chromosome 10; mutated in multiple advanced cancers 1.
Equivalent to BZS, MHAM, MMAC1, TEP1)
pterygium vleugelvlies (van conjunctiva), id. E (cf. pterygium
colli, pseudopterygium, webbed neck, lethal multiple pterygium
syndrome)
pterygoid vleugelvormig
pterygolymphangiectasis huidplooi in de hals met daarbij
lymfevatverwijding
PTH (abbr.) E (=parathyroid hormone)
PTH-LP (abbr.) E (=PTH-like protein)
PTHrP (abbr.) E (=PTH-related protein; cf. HHM)
PTIP (abbr.) E (=Pax transactivation domain-interacting protein;
cf. BRCT, BRCA)
PTK (abbr.) E (=protein tyrosine kinase; consisting of eight families
i.e. SRC, JAK, ABL, FAK, FPS, CSK, SYK and BTK)
PTO (abbr.1) E (=phosphorothiate; cf. ODN, PD)
PTO (abbr.2) E (=Patent and Trademark Office - in the USA)
ptomaine lijkengif, lijkenalkaloïd, id. N (bestanddeel van
rottend weefsel)
ptosis omlaag hangen van een orgaan/structuur
E (cf. blepharoptosis; gastric ptosis)
PTSD (abbr.) E (=post-traumatic stress disorder; cf. traumatic
stress, DESNOS, GAF, HPA)
PTT (abbr.) E (=partial thromboplastin time)
ptyalism speekselvloed, salivatio, sialorroe
ptyalolithiasis steen van een speekselklier, id.
pubarche aanvang van de puberteit, id. N (m.n. ook het tijdstip
van verschijnen van schaamhaar)
puber(t)al puberteit betreffend E (cf. pubic)
190
pubertal girl pubermeisje
pubertas praecox (L.) geslachtsrijpheid die abnormaal vroeg is
puberty puberteit
pubic hair schaamhaar
pubic louse platje, platluis, schaamluis
pubis (L.) [pl. pubes] schaambeen L (=os pubis)
public health inspectorate inspectie voor de volksgezondheid
public health nurse sociaalverpleegkundige
publication bias iedere tendens van de zijde van onderzoekers
dan wel redactieleden die leidt tot het niet publiceren van
studieresultaten N (voor zover deze keuze is gebaseerd op de
richting of het belang van de betreffende bevindingen)
puckering of lips rimpelen van de lippen
puckering of macula plooien van de gele vlek in het oog
puddling of intestines (radiol.) waterplasjes in de darm met
daarboven aanwezigheid van lucht
pudenda schaamdelen, id. N (i.e. mons pubis plus labia majora
en minora)
pudendal artery arteria pudenda E (=pudic artery)
pudendal region schaamstreek E (cf. loins)
pudendi, (ulcerating) granuloma ~ lymphogranuloma inguinale, id.
pudendum muliebre cunnus, vulva
pudgy mollig, pafferig
puerperal puerperium/kraamvrouw betreffend
puerperal fever kraamvrouwenkoorts, febris puerperalis
E (=childbed fever)
puerperium kraambed, id.
PUFA (abbr.) E (=polyunsaturated fatty acid; cf. FFA,
NEFA)
puff ademstoot, puf(je)
puff of smoke appearance angiografisch beeld van een uitgebreid
netwerk van collateralen van de halsslagader nabij de
hersenbasis
puff up one’s cheeks, to ~ bol laten staan van de wangen
puff, calcium ~ kleine lokale toename van calcium in het
endotheel
puffer fish zeeduivel die tetrodotoxine bevat E (cf. toadfish,
blowfish, globefish, swellfish, triggerfish, sunfish, balloonfish, and
porcupine fish; in Japan called fugu)
puffiness bolle stand, opgeblazen toestand
puffing face bol gezicht, opgeblazen gezicht
puffy kortademig (1); pafferig, opgeblazen (2)
pug nose mopneus, nasus simus (L.)
PUGH (abbr.) E (=PseudoUveitis combined with Glaucoma and
Hyphema - refers to a syndrome)
pugilistic stance typische lichaamshouding van boxers die
ook wordt gezien bij een persoon die bij een brand is
omgekomen
puke braakmiddel, emeticum
pulex N (bepaald type) vlooiengeslacht
Pulfrich phenomenon gestoord diepte-zien van een bewegend
object
Pulfrich phenomenon object dat in frontale vlak oscillerend
beweegt lijkt een ellips te beschrijven indien één oog door
een donker glas kijkt E (the covered eye shows a delay in
transmission to the striate cortex)
pulicosis vlooieninfestatie N (met huidirritatie)
pull out hairs, to ~ uittrekken van haren
pulled elbow zondagmiddagarmpje, traumatische subluxatie
van de radiuskop N (a.g.v. tractie aan de gestrekte arm terwijl
de onderarm geproneerd is)
pulled muscle verrekte spier
pulley fibreuze streng N (fixeert peesschede aan onderlaag)
pulmolithiasis longsteentjes, pneumolithen N (verkalking van
de long)
pulmonary arrest apneu, apnoe(a), ademstilstand
pulmonary artery longslagader
pulmonary congestion longstuwing
pulmonary edema longoedeem
191
pulmonary embolism longembolie
pulmonary emphysema longemfyseem
pulmonary heart disease pulmonale hartaandoening E (e.g., cor
pulmonale, pulmonary hypertension)
pulmonary hemorrhage longbloeding
pulmonary histiocytosis, primary ~ eosinofiel granuloom van de long
pulmonary infarction longinfarct
pulmonary infiltration longinfiltraat
pulmonary pleura longvlies, visceraal blad van de pleura
E (=visceral pleura)
pulmonary resistance weerstand van het longvaatbed
pulmonary trunk arteria pulmonalis
pulmonary vasculature longvaatbed
pulmonic long betreffend (1); longlijder (2) E (cf. pulmonary)
pulmonic sound longruis
pulp brij, pap, half vloeibare massa E (cf. brei, chyme, curd)
pulp(a) weke massa bevattende de tandzenuw, id. E (cf. canal ~,
white pulp, red pulp)
pulpitis tandpulpaontsteking, id.
pulsatile pulserend, id. E (cf. hepatomegaly)
pulsatility golvend karakter, id. E (cf. wave pattern)
pulsating kloppend, ritmisch op en neer gaand
pulsation klopping, trilling, pulsatie
pulse loss het verdwijnen van de polsgolf
pulse pressure polsdruk E (=PP; cf. impulse, sphygmus, bifid
pulse, bounding pulse, Corrigan’s pulse, irregular pulse, radial
pulse, sinc pulse, square pulse, water hammer pulse)
pulse rate polsfrequentie, hartfrequentie
pulse wave polsgolf E (cf. PWV)
pulse, weak ~ zwakke pols
pulseless disease/syndrome arteriitis van de aortaboog
E (=Takayasu’s disease)
pulsion diverticulum divertikel ontstaan door druk van binnen
pulsus alternans afwisselend hoge en lage polsdruk, id.
pulvinar bepaald deel van de thalamus opticus, nucleus
posterior, id.
pulvinate kussenvormig
pumice (stone) puimsteen N (poreuze sintel)
pump lung atelectase na cardiopulmonale ‘bypass’
E (=postperfusion lung)
punch biopsy ponsbiopsie
punched-out lesion uitgeponste laesie
punctate puntvormig E (=spotted)
punctiform puntvormig
punctum (L.) [pl. puncta] punt
punctum lacrimale (L.) traanpunt, id. E (=lacrimal point)
puncture prik, gaatje, punctie E (cf. lumbar puncture,
venipuncture)
puncture, to ~ doorprikken
punning woordspelingen maken E (cf. clanging)
PUO (abbr.) koorts e causa ignota E (=pyrexia of unknown
origin)
pupil leerling (1); oogappel, pupil(la) (2)
pupil, keyhole ~ coloboma van de iris E (typically in inferonasal
quadrant)
pupillary oogappel betreffend
pupillary axis beeldas E (cf. line of sight, visual axis)
pupillotonia lichtstijve pupil, tonische pupilreactie
pure zuiver E (cf. culture, pure ~)
purgation catharsis, zuivering
purgative laxeermiddel
purging repetitief patroon van braken en misbruik van
laxantia of diuretica bij anorexia nervosa patiënt
purified chemical agent gezuiverde chemische stof
purple paars
purple vagina (sl.) bandenpijnsyndroom, bekkenpijnsyndroom,
pelvisch pijnsyndroom, pelipathia vegetativa (L.) E (=female
pelvic congestion syndrome; cf. blue balls)
purpura diffuse bloeduitstorting in de huid, id.
pul – pyo
purpura, senile ~ kerkhofbloempjes N (bloeduitstortinkjes aan
onbedekte huid bij bejaarden)
purpuric spots petechiën, spontane ecchymosen
purse the lips, to ~ lippen tuiten
Engels-Nederlands
purse-string suture tabakzakhechting
Purtscher’s retinopathy angiopathie van de retina met oedeem
en bloedingen
purulence vorming/aanwezigheid van pus
purulent etterig, pus bevattend
pus etter, id.
pushing during labor persen tijdens de bevalling
push-up opdrukken N (als oefening om de conditie te
verbeteren)
pustula, pustule laasje gevuld met etter, id. N (tot 5 mm.)
pustular rash pyodermie
pustulation pustelvorming
pustule, malignant ~ anthrax, miltvuur
pustulosis pustels (verbreid over de huid), id.
put through, to ~ doorschakelen, doorverbinden
E (cf. through-put)
putamen laterale deel van nucleus lentiformis, id.
E (cf. neostriatum)
Putnam (-Dana) syndrome subacute sclerose met pernicieuze
anemie N (d.w.z. gecombineerde strengdegeneratie van het
ruggenmerg)
putrescent tissue rottend weefsel
putrid rot, rottend
putrid fever vlektyfus
PUVA (abbr.) fotochemotherapie m.b.v. ultraviolet-A
E (=Photochemotherapy by UV-A light)
PVA (abbr.) E (=pressure-volume area)
PVC (abbr.) E (=premature ventricular contraction)
PVD (abbr.) E (=peripheral vascular disease)
pVHL (abbr.) E (=von Hippel-Lindau tumor suppressor protein)
PVL (abbr.) E (=Panton-Valentine leukocidin; cf. MRSA, MSSA)
PVR (abbr.) bep. netvliesaandoening a.g.v. woekering van
cellen E (=proliferative vitreal retinopathy)
PVS (abbr.) E (=persistent vegetative state=cognitive death)
PWA (abbr.) E (=person with AIDS)
PWM (abbr.) karmozijnbes-mitogeen E (=pokeweed mitogen;
cf. PHA, ConA)
PWV (abbr.) E (=pulse wave velocity)
pyarthrosis gewrichtsontsteking met ettervorming, id.
E (=pyogenic arthritis)
pyelectasia/pyelectasis nierbekkenverwijding, id.
pyelitis nierbekkenontsteking, id.
pyelocaliectasis verwijding van nierbekken en nierkelken
pyelography radiografie van nier en ureter met
contrast(middel)
pyelonephritis nier- en nierbekkenontsteking, id.
pyelonephritis, chronic ~ verzamelnaam voor een aantal
nieraandoeningen zoals interstitiële nefritis of
analgeticanefropathie, id.
pyelophlebitis ontsteking van de venen van het nierbekken, id.
pyeloureteritis nierbekken- en ureterontsteking
pyelum nierbekken, id. E (=kidney pelvis)
pyemia etterige bloedvergiftiging, id.
pyemic embolus embolus met ettervormende organismen
pykno-epilepsy, pyknolepsy petit mal (Fr.), pycno-epilepsie
pyknosis kernverval, celkernverval, id.
Pyle(-Cohn) disease craniometafysale dysplasie
pylephlebitis ontsteking van de vena porta E (cf. pyelophlebitis)
pylethrombophlebitis trombose en ontsteking van de vena porta
pylethrombosis venaportatrombose
pyloric antrum antrum pyloricum
pyloric duct ductus pyloricus
pylorus maagpoort, id.
pyocele verwijding van een lichaamsholte gevuld met pus
pyocyaneus, Bacillus ~ Pseudomonas aeruginosa
pyo – Q-wa
pyoderm(i)a purulente huidziekte, pyodermie
pyogenic ettervormend, pyogeen
pyometra etterophoping in de uterus, id.
pyomyositis spierontsteking met abcesvorming, id.
pyonephrosis nierabces met verlies van de nierfunctie, id.
pyo-oophoritis ovariumontsteking met abcesvorming
pyo-ovarium abces in het ovarium, id.
pyopericardium pericard met daarin etter, id.
pyopneumothorax pleuraholte gevuld met pus en lucht, id.
pyosalpinx eileider met pusophoping, id.
pyothorax borstholte met pusophoping, id.
N (=pleura-empyeem)
pyoureter ureter met daarin pus, id.
pyramid, renal ~ nierpiramide
pyramidal bone driehoeksbeen, os triquetrum
pyramidal tract piramidezijstrengbaan, id. E (=lateral
cerebrospinal tract); L (=fasciculus cerebrospinalis lateralis)
pyrexia koorts(toestand), id. E (cf. atmospheric pyrexia)
pyrexial convulsion koortsstuip
pyridoxine adermine, vitamine B6, id.
pyriform peervormig E (=piriform)
pyriform sinus recessus piriformis
pyrogen koortsverwekkend middel E (cf. EP)
pyrogenic koortsverwekkend
pyroglobulinemia globuline in het bloed dat neerslaat bij hitte
pyroninophilic gevoeligheid voor anilinekleuring
pyrosis zuurbranden, ‘het zuur’, id.
pyrrole heterocyclische stof C4H5N N (onderdeel van
porfyrinering)
pyrroloporphyria acute intermitterende porfyrie
pyruvic acid pyrodruivenzuur
pyuria pus in de urine, id.
PZT (abbr.) E (=lead-zirconate-titanate; a piezoelectric ceramic
containing Pb=lead; cf. ultrasound)
q
q (abbr.) E (refers to long arm of chromosome; karyotyping term;
cf. p)
Q-10 value factor m.b.t. de temperatuurafhankelijkheid van
een proces, id. N (vermenigvuldigingsfactor waarmee een proces
versnelt bij 10 graden stijging in temperatuur)
QA (abbr.) E (=quality assurance)
qac (abbr.) E (=gene conferring resistance to Quaternary
Ammonium Compounds)
QALY (abbr.) E (=quality adjusted life years)
QC (abbr.) E (=quality control)
Q-fever Q-koorts E (=query fever)
qid viermaal daags L (=quater in die)
QMP (abbr.) E (=qualified medical physicist; cf. SMP)
QMR (abbr.) (bepaald) computerprogramma t.b.v.
diagnostiek E (=Quick Medical Reference; formerly Internist-I)
QMT (abbr.) E (=quality for medical technology)
QPCR (abbr.) E (=quantitative PCR)
QRS-duration/interval QRS-breedte/interval
qRT (abbr.) E (=quantitative real-time Reverse Transcription;
cf. PCR, RT)
QS (abbr.) E (=quorum sensor; a diffusible homoserine lactone)
192
QTL (abbr.) E (=quantitative trait loci)
quack kwakzalver E (cf. nostrum)
quack medicine geneesmiddel dat met valse of overdreven
belofte wordt aangeprezen E (=nostrum)
quackery kwakzalverij
quadrant kwadrant
quadriceps vierhoofdig
quadriceps femoris muscle verzamelnaam voor mm. rectus
femoris, vasti intermedius, lateralis en medialis die met een
gezamenlijk pees insereren nabij de patella, id.
quadrigeminal viervoudig, vier delen bevattend
quadriplegia verlamming van alle ledematen, tetraplegie
quadrivalent vierwaardig E (cf. bivalent, trivalent)
quadruple vaccine vierledig vaccin voor immunisatie, DKTP
N (nl. tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio)
quadruplet kind van een vierling
qualm plotselinge aanval van duizeligheid of nausea (1);
gevoel van onbehagen (2) E (cf. blackout, coma, fainting, TIA,
unconsciousness)
quantile kwantiel
quantum dot halfgeleidend nanokristal N (kunnen gebruikt
worden voor het koppelen van antistoffen; cf. AMD, CNV, CCR3)
Quaranfil tick fever tekenkoorts N (Quaranfil-type)
quarantine quarantaine, isolatie i.v.m. besmetting
quarrelsomeness ruzieachtigheid, twistziekte
quartan fever/malaria malaria quartana, vierdedaagse koorts
quat quaternair ammoniumzout E (=quaternary ammonium
salt)
Queckenstedt’s sign/test afwijking van de liquordruk bij occlusie
van de halsvenen
queen (sl.) homoseksuele man met de vrouwelijke rol
E (cf. drag-queen)
Queensland (coastal) fever Q-koorts
Queensland seven-day fever infectie door leptospira
N (bepaalde variant)
queer (sl.) homoseksuele man of vrouw
quenching uitdoven N (bv. van fluorescentielicht of
supergeleiding)
Quervain’s disease tenosynovitis van het styloïd van de radius
Quervain’s thyroid disease subacute granulomateuze thyreoiditis
query fever Q-koorts
questionnaire enquête(formulier), vragenlijst
Queyrat’s disease erythroplasie, carcinoma in situ van de penis
quickening eerste voelbare foetale bewegingen
quiescent kalmerend, sedatief
quiescent phase of a disease latente ziektestadium
quiet necrosis weefseldood t.g.v. een niet-infectieus proces
E (=aseptic/bland/spontaneous necrosis)
quilt(ed) suture matrashechting E (=mattress suture)
Quincke’s disease/edema angioneurotisch oedeem
quinidine (bepaald type) kinine-isomeer
quinine kinine N (alkaloïd)
quinone chinon
Quinquad’s disease acne decalvans, folliculitis decalvans
quinsy, (gangrenous ~) peritonsillair abces
quinsy, nervous ~ globus hystericus
quintan fever loopgravenkoorts
quintuplet kind van een vijfling
quisqualate bepaalde glutamaatagonist E (cf. kainate)
quit smoking, to ~ stoppen/ophouden met roken
quivering tremor, siddering, beving
quoad vitam (L.) wat het (over)leven betreft
quote and unquote, to ~ aanhalingstekens openen en sluiten
quotidian dagelijks terugkerend
Q-wave Q-golf (van het ECG)
193
r
RA (abbr.1) rechterboezem van het hart E (=right atrium)
RA (abbr.2) E (=retinoic acid)
rabbia rabies, hondsdolheid
rabbit ear sign (radiol.) schaduw N (bij een bronchioloalveolair
carcinoom)
rabbit fever tularemie
rabid rabies betreffend
rabies hondsdolheid, id.
Rabson-Mendenhall syndrome aangeboren recessieve endocriene
afw. vaak met type 2 diabetes N (met acanthosis nigricans,
virilisatie, hyperplsia glandula pinealis, dystrofische tanden en
nagels)
raccoon eyes bloeduitstorting bij de ogen (vaak a.g.v.
schedelbasisfractuur of neuroblastoom) E (=periorbital
bruising, ecchymotic proptosis of orbital region)
RACE (abbr.) E (=rapid amplification of cDNA ends; cf. TUF)
racemic optisch inactief, racemisch E (composed of equal
quantities of levorotatory and dextrorotatory isomers)
racemose druiventrosvormig
rachialgia rugpijn (in de wervelkolom), rachiodynie, id.
rachischisis aangeboren spleet in de wervelbogen, id.
rachitic rosary rozenkrans (behorend bij rachitis)
rachitis Engelse ziekte, hypovitaminose D, id.
Rad eenheid van geabsorbeerde dosis ioniserende straling
E (cf. Gy as SI unit)
radial drusen typische vorm van maculadegeneratie
E (=Doyne’s honeycomb retinal dystrophy=malattia leventinese)
radial pulse polsgolf van de a. radialis
radial stress spanning in radiële richting tijdens
botbelasting E (cf. hoop stress)
radially arranged uitstralend vanuit een centrum
radiating pain uitstralende pijn
radiation straling (1); bestraling (2) E (cf. irradiation)
radiation sickness, acute ~ bestralingskater
radiation therapy bestraling N (als behandelingsmethode);
E (cf. chemoradiation)
radical mastectomy volledige mammaverwijdering met
okselkliertoilet
radicle kleinste vertakking van een buis/vat/zenuw
radicotomy doorsnijding van een zenuwwortel,
rizotomie, id.
radicular syndrome radiculitis, id.
radiculitis neuritis van ruggenmergwortel, id.
radiculomyelitis ontsteking van ruggenmerg en
ruggenmergwortel
radiculoneuritis neuritis van wortels van spinale zenuwen, id.
radiocarpal joint polsgewricht
radiodensity eigenschap van stralingsdichtheid
radiodermatitis huidreactie op overmaat aan straling, id.
radiograph röntgenfoto
radiological sign schaduw op een X-foto met een bepaalde
klinische interpretatie N (aanwijzing voor pathologische
toestand/proces/relatie)
radiolucency deels doorlaatbaar voor röntgenstralen
radiomimetic met biologisch effect zoals bij radioactiviteit
radiopaque ondoorlaatbaar voor stralen
radioprotectant stof die schadelijke (bij)werking van
radiotherapie op gezond weefsel tegengaat
radiosurgery, gamma ~ gammabestraling
radiotherapy stralingstherapie, id. E (cf. teletherapy, IMRT)
radiowater bep. radioactief gemerkte watermoleculen
E (as [15O]-H2O)
radius spaakbeen, id. E (cf. subluxation)
radixin bepaald eiwit (82 kDa) dat zich hecht aan uiteinden
van actine E (cf. ezrin, moesin)
RADS (abbr.) E (=reactive airways dysfunction syndrome)
RA – Ras
Raeder-Harbitz syndrome aortaboogsyndroom E (=pulseless
disease)
Raf serine-threonine-eiwitkinase N (bij zoogdieren)
raft term uit de moleculaire biologie die verwijst naar een
Engels-Nederlands
structuur die fungeert als vlot (drager) E (cf. scaffold);
N (bep. membraandomein)
rag picker’s/sorter’s disease miltvuur/anthrax van de longen
rage, narcissistic ~ narcistische woede
ragged red fibers gerafelde type I spiervezels
N (ongeorganiseerde structuur bij mitochondriale
myopathie)
raillietiniasis infestatie met lintwormen N (bepaald type)
railway spine (obs.) (bepaalde) imitatie van een ziekte met
psychische afwijking E (=railroad neurosis, railway brain,
Erichsen’ disease)
raised edges of an ulcer opstaande randen van een zweer
raising a child een kind grootbrengen E (cf. fund raising)
RAIU (abbr.) E (=radioactive iodine uptake)
raiva rabies
rake teeth diastemengebit N (ook wel aangeduid als
‘fietsenrek’-gebit)
rale ratelgeluid, rhonchus E (cf. murmur, wheeze)
ramp helling, schans, traject dat niet horizontaal is
ramp function zaagtandcurve
RAMR (abbr.) E (=risk-adjusted mortality rate)
Ramsay-Hunt → Hunt’s neuralgia
Randall’s plaques verkalkt gebied van een nierpapil
random error fout door een toevalsfactor, aleatorische fout,
toevallige fout E (cf. standard deviation)
random variable toevalsvariabele, stochastische variabele
random walk Brownse ruis, stochastische ruiscomponent
E (cf. white noise, noise, SNR)
randomization randomisering
Rangoons runs reizigersdiarree
rank correlation rangcorrelatie
RANK(L) (abbr.) E (=receptor activator of NF-kappa-B (ligand))
Rankin scale score bij de beoordeling van de ernst van een
beroerte
Ranson’s score schaalverdeling bij de beoordeling van de ernst
van pancreatitis E (mainly based on blood chemistry)
RANTES (abbr.) E (=regulated on activation, normal T-cell
expressed and secreted)
ranula hypoglottis (1); cyste onder de tong, id. (2)
E (=ptyalocele, sublingual cyst, sialocele)
RAO (abbr.) E (=right anterior oblique)
rape verkrachting, seksueel geweld (1); ontvoering (2)
E (not a medical diagnosis but a matter of jurisprudence;
cf. date-rape drug)
rape drug oneigenlijk toegediende stof die bijdraagt tot
onbeheerst seksueel gedrag E (cf. date rape drug)
rapid acting kortwerkend, snelwerkend
E (in pharmacotherapy; cf. slow release)
Rapp-Hodgkin syndrome spontane 46,XX primaire
ovariuminsufficiëntie danwel hypogonadisme bij de
man gecombineerd met ectodermale dysplasie, hazenlip,
palatoschisis en alopecia E (involved gene is TP73L;
OMIM #129400)
rapport harmonieuze arts-patiëntrelatie
rapture of the deep narcose d.m.v. stikstof
Rapunzel syndrome bezoar, fytobezoar, trichobezoar
RAR (abbr.) E (=retinoic acid receptor; cf. RARA)
RARA (abbr.) E (=retinoic acid receptor alpha; cf. RAR)
rarefaction schrompeling van een orgaan/weefsel, id.
RAS (abbr.) E (=renin-angiotensin system)
rash uitslag (van de huid), acuut exantheem
E (=skin eruption)
Rashkind procedure septostomie
Rasmussen’s aneurysm dilatatie van eindarterie in een
caverne N (m.n. bij longtuberculose)
RAS – rec
RAST (abbr.) E (=radio allergo-sorbent test)
rat bite fever rattenbeetziekte
rate frequentie (1); snelheid (2) N (steeds wordt bedoeld een
aantal per tijdseenheid)
rate control differentiërende regeling
rate of growth (process) groeisnelheid E (cf. growth recession)
rate-response pacemaker kunstmatige gangmaker voor het hart
waarbij de frequentie wordt aangepast aan de mate van
lichamelijke activiteit E (cf. VVIR)
Rathke’s bag/pouch uitstulping van de embryonale pharynx
N (waaruit zich later de hypofysevoorkwab ontwikkelt)
Rathke’s tumor craniopharyngioom
ratio verhouding, id. E (cf. area ratio, cardiothoracic ratio,
gyromagnetic ratio, odds ratio, oxygen enhancement ratio,
sex ratio, SNR)
ration portie, rantsoen
rationalization verwerkingsproces via het verstand, id.
rave, to ~ ijlen, raaskallen, tieren
ravenous hunger geeuwhonger
ravishment verkrachting, seksueel geweld, ontvoering
N (cf. ontucht)
ray fungus zwavelkorrelspatroon N (in een weefselcoupe;
als histologisch kenmerk bij actinomycose)
Rayl eenheid van akoestische impedantie (kg/(m2.s))
Raymond(-Cestan) syndrome asynergie en contralaterale
hemiplegie E (=Cestan-Chenais syndrome)
Raynaud’s disease/syndrome paroxismale cyanose van de vingers
Raynaud’s phenomenon secundaire cyanose van de vingers
RBBB (abbr.) rechterbundeltakblok E (=right bundle branch
block)
RBC (abbr.) E (=red blood cell count)
RBF (abbr.) E (=renal blood flow; cf. CBF)
RBP (abbr.) E (=retinol binding protein)
RCA (abbr.) E (=Radio frequency Catheter Ablation)
RCC (abbr.) E (=renal cell carcinoma; cf. HLRCC, TSC, BHD)
RCE (abbr.) E (=Regional Center for Excellence)
RCHOP (abbr.) E (=rituximab plus CHOP)
RCR (abbr.) E (=responsible conduct of research; cf. ORI, OSI)
RCT (abbr.) E (=randomized controlled trial)
RDA (abbr.) E (=recommended daily allowance; cf. nutrient)
rDNA E (=recombinant DNA)
RDS (abbr.) E (=respiratory distress syndrome; cf. ARDS, IRDS)
reabsorption terugresorptie E (=re-uptake)
reacting substance, slow ~ langzaam reagerende stof
reacting to light reagerend op licht
reaction cell reactiecentrum van lymffollikel E (=germinal
center; cf. GCK)
reaction moment externe moment van een kracht
reaction, blanching ~ → Schultz-Charlton test
reactivation hernieuwde activatie, id.
reactive airway disease asthma (bronchiale)
reactive airways dysfunction syndrome toestand waarbij een
persoon met aanvankelijk normale luchtwegen opeens een
ernstig astma-achtig syndroom vertoont N (optredend bij
blootstelling aan een hoge dosis van een toxische stof)
reactive arthritis aseptische artritis N (i.v.m. infectie elders in het
lichaam)
reactive borderline tuberculoid leprosy lazarine lepra E (=lazarine
leprosy)
reactive protein, C ~ C-reactief eiwit
reactive psychosis psychose a.g.v. hersenletsel/intoxicatie
reactive thrombocytosis secundaire thrombocytose
reading lezen (1); aflezing van een meetwaarde (2)
Reagan isoenzyme placentaal type alkalische fosfatase N (kan
verhoogd zijn in patiënten met kanker van cervix of ovarium)
reagent reagens, stof bij een bepaalde chemische reactie
reality testing realiteitstoetsing
ReAsH (abbr.) E (=resorufin-based arsenical hairpin binder;
cf. FlAsH)
194
reason for encounter reden voor consult, contactreden
reason for referral aanleiding om door te verwijzen
reassortant virus virus dat twee of meer nucleïnezuren
(gesegmenteerd genoom) afkomstig van verschillende ouders
bevat
reassurance geruststelling
reattachment opnieuw aanhechten E (cf. retinal detachment,
retinopexy)
rebleeding herhaalde bloeding, opnieuw gaan bloeden
rebound effect terugslag met tegenovergesteld effect
rebound tenderness loslaatpijn
rebound, virologic ~ bevestigde toename bij tenminste één log
kopie per mL gerekend vanaf de laagste waarde
recall (psy.) herinnering E (cf. recognition, retention,
memory, LTM)
recast (psy.) herformulering
receptive ontvankelijk
receptive relaxation ontspanning van de maagwand a.g.v. de
inhoud E (=stress-relaxation response)
receptor ontvanger E (cf. donor, phasic receptor)
receptor, nuclear ~ → nuclear receptors
receptosome → endosome
recession, gingival ~ terugtrekking van het tandvlees
recessive trait recessief kenmerk N (m.b.t. overerving)
recessus epitympanicus koepelholte
recheck clinic kliniek voor onmiddellijke hulpverlening
in geval van geringe verwonding of ondergeschikte
nabehandeling van een zieke
recidivation terugval, rechute, recrudescentie, id. E (=relapse,
recurrence)
recipient ontvanger, acceptor N (m.b.t. bloed/orgaan);
E (cf. host)
reciprocal omgekeerd, reciproque (1); wederzijds (2)
reciprocal action wisselwerking, interactie
Recklinghausen bones osteitis fibrosa cystica
Recklinghausen’s disease multipele neurofibromen
Recklinghausen-Applebaum disease hemochromatose
Reclus’ disease flegmone van de hals E (=ligneous phlegmon)
Reclus’s syndrome polycystische mastopathie E (=Cheatte’s
disease); L (=mastopathia fibrosa cystica)
recognition (psy.) herkenning E (cf. recall, rote memory,
OCR, ORC)
recognition site reeks van nucleotiden die door een
restrictie-enzym eenduidig wordt herkend
recombinant DNA DNA dat verkregen is door opzettelijk
verschillende soorten DNA te koppelen E (=rDNA;
cf. centimorgan)
recombination het samenvoegen van verschillende DNA-
segmenten tot een enkel fragment van een nucleïnezuur
E (cf. rDNA)
reconsent instemming van een patiënt t.a.v. een bep.
interventie na een eerdere herroeping E (cf. informed consent,
agreement)
record, medical ~ status, geschreven versie van een ziekteproces
recovery herstel (1); uitslaapkamer (2)
recovery curve herstelcurve
recovery heat herstelwarmte E (cf. maintenance heat)
recovery room verkoeverkamer, uitslaapkamer
recreational diver sportduiker
recreational therapy ontspanningstherapie
recrudescence opvlammen van een ziekte na eerder herstel
recruitment kracht bijzetten, versterking aanbrengen
recruitment, auditory ~ regressie van slechthorendheid
rectal crisis pijn in het rectum bij tabes dorsalis
rectal exam(ination) rectaal toucher
rectifier gelijkrichter
rectocele hernia van de voorwand van het rectum, proctokèle
rectosigmoid endeldarm
rectovaginal hernia hernia van rectum en vagina
195
recumbent position achteroverliggende houding E (cf. supine,
lateral recumbency)
recurrence herhaling van ziekte(verschijnselen), recidief
recurrens febris recurrens (1); n. recurrens (2)
recurrens paresis verlamming van n. recurrens vagi
recurrent herhaald optredend E (cf. concurrent, current,
intercurrent)
recurrent laryngeal paralysis abductor paralyse
red (sl.) rode capsule die secobarbital bevat
red boy pellagra infantilis epidemica
red bugs chiggers, rode larven van een bepaalde mijt
red cell erytrocyt, rode bloedcel E (cf. packed red cells)
red cell screening proces waarbij erytrocyten gedeeltelijk
worden gescheiden van plasma ter hoogte van de vertakking
van een bloedvat E (cf. packed red cells, washed red cells)
red contracted kidney granulaire nier
red degeneration (obst.) necrose van fibromyomata bij
zwangerschap
red diaper syndrome luierroodheid 24-36 uur na vervuiling
N (m.n. door Serratia marcescens)
red herring afleidingsmanoeuvre bij een gedachtengang
E (cf. ignoratio elenchi, irrelevant thesis)
red neuralgia erytromelalgie, acromelalgie E (=Mitchell’s
disease)
red nucleus nucleus ruber
red palms erythema palmare hereditarium
red pulp(a) rode pulpa N (miltsinus met erytrocyten)
red softening hemorragisch infarct
red vaccinia koepokken
reddened rood verkleurd
reddening rode verkleuring
reduce a fracture, to ~ zetten van botstukken, repositioneren
van bot
reduced reflex beperkte reflex E (cf. light reflex)
reductase enzym dat reductie bevordert, id.
redundancy overvloed, overmaat
reduplication herhaalde verdubbeling
reed switch elektrische schakelaar die wordt aangestuurd door
een magneetveld E (cf. MRI)
Reed-Sternberg cell (meerkernige) reuscellen bij M. Hodgkin
re-entrant tachycardia cirkeltachycardie
reentry cirkelgang van elektrische activiteit E (also as re-entry)
reepithelization nieuwvorming van epitheel bij een defect, id.
reference air kerma rate (genormeerd) luchtkermatempo
E (cf. AKR)
reference value normaalwaarde, standaardwaarde, id.
referral doorverwijzing E (cf. triage)
referred pain weerpijn, telealgie, pijn die elders wordt gevoeld,
afgeleide pijn
referred to other site, pain ~ pijn voelbaar op een andere plaats
reflex weerkaatsing (1); reflexbeweging (2) E (cf. Achilles
reflex, blink relex, chin reflex, cremasteric reflex, deep reflex,
gag reflex, grasp reflex, hung-up reflex, impaired reflex, jaw
reflex, jerk reflex, nasal reflex, protective reflex, righting refex,
rooting reflex, snout reflex, stapedius reflex, startle reflex, stretch
reflex, thumb reflex, withdrawal reflex, areflexia, hyperreflexia,
hyporeflexia)
reflex arc reflexboog E (cf. oculocephalic reflex)
reflex paralysis verlamming reflectorisch optredend na
bepaalde stimuli
reflex sympathetic dystrophy syndrome posttraumatische dystrofie
reflex syncope ieder type van neuraal gemedieerde syncope
E (this group includes neurocardiogenic and situational types as
well as carotid sinus syndrome; cf. TLOC)
reflex, abdominal ~ huidreflex bij strijken over de buik, id.
reflex, attitudinal ~ houdingsreflex
reflex, conditional ~/conditioned ~ voorwaardelijke reflex
reflex, corneal/winking ~ ooglidreflex
reflex, cry ~ huilreflex
rec – rel
reflex, gag ~ faryngeale reflex
reflex, grasp(ing) ~ grijpreflex E (cf. to grope)
reflex, red ~ rode pupil bij nabije oogspiegeling
reflex, righting ~ vermogen om de optimale positie te
Engels-Nederlands
hervatten N (nl. na verstoring daarvan)
reflex, sucking ~ zuigreflex
reflex, tendon ~ peesreflex
reflex, tonic ~ houdingsreflex
reflow herstellen van bloeddoorstroming in een gebied waar
een infarct was E (cf. vascular stunning); N (treedt bij het
myocard op indien een epicardiale obstructie wordt opgeheven)
reflux terugstroming, id. N (van vloeistof of spijs);
E (cf. regurgitation, gastroesophageal reflux, hepatojugular reflux,
vesicoureteral reflux)
refraction lichtbreking
refractive power brekingskracht
refractory ongevoelig, niet reagerend, refractair E (cf. ARP,
RRP)
Refsum’s disease heredopathia atactica polyneuritiformis
regimen kuur, behandelingsvoorschrift
regional c.q. generalized plaatselijk c.q. algemeen E (cf. global)
regional dialect streektaal
registered nurse verpleegster met HBO-opleiding E (=RN)
registrar arts in opleiding
regular regelmatig (1); regulair, gewoon (2)
regulated process gestuurd proces E (cf. cis-regulation,
trans-regulation, up-regulation, down-regulation, gene regulation)
regulating system regelend systeem E (cf. control system, to
adjust)
regulatory region nucleotidenreeks gelokaliseerd bij het 5’-einde
van de oorspronkelijke transcriptieplaats E (=upstream
region)
regurgitation terugstroming, id. N (van vloeistof); E (cf. reflux)
rehabilitation reactivatie, revalidatie
Reichmann’s disease/syndrome maagsecretie verhoogd,
gastrosuccorrhoea
Reifenstein’s syndrome erfelijke familiaire vorm van
hypogonadisme
Reilly → Alder-Reilly syndrome/anomaly
Reimann’s periodic disease benigne paroxismale peritonitis
E (=Siegal-Cattan-Mamou disease)
reinfection herinfectie, id.
reinforcer belonende stimulus om beoogd gedrag te
bevorderen
reinforcer, negative ~ onaangename stimulus bedoeld om de
kans op een bepaalde respons te verkleinen
reinstitute a therapy hervatten van een behandeling
reinsurance herverzekering
Reiter cell macrofaag bij de ziekte van Reiter
Reiter’s disease/syndrome/urethritis trias van urethritis,
conjunctivitis en artritis
rejection verstoting (1); afstoting(sreactie) (2)
rejection, allograft ~ afstoting van een transplantaat
E (cf. allograft)
relapse recidief, terugval van een ziekteproces
relapse rate aantal gevallen met terugval, terugvalrisico
relapsing fever febris recurrens
relative bloedverwant, familielid (1); betrekkelijk, id. (2)
relative adrenal insufficiency falen van bijnierfunctie gedurende
perioden van toegenomen stress E (=critical illness-related
corticosteroid insufficiency)
relaxation verslapping, ontspanning E (cf. receptive relaxation)
relaxed slap, week, ontspannen, flaccidus
relaxin polyaminozuurverbinding afkomstig uit het corpus
luteum tijdens de zwangerschap
relaxometry het meten van relaxatietijden
relay cell schakelcel
release ontlading, afgifte, vrijmaken E (cf. slow release, rapid
acting)
rel – res
relentless meedogenloos
reliability betrouwbaarheid E (cf. confidence interval)
relief verlichting, verzachting, verademing
reluctant onwillig, afkerig, weerbarstig, terughoudend
REM (abbr.1) E (=rapid eye movement)
REM (abbr.2) E (=röntgen equivalent man; cf. sievert)
remainder (state) rest(toestand), residu
remained corpus alienum achtergebleven vreemd lichaam
reminiscence of herinnering aan
remission afname van ziekteverschijnselen, id.
remittent fever koortsdaling
remnant overblijfsel, residue
remodeling structuurverandering van een weefsel a.g.v.
aanpassing E (cf. negative remodeling, vascular remodeling,
chromatine remodeling)
remodeling of the ventricle vormverandering van ventrikel
optredend na een infarct E (this process occurs days to months
after infarction; cf. infarct expansion; infarct extension)
remote control afstandsbediening
remote metastasis (ver) verwijderde uitzaaiing
renal apoplexy ruptuur van de a. renalis met uitgebreide
hemorragie
renal calyx nierkelk
renal clearance zuivering door de nieren, nierklaring
renal colic nierkoliek
renal cortex nierschors
renal damage nierbeschadiging
renal decompensation overcompensatie door de nier
renal degeneration achteruitgang van de nierfunctie
renal disease nierziekte, aandoening van de nieren E (cf. ESRD)
renal failure falen van de nierfunctie
renal insufficiency functiestoornis van de nieren
renal pelvis nierbekken, pyelum
renal pyramid nierpiramide
renal stone niersteen
renal transplantation niertransplantatie
Rendu-Osler-Weber syndrome familiair hemorragische
teleangi-ectasie
renin renine
renogram röntgenopname van de nier, nefrogram
renomegaly niervergroting
Renon-Delille syndrome hypofyse-hyperfunctiesyndroom
N (met afwijkingen van schildklier en ovaria)
renovascular bloedvaten van de nieren betreffend, id.
rent fissuur, ragade
repair mechanism herstelmechanisme, reparatie E (cf. postanal
repair)
reparative granuloma (in Paget disease) niet-verbenend fibroom
met reuscellen
repatriation via air after a (ski) accident gipsvlucht
repellent verdrijvend/afwerend middel
N (bv. insectenverdrijver)
reperfusion opnieuw of in sterkere mate (doen) doorstromen
van een weefselgebied, id. E (cf. perfusion; (lethal) reperfusion
injury; reversible ischemic injury)
repetition risk herhalingsrisico
replace, to ~ vervangen (1); terugzetten (2)
E (cf. to substitute)
replacement substitutie, vervanging
replacement of fluid vloeistofsubstitutie
replacement transfusion wisseltransfusie,
doorspoelingstransfusie, exsanguinatie-transfusie
replication duplicaat vormen (1); proef herhalen (2)
N (i.h.b. bij synthese van RNA)
replicative senescence verschijnsel van een beperkt aantal
celdelingen bij zoogdiercellen in cultuur E (in human cells
caused by successive shortening of telomeres)
replicon functionele eenheid van RNA dat alle informatie
bezit om zichzelf te kopiëren E (cf. episomes)
196
replisome complexe moleculaire machinerie die replicatie van
DNA uitvoert E (cf. gyrase, helicase, primase, ligase)
replogle tube katheter met dubbel lumen voor aspiratie
report, to ~ aanmelden, berichten (doorgeven aan)
E (cf. rapport)
reporter genes synthetische genen met regulerende sequenties
van een bepaald gen gekoppeld aan de coderingsregio van dat
gen E (this system facilitates analysis of promoter functions, such
as hormone sensitivity)
reposition zetten (van bot), redressie, taxis, id.
repository depot van cellen of biopten, bewaarplaats van
weefsel of organen, reservoir van biologisch materiaal
representation (psy.) vertegenwoordiging
repression verdringing (van een gedachte), onderdrukking
repriming herstel van krachtopbouw N (bij een spier)
reprint overdruk(je) van een publicatie E (=off-print)
reproduction voortplanting, verkrijgen van nageslacht
E (cf. assisted reproduction)
reproductive age geslachtsrijpe leeftijd
reproductive health gezondheidsaspecten m.b.t. de
voortplanting
reproductive organ geslachtsorgaan
reproductive tourism het verkrijgen van exclusieve medische
interventie in het buitenland bij vruchtbaarheidsproblemen
reproductive years vruchtbare leeftijdsperiode
repulsion afstoting, repulsie, afweer (psy.) E (cf. defense,
fending off)
RES (abbr.) E (=reticulo-endothelial system)
rescue operation reddingsactie E (cf. rescue PCI)
rescue PCI E (=emergency percutaneous coronary intervention;
cf. PTCA)
rescue team reddingsploeg
resectable geschikt om te worden weggesneden
resection excisie, extirpatie, id.
resection margin snijvlak
resel resolutie-element (in het tijd-frequentie-vlak)
E (cf. pixel, voxel)
resentment wrok, wrevel, verbolgenheid
reserve cell hoofdcel
reset a system, to ~ instellen van een systeem op bepaald
werkingsniveau
residency specialisatie na het (basis)artsexamen
resident arts die aangesteld is in een ziekenhuis tijdens de
klinische opleiding E (cf. internship)
residential home for the elderly verzorgingshuis
residual resterend, overblijvend, id. E (cf. MRD)
residual thoughts latente droomgedachten
residue restverschijnsel (1); reststof (2)
resilience veerkracht, terugspringen in de oorspronkelijke
stand na deformatie E (cf. elasticity)
resin hars
resistance weerstand N (bij infectie/hemodynamica)
resistance towards a drug ongevoeligheid voor een medicament
resistance transfer factor overdrachtsfactor m.b.t. weerstand
E (cf. immunologic-, insulin-, vascular-, venous-, systemic-,
pulmonary resistance)
resistant attachment (psy.) afwerende gehechtheid
E (cf. attachment, avoidant attachment)
resistant ovary syndrome ovaria die niet reageren op LH en FSH
resistin bep. eiwit afgeleid van vetweefsel en een rol spelend
bij obesitas-geassocieerde diabetes
resolution of a disease einde van een ziekte en terugkeer naar
normaal
resolution of a visual method oplossend vermogen bij visuele
techniek
resolvase bep. enzym dat een zgn. Holliday junction klieft
waaruit een crossover en een non-crossover ontstaan
resolve, to ~ verdwijnen met terugkeer naar normaal
resonance trillingen opgewekt door percussie, id.
197
resorcinol bep. derivaat van fenol: 1,3-benzenediol N (wordt
o.a. gebruikt als keratolyticum)
respiration rate adem(halings)frequentie E (cf. cog-wheel,
groaning respiration)
respiration, artificial ~ beademing
respiration, wavy ~ ademhaling met onderbreking van
inspiratie E (=cog-wheel respiration)
respirator beademingsapparaat
respiratory center ademhalingscentrum
respiratory distress ademnood
respiratory failure toestand van falende ademhalingsfunctie
N (in rust arteriële pO2 < 60 mmHg of
pCO2 > 50 mmHg)
respiratory infection infectie van ademhalingsorgaan
respiratory mucosa slijmvlies van de luchtwegen
respiratory muscle ademhalingsspier
respiratory paralysis verlamming van ademhalingsspieren
respiratory route adem(halings)weg
respiratory tract ademhalingswegen E (cf. aerodigestive tract)
responding to, no longer ~ uitbehandeld
response time reactietijd
rest cell rustcel N (die geen kerndeling ondergaat)
rest pain pijn (zelfs) wanneer verkerend in rust
rest potential rustpotentiaal
restenosis vernauwing wederom ontstaan na een
desbetreffende interventie
restiform body corpus restiforme van medulla oblongata, onderste
zenuwvezels van het cerebellum E (cf. cerebellar peduncle)
restless legs syndrome anxietas tibialis, crampi musculorum, id.
E (=Ekbom’s syndrome)
restlessness onrust, rusteloosheid E (cf. jactitation)
restorative herstellend (1); versterkend (2)
restrainer apparaat dat bewegingsbeperking realiseert
restriction beperking
restriction enzyme bacterieel enzym dat op bepaalde plaatsen
DNA klieft E (=endonuclease)
restriction of fluid vochtbeperking
resurfacing hip prosthesis sportheup E (cf. total hip prosthesis/
arthroplasty)
resurfacing with skin graft opnieuw bedekken met
huidtransplantaat
resuscitation reanimatie, bewustzijn/leven terugbrengen, id.
E (cf. cardiac massage)
resynchronization therapy, cardiac ~ biventriculaire stimulatie
met een cardiale gangmaker teneinde het contractieproces te
verbeteren E (cf. dyssynchronous contraction)
retained testicle geretineerde testis, cryptorchisme
E (=undescended testis)
retardation (ontwikkelings)achterstand/-vertraging, id.
retardation of development ontwikkelingsvertraging
retardation of growth groei-achterstand
retardation, mental ~ achterlijkheid
retardation, motor ~ vertraagde ontwikkeling van de motoriek
retardation, physical ~ achterstand in lichamelijke ontwikkeling
retardation, sexual ~ vertraagde geslachtsrijping
retarded physical development klein van stuk, onvoldoende
groei N (=niet gedijen, lichamelijke retardatie)
retarded, the ~ geestelijk gehandicapten
retching kokhalzen, braakneiging, vomituritio
rete netwerk, id. N (m.n. van de kleine bloedvaten)
retention ophouding, terughouding, achterblijven van
lichaamsvochten of stoffen E (cf. urine retention, fecal
retention, water retention)
retention (psy.) onthouden, herinneringsvermogen
E (cf. recall, memory)
retention of placenta achtergebleven placenta
reticular netvormige structuur vertonend, id.
reticular pattern (radiol.) netvormige opaciteiten bij een
nonpneumoconiose E (cf. small irregular opacity)
res – Ret
reticulated pigmented poikiloderma melanose van Riehl
reticulin N (bepaald type) collageen m.n. in de milt, id.
reticulocyte jonge erytrocyt, id.
reticulocytopenia toestand waarbij reticulocyten qua aantal zijn
Engels-Nederlands
afgenomen, id.
reticulocytosis reticulocyten qua aantal te hoog, id.
reticulohistiocytoma, multicentric ~ lipoïde dermatoartritis
reticulohistiocytosis, multicentric ~ tumorachtige knobbeltjes met
histiocyten
reticulonodular pattern netvormig patroon met knobbeltjes
reticulosarcoma (obs.) histiocytair lymfoom E (=histiocytic
lymphoma)
reticulosis (of blood) reticulocytose
reticulosis of skin, lipomelanotic ~ lymfklierreactie op
erythrodermie
reticulosis, acute of infancy/malignant ~ maligne
reticulo-endotheliose
reticulosis, Sezary’s ~ ziekte van Sezary
reticulum netwerk, id.
reticulum cell primitieve mesenchymale cel van RES
retina netvlies, id.
retina leporina mergvlam
retinaculum verdikte fascie bij een gewricht
retinaculum uteri bekkenbindweefsel en -ligamenten, id.
retinal aldehydevorm van vitamine A, id. (1); retina betreffend
(2) E (cf. arrestin)
retinal break scheur in het netvlies waardoor epitheellaag
gescheiden is van de receptoren E (=retinal tear)
retinoblastoma maligne glioom van het netvlies, id.
E (=cat eye; cf. pRb)
retinochoroidal coloboma retinaloslatingen a.g.v scheur in de
wand E (cf. rhegmatogenous)
retinochoroiditis vaatvlies- plus netvliesontsteking, id.
E (=chorioretinitis)
retinoid hars gelijkend (1); retina gelijkend (2)
retinol vitamine A, id.
retinopathy elk type netvliesaandoening dat niet gepaard gaat
met een ontsteking, id. E (cf. CAR, DR)
retinopexy, pneumatic ~ correctie van netvliesloslating via
chorioretinale adhesies gevormd door mechanische
druk E (intravitreal expansion of a small sulfur hexafluoride
or perfluoropropane bubble during one or two days; cf. laser
retinopexy)
retinoschisis spleetvorming in de retina, id.
retracted nipple ingetrokken tepel
retraction achterwaartse beweging in een transversaal vlak
E (cf. protraction)
retraction syndrome denervatie van de oogspieren met
strabisme E (=Duane’s syndrome, Stilling syndrome)
retractor wondspreider, id.
retrieval (psy.) terugvinden
retrodisplacement verplaatsing naar achteren
retroflexion achteroverbuiging, id.
retroflexion of uterus gekantelde baarmoeder, retroflexio uteri
E (cf. anteflexion of uterus)
retrognathia aangezicht met terugwijkende onderkaak
retrograde teruggaand, achterwaarts, id. E (cf. antegrade)
retrolisthesis dorsale verplaatsing van een wervel t.o.v.
naburige wervel
retromandibular achter de onderkaak, id.
retroperitoneal achter het buikvlies (gelegen) E (often equivalent
to paravertebral)
retropulsion terugduwen van de foetus bij de partus (1);
achteruitlopen met het bovenlichaam achterover (2)
retrospondylolisthesis dorsale verplaatsing van een wervel t.o.v.
naastliggende wervel
retroversion achteroverkanteling, id.
Rett’s syndrome encefalopathie met cerebrale atrofie E (caused
by defect of DNA methylation machinery)
ret – Rie
return, venous ~ veneus aanbod N (van bloed bij het
rechteratrium)
re-uptake terugopname, terugresorptie
revascularization bloedvaten opnieuw aanleggen, id.
N (bv. via chirurgische ingreep; cf. neovascularisatie)
reverberating nagalmend
reversal omdraaiing, omkering E (cf. transcriptase)
reverse barrier nursing omgekeerde isolatieverpleging
N (bedoeld om te voorkomen dat de patiënt wordt besmet)
reverse engineering analyseren van de technische
eigenschappen van een systeem met als doel een variant te
vervaardigen
reverse transcriptase → transcriptase
reversed splitting omgekeerde splijting van tweede harttoon
N (bij linkerbundeltakblok of aortastenose)
reversible omkeerbaar en met (mogelijke) terugkeer naar de
beginsituatie, id.
reversible fusion postulaat dat een blaasje met neurotransmitter
gedurende korte tijd fuseert met de plasmamembraan
E (=kiss-and-run theory; cf. endocytosis)
reversible ischemic injury beschadiging waarbij hartcellen
niet afsterven tijdens een episode van ischemie E (after
reperfusion the structure and function of the affected area
eventually recover to normal)
reversion, true ~ overgang naar een vroeger genotype
E (cf. mutation, mosaicism)
revertant met veranderde gevoeligheid
E (cf. mosaicism)
review overzichtsartikel, overzicht (1); beoordeling van een
manuscript of protocol (2) E (cf. IRB, peer review)
review article/paper overzichtsartikel
review copy recensie-exemplaar
Revol, hyperthrombocytic myelosis of ~ primaire hemorragische
thrombocytemie
Reye’s syndrome acute toxische encefalopathie N (typisch
optredend na bepaalde infectie m.n. bij kinderen)
Reynold’s number dimensieloos getal dat aangeeft wanneer in
een buis turbulentie optreedt, id. N (hangt naast de diameter
van de buis tevens af van de dichtheid en de viscositeit van het
medium)
RF (abbr.) E (=radio frequency)
RFC (abbr.) E (=replication factor C; also referred to as ‘clamp
loader’)
RFID (abbr.) E (=radio frequency identification)
RFLP (abbr.) E (=restriction fragment length polymorphism)
RFP (abbr.) E (=red fluorescent protein; cf. mRFP, CFP, YFP)
RGB (abbr.) E (=red-green-blue; cf. CCC, DCT, JPEG, PCT)
RGC (abbr.) E (=retinal ganglion cell)
RGS (abbr.) E (=Regulator of G protein Signaling)
rhabdo(myo)sarcoma rhabdomyoblastentumor, id.
rhabdomyolysis dwarsgestreept spierweefsel-verval, id.
rhabdomyoma myoma striocellulare, id.
rhagades kloven, fissuren, id. N (in huid/slijmvlies)
rhegmatogenous scheur in de wand betreffend, regmatogeen
E (cf. retinal detachment, horseshoe tear)
rheobase minimum stroomsterkte vereist om excitatie te
veroorzaken (bij lange stimulusduur), id. E (cf. chronaxy,
strength-duration curve)
rheocardiography registratie van de elektrische weerstand
tijdens de hartcyclus bij toepassing van een externe
wisselstroom E (cf. electrical impedance, conductance catheter)
rheology stromingsleer m.b.t. vloeistofmassa, id.
E (cf. hemorheology)
rheum bovenste luchtweginfectie (1); dunne afscheiding van
slijmvliezen bij een verkoudheid (2)
rheumatic fever acuut reuma
rheumatoid arthritis reumatoïde artritis/polyartritis, polyartritis
rheumatica chronica, id.
rheumatoid factor reumafactor
198
rhigosis perceptie van koude
rhinencephalon reukhersenen, id. E (includes olfactory lobe)
rhinitis neusslijmvliesontsteking, id.
rhinitis, intrinsic ~ rhinitis zonder infectie/allergie
E (=vasomotor catarrh)
rhinoconjunctivitis, seasonal allergic ~ hooikoorts
rhinolalia neusspraak, nasaal spraakgeluid E (=rhinophonia)
rhinolith neussteen, concrement in de neus, id. E (often due to
corpus alienum)
rhinologist neusarts
rhinomegaly neusvergroting
rhinopharyngitis nasofarynxontsteking, id.
rhinophyma (ouderdoms)hypertrofie van de neus met
petechieën, id. (1); drankneus, pimpelneus (2)
N (gehypertrofieerde neus met uitgesproken vaattekening)
rhinorrhea neusvochtafscheiding N (zonder ontsteking)
rhinoscleroma neushuid met harde zwelling, id. N (door
chronische infectie met Klebsiella rhinoscleromatis)
rhinoscope neusspiegel E (cf. nasopharyngoscope)
rhizomelic heupen en schouders betreffend, id.
rhizotomy doorsnijding van een zenuwwortel, radicotomie, id.
Rhodesian trypanosomiasis Rhodesische slaapziekte, id.
rhodopsin gezichtspurper, staafjesrood, id. E (=‘visual purple’)
rhomboid ruitvormig
rhonchi reutelgeluiden, id. N (uit de luchtwegen);
E (cf. sibilant rhonchi)
rhythm method periodieke onthouding E (=periodic abstinence)
rhythm of the heart beat ritme van de hartslag
rhythm, cantering ~ galopritme
rhythm, nodal ~ nodaal ritme, atrioventriculair ritme, id.
E (cf. sinus rhythm; cf. RSA)
rhythmical contraction samentrekking volgens een bepaald ritme
RIA (abbr.) E (=radio-immuno assay)
rib, cervical ~ boventallige rib aan de halswervel
rib, slipping ~ herhaaldelijke luxatie van ribkraakbeen
ribbon of Reil lemniscus medialis, band van Reil
riboflavin vitamine B2, id.
riboswitch deel van een mRNA molecuul dat specifiek bindt
aan een doelwitmolecuul E (cf. aptamer)
ribozyme metallo-enzym bestaande uit RNA
ribs, abdominal/asternal/false ~ valse ribben
rice water stool feces met gedegenereerd epitheel bij cholera
Rich → Hamman-Rich syndrome
Richardson → Steele-Richardson-Olszewski syndrome
Richet’s phenomenon soms optreden van een fatale reactie bij
een tweede injectie van antigeen
Richter’s syndrome aggressief grote-cellen lymfoom na
transformatie vanuit chronische lymfocytaire leukemie
ricinism vergiftiging door ricinebestanddeel, id.
rickets (intestinal ~) rachitis, vitamine D-deficiëntie
rickets, acute/hemorrhagic/scurvy ~ scheurbuik, vitamine
C-deficiëntie
rickettsial disease rickettsiose N (bepaalde infectieziekte)
rickettsial pox vesiculaire rickettsiose
RICOF (abbr.) E (=Ristocetin Cofactor activity)
Ricord’s chancre genitale primaire syfilis
Riddoch’s syndrome desoriëntatie door gezichtsverlamming
rider’s bone ruiterbeentje, cavaleristenosteoom, dijbeenmassa
ontstaan a.g.v. paardrijden E (=cavalry bone)
ridge kam, crista, richel, ribbel, plooi E (cf. muscular ridge)
ridge, mammary ~ melklijst
ridged ears prominerende oorschelpen
riding aorta rijdende aorta N (aorta die rechts ontspringt met
bloed uit beide kamers)
riding of bones dislocatie van botfractuurstukken
Riedel’s disease/struma houtachtige thyreoiditis N (chronische
fibreuze vorm met harde schildklier)
Rieder’s syndrome compressie van plexus brachialis
E (=knapsack syndrome)
199
Rieger’s anomaly/syndrome dysgenesie van het voorste
oogsegment
Riehl’s melanosis huidafwijking met jeuk en schilfering, id.
Rietti-Greppi-Micheli anemia/syndrome thalassemia minor
N (hemolytische hypochrome anemie)
Rigg’s disease ernstige vorm van tandwortelvliesontsteking
E (=pyorrhea)
right (para)tracheal band/stripe lineaire opaciteit N (van trachea
en rechterlong)
right of non-disclosure verschoningsrecht
righting reflex oprichtreflex
right-shift rechtsverschuiving
rigid verstard
rigidity stijfheid, starheid (1); vormvastheid (2)
E (cf. abdominal rigidity, nonrigid abdomen)
rigidity, decerebrate ~ stijf gestrekte benen t.g.v. een hersenletsel
rigor rilling bij koorts (1); stijfheid (2)
Riley-Day syndrome familiaire dysautonomie
rim rand
rim of the belly (obs.) buikvlies E (=peritoneum)
rim, to ~ (sl.) kontlikken, rimmen
rima spleet, nauwe en langwerpige opening tussen twee
symmetrische structuren, rima (L.) E (usually an elongated
opening between two symmetrical parts)
rima glottidis stemspleet E (=vocal slit, glottal chink)
rimmed vacuoles skeletspiervezels die microscopisch beeld
vertonen van vacuolen met aan de rand basofiele korreling
E (in familial distal myopathies, inclusion-body myositis and
oculopharyngeal dystrophy)
rimming (sl.) oraal-anaal contact als onderdeel van een
seksuele handeling E (cf. paraphilia)
ring, vascular ~ vaatring N (bv. bij dubbele aortaboog en leidend
tot stridor)
ringbinden amyloïdomhulsel bij vetcellen
ringed eruption lichen annularis, granuloma annulare
ringed hair hoofdhaar dat alternerend licht- en
donkergekleurd is
ringing in the ears oorsuizen, tinnitus
ring-sign (radiol.) pseudokapsel van een groeiende tumor
N (schaduw)
ringworm tinea, id. E (dermatomycosis on the trunk)
ringworm of foot dermatofytose
rinosomes bolvormige korreltjes in het protoplasma
rinse (mond)spoeling
RIS (abbr.) antireagine E (=reaction inhibiting substance)
RISC (abbr.) E (=RNA-induced silencing complex)
rise time stijgtijd
ristocetin bep. modulator betrokken bij de Von Willebrand
factor E (cf. botrocetin)
risus sardonicus glimlach door kramp van aangezichtsspieren
RITS (abbr.) E (=RNA-induced initiation of TGS)
Ritter’s disease dermatitis exfoliativa neonatorum E (=scalded
skin syndrome)
rivalry, sibling ~ jaloezie tussen broertjes en zusjes
Rivalta’s disease cervicofaciale actinomycose
river blindness onchocerciasis leidend tot blindheid
RLC (abbr.) E (=regulatory light chain)
RLK (abbr.) bep. tyrosine kinase E (=resting lymphocyte kinase;
cf. ITK, T-bet)
RLL (abbr.) E (=right lower lobe; cf. lung)
RLQ (abbr.) E (=right lower quadrant; cf. abdomen)
RLU (abbr.) E (=relative light unit; cf. luciferase)
RML (abbr.1) E (=right middle lobe; cf. lung)
RML (abbr.2) bep. stam voorkomend bij scrapie E (=Rocky
Mountain Laboratory; cf. prion, TSE)
RMS (abbr.) E (=root mean square; cf. RNMSE)
RMSF (abbr.) E (=Rocky Mountain spotted fever)
RN (abbr.) verpleegster met HBO-opleiding E (=registered
nurse)
Rie – ron
RNA (abbr.) E (=ribonucleic acid; cf. PNA, cRNA, mRNA, rRNA,
sRNA, shRNA)
RNA blotting techniek om te bepalen of specifiek mRNA zich
in het cytoplasma van een bepaalde cel heeft opgehoopt
Engels-Nederlands
E (=Northern blotting)
RNA-cap gemodificeerd exon aan het begin van mRNA dat
niet codeert E (cf. cap site, poly(A) tail)
RNAi (abbr.) E (=RNA interference; A technique for silencing
genes, cf. dsRNA)
RNAP (abbr.) E (=RNA polymerase)
RNase (abbr.) E (=ribonuclease)
RNMSE (abbr.) E (=root normalized mean square error; cf. SD,
SE, SEM)
RNP (abbr.) E (=ribonucleoprotein)
RNR (abbr.) E (=ribonucleotide reductase)
Roaf’s syndrome combinatie van bilaterale netvliesloslating,
botdysplasie, toenemende gehoorsproblemen en dwerggroei
Roberts’ syndrome autosomaal recessieve aandoening met
ernstige ontwikkelingsstoornissen en misvormingen a.g.v.
het ESCO2-gen E (=Appelt-Gerken-Lenz syndrome)
Robertson → Argyll-Robertson pupil/syndrome
Robin’s syndrome oculo-auriculovertebrale dysplasie
Robinow(-Silverman-Smith) syndrome dwerggroei met
gezichtsdysmorfie E (=fetal face syndrome)
Robles’ disease onchocerciasis
ROC (abbr.1) E (=receiver operator characteristic)
ROC (abbr.2) E (=receptor-operated channel)
ROCC (abbr.) E (=receptor-operated calcium-ion channel;
cf. SOCC, VOCC)
Rocky mountain spotted fever bepaald type rickettsiose
veroorzaakt door teken, id.
rod staafje (1); staafvormig micro-organisme (2) E (cf. cone)
rod body myopathy N (bepaald type) myofibrillenaandoening
rodent knaagdier
rodent ulcer basale cellen-epithelioom, ulcus rodens
Roessle-Urbach-Wiethe lipoproteinosis metabole stoornis met
lipoïdstapeling N (stapeling m.n. in huid en slijmvliezen)
roetheln rode hond, rubella
Roger’s disease aangeboren septumdefect van het ventrikel
ROI (abbr.) E (=region of interest)
Rokitansky’s disease acute gele leveratrofie
Rokitansky’s tumor cyste van het ovarium veroorzaakt door
oedeem
Rokitansky-Aschoff sinus galblaasmucosa die is uitgestulpt
Rokitansky-Kuster-Hauser syndrome vagina afwezig
N (als aangeboren afwijking)
rolandic distribution verdeling zoals beschreven door Rolando
rolandic epilepsy benigne focale epilepsie
roller forceps trachoompincet
roller hand, intrinsic pill ~ neuropathie van de hand
roller-bandage verband (om af te rollen) N (zwachtel)
Rollet’s chancre sjanker van Rollet, ulcus mixtum
rolling diaphragmatic hernia para-oesophageale hernia
ROM (abbr.) E (=Read Only Memory)
ROMA (abbr.) E (=representational oligonucleotide microarray
analysis)
Romano-Ward syndrome verzameling van autosomaal
dominante ziektebeelden o.a. gekenmerkt door een verlengd
QT-interval E (=LQT5 syndrome; cf. HERG, LQTS)
Romanus lesion spinale enthesopathie E (=marginal (anterior)
spondylitis)
Romberg’s sign wankelen bij een bepaalde houding wanneer
de ogen dicht zijn E (towards the side of the affected ear in case
of vestibular neuritis)
Romberg’s syndrome (Parry ~) hemiatrophia facialis
Rombo syndrome basale cellen carcinoom met atrophoderma
vermiculata, milia, hypotrichose, trichoepithelioom en
perifere vasodilatatie E (autosomal dominant disorder)
rongeur (Fr.) beenknabbeltang E (cf. nippers)
RON – rub
RONS (abbr.) E (=reactive oxygen/nitrogen species)
röntgen dermatitis stralingsdermatitis
roof bedekking, tegmen
roof cell dekcel
roofies (sl.) flunitrazepam, rohypnol
room spinning duizeligheid, vertigo
room temperature kamertemperatuur, binnentemperatuur
E (cf. ambient temperature, basal body temperature, core
temperature, Curie temperature, saddleback temperature,
thermoregulation)
rooming-in bijovernachting N (indeling bij een ziekenhuis
zodanig dat ouder en kind in dezelfde kamer kunnen
verblijven)
root apex tandwortel
root canal of tooth pulpkanaal, canalis radicis dentis (L.)
root canal therapy wortelkanaalbehandeling
root mean square deviation standaarddeviatie (stat.)
root of tongue basis van de tong
root, spinal ~ ruggenmergwortel
rooting reflex respons waarbij het hoofd van de neonaat bij
aanraking van het mondgebied draait in de richting van tepel
of speen
ropy sputum draderig slijm
ROR (abbr.) E (=retinoic acid-related orphan receptor)
ROS (abbr.1) E (=reactive oxygen species; cf. TGN, UVA,
azathioprine)
ROS (abbr.2) E (=review of (organ) systems)
rosacea acne rosacea
rosary → rachitic rosary
rose rash of infants exanthema subitum
rose spot roseola
Rose’s tamponade of the heart harttamponnade
Rosenbach’s erysipelatoid/erysipeloid erysipelothrix infectie/
besmetting
Rosenmueller’s cavity/fossa farynxdepressie bij de buis van
Eustachius
Rosenthal → Melkersson(-Rosenthal) syndrome
Rosenthal’s disease aangeboren factor XI-deficiëntie
roseola roodkleurig exantheem, id. E (=rose spot)
rosette rozet, roosvormige structuur
Ross river fever virusziekte en koorts door een bepaalde
muggenbeet
Rostan’s asthma acuut falen van linkerventrikel
rostral voorwaarts gericht(1); m.b.t. het rostrum (2)
rot, Barcoo ~ (tropisch) huidulcus door Corynebacterie
E (=desert sore)
rotation wisseldienst, een soort co-assistentschap
rotation (obst.) spildraai
rotator cuff kapsel van glenohumerale gewricht plus pezen van
de spieren van schoudermanchet, rotatoren-manchet
N (verwijst naar aanhechtingen van mm. teres minor,
infraspinatus, supraspinatus plus subscapularis)
rotator cuff syndrome (of shoulder) spierpijn en beperking bij de
bovenste helft van het schouderkapsel N (door ruptuur/scheur
van een pees van deze spiermanchet)
rotatory nystagmus draaiingsnystagmus, rotatiekrampen
Rot-Bernhardt disease paresthesie van de laterale dij door
zenuwcompressie L (=meralgia paraesthetica)
rote memory gebruik van geheugenfunctie zonder begrip
omtrent de informatie
Roth’s spots hemorragische gebiedjes in de oogfundus
Roth-Bernhardt disease → Rot-Bernhardt disease
Rothmund(-Thomson) syndrome aangeboren poikilodermie met
cataract
Rotor’s disease/syndrome idiopathische hyperbilirubinemie
rotula knieschijf, patella (1); zuigtablet, pastille (2)
E (cf. infrapatellar, nail-patella syndrome, whirl bone, beat-knee,
jumper’s knee, knee cap)
rotular knieschijf betreffend
200
roughage ballaststof, vezelrijk plantaardig voedsel
N (onverteerbare voedselbestanddelen)
roughening rimpels vormend
rouleau formation rolvorming van bloeddeeltjes, id.
round cell cel met een sferische vorm
round ligament ligamentum rotundum/teres (uteri)
rounded atelectasis (radiol.) deel van long dat afgeklemd is door
een langzaam verdikkende pleura
rounding afronden (van getallen)
round-shouldered met naar voren afhangende schouders en een
bochel E (cf. humpback, hunchback, kyphotic patient)
roundworm spoelworm, Ascaris parasiet
Roussy → Levy-Roussy syndrome; Darier-Roussy sarcoïd
route, by oral ~ via de mond (toegediend)
Roux-enY gastric bypass verkleining van de maag in combinatie
met het aanleggen van een verbinding (Roux-tak) tussen
dunne darm en bovenste deel van de maag
Roux-en-Y hepaticojejunostomy cholangiojejunostomie
row carpectomy rijcarpectomie
Roy(-Jutras) syndrome acropachydermie
RP (abbr.) E (=reverse-phase)
rPA (abbr.) E (=recombinant protective antigen)
RPA (abbr.) E (=ribonuclease protection assay)
RPE (abbr.) E (=retinal pigment epithelium)
RPL (abbr.) E (=ribosomal protein L)
RPLS (abbr.) E (=reversible posterior leukoencephalopathy
syndrome)
rpm (abbr.) toerental, aantal omwentelingen per minuut
N (bv. van een centrifuge); E (=revolutions per minute)
RPMI (abbr.) E (=Roswell Park Memorial Institute; cf. place of
development of specific culture media utilizing a bicarbonate
buffering system and alterations in the amounts of amino acids
and vitamins. RPMI-1640 medium has been used for the culture
of human normal and neoplastic leukocytes)
RPR (abbr.) test E (=rapid plasma reagin)
RQ (abbr.) E (=respiratory quotient)
RR (abbr.1) E (=Riva-Rocci; meaning arterial blood pressure)
RR (abbr.2) E (=relative risk)
RRA (abbr.) E (=radioreceptor assay; cf. RIA)
RR-interval tijdsduur tussen twee opeenvolgende R-toppen in
het ECG
RRM (abbr.) E (=RNA recognition motif)
rRNA (abbr.) E (=ribosomal RNA)
RRP (abbr.1) E (=relative refractory period; cf. ARP)
RRP (abbr.2) E (=radical retropubic prostatectomy)
RRR (abbr.) E (=regular rate and rhythm)
RRV-TV (abbr.) E (=reassortant rotavirus vaccine of tetravalent
type; cf. Vesikari scale)
RSA (abbr.) E (=respiratory sinus arrhythmia)
RSI (abbr.) E (=repetitive strain injury; identical to CTD, OCD,
WRULD; cf. CANS)
RSNA (abbr.) E (=renal sympathetic nerve activity; cf. MSNA)
RSV (abbr.) E (=respiratory syncytial virus)
RT (abbr.1) E (=reverse transcription; cf. PCR, qRT)
RT (abbr.2) E (=respiratory therapist)
RTK (abbr.) E (=receptor tyrosine kinase; cf. EGF, PDGF)
rTMS (abbr.) E (=repetitive transcranial magnetic stimulation)
rt-PA (abbr.) E (=recombinant tissue-type plasminogen activator;
cf. t-PA, PA)
rub, friction ~ wrijfgeruis E (cf. crackle)
rubber (sl.) condoom
Rubbia effect spectaculaire toewijzing vanuit subsidieruif a.g.v.
een prestigieuze onderscheiding
rubbing alcohol ethanol voor ontsmettingsdoeleinden E (either
isopropyl alcohol (isopropanol) or ethyl alcohol (ethanol) mixed
with water)
rubbing of eyes wrijven in de ogen
rubedo tijdelijke roodheid van de huid E (cf. rubeosis,
erythema, exanthem)
201
rubella rode hond, id.
rubeola mazelen (1); rode hond (2)
rubeosis iridis rode irisverkleuring door vasodilatatie
rubiginous roestkleurig, id.
Rubinstein-Taybi syndrome brachydactylie en mentale retardatie
rubor rood, roodheid
ructus oprisping, ‘boer’, eructatie
Rud syndrome oligofrenie met hypogonadisme en congenitale
ichthyosis E (often epilepsy, short stature or delayed in growth
are also found)
rudimentary onvolledig ontwikkeld, id.
ruffled border vingerachtige uitlopers van osteoclasten aan het
botoppervlak, die rijk zijn aan actinefilamenten
ruga plooi, rimpel, vouw E (=rugosity)
rugger-jersey spine bijzonder aspect van wervellichamen
gekarakteriseerd door sclerose van subchondrale gebieden
en uiteindelijk atrofie van het centrale deel E (=sandwich
vertebra)
rugose gerimpeld E (=wrinkled, furrowed, dimpled)
Ruhr’s syndrome arthritis urethritica E (=Reiter’s disease)
Ruiter-Pompen(-Wyers) syndrome angiokeratoma corporis
diffusum
Rukavina amyloid polyneuropathie door amyloïd N (bepaald
type)
RUL (abbr.) E (=right upper lobe; cf. lung)
rule of nines wet van negen N (m.b.t. brandwonden)
rum fits insult a.g.v. onttrekking bij alcoholisme
rumble roffel, laagfrequente ruis
rump stuit, regio glutealis, gebied van de billen E (cf. breech,
trunk)
rump bone stuitbeen, os coccygis
Rumpel-Leede sign/test petechiae distaal van een veneuze
occlusie
runaround omloop, panaritium, paronychia E (=runround)
Runge’s syndrome overdragen zwangerschap N (en m.n. het
effect daarvan op de baby)
runner hardloper
runner´s knee apexitis patellae E (=jumper’s knee)
running ear loopoor
running epilepsy dromolepsie, epilepsia procursiva
running nose loopneus
running sore wond met afscheiding van vocht E (cf. sanies)
run-off distal from stenosis afvloeiing distaal van een vernauwing
runround omloop, panaritium periunguale, paronychia
E (=runaround)
runt achterblijver, dwerg
RUNX1 (abbr.) E (=runt-related transcription factor 1)
rupia huiduitslag met harde korsten N (m.n. bij tertiaire
syfilis)
rupture verscheuring, breuk, id.
rupture of the membranes (obst.) breken van de vliezen
ruptured disk hernia nuclei pulposi E (=herniated disk, slipped
disk)
RUQ (abbr.) E (=right upper quadrant; cf. abdomen)
rural area platteland, landelijk gebied
rush, peristaltic ~ peristalsis met krachtige beweging
Russell (-Silver) syndrome hemihypertrofie met gedrongen
postuur
Russell bodies acidofiele hyaline insluitsels
Russell’s dysentery (bepaald type) shigellose
Russian spring/summer encephalitis Russische voorjaars-/
zomerencefalitis
Rust’s disease tuberculeuze spondylitis van de cervicale
wervels
Rustitskii’s disease multipele myeloom
Rutherford classification bep. methode voor stadiëring van
perifere vaataandoeningen
Ruysch’s disease aganglionair megacolon E (=Hirsprung’s
disease)
rub – sad
RV (abbr.1) rechterhartkamer E (=right ventricle)
RV (abbr.2) E (=residual volume)
RVA (abbr.) E (=right vertebral artery; cf. LVA)
Rx (abbr.) E (=therapy, recipe)
Engels-Nederlands
RXR (abbr.) E (=retinoic X receptor; cf. PPAR, RAR, TZD)
rye, ergotized/spurred ~ rogge besmet met een schimmel
Ryle’s tube dunne maagsonde N (die verzwaard is aan de tip)
RyR (abbr.) E (=ryanodine receptor)
RyR2 (abbr.) E (=ryanodine receptor-calcium-release channel;
cf. calstabin2)
Rytand-Lipsitch syndrome compleet atrioventriculair blok
Rytov approximation benaderingsmethode voor bepaling van
inverse verstrooiing bij tomografie
s
SA (abbr.1) E (=sino-atrial; cf. sinus node, RSA)
SA (abbr.2) E (=stimulus artifact)
SAAB (abbr.) E (=Selected And Amplified Binding site imprint
assay)
SAAG (abbr.) E (=serum-ascites albumin gradient)
SaBA (abbr.) E (=sialic acid-binding adhesin)
saber tibia/shin sabelschede tibia N (bij syfilis)
Sabin trivalent vaccine vaccin van avirulent poliomyelitisvirus
Sabinas syndrome trichothiodystrofie
Sabin-Feldman test kleuring voor het aantonen van
Toxoplasma-antilichaam
Sabouraud’s medium cultuurbodem met pepton en glucose
saburra (onaangename geur van) voedselresten tussen de
gebitselementen, id. E (cf. fetid, fetor)
saburral korrelig, zanderig E (=sabulous, gritty)
SAC (abbr.) E (=stretch-activated cation channel; cf. VOCC)
sac, air ~ alveolus van de long
sac, heart ~ hartzakje, pericard
sac, lacrimal ~ traanzak
saccade serie onwillekeurige oogbewegingen
saccadic onregelmatige oogbewegingen betreffend
saccharase invertase, sacharase
Saccharomyces gistschimmels N (bepaald geslacht)
saccharose sacharose
saccular aneurysm zakvormig (circumscript) aneurysma
sacculation of bronchi zakjesvorming van de bronchiën
Sachs → Tay-Sachs disease
Sacks → Libman-Sacks disease/syndrome
sacral region heiligbeengebied
sacralization vergroeiing van de lumbale wervel met het
sacrum E (cf. Bertolotti’s syndrome)
sacred bone heiligbeen, kruisbeen, os sacrum
sacrococcygeal heiligbeen en stuitbeen betreffend
sacroiliac heiligbeen en darmbeen betreffend
sacroiliitis ontsteking van sacro-iliacaal gewricht
sacrosciatic heiligbeen en zitbeen betreffend
sacrouterine heiligbeen en uterus betreffend
sacrum heiligbeen, os sacrum (L.)
SACT (abbr.) E (=sinoatrial conduction time)
SAD (abbr.) winterdepressie E (=seasonal affective disorder)
saddle anesthesia gevoelloosheid in sacrale en caudale
dermatomen E (due to spinal cord compression as in multiple
myeloma)
saddle block spinale anesthesie beperkt tot de sacrale en
caudale dermatomen
saddle embolus of aorta zadelembolus
sad – SAP
saddle joint zadelgewricht E (=articulatio sellaris)
saddle nose zadelneus, lorgnetneus, nasus incurvus (L.)
N (a.g.v. trauma en o.a. bij lepra en syfilis)
saddle type of pulmonary embolism ruiterembolus
saddleback temperature bifasisch temperatuurverloop
N (zoals bij dengue)
saddle-soreness zadelpijn
sadism perverse afwijking, id. N (waarbij pijn centraal staat)
sadness bedroefdheid
SADR (abbr.) E (=severity-adjusted death rate)
Saemisch’s ulcer ulcus serpens
Saenger’s syndrome myotonische pupil, Adie-syndroom
Saethre-Chotzen syndrome vorm van craniosynostose met
variabele afwijkingen aan handen en voeten
safe sex veilig vrijen
safety standard veiligheidsnorm
safety-net antibiotic prescription behandelingsmethode waarbij
recept wordt afgegeven met het verzoek om afwachtend te
handelen E (=SNAP; applied e.g., in children with mild otitis
media; cf. biosafety, CSP, food safety)
sag afname van spierkracht tijdens ongefuseerde tetanus
sag, to ~ verzakken, doorzakken, doorbuigen
SAGB (abbr.) E (=Swedish adjustable gastric band)
SAGE (abbr.) E (=serial analysis of gene expression)
sagittal imbalance syndrome cerebellaire ataxie t.g.v.
vermislaesie E (=vermis syndrome)
sagittal sinus thrombosis, superior ~ kraamhoofd N (trombose bij
kraamvrouw met hoofdpijn en convulsie)
sagittal suture pijlnaad van de schedel, id. N (schedelnaad
tussen linker- en rechterwandbeen)
sago spleen amyloïddegeneratie van de milt, sagomilt
N (sago is zetmeel uit de stam van een sagopalm)
SAH (abbr.) E (=subarachnoid hemorrhage)
Saint Anthony’s fire erysipelas
Saint Louis disease encefalitis door arbovirus
Saint’s triad trias van hiatus hernia met colondivertikel en
galsteen
SAL (abbr.) E (=sensorineural acuity level)
salaam attack bepaalde vorm kinderepilepsie, salaamaanval
salacious wellustig, wulps, zinnelijk, geil, lascief
salami slicing het publiceren van resultaten van een onderzoek
in twee elkaar overlappende artikelen
salem sarcoid (obs.) beryllium-geïnduceerde ziekte
salicylism toxische verschijnselen door salicylzuur
saline fysiologisch zout(oplossing) E (cf. slush preparation)
saliromania seksuele voorkeur waarbij men genot beleeft aan
zgn. vieze dingen E (cf. paraphilia, urolagnia)
saliva speeksel E (cf. sputum)
salivary gland speekselklier
salivating kwijlen
salivation speekselafscheiding (1); ptyalismus (2)
Salk vaccine vaccin tegen poliomyelitis
Salla disease autosomaal recessief ziektebeeld met verhoogd
vrij siaalzuur in CSF, in urine en fibroblasten, naast
cerebellaire ataxie plus uitgesproken cerebellaire atrofie,
diffuse hypomyelinisatie, mentale retardatie E (common in
Salla region of northeast Finland)
salmonellosis Salmonella-infectie, id.
salpingitis eileiderontsteking (1); oortrompetontsteking (2)
E (variant 1 often also termed adnexitis or pelvic inflammatory
disease)
salpingocele zakvormige verwijding van de eileider, id.
salpingo-oophoritis eileider- en eierstokontsteking, id.
E (=adnexitis)
salpingotomy operatieve opening van de eileider, id.
salpinx eileider
SALT (abbr.) E (=skin-associated lymphoid tissue; cf. MALT)
salt graving irrationeel verlangen om zout te eten N (bv. bij
ziekte van Addison)
202
salt sensitivity gevoeligheid voor zout (m.b.t. de bloeddruk)
E (cf. sodium chloride)
salt-and-pepper appearance peper en zout-aspect
saltatory sprongsgewijs, id.
salt-free zoutarm
salt-losing nephritis/syndrome zoutverliesnefritis
E (=salt-wasting nephritis)
salubrious weldadig (voor de gezondheid)
salvage pathway hergebruik van bases bij de biosynthese van
nucleotide
salvage therapy intensive behandelingsmethode bij
maligniteiten waarbij de klassieke benadering niet (meer)
werkt
salvaged myocardium myocard dat waarschijnlijk ischemische
necrose zou gaan vertonen indien niet tijdig de coronaire
doorstroming bevorderd was d.m.v. een interventie
E (cf. reversible ischemic injury; jeopardized myocardium)
Salzmann’s nodular dystrophy corneadystrofie N (bepaald type)
SAM (abbr.) E (=sterile alpha motif; cf. ARM)
sample size steekproefomvang
sampling error fout i.v.m. (selectieve) monsterafname
sampling test steekproef
Sampson’s cyst/tumor endometrioïde hemorragische cyste
San Joaquin Valley fever coccidioïdomycose van de long
sanaga smallpox kafferpokken E (alastrim, variola minor)
sand flea zandvlo
sand fly jeukmug
sandal-gap toe abnormaal naar buiten staande grote teen
E (finding e.g., in trisomy 21)
sandblasters’ phthysis tuberculeuze fibrose van de long
N (zoals voorkomend bij zandstralers)
Sander’s disease paranoia
sandfly fever zandvliegkoorts
Sandhoff-Jatzkewitz disease cerebrale lipidose N (bepaalde
variant)
sandwich vertebra bijzonder aspect van wervellichamen
gekarakteriseerd door sclerose van subchondrale gebieden
en uiteindelijk atrofie van het centrale deel E (=rugger-jersey
spine)
sandworm disease ancylostomiasis
Sanfilippo’s syndrome mucopolysacharidose type III
E (distinguish subtypes A, B and C depending on enzyme
deficiency)
Sanger technique dideoximethode om DNA-reeks aan te
maken E (cf. anneal primer, sequencing)
Sanger-Brown’s ataxia ataxie door spinocerebellaire degeneratie
sanguineous bloederig, op bloed gelijkend
sanies dunne en vaak groenachtige afscheiding van een wond
of zweer E (cf. ichor, oozing)
saniopurulent gekenmerkt door pus met bloed
sanitarian gezondheidsmedewerker E (a person skilled in
sanitation and public health)
sanitary op gezondheidkundig verantwoorde wijze
sanitary napkin maandverband, damesverband E (=sanitary
towel)
sanitation hygiënische verzorging
sanitization proces van bijdragen leveren tot hygiëne
sanitize, to ~ schoonmaken en steriliseren
sanity goede geestelijke gezondheid E (cf. mental health,
insanity)
Santorini’s duct ductus pancreaticus accessorius
Sao Paulo fever/typhus bepaald type rickettsiose veroorzaakt
door teken E (type of ‘spotted fever’)
saphenous vein vena saphena
SAPHO (abbr.) E (=synovitis-acne-pustulosis-hyperostosis-osteomyelitis
syndrome)
saponification verzeping
saponin verzepingsproduct
SAPS (abbr.) E (=Simplified Acute Physiology Score; cf. SOFA)
203
SARA (abbr.) E (=sexually acquired reactive arthritis)
sarcocarcinoma → carcinosarcoma
sarcocele vlezige zwelling van de testis, id.
sarcocystosis parasitaire ziekte veroorzaakt door
Sarcocystis, id.
sarcoid vleesachtig (1); sarcoomachtige tumor (2)
sarcoidal sarcoïdachtig (1); vleesachtig (2)
sarcolemma membraan van een dwarsgestreepte spiervezel,
id. E (=striated muscle plasma membrane)
sarcoma mesenchymale tumor, sarcoom E (cf. chordoid
sarcoma)
sarcomatous gelijkend op een sarcoom
sarcomeric sarcomeer betreffend
sarcoplasmic sarcoplasmatisch
sarcoptes N (bepaald geslacht) schurftmijten, id.
sarcoptic itch scabies crustosa, scabies Norvegica
sarcosinemia sarcosinedehydrogenase-deficiëntieziekte
sarin isopropylmethylphosphorylfluoride E (a nerve gas used
to kill insects by inhibition of cholinesterase)
SARS (abbr.) E (=severe acute respiratory syndrome)
SAS (abbr.) E (=sleep apnea syndrome; cf. OSAS)
satellite een chromosoomsegment dat via een dun filament
verbonden is met de rest van het chromosoom
satellite cell oligodendrogliacel, id. (1); myoblastachtige cel die
beschadigde skeletspier helpt regenereren (2)
satellite DNA enkelvoudige DNA-reeks
satellitosis gliacelophoping rond ganglioncellen
satiety verzadigdheid
saturated fat verzadigd vet
saturation verzadiging
saturnine lood betreffend
saturnism loodjicht
satyriasis abnormaal en onbeteugeld seksueel verlangen bij de
man, vrouwziekte E (=Don Juanism; cf. nymphomania)
saucerization vorming van een ondiepe holte door wegnemen
van een stukje weefsel, saucerisatie
Savage’s syndrome ovaria die niet reageren op LH en FSH
E (=resistant ovary syndrome)
SAVE (abbr.) E (=Survival And Ventricular Enlargement trial)
sawdust zaagsel, zaagmeel
sawteeth pattern zaagtandpatroon
Sawyer-Jones syndrome unilaterale hyperdoorschijnende long
saxitoxin toxine dat de natriumkanalen in neuronen
blokkeert N (waardoor geen actiepotentialen kunnen ontstaan)
saxophone penis saxofoonvormige penis a.g.v. oedeem
N (als complicatie bij lymfogranuloma venereum)
Sayre → Kearns-Sayre syndrome
SBB (abbr.) E (=Sudan Black B; i.e. stain for phospholipids)
SBE (abbr.) E (=subacute bacterial endocarditis)
SBP (abbr.) E (=systolic blood pressure)
SC (abbr.) E (=subcutaneous)
Sc.D. (abbr.) E (=doctor of science)
SCA (abbr.) E (=spinocerebellar ataxia)
scab korst N (van een oppervlakkige laesie)
scabies schurft
Scadding’s classification criteria voor indeling van
longsarcoïdose
scaffold poreuze en tevens meestal resorbeerbare structuur
opgebouwd uit ofwel natuurlijke materialen (zoals collageen)
ofwel synthetische polymeren ten behoeve van nieuwvorming
van weefsel E (cf. raft)
scaffold, polymer ~ synthetisch materiaal ontworpen voor
celkweek en gekarakteriseerd door een specifieke chemische
samenstelling en driedimensionale structuur
scaffolding (psy.) niveaurelevante ondersteuning tijdens een
leersessie
Scaglietti-Dagnini syndrome acromegalische macrospondylitis
scalded skin syndrome (drug-induced ~) acute epidermolyse
N (van Lyell)
SAR – Sch
scalded skin syndrome (staphylococcal ~) dermatitis exfoliativa
neonatorum E (=Ritter’s disease)
scale schub, schilfer (1); schaalverdeling, meetinstrument (2);
weegschaal (3); tandsteen (4)
Engels-Nederlands
scalenus anticus syndrome cervicobrachiaal syndroom N (door
compressie van de plexus brachialis)
scaling schaalverdeling aanpassen
scaling (of skin) (ver)schilferen
scaling (of teeth) tandsteen verwijderen
scall roos, haarroos, pityriasis capitis E (=dandruff, scurf)
scalloped schelpvormig
scalp behaarde hoofdhuid
scalpel ontleedmes, lancet, id.
scalpriform beitelvormig
scaly schilferig, geschubd
scan, to ~ aftasten N (om meetdetails te verkrijgen)
scanhead tracking het voortdurend bepalen van positie en
oriëntatie van een meetkop bij ultrageluidregistraties
scant of breath kortademig
scanty gering, minimaal voorzien van
scapegoat zondebok
scaphoid bootvormig
scapula schouderblad, id. E (cf. intraspacular, interscapular,
infrascapular)
scapulalgia pijn bij schouderblad(en), scapulodynie
E (=scapulodynia; cf. omalgia)
scapulohumeral schouderblad en opperarmbeen betreffend
scar litteken, cicatrix
scarabiasis infestatie door kevers
scarification huidkrasjes aanbrengen
scarification treatment transdermale toediening via puncties
scarlatina roodvonk, id.
scarlatina anginosa roodvonk met ernstige keelklachten
scarlatinella roodvonk zonder koorts
scarlatiniform roodvonk gelijkend
scarlet fever roodvonk
scarlet tongue scharlaken (rode) tong
SCARP (abbr.) E (=steroid and cyclic AMP regulated proteins)
Scarpa’s triangle trigonum femorale, id. E (cf. cremasteric
reflex)
scarred arm arm vol littekens
scarring littekenvorming
SCAT (abbr.) E (=sickle cell anemia test)
scatter diagram/plot spreidingsdiagram, wolkdiagram
scattering of light verstrooiing van licht
scavenger chemische stof die m.n. radicalen wegvangt
E (cf. hydroxyl radical)
SCC (abbr.) E (=squamous cell carcinoma)
SCCOR (abbr.) E (=Specialized Centers of Clinically Oriented
Research)
SCD (abbr.) E (=sudden cardiac death)
SCE (abbr.1) E (=saturated calomel electrode)
SCE (abbr.2) kruisingover tussen twee zusterchromatides
E (=sister chromatid exchange)
SCF (abbr.1) E (=stem cell factor)
SCF (abbr.2) E (=Skp1-Cullin 1-F box)
Schamberg’s disease progressieve pigmentdermatose
Schanz’s disease ontsteking van de achillespees
Schaumann’s disease/syndrome sarcoïdose
Scheer’s disease dengue, knokkelkoorts
Scheie’s syndrome mucopolysacharidose type V N (late vorm
van Hurler-syndroom)
schema diagram, schema
scheme plan, opzet, rooster, stelsel, ontwerp
Schenck’s disease sporotrichose
Schiff’s reaction test voor aantonen van koolhydraten
Schiffrin → Baehr-Schiffrin disease
Schilder(-Flatau) disease subacute leuko-encephalitis
Schiller test test voor portiocarcinoom
Sch – scr
Schilling’s monocytic leukemia acute monocytaire leukemie
N (bepaald type)
Schimmelbusch’s mastopathy polycysteuze mastitis
Schirmer test traansecretiebepaling
Schirmer’s syndrome encephalocutane angiomatose
schistosomiasis bilharziasis, id. E (=snail fever)
schizencephaly type I zeldzame hersenaandoening bestaande
uit een spleet gevuld met cerebrospinale vloeistof, omringd
door grijze stof en lopend van ependym tot het
pia-oppervlak E (clefts may be unilateral or bilateral and are
closed i.e. fused lips)
schizencephaly type II zeldzame hersenaandoening bestaande uit
een spleet gevuld met cerebrospinale vloeistof, omringd door
grijze stof en lopend van ependym tot het
pia-oppervlak E (clefts may be unilateral or bilateral and are
separated i.e. open lips)
schizocyte erytrocyt met helmvorm E (=helmet cell)
schizogony ongeslachtelijke deling van Sporozoa
schizoid met op schizofrenie gelijkend karakter
schizophrenia gespleten persoonlijkheid, id.
Schlemm’s canal uitstroomkanaal voor oogkamerwater
Schmid → McArdle(-Schmid-Pearson) syndrome
Schmidt’s syndrome (1) hemiplegie van diverse hersenzenuwen
Schmidt’s syndrome (2) syndroom bestaande uit kenmerken
van hypothyreoïdie en Addison syndroom E (=polyglandular
autoimmune syndrome type II)
Schmincke’s carcinoma/tumor lymfo-epitheliaal carcinoom van
nasofarynx
Schmitz(-Stutzer) dysentery besmetting door Shigella-groep A
Schmorl’s impression/nodule uitpuilend kraakbeen van
wervellichaam
Schoener → Helmeyer-Schoener disease
Scholte’s syndrome maligne carcinoïd
Scholz’s disease/syndrome juveniele vorm van bepaalde
cerebrale degeneratie
Schönenberg’s syndrome combinatie van congenitale
cardiopathie, dwarfisme en afwijkingen van oogleden
E (cf. Albers-Schönberg disease)
Schönlein → Henoch-Schönlein disease/purpura
Schottmueller’s disease paratyfus B
Schridde’s disease gegeneraliseerd oedeem
Schroeder’s syndrome endocrien-hypertensief syndroom
Schrötter syndrome → Paget-Schrötter syndrome
Schuchardt incision uitgebreide vaginale episiotomie
Schueller-Christian disease/syndrome chronische histiocytose X
Schultz’s disease/syndrome agranulocytose
Schultz-Charlton test (obs.) diagnostische test voor roodvonk
E (=blanching reaction)
Schultze’s acroparesthesia acroparesthesie met acrocyanose
Schwalbe-Ziehen → Ziehen-Oppenheim disease
Schwann cell kernhoudend protoplasma in neurilemma
schwannoma tumor vanuit de schede van Schwann, id.
Schwartz-Bartter syndrome syndroom van ongepaste secretie van
ADH
Schwartz-Jampel syndrome chondrodystrofische myotonie
met o.a. dwerggroei, cataract, strabismus, nystagmus en
gestoorde synaptische transmissie E (by mutation of a gene on
chromosome 1p34-36.1 which encodes for perlecan)
Schweninger-Buzzi disease vlekkige huidatrofie
Schwickerath → Meyer-Schwickerath syndrome
sciatic nerve nervus ischiadicus
sciatica ischias, ischiadicusneuralgie en -neuritis
SCID (abbr.1) E (=severe combined immunodeficiency)
SCID (abbr.2) E (=structured clinical interview for DSM-IV)
science policy wetenschapsbeleid
scimitar anomaly/syndrome hart met bepaalde
ontwikkelingsafwijking N (lett. ‘kromzwaardsyndroom’)
scintigraphy gammastralentechniek t.b.v. beeldregistratie, id.
E (cf. MIBG)
204
scintillating scotoma flikkerscotoom E (=flittering scotoma)
scintiscan tweedimensionaal beeld m.b.v. straling
scirrhous scirrhus (eigenschappen) betreffend
scirrhus bindweefselkanker, carcinoma fibrosum
scissors schaar N (cf. botschaartje, weefselschaar)
scite finger (obs.) wijsvinger, voorste vinger, index vinger,
demonstratorius (L.), digitus II (L.), digitus salutaris (L.)
E (=fore-finger, trigger finger, foreman, toucher)
SCL (abbr.) E (=symptom check list)
SCLE (abbr.) E (=subacute cutaneous lupus erythematodes)
sclera harde oogrok, id.
scleral injection vaattekening van de sclera
scleral venous sinus kanaal van Schlemm
scleredema oedemateuze huidverharding
sclerema of newborn subcutane vetnecrose van een neonaat
sclerodactylia scleroderma van vingers/tenen, id.
scleroderm(i)a chronische collagene huidfibrose, id.
E (=scleriasis)
scleromalacia perforans scleraverweking met perforatie
scleromalacia, multiple ~ osteitis deformans
scleromyxedema lichen myxoedematosus variant, id.
sclerosant vloeistof die leidt tot fibrosevorming en obliteratie
van het lumen
sclerose, to ~ hard maken/worden, scleroseren
sclerosing cholangitis scleroserende ontsteking van de galwegen
sclerosing panencephalitis, subacute ~ scleroserende
leuko-encephalitis N (Bogaerttype)
sclerosis verharding, induratie, id. N (m.n. bij
ontstekingsproces)
sclerosis of kidney schrompelnier E (=senile atrophy of kidney)
sclerosteosis vorm van botdysplasie met hyperostose,
syndactylie, doofheid, uitval van n. facialis en afwezigheid
van nagels E (cf. Van Buchem’s syndrome)
sclerostin een afgescheiden Wnt antagonist die bindt aan
LRP5 en LRP6
sclerotherapy injectie van scleroserende oplossingen als
behandeling bij spataderen
sclerotic process verhardingsproces N (van weefsel)
sclerous hard, geïndureerd, bindweefselverharding
SCN (abbr.) E (=suprachiasmatic nucleus)
SCNT (abbr.) E (=somatic-cell nuclear transfer; cf. therapeutic
cloning)
ScoA (abbr.) E (=succinyl coenzyme A)
scolex [pl. scolices] hechtingsorgaan van lintworm
scoliosis laterale kromming van de wervelkolom, id.
scopophilia voyeurisme, id. E (=peeping Tom syndrome;
cf. paraphilia)
scorbutic anemia anemie t.g.v. vitamine C-deficiëntie
scorbutus scheurbuik, vitamine C-deficiëntie
scotch tape plakband N (op een rolletje)
scotochromogen mycobacterie kleurend in het donker, id.
scotoma partiële uitval van het gezichtsveld, obscuratie, id.
E (cf. arcuate, paracecal, cecocentral, Seidel)
scotoma scintillans knipperscotoom, teichopsie, id.
E (=flittering scotoma)
Scott → Aarskog-Scott syndrome
scout voorlopige beeldopname ter verkenning van globale
anatomische structuren E (cf. MRI)
SCR (abbr.) E (=short consensus repeat. Identical to sushi domain
or CCP)
scrapie prototype van spongiforme encephalopathie
E (cf. prion)
scraping schraapsel
scrapings afkrabsel
scratch schram, krablaesie
scratch test overgevoeligheidstest m.b.v. scarificatie
scratching krabben
scrawny een Drosophila gen dat codeert voor een
ubiquitine-specifieke protease E (=SCNY)
205
screaming gillen, krijsen, schreeuwen
screatus paroxismale aanvallen van de keel schrapen door
krachtig uitademen E (cf. hawking)
screen memory (psy.) dekherinnering
screening systematisch onderzoek van een populatie
E (cf. attendance, field survey, mass screening, HTS)
script (psy.) algemene beschrijving van wat er gebeurt en
wanneer iets plaatsvindt in een specifieke situatie
scrivener’s palsy schrijfkramp, mogigrafie, chirospasme,
schrijversverlamming E (cf. writer’s cramp)
scrofulide huidtuberculose, id.
scrofuloderm(i)a huidtuberculose, id.
scrofulosis (universal ~) diathese van tuberculose van
lymfklieren
scrofulous tuberculose van lymfklier/bot betreffend
scrotal tongue gerimpelde tong, lingua plicata
scrotum balzak, id. E (cf. cello scrotum, cremasteric reflex,
epididymis, Fournier’s disease, mule spinners’ cancer, undescended
testis, vasitis)
scrub itch besmetting veroorzaakt door Trombicula minor
scrub suit tweedelig operatiepak N (gewoonlijk groengekleurd
en gedragen onder de omslagjas)
scrub typhus mijtenkoorts, vlektyfus door mijten
scrum pox herpes simplex bij rugbyspelers
sculpturing verandering van het impulspatroon van een
neuron d.m.v. inhibitie
scurf haarroos, pityriasis capitis (1); schilfers (2)
scurfin een bep. eiwitproduct van het FOXP3 gen
E (cf. FOXO, autoimmune hepatitis)
scurvy scheurbuik, vitamine C-deficiëntie, scorbutus
scurvy, land ~ thrombocytopenische purpura
scute input-output gen E (cf. shavenbaby)
scutiform schildvormig
scutulum korst op het behaarde hoofd bij favus, id.
SCV (abbr.) E (=Salmonella-contained vacuole)
scybalum ronde harde massa bij de ontlasting a.g.v.
obstipatie E (cf. stercolith)
SD (abbr.) E (=standard deviation)
SDE (abbr.) E (=strain Doppler echocardiography)
SDS (abbr.) bep. detergens met sterk amfipathische
eigenschappen E (=sodium dodecyl sulfate)
SDSA (abbr.) E (=synthesis-dependent strand annealing)
SE (abbr.) E (=standard error; cf. SEM, SD)
sea bone botsubstituut vervaardigd uit koraal
sea food (eetbare) zeevis of schaaldieren, zeevruchten,
zeefruit, zeebanket
sea scurvy vitamine C-deficiëntie bij volwassenen
sea-blue histiocyte syndrome angiomatosis corporis
diffusum-syndroom N (=oceaanblauw-histiocytensyndroom)
Seabright-Bantam syndrome pseudohypoparathyreoïdie
seal finger spekvinger
sealing of a fistula afsluiting van een fistel
seasickness zeeziekte, ausea maritima
seasonal seizoensgebonden
seasonal affective disorder winterdepressie, winterdipje
E (=SAD; cf. nonseasonal)
seasonal allergic rhinoconjunctivitis hooikoorts
seasoned food gekruid gerecht
seat achterwerk, zitvlak, achterste, billenwerk E (cf. gluteal
region, backside, bottom, buttocks, behind, bum, ass, prat)
seat belt veiligheidsgordel N (bevestigd aan een stoel)
seat belt extension verlenging van de heupgordel N (t.b.v.
extreem dikke mensen)
seated dermatophytosis, deep ~ diepe dermatofytose
seatworm aarsmade, made, Enterobius vermicularis
E (=pinworm, threadworm)
sebaceous talg gelijkend, sebum betreffend, id.
sebaceous gland talgklier
seborrhea talgafscheiding verhoogd, id.
scr – sei
seborrhea sicca haarroos, pityriasis capitis
seborrheic dermatitis/eczema berg, eczeem met vettige gele schilfers
seborrhoic wart seniele keratose E (=verruca senilis)
sebum huidsmeer, talg, id.
Engels-Nederlands
SeC (abbr.) E (=selenocysteinyl-tRNA)
Seckel’s syndrome dwerggroei met vogelkop microcefalie
seclusion pupil pupilafsluiting, id. N (door verklevingen)
seclusiveness of child terugtrekkingsreactie op de
kinderleeftijd N (sociale afzondering als pathologische
introversie)
second hit tweede mutatie E (as described by Knudson)
second intention wondgenezing van samenhangende delen
E (cf. intention)
second opinion, to have a ~ mening van een andere deskundige
vragen
second wind ademhaling zodra overmaat CO2 verdwijnt
N (optredend bij zware inspanning na circulatieaanpassing)
secondary arrest hartstilstand door anoxie bij langdurige
ademstilstand
secondary bleeding nabloeding
secondary cataract nastaar, id.
secondary healing hereniging van botstukken met
callusvorming E (cf. primary healing)
secondary poisoning doorvergiftiging
secosteroid bepaald vitaminehormoon E (cf. steroid)
secretagogue/secretogogue middel dat een specifieke secretie
stimuleert, id. E (cf. factitial hypoglycemia)
secretin hormoon van duodenumslijmvlies, id.
secretion afscheiding, id. (1); secreet (2)
secretion, gastric ~ maagsecretie
secretogranin II chromatogranine C, id. E (cf. chromogranin,
granin)
secretory product afscheidingsproduct
section insnijding (1); onderdeel, sector (2) E (cf. episiotomy)
section cutter microtoom
sectioning doorsnijding
sector deel van cirkeloppervlak, id. N (soms aangeduid als
‘taartpunt’)
sectorial snijdend
sectorial teeth snijtanden
secundigravida gravida II, id.
secundines nageboorte E (=afterbirth)
security lack gebrek aan geborgenheid
sedation kalmering, bedaren, sedatie, sederen, pijnstillend
middel
sedative stof met kalmerende werking, id.
sedative, nerve ~ hypnoticum
sedentary people mensen met een zittend bestaan
Sedgwick → Boder-Sedgwick syndrome
sediment neerslag, bezinksel, id.
sedimentation rate bezinkingssnelheid E (cf. ESR)
seed zaad, semen
seed corn doornwrat N (m.n. van voetzool);
E (=soft corn)
seeing-eye dog blindengeleidehond
Seeligmann’s syndrome ichthyosis congenita
segment, bronchopulmonary ~ longkwabdeel begrensd door
bindweefsel
segmental leukocyte segmentkernige leukocyt
segmentation segmentvorming, id.
segmentation cavity blastokèle
segmentation sphere morula (1); blastomeer (2)
segmented cell rijpe neutrofiel met gesegmenteerde celkern
E (=mature neutrophil)
Seidel’s scotoma wigvormig/sectorvormig scotoom
seipin eiwit dat wordt gecodeerd door BSCL2
seizure convulsie (1); ziekteaanval (2) E (cf. drop seizure,
Jacksonian seizure, motor seizure, pocket monster seizure,
uncinate seizure, transient loss of consciousness, syncope)
sei – sen
seizure of a medical file inbeslagnemen van een medisch dossier
seizure, convulsive ~ stuip, toeval, convulsieve aanval
seizure, febrile ~ koortsstuip
Seldinger technique percutaan katheteriseren van een arterie
selectin glycoproteïne aan het celoppervlak met het vermogen
om leukocyten te helpen om een ontstekingsgebied te
lokaliseren E (P-selectin=CD62P and E-selectin=CD62E)
selection bias zorgelijke vertekening van de resultaten van een
onderzoek a.g.v. onevenwichtige toelatingscriteria
E (cf. privacy rule, publication bias)
selective electief (1); selectief (2) E (cf. elective)
self-awareness zelfbewustzijn m.b.t. gevoel
selfconfidence zelfvertrouwen
selfconsciousness zelfbewustzijn
selfdepreciation zelfonderschatting, zelfprotest
selfesteem zelfachting, gevoel van eigenwaarde
self-examination zelfonderzoek
self-harm zelfbeschadiging E (cf. automutilation)
self-healing spontaan genezend
selflimited zelfbeperking door interne factoren
selflimiting zichzelf beperkend, met beperkte omvang of ernst
self-mutilation zelfverwonding, zelfverminking, automutilatie
self-referred patient patiënt die zichzelf verwijst/meldt
self-renewal (biol.) het doorgroeien van stamcellen zonder
daarbij te differentiëren
sella zadelvormige indeuking
sella turcica Turks zadel, id.
sellar region Turkszadelgebied
Selter’s disease acrodynia infantilis
SEM (abbr.1) E (standard error of the mean; cf. RNMSE, SD, SE)
SEM (abbr.2) E (=scanning electron microscopy)
SEM (abbr.3) E (=singularity expansion method)
semen sperma, ejaculaat, zaad, id. E (cf. split semen)
semicircular half cirkelvormig
semicircular canal kanaal in het labyrint van het oor
semicoma lichte vorm van coma, id. N (bewustzijnsverlies
maar wel reactie op uitwendige prikkel)
semiconsciousness bewustzijnsniveau dat gehalveerd is
semielliptic met halve ellipsvorm
semiflexion half gebogen stand, id.
semilunar bone maanvormig been, os lunatum E (=lunate bone)
semilunar cartilage meniscus
semilunar valve halvemaanvormige klep, id. N (d.w.z. aorta- of
pulmonalisklep)
seminal fluid zaadvocht, spermaplasma, teelvocht E (cf. semen,
sperm)
seminal vesicle zaadblaasje
semination inseminatie, zaad inbrengen in de vagina
E (=insemination)
seminiferous zaad vervoerend (1); zaad producerend (2)
E (tubules)
seminoma maligne testistumor, id.
semiotic(al) symptomen betreffend, symptomatisch
semioval halve ovaalvorm vertonend
semisolid halfvast, papachtig, half verdund
semisupine half achteroverliggend/gebogen E (cf. supine)
Semliki Forest encephalitis encefalitis veroorzaakt door
Ilheus-virus
Senear-Usher syndrome erythemateuze pemphigus
Senecio jacobae dermatitis eczeem door Jacobs kruiskruid
E (=ragwort dermatitis)
senescence veroudering(sproces), senescentie E (cf. aging,
replicative senescence)
senescent oud wordend E (cf. octogenarian)
Sengstaken-Blakemore tube buis met drie lumina N (t.b.v.
spoedbehandeling bij slokdarmvarices)
senile ouderdom betreffend
senile atrophy ouderdomsatrofie
seniles ouderen, oudere mensen
206
senility ouderdom (1); afgeleefdheid, verzwakt(e) lichaam en
geest bij ouderdom (2); kindsheid (3) E (cf. seniority)
senior citizen bejaarde burger
seniority hogere leeftijd (1); anciënniteit (2) E (cf. longevity,
old age)
Sennetsu fever Japanse vorm van ehrlichiose
sensation gewaarwording
sensation loss gevoelsverlies
sensation of fullness vol gevoel
sensation of fullness of head gevoel van een zwaar hoofd
sensation of heaviness in abdomen zwaar gevoel in de buik
sensation of pain pijngevoel
sensation of pressure drukgevoel
sensation of tightness beklemmend gevoel
sensation, vibratory ~ trillingsgewaarwording
sense (organ) zintuig(orgaan) E (cf. cold sense, sexual sense)
sense of being rejected gevoel te worden afgewezen
sense of pain pijngevoel
sense of position houdingsgevoel
sense of shame schaamtegevoel
sense of smell reukzin, geursensatie, sensus olfactorius (L.),
osphresis (Gr.)
sense of suffocation gevoel te zullen stikken
sense of taste smaakzin, sensus gustatorius (L.), geusis (Gr.)
E (cf. pedestrian taste)
sense of tension spanningsgevoel
sense of touch tastgevoel, tastzin, sensus tactilis (L.) E (cf. loss
of sense of touch, atactilia, sensory acuity)
sense strand enkelstrengig nucleïnezuur t.b.v. eiwitsynthese
E (cf. antisense RNA)
sense time tijdsduur nodig voor detectie E (cf. charge time)
senseless gevoelloos (1); onzinnig, redeloos (2)
Sensenbrenner syndrome cranio-ectodermale dysplasie
E (an extremely rare autosomal recessive condition; cf. oculorenal
syndromes)
sensibility gevoel, gevoeligheid
sensibilization gesensibiliseerd worden/zijn, id.
sensing electrode tastelektrode E (cf. active electrode)
sensitive index gevoelige indicator
sensitivity gevoeligheid, id.
sensitivity (stat.) waarschijnlijkheid dat resultaat van test
positief is wanneer de ziekte aanwezig is E (cf. specificity)
sensitivity to cold gevoelig zijn voor koude
sensitization proces van gevoelig maken, id.
E (cf. autoerythrocyte sensitization, hypersensitization)
sensitized gevoelig/sensitief gemaakt
sensitizing agent gevoeligmakende stof
senso(ri)motor sensibel en motorisch
sensor opneemelement, detector van een fysische grootheid
E (cf. biosensor)
sensorineural hearing loss perceptiedoofheid, sensineurale
doofheid
sensory acuity gevoelsscherpte
sensory conduction geleiding langs sensibele zenuwen
sensory disturbance stoornis van gevoelszenuw(en)
sensory dysfunction gestoorde werking van sensibele vezels
sensory gating fysiologisch proces waarbij irrelevante
informatie wordt genegeerd E (=gating-out)
sensory impairment gevoelsstoornis
sensory induced epilepsy sensorisch geïnduceerde epilepsie
sensory loss gevoelsverlies
sensory nerve zintuigzenuw, sensibele zenuw
E (cf. neuropathy)
sensory register zintuiglijk geheugen E (cf. memory)
sensual wellustig, wulps, zinnelijk, geil, lascief
sensual enjoyment wellust, lasciviteit, geilheid, lubriciteit,
wulpsheid
sensuality wellustigheid, geilheid, wulpsheid E (cf. provocative
look)
207
sentimental changes stemmingswisselingen N (als onderdeel
van affectieve psychose)
sentinel peilstation; poortwachter
sentinel headache hoofdpijnaanval die in 50% van de gevallen
voorafgaat aan een subarachnoïdale bloeding
sentinel lymph node schildwachtklier
sentinel lymph node biopsy schildwachtklierprocedure
sentinel polyp schildwachtpoliep
SEP (abbr.) E (=somatosensory evoked potential; cf. VEP)
separation anxiety emotionele scheidingsangst
sepsis bloedvergiftiging, id. N (systemische reactie op
bacteriëmie); E (cf. SAPS, SOFA, severe sepsis)
septal septum betreffend, septaal
septate gescheiden door een septum
septate junction celverbinding d.m.v. tussenschotjes
E (=septate desmosomes)
septic shock toxisch-infectieuze/septische shock E (cf. cold
shock, warm shock)
septic sore throat faryngitis door streptokokken
E (cf. clergyman’s sore throat)
septicemia ziektetoestand met bacteriën in het bloed
N (waarbij de pathogene bacteriën zich vermeerderen)
septo-optic dyplasia congenitale misvorming met agenese
van het septum pellucidum, schizencefalie en lobaire
holoprosencefalie E (=Morsier syndrome; characterized by
nystagmus, pituitary hormone deficiencies, blindness, and mental
retardation)
septostomy (ingreep voor) het maken van een opening in de
scheidingswand van beide ventrikels, id.
septum (L.) [pl. septa] tussenschot, id. E (cf. septal)
septum defect opening in het tussenschot, id.
septum of the heart tussenschot van het hart
septum pellucidum dun driehoekig verticaal membraan als
scheiding tussen de laterale ventrikels in de hersenen, aan
boven- en voorzijde vastgehecht aan de hersenbalk
N (betrokken bij het reguleren van emoties; veel verbindingen met
amygdala, hippocampus, hypothalamus en
cortex cerebri)
septum, nasal ~ neustussenschot
Sequard E (cf. Brown-Sequard syndrome)
sequel(a) nasleep, gevolg van een ziekte, vervolg van een ziekte
sequence opeenvolging, volgorde, verloop
sequencing procedure om DNA-reeks aan te maken via
recombinatie
sequestered antigen antigen(e determinant) dat/die geen
contact krijgt met immunocompetente cellen
sequestrant afgescheiden stof
sequestrated afgescheiden zijn van een weefselcomponent
sequestration patiëntisolatie (1); weefselscheiding (2)
sequestration, pulmonary ~ contactverlies tussen
longstructuren N (m.n. van longweefsel, bronchusboom en
longvenen)
sequoiosis asthma mammoetboom-astma, rode ceder-astma
serendipity verrassende ontdekking/waarneming, id.
N (min of meer toevallige vaststelling)
Sergent → Bernard-Sergent syndrome
seriation geestelijk vermogen om elementen te rangschikken
volgens grootte, waarde of een ander criterium
series reeks, serie, opeenvolging
serine alpha-amino-bèta-hydroxypropionzuur, id.
SERM (abbr.) E (=selective estrogen receptor modulator; cf. SPRM,
PPAR, HLRCC)
serodiagnosis diagnose gebaseerd op serologie
E (=immunodiagnosis)
serofibrinous serum en fibrine bevattend, id.
serogroups groepsindeling volgens serologie
serologic m.b.t. antigeen-antilichaamreactie in vitro
seroma lokale zwelling door ophoping van serum of lymfe in
weefsel, id.
sen – sex
seronegative negatieve serologische reactie vertonend
seropositive positieve serologische reactie vertonend
seropurulent sereus en purulent
serosa sereuze membraan, vlies met endotheel
Engels-Nederlands
serosal weivlies betreffend
serosanguineous sereus vocht en bloed betreffend/bevattend
serositis sereuze membraanontsteking E (cf. pericarditis,
peritonitis, pleurisy)
serotonin syndrome potentieel lethale complex van autonome
hyperactiviteit en neuromusculaire afwijkingen (e.g., clonus)
a.g.v. excessieve serotonerge agonisme van het centrale
zenuwstelsel E (usually resulting from therapeutic drug use, self-
poisoning or inadvertent drug interaction; cf. SSRI, MDMA)
serotype micro-organisme volgens antigeentype, id.
serous serum betreffend, sereus (1); waterig en dun (2)
serovar subgroep binnen een bacteriesoort, serotype
serpent infection infectie door een slangenbeet
serpentine natuurlijk magnesiumsilicaat
serpiginous rash voortkruipende huiduitslag
serpin serine protease-inhibitor
serrated zaagvormige rand vertonend
Sertoli cell cel van tubuli seminiferi testis, id.
serum bloedplasma zonder eiwitten, id. N (dus zonder fibrine
enz.)
serum prothrombin conversion accelerator bloedstollingsfactor VII
serum sickness serumziekte
service animal dier met een begeleidende functie
N (e.g., blindengeleidehond); E (cf. emotional support animal)
SES (abbr.) E (=socio-economic status)
sesamoid bone straalbeentje, sesambeentje
sessile vastzittend, niet-gesteeld, sessiel E (cf. pedunculated,
polypoid)
set of false teeth kunstgebit
set of teeth gebit, dentes (L.) E (cf. dentures)
set point ingestelde waarde N (van een regelsysteem)
seven year itch schurft, scabies
seven-day fever dengue
Sever’s disease/osteochondrosis epifysitis van de calcaneus
N (van Sever)
severe pain hevige pijn
severe sepsis (syndrome) syndroom op basis van S. aureus met
hypotensie en ademhalingsproblemen naast betrokkenheid
van CZS, lever, nieren, spieren of huid plus leukopenie of
thrombocytopenie E (cf. MRSA, MSSA, TSS)
severin eiwit (42 kDa) dat geassocieerd is met actine
E (cf. fragmin)
severity of a disease ernst/hevigheid van een ziekte
sewer worker rioolarbeider
sex geslacht, sekse (1); seks, geslachtsgemeenschap, seksuele
omgang (2) E (cf. gender, intercourse)
sex chromosome geslachtschromosoom, gonosoom,
genochromosoom E (cf. autosomal)
sex cord kiemstreng E (cf. stromal tumor of ovary)
sex cord stromal tumor (elke) tumorvorm afgeleid van ovarieel
stroma
sex differential verschil tussen aantal mannen en vrouwen
m.b.t. mortaliteit of morbiditeit E (cf. differential count, PDE)
sex drive libido, seksuele lust, seksuele begeerte E (cf. drive,
aggression)
sex hormone geslachtshormoon
sex ratio verhouding tussen het aantal mannen en vrouwen in
een bep. populatie
sex-linked geslachtschromosoom gebonden N (d.w.z. X of Y)
sex-linked ichthyosis ichthyosis nigricans
sextuplet een kind van een zesling
sexual assault seksuele handeling uitgevoerd onder bedreiging
of met gebruik van geweld
sexual harassment ongewenste intimiteit N (van seksuele aard)
sexual inclination seksuele gerichtheid
sex – sho
sexual perversion parafilie, id.
sexual sense geslachtsdrift, libido, paringsdrang, sensus
sexualis (L.)
sexual traffic geslachtsverkeer E (cf. intercourse)
sexual work elke vorm van geslachtsverkeer (anaal, oraal
of vaginaal) uitgevoerd in ruil voor geld of verslavende
middelen N (cf. heroïnehoertje)
Sezary’s disease/syndrome reticulose
SF-1 (abbr.) E (=steroidogenic factor 1)
SFA (abbr.) E (=saturated fatty acid; cf. FFA, MUFA, PUFA)
SFAP (abbr.) E (=single fiber action potential)
sFlt (abbr.) E (=soluble fms-like tyrosine kinase; an angiogenic
factor)
SGA (abbr.) E (=small for gestational age)
SGK (abbr.) E (=serum- and glucocorticoid-regulated kinase;
cf. ASDN)
SGOT (abbr.) E (=serum glutamic-oxaloacetic transaminase;
cf. ASAT)
SGPT (abbr.) E (=serum glutamate-pyruvate transaminase;
cf. ALAT)
shadow (radiol.) schaduw, opaciteit
shadow-casting ultramicroscopisch object met metaallaag
N (d.w.z. object vooraf behandeld met laagje metaal)
shaft schacht
shagband symbolisch polsbandje N (in gebruik bij sommige
tieners om via een kleurencode de seksuele intentie
aan te duiden)
shaggy ruig
shagreen segrijnleder, chagrine
shagreen patches verdikte geelgekleurde huidgebiedjes in de
lumbosacrale streek E (in tuberous sclerosis)
shaken baby syndrome vaak fatale aandoening bij mishandelde
kleine kinderen a.g.v. heftig schudden E (causing severe
internal bleedings e.g., in the brain)
shaking chill koude/bevende rilling
shaking palsy paralysis agitans, ziekte van Parkinson
shale gas schaliegas
shallow respiration oppervlakkige ademhaling
sham (Abraham), to ~ simuleren van een ziekte
sham operation operatie die als controle wordt uitgevoerd
N (ter vergelijking met het effect van een interventie)
shampooing wassen van het hoofdhaar
shank scheenbeen, tibia E (=shin; cf. calf)
shape vorm E (cf. ASC, band-shaped, boot-shaped, club-shaped,
dome-shaped, peg-shaped, pendulous, SMA, SMP,
spindle-shaped, spoon-shaped, triangular shape)
shape, in good ~ in (goede) conditie
shared care gedeelde (gezondheids)zorg E (cf. aftercare, home
care, transmural care)
shared care principle samenwerking tussen eerste en tweede lijn
(in de gezondheidszorg)
sharp pain stekende pijn
Sharpey’s fibers collagene vezels die periost verbinden
met het bot
shave, to ~ scheren
shavenbaby gen betreffende aspecten van input (i.e.
integratie van complexe spatiotemporele informatie) en
output (i.e. aansturen van een compleet programma van
celdifferentiatie) E (with a specialized function to rally the
entire module of trichome morphogenesis; cf. scute)
Shaver’s disease pneumoconiose op basis van bauxiet
shear stress schuifspanning E (cf. thixotropy, wall shear stress)
sheath schacht, buisvormig omhulsel
sheath introducer inbrengschacht
Sheather’s method methode voor detectie van wormen in de
feces
shedding (in gynecology) endometriumafstoting bij
menstruatie E (cf. LMP, PMS, curse, menotoxin,
paramenstrum)
208
shedding (of primary) teeth wisselen/uitvallen van de
melktanden
shedding nail(s) nageluitval, onycholysis
Sheehan’s syndrome (Reye ~) postpartum necrose van de
hypofyse
sheen glanzend, schitterend
sheet laagje, plaat, blad (1); laken (2); vouwblad (3) E (cf. cover
sheet, cross sheet)
sheet lightning spastische spierbeweging bij neurosyfilis
N (m.n. in het gebied rond de mond)
shelf life houdbaarheidstermijn van bloedproducten en
therapeutische agentia
shell (sl.) vagina E (cf. Spanish conchita)
shell shock posttraumatisch stress-syndroom, oorlogsneurose
N (hevige emoties en angsttoestanden a.g.v. een traumatische
oorlogservaring)
shell teeth schelptanden
shellac schellak
shellfish schelpdieren, schaaldieren
SHG (abbr.) E (=second harmonic generation)
shield beschermende structuur, scherm E (cf. Buller’s shield)
shield kidney schildvormige nier
shift verschuiving E (cf. Doppler shift, frameshift, lateral shift,
left-shift, luteoplacental shift, phase shift)
shifting dullness demping van geluid dat zich verplaatst
shigellosis shigella-infectie
shim coil spoel met een gradiënt waardoor een magnetisch
veld homogeen wordt gemaakt
shimmer ritmische variaties in geluidsintensiteit E (cf. jitters,
noise)
shimming optimalisatie van het homogene karakter van een
magnetisch veld
shin scheen, scheenbeen, tibia
shin splints tibialis stresssyndroom
shingles gordelroos, herpes zoster
shingling hoofdharen naar voren zoals bij een
‘jongenskopje’ N (toegepast bij kalende mannen)
shiny blinkend, glimmend, nitidus
ship fever vlektyfus
shipyard disease/eye epidemische keratoconjunctivitis
Shirodkar band/suture chirurgische correctie van een
cervixafwijking
shirt-stud abscess boordenknoopabces
SHIV (abbr.) E (=simian-human immunodeficiency virus)
shiver, to ~ rillen, huiveren
shiverer muis die van nature geen myeline maakt
(cf. vanishing white matter)
shivering-fit koortsrilling
shivery sidderend, huiverig, griezelig
shock syndroom met te weinig circulerend bloed E (cf. cold
shock, septic shock, spinal shock, warm shock)
shock injury schade ondervonden door een getuige van een
geweldmisdrijf E (damage to health sustained as a result of
witnessing or being confronted with the consequences of a violent
crime, which can be translated into (im)material damage)
shock lung longaandoening met extravasatie van vocht
shock wave schokgolf
shock, toxic ~ endotoxine shock
shockable rhythm hartritmestoornis waarbij defibrillatie in
principe succesvol is E (i.e. pulseless ventricular tachycardia or
ventricular fibrillation)
shoe cover schoenovertrek
shoe-easier steunzool E (cf. insole)
shoe-horn schoenlepel E (=shoe-lift)
shooting gallery (sl.) plaatsen waar drugsverslaafden
bijeenkomen die naalden gebruiken E (cf. street doctor)
shooting pain pijnscheut, stekende pijn E (=stab of pain)
shop typhus murine endemische vlektyfus
short stature gedrongen gestalte
209
shortening verkorting (1); spijsvet, bak- en braadvet (2)
shoshin acute foudroyante beriberi
shot oplaaddosis, injectie E (cf. bolus injection)
shotgunning (sl.) inblazen van rook in de mond van een ander
bij het roken en inhaleren van een drug
shoulder blade schouderblad, scapula E (cf. intraspacular,
interscapular, infrascapular)
shoulder dystocia complicatie tijdens de baring waarbij een
schouder van de foetus klem zit achter het os pelvis van de
moeder
shoulder girdle schoudergordel E (=pectoral girdle)
shoulder presentation schouderligging
shoulder-lap belt heup-schoudergordel E (=lap-shoulder belt)
show (in gynecology) verschijnen van het eerste bloed
bij de menstruatie E (cf. LMP, PMS, curse, menotoxin,
paramenstrum)
show (obst.) afscheiding van slijm en bloed bij de baring
N (veelal aangeduid met de term ‘tekenen’)
SHOX (abbr.) E (=short stature homeobox)
SHR (abbr.) E (=spontaneously hypertensive rat; cf. PHR)
Shrapnell’s perforation perforatie van membraan van
Shrapnell N (bij otitis media)
shreds flarden, snippers, stukjes, reepjes
shrew spitsmuis (1); feeks (2)
shrill cry krijsend/gillend gehuil
shrimp (sl.) iemand die kort van postuur is
shrimping (sl.) nippen van ejaculaat na anale gemeenschap
E (cf. paraphilia)
shrinkage verschrompeling, het slinken, krimping
E (cf. atrophy)
shrivelling rimpelen, verschrompelen
shRNA (abbr.) E (=short hairpin RNA)
shroud lijkwade, baarkleed
shrunken verschrompeld, gekrompen
shuffling gait schuifelende looppas
shufflon groepsgewijze inversie van vier aangrenzende
DNA-segmenten, welk systeem werkt als een biologische
schakelaar E (cf. ORF)
shunt zijspoor, omleiding, anastomose E (cf. Blalock-Taussig,
Potts, Waterston shunt)
shunting aftakking vormend/vertonend
shut eyes, to ~ sluiten/dichtdoen van de ogen
SHV (abbr.) E (=member of a beta-lactamase family and showing
a Variable response to Sulfhydryl inhibitors; cf. ESBL)
Shwachman’s syndrome exocriene insufficiëntie van pancreas
en beenmerg
Shwartzman reaction hemorragische reactie met necrose
N (bij intraveneuze injectie van een bacteriefiltraat)
Shy-Drager syndrome orthostatische hypotensie met degeneratie
shyness verlegenheid, schuwheid
SI (abbr.1) E (=signal intensity; cf. MRI)
SI (abbr.2) Fr (=Système International d´unités et des mesures)
SIADH (abbr.) E (=Syndrome of Inappropriate ADH secretion;
cf NSIAD)
sialadenitis speekselklierontsteking, id.
sialaporia tekort aan speekselafscheiding, hyposecretie
sialectasia verwijding van speekselafvoergang, id.
sialic speeksel betreffend E (=sialine)
sialic acid siaalzuur N (cf. N-acetylneuraminezuur);
E (cf. CAFSA, Salla disease, SaBA)
sialidosis autosomaal recessieve aandoening met o.a.
hepatosplenomegalie, ascites, pleurale effusie E (defect in
α-neurominidase leading to increased intracellular, serum, and
urinary sialyloligosaccharides)
sialitis ontsteking van speekselklier of -gang
sialoadenitis speekselklierontsteking
sialoangitis speekselafvoergangontsteking, id.
sialodochitis (fibrinosa) speekselklierafvoergangontsteking, id.
sialodocholithiasis speekselsteen in afvoergang
sho – sig
sialography röntgengrafie van speekselklier en -gang
sialolithiasis speekselsteen(ziekte), id.
sialorrhea speekselvloed, salivatie, ptyalismus, id.
sialosis speekselafscheiding die abnormaal is, id.
Engels-Nederlands
sialyl Lewis antilichaam tegen een myeloïd-specifiek
koolhydraat van het celoppervlak E (cf. selectin)
SIB (abbr.) E (=severe impairment battery)
sibilant rhonchi piepende en hijgende ademhaling
E (=wheezes)
sibling, half ~ halfbroer, halfzus
siblings kinderen van dezelfde vader en moeder E (=sibs)
sibships afstammelingen van dezelfde ouders
SIC (abbr.) E (=slow inward current)
Sicard → Collet-Sicard syndrome
sicca syndrome ziektebeeld met keratoconjunctivitis
SICI (abbr.) E (=short-interval intracortical inhibition)
sick at heart mistroostig
sick building syndrome ziektebeeld veroorzaakt door
blootstelling aan verontreinigingen en ziektekiemen binnen
een afgesloten gebouw E (=building sickness)
sick certification ziektebriefje
sick fund ziekenfonds
sick headache hoofdpijn met misselijkheid, migraine
sick leave ziekteverlof
sick sinus syndrome variabele sinusbradycardie
sickle cell sikkelcel
sickling neiging tot vorming van sikkelcellen
sickly sweet odor ziekelijk zoete geur
sickness ziekte (1); misselijkheid (2) E (cf. absence due to
sickness)
side flash secundaire blikseminslag N (via een inslag vanuit
een nabij object dat primair wordt getroffen)
side-effects bijwerkingen N (i.h.b. worden ongewenste effecten
bedoeld); E (cf. adverse reaction)
sideroachrestic anemia anemie geassocieerd met
ringsideroblasten
sideroblast normoblast met ijzergranula, id.
sideroblastic anemia anemie geassocieerd met ringsideroblasten
siderochrome macrofaag met hemosiderinegranules
E (=siderophore)
sideropenia ijzertekort, asiderose, id.
siderosis ijzer(pigment)afzetting in weefsel, id.
SIDS (abbr.) wiegendood E (=sudden infant death syndrome)
Siebesma’s syndrome exsudatieve diathese
Siegal-Cattan-Mamou disease benigne paroxismale peritonitis
Siemens’ syndrome keratosis follicularis spinulosa) (1);
congenitale ectodermale dysplasie (2)
sieve bone zeefbeen, lamina cibrosa ossis ethmoidalis (L.)
E (=ethmoid)
sievert SI-eenheid voor radioactieve biologische effectiviteit
N (afgekort als Sv en identiek aan 100 rem)
Sif (abbr.) E (=Salmonella-induced filament)
sighing respiration diepe zuchtende ademhaling
sight gezichtsvermogen, visus
sigma factor eiwit waardoor RNA-polymerase in staat is om
een promoter te herkennen
sigmatism lispelen, sigmatismus, blaesitas
sigmoid colon sigmoïd, colon sigmoideum (L.)
sigmoid curve s-vormige curve
sign fenomeen (1); teken, gebaar, signum (2); handgreep (3)
E (cf. symptom which refers to a subjective complaint)
SIGN (abbr.) E (=specific intercellular adhesion molecule-grabbing
nonintegrin)
sign language gebarentaal (specifiek bedoeld voor doven)
E (cf. ASL, gesture language)
sign of the groove liesplooi verdeeld in twee groepen klieren
sign test (stat.) tekentoets
signal conduction signaalgeleiding, voortgeleiding van een
signaal
sig – ski
signal transduction signaalomzetting E (cf. G protein family)
signature, autoantibody ~ een moleculaire vingerafdruk van
auto-antilichamen geproduceerd bij een ziektetoestand
signet ring cell zegelringcel
SILAC (abbr.) E (=stable isotope labeling by amino acid in cell
culture)
silencer verzwakker E (cf. enhancer)
silencing vorm van repressie bij transcriptie zoals vastgesteld
bij telomeren E (cf. ORC)
silent EEG vlak elektro-encefalogram N (verwijzend naar
hersendood)
silent gallstones klachtenvrije galstenen
silent gap stille fase N (bij de systolische bloeddruk)
silent ischemia episodes met ischemie van het hart terwijl de
patiënt geen klachten vertoont E (presence of ischemia at that
time is usually documented by electrocardiography)
silent lesion symptoomloze afwijking
silent mutation mutatie van DNA zonder fenotypische
gevolgen E (e.g., when the mutation is in a noncoding or
nonregulatory piece of DNA or in the third position of a codon)
silent thyroiditis pijnloze ontsteking van de schildklier
silhouette schaduwbeeld, id. N (m.n. op röntgenfoto)
silica kiezelaarde, siliciumdioxide
silicic acid kiezelzuur
silicon silicium
silicoproteinosis acute silicose met fatale longproblemen
N (a.g.v. blootstelling aan hoge concentraties silicaten)
silicosis pneumoconiose door inhalatie van silicaten
silicotuberculosis tuberculose als complicatie bij silicose, id.
Silk Route disease syndroom van Behçet E (occurrence in Turkey,
Iran, Iraq, India, Pakistan, China, Korea, and Japan)
Siltzbach → Kveim(-Siltzbach) test
silver wire arteries zilverdraadfenomeen N (derdegraads
vaatsclerose van de oogfundus)
Silver’s syndrome congenitale hemihypertrofie met korte
gestalte
simian B-disease apenherpes B-virus
simian crease/line huidlijst bij Down N (dermatoglyfen)
similarity (principle) principe waarbij elke fysiologische
grootheid kan worden uitgedrukt in termen van
massa-lengte-tijd
Simmonds’s cachexia/disease hypofysenecrose
Simons’ disease/syndrome progressieve lipodystrofie
simultanagnosia oogziekte waarbij de patiënt slechts een deel
van het gezichtsveld ziet E (in Balint’s syndrome)
sinc pulse signaal dat na Fourier-transformatie een blokgolf
geeft E (described by the expression [sin(x)]/x and applied in MRI)
sincipital presentation kruinligging, bregmaligging N (van
foetus)
singers’ node/nodule zangersknobbeltje
single parent alleenstaande ouder
single unit smooth muscle syncitiale gladde spiervezels
E (=visceral muscle; cf. multi unit smooth muscle)
single use eenmalig gebruik
single-parent family eenoudergezin
single-stranded enkelstrengig E (cf. double-stranded, DNA,
primer)
singleton enkelvoudige zwangerschap,
eenling(zwangerschap) E (cf. twin pregnancy)
singultus hik
sinistrality voorkeur voor linkszijdig gebruik
E (cf. laterality)
sinistrocerebral linker (grote) hersenhelft betreffend
sinoatrial sinus venosus en atrium betreffend, id.
sinoatrial exit block type II afwijking in ECG waarbij de
sinus-pause een veelvoud is van het gebruikelijke PP-interval
E (cf. sick sinus syndrome)
sinoauricular sinus venosus en hartoor betreffend, id.
sinogram röntgenfoto van een holte, id.
210
sinography radiografisch onderzoek van een lichaamsholte
m.b.v. contrastmiddel
sinopulmonary infection sinus nasalis-infectie en longinfectie
sinus headache hoofdpijn gelokaliseerd bij de betreffende
ontstoken paranasale sinus
sinus node sinusknoop, SA-knoop
sinus rhythm sinusritme E (cf. nodal rhythm, RSA)
sinus tumor, endodermal ~ dooierzaktumor
sinus, urogenital ~ embryonale ruimte uitmondend in cloaca
Sipple’s syndrome carcinoom van bijnier- en schildkliermerg
SIR (abbr.) E (=standardized incidence ratio)
sirenomelia congenitale aaneengroeiing van de benen, id.
siRNA (abbr.) E (=short /small interfering RNA)
sirolimus macrolide antibioticum met antischimmel en
immunosuppressive activiteit, id. E (=rapamycin)
SIRS (abbr.1) E (=systemic inflammatory response syndrome;
cf. ARDS, DIC, sepsis)
SIRS (abbr.2) E (=soluble immune response surpressor)
SIRS (abbr.3) E (=subcutaneous insulin-resistance syndrome)
sister Mary Joseph’s nodule knobbel in het navelgebied als
metastase van een intra-abdominale maligniteit
site of infection (primaire) infectieplaats
siti niet-venerische endemische syfilis
sitieirgia hysterische anorexia
sitophobia tegenzin om te eten a.g.v. walging of braakneiging
en buikpijn optredend bij het eten, id. E (may occur in
Crohn’s disease and chronic mesenteric artery insufficiency)
situational syncope flauwte die ontstaat bij overmatige
stimulatie van mechanoreceptoren E (may occur after
defecation, urination, swallowing or coughing; cf. TLOC)
sitz bath zitbad
SIV (abbr.) E (=Simian immunodeficiency virus; cf. HIV)
Siwe → Abt-Letterer-Siwe disease
size grootte, omvang, maat E (cf. sample size)
Sjögren (-Gougerot) disease/syndrome keratoconjunctivitis sicca
skank (sl.) bepaald type ordinaire vrouw E (cf. slut, slag)
skelemin eiwit (220 kDa) geassocieerd met de M-lijn
skeletal muscle skeletspier, dwarsgestreepte spier
skeleton skelet E (cf. cytoskeleton, image skeletonization)
skeletonized image beeld verkregen na een bewerkingstechniek
resulterend in een lijnrepresentatie door het topologische
midden van de beschouwde structuur
Skene’s gland slijmvliesklier van de urethra bij de vrouw
skenitis ontsteking van de klieren van Skene, id.
skerljevo bejel, niet-venerische treponematose
skew deviation verschijnsel van Hertwig-Magendie
skew(ed) distribution asymmetrische verdeling
skiascopy retinoscopie, id.
skim milk magere melk, taptemelk E (cf. processed milk,
certified milk, fortified milk)
skimming werven van gezonde en draagkrachtige deelnemers
voor een ziektekostenverzekering
skimming flow verschijnsel waarbij relatief meer plasma
(dan bloedcellen) stroomt in een zijtak van een stam
skin abrasion schaafwond, afgeschaafde huid
skin biopsy huidbiopsie
skin cream huidcrème
skin eruption huiduitslag
skin excoriation vervellen, afschaven van de huid
skin flap huidlap
skin fold huidplooi
skin lesion huidbeschadiging
skin memory huidreactie die het sterkst is op de plaats van
sensibilisatie
skin mole moedervlek L (=naevus maternus)
skin mottling huidverkleuring N (met onregelmatige vorm);
E (cf. mottling)
skin popping (sl.) subcutane of intramusculaire injectie
E (sometimes in drug-users who lack viable veins)
211
skin rash huiduitslag
skin scraping huidschraapsel
skin tag acrochordon, gesteelde wrat E (cf. anal skin tag)
skin test huidtest
skin tumor huidgezwel
skinned fiber (spier)vezel die is ontdaan van membraan en
organellen zodat alleen de contractiele componenten zijn
overgebleven
skin-pop, to ~ onderhuids injiceren
SKIP (abbr.) E (=SifA and kinesin-interacting protein)
skip lesion verspringende beschadiging N (d.w.z. niet continu
maar discreet voorkomend)
skip metastasis tumorknobbeltje gelegen in de nabijheid van
de hoofdtumor maar geen continuïteit daarmee vertonend
E (typical of lymphatic permeation of a lymphoproliferative
disease, e.g., Hodgkin)
skirt (sl.) vrouw, meisje
SKP (abbr.) E (=suppressor of kinetochore protein)
skull schedel, cranium (L.) E (cf. basal skull fracture)
skull cap kruin E (cf. crown, vertex)
skull fracture schedelfractuur E (cf. basal skull fracture)
skullcap schedeldak, calvaria
skunk bunzingziekte
SL (abbr.) onder de tong E (=sublingual)
SLA/LP (abbr.) E (=soluble liver antigen and liver-pancreas
antigen)
slack extra vertragingstijd (1); stofdeeltjes van kolen (2);
slap(hangend), verslapt, ontspannen (3), speling (tech.),
beperkte bewegingsruimte (4)
slack length (tendon ~) lengte in gerelaxeerde toestand
E (cf. force-length relationship)
slack lime gebluste kalk E (cf. caustic lime, burnt lime)
slag (sl., Br.) bepaald type vrouw met promiscue gedrag
E (cf. slut, skank)
slapped cheeks erythemateuze wangen
slapping gait stampende looppas E (=steppage gait)
Slater → Bearn-Kunkel(-Slater) syndrome
SLC (abbr.) E (=secundary lymphoid tissue chemokine)
SLE (abbr.) gedissemineerde lupus erythematodes, id.
E (=systemic lupus erythematosus; cf. MBL)
sleep death (vermoedelijke) variant van Brugada syndroom bij
Aziatische mannen
sleep disorder slaapstoornis E (cf. DSPS)
sleep latency test inslaaplatentietest
sleeping difficulty slaapproblemen
slew rate snelheid van een elektrische
spanningsverandering E (expressed in mV/s)
slice plak van een preparaat (1); doorsnede bij
afbeeldingstechniek (2) E (cf. image plane)
slide dia (1); objectglaasje (2) E (cf. presentation)
sliding clamp → PCNA, clamp loader
sliding hernia glijbreuk
slim child tenger kind
slim disease bepaalde vorm van AIDS E (common in
Africa)
slime slijm, mucus, slijk, slik
sling mitella, draagdoek, slingerverband
slipped disk verplaatste wervelschijf N (hernia van de discus
intervertebralis waarbij de nucleus pulposus naar buiten
schuift)
slit diaphragm uniforme poreuze filterstructuur in de
glomerulus die specifieke componenten omvat
slit lamp spleetlamp
slit, vocal ~ stemspleet
SLM (abbr.) E (=spatial light modulator)
slope helling N (bv. van een grafiek)
sloughing korstvorming betreffend
sloughing phagedena gangreneus weefsel E (cf. gangrene)
slow growth langzame groei
ski – smu
slow reflow phenomenon significante reductie van de
voorwaartse coronaire bloedstroom zonder enige blijk van
obstructie E (=no reflow phenomenon)
slow release langzame afgifte E (cf. rapid acting, slow reacting
Engels-Nederlands
substance of anaphylaxis, sustained release, extended release)
slow wave deltagolf N (van EEG)
slowing conduction vertraging van de voortgeleiding
slowness traagheid
sludging klontering, toename van viscositeit, bezinking van
een vaste stof in een vloeistof
sludging blood intravasculaire agglutinatie
sluggish lui, traag
slurred speech spraak met onduidelijke woordfragmenten
slurring verbreden en vervagen N (van contour)
slush preparation isotoon medium van fysiologisch zout met
Ringer’s oplossing bij nul graden E (used to maintain heart,
kidney, liver and other organs prepared for transplantation)
slut slons, slet, deern (1); teef (2) E (cf. skank, slag)
Sly disease autosomaal recessieve aandoening met o.a.
subcutaan oedeem, bilaterale pleurale effusie, pericardiale
effusie, ascites, hydramnion, hypertelorisme, myocardiale
hypertrofie E (=MPS VII; defect in β-glucuronidase with
elevated amniotic fluid mucopolysaccharides)
SM (abbr.) E (=seminoprotein)
SMA (abbr.1) E (=sequential multiple analyzer)
SMA (abbr.2) E (=shape memory alloy; cf. SMP)
smacking one’s lips smakken met de lippen
small cell anaplastic (lung) cancer kleincellig (long)carcinoom
E (=oat cell carcinoma; cf. NSCLC)
small curvature curvatura ventriculi minor
small intestines dunne darm
small irregular opacities (radiol.) netvormige schaduw bij
pneumoconiose E (cf. reticular pattern)
small meal syndrome claudicatio intestinalis
small rounded opacities (radiol.) nodulair patroon bij
pneumoconiose
small-bore tube slang met een dun lumen
small-for-dates klein voor de zwangerschapsduur
E (cf. light-for-dates)
smallpox pokken, variola minor
smallpox, hemorrhagic/malignant ~ variola major, maligne pokken
smarting pain schrijnende pijn
SMC (abbr.1) E (=smooth muscle cell; cf. VSMC, PASMC)
SMC (abbr.2) E (=structural maintenance of chromosomes;
cf. condensin)
smear uitstrijkje, uitstrijkpreparaat E (cf. buccal smear)
smell reuk, geur, stank (1); reukzin (2)
smelling riekend, stinkend
smiling expression glimlachende uitdrukking
Smith-Lemli-Opitz syndrome cerebrohepatorenaal syndroom met
hyponariëmie en hyperkaliëmie E (cf. 7-dehydrocholesterol
reductase)
Smith-Strang disease Eesthuis-urine E (defective methionine
absorption)
smog mengeling van mist en rook E (smoke and fog)
smoke rook, damp, mist
smoker roker
smoker’s cough rokershoest
smoldering chronisch verlopend
smooth glad, vlak, gelijkmatig, vloeiend
smooth muscle gladde spier E (cf. single unit, multi unit, visceral
muscle)
smooth-walled met een gladde wand
SMP (abbr.1) E (=shape memory polymer; cf. SMA)
SMP (abbr.2) E (=specialist medical physicist; cf. QMP)
SMR (abbr.) E (=standardized mortality rate)
smudge cell onrijpe leukocyt die beschadigd is
smut fungus van de orde der Ustilaginales (1); naam van de
betreffende ziekte (2) E (cf. common bunt, karnal bunt)
SNA – SOL
SNA (abbr.) E (=sympathetic nerve activity; cf. MSNA, RSNA)
snack tussendoortje, lichte maaltijd
snaggle tooth stomptand, anomale positie van een tand
snail slak
snail fever schistosomiasis
snake actief contourmodel op basis van een curve in een
ruimtelijk domein en o.i.v. diverse krachten
snake bite slangenbeet
snap knal, klap, kortdurend scherp geluid E (opening snap)
SNAP (abbr.1) E (=S-nitroso-N-acetyl-penicillamine)
SNAP (abbr.2) E (=synaptosome-associated protein; usually
followed by a number referring to kDa)
SNAP (abbr.3) recept afgegeven met het verzoek om
afwachtend te handelen E (=safety-net antibiotic
prescription)
snap finger → trigger finger
snapping hip knappend heupgewricht, hoorbare klik als tractus
iliotibialis over prominerende trochanter major schiet
E (=Perrin-Ferraton disease, coxa saltans)
snapping jaw knappende kaak E (temporomandibular joint;
cf. Costen)
SNARE (abbr.) E (=soluble N-ethylmaleimide attachment protein
receptors; cf. syntaxin)
Sneddon’s syndrome livedo reticularis geassocieerd met
cerebrovasculair accident
Sneddon-Wilkinson syndrome chronische pustulaire dermatose
gelokaliseerd onder de hoornlaag E (predominantly in middle-
aged women)
sneeze niezen, sternutatio E (cf. Achoo syndrome, Peroutka’s
sneeze)
SNF (abbr.) E (=skilled-nursing facility)
sniffing snuiven, opsnuiven, gesnuif E (cf. glue sniffing, snuff)
snifter (sl.) een kleine maat alcohol
snip (sl.) E (=SNP 2)
SNO (abbr.) E (=S-nitrosothiol; cf. GSNOR, AHR)
SNOMED E (=Systematized NOmenclature of MEDicine)
snooze, to ~ sluimeren
snoring snurken, snorken
snort (sl.) een verdovend middel innemen via inhalatie
snorting intranasale toediening van cocaïne
snout reflex kloppen op de bovenlip geeft spitsen van de
lippen N (‘snoetje maken’)
snow (sl.) cocaïne, heroïne
snow blindness sneeuwblindheid N (tijdelijk gezichtsverlies
a.g.v. uv-stralen)
snowbird (sl.) drugsverslaafde
snowflake cataract diabetisch cataract
snowstorm appearance (obst.) sneeuwstormpatroon
E (echografisch aspect in eerste trimester bij mola)
SNP (abbr.1) E (=sodium nitroprusside)
SNP (abbr.2) E (=single-nucleotide polymorphism=‘snip’;
cf. biochip; cf. lead SNP)
SNR (abbr.) signaal-ruisverhouding E (=signal-to-noise ratio;
cf. NRF, ANC)
snub nose mopneus, nasus simus (L.)
snuff verpulverde tabak (1); cocaïne (2); snuifpoeder (3)
E (cf. sniffing, pituitary snuff-takers’ disease)
snuffle, to ~ snotteren, snuiven
snuffles verstopte neus, geblokkeerde neusademhaling
N (m.n. bij pasgeborenen)
SOAP (abbr.) E (=subjective objective assessment plan)
SOB (abbr.) E (=shortness of breath)
SOC (abbr.) E (=store-operated calcium)
SOCC (abbr.) E (=store-operated calcium-ion channel; cf. ROCC,
VOCC)
social anxiety disorder chronische affectieve aandoening die
manifest wordt bij contacten met anderen E (=social phobia,
SocAD; strong comorbidity of panic disorder)
social disease geslachtsziekte
212
social referencing zoeken van sociale bevestiging
social skills, lacking ~ met gebrek aan sociale vaardigheden,
contactarm
social withdrawal sociale teruggetrokkenheid
sociopathy stoornis m.b.t. sociaal gedrag
socket houder, koker, gat
SOCS (abbr.) E (=suppressor of cytokine signaling)
SOD (abbr.) E (=superoxide dismutase; cf. MnSOD)
soda, baking soda dubbelkoolzure soda, natriumbicarbonaat
E (=sodium bicarbonate)
soda, caustic ~ natronloog E (=sodium hydroxide (NaOH))
soda, washing ~ soda, natriumcarbonaat
soda-water spuitwater, water met bruis E (cf. springwater)
sodium natrium
sodium chloride keukenzout, natriumchloride
sodium hypochloride bleekwater N (desinfectans met vele
toepassingen)
sodium restriction natriumbeperking
sodoku rattenbeetziekte veroorzaakt door Spirillum minor
Soemmering’s foramen fovea centralis
Soemmering’s ring nastaar na gedeeltelijke extractie
SOFA (abbr.) E (=Sepsis-related Organ Failure Assessment;
cf. SAPS)
soft chancre zachte sjanker, chancroid
soft corn huidverdikking tussen de tenen, heloma molle
soft diet voedsel met vnl. zachte bestanddelen
soft drinks alcoholvrije dranken E (cf. teetotaler)
soft lipoma fibroma molle
soft nutrients voedingsmiddelen die fijngemalen zijn
soft palate zachte verhemelte
soft tissues zachte weefsels, weke delen N (d.w.z. anders dan
bot/kraakbeen)
soft tumor gezwel dat samendrukbaar is bij palpatie
soft ulcer L (=ulcus molle)
softening verweking, zachte consistentie aannemend
E (cf. red softening)
software programmatuur (voor een computer) E (cf. macro)
soil aarde, grond, teelaarde, land
soilage groenvoer
Sojourner syndrome complexiteit van veerkracht, weerstand
en zelfbeschikking bij zwart gekleurde vrouwen tijdens het
vormgeven van hun gezondheid op hun werk
solar fever dengue
soldier’s heart neurocirculatoire asthenie (bij een soldaat)
E (pathologic enlargement of the heart due to overexertion;
cf. athlete’s heart, effort syndrome)
soldier’s hepatitis hepatitis A
soldier’s patches (bep. type) adhesieve pericarditis
sole voetzool, zool E (cf. insole)
solenoid bep. histon dat bindt aan DNA-fragmenten en
de vorming van spiraalsgewijs gewonden structuren
ondersteunt E (cf. nucleosome)
Solente → Touraine-Solente-Gole syndrome
solid angle ruimtehoek E (=space angle)
solid bone compact bot E (=compact bone, dense bone tissue)
solid edema permanente zwelling door aandoening van
lymfvaten bij herhaalde aanvallen van cellulitis
solid food vast voedsel
solid tumor niet-hematologische vorm van kanker
solidification verharding, massieve structuur, stolsel
solitary alleen, alleenstaand, eenzaam E (cf. multiple)
solitary fibrous tumor mesotheliale tumor uitgaande van de
pleura E (also found in meninges, orbit, peritoneum, pelvis,
adrenal glands, liver, urogenital system, larynx, hypopharynx,
thyroid gland, parapharyngeal space, tongue, nasal cavity and
paranasal sinuses)
soluble oplosbaar
solution oplossing
SOLVD (abbr.) E (=Studies Of Left Ventricular Dysfunction trial)
213
solvent oplossingsmiddel, tinctuur
SOM (abbr.1) E (=supporting on-line material)
SOM (abbr.2) sereuze middenoorontsteking E (=serous otitis
media)
soma lichaam, cellichaam
somatic lichamelijk, id.
somatic cell nuclear transfer wetenschappelijke benaming voor
klonen N (techniek waarbij DNA van een eicel wordt vervangen
door DNA van een lichaamscel)
somatic nervous system animale zenuwstelsel E (cf. autonomic)
somatization aantal en ernst van duurzame fysieke klachten
somatoliberin groeihormoon releasing factor E (=GHRF,
GHRH)
somatomedin thymidinefactor, id. N (door groeihormoon
gestimuleerd peptide)
somatotopagnosia onvermogen om eigen of andermans
lichaamsdeel te herkennen E (cf. autotopagnosia)
somatotropin groeihormoon; cf. GH
somesthesia bewuste gewaarwording van het eigen lichaam
E (=somatesthesia)
somite oersegment, somiet
somnambulism slaapwandelen, id.
somnifacient slaapverwekkend (middel)
somnolence slaperigheid
SONAR (abbr.) E (=SOund NAvigation and Ranging;
cf. ultrasound)
sonitus oorsuizen
Sonne dysentery dysenterie door Shigella sonnei
sonography spraak visualiseren (1); echografie (2)
sonorous respiration snurken, rochelen
soot roet
soothability vermogen om te kalmeren, dan wel om
gekalmeerd te worden
soothe down, to ~ kalmeren
soothe, to ~ verzachten, sussen
soother fopspeen
sopor diepe slaap, coma
sorbent absorberende stof → ELISA
sordes korsten in de mond en op de lippen bij koorts
sore huidverwonding, slijmvliesverwonding E (cf. cold sore)
sore throat keelpijn, zere keel (1); faryngitis (2) E (cf. septic &
clergyman’s sore throat)
sore, pressure ~ decubituszweer
soreness pijnlijkheid
sores wonden
SOS (abbr.) noodsignaal volgens internationale code
E (=save our souls)
SOT (abbr.) E (=single occlusion technique)
Sotos’ syndrome cerebraal gigantisme
Sottas → Dejerine-Sottas disease
souffle geluid met zacht blazend karakter, id.
E (cf. funic-, uterine souffle)
Soulier → Bernard-Soulier disease
sound geluid, klank, ruis (1); sonde (2) E (cf. heart sound,
pulmonic sound, vessel sound, murmur, noise, veil)
sound method wetenschappelijk onderbouwde methode
sound model valide (gedachten)model
sound, intestinal ~ ruis vanuit de darmen
sound, to ~ sonderen (1); klinken (2)
sour eructation pyrosis, zuurbranden
source bron, oorsprong
source term bronterm E (relates to all physicochemical
characteristics of a radionuclide)
Southern blotting techniek om te bepalen of een cel een bepaald
gen in zijn kern bevat E (=DNA blotting; method named after
E.M. Southern who published the technique in 1975)
soy(a) soja
SP (abbr.) E (=single-positive; cf. DP)
SPA (abbr.) E (=single photon absorptionmetry)
sol – spe
space lichaamsholte (1); ruimte, wijdte (2)
space constant lengteconstante
space, air ~ ruimte gevuld met lucht
space-consuming process ruimte-innemend proces
Engels-Nederlands
E (=space-occupying process)
spacer device voorzetkamer E (cf. inhaler)
spade-like hand spa-hand, brede en verdikte hand
spaghetti syndrome rommelige en weinig veilige
omstandigheden op een operatiekamer waarbij draden en
slangen de patiënt met apparatuur verbinden
Spalding sign (radiol.) overlap van de craniale botten
spandrel term gebruikt voor een genetisch kenmerk dat
binnen de evolutie zonder bijzondere gevolgen is voor
overlevingskansen of biologische reproductie N (het begrip is
ontleend aan de architectuur, en geïntroduceerd door S.J. Gould
en H. Lewontin)
spanish collar paraphimosis, Spaanse kraag
Spanlang-Tappeiner disease corneatroebeling en hyperkeratose
van de huid N (keratose van m.n. huid van voetzolen en
handpalmen)
SPAR (abbr.) E (=sensitivity prediction from the acoustic reflex)
sparganosis sparganabesmetting, id. N (bepaald larvestadium)
sparring partner (waardevolle) dispuutgenoot, direct betrokkene
met wie zinvol overleg kan plaatsvinden
sparse hair dun haar
spasm kramp, onwillekeurige contractie, id. (1); aanval,
vlaag, opwelling (2) E (cf. abdominal-, vascular spasm, Bell’s
spasm, blepharospasm, bronchspasm, cardiospam, carpopedal
spasm, cyclospasm, enterospasm, angiospasm, antispasmodic,
graphospasm, laryngospam)
spasm, infantile nodding ~ knikkramp, salaamkramp,
bliksemkramp
spasm, nodding ~ spasmus nutans
spasmodic krampachtig, spastisch
spasms of pain sidderingen van pijn
spastic spasme betreffend, kenmerkend voor een spasme,
spastisch
spastic colon darmkramp, enterospasme, spastisch colon
spastic paresis krampachtige onvolledige verlamming
spasticity hypertonie die spierrelaxatie voorkomt
spastics spastische kinderen
spatula spatel
Spatz → Hallervorden-Spatz disease/syndrome
spavined kreupel (fig.), gebrekkig
SPC (abbr.) E (=statistical process control)
SPCA (abbr.1) E (=serum prothrombin conversion accelerator)
SPCA (abbr.2) E (=Society for the Protection of Cruelty against
Animals)
SPCA (abbr.3) E (=secretory pathway Ca2+/Mn2+ ATPase)
speakers’ throat heesheid bij sprekers
speaking, thick ~ Fr. (=embarras de la langue)
spearing spietsen, trauma oplopen door penetratie van een
scherp voorwerp
special K (sl.) ketamine
special need child kind dat (wegens een gebleken handicap)
extra aandacht behoeft N (in toenemende mate een probleem bij
buitenlandse adoptiekinderen)
species soort, geslacht N (m.b.t. de evolutieleer)
specificity specifieke karakterisering, id.
specificity (stat.) waarschijnlijkheid dat resultaat van test
negatief is wanneer de bijbehorende ziekte afwezig is
E (cf. sensitivity)
specimen preparaat, monster, voorbeeld
speckled gevlekt, vlekkerig
SPECT (abbr.) E (=single photon emission computed tomography)
spectacles (pair of ~) bril E (cf. eyewear, glasses, goggles)
spectrin eiwitcomponent (235 kDa) van het cytoskelet van de
erytrocyt E (cf. fodrin, dystrophin)
spectrum, fortification ~ scotoma scintillans, flikkerscotoom
spe – spl
specular doktersspiegel betreffend, spiegelend
speculum voorhoofdsspiegel (1); instrument om een
lichaamsopening te verwijden voor inspectie, id. (2)
E (cf. head lamp)
speech center spraakcentrum E (=Broca’s center)
speech development spraakontwikkeling E (cf. private speech,
impaired speech, divagation)
speech reading liplezen
speech therapist logopedist
speech therapy spraaktherapie, logopedie
speech, clipped/slurred ~ spraak die onduidelijk en onvolledig
is E (cf. divagation, veil)
speech, scanning ~ gescandeerde spraak, staccato
speed (sl.) stimulerende stof methamphetamine
E (i.e. methamphetamine)
speedball (sl.) combinatie van een stimulerende stof en een
depressivum
spell vlaag, bui, (emotionele) aanval E (breath holding spell,
lip spell)
spell-bind, to ~ biologeren
spells, smothering ~ verstikkende ademhalingsstoornissen
Spencer’s disease epidemisch braken
spending (sl., obs.) klaarkomen E (cf. coming)
Spens’ syndrome syncope met hartblok
sperm zaad, ejaculaat, sperma, semen
spermatic cord zaadstreng, funiculus spermaticus
spermatocele zaadcyste, cysteuze ophoping van semen, id.
spermatocystitis zaadblaasjesontsteking
spermatozoon spermium, (rijpe mannelijke) zaadcel, id.
spermicidal zaaddodend
SPF (abbr.1) E (=specific pathogen free)
SPF (abbr.2) E (=sun protection factor)
SPG (abbr.) E (=spastic paraplegia gene)
SPH (abbr.) E (=secondary pulmonary hypertension; cf. PPH)
sphacelus gangreneus weefsel, necrose met rotting E (=slough)
sphenoid wigvormig (1); wiggebeen betreffend (2)
sphenoid bone wiggebeen, sfenoïd, os sphenoidale E (cf. optic
strut)
sphenoid ridge wigvormige rand
sphenoidal sinus paranasale holte in wiggebeen, id.
sphere, attraction ~ centrosoom
spherical aberration askring
spherical tumor bolvormig gezwel
spherocyte kogelcel, sferocyt N (bij anemie door congenitale
sferocytose)
spherocytosis hemolytische anemie met bolvormige
erytrocyten, id. E (cf. nonspherocytic hemolytic anemia)
spheroid bolvormig lichaam, bolstructuur
spherophakia bolvormige ooglensafwijking, id.
spherule sporangium
sphincter sluitspier, id. E (cf. Oddi)
sphygmic polsgolf betreffend
sphygmomanometer bloeddrukmeter, tonometer, id.
N (noninvasieve methode m.b.v. manchet)
sphygmus pulsatie van een arterie
SPI (abbr.) E (=Salmonella pathogenicity island)
spica korenaarverband, kruisverband
spicule, spiculum [pl. spicula] naaldvormige botpunt/structuur
spicy food gekruid gerecht
spider angioma angioma stellatum, naevus araneus
spider cell vertakkende cel in een netwerk van neuroglia
E (=Deiters’ cell)
spider finger arachnodactylie
spider images mouches volantes
spider nevus naevus angiomatosus N (niet-neoplastisch)
SPIE (abbr.) E (=Society of Photo-Optical Instrumentation
Engineers)
Spiegler’s tumor tulbandtumor, multipele cylindromata
E (=tomato tumor, turban tumor)
214
Spiegler-Fendt sarcoid lymphadenosis benigna cutis
Spielmeyer-Stock/Vogt disease juveniele amaurotische idiotie
E (=Batten-Mayou disease)
spigelian hernia hernia in de fascia Spigelii
Spigelius’ line linea semilunaris
spike puntvormig signaal, piek bij registratie N (bv. bij een
actiepotentiaal)
spiking fever piekende koorts
spilus naevus
spina bifida open rug, gespleten wervelkolom, id. E (=cleft
spine)
spinal anesthesia injectie van een lokaal anestheticum in de
cerebrospinale vloeistof, id.
spinal arachnoids spinnenwebvliezen van het ruggenmerg
spinal column ruggengraat, wervelkolom
spinal cord ruggenmerg, medulla spinalis (L.)
spinal disorder myelumaandoening
spinal enthesopathy ziekte van een aanhechting aan de
wervelkolom
spinal fluid hersenvocht, cerebrospinale vloeistof, liquor
(cerebrospinalis) E (cf. CSF; see also tap, dry ~)
spinal ganglion spinaal ganglion, ganglion spinale
spinal headache hoofdpijn als complicatie bij spinale/epidurale
anesthesie
spinal injury dwarslaesie E (with complete lesion of cord)
spinal marrow ruggenmerg
spinal meninges ruggenmergvliezen
spinal nerve spinale zenuw
spinal pain rugpijn N (m.b.t. wervelkolom)
spinal root ruggenmergwortel
spinal shock (tijdelijke) afwezigheid van bepaalde reflexen na
doorsnijding van het ruggenmerg
spinal tract ruggenmerg
spindle cell spoelcel E (cf. Krukenberg’s spindle)
spindle, cleavage ~ kerndelingsspoel
spindle, muscle ~ spierspoeltje, mechanoreceptor in spier
spindle-legs spillebenen
spindle-shaped hairs aplasia pilorum intermittens
spine wervelkolom (1); botuitsteeksel (2); dendrietuitsteeksel
(3) E (cf. rugger-jersey spine)
spine motion beweeglijkheid van de wervelkolom
spine sign (in infant) luierpijn
spin-echo transversale magnetisatie als reactie op een
radiofrequentiestimulus E (cf. MRI, precession, spins M)
spinner’s hematuria aanwezigheid van bloed in de urine bij
beoefening van bep. fietssport
spinning duizeligheid E (=room spinning, dizziness, vertigo)
spinocellular stratum spinosum-cellen betreffend
spinocerebellar ruggenmerg en cerebellum betreffend
spinoglenoid notch cyst bep. ganglion in schoudergewricht
E (resulting in weakness of supraspinatus,
infraspinatus or both)
spinothalamic tract baan van ruggenmerg naar thalamus, id.
spins M magnetisatie bij kernspinresonantie
spin-spin relaxation (T2) exponentiële snelheidsconstante die het
verval aangeeft van de transversale magnetisatiecomponenten
spinster ongetrouwde vrouw E (cf. single woman)
SPIO (abbr.) E (=superparamagnetic iron-oxide; cf. CLIO,
MION)
spirillary fever rattenbeetziekte door Spirillum minor
spirochetal jaundice leptospirosis icterohaemorrhagica
spitting blood hemoptysis, bloed spugen
spittle speeksel
splanchnic visceraal, ingewanden betreffend, id.
splash spat, vlek
splashing sound klotsend geluid
splay foot platvoet, pes planus (L.) E (=flat foot)
splaying buitenwaarts staand
spleen milt, lien (L.) E (cf. splenic)
215
Splendore → Lutz-Splendore-de Almeida disease
splenectomized toestand na miltverwijdering betreffend
splenelcosis ulceratie van de milt
splenic cords structuren in de rode pulpa van de milt rond de
sinusoïden E (=Billroth cords)
splenic fever miltvuur, anthrax
splenic flexure syndrome buikpijn (linksboven en een bepaald
type) E (=Payr’s disease)
splenium compres, zwachtel, drukverband N (cf. pelotte)
splenium corporis callosi achterste deel van het corpus callosum
splenization miltachtige vervorming van de long
splenomegalic polycythemia polycythemia vera
splenomegaly miltvergroting, id.
splenoportography röntgenonderzoek van de vena cava via de
milt E (cf. cavogram)
spliceosome moleculair apparaat dat RNA en eiwitmoleculen
bevat die een rol spelen bij verwijderen van introns
splicing splitsen (1); verbinden, lassen (2)
splicing (in molecular biology) verwijdering van introns gevolgd
door ligatie van exons E (cf. spliceosome)
splint spalk (1); splinter (2) E (cf. finger cot, frog splint, Hare
traction, brace, orthosis)
splint-bandage immobiliserend verband
splint-bone kuitbeen, fibula
splinter scherf, spaan, splinter
splinter hemorrhage streepvormig bloedinkje onder de
nagel(s) N (m.n. bij bacteriële endocarditis)
splinting spalken
split gene gen dat introns bevat gelegen tussen exons
split notochord syndrome ontwikkelingsafwijking van een
duplicatuur
split semen/ejaculate onderscheid tussen twee opeenvolgende
fracties van ejaculaat N (i.v.m. verschillende samenstelling)
split shift ploegendienst
split skin huidlappen voor een transplantatie
split, to ~ splijten
splitting (of cardiac sound) splijting (van een harttoon)
E (cf. reversed splitting)
splitting (psy.) splijting E (cf. dissociation, fission)
splitting headache barstende hoofdpijn
splitting of urinary stream splijting van de urinestroom tijdens
de mictie
SPM (abbr.) E (=scanning probe microscope; cf. AFM, CLSM,
FLIM, NSOM, STM)
SPN (abbr.) E (=sympathetic preganglionic neuron)
spoke-bone spaakbeen, radius
spondarthritis elke combinatie van axiale en perifere artritis bij
afwezigheid van reumatoïde factor E (=spondyloarthropathy)
spondylarthritis wervelgewricht(en)ontsteking, id.
spondylarthrosis spondylose, id.
spondylitis wervelontsteking, id. E (cf. spondylosis)
spondylolisthesis wervelkolommisvorming door
verschuiving N (nl. door afglijden van proximale wervel over
een distale)
spondylolysis uiteenwijken van de isthmus van het pars
interarticularis van ruggenwervels, id. E (=isthmolysis)
spondylopathy N (elk type) wervelaandoening
spondylosis (deformans) artrose van de wervelkolom, id.
N (eventueel met degeneratie van het wervellichaam);
E (cf. spondylitis)
sponge tampon, depper E (cf. gauze)
sponge kidney sponsnier E (=medullary sponge kidney)
spongiform sponsachtig, spongieus
spongiform myocardium hypertrofie van linkerventrikel
met diepe trabekels E (characteristic for the congenital LV
noncompaction syndrome)
spongioblastoma (obs.) glioblastoom
spongiosis oedeem in epidermis, id. N (leidend tot sponsachtige
zwelling)
Spl – squ
spongy spongieus E (=cancellous)
spongy bone spongieus bot E (=cancellous bone, porous bone,
trabecular bone)
spongy excrescence sponsgezwel
Engels-Nederlands
spontaneous abortion miskraam
spontaneous mediastinal emphysema pneumomediastinum
spoon(-shaped) nails lepeltjesnagels, koilonychie N (nagel met
concaaf oppervlak)
spooning lepeltjeshouding aannemen
sporangium blaasje met conidiasporen
sporotrichosis huidschimmelziekte veroorzaakt door
Sporothrix, id.
sports injury sportblessure
sporulate, to ~ sporen vormen
spot vlek, stip, spikkel, macula E (cf. focal spot)
spot diagnosis diagnose op basis van een eerste indruk
spot, hot ~ plek met verhoogde activiteit
spot, liver ~ levervlek, lentigo solaris, lentigo senilis
spot, rose ~ roodkleurig exantheem, roseola
spotted puntvormig E (=punctate)
spotted disease pinta
spotted fever meningitis cerebrospinalis (1); vlektyfus (2);
rickettsiose door teken overgebracht (3)
spotted leprosy maligne vorm van lepra
spotting doorbraakbloeding, onttrekkingsbloeding
N (minimale vaginale bloedingen)
spotting after intercourse postcoïtale contactbloeding
spouse revenge syndrome Medeacomplex, Medeiacomplex
E (the mother’s homicidal wishes to her child)
SPPS (abbr.) E (=stable plasma protein solution)
sprain verstuiking, overrekking, verrekking, distorsie
E (with local swelling; cf. strain)
spray vloeistof die verstoven is
spread verspreiding, verbreiding
Sprengel’s deformity aangeboren hoogstand van het
schouderblad
spring eye voorjaarscatarrh
spring fever voorjaarsmoeheid
springwater bronwater, welwater E (cf. soda-water)
springwater cyst parapericardiale cyste
SPRM (abbr.) E (=selective progesterone receptor modulator;
cf. SERM)
sprogs (sl.) koters, kleine kinderen, nieuwkomers
sprouting ontkiemen, ontstaan
sprue orale spruw, candidiasis van de mond E (=thrush)
sprue, celiac ~ coeliakie, glutenenteropathie E (=nontropical
sprue)
sprue, tropical ~ tropische spruw
SPSS (abbr.) E (=statistical package for the social sciences)
spur botuitsteeksel, exostose, spoor E (=calcar; cf. bony spur,
carpal boss)
spur cell acanthocyt
spur of the septum uitwas van het neusseptum
spur, bone ~ hielspoor, calcaneusspoor E (=heel spur, calcaneal
spur)
spur, calcaneal ~ calcaneusspoor
spuria placenta placenta accessoria zonder anastomosen
spurious association onecht verband N (tussen waarnemingen)
spurious cavity (radiol.) schaduwcomplex van een ruimte met
gas
spurious labor inefficiënte pijnlijke uteruscontractie
spurious labor pain valse weeën
spurious pregnancy schijnzwangerschap
spurred → rye
sputum mondslijm (met speeksel), id. E (cf. ropy sputum,
saliva)
SQL (abbr.) E (=structured query language)
squama [pl. squamae] schilfer, schub, huidschilfer
squame schub, stukje afgestoten opperhuid
squ – sta
squamosal suture beennaad tussen slaapbeen en wandbeen
squamous geschilferd, schilferig, geschubd, id.
squamous bone voorste en bovenste deel van het slaapbeen,
pars squamosa ossis temporalis
squamous cell vlakke epitheelcel, plaveiselcel
squandering verkwisten van vitaliteit
square head vierkant hoofd
square of a number kwadraat van een getal
square pulse blokvormige stroomstoot, kanteelstroom
square root (of a number) wortel (uit een getal)
square wave blokgolf
squaring rechthoekig worden
squatting hurkende houding aannemend (na inspanning),
hurkzit
squeamish vlot misselijk zijnde (1); overdreven nauwgezet (2)
squeeze, to ~ persen, uitpersen, samendrukken
squeezing pain drukkende pijn
squid pijlinktvis
SQUID (abbr.) E (=Superconductive QUantum Interference
Device)
squint strabisme
squinting scheel, scheelzien
squirting sproeien, spuiten, vrouwelijk equivalent van
ejaculatie E (=gushing; cf. ambrosia)
SR (abbr.1) sarcoplasmatisch reticulum E (=sarcoplasmic
reticulum)
SR (abbr.2) E (=sinus rhythm; cf. NSR)
SRF (abbr.) E (=serum response factor)
SRI (abbr.1) E (=surface regularity index; refers to corneal
topography)
SRI (abbr.2) E (=serotonin-reuptake inhibitor; cf. NRI, SSRI)
SRIF (abbr.) E (=GH-release-inhibiting factor; cf. SS)
sRNA (abbr.) E (=soluble RNA)
SRP (abbr.) E (=signal recognition particle; cf. docking protein)
SRS-A (abbr.) E (=slow reacting substance of anaphylaxis)
SRY (abbr.) E (=sex-determining region of the Y chromosome)
SS (abbr.) E (=somatostatin; cf. SRIF)
ssb (abbr.) E (=single-stranded binding; cf. DNA)
SSHR (abbr.) E (=sex steroid hormone receptor)
SSI (abbr.) indicator van motorische functie na beschadiging
van n.ischiadicus E (=static sciatic index)
SSPE (abbr.) E (=subacute sclerosing panencephalitis)
SSRE (abbr.) E (=shear stress response element; its consensus
sequence is GAGACC; cf. CRE, TRE)
SSRI (abbr.) E (=selective serotonine reuptake inhibitor)
SSS (abbr.) E (=sick sinus syndrome; cf. RSA)
stab phlebectomy behandeling van spataderen d.m.v. kleine
incisies
stab wound steekwond
stabbing steekwond toebrengen, doodsteek geven
stabbing pain stekende pijn, kortdurende maar ernstige en
plotseling optredende pijn E (cf. shooting pain, sharp pain)
stability bestendigheid, soliditeit, id. E (cf. FSF, fibrin
stabilizing factor, instability, mood stabilizer, MSI)
stable vast, duurzaam, stabiel (1); (dieren)stal (2)
E (cf. equilibrium, expression, immobile, SILAC, SPPS,
unstable, unsteady)
stacked-coin appearance geldrol patroon
stacking het gebruik van diverse anabolica in hoge dosering
bij krachtsport
Staehli line linea corneae senilis, id. N (horizontale bruine
streep in cornea a.g.v. degeneratie)
staff nurse (Am.) hoofdverpleegster
staffing multidisciplinair stafoverleg (1); van stafleden
voorzien (2)
stage stadium (van een ziekteproces), levensperiode
stage, early ~ beginfase, beginstadium
staggering gait wankelende gang
staggers (blind ~) suizebollen, draaiduizeligheid
216
staghorn nephrolithiasis nierstenen met de vorm van een
hertshoorn N (bestaande uit struviet)
staging stadiëring, indeling m.b.t. progressie
stagnant loop syndrome blindelissyndroom
stagnation mastitis congestieve mastitis in puerperium
stain kleurstof (1); vlek, smet (2)
stainable deposition kleurbare neerslag
staining kleuring
stainless roestvrij
stairs, climbing ~ trappenlopen
stalk steel, stengel, schacht E (cf. optic stalk)
stalk effect ontregelde afgifte van dopamine vanuit de
hypothalamus a.g.v. compressie van de hypofyse
stalk, connecting ~ hechtsteel
STAM (abbr.) E (=signal-transducing adaptor molecule;
cf. Cbl, Hrs, EGF)
stamina weerstandsvermogen, uithoudingsvermogen
E (cf. endurance)
stammer, to ~ stotteren, stamelen
stance houding, lichaamshouding
stance phase standfase, steunfase N (bij de loopbeweging;
cf. zwaaifase)
stanch, to ~ het wegstromen van bloed stoppen
E (=to staunch)
standing rechtopstaan (1); stilstaan (2)
standstill, cardiac ~ hartstilstand E (=cardiac arrest; cf. secondary
arrest)
Stanford-Binet test herziene versie van de Binet-Simon-schaal
om intelligentie te testen
stanine statistische grootheid die een negende van het bereik
van een standaardverdeling aangeeft
stannosis pneumoconiose door tinstof, id.
Stanton’s disease melioidosis
stapedectomy extirpatie van de stijgbeugel in het oor, id.
stapedius reflex acoustische reflex
stapes stijgbeugel, id. N (bepaald oorbeentje)
stapesankylosis voorhofsymfyse, verstijving van de
stijgbeugel E (=stapedial ankylosis)
staphylectomy verwijdering van de huig, kiotomie
E (=uvulectomy)
staphyline uvula betreffend
staphyline glands slijmklieren bij het verhemelte
staphyloderma stafylokokkeninfectie van de huid
N (bv. furunculose, impetigo bullosa)
staphyloma uitpuiling van de oogbol, id. E (cf. peripapillary
staphyloma)
staple suture hechting met staal N (via het zgn. ‘nieten’)
star nevus angioma stellatum
starch eating geperverteerde eetlust m.b.t. zetmeel
Stargardt’s disease disciforme maculadegeneratie
staring staren, grote ogen opzetten
Starling’s law wetmatigheid die aangeeft dat de pompprestatie
van het hart stijgt bij toenemende vullingsdruk
Starling-Landis equation beschrijving van de flux van water door
endotheel in afhankelijkheid van hydraulische en osmotische
drukken
Starry → Warthin-Starry stain
starry sky histiocytes sterrenhemelhistiocyten E (cf. tingible)
startle disease van schrik verstijven, hyperekplexia E (cf. Gulf
syndrome, PTSD)
startle reflex Mororeflex
starvation verhongering, uithongering E (cf. protein
starvation)
stasis stilstand van een vloeistof, stase
stasis fluid stuwingsvocht E (cf. congestion, engorgement)
stasis ulcer onderbeenzweer, open been, beenzweer, ulcus
cruris venosum (L.) E (=crural ulcer)
STAT (abbr.) E (=signal transducer and activator of transcription)
state of intoxication roes (1); vergiftigingstoestand (2)
217
static contraction isometrische contractie E (cf. dynamic
contraction)
static endurance uithoudingsvermogen gedurende een
aanhoudende periode van belasting E (cf. dynamic endurance)
statin pharmacologische stof die aanmaak van cholesterol
remt, id.
station (obst.) ligging van de foetus in het baringskanaal
stationary walker looptoestel met rolband, loopband N (waarbij
de ondergrond doordraait onder de wandelaar)
stationery briefpapier, schrijfbenodigdheden
stature lichaamsgestalte, lichaamslengte
statutory blindness centrale visuscherpte van minder
dan 20/200 in het beste oog (na correctie) zodat
patiënt in aanmerking komt voor bepaalde financiële
tegemoetkomingen E (=legal blindness)
staunch, to ~ het wegstromen van bloed stoppen
E (=to stanch)
STD (abbr.) seksueel overdraagbare ziekte, SOA E (=sexually
transmissible disease)
steady onveranderlijk, vast, onbeweeglijk
steady state dynamisch evenwicht
steal syndrome complex beeld van bloedonttrekking op een
andere plaats E (e.g., subclavian steal syndrome)
steam bath stoombad, vaporarium
steatopygia vetstuit, ‘Hottentotbottom’, id.
steatorrhea (Am.) vetdiarree, vet overmatig aanwezig in de
feces, id. Br (steatorrhoea)
steatosis vettige degeneratie (1); talgklierziekte (2)
steatosis of liver vetlever
steel worker hoogovenarbeider
Steele-Richardson-Olszewski syndrome progressieve
supranucleaire verlamming
Steell → Graham-Steell murmur/sound
steely hair syndrome kroeshaar met enzymopathie E (=kinky
hair syndrome)
Steinbrinck → Chediak-Steinbrinck
Steinert’s disease myotonia dystrophica
Stein-Leventhal syndrome polycystische ovaria
stellar nevus angioma stellatum
stellate cell stercel N (m.n. bepaalde neurogliacel of Kupffercel
in de lever)
stellate ganglion ganglion stellatum E (=cervicothoracic
ganglion)
Stellwag sign het zelden knipperen van de oogleden
stem cell stamcel E (=primitive cell; cf. hemocytoblast, HSC,MSC)
stenocardia angina pectoris, id.
stenosing stenoserend, vernauwing veroorzakend
stenosis vernauwing, id. N (van kanaal/opening);
E (cf. bronchostenosis, dacryostenosis, episiostenosis, mitral
stenosis, restenosis)
stenosis, spinal ~ vernauwing van het wervelkanaal, id.
Stensen’s duct ductus parotideus, id. E (=Steno’s duct, parotid
duct)
stent endoprothese, gevlochten kousje van stalen draadjes dat
lokaal een lumen kan opspannen N (wordt ingebracht m.b.v.
een katheter)
stent, vascular ~ endoluminale vaatprothese
E (cf. PCI)
Stenvers picture (radiol.) röntgenfoto van rotsbeen en mastoïd
step voltage blikseminslag via de benen naar de grond
E (voltage may be up to 100 million volts)
step, nasal ~ nasale sprong N (=gezichtsveld defect)
stepladder distribution trapladder verdeling N (op röntgenfoto bij
darmobstructie)
steppage gait hanentred, lopen met daarbij beurtelings een
been hoog optrekken N (waarbij de tenen hoog staan en de hiel
eerst de grond raakt)
stepped care stapsgewijs behandelplan beginnend met
eenvoudige aanpak
sta – sti
stepwise temperature rise trapsgewijs oplopende temperatuur
sterco(ro)lith fecoliet, darmsteen, coproliet E (cf. scybalum)
stercoraceous feces bevattend
stercoral ulcer zweer die feces bevat
Engels-Nederlands
stereoblindness onvermogen om correct diepte te zien a.g.v.
strabismus divergens
stereocilia bundels bestaande uit trilharen, id. E (cf. IHC,
OHC)
stereopsis driedimensionaal/stereoscopisch zien
stereotactic ruimtelijke positie betreffend
stereotypy herhaling van zinloze daden/woorden
steric hindrance inhibitie van de interactie tussen actine en
myosine a.g.v. topografie
sterile kiemvrij (1); onvruchtbaar (2)
sterile cloth afdeklaken E (cf. drape)
sterile drape afdekdoek
sterility infertiliteit, id. E (cf. unfecundability)
sternal sternum betreffend
Sternberg’s disease ziekte van Hodgkin
sternocleidomastoid sternum, clavicula en mastoïd betreffend
E (=sternomastoid)
sternocostal sternum en ribben betreffend
sternotomy chirurgische ingreep waarbij de borstkas wordt
geopend door het splijten van het borstbeen in de
lengterichting, id.
sternum borstbeen, id.
sternutation niezen, id.
sternutatory niesmiddel
sterol steroïd met alcoholgroep
stertor snurken, rochelend ademen
stertorous rochelend, id.
Stevens-Johnson disease/syndrome erythema multiforme
exudativum
stew (sl.) bordeel (1); zuiplap (2) N (ook een gerecht van groeten
en vlees)
STH (abbr.) E (=somatotropic hormone)
Sticker’s disease erythema infectiosum
Stickler’s syndrome congenitale progressieve
arthro-ophthalmopathie E (retinal detachment, cleft palate,
hearing loss)
sticky end uiteinde van DNA-fragment dat overblijft na
klieving door een restrictie-enzym E (cf. rRNA, cos site,
cosmid)
sticky eye mucopurulente conjunctivitis
sticky mucus taai/kleverig slijm
Stieda’s disease verkalking van het kniegewricht
stiff back stijve rug
stiff hair stug haar
stiff neck stijve hals/nek door contractuur
stiffness stijfheid, rigiditas
stiffness of joint gewrichtsstijfheid, ankylosis
stigmatic electrode tastelektrode
Still (-Chauffard) disease/syndrome juveniele reumatoïde artritis
Still’s disease, adult onset ~ artritis met koorts en huiduitslag
Still’s murmur pizzicatoruis
stillbirth doodgeboorte
stillborn baby kind dat dood geboren is
Still-Felty syndrome reumatoïde artritis met splenomegalie
Stilling-Tuerk-Duane syndrome syndroom met retractie van de
oogbol
stimulants genotmiddelen (1); aansporingen, prikkelingen,
impulsen (2)
stimulation prikkeling, aanzetten tot activiteit
sting steek met een angel (1); angel (2)
stinging bristle brandhaar E (cf. processionary caterpillar)
stinging of eyes branderig gevoel in de ogen
stings of conscience wroeging
stippled gestippeld, fijn gevlekt
stippling stippeltjes aanwezigheid/vorming
sti – str
stirrup stijgbeugel, stapes
stitch hechting, wondhechting
STKE (abbr.) E (=signal transduction knowledge environment)
STM (abbr.) E (=scanning tunneling microscopy; cf. AFM, CLSM,
FLIM, NSOM, SPM)
sTNF-R (abbr.) E (=soluble TNF-alpha receptor)
Stock → Spielmeyer-Stock/Vogt disease
stock, bone ~ botbed
stockinette kousvormig katoenverband E (cf. anklet)
Stockton scale evaluatieschaal t.b.v. de geriatrie
stocky habitus gedrongen figuur, kort en dik postuur
Stojano’s (subcostal) syndrome peritonitis bij gonokokkeninfectie
Stokes’ disease exophthalme struma
Stokes-Adams syndrome syncope met hartblok
Stokvis (-Talma) disease enterogene cyanose
stoma opening a.g.v. een incisie N (in een oppervlak,
aangelegd t.b.v. drainage enz.)
stomach maag, venter E (cf. cascade stomach, watermelon
stomach)
stomach upset maagstoornis
stomatitis mondslijmvliesontsteking
stomatitis, aphthous ~ mondslijmvliesontsteking met vesikels
stomatitis, epidemic ~ → aphthous fever
stomatitis, spirochetal ~ loopgraafmond
stomatocytosis hemolytische anemie met stomatocyten, id.
stomatomycosis schimmelziekte van de mond, id.
stone heart syndrome linkerventrikeldecompensatie
stone, kidney ~ niersteen E (=renal stone)
stonecutters’ lung pneumoconiose bij steenhouwers
stonefish bep. soort giftige schorpioen
stonemasons’ asthma/disease/lung pneumoconiose bij
steenhouwers
stonemasons’ phthisis tuberculeuze longfibrose bij
steenhouwers
stony (hard) steenhard
stool(s) ontlasting, stoelgang, feces E (cf. faeces)
stooped gebogen, gebukt, gekromd, krom
stooping bukken, vooroverbuigen
stopcock (afsluit)kraan
storage disease stapelingsziekte
stork legs ooievaarsbenen
storm uitbarsting, stormvlaag, heftige toename van
symptomen E (cf. apathetic thyroid storm, jitters)
storm, electrical ~ herhaald voorkomende periodes van
ventriculaire fibrillatie
stout dik, gezet, corpulent
STP (abbr.) E (=sulfophenyl theophylline)
STR (abbr.) E (=short/simple tandem repeat; cf. PCR, DNA)
strabismus scheelzien, id.
STRAD (abbr.) E (=STe20 Related Adaptor)
straddle spreidstand (van de benen)
straddle lesion bep. verwonding van het perineumgebied
N (met veelal ernstige beschadigingen a.g.v. een ongeval;
cf. paalverwonding)
strain stam van kweek/teelt (1); inspanning, tensie (2); reactie
op stress(situatie) (3); rek (in de mechanica) (4) E (cf. stress,
stressor)
strain a muscle, to ~ verrekken van een spier E (without swelling;
cf. sprain)
strain gauge spanningsmeter, drukopnemer
straining at stool persen tijdens de defecatie
straining eyes turende ogen
strand streng, snoer, vezel E (cf. sense strand, antisense RNA)
Strandberg → Groenblad syndrome
stranded geweven als een streng (DNA, single-stranded)
Strang → Smith-Strang disease
strangulation stoornis van de bloedtoevoer in een bepaald
gebied N (nl. a.g.v. mechanische constrictie); E (cf. Maydl’s
hernia)
218
strangury urinelozing die langzaam en branderig is, id.
E (cf. dysuria)
strap cell bep. langgerekte eosinofiele cel N (met vage
dwarsstreping en voorkomend bij rhabdomyosarcoom)
strap muscles parallel verlopende spiervezels
stratum spinosum stekelcellenlaag van de epidermis
Strauss → Churg-Strauss syndrome
Sträussler → Gerstmann-Sträussler-Scheinker syndrome
strawberry gallbladder aardbeigalblaas, uitgebreide vorm van
cholesterolosis
strawberry mark hemangioma congenitale, aardbeinaevus
strawberry tongue tong bij roodvonk met gezwollen papillen
streak streep (1); laagje (2) E (cf. angioid streaks, primitive
streak)
streak gonads gonadale dysgenesie N (gonaden zijn veranderd
in bindweefselstrengen; m.n. bij Turner-syndroom)
streak, fatty ~ vroege laesie bij atherosclerose bestaande uit een
ontstekingsreactie met afzetting van lipiden E (cf. ASVD,
CRP)
streak, meningeal ~ hersenvlek, tache cerebrale
streak, ovarian ~ ovariumdysgenesie
streaking (bact.) enten van bacteriën op een agarplaat
streaking (radiol.) geaccentueerde streepvormige structuur
stream, blood ~ bloedstroom
street doctor (sl.) drugsverslaafde die anderen regelmatig
injecties toedient E (cf. shooting gallery, needle licking)
strength loss krachtsverlies
strength-duration curve sterkte-duurcurve E (=SDC;
cf. rheobase, chronaxy)
strenuous krachtig, inspannend
strep throat acute keelpijn a.g.v. hemolytische streptokokken
streptotrichosis (obs.) actinomycose
stress druk, (in)spanning, kracht, drang (1); ernstige
psychische/emotionele belasting (2) E (cf. hoop stress,
oxidative stress, radial stress, strain, wall shear stress, traumatic
stress, distress, PTSD)
stress cardiomyopathy LV disfunctie bij acute emotionele
of fysieke belasting E (cf. transient left ventricular apical
ballooning, takotsubo cardiomyopathy)
stress fibers bundels met actinefilamenten
stress protein bep. intracellulair eiwit dat fungeert als
chaperone E (=heat shock protein)
stress test belastingsproef, onderzoek bij belasting
E (cf. dobutamine, EAST, EST)
stress, emotional ~ emotionele belasting/spanning
E (cf. critical illness-related corticosteroid insufficiency, MBSR)
stress, exercise ~ fysieke inspannings-belasting
stressor bron/stimulus van stress E (cf. strain)
stressosome signaalverwerkend centrum dat diverse fysieke
impulsen integreert
stress-relaxation response ontspanning van glad spierweefsel
tijdens rek a.g.v. vulling E (=receptive relaxation)
stretch marks striae
stretch reflex myotatische reflex
stretch the eyes, to ~ opensperren van de ogen
stretch, to ~ strekken, uitrekken, oprekken
stretcher case iemand die per brancard wordt vervoerd
E (cf. litter)
stria (L.) [pl. striae] streep, groef, gleuf
striate strepen vertonend
striate body bepaald deel van de grijze hersenmassa, corpus
striatum
striated muscle dwarsgestreepte spier
striation streping, voorzien van strepen
striation, cross ~ dwarsstreping
striatonigral degeneration degeneratie van corpus striatum en
substantia nigra
stricture vernauwing, constrictie, coarctatio (L.) N (van lumen
of opening)
219
stride (time) (duur van) één volledige pas bij het lopen
N (=steunfase plus zwaaifase)
stride length afstand tussen twee opeenvolgende
grondcontacten van dezelfde voet bij het lopen
stride width afstand in het frontale vlak tussen de voeten
tijdens het lopen E (=walking base)
stridor piepend/gierend ademhalingsgeruis, id.
string of the tongue tongriem E (=lingual frenum;
cf. ankyloglossia)
string sign → Kantor’s sign
stringy discharge draderige afscheiding
strionigral corpus striatum en grijze stof betreffend
E (=striatonigral)
strip chart registratiepapier, document met grafische
registraties
strip chart recorder (op papier) schrijvende recorder
stripe (radiol.) longitudinale schaduw (2-5 mm breed)
N (m.n. in relatie tot röntgenfoto van het mediastinum)
stripping bekleding wegnemen
stripping of the membranes weeëninductie door ruptuur van de
vliezen
strippling of nails loslaten van de nagels, onycholysis
Strohl → Guillain-Barre disease/syndrome
stroke (cerebral ~) beroerte, attaque (Fr.), apoplexie,
cerebrovasculair accident, CVA E (cf. TIA, mini stroke,
PRIND, NIHSS)
stroke distance tijd-snelheids integraal E (the distance over
which blood travels in the proximal aorta during one cardiac
cycle. Equals stroke volume when multiplied with cross sectional
area)
stroke of the whip zweepslag Fr (=coup de fouet)
stroke volume slagvolume E (=SV; cf. stroke distance, cardiac
output)
stroke work slagarbeid E (=SW; cf. PRSW)
stroma steunweefsel, weefselmatrix, id. E (cf. glia,
parenchyma)
stromelysins een van de vier klassen uit de MMP-familie, id.
strophium (L.) borstband van een vrouw, corset E (breast band)
strophulus miliaria rubra, tropische rodehond, apenpokken,
urticaria papulosa E (=prickly heat, heat rash, tropical lichen)
Struempell-Leichtenstern encephalitis acute hemorragische
encefalitis
Struempell-Marie disease/spine spondylitis ankylosa
Struempell-Westphal pseudosclerosis hepatolenticulaire
degeneratie
struma schildkliervergroting, krop, id.
struma maligna schildkliercarcinoom
strumiprival a.g.v. weggenomen schildklier
strut stut E (cf. outlet strut fracture, optic strut, stent)
strut fracture breuk van een beugel E (cf. outlet strut fracture)
struvite calciumtrifosfaat, struviet E (cf. staghorn)
STS (abbr.1) E (=serologic test for syphilis)
STS (abbr.2) E (=sequence tagged site)
Stuart’s disease/Prower factor deficiency congenitale deficiëntie
van factor X
Stuart-Bras disease veno-occlusieve leverziekte
stubborn eigenzinnig, moeilijk beïnvloedbaar
studded with vesicles bezaaid met blaasjes
students’ elbow bursitis van het olecranon
study onderzoek, id.
stuffiness, nasal ~ verstopping van de neus
stump stomp
stunned myocardium tijdelijke contractiele disfunctie van
postischemisch myocard E (cf. vascular stunning; hibernating
myocardium; ischemic cardiomyopathy, CAD)
stunning (card.) verminderde hartspierfunctie veroorzaakt door
ischemie N (kan herstellen na het verdwijnen van de ischemie)
stunting rijping/uitgroeiing die onvolledig is
stupor bedwelming, gevoelloosheid, verdoving
str – sub
Sturge(-Kalischer)-Weber(-Dimitri) syndrome encephalocutane
angiomatose
stuttering stamelen, stotteren
stuttering ischemia situatie waarbij hartischemie ontstaat door
Engels-Nederlands
cyclische variaties in coronaire doorstroming met aggregatie
van bloedplaatjes E (cf. reversible ischemic injury)
stuttering myocardial infarction situatie waarbij zich geleidelijk
een infarct ontwikkelt a.g.v. opeenvolgende episodes
van coronaire afsluiting en reperfusie E (cf. jeopardized
myocardium; salvaged myocardium)
Stuttgart’s disease leptospirose (bepaald type)
Stutzer → Schmitz(-Stutzer) dysentery
sty(e), external ~ stijg L (=hordeolum)
sty(e), internal ~ Meibom-klierinfectie, hordeolum internum
stylus pen van een schrijver, stift van een papierrecorder
STZ (abbr.) E (=streptozotocin)
subacute thyroiditis reuzencelthyreoïditis, De Quervain
thyreoïditis E (cf. silent thyroiditis, woody thyroiditis)
subaortic stenosis stenose vlak onder de aortaklep, id.
subapical onder de apex
subaponeurotic gelegen onder een aponeurose
subarachnoid hemorrhage subarachnoïdale bloeding
subarachnoid space arachnoïdale/subarachnoïdale ruimte
subareolar onder de areola mammae
subcapsular onder het kapsel
subclavian onder het sleutelbeen, m.b.t. de subclavia
subclinical klinische verschijnselen afwezig, id.
subconscient onderbewust
subcorneal onder stratum corneum van de epidermis
subcortical onder de schors N (van de hersenen of een ander
orgaan)
subcostal pain infracostale pijn, pijn onder een rib
subcutaneous onderhuids, hypodermaal, id.
subcuticular onderhuids bindweefsel betreffend
E (cf. cuticular)
subdermal onderhuids, hypodermaal, id.
subdural onder de dura mater, id.
suberosis alveolitis bij kurkwerkers, id.
subfebrile verhoging N (van de lichaamstemperatuur tot 38 °C)
subfertility vruchtbaarheidstoestand beneden normaal
E (cf. reproductive tourism, wet days)
subgenual gelegen onder de genu van het corpus callosum
E (cf. Brodmann area, MDD, pACC, sACC)
subglottic laryngitis pseudocroup, pseudokroep
subinvoluted uterus uterus met onvolledige omvang na de
partus
subitize, to ~ kleine aantallen vlot kunnen inschatten
E (coined in 1949 by E.L. Kaufman et al.; refers to the rapid,
accurate, and confident judgments of small numbers without
counting)
subleukemia hypoleukocythemie
subliminal beneden de drempelwaarde E (cf. limen)
sublingual onder de tong, id.
subluxation ontwrichting N (onvolledig/gedeeltelijk)
subluxation of radius head zondagmiddagarmpje E (=‘pulled
elbow’)
submacular onder de macula lutea
submammary onder de borstklier
submammary intertrigo smetten onder de borsten
submaxillary gland speekselklier bij onderkaak
submerged ondergedompeld N (in vloeistof)
submission inzenden (van een schriftelijk voorstel);
onderwerping (2) N (voorstel ter beoordeling, m.n. van
manuscript/aanvraag)
submucous gelegen onder het slijmvlies, id.
suboptimal beneden het optimum
subphrenic onder het diafragma
subsegmental opacity (radiol.) longschaduw die groter is dan
lobulus N (maar kleiner dan longsegment)
sub – sup
subseptate uterus uterus semipartitus
subserosa bindweefsellaag onder de membrana serosa
subserous onder de slijmvlieslaag van endotheelcellen
subset onderverdeling binnen een categorie
subside, to ~ afnemen, verminderen, slinken (van zwelling)
N (qua omvang/ernst)
subspecialty aandachtsgebied, subspecialisme
substance K neurokinine A
substance P neurotransmitter die pijnsignaal doorgeeft aan
het CZS N (een peptide dat de activiteit van bep. neuronen
modificeert)
substitute, to ~ vervangen (1); onderschuiven (2) E (cf. to
replace)
substitution surrogaat, vervanging(smiddel)
substitution transfusion wisseltransfusie,
doorspoelingstransfusie, exsanguinatie-transfusie
substrate (major ~) hoofdbestanddeel, grondstof
substratum onderlaag
subsyndromal situatie waarbij slechts een gedeelte van het
complete syndroom manifest is E (=partial; cf. DESNOS,
PTSD)
subtalar joint onderste spronggewricht
subtertian fever/malaria malaria falciparum
subthalamus bepaald hypothalamusgedeelte, id.
subtotal perineal rupture derdegraads perineumruptuur
subtraction bepaling van een verschil N (tussen twee waarden)
E (cf. DSA)
subungual onder de nagel
succenturiata placenta bijplacenta
succinic acid barnsteenzuur E (cf. amber, NBS, ScoA)
succumb to, to ~ bezwijken voor
succussion sound klotsend geluid N (bij schuddend bewegen)
sucking zuigen, aspiratie
suckling zuigeling
sucrose rietsuiker, id.
suction afzuiging, aspiratie, suctie
suction lipectomy lipolyse E (=fat suction, lipoplasty, body
contouring)
sudanophilic sudankleurstoffen gemakkelijk kleurend
sudden death plotselinge dood, mors subita
sudden heart failure acute hartdecompensatie
sudden infant death syndrome wiegendood E (=SIDS)
Sudeck(-Leriche) atrophy/disease inactiviteitsatrofie van bot
sudomotor zweetklier beïnvloedend
sudoriparous zweet vormend/afscheidend
suffering lijden, leed N (cf. pain and suffering damage, female
suffering)
sufficient treatment afdoende behandeling
suffocation verstikking, asfyxie E (cf. cave-in suffocation)
suffusion vochtuitbreiding (1); bloeduitstorting (2)
suffusion of eyes waterige ogen, tranende ogen
sugar crack schade aan de ooglens a.g.v. celvolumeregulatie
door glucose E (a form of sudden reversible osmotic lens
damage)
sugar diabetes diabetes type II, ‘suiker’
sugar tumor bep. goedaardige longtumor N (gekarakteriseerd
door ruime vascularisatie en polygonale cellen gevuld met
glycogeen); E (cf. brown tumor)
sugar-tong U-vormig E (cf. splint)
sugar-water test hemolyse van bloed in een sucroseoplossing
SUI (abbr.) E (=stress urinary incontinence)
suicidal attempt zelfmoordpoging
suicidality ideevorming en/of gedrag omtrent zelfmoord, id.
E (cf. ideation, BSS)
suicide zelfmoord, id. (1); zelfmoordenaar (2) E (cf. comforting
suicide)
suicide gene cytotoxisch gen
suicide packet lysosoom
suicide, failed ~ suïcidepoger
220
sul (abbr.) E (=dihydropteroate synthetase gene)
sulcus groeve, fissuur, gleuf, spleet, id. E (cf. central sulcus,
lateral sulcus)
sulfa drug sulfonamide
sulfide (Am.) zwavelverbinding, id.
sulfur (Am.) zwavel Br (sulphur)
sulfureous zwavelachtig, zwavelkleurig
sulfuric acid H2SO4
sulfurous acid H2SO3
Sulkowitch’s test N (bepaald type urinecalciumtest)
sulphide (Br.) zwavelverbinding, id.
sulphur (Br.) zwavel
sum of squares som van de kwadraten gevormd door het
verschil tussen iedere waarneming en het gemiddelde
E (cf. mean square)
summation optelling, summatie E (e.g., spatial or temporal
summation)
summation gallop galoptonen die worden versterkt
summer encephalitis virusencefalitis door mug overgebracht
summer eruption prurigo estivalis, hydroa aestivale
summer grippe acute lymfklierfaryngitis N (door
Coxsackievirus)
sun bed zonnebank
sun fever dengue
sunburn zonnebrand, door de zon verkleurde huid
sunflower cataract zonnebloemcataract, chalcosis lentis
sunglasses zonnebril
sunken eyes diepliggende ogen
sunlamp hoogtezon
sunlight zonlicht
Sunna circumcision vorm van besnijdenis waarbij de clitoris
(partieel) wordt verwijderd E (cf. infibulation)
sunscreen zonwerend middel
sunstroke zonnesteek E (=insolation)
suntan lotion zonwerend middel
superactivity werkzaamheid die sterk verhoogd is
supercooling onderkoeling
superego (psy.) boven-ik, het geweten
superextension overmatig strekken
superfecundation bevruchting door diverse cohabitaties
superfemale vrouw met drie X-chromosomen
superfetation bevruchting naast een bestaand embryo
superficial oppervlakkig
superficial therapy behandeling met een röntgenapparaat met
een energie van ongeveer 100 keV E (cf. supervoltage)
superimpose, to ~ superponeren, bovenop (elkaar) plaatsen
superinfection herhaalde infectie door een verwekker
superior mesenteric artery arteria mesenterica superior
superior vena cava vena cava superior
supernumerary boventallig, meer dan het normale aantal
E (=epactal)
supernumerary nipple polythelie, hyperthelie
superovulation het gelijktijdig vrijkomen van diverse eicellen
vanuit het ovarium
superoxide zuurstofmolecule met een negatieve lading
N (wordt omgezet in O2 door het enzym superoxide
dismutase)
supersaturated oververzadigd
supersensitivity overgevoeligheid
supervised analysis ontrafeling van onderzoeksresultaten door
rekening te houden met externe factoren E (cf. unsupervised
analysis)
supervised neglect afwachtende houding met periodieke
controle
supervised taking of medication onder toezicht innemen van
geneesmiddelen E (e.g., patients with tuberculosis and persons
at great risk of committing violence)
supervoltage therapy behandeling met straling boven 600 keV
E (cf. superficial therapy)
221
supinate, to ~ supineren
supine rugligging, achteroverliggend E (cf. prone, phlebostatic
axis)
supplemental teeth boventallige gebitselementen
supplementary feeding bijvoeding N (cf. opvolgmelk,
zuigelingenvoeding)
supplies, hospital ~ ziekenhuisbenodigdheden
supply angina ischemie van de hartspier a.g.v. verminderde
aanvoer van zuurstof
supply area verzorgingsgebied
supply cable voedingskabel, netsnoer N (m.b.t. elektriciteit)
supply department verplegingsdienst
supply of oxygen, demand and ~ vraag en aanbod van zuurstof
supply officer verplegingsofficier
supplying artery aanvoerende slagader
support (psy.) steun E (cf. emotional support animal, bereaved
support group)
support stocking steunkous E (cf. compression stocking)
supportive therapy ondersteunende therapie
suppository rectiole, zetpil, id.
suppressed menstruation menostasis, menoschesis E (cf. LMP,
PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
suppression onderdrukking, id. N (van activiteit)
suppurate, to ~ dragen van een wond, etter vormen
suppurating lesion aandoening met ettervorming
supraclavicular boven het sleutelbeen
supraliminal boven de bewustzijnsdrempel, bewust
supranuclear boven de hersenkern, id.
suprapubic boven de arcus pubis, id.
suprarenal gland bijnier
suprasellar gelegen boven de sella turcica
sural kuit betreffend N (van het been); E (cf. calf)
sural nerve voortzetting van de n. cutaneus surae medialis,
n. suralis
surdomute doofstomme
surdosage (Fr.) overdosering
surface electrode plaatelektrode E (cf. needle electrode, paddle
electrode)
surface tension oppervlaktespanning
surfactant, joint ~ oppervlakte-actief fosfolipide aanwezig in
gewrichtssmeer
surfactin oppervlaktespanning verlagende film
surfer’s knots hyperplastische fibroserende granulomata aan
de benen bij surfers E (=Malibu’s disease)
surgeon chirurg, heelmeester
surgeon general hoofdinspecteur voor de volksgezondheid
surgery operatie, operatieve ingreep, heelkunde
surgical cap operatiemuts E (cf. cap, to don)
surgical drainage operatief aanbrengen van een afvoer(gang)
surgical glove operatiehandschoen
surgical management/treatment operatieve behandeling
E (cf. medical treatment)
surgicenter chirurgisch centrum met inloopfaciliteit voor kleine
ingrepen N (buiten het ziekenhuis); E (cf. emergicenter)
surplus overschot, teveel, id.
surreptitious investigation heimelijk onderzoek
E (cf. Muenchausen by proxy)
surreptitious use clandestien gebruik E (e.g., of insulin causing
hypoglycemia among patients who do not have diabetes;
cf. factitial hypoglycemia, secretagogue)
surrogate mother draagmoeder
surveillance toezicht, bewaking E (cf. drug surveillance,
mammographic surveillance)
surveillance, active ~ afwachtend beleid bij nauwgezet
vervolgen E (=watchful waiting)
surveillance, epidemiologic ~ inventariserend onderzoek van
ziekten
surveillance, immunologic ~ toezicht op de functie van het
immuunsysteem
sup – Swe
survey overzicht (1); onderzoek (2) E (cf. health survey, field
survey)
survival rate overlevingspercentage
survivor langstlevende, overlevende, geredde
Engels-Nederlands
Susac syndrome trias van encefalopathie, gehoorverlies en
afsluiting van een tak van de a. centralis retinae
susceptance imaginair deel van de admittantie
E (cf. admittance, conductance)
susceptibilities gevoeligheden E (cf. idiosyncrasy)
susceptibility vatbaarheid, ontvankelijkheid
susceptible aanspreekbaar
susceptive of vatbaar voor
sushi domain bep. domein van eiwitten bij proleukine
(IL-2) E (=SCR=CCP)
suspended in water zwevend in water
suspended respiration onderbroken ademhaling
suspension colloïdale toestand, suspensie
suspensory draagverband, steunverband (1); draagverband voor
scrotum, suspensoir (2)
suspensory ligament ophangband
suspensory truss suspensorium, steunverband
suspicion verdenking, argwaan, achterdocht
suspicious for, highly ~ sterk vermoeden op
sustentacular cell Sertoli-cel
Sutton and Gull’s disease nefrosclerose van de arteriolen
Sutton nevus halo naevus
Sutton’s disease periadenitis mucosa necrotica recurrens
sutural bones beenstukjes in de schedelnaden E (=wormian
bones)
suture hechting (1); beennaad, naad (2) E (cf. squamosal
suture, osteosuture, coaptation suture, clamp suture, mattress
suture)
suture clip agrafe, kram, hechtnietje, wondklemmetje
suture hook draadvanger
suture material hechtmateriaal
suture thread hechtdraad
suture wire hechtdraad
Suzanne’s gland slijmklier in de mond N (gelegen onder de
alveolinguale sulcus)
SV (abbr.) slagvolume E (=stroke volume; cf. stroke distance)
SVC (abbr.) E (=superior vena cava; cf. IVC)
SVD (abbr.) E (=singular value decomposition; cf. ICA, PCA)
SVEB (abbr.) E (=supraventricular ectopic beat; cf. VEB)
SVG (abbr.) E (=saphenous vein graft)
SVM (abbr.) E (=support vector machine)
SVR (abbr.) E (=systemic vascular resistance)
SVT (abbr.) E (=supraventricular tachycardia, cf. VT)
SW (abbr.) E (=stroke work; cf. PRSW)
swab wattenstokje (1); zwabber, wisser (2) E (cf. swob)
swag belly hangbuik
swallow, to ~ slikken, verzwelgen, opslokken
swallowability vermogen om een bep. voorwerp in te slikken
E (e.g., a capsule endoscope)
swamp fever moeraskoorts N (leptospirose)
swan neck finger deformity zwanenhalsmisvorming van de
vinger
Swan-Ganz catheter katheter die wordt gelegd in de arteria
pulmonalis en voorzien is van een zwevende ballon
swarm dun en zich verbreidend uitgroeisel van een
micro-organisme N (speciaal bij cultures van Proteus)
swaying gait slingerende looppas, zwaaiende gang
sweat zweet, sudor
sweat gland zweetklier
sweating transpireren, zweten
sweating fever zweetziekte, miliaire koorts
sweats transpiratie, zweetuitbraak
sweatshop (sl.) bedrijf waar de veiligheidsvoorschriften op
grote schaal niet worden gerespecteerd
Sweeley-Klionsky disease angiokeratoma corporis diffusum
swe – sys
sweet gas koolmonoxide
Sweet’s syndrome acute febriele neutrofiele dermatitis
swelling zwelling, tuber E (cf. brain/calabar/cell/flat/
fluctuant/joint/oncogenous/penile/postauricular/white swelling,
gelosis, dacryoma, myxedema, diffuse ganglion, paraglossa,
lymphadenopathy)
swelling, explosive ~ → explosive cell swelling
Swift’s disease acrodynie
swimmers’ ear (acute ~) zwemmersoor N (infectieuze otitis
externa)
swimmers’ itch schistosoma dermatitis, zwemwaterjeuk
swimming in the head licht in het hoofd, duizeligheid
swine erysipelas huidontsteking door Streptococcus
pyogenes E (=diamond skin disease)
swine flu (obs.) varkensgriep, Mexicaanse griep E (=Mexican
flu/influenza)
swing (motion) sickness draaibewegingsziekte, kinetose
swing phase zwaaifase N (bij de loopbeweging; cf. steunfase,
doorzwaaifase)
swinger (sl.) beoefenaar van partnerruil
swinging heart dramatische positieveranderingen van het hart
tijdens tamponade
Swiss type agammaglobulinemia lymfopenische
immunodeficiëntie
swivel eye (sl.) scheeloog
SWNT (abbr.) E (=single-walled carbon nanotube - its transduction
mechanism can be used as chemical sensor)
swob wattenstokje E (=swab)
swollen gezwollen
swoon, to ~ flauwvallen (1); langzaam wegsterven (2)
swooning (obs.) syncope, flauwte
SWOT (abbr.) E (=acronym for Strengths, Weaknesses,
Opportunities, and Threats; used in conflict resolution)
Swyer’s syndrome 46XY dysgenesie van de gonaden
E (cf. Savage’s syndrome)
SXL (abbr.) E (=sex-lethal; cf. male-killers)
sycosis barbae baardschurft N (folliculaire pyodermie)
Sydenham’s chorea chorea minor
syllectromy methode om de aggregatieneiging van rode
bloedcellen te meten E (cf. aggregability)
syllepsis zwangerschap
sylvatic yellow fever boskoorts
Sylvest’s disease myalgia epidemica, Bornholmse ziekte
sylvian aqueduct verbindingskanaal m.b.t. de hersenventrikels
sylvian fissure Sylvius-groeve E (=lateral sulcus)
symblepharon ooglidadhesie, id.
Syme’s amputation amputatie ter hoogte van de enkel
Symmers → Brill-Symmers disease
sympathetic sympathisch (zenuwstelsel betreffend)
sympathin (obs.) noradrenaline E (cf. norepinephrine)
symphysis kraakbeenverbinding, id. (1); schaamvoeg (2)
symplastic grote en pleomorfe celkernen bevattend
symport cotransport E (cf. antiport, uniport, NKCC, NCCT)
symporter chemische verbinding die betrokken is bij
cotransport over de membraan
symptom klacht (van subjectieve aard), id. E (cf. sign)
symptomatology semiotiek, semeiologie, id.
sympus monstrum met vergroeide benen, id.
synapse schakelcel (in het zenuwstelsel), synaps E (cf. netrin,
autaptic neuron)
synaptotagmin een bep. chemische sensor voor calcium ionen,
id. E (a family of proteins including isotypes of syt; cf. autaptic
neuron, trafficking)
synchondrosis gewricht waarbij botten verbonden zijn door
hyalien kraakbeen, id.
synchorial betreffende meerlingen die ontwikkelen in
hetzelfde chorion
synchronous gelijktijdig, in gelijke fase (ver)lopend, id.
E (cf. dyssynchronous contraction)
222
synchysis vervloeiing N (van het glasachtig lichaam)
synchysis scintillans spintherisme, vervloeid corpus vitreum
N (=photopsie, vonken zien)
syncollin een 16 kDa eiwit dat geassocieerd is met de
membraan van zymogeen en invloed heeft op exocytose van
de alvleesklier
syncope bewustzijnsverlies, collaps, wegraken, flauwvallen
E (due to cerebral hypoperfusion; cf. emotional, reflex, transient
loss of consciousness and situational syncope;
cf. TLOC)
syncope, digital ~ tijdelijk krachtsverlies in de vingers
syncytium meerkernig protoplasmaconglomeraat
syndactyly vergroeiing van vingers/tenen, id.
syndecan bep. adhesiereceptor in gladde spieren, id.
syndesmosis fibreus gewricht waarbij botten verbonden zijn
door een ligament of membraan, id. N (bepaalde vorm van
synarthrosis)
syndet (sl.) synthetisch detergens
syndrome X ziekte waarbij pijn op de borst voorkomt, lijkend
op angina pectoris, ondanks aanwezigheid van normale
kransslagaderen, id.
syndrome, vena cava ~ syndroom met compressie van de vena
cava E (cf. cavogram)
synechia verkleving, adhesie, id.
synemin bindingseiwit voor filamenten in skeletspieren
E (cf. paranemin)
syneresis samentrekking van een gel (1); degeneratie van het
glasvocht met daarbij verlies van consistentie (2)
E (cf. asyneresis)
synergistic samenwerkend N (met versterkende invloed)
synexin E (=annexin VII)
synexin II E (=annexin XI)
syngeneic identieke tweeling betreffend E (cf. identical twin)
synostosis beennaad, benige verbinding tussen beenstukken,
id. E (=suture)
synovia gewrichtsvloeistof, gewrichtssmeer, gewrichtsvocht,
id. E (=synovial fluid)
synovial joint gewricht waarbij zich een smeervloeistof bevindt
tussen de articulerende botten
synovial membrane vlies van gewrichtskapsel, id.
synovialisation ontwikkeling van een synoviale membraan op
een plaats waar deze afwezig was
synovitis gewrichtskapselontsteking, synoviitis E (cf. bursitis)
synthesize, to ~ aanmaken, bereiden, samenstellen
synthetic kunstmatig, id. E (cf. artificial)
syphilioma gumma a.g.v. lues
syphilis lues, id.
syphilitic lues betreffend, syfilitisch
syrian hamster Syrische goudhamster
Syrian rue (sl.) bep. verslavend middel E (contains harmine and
harmaline; cf. LSD, MDMA)
syringe spuit, injectiespuit
syringing doorspuiten van het oor, uitspuiten van het oor
syringobulbia holten in de medulla oblongata, id.
syringoma zweetklieradenoom, id.
syringomyelia holten in het ruggenmerg met neurologische
afwijkingen
syringopontia holten in pons varolii
syrinx buisstructuur (1); tuba auditiva (2)
syrup siroop, stroop
systaltic ritmisch contraherend
systematic stelselmatig, systematisch
systemic disease systemische ziekte
systogram tijdserie afgeleid van opeenvolgende waarden van
de systolische bloeddruk E (cf. diastogram)
systole contractiefase, samentrekkingsfase, id.
systolic elastance systolische elastantie E (pressure-volume ratio)
systolic HF hartfalen bij gestoorde systolische functie E (with
EF< 50%)
223
systolic whoop schrapende extracardiale ruis
N (bij pneumothorax)
syt (abbr.) E (=synaptotagmin I protein)
t
T1DM (abbr.) E (=type 1 diabetes mellitus; cf. DM, IDDM)
T2 → spin-spin relaxation
T3 (abbr.) E (=triiodothyronine)
T4 (abbr.) E (=tetraiodothyronine, thyroxine)
TAAA (abbr.) E (=thoracoabdominal aortic aneurysm; cf. AAA)
tabanid fly paardenvlieg
tabardillo (louse-borne ~) vlektyfus door luizen overgebracht
tabes (dorsalis) luetische achterstrengsclerose, id.
N (neurosyfilis betreffende de funiculus posterior)
tabetic crisis pijnaanvallen bij tabes dorsalis, id.
table salt tafelzout, NaCl E (cf. saline)
tablet trochiscus, id.
taboparesis tabes met paralyse, taboparalyse, id.
TAC (abbr.) E (=docetaxel plus doxorubicin and
cyclophosphamide; cf. FAC)
tache vlek, smet, klad
tachyarrhythmia aritmie met tachycardie
tachycardia hartfrequentie die verhoogd is, id.
tachymetabolic warmbloedig E (=warm-blooded)
tachypnea ademfrequentie die verhoogd is, id.
tachyzoite ontwikkelingsstadium van Coccidium
tacticity ordening van asymmetrische zijketens bij polymeren
tactile fremitus voelbare trilling van de borstwand
N (optredend tijdens het spreken)
tactile sense tastzin
TADA (abbr.) E (=tumor-associated differentiation antigen;
cf. AFP, CEA)
Taenia lintworm
taeniasis lintwormziekte
TAF (abbr.) E (=tumor angiogenesis factor)
tag aanhangsel, label E (cf. skin tag)
tagged gelabeld, van een kenteken voorzien
TAH (abbr.) E (=total abdominal hysterectomy)
Tahyna fever (bepaalde) encefalitis veroorzaakt door een virus
en via een mug overgebracht
Taijin Kyofusho syndrome cultuurgebonden complex waarbij
individu intens bang is dat iemand zich stoort aan iets
betreffende zijn lichaam E (mainly in Japan and Korea;
refers to offensive aspect of appearance, odor, facial expression,
or movement)
tail of pancreas pancreasuiteinde, cauda pancreatis
tail sign (radiol.) schaduw bij een bronchioloalveolair
carcinoom
tailed red cell dacryocyt E (=tear drop cell)
Takahara’s disease afwezigheid van catalase, acatalasie
Takatsuki’s syndrome POEMS-syndroom
Takayasu(-Onishi) disease aortaboogsyndroom
take medical advice, to ~ consulteren van een dokter
takotsubo (ampulla) cardiomyopathy viskruikinfarct, id.
N (Japanse naamgeving voor linkerventrikel disfunctie na acute
emotionele stress)
TAL (abbr.) E (=thick ascending limb; cf. TGF)
talbot fingers symfalangismus
talcum powder talkpoeder
talin eiwit (215 kDa) dat nucleatie en polymerisatie van actine
reguleert E (cf. hisactophilin, ponticulin, profilin)
sys – tar
talipes klompvoet, horrelvoet (1); misvorming van voet en
enkel (2) E (=clubfoot)
tallow gland huidsmeerklier, talgklier
Talma’s disease spierspasme, myotonia acquisita
Engels-Nederlands
talocalcaneal joint onderste spronggewricht
talocrural joint bovenste enkelgewricht
talonavicular talus en os naviculare betreffend
talus sprongbeen, id. E (=ankle bone; cf. talipes)
tamoxifen bep. stof o.a. gebruikt bij chemopreventie en
hormonale therapie van mammacarcinoom N (stof met
antioestrogene werking)
tamponade, cardiac ~ vocht in het pericard met
hartcompressie, id.
tanapox (bepaalde) pokkenvirusziekte in Afrika, id.
tandem repeats, variable number of ~ herhaling van een gelijke
volgorde van basenparen
tangential laceration oppervlakkige/rakelingse verscheuring
Tangier’s disease familiaire HDL-deficiëntie
tangle onregelmatig vormsel in een zenuwcel
E (neurofibrillary tangle, also known as ‘tombstone’ of neurons in
Alzheimer’s disease)
tank ear otitis externa na het zwemmen, zwemmersoor
Tanner staging classificatiesysteem (schaal 1 tot 5) voor seksuele
ontwikkeling in de puberteit E (cf. somatomedin C, IGF-I)
tannery disease leerlooiersziekte, pulmonale anthrax
tannin looizuur, id.
tanning equipment bruiningsapparatuur
tanning parlor zonnestudio N (cf. zonnebank)
tantrum driftuitbarsting, slecht humeur
TAO (abbr.) E (=thromboangiitis obliterans)
tap punctaat, datgene wat wordt afgetapt E (cf. tap water)
TAP (abbr.) E (=transporter associated with antigen processing)
tap water leidingwater
tap, dry ~ lumbale punctie zonder productie van vloeistof
tape, adhesive ~ plakband
tapered dose dosering die geleidelijk afneemt
tapering taps toelopen
tapetoretinal pigmentepitheel van de retina betreffend, id.
tapetum deklaag van cellen
tapeworm lintworm
Tapia’s syndrome eenzijdige verlamming van tong en larynx
N (met vrijblijven van velum palati)
taping omwikkelen met gaas/verband E (cf. buddy taping)
tapotement (Fr.) gebruik van klopjes van verschillende sterkte
op het lichaam gedurende massage, percussie-achtige
massagetechniek E (cf. Swedish massage; i.e. mild pummeling)
Tappeiner → Spanlang-Tappeiner disease
tar teer, pix (L.), pik
TAR (abbr.1) E (=traumatic aortic rupture)
TAR (abbr.2) E (=transactivation response (protein))
Tarabagan disease pest bij mensen na een beet door een
bepaalde marmot
TARC (abbr.) E (=thymus- and activation-regulated chemokine)
Tardieu’s syndrome kindermishandelingssyndroom
tardive op een laat tijdstip verschijnend
target cell schietschijfcel, doelwitcel E (=codocyte)
target date streefdatum E (cf. due-date)
target gland klier waarin een bep. neurogeen of hormonaal
effect tot uiting komt
target height doellengte N (m.b.t. lichaamslengte)
target organ effector, doelwitorgaan
target population doelgroep
targeted therapy behandelingsmethode van kanker waarbij een
stof wordt ingezet die specifiek aangrijpt op het plaatselijk
ontregelde celdelingsproces E (=biologic therapy)
targeting, gene ~ methode om selectief op een chromosoom de
nucleotidevolgorde van een gen te veranderen
targetoid doelgericht, met specifieke pathologische
kenmerken
tar – ten
targetoid hemosiderotic nevus aparte klinisch-pathologische
variant van een via een trauma verworven melanocytische
nevus en gelijkend op een melanoom
target-oval cell anemia leptocytose
Tarral-Besnier disease pityriasis rubra pilaris
tarry cyst endometrioïde hemorragische cyste
tarsal conjunctiva kraakbeen(achtige stof) van ooglid, id.
E (=tarsal plate of eyelid)
tarsal ligament ligament van middenvoet, id.
tarsal tunnel syndrome paresthesie en parese van de voet, id.
N (a.g.v. drukuitoefening op n. tibialis)
tarsorrhaphy (operatieve) vernauwing van de ooglidspleet, id.
tarsus voetwortel (1); ooglidkraakbeen (2)
tartar tandsteen
Tarui’s disease glycogenose type VII
taste bud smaakpapil
tastelessness smakeloosheid E (cf. pedestrian taste)
TAT (abbr.) E (=Trans-Activating Transduction; a protein from
lentiviruses, notably HIV)
TATA (abbr.1) E (=tumor-associated transplantation antigen)
TATA (abbr.2) box functioneel element van DNA dat aangeeft
waar de RNA-polymerase moet starten E (=thymine-
adenine-thymine-adenine; cf. TBP)
Tatlock agent stof m.b.t. Legionella Micdadei
tattoo (mark) tatoeage
tauopathy neurodegeneratieve ziekte gerelateerd aan
tau-pathologie
taurodontism kies met vergrote pulpaholte
Taussig-Bing defect/heart/syndrome transpositie en overrijdende
a. pulmonalis
taut skin strakke/gespannen huid
taxel tactiele sensor E (cf. MEMS)
Tay syndrome zeldzame autosomaal recessieve aandoening,
gekarakteriseerd door zwavel-deficiënt broos haar met
congenitale ichthyosis en andere manifestaties E (cf. IBIDS,
PIBIDS)
Tay’s choroiditis seniele atrofie van choroidea
Taybi’s syndrome otopalatodigitaal syndroom
Taylor’s disease diffuse idiopathische atrofie van de huid
Taylor’s syndrome oculopharyngeale spierdystrofie
Tay-Sachs disease amaurotische familiaire idiotie
TBA (abbr.) E (=thyroxine-binding albumin; cf. TBPA)
T-bet eiwit behorend bij de immuunsysteem T-box
E (cf. TCR, helper cell, GATA, ITK, RLK)
TBG (abbr.) E (=thyroid-binding globulin)
TBI (abbr.) E (=toe-brachial index, i.e. the ratio of toe to brachial
blood pressures; cf. ABI, PBI)
TBP (abbr.) E (=TATA-binding protein)
TBPA (abbr.) E (=thyroxine-binding prealbumin; cf. TBA)
TBRF (abbr.) E (=tick-borne relapsing fever)
TBST (abbr.) E (=Tris-buffered saline and 3% Tween)
Tc (abbr.) E (=technetium; cf. nuclear imaging, scintigraphy)
TC (abbr.) E (=tenascin)
TCA (abbr.1) E (=trichloroacetic acid)
TCA (abbr.2) E (=tricyclic antidepressant)
TCAP E (gene symbol for titin-cap; related to LGMD type 2G
disease)
TCC (abbr.) E (=trans-cardiac conductance)
TCP (abbr.) E (=chaperonin-containing tailless complex
polypeptide=CCT)
TCP/IP (abbr.) E (=transfer control protocol/internet protocol)
TCPS (abbr.) E (=tissue culture polystyrene; cf. biomaterial)
TCR (abbr.) E (=T cell receptor; cf. BCR)
TDI (abbr.) E (=tissue Doppler imaging; cf. CDMI)
TDRL (abbr.) E (=temporal-difference reinforcement learning
model)
TDT (abbr.) E (=terminal deoxynucleotidyl transferase)
TE (abbr.) E (=echo time; cf. TR, MRI)
TEA (abbr.) E (=tetraethylammonium)
224
teaching hospital opleidingsziekenhuis N (m.b.t. artsen)
TEAE (abbr.) E (=triethylaminoethyl)
tear scheur (1); traan (2)
tear drop cell erytrocyt met de vorm van een druppel
E (=dacryocyte, tailed red cell)
tear gas traangas
tear sac traanzak
tear stone traansteen, dacryoliet
tearful huilend, huilerig
tearing tranen laten vloeien (1); ruptuur (2)
tearing pain pijnscheut, verscheurende pijn
tearpit tranenmeer L (=lacus lacrimalis)
TEC (abbr.1) E (=transluminal extraction catheter)
TEC (abbr.2) E (=transcription elongation complex; cf. bacterial
RNAP)
tectum dakvormige structuur, id. E (e.g., tectum of midbrain)
TEE (abbr.) E (=transesophageal echocardiography)
teenage adolescentieperiode N (leeftijd 13-19 jaar)
teeth grinding tandenknarsen, bruxismus
teething dentitie, krijgen/doorbreken van tanden
teething syndrome tanddoorbraaksyndroom
teetotaler geheelonthouder E (cf. soft drinks)
tegmentum bedekking N (van een bepaalde weefselstructuur)
telangiectasia verwijding van bloedcapillairen, teleangiëctasie
E (cf. angioma serpiginosum, angioectasis)
telencephalon eindhersenen, id. E (includes cerebral cortex with
corpus callosum, corpus striatum and rhinencephalon)
teleopsia vervorming van de waarneming waarbij objecten
kleiner en verder weg lijken, porropsie
teletherapy therapeutisch gebruik van radionucleïden op
(grote) afstand van de tumor E (cf. brachytherapy)
telethonin gen (19 kD eiwit met locus op chromosoom 17q11-12)
relevant voor spierweefsel en dat dient als substraat voor
tinine
television headache fibromyositis a.g.v. houdingsafhankelijke
overbelasting van de nekspieren en leidend tot hoofdpijn
telogenous phase derde stadium van de haargroeicyclus
telomerase enzym dat telomeren beschermt tegen
degeneratie N (‘onsterfelijkheidsenzym’)
telomere eindstuk van chromosoom
TEM (abbr.1) E (=transmission electron microscope; cf. SEM)
TEM (abbr.2) E (=Temoneira; the name of the first patient
identified within this beta-lactamase family; cf. VIM, KPC, OXA)
temperate climate gematigd(e) klimaat(zone)
temperature sense warmtegevoel, temperatuurzin,
thermesthesie, sensus algoris (L.) E (=cold sense)
temperature, room ~ kamertemperatuur, binnentemperatuur
E (cf. freezing)
template matrijs E (cf. DNA, primer)
temple slaap N (als deel van het hoofd, d.w.z. lateraal gebied van
het hoofd boven jukboog)
temporal tijdelijk (1); slaapbeen betreffend (2)
temporal bone slaapbeen, os temporale) E (cf. squamous bone)
temporal lobe laterale kwab van de hersenschors, id.
temporal summation optelling (van effecten) gedurende de tijd
temporal syndrome N (elk type) temporaalkwablaesiesyndroom;
E (=Gradenigo syndrome)
temporals slaapspieren, mm. temporales
temporary tijdelijk
temporomandibular joint kaakgewricht
temporoparietal slaapbeen en wandbeen betreffend
TEN (abbr.) E (=toxic epidermal necrolysis)
tenacious sputum taai/kleverig speeksel
tenaculum ooglidhouder, ecarteur, id. (1); brede wondhaak
(2) E (=ocular speculum)
tenalgia pijn die verwijst naar een pees, id.
tenascin bepaald eiwit in de extracellulaire matrix
tendency to disseminate neiging om uit te zaaien
tender tissue teer weefsel
225
tender to palpation gevoelig bij palpatie
tender-hearted teergevoelig
tenderness drukpijnlijkheid, gevoeligheid /pijn bij aanraking
(1); zachtaardigheid (2) E (cf. abdominal/joint/rebound
tenderness)
tenderness of fallopian tube slingerpijn
tenderness, adnexal ~ slingerpijn
tenderness, breast ~ gevoelige borsten
tenderness, costovertebral ~ slagpijn in de nierloge
tendinitis peesontsteking E (=tenonitis)
tendinous pees betreffend
tendon sheath peesschede E (cf. ligament)
tendon, calcaneal ~ achillespees
tendovaginitis pees- en peesschedeontsteking
tenecteplase mutant van een recombinant weefsel-
plasminogen activator E (a fibrinolytic agent; cf. TIMI)
tenesmus (rectal ~) pijnlijke drang met moeilijke defecatie
tenesmus, vesical ~ pijnlijke plasdrang maar zonder effect
tennis elbow tennisarm, tenniselleboog N (cf. golferselleboog)
tenodesis insertie van een pees verplaatsen (bv. bij humerus),
id. E (cf. tenotomy)
tenodynia pijn die verwijst naar een pees, id.
Tenon’s capsula oogkapsel, capsula bulbi
tenonitis oogkapselontsteking (1); peesontsteking (2)
E (cf. capsulitis)
tenosynovitis peesschedeontsteking, tendovaginitis, id.
tenotomy doorsnijding van een pees, id. E (cf. tenodesis)
TENS (abbr.) E (=transcutaneous electrical nerve stimulator)
tense skin strakke/gespannen huid
tensegrity netwerk bestaande uit elementen die krachten
overdragen
tensin bepaald eiwit (150-200 kDa) dat zich hecht aan
actinefilamenten
tension spanning, gespannenheid E (cf. klinotropic action)
tension cavity holte in de long waar de druk hoger is dan de
atmosferische druk
tension headache spanningshoofdpijn
tension pneumatocele spanningspneumatokèle
tension suture ontspanningshechting
tension, oxygen ~ zuurstofspanning N (van het bloed)
tension, premenstrual ~ premenstrueel symptomencomplex
N (met emotionele instabiliteit en prikkelbaarheid);
E (cf. LMP, PMS, curse, menotoxin,
paramenstrum)
tension, surface ~ oppervlaktespanning
tenting (card.) symmetrische topvorming van de T-golf in het
ECG E (typically seen in early hyperkalemia)
tenting (gyn.) optrekken van de uterus tijdens seksuele
opwinding
tenting (i.med.) vertraagd terugbewegen van de huid (na
indrukken) tijdens ernstige dehydratie E (cf. pitting)
tenuin bepaald staafvormig eiwit (400 kDa) geassocieerd met
de zonula adhaerens
tepid water lauw water
teratocarcinoma teratoom
teratogenicity vermogen om misvorming te induceren
teratoma wondergezwel afkomstig van kiembladen, id.
teratoma, mature ~ dermoidcyste
tergal rug betreffend
teriparatide humaan parathyreoid hormoon
term infant kind van een voldragen zwangerschap E (=mature
infant; cf. preterm infant)
term, full ~ à terme (geboren)
terminal care begeleiding bij de eindfase van het leven
terminal digit preference voorkeur om getallen (op een bep.
manier) af te ronden N (bv. bij bloeddrukmeting)
terminal esophagus laatste deel van de slokdarm
terminal ileitis (obs.) enteritis regionalis
terminal stage eindfase, laatste periode van een ziekteproces
ten – Th x
terminate a treatment, to ~ staken van een behandeling
termination of pregnancy zwangerschapsafbreking
Terrey → Lowe(-Terrey-MacLachlan) syndrome
terrors angstaanval E (cf. day terror, night terror, pavor)
Engels-Nederlands
Terry’s syndrome bindweefselvorming achter de ooglens
tertian derdendaags, op de derde dag terugkerend
E (cf. quartan)
tertian malaria, benign ~ malaria vivax E (cf. subtertian fever/
malaria)
tertian malaria, malignant ~ malaria falciparum (tertiana
maligna)
tertiary syphilis derde stadium van syfilis
Teschendorf’s syndrome diffuus spasme van de oesofagus
E (=corkscrew esophagus)
TESS (abbr.) E (=Transcription Element Search System)
tessellated retina geblokt netvlies E (cf. tigroid fundus)
test toets, id.
test feeding (obst.) meetprocedure voor de mate van opname
van borstmelk N (door gewicht van de baby voor en na de
voeding te meten)
test tape teststrip, teststrookje
test tube (baby) reageerbuis(baby)
test type letterkaart N (met diverse lettergroottes); E (=distance
acuity chart)
testalgia pijn in de testis, id.
testator erflater E (cf. heir)
testee proefpersoon E (cf. index case, proband, propositus,
guinea pig)
testicle teelbal, testis, testikel, zaadbal
testicle, acquired ectopic ~ testis reflexus
testicular appendage Morgagni-hydatide, appendix epididymidis
testicular atrophy atrofie van de testis
testicular bag balzak, scrotum E (cf. transscrotal)
testis zaadbal, testikel
testotoxicosis vroege puberteit door hypersecretie van
testosteron door Leydig-cellen
tetanic contraction tetanische contractie
tetanus tetanusziekte (1); tonisch spasme (2) E (cf. cephalic
tetanus)
tetanus immunization immunisatie met toxoïd/tetanusserum
tetany tetanie(syndroom)
tethered-cord syndrome ziektecomplex samenhangend met
bepaalde sluitingsstoornis van de neurale buis
E (cf. dysraphism)
tetrahydrobiopterin bepaalde cofactor voor NOS bij de vorming
van NO, id.
tetralogy tetrade, syndroom met vier kenmerken, id.
tetraplegia verlamming van de vier extremiteiten, id.
E (=quadriplegia)
tetraploid met viermaal het haploïde aantal chromosomen, id.
tetrodotoxin neurotoxine dat de impulsgeleiding blokkeert
E (cf. veratridine, saxitoxin, TTX)
TETS (abbr.) E (=transcutaneous energy transmission system)
TEVC (abbr.) E (=two-electrode voltage-clamp)
texture structuur van weefsel
textured skin, fine ~ gladde huid N (d.w.z. zonder oneffenheden)
textured vegetable protein vleesvervanger E (= meat substitute;
usually made from soya beans)
TFM (abbr.) E (=testicular feminization mutation)
TfR (abbr.) E (=transferrin receptor; cf. IRE, IRP)
Tg (abbr.) E (=transgenic)
TGA (abbr.) E (=transposition of the great arteries)
TGC (abbr.) E (=time gain compensation; cf. ultrasound)
TGF (abbr.1) E (=transforming growth factor)
TGF (abbr.2) E (=tubuloglomerular feedback)
TGN (abbr.) E (=thioguanine nucleotide)
TGS (abbr.) E (=transcriptional gene silencing; cf. RITS)
Th x (abbr.) E (=type x helper T-cell; x refers to a number related to
a particular type)
Tha – thw
Thailand hemorrhagic fever hemorragische koorts veroorzaakt
door een bep. muggenbeet
thalamus gezichtsheuvel, id.
thalassemia Middellandse Zee-anemie, id.
thalidomide softenon, id.
thapsigargin chemische stof die SERCA inhibeert
E (cf. CPA)
thatched roof disease rietendakziekte N (variant van extrinsieke
allergische alveolitis)
Thayer-Martin medium voedingsbodem voor gonokokken
Thaysen-Gee disease coeliakie, niet-tropische spruw
thecoma ovariumtumor, id.
thenar duimbal, duimmuis E (cf. hypothenar)
theory of mind samenhangend geheel van ideeën over mentale
activiteiten E (also termed metacognition)
therapeutic abortion abortus op medische indicatie
therapeutic cloning productie en aanpassing van stamcellen
voor selectief gebruik bij een patiënt E (cf. SCNT)
therapeutics geneeskunst en geneeskunde, therapie
therapy behandeling (van een ziekte), id. E (cf. client centered
therapy, management, supervoltage, aversion, gene, laser,
coherence, bridging therapy)
therapy, medical ~ medicamenteuze therapie
thermal urticaria temperatuururticaria
thermoplegia warmtestuwing, id.
thermoregulation warmtehuishouding, temperatuurregulatie
N (cf. trommelvliesinfraroodthermometer)
thermoseed cilinder met ferromagnetische korrels
E (propulsion through the body can be achieved magnetically by
induction coils)
thesaurismosis stapelingsziekte m.b.t. metabolisme, id.
thesis stelling, id. (1); dissertatie (2) E (cf. diathesis, metathesis,
irrelevant thesis)
thesis, PhD ~ (academisch) proefschrift, dissertatie N (voor het
verwerven van de doctorstitel)
THF (abbr.) E (=tetrahydrofuran; cf. biomaterial)
thiamine mononitrate vitamine B1
Thibierge-Weissenbach syndrome CREST-syndroom
thickening verdikking
Thiele’s syndrome lumbosacrale ankylose
Thiemann’s disease vasculaire necrose van de epifyse van de falanx
Thiers → Achard-Thiers syndrome
thigh dij(been), bovenbeen
thigh bone dijbeen, femur, bovenbeen
thimet (acronym) E (=thiol-dependent metallo-oligopeptidase)
thin voice schrale stem
thinning of skin dun worden van de huid
thin-walled dunwandig
thiol chemische verbinding die de functionele -SH groep
bevat
third degree burn derdegraadsverbranding
thirst(y) dorst(ig)
thixotropy verschijnsel van dunner worden a.g.v.
schuifkrachten E (cf. shear stress, wall stress)
Thomas → Dejerine-Thomas
Thomsen’s disease myotonia congenita E (=Eulenburg’s disease)
Thomson → Rothmund(-Thomson) syndrome
thora(co)centesis puncteren van de pleuraholte, id.
thoracic discomfort onbehaaglijk gevoel in de borstkas
thoracic esophagus thoracale slokdarm
thoracic outlet syndrome compressiesyndroom m.b.t.
thoraxapertuur
thoracoabdominal syndrome X-gebonden dominant erfelijke
aandoening met navelstrengbreuk, hernia diafragmatica,
transpositie van grote vaten, watergezwellen
thoracolumbar thoracale en lumbale wervels betreffend
thoracoplasty operatietechniek waarbij de intrathoracale
ruimte wordt verkleind
thoracotomy operatieve opening van de thoraxwand, id.
226
thorax borstkas, pectus (L.), id. E (=chest)
Thorn’s syndrome zoutverliesnefritis
Thorn’s test functietest m.b.t. de bijnierschors
thorny appearance doornachtig uiterlijk E (acanthocyte)
Thorotrast contrastmiddel N (bepaald handelsmerk)
Thorson-Bioerck syndrome maligne carcinoïd
thought-reading telepathie, gedachten lezen E (cf. ESP)
thoughts, residual ~ latente droomgedachten N (cf. manifeste
droominhoud)
thowmbe (obs.) duim E (‘fyfte fynger’, obs.)
THR (abbr.) E (=total hip replacement)
thread draad E (used as suture material; cf. suture hook, mycelial
thread)
threadlike draadvormig, filiformis E (cf. suture thread)
threadworm draadworm
thready stools draderige ontlasting
threatened abortion dreigende abortus, abortus imminens
three D’s dermatitis met diarrea en dementie E (refers to
manifestations in pellagra; cf. four D’s)
three-day fever Phlebotomuskoorts, zandvliegkoorts
threonine alfa-amino-bèta-hydroxyboterzuur, id.
threshold of genomewide significance een p-waarde van
0,0000001 (stat.)
thrill trilling (o.a. merkbaar boven het hart of een bloedvat)
E (cf. abdominal thrill)
thrive, to ~ gedijen N (m.b.t. de ontwikkeling van een kind);
E (cf. FTT)
thriving, not ~ ontwikkelingsstoornis(sen) vertonend
throat swab wattenstok t.b.v. keeluitstrijk
throat washing keelspoeling, gorgelwater
throat, septic sore ~ streptokokkenfaryngitis
throat, sore ~ keelpijn, laryngitis, faryngitis
throaty cry hees gehuil, schor gehuil
throbbing pain bonzende pijn, kloppende pijn
throe (barens)wee, hevige pijn E (cf. labor pains, pains of
childbirth, travail)
thrombo(cyto)penia bloedplaatjes qua aantal verlaagd, id.
thrombocyte bloedplaatje, id.
thrombocythemia trombocytose, id.
thrombocytin serotonine
thrombocytopoiesis bloedplaatjesaanmaak, trombopoëse
thromboembolism bloedvatobstructie door een thrombus, id.
E (cf. VTE)
thrombolysis oplossen van een thrombus, id.
thrombonecrosis bloedvatversterf n.a.v. een thrombus, id.
thrombopathy bloedstollingsstoornis m.b.t. een eigenschap van
de trombocyt, id. E (=thrombocytopathy)
thrombophagocytosis fagocytose van bloedplaatjes door
monocyten, id. E (cf. PSGL)
thrombophlebitis thrombus in een ader met ontsteking van de
wand, id. E (=phlebothrombosis)
thromboplastic bloedstolling veroorzakend/versnellend
thrombosis vorming van bloedstolsel binnen een bloedvat,
trombose E (cf. DVT)
through-put verwerkingscapaciteit E (cf. put-through)
thrush spruw, candidiasis van mondslijmvlies
thrust forward vooroverhellen N (bij beweging)
thumb duim, pollex, digitus I (L.) E (cf. thowmbe)
thumb reflex flexie van de duim bij aanraken van de handrug
thumb sucking duimzuigen
thumb, to ~ (sl., obs.) seksuele gemeenschap hebben
thumb-printing (radiol.) duimafdruk gelijkend N (wijzend op
oedeem van submucosa van colon)
thumpversion stomp of bons op de borst van een slachtoffer
met hartstilstand als primitief alternatief voor defibrillatie
E (=precordial thump)
thunderclap headache explosieve aanval van hoofdpijn bij
overigens normaal CT of MRI of lumbaalpunctie
thwart, to ~ dwarsbomen, tegenwerken
227
Thygeson superficial punctate keratitis oppervlakkige puntvormige
keratitis
thymocyte lymfocyt afkomstig uit de thymus, id.
thymulin serum thymus factor in de aan zink gebonden
actieve vorm E (cf. zinc fingers; PHA)
thymus zwezerik, id.
thyrocalcitonin calcitonine, id.
thyroglossal cyst mediane halscyste
thyroglossal duct kanaal van de foetale schildklier naar de tong
thyroid (gland) schildklier E (cf. euthyroid sick syndrome, lingual
thyroid, silent thyroiditis, subacute thyroiditis, woody thyroiditis)
thyroid bruit vasculaire ruis bij de schildklier N (a.g.v.
overmatige doorbloeding)
thyroid cartilage adamsappel
thyroid enlargement schildkliervergroting
thyroid therapy behandeling met een schildklierpreparaat
thyroidectomy, medical ~ geïnduceerde functieafname van de
schildklier N (nl. door beïnvloeding met medicamenten)
thyroiditis, woody ~ houtachtige schildklierontsteking
thyroprival m.b.t. functieafname van de schildklier, id.
thyrotoxic toxische actie van de schildklier betreffend
thyrotoxicosis ziekte bij overactiviteit van de schildklier
thyroxine tetrajoodthyronine, id.
TIA (abbr.) E (=transient ischemic attack, mini stroke;
cf. PRIND)
tibia scheenbeen, id. E (=shin bone)
tibial nerve nervus tibialis
tic douloureux kramp door trigeminusneuralgie
tick (bite) fever bosluizenkoorts, bepaalde tekenkoorts
tick-borne overgedragen/overgebracht via een teek E (cf. dog
tick, wood tick, TBRF)
tickling cough kriebelhoest
TICS (abbr.) E (=Telephone Interview for Cognitive Status;
cf. MMSE)
tics (habit ~) gedragsstoornissen
tid (abbr.) driemaal daags L (=ter in die)
tidal volume ademvolume, teugvolume E (=TV)
Tie2 (abbr.) receptor for angiopoietin-1 E (located on vascular
endothelium)
Tietze’s disease/syndrome costochondritis, chondrodynia
costosternalis) N (syndroom van de overgang tussen rib en
ribkraakbeen)
tight chest benauwdheid op de borst
tight collar syndrome sinus caroticus-syndroom
tight feeling benauwd gevoel
tight foreskin nauwe voorhuid
tight hymen nauwe introïtus, nauwe opening van het
maagdenvlies
tight junction zonula occludens E (cf. septate junction, gap
junction)
tightening of skin strak worden van de huid N (bij sclerodermie)
tightness beklemd gevoel, beklemming
TIGR (abbr.) E (=The Institute for Genomic Research)
tigroid fundus/retina gevlekt netvlies
tigroid substance (of a neuron) component in cytoplasma
bestaande uit granules met eigen membraan en
enzymatische processen
tigrolysis chromatolyse, id.
tilt table kanteltafel E (used to evaluate neurocardiogenic
syncope)
tilted disc syndrome, (congenital ~) congenitale niet-erfelijke
(doorgaans) bilaterale ovale vervorming van de blinde vlek
met situs inversus van de retinavaten E (cf. choked disc, optic
cup, optic pit)
tilting vertebra schuintrekken van het dak van een
wervellichaam
TIM (abbr.) E (=triose phosphate isomerase)
time, cold-ischemia ~ tijdsverloop tussen werving van
donororgaan en transplantatie
Thy – TN
time-to-benefit tijdsduur die verloopt totdat een gunstig effect
optreedt
TIMI (abbr.) E (=thrombolysis in myocardial infarction; cf.
CTFC)
Engels-Nederlands
Timothy syndrome hartritmestoornis met autisme, syndactylie,
immuunafwijkingen en passagère hypoglycemie E (=LQT8
syndrome; due to misense mutation of CACNA1c on 12p13)
TIMP (abbr.) E (=tissue inhibitor of metalloproteinase; cf. MMP)
tine (tuberculin) test (Rosenthal) test om de tuberculinereactie van
de huid te meten, id.
tinea of scalp trichofytische tinea van het behaarde hoofd
tinea tonsurans ringworm van de hoofdhuid
Tinel’s sign distale pijnuitstraling bij percussie (1);
kriebelgevoel distaal van een zenuwlaesie (2) E (=formication
sign)
tines uitlopers aan het uiteinde van een drijfelektrode bedoeld
om de fixatie te verbeteren
tingible kleurbaar
tingible body macrophages sterrenhemelmacrofagen
tingle, to ~ tuiten N (van de oren)
tingling (sensation) tinteling door irritatie van een zenuw
tinkling peristalsis rinkelend geluid bij peristaltiek
N (bij darmobstructie)
tinnitus oorsuizen, id.
tip top, apex
tipping pelvis scheef bekken
TIR (abbr.) E (=Toll/interleukin receptor; cf. TLR)
tiredness vermoeidheid E (cf. fatigue, leg-weary)
tissue activator fibrinokinase
tissue engineering vermogen om weefselregeneratie te
bevorderen met kunstmatige materialen N (met de bedoeling
om afwijkende weefsels te vervangen of herstellen)
tissue forceps chirurgisch pincet
tissue scissors weefselschaar
tissue(s), soft ~ weke (weefsel)delen, zacht weefsel, tela (L.)
E (cf. hard tissue)
tissue, adenoid ~ mazig bindweefsel waarin lymfoïde cellen
tissue, adipose ~ vetweefsel
tissue, areolar ~ bindweefsel met vezels
tissue, bony ~ bot, been
tissue, connective ~ bindweefsel
tissue, fibrous ~ vezelig bindweefsel
tissue, scar ~ littekenweefsel
tissular thrombosis weefselachtige trombose
titin eiwit in sarcomeer dat onderlinge richting van de
filamenten bepaalt E (=connectin; cf. nebulin)
titubation wankelende gang, dronkenmansgang, titubatie
N (breedbasische gang)
TK (abbr.) E (=thymidine kinase)
TKR (abbr.) E (=total knee replacement)
TLC (abbr.1) E (=total lung capacity)
TLC (abbr.2) E (=thin-layer chromatography)
TLR (abbr.) E (=Toll-like receptor; cf. LRR, PRR, TIR)
TLS (abbr.) E (=translesion systhesis; cf. PCNA)
TLV (abbr.1) E (=threshold limit value)
TLV (abbr.2) E (=total lung volume)
TLV (abbr.3) E (=tidal liquid ventilation)
TM (abbr.) E (=transmembrane domain)
TMA (abbr.) E (=transcription-mediated amplification)
TMAO (abbr.) E (=trimethylamine-N-oxide)
TMD (abbr.) E (=transmembrane domain)
TMJ (abbr.) E (=temporomandibular joint)
TMP-SMX (abbr.) E (=trimethoprim-sulfamethoxazole)
TMR (abbr.) E (=tetramethylrhodamine)
TMS (abbr.) E (=transcranial magnetic stimulation)
TMV (abbr.) E (=tobacco mosaic virus)
Tn (abbr.) E (tension normal, ocular tension normal, intraocular
tension normal)
TN (abbr.1) E (=tenascin)
TN – tox
TN (abbr.2) E (=true negative)
TND (abbr.) E (=transient neurologic deficit)
TNF (abbr.) een pro-inflammatorisch cytokine E (=tumor
necrosis factor; cf. cachectin)
TNM (abbr.) E (=Tumor extension, regional lymph Nodule, distal
Metastasis)
tnpA (abbr.) E (=transposase)
TNS (abbr.) E (=transcutaneous nerve stimulation)
to-and-fro murmur systolisch en diastolisch geruis
E (cf. arteriovenous fistula)
Tobias’ syndrome carcinoom van de longtop
tocology verloskunde en voortplantingsleer, id.
E (cf. obstetrics)
tocolysis medicamenteuze onderdrukking van weeën
E (cf. ecbolic)
tocopherol, alpha ~ vitamine E
TOD (abbr.) E (=target organ damage; cf. hypertension)
Todd unit antistreptolysine-eenheid
Todd’s cirrhosis biliaire cirrose
Todd’s paralysis postepileptische tijdelijke verlamming
Todd’s syndrome depersonalisatiesyndroom
toddler age peuterleeftijd
toe drag onvoldoende optillen van de voet tijdens de vroege
zwaaifase
toe, flexed/hammer/mallet ~ hamerteen, digitus malleus (L.)
toenail nagel van de teen
TOF (abbr.1) E (=time-of-flight; see angiography)
TOF (abbr.2) E (=tetralogy of Fallot)
toilet reiniging van een wond (1); wc (2)
toilet training zindelijk maken
Tokelau ringworm infestation Dajakse schurft
tolerance, immunologic ~ verwachte immuunrespons die
uitblijft E (cf. transplantation tolerance)
tolerate, to ~ verdragen, geen (extra) last hebben van
tolerization inductie van tolerantie E (cf. B and T lymphocytes)
Tolosa-Hunt syndrome pijnlijke oftalmoplegie
toluene methylbenzeen, id.
tomato tumor multipele cylindromata
Tommaselli’s disease ziekte bij kinineoverdosis N (met koorts
en hematurie)
tomography planigrafie, röntgenfoto’s van vlakken E (cf. CAT)
tomotherapy beeld-gestuurde en intensiteits-gemoduleerde
radiotherapie
tone klank (1); tonus, spanning (2)
tone, muscle ~ spierspanning, spiertonus
tongue depressor tongspatel
tongue, biting of ~ tongbeet L (=odaxesmus); E (cf. diglossia,
bifid tongue, forked tongue)
tongue, native ~ moedertaal, landstaal E (=mother tongue,
vernacular language; cf. household language)
tongue-tie kortheid van de tongriem E (=ankyloglossia)
tonic tonus betreffend (1); tonicum (2)
Toni-Fanconi syndrome, de ~ metabole afwijking a.g.v. een
niertubulusdefect
tonsil, faucial ~ keelamandel, verhemelteamandel, tonsilla
palatina E (=palatine tonsil)
tonsil, pharyngeal ~ neusamandel, adenoïd, id.
N (cf. keelamandel, tongamandel)
tonsillar pillars orofaryngeale bogen, arcus palatina
tonsillitis amandelontsteking, amygdalitis, id.
tonus spanning, tonus E (=tone)
toot (sl.) cocaïne E (=coke, snow, blow)
tooth decay tandbederf E (cf. floating teeth)
tooth, deciduous ~ melktand E (cf. calf’s teeth)
tooth, false ~ kunsttand, stifttand
toothache tandpijn, kiespijn, odontalgie
toothpick tandenstoker E (=dental woodstick; note risk of
ingestion and subsequent perforation)
tophaceous deposit zanderige neerslag
228
tophus [pl. tophi] jichtknobbel, uratenneerslag bij jicht
topical lokaal, plaatselijk, topisch
topoisomerase II poison chemotherapeuticum dat een conversie
naar DNA-beschadigend enzym uitvoert
TOPV (abbr.) E (=trivalent oral poliovirus vaccine)
TORCH (abbr.) E (=toxoplasmosis-other virus-rubella-cytomegalo-
herpes)
torical tonvormig, torusvormig, torisch E (=barrel-shaped)
Tornwaldt’s bursitis/disease bursitis pharynealis
torpid liver lever met functieverlies
torpify, to ~ bedwelmen, verdoven E (=to torpefy)
torpor, mental ~ traagheid van geest
torque moment van een kracht E (=turning moment, moment,
moment of force)
Torre’s syndrome familiair kankersyndroom E (combination of
multiple sebaceous adenomas and gastrointestinal cancer with
family history)
Torres’ body celinsluitsel bij alastrim
torsion wringing, id. E (cf. detorsion)
torsion dystonia dystonia musculorum deformans
torsion of oviduct/accessory tube steeldraai
torsion of testis draaiing van de testis om de funiculus, id.
E (cf. bell clapper, detorsion, vanishing testes syndrome)
torsion of uterus asdraaiing van de baarmoeder, id.
torso romp, tors, id. E (=trunk)
tort litigation juridische procesvoering bij (vermeende)
tekortkoming tijdens behandeling E (cf. frivolous claim)
tort reform pakket van maatregelen om de kosten van
schadevergoedingen te reduceren
tort system regeling omtrent aansprakelijkheid bij onrecht
aangaande medische behandeling
tortfeasor aansprakelijke persoon bij onjuiste behandeling
torticollis scheefhals, dwangstand van het hoofd, scheve hals
door spierafwijking, id. E (=wry neck)
tortious onrechtmatig E (cf. malpractice, pain and suffering
damage)
tortipelvis dystonia musculorum deformans
tortuosity het sterk gekronkeld zijn
tortuous gedraaid, gekromd, gekronkeld
Torula (obs.) Cryptococcus
torular lung pulmonaire cryptococcosis
torulosis cryptococcosis
total body irradiation bestraling van het gehele lichaam
total hip prosthesis/arthroplasty totale heupprothese
E (cf. resurfacing hip prosthesis)
tottering wankelen, onvaste gang
touch palpatie met de vinger (1); tast, tastzin (2)
E (cf. epicritic)
touch needle proefnaald E (cf. exploring needle)
touch test (obst.) puntsgewijze palpatie van bekleding van het
vestibulum d.m.v. een natte wattenstok
toucher (obs.) wijsvinger, demonstratorius (L.), voorste vinger
(1); aanraker, treffer (2) E (=fore-finger, trigger finger, scite
finger, scite finger)
tough taai, hardnekkig (1); gevoelloos (2)
Touraine’s syndrome erfelijke osteo-onychodysplasie
Touraine-Solente-Gole syndrome acropachydermie
Tourette’s disease motorisch-verbale tic
tourniquet bloedvatsnoer, klemband, (slag)aderpers, stuwband,
torcular, tornaculum
tourniquet, provisional ~ slagaderpers die (indien nodig)
gemakkelijk aangespannen kan worden
towel handdoek, doek
towel forceps/clamp doekklem E (=Backhaus towel forceps, towel
clip)
tower skull torenschedel
toxemia bloedvergiftiging, id. E (=toxicemia)
toxemia of pregnancy zwangerschapstoxicose N (bv. eclampsie,
pre-eclampsie, hyperemesis gravidarum)
229
toxic agent/substance vergif, giftige stof, toxische stof
toxic megacolon colondilatatie die acuut optreedt, id.
toxic shock shocktoestand door toxinen in het bloed
toxic shock syndrome tamponziekte, id.
toxic struma/goiter ziekte van Basedow, id.
toxicity giftigheid, toxiciteit
toxicoderma huidziekte door een giftige stof, id.
toxicosis ziektetoestand door vergiftiging, id.
toxidrome toxisch syndroom, syndroom i.v.m. een bep.
toxine E (=poisoning syndrome)
toxin gifstof, toxine E (cf. endotoxin, exotoxin)
Toxocara spoelwormengeslacht van de klasse Nematoda
toxocariasis larva migrans visceralis
toy boy (sl.) jongere man die oudere vrouw als partner zoekt
E (cf. cougar)
TP (abbr.) E (=true positive; cf. FN, FP, FDR)
tPA (abbr.) E (=tissue plasminogen activator)
t-PA (abbr.) E (=tissue-type plasminogen activator; cf. rt-PA)
Tph (abbr.) E (=tryptophan hydroxylase)
TPMT (abbr.) E (=thiopurine methyltransferase)
TPN (abbr.) E (=total parenteral nutrition)
TPNH (abbr.) E (=triphosphopyridine nucleotide reduced form;
cf. NADPH)
tpnR (abbr.) E (=resolvase)
TR (abbr.1) E (=thyroid hormone receptor)
TR (abbr.2) E (=repetition time; cf. ET, MRI)
TR (abbr.3) E (=template repeat; cf. Bvg, DGR)
trabecula (L.) [pl. trabeculae] trabekel, ondersteunende structuur
(1); beenbalkje (2)
trabecular bladder balkenblaas, trabekelblaas
trabecular bone spongieus bot E (=cancellous bone, porous bone,
spongy bone)
trabeculation trabekelvorming, id.
trabeculotomy oogoperatie t.b.v. trabekelafvoersysteem
trace element spoorelement, oligo-element
trachea luchtpijp, id.
tracheal bronchus anomalie waarbij de bronchus van de
rechterbovenlobus ontspringt vanuit de trachea N (komt voor
bij 0,1 tot 5 % van de bevolking)
tracheal tug aortapulsatie zoals voelbaar bij de trachea
E (=Oliver-Cardarelli sign)
tracheitis slijmvliesontsteking m.b.t. de trachea, id.
tracheotomy luchtpijpsnede, id. E (cf. intubation)
trachoma keratoconjunctivitis veroorzaakt door Ch.
trachomatis
track finder’s hepatitis hepatitis B
tracking signal volgsignaal
tracking task respons van het sensomotorische systeem bij het
verwerken van een aantal gedoseerde stimuli
tract tractus, kanaal, systeem
tract, biliary ~ galwegen met lever en galblaas
tract, corticospinal ~ piramidebaan
tract, digestive ~ spijsverteringssysteem
tract, gastrointestinal ~ maag-darmkanaal,
spijsverteringssysteem
tract, pyramidal ~ piramidebaan
tract, spinal ~ ruggenmerg, medulla spinalis
traction diverticulum uitstulping van de oesofagus door
tractie, id.
TRADD (abbr.) E (=TNF-R1-Associated via Death Domain;
cf. ORF)
traditional medicine geneeskunde zoals gevormd in een
bepaalde cultuur N (m.n. in Azië en Afrika; tegenwoordig in
West-Europa en Noord-Amerika doorgaans volgens universitaire
richtlijnen)
TRAF (abbr.) E (=TNF-receptor associated factor; cf. type 2
diabetes)
trafficking opname /synthese /secretie van eiwitten bij een
celmembraan N (verlopend via receptor-ligandinteractie)
tox – tra
tragacanth wondgom, id.
tragus kraakbeenplaatje bij de uitwendige gehoorgang, id.
TRAIL (abbr.) E (=TNF-Related Apoptosis Inducing Ligand;
cf. ORF)
Engels-Nederlands
training oefening (die systematisch wordt uitgevoerd), id.
trait karaktertrek (1); erfelijke aanleg (2)
traits, paranoid ~ paranoïde trekken
tranexemic acid antifibrinolytische stof N (bepaald type)
tranquilizer (Am.) kalmerend/rustgevend geneesmiddel
E (tranquillizer (Br.))
tranquilizer, major c.q. minor ~ psychofarmacon bij psychose c.q.
angst E (cf. psychotropic)
trans fatty acid transvetzuur E cf. FFA, PUFA)
transactional sexual intercourse geslachtsgemeenschap in ruil
voor geld of een geschenk E (cf. coitus, buggery)
transbronchial biopsy biopsie dwars door de bronchuswand, id.
transcervical cervix uteri passerend
transcriptase, reverse ~ enzym dat een DNA-kopie maakt van het
RNA-genoom
transcription proces waarbij DNA wordt gekopieerd in een
gerelateerd RNA via complementaire paring van basen, id.
E (cf. silencing)
transcription factor eiwitten die onderdeel vormen van het
transcriptie-initiatiecomplex E (participate in determining sites
of mRNA synthesis and control efficiency of mRNA transcription)
transcriptome verzameling van boodschapper-transcriptie-
eiwitten binnen een cel of celpopulatie E (cf. TMA, TSS)
transcytosis mechanisme voor transport tussen cellen via een
proces op basis van endocytose
transdermal via de huid (binnendringend) E (cf. iontophoresis)
transducer opnemer, sensor N (m.b.t. een fysiologisch signaal)
transduction signaaloverdracht van een receptor naar een
bepaald eiwit m.b.t. genetisch materiaal (1); overdracht
van fysische energie in levend organisme (2) E (cf. signal
transduction, G protein family)
transduction, signal ~ signaalomzetting
transduodenal duodenum passerend/doorborend, id.
transection doorsnede (1); doorsnijding (2) E (=cross section)
transfection experimentele procedure waarbij een
DNA-fragment wordt geïntroduceerd in een cel E (procedure
to express a protein or to evaluate a promoter function in the
target cell)
transfer of genes transfectie E (cf. somatic cell nuclear transfer)
transferase, terminal ~ bepaald enzym dat nucleotiden toevoegt
aan het 3’einde van enkelstrengig DNA
transference (tech.) relatieve membraanconductantie E (=chord
conductance)
transference neurosis overdrachtsneurose E (cf. displacement)
transferrin siderofiline, id.
transfixion doorsnijding, doorboring, doorsteking
transformation, fatty ~ vettige verandering
transformation, malignant ~ verandering tot kwaadaardige tumor
transforming gen kankerinducerend gen E (=oncogen)
transfrag E (=transcribed fragment; cf. TUF)
transfusion transfusie, bloedtransfusie E (cf. exchange
transfusion)
transfusion medicine bloedtransfusiegeneeskunde
E (cf. hemovigilance)
transfusion, immediate ~ directe transfusie
transfusion, total ~ wisseltransfusie, doorspoelingstransfusie,
exsanguinatie-transfusie
transgenic animal dier met additie/deletie van een enkel
geselecteerd gen N (met deze techniek verkrijgt men inzicht
in de complexe interacties tussen een gen en zijn omringende
componenten)
transient ischemic attack voorbijgaande cerebrale ischemie
E (cf. TIA)
transient left ventricular apical ballooning alternatieve naam voor
LV disfunctie a.g.v. emotionele of fysieke stress
tra – tri
transient loss of consciousness bewustzijnsverlies van een type
waarvan de oorzaak onbekend is E (cf. seizure, syncope)
transilient fiber zenuwvezel die hersenwindingen verbindt
E (=U-fiber)
transillumination doorlichting van weefsel, diafanoscopie
transit time passagetijd, overgangstijd
transition overgang(sgebied)
transitional cell epithelium overgangsepitheel
transitional object (psy.) overgangsvoorwerp
transitory voorbijgaand, passagère, id.
translation eiwitsynthese via mRNA N (daarbij wordt een
nucleotidereeks vertaald in een aminozuurreeks)
translation, reverse ~ het benutten van klinische gegevens bij
het verdiepen van fundamenteel onderzoek
translational research onderzoek dat zich richt op het vertalen
van basale onderzoeksresultaten naar diagnostiek en
behandeling
translocation (of chromosome) verplaatsing van een
chromosoomdeel tijdens de meiose
translocator bep. eiwit dat een porie maakt in een doelwitcel
t.b.v. een injectisoom E (cf. ARNT)
translucency doorschijnen met dispersie, diafanie
E (cf. nuchal translucency)
translucency, nuchal ~ subcutane vochtophoping in het
nekgebied bij een foetus
translucid doorschijnend, doorzichtig E (=translucent,
diaphanous)
transmissible overdraagbaar, besmettelijk
transmission (of a disease) verspreiding (van een ziekte)
transmission, synaptic ~ overdracht van zenuwimpuls via synaps
transmitral via de mitralisopening
transmitter overdrachtstof N (m.b.t. synaps)
transmural wand over de gehele dikte aantastend
transmural care (gecombineerde) eerste- en tweedelijnszorg
transovarial via het ovarium van de moeder naar eicel
transparent doorzichtig, doorschijnend, id.
transplacental via de placenta
transplant transplantaat (1); transplantatie (2) E (cf. slush
preparation)
transplantation tolerance langetermijnoverleving van een
allotransplantaat bij afwezigheid van immunosuppressieve
therapie
transposable element transposon N (kan leiden tot mutatie of
chromosoombreuk)
transposition verplaatsing naar de tegenoverliggende kant
transposon mobiele DNA-eenheid die kan verspringen naar
een ander molecule
transregulation indirecte activatie van transcriptie door een
eiwitfactor die aan een DNA-responsief element bindt
E (cf. cis-regulation)
transscrotal via de balzak
transsphenoidal via het wiggebeen benaderd/uitgevoerd
transthoracic door/via de borstkas
transthyretin bep. 55 kDa homotetrameer eiwit dat bindt aan
thyroxine en retinal E (cf. amyloidosis)
transtracheal via de tracheawand uitgevoerd
transtricuspid via de opening van de rechter atrioventriculaire
hartklep
transudate vloeistof die een membraan heeft gepasseerd, id.
N (N.B. Nederlandse spelling met dubbele s: transsudaat)
transureteroureterostomy anastomose tussen beide ureters
transurethral door/via de urethra, id.
transverse dwars, dwarsliggend, dwarslopend, loodrecht op de
lange as, id.
transverse colon gedeelte van darm tussen opstijgende en
afdalende delen L (=colon transversum)
transverse lie dwarsligging (obst.)
transverse myelitis ruggenmergontsteking m.n. in een
dwarsvlak
230
transverse section dwarsdoorsnede E (cf. cross section)
transvestite travestiet
TRAP (abbr.) E (=tartrate-resistant acid phosphatase)
trapped placenta placenta die is ingeklemd
trapped plasma restant plasma tussen de cellen na centrifugeren
trauma verwonding, letsel, blessure, id.
trauma center ongevalscentrum
trauma, birth ~ geboortetrauma E (=birth injury)
trauma, blunt ~ stomp trauma
traumatic event traumatische gebeurtenis
traumatic stress exceptioneel bedreigende of catastrofale
gebeurtenis die (gelet op de aard ervan en in vergelijkbare
situaties) vrijwel ieder mens ernstig zou kwellen E (cf. Gulf
syndrome, distress, PTSD, DESNOS, WHO definition 1992)
travail barensnood (1); zware (metale of fysieke) arbeid,
ontberingen (2) E (cf. labor pains, throes, pains of childbirth)
travelers’ diarrhea reizigersdiarree, turista
TRE (abbr.2) E (=Tumor promoting agent Response Element; its
consensus sequence is TGACTCA; cf. CRE, SSRE)
TRE (abbr.1) E (=thyroid hormone responsive element; cf. GRE,
ERE)
Treacher-Collins syndrome onvolledige dysostose van het gezicht
treatment at home thuisbehandeling
tree vertakkingsboom, vaatboom E (cf. branching)
Treitz’s fossa fossa van duodenojejunum
TREM (abbr.) E (=triggering receptor expressed on myeloid cells)
trembles melkziekte N (door een schadelijke stof)
trembling beven, tremor
tremor onwillekeurige trilling van skeletspieren, id.
tremor, flapping ~ asterixis
tremor, intention ~ beving die toeneemt als het doel wordt
benaderd, id. (→ multiple sclerosis)
tremulous bevend (1); aarzelend (2)
Trenaunay → Klippel-Trenaunay(-Weber) syndrome
trench fever loopgravenkoorts, febris quintana
trench foot loopgraafvoet E (=immersion foot)
trench mouth gingivitis ulceromembranosa N (door
fusospirocheten)
trephination openen van schedel/sclera met een boor
trephine boor, id. N (om weefsel te verwijderen)
tretinoin E (=all-trans-retinoic acid)
Trevor’s disease dysplasia epiphysealis hemimelica
TRH (abbr.) E (=thyrotropin releasing hormone)
TRI (abbr.) E (=toxic release inventory; cf. EPA)
triad trias, drietal dat bij elkaar behoort E (cf. Abeshouse’s
triad, Francis triad, Kartagener’s triad, Saint’s triad)
triad, adrenomedullary ~ tachycardie met vasoconstrictie en
zweten N (drietal wordt veroorzaakt door activatie van het
bijniermerg)
triaditis, portal ~ levertriadeninfiltratie met ontsteking
triage doorverwijzen naar een bepaalde (ziekenhuis)afdeling,
id. N (snelle en adequate onderkenning van lijden en letsel bij
slachtoffers van ongelukken); E (cf. emergent, referral)
trial and error method proefondervindelijke methode
trial case lenzendoos, brillendoos N (t.b.v. optometrie)
trial, clinical ~ onderzoek in de klinische situatie; cf. RCT
trial, therapeutic ~ proefbehandeling
triangular bandage mitella-verband
triangular bone driehoeksbeen E (=pyramidal bone, triquetral
bone)
triangular shape driehoekige vorm
triatriatum, cor ~ hart met drie atria, id.
tribology wetenschap die zich bezighoudt met aspecten van
wrijving, slijtage en smering E (cf. friction, wear, lubrication)
tributary zijtak N (van een bloedvat); E (cf. branch)
TRIC (abbr.) agent (bepaalde) stof die leidt tot oogontsteking
E (=trachoma inclusion conjunctivitis)
trichiasis of eyelid kromming van de wimpers naar de
binnenzijde
231
trichilemmoma, tricholemmoma tumor uitgaande van de
haarwortelschacht
trichinelliasis, trichinellosis trichinellose, trichiniasis, trichinose
trichobezoar haarbal, concrement van ingeslikte haren
trichocephaliasis zweepwormziekte
trichoclasis brosheid van het haar, trichorrhexis, id.
trichodiscoma elliptische parafolliculaire mesenchymale
hamartoom E (=hair disk tumor)
trichoepithelioma huidtumor uitgaande van een haarzakje, id.
trichoid haarachtig, gelijkend op haar
trichome precieze epidermale projectie
trichomycosis schimmelziekte van het haar
trichonodosis knopen in het haar, id.
trichophytic Trichophyton betreffend
trichophytobezoar bezoar van haren en plantaardige vezels
trichoptilosis split, splijten van haren, id.
trichorrhexis breken van het haar door brosheid, id.
trichoschisis haarsplijting, split, id.
trichosiderin rood pigment N (in rode haren)
trichothiodystrophy verzameling van zeldzame autosomaal
recessieve aandoeningen, gekarakteriseerd door zwavel-
deficiënt broos haar met congenitale ichthyosis en andere
manifestaties E (=Tay syndrome, IBIDS / PIBIDS syndrome;
cf. Marinesco-Sjoegren, Pollitt and Sabinas syndrome)
trichotillomania dwangmatig uittrekken van haren, id.
tricuspid valves tricuspidaliskleppen
trifacial neuralgia neuralgie m.b.t. de n. trigeminus
trifascicular block blokkade van drie zenuwvezelbundels
trifid kidney ren trifidus, driedelige nier
trifurcation driesprong, vertakking in drie elementen
trigeminal nerve hersenzenuw V, drielingzenuw, id.
trigeminy aritmie waarbij elk tweetal QRS-complexen wordt
gevolgd door een extrasystole, id.
trigger factor die als stimulus van een proces werkt
trigger finger knipmesvinger, hokkende vinger, knappende
vinger, volaire stenoserende tenosynovitis E (=snap finger;
pain due to stenosed tendon sheath)
triggered by exercise qua start aangezet door inspanning
triggering event uitlokkende gebeurtenis
trigonal driehoekig (1); trigone betreffend (2)
trigone driehoekig gebied in de urineblaas, id.
trigonocephaly schedelmisvorming met driehoekig hoofd
trilaminar bestaande uit drie lagen
TRIM32 (abbr.) E (=tripartite motif-containing protein 32;
cf. LGMD)
trimester periode van 13 weken, id.
TRIP (abbr.) E (=Trade-Related aspects of Intellectual Property right)
trip, bad ~ acute intoxicatie N (met psychische gevolgen)
tripartite placenta placenta die verdeeld is in drie lobben
triple D disease pellagra E (triple D refers to: dementia, diarrhea
and dermatosis)
triple response → Lewis triple response
triple-A syndrome complex met achalasie, adrenocorticale
insufficientie, alacrima, doofheid, mentale retardatie en
hyperkeratose E (=Allgrove syndrome)
triplet codon, id. E (=coding triplet; cf. anticodon)
triplet pregnancy drielingzwangerschap
tripod fracture maxillofaciale fractuur waarbij zygoma, orbita
en maxilla zijn betrokken
tripod sign/position driepootfenomeen E (typically seen in
children with non-paralytic poliomyelitis)
tripus Halleri vertakking van de truncus coeliacus N (in drie
vaten)
triquetrum driehoeksbeen, id. E (=pyramidal bone, triangular
bone)
Tris (abbr.) E (=tris(hydroxymethyl)aminomethane)
trismus kaakklem, kramp van de kauwspieren
Triton X-100 niet-ionisch detergens N (deze stof verbreekt
hydrofobe (maar niet polaire) interacties)
tri – try
trituration fijnwrijven
trivalent driewaardig, met drie vermogens, id. E (cf. bivalent,
quadrivalent)
trivalvular driekleppig
Engels-Nederlands
tRNA E (=transfer RNA)
TROCA (abbr.) E (=tangible reinforcement operant conditioning
audiometry)
trocar stilet met driehoekige punt gevat binnen een canule, id.
trochanter botuitsteeksel van het femur, id. E (distinguish
‘greater’ and ‘lesser’ trochanter)
troche tabletje bestaande uit een actieve component met
toegevoegde fruitsmaak E (cf. pastille)
trochlea katrolachtige structuur
trochlear nerve hersenzenuw IV, id.
trochoid joint draaigewricht, radgewricht, articulatio
trochoidea (L.)
Troisier → Hanot-Chauffard(-Troisier) syndrome
trombidiosis mijteninfestatie m.b.t. Trombicula
trophedema chronisch oedeem aan benen en voeten
E (=Meige-Milroy disease)
trophic voeding betreffend N (van weefsel)
trophoblast buitenste cellen van blastocyste, id.
trophodermatoneurosis acrodynia infantilis
trophoneurosis weefselziekte door trofische zenuwafwijking
trophoneurosis, disseminated ~ scleroderma
tropical ear otitis externa) N (t.g.v. schimmel/mijt)
tropical leg → leg
tropical malaria tropenkoorts, malaria tropica
tropism vermogen om (via groei of beweging) te reageren op
een externe stimulus
tropomodulin eiwit dat tropomyosine bindt E (cf. calmodulin)
tropomyosin eiwit (30-40 kDa) gehecht aan actine en
voorkomend in vrijwel alle cellen, id.
trough (plasma) level dalspiegel N (cf. topspiegel)
Trousseau’s sign spasme van de hand bij compressie van de arm
Trousseau’s syndrome thrombophlebitis migrans
N (geassocieerd met maligne tumoren)
Trousseau’s twitching herhaalde korte gelaatsspiercontracties
TRP (abbr.1) E (=tubular reabsortion of phosphate)
TRP (abbr.2) E (=transient receptor potential)
TRPC (abbr.) E (=transient receptor potential canonical/channel;
also called short TRP)
TRPG (abbr.) E (=transtricuspid pressure gradient=TTPG)
TRPM (abbr.) E (=transient receptor potential melastatin; also
called long TRP)
TRPV (abbr.) E (=transient receptor potential vanilloid)
TRS (abbr.) E (=time resolved spectroscopy; cf. PMT)
truant, to ~ spijbelen, weglopen
truculence woestheid, wreedheid, vechtlust
true calculus endogene steen(vorming)
true chancre primaire genitale laesie bij syfilis
true negative rate specificiteitspercentage
true positive rate sensitiviteitspercentage
true reversion overgang naar een vroeger genotype
truncal ataxia ataxie bij een laesie in het centrum van het
cerebellum E (=central ataxia)
truncal varices spataderen in de v. saphena magna en
v. saphena parva E (cf. branch varicosities)
trunk romp (1); stam van een vertakkingssysteem (2)
E (cf. pulmonary trunk)
trusion foutieve stand van een gebitselement, trusie
E (cf. extrusion, protrusion)
truss breukband, hulpmiddel bestaande uit een kussentje
ondersteund door een riem en bedoeld om een hernia te
beperken E (cf. basic trust)
trypanophobia belonefobie N (ziekelijke angst voor naalden of
injecties)
trypanosomiasis slaapziekte, trypanosomenkoorts, id.
tryptic digestion trypsine als enzym bij het verteringsproces
try – tur
tryptophan alfa-amino-bèta-indol -, propionzuur, id.
TSA (abbr.) specifieke inhibitor van HDAC E (=trichostatin A)
TSC (abbr.) E (=tuberous sclerosis complex; cf. HLRCC, RCC, BHD)
TSE (abbr.) prionziekte E (=transmissible spongiform
encephalopathy; cf. BSE, CJD, MCD, PrP)
TSH (abbr.) thyreotropine, id. E (=thyroid stimulating hormone,
thyrotropin)
TSP (abbr.) E (=thrombospondin)
TSS (abbr.1) E (=toxic shock syndrome; cf. severe sepsis
syndrome)
TSS (abbr.2) startpunt van mRNA volgens NCBI
E (=transcriptional start site)
TSTA (abbr.) E (=two-step transcriptional activation)
tsunami-related aspiration pneumonia longontsteking gerelateerd
aan het binnenkrijgen van water in de longen a.g.v. een
zeebeving E (=chronic necrotizing aspiration pneumonia)
tsutsugamushi Japanse mijtenkoorts, id.
TTG (abbr.) E (=tissue transglutaminase)
TTPG (abbr.) E (=transtricuspid pressure gradient=TRPG)
TTSS (abbr.) E (=type III secretion system; cf. SCV, SPI, SKIP)
TTX (abbr.) E (=tetrodotoxin)
TTZ (abbr.) E (=training target zone; cf. TMS)
tuba locking contracties van spieren tussen ampulla en
isthmus tubae
tubal pregnancy ectopische zwangerschap nl. in tuba uterina
tube buis, hol cilindrisch orgaan(onderdeel)/instrument
E (cf. intubation)
tube drainage afvloeien via een slang
tube feeding sondevoeding
tube, eustachian ~ oortrompet, tuba auditiva
tube, fallopian ~ eileider, tuba uterina E (cf. noninsufflation of
fallopian tube, nonpatent fallopian tube)
tube, uterine ~ eileider E (=oviduct, fallopian tube, salpinx)
tuber verdikking/uitsteeksel van een structuur, id.
tuber (cinereum) uitstulping in het derde hersenventrikel, id.
tubercle knobbeltje N (i.h.b. door tuberculose)
tuberculid huidlaesie a.g.v. overgevoeligheid bij tuberculose
tuberculosis knobbeltjesziekte, TB, TBC (obs.), id. E (cf. florid
tuberculosis, silicotuberculosis)
tuberculous enterocolitis intestinale tuberculose
tuberculous erythema nodosum tuberculosis cutis nodosa
tuberin bep. tumor suppressor E (cf. TSC, hamartin)
tuberosity groot rond botuitsteeksel
tuberous sclerosis (of brain) epiloia, tubereuze hersensclerose
E (=Bourneville’s disease)
tuberous xanthoma nodulaire subcutane massa
tubigrip steunkous N (ter voorkoming van trombose)
tubing slang, gummislang
tubo-ovarian eileider en eierstok betreffend
tubotympanal catarrh sereuze otitis media
tubular kleine buis/tubulus betreffend
tubular epithelium epitheel van niertubuli
tubular necrosis of kidney necrose van de niertubuli
E (cf. ectasia, tubular ~)
tubule, glandular ~ klierbuisje
tubules, seminiferous ~ testiskanaaltjes
tubules, uriniferous ~ nierkanaaltjes
tubulin eiwit dat belangrijkste onderdeel van een
microtubulus vormt N (lijkt in enkele opzichten op actine)
tubulointerstitial nephritis interstitiële nefritis
tubulome verzamelnaam voor alle tubulines in een cel, id.
tubulopathy aandoening van niertubuli
tubulovillous adenovilleus
Tuerck’s trachoma chronische catarraal laryngitis
Tuerk cell/leucocyt plasmacel N (niet-granulair mononucleair)
Tuerk’s syndrome oogretractiesyndroom E (=Duane’s syndrome)
TUF (abbr.) E (=transcript of unknown function; cf. transfrag)
tuffstone body tufsteenlichaam N (bij elektronenmicroscopie van
Schwann-cel)
232
tuft pluizige verzameling van capillairen
tuft fracture gebroken distale falanx E (usually by blunt trauma
or crush injury)
tuft, glomerular ~ de verzameling capillairen van een afferente
arteriole in de glomerulus
tuft, synovial ~ villus synovialis
tufting (radiol.) botresorptie bij terminale phalangen →
Raynaud
tug, tracheal ~ pulsatie van de trachea bij aorta-aneurysma
E (=Oliver-Cardarelli sign)
tugging, laryngeal ~ pulsatie van de larynx
tuition (Am.) collegegeld
tuition (Br.) onderwijs, educatie
tularemia tularemie, ziekte van Francis
tularemic pneumonia longontsteking bij tularemie
tulle gras obtule
tumefaction zwelling, id.
tumid gezwollen
tummy buik E (=abdomen, belly)
tummy tuck (sl.) abdominoplastie
tumor gezwel, massa, zwelling, neoplasma, id.
E (cf. brain tumor, dumbbell tumor, established tumor, cystic
tumor, pseudotumor)
tumor burden totale massa van tumorweefsel bij een
kankerpatiënt, activiteit van een tumor
tumor lysis syndrome gevolgen van desintegratie van cellen
a.g.v. bestraling of chemotherapie E (leading to increased
urate plasma levels and subsequent acute renal failure)
tumor plop ploffend geluid bij de harttoon a.g.v. een tumor
E (atrial myxoma)
tumor virus virus dat kan optreden als transformerend agens
m.b.t. een gen
tumor, giant cell ~ (benigne) chondroblastoom, Codman-tumor
tumorigenesis mutatie van een gen waardoor de celgroei en/of
celdood worden beïnvloed
tumorlet tumor met microscopische afmeting
tumors, pearly ~ groepje dermoïd- en epidermoïdcysten
TUNEL (abbr.) E (=terminal dUTP nick end-labeling; method to
detect DNA fragmentation)
tungiasis zandvlooienbesmetting, id.
tunica vaginalis vlies rondom testis, id.
tuning fork test stemvorkproef
tunnel anemia tunnelwormziekte met anemie en duodenitis
E (=Griesinger’s disease)
tunnel cell gehoorcel (van Corti)
tunnel vision kokervisus, kokerzien, gezichtsveld met beperkte
periferie N (nauw blikveld)
turban tumor tulbandtumor, multipele cylindromata
N (=Spiegler-tumor)
turbid troebel (1); onrustig, verward (2)
turbidity troebeling
turbinate body concha nasalis (ossea)
turcica → sella turcica
Turcot’s syndrome familiaire gastro-intestinale polyposis
turgid tissue gezwollen weefsel
turgor spanningstoestand, id. N (zoals normaal aanwezig is)
turista reizigersdiarree
turkey raisers’ disease kalkoenfokkerslong N (variant van
extrinsieke allergische alveolitis)
turn (obst., obs.) draaiing van de foetus
turn of life menopauze
Turner(-Varny) syndrome gonadale dysgenesie, XO-syndroom
Turner’s tooth hypoplasie van gebitselement
Turner-Grey sign → Grey-Turner
turning (obst.) versie van de foetus E (=version)
turning of the stomach nausea
turnover time omzettingstijd, generatiecyclus
turnsickness draaiziekte, coenurosis E (=staggers)
turn-taking (psy.) beurtelings initiatief nemen E (cf. give-and-take)
233
TURP (abbr.) E (=transurethral resection of prostate)
turpentine terpentijn
turps terpentijn
tussis (convulsiva ~) kinkhoest
tutorial verhandeling met educatieve doelen E (e.g., tutorial
session at a scientific meeting)
TV (abbr.) E (=tidal volume)
TVT (abbr.) E (=tension free vaginal tape)
twang (nasal ~) stemgeluid dat nasaal klinkt
twanging string murmur vibratie voelbaar boven hart/bloedvat
E (cf. Still’s murmur)
T-wave repolarisatiegolf van het ventrikel, id. N (in het ECG)
tweak, to ~ knutselen aan dingen die tussen je oren zitten
N (via psychotrope middelen)
Tween handelsnaam voor polysorbaat E (a particular
surfactant)
tweezers (pair of ~) pincet, vulsella
tweezers, optical ~ manipulatie van kleine deeltjes (zoals
DNA-complexen) door aansturing via een laserstraal
twice-a-day tweemaal daags
twiddler syndrome verplaatsing van pacemakerdraden door
eigen manipulatie van de patiënt
twilight sleep (obst.) pijnloze bevalling door partiële narcose
twilight state schemertoestand
twin pregnancy tweelingzwangerschap E (cf. singleton)
twin, conjoined ~ tweeling die deels vergroeid is
twin, fraternal ~ twee-eiige tweeling E (cf. identical twin,
syngeneic, dizygotic)
twink (sl.) verwijfde man (1); homoseksuele man of vrouw (2)
twinkling knipperen met de ogen L (=nictitatio)
twinning of teeth tweelingtanden
twisted bowel ineenknoping van de darmen
twisting of intestine volvulus
twitch spiertrekking, enkelvoudige contractie
tyloma eelt, callus (L.) E (=callosity, poroma; cf. bunion)
tylosis eeltvorming, callositas, tylositas
tympanal oorholte betreffend
tympanic hoogfrequente percussietoon betreffend
tympanic bone deel van het slaapbeen dat het middenoor
omgeeft
tympanic membrane trommelvlies, myrinx E (=ear drum)
tympanic thermometer, infrared ~
trommelvliesinfraroodthermometer
tympanism opgeblazen buik, meteorisme E (=tympanites)
tympanites buik die opgeblazen is, tympanie E (=meteorism)
tympanitis middenoorontsteking, id. E (=otitis media)
tympanoplasty plastische chirurgie van de trommelholte
tympanosclerosis trommelvliesverharding
tympanotomy doorprikken van het trommelvlies, id.
tympanous uitgezet door vulling met gas
tympany of abdomen percussietoon bij opgezwollen buik
tympany of chest percussietoon bij met gas gevulde thorax
Tyndall effect zichtbaar worden van zwevende deeltjes
type I error onjuist verwerpen van de nulhypothese, id.
N (=fout van de eerste soort)
type II error onjuist accepteren van de nulhypothese
N (=fout van de tweede soort)
typhlitis caecumontsteking, id.
typhogastric fever buiktyfus
typhoid fever buiktyfus
typhoid pneumonia longontsteking a.g.v. buiktyfus
typhoidal tularemia buiktyfus gelijkende tularemie
typhomalaria (fever) tyfeuze verschijnselen bij malaria
typhomania delier bij buiktyfus
typhus (fever) vlektyfus E (=‘spotted fever’, hospital fever, jail
fever, ship fever)
typhus nodule perivasculaire ophoping van cellen N (m.n.
macrofagen en lymfoïde cellen bij vlektyfus)
typhus, tropical ~ vlektyfus door mijten overgebracht
TUR – umb
typical AMD Doyne’s honeycomb retinale dystrofie, malattia
leventinese, radiale drusen E (=typical age-related macula
degeneration)
tyrosyluria tyrosine in de urine, tyrosinurie E (=tyrosinuria)
Engels-Nederlands
tysonitis Tysonklierenontsteking N (meestal veroorzaakt door
gonorroe)
Tyzzer’s disease necrotische laesies in lever en darmen
Tzanck test cytologische test op pemphigus vulgaris
TZD (abbr.) E (=thiazolidinedione; agent used in DM patients
and to lower CRP; cf. PPAR)
u
UAE (abbr.) E (=uterine artery embolization)
UBD (abbr.) E (=ubiquitin-binding domain)
UBF (abbr.) E (=upstream binding factor)
ubiquitin klein eiwit dat covalente bindingen maakt met
lysineresidu van een doelwiteiwit E (cf. heat shock protein;
cf. UBD, UCDEN)
ubiquitination proces waarbij een eiwit wordt geïnactiveerd
door hechting aan ubiquitine
ubiquitylation het proces waarbij een molecule wordt
gemarkeerd door ubiquitine
UBM (abbr.) E (=ubiquitin-binding motif)
UCDEN (abbr.) E (=ubiquitin-conjugate-degrading enzyme)
UCE (abbr.) E (=upstream control element)
UCP (abbr.) E (=uncoupled protein; cf. insulin secretion)
Udvalg for Kliniske Undersogelser scale een schaal met 42
onderwerpen bedoeld om bijwerkingen te beoordelen
Uehlinger’s syndrome acropachydermie
U-fiber → transilient fiber
UGIS (abbr.) E (=upper gastrointestinal series)
UHMWPE (abbr.) E (=ultra-high molecular weight polyethylene;
cf. joint replacement)
Uhthoff’s sign verergering van oogklachten bij stijging van
lichaamstemperatuur N (o.a. bij multipele sclerose)
ulcer zweer, ulcus (L.) E (cf. crural ulcer, elkoplasty, geographic
ulcer, rodent ulcer, Marjolin, channel ulcer, stasis ulcer)
ulcer, elusive ~ pijnlijke en hardnekkige blaaszweer
ulcer, gastric ~ maagzweer E (=ulcer of stomach)
ulcer, peptic ~ ulcus van slijmvlies (in maag/duodenum), id.
ulcer, venereal ~ sjanker
ulcerating zweer vormend, ulcererend
ulcerative colitis colitis ulcerosa E (=UC; cf. IBD)
ulceroglandular tularemia huidpapel bij tularemie
N (als primair affect)
ulceromembranous ulcera en membranen vormend/betreffend
ulceronecrotic stomatitis angina van Plaut-Vincent
ulegyria littekenvorming in hersenwindingen, id.
ulerythema erythemateuze dermatose met litteken, id.
Ullrich(-Bonnevie)(-Turner) syndrome syndroom van Turner bij de
man
Ullrich-Feichtiger syndrome status degenerativus rostockiensis
ULN (abbr.) E (=upper limit of normal)
ulna ellepijp, id.
ulnar nerve (tardy) palsy elleboogtunnelsyndroom E (=cubital
paralysis/syndrome)
ultrasound geluidstrillingen buiten het hoorbare gebied
E (cf. echography, insonification, IVUS)
ultraviolet region golflengten tussen paars en röntgen
umbilical binder navelverband
umbilical cord navelstreng
umb – up-r
umbilical cord, prolapse of ~ uitgezakte navelstreng
umbilical ring navelring
umbilical vessel navelstrengvat
umbilicated vesicle blaasje met indeuking in het centrum
umbilication of papule indeuking bij een papel N (als een navel)
umbilicus navel E (cf. omphalolith)
umbo navel van het trommelvlies
UMLS (abbr.) E (=Unified Medical Language System; cf. UNLS)
UMN (abbr.) E (=upper motor neuron)
UMP (abbr.) E (=uridine monophosphate; cf. IMP)
unassisted zonder hulp(middelen) E (cf. aid)
unbalanced translocation translocatie met verlies van
chromatine E (=imbalance translocation)
unbearable ondraaglijk E (cf. endurable)
uncanny (psy.) angstwekkend, griezelig, eng, unheimlich (Du.)
uncared verwaarloosd
unciform bone os hamatum
uncinate fit olfactorische hallucinatie bij een bepaalde als
onplezierig ervaren geur E (olfactory aura is transient type of
uncinate fit)
uncinate seizure epilepsie vanuit gyrus uncinatus
unclear contour onduidelijke aftekening
uncoloboma papillorenaal syndroom
unconscious onbewust
unconsciousness bewusteloosheid E (cf. coma, blackout, qualm,
fainting, TIA)
uncontrollable vomiting braakneiging die onweerstaanbaar is
uncooked food rauwkost E (in particular vegetables)
uncooked meat rauw vlees, vers vlees, onbereid vlees
N (bedoeld wordt: rauw, dus niet gebakken of gekookt)
uncovered skin onbedekte huid N (m.b.t. kledingstukken)
uncus haakvormig uiteinde van een bepaalde gyrus, id.
undefined pain pijn die niet nader is aangeduid
underage drinking drankgebruik bij jongeren/minderjarigen
E (cf. liquor, soft drinks)
underbite onderbeet E (cf. overbite)
underbodice onderlijfje E (=bodice, camisole)
underclothing ondergoed, lijfgoed
undercooked meat onvoldoende doorbakken/verhit vlees
E (possibly ‘rare’ as opposed to ‘medium’ or ‘well done’)
underdeveloped onderontwikkeld
underfeeding ondervoeding
underfilling vullingsgraad lager dan de norm
undergarment onderkleed, onderkledingstuk, ondergoed
underlying disease primaire ziekte, onderliggende ziekte
undermedication onderbehandeling
undernourished ondervoed
undernutrition, caloric ~ ondervoeding wat calorieën betreft
E (=caloric undernourishment)
underprivileged (people) minderbedeelden
underwear ondergoed, lijfgoed
underwear, tight fitting ~ strak/knellend ondergoed
underweight ondergewicht
undescended testis testis die niet is ingedaald
E (=cryptorchism)
undifferentiated anaplasie als kenmerk vertonend, id.
undigested food onverteerd voedsel
undine pipet voor het indruppelen van een oog
undress, to ~ ontbloten, uitkleden, ontzwachtelen
E (cf. to bare)
undulant/undulating fever golfvormig koortspatroon
undulation pain slingerpijn E (=adnexal tenderness)
uneasiness onbehaaglijkheid (1); bezorgdheid (2)
uneasy ongerust, onbehaaglijk
unequal pupil sizes ongelijke grootte van de pupillen
unerupted tooth nog niet doorgebroken gebitselement
uneventful voorspoedig, zonder complicaties
unfecundability onvruchtbaarheid N (van reversibele aard);
E (cf. infertility, reproductive tourism)
234
unfurrowed forehead ongerimpeld voorhoofd
ungual process uiteinde van eindphalanx van vinger/teen
unguent zalf, unguentum
unguiculate klauwen hebbend, klauwvormig
unguis incarnatus nagel die is ingegroeid, id.
unicameral bone cyst eenkamerige/solitaire botcyste
unicornis uterus uterus met slechts één functionerende hoorn
unifocal infection ontsteking uitgaande van een haard
uniform distribution homogene verdeling
unilateral pain eenzijdig voorkomende pijn E (cf. bilateral,
hemilateral, contralateral)
unilocular heart hart met slechts een compartiment
uninhibited neurogenic bladder autonome hyperreflexie van de
blaas
uninodular struma struma met een nodus, id.
unipennate enkelvoudig gevederd
unipolar lead afleiding via één elektrode E (with reference to a
central terminal; cf. sensing electrode)
unipolar pacing stimulatie via enkelvoudige elektrode
uniport transport via een drager van een bepaalde stof
E (cf. symport, antiport)
uniporter integraal membraaneiwit dat betrokken is bij
gefaciliteerde diffusie E (also known as a channel)
university hospital academisch ziekenhuis N (tegenwoordig
vaak: universitair medisch centrum, UMC)
unknown cause, of ~ oorsprong onbekend, e causa ignota
E (=of undetermined cause)
unleaded loodvrij
UNLS (abbr.) E (=Unified Nursing Language System; cf. UMLS)
unmyelinated fiber mergloze vezel E (=amyelinated/amyelinic
fiber)
Unna’s disease seborroïsch eczeem
Unna’s nevus naevus flammeus, ooievaarsbeet, id.
unnoticed cases onopgemerkte ziektegevallen
unprocessed milk rauwe melk, verse koemelk E (cf. certified milk)
unresolved pleurisy restverschijnselen bij pleuritis
unrest rusteloosheid, onrust
unsound ongezond, zwak, ziek
unstable angina instabiele angina (pectoris) E (cf. stuttering
ischemia)
unsteadiness wispelturigheid, instabiliteit
unsteady gait breedsporige/wankele/instabiele gang
unsupervised analysis ontrafeling van onderzoeksresultaten
zonder rekening te houden met externe factoren
E (cf. supervised analysis)
untoward effect ongewenste (bij)werking
untractable pain onbehandelbare/hardnekkige pijn
untreated patient onbehandelde patiënt
untruthful leugenachtig
Unverricht(-Lundborg) epilepsy/disease familiaire myoclonie
N (bepaalde vorm)
Unverricht-Wagner syndrome dermatomyositis
upgrades of software nieuwe (en betere) versies van een
computerprogramma
upgrading leprosy lepra met toenemende immunoreactiviteit
up-hill transport stroomopwaarts gericht transport N (verwijst
naar stroming en niet zozeer naar vloeistof)
uplift bra steungevende beha
upper (sl.) stimulerend middel E (e.g., amphetamine)
upper (third) esophagus proximale (derde) deel van de slokdarm
upper arm bovenarm E (cf. femur)
upper extremity arm
upper jaw (bone) maxilla, bovenkaak(sbeen)
upper limit bovengrens E (cf. pelvic inlet)
upper lip bovenlip
upper respiratory tract bovenste luchtwegen
up-regulation, upregulation verhogen van de activiteit van
receptoren aan het celoppervlak, met hogere expressie
E (cf. down-regulation)
235
upright position rechtopstaande positie
upset schok, schrik, verwarring
upset, to ~ overstuur maken
upstream region nucleotidenreeks gelokaliseerd bij het 5’-einde
van de oorspronkelijke transcriptieplaats E (=regulatory
region)
upstroke (of wave form) opgaande flank (van een golfvorm)
uptake (of iron from food) opname (van ijzer uit het voedsel)
upward gaze syndrome verlamming van de geconjugeerde blik
urachus verbinding tussen cloaca en allantois, id.
L (cf. ligamentum umbilicale medianum)
urate uraat, zout van urinezuur E (cf. gout, uricase, XO)
Urbach-Oppenheim syndrome necrobiosis lipoidica diabeticorum
Urbach-Wiethe(-Rossle) syndrome lipoïde proteïnose
urchin zee-egel E (=sea urchin)
urea clearance ureumklaring
urea frost berijpte huid veroorzaakt door ureumkristallen
E (=uremic frost on skin)
uredo huidirritatie, urticaria
uremia ureumgehalte van het bloed verhoogd, id.
N (‘niervergiftiging’)
uremic syndrome ziektecomplex bij het eindstadium van een
nierziekte N (treedt op als GFR < 5 ml/min)
ureotelic betrekking hebbend op de uitscheiding van ureum
ureter urineleider, pisleider, id. E (cf. urethra)
ureteral ureter betreffend
ureterectasis verwijding van de ureter, id.
ureteritis ureterontsteking, id.
ureterocele zakvormige verwijding van de distale ureter
ureterography röntgenfoto van de ureter m.b.v. contrast, id.
ureterolithiasis aandoening door een uretersteen, id.
ureterovaginal ureter en vagina betreffend, id.
ureterovesical ureter en urineblaas betreffend, id.
urethra pisbuis, urinebuis, id. E (cf. ureter)
urethral mucosa prolapse prolaps van urethraslijmvlies
urethral syndrome dysurie en pollakisurie bij bepaalde vrouwen
urethritis urethraontsteking, id.
urethrocele urethra met diverticulum (1); prolaps van het
slijmvlies van de urethra (2)
urethrolithiasis urethrasteen, id.
urethroperineal urethra en perineum betreffend, id.
urethrorectal urethra en rectum betreffend, id.
urethrorrhea abnormale afscheiding uit de urethra, id.
urethrotrigonitis ontsteking van urethra en trigonum vesicae
urethrovaginal urethra en vagina betreffend, id
urethrovesical urethra en urineblaas betreffend, id.
urge incontinence aandrangincontinentie
urgency urgentie
urgency (of micturition/urination) aandrang, drang om te
urineren E (cf. motor urgency)
urgicenter kliniek voor onmiddellijke hulpverlening in geval
van geringe verwonding of ziekte
urhidrosis zweetsecretie met urinezuur/ureum, id.
URI (abbr.) E (=upper respiratory tract infection)
uric acid urinezuur
uricase enzym dat uraat omzet in allantoïne N (dit enzym
ontbreekt bij de mens en kan derhalve tot jicht leiden)
uricemia urinezuur in overmaat in het bloed, id.
uricosuria urinezuurexcretie in de urine
uricotelic betrekking hebbend op de uitscheiding van uraat
urinalysis analyse van de urine
urinary (tract) infection urineweginfectie
urinary bladder urineblaas, blaas
urinary frequency pollakisurie, vaak maar steeds maar weinig
plassen
urinary incontinence plas niet kunnen ophouden, id.
E (cf. SUI)
upr – Uzm
urinary obstruction urinewegobstructie
urinary urgency aandrang tot plassen, drang om te urineren
urination urinelozing, plassen, mictie
urine retention oligurie, urinelozing te gering, achterblijven
Engels-Nederlands
van urine in de blaas, id.
uriniferous breath naar urine geurende ademlucht
urinoma pseudohydronefrose, id. N (cf. reuzenurinoom)
uroflowmetry straalkrachtmeting, id.
urogenital sinus embryonale ruimte uitmondend in de cloaca
urohepatic syndrome nierfunctiestoornis bij levercirrose
urokinase activator van plasminogeen N (voorkomend in
urine)
urolagnia plasseks, id. E (cf. paraphilia)
urolithiasis vorming/aanwezigheid van urinestenen, id.
uropathy, obstructive ~ urinewegaandoening a.g.v. obstructie
urostomy urostoma, urinestoma N (cf. urinedeviatie d.m.v.
ureteroileocutaneostomie volgens Bricker)
urothelium epitheel van de urineblaas, id. E (cf. facet cell)
urticaria netelroos, netelkoorts, porseleinkoorts, galbulten,
id. E (=uredo)
USDA (abbr.) E (=United States Department of Agriculture)
Usher-Senear disease pemphigus erythematosus
USMLE (abbr.) E (=United States Medical Licensing
Examination)
USP (abbr.) E (=United States Pharmacopeia)
USPHS (abbr.) E (=United States Public Health Service)
usual interstitial pneumonia longziekte die diffuus infiltratief is
uta mucocutane leishmaniasis N (N.B. dit is de naamgeving
in Peru)
utensils, kitchen ~ keukengerei
uterine contraction (contractie)wee, contractie van de uterus
uterine inertia uterusactiviteit die inefficiënt is
uterine round ligament ligamentum teres uteri
uterine souffle geruis van moederlijk bloed in de uterusvaten
E (cf. funic souffle)
uterine tetany uteruscontractie a.g.v. weeëninductie
uterine tube eileider E (=oviduct, fallopian tube, salpinx,
extrauterine)
uteroglobin Claracel fosfolipidebindingseiwit, id.
uteroplacental apoplexy bloeduitstorting m.b.t. uterus en
placenta E (cf. couvelaire uterus)
uterorectal fistula fistel tussen uterus en rectum
uterosalpingography röntgenopname van uterus en eileiders
uterus baarmoeder, metra, hystera, id. N (cf.
buitenbaarmoederlijk, gekantelde baarmoeder, bloeding vanuit de
baarmoeder, portio, hals van baarmoeder, spierwand);
E (cf. duplex uterus)
UTI (abbr.) E (=urinary tract infection)
UTR (abbr.) E (=untranslated region; cf. mRNA)
utricle, prostatic/urethral ~ zakvormige holte in de prostaat, id.
UV (abbr.) E (=ultraviolet; cf. NIR)
uvea druifvlies, derde oogvlies, id.
uveal tract trias van iris, corpus ciliare en choroïd
uveocutaneous syndrome oculocutaan syndroom
E (=Vogt-Koyanagi syndrome)
uveomeningitis syndrome meningo-encefalitis met uveïtis
E (=Harada’s disease)
uveoparotid fever sarcoïdose
UVF (abbr.) E (=Universal Variable Fragments; A novel technology
for DNA fingerprinting)
uvomorulin eiwit met celadhesie E (=E-cadherin; L-CAM)
uvula huig, uvula (palatina) E (=palatine uvula)
uvulectomy verwijdering van de huig, kiotomie
E (=staphylectomy, uvulotomy)
uvulotomy amandel knippen, tonsillotomie, tonsillectomie,
amygdalectomie
Uzmann → Farber(-Uzmann) disease/syndrome
V2R – vas
v
V2R (abbr.) E (=V2 vasopressin receptor)
VA (abbr.) hospital ziekenhuis gesubsidieerd met geld van
de federale regering E (=veterans affairs; formerly: veterans
administration; cf. VHA)
vacant look wezenloze blik/gelaatsuitdrukking
vacation plague borreliose, Lymeziekte
vaccinate, to ~ inenten, vaccineren
vaccine mismatch antigenetisch onvoldoende overeenstemming
tussen vaccincomponent en epidemiestam
vaccine, sensitized ~ vaccin behandeld met een bepaald
immuunserum
vaccinee gevaccineerde
vaccinia koepokkenvirusbesmetting bij de mens
vaccinia, generalized ~ vaccinia van Kaposi, vaccinia generalisata
vaccinia, red ~ paravaccinia
vacuolar degeneration wateropname bij reversibele
celdegeneratie
vacuolated cell cel met een vacuole
vacuolation vorming/aanwezigheid van vacuolen, id.
vacuole ruimte in het protoplasma van een cel, id.
E (cf. rimmed vacuoles)
vacuolization → vacuolation
vacuum curettage curette met onderdruk tijdens het ledigen, id.
vacuum extraction verlossing met zuiginstrument, id.
vacuum extraction delivery ventouse verlossing
vagabonds’ disease luizenbeten die leiden tot huidvlekken
N (=vagebondenhuid, parasitaire melanoderma, cutis
vagantium)
vagal nerve zwervende zenuw, hersenzenuw X, nervus vagus (L.)
vagina colpos (Gr.), schede, id. (1); peesschede (2) E (cf. vulva,
tendon)
vaginal (posterior) hernia vaginale enterokèle
vaginal bleeding bloeding vanuit de vagina
vaginal discharge, bloody watery ~ afscheiding van ‘vleesnat’ uit
vagina
vaginal fornices schedegewelven
vaginal prolapse uitzakking van de schede
vaginal tampon maandverband voor inwendig gebruik
vaginismus (reflex) vulvisme, colpospasme, id. N (pijnlijk
spasme van de vagina)
vaginitis colpitis, id.
vaginogram röntgenafbeelding van de vagina, id.
vaginoplasty plastische vaginaoperatie, colpoplastiek
E (cf. designer vagina)
vaginosis enig type ziekte van de vagina
vago-accessory vagus en accessorius als geheel nemend
vagus nerve hersenzenuw X, zwerfzenuw, id. E (cf. vagal
nerve)
validity gezond (van lijf en leden)
valine alpha-amino-isovaleriaanzuur, id. E (→ maple syrup
disease)
vallecula gleuf, groeve, id.
Valleix’s phenomenon drukpijnlijkheid van een zenuwstam
valley fever coccidioïdomycose van de long E (=San Joaquin
valley fever)
Valsalva maneuver hemodynamische reactie op persen van
lucht
Valsalva-manoeuvre headache hoesthoofdpijn, Valsalva-manoevre
hoofdpijn (obs.)
Valsuani’s disease pernicieuze anemie rond puerperium
value equation verhouding van het te verwachten gunstige
effect van een interventie en de daaraan gerelateerde extra
kosten
valve klep (1); hartklep (2) E (cf. ball valve, bicuspid valve,
exhaust valve, mitral valve)
valve carrier drager van een (kunst)hartklep
236
valve, artificial ~ kunstklep, artificiële klep E (=prosthetic valve)
valvotomy chirurgische opening van een vernauwde hartklep, id.
valvular heart disease hartaandoening i.v.m. klepafwijking
valvular insufficiency regurgitatie bij de klep
valvular prosthesis kunstklep
valvulitis ontsteking van een hartklep, id.
valvuloplasty plastische operatie aan een hartklep, id.
VAMP (abbr.) E (=vesicle-associated membrane protein)
vamp(ire) (sl.) avonturierster die mannen exploiteert, femme
fatale (Fr.)
Van Allen amyloid bep. type amyloïd polyneuropathie
Van Bogaert’s leuko-encephalitis subacute scleroserende leuko-
encephalitis
Van Bogaert-Nijssen(-Pfeiffer) disease optico-cochleo-dentale
atrofie
Van Buchem’s syndrome hyperostosis corticalis
Van Creveld-von Gierke disease glycogenose type I
Van den Bergh’s disease enterogene cyanose
Van der Hoeve’s syndrome doofheid met afwijking van sclera en
nagels
Van der Hoeve-Waardenburg syndrome ptosis epicanthus
Van Neck(-Odelberg) disease/syndrome juveniele osteochondrose
N (i.h.b. synchondrosis ischiopubica)
vanillic acid vanillinezuur
vanillylmandelic acid amandelzuur
vanishing lung emphysema bullosum
vanishing testes syndrome functieafwijking van de testes door
een chemische afwijking N (a.g.v. torsio in utero)
vanishing white matter wittestofziekte E (cf. shiverer)
VAP (abbr.1) E (=ventilator associated pneumonia)
VAP (abbr.2) E (=vesicle-associated-membrane protein-associated-
protein)
vapor damp, gasvorm van een stof bij verhitting E (cf. laser
vaporization)
Vaquez(-Osler) disease polycythemia vera
variability veranderlijkheid, onbestendigheid, id.
variable number of tandem repeats herhaling van een gelijke
volgorde van basenparen
variable penetrance veranderlijk frequentiepercentage N (d.w.z.
het percentage waarmee een gen effect sorteert is niet constant)
variable-threshold angina ischemie van de hartspier a.g.v.
verminderde aanvoer van zuurstof E (=supply angina;
cf. fixed-threshold angina)
variance (stat.) maat voor het verschil tussen waarnemingen,
variantie E (cf. analysis of variance, bivariate, multivariate,
ANOVA)
variant angina angina pectoris in rust, Prinzmetal angina
variate toevalsvariabele, stochastische variabele E (=random
variable)
varicella waterpokken
varicelliform eruption of Kaposi eczema herpeticum, id.
varicocele spataderbreuk, id. L (=hernia varicosa)
varicose veins of anus aambeien
varicosity varicosis, varix (1); het vergroot en kronkelend zijn
(2); knopvormige zwelling bij overgang van zenuw naar
gladde spier (3) E (cf. truncal varices, branch varicosities)
variola pokken E (=smallpox)
variola major purpura variolosa, maligne pokken, id.
E (=malignant smallpox)
variola minor kafferpokken, id. E (=alastrim)
varioloid pokkenvirusbesmetting bij gevaccineerde
N (met weinig verschijnselen, maar overdracht mogelijk)
variolosa, purpura ~ maligne pokken, variola major, id.
varix (L.) [pl. varices] spatader, aderspat (obs.), flebectasie, id.
E (cf. varicosity; truncal varices, branch varicosities)
Varny → Turner(-Varny) syndrome
varolian brug/pons betreffend E (=pontine)
vas (L.) [pl. vasa] bloedvat (1); ductus deferens (2)
vasa previa velamenteuze insertie van de navelstreng
237
vascular congestion bloedstuwing in vaten
vascular disease vaatziekte, vaatlijden, vaataandoening
E (cf. PVD, ABI, TBI)
vascular disrupting agent microtubulus inhibitor die hypoxie en
necrose van een tumor veroorzaakt E (=VDA)
vascular hamartoma hemangioom
vascular insufficiency functieverlies bij afwijking van de
bloedvoorziening
vascular nevus wijnvlek, naevus flammeus
vascular obstruction stromingsbelemmering in bloedvat(en)
vascular occlusion afsluiting van een bloedvat
vascular remodeling stimulatie van celgroei gecombineerd met
inhibitie van collageenproductie a.g.v. acute veranderingen in
wandspanning bij bloedvaten
vascular resistance hemodynamische weerstand van een
bloedvat
vascular sclerosis arteriosclerose
vascular sheathing of retina vasculaire schedevorming van de
retina
vascular spasm arteriespasme
vascular spider naevus araneus, naevus arachnoideus
E (=spider nevus)
vascular stunning geringe afname van bloeddoorstroming in
een postischemisch gebied t.o.v. de normaalwaarde E (=low
reflow; cf. stunned myocardium; reflow)
vascular system vaatstelsel, bloedvatenstelsel E (cf. hemal)
vascular tissue weefsel waaruit een bloedvat is opgebouwd
vascularity mate waarin een weefsel/orgaan bloedvaten bezit
vascularization bloedvatenvorming in weefsel, id.
E (cf. neovascularization/revascularization)
vasculature vaatbed (1); lokale vaatvoorziening (2)
vasculitis vaatontsteking, angiitis, phlebitis, id.
E (cf. leukocytoclastic vasculitis)
vasculitis of skin, lymphomatoid ~ angiocentrisch lymfoom
N (subtype)
vasculopathy ziekte van bloedvat(en), bloedvatziekte
vasculotropin eiwit dat van invloed is op de permeabiliteit van
endotheel in bloedvaten E (=VPF, VEGF)
vasitis ductus deferens-ontsteking
vasoactive effect effect m.b.t. gladde spieren van de vaatwand
vasoconstriction vaatvernauwing, id.
vasoconstriction syndrome, reversible cerebral ~ postpartum
angiopathie
vasodilation vaatverwijding, id. E (cf. nitrovasodilator)
vasoformative bloedvat vormend, vaatweefsel vormend
vasohibin intrinsieke inhibitor van angiogenese gelegen in de
endotheelcel, id.
vasomotion ritmische verandering van vaatdiameter
onafhankelijk van drukvariaties
vasomotor rhinitis rhinitis zonder infectie/allergie E (=intrinsic
rhinitis, vasomotor catarrh)
vasopressin E (=ADH; cf. AVP, LVP, VP)
vasopressor bloeddrukverhogende werking/stof
vasospastic spasme van een bloedvat veroorzakend
vasostatin stof die vasoconstrictie inhibeert en is afgeleid van
de precursor chromogranine A, id.
vasovagal bloedvaten en n. vagus betreffend
vasovagal attack syncope met vasomotorspasme, id.
vasovasostomy het ongedaan maken van een eerdere
vasectomie
VASP (abbr.) E (=vasodilator-stimulated phosphoprotein)
VATER (abbr.) syndrome bepaald type misvormingssyndroom
E (=Vertebral defects-Anal
atresia-Tracheo Esophageal fistula-Radial/renal dysplasia)
Vater, papilla of ~ papilla duodeni major, id.
Vater’s ampulla ampulla hepatopancreatica, id. E (=duodenal
ampulla)
vault of diaphragm diafragmagewelf
vault of pharynx L (=fornix pharyngis)
vas – ven
vault of vagina L (=fornix vaginae)
vault, cranial ~ schedeldak L (=calvaria)
vault, palatal ~ verhemeltegewelf
VB (abbr.) E (=voided bladder)
Engels-Nederlands
VC (abbr.) E (=vital capacity)
VCAM (abbr.) E (=vascular cell adhesion molecule; VCAM-
1=CD106 a counterreceptor for the alpha4-beta1 integrin)
VCG (abbr.) E (=vectorcardiogram)
vCJD (abbr.) E (=variant Creutzfeldt-Jakob disease)
VCU(G) (abbr.) E (=voiding cystourethrogram)
VD (abbr.) E (=venereal disease)
VDAC (abbr.) E (=voltage-dependent anion channel)
VDCC (abbr.) E (=voltage-dependent calcium (ion) channel;
cf. voltage gated)
VDD (abbr.) E (=dual-chamber P-synchronous pacing; cf. DDDR,
DVI)
VDRL (abbr.) E (=venereal disease research laboratory)
VE (abbr.) E (=vaccine efficacy)
VEB (abbr.) E (=ventricular ectopic beat; cf. SVEB)
VECP (abbr.) E (=visually evoked cortical potential; cf. VEP)
vector dier dat een infectiekiem overbrengt (1); replicerende
DNA-eenheid die wordt gebruikt om exogene DNA-
fragmenten te klonen in een gastheer (2) E (cf. matrix)
veganism strikt plantaardig dieet volgen
vegetable plantaardig
vegetables groenten
vegetation weefselgroei met plantachtig aspect, id. N (bv. bij
hartklep)
vegetation, adenoid ~ (lymfoïde) hypertrofie in de nasofarynx
vegetative groei en voeding betreffend N (i.t.t. hogere
levensverrichtingen); E (cf. PVS)
VEGF (abbr.) E (=vascular endothelial growth factor; =VPF;
an angiogenic factor)
vehicle voertuig (1); indifferente bestanddeel van een
geneesmiddel (2) E (cf. agent, carrier, inert)
veil stemgeluid dat gesluierd is N (a.g.v. stembandontsteking)
vein vene, vena
vein graft transplantatie van een ader
vein of calf kuitvene
vein, engorgement of ~ congestie/volledige vulling van ader
vein, portal ~ vena porta
velamentous insertion sluiervormige aanhechting
velar tail huig, uvula (palatina)
veld(t) sore bepaald type huidulcus, veldzweer E (=desert sore)
VELIPI (abbr.) E (=vascular emboli and lymphatic invasion or
perineural invasion)
vellus donshaar, haarkleed dat lanugo vervangt
velocardiofacial syndrome 22q11.1 deletie-syndroom E (OMIM
# 188400; also designated DiGeorge syndrome)
velocity, conduction ~ geleidingssnelheid
vena cava holle ader, id. E (cf. cavogram)
venenation vergiftiging, id.
venereal disease geslachtsziekte
venereal granuloma granuloma inguinale (cf.lymph ogranuloma
inguinale)
venereal transmission overdracht via geslachtsverkeer
venereal wart condyloma acuminatum, verruca acuminata
venesection flebotomie, (openen van een vene t.b.v.)
aderlating, venasectie
vengefulness wraakzuchtigheid
venipuncture venapunctie
venofibrosis bindweefselhyperplasie van een vene
venom vergif, gif, venijn N (i.h.b. afkomstig van een dier);
E (cf. antivenin)
venomous snake bite giftige slangenbeet
veno-occlusive stromingsbelemmerend m.b.t. vene(n), id.
venopathy elk type aandoening van ader(s), id.
venous aderlijk, veneus
venous blood zuurstofarm bloed
ven – ves
venous blush (radiol.) schaduw bij veneuze fase van angiografie
venous claudication claudicatio t.g.v. veneuze stasis
E (cf. pseudoclaudication)
venous congestion veneuze stuwing, bloedophoping in aderen
venous engorgement volledige vulling van ader(s)
venous gangrene phlegmasia cerulea dolens E (severe form of
iliofemoral thrombosis)
venous hum veneuze vaatruis in de hals Fr (=‘bruit de diable’)
venous insufficiency functiestoornis door een afwijking van
ader(s)
venous occlusion afsluiting van ader(s)
venous pooling verzamelen van bloed in het veneuze systeem
venous pressure, central ~ centraal-veneuze druk
venous resistance weerstand van (een bepaald) veneus vaatbed
venous return veneus aanbod van bloed bij het
rechterventrikel
venous shunting anastomose tussen aderen
venous sinus sinus venosus
venous star stervorming van perifere zenuwen N (a.g.v.
uitzetting van collaterale venen)
venous stasis stilstand van bloed in ader(s)
vent uitweg, ontsnappingsroute, drainage
vent-hole tochtgat E (cf. draft, draught)
ventilation gaswisseling in de longen, luchtverversing
E (cf. CMV, HFOV, TLV)
ventilation pneumonitis alveolitis i.v.m. airconditioning, id.
ventilation practitioner beademingsverpleegkundige E (cf. FNP,
GP, NP, VP)
ventilation tube trommelvliesbuisje, ‘buisje’ in het oor,
boordenknoopje (obs.) E (=grommet)
ventilation, artificial ~ kunstmatige beademing
ventilation, transtracheal jet ~ naaldcricothyrotomie
ventilator beademingsapparaat, id.
ventose laatkop
ventral voorzijde van het lichaam (1); abdominaal (2)
ventricle hartkamer, id. (1); hersenventrikel (2) N (m.b.t. het
hart wordt meestal linkerventrikel bedoeld)
ventricle of the brain hersenkamer, hersenventrikel
ventricular band valse stemband
ventricular failure functiestoornis van ventrikel/hartkamer
ventriculectomy, partial ~ wigvormige verwijdering van
myocardium E (=Batista procedure)
ventriculitis (cerebral ~) hersenventrikelontsteking, id.
ventriculography röntgenopname van het ventrikel, id.
ventriculoradial dysplasia afwijking van hart en duim/radius
evenwel zonder VSD
ventriloquism buikspreken E (=ventriloquy)
VEP (abbr.) E (=visual evoked potential)
veratridine alkaloïdtoxine dat natriumpermeabiliteit van
een membraan verhoogt N (en aldus leidt tot permanente
depolarisatie)
Verbiest’s syndrome claudicatio intermittens spinalis
verbigeration dwangmatige herhaling van zinloze woorden en
zinnen
verdoperoxidase myeloperoxidase
vergence disconjunctieve beweging van beide ogen waarbij de
fixatie-assen niet parallel lopen
vergeture streep, stria N (m.n. op de huid)
vermiform appendix wormvormig aanhangsel
vermifuge ontwormingsmiddel
vermilion lippenrood, vermiljoen
vermin ongedierte
vermis (e.g., cerebelli) wormvormige structuur (bv. van
cerebellum)
vermis syndrome cerebellaire ataxie m.b.t. vermislaesie
E (=sagittal imbalance syndrome)
vernacular inheems
vernacular (language) moedertaal, landstaal E (cf. household
language)
238
Verner-Morrison syndrome diarree met hypokalemische
achloorhydrie
Vernet’s syndrome foramenjugularesyndroom
Verneuil’s disease bursitis a.g.v. syfilis
vernix (caseosa) huidsmeer dat foetus bedekt
Vero cells bepaald type cellijn m.b.t. Lassa-virus
verruca wrat veroorzaakt door een virus, id. (1); papilloom (2)
verrucous endocarditis wratachtige vormsels op kleppen
N (in samenhang met een ontsteking van het endocard)
verruga (peruana) eruptieve vorm van bartonellose
Verse’s disease calcinosis intervertebralis
version (of fetus) draaiing van de foetus, kering van de foetus
vertebra (L.) [pl. vertebrae] ruggenwervel, wervel van de
ruggengraat, id. E (cf. sandwich vertebra)
vertebra, cervical ~ halswervel
vertebra, dorsal/thoracic ~ borstwervel
vertebra, lumbar ~ lendenwervel
vertebral artery (compression) syndrome spondylose in de hals met
myelopathie N (t.g.v. compressie van de a. vertebralis)
vertebral steal syndrome onttrekkingssyndroom bij a. vertebralis
vertebrobasilar insufficiency doorstroombelemmering van
hersenarteriën N (m.n. aa. vertebrales en a. basilaris)
vertebrogenic (pain) syndrome rugpijn a.g.v. wervelaandoening,
id.
vertex kruin
vertical heterotropy verticaal strabisme
vertical transmission overdracht tussen gastheren van
opeenvolgende generaties E (cf. horizontal transmission)
vertigo draaierigheid, draaiduizeligheid, id. E (cf. dizziness)
VES (abbr.) E (=ventricular extrasystole)
vesania (obs.) waanzin, krankzinnigheid, id.
vesical control controle over de sfincter van de urineblaas
vesical neck blaashals
vesical stone steen in de urineblaas
vesical tenesmus urineren met daarbij een kramp van de
urineblaas, id.
vesicant stof die blaren veroorzaakt E (e.g., sulfur mustard and
lewisite)
vesicantory blarentrekkend (middel)
vesicatory (blister) trekpleister
vesicle, cutaneous ~ blaasje, blaar
vesicle, pituitary ~ zakje van Rathke
vesicle, secondary ocular ~ oogbeker
vesicle, seminal ~ zaadblaasje, id.
vesicocutaneous fistula blaasfistel die uitmondt in de huid
vesicoureteral reflux terugstroming van de blaas naar de
ureter, id.
vesicourethral orifice blaashals
vesicular eruption huiduitslag met blaasjesvorming
vesicular mole mola hydatidosa, hydatiforme mola, id.
vesicular stomatitis mondslijmvliesontsteking met blaasjes
vesiculate, to ~ blaasjes bevatten, bedekken met blaasjes
vesiculation vorming/aanwezigheid van blaasjes, id.
vesiculitis, (seminal ~) zaadblaasje(s)ontsteking, id.
vesiculocephaly colpocefalie
vesiculopustular rash huiduitslag met blaasjes en pustels
vesiculous blaasvormig, blaasachtig, vesiculeus
Vesikari scale schaal (met scores van 0 tot 20) in gebruik bij
bepaling van de ernst van gastroenteritis
vessel vat, bloedvat, lymfvat
vessel sound vaattoon E (cf. heart sound)
vestibular vestibulum (labyrinthi) betreffend E (cf. Bartholin,
Littre)
vestibule ruimte die toegang geeft tot een kanaal
vestibule of nose voorste deel van de neusholte
vestibulocochlear nerve hersenzenuw VIII, id.
vestibulopathy aandoening van het vestibulum labyrinthi
vestige rudiment, niet-functioneel overblijfsel E (the appendix
is the most infamous vestigial organ)
239
vestigial organ rudimentair overblijfsel
veterans disease legionellosis, veteranenziekte
veterinarian dierenarts
veterinary school diergeneeskundige faculteit
VF (abbr.1) E (=ventricular fibrillation)
VF (abbr.2) E (=visual field)
VHA (abbr.) E (=Veterans Health Administration; cf. VA)
VHL (abbr.) E (=Von Hippel-Lindau; cf. pVHL)
viability levensvatbaarheid
viability study, myocardial ~ onderzoek naar de conditie van
beschadigd hartspierweefsel E (assess preserved cell membrane
integrity and inotropic reserve using PET or SPECT)
viable levensvatbaar (1); uitvoerbaar, in praktische zin
benaderbaar (2) E (cf. previable)
vial flesje met geneesmiddel t.b.v. injectie
vibration sense vibratiegewaarwording, pallesthesie
vibratory sensibility trillingsgevoeligheid van de huid
vibratory string murmur ejectiegeruis met muzikale bijklank
E (=groaning murmur)
vibratory urticaria trillingsurticaria
Vibrio kommabacil, id.
vicarious menstruation op abnormale plaats voorkomende
menstruatie N (bv. maandelijkse bloeding in maag, neus of
tepels); E (cf. LMP, PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
victim slachtoffer
Vidal’s disease ichen simplex chronicus
Vidal-Brocq type of mycosis fungoides stormachtige mycosis
fungoides
video-assisted thoracoscopy minimaal invasieve correctie
van intrathoracale beschadiging op geleide van
glasvezeltechniek
Vienna type encephalitis encefalitis door virus N (type Vienna;
niet overgebracht door arthropoden)
Vieusseux-Wallenberg → Wallenberg’s syndrome
Vif (abbr.) E (=virion infectivity protein)
vigilance waakzaamheid, vigilantie E (cf. arousal)
vigor kracht, levenskracht, energie van het lichaam
vigorous exercise krachtige inspanning
villin eiwit (95 kDa) dat geassocieerd is met actine en
voorkomt in microvilli
villoglandular polyp adenovilleuze poliep
villous vlokkig, behaard, harig
villous adenoma villeuze klierepitheeltumor
villous atrophy atrofie van darmvlokken
villus (L.) [pl. villi] vlok, uitsteeksel
villus, amniotic ~ hechtvlok
VIM (abbr.) E (=Verona integron-encoded metallo-beta-lactamase;
cf. TEM, KPC, OXA)
vimentin immunohistochemische merker voor
mesenchymcellen
Vincent’s angina (Plaut ~) angina van de mond veroorzaakt door
fusospirocheten, id.
vinculin bepaald eiwit (116 kDa) geassocieerd met de zonula
adhaerens E (cf. alpha-catenin, meta-vinculin)
Vinson E (cf. Plummer-Vinson syndrome)
violaceous paars, violet
violation of expectation (psy.) indruisen tegen verwachting
violation, criminal ~ aanranding
violent behavior gewelddadig gedrag
violent crime victim slachtoffer van geweldsmisdrijf
E (cf. bodily harm)
violent pain heftige pijn
viosterol calciferol N (cf. vitamine D)
VIP (abbr.) E (=vasoactive intestinal peptide)
vipoma tumor die VIP produceert, id.
virago vrouw met mannelijk voorkomen en mannelijke
eigenschappen, id.
viral thyroiditis subacute thyreoiditis veroorzaakt door een virus
Virchow foam cell lepracel
ves – vit
Virchow’s disease leontiasis ossium) N (dit is hypertrofie van
aangezichtsbeenderen)
virginity maagdelijkheid, ongereptheid E (cf. hymen)
virilism masculinisme, vermannelijking
Engels-Nederlands
virilization vermannelijking, id.
virilizing adrenocortical syndrome virilisatie door
bijnierhyperplasie
virulence aanvalskracht van micro-organisme, id.
viscera, visceral organs ingewanden, organen in
lichaamsholten N (m.n. wordt verwezen naar ingewanden in
de buikholte)
visceral cancer thrombophlebitis migrans
visceral epilepsy paroxismale buikpijn verlopend via
hersenneuronen
visceral larval migrans syndrome toxocariasis
visceral layer viscerale blad N (van buik-, borst- en hartvlies);
E (cf. parietal layer)
visceral lupus erythematosus multisystemische SLE-ontstekingen
visceral muscle bepaald type gladde spier E (=single unit smooth
muscle)
visceroptosis enteroptosis, splanchnoptosis, id. N (verzakking
van de ingewanden)
viscerotomy postmortaal leveronderzoek, id. N (op verdenking
van gele koorts)
viscid fluid stroperige/kleverige vloeistof
viscosity traagvloeiendheid, stroperigheid, id.
viscus (L.) [pl. viscera] ingewand, orgaan in een lichaamsholte
visfatin eiwit (52 kD) uitgescheiden door visceraal vet dat (in
veel gevallen) de effecten van insuline nabootst, id.
E (formerly denoted as PBEF, i.e. pre-B cell-colony enhancing
factor)
visible peristalsis zichtbare peristaltiek, hyperperistaltiek
vision failure functiestoornis van het gezichtszintuig E (cf. low
vision, tunnel vision)
vision impaired minder goed kunnen zien
vision loss verlies van het gezichtsvermogen
vision, color ~ kleurenzien
vision, tubular ~ kokervisus, kokerzien E (=tunnel vision)
visual acuity gezichtsscherpte
visual aura gezichtshallucinatie
visual axis optische as die fixatiepunt verbindt met de fovea
E (cf. line of sight, pupillary axis)
visual defect tekortkoming van gezichtsvermogen
visual disturbance stoornis van het gezichtsvermogen
visual field gezichtsveld E (=field of vision)
visual purple (obs.) rhodopsine
visualize, to ~ zichtbaar maken
vital capacity (of lung) maximaal ademvolume, id.
vital center neuronen in medulla oblongata die essentiële
levensfuncties coördineren
vitamin A axeroftol, retinol, id.
vitamin B1 aneurine, thiamine, id.
vitamin B12 cobalamine, cyanocobalamine, extrinsieke
factor, id.
vitamin B13 orootzuur E (=orotic acid)
vitamin B15 pangaamzuur, pangaminezuur
vitamin B17 laetrile, amydaline
vitamin B2 riboflavine, lactoflavine, id.
vitamin B3 nicotinezuur, id.
vitamin B4 adenine
vitamin B6 pyridoxine, id.
vitamin C ascorbinezuur, id.
vitamin D2 ergocalciferol, id.
vitamin D3 cholecalciferol, id.
vitamin E tocoferol, id.
vitamin G riboflavine, id., vitamin B2
vitamin H biotine, id.
vitamin K phylloquinon, id. E (cf. INR, VKORC1,
prothrombin)
vit – vul
vitamin M folinezuur, id.
vitamin P permeabiliteitsvitamine, citrine, id.
vitamin PP nicotinamide, id. E (PP =‘pellagra preventing’)
vitamin T termitine, tegotine, torutiline
vitamin U methylmethioniesulfonium chloride
vitelline duct omphalomesenterisch kanaal E (=umbilical duct)
vitelline macular dystrophy vitelliforme dystrofie E (=Best’s
disease)
vitelline vessel dooierzak(bloed)vat
vitiligo witte huidvlekken met donkere rand, id.
vitrectomy operatieve verwijdering van (een gedeelte van) het
glasvocht in de oogbol E (cf. retinopexy, buckling surgery)
vitrector (probe) chirurgisch instrument dat knipt en glasvocht
kan aspireren E (cf. endoilluminator)
vitreoretinal adhesion verbinding van corpus vitreum met retina
vitreous (body) glasachtig lichaam, corpus vitreum
vitreous degeneration vervanging door amorf homogeen
materiaal
vitreous floaters mouches volantes
vitreous humor glasvocht E (cf. syneresis)
vitreous traction glasvochttractie E (cf. retinal detachment,
retinopexy, buckling surgery)
vitronectin extracellulair matrixeiwit E (cf. fibronectin,
laminin)
vivacity levendigheid
vivid erythematous lesion helderroodgekleurde huidaandoening
VKORC1 (abbr.) E (=vitamin K epoxide reductase
complex 1)
VLCFA (abbr.) E (=very-long-chain fatty acid)
VLDL (abbr.) prebetalipoproteïne E (=very-low-density
lipoprotein)
VMA (abbr.) E (=vanillyl mandelic acid)
VMN (abbr.) E (=ventromedial hypothalamic nucleus)
VNS (abbr.) E (=vagus nerve stimulation)
VNTR (abbr.) E (=variable number of tandem repeats)
vocal cord stemband, plica vocalis E (=vocal fold; cf. EGG,
glottis, chorditis)
vocal sound(s) stemgeluid N (cf. stemspleet, spraakapparaat)
VOCC (abbr.) E (=voltage-operated calcium-ion channel;
cf. SOCC, ROCC)
VOG (abbr.) E (=video oculography)
Vogt’s disease/syndrome (Cecile ~) onwillekeurige bewegingen
a.g.v. parese
Vogt-Koyanagi(-Harada) syndrome uveomeningitis met vitiligo en
alopecia E (CSF pleocytosis may be dramatic)
Vogt-Spielmeyer disease amaurotische familiaire idiotie
voice stem, stemgeluid E (cf. alaryngeal, androglottia,
change of voice, creaky, deepening, esophageal, hot potato voice,
hypernasal, malacophonous, muffled, pinched, thin voice, pitched
tone)
voice button stemknoop
void leeg, ledigen (1); ongeldig (2)
voiding blaaslediging, plassen, urineren, mictie
E (cf. dysfunctional voiding)
volar voetzool/handpalm betreffend
volatile vluchtig
Volhynian → Wolhynian fever
Volkmann’s canal beenkanaaltje dat niet omgeven is door
ringvormige lamellen, id. E (=perforating canal)
Volkmann’s contracture permanente spiercontractie N (a.g.v.
vervanging van beschadigde spiercellen door bindweefsel)
volodorsal (radiol.) van de handpalm gaande in de richting van
de handrug E (cf. dorsovolar)
volsella chirurgisch pincet E (=tissue forceps)
voltage elektrisch(e) spanning(sverschil), potentiaalverschil
voltage clamp elektrische potentiaal van een constant niveau
voltage gated ionkanaal dat wordt gestuurd door de
membraanpotentiaal E (cf. ligand gated, porin)
voltage, high ~ hoogspanning, hoog voltage
240
voltammogram grafische weergave van stroomsterkte als
functie van de spanning tijdens een elektrochemische
analyse
volume conductor volumegeleider N (driedimensioneel gebied
dat passief elektrische stroom geleidt)
volume depletion verlies aan volume E (cf. fluid loss)
voluntary muscle willekeurige spier
voluptuous wellustig, wulps, zinnelijk, geil, lascief
volvulus darmknoop, ileus door knoop/draaiing
vomer ploegschaarbeen
vomit, to ~ braken, overgeven, vomeren
vomiting, stercoraceous ~ fecaal braken
vomiturition braakneigingen, id. E (cf. retching)
vomitus braaksel E (=emesis)
Von Bechterew(-Strumpell) disease spondylitis ankylosa
Von Bezold’s abscess subperiostaal mastoïd abces
Von Economo’s disease encephalitis lethargica
Von Eulenburg’s disease congenitale paramyotonie
Von Gierke’s disease glycogenose type I
Von Gies’ joint chronische syfilitische artritis
Von Graefe’s disease/syndrome progressieve externe
oftalmoplegie
Von Hippel(-Lindau) disease/syndrome angiomatosis cerebelli et
retinae
Von Jaksch’s anemia/disease pseudoleukemia infantum
Von Meyenburg’s complex hamartoom van galgang
Von Recklinghausen’s disease/syndrome neurofibromatosis
generalisata
Von Schroetter’s syndrome veneuze claudicatio intermittens
E (cf. pseudoclaudication)
Von Willebrand’s disease/syndrome angiohemofilie
E (=Minot-Von Willebrand disease/syndrome);
N (bloedingen m.n. in mucosae)
Von Zambusch’s disease lichen sclerosus et atrophicus
voracious appetite vraatzucht, gulzigheid
Voronoi diagram onderverdeling van de d-dimensionale ruimte
in convexe regio’s die ieder een bepaalde invloedssfeer
definiëren E (=Thiessen polygons, Dirichlet tessellation)
Vossius’ ring ooglens met troebele ring a.g.v. druk
voxel driedimensionaal beeldelement E (cf. pixel, resel)
VP (abbr.1) E (=vasopressin=ADH; cf. AVP, LVP)
VP (abbr.2) E (=ventilation practitioner; cf. FNP, GP, NP)
VPB (abbr.) E (=ventricular premature beat; cf. HRT)
VPF (abbr.) E (=vascular permeability factor; =VEGF)
VRE (abbr.) E (=vancomycin-resistant enterococcus)
Vrolik’s disease congenitale vorm van osteogenesis
imperfecta
VRSA (abbr.) E (=vancomycin-resistant S. aureus; cf. MRSA)
vs. (abbr.) ten opzichte van, tegenover L (=versus)
VSD (abbr.) E (=ventricular septum defect)
VSMC (abbr.) E (=vascular smooth muscle cell; cf. SMC,
PASMC)
VSS (abbr.) E (=vital signs are stable)
VSV (abbr.) E (=vesicular stomatitis virus)
VT (abbr.) E (=ventricular tachycardia; cf. SVT)
VTE (abbr.) E (=venous thromboembolism)
vulnerable kwetsbaar, vatbaar voor verwonding
vulnus (L.) [pl. vulnera] wond
vulsella chirurgisch pincet
vulva uitwendige schaamdelen bij de vrouw, schaamspleet,
cunnus, pudendum femininum (L.), id. N (i.e. vestibulum
vaginae, orificium vaginae, clitoris, mons pubis, labia majora &
minora)
vulval, vulvar, vulvate vulva betreffend, vulvair
vulvectomy extirpatie van vulva N (geheel/partieel)
vulviform ovaal, de vorm van een vulva vertonend
vulvismus vaginisme, id.
vulvitis vulvaontsteking, id.
vulvovaginal gland Bartholin-klier
241
VVI-pacemaker (abbr.) E (pacemaker connected with right Ventricle
and Inhibited above a preset HR; cf. VVIR)
VVIR (abbr.) E (=ventricular pacing, ventricular sensing, inhibition
response, rate-adaptive)
VWF (abbr.) E (=Von Willebrand factor)
VWMS (abbr.) E (=visual wall motion scoring; cf. WMA)
VZV (abbr.) E (=varicella-zoster virus)
w
Waaler-Rose test agglutinatiereactie m.b.t. reumafactor
Waardenburg (-Klein) syndrome ptosis-epicanthussyndroom
Waardenburg’s syndrome congenitale acrocephalosyndactylie
Wada test hersenonderzoek o.a. bedoeld om taallateraliteit
vast te stellen N (vernoemd naar Japanse neuroloog J.A. Wada)
waddling gait waggelende looppas
Waelsch’s syndrome arthritis urethritica E (=Reiter’s disease)
Wagner(-Unverricht) syndrome dermatomyositis
Wagner’s disease colloïd milium N (als huiddegeneratie)
WAGR (abbr.) E (=syndroom bestaande uit een combinatie van
Wilms tumor, Aniridie, Genitourinale anomalie en mentale
Retardatie)
WAIS (abbr.) navigatiedienst om m.b.v. trefwoorden
geïndexeerde informatie op internet op te zoeken E (=Wide
Area Information Server)
waist taille, middel
wakeful slapeloos
Waldenström’s disease osteochondrose van de femurkop
Waldenström’s syndrome macroglobulinemie, id.
E (cf. hyperviscosity)
Waldenström-Kjellberg syndrome dysfagie door ijzergebrek
Waldeyer’s ring ring van lymfoïd weefsel rond de farynx, id.
E (mainly consisting of adenoid and palatine tonsils)
wale striem, streep, ribbel E (=weal)
walk gang, pas, wandeling E (cf. lurching, unsteady gait)
walker looprek, rollator
Walker-Warburg syndrome autosomaal recessieve aandoening
met lissencefalie plus retina-afwijkingen en spierdystrofie
E (=Pagon or Chemke syndrome=HARD syndrome; cf. fukutin;
associated with homozygous mutations in gene
encoding POMT1)
walking base afstand (in het frontale vlak) tussen de voeten
tijdens het lopen E (=stride width)
walking cane/stick wandelstok
walking defect loopgebrek
walking frame looprek E (=walker)
wall wand, paries
wall (shear) stress wand(schuif)spanning
wall eye leukoma van de cornea (1); exoforie (2)
Wallenberg’s syndrome acute cerebrovasculaire aandoening
N (door occlusie van cerebellaire arterie)
Wallerian degeneration neurietdegeneratie bij doorsnijding, id.
Wallgren’s disease miltveneobstructie met collateralen
Wallgren’s meningitis lymfocytaire meningitis door een virus
Walthard islets embryonale celnesten in het ovarium
wandering abscess verzakkingsabces, abscessus congestionis (L.)
wandering acetabulum femurkopholte die zich verplaatst
wandering cell amoeboïde cel
wandering gallbladder zwevende galblaas
wandering kidney wandelende nier
wandering pacemaker hartanomalie met wisselend impulsfocus
wandering rash of tongue E (=glossitis areata exfoliativa)
VVI – wat
wandering spleen wandelende milt, lien migrans
wanking (sl.) masturberen
war neurosis oorlogsneurose N (t.g.v. traumata); E (cf. social
phobia, social anxiety disorder)
Engels-Nederlands
war violence oorlogsgeweld
Warburg effect aerobe glycolyse
ward ziekenzaal, verpleegafdeling
ward physician afdelingsarts
ward, probationary ~ quarantaine afdeling/ziekenzaal
Ward’s syndrome basale cel-naevussyndroom
ward-sister (Br.) hoofdverpleegster E (Am.: head sister,
departmental nurse, staff nurse)
wariness voorzichtigheid, behoedzaamheid
warm shock vroege fase bij septische shock N (goed reagerend
op vloeistofsuppletie)
warming-up warmlopen N (voorafgaand aan de eigenlijke
activiteit)
warmth warmte, gloed
warrant, to ~ rechtvaardigen, de aangewezen weg vormen
wart wrat, verruca, verruga E (cf. condyloma, fig wart, peruvian
wart, seed corn)
wart, water ~ molluscum contagiosum
Warthin’s tumor cystadenoma papilliferum lymphomatosum
N (goedaardige nieuwvorming van een
speekselklier)
Warthin-Finkeldey cell meerkernige reuscel bij mazelen
Warthin-Starry stain zilverimpregnatiekleuring
N (bij kattenkrabziekte en spirocheten)
warty wratvormig (1); bedekt met wratten (2)
wash-bottle spuitfles E (=washing bottle)
washed red cells erytrocyten na scheiding van plasma en
centrifugeren E (cf. packed red cells, whole blood)
washings, throat ~ spoelingen van de keel
wasp sting steek door een wesp
wasp venom wespengif
wasserhelle cell gezwollen bijschildkliercel
Wassermann’s test complementbindingsreactie m.n. bij lues
Wassilieff’s disease hemorragische leptospirose
Wassink’s method rectumcoagulatie bij coloncarcinoom
waste product afvalproduct E (cf. debris, detritus)
wasted buttocks atrofie van de bilspieren
wasting disease slopende ziekte
wasting of muscle functieverlies van een spier
wasting palsy/paralysis progressieve spieratrofie met
spierfunctieverlies
watch glass moist chamber bandage horlogeglas
vochtkamerverband (oogh.)
watchful-waiting afwachtend beleid bij nauwgezet vervolgen
E (=WW, active surveillance)
water baby kind met nefrogene diabetes insipidus
water blister vochtblaasje
water excess overmaat water N (afhankelijk van
lichaamsgewicht en natriumgehalte in plasma)
water hammer pulse pulsus celer et altus N (d.w.z. krachtige en
snelle polsgolf); E (cf. Corrigan pulse)
water lily sign (radiol.) echinococcus cyste N (blijkens schaduw);
E (=camalote sign)
water on the brain hydrocefalus
water pill diureticum
water restriction beperking van de waterinname
water retention vasthouden van water in het lichaam
water soluble substance in water oplosbare stof
water sports (sl.) plasseks, urolagnie E (cf. paraphilia)
water thirst, cold ~ behoefte om koud water te drinken
N (m.n. bij het syndroom van Boerhaave)
water, enhanced ~ drinkwater dat verrijkt is met vitamines
water, tap ~ leidingwater
water-borne via (besmet) water overgebracht
waterbrash zuurbranden, pyrosis, hartwater
Wat – wet
Waterhouse-Friderichsen syndrome hemorragische adrenalitis
N (meningokok)
waterlike diarrhea waterdunne diarree
water-losing nephritis diabetes insipidus renalis
watermelon stomach endoscopisch beeld van antrum bij
vasculaire ectasie N (a.g.v. dilatatie en thrombose van
capillairen geassocieerd met reactieve fibromusculaire hyperplasie)
watershed infarction corticaal infarct in een gebied waar
hersenslagaders bijeenkomen
Waterston shunt verbinding tussen aorta ascendens en rechter
a. pulmonalis E (cf. Potts shunt)
watery diarrhea/stools waterachtige diarree E (=serous diarrhea)
watery discharge waterige afscheiding N (i.t.t. purulent)
wave pattern golfpatroon E (cf. cerebral T wave, pulsatility)
waveback gebied achter een golffront waar de cellen in de
herstelfase van een actiepotentiaal verkeren
wavefront golffront (waar de cellen in de activatiefase van de
actiepotentiaal verkeren) E (cf. waveback)
wavefront phenomenon tijdelijke progressie van hartnecrose
gaande van subendocard naar subepicard en volgend op
coronaire afsluiting E (cf. salvaged myocardium; jeopardized
myocardium)
wavelet theory bepaalde mathematische transformatie en
representatie t.b.v. analyse van breedbandsignalen in het
tijdsdomein
wavy bone vezelrijk bot E (=fibrous bone)
wavy respiration ademhaling met onderbreking van inspiratie
wax in ear oorsmeer, oorwas, cerumen
wax, bone ~ beenwas
waxy liver, spleen etc. amyloïde degeneratie van lever en milt enz.
waxy papule glazige papel, papel met wasachtig aspect
WBC (abbr.) E (=white blood cell; white blood cell count)
WBQ (abbr.) E (=Western blot quality)
WC (abbr.) rolstoel E (=wheelchair)
WD motif tryptophan-aspartate motif E (aka Trp-Asp motif,
involved in a variety of cellular processes)
WDHA (abbr.) E (=watery diarrhea hypokalemic achlorhydria)
WDM (abbr.) E (=wavelet detection method)
weak zwak, slap, niet sterk
weak arches platvoeten, pes planus, talipes planus
weak cry huilgeluid dat slechts zwak is
weak mind lichte zwakzinnigheid, IQ < 70
weak pulse zwakke pols
weakened virus verzwakt virus
weakness zwakheid, algehele zwakte
weakness, muscle ~ spierzwakte, spierkrachtverlies
E (=muscular weakness; cf. leg-weary)
weal striem, streep, ribbel, lokaal oedeem, urtica, pomphus,
kwaddel E (=wheal, wale)
wean, to ~ spenen (1); afwennen, uitsluipen (2)
weaning brash diarree bij een baby tijdens borstontwenning
weaning from breast ontwennen van borstvoeding
weaning from respirator geleidelijk van de
beademingsapparatuur halen
wear slijtage a.g.v. beweging E (distinguish abrasive, adhesive,
fatigue and corrosive types)
weary moe, vermoeiend (1); vervelend, saai (2)
E (cf. leg-weary)
weary of life levensmoe
weather(ed) skin verweerde huid
web, esophageal ~ congenitale webachtige structuur in de
oesofagus
webbed verbonden door membraan/weefselband
webbed neck pterygium colli E (broad neck due to lateral folds
of skin)
Weber(-Leyden) syndrome hemiplegia alternans superior
Weber-Christian disease/syndrome nodulaire nonsuppuratieve
panniculitis
Weber-Cockayne syndrome epidermolysis bullosa
242
Weber-Dimitri syndrome encephalotrigeminale angiomatose
Weber-Osler syndrome familiair hemorragische teleangi-ectasie
webs, finger ~ huidplooien tussen de bases van de vingers
Wechsler memory test psychologische test bij M. Alzheimer
wedge biopt wigvormig stukje weefsel t.b.v. biopsie
wedge pressure wiggedruk N (bepaald via katheteriseren)
wedging wigvormige vernageling van twee botten
weeping dragen (van een wond), haemostaxis E (cf. exude,
ichor, oozing, sanies)
Wegener’s granulomatosis/syndrome granulomatose met vasculitis
van long en nier
Wegner’s disease osteochondritis bij syfilis
weigh, to ~ wegen, afwegen, schatten op zijn waarde
weight increase gewichtstoename
weight lifting gewichtsheffen
weight loss gewichtsverlies, gewichtsafname
weight reduction gewichtsafname N (via dieet/inspanning)
weight reduction diet caloriearm dieet E (cf. bland diet, low
calorie, veganism)
weight, to ~ verzwaren, gewicht toevoegen
Weil’s disease leptospirose met icterus
Weil-Felix test agglutininen van een bepaalde Proteus-stam
aantonen
Weill → Marchesani (-Weill) syndrome
Weingarten’s syndrome tropische eosinofilie N (bij een
longziekte)
Weir Mitchell’s disease erytromelalgie, acromelalgie
Weiss → Mallory-Weiss syndrome
Weiss-Baker syndrome sinuscaroticussyncope
Weissenbach → Thibierge-Weissenbach syndrome
Welander → Kugelberg-Welander disease
Welch abscess abces met stinkende bruine vloeistof N (door
bacil van Welch, Clostridium perfringens)
Welchii, Clostridium ~ Clostridium perfringens
welder’s syndrome, arc ~ fotokeratitis, lassersogen
welfare welzijn
well-baby clinic (Am.) consultatiebureau E (=well-child clinic)
wellness gezondheidstoestand die de kans om ziek te worden
minimaliseert E (mainly based on emotional, physical, and
environmental factors)
wen talgcyste, atheroom E (=epidermal cyst)
Wenckebach’s heart block/phenomenon tweedegraads AV-blok
(type I), id.
Werdnig-Hoffmann disease spinale spieratrofie bij kinderen
Werlhof(-Wichmann) syndrome idiopathische thrombopenische
purpura
Wermer’s disease/syndrome polyendocriene adenomatose,
MEN-I
Werner’s disease/syndrome L (=progeria adultorum)
Wernicke disease/encephalopathy/syndrome hemorragische
polio-encephalitis
Wernicke-Korsakoff psychosis/syndrome amnestisch syndroom
Wernicke-Posadas disease coccidioïdomycose
Wesselsbron fever koorts door Togavirus via een muggenbeet
West Nile fever koorts door Zikavirus via een muggenbeet
E (cf. WNV)
Westergren’s method bepaalde methode voor
bezinkingssnelheidsmeting
Westermark’s sign (radiol.) longembolie N (blijkens het
schaduwpatroon)
Western equine encephalitis encefalitis a.g.v. een virus via een
muggenbeet
Westphal-Struempell syndrome hepatolenticulaire degeneratie
E (=Wilson’s disease)
wet brain cerebraal oedeem
wet days vruchtbare dagen zoals gekenmerkt door cervicale
slijmproductie
wet lung (syndrome) shock long N (vloeistofophoping in de longen
na trauma/operatie)
243
wet-nurse min, voedster
wetting nattend, madidans, vochtig
Weyers’ syndrome dysplasia oculodentodigitalis
WGN (abbr.) E (=white Gaussian noise; cf. SNR, ANC)
WGSA (abbr.) E (=whole-genome sampling analysis)
WHA (abbr.) E (=World Health Assembly; cf. WHO)
Whalen electrode bepaald type zuurstofmicro-elektrode
E (cf. Clark oxygen electrode)
Wharton’s duct ductus submandibularis
Wharton’s jelly gelei-achtig bindweefsel van de navelstreng
wheal lokaal oedeem, urtica, pomphus, kwaddel E (=weal)
wheat flour tarwebloem E (cf. whole wheat)
wheel pattern, cog ~ tandwielpatroon (radiol.)
wheelchair rolstoel, ziekenstoel
wheeze, wheezing piepende en hijgende ademhaling N (bv. bij
asthma bronchiale); E (cf. rale, rhonchi, murmur)
whelk puistje
WHI (abbr.) E (=Women´s Health Initiative)
whip artefact met hogefrequentiecomponenten E (often
superimposed on a recording of pulmonary arterial pressure)
WHIP (abbr.) E (=Werner syndrome Helicase-Interacting Protein)
whip blow zweepslag
whip, stroke of the ~ zweepslag Fr (=coup de fouet)
whiplash injury/syndrome klachten a.g.v. distorsie van de hals
door hyperextensie N (m.n. bij inzittenden na een autobotsing;
onderscheid acute vs. chronische syndroom)
Whipple procedure pancreatoduodenectomie N (bij carcinoom
van pancreaskop een aangrenzende delen)
Whipple’s disease/syndrome lipodystrofie van de darmen
whipworm zweepworm, Trichuris trichiura
whirl bone patella (1); femurkop (2) E (cf. infrapatellar,
nail-patella syndrome, rotula, whirl bone, beat-knee, jumper’s
knee, knee cap, runner’s knee)
whirl of excitement roes
whisky nose drankneus, pimpelneus, alcoholische
rhinophyma E (cf. rhinophyma, bottle nose)
whispered speech test fluisterspraaktest
whistle-tip catheter katheter met opening zowel aan het eind als
aan een zijkant
whistling face syndrome craniocarpotarsale dystrofie
white appendectomy operatieve verwijdering van normale
appendix vermiformis op aanvankelijke verdenking van
appendicitis
white atrophic spots → atrophic spots
white cell leukocyt
white coat hypertension hoge bloeddruk bij bepaalde patiënten
tijdens doktersbezoek maar thuis normotensief E (=office
hypertension)
white kidney, small ~ nieratrofie na interstitiële nefritis
white leg phlegmasia alba dolens
white line linea alba
white matter witte stof E (consists of bundles of myelinated
axons; cf. gray matter)
white mouth (obs.) candidiasis van de mond E (=thrush)
white nevus naevus amelanoticus
white noise ruis (bestaande uit alle frequenties) E (cf. chaos,
hum, random walk, SNR, WGN, ANC)
white of the eye oogwit, sclera, harde oogrok
white patches of mouth leukoplakie van het mondslijmvlies
white plague (obs.) tuberculose
white pox variola minor, alastrim, paravariola
white pulp witte pulpa N (van de milt; lymforeticulaire
arteriescheden)
white softening hersenweefsel dat bleek is a.g.v. een infarct
white spirit terpentine, kunstterpentijn
white sponge nevus (of oral mucosa) congenitale leucokeratosis
mucosae oris
white spot disease morphaea guttata
white swelling effusie van een gewricht, tumor albus
wet – win
white, visual ~ retinawit
White’s disease aangeboren keratosis follicularis
white-coat effect wittejasseneffect E (cf. hypertension)
whitehead milium, gesloten comedon
Engels-Nederlands
whites blanken, niet-kleurlingen
Whitfield cream zalf met salicylzuur en benzoëzuur, id.
whitlow, herpetic ~ herpetische omloop/fijt/paronychia
Whitmore’s disease/fever melioidosis, pseudodroes,
pseudomalleus
WHO (abbr.) E (=World Health Organization; cf. WHA)
whole blood volbloed, bloed waaraan geen componenten
ontbreken E (cf. packed red cells, washed red cells, frozen red
cells)
whole wheat volkoren
wholesome gezond, heilzaam
whoop hoest bij kinkhoest E (cf. systolic whoop)
whooping cough kinkhoest, pertussis
WHOPSS (abbr.) E (=World Health Organization Prostate
Symptom Score; cf. IPSS)
whorl winding (in spiraalvorm)
whorled arrangement spiraalvormige rangschikking
WHOSIS (abbr.) E (=WHO statistical information system)
Wichmann → Werlhof(-Wichmann) syndrome
Wichmann’s asthma laryngismus stridulus
Wickham lines striae bij lichen ruber planus
Widal reaction agglutinatietest m.b.t. buiktyfus
Widal(-Abrami) syndrome verworven hemolytische geelzucht
widening (radiol.) verbreding, verwijding
widespread wijdverbreid, op grote schaal
width of the chest borstomvang E (cf. stride width)
Wiener filter numeriek signaalfilter waarbij optimalisatie wordt
bereikt via de kleinste kwadraten-methode E (cf. matched
filter, notch filter, adaptive filter)
Wiethe → Urbach-Wiethe(-Rossle) syndrome
wig pruik
wiiitis (sl.) acute tendinitis van de infraspinatus E (repetitive
strain injury related to extensive playing with the video game
Nintendo Wii)
Wildervanck’s syndrome cervico-oculo-acoustisch syndroom
wildfire pemphigus pemphigus N (Braziliaans type)
wildlife as reservoir of virus dieren in het wild als virusreservoir
wild-type fenotype dat normaal is voor een bepaalde species
N (vaak wordt hiermee bedoeld de meest voorkomende
variant)
Wilkinson-Sneddon disease/syndrome subcorneale pustulaire
dermatose E (predominantly in middle-aged women)
Wilks’ syndrome myasthenia gravis
Willan’s lepra psoriasis E (=Willan-Plumbe syndrome)
Willebrand (Juergens) syndrome, Von ~ angiohemofilie,
pseudohemofilie
Willemze’s type A lesions huiddefect bij lymfomatoïde papulose
Willi → Prader-Willi
Williams (-Beuren) syndrome ziektebeeld bij kind met o.a.
supravalvulaire aortastenose, ontwikkelingsstoornissen en
elfjesgezicht
Willis, circle of ~ kring van bloedvaten in het cerebrum, id.
Willis’ disease diabetes mellitus
Wilms’ tumor nefroblastoom, id.
Wilson E (cf. Kimmelstiel (-Wilson) disease/syndrome)
Wilson’s block rechterbundeltakblok
Wilson’s disease/syndrome hepatolenticulaire degeneratie
Wilson-Brocq disease dermatitis exfoliativa (generalisata)
Wilson-Byrom syndrome atherosclerosis van a. renalis
Wilson-Mikity syndrome dysmaturiteit van de long bij neonaat/
foetus
wimp (sl.) introvert persoon E (cf. ambivert)
windburn ontsteking van de huid a.g.v. overmatige
blootstelling aan de wind
windchill gevoelstemperatuur
win – Wye
winding slingerend, kronkelend, draaiend
windkessel windketel N (van de aorta)
windlass, Spanish ~ knevelverband
windowing boren van een opening in de cortex van een bot
windpipe luchtpijp, trachea
wine nevus → port wine mark/nevus
winged scapula gevleugeld schouderblad L (=scapula alata)
Winiwarter → Buerger (-Winiwarter) disease
winking knipogen, knipperen, oogwenken
Winkler’s disease chondrodermatitis nodularis helicis
Winslow → foramen of Winslow
winter eczema/itch dermatitis hiemalis, xeroderma
E (=asteatotic eczema, xerosis)
winter vomiting disease winterbraakziekte N (syndroom met
gastroenteritis a.g.v. norovirus)
wire electrode draadelektrode
wire localization plaatsbepaling m.b.v. een flexibele draad
E (under x-ray guidance e.g., during a biopsy)
wire loops verdikking van capillairen bij een aandoening van
de glomeruli
Wirsung, duct of ~ ductus pancreaticus) E (=pancreatic duct)
wisdom tooth verstandskies
Wise’s disease parapsoriasis varioliformis acuta
E (=Mucha-Habermann syndrome)
Wiseman → Doan-Wiseman syndrome
Wiskott-Aldrich syndrome eczeem met trombopenie bij
immuundeficiëntie
withdrawal bleeding onttrekkingsbloeding, dervingsbloeding
E (cf. breakthrough bleeding)
withdrawal reflex terugtrekreflex
withdrawal symptoms onthoudingsverschijnselen,
ontwenningsverschijnselen
withdrawing reaction (of child) terugtrekkingsreactie op de
kinderleeftijd N (m.b.t. sociale contacten)
Witkop(-Von Sallmann) disease intraepitheliale dyskeratosis van
mondmucosa en conjunctiva
Witt’s anemia achloorhydrie leidend tot anemie
WK (abbr.) E (=Wistar-Kyoto)
WKY (abbr.) E (=Wistar-Kyoto; cf. experimental animal, PHR,
SHR)
WMA (abbr.) E (=wall motion abormality; cf. AAMM, ASC,
VWMS)
WNL (abbr.) E (=within normal limits)
WNV (abbr.) E (=West Nile virus)
Woakes’ syndrome ethmoïditis N (van Woakes)
Woillez’s disease acute idiopathische longstuwing
Wolff’s law organisatie van bot wordt voornamelijk geregeld
door mechanische activiteit
wolffian duct ductus mesonephricus
Wolff-Parkinson-White → WPW
Wolfram’s syndrome autosomaal recessieve aandoening met
combinatie van o.a. diabetes insipidus, diabetes mellitus,
opticusatrofie en doofheid E (abbr. as DIDMOAD)
Wolhynian fever vijfde daagse koorts E (trench fever)
Wolman’s disease primaire familiaire xanthomatose met o.a.
hepatosplenomegalie, triglyceridestapeling (type III)
E (cf. lipase A)
woman vrouw (1); maîtresse (2); wijf (3); vrouwelijk (4)
E (cf. adipose woman, comfort woman, single woman)
woman doctor doctores N (m.b.t. academische promotie;
cf. dokter)
womanhood vrouwelijkheid (1); vrouwelijke staat (2)
womb baarmoeder, uterus, metra, hystera (Gr.)
womb, mouth of ~ baarmoedermond, portio vaginalis (cervicis),
orificium externum uteri, os uteri externum, ostium uteri
(externum), orificium uteri externi (L.)
wonderland → Alice-in-wonderland
244
wood tick Dermacentor andersoni
Wood’s lamp spleetlamp met ultraviolet licht
wooden tongue actinomycose van de huid
Woodhouse-Sakati syndrome spontane 46,XX primaire
ovariuminsufficiëntie danwel hypogonadisme bij de man
gecombineerd met alopecia, diabetes mellitus, intellectuele
beperkingen en extrapiramidaal syndroom E (caused by
mutation in the C2ORF37 gene; OMIM # 241080)
woody thyroiditis houtachtige thyreoiditis
wool sorters disease anthrax van de longen, id.
woozy, feeling ~ duizelig zijn, liftgevoel hebben
word deafness woorddoofheid
word salad incoherente spraak met een combinatie van echte
en denkbeeldige woorden
work arbeid (1); bezigheid (2) E (cf. stroke work, sexual work,
PRSW)
working alliance (psy.) samenwerkingsverband
working girl (sl.) prostituee
working through (psy.) doorwerken van de weerstand
E (characterizes the role of the patient in analysis)
work-up vervolgonderzoek
World Trade Center cough ernstige en persisterende hoest met
hyperreactiviteit van de bronchiën leidend tot ziekteverzuim
van minstens vier weken bij betrokken leden van het
brandweerkorps E (refers to the terrorist attack causing the
collapse of the twin towers)
WORM (abbr.) storage medium bepaald type laserdisk voor
gegevensopslag E (=write once read many)
worm-eaten soles hyperkeratose van de voetzolen bij
framboesia
wormian bones beenstukjes in de schedelnaden E (=sutural
bones)
wound wond, verwonding E (cf. abrasion, avulsion, contusion,
hematoma, laceration, patterned wound, stabbing)
wound clip agrafe, kram, hechtnietje, wondklemmetje
wound dressing verbandleer, desmurgie E (cf. emergency
dressing)
wound management wondbehandeling
wound repair herstelproces bij wondgenezing
E (cf. electrotaxis, galvanotaxis)
WPW (abbr.) syndrome anomale atrioventriculaire excitatie
E (=Wolff-Parkinson-White)
Wright’s pneumonia reumatische pneumonie
Wright’s stain kleuring met eosine en methyleenblauw
Wright’s syndrome hyperabductie van pectoralisspieren
wrinkles huidplooitjes, rimpeltjes
wrinkling of skin rimpelen van de huid
wrist pols, carpus (L.)
wrist drop afhangende pols E (=carpoptosis)
wrist joint polsgewricht
wrist sleeve polsmofje E (manifestation in pellagra)
writer’s cramp, organic ~ organische schrijverskramp,
schrijfkramp, mogigrafie, graphospasme N (ook bij pianisten,
violisten en schilders); E (cf. scrivener’s palsy)
writhe ruimtelijke oriëntatie van de as van een helix
writhing with pain ineenkrimpen van de pijn
WRSS (abbr.) E (=weighted residual sum of squares)
WRULD (abbr.) E (=work related upper limb disorder; phenomenon
identical to CTD, OCD, RSI)
wry neck scheefhals, torticollis, scheve hals door een
spierafwijking
wt (abbr.) E (=weight)
WT (abbr.) E (=wild-type; cf. transgenic animal, Tg)
WT1 (abbr.) E (=Wilms’ tumor suppressor gene 1)
wuchereriasis filariasis door soorten van Wuchereria
WW (abbr.) E (=watchful waiting)
Wyers → Ruiter-Pompen(-Wyers)
245
x
xanthelasma xanthoma van de oogleden
xanthinuria xanthine-uitscheiding in urine verhoogd
xanthochromia geelverkleuring van liquor/huid, id.
xanthogranuloma tumor met het beeld van xanthoom en
granuloom
xanthoma lipoïdafzetting in huid, id.
xanthomatosis lipoïdophoping m.b.t. RES-cellen
xanthomatous cirrhosis biliaire cirrose
xanthosis gele huidverkleuring
xenodiagnosis diagnose door het aantonen van het agens in
een vector
xenogeneic heteroloog
xenopsylla cheopis oosterse rattenvlo
xenylamine bepaald type kleurstof m.b.t. blaaskanker
xeroderma huid die droog en ruw is met schilfers
xerophthalmia conjunctiva die abnormaal droog zijn, id.
xerosis cutis/skin abnormale droogheid van de huid
xerostomia mondslijmvlies dat abnormaal droog is, id.
E (=asialorrhea; hyposalivation)
xerotic keratitis hoornvliesversterf, keratomalacie
xiphoid zwaardvormig (1); xifoïd (2)
xiphopagus dubbelmonstrum met sternumvergroeiing
X-knee X-benen, genu valgum (L.) E (=baker legs,
in-kneed)
XO (abbr.) E (=xanthine oxidase)
XO-syndrome gonosomale monosomiesyndroom
Xray (abbr.) röntgenfoto E (=Röntgen radiation picture)
XRD (abbr.) E (=xray diffraction)
XRT (abbr.) E (=external radiation therapy)
XTT (abbr.) E (=tetrazolium - a dye for interleukin-3; cf. NBT)
XXX-syndrome drievoudig X-chromosoom E (=triple X female,
superfemale)
XXY-syndrome syndroom van Klinefelter
XY pure gonadal dysgenesis zuivere gonadale dysgenesie
E (=Swyer’s syndrome)
xyloketosuria pentose in overmaat in de urine, id.
xylose pentose N (uit plantenmateriaal)
xylosuria xylose in de urine, id.
y
YAC (abbr.) E (=yeast artificial chromosome)
YAG (abbr.) E (=Yttrium-Aluminum-Garnet)
YAP (abbr.1) E (=Yes-associated protein)
YAP (abbr.2) E (=yttrium-aluminum-perovskit. Scintillation
needle)
yavis (psy., abbr.) E (=young, attractive, verbal, intelligent,
successful; cf. hound)
yaw, mother ~ oorspronkelijke laesie bij framboesia
yawning geeuwen
yaws framboesia
yeast gist
yellow atrophy of liver gele leveratrofie
yellow fever gele koorts
yellow jack gele koorts
yellow jacket (sl.) gele capsule met fenobarbital
yellow jaundice ongespecificeerde geelzucht
yellow layer leukocyten op gecentrifugeerd bloed E (=buffy
coat)
xan – Zim
yellow nail syndrome langzaam groeiende gele snavelvormige
nagels geassocieerd met lymfatische hypoplasie
yellow spot macula lutea, gele vlek, fovea centralis
yellow vernix syndrome placentadisfunctie
Engels-Nederlands
yellow, visual ~ gezichtsgeel, xanthopsine
yersiniosis ziekte veroorzaakt door Yersinia enterocolitica
YFP (abbr.) E (=yellow fluorescent protein; cf. GFP, BFP, FRET,
CFP)
yield opbrengst
Yin-Yang-1 bepaald 65 kDa DNA-bindingseiwit
N (kan fungeren als repressor, activator of als initiator)
YMDD tyrosine-methionine-aspartaat-aspartaatmotief bij
hepatitis B-virus DNA-polymerase
yogurt yoghurt
yoke bone jukbeen
yolk sac dooierzak
YOLS (abbr.) E (=years of life saved)
yotiao doelwiteiwit voor de kaliumstroom tijdens repolarisatie
van het hart
Young’s modulus elasticiteitsmodulus
Young’s syndrome onvruchtbaarheid door
epididymisafwijking E (Berry-Perkins-Young syndrome)
youth jeugd, jongeren
yo-yo syndrome gezinsleven met een patroon van heftig
ruziënde ouders die regelmatig voor korte tijd uit elkaar gaan
yuppie flu chronisch vermoeidheidssyndroom
YY1 (abbr.) bepaald 65 kDa DNA-bindingseiwit E (=Yin-Yang-1)
z
Zagari’s disease xerostomie
Zahorsky’s disease exanthema subitum
Zambusch’s disease, von ~ lichen sclerosus et atrophicus
Zaufal’s sign zadelneus
ZDF (abbr.) E (=Zucker diabetic fatty)
zebra bodies lamellaire schijfjes in Schwann-cel N (zichtbaar
met elektronenmicroscoop)
ZEEP (abbr.) E (=zero end-expiratory pressure)
Zeis’ gland smeerklier van oogharen, glandula sebacea
Zeitgeber (Du.) stimulus die een circadiaans ritme kan
aansturen E (cf. coupled events, desynchronization,
entrainment, free run)
Zellweger’s syndrome cerebrohepatorenaal syndroom
Zenker’s degeneration hyaliene degeneratie van skeletspieren, id.
Zenker’s diverticle hypofaryngeale divertikel
zero shift het verschuiven van de basislijn, het verlopen van de
nullijn N (bij meetapparatuur); E (=drift)
zeroing het instellen van het juiste nulniveau tijdens een
calibratieprocedure
zero-padding methode voor het kunstmatig verlengen van een
tijdserie door nulwaarde meetpunten toe te voegen alvorens
FFT toe te passen
zeugmatin eiwit geassocieerd met de Z-lijn van een sarcomeer
zeugmatography ongebruikelijke aanduiding voor
beeldvorming via magnetische resonantie E (term coined by
Lauterbur as alternative for MRI)
Ziehen-Oppenheim disease torsiespasme van spieren m.n. bij
het lopen
Ziehl-Neelsen stain bepaalde kleuring van een tuberkelbacterie
Zieve’s syndrome hyperlipemie en anemie met geelzucht
Zimmermann’s pericyte onafhankelijke contractiele cel rond een
capillair
zin – zyx
zinc finger eiwitreeks met tandemachtige opeenvolging van
cysteïne of histidine en gecoördineerd door zinkatomen
E (often involved in binding to DNA or in
protein-to-protein contact; cf. YY1)
Zinsser → Brill-Zinsser
Zipper ring bepaald intra-uterien anticonceptiemiddel
zipper, leucine ~ → leucine zipper
ZO (abbr.) E (=zonula occludens; this is a tight junction associated
protein.Cf. PSD-95, Dlg, PDZ)
Zollinger-Ellison syndrome alfa-celhyperplasie en overmaat gastrine
Zondek → Aschheim-Zondek test (obs.)
zone, border ~ randzone
zonesthesia gordelgevoel, id.
zonular cataract cataracta perinuclearis
zoonotic transmission overdracht van een ziekte van een dier op
de mens
zoster (herpes ~) gordelroos, id.
Zubrod status classificatie van kankerpatiënten op basis van
mobiliteit N (schaalverdeling van symptoomloos = 0 tot volledig
bedlegerig = 4)
246
Zuelzer-Ogden syndrome voedingsafhankelijke megaloblastische
anemie
zVAD (abbr.) bep. pan-caspase inhibitor
E (=benzyloxycarbonylvalyl-alanyl-aspartic acid
(O-methyl)-fluoro-methylketone; cf. b-VAD, DMSO)
zwitterion een bipolair ion, id.
zygapophyseal arthritis wervelgewrichtontsteking
zygapophysis processus articularis vertebrae, id.
zygarthrosis osteoartrose van zygapophyseale gewricht
E (=zygapophyseal osteoarthrosis)
zygoma jukboog E (=cheek bone)
zygomycosis phycomycose, mucormycose
zygote bevruchte eicel, individu dat resulteert uit een
bevruchting, id. E (=zygocyte; cf. dizygotic)
zymogen een inactief proënzym zoals o.a. aanwezig in
maagsap, id.
zymotic gastroenteritis maag-darminfectie veroorzaakt door
micro-organismen
zyxin bepaald eiwit (82 kDa) dat zich hecht aan de NH2-groep
van alpha-actinine
Nederlands-Engels

P. L. M. Kerkhof, Woordenboek geneeskunde en biomedische wetenschappen E-N/N-E, DOI 10.1007/978-90-368-1615-1_2, © 2016 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media BV
249
a
aambeeld (van het oor) anvil, incus
aambeien hemorrhoids, piles, varicose veins of anus
aambeien, extirpatie van ~ hemorrhoidectomy
aanbiedingsbrief cover(ing) letter, transmission letter
aanbod van zuurstof oxygen supply
aanbrengen op de huid application on the skin N (met name
van zalf)
aandachtsconcentratiestoornis mental concentration disorder
aandachtsgebied subspecialty
aandachtsgerichte cognitieve therapie mindfulness training,
mindfulness based cognitive therapy
aandachtsproblematiek concentration difficulty
aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit attention-deficit/
hyperactivity disorder
aandachtsvermogen, gestoord ~ defective concentration
aandeel share, portion, moiety
aandoening disorder, illness, affection
aandoening met ettervorming suppurating lesion E (cf. gleet)
aandoening van de nieren renal disease
aandoening van slagaderen (elk type) arteriopathy
aandoening van vestibulum labyrinthi vestibulopathy
aandoening waarbij een nier betrokken is (with) kidney involvement
aandrang (tot plassen) urinary urgency, urgency (of micturition/
urination)
aandrang tot urineren, frequente ~ (urinary) frequency, frequent
urination
aandrangincontinentie urge incontinence
aaneengegroeide tweelingen conjoined twins
aaneengroeiing van de benen, congenitale ~ sirenomelia
aangeboren congenital, inborn, innate, connatal
aangemelde instantie notified body
aangetast affected, impaired
aangevoerd door de lucht air borne
aangevoerd door het bloed blood borne
aangevreten als door motten moth-eaten
aangezichtsligging face presentation
aangezichtspijn trigeminal neuralgia, facial (nerve) neuralgia
aangezichtsskelet maxillofacial skeleton
aangifteplichtige ziekte notifiable disease
aangrenzende gebieden contiguous sites
aanhalingstekens openen en sluiten to quote and unquote
aanhangsel appendix, tag E (cf. (anal) skin tag)
aanhangsels van peritoneum bij colon epiploic appendages
(of intestine)
aanhankelijk (gedrag) clinging N (als psychische afwijking)
aanhechting attachment, insertion
aanhechting aan wervelkolom, ziekte van ~ spinal enthesopathy
aanhechting van pees, ziekte m.b.t. ~ enthesopathy
aanleg hebben voor een ziekte being predisposed to a disease
aanleggen van een ontlastend stoma palliative colostomy
aanleiding om door te verwijzen reason for referral
aanmaak boven de fysiologische grens overproduction
aanmaak van complexe verbinding in het lichaam biosynthesis
aanmaakstoornis van bot en kraakbeen (familial)
osteochondrodystrophy E (cf. lipochondrodystrophy)
aanmaken (van een product) to synthesize
aanmelden to report (1); to apply (2) N (cf. rapport)
aanmeldingsformulier application form
aanpassen to adjust, to modify N (verwijst naar een incidenteel
proces)
aanpassing van de osmotische druk osmoregulation
aanpassingsreactie adjustment reaction
aanrander assailant
aanranding (criminal) violation/assault, outrage
N (cf. ontvoering, verkrachting, mishandeling, zedendelict,
omvang van ongeregistreerde criminaliteit)
aam – aba
aanslag (op weefsel) plaque
aansluiting (tech.) connector, (point of) junction, terminal,
link E (cf. bayonet, mains, power line, BNC, USB, VGA,
HDMI)
aanspannen van de buikspieren abdominal straining
aanspanningswarmte maintenance heat E (cf. recovery heat)
aanspreekbaar susceptible E (cf. accessible)
aansteken to affect
aanstotelijk offensive, shocking, obnoxious E (cf. noxious)
aantal number, count
aantal baringen van een vrouw parity E (cf. nullipara, multipara)
aantal cycli per seconde cycles per second, cps (abbr.)
N (cf. Hz)
aantal nieuwe gevallen van een ziekte incidence N (gerelateerd aan
een bepaalde populatiegrootte en tijdsduur)
aantal ziektegevallen van een bepaalde soort prevalence N (binnen
een bepaalde populatie en tijdsbestek; cf. incidentie)
aantasten to affect, to impair
aantastend (middel) corrosive
aantasting impairment, interference
aantasting van bloedplaatje platelet destruction
aanval attack, fit, bout, paroxysm, seizure, spell, syncope,
crisis E (cf. hypertensive crisis, laryngeal syncope, convulsive
seizure, terrors)
aanval van adem inhouden apneic spell, breath-holding spell
aanval van een ziekte attack of a disease
aanval van epilepsie epileptic fit
Nederlands-Engels
aanval van slapte fit of weakness
aanvallen (van ziekteverschijnselen) bouts
aanvallend (met lichamelijk geweld) assaultive
aanvalsgewijs paroxysmal E (cf. episodic, transient)
aanvalskracht van micro-organisme virulence
aanvalsvrij attack-free
aanvangsdosis initial dose N (cf. onderhoudsdosering, inleidende
dosis)
aanvankelijk initial, original
aanvoerende darmlis-syndroom afferent loop syndrome
aanvoerende slagader supplying artery
aanvoerende vaten, obstructie van ~ devascularization N (leidend
tot verminderde bloeddoorstroming)
aanvraagformulier application form
aanvreten to eat, to gnaw
aanvullend onderzoek ancillary investigations
aanvullende diagnostiek additional diagnostics
aanwenden to apply, to utilize, to employ
aanwending application
aanwensel (acquired) habit
aanwezigheid op een abnormale plaats malposition
aanwezigheid van abnormale cellen cellular atypia
aanwezigheid van lucht vereisend aerobic
aanwijzen met vinger gaat doel voorbij past-pointing N (als teken
van cerebellaire ataxie)
aanwijzing dat iets volgt indication, omen N (cf. voorteken)
aanwijzingen pointers, hints, clue, evidence
aanwijzingen voor gebruik directions for use, instructions
aanzetten tot activiteit excitation, stimulation
aanzien (van het gelaat) complexion
aapachtig pithecoid
aard van een complicatie nature of a complication
aard van een ziekte, onzekerheid over ~ acrisia
aardbeigalblaas strawberry gallbladder
aardbeihemangioom strawberry hemangioma
aardbeinaevus strawberry mark
aarde soil (1); ground (2)
aars arse, ass hole (sl.), anus
aarsmade pinworm, threadworm, seatworm
aarsmade-infectie enterobiasis N (door Enterobius vermicularis)
aarzelend hesitant, tremulous
abarognosis baragnosis
abc – acu
abces abscess, apostema
abces (slechts met microscoop zichtbaar) microabscess
abces in de buurt van een nier perinephric/perirenal abscess
abces in het ovarium pyo-ovarium
abces van vetkussentje van distale falanx felon
abces zonder ontstekingsverschijnselen cold abscess, tuberculous
abscess
abcesholten omgeven door fibrose fibrocavitary abscess
N (karakteristiek voor longtuberculose)
abdominaal abdominal, celiac, ventral
abductor paralyse recurrent laryngeal paralysis
ablatio retinae detachment of retina, amotio retinae
abnormaal ECG-complex anomalous complex
abnormaal lage bloeddruk hypotension, hypopiesis
abnormale bloedophoping congestion
abnormale opening defect
aborterend abortive
abortieve pest abortive plague
abortus arte provocatus (medicinalis) legal abortion
abortus die telkens spontaan optreedt habitual abortion
abortus imminens threatened abortion
abortus incipiens inevitable abortion
abortus met een vrucht die meer dan vier weken dood is missed
abortion
abortus met uitdrijving van placenta complete abortion
abortus op medische indicatie therapeutic abortion
abortus, criminele ~ illegal abortion
abrasio (dentinum) defective teeth
abruptio placentae accidental hemorrhage
absint (likeur), verslaving door ~ absinth(e) addiction
absorberende stof sorbent E (→ ELISA)
academisch ziekenhuis university hospital
acanthocyten in bloed acanth(r)ocytosis E (=Bassen-Kornzweig
syndrome)
acanthocytose abetalipoproteinemia, id.
acathisia kathisophobia
acceptor host, recipient, id.
accessorius, n. ~ eleventh brain nerve, id.
accommodatie met ieder oog afzonderlijk absolute accommodation
accommodatiekramp cyclospasm
accommodatieparalyse bij afwijking van m. ciliaris cycloplegia
accommodatieverlies presbyopia
accu battery
acetabulum cotyloid cavity/fossa, id. E (cf. protrusion of
acetabulum, wandering acetabulum)
acetonurie ketonuria, id.
acetylazijnzuur(zout) acetoacetate
acetylcholine, gemedieerd door ~ cholinergic
acetylsalicylzuur aspirin, id. N (→ NSAID’s)
achillespees calcaneal tendon N (cf. calcaneusspoor)
achillespeesreflex ankle jerk
achter en opzij posterolateral, dorsolateral
achter zowel als beneden posterobasal
achter zowel als boven posterosuperior
achterblijven van een ooglid nervous lid lag
achterdocht suspicion
achtergebleven placenta adherent placenta
achtergebleven tandwortels buried roots
achtergebleven vreemd lichaam remained foreign body, remained
corpus alienum
achtergrond background N (bv. op röntgenfoto)
achterhersenen hindbrain, afterbrain, methencephalon
achterhoofd occiput, back of head
achterhoofd betreffend occipital
achterhoofdsbeen occipital bone
achterhoofdsgat foramen (occipitale) magnum
N (cf. syringomyelie)
achterhoofdskwab occipital lobe
250
achterhoofdsligging occipitoposterior position N (kindsligging
met achterhoofd naar achteren)
achterlijkheid debility, mental retardation, backwardness
achteroverbuiging retroflexion
achteroverkanteling retroversion
achteroverliggend supine E (cf. prone)
achteroverliggende houding recumbent position
achterpool posterior pole
achterstand in lichamelijke ontwikkeling physical retardation
achterste (delen van het lichaam) gluteal region, nates, backside,
seat, bottom, buttocks, behind (sl.), bum (sl.), butt (Am.),
prat (sl.), ass (sl.) E (cf. posterior, gluteal muscle))
achterstreng posterior corticospinal tract
achterstrengsclerose, luetische ~ tabes (dorsalis) N (neurosyfilis
betreffende de funiculus posterior)
achterstrengsyndroom posterior cord syndrome
achteruitgang deterioration, decline, retrogression,
degeneration
achteruitgang bij gebrekkige weerstand abiotrophy, abionergy
achteruitgang van de functie van neuronen neuronal degeneration
achteruitgang van de lichamelijke conditie physical deterioration
achteruitgang van de nierfunctie renal degeneration
achtervolgingswaan delusion of persecution
achterwaarts back-, backward, retrograde, palinal
achterwaartse kromming van de rug kyphosis
achterwaartse verstrooiing backscatter
achterwandinfarct posterior (wall) myocardial infarction
achterwerk gluteal region, seat, bottom, buttocks, behind (sl.),
bum (sl.), butt (Am.), ass (sl.), prat (sl.)
acidose acidemia, id.
acidose door melkzuur lacticemia
acidose met ophoping van ketonlichamen ketoacidosis
acidum citraconicum methylmalonic acid
acne decalvans cicatricial alopecia, folliculitis decalvans, id.
acne door perchloornafthaline perna disease, chlorinated
naphthalene, id.
acne rosacea → rosacea
acne vulgaris, gelijkend op ~ acneiform, acnelike
acoustische reflex stapedius reflex
acrochordon (soft) skin tag L (=fibroma molle)
acrocyanose peripheral cyanosis, id.
acrodynia infantilis trophodermatoneurosis
acrodynie pink disease, dermatopolyneuritis, erythredema
(polyneuropathy)
acrolentigineus melanoom subungual melanoma
acromegalie hypersomatotropism, id.
acromelalgie (primary) erythromelalgia, red neuralgia,
Mitchell’s disease, id.
acrosclerose progressive systemic sclerosis, id.
actiepotentiaal action potential, a.p. (abbr.)
actiepotentiaal, samengestelde ~ compound action potential, A.P.
(abbr.)
actiepotentialen van retina registreren electroretinography, ERG
(abbr.)
actinomycose clyers, actinomycosis, streptotrichosis (obs.)
actinomycose bij vee clams
actinomycose van de huid actinomycosis of the skin, lumpy yaw
actinomycose van de long pulmonary actinomycosis,
pseudotuberculosis (obs.)
actinomycose van subcutis actinomycotic mycetoma
N (door Nocardiasoorten)
actinomycotisch mycetoom actinomycotic maduromycosis
activatie, hernieuwde ~ reactivation
activator van de celcyclus cyclin
activiteit die te hoog is hyperactivity
activiteit van een tumor tumor burden N (cf. ziektedruk)
acute buikaandoening acute abdomen
acute intoxicatie (met psychisch gevolg) bad trip
251
acute opname emergency
acuut exantheem skin eruption, rash
acuut reuma (acute) rheumatic fever N (N.B. deze aandoening
is chronisch)
adamsappel thyroid cartilage, pomum adami (L.), Adam’s
apple N (uitsteeksel bij de keel a.g.v. kraakbeen van schildklier)
adaptatiereactie adjustment reaction
additieve geneffecten additivity
adductoren, met twee ~ dimyaric
adem(halings)depressie depressed respiration
adem(halings)frequentie respiration rate
adem(halings)weg respiratory route
adem(teug) breath
ademdiepte depth of breath
ademfrequentie die verhoogd is tachypnea
ademfrequentie en -diepte abnormaal toegenomen hyperpnea
ademgeruis met resonantie in de bronchus amphoric bronchial
breath sounds
ademhalen via de mond mouth breathing
ademhaling breathing, respiration N (cf. steunende
ademhaling)
ademhaling betreffend respiratory, pneumatic
ademhaling die abnormaal krachtig is hyperventilation
ademhaling die abnormaal langzaam is bradypnea
ademhaling die snel en oppervlakkig is panting
ademhaling met onderbreking van de inspiratie wavy respiration,
cog-wheel respiration
ademhaling zodra overmaat CO2 verdwijnt second wind
N (optredend bij zware inspanning na aanpassing van de
circulatie)
ademhaling, pijn samenhangend met de ~ breathing pain
ademhalingscentrum respiratory center
ademhalingsfunctie, toestand van falende ~ respiratory failure
N (in rust arteriële pO2 < 60 mmHg of pCO2 > 50 mmHg)
ademhalingsgeluid breath sound
ademhalingsorgaan, infectie van ~ respiratory infection
ademhalingsspier respiratory muscle
ademhalingswegen respiratory tract E (cf. aerodigestive tract)
ademlucht die is uitgeademd halitus E (cf. lead breath)
ademlucht die vies ruikt bad breath, fetor ex ore, halitosis
ademnood dyspnea (Am.), dyspnoea (Br.), breathlessness,
respiratory distress, labored breathing E (cf. apnea)
ademnood bij inspanning exertional dyspnea, dyspnée d’effort
(Fr.) Br (cf. dyspnoea)
ademnood m.b.t. inspiratie en expiratie air hunger
ademstilstand respiratory arrest, pulmonary arrest, apnea
ademstoot puff
ademvolume tidal volume N (=teugvolume)
ademvolume, maximaal ~ vital capacity (of lung)
adenohypofyse anterior pituitary, adenohypophysis
adenoïd hypertrofie/hyperplasie adenoid growth
adenoïde infiltraat lymphoid infiltrate
adenomateus struma adenomatous thyroid cyst, adenomatous
goiter
adenoom met fibrine fibroadenoma
adenoom met kleine afmetingen microadenoma
adenoom van chorion chorioadenoma
adenoom van pancreaseilandjes insulinoma
adenoom, een groot ~ macroadenoma
adenovilleus tubulovillous
adenovilleuze poliep villoglandular polyp
ader vein N (cf. ankervene, bloeddruk in aderen)
ader, binnen een ~ intravenous
aderen in de hals neck veins
aderlaten to let (blood)
aderlating blood letting, phlebotomy, venesection
aderlijk venous
adermine pyridoxine
acu – afg
aderontsteking phlebitis
aderontsteking, inwendige ~ endophlebitis N (ontsteking van de
intima)
aderpers tourniquet N (eigenlijk slagaderpers)
aderspat (B.) varicose vein, varicosity, varix
adervlecht venous plexus
adervlecht, wijnrankvormige ~ pampiniform plexus
aderwandverdikking en -verharding phlebosclerosis
adhesie synechia [pl. synechiae], adhesion
adhesies vormend/veroorzakend desmoplastic
adipocyt fat cell N (bindweefselcel met vetvacuole)
adiposalgie adiposa/adiposis dolorosa E (cf. Dercum’s disease)
adiposalgie met nodulaire vetdegeneratie adiposis tuberosa
simplex E (cf. Anders’ disease)
adipositas adiposity, obesity, overweight
adipositas bij Cushing adrenocortical obesity, centripetal
obesity N (‘sneeuwpopfiguur’)
adjuvans adjuvant
adnexa (bv. van oog of uterus) accessory organs (e.g., of eye or
uterus) N (i.h.a. als adnexa uteri, dus tubae en ovaria)
adolescentieperiode teenage, adolescence
adrenaline epinephrine (Am.), adrenaline (Br.)
adrenerg adrenergic
adrenocorticotropine corticotrop(h)in
adrenogenitaal syndroom adrenal virilism, bearded women
syndrome E (cf. Achard-Thiers syndrome)
adstringens, adstringerend astringent N (medicament met
Nederlands-Engels
looiende werking)
advisering counseling
adynamische ileus paralytic ileus, id.
aeroob aerobic
aero-otitis barosinusitis, barotitis
aerosinusitis barosinusitis, barotitis
aerosol fine spray, id.
aerosolinhalator pressurized metered dose inhaler
aetherische olie distilled oil
af en toe occasional(ly)
afasie van Broca ataxic aphasia, dumbness
afasie voor namen, gedeeltelijke ~ dysnomia
afatisch aphasic N (cf. sprakeloos)
afbeelding(smethode) imaging N (cf. MRI)
afbinden to ligate, to tie off
afbinden (partieel ~) banding N (bv. van bloedvat)
afbinding van een slagader ligation of an artery
afbraak breakdown, destruction, demolition,
decomposition
afbreekbaar via biologische processen biodegradable
afbreken to interrupt, to demolish, to break down, to destroy,
to discontinue E (cf. destruction)
afbreken van chemische verbinding degradation
afdalend descending
afdekblad, gelamineerd ~ laminated cover sheet
N (saunazitdoek)
afdekdoek sterile drape
afdekdoek met een venster fenestrated drape
afdeling department (1); ward (2)
afdelingsarts ward physician
afdoende behandelingsmaatregelen sufficient/adequate
therapeutic measures
afdruklepel (tandh.) impression tray
affect skin lesion
affectlabiliteit emotional lability
afgekapseld encysted, encapsulated
afgeleefdheid senility N (cf. ouderdom)
afgeleide (van een wiskundige functie) derivative
afgeleide chemische stof derivative
afgeleide pijn referred pain
afgenomen decreased, reduced, diminished
afg – afw
afgeschaafde plek huid (skin) abrasion
afgescheiden stof secretion, sequestrant
afgescheiden zijn van weefselcomponent sequestrated
afgesleten eroded
afgesleten tanden defective teeth
afgevlakt flattened
afgietsel maken, een ~ molding (Am.), moulding (Br.)
afgietsels molds (Am.), moulds (Br.)
afgifte (van een stof) release, elaboration
afgrenzing demarcation N (i.h.a. de grens tussen vitaal en
necrotisch weefsel)
afgunst jealousy
afhangende pols wrist drop, carpoptosis
afhankelijke persoonlijkheid dependent personality
afkapseling encapsulation
afkeer distaste, antipathy, aversion, dislike
afkerig reluctant
afklemmen van een slagader clipping an artery
afknikken kinking
afkoeling cooling N (cf. koeling)
afkoeling tot lage temperatuur, met ~ cryogenic
afkrabsel scrapings
afleggen to lay out a corpse
afleidelektrode active electrode, pick-up electrode, sensing
electrode
afleiding(splaats) van ECG lead N (cf. versterkte afleidingen)
afleidingsmanoeuvre bij gedachtengang red herring N (met de
heimelijke bedoeling om prioriteiten te verschuiven)
aflezing van een meetwaarde reading
afmattende ziekte prostrating illness
afmeting dimension, size, proportion
afname decrease, reduction, drop, diminution
afname van een zwelling detumescence
afname van ziekteverschijnselen remission
afnemen to diminish, to decrease
afnemen (qua ernst) to subside
afplatten to flatten
afreageren van emoties op de omgeving acting-out
afreageren, het (proces van) ~ catharsis
Afrikaanse tekenkoorts African tick-bite fever Fr (=fièvre
boutonneuse)
Afrikaanse trypanosomiasis negro lethargy, id.
afronden, voorkeur voor getallen ~ terminal digit preference
afrukking avulsion
afschaven van huid skin excoriation, dermabrasion
N (cf. planing)
afscheidend excreting, secreting
afscheiding separation, partition (1); flux, secretion,
excretion (2)
afscheiding die overmatig is, met ~ hypersecretory
afscheiding uit urethra, (abnormale ~) urethrorrhea
afscheiding van ‘vleesnat’ uit vagina bloody watery vaginal
discharge
afscheiding van slijm en bloed bij baring show N (in het Nederlands
veelal aangeduid met de term ‘tekenen’)
afscheiding van slijm/etter blennorrhea E (cf. gleet)
afscheiding, te veel (vaginale) ~ fluor albus
afscheidingsproduct secretory product
afscheuring avulsion
afschilferen to desquamate, to exfoliate
afschilfering desquamation, exfoliation, keratolysis,
epidermolysis N (loslaten van huidlagen in de vorm van
schilfers)
afschilfering, met ~ desquamative
afslijting van kauwvlakken van kiezen occlusal teeth wear, occlusal
attrition
afsluitend verband protective dressing
afsluiting van ader(s) venous occlusion
afsluiting van bronchus bronchus obstruction
252
afsluiting van een bloedvat vascular occlusion
afsluiting van een fistel sealing of a fistula
afsluiting van kleine luchtwegen air trapping
afsluiting van luchtweg in de keel croup (syndrome)
afsluiting van veneuze tak occlusion of venous branch
afsluitingsicterus obstructive jaundice, obstruction icterus
afsluitkraan stopcock N (cf. hoofdkraan)
afsnijpunt cut-off point N (gekozen/ingestelde waarde om
positieve en negatieve resultaten te scheiden)
afsnijpunt (bij assenstelsel) intercept N (cf. abscis, ordinaat)
afstaan van een lichaam bequeathing a body N (t.b.v. de medische
wetenschap)
afstammeling descendant, descendent
afstammelingen van dezelfde ouders sibship(s)
afstamming ancestry, descent, lineage, extraction
afstamming volgens opeenvolgende generaties blood line
N (cf. arterial line, venous line)
afstand tussen beide zitbeenknobbels bituberous diameter (obst.)
afstand tussen de voeten tijdens het lopen walking base, stride
width N (gemeten in het frontale vlak)
afstand tussen twee organen, abnormaal grote ~ hypertelorism
afstandsbediening remote control
afstemming van beide ogen, onderlinge ~ (retinal) correspondence
afstompend blunting
afstoting van transplantaat allograft rejection
afstoting(sreactie) rejection
aftakasletsel injury related to power take-off N (voorkomend bij
landbouwvoertuigen)
aftakeling bij ouderdom senile prostration/decay
aftakeling van geestelijke vermogens mental deterioration
aftakking vormend/vertonend branching, shunting
aftasten (om details over waarneming te verkrijgen) to scan
aftasting (m.b.v. de hand) palpation
afte aphtha [pl. aphthae]
aftekening contour
aftreksel (van organische stof) extract
afvalmateriaal (van weefsel) debris
afvalproduct waste product
afvegen to wipe
afvlakking flattening
afvloed discharge, drainage
afvloedstoornis dysporia E (cf. Glanzmann’s dysporia)
afvloeien to drain
afvloeien via een slang tube drainage
afvloeiing outflow
afvloeiing distaal van een vernauwing run-off distal from a stenosis
afvoerbuis (van een orgaan/klier) excretory duct
afvoeren van vocht drainage
afvoerend efferent N (uit centrum wegvoerend)
afvoergang(en), zonder ~ ductless
afvoergangen bij ductus interlobularis canaliculi biliferi
afvoergebied draining area/site
afwachtend beleid bij nauwgezet vervolgen watchful-waiting
afwachtende houding met periodieke controle supervised neglect
afweer (psy.) defense, fending off, repulsion (obs.)
afweermechanisme defense mechanism Br (defence
mechanism); E (cf. coping)
afweerreflex protective reflex
afweerstof tegen virus interferon
afwegen to weigh
afwennen to wean
afwerend middel repellent
afwerende gehechtheid resistant attachment E (cf. attachment)
afwezigheid van normale opening atresia
afwezigheid van orgaan door aanleggebrek agenesis
afwijkend van normaal atypical, anomalous
afwijking deviation (1); variance (2)
afwijking (elk type) van bloedcel/beenmerg blood dyscrasia,
dysemia, hematodyscrasia
253
afwijking van normaal gedrag, extreme ~ perversion
afwijking, aangeboren ~ congenital defect E (cf. inborn error)
afwisselend oligurie en polyurie anisuria
afzetpunt, kritisch ~ break-even point N (cf. analyse van kosten
en baten)
afzetting (van een ledemaat) amputation
afzetting van kalkzouten calcinosis
afzetting van materiaal deposit(ion)
afzetting van materiaal, schilferachtige ~ pseudoexfoliation
afzien van levensverlengende behandeling forgo life-sustaining
treatment
afzondering isolation
afzonderlijk (waarneembaar) discrete
afzuigen to aspirate, to suck E (cf. suction)
afzuigen (van stukjes foetaal weefsel) aspirotomy N (bij electieve
abortus m.n. in 13e tot 16e week)
afzuiging aspiration, suction
agenesie van de oren anotia
agenesie van testis anorchia, anorchism, anorchidism
agens agent
agglutinatie van erytrocyten hemagglutination
agglutinine werkend bij lage temperatuur cold agglutinin
agonist(spier) prime mover
agrafe suture clip, wound clip
agrafe hechting clamp suture, clip suture
agressieve uitbarsting agressive explosion, bullying
agrypnia insomnia
agyrie lissencephalia, lissencephaly, id.
akathisia kathisophobia N (toestand van bewegingsonrust en
angst)
alanine, verhoogde bloedspiegel van ~ alaninemia
alastrim variola minor, white pox, sanaga smallpox, glasspox
(obs.), id.
albinisme congenital achromia, id.
albumine in de urine > 300 mg/mL macroalbuminuria
albumine in urine, microscopische ~ microalbuminuria
albumine-globulineverhouding albumin-globulin ratio
N (albumen (obs.) = urine-eiwit i.e. albumine of globuline)
albumine-haemverbinding methemalbumin
alcoholhoudende drank liquor N (cf. ‘liquor cerebrospinalis’)
alcoholintoxicatie inebriation, alcoholic intoxication
N (cf. dronkenschap)
alcoholvrije dranken soft drinks
aldehydevorm van vitamine A retinal
aldosteronisme hyperaldosteronism, id.
aleatorische fout random error E (cf. standard deviation)
alfa-adrenerge (blokkade) alpha-adrenergic (blockade)
alfa-amino-bèta-hydroxypropionzuur serine
alfa-aminozuur uit meloen citrulline
alfaglucosidase acid maltase
algehele zwakte weakness
algemeen voorkomend generalized
algemene dagelijkse levensverrichtingen activities of daily living
algemene toediening systemic administration
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten General Exceptional
Medical Expenses Act N (=AWBZ)
alkalische fosfatase alkaline phosphatase
alkalische fosfatase-deficiëntie hypophosphatasia
alkalose baseosis, id.
alkalose met verlaagd chloorgehalte hypochloremic alkalosis
E (cf. hyperchloremic acidosis)
alleen(staand) solitary, single
alleenstaande ouder single parent
allelen die verschillen, toestand van ~ heterozygosity
allelen, enkelvoudige ~ haplotype E (cf. genotype, phenotype)
allergie hypersensitivity, allergy
allergie als reactie op pollen pollinosis
allergietoestand m.b.t. diverse antigenen pathergy
allergisch eczeem intrinsic eczema
afw – amn
allergische ontsteking van de maag irritant gastritis
alles in een multiaction, all-in-one
alles-of-niets wet all-or-none/all-or-nothing phenomenon
N (in neurofysiologie)
alliage alloy E (cf. amalgam, alba alloy)
allochtoon immigrant, alien, migrant, foreigner
allogeen allogeneic
alloprothese prosthesis, implant
allotransplantatie homotransplantation E (→ allograft)
alopecia areata ophiasis, pelade (Fr.), id.
alopecia atrophicans/cicatrisata pseudopelade
alopecia mucinosa follicular mucinosis
alopecie hair loss, effluvium, id.
alsof-persoonlijkheid as if personality
aluminium aluminum (Am.), aluminium (Br.)
alveolair capillair blok alveolar capillary block syndrome
alveolaircelcarcinoom pulmonary adenomatosis
alveolitis (extrinsiek) a.g.v. ampas bagassosis
alveolitis bij kurkwerkers suberosis
alveolitis bij snuiven van hypofysehormoon pituitary snuff-takers’
disease
alveolitis i.v.m. airconditioning ventilation pneumonitis
alveolus (pulmonum) air sac, air cell (of the lung)
alvleesklier pancreas
alvleesklier, afvoerbuis van ~ pancreatic duct
alvleesklierontsteking, hemorragische ~ apoplectic pancreatitis
amalgaam (voor gebit) alba alloy, silver amalgam E (as used in
Nederlands-Engels
dentistry)
amandel tonsil, amygdala (1); almond (2) N (cf. tongamandel,
keelamandel, neusamandel, verhemelteamandel)
amandel knippen tonsillectomy N (cf. keelamandel
verwijderen)
amandel, verhemelte ~ palatine tonsil
amandellichaam amygdala, corpus amygdaloideum
amandelontsteking tonsillitis
amandelontsteking, neus ~ adenoiditis
amandelsteen amygdalolith, tonsillolith
amandelzuur amygdalic acid, vanillylmandelic acid
amblyopie i.v.m. voeding camp eyes
ambrosia female ejaculation, id.
ambulancedienst ambulance service E (cf. rescue operation,
MICU); N (cf. GHOR, MKA, MMT, RAV, SIGMA, WAZ)
ambulancier (B.) emergency nurse, paramedic
N (=ziekenbroeder, broeder in een ziekenauto)
ambulante zorg ambulatory care
ambulatoire pest ambulatory plague
ameloblastoom adamantino(blasto)ma
amenorroe missed period, amenorrhea
amfetamine cotton (sl.), id. E (cf. XTC)
amfoteer amphophilic
amiant asbestos
amino-ethanol in de urine ethanolaminuria
aminolevulinezuur aminolevulinic acid
aminopropionzuur alanine
aminozuurdeficiëntie leidend tot anemie amino acid anemia
aminozuurverbinding polymer of amino acids N (linked by
peptide bonds)
ammonia(k) ammonia
ammoniak betreffend ammoniac
ammoniakdermatitis diaper dermatitis, napkin rash, id.
ammoniakoverschot in het bloed hyperammoniemia
ammonshoorn hippocampus
amnestisch syndroom t.g.v. alcohol amnestic (confabulatory)
syndrome
amnestische afasie nominal/amnesic/anomic aphasia,
anomia N (onvermogen om objecten te benoemen of in schrift
dan wel woord te herkennen)
amnion en placenta, combinatie van ~ birth membranes
amnionstreng amniotic band
amn – ano 254

amnionvloeistof amniotic fluid N (=vruchtwater) demand angina, supply angina, fixed-threshold angina,
amoebe ameba [pl. amebae, amebas] Prinzmetal’s angina)
amoebendysenterie infestation by E. histolytica in intestinal angina pectoris in rust variant angina
wall N (=acute darmamoebiasis) angina simplex simple angina
amoreel amoral, antisocial angina tonsillaris acute tonsillitis
amorele persoonlijkheid dyssocial personality angina van Ludwig submaxillary cellulitis, Ludwig’s angina
ampas bagasse angina van Plaut-Vincent ulceronecrotic stomatitis
ampul vial, ampulla, ampoule angineus anginose
ampulla hepatopancreatica duodenal ampulla, Vater’s ampulla angiocentrisch lymfoom van long en CZS lymphomatoid
amyloïde degeneratie van de lever lardaceous liver, (large) waxy granulomatosis
liver, id. angiocentrisch lymfoom, cutaan ~ lymphomatoid vasculitis of skin
amyloïde degeneratie van de milt sago spleen, id. N (sago is angioendotheliomatose intravascular lymphomatosis, id.
zetmeel uit stam van sagopalm) angioma stellatum spider/star/stellar nevus
amyloïde omhulsel bij vetcellen ringbinden angiomatosis corporis diffusum-syndroom sea-blue histiocyte
amyloïdose (familial) periodic disease, periodic fever, id. syndrome N (=oceaanblauw-histiocytensyndroom)
E (cf. familial mediterranean fever) angiomyolipoom lipomyohemangioma, id.
amyloïdose, primaire ~ paramyloidosis, id. angiomyoneuroom glomangioma
amylopectinose brancher deficiency, glycogenosis type IV, id. angioneurotisch oedeem giant urticaria, Quincke’s edema
anaciditeit (gastric) achlorhydria N (cf. zuurgehalte) angioneurotisch oedeem, hereditair ~ hereditary giant urticaria
anafylactische purpura allergic purpura angioom met holten gevuld met bloed cavernoma
anakhre henpu(y)e N (=hemangioom)
analgeticum analgesic, analgetic, drug which relieves pain angioom uitgaande van bloedvaten hemangioma
analist analytical chemist, laboratory technician angioom uitgaande van lymfevaten lymphangioma
analyse van de urine urinalysis angiopathie, postpartum ~ reversible cerebral vasoconstriction
analyseerbaarheid (psy.) analyzability syndrome
anamnese patient history, id. angiotensine angiotensin
anamnese afnemen history taking angiotonine angiotensin
anastomose shunt, id. angiotriptor angiotribe
anastomose tussen aderen venous shunting angitis angiitis N (cf. vasculitis)
anastomose tussen beide ureters transureteroureterostomy angitis van het centraal zenuwstelsel noninfectious granulomatous
anastomose tussen twee darmdelen enteroenterostomy angiitis
anciënniteit seniority angst anxiety, agony N (cf. fear)
ancylostomiasis necatoriasis, sandworm disease, miners’ angst betreffende de gezondheid, overdreven ~ hypochondria
chlorosis, id. angstaanval(len) terrors E (cf. pavor)
Andrews, ziekte van ~ pustular bacterid(e), id. angstgevoel feeling of terror/fear
androgeenongevoeligheidssyndroom testicular feminization, angstig anxious, frightened, terrified
hairless women syndrome angstig voorgevoel misgiving
androgenen, overmatige afscheiding van ~ hyperandrogenism angststoornis panic disorder E (cf. panic attack)
anemie door vorming van abn. erytrocyten dyserythropoietic anemia angstwekkend (psy.) uncanny Du (unheimlich)
anemie geassocieerd met ringsideroblasten sideroblastic/ angstzweet cold sweat
sideroachrestic anemia angulair angular
anemie in verband met abn. kleine erytrocyten microcytic anemia anhydrideafbraakproduct van creatine creatinine
anemie met megaloblasten in beenmerg megaloblastic anemia aniline amino benzene, id.
anemie met onrijpe erytrocyten en granulocyten leukoerythroblastic/ aniline, met kleurgevoeligheid voor ~ pyroninophilic
myelophthisic anemia aniline, vergiftiging door ~ anilism
anemie met snelle afbraak van erytrocyten hemolytic anemia anilisme aniline poisoning, id.
anemie ten gevolge van vitamine C-deficiëntie scorbutic anemia animale zenuwstelsel somatic nervous system N (cf. vegetatieve
anemie, ferriprieve ~ iron deficiency anemia zenuwstelsel)
anemie-bestrijdend geneesmiddel antianemia drug aniridie aniridia, irideremia
anemisch hartgeruis nun’s murmur anisakiasis herring-worm disease, id. E (cf. red herring)
anesthesie van de cervix bij de autonome plexus uteosacral/ ankergen anchor gene
paracervical block ankervene venous anastomosis
anesthesist anesthetist ankylosis stiffness of joint, id.
anestheticum anesthetic (agent) annulus ciliaris pars plana N (cirkelzone tussen corona ciliaris en
aneurine vitamin B1, aneurin ora serrata)
aneurysma dissecans dissecting aneurysm anomaal anomalous
aneurysma van bloedvaatje, klein ~ microaneurysm N (m.n. in de anomale atrioventriculaire excitatie, syndroom met ~ bundle of Kent
retina) syndrome
aneurysma, vals ~ false/spurious aneurysm, pseudoaneurysm anomale positie, tand met een ~ snaggle tooth
angel sting anomalie met twee albuminecomponenten bisalbuminemia
angiitis vasculitis, id. N (cf. arteriitis, cholangitis, lymphangitis, anorchie anorchia, anorchism, anorchidism
phlebitis) anorexia, hysterische ~ sitieirgia
angina abdominalis intestinal claudication, abdominal angina anorganisch inorganic
angina acuta simple angina anorganische homogene stof mineral
angina cruris intermittent claudication anorganische stof besmet met micro-organisme fomes (=fomite
angina decubitus nocturnal angina [pl. fomites])
angina intermedia preinfarction angina/syndrome anotie anotia
angina pectoris stenocardia, anginal syndrome, id. anovulatie nonovulation
N (=hartbeklemming); E (cf. cerebral angina, preinfarction, anoxie door verblijf op grote hoogte (high) altitude anoxia
255 ans – art

ansa peduncularis ansa of Reil aponeurose, gelegen onder de/een ~ subaponeurotic

antacidum antacid
anterieur anterior N (soms in de betekenis van ‘ventraal’)
anthrax splenic fever, malignant pustule, id.
anthrax van de longen wool sorters’ disease
anthrax, maligne ~ malignant carbuncle
antibacterieel antimicrobic
antibioticum verkregen uit Bacillus polymyxa polymyxin
anticonceptie contraception
anticonceptie op basis van de temperatuurmethode natural family
planning, fertility awareness E (cf. rhythm method)
anticonceptiemiddel contraceptive
anticonceptiemiddel voor gebruik bij de man gossypol
anticonceptiepil oral (hormonal) contraceptive
antidepressivum antidepressant
antidotum antidote
antigeenantilichaam, met een in vitro reactie betreffende ~ serologic
antigeenidentificatie met fluorescerende markers
immunofluorescence N (nl. met antistoffen die fluorescentie
kunnen geven)
antigene potentie antigenicity
antiglobuline-antilichaam binden aan erytrocyt hemadsorption
antilichaam antibody
antilichaam bij kunstmatige immunisatie precipitin
antilichaam dat hemagglutinatie geeft hemagglutinin
antilichaam van een toxine antitoxin
antimonig antimonial
apoplexia uteroplacentalis couvelaire uterus
apoplexie (cerebral) stroke, (cerebral) apoplexy
apotheek apothecary, drugstore, pharmacy
E (cf. over-the-counter)
apotheek, aanwezig in een ~ officinal N (cf. geneeskrachtig)
apotheker pharmacist, apothecary, druggist
appelzuur malic acid
appendicitis, fibreuze ~ ligneous typhlitis
appendix epididymidis testicular appendage
appendix, abces gelegen rond de ~ periappendic(e)al abscess
appendixvergroting, congenitale ~ megaloappendix
aqueductus cerebri ventricular/Sylvian aqueduct, aqueduct of
Sylvius
aqueductus cerebri, gelegen rond de ~ periaqueductal
arachnodactylie spider finger, id.
arachnoïdale uitbreiding naar sella, ziektecomplex met ~ empty sella
(syndrome)
arachnoïdale/subarachnoïdale ruimte subarachnoid space
arachnoidea arachnoid membrane, meninx serosa (obs.)
arbeidsgeneeskunde occupational health
arbeidshygiëne industrial hygiene
arbeidsniveau performance
arbeidsongeschiktheid unfitness for work due to disease
arbeidsprestatie meten ergometry N (bv. via een fietsergometer de
max. belasting bepalen)
arbeidstherapie occupational therapy

Nederlands-Engels
antimonium bevattend antimonial arbeidsvermogen power, working capacity
antinucleaire factor antinuclear factor, ANF (abbr.) arbovirus arbo(r)virus
antisociale persoonlijkheid asocial personality arcus palatina tonsillar pillars
antistof antibody arcus pedis longitudinalis longitudinal arch of foot
antistof bij bepaald gammaglobuline immunoglobulin arcus pubis, boven de ~ suprapubic
antoniusvuur erysipelas, Saint Anthony’s fire arcus senilis gerontoxon, circulus senilis, id.
N (streptokokkeninfectie van de huid) area Celsi alopecia areata N (cf. ophiasis)
antrum betreffend antral arecanoot betel (nut) N (cf. sirihpruimen)
antrum mastoideum mastoid cavity areola mammae, onder de ~ subareolar
antrum pyloricum pyloric antrum argwaan suspicion, mistrust
antwoord van immuunsysteem immune response, aritmie (van het hart) (cardiac) arrhythmia
immunoreaction aritmie met tachycardie tachyarrhythmia
anurie door steenvorming calculous anuria aritmie veroorzakend arrhythmogenic
anus betreffend anal arm upper limb/extremity, brachium, id.
anus en geslachtsdelen betreffend anogenital arm betreffend brachial
anxietas tibialis restless legs syndrome, Ekbom syndrome arm vol littekens scarred arm
aorta ascendens ascending aorta armvormig brachial
aorta-aanleg aortic knob aromatisch radicaal betreffend aryl- [as prefix]
aortabinnenwand, ontsteking van ~ endaortitis N (bv. arylsulfatase)
aortaboog aortic arch arseenwaterstof arsine (gas) N (een uitermate toxisch gas)
aortaboog gezien vanaf frontale X-foto aortic knob/knuckle (radiol.) arsenaat arsenate
aortaklep aortic valve arsenicisme arsenism
aortapulsatie zoals voelbaar bij trachea tracheal tug, Oliver- arsenicose arsenism
Cardarelli sign arsenicum bevattend (preparaat) arsenical (drug)
aortavernauwing gelegen voor de ductus arteriosus preductal arsenicumvergiftiging arseniasis, arsenic intoxication
coarctation (of aorta) N (=arseen/arseniumvergiftiging)
apart waarneembaar distinct arsenobenzol (obs.) arsphenamine N (vroeger gebruikt tegen
apathie lijkend op dementie pseudodementia N (evenwel zonder syfilis en framboesia)
intelligentieverlies) artefact artifact
apatisch apathetic arteria cerebralis cerebral artery E (cf. cranial artery)
apeherpes B-virus simian B-disease arteria cerebri anterior precerebral artery
apenpokken miliaria rubra, prickly heat, heat rash, tropical arteria circumflexa circumflex artery
lichen, strophulus arteria hepatica hepatic artery
apepsie achylia, achylosis, id. arteria mesenterica superior-syndroom superior mesenteric artery
apertuur van het kleine bekken narrow pelvic plane syndrome
apex tip, id. arterie artery
apex, onder de ~ subapical arterieklem soft clamp, kocher (forceps)
aplasia pilorum intermittens spindle-shaped hairs arterieklem, kleine ~ mosquito clamp/forceps
aplasie aplasia, agenesia arteriële embolie arterial embolism N (vaste prop die arterie
apneu, apnoe(a) pulmonary arrest, respiratory arrest, apnea afsluit; cf. thrombus)
(Am.), apnoea (Br.) E (cf. Ondine’s curse, dyspnea) arteriespasme vascular spasm
apoenzym apoprotein, id. arterietang bulldog forceps
art – aut
arteriewand arterial wall
arteriewand, middelste laag van de ~ (tunica) media
arteriitis arteritis
arteriitis van de aortaboog aortic arch syndrome, pulseless
disease/syndrome, Takayasu’s disease
arteriosclerose vascular sclerosis, id.
arthrodia gliding joint, id. N (=vlak gewricht)
arthrogryposis immobility syndrome, id. N (blijvende
buigcontractuur van een gewricht)
arthrosis deformans spinae lipping spine/vertebra
N (uitsteekselvorming bij ruggenwervels)
arthrosis deformans van heupgewricht coxae malum senilis
arthrosis deformans van kniegewricht gonarthrosis
articulair articular
articulatie bij het spreken, slechte ~ dysarthria
articulatio joint, id.
articulatio plana gliding joint, arthrodia
articulatio talocruralis mortise joint
articulatio trochoidea pivot joint
artificiële hartklep prosthetic valve
artikel (i.c. publicatie) (printed) paper, publication, published
manuscript
artritis met bijbehorende huiduitslag dermatoarthritis
artritis urica gout
artropathie bij neurologische ziekte neurogenic arthropathy
artroscopie arthroendoscopy, joint endoscopy, id.
artrose van heupgewricht coxarthrosis
arts physician, medical doctor, medic E (cf. MD, PhD,
clinician)
arts die inwoont bij klinische opleiding resident E (cf. internship)
arts die oogziekten behandelt oculist, ophthalmologist
arts in opleiding registrar
arts-assistent bij de afdeling cardiologie fellow in cardiology
artsenbezoeker pharmaceutical sales representative, detailer,
detail person (Am.), medical representative, drug salesman/
woman
artsenmonster free medical sample
artsexamen medical qualifying exam
asafwijking (in ECG) axis deviation
asbest asbestos
Ascaris-parasiet roundworm
ascensus testis ascent of the testis
ascilinder axon cylinder, neurite
ascites dropsy of belly, abdominal dropsy, id.
ascites zonder lipiden, melkachtige ~ pseudochylous ascites
ascorbinezuur vitamin C, ascorbic acid
asdraaiing axis deviation
asdraaiing van de baarmoeder torsion of the uterus
aseksueel nonsexual
aselect at random
aseptische artritis reactive arthritis N (i.v.m. infectie elders in
het lichaam)
asferische brekingsafwijking van ooglens astigmatism, astigmia
N (=cilinderafwijking)
asfyxie suffocation, asphyxia
asfyxie (milde vorm) tijdens de geboorte blue asphyxia
N (cf. asphyxia pallida)
asialie asialia, aptyalism
asiderose sideropenia
askring spherical aberration
asociaal antisocial
asparaginaat aspartate E (→ SGOT/ASAT)
aspecifiek nonspecific
Aspergillus-mycose aspergillosis
aspiratie (i.e. afzuigen) suction, sucking, id.
aspiratiebiopsie needle biopsy
aspireren to aspirate
aspirine aspirin E (→ NSAID’s, acetylsalicylic acid)
associatieveld association cortex
256
asteatosis (cutis) osteatotic dermatitis N (afscheiding van
huidsmeer die onvoldoende is)
asterixis liver flap, flapping tremor, id.
asthma bronchiale bronchial asthma, CNSLD E (cf. asthmatic
croup, colliers’ asthma, grinders’ asthma, miners’ asthma, red
cedar asthma, sequoiosis asthma, stonemasons’ asthma)
asthma cardiale cardiac asthma, paroxysmal nocturnal
dyspnea N (longstuwing secundair aan linksdecompensatie)
astma en hooikoorts, ziektebeeld met ~ atopic syndrome
astmaverergering ’s ochtends rond 4 uur morning dipping
astragalus ankle bone
astrocytoomcellen met eosinofiele stof gemistocytic astrocytoma,
gemistocytoma
asymmetrische verdeling skew(ed) distribution
ataxie bij afwijking van kleine hersenen cerebellar ataxia
ataxie bij laesie in het centrum van het cerebellum central/truncal
ataxia
ataxie die manifest wordt bij bewegingen progressive locomotor
ataxia N (met name bij neurosyfilis)
ataxie door afwijking in de grote hersenen cerebral ataxia
ataxie t.g.v. vermislaesie, cerebellaire ~ sagittal imbalance
syndrome, vermis syndrome
atelectase na cardiopulmonale ‘omleiding’ pump lung,
postperfusion lung
athero-embolie van teen blue toe syndrome
atheroom wen, id.
atheroomcyste (obs.) epidermoidoma, epidermoid cyst
N (cf. cholesteatoma)
atletenhart athlete’s heart
atonie atonia, atonicity, atony
atopisch eczeem disseminated neurodermatitis
atraumatisch nontraumatic, atraumatic
atresie betreffend atretic
atriaal atrial E (cf. arterial)
atrichie alopecia, atrichia, hair loss, effluvium
atrioventriculair kanaal, verhogingen van het ~ endocardial
cushion N (bij het embryonale hart)
atrioventriculair ritme nodal rhythm
atrium betreffend atrial E (cf. arterial)
atrium en ventrikel betreffend atrioventricular
atrium vertonend, tweevoudig ~ biatriatum
atrium, gelegen binnen het ~ intraauricular
atriumfibrillatie bij langdurig overmatig alcoholgebruik holiday heart
syndrome E (cf. binge drinking)
atriumseptum interatrial septum
atrofie phthisis, atrophy, wasting
atrofie en vervorming van de voet claw foot
atrofie t.g.v. neurologische aandoening neuropathic wasting
atrofie van chorioidea choroidal atrophy
atrofie van de bilspieren wasted buttocks
atrofie van de testis testicular atrophy
atrofie, enkelzijdige ~ hemiatrophy
atrophie blanche (van Milian) white atrophic spots L (=capillaritis
alba)
atrophoderma neuriticum glossy fingers/skin N (pijnlijke huid
a.g.v. afwijking van zenuwvezels)
atrophoderma pigmentosum (van Crocker) parchment skin
N (huid gelijkend op ‘perkamentpapier’)
atropine belladonna, atropine
attaque (cerebral) stroke, apoplexy, CVA
attributieve proportie attributable fraction
atypie atypia
atypisch atypical
auditieve hallucinatie acousma
aura betreffend aural
aurantiasis carotenosis, carotinosis
auricula pinna
auteur author, writer
autobestuurder (car) driver
257
autografie autographism
auto-immuun hepatitis lupoid hepatitis, id.
automatisme op bevel command automatism
automutilatie self-mutilation, id. N (cf. zelfbeschadiging)
auto-ongeluk car crash, automobile accident
averechts effect hebben to be counterproductive
aversie distaste
avitaminose B1, ziektebeeld bij ~ beriberi
avonturierster die mannen exploiteert vamp, vampire (sl.)
axeroftol vitamin A
axiale rotatie van de zaadstreng bell clapper
axilla armpit, id.
axon neurite, neuraxis, id.
axonheuvel axon hillock/hilus
Aziatische schistosomiasis oriental bilharziasis
azygos, linker ~ hemiazygos vein
b
baai bay
baaldag sick day N (cf. ziekteverlof)
baard beard E (cf. keirophobia)
baardschurft sycosis barbae N (folliculaire pyodermie)
baarkleed shroud
baarmoeder uterus, womb N (cf. buitenbaarmoederlijk,
gekantelde baarmoeder, bloeding vanuit de baarmoeder, portio,
hals van baarmoeder, spierwand, asdraaiing)
baarmoeder- en eileiderontsteking metrosalpingitis
baarmoeder- en peritoneumontsteking metroperitonitis
baarmoeder en schede, ontsteking van ~ metrovaginitis
baarmoeder incideren hysterotomy
baarmoeder met ingedeukte fundus arcuate uterus
baarmoeder(hals)onderzoek m.b.v. endoscoop hysteroscopy
baarmoeder, gelegen buiten de ~ extrauterine
baarmoeder, hypertrofie van de ~ bulky uterus
baarmoeder, in de ~ intrauterine
baarmoeder, ontsteking van spierwand van ~ myometritis
baarmoeder, scheuring van ~ metrorrhexis
baarmoeder, ziekte (elk type) van de ~ metropathia
baarmoeder, zonder ~ ametrous
baarmoederhals cervix (uteri)
baarmoederhals, slijmvliesontsteking van ~ endocervicitis
baarmoederhalskanaal cervical canal
baarmoederhalskanker cervix carcinoma, primary neoplasm of
endocervix E (cf. exenteration)
baarmoederholte bij baring, achterste ~ hindwater
baarmoederholte bij baring, voorste ~ forewater
baarmoedermond mouth of the womb, opening of uterus,
portio vaginalis, orificium externum uteri, os uteri externum,
ostium uteri (externum), orificium uteri externi (L.)
E (vaginal opening of the uterus)
baarmoederpijn metralgia, hysteralgia, hysterodynia
N (cf. slingerpijn)
baarmoederslijmvlies endometrium
baarmoederslijmvlies op abn. plaats endometriosis
baarmoederslijmvlies, gezwel van ~ endometrioma
baarmoederslijmvlies, ontsteking van ~ endometritis
baarmoederverzakking hysteroptosis
baarmoederwandontsteking (elk type) metritis
babesiose babesiosis N (infectieziekte a.g.v. de parasiet babesia)
baby infant, id.
baby in (normale) wieg cot baby
aut – ban
baby in couveuse incubator baby
babyjongetje met spierhypertrofie infant Hercules N (m.n. bij
Duchennespierdystrofie)
babykaalheid infantile pressure alopecia
babymelk met bepaalde samenstelling formula (milk)
babysterfte infant mortality
bachbloesemtherapie Bach flower therapy N (een door de
homeopaat Edward Bach opgestelde alternatieve geneeswijze)
bacil bacillus [pl. bacilli]
bacil betreffend bacillary
bacil die geen sporen vormt nonspore forming bacillus
bacil zonder vermogen tot eigen beweging nonmotile bacillus
bacillair bacillary
bacillaire dysenterie (bepaald type) asylum dysentery
N (m.n. voorkomend in inrichtingen/gestichten voor zieken)
bacillemie bacillemia N (aanwezigheid van bacillen in het bloed)
bacillendrager germ-carrier
bacilleninfectie bacillosis
bacilvorm vertonend bacilliform
bacterie bacterium [pl. bacteria]
bacterie, individuele kleine ~ micrococcus
bacterieachtig bacteriumlike, bacteroid
bacteriedodend agens bactericide
bacterieel bacterial
bacteriekweek, moeilijk groeiende ~ dysgonic
bacteriemutatie bij lage temperatuur cold sensitivity
N (ook: gevoeligheid voor koude)
Nederlands-Engels
bacteriën in het bloed bacteremia
bacteriën in urine bacteriuria, bacteruria
bacterievrij abacterial
bacteriofaag phage, bacteriophage
bacteriurie bacteriuria, bacteruria
badbehandeling bath treatment E (as a psychiatric therapy)
baden in het zweet drenched with sweat, drenching sweats
badkamereczeem athlete’s foot
bajonetaansluiting bayonet connection E (cf. connector)
bakerpraatje anility
bakkersbeen genu valgum
bakkerseczeem bakery eczema
bakkersjeuk baker’s itch
bakvet shortening E (cf. frying fat)
balanitis xerotica obliterans kraurosis of penis N (genitale variant
van lichen sclerosus bij de man)
balans balance N (cf. equilibrium)
balanssuïcide intentional suicide
Balantidium-infectie balantidiasis, balantidiosis
balkenblaas trabecular bladder
ballaststof (in voedsel) dietary fiber, roughage
ballondilatator balloon dilator/catheter
ballonpomp (voor contrapulsatie) balloon pump (for counter
pulsation)
balsem balm, bals, balsam N (cf. perubalsem)
balzak scrotum, testicular bag
balzakspier cremaster muscle E (cf. cremasteric reflex)
band ribbon, band (1); strap, string (2); chord(a), cord,
ligament(um), fillet, vinculum (3); tractus (4); plica (5);
trabecula (6) N (cf. in een band, rondom een band)
band betreffend cordal, chordal E (cf. cordate)
band van Reil ribbon of Reil
bandenpijnsyndroom pelvic congestion syndrome
bandgevoel sensation of constriction
bandje frenulum
bandvormige keratitis band-shaped opacity
bandvormige keratopathie (oogh.) band keratopathy
bandvormige rand (radiol.) bandlike rim
bandvormige structuur cuff
bandvorming (bij biochemische techniek) banding
bandvorming t.g.v. enkele cellijnen oligoclonal banding
E (cf. monoclonal, polyclonal)
bar– bee
barbituurzuur barbiturate
barensnood labor pains, throes, pains of childbirth, travail
barenswee labor pain
baring delivery, childbirth, labor, parturition N (cf. snelle baring)
baringskanaal birth canal
baringsproces parturition
baringsproces, abnormaal ~ dystocia N (cf. eutocia)
bariumpap (klisteerspuit) barium enema
barnsteen amber E (cf. Amber alert)
barnsteenzuur succinic acid
barotitis barosinusitis, barotitis
barst cleft, crack, burst, chap, flaw
barsten to burst, to rupture, to tear, to break
barstende hoofdpijn splitting headache
barstende huid cracking skin N (huid waarin fissuren ontstaan)
barstende pijn bursting pain
barstfractuur bursting fracture E (cf. crush injury, tuft fracture)
Bartholinklier vulvovaginal gland
Bartholinklierontsteking adenitis vulvovaginalis, bartholinitis
bartonellose (eruptieve vorm) verruga peruana, peruvian wart
basaal ganglion basal ganglion
basaal metabolisme basal metabolic rate, BMR (abbr.)
basaalcel basal cell
basaalcelcarcinoom basocellular carcinoma
basaalcelepithelioom rodent ulcer, id.
basaalcel-naevussyndroom basalioma, multiple nevoid
syndrome, cutaneomandibular polyoncosis
basaalmembraan basement membrane
basale temperatuur basal temperature
basalioom basocellular carcinoma, id.
base en zuur reagerend, met ~ amphophilic
Basedow, ziekte van ~ toxic struma/goiter, id.
Baselse ziekte keratosis follicularis epidemica
basilaire impressie platybasia N (omhooggedrukt os occipitale als
cong. anomalie)
basilemma basement membrane
basis base, fundus
basisch basic E (cf. acidic)
basiskennis (psy.) core knowledge
basislijn baseline E (cf. baseline value)
basisnarcose basal narcosis
basisvertrouwen basic trust
basiswetenschappen basic sciences
basofiele cel/leukocyt basophil
Bassen-Kornzweig-syndroom acanthocytosis,
abetalipoproteinemia, id.
bastaard heterozygote, id. N (individu met verschillende allelen
voor een kenmerk)
batterij battery
baxter (B.) infuus (1); infuusapparaat (2)
B-cellymfoom van CZS microglioma
beademing m.b.v. een apparaat artificial respiration, mechanical
ventilation N (=kunstmatige beademing)
beademingsapparaat respirator, ventilator
beademingsverpleegkundige ventilation practitioner, VP
Bechterew, ziekte van ~ ankylosing spondylitis
bed, gekluisterd aan het ~ bedfast, bedridden
bedaren to calm down, to sedate
bedekken met blaasjes to vesiculate
bedekken met huidtransplantaat, opnieuw ~ resurfacing with skin
graft
bedekken van het lichaam m.u.v. het hoofd mummying
bedekkend laagje coating
bedekking roof, encasement
bedekking (van een bepaalde weefselstructuur) tegmentum
bedekt met wratten warty, papilliferous
bedieningscircuit control circuit
bedieningsknop control button
bedkruik hot-water bottle
258
bedlegerig bedrid(den)
bedplassen bed wetting, (nocturnal) enuresis
N (cf. plaswekker)
bedplassen (gedurende de slaap) nocturnal enuresis
bedrieglijk fraudulent, deceptive, deceitful, fallacious, tricky,
delusory
bedrijfsarts company physician
bedrijfsgezondheidszorg occupational medicine
E (cf. sanitarian)
bedrijfsongeval industrial accident/injury
bedroefdheid sadness
bedrust bedrest
bedvormig uitsteeksel bij sfenoïd clinoid process
bedwants bedbug (biter) E (→ Cimicidae, Cimex)
bedwants cimicose oriental bedbug
bedwateren enuresis, bed wetting
bedwelmen to stun, to torpefy, to torpify
bedwelming stupor
bedzweer bed sore, decubitus (ulcer)
beeld bij afwijking van bijnierschorshormoon cushingoid appearance
beeld n.a.v. fysische diagnostiek clinical picture
beeldelement pixel N (standaardeenheid waaruit een
tweedimensionaal plaatje is opgebouwd)
beeldelement, driedimensionaal ~ voxel
beeldscherm monitor
beeldverbetering image enhancement
beeldversterking picture enhancement
beeldvormende diagnostiek diagnostic imaging
beeldvorming imaging N (cf. MRI)
beeldvorming van een object, meervoudige ~ polyopia
been leg, lower extremity/limb (1); bone, osseous tissue (2)
been betreffend crural
been, open ~ crural ulcer
beenbalkje trabecula
beenbelastingsdiagram footfall pattern
beenbewegingen, voortdurende drang tot ~ restless legs syndrome,
jimmy legs
beenbreuk (bone) fracture
beencellen qua aantal te gering osteopenia
beencyste bone cyst
beenderen en gewrichten betreffend osteoarticular
beengeleidingsimplantaat bone conducting implant
beenkanker osteocarcinoma
beenmerg bone marrow, medulla, myeloid tissue
beenmerg betreffend myeloid
beenmerg door bindweefsel, vervanging van ~ myelofibrosis
beenmerg met abn. hoog aantal cellen hypercellular bone marrow
beenmerg, algemene aplasie van ~ panmyelopathy,
panmyelophthisis
beenmerg, functiestoornis van ~ myelophthisis
beenmerg, geproduceerd in het ~ myelogenic, myelogenous
beenmerg, met toxische werking op het ~ myelotoxic
beenmerg, onderdrukking van de functie van ~ myelosuppression
beenmerg, ontwikkeling van ~ myelopoiesis
beenmerg, sclerose van ~ myelosclerosis
beenmergcel myelocyte
beenmergcel (die myelocyt en leukocyt vormt) myeloblast
beenmergontsteking (flegmoneuze ~) osteomyelitis
beenmergproliferatie vertonend myeloproliferative
beenmergpunctie bone marrow aspiration/biopsy
N (e.g., sternumpunctie)
beennaad suture, synostosis
beenplaat van zeefbeen, mediane lamina cribrosa
beenschilfers bone chips N (cf. recalcificatie)
beenspoor exostosis N (cf. spoor)
beenstukjes in de schedelnaden wormian bones, sutural bones,
epactals E (cf. supernumerary)
beenverweking malacosteon, mollities ossium, osteomalacia,
osteomalacosis
259 bee – ben

beenvlies betreffend periosteal bekervormig kraakbeen arytenoid cartilage

beenvormend proces ossification bekervormige depressie, vorming van ~ cupping N (bv. bij
beenwas bone wax glaucoom of bij ziekten van botuiteinden)
beenweefsel dat nog niet is verkalkt osteoid tissue bekijken van inwendige holtes endoscopy
beenweefselafbraak osteoclasis N (cf. botafbraak) bekken dat licht is afgeplat platypelloid pelvis
beenweefselgezwel osteoma bekken van romp pelvis N (cf. nierbekken)
beenweefselgezwel binnen een bot enostosis bekkenbeenderen bony pelvis N (i.e. heiligbeen, darmbeen,
beenweefselontsteking osteitis schaambeen en zitbeen)
beenzweer crural ulcer, stasis ulcer N (=open been) bekkenbindweefsel en -ligamenten retinaculum uteri
beet bite, morsus bekkenbodem pelvic floor
beetrelatie dental occlusion N (verhoudingen tussen bekkenbreuk pelvic fracture E (cf. hernia)
kauwvlakken van kiezen) bekkendiameter bij de vrouw conjugata/conjugate diameter
begeerte, ziekelijke ~ craving N (gemeten in voor-achterwaartse richting)
begeleidend concomitant bekkendiameter en -capaciteit, bepaling van ~ pelvimetry
begeleidende brief cover(ing) letter bekkengordel hip girdle, limb girdle, pelvic girdle
begeleiding bij eindfase van het leven terminal care bekkengordel, spierdystrofie van ~ pelvifemoral muscle dystrophy,
begeleidingsprogramma counseling program Leyden-Moebius dystrophy
begin, in het ~ initial(ly) bekkenholte pelvic cavity
beginfase initial phase bekkeningang pelvic inlet
beginnende atrofie incipient atrophy bekkeningangdiameter diagonal conjugate
beginstadium early stage N (cf. eindstadium) bekkenkam iliac crest
begraafplaats graveyard, cemetery bekkenorganen pelvic organs
begrensd circumscribed, confined, limited, bordered bekkenpijn pelvic pain
begrenzing demarcation N (i.h.a. grens tussen vitaal en bekkenpijnsyndroom pelvic congestion syndrome
necrotisch weefsel) bekkenpijnsyndroom bij de man (male) pelvic congestion
begrenzing (van een figuur) contour syndrome, blue balls (sl.) E (cf. purple vagina)
begrip comprehension E (cf. prehension); N(cf. bevruchting) bekkenspieren pelvic muscles

Nederlands-Engels
begripsvoorstelling conception bekkenuitgang pelvic outlet
behaard haired, villous bekleding coating
behaarde lichaamshuid pelage bekleding met epitheelcellen lining of epithelial cells
behandelen met opsoninen to opsonize bekleding wegnemen stripping
behandeling (van ziekte) therapy, treatment beklemd gevoel (op de borst) tightness (on the chest)
behandeling d.m.v. water, medische ~ hydrotherapy beklemde breuk incarcerated hernia
behandeling d.m.v. zonlicht heliotherapy beklemdheid (in hartstreek) oppression (of the heart)
behandeling door fotochemisch proces photochemotherapy beklemmend gevoel sensation of constriction/tightness
behandeling met curette curettage beklemmende pijn constricting pain
behandeling met een schildklierpreparaat thyroid therapy beklemming entrapment, tightness (1); strangulation (2)
behandeling met laserstralen laser therapy N (cf. pseudoganglion)
behandeling voor volledige levensduur lifetime (duration) beklopping percussion
treatment belangenstrijd(igheid) conflict of interest(s)
behandeling, verkeerde of schadelijke ~ malpractice belastbaarheid load capacity, dutiability
N (d.w.z. onjuist op ethische/medische of juridische basis) belastbaarheid, geringe ~ frailty
behandelingsstrategie management belastend (voor de integriteit) disruptive
behandelingsvoorschrift regimen, prescription belasting load, loading E (cf. preload, afterload)
beharing bij vrouwen op abn. plaatsen hirsutism belasting die te groot is overload
beharing die (partieel) afwezig is hypotrichosis belastingsas load axis
beharing in het gezicht facial hair belastingsproef loading/stress test
beheersen van de sluitspierfunctie sphincter control belediging offence, insult
behendigheid agility belichting exposure
behoefte demand, need E (cf. oxygen demand) bellenvanger bubble trap
behoefte om koud water te drinken cold water thirst N (m.n. bij belonefobie trypanophobia
syndroom van Boerhaave) beloop (van ziekteproces) course
behoud van functie preservation of function belroos erysipelas N (streptokokkeninfectie van de huid)
behouden van goede staat to conserve beluisteren met instrument mediate auscultation
beide(n) both beluisteren zonder instrument direct/immediate auscultation
beiderzijds symmetric (1); bilateral (2) benardheid distress
beiderzijds maar met ongelijke omvang asymmetric benauwd gevoel choking sensation, tight feeling
beïnvloeden to control (1); to affect, to interfere (2) N (ad (1): benauwdheid breathlessness, oppression
verwijst steeds naar een langdurig proces; anders ‘to adjust’) benauwdheid op de borst tight chest
beïnvloeding influence, interference benepen stem pinched voice
beitelvormig scalpriform beneveld blurred, clouded N (cf. verneveld)
bejaard aged benevelde toestand clouded state
bejaarde burger senior citizen benig bekken bony pelvis
bejaarden elderly (people) benig bekken dat nauw is t.o.v. foetus fetopelvic disproportion
bejaardentehuis home for the elderly benige oogkas bony orbita
bejel skerljevo, id. benige uitwas exostosis N (aan oppervlakte uitgroeiend stuk bot);
bekercel beaker cell, goblet cell, chalice cell N (epitheelcel die E (cf. excrescence)
mucine bevat) benige verbinding tussen beenstukken synostosis
bekerglasmethode om bloed op te zuigen artificial/Heurteloup’s leech benigne lymforeticulose cat-scratch disease/fever
ben – bev
benzeen benzol, benzene
benzeenring betreffend aromatic
benzine gas (Am.), gasoline, petrol (Br.) Fr (essence)
benzoëzuur benzoic acid
beoogd effect desired effect
beoordelen to judge, to evaluate
beoordeling evaluation N (cf. College ter Beoordeling van
Geneesmiddelen)
beoordeling door vakdeskundige peer review
beoordelingsrapport assessment report
bepaling (m.b.t. een meting) measurement
bepaling (m.n. de aanwezigheid van een stof) assay
bepaling via een test detection by a test
beperkende aandoening disabling condition
beperkende voorwaarde constraint
beperking restriction
beperking door interne factoren selflimited
beperking van de waterinname water restriction
beperking, lichamelijke/geestelijke ~ handicap
beperkt qua omvang, duidelijk ~ circumscribed
beperkt tot een bepaald gebied localized
beperkte beschadiging limited/constricted lesion
beperkte reflex reduced reflex E (cf. light reflex)
bereid voedsel backed food
bereiden to prepare, to synthesize
berg (op het hoofd) infantile eczema, seborrheic dermatitis/
eczema
bergafwaarts gaand exacerbating
bergafwaarts transport down-hill transport N (in de richting van
de gradiënt)
bergziekte mountain sickness
beriberi kakke, id.
beriberi, acute foudroyante ~ shoshin
berichten (doorgeven aan) to report N (cf. rapport)
berijpte huid door ureumkristallen uremic frost on skin, urea frost
beroepsdermatose ergodermatosis
beroepsgeheim duty of professional confidentiality
beroepskracht professional worker
beroepsrisico (t.a.v. ziekten) occupational risk
beroepsziekte occupational disease
beroering perturbation, disturbance, impingement
beroerte (cerebral) stroke, cerebrovascular accident, apoplexy,
apoplectic fit
beroving deprivation
beschadigd impaired
beschadiging lesion N (structurele/functionele verandering door
ziekte/trauma)
beschadiging door een chemische stof chemical injury
beschadiging qua anatomische/esthetische vorm mutilation
beschadiging, macroscopische ~ damage, injury, wound
beschermbril goggles
beschermen met (stoot)kussen cushioning
beschermende huidcrème barrier cream
beschermende structuur shield
bescherming tegen protection from
beschimmeld moldy (Am.), mouldy (Br.)
beschimmelen to mold (Am.), to mould (Br.)
beslag fur N (op tong of tonsillen)
beslagen dim, blurred
beslagen tong coated/black tongue N (=aanslag op tong, lingua
villosa nigra)
beslisboom decision tree
besliskunde decision analysis
beslissing rond het levenseinde end-of-life decision
besluiteloos undecisive, hesitant, irresolute
besluiteloosheid indecisiveness
besluitvorming decision making
besmet voedsel contaminated food
besmettelijk infective, transmissible, contagious
260
besmettelijke periode period of communicability
besmettelijke ziekte contagious disease
besmettelijkheid infectivity, infectiousness, contagiousness
besmetting contagion, infection, contamination
besmetting door Blastomyces blastomycosis
besmetting door Capillaria capillariasis N (bepaalde intestinale
helminthiasis)
besmetting door Metagonimus yokogawai metagonimiasis
besmetting door Trombicula minor scrub itch
besmetting met dode stof contamination
besmetting van levend organisme infection
besmettingsbron source of infection
besmettingsgraad infection rate
besmettingshaard nidus, focus of infection
besmettingsrisico contagion/contamination risk
besnijdenis circumcision, peritomy E (cf. female circumcision,
infibulation, peritectomy)
bestanddeel material, constituent
bestendigheid tegen stress hardiness
bestraling radiation, irradiation N (met warmte, licht,
radioactieve stof)
bestraling (als behandelingsmethode) radiation therapy
N (cf. gammatherapie)
bestraling van het gehele lichaam total body irradiation
bestralingskater acute radiation sickness
bestrijden van een ziekte fighting a disease
bestrijdingsmiddel tegen muggen culicide
besturen (van een proces) to control N (verwijst steeds naar
langdurig proces; anders ‘to adjust’)
beta-adrenerge antagonist betablocker
beta-alanyl-histidine carnosine
betalipoproteïnegehalte in bloed, hoog ~ hyperbetalipoproteinemia
betastbaar palpable
betasting met de hand t.b.v. onderzoek palpation
betekenis (positieve ~) merit N (in niet-materiële zin)
betrekkelijk relative
betrokkenheid involvement
betrouwbaarheid reliability
betrouwbaarheidsinterval confidence interval
betten to dab, to bathe N (cf. deppen)
beugel brace, orthesis, orthosis
beulsfractuur hangman’s fracture N (=traumatische
spondylolisthesis van wervel CII)
bevallen (obst.) to deliver, to give birth
bevalling labor (Am.), labour (Br.), childbirth, delivery,
parturition
bevalling, langdurige ~ long labor
bevalling, normale ~ eutocia
bevalling, tijdens de ~ intrapartum
bevanging door de warmte heat stroke
bevattingsvermogen comprehension
bevend trembling, tremulous
bevende rilling shaking chill
bevestigen van een bevinding to confirm a finding
beving quivering
beving die toeneemt als het doel wordt benaderd intention tremor
E (→ multiple sclerosis)
bevlekt met bloed bloodstained
bevochtiger humidifier
bevochtiging humidification
bevolking(sgroep) population
bevolkingsgroei growth rate of population
bevolkingsonderzoek mass screening E (cf. field survey, screening,
interval cancer)
bevorderende factor (m.b.t. ziekteproces) promoting/precipitating
factor
bevreesd voor afraid of, apprehensive of
bevriezing (van lichaamsdeel) frostbite
bevriezing (van weefsel) congelation N (cf. vriescoupe)
261
bevroren water ice
bevrucht fertilized, embryonated
bevruchte eicel embryo
bevruchte eicel of resulterend individu zygote
bevruchting conception, fertilization
bevruchting door diverse cohabitaties superfecundation
bevruchting naast een bestaand embryo superfetation
bevruchting van ovum impregnation
bevruchtingskans fecundability E (cf. fertility)
bevruchtingsproduct conceptus
bewaarplaats depot, repository E (cf. store-house, storage)
bewaking supervision, monitoring
bewakingseenheid intensive care unit, ICU (abbr.)
bewaren en in conditie houden van een orgaan preservation of an organ
beweegbaar movable
beweeglijk mobile, motile, movable
beweeglijkheid mobility
beweeglijkheid die abn. sterk is hypermotility
beweeglijkheid van de wervelkolom spine motion
beweging (physical) excercise (1); movement (2)
E (cf. emotion, quickening)
beweging die abn. langzaam is bradycinesia, bradykinesia
beweging met schokken en aarzelingen cog-wheel rigidity/sign
beweging o.i.v. chemische stimulus chemotaxis
beweging van antagonisten, ontregelde ~ dysdiadochokinesia
beweging van de foetus fetal movement E (cf. quickening)
beweging veroorzakend motorial
beweging, gestoorde ~ impaired movement
beweging, pijn veroorzaakt door ~ kinesalgia
bewegingen die niet harmonisch verlopen incoordinate movements
bewegingen van een ander nabootsen echopraxia N (zonder eigen
wilsinvloed nadoen)
bewegingsactiviteit die abn. verlaagd is hypokinesia
bewegingsafhankelijk mechanic(al)
bewegingsapparaat locomotor apparatus/system,
musculoskeletal system
bewegingsarmoede akinesia, physical inactivity
bewegingsbeperking limited motor function, limitation of
motion
bewegingscapaciteit motility
bewegingscoördinatie, verlies aan ~ dyspraxia
bewegingsleer kinematics
bewegingsloos motionless, immobile, fixed
bewegingsloos maken to immobilize
bewegingsloos verstarren freezing
bewegingspijn movement pain
bewegingsruimte clearance
bewegingsstoornis dyskinesia
bewegingsverlamming motor palsy
bewegingsvermogen, gestoord ~ dysmotility
bewegingsverzet gevolgd door meegeven clasp-knife phenomenon/
rigidity N (bv. ‘knipmes’-beweging bij ziekte van Parkinson)
bewegingsziekte motion sickness
bewerkelijk elaborate
bewerking die oppervlakteverschijnselen vertaalt naar gedrag van het
bronsignaal inverse problem/transform E (cf. forward problem/
transform)
bewijs(materiaal) evidence
bewijsniveau level of evidence
bewijzend voor de diagnose diagnostic
bewust opmerken van de hartslag awareness of heart beat
bewuste waarneming cognition
bewusteloosheid unconsciousness E (cf. qualm, fainting)
bewusteloosheid van tijdelijke aard blackout
bewusteloosheid, diepe ~ coma
bewustheidsverklaring approval form (signed by physician) for
use of an unregistered pharmaceutical N (=artsenverklaring;
verklaring die vereist is bij het bestellen van een geneesmiddel dat
niet geregistreerd is)
bev – bij
bewustzijn consciousness N (cf. splijting van het bewustzijn)
bewustzijn terugbrengen, tot ~ resuscitation
bewustzijn, maar met communicatieafwijking, ziektebeeld met normaal ~
locked-in syndrome N (bv. tetraplegie met afonie enz.)
bewustzijnsniveau dat gehalveerd is semiconsciousness
bewustzijnsstoornis bij myxoedeem myxedema coma
bewustzijnsverlies syncope N (in de zin van flauwvallen)
bewustzijnsverlies van een type waarvan de oorzaak onbekend
is transient loss of consciousness E (cf. seizure, syncope)
bewustzijnsverlies van voorbijgaande aard en zonder cardiovasculaire
oorzaak nonsyncopal attack
bezaaid met blaasjes studded with vesicles
bezeten persoonlijkheid obsessive personality
bezetene obsessive personality
bezetting (psy.) cathexis N (via een energetische component)
bezigheidstherapie occupational therapy
bezinken to precipitate
bezinking van vaste stof in vloeistof sludging
bezinkingsproces precipitation
bezinkingssnelheid sedimentation rate E (→ ESR)
bezinksel sediment, precipitate
bezoar bestaande uit plantaardige vezels phytobezoar
bezoar van haren en plantaardige vezels trichophytobezoar
bezorgd concerned, anxious, apprehensive
bezorgdheid anxiety, uneasiness, concern E (cf. fear)
bezwijken to collapse, to succumb
bezwijmen to swoon
Nederlands-Engels
bicarbonaat carbonic acid, bicarbonate
bicephalus dicephalus
bicuspidalisklep mitral valve, bicuspid valve
bicuspide (klep) bicuspid valve
biest foremilk, colostrum
bifasisch diphasic N (met twee componenten/
ontwikkelingsstadia)
bifasisch temperatuurverloop saddleback temperature
bij(enwas) bee (wax)
bijbal epididymis
bijbal- en zaadbalontsteking epididymo-orchitis
bijbalontsteking epididymitis
bij-eierstok epoophoron N (restant van
embryonale oerniergang)
bijgeluiden adventitious sounds
bijgezwel metastasis E (cf. implantation metastasis)
bijholte sinus
bijkomend intercurrent
bijkomend vereist element t.b.v. functie cofactor
bijkomende klanken adventitious sounds
bijkomende ziekte(n) comorbidity
bijmengsel van zuurstofarm bloed admixture of venous blood
bijna-doodervaring near-death experience, NDE
bijna-ongeluk near accident
bijnier adrenal (gland), suprarenal gland/body E (cf. kidney)
bijnier betreffend adrenal
bijnier(schors)insufficiëntie adrenocortical syndrome
bijnier, gelegen buiten de ~ extraadrenal
bijnierfunctie gedurende perioden van toegenomen stress, falen
van- critical illness-related corticosteroid insufficiency
bijnierfunctiestoornis hypoadrenalism, hyposuprarenalism
(obs.)
bijnierfunctiestoornis in samenhang met leverproblemen hepato-
adrenal syndrome
bijniermerg suprarenal medulla
bijniermergtumor, chroomaffiene ~ pheochromocytoma
bijnierontsteking adrenalitis, adrenitis
bijnierschors adrenal cortex
bijnierschors, tumor uitgaande van ~ Grawitz’s tumor,
hypernephroma (obs.)
bijnierschorshormoon glucocortic(oster)oid
bijnierschorshormoon m.b.t. glucose cortisone
bij – bla
bijnierschorshyperfunctie early/precocious adrenarche, id.
bijnierschorshypofunctie Addison’s melanoderma, id.
bijnierschorssteroïd desoxycorticosteroid, DOCA (abbr.)
bijovernachting rooming-in
bijplacenta succenturiata placenta
bijschildklier parathyroid (gland)
bijschildklieractiviteit abn. verhoogd hyperparathyroidism
bijschildkliercel met veel cytoplasma clear cell (of parathyroid
gland)
bijschildkliercel, gezwollen ~ wasserhelle cell
bijschildklierhormoon parathormone
bijsluiter package insert, patient information, prescription
information
bijsmaak funny taste, flavor
bijten op wang en lip cheek biting
bijtend acrid, biting
bijtend instrument toepassen cauterization N (cf. electrocautery/
electrocoagulation)
bijtint hue
bijtmiddel caustic (agent)
bijvoeding supplementary feeding
bijwerking side-effect, adverse effect N (i.h.b. wordt ongewenst
effect bedoeld)
bijziendheid myopia, nearsightedness
bikinisnede Pfannenstiel incision
bil buttock N (cf. nates)
bilateraal bilateral N (cf. beiderzijds)
bilharziasis schistosomiasis, snail fever, id.
biliaire cirrose xanthomatous cirrhosis
bilirubineoverschot in bloed hyperbilirubinemia
billen nates, buttocks, clunes
billengebied gluteal region, cluneal area, natal site
bilnaad intergluteal cleft
bimanueel bimanual
bindend vermogen (van chemische stoffen) binding
bindingsplaats binding site
bindvlies (van het oog) conjunctiva
bindvliesontsteking conjunctivitis N (cf. keratoconjunctivitis
sicca)
bindvliesontsteking door adenovirus beal conjunctivitis
bindvliesontsteking met rode blaasjes follicular conjunctivitis
bindweefsel fibrous/connective tissue
bindweefsel dat deel van longkwab begrenst bronchopulmonary
segment
bindweefsel en spierweefsel betreffend fibromuscular
bindweefsel- en spierweefselontsteking fibromyositis
bindweefsel met veel elastische vezels (fibro)elastic tissue
bindweefsel met vezels areolar tissue
bindweefsel waarin lymfoïde cellen adenoid tissue
bindweefsel, degeneratieziekte van ~ collagenosis
bindweefselafwijking met gelatinekarakter mucoid/myxomatous
degeneration N (door ophoping van glycosaminoglycans)
bindweefselcel connective tissue cell, lamellar cell
bindweefselcel met pigment pigment cell
bindweefselgezwel, goedaardig ~ fibroma
bindweefselhyperplasie van een vene venofibrosis
bindweefselkanker scirrhus
bindweefsellaag onder membrana serosa subserosa
bindweefsellaag van een slijmvlies lamina propria (mucosae)
bindweefselontsteking fibrositis N (i.h.b. van fascie
en bij reuma)
bindweefselstreng gubernaculum
bindweefselverharding sclerosis
bindweefselvezel, elastische ~ elastic/yellow fiber
bindweefselvlies fascia
bindweefselvlies rond spier aponeurosis
bindweefselvormend fibroplastic, fibrogenic
bindweefselvorming fibroplasia
bindweefselvorming bij wondgenezing cicatrization
262
bindweefselwoekering fibrosis
binnen een bloedvat intravascular
binnen het oor gelegen endaural
binnenbekleding door een cellaag endothelium N (betreft hart,
bloedvaten en lichaamsholten)
binnendringen to penetrate, to invade, to infiltrate
binnendringen (van micro-organismen) invasion
binnendringen in de huid penetration of the skin
binnendringen in een weefsel infiltration
binnenoor inner ear, internal ear, labyrinth N (omvattende:
vestibulum, cochlea en drie kanalen)
binnenste kiemblad entoderm, endoderm
binnenstebuiten kering exstrophy, extrophy
binnenwaarts gekromd inflected
binnenwaartse draai entropion N (m.n. van ooglid)
binnenzool insole
bioblast micelle
biologeren to spell-bind
biologisch effect zoals bij radioactiviteit, met ~ radiomimetic
biologische ouder birth parent, biological parent
biologische testmethode bio-assay
biomedische techniek biomedical engineering
biomedische wetenschappen biomedical/life sciences
biopsie dwars door de bronchuswand transbronchial biopsy
biopt biopsy (specimen)
biopt verkregen door opzuigen aspiration biopsy E (cf. needle
biopsy)
biosynthese van nucleotide met hergebruik van basen salvage
pathway
biosynthetische voorloper van insuline proinsulin
biotechnicus animal technician
biotine vitamin H, id.
bistouri bistoury N (chirurgisch lang mes)
bivakmuts balaclava (helmet) N (ragaden in gezicht m.u.v. neus
en mond)
biventer digastric
bizonnek buffalo hump, bull neck
Bjerrum-scotoom arcuate scotoma
blaar blister, bleb, bladder, cutaneous vesicle
blaas (urinary) bladder
blaas, binnen de ~ intravesical
blaas, permanente overrekking van de ~ megabladder
blaasabces bladder abscess
blaasachtig vesiculous
blaasbalg bellows
blaascapaciteit en -druk meten cystometry
blaasepitheel epithelium of bladder
blaasexcisie cystectomy
blaasfistel die uitmondt in de huid vesicocutaneous fistula
blaasfunctie die gestoord is dysfunction of bladder
blaashals bladder neck, vesical neck, vesicourethral orifice
blaasje blister, cutaneous vesicle
blaasje (tot 5 mm) met etter pustula, pustule
blaasje met conidiasporen sporangium
blaasje op lip bij herpes simplex cold sore, fever blister, oral
herpes
blaasjes aan binnenkant van cysticercus brood capsules
blaasjes bevatten/vormen to vesiculate
blaasjesvormige huiduitslag follicular rash
blaasjesvorming/aanwezigheid vesiculation
blaaskanker bladder carcinoma
blaaskoepel bladder dome
blaaslediging voiding
blaaslediging die schijnbaar compleet is installment emptying
N (maar wordt gevolgd door nadruppelen)
blaasmola hydatid mole
blaasontsteking (urine ~) cystitis
blaasontsteking bij vrouw na coïtus honeymoon cystitis/pyelitis
blaasontsteking met kleine cysten cystic cystitis
263 bla – blo

blaasproefapparaat breathalyzer blinde lis-syndroom blind/stagnant loop syndrome

blaasreflex micturition reflex blinde vlek optic disc/disk, blind spot, optic papilla, optic nerve
blaasslijmvlies bladder mucosa head E (cf. optic pit, choked disc, optic cup)
blaasvolume en -druk registreren cystometrography blindedarm cecum
blaasvormig vesiculous blindedarm betreffend cecal
blaasvorming in de epidermis blistering blindedarm-aanhangselontsteking appendicitis
blaaswand bladder wall blindengeleidehond seeing-eye dog
blaasworm echinococcus blindheid blindness
blaasworminfectie met cystestructuur hydatid cyst blindheid (aan beide ogen) amaurosis
blaasworminfestatie hydatidosis blindheid door arteriële afsluiting amaurosis fugax
blaaszweer, pijnlijke en hardnekkige ~ elusive ulcer, Hunner’s ulcer N (van tijdelijke aard)
blad blade, leaf, sheet, layer blindheid voor groen en rood deuteranopia
bladgroen chlorophyll blinkend shiny
bladvormig bladelike, foliaceous bloed afnemen (voor onderzoek) to draw blood
blaesitas lisping, sigmatism bloed aftappen exsanguination
blafhoest barking cough bloed betreffend hemic, hemal, hematic E (cf. hematinic)
blanke white, Caucasian E (Caucasian is an evasive term for bloed elders onttrekken t.b.v. coronairen coronary steal
‘white’, and a historical misnomer) bloed en chylus in de urine hematochyluria
blanke huid, met ~ fair skinned bloed geproduceerd/verspreid, door ~ hematogenous
blanke ras (m.n. uit Europa) caucasian race bloed in de ontlasting, chemisch bepaald ~ occult blood in feces,
blanke, niet ~ nonwhite N (cf. neger) guaiac positive (stools) N (cf. melena)
blanken whites bloed in semen hemospermia, hematospermia
blarentrekkend (middel) vesicantory bloed in urine hematuria
blasteem blastema bloed naar weefsel, uittreden van ~ extravasation of blood
blastocysteholte blastocyst cavity bloed onttrekken/aftappen exsanguination
blastoderm germ disc, blastodisk, id. N (=kiemschijf) bloed spugen hemoptysis, spitting blood
blastokèle cleavage cavity, segmentation cavity, id. bloed surplus (dat lokaal aanwezig is) hyperemia

blastomeer cleavage cell, segmentation sphere
blastomycose, keloïdale ~ lobomycosis
blastomycose, Zuid-Amerikaanse ~ paracoccidio(ido)mycosis
blastulaholte blastocyst cavity
blauw oog (a.g.v. trauma) black eye
blauw plekje ecchymosis, bruise N (kleine bloeding meestal in
huid of slijmvlies)
blauwachtig-zwart verkleurd livid
blauwe plek bruise, bruising E (cf. hematoma, extravasation)
blauwe tint rond de navel caput medusae N (a.g.v. gedilateerde
venen)
blauwkleurig bluish
blauwzucht cyanosis N (door hoge concentratie gereduceerd
hemoglobine)
blauwzuur hydrocyanic acid, Prussic acid
bleek gezicht pale face
bleekheid pallor
bleekheid (van de huid) pallor, cutaneous paleness,
marble skin
bleekwater sodium hypochloride N (veelzijdig desinfectans)
bleekzucht pallor
blefarostenose blepharophimosis
bleken blanching
blenorrea a.g.v. gonorroe gonoblennorrhea
blessuur injury, wound, trauma
blijvende kiezen molars
blijvende misvorming permanent deformity
blijvende structuur persistent structure
blik, starende ~ gaze E (cf. vacant look, paralysis of conjugate
upward gaze, upward gaze syndrome)
blikkerig geluid bij het hoesten metallic cough
blikparese ocular paresis
bliksemfiguren Lichtenberg’s flowers N (vertakkend patroon
van oppervlakkige huidverbrandingen t.g.v. blikseminslag)
blikseminslag, letsel t.g.v. ~ lightning injury E (cf. side flash,
flashover, secondary arrest, Lichtenberg’s flowers)
bliksemkramp infantile (nodding) spasm
blind eindigende ruimte cul-de-sac
blind oog a.g.v. hoge intraoculaire druk absolute glaucoma
blind, nagenoeg ~ bat-blind
blinde buidel blind pouch
blinde goot blind gutter N (cf. atresia)
Nederlands-Engels
bloed trekken (B.) to draw blood N (bloed afnemen)
bloed waaraan geen componenten ontbreken whole blood
E (cf. packed red cells, frozen red cells, washed red cells)
bloedaanmaak hemopoiesis
bloedaanmaak, stoornis van de ~ dyshem(at)opoiesis
bloedaanmaakstoornis, neoplastische ~ erythremic myelosis
E (cf. erythroleukemia)
bloedafzetting in de cornea keratohemia
bloedamoebe babesia
bloedarmoede anemia (Am.), anaemia (Br.)
bloedarmoede (macrocytair perniciosa) achrestic anemia
bloedbank blood bank
bloedbeeld (qua aantallen cellen) differential count
bloedcel, witte ~ white blood cell, leukocyte (Am.), leucocyte
(Br.) E (cf. WBC); N (cf. ongesegmenteerde leukocyt)
bloedcellen in aantal verlaagd oligocythemia
bloedcellen qua aantal en per soort verlaagd pancytopenia
bloedcellen tellen cytometry
bloedchemie blood chemistry
bloeddoorstroming die abn. laag is hypoperfusion
bloeddruk blood pressure E (cf. hypertension, hypotension)
bloeddruk die abn. laag is hypotension N (cf. orthostatic/postural
hypotension)
bloeddruk die verhoogd is hypertension
bloeddruk in aderen venous pressure
E (cf. venous pooling, CVP)
bloeddruk, betreffende verhoogde ~ hypertensive
bloeddruk, normale ~ normotension
bloeddrukdaling halverwege de zwangerschap midpregnancy drop
of blood pressure
bloeddrukmeter (Riva-Rocci) sphygmomanometer
N (noninvasieve methode m.b.v. manchet)
bloeddrukverhogende werking /stof vasopressor
bloeddrukverhoging via vasoactiviteit pressor effect
bloeddrukverhoging, aanvalsgewijze ~ hypertensive crisis
bloeddyscrasie met atypische blasten erythroleukemia
bloedeilandje blood island
bloederig bloody, sanguineous N (cf. bloedig)
bloederziekte bleeder’s disease, hemophilia (Am.),
haemophilia (Br.)
bloedgever blood donor
bloedgroep blood type, blood group
blo – blo
bloedgroepbepaling blood grouping
bloed-hersenbarrière blood-brain barrier, hematoencephalic barrier
bloedig onderzoek invasive investigation N (i.t.t. noninvasief;
cf. bloederig)
bloedige dauw-teken Auspitz sign
bloedindikking hemoconcentration
bloeding bleeding, hemorrhage (Am.), haemorrhage (Br.)
N (cf. contactbloeding, doorbraakbloeding, tussenbloeding,
nabloeding, neusbloeding)
bloeding in de alveoli intra-alveolar bleeding
bloeding in de galgangen hematobilia
bloeding in grijze stof van ruggenmerg hematomyelia
bloeding in oog/orbita hemophthalmos
bloeding in voorste oogkamer hyphem(i)a
bloeding stoppen hemostasis, coagulation
bloeding t.g.v. beschadigde capillairen capillary hemorrhage
bloeding vanuit de baarmoeder metrorrhagia N (zonder
samenhang met de menstruatie)
bloeding vanuit de bronchi bronchorrhagia
bloeding vanuit de vagina vaginal bleeding
bloeding, herhaalde ~ rebleeding
bloeding, indirecte ~ concealed hemorrhage
bloeding, inwendige ~ internal hemorrhage
bloedingsneiging bleeding tendency, hemorrhagic diathesis
E (cf. proclivity)
bloedingstijd bleeding time
bloedingsziekten hemorrhagic diseases
bloedkanker leukemia (Am.), leukaemia (Br.)
bloedlichaampje corpuscule
bloedlichaampjes vernietigt, cel die ~ hemophagocyte
bloedmonster blood sample
bloedneus nosebleed, nose bleeding, epistaxis
bloedonderzoek blood test
bloedonttrekking op een andere plaats steal syndrome
E (e.g., subclavian steal syndrome)
bloedophoping in aderen venous congestion
bloedophoping in de vagina hematocolpos
bloedophoping in tuba uterina hematosalpinx
bloedophoping in uterus hemometra
bloedovergedragen blood borne, hematogenous
bloedpigment respiratory pigment N (=bloedkleurstof)
bloedplaatje thrombocyte, platelet
bloedplaatjes in overmaat in bloed hyperthrombocytemia
bloedplaatjes qua aantal verlaagd thrombo(cyto)penia
bloedplaatjesaanmaak thrombocytopoiesis
bloedplasma blood plasm(a)
bloedsomloop circulation, circulatory system
N (cf. doorbloeding)
bloedsporen aantonende chemische stof benzidine
N (m.b.t. fecesonderzoek)
bloedsporen vertonend bloodstained
bloedspuwing blood spitting, hemoptysis E (cf. endemic
hemoptysis)
bloedstelping hemostasis, epistasy
bloedstolling coagulation
bloedstolling veroorzakend/versnellend thromboplastic
bloedstollingsfactor VII serum prothrombin conversion
accelerator
bloedstollingsneiging die abn. hoog is hypercoagulability
bloedstollingsstoornis m.b.t. trombocyt thrombo(cyto)pathy
bloedstolsel blood clot
bloedstroming betreffend hemodynamic
bloedstroom blood flow, blood stream
bloedstroom verlaagd blijkens vaatdiameter (radiol.) oligemia
bloedstroomsnelheid blood flow velocity
bloedstroomtoename in longvaten pleonemia (radiol.)
bloedstuwing in vaten vascular congestion
bloedsuiker blood glucose/sugar N (juiste term is bloedglucose;
cf. hypoglykemie)
264
bloedtekort door toevoerbeperking ischemia (Am.), ischaemia (Br.)
bloedtoevoerstoornis in bepaald gebied strangulation N (nl. a.g.v.
mechanische constrictie)
bloedtransfusie (blood) transfusion
bloedtransfusiegeneeskunde (blood) transfusion medicine
E (cf. hemovigilance)
bloeduitstorting suffusion
bloeduitstorting (in weefsel) hematoma E (cf. hematocele)
bloeduitstorting in bestaande holte hematocele E (cf. hematoma)
bloeduitstorting in buikholte hemoperitoneum
bloeduitstorting in huid, diffuse ~ purpura
bloeduitstorting in pericardholte hemopericardium
bloeduitstorting m.b.t. uterus en placenta uteroplacental apoplexia
bloeduitstortinkje ecchymosis N (kleine bloeding meestal in huid
of slijmvlies)
bloeduitstrijkje blood smear
bloedvat (blood) vessel L (=vas [pl. vasa])
bloedvat vormend vasoformative
bloedvat(en), rondom ~ perivascular
bloedvat(en), ziekte van ~ vasculopathy
bloedvat, binnenste bekleding van ~ intima
bloedvat, gelegen buiten het ~ extravasal, extravascular
bloedvaten bezit, mate waarin een orgaan ~ vascularity
bloedvaten en n. vagus betreffend vasovagal
bloedvaten opnieuw aanleggen revascularization N (bv. via
chirurgische ingreep; cf. neovascularisatie)
bloedvaten van de nieren betreffend renovascular
bloedvaten, ziekte van kleine ~ microangiopathy
bloedvatenstam conduit
bloedvatenstelsel vascular system
bloedvatenvorming in weefsel vascularization
E (cf. neovascularization/revascularization)
bloedvatgelijkende strepen in netvlies angioid streaks
(of chorioidea) E (→ pseudoxanthoma elasticum)
bloedvatobstructie door thrombus thromboembolism
bloedvatsnoer tourniquet
bloedvatversterf n.a.v. een thrombus thrombonecrosis
bloedvatziekte vasculopathy
bloedverdunning anticoagulation, blood thinning
bloedvergiftiging sepsis, toxicemia, toxemia
bloedvergiftiging bij eclampsie eclamptic toxemia
bloedvergiftiging, etterige ~ pyemia
bloedvergiftigingssyndroom (bepaald type) necrobacillosis,
postanginal septicemia, Lemierre’s syndrome
bloedverlies vanuit de uterus, langzaam ~ metrostaxis
bloedverwant relative, kinsman, kinswoman, cognate
bloedverwantschap consanguinity
bloedvocht plasma
bloedvolume (totaal circulerend ~) blood volume
bloedvolume abn. hoog, circulerend ~ plethora, hypervolemia
N (overvulling van het vaatstelsel)
bloedvolume abn. laag, circulerend ~ hypovolemia
bloedvolume in de circulatie circulating (blood) volume
bloedvorming hematopoiesis
bloedvorming betreffend hematopoietic
bloedwateren hematuria
bloedwei (blood) plasm(a)
bloedziekte met factor VII-deficiëntie pseudohemophilia (type B)
bloedzuiger blood sucker, leech
bloedzuiger in water (bepaald type) limnatis nilotica
E (→ internal hirudiniasis)
bloedzuiger, ziekte door beet van ~ hirudiniasis
bloedzuigers levend in het water aquatic leeches
E (→ hirudiniasis)
bloedzuigers levend op het land land leeches E (cf. aquatic leech,
limnatis nilotica)
bloedzuigers, ziekte door ~ conenosis
bloedzweer furuncle
bloem (van meel) flour
265
bloemkooloor cauliflower ear, prizefighter ear
blokgolf square wave
blokkade block, blockage
blokkade van atrioventriculaire impuls heart block
blokkade van drie zenuwvezelbundels trifascicular block
blokkade van impuls over het hart, halfzijdige ~ cardiac hemiblock
blokvormige stroomstoot square pulse
blond fair-haired, blond(e)
blonde haren, met ~ fair-haired
blootstellen to expose
blootstelling exposure
blootstelling die te lang/sterk is overexposure
blootstellingsdagen days at risk
blos blush, facial flushing
blote oog, onderzoek met het ~ naked-eye inspection
blozen to blush
blozen, overmatig ~ flushing (of face)
blozend gelaat bij mitralisstenose mitral facies
bochel hump(back), hunch, kyphosis N (cf. bult)
bocht curvature, flexion, flexure, curve, crook
bodem floor, fundus
bodemkracht ground reaction force
boer burp, belch, ructus
boer laten belching, burping E (cf. eructation)
boerenlong farmers’ lung
boeroelizweer (a.g.v. mycobacterie) buruli ulcer
boezem (bij een vrouw) bosom, mamma, breast, bust
boezem (van het hart) atrium, atrium cordis, atrium of the
heart N (=voorhof)
boezemfibrilleren atrial fibrillation
bof mumps, epidemic/infectious paroti(di)tis
bof orchitis mumps orchitis
bol bulb, bulbus, globe, globus
bol gezicht puffing face
bol laten staan van de wangen to puff up one’s cheeks
bolachtig bulbous
bolheid convexity (1); puffiness (2)
Boliviaans hemorragisch koortsvirus machupo virus
bolstructuur spheroid
bolvorm betreffend, halve ~ hemispheric(al)
bolvormig spherical, globular, bulbous, bulbiform
bolvormig deeltje (m.n. in het bloed) globule
bolvormig gezwel spherical tumor
bolvormig lichaam spheroid
bolvormige bacterie coccus [pl. cocci]
bolvormige cel globoid cell
bolvormige kromming convexity
bolvormige massa spherical mass, globus
bolvormige massa, opgehoopt tot een ~ conglobate
bolvormige ooglens-afwijking spherophakia
bolvormige uitstulping van de cornea keratoglobus
bonzende pijn throbbing pain
boodschappermolecule (neuro)transmitter
boodschapper-RNA messenger RNA
boogvormig arciform, arcuate(d)
boomvormig (vertakt) dendritic
boor (om weefsel te verwijderen) trephine
boor(gereedschap) drill
boord collar
boordenknoopabces collar button abscess, shirt-stud abscess
N (abces in twee holtes verbonden door een kanaal)
boordenknoopmisvorming button hole deformity
boos angry, mad
boosheid anger
bootvormig scaphoid
bootvormig botje (van hand/voet) navicular bone (of hand/foot)
boren van opening in cortex van bot windowing
Bornholm, ziekte van ~ epidemic/viral pleurodynia, id.
borreliose vacation plague, borreliosis E (cf. Lyme disease)
blo – bot
borst breast, mamma (1); chest, thorax (2) N (cf. boezem)
borst die hard is a.g.v. melkafvoerblokkade caked breast
N (cf. meetprocedure voor de opname van borstmelk)
borst(kas)wand chest wall
borst(klier), ontsteking van ~ mastitis, mammitis
borst, pijn op de ~ chest pain
borst/borstspier betreffend pectoral
borstademhaling pectoral respiration
borstamputatie mastectomy E (cf. lumpectomy, radical
mastectomy)
borstband breast band, strophium (L.)
borstbeen sternum, breast bone
borstelcel bristle cell, hair cell
borstelvormig (bv. van bloedvaten) brushlike
borstelzoom (van de nier) brush border
borsten breasts, bosom, mammae, eyes (sl.), tits (sl.)
borsten, opgezette en gespannen ~ mastodynia N (cf. gevoelige borsten)
borstholte gevuld met bloed en lucht hemopneumothorax
borstholte met pusophoping pyothorax N (=pleura-empyeem)
borstkanker breast carcinoma, breast cancer, mammary
carcinoma
borstkas chest, thorax, pectus (L.)
borstkas betreffend pectoral
borstkas, binnen de ~ intrathoracic
borstkas, buiten de ~ extrathoracic
borstkas, halverwege de ~ midthoracic
borstkas, onbehaaglijk gevoel in de ~ thoracic discomfort
Nederlands-Engels
borstklier betreffend mammary
borstklier, (elk type) aandoening van de ~ mastopathy
borstklier, onder de ~ submammary
borstklieren die boventallig zijn polymastia
borstkorset jacket
borstletsel chest injury, chest trauma
borstomvang width of the chest
borstontwikkeling (bij de man) gynecomastia
borstontwikkeling, geringe ~ hypomastia
borstpijn mastalgia E (cf. chest pain)
borstspier pectoral muscle
borstverwonding chest trauma/injury
borstvlies parietal pleura
borstvoeding breast feeding
borstvoeding geven lactation, nursing N (cf. meetprocedure voor
de opname van borstmelk)
borstvoeding ontwennen weaning (from breast), ablactation
borstvoedingsstoornis agalactia
borstwand gelegen voor het hart, deel van ~ precordia, precordium
borstweefsel, hyperplasie van ~ mastoplasia
borstweefsel, ontwikkeling van ~ mammoplasia
borstwervel dorsal/thoracic vertebra
boskoorts jungle/sylvatic yellow fever
bosluizenkoorts tick (bite) fever
bot fluke (1); bone, osseous tissue (2) E (cf. liver flukes)
bot aantastend, slechts een enkel ~ monostotic
bot met histologisch beeld van Paget mosaic bone N (bij osteitis
deformans)
bot, gelegen binnen het ~ intraosseal, intraosseous
botaandoening met sclerotische foci osteopoikilosis
L (=osteopathia condensans disseminata)
botabces bone abscess
botafbraak bone destruction
botatrofie met neurocirculatoire pijn algoneurodystrophy
N (→ Sudeck’s syndrome)
botbank bone bank
botbed bone stock
botbreuk (bone) fracture
botbreuk met beschadiging van ander weefsel complicated
fracture E (cf. comminuted fracture, compound fracture)
botbreuk met open wond compound fracture E (cf. comminuted
fracture, complicated fracture)
bot – bro
botbreuk met splinters tussen botstukken comminuted fracture
botcel osteon, osteocyt
botcyste bone cyst
botcyste, eenkamerige/solitaire ~ unicameral bone cyst
botergeel dimethylaminoazobenzene
botfrees burr E (cf. trephination)
botgroeistilstand (radiol.), teken van ~ growth arrest line, Harris’
line
bothypertrofie hyperostosis, hyperosteogenesis
botleeftijd bone age
botmateriaal rond breukplaats callus
botmatrix bone matrix
botmetastase bone metastasis
botmisvorming bone deformity
botnecrose bone necrosis
botnecrose, avasculaire ~ avascular necrosis, osteonecrosis,
aseptic (bone) necrosis, ischemic bone necrosis
botpijn bone pain, ostalgia
botpijn (bij syfilis) osteocopic pain
botresorptie bij terminale phalangen tufting (radiol.)
E (→ Raynaud)
botrijping bone maturation
botschaar, grote ~ bone shears
botschaartje (beebee) bone scissors
botten aantastend, diverse ~ polyostotic
botten, gelegen tussen twee ~ interosseous
bottransplantatie bone grafting
botuitsteeksel spine, spur
botuitsteeksel dat groot en rond is tuberosity
botuitsteeksel van femur trochanter E (distinguish ‘greater’ and
‘lesser’ trochanter)
botverandering in ivoorachtige massa eburnation
botverbinding met glad oppervlak facet
botverharding osteosclerosis
botvervangend materiaal bone substitute
botverwijdering (door snijden/zagen) osteotomy
botvormend mesenchym, afwijking van ~ fibrous dysplasia (of
bone) N (met vervanging door bindweefsel)
botvorming bone formation, osteogenesis, ossification
botweefsel bone tissue
botweefsel betreffend osseous E (e.g., osseous deformity/
destruction/fusion/porosis)
botweefsel plus kraakbeen en pezen musculoskeletal tissue
botweefsel, overmatige groei van ~ hyperostosis
botwoekering exostosis, spur N (aan de oppervlakte uitgroeiend
stuk bot)
botwoekering bij gewrichtsvlak osteophyte E (cf. exostosis, facet)
botwoekering bij schedeldak calvarial hyperostosis
botziekte van Paget osteitis deformans
botziekte van Von Recklinghausen osteitis fibrosa cystica
botzoekend bone-seeking
bouillon (t.b.v. kweek) broth
boulemie bulemia, bulimia, bulimy
boutonnièremisvorming buttonhole hand
N (=knoopsgatmisvorming)
bouwstof material
bovenarm upper arm N (cf. opperarmbeen, onderarm)
bovenbeen femur, thigh (bone), upper leg N (cf. onderbeen)
bovenbuik (gebied) epigastrium, hypochondrium, upper
abdomen
bovenbuik betreffend, het midden van de ~ epigastric
bovenbuiksmassa epigastric mass
bovendruk systolic (blood) pressure N (cf. onderdruk)
boveneind van de ulna olecranon
bovengrens upperlimit
bovengrens van bekkenholte pelvic inlet
boven-ik (psy.) superego
bovenkaak(sbeen) maxilla
bovenlip upper lip
266
bovenste ledemaat arm, upper limb/extremity
boventallig supernumerary, epactal
boventallige gebitselementen supplemental teeth
boventallige rib aan halswervel cervical rib
braadvet shortening
braakmiddel puke, emetic
braakneiging emetic tendency, retching
braakneiging die onweerstaanbaar is uncontrollable vomiting
braaksel vomit, vomitus
braaksel met bloed en verteerd eten coffee-ground vomit
braaksel met zwart bloed uit de maag black vomit/vomitus
bradycardie bradycardia N (abn. langzame hartfrequentie en
pols)
bradykinine bradykinin
braken to vomit, to retch, to puke
braken (als fenomeen) emesis N (cf. hyperemesis)
braken als gewoonteverschijnsel habitual vomiting
braken in overmatige zin hyperemesis
braken met slokdarmruptuur postemetic rupture of esophagus,
Boerhaave’s syndrome
braken van bloed hematemesis
brancard stretcher, litter
brandend burning
brandend gevoel bij urineren burning (pain during)
micturition Fr (=chaudepisse)
branderig gevoel in de ogen stinging of eyes
branderigheid in de maag waterbrash, brash (water)
brandhaar stinging bristle N (cf. eikenprocessierups)
brandwond burn
brede en verdikte hand spade-like hand
brede lintworm (van vissen) broad (fish) tapeworm
breedsporige gang unsteady gait
breedte width, breadth
breekbaar fragile, friable
breekbaarheid van beenderen die abn. is osteopsathyrosis
bregmaligging (van foetus) sincipital presentation
brei-arm epicondylar tendinitis, lateral epicondylitis
breken van de vliezen rupture of the membranes (obst.)
breken van het haar door brosheid trichorrhexis
breken van tand/kies odontoclasis N (t.g.v. trauma)
breking die dubbel is birefringence
brekingskracht refractive power
breuk infraction, hernia, fracture, rupture N (cf. beenbreuk,
beklemde breuk, bekkenbreuk, glijbreuk, inbreuk, navelbreuk,
waterbreuk, hernia, ratio)
breuk bij de liesstreek inguinal hernia N (cf. dijbreuk)
breuk die omentum bevat omental hernia, epiplocele
breuk in keten van DNA- of RNA-molecule nick
breuk van de uitstroombeugel outlet strut fracture E (cf. valve
carrier)
breukband truss N (cf. pelotte)
breukoperatie herniotomy
breukpoort hernial orifice
breukzak met chylusinhoud chylocele
brevicollis met oog- en ooraandoeningen cervicooculoacoustic
syndrome, Wildervanck’s syndrome
briefpapier stationery
brij pulp (1); porridge (2) E (cf. brei, chyme, curd)
bril (pair of) glasses, (pair of) spectacles N (cf. beschermbril)
brilhematoom hyposphagma
brillendoos trial case N (t.b.v. optometrie)
Broca orbitale index megaseme
broeder male nurse
broek(operatie) bifurcation prosthesis
broers brothers, male siblings
brokje clump
brokkelig friable
brommen to grunt
bromtolgeruis nun’s murmur
267
bron source
bronch(i)ectasie bronchiectasis
bronch(iol)us met granuloom en exsudaat bronchocentric
granulomatosis
bronchi en longen betreffend bronchopulmonary
bronchi- en pleuraontsteking pleurobronchitis
bronchiaal ademen bronchial breathing
bronchie, aan binnenkant van ~ endobronchial
bronchiëctas(i)e bronchial dilation, bronchiectasis
bronchiole, binnen de ~ intrabronchiolar
bronchioli, ontsteking van ~ bronchiolitis
bronchiolus bronchiole
bronchiolus betreffend bronchiolar E (cf. bronchial)
bronchitis van een kwab en rondom verdikking peribronchitis
broncholiet broncholithiasis
bronchopneumonie bronchoalveolitis
bronchus betreffend bronchial
bronchus en huid betreffend bronchocutaneous
bronchus en pleura(holte) betreffend bronchopleural
bronchus naar de linkerlongtop bronchus apicalis
bronchus, uitgaande van de ~ bronch(i)ogenic
bronchusbesmetting door Aspergillus bronchoaspergillosis
bronchuscarcinoom met myasthenia inverse myasthenia
syndrome, Eaton-Lambert syndrome
bronchusomgeving betreffend peribronchial
bronchusontsteking bronchitis
bronchussteen broncholithiasis
bronchusverwijding bronchial dilatation, bronchodilation
bronsziekte bronzed skin N (=abn. huidpigmentatie;
cf. M. Addison)
bronwater springwater E (cf. soda-water, tap water)
broodeczeem baker’s itch, bakery eczema
broodmager bare-boned
broom-koolwaterstofradicaal brominebenzyl
broos friable, brittle, fragile
brosheid van haar clastothrix, trichoclasis
brosse nagel brittle nail
brr-tub lubb-dupp N (fonetische weergave van eerste en tweede
harttoon)
brucellose abortus fever, id.
brucellose (bepaald type) febris melitensis
brug (van het cerebellum) pons (varolii), bridge of Varolius
brug betreffend pontine, varolian
brughoektumor (pontine) angle tumor, acoustic (nerve)
neurinoma/neurilemoma, eighth nerve tumor
bruine atrofie (a.g.v. lipofuscine) brown atrophy
bruine boogjes (in nagelbed bij uremie) brown arcs
bruine induratie (a.g.v. hemosiderine) brown induration
bruistablet effervescent tablet
bubonenpest bubonic plague
bufferwerking buffer action
bui spell E (→ breath holding spell)
buidelvorming van een tevoren gesloten holte marsupialization
buigbaar flexible
buigcontractuur van een gewricht arthrogryposis
buiging flexion, flexure
buigspier flexor
buigzaam flexible
buik abdomen, belly, tummy
buik betreffend abdominal, celiac
buik die ‘op springen staat’ burst abdomen
buik die opgeblazen is tympanites, meteorism
buik die vooruit steekt en gerimpeld is prune belly syndrome,
Obrinsky’s syndrome N (als aangeboren afw. bij kind)
buik en bekken betreffend abdominopelvic
buik gevuld met gas gaseous abdomen
buik, halverwege de ~ midabdominal
buik, onaangenaam gevoel in de ~ abdominal discomfort
buikaandoening (elk type) celiopathy
bro – bul
buikademhaling abdominal respiration
buikband abdominal linen
buikgriep gastric flu, gastro-enteritis by virus
buikholte abdominal cavity
buikholteonderzoek, inwendig ~ laparoscopy
buikkramp abdominal cramp, crampy abdominal pain
buikletsel abdominal injury
buikligging prone position, ventral decubitus (position)
N (cf. zijligging, rugligging)
buikligging tijdens het slapen prone sleeping position
buikloop diarrhea E (cf. nervous diarrhea)
buiknet, grote ~ gastrocolic omentum, omentum majus (L.)
buikomtrek abdominal circumference
buikonderzoek, inwendig ~ abdominoscopy, peritoneoscopy
buikopening laparotomy
buikoperatie abdominal surgery
buikpers abdominal press(ure increase)
buikpijn abdominal pain
buikpijn (linksboven en bij een bepaald type ziektebeeld) splenic
flexure syndrome, Payr’s disease
buikpijn die uitputting veroorzaakt abdominal distress
buikpijn, acute voorbijgaande ~ (abdominal) colic
buiksnede laparotomy
buikspasme abdominal spasm
buikspeekselklier pancreas
buikspek belly
buikspier abdominal muscle N (cf. spierbuik)
Nederlands-Engels
buikspoelen peritoneal dialysis
buikspreken ventriloquism, ventriloquy
buiktyfus abdominal typhus, typhoid/typhogastric fever
buiktyfus gelijkende tularemie typhoidal tularemia
buikvenen, opgezette ~ abdominal vein dilatation
buikvlies peritoneum, rim of the belly (obs.)
buikvlies, gelegen achter het ~ retroperitoneal E (often equivalent
to paravertebral)
buikvlies, gelegen binnen het ~ intraperitoneal
buikvlies, gelegen buiten het ~ extraperitoneal
buikvliesduplicatuur mesentery
buikvliesontsteking peritonitis
buikvliesontsteking in het bekken pelviperitonitis
N (=pelveoperitonitis)
buikvliesplooi omentum
buikvliesplooi die testes vasthoudt mesorchium
buikwand abdominal wall E (cf. gastropexy)
buikwaterzucht (abdominal) ascites, abdominal dropsy, dropsy of belly
buil boil, bruise, bruising E (cf. hematoma, extravasation)
builenpest bubonic plague
buis duct, tube E (cf. intubation)
buis inbrengen intubation E (cf. insertion)
buis van Skene paraurethral duct
buisje (in het oor) grommet, ventilation tube
N (=trommelvliesbuisje, boordenknoopje)
buisstructuur syrinx
buisvormig omhulsel sheath
buitenaf, komend van ~ extrinsic N (d.w.z. oorsprong ligt buiten
het lichaam)
buitenbaarmoederlijk extrauterine
buitenbaarmoederlijke zwangerschap fallopian pregnancy
buitensporig excessive
buitenste external
buitenste cellen van blastocyste trophoblast
buitenste schors/laag cortex [pl. cortices]
buitenwaarts gedraaid everted
buitenwaarts groeiend exophytic
buitenwaarts staand splaying
bukken bending down, stooping
bulimie bulemia, bulimia, bulimy
bult hump, lump, bump, boss E (→ buffalo hump);
N (cf. bochel, koubult, galbult)
bul – cef
bultjes, bedekt met ~ bosselated
bundel zenuwvezels nerve tract
bundel(takblok) bundle (branch block)
bundeling conglomeration
bundelvormig fascicular
bunzingziekte skunk
buphthalmos megalophthalmos, id.
Bureau Bijwerkingen Geneesmiddelen Centre (Br.) for Monitoring
of Adverse Reactions to Drugs
burgemeestershals lymphadenitis colli with edema
bursa iliopectinea, ontstoken ~ iliopectineal bursitis
bursa omentalis lesser sac, omental bursa
bursaontsteking bursitis
bursitis van de knie nuns’ knee
bursitis van elleboog en knie miners’ elbow and knee
bursitis van olecranon students’ elbow
c
caecitis cecitis
caecum cecum
caecum naar huid, operatief aangelegde verbinding van ~ cecostomy
caecumontsteking cecitis, typhlitis
caissonziekte compressed air disease, decompression sickness,
caisson disease
calcaneus heel body, id.
calcaneus en os naviculare betreffend calcaneonavicular
calcaneusspoor calcaneal spur, heel spur, bone spur
calciferol viosterol, id. N (cf. vitamine D)
calcificatie calcareous infiltration, id.
calcificatie van een tumor a.g.v. ischemie dystrophic calcification
N (cf. gecalcificeerd weefsel)
calcificatie van gewrichtsoppervlak chondrocalcinosis N (erfelijke
‘pseudojicht’)
calcitonine (thyro)calcitonin
calcium in urine abnormaal verlaagd hypocalciuria
calcium te hoog in bloed hypercalcemia
calcium te hoog in urine hypercalci(n)uria
calciumafzetting calcium deposition
calciumafzetting in nieren en nierstenen nephrocalcinosis
calciumcarbonaat limestone, calcium carbonate
callositas tylosis, callosity, callus
callusvorming bij gefractureerd bot porosis
caloriearm dieet weight reduction diet, low calorie diet
caloriebeperkend dieet calorie-limited diet E (=calory-limited
diet)
calvaria cranial vault, calvarium, id.
calvities hair loss, effluvium, alopecia, id.
camouflagenet netting
candida-infectie van bronchi bronchomoniliasis
candidiasis candidiasis, moniliasis (obs.)
candidiasis van mondslijmvlies sprue, thrush, white mouth (obs.)
canities premature hair grayness, id.
cannabis marihuana, hay (sl.), id.
canule cannula
capaciteit (in de elektronica) capacitor
capaciteitsniveau performance
capaciteitsvermindering van een orgaan achoresis
capillair(en), ontsteking van ~ capillaritis
capillaire vaatbed betreffend microvascular
capillaire vaatbed, gelegen voor het ~ precapillary
capillaire vullingstijd (na leegdrukken) capillary refill time
268
capillairen in de huid, het scheuren van ~ dermatorrhexis, Ehlers-
Danlos syndrome
capillairen in de nier die verdikt zijn wire loops
capsula interna internal capsule
capsule capsula, capsule
capsule met geneesmiddel cachet N (cf. dragee)
capsule met geneesmiddel, kleine ~ pearl
CARA CNSLD, bronchial asthma
carbolzuur phenol
carboxylgroep verwijderen decarboxylation
carcinoïdsyndroom flush syndrome, id.
carcinoma fibrosum scirrhus
carcinoom cancer, (primary) neoplasm, malignancy, id.
carcinoom betreffend carcinomatous
carcinoom dat manifest wordt tussen twee reguliere
bevolkingsonderzoeken interval cancer
cardiaal, niet ~ noncardiac
cardiacum cardiac drug N (=hartmiddel)
cardiale problematiek cardiac problems E (cf. noncardiac)
cardiofaciaal syndroom asymmetric crying facies N (=‘huilen
met een scheve mond’)
cardio-oesofageale overgang van de maag cardiac orifice, orificium
cardiacum
cardiorespiratoir syndroom van de pasgeborene glassy lung disease,
hyaline membrane disease (of newborn)
cardioversie countershock, defibrillation, id.
caries (dental) caries, tooth decay
caries met verkleuring bij melktanden infantile melanodontia
carina betreffend carinate
caroteen carotin, carotene
caroteengehalte in bloed abn. verhoogd hypercarotenosis,
hypercarotenemia
caroteenophoping carotenosis, carotinosis
carotine carotene
carotinoïd carotenoid, lipochrome
carotis communis common carotid artery
carotisgebied, pijn in ~ carotodynia
carpus wrist, id.
cartilago cricoidea cricoid
caseïne casein N (bepaalde fosfoproteïne in melk)
castraat eunuch, castrate
castratie asexualization, id. E (cf. altered)
catalaseafwezigheid acatalasia
catalasegehalte in bloed abn. verlaagd hypocatalasemia
cataplexie sudden fall, drop attack, cataplexy N (plotseling
verlies van spiertonus)
cataract opacification/opacity of lens, id.
cataract door warmtestraling heat-ray cataract, glassblowers’
disease
cataract met vloeistof en harde kern morgagnian cataract
cataract, zonulair ~ lamellar cataract
cataracta nuclearis nuclear cataract
cataracta perinuclearis zonular cataract
catharsis abreaction, purgation, id.
catharticum cathartic
cathéter à demeure (Fr.) indwelling catheter N (=verblijfkatheter;
cf. katheter met dubbel lumen voor aspiratie)
cauda pancreatis tail of pancreas
caudasyndroom riding breeches anesthesia N (neuralgie met
blaasstoornis en gevoelloosheid in het rijbroekgebied)
causticum caustic (agent) E (cf. caustic lime, caustic soda,
caustic solution)
cavaleristenosteoom rider’s bone, cavalry bone
N (=ruiterbeentje)
caverneus cavernous
cavia guinea pig
cavusmisvorming van de voet hollow foot
C-cel clear cell
cefalotomie craniotomy, id.
269
cel die antistof maakt immunoblast
cel die zich deelt in nieuwe cellen mother cell
cel die zich goed kan differentiëren multipotential cell
cel met een sferische vorm round cell
cel met een vacuole vacuolated cell
cel met korrels die hematoxyline kleuren centrocyte
cel zonder delingskern/segmentatie noncleaved cell
cel zonder nucleolus acaryote
cel, gelegen binnen de ~ intracellular
cel, gelegen buiten de ~ extracellular
celbeschadiging cellular injury
celdeling cell division, mitosis N (cf. meiosis)
celdeling m.b.t. gameten meiosis
celdood necrosis, cell death
celdood die niet pathologisch is apoptosis, programmed cell death
celgroei en -vermeerdering belemmerend cytostatic
celgroep cell cluster
celinhoud betreffend protoplasmic
celkern nucleus (1); endoblast (2)
N (cf. chromatinedesintegratie van celkern, fragmentatie van
celkern, getande celkern)
celkern en cytoplasma betreffend nucleocytoplasmic
celkern met verhoogde kleurbaarheid hyperchromatic nucleus
celkernomgeving betreffend perinuclear
celkernverval pyknosis
celkweek cell culture
celleer cytology, cellular anatomy
cellen die vet/lipoïd opnemen lipophages
cellen in aantal abn. verhoogd pleocytosis N (m.b.t. aantal
lymfocyten in liquor)
cellen in aantal abn. verhoogd in weefsel hypercellularity
cellen omvattend, gering aantal ~ paucicellular
cellen van eenzelfde type bevattend monomorphous
cellen zoals afgeleid van verschillende zygoten chimerism
cellen, vermeerdering van aantal ~ hyperplasia E (cf. atypical
hyperplasia)
cellichaam soma, cell body
cellijn betreffend clonal
cellijn betreffend, een enkele ~ monoclonal
cellijnen betreffend, diverse ~ multiclonal
cellijnen betreffend, veel ~ polyclonal
celloze zone acellular zone
cellulaire immuniteit cell mediated immunity
cellulitis phlegmon, id.
celmembraan plasma membrane, cell membrane
celonderzoek d.m.v. lichtdoorval cytophotometry
celorgaan organelle
celplasma cytoplasm
celvariant tussen coccus en bacil coccobacillary cell
celvergiftiging, met effect van ~ cytotoxic
celvergroting zonder toename van aantal hypertrophy
E (cf. hyperplasia)
celvergroting, pathologische ~ cytomegaly
celvermeerdering, ongeregelde ~ proliferation
celversterf necrosis, cell death (1); apoptosis (2)
cementhyperplasie (bij tandwortel) hypercementosis
centra, met diverse ~ multicentric, multifocal
Centraal Begeleidingsorgaan voor de Intercollegiale Toetsing Central
Advisory Committee for Peer Review N (afkorting is CBO)
centraal deel van een kwab betreffend centrilobular
centraal scotoom centrocecal/paracentral scotoma
centraal zenuwstelsel central nervous system, CNS (abbr.),
neuraxis, cerebrospinal axis
centraalmerg syndroom central cord syndrome
N (cf. dwarslaesie)
centrale positie nystagmus central positional nystagmus
centrale uitvoerende instantie (psy.) central executive
centriole basal body, id.
centromeer cell center, id.
cel – cho
centromeren, met twee ~ dicentric
centrosoom attraction sphere, id.
cerebellaire ataxie m.b.t. vermislaesie sagittal imbalance syndrome,
vermis syndrome
cerebraal oedeem wet brain, cerebral edema
cerebrale ischemie, voorbijgaande ~ transient ischemic attack, TIA (abbr.)
cerebrovasculaire aandoening, acute ~ cerebral catastrophe
cerebrum, binnen het ~ intracerebral
cerumen earwax, wax in ear, id.
cerumenprop plug of earwax
cervicale intra-epitheliale neoplasie cervix dysplasia
cervicalesympathicussyndroom, achterste ~ cervicocranial
syndrome
cervicobrachiaal syndroom scalenus anticus syndrome
N (door compressie van de plexus brachialis)
cervicodynia cervicalgia
cervix uteri passerend transcervical
cervix uteri, ontsteking van de ~ cervicitis
chagrine shagreen
chalazion meibomian cyst, id.
chalcosis lentis sunflower cataract
chalkitis brassy eye, id.
chancroid soft chancre, id.
charge batch
cheiloschisis harelip, cleft lip, id.
chelatiepreparaat chelating agent
chemie van cellen betreffend cytochemical
Nederlands-Engels
chemie van immuunsysteem en -reacties immunochemistry
chemische samenstelling van monomeren polymerization
chemische verbinding van zuur-alcohol ester
chemokuur chemotherapy
chemoreceptor, gezwel van ~ chemodectoma
chiasma opticum optic chiasm(a)
chiasma opticum betreffend chiasmal, chiasmatic, chiasmic
chiggers red bugs, id.
chinolinepreparaat, synthetisch ~ chloroquine
chinon quinone
chiropractor bonesetter, id.
chirurg surgeon
chirurgie m.b.t. zenuwstelsel neurosurgery
chirurgie met gebruik van microscoop microsurgery
chirurgie van (bloed)vaten, plastische ~ angioplasty N (cf. PTCA)
chirurgisch niet behandelbaar (surgically) inoperable
chirurgisch pincet volsella, vulsella, tissue forceps
chloasma melasma, liver spots, id.
N (bruine pigmentatievlekken op de huid)
chloasma gravidarum mask of pregnancy
chloor chlorine
chloor, tweevoudige samenstelling van ~ chloride
chloorethyl chlorethyl
chloorgas chloride gas
chloorpropamide diabenese, id.
chloorwaterstof in overmaat in het maagsap hyperchlorhydria
chloorzout met twee chlooratomen bichloride
chloramphenicolvergiftiging bij neonaat gray syndrome
chloriden in overmaat in het bloed hyperchloremia
chlorofyl chlorophyll
chloroleukemie chloroma, green cancer, granulocytary sarcoma
chloroom green cancer, chloroleukemia, id.
chloroom in beenmerg chloromyeloma
chlorose greensickness, chlorotic anemia, id.
cholecalciferol vitamin D3, id.
choledochus, ductus ~ common bile duct
choleliet gallstone, cholelith E (cf. silent gallstones)
cholera (in het tweede stadium) algid cholera
cholera gelijkend choleriform
cholera, relatief milde vorm van ~ cholerine
cholesterol in botten rond hypofyse craniohypophyseal
xanthoma E (=Schueller-Christian disease/histiocytosis)
cho – col
cholesterol in overmaat in het bloed hypercholester(ol)emia
cholesterolafzetting in weefsels cholestero(lo)sis
cholesterolgehalte in bloed verminderd hypocholesteremia
cholesterolgranuloom van middenoor cholesterin granuloma
cholesterolose van de galblaas strawberry gallbladder, cholesterol
imbibition
chondroblastoom (benigne ~) giant cell tumor
chondrodynia costosternalis costal (junction) syndrome
E (=Tietze’s syndrome)
chondrodystrofie dyschondroplasia, id. N (stoornis m.b.t.
ontwikkeling van kraakbeen)
chondromalacie van de patella (bij bepaalde sport) runners’ knee,
jumpers’ knee
chondromen, meervoudige vorming van ~ chondromatosis
chorda dorsalis notochord, id.
chorda-uitsteeksel notochordal process
chorea van Huntington chronic progressive hereditary chorea, id.
choreatische en athetotische hyperkinesie choreoathetosis
choriocarcinoom chorioepithelioma, id.
chorioidea en retina, litteken van ~ chorioretinal cicatrix/scar
chorion chorion
chorion en amnion, bacteriële ontsteking van ~ chorioamnionitis
chorionepitheel, carcinoom van ~ choriocarcinoma
chorionepithelioom malignant hydatidiform mole
chorionplaat chorionic plate
chorionvlokken chorionic villi
chorioretinitis choroidoretinitis
chorioretinitis, luetische ~ pseudoretinitis pigmentosa
choroïd- en retinaontsteking chorioretinitis
choroïdplexus, vergroting van ~ glomus choroideum
chrom(h)idrosis chrom(h)idrosis
chromatinedesintegratie van celkern chromat(in)olysis of nucleus
chromatinetest bij wangslijmvlies buccal smear N (=likproef)
chromatofoor pigment cell
chromatolyse tigrolysis, id.
chromoblastomycose chromomycosis, mossy foot, id.
chromoplasma chromatin, id.
chromosomen bij de meiose, niet-scheiden van ~ nondisjunction
chromosomen en genen betreffend cytogenetic
chromosoom, eindstuk van ~ telomere
chromosoom, toestand met enkelvoudig ~ monosomy
chromosoomafwijking chromosomal aberration/anomaly
chromosoomvariëteit bij gelijke zygoot mosaic(ism)
chronisch verlopend smoldering, chronic
chronisch vermoeidheidssyndroom myalgic encephalomyelitis,
chronic fatigue syndrome N (=ME; cf. CVS)
chronische endarteriitis arteritis deformans N (optredend met
kalkinfiltratie)
chroom chromium
chroomaffiene cel pheochromocyte, id.
chroomaffiene cellengroep paraganglion
chroomzuurzout chromate
chrysotherapie aurotherapy, id. N (behandeling met
goudpreparaat)
chylomicronen in overmaat in het bloed hyperchylomicronemia
chylurie galacturia, milky urine, id.
chylus chyle
chylus bevattend/betreffend chylous
chylus in de urine chyluria
chylus, lekkage van ~ chylous effusion
chyluseffusie in hartzakje chylopericardium
chyluseffusie in peritoneale holte chyloperitoneum
chyluseffusie in pleurale holte chylothorax
chylusvaten lacteals
cicatrix scar, id.
ciclosporine cyclosporine
cilinder in urine cast
cilinderafwijking (oogh.) astigmatism
cilinderepitheel columnar epithelium
270
cilindervormig cylindroid
cilindrische verwijding cylindric(al) dilatation
circuit pathway
circulair orbicular, id.
cirkelbeweging van oog/ledemaat circumduction
cirkelgang van elektrische activiteit reentry
cirkeloppervlak, deel van een ~ sector N (soms aangeduid als
‘taartpunt’)
cirkeltachycardie re-entrant tachycardia
cirkelvorm circular shape, peg
cirkelvormig circular
cirkelvormige band cerclage N (t.b.v. fixatie of afsluiting)
cirkelvormige structuur halo
cirrose van Laennec alcoholic liver cirrhosis, id.
cirsomphalos caput medusae, id. N (a.g.v. dilatatie van
huidvenen)
citrine vitamin P
citroenzuur citric acid
citroenzuurzout citrate
classificatie grouping, id.
claudicatio intermittens intermittent claudication
claudicatio intestinalis small meal syndrome
claudicatio t.g.v. veneuze stasis venous claudication
clavicula clavicle
cliënt als middelpunt (bij therapie) client centered therapy
climacterium climacteric phase, change of life
climacterium bij de man andropause
climacterium bij de vrouw menopause E (cf. andropause)
clinicus clinician
clinocefalie clinocephalism, saddle head N (=zadelhoofd)
clonorchiasis oriental liver fluke disease, id.
clonus betreffend clonic
clunes buttocks, nates, id.
clysma clyster, enema
coagulatie bij lage temperatuur congelation, low temperature
coagulation
coagulator gebruiken electrocautery N (door elektriciteit/hitte
coaguleren van weefsel)
co-assistentschap clerckship
co-assistentschap, inwonend ~ internship
coccidioïdomycose van de huid chancriform syndrome, id.
coccidioïdomycose van de long valley fever, desert fever/
rheumatism E (cf. dessert)
coccidiose door Isospora-infectie isosporiasis, isosporosis
Coccidium betreffend coccidial
coccus gelijkende bacil coccoid bacillus
cochleaire actieve ziekte van Menière cochlear vertigo
cocu cuckold
Codman-tumor chondroblastoma, giant cell tumor
coeliakie childhood celiac disease, nontropical/celiac sprue
coeliakie met infantilisme celiac disease/infantilism
N (=glutenenteropathie)
coeloom(holte) hemal cavity, coelomic cavity, coelom
coenurosis staggers, turnsickness, id.
coffeïne caffeine
cofferdam kisting
coïtus coition, coitus, greens (sl.)
coïtus die pijnlijk verloopt dyspareunia N (cf. vaginisme)
colitis door toxine, hemorragische ~ pseudomembranous
enterocolitis
colitis ulcerosa ulcerative colitis
colitis ulcerosa, ernstige vorm van ~ colitis gravis
collageen collagen
collageen (bepaald type) m.n. in de milt reticulin
collageen betreffend/bevattend collagenous
collageen, ziekte met degeneratie van ~ collagenosis
collageenziekte met huidontsteking lupus erythematodes
collageenziekte met hydroxylysinedeficiëntie (marfanoid)
hypermobility syndrome
271
collageenziekte van huid en spieren poikilodermatomyositis
N (met lokaal pigmentaties en depigmentaties)
collagene vezel collagen fibril/fiber
collaps syncope, id. N (d.w.z. flauwvallen)
College ter Beoordeling van Geneesmiddelen Medicines Evaluation
Board
collier van Casal (bij pellagra) necklace of Casal
colloïd, niet ~ crystalloid
colloïdale toestand suspension
colloïd-osmotische vloeistofdruk oncotic pressure
collumfractuur femoral neck fracture N (fractuur van
femurhals)
coloboma ocular cleft, id.
colon dat abn. klein is microcolon
colon dat abn. lang is dolichocolon
N (cf. macrocolon, megacolon)
colon en urineblaas betreffend colovesical
colon met abnormaal grote lengte macrocoly, macrocolon
colon sigmoideum sigmoid colon
colon transversum transverse colon
colon, overmatige uitzetting van het ~ megacolon, megacoly
colon, slijmvliesaandoening van ~ mucous colitis
colondilatatie die acuut optreedt toxic megacolon
colonfistel aanleggen colostomy
colongranuloom door amoeben amebic granuloma of intestines,
ameboma N (cf. amoebendysenterie)
coloninloop barium enema (of colon)
colonomgeving betreffend pericolic
colonpassagetijd colon transit time E (cf. first passage)
colonuitstulping(en) betreffend haustral
colostoma colonic fistula
colostrum foremilk, id. N (biest, voormelk)
colpitis vaginitis, id.
colpoplastiek vaginoplasty
colpospasme vaginismus (reflex), id. N (pijnlijk spasme van de
vagina)
coma sopor, id.
coma geraken, in ~ to lapse into coma
coma t.g.v. hyperglycemie hyperglycemic coma
coma, lichte vorm van ~ semicoma N (bewustzijnsverlies maar
wel reagerend op uitwendige prikkel)
coma, voorstadium van ~ precoma
comateus comatose
combinatie van medicamenten cocktail
comedo acne, id.
comedo, zwarte ~ blackhead E (cf. whitehead, acne vulgaris)
commissura maxima corpus callosum
commotio cerebri concussion/commotion of the brain
communicerend communicating
compact massive, id.
compact been/bot dense/compact bone tissue, solid bone
compartimenten, met twee ~ bilocular, with two compartments
compensatie die faalt decompensation
compensatiespanning offset potential, compensating voltage
complement in overmaat in het bloed hypercomplementemia
complex worden (qua ontwikkeling) to differentiate
complexe liggingsafwijking (van foetus) compound presentation
complicaties, zonder ~ uneventful
complicerende infectie secondary infection
complicerende werking complicating action
compres splenium, compress
compressie entrapment, id. N (cf. decompressieziekte);
E (cf. entrapment point)
compressie van de a. coeliaca celiac compression
compressie van n. cutaneus femoris lateralis meralgia
paresthetica N (gevoelsstoornis aan buitenzijde dijbeen)
compressie van vena cava, syndroom bij ~ vena cava syndrome
compressiesyndroom m.b.t. thoraxapertuur thoracic outlet
syndrome
col – coö
computerondersteunde diagnose computer-assisted diagnosis
concave oppervlakken vertonend, twee ~ biconcavity
concentrische lagen, patroon met ~ onion-peel appearance
concha nasalis (ossea) nasal concha, turbinate body
concrement concretion L (calculus [pl. calculi])
concrement in de neus rhinolith
concrement van ingeslikte haren trichobezoar
condensator capacitor
conditie aangaande het bloed, met slechte ~ dyscrasia N (m.n. een
gestoorde samenstelling m.b.t. het bloed)
conditie, in (goede) ~ in good shape
condoom condom, cytherean shield (obs.), English coat
(obs., sl.) N (cf. vingercondoom)
condylgewricht ellipsoidal joint, condyloid joint
condyloma acuminatum fig wart, venereal wart, id.
condylus condyle
congenitaal connatal, id.
congenitale afwijking van de sclera (bepaald type) blue sclera
N (mesenchymziekte met osteogenesis imperfecta en doofheid)
congestie congestion
congestie van ader engorgement of vein
congestie, lokale ~ engorgement
congestief congestive
conjunctiva die abn. droog zijn xerophthalmia
conjunctivitis epidemica pink eye
conjunctivitis lijkend op trachoom paratrachoma
conjunctivitis, mucopurulente ~ sticky eye
Nederlands-Engels
conserveermiddel preservative
conserveren to preserve
constitutioneel eczeem atopic (neuro-)dermatitis
constrictorpharyngismediusspier pharyngeal constrictor muscle
consultatiebureau child health clinic/center, infant welfare
center, well-baby clinic (Am.), well-child clinic
consulteren van een dokter to take medical advice
consumptie-ijs ice cream E (cf. cream)
contact met mogelijk besmette voorwerpen indirect/mediate
contact
contactarm lacking social skills
contactbloeding contact bleeding, spotting (after intercourse)
contactlens contact lens
contactopsporing contact tracing
contactreden reason for encounter
contactsport contact sport
contactverlies tussen longstructuren pulmonary sequestration
N (m.n. van longweefsel, bronchusboom en longvenen)
contractie die overmatig sterk is hypercontraction
contractie van spiervezels, spontane ~ fasciculation
contractie van uterus uterine contraction
contractiefase contraction phase E (‘systole’ when referring to
the heart)
contractiele cel rond capillair pericyte
contractiele golfbeweging peristalsis
contracties van spiervezels, individuele ~ fibrillation
contractiliteit inotropy, id.
contralateraal on the opposite side, id.
contrasteker (van een kabel) cable socket
contrastmiddel contrast medium
controle over sfincter van urineblaas vesical control
controle(onderzoek) check-up
controlecijfer check digit
conusterminalislaesie, syndroom bij ~ medullary
cone syndrome
conventionele röntgenfoto plain radiograph
conversiehysterie hysterical fit
conversiehysterie conversion hysteric neurosis
N (cf. overdrachtsneurose)
convulsie fit, seizure, id.
convulsieve aanval convulsive seizure
coördinatenstelsel grid, system of coordinates
coö – cyt
coördinatiegebrek m.b.t. motoriek asterixis N (in liver disease also
termed: liver flap, flapping tremor)
coördinatiestoornis van spieren dysmetria N (afstand verkeerd
schatten en daardoor misgrijpen)
copraschurft gamasidosis
coproliet fecalith, impacted feces, sterco(ro)lith, coprolith
coracidium oncosphere
corium derma, id.
cornard cuckold
cornea, abn. cong. vergroting van ~ megalocornea
cornea, hypertrofie van ~ hyperkeratosis
cornea, troebeling plus neovascularisatie van ~ keratic pannus of
the cornea
cornea-afwijking met troebeling pannus
corneabank eye bank N (voor transplantatiedoeleinden)
cornealitteken keloid cornea
corneaomtrek betreffend perilimbal
corneaontsteking (niet-infectieuze ~) keratopathy
corneaontsteking o.i.v. fel licht photokeratitis
N (bv. lasserskeratitis, sneeuwblindheid)
corneatroebeling opacity of cornea, nebula
corneavlek met gele kleur pinguicula, pinguecula
corpora mamillaria mamillary bodies N (bepaalde uitstulpingen
aan de hersenbasis)
corpulent obese, stout, id.
corpus alienum foreign body
corpus callosum, achterste deel van ~ splenium corporis callosi
corpus ciliare ciliary body N (bestaande uit orbicularis en
m. ciliaris)
corpus ciliare, ontsteking van ~ cyclitis N (in de praktijk vaak
iridocyclitis)
corpus geniculatum geniculate body
corpus liberum (L.) arthrophyte, loose body (in joint)
N (=gewrichtsmuis)
corpus pineale epiphysis, pineal body/gland
corpus restiforme van medulla oblongata restiform body
corpus striatum basal ganglia, id. N (nucleus caudatus en globus
pallidus)
corpus striatum en grijze stof betreffend striatonigral, strionigral
corpus striatum en substantia nigra, degeneratie van ~ striatonigral
degeneration
corpus vitreum vitreous (body)
cortex, verwijdering van de ~ decortication
N (i.h.a. oppervlaktelaag van een orgaan weghalen)
corticosteroïd glucocortic(oster)oid, id.
corticosteroïd met retentie van natrium mineralocorticosteroid
Corynebacterium diphteriae, infectie door ~ diphtheria, diphtheritis
cotransport symport, id.
couperose facial erythrosis
couveusebaby incubator baby E (cf. cot baby)
covariabele covariate
Cowper-klieren, ontsteking van ~ cowperitis
coxa hip, id.
crampi musculorum restless legs syndrome
craniocarpotarsale dystrofie whistling face syndrome
cranium skull, id.
cranium, opening in ~ defect in skull
craquelé eczeem asteatotic eczema
C-reactief eiwit C-reactive protein
creatotoxisme creotoxism, kreotoxism
crèche nursery
crematie incineration, id.
crème cream
crepitatie crackle, crepitus, id.
cretinisme met struma goitrous cretinism
cricoïd en arytenoïd kraakbeen betreffend cricoarytenoid
cri-du-chatsyndroom cat cry syndrome
criminaliteit delinquency, criminality N (cf. omvang van
ongeregistreerde criminaliteit)
272
crista ridge, crest, id.
crista iliaca iliac crest
criterium criterion [pl. criteria]
cromoglicinezuur cromoglycate
crusta lactea cradle cap N (seborroea op hoofd van zuigeling)
cryoprecipitaat-arm plasma cryosupernatant, id.
cryptococcosis torulosis, id.
cryptogeen idiopathic, cryptogenic, cryptogenetic
cryptorchisme undescended testis, retained testicle, id.
cunnus vulva
curettage curettement, id.
curette met onderdruk bij ledigen vacuum curettage
curetteren excochleation
curvatura ventriculi minor small curvature
curvatuur curvature
curve met een bepaalde scherpte van de piek kurtosis
cuspis cusp
cutaan dermal, cutaneous
cutane leishmaniasis oriental sore, id.
cutane leishmaniasis door L. mexicana bay sore
cutis skin, pella (Gr.), id.
cutis anserina anserine skin, goose flesh
cutis laxa dermatochalasis N (slappe huid door vroeg verlies van
elasticiteit)
cutis laxa senilis lax skin
CVS (abbr.) N (=chronisch vermoeidheidssyndroom) E (CFS)
cyaanwaterstofzuur hydrocyanic acid, Prussic acid
cyanocobalamine vitamin B12, cyanocobalamin
cyanose en hartziekte bij longobstructie blue bloater E (cf. ‘pink
puffer’)
cyanotisch cyanosed, cyanotic
cyclisch cyclic
cycloop cyclops
cycloplegicum mydriatic, cycloplegic
cycloplegie veroorzakend (middel) cycloplegic, mydriatic
cyclus cycle
cyclusduur period, cycle length E (cf. refractory, latency,
incubation, gestational)
cylindromata, multipele ~ tomato tumor
cystadenoom, carcinomateus ~ cystadenocarcinoma
cyste cyst N (cf. atheroomcyste, halscyste, botcyste)
cyste (alleen met microscoop te zien) microcyst
cyste (klein en epidermaal) milium (L.) [pl. milia]
cyste die zich ontwikkelt uit een andere daughter cyst
cyste gelijkend cystoid
cyste gelijkende uitgezette ruimte pseudocyst
cyste gevuld met gas gas cyst N (meestal a.g.v. bacterieel proces)
cyste in mamma (bepaald type) blue dome
cyste met haarnesten pilonidal cyst/sinus
cyste onder de tong ranula
cyste van corpus luteum lutein cyst
cyste van Graafse follikel follicular cyst
cyste van Meibom-klier chalazion
cyste, verwijdering van ~ cystectomy
cysten in follikels van Naboth (in cervix) nabothian cysts/glands
cysten, groepje dermoïd- en epidermoïd ~ pearly tumors
cysteus cystic
cysteuze gewrichtszwelling ganglion of joint
cysteuze ophoping van semen spermatocele
cysteuze tumor cystoma
cysteuze verwijding in de borstklier milk cyst
cysticercose van de hersenen neurocysticercosis
cystine verhoogd in de urine cystinuria
cystineafzetting in RES, ziekte met ~ (malignant) cystinosis
cystisch cystic
cystische pancreasfibrose cystic fibrosis, mucoviscidosis
cystische tumor overgaand in adenoom cystadenoma
cystoscoop die wijde blik geeft op de blaas panendoscope
cytologie cellular anatomy, id.
273
cytologische punctie fine-needle aspiration biopsy
cytomegalie cytomegalic inclusion disease E (cf. owl eyes)
cytoplasma, binnen het ~ intracytoplasmic
cytoplasmablaasje met fagocytoseproduct phagosome
cytoplasmatische vezeltjes in zenuwcel neurofibrillary tangles
cytosol cell sap, id. N (dit is het oplosbaar deel van het
cytoplasma, dus zonder celorganellen en membraanfragmenten)
CZS CNS (abbr.), central nervous system N (=centraal
zenuwstelsel)
d
dacryocyt tear drop cell, tailed red cell
dacryoliet lacrimal calculus, tear stone, dacryolith
dag- en nachtritme circadian rhythm
dag van ontvangst due-date N (accent ligt op beginpunt van
nieuwe fase)
dagbehandelingscentrum day care center
dagblindheid day blindness, hemeralopia N (is niet hetzelfde als
het Nederlandse hemeralopie!)
dagcyclus betreffend diel
dagelijks daily, diurnal E (cf. diel)
dagelijks terugkerend quotidian
dagkliniek daytime clinic
dagritmeverstoring a.g.v. tijdsverschil jet lag syndrome
dagverpleging day care surgery
dakvormige structuur tectum E (e.g., tectum of midbrain)
dalende been/tak descending limb
dalende flank downslope E (cf. upstroke)
daling drop, fall, decrease N (cf. indalen)
daling van ontwikkelingsniveau degeneration
Dalrymple-teken lid retraction
dalspiegel trough (plasma) level N (cf. topspiegel)
damesverband sanitary napkin, sanitary towel
damp fume, smoke, vapor
dansen van de foetus tegen de palperende hand ballottement
N (i.h.a. bij beweging van harde delen in een
vloeistofomgeving)
darm gut, intestine N (cf. aanvoerende darmlis-syndroom,
slokdarm)
darm, dikke en dunne ~ colon and small intestines
darmafsluiting bowel obstruction, obstruction of intestines
darmamoebiasis, acute ~ infestation by E. histolytica in intestinal
wall N (=amoebendysenterie)
darmbacteriën colonic bacteria
darmbeen ilium
darmbeen betreffend iliac
darmbeen en lendenen betreffend iliopsoas
darmbeenkam iliac crest
darm-blaasfistel enterovesical fistula
darmbloeding intestinal hemorrhage
darmconcrement enterolith, fecalith N (=fecoliet)
darmen betreffend intestinal E (cf. bowel)
darmen die van streek zijn disturbances of bowels
darmen, ontstaan in de ~ enterogenous
darmepitheel, tumor van ~ carcinoid syndrome
darmflora intestinal flora N (cf. mondflora)
darmgedeelte tussen jejunum en caecum ileum [pl. ilia]
darmgeluiden intestinal sounds
darmgerommel borborygmus
darmgeruis borborygmus
darmgeruisen a.g.v. peristaltiek bowel sounds
cyt – dek
darmklachten bij influenza intestinal grippe E (cf. gastric flu,
gastro-enteritis by virus, summer grippe)
darmknopen volvulus, knotting of intestines
darmkramp enterospasm, spastic colon
darmkronkel ileus
darmlus intestinal loop
darmnecrose necrotizing (membranous) enterocolitis
darmobstructie intestinal obstruction
darmobstructie, mechanische ~ obstruction ileus
darmontsteking enteritis N (m.n. van de dunne darm; cf. colitis)
darmontsteking m.b.t. dikke en dunne darm enterocolitis E (cf. gay
bowel)
darmontsteking met aanzienlijke necrose gangrenous enteritis
darmontsteking met waterige feces dysentery
darmparasiet Heterophyes, infectie met ~ heterophyiasis
darmparasiet van klasse Trematoda echinostoma
darmpek meconium
darmscheil mesentery, mesenterium
darmsteen enterolith, sterco(ro)lith
darmvirus enterovirus
darmvlies mesentery, mesenterium N (=darmscheil)
darmvlokken, atrofie van ~ villous atrophy, atrophy of villi
darmwand intestinal wall
darmziekte (elk type) enteropathy
darmziekte door infectie met Craiga craigiasis
darmziekte door infectie met Embadomonas embadomoniasis
darmziekte met ontstekingsproces inflammatory bowel disease
Nederlands-Engels
N (bv. colitis ulcerosa of ziekte van Crohn)
darmziekte met vetresorptiestoornis intestinal lipodystrophy
E (=Whipple’s disease)
darmziekte veroorzaakt door de parasiet Chilomastix chilomastigiasis
darmziekte verwekkend enteropathogenic
dasverband tourniquet
dauwworm neurodermatitis infantum
deblokkeren to deblock
decaan (van een faculteit) dean
decalcificatie osteolysis, id.
decompensatie van het hart cardiac decompensation
decompositie decay, id. N (m.n. ook t.a.v. tandbederf)
decompressieziekte caisson disease
decubitus bed sore, decubitus (ulcer)
decubituszweer decubitus ulcer, pressure sore
deegachtige buik (bij palpatie) doughy abdomen
deegachtige ontlasting pasty stools
deel portion, part, moiety E (cf. particle)
deel dat uitpuilt protrusion
deelsgewijs in parts, fractionated
deeltje kleiner dan een erytrocyt microsphere N (veelal gebruikt
t.b.v. radioactieve markering)
defecatie die pijnlijk verloopt dyschezia
defecatieangst fear to start painful defecation process
N (cf. pijn-retentiecyclus bij obstipatie)
defecatiepatroon defecation/bowel habits
defibrillatie cardioversion, countershock, id.
deformiteit met punthoofd en syndactylie acrocephalosyndactylism
degeneratie geassocieerd met cystevorming cystic degeneration
degeneratie met vooraf celzwelling ballooning degeneration
degeneratie van huidweefsel bij diabeten necrobiosis lipoidica
diabeticorum N (=Oppenheim-Urbach syndrome)
degeneratie van tussenwervelschijf intercorporal chondrosis,
intervertebral chondrosis, disc degeneration
degeneratie van wand van grote vaten atherosclerosis
N (m.n. door veranderingen van de intima a.g.v. atheromen)
degradatiesyndroom van lange keten-vetzuren cerebrohepatorenal
syndrome E (=Zellweger’s syndrome)
dekcel roof cell
dekherinnering screen memory
deklaag van cellen tapetum, epithelium
dekweefsel epithelium
del – dia
delier bij buiktyfus typhomania
delier met hallucinaties corybantism
delomorfe cel oxyntic cell, id.
deltagolf (in EEG) slow/delta wave
deltoideusspier deltoid (muscle)
dementie op basis van arteriosclerose arteriosclerotic dementia/
psychosis N (m.n. bij multipele herseninfarcten)
demineralisatie van ruggenwervels bamboo spine (radiol.)
E (→ ankylosing spondylitis)
demping (van geluid) muffling
demping van geluid dat zich verplaatst shifting dullness
demyelinisatie myelinoclasis, myelinolysis, id.
dendriet betreffend dendric, dendritic
denervatie van oogspieren met strabisme retraction syndrome
E (=Duane’s syndrome, Stilling syndrome)
dengue breakbone fever, dandy fever, seven day fever, solar
fever, sun fever, id.
dengueachtige ziekte door alfavirus chikungunya (fever)
denk- en begripsvermogen intellect
dentes decidui natal teeth
dentine dentin
dentitie teething, dentition
depot repository, reservoir
depot-progestativum contraceptive injection
N (=medroxyprogesteron injectie - ook bekend onder de
merknaam Depo Provera)
deppen to pat dry N (cf. betten)
depper sponge, gauze
derangement van heupgewricht mushrooming hip
derde macht cubic(al)
derde ooglid nictitating membrane
derde oogvlies uvea
derde stadium van syfilis tertiary syphilis
derdegraads perineumruptuur subtotal perineal rupture
derdegraads verbranding third degree burn
derdendaags tertian
derivaat derivative
derma skin, cutis (L.)
dermale leishmaniasis oriental sore, gafsa boil
dermatitis a.g.v. plantenmijt grain itch
dermatitis door beten van mijten acarodermatitis E (→ barley itch,
grain itch, straw itch, swamp itch)
dermatitis door Dermanyssus poultrymen’s itch N (d.w.z. door
mijt die bij pluimvee voorkomt)
dermatitis door Sciistosoma clam diggers’ itch
dermatitis exfoliativa neonatorum staphylococcal scalded skin
syndrome E (=Ritter’s disease)
dermatitis medicamentosa dermatitis due to drugs, fixed drug
eruption
dermatitis met immunodeficiëntie en bloedingen eczema-thrombo-
cytopenia syndrome E (=Wiskott-Aldrich syndrome)
dermatitis nummularis nummular dermatitis/eczema
dermatitis van ooglid door herpes zoster herpes zoster ophthalmicus
dermatofibroom histiocytoma, id.
dermatofytische onychia onychia parasitica, onychomycosis
dermatofytose ringworm of foot, dermatophytosis
dermatofytose van de romp circine herpes
dermatofytose, diepe ~ deep seated dermatophytosis
dermatoglyfen bij Down-syndroom simian crease/line
dermatolysis palpebrarum blepharochalasis
dermatomycose epidermomycosis, id.
dermatomycose (op het hoofd) a.g.v. piedra black piedra
dermatomycose door dermatofyten dermatophytosis
dermatomycose met knobbelige hoofdharen piedra
dermatomycose met secundaire huiduitslag dermatophytid
dermatomycose met ulcera door Acladium acladiosis (of skin)
dermatomycose op de romp ringworm, tinea
dermatomyositis multiple myositis, pseudotrichinoisis,
pseudotrichiasis
274
dermatopolyneuritis acrodynia, pink disease, id.
dermatose met een bepaalde schilfering pityriasis
dermatose met platte polygonale papels lichen planus
dermis true skin, derma, corium (L.), id.
dermografisme autographism, id.
dermoïdcyste dermoid
dervingsbloeding withdrawal bleeding
Descemet-membraan elastic lamina, id.
descendens descending
desensibiliseren to desensitize
desinfectie disinfection N (cf. bleekmiddel, kiemdodend,
ontsmetting)
desinteresse disinterest
deskundige expert, specialist E (cf. peer review, second opinion)
desmodontium peri(o)dontium
desmurgie wound dressing N (cf. noodverband)
desorganisatie disorganization
desoriëntatie disorientation
desoriëntatie en verzinsels bij ouderdom presbyophrenia
desoriëntatietoestand mental confusion
destillatie distillation N (cf. aetherische olie)
destructie van zenuwcellen door fagocytose neurophagia
destructief voor bloedplaatjes antiplatelet
detergens detergent
detrusor-incontinentie motor urgency
deukje delle N (o.a. bij erytrocyt en bij molluscum
contagiosum)
deviatie van de oogbeweging oculogyric disturbance
deviatiehoek angle of aberration
dextropositie dextraposition
dextrose glucose, id.
dia (t.b.v. projectie) slide
diabetes insipidus renalis nephrogenic diabetes insipidus,
water-losing nephritis
diabetes met hirsutisme (bij vrouwen) diabetic bearded woman
syndrome N (als adrenogenitale aandoening)
diabetes type II sugar diabetes, id.
diabetesverpleegkundige diabetes specialist nurse
diabetisch cataract snowflake cataract, id.
diabetische glomerulosclerose intercapillary glomerulosclerosis
diafanie translucency
diafanoscopie transillumination, diaphanoscopy
diafragma diaphragm
diafragma betreffend phrenic E (cf. phrenicotomy,
oligophrenia)
diafragma, onder het ~ subphrenic
diafragmagewelf vault of diaphragm
diafragmahelft hemidiaphragm
diafyse diaphysis N (=schacht van pijpbeen)
diagnose diagnosis
diagnose (puur) gesteld op laboratoriumgegevens laboratory
diagnosis
diagnose door het aantonen van een agens in een
vector xenodiagnosis
diagnose ex iuvantibus therapeutic test for diagnosis
diagnose gebaseerd op serologie serodiagnosis
diagnose op basis van de eerste indruk spot diagnosis
diagnose stellen to diagnose
diagnose voorafgaande aan de geboorte prenatal diagnosis
diagnose, cruciaal onderzoek voor ~ diagnostic procedure
diagnose, therapeutische ~ therapeutic test for diagnosis
N (=diagnose ex iuvantibus; verkregen d.m.v. een
proefbehandeling)
diagnosticeren to diagnose
diagnostisch, niet ~ inconclusive N (wat de interpretatie betreft)
diagnostische opbrengst diagnostic yield
diagram schema, id. E (cf. scheme)
diameter (van een opening) caliber, id.
diapresentatie slide presentation
275
diarree loose stools, diarrhea
diarree bij baby tijdens borstontwenning weaning brash
diarree bij vipoom hormonal diarrhea
diastemagebit rake tooth
diastematoschisis diastematomyelia N (aangeboren splijting van
het ruggenmerg)
diastole, halverwege de ~ middiastolic
diastolische bloeddruk diastolic (blood) pressure E (refers to
arterial pressure, unless stated otherwise)
diastolische bloeddruk abn. verhoogd diastolic hypertension
diathermie van weefsel electrocoagulation
diathermisch diathermic
dichotome variabele binary/dichotomous variable
dicht (van samenstelling) dense
dichtbij het referentiepunt proximal E (cf. distal)
dichtgroeiend en verschrompelend obliterans E (→ bronchiolitis,
pericarditis, thromboangiitis)
dichtheid density
dichtheid die hoger is dan normaal, met ~ hyperdense
dichtheid, met abnormaal lage ~ hypodense
dichtheid, met gelijke (optische) ~ isodense
dichtstoppen plugging
dieet zonder gluten gluten free diet N (cf. caloriearm dieet)
dieetvoeding (zonder ingrediënten die kunnen irriteren) bland diet
dienst hebben to be on duty E (cf. to be on call)
dienstdoende arts physician on duty, attending physician
B (=dokter van wacht)
diep deep, profound, profundus (L.)
diep zuchten deep breathing
diepe slaap sopor
diepliggende ogen sunken eyes
diepliggende/verankerde blaasjes deepseated vesicles
dieptesensibiliteit (bij een spier) bathyesthesia
dier dat infectiekiem overbrengt vector
dieren in het wild als virusreservoir wildlife as reservoir of virus
dierenarts veterinarian
dierenbescherming animal welfare/protection organization
dierenbevrijdingsfront animal liberation movement/front
dierexperiment (proef ~) animal experiment
diergeneeskundige faculteit veterinary school
dierlijk eiwit animal protein
dierproevenbesluit experiments on animals Decree
dierverzorger animal caretaker/technician
diffuse ontsteking van los bindweefsel cellulitis
diffusie door membraan, selectieve ~ dialysis N (scheiden van
stoffen over semipermeabele membraan)
diffusie van antigeen en antistof in gel immunodiffusion
diffusie van water bij oplosbare deeltjes osmotic process
E (e.g., osmotic diuresis/ery fragility/hemolysis/pressure)
diffuus diffuse E (cf. focal)
difosfatidylglycerol cardiolipin N (component uit mitochondria
en celmembraan van bacterie)
difterie diphtheria, diphtheritis
difterie betreffend diphtherial, diphtheri(ti)c
difterie gelijkend diphtheroid
difterie van de conjunctiva pseudomembranous conjunctivitis
difterie van de farynx membranous angina diphtheria
difterie van de larynx diphtheritic laryngismus
difteroïd diphtheroid
digeen digenic
digitaal digital N (in elektronica/wiskunde: digitaal i.t.t.
analoog)
digitus malleus flexed/hammer/mallet toe
dihydrocholesterolafzetting in CZS cerebrotendinous
xanthomatosis N (met xanthomata in huid, longen en pezen)
dij thigh, upper leg, femur (L.) [pl. femora]
dij(been) betreffend femoral
dij(been), pijn in ~ pain in thigh, meralgia
dij-balzakreflex cremasteric reflex E (cf. Scarpa’s triangle)
dia – dof
dijbeen thigh (bone), upper leg, femur (L.) [pl. femora]
E (cf. shin, calf)
dijbeenmassa a.g.v. paardrijden rider’s bone
dijbreuk femoral hernia, femorocele N (cf. liesbreuk)
dik plump, obese, purulent, stout
dikbuik pot-belly
dikbuikig bellied
dikke darm large bowel, colon, large intestine E (cf. pericolic)
dikkedarmontsteking colitis
dikkenaaldbiopsie needle core biopsy
dilatatie van proximale a. pulmonalis pruning sign (radiol.)
dilatator dilator
dimensie dimension N (2D = tweedimensionaal;
3D = driedimensionaal)
dimethylmethaan propane
dimorfe lepra neuritic borderline leprosy
dioxide dioxide
diphyllobothrium bothriocephalus
diplomyelie diastematomyelia, diplomyelia N (aangeboren
splijting van ruggenmerg in lengterichting)
disacharide van galactose en fructose lactulose N (als synthetisch
product)
discus n. optici blind spot, Mariotte’s spot, optic disc/disk/
papilla E (cf. optic pit, choked disc, optic cup)
discus nervi optici, gebied betreffende ~ peripapillary
discus nervi optici, secundaire atrofie van de ~ atrophy of optic
nerve, optic atrophy E (cf. Leber/Behr optic atrophy)
Nederlands-Engels
disfunctie derangement, dysfunction, impaired function,
insufficiency, malfunction E (cf. discogenic)
diskwalificering incapacitation
dislocatie van botfractuurstukken riding of bones
dislocatie van een nekwervel ricked neck
dissimulatie denial E (cf. denier)
distaal distal E (cf. distant, proximal)
distale tubulus (van de nier) lower nephron
distentie ectasia, distension
distomiasis, intestinale ~ fasciolop(sia)sis
distorsie sprain, distortion
distorsie van hals (m.n. bij autobotsing) whiplash injury/syndrome
distorsie van interfalangeaal gewricht mallet finger, baseball finger
(Am.)
diuretisch werkend (middel) diuretic
divergentie negative convergence, divergence
divergerend divergent
divers(e) various, miscellaneous
diverticulitis van colon descendens left-sided appendicitis
diverticulose met ontstekingen diverticular disease N (geeft dan
aanleiding tot duidelijke klachten)
divertikel diverticulum, blind pouch
divertikel betreffend diverticular
divertikel ontstaan door druk vanbinnen pulsion diverticulum
divertikelontsteking diverticulitis
divertikels van darmslijmvlies, ziekte met ~ diverticulosis
DKTP quadruple vaccine N (nl. tegen difterie, kinkhoest, tetanus
en polio)
dochtergezwel metastasis E (cf. implantation metastasis)
doctor doctor, Ph.D. N (cf. dokter)
doctoraalstudent graduate (student)
dodelijk fatal, lethal E (cf. near death)
doek cloth, towel
doekklem (Backhaus) towel forceps, towel clip, towel clamp
doelgroep target population
doellengte target height
doelstellingen van een studie objectives of an investigation
doelwitcel target cell
doelwitorgaan target organ
doezelig blurred
doezeligheid drowsiness
dof (bij percussie) dull
dof – dra
dof (m.b.t. lichtval) dim
dof geluid flat sound
dofheid dullness
dokter physician, M.D. N (cf. doctor)
dokter van wacht (B.) physician on duty, attending physician
N (=dienstdoende arts)
doktersassistente physician’s assistant, practice nurse (Br.)
doktersattest doctor’s/medical certificate
doktersspiegel speculum E (cf. specular)
doktersverklaring doctor’s/medical certificate
dolk dagger N (kruisteken als typografisch symbool t.b.v.
voetnoot)
dom stupid, fatuous
donker worden van de huid darkening of skin
donkere urine dark (colored) urine
donkergekleurd dusky, dark colored
donkerveld microscopie dark-ground/darkfield microscopy
donovanosis granuloma inguinale, id. N (cf. lymphogranuloma
inguinale)
dons lanugo
donshaar lanugo, vellus
donzig uitziende beenvliesontsteking fluffy periostitis (radiol.)
dood death E (cf. apoptosis, apparent death, black death, crib
death, cerebral death, near death, brain death, cognitive death,
excess death rate, impending death, maternal death, sleep death,
sudden death)
dood door onderdompeling drowning
dood verklaren to pronounce dead
dood, ogenblikkelijke ~ sudden death, dropped dead, mors
subita (L.)
doodbloeden to bleed to death E (cf. exsanguination)
doodgeboorte stillbirth
doodgeborene stillborn
doodsdrift death drive
doodsoorzaak cause of death
doodsoorzaakverklaring death certificate
doodsstrijd agony
doodsteek geven stabbing
doodziek miserable (psy.) (1); dangerously ill (path.) (2)
doofheid deafness
doofheid, centrale ~ nerve deafness
doofstommen surdomutes, deaf and dumb people
dooierzak yolk sac
dooierzak(bloed)vat vitelline vessel
dooierzakomhulling chorion
dooierzaktumor orchioblastoma, endodermal sinus tumor
doorbloeding circulation, tissue perfusion, blood flow
N (cf. doorbloedingsstoornis, hersendoorbloeding, vasculair geruis)
doorbloedingsstoornis perfusion disorder
doorborende verwonding penetrating wound, perforating injury
doorboring transfixion
doorbraak perforation (1); eruption (2) E (cf. skin eruption)
doorbraakbloeding intermenstrual bleeding, spotting,
breakthrough bleeding E (cf. LMP, PMS, curse, menotoxin,
paramenstrum)
doorbraakplaats (van een abces) pointing (of an abscess)
doorbuigen to sag, to bend
doordrenken met een vloeistof imbibition
doordrenkt van het zweet drenched with sweat, with drenching
sweats
doordringbaarheid permeability
doordringen to permeate, to pierce, to pervade, to infiltrate
doordrukstrip blister pack
doorgang duct, foramen, passage, channel, meatus
doorgang die nauw is isthmus
doorgang in het beenmerg t.b.v. een slagader nutrient foramen
doorgang van een buis lumen (L.) [pl. lumina]
doorgankelijkheid permeability
doorgebroken zweer perforated ulcer E (cf. pointing)
276
doorgezakte voeten fallen arches
doorlaatbaarheid voor röntgenstralen radiolucency
doorlichten diascopy, fluoroscopy
doorlichting van weefsel transillumination
doorliggen bed sore, decubitus (ulcer)
doorligplek bed sore, decubitus ulcer
doornachtig uiterlijk thorny appearance E (→ acanthocyte)
doornappelcel burr cell, crenocyte, crenated erythrocyte,
echinocyte
doorprikken pricking, puncturing
doorprikken van trommelvlies myringotomy, tympanotomy
doorschakelen to put through E (cf. through-put)
doorschijnen met dispersie translucency
doorschijnend hyaline, transparant, translucent, diaphanous,
translucid
doorschijnend, meer dan normaal ~ hyperlucent
doorschijning luster
doorschijning als bij een parel pearly luster
doorslaapstoornis sleep through the night disorder, early
awakening disorder
doorsnede cross section E (cf. transverse section)
doorsnede (als oppervlaktemaat) cross sectional area
N (cf. middellijn)
doorsnijden van een hersenzenuw lobotomy E (cf. lobectomy)
doorsnijding transection, sectioning, transfixion
E (cf. myotomy, (high) chordotomy, phrenicotomy)
doorsnijding van een pees tenotomy
doorsnijding van een zenuwwortel radicotomy, rhizotomy
doorsnijding van n. phrenicus phrenicotomy
doorspoelen to flush N (cf. buikspoelen, neusspoelen, spoeldrank,
uitspoelen)
doorspoelingstransfusie replacement transfusion, substitution
transfusion, exchange transfusion, total transfusion
doorspuiten van een oor syringing
doorstromen (met bloed) to perfuse
doorstroming flow E (cf. blood flow, run-off)
doorstroming (van een vaatbed) perfusion
doorstroombelemmering van hersenarteriën vertebrobasilar
insufficiency N (m.n. aa. vertebrales en a. basilaris)
doorverbinden to connect, to put through E (cf. through-put)
doorvergiftiging secondary poisoning
doorverwijzing (in het algemeen) referral
doorverwijzing (naar bepaalde afdeling) triage
doorwerken van de weerstand (psy.) working through
N (afreageren van de door verdringing beklemde affectquanta)
doorzakken to sag
doorzakken bij het drinken van bier beer binging
doorzichtig transparent, translucid, translucent,
diaphanous
doorzwaaifase follow through phase E (refers to throwing away
movement of arm)
dormiakatheter ureteral stone dislodger, id. N (slangetje met een
vangnetje)
dorsale flexie dorsiflexion
dorsale flexie van voet onmogelijk drop foot, ankle drop,
footdrop N (door spierverlamming)
dorst die overmatig is polydipsia
dorst(ig) thirst(y)
dorstgevoel dat abn. verlaagd is hypodipsia
dorstkoorts dehydration fever
dosering dosage N (cf. overdosering)
dosering die geleidelijk afneemt tapered dose
dosis dose N (hoeveelheid per tijdseenheid/tijdstip)
dosis bepalen en instellen dosage
dossier, (medisch ~) medical chart, medical records
dotterbehandeling angioplasty
draadachtig filiform
draadelektrode wire electrode
draadvanger suture hook
277
draadvormig filamentary, filamentous, filaceous, filiform,
threadlike
draadvormig element filament
draadvormige corneaontsteking filamentary keratitis
draadworm filaria, pinworm, threadworm
draadwormbesmetting (bepaald) dracunculiasis E (=guinea worm
infection, dracontiasis, dracunculosis)
draadworminfestatie filariasis, filarial infestation
draagbaar infuuspompje portable infusion pump
draagband (voor steun en vorm) brace, orthesis, orthosis
draagdoek sling
draaggolf carrier wave
draaglijk endurable N (cf. ondraaglijk)
draagmoeder surrogate mother, gestational carrier
draagverband suspensory (bandage)
draagverband voor scrotum suspensory
draaibewegingsziekte swing (motion) sickness
draaiduizeligheid (blind) staggers, vertigo, spinning
E (cf. dizziness)
draaiduizeligheid door een ooraandoening oticodinia
draaiend winding
draaier axis N (=tweede halswervel)
draaierigheid vertigo E (cf. dizziness)
draaigewricht trochoid joint, pivot joint N (=radgewricht)
draaiing naar buiten eversion
draaiing van de foetus version (of fetus), turn
draaiing van testis om funiculus torsion of testis
draaiing, abnormale ~/pathologische ~ malrotation
draaiingsnystagmus rotatory nystagmus
draaimolengevoel dizziness, giddiness, swimming in the head,
(room) spinning, lightheadedness, feeling woozy, vertigo
draaipunt van een hefboom fulcrum
draaipunt van het foetale hoofd rond symfyse hypomochlion
draaiziekte staggers, turnsickness
dracontiasis guinea worm infection, dracunculiasis,
dracunculosis, id.
dradentrekkend filaceous, filamentous
draderig slijm ropy sputum
draderige afscheiding stringy discharge
draderige massa cordlike mass
draderige ontlasting thready stools
dragee coated tablet/pill
dragen van een wond oozing, weeping, suppuration
drager (van ziekte/besmettelijk agens) carrier
drager van een (kunst)hartklep valve carrier N (cf. breuk van de
uitstroombeugel)
dragerschap carriership
drainage draining, vent, id.
drang stress
drang om te plassen (urinary) urgency
drang om voortdurend benen te bewegen restless legs syndrome,
jitter legs
drank in grote hoeveelheid draft (Am.), draught (Br.)
E (cf. vent-hole)
drankgebruik bij jongeren/minderjarigen underage drinking
E (cf. liquor, soft drinks)
drankneus (alcoholic ) rhinophyma, bottle nose, whisky nose
drankzucht dipsomania E (cf. alcoholism)
drassig boggy
dreigend pending, imminent (1); threatening (2)
N (cf. levensbedreigend)
dreigend hartinfarct pending myocardial infarction
dreigende abortus threatened abortion
dreigende miskraam imminent miscarriage
dreigende ruptuur impending rupture E (cf. pending)
dreigende vroeggeboorte imminent preterm birth
dreigreflex menace reflex
dreksteen enterolith, impacted feces, fecalith N (=fecoliet)
drempelwaarde, beneden de ~ subliminal
dra – dru
drempelwaarde, excitatie ~ liminal stimulus E (cf. threshold)
drie lagen, bestaande uit ~ trilaminar
drie vermogens, met ~ trivalent
driedelige nier trifid kidney
driedimensionaal beeldelement voxel E (cf. pixel)
driedimensionaal/stereoscopisch zien stereopsis
driehoekig triangular, trigonal
driehoekig gebied in urineblaas trigone
driehoekige vorm triangular shape
driehoeksbeen pyramidal bone, triquetrum, triquetral bone,
triangular bone
driekleppig trivalvular
drielingzenuw trigeminal nerve, fifth cranial nerve
drielingzwangerschap triplet pregnancy
driemaal daags tid (abbr.), thrice a day (obs.) L (=ter in die)
driepootfenomeen tripod sign/position N (zittende positie in bed
waarbij achterwaarts op de armen wordt gesteund)
driesprong trifurcation
drietal dat bij elkaar behoort triad
driewaardig trivalent
driewaardig ijzer bevattend ferric
drift (psy.) drive N (=driftimpuls); E (cf. libido, liking,
aggression)
drift (tech.) drift E (cf. zero shift)
driftaanval met inhouding van de adem breath holding spell
N (m.n. bij kind)
driftimpuls drive Du (=Trieb; cf. S. Freud)
Nederlands-Engels
driftuitbarsting tantrum
drijfgas propellant
drijfveer impulse
drinkwater drinking water, tap water, potable water
droefheid sadness, sorrow, distress
drogbeeld waarbij een patiënt meent zelf een wolf te zijn lycomania,
lycanthropy
droge hoest dry cough, nonproductive cough
droge huid dry skin
droge keratoconjunctivitis keratoconjunctivitis sicca
N (met gestoorde traansecretie)
droge mond dryness of mouth
dromolepsie running epilepsy
dronkenmansgang titubation, atactic gait E (cf. antalgic gait)
dronkenschap inebriety, drunkenness N (cf. roes)
droog poeder-inhalator dry powder inhaler
droog slijmvlies dry mucosa
droog sputum dry sputum N (droog i.e. niet-productief)
droogdeppen to pat dry
droogheid en schrompeling van vulvamucosa kraurosis of vulva
droogheid van de huid, abnormale ~ xerosis cutis/skin
droogmaken desiccation
droomarbeid dream work Du (Traumarbeit; cf. S. Freud)
droomduiding dream interpretation Du (Traumdeuting;
cf. S. Freud)
droominhoud, manifeste ~ apparent dream
droomuitlegging dream analysis
drop licorice
drugs illegal drugs
druifvlies uvea
druipen drooling
druiper clap, gonorrhea
druivensuiker dextrose, glucose
druiventrosvormig racemose, botryoid
druiventroszwangerschap hydatid mole
druk brengen, op ~ to pressurize
druk in de buik intra-abdominal pressure
druk uitoefenen to press
druk(kende werking) stress
drukgevoel sensation of pressure
drukgevoeligheid tenderness on pressure
drukkende pijn pressing pain, squeezing pain, crushing pain
dru – dys 278

drukkous compression stocking N (cf. steunkous) duivenmelkerslong pigeon breeders’ disease/lung E (=bird/
drukmeting bij gas/vloeistof manometry pigeon fanciers’ lung)
drukneuropathie a.g.v. compressie van de n. cutaneus femoris duizeligheid dizziness, giddiness, swimming in the head,
lateralis meralgia paresthetica (room) spinning, lightheadedness, feeling woozy, vertigo
drukopnemer strain gauge (obs.), pressure transducer/sensor E (cf. vertigo)
drukpijn pain with pressure, pressure pain dun haar sparse hair
drukpijnlijkheid tenderness dun worden door schuifkrachten thixotropy
drukpijnlijkheid bij aanhechting van achillespees aan calcaneus dun worden van de huid thinning of skin
achillodynia dunne darm small bowel, small intestines E (cf. chitterlings)
drukproeven proofs, galleys dunne darm betreffend enteric
drukpunt pressure point dunne darm, aanwezig binnen de ~ enteral
drukverband compress, splenium, compression bandage dunne haren fine hair
drukzweer bed sore, decubitus (ulcer) dunne laag film
druppel drop E (cf. droplet) dunne pap gruel
druppel vocht uit urethra bij het opstaan bon jour drop dunnedarmontsteking bij een immuunstoornis cryptosporidiosis
N (kenmerkend voor gonorroe; druiper) dunwandig thin-walled
druppelaar dropper duodenum passerend/doorborend transduodenal
druppelbuisje dropper duodenumhormoon m.b.t. galblaascontractie cholecystokinin
druppelen (van urine) dribbling duodenumvergroting (met obstructie) megaduodenum
druppelinfectie droplet infection duodenumvergroting, aangeboren ~ megaloduodenum
druppelinfuus drip N (cf. neveninfuus) duplicaat vormen replication
druppelpipet dropper duplicatuur fold
druppeltje droplet dura mater betreffend dural
druppelvormig guttate(d) dura mater, onder ~ subdural
druppelvormige toediening instillation dura mater, ontsteking van ~ pachymeningitis
dubbel double, duplex, dual, twin durf courage, guts, nerves
dubbel aanwezig duplication N (m.n. bij genetica als er een duur (in materiële zin) expensive
dubbel chromosoom(deel) is) duur (qua tijd) duration
dubbel bundeltakblok bifascicular block duurprestatie endurance performance E (cf. doping, ergogenic,
dubbel horen van een toon diplacusis N (enkele stimulus als twee athletic performance)
verschillende tonen horen) dwaas foolish, silly, absurd, fatuous
dubbele breking birefringence dwang compulsion, coercion N (cf. lijfsdwang)
dubbele omtrek, met ~ double-contoured dwanggedachte obsession, anancasm, anankastic
dubbelkoolzure soda sodium bicarbonate, soda, baking soda dwanghuilen pathologic(al) crying E (cf. ALS)
dubbellaag bilayer dwanglachen pathologic(al) laughing
dubbelmonster double monster dwangmatig compulsive
dubbelmonstrum met sternumvergroeiing xiphopagus dwangnagel hang nail, onychocryptosis N (=nijdnagel)
dubbelpublicatie duplicate publication dwangneurose obsessive-compulsive neurosis
dubbelstrengs double-stranded dwangstand van het hoofd torticollis
dubbelzien diplopia dwangverpleging compulsory treatment
dubbelzien dat verdwijnt wanneer één oog wordt afgedekt binocular dwangvoorstelling obsession, anancasm, anankastic
diplopia dwars diagonal, transverse
dubbelzinnigheid (m.b.t. geslacht) (genital) ambiguity dwars doorsnijden to transect
ductus duct N (bv. ductus deferens enz.) dwarsbesturing lateral control
ductus betreffend ductal dwarsbomen to thwart
ductus choledochus betreffend choledochal dwarsdoorsnede transection, transverse section
ductus cysticus cystic duct E (cf. cross section)
ductus deferens deferent duct, vas (deferens) dwarsgestreepte spier striated (skeletal) muscle
ductus deferens, ontsteking van ~ vasitis dwarslaesie spinal injury, injury of the spinal cord
ductus hepaticus hepatic duct E (with complete lesion of cord; cf. central cord syndrome)
ductus lactiferus milk duct dwarsligging (obst.) transverse lie
ductus nasolacrimalis nasolacrimal duct dwarsligging/schouderligging (in utero) oblique lie (before labor)
ductus pyloricus pyloric duct dwarspen cross pin
ductusdeferensdeel gelegen in prostaat ejaculatory duct dwarssnede cross section
duidelijk clear, evident dwarsspier transverse muscle
duidelijk aanwezig manifest dwarsstand, diepe ~ deep transverse arrest (obst.)
duikerslang manifold hose dwarsstreping cross striation
duikersziekte decompression sickness, caisson disease dwarsverbinding (vormend) bridging
duim thumb L (pollex) dwerg midget
duim- en radiusafwijking zonder VSD ventriculoradial dysplasia dwerggroei dwarfism, nanism, nanosomia
duim vervangen pollicization dwerggroei (hypofysair type) pituitary cretinism, ateleiosis,
duimafdruk gelijkend thumb-printing (radiol.) N (wijzend op ateliosis
oedeem van submucosa van colon) dwerglintworm Hymenolepsis nana (L.)
duimbal ball of thumb, thenar E (cf. hypothenar) dwingerig troublesome, insistent
duimmuis thenar E (cf. hypothenar) dysbasia intermittens intermittent claudication
duimzuigen thumb sucking dysenterie bloody/serosanguineous flux, id.
duistere Afrikaanse cardiomyopathie obscure cardiomyopathy of dysfagie odynophagia, dysphagia
Africa dysfoon hoarse
duivenhoudersziekte bird fancier’s disease/lung dyshidrotisch eczeem pompholyx
279
dysmaturitas dysmaturity
dysmorfose dysmorphism N (=dysmorfie)
dysmyelopoietisch syndroom preleukemic syndrome,
preleukemia
dyspepsie indigestion, dyspepsia
dyspepsie, functionele ~ non-ulcer dyspepsia, id.
dysplasie atypical hyperplasia, id.
dysplasie betreffend dysplastic
dysplasie van atrium en vingers cardiac-limb syndrome
dyspnée d’effort (Fr.) exertional dyspnea
dyspneu dyspnea (Am.), dyspnoea (Br.), breathlessness,
respiratory distress, labored breathing
dyspnoe(a) bij longstuwing pink puffer E (patient has normal
oxygenation; cf. blue bloater)
dyssociaal antisocial
dystokie dystocia E (cf. eutocia)
dystonia musculorum deformans torsion dystonia, tortipelvis
dystonie met draaiende vingerbeweging athetosis
dystrofine dystrophin N (eiwit dat voorkomt aan de
plasmamembraan van spiervezels)
dystrophia adiposo-genitalis adiposogenital syndrome
E (=Froehlich’s syndrome)
dysurie en pollakisurie bij bepaalde vrouwen urethral syndrome
e
e causa ignota (L.) of undetermined/unknown cause
Eaton-agens pleuropneumonialike organism, id.
eburnatio osteosclerosis, id.
ecarteur tenaculum
echinococcus cyste hydatid cyst
echinococcus cyste (blijkens schaduw) camalote sign, water lily
sign (radiol.)
echografie sonography, echography
écoulement (Fr.) yellow purulent discharge due to urethritis
N (m.n. bij gonorroe)
ectasie betreffend ectatic
ecthyma contagiosum orf, contagious pustular dermatitis, id.
ectodermale kenmerken, overheersd door ~ ectomorphic
ectopia lentis (L.) lens dislocation
ectopische zwangerschap in tuba uterina tubal pregnancy
ectropia exstrophy
eczeem dermatitis, eczema, eczematoid dermatitis/reaction
eczeem a.g.v. immunologische reactie eczematid(e) N (bij eczeem
elders)
eczeem betreffend eczematous
eczeem door contact met weidegras meadow dermatitis
eczeem door huidcontact met allergeen contact dermatitis
eczeem door summatie van toxische stimuli orthoergic contact
eczema
eczeem door trauma met wrijving friction dermatitis
eczeem m.n. in huidplooien flexural dermatitis/eczema
eczeem met bloedingen hemorrhagic dermatitis
eczeem met honingraatkorsten melitagra
eczeem met vettige gele schilfers seborrheic dermatitis/eczema
eczeem van de handen a.g.v. suikermijt grocers’ itch
eczeemuitbreiding vanuit een focus autoeczemization
eczema cruris stasis eczema, dermatitis hypostatica
eczema dyshidroticum van de hand cheiropompholyx
eczema herpeticum varicelliform eruption of Kaposi
eczema marginatum jock itch N (schimmelinfectie aan
binnenzijde van dijbeen)
dys – eil
eczema seborrhoicum infantum neurodermatitis infantum
eczemateus eczematous
educatieve activiteit namens een farmaceutisch bedrijf detailing
eed van Hippocrates oath of Hippocrates
eelt callosity, callus (L.), poroma, tyloma, keratoma
L (cf. clavus)
eeltknobbel callus
eeltknobbel bij gewricht van grote teen bunion
E (→ hallux valgus)
eeltvorming tylosis
eencellig dierlijk organisme protozoon (Gr.) [pl. protozoa]
eendengang duck waddle
eeneiig monovular
eeneiige tweelingen monozygotic twins
eenheid van lichtsterkte lumen
eenkamerige botcyste unicameral bone cyst
eenling(zwangerschap) singleton N (cf. tweelingzwangerschap)
eenmaal daags once daily
eenoudergezin single-parent family
eentonig monotonous
eenvormig (voorkomend) monomorphic E (cf. polymorphic)
eenwaardig monovalent
eenzaam lonely, lonesome, solitary
eenzijdig voorkomende pijn unilateral pain E (cf. bilateral)
eenzijdige oriëntatie van een functie lateralization
eerste levensmaand van een baby neonatal period
eerste ontlasting meconium
Nederlands-Engels
eerstegraads first degree
eerstelijnsgezondheidszorg primary care
eetgewoontes eating habits E (cf. postprandial)
eetlust afwezig/gereduceerd anorexia
eetlust m.b.t. onmogelijke dingen pica
eetlust toegenomen/onverzadigbaar acoria, gluttony
eetlust, bedorven ~ depraved appetite
eetlust, slechte ~ poor appetite
eetlustgebrek lack of appetite
eetlusthormoon ghrelin
efedrine ephedrine N (sympathicomimeticum m.b.t.
pulmonologie)
effectiviteit effectiveness
effector target organ, id.
efflorescenties outcroppings from skin, efflorescences
effluvium (capillorum) hair loss, effluvium, alopecia
effusie effusion N (ontsnappen van vocht in weefsel)
effusie van gewricht white swelling
eicel ovum [pl. ova] E (cf. blighted ovum, dropsical ovum)
eicosanoïdintermediairen bij ontsteking leukotrienes
eierdooier egg yolk
eieren van de hoofdluis nits
eierstok ovary [pl. ovaries]
eigen verplaatsing locomotion
eigenwaardegebrek lack of selfesteem N (cf. zelfachting)
eigenzinnig obstinate, headstrong, stubborn
eikel glans (penis)
eikel- en voorhuidontsteking balanoposthitis
eikenprocessierups processionary caterpillar L (=Thaumetopoea
processionea)
eilandceltumor met glucagonsecretie alpha cell tumor,
glucagonoma
eilandjes van Langerhans (in pancreas) islets of Langerhans
eilandpleister island dressing, island plaster
eilandziekte island disease N (bv. Kumlinge encefalitis, ziekte
van Bornholm, ziekte van Naxos)
eileider uterine tube, oviduct, fallopian tube, salpinx
eileider en eierstok betreffend tubo-ovarian
eileider- en eierstokontsteking salpingo-oophoritis, adnexitis
eileider met pusophoping pyosalpinx
eileiderontsteking salpingitis E (often also termed adnexitis or
pelvic inflammatory disease)
ein – end
eindcapillair endcapillary
einddarm hindgut
einddiastolisch volume van ventrikel preload, filling volume of
ventricle, id.
einde van ziekte met terugkeer naar normaal resolution of a disease
eindfase terminal stage
eindhersenen telencephalon, endbrain
eindkern van n. vestibulocochlearis nucleus vestibularis
eindplaat (motorische ~) nerve bulb, endplate
eindstadium endstage, final stage N (cf. beginstadium)
eindstadium van nierziekte, complex bij ~ uremic syndrome
N (treedt op als GFR < 5 mL/min)
eindstuk van pijpbeen epiphysis
eisprong ovulation
eivlies amnion, amniotic membrane
N (=vruchtzakmembraan)
eiwit protein
eiwit zonder cofactor apoprotein
eiwit zonder cofactor, inactief ~ apoenzyme
eiwitgebonden protein bound
eiwitgehalte in urine te hoog proteinuria
eiwitintolerantie, familiale ~ hyperdibasic aminoaciduria type 2,
lysinuric protein intolerance (LPI), id.
eiwitmantel rond virion capsid
eiwitonthouding uit voedsel, chronische ~ protein starvation
eiwitophoping in weefsel(s) proteinosis
eiwitsplitsend toxine proteolytic toxin
eiwitsplitsingsproduct (bepaald) peptone
eiwitsynthese via mRNA translation
eiwittekort door eiwitarm dieet hypoproteinosis
eiwitverlies bij darmwandaandoening protein-losing enteropathy
ejaculaat semen, sperm, ejaculate
ejaculatie, vrouwelijk equivalent van ~ squirting, gushing
E (cf. ambrosia)
ejectiefractie ejection fraction, EF (abbr.) N (verhouding van
slagvolume en vullingsvolume van ventrikel)
ejectiegeruis met muzikale bijklank groaning murmur, vibratory
string murmur
eksteroog clavus, hard corn, heloma N (=likdoorn)
elastantie elastance
elasticiteit missend inelastic
elasticiteitsverlies elasticity loss
elastine elastin
elastisch bindweefsel, proliferatie van ~ fibroelastosis
elastisch weefsel, degeneratie van ~ elastosis
electief selective
elektrisch destrueren electrolysis N (door stroom weefsels
vernietigen)
elektrisch stimuleren van de hartspier pacing
elektrische impuls a.g.v. mechanische prikkel blaze current
elektrische leiding power line
elektrische potentiaal van constant niveau voltage clamp
elektrische spanning/potentiaalverschil voltage
elektrische stroom naar hersenen sturen electroshock
elektrische weerstand, warmte door ~ diathermia, diathermy
elektrochirurgie electrosurgery
elektrocoagulatie m.b.v. vonken fulguration
elektronenmicroscoop electron microscope
elektropositiviteit betreffend cationic
elephantiasis genitoanorectalis esthiomene N (resttoestand na
lymphogranuloma inguinale)
elleboog elbow E (cf. ankylosed elbows, golf elbow, tennis elbow,
students’ elbow, miners’ elbow, olecranon, pulled elbow, little
league elbow)
elleboog (voorzijde) betreffend antecubital
elleboog betreffend cubital E (cf. decubitus, cubital vein)
elleboogreflex elbow jerk
elleboogtunnelsyndroom cubital paralysis/syndrome, ulnar nerve
(tardy) palsy
280
ellepijp ulna
ellepijpshoofd olecranon, elbow bone
email van de tanden (obs.) enamel of teeth N (=glazuur)
emailparel van tand enamel pearl, enameloma
emailvorming met bruine tanden, stoornis van ~ amelogenesis
imperfecta
embarras de la langue (Fr.) thick speaking
embolie embolism
embolie betreffend embolic
embolisatie embolization
embolus met ettervormende organismen pyemic embolus
embolus van microscopische afmetingen microembolus
embolus, vorming van ~ embolization
embryo betreffend embryonal, embryonic
embryo bevattend embryonated
embryonaal primordial, id.
embryonaal bindweefsel in mesoderm mesenchyme
embryonaal stadium van vestibulum vaginae female urogenital
sinus
embryonale gastro-urogenitale holte cloaca
embryonale infectie embryonal infection
embryonale ruimte uitmondend in cloaca urogenital sinus
embryonale verbinding bij adenohypofyse craniopharyngeal duct
embryotomie (bepaald) lamination
embryo-uitdrijving m.u.v. chorion en decidua incomplete abortion
emfyseem betreffend emphysematous
emfyseem, subcutaan ~ subcutaneous emphysema
emotionaliteit op overdreven niveau hyperthymia
emotioneel gevoel affect
emotionele aanval spell, emotional crisis
emotionele belasting/spanning emotional stress
emphysema bullosum vanishing lung
encefalitis betreffend encephalitic
encefalitis door arbovirus B louping ill
encefalitis van het limbisch systeem limbic encephalitis
encefalitis, acute gedissemineerde ~ acute perivascular
myelinoclasis
encefalocutane angiomatose encephalotrigeminal angiomatosis
encefalopathie door alcoholmisbruik alcoholic brain disease
encefalopathie, subacute spongiforme ~ pseudosclerosis of brain
E (=Jakob’s pseudosclerosis)
encephalitis lethargica electric chorea
enchondromatose dyschondroplasia, id. N (stoornis m.b.t.
ontwikkeling van kraakbeen)
endangiitis van huid, darm en hersenen malignant papulosis
E (=Degos’ disease)
endarteriitis van de long door dichtgroeien obliterating pulmonary
endarteritis
endeldarm rectosigmoid
endeldarm, pijn in ~ proctalgia
endeldarmontsteking proctitis
endemisch endemic
endemisch bij dieren enzootic
endemisch, in sterke mate ~ holoendemic, hyperendemic
endemische syfilis bejel
endobronchiaal lipoom endobronchial lipomatous hamartoma
endocard(ium) betreffend endocardial
endocriene afwijking door choriongonadotropin fertile eunuch
syndrome E (=Pasqualini’s syndrome)
endocytose phagocytosis
endofytie budding E (=bourgeonnement)
endogene steen(vorming) true calculus
endoluminale vaatprothese (vascular) stent
endometrioïde hemorragische cyste tarry cyst
endometriose van ovarium chocolate cyst
endometrium betreffend endometrial
endometrium- en myometriumontsteking metroendometritis,
endomyometritis
endometrium gelijkend endometrioid
281
endometriumafstoting bij menstruatie shedding E (cf. LMP, PMS,
curse, menotoxin, paramenstrum)
endometriumafstoting die meer dan een week duurt irregular shedding
endoprothese stent, endoprosthesis E (cf. vascular stent)
endoprothese, vasculaire ~ endovascular graft
endorfine encephalin N (=enkefaline; endogeen morfine)
endoscoop, met behulp van een ~ endoscopic
endoscopie van het inwendige van de maag gastroscopy
endoscopisch middels glasvezeltechniek fibroscopic
endoscopisch onderzoek van bronchi bronchoscopy
endoscopisch onderzoek van duodenum duodenoscopy
endoscopisch onderzoek van mediastinum mediastinoscopy
endoscopisch onderzoek van rectum rectoscopy, proctoscopy
endotheel betreffend endothelial
endotheelproliferatie endotheliosis
endotoxinen in circulerend bloed endotoxemia
endotoxineshock toxic shock
energie van het lichaam vigor
energiehuishouding metabolism
Engelse ziekte rachitis
enkefaline encephalin N (=endorfine; endogeen morfine)
enkelband (lateral) ligament of the ankle E (cf. anterior
talofibular ligament, posterior talofibular ligament,
calcaneofibular ligament, deltoid ligament)
enkelband, mediale ~ deltoid ligament
enkelbandletsel injury of the (lateral) ligament(s) of the ankle
enkelbandletsel, mediaal ~ pronation injury of ankle
N (cf. inversietrauma)
enkelgewricht ankle joint, mortise joint, talocrural joint
N (cf. systolische enkel-armindex)
enkeloedeem ankle edema
enkelstrengig single-stranded E (cf. DNA, primer)
enkelvoudig singular, monomorphic E (cf. polymorphic)
enkelvoudig gevederd unipennate
enkelvoudige contractie twitch
enkelvoudige neuritis mononeuritis
enkelvoudige suiker monosaccharide
enkelvoudige zwangerschap singleton
enkelwaardig monovalent
enkelzijdig unilateral N (cf. halfzijdig, helft van één zijde
betreffend)
enkelzijdige toets (stat.) one-sided test
enkelzijdige verlamming van onderhelft van het lichaam
hemiparaplegia E (cf. hemilateral, unilateral, tetraplegia)
enquête(formulier) questionnaire
enten to explant
enten van bacteriën op agarplaat streaking (bact.)
enteritis geassocieerd met pneumonie pneumoenteritis
enteritis necroticans pig bel disease, id.
enteritis regionalis granulomatous enteritis, terminal ileitis
(obs.)
enteritis regionalis (van dunne en dikke darm) regional ileocolitis
enterobiasis oxyuriasis, id.
Enterobius vermicularis pinworm, threadworm, seatworm
enterogene cyste van ruggenmerg gastrocystoma
enterokèle, vaginale ~ vaginal (posterior) hernia
enteroliet fecalith, enterolith, impacted feces
enteropathie → glutenenteropathie
enteroptosis visceroptosis, id. N (verzakking van ingewanden)
enterospasme irritable colon/bowel syndrome, spastic colon,
id.
enterovirusziekte van CZS epidemic exanthem with meningitis
entmetastase implantation metastasis, contact metastasis
entoblast entoderm, endoderm
entoderm endoderm, id.
enuresis bed wetting, id.
enzym aanwezig in de bloedsomloop circulating enzyme
enzym bij glycogeenafbraak in spieren enolase
enzym bij overdracht van H-ionen dehydrogenase
end – epi
enzym dat als katalysator fungeert kinase
enzym dat butyrylcholine hydrolyseert pseudocholinesterase
N (cf. acetylcholine)
enzym dat chemische omzetting induceert converting enzyme
N (bv. bij angiotensine of protrombine)
enzym dat DNA-kopie maakt van RNA-genoom reverse transcriptase
enzym dat elastisch weefsel oplost elastase
enzym dat het afsplitsen van een enkel nucleotide katalyseert
exonuclease
enzym dat hydrolyse bevordert esterase
enzym dat reductie bevordert reductase
enzym dat zetmeel omzet in maltose diastase
N (=pancreasamylase)
enzym m.b.t. N-terminale groep van peptiden leucine
aminopeptidase
enzym voor splitsing van fibrine fibrinolysin
enzym(en), gemedieerd door ~ enzymatic
enzymwerking, ziekte a.g.v. gestoorde ~ enzymopathy
eosine eosin N (rose kleurstof t.b.v. weefselpreparaat)
eosine, gemakkelijk kleurend met ~ eosinophilic, eosinophilous
eosinofiel granuloom van de long primary pulmonary
histiocytosis
eosinofiele leukocyten in overmaat (hyper)eosinophilia
eosinofiele meningitis angiostrongyliasis
eosinofielen in de urine eosinophiluria
eosinofielentekort in het bloed eosinopenia
eosinofilie bij longziekte, tropische ~ tropical eosinophilia
Nederlands-Engels
E (=Weingarten’s syndrome)
eosinofilie van perifere bloed met hart- en
longafwijkingen hypereosinophilic syndrome
eosinopenie acidopenia, acidocytopenia, id.
ependym dat hersenventrikels bekleedt choroid plexus
ephelis freckle, id. N (ontstaan o.i.v. zonlicht; cf. lentigo)
epidemie outbreak, epidemic
epidemie die plotseling en hevig is explosive epidemic
epidemie die uitgebreid is pandemic
epidemie onder dieren epizootic
epidemie van ernstige besmettelijke ziekte pestilence
epidemiebestrijding control of epidemics
epidemisch voorkomend epidemic
epidermis cuticle, pellicula, id.
epidermis, binnen de ~ intraepidermal
epidermiscel die melanine synthetiseert melanocyte
epidermolyse (van Lyell), toxische ~ scalded skin syndrome
epidermomycose dermatomycosis, id.
epifysaire kraakbeentumor chondroblastoma
epifyse epiphysis (cerebri), pineal gland N (cf. diafyse,
hypofyse, metafyse)
epifyse betreffend epiphyseal, pineal
epifysetumor pinealoma, craniopharyngioma
epifysetumor (met onzeker gedrag) pineocytoma
epifysetumor, maligne ~ pineoblastoma, pinealoblastoma
epigastrium upper abdomen, id.
epileermiddel depilatory
epilepsia procursiva running epilepsy
epilepsie a.g.v. lichtstimulus photic epilepsy, photosensory
epilepsy
epilepsie betreffend epileptic
epilepsie geïnduceerd door klanken musicolepsy, musicogenic
epilepsy
epilepsie gelijkend epileptoid, epileptiform
epilepsie vanuit gyrus uncinatus uncinate seizure
epilepsieaanval met bewustzijnsverlies grand mal E (cf. absence);
Fr (cf. petit mal)
epilepticus epileptic
epileptisch vallen, niet ~ drop attack/seizure
epileptische aanval attack of epilepsy, cerebral mal
epileptische aanvallen bij thalamustumor diencephalic autonomic
epilepsy E (=Penfield’s syndrome)
epi – exc
epiloia tuberous sclerosis (of brain)
episiotomie perineotomy, id.
epitheel betreffend epithelial
epitheel dat sereuze vliezen bekleedt mesothelium
epitheel van de urineblaas urothelium E (cf. facet cell)
epitheel van niertubuli tubular epithelium
epitheel, binnen het ~ intraepithelial
epitheelachtig epithelioid
epitheelcel epithelial cell E (cf. squamous cell)
epitheelcel met bepaalde verhouding van de afmetingen cylindric cell,
columnar cell
epitheelcel met vierkante vorm cuboidal cell
epitheelcel, vlakke ~ squamous cell N (=plaveiselcel)
epitheelceltumor epithelioma
epitheelnieuwvorming bij een defect reepithelization
epitheeltumor van embryonaal retinaweefsel diktyoma
epitheeltumor, benigne ~ papilloma
epitheelverlies bij slijmvlies erosion
epitheliomata, ziekte met multipele ~ epitheliomatosis
epithelium germinale germinal epithelium
epizootische aphthae foot/hoof and mouth disease, epidemic
stomatitis, aphthous fever
epulis brown tumor, id.
equatoriale plaat tijdens celdeling nuclear plate
erectie a.g.v. trauma in bekkenregio, onvrijwillige ~ high flow
priapism
erectie van penis, blijvende ~ priapism
erectiestoornis erectile dysfunction
erfelijk hereditary
erfelijk zijn to inherit
erfelijk zuivere variant mutant
erfelijke aanleg trait
erfelijke constitutie genotype N (cf. phenotype)
erfelijke factoren zoals omvat in een haploïde set genome
erfelijke trek betreffend die alleen bij mannen voorkomt holandric
erfelijke trek betreffend die alleen bij vrouwen voorkomt hologynic
erfelijkheid heredity
erfelijkheidsleer genetics
erfelijkheidsvoorlichting genetic counseling
erfgenaam heir E (cf. testator)
erflater testator E (cf. heir)
ergerlijk peevish
ergocalciferol calciferol, vitamin D2
erkend certified N (in de zin van gediplomeerd)
ernst gravity
ernst van een ziekte severity of a disease
ernstige ziekte grave disease
eructatie eructation, ructus
eruptie van puistjes a.g.v. beroep occupational acne
eruptieve vorm van bartonellose verruga (peruana)
erven to inherit
erwtvormig botje (van de pols) pisiform bone
erysipelasziekte door Erysipelothrix erysipel(at)oid
erysipeloid fish handlers’ disease, id.
erytheem door wrijven van de huid intertrigo N (m.n. daar waar
huidgedeelten elkaar raken)
erytheem met huidzwelling megalerythema N (soms wordt
bedoeld: erythema infectiosum, vijfde ziekte)
erytheem, met eigenschappen van ~ erythematous
erythema fixata fixed drug eruption
erythema induratum (niet-tuberculeus) nodular vasculitis
erythema infectiosum (eruptive) fifth disease
erythema multiforme exudativum dermatostomatitis
E (=Stevens-Johnson syndrome)
erythema palmare hereditarium red palms
erythema papulosum pseudosyphilis
erythema pernio chilblain N (=koubulten)
erythemateuze dermatose met litteken ulerythema
erythemateuze huidafwijking bij pinta pintid
282
erythemateuze papels op slijmvlies erythroplasia
erythemateuze wangen slapped cheeks
erytroblasten in bloed erythroblastosis
erytroblasten verdwijnen uit het beenmerg, toestand waarbij ~ aplastic
crisis N (verschijnsel is plotseling en tijdelijk van aard)
erytrocyt die vervormd is schizocyte
erytrocyt met abn. vorm poikilocyte
erytrocyt met de vorm van een druppel dacryocyte, tailed red cell,
tear drop cell
erytrocyt met doornachtige uitsteeksels acanthocyte, acanthrocyte
erytrocyt met helmvorm helmet cell
erytrocyt met ovale vorm elliptocyte, ovalocyte
erytrocyt(voorloper), hyperplasie van ~ erythroid hyperplasia
erytrocyt, dunne hypochrome ~ target cell, leptocyte
erytrocyt, grote ~ macrocyte
erytrocyt, jonge ~ reticulocyte
erytrocyt, onrijpe ~ erythroblast
erytrocyt, zeer kleine ~ micro-erythrocyte, microcyte
erytrocyten abn. toegenomen in aantal in het bloed polycythemia
erytrocyten bij bepaalde microangiopathie blister cells N (erytrocyt
met onregelmatige vorm; cf. sikkelcel)
erytrocyten in bloed die abn. groot zijn macrocytosis
erytrocyten met abn. vorm in het bloed poikilocytosis
erytrocyten met gekartelde rand burr cells, crenocytes, echinocytes,
crenated erythrocytes E (e.g., in Gasser’s syndrome)
erytrocyten qua aantal abn. toegenomen erythrocytosis
erytrocyten, aanmaak van ~ erythropoiesis
erytrocyten, stadium gelegen buiten de ~ exoerythrocytic stage
N (m.b.t. malariaparasiet)
erytromelalgie acromelalgia, red neuralgia, (Weir-) Mitchell’s
disease, id.
esdoornbaststripperslong maple bark-strippers’ lung
N (alveolitis door Aspergillus clavatus)
esdoornstroopziekte maple syrup disease/syndrome, branched
chain oxoacid aciduria E (cf. maple syrup disease)
essentiële hoge bloeddruk malignant hypertension
esthesioneuroblastoom olfactory neuroblastoma
etalagebenen (interruption of walking due to) intermittent
claudication
etalagepophouding catalepsy L (flexibilitas cerea)
ethyljoodacetaat ethyliodoacetate N (bepaald traangas);
E (cf. chloropicrin)
etiologie verklaren via immunologie immunopathogenesis
etter pus, gleet, (purulent) discharge
etter uit wond waarin P. pyocyanea blue pus
etter vormen to suppurate
etterblaasje bij het oog phlyctenule
etterbuil abscess
etterig purulent
etterophoping in uterus pyometra
ettervormend pyogenic, suppurative
eufylline aminophylline
euthanasie mercy killing, id.
evaginatie outpocketing, id.
evenredig met/aan proportional to
evenwicht balance, equilibrium
evenwicht(ig functioneren), gebrek aan ~ imbalance
evenwicht, dynamisch ~ steady state
evenwichtig balanced
evenwijdige verschuiving van retina lateral shift of retina
eversie van de baarmoederhals lipping cervix
exantheem, gepaard gaande met ~ exanthematous
exantheem, roodkleurig ~ rose spot, roseola
exanthema rash, eruption, outbreak of lesions (on skin), id.
exanthema subitum parascarlatina, rose rash of infants, id.
excentrisch eccentric
excisie resection, excision
excisie van de huig kiotomy, kionotomy (obs.), uvulectomy,
staphylectomy
283
excisie van een kwab van een orgaan lobectomy E (cf. lobotomy)
excisie van kegelvormig stuk weefsel conization
excitatie excitation, excitement
excitatietoestand van n. medianus carpal tunnel syndrome
excrementen van een dier droppings
exemplaar (origineel ~) copy
exocrien eccrine, exocrine
exoforie wall eye
exogeen exogenous
exomphalos omphalocele, id.
exophthalmus ocular proptosis, ophthalmoptosis,
ophthamocele, exophthalmos
exostose spur, bony spur, id.
exostose bij de handrug carpal boss
exotoxine bij bepaalde Streptococcus pyogenes erythrogenic toxin
N (veroorzaakt rode huid bij roodvonk)
experts, niet ~ laity
explosief braken projectile vomiting
expressie van erfelijkheid, uiterlijke ~ phenotype
exsanguinatie-transfusie replacement transfusion, substitution
transfusion, exchange transfusion, total transfusion
exsudaat exudate N (let op de spelling: in het
Engels ontbreekt de ‘s’)
exsudaatlaagje op het slijmvlies pseudomembrane
exsudatie exudation
exsudatief exudative
extirpatie resection, id.
extirpatie (geheel/partieel) van vulva vulvectomy
extirpatie van stijgbeugel in het oor stapedectomy
extirpatie van uterus hysterectomy
extract dat eetlust verhoogt bitter
extrameningeale arterie cranial artery E (cf. cerebral artery)
extrasystole premature beat, id.
extrathoracaal extrathoracic
extra-uteriene zwangerschap paracyesis, extrauterine pregnancy,
exfetation, EUP (abbr.)
extravasatie van bloed in een orgaan apoplexy
extremiteit limb, extremity
extremiteitsafleidingen (bij ECG) limb leads, peripheral leads
extroversie exstrophy
f
faag bacteriophage, phage
faalangst fear of failure, hamartophobia
faalhandeling (psy.) lapse, lapsus (L.) N (cf. verspreking)
fabisme favism, nonspherocytic hemolytic anemia
fabrikant manufacturer
facokèle hernia of eye lens, phacocele, lens dislocation
facomatose phakomatosis
facomen aan huid, ogen en CZS phakomatosis
facoom phakoma
factor die als stimulus van proces werkt trigger
factoren, via diverse ~ multifactorial
facultatief optional, elective
facultatief, niet ~ obligate
faculteit (m.b.t. de wiskunde/statistiek) factorial
faculteit der geneeskunde medical school
fagocyt phagocyte, carrier cell E (cf. macrophage, melanophage)
fagocyteren to phagocytose
fagocyterende cel phagocytic cell
fagocytose phagocytosis
exc – fen
fagocytose van erythrocyten erythrophagocytosis
fagocytosestoornis dysphagocytosis
falanx phalanx (Gr.) [pl. phalanges]
falen van de nierfunctie renal failure
familiair voorkomende poliepenvorming familial polyposis
familieanamnese family history
familieleden, zonder ~ kinless, without relatives
familielid relative
fantoomsensaties phantom limb (syndrome)
E (cf. pseudesthesia)
farmacie betreffend pharmacal, pharmaceutical
farmacologie materia medica, pharmacology
farmacologie betreffend pharmacologic
farmacon pharmaceutical (agent), prescription drug
N (cf. artsenbezoeker)
faryngeale reflex gag reflex
faryngitis sore throat, pharyngitis
faryngitis door fusospirocheten fusospirillosis
faryngitis door streptokokken septic sore throat
faryngitis, acute lymfeklier ~ summer grippe N (door
Coxsackievirus)
faryngitis, vesiculaire ~ herpetic angina, benign croupous
angina, herpangina
farynx mesopharynx, pharynx
farynx betreffend, onderste deel van de ~ hypopharyngeal
N (cf. Zenker’s diverticulum)
farynx en conjunctiva, virusontsteking van ~ viral
Nederlands-Engels
pharyngoconjunctivitis, pharyngoconjunctival fever
farynx- en tonsillenontsteking pharyngotonsillitis
farynxgebied betreffend parapharyngeal
farynxonderzoek m.b.v. een instrument pharyngoscopy
fasciculus cerebrospinalis lateralis pyramidal tract
N (=piramidezijstrengbaan)
fascie fascia, aponeurosis
fascie betreffend fascial, aponeurotic E (cf. facial)
fascie bij een gewricht, verdikte ~ retinaculum
fascieontsteking fasciitis
fasciitis, nodulaire ~ pseudosarcomatous fibromatosis
fase phase E (cf. stage)
fase, met gelijke ~ synchronous
fasen, met twee ~ biphasic, diphasic
faseverschuiving phase shift
fataal fatal, lethal
favisme fava bean toxicity, favism, nonspherocytic hemolytic
anemia
febris puerperalis puerperal fever
febris quintana trench fever
febris recurrens borreliosis, relapsing fever
febris recurrens (in Iran) door teken mianeh fever
fecaal fecal
fecaal braken stercoraceous vomiting
feces feces (Am.), faeces (Br.), stool(s)
feces bevattend stercoraceous
feces met bloedpigmenten melena (Am.), melaena (Br.)
feces met gedegenereerd epitheel bij cholera rice water stool
feces met onverteerde voedselresten lientery
fecesophoping in de darmen coprostasis
fecessteen, congenitale ~ meconium plug syndrome
fecoliet fecalith, enterolith, impacted feces, sterco(ro)lith
fecoliet stercolith, fecalith, enterolith, impacted feces
feeks shrew
feitelijke beschadiging actual lesion
feitenmateriaal data N (het Engelse woord wordt doorgaans als
enkelvoud gehanteerd)
femurkop caput femoris, femoral head, head of femur, whirl
bone
femurkopholte die zich verplaatst wandering acetabulum
fenol phenol
fenomeen phenomenon, sign
fen – fol 284

fenylalanine in overmaat in bloed hyperphenylalaninemia filmtechniek t.b.v. bloedvaten, röntgen ~ cineangiography

fenylketonurie phenylketonuria filtreerbaar virus filterable virus
feochromocyt chromaffin cell, pheochromocyte filum terminale central ligament, id.
feochromocytoom chromaffinoma, id. financiële ondersteuning grant
feochromocytoom met schildkliercarcinoom (multiple) mucosal fissuren (in huid/slijmvlies) rhagades, fissures
neuroma syndrome, MMN (abbr.), chromaffinomatosis fissuren van lippen en mondhoeken cheilosis
feochromocytoom, maligne ~ pheochromoblastoma fissuur crack, rent, fissure
ferri ferric fissuur van een oogdeel coloboma
ferriprieve anemie iron-deficiency anemia fistel fistula
ferula splint, cradle fistel tussen baarmoederhals en blaas cervicovesical fistula
fetor ex ore (L.) halitosis, oral malodor fistel tussen uterus en rectum uterorectal fistula
fibreus fibrous, desmoid E (cf. fibrinous, fibroid) fistel van arterie en vene arteriovenous fistula/shunt
fibreus en necrotisch verkazend fibrocaseous fistelgang fistulous duct
fibreus en tegelijk cysteus fibrocystic flaccidus relaxed
fibreus huidgezwel dermatofibroma flacon flask, bottle
fibreuze appendicitis ligneous typhlitis fladderachtige tremor flapping tremor N (o.a. bij levercoma)
fibreuze thyreoïditis invasive thyroiditis fladderen flutter
fibrillatie fibrillation fladdergewricht, paralytisch ~ flail joint
fibrillen, gelegen tussen ~ interfibrillar(y) fladderthorax flail chest N (t.g.v. fractuur van rib/sternum)
fibrine fibrin N (vezelstof gevormd door inwerking van trombine flagellaatstadium van Trypanosoma promastigote
op fibrinogeen) flagelloze stadium bij Leishmania amastigote
fibrine bevattend fibrinous E (cf. fibrous, fibroid) flank flank, side N (cf. dalende flank, opgaande flank)
fibrineachtig acellulair materiaal fibrinoid N (m.n. in vaatwand bij flankpijn flank pain E (sensation of discomfort, distress, or agony
necrotiserende vasculitis) in the part of the body below the rib and above the ilium)
fibrinematrix, afbraakproduct van ~ fibrin split product flaporen bat ears
E (cf. FDP) flarden shreds
fibrineneerslag en pusvorming gevend fibrinopurulent flatus intestinal gas, wind, id.
fibrineoplossende stof fibrinolytic flauwte fainting (spell), blacking-out, passing-out, swooning
fibrineprop fibrin coagulum (obs.)
fibrinesplitsing, enzymatische ~ fibrinolysis flauwvallen syncope, fainting (fit); to swoon, to faint
fibrineus fibrinous E (cf. fibrous, fibroid) flegmone phlegmon
fibrineverwijdering defibrination flegmone van de hals ligneous phlegmon E (=Reclus’ disease)
fibrinogeen degradatieproduct fibrin split product E (cf. FDP) flegmone vormend phlegmonous
fibrinogeentekort in het bloed hypofibrinogenemia flegmoneus phlegmonous
fibrinokinase tissue activator, id. flegmoneuze ontsteking van de klieren adenophlegmon
fibrinolyse die sterk is verhoogd hyperfibrinolysis flexibilitas cerea catalepsy, lead-pipe contraction
fibrinolyticum fibrinolytic flikkerscotoom scintillating scotoma, flittering scotoma
fibroadenoom adenofibroma E (cf. fortification spectrum)
fibroblast betreffend/gelijkend fibroblastic flits flash E (cf. photopsia)
fibroma molle soft lipoma, (soft) skin tag, acrochordon flits (m.b.t. tijdsduur) jiffy
fibroom desmoid, fibroid, fibroma flitslamp intense pulsed light system
fibroom (meestal in litteken) cheloid, keloid fluim foamy sputum
fibroom (met veel bindweefsel), week ~ soft lipoma, fibroma molle fluisterspraaktest whispered speech test
fibroom betreffend fibromatous fluitende rhonchi wheezes N (=piepen; cf. brommende rhonchi)
fibroom met reuscellen reparative granuloma (in Paget disease) fluor fluorine
fibroom met veel glad spierweefsel leiofibromyoma fluorose mottled enamel/teeth, fluorosis
fibroom van de huid dermatofibroma fluorverbinding, binaire ~ fluoride
fibroom van gebitselement cementoblastoma fluxus flux
fibrose fibrosis fluxus post partum (L.) postpartum hemorrhage
fibrose met veel collageen, gevorderde ~ fibrosclerosis fobie phobia E (cf. fear)
fibrose van de long, tuberculeuze ~ knifegrinders’ rot focale epilepsie met verwarde motoriek procursive epilepsy, cursive
fibrose van pleuraholte pachypleuritis, fibrothorax epilepsy (obs.)
fibroserend fibrosing focusomgeving betreffend perifocal
fibrosis cystica cystic fibrosis, fibrocystic disease/pancreas foetaal hoofd en pelvis van moeder, m.b.t. ~ cephalopelvic
fibula splint-bone, id. E (→ disproportion)
fibula betreffend peroneal, fibular foetale bewegingen, eerste voelbare ~ quickening
fietsergometrie bicycle ergometry foetale membranen fetal membranes N (d.w.z. chorion, amnion
fijn gevlekt stippled en placenta)
fijnmazig finemesh(ed) foetale nood fetal distress
fijnstof fine particular matter foetus fetus
fijnwrijven trituration foetus die misvormd is monster, monstrosity
fijt whitlow, agnail, felon N (=panaritium; cf. paronychia) fokken breeding
filament fibril, id. fokkers breeders
Filariae gelijkend filariform foliniumzuur folinic acid
filariasis door soorten van Wuchereria wuchereriasis foliumzuur folic acid
filariasis loa loa-loa, loasis, loiasis foliumzuur, zout van ~ folate
filariasis van de zaadstreng mumu folliculitis decalvans cicatricial alopecia, acne decalvans, id.
filiformis threadlike folliculus pili hair follicle
filmdunne laag film follikelcel (van ovarium) granulosa cell
285
follikelcyste dentigerous cyst N (=krooncyste)
follikelomgeving betreffend juxtafollicular
follikels, buiten de ~ parafollicular
folterende pijn agonizing/excruciating pain
fonticulus fontanel(le)
fopspeen pacifier, soother
fornix pharyngis vault of pharynx
fornix vaginae vault of vagina
fosfaat phosphate
fosfaatsteen phosphatic stone
fosfatase phosphatase
fosfatase, zure ~ acid phosphatase
fosfatenoverschot in bloed hyperphosphatemia
fosfohistidine histidine phosphate
fosfolipide phospholipid N (bv. cardiolipine, lecithine, cefaline,
sfingomyeline)
fosfor phosphor(us)
fosfor bevattend vetzuur phospholipid N (bv. cardiolipine,
lecithine, cefaline, sfingomyeline)
fosforylase phosphorylase
fotochemisch actinic, id.
fotofobie photophobia
fotogevoelige sensor optode
fotokeratitis arc welder’s syndrome, photokeratitis
fotosensibel photosensitive
foudroyant fulminating
fout mistake, error E (cf. random error, alpha error, beta error,
malpractice, inborn error)
fout door een toevalsfactor random error E (cf. standard
deviation)
fout i.v.m. (selectieve) monsterafname sampling error
fout van de eerste soort alpha error, type I error
fout van de tweede soort beta error, type II error
foute rangschikking disarray
foutieve stand van een gebitselement trusion E (cf. extrusion,
protrusion)
foutsignaal error signal
fovea centralis macula lutea, yellow spot
Fox-Fordyce, ziekte van ~ apocrine miliaria
fractuur van botstuk, incomplete ~ greenstick fracture
fractuur van de bodem van de oogkas orbital floor fracture
fragmentarische torsiedystonie fragments of torsion dystonia
fragmentatie van de celkern karyorrhexis
framboesia frambesia, yaws, parangi
framboesia met multipele papillomata butter yaws, frambesioma
framboesia tropica pian
framboesia, primaire laesie bij ~ mother yaw
framboesioom frambesioma, pianoma
Francis, ziekte van ~ tularemia, id.
franje fimbria (L.) [pl. fimbriae]
frenische ademhaling abdominal respiration
frequentie rate, frequency
frequentiecomponenten, onechte ~ aliasing N (bij spectrumanalyse
a.g.v. te geringe bemonstering)
frequentieverschuiving doppler shift N (a.g.v. Doppler-effect en
t.b.v. snelheidsbepaling)
frezen van huid dermabrasion E (cf. planing)
frisdrank soft drink, mineral (Br.), pop (sl.)
frituurvet frying fat E (cf. shortenings)
frontaalkwablaesie, manifestaties bij ~ frontal lobe syndrome
frontale vlak frontal plane, coronal plane
frottement (Fr.) friction rub
fructose in urine fructosuria, levulosuria
fructosurie fructosuria, levulosuria
fuchsine fuchsin, germicidal magenta dye
functieafwijking van testes door een chemische afwijking vanishing
testes syndrome
functiestoornis dysfunction, failure, function disorder
functiestoornis door afwijking van ader(s) venous insufficiency
fol – gal
functiestoornis opleveren to derange
functiestoornis van de nieren renal insufficiency
functiestoornis van geslachtsklier(en) gonadal failure
functiestoornis van gezichtszintuig vision failure
functiestoornis van ovarium ovarian failure
functieverbetering door een operatie corrective surgery
functieverlies bij geringe bloedaanvoer vascular insufficiency
functieverlies van een spier wasting of muscle
functieverlies van het zenuwstelsel neurologic degeneration
functioneel dynamic, functional
functioneel overblijfsel, niet ~ vestige
functionele afwijking functional disorder
functionele orgaanelementen parenchyma
functioneren op een abn. hoog niveau hyperfunction
functioneren, somatisch/psychisch matig ~ kakergasia
functioneren, verkeerd ~ dysfunction
fundamenteel onderzoek basic research
funduscopie ophthalmoscopy, fundoscopy, funduscopy
fungusachtig vormsel fungus (L.) [pl. fungi]
funiculus funicle
funiculus spermaticus spermatic cord
furunkel boil, furuncle
fusie van weefsels coalescence
fysiek contact impingement, physical contact
fysieke inspanning physical effort
fysieke machteloosheid prostration
fysieke vermogens physical capacity
Nederlands-Engels
fysiologisch proces waarbij irrelevante informatie wordt
genegeerd sensory gating, gating-out
fysiologisch zout (-oplossing) saline
fysiotherapie physical therapy, id.
fysostigmine eserine, id.
g
gaaf intact
gaasje gauze
gaasje van 10 cm bij 10 cm four-by-four E (refers to inches)
gaatje hole, puncture
gaatjes (in de tanden) cavities
gal bile
gal gekleurd, met ~ bilestained
gal(pigment) in bloed cholemia N (cf. icterus)
gal(zouten) in de urine choluria
gal(zure zouten) in de urine biliuria
galactocèle milk cyst, id. N (cystische verwijding in borstklier)
galblaas bile bladder, gallbladder N (cf. zwevende galblaas)
galblaas plus galgang, vaatontsteking van ~ angiocholecystitis
galblaas, afvoergang van ~ cystic duct
galblaas, cyste van ~ biliary cyst
galblaasdrainage cholecystostomy
galblaasontsteking cholecystitis
galblaasverwijdering door operatie cholecystectomy
galbraken cholemesis
galbulten urticaria, uredo N (cf. temperatuururticaria,
porseleinkoorts, angioneurotisch oedeem, reuzenurticaria,
trillingsurticaria)
galcapillairen, ontsteking van ~ cholangiolitis
galgang bile duct, biliary duct
galgang- en hepatocytencarcinoom, gemengd ~ cholangiohepatoma
galgangcarcinoom, intrahepatisch ~ cholangiocarcinoma
galgangen biliary tract
gal – ged
galgangontsteking cholangitis
galkleurstof, rode ~ bilirubin
galkoliek biliary colic
galopritme cantering rhythm
galopritme (van het hart) gallop rhythm
galoptonen die worden versterkt summation gallop
galretentie en -ophoping cholestasis
galsecretie, afwezigheid van ~ acholia
galsteen biliary calculus, (cholemic) gallstone E (cf. silent
gallstones)
galsteenvergruizing gallstone lithotripsy
galstenen in ductus choledochus choledocholithiasis
galstenen, aanwezigheid van ~ cholelithiasis
galstuwing cholestasis
galwegcarcinoom, proximale ~ Klatskin tumor
galwegen met lever en galblaas, systeem van ~ biliary tract
galzout bile salt
galzuurmedicatie bile acid therapy, treatment with bile acids
Gambiaanse slaapziekte gambian trypanosomiasis
gameet germ cell, gamete
gammabestraling gamma radiosurgery
gammaglobuline in bloed abn. verlaagd hypogammaglobulinemia
gammaglobulines in bloed verhoogd hypergammaglobulinemia
gammaglobulines, afwijking van ~ dysgammaglobulinemia
gammaglobulinopathie gammopathy
gammaglutamyltransferase gamma-GT (abbr.)
N (=gamma-glutamyl-transpeptidase)
gammapen gamma nail
gammastralen, beeldregistratie m.b.v. ~ scintigraphy
gammexaan hexachlorcyclohexane
gampsodactylie camptodactyly, camptodactylia
gang (bij het lopen) gait, walk N (cf. eendengang, hanentred)
gang (t.b.v. passage) channel, duct N (cf. ductus deferens enz.)
gangetje burrow N (van mijt bij scabies)
ganglion betreffend ganglial, ganglionic
ganglion ciliare, zenuwtakken van ~ ciliary nerves
ganglion spinale spinal ganglion
ganglion stellatum stellate ganglion, cervicothoracic ganglion, id.
ganglion, ontsteking van spinaal ~ ganglionitis
ganglioncel neuron, id.
ganglioncellen in het CZS nucleus
ganglioncellen, met ontbreken van ~ aganglionic
ganglionceltumor ganglioneuroma
gangmaker (voor het hart) pacemaker
gangreen gangrene, mortification E (cf. gas gangrene, noma,
necrotic pneumonia, Pott’s gangrene, sloughing phagedena,
venous gangrene)
gangreen van de darm necrotizing (membranous) enterocolitis
gangreneus gangrenous
gangreneus weefsel sloughing phagedena, slough, sphacelus
gangreneuze pneumonie necrotic pneumonia
gangreneuze stomatitis noma
gargarisma mouthwash, gargle, collutory
gas uit de maag flatus
gasgangreen malignant edema
gasgevulde ruimte in long/huid pneumatocele
gasoedeem malignant edema
gasontwikkeling gas formation
gaspijn gas pains
gastarbeider migrant worker
gastheer host
gastrine gastrin
gastrocystoom neurenteric cyst
gastroptose gastric ptosis, id.
gasvorm van een stof bij verhitting vapor
gasvormige stof die in de luchtweg komt inhalant
gaswisseling gas exchange
gaswisseling in de longen ventilation
gat hole, perforation, socket
286
gaten van de oogpapil holes of papil
Gaucher, ziekte van ~ kerasin thesaurismosis, id.
gearceerd gebied hatched/shaded/dashed area
geatrofieerd atrophied
gebakken voedsel backed/fried food
gebarentaal sign language, gesture language
gebedsgenezer(es) faith healer
gebiedjes sites, spots, patches, areas
gebit set of teeth, dentes (L.) N (cf. kunstgebit)
gebit betreffend dental
gebit en gelaat betreffend dentofacial
gebitselement, foutieve stand van een ~ trusion
gebitselement, nog niet doorgebroken ~ unerupted tooth
gebitselementen, abn. grootte van ~ macrodontia
gebitshelften, onvolledig aansluiten van ~ malocclusion
geblokt netvlies tessellated retina E (cf. tigroid fundus)
gebochelde hump(back); hunch(back), kyphotic patient
E (cf. round-shouldered)
gebogen stooped, curved
gebogen toestand flexion
geboorte (optredend), na de ~ postnatal, post partum
geboorte (proces) birthing, parturition, childbirth, delivery
N (cf. misgeboorte, nageboorte, stortgeboorte, stuitgeboorte,
vroeggeboorte)
geboorte van een levend kind live birth
geboorte, (optredend) vóór de ~ prenatal
geboorte, optredend na de ~ post partum, postnatal
geboorte, rond de ~ peripartal
geboorteafwijking birth defect
geboortebewijs birth certificate
geboortecijfer natality N (aantal geboorten per tijdseenheid, bv.
per jaar)
geboortegewicht birth weight
geboortekanaal birth canal, parturient canal
geboorteproces versnellend (middel) parturifacient, oxytocic
geboorteregeling birth control, family planning
geboorteregelingsmethode contraceptive method
geboortetijdperk betreffend perinatal N (vanaf de 29ste
zwangerschapsweek tot 1-4 weken na geboorte)
geboortetrauma birth injury, birth trauma
geborgenheid, gebrek aan ~ security lack
gebrek deficiency, defect, lack, shortage
gebrek aan belangstelling disinterest
gebrek aan initiatieven lack of initiative
gebrek aan wilskracht abulia
gebrekkig defective, deficient, insufficient, imperfect, spavined
gebrekkige hygiëne poor hygiene
gebroken vliezen leakage of amniotic fluid
gebruikelijk verloop (van een ziekte) natural course
gebukte manier van lopen crouch gait
gebundeld fascicular
gecalcificeerd weefsel hard tissue
gecastreerd castrated
gecompliceerd complicated
gecompliceerde botbreuk open fracture
gecontra-indiceerd contraindicated
gedaante met korte romp brachymorphism E (→Marchesani
syndrome)
gedachten lezen thought-reading N (cf. ESP)
gedeeltelijk partial
gedempt dull N (bv. bij percussie)
gedempt geluid dullness
gedempte stem muffled voice E (cf. hoarse)
gedifferentieerd, weinig ~ poorly differentiated
gedijen (m.b.t. ontwikkeling van kind) to thrive
gedijen, niet ~ failure to thrive
gedraaid tortuous
gedrag dat een bepaalde indruk geeft omtrent een individu demeanor
(Am.), demeanour (Br.)
287 ged – gel

gedrag dat gestoord is na encefalitis postencephalitic syndrome gehoorscherpte die abn. hoog is hyperacusia, hyperacusis
gedrag(spatroon) behavior gehoorshallucinatie auditory hallucination
gedragsafwijking bij kind met hyperactiviteit minimal brain dysfunction gehoorverlies hearing loss
gedragsgenetica behavioral genetics gehoorzand otoconia
gedragsstoornissen (habit) tics gehoorzenuw cochlear nerve
gedragsverandering behavioral change gehyaliniseerd hyalinized
gedrongen figuur/gestalte short stature, stocky habitus gehypertrofieerd hypertrophied
gedurende één nacht overnight geilheid sensual enjoyment, sensuality, voluptuousness,
gedwongen forced salacity, lust, lewdness
gedwongen opname compulsory admission geïmmuniseerd immunized
geelkleuring van de huid bij carotenemie carotinoderma geïndureerd indurated, sclerous
geelverkleuring van liquor/huid xanthochromia geïnvalideerd debilitated
geelzucht icterus, jaundice geitenmelkanemie goat’s milk anemia
geelzucht, ongespecificeerde ~ yellow jaundice gek silly, crazy, insane, mad
geen huidkleur pallor gekantelde baarmoeder retroflexion of uterus E (cf. anteflexion
geen zedelijk gevoel amoral of uterus)
geënt vaccinated, inoculated gekarakteriseerd door angina anginose
geërodeerd eroded gekartelde tong crenated tongue
geestelijk spiritual, intellectual, mental gekenmerkt door oedeem marked by edema
geestelijk gehandicapten the (mentally) retarded gekerfde neuspunt notching nose
geestelijke achteruitgang mental deterioration gekleurde huid, sterk ~ hyperchrom(at)ic skin
geestelijke gezondheid(szorg) mental health (care) E (cf. health N (m.n. bij pinta)
care, sanity) gekleurde urine colored urine
geestelijke nood dysthymia gekleurde zone rond een centrum areola [pl. areolae] N (i.h.b. de
geestelijke ontwikkeling mental development tepelhof)
geestelijke ontwikkeling, vertraagde ~ mental retardation gekliefd in twee delen bifid E (e.g., bifid kidney, bifid uterus, bifid
geestelijke tekortkoming/afwijking mental impairment scrotum)

Nederlands-Engels
geestelijke vermogens mental capacity geklonterd clotted, grumous
geestelijke vermogens afwezig non compos mentis geklonterd materiaal curd
geestelijke vermogens bij ouderen, lage ~ senile dementia gekloofde huid chapping skin
geestesconflict mental conflict gekloofde lippen fissured lips
geesteshouding attitude (of mind) gekluisterd aan het bed bedridden
geestesstoornis mental disturbance gekoppeld aan het geslachtschromosoom sex linked
geestestoestand mentation, mental state gekraak crack
geestesverwarring mental confusion gekromd curved, tortuous
geesteswerkzaamheid mentation gekrompen shrunken
geesteszwakte dementia N (i.h.a. lagere verstandelijke vermogens gekronkeld tortuous
op oudere leeftijd) gekronkeld nierkanaal convoluted tubule
geestkracht nerves gekronkeld zijn, het sterk ~ tortuosity
geeuwen yawning gekruid gerecht seasoned food
geeuwhonger ravenous hunger, bulemia, bulimia, bulimy gekruid gerecht, sterk ~ spicy food
gegeneraliseerd oedeem generalized edema gekruist gaan van twee botstukken/vaten overriding
gegevens data N (het Engelse woord wordt doorgaans als gekruld haar, met ~ curly-haired
enkelvoud gehanteerd) gelaagd (bloed)stolsel laminated (blood) clot
gegevensverwerking, rechtstreekse ~ on-line (data) processing gelaagde bouw lamination
N (d.w.z. van signaalbron onmiddellijk naar analyseapparaat) gelaat face, facies
gegons buzzing E (cf. ringing in the ears, tinnitus, sonitus) gelaat, spier van het ~ facial muscle
gehalte content gelaatskleur complexion
gehechtheid attachment E (cf. resistant) gelaatsuitdrukking facial expression
geheel de oude (zijn) back to normal gelabeld labeled, tagged
geheel getal kleiner dan tien digit N (dus de cijfers nul tot en met gelamineerd afdekblad laminated cover sheet
negen) gelatine jelly, gelatin(e)
geheelonthouder total abstainer, teetotaler geldrolpatroon stacked-coin appearance
geheimhoudingsplicht pledge of secrecy N (cf. zwijgplicht) gele koorts yellow fever, yellow jack
gehemeltespleet palatoschisis, fissure of the palate gele vlek yellow spot, macula lutea
geheugen memory E (cf. sensory register) geleedpotig (organisme) arthropod
geheugenpolikliniek outpatient memory clinic gelegen binnen het gebied met de aandoening intralesional
geheugenverlies amnesia E (cf. lesion)
gehoorapparaat ear-appliance gelegenheidsinfectie opportunistic infection
gehoorbeentjes orbicular bones, ossicles N (cf. malleus, incus, N (door micro-organismen die normaal weinig pathogeen zijn)
stapes) gelei jelly
gehoorcel (van Corti) pillar cell, tunnel cell, cochlear hair cell, geleiachtig gelatinous
Corti’s cell E (cf. floor cell) geleidedraad voor een katheter mandrin
gehoorgang auditory canal, ear canal, auditory meatus geleidehond voor blinden seeing-eye dog
gehoorgang, buitenste ~ external auditory meatus geleidelijk (verlopend) gradual
gehoorgestoord hearing impaired geleidelijk van beademingsapparatuur halen weaning from
gehoororgaan acoustic apparatus, auditive organ, auditory respirator
apparatus, auditory organ geleidend conductive N (m.b.t. geluid/elektriciteit)
gehoorscherpte hearing acuity geleiding langs motorische vezel motor conduction
gel – ges
geleiding langs sensibele zenuw sensory conduction
geleidingsanesthesie conduction anesthesia
geleidingsdoofheid conductive deafness
geleidingssnelheid conduction velocity
geleidingsstoornis conduction defect, impaired conduction
geleidingsstoornis m.b.t. de Hisbundel arborization (heart) block
gelijkend op een man android
gelijkend op haar hairy, trichoid
gelijkmatig uniform, smooth
gelijktijdig concurrent, simultaneous, synchronous
gelijktijdig optredend met coincident with
geluid sound
geluid dat mekkerend klinkt egobronchophony, egophony
geluid dat ver verwijderd klinkt distant sound
geluid met zacht blazend karakter souffle
geluid van bloed door de navelstreng funic souffle
geluid, trillend ~ fremitus
geluidssterkte, eenheid van ~ decibel
geluidstrillingen buiten het hoorbaar gebied ultrasound
gemaaktheid being attitudinized, dandy, affectation, grimace
gemak convenience, comfort
gemaskeerd masked
gematigd mild, moderate
gematigd(e) klimaat(zone) temperate climate
gemeenschap, geslachtelijke ~ (sexual) intercourse, coition,
coitus, carnal knowledge E (cf. rape, molestation,
sexual traffic)
gemengd mixed, miscellaneous
gemengdcelligheid mixed cellularity
gemiddelde average N (cf. middelste)
gemoedsbeweging emotion
gemoedsbeweging, heftige ~ pavor E (cf. terrors)
gemoedstoestand state of mind, affective state
gemutileerd gebit acquired hypodontia
gemyeliniseerde vezel myelinated fiber, medullated fiber
gen dat ongepaard is, betreffende een ~ hemizygous
gendrager gene carrier
geneeskrachtig medicinal, therapeutic, healing, curative,
officinal
geneeskunde (internal) medicine N (cf. spoedeisende
geneeskunde)
geneeskundestudent medical student
geneeskundige hulpverlening medical services
geneeskunst en geneeskunde therapeutics
geneeslijk curable, remediable, medicable N (cf. ongeneeslijk)
geneesmiddel medicament, pharmaceutical, medicine,
(prescription) drug N (cf. artsenbezoeker)
geneesmiddel voor het hart cardiac drug N (=hartmiddel,
cardiacum)
geneesmiddel vroegtijdig gebruiken in een schrijnend
geval compassionate use N (bij hoge uitzondering een niet-
geregistreerde geneesmiddel voorschrijven)
geneesmiddel, a.g.v. de (bij)werking van een ~ drug-induced
geneesmiddelen voor kwalen in de borst pectorals
geneesmiddelenbewaking pharmacovigilance, drug surveillance
geneesmiddelendermatitis drug-induced dermatitis,
medicamentous dermatitis
geneesmiddelengebruik, (individueel ~) drug intake
geneesmiddelenkoorts drug fever
geneesmiddelovergevoeligheid fixed drug eruption N (recidief
steeds op dezelfde locatie)
genegenheid affection
generatiecyclus turnover time
generieke naam generic name E (cf. proprietary name)
genetica genetics
genetisch bepaalde vetstapeling in de hersenen (familial) cerebral
lipidosis
genetische modificatie genetic engineering
genezen cured, healed E (cf. recover)
288
genezen (m.b.t. een wond) to heal
genezend curative
genezend, goed ~ well-healing
genezing recovery, healing, cure
genezing die gebrekkig verloopt defective healing
genitale syfilis (primair affect) hunterian chancre
genitalia genital organs, reproductive organs, genitals
genochromosoom sex chromosome
genootschap college, association, society N (cf. ACC, AAAS,
AMA)
genotmiddelen table luxuries, luxury food (1); stimulants (2)
gentechnologie genetic engineering
genu recurvatum backknee N (achterwaarts doorbuigend
kniegewricht)
genu valgum baker leg, knock-knee
genu varum bow leg, bandy legs, bandy bow
genus van de familie Bartonellaceae bartonella
gepaard paired, conjugate
geparenteerd cognate N (cf. bloedverwant)
gepelde rijst polished rice
gepiekte vorm van een verdelingscurve kurtosis
gepigmenteerd pigmented
geplaatst buiten de normale positie ectopic
geprikkeld stimulated, excited
gepromoveerde (persoon) doctor, Ph.D. E (cf. MD)
geprotraheerd verloop protracted course N (=langdurig/slepend
verloop)
geraamte carcase, carcass
gerafeld maagdenvlies fimbriated hymen
gerafelde type I-spiervezels ragged red fibers N (ongeorganiseerde
structuur bij mitochondriale myopathie)
gerechtelijke geneeskunde forensic medicine, medical
jurisprudence
geredde (persoon) survivor
gerekt ligament lax ligament
gericht op directed to
gerimpeld wrinkled, furrowed, dimpled, rugose
gerimpelde tong scrotal tongue
gering minimal, slight, minor, minute, scanty E (cf. frailty)
gerochel in de darmen intestinal sounds
gerontoxon arcus senilis, id.
gerst barley N (cf. moutverwerkersalveolitis)
geruis souffle, bruit, murmur, sound E (cf. systolic whoop)
geruis bij de schildklier, vasculair ~ thyroid bruit N (a.g.v.
overmatige doorbloeding)
geruis dat hoorbaar is in het buikgebied abdominal bruit
geruis van moederlijk bloed in de uterusvaten uterine souffle
geruis vanuit de darmen intestinal sound
geruststelling relief, reassurance
gescandeerde spraak scanning speech
gescheiden apart, distinct (1); divorced (2)
gescheiden door een septum septate
geschikt om te worden weggesneden resectable
geschil controversy, dispute, mental conflict
geschilferd exfoliated, desquamated, squamous
geschreven versie van een ziektehistorie medical record
geschreven verslag van een ziektegeval case report
geschubd scaly, squamous
geschubde huid door verhoorningsafwijking ichthyosis
gesensibiliseerd worden/zijn sensibilization
geslacht gender, sex
geslacht (m.b.t. evolutieleer) species
geslacht, onzekerheid m.b.t. het ~ genital ambiguity
geslachtelijk verkeer, wisselend ~ promiscuity E (cf. multiple
partners)
geslachtelijke gemeenschap sexual intercourse, carnal
knowledge, consummation (of marriage) E (cf. sexual traffic,
molestation)
geslachtloos asexual
289
geslachtloze voortplanting betreffend heterogenetic
geslachtsbepaling (via biochemische methode) gender verification
geslachtscel gamete N (eicel/spermatozoon)
geslachtschromosoom sex chromosome
geslachtschromosoom gebonden sex-linked
geslachtschromosoom ontbreekt (leidend tot 45 XO) ovarian
dysgenesis E (=Turner’s syndrome)
geslachtsdaad coitus, (sexual) intercourse
geslachtsdelen genitals, privy parts, private parts
geslachtsdelen, vrouwelijke ~ pudenda, (female) genitals
geslachtsdrift libido, sex drive, sexual sense
geslachtsgemeenschap (sexual) intercourse, coition, coitus
geslachtshormoon sex hormone
geslachtsklier gonad
geslachtsklier betreffend gonadal
geslachtsklier stimulerend effect, met ~ gonadotropic
geslachtsonrijpheid sexual immaturity
geslachtsonrijpheid door deficiëntie van gonaden hypogenitalism
geslachtsorganen genital organs, genitalia, genitals,
reproductive organs E (cf. gonad)
geslachtsorganen plus anus en rectum betreffend genitoanorectal
geslachtsrijpe leeftijd reproductive age
geslachtsrijpheid sexual maturity
geslachtsrijpheid die abn. vroeg is pubertas praecox (L.)
geslachtsrijping, vertraagde ~ sexual retardation
geslachtsverkeer sexual traffic, (sexual) intercourse, coition,
coitus E (cf. consummation)
geslachtsziekte venereal disease, social disease
geslachtsziekte door bepaalde Chlamydia lympho-granuloma
inguinale E (cf. granuloma inguinale)
gesloten circuit closed-loop system
gesloten comedon whitehead
gesnuif sniffing
gespannenheid tension
gespierd persoon mesomorph E (cf. mesomorphy)
gespikkeld mottled, guttate(d)
gespleten bifid E (e.g., bifid kidney, bifid uterus, bifid scrotum)
gespleten haar knotted hair, knotting of hair
gespleten hand (congenital) cleft hand
gespleten lip harelip, cleft lip, notched lip
gespleten persoonlijkheid schizophrenia
gespleten tong (als congenitale afwijking) lingua bifida
gespleten verhemelte cleft palate
gespleten wervelkolom cleft spine, spina bifida
gesprekstherapie conversational therapy
gesprekstherapie (in een groep) encounter group therapy
gesprongen huid chapping skin
gesteeld pedicled N (cf. ongesteeld, huidlap)
gesteeld, niet ~ sessile E (cf. pedunculated, polypoid)
gesteelde structuur pedicle
gesteelde wrat skin tag
gestel(dheid) constitution
gestimuleerd stimulated, excited
gestippeld mottled, stippled
gestose met cholestatische hepatose cholestosis
gestrekte armen extended arms
gestuurd proces controlled/regulated process
gestuwd congested, engorged
gesuperponeerde infectie superimposed infection
getallen afronden, voorkeur voor ~ terminal digit preference
getand dentate E (cf. alligator forceps)
getand oppervlak van een rode bloedcel crenation of erythrocyte
getande celkernen notched nuclei
geul (blind) gutter
geur odor (Am.), odour (Br.), smell
geur die onaangenaam is offensive odor
geur van de uitgeademde lucht breath odor
geurig aromatic
gevaar danger, risk, hazard
ges – gew
gevaar brengen, in ~ to jeopardize
gevaarlijk dangerous
gevallen, op zichzelf staande ~ isolated cases
gevechtsmoeheid battle fatigue, combat fatigue N (als acute
reactie op psychische stress)
gevederde spier pennate muscle E (cf. unipennate,
multipennate, striated muscle)
gevensterd fenestrated
gevingerd digitate
gevlekt mottled, speckled, stippled
gevlekt netvlies tigroid fundus/retina
gevleugeld schouderblad winged scapula
gevoel emotion, feeling, sensibility
gevoel betreffend emotional
gevoel dat insecten in de huid kruipen formication E (cf. Tinel’s
sign)
gevoel te worden afgewezen sense of being rejected
gevoel van druk pressure sensation
gevoel van eigenwaarde selfesteem
gevoel van onbehagen misgiving, qualm N (cf. onbehagen)
gevoel(igheid), abn. verminderde ~ hypesthesia, hypoesthesia
gevoelig bij palpatie tender to palpation
gevoelig gemaakt sensitized
gevoelig zijn voor koude sensitivity to cold
gevoelige borsten breast tenderness
gevoelige indicator sensitive index
gevoelige toestand opwekken, abn. ~ hypersensitization
Nederlands-Engels
gevoeligheden susceptibilities E (cf. idiosyncrasy)
gevoeligheid (m.b.t. de psyche) sensibility
gevoeligheid (van een analyse) sensitivity E (cf. specificity)
gevoeligheid bij aanraking tenderness
gevoeligheid die aan een zijde lager is hemihypesthesia
gevoeligheid van de buik bij aanraking abdominal tenderness
gevoeligheid van een gewricht joint tenderness
gevoeligmakende stof sensitizing agent
gevoelloos senseless, tough
gevoelloosheid anesthesia (1); stupor, insensibility (2)
gevoelloosheid aan een zijde van het lichaam hemianesthesia
gevoelloosheid bij aanraking numbness
gevoelloosheid in sacrale en caudale dermatomen saddle anesthesia
gevoelloosheid met delier en sufheid coma vigil
gevoelsscherpte sensory acuity
gevoelssensatie aan ledematen, ongewone ~ acroparesthesia
gevoelsstoornis dysesthesia, sensory impairment
gevoelstemperatuur windchill
gevoelsverlies sensation loss, sensory loss
gevoelsverlies m.b.t. gewicht baragnosis
gevoelszenuw(en), stoornis van ~ sensory disturbance
gevolg van een ziekte sequel(a)
gevolg van stress strain E (cf. stressor)
gevolgtrekking consequence
gevorderde/oudere leeftijd advanced age
gewaad dress, robe, garment(s)
gewaarwording perception, sensation
gewassen midstroom urine clean-catch urine
geweld violence, (brute) force N (cf. verkrachting,
oorlogsgeweld, huiselijk geweld, seksueel geweld, aanvallend met
lichamelijk geweld)
geweld, buitensporig ~ excessive force E (cf. assaultive,
ravishment, rape, war violence)
gewelddaad act of violence, outrage E (cf. assaultive, excessive
force, ravishment, rape)
gewelddadig gedrag violent behavior E (cf. domestic violence)
geweldsmisdrijf violent crime
gewelf crypt, vault, arch, fornix (L.) [pl. fornices]
gewenning habituation, accustoming E (cf. addiction)
geweven als een streng stranded E (→ DNA)
gewicht toevoegen to (increase) weight
gewichtsafname weight loss
gew – gin
gewichtsafname (via dieet/inspanning) weight reduction
gewichtsheffen weight lifting
gewichtstoename gain of weight, weight increase
gewichtsverlies weight loss
gewonden winded up, twisted, gyrate (1); wounded persons (2)
gewoon common, normal, regular
gewoonte habit, custom, habitus (L.)
gewoontedrinker habitual drinker
gewricht articulation, joint N (cf. gomphosis)
gewricht betreffend articular
gewricht betreffend, een enkel ~ monoarticular
gewricht dat ‘op slot’ staat locking joint
gewricht dat vlak is gliding joint, arthrodia
gewricht tussen corpus en arcus vertebrae neurocentral joint
gewricht tussen manubrium en borstbeen manubriosternal joint
N (=synchondrosis manubriosternalis)
gewricht, binnen het ~ intra-articular
gewricht, cysteuze zwelling van een ~ ganglion of joint
gewricht, geluxeerd ~ dislocated joint
gewricht, synoviaal ~ diarthrosis
gewricht, vals ~ pseudarthrosis, pseudoarthrosis
gewrichten betreffend, diverse ~ polyarticular E (cf. monarticular)
gewrichten betreffend, weinig ~ pauciarticular, oligoarticular
gewrichten en botten (elk type), ziekte van ~ osteoarthropathy
E (cf. pulmonary hypertrophic osteoarthropathy)
gewrichtsaandoening (elk type) articular disorder /disease,
arthropathy E (cf. Charcot joint)
gewrichtsaandoening zonder ontsteking osteoarthrosis
gewrichtsband ligament
gewrichtsbloeding hemarthros(is)
gewrichtscyste ganglion E (cf. spinoglenoid notch cyst)
gewrichtseinden, gelegen tussen ~ interarticular
gewrichtsexsudaat pannus
gewrichtskapselontsteking synovitis
gewrichtsknobbel condyle, articular cartilage
gewrichtskraakbeen joint cartilage, articular cartilage
gewrichtsmuis arthrophyte, loose body in joint, corpus
liberum (L.) N (los stukje bot of kraakbeen in gewricht;
cf. gewrichtssteentje, osteochondritis dissecans)
gewrichtsomgeving betreffend juxta-articular, periarticular
gewrichtsontsteking arthritis E (cf. erosive arthritis)
gewrichtsontsteking met ettervorming pyogenic arthritis,
pyarthrosis
gewrichtsontsteking met huid- en vetafwijking lipoid dermato-
arthritis
gewrichtsontsteking op meer plaatsen polyarthritis
gewrichtsontsteking op weinig plaatsen oligoarthritis
gewrichtsontsteking, enkelvoudige ~ monoarthritis
gewrichtspijn arthralgia, joint pain
gewrichtsresectie arthrectomy
gewrichtssmeer synovial fluid, synovia
gewrichtsspleetversmalling joint space narrowing
gewrichtssteentje arthrolith N (calcificatie in gewricht)
gewrichtsstijfheid rigidity/stiffness of joint
gewrichtsverstijving ankylosis
gewrichtsvloeistof synovial fluid, synovia
gewrichtszwelling joint swelling, arthrocele E (cf. ganglion of
joint)
gezaghebbend instituut/persoon authority
gezel partner, mate
gezelschapsdieren companion animals E (cf. pets, domestic
animals)
gezet obese, stout
gezicht facies, face
gezicht aan één zijde aantastend hemifacial
gezicht met open mond adenoid facies N (en tevens recidiverende
rhinitis)
gezicht met uitstekende kin prognathism
gezichtsanalyse m.b.t. karakter en psyche physiognomy
290
gezichtsasafwijking als andere oog bedekt is heterophoria
gezichtsbaan optic tract N (het deel tussen chiasma opticum en
corpus geniculatum)
gezichtsgeel visual yellow
gezichtshallucinatie visual aura
gezichtsheuvel thalamus
gezichtsindruk op netvlies, spontane ~ entoptic phenomenon
E (cf. photopsia, vitreous floaters)
gezichtspurper visual purple, rhodopsin
gezichtsscherpte visual acuity
gezichtsuitdrukking expression (of face)
gezichtsveld optical field, visual field, field of vision
gezichtsveld met beperkte periferie tunnel vision
gezichtsveld met defect bij blinde vlek paracecal scotoma
E (cf. optic pit)
gezichtsveld met uitval van een halve zijde hemianopia
gezichtsveld, partiële uitval van ~ scotoma, partial loss of visual
field
gezichtsvermogen (eye) sight, visual power E (cf. resolution)
gezichtsvermogen, stoornis van het ~ visual disturbance
gezichtsvermogen, verlies van het ~ vision loss
gezinsplanning planned parenthood
gezond healthy, wholesome
gezond lijkende baby als besmettingsbron cloud baby N (omdat het
kind met bacteriën en/of virussen besmet blijkt)
gezondheid health
gezondheidkundig verantwoorde wijze, op ~ sanitary
gezondheidsdienst health service
gezondheidsinstelling/-instantie health authority
gezondheidsmedewerker m.b.t. openbare hygiëne sanitarian
E (a person skilled in sanitation and public health)
gezondheidsoord health resort
Gezondheidsraad (National) Health Council
gezondheidstoestand health status
gezondheidszorg health care N (cf. patiënt als partner)
gezondheidszorg voor dieren animal health
gezondheidszorgonderzoek health services research
gezondsheidsverklaring health certificate
gezuiverd zetmeel refined starch
gezuiverde chemische stof purified chemical agent
gezwel growth, lump, neoplasm, mass, swelling, tumor,
excrescence N (cf. strenggezwel); E (cf. spongy excrescence)
gezwel bestaande uit pigmentcellen melanoma
gezwel dat samendrukbaar is bij palpatie soft tumor
gezwel dat vastzit (aan onderlaag) fixed tumor
gezwel in de grote hersenen cerebral tumor E (cf. brain tumor)
gezwel met lage graad van maligniteit indolent tumor
gezwel met zwamachtig karakter fungating tumor
gezwel van gliacellen glioblastoma
gezwollen dropsical, gouty, swollen, tumid
gezwollen buik protuberant abdomen
gezwollen enkels ankle edema
gezwollen weefsel turgid tissue
giardiasis lambliasis, id.
gierend ademhalen to breathe in gasps E (cf. stridor, wheeze)
gierstekorrelachtig miliary
gietmal maken casting
gietstuk casting
gifstof poison, toxin E (→ endotoxin, exotoxin)
giftig poisonous, noxious
giftige slangenbeet venomous snake bite
giftige stof poison, toxic agent, toxic substance
giftige uitwerking op nierweefsel nephrotoxicity
giftigheid toxicity
gillen screaming
gingiva gum(s), id.
gingivalijn a.g.v. loodintoxicatie blue line
gingivitis ulceromembranosa trench mouth
N (door fusospirocheten)
291 gin – gor

ginglymus hinge joint, id. globulineniveau in bloed abn. verhoogd hyperglobulinemia

gipskorset plaster cast globus hystericus nervous quinsy
gipsmeester casting technician globus pallidus betreffend pallidal
gipsmes plaster knife gloed heat, warmth E (cf. heath)
gipsverband cast, plaster bandage gloeiend (bv. van pijn) burning
gipsvlucht repatriation via air after a (ski) accident glomangioom angiomyoneuroma, id.
gipszweer plaster ulcer glomerulosclerose nephrosclerosis, id.
gist yeast glomerulus betreffend glomerular
gisting o.i.v. een enzym fermentation glomerulusomgeving betreffend juxtaglomerular
gittrige corneadystrofie lattice cornea dystrophy glomus aorticum aortic body
glad smooth glomus caroticum carotid body/gland
glad oppervlak bij een botverbinding facet glomus coccygeum coccygeal body
glad spierweefsel, maligne tumor van ~ leiomyosarcoma glomustumor glomangioma, angiomyoneuroma
gladde atrofische tong bald/glazed tongue glossagra glossalgia
gladde huid fine textured skin N (d.w.z. zonder oneffenheden) glossalgie burning tongue, glossodynia, id.
gladde spier smooth muscle, visceral muscle, involuntary glossitis areata geographical lingua
muscle E (cf. visceral muscle, single unit smooth muscle, skeletal glossitis areata exfoliativa wandering rash of tongue
muscle) glossitis superficialis bij vitaminedeficiëntie beefy tongue
gladde spieren van de vaatwand, effect op ~ vasoactive effect glossodynia glossalgia, burning tongue, id.
gladde stam smooth strain N (cf. stam, reincultuur) glossopharyngeus, compressie van n. ~ cervical plexus
glandula gland compression
glandula parotidea parotid gland glossopharyngeus, n. ~ ninth brain nerve, id.
glandulae urethrales paraurethral glands E (=Skene’s gland) glottiskramp laryngospasm
glans penis, ontsteking van ~ balanitis glucose betreffend glycemic E (cf. euglycemia, hypoglycemia)
glansstreep intercalated disk N (bij hartspiercellen) glucosefosfaatisomerase phosphohexose isomerase N (indicator
glanzend glossy, shiny, sheen voor mammacarcinoom)
glasachtig glassy, vitreous glucosegehalte in bloed abn. verhoogd hyperglycemia

Nederlands-Engels
glasachtig lichaam vitreous, vitreous body glucosegehalte in urine abn. hoog glycosuria
glasachtig lichaam, exsudaat van ~ pseudoglioma glucosespiegel van het bloed blood sugar level
glasvezel fiber glass E (cf. fiberoptics, endoilluminator) glucosidase (d- ~) maltase
glasvezel, met behulp van ~ fiberoptic glucosiden splitsend enzym glucosidase
glasvocht vitreous humor E (cf. syneresis, Eales’ syndrome) gluteneiwit (uit tarwemeel) gliadin
glasvochttractie vitreous traction N (uitgeoefend door glutenenteropathie nontropical sprue, celiac sprue
bindweefselstrengen in het glasvocht en leidend tot glycerideovermaat in bloed hyperglyceridemia
netvliesloslating) glycerol glycerin, glycerol
glaucoomaanval bij uveïtis glaucomatocyclitic crisis glycine glycin
glazig waxy, glassy, hyaline glycineniveau in bloed abn. verhoogd hyperglycinemia
glazig worden van weefsel bij atrofie hyalinosis, hyalinization glycocalyx fuzzy coat, id.
glazige papel waxy papule glycocol glycin
glazige tong bald/glazed tongue glycogeen glycogen
glazige uitwassen in vaatvlies van het oog drusen glycoproteïne m.b.t. vitamine B intrinsic factor E (=Castle’s factor)
glazuur (van tand) enamel glycoproteïne-afbraakafwijking bij bep. enzymdeficiëntie fucosidosis
glazuurparel enamel pearl, enameloma glycyrrhiza glabra licorice
gleuf stria, fissure, groove, sulcus, vallecula goedaardige slijmvliestumor polyp
gliacel die klein is microgliocyte goedaardige tumor benign neoplasm/tumor E (cf. malignant)
gliacel met uitlopers in stervorm astrocyte gokken om geld op een ziekelijke manier pathologic gambling
gliacelophoping rond ganglioncellen satellitosis golferselleboog medial epicondylitis, little league elbow, golf
gliadine gliadin elbow
glijbreuk van oesofagus hiatal sliding hernia N (waar slokdarm golflengte wave length
door middenrif gaat) golfpatroon wave pattern
glijmiddel lubricant golfvormig koortspatroon undulant/undulating fever
glijvlak van een wervel dat loszit loose (vertebral) facet golvend karakter pulsatility
glimlach door kramp van aangezichtsspieren risus sardonicus gonadale dysgenesie streak gonads N (m.n. bij
glimlachende uitdrukking smiling expression Turner-syndroom)
glimmen shiny, glistening gonaden gonads
glinsteren glistening gonaden en morfologie, tegenstrijdigheid in ~
glioblastoom glioma, glioblastoma, spongioblastoma (obs.) pseudohermaphroditism
glioma retinae retinoblastoma, (amaurotic) cat eye gonaden met functiestoornis hypogonadism
glioom glioblastoma, id. gonaden van beider sekse in een persoon hermaphrodi(ti)sm
glioom op basis van astrocyten astrocytoma gonadotrofinedeficiëntie betreffend hypogonadotropic
glioom van het netvlies, maligne ~ cat eye, retinoblastoma gonidospore endospore
glioom van het oog optic glioma gonocyt germ cell, gonocyte
globuline dat vrij hemoglobine bindt haptoglobin gonorroe clap, gonorrhea
globuline in bloed dat neerslaat bij hitte pyroglobulinemia gonosoom sex chromosome
globuline kristalliserend bij lage temperatuur cryoglobulin goot drain, gutter
globuline met hoge moleculaire massa macroglobulin gordel girdle, cingulum, belt E (cf. pelvic/pectoral/limb/
globuline t.b.v. kopertransport, alfa ~ ceruloplasmin shoulder girdle)
globulinebepaling in liquor, test voor ~ gold sol test, colloidal gold gordelgevoel zonesthesia
test E (=Lange’s test) gordelroos shingles, (herpes) zoster
gor – gyr
gorgeldrank mouthwash, gargle, collutory
gorgelen to gargle
gorgelwater (gebruiken) throat washing
goudhamster, Syrische ~ syrian hamster
goundou henpu(y)e, id.
graad grade, degree
graan grain, corn (Br.) E (cf. cereals)
graankleefstof gluten
graankorrel grain
gradiënt, in de richting van de ~ down-stream
Graefeteken, Von ~ lag of upper lid on gazing down
grafiek van cumulatieve verdeling ogive
grafiek van ontsluiting vs. tijd cervicograph
grafietfibrose van de long graphite fibrosis of lung
Grammethode, niet kleurend op de ~ gramnegative
granulaire nier red contracted kidney
granulatiegezwel bij lepra leproma
granulatieweefsel, oedemateus ~ proud flesh
granule met melanine melanosome
granuleus granular
granulocyt, voorloper van ~ myelocyte
granulocyten in het bloed, tekort aan ~ granulocytopenia
granulocyten, aanmaak van ~ granulocytopoiesis
granulocyten, overschot aan ~ granulocytosis
granulocytensarcoom green cancer, chloroleukemia
granulocytenvorming en -ontwikkeling granulopoiesis
granulocytopenie granulopenia, id.
granulocytopenie, primaire ~ agranulocytic angina
granuloma annulare ringed eruption
granuloma inguinale venereal granuloma
N (cf. lymphogranuloma inguinale)
granuloma venereum granuloma inguinale, donovanosis,
venereal granuloma, id.
granulomenvorming, multipele ~ granulomatosis
granuloom granuloma, granulomatous tissue
granuloom bij syfilisstadium III gumma
granuloom van de oogkas orbital granuloma
grauw-grijze kleur van de huid ashen color of skin
gravida pregnant woman, id.
gravida I primigravida, id.
gravida II secundigravida
graviditeit pregnancy
grens van plaveisel- en cilinderepitheel pectinate line
N (bij de anus)
grensgeval (situatie) borderline
griep flu, influenza
griepachtig ziektebeeld influenza-like/flulike disease
grijns grimace
grijpreflex grasp(ing) reflex
grijs gray (Am.), grey (Br.)
grijs worden/maken graying
grijsheid van hoofdhaar (lokaal) poliosis
grijskleuring van het haar canities
grijze staar cataract N (cf. groene staar, kapselstaar, kernstaar,
nastaar)
grijze stof gray matter
grijze stof die hersenhemisferen bedekt pallium
grijze stof in de hersenen, ziekte van ~ polioencephalopathy
grijze stof in hersenen, ontsteking van ~ polioencephalitis
grillig capricious
groef fovea, groove, sulcus, stria (L.) [pl. striae]
groei growth, development E (cf. arrest of growth, gigantism,
neoplasm, ingrowth, bone growth, down-growth, length growth,
outgrowth, overgrowth)
292
groei en voeding betreffend vegetative N (i.t.t. hogere
levensverrichtingen)
groei m.n. van genitalia, forse ~ macrogenitosomia
groeiachterstand retardation of growth
groeibegrenzing bij onderling contact contact inhibition
N (bij normale cellen)
groeien van twee haren uit een follikel districhiasis
groeien, het naar binnen ~ ingrowth
groeiend bij weinig zuurstof, het beste ~ microaerophilic
groeifase van haarfollikel, eerste ~ anagen
groeihormoon growth hormone, somatotropin
groeihormoonafgifte door hypofyse, abn. ~ classic
hypersomatotropism
groeikromme growth curve
groeipijn growing pains
groeischijf (van pijpbeen) metaphysis N (=epifysaire schijf,
metafyse)
groeisnelheid rate of growth (process) E (cf. growth recession)
groeistilstand arrest of growth E (cf. growth arrest line)
groeistoornis impaired growth
groeistoornis door voedingsgebrek dystrophia, dystrophy
groeistoornis van botweefsel, aangeboren ~ congenital
osteodystrophy
groeistuip growing pain(s)
groeivertraging growth retardation/recession N (cf. groeisnelheid)
groene staar glaucoma N (cf. grijze staar, kapselstaar, kernstaar,
nastaar)
groenten vegetables
groenvoer soilage
groep group, clump, cluster
groep C-virale koorts (bep. type) bunyamwera fever
groep met gelijke behandeling batch
groep organismen colony
groep puistjes achor
groepje clump
groepjesvorming van cellen clumping of cells N (bij agglutinatie)
groepsindeling grouping
groepsindeling volgens serologie serogroups
groeve fossa, furrow, sulcus, groove, fovea, vallecula
groeve achter de glanspenis coronal sulcus of prepuce
grof haar coarse hair
grofkorrelige/grofvezelige structuur coarse structure
grond earth, soil, ground
grondcontact, patroon van ~ footfall pattern N (tijdens de
loopbeweging)
grondstof material, (major) substrate
grondsubstantie matrix
groot (van foetus) voor zwangerschapsduur large for dates
grootbrengen van een kind raising a child
groots vast, great, massive
grootte magnitude, extent, size
grot cavern, cave
grote hersenen betreffend cerebral
grote ogen opzetten staring E (cf. to stare)
grote teen big/great toe
gruisvorming in orgaan microlithiasis
gruwel gruel
gulzigheid gluttony, acoria, greediness, voracious appetite
gumma a.g.v. lues syphilioma
gumma gelijkend/betreffend gummatous
gummislang tubing
gummisluifje voor vinger fingerstall
gunstige prognose favorable prognosis E (cf. poor prognosis)
gyrus fornicatus limbic lobe
293 haa – Han

h
haakje hook
N (cf. aderen in de hals, blaashals, burgemeestershals, flegmone
van de hals, korte hals, lymfangioom van de hals, spondylose in de
hals, tandhals, vethals van Madelung, scheefhals);
E (cf. cervical, neck)
hals en gezicht betreffend cervicofacial
haakvormig uiteinde van een bepaalde gyrus uncus hals met distorsieletsels whiplash injury, distortion of neck
haarachtig hairlike, trichoid hals van baarmoeder cervix (of uterus)
haarbal trichobezoar hals/baarmoederhals betreffend cervical
haarbalg hair follicle halsader jugular vein
haard (van ziekteproces) focus, nidus (L.) [pl. nidi] halsband collar
N (cf. besmettingshaard) halscyste, mediane ~ thyroglossal cyst
haardvormig focal halsklieren cervical glands
haarfollikel hair follicle halskraag collar
haarfollikel betreffend, omgeving van ~ perifollicular halspijn cervicalgia, neck pain
haarfollikel met pus, ontsteking van ~ mentagra halsribsyndroom cervical rib syndrome, costoclavicular
haarfollikel, ontsteking van ~ folliculitis syndrome N (door aandoening van plexus brachialis)
haargrens hairline halsslagader cervical artery
haargroei die overmatig is hirsuties, hirsutism, hypertrichiasis, halsspieren neck muscles, cervical muscles N (cf. nekspier)
hypertrichosis, polytrichia halsstreek cervical region
haargroei, puntvormig uitlopende ~ acuminate hair growth halsvenen neck veins
haargroeicyclus, derde stadium van ~ telogenous phase halsvormig deel/verbindingsstuk collum (L.)
haargroeicyclus, eerste stadium van ~ anagenous phase halswervel cervical vertebra
haargroeimiddel hair tonic halswervelkolom cervical spine
haarkleed dat lanugo vervangt vellus halter(vorm) dumbbell
haarkluwen matted hair halve ellipsvorm, met ~ semielliptic
haarknot bun halvemaanvormige klep semilunar valve N (d.w.z. aorta- of
haarlak hair lacquer pulmonalisklep)

Nederlands-Engels
haarloos hairless halvemaanvormige macula crescentic macule
haarloos zijn acomia hamartofobie fear of failure, id.
haarnest bevattend pilonidal hamartomen, ontwikkeling van multipele ~ hamartosis
haarnetcyste pilonidal sinus hamatum (os ~) hamate, unciform bone N (lateraal beenstuk in
haarroos dandruff, scurf, seborrhea sicca de distale serie handwortelbeentjes)
haarschilfers human dander hamer (van gehoor) malleus
haarsplijting trichoschisis hamerteen flexed/hammer/mallet toe
haartong, zwarte ~ hairy black tongue L (=lingua villosa nigra) hamervinger mallet finger E (due to rupture of tendon)
haaruitval effluvium, hair loss, pelade, psilosis handdoek towel
haaruitval met geslingerde haargrens ophiasis handelend persoon agent
haaruitval met kleine witte littekens pseudopelade handeling procedure, maneuver
haarvat capillary handeling bij het meten mensuration
haarvergrijzing poliosis, graying (of hair) handen beide gebruikend bimanual
haarverwijdering epilation handen in de zij hands in lap
haarzakje (hair) follicle handgreep procedure
habitueel braken vomiting habit, cyclical vomiting handgreep (obst.) maneuver
haem heme (Am.), haem (Br.) handicap disability
haematemesis vomiting of blood, hematemesis handigheid links en rechts evengoed ambidextrous
haematemesis en melaena bij pasgeborene ingested blood handleiding manual, directions for use
syndrome N (t.g.v. ingeslikt moederlijk bloed) handletselkaart hand injury chart
haematocornea keratohemia handlijnkunde dermatoglyphics
haemostaxis oozing, weeping handmisvorming met ASD en geleidingsafwijking heart-hand
halfachteroverliggend/gebogen semisupine E (cf. supine) syndrome E (=Holt-Oram syndrome)
halfbroer half sibling, half-brother handpalm palm
halfcirkelvormig semicircular handpalm betreffend palmar E (cf. plantar)
halfgebogen stand semiflexion handpalmen en voetzolen betreffend palmoplantaris
half-vast semisolid handpalmen, rode ~ palmar erythema
halfwaardetijd half-life handschoen glove
halfzijdig bewustzijnsverlies hemiasomatognosia, unilateral handverkoopartikel nonprescription medication E (cf. OTC)
asomatoagnosia E (cf. unilateral, hemilateral) handwortel carpus (L.)
halfzus(ter) half sibling, half-sister handwortelbeentjes carpal bones
halitosis oral malodor, id. hanenkamachtige vegetatie cockcomb-like vegetation
halitus saturninus lead breath hanentred steppage gait, cock walk N (waarbij tenen
hallucinatie die terugkeert flashback (phenomenon) omhoogstaan en hiel eerst de grond raakt)
hallucinatie-ervaring hallucinosis hangborst mastoptosis, pendulous breast L (=mamma
hallucinatie-inducerende stof hallucinogen pendulans)
hallux great toe, id. hangbuik swag belly L (=venter propendens)
hallux rigidus cocked-up toe hangende voet dropping foot E (cf. dropping hand)
hallux varus pigeon-toe hangende vorm pendulous shape
halo aureole, id. hangerig drooping, listless
halotaan halothane hangoor (misvorming) lop ear (deformity)
hals back of the neck, nape (of the neck), neck, collum (L.) Hansen, ziekte van ~ leprosy
hap – har
hapalonychie eggshell nails, id.
hard indurated, sclerous, id.
hard maken/worden to sclerose
harde oogrok white of the eye
hardheid hardness, firmness
hardhorendheid impaired hearing
hardlijvig costive, constipated, bound-belly
hardlijvigheid constipation, costiveness N (cf. obstipation)
hardloper runner, jogger
hardnekkig persistent, obstinate, stubborn, tough
hardnekkige obstipatie obstipation, intractable/obstinate
constipation
hardnekkige pijn intractable pain N (chronisch van aard en
zonder duidelijk perifeer substraat)
hardnekkigheid obstinacy
haren uittrekken als dwangmatige handeling trichotillomania
E (cf. hair plucker)
haren, met diverse ~ multihaired
haren, zonder ~ hairless
harig hairy, villous
haringwormziekte anisakiasis, herring-worm disease
E (cf. red herring)
harlekijnfoetus alligator skin disease, harlequin fetus,
ichthyosiform erythroderma
harmonieuze arts-patiëntrelatie rapport E (cf. report)
hars resin
hars gelijkend resinous, retinoid
hart heart
hart dat (gedeeltelijk) ischemisch is ischemic heart
hart dat (meer naar) rechts in de thorax zit dextrocardia
hart dat overmatig contraheert hyperkinetic syndrome
N (d.w.z. met klein eindsystolisch volume)
hart dat veneus aanbod deels wegpompt backward (heart) failure
hart en ademhaling betreffend cardiorespiratory
hart en ademhaling, stilstand van ~ cardiopulmonary arrest
hart en bloedvaten betreffend cardiovascular
hart en nieren betreffend cardiorenal
hart met bepaalde ontwikkelingsafwijking scimitar anomaly/
syndrome
hart met drie atria cor triatriatum
hart met pompcapaciteit kleiner dan orgaanbehoefte forward (heart)
failure
hart met slechts een compartiment unilocular heart
hart, binnen het ~ intracardiac
hart, huid en binnenoor, anomalie van ~ cardiocutaneous
syndrome E (=LEOPARD syndrome)
hart, in foetale toestand voorkomende tonen van het ~
embryocardia N (‘pendelritme’ van het hart)
hartaandoening i.v.m. klepafwijking valvular heart disease
hartaanval heart attack, myocardial infaction N (=hartinfarct)
hartafwijking cardiac abnormality
hartanomalie met wisselend impulsfocus wandering pacemaker
hartas (van vectorcardiogram) electrical (heart) axis
hartbeschadiging cardiac lesion
hartbewaking coronary care
hartbewakingsafdeling coronary care unit, CCU (abbr.)
hartbinnenwand, ontsteking van ~ endocarditis
hartboezem atrium, atrium cordis, atrium of the heart
E (cf. auricle)
hartbuis heart tube
hartdecompensatie met stuwing cardiac ascites
hartdecompensatie, acute ~ sudden heart failure
hartdemping cardiac dullness N (gedempte percussietoon in de
hartstreek)
hartdood cardiac death E (irreversible cessation of circulatory
and respiratory function)
hartfalen heart failure, cardiac failure
hartfalen geassocieerd met stuwing congestive heart failure
hartfilm(pje) electrocardiogram, (registratie van) ECG
294
hartfrequentie heart rate, pulse rate
hartfrequentie die verhoogd is tachycardia
hartfunctie cardiac function
hartfunctie, falen van de ~ heart failure
hartfunctie, toestel ter ondersteuning van de ~ cardiac assist device
hartgelei cardiac jelly
hartgeluid cardiac/heart sound
hartgeluid (hoge toon) na tweede toon opening snap (of mitral
valve)
hartgeruis cardiac/heart murmur
hartgeruis met muzikale bijklank groaning murmur
N (onschuldige midsystolische souffle bij kinderen)
hartgeruis tijdens systole m.n. bij apex apical systolic murmur
hartinfarct myocardial infarction, heart attack
N (=hartaanval)
hartkamer cardiac chamber, (cardiac) ventricle, chamber of the
heart N (meestal wordt het linkerventrikel bedoeld)
hartklep (cardiac) valve N (cf. artificiële hartklep)
hartklep, ontsteking van een ~ valvulitis
hartklopping palpitation N (cf. klopping)
hartkramp angina (pectoris) E (cf. Prinzmetal’s angina)
hartkromming heart loop
hartkwaal heart disease
hart-longverhouding cardiothoracic ratio
hartmassage cardiac massage
hartmiddel cardiac drug N (=cardiacum)
hartminuutvolume cardiac output
hartminuutvolume te laag m.b.t. de behoefte van de periferie output
failure (of the heart) E (→ forward failure)
hartneurose effort syndrome, neurocirculatory asthenia,
cardiac/cardiovascular neurosis E (=cardiac neurosis)
hartonderzoek, ultrasoon ~ echocardiography
hartontwikkeling betreffend cardiogenic N (ook: door het hart
veroorzaakt)
hartoor auricle N (cf. ‘hartboezem’)
hartprobleem bij het pompen van een groot volume high output
(cardiac) failure/disease
hartpunt apex (cordis)
hartslag beat, heart beat
hartslag die wordt overgeslagen dropped heart beat
N (a.g.v. geleidingsblok)
hartslag, premature ~ premature beat, extrasystole
hartspier cardiac/myocardial/heart muscle
hartspier betreffend myocardial
hartspier en hartzakje, ontsteking van ~ myopericarditis
hartspier, aandoening van ~ myocardiopathy
hartspiermassa myocardium
hartspiermassa, aan de buitenzijde van de ~ epicardial
hartspierontsteking myocarditis, carditis N (cf. pancarditis,
pericarditis, endocarditis)
hartspierontsteking, algehele ~ pancarditis
hartspierziekte, subacute/chronische ~ cardiomyopathy
hartstichting heart foundation
hartstilstand cardiac arrest/standstill E (cf. secondary arrest)
hartstimulator, op verzoek reagerende ~ on demand pacemaker
hartstreek cardiac region
harttamponnade cardiac tamponade
harttonen zoals in de foetale toestand embryocardia
N (‘pendelritme’ van het hart)
harttoon heart sound N (cf. PCG, vaattoon)
harttransplantatie, patiënt met een ~ heart transplant patient
hartvaatneurose heart neurosis, neurocirculatory asthenia
hartvergroting cardiomegaly
hartvergroting bij bierdrinkers beer drinkers’ heart
N (alcoholische cardiomyopathie)
hartverlamming cardiac death E (cf. cardiac arrest)
hartversterkend positive inotropic, contractility increasing
hartverzakking cardioptosis
hartvormig cordate, cordiform
295 har – hep

hartwater heartburn, waterbrash helen to heal

hartwoelen flutter helft half, moiety
hartzakje pericardium, heart sac helft van één zijde betreffend hemilateral N (cf. halfzijdig,
hartziekte (elk type) cardiopathy enkelzijdig)
hartziekte a.g.v. kransslagaderafwijking coronary heart disease helix coil, id.
haschisch marihuana, hay (sl.) helling ramp, slope
havercel(long)carcinoom small cell anaplastic cancer, oat cell helm geboren, met de ~ caul over face
carcinoma helminthiasis, bepaalde intestinale ~ echinorhynchiasis
havermeelpap porridge helmtherapie (molding) helmet therapy, craniosynostosis
Havers kanaal haversian canal support, soft shell helmet therapy E (cf. plagiocephaly)
haviksneus hooked/hook/hawk/aquiline nose heloma molle soft corn, id.
hazelworm blind worm hemangioendotheliomatose neoplastic angioendotheliosis, id.
hazenlip harelip, notched lip, cleft lip, cheiloschisis hemangioendothelioom angioendothelioma, id.
hazenoog lagophthalmos hemangioma congenitale strawberry mark
HCN Prussic acid, hydrocyanic acid hemangioma fructuosum strawberry hemangioma
hebzuchtigheid greediness hemangioom vascular hamartoma, id.
hechtdraad suture thread hemangioom, ameloblastisch ~ hemangioameloblastoma
hechting (bij een wond) stitch, suture hematogeen hematogenic
hechting (psy.) attachment hematologie (onderzoek) betreffend hematologic
hechting in vulvagebied episiorraphy N (cf. colporrhexis) hematoma auris othematoma
hechting met staal staple suture hematoom onder een ooglid hyposphagma N (=brilhematoom)
hechting van een hernia annulorrhaphy hematoom van het externe oor otohematoma
hechting, diepe ~ burried suture, sunk suture hematopoëse hemopoiesis
N (cf. ontspanningshechting) hematopoëtisch hematogenic, hematopoietic
hechtingsdraad (suture) thread E (cf. suture hook, mycelial hematoporfyrine in de urine hematoporphyrinuria
thread) hematosalpinx hemosalpinx, id.
hechtingsfase attachment stage hematospermie hemospermia, id.

Nederlands-Engels
hechtingsorgaan van een lintworm scolex [pl. scolices] hematurie (zichtbaar met microscoop) microhematuria
hechtingsorganen van een blaasworm in een cyste hydatid sand hemiazygos, vena ~ left azygos vein
hechtmateriaal suture material hemidrosis hematidrosis, id.
hechtmateriaal, resorbeerbaar ~ catgut hemihyperhidrosis hematidrosis, hemidrosis
hechtnaald stitching needle, surgical needle hemodynamische weerstand van bloedvat vascular resistance
hechtnietje suture clip hemofiliepatiënt hemophiliac (Am.), haemophiliac (Br.)
hechtorgaan adhesive disk N (=bloeder)
hechtpleister adhesive plaster hemoglobine in de urine hemoglobinuria E (cf. hematuria)
hechtsteel connecting stalk hemoglobine met aminozuursubstitutie hemoglobin M disease
hechtvlok amniotic villus hemoglobineafbraakproduct zonder ijzer hematoporphyrin
heelkruid, mythisch ~ moly E (cf. Lorenzo’s oil) hemoglobinetype met hoge zuurstofaffiniteit fetal hemoglobin,
heelkunde surgery hemoglobin f
heelkunde m.b.t. bewegingsapparaat orthopedics hemoglobinopathie van alfaketen alpha-thalassemia
heelmeester surgeon hemolyse van bloed in sucroseoplossing sugar-water test
heersende ziekten prevalent diseases hemolytische anemie met bolvormige erythrocyten spherocytosis
hees hoarse hemolytische anemie met erythropenie hemolytic crisis
hees en aangeblazen stem creaky voice hemolytische anemie met stomatocyten stomatocytosis
hees gehuil throaty cry hemoptoe blood spitting, hemoptysis E (cf. endemic
heesheid hoarseness hemoptysis)
heesheid bij sprekers speakers’ throat hemorragie bleeding, hemorrhage
heetgebakerd irascible hemorragisch infarct red softening
hefboom bij kiesextractie elevator hemorragische spirochetenicterus icterohemorrhagic
hefboomwerking leverage leptospirosis N (=ziekte van Weil)
heffende ictus heaving impulse hemorreologie hemorheology
heftige pijn violent pain hemosiderine-uitscheiding via de urine hemosiderinuria
heftige toename storm hemospermie hematospermia, id.
heide(veld) heath E (cf. heat) hengselscheur bucket handle lesion
heiligbeen sacrum, sacred bone hennep(plant) hemp, cannabis
heiligbeen en darmbeen betreffend sacroiliac heparansulfaat in de urine heparitinuria
heiligbeen en stuitbeen betreffend sacrococcygeal heparine heparin
heiligbeen en uterus betreffend sacrouterine heparinegehalte in plasma hoger dan normaal hyperheparinemia
heiligbeen en zitbeen betreffend sacrosciatic hepatisatie van de long hepatization of lung
heiligbeengebied sacral region hepatitis A infectious hepatitis, soldier’s hepatitis, id.
heilzaam beneficial, wholesome hepatitis B dirty needle hepatitis, postimmunization jaundice, id.
helder vivid, bright, clear, hyaline E (cf. hyalin, hyaline hepatitis C non-A-non-B hepatitis, id.
membrane) hepatitis infectiosa infectious hepatitis, viral hepatitis type A
helderheid luminance, brightness hepatitis met ontsteking van de galwegen cholangiohepatitis
helderheid van geest lucidity hepatitis zonder geelzucht anicteric hepatitis
helderheid van het stemgeluid lamprophonia hepatitis, optredend na/a.g.v. ~ posthepatitic
helderrode huidlaesie florid skin lesion hepatolenticulaire degeneratie pseudosclerosis of
helderrood bright-red Westphal, id.
helderroodgekleurde huidaandoening vivid erythematous lesion hepatorenaal syndroom bile nephrosis, id.
her – her
herbeleving van een traumatisch gebeuren flashback
herfst fall
herfstjeuk (door bep. larve van mijt) chigger
herhaald optredend recurrent
herhaalde infectie hyperinfection
herhaling van een gelijke volgorde van basenparen variable number
of tandem repeats
herhaling van ziekte(verschijnselen) recurrence
herhaling van zinloze daden of woorden stereotypy
herhalingsmammografie mammographic surveillance
herhalingsrisico repetition risk
herinfectie reinfection
herinnering memory, recall (psy.)
herinnering aan reminiscence of
herinneringsvermogen retention
herkenning van personen, onjuiste ~ misidentification of
persons
hermafrodiet intersex, id.
hernia bij de navel paraumbilical hernia
hernia diafragmatica thoracic stomach, gastrocardiac syndrome
hernia door foramen obturatum obturator hernia
hernia femoralis femoral hernia
hernia in de fascia Spigelii spigelian hernia
hernia nuclei pulposi lumbar disk herniation
hernia umbilicalis exomphalos
hernia van cornea i.c. Descemetmembraan keratocele
hernia van de maag via de slokdarm naar de thorax rolling
diaphragmatic hernia, paraesophageal hernia
hernia van de vagina colpocele
hernia van de voorwand van het rectum rectocele
hernia van ooglens phacocele
hernia van rectum en vagina rectovaginal hernia
hernia varicosa varicocele
herniatie van urineblaas in vagina cystocele
hernia-uitstulping van het rectum proctocele
herniavorming herniation
heroïneverslaving heroinism
herpangina aphthous pharyngitis, benign croupous angina,
vesicular pharyngitis
herpes (simplex) van de lip blister fever, coldsore, herpetic lip,
labial herpes N (=herpes labialis)
herpes circinatus circine herpes
herpes febrilis herpes simplex
herpes gelijkend herpetiform
herpes labialis blister fever, coldsore, herpetic lip
herpes simplex bij rugbyspelers scrum pox
herpes simplex-blaasje op de lip fever blister, coldsore
herpes zoster shingles, (herpes) zoster
herpetische omloop/fijt/paronychia herpetic whitlow
hersen- en ruggenmergontsteking encephalomyelitis
hersen- en schedelgroei bij kind, abn. ~ cerebral gigantism
E (=Sotos’ syndrome)
hersenaandoening (elk type) encephalopathy
hersenaanhangsel pituitary gland N (=hypofyse)
hersenabces brain abscess
hersenabces uitgaande van het oor otogenic brain abscess
hersenafwijking zonder intelligentiestoornis pseudoporencephaly
hersenbalk corpus callosum
hersenbeschadiging brain damage
hersenbeschadiging tijdens de geboorte birth palsy
hersenbloeding cerebral hemorrhage, (cerebral) stroke,
cerebrovascular accident, apoplexy, attaque (Fr.)
N (cf. hersendoorbloeding)
hersendeel waarvan de aanleg ontbreekt holoprosencephaly
hersendegeneratie met bijnierstoornis adrenoleukodystrophy,
cerebral leukodystrophy E (cf. Schilder’s disease)
hersendisfunctie a.g.v. acute hypertensie hypertensive
encephalopathy
hersendisfunctie a.g.v. hypoglycemie hypoglycemic encephalopathy
296
hersendisfunctie, complex m.b.t. ~ psychosyndrome
N (bv. delerium, dementie, hallucinatie)
hersendode patiënt brain-dead patient
hersendood cerebral death, brain death E (irreversible loss of all
functions of the entire brain, including the brain stem)
hersendoorbloeding cerebral blood flow
hersenembolie cerebral embolus
hersenen brains
hersenen die abn. klein zijn microencephaly
hersenen en ruggenmerg, ziekte van ~ encephalomyelopathy
hersenen verwijderen to decerebrate
hersenen, grote ~ cerebrum
hersenen, kleine ~ cerebellum
hersengezwel brain tumor N (cf. brughoektumor, tulbandtumor,
schijngezwel in de hersenen)
hersenhelft cerebral hemisphere
hersenhelft, bij geboorte ontbreken van een ~ hemicephaly,
hemianencephaly
herseninfarct brain infarction, infarction of cerebrum
hersenkamer ventricle (of the brain)
hersenkern, boven de ~ supranuclear
hersenletsel brain injury/trauma
hersenletsel met hersenbeschadiging, stomp ~ brain contusion
E (cf. contusion, concussion)
hersenmassa brain mass
hersenmassa (bep. deel), grijze ~ corpus striatum, striate body
hersenoedeem brain edema, brain swelling, cerebral edema
hersenontsteking encephalitis
hersenontsteking veroorzakend encephalitogenic
hersenprolaps encephalocele
hersensarcoom brain sarcoma
hersenschedel braincase, neurocranium
hersenschors cerebral cortex E (cf. Alpers’ disease, cortical
atrophy, corticostriatospinal, paralytic dementia, Pick’s cerebral
atrophy, temporal lobe)
hersenschorsatrofie cortical atrophy
hersenschorsdegeneratie met spierkrachtverlies paralytic dementia
hersenschorsprojecties betreffend corticostriatospinal
N (verlopend via corpus striatum naar ruggenmerg)
hersenschudding commotion/concussion of the brain, mild
traumatic brain injury E (cf. TBI)
hersensclerose cerebral sclerosis E (cf. tuberous sclerosis,
epiloia)
hersenslagader cerebral artery E (cf. cranial artery)
hersenspoeling brain washing N (=menticide)
hersenstam brain stem, truncus encephali (L.) E (cf. pons)
hersenstam, deel van ~ pons (Variolii) N (gelegen tussen verlengde
merg en mesencephalon)
hersentrombose cerebral thrombosis
hersentumor brain tumor N (cf. brughoektumor, tulbandtumor,
schijngezwel in de hersenen)
hersentumor bestaande uit medulloblasten medulloblastoma
hersenventrikel ventricle (of the brain) E (cf. fastigium)
hersenventrikel betreffend, omgeving van ~ periventricular
hersenventrikel, ontsteking van ~ (cerebral) ventriculitis
hersenverkoudheid head cold
hersenverlamming cerebral paralysis
hersenverweking cerebral/cerebellar mollities
hersenverweking door necrose encephalomalacia
hersenvlek meningeal streak
hersenvlies (cerebral) meninx (Gr.) [pl. meninges]
hersenvlies- en hersenontsteking meningoencephalitis
hersenvlies, gelegen buiten het harde ~ epidural
hersenvliesontsteking meningitis [pl. meningitides]
hersenvliesontsteking, syfilitische ~ luetic meningitis
hersenvliestumor meningioma
hersenvliezen cerebral meninges
hersenvliezen (met vocht) die uitstulpen hydromeningocele
hersenvliezen die herniëren meningocele
297
hersenvliezen en ruggenmerg die herniëren meningomyelocele
hersenvliezen, gelegen buiten de ~ extradural, epidural
hersenvocht cerebrospinal fluid E (cf. CSF)
hersenweefsel dat bleek is a.g.v. infarct white softening
hersenweefsel in ventrikel, hernia van ~ hydroencephalocele
hersenweefselontsteking encephalitis, cerebritis
hersenwinding convolution of the brain, gyrus
hersenwindingen die abn. klein zijn microgyria
hersenwindingen die breed en vlak zijn pachygyria
hersenwindingen, abn. grote ~ macrogyria
hersenwindingen, verstreken ~ lissencephalia, lissencephaly
hersenzenuw cranial nerve
hersenzenuw I olfactory nerve
hersenzenuw II optic nerve
hersenzenuw III oculomotor nerve
hersenzenuw IV trochlear nerve
hersenzenuw IX glossopharyngeal nerve
hersenzenuw V trigeminal nerve
hersenzenuw VI abducent nerve
hersenzenuw VII facial nerve
hersenzenuw VIII vestibulocochlear nerve
hersenzenuw X vagus nerve
hersenzenuw XI accessory nerve
hersenzenuw XII hypoglossal nerve
hersenzenuwverlamming cranial nerve palsy
hersenziekte door larve van Coenurus coenurosis
herstel (van een ziekte) recuperation, recovery
herstel van krachtopbouw repriming E (in muscle)
herstelcurve recovery curve
herstellend recovering, convalescent (1); reparative, restorative (2)
herstelmechanisme repair mechanism
herstelstadium na ziekte/operatie convalescence
herstelwarmte recovery heat E (cf. maintenance heat)
Hertz cycles per second, cps (abbr.)
hervatten van een behandeling reinstitute a therapy
heteroanamnese allo-anamnesis N (cf. autoanamnese)
heterocyclische stof C4H5N pyrrole
heterocyclische structuur met metaalion chelate
heterogeen heterogeneous, nonhomogeneous
heteroseksueel (persoon) heterosexual, breeder (sl.) B (cf. holebi)
heterozygoot nonhomozygote, id.
heterozygoot (zijn), m.b.t. ~ heterozygous
heupbeen hip bone, innominate bone, os coxae (L.) [pl. coxae]
N (cf. artrose van heupgewricht)
heupen en schouders betreffend rhizomelic
heupgewricht hip joint, coxal joint
heupgewricht, knappend ~ snapping hip E (=Perrin-Ferraton
disease); L (=coxa saltans)
heupgewricht, ontsteking van ~ coxitis
heupkom acetabulum, cotyloid cavity/fossa E (cf. wandering
acetabulum)
heupkom die intrapelvisch uitpuilt protrusion of acetabulum
heuppijn coxalgia, pain of the hip
heupschroef hip screw
heupscore hip score N (bv. volgens Harris)
hevig en snel verlopend fulminating
hevige pijn intense/severe pain
hevige tuberculose florid tuberculosis
hexamethyleen cyclohexane
hiatusbreuk hiatal sliding hernia N (waar slokdarm door
middenrif gaat)
hiel heel
hiel betreffend calcaneal
hielbeen heel body, calcaneum, calcaneus
hielspoor heel spur, calcaneal spur, bone spur N (verbening
van calcaneus door overbelasting)
hijgend ademhalen to gasp
hijgende ademhaling gasping respiration
hik singultus, hiccough, hiccup
her – hol
hilum hilus
hilum pulmonis lung hilus N (plaats van samenkomst van
bronchi en bloedvaten in long)
hilum van de long lung root (radiol.)
hilus betreffend hilar
hilusomgeving betreffend perihilar
hippocampus minor calcarine complex
hippocratisme clubbed fingers, clubbing
histamine, niet reagerend op toegediend ~ histamine-fast
histidine-ammonialyasedeficiëntie, ziekte door ~ histidinemia
histiocyt met gefagocyteerd melanine melanophage
histiocyten met blauwe cytoplasmakorrels sea blue histiocyte
syndrome, ceroid storage disease
histiocytoom dermatofibroma, id.
histoplasmose (reticuloendothelial) cytomycosis, id.
hitte heat E (cf. heath)
hittekramp heat cramp, stoker cramp, fireman cramp
hitteschokeiwit heat shock protein, hsp E (cf. chaperones)
HMV (abbr.) hartminuutvolume N (=CO)
Hodgkin, ziekte van ~ multiple lymphadenoma, id.
hoederecht (B.) custody
hoeding (obst.) hooding
hoefijzernier horseshoe kidney
hoek corner, angle
hoek betreffend angular
hoek kleiner dan 90 graden acute angle
hoek tussen cerebellum en pons cerebellopontine angle
Nederlands-Engels
N (→ brughoektumor)
hoek tussen gezichtsas en optische as alpha angle
hoek tussen onderste rib en wervel costovertebral angle
hoek tussen os pubis en symfyse angle of pubis
hoekige vorm angulation N (vorming van obstructieve bocht)
hoektand eye tooth, canine (tooth), cuspid
hoekvormig angular
hoest cough N (cf. blafhoest, blikkerig geluid bij het hoesten,
droge hoest, kinkhoest, kriebelhoest, kuchhoest, ophoesten,
prikkelhoest, rauwe hoest, rochelhoest, rokershoest, slijm
voortbrengende hoest)
hoest bij kinkhoest whoop
hoest, onbetekenende ~ innocent cough E (cf. tickling cough)
hoestaanval coughing bout
hoestbedarend (middel) antibechic, antitussive
hoestdemping antitussive action
hoestdrank cough syrup
hoesten coughing
hoesthoofdpijn (benign) cough headache, Valsalva-manoeuvre
headache
hoestmiddel cough medicine, antitussive
hoesttablet cough drop, lozenge
hoeveelheid bloed gepompt door het hart kinemia
hoeveelheid onderzoeksmateriaal (dat representatief is voor het
geheel) aliquot
hoeveelheid stof/straling, te grote ~ overdose
hoge elektrische spanning/voltage high voltage
hoge rechtstand met het achterhoofd achter occipitosacral position
(obst.)
hokkende vinger trigger finger E (pain due to stenosed tendon
sheath)
hol cilindrisch orgaan/instrument tube E (cf. intubation)
holle ader vena cava
holle nagel concave nail
holle rug lordosis
holle ruimte cavity
holletje (met mijt in de huid) burrow
holte cave, cistern, lacuna, cavity, crypt, pouch, pocket
holte aan een zijde van het mediastinum hemithorax
holte begrensd door sereuze vliezen serous cavity
holte bekleed met epitheel cyst N (doorgaans gevuld met vloeistof)
holte betreffend cavernous, cisternal
hol – hou
holte die uit vier delen bestaat quadrigeminal cistern
holte(n) bevattend/betreffend cavitary
holten in medulla oblongata syringobulbia
holten in pons varolii syringopontia
holten in ruggenmerg met neurologische afwijking syringomyelia
holten, met diverse ~ multilocular
holtenvorming lacunae formation, cavitation
holteverwijding a.g.v. slijmophoping mucocele
holtevorming in hersenweefsel porencephalia, porencephaly
holvoet hollow foot
homocystine homocysteine
homogene verdeling uniform distribution
homogentisinezuur homogentisic acid
homogentisinezuur in urine alkaptonuria
homolateraal ipsilateral, id.
homologe chromosomen, meer dan twee ~ polyploidy
homoseksualiteit homophilia, id. E (cf. gay)
homoseksualiteit tussen vrouwen lesbianism
homoseksuele man homosexual (man), homo, gay, maricon
(sl.), bitch (sl.), twink (sl.), (drag-)queen (sl.), queer (sl.), filt
(sl.), frit (sl.), gonif (sl.), left-handed (sl.), limp wrist (sl.)
E (cf. breeder)
homoseksuele vrouw lesbian, homo, homosexual woman,
marge (sl.), queer (sl.)
homozygoot zijn, aangaande het ~ homozygous E (cf. heterozygous)
hondenbeet dog bite
hondenlintworm, infectie door ~ bertielliasis
hondsdolheid rabies, lyssa, rabbia
hongeroedeem famine edema
honingraatcel met vetkorrels gitter cell
honingraatlong honeycomb/saccular lung
hoofd head, caput (L.)
hoofd betreffend cephalic
hoofd dat relatief klein is microcephaly
hoofd steeds stoten tegen het bed enz. head-banging
N (bij jonge kinderen)
hoofd waarvan de kroonnaad is ingedeukt hourglass head
hoofd, pijn in het ~ headache, cephal(al)gia
hoofdbestanddeel (major) substrate
hoofdbewegingen (schokkend en toevallig) nutation
hoofdbronchus main bronchus
hoofdcel reserve cell
hoofddoek headscarve
hoofdharen hairs
hoofdhuid, behaarde ~ scalp
hoofdinspecteur voor de volksgezondheid surgeon general
hoofdinspectie chief inspectorate
hoofdkenmerk cardinal sign
hoofdkraan main (stop)cock N (cf. afsluitkraan)
hoofdkussen headrest, pillow
hoofdletsel head injury/trauma
hoofdluis head louse, polish plait, pediculus capitis
hoofdpijn headache, cephal(al)gia N (cf. hoesthoofdpijn,
hemicrania, inspanningshoofdpijn, SUNCT-syndroom, migraine)
hoofdpijn a.g.v. tanden op elkaar klemmen bluxism
hoofdpijn als complicatie bij spinale/epidurale anesthesie spinal
headache
hoofdpijn bij hoge veneuze druk in het hoofd cough headache
hoofdpijn die eenzijdig is hemicrania
hoofdpijn gelokaliseerd in het voorhoofd frontal headache
hoofdpijn met fotofobie en fonofobie, primaire ~ new daily persistent
headache
hoofdpijn met misselijkheid sick headache
hoofdpijn zonder luxerende factor, acute ~ thunderclap headache
hoofdpijn, episodische en unilaterale ~ migraine E (cf. abdominal
migraine)
hoofdpijn, hypnische/nachtelijke ~ hypnic headache
N (vorm van hoofdpijn waarbij de patiënt rond 2 uur in de nacht
uit de slaap ontwaakt)
298
hoofdpunt feature, chief point, main point
hoofdredacteur editor-in-chief
hoofdsteun headrest E (cf. Philadelphia collar)
hoofdverband capeline bandage, capitium, head dressing
hoofdverpleegster staff nurse (Am.), head sister (Am.), ward
sister (Br.)
hoofdverwonding head injury
hoog voltage high voltage
hoogfrequente ontlading zoals bij myotonie pseudomyotonia
E (→ EMG)
hoogfrequente toon high pitched tone E (cf. low pitched)
hoogspanning high voltage
hoogte height E (cf. body height)
hoogtevrees acrophobia, fear of heights
hoogteziekte mountain sickness, high altitude disease
hoogtezon sunlamp
hooikoorts hay fever, June cold, pollinosis, seasonal allergic
rhinoconjunctivitis
hooikoorts opkomend in de herfst autumn catarrh
hoorhulpmiddel hearing aid E (cf. BAHA)
hoornachtig keratic, corneous
hoorndrager cuckold
hoorngezwel keratoma
hoorn-hyalinesubstantie in de huid keratohyaline
hoornlaag horny layer
hoornlaag van de huid, verdikking van ~ hyperkeratosis
hoornlaag, afwijking van ~ parakeratosis
hoornlaaghypertrofie met later atrofie porokeratosis
hoornstof bedekte cellen, door ~ keratinized cells
hoornstofcyste keratin cyst
hoornstofontwikkeling in huid, sterke ~ hyperkeratinization
hoornvlies cornea
hoornvlies dat abn. klein is microcornea
hoornvliesbloeding hematocornea
hoornvliesontsteking keratitis
hoornvliesontsteking bij oesterpellers oyster shuckers’ keratitis
hoornvliesontsteking door herpes metaherpetic keratitis,
metaherpes
hoornvliestransplantatie corneal grafting, penetrating
keratoplasty
hoornvliesversterf xerotic keratitis
hoornvorming keratosis
hopeloos hopeless, desperate
hopeloosheid hopelessness
hordeolum external sty(e)
hordeolum internum meibomian/internal sty(e)
horen hearing
horlogeglas vochtkamerverband (oogh.) watch glass moist chamber
bandage
hormonaal endocrine, hormonal, hormonic
hormonale stoornis, ziekte door ~ endocrinopathy
hormoon dat de gonaden stimuleert gonadotrop(h)in
hormoon dat erytrocytenaanmaak bevordert erythropoietin
hormoon van duodenumslijmvlies secretin
hormoonremmer m.b.t. prolactinesecretie bromocriptine
hormoonsecretie die abn. verhoogd is hyperhormonism
horrelvoet club foot, talipes N (=klompvoet)
horten en stoten, met ~ jerky
hortend jerky
Hortonse neuralgie (obs.) cluster headache
horzel hornet, horse fly, mango fly, mangrove
hospitaaltrein ambulance train
houdbaarheidstermijn van bloedproducten en therapeutische
agentia shelf life
houder (tech.) socket
houding attitude, posture, stance, position E (cf. mien)
houding met neerhangend gezicht face-down posture
houding, met poserende ~ dandy, attitudinized
houdingsgevoel sense of position
299
houdingsreflex attitudinal reflex
houtachtige schildklierontsteking woody thyroiditis
houten been peg leg
huid cutis, derma, skin, dermis, pella (Gr.)
huid betreffend dermal, cutaneous
huid die droog en ruw is met schilfers xeroderma
huid die rood is over een groot gebied erythroderma
huid die strak vastzit aan de subcutis hidebound skin
huid- en spierontsteking dermatomyositis N (vorm van
collageenziekte)
huid met abn. pigmentatie en atrofie poikiloderma
huid met weinig onderhuids bindweefsel flappy appearance of
skin N (m.n. bij pernicieuze anemie)
huid, behaarde ~ pelage
huid, binnen de ~ intradermal, intracutaneous
huid-, slijmvlies- en spierontsteking dermatomucosomyositis
N (bij polymyositis)
huid, strak worden van de ~ tightening of skin N (bij sclerodermie)
huidaandoening skin lesion, efflorescence N (elke vorm van
huid- of slijmvliesafwijking)
huidachtig dermoid
huidafwijking o.i.v. licht photodermatitis
huidatrofie atrophy of skin, atrophoderma
huidbeschadiging skin lesion
huidbiopsie skin biopsy
huidblaasje < 5 mm vesicle, blister
huidblaasje > 5 mm bulla
huidblaasje betreffend bullate, bullous
huidbloeding, puntvormige ~ petechia (L.) [pl. petechiae]
huidcrème skin cream
huiden (van dieren) hides
huideruptie door kruipende larven creeping eruption, cutaneous
larva migrans
huideruptie na deels genezen kala-azar dermal leishmanoid
huidfibrose, chronische collagene ~ scleroderm(i)a
huidflegmone cellulitis
huidgezwel skin tumor
huidgezwel met pigment nevus (Am.), naevus (Br.)
huidgezwel vanuit stratum spinosum acanthoma
huidhechting coaptation suture, apposition suture
huidhoorn (cutaneous) horn
huidhoorn bij bejaarden hyperkeratosis senilis
huidig present, current
huidjeuk door beet van Cimex cimicosis
huidknobbeltje leidend tot lupus lupoma
huidkrasjes aanbrengen scarification
huidlaesie a.g.v. overgevoeligheid bij tuberculose tuberculid
huidlaesie met maculair/nodulair aspect janeway lesion
N(m.n. op handpalmen en voetzolen bij bacteriële
endocarditis)
huidlap flap, skin flap N (cf. gesteeld)
huidlappen voor transplantatie split skin
huidlijn dermatoglyph
huidlijst dermatoglyph
huidontsteking dermatitis
huidontsteking met pustels, bacteriële ~ impetigo
huidpapel (primair affect) bij tularemie ulceroglandular tularemia
huidpigmentatie bij een zwangere chloasma gravidarum, cyasma
huidpigmentatie met bruine vlekken liver spots
huidpigmentatie, donkere ~ melasma
huidplakproef atopy patch test
huidplooi skin fold, dermatoglyph
huidplooi in de hals met lymfevatverwijding pterygolymphangiectasis
huidplooi over mediale ooghoek epicanthic fold, epicanthus
huidplooi tussen neusvleugel en mondhoek nasolabial fold/groove/
sulcus
huidplooien in gelaat operatief opheffen face lifting
huidplooien tussen bases van vingers finger webs
huidplooitjes wrinkles
hou – hui
huidreactie op een overmaat aan straling radiodermatitis
huidreflex bij strijken over de buik abdominal reflex
huidreliëf, verandering van ~ efflorescence N (elke vorm van
huid- of slijmvliesafwijking)
huidschilfer scale, furfur, squame
huidschimmel (elk type) dermatophyte
huidschimmel(ziekte) dermatomycosis
huidschimmelziekte door Sporothrix sporotrichosis
huidschraapsel skin scraping
huidsmeer sebum
huidsmeer dat foetus bedekt vernix (caseosa)
huidsmeerklier sebaceous/tallow gland
huidtest skin test
huidtuberculose lupus vulgaris, scrofulide, tuberculosis of skin,
scrofuloderm(i)a
huidtuberculose gelijkend op lichen lichenoides tuberculosis
huidtumor uitgaande van haarzakje trichoepithelioma
huiduitslag exanthem, skin rash, (skin) eruption
huiduitslag (bij herpes simplex) dartre
huiduitslag als bij roodvonk pseudoscarlatina N (echter zonder
streptokokken)
huiduitslag bij copramijt gamasidosis
huiduitslag door warmte prickly heat
huiduitslag met blaasjes en pustels vesiculopustular rash
huiduitslag met blaasjesvorming vesicular eruption
huiduitslag met harde korsten rupia N (m.n. bij tertiaire syfilis)
huiduitslag met jeuk door Uncinaria ground itch, dew itch
Nederlands-Engels
huiduitslag met roodheid en papels erythematopapulous eruption
huiduitslag rond het oog bij dermatomyositis heliotrope rash
huiduitslag t.g.v. een interne aandoening enanthesis
huiduitslag vanuit infectiehaard dermatophytid reaction,
id-reaction E (due to bacteria)
huidulcus skin ulcer
huidulcus (door Corynebacterie) Barcoo rot, desert sore, veld(t) sore
huidulcus, tropisch ~ desert sore
huidveld, segmentaal ~ dermatome
huidverdikking (bij gezicht en extremiteiten) acropachyderma
huidverdikking geassocieerd met periostose
pachydermoperiostosis N (=pachydermoperiostitis)
huidverdikking met verharding lichenification N (vergroving van
het relief van de huid)
huidverdikking tussen tenen soft corn
huidverdikking, abnormale ~ pachyderm(i)a
huidverkleuring (met onregelmatige vorm) skin mottling
huidverkleuring door bepaalde schimmel chromophytosis
N (=pityriasis/tinea versicolor)
huidverkleuring, gele ~ xanthosis
huidverwonding sore, skin injury E (cf. avulsion)
huidvlek macula, macule
huidvlekken mottling, mottled skin E (cf. vitiligo)
huidvlekken (bij psoriasis), witte ~ alphos
huidvorming over aangetaste huid epithelization
huidzenuw cutaneous nerve
huidziekte skin disease, dermatosis
huidziekte die genetisch is bepaald genodermatosis
huidziekte door een giftige stof toxicoderma
huidziekte door een parasiet van een dier epizoonosis
huidziekte lijkend op psoriasis parapsoriasis
huidziekte met etterige blaasjes phlyctenosis
huidziekte met jeuk (ernstige variant) prurigo ferox
huidziekte met jeuk en roodheid dermatitis, eczema
huidziekte met kleine jeukende papels prurigo
huidziekte met papels bij gewrichten pseudoxanthoma
elasticum N (=Groenblad-Strandberg syndr.)
huidziekte met schilferende papels psoriasis
huidziekte met vervloeiende papels lichen
huidziekte, acanthosis nigricans-achtige ~ pseudoacanthosis
nigricans N (zonder aanwijzingen voor endocriene/maligne
aandoening)
hui – hyp
huidziekten, leer van de ~ dermatology
huig (palatine) uvula, velar tail
huilen crying B (wenen)
huilen met een scheve mond asymmetric crying facies
huilerig cryish, lachrymose, lacrimose, tearful
huilgeluid dat slechts zwak is weak cry
huilreflex cry reflex
huisarts family doctor, general practitioner
huisartsgeneeskunde general practice
huisartspraktijk family practice
huisbereide maaltijd home made food
huisbezoek house call
huisdier, gewoon ~ domestic animal E (cf. farm animal)
huisdieren pets, companion animals N (gezelschapsdieren m.n.
hond, kat, konijn, hamster enz.)
huiselijk geweld domestic violence E (cf. ravishment)
huisstofachtig dustlike
huisstofmijt household mite
huiveren to shiver
hulp bij zelfdoding assisted suicide
hulp(middel) aid E (cf. unassisted)
hulp(middelen), zonder ~ unassisted
hulp, afdeling voor eerste ~ casualty department
hulpbehoevend invalid, requiring assistance, helpless, infirm,
needy, dependent E (cf. crippled)
hulpmiddel(en), zonder ~ unassisted
hulpverlener in de gezondheidszorg health care practitioner
hulpverlening assistance, aid, relief, care
humerus betreffend humeral
humerus en scapula betreffend humeroscapular
humerusabductie, maximale ~ hyperabduction E (cf. Wright,
perabduction)
humeur mood
humeurigheid moodiness
hurkende houding aannemend na inspanning squatting
huwelijksgemeenschap consummation (of marriage)
hyaliene hyalin
hyaliene degeneratie hyalinosis, hyalinization
hyaluronzuur hyaluronic acid
hybridenteelt outcross N (cf. inteelt)
hydatide ziekte echinococcosis, echinococciasis
hydatidecyste, uitsnijden van ~ echinococcotomy
hydatidose echinococcosis, echinococciasis, id.
hydatiforme mola vesicular mole
hydramnion hydramnios, polyhydramnios
hydroa aestivale summer eruption
hydrochinonazijnzuur homogentisic acid
hydrocortison cortisol, hydrocortisone
hydrocortisonderivaat, synthetisch ~ prednisolone
hydronefrose hydronephrosis
hydrops dropsy, id.
hydroxyboterzuur (alfa-amino-bèta ~) threonine
hydroxylgroepen, met twee ~ dihydrate
hydroxylradicaalvanger hydroxyl radical scavenger
hydroxylwaterstof omzetting naar alkylgroep alkylating
hygiënische verzorging sanitation N (m.n. de bevorderende
omstandigheden daarbij)
hygroom lymphangiomatosis, hygroma
N (=watergezwel)
hygroscopisch vloeibaar worden deliquescence
hymen virginal/hymenal membrane, id.
hymen imperforatus imperforate hymen
hyoïd lingual bone
hyperabductie van pectoralisspieren perabduction syndrome
E (=Wright hyperabduction syndrome)
hyperaldosteronisme aldosterone overproduction,
aldosteronism E (cf. Conn’s syndrome (primary type), Bartter’s
syndrome)
hypercalciëmie hypercalcemia
300
hypercalciurie hypercalci(n)uria
hyperdibasische aminoacidurie type 2 familial protein intolerance,
lysinuric protein intolerance (LPI), id.
hyperemie sterker dan verwacht luxury perfusion N (nl. sterker
dan op basis van veranderde metabole behoeften)
hyperergie hypersensitivity, allergy
hyperfagie bulemia, bulimia
hyperkaliëmie hyperkalemia
hyperkeratose van de voetzolen bij framboesia worm-eaten soles
hyperkeratose van handen en voeten acrokeratosis
hyperlipidemie blijkens abn. retinavaten lipemia retinalis
N (nl. witte vaattekening bij aderen en slagaderen van retina)
hyperlipoproteïnemie type III dysbetalipoproteinemia, id.
hyperostose van de schedel leontiasis ossium, hyperostosis of
skull
hyperperistaltiek visible peristalsis, id.
hyperpigmentatie van huiddelen melasma, chloasma
hyperplasie overgrowth, id.
hyperplasie betreffend hyperplastic
hyperplasie van beenmergcellen erythremic myelosis
hyperplasie van kin, handen en voeten acromegaly (of skin)
hyperplasie van lymfatische organen lymphatism
hyperprebetalipoproteïnemie prebetalipo-proteinemia
hyperproteïnemie proteinemia, id.
hyperreflexie van de blaas, autonome ~ uninhibited neurogenic
bladder
hyperrhinolalia hypernasality, hyperrhinophonia, id.
hypersplenisme big spleen syndrome, id.
hypersplenisme met bloedceleliminatie primary splenic
panhematopenia
hypertensie die plotseling verergert hypertensive crisis
hypertensie, essentiële ~ hyperpiesis, id.
hypertensief sinus caroticus-syndroom carotid body/sinus
syndrome E (=Charcot-Weiss-Baker syndrome)
hypertensine angiotensin
hyperthelie supernumerary/accessory nipple, id.
hypertone weeën hypertonic labor
hypertone zoutoplossing hypertonic saline
hypertonie die spierrelaxatie voorkomt spasticity
hypertoon zijn, toestand van ~ hypertonicity
hypertrichosis hirsuties, id.
hypertrofie overgrowth, id.
hypertrofie (lymfoïde vorm) in de nasofarynx
adenoid vegetation
hypertrofie van de hoornlaag keratoma
hypertrofie van linkerventrikel met diepe trabekels spongiform
myocardium
hypertrofie van stratum spinosum acanthosis
hypertrofisch litteken kelis, keloid, cheloid
E (cf. false keloid)
hypertropie anopsia, hypertropia N (het niet gebruiken
van een oog)
hyperventilatie rapid and labored breathing, id.
hyphaema hyphem(i)a
hyphen bij zwammen waaruit zich sporen vormen ascus
hypnagogum hypnotic
hypnose betreffend hypnotic
hypnoticum hypnotic, nerve sedative
hypnotiseren to mesmerize, to hypnotize
hypobaropathie (high) altitude anoxia, mountain sickness
hypodermaal subcutaneous, hypodermic, subdermal
hypofyse pituitary (gland), hypophysis (cerebri)
hypofyse met verlaagde activiteit hypopituitarism
hypofyse, gestoorde activiteit van ~ dyspituitarism E (cf. hyper-/
hypopituitarism)
hypofyse, voorste deel van de ~ adenohypophysis, anterior
pituitary N (cf. neurohypophysis)
hypofyseachterkwab neurohypophysis, posterior pituitary
hypofyseadenoom pituitary adenoma
301 hyp – inb

hypofyseadenoom dat prolactine vormt prolactinoma ijzerhoudend ferruginous

hypofysedak diaphragma sellae
hypofyse-extirpatie hypophysectomy
hypofyse-insufficiëntie panhypopituitarism
hypoglykemie bij falende gluconeogenese leucine induced
hypoglycemia
hypoglykemie enz. na gastrectomie jejunal syndrome, dumping
syndrome, postgastrectomy syndrome
hypokaliëmie hypokalemia, hypopotassemia
hypokaliëmische paralyse, familiaire ~ hereditary/periodic
adynamia
hypoleukocytemie subleukemia
hyponatriëmie a.g.v. abn. ADH-secretie inappropriate ADH
secretion syndrome E (=Schwartz-Bartter syndrome)
hypoparathyreoïdie zonder hormoondeficiëntie pseudohypopara-
thyroidism
hypoplasie van de mm. depressores labii inferioris asymmetric crying
facies N (=‘huilen met een scheve mond’)
hyposecretie sialaporia, id.
hyposideremie hypoferremia
hypotensie hypopiesis, hypotension
hypothalamusgedeelte (bepaald) subthalamus
hypothyreoïdie cretinism, id.
hypotone toestand hypotonicity
hypotonie van de blaas inertia of urinary bladder
hypovitaminose D rachitis, id.
hypovolemische shock hypovolemic shock,
ijzerstapeling hemosiderosis
ijzertekort sideropenia
ileitis regionalis met acute klachten pseudoappendicitis
ileostoma ileal (conduit) stoma
ileum en caecum betreffend ileocecal
ileum- en colonontsteking ileocolitis
ileum en rectum verbindend/betreffend ileorectal
ileumontsteking ileitis
ileus door knoop/draaiing volvulus
ilium en femur betreffend iliofemoral
illegale ‘drug’ illicit drug, id.
illegale vruchtafdrijving illegal/criminal abortion
imitatie van een bepaalde ziekte met psychische afwijking railway
brain, railway spine (obs.), railroad neurosis, Erichsen’
disease
immobiliserend verband splint-bandage
immunisatie bij jong kind, kunstmatige ~ preimmunization
immunisatie door toediening van antigeen active immunization
immunisatie met toxoid/tetanusserum tetanus immunization
immuniteit opleveren/meebrengen to confer immunity
immuniteit opwekken als vorm van therapie immunotherapy
immuniteit via T-lymfocyten en macrofagen cell-mediated
immunity
immunocompetentie, met verlaagde ~ immunocompromized
immunoglobuline (g-fractie) gammaglobulin
immunoglobuline(n) in bloed, abnormale ~ paraproteinemia

circulatory collapse
hypsaritmie hypsarrhythmia E (cf. high-voltage EEG)
hysterie hysteria
hysterie met epileptiforme convulsies hysteroepilepsy
hysterie, patiënt lijdend aan ~ hysteriac
hysterisch dissociatieve reactie prison psychosis E (=Ganser’s
syndrome)
hysterisch lachen cachinnation
hysterische anorexia sitieirgia
hysterische lach gelasmus
hysterische persoonlijkheid hysterical personality
hysterodynie metralgia, hysteralgia, id.
Nederlands-Engels
immunologisch kunnen reageren op antigeen immunocompetent
immunologische component van antigeen hapten(e)
immunoreactie(s) betreffend immunologic
immunoreactie(s) onderdrukken immunosuppression
immunoreactie(s) onderdrukt, stof die ~ immunosuppressive drug,
immunosuppressant
immunoreactie(s) t.b.v. diagnostiek immunodiagnostics
E (→ ELISA)
immunorespons blijft uit, verwachte ~ immunologic tolerance
immunorespons die afneemt downgrading immunoreaction
E (cf. upgrading)
immunorespons via T-lymfocyten cell mediated immunity, cellular
immunity E (cf. humoral immunity)
immuun maken immunization
immuunstoffen in overmaat in serum hyperimmune serum
immuunstoffen, deficiënte aanmaak van ~ immunodeficiency
impetigo betreffend impetiginous
implantaat implant(ation), imbedded/imbedding device

i
ichthyosis bij foetus harlequin fetus, ichthyosis fetus
impotentie impotence
impregneerbaar met zilver argyrophil
impulsgeleiding langs zenuwvezel nerve conduction
impulsoverdracht (van de ene uitingsvorm naar een andere)
displacement N (bv. bij grote opwinding; cf. verschuiving)
ichthyosis congenita alligator skin disease, fish skin disease, impulstrein burst
collodion baby, id. in de war (gemaakt/geraakt) disorganized, chaotic
icterisch icteric in een band (gelegen) intraligamentous
icterus cholemia, jaundice, id. in een enkele nacht overnight
ictus cordis apex beat, apical beat in gelijke fase lopend synchronous
ictus laryngis laryngeal syncope in het begin initially
idem ditto in porties verdeeld fractionated
identieke tweeling betreffend syngeneic E (cf. identical twin) inactief inert, id. E (cf. apoenzyme)
idioot idiot, moron inactiviteit door verdoving abionarce
idiotie idiocy inactiviteitsatrofie disuse atrophy
idioventriculair ritme escape rhythm N (vanuit ectopisch focus) inademing inhalation (1); inspiration (2)
iemand die een cyste doorgeeft aan een ander passer of cyst inblazen met gas/lucht insufflation
ijlen to rave inbrengen insertion E (cf. intubation)
ijlende toestand light-headedness inbrengen in het lichaam, blijvend ~ implantation
ijs ice (1); ice cream (2) inbrengkatheter introducer catheter
ijzer(pigment)afzetting in weefsel siderosis inbrengschacht sheath introducer
ijzerafzetting in weefsels, overmatige ~ hemosiderosis inbreuk infraction E (cf. infarction)
ijzerbindingscapaciteit iron binding capacity inbreuk maken op to encroach on
ijzergebreksanemie iron-deficiency anemia E (cf. pagophagia) inbreuk op integriteit encroachment
inc – ink
incidenteel occasional(ly)
incideren van de maag gastrotomy
incisie door cricoïd- en thyroïdkraakbeen cricothyrotomy
incisie in de huid t.b.v. venapunctie venous cutdown
incisura jugularis suprasternal notch
incisura scapulae supraclavicular notch
incisuur van de arteriële drukgolf aortic (pressure) notch, dicrotic
notch
incoherente spraak divagation
incoherentie dissociation, id. N (scheiding van gekoppelde
functies)
incontinentie van urine enuresis, urine incontinence
incontinentie voor feces encopresis, incontinence of feces
indalen (obst.) lightening, engagement N (voorliggend deel in
het kleine bekken)
indalen van het hoofd, niet ~ nonengagement of head N (van de
foetus)
indalend descending
indaling blijft uit bij goede contractie obstructed labor (obst.)
indaling van testis descensus of testis
indeling classification
indeling m.b.t. progressie/stadia staging
indeling van chromosomen in paren karyotyping
indeuking indentation, depression (1); delle (2) E (cf. mental
depression)
indeuking (als een navel) bij een papel umbilication of papule
indeuking in het centrum, blaasje met ~ umbilicated vesicle
index voor het vermogen een cellijn te vormen clonality marker
indican in overmaat in de urine glaucosuria, indicanuria,
Oasthouse urine disease
indicator voor aanstaande ziekteverschijnselen preclinical marker
indicator voor activiteit (van een proces) activity marker
indifferent inert, id.
indirect zien peripheral vision N (d.w.z. met een deel van het
netvlies dat buiten de macula ligt)
individu met identieke allelenparen homozygote
E (cf. heterozygote)
indruisen tegen verwachting (psy.) violation of expectation
indruk impression
indruk die de patiënt maakt demeanor (Am.), demeanour (Br.)
indruppelen instillation
inductiekring circuit
induratie sclerosis, id.
ineenknoping van de darm twisted bowel, knotting of intestines
ineenkrimpen van de pijn writhing with pain
ineenzakken to collapse
inenten to inoculate, to vaccinate
inentingsreactie inoculation reaction
infarct aan laterale deel van de hartbasis basolateral infarction
infarct met bloedverlies red infarct, hemorrhagic infarct
infarct t.g.v. occlusie van klein vat microinfarct
infarct zonder karakteristieke klachten silent infarction
infarctgebied infarct
infarctgrootte infarct size
infaust bad, unfavorable, poor
infectie bij de mens human infection
infectie binnen het amnion intra-amniotic infection
infectie door Coccidiumorganisme coccidiosis
infectie door een verwekker, herhaalde ~ superinfection
infectie door Escherichia coli colibacillosis
infectie met ettervorming pyogenic infection
infectie met Pasteurella pasteurellosis
infectie met Porocephalus-parasiet porocephaliasis
infectie van embryo embryonal infection
infectie van geslachtsorganen genital infection
infectie, gegeneraliseerde ~ systemic infection
infectiegevaar danger of infection
infectieplaats site of infection
infectieus meningitisachtig beeld, niet ~ meningism(us)
302
infectieziekte door Bartonella bartonellosis
infectieziekte door Brucella brucellosis
infertiliteit infertility, sterility E (cf. unfecundability)
infertiliteit t.g.v. tubaire collaps noninsufflation of fallopian tube
infestatie infestation
infestatie door mijten infestation by mites, leptus dermatitis
infestatie met cestode Cysticercus cysticerciasis, cysticercosis
infiltraat bestaande uit leukocyten leukocytic infiltration
infiltraat door lymfocyten lymphocytic infiltration
infiltratie-anesthesie (local) infiltration anesthesia N (bv. met
lidocaïne en eventueel adrenaline)
influenza flu, id.
influenza met bovensteluchtweginfectie grippy cold
infracostale pijn subcostal pain
infuus infusion, drip (sl.)
infuus dat continu loopt drip
ingang entrance, hilus, inlet E (cf. outlet, pelvic inlet)
ingang van een holte/ruimte introitus
ingeademd irritans inhaled irritant
ingeademde atmosferische lucht air (radiol.) E (N.B. use the word
‘gas’ in all other cases)
ingeblikt voedsel canned food
ingedeukt depressed
ingedikt inspissated
ingedikte melk condensed milk
ingediktgalsyndroom (bij pasgeborene) inspissated bile syndrome
ingedroogde korst dried crust
ingegroeide haren pseudofolliculitis
ingegroeide nagel ingrown nail
ingekapseld encapsulated
ingenesteld embryo implanted embryo
ingeschreven in register (van artsen) board certified
ingesloten in cyste/holte encysted
ingesloten niersteen impacted kidney calculus
ingestelde waarde (van een regelsysteem) set point
ingevouwen infolded
ingewand bowel, intestine, viscus (L.) [pl. viscera]
ingewanden viscera, visceral organs N (m.n. wordt verwezen
naar ingewanden in de buikholte)
ingewanden betreffend splanchnic
ingewanden in buikholte abdominal viscera, intestines
ingewanden verwijderen exenteration, evisceration
ingewandsbreuk (met darminhoud) enterocele
ingewikkeld complicated, elaborate, complex
ingreep intervention (1); surgery (2)
ingrijpen to intervene
ingroei infiltration, ingrowth
ingroei van epitheel in voorste oogkamer epithelial down-growth
ingroeien van bloedvaten angioinvasive growth
ingroeiend infiltrating
inhalator inhaler
inham bay
inheemse bevolking indigenous population
inhiberende adaptatie anti-Hebbian learning N (m.b.t. een
kunstmatig neuraal netwerk)
inhoud content(s)
inhoud van lymfevaten chyle
inion external occipital protuberance, id.
initiatief, gebrek aan ~ lack of initiative
injectie injection
injectie van een bepaald enzym in nucleus pulposis chemonucleolysis
injectiespuit syringe
injectievloeistof injection (fluid)
injiceren to inject
inkapseling encapsulation, encasement
inkeping impression, indentation, nick
inkeping (van signaal) notching N (cf. schoudervorming)
inklemming entrapment (1); impingement (2)
N (cf. pseudoganglion); E (cf.subacromial impingement)
303
inklemmingssyndroom van de schouder subacromial impingement
inknippen (obst.) episiotomy N (om inscheuren en/of foetale
nood te verminderen)
inlegzool inlay
inleidende dosis initiating dose N (cf. aanvangsdosis,
onderhoudsdosering)
inleiding van de bevalling (met farmaca) induction of birth
inlooppijn pain when starting to walk N (=startpijn)
inloopspreekuur consultation without appointment
inmonding meatus, entrance, orifice
inmonding, ontsteking van een ~ meatitis
inname intake N (bv. van voedsel)
innestelen (van ovum), niet ~ nonimplantation
innesteling nidation, implantation
inotropie contractility, inotropy E (cf. lusitropy)
inprentingsstoornis imprinting disorder
inscheuring (van perineum bij de geboorte) (perineal) laceration
insect insect, bug (Am.)
insectensteek culicosis, insect bite
inseminatie semination, id.
inslaaplatentietest sleep latency test
inslaapstoornis fall asleep disorder
insluiting inclusion, incarceration
insluitlichaam inclusion body
insluitsel inclusion
insluitsel in vacuole van granula granulovacuolar inclusion
insnijden van nier om een steen te verwijderen nephrolithotomy
insnijding discission, incision, section, cut E (cf. episiotomy)
insnijding van een opening of doorgang meatotomy, porotomy
insnoering van het hart bij pericardontsteking constrictive
pericarditis N (a.g.v. fibrineuze verdikking van het pericard)
inspannend strenuous
inspanning stress, strain
inspanning, fysieke ~ excercise
inspanning, krachtige ~ effort, exertion
inspanningsbelasting, fysieke ~ exercise stress
inspanningshoofdpijn effort headache, exertional headache
inspectie voor de gezondheidszorg inspectorate for health care
inspectie voor de volksgezondheid public health inspectorate
inspiratie inspiration N (i.t.t. uitademing/expiratie)
inspiratie, op het einde van de ~ endinspiratory
inspuiten to inject
instabiele angina (pectoris) unstable angina, intermediate
coronary syndrome
instabiliteit unsteadiness, id.
instelbewegingen van het oog opticokinetics, optokinetics
instellen van een therapie to institute a therapy
instellen van systeem op bep. werkingsniveau to reset a system
instemming van een patiënt t.a.v. een bep. interventie na een eerdere
herroeping reconsent E (cf. agreement, informed consent)
instorten to collapse
instroom (van materie) influx N (cf. efflux)
instrument m.b.t. corneakromming keratometer
instrument om inwendige structuren te bekijken m.b.v.
glasvezel fiberscope
instrument om neus en farynx te bekijken nasopharyngoscope
instrument om uitwendig hartvolume te meten cardiometer (obs.)
instrument voor toediening als aerosol atomizer E (cf. nebulizer)
instrument voor toediening van aerosol inhaler
instrumenten, gebruik/plaatsing van ~ instrumentation
instulpend invaginating
instulping entropion, invagination
instulping van darmgedeelte intussusception
insufficiëntie van cervix uteri incompetent cervix
insulineafscheidende cel uit pancreas beta cell
insulineproductie, abn. ~ dysinsulinism
insulinesecretie abn. verhoogd hyperinsulinism
insuloom nesidioma, id.
insult epileptic attack
ink – iri
inteelt inbreeding, endogamy N (cf. lijnteelt, uitteelt)
inteeltbevolking inbred population
integraal comprehensive, complete, id. E (cf. disintegration,
dissolution)
integriteit onaangetast, terwijl ~ noninvasive
integriteitsverlies van stratum spinosum acantholysis
intelligentie intelligence
intelligentieleeftijd mental age N (cf. leeftijd op basis van
opleidingscapaciteit)
interactie reciprocal action, id.
interactie van antigenen cross reaction
intercollegiaal overleg consultation
intercollegiale toetsing medical audit
intercostale ruimte intercostal space, ics (abbr.)
interstitiële nefritis tubulointerstitial nephritis
interstitiële ontsteking van het hart cardiac cirrhosis
interstitiële ontsteking van orgaan cirrhosis N (vaak wordt de lever
bedoeld)
interstitium interstice
interstitium betreffend interstitial
intertrigo gelijkend/betreffend intertriginous
intestinale tuberculose tuberculous enterocolitis
intima betreffend intimal
intimaontsteking van vene endophlebitis
intimiteit, ongewenste ~ sexual harassment
intonatie prosody, id. E (=melody of speech; cf. aprosody,
dysprosody)
Nederlands-Engels
intoxicatie poisoning, id.
intracardiaal endocardiac
intranucleaire insluitsels (bij cytomegalie) owl eyes
intraoculaire drukverhoging ocular hypertension
intravasaal intravascular
intravasculaire agglutinatie sludging blood
intravasculaire bronchioalveolaire tumor sclerosing angiosarcoma
of lung
intraveneus intravenous, iv (abbr.)
intrekking (van huid van mamma) dimpling
intrekking van de tepel nipple retraction
intuïtie cognition, id.
invaginatie intussusception, id.
invalide disabled, crocked (sl.)
invalidiserend disabling
invaliditeit disability, disablement, invalidism
invasie door geleedpotigen infestation
invasief, weinig ~ low-invasive E (cf. minimal invasive)
inversie van ooglid entropion of eyelid
inversietrauma ankle distortion N (a.g.v. supinatieletsel van de
enkel)
invertase invertin, saccharase, id.
invloed influence
invoer-uitvoerrelatie input-output relation
invretend ulcus phagedenic ulcer
inwendig interior, internal
inwendig gebruik, voor ~ for internal use
inwrijven van een zalf perfrication
inzenden (ter beoordeling) submission N (m.n. van manuscript/
aanvraag)
inzinking (psychisch) nervous breakdown
ion met negatieve lading anion
ion met positieve lading cation
ioniserende straling ionizing radiation
ionkanaal (van membraan) ionic channel
ipsilateraal homolateral, id. E (cf. contralateral)
IQ < 21 idiocy
IQ < 40 imbecility
IQ < 70 weak mind
iris bombans iridauxesis
iris- en corpusciliareontsteking iridocyclitis
iris, afwezigheid van ~ irideremia
iri – kan 304

iris, corpus ciliare en choroidea, systeem van ~ uveal tract

irisexcisie, gedeeltelijke ~ iridectomy
irisontsteking iritis
irissplijting (in twee lagen) iridoschisis
irisverdikking iridauxesis
k
kaak jaw N (mandibula c.q. maxilla; cf. knappende kaak)
irisverkleuring door vasodilatatie, rode ~ rubeosis iridis kaakchirurgie oral surgery
irriterend irritating, irritant, acrid kaakdysplasie, fibreuze ~ cherubism
ischemie door bloedonttrekking hemometakinesia kaakgewricht temporomandibular joint
ischemie van de hartspier myocardial ischemia kaakklem trismus, lockjaw E (due to spasm of masseters)
ischemie van de hersenen cerebral ischemia kaakontsteking gnathitis
ischemie, intermitterende cerebrale ~ little stroke syndrome N (cf. TIA) kaakreflex jaw reflex
ischemisch hart preinfarction angina/syndrome kaal bald
ischemisch retina-infarct, wattenachtig ~ cotton wool exudate/spots kaalheid (van het hoofd m.n. bij mannen) acomia, baldness
ischiadicus (n. ~) sciatic nerve, ischiadic nerve kaalheid na haaruitval alopecia
ischiadicusneuralgie en -neuritis sciatica kaalhoofdigheid baldness, calvities, alopecia
ischias sciatica N (cf. babykaalheid)
isolatie i.v.m. besmetting quarantine kaalmakend decalvant
isolator insulator kaaswasserslong cheese washers’ lung N (variant van
isolerend materiaal insulator allergische alveolitis)
isomeer zonder spiegelbeeldvorm, optisch actieve ~ diastereomer kadaver cadaver
ivoor dentin, dentinum (1); ivory (2) kafferpokken alastrim, variola minor
kakkerlak cockroach, black beetle
kala-azar visceral leishmaniasis, dumdum fever, id.
kala-azar, infantiele ~ ponos
kale plekken, ronde ~ alopecia areata
kale tong glossal atrophy
kaliloog potassium hydroxide

j
jaarlijks (voorkomend) annual
kalium potassium
kaliumdepletie depletion of potassium
kaliumovermaat in bloed hyperkalemia
kaliumverlies depletion of potassium
kalk lime
jaarritme betreffend circannual, circannean kalk bevattend calcareous
jaloersheid jealousy kalk, gebluste ~ slack lime
jaloezie tussen broertjes en zusjes sibling rivalry kalk, ongebluste ~ burnt lime, caustic lime
Japanse mijtenkoorts tsutsugamushi kalkafzetting (in weefsel) calcification, calcareous infiltration
jejunum betreffend jejunal kalkgalblaas porcelain gallbladder
jetvernevelaar jet nebulizer kalkhoudend calcareous
jeugd youth, juveniles kalkjicht calcinosis
jeuk itch, itching, pruritus E (cf. Baker/barley/cheese/clam/ kalknagel a.g.v. schimmel onychomycosis, unguis adunctus
digger’s/Cuban/dew/grocer’s/ground/grain/lumbermen’s/ (L.) N (=schimmelnagel)
malabar/norwegian/poultrymen’s/sarcoptic/scrub/seven year/ kalkoenfokkerslong turkey raisers’ disease N (variant van
straw/swamp/swimmer’s/winter/jock itch) extrinsieke allergische alveolitis)
jeuk (bij mijnwormziekte) ground itch kalksteen limestone
jeuk in de ogen itchy eyes kalkvormend calcific
jeukend itching, pruritic kalkzoutafzetting (in weefsel) calcification
jeukerig itchy kalmeren to calm (down), to soothe (down), to quiet, to
jeukloos nonpruritic appease, to pacify, to steady
jeukmug sand fly kalmerend sedative, quiescent
jeukvrij nonpruritic kalmerend (genees)middel sedative, emollient, downer,
jeukwerend antipruritic tranquilizer (Am.), tranquillizer (Br.), anxiolytic
jicht gout N (cf. kalkjicht, pseudojicht) kalmerende werking, met ~ sedative
jicht in de knie gonagra kalmering sedation
jicht van de grote teen podagra kalmte calm(ness)
jicht(artritis) gout, uratic arthritis, arthritis urica kam crista, crest, ridge
jichtig gouty kameraad mate, fellow, companion, comrade, pal
jichtknobbel chalkstone, tophus [pl. tophi] kamerfibrilleren ventricular fibrillation
jichtnefropathie gouty kidney kamerhoek (van het oog) angle of anterior (eye) chamber
jodium iodine kamerhoekblok-glaucoom closed angle glaucoma, angle closure
jodium in covalente combinatie binary compound of iodine, glaucoma
iodide kamervocht (i.h. oog) aqueous humor
jodiumhypothyreoïdie iodine hypothyroidism kamerwater aqueous humor, intraocular fluid
N (d.w.z. hypothyreoïdie a.g.v. toedienen van jodide) N (cf. oogkamer)
jongeren youth, juveniles kamfer camphor
jugularisdruk, verhoogde ~ hepatojugular reflux kampvoeten (met ’s nachts paresthesieën) burning feet
N (bij congestieve hartaandoeningen) syndrome N (door deficiëntie van vitamine B-complex)
jukbeen zygoma, cheek bone, malar bone, yoke bone, jugal bone kamvormig pectinate, comb-shaped E (cf. arytenoids)
jurisprudentie m.b.t. geneeskunde legal medicine kamvormig kraakbeen achter larynx arytenoids E (cf. pectinate)
E (adj.: medicolegal) kanaal canal, duct, channel, tract
305 kan – ket

kanaal in labyrint van het oor semicircular canal keelspoeling throat washing
kanaal van de a. carotis interna carotid canal kegel cone, conus (L.) [pl. coni]
kanaal van foetale schildklier naar de tong thyroglossal duct kegel(vormige) biopsie cone biopsy
kanaal van Schlemm scleral venous sinus, id. kegeltand pin tooth
kanaaltje canaliculus kegeltjes van het netvlies retinal cones
kanaaltjes, binnen de ~ intracanicular kegelvormig conoid
kanalopathie channelopathy N (aandoening veroorzaakt door kegelvormige uitstulping van de cornea keratoconus
mutatie in ionkanaalgen) kei, met het uiterlijk van een ronde ~ cobblestone appearance
kangoeroezorg kangaroo baby care keizersnede hysterotomy, cesarian/cesarean section
kanker carcinoma, malignant tumor, cancer, (primary) E (cf. perimortem)
neoplasm E (cf. interval cancer) kelkvormig(e) orgaan/holte cup shaped structure, chalice, calyx
kankerinducerend gen oncogen, transforming gen [pl. calyces]
kankerontwikkeling, voorafgaande aan ~ precancerous keloïd kelis, cheloid, id.
kankerverwekkend oncogenic, carcinogenic keloïd, vals ~ cicatricial keloid
kankerverwekkende stof carcinogen kenmerk feature, characteristic
kansverdeling probability distribution kenmerken, met alle ~ full-blown
kanteelstroom square pulse kenmerkend characteristic
kanteltafel tilt table N (o.a. gebruikt bij onderzoek naar kenmerkend voor een bepaalde ziekte pathognomonic
neurocardiogene syncope) kenmerkend voor spasme spastic
kapsel capsula, capsule kenmerkende factor, stof met een ~ marker
kapsel dat schijnbaar aanwezig is pseudocapsule kennis vergaren bij experts t.b.v. kunstmatige intelligentie knowledge
kapsel, binnen het ~ intracapsular engineering
kapsel, gelegen buiten het ~ extracapsular kerasinestapeling kerasin thesaurismosis, Gaucher’s disease
kapsel, onder het ~ subcapsular keratinecyste epidermoidoma, epidermoid cyst E
kapselontsteking capsulitis (cf. cholesteatoma)
kapselstaar capsular cataract keratitis in het gebied rondom de pupil areolar keratitis
kapselverwijdering decapsulation keratoconjunctivitis door Ch. trachomatis trachoma

Nederlands-Engels
karakteristiek (kenmerk) feature keratoconjunctivitis sicca sicca syndrome, atrophic
karaktertrek trait dacryosialadenopathy
karbonkel carbuncle N (conglomeraat furunkels, puist met keratoconjunctivitis, epidemische ~ shipyard disease/eye
stafylokokken; cf. negenoog) keratoconus conical cornea, id.
karkas carcase, carcass keratokèle descemetocele, id.
karmozijnbes pokeweed E (cf. PWM) keratomalacie xerotic keratitis, id.
karyon nucleus (of cell), id. keratosis follicularis psorospermosis, psorospermiasis
karyoplasma chromatin, id. kering naar buiten eversion
karyosoom net knot, id. kering van de foetus version (of fetus)
katabolisme catabolism kerkhofbloempjes senile purpura N (bloeduitstortinkjes aan
katabolisme dat abn. verhoogd is hypercatabolism onbedekte huid bij bejaarden)
katalysator, biologische ~ enzyme kermen to groan
kataplexie drop seizure, drop attack, cataplexy kern met inkepingen indented nucleus
kater (alcoholische ~) hangover (due to alcohol) kern(energie)centrale nuclear (power) plant
katheter met dubbel lumen voor aspiratie replogle tube kern, gelegen in de ~ intranuclear
katheterpoort exit site of catheter N (cf. varkensstaartkatheter) kerndeling nuclear division
kation cation kerndeling, somatische ~ mitosis
katrolachtige structuur trochlea kerndelingsfiguren mitotic figures
kattenkrabziekte cat-scratch disease/fever kerndelingsspoel cleavage spindle
kauwactiviteit mastication kernhoudende cel nucleated cell
kauwen chewing kernhoudende erytrocyt normoblast
kauwen van voedsel mastication kernhoudende laag van de retina nuclear layer of retina
kauwprobleem difficulty of mastication kernicterus kernicterus N (neurale afwijkingen in baby a.g.v.
kauwspier masseter hyperbilirubinemie)
keel throat, gullet kernkapje (van spermatozoön) head cap
keel betreffend guttural kernkettingvezeltje nuclear chain fiber E (cf. muscle spindle)
keel die opgezet is edematous throat kernlis chromosome
keel-, neus- en oorheelkunde otorhinolaryngology, ENT (abbr.) kernloos acaryote
keelamandel tonsil, palatine tonsil, faucial tonsil kernloze cel akaryocyte, acaryote
keelamandel verwijderen tonsillectomy, amygdalotomy kernplasma nucleoplasm, karyoplasm
keelamandelen betreffend, omgeving van ~ peritonsillar kernstaar nuclear cataract
keeldifterie diphtheric pharyngitis, diphtheritic malignant kerntemperatuur core temperature, deep body temperature
angina (obs.)
keelholte pharynx kernverval pyknosis
keelholte en slokdarm betreffend pharyngoesophageal kernvormingsproces nucleation
keelingang fauces kernzakvezeltje nuclear bag fiber N (cf. spierspoel)
keelontsteking pharyngitis, quinsy, inflammation of the throat, kersrood cherry-red
angina keteldoofheid noise-induced deafness
keelontsteking bij Pfeiffer monocytic angina keten chain E (→ branched chain, mu-chain, very-long-chain,
E (=monocytenangina) heavy chain)
keelpijn sore throat keton(lichaam) ketone (body)
keelpijn met dreigende verstikking cynanche ketonen in de urine ketonuria
ket – kle 306

ketonen in overmaat in het lichaam ketosis kinderziekte childhood disease N (cf. groeipijn)
ketonlichamen in bloed ketonemia kindsbeweging fetal movement E (cf. quickening)
ketonvormend ketogenic kindsheid infancy, childhood
ketting chain E (→ branched chain, mu-chain, very-long-chain) kindshoofd bij de geboorte, zichtbaar ~ crowning of head
keukenzout sodium chloride kindspek meconium
keuze choice kinesist (B.) physiotherapist, physical therapist
kever bug (Am.), beetle (Br.) kinetose motion sickness, swing (motion) sickness, kinetosis
kevers, infestatie door ~ scarabiasis kinine (alkaloïd) quinine
kielvormig carinate kinine-isomeer (bep. type) quinidine
kiembaan germ line kink kink, kinking
kiemblad germ layer kinkhoest pertussis, whooping cough
kiemblad, binnenste laag van het middelste ~ splanchnic mesoderm kinsteun chinrest
kiemblad, buitenste ~ ectoderm kinverband capistrum
kiemcel blast cell, germ cell kippenborst chicken breast, pigeon breast/chest
kiemcelleukemie blast cell leukemia kippenfokkers(long)ziekte chicken raiser’s disease
kiemceltumor dysgerminoma kippenvel goose flesh, anserine skin
kiemcentrum germinal center kittelaar clitoris
kiemdodend antiseptic, germicidal N (cf. desinfectans) klacht (van subjectieve aard) symptom E (cf. sign)
kiemepitheel germinal epithelium klacht die manifest is bij het eerste consult presenting feature
kiemneutraliserende actie disinfection klacht waarom een patiënt hulp zoekt chief/principal complaint
kiemontwikkeling blastogenesis klachtenvrij asymptomatic
kiemschijf blastodisk, blastoderm, germ disc klachtenvrije galstenen silent gallstones
kiemstreng sex cord klachtindiener plaintiff
kiemvrij axenic, germ free, sterile, pathogen free klam moist(y)
kies molar, molar tooth, dens (L.) [pl. dentes] klam (aanvoelend) clam(my)
kies betreffend molar klank sound, tone
kies die boventallig is distomolar klank, het niet kunnen voortbrengen van een ~ aphonia
kies met vergrote pulpaholte taurodontism klanken g en k incorrect uitspreken gammacism
kiespijn toothache, dentalgia, odontalgia klap snap E (→ opening snap)
kieuwbogen pharyngeal arches, branchial arches klaplong pneumothorax
kieuwdarm pharyngeal gut klapvoet steppage (gait), cock walk N (bij verlamming van
kieuwspleet pharyngeal cleft n. peroneus)
kieuwzakjes pharyngeal pouches klaring clearance
kiezelaarde silica klassieke route classical pathway
kiezelzuur silicic acid klauwachtige structuren van lintworm hooklets
kiezentang extracting forceps klauwachtige verkromming van de nagels onychogryposis
kijkoperatie exploratory surgery E (cf. laparotomy) klauwen hebbend unguiculate
kil chilly, shivery N (cf. ongevoelig) klauwhand claw hand
kin chin, mentum N (cf. onderkin) klauwvoet claw foot
kin betreffend genial, mental klauwvormig unguiculate
kind (jonger dan 2 jaar) infant kleding clothes, clothing
kind (ouder dan 2 jaar) child kleerluis clothes louse L (Pediculus humanus var. corporis)
kind (tijdelijk door ouders verlaten) grass orphan klei eten (als geperverteerde uiting) clay eating E (cf. pica)
kind dat dood geboren is stillborn baby klein van stuk (tijdens de groei) retarded physical development,
kind dat te vroeg geboren is preterm infant failure to thrive
kind met complex van onnatuurlijke wonden battered baby syndrome klein voor zwangerschapsduur small-for-dates E (cf. light-for-dates)
kind met nefrogene diabetes insipidus water baby kleincellig (long)carcinoom oat cell carcinoma, small cell
kind van voldragen zwangerschap mature infant, term infant anaplastic (lung) cancer
kinderarts pediatrician (Am.), paediatrician (Br.), children’s kleine (binnenste) curvatuur van de maag small curvature of
doctor stomach
kinderbijslag child benefit kleine apertuur narrow pelvic plane
kinderdagverblijf child (day) care center (Am.), day nursery (Br.) kleine buis/tubulus betreffend tubular
kindereczeem op het hoofd infantile eczema kleine flycteen phlyctenule
kinderen van dezelfde vader en moeder siblings kleine hersenen betreffend cerebellar
kinderepilepsie (bep. vorm) salaam attack kleine nodus nodule
kindergeneeskunde pediatrics kleinstekwadratenmethode least squares method (stat.)
kinderjaren childhood klem clamp
kinderjaren (tot de leeftijd van 2 jaar) babyhood, infancy klem zitten impaction, incarceration
kinderkamer nursery klem, getande ~ alligator (forceps) N (cf. arterieklem)
kinderleeftijd (tot 2 jaar) betreffend infantile klemband tourniquet
kinderleeftijd, op de ~ in childhood klemmen van de kaken, op elkaar ~ clenching of jaws
kinderlijke eigenschappen bij volwassene infantilism klep valve
kinderloos childless klepvitium valvular defect
kindermishandelingssyndroom battered child syndrome kleren clothing, clothes
kinderopvang child care kleur color (Am.), colour (Br.), hue
kinderverlamming poliomyelitis, infantile paralysis N (virale kleurbaar stainable, tingible
ontsteking van grijze stof in ruggenmerg) kleurbaarheid die sterk verhoogd is hyperchromasia,
kinderverwaarlozing child neglect hyperchromatism
kinderziekenhuis pediatric hospital kleurbaarheid van bloedcellen abn. groot polychromatophilia
307 kle – kno

kleurbare neerslag stainable deposition kloon clone

kleuren zien color vision Br (cf. colour) kloppend beating, pulsating
kleurenblindheid color blindness, achromatop(s)ia kloppende pijn throbbing pain
Br (cf. colour) kloppijn pain on percussion, percussionary pain
kleurenblindheid m.u.v. twee grondkleuren dichromatopsia E (cf. tenderness)
kleurenblindheid, volledige ~ monochromatism klopping pulsation N (cf. hartklopping)
kleurend met de Grammethode gram-positive klotsend geluid splashing sound
kleurend met zure kleurstoffen acidophilic staining klotsend geluid (bij schuddend bewegen) succussion sound
kleurenonderscheidingsvermogen, afwijking van ~ dyschromatopsia kluwen van arteriolen en zenuwen glomus
kleuring staining (1); coloration (2) klysma clyster, enema
kleuring die afhangt van het weefseltype metachromasia knaagdier rodent
kleuringsmethode bij laboratoriumonderzoek laboratory staining knabbelen gnawing, munching
kleurling nonwhite, black, negro [pl. negroes] knabbeltang gouge forceps
kleurlingen, niet ~ whites knagen gnawing
kleurongelijkheid van erytrocyten anisochromia knal snap E (→ opening snap)
kleurstof pigment, dye, stain knallend geluid popping sound
kleurstof (bepaald type) m.b.t. blaaskanker xenylamine knappend gewricht creaking joint
kleurstoffen waarin azoverbindingen azodyes knappende kaak snapping jaw
kleurverschil in een afbeelding doordat bloed binnenstroomt bright knappende vinger trigger finger E (pain due to stenosed tendon
blood sheath)
kleurverschil in een afbeelding doordat bloed wegstroomt black blood, knarsend geluid crunching sound
flow void knarsend xifosternaal geluid Hamman’s crunch
kleurverschillen waar normaal slechts één kleur aanwezig kneden naar een bepaalde vorm molding
is heterochromia kneedbaarheid plasticity
kleverig tenacious, sticky knetterend geluid crepitation
klier gland, adeno- N (cf. maligniteit van een klier) knetterende rhonchus crepitant rale, crepitus
klier- en plaveiselepitheel betreffend adenosquamous kneuzen to contuse

Nederlands-Engels
klier met inwendige secretie endocrine gland kneuzing bruise, bruising, contused wound, contusion
klierblaasje acinus, follicle E (cf. concussion)
klierblaasje betreffend acinic, acinar knevelverband Spanish windlass N (cf. stuwband)
klierbuisje glandular tubule kniebeschermer knee cap
kliercel van de maagwand delomorphous cell, gastric parietal kniegewricht dat naar achteren doorbuigt genu recurvatum
cell, oxyntic cell knieholte popliteal space
klieren betreffend, diverse ~ pluriglandular, polyglandular knielen kneeling
klieren betreffend, twee ~ biglandular kniepeesreflex knee reflex, knee jerk, patellar reflex
klierepitheeltumor adenoma [pl. adenomata] knieschijf knee cap, patella, rotula, whirl bone
kliergang, binnen een ~ intraductal knieschijf betreffend rotular
klierhyperplasie adenomatosis knijpen (in de huid) pinching
klieringroei budding Fr (=bourgeonnement) knikkebollen nodding of head
klierkanker adenocarcinoma, adenocancroid knikkende hoofdbewegingen nodding of head
klierkoorts acute lymphadenosis, glandular fever, infectious knikkende knieën knees that give way E (cf. kyfotische knik)
mononucleosis knikkramp infantile nodding spasm
klieromgeving betreffend periglandular knikvoet pes valgus
klierontsteking adenitis knipmesbeweging clasp-knife phenomenon
klierpijn adenalgia knipmeshouding jack-knife position N (bij operatie)
klierweefsel glandular tissue knipmesvinger trigger finger E (pain due to stenosed tendon
klierziekte adenopathy, adenosis sheath)
klieven to dissect knipogen eye blinking, winking
klievingsdeling cleavage knipperen (met een oog) winking, eye blinking E (cf. lid stare,
klik (bij auscultatie) click flicker an eyelash)
kliksen clicking knipperen (van het ooglid) blinking (of eyelid)
kliniek clinic knipperen als reactie op een bedreiging menace reaction
klinisch (relevant) clinical knipperen met de ogen twinkling
klinisch fysicus medical physicist E (cf. QMP, SMP) knipperen van het ipsilaterale ooglid direct corneal reflex
klinische pathologie (vs. pathoanatomie) laboratory medicine N (bij aanraking van cornea)
E (includes hematology, clinical chemistry and microbiology) knipperen, weinig ~ infrequent blinking, lid stare
klinische verschijnselen, met afwezigheid van ~ subclinical knipperreflex blink reflex N (cf. dreigreflex)
klinken to sound knipperscotoom scotoma scintillans
klisteer clyster, enema KNO (afk.) otorhinolaryngology, ENT (abbr.)
klokvormige curve gaussian curve knobbel concretion, concrement, lump, mass, node,
klomphand club hand nodule N (cf. eeltknobbel, gewrichtsknobbel, huidknobbeltje,
klompnier clump kidney jichtknobbel, netvormig patroon met knobbeltjes,
klompvoet equinovarus, club foot, talipes telefoonknobbeltje, verzameling knobbeltjes, vorming van
klonen cloning knobbels, zangersknobbeltje, zitbeenknobbel)
klonter clot, grume knobbel die weinig radiojodium bindt cold nodule
klonteren clotting knobbelig nodular
klontering van bloedcellen blood sludging N (=intravasculaire knobbelige verhevenheid boss E (cf. bosselated)
agglutinatie) knobbels op voorhoofdsbot en pariëtaal bot bossing of the cranium,
kloof rhagade, cleft, disruption, fissure frontal bossing N (bij kind a.g.v. rachitis of chronische anemie)
kno – kor
knobbels, het ontstaan van ~ bossing
knobbels, met diverse ~ multinodular
knobbeltje nodule
knobbeltje (i.h.b. door tuberculose) tubercle
knobbeltje bij lymphogranuloma venereum bubonulus
knobbeltje in de huid papule
knobbeltjes in mamma, pijnlijke ~ fibroadenosis
knobbeltjes, met kleine ~ micronodular
knobbeltjesziekte tuberculosis
knoflook garlic
knokkelkoorts dandy fever, breakbone fever, dengue (fever)
knoop node E (→ AV-node, Heberden, lymph, Osler, Schmorl,
sinus)
knoop in de navelstreng knot of umbilical cord
knoopsgatmisvorming boutonnière malformation
knoopvormig buttonlike
knopen in het haar trichonodosis
knopjes waaruit een groeiproces ontstaat buds
knorren to grunt
knorrende maag grumbling stomach
knorrig peevish
knot(je) bun N (=haarknot)
knotsvormig club-shaped
knutselen aan dingen die tussen je oren zitten to tweak E (cf. life
style enhancement, brain styling)
kocher clamp, hemostat
koeienoog megalophthalmos, buphthalmos
N (cf. hydrophthalmia)
koekoek cuckold
koekoeksbeen coccyx
koel cool, chilly
koeling (mild) hypothermia N (cf. onderkoeling, afkoeling)
koelte coolness
koelzalf cold cream
koemelk cow milk
koemelk met maximaal 10000 bacteriën per ml certified milk
koepelholte attic, atticus, epitympanum, recessus
epitympanicus
koepelvormig dome-shaped E (cf. blue dome)
koepokken (abortive) cowpox, paravaccinia, red vaccinia
koepokkenvirusbesmetting bij mens vaccinia
koeriersyndroom body-packer syndrome
koeroe kuru E (is example of slow-virus infection)
koffieverwerkerslong coffee workers’ lung N (vorm van
extrinsieke allergische alveolitis)
kogelcel spherocyte N (bolvormige rode bloedcel met
verminderde osmotische resistentie)
kogelgewricht ball-and-socket joint
kogelventiel ball valve
KOH potassium hydroxide N (15% oplossing van
kaliumhydroxide in water t.b.v. test)
koilonychie spoon(-shaped) nails, id.
koker socket
kokervisus, kokerzien tunnel vision, tubular vision
kokhalzen gagging, retching
kokkeneczeem nummular dermatitis/eczema
kolendamp carbon monoxide
koliek colic
koliekachtig colicky
koliekvrij noncolicky
kolom column
kolonisatie colonization
komend van buiten exogenous
koningsader basilic vein
koningskwaad adenochoiradelogia, kings evil
kooldioxide carbonic acid, carbon dioxide
kooldioxide in bloed verlaagd hypocapnia
kooldioxideoverschot in bloed hypercapnia
koolhydraat carbohydrate E (cf. hydrocarbon)
308
koolhydraat met toegevoegd chloraat chlorated carbohydrate
koolhydraatstapelingsziekte glycogen storage disease,
glycogenosis
koolmonoxide sweet gas, carbon monoxide E (cf. poisoning)
koolstof carbon
koolwaterstoffen van petroleum, vloeibare ~ mineral oil
koolzuur carbonic acid
koolzuur betreffend carbonic
koolzuurhoudend carbonated
koolzuurzout carbonate
koon cheek
koord string, cord, chord, chorda (L.) [pl. chordae]
koorts fever, pyrexia N (cf. Afrikaanse tekenkoorts,
boskoorts, hooikoorts, bosluizenkoorts, dorstkoorts, gele
koorts, geneesmiddelenkoorts, groep C-virale koorts, Japanse
mijtenkoorts, klierkoorts, knokkelkoorts, kopergieterskoorts,
kraamvrouwenkoorts, Krim-hemorragische koorts,
loopgravenkoorts, maltakoorts, melkerskoorts, Middellandse
Zeekoorts, mijtenkoorts, miliaire koorts, modderkoorts,
moeraskoorts, Phlebotomuskoorts, Q-koorts, sylvatische gele
koorts, porseleinkoorts, tekenkoorts, texaskoorts, tropenkoorts,
trypanosomenkoorts, tyfeuze koorts, vierdaagse koorts,
wisselkoorts, woestijnkoorts, zandvliegkoorts, zwartwaterkoorts)
koorts e.c.i. fever/pyrexia of undetermined/unknown origin,
PUO/FUO (abbr.)
koorts met tussenpozen optredend intermittent fever
koorts, met lichte ~ feverish
koorts, uitzonderlijk hoge ~ hyperpyrexia
koortsaanval, vluchtige ~ febricula
koortsachtig feverish
koortsconvulsie febrile convulsion
koortsdaling remittent fever
koortsend febrile
koortslip cold sore, blister fever, herpetic lip, labial herpes, oral
herpes
koortsperiode, voorafgaande aan ~ antefebrile
koortspiek ’s middags (bij tuberculose) afternoon fever
koortsrilling chill, shivering-fit
koortsstuip febrile convulsion/seizure, pyrexial convulsion
koortstoestand febrile state, pyrexia
koortsuitslag fever blister(s), coldsore
koortsverwekkend febrific
koortsverwekkend middel pyrogen
koortsvrij afebrile
koortswerend(e stof) antipyretic
kop caput, head
koperafzetting in weefsel chalcosis
kopergieterskoorts brass-founders ague
koperroestkleurig aeruginous E (→ Pseudomonas)
kopersulfaatneerslag blue stone
kopie copy (1); photocopy, xerox copy (2) E (cf. master copy)
koppeling van genen linkage of genes
koppeling van twee hartslagen met daarna een pauze bigeminy
L (=pulsus bigeminus)
koppigheid obstinacy, persistence
kop-stuitlengte crown-rump length N (cf. stuitbeen)
koraalachtige niersteen coral stone
korenaarverband spica
korfcel basket cell
korrel grain
korrelachtig granular
korrelig granular, gritty, saburral, sabulous
korreligheid granularity
korreltje grain, pellet
korreltjes in protoplasma, bolvormige ~ rinosomes
korrelvorming granulosis/granulation
korst crust, crusta (L.)
korst (van een oppervlakkige laesie) scab
korst na aantasting van de huid eschar
309
korst op behaarde hoofd bij favus scutulum
korst op hoofd van zuigeling milk crust, crusta lactea
korst(je) crust
korsten in mond en op lippen bij koorts sordes
korsten, het loslaten van ~ decrustation
korstvorming crustation
korstvorming betreffend sloughing
kort en dik postuur stocky habitus
kort en hoogfrequent geluid bij percussie flatness to percussion
kortademig dyspneic, short of breath, breathless, puffy, scant
of breath
kortademigheid m.n. tijdens liggende positie orthopnea
E (cf. dyspnea)
kortademigheid tijdens staande houding platypnea
kortdurend scherp geluid snap E (→ opening snap)
kortdurende aanval betreffend episodic
kortdurende reactieve psychose brief reactive psychosis
korte hals vertonend brevicollis E (→ Klippel-Feil syndrome)
kortheid van de tongriem tongue-tie, ankyloglossia
kortslaper early riser
kortwerkend rapid acting N (cf. middellangwerkend)
kostbaar expensive
koubulten chilblains
koudbloedig bradymetabolic, cold-blooded
koude niet (goed) kunnen verdragen cold intolerance E (cf. heat
intolerance)
koude rilling (bij koorts) chill
koudvuur malignant edema
koudwaterdorst cold-water thirst N (bij Boerhaave-syndroom)
kousvormig katoenverband stockinette E (cf. tubigrip)
kouvatten common cold
kraag collar
kraaiend ademhalingsgeluid child crowing N (m.n. bij
laryngismus stridulus)
kraaienpootje solar plexus, hypogastric plexus
kraaienpoten eye wrinkles, crow’s feet
kraakbeen gristle, cartilage
kraakbeen bevattend cartilaginous
kraakbeen bij plica aryepiglottica cuneiform cartilage
kraakbeen- en botweefselontsteking osteochondritis
kraakbeen en ectoderm betreffend chondroectodermal
kraakbeen(achtige stof) van ooglid tarsal plate of eyelid, tarsal
conjunctiva
kraakbeen, afbraak van ~ destruction of cartilage
kraakbeencel chondrocyte, cartilage cell
kraakbeencellen met hamartie enchondromatosis
N (dyschondroplasie)
kraakbeendegeneratie chondrosis
kraakbeenontsteking chondritis
kraakbeenontsteking, multipele ~ polychondritis
kraakbeenontwikkelingsstoornis chondrodysplasia,
achondroplasia L (=chondrodystrophia fetalis, osteosclerosis
congenita)
kraakbeenplaatje bij gehoorgang tragus
kraakbeenterritorium chondrone
kraakbeentumor, benigne ~ chondroma
kraakbeenverbinding symphysis
kraakbeenverweking chondromalacia
kraakbeenvlies perichondrium
kraakbeenziekte (elk type) chondropathy
kraambed puerperium
kraambed(periode) childbed, confinement
kraambedsepsis childbed fever
kraambezoek lying-in visit, maternity visit
kraamhoofd superior sagittal sinus thrombosis N (trombose bij
kraamvrouw met hoofdpijn en convulsie)
kraamkliniek maternity unit, lying-in hospital
kraamverpleegster maternity nurse
kraamverzorgingsperiode lying-in period
kor – kri
kraamvisite maternity visit N (cf. zaalvisite)
kraamvloed lochia
kraamvrouwenkoorts puerperal fever
kraamvrouwensterftecijfer maternal mortality rate
kraamzorg maternal care
krab crab
krabben scratching
krablaesie scratch
kracht strength, virtue, potency, force, power, stress, vigor
kracht die abn. is afgenomen hypotonia
krachteloos cachectic
krachteloosheid cachexia, feebleness
krachteloosheid (lichamelijk/mentaal) asthenia
krachtenplatform force plate N (om bodemkrachten te bepalen
tijdens de loopbeweging)
krachtenrovend debilitating
krachtig powerful, vigorous, forceful, strenuous
krachtige inspanning vigorous exercise
krachtiger maken to potentiate, to enhance
krachtsmoment torque, turning moment,
moment (of force)
krachtsverlies backwardness, debility, loss of vigor, strength
loss, (generalized) weakness, debilitation E (cf. asthenia,
cachexia, marasmus, paralysis, paresis)
krachtsverlies in de vingers, tijdelijk ~ digital syncope
krachtsverlies met atrofie, progressief ~ marasmus
krachtsverlies, volledig ~ paralysis
Nederlands-Engels
krachtsvermindering paresis E (cf. hemiplegia, quadriplegia)
krakende rhonchi crackling rales
krammetje suture clip
kramp cramp, spasm N (cf. accommodatiekramp,
bliksemkramp, buikkramp, darmkramp, glottiskramp,
hartkramp, knikkramp, myoclonische kramp, nekkramp,
ooglidkramp, pijnkramp, plotselinge spierkramp, salaamkramp,
schrijverskramp, schudkramp, spierkramp, stemspleetkramp,
tetanische kramp, tonische kramp van handen en voeten,
vaatkramp, stuip)
kramp bij m. psoas als men een been optrekt psoas sign
kramp door trigeminusneuralgie tic douloureux
kramp gelijkend cramplike
kramp van de kauwspieren trismus
krampachtig spastic, convulsive, spasmodic
krampachtige onvolledige verlamming spastic paresis
krampbedarend middel antispasmodic
krankzinnig insane, crazy, lunatic, mad
krankzinnigheid insanity, madness, lunacy, craziness, vesania
(obs.)
kransslagader coronary artery
kransslagader, afsluiting van ~ coronary occlusion
kransvat coronary vessel
kratervormige holte crater N (m.n. bij ulcus)
kreeft lobster
kreeftenschaarhand congenital cleft hand, lobster-claw hand
krentenbaard impetigo contagiosa/vulgaris E (cf. keirophobia)
kreupel lame, crippled, geed up (sl.)
kreupel (fig.) spavined
kreupel zijn limping, to limp
kribbigheid fretfulness
kriebelhoest tickling cough
kriebelig gevoel prickling sensation
kriebelmugje gnat, midge N (cf. bestrijdingsmiddel tegen
muggen)
kriewelmugje black fly
krijgen van tanden dentition, teething
krijsen screaming
krijsend gehuil shrill cry
Krim-hemorragische koorts crimean hemorrhagic fever
krimping shrinkage
kringloop cycle, circular course, circuit
kri – laa 310

kringvormig gyrate kuitspier gastrocnemic muscle, sural muscle

kristal crystal kuitvene sural vein, vein of calf
kristallen in urine, aanwezigheid van ~ crystalluria kunstgebit dentures, set of false teeth
kristallijne ontsteking van corpus vitreum asteroid vitreous bodies, kunstgebit met pijnlijke plekken denture sore
asteroid hyalitis kunstklep artificial valve, prosthetic valve, valvular prosthesis
kroep croup (syndrome) kunstlong oxygenator
kroepeuze pneumonie lobar pneumonia N (ontsteking van een kunstmatig synthetic, artificial, factitial, factitious
volledige longkwab) kunstmatig aangelegde luchtwegverbinding artificial airway
kroeshaar kinky hair E (→ Menkes’ syndrome) N (cf. acute epiglottitis)
kroeshaar met enzymopathie kinky hair syndrome, steely hair kunstmatige beademing artificial respiration/ventilation
syndrome kunstmatige inseminatie artificial insemination
krom stooped kunstmatige intelligentie artificial intelligence, AI (abbr.)
krom(lijnig) curvilinear kunstmest (chemical) fertilizer
kromme (lijn bij grafische afbeelding) curve kunstnier (t.b.v. dialyse) artificial kidney
kromming curvature, flexure kunsttand false tooth
kromming tegenover de buitenste oorschelprand antihelix, anthelix kunstterpentijn white spirit
kromming van 90 graden van geboortekanaal curve of Carus kunstverlossing extraction E (cf. vacuum extraction)
kromming van de wervelkolom, laterale ~ scoliosis kurkentrekkeroesofagus corkscrew/curling esophagus
kromming van de wimpers naar binnenzijde trichiasis of eyelid kussen(tje) pillow (1); pad (2); cushion (3)
kronkel kink, kinking kussenvormig pulvinate, cushion-shaped
kronkelen winding, buckling kut (sl.) cunt (sl.) E (cf. vagina, vulva); L (cunnus); It (cf. fica,
kronkelend winding, crinkly fichissimo)
kronkeloesofagus curling/corkscrew esophagus kuur course, cure, regimen
N (door dyskinesie van de slokdarm) kuur bij dieet dietary
kroon (op kies) plaatsen capping procedure kwaadaardig malignant, pernicious
kroon (van gebitselement) crown E (cf. cap) kwaadaardigheid malignancy
krooncyste dentigerous cyst kwaal ailment
kroonnaad (van fontanel) coronal suture kwab lobe
kroost progeny kwabben, met twee ~ bilobate
krop goiter, struma, thyroid proptosis kwabbetje betreffend lobular
kropgezwel goiter kwabbetje van Riedel linguiform lobe
krophart thyroid heart kwaddel wheal
kropproducerende stof goitrogen kwade droes glanders, malleus, pseudocholera, melioidosis
kropziekte cretinism kwadrant quadrant
kruidengeneeskunde herbal medicine kwakzalverij quackery E (cf. nostrum)
kruin crown, vertex, bregma, skull cap kwal jelly fish
kruinligging brow presentation, sincipital presentation kwaliteitsklasse grade
kruipend creeping kwantiel quantile
kruis (van het lichaam) crotch, bifurcation of the body kwartaaldrinken dipsomania
kruisband cruciate ligament kwartierdrager index case, proband N (bij stamboomonderzoek)
kruisbeen sacred bone, sacrum kweek culture
kruisbeet cross bite kweek in zuur milieu acidophilic culture
kruisbrug cross-bridge kweekmedium (culture) medium
kruisend verloop decussation, chiasma kwetsbaar fragile, vulnerable
kruising cross-breeding, hybridization E (cf. back cross) kwetsbaarheid (in het algemeen) frailty N (o.a.bij hoogbejaarden,
kruising van homologe chromosoomsegmenten crossing over i.e. een verminderd vermogen om belangrijke praktische en sociale
kruisproef cross matching taken van het dagelijks leven uit te voeren)
kruispunt chiasm(a), decussation kwijlen drooling, salivating, driveling
kruisreactie cross reaction kwikhoudende substantie mercurial compound
kruistabel contingency table kwikvergiftiging, chronische ~ mercurialism, barometer-maker’s
kruisteken dagger disease
kruisvariantie covariance kyfose kyphosis, hunchback
kruisverband spica kyfose en scoliose in combinatie kyphoscoliosis
kruk (als ondersteuning bij het lopen) crutch kyfose met bewegingsbeperkingen van de rug lame back
krulhaar a.g.v. eiwitbindingsafwijking coiling hair, corkscrew hair kyfotische knik kyphotic angle
kubus, gelijkend op een ~ cuboidal
kubusvormig cubic(al)
kuch cough
kuchhoest dry cough, hacking cough
kuikenembryo chick embryo
kuil hole, fossa, fovea E (cf. cupping)
kuiltje delle N (o.a. bij erytrocyt en bij molluscum contagiosum)
kuiltje vertonend dimpled
kuiltjes pits
kuiltjesoedeem pitting edema
kuit (van het been) calf [pl. calves]
l
laagfrequent geruis rumble
kuit (van het been) betreffend sural laagje film, thin layer, sheet
kuitbeen fibula, splint-bone laarsvormige hartkamer boot-shaped ventricle
kuitkramp calf cramp laatkop ventose, cupping-glass, artificial leech
311 laa – len

laatste periode van een ziekteproces terminal stage laserverdamping laser vaporization
label marker, tag, id. E (cf. skin tag) lasserslong arc-welders’ lung
labia minora nymphae, id. latent dormant, abeyant, id. N (cf. residual thoughts)
labiel labile, instable latent ziektestadium quiescent phase of a disease
labiele diabetes brittle diabetes latente droomgedachten residual thoughts
labium leporinum cleft lip laterale kwab van de hersenschors temporal lobe
labyrint inner ear, internal ear, labyrinth E (composed of Latijns-Amerikanen latins
semicircular ducts, vestibule, and cochlea) lauw lukewarm
labyrint, vloeistof in vliezig ~ endolymph(a) lauw water tepid water
lachgas laughing gas, nitrogen monoxide, nitrous oxide lavement clyster, enema
lacrimale mucokèle dacryocystocele lawaai maken (als psychische stoornis) cluttering
lactoflavine riboflavin, vitamin B2, lactoflavin lawaaidoofheid noise-induced deafness
lactose-intolerantie alactosis laxantia, misbruik van ~ laxative abuse
lacunaire fase (bij embryo) lacunar stage laxeerdrankje black draught
lacus lacrimalis tearpit laxeermiddel laxative, purgative
laederen to harm, to wound, to damage, to injure lazarine lepra lazarine leprosy, reactive borderline tuberculoid
E (cf. intralesional) leprosy
laesie lesion, damage, injury, wound N (cf. dwarslaesie); lectulus unguis nail bed
E (cf. coin lesion, janeway lesion, jet lesion, mutilation) ledemaat limb, extremity
laesie bij framboesia, oorspronkelijke ~ mother yaw ledemaat aantastend, een enkele ~ monomelic
laesie met afsterven van aangedaan weefsel destructive lesion ledematen betreffend acral
lagedruksysteem low pressure system lederhuid dermis, corium (L.)
laken cloth, sheet ledigen to empty, to void
lakmoespapier litmus paper lediging emptying
lambliasis giardial enteritis, giardiasis, id. leed grief, sorrow, distress, suffering E (cf. pain and suffering
lamellaire schijfjes in Schwann-cel zebra bodies damage, female suffering)
lamellenstructuur van stolsel laminated (blood) clot leeftijd op basis van opleidingscapaciteit achievement age

Nederlands-Engels
lamelleus bot laminar bone, plexiform bone N (cf. intelligentieleeftijd)
lamina cibrosa ossis ethmoidalis (L.) sieve bone N (mediane leeg vacant, empty, void
beenplaat met reukvezels) leeg raken to deplete
lampje (met batterij) in de vorm van een pen penlight leerlooiersziekte tannery disease
lamsvlies amnion leermoeilijkheden learning defects
lancet scalpel, id. leesblindheid alexia
landelijk gebied rural area leesraamverschuiving frameshift E (cf. frameshift mutation)
landen op de buitenzijde van de hiel lateral heel strike leesstoornis dyslexia N (lezen abnormaal vermoeiend c.q. met
landkaarttong geographic(al) tongue/lingua interpretatiestoornis)
lang maken to elongate leeuwengezicht leonine face/facies
langdurige prikkeling prolonged irritation legerarts military physician
Langhans-cel giant cell, id. legering alloy
langhoofdigheid dolichocephaly N (relatief grote anterior- legionellose veterans disease, legionnaires’ disease, broad
posterior diameter van schedel) street pneumonia
langlevend longeval leidingwater tap water
langslaper late riser E (cf. early riser) leishmaniasis espundia, id.
langstlevende survivor leishmaniasis cutanea tropical/oriental boil, chiclero ulcer
langzaam reagerende stof slow reacting substance leishmaniasis visceralis (Indian) infantile kala-azar, id.
langzame groei slow growth leishmaniasis, cutane Amerikaanse ~ bauru ulcer
lapjesproef (scratch) patch test N (als allergietest) leishmaniasis, cutane Ethiopische ~ lepromatous leishmaniasis
larva migrans visceralis toxocariasis Lejeune-syndroom cat cry syndrome
larve larva (L.) [pl. larvae] lekenpubliek laity
larveninfectie door pentastomide pentastomiasis lekkage van foetaal bloed naar de moeder fetomaternal bleeding
larvestadium van insecten nymphal stage lekker maken to opsonize
larvestadium van trematode parasiet cercaria lekstroom leakage current
laryngismus stridulus pseudocroup, id. lel lobe, uvula, auricle, caruncle
laryngitis sore throat, id. lemmet blade
laryngitis sicca atrophic laryngitis N (chronische ontsteking van lemniscus medialis ribbon of Reil
larynx leidend tot mucosa-atrofie) lende(nstuk) loin, lumbus [L.]
laryngoparalyse laryngoplegia N (d.w.z. verlamming van spieren lendenen en heiligbeen betreffend lumbosacral
in het strottenhoofd) lendenpijn lumbago, lumbar pain, lumbodynia
laryngopathia gravidarum (L.) gravidic laryngopathy lendenspier psoas muscle
E (cf. androglottia) lendenwervel lumbar vertebra
laryngotracheïtisdifterie diphtheritic cynanche E (cf. cynanche) lengte (van het lichaam) (body) height
laryngotracheobronchitis croupous bronchitis, bronchial croup lengte die gelijk blijft isometric E (cf. isotonic)
larynx- en pharynxontsteking laryngopharyngitis lengtegroei length growth
larynx- en tracheaontsteking laryngotracheitis lenigen to alleviate, to ease, to relieve, to mitigate,
larynx, bloeduitstorting binnen de ~ intralaryngeal hematoma to palliate
larynx-, trachea- en bronchusontsteking laryngotracheobronchitis lens (crystalline) lens
larynxdifterie diphtheritic cynanche E (cf. cynanche) lens van het oog die abn. klein is microphakia
las(sers)ogen arc-welders’ (photo)keratitis/syndrome lensachtige massa/tumor phakoma
N (=lasserskeratitis) lensblaasje (bij embryo) lens vesicle
len – lev
lensextractie d.m.v. zuigkracht phacoerysis
E (cf. phacoemulsification)
lensschors, troebeling van ~ cortical cataract
lenstroebeling cataract, opacity of lens
lenstroebeling bevorderend cataractogenic
lenstroebeling met verzwakte visus caligo cornea
lensverweking phacomalacia
lentigo cold freckle, id. E (cf. freckle)
lentigo (m.n. in het gelaat) beauty spot
lentigo solaris liver spot, senile lentigo
lentoptosis lens dislocation
lenzendoos trial case
lepeltjeshouding aannemen spooning N (in bed tegen elkaar liggen)
lepeltjesnagels koilonychia, concave nails, spoon(-shaped) nails
lepelvormig instrument curet(te)
lepra leprosy
lepra m.b.t. ontregelde functie van T-cel lepromatous leprosy
E (cf. tuberculoid leprosy)
lepra met afnemende immunoreactiviteit downgrading leprosy
lepra met toenemende immunoreactiviteit upgrading leprosy
lepra, maligne vorm van ~ spotted leprosy
lepravariant met leeuwengezicht leonine leprosy
lepreuze ontsteking van vaatvlies van het oog leprous choroiditis
leptocytose target-oval cell anemia, id.
leptospirose canicola fever, id.
leptospirose met pretibiale huiduitslag pretibial fever
leptospirosis icterohaemorrhagica spirochetal jaundice, leptospiral
hemorrhagic icterus
leraarsziekte clergyman’s sore throat
let op warning, caveat L (=cave)
letaal lethal
lethargisch lethargic, comatose
letsel lesion, injury, trauma, bodily harm N (cf. aftakasletsel,
borstletsel, buikletsel, enkelbandletsel, handletselkaart, hersenletsel,
hoofdletsel, opzettelijk toegebracht letsel, polsletsel, supinatieletsel
van de enkel, toegebracht letsel, verbrijzelend letsel)
letsel a.g.v. overbelasting overuse injury E (cf. crossover tendinitis,
charley horse)
letsel a.g.v. plotselinge luchtdrukverhoging blast injury
letsel aan tegenovergestelde zijde contrecoup N (t.o.v. plaats van
eerste contact)
letsel door blikseminslag lightning injury E (cf. secondary arrest)
letsel door een steek impalement
letsel toebrengen to inflict harm, to harm
letsel, lichamelijk ~ bodily harm
letselschade personal injury E (physical injury related to crime
or neglect; cf. shock injury)
letterkaart test type, distance acuity chart
leucine in de urine leucinosis, leucinuria
leucinose leucinosis, leucinuria
leucokeratosis mucosae oris, cong. ~ white sponge nevus (of oral
mucosa)
leucoma adhaerens adherent leukoma
leuconychia leukonychia, leukopathia unguium
leugenachtig false, untrue, untruthful
leukemie leukemia, leukaemia (Br.), medullosis (obs.)
leukemie met beenmergafwijkingen aleukemic leukemia
leukemie met infiltratie door bepaalde cellen leukemic
reticuloendotheliosis, hairy cell leukemia
leukemie met myeloblasten en monocyten myelomonocytic
leukemia
leukemie met overmaat granulocyten myelogenous/myelocytic/
granulocytic/myeloid leukemia
leukemie met overmaat myeloblasten myeloblastic leukemia, acute
granulocytic leukemia
leukemie met veel monocyten/monoblasten monocytic leukemia
leukemie met vnl. segmentkernige cellen neutrophilic/granulocytic
leukemia
leukemieachtig beeld zonder bloedafwijkingen pseudoleukemia
312
leukemieachtig bloedbeeld als reactie leukemoid reaction N (zoals
bv. bij miliaire tuberculose)
leukemische fase van gegeneraliseerde mastocytose mast cell
leukemia, malignant mastocytosis
leukocyt white cell, leukocyte (Am.), leucocyte (Br.)
leukocyt die gescheurd is smudge cell
leukocyt kleurend met eosine eosinophil
leukocyt met korrels in protoplasma granulocyte N (i.e. neutrophil,
basophil, eosinophil)
leukocyt, bepaalde segmentkernige ~ metamyelocyte
leukocyt, mononucleaire ~ monocyte, id.
leukocyten op gecentrifugeerd bloed leukocytic cream, buffy coat,
yellow layer
leukocyten qua aantal te laag leuko(cyto)penia, WBC decreased
leukocyten qua aantal verhoogd leukocytosis, WBC increased
leukocytose granulocytosis, id.
leukoderma achromic skin, leukasmus, leukopathia
leukodystrofie met stapeling van sulfatide metachromatic
leukodystrophy
leukoma van cornea wall eye, id.
leukonychia (mycotica) achromia unguium, id. N (nagels zijn
witgekleurd)
leukoplakie leukokeratosis, id. N (ontsteking van slijmvlies met
witte plekken)
leukoplakie van mondslijmvlies white patches of mouth
leukoplakie, harige ~ oral hairy leukoplakia
leukopoëse granulocytopoiesis, leukopoiesis
leukosarcomatose chloroma
leukosarcoom leukoma, id.
leukotomie lobotomy, id. E (cf. lobectomy)
leukovorine folinic acid
leunen to lean
leven na de dood afterlife E (cf. NDE)
levend geboren liveborn
levend maar verzwakt virus live attenuated virus
levende have livestock
levendig lively, vivid, alive, frisky
levenhypotheek mortgage with life assurance
levenloos lifeless
levensbedreigende complicatie life-threatening complication
levensbeëindigend handelen life-terminating act
levensbekortend life-shortening
levensduur, lange ~ longevity
levenseenheid, kleinste ~ micelle
levensgebeurtenis life event
levensgevaarlijk perilous, critical
levenskracht vitality, vital strength, vigor
levenslange bescherming lifelong protection
levensmoe weary of life
levensmoeheid weariness of life
levensperiode stage
levensreddend life-saving
levenstafel actuarial table, life table
levensvatbaar viable, capable of living E (cf. previable)
levensverlengend handelen life sustaining treatment
N (cf. afzien van)
levensverrichtingen, algemene dagelijkse ~ activities of daily living
levensverrichtingen, leer der ~ physiology
levensverwachting life expectancy E (cf. quality of life)
levenswetenschappen life sciences
lever (elk type), functiestoornis van de ~ hepatosis
lever betreffend hepatic
lever die door cirrose is aangetast cirrhotic liver
lever- en hersenvergiftiging hepatocerebral intoxication
lever- en miltvergroting hepatosplenomegaly
lever en ooglens betreffend hepatolenticular
lever en pleura betreffend hepatopleural
lever met functieverlies torpid liver
lever met nodulaire cirrose nodular liver cirrhosis, hobnail liver
313
lever(kwab)fixatie d.m.v. een operatie hepatopexy
lever, achter de ~ posthepatic
lever, gelegen binnen de ~ intrahepatic
lever, gelegen buiten de ~ extrahepatic
lever, hamartoom van de ~ hepatoblastoma
leveraanleg (bij embryo) liver bud
leveratrofie, gele ~ yellow atrophy of liver
leverbot liver flukes
leverbotbesmetting opisthorchiasis
leverbotinfectie fascioliasis
levercavernoom (cavernous) hemangioma of liver
levercel liver cell, hepatocyte
levercellen betreffend hepatocellular
levercirrose a.g.v. pericarditis pseudocirrhosis
levercirrose door chronische galretentie biliary cirrhosis
levercirrose met portale circulatie-blok portal cirrhosis
leverenzym m.b.t. histidine histidase
levergezwel uitgaande van levercellen hepatoma
leverkapselontsteking perihepatitis
leverlobjes met bloedingen a.g.v. stuwing hepatic peliosis
levernecrose tijdens de zwangerschap obstetric liver necrosis
leverontsteking hepatitis
leverontsteking met cholestasis cholestatic hepatitis,
cholangiolitic hepatitis
leverstuwing liver congestion
levertriaden, infiltratie met ontsteking van ~ portal triaditis
levertumor uitgaande van ductuscellen cholangioma
leververdraaiing hepatic torsion
leververgroting hepatomegaly
leververplaatsing naar beneden hepatoptosis
leververvetting fatty degeneration of liver
levervlek inactive junctional nevus, liver spot, pigment nevus,
senile lentigo
leverziekte door vasoconstrictie in de nier oliguric liver failure
levulose fructose, id.
lezen, moeilijkheden bij het ~ reading difficulties
libido sex drive, id.
lichaam body, soma, corpus
lichaam afstaan bequeathing a body N (t.b.v. de medische
wetenschap)
lichaam betreffend corporal, corporeal
lichaam, buiten het ~ extracorporeal N (cf. ECC)
lichaampje corpuscule, (small) body
lichaampje bij de kern van een leukocyt drumstick appendage
N (diameter is 0,5 mm en het bevat geslachtschromatine)
lichaamsas(richting) betreffend axial
lichaamsbeharing body hair
lichaamsbeweging physical excercise, physical activity
E (cf. physical inactivity, movement)
lichaamsbeweging, gebrek aan ~ physical inactivity
lichaamsbouw body build
lichaamsbouw met dominantie van mesoderm mesomorphy
lichaamseigenschappen, het totaal van alle ~ constitution
lichaamsgestalte posture, figure, stature L (=habitus)
lichaamsgevoel enkelzijdig afwezig hemiasomatognosia
lichaamshelften die rood c.q. bleek zijn harlequin color change
syndrome N (bij pasgeborene en afhankelijk van zwaartekracht)
lichaamsholte body cavity, space
lichaamsholteverwijding gevuld met pus pyocele
lichaamshouding posture, stance, habitus (L.)
lichaamslengte body height
lichaamsluis body louse E (cf. cootie)
lichaamsmassa body weight/mass E (cf. lean body mass, BMI)
lichaamsopening body orifice
lichaamsoppervlak body surface area, BSA N (doorgaans
uitgedrukt in vierkante meters)
lichaamsschema (neurol.) body image
lichaamsstand posture
lichaamstemperatuur body temperature
lev – lig
lichaamstemperatuur, op ~ lukewarm
lichaamsverzorging personal hygiene
lichaamsverzorging, intieme ~ sexual hygiene
lichaamsvocht humor (Am.), humour (Br.), body fluid
E (cf. humoral)
lichaamsvocht betreffend humoral
lichaamsvreemd voorwerp foreign body, corpus alienum (L.)
lichaamsvreemde stof antigen
lichamelijk bodily, somatic, corporal, corporeal
E (cf. extracorporeal)
lichamelijk onderzoek physical examination
lichamelijke conditie van de moeder maternal strength
lichamelijke gezondheid physical health
lichamelijke inspanning physical stress, exercise
lichen annularis ringed eruption
lichen myxoedematosus variant scleromyxedema
lichen ruber moniliformis papular mucinosis
lichen sclerosus Hallopeau’s disease, id. N (genitale variant bij
de man heet balanitis xerotica obliterans)
lichen striatus linear neurodermatitis, id.
licht in het hoofd giddiness, light-headedness, swimming in
the head
licht niet (goed) kunnen verdragen intolerance to light
licht vermijdend lucifugal E (cf. photophobia)
lichtbehandeling phototherapy
lichtbreking refraction
lichtdermatose photodermatitis
Nederlands-Engels
lichtdoorlatend, weinig ~ opaque
lichte complicatie minor complication
lichte keten light chain
lichtgekleurde ogen, met ~ light-eyed
lichtgevoelig photosensitive
lichtgroen chlorine
lichtintensiteit, lijn van gelijke ~ isophote
lichtkrans aureole
lichtreflex light reflex E (cf. reduced reflex)
lichtschuwheid photophobia E (cf. lucifugal)
lichtsterkte-eenheid lumen (L.) [pl. lumina]
lichtstijf nonreactive to light
lichtstijve pupil nonreacting pupil, pupillotonia
lichtvizier collimator
lichtzinnigheid light-headedness
lid van een vereniging voor specialisten fellow of a
specialty society
liefkozing endearment, caress, blandishment It (cf. carezza)
lien migrans wandering spleen, id.
lies groin
lies betreffend inguinal
liesbreuk inguinal hernia N (cf. dijbreuk)
liesbreukoperatie herniorrhaphy, (inguinal) hernia repair
liesplooi verdeeld in twee groepen klieren sign of the groove
lievelingsdieren pets N (m.n. hond, kat, konijn, hamster enz.)
lift elevator (Am.), lift (Br.)
liftgevoel dizziness, giddiness, swimming in the head, (room)
spinning, lightheadedness, feeling woozy, vertigo
ligament dat slap is lax ligament
ligament van Gruber petroclinoid/petrosphenoid ligament
ligament van Lockwood (bij oogbol) suspensory ligament (of eye)
ligament van middenvoet tarsal ligament
ligament van Poupart crural ligament
ligament(um latum), gelegen tussen het ~ intraligamentory
ligamentum accessorium distal check ligament
ligamentum latum broad ligament
ligamentum latum bij aanhechting aan de cervix
cardinal ligament
ligamentum latum, pijnlijk spasme van ~ parametrismus
ligamentum latum-deel dat ovarium fixeert mesovarium
ligamentum patellae patellar tendon
ligamentum rotundum round ligament
lig – lon 314

ligamentum teres (uteri) (uterine) round ligament lipidose (bepaald type) van het cerebrum gangliosidosis
ligatuur die tijdelijk is aangebracht provisional ligature liplezen speech reading, labiomancy
ligging (van de foetus) lie/presentation (of fetus) E (cf. breech lipoïdafzetting in de huid xanthoma
presentation, compound presentation, fetal position) lipoïde dermatoartritis multicentric reticulohistiocytoma
ligging van de foetus in de uterus attitude of fetus lipoïdophoping m.b.t. RES-cellen xanthomatosis
ligging van de foetus, verkeerde ~ faulty fetal presentation, lipomateuze degeneratie voor de patella liposynovitis
malpresentation prepatellaris E (→ Hoffa-Kastert syndrome)
ligging van foetus in baringskanaal station (obst.) lipontsteking cheilitis
liggingsafwijking van foetus met een arm om de nek nuchal hitch (of lipoom fatty tumor, lipoma
arm) lipoom bij de heup met veelvlakkige cellen hibernoma
ligua plicata fissured/furrowed tongue lipoom, vezelrijk ~ fibrolipoma
lijden to suffer lipoproteïnen in overmaat in het bloed hyperlipoproteinemia
lijdend aan blauwzucht cyanosed lippen die abn. klein zijn microcheilia
lijder aan epilepsie epileptic lippen tuiten to purse the lips
lijders aan lepra lepers lippenrood vermilion
lijf body, corpus lippijn cheilodynia
lijfarts personal physician, court physician lipspleet harelip, cleft lip
lijfrente(verzekering) life annuity (insurance) liquor spinal fluid, cerebrospinal fluid, CSF
lijfsbehoud preservation of life liquor uit de cisterna magna cisternal fluid
lijfsdwang personal arrest liquor van het amnion, uitpuilende ~ bag of waters
lijk cadaver, dead body, corpse, carcase, carcass lis loop
lijkbezorging disposal of the dead lisdiureticum loop diuretic
lijkenalkaloïd ptomaine N (bestanddeel van rottend weefsel) lispelen lisping, sigmatism, parasigmatism
lijkengif ptomaine lissencephalia agyrie, id.
lijkopening autopsy, dissection listeriose listerellose, listeriose, listeriosis
lijkroof grave robbing lisvorming angulation N (vorming van obstructieve bocht)
lijkschouwing necropsy, autopsy, postmortem examination litteken (van bindweefsel) scar, cicatrix (L.)
lijkverbranding cremation [pl. cicatrices] N (optredend na wondgenezing)
lijkwade shroud litteken dat leidt tot een misvorming vicious cicatrix
lijm gum, glue, lime litteken, hypertrofisch ~ false keloid
lijm snuiven glue sniffing littekenpterygium (na corneaontsteking) pseudopterygium
lijmoor glue ear syndrome littekenvorming scarring, cicatrization, epulosis E (cf. keloid,
lijn van gelijke lichtintensiteit isophote false keloid, ulerythema)
lijn van Spigelius linea semilunaris littekenvorming in hersenwindingen ulegyria
lijnteelt line breeding N (cf. inteelt) littekenweefsel scar tissue
likdoorn clavus, (hard) corn, heloma lob lobe
likdoornpleister corn plaster lob betreffend, centrale ~ mediolobular
likdoorntinctuur corn-solvent lobben betreffend longemfyseem, alle ~ panlobular emphysema
likproef buccal smear N (chromatinetest bij wangslijmvlies) lobben, gelegen tussen ~ interlobar
lilagekleurde ring lilac colored ring N (bij sclerodermie) lobjes, gelegen tussen ~ interlobular
lilliputter midget lobjes, met diverse ~ multilobular
limbisch systeem in het cerebrum, zetel van het ~ hippocampus Lobo, ziekte van ~ keloidal blastomycosis
(major) lobomycose keloidal blastomycosis, id.
limbus betreffend limbal E (cf. limbic) lobuli, bestaande uit ~ lobulated
limoen lime lobulusomgeving betreffend perilobular
lindaan hexachlorcyclohexane, lindane lobvorming lobulation
linea alba white line, id. locopreparaat nonspecialty prescription drug
lineair rectilinear, linear locus op chromosoom met erfelijk kenmerk gen, gene
lineaire opaciteit (bij trachea en rechterlong) right (para)tracheal loge-syndroom compartment syndrome N (complex a.g.v.
band/stripe weefseldruk in spiercompartiment van been)
lingua plicata scrotal tongue logistische regressie logistic regression
lingua vituli macroglossia logopedist speech therapist
linitis plastica plastic linitis, leather bottle stomach loiasis van het ooglid eyeworm disease of Africa
linkerbundeltak left bundle branch lokaal topical, local, regional
linkerventrikel, decompensatie van ~ stone heart syndrome, id. lokaal albinisme leukasmus
linkshandigheid left-handedness lokaal huidpigmentverlies leukoderm(i)a
linksverschuiving left shift (of leukocytes) N (d.w.z. relatief veel lokale congestie engorgement
jonge leukocyten) lokale vaatvoorziening vasculature
linkszijdige verlamming left-sided paralysis lompheid clumsiness
lintworm tapeworm, Bothriocephalus N (cf. dwerglintworm, long betreffend pulmonary, pulmonic
runderlintworm, varkenslintworm, vislintwormbesmetting) long die zwaar is en geen lucht bevat heavy airless lung
lintworm, larve van ~ oncosphere long gevuld met exsudaat maar zonder lucht drowned lung
lintworminfestatie, dwerg ~ hymenolep(ias)is long met bindweefselwoekering fibrotic lung
lintwormsegment proglottid long, gelegen binnen de ~ intrapulmonary
lintwormziekte taeniasis long, gelegen buiten de ~ extrapulmonary
lip lip, labium (L.) [pl. labia] longaandoening met extravasatie van vocht shock lung
lipemie piar(r)hemia, lipemia longadenoom (bep. type) bronchial carcinoid E (cf. cylindroma)
lipiden in de urine lipiduria longblaasje (pulmonary) alveolus
lipiden in overmaat in het bloed hyperlip(id)emia longcel pneumocyte
315 lon – luc

longcysten honeycomb lung loog caustic solution

longembolie pulmonary embolism looizuur tannin
longemfyseem emphysema of lung, pulmonary emphysema loom listless
longen lungs, bellows loopband stationary walker N (waarbij de ondergrond
longextirpatie pneumonectomy doordraait onder de wandelaar)
longfibrose bij prematuren bubbly lung syndrome loopgebrek walking defect
longfibrose, diffuse ~ organizing interstitial pneumonia loopgraafmond spirochetal stomatitis
longfibrose, tuberculeuze ~ koniophthysis, millstone makers’ loopgraafvoet immersion foot, trench foot
phthysis loopgravenkoorts trench fever, five-day fever, quintan fever
longgangreen necrotic pneumonia loopkruk crutch
longgeruis pulmonic sound loopneus running nose
longinfarct pulmonary infarction loopoor running ear, otorrhea
longinfiltraat pulmonary infiltration looppas die gestoord is disturbance of gait
longitudinale schaduw (2-5 mm breed) stripe (radiol.) N (m.n. in looprek walker, walking frame
relatie tot röntgenfoto van mediastinum) loopsnelheid progressief verhogen festination
longknop (bij embryo) lung bud looptoestel met rolband stationary walker N (waarbij de
longkwabdeel begrensd door bindweefsel bronchopulmonary ondergrond doordraait onder de wandelaar)
segment lopen ‘met de neus in de wind’ prancing
longlijder pulmonic lopen met daarbij een been hoog optrekken steppage gait
longlobje bij de apex van de rechterlong azygos lobe N (waarbij de tenen omhoogstaan en de hiel eerst de
longoedeem lung/pulmonary edema grond raakt)
longoedeem met hartfalen cardiac asthma N (longstuwing lopen onmogelijk t.g.v. coördinatiegebrek abasia
secundair aan linksdecompensatie) losgelaten netvlies detached retina E (cf. ablatio)
longonderzoek m.b.t. anatomie pneumography loslaatpijn rebound tenderness
longontplooiing die abn. sterk is hyperinflation E (cf. atelectasis) loslaten van de nagels strippling of nails
longontsteking pneumonia loslating detachment, loosening
longontsteking a.g.v. buiktyfus typhoid pneumonia losmaken en elders hechten van spier/pees

Nederlands-Engels
longontsteking bij tularemie tularemic pneumonia advancement (heelk.)
longontsteking uitgaande van bronchi(oli) bronchopneumonia losmazig bindweefsel loose connective tissue
longpest pneumonic plague losraking dislodging
longpoort lung hilus N (plaats van samenkomst van bronchi en losse stand (van een gewricht) loose position N (cf. verzamelde
bloedvaten in long) stand)
longradiologie m.b.v. contrast in de bronchi bronchography lozing emission N (cf. zaadlozing)
longschaduw groter dan een lobulus subsegmental opacity lubriciteit sensual enjoyment, sensuality, voluptuousness, lust,
(radiol.) N (maar kleiner dan longsegment) salacity
longslagader pulmonary artery lucht als contrastmiddel aircontrast
longspoeling lung lavage lucht in overmaat in de longen emphysema
longsteentje broncholith lucht inblazen in het middenoor politzerization E (=Politzer bag
longsteentjes, beeld dat wijst op ~ pulmolithiasis inflation of the middle ear)
N (bij verkalking van de long) lucht vereisend voor geschikte groei aerophilous
longstuwing pulmonary congestion lucht/gas op een abn. plaats pneumatosis
longtop apex of lung luchtbehandelingsapparaat airconditioning device
longvaatbed pulmonary vasculature luchtbel air bubble, bleb E (cf. blister)
longvaatbed, weerstand van ~ pulmonary resistance luchtbevochtigersziekte humidifier disease
longvaatweerstand pulmonary vascular resistance luchtbevochtigingsapparaat humidifier
E (cf. impedance) luchtdruk die zeer hoog is, ziekte door ~ hyperbaria
longvlies visceral/pulmonary pleura luchtembolie air embolism, aeroembolism
longvolumeafname volgens een vlakke schaduw platelike/platter luchtembolie (elk type) pneumathemia
atelectasis luchthonger dyspnea N (i.h.a. moeizame ademhaling)
longweefsel met schimmelinfectie pneumomycosis luchtkermatempo (genormeerd ~) reference air kerma rate
longweefsel, extirpatie van ~ pneumectomy N (stralingsopbrengst per tijdseenheid en op bepaalde afstand)
longweefsel, lokale ontsteking van ~ pneumonitis luchtpijp trachea, windpipe
E (cf. pneumonia) luchtpijp begeleidend/omgevend paratracheal
longworm (hondenparasiet) angiostrongylus vasorum luchtpijp in de long bronchus
longziekte (elk type) pneumopathy luchtpijp, gelokaliseerd in de ~ endotracheal
longziekte die diffuus infiltratief is usual interstitial pneumonia luchtpijpsnede tracheotomy N (cf. veelal geïndiceerd bij
longziekte door inademen van asbestvezels asbestosis hartfrequenie boven 140 bpm met daarbij grauwe huidskleur;
longziekte door inhalatie van een bepaalde stof pneumoconiosis cf. coniotomie, intubatie)
loochening (psy.) denial luchtreiziger air traveler
lood lead luchtstroom, met kunstmatige ~ air-fluidized
lood betreffend saturnine luchtvaartgeneeskunde aviation medicine, aeromedicine
loodadem lead breath luchtverontreiniging atmospheric pollution, air pollution
loodjicht saturnism luchtverversing ventilation
loodrecht op de lange as transverse luchtvochtigheid air humidity E (cf. dank)
loodschort lead(ed) apron luchtvolume in longen lager dan normaal hypoventilation
loodvergiftiging, chronische ~ plumbism luchtweg airway, air passage, bronchial tube
loodvrij unleaded luchtwegen, bovenste ~ upper respiratory tract
loodzouten lead compounds luchtweg-infectie, bovenste ~ upper respiratory infection, rheum
loodzoutvergiftiging, chronische ~ plumbism luchtwegobstructie door larynxvernauwing asthmatic croup
luc – maa
luchtwegontsteking respiratory inflammation
luchtziekte airplane sickness N (i.e. bepaalde kinetose)
lues syphilis, id.
lues betreffend syphilitic, luetic
lui lazy, sluggish
lui oog (leidend tot scheelzien) amblyopia ex anopsia
luierdermatitis napkin erythema, napkin rash, baby’s (napkin)
dermatitis E (→ diaper rash)
luiereczeem diaper rash E (cf. blue diaper syndrome; red diaper
syndrome)
luierpijn spine sign E (in infant)
luierroodheid 24-36 uur na vervuiling red diaper syndrome
N (m.n. door Serratia marcescens)
luierverwisselaar baby changing
luierwisselaar baby napkin replacement facility
luis louse [pl. lice]
luizen, infestatie door ~ lousiness, pediculosis
luizenbeten die leiden tot huidvlekken vagabonds’ disease
N (=vagebondenhuid, parasitaire melanoderma, cutis
vagantium)
lumbaalpijn lumbar pain, lumbalgia, lumbago
lumbaalstreek, pijn in ~ lumbalgia
lumbago lumbalgia, lumbar pain, id.
lumbale punctie lumbar puncture
lumbale punctie zonder vloeistof dry tap
lumbosacrale neuritis lumbar vertebral syndrome
lumen van een buis, binnen het ~ intraluminal
lumen, buiten het ~ extraluminal
lus loop
lus van Henle Henle’s loop, ansa of Henle
lusteloos listless, apathetic
lusteloosheid lack of initiative, apathy
lustprincipe pleasure principle
luxatie dislocation
luxatie van ribkraakbeen, herhaaldelijke ~ slipping rib
Lymeziekte vacation plague, Lyme disease
lymfadenopathie met dysgammaglobulinemie angioimmunoblastic
lymphadenopathy
lymfangioom van de hals, cysteus ~ cystic hygroma
lymfatisch oedeem lymphedema
lymfe betreffend lymphatic
lymfe gelijkend lymphoid
lymfe producerend lymphogenous
lymfefollikels, sterke ontwikkeling van ~ folliculosis
lymfeklier lymph node
lymfeklier betreffend lymphatic
lymfeklier, gelegen buiten de ~ extranodal
lymfeklierhamartoom angiofollicular lymph node hyperplasia,
Castleman lymphoma
lymfeklierhyperplasie met stapelingsafwijking lipomelanotic
reticulosis
lymfeklierontsteking lymphadenitis E (cf. Kikuchi’s disease)
lymfeklierontsteking met etter en fistels poradenitis
lymfeklierreactie op erytrodermie lipomelanotic reticulosis of skin
lymfekliertumor met bepaalde plasmacellen plasmacytoma
lymfekliervergroting die niet maligne is pseudolymphoma
N (maar wel op een lymfoom lijkt)
lymfeklierzwelling lymphadenopathy, lymphoma E (note that
‘lymphoma’ has a dual meaning)
lymfeknoop betreffend lymphonodular
lymfevat lymph vessel
lymfevat betreffend lymphatic
lymfevat, ontsteking van binnenste laag van ~ endolymphangitis
lymfevaten(systeem) lymphatics
lymfevatgezwel in darmgebied chylangioma
lymfevatontsteking lymphangitis
lymfevloed uit beschadigd lymfevat lymphorrhagia, lymphorrhea
lymfocyt afkomstig uit thymus thymocyte
lymfocyt die direct een tumorcel doodt natural killer cell
316
lymfocyten in bloed qua aantal hoog lymphocytosis
lymfocyten met ontwikkelingsstoornis alymphoplasia
lymfocyten qua aantal te weinig lymphocytic cachexia
lymfocyten, ziekte met proliferatie van ~ histiocytosis X
N (verzamelnaam voor een aantal ziektebeelden)
lymfocytentekort in het bloed alymphocytosis N (impliceert
gecombineerde immunodeficiëntie)
lymfocytintermediair bij ontsteking lymphokine
lymfoedeem lymphedema
lymfogene uitzaaiing lymphogenic metastasis
lymfogranulomatose (lichte vorm) paragranuloma of Hodgkin
lymfoïde cel die vorming van antilichaam via antigeen kan
induceren immunocyte
lymfokine m.b.t. T-cel interleukin T-cell growth factor 2
lymfomatose, intravasculaire ~ (hem)angioendotheliomatosis
lymfoom in de darmen intestinal lymphoma E (cf. IPSID)
lymfoom met cellen in groepjes nodular/follicular lymphoma
lymfoom met veel histiocyten histiocytic lymphoma
lymfoom met veel lymfoblasten lymphoblastoma
lymfoom met vnl. rijpe lymfocyten lymphocytoma
lymfoom van cellen met basofiel cytoplasma immunoblastic
lymphoma
lymfoom van centraal zenuwstelsel microglioma
lymfoom van grote follikels macrofollicular lymphoma,
Brill-Symmer’s disease
lymfoom waarin cellen met delingskernen cleaved cell lymphoma
E (cf. noncleaved)
lymfoom, histiocytair ~ histiocytic lymphoma, reticulosarcoma
(obs.)
lymfosarcoomcelleukemie leukolymphosarcoma
lymphangioma cavernosum hygroma colli
lymphangitis carcinomatosa lymphangitic carcinomatosis
lymphogranuloma inguinale (ulcerating) granuloma pudendi, id.
lymphogranuloma venereum genito-anorectal syndrome,
poradenitis nostras, venereal fifth disease, id.
lymphonodus lymph node
lysergeenzuur lysergic acid
lysinen, productie van ~ lysogeny, lysogenicity
lysosoom suicide packet, id.
m
maag stomach
maag die abn. klein is (als cong. afwijking) microgastria
maag en darm betreffend gastrointestinal
maag- en darmontsteking gastroenteritis
maag en omentum majus betreffend gastroepiploic
maag leegpompen gastric suction
maag leegpompen met slang via de neus nasogastric suction
maagbitter bitter
maagcarcinoom, oppervlakkig groeiend ~ early gastric cancer
maag-darminfectie door micro-organismen zymotic gastroenteritis
maag-darmkanaal gastro-intestinal tract, digestive tract
maag-darmkanaal, niet via het ~ parenteral
maagdelen met trapsgewijze overgangen cascade stomach
maagdelijkheid maidenhead, maidenhood, virginity
maagdenvlies hymen, virginal/hymenal membrane
N (cf. ontmaagden, sikkelvormig/gerafeld/zeefvormig maagdenvlies)
maagfixatie aan de buikwand via een operatie gastropexy
maaghormoon gastrin
maagingang cardia N (plaats waar slokdarm uitmondt in de
maag)
317
maaginhoud gastric contents
maag-jejunumanastomose aanleggen gastrojejunostomy
maagkanker gastric carcinoma, gastrocarcinoma
maagklachten gastric/stomach complaints, gastric distress
maaglediging gastric emptying
maagontsteking gastritis
maagoperatie, plastische ~ gastroplasty
maagpijn pain in the stomach, gastrodynia
maagpoort pylorus, duodenal orifice of stomach
maagsap gastric juice
maagsap, afwezigheid van ~ achylia, achylosis
maagsecretie gastric secretion
maagsfincter, spasme van ~ cardiospasm
maagslijmvlies gastric mucosa
maag-slokdarm(verbinding) betreffend cardioesophageal
maagsonde (t.b.v. kunstmatige voeding) gavage, gastrogavage,
nasogastric feeding tube
maagspoeling gastric lavage
maagstoornis stomach upset
maagvergroting, aangeboren ~ congenital megalogastria
maagverplaatsing naar beneden gastroptosis
maagverwijdering, partiële ~ gastric resection
maagverwijdering, totale ~ gastrectomy
maagverzakking gastric ptosis
maagzuur gastric acid
maagzuurremmer antacid, antiacid
maagzweer peptic ulcer of stomach, gastric ulcer
maaltanden molars
maaltijd meal, repast, banquet E (cf. home made food, fast food,
junk food, sea food)
maaltijd betreffend prandial
maaltijd, na de ~ postprandial
maaltijden, onverstandige keuze bij ~ dietary indiscretion
maandstonden menses, emmenia, menstrual period, curse,
catamenia
maandverband sanitary napkin, sanitary towel
maandverband voor inwendig gebruik vaginal tampon
maantje (van de nagel) lunula
maanvormig been lunate bone, semilunar bone
maat gauge, measure, size
maat (als gezel) mate, companion
maatregel measure
maatschap association
maatschappelijke gezondheidszorg community medicine
maatstaf standard, yardstick, gauge, criterion [pl. criteria]
maatstok gauge
machinekamergeluid machinery murmur
machtiging authorization N (=toestemming, permissie)
macrocyt betreffend macrocytic
macrofaag mononuclear phagocyte, macrophage
macrofaag gevuld met leprabacillen lepra cell
macrofaag in granuloom, gemodificeerde ~ epithelioid cell
macrofaag met hemosiderinegranules siderochrome, siderophore
macrofaag uit RES histiocyte
macroglobulinen in het bloed macroglobulinemia
E (cf. Waldenström’s syndrome)
macropsie megalopsia, macropsia
macroscopisch gross, id.
macula spot, macule, macula
macula adhaerens desmosome
macula die zich perifeer uitbreidt, rode ~ medaillon
macula lutea yellow spot, limbus luteus
macula lutea, onder de ~ submacular
macula retinae, aandoening van ~ maculopathy
maculabundel papillomacular bundle
maculadegeneratie (bij myopie) black spot (of Fuchs)
N (→ pigmentophoping)
maculair en papulair maculopapular
maculeus macular
maa – man
made maggot, pinworm, threadworm, seatworm
madidans wetting
maduravoet madura foot
maduromycose mycotic mycetoma, id. N (door Ascomycetes en
Deuteromycetes)
magazijn store, depot
mager individu skinny person, bean pole (sl.)
N (cf. broodmager)
magere melk skim milk N (=taptemelk)
magnesiumgehalte in het bloed abn. hoog hypermagnesemia
magnesiumsilicaat amphiboles E (cf. asbestosis)
magnesiumsilicaat, natuurlijk ~ serpentine
magnetostimulatie magnetic stimulation
maïs corn (Am.), maize (Br.)
malaria (congestieve vorm) marsh fever
malaria betreffend malarial, paludal
malaria falciparum subtertian fever/malaria
malaria falciparum (tertiana maligna) malignant tertian malaria
malaria falciparum met delier/coma cerebral malaria
malaria hemoglobinurie hematuric bilious fever, bilious
hemoglobinuric fever
malaria quartana quartan fever/malaria
malaria tropica tropical malaria
malaria vivax benign tertian malaria
malaria zonder duidelijke symptomen dumb ague
malaria(mug) betreffend anopheline
Maleise filariasis malayan filariasis
Nederlands-Engels
malen to grind E (cf. teeth grinding)
maligne malignant
maligne hypertensie accelerated hypertension, id.
maligne pokken malignant smallpox, variola major, purpura
variolosa
maligne tumor carcinoma, id.
maligniteit malignancy
maligniteit van een klier adenocarcinoma, adenocancroid
malleus glanders, farcin, farcy, melioidosis, pseudocholera
Mallorylichaampje alcoholic hyalin, id.
Mallory-Weisssyndroom gastroesophageal laceration-bleedings, id.
maltakoorts febris melitensis, id.
maltase, zure ~ alpha-glucosidase
mamilla nipple, id.
mamma breast, mamma E (cf. bosom)
mamma pendulans (L.) mastoptosis, pendulous breast
mamma, pijn in ~ breast pain, mammalgia, mastalgia,
mastodynia, id. E (cf. chest pain)
mamma-abces tijdens lactatieperiode milk abscess
mammacarcinoom breast carcinoma, breast cancer, mammary
carcinoma N (cf. glucosefosfaatisomerase)
mammatumor breast mass E (cf. blue dome)
mammavergroting breast enlargement
mammoetboomastma sequoiosis asthma
mammogeen prolactin
mammografische afwijking breast lesion
N (cf. herhalingsmammografie)
mammotropine prolactin
man man, male E (cf. masculine, holandric)
man betreffend male
man die gecastreerd is eunuch
man op man (overgaand), van ~ male-to-male
manachtig android
manchet cuff E (cf. rotator cuff)
manchetvorming rondom een structuur cuffing N (bv. leukocyten
rondom een bloedvat bij bepaalde infecties)
mandibula inferior maxilla, mandible
mandibulaire reflex chin reflex
mandrijn guide wire, mandrin
mangaan manganese
manie mania
manie betreffend manic
man – mel
manie van een milde vorm hypomania
manier van doen mien N (cf. houding)
manier van lopen gait
manifestatie van een gen in meer dan een eigenschap pleiotropy of
a gene
manisch manic
mank lopen to limp
mankement insufficiency, handicap, defect, trouble
mannelijk geslacht/eigenschap betreffend masculine
mannelijk lid penis, little finger (sl.)
mannenkraambed couvade
manniet mannitol
mannitolmetabolisme, stoornis van ~ mannosidosis
mannose-glycosidehydrolyse-enzym mannosidase
mantelcellymfoom mantle-zone lymphoma, centrocytic
lymphoma (obs.)
mantelveld mantle field
mantelzorg informal care, support by family or friends
E (often by relatives, friends or neighbors)
manueel manual
manuele beademing m.b.v. rubberen zak bag ventilation
manziekte nymphomania E (cf. satyriasis)
marantisch marantic, marasmic
marasmus kenmerkend/begeleidend marantic
marasmus van zuigeling bij ondervoeding pedatrophia
marcheerbreuk van voet, gesloten ~ march foot
margaritoom cholesteatoma N (gezwel van epitheliale structuur
met cholesterolparels)
margo margin
marisca (L.) anal skin tag N (perianaal fibropapilloom dat
vaatrijk is; cf. acrochordon)
markering(sstof), voorzien van een ~ tagged, labeled
marmerbeenziekte marble bones, osteopetrosis
E (=Albers-Schönberg disease)
marshemoglobinurie march hemoglobinuria
martelende pijn excruciating pain
masculinisme masculinity, virilism
maskerachtig gelaat masklike face
maskergelaat mask face, expressionless face
maskering masking effect
maskertje circumoral cyanosis
massa lump, tumor, id.
massa die een obstructie veroorzaakt plug
massa ter grootte van een erwt peasize mass
massa vnl. bestaande uit histiocyten granuloma
massa, weke ~ pulp, pulpa
massaeenheid dalton N (voor atomen en moleculen)
massage van het trommelvlies auditory massage
massaverhouding van cellen t.o.v. vezels cellularity
masseterreflex chin reflex
massief massive
massieve structuur solidification
mastalgie mastodynia, id.
mastitis mammitis, id.
mastitis in puerperium, congestieve ~ stagnation mastitis
mastocyt mast cell, id.
mastocytose mast cell disease, id.
mastoïd, holle ruimtes in het ~ mastoid cells
mastoïdantrum- en mastoïdcelontsteking mastoiditis
masturbatie self-abuse, onanism, wanking (sl.), jerking off
(sl.), id.
materie matter E (→ white matter en gray matter)
matglas ground glass, frosted glass, milk glass
matigen to moderate, to mitigate
matineus persoon early riser
matrashechting quilt(ed) suture, mattress suture
matrijs template
maxilla upper jaw bone, id.
mazelen measles, rubeola, morbilli
318
mazelen (milde vorm) morbilloid
mazelen, blauwe ~ hemorrhagic measles
mazelenachtig morbilliform
mazig bindweefsel waarin lymfoïde cellen adenoid tissue
mechanische ileus bowel obstruction, intestinal obstruction,
obstruction of intestines
mechanoreceptor in spier muscle spindle
Medeacomplex spouse revenge (syndrome)
medewerkers coworkers, associates, personnel
media betreffend (tunica ~) medial
mediaanlijn, naast de ~ parasagittal
mediadegeneratie van de aorta cystic medial necrosis
mediane beenplaat van etmoïd lamina cribrosa
medianus (zenuw) median nerve
mediastinum- en pericardontsteking mediastinopericarditis
mediastinum, verschuiving van ~ mediastinal shift
mediastinumweefsel waarin lucht/gas pneumomediastinum
medicament medicine, (prescription) drug, medication, cure
medicamenteuze behandeling medical therapy/management/
treatment E (cf. surgical therapy)
medicamenteuze onderdrukking van weeën tocolysis
medicijn medicine, (prescription) drug, medicament
medicus physician, medical doctor E (cf. MD, PhD, clinician)
medicus-practicus practitioner E (cf. general practitioner,
physician, MD, PhD)
medinaworm guinea worm
medisch dossier medical record(s), medical file E ( cf. EMR)
medisch handelen veroorzaakt, door ~ iatrogenic
medulla oblongata oblongata, id. E (cf. bulbar)
medulla oblongata betreffend bulbar
medulla spinalis spinal cord, spinal tract, spinal marrow
meebewegen van een etterbuil bij aanraken fluctuation of abscess
meedogenloos relentless
mee-eter blackhead, comedo [pl. comedones] E (cf. whitehead,
acne vulgaris)
meel flour, meal
meer dan het normale aantal betreffend supernumerary
meerderheid plurality, majority, superiority
meerderjarigheid majority
meerfasisch polyphasic, multiphasic
meerkernig multinucleated
meerlobbig multilobar
meermin (sirenomelus) mermaid
meervoudig gevederd multipennate
meervoudig onverzadigd vetzuur polyunsaturated fatty acid, PUFA
meervoudige chemische sensitiviteit multiple chemical sensitivity
meetapparaat voor een biologisch signaal biosensor E (cf. gauge,
marker, monitor)
meetkop probe
meetprocedure voor de opname van borstmelk test feeding (obst.)
N (door gewicht van de baby voor en na de voeding te meten; cf.
melksecretie die excessief is)
meetproces measurement, mensuration
megaloblastische rijping, lijkend op ~ megaloblastoid
megalocefalie leontiasis ossium, megalocephaly
megalodactylie macrodactylism, macrodactylia
Meibomklierinfectie internal sty(e)
meiose maturation division, meiosis
mekkerend geluid ego(broncho)phony
melaatsen lepers
melaatsheid leprosy
melalgie door voedingsstoornis burning feet, chacaleh
melaninepigmentatie van de huid, sterke ~ melanoderm(i)a
melaninevlekje op de huid cold freckle, beauty spot, benign/
juvenile/senile lentigo E (is not related to UV-light)
melanocytnaevus nevus cell nevus
melanoom melanocarcinoma, (malignant) melanoma
E (cf. ABCD, nodular and superficial spreading types)
melanose van Riehl reticulated pigmented poikiloderma
319
melanosis circumscripta praecancerosa lentigo maligna
(melanoma)
melanosis praecancerosa van Dubreuihl melanotic freckle,
preblastomatous melanosis
melasma chloasma, id.
melasma suprarenale bronzed skin
melatonineproducerende cel uit epifyse pinealocyte
melioïdose pseudocholera, pseudomalleus, pseudoglanders
melk verrijkt met vitaminen fortified milk E (cf. processed milk,
certified milk, skim milk)
melkachtig milky
melkachtigheid lactescence, milkiness
melkafscheiding lactation
melkafscheiding die abn. is galactorrhea
melkalkalisyndroom milk poisoning
melkcyste in de borstklier galactoma
melkerskoorts dairy farm fever
melkerspokken milkers’ nodes, pseudocowpox, pseudovaccinia
melkgang milk duct
melkgang, ontsteking van ~ galactophoritis
melkgebit primary/natal teeth
melkkorst op het hoofd achor
melklijst mammary ridge
melkschurft cradle cap, milk crust L (=crusta lactea)
melksecretie die excessief is polygalactia
melksecretieonderdrukkende stof lactifuge
melksuiker lactose
melktand baby tooth, milk tooth, natal tooth, primary tooth,
deciduous tooth
melkziekte (door een schadelijke stof) trembles
melkzuur lactic acid
melkzuurzout lactate
membraan gelegen, buiten de ~ extramembranous
membraan van een dwarsgestreepte spiervezel sarcolemma
membraan, heldere ~ hyaline membrane N (m.n. in de longen)
membraanconductantie, relatieve ~ transference, chord
conductance
membrana tympani eardrum, tympanic membrane, myringa,
drumhead
mengsel mixture, composition
mening van een andere deskundige vragen to have a second opinion
meningeale prikkeling meningeal irritation
meningioom meningothelioma, id.
meningitis cerebrospinalis cerebrospinal meningitis, spotted
fever
meningitis door echovirus meningo-eruptive syndrome
meningitisachtig beeld meningism(us)
meningo-encephalitis met uveïtis uveomeningitis syndrome
E (=Harada’s disease)
meningokokkenmeningitis petechial fever
meninx- en plexus choroideus-ontsteking choriomeningitis
meniscus articular disc, semilunar cartilage
menopauze menopause, turn of life, change of life
menopauze praecox premature ovarian failure, primary ovarian
insufficiency
menopauze, voorafgaand aan de ~ premenopausal
menoschesis menostasis, suppressed menstruation, id.
E (cf. LMP, PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
menostasis menoschesis, suppressed menstruation, id.
mensen met een zittend bestaan sedentary people
mensen uit de oriënt orientals, noncaucasians
mensenvlees nuttigen cannibalism
menses (menstrual/monthly) periods E (cf. eumenorrhea,
LMP, PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
menstruatie periods, curse, emmenia, catamenia, id.
E (cf. eumenorrhea, LMP, PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
menstruatie afwezig in de fertiele periode amenorrhea
menstruatie betreffend catamenial
menstruatie die abn. frequent is polymenorrhea, epimenorrhea
mel – met
menstruatie die abn. overdadig is epimenorrhagia
menstruatie die pijnlijk is dysmenorrhea E (cf. eumenorrhea,
LMP, PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
menstruatie met gering bloedverlies oligomenorrhea
menstruatie, abn. sterke/langdurige ~ menorrhagia
menstruatie, het uitblijven van de ~ menostasis
menstruatie, normale ~ eumenorrhea E (cf. LMP, PMS, curse,
menotoxin, paramenstrum)
menstruatie, op abn. plaats voorkomende ~ vicarious menstruation
menstruatie, samenhangend met de ~ catamenial
menstruatie, tijdelijk overslaan van de ~ menolipsis
menstruatie, voorafgaande aan de ~ premenstrual
menstruatiebloed dat zich ophoopt in de uterus hematometra
menstruatiebloeding menstrual bleeding E (cf. eumenorrhea,
LMP, PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
menstruatiebloeding, maandelijkse ~ menstrual bleeding,
(menstrual) molimen/molimina
menstruatiebloeding, overmatig sterke ~ hypermenorrhea
menstruatieonderdrukking cryptomenorrhea
menstruatieperiode, verlengde ~ menostaxis
menstruatiepijn menorrhalgia, menstrual pain
menstruaties, levensperiode met daarin ~ menacme
menstruele periode, begin van de ~ menarche
mentale deficiëntie oligophrenia
menticide brain washing
mentum chin, id.
merg marrow, medulla
Nederlands-Engels
merg betreffend medullar(y)
merg bevattend medullated
merg, gelegen buiten het ~ extramedullary
mergholte medullary cavity, marrow cavity
merghoudende stof in een zenuwschede myelin
merghoudende zenuwvezel myelinated/medullated nerve
mergloze vezel unmyelinated/amyelinated/amyelinic fiber
mergomgeving betreffend juxtamedullary
mergschede myelin sheath
mergschede (van een zenuw), verdwijnen van de ~ demyelin(iz)ation
mergvlam retina leporina
merkbaar perceptible, appreciable, marked
merker marker E (cf. anonymous marker)
merknaam (gepatenteerde ~) proprietary name E (cf. generic
name)
merokèle femoral hernia, merocele
mes voor incisie van de huid dermatome
mesangium en capillairen betreffend mesangiocapillary
mesenchymale cel van RES, primitieve ~ reticulum cell
mesenchymale tumor sarcoma
mesenteriële arteriesyndroom abdominal angina
mesenterium betreffend mesenteric
mesenterium, ontsteking van ~ mesenteritis
mesje blade
mesoderm betreffend mesodermal
mesodermale tumor uitgaande van het vaatbed hemangioblastoma
meso-inosiethexafosforzuur phytic acid
mesonephricus, ductus ~ wolffian duct
mesopharynx plus hypopharynx laryngopharynx
mest droppings, dung, muck, manure N (feces van dieren)
mestcel mast cell, mastocyte
mestcelproliferatie, gegeneraliseerde ~ systemic mastocytosis
mestceltumor mastocytoma
metaaldeeltjes, ziekte a.g.v. ~ metallosis
metabole afwijking met ijzerafzetting hemochromatosis
metaboliet metabolite
metabolisme, abn. verhoogd ~ hypermetabolism
metabolisme, toestand van normaal ~ eubolism
metachromatisch metachromatic, metachromic
metafyse metaphysis
metamorfopsie curtainlike images, id.
metanalyse meta-analysis
met – mis
meten van arbeidsprestatie ergometry
metencephalon afterbrain, id.
meteorisme tympanites, tympanism, id.
meter (tech.) gauge, id.
meterlens diopter
methaan methane
methaan(gas) methylhydride, marsh gas N (bestanddeel van
moerasgas, mijngas en aardgas)
methode procedure, id.
methode om wond te genezen intention E (cf. second
intention)
methylalcohol methanol
methylbenzeen toluene
methylcarnosine anserine
methylester van cellulose methylcellulose
methylguanidine-azijnzuur creatine N (aminozuur voorkomend in
spierweefsel)
methylmalleïnezuur methylmalonic acid
meting measurement, determination
meting van intraoculaire druk, indirecte ~ applanation tonometry
E (cf. Goldmann method)
metyrosine alphamethylparatyrosine
microgliacel microgliocyte
microgliacel met vetvacuole fatty granule cell
microlichaampje in cel met katalase peroxisome
micro-organisme volgens antigeentype serotype
micro-organismen betreffend, diverse ~ polymicrobic
microscopisch klein organisme microorganism
microtoom section cutter, id.
mictie voiding, urination N (cf. splijting van de urinestroom bij
mictie); E (cf. dysfunctional voiding)
mictie, pijnlijke ~ dysuria
mictie, zeer frequente ~ pollakiuria N (i.e. overdag minstens
éénmaal per uur)
mictiepatroon, verkeerd ~ dysfunctional voiding
middel (van de romp) waist
middel, afwerend ~ repellent
middelbare leeftijd, van/op ~ middle-aged
Middellandse Zeeanemie thalassemia
Middellandse Zeekoorts mediterranean fever
middellange keten medium-chain
middellangwerkend intermediate acting N (cf. kortwerkend)
middellijn midline, median line N (cf. doorsnede)
middelste medial N (cf. gemiddelde)
middendarm midgut
middengedeelte van het aangezicht mid-face E (cf. Keutel
syndrome, face lifting)
middenhand metacarpus
middenhandsbeen metacarpal (bone)
middenhersenen mesencephalon, midbrain
middenkwabsyndroom lung middle lobe syndrome
middenoor middle ear
middenoorontsteking tympanitis L (=otitis media)
middenpijn intermenstrual pain E (cf. Mittelschmerz,
eumenorrhea, LMP, PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
middenrif diaphragm
middenrif, contouren van het ~ diaphragmatic outlines
middenrifontsteking diaphragmitis
middenrifverlamming phrenoplegia
middenrifzenuw phrenic nerve E (cf. diaphragm, oligophrenia)
middenvoet, pijn in ~ metatarsalgia
middenvoetsbeen metatarsal (bone), metatarsus
middenvoetsbeen betreffend metatarsal
middenvoetsbeen en -kootje betreffend metatarsophalangeal
migraine sick headache, brow ague, megrim, id.
migraine met hemiplegie maar zonder aura hemiplegic migraine
migraine met oogspierverlamming ophthalmoplegic migraine
migraine met voorbijgaande visusstoornis ophthalmic migraine
migraine, klassieke ~ classical migraine
320
migraineaanval met misselijkheid en braken abdominal migraine
(syndrome)
migraineachtige neuralgie cluster headache
migrans creeping
mijngas methane
mijnwerkersknie beat-knee
mijnwerkerslong/pneumoconiose miners’ asthma/lung, colliers’
asthma/lung
mijnworm hookworm
mijnwormziekte ancylostomiasis, hookworm disease,
necatoriasis
mijt mite
mijteninfestatie leidend tot ziekte acariasis, acaridiasis, acari(n)
osis N (cf. scabies)
mijteninfestatie m.b.t. Trombicula trombidiosis
mijtenkoorts scrub typhus
mild moderate, bland, id.
miliair miliary
miliaire koorts sweating fever
miliaria rubra prickly heat
milieu environment
milium whitehead
miljard billion (Am.), milliard (Br.)
miljoen, aantal per ~ parts per million, ppm
milt spleen
milt betreffend splenic
milt met amyloïd waxy spleen
milt, functiestoornis van de ~ dyssplenism E (cf. hypersplenism)
milt, in de ~ intrasplenic
milt, ziekte door hyperfunctie van ~ hypersplenia, hypersplenism
miltachtige vervorming van de long splenization
miltvergroting splenomegaly, megalosplenia
miltvergroting a.g.v. immunologische afwijking bengal syndrome
miltvergroting bij malaria tropica ague-cake spleen
miltvergroting t.g.v. abn. veel lipiden hyperlipemic splenomegaly
miltverkleining a.g.v. infarcering autosplenectomy
miltverwijdering, m.b.t. toestand na ~ splenectomized
miltverwijdering, toestand na ~ postsplenectomy
miltvuur anthrax, malignant pustule, splenic fever
miltvuur van de longen rag picker’s/sorter’s disease
min (obst.) wet nurse
minder vloeibaar inspissated
minderbedeelden underprivileged (people)
minderheid minority
minderjarig minor, underage E (cf. immature, adolescent,
juvenile)
minderjarigheid minority
minderwaardigheidscomplex inferiority complex
mineraalgehalte van het bot bone mineral content E (=BMC)
minidokter physician assistant E (=PA)
minimaal voorzien van scanty
misbruik van verdovende middelen/drugs drug abuse
misdadige neiging criminal tendency
misdadigheid criminality, delinquency
misgeboorte monster, monstrosity
mishandeling maltreatment, ill-usage, ill-treatment
mishandeling, lichamelijke ~ (bodily) abuse, (bodily) misusage,
assault and battery E (cf. battered child syndrome, child abuse)
miskraam miscarriage, accidental/spontaneous abortion
mislukte inleiding van abortus failed induction of abortion
mismaken to misform
mismoedig zijn drooping
misplaatst displaced, dystopic
misschapen deformed
misselijk (wordend), vlot ~ squeamish
misselijkheid nausea, sickness
mist fog, smoke
mistroostig sick at heart, disconsolate
misval (B.) miscarriage N (miskraam)
321
misvormd disfigured, dysmorphic
misvormd embryo mole E (cf. carneous mole, hydatid mole, skin
mole)
misvormen to deform, to misform
misvorming malformation, deformation, deformity,
dysmorphism
mitella sling, triangular bandage E (cf. truss)
mitochondrium mitochondrion
mitogeen mitogen
mitose indirect cell division, mitosis
mitose-inducerende stof mitogen
mitralisklep mitral valve
mitralisklepprolaps met regurgitatie floppy valve syndrome
Mittelschmerz (Du.) intermenstrual pain E (cf. eumenorrhea,
LMP, PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
modderkoorts mud fever, leptospirosis grippotyphosa
model pattern, id.
model voor technisch-functionele analyse black box
E (→ bioengineering, input-output relations)
moe tired, weary, fatigued N (cf. onvermoeibaar)
moe in de benen leg-weary
moed courage, nerves
moedeloosheid despondency
moedercel mother cell, blast cell
moederkoek placenta
moederkoorn (alkaloïdsubstraat) ergot
moederkoorn, vergiftiging met ~ ergotism
moederlijk maternal
moederschap motherhood, maternity
moedersterfte maternal death/mortality
moederszijde, van ~ maternal
moedertaal (native/mother) tongue, native language,
vernacular (language) E (cf. household language)
moedervlek birthmark, nevus (Am.)/naevus (Br.), (skin) mole
moedervlies, harde ~ dura mater (L.)
moeilijk beïnvloedbaar stubborn
moeilijk kleurbare cel chromophobic cell
moeilijk te ontkleuren met zuur acid-fast
moeilijk zien bij fel licht hemeralopia, day blindness
moeizaam laborious, tiring, difficult, fatiguing
moerasgas methane
moeraskoorts (leptospirose) swamp fever
moerassig boggy
moerbeziekleurig mulberry
mogelijk(heid) potential
mohammedaan moslem, muslim
mola mole E (cf. carneous mole, hydatid mole, skin mole)
mola betreffend molar
mola carnosa carneous mole
mola hydatidosa vesicular/hydatid mole
mola hydatidosa maligna mola invasiva, malignant hydatidiform
mole
mollig adipose, plump, pudgy
molluscum contagiosum water wart, id.
molluscum sebaceum keratoacanthoma
momentje jiffy
mond betreffend buccal N (i.h.b. de binnenkant van de wang)
mond die abn. klein is als cong. afwijking microstomia
mond die uitzonderlijk groot is macrostomia
mond- en klauwzeer epidemic stomatitis, hoof and mouth
disease, aphthous fever
mond en neus betreffend oronasal
mond, binnen de ~ intraoral
mond, in de richting van de ~ orad
mond, vingers en gelaat betreffend orodigitofacial
E (→ Papillon-Leage syndrome)
mondbodem mouth floor
mondbodemflegmone submaxillary cellulitis, Ludwig’s angina
mondbranden denture sore mouth
mis – mor
mondflora oral flora N (cf. darmflora)
mondgebied betreffend circumoral, perioral
mondgedeelte van de farynx mesopharynx
mondhoek corner of mouth
mondhoekragaden door Candida angular cheilitis, perlèche (Fr.),
angulus infectiosus (L.)
mondholte cavity of mouth, oral cavity
mondhygiëne oral/dental hygiene
mondhygiënist(e) dental hygienist
mondinfectie oral infection
mondkapje surgical mask
mond-op-mond-/neusbeademing mouth-to-mouth respiration,
kiss of life
mondsecreet van bloedzuiger, component uit ~ hirudin
mondslijm met speeksel sputum
mondslijmvlies oral mucosa, mucosa of mouth
mondslijmvlies dat abn. droog is xerostomia, asialorrhea,
hyposalivation
mondslijmvlies met verdikking en oedeem leukoedema of mouth/
tongue
mondslijmvliesontsteking stomatitis
mondslijmvliesontsteking met blaasjes vesicular stomatitis
mondslijmvlieszweer canker
mondsperder gag
mondspoeling rinse, mouthwash
mondspruw candidiasis of mouth
mondstuk nozzle
Nederlands-Engels
mondulcus canker
mondwater mouthwash, gargle, collutory
mongolenvlek mongolian (pigmented) spot
mongoloïde idiotie mongolism
mongool(tje) patient /child /infant with Down’s syndrome
monilethrix beaded hair, nodose hair, id.
moniliasis candidiasis, id.
monochloorethaan chlorethyl
monocyt hyaline/transitional leukocyte, id.
monocyt betreffend monocytic
monocyt, voorloper van ~ monoblast
monocyten in overmaat in het bloed monocytosis
monocytenproliferatie, neoplastische ~ monocytoma,
monoblastoma, monocytic leukemia
mononier single functional kidney
mononucleaire fagocyt macrophage
mononucleaire leukocyt hyaline/transitional leukocyte
mononucleosis infectiosa glandular fever, kissing disease, acute
lymphadenosis, id.
monovalent radicaal -COOH carboxyl
monster specimen (1); monster, monstrosity (2)
monsterhand ghoul hand N (als uiting van hyperkeratose bij
framboesia)
monstrum met delen van meer dan een individu composite monster
monstrum met één oog cyclops
monstrum met twee hoofden dicephalus
monstrum met vergroeide benen sympus
monteren to mount
montuur frame
mopneus pug nose, snub nose, nasus simus N (=mopsneus;
stompe neus)
morbiditeit, bijkomende ~ comorbidity
morbus (L.) disease, malady
morbus caeruleus blue baby N (cyanose bij pasgeborene t.g.v.
hart- of longafwijking)
morbus Takahara acatalasia
morfine monomethylester codeine
Morgagni-hydatide testicular appendage
Moro-reflex startle reflex, id.
morphaea guttata (L.) white spot disease
mors subita (L.) sudden death
morula segmentation sphere
mos – nab
moslim moslem, muslim
motoriek bij hersenactiviteit betreffend psychomotor
N (=psychomotorisch)
motoriek, gestoorde ~ motor impairment
motoriek, ongecoördineerde ~ motor incoordination
motoriek, verlamming van de ~ motor paralysis
motoriek, vertraagde ontwikkeling van de ~ motor retardation
motorisch motorial
motorische afwijking a.g.v. hersenbeschadiging cerebral palsy
motorische cel motor cell
motorische eindplaat motor endplate
motorische functie abn. verhoogd hyperkinesia
N (=hypermotiliteit, overmatige bewegingsdrang)
motorische functie, verkeerde ~ motor dysfunction
motorische functie, verstoring van de ~ motor disturbance
motorische functiedegeneratie van de slokdarm presbyesophagus
N (optredend bij veroudering)
motorische verlamming anders dan door een laesie pseudobulbar
palsy/paralysis
motorische zenuw motor nerve
mouches volantes (Fr.) spider images, vitreous floaters
moulage molding of head (obst.)
moutsuiker mannose
moutsuiker in de urine maltosuria
moutverwerkersalveolitis malt workers’ lung
mucine mucin
mucine bevattend mucinous
mucineafzetting in de huid, abnormale ~ mucinosis
mucocutane leishmaniasis bouba
mucokèle, lacrimale ~ extrusion of lacrimal gland
mucolipoïdose type III pseudo-Hurler’s disease, id.
mucormycose phycomycosis, zygomycosis, id.
mucoviscidose fibrocystic disease, cystic fibrosis
(of pancreas), id.
mucoviscidose met coeliakie en vitamine A-deficiëntie pancreatic
infantilism
mucus phlegm, slime, id.
muf musty
mug mosquito, squito (sl.) N (cf. bestrijdingsmiddel tegen
muggen)
mugje midge, gnat
muis mouse [pl. mice]
muis betreffend murine
muis van de hand heel of the hand
muis van de pink hypothenar E (cf. thenar)
muisarm N (→ RSI)
multifocaal voorkomend polynesic, multifocal
multipara pluripara, id.
multipara betreffend multiparous
multipele cylindromata turban tumor E (=Spiegler tumor)
multipele leiomyomata in de slokdarm diffuse esophageal
leiomyomatosis
multipele polyposis autoerythrocyte sensitization
E (cf. Gardner-Diamond syndrome)
multisystemische SLE-ontstekingen visceral lupus erythematosus
murmur bruit, id. E (cf. souffle, heart sound,
phonocardiography)
musculi arrectores pilorum arrectores pilorum
muskiet mosquito
muziektherapie music therapy
myalgie en artralgie bij acute drukdaling bends E (cf. caisson
disease)
myasthenia gravis pseudoparalytica asthenic bulbar paralysis
E (=Goldflam-Erb disease)
mycetoma madura foot, id.
mycobacterie kleurend in het donker scotochromogen
mycose door Allescheria boydii allescheriosis, petriellidosis
mycose door Candida candidiasis
mycose van subcutis veroorzaakt door Nocardia nocardial mycetoma
322
mycosis fungoides, voorstadium van ~ premycosis stage
N (met alle klinische en histologische kenmerken)
mydriaticum mydriatic, cycloplegic
myelination myelinisatie E (cf. unmyelinated fiber)
myelineafbraak myelinoclasis, myelinolysis
myelineschede bevattend medullated
myelitis medullitis, id.
myelitis (gedissemineerde vorm) en nn. optici-neuritis ophthal-
moneuromyelitis E (→ Devic’s disease)
myelitis met n. opticus neuritis neuroencephalomyelopathy
myelitis met neuritis neuromyelitis E (cf. ascending
neuromyelitis)
myelocyten, proliferatie van ~ myelosis
myelocyten, vorming van ~ myelopoiesis
myelocytvoorstadium (na myeloblast) promyelocyte
myeloma multiplex multiple myeloma N (=M. Kahler)
myelomatose multiple myeloma N (=M. Kahler)
myelomen, multipele aanwezigheid van ~ myelomatosis
myeloperoxidase verdoperoxidase
myelumaandoening spinal disorder
myiasis door besmetting met Oestrus ovis oestriasis, estriasis
myocard myocardium
myocard- en endocardontsteking endomyocarditis,
myoendocarditis
myocarditis carditis, id. E (cf. pancarditis, pericarditis,
endocarditis)
myoclonische kramp motor seizure
myofibrillenaandoening (bep. type) rod body myopathy
myoma striocellulare rhabdomyoma
myoma uteri myoma of uterus
myonecrose door Clostridium gas gangrene
myoom met bindweefselelementen fibromyoma
myoom met lipoom myxolipoma
myoom wegsnijden myomectomy
myopathie met afwijking van de centrale kern central core disease
myositis ossificans progressiva fibrodysplasia
myotatische reflex stretch reflex, id.
myrinx eardrum, tympanic membrane
myxoomachtige degeneratie mucoid softening, mucoid/
myxomatous degeneration
n
naad suture
naadloze klepsluiting coapting leaflets
naadverbinding bij fontanel bregma
naald needle, spicula (L.) N (cf. hechtnaald, proef(punctie)
naald, dikkenaaldbiopsie, waaknaald)
naald, bloedpunctie ~ blood collecting needle
naaldcricothyrotomie transtracheal jet ventilation
naaldelektrode wire electrode
naaldvoerder needle holder
naaldvormig belonoid, needle-shaped
naaldvormige botpunt/structuur spicule L (=spiculum
[pl. spicula])
naast een ader (gelegen) perivenous
naast een as (gelegen) paraxial
naast het ziekbed bedside E (e.g., bedside teaching, bedside
testing)
nabeeld afterimage
nabelasting (van een spier) afterload
nabestaanden bereaved N (cf. rouwgroep)
323 nab – nee

nabijheidspunt (oogh.) near point narcose anesthesia, narcosis

nabloeding secondary bleeding/hemorrhage
nabloeding bij partus postpartum hemorrhage L (=fluxus post
partum)
nacht, in één ~ overnight
nachtblindheid night blindness, nyctalopia
nachtelijk (optredend) overnight
nachtelijk transpireren night sweat(s)/sweating
nachtelijke angina nocturnal angina
nachtelijke angst bij een kind night terror in a child
nachtmerrie nightmare
nacontrole check-up, follow-up
nadeel van een methode disadvantage/drawback of a method
nadelig detrimental, injurious, harmful
nadelige bijwerking adverse effect/reaction
naderende dood impending death
naevus spilus, nevus
naevus amelanoticus white nevus
naevus anemicus anemic nevus
naevus angiomatosus (niet-neoplastisch) spider nevus
naevus arachnoideus spider nevus, vascular spider
naevus araneus vascular spider, spider nevus, spider angioma
naevus caeruleus blue nevus
naevus flammeus vascular nevus
naevus naevocellularis nevus cell nevus
naevus pellineus bathing trunk nevus
naevus pigmentosus birthmark, nevus (Am.)/naevus (Br.)
narcotiseur anesthetist
nasale bijklank (bij het spreken) nasal twang
nasale sprong gezichtsvelddefect nasal step
nasale stem, uitzonderlijk ~ hypernasality, hypernasal voice
nasleep sequel(a)
nasmaak after-taste
nasofarynxontsteking rhinopharyngitis
nastaar aftercataract, secondary cataract
nasus aduncus aquiline nose
natief native
natriumbeperking sodium restriction
natriumbicarbonaat sodium bicarbonate, soda, baking soda
natriumcarbonaat washing soda
natriumchloride sodium chloride
natriumgehalte in bloed abn. verhoogd hypernatremia
natriumpermeabiliteit, alkaloïd leidend tot toename van ~ veratridine
natronloog (NaOH) sodium hydroxide, caustic soda
nattend oozing, weeping, wetting
nattend eczeem eczema madidans
nattig moist(y)
natuurlijk ouderschap attachment parenting
natuurlijke eigenschappen, verlies van ~ denaturation
nausea sickness, turning of the stomach, id.
nausea maritima seasickness
nauw contact intimate contact
nauwe introïtus tight hymen

Nederlands-Engels
pigmentosus, (skin) mole nauwe voorhuid tight foreskin
naevus spilus cafe-au-lait spot nauwgezet accurate, precise, elaborate
naevus verrucosus linear nevus, epidermal nevus, id. nauwkeurig careful, accurate, precise
naevus vinosus/flammeus port wine mark/nevus/stain nauwkeurige bewegingsactiviteit fine motor activity E (as opposed
N (=vuurvlek) to gross type)
naevuscellen tussen dermis en epidermis junction nevus nauwkeurige controle/toezicht close supervision
nagalmend systeem reverberating circuit navel belly button, umbilicus, id. N (=buiknavel)
nageboorte afterbirth, secundines navel van het trommelvlies umbo
nagel nail, nail plate navelbloeding bij pasgeborene omphalorrhagia in newborn
nagel die is ingegroeid ingrown nail, unguis incarnatus (L.) navelbreuk exomphalos
nagel van de teen toenail navelgebied betreffend periumbilical
nagel van de vinger fingernail navelontsteking omphalitis
nagel, onder de ~ subungual navelring umbilical ring
nagelbed nail matrix, (nail)bed navelsteen omphalolith, umbilical stone, omphalith,
nagelbedontsteking onychia omphalokeratolith E (cf. umbilical cholesteatoma, melanoma)
nagelbijten nail biting, onychophagia navelstreng umbilical cord, navel string
nagelgroeven Beau’s lines navelstreng ligt voor voorliggend deel cord presentation (obst.)
nagelhypertrofie onychauxis navelstreng, voorliggende ~ prolapse of umbilical cord
nagelloslating onycholysis navelstrengbloed cord blood
nagelpatellasyndroom (hereditary) osteoonychodysplasia, navelstrengbreuk omphalocele
nail-patella syndrome navelstrengdraaiing coiling of umbilical cord
nagelriem nail rim, nail fold, cuticle (of the nail) navelstrengvat umbilical vessel
nagels die boventallig aanwezig zijn polyonychia, polyunguia navelverband umbilical binder
nagels die ongewelfd/plat zijn platyonychia nawee afterpain
nageluitval shedding nail(s) nazorg aftercare
nagelverdikking, abn. ~ pachyonychia neartrose pseudarthrosis, pseudoarthrosis
nagelverkleuring, witte ~ leukonychia necrobacillose postanginal septicemia, id.
nagelwalontsteking panaritium, paronychia, perionychia, necrose door bloedvatobstructie infarction
perionyxis necrose met rotting slough, sphacelus
nagerecht dessert E (cf. desert) necrose met vascularisatieverlies gangrene
nageslacht offspring, progeny necrose van de niertubuli tubular necrosis of kidney
najaar fall necrose van fibromyomata bij zwangerschap red degeneration
nakomeling(en) offspring, progeny (obst.)
nakomelingen producerend proligerous necrose, aseptische ~ avascular necrosis, osteonecrosis, aseptic
nakomelingschap offspring (bone) necrosis, ischemic bone necrosis N (obsolete naam
naleving (van regels/richtlijnen) observance voor avasculaire botnecrose)
namaaklens artificial/prosthetic lens N (i.p.v. de natuurlijke necrotiserend proces phagedena, id.
lens; te onderscheiden van de contactlens die op het oog drijft) necrotiserende vasculitis met fibrose overlap (vasculitis) syndrome
nanokristal, halfgeleidend ~ quantum dot neerdrukkend gevoel bearing down sensation N (bv. bij
napotentiaal afterpotential N (a.g.v. toename van urethrokèle)
kaliumpermeabiliteit) neergaande flank downslope E (cf. upstroke)
narcist narcissist N (cf. woede) neerslaan to precipitate
nee – neu
neerslachtig depressed, low-spirited
neerslachtig karakter depressive character
neerslachtigheid despondency, low spirits, mental depression
neerslag deposit(ion), sediment, precipitate
neerslag a.g.v. een geringe bloedstroom hypostasis
nefrogram renogram, id.
nefroom nephroma
nefrosclerose glomerulosclerosis, nephrosclerosis
nefrose nephrosis E (cf. nephritis)
nefrotisch syndroom nephrosis
negenoog carbuncle N (cf. karbonkel)
neger black (person), negro [pl. negroes], nicker (sl.)
neiging om te vallen falling tendency
neiging om uit te zaaien tendency to disseminate
neiging voorover te vallen propulsion
Neisseria meningitidis meningococcus
nek nape (of the neck), back of the neck, nucha (L.)
N (cf. hals, scheefhals, dislocatie van een nekwervel)
nekkramp epidemic meningitis, meningococcal meningitis,
meningitis (cerebrospinalis) epidemica (L.) E (cf. petechial
fever)
nekpijn neck pain, cervicalgia, cervicodynia, trachelodynia
nekspier nuchal muscle N (cf. halsspieren)
nekstijfheid stiff neck, nuchal rigidity E (cf. torticollis, wry neck)
neonaat newborn, neonate
neonatologie (verpleeg)afdeling nursery
neoplasma tumor, id.
neoplasma van endotheelcellen rond vaten hemangioendothelioma
neoplasma van mestcellen mastocytoma
nerveusheid nervous tension, nervousness, ‘nerves’
nervositeit nervous tension, nervousness, ‘nerves’
nervus abducens (L.) abducent nerve
nervus accessorius (L.) accessory nerve
nervus facialis (L.) facial nerve
nervus medianus (L.) median nerve
nervus olfactorius (L.) olfactory nerve
nervus opticus (L.) optic nerve
nervus phrenicus (L.) phrenic nerve N (=middenrifzenuw)
nervus suralis (L.) sural nerve
nervus tibialis (L.) tibial nerve
nervus vagus (L.) vagal nerve
nesidioblastoom insuloma, id.
nest nest, nidus (L.) [pl. nidi] E(cf. bird’s nest of cerebellum)
netelroos nettle rash, urticaria, uredo
neten nits
netsnoer power cord
netspanning mains
netvlies retina
netvliesarterie met brede reflectie copper wire artery
netvliesloslating detachment of retina, amotio retinae
netvormig patroon met knobbeltjes reticulonodular pattern
netvormige blauwe verkleuring van de huid livedo reticularis
netvormige opaciteiten reticular pattern (radiol.)
N (bij niet-pneumoconiose)
netvormige schaduw bij pneumoconiose small irregular opacities
(radiol.)
netvormige structuur vertonend reticular
netwerk meshwork, reticulum, netting, plexus
netwerk (m.n. van kleine bloedvaten) rete
neuraalbuis neural tube, cerebromedullary tube
neuraallijst neural crest
neurale buis-defecten m.b.t. cerebellum cerebellomedullary
malformation syndrome
neurale plaat neural plate
neurale plooien neural folds
neuralgie m.b.t. n. trigeminus trifacial neuralgia
neurasthenie nervous debility, id.
neurasthenie en hartklachten cardiophrenia
neuriet axon cylinder, neurite
324
neurietheuvel axon hillock/hilus
neuritis met pijnlijke en rode ledematen erythromelalgia, red
neuralgia, Mitchell’s disease
neuritis van ruggenmergwortel radiculitis
neuritis van wortels van spinale zenuwen radiculoneuritis
neuroblasten en ganglioncellen, tumor van ~
gangliosympathicoblastoma, ganglionneuroblastoma
neuroblasten, tumor van ~ neuroblastoma
neuroblastoom in reukorgaan esthesioneuroblastoma
neuroblastoom van neusholten olfactory neuroblastoma
neurocirculatoire asthenie effort syndrome, cardiac neurosis
neurocirculatoire asthenie (bij soldaat) soldier’s heart
neurocranium braincase, id. N (=hersenschedel; cf.
schedelbeenderen, schedeldak)
neurodermatitis, lokale ~ lichen simplex circumscriptus
neuro-epitheel dat hersenen vormt neuroectoderm
neurofibromatose multiple neurofibroma, id.
N (Von Recklinghausen)
neurogene (verslapte) blaas autonomic/neurogenic bladder
neurogene gewrichtsaandoening Charcot joint N (bv. bij tabes
dorsalis)
neuroglia glia, id.
neuroglia, woekering van ~ gliomatosis
neurogliacel met veel uitlopers mossy cell
neurogliahyperplasie gliosis, neurogliosis
neurogliatumor glioma, neuroglioma
neurohypofyse posterior pituitary, neurohypophysis
neuromyelopathie met bijnierstoornis adrenomyeloneuropathy
E (cf. Schilder’s disease)
neuron nerve cell, id.
neuronengroep buiten het CZS ganglion (Gr.) [pl. ganglia,
ganglions]
neuronengroep in het vierde ventrikel locus ceruleus
neuropathie van de hand (bep. type) intrinsic pill roller hand
neuropathie van de huid neurocutaneous disorder
neuropathie, autonome perifere ~ dysautonomia, id.
neurose neurosis, psychoneurosis (obs.)
neurose met rabiesverschijnselen pseudorabies,
Aujesky’s disease
neurosyfilis met vaataandoeningen meningovascular syphilis
neuroticus neurotic
neurotisch (gedrag vertonend) neurotic
neus(beentjes), misvorming van ~ bent nose
neusademhaling nasal respiration E (cf. snuffles)
neusamandel pharyngeal tonsil, adenoid N (cf. tongamandel,
keelamandel)
neusarts rhinologist
neusbad nasal douche, nose wash, collunarium (L.)
neusbeen nasal bone
neusbijholte paranasal sinus, accessory sinus of nose
neusbijholten, ontsteking van ~ pansinusitis
neusbloeding nosebleed, nose bleeding, epistaxis
neusbrug bridge of the nose, nasal bridge, dorsum nasi (L.)
neuscatarre coryza
neusdruppels nose drops
neusendoscopie nasoendoscopy
neusgat nostril, naris (L.) [pl. nares]
neusholte nasal cavity
neusholte (deel tot limen nasi) nasal vestibulum
neusholte, achterste ~ choana
neusholte, voorste deel van de ~ nasal vestibulum,
vestibule of nose
neushuid met harde zwelling rhinoscleroma N (door chronische
infectie met Klebsiella rhinoscleromatis)
neuskeelholte nasopharynx
neusmasker nasal mask
neusmisvorming nose deformity
neusoperatie, esthetische ~ corrective surgery of the nose,
esthetic rhinoplasty, nose job (sl.)
325
neuspeuteren nose picking
neusrug bridge of the nose, nasal bridge
neusschelpen nasal conchae E (distinguish middle, superior and
supreme types)
neusslijmvlies nasal mucosa
neusslijmvliesontsteking rhinitis
neussonde nasal tube N (cf. sondevoeding)
neusspiegel rhinoscope E (cf. nasopharyngoscope)
neusspleet, mediane ~ bifid nose, nasal bifidity
N (zgn. doggeneus)
neusspoeling nasal douche, nose wash, collunarium (L.)
neusspraak rhinolalia, rhinophonia E (distinguish aperta and
clausa types)
neusspraak, gesloten ~ rhinolalia clausa
neusspraak, open ~ rhinolalia aperta
neussteen rhinolith, nasal calculus
neustraankanaal nasolacrimal canal/duct
neustussenschot nasal septum
neustussenschot, distale deel van ~ (nasal) columella
neusvergroting rhinomegaly
neusverkoudheid nasal catarrh, coryza, head cold
neusverstopping nasal congestion/obstruction, obstruction of
nose, clogged nose
neusvleugelen alar flutter
neusvochtafscheiding (zonder ontsteking) rhinorrhea
neutralisering (psy.) deinstinctualization
neutrofiel neutrophil, gitter cell
neutrofiele cel met fijne korrels heterophil
neutrofiele leukocyten in aantal hoger neutrophilia
neutrofiele leukocyten qua aantal laag neutrocytopenia,
neutropenia
neutrofielenafwijking m.b.t. celmetabolisme familial lipochrome
histiocytosis
nevel haze, mist
nevel ontstaan door verstuiving aerosol
nevelachtigheid haziness, nebulosity, blur
nevelig nebulous, misty, hazy
nevelvormig nebulized
neveninfuus piggyback E (cf. drip)
nevoïde vasculaire afwijking capillary hemangioma/nevus,
hemangioma simplex, arterial hemangioma
nicht (sl.) male homosexual E (cf. frit, gonif, left-handed,
maricon, queer, twink)
nicotinamide vitamin PP, id. E (PP = ‘pellagra preventing’)
nicotinemetaboliet (bep.) cotinine
nicotinezuur nicotinic acid
nictitatio twinkling
nidis avis (L.) bird’s nest of cerebellum, id.
nier- en nierbekkenontsteking pyelonephritis
nier(weefsel)tumor nephroma
nier, beweeglijke ~ floating kidney
nier, gelegen buiten de ~ extrarenal
nierabces nephritic abscess
nierabces met verlies van nierfunctie pyonephrosis
nieratrofie na interstitiële nefritis small white kidney
nierbekken (kidney) pelvis, pyelum, renal pelvis
nierbekken- en -kelkenverwijding pyelocaliectasis
nierbekken- en ureterontsteking pyeloureteritis
nierbekken, verwijding van het ~ pyelectasia, pyelectasis
nierbekkenontsteking pyelitis
nierbekkenvenen, ontsteking van ~ pyelophlebitis
nierbeschadiging renal damage
niercelcarcinoom renal cell carcinoma
nieren boventallig aanwezig met hart- en longafwijking accessory
spleen (syndrome), polysplenia syndrome
nierfalen kidney failure
nierfunctiestoornis bij levercirrose urohepatic syndrome
nierglomeruli, ontsteking van ~ glomerulitis
nierglomerulus renal glomerulus, malpighian body/corpuscle
neu – noo
nierinsufficiëntie na uitgebreid trauma crush syndrome
nierkanaaltjes uriniferous tubules
nierkapseltumor capsuloma
nierkelk (renal) calyx/calix
nierkelkdivertikel calyceal diverticle of kidney
nierkelkverwijding met urineophoping hydrocalycosis
nierklaring renal clearance
nierkoliek renal colic
nierloge costovertebral angle
nierontsteking nephritis
nierontsteking en glomerulusontsteking glomerulonephritis
nierontsteking veroorzakend nephritogenic
nierpapil, verharding van ~ papil sclerosis
nierpiramide renal pyramid
nierschors renal cortex
niersclerose nephrosclerosis
niersteen nephrolith, nephritic calculus, kidney/renal stone
N (cf. koraalachtige niersteen, ingesloten niersteen)
niersteenvergruizer renal stone lithotripter
niersteenvergruizing lithotripsy, ESWL
niersteenziekte nephrolithiasis
nierstenen met vorm van hertshoorn staghorn nephrolithiasis
niersyndroom met trias van kenmerken nephrotic syndrome
N (i.e. oedeem met proteïnurie en hypoalbuminemie)
nierteratoom nephroblastoma, Wilm’s tumor
niertransplantatie kidney/renal transplantation
niertubuli, aandoening van ~ tubulopathy
Nederlands-Engels
niervergiftiging uremia N (de uremie is in feite een
laboratoriumbevinding)
niervergroting renomegaly
nierverwijdering via een operatie nephrectomy
nierverwijdering via een operatie, partiële ~ heminephrectomy
nierverzakking nephroptosis
nierziekte (elk type) renal disease, nephropathy
nierziekte met daarbij enig type leveraandoening bile nephrosis,
cholemic nephrosis, hepatorenal syndrome
niesmiddel errhinum, sternutatory, ptarmicum
niesreflex nasal reflex
nietig insignificant, minute
niets none, nil
nieuwe (en betere) versies van een (computer)programma upgrades
of software
nieuwvorming neoplasm
nieuwvorming van (bloed)vaten neovascularization
niezen to sneeze E (cf. sternutation, Achoo syndrome)
nihil nil
nij(d)nagel hang nail, onychocryptosis N (=dwangnagel)
nijptang nippers N (cf. rongeur)
nis impression, niche (radiol.)
Nissl-lichaampjes, verdwijnen van ~ chromat(in)olysis of nerve
cell N (door schadelijke inwerking op het neuron)
nitrobaat nitroglycerin
nitroso-ureumderivaat carmustine, BCNU N (cytostaticum)
niveau grade, level
niveaumeter gauge
nocardiose van bronchus bronchonocardiosis
nodulair nodular
nodulair patroon bij pneumoconiose small rounded opacities
(radiol.)
nodulaire subcutane massa tuberous xanthoma
nodulus van de huid met appelsiroopkleur apple jelly nodule
N (bij lupus vulgaris)
nodus node E (→ AV-node, Heberden, lymph, Osler, Schmorl,
sinus)
noemer (van een breuk) denominator
noma cancrum oris, id.
nondirectief patient centered
nood(toestand) distress
noodlottig fatal
noo – omg 326

noodlottige bloeding catastrophic bleeding oculocutaan syndroom uveocutaneous syndrome

noodnummer emergency call
noodtoestand emergency (1); distress (2)
noodverband emergency dressing
noodzakelijk(erwijs) necessary, obligate
nootmuskaatlever nutmeg liver
noradrenaline norepinephrine (Am.), noradrenaline (Br.)
normaal werkend (i.t.t. pathologisch) physiologic(al)
normaal zien qua brekingseigenschappen emmetropia N (visus
optimaal zonder correctie)
normaalwaarde reference value, standard value
normoblast met ijzergranula sideroblast
nubiliteit adolescence
nucha back of the neck, nape (of the neck), id.
nuchtere darm jejunum
nuchtere glucosespiegel fasting glucose
nuchterwaarde fasting value
nucleatie nucleation
nucleïnezuur nucleic acid
nucleoplasma karyplasm, id.
nucleus ambiguus (L.) large cell nucleus, nucleus of vagus
nucleus caudatus (L.) caudate nucleus
nucleus in medulla oblongata bulbar nucleus
nucleus lentiformis (lateraal deel) putamen
nucleus oculomotorius (L.) caudal nucleus
nucleus ruber (L.) red nucleus
nukkig capricious
numerieke waarde numerical value, level
nuttig useful, helpful
nyctalopie hemeralopia, day blindness N (cf. nyctalopia)
nycturie nocturia, nycturia
nystagmusregistratie m.b.v. elektroden electronystagmography
E (=Vogt-Koyanagi syndrome)
oculomotorius-zenuw oculomotor nerve, third cranial nerve
odaxesmus biting of tongue
odontalgie toothache, id.
oedeem dropsy, edema (Am.), oedema (Br.)
oedeem (benen) bij bootreiziger (in de tropen) deck legs, tropical legs
oedeem aan benen en voeten, chronisch ~ trophedema E (=Meige-
Milroy disease)
oedeem aan de voet(en) pedal edema
oedeem betreffend edematous
oedeem bij loa-loa-infectie, lokaal ~ calabar swelling
oedeem en hyperemie van de blinde vlek edema of optic disk,
papilledema E (cf. choked disk, optic pit, optic cup)
oedeem in epidermis spongiosis
oedeem van conjunctiva (conjunctival) chemosis
oedeem van de cornea, secundair ~ bullous keratitis/keratopathy
oedeem zonder putjesvorming nonpitting edema E (cf. foveation)
oedeemvocht edema fluid
oedeemvrij nonedematous
oedemateus edematous
oedemateuze huidverharding scleredema
oefening exercise
oefening (die systematisch wordt uitgevoerd) training
oefentherapie physical therapy, physiotherapy
oerdarm primitive gut, archenteron N (=primitieve darm)
oerinstinct primeval instinct, primordial instinct
N (cf. neutralisering)
oernier mesonephron
oerscene (psy.) primal scene
oersegment (anat.) somite
oervertrouwen basic trust
oesofagus gullet, esophagus (Am.), oesophagus (Br.)
oesofagusdeel gelegen in halsgebied cervical esophagus
oesophagusdilatatie en spierhypertrofie megaesophagus
oestradiol estradiol
oestrogeen estrogen
oestrusproducerende stof estrogenic

o
obductiebevindingen autopsy/necropsy findings
oftalmie ophthalmia
oftalmoplegie door laesie van retinakern internuclear
ophthalmoplegia/paralysis
ogen beiderzijds betreffend binocular
ogen die uitpuilen exophthalmos
O-been bow-leg, bandy leg, genu varum ogen, gespannen ~ eyestrain N (cf. turende ogen)
obesitas adiposity, obesity, overweight ogief ogive
obesitas door overeten gelijkend op beeld bij Cushing pseudo- OK (abbr.) operating room, OR
Cushing syndrome oksel(holte) armpit, axilla
objectglaasje (glass) slide olenitis olecranarthritis
objectief (tech.) object lens N (cf. oculair) oleum volatile distilled oil
objectief vastgesteld oorsuizen audible tinnitus oliezuur oleic acid
oblongatasyndroom posterior cerebellar artery syndrome, oligodendrogliacel oligodendrocyte, satellite cell
Wallenberg’s syndrome oligo-element trace element
obscuratie scotoma, id. E (cf. arcuate, paracecal, cecocentral, oligohidrosis oligohydrosis
Seidel scotoma) oligurie urine retention, id.
obscure oorsprong, met ~ cryptogen(et)ic olijfvormige zwelling bij verlengde merg oliva, olive, olivary body
obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis anankastic oliva, pons en cerebellum betreffend olivopontocerebellar
personality disorder, obsessive-compulsive personality omdraaiing reversal
disorder E (=obsessive-compulsive neurosis) omentum majus gastrocolic omentum, greater omentum,
obstakel barrier, obstacle greater sac
obstetrie obstetrics E (→ tocology) omentum minus lesser omentum
obstipatie constipation, costiveness omfalomesenterisch kanaal umbilical duct, vitelline duct
obstipatie, hardnekkige vorm van ~ obstipation omgaan met besmet weefselmateriaal to handle infected tissues
obstructie van de dunne darm door een kink ileal kink, Lane’s kink omgekeerd reverse(d), inverse, inverted, reciprocal
obstructieve hydrocephalus noncommunicating omgekeerde isolatie-verpleging reverse barrier nursing
hydrocephalus omgekeerde splijting van de tweede harttoon reversed splitting
obtule tulle gras N (bij linkerbundeltakblok/aortastenose)
ochtendmisselijkheid morning sickness omgekeerde T-golf inverted T-wave
ochtendurine morning urine omgeven door een korst crusted
oculair eyepiece (1); ocular (2) N (cf. objectief) omgeving vicinity, setting, surroundings, environment
327
omgevingsfactor environmental factor
omgevingstemperatuur ambient temperature
omgevingsziekte multiple chemical sensitivity
omhulsel coating, sheath, integument, encasement
omhulsels, gelegen tussen ~ intervaginal
omkeerbaar en terug naar beginsituatie reversible
omkering inversion, reversal
omkorst crusted
omlaaghangen van orgaan/structuur ptosis E (cf. blepharoptosis;
gastric ptosis)
omleiding shunt, bypass N (bv. m.b.t. kransslagader)
omleiding naar rechteratrium, veneuze ~ mesoatrial shunt
omloop scrub nurse
omloop(je) (derm.) paronychia
omschreven (duidelijk ~) circumscribed
omslag envelope, cover, fold E (cf. compress)
omstrengeling van de navelstreng intertwined umbilical cord
omstulping exstrophy N (bv. van de urineblaas)
omstulping van slijmvlies ectropion N (m.n. van het ooglid)
omtrek circumference, contour, periphery
omvang range, width, scope, magnitude, size, extent
omvang van ongeregistreerde criminaliteit dark number
omvang, getalsmatige- dimension (1); girth (2) N (ad 1: in één
richting; ad 2: van de omtrek)
omvangrijk voluminous, bulky, extensive
omvorming van ene weefseltype naar andere metaplasia
omzeilende antwoordencomplex approximate answers
syndrome N (op basis van hysterie)
omzetting transduction, conversion
omzetting in hoornsubstantie cornification
omzettingstijd turnover time
omzichtig cautious
onaangenaam unpleasant, obnoxious E (cf. noxious)
onaangenaam gevoel in de blaas bladder discomfort
onaangename geur offensive smell
onaangename lucht malodor
onbedekte huid (m.b.t. kledingstukken) uncovered skin
onbegrepen (oorzaak/vorm) unknown, e.c.i.
onbegrepen ziekte idiopathic disease
onbehaaglijk unpleasant, uncomfortable, uneasy
onbehaaglijk gevoel (feeling of) discomfort
onbehaaglijkheid discomfort, uneasiness
onbehaard (m.b.t. het hoofd) bald E (cf. naked)
onbehagen discomfort, uneasiness N (cf. gevoel van
onbehagen)
onbehandelbare pijn untractable pain
onbehandelde patiënt untreated patient
onbekende oorsprong, van ~ of undetermined/unknown origin,
e causa ignota (L.), e.c.i. (abbr.)
onbekwaamheid incapability, incompetence, disability
onbepaald indefinite, vague, uncertain, indeterminate
onbereid vlees uncooked meat N (bedoeld wordt: rauw vlees)
onbestendig unstable, unsteady, protean
onbestendigheid instability, variability
onbeweeglijk steady, immobile
onbeweeglijkheid (bij contractuur) immobility syndrome
onbewerkt plain, native
onbewust unaware, unconscious
onbloedig noninvasive
onbuigzame grote teen cocked-up toe
onchocerciasis leidend tot blindheid river blindness
oncocytoom oncocytic tumor, id.
onder en naar achteren gelegen inferoposterior
onder en opzij gelegen inferolateral
onderarm forearm, cubitus, antebrachium (L.)
onderarm betreffend antebrachial
onderbeen lower leg, foreleg E (cf. shin, calf)
onderbeenprothese below-(the-)knee prosthesis
onderbeenzweer crural ulcer, stasis ulcer N (=open been)
omg – ond
onderbehandeling undermedication
onderbewust subconscient
onderbouwd (gedachten)model sound model
onderbreking interruption, intermission, break
onderbroken ademhaling suspended respiration
onderbroken nachtrust interrupted sleep
onderbuik hypogastrium, lower abdomen
onderbuikgevoel gut feeling
onderbuikspijn lower abdominal pain
onderdeel part, subdivision, fraction, component, section
onderdosering subdosage
onderdruk negative pressure, (relative) vacuum E (cf. vacuum
curettage, suppression)
onderdruk (bij bloeddruk) diastolic (blood) pressure E (refers to
arterial pressure, unless stated otherwise)
onderdrukkende werking inhibitory action
onderdrukking inhibition, repression
onderdrukking (van activiteit) suppression
onderdrukziekte caisson disease, decompression sickness
ondergedompeld (in vloeistof) submerged
ondergeschikt (m.b.t. belangrijkheid) subordinate, inferior, less
important, marginal, minor
ondergewicht low weight
ondergewicht t.o.v. zwangerschapsduur light-for-dates (infant)
ondergoed underwear, undergarment, underclothing
ondergoed, strak ~ tight fitting underwear E (cf. sperm quality in
men and varicosities)
Nederlands-Engels
ondergrens lower limit
onderheuvel hypothalamus
onderhevig aan overdracht door infectie infectious
onderhoudsdosering maintenance dose N (cf. aanvangsdosis)
onderhuids subdermal, subcutaneous, hypodermic
onderhuids bindweefsel betreffend subcuticular
onderhuids vet, pijn in ~ adiposa/adiposis dolorosa
E (→ Dercum’s disease)
onderhuidse vetlaag, ontsteking van ~ panniculitis
onderkaak die abn. klein is micrognathia
onderkaak en aangezichtsbotten betreffend mandibulofacial
onderkaak, achter de ~ retromandibular
onderkaaksbeen lower jaw bone, mandible, inferior maxilla
onderkin double chin
onderkoeling hypothermia, hypothermy, supercooling
N (cf. koeling, afkoeling)
onderlaag substratum, inferior surface
onderliggende ziekte underlying disease
onderlijf underwear, undergarment, underclothing,
underbodice, camisole (1); lower body, abdomen (2)
onderlip lower lip
onderontwikkeld underdeveloped
onderscheid maken to distinguish, to differentiate
onderscheiding (van eigenschappen) discrimination
onderscheidingsvermogen van de tastzin sensory acuity
onderscheidingsvermogen van een microscoop resolution of a
microscope
onderscheidingsvermogen van vergelijkend klinisch onderzoek power
of a clinical trial
onderschuiven to substitute
onderste extremiteit leg, lower extremity/limb
onderste uterussegment lower uterine segment
ondersteek(pan) bed-pan
ondersteunend (hulp)middel adjuvant
ondersteunende structuur trabecula (L.) [pl. trabeculae]
ondersteunende substantie cement
ondersteunende technologie enabling technology
ondersteunende therapie supportive therapy
onderverdeling binnen een categorie subset
onderverdeling volgens een biologisch kenmerk biogroups
ondervoed malnourished, undernourished
ondervoeding underfeeding
ond – ont
ondervoeding door calorisch tekort caloric malnutrition, athrepsia,
marasmus
ondervoedingstoestand cacotrophy
onderwijssysteem curriculum
onderzoek study, examination, investigation, survey
N (cf. aanvullend onderzoek, bevolkingsonderzoek,
bloedonderzoek, vervolgonderzoek)
onderzoek bij belasting stress test
onderzoek in de klinische situatie clinical trial
onderzoek met een diascoop diascopy
onderzoek uitgevoerd t.o.v. een controlegroep controlled study
onderzoek van een populatie, systematisch ~ screening
onderzoek van ziekten, inventariserend ~ epidemiologic
surveillance
onderzoek via echo van ultrageluid echography
onderzoek, lichamelijk ~ physical exam(ination)
onderzoeker in laboratorium bench investigator N (die basis legt
voor nieuwe klinische toepassingen)
onderzoeker op medisch gebied medical scientist E (cf. clinician)
ondoorlaatbaar voor stralen radiopaque
ondoorschijnend opaque
ondraaglijk unbearable N (cf. draaglijk)
onduidelijke aftekening fuzzy/unclear contour
onecht verband (tussen bevindingen) spurious association
onenigheid disagreement, mental conflict
onevenredigheid disproportion
onevenwichtigheid lability, instability
onfris sallow, musty
onfysiologisch nonphysiological
ongeacht regardless of, irrespective of
ongebluste kalk caustic lime, burnt lime
ongecoördineerde beweging ataxia N (in afwezigheid van parese,
spasme of apraxie)
ongecoördineerde spieractiviteit asynergia, asynergy
ongedeeld undivided, nonseptate
ongedierte vermin, pests
ongediertebestrijding disinfestation, pest control
ongedifferentieerd weefsel blastema, id.
ongeldig invalid, void
ongelijke (grootte van de) pupillen unequal pupil sizes, inequality
of pupils
ongemak inconvenience, discomfort
ongeneeslijk incurable
ongeordend ritme disordered rhythm
ongepaard unpaired, azygous
ongerief discomfort, inconvenience
ongerimpeld voorhoofd unfurrowed forehead
ongerust anxious, worried, uneasy
ongerustheid anxiety, uneasiness E (cf. fear)
ongeschikt unsuited, unfitted, improper
ongeschikt voor extra-uterien leven previable
ongeschiktheid incapacity, incapacitation
ongeschonden undamaged, intact
ongesegmenteerde leukocyt band form (leukocyte)
N (met lint- of hoefijzervorm)
ongeslachtelijke deling van Sporozoa schizogony
ongesteeld stalkless, sessile, nonpedunculated
ongesteld ailing
ongesteldheid menstruation, periods, menses E (cf. eumenorrhea,
LMP, PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
ongestructureerd disorganized, unstructured
ongeval, bijna dodelijk ~ near death
ongeval, persoonlijk ~ casualty
ongevallenafdeling accident department
ongevallenverzekering accident insurance
ongevalscentrum trauma center
ongevalsneiging accident proneness
ongevoelig nontender (1); refractory (2); not-susceptible,
resistant, insensitive (3)
328
ongevoelig maken voor een bepaald antigeen desensitization
ongevoelig voor insensitive to
ongevoelig voor emoties apathetic
ongevoelig zijn voor een kleurtechniek nonstaining
ongevoeligheid insensitivity
ongevoeligheid voor een medicament resistance towards a drug
ongevoeligheid voor pijnprikkels analgesia
ongewenste (bij)werking adverse action, untoward effect
ongewenste gebeurtenis met nadelig gevolg voor de patiënt adverse
patient occurrence E (cf. APO)
ongewenste intimiteit (van seksuele aard) sexual harassment
ongezond unhealthy, unwholesome, unsound
ongezond vochtig dank E (cf. weeping, moist, damp, humid)
ongunstig bad, unfavorable, poor, infaustus (L.)
ongunstige wending bij een ziekte complication
onhandig unpractical, clumpsy, awkward
onhandig in het gebruik van beide handen ambilevous,
ambisinistrous
onhandige/plompe manier van lopen clumsy gait
onhandigheid clumsiness
onhandigheidssyndroom dyspraxia syndrome
onheilspellend sinister, ominous
onherkenbaar QRS-complex bizarre QRS-complex
onherstelbaar irreparable, beyond remedy, irreversible
onjuist incorrect, improper
onmatigheid insobriety
onmerkbaar imperceptible
onnatuurlijk factitial, factitious, unnatural
onnozel silly, anserine, simple (1); innocent, harmless (2)
onomkeerbaar irreversible
ononderbroken pijn continuous pain
onopgemerkte ziektegevallen unnoticed cases
onoplettendheid inattention, inattentiveness
onoplosbare vorm van antigeen/antilichaam immuno(ad)sorbent
onrechtmatig illegal E (cf. illegal abortion, illegal drugs)
onregelmatig disordered, irregular, intercurrent
onregelmatig vormsel in een zenuwcel tangle E (→ neurofibrillary
tangles)
onregelmatige pols(golf) irregular pulse
onrijp immature
onrust restlessness, unrest
onrustig restless, turbid
onschadelijk harmless, benign, innocent, innocuous,
innoxious, mild, inoffensive
onschuldig innocent, harmless, mild N (cf. goedaardig)
onschuldig gezwel benign neoplasm E (cf. malignant)
onstabiel instable, evanescent
ontaard degenerated
ontaarding degeneration
ontbinding decomposition, dissolution, disintegration
ontbinding van foetus tot een wasachtige stof adipocere
transformation of fetus
ontbreken van arm/been als cong. afwijking phocomelia
ontbreken van een/meer ledematen amelia N (als congenitale
misvorming)
ontevredenheid discontent, dissatisfaction
ontgiftende werking detoxicating function
ontgifting detoxi(fi)cation
ontharing epilation
ontharingsmiddel depilatory
onthersening decerebration
onthoofding decapitation, beheading E (cf. decerebrate)
onthouden (psy.) retention E (cf. recall, memory, recognition)
onthouding abstinence, deprivation
onthoudingsverschijnselen withdrawal symptoms
onthulling revelation, disclosure
ontkalking decalcification, demineralization
ontkapseling decapsulation
ontkenning denial
329
ontkiemen sprouting
ontkleuring van zenuwen neural achromasia
ontlading discharge, release
ontladingspatroon discharge pattern
ontlastend stoma aanleggen palliative colostomy
ontlasting feces, defecation, stool(s), evacuation
ontlasting die bloed bevat hematochezia
ontlastingsgewoonten defecation/bowel habits
ontlastingspatroon defecation/bowel habits
ontleden (van het lichaam) to dissect
ontlediging evacuation, emptying (1); discharge (2)
ontledigingsproces evacuation
ontleding dissection
ontleedkamer dissecting-room, autopsy room
ontleedkunde anatomy E (cf. gross anatomy, cellular
anatomy)
ontleedkunde betreffend, ziektekundige ~ pathoanatomic
ontleedkundige prosector, pathologist
ontleedmes scalpel
ontluchtingsopening breather
ontmaagding defloration N (cf. maagdelijkheid);
E (cf. hymenology)
ontoereikend inadequate, insufficient, defective
ontploffing explosion
ontremde onwillekeurige oogbewegingen disinhibited saccades
N (bij opsoclonus)
ontroerend emotional
ontroering emotion
ontrouw binnen het huwelijk adultery
ontsierd disfigured
ontsluiting (volledige ~) cervical dilatation (full ~)
E (cf. partograph, cervicograph)
ontsmetting disinfection N (cf. kiemneutraliserende actie,
ongediertebestrijding)
ontsnappen van vloeistof bij een te hoog niveau overflow
ontsnapping escape N (term m.n. gebruikt bij een ectopische
hartslag)
ontsnappingsroute vent
ontspannen to relax, to release
ontspanning relaxation (1); recreation (2)
ontspanning, te weinig ~ lack of relaxation
ontspanningshechting bolster suture, tension suture, relief
suture
ontspanningstherapie recreational therapy
ontstaan to originate, to arise
ontsteking inflammation
ontsteking door Actinomycetes actinomycosis
ontsteking in het (vrouwelijke) bekken pelvic inflammatory disease,
pelvic infection, PID
ontsteking met veel eosinofielen eosinophilic inflammation
ontsteking t.g.v. drukverschil barotrauma
ontsteking uitgaande van één haard unifocal infection
ontsteking van botuiteinden bij het gewricht osteoarthritis
ontsteking van cervix uteri en vagina cervicocolpitis
ontsteking van cornea en conjunctiva keratoconjunctivitis
ontsteking van de klieren van Skene skenitis
ontsteking van het ellebooggewricht olecranarthritis
ontsteking van jejunum jejunitis
ontsteking van labia minora nymphitis
ontsteking van n. opticus en retina neuroretinitis
ontsteking van ruggenmerg en ruggenmergwortel radiculomyelitis
ontsteking van slagaderwand arteritis
ontstekingsproces, niet gebaseerd op een ~ noninflammatory
N (d.w.z. door degeneratieve/neoplastische verandering)
ontstekingsreactie inflammation, inflammatory reaction
ontstekingsremmend antiinflammatory
ontstekingsvocht (troebel ~) exudate E (cf. transudate)
ontstekingsvocht betreffend exudative
ontstoken inflamed
ont – onv
ontstoken weefsellaag dwars over de pupil cyclitic membrane
onttrekken to deplete, to withdraw
onttrekkingsbloeding spotting, withdrawal bleeding
onttrekkingssyndroom bij a. vertebralis vertebral steal syndrome
onttrokken aan de waarneming imperceptible
ontucht fornication, lewdness, lechery, vice, prostitution,
assault N (zonder geweld i.t.t. verkrachting; cf.
kindermishandeling, huiselijk geweld)
ontucht met minderjarige(n) child abuse N (cf. verkrachting,
huiselijk geweld)
ontuchtig lewd E (cf. lascivious)
ontvanger (m.b.t. bloed/orgaan) host, recipient
ontvankelijk susceptible, receptive
ontvankelijkheid susceptibility
ontvellen excoriation N (verlies van opperhuid tot stratum
papillare)
ontvoering rape, abduction, ravishing N (cf. mishandeling,
aanranding, zedendelict)
ontwennen van borstvoeding weaning from breast
ontwenningsverschijnsel withdrawal symptom
E (cf. weaning)
ontwerp scheme, design, draft
ontwijkende persoonlijkheid avoidant personality
ontwikkelen van een infarct to evolve an infarction
ontwikkeling development
ontwikkeling die abnormaal is dysplasia
ontwikkeling gelijk maar met een andere functie homologous
Nederlands-Engels
ontwikkeling met tekortkoming(en) dysgenesis
ontwikkeling naar een gespecialiseerde vorm differentiation
ontwikkeling van de foetus fetation
ontwikkeling van hoorn in weefsel keratinization
ontwikkeling van multipele carcinomata carcinomatosis
ontwikkeling, gestoorde ~ impaired development
ontwikkelingsachterstand/-vertraging retardation
ontwikkelingsafwijking met gelaat- en botafwijkingen otopalatodigital
syndrome E (cf. Taybi’s syndrome)
ontwikkelingsafwijking van duplicatuur split notochord syndrome
ontwikkelingsanomalie m.b.t. een extremiteit hemimelia
N (m.n. het distale deel is verkort)
ontwikkelingsgebrek defective development
ontwikkelingsstilstand developmental arrest
ontwikkelingsstoornis van ectoderm ectodermosis
ontwikkelingsstoornis(sen) vertonend not thriving
N (m.b.t. lichamelijke groei)
ontwikkelingsvertraging retardation of development
ontwormingsmiddel vermifuge
ontwrichting dislocation, luxation
ontwrichting (onvolledige/gedeeltelijke) subluxation
ontwrichting van de knieschijf luxation of patella
ontzwachtelen to undress
onvaste gang unsteady gait, tottering
onvatbaarheid insusceptibility, immunity
onveranderd unchanged, unaltered, native
onveranderlijk invariable, steady
onverdraagbaarheid intolerance
onverdraagzaamheid intolerance
onverenigbaar incompatible
onverklaarbaar inexplicable
onvermoeibaar weariless
onvermoeibaarheid indefatigability
onvermogen impotence, inability, disability, incapacity
N (cf. vermogen)
onvermogen iets te herkennen via de tastzin astereognosis
N (=stereoagnosis)
onvermogen om armen op te tillen inability to raise arms
onvermogen om eigen vinger aan te wijzen finger agnosia
onvermogen om gedachten op te schrijven agraphia N (disfunctie
van symboolhantering)
onvermogen om te spreken mutism, anepia E (cf. elective mutism)
onv – oog
onvermogen oogleden te sluiten lagophthalmos
onvermogen veneus aanbod weg te pompen backward failure
(of the heart)
onverschillig indifferent, reckless, neutral, listless, apathetic
onverteerbare bestanddelen, met veel ~ high residue
onverteerd voedsel undigested food
onvoldaanheid dissatisfaction
onvoldoende (functionerend) inadequate, insufficient
onvoldoende doorbakken/verhit vlees undercooked meat
E (possibly ‘rare’ as opposed to ‘medium’ or ‘well done’)
onvoldoende groei retarded physical development N (=niet
gedijen, lichamelijke retardatie)
onvoldoende therapietrouw noncompliance
onvoldragen zwangerschap immaturity N (i.e. geboortegewicht
kleiner dan 2500 g, of duur minder dan 37 weken)
onvolkomen incomplete, imperfect
onvolkomen ontwikkeld (bij ziekte) abortive E (e.g., abortive
pellagra, abortive poliomyelitis)
onvolkomen ontwikkeling van het ruggenmerg atelomyelia
onvolledig incomplete, imperfect, defective E (cf. full-fledged,
pronounced)
onvolledig ontwikkeld rudimentary
onvolledige expansie van long(kwab) atelectasis
onvoltooid unfinished, incomplete, imperfect
onvolwassen immature, underage, minor N (cf. minderjarig)
onvrijwillig compulsory, forced, involuntary
onvruchtbaar infertile, sterile
onvruchtbaarheid (irreversibel) infertility
onvruchtbaarheid (van reversibele aard) unfecundability
onwerkzaam inactive, inert, indifferent E (cf. vehicle)
onwerkzaam gemaakt inactivated
onwettig illegal E (cf. illegal abortion, illegal drugs)
onwillekeurig automatic, involuntary
onwillekeurige bewegingen a.g.v. parese athetoid cerebral paresis,
Vogt’s disease
onwillekeurige contractie spasm
onwillig unwilling, reluctant, recalcitrant
onychitis onychia, id.
onychogryposis onychomycosis
onycholysis shedding nail(s), strippling of nails, id.
onzeker ruimtelijk gevoel dizziness E (cf. vertigo)
onzekerheid over de aard van een ziekte acrisia
onzichtbaar vs. geprononceerd aanwezig latent vs. manifest
onzinnig absurd, senseless
onzuiverheid van methode/analyse bias N (met effect op
eindresultaat)
oog eye, blinker (sl.) N (cf. turende ogen, ogen die uitpuilen)
oog betreffend ocular, ophthalmic N (cf. rood oog)
oog betreffend, een enkel ~ monocular
oog, in het ~ intraocular
oog, pijn in het ~ eye pain, ocular pain
oogappel pupil
oogappel betreffend pupillary
oogarts oculist, opticist, ophthalmologist
oogas met eenzijdige afwijking naar beneden hypotropia
oogasafwijking naar boven en eenzijdig hypertropia
oogassen die niet gelijkelijk volgen incomitancy
oogbeker eye cup, ocular cup, secondary ocular vesicle
oogbeving nystagmus
oogbewegingen ocular movements, opticokinetics, optokinetics
oogbewegingen betreffend, onregelmatige ~ saccadic
oogbewegingen, onregelmatige en herhaalde ~ opsoclonia,
opsoclonus, eye dancing
oogbewegingen, serie onwillekeurige ~ saccade
oogbol eyeball, (ocular) bulb, (ocular) globe, bulbus
N (cf. rotatielimiet van de oogbol)
oogbol betreffend bulbar N (cf. verlengde merg betreffend)
oogbol die abn. klein is microphthalmia
oogbol die naar voren is verplaatst exophthalmos
330
oogbol, diepliggende ~ enophthalmos
oogbol, gelegen buiten de ~ extraocular
oogbol, verwijdering van ~ enucleation
oogbolrotatie cyclotropia N (cf. rotatielimiet van de oogbol)
oogbolrotatieneiging cyclophoria
oogbolschrompeling ophthalmophthisis
oogbolsiddering nystagmus
oogdruk intraocular pressure
oogfundus fundus of eye, eyeground
oogglas van een kijker eyepiece, ocular
ooghaartjes cilia, eyelashes
oogharen/wimpers in dubbele rij distichia(sis)
oogheelkunde ophthalmology
oogheelkundig arts opticist
ooghoek corner of the eye, canthus N (cf. epicanthus)
oogkamer eye chamber N (cf. kamerwater)
oogkamer gevuld met pus, voorste ~ hypopyon
oogkamerhoek angle of anterior (eye) chamber
oogkamerhoek, operatieve opening van ~ goniotomy
oogkapselontsteking tenonitis
oogkas orbit(a)
oogkas, fractuur van de bodem van de ~ blow out fracture, orbital
floor fracture
oogkasomgeving betreffend periorbital
oogklachten eye complaints, ocular symptoms
oogklep eye flap, blinker N (bij lichtschuwheid)
oogkleppen, het dragen van ~ mental rigidity
oogleden, cong. volledige adhesie van ~ cryptophthalmos
ooglens (crystalline) lens
ooglepel lid retractor
ooglid eyelid, palpebra (L.) [pl. palpebrae] E (cf. nictitating
membrane)
ooglid- en conjunctivaontsteking blepharoconjunctivitis
ooglid, oedeem van ~ palpebral edema
ooglidadhesie symblepharon
ooglidhouder ocular speculum, tenaculum, lid forceps
ooglidkraakbeen tarsus
ooglidkramp blepharospasm
ooglidontsteking blepharitis
ooglidreflex corneal reflex, winking reflex
ooglidspleet, operatieve vernauwing van ~ tarsorrhaphy
ooglidspleetverkleining, schijnbare ~ pseudoptosis
oogmotoriek (motor) control of eye muscles/movements
N (verstoord bij hersenstamaandoeningen)
oogontsteking ophthalmitis, ophthalmia E (cf. conjunctivitis)
oogontsteking bij koperbewerkers chalkitis, brassy eye
oogontsteking m.b.t alle lagen panophthalmitis
oogontsteking, binnenste ~ endophthalmia, endophthalmitis
oogoperatie t.b.v. trabekelafvoersysteem trabeculotomy
oogpijn eye pain, ocular pain
oogrok, harde ~ sclera
oogsiddering nystagmus
oogsparende behandeling eye preserving treatment
oogspiegel ophthalmoscope E (cf. fundoscopy)
oogspiegelonderzoek funduscopy, fundoscopy, ophthalmoscopy
oogspier eye muscle, ocular muscle
oogspierdystrofie ocular myopathy
oogspieren, externe ~ external muscles of the eye
oogspierverlamming (interne c.q. externe) internal c.q. external
ophthalmoplegia
oogspleetvernauwing blepharophimosis
oogspoelwater eyewash, collyrium
oogstandafwijking (parallel en symmetrisch) conjugate deviation
(of eyes)
oogsteel (waaruit n. opticus ontstaat) optic stalk
oogtand eye-tooth, canine (tooth)
oogwater eyewash, collyrium
oogwenken winking
oogwimper eyelash
331
oogwimper betreffend ciliary
oogwit white of the eye
oogzalf eye cream, eye ointment
oogzenuwontsteking optic neuritis
oogziekte (ieder type) ophthalmopathy
ooievaarsbeet Unna’s nevus
ooievaarsbenen stork legs
oor (van het hart) betreffend auricular
oor betreffend aural, otic, auricular
oor dat is opgerold/dubbelgevouwen cat’s ear
oor(aanhangsel) dat boventallig is polyotia
oor, bij het ~ parotid
oor, gesitueerd vóór het ~ preauricular
oorbloeding otorrhagia
oordopje earplug
oordruppels ear drops, auristillae
oorholte betreffend tympanal
oorlel ear lobe, ear flap
oorlogsgas war gas E (e.g., phosgene)
oorlogsgeweld war violence
oorlogsneurose shell shock N (hevige emoties en angsttoestanden
a.g.v. een traumatische oorlogservaring)
oorlogsneurose (t.g.v. traumata) war neurosis
oormisvorming bij trauma prizefighter ear
ooromgeving betreffend periauricular
oorontsteking otitis
oorontsteking betreffend otitic
oorontsteking met obstructief waterhoofd otitic hydrocephalus
oorpijn earache, pain in the ear, otodynia, otalgia
oorschelp pinna, earlobe, concha of auricle
oorschelp die abn. groot is macrotia
oorschelp die abn. klein is microtia
oorschelp die verplaatst is melotia
oorschelphematoom othematoma
oorsmeer cerumen, earwax, wax in ear
oorspeekselklier parotid gland
oorspiegel otoscope
oorsprong origin, source
oorsprong elders (buiten lichaam), met ~ heterogenous
oorsprong, met onbekende ~ of undetermined/unknown cause
oorsuizen ringing in the ears, tinnitus, sonitus
E (cf. buzzing); N (cf. objectief vastgesteld oorsuizen)
oortrompet eustachian tube, salpinx
oortrompetontsteking salpingitis
oorvloed otorrhea
oorwas cerumen, wax in ear, earwax
oorzaak onbekend unknown cause L (=e causa ignota; e.c.i.
(abbr.)); E (cf. FUO)
oorzakelijk causative
oorzakelijk m.b.t. ziekte etiologic
oorzakelijkheid causality
oosterlingen orientals, noncaucasians
oosterse leverbotziekte oriental liver fluke disease
oosterse zweer oriental sore
op grote schaal widespread
opaalglas milk glass
opaciteit opacity, shadow (radiol.)
opaciteit (4-8 mm) corresponderend met acinus acinar shadow
(radiol.)
opblaaspop love doll, sex doll, air doll
opblazen tot boven de fysiologische grens overinflation
opblazen, het ~ bloating, insufflation
opeenhoping accumulation, congestion, conglomerate
opeenvolgende stadia consecutive stages
opeenvolging sequence, series
open been crural ulcer, stasis ulcer N (=onderbeenzweer)
open kamerhoekglaucoom open angle glaucoma
open rug cleft spine, spina bifida
open rug met herniatie encephalomyelocele
oog – opl
open thorax-diermodel open chest preparation
open type comedo blackhead E (cf. whitehead, acne vulgaris)
open wond naar lichaamsholte cave-in injury
openbaring revelation, disclosure
openen van schedel/sclera met een boor trephination
openen van vene t.b.v. aderlating venesection, phlebotomy, blood
letting
opengesperde ogen dilated eyes
openhartoperatie, na/t.g.v. een ~ postcardiotomy
opening hiatus, orifice, meatus
opening a.g.v. een incisie stoma
opening maken tussen galblaas en
duodenum cholecystoduodenostomy
opening met kleine diameter pore
opening, zonder normale ~ imperforate
openingshoek angle of aperture
op-en-neergaand fluctuating
opensperren van de ogen to stretch the eyes
openstaand vacant (1); patent (2)
operatie operation, surgery
operatie aan de blaas bladder surgery
operatie als controle uitgevoerd sham operation
N (ter vergelijking met het effect van een interventie)
operatie, na de ~ postoperative
operatief aanbrengen van een afvoer(gang) surgical drainage
operatiekamer operating room, OR (abbr.)
operatiemuts surgical cap
Nederlands-Engels
operatieve ingreep surgery
operatieve opening van de eileider salpingotomy
operatieve verwijdering excision
opereren zonder mes blunt surgery
opgaande flank (van een golfvorm) upstroke (of wave form)
E (cf. downstroke)
opgeblazen dropsical, puffy
opgeblazen (vol) gevoel in de buik abdominal fullness
opgeblazen buik tympanites, tympanism
opgeblazen gezicht puffing face
opgeblazen toestand puffiness
opgehoopt congested
opgetrokken knie knee drawn up
opgewektheid cheerfulness
opgewektheid, met overdreven ~ euphor(et)ic
opgewonden excited
opgewondenheid excitation, agitation
opgezet enlarged, distended
opgezette buik abdominal bulging
opgezwollen engorged N (d.w.z. opgeblazen met vloeistof en
i.h.b. bloed)
ophangapparaat van gebitselement paradontium
ophangband suspensory ligament
ophanging hanging
opheldering (van lichtreflectie) luster E (cf. pearly luster)
ophoesten expectoration
ophoping accumulation
ophouden met roken to quit smoking
ophouden van de menstruatie(cyclus) cessation of menstruation
ophouden van de ontlasting fecal retention
opiumhoudende stof opiate
opkomst, magere ~ poor attendance E (cf. mass screening)
oplaaddosis shot E (cf. bolus injection)
opleidingsziekenhuis (m.b.t. artsen) teaching hospital
opletten m.b.t. tekenen voor ruptuur to observe signs for rupture
oplopen van een ziekte to contract a disease
oplosbaar solvable, soluble
oplosbaar deel van cytoplasma (betreffend) cytosol(ic)
oplossen in vloeistof to dissolve
oplossen van een thrombus thrombolysis
oplossend vermogen bij visuele techniek resolution of a visual
method
opl – osm
oplossing solution
oplossingsmiddel solvent
opmerkelijk remarkable, striking, notable, marked
opname (van ijzer uit het voedsel) uptake (of iron from food)
opname (van voedsel) intake (of food)
opname van een bepaalde stof in botweefsel bone absorption
opname voor nacontrole admission for checkup
opnemen in ziekenhuis voor behandeling to hospitalize
E (cf. admission, compulsory admission)
opnemer transducer N (m.b.t. een fysiologisch signaal)
oponthoud delay
opperarmbeen humerus
opperhuid epidermis, cuticle
opperhuid betreffend epidermal
opperhuid gelijkend epidermoid
opperhuid, loslating van ~ epidermolysis
opperhuid, vorming van ~ epidermization
oppervlak bij botverbinding, glad ~ facet
oppervlakkig superficial
oppervlakkige ademhaling shallow respiration
oppervlakkige verwonding flesh wound
oppervlakkige/rakelingse verscheuring tangential laceration
oppervlaktespanning surface tension
oppervlaktespanningverlagende film surfactin
oprekken to stretch
oprekking dilatation E (cf. dilation)
oprichting erection
oprichtreflex righting reflex
oprisping belching, burping, ructus, eructation
oproepapparaat beeper
opsine opsin
opslokken to swallow
opsluiting inclusion
opsluiting in holte/cyste encystement N (cf. afkapselen)
opsluitingsvrees claustrophobia
opsnuiven sniffing
opsoclonus dancing eye, id.
opsonine opsonin
opspelen to act up
opsplitsing (van gekoppelde functies) dissociation
opsporing (van een ziektegeval) case-finding
E (cf. contact tracing)
opstaande randen van een zweer raised edges of an ulcer
opstijgende infectie ascending infection
opstijging van bloed naar het hoofd hot flush, bouffée (Fr.)
N (cf. ‘vapeur’ bij vrouwen in menopauze)
opstootpijn pain of uterine ligaments
opstopping obstruction, blockage
optelling (van effecten) gedurende de tijd temporal summation
optimaal aerodynamisch draagvlak airfoil
optimum, beneden het ~ suboptimal
optische dichtheid, met gelijk zijn van de ~ isodensity
optische schijf, diepe ~ bean pot E (cf. excavation)
optische schors optical cortex
optredend na de dood postmortem
optredend na de maaltijd postprandial
optrekken van de heup en de knie bij het lopen, hoog ~ high-stepping
gait N (bij verlamde dorsiflexie van de voet)
optrekken van een been lifting a leg
opvallend remarkable, striking, marked
opvlammen (van ziekte) flaring-up
opvlammen van ziekte na eerder herstel recrudescence
opvliegend hot tempered, irascible
opvliegers flushes N (vasovegetatieve klachten)
opvlieging hot flush
opvoeding education, bringing-up, raising, breeding
opvolgmelk infant formula milk N (cf. flesvoeding, borstvoeding)
opwaarts strabisme anopsia
opwekken to elicit, to provoke, to induce
332
opwekken van weeën induction of labor
opwinding agitation, commotion, excitement, arousal
E (cf. vigilance)
opzettelijk toegebracht letsel intentional injury E (cf. assault,
suicide)
opzwellen swelling, bloating
opzwellend expanding, intumescent
opzwelling swelling, tumefaction, erection, distension,
distention N (cf. zwelling)
orale spruw candidiasis of mouth
orbita (oculi) orbit(a)
orchidopexie orchiopexy
orchiectomy castration, id.
orchiopexie orchiopexy
orchitis didymitis, id.
orchitis bij tertiaire syfilis billiard ball testis
orde scheppen, het ~ consolidation
ordinaat ordinate E (cf. abscis)
oren beiderzijds betreffend binaural
oren, lage inplant van ~ lowset ears
orgaan c.q. weefsel op abnormale plaats aberrant organ c.q. tissue
orgaan dat is aangetast (door ziekte) affected organ
orgaan in lichaamsholte visceral organ, viscus (L.) [pl. viscera]
orgaan met onvolledige ontwikkeling hypoplasia of an organ
orgaan met partiële ontwikkeling, m.b.t. een ~ hypoplastic
orgaandonatie (organ) donation E (cf. altruistic donation, bridge
donor)
orgaandonor die niet gekoppeld is aan een specifieke receptor altruistic
donor, nondirected donor E (cf. bridge donor)
orgaansparend organ preservating
orgaansystemen, ziekte m.b.t. diverse ~ multisystem disease
orgaanvergroting organomegaly E (cf. cardiomegaly,
hepatomegaly, splenomegaly, acromegaly)
orgaanwerving organ procurement N (t.b.v. transplantatie)
organen en cellen betrokken bij de immuunreactie immune system
organen in lichaamsholten viscera, visceral organs
N (m.n. wordt verwezen naar ingewanden in de
buikholte)
organisatie association (abbr.: assn) E (e.g., American
Association for the Advancement of Science)
organisch zuur met =NH groep imino acid
organisme dat kleurstof vormt bij licht photochromogen
organisme, ontstaan binnen in ~ endogenic, endogenous
organismen, groep genetisch identieke ~ biotype
oriëntatie, perceptie en bewustzijn gestoord mental fog, clouding of
consciousness
origineel (van een document) master copy, original (document/
paper)
ornithineovermaat a.g.v. metabole afwijking hyperornithinemia
orofaryngeale bogen tonsillar pillars
orofarynx fauces, id.
orotidylzuur orotidine 5’-phosphoric acid
orthese brace, orthosis, orthesis E (cf. splint)
orthostatische hypotensie orthostatic/postural hypotension
os coccygis coccyx
os ethmoidale ethmoid (bone), cribriform bone
os ilium ilium, haunch bone
os longum long bone
os lunatum semilunar bone
os occipitale occipital bone
os orbiculare orbicular bone
os petrosum petrosal bone
os pubis pubic bone, pubis (L.) [pl. pubes]
os sacrum sacrum
os sphenoidale sphenoid bone
os temporale temporal bone
osmolaire concentratie abn. verhoogd hyperosmolarity
osmolaliteit groter dan normaal hyperosmolality
osmolaliteit van de urine verminderd hyposthenuria
333
osmolaliteit van urine constant houden isosthenuria
ossa carpi carpal bones
ossa cranii cerebrale cranial bones
ossaal osseous E (e.g., osseous deformity/destruction/fusion/
porosis)
ossenoog megalophthalmos
ossificatiestoornis van foetaal kraakbeen dysostosis
osteitis deformans multiple scleromalacia, id.
osteochondrosis van humerus little league elbow
osteoclastenwerking osteolysis
osteofyt osteophyte E (cf. exostosis)
osteogenesis imperfecta brittle bones
osteolyse van falangen van hand en voet acroosteolysis
osteomalacie malacosteon, mollities ossium
osteomata, veelvuldig voorkomen van ~ osteomatosis
osteomyelitis medullitis, myelitis, id.
osteopaedion lithopedion
osteopetrosis ivory bones, marble bones, id.
osteopsathyrose (bep. type) osteogenesis imperfecta
ostitis osteitis
ostitis bij framboesia osteitis due to yaws
ostitis fibrosa cystica hemorrhagic osteomyelitis, id.
ostium orifice
otagra earache, ear pain, otodynia, otalgia
otalgie earache, ear pain, otodynia, id.
O-teen pigeon-toe
otitis externa (t.g.v. schimmel/mijt) tropical ear
otitis externa na zwemmen tank ear
otitis interna tympanitis, labyrinthitis, id.
otitis media serosa glue ear syndrome, middle ear effusion
otodynie earache, ear pain, otalgia, otodynia
otosclerose otospongiosis, id.
oud old, aged
ouder parent (1); older (2) E (cf. birth parent)
ouderdom senescence, advanced age, old age, senility,
seniority E (cf. senile, longeval, longevity, stage)
ouderdom betreffend senile
ouderdomsatrofie senile atrophy
ouderdomspigment lipofuscin E (→ brown atrophy)
ouderdomsslechthorendheid presbyacusis
ouderdomswaanzin presbyophrenic psychosis
oudere leeftijd advanced age
oudere mensen elderly (people), seniles
oudere, de ~ the elder
ouderen seniles, elderly
ouderloos orphaned, parentless
ouders parents N (cf. alleenstaande ouder, natuurlijk
ouderschap)
OUS (afk.) lower uterine segment N (=onderste uterussegment)
ovaalvorm vertonend, halve ~ semioval
ovale erytrocyten en anemie elliptocytosis, ovalocytosis
ovaria die niet reageren op LH en FSH resistant ovary syndrome
ovarium ovary [pl. ovaries]
ovarium met diverse follikelcysten polycystic ovary
ovarium met hypertrofie en oedeem oyster ovary
ovariumactiviteit abn. verhoogd hyperovaria(nism), hyperovarism
ovariumcelwoekering met hormoonproductie hyperthecosis (of
ovary)
ovariumcyste cystic ovary, ovarian dropsy
ovariumdysgenesie ovarian streak
ovariumgebied betreffend paroophoric, parovarian
ovariumontsteking oophoritis
ovariumontsteking met abcesvorming pyo-oophoritis
ovariumtumor tumor of ovary, thecoma
ovariumtumor met viriliserend effect arrhenoblastoma of ovary
overbeet overbite
overbelasting overload, excessive load, overuse
overblijfsel remainder, remnant
overblijvend residual
osm – ove
overbrugging bridging
overcompensatie door de nier renal decompensation
overdag in the daytime, during daytime, diurnal
overdominantie heterosis N (betreft betere constitutie van hybride
t.o.v. inteeltstammen)
overdosering overdosage, surdosage (Fr.)
overdraagbaar transmissible
overdraagbaar van ouder op kind hereditary
overdraagbare ziekte communicable disease
overdracht (psy.) conversion, transference
N (cf. overdrachtsneurose, conversiehysterie)
overdracht m.b.t. percentage van een fenotypisch kenmerk penetrance
E (cf. expression)
overdracht naar de foetus neonatal transmission
overdracht van zenuwimpuls via een synaps synaptic transmission
overdracht van ziekte door dier op mens zoonotic transmission
overdracht via geslachtsverkeer venereal transmission
overdrachtsneurose transference neurosis
N (cf. conversiehysterie)
overdrachtsstof transmitter
overdragen pasgeborene hypermature newborn
overdreven excessive, exaggerated
overdruk binnen een fysisch systeem pressure head N (d.w.z. op
een plaats t.o.v. een andere)
overdruk(je) van publicatie reprint, off-print
overduidelijk obvious, frank
overeenkomst, gebrek aan ~ mismatch E (cf. match)
Nederlands-Engels
overeenkomstige onderlinge relatie, met ~ homonymous
overerven to inherit
overerving inheritance
overgang junction, transition
overgangsepitheel transitional cell epithelium
overgangsgebied transition (zone)
overgangsjaren betreffend climacteric, involutional
overgangsvoorwerp (psy.) transitional object N (bv. een
knuffelbeestje)
overgebracht door luizen louse-borne
overgeven (i.e. ‘braken’) vomiting, emesis E (cf. spitting blood,
hyperemesis)
overgevoelig hyperesthetic, hypersensitive
overgevoeligheid hyperesthesia, hypersensitivity,
supersensitivity
overgevoeligheid (voor een bep. stof) allergy, hypersensitivity
overgevoeligheid betreffend atopic, allergic, hyperesthetic
overgevoeligheid met erfelijke component atopy
overgevoeligheid voor bepaalde stof/persoon idiosyncrasy
overgevoeligheidspneumonitis (extrinsic) allergic alveolitis
overgevoeligheidstest m.b.v. scarificatie scratch test
overgewicht overweight
overheersend dominant
overhydratie hyperhydration
overkruising chiasm(a), crossing over
overledene deceased (person), departed
overlevende survivor
overlevingsduur duration of survival
overlevingskans chance of survival
overlevingspercentage survival rate
overlijden aan een hartaanval to die of a heart attack
overlijdensverklaring death certificate
overloop (van vloeistof) overflow
overmaat excess, redundancy
overmaat ACTH met bijnierhyperplasie inappropriate ACTH
secretion, Cushing’s syndrome
overmaat water water excess N (afhankelijk van lichaamsgewicht
en van natriumgehalte in plasma)
overplanten in voedingsbodem to explant
overrekking (met zwelling) sprain
overrekking (zonder zwelling) strain
overrijp cataract hypermature/fakolytic cataract
ove – par
overschot excess, surplus
overschrijden to exceed
overschrijdingskans probability value E (i.e. p-value)
overspannenheid burnout, emotional exhaustion syndrome
overspel adultery, criminal conversation
overspraak crosstalk E (cf. unipolar pacing)
oversterfte excess death rate, excess mortality
overstuur maken to upset
overtreffen to exceed
overtreffen in aantal to outnumber
oververmoeid overfatigued
oververzadigd supersaturated
oververziendheid oversight
overvloed abundance, redundancy
overvloedig sputum copious sputum
overvloedige afscheiding profuse discharge
overvoeding overfeeding, hyperalimentation
overvoeding met nadelige effecten hypernutrition
overvol congested, over-filled
overwegend bij mannen (voorkomend) with male predominance,
predominantly in men
overwicht van (aantal) witte bloedcellen predominance of
leukocytes
overzettafelsloop instrument table cover
overzicht review, outline, survey E (e.g., review article)
ovulatie, zonder ~ nonovulation
oxalaat in overmaat in urine hyperoxaluria
oxalosis glyceric aciduria
oxidase oxidase N (enzym m.b.t. oxidatie)
oxidatie oxidation
oxide oxide
oxide met twee zuurstofatomen dioxide
oxyuriasis enterobiasis, id. N (door Enterobius vermicularis)
ozaena ozena
p
paalverwonding impalement, straddle lesion
paardenhorzel horse bot fly
paardenstaart cauda equina
paardenstaart (als haarvlecht) ponytail (hair style)
paardenvlieg horse fly, tabanid fly
paars violet, purple, violaceous
paarsgewijs paired, conjugate
pacemakercentrum in het atrium atrial focus
pachymeninx dura mater (L.), id.
pad pathway
paddestoelenlong mushroom pickers’ lung
pafferig gezicht facial obesity, puffy face, plethoric facies
pafferig persoon pudgy individual
Pagetsarcoom osteogenic sarcoma, id.
pagofagie pagophagia N (cf. ferriprieve anemie)
palatoschisis cleft palate, id.
palatum palate
palissade palisade
pallesthesie vibration sense
pallidus, globus ~ pallidum
pallor bij hypochrome anemie chlorosis
palmair palmar E (cf. plantar)
palmbladvorm van gedroogd cervixslijm fern pattern, ferning
(obst.)
palpatie met de vinger touch E (cf. palpable, impalpable)
334
palpebra (eye)lid, id.
panaritium whitlow, agnail, felon N (=fijt)
panarteriitis nodosa periarteritis nodosa
pancreas en duodenum betreffend pancreaticoduodenal
pancreashormoon glucagon
pancreashormoon dat glucoseniveau verlaagt insulin
pancreaskop head/caput of pancreas
pancreassap pancreatic juice
pancreastumor die gastrine afscheidt gastrinoma
pancreasuiteinde tail of pancreas
paniekaanval panic attack N (uiting van intense angst die
meestal enkele minuten duurt met beven, zweten, pijn in de borst,
hartkloppingen, duizeligheid, misselijkheid, benauwdheid en
hyperventilatie, depersonalisatie)
paniektoestand panic state
pantserhart calculous pericarditis
pap porridge
papachtig semisolid
papegaaienziekte parrot fever
papegaaienziekte (door Chl. psittaci) psittacosis
papel papule
papel betreffend papular
papel die in het centrum verweekt papulonecrotic
papel met wasachtig aspect waxy papule
papel ontstaan op een macula maculopapule
papels door apocriene talgklierafwijking Fordyce-Fox disease,
pseudocolloid of lips (obs.)
papels en blaasjes betreffend papulovesicular
papels en pustels betreffend papulopustular
papels en schilfers betreffend papulosquamous
papels, met kleine ~ micropapular
papil papilla (L.) [pl. papillae]
papilla mammaria nipple
papilla optica optic disk, optic papilla, optic nerve head, blind
spot E (cf. optic pit, choked disc, optic cup)
papillairspier papillary muscle
papillen, bedekt zijn met ~ papillation
papillomata, ontwikkeling van multipele ~ papillomatosis
papillomateus papillomatous
papillomatosehamartoom adenomatous polyps
papilloom verruca, id.
papiloedeem papilledema (Am.), papilloedema (Br.), choked
disc/disk E (cf. optic cup, optic pit)
papilontsteking papillitis N (m.n. verwijzend naar ‘blinde vlek’
van het oog)
papilvorming vertonend papillomatous
papula papule
papuleus papular
para(t)hormoon parathyroid hormone
paradentose periodontosis
paradoxale beweging paradoxical movement
paradoxale gelaatsbewegingen jaw-blinking, abnormal
innervation syndrome
paraffine, medicinale ~ liquid paraffin
parafolliculaire cel clear cell
paraganglion chromaffin body, id.
paraganglion in fossa jugularis glomus jugulare
paraganglionweefsel, tumor van ~ paraganglioma
paragonimiasis parasitic hemoptysis, endemic hemoptysis, id.
parallellopende route/structuur collateral N (m.b.t. zenuw of
bloedvat)
parallelschakelen connect in parallel
paralyse palsy, paralysis E (cf. paresis)
paralyse van de darmmusculatuur adynamic ileus/intestine
paralyse van de extraoculaire spieren external ophthalmoparesis
paralysis agitans shaking palsy
paralytisch paralytic
paralytische ileus neurogenic ileus, id.
paramesonephricus, ductus ~ muellerian duct
335
paramesonephrosbuis Müller’s duct
paramolaris paramolar
paramucine van ovariumtumor pseudomucinous (ovary) cyst
paranasale holte in wiggebeen sphenoidal sinus
paranoia paraphrenia, id.
paranoïde trekken paranoid traits
para-oesofageale hernia rolling diaphragmatic hernia
parapemphigus pemphigoid
parapericardiale cyste springwater cyst
paraphimosis spanish collar, id.
paraphrenitis paraphrenia, id.
parapsoriasis lichenoides lichenoid psoriasiform exanthem
parasiet levend op (de huid van een) gastheer ectoparasite
parasieten, ziekte door infestatie met ~ parasitosis
parasitair parasitic(al)
parasitaire trematode fluke E (cf. liver flukes)
parasitaire ziekte door Sarcocystis sarcocystosis
parasympathicolytisch anticholinergic, id.
parasympathisch parasympathetic, craniosacral
parathyrine parathormone, parathyroid hormone
parathyroïdcel principal cell, chief cell
paratyfus paratyphus, paratyphoid (fever)
paravaccinia red vaccinia, pseudocowpox, pseudovaccinia
paravariola white pox
paraveneus perivenous
parelachtig pearly, moniliform
parelgezwel cholesteatoma N (gezwel van epitheliale structuur
met cholesterolparels)
parelkanker planocellular carcinoma
parelketting (radiol.) beaded string
parelsnoerachtig moniliform
parelvorming (radiol.) beading N (optredend a.g.v. multipele
stricturen)
parenchym parenchyma
parenchym, binnen het ~ intraparenchymatous
parenchymateus parenchymal, parenchymatous
parese paresis
paresthesie en parese van de voet tarsal tunnel syndrome
N (a.g.v. drukuitoefening op n. tibialis)
paries wall
pariëtaal blad van pleura parietal pleura
pariëtale cel (van de maag) delomorphous cell, (gastric) parietal
cell, oxyntic cell, acid cell
paringsdrift sexual sense, libido, sex drive
pariteit parity N (cf. nullipara, multipara)
parkinsonisme, juveniel ~ corpus striatum syndrome
paronychia runaround, runround, id.
paropion eye flap, blinker N (bij lichtschuwheid)
parosmie parosmia
parotitis epidemica mumps, epidemic/infectious paroti(di)tis
parovarium epoophoron
paroxismale buikpijn via hersenneuronen visceral/abdominal
epilepsy
paroxismale verergering van symptomen crisis
pars cardiaca ventriculi cardia
pars intercartilaginea glottidis plica arytenoidea
parteren to deliver, to give birth
partieel partial
partikel particle
partus delivery, childbirth, parturition, labor
partus praecipitatus accelerated expulsion, precipitate labor
pas gait, walk E (cf. stride)
pasgeborene newborn, neonate
passage, eerste ~ first passage
passagère transient, paroxysmal, transitory
passagesyndroom impingement syndrome N (bv. van schouder;
cf. pijnboog)
passagetijd transit time
passen bij, door voldoende overeenkomst ~ to match
par – per
passer (om diameter te bepalen) calipers, callipers
passief inactive, passive
pasta jelly
patella knee cap, rotula, whirl bone, id.
pathologische celverandering betreffend cytopathic
patiënt als partner participatory healthcare
patiënt die onder toezicht is gesteld custodial case
patiënt die ouder is dan 80 jaar octogenarian
patiënt die uitgangspunt vormt voor een stamboomonderzoek proband,
propositus, index case
patiënt lijdend aan cretinisme cretin
patiënt met geelzucht icteric patient
patiëntenanalyse, bep. retrospectieve ~ case-control
N (epidemiologie van patiënten met bepaalde ziekte t.o.v.
controles)
patiëntensamenstelling m.b.t. diagnosen case-mix N (onderverdeling
van populatie op basis van diagnosen)
patiëntisolatie sequestration
patroon pattern
patroon, verstoord ~ disarray
pauze interval, intermission (Am.), break
peau d’orange orange peel, id.
pectus carinatum pigeon breast/chest
pectus excavatum funnel breast/chest
pediculosis lousiness, infestation with lice, id.
peervormig piriform, pyriform
peervormige sclerose van darmbeen piriform sclerosis of ilium
Nederlands-Engels
pees tendon, leader, chord, cord, chorda (L.) [pl. chordae]
pees betreffend tendinous
pees- en peesschedeontsteking tendovaginitis
pees, dieptesensibiliteit bij ~ bathyesthesia
peesontsteking tendinitis, tenonitis
peesreflex tendon reflex
peesschede tendon sheath E (cf. trigger finger)
peesschedeontsteking tenosynovitis
peesvlies aponeurosis, fascia
peilstation sentinel
pellagra triple D disease, id. E (triple D refers to: dementia,
diarrhea and dermatosis)
pellagra gelijkend pellagroid
pellagra infantilis endemica kwashiorkor, red boy
pellagrapatiënt pellagrin
pelote anatomically shaped bar made of synthetic material
N (kunststofstaaf als hulpmiddel om penetratieangst te overwinnen)
pelotte pressure pad, pelote (Fr.) E (cf. compress, bandage,
splenium); N(cf. bal van breukband, kussentje)
pelvis renalis pyelum, renal pelvis
pelvisch pijnsyndroom pelvic congestion syndrome
pemphigus (Braziliaans type) wildfire pemphigus
pemphigus gelijkend pemphigoid
pen (voor botfractuur) pin
pen plaatsen bij botfractuur nailing
pen van schrijvende recorder stylus
penicilline-vast penicillin fast
penis phallus, little finger (sl.), eye-opener (sl.), hair-divider
(sl.), id.
penis cucullatus hooded penis
penis die abn. klein is microphallus
penisnijd penis envy
penisontsteking penitis
penseelwrat pedunculated skin tag
pentose (uit plantenmateriaal) xylose
pentose in de urine pentosuria
pentose in overmaat in urine xyloketosuria
peper-en-zoutaspect salt-and-pepper appearance
pepsine pepsin
peptide afgeleid van mucoproteïne mucopeptide
pepton peptone
per os peroral
per – pig
per os toe te dienen geneesmiddel oral drug
percentage complicaties complication rate
percentage diagnostisch vals-negatieven diagnostic false negative rate
percentage dodelijke (on)gevallen fatality rate
percentage gevallen met dodelijke afloop lethality
percentage vals-negatieven false negative rate
perceptiedoofheid acoustic paralysis, neural deafness,
sensorineural hearing loss
percussietoon betreffend, hoogfrequente ~ tympanic
percussietoon bij met gas gevulde thorax tympany of chest
percussietoon bij opgezwollen buik tympany of abdomen
percutaan percutaneous
perforatie van de darmwand intestinal perforation
perfunderen to perfuse
periangiocholitis pericholangitis
periapicaal abces apical dental/tooth abscess
periarteriitis/polyarteriitis nodosa panarteritis, polyarteritis
(nodosa), necrotizing angiitis
periartritis humeroscapularis frozen shoulder, adhesive
(shoulder) capsulitis
pericard heart sac, pericardium
pericard met daarin etter pyopericardium
pericard(ium) betreffend pericardial E (cf. friction rub)
pericard(ium)punctie pericardi(o)centesis
pericardholte met gas en lucht pneumopyopericardium
pericarditis met luchtophoping pneumopericarditis
pericarditis, vlekjes bij adhesieve ~ milk spots
pericardontsteking pericarditis
peridontitis parodontitis
perifeer zien peripheral vision
perifere neuropathie a.g.v. diabetes diabetic pseudotabes, id.
perifolliculitis capitis abscedens et suffodiens dissecting cellulitis of
the scalp
perimetriumontsteking perimetritis N (ontsteking van
peritoneumdeel rond uterus)
periode cycle, period, episode N (cf. besmettelijke periode)
periode direct na geboorte, buiten de ~ nonpuerperal
periode tussen stimulus en reactie latency period
periode van 13 weken trimester
periode van optimale receptiviteit van het endometrium implantation
window
periode waarin organen worden aangelegd organogenetic period
periodiek cyclic, periodic(al)
periodieke onthouding rhythm method, periodic abstinence
periodontose paradentosis
periorale cyanose circumoral cyanosis
periorbitaal oedeem periorbital edema
periost van de schedel betreffend pericranial
periostaal periosteal
periostitis van de neus henpu(y)e
periostitis van de neus, osteoplastische ~ goundou
periostverdikking en botvorming na breuk pseudofracture (radiol.)
peristalsis met krachtige beweging peristaltic rush
peristaltiek peristalsis
peristaltiek die abn. verhoogd is hyperperistalsis
peritoneale holte met daarin gas pneumoperitoneum
peritoneale maagbekledingontsteking perigastritis
peritoneale ruimte peritoneal cavity
peritoneale vloeistof peritoneal fluid
peritoneum abdominal membrane, id.
peritoneumduplicatuur waarin eileider mesosalpinx
peritoneumplooi omentum
peritonsillair abces (gangrenous) quinsy, id.
peritubair peritubal
perivasculaire ophoping van cellen typhus nodule N (m.n.
macrofagen en lymfoïde cellen bij vlektyfus)
perjoodzuur periodic acid
permanente toegang tot een slagader arterial line N (bv. via een
katheter)
336
permeabiliteitsvitamine vitamin P
pernionis chilblain, id.
perniosis aan onderbenen erythrocyanosis (crurum)
peroneuszenuw peroneal nerve
peroraal peroral
peroxidase in leukocyten myeloperoxidase
persen to squeeze
persen bij de bevalling pressing/pushing during labor
persen tijdens defecatie straining at stool
personeel personnel
persoon met kyfose hunchback
persoonlijkheidsstoornis personality disorder N (cf. afhankelijke,
alsof-, amorele, antisociale, bezeten, gespleten, hysterische,
obsessieve, ontwijkende, theatrale types)
persoonlijkheidsverandering, negatieve ~ deterioration of
personality
pertussis whooping cough, id.
perubalsem Peruvian balsam
perverse afwijking waarbij pijn centraal staat sadism
perversie perversion E (cf. paraphilia)
perversie, seksuele ~ paraphilia, id.
pes planus flatfoot, weak arches
pessarium (occlusivum) pessary, Dutch cap
pest plague, black death (obs.) N (cf. schadelijk dier)
pest gecompliceerd door huidnecrose cellulocutaneous form of
plague
pesten van (individuen uit) minderheden bashing
pestis minor abortive/ambulatory plague
petechieën purpuric spots, petechiae
petechieën n.a.v. puntvormige huidbloeding petechial
hemorrhage
petit mal (Fr.) pykno-epilepsy, pyknolepsy
petrischaal plate, jelly dish, Petri dish
peulvruchten leguminous plants
peulvruchten, ziekte a.g.v. voeding met ~ lathyrism
peuterklas nursery school
peuterleeftijd toddler age
Pfeiffer, ziekte van ~ infectious mononucleosis, kissing disease, id.
phagedaena phagedena
pharyngotonsillitis door tularemie oropharyngeal tularemia
phimosis adherent prepuce, id.
phlebitis vasculitis, id.
Phlebotomuskoorts three-day fever
phlegmasia alba dolens milk leg, white leg, phlebitis of
femoral vein
phlegmasia cerulea dolens venous gangrene
phrenicocostale ruimte costophrenic sinus/sulcus
phthisis bulbi ophthalmophthisis
phycomycosis zygomycosis, id.
phylloquinon vitamin K, phylloquinone, phytonadione
pianotoetsfenomeen clavicular pressure sign
piaremie piar(r)hemia
pica cittosis, id.
piek bij registratie spike, peak
piekende koorts spiking fever
piekstroom bij expiratie expiratory peak flow
piekvormigheid bij een verdelingscurve kurtosis
piepend/gierend ademhalingsgeruis stridor N (meestal inspiratoir
a.g.v. hoge luchtwegobstructie)
piepende en hijgende ademhaling wheeze, wheezing
pieper (om op te roepen) beeper, pacer
pigment (in huid en haren) melanin
pigment betreffend pigmental, pigmentary
pigment in overmaat aanwezig hyperpigmentation
pigment zonder ijzer afkomstig van hemoglobine hemofuscin
pigment, zonder ~ depigmented
pigmentafzetting pigmentation
pigmentafzetting t.g.v. tyrosine ochronosis
pigmentafzetting, aandoening met ~ melanosis
337
pigmentatie van linea alba bij een zwangere linea nigra
pigmentatie van weefsel na de dood pseudomelanosis
pigmentatiestoornis dyspigmentation
pigmentatiestoornis van de huid dyschromia
pigmentcirrose (van de lever) pigmentary liver cirrhosis
pigmentdegeneratie pigmentary degeneration (of retina)
pigmentepitheel van retina betreffend tapetoretinal
pigmentverlies depigmentation
pigmentvlekken op mondslijmvlies melanoplakia
pigmentvorming pigmentation
pigmentvormingsstoornis leukasmus, congenital leukoderma,
albinism(us)
pijlinktvis squid
pijlnaad van de schedel sagittal suture
pijn pain, ache, dolor (L.) [pl. dolores] E (cf. cramps of pain,
nagging pain, pressing pain, referred pain, shooting pain, adiposa
dolorosa)
pijn (met plaatselijk en continu karakter) ache
pijn (zelfs) wanneer verkerend in rust rest pain
pijn aan intercostale spieren pleurodynia
pijn bij beweging van mond en gezicht orofacial dyskinesia
pijn bij de coïtus dyspareunia N (onderscheid oppervlakkige en
diepe variant; cf. vaginisme)
pijn bij onderste rib en lumbale wervel costovertebral angle pain
N (slagpijn in nierloge)
pijn die elders wordt gevoeld referred pain N (=afgeleide pijn)
pijn die in het begin het heftigst is cataclysmic pain
pijn die niet nader is aangeduid undefined pain
pijn die overal in het lichaam voorkomt polyalgia
pijn die plotseling optreedt pang N (=scheut, steek)
pijn die schrijnend is smarting pain
pijn die snijdend aanvoelt gripping pains
pijn die verwijst naar een pees tenalgia, tenodynia, tenontodynia
pijn door m. plantaris-ruptuur, plotselinge ~ coup de fouet
N (cf. zweepslag)
pijn in een borst breast pain, mastalgia, mammalgia,
mastodynia E (cf. chest pain)
pijn op de borst die vastzit aan de ademhaling pleuritic pain
pijn over het hele lichaam panalgia
pijn(kreet) tijdens de slaap door een heupafwijking night pain/cry
pijnaanval a.g.v. niertorsie incarceration syndrome, Dietl’s crisis
pijnaanvallen bij tabes dorsalis tabetic crisis
pijnappelklier epiphysis (cerebri), pineal body/gland
N (=epifyse)
pijnappelklier betreffend pineal, epiphyseal
pijnappelklier, endocriene disfunctie van ~ leprechaunism
pijnbestrijding analgesia, pain management
pijnboog (van de schouder) painful arc
pijngevoel sensation/sense of pain
pijngevoel dat verminderd is hypalgesia
pijnkramp cramping pain
pijnkreet bij toucher van cavum Douglasi cri du Douglas
N (bij extra-uteriene zwangerschap)
pijnlijke ademhaling painful breathing
pijnlijke drang met moeilijke defecatie (rectal) tenesmus
pijnlijke plasdrang maar zonder effect vesical tenesmus
pijnlijke spiercontractie cramp
pijnlijke tong glossodynia
pijnlijke uteruscontractie, inefficiënte maar ~ spurious labor
pijnlijkheid painfulness, discomfort, soreness
pijnloos nontender, painless
pijnloosheid analgia, painlessness
pijnloze bevalling door partiële narcose twilight sleep (obst.)
pijnprikkel pain stimulus E (cf. analgesia)
pijn-retentiecyclus bij obstipatie prolonged abdominal pain due to
fecal retention N (cf. defecatieangst)
pijnscheut pang, shooting/tearing pain, stab of pain
pijnstillend en koortswerend middel acetylsalicylic acid
N (salicylatengroep bv. aspirine, aspro, sinaspril)
pig – pla
pijnstillend middel pain-killer, analgesic, analgetic, antalgesic,
antalgic E (cf. endorphin)
pijnverlichting pain relief E (cf. antalgic)
pijnzin sense of pain
pijpbeen long bone
pijpbeen, ontsteking van eindstuk van ~ epiphysitis
pijpbeenderen, onderontwikkeling van ~ ectromelia N (kan in een
of meer ledematen voorkomen)
pijpbeenschachtontsteking diaphysitis
pijpzweer fistula
pil, ‘de’ ~ oral contraceptive
pilletje pellet
pimpelneus bottle nose, whisky nose, (alcoholic)
rhinophyma N (=drankneus)
pincet (pair of) tweezers, clamp
pincet, chirurgisch ~ vulsella, volsella, tissue forceps
pinkmuis hypothenar E (cf. thenar)
pinta carate, spotted disease, id.
pinta (bep. variant) blue disease of Chillos valley
N (niet-venerische treponematose)
pintide pintid
pinvormige (konische) tanden conical teeth, peg-shaped teeth
pipet voor het indruppelen van een oog undine
piramidebaan pyramidal/corticospinal tract
piramidebaan, gelegen buiten de ~ extrapyramidal
piroplasma babesia E (→ pirosoma, theileria)
piroplasmose babesiosis, id.
Nederlands-Engels
pisbuis urethra N (cf. ureter)
pisleider ureter
pityriasis capitis dandruff, scurf, seborrhea sicca
pix (L.) tar N (teer, pik)
plaag plague, pest
plaat plate, sheet
plaatelektrode surface electrode
plaats waar radioactiviteit verhoogd is hot spot
plaatselijk topical
plaatselijk c.q. algemeen regional c.q. generalized
plaatsen, boven (elkaar) ~ to superimpose
plaatsgevoel position sense
placenta accessoria zonder anastomosen spuria placenta
placenta die is ingeklemd trapped placenta
placenta die verdeeld is in drie lobben tripartite placenta
placenta met marginale insertie battledore placenta
N (nl. navelstreng hecht aan rand van chorionplaat)
placenta, achtergebleven ~ accreta placenta,
retention of placenta
placenta, lobben van de ~ cotyledons
placentadisfunctie yellow vernix syndrome
placentaontsteking placentitis
placentatumor, hemangiomateuze ~ hydatidiform mole,
chorioangioma
plak(je) slice
plakband adhesive tape
plakband (op een rolletje) scotch tape
plan scheme
planigrafie tomography, id. N (cf. CAT)
plankharde buik boardlike abdominal rigidity
plantaardig vegetable
plantaardig dieet volgen, strikt ~ veganism
plantaardig(e) olie/vet vegetable oil
plantair plantar
plantenetend dier herbivore
plantenkleurstof (bep. gele) lipochrome E (pigmented lipid e.g.,
lutein and carotene)
plasklachten lower urinary tract symptoms, LUTS
plasmacel plasma cell, plasmacyte E (cf. flame cell)
plasmacel die beenmergcel verdringt myeloma cell
plasmacelhepatitis autoimmune hepatitis
plasmacellen in bloed plasmacytosis
pla – pol
plasmacellenleukemie plasmacytic leukemia
plasmacelneoplasma en Bence-Joneseiwit plasma cell myeloma,
myelomatosis, Kahler’s disease, multiple myeloma
plasmacytoom plasmacytoid lymphoma, id.
plasmaeiwit met lipide, geconjugeerd ~ betalipoproteinemia
plasmaeiwitsamenstelling, stoornis in ~ dysproteinemia
plasmine fibrinolysin, plasmin
plasmineprecursor, inactieve ~ plasminogen
plasmineremmer antiplasmin
plasmocytose plasmacytosis
plasmosoom plasmasome
plaspil diuretic (agent) N (cf. lisdiureticum)
plasseks urolagnia, water sports (sl.) E (cf. paraphilia)
plassen micturition, urination, voiding, making water, passing
water, pee (sl.)
plassen, moeilijk kunnen ~ difficult urination
plassen, vaak maar telkens weinig ~ urinary frequency
plastiek plasty
plastische chirurgie plastic surgery
plastische chirurgie van een gewricht arthroplasty
plastische operatie aan hartklep valvuloplasty
plastische vaginaoperatie vaginoplasty
plaswekker(behandeling) alarm set treatment, buzzer alarm
treatment N (bij bedplassen)
platina platinum
platje pubic louse
platluis pubic louse
platte beenderen flat bones E (cf. long bones)
platteland country-side, rural area
platvloerse smaak pedestrian taste E (cf. paraphilia)
platvoet flat foot, splay foot(ed), pes planus (L.) E (cf. weak
arches)
plaveiselcel squamous cell
plaveiselcelcarcinoom squamous (cell) carcinoma
pleinvrees agoraphobia
pleister(strip) plaster N (cf. eilandpleister, hechtpleister,
likdoornpleister, trekpleister)
plek met een bepaalde neerslag plaque E (cf. plague)
plek met verhoogde activiteit hot spot
plekjes patches
pleksgewijs voorkomend patchy
pleomorf pleomorphic, polymorphous
pleura en longen betreffend pleuropulmonary
pleuraholte pleural cavity
pleuraholte gevuld met bloed hemothorax
pleuraholte gevuld met pus en lucht pyopneumothorax
pleuraholte gevuld met steriel vocht hydrothorax
pleuraholte gevuld met vocht en lucht hydropneumothorax
pleuraholte met daarin gas pneumothorax
N (cf. spanningspneumothorax)
pleurale ruimte pleural cavity
pleuraontsteking pleurisy, pleuritis
pleurapijn pleural pain, pleuralgia
pleuritis pleurisy, id.
pleuritis betreffend pleuritic
pleuritis door influenza influenzal pleurisy
pleuritis plus pericarditis pleuropericarditis
pleuritisch pleuritic
pleurodynie, epidemische ~ epidemic/viral pleurodynia, devil’s
grip, Bornholm disease
plexopathie, diabetische ~ diabetic lumbosacral plexopathy
N (=diabetische femoralis neuropathie)
plexus brachialis, compressie van ~ cervicobrachial syndrome
plexus brachialis, verlamming van ~ crutch paralysis
plexus gelijkend plexiform
plexus hypogastricus solar/hypogastric plexus
plexus van Auerbach myenteric plexus
plexusaandoening plexopathy E (cf. diabetic lumbosacral
plexopathy)
338
ploegendienst split shift
ploegschaarbeen vomer
ploffend geluid bij een harttoon a.g.v. een tumor tumor plop
E (→ atrial myxoma)
plompheid clumsiness
plooi fold, plica, ruga, ridge
plooi van arytenoïd en epiglottis arytenoepiglottic/aryepiglottic
fold
plooi, platte ~ pleat
plooien to pleat
plooien van de gele vlek in het oog puckering of macula
plotseling en heftig verloop fulminant course
plotseling stoppen van een proces/functie arrest E (e.g., cardiac
arrest, pulmonary arrest)
plotselinge spierkramp motor seizure
pluisje/pluksel als allergene stof lint as allergen
pneumo(no)pathie pneumopathy
pneumoconiose a.g.v. barium barium lung disease
pneumoconiose a.g.v. berylliumdamp berylliosis
pneumoconiose a.g.v. lassen arc-welders’ lung
pneumoconiose bij steenhouwers stonemasons’ asthma/disease/
lung
pneumoconiose door aluminium aluminosis
pneumoconiose door bepaalde silicaten grinders’ asthma/lung
pneumoconiose door inhalatie van silicaten silicosis
pneumoconiose door kaolinedeeltjes kaolinosis
pneumoconiose door silicosestenen gannister disease
pneumoconiose door tinstof stannosis
pneumocystose pneumocystis carinii pneumonia, id.
pneumocyt pneumocyte
pneumo-encefalografie pneumoventriculography
pneumokokkensepsis pneumococcemia
pneumolieten pulmolithiasis
pneumomediastinum spontaneous mediastinal emphysema, id.
pneumonie door Legionella legionnaires’ disease
pneumonie door P. carinii pneumocystosis
pneumonocyt pneumocyte
pneumopathie bij inhalatie van cannabis cannabinosis
podagra uratic arthritis, gout, arthritis urica
poeder powder, dust
poging attempt, endeavor (Am.), endeavour (Br.), effort
poging tot zelfdoding attempted suicide
pokken smallpox, variola, pox (obs.)
pokkenlitteken pock, pockmark
pokkenvirus poxvirus
pokkenvirusbesmetting bij een gevaccineerde varioloid N (met
weinig verschijnselen, maar overdracht mogelijk)
pokkenvirusziekte (bepaald) in Afrika tanapox
polen, met twee ~ dipolar, bipolar
poliep polyp N (cf. schildwachtpoliep)
poliep met maligne degeneratie adenomatous polyp
poliepachtig gezwel polypoid tumor
poliepenvorming in grote aantallen polyposis
poliepverwijdering, chirurgische ~ polypectomy
polijsten en reinigen van de tanden odontexesis
polikliniek outpatient(s’) clinic/department
poliklinische patiënt outpatient
polio poliomyelitis
pollakisurie urinary frequency, pollakiuria
pollex thumb
pols wrist, carpus (L.)
pols, afhangende ~ wrist drop, carpoptosis
polsbandje, symbolisch ~ shagband
polsdruk pulse pressure
polsdruk, afwisselend hoge en lage ~ pulsus alternans
polsfrequentie pulse rate
polsgewricht wrist joint, (inter)carpal joint, radiocarpal joint
polsgolf pulse wave
polsgolf afwezig absence/loss of pulse
339
polsgolf betreffend sphygmic
polsgolf van de a. radialis radial pulse
polsgolf, het verdwijnen van de ~ pulse loss
polsletsel, ligamentair ~ distortion of the wrist
polsmofje wrist sleeve
polyaemia plethora, polyemia
polyarteriitis nodosa periarteritis nodosa
polyartritis rheumatica chronica rheumatoid arthritis
polychromatofilie polychromasia
polycythaemia vera erythremia, splenomegalic polycythemia, id.
polycythemie polycythemia, polyglobulia (obs.)
polygalactie galactorrhea, id.
polygonale parathyroïde cel chief cell, principal cell
polymorfe reticulose met vasculitis midline granuloma
polymorfisme als kenmerk vertonend polymorphous, polymorphic
polymorfonucleaire cel polynuclear (cell)
polymyositis multiple myositis, pseudotrichiasis,
pseudotrichinosis
polyneuritis van spinale zenuw(wortels) polyradiculoneuropathy
polyneuritis, acute infectieuze ~ ascending (spinal) paralysis
polyneuritissimulerende ziekte pseudotabes E (=neurotabes)
polyneuropathie bij sarcoïdose neurosarcoidosis
polyorrhymenitis polyserositis
polypeptide uit de lichte keten van een antigeen betamicroglobulin
polyposis nasi nasal polyps
polythelie supernumerary/accessory nipple, id.
pomp met grote volumestroom en lage druk high flow-low pressure
pump
pompelmoessap grapefruit juice E (interferes with systemic
bioavailability of terfenadine)
pompholyx dyshidrosis, dysidrosis, id. N (blaarvorming op
handpalmen en voetzolen)
pomphus wheal
pons (Varolii) bridge of Varolius, id.
pons betreffend pontine
ponsbiopsie punch biopsy
poort hilus N (cf. katheterpoort)
poortaderstelsel portal system
poortcontrole (voor ionen bij membranen) gate control
poortwachter sentinel
poortwachtersfunctie gatekeeping E (cf. referral)
poreus porous
porfyrie porphyria
porfyrie, acute intermitterende ~ pyrroloporphyria
porfyrine porphyrin
porfyrinen in overmaat in de urine porphyr(in)uria
porie pore
porphyria variegata protocoproporphyria
porropsie teleopsia
porseleingalblaas porcelain gallbladder
porseleinkoorts (obs.) urticaria, uredo
portio van de baarmoederhals portio vaginalis, exocervix (obs.),
ectocervix (obs.) N (vaginaal deel van de cervix)
portocavale verbinding portosystemic shunt
positie die verkeerd is dystopia
positie van een gen op een chromosoom locus of a gene
positiegewaarwording m.b.t. het lichaam kinesthesia
positienystagmus positional nystagmus
postacademisch onderwijs in de geneeskunde continuing medical
education E (=CME)
postcardiotomiesyndroom postperfusion syndrome, id.
postmortaal postmortem
postmortaal leveronderzoek viscerotomy
postpartaal postpartum
postpartum fluxus postpartum hemorrhage
postsplenectomiesepsis dysgonic fermenter bacteremia
postuur stature, posture, figure, attitude
potentie potency N (cf. antigene potentie)
potio potion, draft (Am.), draught (Br.)
pol – pro
Pott (tuberculose), ziekte van ~ bending of back bone
praatziekte garrulousness, logorrhea
praecox precocious
praktiserend arts practitioner E (cf. general practitioner,
physician, MD, PhD)
praten met omhalen circumlocution
precordiale afleiding (van ECG) chest lead, id.
N (cf. extremiteitsafleidingen)
predisponeren to predispose
predispositie voor zenuwziekte(n) neuropathic constitution
prednison prednisone
pre-existent preexisting
preleukemie myelodysplastic syndrome, id.
prelum abdominale abdominal pressure increase
premedicatie bij narcose basal narcosis, premedication
premenstrueel symptomencomplex premenstrual tension
E (cf. eumenorrhea, LMP, PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
premenstrueel syndroom premenstrual dysphoric disorder, late
luteal phase dysphoric disorder (obs.)
premolair premolar
premortaal preterminal
preparaat preparation, specimen
preparaat gereedmaken to mount
prepatellaire bursitis housemaid’s knee, beat-knee
preputium foreskin, prepuce
preputiumvernauwing bij ulcus molle chancroidal phimosis
prestatie performance
Nederlands-Engels
prestatiebevorderend ergogenic N (cf. sportprestatie)
prik puncture
prikkel stimulus, impulse E (cf. excitation, irritation,
stimulation, provocation)
prikkelbaar zijn, toestand van erg ~ (mental) irritability
prikkelbaar/spastisch colon irritable colon/bowel syndrome
prikkelbaarheid irritability, excitability
prikkelbaarheid abn. verhoogd hyperirritability
prikkelbaarheid van de hersenvliezen meningeal irritability
N (door meningitis of hersenbloeding)
prikkelbaarheid van weefsel excitability/irritability of tissue
prikkelbaarheid, geringe seksuele ~ frigidity
prikkelbaarheid, ziekelijke ~ erethism
prikkelen to stimulate, to provoke
prikkelende stof irritant
prikkelhoest irritative cough E (cf. dry cough)
prikkeling excitation, irritation, stimulation
prikkeling door ruw/frequent aanraken mechanical irritation
prikkeling van buikvlies peritoneal irritation
prikkende ogen grittiness of eyes
prikpatroon (derm.) follicular keratosis
prikpil hormonal contraception by injection
N (cf. Depo-Provera)
prikpil contraceptive injection N (=depot-progestativum)
primair affect van syfilis chancre
primaire proefpersoon index case, proband, propositus
primaire ziekte underlying/primary disease N (cf. amyloïdose,
framboesia, genitale syfilis, granulocytopenie, hoofdpijn met
fotofobie, huidpapel, tuberculeus complex, tularemie)
primitiefstreep primitive streak
primitieve darm primitive gut, archenteron N (=oerdarm)
primordium anlage, id. N (embryonale oorsprong)
principe om niet te schaden nonmaleficence (principle)
Prinzmetal-type van angina variant angina, id.
prionziekte transmissible spongiform encephalopathy, TSE,
id. E (includes CJD, BSE and MCD)
probandus index case, proband, propositus N (degene die
uitgangspunt vormt voor stamboomonderzoek)
proces van gevoelig maken sensitization
processierups processionary caterpillar
processus mastoideus mastoid
proctokèle rectocele, id.
pro – psy
product van amyloïddegeneratie hyalin
productie generation, id.
proef herhalen replication
proefbehandeling therapeutic trial N (cf. therapeutische
diagnose)
proefdier experimental animal
proefdierdeskundige animal welfare officer
proefdierkunde laboratory animal science
proefdiermodel animal model
proefdierverzorger animal caretaker
proefkonijn guinea pig
proefnaald touch needle E (cf. exploring needle)
proefondervindelijk experimental
proefondervindelijke methode trial and error method
proefonderzoek m.b.t. haalbaarheid pilot study
proefpersoon research subject, human guinea pig, testee,
subject of experiment E (cf. index case, volunteer, proband,
propositus)
proefpunctienaald exploring needle E (cf. touch needle)
progestageen progestational agent, gestagen, progestin
progesteron progesterone
progestine progesterone
proglottide proglottid
proglottis proglottid
prognathie prognathism
prognose outlook, prognosis
prognose, bepalen van de ~ prognostication E (cf. IPI)
programmeerfout bug (Am.)
projectielbraken projectile vomiting
prolactine prolactin
prolaps van de uterus extraversion/extroversion of uterus, id.
prolaps van glasvocht vitreous extrusion
prolaps van urethraslijmvlies urethral mucosa prolapse
prolaps(us) prolapse
prolapstoestand procidentia
proliferatie van alle beenmergcellen panmyelosis
proliferatie van immunocompetente cellen immunoproliferation
prolifererend proliferating
proline in het bloed prolinemia
proline met methylgroep in het bloed pipecolatemia
E (N.B. pipecolic acid = piperidine-2-carboxyl acid)
prominentia malleolaris ear drum teat
prominerende oorschelpen ridged ears
promontorium promontory
promotie (tot doctor), na de ~ postdoctoral
promovendus graduate student, Ph.D. student
proneren to pronate
prop plug E (cf. earplug)
propepton albumose
propionzuur tryptophan
propje pellet
propositus proband, index case, id. N (degene die uitgangspunt
vormt voor stamboomonderzoek)
proptosis bulbi ocular proptosis
prostaat die vergroot is enlarged prostate
prostaat- en blaasontsteking prostatocystitis
prostaat, gelegen buiten de ~ extraprostatic
prostaataandoening prostatism
prostaatsteen prostatic calculus
prostatocystitis prostatic cystitis
prostituant visitor of prostitute
prostituee prostitute, bat (sl.)
protanopsie protanopsia, protan defect
proteïne protein
proteïnemantel rond virionkern capsid
proteïnemantel van virion, deel uit ~ capsomere
proteolytisch enzym m.b.t. mucine mucinase
proteose albumose, id.
prothese prosthesis N (bv. kunstledemaat, kunstgebit, hartklep)
340
prothese die geïmplanteerd is endoprosthesis E (cf. stent)
prothrombinegehalte verlaagd prothrombinopenia,
hypoprothrombinemia
prothrombinogeenvitamine menadione
protonpompremmer proton pump inhibitor
protoplasma buiten de celkern betreffend cytoplasmic
protoplasmaconglomeraat, meerkernig ~ syncytium
protoplasmatische astrocyt gemistocyte
protoporfyrineoverschot, ziekte door ~ protoporphyria
Protozoa betreffend protozoal, protozoan
protozoair protozoal, protozoan
provitamine A carotene, id.
provitamine D dehydrocholesterol, id.
provoceren to provoke
proximaal proximal E (cf. distal)
proximale (derde deel) van de slokdarm upper (third) esophagus
pruik wig
pruim (om te kauwen) betel(nut) N (cf. sirihpruimen)
pruimen (van tabak) chewing
prurigo estivalis summer eruption
prurigo gelijkend pruriginous
pseudartrose false joint, id.
pseudoaneurysma false aneurysm, id. N (met ruptuur van de
vaatwand)
pseudochromhidrose (plantaire ~) black heel
pseudocroup laryngismus stridulus, false/spasmodic croup, id.
pseudocyste false cyst, id.
pseudoganglion entrapment point
pseudograviditeit false pregnancy, pseudocyesis, spurious
pregnancy, pseudopregnancy
pseudohydronefrose urinoma, perinephric cyst, pararenal
pseudocyst
pseudojicht chondrocalcinosis
pseudokapsel (schaduw) van groeiende tumor ring-sign (radiol.)
pseudokoepokken milkers’ nodes, pseudocowpox
pseudokroep subglottic laryngitis, laryngismus stridulus, false/
spasmodic croup, pseudocroup
pseudomalleus melioidosis
Pseudomonas aeruginosa Bacillus pyocyaneus, id.
pseudopapillitis pseudopapilledema, pseudoneuritis of optic
nerve, id. N (cong. anomalie van papilla n. opti-cus)
pseudopapiloedeem pseudopapilledema, pseudopapillitis
pseudopoliepen in het colon a.g.v. een ontsteking pseudopolyposis
pseudosclerose van de cornea lenticular degeneration/syndrome
pseudostuwingspapil pseudoneuritis of optic nerve,
pseudopapillitis, pseudopapilledema N (promineren van de
blinde vlek)
pseudovogelpest fowl plague N (cf. vogelpest)
pseudoxanthoma elasticum elastoma, id.
psoriasis psora, Willan’s lepra, id.
psoriasis arthropathica erosive arthritis N (psoriasis met
reumatoïde artritis)
psoriasisachtig psoriasiform
psychiater psychiatrist, head doctor (sl.)
psychisch geïnduceerde pijn psychalgia N (bv. bij angst of
depressie)
psychische activiteit mentation
psychische stoornis met verwarring delirium
psychofarmacon psychotropic (drug)
psychofarmacon bij psychose c.q. angst major c.q. minor
tranquilizer
psychogeen psychogenic
psychogene diarree nervous diarrhea
psychogene huidziekte psychodermatosis
psychologisch psychologic(al)
psychoneurose met bepaalde kenmerken hysteria
psychopaat psychopath(ic)
psychose a.g.v. hersenletsel/intoxicatie reactive psychosis
psychose met vrolijkheid en depressies cycloid
341
psychotische reactie bij epilepsieaanval clouded state epilepsy
pteroylmonoglutaminezuur folic acid
pterygium colli webbed neck, id.
ptosis van het ooglid i.v.m. kaakbeweging jaw-winking
phenomenon/syndrome, Gunn’s syndrome
ptosis van ooglid ptosis of eyelid, blepharoptosis
ptyalismus sialorrhea, salivation, ptyalism
pubermeisje pubertal girl
puberteit sexual maturity, puberty
puberteit betreffend puber(t)al E (cf. pubic)
puberteit die verlaat optreedt delayed puberty L (=pubertas tarda)
puberteit, aanvang van ~ pubarche
pudenda, arteria ~ pudic artery, pudendal artery
puerperium/kraamvrouw betreffend puerperal
puf(je) puff
puilende lippen protuberant lips
puimsteen pumice (stone) N (cf. eelt)
puist(je) pustule, pimple, whelk
puisten met etter in de huid ecthyma
puistig blotchy
pulmonaire cryptococcosis torular lung, id.
pulmonale alveolaire proteïnose (pulmonary) alveolar proteinosis
pulmonale anthrax industrial anthrax, tannery disease
pulmonale arterie, hypertensie van ~ black cardiac disease,
pulmonary hypertension
pulmonale distomiasis parasitic hemoptysis, endemic
hemoptysis
pulmonale hartaandoening pulmonary heart disease E (e.g., cor
pulmonale, pulmonary hypertension)
pulmonale/respiratoire anthrax industrial anthrax
pulpkanaal marrow canal, root canal of tooth L (=canalis
radicis dentis)
pulsatie pulsation
pulsatie opgewekt in omgekeerde richting counterpulsation
pulsatie van de larynx laryngeal tugging
pulsatie van trachea bij aorta-aneurysma tracheal tug,
Oliver-Cardarelli sign
pulserend pulsatile
pulsus celer et altus water hammer pulse N (d.w.z. krachtige en
snelle polsgolf)
punctaat tap, punctate E (cf. tap water)
puncteren met een naald needling
puncteren van pleuraholte thora(co)centesis
punctie puncture N (cf. cytologische punctie)
punctie van holte t.b.v. aspiratie paracentesis
punctie zonder opbrengst van materiaal bij aspiratie dry tap
punctum lacrimale lacrimal point
punt point, tip, punctum (L.) [pl. puncta] (1); dot (2)
punt waar druk wordt uitgeoefend pressure point
punthoofd acrocephaly
puntmutatie point mutation
puntoor prominating auricle
puntstoot van het hart ictus, apex/apical beat
puntvormig spotted, punctate, punctiform
puntvormig signaal spike N (bv. een actiepotentiaal)
pupil die half openstaat middilated pupil
pupil die wit is a.g.v. lichtreflectie leukokoria, leukocoria
pupil op een abn. plaats in het oog corectopia
pupil(la) pupil
pupil, zeer nauwe ~ pin-point pupil
pupilafsluiting (door verklevingen) seclusion pupil
pupilcontractie die abn. sterk is myosis/miosis (of pupil)
pupilcontractie en -verwijding, abn. ~ hippus N (optredend
onafhankelijk van lichtintensiteit)
pupilcontractiebevorderend (middel) miotic
pupildiameter, ongelijke ~ anisocoria
pupilverwijdende stof mydriatic, cycloplegic
purgeermiddel cathartic
purgering catharsis
psy – rad
purpura na bloedtransfusie dilutional thrombocytopenia
purpura nervosa allergic purpura
purpura rheumatica peliosis (rheumatica)
purpura van Henoch (in maag-darmkanaal) abdominal purpura
purpura variolosa malignant smallpox, variola major
purulente huidziekte pyoderm(i)a
purulente ontsteking vanuit een gewricht arthrifluent abscess
purulente uitvloeiing purulent discharge, écoulement (Fr.)
pus in de urine pyuria
pus, gelijkend op ~ puruloid
pus, vorming/aanwezigheid van ~ purulence
pusophoping in bestaande holte empyema
pustels (verbreid over de huid) pustulosis
pustels op cornea/conjunctiva phlyctenulosis
pustelvorming pustulation
pustulosis palmoplantaris barber’s disease
putjes in lipslijmvlies lip pits
putjes in lipslijmvlies, aangeboren ~ congenital pitting lip
putjesnagels pitting of nails
putjesoedeem pitting edema
putjesvorming foveation, pitting
pycno-epilepsie pykno-epilepsy, pyknolepsy
pyelonefritis door nierstenen calculous pyelonephritis
pyelum renal pelvis, id.
pylorus duodenal orifice of stomach, anterior opening of
stomach, id.
pyodermie pustular rash, pyoderm(i)a
Nederlands-Engels
pyogeen pyogenic
pyridoxine vitamin B6 component, id.
pyrodruivenzuur pyruvic acid
pyrosis heartburn, sour eructation, waterbrash, id.
q
Q-koorts query fever, Q-fever
quarantaine quarantine
quarantaineafdeling/ziekenzaal probationary ward
Quincke-oedeem (door angioneurose) angioneurotic edema
r
raadgeving counseling
raadpleging consultation
raadselachtige cliënt in het medisch circuit, complex van ~ baron Von
Muenchhausen syndrome N (met bizarre pathologie ‘zonder’
organisch lijden)
raaskallen to rave
rabies hydrophobia, lyssa, raiva, rabbia, id.
rachiodynie rachialgia
rachitis (intestinal) rickets, id.
radgewricht pivot joint, trochoid joint N (=draaigewricht)
radiculitis nerve root neuritis, radicular syndrome, id.
radiografie m.b.v. gas als contrast pneumo(radio)graphy
radiografie van de hersenen encephalography
radiografie van het ruggenmerg myelography
rad – rei 342

radiografie van nier en ureter met contrast pyelography rechtsdraaiende glucose dextrose
radiografie van schedelinhoud met lucht pneumoencephalography rechtsverschuiving right-shift
radius spoke-bone rechtvaardigen to warrant, to justify
rafels, rand met ~ frayed margin rechute relapse, recurrence, recidivation
ragaden chapping skin, rhagades, flaws, chaps recidief recurrence, recidivation, relapse
rampenbestrijding disaster management recidiverend relapsing, recurring, palindromic
ramshoornnagel onychogryposis recrudescentie relapse, recurrence, recidivation, recrudescence
rand rim, margin, edge, limbus rectaal toucher rectal exam(ination)
rand betreffend marginal rectale pijn proctalgia
rand, schuine ~ bevel E (cf. needle, venipuncture) rectiole suppository
randconditie boundary condition, constraint rectum bij tabes dorsalis, pijn in ~ rectal crisis
randomisering randomization rectum- en colonontsteking proctocolitis
randsinus marginal sinus rectumomgeving betreffend perirectal
randtotaal (stat.) marginal rectumprolaps proctoptosis
randvenebloeding marginal sinus hemorrhage/rupture redactie voeren to edit
randvoorwaarde constraint, boundary condition redactieraad editorial board
randvormige structuur carina redactioneel artikel editorial E (cf. tutorial)
randzone border zone, periphery reddingsactie rescue operation
rang degree reddingsploeg rescue team
rangcorrelatie rank correlation redeloos senseless
rangorde volgens het geboortejaar, effect van de ~ birth order effect reden voor consult reason for encounter
rappelinjectie booster injection redeneermechanisme inference engine N (m.b.t. kunstmatige
raster grid intelligentie)
rasterstructuur betreffend (bij bot) cancellous (bone) redigeren editing
rat betreffend murine redistributie van antigene componenten patching
ratelgeluid rale redressie reposition
rattenbeetziekte haverhill fever, rat bite fever reductiedeling meiosis
rattenbeetziekte door Spirillum minor spirillary fever, sodoku Reduviidae kissing bugs
rattenkruidvergiftiging arseniasis, arsenic intoxication reeds bestaand preexisting
N (cf. arseen, arsenium) reefplastiek, achterste ~ postanal repair
rattenvlo, oosterse ~ xenopsylla cheopis reeks series (1); chain (2)
rauw vlees uncooked meat N (bedoeld wordt: niet gebakken of reepjes shreds
gekookt) reflex van de buikwand abdominal reflex
rauwe melk unprocessed milk N (verse koemelk) reflexactie n.a.v. licht light reflex E (cf. reduced reflex)
rauwe/kroepeuze hoest croupy cough reflexbeweging van de voet ankle jerk N (bij bekloppen van de
rauwkost uncooked food achillespees)
rauwvleeshanden (bij contact met kwik) beef hands reflexboog reflex arc
N (dermatopolyneuritis a.g.v. kwik) reflexen die in overdreven mate optreden hyperreflexia
ravenbekuitsteeksel aan schouderblad coracoid process reflexen die verminderd/verzwakt zijn hyporeflexia
Raynaud, ziekte van ~ primary/idiopathic paroxysmal digital reflexen, het ontbreken van ~ areflexia
cyanosis refractair refractory
reactie op stress strain E (cf. stressor) regelen to control, to regulate N (verwijst steeds naar langdurig
reactiecentrum van lymfefollikel germinal center/follicle, reaction proces; anders ‘to adjust’)
cell regelmatig regular
reactiepotentiaal evoked potential regels menses, emmenia, menstrual period, curse, catamenia
reactivatie rehabilitation, id. regelsysteem control(ing) system E (for long-term adjustments;
reageerbuis(baby) test tube (baby) cf. to adjust)
reagens reagent regenboogvlies iris
reagerend bij lage temperatuur cold reactive regenworm gelijkend lumbricoides
reagerend met base en zuur amphophilic regio epigastrica epigastrium
reagerend op licht reacting to light regio gluteae gluteal region
reagerend op licht, niet ~ nonreactive to light registratieapparaat dat de patiënt meedraagt holter monitor
reagerend, niet ~ refractory registratiepapier strip chart
realiteitstoetsing reality testing regmatogeen rhegmatogenous E (cf. horseshoe tear)
reanimatie resuscitation regressie van slechthorendheid auditory recruitment
rebels belligerent regulair regular
recept prescription N (=voorschrift m.b.t. geneesmiddel) regulatie van de bloeddruk blood pressure control
recessief kenmerk (m.b.t. overerving) recessive trait regulatie via het immuunsysteem immunoregulation
recessus cavity, pocket, recess, id. regulator van de celcyclus cyclin
recessus epitympanicus attic regurgitatie backflow, id.
recessus piriformis pyriform fossa/sinus regurgitatie bij de aorta aortic incompetence/regurgitation/
rechterzijde, gericht naar de ~ dextrad insufficiency
rechthoekig worden squaring regurgitatie bij de klep valvular insufficiency
rechtlijnig linear reincultuur pure culture, strain
rechtopstaan standing (in upright position) reinigen cleansing
rechtopstaande houding betreffend orthostatic E (e.g., orthostatic reiniger detergent
hypotension/nystagmus/proteinuria) reiniging catharsis
rechtopstaande positie upright position reiniging van een wond toilet
rechts, verdringing naar ~ dextraposition reis door de lucht air travel
343
reisziekte car sickness, motion sickness, kinetosis
Reiter, ziekte van ~ conjunctivorethrosynovial syndrome,
enteroarticular syndrome, id.
reizigersdiarree travelers’ diarrhea, turista
rekbaarheid elasticity, extensibility
rekbaarheid van de hartspier in het ventrikel ventricular compliance
rekenstoornis a.g.v. hersenafwijking dyscalculia
relaxatiestoornis van gladde spieren achalasia N (als afwijking
voorkomend in het maag-darmkanaal)
relaxatievermogen (van een spier) lusitropy, relaxation rate
E (cf. inotropy, contractility)
rem(vloeistof) brake (fluid)
remgeld (B.) personal financial contribution for health care
N (eigen bijdrage m.b.t. ziektekosten per behandeling)
remissie van ziekte decline, remission
remmende werking inhibition
remmer inhibitor
remming inhibition
ren arcuatus horseshoe kidney
ren informis clump kidney
ren mobilis nephroptosis
ren trifidus trifid kidney
renale dwerggroei/rachitis azotemic/renal osteodystrophy
renale tubulus-acidose hyperchloremic acidosis
renine renin
reparatie repair (mechanism)
repositioneren van bot to reduce a fracture
reproductieleer en verloskunde tocology
reservoir repository, id.
residu(e) remnant, remainder (state)
resolutiefase (bij seksuele activiteit) afterglow
resonantie die groter is dan normaal hyperresonance
resorbeerbaar absorbable
resorbeerbaar hechtmateriaal, niet ~ nonabsorbable suture material
resorcinolfthaleine fluorescein
resorptiestoornis van het skelet osteoporosis
rest(toestand) remainder (state)
resterend residual
restmateriaal bij degeneratie detritus
reststof residue
restverschijnsel residue
restverschijnselen bij pleuritis unresolved pleurisy
restvolume van long bij expiratie in rust residual capacity
resultaat van een onderzoek outcome of an investigation
rete network, id. E (cf. mesh)
retentiecyste milium (L.) [pl. milia] (1); ovula Nabothi (2)
retentiecyste van een smeerklier van de oogharen milium palpebrae
reticulocyten qua aantal afgenomen reticulocytopenia
reticulocyten qua aantal te hoog reticulocytosis
reticulocytose reticulosis (of blood)
reticulo-endotheliose, maligne ~ acute reticulosis of infancy
reticulosarcoom immunoblastic sarcoma
reticulose van de huid met microabcessen mycosis fungoides
reticulose, maligne ~ malignant histiocytosis
reticulum network
retina gelijkend retinoid
retina-afwijking met flitsverschijnselen photopsia, photopsy
retinadegeneratie, perifere ~ paving stone retina
retinametaboliet, uitgescheiden ~ glucuronide
retinapigmentafwijking (elk type) epitheliopathy
retinascheur bij insertie van ora serrata ora tears
retinawit visual white
retinitis pigmentosa pigmentary degeneration (of retina)
N (vlekvormige pigmentafzettingen a.g.v. degeneratie)
retinoblastoom cat eye, glioma of retina, id.
retinol vitamin A
retinoscopie skiascopy, id.
retrograde verandering van lichaam(sdeel) involution
reuk smell
rei – rij
reukhersenen rhinencephalon
reukloos maken to deodorize
reukorgaan olfactory organ, organ of smell
reukscherpte die verminderd is hyposmia
reukstoornis m.b.t. bepaalde geuren merosmia
reukvermogen afwezig anosmia
reukzin (sense of) smell
reukzin, stoornis van ~ parosmia
reumafactor rheumatoid factor
reumatoïde artritis/polyartritis rheumatoid arthritis
reuscel giant cell
reutelgeluiden (uit de luchtwegen) rales, rhonchi
reuzencel (bep. type) in de long alagna cell
reuzencel van Langhans Langhans giant cell
reuzencelthyreoïditis subacute thyroiditis
reuzengroei gigantism
reuzenlymfoom angiofollicular (lymph node) hyperplasia,
Castleman lymphoma
reuzenmolecule macromolecule
reuzenurinoom giant urinoma
reuzenurticaria giant urticaria
revalidatie rehabilitation
rhabdomyoblastentumor rhabdo(myo)sarcoma
rhinitis zonder infectie/allergie vasomotor catarrh/rhinitis,
intrinsic rhinitis
rhinitissyndroom (common) cold
rhinolalia aperta (L.) hypernasality, hyperrhinophonia,
Nederlands-Engels
hyperrhinolalia
rhinophyma, alcoholic ~ whisky nose, bottle nose, id.
rhinoplastie nose job, id.
rhonchus rale, id. E (cf. wheeze, crackle)
rhonchus, brommende/zagende ~ rhonchus, low pitched wheeze
rhonchus, fluitende/piepende ~ (high pitched) wheeze
rib rib, costa (L.) [pl. costae]
rib, pijn onder een ~ subcostal pain
ribbel ridge, weal, wale
ribben die omhooggaan bij elke hartslag (parasternal) heave
N (wijst i.h.a. op vergroting van rechterventrikel)
ribben en borstbeen betreffend costosternal
ribben en wervellichamen betreffend costovertebral
ribben, valse ~ abdominal/asternal/false ribs
ribbenkast rib cage
ribbenvlies pleura N (d.w.z. borstvlies plus longvlies)
ribboog costal arch
ribkraakbeenontsteking met pijn costochondritis, Tietze’s disease
riboflavine vitamin B2, riboflavin
rib-ribkraakbeenovergang costochondral junction
richel ridge
richel die de nageboorte omgeeft placenta circumvallata
richtinggevend effect, met ongewenst ~ biased
richtmicrofoon directional microphone
ricinisme intoxication due to castor bean, id.
rickettsiose rickettsial disease, id.
rickettsiose door een teek spotted fever, lone star fever, mountain
fever
rickettsiose door teek Amblyomma americanum bullis syndrome
E (=bullis fever; cf. lone star fever)
rickettsiose uit ‘spotted fever’-groep new world spotted fever
rickettsiose, vesiculaire ~ rickettsial pox
riekend smelling
riekende adem, vies ~ malodorous breath
rietendakziekte thatched roof disease N (variant van extrinsieke
allergische alveolitis)
rietsuiker sucrose
rigiditas stiffness
rijbroek riding breeches N (cf. caudasyndroom)
rijcarpectomie row carpectomy
rijdende aorta riding aorta N (aorta die rechts ontspringt met
bloed uit beide kamers)
Rij – roo 344

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu National Institute of rokershoest smoker’s cough

Public Health and Environmental Protection N (=RIVM) rollator walker E (cf. stationary walker)
Rijksuniversiteit State University rolstoel wheelchair
rijp mature rolvorming van bloeddeeltjes rouleau formation
rijping die onvoldoende is dysmaturity romp torso, trunk
rijping(sproces) maturation rond round, circular, orbicular
rijping/uitgroeiing die onvolledig is stunting ronde kale plekken alopecia areata N (cf. ophiasis)
rijpingsdeling maturation division ronde structuur peg
rijpwording(sproces) maturation ronde worm nematode
rijtwond lacerated wound rondkijken met evenredige hoofddraaiing doll’s eye manoeuvre
rijverbod driving ban N (i.h.b. betreffende auto en motor) N (in plaats van (tevens) de ogen te bewegen)
rillen to shiver, to chill rondom bloedvat(en) geconcentreerd angiocentric
rillerigheid chilliness rondom een band (gelegen) periligamentous, peridesmic
rilling chill rondtrekken to migrate
rimpel wrinkle, furrow, ruga, rugosity, ridge, fold ronkend geluid bij het spreken nasal escape, nasal emission
rimpelen shrivelling röntgenafbeelding van de vagina vaginogram
rimpelen van de huid wrinkling of skin röntgencontrast met bariumpap barium meal
rimpelen van de lippen puckering of lips röntgenfilmopnames van galgangen cholangiography
rimpelend crinkly röntgenfoto X-ray (picture), radiograph
rimpels aan het voorhoofd frown lines E (cf. glabella) röntgenfoto van de nier nephrogram
rimpels bij het oog eye wrinkles röntgenfoto van slagader(s) met contrast arteriogram
rimpels in het gezicht furrowing of face röntgenfoto van ureter m.b.v. contrast ureterography
rimpels vormend roughening röntgenfoto’s van vlakke doorsneden tomography N (cf. CAT)
rimpeltjes wrinkles röntgenfotografie van de longen bronchography N (met
ringonderzoek collaborative study contrastmiddel in de bronchi)
ringscotoom concentric scotoma röntgenfotografie van slagader(s) arteriography N (vervaardigd
ringvormig annular, circinate, gyrate door selectieve injectie van contrastmiddel)
ringvormig kraakbeen cricoid N (onderste deel van strottenhoofd) röntgenfotografie van speekselklier en -gang sialography
ringworm tinea, id. N (dermatomycose op de romp) röntgenonderzoek van aderen met contrast phlebography
ringworm van de hoofdhuid tinea tonsurans röntgenonderzoek van de galblaas cholecystography
rinkelend geluid bij peristaltiek tinkling peristalsis röntgenonderzoek van de vena cava via de milt splenoportography
N (bij darmobstructie) röntgenonderzoek van urineblaas cystography
rioolarbeider sewer worker röntgenopname van de nier renogram
risico risk, hazard röntgenopname van een ventrikel ventriculography
risicogedrag risky behavior röntgenopname van lymfevaten met contrast lymphangiography
risicopatiënt high-risk patient röntgenopname van uterus en eileiders uterosalpingography
risicoschatting odds ratio röntgentechniek t.b.v. dwarsdoorsneden laminagraphy,
ritme van de hartslag rhythm of the heart (beat) laminography
ritmestoornis (elk type) dysrhythmia rood red, rubor N (cf. helderrood)
ritmisch bewegend pulsating rood bloedlichaampje red blood cell, erythrocyte
ritmisch contraherend systaltic rood en schilferend erythematosquamous
rituele besnijdenis bij de vrouw female circumcision rood oog conjunctival redness, conjunctivitis
E (cf. infibulation, clitoridectomy) rood slijmvlies enanthem E (cf. exanthem)
RIVM National Institute of Public Health and Environmental rood verkleurd reddened
Protection N (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) roodblindheid protanopsia, protan defect
RNA-virus met kransvormig omhulsel corona virus rood-bruine kleur cayennepepper
N (m.n. voorkomend bij luchtweginfecties) roodgekleurd erythroid
rochelend stertorous, hawking rood-groenblinde persoon deutan E (cf. protan)
rochelgeluiden gurgling sounds rood-groenblindheid daltonism
rochelhoest graveyard cough roodheid redness, rubor
rode bloedcel red blood cell, erythrocyte roodheid van de haren, abnormale ~ erythrism
rode bloedcel, binnen de ~ intraerythrocytic roodheid van de huid erythema N (door (lokale) stuwing in
rode kleur(stof), bepaalde ~ magenta capillairen; cf. wegdrukbare roodheid, niet ~)
rode larven van bepaalde mijt red bugs roodheid van de huid, plotselinge ~ flush (of skin)
rode pupil bij nabije oogspiegeling red reflex roodheid van het oog bloodshot eye
rode verkleuring reddening roodkleurig exantheem rose spot
rodecederastma red cedar asthma, sequoiosis asthma roodkleuring van de urine a.g.v. rode bieten beeturia
rodehond rubella, rubeola, roetheln, German measles roodvonk scarlatina, canker rash, scarlet fever
rodehond, tropische ~ miliaria rubra, prickly heat, heat rash, roodvonk gelijkend scarlatiniform
tropical lichen, strophulus roodvonk met ernstige keelklachten scarlatina anginosa
roes state of intoxication, inebriety, drunken fit, whirl of roodvonk zonder koorts scarlatinella
excitement roofwants Reduviid bug, kissing bug E (cf. Chagas disease,
roestkleurig ferruginous myocarditis)
roet soot rook smoke
roffel rumble room cream
roffeltonen bij hartgeruis eddy sounds roos furfur, (human) dander, dandruff, scall
rogge besmet met een schimmel ergotized/spurred rye roos, lijkend op ~ furfuraceous
roken, ophouden met ~ to quit smoking rooster scheme, roster, time-table
roker smoker roosvormige structuur rosette
345 ros – sam

roseola rose spot ruig shaggy

roseola infantum exanthem subitum ruimte space
rose-rode macula pink macule ruimte die toegang geeft tot een kanaal vestibule
roset rosette ruimte gevuld met lucht air space
rossig erythroid ruimte in protoplasma van een cel vacuole
rot putrid ruimte tussen de wenkbrauwen glabella
rotatielimiet van de oogbol oculogyria ruimte tussen twee ribben intercostal space, ics (abbr.)
rotatoren-manchet rotator cuff ruimtehoek solid angle
rotsbeen petrosal/petrous bone ruimte-innemend proces space-occupying process, space-
rotsbeen betreffend petrosal consuming process
rotsbeenontsteking petrositis ruimtelijke positie betreffend stereotactic
rotte kiezen/tanden carious teeth ruis (bestaande uit alle frequenties) (white) noise
rottend putrid ruisgeluid murmur
rottend weefsel putrescent tissue ruiterbeentje rider’s bone, cavalry bone
route pathway, id. ruiterembolus saddle type of pulmonary embolism
rouwcentrum mortuary ruiterteen overlapping toe
rouwgroep bereaved support group ruitvormig rhomboid
rouwreactie mourning reaction runderlintworm Taenia saginata (L.)
rozenkrans (behorend bij rachitis) rachitic rosary rundvlees beef
rubberdam cofferdam ruptureren van capillairwand, neiging tot ~ capillary fragility
rubella German measles, roetheln ruptuur tearing, rupture
ructus eructation, belching ruptuur van een bloedvat angiorrhexis
rudiment vestige, vestigial organ, id. rust na emotionele herbeleving abreaction
rug back, dorsum (L.) [pl. dorsa] rustcel (die geen kerndeling ondergaat) rest cell
rug betreffend tergal rusteloosheid agitation, unrest, restlessness E (cf. jactitation)
rug ter hoogte van de lendenen betreffend dorsolumbar rustniveau betreffend basal E (cf. basic, basal)
ruggengraat backbone, spinal column ruwe huid coarse skin, elephant skin

Nederlands-Engels
ruggenmerg spinal cord/tract/marrow ruwe huid (a.g.v. klimaatinvloeden) farmers’ skin
ruggenmerg betreffend medullispinal, myeloid ruzieachtigheid quarrelsomeness
ruggenmerg en cerebellum betreffend spinocerebellar
ruggenmerg en hersenen, afwezigheid van ~ amyelencephalus
ruggenmerg- en hersenontsteking myeloencephalitis
ruggenmerg- en ruggenmergvliesontsteking meningomyelitis
ruggenmerg naar thalamus, baan van ~ spinothalamic tract
ruggenmerg, in het ~ intraspinal
ruggenmerg, pathologische verweking van ~ myelomalacia
ruggenmerg, spleet in lengterichting van ~ diplomyelia
ruggenmerg, tumorvorming van het ~ myelosis
ruggenmerg, vochtzakhernia van het ~ hydromyelocele
ruggenmerg, ziekte van het ~ myelopathy
s
sabelbeen bow-leg, genu varum
ruggenmerghernia door de wervelkolom myelocele sabelschede tibia saber tibia/shin
ruggenmerghernia door de wervels, cysteuze ~ myelocystocele saccharum lactis lactose
ruggenmergkanaal, verwijding met vocht bij het ~ hydromyelia saccus pocket
ruggenmergontsteking myelitis sacharose saccharose
ruggenmergontsteking m.n. in dwarsvlak transverse myelitis sacro-iliacaal gewricht, ontsteking van ~ sacroiliitis
ruggenmergprik lumbar puncture sagomilt sago spleen
ruggenmergsclerose myelosclerosis SA-knoop sinus node, SA node
ruggenmergstreng, ontwikkelingsdefect van een ~ prespondylolisthesis salaamaanval salaam attack
N (predisponerend tot verplaatsing van wervelkolom) salaamkramp infantile nodding spasm
ruggenmerguiteinde cauda equina salivatie ptyalism, sialorrhea, id.
ruggenmergvlies meninx (Gr.) [pl. meninges] Salmonella-infectie salmonellosis
ruggenmergvlies en -wortelontsteking meningoradiculitis salpeterzuur nitric acid
ruggenmergvliezen spinal meninges salpingo-oophoritis adnexitis, id.
ruggenmergvloeistof cerebrospinal fluid, CSF (abbr.) salvarsan arsphenamine, id.
ruggenmergwortel spinal root samendrukken to compress, to squeeze
ruggenwervel vertebra (L.) [pl. vertebrae] samendrukking compression
ruggenwervel die voor de helft aanwezig is hemivertebra samengaand concomitant
rugklachten backache samengetrokken bloedvat constricted vessel
rugklachten t.g.v. hernia nuclei pulposi herniated disk samengetrokken urineblaas contracted bladder
syndrome samengroeiend coalescent
rugligging supine position, dorsal decubitus (position) samengroeisel concrescence
N (cf. zijligging, buikligging) samenhang consistency
rugpijn backache, back pain, notalgia samenkomst bij/naar een punt convergence
rugpijn (m.b.t. wervelkolom) spinal pain, rachialgia samenloop concurrence
rugpijn a.g.v. wervelaandoening vertebrogenic (pain) syndrome samensmelten to fuse, to coalesce
rugplaat (als kathode) back paddle samensmeltend fusing, coalescent
rugwaartse buiging dorsiflexion samensmelting fusion
rugzijde dorsum (L.) [pl. dorsa] samenstellen to synthesize
rugzijde betreffend tergal, dorsal E (cf. ventral) samenstelling consistency (1); composition, concentration (2)
sam – sch
samenstelling van twee gelijke moleculen dimer
samenstromen van bloed (naar één plaats) pooling of blood
samentrekkend drukverband astringent compresses
samentrekking (van een spier) contraction N (systole indien m.b.t.
hartspier)
samentrekking (van een vat) constriction
samentrekking van een bronchus bronchoconstriction
samentrekking volgens een bepaald ritme rhythmical contraction
samentrekkingsfase systole
samenvatting van voordracht/publicatie summary, abstract
samenvloeiing confluence
samenwerkend (met versterkende invloed) synergistic
samenwerking met leeftijdgenoten peer collaboration
samenwerking tussen eerste en tweede lijn (in de
gezondheidszorg) shared care principle
samenwerkingsverband (psy.) working alliance
sap juice E (cf. gastric juice, pancreatic juice)
sarcoïdachtig sarcoidal
sarcoïdose uveoparotid fever, id.
sarcoïdose van de long, acute ~ high intensity alveolitis
sarcoom sarcoma
sarcoom met kraakbeencomponenten chondrosarcoma
sarcoom van Kaposi multiple idiopathic hemorrhagic sarcoma
sarcoom, gelijkend op een ~ sarcomatous
sarcoom, vezelrijk ~ fibrosarcoma
sarcoomachtige tumor sarcoid
sarcosinedehydrogenase-deficiëntieziekte sarcosinemia
saunazitdoek laminated cover sheet
saxofoonvormige penis a.g.v. oedeem saxophone penis
scabies psora, seven year itch, id.
scabies crustosa nordic scabies, norwegian itch, sarcoptic itch
scabies Norvegica nordic scabies, sarcoptic itch
scalpel(mesje) blade, id.
scapula blade-bone, id.
scapula alata winged scapula
scarlatina scarlet fever, canker rash, id.
schaafwond (skin) abrasion, excoriation, brush burn, friction
burn, graze
schaal, op grote ~ widespread
schaaldieren shellfish, crustaceae
schaalverdeling scale
schaalverdeling aanpassen scaling
schaalvormig dishlike
schaambeen pubic bone, pubis (L.)
schaambeenkamspier pectineal muscle E (cf. pectinate muscles)
schaamdelen genitals, pudenda, privy parts, private parts
schaamhaar pubic hair
schaamlip lip, labium (pudendi) (L.) [pl. labia] E (cf. lip, lesser/
minor ~; lip, greater/majus ~)
schaamluizen pubic lice, crabs
schaamluizen, infestatie met ~ pediculosis pubis
schaamstreek pudendal region, loins
schaamtegevoel sense of shame
schaamvoeg symphysis
schaar scissors N (cf. weefselschaar)
schacht shaft, stalk, sheath
schacht (van pijpbeen) betreffend diaphyseal
schacht van een bot bone shaft, diaphysis
schacht van een pijpbeen diaphysis
schade harm, damage
schade berokkenen to harm
schadelijk noxious, harmful, deleterious, pernicious
schadelijk dier pest
schadelijke gevolgen, zonder ~ harmless
schaduw (bij bronchioloalveolair carcinoom) tail sign, rabbit ear
sign (radiol.)
schaduw (radiol.) opacity, shadow
schaduw bij veneuze fase van angiografie venous blush (radiol.)
schaduw op de long(en) lung shadow
346
schaduw op X-foto met een bepaalde interpretatie radiological sign
N (aanwijzing voor pathologische toestand/proces/relatie)
schaduw, solitaire ronde ~ coin lesion
schaduwbeeld (m.n. op röntgenfoto) silhouette
schaduwcomplex van ruimte met gas composite shadow,
pseudocavity, spurious cavity (radiol.)
schakelcel (in zenuwstelsel) synapse
schakelstuk intercalated duct N (van een klier)
schaliegas shale gas
schampschot graze
schandknaap catamite
schans ramp
schapenpokken contagious pustular dermatitis, orf N (soms
ook bij de mens)
scharlaken (rode) tong scarlet tongue
scharminkel atomy
scharniergewricht hinge joint, ginglymus
scharnierpunt van een hefboom fulcrum
schatten op waarde to assess, to value, to estimate, to weigh
schaven van de huid planing E (cf. brush burn, excoriation, graze,
friction burn)
schede sheath (1); vagina, cabbage (sl.) (2)
schede van Schwann neurilemma(l sheath)
N (cf. brughoektumor)
schedegewelven vaginal fornices
schedel skull, cranium (L.)
schedel betreffend cranial
schedel en gelaat betreffend craniofacial
schedel en mond betreffend craniobuccal
schedel(dak)defect defect in skull
schedel(holte), in de ~ endocranial
schedel, binnen de ~ intracranial
schedelafwijking met meningokèle lacunar skull N (bij een kind)
schedelbasis base of skull
schedelbasisfractuur basal skull fracture
schedelbedekkende weefsels epicranium
schedelbeenderen cranial bones
schedelbeenderen, vergroeiingsstoornis van ~ bulging fontanels
schedeldak cranial vault, calvaria, calvarium, skullcap
schedelfractuur skull fracture
schedelgroeve cranial fossa
schedelmisvorming plagiocephaly N (a.g.v. ongelijkmatige
verbening van de naden)
schedelmisvorming met driehoekig hoofd trigonocephaly
schedelnaad fontanel(le)
schedelnaden, vroegtijdige sluiting van ~ craniosynostosis
schedelopening, operatieve ~ craniotomy
schedelverweking bij kinderen craniotabes
schedepessarium contraceptive diaphragm
schedevorming van de retina, vasculaire ~ vascular sheathing of
retina
scheef bekken tipping pelvis
scheefgegroeid deformed
scheefhals wry neck, torticillis, collum obstipum (L.)
scheefstand van neus(tussenschot) crooked nasal septum,
deviation of nasal septum
scheel cock-eyed, squinting
scheel kijkend cross eyed
scheeloog squint eye, cock eye (sl.), swivel eye (sl.)
scheelzien esotropia, squinting, strabismus
scheelzien bij het instellen van de afstand accommodative squint
scheen shin
scheenbeen shank, shin (bone), tibia E (cf. calf)
scheiding separation, division, disruption (1); divorce (2)
scheiding van het nagelbed onycholysis
scheidingsangst, emotionele ~ separation anxiety
scheidingsproces (chemisch ~) filtration
scheidingsstructuur obstacle, barrier
schellak shellac
347 sch – sch

schelpdieren shellfish schimmelfilament met netwerk daarbij hypha, mycelial thread

schelptanden shell teeth schimmelig musty
schelpvormig scalloped schimmelinfectie mycosis, fungal infection
schelpvormige structuur concha (L.) [pl. conchae] schimmelinfectie door Acremonium acremoniosis
schemerig dim, dusky schimmelinfectie door Cryptococcus cryptococcosis
schemertoestand twilight state schimmelinfectie van de long door Mucor mucormycosis
schending violation, infraction E (cf. infarction) schimmelinfectie van het oor otomycosis
scheren to shave schimmelinfectie van lies en oksel erythrasma N (door Nocardia
scherf splinter minutissima)
scherm shield schimmelnagel onychomycosis
scherp geruis harsh murmur schimmelziekte betreffend mycotic
scherp zien visual acuity schimmelziekte door Trichosporon chignon
scherpe klank (bij auscultatie) clicking sound schimmelziekte van bronchiën bronchomycosis
scherpe rand, zonder ~ blunt (edged) schimmelziekte van de cornea keratomycosis (nigricans)
scherpe zijde van het mes cutting edge of knife schimmelziekte van de mond stomatomycosis
scherpheid van geest mental acuity schimmelziekte van het haar trichomycosis
scherpte van de piek bij een verdelingscurve kurtosis schistosoma dermatitis swimmers’ itch
scheur rupture, tear schistosomiasis
scheur in de vorm van een hoefijzer horseshoe tear schistosomiasis bilharziasis, id. N (infectie door in het bloed
scheur in de wand betreffend rhegmatogenous levende trematoden)
scheur van het kraakbeen van de meniscus bucket handle fracture schistosomiasis, intestinale ~ egyptian splenomegaly, id.
scheurbuik acute rickets, scurvy, scorbutus schitterend (a.g.v. licht) shining, sheen
scheurende huid cracking skin N (huid waarin fissuren schittering luster E (cf. pearly luster)
ontstaan) schizofrenie geassocieerd met puberteit hebephrenia
scheuring disruption schizofrenie gelijkend karakter, met op ~ schizoid
scheut pang N (plotselinge pijn) schizofrenie met amnesie en hallucinatie oneirophrenia
scheve hals door spierafwijking torticollis, wryneck schizofrenie met retardatie en stupor catatonia N (op basis van

Nederlands-Engels
scheve nek oblique neck motorische afwijking)
scheve verhouding false position schizogonieproduct van plasmodium merozoite
schietschijfcel target cell schoenlepel shoe-horn, shoe-lift
schietschijfcellen in het bloed target-oval cell anemia, leptocytosis schoenovertrek shoe cover
schijf disc, disk E (cf. optical disc) schok shock, concussion
schijf die een opening afsluit obturator schok door luchtdruk bij een ontploffing airblast concussion
schijfvormig disciform, discoid schokgolf shock wave
schijndood apparent death schokkende beweging jerking movement
schijngezwel in de hersenen cerebral pseudotumor N (met schommelend fluctuating
paresen en braken) schoonheids-(middel) cosmetic
schijnzwangerschap false pregnancy, pseudocyesis, spurious schoonmaken en steriliseren to sanitize
pregnancy, pseudopregnancy schor hoarse
schildklier thyroid (gland) schor gehuil throaty cry
schildklier met abn. verhoogde werking hyperthyroidism schorheid hoarseness, dysphonia
schildklier met verminderde functie hypothyroidism schorpioenenbeet scorpion sting
schildklier, a.g.v. een weggenomen ~ strumiprival schorre stem hoarseness
schildklier, toestand met normale ~ euthyroidism schors cortex (L.) [pl. cortices]
schildklier, ziekte bij overactiviteit van ~ thyrotoxicosis schors van het bot bone cortex
schildklieradenoom volgens isotopenstudie hot nodule (radiol.) schors, onder de ~ subcortical
schildkliercarcinoom thyroid carcinoma, struma maligna schors, verwijdering van ~ decortication
schildklierfunctie, geïnduceerde afname van de ~ medical schorsomgeving betreffend juxtacortical
thyroidectomy N (nl. door beïnvloeding met medicamenten) schotwond bullet wound
schildklierfunctie, m.b.t. afname van de ~ thyroprival schouder, idiopathische stijve ~ frozen shoulder, adhesive
schildkliervergroting thyroid proptosis, struma, thyroid capsulitis
enlargement schouderblad scapula, blade-bone, shoulder blade
schildkliervergroting door extra klier aberrant goiter schouderblad en opperarmbeen betreffend scapulohumeral
schildvormig scutiform schouderblad, binnen het ~ intrascapular
schildvormige nier shield kidney schouderblad, pijn bij ~ scapulalgia, scapulodynia
schildwachtklier sentinel (lymph) node E (cf. omalgia)
schildwachtklierprocedure sentinel lymph node biopsy schouderbladen, tussen de ~ interscapular
schildwachtpoliep sentinel polyp schoudergewricht shoulder joint, (gleno)humeral joint
schilfer flake, squame, scale, squama [pl. squamae] schoudergordel shoulder girdle, pectoral arch/girdle
schilferachtig flaky schoudergordel, dystocie van de ~ impacted shoulders
schilferend desquamating schouderligging shoulder presentation
schilferig exfoliative, scaly, squamous schouderontsteking omitis
schilferziekte psoriasis schouderpijn omalgia, pain in the shoulder
schilstructuur onion-peel appearance schouders en heupen betreffend rhizomelic
schimmel mold, fungus (L.) [pl. fungi] schoudertop acromion
schimmel betreffend fungal schoudervorming notching
schimmel(s) in het circulerend bloed fungemia schraapsel uit de mond/farynx oral scraping
schimmel, ziekte veroorzaakt door ~ mycosis schrale stem thin voice
schimmelaandoening van het behaarde hoofd microsporosis schram graze, scratch
sch – ser 348

schrapen van de keel to clear the throat scrofulose king’s evil, id.
schrapen van de keel door krachtig uitademen hawking scrotum-plaveiselcelcarcinoom door olie mule spinners’ cancer
E (cf. screatus) sebum betreffend sebaceous
schrapend extracardiaal geruis systolic whoop seceren to dissect
schreeuwen to cry, to scream secerneren to secern
schreien to cry secernerend, inwendig ~ endocrine
schrijfbenodigdheden stationery E (cf. stationary) secreet secretion
schrijnende pijn smarting pain secretie van stinkend zweet osmidrosis, bromhidrosis
schrijvende recorder (op papier ~) strip chart recorder sectie (door patholoog) autopsy, dissection, obduction
schrijver writer, author (1); recorder (2) sectio caesarea cesarian/cesarean section
schrijverskramp, organische ~ organic graphospasm, organic sectordiagram pie chart
writer’s cramp secundair cataract aftercataract, secondary cataract
schrijversverlamming scriveners palsy secundaire infectie van huidlaesie impetiginization
schrik fright, terror, alarm, upset secundina afterbirth, secundines
schrikreactie startle reaction sedatie sedation
schrikreactie, extreme ~ pavor, terrors sedatief sedative, quiescent
schrompelen en dichtgroeien van een holte obliteration of a lumen sedativa sedatives
schrompeling van orgaan/weefsel rarefaction sederen sedation
schrompelnier senile atrophy of kidney, sclerosis of kidney sediment deposit(ion), id.
E (cf. chronic interstitial nephritis) segmentale hypoplasie van abdominale aorta middle aortic
schub scale, squame, squama [pl. squamae] syndrome
schudding concussion segmentatie fission, id.
schudkramp, enkelzijdige ~ hemiballism segmenten, opgebouwd uit diverse ~ multisegmental
schudmengsel van vloeistoffen emulsion segmenten, verdeling in abn. veel ~ hypersegmentation
schudpijn pain exacerbated by movement E (e.g., in peritonitis, segmentkernige leukocyt granular leukocyte, segmental
hepatic metastases and appendicitis) leukocyte, polymorphonuclear, polymorph, PMN
schudverlamming (obs.) paralysis agitans segmentvorming segmentation
schuifelende looppas shuffling gait segrijnleder shagreen
schuifkrachten, dun worden door ~ thixotropy seizoensgebonden seasonal
schuifspanning shear stress E (cf. thixotropy) seizoensonafhankelijk nonseasonal
schuim op de lippen frothing at lips sekse sex, gender
schuimcel foam cell seksueel gedrag sexual habits/behavior
schuimig sputum foamy/frothy sputum seksueel geweld ravishment, rape
schuine stand innemen leaning seksuele gerichtheid sexual inclination
schuintrekken van het dak van een wervellichaam tilting vertebra seksuele perversie paraphilia, id.
schuld debt, fault, guilt seksuele vroegrijpheid proiotia
schuren to grind E (cf. teeth grinding) selectief selective, elective (Am.)
schurft scabies, seven year itch sella turcica, gelegen boven de ~ suprasellar
schurftig itchy sella turcica-gebied betreffend perisellar
schurftmijt itch mite E (cf. cuniculus) semeiologie symptomatology
schurftmijten (bepaald geslacht) sarcoptes semen seed, sperm, id.
schuringsklank fricative semicoma clouded state
schuurmiddel abrasive semiotiek symptomatology
schuwheid shyness seniel complex bij jongeren progeria (syndrome)
scirrhus (eigenschappen) betreffend scirrhous seniele keratose seborrhoic wart
scirrhus-maagcarcinoom linitis plastica, leather bottle stomach senium (stadium), voorafgaand aan ~ presenile
sclera white of the eye, id. sensibel en motorisch senso(ri)motor
sclera van het oog, buiten (op) de ~ episcleral sensibele afasie language abolition N (als disfunctie van
sclera, binnen de ~ intrascleral symboolhantering)
sclera, ontsteking van buitenste lagen van ~ episcleritis sensibele vezels, gestoorde werking van ~ sensory dysfunction
scleraverweking met perforatie scleromalacia perforans sensibele zenuw sensory nerve
scleroderma progressive systemic sclerosis, dermatosclerosis, sensineurale doofheid acoustic paralysis, neural deafness,
id. sensorineural hearing loss
scleroderma van vingers/tenen sclerodactylia sensitiviteitspercentage true positive rate
sclerodermahaard morphea, morphoea sensor transducer, id.
scleroproteïne (fibrillair ~) elastin sensor voor drukmeting pressure transducer
scleroproteïne in bindweefsel collagen sensorisch geïnduceerde epilepsie sensory-induced epilepsy
scleroseren to sclerose sensorisch teken bij flexie van de nek barber’s chair sign
scleroserende leuko-encefalitis (van Bogaert) subacute sclerosing sensus olfactorius sense of smell, olfactory sense
panencephalitis sensus tactilis sense of touch
scleroserende ontsteking van de galwegen sclerosing cholangitis septa, zonder verdeling door ~ nonseptate
sclerosis multiplex multiple sclerosis septum betreffend septal E (cf. septate)
sclerotische eindfase van bot bij M. Paget ivory vertebrae sereus en purulent seropurulent
scoliosehoek volgens Cobb Cobb angle sereuze membraan serosa
scorbutus scurvy, id. sereuze membraanontsteking serositis E (cf. pericarditis,
scotoma scintillans fortification spectrum, scintillating scotoma, peritonitis, pleurisy)
fleeting blindness sereuze otitis media tubotympanal catarrh
scotoom, centraal ~ bull eye, id. serie series E (cf. array, chain)
scrofuloderma acne agminata/scrofulosorum, id. serologische reactie vertonend, negatieve ~ seronegative
349 ser – sli

serologische reactie vertonend, positieve ~ seropositive slaaphoofdpijn hypnic headache

serotonine thrombocytin, hydroxytryptamine, serotonin
serotonineantagonist antiserotonin
serotype serovar
Sertoli-celtumor androblastoma
serum betreffend serous
serum en bloed betreffend serosanguineous
serum en fibrine bevattend serofibrinous
serum met antistof(fen) antiserum
serumhepatitis viral hepatitis type B
serumziekte serum sickness
sesambeentje sesamoid bone
sessiel sessile E (cf. pedunculated, polypoid)
sfenoïd sphenoid bone
shigella-infectie shigellosis
shock long wet lung (syndrome), shock lung syndrome
N (vloeistofophoping in longen na trauma of operatie)
shocktoestand door toxinen in het bloed toxic shock
siaalzuur sialic acid
sialorroe salivation, ptyalism, sialorrhea
siddering quivering
sidderingen van pijn spasms of pain
siderofiline transferrin, siderophilin
sideropenische dysfagie postcricoid web, id.
sigmatismus lisping, id.
signaal in de richting van het CZS afferent impulse
signaalomzetting signal transduction
slaapkwab van de grote hersenen temporal lobe
slaapmiddel narcotic, soporific, hypnotic
slaapneiging die onbedwingbaar is narcolepsy
slaappil sleeping pill, soporific drug, goof ball (sl.)
slaapproblemen sleeping difficulty
slaapspieren temporals
slaapstoornis disturbed sleep, sleep disorder, parasomnia
slaapverdrijvend sleep dispelling
slaapwandelen somnambulism, noctambulism, sleepwalking
slaapziekte sleeping disease/sickness, trypanosomiasis
slaapzucht t.g.v. ziekte lethargia, lethargy
slachtoffers victims, casualties
slag beat
slagader artery
slagader die pijpbeen bedient nutrient artery
slagaderbinnenwand, ontsteking van ~ endarteritis
slagaderpers tourniquet
slagarbeid stroke work
slagpijn in nierloge costovertebral tenderness
slagvolume stroke volume E (cf. stroke distance, SV)
slagvolume, traject met constant ~ isopleth
slak snail
slakkenhuis cochlea
slakkenspoordegeneratie van retina lattice degeneration of retina
slang (t.b.v. gas/vloeistof) tubing
slang met een dun lumen small-bore tube

Nederlands-Engels
signum sign slang om oesofagus open te houden celestin’s tube N (bij
sijpelend weeping, oozing slokdarmcarcinoom)
sikkelanemie, pijn van handen en voeten bij ~ hand-foot syndrome slangenbeet snake bite
sikkelcel sickle cell, crescent cell slangenbeet, infectie door ~ serpent infection
sikkelcelanemie sickle cell anemia, meniscocytosis slap flabby, flaccid, relaxed, weak
sikkelceleigenschap ongedaan maken desickling N (experimentele slapeloos wakeful, sleepless
methode m.b.v. radiofrequentiegolven) slapeloosheid insomnia
sikkelcellen, neiging tot vorming van ~ sickling slapeloosheid (nerveuze vorm) agrypnia
sikkelvormig maagdenvlies lunar/crescentic/falciform hymen slapen, ziekelijk overdreven veel ~ hypersomnia
sikkelvormige structuur sickle, falx (L.) slapende ledemaat dead limb
silicium silicon slaperig snoozy, somnolent, drowsy, sleepy
siliciumdioxide silica slaperigheid somnolence, drowsiness
silicose, acute ~ silicoproteinosis, id. slaperigheid overdag daytime sleepiness
simuleren van ziekte to sham, to feign an illness slappe huid lax skin
simultane maar antagonistische ziekten defensive circle slapte weakness (1); flaccidity (2)
sinaasappelhuid met oedeem orange peel, peau d’orange slecht gedefinieerd ill-defined
singultus hiccough, hiccup, id. slecht humeur tantrum
sinus caroticus-syndroom carotis sinus syndrome, tight collar slecht zien (zonder anatomische afwijking) amblyopia
syndrome slechte prognose poor prognosis
sinus cavernosus cavernous sinus slechte/onaangename adem bad breath, oral malodor,
sinus coccygealis pilonidal cyst/sinus foul breath
sinus maxillaris maxillary sinus, antrum of Highmore slechthorendheid impaired hearing, dysacousis E (cf. auditory
sinus nasalis- en longinfectie sinopulmonary infection recruitment, hearing loss)
sinus venosus venous sinus slechtziendheid low vision
sinus venosus en atrium betreffend sinoatrial slepend gevoel dragging sensation
sinus venosus en hartoor betreffend sinoauricular slepende ziekte protracted disease
sinusbradycardie, variabele ~ sick sinus syndrome sleutelbeen clavicle, collar bone
sinusknoop sinus node sleutelbeen, boven het ~ supraclavicular
siroop syrup sleutelbeen, onder het ~ subclavian
sjanker chancre, venereal ulcer N (cf. weke sjanker) slijk slime
skelet skeleton slijm mucus, slime, phlegm
skeletleeftijd bone age slijm betreffend/afscheidend mucous
skeletmusculatuur betreffend musculoskeletal slijm en bloed bevattend mucosanguineous
skeletrijping bone growth slijm en etter bevattend mucopurulent
skeletspier skeletal muscle slijm voortbrengende hoest productive cough E (cf. dry cough)
slaap (als deel van het hoofd) temple N (d.w.z. lateraal gebied van slijmachtig myxoid
het hoofd boven jukboog) slijmbeurs bursa, synovial bursa N (cf. bursa omentalis)
slaapbeen temporal bone slijmbeursontsteking bursitis N (cf. prepatellaire bursitis,
slaapbeen betreffend temporal studentenelleboog)
slaapbeen en wandbeen betreffend temporoparietal slijmbuik pseudomyxoma peritonei
slaapbeenderen beiderzijds betreffend bitemporal slijmcellen en epitheelcellen, tumor van ~ mucoepidermoid tumor
slaapdiepte depth of sleep N (m.n. in speekselklieren)
sli – sol
slijmerig mucous
slijmgast (obs.) phlegmatic person
slijmklieren bij verhemelte palatine/staphyline glands
slijmmassa binnen peritoneum pseudomyxoma peritonei
slijmprop mucous plug
slijmstof mucin
slijmvlies mucosa, mucous membrane
slijmvlies dat direct grenst aan periost mucoperiosteum
slijmvlies en huid betreffend mucocutaneous
slijmvlies van de luchtwegen respiratory mucosa
slijmvlies, gelegen onder het ~ submucous
slijmvliesbeschadiging mucosal lesion
slijmvlieshypertrofie lijkend op poliep pseudopolyp
slijmvlieslaag van endotheelcellen, onder ~ subserous
slijmvliesontsteking mucositis
slijmvliesontsteking m.b.t. trachea tracheitis
slijmvliesontsteking met afscheiding catarrh
slijmvliesontsteking met witte vlekken leukoplakia
slijmvliesontsteking van anuscrypten cryptitis
slijmvliesplooi fourchette (Fr.) N (m.n. bij labia majora)
slijmvliesplooien in de darm, transversale ~ valvulae
conniventes
slijmvliesplooien t.h.v. de keel pillars of fauces
slijmvliesverweking in hol orgaan malacoplakia, malakoplakia
N (m.n. bij blaas, colon, nierbekken, ureter, urethra)
slijmvliesverwonding sore
slijtage door gebruik attrition, use-destruction
slik slime
slikbeweging swallowing, deglutition
slikken to swallow N (cf. verslikken)
slikken van lucht aerophagia
slikken, het ~ deglutition
slikpijn painful swallowing, odynophagia
slikpijn tijdens het eten odynophagia
slikproces deglutition
slikstoornis dysphagia
slingerend gyrate, winding
slingerende looppas swaying gait
slingerende wandelgang lurching walk
slingerpijn adnexal tenderness, undulation pain
N (prikkeling van zenuwen van buikvlies bij druk uitoefenen op
de baarmoedermond)
slingerverband sling
slinken to shrink E (cf. detumescence)
slinken (van zwelling) to subside E (cf. detumescence)
slip (van hartklep) cusp, leaflet
slobkousgebied gaiter area E (cf. lipodermatosclerosis)
slokdarm esophagus (Am.), oesophagus (Br.), gullet
slokdarm, binnen de ~ intraesophageal
slokdarm, hernia van de ~ esophagocele
slokdarm, inwendig bekijken van de ~ esophagoscopy
slokdarm, laatste deel van de ~ terminal esophagus
slokdarm, overgang van de ~ esophageal transition
slokdarm, röntgenfoto van de ~ esophagogram
slokdarminfectie door nematoden esophagostomiasis
N (nematoden van geslacht Oesophagostomum)
slokdarm-luchtpijpgebied betreffend esophagotracheal
slokdarmontsteking esophagitis (Am.), oesophagitis (Br.)
slokdarmspraak alaryngeal speech/voice, esophageal speech/
voice
slokdarmspreker alaryngeal speaker
slokdarmuitstulping a.g.v. druk vanbinnen pulsion diverticle of
esophagus E (cf. traction diverticulum)
slopende ziekte wasting disease
sluderen complete tonsillectomy N (genoemd naar de
Amerikaanse laryngoloog Sluder)
sluier veil (1); fog (2)
sluiervormige aanhechting velamentous insertion
sluik haar dragend lissothrichous
350
sluikharig lank-haired
sluipend insidious
sluiten van de ogen to shut the eyes
sluiting van harttussenschot closure of cardiac septum
sluitingsdatum (voor aanmelding) due-date, deadline
sluitingsdefect defective closure
sluitingsstoornis van neurale buis status dysraphicus
sluitlaken binder, cingulum
sluitplaat substantia compacta (1); locking plate (2)
sluitspier van de blaas bladder sphincter
slurflip macroch(e)ilia N (abn. grootte/dikte van de lippen)
smaakorgaan gustatory organ, organ of taste
smaakpapil taste bud
smaakverlies gustatory loss, loss of taste
smaakzin sense of taste, gustation
smaakzin, verandering van ~ parageusia
smaakzin, verlies van ~ ageusia
smakeloosheid tastelessness
smakken met de lippen smacking one’s lips
smal voorhoofd narrow forehead
smart sorrow, grief, distress, dolor (L.) [pl. dolores]
N (cf. adiposa dolorosa)
smeer grease
smeermiddel lubricant
smeersel liniment, ointment
smet blur, stain, tache
smetten intertriginous eczema/dermatitis
smetten onder de borsten submammary intertrigo
snakken naar adem to gasp
snavel(vormig) beak(like)
snavelneus beaked nose E (→ M. Cowden)
snede cut, incision N (cf. bikinisnede, wisselsnede)
sneeuwblindheid snow blindness, niphablepsia
sneeuwpopfiguur adrenocortical obesity, centripetal obesity
sneeuwstormpatroon snowstorm appearance (obst.)
snelheid (van een proces) rate N (een aantal per tijdseenheid)
snelle baring precipitate labor
snelle inspuiting ineens bolus injection
snelle pols(frequentie) rapid pulse, tachycardia, fast pulse
snelle uitdrijving accelerated expulsion
snelverband instant bandage
snijden van gootjes in bot guttering N (bij osteomyelitis van
Garre)
snijdende pijn gripping pains
snijtafel dissecting table
snijtanden incisors, sectorial teeth
snijvlak resection margin
snijwond cut, incised wound
snijzaal autopsy room, dissecting room
snoer cord, strand
snorken to snor
snot nasal mucus, nose discharge
snot met walgelijke geur ozena
snotteren to snuffle
snuffelreflex rooting reflex
snuifpoeder snuff
snuiven to sniff, to snuffle
snurken to snor
snurkend snoring, with stertor, with sonorous respiration
sociaalverpleegkundige public health nurse, PHN
sociale geneeskunde social/community medicine
sociale teruggetrokkenheid social withdrawal
soda washing soda
soepele buik nonrigid abdomen E (cf. abdominal rigidity)
soepelheid flexibility, suppleness
softenon thalidomide
soja soy(a)
solitaire (ronde) schaduw op X-foto coin lesion
solitaire botcyste unicameral bone cyst
351
soma cell body, id.
somatische aandoening organic disease
somatische kerndeling mitosis N (cf. meiosis)
somiet somite, somatome N (=oersegment)
sonde probe, sound
sonde inbrengen catheterization
sonderen to probe, to sound
sondevoeding tube feeding
soort (biologische ~) species
soortelijk gewicht density
soortnaam generic name E (cf. proprietary name)
soortvreemd heterologous
spaakbeen radius, spoke-bone
spaan splinter
Spaanse kraag paraphimosis, spanish collar
spahand spade-like hand
spalk cradle, splint E (cf. brace, orthosis)
spalken to splint
spanning tone, tension, tonus
spanning die gelijkblijft, met ~ isotonic E (cf. isometric)
spanningsgestuurd voltage gated E (cf. porin)
spanningsgevoel sense of tension
spanningshoofdpijn tension headache
spanningsmeter strain gauge
spanningspiek in ERG als het licht uitgaat off-effect
spanningspneumatokèle tension pneumatocele
spanningspneumothorax tension pneumothorax
spanningstoestand (zoals die normaal aanwezig is) turgor
spanningsverschil, elektrisch ~ potential difference
spargana (larvestadium), besmetting met ~ sparganosis
spasme betreffend spastic
spasme van de bronchi bronchospasm
spasme van een bloedvat veroorzakend vasospastic
spasme van hand/voet/duim carpopedal spasm
spasme, ritmisch ~ clonus N (met afwisselend contractie en
relaxatie)
spasmolyticum antispasmodic, spasmolytic
spasmus nutans head-nodding, nodding spasm
spastisch spasmodic
spastisch colon spastic colon
spastische kinderen spastics
spastische kramp in larynx laryngospasm
spastische spierbeweging jerk
spastische spierbeweging bij neurosyfilis sheet lightning
spatader varicose vein, varicosity, varix (L.) [pl. varices]
spatader in slokdarm esophageal varix
spataderachtig aneurysma cirsoid aneurysm
spataderbreuk varicocele
spatel spatula
specificiteitspercentage true negative rate
specifieke karakterisering specificity
spectraalziekte spectral disease
speeksel saliva, spittle E (cf. mucus, sputum)
speekselafscheiding salivation
speekselafscheiding die abnormaal is sialosis
speekselafscheiding, tekort aan ~ sialaporia
speekselafvoergang, ontsteking van ~ sialoangitis
speekselafvoergang, verwijding van ~ sialectasia
speekselgangontsteking sialoadenitis, sialitis
speekselklier salivary gland
speekselklier achter kaakhoek mandibular gland
speekselklier bij onderkaak submaxillary gland
speekselklier, bepaalde virusziekte van ~ cytomegalic inclusion
disease
speekselklier, ontsteking van een ~ sialoadenitis, sialitis
speekselklier, steen van ~ ptyalolithiasis
speekselklierafvoergang, ontsteking van ~ sialodochitis (fibrinosa)
speekselklierontsteking sialoadenitis, sialadenitis
speekselsecretie afwezig aptyalism, asialia
som – spi
speekselsteen in afvoergang sialodocholithiasis
speekselsteen(ziekte) sialolithiasis
speekselvloed ptyalism, salivation, sialorrhea
spekmilt lardaceous spleen
spekvinger seal finger
spelden- en naaldenprikgevoel pins and needles sensation
speldenpuntgrote blaasjes pinpoint vesicles
speling clearance
spenen to wean
sperma semen, sperm, ejaculate, honey (sl.)
spermatozoa in semen qua aantal gering oligo(zoo)spermia
sphincter van de maag anterior opening of stomach, id.
spichtig gezicht pinched face
spiegelbeeldvorm van een chemische verbinding enantiomorph
spiegelend specular, mirroring
spier die als agonist fungeert prime mover
spier van een ledemaat appendicular muscle
spier vertrekken, geen ~ not flicker an eyelash E (cf. lid stare)
spier(weefsel) doorsnijden myotomy
spier, elektriciteit meten van een ~ electromyography,
EMG (abbr.)
spieractiviteit, deels ongerichte ~ (motor) incoordination
spieratrofie atrophy of muscle, muscle wasting
spieratrofie met zwakte en pijn amyotrophy
spieratrofie van de peroneus, neurogene ~ neuropathic peroneal
muscle atrophy
spierbalk(je) muscular ridge
Nederlands-Engels
spierbalkjes uitgaande van de crista terminalis in rechteratrium pectinate
muscles E (cf. pectineal muscle)
spierbeving, onvrijwillige ~ muscle tremor
spierbeweging bij neurosyfilis, spastische ~ sheet lightning
spierbeweging met spastisch karakter jerk, deep reflex
spierbuik (muscle) belly N (cf. buikspier)
spiercel myocyte, muscle cell
spiercel betreffend, epitheliale gladde ~ myoepithelial
spiercontractie muscle contraction
spiercontractie die schoksgewijs verloopt myoclonus
spiercontractie, enkelvoudige ~ muscle twitch
spierdystrofie muscular dystrophy
spieren aan achterzijde van dijbeen hamstring muscles
spieren, het uiteenwijken van ~ muscle diastasis
spierfascie betreffend musculofascial
spierfibril myofibril
spiergevoeligheid bij aanraking muscle tenderness
spiergezwel door myoblastachtige cellen myoblastoma
spierhemoglobine in het bloed myoglobinemia
spierhemoglobine in urine myoglob(ul)inuria
spierhoofd muscle head
spierkop attachment of a muscle
spierkrachtverlies muscular/muscle weakness
spierkrachtverlies zonder verlamming pseudoparalysis
spierkramp muscle cramp
spierkrampen, aandoening met ~ myoclonia
spierlap muscle flap
spiermassa, binnen de ~ intramuscular
spierontspannend met behoud van functie lissive E (cf. muscle
relaxation)
spierontsteking met abcesvorming pyomyositis
spierontsteking met bloeding en dermatitis hemorrhagic
polymyositis
spierontsteking op diverse plaatsen polymyositis
spierpijn muscle pain, myalgia
spierpijn en beperking bij schouderkapsel rotator cuff syndrome (of
shoulder)
spierpijn op diverse plaatsen tegelijk polymyalgia
spierrekreflex myotatic reflex, stretch reflex
spierschok myoclonus, lightning movement
spierslapte muscle weakness, atony, paresis
spierspanning muscle tone
spi – spo
spierspanning, afwijking van ~ dystonia, paramyotonia
spierspanningsverlies atonia, atonicity, atony
spierspasme muscular spasm, myotonia
spierspasme met progressieve dystrofie myotonic dystrophy
spierspoel(tje) muscle spindle
spierstelsel muscular system, musculature
spierstijfheid muscle stiffness, muscular rigidity
spierstijfheid met atrofie, progressieve ~ atrophica/dystrophica
myotonia
spiertonus muscle tone
spiertonus afwezig flaccidity
spiertonus die verhoogd is myotonia
spiertonusverlies, plotseling en tijdelijk ~ cataplexy
spiertrekking twitch
spiertrekkingen, herhaalde golven van ~ myokymia
spiertrillingen (m.n. bij ataxie) amyostasia
spiertrillingen in het gezicht live flesh, facial myokymia
spiertubulusafwijking, spierziekte a.g.v. ~ myotubular myopathy
spiervermoeidheid defatigation, muscle fatigue
spierverstijving catalepsy
spierverzet tijdens palpatie (muscle) guarding, muscular defense
(Am.), muscular defence (Br.)
spiervezel (muscle) fiber
spiervezelgroep (met innervatie uit een neuron) motor unit
spiervezels die parallel verlopen strap muscles, parallel muscles
spiervezels in de ontlasting, onverteerde ~ creatorrhea
spierwand van de baarmoeder myometrium
spierweefsel van het skelet, ontsteking van ~ myositis
spierweefsel vervangen door bindweefsel myofibrosis
spierweefsel, necrose van ~ myonecrosis N (vaak door Clostridia)
spierweefsel, ontstaan in ~ myogenic
spierweefsel, verval van dwarsgestreept ~ rhabdomyolysis
spierweefsel, voorzien (zijn) van ~ muscularization
spierweefselcel myocyte
spierweefseltumor myoma
spierwerking, coördinatiestoornis bij ~ dyssynergia
spierziekte (elk type) myopathy
spierziekte met nemalinelichaampjes nemaline myopathy
spierzwakte muscular/muscle weakness
spierzwakte a.g.v. denervatie flaccid paralysis
spierzwakte en hypotonie bij kind floppy infant syndrome
spierzwakte en neurologische afwijking, epidemische ~ epidemic
neuromyasthenia
spierzwakte met ademhalingsverlamming myasthenic crisis
N (bij ernstige myasthenia gravis)
spierzwakte met snelle vermoeibaarheid myasthenia
spijbelen to truant
spijkergewricht gomphosis
spijsbrij in de maag chyme
spijsvertering digestion
spijsvertering betreffend digestive, peptic
spijsverteringsorganen digestive tract
spijsverteringsstoornis indigestion
spijsverteringssysteem digestive tract, gastrointestinal tract
spijsverteringsziekte i.v.m. IgA alpha chain disease E (→ heavy
chain disease, monoclonal gammopathy)
spijsvet shortening E (cf. frying fat)
spikkel fleck, spot
spildraai rotation (obst.)
spillebenen spindle-legs
spina bifida met uitpuilende meninges myelomeningocele
spinale anesthesie beperkt tot de sacrale en caudale dermatomen saddle
block
spinale zenuw spinal nerve
spinnenkopvingers arachnodactyly
spinnenwebvlies arachnoid membrane
spinnenwebvliezen van het ruggenmerg spinal arachnoids
spintherisme synchysis scintillans
spiraal helix, coil
352
spiraalsgewijs rechts-links verlopend leotropic
spiraaltje coil, IUD, Margulies spiral
spiraalvormig helicoid, helical, helicine
spiraalvormige rangschikking whorled arrangement
spirochetose van de bronchi bronchospirochetosis
spit lumbago, lumbar pain, lumbodynia, low back pain,
lumbar myalgia
spitsvoet pes equinus
splanchnoptosis visceroptosis, id.
spleet groove, hiatus, cleft, crevice, fissure, sulcus, rima,
chink, slit
spleet in wervelbogen, aangeboren ~ rachischisis
spleetlamp slit lamp
spleetvorming clefting, fissuring, fissure formation
spleetvorming in de retina retinoschisis
splenomegaliesyndroom big spleen syndrome
spleten bij schedel en wervelkolom craniorachischisis
splijten to split
splijten van de haren trichoptilosis N (cf. haarsplijting)
splijting fission
splijting (iatrogene ~) discission
splijting (psy.) splitting N (als modus om zaken buiten het
bewustzijn te houden)
splijting (van harttoon) splitting (of cardiac sound)
splijting van de urinestroom bij mictie splitting of urinary stream
splijting van het bewustzijn double conscience
splinter chip, splint, splinter
splintervorming fragmentation
split (van het haar) trichoptilosis, trichoschisis
splitsen van chemische stof d.m.v. water to hydrolyze
splitsing (fysische ~) fission
splitsingsenzym van polynucleotide endonuclease
spoedeisend geval emergency
spoedeisende geneeskunde emergency medicine
spoedoperatie emergency operation, emergent surgery
spoedopname emergency admission
spoel coil, spindle N (cf. kerndelingsspoel, spierspoel)
spoelcel spindle cell
spoeldrank mouthwash, gargle, collutory
spoelen (van wond/lichaamsholte) irrigation N (cf. buikspoeling,
doorspoelen, hersenspoeling, longspoeling, maagspoeling,
neusspoeling, uitspoelen)
spoelen van bronchi en alveoli bronchoalveolar lavage
spoelingen van de keel throat washings
spoelvormig fusiform, spindle-shaped, helicoid
spoelvormige bacil en spirocheet, door ~ fusospirochetal
spoelworm roundworm L (Ascaris lumbricoides)
spoelwormbesmetting/infestatie ascariasis, ascaridiasis,
ascaridosis N (intestinale helminthiasis, nl. door Ascaris
lumbricoides)
spondylartrose lipping spine/vertebra
spondylodese surgical arthrodesis
spondylose spondylarthrosis
spondylose in de hals met myelopathie vertebral artery
(compression) syndrome N (t.g.v. compressie van de a.
vertebralis)
spongieus spongiform, spongy, cancellous, cancellate(d)
spongieus beenweefsel cancellous bone, spongy bone, porous
bone, trabecular bone, lamellar bone, substantia spongiosa
(ossium) (L.)
spongieus bot spongy bone, porous bone, trabecular bone,
cancellous bone, lamellar bone
sponsachtig spongiform
sponsbeen cancellous bone, spongy bone, porous bone,
trabecular bone, lamellar bone, substantia spongiosa
(ossium) (L.)
sponsgezwel spongy excrescence
sponsnier (medullary) sponge kidney
sponsnier, medullaire ~ tubular ectasia
353 spo – ste

spontaan spontaneous, automatic staar, groene ~ glaucoma

spontaan genezend self-healing
spontane abortus miscarriage
spontane ecchymosen purpuric spots
sponzig spongy, boggy
spoor (anat.) spur, calcar, spina (L.) N (cf. beenspoor,
zijspoor)
spoor, calcaneus ~ calcaneal spur
spoorelement trace element
sporangium spherule, id.
spore gevormd in de cel endospore
sporen vormen to sporulate
sportduiker recreational diver, sport diver
sporthart athlete’s heart E (cf. FHCM)
sportheup resurfacing hip prosthesis
sportprestatie athletic performance N (cf. prestatiebevorderend)
spraak die ernstig is bemoeilijkt labored speech
spraak die onduidelijk en onvolledig is clipped/slurred speech
spraak met onduidelijke woordfragmenten slurred speech
spraak visualiseren sonography
spraakcentrum speech center, Broca’s center
spraakgebrek speech defect, impaired speech
spraakgebrek m.b.t. lipklanken labialism
spraakgeluid, nasaal ~ rhinolalia, rhinophonia
spraakontwikkeling speech development
spraakstoornis dysphonia, speech disorder (1); dyslalia (2);
dysarthria (3); dysglossia (4) E (cf. divagation)
staart tail, cauda (L.) N (cf. zweepdraad)
staart(einde/richting) betreffend caudal
staartachtig aanhangsel cauda (L.)
staartbeen coccyx
staartkern caudate nucleus
staccato scanning speech
stadiëring staging
stadium period, phase, stage
stadsbewoner city dweller
staflid van een universiteit faculty member
stafylokokkeninfectie van de huid staphyloderma
staken van een behandeling to terminate a treatment
stam van een vertakkingssysteem trunk
stam van kweek/teelt strain N (cf. gladde stam)
stamboom pedigree, family tree
stamcel stem cell, primitive cell E (cf. hemocytoblast)
stamelen to stutter, to stammer
stamelen, het ~ dyslalia
stampende looppas steppage/slapping gait
stand van een gewricht position of a joint N (cf. losse stand,
verzamelde stand)
standaarddeviatie (stat.) root mean square deviation, id.
standaardwaarde reference value
standfase stance phase N (bij de loopbeweging)
stank fetor, malodor, offensive smell
stank verdrijven to deodorize

Nederlands-Engels
spraakstoornis door verstandelijk gebrek dysphrasia stapeling accumulation N (cf. ijzerstapeling)
spraakstoornis met incorrecte uitspraak idioglossia stapelingsziekte storage disease
spraakstoornis t.g.v. hersenbeschadiging aphasia stapelingsziekte m.b.t. metabolisme metabolic storage disease,
spraakstoornis/dysfasie betreffend dysphasic thesaurismosis
spraaktherapie speech therapy stapelingsziekte van dierlijk zetmeel glycogen storage disease
sprakeloos speechless, dumb, tongue-tied, inarticulate stapelplaats depot
E (cf. aphasic) staphyloma bij myopie cone L (=conus [pl. coni])
spreekkamer van de dokter consulting room, (doctor’s) office staren staring
spreekkamerbloeddrukmeting office blood pressure measurement starende blik gaze
spreekuurbezoek office visit starheid van geest mental rigidity
spreidingsanalyse analysis of variance E (cf. variance) starre glimlach fixed smile
spreidingsdiagram scatter diagram/plot start aangezet door inspanning, wat betreft de ~ triggered by exercise
spreidingsmaat measure of dispersion startpijn pain when starting N (=inlooppijn; gewrichtspijn bij
spreken, langzaam en slecht ~ nonfluent speech N (met moeite bewegen na een periode van rust)
tien woorden per minuut produceren) startstijfheid morning stiffness
sproeien (sl.) squirting, gushing stase stasis
sproet (benign/juvenile/senile) lentigo, cold freckle, beauty statoconia otoconia, id.
spot status medical record
sproet (o.i.v. zonlicht) ephelis, freckle status van een patiënt case report
sproeten in veelvoud op de huid aanwezig lentiginosis stedeling city dweller
sprongbeen talus, ankle bone E (cf. talipes) steek pang N (plotselinge pijn)
spronggewricht, bovenste ~ talocrural joint, ankle joint steek door een wesp wasp sting
spronggewricht, onderste ~ subtalar joint, talocalcaneal joint steek met een angel sting
sprongsgewijs saltatory steekproef sample, sampling test
sprongvariatie m.b.t. erfelijk kenmerk mutation E (cf. premutation, steekproefomvang sample size
second hit) steekwond stab wound
spruitstuk manifold steekwond toebrengen to stab
spruw (orale ~) sprue, thrush, nontropical sprue steel pedicle, stalk
spruw, tropische ~ tropical sprue steel, voorzien van een ~ pedunculated
spuit syringe steel, zonder ~ nonpedunculated
spuit voor subcutane injectie hypodermic syringe, hypo [informal steeldraai torsion of oviduct, torsion of accessory tube
term] steen concrement, calculus, concretion
spuitfles wash-bottle, washing bottle steen in de appendix appendicolith
spuitwater soda-water steen in de urineblaas vesical stone
sputum opgeven uit de luchtwegen expectoration E (cf. mucus, steen in een traanbuis dacryolith
productive cough, slime) steenhard stony (hard)
staaf rod, bar steenlijden (m.b.t. nier) nephrolithiasis
staafjesrood visual purple, rhodopsin steenpuist furuncle
staafvormig micro-organisme rod steenpuisten in grote aantallen furunculosis
staalpillen geven iron administration steensnedehouding lithotomy position
staar bij oudere mensen senile/brunescens cataract steentje calculus (L.) [pl. calculi]
staar, grijze ~ cataract steentje betreffend calculous
ste – sti 354

steenvergruizing lithotripsy sternutatio sneeze

steenvlas asbestos steroïd met alcoholgroep sterol
steenvorming lithiasis steroïd uit bijnierschors corticosteroid
steenvorming, zonder ~ acalculous steroïden, zonder ~ nonsteroidal E (→ NSAID’s)
steenziekte lithiasis sterrenhemelhistiocyten starry sky histiocytes
stekelcel prickle cell sterrenhemelmacrofagen tingible body macrophages
stekelcellenlaag prickle layer stervend dying, moribund
stekelcellenlaag van de epidermis stratum spinosum stervensbegeleiding care for the dying
stekende pijn shooting/sharp/stabbing pain E (cf. pang) stervormige cel stellate cell N (=stercel)
steker (van een kabel) cable plug stervormige structuren op basis van eiwit asteroid bodies
stelkraakbeen arytenoid cartilage E (→ sarcoidosis)
stellen van een diagnose to establish a diagnosis stervorming van perifere zenuwen venous star N (a.g.v. uitzetting
Stellwag-teken infrequent blinking, lid stare van collaterale venen)
stelsel system, scheme steun (psy.) support E ( cf. bereaved support group, emotional
stelselmatig systematic support animal)
stem die donkerder klinkt deepening of voice steunende ademhaling groaning respiration
stem die lager wordt deepening of voice steunfase stance phase N (bij de loopbeweging)
stemapparaat glottis E (cf. glottic, glossal) steungevende beha uplift bra
stemapparaat betreffend glottal, glottic steunkous (bij spataderen) compression stocking
stemband vocal cord steunkous (ter voorkoming van trombose) tubigrip, support
stemband, valse ~ ventricular band, plica ventricularis (L.) stocking E (cf. stockinette)
stembanden, ware ~ vocal ligaments steunmembraan voor glomeruluscapillair mesangium
stembandoedeem glottis edema steunverband suspensory N (cf. breukband)
stembandontsteking chorditis steunweefsel stroma (1); glia (2) N (cf. parenchyma)
stemgeluid vocal sound(s), voice steunweefsel van het zenuwstelsel (neuro)glia
stemgeluid dat gesluierd is veil steunweefsel van het zenuwstelsel betreffend glial
stemgeluid dat nasaal klinkt (nasal) twang steunzool arch support, shoe-easier E (cf. insole)
stemgeluid, productie/vorming van ~ phonation stevig (aanvoelend) gezwel firm tumor E (cf. stony)
stemgeluidvoortgeleiding via de borstwand pectoriloquy stichting foundation, association
stemgember ginger Stickler-syndroom hereditary arthroophthalmopathy, id.
stemheesheid (door overmatig gebruik) clergyman’s sore throat stierennek bull neck
stemknoop voice button stift (van een papierrecorder) stylus
stemming, gedrukte ~ depressed mood stift (voor een tand) pin
stemmingsafwijking met triomf en ontmoediging cyclothymia stifttand false tooth
stemmingsstabilisator mood stabilizer stijf gestrekte benen t.g.v. hersenletsel decerebrate rigidity
stemmingsstoornis mood disorder stijf geworden wervelkolom bamboo spine, rigid spine, poker
stemmingswisselingen sentimental changes, brief compensatory back/spine
mood swings stijfheid rigor, rigidity, stiffness
stemmodulatie prosody, intonation E (=melody of speech; stijg external sty(e)/hordeolum
cf. aprosody, dysprosody) stijgbeugel stapes, stirrup
stemspleet vocal slit, glottal chink, rima glottidis stijgtijd rise time
stemspleetkramp laryngismus stijve hals/nek door contractuur stiff neck
stemspleetoedeem glottis edema stijve rug stiff back
stemverandering change of voice stikken, gevoel te zullen ~ sense of suffocation
stemverlaging en schorheid tijdens de zwangerschap gravidic stikstof (vloeibare ~) (liquid) nitrogen
laryngopathy E (cf. androglottia) stikstofcomponenten m.u.v. bloedeiwit nonprotein nitrogen
stemverlies aphonia N (=NPN)
stemvorkproef tuning fork test stikstofmonoxide nitric oxide, NO N (=stikstofoxide)
stemvorming, probleem bij ~ dysphonia stikstofmosterdgas nitrogen mustard
stenen in ductus/parenchym van pancreas pancreatolithiasis stikstofoxide nitric oxide, NO N (gasvormige neurotransmitter)
stengel stalk stikstofoxidule laughing gas, nitrogen monoxide, nitrous oxide
stenocardie anginal syndrome, angina (pectoris) stikstofperoxide nitrogen dioxide, NO2
E (cf. Prinzmetal’s angina) stilboestrol diethylstilbestrol
stenose vlak onder de aortaklep subaortic stenosis stille fase (bij systolische bloeddruk) silent gap
stenoserend stenosing stilstand van bloed hemostasis
stercel pericyte, perithelial cell stilstand van bloed in ader(s) venous stasis
sterfte in de eerste week na de geboorte hebdomadal mortality rate stilstand van het hart cardiac arrest/standstill
sterfte(cijfer) rond operatieperiode perioperative mortality stilstand van vloeistof stasis
sterftecijfer mortality rate stimulantiagebruik doping N (bedoeld om fysieke prestatie te
sterftecijfer m.b.t. eerste levensmaand neonatal death rate, verhogen)
neonatal mortality stimulatie boven fysiologische grens overstimulation
sterfterisico mortality risk stimuleerbaarheid excitability
sterilisatie door ovariëctomie spaying (vet.) stimulerende werking provocative action
sterkte-duurcurve strength-duration curve stimulering excitation N (bv. van zenuw/spier)
sternum breast bone, id. stinkend fetid (Am.), foetid (Br.), smelling
sternum betreffend sternal stip dot, spot
sternum en ribben betreffend sternocostal stipjesachtig dotlike
sternum, clavicula en mastoïd betreffend sternomastoid, stippellijn dotted line
sternocleidomastoid stippelstaar punctate cataract
355
stippeltjesaanwezigheid/vorming stippling
stochastische variabele random variable, variate
stoelgang defecation, stool(s)
stof dust
stof bij een bepaalde chemische reactie reagent
stof die blaren veroorzaakt vesicant
stof die hoornlaag losmaakt keratolytic E (cf. epidermolysis,
keratolysis)
stof die werking onderdrukt inhibitor
stofdeeltjes komend van levend organisme organic dust
stoffelijk corporeal E (cf. extracorporeal)
stoffig dustlike (1); dusty (2)
stoflong pneumoconiosis
stofnaam generic name E (cf. proprietary name)
stofwisseling die gestoord is impaired metabolism
stofwisseling, normale ~ eumetabolism
stofwisselingstussenproduct metabolite
stofwisselingsziekte, aangeboren ~ inborn error of metabolism
stolbare toestand, gemakkelijk ~ hypercoagulable state
stolbloed whole blood
stollen to clot E (cf. clogging, coagulation)
stollend vermogen coagulability E (cf. lability)
stolling van bloed tegengaan met heparine heparinization
stollingsfactor I fibrinogen
stollingsfactor II prothrombin
stollingsfactor VII proconvertin
stollingsfactor XIII fibrin stabilizing factor, FSF (abbr.)
stollingsneiging thrombotic diathesis
stollingsstoornis coagulopathy
stollingstijd coagulation time
stolsel clot, solidification N (cf. vaatprop)
stolsel in de bloedbaan embolus
stolselvorming coagulation
stom mute, speechless, dumb (1); stupid, dull (2) N (cf. dom,
onnozel)
stoma fistula (1); artificial (rectal) exit (2) E (cf. ileal (conduit)
stoma)
stoma/darmfistel aanleggen via buikwand enterostomy
stomapatiënt ostomate
stomatitis gangraenosa cancrum oris
stomheid mutism (1); stupidity (2)
stomp stump, blunt (-edged)
stomp trauma blunt trauma E (cf. penetrating injury, spearing)
stomptand snaggle tooth
stoombad steam bath N (cf. wisselbad)
stoornis disturbance, disorder, error
stoornis m.b.t. sociaal gedrag sociopathy
stoot blow, kick (1); impulse (2)
stootkuur booster dose (therapy) N (i.e. hoge dosis behandeling
gedurende enkele dagen tot twee weken)
stopverfkleurige ontlasting clay-colored stools
storingsprikkel perturbation stimulus, annoyer
storm (bij een ziekte) crisis
storm (bij elektrische ontladingen) jitters
stormachtig peracute, stormy
stormvlaag storm
stortgeboorte partus praecipitatus (L.)
stortplaats voor afval in de long cesspool of the lung E (cf. waste
product, debris)
stotteren to clutter, to stammer, to stutter
stotteren, het ~ balbuties, stuttering, stammering, psellism
straal radius (1); beam (2); ray (3); jet (4); metacarpal plus
metatarsal bone (5) N (cf. stralenkrans, straling)
straalbeentje sesamoid bone
straalkrachtmeting uroflowmetry
straatkei, met het uiterlijk van een ronde ~ cobblestone appearance
strabisme heterotropia, squint, id.
strabisme, verticaal ~ vertical heterotropy
strabismus convergens esotropia
sti – str
strabismus convergens, latent ~ esophoria
strabismus divergens exotropia
strabismus divergens, latent ~ exophoria
strak gezicht drawn face
strakke/gespannen huid taut/tense skin
stralenkrans aureole
straling radiation N (cf. straal)
stralingsbehandeling, inwendige ~ brachytherapy
stralingsbron bijvullen, radioactieve ~ afterloading of a radiation
source
stralingsdermatitis röntgen dermatitis
stralingsdichtheid, eigenschap van ~ radiodensity
stralingstherapie radiotherapy
stratum corneum horny layer
stratum corneum van de epidermis, onder ~ subcorneal
stratum germinativum van de epidermis malpighian layer
stratum spinosum prickle layer
stratum spinosum-cellen betreffend spinocellular
streefdatum target date E (cf. due-date)
streep stria, vergeture, wale, weal
streepjeslijn broken/dash(ed) line
streepvormig bloedinkje onder de nagel(s) splinter hemorrhage
streepvormige huidatrofie op de buik abdominal striae
streepvormige structuur, geaccentueerde ~ streaking (radiol.)
strekken to stretch
strekken, het overmatig ~ superextension, hyperextension
strekker extensor
Nederlands-Engels
strekking deflection, extension
strekspier extensor
streng adhesion, cord, funicle, peduncle, strand
E (cf. single-stranded, primer, DNA)
streng betreffend peduncular
streng, fibreuze ~ pulley N (fixeert peesschede aan onderlaag)
strenggezwel chordoma
strengziekte spinal cord degeneration /disorder
strepen vertonend striate
strepen, voorzien zijn van ~ striation
streping striation
Streptococcus mitis alphahemolytic Streptococcus
streptokok in maag-darmkanaal enterococcus
streptokokkenfaryngitis septic sore throat, septic pharyngitis
streptolysineantistof antistreptolysin
stressbestendigheid hardiness
stressbron stressor E (cf. strain)
stresshantering coping
striae vergetures, stretch marks, id.
strictuur van een vat coarctation
striem wale, weal
strijdlustig belligerent
stroming van borstmelk let down E (→ milk ejection reflex)
stromingsbelemmerend m.b.t. vene(n) veno-occlusive
stromingsbelemmering in bloedvat(en) vascular obstruction
stromingsleer van het bloed hemodynamics E (cf. hemorrheology)
strontje external hordeolum
stroom (electrical) current
stroomdiagram flow chart
stroomkring circuit
stroomopwaarts gericht transport up-hill transport
stroompatroon tussen meer dan twee elektroden distributed
current E (cf. bipolar current pattern)
stroomsterkte flow, current density E (cf. blood flow, run-off)
stroomstoornis (elektrische ~) power failure
stroomuitval power failure, outage
stroop syrup
stroperige/kleverige vloeistof viscid fluid
stroperigheid viscosity
stroperigheid die abn. sterk is hyperviscosity
strotklepje epiglottis
strotklepje (nl. voorzijde daarvan) anterior epiglottis
str – sys
strotklepje, ontsteking van ~ epiglottiditis, epiglottitis
strottenhoofd larynx N (omvattende kraakbeen, ligamenten,
spieren en mucosa)
strottenhoofdaanval laryngeal syncope
strottenhoofdontsteking laryngitis N (cf. keelontsteking)
structuur met mazen meshwork
structuur met rand carina
structuur van weefsel texture
structuurgen cistron
structuurverandering metamorphosis
structuurverlies disorganization
struma goiter, thyroid proptosis
struma door adenoom adenomatous thyroid cyst, adenomatous
goiter
struma door afwijking van schildklierhormoon dyshormonogenic
goiter
struma fibrosa fibrous goiter/thyroiditis
struma lymphomatosa lymphocytic thyroiditis
struma met één enkele nodus uninodular struma
struma met exoftalmus exophthalmic goiter
struma nodosa nodular struma
struma, endemisch ~ endemic goiter
struma, niet-toxisch ~ nontoxic struma
struma-achtig goitrous
studentenelleboog bursitis olecrani
studieprogramma curriculum
stug haar stiff hair
stuifmeel dust, pollen [pl. pollens]
stuip convulsion, convulsive seizure N (cf. groeistuip,
koortsstuip)
stuip van pasgeborene newborn fit
stuipen met coma bij zwangerschap eclampsia N (met hypertensie
en albuminurie)
stuiptrekking convulsion
stuit(je) rump, buttock, gluteal region
stuitbeen coccyx, rump bone
stuitbevalling breech delivery
stuitgeboorte breech delivery
stuitligging breech presentation
stukje afgestoten opperhuid squame
stukje bij beetje piecemeal
stukjes patches
stuksgewijs piecemeal
stuwband tourniquet E (cf. Spanish windlass); F (garrot,
tourniquet)
stuwing congestion, engorgement N (cf. galstuwing,
longstuwing, leverstuwing, veneuze stuwing, warmtestuwing)
stuwing, veroorzaakt door ~ congestive
stuwingsicterus obstructive jaundice, mechanical jaundice
stuwingspapil papilledema, choked disc/disk E (cf. optic cup,
optic pit)
stuwingsvocht stasis fluid N (cf. veneuze stuwing)
stypsis hemostasis, epistasy
subarachnoïdale bloeding subarachnoid hemorrhage
subcapsulair concaaf cataract cupuliform cataract
subcapsulaire troebelingen glaucomatous flecks
subcutaan oedeem door lymfobstructie elephantiasis
subcutane vetnecrose (bij pasgeborene) adiponecrosis
(neonatorum)
subgingivale ruimte gingival crevice
subgroep binnen bacteriesoort serovar
subklinisch subclinical, inapparent
subklinisch infarct silent infarction
subnormale hypoglykemie n.a.v. insuline insulin resistance
subsidie funding, grant
subsidie(s) verwerven to raise funds
substantia alba cerebri, degeneratie van ~ leukodystrophy
substantia alba cerebri, ontsteking van ~ leukoencephalitis
substantia grisea gray matter
356
substitutie replacement, id.
substitutie door glycosylgroep glycosylation
suctie suction
sudamina miliaria, miliary fever
sudankleurstoffen gemakkelijk kleurend sudanophilic
sudanofiele leukodystrofie metachromatic leukodystrophy
sudor sweat
suffigheid met recidiverende rhinitis adenoid facies
sufheid drowsiness, obtundation
suïcidepoger failed suicide N (cf. zelfmoord)
suiker sugar, glucose N (cf. enkelvoudige suiker)
suiker, enkelvoudige ~ monosaccharide
suikerafbrekend enzym glycolytic enzyme
suiker-eiwitverbinding (elk type) glycoprotein
suikergehalte in urine abn. hoog glycosuria, glucosuria
suikerpatiënt diabetic
suikerziekte diabetes mellitus, (sugar) diabetes
N (cf. DM, IDDM)
suizebollen (blind) staggers
sulcus furrow, groove, id.
sulfonamide sulfa drug, id.
sullig fatuous
summatie summation E (e.g., spatial/temporal summation)
supercilium eyebrow
superinfectie hyperinfection
superponeren to superimpose
supinatieletsel van de enkel inversion injury of ankle
supineren to supinate
suralis, n. ~ sural nerve
surmenage burnout, emotional exhaustion syndrome
surplus excess
surrogaat substitution
suspensie suspension E (cf. brei, pulp)
suspensie van lepromateus weefsel lepromin
suspensorium suspensory truss N (cf. breukband)
s-vormige curve sigmoid curve
sycosis ficosis, mentagra
syfilis van het centraal zenuwstelsel neurosyphilis
syfilis, congenitale ~ heredosyphilis
syfilis, niet-venerische endemische ~ siti
syfilis, primaire genitale laesie bij ~ hunterian/true/hard chancre
syfilistand pegged tooth, Hutchinson’s tooth
sylvatische gele koorts jungle yellow fever
Sylvius-groeve lateral sulcus, Sylvian fissure
symboolhantering bij taal, stoornis van ~ dysphasia
symfalangismus talbot fingers, id.
sympathisch (zenuwstelsel betreffend) adrenergic, sympathetic
symptomatisch semiotic, semiotical, id.
symptoom vertonend, een enkel ~ monosymptomatic
symptoomloos asymptomatic
symptoomloze afwijking silent lesion
synaps synapse
syncope faint, fainting, id., blacking-out, passing-out,
swooning (obs.)
syncope met vasomotorspasme vasovagal attack
syndroom symptom complex, id.
syndroom door avitaminose van B-complex pellagra
N (met dermatitis, diarree, anorexie, malaise enz.)
syndroom met te weinig circulerend bloed shock
syndroom met vier kenmerken tetralogy
syndroom van Cushing pituitary basophilism, id.
syndroom van Goodpasture pneumorenal syndrome, id.
synechiae van de voorkamer van het oog goniosynechiae
synoviaal gewricht diarthrosis
synoviitis synovitis
systeem tract, system
systeem dat stuurt control system E (for long-term adjustments;
cf. to adjust)
systeem dat wordt gestuurd controlled system
357 sys – tat

systeemziekte van slagaderen arteriosclerosis N (gekenmerkt door
verdikking en verharding van vaatwand)
systematisch systematic
systemisch systemic, generalized
systole betreffend, volledige (duur van de) ~ pansystolic, holosystolic
systole, halverwege de ~ midsystolic
systolische elastantie systolic elastance
systolische enkel-arm-index ankle brachial systolic index
tandbederf veroorzakend proces cariogenicity
tandbeen dentin (Am.), dentine (Br.)
tandbeenvorming dentinogenesis
tandbreuk (t.g.v. trauma) odontoclasis
tanddefect, ruimtelijke correctie van een ~ inlay
tanddoorbraaksyndroom teething syndrome
tandeloos toothless, edentulous
tandeloosheid anodontia, edentia
tandeloosheid die partieel is hypodontia N (cf. gemutileerd gebit)
tanden aantastend cariogenic
tanden betreffend dental
tanden die abn. klein zijn microdontia
tanden die loszitten gomphiasis, loose teeth
tanden die wijd uit elkaar staan hag/rake teeth

t
taai sticky, tenacious, tough
tanden en kiezen in aantal te gering oligodontia N (voorkomend als
aangeboren afwijking)
tanden krijgen dentition
tanden, doorbreken van ~ dentition
tandenknarsen bruxism, teeth grinding
taai slijm sticky mucus tandenstoker toothpick, dental woodstick E (note risk of
taai speeksel tenacious sputum ingestion and subsequent perforation)
taaislijmziekte mucoviscidosis tandglazuur enamel (of teeth)
taalbevatting, gestoorde ~ paraphasia N (vorm van incomplete tandglazuur betreffend adamantine
afasie) tandhals neck of tooth
taalgebruik conform het niveau van het kind child directed speech tandheelkunde dentistry
taalgebruik van kind dat tot zichzelf gericht is private speech tandheelkundig dental
tabak pruimen chewing tandkas dental alveolus

Nederlands-Engels
tabakzakhechting purse-string suture tandkas betreffend dentoalveolar
tabes met paralyse taboparesis tandkas die na extractie slecht geneest dry socket
taboparalyse taboparesis tandpijn toothache, dentalgia, odontalgia
tache cerebrale meningeal streak tandpulpa, ontsteking van ~ pulpitis
tachtigjarig of ouder octogenarian tandradpatroon cog-wheel pattern
tachycardie rapid/fast pulse, id. tandsteen dental calculus, tartar, scale
tachycardie met vasoconstrictie en zweten adrenomedullary triad tandsteen verwijderen scaling (of teeth)
N (drietal veroorzaakt door activatie van bijniermerg) tandvlees gingiva, gum(s)
tafeltje-dek-je meals-on-wheels N (warmemaaltijdservice voor tandvlees- en mondslijmvliesontsteking gingivostomatitis
hulpbehoevenden) tandvlees, zwerend ~ gumboil
tafelzout table salt, NaCl E (cf. saline) tandvleesgezwel epulis
taille waist tandvleesontsteking gingivitis
tak branch tandvleesontsteking met desquamatie gingivosis
talg sebum tandvleesuitwas brown tumor E (cf. exostosis, excrescence)
talg gelijkend sebaceous tandvlekziekte fluorosis N (tandafwijking door fluorvergiftiging)
talgafscheiding verhoogd seborrhea tandvormig dentate
talgcyste wen tandwielpatroon (radiol.) cog wheel pattern
talgklier tallow/sebaceous gland tandwolf (obs.) caries N (cf. tandbederf)
talgklierontsteking acne tandwortel root apex, dental root
talgklierontsteking door uitwendige irritatie acne artificialis tandwortelabces apical dental/tooth abscess
talgklierstoornis dyssebacia tandwortelkanaal pulp canal
talgklierstoornis met droge huid asteatosis (cutis) tandworteltop, ontsteking van ~ periapical inflammation
talgklierziekte steatosis tandwortelvlies, degeneratie van ~ paradentosis
talipes planus weak arches tandwortelvlies, ontsteking van ~ periodontitis
talipes valgus splayfoot, flatfoot, id. tandzenuw en -vaten dental pulpa
talipes varus crossfoot tandzijde dental floss
talkpoeder talcum powder tandzoom gingival line
talonaviculaire synostose high arch foot tang voor angiotripsie angiotribe
talus ankle bone tangentiële antwoorden verschaffen approximate answers
talus en os naviculare betreffend talonavicular syndrome
tamelijk fairly tangverlossing forceps delivery
tampon sponge taps toelopen tapering
tamponneren plugging tarwe wheat (Am.), corn (Br.)
tamponziekte toxic shock syndrome tastbaar palpable
tand tooth L (=dens [pl. dentes]) tastblindheid astereognosis
tand, rudimentaire boventallige ~ mesiodens tastelektrode active electrode, exploring electrode, stigmatic
tand/kies die overtollig is paramolar electrode, sensing electrode
tandaanslag tartar, dental calculus, odontolith, dental plaque tastgevoel sense of touch
tandamalgaam alba alloy tastzin sense of touch, touch, tactile sense
tandarts dentist, odontologist N (cf. onderscheidingsvermogen van de tastzin, onvermogen iets
tandartsboor bur, burr drill te herkennen via de tastzin, verlies van de tastzin)
tandbederf tooth decay, caries tatoeage tattoo (mark)
Tay – tet 358

Tay-Sachs, ziekte van ~ amaurotic idiocy, id. tensie strain, tension (1); blood pressure (2)
teek tick E (cf. hypertension, hypotension)
teek betreffend ixodic tentorium hypophysis diaphragma sellae
teelaarde soil tepel mamilla, teat, nipple
teelbal testis, testicle, cods (sl.), ball (sl.) tepel, ingetrokken ~ retracted nipple
teeltweefsel cambium tepelhoedje nipple shield
teen, grote ~ great toe, hallux tepelkloven cracks/fissures of nipple
teen, kleine ~ fifth toe tepelontsteking acromastitis, thelitis, mamillitis, mammillitis
teenkootje phalanx (Gr.) [pl. phalanges] tepels afwezig (als cong. afwijking) athelia
teenontsteking dactylitis tepels die boventallig aanwezig zijn hyperthelia, polythelia
teenverlies dactylolysis tepeluitvloed galactorrhea N (cf. hyperprolactinemie, mastitis,
teer tar (1); tender, fragile (2) papillomatosis, ductectasie, Paget’s carcinoom, tepeladenoom)
teer weefsel tender tissue tepelvormig mastoid
teercyste chocolate cyst teratoom embryoma, teratocarcinoma, id.
teergevoelig tender-hearted teratoom met huidbestanddelen dermoid cyst
teerkamfer naphthalene tere huid fragile skin
tegengif antidote tering tuberculosis
tegenkoppeling negative feedback terme, à ~ (Fr.) full term L (=partus maturus)
tegenover opposite to, versus, vs. (abbr.) terminaal element van galgangsysteem cholangiole
tegenovergesteld kenmerk t.o.v. Down antimongolian, terpentijn turps, turpentine
antimongoloid terpentine white spirit
tegenovergestelde zijde betreffend contralateral, heteronymous terugduwen van de foetus bij partus retropulsion
tegenoverliggende noduli c.q. zweren kissing nodules c.q. ulcers teruggaand retrograde
tegenregulatie counterregulation terugkerend returning, reverting, recurrent, palindromic
tegenstand (van vingers) opposition N (plaatsing van duim terugkoppeling feedback
tegenover vingers van dezelfde hand) terugmelding feedback
tegenstrijdig incompatible terugresorptie re-uptake, reabsorption N (=terugopname)
tegenstroom countercurrent terugslag met tegenovergesteld effect rebound effect
tegenwerken to counteract, to thwart terugstromen backflow, reflux, backing-up
tegenwoordig present, current terugstromen van maaginhoud naar oesofagus gastroesophageal
tegenzin distaste reflux E (cf. eosinophilic esophagitis)
tegmen roof terugstroming reflux, backflow, regurgitation
teichopsie scotoma scintillans terugstroming van blaas naar ureter vesicoureteral reflux
teken manifestation, sign E (cf. symptom) terugstroming van bloed door aorta(klep) aortic regurgitation
teken dat huidige positie op een scherm aanduidt cursor terugtrekking van tandvlees attrition of gums, gingival recession
tekenen (obst.) show N (i.e. afscheiding van slijm en bloed bij de terugtrekkingsreactie op kinderleeftijd seclusiveness of child,
baring) withdrawing reaction (of child) N (m.b.t. sociale contacten)
tekening van de vena jugularis jugular vein engorgement terugtrekreflex withdrawal reflex
N (door overvulling van het vat) terugval relapse, recurrence, recidivation
tekenkoorts mountain fever terugzetten to put back, to replace E (cf. to substitute)
tekentoets sign test (stat.) test exam(ination), id.
tekort deficiency, defect, deficit testes niet zijn ingedaald, man bij wie ~ cryptorchid
tekort aan zelfachting lack of selfesteem testes, toestand van meer dan twee ~ polyorch(id)ism
tekortkoming insufficiency, defect testikels testes, testicles, balls (sl.), cods (sl.)
tekortkoming van gezichtsvermogen visual defect testis testicle, nut (sl.), id. E (cf. orchitis)
telealgie referred pain testis chirurgisch verwijderen orchi(d)ectomy
telefonisch consult consultation by phone testis die niet is ingedaald undescended testis
telefoonknobbeltje funny bone N (=elektrisch botje) testis refluxus acquired ectopic testicle
telencefalon endbrain, id. testis, geretineerde ~ undescended testis, retained testicle
telepathie thought-reading N (cf. ESP) testis, toestand met een ingedaalde ~ monorch(id)ism
teleurstelling frustration, disappointment testisbetrokkenheid bij bof, betrokkenheid van ~ mumps orchitis
teller (van een breuk) numerator testiskanaaltjes seminiferous tubules
telling count testisontsteking didymitis, orchitis
temperatuur flink boven normaal hyperthermia, hyperthermy testisretentie in buikholte cryptorchi(di)sm
temperatuurregulatie thermoregulation E (cf. ambient testistumor, maligne ~ seminoma
temperature, basal body temperature, core temperature, Curie testosteron, oraal effectieve vorm van ~ methyltestosterone
temperature, saddleback temperature) teststrip test tape
temperatuururticaria thermal urticaria teststrookje test tape
temperatuurzin cold sense, temperature sense tetanie(syndroom) tetany
N (cf. gevoelstemperatuur, kerntemperatuur) tetanie(syndroom) door hypocalciëmie parathyroprival tetany
temporaalkwab, syndroom na verwijdering van de ~ temporal N (bij afwezigheid van de schildklier)
lobectomy behavior, Kluever-Bucy syndrome tetanische contractie tetanic contraction
temporaalkwab-laesiesyndroom (elk type) temporal syndrome, tetanische kramp van rugspieren opisthotonos, opisthotonus
Gradenigo syndrome tetanus beperkt tot hoofd-halsspieren paralytic/cerebral/head/
tendovaginitis tenosynovitis cephalic tetanus
tenger kind slim child tetanusziekte tetanus
tennisarm tennis elbow, lateral epicondylitis, epicondylar tetrabroomfluoresceïne eosin
tendinitis tetrade tetralogy
359
tetrajoodthyronine thyroxine
tetralogie van Fallot met ASD pentalogy of Fallot
tetraplegie quadriplegia, id.
teugeltje frenulum
teugvolume tidal volume N (=ademvolume)
teveel surplus
teweegbrengen to bring about, to induce, to produce
teweeggebracht door een geneesmiddel luxated by medication
texaskoorts babesiosis, id.
thalassemie mediterranean disease/syndrome, id.
thallus van schimmel met filamenten mycelium (L.) [pl. mycelia]
theatraal dandy, attitudinized
theatrale persoonlijkheid histrionic personality
theca, binnen de ~ intrathecal
thecoom fibroma thecocellulare xanthomatodes
thelitis acromastitis, mamillitis, id.
theofylline-ethyleendiamine aminophylline
therapeutisch gebruik van lage temperaturen cryotherapy
therapie therapy, therapeutics E (cf. Rx, physical therapy)
therapie met behoud van weefsel en functie conservative therapy
therapie, medicamenteuze ~ medical therapy
therapieresistent refractory to treatment
therapietrouw compliance (of therapy) E (cf. noncompliance)
thermesthesie cold sense, temperature sense
thermolabiel heat-labile, thermolabile
thermoplegie atmospheric pyrexia, id.
thiamine aneurin, vitamin B1, id.
thioalcohol mercaptan
thoracale ECG-afleidingen chest leads, precordial leads
thoracale en lumbale wervels betreffend thoracolumbar
thoracale slokdarm thoracic esophagus
thorax chest, id.
thoraxapertuur, bovenste ~ thoracic outlet
thoraxopening t.b.v. biopt open-lung biopsy
thoraxwand, operatieve opening van ~ thoracotomy
thrombus in ader met ontsteking van de wand phlebothrombosis,
thrombophlebitis
thrombus in ader zonder wandontsteking phlebothrombosis
E (cf. thrombophlebitis)
thuis opgelopen ziekte community acquired disease
E (cf. nosocomial)
thuisbehandeling treatment at home, home treatment
thuisbevalling home delivery, birth at home
thuisdialyse home (hemo)dialysis, dialysis at home
thuiszorg home care N (cf. gedeelde zorg, mantelzorg,
transmurale zorg)
thymidinefactor somatomedin
thymus en bijschildklier, afwezigheid van ~ pharyngeal pouch
syndrome, Di George’s syndrome
thyr(e)ocalcitonine calcitonin, id.
thyreoiditis door virus, subacute ~ viral thyroiditis
thyreoiditis, invasieve fibreuze ~ ligneous thyroiditis
thyrotoxicose met spierzwakte en aritmie apathetic thyroid
storm/crisis E (cf. thyroid/thyrotoxic crisis)
tibia shank, shin (bone), id.
tibialisspiergroep, ontsteking van ~ anterior tibial (compartment)
syndrome
tien jaar, periode van ~ decade
tieren to rave
tijdelijk transient, provisional, temporal, temporary
tijdelijke verergering flaring-up, acting-up, temporal
exaggeration, paroxysm
tijdperk period, epoch E (cf. refractory, latency, incubation,
gestational)
tijdschrift journal, periodical, magazine
tijdsduur (time) interval, duration, episode, time frame
E (cf. jiffy)
tijdsduur die verloopt totdat een gunstig effect optreedt time-to-benefit
tet – ton
tijdsinterval vlak voor hartcontractie diastasis of the heart
tijdsverloop tussen werving van donororgaan en transplantatie cold-
ischemia time
tinctuur solvent
tinea barbae barber’s itch
tinea cruris jock/dhobie itch
tinea favosa favus
tinea pedis (epidermophytica) athlete’s foot
tinea tonsurans herpes tonsurans
tinea unguium onychia parasitica, onychomycosis
tinea versicolor hodi-potsy, id.
tinnitus sonitus, ringing in the ears, id.
tint shade, tone, tinge, tint, flavor, hue
tinteling door irritatie van zenuw tingling (sensation)
tocht draft (Am.), draught (Br.)
tochtgat vent-hole
tocoferol vitamin E, id.
toedienen to administer
toediening van (eigen) bewerkt bloed plasmapheresis
toediening van medicijn administration, medication
toedieningsvorm administration
toegang access, admittance, entrance, entry, inlet
E (cf. approach, outlet, pelvic inlet)
toegankelijk accessible E (cf. susceptible)
toegebracht letsel inflicted bodily harm E (cf. injury)
toegeeflijkheid groter dan normaal overindulgence
toegenomen increased, elevated
Nederlands-Engels
toename increase, expansion, rise, growth
toeschietreflex bij lactatie (milk) let down reflex, milk ejection
reflex N (borstvoedende vrouw reageert op aanraking van
babymondje maar ook vaak op andere stimuli zoals huilen van
de baby)
toestand tussen oplossing en emulsie colloid
toestand waarbij oedeem voorkomt edematous state
toestemming (met voorafgaande uitleg) (informed) consent
E (cf. age of consent, agreement, reconsent)
toets test E (cf. paired test)
toetsing, intercollegiale ~ (medical) audit
toeval fit, insult, convulsive seizure, vascular/cerebrovascular/
cerebral insult (1); contingency, chance, accident (2)
N (ad 1: toeval als ziekteverschijnsel)
toevallige fout random error
toevalsvariabele random variable, variate
toevoeging additive N (bv. in voedingsproduct)
toezicht houden op acute complicaties observation for acute
complications
toezicht op functie van het immuunsysteem immunologic
surveillance
toezicht van ouders, onder ~ parental guidance
toezien op to monitor
tong (droog en bruin) bij buiktyfus backed tongue, lingua typhosa
tong betreffend glossal, glottic, lingual
tong bij roodvonk met gezwollen papillen strawberry tongue
tong die abn. klein is (als cong. afwijking) microglossia
tong die gerimpeld is fissured/furrowed tongue
tong die naar achteren is weggezakt glossoptosis
tong die pijnlijk is glossalgia
tong, binnenwaartse verplaatsing van de ~ depression of tongue
tong, onder de ~ sublingual
tongamandel lingual tonsil N (cf. keelamandel, neusamandel)
tongbeen lingual bone
tongbeet biting of tongue
tongbeslag eventueel met hypertrofie coated/furred tongue
tongbijten biting of tongue E (cf. grand mal epilepsy)
tongblaar lingual/cachectic aphtha
tonghypertrofie macroglossia
tongontsteking glossitis
tongpapillen, atrofie van ~ glossal atrophy
ton – tra
tongriem frenum/string of the tongue, lingual frenum
tongriem, kortheid van de ~ tongue-tie
tongriemsnede ankylotomy
tongriemulcus met granulatie frenal ulcer
tongspatel tongue depressor
tongvormig linguiform
tongvormig uitsteeksel lingula
tongwormen, besmetting met ~ linguatulosis
tongzenuw lingual nerve
tongzwelling en het uitsteken ervan glossocele
tonicum tonic
tonisch spasme tetanus, id.
tonische kramp van handen en voeten carpopedal spasm
tonische pupilreactie pupillotonia
tonometer sphygmomanometer
tonsilla palatina palatine/faucial tonsil
tonsilla pharyngea (eventueel met hyperplasie) adenoid
tonsillectomie tonsillotomy, id.
tonsillitis angina, adenoiditis, id.
tonsilloliet amygdalolith, id.
tonus tone, id.
tonus betreffend tonic
tonus die abn. verhoogd is hypertonia, hypertonicity
tonusgebrek atony
tonvormig barrel-shaped, torical
tonvormige borstkas barrel chest
tonvormige tanden barrel teeth
toompje frenulum
toon voortgebracht bij percussie percussion note
toon, met één enkelvoudige ~ monophonic
toonhoogten in het hoge gebied, met ~ high-pitched
toonhoogten in het lage gebied, met ~ low-pitched
top summit, apex, crest, tip
topisch topical
topspiegel peak (plasma) level N (cf. dalspiegel)
torcular tourniquet
torenschedel acrocephaly, tower skull, oxycephaly
tornaculum tourniquet
torsie van de lever hepatic torsion
torsie, het opheffen van ~ detorsion
torticollis wry neck, id.
totaal hartblok complete heart block
totale heup-prothese total hip prosthesis, total hip arthroplasty
toxemie in late stadium van zwangerschap preeclampsia
N (met hypertensie, albuminurie en oedeem)
toxiciteit toxicity
toxicoloog toxicologist
toxine toxin E (→ endotoxin, exotoxin)
toxine aanwezig in schimmel mycotoxin
toxine dat levercellen aantast hepatotoxin
toxine geproduceerd door darmbacterie enterotoxin
toxine, in bacteriecel zittend ~ endotoxin
toxische actie van schildklier betreffend thyrotoxic
toxische stof toxic agent/substance
toxische verschijnselen door salicylzuur salicylism
toxische werking o.i.v. licht phototoxicity
toxische werking verwijderen detoxi(fi)cation
toxisch-infectieuze shock septic shock
toxocariasis visceral larval migrans syndrome, id.
traag inert, sluggish
traag verloop (van een ziekte) indolent course
traagheid indolence, inertness, sluggishness, slowness
traagheid van geest mental torpor
traagvloeiendheid viscosity
traan tear
traan(olie) fish oil
traanafscheiding lacrimation
traangas tear gas, chloroacetophenone N (cf. ethyljoodacetaat)
traangas dat braken kan veroorzaken, bep. ~ chloropicrin
360
traankanaal lacrimal duct
traankanaal, (aangeboren) afwezigheid van ~ congenital alacrima
traankanaal, vernauwing van ~ dacryostenosis
traanklier lacrimal gland
traanklier met bijbehorende structuren lacrimal apparatus
traanklierbuisje, ontsteking van ~ (lacrimal) canaliculitis
traanklierontsteking dacry(o)adenitis
traanpunt lacrimal point, punctum lacrimale (L.)
traansteen tear stone, dacryolith
traanvocht lacrimal fluid
traanzak tear/lacrimal sac
traanzak naar neusholte, opening van ~ dacryocystorhinostomy
traanzakontsteking dacryocystitis
traanzakverwijding dacryocystocele
trabecula septomarginalis moderator band
trabekel trabecula (L.) [pl. trabeculae]
trabekelblaas trabecular bladder
trabekelvorming trabeculation
trachea windpipe, id.
trachelodynia cervicalgia
trachoom chlamydial keratoconjunctivitis, egyptian grain
disease, trachoma
trachoompincet roller forceps
tractus iliotibialis iliotibial band
tractus opticus optic tract
tractus pyramidalis corticospinal tract
traject dat niet horizontaal is ramp
traliedegeneratie van de retina lattice retinal degeneration
tralievormige/gittrige corneadystrofie lattice cornea dystrophy
tranen laten vloeien tearing
tranend oog dacryops N (door traanklierverwijding)
tranende ogen suffusion of eyes
tranenmeer tearpit
tranenvloed epiphora N (t.g.v. belemmering van natuurlijke
afvloed)
transdermaal percutaneous, id.
transdermale toediening via puncties scarification treatment
transfusie van moeder naar kind/foetus maternal-fetal transfusion
transfusie, directe ~ immediate transfusion, id.
translocatie met verlies van chromatine imbalance/unbalanced
translocation
transmissietechniek d.m.v. glasvezels fiberoptics
transmuraal verpleegkundige liaison nurse
transpiratie perspiration, sweats
transpiratie bevorderend(e stof) diaphoretic
transpiratie met onaangename geur bromhidrosis, osmidrosis
transpireren to perspire
transplantaat graft, implant, transplant
transplantaat (van lid van dezelfde soort) allograft
transplantaat op normale plaats orthotopic transplantation
transplantaat voor oppervlak van orgaan outlay
transplantaat, niet aanslaan van ~ nonacceptance of
transplantation E (cf. rejection)
transplantatie transplant
transplantatie van een ader vein graft
transposon transposable element, id.
transvaginale punctie van cavum Douglasi culdocentesis
transversaal onderzoek in de bevolking field survey
transversale slijmvliesplooien in darm valvulae conniventes
transvetzuur trans fatty acid E (cf. FFA, PUFA, frying fat, shortenings)
trapladderverdeling stepladder distribution N (op röntgenfoto bij
darmobstructie)
trappen lopen to climb stairs
trappende beweging flinging movement
trapsgewijs oplopende temperatuur stepwise temperature rise
trauma insult, injury, id.
trauma capitis head injury/trauma N (=hoofdletsel)
trauma capitis met ernstige axonale beschadigingen diffuse axonal
injury
361
trauma ondergaan tijdens de operatie operative trauma
trauma, niet t.g.v. ~ atraumatic, nontraumatic
traumatische gebeurtenis traumatic event
travestiet transvestite
trechterbekken funnel pelvis
trechterborst funnel breast/chest, pectus excavatum
trechtervormig infundibular
trechtervorming funneling
tred gait N (cf. hanentred)
trekken van een kies extraction
trekpleister blister, blistering plaster
trematodeninfectie distomiasis
trematodeninfectie door Echinostoma echinostomiasis
tremor trembling, quivering, id.
tremor bij aannemen van houding flapping tremor, liver flap
tremor van de hand pill roller hand/tremor
treponematose pinta, id.
treponematose, niet-venerische ~ skerljevo
trias triad
trias van flush met diarree en RV-falen carcinoidosis, carcinoid
syndrome
trias van ketonurie met oligurie en tachycardie maternal distress
trias van syndroom met eczeem atopic syndrome
trichinellose trichinelliasis, trichinellosis
trichiniasis trichinelliasis, trichinellosis
trichinose trichinelliasis, trichinellosis
trichloormethaan chloroform
trichobezoar hairball, id.
trichofytische tinea black dot tinea
trichofytische tinea van het behaarde hoofd tinea of scalp
trichomycose in oksel en schaamstreek (tinea) lepothrix
trichonodosis knotted hair, knotting of hair, id.
trichophytia profunda kerion (celsi)
Trichophyton betreffend trichophytic
Trichophyton tinea-infectie malabar itch, id.
trichorrhexis trichoclasis
trichorrhexis nodosa clastothrix
trichostasis spinulosa pinselhaare
Trichuris trichiura whipworm
tricuspidaliskleppen tricuspid valves
trigone betreffend trigonal
trigonum femorale (L.) femoral triangle, Scarpa’s triangle, id.
N (driehoekig gebied van de dij, begrensd door m. sartorius, m.
adductor longus en ligamentum inguinale)
trigonum lumbocostale (L.) foramen of Bochdalek
trilhaar cilium (L.) [pl. cilia]
trilhaarcel ciliated cell, bristle cell, hair cell
trilharen, voorzien van ~ ciliated
trillend geluid fremitus
trilling pulsation
trilling merkbaar boven hart of bloedvat thrill
trilling van het gezichtsbeeld oscillopsia
trilling van skeletspieren, onwillekeurige ~ tremor
trilling voelbaar in het buikgebied abdominal thrill
trillingen opgewekt door percussie resonance
trillingsgevoeligheid van de huid vibratory sensibility
trillingsgewaarwording vibratory sensation
trillingsurticaria vibratory urticaria
trippelpasjes mincing steps
trochiscus tablet, lozenge
troebel cloudy, turbid
troebele vloeistof cloudy fluid
troebeling fog, turbidity
troebeling van de cornea, witte ~ leukoma (cornea)
trofoedeem, hereditair ~ familial edema (of legs)
trombiculiasis leptus dermatitis, lumbermen’s itch
trombidiosis leptus dermatitis, lumbermen’s itch
trombine, vermindering in het bloed van ~ hypothrombinemia
trombine-inactivator antithrombin
tra – tui
trombocyt platelet, id.
trombocytopenische purpura land scurvy, id.
trombocytose thrombocythemia, id.
trombocytose, secundaire ~ reactive thrombocytosis
trombocytvoorloper met gelobde kern megakaryocyte
trombopenische purpura pseudohemophilia (type A), id.
trombophlebitis migrans visceral cancer, id.
tromboplastineremmer antithromboplastin
trombopoëse thrombocytopoiesis
trombose van hersenarterie cerebral thrombosis
trommel met roet t.b.v. registratie kymograph
trommelholte, plastische chirurgie van ~ tympanoplasty
trommelstokvingers clubbed fingers, clubbing, drumstick
fingers
trommelvlies myringa, tympanic membrane, drum membrane,
eardrum
trommelvlies, verharding van het ~ tympanosclerosis
trommelvliesbuisje grommet, ventilation tube
trommelvliesinfraroodthermometer infrared tympanic
thermometer
trommelvliesontsteking myringitis
trommelvlies-syndroom, blauw ~ mucoid otitis media
troost solace, comfort, consolation
troosteloos disconsolate, lonely
troostmeisje comfort woman
tropenkoorts tropical malaria
tropische spruw tropical diarrhea, psilosis, tropical sprue, hill
Nederlands-Engels
diarrhea (obs.)
tropische zweer door C. diphtheriae desert sore, barcoo rot
trypanosomenkoorts trypanosomiasis
trypsine als enzym bij verteringsproces tryptic digestion
trypsine-antistof antitrypsin
tryptofaan, absorptiestoornis van ~ blue diaper syndrome
tryptofaanmetaboliet hydroxyindoleacetic acid E (cf. HIAA)
tuba auditiva auditory canal, syrinx, eustachian tube
tuba uterina oviduct, fallopian tube
tubae plus ovaria female adnexa
tubaire blokkade/stenose nonpatent fallopian tube
tubaire zwangerschap isthmian pregnancy
tubaomgeving betreffend peritubal N (d.w.z. tuba uterina of tuba
auditiva)
tuber swelling
tuberculeus complex, primair ~ ghon tubercle
tuberculeus weefselversterf caseation, caseous necrosis
tuberculeuze bronchitis caseous bronchitis
tuberculeuze fibrose van de long grinders’/colliers’/sandblasters’
phthisis N (zoals voorkomend bij zandstralers)
tuberculeuze longfibrose bij steenhouwer stonemasons’ phthisis
tuberculeuze ontsteking rond een haard, niet ~ epituberculosis
tuberculeuze vorm van M. Addison bronze(d) disease
E (tuberculous type)
tuberculinereactie van de huid meten tine (tuberculin) test
E (cf. Rosenthal)
tuberculose tuberculosis, white plague (obs.)
tuberculose van de long pulmonary tuberculosis, phthisis
tuberculose van lymfeklier/bot betreffend scrofulous
tuberculose van lymfeklieren, diathese van ~ (universal) scrofulosis
tuberculosis cutis nodosa tuberculous erythema nodosum
tuberculosis papulonecrotica primary acnitis
tubereuze hersensclerose epiloia, tuberous sclerosis (of brain)
tubulaire nefrose tubular/hemoglobinuric nephrosis
tubuli seminiferi seminal ducts
tubulus contortus convoluted tubule
tuchtcommissie disciplinary committee
tuchtrechtuitspraak disciplinary committee ruling
tufsteenlichaam tuffstone body
tuinbonen, overgevoeligheid voor ~ fava bean toxicity
tuit nozzle
tuiten (van de oren) to tingle
tui – uit
tuiten van de lippen to pout the lips
tularemie deerly fly fever, rabbit fever, id.
tularemie met primair conjunctivitis oculoglandular tularemia
tulbandtumor cylindroma, turban tumor, Spiegler’s tumor
tumor albus white swelling
tumor bestaande uit beenmergcellen myeloma
tumor bestaande uit slijmsubstantie myxoma
tumor die VIP produceert vipoma
tumor met beeld van xanthoom en granuloom xanthogranuloma
tumor met bloedvormend weefsel en vetweefsel myelolipoma
tumor met carcinoom- en sarcoomcomponent sarcocarcinoma,
sarcoma epitheloides, carcinosarcoma
tumor met embryonale elementen embryoma
tumor met granulatiemateriaal psammoma
tumor met holtes cystic tumor
tumor met microscopische afmeting tumorlet
tumor met weinig histologische afwijkingen pseudomalignant
tumor
tumor ontstaan uit hamartie hamartoma N (cf. hemagioma)
tumor uitgaande van een Schwanncel neurofibrosarcoma
tumor uitgaande van endotheel endothelioma
tumor uitgaande van ependymcellen ependymoma
tumor uitgaande van fibroblasten fibroblastoma
tumor uitgaande van haarwortelschacht trichilemmoma,
tricholemmoma
tumor uitgaande van histiocyten (fibreuze ~) (fibrous) histiocytoma
tumor uitgaande van mesotheelcellen mesothelioma
tumor uitgaande van pericyten, vasculaire ~ hemangiopericytoma
tumor van bindweefsel en epitheel fibroepithelioma
E (cf. Brenner’s tumor)
tumor van embryonaal weefsel, maligne ~ hamartoblastoma
tumor van zachte hersen- of ruggenmergvlies leptomeningioma
tumor van zakje van Rathke craniopharyngioma
tumor vanuit schede van Schwann schwannoma
tumor, calcificatie van een ~ dystrophic calcification N (optredend
a.g.v. ischemie)
tumor, maligne ~ primary neoplasm, id.
tumorachtige knobbeltjes met histiocyten multicentric
reticulohistiocytosis
tumoren, aanwezigheid van multipele ~ polyoncosis
tunica media, verdikking van de ~ media thickening
tunica vasculosa bulbi-ontsteking panuveitis, inflammation of
complete uveal tract
tunica vasculosa oculi ciliary body
tunnelgeruis machinery murmur
tunnelwormziekte ancylostomiasis
tunnelwormziekte met anemie en duodenitis tunnel anemia,
Griesinger’s disease
turende ogen straining eyes
turista travelers’ diarrhea
Turks zadel sella turcica
Turks zadel, gebied rond ~ sellar region
tussen twee vingers/tenen interdigital
tussenbloeding metrorrhagia
tussendoortje snack
tussengastheer intermediate host
tussenhersendeel met hormoonafgifte hypothalamus
tussenhersenen diencephalon
tussenkomend intervening, intercurrent
tussenkomst intervention
tussenkomst van, door ~ mediated by
tussenliggende periode intercalate period
tussenpoos interval
tussenribsruimte intercostal space
tussenruimte interstice E (cf. interstitial)
tussenschot septum (L.) [pl. septa]
tussenschot van alveolus interalveolar septum
tussenschot van het hart septum of the heart
tussenweefsel betreffend interstitial
362
tussenwervelkanaal intervertebral canal
tussenwervelschijf intervertebral disc
tussenwervelschijf, t.g.v. disfunctie van ~ discogenic
tussis cough E (cf. pertussis)
twaalfvingerige darm duodenum
twaalfvingerige darm, ontsteking van ~ duodenitis
tweebuikig digastric
tweedimensionaal beeld opgebouwd m.b.v. radioactieve
straling scintiscan
twee-eiige tweeling fraternal/dizygotic twin
tweehoofdig(e spier) biceps
tweehoornig (bv. van baarmoeder) bicornuate (e.g., of uterus)
tweekernige cel binucleated cell
tweeling die deels vergroeid is conjoined twin
tweelingmonstrum met vergroeide schedel craniopagus
tweelingtanden twinning of teeth
tweelingzwangerschap dual/twin pregnancy
tweemaal daags twice-a-day, bid, bis
tweemaal kloppend bifid pulse, bisferiens E (cf. dicrotic)
tweepolig dipolar, bipolar
tweepuntige klep bicuspid valve
tweesprong bifurcation
tweetoppig bimodal
tweevleugeligen diptera
tweevormig bimodal
tweevoudig double, twofold, duplex
tweevoudig gevederd bipennate
tweewaardig bivalent
tweezijdig bilateral
twistziekte quarrelsomeness
tyfeuze koorts enteric fever
tyfeuze verschijnselen bij malaria typhomalaria (fever)
tylositas tylosis, callosity
tympanie meteorism, tympanites
typhus abdominalis enteric fever, ileotyphus
tyrosine in de urine tyrosinuria, tyrosyluria
tyrosinegehalte in bloed abn. verhoogd hypertyrosinemia
tyrosinurie tyrosinuria, tyrosyluria
Tysonklieren, ontsteking van ~ tysonitis
u
uilenogen owl eyes N (celinsluitsels bij cytomegalovirus)
uitademing exhalation, expiration
uitademing, tijdens de ~ expiratory
uitbarsting burst, eruption, outbreak, recrudescense,
explosion, storm
uitbehandeld no longer responding to
uitbijter (in een grafiek) outlier
uitblijven van de menstruatie menostasis, menoschesis
E (cf. eumenorrhea, LMP, PMS, curse, menotoxin, paramenstrum)
uitbraak eruption N (cf. skin eruption, sweats)
uitbraak (van een infectie) outbreak (of an infection)
uitbreiding expansion, dissemination, extension
uitbreiding van lymfoïde weefsel, m.b.t. ~ lymphoproliferative
uitbreiding van ziekteproces metastasis
uitbreken van een ziekte outbreak
uitdoven (van fluorescentielicht) quenching
uitdrijfpijnen bij de bevalling (fase 2) bearing down
uitdrijven to eject, to expel
uitdrijving (van foetus) expulsion E (cf. accelerated expulsion,
delivery)
363
uitdrijving (van vloeistof) ejection
uitdrijvingstoon ejection sound/click
uitdrogen desiccation
uitdrogen (met negatieve vochtbalans) dehydration
uitdrogen en verschrompelen van weefsel mummification
uitdroging door abn. osmotische druk hypertonic dehydration
uitdrukkingsloos gezicht expressionless face, myasthenic facies
uiteenlopend varying (1); divergent (2)
uiteenvallen disintegration, dissolution
uiteenwijken van beenderen diastasis of bones
uiteenwijken van spieren diastasis of muscles
uiteenwijkend divergent
uiteinde van eindphalanx van vinger/teen ungual process
uiteindelijk ultimate, eventual
uiterlijk van het gezicht physiognomy, facies
uitgang outlet, exit
uitgangsniveau baseline
uitgangstraject van het ventrikel outflow tract of the ventricle
uitgangswaarde baseline value
uitgebalanceerd balanced
uitgebreid disseminated, extensive
uitgebreidheid extent
uitgediept excavated
uitgehold excavated
uitgemergeld emaciated
uitgeperst suikerriet bagasse
uitgeponste laesie punched-out lesion
uitgerekend (obst.) full term
uitgerekt distended
uitgescheiden elaborated, excreted N (cf. afscheiding)
uitgesproken frank, pronounced, full-blown, distinct,
full-fledged N (cf. onvolledig)
uitgestoken tong protruded tongue
uitgestrekt extensive
uitgezaaid carcinoom metastatic carcinoma
uitgezaaide infectie disseminated infection
uitgezakte navelstreng prolapse of umbilical cord
uitgezet distended E (e.g., distended vein, distended abdomen)
uitgezet door vulling met gas tympanous
uitgroeiing, uitgroeisel excrescence, outgrowth, anaptyxis
uitholling cavity, pouch, fossa
uitholling in discus nervi optici optic cup
uitholling van de blinde vlek van het oog cupping of optic disk,
atrophic excavation E (cf. bean pot excavation, optic pit, choked
disc, optic cup)
uithongering starvation
uithoudingsvermogen endurance, stamina
uiting expression, utterance
uiting, eerste ~ presenting sign
uitkering bij ongeval accident benefit
uitkomstmaat van gezondheid health outcome N (in relatie tot de
kwaliteit van de zorg)
uitlaatklep exhaust valve
uitlepelen van een holte excochleation
uitlokken to elicit, to provoke
uitlokkend moment triggering event
uitloop van de neus nasal mucus, nose discharge
uitloper fimbria (L.) [pl. fimbriae]
uitloper van celoppervlak microvillus
uitmonding orifice, meatus
uitoefenen to practise, to exercise, to exert
uitpersen to squeeze, to extrude
uitpompen to pump (out), to wash out, to exhaust
uitpuilen to bulge, to balloon (out)
uitpuilen van de cornea keratectasia
uitpuilen van het oog ophthalmoptosis, goggle-eyed
uitpuilen van het oog, schijnbaar ~ pseudoexophthalmos
uitpuilend deel protrusion
uitpuilende buik abdominal bulging
uit – uit
uitpuiling van de oogbol staphyloma
uitputten to exhaust
uitputtende ziekte debilitating disease
uitputting faintness, exhaustion, prostration
uitputting (anders dan door een fysieke bezigheid) lassitude
N (cf. vermoeidheid, gelatenheid, matheid, traagheid)
uitputting door ondervoeding inanition
uitputtingsneurose neurasthenia, nervous prostration
uitrekken to stretch
uitrekking distension, distention
uitroeien to eradicate, to extirpate
uitroeiing eradication, extirpation
uitscheiden to elaborate, to excrete N (cf. afscheiden)
uitscheiden met de feces to pass per rectum
uitscheidend naar buiten exocrine
uitscheidingsproducten excrements, excretions, excreta
uitslaapkamer recovery (room)
uitslag (in bepaalde richting) deflection
uitslag (op de huid) rash, (skin) eruption, exanthem, outbreak of
lesions (on skin)
uitslag op het slijmvlies enanthem E (cf. exanthem)
uitslag van de registratie bij een meting amplitude
uitslag, gepaard gaande met ~ eruptive
uitsluipen to wean, to taper off
uitsnijding excision
uitsnijding d.m.v. elektrische stroom electro(ex)cision
uitspoelen met fysiologische (zout)oplossing flooding with saline
Nederlands-Engels
uitspraakstoornis dysarthria
uitspraakstoornis met woordherhaling palilalia
uitspuiten van het oor syringing
uitsteeksel process, eminence, promontory, villus,
prominence, prominency
uitstel postponement, delay
uitsteltijd delay
uitstoot ejection, emission
uitstoot van gas effluvium
uitstorting van vocht effusion
uitstoten to expel, to extrude
uitstoting expulsion E (cf. accelerated expulsion)
uitstralend vanuit een centrum radially arranged
uitstralende pijn radiating pain
uitstrijkje smear
uitstrijkje met kleuring op kankercellen pap(anicolaou) smear
uitstrijkpreparaat smear
uitstroming outflow
uitstulpen to bulge, to herniate
uitstulping pouch, bulging, evagination, outpocketing
uitstulping door een zwakke plek in de wand hernia(tion)
uitstulping in het derde hersenventrikel tuber (cinereum)
uitstulping met zakvorm diverticulum
uitstulping van de hersenen encephalocele
uitstulping van ingewanden uit de buikholte eventration
uitstulping van slokdarm door tractie traction diverticulum
uittanding indentation
uitteelt outcross N (cf. inteelt)
uittering cachexia
uittreden van ontstekingsvocht exudation
uittrekken van haren to pull out hairs
uitvloeiing uit urethra yellow purulent discharge due to
urethritis Fr (=écoulement); N (m.n. bij gonorroe)
uitvlokking flocculation
uitwas outgrowth, spur, excrescence, anaptyxis
E (cf. caruncle, exostosis)
uitwas van gingiva brown tumor
uitwas van het neusseptum spur of the septum
uitwaseming fume
uitweg escape, outlet, vent
uitwendige gehoorsopening external acoustic meatus
uitwerken, nader ~ to elaborate
uit – ute
uitwerpen to eject
uitwerpselen feces, excreta
uitwerpselen (bij dieren) droppings, animal feces, dung, muck,
manure
uitwerpselen betreffend fecal
uitwisseling exchange, interchange E (cf. gas exchange)
uitzaaiing naar de hersenen brain metastasis
uitzakking van de schede vaginal prolapse
uitzetting expansion, ectasia, dilation, dilatation, distension
uitzetting van de thorax excursion of the chest N (m.b.t. de
ademhalingsbeweging)
uitzieken to nurse one’s illness
ulcera en membranen vormend/betreffend ulceromembranous
ulcus ulcer
ulcus cruris crural ulcer
ulcus duodeni duodenal ulcer
ulcus molle soft ulcer, chancroid
ulcus pepticum peptic ulcer
ulcus pepticum van duodenum duodenal ulcer
ulcus van farynx, neus en gelaat gangosa
ulcus van slijmvlies (maag/duodenum) peptic ulcer
ulcus ventriculi (L.) gastric ulcer, peptic ulcer of stomach
ultimum refugium (L.) last resort
ultrageluid, onderzoek met ~ echoscopy
ultramicroscopisch object met metaallaag shadow-casting
umbilicus navel, belly button, id.
uncovertebrale gewricht joint near uncinate process of a
vertebra N (gewricht tussen processus uncinatus en facet van
voorgaande wervel)
unguentum unguent
unguis incarnatus ingrowing nail, onychocryptosis
uniform qua structuur/eigenschappen homogeneous
uniformiteit qua structuur, zonder ~ heterogenic, heterogeneous
E (cf. homogeneous/homogenic, heterogenous)
uraat urate, uric acid
uratenneerslag bij jicht tophus [pl. tophi]
uremisch syndroom, chronisch ~ endstage renal disease
ureter betreffend ureteral
ureter en urineblaas betreffend ureterovesical
ureter en vagina betreffend ureterovaginal
ureter met daarin pus pyoureter
ureterontsteking ureteritis
uretersteen ureterolithiasis
uretervergroting magaureter, megaloureter
urethra die dorsaal uitmondt epispadias
urethra die ventraal uitmondt hypospadias
urethra en perineum betreffend urethroperineal
urethra en rectum betreffend urethrorectal
urethra- en trigonum vesicae-ontsteking urethrotrigonitis
urethra en urineblaas betreffend urethrovesical
urethra en vagina betreffend urethrovaginal
urethra met diverticulum urethrocele
urethra ter hoogte van de prostaat prostatic urethra L (=pars
prostatica urethrae masculinae)
urethra, door/via de ~ transurethral
urethra-afsluiting door sfinctersclerose median bar
urethraontsteking urethritis
urethrasteen urethrolithiasis
urethrasyndroom, acuut ~ low-count bacteriuria (1); urethritis (2)
N (bij de vrouw)
urethra-uitmonding aan de zijkant van de penis paraspadias
uretritis a.g.v. gonorroe, chronische ~ gleet
ureumgehalte van het bloed verhoogd azotemia, elevated BUN,
uremia
ureumklaring urea clearance
urgentie urgency
urinaal bed-pan
urine met daarin calcium calciuria
urine met daarin gas/lucht pneumaturia
364
urine met orotidylzuur orotic aciduria
urine uit urinewegen, het weglekken van ~ extravasation of urine
urine waarin vet of olie voorkomt lipuria
urine, het achterblijven van ~ ischuria
urine, uitscheiden van donkere ~ melanuria
urine/feces niet kunnen ophouden incontinence
urineblaas (urinary) bladder
urinebuis urethra E (cf. ureter)
urinecilinder cylindroid
urinedrijvend middel diuretic
urinegeur van ademlucht uriniferous breath
urinekristallen met irritatie van de nier crystalluria
urineleider ureter E (cf. urethra)
urinelozing urination
urinelozing die langzaam en pijnlijk is strangury
urinelozing met achterblijven van urine urine retention
urinelozing vaker dan eenmaal per uur pollakiuria
urineproductie diuresis
urineproductie, 24 uurs ~ daily urine E (cf. diuresis)
urineren voiding, urination, micturition, passing water
urineren dat druppelsgewijs verloopt (urinary) hesitancy
urineren m.n. ’s nachts nocturia, nycturia
urineren met kramp van de urineblaas vesical tenesmus
urineren, onvermogen instantaan te ~ bashful bladder
N (nl. wanneer andere persoon in nabijheid is)
urineretentie urinary retention E (cf. Elsberg syndrome)
urinespiegel van een zuur, verhoogde ~ aciduria
urinestenenvorming/aanwezigheid urolithiasis
urinetroebeling nebula
urine-uitscheiding diuresis
urine-uitscheiding ’s nachts verhoogd nycturia, nocturia
urine-uitscheiding qua volume laag oliguria N (d.w.z. tussen 100 en
400 ml per etmaal)
urine-uitscheiding sterk verhoogd polyuria
urineverlies, spontaan ~ dribbling
urinewegaandoening a.g.v. obstructie obstructive uropathy
urineweginfectie urinary (tract) infection
urinewegobstructie urinary obstruction
urinewegonderzoek met endoscoop cystoscopy
urinewegsteentjes (urinary) gravel E (cf. urolithiasis)
urinezuur uric acid
urinezuur in overmaat in bloed (hyper)uricemia
urinezuurexcretie in de urine uricosuria
urinoom perinephric cyst, pararenal pseudocyst,
pseudohydronephrosis, urinoma
urogenitaal systeem van de man male urogenital tract
urogenitale tractus genitourinary tract
urtica wheal
urticaria hives, nettle rash, uredo, id.
N (cf. temperatuururticaria, porseleinkoorts, angioneurotisch
oedeem, reuzenurticaria, trillingsurticaria)
urticaria factitia dermatographic urticaria
urticaria papulosa strophulus
urticaria pigmentosa mastocytosis
usuur local pressure atrophy
uterus womb, id. N (cf. baarmoeder)
uterus met één functionerende hoorn unicornis uterus
uterus met onvolledige omvang na partus subinvoluted uterus
uterus myomatosus fibroid tumor of uterus, (leio)myoma of
uterus
uterus semipartitus subseptate uterus
uterus, dubbele ~ didelphia, didelphys
uterus, membraneuze bekleding van ~ decidua N (afgestoten bij
geboorte of bij menstruatie)
uterus, niet-efficiënte activiteit van ~ uterine inertia
uterusbekleding die is afgestoten decidual cast
uterusbloeding, abn. neiging tot ~ menometrorrhagia
uteruscontractie a.g.v. weeëninductie uterine tetany
uteruscontractie die niet effectief is uterine inertia
365
uterusextirpatie hysterectomy
uterusfixatie aan pelvis bij pathologisch proces hardened/frozen
pelvis
uterusmyoom fibroid tumor of uterus, fibroleiomyoma (of
uterus), myoma of uterus
uterusonderzoek m.b.v. radiografie hysterography
uteruspijn metralgia, hysteralgia, hysterodynia
uterusprolaps, ondersteuning met tampons van een ~ columning
uteruspunctie t.b.v. vruchtwater amniocentesis
uterusruptuur uterine rupture, metrorrhexis
uursritme, 24 ~ circadian rhythm
uvula betreffend staphyline
uvulotomie uvulotomy, kio(no)tomy (obs.)
v
vaag dim, vague, indeterminate
vaagheden vertellen circumlocution
vaardigheid, stoornis van de ~ disturbance of agility
vaatafsluiting/vernauwing, arteriële ~ arterial occlusion
vaatbed (vascular) bed, vasculature
vaatboom (vascular) tree
vaateigenschappen door deformatie m.b.v. intraluminale
drukverandering, bepaling van lokale ~ palpography
vaatgeruis vascular bruit
vaatgeruis in de hals, veneus ~ venous hum
vaatgezwel angioma simplex
vaatkanaal in bot haversian canal
vaatklem clamp, hemostat
vaatkramp angiospasm
vaatontsteking vasculitis N (cf. angiitis)
vaatontsteking met necrose necrotizing vasculitis
N (→ Wegener, Churg-Strauss, periarteritis nodosa)
vaatontsteking t.g.v. immuunreacties immunovasculitis
vaatplexus bij het rectum hemorrhoidal plexus L (=plexus
venosus rectalis)
vaatprop embolus N (cf. stolsel, trombus)
vaatprothese, endoluminale ~ vascular stent
vaatrijk leiomyoom angioleiomyoma
vaatring vascular ring N (anomalie waarbij de trachea en vaak
ook de oesofagus worden omringd door vasculaire structuren)
vaatschimmen (van het hoornvlies) ghost vessels (of cornea)
vaatstelsel vascular system
vaattekening engorgement
vaattekening op het bindvlies van het oog conjunctival injection
vaattekening van de sclera scleral injection
vaattoon vessel sound N (cf. harttoon)
vaattumor, maligne ~ hemangiosarcoma
vaatvernauwing vasoconstriction
vaatverwijding vasodilation, angiectasis
vaatvlies (tussen retina en sclera) chorioid, choroid(ea)
vaatvliesatrofie choroidal atrophy
vaatvliesontsteking choroiditis
vaatvliesontsteking door histoplasmose histospots
vaatwandbeschadiging a.g.v. de bloedstroom jet lesion
vaatwandontsteking angiitis N (cf. vasculitis)
vaatweefsel vormend vasoformative
vaatweerstand vascular resistance E (cf. impedance)
vaatziekte vascular disease
vaccin behandeld met een bepaald immuunserum sensitized vaccine
vaccinatie, na ~ postvaccinal
vaccineren to inoculate, to vaccinate
ute – vat
vaccinia (abortive) cowpox, id.
vaccinia generalisata generalized vaccinia
vaccinia van Kaposi generalized vaccinia
vaccinia, na ~ postvaccinial
vacuolenvorming/aanwezigheid vacuolation
vagabondage fugue (Fr.)
vagina- en blaasontsteking colpocystitis
vagina, buiten de ~ extravaginal
vagina, ontsteking in het gebied van de ~ pericolpitis, perivaginitis
vaginaontsteking met wandverdikking pachyvaginitis
vaginaslijmvlies, ontsteking van ~ colpitis
vaginawand, optisch onderzoek van ~ colposcopy
vaginawand, ruptuur van ~ colporrhexis
vaginisme vulvismus, id.
vagus en accessorius als geheel nemend vago-accessory
vakgroep department
vaktijdschrift (professional) journal
vallende ziekte epilepsy E (cf. abdominal epilepsy)
valneiging falling tendency, dizziness, vertigo
vals keloid cicatricial keloid
Valsalva-manoevre hoofdpijn (obs.) cough headache
N (=hoesthoofdpijn)
valse kies premolar
valse nucleolus net knot
valse weeën (zonder partus) false labor pain
vanillinezuur vanillic acid
vapeur hot flush, bouffée (Fr.)
Nederlands-Engels
vaporarium steam bath N (cf. wisselbad)
varenbladachtig frondlike
varenpatroon van brandwonden op de huid a.g.v.
blikseminslag ferning, Lichtenberg’s flowers/figures,
keraunographic markings E (cf. step voltage)
varicella chickenpox, glasspox (obs.), id.
variola major purpura variolosa, hemorrhagic/malignant
smallpox
variola minor alastrim, (sanaga) smallpox, white pox
varix varicose vein, varicosity, id.
varkensgriep swine flu, Mexican flu/influenza
varkenslintworm Taenia solium (L.)
varkensstaartkatheter pig tail catheter
varkensvlees pork
vasa chylifera lacteals
vasculair leiomyoom angioleiomyoma
vasculair myolipoom angiomyolipoma
vascularisatie, met abn. sterke ~ hypervascular
vaseline petroleum jelly, id.
vasoconstrictie van kleine longarteriën plexogenic pulmonary
hypertension
vasopressine antidiuretic hormone, ADH, id.
vasopressineresistente diabetes insipidus nephrogenic diabetes
insipidus
vast solid, permanent, steady
vast voedsel solid food
vaste vorm krijgen consolidation
vastgeklemd zijn impaction
vastheid firmness
vasthouden van water in het lichaam water retention
vastklampen to cling
vastlopen van een embolus lodging of an embolus
vaststaand feit known/established fact
vaststellen to determine, to establish, to detect
vaststelling van een aandoening diagnosis
vastzittend sessile E (cf. pedunculated, polypoid)
vat duct, vessel
vatbaar maken to predispose
vatbaar voor susceptive of
vatbaar voor behandeling medicable
vatbaar voor infecties prone to infections
vatbaarheid susceptibility
vat – ver 366

vaten en lipiden, hamartoom van ~ lipomyohemangioma ventrikel, functiestoornis van ~ ventricular failure
vaten, ziekte met vernietiging van de ~ obliterative vascular disease ventrikelhypertrofie en verhard endocard endocardial fibroelastosis
vechtlust truculence, fighting spirit ventrikels, met twee ~ biventricular
vederachtig patroon feathery pattern ventrikelseptum interventricular septum
vee cattle, livestock ventrikelseptumdefect zonder cyanose maladie de Roger
veelhoekig polygonal verademing relief
veelkamerig multilocular veranderen to change, to alter, to modify
veelkernig multinucleated verandering tot kwaadaardige tumor malignant transformation
veelsoortig multiple veranderlijk variable, protean
veelvlakkige cel polyhedral cell veranderlijk frequentiepercentage variable penetrance
veelvormig multiform, polymorphous N (m.b.t. percentage waarin een gen effect sorteert)
veelvormig voorkomend pleomorphic veranderlijkheid variability
veelvoudig multiple verassen ashing
veelzijdig many-sided, multilateral, versatile, varied, verband (voor een wond) bandage, dressing N (cf. afsluitend
miscellaneous verband, damesverband, dasverband, draagverband, drukverband,
veenbes cranberry E (seems to protect against bacteriuria) gipsverband, immobiliserend verband, kinverband, knevelverband,
veepest murrain, murren (obs.) korenaarverband, kousvormig katoenverband, kruisverband,
vegetatief zenuwstelsel autonomic nervous system maandverband, navelverband, noodverband, samentrekkend
N (cf. animale zenuwstelsel) drukverband, slingerverband, snelverband, steunverband)
veilig vrijen safe sex verband houdend met related to, germane to
veiligheid safety verbandgaas, hydrofiel ~ lintin
veiligheidsbril goggles E (not: ‘safety glasses’) verbandgaasje bandage, gauze E (cf. four-by-four)
veiligheidsgordel seat belt verbandkamer first-aid room
veiligheidsnorm safety standard verbandleer wound dressing
veiligheidswaarborg t.b.v. kind(eren) childproof verbandmateriaal dressing material
veinzen van ziekte to feign an illness verbeeldingsspel make-believe play
velamenteuze insertie van de navelstreng vasa previa verbenend fibroom met reuscellen, niet ~ reparative granuloma
veldblokanesthesie field block anesthesia N (m.n. bij huidexcisie (in Paget disease)
van mogelijk maligne aard) verbening ossification
veldzweer desert sore, veld(t) sore verbeningsstoornis, enchondrale ~ chondrodystrophy
velletje (op vloeistof) pellicle verbijsterd puzzled, perplexed, confused
velum palatinum (L.) soft palate E (cf. velar tail) verbinding attachment, junction, connection
vena basilica basilic vein verbinding onderhoudend communicating
vena cava caval vein, id. verbinding t.h.v. aorta en pulmonalis aorticopulmonary window
vena cava superior superior vena cava verbinding tussen cloaca en allantois urachus
vena cava-afsluiting caval occlusion verbinding tussen longblaasjes alveolar pore, pore of Kohn
vena centralis central vein verbinding van corpus vitreum met retina vitreoretinal adhesion
vena hepatica hepatic vein verbinding van lipiden en eiwitten lipoprotein
vena jugularis jugular vein verbinding(splaats) tussen botten articulation
vena porta portal vein verbinding, complexe chemische ~ compound
vena porta en vena cava betreffend portacaval verbindingskanaal m.b.t. hersenventrikels sylvian aqueduct
vena saphena saphenous vein verbindingsroute (m.b.t. vloeistof) communication
vena-ovaricatrombose ovarian vein thrombosis verbindingssteel peduncle
venaportaomgeving betreffend periportal verbindingsweefsel commissure
venaportaontsteking pylephlebitis N (cf. pyelophlebitis) verbindweefseling fibrosis
venaportatrombose pylethrombosis verbleken to blanch
venaportatrombose en -ontsteking pylethrombophlebitis verbleken bij het uitoefenen van druk to fade on pressure
venapunctie venipuncture verblijf in het ziekenhuis hospital stay
venasectie blood letting, phlebotomy, id. verblijfkatheter indwelling catheter
venasectie uitvoeren to let (blood) verbloeding exsanguination
vene vein verbolgenheid anger, wrath, resentment
vene die is opgezet distended vein verbonden door membraan/weefselband webbed
venentekening bij navel caput medusae N (a.g.v. dilatatie van verborgen hidden, obscured, masked
huidvenen) verbranding burning, burn, ustio (L.) N (cf. brandwond,
venerisch venereal derdegraads verbranding)
veneus aanbod (van bloed bij rechteratrium) venous return verbranding (tot as) incineration N (cf. brandwond)
veneuze druk, centraal ~ central venous pressure, CVP verbreden en vervagen (van contour) slurring
veneuze sinus van cerebrum venous (cerebral) lakes verbreding widening, broadening
veneuze stuwing venous congestion N (cf. stuwingsvocht) verbreed broadened
venter stomach verbreiding spread, propagation
ventilatierooster voor luchttoevoer in een brede bundel air diffuser verbrijzeld comminuted
E (cf. air register) verbrijzelend letsel crush injury
ventilatierooster voor luchttoevoer in een smalle bundel air register verbruik depletion, consumption
ventouseverlossing vacuum extraction delivery verbruikscoagulopathie consumptive coagulopathy
ventriculaire relaxatie(fase) betreffend diastolic E (refers to ventricle, verdamping evaporation
unless stated otherwise) verdedigingsmechanisme defense mechanism (Am.), defence
ventriculoradiale dysplasie cardiomelic syndrome mechanism (Br.) E (cf. circle, defensive ~)
ventrikel cardiac chamber, ventricle N (cf. ventriculair) verdeeld in porties fractionated
ventrikel, binnen een ~ intraventricular verdelging destruction
367
verdeling dissociation, partition N (bij gekoppelde functies)
verdeling (stat.) distribution
verdeling in kleine holtes loculation
verdeling in kwabben lobulation
verdeling zoals beschreven door Rolando rolandic distribution
verdelingscurve met een bepaalde vorm van de piek kurtosis
verdenking suspicion
verdenking, mate van ~ index of suspicion
verderfelijk deleterious, pernicious, noxious
verdienste (in niet-materiële zin) merit
verdiept excavated
verdikking thickening
verdikking van structuur tuber
verdikte hoofdhuid bull dog skin E (cf. acromegaly)
verdikte nagelplaat onychauxis
verdoofd dier, niet ~ conscious animal
verdorven depraved E (cf. appetite)
verdorvenheid perversion
verdoven to anesthetize, to torpefy, to torpify
verdovend (middel) anesthetic
verdovende middelen illegal drugs
verdoving anesthesia, torpor, stupefaction, stupor
verdraaiing distortion, contortion
verdragen to tolerate
verdriet grief, sorrow, distress
verdrijven to expel, to extrude
verdrijvend middel repellent
verdringing (van gedachte) repression
verdrinking, dood door ~ death from drowning
verdroogde foetus papyraceous fetus
verdroogde korst dried crust
verdubbeling doubling, duplication
verdubbeling, herhaalde ~ reduplication
verdubbelingstijd doubling time N (tijd waarin gezwel qua
volume verdubbelt)
verdunning (van chemische stof) dilution
verdwijnen to disappear
verdwijnen met terugkeer naar normaal to resolve
veredelen (van biologische kenmerken) breeding
vereniging association (1); union, junction (2)
E (e.g., American Association for the Advancement of Science,
American Heart Association)
verergering exacerbation
verergering van buikklachten, plotselinge ~ abdominal crisis
verergering van thyreotoxicose, acute ~ thyrotoxic crisis
vergaan van weefsel decay
vergankelijk transient, brittle
vergeetachtig forgetful
vergelijken op kenmerken to match
vergelijkende fysiologie comparative physiology
vergelijkingsgroep (als referentie) control group
vergevorderd stadium advanced stage
vergif poison, toxin, toxic agent/substance N (cf. zenuwgif)
vergif (i.h.b. afkomstig van een dier) venom
vergiftiging intoxication, poisoning, venenation
N (cf. arsenicumvergiftiging, bloedvergiftiging, celvergiftiging,
chloramphenicolvergiftiging, doorvergiftiging, kwikvergiftiging,
lever- en hersenvergiftiging, lood(zout)vergiftiging,
niervergiftiging, rattenkruidvergiftiging, vleesvergiftiging,
voedselvergiftiging, ziektetoestand door vergiftiging,
zuurvergiftiging)
vergiftiging door benzeen benzolism
vergiftiging door botuline uit vlees botulism
vergiftiging door ricinebestanddeel ricinism
vergiftigingstoestand state of intoxication
vergissing error, mistake, oversight E (cf. inborn error;
malpractice)
vergrijzing aging of the population
vergroeien to fuse
ver – ver
vergroeiing adhesion, coalescence
vergroeiing van beide nieren cake kidney
vergroeiing van lumbale wervel met sacrum sacralization
vergroeiing van vingers/tenen syndactyly
vergroeiing van zachte en harde hersenvlies adhesive arachnoiditis
vergroot enlarged, magnified E (cf. cardiomegaly, splenomegaly,
hepatomegaly)
vergroot en kronkelend zijn varicosity
vergrote polsdruk bij bepaalde ziektetoestand bounding pulse
N (‘water-hammer pulse’ is extreme variant)
vergroting expansion, enlargement, magnification, distension,
distention N (cf. hartvergroting, leververgroting, miltvergroting,
niervergroting)
vergroting van de aorta, ringvormige ~ annuloaortic ectasia
E (cf. aneurysm, aortectasia)
vergrotingsproces dilation E (cf. dilatation)
verhaakte gemelli locked twins
verhaal dat verzonnen is confabulation
verhaasten to accelerate, to precipitate
verhandeling met educatieve doelen tutorial E (e.g., tutorial session
at a scientific meeting)
verhard hardened, sclerosed, indurated
verharde massa concrement, concretion
verharding hardening, induration, solidification
verharding (bij ontstekingsproces) sclerosis
verharding van de huid door de hoornlaag keratoderma,
keratodermia
Nederlands-Engels
verharding, pathologische ~ condensation
verhardingsproces (van weefsel) sclerotic process
verhemelte palate
verhemelteamandel palatine tonsil, faucial tonsil
verhemeltegewelf palatal vault
verhevenheid eminence, prominence, prominency, papilla
[pl. papillae]
verhevenheid, knobbelige ~ boss E (cf. bosselated)
verhoging elevation, increase, enhancement, rise E (cf. fever)
verhoging (van de lichaamstemperatuur tot 38 °C) subfebrile
verhongering starvation
verhoogd increased, raised, elevated
verhoornd keratinized, cornified
verhoornde cyste in de kaak keratocyst
verhoornde huid keratotic skin, callosity
verhoornde huid, abn. sterk ~ hyperkeratotic skin
verhoornde korst keratotic crust
verhoornende omvorming van cellen keratinizing metaplasia
verhoorning cornification
verhoorning van huid keratosis
verhoorning van huidfollikels follicular keratosis
verhoorningsstoornis dyskeratosis
verhuizen to migrate
verkalking calcareous infiltration, calcification E (cf. osteoid tissue)
verkalking (bv. m.b.t. een tand), onvolledige ~ hypocalcification
verkalking, microscopisch kleine ~ microcalcification
verkalkt calcified
verkazend caseating
verkazing caseation, caseous necrosis
verkeerd functioneren malfunction
verkeerde houding faulty posture
verkeerde ligging van de foetus malposition of fetus
verkeersongeluk met auto automobile accident
verkleumd benumbed
verkleurd discolored
verkleurde plek discoloration
verkleuring discoloration
verkleuring van de huid bij dermatomycose parasitic achromia
E (cf. Jeanselme)
verkleuring van de huid en mucosa door zilver argyria, argyriasis,
argyrism, argyrosis
verkleuring van de nagels chromonychia E (cf. green nails)
ver – ver
verkleving adhesion, fusion, synechia
verklitting concrescence
verkoeverkamer recovery room
verkoop zonder recept over-the-counter sales, nonprescription
sales
verkorting shortening
verkorting van spier contraction N (systole indien m.b.t.
hartspier)
verkortingstoestand, abnormale ~ contracture
verkoudheid (banale ~) (common) cold
verkoudheid van een recent gehuwde vrouw bride’s cold
verkrachting violation, outrage, rape, ravishment N (met
(dreiging van) geweld seksueel binnendringen van het lichaam;
cf. ontucht, mishandeling, aanranding, ontvoering, zedendelict)
verkrijgen van nageslacht reproduction
verkwisten van vitaliteit squandering
verlaagd reduced, lowered, decreased
verlamd persoon paralytic
verlammen to paralyse
verlamming palsy, paralysis E (cf. paresis, infantile paralysis)
verlamming a.g.v. piramidebaanlaesie jugular foramen syndrome,
Vernet’s paralysis
verlamming aan een lichaamshelft hemiplegia, paraplegia
verlamming die gedeeltelijk is paresis, paraparesis
verlamming met afwijking van spiertonus en reflexen flaccid paralysis
verlamming met spierfunctieverlies wasting palsy/paralysis
E (progressive muscle atrophy)
verlamming reflectorisch na bepaalde stimuli reflex paralysis
verlamming van ademhalingsspieren respiratory paralysis
verlamming van alle ledematen quadriplegia
verlamming van de ademhaling respiratory arrest E (cf. lightning
injury, secondary arrest)
verlamming van de oogbewegingen ocular palsy/paralysis
verlamming van de vier extremiteiten tetraplegia, quadriplegia
verlamming van een enkel deel monoparesis
verlamming van een zijde van het lichaam hemiplegia, hemiparesis
verlamming van geconjugeerde blik paralysis of conjugate upward
gaze, upward gaze syndrome
verlamming van n. facialis facial palsy/paralysis
verlamming van n. recurrens vagi recurrens paresis
verlamming van onderhelft, enkelzijdige ~ hemiparaplegia
verlamming van slechts één ledemaat monoplegia
verlamming, dubbelzijdige ~ diplegia
verlammingsverschijnsel in extremiteit a.g.v. blikseminslag kerauno-
paralysis E (cf. lightning injury)
verlangen om zout te eten, irrationeel ~ salt graving
verlangend yearning, anxious
verlaten lonesome
verlating van een kind child desertion
verlegenheid shyness
verlegenheidsdiagnose diagnosis by exclusion, exognosis
verlengde geleidingstijd prolonged conduction time
verlengde merg (medulla) oblongata
verlengde merg betreffend bulbar
verlengen to prolong, to elongate
verlichten to relieve, to mitigate, to palliate
verlichten van symptomen (als therapie) palliation
verlichting relief
verlies loss, depletion, deprivation
verlies van (genetisch deel op) chromosoom deletion of a
chromosome
verlies van de smaakzin gustatory loss, loss of taste
verlies van de tastzin loss of sense of touch, atactilia
verlies van zouten demineralization
verloop course, sequence
verloopdatum expiration date
verloskamer delivery room
verloskunde obstetrics E (→ tocology)
verlossing met zuiginstrument vacuum extraction
368
verlostang (obstetrical) forceps
vermaagschapt cognate N (cf. bloedverwant)
vermagering door ondervoeding, sterke ~ emaciation
vermannelijking virilism, virilization
vermannelijkingssyndroom adrenogenital syndrome
N (=adrenaal virilisme, virilisatie door de bijnier)
vermengd met bloed bloody
vermenigvuldigen (zich ~) to multiply
vermenigvuldiging multiplication
vermijdende gehechtheid avoidant attachment
vermiljoen vermilion
verminderd reduced, diminished, decreased
verminderen (van klachten) to subside
vermindering reduction, decrease, diminution
verminken to misform
verminkende ziekte crippling disease
verminking mutilation
vermoeden op, sterk ~ highly suspicious for
vermoeibaarheid, snelle ~ fatigability
vermoeidheid fatigue, tiredness, exhaustion
vermoeidheid van ademhalingsspieren inspiratory muscle fatigue
vermoeidheidsyndroom, chronisch ~ chronic fatigue syndrome,
yuppie flu
vermogen capacity, potential, ability, capability (1);
power (tech.) (2) N (cf. reukvermogen, gezichtsvermogen,
uithoudingsvermogen)
vermogen om misvorming te induceren teratogenicity
vermogen om te kalmeren soothability
vermogen om zich te laten afleiden distractibility
vermogen optimale positie te hervatten righting reflex
vermogen tot bewegen motility
vermogens, verstandelijke ~ intellectual faculties
E (cf. dysphrasia, dementia)
vernauwing (van lumen/opening) narrowing, stenosis, stricture,
constriction, coarctation
vernauwing van de ductus nasolacrimalis nasolacrimal stenosis,
lacrimonasal (duct) stenosis
vernauwing van de mitralisklep mitral stenosis
vernauwing van een bronchus bronchostenosis
vernauwing van een slagader narrowing of artery
vernauwing veroorzakend stenosing, constricting
vernauwing wederom ontstaan na interventie restenosis
verneveld nebulized N (cf. beneveld)
vernietiging destruction, demolition
verontreiniging pollution N (van lucht/water/grond)
verontreiniging (bij infectie) contamination
veroorzakend causative, etiologic E (cf. actinic, essential,
iatrogenic, idiopathic, primary)
veroudering(sproces) aging
verouderingsproces o.i.v. zonlicht photoaging
verplaatsing displacement, dislocation N (cf. verschuiving)
verplaatsing naar achteren retrodisplacement
verplaatsing naar tegenoverliggende kant transposition
verplaatsing van chromosoomdeel bij meiose translocation
(of chromosome)
verplaatsing van orgaan naar voren/beneden proptosis
verplaatsing van orgaan, abn. ~ ectopia, ectopy N (cong. verkeerd
geplaatst/tot ontwikkeling gekomen); E (cf. heterotopia)
verplaatsingsopnemer displacement transducer
verplaatst displaced, dystopic
verplaatst zijn van een orgaan(deel) heterotopia N (aanwezigheid
op een atypische plaats); E (cf. ectopia)
verpleegafdeling ward
verpleeghuis nursing home (facility), infirmary
verpleeghuisarts nursing home physician
verpleeginrichting nursing home
verpleegster nurse
verpleegster met HBO-opleiding registered nurse, RN
verplegen to nurse, to attend
369 ver – ver

verpleger male nurse verstenen to petrify

verpleging (van een zieke) nursing versterf mortification E (cf. apoptosis, necrosis, mortality)
verpleging met isolatie van de patiënt barrier nursing N (bedoeld versterkend potentiating, strengthening, fortifying, restorative
om verspreiding van de infectie te voorkomen) versterkend middel restorative, corroborant
verplegingsdienst supply department, supply service versterkingsfactor van een apparaat gain of an apparatus
verplegingsofficier supply officer versterkte afleidingen augmented leads N (cf. afleiding)
verpletterend crushing versterkte celrespons boosted cell response
verraderlijk insidious versterven to forgo feeding and hydration
verrekken van een spier to strain a muscle verstijfd (door koude) benumbed N (cf. stijfheid)
verrekking sprain, contortion verstijfde ellebogen ankylosed elbows
verrekte spier pulled muscle verstijven van schrik to startle E (cf. startle disease,
verruca wart, id. hyperekplexia)
verruca acuminata venereal wart verstijving van de stijgbeugel stapedial ankylosis, stapesankylosis
verruca senilis seborrhoic wart verstikkende ademhalingsstoornissen smothering spells
verruwing coarsening verstikking (door tekort aan adem) suffocation E (cf. choking)
vers vlees uncooked meat verstikking (door zuurstof te onthouden) asphyxiation
verscheurende pijn tearing pain verstikking door insluiting cave-in suffocation
verscheuring rupture, laceration verstikkingsgevoel choking sensation E (cf. cynanche)
verschijnsel phenomenon (Gr.) [pl. phenomena] verstoord zuur-base-evenwicht (van het bloed) acidosis
verschijnsel van Hertwig-Magendie skew deviation verstoppen (d.m.v. een prop) plugging
verschijnselen geassocieerd met neoplasma(ta) paraneoplasia verstoppen (door vastlopen van materiaal) clogging
verschil tussen hoog en laag gradient N (cf. sondevoeding)
verschilferen scaling (of skin) verstoppertje (spelen) hide and seek
verschoningsrecht right of non-disclosure verstopt obstructed, congested
verschoven displaced verstopte neus nasal stuffiness, nasal congestion, snuffles
verschrompeling shrinkage verstoren to disturb, to interfere with, to derange
verschrompeling en indroging van vulva leukokraurosis (of vulva) verstoring van de motoriek motor disturbance

verschrompeling van cellen/weefsels wasting, atrophy
verschrompeling van de oogbol phthisis bulbi
verschuiving shift E (cf. Doppler shift, frameshift, lateral shift,
left-shift, luteoplacental shift, phase shift)
verschuiving (psy.) displacement
verschuiving van de lens naar het kapsel luxation of (eye) lens
versie van de foetus version, turning (obst.)
verslapping relaxation
verslaving addiction
verslavingsmiddel illicit drug
verslechterend exacerbating
verslechtering deterioration, exacerbation
verslikken to choke, to swallow the wrong way
verslikking choking, aspiration of food E (cf. suffocation)
verslikpneumonie aspiration pneumonia E (cf. tsunami)
versmelten to fuse
versmelting fusion
versmelting van gameten conjugation
versneld (ziekteproces) t.g.v. emotie (disease) precipitated by
emotion
versnelde atrioventriculaire geleiding accelerated AV-conduction
versplintering fragmentation
versplinteringsbreuk comminuted fracture E (cf. complicated
fracture, compound fracture)
verspreid voorkomend diffuse E (cf. focal)
verspreiden to disperse
verspreiding spread, dissemination, transmission
verspreiding van ziekteproces betreffend metastatic N (binnen
eenzelfde organisme)
verspreking (psy.) slip of the tongue, lapsus linguae (L.),
Freudian slip Du (Fehlleistung)
verspringend migratory
verspringende beschadiging skip lesion N (d.w.z. niet continu
maar discreet voorkomend)
verstandelijk mental, intellectual, cerebral E (cf. dysphrasia)
verstandelijke vermogens intellectual capacities/faculties
E (cf. dysphrasia, dementia)
verstandskies wisdom tooth
verstandsverbijstering insanity, mental alienation, mental
derangement
verstard rigid E (cf. freezing)
versteende foetus lithopedion
Nederlands-Engels
verstoting rejection
verstrengeling linkage
verstrijken van cervix uteri effacement (obst.) N (bij ontsluiting)
verstrijken van hersenwindingen lissencephaly, agyria
verstrikt zijn entrapment
verstrooid disseminated, diffuse, scattered E (cf. focal)
verstrooien to disperse, to scatter
verstrooiing van licht scattering of light
verstrooiing, achterwaartse ~ backscatter
verstuiking sprain, distortion
versuft obtunded
versuftheid obtundation
vertakkend branching
vertakkende cel in netwerk van neuroglia spider cell, Deiters’ cell
vertakking (drie vaten) van truncus coeliacus tripus Halleri
vertakking in drie elementen trifurcation
vertakking in twee elementen bifurcation
vertakking van buis/vat/zenuw, kleinste ~ radicle
vertakkingen, met twee ~ biramous
vertakkingsboom (branching) tree
vertakkingsboom vormen, vaten die ~ arborizing vessels
E (N.B. arborization = collection of branches)
vertakt branched
vertegenwoordiging (psy.) representation
vertekening bias
vertepunt far point L (=punctum remotum)
verteren to digest
vertering digestion
vertering betreffend/stimulerend middel digestive
verteringsstoornis dyspepsia
verticale as in grafiek ordinate
verticale groef tussen bovenlip en neus philtrum
vertraagde chromosoombeweging bij mitose anaphase lag
vertraagde ontwikkeling van motoriek motor retardation
vertraagde overgevoeligheidsreactie delayed response, cellular
hypersensitivity reaction
vertraging delay, retardation
vertraging van de voortgeleiding slowing of conduction
vertroebeling van de ooglens opacification of lens
vertrouwd met familiar with
vertrouwelijke informatie confidential information, classified
information (Am.)
ver – vet
vertrouwensgebrek lack of trust
verval gradient (1) decay, disintegration (2)
vervaldatum due-date (1); expiration date (2) N (ad 1: accent ligt
op beginpunt van nieuwe fase; ad 2: betreft einde van geldigheid)
vervangen to replace, to substitute
vervanging door amorf homogeen materiaal vitreous/hyaline
degeneration
vervanging(smiddel) substitution
vervelend boring, awkward
vervelend gevoel in de bovenbuik epigastric discomfort
verveling boredom
vervellen, het ~ exfoliation, skin excoriation, peeling (of
epidermis), keratolysis, epidermolysis
vervloeid corpus vitreum synchysis scintillans N (=photopsie,
vonken zien)
vervloeiing dissolution, liquefaction
vervloeiing (van het glasachtig lichaam) synchysis
vervlokkend, niet ~ nonflocculating
vervolg van een ziekte course (1); sequel(a) (2)
vervolgen van een proces to monitor
vervolgonderzoek work-up, check-up
vervolgstudie follow-up (study)
vervormbaarheid plasticity
vervormd deformed
vervormde bacterie bacteroid
vervorming deformation, deformity E (cf. malformation)
vervorming van foetaal hoofd molding of head (obst.) N (bij de
geboorte)
vervreemding alienation E (cf. depersonalization)
vervuild persoon filthy person
verwaarloosd uncared, neglected
verwaarlozing van een kind child desertion
verwachting, in blijde ~ expecting
verwant aan akin to, related to, germane to
verwantschap relation(ship), connection, affinity, kindred
verward confused, turbid, disoriented, balled-up (sl.)
verward m.b.t. plaats/tijd disorientated
verwarde haren matted hair
verwarming heating
verwarring confusion
verweerd eroded
verweerde huid weather(ed) skin
verweking maceration, softening E (cf. red softening)
verweking en versterf van de hoornlaag keratomalacia
verweking van bekledende membraan van een holte malacoplakia
verweking van bot osteomalacia, osteomalacosis
verwerken van gegevens processing of data
verwerkingscapaciteit through-put E (cf. put-through)
verwerkingsproces via het verstand rationalization
verwerping (psy.) foreclosure, foreclusion, forclusion (Fr.),
repudiation, Verwerfung (Du.) N (als centraal mechanisme bij
de psychose)
verwerving van donororgaan organ procurement
verwijderd (t.o.v. referentiepunt) distal
verwijderde uitzaaiing remote metastasis
verwijderen to eliminate
verwijderen van buikingewanden evisceration, exenteration
verwijdering removal, elimination
verwijdering (m.n. door wegsnijden) ablation
verwijdering van nier met (deel van) ureter nephroureterectomy
verwijdering van wervelbogen bij ruggenmerg laminectomy
verwijding ectasia, dilatation (1); widening (radiol.) (2)
E (cf. dilation)
verwijding van de pupil mydriasis
verwijding van de ureter ureterectasis
verwijding van distale ureter, zakvormige ~ ureterocele
verwijding van een bronchiolus bronchiolectasia
N (→ honingraatlong)
verwijdingsinstrument dilator
370
verwijdingsproces dilation E (cf. dilatation)
verwijzen naar het ziekenhuis to refer to the hospital
verwoestend destroying, ruining, devastating
verwoesting devastation, destruction
verwonding trauma, injury, wound N (cf. oppervlakkige
verwonding)
verwonding in buikgebied abdominal injury
verworven acquired E (cf. congenital, innate, inborn, connatal)
verzachten to alleviate, to soften, to relieve, to mitigate,
to palliate
verzachtend middel emollient, alleviator
verzachting relief, mitigation, softening, alleviation
verzadigd vet saturated fat
verzadigdheid satiety
verzadiging saturation, impregnation
verzadiging(sgraad), afnemen van de ~ desaturation
verzakken to prolapse, to sag
verzakking prolapse, ptosis
verzakking van ingewanden enteroptosis
verzakkingsabces perforating/migrating/wandering/burrowing
abscess L (abscessus congestionis)
verzamelbuisjes collecting tubules
verzamelde stand (van een gewricht) close-packed position
N (cf. losse stand)
verzameldwang hoarding
verzamelen van bloed in veneus systeem venous pooling
verzameling collection, set, conglomeration
verzameling knobbeltjes crops of nodules
verzeping, mesenteriale ~ mesenteric saponification
N (cf. adipocere, lijkenvet)
verzet resistance, opposition N (cf. spierverzet)
verziendheid hypermetropia, oversight, hyperopia
verziendheid (ouderdomstype) presbyopia
verzinsel confabulation
verzorging care E (cf. intensive care)
verzorging, geneeskundige ~ medical attendance E (cf. lying-in
period, sanitation)
verzorgingsgebied supply area, delivery area
verzorgingshuis residential home for the elderly
verzwakken to attenuate, to weaken, to debilitate, to diminish
verzwakking (van conditie) weakening, enfeeblement, loss of
strength, faintness
verzwakking van pijn/klacht abatement
verzwakt i.v.m. conditie weakended, impaired, debilitated
verzwakt virus attenuated/weakened virus
verzwakt(e) lichaam en geest bij ouderdom senility
verzwakte reflex impaired reflex
verzwakte werking diminished/attenuated action
verzwaren to weight
verzwelgen to swallow
verzwikking sprain(ing), distortion
verzwikking van de enkel ankle sprain
vesica fellea gallbladder
vesiculaire faryngitis aphthous angina/pharyngitis, benign
croupous angina, id.
vesiculeus vesiculous
vesiculobulleuze huidziekte pemphigus
vestibulaire neuronitis neurolabyrinthitis (Dix & Hallpike)
vestibulum (labyrinthi) betreffend vestibular
vestibulum vaginae vulva
vet grease (1); fat (2)
vet dat overmatig in feces voorkomt steatorrhea
vetafzetting tegen wand van arterie atheroma
vetarm dieet low fat diet
vetcel adipocyte, fat cell E (cf. ghost cell)
vetdiarree steatorrhea
vetembolie fat embolism
veteranenziekte veterans disease, legionnaires’ disease
vetgezwel, vaatrijk ~ angiolipoma N (cf. vetweefselgezwel, lipoom)
371
vethals van Madelung symmetric lipoidosis
vetkussen(tje) fat pad
vetkwab fat pad
vetlever fatty liver, steatosis of liver
vetlever door alcoholgebruik alcoholic fatty liver
vetloos lichaamsgewicht lean body mass
vetnecrose fatty necrosis
vetnecrose van neonaat, subcutane ~ sclerema of newborn
vetophoping in cel/weefsel adipose/fatty infiltration
vetsplitsende werking lipolytic activity
vetstapeling in cerebrum en retina cerebroretinal lipidosis
vetstapeling in hersenen (familial) cerebral lipidosis
vetstuit steatopygia
vetten, gezuiverde ~ neutral fats
vettige degeneratie steatosis
vettige verandering fatty transformation
vetvrij lichaamsgewicht lean body mass
vetweefsel fat(ty) tissue, adipose tissue
vetweefsel dat lokaal verdikt en pijnlijk is lipomatosis
dolorosa
vetweefselgezwel fatty tumor, lipoma N (cf. vetgezwel)
vetzucht obesity, adiposity, polysarcia
vetzuur (vrij ~) (free) fatty acid N (cf. FFA)
vetzuur dat ophoopt in perifere zenuwen tetramethylhexadecenoid
acid, phytanic acid
vetzuur met koolhydraat en alcohol glycolipid
vetzuurester van gefosforyleerde alcohol phosphatide
vezel fiber, strand
vezel die dun is fibril
vezelachtig fibroid E (cf. fibrous, fibrinous)
vezelig bindweefsel fibrous tissue
vezelig vetweefsel fibro-fatty tissue
vezelproducerende cel, onrijpe ~ fibroblast
vezelrijk bot fibrous bone, wavy bone
vezelrijk dieet high-fiber diet
vezelrijk plantaardig voedsel roughage
vezelrijk weefsel fibrous tissue
vezelrijke en celrijke groei fibrocellular growth
vezels die met elkaar verweven zijn interlacing fibers
vezels van callosum naar hemisferen forceps minor
vezels van callosum naar occipitaalkwab forceps major
vezels, bestaande uit ~ fibrous E (cf. fibrinous, fibroid)
vezels, bestaande uit dunne ~ fibrillar(y)
vezelstof fibrin
vezelstructuur, gelijkend op een ~ fibroid E (cf. fibrin, fibrinous,
fibrous)
via de balzak transscrotal
via de huid transdermal, percutaneous
via de mond peroral, (by) oral route
via de placenta transplacental
via de tracheawand (uitgevoerd) transtracheal
via het wiggebeen benaderd/uitgevoerd transsphenoidal
via ovarium van moeder naar eicel transovarial
vibratie voelbaar boven hart/bloedvat twanging string murmur
E (→ Still’s murmur)
vibratiegewaarwording vibration sense
vier delen bevattend quadrigeminal
vierdedaagse koorts quartan fever/malaria N (na 72 uur
terugkerend)
vierentwintiguursritme circadian rhythm
vierhoofdig quadriceps
vierkant hoofd square head
vierledig vaccin voor immunisatie quadruple vaccine N (nl. tegen
difterie, kinkhoest, tetanus en polio)
vierling, kind van een ~ quadruplet
viermaal daags qid L (=quater in die)
viervoudig quadrigeminal
vieze adem foul breath
vieze geur malodor
vet – vit
vieze woorden gebruiken coprolalia N (m.n. betreffende
ontlasting)
vijandigheid hostility
vijf X-chromosomen, aanwezigheid van ~ penta-X syndrome,
penta-X chromosomal aberration
vijfde ziekte (eruptive) fifth disease
vijfling, kind van een ~ quintuplet
vijftal (kenmerken/symptomen) pentad
vijgwrat condyloma (Gr.) [pl. condylomata]
villeuze klierepitheeltumor villous adenoma
vinger finger, digit N (cf. knappende vinger)
vinger betreffend digital
vinger met fibreuze ankylose lock-finger
vinger/tenenvergroting macrodactylia, macrodactylism
vingeralfabet manual alphabet
vingerbreedte fingerbreadth
vingercondoom fingerstall
vingerhoedskruid digitalis
vingerkootje phalanx (Gr.) [pl. phalanges]
vingerkootje, gebroken distale ~ tuft fracture E (cf. subungual
hematoma)
vingermisvorming a.g.v. ruptuur van een pees boutonnière
deformity
vingerontsteking dactylitis
vingers, korte ~ brachydactyly
vingers/tenen boventallig aanwezig polydactyly
vingertop fingertip
Nederlands-Engels
vingerverlies dactylolysis
violente pijn severe pain, id.
violet purple, violaceous, id.
viraal agens leidend tot herpes simplex herpesvirus
virale wrat soft corn, seed corn N (m.n. van voetzool)
virilisatie masculinization, id.
virilisatie door bijnierhyperplasie virilizing adrenocortical
syndrome
virilisatie van de stem androglottia
virilisatiesyndroom defeminization syndrome
virulentietoename, met ~ malignant
virus meningitis aseptic meningitis (syndrome), id.
virus met voorkeur voor zenuwweefsel neurotropic virus
virus pneumonie atypical pneumonia
virus uit de familie van Togavirus alphavirus, group A arbovirus (obs.)
virusencefalitis door mug overgebracht summer encephalitis
virusziekte van spieren en CZS encephalomyocarditis N (waarbij
zowel hart- als skeletspieren zijn aangedaan)
visceraal splanchnic, visceral
visceraal blad visceral layer E (cf. parietal layer)
visceraal blad van pleura pulmonary/visceral pleura
visceraal migrerende larven-syndroom visceral larva migrans
viscerale leishmaniasis dumdum fever, id.
visite house call N (cf. kraamvisite, zaalvisite)
visite, dagelijkse ~ daily attendance
viskruikinfarct takotsubo (ampulla) cardiomyopathy
vislintwormbesmetting diphyllobothriasis
visueel ongemak visual discomfort
visuele beeldvergroting macropsia
visuele stoornis met pijn in ogen asthenopia
visus sight, vision
visusproblemen, objectief waarneembare ~ eye signs
vitamine A retinol, id.
vitamine A-ester etretinate
vitamine B aneurin, pyridoxine, riboflavin, id.
vitamine B12 (inactieve vorm) cyanocobalamin
vitamine B2, deficiëntie van ~ ariboflavinosis
vitamine B-complex, bepaald onderdeel van ~ biotin
vitamine C ascorbic acid, id.
vitamine C, deficiëntie van ~ scurvy, scorbutus
vitamine C-deficiëntie bij volwassenen sea scurvy
vitamine D (chole)calciferol, ergocalciferol, id.
vit – voe 372

vitamine D (actieve vorm) calcitriol E (=1,25-dihydroxycholecalciferol) vloeibaar worden door opname van water deliquescence
vitamine D, deficiëntie van ~ (intestinal) rickets N (hygroscopisch vochtig/vloeibaar worden)
vitamine E alpha tocopherol, id. vloeiend flowing (1); smooth (2); fluent (3) E (cf. flow,
vitamine K menadione, id. nonfluent)
vitamineovermaat leidend tot ziekte hypervitaminosis vloeiing menorrhagia, flux
vitiligo leukasmus, leukoderm(i)a, id. vloeistof fluid, liquid
vlaag fit, paroxysm, bout, spell vloeistof die membraan heeft gepasseerd transudate N (N.B.
vlak (i.t.t. oneffen) flat, plain, smooth Nederlandse spelling met dubbele s: transsudaat)
vlak encefalogram silent EEG vloeistof die verstoven is spray
vlakke top in een curve plateau vloeistof met daarin een geneesmiddel lotion N (voor uitwendig
vlakke zwelling flat swelling gebruik)
vlaswerkersziekte byssinosis, flax dressers’ disease vloeistofophoping in holte hygroma
VLDL-concentratie abn. verhoogd hyperprebetalipoproteinemia, vloeistofsubstitutie replacement of fluid
prebetalipoproteinemia vlok villus (L.) [pl. villi]
vleermuisrabiësvirus European bat lyssavirus vlokkentest bentonite test
vlees (om te eten) meat vlokkig floccular, villous, flaky
vlees (van de huid) flesh E (cf. proud flesh) vlooieninfestatie pulicosis N (met huidirritatie)
vleesachtig sarcoid, sarcoidal vlucht uit de werkelijkheid escape (from reality)
vleesboom fibroid tumor of uterus, (leio)myoma of uterus vluchtig evanescent, fugax (L.), fugacious (1); gaseous (2)
vleesetende dieren carnivores E (cf. febricula, amaurosis fugax)
vleeskleurig flesh colored vlugheid van handelen agility N (bv. bij tennissport)
vleesklomp lump vlugzout ammonia
vleesmola carneous mole, fleshy mole vocalisatie cooing, id.
vleesvergiftiging creotoxism, kreotoxism vocht moisture (1); liquid (2) E (cf. fluid, hydrops, ascites)
vleesvervanger meat substitute, textured vegetable protein, TVP vocht in pericard met hartcompressie cardiac tamponade
vlek spot, blur, macule, macula, speck(le), blotch, splash, vochtbalans water balance
fleck, stain, tache vochtbeperking fluid restriction
vlek (van het oog), blinde ~ optic disk, (optic) papilla, blind spot, vochtig moist(y), wetting, weeping, humid N (cf. eczeem);
optic nerve head E (cf. optic pit, choked disc, optic cup) E (cf. deliquescence)
vlekje macula, macule vochtig klimaat damp climate
vlekjespatroon op longfoto, onscherp ~ mottling (radiol.) vochtigheid humidity, moisture, dankness
vlekkerig speckled vochtinname intake of fluid, fluid intake
vlekkig macular, blotchy vochtophoping in bestaande holte hydrops
vlektyfus petechial typhus, spotted fever, typhus (fever), vochtophoping in de buik ascites, abdominal dropsy
hospital fever, ship fever, jail fever, putrid fever vochtophoping in de dorsale nek bij een foetus, subcutane ~ nuchal
vlektyfus door luizen overgebracht (louse-borne) tabardillo translucency N (vast te stellen via echoscopie)
vlektyfus door mijten scrub typhus vochtophoping in gewricht hydrarthrosis
vlektyfus, murine mendemische ~ shop typhus vochtophoping in interstitium edema (Am.), oedema (Br.)
vleugelvlies (van conjunctiva) pterygium E (cf. pterygium colli, vochtophoping in tunica vaginalis-cyste hydrocele
webbed neck) N (=waterbreuk)
vleugelvormig pterygoid vochtopname die lange tijd abn. hoog is polyposia
vleugje modicum vochtverlies fluid loss
vlezig fleshy, plump voeding (van weefsel) betreffend trophic
vlezige ontsteking van de harde oogrok brawny scleritis voeding van bloedvaten betreffend angiotrophic
vlezige uitwas caruncle voeding van de nagels onychotrophia, onychotrophy
vlezige zwelling van de testis sarcocele voeding(sstof) nutrient, food(stuff)
vlieg fly [pl. flies] voeding, ziekte a.g.v. ~ malnutrition
vlieg(tuig)passagier air traveler voedingsadvies dietary advice
vliegenlarven, infestatie door ~ myiasis voedingsbodem (growth) medium
vliegreis air travel voedingsbron, elektrische ~ power supply
vlies membrane, film, tunica, meninx (Gr.) [pl. meninges], voedingsbronnen food resources
mater (L.) N (cf. amnion, netvlies, trommelvlies, vliezen, voedingsmiddel food, foodstuff, nutrient
slijmvlies); E (cf. encasement, integument, pia mater, N (cf. genotmiddelen)
dura mater) voedingsmiddelen bereid uit graan cereals
vlies met endotheel serosa voedingsmiddelen die fijngemalen zijn soft nutrients
vlies rondom testis tunica vaginalis voedingsoedeem nutritional dropsy
vlies van gewrichtskapsel synovial membrane voedingspatroon diet
vlies van hersenen en ruggenmerg, binnenste ~ pia mater voedingspatroon afhankelijk/betreffend dietetic
vlies van hersenventrikels en ruggenmerg ependyma voedingsprobleem feeding problem
vliesje membrane, pellicle voedingssonde feeding device, feeding tube
vliesvormig omhulsel membrane E (cf. encasement, envelope, voedingsstof nutrient E (cf. macronutrient, micronutrient, RDA)
integument, pia mater, dura mater, meninx) voedingstekort a.g.v. dieet dietary deficiency
vliezen (obst.) membranes voedingstekorten nutritional deficiencies
vliezig pellicular voedingstoestand nutritional status
vlinder(figuur) butterfly (appearance) E (cf. rash) N (cf. ondervoedingstoestand)
vlo flea voedingsvoorschrift diet
vloed fluor, flux voedingsziekte (elk type) (state of) malnutrition
vloeibaar gas liquid gas N (cf. LPG) voedsel betreffend dietary
vloeibaar makend proces liquefaction voedsel dat thuis bereid is home made food
373
voedsel in blik canned food
voedsel met vnl. zachte bestanddelen soft diet
voedselbehoefte m.b.t. bepaalde groeifactoren heterotrophic
N (m.n. organische voedingsstof behoevend)
voedselketen food chain
voedselmassa samengebald in de maag bezoar
voedselopname consumption, ingestion of food
voedselopname die overmatig is luxus consumption
voedselopname-/-resorptiestoornis malabsorption
voedselveiligheid food safety
voedselvergiftiging food poisoning
voedselvergiftiging t.g.v. schaaldieren ichthyotoxism
voedster wet nurse
voeging joinder E (cf. violent crime victim, personal injury)
voelbaar palpable, tangible
voelbaar op een andere plaats, pijn ~ pain referred to other site
voelbare trilling van de borstwand tactile fremitus N (optredend
tijdens spreken)
voerdraad guide wire
voet foot [pl. feet]
voet met onmogelijke dorsale flexie footdrop, dangle foot
voetbalknie laceration of meniscus
voetclonus (bij drukuitoefening op zool) ankle jerk, ankle
clonus
voetje pedicle
voetpijn pain in the feet, podalgia
voetschimmel athlete’s foot
voetwortel tarsus
voetzolen soles, plantars
voetzool betreffend plantar, volar
vogelfokkerslong budgerigar-fanciers’ disease/lung
N (grasparkiet)
vogelgezicht birdlike facies, bird face
vogelpest bird flu
vogelziekte (door een bepaald virus) ornithosis N (cf. psittacosis)
vol gevoel feeling/sensation of fullness
volbloed whole blood E (cf. packed red cells, washed red cells,
frozen red cells)
volgorde sequence, order
volgsignaal tracking signal
volharding persistence
volheid fullness
volhouden (van bepaalde gedachte/uitspraak) perseveration
volkoren whole-wheat
volksgezondheid public health
volledig allergiesyndroom multiple chemical sensitivity
volledig ontwikkeld mature, fully developed N (cf. onvolledig)
volledig ontwikkelde afwijking full-fledged abnormality
volledige (operatieve) mammaverwijdering radical mastectomy
volledige blindheid complete blindness
volledige vulling van ader(s) venous engorgement
volledigheid completeness, fullness
vollemaansgezicht moon face
volume, verlies aan ~ volume depletion E (cf. fluid loss)
volumegeleider volume conductor
volumetoename met functieverlies pseudohypertrophy
volumineus bulky, voluminous
volvulus twisting of intestine, id.
vomituritio retching
vonken zien (oogh.) photopsy, synchysis scintillans
voogd guardian
voogdij(schap) custody
voor-achterwaartse bekkendiameter diagonal conjugate
voorafgaand preceding, antecedent
voorafgaand aan het levenseinde preterminal
voorafgaande aan de geboorte antepartum
voorafgaande ziekten previous diseases
voorarm forearm, cubitus, antebrachium (L.)
voorbeeld specimen, example
voe – voo
voorbehandelde patiënt therapy experienced patient
N (cf. niet-voorbehandeld)
voorbehandelde patiënt, niet ~ therapy naive patient
voorbehoedsmiddel contraceptive E (cf. oral contraceptive)
voorbelasting preload E (cf. afterload)
voorbewust(e) preconscious E (cf. conscious)
voorbijgaand paroxysmal, transient, evanescent, fugacious,
transitory
voorbijgaand aan de normale functie nonphysiological
voorbijschieten aan beoogd doel overshoot
voorbode van een ziekte prodrome
voordarm foregut, headgut
voordeel van nieuwe behandelingsmethode advantage/gain of a new
procedure
voordracht (van wetenschappelijk verhaal) paper, presentation
voordracht met dia’s slide presentation N (tegenwoordig ook met
digitale media)
voorgeschiedenis (van de patiënt) (patient) history
voorgeschiedenis van een ziekte auto-anamnesis N (zoals
gepresenteerd door de patiënt zelf)
voorhersenen forebrain, prosencephalon
voorhof atrium, atrium cordis, atrium of the heart
N (=hartboezem)
voorhofsymfyse stapedial ankylosis, stapesankylosis
voorhoofd brow, forehead, occiput (L.) E (cf. frontal)
voorhoofdsbeen frontal bone/squama
voorhoofdsholteontsteking frontal sinusitis
Nederlands-Engels
voorhoofdskwab (van grote hersenen) frontal lobe
voorhoofdslamp head lamp E (cf. penlight)
voorhoofdsligging brow presentation
voorhoofdspijn brow ache
voorhoofdsspiegel speculum E (cf. specular)
voorhoofdsvlak glabella
voorhoorn anterior horn
voorhuid foreskin, prepuce
voorhuid, zonder ~ apellous
voorhuidverkleving adherent prepuce
voorhuidvernauwing phimosis N (cf. paraphimosis)
voorjaarscatarre spring eye, conjunctivitis vernalis
voorjaarsmoeheid spring fever
voorkamer atrium
voorkamer van het oog anterior chamber of eye
voorkeur vertonend preferential, elective
voorkeursplaats predilection site
voorkeurstherapie preferred therapy
voorkomen (qua uiterlijk) complexion
voorkòmen van ziekte door chemisch middel chemoprophylaxis
voorliggend kindsdeel presenting part (obst.) N (voelbaar bij
vaginaal onderzoek)
voorliggend kindsdeel, vrijkomen van ~ disengagement (obst.)
E (cf. engagement)
voorloper (bij een bepaald chemisch proces) precursor E (cf. cursor)
voorlopig provisional, tentative, interim
voormelk foremilk, colostrum
voormiddags ante meridiem, am (abbr.)
voornaamste ziekteteken cardinal sign
voorouders ancestry
vooroverbuigen stooping
vooroverhellen (bij beweging) thrust forward
vooroverliggen, toestand van ~ prone position
vooroverliggende baarmoeder anteflexion of uterus
N (cf. gekantelde baarmoeder)
voorschrift prescription (1); direction (for use), instruction (2)
E (cf. diet)
voorsnijder prosector
voorspellend teken ominous sign
voorspellend(e) reagens/test predictor
voorspoedig prosperous, uneventful
voorstaanderklier prostate
voo – vuu
voorstreng anterior corticospinal tract
voorstrengsyndroom anterior cord syndrome N (cf. dwarslaesie)
voortbeweging locomotion
voortdurende pijn constant pain
voorteken omen
voorteken optredend, als ~ prodromal, prodromic, proemial
voortkruipende huiduitslag serpiginous rash
voortplanting reproduction, generation
voortplanting (geslachtelijke ~) procreation
voortplanting via vorming van een uitstulping gemmation
E (cf. budding)
voortzetting continuation, follow-up
vooruitgang progress(ion), advancement
vooruitstekend gezwel projecting tumor
vooruitzicht(en) outlook, prognosis
voorvaderlijk progenial
voorwaardelijke reflex conditional reflex
voorwaarden, met diverse ~ multiconditional
voorwaarts gericht forward, rostral
voorwaartse buiging van top van orgaan anteflexion
voorzetkamer spacer device N (cf. inhalator)
voorzichtig careful, cautious
voorzijde (van het lichaam) ventral
voorzijde betreffend anterior N (soms in de betekenis van
‘ventraal’)
voorzitter (van vereniging/groep) president
voorzitter (van vergadering/sessie) chairman/chairperson
voorzorg(smaatregel) in acht nemen to observe precaution
voorzorgsmaatregel prophylactic measure
vorm shape, form
vormen, met twee verschillende ~ dimorphic, dimorphous
vormgeven to mold, to shape
vorming formation, production, creation
vorming m.b.t. beenmergcel myelopoiesis
vorming van corpus luteum stimulerend luteotrop(h)ic
vorming van knobbels nodularity
vorming van nodi nodulation
vormleer m.b.t. organische structuren morphology
vormloze grondsubstantie amorphous matrix
vormmisvorming bij visuele waarneming metamorphopsia
vormstabiel rigid E (cf. contact lenses)
vormverandering metamorphosis
vouw fold, pleat, ruga, plica
vouwbladstructuur cross sheet quaternary structure
voyeurisme scopophilia, peeping Tom syndrome, id.
vraag en aanbod van zuurstof demand and supply of oxygen
vraatzucht acoria, gluttony, polyphagia, voracious appetite
vragenlijst questionnaire
vreemd lichaam foreign body, corpus alienum (L.)
vrees phobia, apprehension E (cf. anxiety, fear, social
phobia, acrophobia, agoraphobia, hydrophobia, ergophobia,
clithrophobia)
vrees om te wandelen basiphobia
vrees voor fear of E (cf. anxiety)
vrees voor donder(slag) brontophobia
vrees voor katten, ziekelijke ~ ailurophobia
vries-breektechniek freeze-cleave method
vriescoupe frozen section N (cf. bevriezing)
vriesdrogen freeze-drying, lyophilization
vrijen, veilig ~ safe sex
vrijgeven to release, to deblock
vrijheidsgraad degree of freedom (stat.)
vrijmaken to release, to clear, to deblock
vroedvrouw midwife E (cf. accoucheur)
vroege vergrijzing van haren premature hair grayness
374
vroeggeboorte (met gewicht < 2500 gram) prematurity, premature
birth E (cf. preterm birth, imminent preterm birth)
vroeggeboren kind premature born (child), preemie (baby)
vroegrijp premature, precocious E (cf. proiotia)
vroegtijdig premature
vroegtijdig begin van de puberteit early/precocious adrenarche
vroegtijdige hartslag premature beat
vroegwijs precocious
vrolijkheid cheerfulness
vrouw woman, female E (cf. hologynic)
vrouw die drie of meer zwangerschappen had multigravida
vrouw die niet zwanger is nonpregnant woman
vrouw die nooit een kind heeft gebaard nullipara
vrouw die nooit een kind heeft gebaard, situatie van ~ nulliparity
vrouw die voor het eerst zwanger is primigravida
vrouw in de menopauze menopausal woman E (cf. andropause)
vrouw in de postmenopauze postmenopausal woman, crone
(obs.)
vrouw met drie X-chromosomen superfemale
vrouw met meer dan twee voldragen zwangerschappen multipara
vrouw, aantrekkelijke ~ miss, lady, chicken (sl.), babe (sl.) It
(cf. fica, fichissimo)
vrouwelijk female, feminine, womanly, womanlike
vrouwelijk uiterlijk feminine habitus
vrouwelijke kiemklier ovary [pl. ovaries]
vrouwenborsten mammae, breasts, bosom, eyes (sl.), tits (sl.)
vrouwenleed female suffering
vrouwziekte satyriasis, Don Juanism
vrucht embryo, fetus (1); fruit (2) E (cf. amnion, abortion)
vruchtbaarheid fertility E (cf. fecundability, wet days)
vruchtbaarheidstoestand beneden normaal subfertility
vruchtbare dagen zoals gekenmerkt door cervicale slijmproductie wet
days
vruchtbare leeftijdsperiode childbearing age, reproductive years
vruchtdood na 22e week missed delivery/labor N (intra-uteriene
dood van de vrucht)
vruchtensuiker fructose
vruchtvlees (bij fruit) meat E (cf. flesh)
vruchtvlies amnion N (=vruchtzakmembraan)
vruchtvlies, ontsteking van ~ fetal membranitis
vruchtwater meer dan twee liter polyhydramnios
vruchtwater qua volume te gering oligohydramnios
vruchtwateronderzoek amniotic fluid test, amniocentesis
N (onderzoek van amnionvloeistof); E (cf. AFT)
vruchtwatervorming meer dan twee liter hydramnios
vruchtzak amniotic membrane N (cf. vruchtwater)
vruchtzakmembraan amnion
vuist, slaan met de ~ to fist
vuistpenetratie fist fucking E (cf. fisting)
vulling van het hart cardiac filling
vullingsgraad lager dan de norm underfilling
vullingsprobleem filling defect
vullingsvolume preload, filling volume E (refers to cardiac
ventricle; cf. afterload)
vullingsvolume van een systeem, standaard ~ priming volume
vulnus wound, injury, id.
vulsella (pair of) tweezers
vulva vestibule of vagina, pudendum muliebre, mouth (sl.),
gap (sl.), id.
vulvair vulvar
vulvaire stenose episiostenosis
vulvaontsteking vulvitis
vulvaplastiek episioplasty
vulvisme vaginismus (reflex), vulvismus
vuurvlek nevus flammeus, port wine mark /stain
375
w
waaiervormig verspreiden fanning out
waaknaald peripheral venous canula
waan(idee) (paranoid) delusion N (cf. achtervolgingswaan)
waandenkbeelden paranoia
waandenkbeelden, gesystematiseerde ~ systematized delusion
waanvoorstelling (paranoid) delusion
waanzin madness, insanity, deliration, mania, vesania (obs.)
waanzinnig insane, paranoid
waarde merit, value N (in niet-materiële zin)
waarde die bij verstek is verondersteld default (value) N (indien
niet anderszins door gebruiker gespecificeerd)
waarde schatten (op juiste ~) to evaluate
waarneembaar verschijnsel manifestation
waarnemen to observe, to detect
waarnemen en interpreteren van stimuli, aangaande het ~ psycho-
sensory
waarneming met bijbehorende constatering observation
waarneming, bewuste ~ perception
waarnemingsafwijking (objecten lijken kleiner) micropsia
waarnemingsillusie perceptual illusion
waarnemingsvermogen perceptive faculty
waas haze, mist
wachtdienst hebben to be on call
wagentje cart N (om patiënt/apparatuur te verrijden)
wagenziekte car sickness
waggelende looppas waddling gait, duck waddle
wakker dier conscious animal
wal van rode huid rond infectiehaard flare
walging nausea, turning of the stomach
wand wall N (cf. wandstandig)
wand (van orgaan) betreffend mural E (cf. parietal, transmural)
wand in totaliteit betreffend panmural
wand over de gehele dikte aantastend transmural
wand van orgaan/holte betreffend parietal E (cf. mural)
wand, met een gladde ~ smooth-walled
wandbeen parietal bone
wandbeenderen beiderzijds betreffend biparietal
wandelend geraamte atomy
wandelende milt lien migrans, wandering spleen
wandelende nier wandering kidney
wandeling walk
wandelstok cane, walking cane/stick
wanden (van een orgaan), binnen de ~ intramural
wandluis house bug, bedbug (biter), chinch (Am.)
wandschuifspanning wall shear stress
wandstandig parietal, mural
wang cheek E (cf. slapped cheek)
wang betreffend malar
wangoor melotia
wangslijmvlies buccal mucosa N (cf. likproef, chromatinetest)
wanhopig desperate
wankelen tottering
wankelende gang staggering/unsteady gait, titubation
wankelmoedigheid mental lability
wantrouwen distrust
wants bed-bug, house-bug, heteropteron N (cf. bedwants:
Cimex lectularius; berkenwants: Elasmucha grisea; groene
stinkwants: Palomena prasina; pyjamawants: Graphosoma
lineatum; roofwants: Reduviida; vuurwants: Pyrrhocorida)
wanverhouding disproportion
war gemaakt, in de ~ disorganized
war, in de ~ confused
warmbloedig tachymetabolic, warm-blooded
warmlopen (voor eigenlijke activiteit) warming-up
warmte calor, heat, warmth
waa – wee
warmte niet (goed) kunnen verdragen heat intolerance
warmtedeken heating blanket
warmtegevoel cold sense, temperature sense
N (cf. gevoelstemperatuur, kerntemperatuur)
warmtehuishouding thermoregulation
warmteproductie in rust endothermy
warmtestuwing thermoplegia, atmospheric pyrexia
warmte-uitslag miliaria (rubra)
warmtewisselaar heat exchanger E (cf. countercurrent)
wasbordfenomeen inducible crepitation E (refers to patella)
wasbordnagels rough nails
wasdwang amblutomania
wasmiddel detergent
wassen van hoofdhaar shampooing
water dat verontreinigd is met gifstof intoxicated water
water oplosbare stof, in ~ water soluble substance
water overgebracht, via (besmet) ~ water-borne
waterachtige diarree serous diarrhea, watery diarrhea/stools
waterafstotend hydrophobic
waterbreuk hydrocele
waterdunne diarree waterlike diarrhea
watergezwel hygroma, lymphangiomatosis
waterhoofd hydrocephalus
Waterhouse-Friderichsen-syndroom acute fulminating
meningococcemia, id.
waterig watery, aqueous
waterig en dun serous
Nederlands-Engels
waterige afscheiding watery discharge N (i.t.t. purulent)
waterige diarree (bij vipoom) pancreatic cholera
waterige diarree met achloorhydrie pancreatic cholera,
Verner-Morrison syndrome
waterige ogen suffusion of eyes
waterkanker noma
waternier hydronephrosis
wateronttrekking uit weefsel dehydration N (negatieve vochtbalans)
wateropname bij reversibele celdegeneratie hydropic/vacuolar
degeneration
waterplasjes in de darm met daarboven lucht puddling of intestines
(radiol.)
waterpokken chicken-pox, varicella
waterslangpatroon van colon hoselike colon (radiol.)
N (m.n. bij colitis ulcerosa)
waterstofperoxide golden liquid, hydrogen peroxide
waterstofperoxidesplitsend enzym catalase
watervaatklier lymph node, lymphoglandula
watervenen (gevuld met oogkamerwater) aqueous veins
watervloed hydrorrhea, watery discharge
watervrees hydrophobia
waterzakbreuk hydrocele
waterzucht edema (Am.), oedema (Br.), dropsy
waterzuchtig edematous, dropsical
wattenstaaf t.b.v. keeluitstrijk throat swab
wattenstokje (cotton wool) swab, swob
wazig blurred, cloudy, hazy
wc toilet, restroom (Am.)
webachtige structuur in slokdarm, cong. ~ esophageal web
wederzijds mutual, reciprocal
wee labor pain, uterine contraction
wee, hypertone ~ hypertonic labor
weeën, valse ~ spurious labor pain
weeëninductie door ruptuur van vliezen stripping of the
membranes
weeënstorm hypertonic labor
weefsel (met normale histologie) op afwijkende plaats choristoma
weefsel afkomstig van een mens human tissue
weefsel rond een klier, ontsteking van ~ periadenitis
weefsel waaruit bloedvat is opgebouwd vascular tissue
weefsel, zacht ~ soft tissue N (d.w.z. anders dan bot of
kraakbeen; cf. gecalcificeerd weefsel)
wee – win
weefselachtige trombose tissular thrombosis
weefselafbraak catabolism
weefselband ligament
weefselcoupe verkregen na bevriezing frozen-section
weefseldestructie door extreme koude cryosurgery
weefseldood t.g.v. niet-infectieus proces aseptic/bland/quiet/
spontaneous necrosis
weefselgroei met plantachtig aspect vegetation N (bv. bij hartklep)
weefsellaag tissue layer (1); panniculus (2)
weefselleer histology
weefselleer betreffend histologic(al)
weefselleer m.b.t. afwijkingen/ziekten histopathology
weefselmatrix stroma N (cf. parenchyma)
weefselonderzoek bij levend organisme biopsy
weefselschaar tissue scissors
weefselscheiding sequestration
weefselstudie op basis van vormkenmerken histomorphologic
examination
weefseltypering, mate van overeenkomst bij ~ histocompatibility
weefselverdikking en -verharding brawny induration
weefselversterf gepaard met bloedverlies hemorrhagic necrosis
weefselversterf met vervloeiing necrolysis
weefselversterf, plaatselijk ~ necrosis
weefselvocht interstitial fluid
weefselziekte door trofische zenuwafwijking trophoneurosis
weegschaal balance N (cf. equilibrium)
week flabby, flaccid, relaxed N (cf. weke delen, weke massa)
weekmaker plasticizer
weerbarstig reluctant
weeroog external hordeolum
weerpijn referred pain
weerstand resistance N (cf. psychologie, bij infectie of in
hemodynamica; zie ook: achteruitgang bij gebrekkige weerstand,
doorwerken van de weerstand)
weerstand die frequentieafhankelijk is impedance
weerstand tegen ziekte via immuunsysteem immunologic resistance
weerstand van een veneus vaatbed venous resistance
weerstandsvermogen resistance, endurance, stamina
wees(kind) orphan
wegdrukbare roodheid, niet ~ non-blanching hyperemia
wegen to weigh
Wegener, ziekte van ~ necrotizing pulmonary granulomatosis,
pathergic granulomatosis (obs.), id.
weglopen (van school enz.) to truant N (cf. spijbelen)
wegnemen van een orgaan(deel) extirpation
wegraken, wegraking syncope N (flauwvallen)
wegsterven to swoon
wegvoerend deferent
wegvreten to eat
wegwerpartikel (betreffend) disposable
weigering om onder vrijwel alle omstandigheden te praten elective
mutism
weivlies betreffend serosal
wekbaarheid arousal E (cf. vigilance)
weke delen soft tissue(s)
weke hersenvliezen, ontsteking van ~ leptomeningitis
weke massa pulp(a)
weke sjanker soft ulcer, chancroid
weke weefseldelen soft tissue
welbespraaktheid fluency E (cf. nonfluent)
weldadig (voor de gezondheid) salubrious E (e.g., climate)
wellustig lascivious, voluptuous, sensual, lustful, lecherous,
salacious
welvaartsziekte disease of affluence
welving vormen coving
welwater springwater E (cf. soda-water, tap water)
welzijn welfare
wenen (B.) crying
wenkbrauw brow, eyebrow
376
wenkbrauwharen, verlies van ~ madarosis
werken, ziekelijke afkeer van ~ ergophobia
werking action, operation, activity
werking versterken to potentiate
werking, met te sterke ~ exaggerated
werkingsmechanisme mechanism of action
werklijn line of action E (cf. moment, torque)
werkpunt operating point
werktuigkundig mechanic(al)
werkwijze method, mode of action, process, procedure
werkzaam, niet ~ inactive, inert
werkzaamheid die sterk verhoogd is superactivity
werkzaamheid groter dan normaal overactivity
werkzame stof agent, active ingredient, active component
E (cf. vehicle, inert)
Wermer, ziekte van ~ polyendocrine adenomatosis, id.
wervel (van de ruggengraat) vertebra (L.) [pl. vertebrae]
wervel(s) gelegen, bij ~ paravertebral
wervelaandoening (elk type) spondylopathy
wervelgewricht(en), ontsteking van ~ spondylarthritis
wervelkanaal waarin vochtophoping hydrorachis
wervelkolom backbone, spinal column, spine, vertebral column
wervelkolommisvorming door verschuiving spondylolisthesis
N (nl. door afglijden van proximale wervel over een distale)
wervellichaam gelegen, voor het ~ prevertebral
wervellichaam met ingezakt dak vertebral collapse
wervellichaam, afplatting van ~ platyspondylia
wervelontsteking spondylitis
wervels die zijn afgeplat platyspondylia
wervels, gelegen tussen twee ~ intervertebral
wespengif wasp venom
wet op de dierproeven experiments on animals Act
wet van negen (m.b.t. brandwonden) rule of nines
wetenschappelijk onderbouwde methode sound method
wetenschapsbeleid science policy
wezenloze blik/gelaatsuitdrukking vacant look
Whipple, ziekte van ~ idiopathic steatorrhea, lipophagic
intestinal granulomatosis, id.
whisky corn, bourbon (Am.), whiskey (Br.)
wieg crib, cradle
wiegendood crib/cot death, sudden infant death syndrome,
SIDS
wiggebeen sphenoid bone
wiggebeen betreffend sphenoid
wiggedruk wedge pressure
wigvormig cuneiform, sphenoid
wigvormig stukje weefsel t.b.v. biopsie wedge biopt
wigvormige rand sphenoid ridge
wigvormige vernageling van twee botten wedging
wijd uiteengespreid patulous
wijd verbreid widespread
wijdte breadth, space, width
wijkverpleging community care
wijnvlek angioma simplex, vascular nevus, port wine mark/
nevus
wijnvlek met hypertrofie, congenitale ~ osteohypertrophic nevus
flammeus
wijsvinger forefinger, index (finger)
wijze method, mode
wijzigen (van methode/vorm) to modify
wikkelhart (dynamic) cardiomyoplasty
willekeurige eenheid arbitrary unit
willekeurige spier voluntary muscle
willoosheid will-lessness, abulia
wilskracht strength of will, backbone
wilsonbekwaam incompetent
wimpers cilia, eyelashes
wimpers, verlies van ~ madarosis
wind (vanuit maag-darmkanaal) flatus
377 win – X-be

windei blighted ovum, dropsical ovum
winderigheid (met opzetting van de buik) flatulence
windketel (van de aorta) windkessel
windkussen-iris iris bombe
winterbraakziekte winter vomiting disease
winterdepressie seasonal affective disorder, SAD
winterhanden chilblained hands, pernio(sis) [pl. perniones]
winterjeuk pruritus hiemalis
wintervoeten chilblained feet, pernio(sis) [pl. perniones]
wispelturig capricious
wispelturigheid unsteadiness
wisselbad alternating bath, contrast bath N (cf. badtherapie,
stoombad)
wisseldienst rotation
wisselen van de melktanden shedding (of primary) teeth
wisselende partners multiple partners E (cf. promiscuity)
wisselkind changeling
wisselkoorts intermittent fever
wisselsnede McBurney’s incision N (m.n. bij appendectomie)
wisselstroom alternating current, AC (abbr.)
wisseltransfusie replacement transfusion, substitution
transfusion, exchange transfusion, total transfusion
wisselwerking interaction, interference, interplay, reciprocal
action
wisser swab
wit cornealitteken adherent leukoma
witkop favus with scutulae N (schotelvormige korsten bij tinea
wondgenezing van samenhangende delen second intention
E (cf. intention)
wondgom tragacanth
wondhaak, brede ~ tenaculum
wondhechting suture, stitch
wondklemmetje suture clip, wound clip
wondranden, het uiteenwijken van ~ dehiscence
wondroos erysipelas N (streptokokkeninfectie v.d. huid)
wondspreider retractor
wondtoilet debridement (Fr.) N (avitaal en lichaamsvreemd
materiaal verwijderen)
woordblindheid dyslexia
woorddoofheid word deafness
woorden herhalen, automatisch ~ echolalia, echophrasia
worminfectie met Gongylonema gongylonemiasis
wormstadium van insect larva (L.) [pl. larvae]
wormvormig aanhangsel vermiform appendix
wormvormig larvestadium van insect maggot
wormvormige structuur (bv. van cerebellum) vermis (e.g., cerebelli)
wormziekte van de ingewanden helminthiasis, helminthic
disease E (cf. vermifuge)
worstvormig botuliform
wortel (uit een getal), vierkants ~ square root (of a number)
wortel van een zenuw nerve root
wortelkanaalbehandeling root canal therapy
wortelvlies van een tand peri(o)dontium
wortelvlies, degeneratie van ~ periodontosis

Nederlands-Engels
capitis) wraakzuchtigheid vengefulness
witte huidvlekken met donkere rand vitiligo wrat wart N (cf. gesteelde wrat, penseelwrat, vijgwrat, marisca)
witte stof white matter wrat door een virus verruca, verruga
witte vlekken in tandglazuur mottled teeth wrat, gesteelde ~ acrochordon, pedunculated skin tag
witte vloed (vaginal) leukorrhea, fluor albus wrat, venerische ~ genital wart, venereal wart, condyloma
wittejasseneffect, omgekeerde ~ masked hypertension acuminatum
E (cf. hypertension, white-coat effect) wratachtige vormsels op kleppen verrucous endocarditis
wittestofziekte vanishing white matter N (in samenhang met een ontsteking van het endocard)
woede, narcistische ~ narcissistic rage N (gekenmerkt door wratten, bedekt met ~ warty, papilliferous
mateloosheid) wratvormig warty
woede, reactie van ~ aggressive explosion, bullying wreedheid cruelty, truculence
woekerend proliferating wreef (van de voet) instep
woekering overgrowth E (cf. exostosis, fibrosis, leukemia, wrevel resentment
proliferation) wrijfgeruis crackle, friction rub
woekering door celvermeerdering cell proliferation wrijfmiddel liniment
woekering kenmerkend/veroorzakend proliferative, proliferous wrijven friction
woekering van bindweefselgezwellen fibromatosis N (met vorming wrijven in de ogen rubbing of eyes
van multipele fibromen) wringing torsion
woekering van witte bloedcellen leukemia (Am.), leukaemia (Br.) wroeging contrition, remorse, stings of conscience
woelen van een zieke jactitation E (cf. restlessness) wrok resentment
woeste uitbarsting van signalen jitters N (bv. bij registratie van wrongel curd
EMG) wulps lascivious, voluptuous, sensual, lustful, lecherous,
woestheid deliration, truculence salacious
woestijnkoorts coccidioidomycosis, desert fever/rheumatism, wulpse blik provocative look
San Joaquin Valley fever E (cf. dessert)
wolf als belevingswijze lycomania, lycanthropy
Wolffse lichaam mesonephron
wolhaar lanugo
wolkdiagram scatter diagram/plot
wollig floccose
wond injury, wound, vulnus (L.) [pl. vulnera]
N (cf. oppervlakkige verwonding)
wond ontstaan door scheur laceration
wondafscheiding na baring lochia
wondbehandeling, open ~ exposure treatment
x
xanthinederivaat methylxanthine
wonden wounds, injuries, sores xanthine-uitscheiding in urine verhoogd xanthinuria
wonderboom castor bean xanthoma rijk aan bindweefsel fibroxanthoma
wondergezwel afkomstig van kiembladen teratoma xanthoma van de oogleden xanthelasma
wondermiddel miracle drug, wonder drug, panacea, cure-all xanthoomcel foam cell N (histiocyt met vacuolen)
wonderolie castor oil xanthopsine visual yellow
wondexcisie debridement (Fr.) N (avitaal en lichaamsvreemd x-as abscissa E (cf. ordinate)
materiaal verwijderen) X-been baker leg, knock-knee, genu valgum
X-ch – zen 378

X-chromosoom met zwakke lange arm fra(gile)-X chromosome zadelneus saddle nose
xenogeen heterologous zadelpijn saddle-soreness
xenoloog heterologous zadelvormige indeuking sella
X-foto x-ray picture zak(je) pouch, pocket
xifoïd xiphoid zakje van Rathke pituitary vesicle, Rathke’s pouch
XTC ecstasy, MDMA (abbr.) N (amfetamineachtige stof die zakjesvorming van de bronchiën sacculation of bronchi
gedragsveranderingen teweegbrengt); E (cf. cotton) zakvormig (circumscript) aneurysma saccular aneurysm
X-vormige kruising chiasm(a) zakvormige holte bursa N (bv. bij gewricht)
xylose in urine xylosuria zakvormige holte in de prostaat prostatic/urethral utricle
zakvormige verwijding van eileider salpingocele
zalf ointment, cream, unguent
zanderig gritty, saburral, sabulous
zanderige neerslag tophaceous deposit
zandlopercontractie hourglass contraction
zandvliegkoorts phlebotomus fever, sandfly fever, three-day

y
y-as ordinate N (langs deze as staat de grootheid die
fever
zandvlo sand flea
zandvlo-infestatie chigoe disease
zandvlooienbesmetting jigger disease, tungiasis
zangersknobbeltje singers’ node/nodule
afhankelijk is) zebratanden fluorosis, mottled enamel
yoghurt yogurt zedeloos amoral
zedenangst moral panic
zedendelict indecent assault
zee-egel (sea) urchin
zeefbeen ethmoid (bone), sieve bone, cribriform bone
zeefbeenontsteking ethmoiditis, sinusitis ethmoidalis (L.)
zeefvormig maagdenvlies als cong. afwijking cribriform hymen

z
zaad semen, sperm, ejaculate
zeemeermin (sirenomelus) mermaid
zeer acuut peracute
zeer kort tijdbestek jiffy
zeeziekte seasickness, pelagism
zegelringcel fat cell, signet ring cell
zaad inbrengen in vagina (in)semination zelf teweeggebracht autoinduced
zaad producerend seminiferous zelfachting selfesteem
zaad vervoerend seminiferous E (→ tubule) zelfachting (psy.) selfesteem N (cf. eigenwaardegebrek)
zaadbal testis, testicle zelfbeschadiging self-harm
zaadbal(len), pijn in de ~ testalgia, orchialgia zelfbevrediging, seksuele ~ masturbation
zaadbal, abnormaal gelegen ~ ectopic testis zelfbewustzijn selfconsciousness
zaadblaasje seminal vesicle zelfbewustzijn m.b.t. gevoel self-awareness
zaadblaasje(s)ontsteking spermatocystitis, (seminal) vesiculitis zelfkastijding mortification
zaadcel (rijpe ~) spermatozoon zelfmoord suicide
zaadcelproductie, afname van ~ hypospermatogenesis zelfmoordenaar suicide, self-murderer
zaadcyste spermatocele zelfmoordpoging suicidal attempt E (cf. failed suicide)
zaaddodend spermicidal zelfonderschatting selfdepreciation
zaadkanaaltjes seminal ducts zelfonderzoek self-examination
zaadleider deferent duct E (cf. vasitis) zelfprotest selfdeprecation
zaadlozing emission, ejaculation E (cf. ambrosia) zelfvergoding egotism N (overmatig persoonlijkheidsgevoel
zaadlozing, afwezigheid van ~ anejaculation zonder hebzuchtigheid)
zaadmengsel ejaculate zelfverminking automutilation, self-mutilation
zaadstreng spermatic cord, funiculus spermaticus zelfvertrouwen selfconfidence
E (cf. bell clapper, detorsion) zelfvervreemding depersonalization E (cf. alienation)
zaadstrengontsteking corditis, funiculitis zelfverwonding automutilation, self-mutilation
zaagsel sawdust zemelenbad bran bath
zaagtandcurve ramp function zemelwater bran tea
zaagtandpatroon sawteeth pattern zenuw en bloedvat betreffend neurovascular
zaagvormige rand vertonend serrated zenuw en spier betreffend neuromuscular
zaalknecht orderly zenuw, gelegen buiten de ~ extraneural
zaalvisite medical grand round zenuwaandoening, enkelvoudige ~ mononeuropathy
zacht soft, mild, bland, flaccid zenuwaandoening, meervoudige ~ polyneuropathy
zacht gehemelte/verhemelte soft palate zenuwachtigheid nervosity, ‘nerves’, nervous tension,
zacht gehuil weak cry nervousness
zachtaardig mild zenuwbaan nerve tract
zachte consistentie aannemend softening E (cf. red softening) zenuwbaandoorsnijding, operatieve ~ chordotomy N (m.b.t. vezels
zachte huid in het gezicht fair complexion in ruggenmerg)
zachte sjanker chancroid, soft chancre zenuwbundels van cerebellum naar hersenstam cerebellar peduncles
zadelembolus saddle embolus of aorta zenuwcel neuron (Am.), neurone (Br.), nerve cell
zadelgewricht saddle joint zenuwcel met elektrische ontlading burst neuron E (cf. saccade)
zadelhoofd clinocephalism, saddle head zenuwcel, motorische ~ motoneuron, motor neuron
379
zenuwcellen in corpus medullare dentate nucleus
zenuwcellen, groep van motorische ~ motor nucleus
zenuwcelontsteking neuronitis E (cf. ascending neuronitis/
vestibular neuronitis)
zenuwceluitloper dendrite, axon cylinder
zenuwdoorsnijding hoog in ruggenmerg high chordotomy
zenuwen, de ~ (sl.) nervosity
zenuwgezwel neuroma
zenuwgif neurotoxin
zenuwinzinking nervous collapse/breakdown
zenuwlijden i.v.m. suikerziekte diabetic neuropathy
zenuwomgeving betreffend perineural
zenuwontsteking met organisch aspect neuritis
zenuwontsteking, enkelvoudige ~ mononeuritis
zenuwontstekingen, afzonderlijke ~ mononeuritis multiplex
zenuwontstekingen, diverse perifere ~ polyneuritis
zenuwpijn (zonder uitvalsverschijnselen) neuralgia
zenuwpijn, gelijkend op ~ neuralgiform E (cf. SUNCT syndrome)
zenuwschede betreffend perineurial
zenuwschede, benigne tumor van ~ neurofibroma
zenuw-spierziekte (elk type) neuromyopathy
zenuwstelsel nervous system N (cf. animaal en vegetatief
zenuwstelsel)
zenuwstelsel en hormoonwerking betreffend neuroendocrine
zenuwstoornis neural/nervous disorder, epistasy
zenuwstoornis door vitaminegebrek neuro-avitaminosis
zenuwtrekking nervous twitch, nervous spasm, jactitation
zenuwuitloper neurofibril
zenuwverbinding verbreken denervation
zenuwverlamming nerve palsy
zenuwverlamming betreffend neuroparalytic
zenuwvermoeidheid defatigation
zenuwvezel (nerve) fiber
zenuwvezel die hersenwindingen verbindt transilient fiber, U-fiber
zenuwvezels van cortex naar motorische kern corticobulbar tract
zenuwvoorziening innervation
zenuwwortel nerve root
zenuwziekte (van niet-infectieuze aard) neuropathy
zenuwziekte met onwillekeurige beweging chorea
zenuwzwakte neurasthenia, nervous prostration
zere keel sore throat
zesde ziekte exanthem subitum, id.
zesling, een kind van een ~ sextuplet
zetmeel (gemaakt uit maïs) (corn) starch
zetmeel, dierlijk ~ glycogen
zetmeel, geperverteerde eetlust m.b.t. ~ starch eating
zetpil bougie, suppository
zetten van bot reposition of bone
zetten van botstukken to reduce a fracture
zeurend gevoel dragging sensation
zeurende pijn boring pain, nagging pain
zichtbaar maken to visualize
zichtbaar maken van kleine luchtwegen alveolarization (radiol.)
E (correct term: bronchiolar opacification/filling)
zichtbare peristaltiek visible peristalsis
ziek sick (Am.), morbid, ill, diseased
ziekelijk ailing, sickly, morbid
ziekelijk zoete geur sickly sweet odor
ziekelijke drang tot herhaalde opname hospital-addiction
syndrome E (=Baron von Muenchausen syndr.)
ziekelijke toestand (apathie en depressie) acedia
ziekenbroeder male nurse, orderly
ziekenfonds sick fund
Ziekenfondswet Health Insurance Act
ziekenhuis hospital, infirmary E (cf. policlinic)
ziekenhuis betreffend nosocomial
ziekenhuis, algemeen ~ general hospital, polyclinic
E (cf. outpatient clinic/department)
ziekenhuis, stedelijk ~ policlinic
zen – zij
ziekenhuisapotheek hospital pharmacy E (cf. polypharmacy)
ziekenhuisbediende hospital attendant
ziekenhuissterfte hospital/in-hospital mortality
ziekenhuisverblijf(sduur) hospitalization
ziekenstoel wheelchair
ziekenzaal ward, infirmary
ziekmakend pathogenic
ziekmakend organisme pathogen
ziekte disorder, illness, ailment, affection, malady, sickness
ziekte (die lang duurt en ernstig is) disease E (cf. illness)
ziekte anders dan m.b.t. geslachtsverkeer nonvenereal disease
ziekte betreffend morbid
ziekte die kort duurt en niet ernstig is illness E (cf. disease)
ziekte die later begint (vs. de vroege vorm) late onset disease
ziekte die thuis is opgelopen community acquired disease
E (cf. nosocomial)
ziekte qua constitutie, aanleg voor ~ diathesis N (predispositie op
grond van inwendige factoren)
ziekte(kosten)verzekering health insurance
ziekte(leer) m.b.t. neurieten axonopathy
ziekte, als oorzaak van ~ pathologic(al)
ziekte, ernstige ~ grave disease
ziekte, primaire ~ underlying/primary disease
ziekteaanval attack, crisis, seizure
ziekteaard nature of a disease
ziekteaard, onzekerheid over ~ acrisia
ziektebeeld (karakterisering van ~) disease profile
Nederlands-Engels
ziektebestrijding disease control
ziektebriefje sick certification
ziektebron gelegen binnen het eigen lichaam enanthrope
ziektecijfer morbidity
ziektedruk burden of disease
ziektegeschiedenis (individuele ~) case history
ziektegevallen die onopgemerkt blijven missed cases
ziektegevallen met noodlottige afloop, percentage ~ case fatality rate
ziektegevoel, algemeen ~ malaise
ziekteleer pathology
ziekteoorzaken, leer van de ~ etiology
ziektepreventie prevention of disease, prophylaxis
ziektesimulatie (met een bepaald doel) malingering
ziektestadium met onduidelijke prognose amphibolia
ziekteteken, voornaamste ~ cardinal sign
ziektetoestand morbidity
ziektetoestand door vergiftiging toxicosis
ziektetoestand met bacteriën in het bloed septicemia N (waarbij de
pathogene bacteriën zich vermeerderen)
ziekteverlof sick leave N (cf. baaldag)
ziekteveroorzakend pathologic(al), pathogenic, morbific
ziekteverwekkend pathogenic
ziekteverwekkend organisme pathogen
ziekteverzuim absence (from work) due to sickness
ziektewinst epinosic gain, gain of a disease experience
ziektewinst bij emotionele afwijking, onbewuste ~ epigain
ziekzijn, algemeen ~ malaise
zielsverhuizing metempsychosis
zieltogend moribund
zien, minder goed kunnen ~ vision impaired
zij, pijn in de ~ flank pain
zijdelings lateral, sidelong (1); indirect (2) E (cf. basolateral,
bilateral, unilateral, collateral, contralateral, dorsolateral,
inferolateral, indirect, azimuth dimension)
zijligging lateral recumbency, lateral decubitus position
E (cf. ventral decubitus, dorsal decubitus)
zijspoor shunt
zijstrengbaan lateral corticospinal tract N (cf. piramidebaan)
zijtak branch
zijtak van bloedvat branch, tributary
zijtakken vertonend branched
zijwaarts staren lateral gaze
zil – zwa 380

zilverdraad-fenomeen silver wire arteries zuivelproduct dairy product

zindelijk maken toilet training zuiver pure
zindelijkheid clean(li)ness zuivering purgation
zinsbedrog hallucination zuivering door de nieren renal clearance N (cf. klaring)
zinsbegoocheling hallucination zuiveringsproces filtration
zintuig(orgaan) sense (organ) zure fosfatase acid phosphatase
zintuigcellen, aandoening van ~ sensory neuropathy zure maltase acid maltase
zintuiglijk geheugen sensory register zuur, het ~ heartburn, pyrosis, (water)brash
zintuigzenuw sensory nerve zuur-base-evenwicht acid-base equilibrium
zintuigzenuw betreffend neurosensory zuurbestendig acid-fast, acid-proof
zitbad sitz bath zuurbindend middel antacid
zitbeen betreffend ischial, ischiatic zuurbranden heartburn, pyrosis, waterbrash
zitbeen en rectum betreffend ischiorectal zuurgehalte acidity
zitvlak gluteal region, nates, backside, seat, bottom, buttocks, zuurgraad die te hoog is hyperacidity
behind (sl.), bum (sl.), butt (Am.), ass (sl.), prat (sl.) zuurgraad van de urine door ketonen, hoge ~ ketoaciduria
zo goed als fairly zuurgraadverhoging van het bloed acidemia
zoethout licorice zuurremmer antiacid, antacid N (=maagzuurremmer)
zoetwater freshwater E (cf. drinking water, soda-water, tap water) zuursel lactic acid N (=melkzuur)
zogen (van kind) nursing zuurstofaanbod oxygen supply
zomerprurigo prurigo estivalis zuurstofaanbod leidend tot schade, laag ~ hypoxic injury
zomerslaap estivation (Am.), aestivation (Br.) zuurstofarm bloed venous blood
zomersproet freckle, heat-spot, ephelis zuurstofbehoefte oxygen demand/requirement
zona basalis basal layer zuurstofdoorlatende lens gas permeable lens
zona compacta compact layer zuurstofgehalte/toevoer abn. verlaagd hypoxia
zondagmiddagarmpje ‘pulled elbow’, traumatic subluxation of zuurstofleverantie oxygen supply
radial head zuurstofopname in weefsel, beperkte ~ histotoxic hypoxia
zondebok scapegoat, whipping boy zuurstofspanning (van het bloed) oxygen tension (of blood)
zonlicht sunlight zuurstofverbruik oxygen consumption
zonlichtgeïnduceerde huidziekte (sun) light-induced dermatosis, zuurstofverzadiging saturation with oxygen, oxygenation
photodermatitis zuurstofverzadiging in het bloed, verlaagde ~ hypoxemia
zonnebank sun bed zuurvast acid-fast, acid-proof
zonnebloemcataract sunflower cataract zuurvergiftiging acidosis
zonnebrand sunburn zwaaiende gang swaying gait
zonnebril sunglasses zwaaifase swing phase N (bij de loopbeweging;
zonnesteek sunstroke, heat stroke, insolation, ictus solaris cf. doorzwaaifase)
zonnestudio tanning parlor zwaar heavy, massive
zonula adhaerens adherens junction, cell-cell attachment zwaar gevoel pressure sensation
zonula occludens tight junction zwaar gevoel in de buik sensation of heaviness in abdomen
zonwerend middel sunscreen, suntan lotion, sunblock zwaar hoofd, gevoel van een ~ sensation of fullness of head
zoöfilie bestiality, zoophilia zwaardvormig xiphoid
zoogdier mammal zwaarlijvig corpulent, stout, obese
zoogdier(en) betreffend mammalian zwaarmoedige neurose hypochondriacal neurosis
zool sole zwaarmoedigheid dysthymia, moodiness, hypochondria,
zoölogisch analist/laborant animal technologist depression, melancholia
zoom limbus zwaartekracht gravitation
zoom van trilhaarcel bright border zwabber swab
zorg care E (cf. intensive care) zwabberhart left bundle branch block
zorgpas medical insurance card zwachtel bandage, splenium
zorgverlener caregiver zwachtel, verband ~ roller-bandage
zorgvuldigheidsbeginsel due professional care zwachtelen to bandage N (cf. ontzwachtelen)
zotteklap nonsense, rubbish, boloney (Am.) N (onzin, zwak cachectic, fragile, mild, weak
lariekoek) zwak hart cardiac decompensation
zout van arseenzuur arsenate zwakheid weakness, feebleness
zout van urinezuur urate, uric acid zwakke pols weak pulse
zoutarm salt-free zwakte weakness, asthenia
zoutverliesnefritis salt-wasting nephritis, salt-losing nephritis/ zwakte met ondervoeding cachexia
syndrome zwakzinnig feeble-minded, mentally deficient, mentally
zuchtende ademhaling, diepe ~ sighing respiration defective
zuigeling infant, suckling E (cf. milk crust) zwakzinnige mental defective, moron
zuigelingenkliniek baby clinic zwakzinnigheid oligophrenia N (verzamelnaam voor idiotie,
zuigelingenvoeding infant nutrition, baby food imbeciliteit en debiliteit)
zuigen sucking zwakzinnigheid (op oudere leeftijd) dementia
zuigfles nursing bottle zwakzinnigheid, lichte ~ weak mind
zuigreflex sucking reflex zwakzinnigheid, matige tot ernstige ~ imbecility
zuigtablet lozenge, rotula zwaluwstaartje (m.b.t. verbandmiddelen) butterfly bandage
zuigwind draft (Am.), draught (Br.) E (cf. vent-hole) zwam fungus (L.) [pl. fungi]
zuigworm fluke E (cf. liver flukes) zwanenhalsmisvorming van de vinger swan neck finger deformity
zuigworminfectie door Paragonimus paragonimiasis zwanger gravid, pregnant
zuil(vormige structuur) column zwangere vrouw pregnant woman, gravida N (cf. primigravida)
381
zwangerschap gestation, pregnancy, syllepsis
E (cf. midgestation, pseudocyesis)
zwangerschap en baringsproces childbearing
zwangerschap, beleid rond ~ pregnancy management
zwangerschap, normale ~ cyesis, encyesis N (cf. paracyesis)
zwangerschapsafbreking termination of pregnancy, abortion
zwangerschapsdiabetes gestational diabetes
zwangerschapsduur gestational age/period
zwangerschapsfase gravid phase E (cf. midgestation)
zwangerschapshypertensie hypertension of pregnancy
zwangerschapsmaand, periode vanaf de vierde ~ fetal period
zwangerschapsonderbreking abortion, termination of
pregnancy
zwangerschapstoxicose toxemia of pregnancy N (bv. eclampsie,
pre-eclampsie, hyperemesis gravidarum)
zwangerschapsverlof maternity leave
zware keten heavy chain
zware keten van IgM mu-chain E (cf. heavy-chain disease)
zware metalen heavy metals
zwart voor de ogen dizziness, giddiness, swimming in the head,
(room) spinning, lightheadedness, feeling woozy, vertigo
zwarte dood plague, black death (obs.)
zwarte haartong black tongue, lingua nigra villosa
zwarte sudankleuring black sudan stain
zwarten blacks E (cf. whites)
zwartgalligheid melancholia
zwartwaterkoorts blackwater fever, hemolytic malaria,
hematuric bilious fever
zwavel sulfur (Am.), sulphur (Br.)
zwavelkorrelspatroon (in weefselcoupe) ray fungus
N (als histologisch kenmerk bij actinomycose)
zwavelverbinding sulfide, sulphide
zweeffase flight phase N (bij de loopbeweging)
zweem haze
zweepdiertje flagellate
zweepdraad flagellum (L.) N (=zweephaar, flagel)
zweepslag stroke of the whip N (spierscheur in onderbeen)
zweepslag bij tennisspeler lawn tennis leg
zweepworm whipworm L (Trichuris trichiura)
zweepwormziekte trichocephaliasis
zweer ulcer
zweer die feces bevat stercoral ulcer
zweer vormend ulcerating
zweertjes (wit met rode hof) in de mond aphthous stomatitis, (oral)
aphthae
zweet perspiration, sweat
zweet afscheidend sudoriparous
zweet betreffend hidrotic, eccrine
zweet vormend sudoriparous
zweet(klier) betreffend hidrotic
zweetafscheiding abn. verhoogd hyperidrosis, hyperhidrosis
zweetafscheiding abn. verlaagd hypohidrosis, hypoidrosis
zweetafscheiding afwezig anhidrosis, anhydrosis
zweetafscheiding onvoldoende oligohydrosis, oligidria
zwa – zyg
zweetafscheiding, tekort aan ~ oligohydrosis
zweetklier sweat gland
zweetklieradenoom syringoma
zweetklierontsteking hidradenitis
zweetkliertumor hidrocystoma
zweetklierziekte hidrosis
zweetsecretie met urinezuur/ureum urhidrosis
zweetsecretie, gekleurde ~ chrom(h)idrosis
zweetstoornis dyshidrosis, dysidrosis
zweetuitbraak sweats
zweetuitscheiding, lichtgevende ~ phosphorhidrosis
zweetvoeten sweaty feet
zweetziekte sweating fever
zwellichaamontsteking cavernositis, cavernitis
zwelling tumor, swelling, tumefaction N (cf. opzwelling);
E (cf. brain/calabar/cell/flat/fluctuant/joint/oncogenous/penile/
postauricular/white swelling, gelosis, dacryoma, myxedema,
diffuse ganglion, paraglossa, lymphadenopathy)
zwelling (m.n. in spierweefsel), harde ~ gelosis
zwelling a.g.v. verstopping van traankanaal dacryoma
zwelling achter het oor postauricular swelling
zwelling bij lymphogranuloma venereum climatic bubo
zwelling die fluctueert fluctuant swelling
zwelling in de lies a.g.v. hernia bubonocele
zwelling t.g.v./vanuit een tumor oncogenous swelling
zwelling van de huid met mucineafzetting myxedema
zwelling van de penis penile swelling
Nederlands-Engels
zwelling van de tong paraglossa
zwelling van peesschede en gewricht diffuse ganglion
E (cf. spinoglenoid notch cyst)
zwelmiddel bulkforming agent
zwelweefsel cavernous tissue
zwembadgranuloom mycobacterium balnei disease
zwembadlupus mycobacterium balnei disease
zwembroeknaevus bathing trunk nevus
zwemmerseczeem athlete’s foot
zwemmersoor beach ear, tank ear, (acute) swimmers’ ear
N (infectieuze otitis externa)
zwemvest life-jacket
zwemwaterjeuk swimmers’ itch
zwerfcel planocyte
zwerfdrang roving spirit (disposition), fugue (Fr.)
zwerfzenuw vagus nerve
zwerven to migrate
zwervende patiënt peregrinating patient
zweten sweating, perspiration, hidrosis
zweten (in sterke mate) diaphoresis
zwevend in water suspended in water
zwevende galblaas wandering gallbladder
zweverigheid dizziness, giddiness, swimming in the head,
(room) spinning, lightheadedness, feeling woozy, vertigo
zwezerik thymus
zwijgplicht oath of secrecy N (cf. geheimhoudingsplicht)
zygoma malar bone, jugal bone, cheek bone, id.
Bibliografie

Becker EL, Landau SI (Eds). International Dictionary Kerkhof PLM. Veterinair Woordenboek E-N/NE.
of Medicine and Biology (3 vol.). New York: John Maarssen: Elsevier/Bunge, 1998.
Wiley & Sons Inc., 1986. Kerkhof PLM. Medical Terminology and Diagnosis
Bennington JL. Saunders Dictionary & Encyclopedia Using Knowledge Bases. In: Bronzino JD (Ed).
of Laboratory Medicine and Technology. The Biomedical Engineering Handbook. Boca
Philadelphia: Raton: CRC Press, 2000.
W.B. Saunders Co., 1984. Lafferty P, Rowe J. Dictionary of Science. Londen:
Campbell RJ. Psychiatric Dictionary, 7th ed. New York: Brockhampton Press Ltd, 1997.
Oxford University Press, 1996. Last JM. A Dictionary of Epidemiology. 3rd ed. New
Deblock NJI. Elsevier’s Dictionary of Public Health. York: Oxford University Press, 1995.
Amsterdam: Elsevier Science Publications Co., Lindberg DA, Humphreys BL, McCray AT. The
1976. Unified Medical Language System. Meth Inf
De Lorenzo B, Fedun D. Medical Terminology (2 vol.). Med 1993; 32:281-291.
Thorofare: Slack Inc., 1988. Martin CR. Dictionary of Endocrinology and related
Dorian AF. Elsevier’s Encyclopaedic Dictionary of Biomedical Sciences. New York: Oxford University
Medicine. Amsterdam: Elsevier, 1987. Press, 1995.
Du V Florey C. EPILEX, a Multilingual Lexicon of Scott T, Eagleson M. Concise Encyclopedia –
Epidemiological Terms. Luxemburg: European Biochemistry. Berlijn: Walter de Gruyter, 1988.
Communities, 1993. Segen JC. Current Med Talk. Stamford: Appleton &
Gabrieli ER. A New American Electronic Medical Lange, 1995.
Nomenclature. Automedica 1992; 14:23-30. Thomson WAR. A Dictionary of Medical Ethics &
Haan HRM de, Dekker WAL. Groot Woordenboek Practice. Bristol: John Wright & Sons Ltd, 1977.
der Geneeskunde (vier delen plus supplement). Vogt WP. Dictionary of Statistics and Methodology.
Leiden: L. Stafleu, 1956 en 1969. Newbury Park: Sage Publications, 1993.
Juo P-S. Concise Dictionary of Biomedicine and
Molecular Biology. Boca Raton: CRC Press, 1995.

P. L. M. Kerkhof, Woordenboek geneeskunde en biomedische wetenschappen E-N/N-E, DOI 10.1007/978-90-368-1615-1, © 2016 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media BV