MAKNA LEKSIKAL DALAM

BAHASA MELAYU

 Sinonim, Antonim
 Hiponim, Homonim (Homograf,
Homofon)
 Polisem
Click to edit Master subtitle style
DIBENTANGKAN OLEH :
NOOR AFIFAH BT ABD WAHAB
NURAIN BT MOHAMAD ZEE

OPSYEN :
PISMP BM/PJ/MU SEMESTER 6

PENSYARAH:
PUAN ZALEHA BT MOHD NOOR
7/8/12
MAKNA LEKSIKAL DALAM
BAHASA MELAYU
• Makna leksikal bermaksud makna
yang terdapat dalam kamus atau
makna perkataan yang terlepas
daripada hubungannya dengan
perkataan lain dalam ayat.

• Contohnya, perkataan lari, selari,

berlari, berlarian, melarikan,
larian, pelari dan pelarian
memiliki makna leksikal, kerana
7/8/12
 SINONIMI
• Sinonimi merujuk kepada hubungan
natara sinonim.

• Sinonim ialah kesamaan makna

perkataan, iaitu kata-kata yang
mempunyai makna yang sama atau
hampir sama.

• Disebut juga sebagai perkataan

seerti.
7/8/12
• Pemilihan penggunaan perkataan
yang bersinonim bergantung pada
penutur itu sendiri.

• Contohnya :
 Dia sedang menyiapkan
kerjanya.
 Dia sedang menyiapkan
tugasnya.

Persamaan semantik antara

•7/8/12
• Terdapat perkataan yang tidak
bersinonim tetapi berkongsi ciri
semantik yang sama.

• Contoh :
 ‘wanita’, ‘gadis’
• Merujuk kepada manusia yang sama
jantina.
 ‘wanita’ mempunyai ciri semantik
‘dewasa’
 ‘gadis’ mempunyai ciri semantik
7/8/12
• Terdapat perkataan yang sama makna dan
kelihatan bersinonim tetapi mempunyai
nilai rasa yng berbeza.

• Perkataan ‘hangat’ dan ‘panas’

- maksud sama jika merujuk air (boleh
bertukar ganti)
 Air itu hangat. = Air itu panas.

- merujuk cuaca (tidak boleh ditukar ganti)

 Hari ini cuaca panas. / Hari ini cuaca
7/8/12
hangat.
 ANTONIMi
• Antonimi mempunyai maksud yang
berlawanan daripada sinonimi yang
merujuk hubungan antara antonim.

• Antonim ialah pertentangan makna

perkataan atau kata-kata yang
mempunyai makna yang tidak sama.

• Disebut juga sebagai perkataan

berlawanan.
7/8/12
• Tidak semua perkataan mempunyai
pertentangan makna satu lawan
satu.

• Kata nafi “tidak” digunakan bagi

menunjukkan pertentangn makna
tersebut.

• Contohnya :
 lena – tidak lena
7/8/12
• Jenis antonim :
Jenis Antonim Keterangan Contoh
i. pasangan pasangan perkataan i. tidur – jaga
komplemen ii. hidup – mati
berlawanan yang iii. tidak tidur -
melengkapi tidur
antara
satu sama lain.

ii. menunjukkan Makna kata adjektif i. besar – kecil

hubungan darjah yang menunjukkan ii. tebal – nipis
pasangan darjah ini
mempunyai hubungan
rujukan dengan benda
yang dimaksudkan.
iii. hubungan Kedua-dua pasangan i. jual – beli
bertentangan kata tersebut dari segi ii. pekerja -
semantiknya membawa majikan
makna yang setara.
7/8/12
 Hiponi,
Homonim
(Homograf, Homofon)
Click to edit Master subtitle style

7/8/12
 1. Hiponim ialah kata yang
•

mempunyai lingkungan dalam

struktur makna,iaitu makna
sesuatu ungkapan itu merupakan
sebahagian daripada makna
ungkapan ini.

7/8/12
 2. Sebagai contoh, kerusi ialah
hiponim terhadap perabot kerana
kerusi
tergolong dalam makna perabot.

Dalam hal ini, kerusi memang perabot

tetapi
perabot bukanlah kerusi semata-mata
sebaliknya merangkum perabot lain.
7/8/12
 3. Hal ini dapat difahami daripada
rajah yang berikut.

PERABOT
(mempunyai makna umum)

Kerusi Meja Almari

Katil
(mempunyai makna khusus)
7/8/12
 4. Berbeza daripada sinonim dan
antonim, hubungan antara dua kata
yang
berhiponim adalah satu arah.

Contohnya, kata kerusi

berhiponim dengan
kata perabot tetapi kata perabot tidak
berhiponim dengan kata kerusi.

7/8/12
 Homonim, Homofon dan
Homograf

1. Homonim ialah dua kata atau

lebih yang memiliki bentuk yang
sama,
sama ada daripada segi sebutan,
ejaan, atau kedua-duanya tetapi
mempunyai makna yang berbeza.

7/8/12
 2. Antara kata bahasa Melayu yang
tergolong sebagai homonim
termasuklah kata ketam.

Kata ini popular dalam bahasa

•

Melayu sehingga dijadikan teka teki

oleh orang Melayu.

7/8/12
3. Dalam kamus, kata ketam ini
memiliki tiga pengertian yang berbeza
(kamus membezakan ketiga-tiganya
dengan meletakkan angka Roman
selepas setiap kata masukan)

I. ketam pisau tidak berhulu untuk

menuai padi
II. ketam alat untuk melicinkan kayu
III. ketam binatang berkulit keras dan
berkaki
7/8/12 sepuluh
 4. Contoh lain homonim termasuklah
lompang, pasang, rawan, sari, ulas,
buku,
batu, dan sebagainya.

7/8/12
• 5. Homofon pula merujuk kepada
kata-kata yang sama
sebutannya/bunyinya tetapi
berbeza daripada segi ejaan dan
maknanya.

7/8/12
• 6. Yang berikut ini adalah antara kata
bahasa Melayu yang tergolong
sebagai homofon.

•  baka (asal keturunan) dengan baqa

(kekal)
•  bang (seruan azan) dengan bank
(institusi kewangan)
•  duet (nyanyian berpasangan)
dengan duit (wang)
•  jin (makhluk halus) dengan jean
7/8/12
7. Homograf pula merujuk kepada
kata-kata yang sama ejaannya
tetapi mempunyai sebutan yang
berbeza dan sudah tentulah
maknanya juga berbeza.

7/8/12
8. Antara kata bahasa Melayu yang
tergolong sebagai homograf
termasuklah bela, perang, rendang,
selak, semak, dan sepak. Jadual yang
berikut memperincikan kata yang
disenaraikan itu.

7/8/12
7/8/12
 POLISEMI
• Polisemi merujuk kepada hubungan antara
polisem.

• Polisem perkataan yang mempunyai bentuk yang

sama tetapi mendukung banyak makna.

• i. tekanan bendaperkataan
Contohnya, iv. amat
berat sangat, kuat
mempunyai
sembilan makna yang berbeza.
ii. tidak ringan v. menyebelah, memihak

iii. sukar (dilakukan, vi. berkenaan dengan novel,

diselesaikan) drama yang mengisahkan
perkara yang serius (seperti
pergolakan rumah tangga,
perjuangan politik, dan
sebagainya.)
7/8/12
• Mempunyai makna yang lebih luas
daripada homonim.

• Tidak terbatas pada perkataan sahaja

tetapi juga kelompok kata dan ayat.
Pemenggalan bunyi am/bil/kan/tong

Imbuhan pe+latih Oraang yang melatih

atau orang yang
• Contoh: dilatih
Kelompok kata makan nasi, makan
gaji, makan garam

7/8/12
 v Kesimpulannya, setiap
perkataan mempunya
makna yang tersendiri
berdasarkan
penggunaanya.

v Perkataan adalah
berhubung antara satu
dengan yang lain
melalui pelbagai cara
mengikut kesesuaian.
7/8/12
 SEKIAN
TERIMA KASIH 
7/8/12