6.

ATM (Asynchronous Transfer Mode)

• tehnika kojom se informacije korisnika pridružuju fizičkoj razini mreže
• tehnologija prijenosa vrlo brzih CO komutiranih i multipleksiranih veza
• višeuslužni prijenosni sustav (glas, slikam video, podaci,..)
• asinkroni informacijski niz može biti prenošen bez sustavnog takta (clock)
• svi izvori prenose informacije podijeljene u pakete (ćelije) točno definirane dužine
• ATM ćelija - 53 okteta (zaglavlje 5, podaci 48 okteta)
VC - virtualni kanal, VP – virtualni put
zahtjev izvora Æ VP Æ rezervacija resursa Æ izvor pakira ćelije
resursi = brzine i spremnici komutacija virtualni kanal
D
a,1:d,1 a,1:b,1 S3 1
A 1 S1 c,1:d,2 a,2:b,2 b
a,1:e,1:c,1
a 2
a,2:b,1 c
b d,1:e,2 a
d H
C 1 S2 1
c
d
e 2
2 a
E
virtualni put (path)
b I
c d 1
1

F G B
Paketske mreže - ATM 1

6.1. Općenito (2)

Virtualni putovi i virtualni kanali

Virtulani put (VP)

ATM fizički link Virtualni

VCC – Virtual Chanel Connection Virtulani put (VP)
kanali (VC)
E3
OC-12 Virtulani put (VP)

Virtual Channel Connection Virtual Path Virtual Channe (VC)

(VCC) (VP) Logička veza između
Sadrži više virtualnih putova (VP) Sadrži više virtualnih kanala (VC) dvije ATM krajnje točke

Paketske mreže - ATM 2

1
6.1. Općenito (2)

Voice

Data

Video

• koristi male ćelije fiksne duljine

• konekcijske veze - CO (Conection Oriented)
• podrška za različite vrste usluga (govor, video, data, ....)
• primjenljiv i za LAN i za WAN

Paketske mreže - ATM 3

6.1. Općenito (3)

Kreiranje ćelija iz paketa

Odredišna Izvorišna
Podaci Suma
adresa adresa

ćelije zaglav. Podaci za prijenos

zaglav. Podaci za prijenos

5 okteta
zaglavlje zaglav. Podaci za prijenos

zaglav. Podaci za prijenos

53 okteta

48 okteta
podaci za
prijenos

Paketske mreže - ATM 4

2
6.2. ATM referentni model (1)

• Standardiziran ITU-T preporukom I.321

• Tri osnovna sloja:
- fizički sloj (Phisical Layer)
- ATM sloj (ATM Layer)
- ATM prilagodni sloj (AAL - ATM Adaptation Layer)

upravljačka ravnina

upravljanje ravninama
upravljanje slojevima
kontrolna korisnička
ravnina ravnina

protokoli viših slojeva protokoli viših slojeva

ATM sloj prilagodbe

ATM sloj

fizički sloj

Paketske mreže - ATM 5

6.2. ATM referentni model (2)

ATM referentni model i OSI model

• veza između ova dva modela još nije standardizirana

• osnovna karakteristika OSI modela – neovisnost pojedinih slojeva – prisutna je i
u ATM modelu i to za svaku ravninu sadržana u modelu
• fizički sloj s izvođenjem funkcija na razini bitova jednak je u oba modela
• ATM sloj je relativno jednostavan i može se smjestiti na donji rub L2 OSI
modela
• AAL sloj je kompliciranije smjestiti u OSI model (smještaj ovisi o autorima):
- s motrišta kontrolne ravnine – donji dio L2 OSI modela
- s motrišta korisničke ravnine – donji dio L4 OSI modela
• komunikacija između slojeva gotovo je jednaka kod oba referentna modela

Paketske mreže - ATM 6

3
6.2. ATM referentni model (3)
Komunikacija između slojeva
Informacijski tok

AAL

ćelije (48 okteta)

ATM sloj

ATM ćelije (53 okteta)

SDH / SONET sloj

slijed bita STM-1

155,52 Mb/s

Paketske mreže - ATM 7

6.2. ATM referentni model (4)

Fizički sloj (1)

• funkcija transporta ATM čelija između dvaju entiteta ATM mreže
• podsloj ovisan o fizičkom mediju (PMD)
- obavlja funkcije točnog stvaranja i prihvata bita
- na određenoj razini funkcije ovise o prijenosnom mediju
- linijsko kodiranje i sinkronizacija bita
- ITU-T preporuke G.703, G.957, te preporuke ATM foruma
• podsloj približavanja prijenosu (TC)
- funkcije prilagodbe prijenosa odgovarajućim prijenosnim sustavima, npr.
smještaj ćelija u okvir PDH i SDH sustava prijenosa
- ispitivanje ispravnosti zaglavlja ćelije preko polja HEC (Header Error
Control)
- omeđivanje ćelija
- umetanje bita u nepopunjene ćelije

Paketske mreže - ATM 8

4
Fizički sloj (2)

Brzina prijenosa
SDH SONET
Mb/s
STS-1/OC-1 51,84

STM-1 STS-3/OC-3 155,52

STM-4 STS-12/OC-12 622,08

STM-8 STS-24/OC-24 1.244,16

STM-16 STS48/OC-48 2.488,32

Paketske mreže - ATM 9

Fizički sloj (3)

Prijenosni medij
Brzina Multi- Single-
Framing Koaks.
(Mb/s) modni modni UTP-5 UTP-3 STP
kabel
FO FO
DS1 1,544 3
E1 2,048 3 3
J2 6,23
DS3 45 3
E3 34 3
E4 139 X
ATM25 25,6 3
STS1 51,8 3
STS3c/STM1 155 3 3 3 X
STS12c/STM4 622 3 3
4B/5B (TAXI) 100 3
6B/10B 155 3 3
(FiberChannel)

3- standardizirano
X – u postupku standardizacija

Paketske mreže - ATM 10

5
6.2. ATM referentni model (5)
ATM sloj (1)
• zajednički svim vrstama prometa i neovisan o vrsti prometa
• funkcije nisu uvjetovane informacijskom strukturom i brzinom prijenosa
usluge
• zadatak: transparentni prijenos ATM ćelija kroz unaprijed uspostavljenu vezu
sukladno dogovorenom prometnom ugovoru
• dodavanje i izdvajanje zaglavlja ćelije
• sloj usmjeren na obradu zaglavlja
• multipleksiranje i demultipleksiranje ćelija
• usmjeravanje ćelija
• osiguravanje VC ili VP veze točno zahtijevane kvalitete
• upravljačke funkcije
• primjena mehanizma kontrole toka

Paketske mreže - ATM 11

ATM sloj (2)

ATM sloj koristi virtualne veze za prijenos informacija i on se može podijeliti na
dvije zamišljene razine:
• razina virtualnog puta (Virtual Path Level)
• razina virtualnog kanala (Virtual Channel Level)
VC veza (VCC)

VC link

VC
ATM sloj

razina

VP veza (VPC)

VP link

VP
razina
fizički sloj

krajnja točka razine

spojna točka razine

Paketske mreže - ATM 12

6
6.2. ATM referentni model (6)

ALL sloj (1)

• prilagodba viših protokola ATM komunikacijskim uslugama
• osiguranje zahtijevane razine funkcionalnosti svakog razreda usluge (QoS –
Quality of Services)
• usklađivanje brzine ćelija (cel rate decoupling)
• segmentacija/reasembliranje
• sastoji se od dva podsloja:
¾ podsloj približavanja (CS – Convergence Sublayer), koji se dijeli na:
- zajednički dio CS podsloja (CPCS – Common Part Convergence
Sublayer)
- uslužni dio CS posloja (SSCS – Service Specific Convergence
Sublayer)
¾ podsloj segmentacije i reasembliranja
• omogućava više razreda usluga

Paketske mreže - ATM 13

ALL sloj (2)

Razredi usluga
• Razred A (AAL1 protokol) – CO usluge, stalnih brzina (CBR) i s
vremenskom relacijom između izvorišta i odredišta (CBR-rt – Real Time).
Npr. 64 kb/s govor i video koji se prenosi stalnom brzinom (emulacija voda)
• Razred B (AAL2 protokol) – CO usluge s promjenljivom brzinom prijenosa i
s vremenskom relacijom između izvorišta i odredišta (VBR-rt). Npr. koderi
govora i videa promjenljive brzine prijenosa.
• Razred C (AAL3/4 protokoli) – CO usluge s promjenljivom brzinom
prijenosa bez vremenske relacije između izvorišta i odredišta (VBR-nrt). Npr.
UNI signalizacijske poruke, X.25 i FR.
• Razred D (AAL5 protokol) – datagramski prenošene CL usluge s
promjenljivom brzinom prijenosa i bez relacije vremena izvorišta i odredišta
(VBR-nrt). Npr. LAN, Internet, SMDS/CBDS, i sl. prometi.

Paketske mreže - ATM 14

7
 Informacijski tok
AAL sloj (2)
Convergence sublayer
AAL-1 CBR-rt (govor, video) (CS)
AAL-2 VBR-rt
AAL-3 CO tok paketa AAL CS - SDUs
AAL-4 datagrami Segmentation/reassembly
AAL-5 IP paketi (datagrami, VBR, HDTV) (SAR)

informacija: CBR
AAL-1 48 okteta

CS-SDU 47 okteta
bitovi 1 3 4
SAR-SDU CSI SN SNP SAR-SDU

SDU – Service Data Unit

PDU – Protocol Data Unit
informacija: (npr. IP paketi) PCI – Protocol Control Information

4 0-47 2 2 4
CS-SDU Zaglavlje informacija PAD AL LEN CRC

SAR-SDU ...
n x 48 okteta

Paketske mreže - ATM 15

6.3. Arhitektura ATM prijenosa

ATM sloj – komunikacijske usluge s kraja na kraj (e-e); QoS; razredi usluga
AAL sloj – ATM prilagodni sloj: prilagodba viših protokola ATM kom. uslugama

kontrola korisnik kontrola korisnik

viši
slojevi
AAL

ATM

PHY

HTTP Video Viši

Primjeri TCP MPEG-2 LLC govor
• HTTP (WWW) IP Error corect.
• Video konferencija AAL-5 AAL-5 LANE AAL-1
• Emulacija LAN-a
ATM ATM ATM ATM

PHY PHY PHY PHY

Paketske mreže - ATM 16

8
6.4. Elementi ATM mreže
ƒ ATM korisnički uređaj
 sposoban da komunicira kroz ATM mrežu
 najčešće oblikovan kao širokopojasni adapter
 korisnički uređaji međusobno komuniciraju preko virtualnih kanala (VC)
 komutirani VC (SVC, slično pozivu u tel.mreži) i ne komutirani VC (PVC, slično zakupljenim
ili privatnim linijama)
ƒ ATM multipleksor
 omogućava multipleksiranje više različitih VC iz različitih ATM UNI (User-to-Network
Interface) priključaka (potova) na jednu izlaznu liniju
ƒ ATM prospojnik
 prospajanje virtulanih putova - VP-a (Virtual Path), ne mijenjajući sadržaj VC-a
 upravljan je iz centra za upravljanje mrežom pa se veze uspostavljaju naredbom iz upravljačkog
centra
 može se koristiti za uspostavu virtualnih zakupljenih linija (VLL – Virtual Leesed Line)
ƒ ATM komutacija
 najsloženiji i najmoćniji element ATM mreže
 uz prospajanje VP-a komutira i njihov sadržaj, tj. VC.
 jedini element koji je sposoban za interpretaciju i reagiranje na korisničku i mrežnu
signalizaciju za uspostavu nove i raskidanje postojeće veze
 ATM komutacija je upravljana korisničkom signalizacijom
 glavni (backbone), rubni (edge) i pristupni (access) čvorovi

Paketske mreže - ATM 17

6.5. Model ATM čvora

ƒ Model ATM čvora sastoji se od:
- dijela u kojem se obavlja VPI/VCI translacija,
- brze komutacije i
- izlaznih spremnika.
• Čvorovi su međusobno povezani transmisijskim putovima (TP) koji sadrže virtualne putove (VP).
• Kod analize ATM mreže duž jedne VC veze, čvor mreže predstavljat će poslužitelja u sustavu s
čekanjem.
• Virtulani putovi unutar jednog transmisijskog puta poslužuju se:
- ciklički – svakom VP daje se određeni broj prilika za prijenos ćelija
- statistički – posluživanje po redoslijedu dolaska ćelija
• Vrijeme prijenosa ćelija može se smatrati stalnim

VPI/VCI izlazni
translacija spremnici

ulazni izlazni
transmisijski transmisijski
putovi putovi

procesor

ATM čvor

Paketske mreže - ATM 18

9
 6.6. Sučelja ATM mreže (1)
ƒ UNI – User-to-Network Interface
- sučelje: korisnik- javna ATM mreža
- na rubu javne ATM mreže
ƒ NNI – Network-to-Network Interface
- sučelje: mreža-mreža (čvor-čvor)
ƒ PUNI – Private User-to-Network Interface
- sučelje: korisnik- privatna ATM mreža
- na rubu privatne ATM mreže
- cilj standardizacije ITU-T i ATM foruma je da bude što sličniji UNI
ƒ PNNI – Private Network-to-Network Interface
- sučelje: između privatnih mreža ili čvorova u privatnoj mreži
ƒ B-ICI – Broadband Inter-Carrier Interface
- sučelje između mreža različitih operatora
- definira operativne i administrativne granice
- temelji se na NNI uz dodatne funkcije vezane za sigurnost, kontrolu i
administriranje među mrežnih veza
- susreće se i pod nazivom INI (Inter-Network Interface)

Paketske mreže - ATM 19

6.6. Sučelja ATM mreže (2) - primjer

Javna ATM mreža

Rezidencija Javna ATM mreža
UNI
NNI B-ICI

video UNI
UNI

PUNI
UNI
UNI
PNNI
Privatna ATM
mreža

PNNI
Privatna ATM
mreža
PUNI

LAN
LAN PBX
Paketske mreže - ATM 20

10
 6.7. Elementi ATM pristupne mreže (1)

Pristupna mreža se sastoji od sljedećih mrežnih elemenata:

ƒ Pristupni čvor:
- ATM komutacijski čvor na rubu mreže (ATM Border Switch)
- može se usporediti s lokalnom centralom u telefonskoj mreži
ƒ Pristupni multipleksor
- nalazi se blizu korisnika
- granični uređaj između privatne i javne mreže
- usporediv s izdvojenim stupnjem telefonske centrale
ƒ ATM poslovni čvor
- komutira i multipleksira ATM tokove u privatnoj mreži
- usporediv je s kućnom centralom (PBX)
ƒ IWU (Internetworking Unit) -
- omogućava mrežama različitih prenosnih tehnika povezivanje u AT mrežu (PSTN,
X.25, Frame Relay, LAN,...)
- obavlja funkciju pretvorbe protokola
- može biti ugrađen u svaku vrstu čvora

Paketske mreže - ATM 21

6.7. Elementi ATM pristupne mreže (2)

PNNI UNI
ATM Privatni Pristupni
ATM čvor NNI Osnovna ATM
MUX ATM čvor
komutacija

ATM UNI
MUX NNI IWU

Pristupni
ATM čvor
UNI sa IWU
FR PSTN ISDN
ATM
MUX

PSTN FR

Paketske mreže - ATM 22

11
 6.8. ATM ćelija
UNI NNI

1 2 3 4 5 6 7 8 1 2 3 4 5 6 7 8

GFC VPI VPI

VPI VCI VPI VCI

VCI VCI

C C
VCI PTI VCI PTI
L L

HEC HEC

PODACI PODACI

GFC – Generic Flow Control PTI - Payload Type Identifier

VPI – Virtual Path Identifier CL – Cel Loss Prioriy
VCI - Virtual Chanel Identifier HEC – Header Error Control

Paketske mreže - ATM 23

6.9. Upravljanje i nadzor (1)

ƒ Važno svojstvo ATM mreže: veliki broj mogućnosti donošenja odluka vezanih za
upravljanje nadzor veza.
ƒ Odluke se dijele u tri skupine:
- Kad je postavljen zahtjev za vezu s pripadnim QoS, mreža mora odrediti da li
prihvaća ili odbacuje zahtjev ovisno o raspoloživim resursima.
- Kad je veza prihvaćena, mreža mora dodijeliti rutu ili put virtualnom kanalu
kojim se ostvaruje veza. Zatim treba informirati komutacije i druge mrežne
elemente duž puta da tom virtualnom kanalu dodijele resurse koji su dogovoreni
za njegov QoS.
- Konačno, mreža mora nadzirati prijenos podataka kako bi bila sigurna da se
izvorište pridržava specificiranih QoS ili da u protivnom odbaci njegove ćelije.
Mreža može pitati izvor da uspori slanje ćelija.
ƒ Mreža mora prenositi brojne informacijske tokove za nadzor njenog rada te detektirati i
identificirati lokaciju zagušenja ili kvara kao i tokove funkcija operativnog vođenja:
- upravljanje pogreškama (kvarovima),
- kontrola prometa i zagušenja,
- nadzor stanja i konfiguracije mreže i
- signalizacija korisnik-mreža.

Paketske mreže - ATM 24

12
 6.9. Upravljanje i nadzor (2)

Upravljanje pogreškama (1)

ƒ Upravljanje pogreškama odvija se na više razina:
- Na razini fizičkog sloja (SDH/SONET):
- F1 – za regeneratorsku dionicu
- F2 – za digitalnu dionicu
- F3 – za prijenosni put.
- Na ATM sloju:
- F4 – za razinu VP
- F5 – za razinu VC
ƒ Sve te razine koriste zalihosne informacijske tokove za upravljanje i održavanje (OAM
– Operation, Administration and Maintenance)
ƒ Formati F4 i F5 ćelija ovise od toga da li ćelije nadziru segment kroz UNI sučelje ili
čitavu vezu
ƒ F5 ćelije imaju polja VPI/VCI jednaka onima u korisničkim ćelijama na vezi koju
nadziru. jedina je razlika u PT polju.
ƒ F4 ćelije imaju polja VPI jednaka onima u korisničkim ćelijama.
ƒ Glavna zadaća OAM ćelija da detektiraju pogreške (kvarove) te da upravljaju njima

Paketske mreže - ATM 25

Upravljanje pogreškama (2)

Razine upravljanja (OAM) u ATM mreži

kraj-kraj

segment

terminal privatna javna javna privatna terminal

ili ATM ATM ATM ATM ili
usmjeritelj komutacija komutacija komutacija komutacija usmjeritelj

Paketske mreže - ATM 26

13
 Upravljanje pogreškama (3)
Formati OAM ćelija
zaglavlje informacijski dio

kao kod
korisničkih 0001 = upravljanje kvarovima
ćelija
VPC: F4 3: segment
4: kraj-kraj

OAM polje ovisno CRC-10

GFC VPI VCI PTI CLP HEC FT
ćelija od funkcije

VCC: F5 kao kod 100: segment tip funkcije:

korisničkih 101: kraj-kraj 0000 = AIS AIS – Alarm Indication Signal
ćelija 0001 = FERF FERF – Far End Receive Failure
1000 = “loopback”

GFC – Generic Flow Control PTI - Payload Type Identifier

VPI – Virtual Path Identifier CLP – Cel Loss Prioriy
VCI - Virtual Chanel Identifier HEC – Header Error Control

Paketske mreže - ATM 27

Upravljanje pogreškama (4)

Korištenje OAM ćelija

ƒ Mrežni element koji je otkrio kvar na vezi, šalje AIS ćelije duž VPC I VCC
ƒ AIS ćelije šalju se do odredišta pripadne veze
ƒ Uređaj na kraju veze kad primi AIS ćeliju, šalje FERF ćelije na drugi kraj veze

okteti 1 9 35
tip lokacija AIS i FERF
nekorišteno
pogreške podreške ćelije

ƒ “loopback” ćelija sadrži:

 polje koje označava: treba li se ćelija vratiti nazad (loopback - petlja)
 korelacijsku oznaku za sprečavanje zbrke s ostalim “loopback” ćelijama
 lokaciju gdje ju treba smjestiti (npr. kraj veze/segmenta)
 adresu izvorišta takve ćelije
okteti 1 4 12 12 16
“loopback” oznaka indikator “loopback”
adresa
“loopback” nekorišteno
indikator korelacije izvorišta ćelija
lokacije

AIS – Alarm Indication Signal

FERF – Far End Receive Failure
Paketske mreže - ATM 28

14
Upravljanje pogreškama (5)

“Loopback” na kraju veze za F5 razinu (slično je i za F4 razinu)

korisnička
prijemnik oprema
javna
komutacija

F5 (segment)

F5 (s kraja na kraj)

Paketske mreže - ATM 29

6.10. ATM komutacija (switching) (1)

Upravljanje pogreškama (1)

ƒ ATM komutacija vrši komutiranje VPI/VCI sadržaja
ƒ VPI/VCI sadržaj je jednoznačno određen po svakom portu (sučelju), tj lokalna oznaka
može biti ponovo korištena bilo gdje u mreži

45

29 64

Ulaz Izlaz 3
Port VPI/VCI Port VPI/VCI
1 29 2 45
2 45 1 29 29
1 64 3 29
3 29 1 64

Paketske mreže - ATM 30

15
 6.10. ATM komutacija (switching) (2)

VC komutacija

VCI 1 VCI 2 VCI 3 VCI 4

VP komutacija VPI 1 VPI 3 VPI 2

Port 2 VCI 4
VPI 2

VCI 1
VPI 1
VCI 2 VPI 3 VCI 3

Port 1
Port 3
VCI 1 VCI 1
VPI 4 VPI 5
VCI 2 VCI 2

Paketske mreže - ATM 31

6.10. ATM komutacija (switching) (3)

VCC (Virtual Channel Connection)

VPC (Virtual Path Connection)

UNI
VPI=1
UNI VCI=1

VPI=1 NNI NNI

VCI=1 VC VP VC
Switch VPI=1 Switch Switch
VPI=1
VCI=1 VCI=1

“Skok-po-skok unaprijed – poznato kao ćelijski relej (Cell Relay)

Paketske mreže - ATM 32

16
Permanentni virtualni krug - PVC
Ulaz Izlaz VPI/VCI tablice komutacije u mreži ažurira administrator
Port VPI/VCI Port VPI/VCI
1 29 3 45 Ulaz Izlaz
2 30 4 15 Port VPI/VCI Port VPI/VCI
1 64 3 29 1 33 3 02
3 29 1 64 2 15 4 14
1
2 1 64 3 29
15
29 1 3 29 1 64
4
2
3 3 4
A
30
45 29
14
43
1 2 3 C

4 16 2
B 3 1
4 Ulaz Izlaz
Ulaz Izlaz Port VPI/VCI Port VPI/VCI
10
Port VPI/VCI Port VPI/VCI 1 16 2 43
1 45 3 16 3 14 4 10
2 29 1 18 1 64 3 29
1 64 3 29 3 29 1 64
3 29 1 64
D
Paketske mreže - ATM 33

Komutirani virtualni krug – SVC (1)

Ulaz Izlaz Signalizacijom se dinamički trasira konekcija u tablicama
Port VPI/VCI Port VPI/VCI

Ulaz Izlaz
Port VPI/VCI Port VPI/VCI
1 64 3 29 1 33 3 02
3 29 1 64
1
2 1 64 3 29
UNI 1 3 29 1 64
4 NNI
2
3 3 4
UNI
NNI NNI NNI
UNI
1 2 3
NNI
4 2
3 1
4 Ulaz Izlaz
Ulaz Izlaz Port VPI/VCI Port VPI/VCI
UNI
Port VPI/VCI Port VPI/VCI

2 29 1 18 1 64 3 29
1 64 3 29 3 29 1 64
3 29 1 64
Paketske mreže - ATM 34

17
Komutirani virtualni krug – SVC (2)
Ulaz Izlaz Transfer podataka preko novo uspostavljene konekcije
Port VPI/VCI Port VPI/VCI
1 29 3 45 Ulaz Izlaz
Port VPI/VCI Port VPI/VCI
1 64 3 29 1 33 3 02
3 29 1 64
1
2 1 64 3 29
UNI 1 3 29 1 64
4 NNI
2
3 3 4
UNI
NNI NNI NNI
UNI
1 2 3
NNI
4 2
3 1
4 Ulaz Izlaz
Ulaz Izlaz Port VPI/VCI Port VPI/VCI
UNI
Port VPI/VCI Port VPI/VCI 1 16 2 43
1 45 3 16
2 29 1 18 1 64 3 29
1 64 3 29 3 29 1 64
3 29 1 64
Paketske mreže - ATM 35

6.11. ATM u kampus mreži (1)

Tradicionalna mreža

LAN

prema korporacijskim WAN-u

hub ili prema Internetu

• Hijerarhijski dizajn mreže s djeljivim

pristupom medijima
• Homogenost korisničkih komunikacija
• Manualni postupak dodavanja, mijenjanja
serveri i promjena lokacija klijenata i servera

Paketske mreže - ATM 36

18
 6.11. ATM u kampus mreži (2)

Suvremena kampus mreža

prema korporacijskim WAN-u

ili prema Internetu

Kampus ATM mreža ATM

radna postaja
Ethernet preklopnik
Preklapani s VLAN potporom
ethernet
klijenti
serveri visokih performansi

• Hijerarhijsko održavanje mreže

• Znatno povećanje performansi komunikacije klijent-poslužitelj
• Automatizirani postupak dodavanja, mijenjanja i promjena lokacija klijenata i servera

Paketske mreže - ATM 37

6.12. AAL kriteriji (1)

• Prometni parametri (Traffic Parameters)
• Kvaliteta prijenosa (QoS – Quality of Service)

UGOVOR
------------
------------
------------

UGOVOR
------------
------------
------------
ATM mreža
UGOVOR
UGOVOR
•Prometni parametri
------------
• Vršna brzina ćelija
------------ • Srednja propusnost
------------ • Maksimalna veličina
usnopljenih ćelija
PBX • Minimalna brzina ćelija
•Kvaliteta usluge
• Kašnjenje
• Odbačene ćelije

Paketske mreže - ATM 38

19
 6.12. AAL kriteriji (2)

Prometni parametri
• PCR – Peak Cell Rate – Maksimalna brzina ćelija koja se zahtjeva bez gubitka podataka
• SCR – Sustainable Cell Rate – Sigurna srednja brzina ćelija koju zahtjeva aplikacija
• MBS – Maxinun Burst Size – Maksimalna količina usnopljenih ćelija koja može biti
prenesena
• MCR – Minimum Cell Rate – Minimalna brzina ćelija

Kvaliteta usluge prijenosa

• Delay – Kašnjenje:
- MCTD – Maximum Cell Transfer Delay – Maksimalno kašnjenje ćelija u
prijenosu
- CDVT – Cell Dely Variation Tolerance – Tolerancija variranja kašnjenja ćelija
(jiter)
• CLR – Cell Loss Ratio – Prihvatljivi postotak izgubljenih ćelija

Paketske mreže - ATM 39

6.12. AAL kriteriji (3)

Traffic Parameters
AAL1 – Constrian Bit Rate (CBR-rt)
• Real Time Voice and Video

PCR
PCR
Peak
PeakCell
CellRate
Rate

QoS Overhead
Tolerance 5 Byte
Header
LOW HIGH 1 Byte

47 Byte
Cell Loss
Payload
Cell Delay

Paketske mreže - ATM 40

20
 6.12. AAL kriteriji (4)

Traffic Parameters
AAL2 – Variable Bit Rate (VBR-rt/nrt)
• Paketski govor i Video PCR
PCR
• SNA Peak
PeakCell
CellRate
Rate
SCR
SCR
Sustaninable
SustaninableCell
CellRate
Rate
MBS
MBS
Maximum
MaximumBurst
BurstSize
Size

QoS Overhead
Tolerance 5 Byte
Header
LOW HIGH 1-48 Byte

1-47 Byte
Cell Loss
Payload
Cell Delay (rt) Cell Delay (nrt)

Paketske mreže - ATM 41

6.12. AAL kriteriji (5)

Traffic Parameters
AAL3/4 – Unspecified Bit Rate (UBR)
• Javni WAN
• SMDS
Ne
Nezahtjevaju
zahtjevajuse
se

QoS Overhead
Tolerance 5 Byte
Header
LOW HIGH 4 Byte

44 Byte
Cell Delay
Payload
Cell Loss

Paketske mreže - ATM 42

21
 6.12. AAL kriteriji (6)

Traffic Parameters
AAL5 – Available Bit Rate (ABR)
• Povezivanje LAN-ova za podatke
PCR
PCR
Peak
PeakCell
CellRate
Rate
MCR
MCR
Minimum
MinimumCell
CellRate
Rate

QoS Overhead
Tolerance 5 Byte
Header
LOW HIGH - No Cell Overhead

48 Byte
Cell Loss Cell Delay Payload

Paketske mreže - ATM 43

22