Professional Documents
Culture Documents
*-••]
'
i'
....
M > , ' . - •
, • ... • •
•
i> •
.
.
^
Digitized b/^ftt^k' j
<5,ATECHISM
y .ROMA KT 1/ r
^
'
Ex DECRE-ro CONGILII
dentini , & Pij Pontificis MaxLl
I.
C J IEO D
I r I, llltmrifimomm ^ri^
. 'ixoflicixuChriilopa.PIandnj,TypographiRc<^;j
Digitized by Google
Digitized by Google
A L B E R T V S;
DEi GRATIA COMES
*TdUtims RheniyVtriufque Bauaria
H ^
iniiitantur oporret quotquot pemer/brum
' p marutft l|^ttdctc»uniur:ad horum px*fcripta
» fcic
;
Digitized by Google
a
9 qatEcclenaeCatholicasoppugnadonem
per cxcicmum fcclus& impietatcm noduni fol-
ucrunc • Han: ^ft rumma rumtni Dei l>ene£ccnda»
ouod vltimis hifce temporibus, tarn difcrtc loqui
fidclibusfuis eft dignatus pater xnifcricordiaruiUjj
&
omniique coniblationis honx fpci^Suificit hasc
, vliima inclmato orbi mcdicina,cum ad prarcaucn-
dos^tum depellendos quoquc hxrefiim^ & Cc&sl^
turn moi bos; ncmoquc excuiari amplius poteric,
quifquis anim«e iadiicani paiTus fucrit vilam. Hzm
hent iideles ex Tridentitii Concili j decretis Ca«
tccihiixnumyqucm ob fiimmi paftoris reuercntiam
Romanotn rede dictint, certum ialucisfua; pbdi-
dium; habenc & rcdiidi,quo,vt fcfc in viam red-
piant^grauUfim^ admonentiu* &iaipelluntiu Efk .
Digitized by Google
ctni:i<iftas , non alitcr quam leuiailla M.^ur-^rum
ipicaiacacauhradis icniiiiiTa^refiliant^ auc figiijiiia
Digitized by Google
harretidsdiprauariac violarinon pccmittanc , (cd
9tb his dc omnibus deuoti recipiancur &
fideilcer
pb/cruaicur , atcjuc ad catti cciam rationcmpcrrt-
laeanc, quise Cacechiimo Romano luncexpucacai
Nos pro ofncianoftrolubditosoninesinfanaSc
Apoftolicafide reuacrc cu i^nces y pr uin iiiruni
noftrarum populis , omnibtilque noftns (ubdhif
hancFabricianaGatechifaii Romani cditioncmt .
Digitized by Google
^ries^ pleiifquefiiitautdiificiUorsaiit moleftior,
.cum nunc, iudii noftro , ica particiim accipiant^vt
ficCux intclligcnux', ScoUoruni ialudprocliums
(eruircfacianc . Cert^ Tpeiamus earn operatn Ca^
.^olki^ on^aibu&i^qn^ingratatn futuram • Ncc
c^uicqamxi cfl: quoidin hac reipubliccc pjcmirba-^
tione mrigjs d^fiderainus, quam eojiu > qui Chii*
^onpmcn dcderum , animos ita fcmel vidcic
jpphiundos^vccx Catholics Ecdefiae audoritate,
i^juam fymbolofidci,noftcx profitcaiur, potiu^
jqiiam ex priuaconim ittdicus> dodbinam religion
|xi$ fibi repctcndam iudiccxic. Qux rc nO dubiw,
lliinoref)if(xbebit JitHculc^eip^, fi h^mines^e--
|notap^itinada,do6]ti*mam C^techifmoTlpmana
jcomjprchf^ifara > ia qua dccct vcneradonc hg*
bea&t>yt qucmadmpdumvna eft fides , adueiriii^
quam portx inferi nunquam pic-Eualucrint, itJ^
c^tiamfub vno paftorc vnain.cius tradcndx rcgu-
hm omnes fcquantur . Hanc ccrte fe][id^atem vc
totlGcrmaniae optamus , ica eti^m^Deo propitio^
Inproiiinciis noftps promoucreiemperftudebi*:
mns. Datum Monachij ipfo die S. Simperti
jBpiicopi magni Augufteniis Ecclc% luininis^
^;iQO ^zxl Saltiacoii^ i ^701
• ••
* 4
Digitized by Google
REVERENDISSIMO
IN CHRISTO PATRI3
Illuftriflimoquc Piincipi, Ofhoni, Epi-
fcopo CardinaH Pjrxncftioo , &
Aiigu^
1
m
Digitized by Google
m perpetuakgis Domim meditatione col"
loccmt4s, 'Beat usyin quit^qmnon abutm
CGnfdw tmpiorum, ^m via peccaiorwn
non Hetit, ^ in catheijua pefnlentM non
[edit : Sedm lege Domini Voluntas eius^
i^ialege eius meStahitur die , ac noSU.
C^termn , miferi mortaJes ktto terrena^
rumeuptdttatmnocc^cdti, hxcnon mtel-
ligentcsyflultam tUam muherem in cathe^
dra peJltUntuz fedentem^conJequt^CP*
dire , quam ad propofitam beafitudmem.
(X iugt calejits fapientue fiudio ^ contrn^
dere maJuerunt . H<ec, ymjtMm a!^^
fmtit no[lra£taSy quanta damna hareti*
Digitized by Google
fHaft^euslnunqrud cot'm:ut m irA pietd-
fenfjUa? ^ui&ixitaures lominis^ vun-
quid chjurdutt ? formmit os ad lo-
^uendit^qui paSior efl Ifiaelts > qtfi dedtt^
tit fcut :omlofeph-nuquidtatwpisfuum
muadentibus gregem Jdttiffe credatttr^
1* . .J-
Digitized by Google
fuhnerterent yythticm aternaytta te-
nelnisfhtfqUet Je^ptiacis obrmret.SeA
^mpmperfuos tuttur ^ qui dilig^tesfi in
fine diligity incretUbiii boniuae ejfectty vt.
qtM maiores harefitm tenebra ^ esf iliote-.
Digitized by Google
tomiifftoncyitt tantisfideiproallis, boml-
nil/ us acadere potuit ^ qmm Occumenici
Cocilij auBontate y pabtdamfolidijlimarffi
qua tumentes vndiquefluSius Jitperent,
acc 'were ? ^inam jpirUus fanSii yis^ .
Digitized by Google
(oflis tjfe infiruRcs ) 'Vtmex, efuantus,
redde-_
ta eum tmperitioribus faciliorem
rm^amkifimecfihormus. Cum auterk
iudicmm mmum ncn temere tilt open,
^uod tata auSioritate m lucem prodiiffa^
effeddmdtmdamitraxinegotitminbn^
mm , donee tmdem yidt
tUuHri^immt
discern Alb m
yctenmtipimumddmh
urn
Digitized by Google
hit, tantum ttlm nm mhi imp^dr£
/Icceftt demUm lUsftrifim ducts Er*
neftty Efijco^atus Frjinjefis adniim^rA^
torts, Httdtum , qm mteStgens chdrtftmi
fta parentis yoluatatem , pro tttcredihiH
quo mcatholicam religionem fertur t^Io
mn rninimos adhihuu acideos , vtmox^,
quad pie c?* ytiUter cogitAtum ejfe puta^
iatytmSlui mmdjiret^r, Ueque enim dt^
ci potejl , qnam facunda omnium virtu-''
tttm femina , pMimi huius prinapis pa^
rentes yCordi adhuc tenero iamprtdem im*
preffermt. Ad hune modumtAnna, Au^
firiacajwperatoris ^aximilittni germtc^
ud firor y filtumjtMun BmeHum femper
bah mty0* edttcMtitjfut eo^emo Phaci^
pufft GerMMtuSf iufitus cum Salomone ^
tere ppfit: Ete^o filtus patrtsmetfui:te^
ffcllusy ^ yttigenitus coram matre mea^
docebat me , atque dicebat i SuJcipidf
'Perha mea cor tufi^ cufiodi pracepta mea,
^ nfiues^pojsidefapicritiamyprJ^ideprU"
dentMm^ne aimittas eam^ o* cujCodkt te.
dilwe
Digitized by Google
Mgeeam,etcoftfiriMha te.Arripetlia,^
exdtabit te yglorificAhcru ah «4» (t^tn earn
fuens amflexAtus^^ pAhit cap tti tuo att'
gme»tagr4ttartmf0* CQronamQlj/Upror
teget te, Nec deU^cm in fmitis impio^
rum» nec tthi placeat mdorum yU ^ frge
dh My n€c trAttfeas per illam ^ declina, O*.
4efmem- non enim dormimt nifimak-
fecerint , i^^p^t*^ fininits
tdfilkppUnumintXmsdunt fmm
im
fietatis, 0* 'Pinttmmqmtatisifihimtir
^ruBas autemex hoc pktatis fiminarw
amtidiendfcmtes , 0* adaugujUmBa^
paruedomum redemtes ymifermdamqm
mm condttionem, qui contrariafacmt,^
mmies fe^
imfitatAs coUndi Dei
aumtur, qu£ ibidem moxfu>yijciturje?j^
untia, cUrifme exponit . It^orum fi-
mu quafi lux j^lendenS:,procedit
mfcit/-u^qi^e ad perfe(^am diem:viA im~
'tiorim tenehrofa.nefcmnt, yhj> corrn^t,
Caups igitur maxims ^permde acho*.
neMimis imipaftfs ,fsm tmdem ccepi co-,
Digitized by Google
gttMrey am rat'wne diukU calefies- Cae*
(chijm iuacomlufi, pkrihtu cmnmnU
wifoffmu CommntarasproUxiorihus
euudem expUcare y 'ptdebaturnoumodo
9peroJum^yerum etim mtdtis^ ^ui brm-*
totepotiffimum cdpiuntur, minusgratum
fttturum, detrahere atitem quicqmm iUi
pperi^ qt$oi doSiiJfimortm totius orhis
i»teUigant.((<^^qmdqBior^sfuntyMt€rius:
"
cd . Ubo-' •
Digitized by Google
Uhorefudsatlementyreyufq.aliifddc^di
'ecdejtaficds necejftriisjmpendere fofjint.
Beetiam magis hancmgndtyU fUcuity
quodinteUigerem^f^X^'^''' cfeerttditione
'pocdem^ApoSioJuAinq^ C4techiz.andi ra^
timem^cum Jpeciem in myfieriis baptifmi
etiamnum retimt euUpA, inurrdgAtmi"
busj(^ rej^ofoaibus cojiitife. Vnde etia
faSiu eji^yt^qui rudmetafdei traded at,
rdmonis ddidatus erat,
utetfnx^fmoi dtcmturiSi ejuld auiemyCar^
d^mUsampliffttneyhk dept^hedes^quoddi
in
Digitized by Google
admrahiliy etdiuinpm catholtcH rel^m^,
X^Io^ er incoparM yktmHioHdeyetftM^
qua apud meplmmu Vakre debmt^i$£i0
hiate,huc cjudecuq, Ubor^^mihicxUrfit,
. Atqueytmanoftrofitfdto,yeftracf. au^^.
Ht^teJmHes^qmkt^s pafcedidocedtq^ mUr-
niu in BccUjia oheundu efi^UndeinteUtr
gSty qaauja-decmemei Cecdijfindio ra?
tiones confittdndiarlibareJkmhreM
Mcepifej^eceJjM'Uq.interm^
Unm Chrifiidnti capita inpxoptuhd>er^
€xplica(d.^tM in rCyjl}efo^ti4 parMuUit^i:
turfiu^ipfus^ [i marginal^ mfitdsdmta^^
iationes^ qmhuspHt^r nyt4ii(mmmi^\
4ffimJl^yiq> mutiM refivfientia^ei
t^r SjftodutndetmJtmfurtp explicata^m^y
dicammtisJdigenterfxpede't.^idlq^Q^^
Hea hfc dcti^dat aU^oritas^qUa or-^^
Bis{emperfiurofauBaiudicmt, e^* vdut
,
Digitized by Google
fed Komanus,fed ems EccUjUiqum
hU'c^ilmiratus ohmTtrtmflmttsi Si Italue , i»i
Digitized by Google
4
•
4fiUfideUsa»Bioritatemohtmuermt,
Mtdifirimina UgifRmiitinertsmoratusj
nott duhitmit l^mmi '^^ ibidem cofir^
moiioutacciperet^'penire .,^uam necJifft^ .
(uUeraPioqMrtooh^tMuitjCiimittleMo^,
ribus qmbufdam tantim riti^man<kbis
diffidJesjkn ipfisfidei dogmatibus^sHm ec^-
Digitized by Google
sfftmaretyfe nmqum afanUijfimis fedis
"ipofiolfca et Cocd^oru decretis dtfceffuriif
jUudq^ etiifummA diltgetU 4^ttr&, vtJai-
f:aUo?jeJan6lom^hisJtfffilibuSyqUie nofiro^
•
rU' homing pramttifymper in mbiu reuor
fdmt^dicebat in regionibus Jtto Patriar-
fijidtuifubie^is^aaeo ejfe certayVt nefasjit
yel ddittr cegitare.An no zsr latins Sj/- *
rus^TdtriarchaAntiochenuSy paucisab-'
hmannis cumfuoJtwtfobditiftitn^minfi
Digitized by Google
Uteris ddPmlA ft IttUum Fotificef mxi^
mSibortm mm'mum tertidSydatisJk rcr
^tff4pudfi dubiis, qmd Qrihodoxa.^
Koinanafides teneret^magno fermre ed^f
^
eeri petijt ,et quodilU frobaretyfis mnmet
fiqui yelle pKomifitl- ^ec hoc obfertumtU
fiudio cofefuj^prefriu etialegata Moyfe^
Sym adytruq. Vontificemifityquiillm
/ftprema in totu CfirifiMnifmu potefit^e^
ma, recognofcmt omne pbedientii t c-
clefia Komaneatq. eiusTotificiexhiberet,
^idvero Ar/pentjf nonf et illi hoc nofirei
fisaUo adfide Kdnt4n^ pro ipfius recogni-
thpeydogmdtu fuafidei exphcatiofte^ o*
Frafidu confirmattone^ tertiofios mifi
ruti^tdad hac IntU^agt^ ilii regi^P^e^
toi<mmfubU£ifi^CefteyVtcumqj inmuhts
olim iudaifirinty bof tame cu Mt§r^_ Chri
fti4pis profitebanturySccUfii Kmanito^-
tm Cor^UmJmiejJe.i»(f(rice,^
autf legato ad luliu tfrtiH^mJJoyfi per omr.
maecclefia Komamfubiecer^tjO* i ^o- •:'
mono Potifice^vera dp dogm^tilifidei dor
^rMtSfibitradipofitiUrut.,^ms amefitr^
^ Digitii
ligionis Hdtus inaUis IndUrum dmplifji-
mis regnis^ qiM regis HifpanU e>* Lttfi-
tanue imj^eratafiemnt , notius efi ^ quam
^
yt qmtiu4mbkk nobisfarihatm',
'Btbodkilhs dudimusyqui^yt ddju»
froflifHditmnoi pertrahauty Ecclefim
Romaihm, omnium Ecclefiarum matrem
a pits omnibus femper habitam , quibuj^
cumqm cdumniis yUemfactuntH EBn^
tncredibiUsy acfiupendx ammtuSf iUius
Digitized by Google
hihete qumtum yiresfermt ytdntumfa*
rorm.frohibete huius augupi^imi ImpC"
mfimim. ^rohihete animarum *vobis
tencreditarum crudeUfimtim Sirag€m.Vt
msyohiscmmiffg^juhdu^ociyonoxioy
pfcdntur'm herbis virenttbus^fidulo (f-
fkaeSidiaariajfaciindipma^ jyeraatif
fAfciM^ velut fidi domus Daacottomiy
fukie^is yahis fajioribus dcmonfirate*
^rndfunrntus iUe gregis dommkipafioff
4tque adeo Chrtjlt yicdrius yobis comme^
datj quod libcrahter yobis totiffs Chrifiia,
nitatis mater commftrticatj qua decet ob--
feru^mtiaexcipite.
Si rrtagni beneficij loco paffim babenjoT
let optts^ quodfingtUdri aUcuius hminis
iifdtcio 4dillufirationem Catholkdfidei in
nfutgusJpargitury qtutnti nobis ent fUttd
tt^tmifSy quod interuenfete cecmneuKt Co-
ciki fiptentia incepturn, qtfodyiroru toto.
ChriHiani/mo celeberrimrum Migefttia
perfi^im^quodjedis ApoBolic£ au^ori^,
cd s tdte,,^..
Digitized bV Google
tate corrohoratii, quoddepiq. Fij qptmti'^
qHodeius Totijlcis iukffi* e^eatttt; quo
moadcUiium aamcuU Petrifidere Potefi
frudetihr yftemo in^ropuljmdts ecclejit&
Digitized by Google
, . - « J \ »
cerdotii
. . *
nk
cereugiomSyquamjoUopoteJtatts . ejtquei-^^^
hat Bcclefia CathoUcis omnibus cofnmu^
ms yfroeuldubioyt caputfvndefit^ ytin ,
ddmare, t?*dfiumjte'pfqi$eadtern/mos
orbis terrarum: hoc m
Rma^a Ecclejia
Jutaxat ferfiltatm ejje ctmitur, St qm
fratertA inter tot h^xefum temfeihtts
de yeritmfideieffeficurus yglit^qumo^
Jo tUuda/^^udturjcx AmMno npetat.
K.TuM ce- lUudmagnumimqmtMMdjetit deSmo--
Digitized by Google
"'fegai^aebrtmdcclpt in Petro.Si quisy?-
^qui cupit viudm Apoliolonm traaitume,
J
I fit
(imquit ) mmynsfm^ifmi, de hoc
;w. Kom^aaEcclefafirmonemfacie'teSy ojle-
*Vtm cxordhmrmajyfi£hr^taM£per^
cepityolf MtSiordfusfuis^Ap6BU9r& Chri-
siiprincipibusyilhbatAjitte tenm^anct^
iftxta ilJftdi Ego pro te rogaui Petri{vt na
deficidtfides tua. Si quts etiam quid Apo -
flolus Paulus de cathedra Ron^adj in qud
ffdit Petrus ^ fenferit^ mtelligere expetat^
quid Dionypus Areopagita de martyrio
fui
Digitized by Google
Kos pacatos, reddat traditio . Dominus
itA docmtyiApoBoUfradkamrmtyConfir
FINIS. .
Digitized by Googl
CATECHIS MI
KOMANI PRu£F ATIOi
AGENS DE PASTORVMIK
Ecclcfia neccflitatc, audori tate;,officio3Ct
prfcipuis dodrin^ Chriftian^ capitibus* .
-
tundd'beAiUnSnU cmds wmeseonfiqmi ' ' '
i
L c T "clemenriflliriUS ac benigniflimus'
I F.
'
- '
, A gine,
Digitized by Google
% . ^. /r CA-TECniS. v&OM.
Propitt*. pM
,*ifitiltifarie,muitisq, modis locutus eft Pa-
Dcus miijifte tjit^ujiu jjrdphctis, ciscj-, pfo teojporuni condi*
SteTK tione ad cxleftem beatitudincm ccmim acdit^-
hoininum in-
iter monftrauit. .Fides tfwiii efti vtmqmt
li-
pet fuctic ad cTtcrnam (aiiucmcoftqucndam
ctl- doris legicimi a^miniftcrium : fi-
iidclis opera ,
nMz: '
« » I
C>uanti fit au
^ " iTJ c a u d 1 qui vos fpcmic 1
: & .*
Digitized by Google
Y R j£ f AT I O. )
ccndi muniis obircnt, quibus fe omnibus dicbus "^ttf ""'f^'^f
vfquc ad coafummauoacai ikcuii aiFucuiumede
poilicuus cll, _ ^'^.'«.
mvtrbmDiifud$urei ^
A 1 Quitill
Digitized by Google
4 cATBCHis. aeM.
. fi liber
Digitized by Google
y R yE P A T I O. »
t
filtbcr (andacSynodi auftoritate ederetur> cxjutd^aisiitu.
quo Parochi vdfomnc^s alij^quibusdocendi mu- /^t^j^f^*
nus impofitum eft, certa prseccptapctcrc , atquc vi^c fcciimik
dcpromere ad fidclem a^dificationem poflint: Vt ^I'-^^JJl
quemadmpdom vnus eft Dominusyvna fide$,ica iVmboia Apa
cuam vna fit cradendas fidei , ad omnta^ue pieca^ ^oionim.
.
C M
V niulca lintqux ad Chriftiaiue reiigio-
nis prpfeffionem ocrtincrcvideantur,ncmo cxi-
ftimet , iUud Sanorar Synodi prop6fi(um fuiiicjVt
omnia Chriftian^ fidci dogmata, vnolibro com-
pichenfi , fubuiitcr explicarcntur qaod ab :
Digitized by Google
6 CAT EC HIS. ROM* '
?iotni
0'>^?fcfef?. vtuos redimcrctab ofnni iniqiritace, &munda-
daadiungc- Dopulum acccprabilcm . (cdtatorem bo-
rctfibi
quam in hac norum opcrum » qux A poftolus Paftonbus pras-*
KbUdiJu^^ cipil vtloquantur, &exhortentur. Cum autcm
o(.unaiiur Dominus, ac Saluator nbfter non folfim dixerir,
Ss'"col!^nr <ed eciamexcmplo fuo demonftrarit , icgcni 6c ,
Digitized by Goog
illu J,&pcrfeAffl?niu bonmn rapiatur^cui adha&- $4>ir<u feiic^p.
rerc,fol!da,& veramfciicicate cllc is plane fcntit, J*^^;^'^!;;^*!
qui illud Prophet? dicerc poteiitrQuid cnim mi- grepcr amo-
hicftincadcdc a tcquidvoiuiiupei:tcrram?H?c ^^f^l"^:
nimirum eft via illa exccllentior , auam tdc Apo-
ftolas dcmonftiauit , cum omtie dodfcrinae &
in- „a°cathoii7i
jflirurionis fux ratione ad charitarc, cjux nanqua
JJf^^g*^
cxcidic,dirigcrct.'Siue cnim crcdendu, fiuc fpera-
dum,fiuc agendum aliquid proponatur , ita in eo
iempetcharicasDommi noftri commendari de- niti lo legU
bet, vc quiuis perfpiciat, omnia perfedcChriftia- v-;\^|ffiu!T^
nx virtutis opera, non- aliunde, quam adiledi^o- perfcs^afinc
'
ttpmti -
.
, . . .
,
Digitized by Google
^ CAT EC HIS. ROM.
» cor.|. qtiibus (blidiore cibo opus (it, acfinguJis eado*
^e^mI ^^I*^* alimera pi:?bcrc,qu§ fpiritu aiigeat,doticc
^ccucramus omnes in vnicacem fidcj,& agniciol
tns filijDciy
invirum perfe6tum, in menfuram
^2m.u aPtanspIenuudinisChnlti.Idvero Apoftolu^ia .
Digitized by Google
PRiEFATIO. .^9
rerum medicadone Paftores dics^noftesq; vcrfa- ^^s"|^;^
buntur, memores illius D. Paiili admonitionis, sacramcatiil^
<iuam ad Timothcum (criptam, omncs, quicun-^i*i^|V_
que animaruin^urie pra^poiiu iunc^ad te pertinc^- minica.
It cxiftimabuQUcft auc^m haec admonitio in hue
tnodum: Accede ledioni,exhorcacioni,&dodrr-i>eve^boi>«t: <
&
nem, fiucad mundi creationcm giibcrnatio-
nem^flue ad humanigeneris redempcionem ipc--
&enrtfiueadbononimpr2emia,&malorump<c-
nas percineant, Syitboiido^Silrina continencur.
Qjjx autem fignaiunc, & tanquam inftrumenca, Teruum.
ad diuinamgraciam confequcndam harcfeptcm
,
^
facramemorum doi^cina compledUcur. Vciam
vero qua^ ad leges referuntur , quorum finis eft Quartumi
Charitas, DecaTogo defcripca Amc Qd .
Digitized by Google
lOl CATBCKIS.. RO^t.
12 fucifv^l mithiiQ nHmtnr f^rwhi in in^I Mi»
CAT E-
Digitized by Google
C ATE CHI SMI .
RIM A,DE
'
RO M. P ARS P
FIDE ETSYMBOLOflDEI,
C A P V.T I.
'
dibus cadem definitionisvis , & I'vivio conucnit* J;;^"^^^;!^'^ ,
Digitized by Google
tt CATBCHXIS. ROM. *
Hijknttfadiuii
Digitized by Google
fAKS
*
. -
VMilUA.
* *
II
'
*
,
DE PRIMO SYMBOL!
A RT I C V L.O,
CAPVT I
luti
Digitized by GoogI
14 CATECHtS. ROKf*
*
tcHiplandaa) cum limoic > &
ucmuic fidclis po-
'
*
paius acccdat.
vtrbi haius,
C
R B p E N D 1 VOX, hoc Ibco putare^exiftimft^
crcdQ,in ml-te^opinaiir non fi^nificat , fed vr decent (acrac li- .
Digitized by Google
fAHS VKIMA. 15
mia conqiliefcat. Ac profcfto cum Apoftolus te- AiHoa^.
ftctur: Dciis vciax eft, ^mnis autem homo mcn-
daxili arrogaatisj&impudentishominis ed^gra*
ui'acrapktiti viroaliquid affirmand tidcm non^^wT^**
habere, fed pr^terea vrgere>vc quod dixerit, ra- -
tionibusaut tcftibus probcmr i cuius temerica-
tiSjatqueadeoftulritiasfuciic, Dci voces audicn-
4«5-ftrf
cemcaekftisn ac falutaris do&nnx radones re- ambfguitata,
qttitierc i Fides itaqae , feclufa omni non te-
lum ambiguicace, led euam demoxiiliandi ftu- viu
dio A ccnendaeft,
"
ialutein. r '
ftaadflimx^
'
ftand(Cmx^maxitnequeexpctcndxcognicioncfrr
'*
/ quiafifidcigradibusalccndcrc.
*
\ vt nps vocatps cfle dc tcnebris ia ^dmirabilc lu-
r men , quod eft apud Apoftolorum principem,
i«F«t.s» cumfiimmaanimi iucunditate experiamur > &
'crcdcnrescxaltemuslaetitia inenariabili. Redlc
igicui: fidclcs piimo fe in Deuiii credere profire^v
. tur , cuius maieftatcm ,cx Ieremiac(entcnda , in-'
cornpreheh(ibiicm elTc dicimustLucem enim, vt
' * ait Apoftol'Js, inhabiuc ia.icccflibilem , qucm
j.adTi.d, nulius hominum vidit,(ed nec viderepoteftjcuai
cnim ad Moyienloquerecur , Nou videbit mc»
sx0a.n« inquitafaomo & viuec. Nam vc mens noftra ad
Deum;quo nihil eft fublimius,periitniar, nccef.
A^-^'Jv.^^ fe eft cam oninino a fcnfibus abftradlam cflc:
cciieutiiai * cuius TCI faculcatcm in hac vita naturaliter non
tthnki$°qHi
babemus.iicd quamuis h^c ita lint, non reliquic
(amen Deus^vt inqutt Aj>oftolus,femerip(iim fi-»
ietnagfs I ter
Digitized by Google
P AH S PR I MA. 1.7
dc Dcoichticndiy&.quidquid cot-^
1^1 abtC45l:um
porcum, quidqnid concrerum , & admiftum eft,
abeo logilfimc remoiiendi;cui ctiam bonorum
omnium perfe£bam vim , dc copiam tribucrunCt
vt ab c;o,tanquam a.perpctuo qupdam , incx«- &
iiattfto fpnt^ bomcacis, ac benignitatis, omnia,
ad omncscreatas res,arque naturas^perfcftajbo-
nadiinancnt : quern fapicntem , vencatisaufto- ' •
*
rem^^amantem,iuftum)bencfjcenciinmum , &
alijsiiomimbu.^ appeithiierunt , iquibas fumma,
ftabfolutaperfeiftio continerur: cuius immeti-
fam& infinitam yirtuicm omncm complcntcm
locmii pcnjngentcm efle dixerun t- Hoc cx di- c«frtius & cia
uinis Ktcrislongc melrus conftat, &
iiluftrius, yi hiJ^^S^Src*
Mlo loco, Spiritus eft Deus:item, Eftdre vosper-
^JJjJ*JJJ.'^i'"'
fefti , .ficuc &
Pater veftcr Ccxlcftis pcrfeitus eft: vcH»o".*^
turn 01a nuda,& aperra funt oculis cius: &
iilud,
O akitudo diuiciaru fapienci§,& fcieci^ Dei: dein AaHcM.
de Deus vcrax cft:&, Egofum via, &
vcrirAs, &
A'J^om';"'
Vita: {>raeterca,Iuftina plena eft dcxcera tuavdeni' ioan.14.
que , A pens tn mamim tua, & implesonincani- pf^i
mal bcnedidtione: poftremo, Quo ibo a fpiritu Pfai.xiS.
Cuo,& quo a facie tua fugiam? Et nafccndero in
caeldm, ru i4Uc,es:(irde(cendcro in iijfernUm»
adesrfi fumpfcro pennas mcas diluculo , habi- &
tau^TO in cxtremis maris, &c. Et, Nunquid non uj^y^^^J
cxlum, &
terra ego impico , dicit Dominus?Ma-
gna & pra&ciata hascfunt 4^0! de Dci nacura fa-
t.
crorumlibrorumaudotitate conf<entanea&cd-*
fequentia ex rerum efFecStarum inueftigationc
Philofophi cognouerunt; quamquam in eo etia AaPhiiofo-
dodrinar neccffitatcra cognofcimus^fiSo^iatJ^S?
<;arleftis
animaduerramus* fidem non foium hoc pra?fta- ^^''f^J^'^J^^'^
re, qucmadmodum fupra difi:um eft-, vt qu« vi^ ^i^T
ritantumfapicntes longo ftudio confccuti funt, /-y ,
Digitized by"GoogIe
t$ CAT EC HIS. ROM.
pateatK , atque in prompcu (int: verum vt terui^
9oada, quacfidei difciplinacdmparatur i molto
<ccrrior,atqjabomnicrrorcpurior inmcntibus
noftris infidcac, quam fi eas ipfas res, humanx
coniprthcnias,anitnu$intdligcrec. Scd
fcienciar
quanto pracftantior diuini huminis cbgntuo ccn«
letida eft , ad quam non communiter omiiibtis
•idcifuiBmt
contcmplano, fed proprre crcdcntibus
'^^f"'^^
iymboio co» fidcilumcn adicum patefccit } Haecaurem Sym*
boli arciculis concinetur, qui nobis diuinar cifen-
tias vnitatem
,^ &
trium pcrfbnarufn diftinftio^
iiem,tam vcro ipfum Deum cffc vUimucn homi-
nis fincm aperiunr, a quo c^lcftis, arternaequc
4Hdi.ii»
be^^*f^idinis poflefliocxpcdanda fit: fiquidemi
' * Diuo Paulo dUdidnius, Dcuminquircncibusfe
;cphi. remuncrator^m cflc* Haec quanta fint , aii &
eius generis fint bona , ad qua^ humana cognitio
afpirarc pocucru, multo ante cundcm Apofto-
* ^ km Efaias Prophcta his verbis oftcndit; A laecu-
Ipnou audieriint, neque autibus perceperant;
bculus nen vidtt Oeus abtque te , quas pr^a-
rafti expcitamibus te*
t <
^
'
admonec Ego primus ,
; ?go nottiflimus ^ , &
. / abfijuc
V
Digitized by Google
tbique me non 'cft Deu$, iVpoftoIus etiam pA^- mej^
hm tcftacury Vnus DommusjViuFidcs^ vnttm
Saptifiha.
^
Qmtn^do vemgenmliYdt'me omnium hominm^ ftat^
Digitized by Google
» ^ CAT EC His. kOlk^
quentcs vniucrforum crcationcm, potcftatcmi
t.i|« admirabilemque prouidemiam ei thbuencjain
^^^^^•^^^ iudicarcat. legimus enim Nunquid non ipfe^ :
Ro"m.^.
nobis patfcr,vt filij Dei nomineniur, & fimus?
Hfb;i/ quod (l filij & haercdcSihaercdcs quidem Dei,co-
h^f redes autcm Chrifti, qui eftprimogenitus irt^
xhuitis fratnbas,nec confunditur yocarc nos 6:a<*.
Siuc igitur communem creationis ,
tres . pro- &
. uMitntrdr, uue pra^cipiiam fptritualis adoptionic
caufam fpeftcs , merico fidcles Dcum Patfcm fc
cricdcrc prqfiteAtur.
Digitized by C
ante omnia fecula a Patrc gcnitiiscft. Spiritus : ;
Spiritufanc5bo,vnuscftDcus,vnuscftDominus>
nonin vnius fingularitatcpcrfonat, fedinynius
Irrinitatefubftatia?. la veio hx creSipor(bnaS3Cttm.THnira5 nod
in ijsqttidquani diflimiicaut difpar cogitarcine-^^^f^^^^^^^^^
fas fit,fuistancummodo proprimtibusdiftindlacftd mernm .
pnoumdlcperibnamdidmust ^
,
ab(icenimh£cafideUumemibusimpietas,cum i
Digitized by Google
I
CATtCttfS; ROM*
fideles vnitatem cflfe in tfTcntia, diftindionem
i
I
cxploranim habcamus, nosaDco (cuius ora-
r culis non aflenciricxorcmgc ftultitia:, acquc mi-
,
3c/ttiu^ii5!!
«*cmi patcfecit. otct , inquaro , fine tntermiflio-f
*^
ne qof diuino beneficio hxc credit , vt aliquan*
do in xtcrna tabernacula receptus dignus fit qui
vidcat,qu^ tanta fit Dei Patris fa^cilndiras,vc fci-
Efiim intuens , atque iatcUigcns* parem &c xqua-
m^fibi filium gignat : quoue modo duornm
.
Digitized by Google
omfilpbies.&roiibslacobyC&iiifiliosradlofeph cea«i^'
nttceret , Jta illis prccatiis cfbDeas autem tncus
omnipotens faciat vobis cum placabilcm: dcin-
m
de verb Apocalypfi (criptum eft:Dns Deus qui Ai^y*
eft, Sc qui erac,&qui venturus eft omnipotes f & >
Digitized by Google
24 CATSCHI'S* KOU*
-
'
mils. AlccrumeniniipicLDoroinus d6cuic>vxi^m
UttA.J7* Apoftoiii incredulkatem obiidcns dicerec:- Si
habueritis fidem ficut granum finapis , dicqti.«« *
. qui
Digitized by Google
9
'PARS PRIMA. If
qui a vento inouecas , & circumfehur, non ergo
k&imet homo iUe quod accipiataliquid a Domi^
no» Mulra prarcieahsec fides comnioda, arquc
viilitates nobis pr^bct:in primis verb adomncin omnip«tgtf«
animi modeftiam 6c humiliratem nos inftuuitiG-
cue cnim mquit prin'ceps Apoftoloru^n : Hutnu
fiammi(ub potchti matiu Dei. monct eciatn non °f™^F*^*-
*
cffc trcpidandu,vbi non fit timor,fcd vnu Dcum .
^
'
SfiritHfanQo^etiamimdiutHX} i
'
,
Digitized by Google
Cumbonavoluntaic, idcft, cum amorccaftaf
*
qupi|liadbarrenc,Angelos^creauit,iiniulineisfi^
condens naturam &:largietis gmdam« Vnde fine
bona
volunratc, hoc elt, Dciamore, nunquatat
fSapiaM An-fandlos Angelos fuidc crcdcndumcft. Quod au-
S!Ref«i4.
^emadfcicnciamamncc ,extatilludlacrariim liic-
rarum tcftimonmm: Tu Domine tiiircx, fapicn?
*
^
/ '
ts , ficu t habec fapien ttatn A ngelu s Dei ,vt in tcUi-
:[
catahilfinr'
omncs praftcrea raotus animi , atqueappetitio*
ctiamiibcnim ncs ita,inco>ten;iperauir,vcj:ationi5 imperfo nun^
uiiTmfit"^**
quamnonparcrent^ Turn x>tigin^is iiifthtsead^
tinaai#!di. mirabile donum
addidit , ac deinde ca^tcris ani-
ccn^dkTrid. Hiamibus prsPcflTe voluit : quae quideni facile erit
€zn,A^u8c6! Parochis ad fideliuminfttmcioaemcxracra Gc-
^S.if'*^** nefislliltoriacogftoiterc..:-
^
Digitized by Googl
PARS PRIMA. 29
mdait'umfHbfijhiefojfHHt}
. N
6 W ica Dconi creacorem, atquc eflFc£lorcm RcsconJte
cmniutn credere oportct^vtexiftimemuspcrfe.
ceo ablolutoquc opcrc,caqu^ ab ipfo cffcdta 111 nC; fuifitiuKt
dcinccps , fine infiiiuacius vircutc conftarcpo-|]^2"a2iia
ttiiflc . Nam qucmadmodu omnia vccffcntcrea* prouMcntia
tons fumma potcftatc, fapientia & bonitate e<Fe> ^if^Uffc^
Sftum eft : icaeciam , nifi condicis rebus pci pctua pmauenc
eiiisprouidcntiaadcffct , atquc cadcm vi, qua ab oJl^li'.f^iIn-
^
initio coatlicutas funt^illas conferuarct, ftatnn ad -isi»«itionw,
nihilumreddcrcnt. Atquc id fcripturadcdarat,
jeum inquit: Quomodb-poflecdiquid permane-
rc, nid tu voluiircs,autquoda tcvocacumixpn
*
ciTec^conrcraarecur,
All fuaffAtfmmefiamJktm cMufgnim xnm iHtrtit} * * :
*
Digitized by Google
}0 €ATCeHI94 ROM#
^a«.«. & dc Spiritu fanfto , Dpmini fercbatuir
Spiricos
KXilV Aipci' aquas& alibi
: ^Vcrbo Domini cxli firma-
ti luni > 61: rpiiicu 01 is cius« omtiis virtus coram*
D E SECVNDO
ARTI€V LOi^
CAPVT 1XI«
Digitized by Go6gle
PARS ?klMA; )l
Exbffiniligno pakadifi cbmede j dc ligtio tu- * '"^^JJgf^
*
tem icientias'boni , &mali nc comedas in quo^ scffom i.
:
wfidia<»
Digitized by Google
il - GATEGHIS, JIOM-
iniidiaberis cal^aneo tins:\ 6c deinceps CMdcrtH
'
promiilionem Htpc confirinauit, rhaiorcmq; fat
;
confilij figntficationcm ijspraefertim hominibus
'
dedic, qiiibus voluit fingularem bencuolenriam
pr^ftarc ; inccrc^ceros vcrp 9 cum Patriarcbx
Abrahae it^pcnumcrd hoc my(lerium (igmficairet,
turn catepore aperttus dcdarauit , cum ille Dei ^
Digitized by Google
fi^uidcm lud^orum republican &*rcligonjC con-
iticucanodor populo fiio fieti C€sptr.nani ^
inut^
ICS fighifrcarunt &
homines praedixerimcqusE &
Quanta nobis bona Saluator iile &
rcdcpcor no^
iter Qiciftus. IcAis ailaturus efle t . Ac Prophe tat,
^ouidem , quorum mens cselefti lumiiie illa^rata
ftiir^filij Dei brcum, admiiabilia opera , quap ho-
hominandu^ e A
lareCj prxcepirtfed eiiatPfCur ica
fee, declarauitjinquit enim: loleph fili Dauid no- xutth.!.
li timcrc accipere Mariam coniugem ruam.quod
'
riec aute m
filium, &
vocabis iiomenieiuis I cfiitn::
*
'
€^ mbmnm} ,
Digitized by Coogl
34 CATSCHIS^ ROM^
fdks Hiue. uinis Uteris ;ha idem notnenWaucfiliofuit atii
Moyfi fucccflit, & populu 1 Moyfe ex iCgypto li-
bcratumin terra promiflionis, quod ilUncgatum
}^^^^^^ftLtt2LtAcduxit:codi ctiajionoinc lofedech Cacetr^
lefus nonien ious fiUus appcliaCtts cft. S^d quaiito verios Sa)^
pilttM <5iri-
VQum hoc Icfu nomen rcfcruntur , cum
hoftih: attiil enim c^^rera f^IutCi quap nobis datiiirusm^aUr
i^i^Sf?"''
parte attiDgcrcnt , hoc ipfpm yniu^rfe faw
iutis hiimanae vim , rationcmq* compicxuni cA^
" " '
Digitized by Google
PA Its PRIMA. If ,
cxiUo,de qubPauidPrbphetai:ecmit:Tu
Fcriim ?^ "^n-
n facerdos in iTCernum fecundum ordinem
H?lcl^cdccl(.cuiu$ui ai'gumencun^ Apoltql^ s
Digitized by Google
}6 CATECaiS. KOM.
MHthr.uj. Hcbneosfcribcns, accur^ttc periecutos eft fc4
chriftus'iii-* Chriftumoon (blum vt Deus , vcrum vt homd
OnincsLrm.i>oni»qttammalicb om-
mfsad curifti nes hom&ies iutead
illud pertineanr:! j tame pr*
wUqiiaaa r^- c«eris lummam regis noftn bonuatem,i^ bene-
'
chriSSi iurc
"oc illi regnum redicarjo an t humano lurc ob-
diiunoftcim. tigit) tam^tii genus iclari(&inl$ regibu^s dueerec,
«1?mna?u^^^ ^^^^ » proptcrca Guod Deus in illuro ho-
totiiu muadd Hiincm conrulit quidquid potcftatis , amplitudi-
nis , dignitatis hominis naturacnpcre poflct. JUi .
Digitized by Google
debet, cum vnam omnium cflenriam,voIuntatc>
poteftatem agno(camus:quodcunlmultis paceat
diuinsfcripcurse oraculis, turn prstcUrillime il-p
lud oftendirfandi Ioannistcltiinoiiium:In prin- .
Digitized by dopgle
1% C ATBCHIS. KO M*
.
jdupkx Chri ^
ognoftm d^bcmm &LqsI >
10 curaconaenic.
qH^nmrmDomltmnojleYScim}
^S?4?u?*
M V LT A fun t,quae dc Saluatore noftio in i^^
W^^^^ dicuntur; qaoru alia,vtDeus eft, alia,
SiSiiM?•
vt homo, ipfi cpueiure perfpicUum eft^quoniam
3, diuerfijs naturis diucrfas earum proprictates ac-
Digitized by Google
Deus eft, vii pater ita etiam omnium rcru xcinh
,
& Pacer non eft alius atque alias Deus^ fed idem
plane pciis^ctiam iplc,& Paier non eft alius ai-
que alius Dominus. Scd refte etiam multis ra-* '
pterquod &
Deas exalfauit illume dcdonauic
liiihomen, quod eft fupcr omnc nomen , vt in
nomine lefu omne genu flcdarur,calcftium, ccr-
ccfthuqa^ &.i£^fernorum: & omnis lingua confi-^
teacar , quia Dominus- leftis Ciiriftus in glotria um^^z^
eft, Dei Patris . Atque ipfetle ife poft refuri^(%io«
hrmmmcnUato^tfddfftidtibm} .
Digitized by Googlc
4<5 CATltHIS; KO-M^
intelligimus apqiium efTc, inquartl,nos ipfds, noh
^ (txusacfnancipia,rcdcmptorinoftro,&: domino
in pcrpetuumaddiccre»& confiJcrarc.Et quidem
ctfm bapdrmo intriaremnr, aiiteBcclefistforcsid
profcfli fumus: dcclaiauimiiscniraj nos Satanxg
6c mundo rennnciare , Ec lefu Chiifto cocos nos
Quod fi, vt Chriftiansc militiae adfcribi-
S^nkas
^uS not ^ mur, fum (an^adeuotiimus,quo
'Vft
I^^'^i^^o noftro
& foieni profeflione nos ipfos
,
fupplicio digni
*^eDi*b©fr
(i poftquam Ecclcfia ingreffi fumus , Uci
.* ciinrius -
- D E t E .R T I O .
A R T> l: C V t Oi
.» •
. ' " '
cxMariaAorgine. : '
Digitized by Google
rifliimtyraniiiftruimte in libcrtat<«^
jexii%qi.T^ fu perioriartiqulo dcclaiara funt,incelf
ligcrcfidde5ppflui5t..ALyer6 ficon(Uium ctiam, q^,^ f^nGiim
6c xapt>neni qua pquiGp(}$i<icfficere voluir » no* & ratione
bisanr^oculo^ponamus » profcdlo nihil diuina nus'hun^f^a
innos beneficentiaac bonitatc illuftruis, nihil.iiJ>ct*iicf^*.
magnificentiuscffe vidcbiriir. Eiusigiun: n:^yftcv >.V
rij magnicudine 9 quod nobis tanqualaiutis no* :
' .
priettto.
Digitized by Google
4^ cATtcms. KOU. *
D
o c £ A T Parochus cam dicinsus , Dei filia
jjg^^Spirims fan£H yirtatc conccpmm eflfe » vpam
tra trcs per- banc dfuins Trinitatis pcrfotiam incariia'rronis
Digitized by Google
t K hoc myfterio quje4ani ftipra natiikrs ordi- in *nca«t-
nem,qtixdam naturse vi cfftda cfle animaducrti- ^."^^Jj^ ^^^y;
m u s. N am q u od cx p r fi; m o v r g n s m a tr i s fan-
I'i i i i i
natuH
g4]mc Chrilti corpus toraiacum cicdimus^ in j^aturam ta.
•
s
Digitized by Google
44 eKmcnti^'KoU:
ceptioncm intcUixiflct his decUnivit : Vnde hoc
mibtfVtveniac mater Dommi met ad tnc: Sed
^uemadmodum Chrifti corpus puriflimisr
integer! imir virginis fangurnibus fine vlla viri
, . .
o[>cra,^t ancca diximus, vcnini (bla Spiritus fan-
la^uftpli^' divirtutcformacum eft lira ctiaixi vtprimum cd« ^
>am<* '
fudrc, vt de plenitudine eius nos omnes ac-«
cepeiimus.
'. ilfiCbrijliisifidfo/siijiliiisDintfiloprm^^
^
CHR Is^ T V M nroh licec filium Deiadoptiou.
litithisne- appcILirc, quamuis fpiritum ilium habucrit, quo
TsDci ado- lan6ti homines fihorum Dei adoptioncm confc-
luus. ^uuncur, nam cum natura iilias Deifir, adoptio-^'
Bis graciarn s ^c nomen in eiim conuenire nulla
modo exif^ttnandum eft. ' *
Digitized by
P A K S P R I M A. 4J
^
(inidfiUmk quQd Chrifum i)iM4ak ijifgmt nMm pro* 7
' m
Digitized by Google
46 CAT EC HIS. ROM.
i gini tatis dectimeco cdi tus eft, ipfius enim iacor-
i rapcam &
perpctua vtrginiucem veriifinitsUu-
^2SvJ|in^ dibus celebramus.Qupd qaidcm Spiritds (anC^i
tMSptfitiu vinutccfFectum eft, quim filij conccpaone &c
vt qux/aluavii^inalispadiciciae incegtiute^-fiiie
vllo doloris fenitt » vc ^ccadiftum ell» lefiim fi^
UumDcipeperic. *
^
mis Chrijti fdcrmentd fmt Adambrm}
Digitized by Google
'
V AKS 9KI m'A. '
47
iHdefitiic cofifentancttm fait Vc ea multis fi«
»
>
Digitized by Gdpgle
. 4S • CArrcHis^ roai»
. quam , atquc alacri animo debcmus otn<-
iibenci
nia hujEnilitacis otncia acnare^ ampiedti, pra^Aare;
Videancfidfflcs >quam(idutaci dot^na Chhfttts
naftrcns nos inftituat, antcquam vocem aliquam
cmittcre incipiat. Nifcitur egcnus : nafcitur vt
pcrcganus in diuer(QUo:iiaracu4' in vili pr^fepio;
na(cituir media hieme. iu -enim fcribic fanclus
Luca. Xucasr Fa£tii eft cum eflenr bi impleti iUac diesy
i
.
vtparerctj&pcpcritfilium faum piuiiogcnitum,
&c pannis CLUii inuoIint,& reclinauic cum in prar-
Tepio , quia noncracci locus iadiuerlbnQ*. Po-^-
tuicneEuangciiftahtimiltoribus y^ibis omoein
'
^
akSitaS"*"
nt ^(^ui idem vcrus pettcdu^ Deas^fic^vc iam &
•
gloriarinobisliceat^ bliom Deids noftrom, 6c
:
Digitized by Google
KS PRIM A.'
PA 49**
p^rqai^inemhonm f^aais , jSc n^s eft > fan-
dtusq$ atq^ adco (anditas ipla fuit: ita nos opor-
tct^non cx ftnguinibus.. neque cx voluntatc car-
nis, fed cx Deo nafci,ac deindc velutixioua crca-
iwain iioaitatefpiritu^ ambularc, ian<^tateiUa>
ac inetis incegricate coftodire, qua^homtiies fpi-^ AdSon.^*
rim Dei rcgcneratos maxime dccet:hac.n.ratio-
ncfend:^ huius filij Dei coceptionis, &
natiuita- Fi«jDd Ba*
tisimaginem aliquam in nobis ipfis exprimere-tiuiutisima.
ttios, quamfidcliammocre4rinu^, ficctedentcs M^i^^.
Dei (apicntiam in tnyfterio quae abfcondica eft, cxprimi pc&,
fuipidmusj & adorami^s. - ^
i.c©».?.
D E .Q_V A R T O '
,
^ V;
A RT i p V L O^.
.CAPVT-.y. . .
% »••• f»T
J D altera
Digitized by Gopgle
5<l CA.TEidlHlS* HOM.
nobis crcdcdum pro*
'
tltern pofteadiccrui ) illud
ponu , Chriftum Dominum , cum Pontius Fila- .
Smitni anim
%
*''.''' ChrifH cruciatm}
*
'
/ ' Cnr fjiiAoh exfthnim lftA tiuo lij^x ftifult ClniJiHs [ti
J
Digitized by Google
( \
fARS PRIM^ {t \
gimil$,tempus dcfcribcretiir. turn etiam, quia iis
verbis declaracur, illoxn Saluacoris prxdi6uoncm
^ ^
exitu CQtnptobatam cfle : Tradenc in quit, cum
geotibus ad illudendam &ilagellaiidtttn, & cm-
cifigcndum.
'
A» timttijed£t ^Md C I>fijtw in %ho cthm MfftM
Digitized by Google
gtiod^my Chriftiana reli^io5& fides nitituneoqj
" •
pofico, rcliqaaomaia reac conftiturafunt. Nam
fi q ud human<e mend Sc inielligcnu« diffi--
L] i d al i
Digitized by Google
PAHS PRIMA. '
figmffCAt} :
I Es V M
Chriftum poftquam ciacifixus eft, f^^iJiiJA^fi^
vercmortuum aciepukam elic. Nequc vero fi- wonuus.
ne caufa hoc ieparacitn iidelibus credcndum prd^
ponitur,cum nodcfucrint qui cum in ctucc mor-
tuum ncgaicnt. illiigirur crrori hanc fidcido-
&ii]X3Lm iandfci Apoiioii meruo oppoiiendam ce-i
iueranr : dc cuius arciculi verirate dubitandi nuU
lus nobis locus rdjnc)u{tur. nam omnes Euange^
^
Digitized by CoogI
, 54 CATEC H I S. RO
, iamcodi cam Quod autc ad tcmpus,& locu atti^
.
fumma &
cximia chaiius » exusquc dmiuum
& imm'enfiim in nos meritum pcripici poceft.
. .
S Cwt ChriflHm non mio mortmm^fed etim [t^vHtm tjfc
pcrfu
deri poteft eum fepultum ede. Verum hoc addt«
turn eftj prunum vc minus dabttare de morre Ii-
ccaci
Digitized by Google
ceatrcum tnaximo argumcntofir, alique mortuii
iffc , fi eius corpus fcpulcum probcmus ^cindc:
pcUpicuumcft
Digitized by Coogk
5^ fcAT£CHI$. llQM-
AiHd>.r. , <ju€m Dcus conftituit haercdcm vniucrro*
tu^ti ,;pcr qucm^^^^ fa^cula, qui eft fplcndot
gioria?, & ngura fubftantiar cms
, qui portattim-
* • • •
iuumdmaeare dcbcdnt.
• •
^- ^ OiY vohut ChTtftus extrma pati^ quld(f^ fentiedum dtlmyi
Pamonis -S
aliqiiis quadrat , qua: caufafueric, cur filius
I,
Digitized by Gopgle
fit pcccatorc5, & audoics & miniftri fiicruut: ^^^^'^
,
^
Jiofiiononpepcrcir, fed pro nobis omrtibusrra^ *
Digitized by Google
« *
J8 <ATECHI5. kom.
Aam vt gums (angdinis decurrentis in terr^t
XucK It. cum illc tormera, ik cruciatus animo percipcrct»
quibus pauIo poft afficicndus crat facile ex co :
jjjQjw^doroxxm^pcrtinct , nemo ^
'
quia
Digitized by Gopgle
quin fummus in Chrifto fucdi fanfiis cxiim ho-
:
^jj^S^t^
iDimbiuquicunquedippUcia, &
cruciams per- ram vim
tulcrunt, nodcfuitaniraafolaiiutndiumitusda-' S^mTiTeSbl
quo recrcaci cormcnrornm vimsquo ani- rint,<iuiau4
turn ,
mofcrrcpofTcnt: iminovero incruciatibusplc-
^
xique innma lartitia cftcrebantur nnquit cnim
Apoftolus: Gaudeo in paflionibus pro vobis : mcau &
^dicQpleo ca, qux defunt paffionu Chrifti in car-
TIC mca pro corpoi-e eius»quod eft Ecclefia.& ali-
bi: Repktus fumcofolationerrupcrabundo gau»
4io m
omni'tribulaiionc iioftra, Vcriim Ciuiftus
'
^«t*«»
ccptius Deo facrificium afFcrri potuic^pairi nos
leconciliauiCj^ eumquc nobis placatum , &
pro-
piuum' reddidit PoftrciyiP ijuoniam peccata
faftttlitji
Digitized by Google
€^ CAT EC HIS. ROM,
^fnttit. caelorum etiatn adinim, communi huma
^uftulir,
.
ni generis pcccato ihrerclartim nobis patefecit.
AdKeb^xe. Aiqiic id Apoftoltts fignificauit illis verbis : Ha-
• '
bcmus fiduciamin inrroicu fandorum in fangui-
ncChrirti. Ncquc vcibinvcrcrilegchuius niy-
ftcrijtigura, &imagoqu2edamdefuic,nam illi^
. quibusintcrdidiunJ eratyneiripatriaancefummt
^um.jf. ficcrdoris- moitem reucrtercntur, hoc fignifica-
banc ncmini, quamuis iuftc
, &
pic vixiiFec , adi-
lum in cncleftem patriam paterc , aaccquam fum-
musille, arque xtctnus (acerdos Chriftus lefiis
» mortem obiret;qda quidem obita, ilatim catH fo-"
res pattierut ijs, qui lacramctiscxpiati , fidcque>
(pc,& charirate pricditi , pafHonis cius participcs
^^rumfiSS- ^^^"5^^
Deo acceptiflimufuit : quod
Tacrificium
ciumi cumillifiliusin aracriicisobmlit , patris iram,
arque indignationcm prorfus midgauir. atq; hoc
AdEphcj. nomine Apoftoius
v(us eft»cum inquir:ChTiftus^
dilexir nos, &
tradiditfemetipfum pro nobis ob-
lationem &
hoftiam Deo in odorcm fuauita-
leHcmrtio. tis. Praeccrearedemptio, dc qua ert apud Apo-
i.p«.K ftolonim Principem:.Npn corrupribilibus auro,
vclargenro redempri eftis, de vati.i veftra con*
uc: f-irionc parcrnx traditionis, fed prcciofb (an-
guine quafi agni immaculati Chrirti , &
inconra-
AdGa!.;. nitnati. & ApoftoJusdocet Chriftusnos rede-
:
Digitized by Google
TARS PRIMA. ' -61
INTO
•
D E Q_V
'
AR T I C V X. O,
CAP YX VI. . \ :
'
cendam
Digitized by Google
fx CATECUIS. R01f»
ccndum eft, qui locus crfi fcparatim perfe vc€th
tiadari poflit, nos camen^iandoiu Paudaudori
tatcfecuti, eucuni dcfcefiiaitinferos coniuogc^
TtioTis artif
^."^ potiuimus. Eius igititr priori parte hoc no^
5uinS*a«ic? bis credcndu proponitiUyCh^
Anwash» animam ad inferos defcendiflc, ibia^ ramdiu nia-
fi(ie,qiiamdiu eiufiic corpus m icpuicro fait. His
ckriAaseodi Auie vcrbis iimuf ccia cot>f]teniur,eandem Chrifti
pcrfonameo tempore &apiid inferos fui(ie,&in
i^^ro *
^^udlnfaos l^pulcro iaciiiflc. Quod quidem cumdicimus^
ncmini mirum vidcri debet, propterea quod, vc
Via (t^
rut<^i«^ar-fopciam docaimus> q,uanmis animaa corpore
^cuii^
dtfteflcrit ^ tiunqaatn tam^ii dminitas vcl ab ani^
nuty yd at corpore (epariita eft
z ' QjMkicinfmimmciAHh'm^
i)c»uiti^ii- Infer i hoclocoprofcpulcro no accipiua-.
Digitized by Google
bustorquenttir, cjui etiam gebcnhat abylTas, &
secumiujio-
propria fignificatione infernus vocatiir.l^rxtcrea efi^nli^gTcio *
eftpurgatorius ignis , quo pionim animar ad dc- ms^cequo j.
finitum tcmpus cruciata!expianrur,vccisin a ccr- JJ^^pc'tmon^s
nam patriam ingrcrflTus patcre polfit, in quamni- Dominictor^
hilcoinquinacum ingreditui Acde huius <^uide et?riiK^nir«
.
dodriiueveritace>quaixi &
fcripcuraram teftimo- turn ctia
f,V^,^'„H2r-
nijs, 8c apoftolica rraditione cofirmatam cllc fan-
da «Concilia dcdarant, djligcntiii$,&
1^
lipius
*- Pa- Pl'^'Sj?*
••• initio aeaio-*
j'/f t-
rocho dulercndu cm>quod in ca tcmpora incidi- is.codi.
mus , quibus homines finarii do^brina non fufti- Saa, 'confol
lieat.Te£dutnpoihtrmbreceptaculi gctiuseft^iii- rati.r ca.^o.
quo anim^ fandprum ante Chrifti Domini ad- nrs''rr&ci
Qcntum excipiebantur,ibiq; fine vilo doloris fen- z.cieTa.
*
fu.bcacar^dcpaon is fpcfultcntati^ictahabia- S^ '
^mmatn in inferno. /
•
Digitized by Gopgle
<4 cXtBCH^IS. ROM.
filiDm Dei cttc, quemadmodum antea tot prodi^
gtis'declarauerat ; a^ertiilime comprobatiun &u
Aiiafuh
quod facilc inteHigenius , fi caufas cur Chri-
chrifto cau-ftus, &:aljj hoaimes iDcaloca vcnerint , inter fc
Sifi^rot^*^*^^"^'^^*^^^^^*
^«tcricnim omiies<:aptiui defce-
quam aiiis derant: ipie verb inter morttiojs liber » Sc vidlor*
ad profltg^ndos dacmones') a quibus ilUobnoxi:
VQXaj. inclull ydc conftricti renebantur, dcfcendit. Pr^-
lereaalij omnes , qui dcfcenderunt, partim pot:-
nis acerbiflimiscorquebantur, partim vero , vt
alto doloris ienfa carerent » tamen Dei afpeitlir
priuati fpc beatae gloriar quam expe&abanty
.
'
fufpcnli loiquebantur. At Chriftus Dns defcen^^
dit>n6 vtaliquid paterctur, verum vt (anftos, &
iuftos iiomincs ex milera illius cuftodi^e tnolcftitf
liberaret^ekquctpaflionisfaa? fradum impeitii-?
ret. Quodigiturad^infcros defccnd it, nulla pror-
• • •
fus dc llimiPia eius dignitate ^ &
potcftate dimi-^
-
nudofadaeft. • "
•
• . « •
Digitized by Gopgle
P A R 5 P R I M A.
in (anguine teftamcti cui emififti vincStos tuos dc
iaca y in quo noxi eft aqua. Idipfum deni(|ue eX'
A^^^oLi,
preifii: Apoftolus fllis verbis :£xpoUsuis prmcipa-
ms,& paceftate5,traduxtccohfidencer palam triu*
phans illos in fcmcripfo. Verumvrhuius myfte-
rij vim melius intclligamus , fa^pc illud
memoria
debemus » pios hoiiuncs,non folum dui
rcpcterc
poftaduebmm DomtDi inlucemediciefant^ &dc6ri«ifhi.
quiillumjpoft Adam anteccflerant , vcl qui vfqu& f^-aSep^lrm
ad fine fecali futurifunc ,eius paffionis bcneficio fidciciciidii;-
falutcm confccutos eflc . Quamobrem antequa
iUe morerecur, ac refurgerec , cxli portas nemini ?
.
vnquam patuerunc: fed piorum mimx
ci\m h '
'
Digitized by Google
(6 CATECHI5. ROM*
tctTT»art!cuUcft fcntetia^ Poftqua Chriftus Dns
xtaferia^horacliei tiona,in cruccfpiricu eini(ir,&
cade die vcfpcrcfcpulc'cft, ab cuis difcipulis^qui
Pilati pr^efidispermiflii corpus Dni e cruce depo-
iicuinpr^inqui horti monumencunoou incule^^
ruQtuerdo i morte die, qui fuit pbminicu5» ftim
mo mahe illius anima corpori icbirii c5iiin Aa efl:
atqjftais qui triduuillud mortuusfuerat, ad vi»
ta,cxqua mones difceflcrar, rediic & rcfurrexit*
Cinr|jifisre/iiiTe»f?
Digitized by Google
PAHS PRIMA. 67
tclligcrent, flic camen,vtfi:riptarar verbis eodem
in loco declararum eft, dicebatde tcmplo corpo-
ris flii. Quamuis aiitcm in fcripturis interdum
legamus y Cbriftum Dominum a Pacre fufcica-
turn efle , hoc ad cum > vc ad ho minem , referen-
dum eil: qiiemadmodnm iila rurfiis ad eutidenii
vt Dcum fpedant, quibus figm^cancui cum fua
"
virtute rcfurrcxiflc.
Digitized by Google
6s - CATE C HI S.trROM.
10 Ctuamodo quacx caujachri^us inmtUm dUmfrnm
Digitized by Google
PARS fHIMA. €f
tur &conipuetur , & poftquam flagcllaucrint,
^
Occident cum: ad cxtremum addidic: Ec tenia
dierefurgct . &
cum luda^i ab co petcrent, vtoli-
**
quo ijgno,& muat ulo do^trinam fuam compro- *
Digitized by Google
70 CATECHIS* KOM*
mini noftri lefuChrifti , qui fecundutn mifcri-
fi, cordiam fuam magnani rcgcnerauit nos in fpcm
viua per refurifcaiorig Icfu Chnfti ex mortuis ia
Q^ig. IttcVcdicitem incorrfiptibiletnJ Ppftremo ob caoi
ctiamrcm Domini rcfarreftioncm ncccfflariam
fuiflc docendum eft,vt falutis &
rcdeprionisno-
ftrflB.myftcrium abfolucrctar .Chriftus cnini mor-
te rdands^. pcccatis Iiberaoic: rcfurgcs vero pr«-
dpaa nobis botiarefticaic ; cpix peccatido amife-
Jk^Mm^ ramus. Quale eft apud Apoftolum drarumtChri.
ftus tradicLis eft piopcer deU6banoftra5&: refurre-
xitproptctiuftificationcm noftram. Nequidigi-
tur humani generis falu ti decffci , qiicadmodum
...
fllura rtofi, itarcfurgercctiam oportuit.
Digitized by Google'
PAHS paiMA. 71
immixtataefttitaiioftraetia corpora,c{Ufpriasim
bedI!a,&mortaliafuerant,gloria, &
immonali-
lace ornatarcftirucncur. Vtenim Apoftolusdo- MPhflfrtt
cet, Sajuarore cxpc6):amus Dominum noftrum
kfatn Chriftum , <}uireforinabic corpus humilU
latis noftrar configuracam corpori daritatts (usc.'^e^*
Digitized by Google
7^
declarant . nam quemadmodum cx cms morte
npnfoiuf peccacis moriedi exeplum capimus, fed .
A R T 1 C V L O,
C A l> V T V I
a/5 Cj^femiartic^,&
Digitized by Google
WAKS PHI MA. 7}
hkmdit ad csdos, fedet ad dcxceram Dei
'
Pacris omnipocentis. '
Digitized by Google
74 CATECHIS, ROM.
Chriftianimaprjeditamt> corpus, vtlibuit^md^.
iiercpotaitxrorpus ver6,quod la gloria adcpcum
cratjmoueci.s aninine impeiio facile parcbac. Acq;
hac ratione,vt Dciis , &
vr homo eft,Chrxliam in
caslum Iba virture afcendillc credimus.
t Qho ftHjH Chrlftm pofiemtmUnli firie didinrfedai^ii
' *
Hoc
loco tropumjdcft, verbiimmatationc
aniinaduciLCerefiequcncem in diuinislireris'
licet
cum humanas affediones,& mem bra ad noftcam
inceiligentiam accommodancesi Deo cribaimus.
neque enim cuim fpiritus iit , quidqua in eo cor--
pofcucogicari poteft. Scdquoniamin humanis
rebus ci niaiorc honore tribui cxirtimamiis , qui
ad dextera collocaiuseft: eandcicmadc^slellia
eua transfcrcntes ad expiicandam Chrifti gioiia
quam vc homo pra? csereris omni bas adeptus eft,
^^^^"^ cum in paciis dextera cifc confitemur. Sedere au-
*-
tcrahoc loconon ficum, &:figuratum corporis
iigaificac » fed earn regia^ , fumma^que poreftaus^
*
Digitized by Google
d:\isLucas Euangclifta in adis Apoftolorum ad- a^x.
*
-
P R i M V M afccndit propterca, quod cius coir- chHfti m ceJ
porij quod immortalitatis gloria in refurredione i^^jj^o^
donatu fuerat>n6 terrenae huius,& obfcur^ habi- pSSi, * •
Digitized by Google
76CATICHIS. KOM. .
<^cxh©nii. fl^<l^ro
regno illi ditiorc$«& omnium bonbhim
*
atbusfintiii copia afflucnriorcs cxiftimandi funr, qui ca , aus
SSS^!^' Dei funt, diligentius qua?runt nam fandus : &
Jacob.iI lacobus teftacurjDeum clegiflfe paupcrcs in hoc
miido, diuites iiifide,& hasredes rcgni, quod re-
^ promifit Deus dili^cntibus (e« Sed lUud ecia p.o
minus noftcr in caelum afcendens cfficcre voluit,
vt nos com afccndencem mente dcfideno pro- &
ftqacremur. nam qucmadmodum monc rc- &
fuijeftionefuamoriendi^ refurgendi ipincti &
e^ceplum nobis reliquerac , itaaicenni nos docet
atque inftriiir, vt in tcrris pofiti in carlum nos co-
iUJ^^^V/* gitatione confcramiis confitcnres nos percgri- ,
' *
nos , &
hofpites clle (iipcr terram> ac patriam in-
\ qnirenteSjciuesefle ftnftorum &domefEicos ,
A4Piiii.3.
jjci.Noftra enim^ vc idem inquu ApoftoluSjCpQ*
, uerlacio in ca?lis eft-'.
Digitized by Google
PARS PRIl^A. 77
qfiicquani eft , vnde fideles matorem Ineciriam 8c
animi iucundicatem caperc dcbcauc,quam Icfuin
Chiiftum parronum caudr , ac deprecatoiern (a-
bitis Qoftr^ coniticmum cite, cuius litapuda^cei''-
num pattern fiimma grada, &auc%oritas. Para- Quim. t
nitdenique nobis locum quodctiamfefa&uru
,
l,J'";„V;„,;.
promi(crat atque omnium noftrum nomine cm-
,
ciiapparat,cc
Aedifti m
ihi, volo, vc vbifum ego, &
illi lint me-
Digitized by Google
78 CATECHIS. ROM.
litxc,^.
ra^uit , ac diuino fpiritu inflamauit: nam veriffi*
mc diitum eft ibi cor noftrum efle, vbi thcfaa-
,
Digitized by Google
PARS PRI MA. 79
nan folitm velutiexemplarnobis propolitum eft,
qvLO aire fpe^re , 6c Spiriru in capliim afccndere
difcamus, fed diuinam eciam vircuteai,4u.i idct-
ficerc foiCxmnSy largiius eit.
DESEPTIMO
A R. T I C V t O,
CAPVT Viri*
Qmiejl fiftitm mlculmy qumq^ ftntemkmiHclndit} I
opoicct
Digitized by Google
So CATECHIS. ROM.
oportcc ancc tribunal Chnfti^vc referac ynuTquif*
que propLia corporis prouc geilir, flue b.onu> Itttc
I
D V o cempora
Parochis ad rci explicationem
obferuanda func> in q ui bus ynicuique necefle eli
Duplex cuiuf in confpcdum Domini vcnirej& fingularum co-
priiwtwsT' S*^^^*^"^^^^^>
adlionums verborum dcniq; omniu
geiieraic, raiioncm reddcre, demumquc iudicis pi^fcntcm
fubire (cntentiam* Piimumell^ciim vnufquifquc-
noftrum migratb vita : nam ftatim ad Dei cribu<^
ndfiftiuirjbiquede omnibus iuftiflima qu^ftio
habcciir 5 quaecun^ne aiit cgeric , aut dixerir,'
aut cogitaric vnquam . acquc hoc pnuaium indi-
cium vocacur. Altcrum vero,cum vno die^atque
vno in loco , omnes fimul homines ad tribu-
nal iudicis ftabiuit,vt,omnibus omnium feculo-
rum hommibiis inrpcctaatibus &
audicntibus>
finguii quid dcipfis dec return &
ludicaturafuc-*
rir,cognorcant:cuius fententix pronunciatio im-
pijs & fceleftis hominibus non minima futura
ci\ pcrnaru;!! & fu jplicioiu pars
rurfus verb pij
:
Digitized by Google
VAKS PRIMA* S.I.
iUofttiorafiercnty^cquev^Dcoiuftiiias&proui^
dentins kus ab omnibus tribuerecurj pro uui|fta
F iUa
Digitized by Google
gl CATECHIS. ROM*
'
ilia qoerela'f qua fan&i ctiam viri dcplofttre iotet'
dam vt hoh^incs folcbant,cum improbo^ valctcf
opibus, &
honoribUs florcmcs animaducrterct.
^lki.tf».
nam Prophets. Mci,inquir,pcnc mori funt pedes,
cftufi fane gir^nusxnei, quia zelaui lupcr miquos^
pacem peccacoram vtdciis.& paulo poft : Ecce ip6
pcccatorcs, &
abundantes in feculo , obtinucrui
diuitias.&dixi: Ergo fine caufli inrtificani cor
meu & laui inter innocences manus mcas:& fui
:
'
nm humdmm} *
Digitized by Google
PARS PRXM4. ti
omnibus ftnftae Trinitatis peiTonis comunis (ir»
praecipue tamen filio camtiibuimus: quod ipfi
qaoquefapientiatti conucnire dicicnus. Quod
satem vt homo mundam iudicacunis (it , Dp*
.mini teftinionio cdfirmarur,qm inquinSicm Pa-
icrhabctvitam in fcrnctipfo , fic dcdic filio ha- &
bere vitam in fcmctipfo; &c, &
potcftaccm dcdit
^
ciiudiciumfacerejquiafiliushominiscft.
'
cur fif'mdi Pain v^l spirltm fanS^ bw inJ^iiim
s^Sc
Mmanec , ne abaliquo (educaimir , quafi inftct
dies Dniiqiionia riifi veneric difceffio primuw,&
licuelacus tn^nt homo peccati^ iudiciuin no 6et.
F 2 QHt-
r
Digitized by Gopgle
.S4 CATBCHIS4 aou*
Digitized by GoogI(
PARS PKIMA, 85
mo «s ibjatto elTe Mmi^ nihil
nuiufiriodiiplicxpeaandum eft, quod calamitace •
Digitized by (5)OgIe
$4 CATSCHIf* ROM«
non pcccabis. Ac profci3;o vix quifqua adco pnc-
ccps in fcdcra fiPrctur, que ilia cogitatid.ad pieta^
jisAudinm rion rcuocct,rorcaliquad6,vt ciapud
iiiftiflimaiucdccm, omnium non (olum fa&oriii
diddriicjue , fed occuUiffimaru ctiamcogitatio-
num ratio reddcnda, &pro mcrids poena pcrloU
ucnda fit • tuftusyeroadcQlendam iuftiti^ ma*
gis ac magis incitctur,* ad (iivnma larciicia ellcratur
•
'
;D E
'
OCTAVO
ARTICVLO,
C A.r V T 1 X.
9
Digitized by Google
f
PARS- FRIM'A. 87
omne ftudiu, & diligcciam Paftorcs adhibcbunt, •
defeipiismodcftius &
huniiliusfcncirej&in Dei
on^nem rpcm ponere iticipiunc qui pri-
pi^xfidio :
I
H
V I vs artkuli explanacionem a vi,& notio*
ae^quarhoc loco Spiritus fm&i vdcabulo fubic^
ftaeft,exordiri oportcbit.nam c&m]illud ?que dc Patcr> fiiim
Pacre & filio reaiflimc dicatut ( vtcrquc enim
^-rit^j^^fa^Jf
Spiritus cftj& fandkus ^fi quidcm Deum fpiricum
effc conficcniur} deindc vcr6 hac voce Angeli
ctiam, & piorum animse (igniiicentuccaHendam aorum^Mil I
wtJs p«^^n»
quomodo iti facris literis tu vcter nonunqua, tu
iis
*
;
Sapieti^ legimus:Scnfiim cuu quis fcict^nrfi tu dc $^^,^1 I
I
Digitized by Google
S9 CAtBCRlS.vROlf.
EodeCu tiflimis? & alibi:Ipfc creauit illam m Spiricujfan-
'
fto.In nouovcroTeftamento iubemur baptizari
Matth.t«. nomine Patmi& Filn)& Spiricus ian(^i,& (aa
Marc.i. ' SdiSmaniyirginem de Spiritu ian&o conccpifle
loan,!, legimus.ui vcro a fanfto loannc ad Chriftu mit-
timur,qui nos Spintu fanclo baptizat: ac plurimi
pra^c^iea alijs in locis ea voxlcgecibiisoccurrit.
nomtnnmefitribmmn}
E c V N D A pcrfona idco propiiu nomcn ha-
S
bet, 5c filius dicitur,quia cius jerernus a Patrc or-
tus.propri.e geaeracio vocacur^vcin fuperioribus
arcicu lis cxpucatum eit Vt igi tur ottus ilie gene-
rationis nomine (ignificatur : ita perCpntim quae
caianat, piopi'iefiliumappeIlamus,&d quacma-r
nat, pattern. Nunc cum teniae perfonaedcduilio-
Mens huma- ni propnuui nomcn impofiium non (ic, fedfpira^
^mtiVcon>^ ^ procefl[ioappelletur,(equicur vteciam per-
mimicia^ra- fona,quaeproducitur , fuo nomine careat. NuIIu
&
nuUam aliam nature eiTentise communicanda^
rationcm, (juam generandi virtutc a^nofcinius, .
Digitized by Google
PARS PRIMA* 89
acpatrem &filium, Dcum cffc, cidcmxcjualcm,
xquc oiqnipoccntem J ^tcrnuni intintcx per-
,
Digitized by Google
90 CATECHIS. ROM.
Dcum elJe. Acccldit ante, qudd is qai in ndtnifie
cmufttisrci crcat^ baptizatur, nullum cxcofru-*
£tum confequi porcft. Nunqnid in nomine Pau-
Ii, inquit , Baptizati cftis? vt oftendcrct cis nihil
ad comparandam falutem profuturum cffe. Cum
•
jgiturbaptizemur in nomine Spiricuslanftiyeum
cfifc Dcum farcri oponet. *Scd hunc cundem
Digitized by Google
turapcrfcconftci , &ab alijs diftindka fit.Qupd
cciam Apoftoli verba declaranc.cum inquit.Gra-
tia Dommi noftri IcfuChrifti) <Scchancas Dci>«*Cor«i|«
Digitized by Google
9^ C A T £ C K I S. K O XC.
mini dicitur , vt ^que Patre&filio proccdere
Sl
loan.ij.
qui loquimini, ftd fpiritus Patns vcftri: Do- &
minus in coena inquit: Paracletus Quem ego mic-
tska vobis (piritum veritatis , qui a Patre proce«-
dir, ille tcftimonium perhibcbic de me. Turn ali-
bi eundem Spii itum fanftum a Patre mi ttcndum
afiinn^i his verbis: Quem miccec pater in nomi-
ne rneo* Ex quibus verbis cum pfoceflionem fpi-
ritas (anAi inteHigamus, perfpicuum eft^eiidem
ab vcroquc proccdere. Hxc funt^qux de Ipiritus
(au£ti pcf fona cradenda erunt*
Digitized by Goo
PARS FRIMA. 9$
proindequxcunquc bona, & bcncficia a Deo in
noscolJjrafunt (quidautcm habcnuis, quod u '•^^'•4*
DE
Digitized by Google
L
94 CATECHI5. ROM.
• I
D £ N O N O
A R T I C V 1 0»
tcddiaaiumno , Prophetx
pliinius &
apertius de Ecclcfia^
Chrifto locuti
^^"^ .^^ fant, cCi in eo mivk<5 plu-
finc^?oiiltr
Aug.con.i.inrescrrarc ac decspi poflc, quam incaniacioxiis fa*
pui.^ci,
cramento praeuidcrcrnt. Nequc cnim defuturi.e*
ranrimpi] ,qui»ad (imias imhanoncm, c^ux &
homincrt^ eflc fingic, folos fc Catholicos eflc pro-
fireiciuur , & Catiioticam Ecclcfiam apudfe tan-
- rum, non minus neranc
> quim Tuperbe aflirma<*
•
moiUatuui fit ^ 1 piiiium &n&um omais (an(Sfcita-
lis
Digitized by Google
PAKS PRIMA. 9S
tisiFantctn,&Iargicorem c(rc,nuncabcodetn £c-
clcfiaai (anditate donatamconfitcmur.
Qntd peculidri w'mc mmm
Ixdefu,qHtd(i$te genctA- X
tun-
Digitized by Google
9^ CATBCHIS. ROM*
q„o^otuntur : Hxc aucem DeiHipicntia &con(ilioco-
dofuzm £c-fljcuracll. vocauicenimoQsinuiDoquidcnifj^i'
p^k^SSkncosiandu afiUcu, qui cordahomind aperit, «-»
fiajvocatio. rruilecus autem Paftorum,& pr^icacorum opc-
Mis vtriufqucra, aiit mini tc n o Pi *e t c re a cx hac vocationcquis
l .
GKSuiuin.
bonorura omnium fpiritalium comunio.
•
Uicitui'etiam grcxoujiim' Chrilli, quarum ilk
*
Digitized by Cooglc
PAK% PRIMA. 97
tern dice in Chnfto»& in Ecclcfia. Dicitur dcni- ^^^^^^
ae Ecclclia corpus Chrifti , vtad Ephefios , fti. &
ololTcnfes licet viderc.Et h^c fin gala pUuimum Adoful*'*
valentadfidelcsexcitandos^vt fc dignos immcn-
fa Dei clcnientia 8c bonicate piaf beanc, quieos vt
popalus Dei efle, eiegic. His veroexplicacis » nc- ^^^^^^^f^^
ce(fc erir; fingulas Ecclefise partes enumcrarcjCa- Sum^bantc
rumqiic difFcicntias docerc , quo magis Deo di-
IccXx Ecclcfiae naturajproprietates, dona , 6c ^ra*
ttas^populus percipia<:,& ob earn cau(am fmctiC*
fimum Del nunie laudarc nunqu^im intermiuat*
*
Digitized by Google
9S CAT EC HIS. ROM.
dcm qaoquc,quam boni, fidem profitcntur, vl*
. tjaactnoripusdiflifniles : boni verb in Eccleiia
dicumuri) quinon folum fidei profcffione &
>
Digitized by Google
PAKS PRIMA. 9^
baritur^hiiius Ecclefi;p figuram, & fimilitudincm
Quamuisautcm bonos,& malos ad
licet incLieri:
Eccicfiam pcrdncrc,Cathoiica fides vcrc,& con- Ec-
ftantcraffirmcttexilfdern tamen fidci rcgulis fi-S!'ucr(irS
deliouscxphcandiimeit , vaiurqncpaiTis diner.
fam admodum rationcm eflc, vt cnuii palc« cum
frumento in area coiifula; funr,vd intcrdum me-
bra varicinrenrionuo corporiconiunaa; itaciia
mail in Ecciefia cohtinencur.
Digitized by Google
lOO CAT EC kXS« no
Icolili. clcfiam, qux eft Connihi,Galatiae, LaodiCcfium,
ThcflTaloniccnfium nominat.pnuatas etiam fidc-
^T^ff I**
Hum familias Ecclcfias vocat:na Prifca:,6c Aqiii-
lae,doracfticam Ecclefiam falutari iubct. item alio
Ecdcr«
pdUtitur. Ifl locorSalutant vos i ifiquit, in Domino multu
rio' ftatu?"*
redkor, ac gubernacor inuifibilis quide Chri '
Digitized by Google
VAKS PKIUA, lOl
Qj^ 4i Komm fmjM nnfiUi JUd^ chnfH CMjiu /in- IS
fmdm ep
D E eo fuit ilia omnium patrum ratio , fcn- &
tcntia confentiens, hoc vifibilc caput ad vnitatera
&
BcdcGx conftitucndam ronferuandam neccf-
farium fuiflfe* quod prxclare &
vidit > &
Cctip&z
ian<%us Hicronymusjcontra louinianum iis vcr-
bis: Vnuseligirur, v tjcapite conftituto, fcnifiria- pian?inxnci,
•j r>
&
....
tis toHatur occafio . ad Damafum: Faccflat in- vf*'^ trx-
!••
. Epilt. ab Dl-p
uidia : Komani culmmis recedat ainbitio : cum inar.quztnci-
fuccefTorc pitcacoris , &difcipulo crucis loquor.
i'^^^^^!^^
^
Ego nullum primumnifiChriftumfcqucnSjbca*^
communionc
titudini ruce,id eftjCarhcdrir Petri,
coniocior, fupeciUam Pqtram sditicacam £cde^
iiam fcio. Quicunque extra banc domam'agnum
comcderit , profanus eft : Si quis in area Noc no
fuerit, pcribit regnantcdiluuio quod &Iong^ .
Digitized by Google
102 CATBCHIS. ROM.
Bafilius fic fcriptu rcliquit : Pctriis collocatus eft
in ftindamencotdixit cnim : Tu cs Chriftus filius
' V Dei vmi : &
viciflim audiuit fe cflc pecram. licet
^nim petraeflec,non tamen petra'eratvr Chriftus.
NamCtliifttts vere irrimobilis petra; Fetrus vcro
propter pctram. Dignicates ctum fuas Dcus lar-
girur alijs: facci dos eft , &
facit faccrdotes ; pctra
eft & pecram ^qiixfiiafanc largirurfer-
facit,
uis Cuis. Poftrcmo verb Sanc^us Ambroiius am
obiiciat, £t:clefiam vno capite fpohfo Ic-
s * Amte
" * fu Chrifto contenram , prapferea nuHam requi«>
rere:in prompru rcfponfio eft. Vtcnim Chriftum
Dominum (ingulorura facramentoriim nonfo-
. lum aiiilorem , fed incirauni ctiam prxbitorcm
habeinas:(natpfeeftqui bapcizac & qui abfoluitt
& tamen is homines facramenrorum excernos
mim'ftros inftirjir)(icEccIcfia?, quam ipfe intimo
jfpintu regit, homincm Cux poicftatis vicarium
£c miniftrum pr^efecic* nam cum vifibilis Eccle-
ffi&vifibili capite cgeat : icaSalaatot nofter Pc-
^"jj^pg'crani vniuerfi fidelmiii generis caput, Pa- &
tificcs prima- ftorem conftfruTt clim iUi oucs fuas pafcendas
,
Digitized by Googl
PARS PKIUA^ lOi
Bos compolicum eft. Vna quoquceft fpcs • vtin
codem loco idem Apoftolus , reftacur , ad qaam nidtm^
vocati fiimus fiquidcm omnes candcn> rem,
:
J J
'
q^amione EccUfia clmpe^ Catholica}
E d fi vni
T
E R T I A proprictas Ecclefia? ea eft , vt Ca-
tt^fitai/*^*" tholica ncmpc vniuerfalis , vocctur:qua?appdla-
tio vereilli uibutaeft: quoniam vt reftatur fan-
6tus Auguftinus: Afolis ortuvfquc adoccafum
filTiii!' vnius fidci fplendorc difFunditur . Nequc enim
4t ttm^on. vt in humanis Rebufpub^aut Hxreticoru cona6<-
Digitized by GbOgle
lo6 CATECHIS. KOM*
* O V EMADMODVM ha:c vna Ecdcfiaerrarc
non poceft in fidei^ac morum difciplina tradenda^
citm a Spin cu fando gaberneciurfta cxtcrstsom^
xies> qux iibi EccleHa; nomei>a:rrogant , yc qu^B
Diabolifpiritu ducaiuur,in do£trina%&: moiuiu
perDiciofiiliaus erroiibus vcriaii ncccflc eft.
Digitized by Google
FARS PR IM A. 107
fimtiifc^quc ad earn rem animo concipicndamfi'-
cieopus e(ie videatar,cum nee ludari, necTurcas
quidem de eo dubitcnt : cam en ilia myfteria, quae
in fandta Dei Ecclefia coniineii partim declnrata
eft, partim in facrameato Qrdinis explicabicur^
xnens ii4e tanminmodo illuftraca^non vllis ratio-
n jbus cpriuiifla » imeiligercpotcft* Ciimigitur
'
Digitized by Google
I^Og eATECRIS, ROM*
Deus omnia cftcdlor a creacis rebus diftinguax*
tur^ pracclaraque ilia omnia, quas inEcclcuam
coliata funt bcneficia » diuinae bonitaci accepu
referamu^,
Extrma hms arttcHll cUnfuU, Sanllomm cQmrnnnmem^
ao qHidnamftbivHlt}
CvM lanc^us loanhes Euangdifta de dtuinis
ad fidcles fcribcrct , cur cos in ilh's cru-
inyftcri js
Toin
direch.iiic lacionem artulitrVt &
vos» inquic,fo.
Dc mutut cieracc habcari s nobifcUjLx: (bciecas noftra fit cum
chriaianoni
Pacrc, 6c cum Filio cius lefu Ciuilto. Hxc focic--
fefodcttte, tas m
comnjunionc iana:orum ficaelt, de qua
ifecciuudfnis
^oc arciculo fcrmo habetur. Vcinam vera
jjcxupiuraaiin CO explicando ecclcfiarum piafides , Pauline
aliorum Apoftoloium diiigenciam imitarentur,
oraiioncDo. eft enim non folumqua^dam fupenoris ardcuii
Digitized by Google
FARS PRIMA. IC9
bolo fignificant illis verbis, Confitcor vnum ba-
ptiima. Baptifmum verb in primis £uchatillu^& sy»^<
deincepsaeteraiacramenca confequuntur. nam^**^*
ctfi hoc nomen omnibus (acramentis conucnir^
cum Deo nos coniunganc , lUuisquc participes,
CUIUS gratiam rccipimus ,cfficiant; magis tamca
proprium icft Euchariftiae , quae banc cfficir com-
muniohem. Scd alia etiam communio in Ecclc- ^^i,"^*;/^^"
iia cogitanda eft, Quaccunquc enim pie fan6lcq; ,cipel<m?n^^^^
ab vno fufcipiuntur,ca ad onines pci tinenr, &c vt
Digitized by Google
XIO CATICRIS* ROM.
variacnationcs, Iuda!orum, Gentium , libcri &
(erui y pauperes 8c diniies , cum tamen baptifmo
iniriantur, ^nnm corpus cum Chriftofiunc^cuius
Fmiaionum illc caputcft. Vtiicuiquc prxccrcam hac Ecckfia
rittas/^*^*'
fuum niunus Vr enim alij in caapo
aflignatu ci\.
ftoli doftores,omnes vcropublica: vriliratis
cauia (uni coDfticuti: ita aliorum eft praeefTe , ac
docere:aUorum item par6rc , & fubie&bs efTe. At
vcro tot tantisq; muncribus ac bohis <iiuinutt$»
,
Gratiat ati$
^^^^^ comuHia funt ca dona, qu^ homines cha-
aaw^^^ccie ros Deo^ac iuftos reddunt , fed gratiasr etia gratis
data: ,in qnibus numciaucur fciciuia , prophctia,
JyJ^J"
donum linguaium ac minculorum ,, caetera &
huius generis: qucX dona malts eiiam hominibus,
non priuatar , fed publtc^e vtiKtatis caufa ^ad sedir
ficandam Ecclcfiara conceduntar* fiam (anitatis
gratia , non illius qui ca prarditus eft , feda^groti
Ac niliil tandem a vcrc
f:urandi caufa tiibutaeft.
Chriftiano homine pofiidctur, quod (ibi ^um
cacteris omnibus comane eflc non cxiftimite <to'-
beac.quarc ad fublcuandam indigcntium mife*
riam prompti ac parati efTe debent. nam qui
uiouu$. humfmodi bonis ornatus eft>(i viderit fratrem
fuum egere , ncc iUi rubaene£u> is pci cbarita*
. tern
Digitized by Google
9 A K S FRIM A. HI
tcm non habere plane conuincitur.Qusr cum ita
Cc habeaiit^fads coiiAat cos,ciui in hac fandta com
miinionefunti quadam felicitateperfrui,& vc-
illud dtccre pbiTc : Quam dileda taberoacula tiu.8|/
tuaDomine virtutum, concupircit,&: deficit ani-
ma mea in atria Domini: & bead, qui babitancia
domo tua Domine^
D E 15 E G I M O
A R T I C V L 0»
C AP V T X U
Remi(Iioncin peccacomm«
eric ^ quod
Saluicor nofter paulo ante a(cen{uin '
Digitized by Google
XI2 CATCCHIS. ROM#
cum cxtcrz quae ad rcligioncm pertinent, fidcli-
bus tradenda fine » turn veroprxcipuc huius arrir
diHgciitcr cxplicandi magnam. eis a Domino
Totcftatem
p^cata remit neceflitacem impofitamefle.Munus igicur Paro-
• feiniecadui
^'^^ ^"^^ ^""^ locum attihct, doccrc
'
Digitized by Google
PARS PRIMA. IIJ
<}uodcaiUiae (blueris ftiper tcrrani^ etitibia* Pcenitentue
turn &
in carlis Item: Qusecunquc aJIiMueritis (acwnicntuia
.
Digitized by Google
tx4 cATBe^is;- RpM*.
»aria«u?a"'
nullum ius a peccatis fohicn-
poffunt: alitcr cnim
41 ficdefiss datum c&fCX quo fequi^ur ^ turn faces-
lemiflioni's '
;
inagis fufpiciant, atque ad eius vfum , &
tra<9ba-
'
dotnemardentioripictadsftudioaccedanc^cdi^
bit«Parochus huius gratia^ dignitatem , &.a^
plicudincm demonftrarc. ea autcm ex hocpotilfi-
mum
pcrfpicitur , fi cuius virtu tis fit peccata rcr
Cttidfit, 8c mittcrc, &homincs cx iniuftis,iuftos redderc,di-
iwlSi^t-^ ligctcrexpofitum'fuexit.
Conftatcnim, infinita»
ten. Sc immenflt Dei vi hocefficiiqua eandeyinexciti-
dis mortuis , &
in mundi crcarione neceifariam
i>.iiu|.traft, cite credim us. Quod fi etiam
vt Auguftini fcntc-
jLinioaii. conficmatur, mains opus exiftimandu eft ,'aU-
quern cx impio>pium facerejquam C2elunp.&xci:«
ram ex hihiloxreare ^cum ipfa creatio npn nSB cx
infinita virtutc poffir exiftcre confequens eft vc
: ^
ftati tribucndalit.
£ An aliqHts prater fibm Dumi ffttpk duSmitm fuua^
Solus Dcus
Verissimas cfic ptifcoiu Patrum voces
pK^ar?' 4gnofcimus, quibus confitcntur,abvno Deo {icc-
SiumnSif c^^* hominibus condonari >
ncauc ad alium aui9
^tedaratnr* Aorem , quam ad fummam eius DQinitate , pbr & '
Digitized by Gopgle
p A It 5 '
>kilcA. irt
"fn pccLinii debita feruarc oportct. Qucmadrrio- .
'
'teftacem in rerra dimitrendi pcccata , air paraly ualrLit*
tico. ; Curge toile;giiabatuQa cuum , vadefn do^-
moria ta.ani •(^om igitiir homo f^^a^cfftic who*-' \ .
piSy&pcesbycemin Bcclefiacoaceifit.quamqua* ,
' *
. vt antea.docuimiMvC|ia^u5iraavau&odcace^t^ ^.
cerivtcitismimftri^ peccatadimtcttttit;;Quam-. • V
obiCAii fi,qu^iafini;a vuTiuccfFcct:arunr>aiaxmi€
admirari, 6c fufpiccrc? dcbcmustfatis mrdligi-
inus^pi'cuofiilimunihojc munus circ^quadChd-^
fti Domini benigokaic Ecdefias donatum^eftii .
9
.
' I p i A ctiam ratio, qua Deus demisni^cffifntis
^^-^^-^^^^
. Pater aiundipcjccaradefetf^conftiix^ gmne^j^ec^
dcHtt'ad humsbenc6ci) magnimdincijonteplan- ^
da veheracccr cxcitabit fangdine cnim vpigcni- :
ti rui^filijfcckcanafti'a^^xpiariy^u^yc.^
H a ijuaia
Digitized by Coogk
quam nos pro pcccatis cotntncruimus , vhrdiUe
in-
neifoiiuait, iuftusq, pro iniuftis damnarctur,
morte accrbiflima afficcrcmr.
noccns pro rcis
Quare cum animo cogitabimtis^non corrupabi-
jibus auro . & argento leacmptos effected pMOO-
-
fo fanguine, quah agni imraaculati
Ul- ChnftUoC
coniaminati: facile ftamem us, nihil nobis Talu-
briuc«ontingere poruiffc , hac rcmutcndi pecca-
tapotcftate, quae incxpHcabilem Dei prouidcn-
oftendtt.
liara , fummamq erga nos Charitatcm ,
,
'
Digitized by Google
SAKS PRIMA. 117
com prxCcrpm noh qiii4em)ittbiam (afuds fpem,
ytmcdianx iUa?, qux corppribus adhibcncur^
fed cerriliimam ijs^ qui ianari cupiunc » ialu*
'
icmaffcianc. ^
Digitized by Google
II8- OATECHTS. HOTfX.
V D :E '
y N '.D E.G I M Q( ,
AA T
f-
I C V t b, .
CAPVt X i f.
« d
tefurreaio^
M
4 G NAM
huiiis arriculi virnefleadfidei no-*
ftwc veriiarem ftabilicndam,id maxiini oftendir,
nis trticulus if' -i« /^i j rjji-
£i!llliu^r°"
btts propooii^pr , fed mtthi$:ia{iam raiionibiis cq-
*
' fiFmacur. quod quidc cum ^Ujs Symboliaviir- m
culis vix fieri vidcamus, incclligi poccft, hoc vc-
I^ci /irmifliino fund^mcyn.o ialu tisnolte fpe ni-
xi^(ic.narn vt ^ppftolus MUQcinauirsSf.mQKMa
ram spdirrediQ noQ eAr* tiequc ehriftuiircfurri?^
-
xu!quod fi Chriftusno jefucr'exit, maius eft prjjp^
dicatio noftra, mains eft &
fidc5 vcftwJfveoigi-
iUiJC)cpiieido 4^ai:oc|ia.sjnon;mioUs dpcrap,&5 ftu*
m
p ppj?t i qua i0 cq eu€Cieiii4o u i cc>j:M>!^ {^-^^ m
pietftsll^orarit* magnas^aim praBcJar^ v:t|l[f pa*,&
tc$ cxca cognitionead fidclium fi:udam,^^4iin•
darc> paulo. poft.dcawnftrabicuri i' ;
'
, ^,
fcri.
Digitized by Google
FAILS PRIMA. 119
fctiptntis caroimegnimhominciti, vt eft apud Ef,.^,
Eiaiatfi, Oitiiiiscarofamum: &apud fan AG ioa« hum^u
neiftiEtverbum caro factum eft, fignificct : hoc
iarnen IbcTo carnis vox corpus derfarat: vtduaru
partium ^ aiiim£e& corporis ()uibus booiocon-
ftat» afcdrani tantmn nempc corpus 'corrumpi ^ 6c
10 palucretii ternr,ex qua compaftu tn eft, redirc^
aninram vero incgrrupta mancrc, iiuclligamus. ^SuS^i^^
At vcro cum nemo , nifi iTiortuusfuerit advi-,
firmari. • -
Digitized by Google
TIO CATECHIS* ROM.
liceris mcdipcriter verfati
fuiit , facili|occutrent«
i lUaftciora Verb locafiiQC in vctcri quidcm Teftac.
inento> qux Icgutur apud lob , cum aic fe in car-
S^iu nefiiaconfpcdurum Dcum fuum & apud Da- :
,
cppctone . Ad earn (imihcudincfn mulcas ovxtcm,
t'^^^^y ppflfci fandus Greebrius ol&nctiu.
cap./ii*' ' Lux cnim, inquit, quotidie quafi moricndo ocu-
lisfabrrahirur , &:rarfusquafir<?rurgcndorcuo-
catur: &
ar bulla viridicatcm amii;t(UnC) ru^ru$ &
3ua(i refurgendo reparan(n)c4.& feimq^putreioe*-
&
o moriiimuir ^ rurfum geminaiidorcliirgqnr.
Rationes illcc pra!terea,q.ua? ab Ecclcfiafticis fcri-
ptoribus afFeruntur , facis. ad cam rem proband^
S'c^qffonod^tx videri Bq(^^nt• Acprimuai qai«»
>ip,^,c^m anjm^tmmor Gntt Sc tanquam
8A(« ^ominijp aid Jiuman^i^orpe^f^fl^curjle^
Digitized by Google
I
arrumnas , &
calamitatcs in vica perpefli func,
omnium fint mifcrrimi , Idem vero mulco aper-
tttt^ jdocetadTbeflratontcenies his verbis ; Glo- ••^^^
rianiurfnEcclefijs Dei pro patientia veftra , Sc '
H J V iudicij
Digitized by Google
Ill CATCCHfS. KOM.
-. -
• »
.r/ .
Digitized by Google
^ARS PRIMA* t2J
furgcnt primi: deindc nos qui viuimu<?,qui rclin-
?'<dffnur,fiaiuirapieiiiur cu lilis in nubibus obusa s.^nhr^n u
:hrifto in lerai, nain Ctn€ti\s AmbroCus cum ca S;!^^!*^*^
cxplanarctjira inquitrlnipfo lapcu mots ^ pr^uc- • i)roii«niet»
niet, &
qnafi per foporem^vr egrcflaanimam
memo rcddatu^c : cum enisjij toUentuis morie>ur,
vr peruenj[cntc$ adD^iAinuni prxfcntiii Domi
ni redpiant animos, quia cum Domino mbrtui aJ'S^ii^V
eRe Jion poflunt. Eademaue f^nceniia c jmpr 3-
b^cur CinQti Atigaiiuu au4;uacacc iuro dc ci- m
frnfufnt idm asiifmanlrHahumdna. extrmo induio $
*
tedfitt} '
'
' ' ' '
^ "
;
iqjdxu O
pprtctcoaupci bile hoc mduerc mcorru- t.Cor.if*
pjUanetn : ca voce., jiocprdprinm cbrpus aperti
4Le»ilonftrans.f obetiam de eoclariflime vaticii'ia- tov.i^.
tuscft vEciucarnemca inqait, vidcbo Dcam^ , .
Digitized by Google
tt4 CATECRIf. ROM.
s^Ciff.^
prout gcflii, fine bonum.fiuc malum. Homincm
i^icur ex ipfo corpore ^ cuius opeia vel Deo » vet
Dxmoniierumicrefargereoporcet tvt cum com
dcm corpore triuraphi coronas , 8c praemia con-
fcquacur9aucpa:nas.& fuppiicu mUcrnma jfct^
tern ettmrefumentf
No N tantum corpus rcfargetfedqnidquidad
illiixs nacurs ver uacemacque ad hommis decuo^
Sc omamcntum pertinec» refttcuendum eft. PfSEw
corpwf re- dc te fandi Auguftini tefti'monium
fumnus pui Icgimus: : Nihil rune vitij, mquit, in corporibus
^ftudoafin^j^j^^^^^^^lfq^^j
pius pinguedinc obefi, &craifi
s.Aug.ii 21 cxtitcrint, non rotam corporis molem aiTument,
.
Digitized by Google
FAS.S BRIMA. «»y
iancAioDein jcquc , ac crcarioncm , inter praeci-
pua Dei opera nuraeirari. Qucmadmodum igi-
fluodacimprobisquoqucvcriffiniedictur , &ii»j«c««^
fiillorutn culpa membra ampuucx
fuennc: nam '^ioni aaeu.
tanto acetbion -jwciid.
quo plara membra habebunt ,
aitentc confidercn-
tat. Hsc verin fi a Parochis
copia
mr.tMinqtiam eis renim& fcntcntiaium
inBaminandosque ptctatis
dcerit ad cxdtandos
haius molcftias,
ftudio fidelium animos: vt vitas
& aeriunnas cogitantcs ,
Mffli^Utts^"*
ci tju waac, nihil cnini auifngoiuai Vis^&fiamrnx
ardofp
Digitized by CoogI
Rtdor , autaguarum impetus obeflc eis potrrit.
,^c«r.if
*
Semiqatui., inquir: Apoftolus , in corcuptione, * *
*
iuigecinincoiTupcione.C^odauumimpaflibi*
iiracems pwiasqiiam incomipcionero fcoUflici
appdliirinc, ea caufa fuit, vt quod eft prdprium
corporis gloriofi , fignificarenc.no cnim impalli- cor^^f^i^^
biliasiUis communis eft cum damnacis,,. quo- ;tj»^c<^n r'^ f»
•*
nicii.polfunt,atqucalgere, varijsquccrttciatibus
affici, Hanc conlcquitur clancas , qua fandio-
rum corpora., tanquam fol fulgebunr.ica cnmi n^S^entunT'*
apudfanftuniMacthaKum tcftatur Saluator no-
ftcr: lufti, iDquic fulgebunj:. (iciu lol ;in regno imlIjI,
patriseorum . Ac nequis de eo dubitarcr » fuas.
transfigurationiscxcmpJo dcclarauic. Hac inter-
dum Apoftolus gloriam modb clantatcm appeU
kc. Rcformabit> inquicxorpus humilicatis no-
&rx cphfiguratuni cprppri claricacis fiiac , &
nir- MPho^^^
fum: Scminatur in ignobilitate , furgcc. in
gl^*,cori
ria. Hums eiiam gloria? imagincm quandam vi-'*
'
.
Digitized by Gopgle
tit CATBCttlf. HOIff,
nuncprcmitur,libcrabitur, facilimcqucinqua*
ciinque partem animavolucrft, icamoueri pocc-
Aof.17V.se.
dcciuit. Dct.
rir, motione nihil ceierius cfle quean que*
vt ca
admo^umapertifan£his Augufttnusinlibrodc
Hier..in c.4©.
ciuftateDei , & Hieronymus in E&hm dociic-
JEi'a.rupcrilia runr. Quareab Apoftolo didbum eft: Scminatiiif
Qgamfaluta*
res ex arttcti*
Qv I hacc fide percepcrunt, egregiam babent
lo rcfurreAio occanonem maximas agedi Deo granas, qui hate
nis capiaatiir
(apientibiis abiconderit , Sc reuelaueritparuuh's^
primus. Cnjotenirn viri vcl prudentia* laudc prarftantes,
Mankii vcTfingulari dodlrina pracdiri , in hac tarn ccrta
vericaccc^ciplanefueruncS Quod igicur nobis
illapatcFecerit, quibus ad ram tntdhgcntiam ad**
(jrirare non licebac, eft quod fiimmam cios bent-
gnitatem, &clementiam perperuislaudibusce*
3€candiu« Jcbremus. Deinde nugnus cnam illc fru<5luscx
huius aiticiili meditarioncconfcquetur,quod (ci-
licccineoru morre qui nobis ncccflimdioCyVel
,
Digitized by Goog[<
fandlilobcxcmplo di dicimu $, qui vni hac fpc j^^^^^^
afflidum, & mcccencem^animum fuftcntabar, /
fore aliquanclo > vt refarrcdiotie
iti Domt^ -
*
P E P V O O £ C I M;Q .!
A R T 'I e V I. o, •
C A iP Y T i t, I J.
'
Vitam arternam. '
Digrtized by Google
'iO CAT£CH«1S* KOU.
Affimiitw cf odicftdis fidclibus nunguatn intermictenr, pr^s
milwri^no^ "^^j^ atcrnac viix piopoutis coram animos ac-
cendere vr quxcunquc vcldiffialliraaChnftia*
:
^uS!lui^\ *
aii4ii»cS!! nocDinis caufa fubconda cfle docucriu» fad*
adco iuctiodacxtftiinentj promptiorcsq;
lia^ atq;
I
'
ad parcndam Deo , &c alaaiorcs reddannir*
a Quid rm per vitnm dtiruAm fignlficatm}
Qjr I AM
Tub his verbis quae ad beatim*
dineth tioftmm dcclarafidam hoc loco vfurpacury
plurhnaiDydcria in occulto latent, ea Hcaperien-
aafimt , vc quantu cuiufqac ingenium fcrat,oni-
^^biis paterepoflint. Adroonendi igicur fimt fi-
Vftaxtcm
przcipue^tcr dclcs , bisvocibuSy Vicam xtcinam » non ma^
J
m£ dLttrnA mmmtftmmA Ilk b€AtUui$ dififf^dtml
Cut
Beatttuaono
^ IttvD cerc^ideo £i&um eft ne quis exiftiina
m rcous cor-
^.^j-^^j^ Tcbus corpotcis, & caduci$,qu2c«tcr-
vorcis con- na cflc non poUimc, confifterc, Ncquc cmm hacc
'
ipla bcacitudinis vox fatis explicarc poterat, quod
^xrcbatucjprsefertini cum non demerint homi<-
nesinanis cttiuidam&piemix opimone iaflatt^ .
Digrtized by Google
Vera felicitate abfiinr, aqua isquammaxime iccc
mundiaa:ioic,& dcfidcno tenerur.fcriptii
<iif,qiii
intclligcrcnr, &
in hac vita fclicitarem ijua^icndi
puurcc (tuici facli funt,
i &
in maximas caJamita-
tcs inciderunc. Scdiilud proErtecea ex vi huius no- Beadtuiiinem
minis. Vitam arternam peccipinaus,rcmdadcpti,*^f'^"^^^^^ <^'^«
feiicitatem amittinunquam pofle, vtfalfe nonuUi A^i!^?zTacci.
fufpicati funt: nam felicitas
cx ouinibus bonis fi-
J?^^^''^**
ne vlla mali admiftionc cuniulatiu- quae cum ho nikn^Tva'
minis denderium cxplcai, in a-teina vica^ ncqeiia* noruin
""it.""'*]!!'
\ • ^jy- i^i line
no conuftit • ncqoe eniro pocelt beariijs non ma^ viu nuh Ad-
gnoperevellc, vtillisbonU, quacadcpmseft , fibi ";i*^.!X^o.
pcrpctuo fmiliccat. Quarc, nifi eapoflcflio.ftabi-
]is& cerca (ic^maA.nuo crudacu cimous aagaiui'>
ncceflecft.
A» dtma hmiuJh vahU m mcmc bimnd cQf^frtJmJi 4
fofik}
' A N T A fit bcaromrti, qui in c«kfti patria l^ncwni'
viuunt,fcUcicas, eaquc ab iphs taiuum, pra^tcicagioria^&dc
neminecomprehcndi poflir, haeipfe '^^^^^-^^^^^'^'^^v^uta!^^.
vicam bcatam dicimus, facis dcniQ^jjgqut^c. na cum ddaiuUbuc.
ad re aiiqua (ignificada co noininaijifliraurs quod
, I X cum
Digrtized by GoogI(
1)1 CATECHIS.^ HO
BcttiriKio cui^^mnlds alijs commune eft, facilb intclligi-
propcioycr- mus deeflcj>ropriam irocem « quares ilia plane ex
ftSS!^^^' primamr«Ciiim igicur fdidtas iji vocibus declare
tur, qusr non magis in b>cdto^ , quJim in omnes^
qui perpcmo viuant, vcOih conueaiunt, hoc no-
bis argumento cfle potcft, alciorem , prarftan- &
dorem quandam rem cffk y quim vcproprio vo-
cabtdo-peffe6):V Hgnificarc eitts rationem poffi*
mus* namccfiplurima alia nominacselefti huic
beatimdini in ucris litcns tiibuunturjcuiufmodi
func /ircjgnuit} Dei, Chrifti^ ca^lorumyp^radifust
ianti^'Ciuitas , noua Hferii&lem , domus pacris:
tan^ci>perrpicuam eft nullum ex ijs ad eius ma.
•
gnirudineni cxplicandam fatis eiTc, Quare Pare
chihocloco oblatamfibi occafionem non prse-*
teimicceuc 9 fideies cam, amplis pra^niis, quae vitx
irterns nomine declaranrur, ad pietacem , in- &
ftitiam,& omnia Chriftianse religionis officia
imirandikConftaccnim vuam in maximis bonis,
quaenacura expetuncur, numerarifolcre: acqui.
hocpociflimum bono ,.cum vicam d^ternam'. at*
A mtoori. |j|prt„ 5 ^ betidwdo definttur Quod
exigua hac,
• fi
*
^calamitofa vita, qu^toc, & cam
mife- varijs
iih fubiedta eft, vt mors vcrius diccnda fir, nihil
magisamamr t nihil autcharius , auuucundtus
eiTe pdteft : quo tandeni arnnu ftudio , qua con-
tewione eternam tllam vitam quscrerc dcbemus,
qnn? defundis omnibus malis , perfeitam, &ab-
fbiuram bonorum omnium radonem coniun&a
TeMdus mi. habet? Nam, vt(aii6ti Patres cradiderunt, »ecnQ
ISSittit!**"
omniuni malorum liberacionc , 8c
vitae fclicicas
adeprioncdefinicnda eft. De malis cla-
bonorum
rifilma Tunc fandlarum litcrariim tcftimonia.fcri-
Apoc7«it* pcuhl eft enim in Apocalypfi : Non efuhenc , ne-
^ que(itiecaf^lius':nequ6cadetfiiperiUosibi,ne«
que vUusiiftiiS* 8c ruifus: Abftcrget Dcus om^
nem
Digitized by Goo
, PARS PRIMA. Hi
Mm lacrymam ab oculis eorum: & mors vltrano
cric, ncquc lu^us , neque clamor » oieque dolor ^ .
tHdimuanfal \
fens , &
principium. Haec eft vita«terna»inquUj
Chrtftus Domtnn5)^vt cognofcanctefoltt Deum
vcrum 5 & quern mififti lefum Chriftum quam .
Digitized by Google
CAT IC HIS* KOU. •
Digitized by Google
PARS PRIMA. lis
nis circrumfcribiintur : At Deus infin^tus eft , ne-
'
Mattli.ay.
tiffimii, & honorificfntifTimis verbis Saliiator
nofter compeilabu: Venice bcncdidi Patris mcij
, fioffideee paratum vobis regnum : vtineritbii*
^^^^ exdaraare, Nimis honorificari funt amici tui
tfai.! la.
Dcus fed laudxbus etiam a Chnfto Diio, coram
:
'
Patrc carlefti, &
Angclis ciiiis cclebrabuatur.Pra-
fihoc comune omnibus horoinibus defi-
icirdia ,
Digitized by Google
PARS PKIMA« Z37
fiimus. Scd tamcn hoc fidelibus perfuafiim cflc
debec ^ qua^cunque nobis iucunda in hac vica c6-
tingcrct vel eciam opcari queanc , (iue ea ad men*
tis cognitioncm , (iue ad coi poiis perfcdum ha-
bituui pertineantjcarum reram omnium copijs
bearamc^kltium vicamcircumflucre: quamuis
hoc altiorc quodam modo, quam oculus vidft»
auraurts audiuit, autincor hominis ^Henditj
fieri Apoftolns affirmat. nam corpus c|uide,quod
anceacraflum , & concrctumerac , cummcsElo*
detra<^a mortalitate,tenue,& fpirittule eftedtum
fu€fir, nuIHs amplius alimeutis indigebit: aniiiia
antem a ceinae gloriae pabiilo , quod raagni iUius
coniiiuij audlor tranfiens omnibus mmiftrabit
cum fumma volupcacc exlacurabitur. Quis vcro T^"*'^^-^^*
pretioias vcftcs aut regales corporis ornarus dc-
uderare peter ir,vbi nuUusharum rcrum vdisfii*
turus fic , omncsquc immorcaliuce, & fplcndorc
amidi, &
fempitcrnarglorix corona ornati erui?
Scd (i ampke ettaiD>& magnifies domus poflefHo
ad humanam feiichatcm percinec , quid cxlo
ipfo , quod Dei clarirate vndiquc coHufiratur,
vel amplius vel magnificentius cogiraii poreft?
Quarc Pxopbcca cum eiusdomicilij puichuuidi*
nem fibi ante oculos ponerer j &
ad beatasillas
Cedes perueniendi cupiditate arderct: Quam di- raU|.
lecta, inquit,tabcmacula Dominc virtutum: co-
cupifcir & deficit anima mea in atriS Dommi:
coi'meum » &caro mea exulcauerunt in Deum
viuum • Atqoevchiciic omnium fidelium ani*
mus, hsec communis omnium vox, quemad-.
modum Parochi vehemcntcr optare^ica cciam
omui ftudio curare debent.
GATE-
Digitized by Google
C A TEC HIS MI
ROMANI PARS.
SECVKOA DE SACRAMBK-
T IS IN G E N E RE.
Vm
omnis Chriftianac <iod:vinx ^^^^^^
pars fcienuatnt diiigenciamqiie tisinccnere
dcfidcrat: turn facramenwru di- con^^rTi.
fciplina , quar &Dci iuflfa neceC.ft^/.pwBftri-
faria,& vtiliute vbcrnmaell,Pa-^ .
Digitized by Google
140 CATICHI5. H O lie* ^
f uic vfuri.d-.
tuai«
j.^rn demonllrandam fcpillime facramcnu nomi-
/ nc, interdum ctiam verb 5 ymboli , vel myftici ii-
gnijvellacri fignivoce vfos e({e. AcqoehM.de
iaci^Kften^i^^ nomine di&«l Gnt t ^ood quidem
*
.
Digitized by Google
PARS SBCVNDA. 14I
dcrc, cum ea Euangelij lege^ & gratia fubia-
caiinc*
& -
Digitized by Google
*
14^ CATEC.HIS. ROM, '
xbidcfli.
ApoftoluSs nos conlepultos eile cum illo> per ba«
ptifmum in mortem • Neqae vero parum prode-
ric fi fidclis populiis (acramenta ad figna pcriine-
ytaimex jntellexcrit ? ita cnim fiet , vt qua? illis fi^ifi-
pcriori cma- cantur, contmentur, atque emciuntur , rancta»
& augufta cflc facilius fibi pcrfuadeat > cognita-
que
Digitized by Google
PAKS <BCVNDA« 14)
Que corum iaDdicace9ad diuioam erga nos bene*
DceQCiam, colendamacveneiandam tnagiscx*
cuecur*
Digitized by Google
144 CATECHr^.RdrM.
quae adexpiimcndasintimas animi cogitariones
maximam vimhabent. Vcriini pi\Tterilla fi2;na,
qux hominum confenfu « &
voluncatc conftitu-i.
ca ede^hactenus diximas « alia quordam iiint di-
Tmiofimtfiuinitus data ; quorum tamerinon vniim genus
iaaiiquid fi. eireomnescnnrenriunt. Aha emmugnaobearn
g^^^'*"^ tan cum rem a Deo hominibus commedata funr,
^ue dlivLicuu vc all q aid figni6cafen t vei admonercnt: cuhiP
,
Digitized by Google
PARS S£CVNOA. I4f
quatnuis (acrarum return figna finr, non idco ta-
men facramcntadiccndae(Ic, Haiiisaiucm vcri-
tatis dodtrinam facile eric oiriQium facramento-
rum exciBpio comprobare , ii, quod antea dc ba-
ptifmo admonuimu$ , ciJtcn dt€ebamiis,foIetn«*
ncm illam corporis ablutionem fignum cfTe, &:
cfficicndam habere rei facrae qua: interius fpiri-
,
^
Digitized by Google
ti^6 CA.TICHtS. ROM*
pierfpicuum eft baptifiTium figiliim eflcjqiio C(jlc-*
ftis gratia in nos infufa declaraturtcuiiis^muncre
nobis datum cft,vt nouam vitam inftitiietes,om-
nia ver; pietatis officia facire,& Ubctianitno exc;*
Aiion.d. quamur.Poftremo cum addirtSi enim coplantati
ASti fumus fimilirudini mortis ciiis , fimul 8c re-
furrcdionis erimus: apparec baptirmum vica^ ctia
aptern^jqium per ilium confecuturi fumus » non
obfcuram fignificatione dare. Scd prseter hcc quae
comcmoriinimus, varia ugnincandi genera 6c ra-
aliquaaopiu-
tM^S^gaSl ^^^"^^i
etiam euenit vt facramentum non , .
Digitized Google
I
PAR 5 S E e VN D A. I47
ft pr^tclarb d Gin&o Cbryfoftomo didum eft: Si 5
homo corporis concrctiohecai uiflc t nud.iipfa Manh.
, 1 1
• * uom.6o.t4
1
,
•
Digitized by Google
148 CAT EC HIS. ROM.'
hocefl: ,granam,quatn illenobisinaracrucism<^
ruic , per (acramenta^quafi per alaeum ^ucndam",
in nos ipfos dciiuare oporcec. alitcrvcro ncmi-
ni Vila faliuisfpcs rcliquaeflcpoccrit.Qjairc clc-
raentifiitnus Ootninus facramcnca vcrbo fuo , &c
'
pcomiflioncfancitarcUncmeremEcclefiavoluiCy
per qu2e paflionis fuse frucfcum nobis reipfa com-*
. municarc, fine dubitatione crcdcremus: fi modo
*
vnufquifque noftrura ad fc earn curationcra pie,
Q«^rr&vt &religioscadiiiovicret« Sedqiiaira eciam cauCt
inftitutio neceflfaria
^ ifLfvcrc ue
vidcripoflit: vtrcilicetnotscqua^dam &{ymboIa
J*%l*J!'lflS cflent.quibus fidcles inccinokercmur.cum prsc-
cttia. fercrni nullumhommum ccccus queac > vc caam 4 .
.D.Auguftinotraditucftifiuevcracfincialfae rcli-
D Au li IP
cont^'lauft* 'gionis nominc , quad vnum corpus coagmenta-*
op.iu ri, niiialiquo vifibilium fignorum foederc con-
iunganiur Vtiumque igitur prseftant nouae legis
. .
Digitized by Google
i
PARS SICVNDA. 149
ftudioplurimxfadendum eft, bu* ?«p(!'>r<> r^^nc
Itianae pietatis
matuemeas fupecbiam cdomant » ac comonmut, txiLndx im
nosq; ad humilttacem exercenc^dam fcnlioilibus
dementis fubiiccrc noscogimur, vtDeoobtc- •
P R I M V M explicandirm eft
qux fupxain (^cramcntidcfinitionc poflca crt, no ^"»«
vuam tantum cue,jjuajmuis vnuni lignum conm- eonmiHnccf.
luicrcdcpdumiic^ Duo cnira iUnc cx quibus
quodlibet (acramentum conficitur: quorum a|ce*
terum materia? rationem habet, atque eiemen*
turn dicitur : alteiiun foi vim » verbum &
comuni vocabulo appcllacur? ficcnim a Patnbus
accepi|nus« quainrc npcum cit, acqueapudora«»
nes peruulgatum illudrand;iAuguftiniteftimo«s.Aitc.ttid.
nium Acccdit verbum ad elemcntum , & fit ft-
:
Digitized by Google
156 • CAT EC HIS.
vciiMrvm In lauacTO zqa^ in vcrbo vitz. C^o in loco mate^
^1^*** ria ,&
forma (acratncnti exprimicur . Addenda
autem crane vcibaad marciiani vt apcruoi,cla- ,
ni!
A D materiam & fiormam acccduncetia csere-
'i^Ji^^U. moniae: qtt« tametfi pr«termitti fine peccato non •
Digrtized by Google
nonatungunt, nihil 4^ vera iacramenti rationc ^^rr^onfart
imrainui crcdcndiim eft. Ac mcrit6 qiiidcm a
}>rtmis v/ijue Ecclefia: temporibusillud femper
cruarum clt , vtfacrameniafolcmnibus quibuC
dam ca^remonijs mmiftrarcntiir Primuir enim . _
n^oximc dccuic facris myftcriis cum rciioianis fcf.a?/c2p.4,
cuJtum ctibuere , vt fanAafaiidt xrz&dsc vidcrc*
inur; prarterea , qusp (acratnenco efficiuntur , cie- ^ .
^
rcmonia^ipiaemagis at clarai ac vciun ;unc ocu- m<Xm.
,
Digrtized by Google
XJl CATECHIS. UpM*
Rmiiano gene babiU quadaiii ratione oftciidi poteric . Homioi
rireptem cfle cnim ad vioendam , vicam^tie conieruandam^
neccflTaria
^'^^exfua, rciquc publicc vtiliratc traducendam.
viram coinm<»
acuaduccn- hxc fcptcm neccflaria videtiii*; vt fcilicecinluccm
ad reiiit^M«inct« vt tnagiiiratusnunqaamdefinty
4£t!fdl7
quorum auc5torirate , & impcrio regaiur , ac po-
ftremo legitiu^iftrboJis propagationc feipfuni, &
humanum g^nusconfcrucc. Quse omnia quonia
.
^ vitx illi » quaanima Deo viuic t refpondere (atis
. apparet ,^ex ijs fatiiS ftcramcntonitn numerus
coiligemr. Primus enim eft Baptifmus , vcluii
cxteiorum ianua.quo Chnftorenafcimur: dcin-
Confinriatio , cuius virtu tc fit , vtdiuina gratia
augeamur, &robojjemur. baptis^aus enim iani
D.A'irgiift. Apoftoiis vc D» Augimjnas teuatdr, inquit Do-
Z'UC.24.
'
minus: Sedete in ciuitate, donee indaahiini vir^
tucecxalto. Turn Euchariftia ,qua tanquam cibo
verecaricfti fpiritus noftcr alitur, & (uftinetur.
,
de eaenimdidhuneft aSaluatorc: C^ro mea ve«
*
j^eftcibus , &ratiguismeDSvereeftpottts. Se^
quitur quarto Iptcf^Po^nitentia , euius ope (ani«
tas amilla rcftituitur ,poftquam peccaci vulncra
acccpiaiiis.Poftea vcro Lxtrcmavndio,quapcc-
*
catoruin reliquiae rolIuntur,& animi virtuces re-
cre4mur:^lquidemD•Iacobus^ ciim de hoc(a-
cramencoloquereutr , itateftatus eft: £tfiinpec<»
catisfir, rcmiitenturei.Sequitur Ordo ,quo pu-
blicafacraaientorum minillcria pcrpctuo in Ec-
clefiacxcrccndi , ficrascjj oir.ncs fundtioncscxe-
> qfuendi potcftastraditur. PoRremoadditur Ma-
. trtmoniiim, yrex maris &
feiiiinss legitima^ &
, fahda comuriflrionc filij ad Dei culrum , &hitr
ir.ani generis conic raacioacm pfocrccnciu'j&rc-
ligiQj^ccdu.ccntur,
Digitized by GoogU
AnqHiUsnt ej^QmlmfAamiutaitmAiilntcefmyVd
mque diffenfamnrl 14
M N I M E dubitandumeft,quin prxclariali-
I
Digitized by Google
1(4 eATictiis» aow#
& cfficicntiam continent ^qux ad intimam ani-
nr^m pcneirat Ciimvcrb vnius Dei potenu«
.
J ^
Qttifrjii mimflrk Dm
fmmnmit iffmfimdk} tn -
Digitized by Googl
icripfir, clariffime demonftrauit. Quod fi etiam
fcnpcura? ccAimoniaqiuenmus , ipfuiii Apolioiu
his verbis loqaencetn» audiamus: Ego^ in<]uit»
piancaui: Appollo rigauit : fed Dcus incrcmcn- h<^f$*
turn dcdit. neque tmm
quiplantat cit aliqiiid,
nequc qui rigar jfljd qunnncmentum dat Dens,
£x quo loco i'lvs inicUigicur^ ijucinadmodu ar-
bohbus nihil obcft cor umxmprobitas » quorum
manufacasfunc: ita nihil vitijaliena cuipa con*
trahiillispodc, qui malotum hominum niiniftc*
rio Chrifto infiu funt . Quarc vc cx D. loannis
Euangclio fandi Pacicsnoftridocuerunt, luda^
cdamircariotes plurcsbapcizauic: exquibusta*
pcnnemine iterum bapdzatum diiflc Icgimus:
itavtpraedarJD. Augultinus (cripmni reliqttc«-D
rit: Dcdit baptifnuim lucias, &: non baptizacum
V ! D E R 1 N T ficramentorum miiiiftri cu ii
,
saerawnitf
ha?c au-Uiint, ne finis (Ibi cfTe arbitreruisfi pofr l>a I!Sra cnf*i"
btta morum uncgriratc,acconLjcniia? munditia/'*"''''*'^*'^?
illud tantum cogiient , ouo'iiodo facramcnta ab ^^^IIJh ^pfii
illis rite miniflrcntur.* loenini ctfidili^entcr cu-
IT '^'^ruai^f-
randum eft,in hoc ramcn oIa,qua: ad c5 fiindio- fc^t«*
nem pertinent, poGra non funt. M
iuiPfiHc autcm
H-mper debent, laciamcnr-i duiina quidc virtutc>
quxillis ineft, nunquamamittcrc;ntvcr6impurfe
ea miniftranti bus aetcrna pernicie.& mortc atFcr-
rc.Sanila cairn, quod fcmcl atqj itcrum acfvpius
' admone* -
Digitized by Google
tft CJL'Tncntsl ROM* .
ilnlinntterc"
niciicum meutii per OS tuumi tu vero odifti difci-
plmam* tiuodu nomini peccatis concaminato
gtf.7. qocii.
^rehcndi
Digitized by Google
rAJis sicvMX)A» .
157
prchendi non potcft. Confticutum cnim cflTc de^
bcrnplUni rem fenfibile fuaptcnaturacavi prar-
dicam eiTe^v cpcnecrare ad animam queacAcndei
lamiaecognofcimus omnipotetis Deivirtutetn
'
^Digitized by Google
iilud etiam plane conftac » cxccilcoiiorem Sc pr^i*
ftannorem vim iacramcoris noux Icgis tneffe^
<ju^molimvcreris Icgts (acramenta habucranti
qua cum intirma eJliu, c^cnaqueelemenca, in-
VfusfacraT-e qinmros farxfrjticabanc ad cmundarioncm car-
torwavcttxu
CIS, Qon aujma'iquarc vt iigna raotum carum rc-
*
rum, quarmyfterijsnoftriscfficicndaeffcntjinfti-
vumor cnra func. At ver6 iaciamenta nonx legi s ex Chri-
l''^r^re manantia, qui pci Spiritum fandlum fcr
KiiwcVpfm!
jtcm fef.7. ' iTiCtiplum cbiulii inuriaciilatum Deo, emun-
5cSttnffli?ris ^^"^ nolham ab opcribus morcuis.
In f;«rere,ci>ad(eruiendum Deo viuenti arquc ira cam gra*
,
E ST
chara^ef veluti infignc qooddam ani-
imprefium qviod delcri fiiinquam potcit,
nirc ,
Digrtized by Googic
XTOnnoua imprimiiur , (cdantiquacognofcicur,
&approbatur. lam vcrbcharadlcr hoc prseftat
^jj^^^^i^j^
rum vr apti 2d aliqaid (acri fufcipiendiim vcl per- vnit duplex. '
fidtrio,
Digrtized by Google
ddiderio exardefcant, vt fi Pomttcdx prxferdcii«
& Euchariftiae faluberrimo via aliqiiandm ca-
rcanc , plurimiim damni fc feciiTe cxiflimcnc.Hxc
aucemfacile Faftores a0cqui poccrunc , fi qax dc
iaaamencorum diuinirate, &fru&Qfupra di&.%
iirnc 9 atmbus fidcUmn iirpius incalcabant , pri*
mum a Domino Saluarore noftro,a quo nihil nU
ii perfcfliilimum, piofici.ci potcft , inlluuia ellc:
s^umentjt^ T
o T V M Chriftianom afdificium , firrnifli*
& tno qiudero lapidis angularis fundamcnto inotti-
v€rbi Dct
D E BAPTISM!
SACRAMBKTOy
CAfVX !!•
fjtfiifoiri?
Digrtized by Google
PARS S£CVMDA« tSt
iwm pcrcipicndam » vd piccatem exercendatDi^ea
intclligcrc, ouse deillorum finguliscrcdcnda Ec-
clcfia CarHolica proponit; fcdfi quis diligcntius
Apoftolum legcrit fine dubiutionc iu4l^cuec» .
**
dusfir ,f]d^lis populi multitudinero conueniffe
aninu4ucrtcrint, ru^/^e^^ii&^^liusQ^ , .
•
"
metitum atnnent perfcqmyYi^um^&^
,
.1
•
L inims' '
*
Digitized by Goog[<
mmfs profcflfio poUiccrur. Vt igitur qua? doced-
dictum , dilucidc cxponantur : quasnam fit ba-
pcifminatara; & fubftancia, apertepdumcft'
ff^iHi tftiilch ipfitis vocis figiiificauo c;itplicetur.
* *
rtimfurma miniftratur. qua quidem figajficatio-
, . 1 ...nc apoftoli ex Chrifti DpitUAAiaftiiuco, ftcquca-? •
^
s^civMtk '-^-^^Mb.KA^'S^tt'i'T'M/ftk^ appelUMviOft^d
iiftld?fll(^3ften teil i ^vMiteftatn Ghriflf^t^ii
msfidcinprofiteantur D. Auguftihiij tcllatur*,
relTgro-
pj^j^^^pjft
'
Alij vcro , quia fide corda' noftra ilhiminantur,
ArcSj!!?Ij.a« quam in bagtifmo ptroficenmry hoc factamctum^
Eccic.wcrar. iHumihMphchA voeanrtihtVMai St! Apd^hnmi
Digitized by Google
torn vocaucritjpcrfpicuum eft: cum hoclacramc-^
hm vciud ianaafit^ qua in Ci^riftianar viubi<>>
ticiacem ingrcdiiiiur
, .aix)ae atb>ep <iiuttiis
pvx^
6eprtsobcemperarfdi ifiitium fiicimus. Atqu^ bfC
de nomine brcuiccr cxponeiida ccontj
(tuiijlhdftifmidefinm^^
^ ^
Qji o d ad[rei dcfiinmocic 4tdoec, etfi iQuks;
ucm fcrlpcdribas Mmtti poiTunt.illa tame apci or,
n
&conimodior cffe vidccur, quam cx verbis Do-*
mini apud loancm, &
Apoftoli ad Ephefios licet
incelligcre. nam ciim Saluacordicac Nifi^quis:
&
tenatus fiierit ex aquat fpirim , nori p6te(t tn-
iroire in regntim Dei: & Apoftolitf chm 4c
clefialoqucfetur^Mundans camJauacrb aquaein »
Qjf 1 AV s c v N a:v
E tandc verbis baptifnji
haturatri cxpficari cpluigitft, doccndufcritpo*-
pLiiu^ hcic ^ratpentt^ tbfifidt abhirfoi^,ctti
Domfhi Saluatorls i'nftlrrittb cerra,& folShia ver^ r .
Digitized by Google
t64 C ATE CHI 5. ROM*
Utnmttm V^^^ Virtue dici folicum eft » aquam ip(ain , qum
btptifini in ad conficicndaifn baptiimuih in Ikcro fon te aficr-
Tju.tgmifd.
xthtvLv;, facrattieAium cffc tunc entmfacrkiiic*
turn bapcifmi diccndum eft, ciim aqua ad abkic-
dum aliqucm additis verbis, qux a Domino infti-
tuca Tunc » reip(a vj:imui:..Iam vero quoniam Hn-
*
gula (acramenu , cx materia , & forma confticui
initio diximas, cum gen^ratim de omnibus (a*
cramentis ageretur , idcirco, qua: vtraque fic ia
baptifmo »a Paftoribusdeclarandum eriu- •
*•
'
tiQ^^^!^ f^Ofriabaftifrnmitirhi}
Dcmitcrii Materia, fiue elcmentum huius (acra-
» oiiinc naturali| aqux 2cnus»(iue ca ma-
c^noT Th/
4ctaptiteo'i;is6ty^ucfluui), Hue paludis^nue purci,aatfon-
tis, qux fine vlla adiun^tione aqua dtci folei;^iii
&Saluator docuit Nifi quisrenarus fiicrit ex
:
.multoshosdic*. ; \V .
, ,
?iS!liaoU
* DiLv VI VM, quo muduspurga$llf;cll,qu6d
Digitized by Google
multa malitia hominum cflct in terra , & ^
curir «-«p«renu-
cogitatio cordis intencacflctad malum, huiu^
(Cka,
Digitized by Google
^66 ^
CATECHIS. KO}f.
rfbas-^ptiffiitiaefi , ficbapttrmocopiditatttma|r«
dor magna paac tcftinguitun
Digitized by Google
proiTiircue Amnibus fidclibiisca,<ju« ad hums
facramenti fubyftantiampei tincnt, cognicft ^ fcj^
ft^^ cjTc 4.ebe^nt« Quace ^iiucidis &. apfrjrtis yer
l^is.qiue faciei pcrcip7ab<H»ni bus poflmc, Pafiq-
rcsdpccbunthanccflcperfc^Jarn , (Sj: abfolutani
baptifmi formam. Egoieb^ptizoin pQminc Pa-BaptiTinifbrt
, tri^, &
Filjj,^Spijitus fm^i.JuL^mmiiilJlfmk'
•t)^.,,&:5aJiJS^Wre n9e^0y(^<^t»m i C5U«^ apqr Mttth.if
ftolji^ 4pud Manhasprt) pia?cepiti Eonies xioccc^
^ ,
Digitized by Google
l6i CATfitH^f, ItOtf.
cpndci non poccft: qucdam vero non ira neccflSi*
tiii^ vc fi define, faci amendrario no conitcr:cuiu(^
modi eft V6Z ilk Egoft cuias vis iA
veirbo Baptizte
CtMM (jonrin^ur : immo veto in Ecclefife Grarcorum
3t!!f"* ^Variaia diccndi rationc prxtcrmim confucuit:
|)roptcrca qu6d nuUam tied opoirtcrc niiniflri
memionemiudicarunt: exquofa&um cft^ vcili
: baspcifiniu hac' forma pkiRm vcantiit » Baptizacitf
fet UU5 CKrifti iti nomine Patris &
fili), & fpiritus
Digitized by Google
fAXS SECYNDA. J69
Pon^no ti:adims*«flh: tametfi ilrcomiiiitiri,& vfi
tattforma , quae diftindta tritim pcrfbnaruiti no- •
Digitized by Google
17^ CAT^^KI^ HCMi
snceain Ecclefia baprifmum vercc6fcd^um cflfe|
B.Greg.Ti.i. & nuqc confici pOs^e>ex p;. Grcgoyj Ms^nicpi-
^
T** ^
<*ola , JLcwdram Tcripca ,/atis appatct. Rcri-
•
fiendiis eft tamcn a fidelibus is ntus , quern
.! ' - . vnufquifqiue ia jua. EccjeG^ iffLfaii aoimad* ^
'
QHdYi cdfni hkf^tifsimmMtitnt] '
If
1 1 1 y D prsecipui fponere oportet bpn quam*
libet corporis partem , fed potiflimuiti caput , in
q^oorr ncs tiiminteriores,iuiiicxierni fcnfus vi-
^ facri-
iiKiiti,eoacmgent, ablucndum, fimulque abep,qui baprizat,
^i^Sr anceauipolt ablutionem vcrt^a.facramcnu*
yut^xoniikk- quae formarn conunenc> ie4 o4ern £ciTiporc,quQ
f
(^V* ablutio ipfa pciagitur, pronunciandaeOe.Hisex?
... poficis coniicnfct prsEtcrea docere , atque in me-
moriam fidcliiin\ rcduccrc , baptifmum , quem-
admodum& reliqua|aaam^{)U,iaChrAito Do^
'
' minoiiifticutumefle. ^ ! m
Digitized by Google
PARS SECVNDA. lyi
^tqneadeamretnillud maxitno argiimcnto cflTc
potuit, quod nuncfknftiffima Tnhitas , jn cuius i^i^^^!^
nomine baptifmus conficitur, niimcn fiium pr^e-chniu pwir
fens declaranic Vox cnim Parns audica eft filij m!5^ akEk"
. :
17
D
E altcroctiam, quo fciiicet tempo W
Icxdcjitftail^
bapttftno lata fueht, nullus dubitandi locus re- pieQ(i<»4«ttB*
linquitur : nam inrer facros fcriotores conuenir, jLnh. xl?^
pod Domini rcfurredlionem , cum apoftolispr?-
ccpit : Eumcs docctp pi-nnes genres , bapti- ^•
^fcs cos in nominp Patri? , Rlij , ^ &
5pi- qy^nio
ntu^ (anfki
< •
, ex cp tempore pmnes bom|ne$^«»^aiU
ui *falMtem arternam confecutuiri erant , lege ciyu***^
Ie baptifmo teneri ccepilTe . Quod
quidem ex
appftoloru Principis auftoriratc colligltiM^ ^ cuo)
inquit: Elegcperauit nos in Sp^a% viiiJ^n^ per re-**^^'*
iiirredioimin Icfu Chrifti ex mortui$. Idemq; ex
ijlo Paoli locp;^ciprurn tradidit pro ea , vt illam
lanctificarec, ( cum dc Ecclefia loqucrctur ) mu~ .
Digitized by G5ogIe
IJX CATECHIS. K^U.
quod mortem Domini conlecutum eft , vidctuf
Ktoiine vt dubitanduiT) nullo modo iir , verbal
:
Digitized by Google
ftSacerdotcscollocandosefTc: quibusdatum cftprf"*"
vtiure fuo, non extra ordin^na aliqua porcftare^ & oj**
hoc munus e^erccanc. ijs cnim in apofteiis prse-
iDcptum eft a Domino : Eieunces baptizaterqttS- jutduit.
ne gramorem illam docendi populi
01$ Eptfirof^i »
*
Digitized by Google
174 CATICRIS* ROM*
iccicis in nomine Patris , & Filij, & Spiritus fan-
,
cum intcncionc facicndi quod facie Ecclefia^'
{kiy
nou cttk Vccuini bapcifmum. In quo profedct
iummam Dommt noftri bofiicatem , & ia«
picntiam , licet admirari . nam cum hoc (acfA*
mcntum neccilarid ab omnibus percipicndura
fie:quemadmodum aquam eius mateiiam inftU
tttitt qua fitfail magis commune cife poseftt
ficedam ncmmcm ab cias admimAraittone ex-
dudi volui c qu amtif s vc didtum eft » Hon omiii*
:
S^"*
quidem quod ritus^aottafrcmonia? plus digni-
«<^-.^ci5^fe<iqu54iiiiaas ixe<cfliiaaS9 qaam iacra»
mencumiiabeafic.
Digitized by Google
•
PA^f SECVM^A. 17s.
nunc Patrini , oHm fufbeptores,fponforcs, feu fi-
deiuiTorts, cocnmuni vocabulo, d terum diuina*
ttthiicHptonbrnvdcababtuf. De^qdbrumfna*
mef b, quoniam ad omrnes feii laicos perttnret,ac . '
;
Digitized by Goc§Ie
ty6 eiiTBCHis. hqm*
,fub quo
fub diuino pacre ,
flcuc falaationtl &
fandx
fufceptorc rcliquum vitx puer dcgcrcc.
x>p,^£andcm vcib featcauam cooficxnac Uigioii
Digitized by Google
xtmi, cum quialiquod officium ru{cepitin co
diligcntci* cxequedo niinquani defatigari; & qui
fc alcerius p(^dagoguni,& cuftodem pcofciTus cAy
hiinimi pati iiium cfTe de(crtum quern femeUri
,
fidcniy & ciieiitelan} fuam rcteptt »
donee ilium
bpera,&prar/]dio fuo egerc mtellexeric.Qu^ aii- Qy,^ c^iritiu
tern filijs Ipiritualibus tradcnda fint ; paucis D.i"fiiios docc
Auguftinuscomprchcndit, cum dehocipfo Tu- Sjfi^'Si.*
fccpcofisofficiolpqiierecdr- inquic enim : Debet
COS admpnere vt cafticace cuft6diant»,iufticia di*
liganr,ctiarit^em cenednc, &anti^ omhia (vcnbo*
lum rationemDominicam cos doi:eant:DecaIa-
gum etia, & quas fine prima Qhii&utix a:cligio«
his rudimcnca.
QjuiVMrmmmuumtritti^tdtbai ' ^
P (.yK.ti iic bapiiiatuiri dc baptifind fu fci- I'^rljlf™"
plant; fed vtvriusrantum,(iue^ir , nuemulier, sefsioiie.i.^'.
Digitized by Google
. ban potcrat: turn quia prouiderc oportcbat ncia
tcr pliueshuiurmodi aAinicaies coniungcrentut)
quaclmpcdirent, quominus leginmo matrimo-
ni) vifKulo homintitn inter homines ibcitta$ld«
lius difFundcrciut.
•
Digitized by Google
1> A R S SECVHDA. I79
cifid, qus figurafaic bapu(ini » cum moremma- uuit.ji:
iini^commcndae. Pueros enimoda4io die cir- jj-^^^j*-
cumcidi IbUros , nemo eftquiignorec. Ac qui-
bus cH cumcifio iiianufadlain cxpoliationc cor-
poris carnis pi oderar ijfdcm bapnrmum,qui eft
,
didlumeft-.AdoIefcensiuxtaviam fuamjCtiacmn
ienueru^aoti rccedec ab ca,
Terdpiintne m Infantei in bApufmo^tdtlm Jf iiitalmJ. .
^
Digrtized by Google
igo ' cAxicHis. adii.
itceat ; ad Eccicfiam defec^dos , & folemnibtis
ca?rrmoniis bapcizatidos ctirctic« Nam cum pao«>
ris inFannbus nulla alia falucis compJlrada' ranoi
mil cis baptifmus prxbcatur, rclidKi fit: facile in-
tclligimr , quam jgraui culpa illi fcfc obitringanr,
cos (acramen gratia diucius> quim necenitas
ppftulet , carere pattanioc : cika ptapfettini pro-
pter artaris imbecilliutcm>infinita pxnc pericu-
lailUs laipcndcaac.
*
na religio colitur » cum ad ea fiiie bapdfino nuUi
adiCDSpacercpoific :deinde ctiain maximo fru*
Btt^i qui priiiari 5 quern ex baptHmo pcrcipimus • (i«
«fi(virtiis.
qyidemnonlolum omnium fcclerum . qua an-*
tea admiffafunc, macula, ^fordesbaptifmi aqua
' prorfus eluic , ac coliit^ fed diuina gratia uos or«>.
iiat|CuhiVope,& aBxilio in pofterom ettatli pcc-
«att vitm poflii«fis> iuAidttmqiie ftniiocenttS
tucri
Digrtized by Google
VAKS SECVNDA. Igj
(ueri: qua in re fummam
Chriftiana^ viix catx^^
(t^ fiicilc omncsintcUigunr. Sed quamuis hsec it^
£nt: non confuetttt tamen Ecdelia bapttfinifi-
cramentum huic hominum generi ilatim cri-
bucrcj fed ad ccrtiim tciDpus dhteiendum cflTc
conftituit. neq;CDim cadilatio pcricuIuiTi qup4
^^id^m puerisimmineire (upradidum e(l» con*
iundlum Jiabeccum illis , auirationisvfa pr^dt-
ti fiint. baptifmi fufcipicndi propofitum , arque rrop«ntu«i
confilium Sc mai^e ad^ vicac pa-niccntia (ads fu-
turafTtad grariam, &
iuftitiam,(! rcpcnrinus all- oiuad
quus cafus impcdiac, quo minus (alucan^quaab*
luipoffim. Contra vcn3 hTCdilatioaliquas vide- CMrexpecUat
lurvtilitates aiierre. Pritnum emm qimniamab in aduigs da
, Ecclefia diligcntcr prouidend^tim eft ,ne qms ad
hoc fecramcntum fifto &c (unuLito aniir.o accc- Pnmarttti*.
dar^coriim voluncas,qui baprifmum pecunt, ma^
gi4? exploratur> atq; perfpicitur. cuius Id caufa^n
aiitiquj^conciJijsdecremkgimuS) vt qui exiu- concii. Aga,
dii^adfidem Catholicam vcniunc,antcquaiTiba-teri*cip.»f/
ptifaiusillis adminiftietiu aliquot mcnfes iiucr
Catechiimcnos cflTcnt dcindc in fidci doftrina, ^^^^^
:
Digitized by Google
Igl CATECHIS. ROM.
Digrtized by Google
99U$ ^:ft. alitcr cnim qui |(a baptifinum petercti
n caQKn peccandi conrudrudincfii nollet cmcn- '
Digitized by Google
|84 pAxpcHi?. Rpif.
ficium (bla fua mifcricordia addu£hjs tribuit:
dcinde cum fibi zktc oculos proponent , quain
id^cnicflcdcbeat ab omnicriminc corum vica,
gui canto munere otiuuCani; illud cciam in pri-
m^s iChrifttano hominereqairiiad^ intdligec*
vr quoridic tarn iande & rcligiosfe tradiiccre vii
tarn ftudeant , periade ac fi ea ipfa die baptifmi
facramcntum & gratiam confcciiti eficnr quai
,
pe eximits
^* baptiimj , vt fidcies magis pcrfpicianc^
B^tifnuere- (e in altilTimo dignitatisgiadu poutos eflfe, ncc Ic
ab CO dci jci yllif aducrtari js itifidi) s , vcl impeto»
'
fationem/LibiccKiEchaJc quidefuiftiSjfedablu-
tieftiSjfedfandificatieftis. Atque banc do6Jtri^
nam perpctiip dfan^ka Ecdefia tradiiam cflTe^pcr-
p.^MgAih. fpicuum eft. Safaris »tm Auguftinusin libro,
i.4epeccat« quem de baptiftoo paruqlorum con(crjp(irita tc-
Digitized by GoogI
rjcqmm fit rcmiffio. &fandus Hicronymusad^^*oSi!
uccatiumj Omnia, inquit in bapciftpate conda-Mi»mcdtm»
pm Cunt cfrimtna. Acne dnbitare ampiius ea de
reciiiquam liccrct, poft aliorum Conciliorum
definicioncm , facra ctiain Tridcntma 5ynodu$
idem dcclarauit, cum anatheipain cos decrcuic^
Juialicer ieiiurc audcrenc, quiue alTcuerarenon
^
ubitarcnc, quamuispcccata^inbaptifmoremtt^
fantur ; ea tamen prorlus non toUt aur radicitus
'
Digitized by Google
10 CATECHUS*
cx his verbis non ip(am concupifcendi vim , ftd,
voJunratis vitium intclli^^i voluit. Eandcm do-*
m.Greg.iib.5» dimamcraidu D.Gregonusiufm $i qui
wgui. cpift.
quidicant pcccau ia baptiftiio fupcrficic
cenus dimicti , quid eft hac praedicatione infide-
liusKum per fidci facramentun} anima pcccaiis
radicitus abibluta , ioJi Deo inh^reat, Atque ad
camr^m demon ihandam Saluatorisnpftn cefti-
moniovticur, ciim apud (andum loann^m aid
iMM]. loms eft non indigec , nifi vt pedes lauer,
Ted
eft mundus totus . Quod cui expreflam
fi
&
Domino, Saluatore noft ro inftitutum c£fe cla-
SdTLn"** effc?*
riflimis verbii^ apoftoloruro Priiicfcps , vt alia tc-
msdi om- ftimoiiia omlttamus, explicauic^ cum incjuit:
^STJSStisP^^^fc^F*^'^'' agite &
bapiizerur vnurquir;.]uc
^rtx-bantur veftrum ijinpmine lefu Chrxfti ia remiiliQQeiu
pcccatorum.
33 Anvs cnlfA Ua eium fctnn
, omm ftccato rtmlttmt}
I N baprifmo non
foluin peccata remitcun-
tur, fed 'peccacorum cciam , fcclcrum pcunae' &
omncsa Deo benigne condonantur. nam etfi
omnibusiacranicntis hoc commune eft vc per ,
Digitized by Google ;
PA R S S E C VN D A. 87 I
fionarcnt,
'
Digitized by Google
188 CAT EC |i IS* ROM.
x6 Q^r€ fit h&f tif$imfn tuf^u tmnu ^Atm nw fisAm
uddim}
S I quxrac aiiqais ^ cucftatim poft bapurmum
inhaceriammortali vica» his incoitimodis non
caieamus ; atque ad perfedhim ilium vitx gra-
duin in quo Adam primus hahiani generis pa-
,
Digitized by Google
. PAk$ itCVMO A, 189
tiirram confummaueamus ^ fidem feniaucii-
lhu5,rcpofitaiaquoque iuftitix coronam rcddac
iK>bi$ Dominus in rlla die iaftus iudex . S sc veth
criamcum ftlijs Idacl vidctur Dominus cgilTc,
ali^
Digitized by Google
t90 CATSCRIf. mOM* ,
38 .
(^mdfYAtcrcHlfAy fm£ tm^f ion^m, bafnfmoh§*
*
id cxfacris literis apcrcc colligitur , cum graham
c^undi dicanr^eainqueijpimas iandti pigaus Hq^
Jcantappdlare*
Digitized by Google
PARS SECVMDA. 191
rationis fpiiitus fandi, quern eftundit innos abu-
p:rr leliim Chriftum Salnatorem noftrum D.^l^^l^^
Aiiguftinus verbailla abunde efftindit , explana$» iDiieProrp^.
Nimirum inquir, ad rcmiflionem peccatorum/^'J'^^^^^^^
& copiam vuTutiun lam vcio per baptifmum ^"'uunaio
.
Digitized by Google^
191 tATSCHIS. ROM*
de quo nihil eft , vc pluraL' hoc loco diflbrahtod
turn liccar cx hisj quse fiipra dida funt, cum vni-
ticrsc dc facramcdtis agcictur, (atis miilta quae ad
'
^2 ^ ''^ inifAtmm tau Hkitim imttfofnd
dhlHumttr}
Nemo putet baptifmum ab Eccclefia itcrari;
cum adhibita huiufmodi vcrborum formula^ali-
v quern abluit, de qtio ificertttin eft, an.bapcizacus
priusft]^;rit;Si baptizatuses te itenitn hoti bz^
»
Digitized by Google
... VAK9 tKlUA. . ij)J
44 ) .
Digitized by Google
194 C ATECUll. ao MiL
*^^omii'
omncs percinerc dubicari iion paicft:fin
il^s funnw^' ausetvi^^iiaquiMoeaQ}mo age^s ad ilium fu*
fadcndas , magnoquc in
Jn^ata jp^yr^^ra^ tami^ri
ciScoro'^ail-
^^^^^^ IdvcfS tiim in(tf cuentfum
e^oreiApo- audloritas, qui fine controucrfia fancSti Apofto-
Jifuerunt ; rum finis > cuius caufi caercmonias
adtubfnfiyolucrMniaTacisdDccc. iu eni^a (acra*
rhmtv^. maipi^i cjam rcligioncy aclandlicace ad«
minHlbran ac vcluti a^^^ pbnt praeclara
ilia, &cxitiiiadoni,qune in t o concincntur, in &
animos fidclium immenfa.Dci bcacficia mzgis
Digitized by Google
PARS SICVMDA* 19^
QuatHfluciftint ba/nfmi niH^f
4-
gtiamtiis Eccieua hoc tcoipdrcjpropt^i: commu- «a EpL.
nis , vit;r pel icula, earn confUecudincm retincn-
darfil non luuicairt ; tamen fclcmnes illos dies
Digitized by Google
l$6 CATECHIS. KOAI*
omifino prohibcmur quod indigni (tnt, qui do*
mum Dei iiiL^ucdiantur ,antcquaiTi d fc turpiHi-
fcrnitans lugum repulennr,& totos (r Chri-
ito Domiao , ciuTque iuftiilimo impciio ad*-
dixerint;
*
mifMHiUsniedHMfiinttxfloYMl}
Sacerdos a pulfantibu^ & ad baptiC ,
Jfui'dfe^oUl
ExoRcisMVsad expellendum diabolum^
aMoe. ciufque vires frangendas, &
debilitandas , (a-
cris , ccUgiofis verbis > ac prccacionibus con--
: ficinir.
Cur
Digitized by Coogle
Cut eiif^ ^ qm bafnt>iitMs on fil Adtmuunt} ^
ji
AccEDVNTad exorci(mum aliat oercmo^
ni^; quaramnngulae, vc qu^e tn)^lticx (int » pro^stUt
priaai ,atqueilluftrcm fignificationcm habcanr. •S*'^*
Nam cnm fal in illius os , qu: ad bapcifmum ad-
duccodus hoc fignificari peiTpi-
eft, infcncur,
cuum«ft»eani fidei do£i:rina»& gratis dono con-
fcquutaram efle^ vr a peccatoruiTi putredioe li^ .
cipiac, &
diuinac (apicna^ pabulo delcdeiur.
*
Obsignamtvr prartcrca figno cruci^Stgnfi ciuas.
•
•
» ' '
'
N J
nufttias
Digitized by CoogI
199 C ATEJC HI S.'^RO M.
aa qirtftunf nuntias SataHx 6c omnibus operibus ems,& om
^^'iJf***^mbuspompiscius? Atillc, aut cius nomine Pa-
crinus, adfin^ulas intcrrog.itioncs , rclpondct
•
Qujg/jtyi,^,,
Abrenuncio. Igirurqui Chrifto nomcn datiirus
renimttatio- pnmum CM^tk » 8c I'cli^iose poUiceri de^
cft, lioc
bet^fe Oiabolum&mundudeiereneyacnullHVQ*
qua tempus fore, in quovrrumq; veluri hoftcte-
Qaomodo ba teiriir uiii non deicftctur. Dcindc adipfum ba-
,
ptizaoaiis n-
fonicm conliftens , interrogatur afncerdo-
iifi^^i
Digitized by Google
PARS SBCVKOA* 19 9
Chriftum vcio \ achrifmateappciiari. Quiave.
^ ^ ^
rb chnTma (i Muticcr, cx j
s laus intelligi ^uu; tunc deVacriici.t.
^
N B V 1 T poftcafaccrdosbaptixatomvcftcalv
1
ba dicens
, 3 Accipc veftem candidafti quam iiri-
maculatam pcrfcras ancc tribunal Domini noftri
*
rem &
pulchruudmem qua diluriv pcccatcv
,
C
1 R E V s ardens in mahiim traditoriVt often*
quam iivba*
dat fidem, charitatc inflatnmaiam
tifmoaccepit, bonorunv bpcrum Itud^o aka*
dam , atquc augcudam ciTc; :
NoM I
la quod ad cxtfcmDm
fumcndum
baptizato im^
eft . qui prppW
ponitur ab aliquo
:
Digitized by Google
too eATECHIS. ROM.
,
'
pcehendendifunt qui gcntiIiumnommaj|^eQ^.
• rum pra^dpu^ 'qui fceler^liffimi foe
ligmtcrccmieaan imponunc : cum
cx cointcrtigitpoilic* quanti Chriftianac picutis
ftudium faciendum exiftinvej:, qui impiorum ho-
minum memoj^atantopcre dele&ari vid^tuiry Vc
vdtnt fidelium atircis huiufinodipcofiuiis noms^
mbtt^ vndfaoe circtimtoiiarc.
• r • •
. explanatafiierint » nihil eorutn'feri P^terintifiim
t(ic videbicu^, qus adhaccogniriohem maxim^
pertincrc cxiftimanda funt . iDcmonftratum eft
cnim , quid ipfum baptifmi nomcn fignificcri
quasficeiusnarura , &fubfl:antia; cum ex <}ui^ ;
DE
Digitized by Google
9 AKS secvndA. lor
•
DE CONFIRMATI ONI5 *
SACKAMBNTOt
CAPVTIII. -
» >
'
51
in confirmatiohis (acramento explicando Quantuf fu
paftoramdiligciitu vnqua rcc]uirendafuit,nunc fi'i?i«i'om«'^
ccrteopuscft illudquammaxime illullrarc, cilm i»"tepptu«
infandta Pei£cciel]ahocfacramentum a mu^-'^
us bmnino prstermittatot ,paudifimi veto fint»
^iii ^whx
gratis fruAam, quenn deberenc , ex
CO capcrc ftudcant. Quarc fidelcs lU dc huius fa-
cramcnri riatura, vi, dignitate , mm
in die Pence*
codes, quopra^apue dicadminiftrari foict, turn
^iijs etiam diebu5»cum id Paftorcs com mode fie- £p'u6
fi pofle iadicauerint,docendi erutit^vt incelltganc^^^
nonfblum negligendum npn cffe , fed fumma
turn pictate, & religione fufcipiendum, ne ipfo-
rum culpa, maximoque malo eu^niat , vt fruftra
iti cos 4iuinum hoc bcnefidum coUatum eHe
'
Videatur.
f - •
Digitized by Google
lot CATftCHIS. JLOM.
quod &Mc!chiadcs Poiuifcx,& plures etiam alij
^^^Jjj^^
ilarant.At fandus Clemens eius vciirads do-
'
drinam grauiori (entenda comprobarenon po«
ItMeicli i'.
Ittqaitenim: Omnibus feftuiandiim eft fi^
ific]^titoi.aii*nt mora
renafci Deo , & dcmum
ab Epifcopo
Irucnl^Jp^ , id eft, fcptiformcn gratiam 5piriius
^tit ^
iui.
nequaquam effe poilit is » qui iniuiia & vo*
,
Digitized by Google
PARS 5ECVNDA. 20J
pofTcexiftifnaiuc, vt earn fcripturr ctiam loci5Cmti<rrmat?«
doccat» ac confirmet.Quare alter quidem vetb3 ^orullcl^
Aportoli, Nolitc conrriftarc Spiritun (andii firwttiir.
ilia
Dei in quo fignaci cftis: Alter vcro quod in pfil- ^^^'^
,
Digitized by Google
M4 CATECHIS. ROM.
mari, vt nuUo po^naruin » fuppiicioiura, mortis
periculo ,auc metu d vcra^ fidei cofelfione deter-
. rcdntur. quod quidem cum (aero confirmatio*
Jiischrifmatccffidatur , cxco apcrcc colligicur,
huiusfacramenti rationcm a bat)nrivio diucrfim
«.Me!c|i.PP. eflc.Quari
Mclchiades Potifex vtriufq: difcnmc
citata cm Its accurata orattonp pcrfequstur, ira fcubcns I n o^-^
:
&
homo ad miiitiam recipimr , in con**
cap. spirlttis firmationc coarmatur ad pugnam. In fontc ba-
^^"^^ pufmatis fpuuus landus plenitudincm tribuit
ad innoccntiam; conhrmacionc autem , perfe*
diione ad gratia miniftrat:in bapcifmo l egencra-
muc ad vicam»poft baptifmu ad pugna confirma-
mur: In baprifino ablutmur* pelt baptifmu robo«
lamur: regeneratio pei (aluac in pace baprinrm
recipiente.c- confirmatio armat,atque fnllruit ad
agones. Veruni base iam non folum ab alijs Con*.'
^/^^'^ tradita» fed pratcipufe a (acra fynodo Tridcn-'
s niKiMsTri-
dlnunrrer"! tina decreta (unt ; vtiamdeij^ non folum dlitcr
fcuiircjfcd nc dubitare quidem vUo modo iiccac.
tTonc!"'^*
Digitized by Google
FARS S£CYNDA. 10(
percnt^ nccabalio^ quam iDco, pol&ntinfti«
till . lam vcro qux fine cius par ces , ac primum
quidem dc maceria diccndum cfl*
Qn4 efifacA bm$ myfiaij nuuiM} ^
Digitized by Google
CAT EC HI 5. ROM*
. 8 Qi?^ halfdmum oleo adm'ixtnm bk tidmonet}
£S1|^*** B A L s A M V M cuius odoratus luciidiirimus
cft,quid aiiud llgnificatyauain fidckSj cumfacra-
^ niento cofirmadonis pernciuhtur, earn vircutum
••Ctr.s; omnium fuauttaccm effundere, vtilhid ApoftoU
qucat diccrcrChnfti bonus odor fumus Dco.ha-
bct pra-iercabalfamum cam vim, vt, quicquid co
circiimlicumtucnt, putrcfccrc nofinat.quodqui-
dcm ad huitts ficramemi vicmtem (ignihcandam
vald^ .accommbdacum v^tdetur cum pUh^ con* ,
Digitized by Google
minifter inftitiuuscft.Scd cxplicanda cilrpUTtc-
reaakcra pars,cx qua facramcnctj c6tticinmr,for-
mafcilicet Sc verba, qux ad facram vndioDein
adh b c n t u r : luoncdi qjfidclc<j,vtin hoc facram^-
i
Nam .
Digitized by Google
Nam cum multifinr, vteftapudProphctam;,qui
currant nciquc ramcn, itiitcanmr, neccflc eft, qui
Vjcri &iegiuimi eiu^ mm|]ftn fin^cudere, vc fide-*
^nfimatiJ^
huius facramcnti conficiendi ordinariam potcfta-
ws.iei;7.co- tern habere, facrae litcrseoftenduRt.Nam in a<5tis
,
rcop.Tufdx perfpicuumeft.D. quoque Auguftmus gtauiter
^cir«mdi!* ^lUi^ncui^ de corrupta i£gypciorum>& Alexaadrji-:
cpia. 4*ad* norum confuetudme , quorum (accrdptes aude<^
Digitized by Gopgle
PARS SI CVN D A. I09
fedmi}
ADD I T V R ctiam Pacnnus, qucmadmodura
Digitized by Google
iio CATICHtS. KdU.
tiuamc , aliqoa negUgcnua commitcamr. quod
enim omnibus commaniter ad fanftiticactonem
Deus propofiiit , ab omntbus ctiam futnmofta*
diocxpetendumcft. Ac fan^his quidcm Lucait
c(im admirabikm illam fpiritus Czn€d eflfuno*
4ft.«» nem dcfcnbcrec , ica inquic : Et fat^us eft rcpen*
te de carlo Tonus tanquam aduenientis fpiricus
vehcmcntis, &rcpleuit totam domum. Detn«
dc, paucis intcricftis : Etreplcci funt omncs fpi-
rifu fantlo. Exqiubus verbis licet inrcUigcrc:
quoniani domus ilia iandiae £ccle(ice hgurain,
fsc imaj^fnem gerebat » ad omhes fidclcs confir-
Ecadt^ cbri.
2iimf*'*'*^nwrioni$(acra cuiusiintciuf^i abeo die
dudumefttpcrunere Atque id etiam ex ipfius
.
Digitized by Google
PAR$ S£CVHI>A. , lit
dusnont yideacur ; vfque ad feptimttro ccrtc hoc
iaccamentamdifferre « ihaxime conuenicNcqiie
cnim ^ofirmario ad faluris nccclTicatciTi inftituca
eft, Ccd vc cius virtiKc optimi ialtru6ti , j^ara- &
ti inaenirdmur y cum uobis pro Chrifti fide pu^
dnni ,
qui banc ^ta Afpellatm vakut i uptlu ^uAdMii
Digitized by Google
lit CAT8)CHfla ROM.
ore in peccata atiam condoncc, ac rcmittatiquoniam
|fatu vt
iLuctf,
cauic, & cxpreffittinquit enim Dns Saloacor»cum
dc hoc facramcnto loqucrctui: Sedctc in ciuitatc
quoadufquc induammi vircute cx alco.
An
Digitized by
PARS %£cyunA, Ui
AH ^$ Mfo^olmm tmforlhm njihm mi^hmifimfmt j.
deckrau}
S 1 Paftores voluerint diuinam huius facra-
mcDti cfficienuam oftcnderc^ (hoc vero ad cony- visconiirma*
moucndos fidelium animos maximam vitn habi- ^r^j^^AoF^
turum efle dubicad no poteft) laris eric, quid ipCis mtnuuiii.
Apoflolis c:ucncrit,cxplicarc. Illicnim ante pal^J^^uC.
fioncmjvel fub ipfam palfionis horam adcoinfir-
n)i& remiilifuerunt vt cumDominus coprc^
,
Digitized by Google
»I4 CATfiCHII.^^llpM.
pcrftrinMntur. quae cxplicatio quanto vfiii futu-
rafir>Paltoresintclligcnt,n,qua^ antea didafuf^c^
cum hie locus uajftarccpr ccpeterc yolueriniT/
mcndacrac, : '
Aiapiquii '
Q^i tamvnAus»&cpnfinnamj^eftf vtm^
^iMM^ initfmtie tanquamfortem ^ eile
bpbrtpire ad oiaaduerfa , ifidoanimo pro Chrifti
Pacuin^rc* Dominc fefeda,mapu Icuitcr in m axilla ab ^pifco
"
pocfltditur. j^oilremb autcmpax ci datur , vi in*»
celligat fe gratiar dsleftis plcrhtcudinc»Sc pacp quae
exupeiacoinsiem&nriimcorcqutt^ Xtq;
Digitized by Gopglfe
PAHS. J2CVN9A* II5
hjeribmma coru de chrifinatis facramcn-i»iu%,^
fit^quac
tfi i Paftoribu5,non tam quidcm nadis veibi;»dc
^cioncy quam inflatnaco quoda pieratjis ftijflip
aplicanda fiin^ vcea in ani^^ lodmisque tiftcr
,
lttimcogitadom|>f^inj!pKrc yideao
C A P VT 1 I I I.
Digitized by Google
1X6 CAT BC HIS. IIOK.
ritioncm fccuti , qui fc, quod a Domino accepe
2:ftfrlSrat, Corinf^^^^ tradidiacpcofeaus cft,impnmi$
^uchitmx hoius facramcnti infticutionem fidcltbus expli*
Tria^ac eL." cent.ica verb gcftam rem cflc,cx Euang^Iiftapcr-
^m^c^z. fpicuc colhguur Citm enim Dominus diiexiflet
fi^oSy in fincm diicxit eos, cuius quidem amoris
Twiii i
cTfamiUai vc<Uuinumaliquo<t»atq;admirabilcpigDUs da-
tioiiif.
ipgjfciens horam lam adueniiTe , vt tranfirec
•
«
hoc mundo ad Pattern : ne vUo vnqoam tempa>-
reafuisabclTct, inexplicabili coiifilio,quodom-
-
nem naturae ordinem & conditioncm fuperat,
perfccit. Ecenim , celebraca cum difcipulis agni
TrmpTisiiifti^p;i(j.|jalj5^i3Pj,j^^ vt6gara veritact» ymbracoi^
^"J^"*'"^^^
ccderet, pancm accepit, Deoque gratias
Panb^ini/agcns benedixit, ac fregit ,deditque difcipulis
fuis , &
dixit : Accipite,&mAndittare Hoc eft
LucAtf' <^pi'pus m^um 9 quod pro vobis cradetur: hoc fa->
Marc.i4. cice , in tncam commfcrnoracionem* Similitcr.&
I. Cnt.iu
calicem accepit poftquarn coenauic , dicens : Hie
calixnouum teitamentum eft in meo fangume:
hoc facite quociefcunque bibctis in meam conx«-
mcmorationem*
Digitized by Google
FAkS SICVMOA. 117
iiqaidcai cum hacfuriflimam hoftiamimmola*tM»
teus » imtnciiias quatidic gratsas pro vniuerfis in
iios beneficif s Deo agimus : atque imprimis pro
cius grariaf um cxcelTenti bono,quam nobis hoc
facramcnco tnbuu. Sed idipfum etiain nomen osiutiritio.
cum ijs^iwaChrifto Domino geftac(re in hoc ^
imyflmo inftitaendo legimus, optim^ conuenit.
Etcnim panem accipiens fregir, ac gratias egir,Manh.t«.
Dauid qiioquc ciim huius myfterij m^gninidi-^
ncmcontcmplarctur, anccqua carmen illud pro- kCkjTi.
ituntiarcc ; Memoriam fecic mirabiiium faorum ^^"^
Qtfericors , & miferaror Dominu$ > dcam dedic
timetibus fc: g^r atiarum a(%ionem prarponcndam
cxiftimauic, cuminquu: ConfclHot &
magniii-
ccnda opus cius.
(Inform iMcbsnftid/Mijidmn: Commmik,ficU <^ ilmiiMik 4
fdmmeHmmnmindnif}
CvR hoc myftcrmmnomine(acrificijfrcque-J5Meii.Mid^
tcr dcclarccur , paulo port latius diccndum cric.iacriiaiwi,
Vocatur pra?terea comtnunio quod vcrbumcx
:
^ Digitized by Google
Condi. vi<9r« V AT
1 1 cV M etiain^*A:equencer a iacris icri«^
4.c!77^&7i; ptoribus appcllatur , mquiafpiritualis cibuseft*.
Primarj^io. qup iH huius vit? pcicgnnarionc fultentamur; ti5
c^uiayiam nobis ad xtcrnam gloriam , fijlicu &
ratctrimunit.C^areexyiecen £ccle(i£ Catholic^,
inlticuto feruari videmus > vr nemo fidelium fine
hocfacramcnto eviea excedac. Ac vctuftiifimi
a.c«r.H. quidcm Patrcs apoftolorum audpritatcm fccu-
f
1 , Cans enam ^ppnune facravn l^uchariftiam
intcrdudd vocarut ; qu5d in illo nQuiflim^ casnx
ialuuri myfterio a Chrtfto Dominp'fic infticaia*
"
&fwml
Digitized by Google
PARS 5ECVN0A. 11^
ittxtereadeChriftiinftinirione tieque Eoangcr
lifts , neque Apoftolus dubicandi locum renn*
* ' *
ftlbmm}
Digitized by Google
XIO e XT I CHI S. ROM.
0cicndfs alijsfacramentis nuflafit materia at-
,
&
quod paiiis, vinnm ante confccrationcm crac,
confedta confecratione , ver^ eii corporis &raa^
guiiiis Domini (iibftanda.
ftenifiSt*,*&
efficic , coni^cniat : vnum cffc oporcec , atquc
elicit vnion€ vnum quidcm non quia indiuiduum fit, led
,
* Digiti£ed by Cp
VAltf seeviTDA. Ill
tcriti 9 &
confcquenas tcmporis varietate di--
ftiDgai peripicuuni eft , facris my
fteriis ica (igni^
ficantur, vt tocum facramentum qaamuis ex
diaerfisfpccicbus conftet , ad fingulahorum dc-
claran da , caaquam ad vuius rei figmlicaaoucmt
rcl:cratur. ,
Digitized by Google
iut^.is: gclift^; Matcha^iis , Marcus, &
Lucas » Chriftus
ulai?* Dominus panenl in manus accepit, Mnedixit,
fregi c , dicens : Hoc eft corpus mcum Apud
loancm quoque idem Saluaior noftcr feiplum
pancm appcllauir chin incjtiit : Ego fum paifiiis
,
Digitized by Google
iuchoatur, in prsrais notandum cxtffimaric.D/chitrN^.
Quapropccr coam Chryfoftorotf* primum*******^
izimomiii dieiti ifiterpraeutur eum diem , quhi
ad vcfpcram azimacomedcnda client. Scd az mi
pani^ confecrado quancuui conucniat inc gri-
utii^6fC menus raundiuae,quam tidcks adhoc fa-
cramenniin aflferredcbcnt, ab Apoftolo doce-
ehm ihquic : Expurgate vttm fcrmcn-
ittdr»
turn vcHci-^noaa comfpcrlio ,ficuc cftisazimi;
5
Etenim Pafchanoftnim immolatu's eft Chnltus*
itaque epulcnmr non in fcrmenco vcrcri » ncquc
itf tctmento maliciac > &c nequitrsc ,^ fed in azimis
f^ncetmtis j 8c veritads
Digitized by Google
JL24 CATEiCRI^. ROliC*
V'mum^itu huius facr^menu materia ciemento dicacurii;
muiu auicm vintini cx.vitis fru^u cxprcflTum , cui;
modicum aqua? permiftum fir. Nam Dominuioi
filuarorem vino huius facramcnti inftitutionc
vfuin ciTc , Catholica Ecclclia icmpcr docuit,
^P*^ dixcrit: N6n bibam amodo
de hoc gc-
Mattkatf
MarciV niminc vicis vfqucin diem ilium* Quo in loco
Chiyibltomus,degenimiiie, inqoit, vitis qoae
.
*
ccrte vinum, nun a^uamproduxu.
Condi Flor
^ A 14 Dei Ecclcfia vino fempcr admi(caia
c^^.3.c.i4' priraum , quod id a Chrifto Domino fadtum
t^fa^amcn. Conciliotum auaoriratc,& fandtt * C^ypriani
loiioncft CO- tcftimonio con^pi obatur. Dcindc, quod langui-
cont^rnio
Qjf A M V I s aquaz admifcendar rationes ica
-IlmctS^^il grauc5 fuht > yc cam line morraii peccaco praercr-*
hih^ mittere non liceat : ea ramcn fi dcfic (Acramcntum
^onftarc potcftJllud aucciii facci docibusanimad^
Honor. lib,;,
ucrtcndum eft , quemadmodu in facris myftcri js
dfcrctftic.de
Digitized by Coogic
fAKS SECVNDA* ( lift
'
ftcrjficip » quam viiit
adhibetinir » ciim, (ecuii'*
dum coniucrudinem rationale Etclefix gencralis
longe plus vini quamaquxadhibcndu (jt.Huius5«***"^^^
Jgirur flicramenti ha'c duo tan cum clcmentauint;
ac merub pluribus decrecis (ancinimeft^ne quid
aliud praeter paneni) &
vi num,ciuod nonnuUi fa«
cere non verebantur » offcrrc liceat . $ed iam yu
dendum efthxc duo panis,& vinifymboLi quam
apra fine ad ra9resdcclarnndas,quai:umfacrame-
u elk crediiQuSs coahceinur. &
Qwhus potiflmmMmihm intiBgitm UnA/mflimfiarMi. ij
'
meniHm ejje (^uamt^uc tcm fdMS, Win te^rdfintant}
Digitized by Google
lit, CATECHf 3#.]10M*
vini mutario apparct , t^imcnicorum fiibftatitla lu
fanpinnem Cluilli veic tranfit ira e-
c.-irncm <!^' :
Fttfmtottft^
fancm.
NoN quidcm dc hac confecrationis forma,
^^^^^ agendum
.^^^f^ , vt hxc myftcria
cll
^ populo ,
fidcli neceliius cogac , cradantur:
niii
(cos enim qui facris initiatinon funt dehisipro-
airi nleceiTarinm non eft) ne * forms ignora-
ttonc, lu (acramcnto conriciendo a facerdotibus
turpiliimc peccctur. icaquc fancUs Euangt^lU
^^^^
LUC.J1. doccmur illam efle fgrmam , Hoc eft corpus
^'
.
"* meum • Scriptum eflienimxomandbus illis , ao
ccpit Icrii9 partem, &
bcncdixit, ac fregit, dc-*
ditque difupulis fuis , &
dixit. Accipirc, &
manducatc Hoc eft corpus mcum. Qua: qui-
. :
'
dem confecrationis forma, cum ^Chrifto Do-
mino <eritaca(ic,ea perpetuo Catholica £ccle<-
AnKli.4.4e(ia v(a cft • Pr;etcrmittcnda funt hoc loco
d-orvim l?3.tvum tcftimonia, *quae infinitum cC
^roiciMiia. Ictenumcrarc, &
Concilij Florcntini dccrecum
quod omnibus pater, atque in pron.ptu cft i rum
pr^fcccim cx illis Saluatoiis v^bi^; Hoc facite m
tncam.
4
Digitized by Google
FARJ SICVNDA. Z%if
'
hcdtxic 9 dicens : Hoc eft corpus meum*
'
. .
<
Digitized by Google
XlS CAT EC His. HOM.
materiam vere confecret » quamuis dcinde con*
cingac, vtnuUivDquain (acra£uchaciftiSiadmi-i v
'
nifuctur. i
• •
. Digitized by Googic
fAK$ SBCVNpA* %X9
ad astemam haercditatcm , qiur noui, atque jeicr- ^
Digitized by Google
&}i CATBCKff. ttOM.
». quod ian^uinem Chrifti , fub vini fpecie la*
&ntefil» nde cerDimus Myftcrium fidci.didciif]:.'
»
Digitized by Google
vniucrffsnon diccrctur cum hoc loco tantum- ^
'
CIS rogo, non pro muudo logo , fed pio his quos
dedtlh mihiy quia cui funu i%rima alia in
huiu^ cbnfecradonis verbis larcnc niy ftcria ; qux
Paftorcs aflidua rerum diuinarum mcditationc,
&ftudio, ipfipcrfc iuuaacc Doiniao facile af-
fcqucntui.
ZxpeSihi m hocfimmmo finfuum 4dhikin iiidUmml ^ ^ <
I A M ad carum rerum explicationem oratio
tcucrratur ; quae vta tidelibu^ ignorchcur : nuUo
modo comniiutnuuui c\\. Ac qiionian) Apofto- i.Cor.i$«
lu5 adoionct , grauifliiViuiu fcelus admitci ab ijs
quinon diiudicmic corpus Oomiui; boc inpn-
mis doceanc Pafto ics 5 animutn ^ atquc rauonem in hoc racr«<.
omnt Audio ^feniibus auocandam cfle • ficnim fT^H:'^'^^
ndcl: s lantuni 1:1 hoc mcramcnto continen a- ucndumciU
b] pciTurirtrint , qui» fcnribus pcrcipiiinCj in luni-
mam impiccaccm adducaniur , ncccflc eft: cum
jiiiuialiud , prarter panl s, & vini fpeckm ocults,
U^n,odpratu, guftu fcnticntcs , pantni tantum-
modo ac vinwm m faciamcnto c(Tc iudicauerinr.
Curandiuii igiUii clVj vrfidcluini nKnu\s, quain
niaximchcij poccU a r nruiim judicio abdrahan*
tur yStcque ad imnicafam Dei vircuteiu«dcpo(;ca•
liam contemplandam excitcntur.
Qjijd myjlicA conji(r4thnu wttHt$ in hoc fdctmento porijS- 2.
Digitized by Google
Alittiam. ni corpus, illud idem, quodnatum ex viroine
oelis ledcc ad dexcera Pacris, hoc facrameco coti*
neri. Alteram eftj nuUam in e'o elemeatorii (iib«
ilanciam remahere; quamuis nihil k fenfibus ma*
gis alienum , 6creinotuni vidcii poflit. Tcrtinm
eft quod ex vtroquc facile colligicur, &fi verba
conlccxationis id maximc expnmunj , acciden-
tia, vinos autoculis cernuntiir , autalijs fenGbut
percipiuntur fine vlia re (ubie&a efle , rnira quo*
dam,latqueinexpltcabili fatibne. Acpariisqui*^
dcm &viniaccidcntiaomnia licec viderc:qux ta-
men nulli fubftantix inherent fed per ipfa con-
,
Digitized by Google
tAlLSS£CVNDA#
ftutem feipramhomo, acficdcpaneilloedaC)
dc calicebihstt - Qui entm maiiaacat» bibir ia* &
dignc, iudicium fibi iTiaudLicat,& bibit,n6duu-
dicans corpus Domini, Quod fi vt hxrctici di- Rcfuuw ,
audoritas inicx;p£cuca(ic.
Etdtfu Cferf/K fmmia de fenfn fcrlftHrmm , ^ ver'itAU 14 •
P y potius
;
*. ' ' Digrtized by Googl
f X^6 eATICHfS. llOK«
7> Anv.'e
pQtiits>e't^ibus iudictudc csrcens facili Sed
^fcjinyft.ii.ir. potcTicPs i'miis iginu D-Ambvofius fidciu fuam
;s,Aiie cofi.i.
^«^duci(ar . His vtrJ^ omniex parte conientiunt^
mft5iiud:ad qucc diuus AuguilioTi*: accrrnmus Cacholicxfi-
'
Digitized by Google
vnum congeftas /paffim legitr.us . Altera rcilatSecuiHl*^
via, qua lauc^ tcclcfiae iudaium in ijs , qux ad Ji.-ih 'n riu-
runt ) &
mtirmos confimiare , «Sc pioraai mcn-
tcs fumma quadam Ixcitia i dc v;(>iupute ailice-
xepoteruQt.
Digitized by Google
c>iT<cHfs. nan*
nmimi htiius operis efficiedi qaod in Encharf^
,
ftiaefacramcntoadmiramur, &
colimus. Deindc
cum crcdunt fandam Ecckfiam Catliolica , nc-
cenrari6fcquicur, vc nmulcredanceamelTequaai
cxpiicauimus huius (aaamenu, vertcatcm.
ooucrb^s
Dciicise tacx ciTccum filijs hominum.
Digitized by G'oogle
vAas sEcyN0A« i)<
Digitized by Google
CATECHIS. ROM.
'
pu$» &
(ocus Chriftus veri infic.
^9 Cm In Bisb^nj^'u^ dufltx cimfuwA
fit
^ufvis
N o N eft cert^ iftud hie etiam pi«termitten-
ftrttt u. ciri e*d«iTi non folum in vtrique fpecie fed in quauil ,
Digitiz^ by Gqogk
FAK9 SICTNDA. l4l
aeri^ficmim Aoguftinu^ fcriptum rcliquir. Sin-
gull accipiunt Chriihim Dominuin, Jv in lin-ct.bfnjnii>f
guii^portionibu^ torus rft, n-c per ^1n^7lllos mi-
nuiLur icd laccgruin icprxbct ui UugulV. Atquc tra ii«rcnit.
D
X c T V M c(l paul6 anic akcram , quod vir-
Digitized by Google
« t)9 CATBCBISf ILOlyC.
minus credibile eft » ac ne
in cogitarioncm qui-
^. dcm caderchocpotcft.rc!inquirurcr^o,vc in fa-
Bisconuuiio- cramcto in corpus Uomini,quod panis in ipium
conucnacur , quarc nulla panis fubftantia rema-
neat , ficccffc cii. Hac rarionc addudi Patrcs » &
j^^^^o^^^^Y^maioiesnoftriinConcilijs, Lateranenfi magnOt
Eu^.^in ' Sc Florenrino huius arcicuU vcttcarem aperti^ de-^
SatiipprJbi.^^t^tis confirmarunt. ^Tridetina vcro (ynodo ex*
jwnc-fjg:^ ua dcfinitum eft: Si quisdixcrit in fa*
plicatius
4.deSm!Tri^ croftndo EuchaiiftisB faaamcnto remanerc fub-
dwmmffm. ^antiam panis, &
vini vna cum corpore » tan-» &
euine Domioi noftri lefu Chriftt , anattu^ma flt*
ivinsfbbfts-
Hicvcr^exrcftiraonijs fcripturarum ifacile fiiic
liiuofcriptu-coUigcrc piiiimm , quod in cius facranicnii in-
:
ttu^t H
A N c pcrpbuibfanaorum i^atyum confcn.
tientem fuiflc do(ftnham , qui cos euolucric t fa*
^*'ncn<un»"*"'
^.Aobr!h.4.cii2iQCclliget«D«quidem Ambrofias ica fcribic:
Digitized by Google
Tuforti dicis: mcuspanis eft vfiratii$:ftdpanis -
ifte .panis eftante verba facramcntorum : vbi ac- ^
V
ccflerit coaiccratto,de pane fitcaro Chriftt«quod
quidcm vcfaeilius prpbarc poflet, vana deinde
afl&rt exempla , &
umilitudines • Alibi verb djun
verba ilia inrerpretaretur Omnia quacunque ^ ;
MoNE ANT
Pallorcshoc loco mirandum
oon cSc , & poft conrecraiioncm oanis eciam vo«
cetor^hoc enim notnitK^ Ea.chariftia appeliari co^
(ueuic;tdm quia pahis (pcciem habeat , cum <^uia
naruialcm .Uendij& nutriendl corporis vim^quaj
panis propria cft,adhuc rerincat. Earn aucem cllc
lacrarum iucrarum confuctudincm, vt res ita ap- •
Digitized by Google
142 €AtBCHIS. ROiri
Quim taafai conabuitnir, inquam ,tradere huius admirablHi
MicsU, conucmonismodum : qnx itafit , vt tota panis
fubftantia diuina virtutc in tocam corporis Chri-
fti fubftaniiam , toraquc vini fubftaniiaintotara
'
Digrtized by Goog
fkrisinuentum eft. Scd illiid (irpilfime a Hindis sacrofaaAi,
Patnbus rcpetitum liddcs admoncndi fane ,ne i^llJ^icnttm
,
Digitized by Google
^44 CAT'S cm i aom;
fobftantia ante cofccrarioncm.ca vcrb^vtrum (lib
Qu%rc CHri- N
I H I L magis fldcUu pietati conucnic^qpam,
ptuoaMuo.
u^mji honiinum nacura.maxiQie adhorrcat ^ hu-
manse carnis cfca, auc fanguinls pocione ve(ci;ia^
.
^
picntiifim^feciCt vc fan<5ti(fimu corpus {(cian^uis
fub carutQ rerum fpecic , panis inquat}! Sc vini,
npbis
Digitized by GoO;
PARS sEcyvvA. xn
nobis.adn\miftmecurjquoru quotidiano, &
c6- stdmU
muni alimehto ^ maxime deledaihur; Adi imfbe
vctbetiz fiinr dux lilac vtilitaces , quamm prima
eft: quodabinfidelium cahimniahbcrati fumus,
.
quas facile effugere non poflemus, fiDominum
iLib propria fpcae coaiedere videremur -.aiccraVmiftnite*
eft:quod dum corpus & fanguincm Domini ica
Ibmimus ^ vcciamen quod vcrc fitlenfibus perci-
pi non poflfit hoc ad fidem in animis noftris aU'*
»
'
^
riuuliscopaiaucrit. verc cnim,ac necclfaiio fons .
Digitized by Google
(
CATtCHlS. ROM.. .
Dig^ized by Google
I
9AKS S£CVN0A* Z47
iiem , qufl( acciptmas in benediftiofie vittificatiot
in pane, 5c vino.
Qjf
o D dicitur Euchariftia gratiam tribiii, Jj^^^h??
Paftorc's ad nioncanc ,oporrer, iti inccll'gendiiiTi gratu uibui;-
• non cifc^ pcrindc ac neceflc non lir, vt,qui xc ipfa '^^^^'^^
hoc (acramenrum vciiitcr peccepmrus eit » gratia
antca adepius fiicnt. Coflrar eium qu6aditiodam
mortuis corporibus naturale alimentum nihil
pudcil, uactiam animxqux fpincu non viuit*
facra rnyftcrianon prodclTc. ac propterea p^rus
&c vini Ipecicm habpm, vt (ignificetur, noo
qaidem rcuocandarad vitam ^imt ^ Scdinyu '^^^^'^ '''^ *
*
Digitized by Google
: 4^' CATICHIS. ROM.
^tnatt^ quia
ITTla/"^' uiora pcccata , quxvenialia diciibienc> noncft
*4^iinwdu- quod dubirandcbeat. Quicquid enim
cupidita-
tisardorc anima amifit , dum icui aliqua in re pa-
SmSSu^
rum ofTendit, tocutn £uchan(lia,eas ipfas miao-
^ res culpas at>ftergens 5 reftitait: aucmadmodum
MfMi <9
edam( npquecnimipropofita um^luud^ne.di«
f€cdendum videcur)quod innati caloiiis V! quo-
•
tidie dctrahitur, acdeperir, pauJatiin addi, & rc-
ficinaturaii alimcnto.lentimus. Quarcmciicoa
£Va^*ttJ; Ambrofio dc hoc cxkAi facramcnco didum
t
A. uh.s. €M»! eft; panis quoiidiajnus (Uipitur in rcmcdi^m
Cutnto, quia quOtidianse infirmitatis • Vcrum haec dc ijs pec-
animae vires catis iiuelli^cnda funt , quorum fcniii , 6c dclc-
Sj}S5^?J^r<^ationc animus non pcrmouctur. Illapr*€cerca
,
roborat. in (acfis myftciiis vis eft, vi nos d criminibus pu-
ros> &intcgros, atquei cencarionum itnpcm in*
colunies feruer, ac canquam carlcfti medicament
to animaai prseparet, ne alicuius mortifcra: pcr-
turbationis vcneno facile infici , ac corrumpi
2ueac. Acque ob earn euamcaufam, vc ceiiacur
lypritmus jCumoUm ityrannisfidelcs ad tor-
^^td **menta , &
c«de propter Chriftfani nominiscon-
' fcffionem vulgo rapercntur , nc illi forte dolorii
acerbitate vidi , in filurari certamine dcnccrcnt:
vetus in Ecclcfia Gatbolica mos fuit vt cis ab
SeiEtS,quia EpifcppisUominici. corporis, &
(angninis fa-
^*^"''f
ria If^r'^f;
tohibcrjac
cramciica praeberehtun...
- .r ....
5ed carnfs ctiam libidi*
g'iirmttJdim
verbo omnes huius (acramemi vtilitatcs »
Vtto &
ttircrcnac, vc bcncgcja compr6hendantur , dicendum eft : (a-*
b^itk^f?o''i'^
criEfEuchariftijB fiimmacii vim eflcad aeternam:
pfis indiotri, gloriaiti comparandam , fcriptum eft enim Qui .
^""^"^^
.>«Qauducac meaui carnem , &c bibiinxeumrangui-
Digitized by Google
ncWy habctvitam aecernam, &z ego refufcitaba
eum in nouifTimo die Huius videlicet (acrartie-
• . !
Digitized by CoogI<
XfO CATECHIS* HOU*
Ind^^lf 'e?.* ^^'^^^^^^^P'^^^
carncm ,
licet carn*-
lirrr &c vifibiluer prcmac dcntibiis facramcnc*
coipoi K & ftnguinis. Qui iuque hoc moJo af-
tcclilicramyftcriaaccipiimt, non foiutu cx his
nu Hum capiunc frudum, fed ipfo Apoftoto cefte,.
ixcr.ii.
iwJjcium fibi mandiicanc & bibunc . Alij vera
Sjiirituaiitar fpiiitu taiuummodo Eut hanfti^m fiimcre dicu-»
^^b^t^r'^^ mendum
parati cfk poiHnc».(acis habeiK fpirictt
tantum (acram communtonem accrpere.
4x VBlimne fm^nm perdptmt qui e&rfOH Q* amm:ftiTtm
nithio Eiicluri^LiM jtimunt}
Digitized by Google
PA S ECVN dA^ 2^1
& prarparaco ammo Euchanftiam aliquis fumac,
anipliuimis ca^lcftis gratis manertbus otnarur;
itacontraiff imparatusaccipiat, non folum nihil
commodufcd maxima etiam incommoda5& dc-
trimentacii accipcicOptimis cnim rebus
xim& (alur.irjbiis hoc proprium clV, vt,lim
tempore i|s vcamaryvehementcr pto(im; fin alie«
no tempore adhibcantur« perniciem , & exitium
nf&rant. Quarcmirandum noncft,ingcntiaquo-
ae^ficpraccTaiilljaia Dei doiu , cum bene con-
3 iriuo animo ?.ccipiiintur ad (.rlrftc gloria con-
lequcnda maximo nobis admmetno circ:atvcr6y
cum ijs nos ipfos indignos prachemui» fempiter-
nam mortem aflferrC'id vero, area: Dili excmpio ^^H*u
comprobatui area cnim foederis , qua nihil prne-
.
cfic vera m
corpus, &
(angiiinem Domini qucai ,
Digitized by Google
IJl CATfCHTf. ROM.
quam
in difpuutionibus ciusvcritace curiofius
s«^t*»aA rfc6pcrqnirerc Altera vcrd ilia prxparacio;maxuiid
:
^iii^xeS'^''
niflc t^ntam fidcm in itiaelcx animo diccodueft;
nius praaid Dnc, no fum dignus vcintres fub cedam nieum.
loaiuai.
Exquiramiis enam^ nobis ip(is« an tllod Petri
vfurparc nobis liceac. Dominc ^tufcis q-iia amo
ic MciDiiniicenim ororret , cum , qui line vcftc
nupciali in conuiuio l!)ominiaccubuerac9iQ tenc*
brofum carccrem conied:um > (empicemis poenis
addidumfuiflTe*
44 .
Kjih) Mfii ttim mfviU dupA m\p^ cmmmcm loofmif
tftfrfcifintdM*
Digitized by Google
PAK9 SICVN^A. If)
tcccdcntis did noftCjVfqsad illud tcmporispun- Triw rf^u^
<]Uoisicrdm Euchdriiliam dccipimus, nihil nig^^^tif,
omnino comcdcrimus^ auc biberitnus* Poftulat Aitgit'iuo el
cdam tanri (acramcnci dignitas, vt qui marrimo- ITlml^tM
nio iundii liinc aliquoi dies* d cone ubuu vxoiu
,
Digitized by Google
154 €AT£CH1S« HOM.
les rrcbi o adhortai*i,vt , qucmadraodum corporj
in lingulos dies :>.limcnrtim fubminiilrarc nccct
Ikf juru puunc : iu chain quondie hoc (acramen*
to alehdx , & nutriend^ anima; caram noh abi)^
ctantmeque enim minus fpinttiati dbo iattifmam^
c,L..iin lA.uii.^li indigcic pcrfpicunm eft..
con)us 5
• • oradonibus , &
alijs pictans officijs vacarcnc;
quotidie ad lacra Domim'ci corporis myfte-
fumcnda , parati inueniirentor; Earn poftea-
tia
conluccudinem qux intermicci videb atur, Arra-
**t"iht?dc*
^^^'^^^ > Qndilliiuus martyr Ponafcx, alr^jua &
c«:2r.r::i.*i.c. cx renouauir: pn^ccpit CHI m , vc miniftri,qui
pai cc
1^1 uti' facriricio mtcrcircat,cofnmunicarct; €faod
?!ilV'^'^taail
wickDumyu Apottolis confticutum cffe. isffifrmatec •
A.Lc. <!c Ec^pjj^j^
in Ecciefiaitle mos fiiic , vr &cer^o$ per-
'^^j facrificio cum Euchariftiam fumpunct, ad
popuhim , quiaJcrat, conuetfus, his verbis ad
iacram mculam lidck^ iauitarec Venue fraues
z4 commuaioaeai* ta&c qui parati er$Dr9^anlma^
raw
Digitized by Coogll
turn religionc facrofanda J^yllcrii ftimchanr. s.p^.epm
Sed ca:n dcinde charicas, & pictatis ftudium • "'^-^p^'^* *
Digitized by Google
1{6 CATBCHIS4 KOU.
(cDcancas , iaindiu ciu(dem £cdciic aui^orttait
idticndcii)c.
J^*'^
48 'i*'***^
^''^^^
P**^*^
»/'^j^«';4
Digitized by Googk
ueritexhoc pane , viucr in scernttm : Sc , Panis
queiio ego <laDo> catomeaeft pro mundi vita: &i
qui' manducac hunc paiieoi viuct in a'tcrnum.
Aliilds vero, 6c jjsquidcm grauifliaais rationi- CurtccUH
bus addiiftam cfTe Ecclefuai p.urt , vt haiic po- * rfvrim^ l^T
tillimum Tub altera fpccic communicandi coiiic-
tudinemnonfolumapprobarct|(edetiamdecre«
V au&orirace firmaret • Primiim enim maximi prioaratio.
caucndiim erat ^ ne fanguis Domini in terra fun- -
dcretur : quod quidcm facile vicari pofTc non vi»
debatiir, fi in magna populi mulcicudinc cum
Diglized by Google
l5S CATSCHIS. ROM.
nc quid pistermiflTum (ic , quod adhuias iacci^
menci dodtrinam peicinere vidcamr.
Digitized by Google
f AR s AserHi>A« Iff
niftrorum mentonitijfcd Chrifti Domini virtu-
te,& p ictitacc gcci crc<lcnclufncft*HaecXuni qua
de £uchariftia vtiacramencum eft » explicanJa ;
'
immolecar,ouam grata, & accepta Deo ut»ex hoc fiti>eosrac&»
intclligiiur. oiicnira veterislcgis facrificiajdc qui
bus'icnpium clt, Sacntlcium oblacionem no-
Iqiftn&ucru; Sivoluillcs facrificiumdediffcm: rrli.j^*
V ci que nolocauitis no de^ledabeiu: ita piacu«ruc ^'^^•^^'^
DominOyVt (criptura Deum odoratum efle odo-
Tfemfuauicacts^ideft, g rata ei & accepta i\ii(lc> . .
Digitized by Google
i6m cATictHynoM.
|^^c5c.T ouo vitam rpirinialem tucri
, &
con^raate pof^
cnkcM* ni&B (emus : Altera, vt Ecclefia perperuuro facrtfi«-
cium habcrec^ quo pfccara noftra expiarentur,
^ccxlcftis Pater fcclcnbus noftris farpc «rauiccr
ofFcnfus ab ira, admifcricordiam , a iuli<£ ani-
madtterfioDisfeucnucCjad cicmentiam traduce^
WbidB^M^ ttxm. Huius rei figuram, &
fimiiitttdinem in
^Piftkalir* agno Pafchali licet animaduertere , qui vt (acri^
Digrtized by GoogI(
PARS 4ECVKPA* l£l
w tmpOH ijiud noui tejiaminti (Acrifcim t§t ifijliMfiiiii^
f6
Digitized by Google
Nonpoteftiscalic\m Domini bibcrc & caliceitl
da:monK>rum:non mcnfa: Domini parri-
p oceftis
cipcs ciTc,& nicnli dnenionioruai. Vt cuim pro
dasnaomoi^Qa) menfa, alcare , in quo eis imn^ola-
barur)inrclligendam<eft>iuetiam (vc^q^uod Apo*
ftdlus pro ponit, probabili ai gumcntanonc con-
cludiuur) menfa Dommi, miulaliud.nifi alrnrc
m quo (acnficiiimX>nolicbac,lignificarepoccil^
- '
*
: ^0 *
-Ab tJm /acri/rim ^oi vim fiA fklam iji ill
•
0^
" fer/fgatnr} • -
*
vnufftchri- M
Y N V &idccn (acfificiu cffc fatcmur, ha* &
'iitkS;" bcri debet , quod in mifla pcragitpr : dqod ia &
i ifcrauirbic
^m^^^ h Luuni eft:quemadmo<fuin vnatft.&r:i«
f
-i'
jii. 15. di^ir h,jbaChrmus videlicet Uommus noltrr,
»
Digitized by GoogI(
FARS SBCVN DA. 2^5
turn imraolaait.Nequc cnim cruent2» 8c incruc- f^^^**,^^*-
tahoftia,du;lunc hoftif ;(ed vna tantiim:cujus (a- cappt.s.
crifirium poftquamDocniitasirapracccpir: Hoc ^/"^^'^V^^
tacitc luHic.^ia comcmorationemia LucaarUtia voamunm;*
quotidic inftauiaiur. JSST*"
tpie ttiam vnm vitinqnt facn^doi} (Jx
PR
o R s V M vnus &
idem laccrdos eft Chri-
ftus Djis.nam tniniftri qui iacrificium fachu non
fuam^fcd Chrifti perlonam fufcipiuai: , cum eiiis
corpus, &
fanc^uincm coficiunc. id quod & ipfius
confcciacionis vcibis oilcduur.neq; cnim facer-
dos inquic : Hoc eft coipus Chiilli ^ fed, Hoc eft •
'
R 4 i«i
'
Digitized by Google
4^4 CATICHIS. KOU%
lilt craenta^ hoftix frudus per hoc mcme{itQf%
Idciifit ill :i ad aus mananc.
mendAf^ ffmtg}
^r?il*tiuSa-
^^ do(5lrina iam tradita facile pcrfpicitur om-
Itttil^ ' DCS miiVas communes cc niendas cttc , vt qux ad
Digrtized by GoogU
tA RS tieVM DA. 16%
© E P OE N I T E N T I AE
SACX-AMBNTO»
*
C A P V T V*
Digitized by Google
%66 CATECHtS. ROM.
ccirarirrinciirfarepr^hendnnrnr . Primirm cnim
conuinis tragiiicaus mcaiores on)nil,iudiaopta^
rcdebent, vt diuinaopcadiiui ,fine cifu » auc
proUpfione aliqua in via Oni progredi podinr.
Quhd fi nonnunqdam ofFwiidcrint » lam'veto
funiU.amDci bcnmnitatcm incuenccs, qui can-
quam bonus pan or ouium lb arum vulnera
obligare t eifque medcii fokdhocliJubernmum
poeniicniixmedicamentum nunquam in aliu4
cempus diifercndom efle cogicabunt*
Digitized by Google
«onucnit« Nam cum an racrislicensDeumpoe* c^^n.^.
Duerc Icgimus id per tranflarionem 4ict pcrfpi- pV^fVo^J
,
Digitized by Google
perturbatio , &
afFcdio eft,& paflio 1 multis vo*
caturtcoufcquitur vcluti comes peccatoi uai,dc-
r n:ationiadiunda.quainobr€m apud plurcs cx
f 1^
mwa??^?^
homines capianr.quin cuam vt a Salomonc fcri-
Pn>u«b.a. ptum cft,nonnulli funt qui cum malefeccnncji^-
'
secini^rt-
^^^^tur* rudus vcro, alii ita Ic mcrori aniiri , &
tio,fi 06 pec. a^gritudintdedunt , vr de (alute etia prorfiis de-
mtrcxcdm. fpercntraualisfartaflcCaim yideri
poicft,qui ait;
Jvlaioi cftinic^uuas mca, quam vc vcnia mcrear,
'huitk.zy^ &qualis ccrtc ludasfuir qui p(ruitcnuadu(5lus,
fufpendio vitam , &
anitnam amiiic • Vc igicui
inodum in dolore tencrc poffimus, pCKnitentix
Tmta fitio virrute adiuuamur* Sed idem etiam ex ijs rebus
fiwiiofine/it colligi potcft
;
quas fibi tanquam finem propo-
ikt?pha:c'n is,qucm vcTc peccad* parnitet. Prmnun au-
Pfteu. '
ccm hoc ci piopoiiium efit .vc pcccacum obokat.
Uigiiizea by ^.aOOgle
4
UigiiiztKJ by ^.aOOgle
£7^ GATE OK fS. ROlc;
Virtutcm perucauur, quae prodiis dixHU^^SCGX^
Uigiiizea by ^jOOgle
ItmiflaeflTe cofidcrcmus , confcicntiaiqacnolha:
obfidem,qua:facramcatoruin viicuti inericoh.i-
benda eft , pacatiorcs rcddcrcncur . JNcquc cnim
alucf accipienda eft vox facerdocis peccata nobis
icgitimi condonanris , ouim Chrifti Domiui,
qui ait paralytico : Confide fili, i*emirtun:ur libi Miti!i.f.
pcccaia tua. DcinJcvcib dim nemo laluiem aifi liCvux^^!!^
per Chril^um , eiufquc paliionis bcnericio , con- i^tt*miTC»4>'c«
icquipodic^ confcntaQcumnobifqucvuiiUimnm i^'jnlJruJiga
fuir,ciufinodi ftcraraentuminftimi, cuius vi>
^'a^*'/,\;,^-
&
cffidcncia Chrifti iangitisad nosdcflucns, pec* contract 5 in
cata poll baptifmum adaiiiUi eluciX r, ^aiuc ica re- ^r-;""^:^^?
cuaciiiacionis benehcjum illi vni SaiUiiCon no-
i^o« accc|)Cuxu Jieteue pioliccccniar*
cognofcimus. Quim
cata ipfa remittcntis,facilc -
uf^tSi^'ut
quam hoc apertc indicant ilia Saluatoris verba:
Tibidabp cUucs scgm wipiutti^tfc quodcunquc dSI*
folue-
Digiiizea by ^.aOOgle
i7& GATEeKIS. HOM.
folurris fupcc cerram , eric folatum 6c in catU$*.
Abfolttdo cnim^ facerdotis verbis cnuntiaca » re«
iDidionem illaai pcccatoram iignat^quani in ani«
ma e£Bcic.
XI ?o$efne f^HUent'dfactmemmiterMri}
Digitizea by Lioov^i]
^ikas quad materia a fandU Synodo appellantur»
quia vctx maceriac radonem no habcan t fed quia ,
, L)igiiize<3 by ^.aOOgle
Jt74 €AT1CMIS« HOV.
& cfficicntiam , iliius culpa , cui adminiilratur,
icnpcdire poiTeoc*
BericilHif.
D riiGEKTER ritus ctiam qui ad hoc facra-
mencu adhibencur,f]dcies obferuabunc ica eaim .
H««niu,e« &
wcmorcs probate, nim^^ peccatorum pa>
nitenttt corfi oifet , IS fe hu*rili ac deitiiHo ammo ad pedes ia«
Uigiiizea by ioOOgle,
ftcramento adminiftrando Chrifti munus exe-
quitui. Dcindc peccau fua pcL-nitcnsua cnumc-
rat, vt fc maxima, & accrbiflima anim.iducriio-
ac dignum c0e faccacuc ^ fuppiexquc dclidorum
vcfiiam pecir.qux fane omnia vctutuftaris faarD.
certjflSma teftimonia i (an(^o Dionyfio habcnt. ^"'£^1^'^^^
pUcacum , quanum
fueric cx ea vnluaccin
capiamus vcri enim de pccnitentia iJlud did
.
Digiiizea by ^.aOOgle
Mf$ CATfiCBTS* ROXC*
videlicet pcccaci genus cxcipicns , aduoc2tut1|.
habemus apud Pacrem Icfiim Chriftum iuftum^
, Sc ipfe eft propiciacio pro peccatis noftris 9 tion
pro noftris aucem cantutu » fcdeiiampio codus
mundi.
IS Qm4 lAilm qtudam ftccm iicmtm ntnitu non [oj[i}
Tidtc ebie. Qv. o D in fcripturis legimas quolHatn a Oo«
ftioiui^ihi*mine mifericordiam non cilc confequutos, qua-
uis cam vehcraetcr imploraucrinc id vcro iccir-
;
tiam ohtinert}
UigiiizeKi by Google
Am habueritis , omnes fimal peribicis • ^uod ^*^^'JJ:
aaMem de grauioribus & mortiterts pcccatis di* ^tirfit MCff*
tciim a Domino eft & fi quo cciam pa^nitcntiaf
: pofnitcntiaf i?f!
^ijJSStwii
.gcncrcmdigcnc Icuiorapcccaca qux vcnialia vo- taicm.
wictipoffent.
QjiptfrnnfAneiinuguUsfimtmU} XO -
L)igiiize<3 by ^.aOOgle
^78 CATECMIS. ROM.
hty latts Cit : camcn niil certia etiam pars,id eft, (a*
tisfadio accedac aliquid ciocnnino adpeife€iio«
nem de£t , ncceflc eft. Qt^re adeb hx partes iiy*
.
' "
*
ax.;-: (^i^
Digilizeo by LiOOgle
»Allf SieVNDA. IJf
&.\xta ) cum ad mcmorutn prxcciita pcccau
redeunc , vd chm aliquid oflcndimus , con-
critione animus debet vacare Hanc Patres •
Digitized by Google
tS6 •ATlCMIf. KOli*
ftujicftatur , dolorcm pccnitcntix comitcmcf-
ie,nonpceQitenciam . Vcriim pcccati dctcftario-
ncm , & odium doloris vocabulo Patres fignifi-
carunt ; turn quia fxcvx litcrac ita vtuntur,inquit,
FIil.x»# cnirn Daiud: Q^indiu ponam confilia in anima
raca, dolorcm in cordc meo per diem? turn quia
doIor,inferiori anitns^partcqux vim cocupifcc-
di habet » ex ipia cotritione oritur vc non incom-
mode contritio dolorc dcfinitafucrit, qu6d dole
Cur paen iten- rem cfficiatadcumquedcclarandum panitcntcf
itto^mittS^
vcftcm ctiam mutarc foliti finttdcquo Dominus
rt. apudlandum Matthacum inquu: Vaetibi Coro-
u*uk.iu 35aim,var tibi Bcthfaida: quia fi in Tyro,& Sidonc
faftap cflcnt virtutcs quat fadsfunt vobiStOlim
in cUicio &c cincre poenicenuam cgilTent*
.
UigiiiztKJ by ^.aOOgle
PARS SICV.NDA. lit
principiiim fumituriita voluntas rcliquas omncs ciur-
animas vires moderarur ac regir, vocacui ctiam a
iaa^is Pacribus cordis compudio^ quiiibros dc ctaHut&m
corricione confcriptos decopundione cordis in- piw^*
icribere malueranc. £ tenim quemadmodum fer*
TO tumida vlccrafccantur, vt incliifum virus poP»
lit crumperc: iracorda; quafifcalpcllo contntio-
sus adhibico inaduntur > vtpcccaci mortifcrum loei.?.
virus[queant eijcerc.quarc &
(ciilio cordis a loe^^*^^"^
lePropheaappellaueft: Conuerdmtm, inquit»
ad mc in toto cordc vcftro , in ieiunio , inflc^ &
tu , & in planftu , &fcindicc corda vcftra.
^
Car dolor dc ftccdtu vocdhulo contTlt'mt$ mlnfm^ nmxh -
Uigiiizeti by i^OOgle
%9t CATBCMIf. lt01C«
ob caufam Dcum fummc diligendum cCCc cotk^
iiremur ^ tnrCns peccati fummdm
ob eandem
odium nos capiat necelTe fit . Omnibus ye^
ro rebus Dei amorcm anrcponcndum tfk , ita
Yitcconfbv vcnc vita: qiudcm confcruandar caufa pcccarcli-
SiitnTwiei^^^
adeo perfecla , omncmqne ignauiam , &
t i-™uK ^focordiam excludac • £ccnmi
Deuterono-* m
***«»4* mio fcriptum cft chm qu^ficris Dominitim
:
Vera «r till f .
, • r • « • 1 •
L)igiiize<3 by LiOOgle
*
PARS JECVNDA, 18 J
Uigiiizea by <jOOgIe
PARS SECY N DA, iSj
&
vefttas, in quibas praruaricaci eftis , facire to-
bis cor nottoni, &rpirituin nouura. Idem ctiam
Chriftus Dominus malicnqu^in adultcrio dc-
prchcnfa,crt prarfcripfir: vadc, inquK,& iam am-
piius noli peccarc. Ucm Patalycico illi , quem ad imm.$.
probaticam piCrinam curaaerac^ ecce^ ait, iam la-
mis fadas es, noli peccare • Sed natura quoque »
&
ipfa , ratio oftenduntjduo lih ad concricioncnt
imprimis cfic ncccfTaria , dolorera fcilicct pccca-
&
li admifli, propoluum caucioacmque nequid
hoiuflnodiinpofterum commictatur • Nam qui
amico reconciiiari velit* quem inturia aliqua af^
fcccrit , &c dolcat opoitctouod in cu Iniuriofus
&contumcliofus fucrir,& diUgcnrcr rcliquo tc-
qua in re amiciuam la'iilie vi-*
poi'c prouideaC) ne
deacur:qu xdno obedienciam adiundam habcar,
neceife eft; homtnem enim leei (iue naturait 8c
diutn^^nue humane, quibus lubicftus eft, pare*
tc conucnit . Quale fi quid poenitcns akcri pec
vim ,auc per fraudc abftulit, rcftituat oportst:
icemque alicuius aut commodi , auc oflicij com-
pei^done illi fatisfaciat , cuius dignitatem , auc
vicam , dt&o, fad:oue violauit.tritum enim eft
omnium fermonc/quodapud fandlum Augufti- s.Attf.cpiU.
numlegimus ;Nonrcmucitur peccatum nifi re- J4^*****^«*-
ftiuiatur ablatum, Neque vero mtcr cxcera qux
q^;^^^
ad concritionem maximi pertinent, minus diii-
Renter &neceflari^curandumeft , vt , quicquid
miuriarum ab alrero acccpens , id totum rcimt-
taniraccondonctur.itacnim Dominus &:Salua-
tor noAer nionet , acque denuntiat : Si<limireci. natdi^
lis hotninibns peccata eorum ,dinitttet &vobis
Pater veftcr cselcftis deiida veftra j G autem non
dennfcritishominibus, ncc Pater vcftcrdimittct
'
vobis peccata vcilra. Ht^c fantqu^ fidelibus in co
ttioQAC obici^uaiuta iunt^c^ctra.iuc ad hanc re ji
'
Pafto-
Digitized by Google
H6 catkcmis. aoM«
Paftoribus coUigi halh jpptcrunt , cfKcimt qui*
tdeiiit vc in fuo gencre cocritio fit tnagis perfedbt*
Digitized by Google
PAHS SECVNPA. 1S7
diderinr, quafe qnifquc ad contritioncm cxcrcc* ''^"^JjJfSS
rc poiiic. Moncre auccm oporccc, vc omnes con* Stiafnio**.
fcicntiam fuam frequenter excuticnceSf videant;
nnmquxaD^o, uue ecdefiafticis (an Aionibus ^^^"'I'l^ f}^
«
UigiiiztKJ by ^.aOOgle
^ virtutisarccmtotis viribus oppugnarc conatum-
p«ui5 poft efle• Primum icaque doccndum eft confcflio-
ttutii.|7.
inftttmionem nobis fummoper^ vcilem
TriiUt. syn.atquc adco ncccfTartam fuiflc . Vi cnim hoc con-
ccdamus conLiuiunc pcccara dclcri^quisignoiac
iiiam adco vehemence m acicm inccnfam cflc
Qyz cotntro oporccfc » v( dolohs acctbicas cum (celcrum ma-
pclttu gmtudincaequari , conferriquc poflit? at quonia
^ciu pauci admodum ad hunc gradu penienircnt, fie-
Datccia vt apaucillimis hac via pcccacoium ve-
^. ..^ niafpcranda elFct.quarc ncccfTeniit vt clcmetiC-
.
•
Uigiiizea by ^.aOOgl*
I^AK J S 1 cy N D A. tt^
eer^oti , unc]ua Chrifli Domini vicario>cui pcr«
Mcai filenci} feueriifima lex pro pofi ta eft,amm«
iMmorbos, &valnera apftiiant -ftarindt entm
fiarata fibi medicamcnri inuenicin quae non fo^
urn pn^fi?nris segritu'duns (aiiandx,- vcriim it.i
jj
prxparaadx animal cxlcllem quandam vim ha-
beant : vt deinceps facilifiimrom no (ic , in eiuf* ^ . ^. ,^
nes, pcccariconruetudincdcprauaa,palamcomr *
'
muceic non verebuncur • Eccaim coiificendi vc» ^
*
iff^ciunrq
cum male fcccrint ncc dmriirio ita cnarranda
;
Digitizer by ^.jOOgle
15® CAT EC HIS. ROXt#
ii^'5crup{>liciuiii, no calpxlibclatio & crr^i ye.«
nia.Cpnftirau In ean(le.£cre fentcmia quaois
eft.
sac^rdotes C
V M Dominus poteftatem rctinendi , tc- &
mitccdipcccacaraccrdoabus;iJ^ibueru: pcrfpicufi
nts Tunc le^i-
crian^ deearcjudice'^conftitutostui^Cf
"^^aiadus* ^ftfipfo/S
^oiiea «xpo- Acqu^ idcin (iguificate vifus eft Dominus ,riun
^^.^^'^u^l apoftolis id ricgocij dedic, vt Lazarum a mortuis
cci>$. cxcitatum a vinculisfoiuerenc , quibus conftri-
i.Xug.iib.Hc ^^us crat. Nam
S.Aiiguft.cum ita explanac, Ipfi,
vcra v\ r inauit: (acerdoccsplu$ po(runcproficerc»pius co-
i-i cc
Digitized by Google
irfjtincrc curau func , prarccpcrat vtfaccidaribos
fe oftcndcrentj, illorumquc iudicium fubircnt.
Cum igitiir Domiiaus porcdaccm recinendi ^ Sc
'remicccndi peccata>laccrdodbus tribucric,pcf fpi*
Xfiiim eft i ipfbs etvin)«a dc re iudiccs. confticu*-
tos foifle. At, quiMiam vt fM&z TridenUQa condi. twu.
SynodUs fapiemcc ailmontiitjdc aiialibct rc VC- **«P«n**^^«^'
^
^ftimoni} occurrent , miibus xonfirmecur, hoc
i&cramcntum a Chrifto Domino infticutiim clTc,
&conrc(lionisnicramctalis leg^eni quam illicxo- '
^
molcgciin <!a: agoreufin Grxco vocabulo appcl-
,
hm , canquam
C4ia.iijgelicam. accipiendam cflTe.
Quod ctiam vctcris ccftamenh nguras eaujui- conitflio
Cx
rt*
fivt^viS vHnc dubio ad peccacoFum confcifioncm terfs C
vtdcamr pcrtiucfc , vanailla ftcnhciorum se-f""t '
Hcra ,!qi»x ad cxpianda s auj gcnciis pcccacaa
lact:rdoabu$ fiebanc* / -
Digitized by Google
ponunt 8c conficenriam airimos fieute accdu
lbs, ad Dei gratiamfacili us confcqncndam prx^.
parant . Cum
cnim apcrto capire ad pedes faccr-
dptisabicdi; dciuiilbin terram vuUu , fupplices
m^nus ccodentes ,aliaque huiufmodi Cbriftianae
ImniiUcacis 6mz
dantcs , qiue adfacramenti
cionem nccclfarianon (itnr , pcccara confitemur,
cxhis pcripicucintcUigimus, turn inftcramcnro
cxlcrtcm vim agnofcendam turn ancbisdiuina ,
Digitized by Google
rARS SECVNDA* iJJ
ttafoipnimrcliquit , c^m NouadanornmliMe- K«u«t?tMi
coAueUeret , qui CoH Domino potcftacem xt- ^'^^f
inirccndi pcccajca |:c(.criiaiiidam aflercbant: Ecquis
peum,inquit, magis vcncratur,qiii ne mandau$ ^
illius obtcmperac , an qui rclulit? Dcus nos
iu(G{ eius miniitris obtempcrare:quibus cCiOLpa*
|!cmii|i^> hofiorem foli Deo defcrimos.
Digitized by Google
1^ CATrCHIS. ItCU..
*•
^ J
.
dimur, cuius traftatio homini pcccati^ cotaniina
to non coucniac; veluti cum facramcrnn adrnini-
T -a s ^umcdev vc mtegra^&abfolucaiitiecemniom-
i4!ae ll\m, niamortatia peccata (acerdori aperire oportet*
ca.
Hi
M|^g«7- nam vcnialia qua: nos a Dei gratia non[ diueU
,
Ihkqului lunt
tia &
in qux frcqucntius labimur , tamctli rc-
Digitized by Google
ttftimonia declarant, eft enim apud fthftum
Ambrpfium in hunc rr Non potelt qnis ^ j^^^ j^^^^
odum :
petHr,fnntf4t€f4ciend£l ' • •
'
•
.
Est
21;^
etiam in confefliooefumma ilia cura
lLil__ J • "•
& •"
, pccca , .
Digitized by C^OOgle
Xq6 €ATICHIS«|lOM«
ftif m diueffa peccatoram genera Cofti mun
ica vt priinufn quidcm fimplcx l:prnicaiio, altcru
adulteriuni,rcrtiumwncclUis,c|uarturacrilcgii)-ni
i diu^i)aj:um reruro da<5loribui; appcilecur. turtu
eti$ in peccatis fiumecandu eft» verum fi qois aa«-
itiapummufttcrturtleoijisomnino ^ccat^qua,
'
^'r
t&m exea cofeffionc is riuUu c6modu fonfequa*
wlii
t*^'
^*
dc^'^"'
tui,(edctianoiio fcclere feobftrinqat? neq; ciuf-
.
'
modi peccaioru cnumcrario corcllionis nomine,
inqua facramcnti lAtln infitappcllada eftrqiiin po
tius pcsnitenti confciiioncm rcpcterc eft neceflc,
ieq-jipAiiD illius peccati reu facere , <}ood(4cra->
mentifitidicateconfelDonii^fimulatioiie violas
'
Digitized by Google
lute, &rcmifse confcicntianjoftrafcruwifimus,
;^4c^<l> ^^glig^^^^c^ P^^c^^^ ada^ifla memoria rc-
5)ctcrcftuclueiimus, vt ea ne recordariquide vo-
uiflfcmeritp viden poilimxts. id cnim 6 fa&um
fucri confclTioticm iterate omnino opo rtebic.
C
y R A N D V M eft pnrtcrca vt cofcfiio nuda^ Tern5,nud4
fimplcx Sc apcrtafit,n6 artificiosc c6pofica,quod A rcmousam
a nonnullis fit, qui porms vitar lux radonc expo-^J^jJ^SJ*
ncrc, quam peccata co^ficeii videncur. cacnimr<<c«tt*
jconfcino eiTe dc bet , quae nps tales l^cerdoti ape* •
Digitized by Google
eb multa, qua: impcdent vica? pcritula,quarafta-
cim pocc^ta (U4 c6ticeri-namfVtlibi<juiiqidiatur«
Bum vicae fpacmm polltcen queat, curpe profedlio
eft,cdim in eluendis corporis , aut vcfttu (brdibus^
tarn diligentesfinujs, non caJcm fakcni diligen-
tu curare ne animx (p]co4<^£ tuipiuiaus peccati
^
macuiis obioic(cau
QuBiuplici fett^m lMmf4f}(imi»n mmifitx gt^ditm
'
.MiniSTRVM haius (acramcnti (acccdotcm
efle, qui ordinariam, auc dckgata abfblucndi po-
^^jfo^J^laTrl tcftatc habcat, cx Ecc|c(iafticis randiohibii$ fatiy
apparet.hab^'accnidi oporcetnonfuiu i) ordi ^is,
»ciittl« au.
J^**^^^**
ncrc fungi dcbcLillulireveio huiusminifteriiic*
rtSUfn. fcc.ftimomum pr^^^bent ilia Dni verba apud S. loan/
icpa?ci!iol Qh>^*7^
rcmifcrtris pcccara»remtttucQr ei$;& quo
*
loan.Io.* ru rcrinuciiiis,rctcncafunt.ncq;eniin oious, icd
w!3SJSl ^poftolis tatu m
hare di fta fiuflt con ftac;qu b asi i
Digitized by Google
'
p A R$ 5^CYH D A. 190
pte^cp^t, Vt In fingulis ciuuitibus racer4c\t^s cd-
'
Digitized by Google
fOO CATieHlt. AOlff
Urn wuflm qnd Inter mftmim [mu ,
^ dmfiffOfdtefdfm}
oivferiflj
o N i.AM fiemocft qui non vchememer
iiutnuMctKCttptat fcel€ra,& turpicudjorin fua occpltari^nio*
<m:ucii»f»-||endi funt fidclcs , nihil eflc quod rimeanc, ne ca
comemur qu« ip(i confclTioiic patcfccciuu, ^ faccrdotc vlli
{Jarli.jr"
vnqua indicetur, ncuc aliquod cx ca periculi ^c-
L^.pr. nus fibi viio ccpore aeari poflit, facrs cqim i^cir
«r^.io.
^ioi#s graotffimiin cos (acerdotcs animaduer^
vOlaerunt,qui peccataoia qux aliqu^s etscon*-
ti
&
rcHgiofo filentio coai-
fcffusfiieuc, pcrpctuo
€M.Uun. P^^^ "on tcnucrinr • Quarc GonciUo Lace* m
rancnHniagno italegirnus: Caueatomnino (a*
ccrdos^ne vcrbOfVciiigQO velaiio quouis modo
piodat aliquHtcnu^peccatorcin.
^1 ^^^^^^ ffddfm ot^nMHifa fdftfdQti dfynmiwff'-
Digitized by Google
fkki ticvMDA. SOI
gtttiai agat^ib coque caelcftis grati^ prarfidiu pc- •
m
tcrcnunqua dcfinat quo unit us ac tcdus, faci-
le pocertc pcauis cupidicadbus rciiftecc , ac repu^
gnare; Doccdus eftetiavtnullu patiatureflcdie^s^MkivAi
3|uifialiqutd dejpfi^onis Dni noftrimyfterifsmc^^^j^^^
itttur^ad curaq;imitandum,& fumma charitatcK»cfic« pjiC|
amandu,ipfc fe exciter, atqiinflammct.haccnim^^^^. .
.mcditationcafiTequcturjVtaboIbus DaLmonistc-
iacionibus indies fc ctuiorcm eQe fcaciac* Ncquc Mciixntt*
rnim vUa eft alia caitfajcur ram cicd» vci leuitttzb^^^i!^^
hofte im^ugnari,amn|6,& viribusluccubamM
quam quod ex cadcftiu rcrum mcditationc diuini
amoris igne coiicipcrc non ftudemus , quo mens
recicari,atquc crigi poffit.Sin aucem (accrdos in-
^^^^«y^
ccllexeiit)«um, qui vclitcdficcri adeo {^ccaufiiaS^a c^raj
qdaddlete^vc veri jxm^ims dtce&dusfict c»»ei**"™'*^*^
rat magno cdttiribiiisrf^fiderioettmafficefie ; vt
^cindc nuius pracclari doni cupiditatc inceius lU
lad a Dei mifericordia pctcrc,& effligitareinani •
Digitized by Gobgle
^jarta,?iiio ^c, cunt«i pr^eclara occafio oblatafticrit.» vt t)i€.
lbs paniten- pacieiiacolcrc fratrc manfuetudine fua coni-
wim ftifiicA-
gci t pofiit, faluris materia ad pcrniciefu con- am
. ,ueruc. Pcrniciotior aucccft illova culpa cxiAima--
' da» fqui ftulca quada verecundiaimpedici,peccau
fu^ cdficeci no audent: Its igitur hortido animo$
addercoporter, moncdiqucfunr, nihil <rfli quod ^
Digitized by Google
txiti vtmiiorc curam jquod antca di£lum eft, in
cxcuticnda confcieniia adhibeat , homincmq; vc
i>|andi(Iimef>6cisru i^a^Htu dimiccec.Sed qlionia Scxt& vtnus
incei-du contihgit,vt muUeres alicuius ftcleris in
J^doJ^'coiTcJl
priori cofetflone oblitae^inccrdti ad HicerdorS non nibm rcw
audcant t:ediVe; quod vercatur nc vcl mfufcipio-"'"**^* .
Digitized by Google
»
RQW.,
«
J04 CATECRIS;
qmrnfucdiiincliidn^, - .
sitif faAionii
TR
1 E X potcft adignsri rpiritalis huius Cc«
I i>
'
res cieacaumicUc potuict qax aos umgraui
. . debiio libcraret: acque»vcfandusldannes tefta*
Ctttipieeft propinattopro peccacis noftris , non
pro n<»ftns autem tanm; fed ctia pro tocius mun
di. Hxc igicur plena, cumulaca eft fatisfaftio,
fcclerum omnium rationi quxiii hoc feculo c5*
^ : mi(rafunc,parirer,dsqualucrc|;rcrpondcns:(puiu^
pohdcrch6iiiifiaii^ad:tohes apiid Deum plurf-,
mum valenr, ac (ine eo ntilh prorfus acfttmado^
' nc digax habereacur /\Lqiie hue Dauidis vcr-
.
Digitized by Google
t<>nititutamf(ai(pontenoftrafufceptani , atquc aTrid^rn^cf^
.*
nobis ipfis rcpctitam niftineraus* Vwum
hxc ad cap.«.&f
pcEnitcntiam vt {acramcntu eft, minimi percinct:
fed ilia tantum facrarrjcnti pars cefenda eft quam ,
Digitized by Google
r
Uigitizep by ^^oov^i
>A!l« «1€VKDA. J07
facis&^ltbqepeccaudjmicuotui, vt, occafione
acccpta^pcccataleuiora putanics vdud ii)iunj,&
contumeliofi Spirirut fan&o, in grauiora Jaba-*
mur, thcfaurizantcs nobis iram in die ux. Pro-
culdubio cnim magnopere a pcccaco rcuocanr,^
ijuafi hxno quodam cocrccnt hx (atisfadoiix
pa:nar,caucioresque Sc vigilanciorcs in pofterum
pisnitentcs cfliciunt . Accedic , vt taoquam'tc*'
mticationes quaed^ (ihr doloiis , quern ex Tmufiu*.
commiflis pcccads capiaius, quai aiionc Ecclc-
fisiirfatis, qua: noftris fccleribiisgrauircr otfrn-
fa eft. nam, vc fandiius Augultiau:^ au , Cor con*
tritum&humiUarum Dcus non fpernir. verinig ^^^^
quia p eramqae dolor alteri us cordis occultiis eft nlca|>f
I
Uigiiizea by <jOOgIe
pauiinutin Qup in gcDcrc lumma fuic fandi Ambrofij cura,
M^"'' &ioiiicicudQ: ciuuslacnmis fcitur quampluri^
^
rao$ > qui doro animo ad p/xtiitencue faciameja*
turn accefferanit ita emoUitos cffc, vt vcr« cotri-
'Ouiiafitcnertionisdolorci:!! concepcrint. Vcrum poftea tan*
sAuguftm tcntiacttrandaeft,plagareiiaa.Frcquentjfnmic-
rrai.5o.a4 nim^fanAo Auguftinodocemur,duoh;einpGc- .
Digitized by Google
f AKS SECVNDA. JOJ
& iaftitiam, piiifericordiain^ quapeccaca, &:pCB- duo in p«tt«
fimcm metimk, mm
-
aucd
et. A quo etiahoncftis adionibus duo ilia ma-
xH^i^s^'a'jfcf
xima bona confcquimiu: Alteram cft,vtimmor- i " dc pamt!
talij Glorias prsmiamcrcamur » uavccalix enam ^""'t'r
aqua? fngidx^ quam m ciu$ nomme dcdcrm^us iun>/;.c.i6.
mercedenScareat.Alcerum, vtpropcccarisnb-);,;^ f '["'^
ftris lausfaciamus. mnc Dmu, .
Digitized by Google
JIO CAttCUii^. ROM.
iijccffr>3^ gnitatis habeant. Chrirtus enim Dhs tanqaa cr^-*
n-rsumtranf. puc in mcmbia,6i vitis in piilmices strati iin iiii in
exfw:i.c!?kcoil qui ^bi per chattwce comurtdi inut , conti-
iKfT;^"'''
neuter infundic* Qurquidemgraiia bona opera
^iinLiiiioput noftrafempcranrcc<sdU,cdmitacur, &coriiequi-
tiir,L<. luic qiLi ivic rcn, i=iuC racisfaccreD^O rtuJfo
rmn,?r?erfi^
r-rgVatiam iiiodo poffiKiius . Acc»3 fjc,vr iufffs nihil dcc^iTe
auum fitnuL
vidcacur,cu opciibus.uueOwi vi'rrutcrfSciLK, 6c
(vtau^iim ?ii diiunar legi pro liumana , morcaiiq; coduionc la-
fkUfoHfinmmntctjfami
Digitized by Google
y AK9 SEpVNDA* JXI
ro^ieiunio caftigamus.
Qv M
o N I A multx varisque xmmtix Sc ca- p^^^
lamicatcs, dam in hac vitafiimus, nos premimt; jiffliaiom-
illud maxim^ fidelcsdocendi funt,eos, qui patigti ^tTalS*.
animo, quicquid laboriofi, & incommodi Deus taaon^:«c«»
immiferit,ferat,amplaratisfacicdi,& mcredi ma-
rcrianadtoseflc'.quiaute inuitij&rcpugnaccs pec
na huiufiliodi fuftineaoCtommj(atisfa£tiouis feu*
&u prioarif fed Dei tancum,peccata iufto iudicio
vlciicctis ,ammaduerfione>&fttppUci4 perferre.
I N cofummaDcibonitas,&clenicntiamaxi-tcftVn'iIsvro
mis Uttdibusi & gutiarum a^ionibus pri*^<ii^^^^toni*ri aut"
V 4 eit»MB&uh.
Digitized by Coogle
Sll CATBCBfS* ROM.
cft,qui humanar imbccillitati hoc condonautt, rt
- vnuspolTcr pio altcro fatisfaccre. quod quidcrn
• • . huius partis pcrnitcncix maximc propnum clt»
vc enim quod ad concntionem , ik confcllioncm
acriner,nemo pro aiccro doicre, aut conliced po-*
tcft: ica qui diuina gracia prxdui func> altenus
»
nomine poflUnc , quod Deo debetur,perfolaere.
|i4Gja.tf* qiuic rir vr quodam padlo altci alcciius oneia
porrarc vidcarur.Nec vero de hoc cuiquam ridc-
iium dubitandi locus rchdus elt, qui in Apolto^
lorum (y mbolo» (an<^onicn commanionem conr
fitem or • nam ciim omnes eodem bapttfino Ma^
Iff Chrifto rcnafi:amur , eorundem (acramento-^
lixiu paiticipcs lunus impiimis verb ciufdc cor-
,
5ff«^u?S^^
modapinnia » qusc ex ea captuntui fpedlemus*
cSnnimcarl (atisfkdirionis opera > mediciix^ edam>& curano^
mpoTimt. ncsquxda fimc qua: pcrnucntiadfanandos pra-
,
6x }!f^mdiUimfiHdfftd»ifif4t$^4&kq^^ •
Digitized by Google
YARS SBCVKDA. JXJ
eporret, vc audita pcccatorum confcffionc, ante- iJiat5*«Sil
quam pccnicentein i pcccads abfoiuanc, diligen- *u,re no^ra*
ter curenc:» vt,fi quid iilc forte de rc, auc do exifti-
inattoneproximidetraxerir , cuius peccari meii-
tbdamnr.nduscflcvidcatur,cumulatafatisfacHo-
necompcnfcc. nemo cnim ablblucadus eft, ni(i
prius, qua- cuiufqiicfuerint , rcftitucrc poUicca-
cue. Acquoniam muJu Tunc , quibus , cell pioUx^
poUicencur,(e officio (acis efft faduros ytamca
ccrmm eft , ac deliberatum nunquam promida
rxolucre;omnino i cogendi funt , vt rcftituanc:
j
Digitized by Google
SX4 CATBCHIS. JIOM*
nientum pertinent , diligenter abfolutis , tarocft
ftudia^nunquam inccrmittat*
virtucis paiiKcmiae
quod fi interdum etiam obpublicamofFenfione,
w^nm 1^ pubUca pceauencia prxicrxbcnda fuccitt quamuis
prrc.nti noo Cam poBnltens refiigiat ^ ac deprccetur » nbn erit
l^n/u2'cT. facili audiendus: veiiim perfaadereei oportcbitt
^'^^^tui^pAu vtqiuir turn fibi jiamalijs falutaria fatuta funt,
aiooj.^"*" libcnci, acqucalacii animofufcipiac. Hxcde poc*
nitcntik iacramento finguiisque cius parcibuj
ica docenda erunt, vt non Iblum ea perfei^e fide«
les inteUiganC|fedeaam,ittua9te Domtno^rc ip&
pie^ &c religiose pcasftare animum inducant*
DE EXTREME VNCTIO-
V I $ fACKAMBN.TO«
C A P YT . V i.
Koiiifiima fx-
^ V M faodka fctipcurarum oracula ita doceat;
In omnibus operibustuis memorare nouiflima
PC mediti<i«.
Uigiiizeti by ^.jOOgl^
I
r
!
I
FAKSSECVKDA, 51
¥t bapcifini facramcocoaditu nobis ad vera vita
patcfccic,itactiani, vrexliac rnorcali vua dcccdc-
tcs,expedinoictn ad ccjiim viam iubcrcaius, cx-
cr<;inie vn^oius faaamcacam initicuic,
5
Qiu fjl (xrriwie m&knk nmnU}
Dc materia I E V
s elcmentum fiue materia , quemadmo^
CMicii.Tri4.duni CoDcilia^ac prascipueTridentinu decreuit,
Auiaqucer-
oleum ad micigandos corporis dolores magna-
pcrc proficit: ita (acramenn virtus animac trifti-
tiam,acdolQi£a) minuit. Oleum prastcrea fahi-
tarem refi:itiiu,hilaritatcm ailerc , lumini tan- &
quam pabulum praebct : turn veto ad recreandas
defatigaci corporis vires ,.maximi accomodatum
€&• Qnx omnia quid in sgroto diuina viroird
pec
Digitized by Google
» A R S S ECVKDA, flf
pet huiusfacrameiiadminiftrationemcfficiiiurt
declarant. Hxc dc materia (ads line.
<ljufmmdpiiificitnrh(»f4€fammtHm} g
Forma eft vfrbom,^ folgmnis ilia prrcntio^p^y.^^^
qiiam iaccrdos ad iingulas vn^iones adhibeCt
cum itiquit: Periftam fandam vndlioncm indul-
)gC2t dbi Deus quicquid oculorutn, iiue nztiutb,
fiuc taiftus vitio dcliquilti. Qiiod aiitcm hxc vc*
ra fit,& propria huius facramchti ibima, fanclus
lacobus Apoftolus{?gnific^r, mm
air:^- oi tifu-^^^^^'J*
per cum, 6c oracio tidci faluabic mtirmum * £x
quo licet cognofccrc formam« ^recarionis modo
profcrendam cffc ^ tametli qui bus potiflimum
vcrbisconcipicndafit, Apoftolus non cxprcflc-
rit. Vcium hoc ad nosfidcli Parrum tradicionCFonm huiii»
pcrmanauit , ua vtomncs Ecc1c(i.t earn former {f^'*"*^*''**
janoncm rctincant, qua omnium mater, &:ma- 1 o riiE.cio
giftrafan&a Ecclefia Roniana vtitur* nam ctfi^*!^^^;;-
aliqui JioimuUa rerba immutant , cum pro ; In-
dulgcat cibi Deus; ponunt, Remitrat , vel Parcat
interdumctiam Sanct , quicquid commififti: ta-
men quia nulla fit fcntcntiae immutacio, conftac
candem ab omnibus fotmam leligios c ieruarw
Cur bnm fAcramtmifarmA pncatmh mdo Abfolmtm}
j
.Nemo mirerur cur fa<9:um lit, vt aliorum (a«»
cramcntoruni forma, vcl abfolute fignificet quod
cfficir, vt cum dicunus Ego tcbaptizo; aut, Si-
:
bi|S pronuDcie(ur>vccuminiacramcntoOrdmis
adminiftrandodicitur: Accipe potei^atem : Hxc
vna verb cxtrema? vn&ionis forma , precatione tmmt vn^
quada abfoluatur, id cnim optimo iure coftitntu fJri^;^,[,7
eft. nam cum hoc(acramcntum propccreaadl.i-rcaetiamwi
beatur vt pr«ccr fpuicuaicm gratiam,quam tvL^uzMtM^^^
buit.
Digitized by Google
Jig eATICHTf* ROM.
Syn.Trfd.frt.buit, faniutcm ctum reftituat xgrotis : tatfiC0
fMl^4j«ne«quia non femperfequitur , vcargri i morbis con<*
«•»• micrfcanr, ob cam caufam prccacione forma con*
ficitur,vt a Dei bcnignitatc id impetrcmus,quod
JacranK'nti vis conll.inti,ck perpctiio ordinceffi*
cere non folrr. Adhibentiir autem ruus ptopiij
in hums quoquc(acramcntiadmini<lr:irjone*(ed
eonini maxima pars prccationes cotmec » quibus
^^••'"^*»<^^*-facerdosada?firon faiiitcm impctrandam vtitur,
>rcctf Ji4iu. nullum rnim eft aliud tacramcncum quod pluri*
WaMtiit.
prccibus conhci'uuir rede qiiidcm , quo-
ninmcopotininmm tempore fidcles pi js obfccra-
tionibus adiinradi fiinr.quare ficalij (^mnes^qiios
tuadcfle concigerit, &c pra^cipuc Parochi debcnc
orare Dcu ex animo , &
eius mifencordtse labo*-
ratts vttam,& falutem omni Audio commcndare^
fpoSoiUTi
cepram, non narurali aliqua vn rute pracdita fed ,
mc4ium
fo^^^mus, &
Grcgotius Magnus afleruc , vi nullo
Digitized by Google
VAKS SECVNDA#
modo dabitadum fit , quin hoc vnum ex (cptcm
E Catholica: (aciaaicntis, iurnma tuui rc-
cclcliar
ligioac accipere oporceac.
Digitized by Google
no CATEC1II5. ROM*
qui rationis vfacarcnf, ad hoc
A*utiiiiii||tK-rarramcrtnim fufcipicdum apti non funr5& pucri
^ qui nulla, pcccarn admitrunt , quorum rcliquias
fnnarc huins fuiamcn remedio opus fir^amentcs
Item, &
ftirioli,nUimtcrdumrauoms vfumha-
bercnt , Scto potiflimttm tempore pit antmifi^^
gniflcationemdarenr, pcterentque vt ucro oica
vngcrcnrur. nam quiabipfbormnunqyMime*
,
't?Jnrilf V4.
^^^^ propter audimra , nares propter odo*
<.;. &caB.|i ratugi> os propter guftumtveKermonem^manoj
Auris.
propter rathihi; qui tametfitotd corpore afqua-.
Wares! bilircr iaius eft, in ca tamcn parte maxinie viget.
Digitized by CoogI
to podtm eft ^ femel tahtum vngcndum cfle*
Quod poft fiifcepcam iiancvnftioncaixgerco*
li
^^^^
do cum, ilia adiundione , si ea 4d Atermm afo-
rkm ^roftUHxa fit, expetenda eft* Nec Vcro dubt-*
tarefidclcs dcbcnt , quinftnftiCiHiPs &rolcmnes
p: cc cs a Deoaiidiacur, quibas Uc\.rdosnonfua>
led Ecclrlia\& Domini noilii Ida Cluiiti perib-t #
nam gtrcns , vcicui. Qua vna maxime re cphor- Tertio.temp*
tgndifunr, VI huiusfaluberrimi olci facratncn- ft^ue<ft«4hu
tdm^ fanAc,& religiose (ibi adminiftrandum cu*^**^
rent, cuni &acrior pui^nainftare, &vices cum
animi/ turn corporis dcHceic videanuir,
Sacer.toflittIP
oenrApoftoloqat Dommt k|cm promulgauK,racrauentfe»i
didicimus ; incjuit cairn: Inducat prcsbyccros, ^^.u,^^***
Digitized by Google
quo nominf non cos fignificat, qui jctafeprotiei
K« vf!^^ aioreiruot , ^ucmadmo^um fapiccucr Trident
M^ftcAii^ &Vn.cxponic>autquiiaiK>|Hilo principcm looim
obtinAnt »(ed iac^rdofc^ » qui w ipfis EpircopiA
-
fa^t^me"' vfu
eihoc &cranicnco capimu^ vr,fi ni^
Digitized by Googl
ifircbashamanis acquc ac mortem pcrclmcfcut* \
Digitized by Google
fi4 eATftjjFUti. a
Qjjod fi argroci eo tempore cam minus cbrlft*
quuiKur^id quid*.'in nan lacraiv.cnri viiiOyfcd oa
cam potiuscauiam eucmre cicdcndum ert, quod
coruiVi Tnagnapars>vcl qiiUiu;rooIco (>ecungun^
M ^ tur/vetslquibm adimniftratttr,ridesintirmtor eft*
tutdi.t}. '
ffftatarrh'ttnEu^rtgeUftd Dominuni apud fiioi
^ ^ miiius virtiites nonfcchic pioptcr inci'cdivliia-*
•
c A p y ar V ii» ^^
Cur fmdn mgna, dilt^emk fdamtnii wdinii
'
I foptdoixfMmdtbmi '
.
Digitized by Google
illo^artim confici^&adminiftrari nuHo mo« $pi,Ao6xii%
;|5nc
do qucantipartim (olcni cxrcmonia, & rclifiiofDff**!*'^^**
quodam ricu , ac cuuu carere vidcaDCui^* (^^tradi-
ft
fpc liberos fiiosadhuc infantte^.^ic^lc^iftHstf^
^rioileftmarincii velqaifiia fponf0«.& vo)|int^K}o
fUnd vicas genus (i^^ui vclint quos eerie i«ijttifigij&
;
•
Digitized by Copgle
: ritdnoh foliut^ Angeli c fed Diiertamyq^
imrhottalis vth) &
numen apod hc$ tencinr,
pellantur. Quamuis autcm omni tempore fum-
.
mam dignitatem obtinucrint; tamen noui lefta-
tocnti faccrdotes ceteris ommbus boiiore Iong&
'
-triteorUunr . potcftasenim , turn corpus
\ gitinM Din noftneonficieifdi,&<^>eiMiK^c
;
peccara remictcDdi , qu^ illis collafaeft ^ hanfitlii
/. V. <)^oq; rationem,atq;inielligcntiafuperat;neduili
'
«aU^aidpar» &ficoikmicrrisiattcnihqtteac«'
'
' '
/
'
' ' ^
I '
J -Q^Mi dimnitHi Mdf4($r^im mini^ttli^ C^^f/fajia.ijl*^
y ^
'i . (Vy B w A D OB V Salaatov nofter*^ P#-
. M M
fre;Apoftoli antcm,& difcipuli in vniucrfamnii}-
dum aChiifto Domino milli funt ; ita quotidic
•^cct^doces eadcm> qua iili » poieitatcprffdin 9 ad
, ^ . . . . ^ «t6liiamtnatiiyncm liindcrum in opui minufteri)
'
'
fiuseircpotcll. • •
• * • t t
Digitized by Copgle
(ppdmd:€mmfif)e ppfiwy twth omma conCs-^^
t.<)mmiur)dchoc in primis qui facris initiari vo-
-ium, admoncndi funt, vt nihil fibi tanto mu-
^ncrc indignum proponant. qui quidcm locus c6
-^iIigcntiu|:jMradaodus mt, qu6 grauius hofi
rfCfBpomca iQ x:c pcccare fiddc5 fo^fic. Alii c- ^ .
Digitized by Copgle
flj eATlCHISf. ROM.
Omnes homi-
O M N i B V & quidem ca lexeftinipodta, vt di*
nc* i4eo funt uinohonon inrciiii-ini:. rio^iiUiCS crxini ob carr\
condtti vt Dei
^ovttri '.nur-
rciucondiiulmc, vt D"um colanr qir^d picci- ,
fed hoc
l!:ar.t, pucfidclesquibapulhii giatiam coni jquuti funr^
exccUwDtiuj
cx toco corde^trx cocaaniaia.ex rotis viiibus pi x<-
ftaredebcnr. Verum quiordinis facramento ini-*
fc Hcv Ici'ic 1^
tiari volunr, hoc fibi proponant opus eft vi nan ,
Digitized by Google
D V p LEX ordinis,&: iLuifdiftionis Ordinis Ordmifpote-
poicftas ad verum Chrifii Domini coi pus in Ht- -^^t*^"*
croun^a Euchariftia rcfcnur. lunliiittionis vc- »^ Hu.hirHhg
ropotcftascorain Chrifticorporen.yfticovcrfa^JS,^'^
tar. Ad earn enim fpedat Chriftianum populam
gubernare^& moderan,&: ad a:ccinaui,c^icilcai-
Guc bwuiiiudinem diiigcrc.
N
poceftaiemcoiuiaeCifed ad cam accipiendam ho-
minum^iumas pcarparatt &idoneosreddic , car^
teraque omnia complcdirur, mix ad Euchaihtia
cjuouisn.odo rctcrn poiuini:. Eius vero pluracx
facris literis ceiamonia aiforri poiluinifcd iJlapr?
cl.ira,&8raui(fima funt, cjua; apudlap&os Ioan-^««'*«»
iieiu,£^Matcheum Jcsuncur. ioquitenim Oomu
nus Siciu mifir mc Pater & ego nittto vos: Ac«
:
Digitized by Google
I $t >€ AT l€m4% ^^Ul
VHtnftyMfyintn^ltm fotcibuemhabuerit, neccdf^^fll»c&ia
urXi^r^t. l^gctn habuilfe fttts conftct . UmA^QtrntO: ita
sy^ltONilcofitandk^ t^atar^efle Apoftalus^vcjcpffimalipr
Xiiiiiljjw tranflato , fimul ctiam alteram transfcuri ncr
ccflTcficCumigiturnarurali inftindu homines
agnofcercni , Dcumcolenduuv e(re,con(eqocns
erac » vt in quauis rtpublica aliqui facrpjrunit
&
diuini cultus procaratiohi ^racficcremur^quo*
8^4ntinm tutn poteftafi aliquo tnodo (prituan^ dtteretliB
cii«ftiqiiin-£adcmciiampoieftatcpopulu$ Ifraclfticus non
^ii«<jie«r-{o- caruit ! qusc ramecu diuinirate fiipcnor ruic»
«wAar«nij. q^irn ilia, auain Icgc naturac ficcrdotes pratdid
JjJ^'J^JI*'
guarc ad earn cxcrccndam ccrti miniftriinftiruti
fii^u gn- lunt, & folcmni rcligionc confccrati : qux qui^
Digitized by Copgle
^nfnifterionvulti (Int gradat » & varias fiini^io- ' '
7
^es ; mhma ver b'ceru rdktipne diftrtb^ . I
•
cusfic , granam , &
poteftatem ugnincct » quae can.j.4.&
ilii tribuitur,qui conftcratur; omninofequi per-
-
jm
CVMdiiitnares (It tanti ficerdotij admini.
/• /« •
vinos !ia*
ioriciim veneration? ex: rceri poflct, vt in Ec-
^iiilSto^'^
€hC}^ ordinaciiijaia difpoHdone pliii^cs cflVnr
—
|c ^iucitoniftforum drdincs , aii accrdotib IJil„cc;;.t
* ex *i«<i«^
Digitized by Gopgle
CATICRISt. R'OIC.
frM.Syn.ae cx ofllcio dcfcruircnt • atquc
quidein ira-
hi
J[''"^J^j^;*'ftribuii ,vcquium ckhcaliionfuu
infignuicf-
^* *
*
icnc,permmorcs.adfnaioresa(cenderent*
jx mimntt i'^nhmum}
D o c E K D V M ciic hofce onincs ordinrs fc-
Etdc»?.rak» ptcnano nuircro contmeri^icmpercjiie ita a Ca-.
^h*^^*^^ Ecclefia Uiiditum cflTc ; quorum nomiiia
3^' doni uil
j^jl^';^;'^*
Subdiaconus ; Diaconus, Snrcfdo*. Honcaure
Or.iir.'cs cun- u ill (1 rof iiiTi nunicium rcclc ua dcfinitiim cflTe,
i 1
Afbqu?r^*^u^^^ Do
c E R E opoicct clericalciH tonfuiam quJ}*
<r !c. r! vton dam prarDaiauoDcni cflc ado£4i(ic$^(^ipicn<lo$«
dampry^^^^^^ Vt cnim homines ad haptiftnum cxorcifmist^
tio riiki.
macrimoniuni fpoafatiDUS pi a'parari iblcntt ka*
tttf. cum tonio capilio Deo cicdicantur,tanquamadi-
tusad ordiniifiicramcnram iliisapcritur. Dccia-
raturenim qualis cfl'edebcat,qui lacrisimbuicu-
pit. nam Clcnci no men , quod ci primum tunj!^
^^lafu vtf!^
£r imponitur,ab eo dcdudum eft, quod Oomtauai
Digitized by Google
iStiiii Hehrcrorupopulo nui diiiino cnlt'ii man- oaiTnir.tcpn
€jipAC4 (;raa t ; quious vciuic Donunu:> aiiquam jjr^^-j^*^^^^^^
agronim pasceifj^in icrra pcomidionisillis diitr
Digitized bylGoogle
^ATiciiis. mmU0
f{4
4^Mnh •ahi.gu'^^^^^^? omnium pcrfcckiflima ef^ figDiff Ctif
ilcturidiu- liniic:*;, vcl c/icernai u fii rcrumcantcmpnoncm^
'f^*'^Tu7* am.il qj I
ab oiViaibus humanis caris vacuiraccm
^ ,
quail Deo rcddicurus ratiotom pro iiis rebui
^tnt& ai>tS^ htsdaoibus reciuduficut . Magnam autcitr
M oAiam^ia antiqoa Ecctefia huias ordtnis dignitaticnf
fuiilc , cx eoinreHigitur , quod his tctuporibur
Tnrr»urart}
» Ecclciia fc'rcan .mimadiicrtunus. The- Nam
cM^totiesuaa liuraiij otKciui-n, idem crar Iricrarij ruflos,
^^r^fivnt <^0(^ ad Oi\iario$ pertmcbac ,inccrhonelliotcA
kcdcfisAinAioiiesamfnnQfichabcciir.
Secvkdvs , LcAorii^
ordinif gradnf eft
fj^^^'^^'CGnniK . Adeum Ecdcfianoui
pertinct in &
ve-^'
Digitized by Google
iclibus tradcre. Epifcopus itaquc , prafcntc po-
polo tia^c^as ordinatianc librum , quo dcfcripca
fiint , qu« ad hanc fandfcioncm pertinent , illi
CTMhWy inquitt Accipe , &
<fto vcrbi Dei rela-
tor, habiuirus^ &&MiUx^8c olicerinipleucrii
officiumiuum, partem cum ij$ , qui vcrbuna Dei
l)cne mmiftrarum ab initio.
*
Uigiiiztxi by
ttirjJrSiitcrci ali^preces. Ad e?xtrenium cum Epi-
fcopus facris veftibtis Subdiaconum ornauit, ad
^iiarum (inguia^s propria verba , &. caerefsoniae - •
(iHodefiDUconlmwitui
S B c.v K D V M £icrorum 6rdintim gfadom c^iSi^
Dtaconus obdnec^ cuius miniileriom [adn^ ||a- ' *t
Digitized by Google
Its CATlCHl^* llOM.
cflc. Quanta verb diligcntia adhibcda fit, QCqiUS
CO munJrc mdignus ad hunc Cfrdinis gi adu afcc
irxtaki. dar, Apoftolus oftcndit , c ad Timotheu Dia-
coni mores, viriuicm , &: intcgriutcm expdfuit.
Hoc idem fittiS cciaRn declarant ricii$}& folemnci
Cderemoliiae quibos ab £pi(cbfK> eonTceracur^}
Pluribiis cnim &
fandioribus prccibas ad Dia-
coni, qiiamad Subdiaconi ordinationcm Vtitur
Epifcopus , &:alia addirfarrarum vcftium orna-
xncnca<Praeccrea manus ei imponicHjuod cjuidcm
AflU, abApoftiitis fadtcacum efie legimtts , cumprir
rods Oiaconosinftitiienihr; Deniqae£ttagelLO«
rum libtum ei tradit hi^ verbis : Accipe poteftatS
Icgendi Eiangclium in EeelefiaDei tarn provi-
*
uisj quam pro defun£ti$ in nomiae
*
omim« D
JSS^f"*
rummus guadus eft raccfdorium qui vero u\o
:
^*
prarditi funr cos vctcres Patrcs diiobus noaiini-
,
Digitized by Google
PARS SBCVNDA. 3)9 ^. .
"
&
Deo, Patri (tia. tn quam fentcncia ab apofto- i.Pft,a,
loru priricipc diftiirh ctt: Ipfi tanqua Llpides viiii
fuper^dincnmini Donni.^ fpiricualcsXiccrdotiuin
offcrenres fpiritualcs holbas , accepta-
faiiiSia n,
bilcs Deo pec lefurn Chnftam. £c Apoftolus iios
^j/^^
hoitacur^ vr exHibeamas cbtpqra noftraboftia vi
uenreiti ^ianSraim, Deo placetitetii , rationabilc ,
Digitized by Copgle
)4<' C A T E C fl |.Sr H O !!•
Icgc cauit, nc quis ex.iliatribuin camfun(5lion5
^Pu.u. (c mferie audccci: Quai c Ozus Kcxkpca a Do*
-fQinppfrcnflusquodlaccrdotalemunusvrorpal^
.
••ceraotii
Sacerdotis munuscft Deo facrificium
Aia^facerc^Ecclcfudicafacramecaadminiftraret que*
'
admodumcxcoiifecracionis riubus peripicimr*
tslan\ £pi(copus cum (accrdotem aliqujcm mfti-»
niit, prtmum quidem manus ei* vda cum omfii<»
Digitized by
PAK9- «ECVNDA«' J4l
r ecincndi, ac remit cendicKueftaccm uibuiuHaec
verb fiioc (acecdocalis ordims propria ^ & prflcct*
puamimera.
•
Digitized by Copgle
$41 CATCCQIS. ROAf.
dignitatc pares, na Conftancinopolitanus, ctG ad
cum poft omnes alios hie honos dt'lacus eft , ia-»
men ob impehj maieftaccm alcioremiocum obti^
nuit.PiQximus eft Alexandrinus, cuius Eccleda
Maircus Eua^eliftaiuflb Principis apoftolorofun
dauic. Tenms Antiochenns, vbi Pctinspriraofe
dem locauir. Exrrcmll grada habcc tficroiblymi-
tAniis ; quam Ecclcfia lacobus frater Dnierexic,
l^^^etcr ho^ opines Carbolic a Ecclefia Romanviin
aucS"p?nflf.
Rama.inCaiPontif.Maxuquem in EpheflnaSynodoCyriilus.
legftimil' f»!c AkxoiKlnDus,; Archicpifcopum, todus orbis ter-
cclFor. ranim patrem , 3c Parriarcham appellac , (cmpcr
hxccuai lo. veneraia clr.cam crnim in Petri Apoftoloru pnn-
\
&ii.q"«ii. cipis cathedrarcdeat,in qua vfq-.adttne fcdillc c6-
fymboii Apo ftat> furDmu meo dignuacis grades & luuwdio-
maniPoiitifi. ^sxxK^ humani$ confttciicionibtis^ led diuioicu^
wVddliur <*ataagnofcit. quafmobtem pmniu fidclfu,& Ept-
eaiurii. fcoporum, carterprumq;antirtiru,ciuocunque illi
, munerc &
p.otellatc pi.nlui finr, pater, ac modern
I
^ tor vniueifali Ecdt'fia',vt Petri (iicceflln:,Chrifti-
I
Quc Domini veru^i, <SticgirimusvicariwsittCcr-»
|i$ P^sendec. Ex his icaque Paftorcs.46cebiibt&r»
que ilipc Ecdefiafticocujn ordinum , ac gFaduam
prxcipuaniqnera &fundlioncs^ ^ <^qaishuiu$
'
\
facrapicmi miniftprfic. ' '7 -
Digitized by Copgle
PAR» S£GVN0A;» lAl
^ 1 i_. . ...
. ^ . rwOrHtncs
end dpbitat; eut vni ex omnibu^t pineDetca nemi- ^wiSemtM
ni licet reliquis ordinibusqui facri, &
maioies£p,r^o^^^^^^
clicuntur,initiarc. Nam
Subrfiaconos,Diacpnos '^^'^jomnon
&Saccidoccs vnus taritum Epifcopus ordinat. da^^rtum^a^
Epifcopi exapoftolorum traditione , quaepcrpc- ^r^AtC z^.
tab in Ecdefiacuftodiucft^a thbus £pifi:op}$fS^
coafecrantan fofen
^-
dos creandus eft, vitap, & morom integritas dpm ou^Jcs racer
menderur magnopere oportet ;noD foturti qoia, Morum ^ntel
fi nicrtiferi alicuiws peccati confciusfe iniciati *u
ret, vel ctiam patiatuijnouo fe, & maximo (celc--
Digitized by Copg[(
S44 CATECTHIS. ROM. '
'
V ncraiquornin alteram cft,vtfacramcnta rite con-
iictac &
adtniniftret: altemm, vr populuni» fidei
fur commifluin , jjs rebus » 8c inftitucisy ad
falucem necbfl^ria funr, erudtat. M^ldchi as enioi
^*
ita teftatur: Labia (ac^idotis cuftodient laencia^
& legem requirent ex ore eiiis-.quia angelus Do-
niim exercit'uum eft. Vtigiiurin horn m alter
oi
fi mediocri cognitione fit bmatus^praeftare^qu^d
deber»pe^fl[k;akerum«cerci ii6n vulgareofi^fed ie%»
quifitaiti'pdtms do£l;ri|iani defiderar: quamuis
afque abomnibiis racerdotibiis fumma recondi-
tarum rerum Icientia non exigatiu, fed qua^ad
S^iQnon'fin^'u^^c^P^i offi^H i ^
tninillcii|funaioncm vnicui-
MdmixsidL que fiutistfiTe poiiic.
Digitized by Gopgle
PARS SECVNDA, J4J
mcfitlthara^tetcmii^ coram animam finpriini ^""^t"^^^*;-
^ dims htscotcr
\ ' « •. y» /-\m • ^. A
cerco credenciam tic;Qtii vcro artacts annus nn recur ciuraaem
•
dtcari debec, qui noft fui itiris,fed in alterius po- sccund'd rcmi
tcftate eft) viri piriaecer^ji finguinu , &
homicide, Se3i>«L
quta£ccle(i2^ica Ic^ rcpclluntur , &
irregularcs T^"^"* J^"^-
unt: fpurij cjuoque,&ij omncs, qui ex Icgitimis Quarwip
nuptijs non funt procrenri. Deccc enim vr qui * ^^cgi"™^
(acris addtcuntiir, nihil in ic habeant quoabalijs
mcfitb ix>o(emni ,i5s:dcrpidpo(reyidcantnr. Ad Qi^*"^^ 3^^^^-
f xtremum etfam admitti non dcbcnt, qui aliquo tih^\S^^
infigni corporis vitio deformes , aut maiici funt:
ca cnim fedicas , 8^ dcbilicacio cuai ofFenfionem
haber. cum vcro facrampncorum adoiiniftraaonc
iaipcdiataueccflccft. . . .
m,quilibctadaliafacramcntapcrcipicndaap''tus
Aliam quoqiic gratiam hoc
efficitur.
ftcnmcn-
..to tribui perfpicuurti eft, pra:c:puam •
vrdelicetS'cna*.
poteftatem, qua ad fanaifllmum
Euchanfti*2'A''"'"i31I?
Digitized by doogic
S4£ CAT9GHU. R«ltt
DE MATRIMONII
r
SACaAMBNTOt
C A P V T y llU
VJESTIOBHIMA.
Digitized by Google
fA%$ SBCVHDA. i47
tione conqiuelcat :fcdquoniAm, vt idem
ApQ-^««^«-
ftolus ceftacur , vnufquifquc pcopiuim
donum i„ ca«iiw
&
matiimoaium magms, diuinis bonis ornjttum
eft , ita vt intei ilia Carholicjc Ecclcnaefacramcn-
ta vcrc ac propric numcretur , ac '-^^^'^'^""^ ^y'**!);*;^^
Daiccircomaximcniibcredcbctivcmatecfiat^vcl dcSSSmu
quia prole concipcrc,parere,cdiicare>matris mu-
iiliseft.Coniugiu quoq; a coniugcdo appellator; itttioiMni.
Suod legicima multcr cu viroquafi vnoiugoad-"*^
ringatur.Prxtcreaniiprix,quia,vrinquitS.Am- <;
^
brof.pudoris gratia puc:il£ (c ol^nubcretHiuo ctia Ahraium'^
Digitized by Google
)49 : CATlCRIf. ROM*
dcclarari vickbatur > viiis obcdicDtcf » fubk&iC'
que eflc oportere.
3 Qmd in frdfmi tuSiimt ntatrmoHiHm}
f/l
It A ex communiThcologorumfcntctiadc-
finirur : Mattimonium eft vin , & muliens roa-
legitimas pciibnas, iniiiui-
ricalis coiiindirio inter
duam vitc^cofuciudiiK rctinensr cuius dcfinitio-
" nis partes vrplinius intclliganmi (doccdum dl, ,
Digitized by Google
i^amqubdaiiae
T clariflimorum viroru definitio- .i""!"^!^.
« Wi-
, I r i»' • ^ '
J*
nes hoc vidcmurconfcnfui iribucrc, vr, cum di- gannn s v n-
I
Digitized by Coogle
iSO CATECHIS. JIOU.
qua? ver^nofiinr paru, vel Dihll firtni,Ait ftabifis
habcic cxiftimandumcft, Quarc nondura con-
niibijius m cam nmliercm ciiirqua habct,qnara
ic m matnmoQium 4u4jturum die poUicctur^nc-
queftatim 2b co I'mplccum ed, qtiodfc faftiirum
P^c»mifit.tamct(i fidcm prarftare debec:qao4 fi.no
Qui uoife
racfac,violatar fidci reus eflc conumcirur. At verb
mdit poftb q^j matrimoiiii i'cdcrc alceri ianuitur,qaauis po-
tanictii Hdcm It e:rpa^niccar;tarocn quod fadtum etl niutare,irn-
*"
nitas, Clin puclla propter vcrccundiam non le-
fpondei^icdpro ca parcnces loqountarw
Digitized by CoogI
PAHS .secvnda^ 3$i
i-p mattimonio lundlos fuiflTc plani conftat. qaa- li^J^^J^
rc a (an£lis Patribas didum eft , matrimonium
jionconciibitu yC^d confenfu cxtfterc • quod e-
m
.ciam a fani^o A br ofi o m
iibio de v irgimbus ce* y
pecitucn Icginiu^.
Digitized by Google
adh^cbit vxon ru^,&eruni duo ill cirfic tlllj
liaitlui^^
Qii?^ ^P^o Domino
auciorc apud fanftiim Mau
th^um» oftcnduacmauimooium diuioiCQS infti*
tutuincfllc«
Digitized by Google
PARS SECTNJOA* fj.)
fijnhm it canfis vir mnlkr mmgi itbentt 13
P 11 1 M A
ratio eft , hxc ipfa diucrli fcxus na*
xmx iaftindta expetica focicUs , mutui auxilij
(pc conciliata i vc alter alcerius ope Mtutus,
vitas incommodafaciliusferre, &
fcnedtucis im-
becillicar^m fuftcncare quear. Altcraeii procrea- SccuniU.
rionis appctitus , non tam quidcrn ob earn rcm^
vcbonorum* &diuiciaruin hasicdcs iciinquaa-
tur,quain vt verac iidei &
religionis cnltoi es cdu-
centur:quod quidem oiaxune Iannis illis Pa->
triarchis , ciira vxorcs ducerenc , propoficum
fuiiTc , cx facris litcris quai c An-
(ans appaict .
Digitized by Google
S{4 CATECHIS. ROKe.
oemfVOufouifq; fuam vxorc Itabcac, & vnaqu^y
(hum viruhabcacAc paalbpoftc^docuiflcr^in-
Ccrdu orarioriis cauta, i matrknohi) dcbito ^ftj-
ncnducllCjIubfcatrEciccrum icucicitnini in Id
ipluai nc tctcr vos Satanas pi opter incominch-
,
XknsavBo- Hactenvs
Jc macrimonio vt naturaliS
meaumSL cCTTitlndiOcrt.vr auLCfn thcr.imcntu cft, cxplicarc
oporicbUjCius naruraixy naukop^^eftah^ioremcf-
da^Snm^j omnino adaUiorcm finciti rcfcrri. Qucad-
mipi^ modum enimmatrimbmam vcnararailiscoomn^
mlczcil^x ^J^iotftd propagandum Kumanum genti^:^ iniria
puiJ&c cx- Inftiuitum cltnra dt mde vt populus ad veil Dei,-
Iflicanciif*
&SalLUt »in nv>ftri Clviirti cultum i^rcligioncm
procrcarctur , a'lquc cducarccur , racramcnii di-
TwniMiniii ff""^si^>i'^''ihitr.ie'ft. Ciim chim Chriftus Do*
AT&^chtix minus vellet ar^tfim^ iUiuf necc(ficttcfiiits; qux
^iftaio^il! cum Ecdeita intertedir, fuarque crga m>$ im-
ffhmomrfa^a fn^nfa: charitatis ccrtum aliquoJ fignum daic,
r,r<!?.?!£"flJ* rant? myftcrij dignitatem b'ac potilfimum nu-
"
ris J & fcsmixue iaa^ coofujiidioue dcclai:aui^
Digitized by Google
quod qtiidem aptiflim^ fadum efie ex eo inrcUi*^ . ^ i
digitized by Gopgle
C AT£CHI i« ROM.
&y^cifnfi|vxor virumamace , &coler<; debet
AAtjfht.i; Chriftuscnimdilexit Ecclcfiam^&procafcmcl-
CL V A N T V M matrimonij facrametumijs ma
triinoni)s piitftct^qua: ante, vcl poitiege^iniri to-
lebanticx CO licet cognpfccrcquodctfi getcsma^
trimotiio.diuini aliquid ineflfe arbicrabantuisatqV
ob earn xem vagos cocubicus , i hacura? lege ali^
nos dTc,itemq;ftapra, adiikcria &
alia libidiiw
genera vindicanda elTc iudicabanc, tamen eoruin
connubianullam proiTus facramenci vim habuc-
runt. ApudludiTOS veroreligioiius omnino nu-
,
ptiarii Icges^ieruari cbnfueaerar : neq^; dubitandu»
quih ebrum fnatrimohia tnatort (anAitate pi^
C»cii*tj«
ditaclTcnr.Cuni cnim permiflioncm acccpiffcnt,
fore aUqaado,vt Gin nes geces, in femine Abrah?
•
' bcnedicercturjmagn^ apud cos pietads officium
- nierito eflc vidcbatur.filios procreare^ele&i popu
li fobolem^ex t]ua Chriftus Dns Saluacor tio&otf
qtioadhumaaamnaturaattinevortum habitf^
» »
r
Digitized by Google
PAR 5 SECVNDA, 5J7
rus pcppagare: fed ills quoque coniun«
€ittctf
^otie$ veu facramenci ratioDe caruemnjc.
fMinuUm MMiriiiioif^ii in Uge mtnrd pofi paccmm , 41 m 17
•
in ligt Hoyfly origmk fuAy^qmrnex Deo habmi dec^tei
Digitized by Copgle
158 CATECqif. X.OM«
vcram religioncm coopcrfbs fbchc » iubeftt crai
Ecclrfiaarteras omne^ reltnaiierc,ac priore can*
turn iuftat &
le^itim^p vxpti^ |ocq habere*
ti 'FifffjIiMadMMfnaMiiifdbiju^^
C H R 1 ST ctiam Domini rclhmonia facili
I
Digitized by Copgle
PARS SECVNBA*
poteft. Praeterea fi diuorrio matrimonitim dif-
foiueretur, vix vnquam diflidendi caufo homini**
bus , qux ijs ab aniiqup pads &
pudjcirice hofte
quotidic obijcerentdr , declTcnt Nunc verb .
Digitized by Gopgle
iSo CAT^CHI$« KOM«
J^wmim Jto' cum hancftatc coniund^ (Int Pnmum igitur .
cft'prolcs* bonum eft proles, hoc cftlibcri, qui exiufta tS: le-
gitimafuicipuuur vxorerid cnun tanti tccu Apo-
AdTiiD.i.
itoius, vt diccrct: Saluabicur mulicr per filiorum
"
generadonern • Ncc vcro hoc dc procrcatiohc fo-
Jiim ,fcddccducattonc etiam (Ik: difciplina, qua
liiijad pieratciii ci iidiuntui* intclligcndum eft.
,
Digitized by Goog[(
Apoftolus prarfcripfir, cumait: Viri,diligirc vxo- M^M-u
fcsvcAuSy (icuc6c Chriftus dilexu Eccieliani,
qu^mcerj^ immenCi ilia charicate, non fui com-
fno'di gratia , (ed fponfte tantum vtilicatelibipro*
ponens, complexus clt. Terciiim bonura , facra- Teninm ms*
mcncum appcllatur vinculum matrimo- ^"Sre'ii^fa^*
, fcilicct
111 quod nunquam dilTolui poctft. na,vrcll apud maiium.
j
Digitized by Gopgle
361 CATECHI5. HOM*
VT.ns
VXo R I partes fiincqua^i Apoftoloru Ppn^
s
mi aiacriutc oponcat. . .
Digitized by Google
4
Concilij doArina cognoftrere iludeant, eaque fi«
4c|ibusdiligenccr cxponanc«
N « adolefccntcs , &
puellar ,cui jctati incft
jpaxima imbccillicas conulij , faljo nnptiariim parrxhi au-
^ominc clcccpci,tuipium amorun) fcedcra incau- ^jat^ftm?^
C^^ocant , Ikpitfiro^ doccbunc , ea nequc vera, nuiu.
hcquc rata ro^^^ cfTc quar pr?- J^iJ ^^l'^
Icnre Parocno , ve) ;i{ip ucprdoie dc jpnus Pa*-
rochijVcl ordinal ij liccntia , ccrcoque tcftium
numcronon concrahantur. Sed quae matiimo- ^^^^^^^
nium eciam impediunc > evplicanda erunt in nenm nmi^
:
Digitized by Google
^ 364 CATECHIS, ROM.
2^ f^Mi fdftntum coHftufiuAd wuurlmnilfibiMyiljm w^^^S^fh
mtiqmptm}
Villi confi^i-
INT£ R
c^ptcra maximc^hortandi funt filij fa«
fum pargtmn milias, vt parctitibus , &
lis, in quorum fide , 8c
fn^stnJtf
inuitis, &repugnantibiis>matri
rnonia non ineant. naminvereu tettamcntp J^-
M.decrc".dJ
lnmomt<ZZ
^nimaducrtcre, filios d parribus feinpcrin ma
trimoniumcolldcatosefle. qua in roplurimum
^iliOruni voluiuati dcfcrenduaicflTe, Apoftolus vi*
i.Cor*7.
d^'iircciam ijs verbis indicare Qui niatrimonio -
IJoTirctlTr. .
a Pnoprjcfcriptifunt.^ co-
Apoftolus hul c.uur;Qui habent vxo-
s*HKr* hb
conuottuui* tumvcro alan-
iofiiic. £lo Hicipnymodidtuiu ^llc:. Sapiens vir iudicio
debet amkrecomugem, nbn afFec^u: reget impe^
tiiS'ToIuprarii , ncc prxcep^ feretur ad coitum.
Nihil eft fedius quam vxoi cui aiuare quail ad al-
teram
Digitized by Google
PARS SECVNDA.
tcram. Sedquoniam bona omnia fandis prcca- sccund6, rm»
rionibus impccradafunt a Dcojalteium cft^ijuod
fidclcs doccre oporcet y vt Dcuni orandi , &
abiuaenduni
,
obfecrandi caufa,imarrimonij officio uul iduiu xlJ'^'eiujc icg€
abftincaCjin primisque id fibi obfcruandu fciam, acccpturi iu-
tribus falcem dicbus, anccquam facramEuchari- ^^^^
ftiam pcrcipiant , fa^pius verb ciira folemnia Qua «^ at^^tmc-
dragcfimarieiuniacclcbrancur , quemadmodum
Patres noflxirc<ae,& fandte pic^ccperacicaenim *p*»'*
C AT E-
Digrtized by Google
i66
CAT E CHI S Ml
ROMANIPARS TERTIA
DE DECALOGO DIVINIS*
Cij s T I 6 z.'
Digitiz^ by Google
PARS TtRTIA.
nomine nancupauit Chciftus Domtnus, propnos
funrillofum partes , vc (intliiinen coram qui insaccrdoium
tcnebrisfunt ,.crudicorcs infipicntium, magillrinKFC'V""*
uiraacium: & u quis pra^occupatus tucric aliquo 0:^1.5.
dcli^o, ipfiqui Ipiritualcs func , huiufmodi itt- ^^^^^^^^
'
Digitized by Goog[(
}68 CATSCiflS. ROM».
ficfcriptx Icgis aiidorcm Dcum ncgarc audcat? ,
Digitized by Google
X .
P AR^i T£RTI A. 369
^kftnt fidelcs , quam picac fupplicitcracccpta Dei ^^^-^^u
legem colere oporcear: ttidub enitn antequafer. .dft aSSSiy,
recur lex,'Dei t ulTu didum eft qmhibaj, vt villi-
Jj^fj^r***
Digitized by Google
IfO, CATECHXS* HOM*
, qui amorem
tiarar^f doceiMlttm eft Dettrti »^
amoris viminfcrcrc cordibus perfpi-
(^uifiuit,
Tx'^l 7i
& *d?' Auguftm^ Daquddittbes, &ia-^
boa«perAiie« quod tjs. Quja igituL Dci avbcilidm Iprefto no^
bis c(l,maximepoli Chrifti Domini mpftcm,pcr
qviam princcps huias mundi ciedkus eft foras :n5
eftqu^d quilpiam rei ditfici^luic deierieatui: : ni^
hii enim €ft» amand difficile.
f
'
tmmiiM mm Iteiii wtiiJlim 4d l^k
^ '
finuummi ;
• • • - • » . ,
Digitized by Google
9 AK9 TERTlA. j^f
tatipne vtiqucajti cximpib kit iiifltus, niiiahi*'
n^i^m habcac >ariciiifa ^ adomnia tit^irepca DU
leniantfa. ^ .
'
•.
? / :
.
,.
N
E quid prxcetmiftat Patoichus , cuo fiddis
jy. i^,-,
Jpppulusadduc^turi vc legem fcruetj quam fim«^iimduiii»
,eius vberes , fiwue^qnc frucftus deinonftrabit:
,
Digitized by Google
371 CATECHIS. ROM# , ,
Digitized by Google
PARS TEIITXA# |7 J
lliini^liam illif iniuriam fieri palTus cft;iino verb,
ihregesanimadiiertit.priufquani autetn in ^gy^
ptumclcfccnderenr,virumpr5mifit,cuius prude-
tia &illi,& >£gyptij fame libeiarcntur. In itgy-
pto vcio ea illo^ benignicace.compiexus cft>vt re-
pugnance, , Sc4id iUotuin pcrniciem incumbenCe
Pharaone^mirum in mddafh augerentor:& ci^m
valde'affligercntur, ac tanquaferui durilliiTic tra-
dlircnturt duce Moylcn cxcitauic qui cos in ma-
nupocentieduceret. Huius proe^ipue liberatio-
nis in.inido legis meminic Doitiinus ; bis vef -
Digitized by Google
J74 CATICHIS. ROM. ,
DE
Digitized by Google
. D E P R I M Q '
.
P R AE C B P T* Of
CAP V T 1 !•
• • • •
Digitized by Google
C A T B C H I S. R O M#
•
57 6
terrlam (uam^^uam dcdi Patribus coram •Eccd
ego mirta pturatorcs tnultos^ dicit Dominus , &
OBgttpj^-pircabuntur cos: &qux fcquuntnr. Pater enim
dmin'z indulgcnnnimiis pcf filium fuum filios ^qui crat
^
Non liabebis Dcos alienos coram
*
. . . .
•
'
me- *
'
•l!i?tT.rio.
rcripta^Secundo Ickro in verbis i)s» quae ptopoii*
ie oriu boltafunt, duplex xontineri pc^eeeptum oftendet:
Supi« prx-^^^^*^^"^ alteram iubedi,altcrumprohibcndi vim
ceptii primo habct. Na quod dicirar: Non habcbis Deos alic-
. ..4-
Digitized by Google
PARS TERTIA. 377
tidbibcbis In priori au tern concinetur pra^cepcu Aflrrm^trat
•
Digitized by Google
378 fATBCi^is, KO^.
Digitized by Google
feavirf,aui Deoih vmifn'coicbant,rege$taiDen» Quiafltido**
Vt d^m dminis lttcris«adorabant ; id eft , fuppli-
ce^ vcncrabantur 'Quod fi rcgcs , per quos L'par.i?/
.
aui in
Domino doxmierunc, nonore amcien- honori
*
is^acqaciauMaudi^t& iacri^ coxuinr«Iiquiis»>^
Digitized by Google
58o CATE C HI KOU. .
llSii^iig^ifi
caput eft) coniaeciido accedit ab apoftolis accc-*
WC2VO ex pta 9 &
in $cclefia Dei perpeniA retenca , €ob-> &
dft^ne m^^'i tcruata « cuiusrei 'quisrnrmiu^ aur clarius rcqui-
«it. rat argumentum diuini ftripturse rcj|tmonio,
4tstic cde" q"3P faiidlorum laudes cekbracadmiraWIirer?cx-
^^"^ cnim quorundam fandorum diurna pr^co-
*""**Sto«*' *
nia: quorum laudes ciim facris lircris celebren«
Scci&4t. .tor ; quid eft s qdod iilis (ingulareni honorem
.* non Kabeant hotnffie^? Etfidb eiam etiim can-
bis intcrcc- fam magiscolcndi, &
inuocandi fbnt, qu&d pro
4iiii^fbtfquc
f^^iQ hominum prcces afliduc faciunt , multa-
taiunc due eorum meiico &
gratia »Dcus mnoscon-
fert benefida. Si enira gaudium eft in czlo fuper
vno peccatore pdtnitentiam a^ente^ nonne etiam
carleftes ciues pamitentes adiuoabuht? nonne ro»
gati &
peccatorum veniam impetrabunt , &<:6*
ciiiabunc nobis Dei gracum?
« * • »
Digitized by Copgle
PARS T£RTXA« 3^1
s. Aug.qu^
fine interpret frecibus noftris occurrat: has itn-
pioriim voces inarancti Augultiiiiracileconiun- &fcr. i.&4»
cunt, muka Dcuninonconcederc, nifi mcdiato- ^J^^IJ^
ri$ acdeprccatoris opera , &
olficiu^n acccflcrit. nifi preccs
atp , &
lob precibus cbndonauiu Si vcr^ etiam liS!;,!'
affcratur, fieriinopia, & imbecilliwc fidci vt Aitcrij^^i
,
impctrarcnu '
'
vnu5 nos per fanguinem Pacii caeJefti reconcilia*'
iiit,&» quisccrca rcdexnpdone inUenta, Icrtocf .
Digitized by GflUgle-
3i% hAT E CHIS* ROM*
fcipiuty m jrabilcs cffcAx res ad eorum ftp\ilchrj>,
& ocuIis,;& manibu5> mcmt>risquc ofnhibu.s ca-
ptis in priftiaucnftatum rcfticutis, morcuis ad vU
* ^ camieuocaus^ ex cbrpoiribtis hominum eiedtis
d^etnonijs? qnx noh audidTe^vt rhulci, non legidey
ikinKeprntt. vt pturimi giaiifAilrii Viri , fed VtcfiiTe, teftes locur
A«^jfJi.acP'^^i'^''"i^i"^i Ambro(ias,& Auguftinus liccris
ouu.Dci.c.jt. rradidcruru-Qj-iid mulca? fi vcftc s, fudaria^fi vm-
salffotvtnre- bra fail dofum , pnufquani e vica migrafcnt , dc«
iiqiiiarii qua- pulic morbo??, vircsquc fcftiiait: qutsiandem nci
nCqUCColcS.
'
tiwninrrajce ^
ptorundiftin- * ,
Digitized by Copgle
• ••••«,
inrcnpturis j iiKTu Dei ,fimulacra, & in^agines ^^i^;,^
cffcdkas Icgiraiis , Cherubm , fcrpcntis xnci.
fapcre^ igitur v. t irpagincs ob cam rem vctitas in- ^J^^jfJ
terpretebiiir,nequid limiilacns,quafi4ijs»coien-
dis , dc vcro Dei culm 4cttahcrctur. .
.
nirveiprohi-
^
Qmhtu pr jLftrtim mdU fit imgMs^ie^ dlmum nnnUn ii \
Digitized by Gopgle
SS4 CAT£CHIS« ROM*
1 1 QjOi Igitur eft poflinoris ijtiM f4rm fuafti [c(^ftUi
Digitized by Google
Domini cxecjLicnda omncs cnim
: adininifti .uo-
rij fpintas fuiu piopccr cos,qni hxredintemca- AaHcbr.t.
piunt falutis. Columbx vcrolpccics, Sc lin-
gur taii<)uam ignis in Euan^dto ,& adis Apo- umh^^
Uoloruoi^quas SpiricusrahdEi proprictaces figni- lu"'1*
ficent .multo rtotius eft, qu:uii vcoporrcAt pliirii lojmAt
bus verbis crxplicari. Arverociiai Chrillus Do-
m 11 us
1 eui s q u c a n iti ii n a &c p a r fl n a iii tcr^ ctonim homU
V t i i i r i
N
o K foliirn aiucm licercin Ecclcfia imagines
habere , 6c illis honoVcm &
cultii adhibere, oftf-
det ParochttS)Ciimhonos'qui illisexliibecilr,re> Honos?m«.i«
feraciirad prototypa ^veriini eciam maximdtid(^:
lium bonoadhnnc vfque diem fa^ani dedara- rcfmwi^^*^
bir; vc ex D.xmafceni libro, que in de imaginibus
cdidir ,&repti!naSynodo qiuteft (ecunda Ni-^.
,
^
^^^^
caena»inteiligitur.VeiU{n quiaianitiflimuquod-
qucinftimtuni hoftishutnani generis fuis Fnu-
dibu$,&t'^llactjsdeprauafeconcedic^(iquidforti
populo hac in re pcceatufiiertt , Patochus Tridi ^iJoarca^^i
toncilij dccrcciiai icciuus qu vid eius fieri gincs error ob
,
Digitized by Coogle
CATSCHIS* HOM*
mqmoriam identidem rcnouandam : qua dim**
Oils fit le^nafum rcrum mem:>riaexdrat!,ad colcndum ai*
p"pV".f,^ qucamandum ipfam Dcum vchcmciuius inflani
mcmur: fmft >rQm quoqiic imagines in tempIiS
poiius demonltiAbil ; vt &
colancur, & exemplo
iDoniti t ad eonim vitam ac inoies nos iplbs
^confirmctnas*
D vo funtinenr€iii«|partehaitisprcccpn di-F
.
i_ •
ill
; •
<]iKv r^.on facit frucl:iim bonam , excidetur,&
; in i^r^em mittecur • £t :,Omnis qui irafcirur fra«
uimo, reus emiudiao« Acque alibi: Si ooa
:
Digitized by Google
dimifciritis hominibus, ncc Pater vcftcr dimittot
A LT B R V M hicexplicandttmcftt qdodton^c
aluracionc pcrreCri ^ aliacarnalcs homines hanc pcrte»rti$,tiia
nppru'Jiccni cdoccndi flint. Perfcftiscnim , qui minibus
r,' T poe*
*
&
. •
I
'
Carnalibvs perindcacfpiriniaHbns duo
imprinii'; qu.ih aciilci funt admoiicndi,qui ad Ic- cxcitat
i>eus homi-
ficm obf<:ruandi luc ipia inappcdice pofiti homi-
ncs maxime incKcnt.Nam quod Deus forttsdi- obftruttjon^*
ctmr,idep diligeti^cft cxpl!candii,qu6 caro r^pev;,5riMrtu«U
cjiix terroribus diam^ c5minarionis minus c6- ic^tnatwr fit
rn "merur, vaiias fibi rpf-a rariones fingit^quib' ira
DcicfFwi^erc, jlc^fpolium pceaiiu vitsuc pofllt: lumptiotraji*
Digitized byt^Opgle
}8S € AT EC HI S. ROU*
cuiaurrm ccnop: rfunriimcft,Dcumforrcmcf!c;t
Fai.x|S« illad magni Uauidis vllirpai Q^ip *bo a fpirnu
;
Cftrnaiii ti- tuo,& cjuo a facic tiu fugia? Eadc quoq; diuinis
ttwfenwMU-intTrdnm difK(aj^romiffis» cantas hoilium vires
cflTc credit , vtad fuftincndum mmime parcm Cc
gtcunAiim ti
A IT F R aculcus qiio incitantnr homines a<f
ic^soucfua- diuinselcgis obfciuationtfm , zelus ipfc diumus
Slcmumdi*' n^nnunqiiam enim fiomincspurant Deum
xciuf aiui- hununaaoa curare, neilludquidemjegeipfius
ierucmui , an negligamus : ex quo (equi tur ma-
gna vitx confufio. ei^Q ^uceni Deuni zeldtem
€reJimus,eius rei mcditado^tli nos in officio
con tine c«
CmfmUizjtUsDeoeJtattnhnindiii'}
Digitized by Google
PARS TERTIA, }$9
Ij^itur, quam nos v.ilde diligac , cftcndit Dcu$»
cum crcbro ft> vcl rponfOtVc-T marito coroparans, ^^^^^ ^^^^
Mtotem vocat 1 Quamobrttn docear Parochus, diumt bon^.
hoc loco ik diuini culms atquc hone ns cupi- , , hA^Jlrcsdl*
dcs homines clTcdtbcrCjVt zclaccs pouu$,quam dcbuuxu
amanics ,iuredici poli nt,ilhiiscxen^f lo qui de
d ipre,ztlo,»inc|Uic,zclatus fum pro Domino
Deo exerctmuni Amo veto Chrilluin ipfum imi- ^
tcnrar , cuius illud eft ^ Z^lus domus tux con* j>cai.6u
medic niC. •
N f M R V M no inulcos pcccatores
i paflTuruiti
Deujtrfeiffc
Deu,(ed fos vcl tanqua parcntcn; cafligatuii^vclfowiiMiiMU,
tanqiia ludjc c aci ircr,3c It ucrc lu i os annr.at.uer- 1^ "unitJIll!**
fum. Quod aho ill loco (ignific.ins Moyfcs : Et i^^w./.
fcics,inquic,quia DnsDcLstimiipicclVDc for
lis 6ctidcliscuUodicns paAu,& nulericordiadili
gcnb^le,& ii$,qu] cuftodiut pr^ceptaeius,in mil
ic gcncratfones, &
reddens odientibits fe ftatim,
& Iofuc,N6 J oteriiis,inquu,:criiireDno:Deus loflww?*
cnim fancius,&: foi tis amiJamr til ncc igno- ,
Digitized by Gopgle
l^O CATieRIf. ROM*
t«ffir*i4,}f. nirepulcrummaionim ruoruminfcrrctur, ncvi-
dc:rr( conlequcouum ccnipoium aiala,i^ua>p£0-
4. eg. pjV|p
Manallis aus impietacc»iud^ & I c
i ufaJe crac
eaetttura.eo morcuo^ pofteros eiu&cft vino Dei
confcquuta,fic,vi ne finis qiiidem lofi^ pcpcicc-
Obie^ionis fit. Qua aurcm ranonc haclegis verba icauniiae
*****
llli, que eft apud Propheinm , ncn aducrfcniur;
, cinftrnml
Digitized by Google
PARSTIRTIA. 5^1
DE SECVNDO, ,
.
P R it C E P T O,
CAPVT 111.
Qv A M Q^v A M primodiuinjelcgispr?ccpio,f^^^^^^^
quo Dcu pic,landcq;cokrciubcmui»hoC|quod amriiuuii:
Kcundo iocofequitur,iwceffanbconiincrur;(Na^^'i^^^
*
qui fib! honorc cnbui vult,ide poftular/c, vi (lim-
iii o bono rc profcqu aniui , ^ o h bci a ue
V ci b oi u i i
Digitized by Google
i9X CATECHI5* ROM*
. . nu dcfjnt,qui adco erroiu tcncbris obccTcati C\nu
vt,qucin angel: gloriHranrjCi niakdictrchon vc-
reancur.neque cumi kgc kivxi lata dcccii tntufa
<]u6 minus Dei maieiiace quotidte ^tnnrtinuere*
imofingults pcne horis^ac momcncissimpuden^
ttfiim^audeanr.QuiseniiYi non vidcat, omnia
iiuciurando affirniaii? oniiiu impivcju nibus,
6c execrauonib' retrria tdervlqik adto, vt nciro .
Digitized by Google
Ditcrnam maieftaic vnius,6«: rrininuminisfigni-Siirerft»t»Tii
hear. Exhisauicm raciiecoUiguui , inanciutl.ct:::ae incite*
•
b s 9c
« I
Digitized by Google
^94 CATECKIS. HOIf.
& noli obliuiftrionTicsrctiibarioncsfiuf .Extal-
quc piuruiii Daiud plaimi , quibus cgrcgia qua* •
Digitized by Google
PARf TBRTIA. 59J
. quod dicimus nccciraiium initrumcntum . Vt f^J"?^^'**!^'
cmm corpoit medicamcnca adhibere non cx-cum iiiunuai
pcdit, nifi nccelfe iit ; corundcni vcro frcqnc nra ^"^a.' ,V '4.
tio omnino pcrnicio(aeft:ita etiam , infl ami huiu« i^aruf»
grauisis: iui\a caula fiib^it, lufiuraiiuu vci non
eft falurar<" i\uoA h fapius adiiibeacur , lanc.i a
:
^
cunqiicid verboLum forma, & cuacepcioncii ^r.
per cruccm , p:
iiioiuni rcl;qui..S5 & nv>iiicn , en rcra id gc-
TiV^ ncque cnim hcxc ipu per le iurciuran-*
.
Digitized by Google
%96 ^
CATECHI5. ROM.
icd Dens ipfehoc praertac cuius diuinae maie*
,
Digitized by Google
PARS TEILTaA. %97
piurarcqniriKuiir, qua:: fiinr dili^cntcr explican-
da«ca vero bieuiccr, ccrtc diuo HierGnyrno,Hic-Hic«.4.*jj
reajias cnuiiierat , cutninquit: lurabts , viuus^uiem,
Dominus » in veritate & in ludicjo
Sc in injUiia.
quibus fenc verbis breuitcr, (limmarimq; c6-
ilia
pitxus eit,qinbus omnisiiiiinaradi pcrfcclio c6-
(inccur , veruaccm luquam , iudiciuai &c iulUiia.
Qmm^dsmmmHmfTs^auirinvirUau} 9
pR MVM
I in lurciiuando locum vcrin^ ha- Priaio cxigi.
bet, nimirnm vr, quod inrncur, &ipruni veram**'5?f^J^
utf & qui lurac^id ica ellc aiburecur, non qutdcm aHTw-riturvel
tetneth autlcui conicaura addudiis , fed certif- gj*;;?;^^^
fiinisarcrumenris.Altcruvcr5 iuriiiiirSdi 2enus,ni««c^ttefir«i
quo aliquid promKnmiis,code plane modo vcri
tare rrquirit.na qiiialiqiiid poIhcctar,itaanima-
tus efTe debeC|V;,cumcenipu$ adueneriCiid rc ip(a
praeftec&promiiTam cxoiuac.neq^;enim vir pro-
W id vnquam (e fa£lurnm recipier , quod (an«
diifllmis Dei prreceptis,& vokinrati aducrfari pu-
tec, fed quicquidproaTUceic,& iurare Iicucrit,!d
femel promidum nunquaii) muubic ; nifi foru(^
Ic commurata rerum codittone, tale e(1e incepc«
' ric; vt iam fidem femarc, &
promiflis ftarc fi ve-
iir, Del odium cc otfcnfioneai fubirct-Veritatem
autem iureinrando neccininam cfle, Dauid quo-
que indicacilUs verbis;Q^i lurac proximo iuo,&pfiif.tv
noAdcdpic#
Digitized by Google
398 CATECH1S. sionL
cxpendaf^an eiiifaiodi fir,vt luicmrandoindigc*
1 e vidcatur. Tcmpas prxtcrca TpcClec
, loru lu at-
rant. Cum
icaquc iudicio ^ vcl prudenria opu5
SeftTm. P"t:ri vero ira acute peifpicere , ac ditiin^iic-
;
llZniiiTic
plttm Hcrodis r^gis; qui teitierario iurciuranda
Mum. obftriftus, puellaf Hiltatrici cup.ii loaniiis Bapti-
Marcd.
ftx%tanquamfalnrionisprqnHiKdcdit.raiccniiTi
'
fuitlndxonimiuiiuraiidiuiHquifcipfoSjVtcrtin
Afti»|. ^ A»>ortolorum,eacodtrione deuouerunr^tii^*
bil giiftituros donee Paulum occtdiiTent.
, ,
' quAndolicUHm}
SVVKK Io I B vs iuCuradi conditionibuf
Digitized by Google
cxplicat!s,nulla plane dubicatio rclmquiciir»quiti
illi tiuo iurare Iiccac, qui hxc omnu
fcruauci it»
quiq; his condidonibus canquaprasfidijs quibuf-
da iuiiarandu muntcrit.fcd ik irgumends muUis .
tacrt,&fan6taJiocpra;ccpic.DfuTi,inquirJ)cumocut"^^^ *.
^ ^
Digitized by Google
400 CAT£CHIS« KOVC
fpctfbirvthominisiuftitiain, ivinnoccntlam pT0^
ber,hiKmc]ae licibiiS)& controuerfijs ituponaci
Heb.5. qaod ctum Apolloius ia^piitola ad Hcbr^us da-»
toawTfoiii ccr.ncqae huic rcmentix verba ilia Saluatoris
noftri apud (an<5tiim March^itm rcpngnam f Au*
diftis quia diiUim clt anti^uis
,
J
Non pcicrabis, ^
Digitized by Coogli
9 A As tkR'TlA. 40t
hoti ; hac loqucndi formula f.itis dcclarnt , fc Ju-
randi conliietudincai in coUoquus famiiiarium,
&kuium rerum prohibcre. quamobrem illud
prxcipu^ 1 Domino adtnoffemur , nc faciles nU
niiiim, 6c propcnii ad iuranuiira fimus. idquc fc-
dulbdocendiim aunbus mcnlca- •
ciic,&: tidcliiim
dum:iiilimuenim mala cx lurandi niniiafere
connietudiiie cmanare , Sc facrarum literarum Qttantimaii
iaaoritatc , & fandillimof Um Patrum ccfttmo- IXtifn"*
nijs comprobacui In Ecciefiaflicofcriptum cft:trah«t,
. .
'
G R A V t s Nf V M delidlum hoc cflTe , ilia
T
Digitized by Google
4Ci CAt«cAts« HoU.
Cat , vcrum iuraado atfirmat fed
cffc ctiam,
jui mrciurando id aflcric , quod cum vecum
caaien ipfc fallum puut • nam cum mcn^
IX ,
mzntes*
iriorciferuai connr.ifrLUiim ,cxcplicaun! ^cxderri
hominis,hui^us prarcepti reus elt, licet ilielcrio»
^itque ex ami mo dtcac, atque iudurandum verita^
tcmh^eat, quam piTmo loco requiri declara-
uimus . Hisadiungi debentillaiiinndi generic
qu.r a cumemptu quodam proficifcunrur ^ curn
'
'
qiiis iuratfe non obcenipcraturum confilijsEua-
•gclici£ : aiuifmodi
ftint » qast ad cxlibatum»d^
hortap tu t* q^amufi en im nem o €a.
paiij^ertatcnft
ncjceflano (equi debeat : fi quis tamen' mrcr,
nolle fc illis parere confilijs,!S co iuiciurando di-
ninacorrfilia contemnir, 6c violate Pr^tercahanc
^V^Jm'iwi- l^g^n^ vtolat , &
iudicio peccat , qui guod ve-i.
ttrvcnim'iw-riiitncil • hirat,rdqac.fta(e habercextftimat^ l6»
rariccf.
uibus^quibuOam conieilui rs addudus & Ion- ,
Digitized by Google
TARS T£KTIA« 403
tJ^scomitatur fubcft, tamen aliquo modo faU
fiun nam quific ncgligenter iurai, in matrno -
:
'
. non inuocauerunt : illic trcptdauetunt , timo-
rc , vbi non crat timot . At vcro long^
c X magis
Digitized by Google
4^4 cAttcffii; Kom:
magts dcceftabili ie fcclece adftringuncqui factoid
... finatttn Dei nocncn ab omnibus crcatu r s bene*
i
&
pcccati grauiras &
in nos Dei benignitas
,
Digitized by Google
propria imbccillicads cognitio plurinitim pro«
deft. Turn illud ctiam declarer, nullum a Deo
cenum fupplicium conititutum fujflc, fed un-
rum vniuf ise minari , quicunque fe hoc (cekfc
tftrinxeriCjiio impunclacuru.quapropcerdmerla
fupplicia, qaibQsquotidieafHigtmur,tiiiiii$ pecca
nos admoncre debet. hinccnim facile liccccoij suppUdaya-
jti
D E T E R T 10
P & C B P T 0»
C AP VT I I I I. •
Digitized by Google
r
ip^ticlluai Hoc
legis praccpto cxicrnus illc cultus>qui
lS.i[?i?tSo
Deo auobis dcbetur , rede atquc orpine pras-
animicuictti rciibuur : eft cnmi hie vciu^ quidam ^liuiis prs
rub &ni viti- pi^ colimusy 6de, Sc fpe addi^dki, quacn in eo po*
i^cr«odcl*i-ficam habcmus , nou poffui^iuiscwm non cxcerno
^«>rwn»adic- cului vciiciaa , cidcmquc giatias agcie. Ecquo<-
airbus. niam hxcab ijs ^qmhuoianaium icium occupa*
Cur ccrtum tionibus dctiiiencur \ non facile pr^eftari pofliior.
oooiUiiifit certum tempiis Ib^tutuiQ eft)qu9 04 CQmrnodti
dej^iautiuH,
cfEciqucanc. .
X *
Cur ^^ripite d^JU ^ opcrtf^'vr , ifiwil fcic ftafaikfa^
fff^
Digitized by Goog
j^^in locis hoc dc fabbadii cultu traditu eft pr^. Efa.s^.ss.
ccpriim. Moucndi vcro, &
horcandi luiu Piinu^ M%iftram«
fcSfibc Magiftfaiu«>vc in ijs maximc que a<i biinc etiam ca cuu
culcum Dti rcctnendumsatque augendumperci* !/romoucre^
pcc|ucvTiiaratione iinmucaripo(Imt«quofa<%um
eft, vt, quamuislex Moydsabro^atafit, omnid Rcpetantitr
J I-
l I quae 2. & 7.
taincn pr2eccpta5quaeduabus tabulis cqntincn uWft.primx
tur,p3pulu.s Chiiftianus (eruet. quod ideo he,
g^^J^***^
**
non quia Moyfcs ita luUcnc , fed q^la natur^ i\A
coueniant^cums yi ad ilia feruanda homines'
peUuntur. HpcaUcem defabbachi cuJm'^ra^cif*' QB^a in tenw
priim , (i (^atutum icropusrpe6latur,non hxim), circiSas**
& conftans eft , fed miuabile ilcqud ad morcs->i<^p^^y^^».
;
c 4 aUum-
Di gitized by Google
4og eATtems. itoM«
.
*
adumbrate iniagincSiucfs,&vcmads;ilIudvu
que ncce^ic erac »yilucis «ac vericatis, quae lefus
Chriftiis cft,aduentu remouerencuri quade rc;
MG*L^ ian^bis Paulus ad Galatas ita fcri p(il,cam Mo(ai^
ci licus cukoi cs reprehcadcrec; Dies obferuatisi
^ HK nfcs , &
tempera, &
annosttimeo vos>nc!
(one line caulaUborauenm in vobis. in qua ciii
Ad Cola• ^^c^c^^P^ni Cftif&t adr ColofTenfes. \\zc de dif* &
fcrencia.
Digitized by Google
Apoftolas per yna fabbadii, quqcft diesDnicus, uCme.i^.
vr lanftusChryfbftomusinterpreratur, collecl-js s.r:hry.hom.
fieri iubctjVtinccUigamus, lam cum in Ecclciia
(diem Dnicumfandum habitum ciTe. lam ver5,
irt (ciant ddcles quid eo die agere , a quibusub
atlionibus abftincic dcbcant: noa aliLiiuin eft,
vt Parochus tptum prseceprum quoJ in qiia- ,
jgemer inccrprctecur.
qmd hU verbis, Mcmeiico Vt dkm fMdihi/4HS'ijUis, gm
s
'
wmfufctHfrn}
O b cam canfain initio pr.rcepd vcibnm illad
MemcncOtappotue addirqm eft, quod hums did
cukus ad cxremontas per<tneat. qua ile re popu<^
los admonendusefltr vidcbatur, cam naturae lex, lc^ nature
crfi aliquo tempore Dcum rcligionis ritu colm- q«t*<«wtaici
<Jnm efledoccnr, hoc tamcn quo ponflimiirn dieaitnr,.mctM>.
licii dcbcrcr,non pra:liTipfit. rrarterea tidcles do- ^<t«i'"
cendt uiot , ex 1 js verbis modum &
ranone col- hoku ttdu*
ligi pofle.qiia in hebdomada opus facere co o4*„„afe*
tota •
Digitized by Google
4IO CATlCMfS. I^Otl.
gjdfit siw
Sabbathvm Hebraicu nome fi Laune inter
preraris, ccfUtio didtur. fabbachiiare prbptcrea
ctflaret &
requiefccre Latino vocabulp appe^
latur.quallgaiticarion^ faituni eft, vc fabbachi
nomine Dicsfcpunius dicerctur, quoniam abfo-
pcrfc^aque mundi vnmctliuce » Deu$ ab
lura i
omni opere,quodfeccratarcquieoic: icahuncdi^
in Exodo Domifius vocat* Ppfteaverb non (b- ,
\ Digitized by Google
PARS TCRTIA. 4li
fig4 f|l iffmiatMMAfitfatQtwn vnbmmfMmidi g
V E R V s» ac proprius huius praccepti fcnfus c6 smrasun^
fpe£lar, vthorrtp ik animo , & cor pore in cam pnca^tu
curam mcumbat vt Itatuio aliouo cempore ,a
,
(is Domini.
Cur I u^dis txpedsait artum Stm ^ curnfi ftftimm Mte^i^
Digitized by Google
4^t e ATI cm 9. ROM.
rntmmm conditor huius admirandac vniuerfiutis.Signum
prarcerca fuic Ifraeliraram tnemoris traditumt
quo admpnifi « fe Dei auxilio a duriifimo i£gy-
pttacaf feruitutis iugo foliitps, ac liberates cile
mcminiflcnt: id quodDominus oftendit , iilis
tkxuu vt rbi^: Memento, quod &C ipfcrcruierisitiifigy*
pio, &eduxcnt re inde Dominus Dcus tuus »
manu foni , 6c brachio extento : iccirco pra?cc«
pkribi vt obfcruarcs diem fabbathi. Eft figuua»
item, turn Ipuituaiis, turn caelcitis Tabb^thu
XX ifintet'uunbeaiUfHHmfalbAihwnt ^
Digitized by Google
»AR ^ TE RTI A.' 41 J
Ni
ttts
P LAcV T
aai vc
t Ecclcfis Dei jVE diei fabbachi cut-
& celcbricas in Domintcum transFeratutdif;
I
yjj^^*
bis aduum pat(^fecu , rcfurrcctionc, quasco die qu£M*!huint
•
J*^
cima ratio*
Vnde &
Dominiciim diem ApoftoH dici voiue--
rant Solemneitiprxtereahunc dice Tc in
.
*
literisanimaduenimus, qubdeo die mundi crea-
lip inicium habuiCy quod ^piiitus ian^us difci* Tenia.
pulis datus fit.
lusindcatur. • -
.
Digitized by Google
414 CATECHIS. ROM.
5u*^a"piSin-'"^
Dominus ipfis diebus opera no-
lubec^vcfcx
turvt t'fptt. lira efiiciamus;neaii(]uideorum qui^aiijshcbdo
yr^ubucrl
^^^^ vitcmus. fadle^iiim perfpici poftft , omnc;
fcruihs operis genus prchibcri, non quidcm ea
re, quod fiia nacuraaiu turpc, aut malum fit ^ fed
quoniaai menrc m nolham a diuino cuku ; qui
liais piaeceptt e(), abltraliic. quo magis pcceatafi*
> deiibps vitanda imt ; quse non (blitnV atiimum si •
Digitized by Google
at>omino didura eft; Saccrdotcs in t<mplo fab-*^****^^
bathum ytolarc » & (ine crimihe cdc*
. . deitml * ' -
* ' - .. .
—
I LLA
vcrociufmodi funr.vt adDei templu nc-
ccdnmus,eoc); loco pia,fynccraq;anirni artenone
iacrofaa^xmiiucdicciiicio inceriam%diaina Er^
Digitized by Google
4^^' CATECHIS. ROM.
clefix facratncnca^qu^e adfalucem noftra infticuti
fanc^ad anima; vulnetucuranone crcbro adhibea
Bomitcnti? & tnus. nihil vero eft quod oponuniu^, aut mcfiui
defutat^} • * *
Digitized by Coogl
PAKM TERTIA. 417
gem fummo ftivdio , accurauq; diligcntia fcr ucu
ad hoc.plurimum valcc , vc populusTciUcecintei*
ligati ac plan^ perlpiciat, qudmiuftum » ac ratiQ*
ni confcntaneum fit , tios cercos <|uofHam dies
habere, cjuos totos diuinocukui uibuanius^Do-
itiinumquc noftrum,dquo lumma,& innijmcra-
accepimus^agnorcamus^coiamust
bilia t)cncficia
ac vcneremur fi cntm iudidcc nos qaoudte rcii*
.
" Ubo-
Digitized by Google
«t
D E , Q^V A R T O
» K il£ C 1 P T 0«
ft
C APVt, V#
HonoraPatrcmtuum^^c matrcm
vc fis longjcuiis fiiper tcrraiOj quam Do*
minus Dcus tuus dabic cibi.
Digitized by Go<
PARS TEKTiX. 4im
locum obtincnt Nam iJIa finem
, qui Dcu$
.
eft
J
continuo fpcdanc hare no$ ad proximi :
Digitized by Google
' 42.9 CAT CC HIS. KOKC«
^rjgo hcc primum a Parocho func cxpiicanda:
idque m ptimis moneat « di^in^ Decalog pr«*
*
tcpta , futflc in duabus rabulis incifa in qua<»
:
s • Digitized by Google
.quo fir, vthonoriqucm parentibus haberou5«
Deo pouus> quam hominibujsiiaben videaciir.
enimapttd landum. Macthatum eft ,
lie dm
obferuanda in ruperibrcs agicur : Qui recipiCM«tt;h.i4i,
vos, mc rccipit.& Apoftolus in cpiftolaad Ephc-
fiosy fcriiosinftitucns: Serui , inquitt obcditc ^^j^^^,
dqmini j{ caroalibus, cum umore , & cremoret '
•
iojGtnpltcitate cordis veftri » (icut Chrifto. 9 non
ad ocaium feniienccs » quafi hominibos placen^
tcs,fcd quafi fcrui Chriiti • Acccdit quod Deo Tmli4»»
nuiliis honor, nulla picras , nullus cultus fa-T*"*!.
us dignt uibuimr » in quern amor augeri ip*
finite poteft propcereaque noi^rn crga ilium
:
'
meuscffcdiPJpuIus.inquamfentcntiacciidiftu
eft; Sine vtmorrui ftpchant ii^ortuos fiios : cimi i^ucp^
quidam primum huraarc paircmvcller, poftca
Chdftii fequi.cui' reidilucidior illaapud S«Mac« ||^,«,
Aaruni e^plicatio eft: Qm
aniat pacrcm, aoi ma^'
rrem plufquam me» non eft me dignus.
d i ucom
Digitized by Google
4>i pAtt^n^s* itoiif#
utem pn'mis ncccflarium eft Deo , ain piue^
if)
*'
eft, &cffi;ckor;ocnnium ,pra?cipuum honorem^
^ Cttlcuiyi mbui ; idepque mortales piarentes
^irtptibps amari , vtadcnelcftero fempitcrniinique patrcm
fKiinbusnoQ totaamons vis rercratur . quod Innrcrdum pa-
Dei ptcTccptis repugncnc; nondii-
rcntiUTi iuffa
j^^^J^^*'
• biumeft» qjiijt> iibcn parc^pm ciipidjcaci^l^ei vo*
Ipntafcm anteferrcf dcbfea|iT, djuiiue ittitis'&ntrir*
tig mehiorcs;Qbcdirco{>orcct'Ppo, fnagis quam
A.-^f.
Ijominibus. *. v ^ .
k * •
^'^j^^^^^J^^^^
nqttien: quos etiam complcdi
£iftc!iifli%tf»leic videtur, quema^nibdum
ex pluribns dtuin:^
loas facil^ cdlli^imus Plotter illos isv-^
ipturae
fcripturae .
'Digitized by Google
confundam vos , ha^cfcribo, fed vtfilio.^ mcos
^haridimos monco.nam fi decemiija pxdagoga-
fum habcaci5 in ChriAo , fed non niuUos pacres:
nam in Chnftolcftiper Euange|iam ego vo5 gc« ^
iliui . Etin Ecclefiaftico fcripium cIl LaudcmusB<^i«^'44»
;
&
to £um laboic dolore pepercrit » ac educa&it*
4 4 '* ^ :
Digitized by Google
424 CATECHIS. ROM*
* -
* • - ;
* •
Friwusmo.
It'a obfeniandi pa^rcntes ftint/vt, qucm cf|
4ui«uo i>ar6 tribuimus,hoiior,cx amore, acquc intimo animf
•*'**^***'lcnrii dcpromptus vidcacur.quibus hoc officii!
dcbcturmaxim^icumcrganos (incicaaffeditnui
lum vc laborem,nuIlam cootetionem, nulla peri*
noftra catifa rcfugiant, nihilquc illts accide^
cilia
ic pofijciucundius , quam vtfilijs fc charos cffc
fcntiant , quos maximc diligunr . lofcph cum in
CiB.4tf^7. Aegypco honorc tk amplicudineregi cffci, proxi*
mus , patrchi» qui in Aegyprum vencrac >hon(v
t.tc^t. rific^ exccpitr
>
Salomon matri aduenichti tf*
(urrexir ; eamquc vencratus , in regio folio,
3mindiu«oad dcxtcram coUocaiiit. Alia praeierea Tunc ho-
noris bfficia, quae in parentes confciri dcbcnU
nam cos ecia cum bonoramus , cum a Deo (up- •
Digitized by Google
liniumar • i j s cnim pturimum tribucre videipur
quoru cifevoiumusquamfimilUmi. Item, parent ^^P>o«
ICS honoramus quorum confilia npn modo ex-
^
Digitized by Google
4l( CATECHIS. KOM.
ramnj ; fi^ qux ab ijs Icgauronc , dU^cncqr pet« j
' r.
Ibitumiis. .
^
h
huiurmodi; dignicnip^ lunt , qui ci^ chwutCp
cx obcdientia • c&opc qpftrafrudlus percipianc,
alias, alto magis • Ef>i(cbpis , & alijs
Aiwijkiaar Paftoribus ita fcriptum eft: Qui bene prxfunt
luSliu prcsbytcriduplici honorcdigni habcancur, ma-
ximc qui laburanc in vci bo , & dodrina . lam
vcro, qiiaoti crga Apoltolum amohs documen*
ca Galarse'<icderont)*quibusis pudartim illud
MGiL^ bencuoleriar ccftimbmum cribuit? Tdtimohium
cnimpcrhibcovobis ;
quiafi fieri porter, oculos
vcftroscruilTctis, & dcdulcas mihiQuin enain .
Ly Google
%fki MtfgijiraaUs Volhtcr* honor defertndm} J
Q^OD itiodo dcanimaruni Padoribus aflTc-Mtptin
ri|iiQas,ide deRcgibus^ de PrincipibuStde Ma- MiotL
giftratibusr&TcKqiiis. qittfrum poreftati fubijci*
mur, diccnclLim citjjs vcro quod houoiis, cul-
tus, obfcriiantix genus tribuchduni lit , Apofto- Ad R*m.t|*
Romano^ late cxplicat pro quibu$ ctiam
|us ad :
Dy Google
I
I
Hoc >]ui Jem iliis conuogu t vcl quod ijs- >
Digitized by Google
9AfL8 TERTIA. ^if
quamivirtutis & olTicij rdigioacdifcvdanc: ikr
piuncucenim , nemaUtiaaiuuc iQc Uccluim^b-i
r^iii>stucneficUodecipiatanimam ilioruin: veP^*^*
quiadiiiD pernicies, &rerum omnscim pcrtur*
barjo impcndcr, c cuiporibii^ cucmairA'C c ora
muntum leiiiporuni acerbuatcm cuad.mt; Afa-
ciecmmniaiiaas inquicPcophcca, collcctus eiifiA.i7v
iaftus.quod tit >nc eorum am vktus ^ am falos
pertciicecur , cum a morralibus flajgiciomm pu?- \
nasrepctic Ucus vcl nc mlbilunis rciuporibai
:
cxpr()pin(]uoruiii, at^.icorumc{uccaLunsLatlb•JS,^.^^^^Jy.
accrbillimosiuclus fcntiaiu. QViare niernendum nimmaturA
^
cA-maiorem in modum , cum boms vivis imxna* Xrrapafticf
ttiramorsaccidutacquemadmodumiisquigra- ^ fupcruto^
daralmtt -
la
Digitized by Google
4 JO CATECHlii ROM,
fchptumeft^ Qji^ rupcrbicnc, nolens obcdirif
facerdotis I'mpcnot qui eotc^ore mtnjftracDo^
miuu Deo tuu,cxiicactoiudicis raoiieturho-*
mo .
Digitized by Google
PARS tEKTlA. 431
izqiie verfantur, y t opes, vt pccun^s^ vt laumniji
D E .Q_v r N T b .
P R C £ P T
CAP V t viv
Non occides*
digitized by Google
4^1 ' CATECHU. ROM.
tfClUI4Ul»
t
fit Pi-a:ccptam hoc cxplicari , cx co pcrfpidWf
quod immcnCi vniucrlk terrrc inundationc
ilia
J
ytmwm ImiMsfncepii lege omnescddis, dr
a^ts hie ' L cET hie c?dc$ pro hi bean tur, beftias tamS •
rorproi;ibc*occidi HO c(\
ohibuiinK quoni,Tjni fi fUts vc(c!,i#'
pi
^
Digiiizuu Dy Google
P ARS TERTi A. .
435
iilas occtdi . qua de re ita^iflas Auguftinus; Cu '
'
fceleriim viiidic<;s > animadiieifioaes eodemfpc-.
^Unc^ vc,.audacia9 &
iniuria rappliczijs repL*e(ra«
taca (it hominum vira. C^are Dauid^ Inraatttti^ pftlaMi,*
no , omnes peccaiores terrc,
inqutc» interficieba
vrdifperdeiem dc ciuitate Domini o^iines ope-
rantcs iniqliirarcm. Qua rarione ne illi quidem TcrtiobeUfge
,
- H
V I y s pracept i reus non eft, qui non fpon-
te,ncc mcdira:6,fed fortuiro hominem occidic:
« '
L /X /-\ dej culpa non
qua de re m Deuceronomi) hbro ua elt:
,^ • j
Dy Google
rijm feciitii fiigcrit manum ,femima ; lapfiim 6t
irianubrid atnicum cius percuflerit , cc Occident.
ViataturTri. Hx csedcs ciufmodi funt, quae quia non volunta-
4^ ^
iMMUiirainM^Si vero ij fpedl;atiir,qui intcrficiuntur, ad omncf
Ly Google
_ PAILS TEKTIA. 4lf
uhk^tix condicionis homo ,quinlcgis huiu$yiNc£ucft/n>i
dcfrndaiur. Ncque vero fc ipilim intcrficcrc ctii- re*
piaiuiaseft j cum vitac fuse nemo ira potcftatcm
habcatj vt fuo arbicratu morcc iibi confcifc^i:^ li«
ceat:idcoqs huias IcgU verbis non ira pcatlcripcd
eft>Ne aliu occidaS^icd fimpUdccr,Non Decides*
S4ttfne ejt Ad hnius fuctfti Afttimmt mnns i uit mmatt 6 '
,
p4trituoird;tiim} .
..
Digitized by Google
4)tf CATECHI^i Rom,
eo$ aoimaduertimus c)ui hoftro imperio > pote«
.
ftatiq^ue parent, tncis ficcuba:Chriftiani epitd
hommisiranonslcarnis fenubus, Ted i (piritii
fan£kd proficifci debet : ciUcn nos tcmpla fan-
i«G«r.#. fpicuust in quibus leius Chiiftus habuec,cflc
coaueniac.
•
*
]
^jM fOtifimHm fAt'ms mmUat hmktdi^ hmlnibia ejl
9. dmQnpAudA}
o N I A M huic tarn periculofo morbo re-i
tk^cdijs nic'diam facris literis adhibica fimc Parochicft ,
Digitized by Google
^AILS T^RTXA. 437
bpmicidas homaot generis » atqueadea naturae
h6ftesacerbi{nmi,qui,quatum in els eft , vniuer«
fum Dei opus cuertunt , cum homlnem lollunt,
cuius cau^ is ooinia^qusecunque procreata iunC|
fe feciflc teftatur . imo vcro in Gcnefi , cum pro-'
Aibitum iir homihem bcddi, quia illiim Deus ad
imaginem fuam , &
nmilitudinem creauit , iiifi-
^
Digitized by Google
4)f C>4riCRIf, ACM*
DOcaio pr»- cfttccrie ilfud confequxtur, vt amoris , Sc
xi^ihic prz. charitatts prxcqpuim dcjcur. cumque hac Icgp do
ficiacjOkrciCiaiegeprcfciibtiACelUgcmvs. .
Digitized by Googl
tur^cum no beacos foliiip cos dicant,qui ita pror*
fus faciunt ; fed crratorurn etiani veniam ijfdcm «i
Beodai^maffirmcnt. qol yerb bocij>rufn£uci;-*.
Kticgli|;ua|.y gucomplnb teculanc» illam n^n
coHfeqiitthcur^ Sed quohiam vlcifcedi libido Ho-
niihum mcntibus fere infita eft , Parochus maxi-
mum' in CO diligcnriam ponat» neceflc eft vt >
Digitized by Google
440 CATBCBIS. IIOM*
hiiiniftri , & quafi fatellitcs Dei'. & qiiaqnam h<V
mopotcftmalcaliqucm odiile ^ pcflirocquc illi-
cuperc , umen
nilipenniQu Dei ,nocere nuilo
,
Digitized by Google
PA&S TEIITIA. ^ 44t ^
Sed propter
'
*
dpacrc diaboio genitos efTe dixit • ^
Digitized by Google
.
44^ CATfCHIf. ROM.
D E S E X f •<)
P K A£ C fi P T 0»
dAPYT VI I/-
Noa moechabens.
o N IAM viri 8c vxons vinculum ar^Ufi.
inucD eft»& nihil vcrique iucundius accider c po-
tefttqu^ intelligere (e mucuo quoda , 8c finga-
lariamore diligi ; contra , nihil raoieftius quam
ientireaftdcbituiTi, &
leguimum amorcm alic^
transferrisrcde quidc,acq^ ordiqp lUa qua^hcmi*^
nis vita i carde tuetur, legem h«rc qux de Moecbiq^
fine adoiterto eft, cofequitur^ V^(an£bim iihun 8c*
honorabikm matrimonii coQiundionem , vndcs
magna chaiiraris vis cxjftere (bict, ncrao vlla
aduicerijfcelere violare^aucduimcre audeat.Sed
^« aiit^o tamen in hac ipfa re exptocanda cautus admodu fic
%^^^ ^ mode Parochus,& prudens,
'
&
cedis verbis rem come
'it^ morct, qa« modoratfone potius dcfiderar. quim
Digitized by Google
fAK9 TCRTIA. 44)
orationis copiam. verendum eft enim»ne, dam
is l^tc« ar^uecopioiSie nimis ex|;)Iicarc (^dct, qai<-
biif modis hcMnio^ ab huius legis prskctipio
^'^
ditcedanc , in illarura rcrum fcrraoncra forte *
incidat^vnde excitan\Jae potius libidinis materia,
iguim reftinguedd? illius ratio >emaaarc fokcSed
quoniam hoc prsceprp multa continental* qiw
pcseccrintctiErQdanbn fuucea fuo lococxplicalbun-»
tiir^Parochis.Eiusigicur duplex vis eft-, altera,
^ua difertis verbis adultcriucii vetatur; altera, f^^'JJJ^
qus earn (ententiam inclufam habec> vi aaimi^ '^^uumiii*
QuidjHbnommUctchU fiHAdHlterijhUpYMUm x .1
Digitized by Google
444 CATIgHIf. ROM^
t.rsf.f. Hxc eft, ait, voluntas Uci ,faa<aificario veftra, rc
id^^if. abftineatis vos dfarmcatiofie. &, Fugite forhic^v.
none. Ne cotncnifceaixiini fomicarijs. ForniV
canoaurem, inquit,&oninisimraanaitia ,auc
t«C0r*7»
i^uaricia, ncc nomineturih vobis , Nequc
.
Digitized by Google
1
i?AKSTERtlA. 44 J
.Ex hqc eciam pmepto doccndt funt fidcles» ^^^^,1^ ^"i'
<iiucriita:ciu
ac vcbcihentcr hbrtandi ; vc pudicitiam , 6c con-
tmenciam omni ftudio col.int , muuaencque Icfcruaiuia.
ab onini inqutnamento carnis U>inriiS, pcrfi- S^?«**S5*
(I:^:
Digitized by Google
44.i> CAtECHIS. ROM.
violaifandliraiem, quade re a4 ThcffaIonic?n*
iMO^ D. Paulus: Haec eft » ioguir, vbluticas I>e^
fes ica
fandificatio veftra ^ vtabftMdatis ^fbriiicatioii^t
vtfciat vnurqiufquc velUum vas fuum poffidcre
in fandlificanone &
honore , non in paflione dc-
(idcrij y licuc &
gences » quae ignorant Deum.
Pdnde^ id quod fcdeftius eft> fi homo Chriftif^
nus merctrici rarptter dedat^ membra « qv^
Chiifti funi: , ea mcrcrricis facii : itaemm Diuus
i,C9T.a Paulus aic:Nekuis quonia c<)rpora veftra mem-
bra funt CbriAi } coiicns c mo mem
bra Chri^i»
facia membra raeretricis ? abut au neici ti s c|uo-
.
iJC0r.s* .
^"^ 5 rempIutnSpiritusfanftirquod violare,ni-
hil aliud cit nifi ab eo ^ piruum (anAum eijccfc*
d^' ^iTcr
1^^°^ eft alieni iuris^ ab co.cui iltad adftri Aneft^
ti^XtUuT- "^fiwj^gi^ isadmoduiniquus eft,&nefarius. Ec
»
Digitized by Coogle
t>ARS TiilVI.A. 447
_ IjQcm , & igabmiiiiam con|rcgat (ibi, 6c ^JSa?"***
opprobriam illius non dclebitur • Verum buius Trid.sni.itf:.
fccJeris magniiudo cx fupplicij fcueritatc, facile
pciTpici poteft. adulreri cmm lege a Domino in ^j"^^^^
^
poena grauiifima clt » ita fiuoc » vc oequi^ Dei y ne- pmipc 4am^
3UC faitix » ne^ue^ dignttaris , neque filiorum H^ecfi(«m
eniqvie , vita^que tux rattonem habeant: hoc- tcoccaedf«ev>
^
quepado, adeo nequam &
inutiks fiunt , vt n^Hyffidir'
nihilgrai^e committi eisdcbcat, &
ad nullum siif.
fere officij muhus idonei fine • Huius rei excm*
plaaDauidc » 8c Salomonc pccere nobis licet: ^^^^
*
cfaortim alter poftquaraadqiteratus eft, repemi
fui dirtimillimus, ex micidimo crudelis cxticit,
vt Vriam optiniedc fe meiitum morci obtulcrit;
alter cum fe cotum in niulicrum libtdinem pro- j.&c^su
fudiliec 9 mi
vera Dei religionc (cfe auertit , vt
ilienos Deos feqaeretur . Aufert tgitar v vt Ofiras
dixit , hoc pcccatum cor hominis , farpcque ex«
^^
caveat • nunc ad ea rcmcdia vcniamus , qux in
aftione confiftunc.
Digitized by Google
*
448 CATECHIS. ROM.
viLbidittiSfefifmmf
uiLjiiizuU Dy Google
f^m atiro, & margaritis a^ornitcse« dmamenta ^
f ^bfti-
Googl
%fo cATBcirrsJ Ad lit*
abftincc &
quidc vt corruptibilcmcoronam
j illi
" D B \S E T I MO '
•
j k itE c 1^ p T oy •
'
cAPVt viii.
.,
•. Nonfurtum fades.
* . • -
. .
. ' ysTE R E M hunc Ecclefix morcm fuiffe , vi
^
hums praccepti vis, & ratio inculcaiettii? ikudiftiA
iious,u»djcat.iiaa|wd ApoftoIttmobhiTgati'oe<^
..
ftim,qui^t«Offabijs
vitijs ro*xfm^ detcrrerct,
«««fct. (5Ulbus.tpficu'mo«uircpericbaAtur.>
qui enim,
^quit,altum doces, re ipfum hon doccs?
. , .
qui pes
<ncas non fuiandum, farari$jQw>
do^krin« bo-
ytiiiMjhuiiu n6 non (blum fcecfjctxs illorfi rempottun
peccat^
* la#A« ^'Sk^J^T. ^
Digitized by Google
. . PARS HktiA. Mi
R i)ra(idij$, & vitam, corpnsquc iioftrum> & fa-
mam , exiftimationemque noftram tueaturj
fed ctiam hoc prja?cepto , Mpn furtam facicst
tanquan) cullodia quadam exfci'Qa.^re^,ac fa^
culcaces muniat ^ acdcfendat. quani cnin| hxt
vi^rba Rtbieftam haBenr ndiibncm » nin cam
quam fupfadixinius, ctifttdealijs prseccptis lo-*
qucrcmui ? i^ctarc videlicet 0cum, bona hceCi^uMfeptf
noftra , qux in hius tutela i}nt > i quoqua aufcr-gg^gto^w
n,autvt6iari • ^jlpd diuirii Icgis bencfidiiiiir***^*
quo m^iQS eft » eo ribs in ipdus bcncfici j aaAo«
rem Ocum gratiorcii ifk oporcet* fit quoniam &
habendx, (Screferedaegiatise nobis optima ratio! '
'
Hoc pr«Tccpto in prinus lUud animaducrtcn-
non id mode incelUgi^ciim'
dditi ell ;fui'ci noiv.inf
occulteab inuito domino aliguid aufcrtut^^ftd
etiam c6m aiiquid attenttm cptra volumate.fcicd
lis domihi pomdcrur . nififoft^cxiftimandu eft,
cum, qui furtu pro!iibeat,rapinas factas per vim,
& iniuriaui non improbare cum cxtec iUua 7 ;
Google
let CAT£CHM. no II.
M f R A N D.v M non
eft quod Icuiori hoc ford
praeccptum,non
•
Digitized by Google
'
^pudCxnStum Marthxum , exeunt cogitationcs
vniifotlfmmfnmgrdHitdtmmtA^ >
^
C^v A M erauc fcclus furtum fit, ipla natura:
vis ^ & ratio latis oftendit : eft enim i uft i lix con-
Digitized by Google
4$4 eATicHis. itoM«
ferapinis dtxiiTc fatis exit, ad qnx canqiiati)
caput yteliqua , qus dtcemus^refenintui: Ad cd ^.
'
auniimitAndil ;
.. • • • •
f I
emt^di^^tebdcndis^uejebojrfraud^^ ^d^ibciirj
&: vanicaten) qfaribms horum fr^udes vindica" .
Ly Google
tenim^uc euftpdcs infidn (^utn emm eofimdc^
teft^itioteSyquim tell qui
clu<funtur,quod furaci feruo nihil doaii obtigna- •
f i * • '
'
Xcui-
«
Digitized by Google
r
Digitized by GoogI
I
/- ' f S par-
Digitized by Google
4S9 e^rscnif« noil.
partiapei5 funorum, indc ipfi ctiam lucrum fa-
ciunt : lucrum diccndum elt, qui nifi rcfipuc-
fi
Google
noftra in cgcntcs (imus Uberalcs , veriflTmo illo
argumcnto,QUodfummoilloiudicjj die dccerta-
turus iiceos Deus , & (empitcrnisigntbas addi«
&ard$V qutelccmoiynar officiapr^cpraiUerin^
'acncglcxermt; iltos atice collau4atbs in creleftem
patda incrodufturus qui benigne fcccrint indi-
,
^ ^ ^
• labo«-
1
Vt ab vniucrfo hoc
^ni^. norum gcncrc ncfariorum fact-
fayiiHr. abhorreat^fideiisgopulus, Parochis a Pro
phetis peteire^ &
a reliquis diuinis libns *paf erii
deteftadoneinfurtoruni&raptQarani, &horri«
^ bilesmioas i Deo propofitas lis , qui ilia fcclera
commirtunt . Claniac Amos Prophcia: Auditc
\ .
• tern
Google
^ARS TERtiA, 461
tfem percinet, profcteac Parocht maTtima prdBmia»
iqux beneiicis, &
largis; &
in hac> &in facura vi-
ta dacurumfc Dcus poUiccmr*
^ kj i^u^ uy Google
^6t, CATECHIS. ROM.
£t9S,&yit2ec6modiorerD facultate^&elegariamr
qoi refcilcnHi Hint, docendiqucquamimpia fit
tOLum iScailjo,!^ oiatio,qui viUm comodicatem
anccFcraiic Dei volunuti, &glorLT,' quam ncgli-
gendo ciusptaccpta, oifendiitius miiandum ih
modum. ecfi qua? (>ote(lc(l<; ih fucuro coihtno*-
ditas, quod tutniisa incc^ipmoda coo[feq|iiantiii:}
tuu.u ' Super fill cm cnimiinqiiic Ecclcfiafticus* eft con-
fuiio 6c pti^nuentia Std fac cHc , vc cum ilh's
, .
Google
P ARS T £ RTI A.* 4if J
•
'
......
' *
*
'
; '
D E O € TA V O '
» J . «
CAP V T
» •
I X*
.1
'
. ifum ccftimoniuyEn.. . ... i.\
1
QVAN-
Google
4^4 CATtCHIS. H OM.
CLi ANTAi^ no modb vuUtat;cmi fcderiani
necetiiutem habeac affidaa huius 9c prxtepci es^
u plicatio , &
officij admonitio , nos Uiui I acobi
moncr audtonus , litis verbis: Si quis in vcr-
Digitized by Googl(
tl^ilgenmHm perfaljm tt^mmm h\c %ntMg\m\
^
l?i^iOR huius praeccpti pars habcc illam ra-»
tionem ^ vr quamuis nomine fall! ceftimoni|
,
: ; /
% pota*
'
Digitized by Google
4^* CATEckisJ Koiil
porcratvidcri.non cflc prohtbitumiVtaduetfuS
feipfiim quifquc falfus tcftis afliftcrcc,co quod in
Swccpro adduum fiiit jconrra proximum tiium.
cdnonideo fiaducrfus fci pfiim quifquc falfum
tefb m oniu m dixcrlc^ab hoc critninc fc putet
aiie-
. num qiiandoq uidcm rcgulairi diligcadi jproxi-
mi »aXeipib dilcftoracccpit,
^ kj i^uo uy Google
mrm agnofcitiir & fpfe^quodci c fentcntia fuc-
:
. PjiottiBF. TVR
hoc loco non modo falfuro i>f^"'^>'^nis
tcilinionium ,rcddeteftabilisenamlibido9&cd- Aei^bliel^
fuctudo decrahchdi alccri qua cx pellejincredU viacpauiai
:
g 1^ Qj^nm
^ kj i^uo uy GoOgl
** . V Tpeccari hums vjs i quo de altera dctrahf-S'
T .^..norum tuf , omnino perlpiciatur, fcxcncinmclt, no tan-
Kcnchbus. adhibeoda calumnia oilcndi hominum cxU
t)^tn
^ . ftimationem fed &.aiigendis amplificandisqac
iiu>. CFiroiniDus & u quod occmcius ab aiiquo com*
:
^ kj .^uo Ly Google
fXKS TIHTIA. 4^9
hommeS|& a(Ienucores,qui blidici|s,& iitnula-ptdicRdeiKii,
lis laudibiis infliuintin auies,& in aniiDOScord,a<^^"«8>«d»» .
^ kj i^uo uy Google
47^ CATBCUiS. HQU.
DoiiDinusficpePhanfcosargucns hypocritas ap ,
I
iHobbiiitcr P E R T 1 N 1 T hxcpF»ccpri vTs, & ratfo,ad id,,
No
forentiainai ncuc ocLiipmt homines,&: vfurpcnt iudrcia.
S*?«.cnim fasc(lcaiicnura(?niumiudicaw..YtfcMbit
!
ApoMoS'!nc.re>4f.C!«if»jp<?Dgnitt,ftnten
r-Sir ferant.
.Iuflfd4 extraquo in vicio fuic i^cerdotum &fcnbara
ririK^loncro'
confiliunijquidc S. Stcphano iudicariinr.<juo4
I
jiuiifufttXur item peccatum fuit magiftratiis Philippeniium^
dc qiubH^i^^wit A|?oftQiwi.,G«fOv5 ops pu bli^
I
Google
^
TBRTIA', 47^
indemtwtosjhomincs Romanos^miTcnint m car-
ccrcin,& nunc occulce nos eijciunt.Nc condcm-
ncnt innocences , & noccntcs abfoluanc nc pre- ;
Google
47^ CXTECHIS. KOU*
Kqa runt pro incerr0»tur i iudice, vera omni no patefAcicndfl
txrui 9&rmi funt. Quo loco caucndum tamen eirrcftibus, nc
njietmil fXfUnari
DeafSdoad- Illi opcta, ac patrocinio fuo,no dceruHt nc-.
X. 1 ••
t Vt libciuiushoc n^iCndacij vitium
caucant fi-
ta mifcria«i dclcrs ,
propoDct limimani buuu
CIS rarociuis
f<-'€^lcris milcriam, ac turpicudincm.nani in facrisi
Frtli^aritiB.
iMiiti* '
litcris mendaclj pater Dicmon dicitQr.qiiodenim
d^mon in vcrirate non ftctitt inendax eft, Sc me*
'
4adjpare|iSt Adiup^cud ciiciedum untum fla-
i^Lo Ly Google
^PAKS TERTIA* 47|
gitam cft tnala»que mendacitim con(eqiiuntuT;&
quoniaca malauinu:Tici:abiliarunt:fontcs5&: ^^^c^amdA
***
pita incomodoril & calami taiu demonftrabit :aCog^
primum^tn quancam cadai Dei ottennone,quati'-
cumue ei^ odiu incurrathomo vaDuiificmendax,
Salonionis audoricate declarable eo loco; Scx^^^*^
func , quas edit Dominus , &
fcptimiim dcccfta-
rur animaeius, oculos fubhmes, linguam nicda-
cem, manus cfTundentcsinnoxiumfanguinej cor
machinaos cogicatione^ pc/Timas, veloces pedes
ad curredum in malum » proferencem men^cia^
teftem faliacem : &qua:iequttntur. Quis igirur
ci prxftcc incolumitarem , qui infigni in odio fit
^pud Deum , quo ininTis grauiflimis afficiatur
iiipplidjs? Deindc,quxd impuriuSi aurfoedius,^*'***
vt inquu fanAus lacabus , quam mcad£ lingoa»imb,|.
qua bencdicimus Deum , &
Patrem , matedi-
cere homines, qui ad imagincm, &fimilitudi- .
• -
doccndifunt, non liccrc hominibusfciplbs vU
ciflijncqucmaliuTi malocompenfandumeflrepfed
'
Google
pars: TBHTl'At' 47J
mum dt'UimeiKum,quod mcndacio dice'ndofa'
cimus. lis qui afferuin humanir nariir.T imbecil-
luaccmy&fragiiicacemt cr^ulcndum eric hoc oifi-
cij praeccptum , vc diuinum auxilium tmplorenc, Q^uum |i
ncc infirmirati hiimanitads obtemt>ctenc. Qui
confuctudinemopponunr,admon£ai funt^fimc-
tiri confueuerunt, vt denr operam^v t contrariam
confueuiduiem capiat vcrcloquendi; prxfertim, ^^^"^JT
cu qui vfu Sc confaetacline peccant , grauius de*
Itnquancquamceteri. Etquoniamttodcfuntqui ^^^f^J.^^^^^^
(e tcgant cxcufationc cctcrorum hominum^quos Qiiimiiai s»
pafllm mentiri, &pcicrarcc6rcndiint^hacr^tio-
ncilli ab ca opinione dcducedifuntjiio cfTc imi-
taftdos malos, fed rcprehcndendos» & corrigen-
,4o$;cuaute ipH menoinur, minus audloritatis in
reprchcnfioncj&corrcdione alwrius,noftra ha-
bere orarionc. Alios fe jta defendentcs, quod Cx- Sewnni g^.
e veradiccndo,incommodo fin r arte dtijiicrcfel
cnci^cerdotcsycam efle accufatione, non defcn«
'
IjoncfnI cufn fit ofHcium Chriftiani bominis»
quamuispotiusfaceretafturam , qu4m tnentiri. septiiwim
CAP IT T X.
«
p >
^ kj i^uo Ly Google
fAKS tkHttA. »
477
turn argumentutD, candem docendi viam habet:
f^arochu^ tamcQ.& cohoru<io,& nioneodo» po*
teritc6municervel(eparaltim t vt commodiusipit
Vidcbirur , ea cradarc s Sin autetn Decalogi in^
tcrprcmndi- miinus, rufccp-jrit , dcmoniliabir,
qiiar fir ho rum daoruni prccccp coram diiiiiiiiiicu- Nan© rrarcr.
dd> quidue vnaconcupilccncKi ab altera diffei^at;}^^^^^^^^
quam dirfcrentiam libro qu^ftidhum in Exodum criprobibe-
D.*.Auguftiaus dcclaracNatn cx ijs altera (blum '^^Tamo auts
fpcclat quid vtilc lu, quid frudluofumialccripro- cupWitafiai-
Google
tft igitut diuina lex , quafi fpcculum quoddam,
vui^intuemur.Quamob- cum honcft*
in quo naturae noftraf
'
^em dictc ApoftolusiConcuptfceiiriam nefciebat
hifi IcxdiccrerjNon eoTftcupifccs. Cum cnim c6- fj?:;;;;^-
cupifcentia, id clt, pcccati roracs , gui cx peccato
•
Qrig!nchabuic,perpetu6 npbis infixus inhcxreat; -
^ r ma pr^ccpta^
HA E itT t h«c fingula prxc^pta illud cum ct* ^^aa^'^ohl
SI
Google
4SO CATBCMIS* Roll*
formhbomm ftA^ul * ^
c^Bcwpfftcn.
tia renx ratio ^ ••
H^c cocupifcendi
* • ^
vis fi moderaucft, fuisq;
- • • *^
luconformif fintDus conanccor» utpc cttam non tnediocrei
komtoi ctitmvctlt tares pra?bet.nam illud primumcfficii, vcaf-
Google
ijc; TranlTce ad mc omncs, qui conciipi(citis me, ^5'^*^^-
Itaquehocinterdidlo ndn ip(a cocupifccndi vis,
qua mm ad bonum , turn ad raa^um vti iiccc, fed S™s^£;
^(ixs prattscupidicacis i^quaecarms CQiicupifcen^proiubetur*
rta 9 & pcccati £omcs vocatar^ ac^ (i aci^mt aflcnv
fioncni adiundam habeat » ftnlper in vitijs nu-
ineiadaeil,omnino prohibecur.Eigo ea tantum
concupifccndi libido vetita eil, quam carnis con vwnr.
cupifcentiam vocat Apaftolasj illifciU^^ei iconr^*^^*^'^*'
trupilcendi motus , qui nuUuiiiradonis modtirn
habent i neque finibus a Deo conftimds con^ . .
tinencui. ,
fttfCCMtHfH. #
H AB c cupidi rai dathUaea eft i vcl quia nialfi pcc"5i lIVs-
appetit, veUui adulteria,cbnecatcs , bomicldia,^,"^^:^<«^JJJ^^^
{caiiaeiufmodi tlefaria fcelera. De quibu^ ita eiMuUpcrfi
Apoftolus , Non fimus , uiquit, concupilcerttcs q^fj^p^tt**
malorucn ,quemadmodam & concupieamt; tur.
vcl qiiia.ctures liatura fua malx non func ; caufa si^°^;i'/^^j^
tamen aliunde ex tat,qiiarc illaS concupifccre ne- ««cd«»ei«t
fas lit . quo ill gcnere fiinc ea,qux ne poiJidc.i-
J'^^^J*'
f mus »Deus, aut Ecclefiaprohibet noncmmcatur* :
'
^ppeterc nobis licet, quap poffidcrepmninone-
fasfic i qualia olim in Vetpri lege fuerunt , au«
ager,vxor,bos,a(inus,&aliamulta;qu?cumalie-
nafint ,eac6cupifcere vctac diuina Icx.rcrumque
ciufmodi cupidicas ncfaria eft & in peccatis gra-,
Google
'
T M
V peccatam natur a cxi Ait, c&m poft cupU
dtfatiim malaru impuirtiifi animus rebus prauii
delcAatuv ,acauc his vel affcntitur , vcl non ic^
jfcwl»f*« pugnanid guod D.Iacobus cum peccati originc,
& progrefltonem oliendic , lUis verbis docet
Rufquifque tentttur d conciipifcemia fua abftra-^
Sc illedus 7 deindecohcupifcentta cum co^
cepcnc , paritpcccatum pcccatum vcro cum co-
fummacum fueriCygencrac mortem.
gendnmefi}
£ A voce non locum modo quem iucolimus^
a uomodo fed vniuer(a haeredius fignificatur^ vt ex dtuino*
concupUcca. Tum icripcorum viu , conuierudmeaue cog«
^ nofcimr . In Exodo fcnprum eft ; Obftetricibus
ftxtvUt.
a Domino doiimscilc jediiicatas.fententia eofpc-
dac , vr lUarum facuJtaces ab eo aucias cire^acque
amplificatas interpretemur . £x iiac igitur inter-
pretacione animaduercimusthac prxcepti lege ve.
titum nobis e0c , nediuitias auide expccamus,
ncqucalicnis opibus,pocendx,nobiIitaiiinuidea
mus; fed ftacu nofcro , ^ualis qualis illefic , finp
'/
humiiis'
Google
PARS tbrtiaT 4SI .
Q^OD dcincepsadrjcicur»Nohfthiani,No
ancillam,intclligendu eft tamdc capciuis, quam ^mnoi
dc rdiquo generc leruorum quos vt cetera altc-
;
Google
«
PARS TERTI A. 485
Pharaoni, &
Abimclcch contigiflc Icgimus , qui
Saramin manimoniu habere concupiciunr, cum
cam minime nuptam, Abi:ab$q;ro£oi:eip.o6vxo ^
rem arburaret ur y Ulc certe qui eo ammo eft eiut*
modi, prarcepti legem violare non videcur.
imperammi • '
' -
'
^
Vt Parochusremcdiapatcfaciat,quaeadtoI'^^^^f^^^
iendum hoc cupiditatis vitium accdmodatafunt, ucrfus noxias
explicarc aUerapr^cepti rationein debet j
qu« in t^a"^."^*^""*^
toconfiftit,vc,udiuin«afl3uant,cor*nonappona- ^. *.
.
j$(C)(e£ce4inUiS aas inijs mentu^ acipiiltu^ ofH*
Google
48^ CATECHIS. HOK*
• cijs, qu^ corporis repugnant fenfibus ^ horuque
cdomicis appcdcionibus ^ratione jacipiritu du-
cc,rcdlum vit? curfum tcncamus^quiuc; prsterca
nolui$, libidiniq^
icnfiis maceriacn cupidicatibu$
pratbent^eonim vim maximi rq)rtmaniiis*
xp Qju ftint fotijlimm clmfuai$ mmmiiA 9^vm cwou
fifcmUufrenm}
cu iattatum
^^^^ cupidicatiinei ardorem rcftinguendu^
^^fu^^piarimum etiam hpcpptf ft> fi »quatincoininbda
coittaMb. ifiis accidant ca nobis 6b oculos propona*
,
^
nes ,Qrnne,inqiut,quod c(l in mundo,concupi(^
centiacarnis ell, &
concupifce^cia Pculprum, 6c
Tertium fncommodum iii eo eft,
fiiperbia vitas •
• u- kju^L Google
tAlt9 TtHTtA. 4S7
Cat?.
4S8
= C A T E GHI SMI
RO MANX PARS (iVART A
DE ORATIONE E1V5QV6
I')f P A J'MIS KBGESjriT AT
C A P V T X.
Mcceifiiatem. .
'
CAPVT «£CYNDVM«
* I '
* ' '
Google
file aribulationis^eiuftm ce»& honorificabis me.
Qud ift MbaA vtibm , qndm wsndo eonfitfmmm} ^
F R V c T V s ectani afn|)iiflimus^& iucundi^H- ^^.^^Ij^***
^*
"^"^
, mus oraiiotus iequicur, cum Deo prjcces'audm
cur:eft'eiiim ex S.Auguftini(chcentiatCa:U clams Auguft.rcnii
oiatio. Nam afceaditjinquit, pi:ccatio,& dcfccn llti/*^*^
dit Deimifcratio , Licet alta fit terra , alcumcse-
Jum:audiccamea D.eushomuus imguam. Cuius ontioiie §m
oradi tnuneris tapca vistft^tanta vtiTicas^ vceare ^w^ado
caelcftium dononim amplijtudineiii coicquamur • ^""u^^ ^"^^
Nam &impctramus nobis, vc daccm,&adiuco-
rem adhibeat Spirimmfan£l:um:&tidei aficqui-
inurcooferuationem, Scmcolumicacem , Sc vita-
tionem p2narum,& diuinum pi^crociniuin ten- ^*^y
eft ia prccatione (ingularis gaudij cumulus,
ciuamobrem fic loquebatur Dominus ; Pcucc,&
accipiecis^ vtgaudium vcftrumliLpknum*
Google
47» CATECHI5. ROM.
nobis imperurur}Vcl quod nec ncceilariumaiv
his eft ncc vtile , auod petimus: imo verb for*
.
,
nem adtibe4t}
S c I e'n T ER
ac diligcnter petentibus mut*
,
^"Jnct?"*
VemVior^y^co plus rnbttirur,quam d Deo poftulauerinu
•^^^•^'"r^quod &c Apoftolus tcdauir in epiftola ad Ephc-
Liic.z;« '
nos'j &c ilia pi'odigi filij fimilitudine dcclaratur;
qui prxdacc Tecum ac^um eilc cxiitimaturusfuiri^
(Tin loco mercenari) famuli habuiffoc eum pa-
rer .erfirede cogirantibus^nonfolum poftulan-
ubus nobis , cumulat gratiam fuam Deus , non
modo munerum copia, fed criam clariracc tri*
^
bucndi.quodoftcnduntdiuiri^cJiterx , cum 1 11%
tJ!!!^^ex vcvmtur loquendi formula; DeHderium paupe^
g^/^*][2J/rulTicitaudiuic Dominus. inrtmiscnim & caciit$
'egentiumftudf)s, ne cxpe^ata
quidcm ectruih
voce DCUSQC^U^UU .
^ kj i^uo uy Google
. A
c c £ D t T eriam iUc fro Aus , quod orando Yertiiis«ra.
Mittii virtutf s &
cxcrcemus , &
augcmiis , ma* tioms fru.
^ime vero tidcm.vt cnini iirciNi nonoianr, q-i HxiUc acbcc
'fidcm Dro non habenc C^omodo enim , in- procedcrcor*
:
poliulcmus*
Cur Deif«, mm fiiat qmbm 'rndt^wmns arstiont n^fitA vuh 7
Google
4H CATECH1I.K0M*
~ non potetat
oci^ ahguftds nofier antmiis capere . Viiif
•
praeicrca inos M quod eft intclligerc, ac prac nobfi^
fcrrc ,(i carlc^is graiiiEaiixilio deferamur, noftra
DE PARTIBVS ET GRADIBVS
oKAxioNis Cap* iii*
Ik
&
Jorum , mentis prasditilmt. Nam quocunque
oculosc6ijcimus,auocunq; noscogitacione cd^
uertimus, nobis admirabilis lux dtulme benefice .
^ kj i^uo uy Google
496 CATlCftf^. HOU*
Suod non omncs pro viribus bcneficenrifltmuni
teumlaudibus cekbrenCt granacum a^ooc&
t'XX'^^'pwfeqMiitur Scdvtriufquc officii ,
^. pcrcndl &
tftpoicawr.aliqutd i Deo,fSc«i gratias agcndi^ muictfiifit gra<-
das; quorum alius alio eft altioL*, atq; pcrfcdtioii
Vtigicurtidelispopulus nofolum oiet, fedctiam
o pume fu ngacuc illomuncrc orauonis ^« propo*
neoc et Paftorcs fummam , perfcctam mie ocan-*
dt rarionem , 8c ad earn, qoam diligeatiiutne pa-^
ccrunt, horubuncur.
.
E6RVM quimdrtiferispcccacfsdppteili,^^
dc tame ea^duael m bnrta dicicuc ,ni tan tur life eri- ^"H^^jL''
gcrc & ad Dcumafcendcic, ifed, propter inter-
,
morcuas vires/ummam<jifideitmbccilliratem,fc .
Google
498 cATscHii, aou*
vidcmns. ncminicnirii,idcx animo petcnti^claii^
, (sfunc fores dtuinx bemgaiutis.
Qni imer difntMpm fxmm iupsdn Mtm 1
^rtuijtt- III fcilictc, quos nonmodo facinorum,
I &
• • •
flagirioruni non pxnitenrcs , ffdfcclcFibasfcelc-
*'
racumuiantc$j»,iaaien|ionpudcC|i2rpe aDcope-^
. terc pcccacorum veniam^in quibus volont perfe*
uerarcqui tali flatu ne ab hotnimbus quidem aa
deredcberenc,vt fibiignofcercnc^poftularchortt
oiatioa Deo nonaudifui' .ficcnim dc Anuochu
•fcriptum cftiOiabat aiucm hie fcckiUis Domi-
oum f a quo non cflcc miicricordiain con(ccutu-
rus. Quare vehcmctcr bortandi Tunt »<iQf ib gra*
uiilla mi(erta vcrfantur , vc, abJe&apeccandfi vo«
luntatc, YCic, &c ex aainio tc conucnaiu ad Ucu«
IS^f^iUione
niumcltbomim fummuftudium, defidcrium-
,
Google
koaxim^ftoscomungant; quxvero nos indcfc- ^'^I'^^/^^ '^l
iung<inr,aut caiiDm aliquaaffcrancdiriundioniS) duciww
ab omiuftadio, 5^ cupiditatc noftra rciuoucnda
fuut.Hinc licet colligcic fccundu lUud fammu, &
Ecrfe&uboottm^quo modo reliqua,quc dicuncur
0na%& optanda fioc,& i paretcDco p.oftulanda*
Nam liaec corporis, quae vocant,& externa bona, Am ewp&^
vt Qnitas, robur , pulchntudo^ diuitix,honorcs, ^i^'^^nol!
glona,qiiiafacultatcni,acmateiiam,(Icpedanr pec
cato, ( quarc tic,vc noomnmo pic, aut (alucaiiccr
pecamur)eruiUa peri tic his praetcribenda tinibus>
vt haec vitac coromod;^ poftulccur,nece(E£atis cau-
. quacprecandi r^tlorefermr ad Deiihi . Licet
Googl
nc optandisin,c|iixrendu>poftulandum cft,qtfenhi<^
tdmodom amca diximuSf id Dei glomeft^&r
dcinccps oiTinia,quapruiTimoilH bonoconiungcr
rcnos queam»vi hdcs,timnr Dc i,amor dcqur- ,
w«« pro
nfloribus
„ 2 ^ ? « ^ V s hoc prccarionis olHciu primuftf
FattDnbusanimarn tribucre quod ab Apoftolo
»
Digitized by Google
9AK$ Q^VARTA* JOf
ffmnemtiKpro ijs cnim orandum cfle,inquft>qui stcundf pr^
prafunr verbo vcritatis.Sccundoloco pro princi Wn«*^ii>i*»
pibus nos precari oportct,cx cms Apoftoli fcn-
ieria.quanco enim publico bono priacipibus pi) t
fic iuftis vacnorjiicmo igooraui taque rogandus
eft peus,vttalc$ fiint , quaics cflfe opot;ter,qui re«
liqais hominibus pi^Uiu, Exrancexemplafandio- Terd^n
rum hominiim, quibus moncmur v pro bonis
, i ^
cciam pijr^jdcprecemiir.Egcnt cBim.dc liiiprecu
bus alioru : quod diuinim$ fadum c(l» tie liipcr-*
bta effcraiitur, dum toceiltgum /e injchoram fu&
_ r ^ *
Digitized by Google
P R E c F s , qua: pro morruis fiunt, vt ab fgnc
flwmiir^ Purgatorij libcicn:iir,cx Apoftoloruai dodtrina
^.^'^•lareo.fluxcrunc . qua dc rc faus,(U<^umcit»cuxndcIa^
Bia^u crificio MiSx loqucremur.
X f fndefi m '^liii momm
ahiUA QtAtio qm fHcm
placacum Dcum.
^ €)jMnmfe/ion cxrmf hnfSj^N^ in fcriftm$'ltgkmfMttiiii»i£f
Execrationcsfan£torum hominum , quibus
itb^KdcTc^
impios viuncur , cx parrum fcnteniia ^ conftac
]><!>riiii cfTe vel prxdidiHones coruin,qua? illis eucntura
vbifitf e
tffllnuis vi us affidt hrimaAum genus . Maxun^ auteni fungi-
"^^^ miincrc gratiariim aftionis , fandlorum
«ttfa«i$r'
' " *
omnium caufa,quo in ofHcio fingiilarcs Deo lau-
dcs cribuimus , 6c eoru ai vidoi &2e*> (riumphi^ &
quern de omnibus , intiniis » &
exccrois holti^ &
bu $ s eius benignicate deporcatunu
sniuwtioan- ^
H V c pcrunet primaillapars Angelica: faluta-
Vil^tt^ml^io-tionis,cumea ad precauduni vuinttc:Aue Mamg
jM|>crcmec. ^.jitia Ddminus recum :Benedi(5ki tuta
plena :
muliaibus ^Nam Dcaaifummis ^ & habendi$
V "
; ^audibm .
Digitized by Google
laudibus , &:graci]s agcndis cclcbr:!mU5, quod
ianctillimam virgiiiein omni csledmm donord
muncce eumulatitc i ipfique virgiai iingularem ilv
lam grattilaniurfelicuacem » lure amem iancfca cur tcM%
Dei EccleCta huic gratiarfl adioni prcce$ eriam , gii^^ pTiw
£c imptorationt Onctiffimx Deimatris adiunxirj *<Uuj3g*u
qua piearqucfupplicucr, adeam confugcrcmus, i
'
aaxiitu implorare i cuius &
pra^ftanciflSma mer»u
apud Deum e(Ie,& iummam voiuneatem iuuan<*
di humanum ^enus jncmo lUiii iiBpic>& acfariej
dubicarepuccu.
QJ^ IS O R A N D V S SIT.
>
Capvt sextvm.
D lEv M orandum e(Ie,&eius nomcn inuQcan*
De«smiiaca»
dumjpfa loquitur naturae vis, in(i tain hominum
mcntibus: non (blum tradunt diuinx liters ^in
<}uibusiicccaudireimperaotea> Jt?cu^ ingiocamc ^^-^^
in die tribulationts ^fed Dei namine tres perfo->
lias iBtelligi oportet.
*
Googl(
504 CAT EC HIS. KOUf
iiittocaadi rarionem.
jantetoeus, M
I N I M F.precaraiir enim Dcu vt ipfc vcl bq
na dc{,vel iibcrct a mails a fanclis aiuc quia gr^i- ;
jjjj^^J^
tiofi funcapud Deum, pctimus,vrnoftri pacroci-t
x^iufufcipiatii ^ vt nobis a Deo impefrenc ea^quo-
fttt&itidigemus • Hinc duas adbibcmM precandi
formulas, modo differences. ad Dcumenim pro*
pi icdicimus Mifererc nobis, Audi aos : ad fan-
,
DE PRifiPARATIONE ADHl
BENDA. CA P VT SE P T i M V M.
f
Qiijtfff mxmi mnunbus dn'mm ad oMliaipl tjt frdpdtanim i
Scdc .It. T in diuinis litteris Ante orationem pra&>^
1^ $
para animam ruam , uoli ciic quali homo qui
ten rat Dcum .Tcncat enim Dcum is,qui cikm be-
ne orat y male agit ^ ^ cum loquatur cum Dcou a
, precibus aiiim|i$ eiiisaberrat • Quare ciim caott
iotcrfit> quo quiiq; animo Deo preces faciat,tra«
dent Parpchi Yxas precacxonuui^jjs auditonbus.
V
Digitized by Google
PARS QJTARTA. 505
Primbs jgitur gradus a4 orationem cric,vcf c hu- lll-^^^, ''"t
milis ac demillus animus, (celerom quoque re* ^thamuii^
,
J-
Digitized by Google
JO^ CATECHIS. JlOM»
;i^utrto ira , hoh «aiidiaiii:manttS€ttitn veft» (ing«r^
^^^9
rusicii4«, plcnxfunt.fiigicnda eft ira,ac diffidium qux
tic ;
Google
VJLKS QJ/AKIA. $07
in oratiione, credentesacciptctis* Dc
huiufmodt s.Aiigit.Ar«.
fidefcribit fandus Augullinus dc verbis Domi-
|ii:fi fides deficitjoratio pcrijt.Capiuigitur cllad
*
Digitized by Google
5ot cATECHis. meu*
omnia , qux per lilum rite pcdcrimus» conceflii^
rum Deiim Dcnique noftt 2 auftbr eft prccado-
.
MAX
X M £ aute referCtquo modo (acris prcci*
Digitized by Google
m^traditarum^exChridi Dommtdi^rcipIina.Eil
igiiur orandum in ^tnuu& vcritatcnam cqlcftis
Pacer tales quapr it, qui adoreric cum in fpiriru, Quis«rctmi
cc vcriratc.orac.luc co modo t^ui uitimLitn,;ic tl.v nutW
grans animi ftudium adhibct.a qua fpincuah pie-
candi racionc vocalcm non excludimus : vcrun*
tamca prindpatuin iure cribaendurotducimus
illt , qua?va vehemcnci animo profici(cicuf , ob«
(ccrationi quamDcus, cui paceiicoccuhxho-
:
'
*****
fcratur. Audiuic Ann2c ,ciusqax mater fuit Sa-
tnuclis » intimas pceces 5 de qua illud Icgimus*
&
Hehtem orafle , liantum labiamouenrctxi/Ora^ MLi^ -
'
necefDmnm ? -
Digitized by Google
nuclei ^re. uara,&publica.priuarcc orarionispronunciationtf
JubiicVetpri^^^^^ur^vcinnmum n:udiunn,ac piccar.-madiuuctv
publica ^ oux ad inciuadam tidtlis popiili
iiata.acxnhacin
feiwimum
"
rcligioncm inftitatacftjccrcis, ftatifquc rcmpori-
inuia autc5i
^ngux ofBcioliiperfediirri nuUo ihodo poteft. •
f naVtl^ir
^^^p » diutumo Miwi ftudio proficifcantur^
nu5. " tantiiabcft, vt rdjciat, vtctiam fuo cxempio nos
rarione rohorcetur,qu! non rnodo nodlcs
^^'^^
H^tckutf^
in piccanone coafumplic, fed tec cundcmfrrnio-
ncm reperiir • Tamum igi tin ftaniendum eft, irt^
ani verboranYfono mminfi^ exorarf Dcam^Nec
tottii.«. v^er^cTanimo Oram hypocrita^ :d quorum no«^
cofiictudmc clerci rec Cliri(his Domfniisin hanc
fenrenria'^^ : Cum oiarts,non cririsficurhypocri-
i.s.qui amancm fymgogks^ikin angutis placearur
Quid f t Hura
fti^ntcs ,orare,vt videancar abhominibus. $mcn
re ffi cuUctt • dico vobis^rcccpcrcimmcrccdcm fiiam.Tam au-
\uah.s. rchi ciim oraucn.s , intra in cubiculum tuum , &
clauH) ortio era Parrcm ruiuiA in abfcondito
, &
Pater tims qui .vidct in abfcondito ^ rcddcc tibt«
CnbicuhiiTi , quod hoc loco dtcitur , ad cor ho^
minis rcferri poccft; quod non fans eft ingri^di^
fed Pfjrtcrca ocdudi oportec,nc quid crumpac,
vc inflnat
I m
animas cxtrinfccas,quo pieearionis
iaicgdus vioUii poffic .mxfi cam cielcftis Pacer*
qui
Digitized by Google
<|ui omntiim mctites s 9c occultas cogitationes
maxliuc pcripicit , orantis poftulacioni conccdit-
.
R E Qv I & I T pra^terea oracio ailiduicatem
, ; Amn^^nt^
Snx auancam vim nabeAt, iudicis illius rstemplo
Dei filius oftcddit qwi cum rtcc timerct Dcum , Luc.if,
ncc homincmrcuercrcrur , vicliis aindilitatc^ac
diligcntiA viduae^ciiispoltulationiconccflit. Ita-
que adidua&Djeo jjjrcccs facicnd^e Cant 5 necimi-
'
, ^ Xeiuaiuia
Digitized by Google
41X CATECHIS. KOmJ
I IT I TN XV M cerri maxirodi eft cam orao^
nefbciatum .nam quicibo &:poru(unt onxifti^
horum mens opprclfa eft fic , vtncquc Dcum in-;
tuen,neq; ,quici Ubi vclit oratio,cogitarc poflint.
Sequicur eleemoiyna^qux magnam& ipfacum
6mk>nerodetacem haber.auis enim^coifact^
fit benigne (kciendi ei qui aliena'niifericordia
uat^nec opiculctur proximo,
•
fratr!fiio,/c chari-^&
tare praeditum diceieaudeat ? aut quo ore is, qui
cxpers (iccharitacis , Deiauxiliuimplorabic ^niQ
oritbnejcu tuiii pcccatt vcnia precatar , fimul a Deo fup- &
iumo&dcc- pItcitei*i>ofti?laccharitat^ QnaridiuinitAsfaftii
cauciaeitira citjVt ijliKi hommu , tfiplici liocremcdio lubue-'
iiuitu. niretur.cucnim peccando veloffcndam^ Deu,vcl
proximo^ violemus^vcl nosipfos Isdamus^facris
precibus placatum reddimusDeum; ckemofyna
redtmimus hominu offbn(ibocs;iciunio propttts
vita? fordes eluimus. Et quanquam fingula pro-
lint ad omnium fcelcrum genera ; tamcn propri©
iingulis ijs pcccatis , 4)uas diximjaSf appoffica , &c
accommodara funr*
DE ORATIONIS DOMINIGAE
• • - ^ P R O OE M I O, CaP^ IX.
Domiiii,4«f Tilj<fl(f)os^;/flrMr€V»{lfti!
C V M hxc formula Chrmianae precationis , i
lefu Chrifto tradka ,eam habeac vmiiVL antcqui
adprcccspoftulationesqj vcniamuSjCcrtis verbis
locoptoermij nobis vrendumi1C9<)uibus pie ad
^ Deum accedentest fidentius ettam id flicere pod?
nius', Parochi officium eft ,illa diftinAi , dildci-^
dc^ue deckrare v aiacrior pius populus ad pre-.
CQ9
Digitized by Google
CC5 a^ear/cquecum Patre Deo afturum intelHl'
gac* Pcooeraium autcm,(i fpcftes verba, breuiflii-
mcAfftikntf
' *
k gelorom
Digitized by GoOgl
S^p^r lorucD , iQ quorum tutcU fimc bomuieitaU^iiil
Wifl iji^ diccodum vidctur>
r
cipiaor. Nam
vc parcntesiiinfrfta &pcriculofii
'
w fiUjs iter facicodam fie, cuftodct admbent» 8c
|cricttlorani adt utores: fic cxleftis fMcn$ in hoc
itincrc , quo ad caelcftempatriam conccndimus^
£ngulis nobis proporuit angelos, quorum opc^
•c diligencia ce&i , furcim paratos ab boftibus Um
queof vttafciDUSt&: fados in nos horri biles ins*
, fctus rcpclicremiis , ijscrne docibusrcAamffer
tcncremus;ne obieftus aliquis error a fallaci ad-
, nos dc via poflcc deduccre $ qixx dude
uerrario
Digitized by Google
ftrauujl]lc<tem6nium cxpu^
eicoJJigata poteflatc, hcTobixnoccrct , efFc-^^**^
cit Ilk vcrum,& Jcgirimum macrimoniiius,
.
• .
' -
S I coinmendabitParocbttf«&: in primisprx-^^^i<tt»«"
Digitized by Google
51$ ejk^fteii^u. kdik
curam dcponit. Qucm fi quis cxiftimat hcH
Conferantur \^{^ -
Digitized by Google
I
Digitized by Google
lft$ CAT X C H I 5« KOU.
'
•r • «.<
Digitized by Google
tnant) Deum confcruarc nobis amorcmfuum,
xcbusautcm aduer(is9& calamtratibuSiCuaDcD
«tefcemar » tdcflc fignimi hoftiiif in nos ammt»
& prorfus abalicnauei nobis dtuin^ volaocatis;
dcmonftrandum crit,cilm tangitnos manus Do
mini, minni:ii id hoftiliterfaccre Dominum,vc- ^^•'p*
turn perciUtiendo ranatc,& pl^am a Deo veoicn
tm fitte mcdicifiam. C^^igac cmm pcccaiite|»vc ^an^^'ct
ca difciplinanieliores facial, &pi2ientia{umad- ^'^.o.*
V *
t:. .
4 pluum
Digitized by Google
plinam cftis,adulicnni cftis, &:non filij . Patrcf
4)uidciiicaraisooftMeroditores habuimus, ^
^cueirbainureos ; don malto fnagisobcempci^-
NoAcr.
Cur Defiiff voc^huU nofpim tMtmJkk Mff^
'
fbtrAtitatts
-gi^n}
C V M Parrcm inuocaraus finguli, noftrurn &
w^pr^^^Dca appcllam^,docemur, cx dono, ac lurc diuina ad*
opcionisconfcqiii neceflari6,vtf(acres (iutide-
a "duV^^^
lc$ cmncs^Sc inter fraccro^ aoiarcdc^cancsO^-
""s^iiXne ^^^^ cnini, inquit, V05 fi'atres cftis; Vims eft c*
pirn Patct vcftcr,qui ip caeJis eft. Quarc cuam in
£cio curuti
rS-on/' &
diflblytam cffc^ TmsfXVb ^beft* vcbano
contiiAionem,& chaAiatem Chriftifcfiicre&io
diiemeriCjiYi cx ilia m«uc^cui& Tecte; tu.
Digitized by Google
>AJIS. Qjf Alt i*jU 5x1
*"
cil 6t omnibus omnis mcmoria: hominibus iu- '
quoaudorea<rvirniteni,ralutaresq;adione$iiii
pcll!mur,& inccdimur,vt cius frcti gratia, in ccr ;
Vitjei^ario^iuflum coronaepraxniumcapiinusi .
Digitized by Gbogle
511 CATECiril. KOUi
.
I'^uxu nH*.
^^^^ ebdcm (biricu^ eodem fidei iaoami
tluT ai^o^ to nati (imns fili Uei, & ciufdem haeredicatis co
j
tt^.ngttuioi
hacredcs.Ncc vcro alium Chriftum Dcum habcc
tcin omnium ^ •
i_ i- • o
chriAiancru copiou,& potcnies homines^aluim tenuiores,&
^cmtitiMi iatimi-non ali)s
lacranicnasruociDiriati»n^cai4a
adB^i* habredicatcmregiii catleftis txpcdant Fratrd fa^
. . mas omncs,&,vc inquic Apoftolos ad Ephefios^
membra fum us corj5oris Chrifti dc carne eius,
,
I
^ offibus cius. Qm)d item in EpiftoJa ad Ga
Apoftoius j OlDiiesliiij Dei cftis
latas fignificai
. ftsM
Digitized by Google
PARS Q^ARTA, jij
.
i QwiJ ChnftUniUy vhi exordm frudtiouis in«i,Pacci no- im
C
V M has Dcopreces fadurus es Chrifti.ine,
mcmineris tc tancj^aam filium ad Paurcm Dcum
acccdcrc.ltaquc cum i>recatioiiemorcliri$ , tU &
]ud,P4i€r}io^,pronttnrias,cogita,(quem ki locum
tefumma Dei benignicas cxrulcrir,qui no vc fcr- t
uum ad dominum adirc inuuum , ac timidura,
led vc ad patremfilium voluntarium,fccurumqj '
*
Qui •
es in caelis.
Digitized by'toogle
5^4 G^TICBIS* HOM.
quam cxlo, ac terra comprchenfa funr,vi fua, ac
vircute conipIcdti,nonaiuem ipfum vllol ^co c6
tiQcri. Adclt cnim omnibus rcb' Deusivci cicas
ipfaSy vel Gaa(cruaQS<reatas; nuila rcgioDe, nul*
Itsiinibus , vcl ctrcuniicripcus , vel icadefinims^
Guo minus & natiuam , 8c p.oreltaccm fuam pra?-
fcns vbiquc conftiiuac.Qu^od B.Dauid cxprcliu
lUis verbis, 5 i afcendcro m
cxlura,cu iilic clt. Ve*.
rum etfi pr^lens adfit Dcus in locis , rebiis a-
ninibus,nuUis»vcdiximtts,termini$ definitus, C4
mcnihdiuinis Scripturisfepcdicitur habere do- -
N
I 'hac coo;irationc carleftis domicilij diuinap
maieftatis , hdclcs nonfolum communis oti^uiu
parentis imagmem fibi proponenc » fed qciam ia'
cxlo rcjgDsmcts Deijvt oraturi,niemmertnt,mei^.
tern animunfiqirefttendum cifead caelurn; quan-
lumque fpci , ac fiducix afFcrt eis patns nomen, \
Digitized by Google
hifio noftca, qiuead buius vita; vfum^acneccliita a ?.ttre <rsf.
wm jpercincat; nifi cum caelelltbus fit coniundta dmta»!t
bonis*, St ad ilium finem dirt gatur> inanis tft, «2\t q|,*K &
indignaChriftiano. Qj23'"c i^oi^^buncpiosaudi nln/c^puS
tores Parochi de hac racione precationis , & ad-
monitionem Apoftoiiauftoriratc compro
iJlarn
babunt;Si cum Chrifto, quae fur-
cc^ifurrexiftis
film (cintqu£nte;ibi.Clinftus eftvindcxtera Dei
rcdes^quxruiTumruatfapice^no qua: fupcr terra.
Cap.. X..
• •
SajiiSlificeturiiomcntuum.
mmmi diHrnfinctl^cAtkni nofitd defidtm mYdimwt}
Cftr i
i
'
Digitized by Google
finr,poftulcmus,quaj propria funt Dei gIorix,pe
terc debcrc,ipnquc Deo midium,& delydenuoi
ctiu rei noftnim exponece • Quo fadkp Qiaoebi<<»
^ , snus in otficio charicaris $ qtta3occmtir,& plot
Dcum,quam nos ipfos diligcrr, 8c primu pecercy
i^uac Deo cupiainus^deindc^qu^ nobis optemus*
,>c<racrit»,
QvON I A M defydcriuiii,& petido funr earn
ft pnuBKiir rtirttqQibascacemus;(nccveroDea,tdeit,etiig
n^m, 3^ fieriac^effio poteft;aut augcri vlla i e diui-
napjbltantia, qux incxplicabilcm inmodumcfl:
Kihi! prttm* omai pecfe&ione cumui^ca ) incelligendum eft^
^
^iio4
'1^?re
Mtet
tuece/reyOiueiDcOyi^ Deo pecimitt,& a4
atcemameiusgioftam perrmere.cupimas etdm^
& pcrimus,vt Dei nomcn notius ficgcntibusrvc
aiiquia fieri eius rcgnum amplincenir;vc plurcs quotidic obc
^irnnotlrclt diantdminonumini. auaetriaNome, Re^numt
Jgl^'i?
^ fcdaffamumur cminfccus.
ftudi#
Digitized by Google
i
Audio id agatur*£c(i vcrifTiinuillud cft,licuticft, Trimouic
^fuinu noiQcn per ft fanibricationc no cgcrc,cu
f^n&um^Sc tcrribiie fit,quefPadmodu iple Deus ns^i^?/^
.£iapYc nacoraiatiAas eft ; 0e<|Q|p ci vUa fiin&itas, ^i^m
qua abomniarccrnitate pt^dicus no fiieric«po(fic fic(iproxtai«
acciderc: tamen,qii6d in icrris longe minuri ho- HcceSt***"
norc afficitur^qua par cft,nonnunquam etia ma^ i>« noncca^
kdidi5,& ncfarijs vocib' violacuripropccrcacu Sfcju/ioaf
pimusiac pecimus,vc laudibuS)honocc»gloria ce
lcbremr,adexempluhudum^horioris,&glorfar,
^
qua! illi in cxlo tribuuntuiiid clt,vt fie honor, 5c
cultus inmcte,!nanimo,inorevcrrcrur,vtomni .
/ ,^
yenemiotie,& incimat & externa profcqufunuiTy
omnt celebcitate excelfum, paruiii«& jgtoriofum
Deuad imiiaqonS (upernorum, & c^fcfttu ctmii
coplc£tamur. Vt cniiu caliccrs fumma confcnfio-
DC gloiia Scpr^dicationc cffcrumDcum;fic pre-
camur, vc idem concingac ocbi terraru« vc omnes
gcQtes Deum cogno&ant^colanc»& vencrcnmri
,vc hulli plan^ morcales reperiatur, qui no &iuC*
cipiani Chriftianam reltgioncni, & ft totos Deo
dicantcs, credant ex co omncm landlicatis fontc
cxiftere » neque quicquam cCk puru, aut (andlut
qdod ho a (andicate diuttii nomtnis orucur.Te-^
ftatar enim Apoftolu$ mandacam efle Ecclefiam *^^s^9i
in lauacro aqux»in verbo vicar. Si^ni6catautem
vcrbumvita?,nomcnPatris,&Fin[, 6cSpiritus •
Digitized by Google
SX9 CATlCttll. Jtmf*
picnSjipiins Dei dextcra , pcrfcdtam vim (att&i-
Terti;!^, P^ti- Mtis c9nrcGuacur«Pcninec vecdoputum, &po%
- ril
ftulatio noltra noaminus ctiam ao eos,qui flad-
nitpfi fcfi- ttjs, &(cclcnbo»confaramaii,pm*ambapciliii]m
f^™*» tcgritatcni &; innoccnri;3e ftolam amirerunt:qiiai*c
taclumcfljVt in illis mifcrnrais (bam iicium Icdc
impuhilimas Ibiric^coliocarit. Optarms i^uur»
&
prccaniur a Deo , rt in ipds eciam fiindibcctax
nomcn cius : vtadcor , &(aniutem rcdeanTcs
ficramcnto pxnircntia^ rcdimani priftinam ian-
dlitarcm ,(eque ipfus puium , ac fandtum Deo
ctiiirtu.pe^ cemplumacaomiciiiuniprfbcant Oramusde* .
V o
iaterpretari debemas mirabilitereffeAas oua^a,
<icitribuic. ouiad vlumnOirrum accommodaras Da
manus,
Vjtfeiisntftio qtiibus nobis fua bonadiftiibiiit ,aclonc»e latea:
mi articuii diffundu. Quod autcm maximc fcm coDcioctia
'^intopu hacp<ttmonc,iIludeft,vt^^^ ^
Digitized by Googfe
ffiaiidas omnes peccatorum (brdes^vnde haariu*
#tur vntuer(a(alutis9&fan&ttacis facramSca** qdi-
bus qua(i caeteftibiis cjiiibiifilim fiftulfs in iiosi
Deo file fandticatis , &liqudr cfFunditur :ad
ros
quam folam, &adeos,quos fuofinu, &
gremio
coinplexacffyperdnct diuiniiliius impioracipho
mitiis^qiibd vhu Tub csrlo dattim eft hominibus^
in quo cqmrteat iaas lalaos fieru
•
rc,&gloriacclebrandi. Nobi^enintiplehaspar- J^'';^"^^^^^^^
,
Digitized by Gbogle
5J(3 PARS QVA^TA
dicationtth diuini nomiois : ad quos loqaitar lit
huncmodiim apud Euangclii^am: Sicluccariux
vcftra coram hominibus , vtvideac opera veftra
bona, &
glorificcnc Pacrcm vcftrum,qui in colIis
eil E r priaccps Apoftolorum : Conacriauoncm
.
DE SECVNDA PETITIOKE,
CAPVT YMDECIKYM*
AducDiat regnum tuum.
fluid ftgiiiDnfaimnitnetmjfthtn^
ConiiinAufl R£c N VM
cxlcilc quod altera hac petitioned
buiu* pcti
elk
portulamus • eiufmodi eft, vteo referatur^ac tcr*
ttuncumvicu mmecaroinms Eaangelij praedicatio .nam &ia-»
Trticuulr^
de cxorfus eft ad parnttentiam bortari S loannc^ .
Digitized by Googil
A t « c ft I f; i d'tf;
,
. .
j ^£
i^cum, diligcntiffimc n:;i(ft4bjiai, vcfidclcs audi*
. iorc$,qiianta fit in bac pei^tionc vis>ac ntccffitisi
intcitigam^ Ptiindrn aucem ipfls ad rem icieticer>'
fiibciltterque cxplicandam ,magnam faculraccm
dabiteacogitati6,qu6d,etfi hsecpcticio coniun-
ifta fit cum rcliquis oninibus,cam tamcn fcpara-*
timcUainadhibcriiuflcricacctcns,vt,quod pcti-
inuSfilimmo ftudiaqu^rainU^anqaicenim:C^i^- Uiiih,6.
rice priifiutii rcgnum Dei & faftitiam eitts; 6c
hqcomniaadijciccur vobis.Et quidcmtania vis ,
& copia carleftiu miineru hac portuladone conci-
necurivtomniacopledliatut^qu^ adcorporea 8c
lpiri|:uale vici tuenda fine li&ceflaria; queiautc r6«
gio n6mtA<i dignd diceiiius j cui ca cunt ho finr$
qu^rcgrii faliue contiQcic?quod fi Tunc homines
de regni fui incolumicate foJliciti quanta regurrt
:
Digitized by Google
M*"""-''. tiatafentcntia:Non omnis qui dicit naihi Dodli*
^'figc'roic- nc , Doramcincrab.cm regaum ca-lorum.Igifa*
fccamui vtfl- j^g.|_,g„„,SPtiam illam curam , ^ cogitanonein
jy^oi^'quid agendum , quid contra vitandum tit , vt ad
^lefte regnum peruchire poUimus . non enini
a
Vocatt ramtisMjmii
incni. nun Dc o id otmm,&
ad inerriam
i«. imomquit: Regnum ciloriiTrn pannir,&vlo-
kmi rapiuntiUud &,Si vis ad viuingrcdi/crua,
roaadatt-ltaquenoncftfatispctcrc regnum Dei.
3>iiurnt{.«d n\fi foum ipfi «iam ftadmm,&operam adhibeac
*******
homines nam admtorcs fint oporttt , &adint.
.
tisvit^ codi-
ueantrcgni caioru ;
plkabiUom
Digitized by Google
I
«j;ARtA^ ill
bonorum » quibui redutidat arteni*
jj^krabtliOiii
parentis Dei domus . Exulcs enim fumus, &
Mumio^Wo
plane eius loci incoI^,in quo habitant d^moncs;
Jjjjjj^^
ijuorum odium in nos nulla cationc mitigan pcv-
.leftaiam Tunc infcfti(fimi &
implacabiles ingcr
lias hamwu.Qutd domefticasintcftinaque prce- ^
-"^.^i^^,
*
Jia;quasinterre corpus &:animajCaro {icfpaimx Tm^^^
afliduegcrunc? quibus perpetuo utn^nduclt, ne
concidamus: cimepdumaurem ? imo ftacim con*
cidcremus^ ni fi prppugnaculo diuip^ de vccrar 4^^
|cndcremar,Quani vim miieriarum cvunfentirec
Apoftolas:1nfelix»inqaic»egohqtr>Otquis a >c libc
rabit decorpore mortis huius } Hxc mfclicuas
ei»Uatipii%
noilri generis quamquam pec ic (ipgaoicicur) ta« crterarHm
mctLC^ contentione reliouar^ naturara crea- ^i^^^i^r"^
tarum rerum facilias imelltei pQceft.io tlUs » fiuc wamsmkash
ctiam racionis, fiue cttam Tenfu ji expertibus, rare
fieri videmus, vtaliqua naturga piopajsa^ont*
bus, a fcnfujvelmoiu inficodcclinctfic^vt apro- ,
*
» *
'
Post a m dcclaratuni eft , qust fit fiddi^
fruifliuofa pctino,apenciiduetiam q^id (it><^uodi
hisvcrbisa Deopbikilemu:s, ptxfctum cum* vo-
ca b ul u m rcgni Dei multafigmficctrquoram dc-
claiaiio & ad reliquam fcriptuia: mtciligcnriam
non eritiniitilis5& eftad hums loci cognirioneip
T^e\ regfivm neccffaria •Comnainkiguur qursdam regni Del
\^ resell fignificatio,qu?frcqucns.eft in diuimslittcri$,eft
aiero> )>ote« nxM foltim eius poteftatis.qiiam habecin omnem
noiriincmjrtiuniG- vniueiiitaten^lcd ctua;i pio-
macr.r^icu-
j^'^'"^"^ uidcnti^,qiiecunftaregic,& modcrarur.In niantt
ct)4nnijcius>inquxtProDheta,runi tines tcrr^.Qui-
bus finibusectani inteUiguanir,qu( occuira^ftiaCt
&
abdita,in imimis tcnx ac rerum omntnm par- ^
Digitized by Google
-ijiii tuarpolTiticfiftere voiunuti Dominus
» om-
nium es Dec : eft qui relliUc maieitaci tux . hem
Jj.ei regno decJariicur: pr^dpua Hla ac (ingularis
prouidentice rario , qua Deuspios &
(aii&p$bo* fj'uJem llii
&
mines tuctur, Sc curat . dc qua propria, cximia i«i««centia«
quadam Deiaua,diftum cftilluda DaujdciDo- bmur&^'ir
minus regie me, nihil mihi decric cum ab Ifaia . :
ji^j*^®'*'*
Pominusrexnoitcr,ip(claluabiriios.rlaqqa Dei i&.]i\V.
iregiapoteftateetfi pr^cipua ratione Cwxt ixK
vita ij> quosdiximus , pi;, ac(an£ti homines : ta«»
amen inonyit Pita^um ipl'e Chriftus Dorainus,
yegnuro fuurn noncfle ex hpc mundo,hoc eft mi- i^annu ir;'
Digitized by Google
I»qu!^..>re 5?^ PARS QJTARTA.
^ui^r^^ ftancifidc^lpe Sccharicatc pra?diti»fe taii<ioam pii«
ra quzdain9 & viua membra Deo pi^uenint : ei
•
larii
rcgnum gratia: elTc dicrnir . Eft vcro eci^
XwSfeifatSn Dci giohjE regtium illud de quo Chnftum Do-
^gnaiquj minum apud S. Macchsum ioqucnccm audimus;
«btinet. Vcoite benedjdli Darns met ; pouidete paratum
Mmk.ts. vobts regnd i contncutione miindi . Quod idem
rcgnum, apud S. Lucam, larro admirabili-
let , fua Icclerarccognofccns , expctebat,in huiic
modum ; Domine,meipento mei cum veneris in
regmtmcuum Sandt|isenamIoanae$ meminic.
.
ittmnm tie-
^cgm glotiar,quod pcitc6lii eft, lux nobis illuxe-
rixC€xj)t[n ab riC,« drmi »ac ftabiks pcrpetu6con(iftemus*omne
Digitized by Google
CATfiCUXS* XlOAC#\ 537
f^lmd m ffimu i^nnt hdc fituione Dem mum I
^
11L I s cxpoiitis quae communcm rcgni Dei
lentcntiam declarant > quid (ibih^c pccuiopro*
pri^ velic « dicendum eft « Petinius aucem i Deot
vt regnum Chrifti, quod eft £cclefia,propagciuri
vtfe ad fidem Chiifti Domini, &: ad accipicndam J"*°mfrf^
veri Dei cognitioncm conuercanc mfidclcs , n.iumur:ci*, &
Judaei,&fchifinanci ,ac hsrctici rcdcantad lani- ^^^tS^^^
tarcm; &ad£ccicfi« Dciconnnunionemtdqua
4ie(ciaeranc , rcuectantur vc compleatdr ^ &ad
-y
Digitized by Google
J}S CAtBCH IS. ROM.
P BTX HVs etiam vt folus in nobis vinAjtifo-
lus regnet Dens ^ ne (it pofthac mord locns ; (c(|
vc illa abforbcatur in victoria Chriiti Domini no-
llri,c]ui, diiicclo^ac diilipaco omni holtium prin-
cipacu , poceftacc> &
virrute» fuo omnia iubijciat
impcrio ^ Saranx vt coUatimpcriumjnuUaniTt in.
nobis (ummo iUodi? poccftatem habeat;vt vincat»
& triumphcc Chnftus ; vt vigeant ems leges toto
orbc tcrraru; vc dccreta fcrucntur ;,nullas vcpro-
ditor,autdcrcrtor cius ik^led talcs ic pr^bcai om*
ncs,vc in regis Dei conipcftum non dubitantec
veniap(>& conftitutaoi fllisexomni aeternitate
polTelTJoqem ad^antrcgni csleftis^vbi beaii cum
Cbcifto fempitcino xuo fruaniur
«. , •
Digitized by Googli
his fvxfcmt Icfus Chnftus^vt illa viderc pofTcm* q^j pretior* f
pE TE RTI A P E TITI ON E,
Digitized by Google
54* CATCCHI9. ROM^
luiuspeutio. pxmt ttiei qm tn csus eit»ipie intrabi tm regnam
iTon^ifcrua. CKloramtquiconquc in illud cxicftc rcgnum pcr-
Digitized by Google
fntelligi podit, neminem petfe faltttariccr (apcre^ omnettv
led ottines ad malum eflc propetifos«mnomerabi: «Hoicfcc«tui
^""^
lefqueeflle hominum prauas cupidttatcs,du pro- prAchl" lues.
icliucs fa nccSc flagranti ftudiofcrunturad u"aJ»^>^dscfl^«^.coii-
odium, ad fupcrbiam, ad ambuionem, ad oame pcccato mi*
fere malorum gcnas.Quibusin malisquanquam
I'J'jJj;^
affidue verfemur^tamSyquar fumma eft noftri ge-^ Homo cuf242
herismifeda, perm u lea ex illis fun t qu? nobis mi- ^"^"/^[lllf^
liimemala vidcanrar. qua: res itifigncm argiiic vMctquidcM
hominum calamitarcm, qui cupiditatibus ac libi- qS!J w'?^*
dinibus occ(£cati,non videant>qu^ falutaria opi-
hancur ^ pierumqi cffe peftifera , imo veriad illa***^^^
pcmiciota mala, tanquam ad o p ta bi ie expeten*
, &
dubonUjrapianturproedpitcSjab ijs qu^e vere bo-
liafunt,&honcfta ;tanquam acontrarijs rebus,
abhorreant. Hanc opinioQcmcorruptum<l;iadi*
cium deteftatuff Deus ,tUis verbis Var ,qui dicicts
;
Digitized by Google
$41 QAtncni$4 Kou*
^^^nes «r
"^^^''^''^ humani gcncrij conduioncm, quod (i-
to bcKpiui
pofitum ctt^vt ex Dei volontate^quam peccando
ta» cottttmpfimiii »aliq[ttando y iuamus > omftefq
Digitized by Googl^:
togicationes & actioncs noftras ca regnla mcda-
jnur quod vt aflTcqui poffimusj fuppiicucr iUud
:
Digitized by GoOgI
•544 eATic«is< naif*
tanquam incohm noftri corporis , in domiciiirf
mcmbioruni h;^rcrc pcrpccuoȣigodoniefticiS|P
&inteftmishoftibus afTidu^oppugnati,facilc
telligimus, confiigicnddm cut ad Dei aaxiUum^
pctcndumque, vt ^^t in nobis voluntas cius.Iatnf
vcro facif^ndum eft^vc (ciaoc fiddcs , qux fit peo*
tioais hums vis.
M V LT I s hoc loco omtflis t qaar i doGkoTU
Digitized by Goodle
TARS dV^ARTAl
. tm pofijTime datum cff forntn qiu iicfeumtmfknA9i^4m(^ t
Deoi^illt dbccUre,rc§harec(re,Quicun<jiieVink
i)uicD6minu$ i feceritvoluntatcm Patns riiei,
iqui iricarlis eft, ipfc mens fraccr, foror , & mater
cftjiioc cl>, ciitn iJlo fum omnibus amons & be-
heuolcntix vinculisconiuniililfimus. Nemo fe-^^^^^^^
eftex viris^n^is i quia ^rarctpuu hufus peti- aonfi ohcdul
jr^
Digitized by Google
C AT £ CM is. KOU^
5 tbm toi; Pe ttmus que tic finat Dcas ea nos pctlt^
ccrc,qux fcnfus^qux cupiditas,quaf imbccillitas
, noftrafiiafenr, led vtnoftram volucatcmfua vo-
tc^r^Ji^^arfc^^^^^^^^^^c roodcrctur. AlienilUnrab hac voluntacc
•
^^^^"f^^.'jjpjl^^*-
volupciiaiij hotnines^qui in terrenarum rciii cu-*
piaitat/exiii r^^^ cogitationc defixifuncFcruntur entm Kbi^
diuc prircipires adpottundum quod concupic--
tuf. runr, & in ilio fiudu praux cupiditaus , fclicira-
t<;m ponunt,vt bcato ctia cilc dicanr,qui, quod-
ciimcj^uc opLanc,coniequatur. Nosconcra pcti^
kmuii« mus a Deo,vc ait Apoftolus, ne catnis curam fi-
ciamus in defyderi js^red vcfiac voluntas eias^Er*
finon facile adducimur , vt prcccnuir Dcum, vif
difficile eft' ciipiditaribus noftris noii facisfaciat.Habercniiu
aducrfuspy- diiricuiraic ha:c animi indudtio quod ipli quo-;
Digitized by Google
PAKS ctjrARtA.'. .
j4ir
bamr, t)ominus acritcr objurg.uiit. Quid amaii holmu^^oa^^
tius in Dominu vidt-batur eo poftiilari potiufTe,
quod Iacobus»& Ioaiu)es,ulis irati Sa iT^^^^Z
fanCti viri
maritanis i qui magiiimm
hofpiiio accipere no- ^^^'^^
iumcnCy ab eo peticrutic vtt luberec igncm e cxlo -
Digitized by Google
141 C A tic Bit. llOtf4
inyftcriamabfcondirum a fcculis & gcncratic^-
Sicutiiicxlo.acinteaa.
i^md phi ijla milk ikufiU}
Digitized by Google
$At^Jn(^hyin bonis, &piis;l«tm4,inmalis &im-petitur
piis : Nos veroetiameius fcntentiam coinproba^^t
inu^i vc pro uia^ fpincus^ pro im4, care incclliga* ^cm & rpiri*
curj vt &
omnes, fi^oQiQiaisi omnibus, Dei vp- 't'^li^
llincaa obediantf
O
M jN I H o.Vcneramur cni m Dei Gmdiifima
voluncatem,& maximo pecfufi gaudio t fainmi's
laudibus &:gratnlationiDus,omhiaciu$ opera c©
Icbi amus, qui ccrco fciamus cum omnia bcnefc- A.
&
omnibus tame ambigui caufa neglc<5):a,<9c rcic
ifibiomni h^eficationet iliud Apoftolt profitcmur,***^
ininueftigabilcs effe ytas cius • Sed ob id maici-
me ctia Dei voliitatem colimus,qubd ab co cx\c
fti luminc dignatifiimus.Ercptoscnim dc pote-c«w;i,
itace tencbrarum » cranftulit in regnum fiUj iUle-»
|ftionisfu«^ /
ft
Digitized by Google
CAT EC HIS.' KOUl
8 CO ofl^do vind i naturis omnibtts:de qnibus iti
rm 1
Nuiium o; uj rcriptoiD cftjOmniaicrufut tibi:niaxiin^oe I'm*
W» jfratuni bccillcm cfl^c, o ill nulium opus Deogiaium no ,
fubijciacDeivolunuti) quioobisniciiuscon(h«
Jic^quamipii opcarepolficnus* 5ianguftsarcifa«
^,
. . niiiiaris,ncoiponsvaletudm6,(ipei%cutionib%
'
& angoribus prcmimur; ccrea
iialijs molcfti}s
ftatucndum elt, nihil hoium fine Dci voluntate^
qua^ fu mma omniu ratio eft, nobi« acddctc pot-
. , fc idcoquc nondcberc nos grauius commoue*^
;
Digitized by Google
DE ARTA P' ET I T 1 ONE
Cap. X I ii... »» r * ^ f
« «
nobis hodicj; .
•tn 4 tiom
Digitized by C^Ogle
y^l CATECtlx'f,* It01f«
<icR«tt«
'^^^^ tc{lamenri. lacobcnim voncns, ficorabaf*
5i fucric Dominus mccum 9 & cutio4ieriC nic .
Ue^s* J
fando lacoboKuius ilia fa nr 1 lifta- :
animo cft?pfallat.
tut aliquis veftrurn?orct:arquo
Qui d dc Apoftolo? qui fic cum Romanis agtbat;
4diM,t5. Obfecro vos fracres ^er Dotninu noftru icfam
&
Chriftum > pet charitatem Sanftt ipirirus » vc
adiimetis mc in oracionibus pro mc ad Dcum,^
vt libcrer ab infidclibu$,qui funt in Indra.Qjja-
. rcycum &diumitus conceirumUttidclibus , vt
perant fiaec fabfidia rerutn humanarqm » & per*
te&a haec i Chrtfto Domino tradtta (it orandi
formulai nc illud qu idem dab am relinquituVj| i
. * « - • '
- CvRANDVM hic
, Vt fidclcs intelHgant in
Digitized by Google
9AK9 QVAHTA. f5J
ncfcimus rmaximc peccaiui his podulationibus
rcrrcnarum5& caducarumrcrum.Ergo pctcnda
fuiU bona hxc , vt oportec; nc, perpcram aliquid
Dol^ulanres, Tcfponfum illuddOeo feramus;
Nciciris^quidpetatis. Ertcautcmcertaiudicandi M^ttfa.To.
)^fi4^iiiMiri^rmiii«xfrrii4r^ ^ 4
Vt vidcantfidelcs quantani habcat hxc pc-
titio ncccflicatem , comn^cmorabunt Parochi,
quanta ad viclum , &ad vitam colendam indi«
gcntta (icexcernarum rerum.quod magis jncelli* -
Digitized by (3DOgI<
5f4 CATieMtf. ROM*
IToBio la ij.
nosad lianc natiir.^ imbcciilitaccm jacfra*
^^^'^
Item tiicudam egcmus. fads ei fiiifler ad im-
5u«ctiit:> gilir
corp<»m in CO VO Hi
^ ^
^
proBunuauit.Ergo Paliores in huius loci ira^a-
.
Digitized by Google
PARS QJV'AIITA. SSi
culpa homines in ha^ anguftias 9 &; taiferiai in*
ci4cre«
*
Ex C 1 X AT I s,. & iiifiaini»a$i? awwis fidehs
Digitized by Google
5!tf CAT I CHIf. t.0 M.
populiyicquitiir, vt, <iuid hac pctidoe paftuictor«
dcclarandum fit : prima, quid fit ille panis,<]ticni
perimos • Scienduni igitureft , in diuints limris
inrcnpni*?* nocpaiiis nomine muica qu'dem fignificari led ,
muiufipiifi- ilia duo
pr^cipue jprimum quidquid m vi{5Vu,ce-
^ tcnique rebus ad corpus^ vicamque cueadain ad^
hibecnus^dctnde , quicquid nobis ad ipirims >fic .
vtar'inciu^
guifuam ciborum, ac veftiu n cOpia:p,fcd ncccf-
fariam , ac fimplicem intclli^t deberc: qiicmad-
modum Apoi^ius fcripfic i Habcnccs alimenca ^
ncccflaiia. " .
*
•
•
•
Digitized by Google
PARS QJV^ARTA. S 57
tocnHiUuro aeceflStatemnoftcam, noadluxU'-
a<i
iriam petimasrnon enimNoftntm dicimus, quia
eum nobis opera noftra, fine Deo , pararc pofli-
iiius;jfcft cnim apud Daaid(:m; Omnia a tc extpc
€lanr,vr dcs illis efcam in tempore: dance rc illis,
coliigeot: apcncnce ce manum cuam, oniQiaim- p^^j
plebuntttr botiicatet &
alio loco; Ocult onnnium ^ *
Digitized by Google
Sii CATICtitS. ROM*
u^lZiSi ciiimii2ultipliccni,am<lclicftturo cibum poftob*
usrqpicUcm- inus,(cd cum^qui iiaturxnecciliran IdLiiUciarivc
coj i>adear hoL loco , qui failidio covnmunis ci-
bi,&c poiionisjconquiliriflima cicarumf ac vmo«
ram genera pcrfcqooocui. Nec minus bac voce
^ fMortd^, improbanturijt qmbashoricfidasilla^
minaspropotiitlfaias^ Vse, quicaoiungitisdo-
Digitized by Google
tlir eis,quorum Dci bcnigniutc habcnt copiam^
fed nccjua^ abfidc illis adlmt,amittaot,C^amob*
rcnijVt fcnbit Apoftolus , hinc difcnnt dtuttcs'no
fnblimc faperc ,ncque fpcTaic in inccrto diuitia-
rum,lcd ill Deo viuo
, qui prarftat nobis omnia
Qj£ A proprium
I iliud eft Chriftianacchaiita
xxSf noQVcquirqucdelcvnoroiiicicus(it> fcd.vcPrf««'«»«J'** 1
1>r«rcrea de &
proximo laboret , i li cUra fuse vti- V .
li
- A D M o N E T nos
vox comunis imirmi- vncuh
hare
tatis.qiiis enim
minus fuavnius opera
cft^qui, f\ HuiiC
piouidcrc Ic poffc fpcrauniongincjttum tempusSSii*
ncceffarios vita^ famptus^ (altem in dieiai vii^os "
'
,
'
ijuidcm
Digitized by Godgle
<]uidcin 6diicia? faculcas , nobis i Deo permim«
$€cmiii.
iwr*qui no s (ingulorum cdamdicrumcibum ft J
peterc iuflk. Q^z fenrentta habet ncceflariatn il«
latnradoncm , qiiiaquocidhino pane cgcauis o-
nmcs, quotidiceriam Dominica precationc liii-
gulis vtcndumeiie. Hare de pane c|ui ore pcrcc-
,
prus corpus alir nrque fuftentat^qui cotnmums
,
. la Qininmf^mtdifaneyqmjmplitHttMy^
mbiSimfine mull' atiidiimcfil
Digitized by Google
&
rum nolurriits.In hoc furore anihii, metis cx-
•
xkare.verfantur illi^qui ncgledkis ij5,qiii legirinift
cis praefunt,catholicis, &
Epifcopis &
faccrdpti- *'; -
1
ruptoribasvcrbiDeifeiteffc!#fe in <JifeipItiiairt
tradideriint. lam verb ^nis eft Ghnftus Domir cxtrafacr^a^
iius,anim?cibus:inqok enrm ipfe d'e fcjEgo fam JSSiSr'**^
panis viuus,quide carlo dcfQcndi.Inaedibile eft iovui» .
inyftct:4S^ttOU4ic &
oiTertur £>C0j Sc ditur
p 2 ; a fanft^*
Digitized by Google
ti4%' ejkf&citii. KoUl
fanfbeque.poiluiantibus. altera quod quoridie (U
'
r Jtid
^
hac pctiticMte adHUqd pr^cipu^ cobahixl^
di'fiifittideIcs^vt)Cikmi^C)&confiIram, &in*
,
.
/ . turn confequcntur: vel honconccder, &iderit
ccrtiflimum aigume ntum,ncc flilutarc illud efle<
ncc vtile^quod pi js k Deo negatur>cui magis cu«*
M eft de eotum (alutc^qufaidri lUis ipfi s Qgecn lo«
.
ottmiiitoucfepoteniiit,ckpitcandi$tjs rarioni^
sjiucttftinuf
fofl^iM:. busParochi, qaa;a&ti6l:o Auguftiaomcjp'iitoia
MttT^ ad Prpbam prsclar^ colliguncur;^
~'
^ .E XJ,K B M M ;iUtt4 eri t in hui'us
V. traAadone
^
pejti tiahia, yt memmerinf diui te$ fecalcaccs fuas^ ^
*
& copiklDeoacceprumrefcrre, cogicentque le
iccircoillis bonis efle cumulatos , vt ilia diftri-
Digitized by Google
*
C.
DE QVINTA PE TlTlONfi*
Al»« XI.1IX*
I
ribusnoltris*
CVtiam,cum
M ita tnulta fint^ quic infinitam Dei potent
pari fapicntia^ac bonitatc coniun-^^.. ^-
*
.Ik V
Digitized by Google
Ingredim vr n6uam prccandi ratioirem**
Nam hadtcnus a Deo non folurn .Ttcrna & fpiri-
caduca,
toiilia booa»rcd &
qux ad tiac y sum per-
f]tienc,cc>imiio<bperiumm$miinc vtro mala de-i
^
precaAiur,& anitiue«^ coi;pons,& h1iu[us^^&^
pilcrhae vl(2«
>. .... . • 1
Qv o K I A M ad impecrandcrm quodpoftuWi^
tDUS , requiruui rc(Ska poftulandi ratio, quo mo-
dQaffc<aoscflfeoporrieatcos,qui Dcumhoc era
te*^7qui vl* y<\m , diccodqinyidcijir a. Moncbunt igirur
niam' poccitttQi^ht Sd^fem populom» prjiiiuiiuieccirec(&9
trlmim Vg*'^ ^^^''V^ hoc pctcndum vclitacccdere^ <&nm'
ipfcipeccatum agnofcat : dcindc , vt cius fcnfu^
sc unaSrt^^
^ «. '
QmbM jriUitfuihK bom ad dimtium fiummm ferinmiirl
Digitized by Google
fkctislittens huiusntionisadmon^iemtcftcnim c|cr^3S*gS
iMtid apud DauidcmtOmneidecltnauetat,limcrl tw.
jnutiles fadi (unt: non cll qui faciat bonum,rioft
eft vfque ad vnum Jn eandem renccntiam ioqui-
fur Salomon -,Non elt homo juAus in terra, qaiua^r^-
facial bonliili9& no pecccu Qvh Ulud etiiatm per-
-tinct,Quisp )tcftdiccre,mandttAieftc^^^
'
purus fum a peccaco2 Quod idem a S .Icaunc ad i.i«2a«u
deterrcndos homines ab arrogantiafcriptum cll; .
' •
u
M6j^4,it$i volt i (andis did,vc hqinili rer, ^on Ve r^^.fa^
racirer hoc dicatur, anathema fic^.Quis cnxm fc- nctf.4ciiSbJ
rac orantem,& non hominibus^fed ipfi Domino "/J^^''^*
'
incntientcm,qui labijsfibidicicdimucivelictdc
(cotde dicic»qux fibi dimi^tantur ft^biciii nob ^
. let,&doloraminurat,nccc(recft. Quar.cpertra-*?^*^*^
i^abifbc iociim t^nnc dxligericer Pa^pchi j v t nbh
ft
Digitized by Google
'^6 MTieitffi. moic.
ibJum facinoruiD
» ac Hagiciorum fuorum mcni|«
«ndijfnthoI
vcio folilra crratorum cuipicudinciu
ftudebuoc fabi jcerc oculis tidclis populi, vpi^\iix|
cuXuTnil <^tiam indignitatem^clbrdes hominam, qut|CU
^
|i^ttta|>ec nihil fimuS) nifi pudda caro^niH (bmtnafordtcast
incomprchcfibilcmillam Dei maicftaiem, in- &
cxplicabilciTipraft^ntiam,incrcdibiIcm in n.odu
audeatnu^ oflciidere j prxfatim a quo procreaci,
liber^lnounkrabilibuSttpaiumi^^^
'au^li (Umus Vc quid? Vt abalicnatt
t a Pacr^ l^^f
^ui fummum bonum cft,turpiflima pcccat j mer*
Ccdc,Diabolo nos addicamus in milcriimam icr
^tucucem«oei]$ cmm dici potirft^iju^ crudclicfi lU^
4omiheciic in com ahimis, qiUtrepulfo |u;)tii ia«
go I>eif ruptoque charitacis amabiliflicnp nodot
•
quo parenti Deo fpiricus noftcr adftiip^itur ad ,
.
hoftcmaccrrimumdcfciuerunt, quiconomin^
jprinceps
, &
redlor wundi» &
piinc<;ps (^a^bu*
riiQ),& rex fuper vnlucrfos iilios iupcrbi«».d^^
Id^ph^.^. ) tur in diuints iittcris.Ih eps aucem qui dxroonfs
ioJ»4». tyr^innidc opprimuntur , vcre conueni't ifia vox
IfaixjDomineDcus nofter pofledei uncnos do-
mini ablque ce« Ha^c & nos annus moiieiic irupta
<Xit«ntat fjedcracharitkds » moueaiic cerc^ calamiuces, &
mttiiMs recxrumn^iin quas per pcccacum incidimus.ViPU^
^^'^^• turcnimfanditasanimnpjquam Chrifto dcfpon-
lam clTc fcimus . profanum fit illud idem tcmpld
J^Qinini , qyo<| quj^on.Utninpt> ineos dicu A«
h^^^' ' poftolusjSi quis autem tempjum pci violai|crit»
' dirpcrdct illuni Deus .Innumcrabiiu
cjuac pcbcarqminueiit inhomincm : quam* pc:pc
Digitized by Google
€ft^tj£as in came mea»iiacie k^uue: oaeftpn?^^^^'
in oiffibtts mcts^ifactc peccatormn meorum.Ni'^^
mirum norathanc plagx vim,cu nullamfui par^l »^
xetur,admonebaceun3,yrmalorufn fenfumper*
cipcret^quse peccatum rolcqouncUr: Vide onim,-ahr.^
inquic , quia malum ^amarom eft y reliqaifle te
Dominium Deum tuuro , & no elTe cimorcm mci
apud te,didc Dominus. Deus cxercituum Qui •
^cataecci£ui6>.ha4i^ccogmti acdolons.
Digitized by Google
iCt. CATIC»;«. R«K..
£ fcnfujij apudProphetias IfaiaiDy £2xchii$Icnv £f
^* Zactuciam^cor ^unitn^lapickuni &: adamaar/n u
habere dkuntur . Suqr cnini inltai lapjdis nuJlci
dolore moUni,nulium viix, id eft, (alucatisreco*-
Cuom^do
pcccatpruqi grauiuic detemtu? fc popu-
-
ijp^s fit pecctitis
v:"^veDiam
linpecrai'e poue defperet; ipitim ad
JJ^i^*^*'^"lJ«m vacate Parochi debcbuQ6 his ratiombus;
X>hmaratio. quod &
Ecclcfi^ Chriftus Doriiinus potcftarera
•^^^ dcditrcmittendi pcccata,qucmadmodum facro-
> ^*^^iao<^i^boii aiuculo deciaratur:&hac pctirio-
'
SnduDfiuw-^P'"^^^^
Dcusad condoniindum pcccatapa:niten
i>.>iprind4c- ribus,nunqua nobis hancprecandi formula piac
• icripdtrcCi I>iiiiiiiiJtal^i5^ebi^iia^ Quamobiem ii«
'
ludfixum ia aninw noftm tenerc2[ebcmus 9 fb-
rp > vc is pacerham .miicncordiam hdbis im per«
^
'
liar,quiipfam his predbiis iuflitexpofccrc. Nam
omnino llibhac pecitionciUacft fubieda fcnre-
tia,nccircinnosaf&dumDenm, vtvciepacni^
pr4'la?wS««ciiiibus libcnter ignofcat. J&ftcnimDeus i$,m
limtpiisitat'qttcin abticdraobedientia, peccamusKttius ordC
'
, iicmrapicnda^pcnurbamus quantum eft fi rum
;
Digitized by Google
'
^ Cl«am(rt pro
J- . •
'I
VTidemfcqttamut
• sQilicucum quffin ceteris Duplex .^cm-
^^^^^-^^"^
!)ctitionibus,vti CGepimu5,expon€ottmeftf quid
lie debitafignificent; ne forte deccpti amSiguo, tom^mgjK
aliudabeo,quod pctcnduiD ficpoftulent. Piimu «"**prooSI%
t ^ ^* \ '
•
,- quod Deo prp
autemlcucupqitccniinimepetcrenOvS nobis, vt itaiciUiwa*. ^
rcmittatur amor excotocorde, ex coca amma^ & ^
^ '
. . \ '
Digitized by Coogle
IT* CJITICHIS. .1.01l«r
ctiam noncflc folutndo cum pcccatorpcric/i^
j
m Mtiifis /kiisfiitMi
^WVVW ^VW^^^ V
^n^^wv v^pv^w I^^^^F^P fl
NoK
modJ) pro Icuibus crratis facillimis &
^«^m^t;!i"^s*'^^ impecr^ndatn ycmatlcd pco grauibus,& ^^r*
<icUKi^fithaec tiferis pcccads dc^recamur
y qux precacio in fee-.
K^Vus pecca l^rum grauitatc pondus nbn Habcbir,ni<i id a pae
cicapitdiiiift nitcnciue facramcniOjrc, vel ccrtc dcfidciio fulce*
]?Tcl^dTt pJo> V t iam dictum cUaaflUqipfcric.
Biiciiuse lav'ra
Digitized by Google
pluntuf} qusepeccati vim nohabercnt, nifi^flenc nevoi^^^
voluQtaria. Nosigiturcam culpamfa(tinehtcs,nttn»
& confitcntes,ad cxpiandum peccaca ncceflariam
^^^^^^^
Dei clemetiam imploranius.ln quo non vtimur dst^cxcirJnST
cxcufatione cuiufquam,ncccauram mquequaiu
fraasferimttSfVC primi homines Adivn^iic £ua fe Gca.|^
ccrunt^ipfi aqs iadicatnttSyillam^fi rapimus,P^ro-
phetae prccationcm adhibentes. declines cor ^^"^
No
nicum in verba malicus^ ad excuiaodas excuiacio.
ncsinpcccad^*
. p»nmf(mdimkim fofinlmm} n
Non dicimus, dimicre mihi,fcd nobis: quod
fracerna oecellicado & chariras^qu; inter omnct
l^omtnes incercediCt i nobis Hngulis poftulac, vt
^ccommoni pro:|cimoruin (alutefollicici, cu pro
nobis preccs facimus, proillis ctia deprcccmur.
Hue orandi morcm i Chnfto Domino tradiw,
dein^ceps ab JEccleGa Dei acccprum^rpctuoque
^rttatiimyipn Sc maximc ceaucranc ApoAoti,SCp r
vtaeceri adbtberenc, auAores facnxt. Huius au«
tern flagrahtis ftudij , &c cupiditatis in deprecan-
do pro falurc proximorum habcmus in vtroquc
tcftamero fandorum Mofis^ 6c Pauli pr^cJarutn
cxemplum (juoraoi alceriic Peuixi precabatur;
:
• »
>
Digitized by Goo^
57*' CATICHIf. ROM.
vxi^ pariicu. T L L V D» sirftffduplicitcc iateUtgi po tcil: nam 1^
x^ursftniTf
Quj^c pai:aa,& prompti ad ignofcendum ciic da
ricorcks efle. bentij,quibtts impofica^ func iniurtae; cum 6c\i^
tulx'coToats gcaotur hac precandi fotmula:& apud S.Lucam
2.1IC. 17. id iubeat Deus ;Si peccauerit in tefriter (uCis;m«
crcpaillum;& fi pafniccniiam cgem, dimittc illi:
& fi fcpties m
die peccaueric tc , m &
(eptic^ s iri
die conuerfui fucrit ad tc,diccns,Pa:nitet nic,di
mitte illi.£(in E^iangelio S .Mattluet ficiOiiigite
VmAuu imniicas veftros:£tApoftolus,& ante cum Salo
Prou??!i'jV
fcripferit ; Si efonertttniitiicus tuus»ciba il-
u^^ii/ Jum; fi firiCjpocuai dailli: &fic apud S. Marcum
^
Euangc^liliaaT; Cum (tabids ad jrariduin,duiiic-
citc ii quid iiabciis aduexius aliquem ^ vc ^ Pacer
"
: . VcftcC
Digitized by G
PARS CLVARTAj. 57}
vefter^qui in caelis cft> dimucai vobis peccau ve*
tciti:i>quiincaeli5eft; . .
'
.
iem Wi^i^rv mproximum, <ed umen perfectam •
'
•
- -
iil^mofctojiemiwiMiiiriijiiiw/irfircfl*^
Hoc locahqh
vafgaris Paftbhim prudentia
wquiriwr,ffc^uii,tperitta h«ias ai«cultatc. r^'u""
ac
ncceiiirace prxceptt,(alutem
defpcret. Sunt enim
«Ji cum re dcberc intelligant coptcrcre '
iiiinrias -
obliuionevoluntaria, &COS diligerc,
quilarfc
xant,idcupiuav&l»ro vuifaiufacifltfe; fed vni-
ttcmm ^
*
Digitized by Googk
'574 CATECttis* noil.
uerfam memoriam iniuriarum iSbuxhaaririnA
poffeientiunc Namrcfident m anfino quardam
•
• • - f
quodl
dir*"!*^
^c^m^lgMi
muscnim & vcniam peccatorum,&donum vc-*
ra: paniicntiae : petimus facuiratemintimi dolo-
Digitized by Lj^j^j^i^
t^^rdoti vcrijacpieconfitcripoflimus.Itaquccm
neccffc etiam nobisfit parcerc ijs, qui damnum,
Mc mialum^quoa dpdenmjcam^vt nobis Ociis
)gQOu:atjprecamt!ir,iimai ojramus,vc largiacur fii^
r;
Digitized by G^j
57^ cATicsif. JieM.
puius efto mihi pcccatori rum illiuspeccarricfi
muiicns,qiKr ChrilloDomino^rcrrodans, riga-
ros a fc cius pedes, capillis ctiam abrtcrfos o/cuia
Ma^ij. batur:Pctridcni<)ucprincipis ApoftolociiiD^quj
egrcflrusforajs,^eoic40Uirie«D^nde9cpgi
elt,qu6 infitshkacs fiiiic bomiocs, &Vid mocboif
animi, quaefuntpeccata, propennorcs,ebp\uiU '
M ts«
dclcndas fcdcrum maculas, tcftis eft in Tobia ant
f^lu5.Domin.i (ai>Aus Raphael , cui^ eftiiUvDXj
Ieeino(ynaimorte Ubera^,& ip(aeft, qux pur--,
g*^ pcccata , & facit iniKiiTrc niiftiricordiam, &
vitam ceicinam. Tcftis elt Daniel, qui Nabucho-
donofor rcgcni fic admonebat: Peccata tua elcc-
mo(yoisrc4iine, &jniqu.ita|^s tuas mifericiorr
Opt'ir.a c dijs MgpcrLim.Oppmaaincm larattio,& impcr
n:o:v na f
lurjaiiun oui cicn£t mircricordio? ratio , eftobUuio ioiuriaro,'
*^ & bona voluntas ergaeos,qui reiiifVelexiftthia--
*
, tioncm , corpus tuum, luoruuc violaucrint.
Qujcui>quc igitur cupit in fe clle maxime mifc-
i:lcor4enii^<c;^Hin> is ipli Deo fuas doner iainiici^
. tia$,rcmiMtciucomncipoffciUioiwmj&pro^
ftibaiHbcntimme deprc(:exiir , gipnem capsan^
occafioncm , dc illis ipfisbcneproinercfidi. S^4
i«aignum efi quoniam
hop.argameiuum <;xplicatum eft, cum *
t^iama peo homicidi) locum rradlauimus ,co reij-cimus Pa-
SSSfM^^t rochos^Qui lamcn banc |?.c^iuoncm hoq fine c6*
rai^it^iio- cludad(,oihii iniuftius eflet iui fingipoQ^riq^uam
^um> qui cum lionuaiba^. dofM^fifi yio^mwjb
derad
Digitized by Goo
\i idem poftalcff vt in
4c bcnignus Deos« *
PE SEXTA PETITIONER
'
'
• '-.^ i
o cum
Digitized by Google
'S7i
'
CATfOMII. ROM. •
;
I
cn ciiidem iplbs mundos cos hui ui
elTc dixiffct, ,
i
nosindttcaiincetilitioiieni.
^'
imiitttlkmiMi '. '
',\
»mi iM rc.
J ,5 Apoftolorum ,
quiin tantaprofe(nonc fio-
aulaiis&foititudinis,&ainoriis,mChnftttDo- .
minu,cupaul6antc, fibibencfidcns,i»dixiflfet,r
te negabo: ita-
Si oponuetii me mon teeum, no
.
pcrterntus.fc Domi-
lim vnittsyocemulifliculi
iniinfHfninafpmtttSjaacruate n6 r^fppndcbant
Digitized by Googk
PARS OVARTA. S79
fcagilitat^icui confidcbihc^ grauicer pecGaueran ^^^g^^
auid no umtnduai ca^rcnsiqai ab.eortimlim^
eft
ticatcabfunclongtffirnc? C^uatc^rdpofiai fide rrpluf^i^'j,
lipopulo Parochus pra:lia,& pciicula,in quibus nwiamfunt
"^^"o^^*
arfidueverfamur > dum ammaeftin hoc mortall
m
— ^
f
.
N
r
Digitized by G
jpj^^^ inccnditapperitum ad libidincs , Scvohiptatcii
qiix percipiuncur fcnllbirs. Spintualia Dcqui tia'#
. fL]ncmai3 ltudia,&prau«ciipiditarcs,ciux adjfu.«
pcnore^roncntaoinia: partem;qus tanco pcio*^
res film qadm ntliqur, ouaaro mcn^ tp& t at^ &
^ .:tio dcior-^ftiatq II c praiihuior* Qtije Gmox nequi
V *. f•
Digitized by G«.j
gcus Darmomim inlefemiiint v tbtam rem f4*»
n eilt arbi rraocof :<)ttos if>ib« d ckraion^us ivtt
pugnarimirtifm noR tlk^ quibus k fpdce craAiiiie^
funr.non eft in illis pietas,Bon charttas, npn vir*
• tusiiU Chnftiano homiiic digna;quarc rit,vtto*
ti pordlaie Diaboli y ncc vllis C(^|iu|ioni*-
(lilt in
bus opus eft ad«;os^eucc€€D€io$,iQqu0fum iam
aiuniisiprislibcaubu^comnioraimuri. Ac^rcrov
q ui ft Deo dic4iicriiiir »iti rerris^carfoftam viMi^
^genres tjmaximc omnium Satanac incurfibut
,
peruntiir, ho$ acerbifliitiii adit, his in fingula tc--
.
porismomenta ftruit infidias plena eft hi (to ria
diumarum lictcrarum fapdorubominum quos
.
^
;
fuftinerc*
Uttl
Hi o (i qui atiiitti
fidde»(:4>lifiraiMdKlbiu^,
i mbecillitare aut rei tgnjoradone Darmonu vim
,
I,
^ $tt CAT£€HIS, ROM.'
iob.i.
cftcxcmplum Ipbidc.quo nifi Djabotedixiffct
Deu$;£cce vniwf^ qqar habpt in mapn tua' lunti
nihil ciu$ $atana$ accigiflTct: ^orr^ ver6 nifi addi-
diflTet Dominus,Tatum incum nccxtcndas ma-
num tuam,vno Diaboliidtu cunifilrjsiplc,f<icul-,
Kttth.s. raribusquc concidiiTct. Ita autcrnaliigatatft d«-
Lvci!* iDpnum vis, vc ne ia porcos quid^iiiiilos,4e quu
pus Cctibnnt Euangcliftx^ non permiftcofc uto
iniiadete pomiiKc.
V
Digitized by Lit.jv.'vi'^
PARS Qj/itRTJf. Jjjj
fti.iniofficijIn hanc partem Icgimus Abraham^*"-**'
. -
cffc tcntatum vtfilium immolaret . quoi^dOt
,
i»s,acp»dpiuamunpellfttit« ^
IV m - w • is * mt^ 4
\ \
Digitized by GoogI
^^^^ Dcarcniatur : Deus cnim ihtcntator maloruTH
•
eft. Deindcdicitur nos in tcntationem induccre
if t qui C^n non tcncac ipfc , ucque operam dat,
.'qup ccACcmur* icncarc ^lI^adk^cul: , quu
EoflSc proJiibcce«|ie id ciclac^au t ne centaifqnf*
us fueommiCt nmiHfnppdit « Hoc mode Deal
f|ios.(9(f^Q|ies tcntaci quidem iioic, veninumm
uagwi^ fivftcntacQsnoo dcfcnc. Ncc vcro non
ince&dM i«^o^ 6cocciUtQ Dei iudicio, noftris id
fccki;ibiU(S(pQ^ii[ai>$ilMS« -nobis ipH relict > coo^
|cidiinu^v>rfias|^<inosiniteai;aaon^ Dcus in^
Ci^Ci XS.I
"
a4 CUiKCQi dcd^ , j^lMKkiMirad penuckm, par &
• -
• * ' «j
Digitized by Google
PARS ^Q^VARTA.- Stf
»
nam in Exodoficcfttlndurabocoi
t t I .°
pern i/rtoii«|i
i
i haraonis;& ficatur.
apud Ilaiam: Exca:cacorpopulihuius; &adRo- ffa'^;*^'
nunos fcribit Apoftolus : Tiadiditillos Dcusin^iii^u
Eafliones ignominix &
in rcprobii Icnfum.Qjui*
us in l6cisialijjsquc fiaiiltbus^nd id omnino elfo
flftutiri Deo , fed petmifluminteiligendum eft. '
\
N o K petimai^tieMciiiiM tetitemunEftemni
(loiniAttin vha, centado ftipcr tcrram . £ft autcm T^iSMr*"^
raresvtilisy&fru^fcuofahominuni gcncri.nam
in tcntationibus nos ipfos, id eft viics noftras co
gnofcinius quamobrcm eiiam humiliamur fuj>
.
Dcusdiligcntibusfc.Quodfivrgcmurnonnun- i
iquats liolhumtenracionibus; magna nobis erit*"*
Icnationi iUacogiia(io,habeienosadfar6rcra
p6
qui poflic compati iiifimjuatibusnoftiis,
aematiMn ipfbm per omnia. Qui Jhic igitur pcti- ^'^^^
mm
^
?
v^decepu
ncdiuino praffidiodcfcrn , tentationibus l^T^
aflfettiiamui, vcl cedama^affltdi > vt^'^"'*
- . Of pram
Digitized by Goo
Si6 P4TBcais« ROM*
pnefto fit fiobis Dei giada, quar^ cim defrcer/nc
nospropriar vires , inmalis rccrecr, acrcffciac.
*.
nlm!I?f*rSd QiL^^^ ^
gcncrarim Dciopcm implotare debc-
ctumfepara- musin omriibus tentationibus , &nominacim,
Digitized by Google
V PARS 4Q^VAIITA. 587 .
r
I
Digitizeo by G«.jv.'-_
IIS .^AETA.
»r,?imfubu^ ^^t^^ Olio, Comno , vino,comc(TarionCi
''t>*^^"^^^^^ oiationc,laborc,vjgiiia,abftincnria,
nuMu
iS^*^*rM*m
Mp '
Digitized by Google
i^iratas coronas^ &confti£iuam vitSfcoribus (cm*
^ircrnam prasmiorom amplicudinem. quoruht cx
cia^iem Apocalypfi diuinaprofercmtdhmoma-,
CJuj viccrii,npn laedctur a moric (ccunda. a-- & '
•
'.
Scdiibecanos a malob. *
. :
^
inckdAiHTl .
* ** h , * * a
'
- . . . » f'
•jp O
ST R E M A hxc pcticio^ft inftaf t^niumi
II qua Dei filiusjdiuinam hanc oratit^m con^
tJulit^cuius etiatn vim , pondas'ofbfndens, ra &
vfuscftorandiclautuia, turn c vita rtii»raturu$t .
, .
Deum Patrem pro ho nun urn fa liitc<H>rrca re-
Uir.Kogo cnim,!nqnir, vtfcrues cos a male. Er- it%,
Digitized by Lit^jv.'^ii^
590^ CATBCBlf. aOJI«
epitome fbmtnaciiii complcxu^eft vim, 8c ratio^
ncm cctcrarum pctitionum. Cum cnim id quod
P^'^cc cotinrtur>iiTipccraucrimus,nihil,aucto-.*
CrrriaAiis
ferw.e. Ac ic S
Cypriano,rcmanct , quod vitra adhuc dc-
.
orauDoaii.
bcai paftukri, cuoi fcmcl protcdioncm Dciad^
ucrri:s malum Decamu$:qiu iiftpectata) contra o*
innia,qua( Diabolus,&iiiundiasope£ancur,feca«
ri ftatnus»& tuci.Quare,ciim rann lie c peritio
quati diximus , debcbic Parochus in cafidclibus
Cfxw&fepti cxplicandafummam adhibcre diMgcntiam . Dif-
iQb.i^
patienos lob memorix prodidic » aaiu^ Homo
, de mulicrcj brcui vmcni tem|)onr fcpletuc iliul*
tis mi(erfjs,qui quafi flose^redtmr,& cocerituf,
& fugit velut vmbra , Sc nunquam in eodeni fta*
tu pci manet.Nec vcro vUum pr^tcrirc diem, qui
propria aUquamolcftia , aut incommodo nor.ui
non poffit,i;cftis eft ilia Chrifti Domini vox, Suf
iicicdiei malitia fua . Ecfi.ootKiifiiooem humanae
^'^'^^ vibtdccUtraUpfius Don^ini monitum iUud,quo
2^^^. crucein quocidie (iimi, (cquodoitRiitreqm opor«
•*
. tcre.Vcigimrquilqucfenric, quamlaboriofafic
. & pcficiMpraharcyiuendiutiq^ica&eilc perfua.^
"
'
f • * dcbirur
Digitized by Google
.
PAR* QXARTA, .
Digitizeo by G
59^ CAT£.cuil* iiOM*
glori am. Sic D^uid illt ^reoittoni^Dottiifie in ft
^ xorc tuo ncarguasmcjlubiccic rationcm, qua ft
» Dwi gforix cupidiflfimuin ollcndic inquu enim: :
KaiiffiiiipcrMiJeiii/JricifCfiM Jefikr^
'*
* ' '
.
^uiu^'iLl
^ pfspfidiu.felutis
Deum; viium iillim onnms auAo
rem boni,& libeiacoiem fuum agnpfcunt, ac vc
ncrantur ; rcnnedijs vcio qiix incltad fananduin
vi$,tnfitam a Dcoelk pro cerio liabcnt,ianium-
que illaaegrocisprodcHcexiftimaac i quaniufxi u
pTc voiuertt Dcus t £tt icntm i 1) f» h^fpinA
gt neri mcdicina qua inorb^94aii|rirec.Hiiicr(l iU
Eakas^
In EccLfiailici vox ; AlciiH^uf Crjcauic de terra
Digitized by G«.
Itailue qui leCti Chrifto nomendedcront » non
in remcdiis fumniam fpem rcponunt rccupc
iiiis
&
S E <vviTVR huius vis, ratio pctitionis,vt
fideks mtelliganc ^ .non omuino pcccrcaos hoc ;
^
'
.
^ p loco -*
Digitized by Lit.jv.'vi'^
hibeccakunitates ; quomodo legimiis magnum
iliam lacob efle liberarum ab inimids , quos in
ilium concitam Sichimicarum cedes: exeat e-^^^^^.
nim illud. Terror Dei inuafic omnes per circui-
turn ciuuatcs, &
not) Tunc au(i peifcqui reccdcn-
tes, Er quidcbearioinncs,quicum Chiifto Do-
mino in cxiis regnat,omnibu5 malis Dei ope li«
foerati fu nt.nos autem « quiin bac peregrinatio-*
me ver(amur , ab pmnibus incommodts folutbs
efle mitiimi vulc»fed eripit i quibufdarii.etitfunt
inftarhberationis malorum omnium ca folaiia,
quredat Dcus intcidum ijs , qui icbus prcmurur
aducrfis His fc confolabatur Piophcca, cum ill^^&L^ii
.
cem^&€reaDsmalttm«Malu$quQq',dicitur Dx-',
mon ob earn cau&m , qii^d etft eom nihil Idcfert*
snus , umenpcrj^ccuum bcliumAiubiiinfcrr, dc,
^
DigitizcG by Lj^j^^j-.l^
59^ cATv'cRft* it our*
capiuli nos infcdlaturodio.quod ii nobis &fiifc
arinans, & innocentia tcftis no cere non potcft,
umen nuUum tincni facit ccucandi nos extcrnis
maUs 9 & quaoioque potcft radooe diocxandi
Quamobrem Deiun prccamur^ vt nos j^maloU-
beiarc vclic.
nmmi
i
bamml
ni,vrtolerantcr ca j^ariamur.Quarcmfnimenos
ilidignan,aur dolrre par clt-qviod picxts nollras
non audiar Delivered omiiM ;ui eiusrurnmac vo
luntatsm icfctrc op octet, exUiimanres id vciie^id,
cSc ftlatarc , auod Deo placet, vc ita (it> non au*
tern ad» quodiecus nobis vidcacar. Doccndi etia
fuat
Digitized by G
PARS 597
auditore$,dum in bocvicae corriculo ver
'luntpij
lamur,eo$ ad omne incommodorttm»& calamu •
€111111 ,inquir 3,
qui pic volant vincre in Chi ifto
Icfu, penecuuoacm padetur. Item ; Per niuUas aa*i4,
cnbulationcs oporcet nosincrarein rc^nu Dei.
Kurfiim I Nonnc hxc oporcui c pati ChhftttAi9& •^^
p } DE
Digitizeo by ^(j^j^l'^
PE E XT R E M A O R A T O N J 5 I
Anient
HAnc voccm,
Oofninicse
nis
(icuti cftjfi^naculum oratio-
appcllat fanttus HicronytnM
^* ¥4^^t in Commcnuriis ia Masch^m.Quari vtadmo
curi<iumc(i, nmrnus ftDceafideles de prarparatfonc, quatadhU
vtpreceiAre benda qiiam aff^ediantur ad diuinarn
fitprius
Arcacabfoi prccationem; nunc, tacicndum duximus, vr
lie
luntur. claufulx ac finis ipfius prccationi$ caufim ratio-
ncmque cognoicanc* Nontnimplunseftdiui-
nas preces diiifcnter ordiri , qaim teiiziofh ai>-
foiuere* Sdaf)gitiirfidelispopalu$muTcoseflc»
&COS vbcics frudus , quoscxorationis Domi-
nicxfincpcrdpinius: fed omnium vberrimus ac
ixtiflimus frudlus cft,corum impctratio,quac po
jcruni fi cm
Hulauimus : de quo
(upraiacis didlum eft« Noa
tacit, rosea,
foiufti
,
auteiD
.
coii/equimtir
^ *
poftrcma
• hac .
V» '
pam
•^
qiksr ontione precatioms^vt noftm
preces audiatitur/ed qua?-
fi'i?™om%rn^ dam ctiaiTi maiora, acpracclariora, quam vt vcr-
i»ciraiLc ora- Nam cum orando homines
bis cxplicafi Doflint.
t!rtfnv"^^^^^^
cum Deo colloquantur, vt S Cyprianus ait, fit
.
Digitized by Google
I - -
ati5,acfidciardcnciorcr$cuachini ; inflammarur
cnim eorum animus ad Dei gloriam , mcnsillut-
ftracur adinirafoilcm in modmiit ocnDino camu*-
Jancur diuinis muneribui : ttt cnim iUu4 prodi^-
cum ianfttf lirteris^Pcaaelnf fti eu in bencaiftto- ^* ^*
nibus dnlccdinis.Excmplo eft omnibus magnums
illcMofes,quia DeicongrcflTuv&colloquipdi-
gredicns^diuino quodam fulgorc colluccbat,fic,
vc liraeiiuc ems oculos, & os inmon no poiTcnc. '•^f'i*
Omnino qui vehemeti illo ftodio prccei facittr»
Dei benignitate , ac maieftaceadmtrabtlt r«r per- p^^^
fruuntur . Mancaftabo, inquitProphcta,& vi-
dcbo,quoniamnoa Dcus vokns laiqaicatcm lu v .
p 4 * Suae
Digitizco b\
VidMcix,& SvHT ciufmodi faniloium prcccs innuinc-
n>ci virtutcti" quarum exordium eft iinmiispleniim^
r.ibilcs ,
ficrasprcce$>iide, ipcquemanieus^paretcmad-
- 'caC'Deum, vc ieidconfequipoflei quodeio*
pus llt^nuUb modo diiSdac.
» H
Digitized by Lit.jv.'vi'^
PARS ajVAlLTA. 6ol
bo Amm multa quafi fcmina quaedam earum
, ra-
tionum cogicationumquc,quas diximus.& qui- vodiamcu.
dem adeo frequcns fuit hxc Hcbrsa vox in ore
• Saluatoris ^ vt Spiritui lando pla€ueric,vc in Ec^
: defia Dei redneiy cur • cut voci ilia quodam mo- '
p. 5 atten*
Digitizeo by Coogle
tu^ci^Sutt arrrnros^qni dnnt oprram farris prccibus : fire-
^* mmikpctvcin prccationediftra^i homines va*
ri)s cogttationibus ali^ iraducamur • Imo verb
Iboiinoftudiopetifnoshac ip(a voce* vt omnia
fianr^id eftyconccdanturiquxafitca pcujmus:vcJ
porius intclligcntv s no$ iam impctiaffc omnia»
acCcnticnres prapfcntcm vim diuini niixili) iWud
irnacuin piophcta carumusiEccccnim Pcusad^
fauatmc,& uominusfiirccptorcft animap time*
Nec eft quod qiiifquam dubtret,quin &nbroiiie
filijfui,&vcrbo,quof?pitTimcis vfus cft,mouca*
nirDcus,qui fcmpcr,vcaic Apoftolas>euuiiicus
^ P^O fua CCUCXCAM*
Digitized by Google
-J
Thomas Gozeus a
Bellotnome, (acrae
Theologian Profei^
for.
DigitizcG by ^K)yj'^L^
Errata qudfeftimmltOorem mmrari
poJlci$t,fic corrigmtor.
Pagina t. Liscatf.reli^us.y.jftJd domii)ica.i4, 22«<leuseniiii, 14.
52.pen|iiireii4«ai.t5*f s.HiiicCbrtft,jS|.i#. Ncque vmliceto.4«27, s •
B»ODiUus.t7.3.u)obilirate ; ^.js.co noaiine.74*i9*%uraincorp.77* in
marR.confirinat Sc nkc.81 .in marg.^rima ratio. Sz. 25. fignaqueaiSs .9.
inter (^uj:.87.y.neiirpiritus.SS.o.a plurimis 9$.27.vcrum &
vtuum.^tf
9tf.quia iit ^t»f7*6', Dei cict. 109. 1 j •oignatiMe. 1 1 5.4,obllrlftl fimus.
lltf,a.ille pcrfoluerct 1 1 S.i6.inanis eAprz. ( it. 17 inaniseft £.119. 11
qur viito apoftolo. 110.51 .rur. |ermii andu. 1 2; . 1 2 . in extreme iudicio.
i2 5.4.rdiir»t'ucuruni. xa($.6.rM(c.fuerint.i52.i/(.oti'.inuiun<li. i^f.u,
Bttlianical«vin.t4i .iMUKnacuca cob. 14^.3 s.ani.ftuftiilii. 1 90.2^ jhi
ij^tur,i7}.4*cUfitesbapa.i77«tt»fyaiboluni ^orationem. iS9 54. s%*
catiom's Dei. 1 90. 5 .vit^ ftadio 1 90. J o. veliiti pcdifi. 1 9 1 . i . cffudit nos.
l9r. j.alMindccA^dit. 194* i6.llquaE altquts. f 9<$.2S.pro(iIorponior»
2»i .20nU! al«ftcranieBtt^fic«tea. j .tc S. Clemens.204.ia,qiiidcai ilUt
£Kll^«tf0.itf.qiMinreelal>o.2 14. ip.iD^ltdo animo. 216. 1 5. necvcrd
minutapte. 219. 2 2.tprepanis &.2 24.9.adde poflproduxit : vcranto
ante illoruni hzrcfim,qut aquam folani in hifcc flo^ Acriii adiubcndacu fcn-
|<>runt)COiiiicllere viderrtur. 225.1. qulm mia4Ubeciir.22tf«i^fW ae
f»niMt«23tf. 2x.ttaquearaB^ts.229.29.teflatoris.2;4. 22. cxp.fcn'bit
enim porr,2 57.5.rationcni penina.a44 7. alia renirafuftenccmt.24^.34
Del ver.vniens.a50.9.fidcviuaiacai.2S**3S*nixft. percc»tuh.2 52. 16
raccr49d#fac«ttat4t.2T2.inniaft,pcsBDiteenaa.35 1. Hi emn. 157,
j5,otfcrrt potenint.i5o i i.oblaturuseflct.atfo.in marg.diifunus facra.
2<54.9.vttlitcro(rertur.i67,22.virtusintcIUgatur.28i.j5.vtqiiam,282.
24.fIrcmA i|iuiuia.sS4.22. vitx eiiicndandx.28^.2a.noii diaifcrit b*-
ini.288. i2.ncnioriftilMie.29|>5*Dciit iHiUsttlfm.295.1;. quaamii
nulIo fa. |Of .s* tccrutn ii ftcer. jo| .1 1 .tnemtaiire qucac.^ 5 0.3 2 .Dei in
fiicarent.j j 5 .4. tc quatnuis. J 4? • 2 J .eccl .mo. in<Ucuntur. 3 48. 9. pro-
1
Digitized by Goo
SVMMA PRIVILEGII.
I.dcLanghc
Digitizeo by Google
Digitized by Gt.jv.'vi'^
Digitizeo by ^(j^j-^.l'^
PROOBrMIp C AT ECHIS MI ^
ROMAN I Ex PLIC AT AR V M.
'
".jWj.I
4
DE P&ImO SYMBOLI ARTt
X Qtm eft fnmm0iScnIm ^&t(iu 6m frntmSt^} Hl'^i
X QHfiinmdttr'ufidel ^nangeliu dicitur crtdert^ Mj. 14'
} Vtnm cimfm v^raamyqKAfem€l ixcUfi^t^ t&tiUu iw-^ ,
JUpuw^virimdat! ihdm
•miimffiMii MS* If
fdg.iik
'
II ' C^m Diii^ jit am2^iifatr)i$i4)mi4i»|erari^ i^el/nfri pi--
Digitized by Lit^jv.'^ii^
SptYitn fanSo,etiam non dimur?
P^S'^ S
18 (iiUflreitiir4faT4W4tepo»j)^ M.zg
15; An Yes Dei virtMe condiM, cim iffifu^^nlmuUm^m,
'
pYOtiidentim, fubfilleYe fofnntl '
^
j fag.if
io An DensJUa^Hbmmwni JiCHnidtm caujkYHfn vim eHer-
.
D E SECV ND6 A R T I C,Y L O''
5 .
Qjijd hoc AYticnlo lefn nomen mcditandum exh'tbef: fuglf^
j6 fgyne eft ratifi m 4i)i i^imfdm' lamimblii i4m$onten ejt
/"/•5v3^
Digitized by Googk
QjlAte ^YAopiic chrlpAnife torn fe/i»clm]ftf , prhtcipt
. .
\l4if«Cfcrj?i/4fr4ii»fnf4/K»itiirto!jr4i4? Wem.
11 Jnc&ftiamms myjlermm cm j£ptns popiilo ejl 'mcHkaridum,
^
D g QV A R T O ART I C Vj L O .
*•
»C A*'P VT Q^V I N T V M^.
Digitized by Lj^j^j^i^
ikimml ^
• • •
~>^-H
E I N rb A 11 cf ^
'
'
CAPVT S' F XT V M. .>>^. ...,,(>
Digitized by GoogU
" "
njmrdlmm dijittliO -
p4^.6S
.
- ' I . .
*
. -
I
p .:
;S E X T Vf ' TIeyL o '
S E RT I M O A It T I C V L O
Digitized by Lit.jv.'vi'^
4 Qwd necejftfmtyfnmo tHSnOyoem^lefHyiicere'i fi^, g i
5 Ima q$uun fuuw^m ChHfQ irAiitd elf f$tifi4$ iidiamS
*
fiiil^ iwfiifmiim?
€ ciirpfriiiJepiir^ hiJMm afai^
'
fc'/iir? ' •
K^-S?
7 Qwhns indkijsextremHiHdkmlfHmineH 0gnoftetur? tlidm
9 . <tno modoJia'miicMm y^HdqunMumjifi mmbus feretHf
'
" ' *
^^jr
tiffiwe />of m/o i«f Mlc4«d»i5 -ucnii ? - '
Digitized by Google
4 Quihui moiis chri^'uimifm vmmfitasiB fsaistugm dt-
falfu iHHemml f^Ji*96
f Qjftf fm Exdipd fMfi^utic umde eji d'i$tmM}fMg.^j
mwjiraripoflt.
t^g'9$
g Qmnam EccUfu milltmls finibHs H«it muntnml t^g*99
«Ms> ihUm
fen$iendumefi} y *
" - •
f.ig.ioi
pAg. roj
'\^^4dnmbrAtt} '
'^ibidem
;
.pthmti *
mim'
fer quern Eukfid Ca$kkg (Ji condita^^ cf '^^de tanta tiui
^,
'
petestaipYoceJftt) -
' •
pag.^oj
•
: C A P y T ,V N D E C r My
\ decimmmkklHSyqHtd^ credtiuiMfrbf^iti pag.ui
K :
^^fVf^^ t^^^^'s i & temponlMfou^iXi tmmttd^ peccatd
Digitized by Goo
'jf.
An (^iiwhm chnjlmUcUu^filUs leges ^ fote^m nmUundh
. .
teOigUHfrf
figiiT
PE VN DEC MO ARTfCVLO I
CAPVT DVODECIMVM. , . ,
If OE
Digitized by
DE DVQDECIMO ARTICVL
" p^f-ii9
fnfiffmt Jymbolim conduditnd
'
5 t5rwU4etif»ie»oiiitfi</iii»Jiwi»^
i 55
a(i/4f ibidem
b^ti clrcmfintntrpa. i 26
i QiM /^4rd4cMlUloM fnibtf
CHmtilAbmtHtT - iWew
i * k V
Digitizeo by ^(j^j-^.l'^
INDEX
T QV V M, E T TIONVMi£ S
CAP I-
PRf M VM.
'
cAPVT
Quid do^rinAm Sacrmentontm tudemi cumfYtmU fjf f»J
I
Q41f ton
J.
f 145
E]^ ne res facYafacYametis fignljicau vnlm generis? P45.144
7 CHY facYAmenu injiitm afud ChYif ianos opoYtrnt? pag, 1 4^?
: impedire^otep
i 7 Q^i^jii porro ^ie if/is yiwnewdHm^qfii iwpMra mfclentla facrd-^
meuta AdfiiimjiYant? r, - .
P^5'^5y
18 Q^i/MMf pMfipiii yiframcnfflJrffw ejif^wj? pag.i ^6
DE BAPTISMI SACRAMENTO
•
-CAPVT SECVNDVM.
2 .
Cnrexfedit dfi^nnam BA^tiJmi fre({muter pofnlh fiitUhn
inculcAYt?
*
• pag, 160
2 Qn d Baptifm'i nomenpropne denotaO fag. 16 z
3 QuihHi pratereanomimbHi ahUi'mmfacrAmtntAUm Panes
ixfrelferum^ * ^
1 . thidem.
tata? . . , .
,
ibidem
14 Vwif4Me4Wnfior^^Mirimr,4WiriM4? ibid.
,oj[fm;?
'
^ ' - f^.174
• «
V Digitized by Google
tnnl Mdkbtnm} ibtim
It* Impedh w ajfimm m baptifmo eonmBM nuitmmmf p . 1 7 (J
zl Q^A funt ^ainmrHm pines ^qiiidq: ah ilhsexiqim^ibtdcm
An fromi^CHi qnlkUAd fnfceftommHnuieJt Admntctidttil
.^7
Vejl.tHmttiYnc reMuimnhHm viu miferiMfokd^ dnimk
MiSat'mt? pag.
|S Qmd pftitttivif^^ & fmu nmfwmm , Uftifmo hmM
QM^ fiaifjjritU Ointifie, im kipfi/mo infunStw, vduti
i9
Qjns
Dig
44 ^^'^^ poflriwu fiuSiu y f 'Wtmt Ufiifml hcmtnilna
c$nfmHr} '
Undm
^J Qju tjt cdumonidtHm hiptifml w^c^ nttiliiAS?^ifj^i
confecranditf ibidem
45 B4pn sL'^i jJi fHf rwox m 'Ec defiant non admlttmn&f
hUurnf Aidi^
/to>mqiie4db4^rtfmt/oiirmiiiitiiti^ . :
'
Inun^imr?
57 QsfmtirmbMpAx^ncMp'utm^x
58 Qmd defi^nat y^is €$nidM » yd illmm fudgrkbuk »
^nt
Qll5 epr4rio
4rilefirf( rerd^qm 4 t4prii;4fo roie/Rr?
J9
•<0 Qiyrr 4Cff<iM/morfi Mome« b4pri:L.4fo/]l impojiewJwm?
4l Qua efifimmACMim^ fi^jUk^fifmi myficriis fmt tra^
Digitized by Goo
DE CONFIRMATIONIS
sAckAiiEKTd;
CAPVT TERT! VK.
I. Cut boSi qiummdmi €m^mukiik ^iwtm ^c^Umda
DigitizcG by Lji^j^j-.l^
D £ EV CHA R T I S I .i£ s
C&AMfiNTO.
C AP V X A a T VM , .
fmil ibidem
7 , Ejffie ^nchmfiU nmt nmink fAcrinmtnnil Hidtm
8.. An vnif e]}c4ii/4£[M4re EuchanpAfACTAmeuti nmm tri-
buAtnr? f'^i-i'^
f Qi4om«(Jo divert EuchatiPiA A uliqHU mnihm facrAmentU?
10 An diipiex ^((Mrif^M W4iteri4iiiM (Ofi^ifMi fdcrameHtAt
canfemndtu? \ ibidem,
Anfanefamenti'.tOAdEHciwnpiamvt^liceitf pA^,iz^
IJ,
^4 QiM HMtera ijl ;ujifif«iid4 4d iOJfjfcajiionein /^iiauiiitf
Digitized by Lit^jv.'^ii^
19 Aii%mUnte^yipmis6MfiiitnilB
to Q^Atfi f(trmac^nfiiieiiiija:igmni6f .
p^^*2 2g
1 r Expcdit netn hoc fairammolenfuAdhilere p. 2 vi mdicm?
IX Qjadmy^tcd jonfeadtmii wtiU€ 'mb9€fMr4mint9 po^
tiffttHHmeffidtnrf tbidem
i) Cmmne ift idem Cknftl ctrpw^firoi luum tfl de M4irf4
virgmejm ^mlmifi'ucintinml pM^. %
i4 EtckftA chrijii femmiU de fnifn ft riptttrdfHm vznxm
corf(trii DmminEHthAffPU^tiHQmiQ lerqHirendaf
fag. 1^1
finsadtft'i ihidm. .
Digitized by Google
nemfuHmtradrnvoliMl f^g*Z44,
qjiiijtdHicftiifefiiiiitwr, ^C9fpOfii d'AitgitiiiDoiMil
39
50 KimiLiiris/«(m4<)(iej^dt^ommMMi(4y^^
propria Ibiiitts fMdmmhmiHiflefW p^* 2 5 ^
S^ ' ^/^
.
'
9ijlftiifii^« Mm
j6 Quo roifptfre ij^Hii nomt^mmif4crificlm tfiinfUtntHmf
Digitized by G
(^mhwpoufimnmfigtirh , pYOfhttijs Ifiud facYtfidm
olimfnitfionificamm: p^.g,i6t
60 An idem facrificium quod in cme fnU QbUtum, in miffA .
-
peraaatuT? '
v^., .
cindatjtfr'iHata} .ibidem
|>< Qw)n4m(?fii«5/icrijffqfcerfmo«ijepcr/i»nJf? ibidi»
DE POENlieNTIAE, ,SACRA-
MENTd. CAPVT CtyiNtVMv
t . . ,Cirr Accurat e ac frequikmy doclrina PxmtfmU Chrifmh
'
HHYibme^inftYenda^ •
pag*l6f
2 Q^m'OAYU€^^)erbipcnUonid^fgnifi^^^ f»ig-lC^'
4 (^M^tiiieriorpamlieftir4? ttiAii
tern dfcenditutf .
•
jfUg ^69
(Imst^ pr^fmmif^tniteniUfYHBui} p^g'ijo'
*
9 ' ^^^^ pAtnui ftzmitn^fimmitim'tft , qHmfntSt canfi
. Ch^munH in kmhitinirfimminmm
10 Qjl9 igiUiipdSb fKttitintUi^ nkYHmejtnoHdleoisficYa'
mmum} '
p^^.iyi
it Totej}iup(xnitentu facfammtmiteYAYi^ . pu^^ ijtt
11 A% mterid hie codim tkodo fit conpdirmid^ fiw in aliis /4 <• . .
'
cramntiil •
.» 'JihUtint
14 Q^d/m^N4J/or»u2/^ff^ it'd;
Digitized by Google
1 8 QSf r4tmi qti£dA fttCMU Jiikm nmM no p9^t:fAg' xj^
n*^77
zi Vtidemm panitm'u pants funtMUl t^t 'Ht
XI (^idiii I4U mauriAproprie e^jt CQ'finiiiof ibiHtm
3X K^mf^mftpmifTdfiAnnd^ fKM^^jdCbv^jliiiMiir
Digitized by Lit.jv.'vi'^
40 / Stmtne omnia ftccAU ftgilUtim in (9HfifikiH4fifiendAt
neudaf . it^idKm
msmmfiiff imdm
fO JLtcei nwif iMm
fignopAtefacefe?
^ itffcrfMtj^ie»iNm
/^•3CQ
If
{ MMium i»^<igc^ Dem homim ftr jdcrdmentaffk
fiiHtfitifiimmniufdm. |Mi^-$iO.
DigitizcG by ^K)yj'^L^
60 AJ|liAioite$,(iiU c%mftcmhmttiim gnktrnm , fitntn^
*
DE EXTREMAE VNC tlO-^
NI5 SACRAMENTO^
**'
\ pA. PVT S E X T V M»
I
^ Qiimr«j{tfr<i4ifiiiMnim/ipt^ iitmrm^
X
'
j6 <i^€crfomfm»hicd^ttnimff} f^g^S^o
Digitized by G
. . ...
Moyfi famAm}
' ' '
^
ibl^feiti
9!f4^^ Otdo
9 f ore]l4i ^4^4 Ajimini^uttdi in EcflefM
"
tmnlter dijhibtMnmf pAg.^:^z
\ 3 Q4<M clericalis tonfHtayclerkiq^ nomenfibi volnt} itidem
in em coufeadmn adlnbenffft} ;^
14^.336 .
20 QHodefiDUcottimuum? . '
f^g^llj ; >
XI (^efidigmtas(^^wipl$tHdiii!^f^^^^
1i <inpmplcx ejl cum iioi»ie,t«m ^oeiffis fegi5 faa'^cinml ml%
'
13 (lM(HntfA€er4iitnmpropYi£fHnHi^ '
^4^.340
A}», 1;/ a;nftf efi ficerdQtii ordo^iu eti^mymsfitfacit^ptum
"
gudml '
p^5-34l
2 ^ 0^(5 ej( fegitiiiiii5/4cr4meu/i Ortlinis m/ni/er? p4g*Ht
Digitized by GoogU
DE MATRIMONII SAC&A- .
mm
I
Qjt'id In frdfenHifiBmkae^ iptfliwfiiiwl ^.^^i
'
mun^muml Mm
7 t^kfifvim muJk im^ttiimnrtt mfenfns «nfo
txfnmtHr^vnHmneeTiuMirmmsm} fig^^O
9 '
Q^f^"plextj} iiwYimonncoHfuieraml P^S*?5V
|o QMii munm^H^ vt g^imuMm^ pg^^fi^j^^ ^Sor^ikfl t
Iz An mMrim9mm^4$m'9tmmd ^wiiijM coij|!4<ntf«r>'fi9*
*
ujldiS'tilmf *
"FS*5$*
Iz tftm ommhm homimhmltxcontTahtnii trnfofiul ibidkm
16
* '
gi
(tn^M>oii
'
mAtrimmtm Eiuisff
matrimcmo d jfeuf
% k wikm, did M^j»
f^5'3^^
Digitized by Lit.jv.'vi'^
].i QH/ funt Un4 > ^lu as hi€fimmtiif9 id €%niH^Ato$ re«
detmt ibidm
Digitizeo by
INDEX GAP I-
TVM, ET Qji£ST10NyM
TEKTI^ PARTIS qATE-!-
C H 1 S M 1 RO MAN I.
CAPVT PB^IMVM.
r
lerrore fimA^A, sin )mm\\im impieni
4 Ptici^hie
Tiiiiiiilbiieoiiiiiesbmtiitsiiief^
5
3
^ Adiifr/irHrwcfcMif pMffp/o ciibiufw exrerffift £crle)Z^
ihidet?t
vfk fancln tribiiUnrf
DigitizcG by Li
^ Vnd^ndmn^quiArAmylYtMconfim^t? ibidem
*^
Now /Iirifs ub'ifcHlftiUj&c. • ^
Ip '
ilii nm ^duerfns h$cfY£cc^mm p^vM feceftHsin£c4e'
fia'maoinnmv(hs} '
ibidem
fl Quibm fr^frnim itmispcr imagmei pujji dimnum aw-
Q«i$ igitur
H1 ej? j^ojlerioris fmhprdtepti fopu^lp^g.^S^
ikidetm
1 4 jC^w cj? legitimus in ecclefu imaginum vfus? pa^. 35 g j
75 F^o«m Dominus Dens tuus^jortii Zjelo*e<.,vifii<tfh crCm
f
timferte vohilt}
^2*3 9 <
* •
QJS^ficundHmillKdfYxceptHmfffdtn^^^
y QjddDiifiom'mhkfntimgtm^ Ibidmi
Digitizt
fenftmurf ^ ^g. j^^j
QmreiMfiHTaniifretiHentkr "vfus no)i fjf prohSdusTpjio.^ c;^
5
ffM}idoliciriim> Mda$
1; lH)i»r4ii/(si» riff fufitJiytft 9€ m hnJkfifmnSi^pAg. 3^^
(lumodo IgitHT ckrijhtidiati\1lHd^<^Hod4dftmplicm wii-
un5<iJJmi3Mcm4fffir,fJJi4mab? P^H-'^oo
15 CKT iiir4meniMiii/4i(i<m4(^ ii]iier4rMW ejl tmffaude pec*
I
Qua TAtmt bf jXAUpim A CAtevii DuaUo}^ legtbus dif" .
irtpAil
P*S'f07
4 QjiftiiAm paSq mim b^ic futtftm cm tdiqm Mum
rAimpf^f^yi^tml pAg.j^oy
6 Qfiiii fAbbAtbm & fAbbAihlsi^rcinficrU l4imden9tAt^ <
Digitized by G
io Cur Juidk nyedierit cmm Smyiim(^fifimm rthr
gldHuofjicUprAfitihmf Aidm
it T.fineetUmheatUfuHmfdlathum} ibidem
13 An nttUtii alius dm quimfipumni Uiddhfwt fejlmnVibldem
14 'Q^re apojloii noHji'pumum kbdont^d^e ilkin » Jed plmum
dittina chUhI confccrarmt? f 4^. 4 1
1 j; . QMJMoinrem 44 dUm I>9mnkm ^fi^/f^^ ckr^umu ttc^
f8 ImIi^ h^ferifilU<fcr4fr«bikiiiiir,aiimfiiM^4^
4dl5ei CHltm itfmniHi^, SA)AAih Hum inm&^
f$ rMdi fuftnuaii 4^ f
txmcre? ibidem
±1 Qmdneceffmnfmt^mm^HQjdAm diii dimo cnhm ii-
fHtaiel pi^.4i(i
13 vii/iMi.^i i»s riiif flu jidiito Iwic ffdceft$ fiu
DigitizcG by
£|Kfr«tlMllwk4lltf P^J[^4f
jlide/MwpriL)>j ,
qi( ]9Mer4<wncljoc j4n'4ific»Htm jT4-
47 ^
Af»fner/s no^/d^im TAtim nnentiim Etlchnrifiiim 4irmiii-
,
•
fimeconuenit. f-'^ ^.^J
'
48 - '^'''^
ft^^^
my^eria d^dd fmu] pij^.i^^
•
f
49'' hUitne'mfanosaUiji^ndoAdcmmHnmiadminae^^ ibtdm
Digitized by G
59 QwhtufotifimmnfigHrhy profhetiji ifind facnfidm
obm fnit pgn'tpcattm: fag, 16 z
60 An idem facrifimm quod in cmefHit oblmm/in miflA
feuoatur? ihidem
61 T.^nemamvnufi'vtYinqHefacerdQS*. ^ p^i^^^i
'6z Virm mffi UhSs j iu nim /njiiki'mh fit fum'-
tm Afcendiinr? •
f$g
z^j^
t* (Inhej^ pTAcifmiimftniUiHtUfYH^^ ,
f^g'tJCf
^ . Qwd de ixtemi pmrnitntrnfmkndm^fi , qn^ntdt mfii
leprA^afoteflatefacerdotHmveterklegis? •
pA^.iy^
Qmo hAbimqiiAi^M mi^iii Imm^mem^^MndAx^
Digitized by Google
ccpmti
1 ^ uimi qH£dA feccAU dicimr rmUtl m f^jltifA^ '^76
*
ttturf t^g'^H(y
2J Qnrttf^ prirm^ vocMk^iimiiaAAittiftamiicti'^
raufokf? ihidm
1^- Cwr dobr de pcccaihvosnbulo cmritionU mlnfHi , max^^
muiyO'vdimeHtifimmiffidibft} fog.iSi
^1 '
<;^«r<3fioHe4dj>frf(^ionemcojttniio9is't>€}»irffr? sttdM
31 QfM <^ co^/epoMis ffsfignttdy ipm^fmt 4d ClmftikuiMf
55 Qj[L^
rJ/epeKW fMcrdmufk defcrlftio nmm^. p. 2 S 9
p^?. 19a
ceiconphmif •
1. .
Hidm
)tf itiw/rfiftif ill fMfmmuikm confeJslMMNiErrbj^mti$
afM/i{4Ji»afiiMffi4fiAiii^^ /
*
fiii^t^X
19 Qi^C^liiilfi^ iti^w
Digitized by Lj^j^j^i^
40 > Smtntmnk $ecuu figiUatm in mf^sim^^t^q^
ttsftttio?
to
Si <i^tfmxr*dm tins ft^if^h jh* nmfmfmm»i
pat. to <
fHmpoufiimntnntctjfam.
5 il|»i9-
Digitiz
tl fote^ i^N^ ftQ Alio [xnUm'um^mn($^ cms fAttes explne I
' "
* ' '
'
.
ih.dem'
6%
'
H€iiii? fbidcm
^ Q^de^€«miu^SmhmMnkf ikkkm
6 CLwu ]gj.?!4 pfr/Efiiiirfcocyifr4weHimii? ^4g.3 17
II F^ttjlmiteitmixumAmSidf *
iMim
Q^.^ J i//^io«« c?* (T^^i*i'*MioM deh^ l^nd fdcramentum
'
DE ORDINIS SACRAMfllTo^
CAPVT SEPTIMVM.
f " ;* C«r Parocfci j^ju dSic^cnikJkcrAmau Q rmnh docirinam_
fopttlo ixfoiiere ddm?
Digitized by G«.
'
auixenfenm^ .
S ^pHefHblmHsChrij^if4cad$ti^^ velemm
Moyfi facerdotio} ibidem
p Qum poiejl4i fa(r4 Admntfiuttdi in EccUfia Ordo ve*
to (Xj^^Mmwdioverinomimi^faefmnium^ P^i!*35t ,
Digitized by Google
DE MATRIMONII SACRA-
MENTO. CAPVT OCTAVVJMT.
I
Cnr P4r:: fuUlo ithtnt mw^Uu f^jnlm chnf hnm
I
Qjfi { tB pr^jiiitiir(<fttrMiieijt wfMi f vmmm 'i
p^i-i^
Jj^ CoupfiltM frdiiffu mmtrlmonijin coufeufu , ah fi*
^4JJ0«f j<]»i: i cnftnfnmftqmtHY? itiifiH
*
•
dtcktanduit 1^-349
'
flMfrjjiioiiiiiiii? Mm
7 Q^^i ft^9H m di$ imfitmim mfenfns nfobu mm
exfttrndtHr^venimne irn htairmonutmi fxg. ^ ^ O
^
tejl dtjfoltuf ' '
>!J.5S*
1 z tjlne mmbm hommihm lexcmrahfn£ im/^o/fu? ihtdttf^
Digitized by G«.
•
ibtiem
Q;tu (km ptJicifui manti ejficidi
'
Dig
INDEX
TVM> ET
CAP I.
yESTlON.V M (iV
TERTI^ PARTIS c;AT£-
C H I S M 1 RO MAM I.
Digitized by G
*
Noil f4fie$ iik»/c«/pa/e,(^f . ^
tl &
Qjb4 hk dibgmt mn
: /4<i<0S wiyiri^oriiM if^tA
DE SECVNDO PRAECEPTO.
Capvt tertivau
^ Ajfamei nmen Da tni in. n)mums
CnrD^us hanc legm itjSio iffm nmm ii^mi»d9ff^'i^.
timjfemvolm}, f^i*39^
% (lwdftcundHm't^ndffdcefmmf^atn)elf^
y (ImdOeiuottnntlncimelligiUif?
'
ibtdenv^
(refit?
P^Z'f^T
Digitized by G
I o Cm luddis ixfcdkrit amm Sm^im^fefUmm f^A fffi-
gioHu ojiciA ff^fcrihcre? $bidm
I I tlnodefJf irUnaUfofuli chrtfltm fsVbdthmi |!^«4I
It ffntefuimkiktufuHmfabhathnm} A'idm
f'*5»4 1
X 5/ (Iti^niohnm Ad dam Damnum dlidjgfia dn^ioHu
a Six iiihm optrahtris , ftfiimik mm S$i SMmUi M
ly K0i fMciti mniopmtnfOtH , (^fllmtmi &filU tfUL.
focondtc^rjirxfiYHari?
f^^A^ S
10 Cur mmenta jenm Q- AUiiiai d^ SakbAthi ^cffm vtd$
Dominrnf ibidm
11 <lj^hmptd4ifui 9firikm Chri/iim Silms ftfiis ft deim
tmtere? Unim
%x Qfiiil maffmfmt^ cerMi ft^fhrnHii HaAn^ eukm ii-
fHtaUl Ms -41 ^
i) t!|M^ vtititdi ai m rcdit ^mfiii^o huk frdie^ta el»^
Digitized by Google
1 <lnm^ frnnrnfMummS^ HHaipii ex canfi
de rnn tft pkmfi94mdm}
m fntik^
paa, ^ii
3 CttiU i» bniiis frsceftljemmu p^prii h^mndi ^ox
dcif Of 4/ 1
fa^ .422
4 fimnam pt?n< nomiv.c h\c InteHlgmiHr? ikidem
5 Cur pueuti but fecmdmcAtnem Lbiifi'umwmn flif fii^fcS
deimt hin$rm? ^ii(*4^^^
6 <ltHhmwim\im b6me affdim emndis firSes? f4^.414
7 QUO fd^o parmeioffim frdfenm ^f^fcofi , c^Jdcerd^tei
fitnt honor nyidif pag.AlS
XI '
QMlK^h^em hon'i vm , In qnihui pittas In pamitti jemper
ehixh ^'merdton ffon njn^t brcuifmji^ "
ihid^m
I z Qmbti p(£ms fm A^cUnS , qm $^(U,futAiU fdiaaiim
detratmi^ .
f'<g.4i9
J} qmbm foripyitim tMikmhm fmmafi Jiffi9$ kmreiUS
DE QJVINTO PRAECEPTO
CAPVtSEXTVM.
1 <iMK ej^ cms dachwu hac pAciptemlndunffmaiiiyt^
X Q^bKprdciftocmitvm§twr,tml^^ . p(ig.4^x
5 VeMiimnte tpHWi ^iwejf i fc^e omne* udeh& M4 ? rJn/^rw
4 E/fMf Wwpr^cffpa rem jMi /ariHWa cafuliomm intcrinuti
frcprk vol«mmfM
prmt'm homlnem^ddai^
mortem infmef
P''i-43^
^ *
f^5-4 54
Sm^ne efiadkmsfTMpti okfermknimmim i €4tA
'cv^ifMrt? f *
p4^.45 ^
Digitized by Gt.jv.'vi'^
9 .
Qna fotlfmm ri69f€ mmlkds hmuldij Imkuim^l
demonfiieaniMf ibidem
\o Qjiidfrolnbendo cxdem^cmYa, DimJ^ciendHm imperAt^
4 .
iant pm^imm QUfftanda, m^Umlbbidineifim do-
niAre?
f^i'44f
5.. Qj^bm fkiMibm kdnlteY^ enomiutm mt^mlkmi
6 CnmlkoSplens mpmas libtdivesfeYe fQlet co»fpfjfi/?p.447
libifi'me^refydHein? 04^.443
D£ PR'AE.GEPTO- t
. CaPVT OCTAVV'if.
i ' K0«i/iir/iim/4cies« qm^ efi brim ftMfil cm iniimf
frdcedentUm connexh ic fentenm^ pag .4 5 o
i QHidfHYtl vocahnlo vutl hiclegijlaior finjilfic.un^n: piff.4^t
femkndml t^gASS
%i Q^ibm YAmnibHi p9fHltt$ chfiftlMwm in dn^M^mm fm^
tQYum flud'mm btmgmuthelt Addttcedtn? pa^.4fG<^
pav.^l
DE OtTAVO PRAECEPTO,
C^jfpvttxiiiiiiioMii^i»r#j[fi4i^^^ '^Mm
I .
4 Ltmiwriii<ufi?iMrefmt^
I
i^umqmd hoc fuctfMm Ad ditu^mis iASm mm cx-
tenditur? f^i*4^7
t (lmnm'm9hne^Atormmmerw^fmtu^tmdi!fdg46i
tin}
II Qjtad^wf/lrejfffimtfnNffi? Hblm.
O E
Digitized by Lit^jv.'^ii^
t < Noil ewcuptfifs dmm pyvxtmi iiAxnee JifiitrgbU (^c.
Quo frutlH nomm hoc cr declmHm fdceftHm oSo uli^
ttmyrefpondeas? ibidem
8 BriHim tgitufy qH€ concitplfcenua Inc mnm vd prohibe"
m.vel peccdti rattonem non habetl iUdem
p Qmbmcdufii & iniic^'s Agno/iniiir ^fmi» irnnfifau^
fitft€Citumf f^gAit
to In qno pecMtUiUi^wuAm iw^jlit O' mnt p^g-^Si'
11 Qms nunc eft ditvrnm extrmorum prMptomm fcoptul ibid*
iz <^Md doniti^ vQcabuloin hmHSfrdctfujQmHU mte'Ji^en^
dnm ejU , ibideni
\j , ,
QMoma^io dttmnm pxA^eptum dt mnciincHfif(enda*vxQrt
^
. pimmt muVi'igindtm^l - i^S>4S4
2g tilmqMiJi\nhml^mf€cut^ fni imililreNi tfumpmii
miiMHmmt^t^fpiuiitdtiidimtVi^ pig $ Ai
I9 Qiiirf prmr tA^6{ns, puhihhw hocfrdceptofadeda tmpeWHr'i
ZO QHd ftmt pQtlfimtm chti^idnk mtdiund^, vt mim mcn^
pifieHtUrefrenent? p^gAS^
INDEX
TYM, ET
CAP
QJiEStlONVAl
I.
'
ARTiB PARTIS CATB-«
'
C H I S M I RO MAN I.
c A p V T P R M Y
I
% QmmQdoDeniejioYMiidwf .
. DE VTILITAT.E ORATIONiS,
CA^VT' SE.CVNDVM*
^ Qflis ejf pn mils frnSut^ qa? fariiitM wSdi mc^ttAs} p. ^90'
5 NNMiMm cmf^ mi
^nk ejidmr^ ni^ voidlm ttftiMm
DE PARTIBVS ET GRADIBVS
ORATIONIS CAPVT HU
.
.
J Ojs^iiiicr depmm m$m9 rngfAdn bAwuS fii-^o S
Digitized by Googl
DE IIS^Q^iE PETENDA SVNT.'
Capvt CtJjAICTVMv X
*
X Qit*^ 'i^ '^f^
*i>ocaUs ow'tonU puciftm? pag *^o9
J Ejltu WIS 9^mm ftfmdt m ftmu »r4i IWiMc infubhak
uc^mm} ibidem
4 OnmmMthma ^ hjfuaiu in fftrim j f^mmmei^
(^^kmofyna? ibidem^
PE ORATIONIS DOMINICi£
PROOEMIO. CaPVT IX-
9 24Uer nojter^qm «s m ulk^ Cur hmm 'ftecMHrnis huh
Digitized by G
DE PRIMA PETITIONE O&A-
TIONIS DOMINIC
CAPVT PECIMVM.
'3 Qhm mtA hac fetitim^vuk Chrifim no$ Deo fAtri Q^melibidm^
DE SECYNDA PETITIONE*
CAPVT VNDICIMVM.
I AdMhmtmnum tHnm^ - uffu Du petUme bk
comfrmndum} HS^i^^
^ '
sugicitne qHm9dMm^ f^fnmDu hicfefinkfi} f*s$t
iH^it' t ElidmMM
Digiti2
frec^tio? f*.S-54 3
QHjmodo "volnntAs Dei in hie fctit'mc acdjaia} fag y 44.
Digitized by G
'4
Fff nthic eadifuc^ij} y^ifio.qnjt in fHpetlorthus fmt}f.
Capvt XV. ^ ^
, t ne ms inducAs^ f^ c. cur pofluUtA peewmi VinfAcotinui
Chrijim veiit nosindoraYe,ii( in tcLulone indHcamHr? p.s77
Digitized by Lit.jv.'vi'^
fjtuiium dtAholotnbmtuil
f^SL^SS^
tkmnipotcjl? ^ii;•586
^
DE SEPTIMA PETITIOhlE.
Capvtxvi.
% Sid tiif^iH fios imak. ConumtuT n t a\i(^tud fufcrionbiu
titmlbm^qHod i^a non mliuktuT} t^i-s89
9 mwfft , biMtpeuukmm mm Ihmn$ ej[Hi$>^
Qjutidw malhMffe^iitlfedihemmtt'iaficUmHOHdhberemHfi
-J
Dh EXTKEMA ORATION15
'
DOM NIC j£ CLAVSViA*
I
CaPVT XVII.
1 ^ AmH. (inl$n>fm(^ ftnBmifthmHspmicHUr p/i^.^^g
X Q«4 rat'me ft vt ftnfiorum pmes a timon imhoaid Uti^ ,
tm condudanuirf p4j«60O
J Quo fen[u ii/a mcula ^ Amen^ in fine hU ^wfaM , &m
Ml^dfA^mdQHfmmmikufinmwrl tiidms
FINIS, • •
Digitized by G«.j
Digitizco by Goo
Digitized by Google
Google