28 | Κοινωνία
Προστασία του Πολίτη και Καθημερινότητα - 382
Ο δύσκολος εκσυγχρονισμός
ΠαναγιΩτης
αλεβαντης* της διαχείρισης επειγόντων
Μαζί με τον αριθμό επειγόντων
112 και το σύστημα έγκαιρης
προειδοποίησης (αντίστροφο
112) ζητούμενο είναι η σωστή
λειτουργία του συστήματος της
Πολιτικής Προστασίας...
Κοίτα ποιος μιλάει. Ασχολήθηκα
πρώτη φορά με τον 112, τον ευρωπαϊκό
αριθμό επειγόντων το 1998 όταν «χρεώ-
θηκα» τον φάκελο φτάνοντας στη Μο-
νάδα Πολιτικής Προστασίας της Ευρω-
παϊκής Επιτροπής. Καταγράψαμε τότε για
πρώτη φορά την κατάσταση εφαρμογής
του 112 στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής
Ένωσης. Στη συνέχεια, το 2000 κατα-
γράψαμε για πρώτη φορά στο Ευρωβα-
ρόμετρο τη γνώση του 112 ανά την Ευ-
ρώπη.
Με βάση τα παραπάνω, οργανώσαμε
στο Λουξεμβούργο την πρώτη ημερί-
δα εργασίας για την εφαρμογή του από κυψελωτή
112 στην Ευρώπη με τη συμμετοχή
εκπροσώπων όλων των κρατών με- έκτακτα καιρικά
λών. Στην ημερίδα διαμορφώθηκε το
κείμενο του άρθρου για το 112 που εντά-
χθηκε στην οδηγία για την καθολική υπη-
ρεσία τηλεπικοινωνιών. Να σημειωθεί ότι
σε όλη τη διάρκεια εκείνης της ημερίδας,
ο Έλληνας εκπρόσωπος άκουγε μουσική
από ένα κασσετοφωνάκι Walkman!
Το 2001 πρότεινα τον ορισμό για τις τη-
λεπικοινωνίες έκτακτης ανάγκης που
αργότερα έγινε επίσημα δεκτός από το
Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τηλεπικοινωνια-
κών Προτύπων (ETSI) και άλλους οργα-
νισμούς τυποποίησης. Έτσι οι τηλεπι-
κοινωνίες έκτακτης ανάγκης περιλαμ-
βάνουν την επικοινωνία του πολίτη με τις
αρχές μέσω του 112 όταν κινδυνεύει ζωή
η περιουσία. Την επικοινωνία των αρχών
με τους πολίτες σε περίπτωση επικείμε-
νης ή εξελισσόμενης καταστροφής μέσω
συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης
(αντίστροφο 112). Και την επικοινωνία
των αρχών και των υπηρεσιών έκτακτης
ανάγκης μεταξύ τους.
Το 2002 συνέταξα τις προδιαγραφές για
το Κοινό Σύστημα Επικοινωνίας και
Πληροφόρησης Έκτακτης Ανάγκης
(CECIS), που αποτελεί από το 2004 την
καρδιά του ευρωπαϊκού μηχανισμού
πολιτικής προστασίας. Τέλος, από το
2003 μέχρι σήμερα παρακολουθώ και
υποστηρίζω ενεργά τις εργασίες της
Ένωσης του Ευρωπαϊκού Αριθμού Επει-
γόντων 112 (ΕΕΝΑ-112).
Οι τραγικές καθυστερήσεις. Το 2004
με τους Ολυμπιακούς η Ελλάδα είχε την
ευκαιρία να αποκτήσει ένα ενοποιημένο
σύστημα επικοινωνιών μεταξύ των υπη-
ρεσιών έκτακτης ανάγκης. Το C4I
(Command, Control, Communication,
Coordination and Information ή σύστη-
μα Διοίκησης, Ελέγχου, Επικοινωνιών,
Συντονισμού και Πληροφόρησης).
Κινητό
με μήνυμα
εκπομπή για
φαινόμενα
Αν κάτι αποδεικνύεται σε ΟΛΕΣ τις κα-
ταστροφές που έχουν πλήξει την Ελλάδα
τα τελευταία χρόνια είναι η έλλειψη
ενός τέτοιου συστήματος … Για την προ-
μήθεια του οποίου δεν ακούγεται τίπο-
τα αφού για την εγκατάσταση του προη-
γούμενου φαίνεται ότι εκκρεμούν ακόμη
δικαστικές διαδικασίες …
Λείπει επίσης και ένα σύγχρονο και ενο-
ποιημένο σύστημα επικοινωνίας με την
Αστυνομία, την Πυροσβεστική, τα Ασθε-
νοφόρα (ΕΚΑΒ) και το Λιμενικό των
πολιτών που κινδυνεύουν. Ένα 112 με
σύγχρονα συστήματα που να επιτρέ-
πουν τον γεωεντοπισμό του καλούντος
με ακρίβεια λίγων μέτρων και όχι χιλιο-
μέτρων όπως ισχύει σήμερα. Καθώς και
ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης
του πληθυσμού σε περιπτώσεις επικεί-
μενης ή εξελισσόμενης καταστροφής
(αντίστροφο 112) που να καλύπτει όλη
την επικράτεια.
Τα συστήματα αυτά έπρεπε να έχουν
λειτουργήσει από το πρώτο εξάμηνο του
2014 όπως είχε ανακοινώσει τον Φε-
βρουάριο του 2013 ο τότε Γενικός Γραμ-
ματέας Πολιτικής Προστασίας Πάτροκλος
Γεωργιάδης. Αντ’ αυτού θα πρέπει να εί-
μαστε ευχαριστημένοι αν λειτουργή-
σουν στο τέλος του 2019, πεντέμισι χρό-
νια αργότερα και σχεδόν 9 χρόνια από
την πρώτη δημόσια διαβούλευση για την
μελέτη κατασκευής τους. Κατασκευή
που χρηματοδοτήθηκε εξ ολοκλήρου
σχεδόν από κονδύλια της Ευρωπαϊκής
Ένωσης (ΕΣΠΑ).
Οργανωτικές δυσλειτουργίες. Το
έργο καθυστέρησε δύο χρόνια λόγω προ-
σφυγής του δεύτερου μειοδότη στο Συμ-
βούλιο της Επικρατείας. Λίγο πριν την
υπογραφή της σύμβασης το 2014, ψη-
φίστηκε νόμος με τον οποίο αναδιοργα-
νώθηκε η ΓΓΠΠ και αυτό προκάλεσε νέα
καθυστέρηση. Οι εκλογές του 2015 πά-
γωσαν το έργο και στο τέλος του 2016
αποφασίστηκε να μεταφερθεί στη νέα
προγραμματική περίοδο ΕΣΠΑ 2014-
2020. Υπογράφηκε νέα σύμβαση τον
Φεβρουάριο του 2018 και το νέο σύστη-
μα θα έρεπε να λειτουργήσει στις αρχές
του 2019.
Η εύρυθμη λειτουργία του συστήματος
ωστόσο δεν εξαρτάται μόνο από την εγκα-
τάσταση του υλικού και του λογισμικού.
Απαιτείται και η παρουσία χειριστών! Τον
Φεβρουάριο του 2014 η Ελληνική Αστυ-
νομία, το Λιμενικό Σώμα, το Πυροσβε-
στικό Σώμα, το Εθνικό Κέντρο Άμεσης
Βοήθειας (ΕΚΑΒ) και η Γενική Γραμμα-
τεία Πολιτικής Προστασίας υπέγραψαν
σχετικό μνημόνιο συνεργασίας. Που
Χανιώτικα νέα | Τρίτη 16 Ιουλίου 2019
προέβλεπε την στελέχωση του κέντρου λει-
τουργίας του 112 από εκπροσώπους όλων
αυτών των υπηρεσιών. Καθώς και την κα-
τάρτιση σχετικού κανονισμού λειτουρ-
γίας. Ο οποίος φαίνεται ότι δεν έχει ακό-
μη συνταχθεί …
Κι αυτό γιατί παραδοσιακά φαίνεται ότι
υπάρχουν προβλήματα συνεργασίας και
συντονισμού μεταξύ των υπηρεσιών έκτα-
κτης ανάγκης. Αυτό, σε συνδυασμό με την
επικείμενη σταδιακή κατάργηση των επι-
μέρους αριθμών κλήσης της Αστυνομίας
(100), Πυροσβεστικής (199), ΕΚΑΒ (166) και
Λιμενικού (108) δημιουργεί προβλήματα.
Ωστόσο, το νέο σύστημα θα εξασφαλίσει
καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη, ο οποί-
ος θα πρέπει να θυμάται έναν μόνο αριθ-
μό. Και η αποστολή των κατάλληλων μέ-
σων σε όσους κινδυνεύουν θα αποτελεί
πλέον ευθύνη της πολιτείας.
Αυτά για την αντιμετώπιση των καθη-
μερινών ατυχημάτων μικρής κλίμακας. Για-
τί ο συντονισμός της αντιμετώπισης με-
γάλων περιστατικών και καταστροφών
πάσχει σοβαρά από συντονισμό … Κι αυτό
θέτει τους πολιτικούς προϊστάμενους των
αντίστοιχων υπηρεσιών μπροστά στη με-
γάλη πρόκληση. Που είναι η αναδιοργά-
νωση και ο εκσυγχρονισμός του συστή-
ματος αντιμετώπισης ατυχημάτων και
καταστροφών σε τοπικό, περιφερειακό
και τοπικό επίπεδο.
Πέρσι περιγράψαμε σε σειρά άρθρων το
σύστημα πολιτικής προστασίας. Οι προ-
κλήσεις της επερχόμενης κλιματικής κα-
ταστροφής επιβάλουν να δοθεί άμεση
προτεραιότητα στην αναδιοργάνωση της
πολιτικής προστασίας σε συνδυασμό με τον
εκσυγχρονισμό των επικοινωνιών έκτακτης
ανάγκης. Γιατί «οι καιροί ου μενετοί»!
*Φυσικός, τέως στέλεχος της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής. http://alevantis.blogspot.com