Professional Documents
Culture Documents
FILIPINO: BAITANG 8
SY 2019-2020
PANGKALAHATANG PANUTO: Basahin nang mabuti ang bawat tanong at sundin ang panuto.
Isulat ang inyong mga sagot sa isang malinis na sagutang papel.
B. Pag-unawa sa Binasa
Noong unang panahon, may isang lugar sa Baguio na kung tawagin ay Suyuk.
Naninirahan dito ang mga igorot at isa na dito si Kunto. Bata pa lamang si Kunto ay nakitaan na
ng kakaibang lakas at tapang. Kaya't ito ay napiling tagapamuno ng Suyuk. Ang mga naninirahan
sa Suyuk ay namumuhay ng tahimik at taon-taon ay nagdaraos ng cañao bilang pasasalamat sa
mga anito. Kung magdaos sila ng cañao ay nagpapatay sila ng baboy at iniaalay sa bathala. Ang
ilan sa mga suliranin ay ang pagkawala ng pagmamahalan ng mga tao sa bawat isa, gayundin
ang kabutihan sa kanilang mga puso. Binalot sila ng inggit at pag-iimbot. Naging isa itong
suliranin sapagkat ang pagmamahal na tao sa kanyang kapwa ay daan tungo sa tahimik at
masayang buhay. At ang isa pa sa naging suliranin dito ay ang pagkawala ng takot ng mga taga
Suyok sa tagubilin ng misteryosong matanda. Ang takot ang pumipigil sa tao sa pag-gawa ng
masama. Nagkakaroon ng kapayapaan ang isang Nayon kung ang mga tao dito ay may takot sa
kanilang mga puso. Mula nga noon, nagkaroon na ng minang ginto sa Baguio. Makakakuha ka
lamang nito sa paghukay ng lupa.
11. Mula sa sinuring alamat, saan ang tagpuan sa alamat ng Baguio (Mina ng Ginto)?
a. Nayon sa Baguio b. Nayon sa Benguet c. Nayon sa Calyao d. Nayon sa Dasma
12. Mula sa sinuring alamat, ano ang suliranin nito?
a. Ang pagkawala ng pagmamahalan ng mga tao sa bawat isa.
b. Ang pagkawala ng ginto ng pagmamahal sa ginto.
c. Ang pagkawala ng trabahante sa minahan.
d.Ang pagkawala ng mga tao sa Baguio.
13. Mula sa sinuring alamat, ano ang naging wakas ng alamat?
a. Nagkaroon na ng anito sa Baguio.
b. Nagkaroon na ng pilak Baguio.
c. Nagkaroon na ng minang ginto sa Baguio.
d. Nagkaroon na ng maraming prutas sa Baguio.
14. Sa iyong palagay, Ano ang magiging implikasyon sa kalikasan kung palagian ang pagmimina?
a. Makatutulong ito sa paglago ng mga puno sa kalikasan.
b. Makatutulong ito sa pagtaba ng lupa sa kalikasan.
c. Guguho ang lupain sa palagiang pagmimina.
d. Yayaman ang kalikasan.
15. Paano tayo makapagmimina nang hindi nakasasama sa kalikasan?
a. Magmina araw-araw upang lumago ang lupa.
b. Magbigay edukasyon sa mga taong nagmimina.
c. Magpatulong sa dalubhasa sa lupain bago magmina.
d. Maglipat-lipat ng pagmiminahan upang di lumambot ang lupain.
16. Ano kailangan gawin kapag tapos na ang pagmimina sa isang lugar?
a. Magmina pa rin upang lumago ang lupa.
b. Magbigay edukasyon sa mga taong nagmimina.
c. Magtayo ng establisemento sa apaketadong lupain.
d. Magtanim na puno sa apaketadon lupang napagminahan.
Isang aso ang nakahukay ng buto sa lupa. Tuwang-tuwa siya at dali daling kinagat
ito.Dinala niya ang buto upang iuwi sa kanilang tirahan, ngunit nang siya ay malapit na, nakakita
siya ng ilog. Pinagmasdan niya ang ilog at doo’y nakita ang sariling anino. Sa pag-aakalang may
iba pang aso na may hawak-hawak ring buto, tinahulan niya iyon nang tinahulan.
Dahil dito, humulagpos mula sa kanyang bibig ang butong kagat-kagat at ito ay nahulog.
Hindi namuling nakuha ng sakim na aso ang buto.
Parami na nang parami ang mga mag-aaral na biktima ng bullying. Ang masaklap pa nito,
nagaganap ang mga pananakit sa loob mismo ng kanilang paaralan. Hindi maitatangging maging sa
mga paaralang pribado o pampubliko man ay talamak ang ganitong uri ng pang-aabuso. Dahil sa takot,
marami sa mga nagiging biktima nito ay hindi nagsusumbong sa kanilang mga guro maging sa kanilang
mga magulang. Marami rin sa mga kaso ng bullying ay nagsisimula sa palagiang pag-aasaran sa loob
ng klase kung saan pinagtatawanan at minamaliit ng mga bata ang kanilang kapwa mag-aaral. Upang
maiwasan ang mga ganitong sitwasyon, pinapayuhan ang mga magulang na paaalalahanan ang
kanilang mga anak sa mabuting pag-uugali at ang iparamdam sa kanila ang pagmamahal,
pagpapahalaga at pagtanggap sa kanilang mga anak.
47. Ang mga salitang may salungguhit ay mga salitang nagpapakilala ng ___________.
a. sanhi at bunga b. paraan at layunin c. paraan at resulta d. kondisyon at
kinalabasan
48. Ano ang maituturing na sanhi ng pananahimik ng mga biktima ngbullying?
a. Pang-aabuso ng mga kapatid o iba pang miyembro ng pamilya.
b. Takot sa maaaring pagpapangaral ng mga guro sa paaralan.
c. Pananakit ng mga magulang sa kanilang mga anak.
d. Takot sa kapwa kamag-aral na nananakit.
49. Paano maiiwasan ang bullying ayon sa akdang binasa?
a. Paghihigpit ng mga guro sa mga paaralan.
b. Pagpaparamdam ng pagmamahal at pagtanggap sa mga bata.
c. Pagpapangaral sa mga mag-aaral na nag-aasar sa kaniyang kapwa.
d. Pagsusumbong sa magulang o guro ng mga nasasaksihang pananakit.
“Kebaw ko nga wa ka nangopya sa imong katapad, SALAMAT ”