Professional Documents
Culture Documents
236
236
Ge
შიო გვეტაძე
მონანიება
თავი I
შეუსვენებლივ თოვს…
ღრჭიალით.
ღამის 2 საათია…
თოვს…
სიჩუმეა ქუჩებში…
გარინდულან.
მოპოვებულ უფლებას.
გორაზე ცხოვრობენ.
იქნება.
არ გეგონება.
– მამამთილს გაეღიმა.
იზიარებდა ლევანი.
- უპირატესობით გამოსარჩევი.
თამაზი დაარქვეს და არა პაპის სახელი–დავითი. მთელი ათი წელია ნინო ამას
კატეგორიაში„ ჩარიცხა.
პოლკოვნიკს.
დაღვრემილმა პოლკოვნიკმა.
– ახლავე, მამა!
§§§
ჩოჩქოლი იდგა.
ა ავადმყოფოში წაეყვანა.
– თინა, თინა, როგორ შეიძლება ასე, ქალო, ცოცხალი კაცის ტირილი ვის
აქვითინდა.
შეეკითხა პოლკოვნიკი.
ალექსანდრეც წაიყვანეს.
– დიახ, ერთი.
–არა არავის.
ადგილზე დარჩნენ.
დათვალიერებას შეუდგნენ.
მიყვანა.
გაფორმებას შეუდგა.
მოუსვლელად გარდაცვლიყო.
§§§
დილის 10 საათია. ქალაქის პროკურორის, გიორგი ხომერიკის, კაბინეტში თავი
ჩრდილელმა
დატოვებული.
ჩადენილი.
გამორიცხულია.
მეუღლეს
– დიახ ეს არის.
ამით დავამთავროთ.
მოვახსენოთ, არ გაგფრთხილეს?
თავი II
მინდელი თავის სამუშაო კაბინეტში იჯდა და ტყეშელაიძის მკვლელობის
საქმის
თბილისიდან ქუთაისამდე.
ძმისშვილები, ხელს
გამომძიებელი.
ნახევარია.
კაცივით.
ლდაიწყო კითხვა.
ოთახში გამეფებული სიმშვიდე ტელეფონის ზარის წკრიალმა დაარღვია.
იყო.
უფროსს.
– მხოლოდ ვესაუბრე, ამხანაგ გრძელიძემ არ ისურვა თავისი მოსვლის მიზეზი
მეც მოგისმენთ.
ჩემი სახლიდან სულ რაღაც ასიოდე მეტრის გავლის შემდეგ მანქანამ ბნელ
ქუჩაში
თანახმა ხართ?„
მე ხმა არ ამომიღია.
მანქანა დაიძრა…
სიარულში„.
ვიყავით.
მან უხმოდ გააღო მეორე ოთახში გასასვლელი კარი ლდა ჟესტით მიმიწვია.
უსიტქყვოდ გავყევი.
ეს ოთახი პირველთან შედარებით უფრო დიდი იყო. ერთ მხარეს ორი საწოლი
„ბრძანეთ!„
„ვინ შეუხვია ჭრილობა?„
„მე„
„შეიძლება გავხსნა?„
გაკვირვებით შევხედე.
აუცილებლად დაღუპავს„.
ოთახიდან გავიდა.
მომაწოდა.
მაინც შეიბრალეთ„.
მინდოდა.
ფული ჩამოვართვი.
წასასვლელად გავემზადე.
მანქანაში და წამომიყვანეს.
შეხებაც ვიგრძენი.
„ჩემს სურვილს რა მნიშვნელობა აქვს, როცა ძალა თქვენს ხელშია,„ – მივუგე მე.
დუმილი მინდელმა.
დავხედე.
– რატომ გგონიათ?
– რამ შეგაწუხათ?
გავეთავებინეთ.
ჩაურთო ბალანჩივაძემ
მინდელმა.
შეეკითხა მინდელი.
ხელებია.
მინდელს გაეღიმა.
–ჩვენ ყველაფერი გამოგვადგება, თუ გნებავთ ასეთი წვრილმანიც, ამიტომ
გაეღიმა.
იკვნეტავს.
ბალანჩივაძემ გაიცინა.
– აი, ხომ ხედავთ, ექიმო, თქვენც შეგიმჩნევიათ ისეთი რამ, რაც ჭაღარას
დასვა მინდელმა.
– მოაჯირი ხისაა,
პირველი ოთახი დაახლოებით 16–18 კვ. მეტრი იქნება: მაღალი ჭერი, შუაში
მეტრი. ძვირფასი ხის ორი საწოლი, სარკე, ჩინური ვაზა, ტუმბები, ტანსაცმლის
მიმაკარეს თაროს.
– არა , არავინ.
თქმა უნდა, ღვინო და კონიაკიც. სხვა არავინ მინახავს, არც საუბარი მსმენია.
გავიდა გარეთ.
– ექიმო მართალია გვიან არის, მაგრამ ცოტა ხნით კიდევ უნდა გაგაჩეროთ,
ვიდრე
ბალანჩივაძეს გაეღიმა.
დაერთოს.
გეგმის შემუშავება.
თავი III
პროკურორი ხომერიკიც.
ტყეშელაიძის საქმეში და ჩვენც მას უნდა ჩავჭიდოთ ხელი. ჩვენ გვაქვს სამი
ხვალისათვის ჩვენს ხელთ უნდა იყოს ჩემს მიერ აღწერილ სახლების სია, რის
პოლკოვნიკმა.
ჩასასვლელად.
მანქანა!
ყველა წამოდგა.
მინდელმა კაპიტანს.
დავბრუნდები.
– ნინა, დავითი ვარ, როგორ არის ბავშვი? ჰო, კარგი, კარგი, მე დამაგვიანდება.
ხომერიკს გაეცინა.
პოლკოვნიკმა და განაგრძო: – მაგრამ არც ჩვენ ვართ მტყუანი. ჩვენ მათ და სხვა
ხანდახან ხომ რამდენიმე ღამე ისე გაივლის მხოლოდ ერთი ორი საათით თუ
სამივეს გაეცინა.
ჩამოსულა.
უსმენდა ჩრდილელს.
ჩრდილელს.
შეხებია.
მიმართა ხომერიკმა.
ჩრდილელი შეკრთა.
აფთარი უნდა იყო, რომ აღმზრდელი ბიძა ასე ვერაგულად გაიმეტო. მერე და,
საუბარი.
დაეცა სკამზე.
თავი IV
დაამთავრა ახვლედიანმა.
შეეკითხა მინდელი.
– არა, არ დავკვირვებივარ.
– რატომ გგონიათ?
რომელიმე მათგანს.
– კეთილი.
მასალებისათვის.
სკვერში? ან ვინ არის ის, ვინც თან შეჰყვა საბაგირო გზის სადგურში?„ –
ფიქრობდა გამომძიებელი.
იგი?
კვალზე გასაყვანად?
ადამიანს.
„შვილოო! დედის ერთად–ერთო იმედოო! ვინ გაგიმეტააა? ვის რა დაუშავე
ჩემო
სიჩუმეში.
ვერც მინდელმა, ვერც სხვებმა ვერ მოძებნეს ორი ძვირფასი ადამიანის ასე
დასთანხმდა.
ადრე დაობლდა, ამამ 1943 წელს ფრონტზე ჟდაეღუპა. ხუთმ წლის ანზორი
– ფიქრობ, ლევან?
ღონის პატრონია.
– ეგ ჭრილობით დაასკვენი?
ვერ შესძლებს.
– გაამზადე დასკვნა?
დადგა. გვამს სხვა ჭრილობა არა აქვს. სისხლის ჩაქცევები მარჯვენა მაჯაზე და
დავალება?
შესრულება ძნელია.
შეეხება სხვა სახლებს, ისინი დღესვე უნდა შემოწმდეს, ხვალ შეიძლება გვიან
იყოს. თუ ამ ამოცანის დაძლევა საკუთარ ძალებით არ შეგიძლიათ, აღმასკომის
დაგელოდებით.
ხომერიკმა.
სიჩუმე ჩამოვარდა.
მათთან გასაუბრებას.
კითხვა პროკურორმა.
– მაშინ რა?
– სახელდობრ?
კვალზე გაეყვანა.
მოკლეს.
დაისჯება კიდეც, მაგრამ ახლა მე სულ სხვა რამ მინდა გითხრა. ზოგიერთი
ჩვენი
ადამიანს, პატიოსან კაცს, არა მარტო აკავებენ, არამედ აპატიმრებენ კიდეც, ამას
მოხდეს.
მოიშორეს, დაადუმეს.
ორივენი გაჩუმდნენ.
ხომერიკი ძალზე აეღელვებინა. მას აღელვებდა ისიც, რომ საქმის გახსნა სწრაფ
გაძარცვის მიზნით იყო ჩადენილი. მინდელს არა ერთი საქმე გაეხსნა, როდესაც
მხოლოდ.
მონაცემები.
მკვლელობის გასახსნელად.
– ბრძანეთ!
გახსნა, გათიღიმა.
მოწმდებაო.
როაზმელები აქ იქნებიან.
დარჩნენ.
შემოუშვა.
დარჩნენ.
ვიბრძვით?
მინდელმა.
და დამნაშავესათვის ხელშეწყობისაგან.
– მართალი ხართ ამხანაგო დავით, ასეთები ჯერ კიდევ არიან და არცთუ ცოტა.
განაგრძო:
ჩაილაპარაკა:
წარმოთქვა პოლკოვნიკმა.
არავინ შედავებია.
– შეიძლება?
უპასუხა ბურდულმა.
ითხოვენ.
– შემოუშვი!
მოგვახსენეთ.
დაკეტილია.
რაზმელმა.
ბალანჩივაძემ.
იმალებიან…
მუშაობს…
დაამთავრა ბურდულმა.
დაპატიმრება.
არც ერთი წევრი, ექიმმა სამი მათგანი ნახა, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ისინი
მკვლელობის დღიდან მხოლოდ დღეს იყო ფრენის ამინდი. არც ერთი საეჭვო
სერჟანტს.
– წადით.
მაშასე ამხანაგებო, – განაგრძო ბალანჩივაძემ, როდესაც მაიორი გავიდა, –
საკითხი
მინდელმა.
თავი V
არის.
ჩაბნელებულ ფანჯრებს.
უპასუხა პირველმა.
კურცხალია.
– ბარიდან გადით. გარეთ მინდელი გიცდით, ნელა ჩაილაპარაკა კურცხალიამ
და
– შეიძლება ჩამოვჯდე?
ახალგაზრდებს ათვალიერებდა.
ახალგაზრდამ.
– ლამაზია?
ვერ მოვშორდებიო.
მოხდა… გაგვიმარჯოს.
– მე შენზე ნაწყენი ვარ, დათო, – შესცვალა საუბრის თემა შავი რატინის მოკლე
ქორწილში წაუსვლელი?
– აკი გითხარი…
ხელში მოსრისა და ასანთი მოძებნა. ყველა ჯიბე მოიჩხრიკა, მაგრამ ვერ იპოვა.
– როგორ გეკადრებათ უარის თქმა, ქართველი კაცი არა ხართ? დაგვილიე ერთი
მიგყვება–წააქეზა დაბალმა.
– ვერა ძმაო, ვერ დავლევ, დილის შვიდ საათზე ქარხანაში უნდა ვიყო,
დავთვრები
და სამუშაოზე დამაგვიანდება, – იუარა უფროსმა ლეიტენანტმა.
არ ეშვებოდა თამადა.
მეორე.
კურცხალიამ მეორე ჭიქაც გადაკრა. შემდეგ ლუდის ტოლჩა აიღო, ცოტა მოსვა
და
ხინკალი დააყოლა.
ჭიქა კონიაკიც ვეღარ დავლევთ, – შემდეგ ახალი ბოთლი გახსნა, მცირე ჭიქები
ტროლეიბუსს ელოდებოდნენ.
და გაჩერდნენ.
დამიჯდა. მე ხომ არა ვსვამ, აქ კი ორი ჭიქა კონიაკი ერთბაშად გამოვცვალე. ვინ
ვაჟკაცობას ჩემულობენ.
მოვახსენოთ.
ბარბაცებდა, რომ კინაღამ მასაც შეეპარა ეჭვი. შესმულმა ორმა ტოლჩა ლუდმა
ხომ
არ დაათროო.
§§§
ხოლო ორთავე მკვლელობა რომ ქავჟარაძის მიერ იყო ჩადენილი, ამაში არ მას
და
გამოყვანას მოითხოვდა.
ეთხოვა.
გააცოფა ქალები.
გასტუმრება.
გაიღიმა.
– მკვლელობაა, ძმაო. ორი მკვლელობა. ეს კი ქალს კი არა მრავალ
ჭირგამოვლილ
– არა წუხელ ძალზე მთვრალი იყო, დღეს კი… თქვენც ნახეთ, აქამდე ქალების
დამშვიდებას მოვუნდი.
– მაშ დავკითხოთ.
ტელეფონზე დარეკა.
ანიშნა.
– იცნობდით ჩიკვაიძეს?
– დიახ, ვიცნობდი.
ქავჟარაძემ.
პატიმარი აირია.
– მიპასუხეთ!
ხელები აუკანკალდა.
მძულვარებით.
სისხლის ლაქები.
ქავჟარაძე დუმდა.
– არ ვიცი.
ბალანჩივაძეს.
ხომერიკმა.
ქავჟარაძე არ განძრეულა.
– არ გსურთ მიპასუხოთ?
– დიახ მამაჩემი.
– თუ რა? დაამთავრეთ!
– მაშ მოიგონეთ?, რომ სახლში არ იყავით? კარგია! ახლა სთქვით, სად იყავით?
–
ჩავიდინე.
თქვენ არ გინდათ თქვათ სად იყავით 12–13 იანვარს ღამით, არ გინდათ თქვათ,
რა
აუცახცახდა ნიკაპი.
მიაჩერდა.
– ვის ათხოვეთ?
ამოილუღლუღა ქავჟარაძემ.
წასული, დამიჯერეთ.
– რატომ ათხოვეთ?
ჩაგითვლიო და…
განათხოვრება არ გაეგოთ.
– როდის გითხრათ?
– ვინ გრძელიძეს?…
– ქირურგს.
– არც მას.
სერჟანტს.
ხმით.
პოლკოვნიკი ჩაფიქრდა.
– კარგად,ამხანაგო პოლკოვნიკო.
ღამემ.
ბურდულმა.
უპასუხა.
პოლკოვნიკს გაეღიმა.
ბურდული.
ხაფანგში ერთი ვირთხით მეტი შევიდა. ახლა სათაგურის კარი ისე უნდა
– 8 საათზე
– დევიძე სახლშია?
პოლკოვნიკი წამოდგა.
– მაშ ასე ჩემო ლევან, – გაიღიმა მან, – რკალი თანდათან ვიწროვდება, კიდევ
ცოტა
და საშუალება გვექნება პირისპირ ვესაუბროთ ზოგიერთებს.
ხმაური გაძლიერდა.
– ახლავე მოგახსენებთ.
ქალმა. შემდეგ ხმამაღლა გასძახა: „იოსებ!„ „აქა ვარ!„ – მოისმა ხმა მაღაზიის
შიგა
შემოსულს.
ვახტანგმა.„
დაამთავრებინა ქალმა.
კი, მორიგემ ჩემი თხოვნით იოსებს ყველა ფული, რაც გააჩნდა, საბუთებთან
ერთად, ჩამოართვა, თვითონ ხოტოველი კი მდგომარეობის გარკვევამდე
ბალანჩივაძე დუმდა.
მანეთიანია.
კაბინეტიდან გავიდა.
გაიხურა.
სადა ხართ?
კაკალი! მე რომ ერთი დღეც ჩამსვან, ერთი დღეც, ცოცხალი ვერ გადავრჩები,
ავადმყოფი კაცი ვარ, გული მტკივა, გვერდები არ მივარგა, ღვიძლი გასიებული
ხოტოველი დაჯდა.
წონაში და არც სხვა რამეში, რაც ერგებოდა, მივეცი. შარს მდებს, ტყუილა
მღუპავს
– ხო, ვინ არი! აბა ერთი მოიყვანე, რომ ამ პატიოსან ხალხში თქვას, თუ რამე
უფროსთან?
– არა, ამხანაგო პოლკოვნიკო, არც გვარი ვიცი, არც სახელი, არც მისამართი. არ
გაუხარდა ხოტოველს.
– ბოდიში, უფროსო.
მოგცათ?
– დიდი ხანია?
ჯიბეში არ აღმოაჩნდა?
– ჩემ ფულთან შენ რა ხელი გაქვს, შენთვის ხომ არ მომიპარავს. მე ჯიბეში 300
– ასეთი მონაცემებით ჩვენ ხალხს არ ვაპამტირებთ, ამხანაგო. რას გავს ეს? არც
პოლკოვნიკი.
საბუთები.
კაბინეტიდან.
ყველას გაეცინა.
ახასიათებს.
საავადმყოფოდან წასულა.
დანაშაულს დაფარავდა. ცხადია, მან იცის , ვინ არის მისი სტუმრები; ისიც
იცის
ქუთაისელი არ არის.
ხომერიკმა.
გიორგაძე?
ხომერიკმა.
კაბინეტში.
დაგვრჩეს კაცი.
ნომერია დაჯავშნული.
შესვლისთანავე.
ქაღალდი გაუწოდა.
– მერე ის, რომ სახელი რუსის დაწერილი არ არის, ხოლო დამწერი რუსული
– ჯერ მეც არ ვიცი, გიორგი ასლანიჩ, მაგრამ ერთი იდეა დამებადა და უნდა
– რა იდეა?
– ჯერ ვერა, ჯერ ვერ გეტყვით, იქნებ ვცდები, მაგრამ __________მაინც უნდა
შევამოწმო,
აუცილებლად შევამოწმო.
– რა უნდა შეამოწმო?
უხერხულად გაიღიმა.
გიორგი?
ლაბორატორიის გამგეს.
არ მოუტანს საქმეს.
წამოხვალ?
–წავიდეთ!
თავი VI
მიაშურა.
ხომერიკი.
განვითარება.
- მე უკვე მივიღე საჭირო ზომები, მათი საუბარი ზეგ დილით, ჩვენთვის სიტყვა
ღამით მოვახდინოთ.
ვიწრო პირი ჯიუტად მოეკუმა და ოდნავ, სულ ოდნავ უცახცახებდა ზედა ბაგე.
დევიძე დაჯდა.
ფურცლავდა.
იყოს საჭირო.
დავკარგავდით.
- არაფერი მესმის.
მიტკალივით გაფითრდა.
მინდელმა.
- თქვენ… თქვენ როგორ მკადრებთ… მე… მე თქვენ… თქვენ მე, მე თქვენ ისა…- ენა
დაება დევიძეს და ფეხზე წამოიჭრა. მისი თვალები ცეცხლს აფრქვევდა,
მეორე”–დაასკვნა მან.
გაიწია.
სკამზე დაეშვა.
არაფერი ვიცით”.
მკვახედ.
შეიძლება.
- დიახ.
- სრულიად მარტო?
- დიდი ხანია?
- ცხადია მაქვს.
- ფოსტით?
- ამას თქვენთვის რა მნიშვნელობა აქვს?
- გეკითხებით, მიპასუხეთ.
- დიახ, ფოსტით.
- დარწმუნებული ხართ?
- რა თქმა უნდა.
ამანათის გაგზავნას.
- სხვა არაფერი?
- მე მგონი, არაფერი.
დევიძეს.
საავადმყოფოში ვმუშაობ.
გაუყარა.
- დღისით ვმუშაობდი.
- სტყუით!
- არა,ღმერთმანი.
დევიძე დუმდა.
უტოკავდა მხრები.
მინდელმა მკაცრად.
- დარწმუნებული ვარ.
სკამიდან.
იყოს.
ამოატანაო და დაიწყო.
შავბნელ საქმიანობას.
გადმომცა.
ქმარი მწერდა, რომ ბარათის მომტანი მისი კარგი მეგობარი იყო და მთხოვდა,
წასვლა დააპირა.
გავიდა.
ორი დღე დაჰყო სტუმარმა ქუთაისში, მაგრამ საჭირო საბუთის აღება ვერ
ცხოვრებაც მოეწყოსო
ჩემი ამბავითაც დაინტერესდა, ბოდიში მოიხადა,პირველ ჩამოსვლისას
მოაკლოთო.
საანგარიშოაო”
ყველაფერ გიამბობთ”.
“აი რა ნატა–დაიწყო მან,- მე მიმძიმს თქვენი შეწუხება, მაგრამ სხვა გზა არ არის,
დაჭრილი პირველ ხანებში მაინც აქ უნდა დარჩეს. აქვე უნდა მოვიწვიოთ ექიმი
და პირველი დახმარება აღმოუჩინოთ. მილიცია ალბათ უკვე გვეძებს და
“მერე ექიმი?”
ვახტანგმა.
მქონდა”.
“მაგრამ ხვალ?”
“მე დიდად ვწუხარ ასე რომ გაწუხებთ,- დაიწყო ვახტანგმა. მაგრამ წეღანაც
გასაღები ხომ შენ გაქვს.დღით ეს ოთახები გარედან დაკეტე, ღამე კი, როდესაც
ბავშვი დაიძინებს, შეიძლება გავაღოთ. ერთი–ორი დღე ვერავინ გაიგებს,
შემდეგ
შეეგება.
“როგორ არის?”–შეეკითხა
მოხდება.”
მიგვითითოთ”.
“გრძელიძე, მაგრამ”…
“რა მაგრამ? “
“გიკვირთ?- გაიღიმა მან,- თუმცა დიდი ხანია ვაზს ვუვლი და ყურძენი მომყავს,
იტყვის”.
“წავიდა?”
“წავიდა”.
თავისუფლად ამოვისნთქე.
“ვინ?”
დანა ჰქონდა. ჩხუბში ქალის ძმამ წაართვა და დასჭრა კიდეც. ერთი სიტყვით
ძლივს გამოვასწარით. კიდევ კარგი თუ არ გაგვიგეს და ციხეში არ ჩაგვყარეს
მე?”
“ღმერთმა დაგიფაროთ!”
მითხრა მან.
“არა მასთან არის, მაგრამ შენ მაინც დაკეტე, არავინ შემოიხედოს, მე მალე
დავბრუნდები”.
დაჭრილი.
მოიტანა.
“ალბათ უკვე იჩივლა, გვეძებენ კიდევაც, მაგრამ სასიძოს სახლში რომ ვერ
წასვლა.
დაამთავრა დევიძემ.
- თქვენი შეტყობით?
- მე ის არ მინახავს,პატივცემულო გამომძიებელო.
- როგორ თუ არ გინახავთ?
- რატომ?
- თქვენც დაიჯერეთ?
- ეს როგორ გავიგოთ?
“ქელასში” არ წავედი.
- შემდეგ?
გასინჯა.
- რა გვარია ვახტანგი?
- კიტოვანი.
- ცოლშვილიანია?
- არა,უცოლშვილოა.
- დაჭრილი რა გვარია?
მომერიდა მეკითხა.
მინდელი მოიღუშა.
მეტყოდით.
- შემდეგ?
- ვისგან იყიდეთ?
- ვიღაც იოსკასაგან.
- იცნობთ?
- დიახ.
- ხურდა რამდენი დაგიბრუნათ?
დაკონსერვებული სისხლი.
პირადად კი არ გინახავთ?
არა, არ მინახავს.
რატომ?
- მიპასუხეთ!
გავიმეტე.
- ექიმი?
ოპერაციის გაკეთებაზე.
- ნაცნობის მანქანაში?
- რა გვარია.
- არა, არ დავინტერესებულვარ.
- რა მანქანაა?
- “პობედა”.
- ფერი?
- არ ვიცი, არ მახსოვს.
- არ ვიცი.
დამელოდეთ.
- რა შეკითხვა?
- ბატონო გამომძიებელო…
გამომძიებელს.
- დავუშვათ… შემდეგ?
მინდელი დუმდა.
მიჯაჭვული, არ მიატოვებს.
მიატოვებს.
ყველაფერია მოსალოდნელი.
და წარმოთქვა:
მიუგო ხომერიკმა.
- კი მაგრამ, მაშინ სად ჰყავდათ მანქანა დაყენებული ვიდრე ჭაღარა
პოლკოვნიკმა.
პოლკოვნიკი.
ეზოში მიმალეს, დევიძის სახლში ხომ სხვა არავინ ცხოვრობს დაეზოსაც ისეთი
ქავჟარაძის თანამონაწილეობა.
მანქანები ხმა.
- საჭიროა დევიძისა და ქავჟარაძის საკითხი გადავწყვიტოთ,- დაარღვია სიჩუმე
მინდელმა.
დააჭირა.
- დარწმუნებული ხართ?
ბოროტმოქმედებს?
დევიძე შეკრთა.
- დამშვიდდით და მოგვისმინეთ.
დევიძემ ჭიქა ჩამოართვა, ძლივს მიიტანა პირთან, მოსვა, მაგრამ ცახცახი ვერ
აუვარდა.
- დედა, ჩემო დედა… ვაიმე ჩემო შვილო!- ამოიგმინა საწყალობლად.
მკლავზე ხელი.
ვინ უნდა იყოს ალექსანდრეს მეგობარი, რატომ მაშინვე ვერ მივხვდი. რატომ
არ
დევიძემ
ხომერიკი.
- მეხუმრებით?
- რა თქმა უნდა. ქმრის საქციელზე არავინ გთხოვთ პასუხს, მაგრამ თქვენ ხომ
წამოდგა სავარძლიდან.
გაეცილებინა.
თბილისში სიწყნარეა.
საქაღალდე აიღო.
თავი VII
ყველა წვრილმანი.
ოპერაციისათვის მოვემზადოთ.
ჯგუფს გავყვებოდი.
ხელი.
პირველად მიდის.
გაიხურა კარი.
§§§§§
შერჩენილი ფიფქები.
9 საათი და 15 წუთია.
გააბოლა პაპიროსი.
იმეორებს:
მიეფარა.
დარცხვენით.
ჩააბარა.
ყველანი წამოიშალნენ.
შემოაღო.
- მარტო?
რესტორანშტა.
გართულმა ბადრიძემ.
მზერა.
გასასვლელისაკენ დაიძრა.
რესტორნიდან.
მოიხარა.
- что вы сказали?
აუჩქარებლად გაბრუნდა.
მინდელმა გაუღიმა.
- მოპარსვას?!
- ჰო მოპარსვასაც.
კაბინეტისაკენ გაემართნენ…
- რას გვიბრძანებთ ?
გაიჭრნენ.
თვალებში.
მაგიდას.
იმავე წამს მის ხელში ბოთლმა გაიელვა, მაგრამ უცნობი ჩანდა ელოდა ამას და
- დააპატიმრეთ ეგ ხულიგანი!
- შეიპყარით მხეცი!
აყვირდა ხალხი.
- უზრდელი!
მოისმა არეულად.
ავტოკალამი ამოიღო.
не надо никакого акта, я его прощаю, – წყნარად წარმოთქვა მამაკაცმა.- бог с ним,
- უნდა დაისაჯოს!
გაისმა უკმაყოფილოდ.
ხარაბაძემ.
- მეტიც გეკუთვნოდა!
- შე ხულიგანო!
- გაუზრდელო!
მოითხოვა.
დაუბრუნდა.
§§§§
ღამის 12 საათია.
ტალღებს.
მათი სამალავი.
ღია დახვდათ. პირველი ბურდული შევიდა. მას სამნი შეყვნენ, მეოთხე გარეთ
ელოდა.
აეკრა.
იყო…
შელეწა.
თავგამოდებით გადაეშვა.
მიაგდო.
შებრუნდა.
…ჩრდილელი იმავე ტახტზე იწვა, სადაც ორიოდე წუთის წინ ბანდიტი ჰყავდა
- როგორ ხარ შალვა, შემომხედე ბიჭო!- ჩასძახა მან და შუბლზე გადაუსვა ხელი.
გაიცინა მან.
თვალები დაუბრიალა.
დაუბრუნა ბანდიტმა.
ელაპარაკოს ადამიანი.
სანიტრები გაატარა.
თავი VIII
ორგანიზმისათვის.
დაუდგა თვალწინ.
დარღვევის გამო.
მამაკაცთან ან პირიქით, სად გაიცნო? არც ეს არის მათი საქმე. რა უნდათ მისგან
დაბრუნდეს.
გაიცნო ბასკაკოვა.
უცხადებს ხარაბაძე.
დაინტერესდა ჩარგიევი.
იღიმება ჩარგიევი.
გაგებინებთ.
…სხვა არაფერი.
- უნდა აგვეყვანა!
ძიძიგურმა.
ყველაფერია მოსალოდნელი.
მხეცია.
ყველას გაეცინა.
ერთად დიდი შიშიც ჩაუნერგა, მათ შორის ნამდვილი ომი იყო გაჩაღებული.
რეციდივისტებს.
კითხეს.
კიდევ გემუქრებაო.
ჰქონდა შეხვეული.
და არც ცეცხლმსროლელი იარაღი, არც სხვა რაიმე, რაც ოდნავ მაინც ჩრდილს
„ვალტერი„.
მთელი სურათი.
წამოდგე–მეთქი.
მინდელმა.
ალაპარაკდებოდა ბალანჩივაძე.
პაპიროსი ამოიღო:
კითხვა.
დაკავებული?
და ყველაფერს გიამბობთო.
- დავალებით? რა დავალებით?
კითხვა გამომძიებელმა.
- გისმენთ!
რომელი დავალება!
მინდელმა.
- დანარჩენი რა უყავით?
ბასკაკოვასთან?
- სტყუით!
- არა,ღმერთმანი…
გახსოვთ?
მაგიდაზე.
ხოტოველი დუმდა.
უპასუხა ხოტოველმა
- დიახ ვიცნობ–ჩაილაპარაკა
- რამდენჯერ შეხვედრიხართ?
- სად?
- ვინ გაგაცნოთ?
- სად გაგაცნოთ?
- წყალტუბოს პარკში.
დაიტოვეო.
- რამდენი?
- ხმანეთი.
- რა უყავით ფული?
ჩამომართვეს.
იტყვით?
- არაფერს იმის მეტს, რომ ეს ქალი აშკარად სტყუის,- ახლა უკვე ქართულად
უპასუხა ხოტოველმა.
- ხოტოველო, ნუ ჯიუტობთ.
- არ მესმის, რატომ უნდა დაუჯეროთ ამ ქალს და არა მე,რით არის მისი ჩვენება
- დარწმუნებული ვარ.
- კეთილი…
ყუთს.
შეევედრისას.
პოლკოვნიკი.
- შეიძლება, რა გნებავთ?
- ჩარგიევი?
- ჯერ ვერ გეტყვით, მაგრამ მე მგონია, ესეც კიტოვანის ნაწერია, რაც შეეხება
ვფიქრობ.
- სახელდობრ?
იმპერატორი.
- მჯერა, დავით ილიჩ, მტკიცედ მჯერა, მაგრამ ეს ხომ საკმარისი არ არის მისი
- პროკურორმა რა თქვა?
- მხოლოდ დროებით დაკავებაზე დამთანხმდა.
ხარაბაძე არ მომშორდა.
- მეც ასე ვფიქრობ, თუმცა საბოლოო დასკვნების გაკეთება ჯერ ადრეა. ვნახოთ
კარი გაიღო.
- მაგრამ რა?
- თარიღი?
უკანასკნელისა.
შეიძლება ვცდები, მაგრამ ჩემი აზრით, დიდი ხნით ადრე დაიწერა. გიორგაძემ
და
უნდა ახსნას, ვისგან და როდის წამოიღო ეს ბარათი. სხვა გზა არა აქვს.
მინდელი დუმდა.
ჩაიძირა.
დაკავებული შემოიყვანა.
გამომძიებელი.
შეჩერდა.
- თქვენი გვარი?
- როდის დაგაკავეს?
- ბრძანეთ!
- მიპასუხეთ!
- რა პირობებში?
გავიცანი.
- მაინც?
- რა მიჰყიდეთ?
- თქვენ მოგიტანათ?
- ჩემი დანიშნული.
- სად გაიცანით?
- ქალაქ ტაშკენტში.
გავაცანი.
- დიახ,ვიცოდი.
ჩარგიევი გაბრაზდა.
გამოსცრა კბილებში.
- ცხადია არა!
მოქაჩა.
კიდეც!
- შეურაცხყვეთ და მემუქრებით კიდეც?
- დანაშაულის მონაწილენი.
ჩამიდენია.
გამომძიებელმა.
გაიკეთოთ და მოიშოროთ.
ბევრი სისხლი ჰქონდა დაკარგული; თქვენ თქვენი სისხლი მიეცით; ორი დღის
განუწყვვეტლივ აბოლებდა
- ცხადია!
- არა ხუმრობთ?
ჩარგიევმა.
გაგაგებინეთ?
- დიახ, ტანსაცმელი.
- საოცარია!
- შემოიყვანეთ ხოტოველი!
მინდელმა.
ამოღერღა ხოტოველმა.
- პირველად ვხედავ.
დააკვირდით.
დაბეჯითებით.
- კეთილი…
ბრიალით.
ხოტოველმა.
მინდელმა უთარგმნა.
შედგა.
იწყებოდა.
თავი IX
დაუყონებლივ განთავისუფლება.
დაემუქრა მინდელს.
უთხრა.
პროკურორი.
ხომერიკმა ინახულა პატიმარი, გულდასმით მოისმინა საჩივარი გამომძიებლის
გადაწყვეტილების მიღებას.
მოთხოვნა.
უარი.
სამთავე.
გამო უკვე ოთხი წელია იძებნებოდა, ხოლო კიტოვანი და ბალავაძე ერთი წლის
შეიარაღებული მძარცველობისათვის.
ღამეს.
ჰქონდა
მოვიგონეთო.
შემდეგი დაკითხვისას, რაც მინდელმა თბილისიდან ძიძიგურის დაბრუნების
გავიხადოთო.
მიუგავდა.ერთმანეთზე გადაბმულ,
შეეძლოთ.
- თქვენთვის გასაგები უნდა იყოს, რომ ჯიუტობას აზრი აღარა აქვს და ყველაზე
ლაჩარი ყოფილხართ.
წაიდუდუნა ბალანჩივაძემ.
- რაში მაჯობეს?
- რა მთავარი?
- საკენკს მიყრით?
- სრულებითაც არა.
დაკარგავთ.
- სასჯელს…- ბოროტად ჩაიცინა ბალავაძემ,- თორემ მე ვიცი, დიდ შეღავათს
- ლანძღვას თავი დაანებეთ, რაცა ვარ, ყველამ იცის და არც შენ გეპარება ეჭვი
ჩემს
ვაჟკაცობაში.
გცემთ.
თვალში გაუყარა.
სიმშვიდით.
გ.ასაგებია?
არ გაბედოთ.
გამომძიებელმა ბალავაძე კარების მოპირდაპირე კუთხეში ზურგშექცევით
დასვა,
შესასრულებელი.
არაფერი შეეკითხოთ.
ბალავაძე შემობრუნდა.
- გასაგებია.
გამომძიებლისაკენ შემობრუნდა.
გადახედა გამომძიებელს.
ბალავაძემ.
ამომიყვანთ.
მოერია ივანესელს.
ჩარგიევს ეწყინებათ.
გირჩევნიათ,შემიძლია დაგისახელოთ.
ივანისელი დუმდა.
ივანისელთან.
- მერე რა?
- მერე და ის, რომ უთხარით, ვინ არის ჩარგიევი და გაათავეთ,- წყნარად მიუგო
მინდელმა.
გამომძიებელს.
- მინდა უთხრათ ივანისელს ვინ არის ჩარგიევი, კიტოვანზე საჭირო აღარ არის,
მოუკიდებდა,გამომძიებელს მიუგო:
- უთხარით–მეთქი!
ბალავაძე გაცოფდა.
- ცხადია თქვენ!
- რა, რა ვთქვი?
მინდელმა.
დაადო.
თითების კვალი.
გაფართოებულ თვალებს.
და ფეხზე წამოდგა.
გაათრიეს.
მხოლოდ ახლა გაახსენდა, რომ მთელი დღე არაფერი ეჭამა, მაგრამ არც კი
გრძნობდა შიმშილს.
თავი X
მე დავინახავო საჭიროდ.
შეათვალიერა კიტოვანი.
დაებჯინა.
პატიმარი.
კიტოვანმა.
სიცოცხლე?
- ვაა, ამ ცხოვრებაში ყველას თავისი გზა აქვს. ხომ გაგიგონიათ, ვინ სად ჯდება,
მისი ადგილიც იქ აისო, მნც ჩემი ადგილი მამინახია და პურს იმითი ვჭამ.
- ხელი აიღეთ და…პატიოსან გზას… ესე იგი ქარხანაში ვიმუშაო, ოფლი ვიდინო
და
თვის ბოლოს რაღაც გროშები მამიგდონ? მამა გიცხონდათ, მეტი საქმე არა
მაქვს!
წარბები მოეღუშა.
საქმეს დავუბრუნდეთ.
სხვა არფერი!
- თბილისში.
- რამდენიმე წელია.
- ვინ გაგაცნოთ?
- 8 იანვარს.
მზერა.
იყოს ტყუილი.
- ესეც მართალია.
- ჩხუბში დასჭრეს.
- სტყუით!
მინდელმა.
- რა დაამტკიცეთ?
გაძარცვეთ და მოჰკალით.
გააბოლა.
საქაღალდეში ჩასდო.
- ეხლა ხომ გესმით, რომ თქვენს ჯიუტობას არავითარი აზრი არა აქვს?-
დასძინა
მტკიცედ.
- რას იტყვით?
ისევ დუმილი.
გაიღიმა.
- მაშ ის, რომ,- სიტყვა ჩამოართვა კიტოვანმა,- ჩემი ბანკი გაკოტრდა, დავიწვი
ბრაზიანად
მოჰკალით ტყეშელაიძე?
კიტოვანი ცოტა ხნით დადუმდა, შემდეგ ხელი ჩაიქნია, თითქოს სურდა ეთქვა,
იყო რაღა.
- რამდენი იყავით?
- მე წიპუკა და ფირუზა.
- ივანისელი?
- ჰო,ივანისელი,ფირუზა, რაღა!
ყოფურა მოიღუშა.
- იცი რა გითხრა? ჩვენი წესი კარგად იცი, ვინც არ დამწვარა, იმსი გაყიდვა არ
კიტოვანს.
გაიკვირვა პატიმარმა.
- არ გინდათ თქვათ?
- მაინც რა წაიღეთ?
მოსაპარავი?
- ეს როგორ გავიგოთ?
მინდელს გაეღიმა.
მინდელი.
მიუგო გამომძიებელმა.
ხმა.
აყვირდა კიტოვანი.
შეიმაგრა.
ნაძალადევი სიმშვიდით.
ამოგიცნოთ.
- სტყუით!
- მე ქავჟარაძეს არ ვიცნობ.
- ვის ვიცნობ?
დაგიპირისპირებთ.
- რომელი საქმე?
- ტყეშელაიძეს სახლის გაქურდვა.
იყავით?
- თბილისში გავიცანი.
- როდის და რა ვითარებაში?
ვთამაშობდით, ხოდა ნაღდის გარდა 1000 მანეთი ვალიც მოვუგე. ერთ კვირაში
- შემდეგ?
- სად?
- თავის ბინაზე.
გახლდათ?
იღრიალა პატიმარმა.
სისხლმა გამოჟონა…
კიტოვანს არ უპასუხნია.
- შევასოხარეთ.
- სად და ვის მიჰყიდეთ?
- მალე შეგახვედრებთ.
- დარწმუნებული ხართ?
მინდელმა.
წავედი.
- არა, ეგ შემთხვევით გამოვიდა, ჩვენ სულ სხვა საქმე გვქონდა, მაგრამ ვერ
საათმა ხუთჯერ დარეკა, მინდელმა თავი ასწია, კედლის საათს მიაპყრო მზერა,
სავარძელს დაუბრუნდა.
პასუხს გაგებინებთ.
პატიმარმა.
- ვინ…ვინ მითვლის?
გამომძიებელიც დაეჭვდა.
გამოგიგზავნათ?
- არაფერი მესმის!
ამასაც უარყოფთ?
შეყოყმანდა.
ობილიგაციებში და კიდევ…
გამომძიებელმა.
ტუჩები გაილოკა.
ციებიანივით.
გაფართოებული თვალებით.
ბანდიტებში.
გამომძიებელმა.
ჩარგიევის.
დანაშაულის აღებას.
- თქვენ ჩემზე ნუ ზრუნავთ, უთქვენოდაც იოლად წავალ როგორმე.
გამომძიებელს დაუბრუნა.
- რა ვიცანი?
- აბა, შენა ყოფილხარ აი,- გაიღიმა მან,- გეგონება ბოლშევიკებს მხოლოდ ერთი
- მაშ უარყოფთ?
- ვისი მისამართი?
საათზე?
- არა კვალიაშვილო, მაგრამ არც ისე, თქვენ რომ გინდათ,- დინჯად შენიშნა
- მეე?
- ჰო, თქვენ.
- ეს ნაწერი თქვენია?
დაშვებული.
- რა არის საინტერესო?
- მერე რა!
- სულელური ჩვევა?
გეცნობათ?
- არა–მეთქი გითხარით.
- კეთილი, გამოდის, რომ ექსპერტი შეცდა.
ვჭამ.
ჩაუსისხლიანდა.
დაწყებული საქმე.
- მეტს ხომ ვერ ამკიდებთ, 15 წლის სროკზე მეტს ხომ ვერ მომცემთ.
უტიფრად.
შეჩერდა.
აწყდებოდა მინებს.
გამოერკვა.
სავარძელზე დაეშვა.
აღიარეს დანაშაული.
- ჩარგიევი?
- სახელდობრ?
მინდელმა.
- საკვირველია,როგორ მოახერხე?
დასდო.
ვერ
მივიღე, ასე რომ, ბანდიტების აღიარება ჩარგიევის შესახებ მაინც არა გვაქვს.
მკვლელობას,
- სახელდობრ?
პოლკოვნიკს.
შემდეგ ყველა მონაცემი გვაქვს ვიფიქროთ, რომ ჩიკვაიძეს ბოლო მოუღეს იმავე
ჩვენი მოსაზრება იმის შესახებ, რომ ჩარგიევი მისი ნამდვილი გვარიც არ არის.
ჯიუტობის უაზრობაში.
გაიღიმა მინდელმა.
გაუტეხავი.
მაგიდასთან გაჩერდა.
ბრაზიანად.
– კეთილი, ასე იყოს, მაგრამ ჩვენ სხვა სახელიც გვაინტერესებს. აი, ის,
ქურდებმა
რომ შეგარქვეს.
გერევით.
– საოცარია, მე კი სხვა მგონეთ, სრულიად სხვა, წყნარად შენიშნა მინდელმა.
ჩარგიევი გაცოფდა.
გამომძიებელმა.
ჩარგიევს არ გაუგონია.
ნირწამხდარ პატიმარს.
ჩარგიევი განცვიფრდა.
დამახინჯებული ფრჩხილები.
– მაშ ექიმს უნდა უმადლოდე ჩემს ჩავარდნას? – კიდევ უფრო განცვიფრდა იგი.
– ცხადია, ვერა!
მტკიცედ.
გამომძიებლობა, სჩანს, ჩვენი საქმე მართლაც წასულია, მაგრამ ვაი მას ვინც
„საშკა
– ასე იყოს, არც ამის დამალვას აქვს აზრი, ჩემი და გრძელიძის საუბარი ისედაც
გამისტუმრეს.
– სასჯელი მოიხადეთ?
– შემდეგ?
საქმიანობა.
– რა საქმიანობა?
– ვითომ რატომ არა? თქვენ მე ვიღაც ბაცაცა ხომ არ გგონივართ, ესეც არ იყოს,
– სად გაიცანით?
– როდის?
– 26 დეკემბერს.
– მარტო?
– მაინც ?
– ბასკაკოვასთან ერთად?
თბილისში გამოვიარე.
უხალისოდ.
გადაიხდიდი.
ჩარგიევი გაჩუმდა.
– შემდეგ?
ბინაში მოვათავსეთ.
– არ ვიცი.
მიდიოდა კიტოვანი.
სამმართველოში მოვიდა.
ყვირილი დააპირა.
დაარღვია.
„ვითომ რატომ?„
კიდეც, გაიგე?„
გავაგდებინე.
წაქცევისაგან.
– შემდეგ?
ჩარგიევს არ უპასუხნია.
ბარიგაა.
– ვინა?
– პირადად შეხვდით?
– რამდენად გაჰყიდეთ?
– 20000 მანეთად.
– დანარჩენი?
– დანარჩენი 7000 მანეთი 17 იანვარს უნდა ჩაებარებია.
– სად და როგორ?
მხოლოდ.
გეგმაც დავუსახე.
ჩარგიევი წამოდგა.
– შეიძლება გთხოვოთ?– იკითხა წყნარად.
– რა გნებავთ?
რადგან…
ჩარგიევმა.
აღადგინა.
ანზორის სიკვდილისა.
მაგრამ ეჭვს მაინც ვერ დასძლია და ამან კიდევ უფრო გაუფუჭა გუნება,
გავიდა კაბინეტიდან.
მინდელმა.
წინააღმდეგ.
– კეთილი, იმოქმედეთ!
– არა, გიორგი ასლანიჩ. თუმცა მაქვს ერთი გეგმა ჩემი ეჭვის შესამოწმებლად,
მივდივართ.
გაიცინეს.
თავი XII
მისცეს.
ტაიგაში დაღუპულიყო.
პოლკოვნიკმა.
შევმცდარვარ.
მინდელმა ცხარედ.
ხომერიკმა წყნარად.
საიდან გაჩნდა ტაიგაში კოლონიიდან არც ისე შორს, ვიღაცას ასე საჭირო გვამი?
–
დეტალურად შემოწმება.
– მიმოწერით?
იგი გაცილებით საშიში რეციდივისტია, ვიდრე ჩვენ მიგვაჩნია. სხვას რომ თავი
– მაშინ რა?
მოსკოვში.
უცდიდნენ.
გვარ ვატარებ.
– არა, ამის დამალვას ახლა აზრი აღარა აქვს, მე მგონი სულ ერთია, ქურდი ორ
ჩარგიევი მოიღუშა.
არასოდეს მიტარებია.
– ამის უარყოფას აზრი აღარა აქვს, ჩარგიევ! თქვენ არა მარტო საპატიმროდან
ჩარგიევი.
ჩარგიევსბრაზი მოერია.
– მერე და რით არის სათაკილო? თქვენ ყველანი უარესები ხართ, ყველა ქურდი
ჩაქინდრა.
რაღას იტყვით?
– ასე იყოს!
შეურაცხოფისათვის.
მინდელი შეიშმუშნა.
პოლკოვნიკს არ შეპასუხებიან.
პასუხმა.
საქმის ერთი მხარეა მხოლოდ ვინ არის იგი? სადაურია? სად და როგორ
გაატარა
დაიძრა კარებისაკენ.
§§§
შემდეგ მოვასწრებ.
ხომერიკს გაეცინა.
შეხვედრას.
ბალანჩივაძეს დაელაპარაკა…
საბუთიც ეპოვნა. უფრო სწორედ საბუთი კი არა რაღაც ნაკუწები. დიდი შრომა
სიკვდილი. სხვა კი მის შესახებ არაფერი ვიციო„, აქვა. გამოირკვა, რომ ისინი
გიორგაძეს საშუალებას აძლევს „ვერ გაიხსენოს„ ვის გაატანა წერილი. ასე რომ,
მინდელმა.
– ესე იგი?
ბალანჩივაძემ.
რომ, რადაც არ უნდა დაჯდეს ჩარგიევმა უნდა თქვას ვინ არის გამგზავრებული
ამ
– კეთილი. სხვა?
სერია. ერთ მათგანს უნდა რგებოდა 2500, ხოლო მეორეს 1000 მანეთი მოგება.
ღონისძიება. რა მოხდა?
ზონარით შეკრული.
დაამთავრა ხომერიკმა.
პროკურორი ხომერიკი გისმენთ, ააა!! სალამი… კი.. კარგად, კარგად არის… ვიცი
სამთავეს გაეცინა.
– 3 საათია, შენ წადი, ლევან, ბავშვები მოუთმენლად გელიან, დრო არა გაქვს,
თორემ მე და დავითიც წამოგყვებოდით… ელენასთან მაინც შეგარიგებდით, –
ვინახულოთ.
მინდელს გაეცინა.
გავიდა.
აპარატში…
– თვითონ თანახმაა?
შეჰყარა. – რაო?! მერე თქვენ სად იყავით, დღისით, მზისით?! – იყვირა მან და
მინდელიც წავიყვანოთ.
– ცოცხალია?
და…
– მაინც?
შესახვევთან გუშაგის ტყვია დაეწია და, როდესაც ჩვენ ადგილზე მივედით, იგი
პოლკოვნიკი.
დამარცხებისათვის.
ოპერაცია დამთავრდა.
ბარათელს.
– რას გვეტყვი, ციალა? – შეეკითხა რძალს პოლკოვნიკი.
წარმოთქვა მინდელმა.
გამოგლეჯა, ვინც არ უნდა იყოს იგი, ჩემი მოვალეობაა, მაგრამ აქ მეტად მძიმე
ავადმყოფი.
– ვინ იცის, მასაც ყავს ცოლი, შვილები, ახლობლები. აფსუსი არ არის ასეთი
ხომერიკი წამოდგა.
ნომერი იცით.
წევს.
…ციალა მარტო დარჩა, ნაღვლიანად ჩაჰკიდა თავი. ვერ აეგო, რატომ დაეუფლა
მიზეზი.
– რა მოხდა ციალა?
შეიშრო.
გრცხვენიათ?
არის ავადმყოფი?
– ერთი საათის წინ, – წყნარი ხმით დაიწყო ციალამ, – მასთან ვიყავი პალატაში,
ეს.
– ჰო… ალბათ… მეც მესმის, რომ ეს რაღაც სისულელეა, მაგრამ მაინც, არ ვიცი
„ჰო… უნდა დავიძინო… სამუდამოდ უნდა დავიძინო, ექიმო… მაგრამ არა ახლა,
მე
შეიძლება?
მილულა.
„მე ვიცი, რომ თქვენ ადამიანი ხართ, სხვა არ მეხება„ – მივუგე მტკიცედ
„არა! მე ხომ ქურდი ვარ, ძველი ქურდი, იცით რამდენი სიავკაცე ჩამიდენია?„
დასთამაშებდა სახეზე.
„რა გსურთ?„
„ხვალ დავურეკავ„.
„ხვალ უკვე გვიან იქნება… დღეს, ახლავე მინდა რომ დაუძახოთ„ – დაჟინებით
ვეღარ მომისწრეფს.„
ციალა წამოდგა.
სკამი გამომძიებელს.
გაუუარესდა.
საშუალება შეუშხაპუნა.
იქნეს…
კიდევ მომიწევდა შეხვედრა, მით უმეტეს ასეთ პირობებში, მაგრამ ასე ყოფილა
ცოტა ხნით იყუჩა და განაგრძო: – გწამთ ბედისწერა? არა? მე კი მწამს… ესე იგი
სიცოცხლეს აიწონიდა… თუმცა არ ვნანობ, არც ბრალს ვდებ, მან ხომ… მაგრამ
თავი XIII
მედიცინა.
ნაპერწკლები ციალებდნენ.
რომ ეს იყო ჩემი დაბადების დღის უკანასკნელი ზეიმი, რასაც შემდეგ მთელი
ივანე არ იყო მათ შორის ის ჯერ კიდევ ზაფხულში სამუდამოდ წაიყვანეს ძმის
საქციელი წამიხდა.
შეუდარებელია!
თავზე ხელი. მამის ხმას სიმშვიდე არ აკლდა, მაგრამ ხელი უკანკალებდა, რაც
„არაფერია ბიჭიკო, ნუ ღელავ, პატარა ხომ არა ხარ„, – მითხრა მამის პირდაპირ
მჯდომმა უცნობმა.
რაღაცას წერდა.
სასტუმროში გამოვიდნენ. ამავე დროს, გაიღო მეორე კარი და ოთახში სხვა ორი
ყოველივე ამან ისეთი თავზარი დამცა, ხმის ამოღების უნარი დავკარგე, ვინ
– ვაძლევდი ჩემს თავს კითხვებს, მაგრამ პასუხს ვერ ვპოულობდი. ერთ რაიმეს
გამეგო.
ხოლო ვინ იყო ეს ხალხი და სად მიჰყავდათ ჩემი მშობლები, უკვე მივხვდი.
ცრემლებით.
გამოვემშვიდობოთ.„
გვერდზე გამიყოლია.
განაგრძო: – თამაზ, შენ უკვე ვაჟკაცი ხარ, ჭკუა გეკითხება, ეკა კი პატარაა.
მოუარე
მას, სათუთად მოეპყარ და თუ… ერთი სიტყვით, დარდი შეუმსუბუქე!
„ვეღარ ვნახავ, ვერც ერთს ვეღარ ვნახავ! – ვიყვირე რაღაც არაადამიანური ხმით
„გტკივა რამე?„
ჩამავლო.
„შენ უკვე ვაჟკაცი ხარ ჭკუა გეკითხება, ეკა კი პატარაა, მოუარე მას, სათუთად
შემომცქეროდა.
გაჯავრდებიან!„
ოთახში.
მიცქეროდა.
„აქ მოდი, ეკა, რაღაც უნდა გითხრა„ – ხელი მოვკიდე, ტახტზე დავსვი და მეც
გვერდით მივუჯექი.
„უჰ რანაირი ხარ დღეს, თამაზ! იატაკზე გძინავს, ტირი, სულ არ ვარგიხარ,
„მოიცა ეკა! – შევაჩერე, – დედა და მამა სახლში არ არიან, წუხელ ისინი… ისინი
მივლინებაში წავიდნენ„.
„არ დადიოდნენ ეხლა, კი წავიდნენ. შენი თავი მე ჩამაბარეს. ჩემო გოგონა. ხომ
დამიჯერო
საათმა 9 დარეკა
„ეკა შედი, გენაცვალე, შენს ოთახში, მეც ახლავე მოვალ, შემდეგ ვისაუზმოთ„, –
ვთხოვე მე.
„კი, მაგრამ, დედა? მამ? არ უნდა გავიგოთ სად წაიყვანეს, რატომ წაიყვანეს? –
ვკითხე.
არ ვიცოდი რა ბრალს დებდნენ დედას ან მამას, მაგრამ არც ისე პატარა ვიყავ,
ვერ
გული მომიკვდა, მაგრამ თავი შევიკავე, ბავშვს დავუყვავე: „აბა რას ამბობ, ეკა,
შენ
რა შუაში ხარ, დეიდა მარო ალბათ თინიკომ გააჯავრა. განა გითხრა ცუდი
ხარო?„
დღის 5 საათზე დეიდა მოვიდა. ჩუმად ვისადილეთ. შემდეგ ეკა საწოლ ოთახში
იჯდა.
ყელში.
უხმოდ მივუახლოვდი.
სკამზე დავჯექი, უფრო სწორედ, დავეცი. დეიდა ისევ დუმდა, არც მე ვიღებდი
ხმას.
ყოველივე!„
„დეიდა!…„
„დეიდა!…„
„დეიდა შენ… თქვენ არ იცით რა თქვა მამამ, რა მითხრა წასვლის წინ, შენ ვერ
ჩაიდენდნენ!„
„ღმერთმაც ქნას, შვილო! ნეტამაც აგრე მოხდეს, მაშინ ბედნიერი ქალი ვიქნები,
მაგრამ ჯერ ეს ასეა და ახლა ყვირილი კი არა, ჭკუა გმართებს, წინ უნდა
გაიხედო,
საქციელს არ მომიწონებენ.„
„დამიჯერე თამაზ!…„
წამოდგა.
დამერღვია.
ქაღალდი შავკოსტუმიანს.
მეორემ.
წამოჯდა.
„ჰო… არა… სტუმრები კი არა, შენ ვერ გაიგებ, ეკა, შემდეგ აგიხსნი? – ვუპასუხე
მე
და ტანსაცმელი მივაწოდე,
დიდხანს ვდუმდი.
„რა იქნება ხვალ? ზეგ? ერთი თვის შემდეგ?„ – ვფიქრობდი მე, მაგრამ ვერას
გზით
ჩამძახოდა ვიღაცა და ეხლა შევამჩნიე, რომ წუხელს აქეთ ეს ვიღაც, ჩემს გულში
„შენ თვითონვე იცი, რომ არ ვტყუი! შენ მოგატყუეს შენმა მშობლებმა, ჩვენთან
„რა ვუყოთ შვილო, მარტო თქვენს თავს როდია ასეთი ამბავი. მოვითმინოთ,
თუ
რაიმე შეცდომაა, გამოირკვევა, უდანაშაულოდ ხომ არ დასჯიან. ვიცადოთ,
დრო
ყველაფერს გამოარკვევს.„
ასე გავიდა ერთი თვე. ერთ დღეს, სკოლაში მისული ჩვეულებრივად მივესალმე
ამხანაგებს, მაგრამ სალამზე არავინ მიპასუხა, ხოლო გაიოზმა, რომელიც
თავისი
გადავათვალიერე პირველიგვერდი.
ორი დღე სახლიდან არ გამოვსულვარ, ასე მეგონა საკმარისი იყო ჩემი ხალხში
მინდოდა გამომძიებელთან.
„მოხსნილია?! რისთვის?„
„ეგ თქვენი საქმე არ არის! – მომიგო უცნობმა ცივად. შემდეგ საშვზე ხელი
ასე გავიდა ორი თვე. ერთ დღეს ციალა ციალა სკოლაში არ მოვიდა.
გადავწყვიტე
დაბნეული შევცქეროდი ხან ერთს, ხან მეორეს. ბოლოს გონს მოვეგე, საწოლს
მივუახლოვდი.
ტირილი აუვარდა.
მოულოდნელობისაგან გავშეშდი.
„დაჯექი, შვილო, თქვენზე ბევრი რამ მიამბო ციალამ„ – ჩამესმა ქალის ხმა.
მისკენ
უაზროდ გავიხედე.
მაგრამ ენა ვერ მოვაბრუნე, სიტყვა ვერ დავძარი, აზრწართმეული, სულ მთლად
ჩამოვართვი ხელი.
„მოვალ, ციალა„.
და სახლში წავედი.
ერთი საათის შემდეგ მცირე ბარგი უკვე შეკრული იყო. ციალას დედა და ბებია
მინებზე.
თავი.
„საჭირო?„ მერე მე… მე რა მეშველება უშენოდ, ნუთუ არ იცი, რომ შენ და ეკაღა
„ვიცი, თამაზ, მეც ძალიან მიჭირს შენგან დაშორება, ამდენი ხნის მეგობრობის
შეწყვეტა მაგრამ…„
ციალამ არ მიპასუხა.
მითხრა:
„ნუ თამაზ არ არის საჭირო, მე ყველაფერი ვიცი, დიდ ხანია მიმხვდარი ვარ,
„გისმენ ციალა!„
„რა ვქნა ციალა, განა მე მინდა? მაგრამ ვეღარ გავუძელ ყველაფერი ეს ჩემზე
„მესმის, ციალა, შენ თითქოს მართალი ხარ, მაგრამ ეს ისე ძნელია, ისე მწარე,
რომ…„
„ჰო ძნელია, ვიცი, შენ გგონია მე არ მიყვარს მამა?„ თამაზ მე ჯერ კიდევ იმედი
მშობლების ამბავი.
„გისმენ ციალა!„
„თქვი, ციალა.„
„შენ უნდა ისწავლო, თამაზ, უნდა ისწავლო! კიდევ ორი თვე და გამოცდები
შენ…„
უკანასკნელ სიყვარულს…
მარტო დავრჩი, მატარებელი თვალ მიეფარა, ბაქანი დაცარიელდა, მე კი
ვიდექი…
სადგურიდან.
გავიდა კიდევ ორი თვე, ციალა ყოველ კვირაში მწერდა წერილს. სკოლაში
ეკამ არ მიპასუხა.
ჩქარა ექიმი!„
სინჯავდა.
გახდებით.„
გამოწერა.
და ოთახიდან გავიდა.
დეიდა გამწარებული დაბრუნდა, ორი თავი წამალის მეტი ვერ ეშოვა. ჩემთვის
ყოფილა, ექთანგი.
შეიძლება ვიშოვო რამდენიმე აბი, მაგრამ ხვალამდე დიდი დროა, მთელი ღამე
სწრაფად წამოვდექი.
კარებისაკენ წავედი.
გული შემეკუმშა, მხოლოდ ახლა გამახსენდა, რომ ჯიბეში ერთი მანთის მეტი
არ
მქონდა.
ექიმმა თბილად შემომხედა.
ეკას საწოლთან. მე ვიცოდი, რომ მან მთელი თავისი ფული მომცა და ერთი
მანეთიც არ დაუტოვებია.
მაინც.
თითქმის გავრბოდი.
ავიტანდი.
„გეტყვი, შენს იქით გზა არა მაქვს„ – მიუვუგე. შემდეგ მის მეგობრებთან
ბოდიში
„ვისესხე__________, არტაშ„.
„ისესხე? არა ძმაო, ნასესხებ ფულს მე შენ არ გამოგართმევ. გაუშვი ჩემი ვალი
დავაპირე.
„თქვი, არტაშ!„
შემომცქეროდნენ.
ვაჟკაცი ყოფილხარ„.
„კი მაგრამ…„
დეიდამ გააცილა.
„დეიდა, ვინ არის ეს კაცი, ასე რომ ზრუნავს ჩვენზე?„ – შევეკითხე დეიდას,
როცა
ოთახში შემობრუნდა.
„ექიმია, შვილო! ვიდრე შენ წამალზე იყავ წასული, ცოტა ვისაუბრეთ, მამაშენს
კარგად იცნობს თურმე, ძალიან გაეხარდა როცა გაიგო, შენ და ეკა მისი
შვილები
ხართ„.
„რას ამბობ, თამაზ, ფული რომ მოგვცა, არც კი იცოდა ვინ ვიყავი, ეგ რა
ექიმისა„.
გავეშვი.
გავიდა კიდევ სამი დღე. ეკას ტემპერატურა ხან ოდნავ აუწევდა, ხან ისევ
მოუსვენრობდა.
თავზარი დაგვეცა…
მიმაჩნდა. ათიოდე წუთის შემდეგ სახლში ვიყავით. ეკას ისევ ეძინა. ძილში
კიაფობდა.
იღუშებოდა.
ისმოდა.
„რა ატირებს? – ვეკითხებოდი ჩემს თავს, – სისულელეა! ეკას არაფერიც არ
უჭირს!
მეწეოდა.
ხელები დავუჭირე.
დასთამაშებდა.
„ეკა, მხედავ, ეკა?„ – ჩავძახე კიდევ ბავშვს, მაგრამ ეკას უკვე არაფერი ესმოდა.
თუმცა მისი ტუჩები ისევ მოძრაობდნენ, სიტყვები ვერ გავარჩიე, ალბად რაღაც
სასიამოვნო ზმანებას განიცდიდა, რადგან ღიმილი ეფინა მარმარილოსავით
გათეთრებულ სახეზე.
მომგლიჯა.
„თამაზ, ვაჟკაცი ხარ, გამაგრდი!„ – მომესმა ექიმის ხმა. უაზროდ შევხედე ძია
„ტირით, ექიმო?! თქვენც ტირით?! ვერ მოვუარე ჩემს დაიკოს, ვერ დავიცავი,
მიმიკრა.
§§§
მიყუჩდა.
შეეცადა გახუმრებას.
ციალამ მტკიცედ.
– არა, ექიმო, ძალიან გთხოვთ, საშუალება მომეცით ბარემ ბოლომდე ვქვა, ხელს
ამბის თხრობა.
თავი XIV
განვიცდიდი.
არაფერი მიპასუხნია, ახლა ჩემთვის ყველაფერი სულ ერთი იყო: ეკა აღარ
მყავდა,
შვილებს, ეკას…
შეწყვიტა.
„გაგიჟდი, შვილო?„
„მაშ მე გამაგიჟებ„.
მიუსაფარი! შენ კი, შენ მათ სტირი, მათ უბადრუკ სიცოცხლეს მისტირი!
მეზიზღება ჩემი!„
ჭერს.
ხმა არ გავეცი.
„მომისმინე, თამაზ„ – დაიწყო ისევ არტაშამ.
„არც ასე ვარგა, თამაზჯან, ვაჟკაცი არა ხარ? ძალა მოიკრიბე, გამხნევდი, თორემ
დარდი მოგკლავს„
უნდა ვიცოცხლო!„
„ვაჰ, ერთი ხელი აიღე და… მეც მომიკვდა მშობლები, შენზე პატარა დავრჩი,
მე ვდჯმდი.
სწრაფად გავიდა.
მარტოობა.
კარებმა გაიჭრიალა.
უხალისოდ წამოვდექი.
წამავლო.
ცრემლები წამომივიდა.
დაღვრილი სითხე.
მომიკვდეს თუ ვისმეს დავაჩაგვრინო შენი თავი მე… შენ… ისა… მახალას, ჩემი
მოფენილი.
__________განმეორდა.
მედო.
„ვა, როგორ რა ქნა, მე აქ არა ვარ? აი, ერთი საქმე აქვთ ჩემს ძმაკაცებს სწორედ
„როგორ?„
„ახლა შენ თვითონ ხომ იცი მე როგორ ვცხოვრობ! ამ დღეებში ბიჭებმა კაი
გულს არ დაგწყვეტენ.„
„სპეკულიანტობა დავიწყო?„
„შენი საქმეა, მაშ თუ გინდა სადგურზე გადი, ბარგს წაუღებ ვისმეს, თოკს მე
ერქვა, ხოლო მეორეს ჟორა, ჩემს ოთახში სამი ჩომოდანი მოიტანეს. დილით კი,
მე
და არტაშა საბურთალოს ბაზარზე გავედით. მთელი საქონელი სამ დღეში
დანახარჯი.
ეს იყო პირველი ნაბიჯი, მას მეორე მოჰყვა, მეორეს მესამე და მესამეს მეათე.
ჩემს
ბილწად იგინებოდნენ.
დავთანხმდი მე.
ისმოდა.
არ მიპასუხნია.
„ზეგ საღამოს ფულს აქ, შენს ოთახში ჩამაბარებ, რვა საათზე მოვალ„ – დინჯად
შემოვიდა, გამაღვიძა.
„სად უნდა გავიაროთ? – ვიუარე მე, – ერთი გროშიც არა მაქვს, იმ მუდრეგებმა
ჟორამ თითონა თქო საღამოს არტოს ბაღში მოდითო, გაიგე? ჰოდა, ადექი რაღა,
რა
– ეგა? რუბენა ჰქვია, ძალიან კარგი ვინმეა, მთელი თბილისის ბიჭები იცნობს,
ლაპარაკს?„
ამაყად.
ვერ ვიშოვე, უფრო სწორედ არ მასესხეს, არტაშამაც უარი მითხრა, რაც მქონდა
წავაგეო, მიპასუხა.
გულიანად ხარხარებდა.
„შენც ცადე, იქნებ რამე გამოვიდეს, თორემ ფინთად გათავდება საქმე, ჟორამ
და ოთახში შევბრუნდი.
რუბენა, ჟორა და გოგი ოცდაერთს თამაშობდნენ. ბანკი რუბენას ეჭირა, მის წინ
პარტნიორს.
„უჰ, მაგისი… – შეიგინა ჟორამ და ჯიბიდან ხუთი ცალი 100 მანეთიანი ამოიღო,
ბრაზით შემომანათა.
„მე… ფული არა მაქვს, ჟორა__________, ღმერთმანი ვერ ვიშოვე, ხვალ მოგცემ„ –
ამოვღერღე
და საცოდავად დავიღრიჯე.
„ახლა 9 საათია, შენ ისედაც ერთი საათი დააგვიანე გადახდა! იქნებ გგონია…„
„არა„
„არა? აბა რა ეშმაკად თამაშობდი?„ – გაუკვირდა რუბენას.
„გეგონა! რაებს ჩმახავ! შენ იცი, მე ერთხელ რაზე ვიჯექი? არა? მაშ გეტყვი:
ერთხელ მეც ვერ ვიშოვე ვადაზე ფული, ხოდა, რისკზე წავედი, ერთ ბინაში
გაიგე?
„აი რა, – დაიწყო ისევ რუბენამ დინჯად, – მე შენ ამჯერად დროს მოგცემ, ფულს
„გავიგე„.
გაყიდვა!„
მე ხმას არ ვიღებდი.
თამაზი ჩვენი ბიჭია, არაფერი აწყენინო, რაც მოხდა, ისიც დაივიწყე, გაიგე?„
„იცი, თამაზჯან, გასაღები რომ გთხოვე, შენს ოთახში ორ კაი ბიჭს ეძინა,
ლეგავები
„ახლა… გაიცინა, არტაშამ, – შენ რუბენა ვინა გგონია მაგან თუ თქვა, აქედან
წერია, მაგის სახელით ციხეში ქურდები სამართალსა ქნამენ, არც კასაცია, არც
ყოველივე იმან, რაც ცოტა ხნის წინათ გადამხდა, კრიჭა შემიკრა და შიშით
„გვიანაა დავიძინოთ!„
ყველანი წამოდგნენ.
ჩამოვჯექი. ოთახში ერთი საწოლის მეტი არ იდგა, მეორე დიდი ხანია გავყიდე,
„სად მიხვალ თამაზ დეიდასთან უნდა დაიმალო? შენ რუბენა ვინა გგონია?
მაგან
კიდეც.
მოჩანდნენ.
„მეშინია, თამაზ…„
უსვამდა მკლავებს.
დავკარგე, უკვე აღარ ვიცოდი საით იყო ნაპირი, ტალღები ზღვის ფსკერისაკენ
საშინელებამ შემიპყრო.
ღია ზღვისაკენ.
ვეცი.
„ადე! რამდენი ხანია გათენდა, აგრე საშინლად რომ ღრიალებდი, ჟორა ხომ არ
საწოლზე წამოვჯექი.
ღვინოს.
დადგა და ალაპარაკდა:
„მე ახლა წავალ, შენ სახლიდან ფეხი არსად გაადგა, ამ საღამოს ან ხვალ ჩემი
გაიგე?„
„გავიგე„ – ამოვიკნავლე.
კარგად დაიხსომე! ენას კბილი დააჭირე, რახან ჩვენი გახდი, ესეც იცოდე,
შეუხედავს.
მივჩერებოდი.
ორი საათი – არავინ ჩანდა. – იქნებ არავინ მოვიდეს, შეიძლება რუბენა მეხუმრა,
კიდეც…
ტკბილ ფიქრებში გართულს ტკბილად ჩამეძინა… არ ვიცი რამდენ ხანს მეძინა,
განმეორდა.
მოვახერხე.
სულთამხუთავს.
„ახლა მისმინე! – დაიწყო მან, – რუბენამ გამომაგზავნა, შენც იცი რაზე – საქმეზე
სამნი წავალთ, არაფერი აურიო, თორემ იქვე დაგაკლავ! – ჯუჯა ცოტა ხნით
შეჩერდა და შემდეგ უფრო რბილად დაუმატა: საშიში არაფერია, სახლში
წავიდეთ!„.
„აბა, აბა მხიარულად! რას იღუშები!„ – გაეპასუხა ქერა, შემდეგ ჩემთან მოვიდა,
არ მიპასუხნია.
ნათლობა„.
უფრო ლმობიერი ოსტატი ვარ, ჰა, რას იტყვი, ჯიგარო?„ – შემომცინა ქერამ და
გავიღიმე.
უწევდნენ, მემორჩილებოდნენ.
„დეიდაშენთან არ შეგივლია?„
„ვა, რასა ბრაზობ, აქ ერთი შიშაქი ვინმე მოვიდა, გიკითხა, დღესაც იყო, ასე
თქო,
„ჩემმა მზემ! სიყმე მოკვდეს თუ ტყუილს ვთქომდე! ვიღაც გოგო იყო. გეუბნები,
„არა ტყუი?„
– „დავაჟკაცებულიყავ„
მასწავლა რუბენამ.
„თამაზ„!
დასამშვიდებლად.
საცოდავად გავიღიმე.
დავიტანჯე„.
მე ვდუმდი.
წავალ„.
„მაშ ასე, ეწევი, სვამ! – ციალამ მაგიდაზე მდგარ და ოთახის კუთხეში მიყრილ
წამოდგა, – შენ, შენ ფეხქვეშ გათელე ჩვენი სიყვარული, ჩვენი დიდი გრძნობა.
სულმოკლე ხარ?„
„ციალა!„ – ავუწიე მეც ხმას, – მე სულმოკლე არა ვარ. არც მშიშარა. ღვინო და
თამბაქო მე არ ამირჩევია, თვით ცხოვრებამ მომიწოდა ერთიც და მეორეც. შენ
არ
„გვიანღაა, ციალა!„
წამოდი!„
„თამაზ!!!„
კი… მე დამივიწყე!„
დამოკიდებული„.
აეწყობა.
„ვერა, ციალა!„
„დამიჯერე, ჩემო თამაზ, შენ ხომ ჭკვიანი ბიჭი ხარ, გაფიცებ ჩვენს სიყვარულს,
ჩემივე პანაშვიდისა.
ჩემს მეხსიერებაში…
მიუგავდა.
მშვიდობით სამუდამოდ.
ერთად: რუბენა, მე, გოგი და ჟორა. ბოლოს დადგა დრო და ბედმა ზურგი
მიცქეროდა…
შევხვდით ერთმანეთს.
„ხომ ვერ მეტყვით, სად ცხოვრობს თამარ ნადირაძე? ის ამ სახლის №18 ბინაში
„ნათესავი?! რა ნათესავი?„
„შორეული ნათესავი„
„დიახ, დიახ!„
ვიცი ვინ მოუტანა ეს ამბავი, საწყალ ქალს, მას შემდეგ დიდხანს არ უცოცხლია.
საცოდავი…„
ჯიბეზე ხელი ვიკარ, ორი ცალი 100 მანეთიანი ამოვიღე და ამიაკს გავუწოდე.
შესანდობარი შესვათ.„
„ბოდიშს გიხდი, მაგრამ რადგან ფულზე უარს მეუბნებით, გთხოვთ თითო ჭიქა
გამოვდე„
მიდაგავდა გულს…
დეიდას სახეს, მის ხმას, სიარულს და გული მეჭეჭყებოდა. ეჰ ვინ იცის, როგორ
მგელკაცობასაც ავცდებოდი.
მაშინ.
ახლა 17 წლის ყმაწვილი აღარ ვიყავ, წლებმა ბევრი რამ შესცვალა ჩემში, მაგრამ
სამედიცინო ინსტიტუტისაკენ.
„სად მივდივარ, მაქვს კი უფლება მის ხელს შევეხო, უმანკო სახეს შევხედო?„ –
გული დამწყდა.
მიცემდა.
გრძნობა დამიხშო.
ხარისხი. დარბაზში ტაშის ცემა ატყდა, სხვებთან ერთად მეც ფეხზე წამოვიჭერ,
მხიარული ხმა.
ფურცელი ამოვხიე.
გავსწიე კარებისაკენ.
მომეწამლა მისთვის.
ხალხი რომ არ იყო დამნაშავე. ციალაც ხომ ჩემს დღეში, ჩემს მდგომარეობაში
სუსტად გაუღიმა.
მომისმინეთ.
გეამბნათ მისთვის ჩემი ნაამბობი. ალბათ მიმხვდით რატომ მსურს ეს… სხვას
თავი XV
გადასადგმელად.
ყვირილი ჩავიხშე.
გოგიას.
მილიციის მიმყვანი.
შემდეგ დამეწყო.
სასჯელის მოსახდელად შორეულ ჩრდილოეთში გამგზავნეს. კოლონიაში
ჩვეულებრივი მუშებისაგან.
თავისუფლებაა.
დაკვირვებით შევათვალიერე.
„დავუშვათ მერე?„
„მერე ის, რომ არის ერთი გეგმა, მის შესასრულებლად გაბედულებაა საჭირო,
შენ
„რა გეგმაა?„
გავუსხლტით, გავალთ.„
„ვიფიქრე. აქ ერთი ქურდი იაკუტი იჯდა 6 წელი მოათავა, დიდი ხანი არ არის,
გარეშე?„
ცაცია შეყოყმანდა.
„ვინ არის?„
„გიორგაძე?„
გავიდა ერთი კვირა, გაქცევისთვის ყველაფერი მზად იყო. მერვე დღეს ცაცია
„თუ ვერ გავედით სხვა შემთხვევა აღარ გვექნება. იაკუტი ერთ საათსაც არ
ივარგებს.„
„გაგვცემს!„
„მაინც ნახე„
ცაცია. ნაძვის წინ, ორ მოჭრილ ხეთა შუა, პატარა თავისუფალ არეზე თოვლში
მათვალიერებდა.
ძარღვებში.
არ ვიცი რამდენ ხანს გვეძინა, შეიძლება ერთი საათი, შეიძლება სამიც. ძილმა
გაჩერდა.
მარტო დავრჩი
გამიელვა თავში.
„რა სახელს?„
გზას გაჩვენებ.
ტომარა ავიღე, უკან მივყევ წინ მიმავალ იაკუტს. რამდენიმე წუთის შემდეგ
შემობრუნდა.
შევჩერდით.
„იაკუტ!„
ვიყო„
„საჭირო არაა, ცაციას თხოვნას ვასრულებ! – მითხრა მან, შემდეგ უბე მმოიქექა,
–
„აბა მე წავედი! ათი წუთის მეტს ნუ დააყოვნებ, შენც წადი! გზა მშვიდობისა!„
მდგომი მოხრილი ფიჭვი, ვინ იცის, რამდენი წელი, თურმე იმიტომ იმაგრებდა
იაკუტს თბილი ბეწვი და ჩემი ქურქი ჩავაცვი. „თუ კვალს მიაგნეს, ძებნას აღარ
მივაღწიე ქოხამდე.
შევხედე.
„ორივეს წილია, – ამიხსნა მასპინძელმა, – ახლა დიდ ფასი აღარა აქვს ოქროს,
ძნელად იყიდება.„
გასულ წელს ერთ საუკეთესო რესტორანში ბასკაკოვა გავიცანი. წინათ არც ერთ
გასწია, ისე ვეპყრობოდი თითქმის ძმა ყოფილიყო ჩემი. ისიც გრძნობდა ამას და
თავი მოჰქონდა.
გავიხსენეთ.
ერთი გამაგებინე, რას მივაწერო მაშინდელი შენი თავგანწირვა?„ – ვკითხე
ივანისელს.
განცვიფრებით.
დაინტერესებული ისეთი რამ გავიგო შენი წარსულიდან, რისი თქმაც შენ არა
გსურს.„
„სახელდობრ?„
მესმის რა მნიშვნელობა აქვს ამას შენთვის. იმის თქმას ხომ არ აპირებ, რომ
„რა თქმა უნდა არა, თუმცა ასეც რომ იყოს, შენც იცი, ეგ ვერ შემაკავებდა
გამეკეთებინა ის, რასაც შენც ჩაიდენდი ჩემს ადგილზე, მაგრამ ჩემს წარსულში
დავინტერესებულიყავ.
„მე ეს ეპიზოდი იმიტომ ვახსენე, რომ მან ჩემზე დიდ გავლენა მოახდინა და
გამიგო ვნანობდე. – არა, მაგრამ ერთი რამ ცხადია, ჩემი წარსულის ამ პატარა
მხარეში, ვინ გინდა რომ იქ არ იჯდა, მაგრამ უმეტესობა მაინც ჩვენი ხალხი
იყო.
შენც იცი კოლონიაში ცოტა როდია ისეთი, რომელიც იოლად ეგება აგიტაციის
გამოვიდა აქედან.
ორი ქურდი. დიდ ხანი არ გასულა, რომ ახლად მოსულებმა რამდენიმე ქურდი
გადაიბირეს და შეეცადნენ სხვა ქურდების დამორჩილებას. მათი ცდა ჩხუბითა
იმდენი წერა და იარა კოლონიის უფროსთან, რომ ბოლოს ჩემს მიმართ საქმე
მოსპეს და კარცერიდან გამიშვეს. მე ახლაც არ ვიცი როგორ მოახერხა მან
პატივისცემით ექცეოდნენ.
შემდეგ კი იგი ავად გახდა ტიფით. ორი ღამე ტანზე არ გამიხდია, არც
დაამთავრა ივანისელმა.
„არა, მათე. არავითარი წაბაძვის სურვილი არ მქონია, საქმე იმაშია, რომ ის კაცი,
დამკრა საფეთქელში.
ძალზე დიდია„.
გითხრა, რომ თუ მისი სიკვდილი არა, მე ახლა სულ სხვა ვიქნებოდი დღეს.„
მიანიჭებს„.
მოვიშორე.
გიჟივით წამოვვარი
სიხარულით.
„თბილისი კარგი ქალაქია, საკმაოდ დიდი, ჩვენი ხალხაცი არის, ჯერ ვერ
მოსპეს
დაღუპვა მოჰყოლოდა.
მეხუთედ…
მცემდა იმის ფიქრი, რომ მეც სხვებივით და იქნებ ყველაზე ადრეც, დავიჯერე
სიკვდილი.
წამოვიჭერ.
მომჩერებოდა.
შურსაგები.
გაბრაზებით.
შემრცხვა.
ივანისელმა გაიღიმა.
„არ ადგები?„
„არა, ვერ ავდგები. შენც წადი, დასვენება მინდა. ხვალ საღამოს გამოიარე,
მანამდე მეც კარგად გავხდები„ – ვუთხარი თითქმის ხვეწნით.
ივანისელი წავიდა.
„მაშ თუ ასეა, „საშკა ჩერქეზი„ კიდევ ბევრჯერ შეგახსენებთ თავს, კიდევ ბევრს
ბოროტების ქსელი.
გადაკიდებია მამას.
შესრულებული.
მოკალათა.
მაშ ასე, ივანისელი სწორი აღმოჩნდა, მამაჩემმა მის ხელში დალია ტანჯული
გარდაცვლილიყო.
ახლა ივანისელი იყო ერთადერთი კაცი, რომლის მიმართაც რაღაც სიფბო მაინც
მათ ხსენებაში დაელია სული. ახლაც არ ვიცი როგორ, მაგრამ მაინც მოვახერხე
არ
„როგორ?„
„ვა, პაპაშა, ჩემი ოსტატი? მე მეგონა უკვე გაასაღეს მეთქი, ხედამ ცოცხალი
„კოლონიაში„.
„ეგ საინტერესო არ არის, არც საქმეს შეეხება, – მივუგე მე, – წაიღებ წერილს?„
შემიძლია ვიცხოვრო პაპშას სახლში. მის ცოლს ისე გაუხარდა ჩემი მისვლა,
გავაფრთხილე ჩოფურა.
მაღაზიას ვეწვიე.
ვერ წავიღებთ„.
„მერე რა რო ვიცი?„
ჩოფურას არ უპასუხნია.
„მერე რა?„
მიგიყვან.„
„ვინ არიან?„
„საიდან გაიცანი?„
„აქ ერთი ვინმეა ასეთი რამეების ახოტნიკი, ორი წელიწადია ვიცნობ სანდო
ხალხია.„
კლავას ეკუთვნოდა.
დავიშალეთ, მეორე დღის შეკრების დროც დავთქვით მეორე დღეს ისევ წავაგე,
ჩიკვაიძის ჩასათრევად.
„დროა„ – გადავწყვიტე.
კარტი ჩამოვარიგე.
ვუმატებდი.
ვაგებ.„
ბანკში.
მოვქაჩე.
ჩიკვაიძეს.
თამაში აღარ გაგვიგრძელებია. დათა და იოსები წავიდნენ, ჩიკვაიძეს არც
გაუგია
„აწი უკვე ჩვენი ხარ! ეს ერთი და სხვა ათასი!„ – გავივლე გულში და ჩოფურას
თვალი ჩავუკარ.
წავავლე.
„ფული აღარ მაქვს, ესე იგი ჯიბეზე არა მაქვს!„ – ამოილუღლუღა საცოდავად.
ხომ არ გგონია?„
ბებუთს.
ჩოფურა.
ჩიკვაიძე ერთხანს დუმდა, ეტყობოდა რაღაც აზრი ჰქონდა, მაგრამ თქმა ვერ
„თქვი, რა არის?„
უსიტყვოდ დაგვმორჩილებოდა.
„თქვენ… თქვენ… უნდა წაიღოთ! სახლში ჩემს მეტი არავინაა, ფანჯარას ღიას
დავტოვებ, ობილიგაციები საწოლ ოთახში ტანსაცმლის კარადაშია, სულ ზედა
„ერთი აქაური არიფის, – გაიცინა მან, – ჩემი ვალი ჰქონდა, ჟდღეს შემთხვევით
მეც ოქრო აზრები მომდის, საქმეზე მანქანით წავალთ, ასე უფრო ავურევთ გზა–
დამჯდომოდა. მხოლოდ ახლა მივხვდი, რომ მას ჩემს გულში დიდი ადგლი
მოუსვამდით ქუთაისიდან.„
ივანისელი შევანჯღრიე.
„არა ახლოა!„
„არა!„
„მიდის!„
„მაშ გასწი!„
გვაქვს„
ავიყვანეთ მე და კიტოვანმა.
გადავყარე.
გავაფრთხილე კიტოვანი.
„მე რა?„
ყოყმანი დავიწყე.
„ვინ არის?„
მოვრიგდით.
„ამ კაცს ჩემი ფული მართებს, – ვუთხარი ტანიას, – მე შემძლება ორი დღით
იმისა სადმე დიდი ქალაქის მუშაკებს ავეყვანე თქვენ ჩაგივარდით ხელში, ესეც
ადამიანთა ბედი, ჩარგიევმა ოცი წელი იმიტომ იავკაცა, რომ ბოლოს მძიმედ,
ჩარგიევმა თვალი გაახილა, ისევ წყალი ითხოვა სუსტი ხმით. მინდელმა ჭიქა
მინდელი აღელდა.
ჩემი სიკვდილიც არავის დაწყვეტს გულს… არავის დაენანება, ერთ იასაც არავინ
დავიკარგე ამ ქვეყანაში…
შეუშხაპუნა.
დაებრუნებია გულწასულისათვის.
სიცოცხლე.
ციალას.
და შეყოყმანდა.
გამომძიებელმა.
ნაწყვეტად ჩარგიევმა.
მომაკვდავის მკერდს.
იქნებ ასე ჯობს. გმადლობთ, ციალა, სიკვდილს არ ვნანობ, რაკი შენი წმინდა
იები აყვავდება… შენი საყვარელი ლურჯი იები… გახსოვს! ეხ, ნეტავ მაშინ…
ხუჭუჭა თავი.
ლევან?.
დასასრული.