12.

ªªj·Te÷q, eq», \*‘·, s¡eTDÏ ‘√≥≈£î yÓfi≤fls¡Tμμ á yêø£´+˝À e⁄qï düeTÁ>∑ •ø£å
n+‘·dTü eú TT\T >∑T]Ô+#·+&ç. ( ) Å‘Ó’e÷dæø£ |üØø£å\T ` 2019`20
ø£ècÕí õ˝≤¢
m. j·T,q,‘·,eT _. j·T,s¡,\,e dæ. q,»,‘·,eT &ç. j·TT,»,‘·,DÏ ‘·s¡>∑‹ :`6 uÛ≤wü : ‘Ó\T>∑T
13. HêeTyê#·ø±ìøÏ ˝Ò<ë düs¡«Hêe÷ìøÏ ñqï >∑TD≤ìï ‘Ó*ù| |ü<ëìï ne>±Vü≤q ` Á|ü‹düŒ+<äq: e÷s¡Tÿ\T: 60
@eT+{≤s¡T? ( ) 1. ÁøÏ+~ |ü<ë´ìï bÕ<äuÛÑ+>∑+ ˝Ò≈£î+&Ü |üP]+∫ uÛ≤e+ sêj·T+&ç? 1I8R8e÷ˆˆ
m. ÁøÏj·T _. ne´j·T+ dæ. $X‚wü+ &ç. Á<äT‘·eTT bÕ\qT ø£\dæq.............. bı+<äT e\<äTsê düTeTr!
(˝Ò<ë)
14. ªyÓw’ $íü ñ<äj÷· H˚ï bÕsƒX¡ Ê\≈£î yÓ[fl+~μ á yêø£´+˝À ÁøÏjT· qT >∑T]Ô+#·&?ç ( ) |üP»ø£Hêï HÓ+#· ãT~∆...................$X¯«<ë_ÛsêeT $qTs¡ye˚ T!
m. ñ<äj·÷H˚ï _. bÕsƒ¡XÊ\≈£î dæ. yÓ’wüí$ &ç. yÓ[fl+~ 2. á ÁøÏ+~ |ü]∫‘· >∑<ë´ìï #·~$ Ç∫Ãq Á|üX¯ï\≈£î »yêãT\T sêj·T+&ç? 4I1R4e÷ˆˆ
15. ˇø£ düe÷|üø£ ÁøÏj·T, n+‘·ø£+fÒ m≈£îÿe nqe÷|üø£ ÁøÏj·T\‘√ @s¡Œ&˚ n|ü⁄Œ&ÉT $Áø£e÷s¡Tÿ&ÉT H˚qT @ Á|ü‘T· ´|üø±sêìï H˚qT MT qT+∫ ø√s¡≥+ ˝Ò<Tä nHêï&ÉT n|ü⁄Œ&É‘&· TÉ
yêø±´ìï @eT+{≤s¡T? ( ) @<√ >∑Ts¡TÔ≈£î e∫Ãq≥T¢>± yÓ+≥H˚ nj·÷´! C≤„|üø£+ e∫Ã+~ Hê <ä>∑Zs¡ ˇø£ eT+Á‘·eTT+~ <ëì
m. düe÷|üø£ yêø£´+ _. kÕe÷q´yêø£´+ dæ. dü+j·TTø£Ô yêø£´+ &ç. dü+•¢wºü yêø£´+ »|æùdÔ #˚dæq bÕbÕ\˙ï ‘=\–b˛‘êsTT. n+‘˚ø±<äT »|æ+∫q yês¡T ø√s¡T≈£îqï|ü⁄Œ&ÉT <˚e˝Àø£+
qT+∫ $e÷q+ e∫à yê]ì rdüT≈£îyÓfi¯óÔ+~. Ä eT+Á‘êìï MT≈£î ñ|ü<˚•kÕÔqT. á bÕ{Ï
16. ªns¡TD, nq÷wü }]øÏ yÓfi≤fls¡Tμ Ç~ @ s¡ø£yÓTÆq yêø£´+ ( ) y˚T\sTTHê MT≈£î #˚ùd neø±X¯$Te«+&ç n+≥÷ Ä eT+Á‘·+ sêE≈£î ñ|ü<˚•+∫ uÛ≤s¡´‘√ ‘·q
m. dü+j·TTø£Ô yêø£´+ _. kÕe÷q´ yêø£´+ dæ. dü+•¢wºü yêø£´+ &ç. eTVü‰yêø£´+ <ë]q ‘êqT yÓ[flb˛j·÷&ÉT.
17. ˇø£|ü &ÉT H˚qT sêE <ä>sZ∑ ¡ ñ+&˚<ëìï (|ü<ëìï $&ÉBdæq~ >∑T]Ô+#·+&ç? ( ) Á|üX¯ï\T:
2. ìs¡Tù|<ä <ä>∑Zs¡ @eTT+~?
m. ˇø£ÿ G n|ü&ÉT _. ˇø=ÿø£ÿ G n|ü&ÉT dæ. ˇø£Gn|ü&ÉT &ç. ˇø£ÿ$Gn|ü⁄&TÉ 3. ªªH˚qT @ Á|ü‘·T´|üø±sêìï MTqT+∫ ø√s¡≥+ ˝Ò<äTμμnì mes¡T me]‘√ nHêïs¡T?
18. ªø±s¡´eTT G m\¢μ (|ü<ë\qT dü+~Û #˚dæq~ >∑T]Ô+#·+&ç) ( ) 4. ô|’ ù|sê≈£î o]¸ø£qT dü÷∫+#·+&ç?
m. ø±s¡´yÓT\¢ _. ø±s¡´yÓTT\¢ dæ. ø±s¡´+ãTHÓ\¢ &ç. ø±s¡´y˚T\ 5. @<Ó’Hê ˇø£ Á|üX¯ïqT ‘·j·÷s¡T #˚j·T+&ç?
ÁøÏ+~ n|ü]∫‘· >∑<ë´ìï #·~$ Ç∫Ãq Á|üX¯ï\≈£î »yêãT\T sêj·T+&ç? 4I1R4e÷ˆˆ
19. ìyÓ«s¡b˛e⁄ : (kı+‘·yêø£´+ sêj·T+&ç) n+<ÛäT\ Á|ü|ü+#êìøÏ *|æ<ë«sê ∫s¡düàs¡D°j·TT&ÉT ªª\÷sTTÁu…sTT˝Ÿμμ \÷sTT y˚T<Ûë dü+|ü‹ÔøÏ,
Äj·Tq #˚dæq n$s¡fi¯ ø£èwæøÏ ÁbòÕHé‡yês¡T Äj·Tq *|æì n~Ûø±s¡ *|æ>± >∑T]Ô+#ês¡T. 1852dü+ˆˆ
˝À ‘·eT <˚X¯|ü⁄ >=|üŒ _&ɶ>± ÁbòÕHé‡C≤‹ ìyêfi¯ó\T n]Œ+∫+~.
Áu…sTT© *|æ H˚{øÏ Ï 160dü+ˆˆ |üP]Ô#d˚ Tü ø=+~. nìï <˚XÊ\˝§q÷ Áu…sTT© *|æH˚ ñ|üj÷Ó –düTHÔ êïs¡T.
6. n+<ÛäT\ Á|ü|ü+#êìøÏ mes¡T ∫s¡düàs¡D°j·TT&ÉT?
20. |ü]dæú‹ ~>∑C≤s¡&É+ : (kı+‘· yêø£´+ sêj·T+&ç) 7. Áu…sTT© *|æ H˚{ÏøÏ mìï dü+ˆˆ\T |üP]Ô#˚düT≈£î+~?
8. Áu…sTT© *|æ @ <˚X¯+˝À ñ|üjÓ÷–düTÔHêïs¡T?
9. ô|’ ù|sê Ä<Ûës¡+>± @<Ó’Hê ˇø£ Á|üX¯ïqT ‘·j·÷s¡T #˚j·T+&ç?

ÁøÏ+~ |ü<ë´ìï #·~$ Ç∫Ãq Á|üX¯ï\≈£î »yêãT\T Áyêj·T+&ç? 4I1R4e÷ˆˆ

1. ‘·qTe⁄q $iÏ–q j·T\T>∑T\
qTqTe⁄q ãT#·Ã+>∑ e#·TÃq‹ ìwüߺs¡‘·Hé
eTqeTTq Hê{Ïq e÷≥\T
$qT jÓTìï j·TTbÕj·TeTT\qT yÓ&É\THÓ j·T~ÛbÕ!
Á|üX¯ï\T:` Á|ü<eäÛ T uÛ≤wü`‘Ó\T>∑T
10. X¯Øs¡+˝ÀøÏ ~–q y˚{Ïì n‹ø£wüº+MT<ä ãj·T≥≈£î rj·Te#·TÃ? bÕsYº ` _ 20 e÷s¡Tÿ\T
11. Ç‘·s¡T\≈£î ø£cÕºìï ø£*–+#˚$ @$?
12. ô|’ |ü<ë´ìøÏ ˇø£ o]¸ø£qT dü÷∫+#·+&ç? 1. bÕ\ #·$ #Ói#·T>±e⁄q (nsê∆ìï >∑T]Ô+#·+&ç) ( )
13. ô|’ |ü<ä´+˝À y˚{Ïì ‘=\–+#·≥+ kÕ<Ûä´+ø±<äì #ÓbÕŒs¡T? m. u≤D+ _. s¡T∫ dæ. e÷≥ &ç. ˙s¡T
á ÁøÏ+~ |ü<ë´ìï #·~$ Ç∫Ãq Á|üX¯ï\≈£î »yêãT\T Áyêj·T+&ç? 4I1R4e÷ˆˆ 2. $TÁ‘·Tìø√dü+ ø£\‘· |ü&ÉT‘·THêï&ÉT (nsê∆ìï >∑T]Ô+#·+&ç) ( )
‘·q ø√|üy˚T ‘·q X¯Á‘·Te⁄
‘·q XÊ+‘·y˚T ‘·q≈£î s¡ø£å <äj·T#·T≥º+uÖ m. yÓ<ä≈£î≥ _. ø£\>∑q&É+ dæ. Ä+<√fi¯q &ç. ø£s¡TD
‘·q dü+‘√wüy˚T dü«s¡ZeTT 3. düe÷»+˝À............<Ûäìø£ uÛÒ<ë\T ø£ì|æ+#·≈£L&É<äT ( )
‘·q <äT:Ky˚T qs¡≈£î+Á&ÉT ‘·<Ûä´eTT düTeTr! (e´‹πsø£|ü<ëìï >∑T]Ô+#·+&ç)
14. XÊ+‘·eTT eTq≈£î m≥Te+{Ï~?
15. eTq≈£î @$T{Ï X¯Á‘·Te⁄? m. ù|<ä _. eè<ä∆ dæ. n+<ÛäeT‘·T\T &ç. ìs¡+≈£îX¯ó\T
16. dü«s¡ZeTT m˝≤ ñ+≥T+~? 4. |ü>∑\T dü÷s¡T´ì yÓ\T>∑T+fÒ..........#·+Á<äTì ø±+‹ ñ+≥T+~. ( )
17. á |ü<ë´ìøÏ eT≈£î≥+ @$T{Ï? (e´‹πsø£ |ü<ëìï >∑T]Ô+#·+&ç)
m. Nø£{Ï _. n+<Ûäø±s¡+ dæ. q\T|ü⁄ &ç. sêÁ‹
e´øÏÔø°ø£s¡D`düè»Hê‘·àø£‘·
á ÁøÏ+~ Á|üX¯ï\≈£î Hê\T¬>’<äT yêø±´\˝À düe÷<ÛëHê\T Áyêj·T+&ç 2I2R4e÷ˆˆ 5. ø=\qT˝À ø£eT\+ $ø£dæ+∫+~. ‘êuÒ\T düs¡düT‡ qT+∫ ô|’øÏ e∫Ã+~.
18. C≤]q >∑T+&Ó bÕsƒ¡´uÛ≤>∑ ø£$ì >∑T]+∫ MT≈£î ‘Ó*‡q $wüj·÷\T sêj·T+&ç? (düe÷Hês¡∆ |ü<ë\T >∑T]Ô+#·+&ç) ( )
19. ø=‘·Ô XÊ+‹`ø=‘·Ô ø±+‹‘√ uÛ≤s¡‘êeì ì+&Ü\˙ ø£$ m+<äT≈£î ø√s¡T≈£îHêï&ÉT? m. ø=\qT, düsd¡ Tü ‡ _. ø£eT\+, ‘êuÒ\T dæ. ø=\qT, ø£eT\+ &ç. ‘êuÒ\T, düsd¡ Tü ‡
ÁøÏ+~ yê{Ï ˝À Á|ü‹ $uÛ≤>∑+ qT+∫ ˇø£ Á|üXï¯ ≈£î 10 ˝Ò<ë 12 yêø±´˝À¢ »yêãT sêj·T+&ç? 6. Äø±X¯+ ì+&Ü C…+&Ü m>∑Ts¡T yÓj·T´+&ç. (|üsê´j·T |ü<ë\T >∑T]Ô+#·+&ç) ( )
4I8R32e÷ˆˆ m. <Û«ä »+, $e÷q+ _. >±*|ü≥+, $e÷q+ dæ. |ü‘êø£+, fÒø¬ ÿeTT &ç. |ü‘êø£+, $e÷q+
20. kÕ«‘·+Á‘·´|ü⁄ C…+&Ü bÕsƒ¡+ <ë«sê ø£$ m≥Te+{Ï <˚XÊìï ø√s¡T≈£î+≥THêï&ÉT? 7. zs¡TŒ ˝Òø£b˛‘˚ ø±s¡´+ |üP]Ôø±<äT ($ø£è‘· |ü<ä+ >∑T]Ô+#·+&ç) ( )
˝Ò<ë
≈£î\+ ø£Hêï >∑TDy˚T eTTK´eTì düeT]∆dü÷Ô Hê\T>∑T ø±s¡D≤\T sêj·T+&ç? m. ø£wüº+ _. ø£s¡®+ dæ. #Ó*$T &ç. ø£*$T
21. C≤]q >∑T+&Ó bÕsƒ¡+˝Àì eTTdü* ‘·+Á&çø=&ÉT≈£î\T m˝≤+{Ïyês¡T? yêfi¯flì >∑T]+∫ 8. Äø±X¯+˝À eTãT“\T ø£e÷àsTT (Á|üø£è‹ì >∑T]Ô+#·+&ç) ( )
MT n_ÛÁbÕj·T+ ‘Ó\|ü+&ç? m. Äø±X¯+ _. Ä>±X¯+ dæ. nø£dü+ &ç. Äø±X¯+
˝Ò<ë
‘·*¢<ä+Á&ÉT\qT ìsê<äs¡D≈£î >∑T]#˚j·Te<ä›H˚ ìHê<ë\T ‘·j·÷s¡T #˚j·T+&ç? 9. ˇø£ Vü≤\T¢≈î£ y˚s=ø£ Vü≤\T¢ ˇ‘·T>Ô ± #˚]‘˚ <ëìì @ nø£så +¡ n+{≤s¡T? ( )
22) ‘ê´>∑+ bÕsƒ¡+˝Àì $Áø£e÷s¡Tÿ&ç ‘ê´>∑>∑TD≤ìï ‘Ó*ù| ¬s+&ÉT dü+|òüT≥q\T >∑T]+∫ m. |üs¡TcÕø£ås¡+ _. ~«‘ê«ø£ås¡+ dæ. dü+j·TTø±Ôøså£ +¡ &ç. düsfi¡ ≤ø£så +¡
sêj·T+&ç? 10. á ÁøÏ+~ nø£åsê˝À¢ ªø£ es¡Zμ ≈£î #Ó+<äì nø£åsêìï >∑T]Ô+#·+&ç? ( )
˝Ò<ë m. K _. s¡a dæ. |òüT &ç. »
‘ê´>∑+ bÕsƒ¡+˝À @ $wüj·÷\T MT≈£î n<äT“¤‘·+>± nì|æ+#êsTT. m+<äT≈£î?
23) ùdïVü≤ ã+<Ûä+ bÕsƒ¡+˝Àì ø£<ÛäqT ≈£î¢|üÔ+>± kı+‘·e÷≥˝À¢ sêj·T+&ç? 11. á ÁøÏ+~ yê{Ï˝À nqTHêdæø±ø£åsê\T >∑T]Ô+#·+&ç? ( )
˝Ò<ë m. », x, D q, eT _. v, #·,≥,‘·,|ü
∫Á‘ê+>∑T&ÉT sê»uÛÑeq+ qT+∫ n&É$øÏ #˚s¡T≈£îqï $<Ûä+ sêj·T+&ç? dæ. x, D, ø£,‘·,|ü. &ç. eT,D,»,#·,ø£.