Aspekto ng Pandiwa[

Ipinapakita ng aspekto ng pandiwa kung kailan nangyari, nangyayari, mangyayari o kung

ipagpapatuloy pa ang nagaganap na kilos.

Salitang- Naganap o Nagaganap o Magaganap o

Pawatas Kakatapos
Ugat Perpektibo Imperpektibo Kontemplatibo

basa magbasa nagbasa nagbabasa magbabasa kababasa

sira masira nasira nasisira masisira kasisira

Pawatas
Ito ang tawag sa kombinasyon ng salitang-ugat at ng panlaping makadiwa. Sa pawatas nabubuo
ang mga pandiwa.

Salitang-Ugat + Panlapi = Pawatas = Pandiwa

tuka + um = tumuka = tumuka, tumutuka, tutuka

palit + mag = magpalit = nagpalit, nagpapalit, magpapalit

Aspektong Naganap o Perpektibo o Pangnagdaan

Nagsasaad ito na tapos nang gawin ang kilos. Ang pawatas na may panlaping um at ang aspektong
naganap ay iisa o pareho.

Salitang-Ugat + Panlapi = Pawatas = Naganap

alis + um = umalis = umalis

kain + um = kumain = kumain

Ang panlaping ma, mag at mang sa isang pawatas ay nagiging na, nag at nang sa aspektong
naganap.

Salitang-Ugat + Panlapi = Pawatas = Naganap

tuwa + ma = matuwa = natuwa

sulat + mag = magsulat = nagsulat

hingi + mang = manghingi = nanghingi

Ang panlaping in sa isang pawatas ay nagiging unlapi kung ang salitang-ugat ay nagsisimula sa
patinig at nagiging gitlapi kung ang salitang-ugat ay nagsisimula sa katinig. Kapag hin ang panlapi,
ang hin ay nagiging in kapag binanghay.

Salitang-Ugat + Panlapi = Pawatas = Naganap

alis + in = alisin = inalis

mahal + in = mahalin = minahal

basa + hin = basahin = binasa

Aspektong Nagaganap o Imperpektibo o Pangkasalukuyan

Nagsasaad ito na ang sinimulang kilos ay patuloy pa ring ginagawa at hindi pa tapos.
Kung ang pawatas ay may panlaping um, uulitin ang unang pantig o unang dalawang titik ng
salitang-ugat.

Salitang-Ugat + Panlapi = Pawatas = Nagaganap

ulan + um = umulan = umuulan

kanta + um = kumanta = kumakanta

Kapag ang panlapi ng pawatas ay ma, mag at mang, gawing na, nag at nang at uulitin ang unang
pantig o unang dalawang titik ng salitang-ugat.

Salitang-Ugat + Panlapi = Pawatas = Nagaganap

iyak + ma = maiyak = naiiyak

linis + mag = maglinis = naglilinis

bunggo + mang = mangbunggo = nangbubunggo

Kung ang pawatas ay may panlaping in o hin at ang salitang ugat ay nagsisimula sa patinig, ilagay
ang panlaping in sa unahan at ulitin ang unang pantig o unang dalawang titik ng salitang-ugat.

Salitang-Ugat + Panlapi = Pawatas = Nagaganap

alis + in = alisin = inaalis

unat + in = unatin = inuunat

Kung ang pawatas ay may panlaping in o hin at ang salitang-ugat ay nagsisimulla sa katinig, gawing
gitlapi ang in at ulitin ang unang pantig o unang dalawang titik ng salitang-ugat.

Salitang-Ugat + Panlapi = Pawatas = Nagaganap

mahal + in = mahalin = minamahal

gamot + in = gamutin = ginagamot

Aspektong Magaganap o Kontemplatibo o Panghinaharap

Nagsasaad ito ng kilos na hindi pa nasisimulan at gagawin pa lamang.
Kapag ang pawatas ay may panlaping um, alisin ang um at uulitin ang unang pantig o unang
dalawang titik ng salitang-ugat.

Salitang-Ugat + Panlapi = Pawatas = Magaganap

asa + um = umasa = aasa

lakad + um = lumakad = lalakad

Kapag ang pawatas ay may panlaping ma, mag o mang, mananatili ang ma, mag o mang at uulitin
ang unang pantig o unang dalawang titik ng salitang-ugat.
 Salitang-Ugat + Panlapi = Pawatas = Magaganap

tanaw + ma = matanaw = matatanaw

suot + mag = magsuot = magsusuot

hingi + mang = manghingi = manghihingi

Kapag ang pawatas ay may panlaping in o hin, mananatili ang panlaping in o hin at uulitin ang
unang pantig o unang dalawang titik ng salitang-ugat.

Salitang-Ugat + Panlapi = Pawatas = Magaganap

yakap + in = yakapin = yayakapin

suklay + in = suklayin = susuklayin

bili + hin = bilihin = bibilihin

Aspektong Katatapos[baguhin | baguhin ang batayan]

Nagsasaad ito na katatapos pa lamang ang kilos bago nagsimula ang salita. Nasa ilalim ito ng
aspektong perpektibo.
Kadalasan ay nilalagyan ang panlaping ka at uulitin ang unang pantig o unang dalawang titik ng
salitang-ugat.

Salitang-Ugat + Panlapi = Pawatas = Katatapos

mano + mag = magmano = kamamano

parusa + mag = magparusa = kapaparusa

ligpit + mag = magligpit = kaliligpit