Gotik Heykel Sanatı

Zehras Saraç 10C 1121

"Gotik" İtalyanların Rönesans'tda kuzey ortaçağ sanatını tanımlamak için kullandıkları kelimedir. Bu,
onlar için barbarlık anlamına gelen bir kelimeydi. Gotiğe korkunç, şatafatlı ve grotesk gözüyle
bakılırdı. Sonraları da çok sayıda kültürün ve farklı fikirlerin kaynaşması sonucu ortaya çıkan
devasa görünümlü ve şatafatlı mimari akımı ifade edebilmek için kullanılan bir terim haline
dönüşmüştür.Aristokrat ve büyük burjuva nitelikli, kaprise dönüşebilen, bir sınıfın bunalımlarını
aktaran bir sanat haline geldi. Özellikle mimaride farklı bir stil yaratmayı başarmıştı. Resimde, o
dönemdeki vitray, el yazması ve tezhiplerde farklı eğilimlere girdi. Paris’te, görkem, Almanya’da,
hareketlilik, İngiltere de nüanslarla süslü göz alıcı arayışlar birleşerek gotik tarzını oluşturdu. Pano ve
portrecilik ilgi görmeye başladı. Bu üslup tüm Avrupa’ya yapılmaya başladı.
Gotik tarzı, yalnız mimarlıkta tesirli olmayıp; süs ve gündelik
eşya, resim, yazı ve heykeltıraşlıkta da etkili olmuştur. Gotik
heykeller çoğunlukla kiliselerin duvarlarında kendilerine yer
bulmuşlardır. Sanatçılar heykeller aracılığıyla Hıristiyanlığın
ilk dönemlerinde olduğu gibi inançlı kişilere görsel bir öğe
sunmak amacıyla yapılmıştır. Yalnız, hala ilkçağdaki
öğretilerden etkilenen heykelciler için önemli olan, figürdeki
kişinin hissettiklerini bakan kişiye vermektir. Gerçeğe
benzerlik, perspektif herhangi bir önem taşımaz. Gotik
mimarlık ise daha ziyade katedral, kilise, gibi dini yapılarda
tesirini göstermiştir.Gotik mimarisinin başlıca eseri katedraldir.
13. yüzyılda toplum adeta bütün heyecanını ve zenginliğini
katedral yapmaya ve süslemeye harcamıştır. Böylece
ekonomi de gelişmiştir. Gotik mimarinin en önemli örnekleri:
Paris'te bulunan Notre Dame Katedrali ve Amiens,
Strasbourg'da Strasbourg katedrali ve Milano'daki Milano
Katedrali'dir
Portaller başta olmak üzere, duvar payeleri, alınlıklar gibi yerlerde dinî konulu figürlü plastik geniş yer
tutar.Chartres ve Reims gibi katedraller mimarîleri kadar heykel ve kabart maları bakımından da
ünlüdürler. Erken dönemde sakin duruşiu figürlerin yerini, geç dönemlerde hareketli duruşlar almıştır.
Gerek yüz ifadeleri ve gerekse elbiselerde de buna uyulmuştur.
Gotik mimarîde duvarlar önemini yitirip geniş pencereler açıldığı için, resim yapacak yüzeyler azalmıştır.
Buna karşılık vitray sanatı gelişmiştir. Resim sanatı açısından en göze çarpan çalışmalar, altarları
süsleyen levhalardır.
Gotik sanat. Batı ve Orta Avrupa'da 12. yüzyıl ortalarından 16. yüzyıl ortalarına değin süren gotik sanat
erken, yüksek ve geç gotik olmak üzere üç döneme ayrılır.