ΑΝΗΜΕΡΑ ΤΗΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 - ΓΙΩΡΓΟΣ ΘΕΟΤΟΚΑΣ

ΘΕΜΑ: Η διαφορετική στάση των ανθρώπων απέναντι στην κήρυξη του πολέμου,
καθώς και οι αντιδράσεις τους.

ΤΕΧΝΙΚΗ:
- α’ πρόσωπη αφήγηση. Αφηγητής είναι ο συγγραφέας, ο οποίος είναι αυτόπτης
μάρτυρας του γεγονότος και συμμετέχει στη δράση.
- Περιγραφή.
- Εικόνες.

ΓΛΩΣΣΑ: Απλή, ζωντανή και παραστατική.

ΛΟΓΟΣ: Ελλειπτικός, άμεσος, αυθεντικός.

- Ασύνδετες προτάσεις, λίγα επίθετα .

ΙΔΕΕΣ- ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ:
- Αισθήματα ενθουσιασμού για την κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου.
- Ιδέα της ελευθερίας.
- Ενθουσιασμός, πίστη στη νίκη.
- Ομοψυχία και ενότητα του κόσμου.
 Απαντήσεις στις ερωτήσεις του σχολικού βιβλίου

1. Περιγράψτε τα συναισθήματα που νιώθει ο αφηγητής καθώς κατεβαίνει με

το λεωφορείο από την Κηφισιά και όταν περπατά στο κέντρο της Αθήνας.
Απαντήστε επισημαίνοντας συγκεκριμένα χωρία μέσα στο κείμενο.
- Αρχικά, αντιδρά με απάθεια, αφού εξακολουθεί να σκέφτεται και να πράττει όπως
κάθε μέρα, σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα («Στο λεωφορείο διαβάζω την
εφημερίδα μου ... Απάθειά μου.»).
- Συγκινείται στην όψη μιας στρατιωτικής μονάδας που ετοιμαζόταν να αναχωρήσει
για το μέτωπο, η οποία αποτελείτο από νέα παιδιά («Μετά τους Αμπελοκήπους ...
για μια ευχάριστη εκδρομή.»).
- Στη συνέχεια, ταράζεται όταν ακούει τα κλάματα των γυναικών («Μες στο
λεωφορείο μου ... για να μην τη δουν.»).
- Aισθάνεται εθνική υπερηφάνεια («Ξαναβρίσκω όλη την απάθειά μου ... κάποια
περηφάνια.»).
- Όταν αντικρίζει την εικόνα των νέων που επιτίθενται στην ιταλική αεροπορική
εταιρεία, φωνάζοντας και γελώντας, νιώθει ικανοποίηση και ενθουσιασμό («Στη
γωνία Βουκουρεστίου και Σταδίου ... φωνάζω και εγώ και γελώ.»).
- Τον ενθουσιασμό του τον διαδέχεται το πάθος, ο φανατισμός και η λεβεντιά
(«Σιγά σιγά η Αθήνα ... μια λεβεντιά.»).

2. Ποιες είναι οι διαφορετικές αντιδράσεις των ανθρώπων στο άκουσμα του

πολέμου; Αιτιολογήστε τες.
Oι αντιδράσεις των ανθρώπων είναι ποικίλες:
α. «Στο δρόμο, ενώ πηγαίνω προς τον Πλάτανο ... για τα πτώματα στους
δρόμους.»: Μια ηλικιωμένη γυναίκα τρέχει πανικόβλητη προς τον Πειραιά να δει τα
παιδιά της. Ο πανικός της οφείλεται σε δύο λόγους: πρώτον, στο γεγονός πως τα
παιδιά της θα επιστρατευτούν και θα πάνε να πολεμήσουν και δεύτερον, στο ότι η
ίδια ήταν πρόσφυγας από τη Μικρά Ασία, έχει γνωρίσει την καταστροφή, το θάνατο
και τις συμφορές του πολέμου και έχει δει με τα μάτια της φοβερές εικόνες.
β. «Οι επιβάτες μιλούν για τον πόλεμο με ψυχραιμία»: Οι άνθρωποι που
βρίσκονται μέσα στο λεωφορείο αντιδρούν με απάθεια. Ίσως να μη θέλουν να
πανικοβληθούν, ίσως όμως να διατηρούν αυτήν την ψυχραιμία, επειδή δεν έχουν
καταλάβει ακόμη τι έχει συμβεί.
γ. «Μες στο λεωφορείο μου μια γυναίκα ... για να μην τη δουν.»: Οι γυναίκες μέσα
στο λεωφορείο ξεσπούν σε κλάματα. Η αντίδραση τους είναι απολύτως
δικαιολογημένη, πρώτα απ’ όλα γιατί οι γυναίκες είναι εκ φύσεως περισσότερο
ευαίσθητες από τους άνδρες και επειδή φοβούνται τον αποχωρισμό από τα
αγαπημένα τους πρόσωπα.
δ. «Σιγά σιγά η Αθήνα ... να βασιλεύει στον τόπο.»: Οι άνθρωποι στο κέντρο της
Αθήνας διακατέχονται από ενθουσιασμό και ευχάριστη διάθεση, συναισθήματα
που οφείλονται στο γεγονός, πως όλοι κυριεύονται από εθνική υπερηφάνεια και
ενότητα μπροστά στην κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου.

3. Ποια γνωρίσματα του ελληνικού λαού, που προβάλλουν μέσα από τις
αντιδράσεις του πλήθους, δημιουργούν αίσθημα χαράς και υπερηφάνειας
στον αφηγητή;
Τα γνωρίσματα του ελληνικού λαού, τα οποία δημιουργούν αίσθημα χαράς και
υπερηφάνειας στον αφηγητή, είναι τα ακόλουθα:
1. η εθνική ενότητα σε κρίσιμες εθνικές υποθέσεις
2. το πάθος, η αγωνιστικότητα και η λεβεντιά
3. η φιλοπατρία και η πίστη στην πατρίδα και την ελευθερία
4. η αυτοπειθαρχία και το φιλότιμο
5. ο ενθουσιασμός
6. η γενναιότητα, η αποφασιστικότητα