Ebolusyon ng Alpabetong Filipino

Nang dumating ang mga Kastila noong Dantaon 16,

may sarili nang palatitikan ang ating mga ninuno,

ang Alibata o Baybayin, na binubuo ng 14 katinig at 3 patinig.

Pinalitan ito ng mga Kastila ng alpabetong Romano.

Noong 1940, sa kanyang Balarila ng Wlkang Pumbansa,

binuo ni Lope K. Santos ang Abakada, na may 20 titik:

a b k d e g h i I m n ng o p r s t u w y

Noong Oktubre 4,1971, pinagtibay ng Sanggunian ng SWP ang pinayamang alpabeto,

na binubuo ng 31 letra:
a b c ch d e f g h i j k 1 11 m n ñ ng o p q r rr s t u v w x v z

Kaugnay ng pagbago ng Konstitusyon, muling nireporma ng SWP ang alpabetong Filipino at mga tuntunin ng
palabaybayang Filipino. Ito ay bilang pagtugon sa mabilis na pagbabago, pag-unlad at paglaganap ng wikang pambansa.
Matapos ang seryengmga simposyum at sangguniang pulong na dinaluhan ng mga linggwista, edukador, guro, manunulat
at iskolar ng wika, nabuo ang sumusunodna Alpabetong Filipino, na may 28 letra:
a b c d e f g h i j k I m n ñ ng o p q r s t u v w x y z

Noong 2001, muling nagkaroon ng rebisyon sa alpabetong Filipino upang tugunan ang patuloy na development at/o
istandardisasyon ng sistema ng pagsulat sa Filipino. Itinaguyod ng rebisyong ito ang leksikal na pagpapayaman ng Filipino
sa pamamagitan ng pagluluwag sa panghihiram ng salita at pagsasalin, karamihan mula sa Ingles at Kastila, gamit ang
walong karagdagang letra ng alpabeto, ang mga letrang c, f, j, ñ, q, v, x, z. Sa rebisyong ito, sinasabi na pinaluwag ang
paggamit ng walong dagdag na letra. Ipinagagamit ang mga ito sa ispeling ng lahat ng hiram na salita anuman ang barayti
nito kasama ang hindi pormal at hindi teknikal na barayti, o iyong tinatawag na karaniwang salita.
Gayunpaman, nagkaroon ng maraming negatibong reaksyon at feedback mula sa mga guro, estudyante, magulang at iba
pang tagagamit ng wika sa 2001 rebisyon sa ispeling.

Kaugnay nito, noong Oktubre 9, 2006 ang Kagawaran ng Edukasyon sa kahilingan ng KWF ay nagpalabas ng isang
memorandum na pansamantalang nagpapatigil sa implementasyon ng "2001 Revisyon ng Alfabeto at patnubay sa Ispeling
ng Wikang Filipino".

Noong Agosto, 2007, inilabas ng KWF ang borador ng Ortograpiya ng Wikang Pambansa na binuo ng KWF sa pamamagitan
ng serye ng mga konsultasyon sa mga guro, dalubhasa sa wika, superbisor sa Filipino at sa mga larangang ito sa buong
bansa noong 2007 hanggang 2007. ang pinal na bersyon ng patnubay ay ipalalabas ng KWF bago matapos ang 2007.\
Kasaysayan ng Alpabeto

SANSKRIT/O

- ang paraan ng pagsulat na ito ay isang uri ng paraang abiguda na gumagamit ng katinig-patinig na kombinasyon. Kung
kaya’t mapapansin na ang pinakapayak na anyo nito ay mayroon lamang tunog sa hulihan na /a/. Nilalagyan lamang ng
kudlit sa itaas upang makalikha ng tunog na nagtatapos sa /e/ at /i/ at sa ibaba naman inilalagay upang makalikha ng
tunog na /o/ at /u/.

Wikang klasiko (classic) ng India; ginagamit sa mga relihiyon at pananaliksik sa agham

Sinasabing pinagmulan ng alibata

ALIFBATA o ALIBATA (BAYBAYIN)

- isang paraan ng pagsulat na ginagamit bago pa dumating ang mga Kastila. Ito ay kahalintulad sa sistema o paraan ng
pagsulat ng mga taong Java na tinatawag na kayi.

Ang paraan ng pagsulat na ito ay pinaniniwalaang ginagamit na

noong 14 na siglo
hanggang sa panahon ng pananakop ng mga Kastila.

Ang salitang baybayin ay nangangahulugang ispeling o pagbaybay.

Katutubong sistema ng pagsulat/alpabeto

ng iba’t ibang pangkat etnolinggwistiko sa Pilipinas
mula 1000-1200 hanggang 1800.

BAYBAYIN hango sa salitang “baybay” (to spell)

ALIBATA hango sa “alif bata” (2 unang titik sa Arabic: “alif” at “bet”)

May kaunting pagkakaiba ang bawat alibata para sa bawat partikular na wika (iba ang sa Tagalog,
iba ang sa Bisaya atbp.)

Di matiyak ng mga eksperto

Sa Celebes (matandang paraan ng pagsulat ng mga Javanese)
Sa India (mula sa mga paraan ng pagsulat ng iba’t ibang lugar sa India: Sanskrit; Brahmi; Assam etc.)

ABECEDARIO

- ito ay binubuo ng 29 na letra at hango sa Romanong paraan ng pagbigkas at pagsulat.

Alpabetong Kastila; mula sa Alpabetong Romano

Isinusulat ang mga titik gaya ng sa alpabetong Romano
Itinuro sa piling mga mag-aaral (sa mga klaseng tinatawag na caton, kadalasan sa mga kumbento atbp.)

Ayaw turuan ng mga Kastila sa Pilipinas ang mga indio dahil alam nilang matatalino ang mga ito at kapag tinuruan ng
wikang Espanyol ay maiintindihan ang ginagawang panloloko sa kanila

Pilipinas lang ang dating kolonya ng Espanya na di natutong magsalita ng Espanyol (maliban sa mga intelektwal na nasa
alta sociedad at gitnang uri/middle class)

ABAKADA

- mula kay Lope K. Santos (1940)

- binubuo ng 20 letra
- lima (5) ang patinig (a, e, i, o, u)
- labinglima (15) ang katinig (b, k, d, g, h, l, m, n, ng, p, r, s, t, o, w, y)

Alpabetong batay sa wikang Tagalog; binuo ni Lope K. Santos at naisapubliko sa aklat na Balarila ng Wikang Pambansa
(1940):
a b k d e g h i I m n ng o p r s t u w y

ALPABETONG PILIPINO (1976)

- binubuo ng 31 titik
- ang dating abakada na binubuo ng dalawampung (20) titik
ay nadagdagan ng labing-isa (11) pang titik mula sa abecedario.
Ang mga naidagdag na titik ay: c, ch, f, j, ll, ñ, q, rr, v, x at z

ALPABETONG FILIPINO (1987)

- binubuo ng 28 titik: lima (5) ang patinig at dalampu’t tatlo (23) naman ang katinig.
Ang paraan ng pagbigkas ay batay sa Ingles.

Ang Bagong Alpabetong Filipino ay binubuo ng 28 letra:

Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh Ii Jj
Kk Ll Mm Nn Ññ Ng ng O o Pp Qq Rr
Ss Tt Uu Vv Ww Xx Yy Zz

Mga Orihinal na letra:

Aa Bb Dd Ee Gg Hh Ii
Kk Ll Mm Nn NG ng O o Pp
Rr Ss Tt Uu Ww Yy

Mga Hiram na letra:

Cc Ff Jj Ññ Qq Vv Xx Zz

23 Katinig sa Bagong Alpabeto:

B, C, D, F, G, H, J, K, L, M, N, Ñ, Ng, P, Q, R, S, T, V, W, X, Y, Z

5 Patinig sa Bagong Alpabeto:

A, E, I, O, U

Diptonggo – mga pantig na nagtatapos sa mga letrang w at y

halimbawa: aw – kalabaw iw – aliw

ay – tinapay ey – reyna iy – nami’y oy – kahoy uy – aruy
Klaster – kambal katinig
halimbawa: kr – Kristal tw – twalya dr – drayber